2.2.

2
BUNYI KONSONAN

KONSONAN
PINJAMAN
• Terdapat beberapa konsonan pinjaman dalam
bahasa Melayu, dan masih digunakan sehingga
kini.
• Konsonan tersebut hanya terdapat dalam
perkataan pinjaman daripada bahasa
sumbernya.
• Mengikut sistem ejaan bahasa Melayu, ada
antara konsonan itu tidak diberikan lambang
huruf yang khusus.
• Ada antara bunyi itu, dalam sistem ejaan
bahasa Melayu dilambangkan oleh dua huruf.
 Rajah jenis-jenis konsonan pinjaman
Daerah Atrikulasi
Cara Bibir/Gigi Gigi Gusi Gusi-lelangit Lelangit Glotis Rongga
Sebutan keras lembut tekak/
Anak tekak
Geseran f v Θ ð z š ž x ɣ ɦ ʕ
(geseran rongga
tekak)
Letupan q
(letupan anak
tekak)
 Cara-cara menghasilkan bunyi konsonan
pinjaman

Lambang fonetik : /f/ dan /v/

Nama konsonan : Geseran bibir-gigi tak bersuara
dan Geseran bibir-gigi bersuara
Huruf : F/f dan V/v
• Gigi atas diletakkan pada bibir bawah
dengan tekanan yang mencukupi. • Lelangit lembut dinaikkan untuk
menutup rongga hidung
• Pita suara tidak bergetar bagi /f/
• Udara yang keluar melalui rongga
dan bergetar
mulut mengalami geseran bagi /v/
disebabkan ada sempitan pada
bibir-gigi
Contoh dalam perkataan
bagi /f/
Contoh dalam perkataan
• Fakir bagi /v/
• Fajar
• Versi
• Nafkah
• Virus
• Nafi
• Novel
• Mualaf
• Diva
• Khilaf
 Cara-cara menghasilkan bunyi konsonan
pinjaman

Lambang fonetik : /z/

Nama konsonan : Geseran gusi bersuara
Huruf : Z/z
• Hujung lidah dinaikkan sehingga
menyentuh bahagian gusi • Lelangit lembut dinaikkan untuk
menutup rongga hidung
• Pita suara bergetar
• Udara keluar melalui sempitan
pada bahagian gusi
Contoh dalam perkataan
bagi /z/

• Zaman
• Zahir
• Ustazah
• Azali
• Tahfiz
• Mahfuz
 Cara-cara menghasilkan bunyi konsonan
pinjaman

Lambang fonetik : /š/

Nama konsonan : Geseran gusi-lelangit keras tak

bersuara
Huruf : Sy/sy
• Depan lidah dinaikkan ke arah
gusi-lelangit keras • Lelangit lembut dinaikkan
• Pita suara tidak bergetar
• Udara keluar melalui
sempitan pada gusi-lelangit
keras
Contoh dalam perkataan
bagi /š/

• Syarat
• Syarahan
• Masyarakat
• Mesyuarat
• Quraisy
• 'arasy
 Cara-cara menghasilkan bunyi konsonan
pinjaman

Lambang fonetik : /x/

Nama konsonan : Geseran lelangit lembut tak

bersuara
Huruf : Kh/kh
 • Udara keluar ke rongga
• Belakang lidah dinaikkan
mulut melalui ruang yang
sehingga menyentuh lelangit
sempit pada lelangit
lembut
lembut
• Lelangit lembut dinaikkan
• Pita suara tidak bergetar
Contoh dalam perkataan
bagi /x/

• Khabar
• Khairat
• Ikhtiar
• Akhlak
• Tarikh
• Syeikh
 Cara-cara menghasilkan bunyi konsonan
pinjaman

Lambang fonetik : /ɣ/

Nama konsonan : Geseran lelangit lembut

bersuara
Huruf : Gh/gh
 • Udara keluar ke rongga
• Belakang lidah dinaikkan
mulut melalui ruang yang
sehingga menyentuh lelangit
sempit pada lelangit
lembut
lembut
• Lelangit lembut dinaikkan
• Pita suara bergetar
Contoh dalam perkataan
bagi /ɣ/

• Ghaib
• Ghairah
• Maghrib
• Masyghul
• Mubaligh
• Tabligh
 Cara-cara menghasilkan bunyi konsonan
pinjaman

Lambang fonetik : /q/

Nama konsonan : Letupan anak tekak tak

bersuara
Huruf : Q/q
 • Udara yang tersekat
• Akar lidah digerakkan dilepaskan dengan serta-
hingga ke bahagian anak merta
tekak untuk menyekat
laluan udara • Pita suara tidak bergetar
Contoh dalam perkataan
bagi /q/

• Quran
• Iqra
• Khaliq
 Konsonan pinjaman yang tiada
lambang huruf yang khusus
• Konsonan ini menggunakan huruf yang
sedia ada dalam sistem ejaan bahasa Melayu
• Konsonan ini dipinjam daripada bahasa arab
yang kota kasanya menggunakan fonem
tersebut. Kosa kata itu jarang digunakan
dalam komunikasi harian.
• Kebanyakkannya merupakan istilah dalam
bidang pengajian Islam
Lambang Nama Lambang Huruf Contoh perkataan
hurufnya Jawinya

/θ/ Geseran gusi s ‫ث‬ Thalatha (Selasa)

tak bersurara Thabit (Sabit)

/ð/ Geseran gusi d ‫ض‬ Dharab (darab)

bersuara Dharurat (darurat)

/ž/ Geseran lelangit z ‫ظ‬ Zahir (zahir)

keras bersuara Zohor (zohor)

/ɦ/ Geseran glottis h ‫ح‬ Nabi Muhammad

Ahad (ahad)

Geseran k ‫ع‬ Maarifah (makrifah)

/ʕ/ rongga tekak
TERIMA
KASIH
Vee Vionna Velarian
Adeline Anthony
Elvianna Ating
Siti Aisyah Sufian