ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ 2

1. Οχτώ ερωτήματα μας βοηθούν να κατανοήσουμε το

ποιμαντικό έργο στο σύνολό του.
2. Οι 8 κατηγορίες του ποιμαίνειν.
3. Όλες οι κατηγορίες έχουν άμεση σχέση με τις βασικές
λειτουργίες της Εκκλησίας
Μαρτυρία
Λατρεία
Κοινωνία
Διακονία
 ΓΙΑΤΙ; Αιτιολογική προσέγγιση

1. Γιατί ποιμαίνουμε; Γιατί η Εκκλησία επιτελεί την

ποιμαντική της αποστολή;
2. Η Εκκλησία βασίζεται στην εντολή του Χριστού ο
οποίος κάλεσε, έδωσε εντολή και απέστειλε τους
Αποστόλους «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ
ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ
τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, 20 διδάσκοντες
αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ
ἐγὼ μεθ' ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς
συντελείας τοῦ αἰῶνος» Ματθ. 28,19-20.
Κλήση-Εντολή-Αποστολή
 ΠΡΟΣ ΤΙ ΠΟΙΜΑΙΝΟΥΜΕ; Τελεολογική προσέγγιση

1. Ποιος ο σκοπός του ποιμαντικού έργου; Η συγκρότηση της

μιας ποίμνης, υπό τον ένα ποιμένα και η σωτηρία του
ανθρώπου και του κόσμου, εντός αυτής.
2. Σωτηριολογική διάσταση. Παραβολή χαμένου προβάτου
(Ματθ. 18,12-14).
3. Ενότητα. Αρχιερατική προσευχή του Χριστού προς τον Θεό
Πατέρα όπου ζητάει την ενότητα των Αποστόλων και όλων
των πιστών (Ιωαν. 17, 12-21).
4. Υπέρτατος στόχος του ποιμαντικού έργου είναι να
κληρονομήσει ο άνθρωπος τη βασιλεία του Θεού και να
εισέλθει σ’ αυτήν, «δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου,
κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς
κόσμου» Ματθ. 25,34.
 ΠΟΙΟΝ ΠΟΙΜΑΙΝΟΥΜΕ;

1. Τα πάντα. Το σύμπαν. Η Εκκλησία ποιμαίνει τους πάντες

και τα πάντα. Τους ανθρώπους και τη φύση.
2. Παρεμβαίνει ποιμαντικά στις δομές και στους θεσμούς
της κοινωνίας.
3. Ποιμαίνει χωρίς διακρίσεις κλήρο και λαό, εγγάμους και
αγάμους, νέους και ηλικιωμένους, υγιείς και ασθενείς,
πλούσιους και φτωχούς, αμαρτωλούς και δικαίους, ζώντες
και κεκοιμημένους.
4. Άγιος Ισαάκ ο Σύρος. Στην ερώτηση «τι ἐστί καρδία
ἐλεήμων», απάντησε «καῦσις καρδίας ὑπέρ πάσης τῆς
κτίσεως, ὑπέρ τῶν ἀνθρώπων και τῶν ζώων, και τῶν
δαιμόνων και ὑπέρ παντός κτίσματος».
 ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙ ΠΟΙΜΑΙΝΟΥΜΕ;

1. Ποια ζητήματα μπορούν να ενταχθούν στην ποιμαντική

φροντίδα της Εκκλησίας; Όλα όσα αφορούν τις ανάγκες
του ανθρώπου.
2. Πολυδιάστατη η Ποιμαντική επιστήμη που εγγίζει όλες τις
ζωτικές περιοχές του ανθρώπου.
3. Τη γέννηση και το θάνατο.
4. Το γάμο και το διαζύγιο.
5. Την τεκνογονία και την ατεκνία.
6. Την εργασία και την ανεργία.
7. Την υγεία και την ασθένεια.
8. Τον πόλεμο και την ειρήνη κ.α.
9. Για όλα η Εκκλησία έχει να προβάλλει λόγο και να επιδείξει
έργο.
 ΠΟΙΟΣ ΠΟΙΜΑΙΝΕΙ;
1. Η στρατευομένη και η θριαμβεύουσα Εκκλησία.
2. Κληρικοί και λαϊκοί.
3. Παναγία.
4. Άγιοι
5. Η Εκκλησία είναι οργανωμένη σε πολλά επίπεδα για να
μην ασκείται αυθαίρετα και επιπόλαια το ποιμαντικό της
έργο.
6. Υπάρχουν θεσμοί (ενορίες, Μητροπόλεις, Αρχιεπισκοπές,
Πατριαρχεία, Οικουμενικές Σύνοδοι), όπου για αιώνες
κληρικοί και λαϊκοί επιτελούν το ποιμαντικό έργο της
Εκκλησίας.
 ΠΟΥ ΠΟΙΜΑΙΝΟΥΜΕ;

