You are on page 1of 18

KOMUNIKASY

ON
AT
PANANALIKSI
K
SA
KULTURANG
PILIPINO
Balik Tanaw:
Bilingguwalismo- Maituturing na
bilingguwal ang isang tao kung
magagamit niya ang ikalawang wika
nang matatas sa lahat ng pagkakataon.
(Filipino at Ingles)
Multilingguwalismo- “maraming salita o 
wika”. (inang wika o mother tongue,
Filipino at Ingles)
Layunin:
Sa loob ng itinakdang oras ang mga mag-
aaral ay inaasahang:
Nakikilala ang Homogeneous na wika
at Heterogeneous na wika.
Nakapagbibihay ng halimbawa ng
Homogeneous at Heterogenous na wika.
Napahahalagahan ang Homogenous na
wika at Heterogenous na wika.
Aktibit 1:
Ipaliwanag ang nasa hanay A at hanay B.

Hanay A
Hanay B
Baba= jaw
Fader = ama
Baba= go down
Fudra = ama

Mudra=ina
baga=ningas ng apoy
Mudrakels=ina
Baga= lungs
Homogeneous
Homo- nangangahulugan ng uri o klasi.
Genos- ‘kaangkan’ o kalahi ng nagsasabing ang
wikang “pormal” ay iba sa “naimbentong wika”.
Mula sa isang pang-uri na salita na
ang ibig sabihin ay pare-pareho o pagkakatulad.
ay pagkakatulad ng mga salita, ngunit dahil sa
paraan ng pagbabaybay at intonasyon o aksent sa
pagbibigkas ito ay nagkakaroon ng ibang
kahulugan.
Homogeneous na halimbawa
puno – tree
labi-lips
puno- full
labi-remains

tama- correct Bukas- tomorrow


tama-hit Bukas - open

Buko- cocnut
Buko-being discovered
Heterogeneous
Heteros- magkaiba
Genos- uri, lahi, pagkakaiba-iba ng uri at
katangian ng isang wika.
Dahil sa pagkakaiba ng mga indibidwal at
grupo ng tao, ayon sa lipunan na kanyang
ginagalawan, antas ng pamumuhay, edad,
lebel ng edukasyon na natamasa at interes
sa buhay, nagkaroon ng ibat-ibang barayti
ang ating wika.
Katangian ng Heterogeneous na Wika

1. Ang heterogeneous na kalikasan ng wika ay


tumutukoy sa pagkakaiba-iba ng wikang
ginagamit ng mga pangkat ng tao dahil sa
pagkakaiba nila ng edad, kasarian, tirahan,
gawain, at iba pang salik.
2. Ito ay ang  kalikasan ng wika ay ang
pagkakaiba-iba ng wikang ginagamit ng iba’t
ibang indibidwal at pangkat na may
magkakaibang uring pinagmulan, gawain, tirahan,
interes, edukasyon, at iba pang mga salik.
Katangian ng Heterogeneous na Wika.
3. Ayun sa mga dalubhasa, ang wika ay
binubuo ng isang pangkat ng tao upang
magamit at tumugon sa kanilang partikular
na pangangailangan. Dahil magkakaiba ang
mga tao at ang kinabibilangan ng bawat
isa, iba’t ibang anyo rin ng wika ang
umusbong.
4.Sa heterogeneous na katangian ng wika
ay may dalawang uri o barayti: Ito ay ang
permanente at pansamantala.
Barayting Permanente

a. Dayalekto- Ito ang barayting batay sa


pinanggalingang lugar, panahon, at
katayuan sa buhay ng isang tao.

Halimbawa:
Tagalog ng Batangas – Ala e, ang bait naman niya!
Tagalog Nueva Ecija – Kainam-naman ng ugali
niya.
Tagalog Pangasinan – Ang bait niya eh.
Barayting Permanente
. Idyolek-Ito ang barayting kaugnay
ng personal na kakayahan ng bawat
indibiduwal na gumagamit ng wika.
Halimbawa:
Naiibang tono sa pagbigkas ni Noli
de Castro ng mga katagang,
“Magandang Gabi Bayan!”
Barayting Pansamantala
a. Register-Ito ang barayting bunga ng sitwasyon
at disiplina o larangang pinaggagamitan ng wika.
Halimbawa:

Salamat – matsalam –salitang binaliktad


tnx – salitang pa text
b. Istilo-Ito ang barayting batay sa bilang at
katangian ng kinakausap, at relasyon ng
nagsasalita sa kinakausap
Dayalektong Temporal
Halimbawa:
Ang Probinsyano na pelikula mayroon na
noon ngunit may bagong pelikulang sumisikat
ngayon ang mga manunulat nito ay mag kaiba
at ang barayti ng wika nito ay magkaiba
sapagkat ito ay isinulat sa magkaibang
panahon.
Dayalektong Sosyal
Halimbawa
Uri:  Karaniwang naiuugnay sa masa ang mga
salitang balbal gaya ng utol,ermats,dedma, epal
Edad: Ang tawag ng matatanda sa salamin sa mata
ay antipara samantalang ang tawag sa mga
kabataan ngayon shades.
Kasarian: Hanggang ngayong patuloy pa rin
paggamit ng salitang jowa (karelasyon) jubis
(Mataba), gander (maganda) at iba pang salita sa
Gayspeak.
Pagtataya 1
Panuto: Bigkasin at isulat ang kahulugan ng mga pares ng salita
na pareho ang baybay subalit magkaiba ang bigkas.
(homogeneous)
1. saka:__________________
 saka:__________________
2.kita:___________________

 kita:___________________
3. tala:__________________

tala:__________________
4. tubo:__________________
tubo:__________________
5. basa: ________________
basa:_________________
Pagtataya 2:
Panuto: Magbigay ng isang halimbawa ng mga
Heterogeneous na wika. Isulat ito sa patlang.

1. SOSYOLEK_______________________________

2. DAYALEK________________________________

3. REGISTER________________________________

4. ESTILO__________________________________

5. DAYALEK________________________________
Pagtataya 3
Sanaysay
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod
na mga katanungan.
1. Sa iyong palagay, bakit mahalagang
pag-aralan ang homogeneous at
heterogeneous na wika? 5 o higit
pang pangungusap.
MARAMING
SALAMAT
PO!

MIRRIAMY SISON PALATI


SHS FACILITATOR

You might also like