1. Παντού. Ο ποιμαντικός τόπος ορίζεται από τον

Σταυρό, ο οποίος επεκτεινόμενος αγκαλιάζει όλο
τον κόσμο. Τοπολογική προσέγγιση.
2. Κάθε χώρος επιδέχεται ποιμαντική παρέμβαση,
είναι ένα ποιμαντικό εργοτάξιο.
3. Ιερός ναός
4. Σπίτι
5. Σχολείο
6. Πανεπιστήμιο κ.α.
 ΠΟΤΕ ΠΟΙΜΑΙΝΟΥΜΕ;
1. Πάντοτε, νυν και αεί.
2. Δεν υπάρχει χρόνος αποίμαντος
3. «ὁ γὰρ καιρὸς ἐγγύς» Αποκ. 1,3
4. Ζούμε από τώρα τα έσχατα, όπου θα φανερωθεί το
πλήρωμα της αλήθειας.
5. «βλέπομεν γὰρ ἄρτι δι' ἐσόπτρου ἐν αἰνίγματι, τότε δὲ
πρόσωπον πρὸς πρόσωπον». Α΄Κορ. 13,12.
6. Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής «σκιά γάρ τά τῆς
Παλαιᾶς. Εἰκών δέ τά τῆς Νέας Διαθήκης. Ἀλήθεια ἡ
τῶν μελλόντων κατάστασις». PG 4, 137.
7. Του ιδίου «Οὐκ ἔτι γάρ μετά τήν παράβασιν δείκνυται
τό τέλος ἐκ τῆς ἀρχῆς ἀλλ΄ ἡ ἀρχή ἐκ τοῦ τέλους» PG
90, 616A.
 ΠΩΣ ΠΟΙΜΑΙΝΟΥΜΕ;
1. Με ποιους τρόπους, με ποια μέσα, με ποιες μεθόδους
επιτελείται το ποιμαντικό έργο;
2. Αρχές της πρόσληψης, της συνέργιας, της φιλοκαλίας και
της εμπειρίας.
3. Προσλαμβάνει και ενσωματώνει τον κόσμο και τα του
κόσμου. Τον διακονεί και τον θεραπεύει. Συνεργάζεται με
τα στοιχεία της φύσης και τα μεταστοιχειώνει (νερό-κρασί-
λάδι-άνθη-αρώματα κ.α.). Αγωνίζεται να επαναφέρει τον
άνθρωπο στο αρχέγονο κάλλος του το οποίο αλλοιώθηκε
από την αμαρτία. Ο αγωνιζόμενος χριστιανός είναι ένας
φιλόκαλος άνθρωπος. Τέλος η Εκκλησία προσφέρει την
εμπειρική της γνώση. Προηγείται η εμπειρία και ακολουθεί
η πράξη. Ο άνθρωπος γνωρίζει πρώτα τον εαυτό του, τον
κόσμο και το Θεό και μετά ποιμαίνει τους άλλους.
 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΠΟΙΜΑΙΝΕΙΝ
1. Σκοπός του ποιμαντικού έργου είναι η συγκρότηση και η οικοδόμηση
του σώματος της Εκκλησίας. Αυτό επιτελείται με τις βασικές
λειτουργίες της Εκκλησίας που είναι η μαρτυρία, η λατρεία, η
κοινωνία, η διακονία.
2. Μαρτυρία δίδει η Εκκλησία στην ιεραποστολή, στην κατήχηση, στο
κήρυγμα.
3. Λατρεύουμε το Θεό στα ιερά μυστήρια, στις ακολουθίες και στο κατ’
εξοχήν μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.
4. Κοινωνούμε και επικοινωνούμε σε μικρές ή μεγάλες ομάδες.
5. Διακονούμε τον άνθρωπο στις ανάγκες του.
6. ‘Οτι γίνεται στην Εκκλησία γίνεται για την Εκκλησία. Για να
αισθανθούν οι άνθρωποι ότι γίνονται Εκκλησία, ότι ανήκουν στην
Εκκλησία. Δεν είναι χαμένοι σε έναν εχθρικό και άσχημο κόσμο,
αλλά ανήκουν στην ποίμνη του Αρχιποίμενος Χριστού.
7. Η ενότητα των χριστιανών, σύμπασα η Εκκλησία φαίνεται στη
διάταξη της Προσκομιδής (Χριστός, Παναγία, Άγγελοι, Άγιοι, άπαντες
οι πιστοί, ζώντες και κεκοιμημένοι).