Sinh lý häc m¸u

Bµi 1

§¹I C¦¥NG
Sinh lý m¸u,
SINH Lý HåNG CÇU
 §¹i c­¬ng vÒ m¸u
1. Chøc n¨ng: m¸u gåm CN sau:
- Dinh d­ìng.
- H« hÊp.
- §µo th¶i.
- B¶o vÖ.
- §iÒu nhiÖt.
- §iÒu hoµ chøc phËn c¬ thÓ
2. Nh÷ng tÝnh chÊt vËt lý cña m¸u:
- ChÊt láng, mµu ®á, gåm 2 phÇn:
+ HuyÕt cÇu: 40 - 45%.
+ HuyÕt t­¬ng: 60 - 55%.
- M¸u mµu ®á t­¬i khi ®ñ oxy, mµu ®á
thÉm khi thiÕu oxy.
- §é qu¸nh: gÊp 5 lÇn so víi n­íc (do
protein vµ huyÕt cÇu).
 - Tû träng: = 1.05-1.06
- pH = 7,35- 7,45
- ¸p suÊt: = 7,5 at.
- Träng l­îng m¸u = 1/13 thÓ träng.
-Đo nhớt:mau toan phan:4,2:huyet 2,2
-Toc do lang
-Hematocrit:ti le the tich hongcau/mau
toanphan
Sau 1h :nam 44%+-3%
nu:41%+-3%
- §Æc tÝnh: h»ng ®Þnh.
Sinh lý häc hång cÇu
1- H×nh d¸ng
vµ cÊu t¹o:
- TB kh«ng
nh©n, h×nh ®Üa,
lâm 2 mÆt.
-  trung binh
7,5m, r×a dµy 2
m, gi÷a 1m
=>Stx tang 30%
- Mµng HC b/c lµ lipoprotein, chøa Kh¸ng
nguyªn nhãm m¸u.
- Bµo t­¬ng cã Ýt bµo quan, Hemoglobin
nhiÒu nhÊt, chiÕm 34% träng l­îng t­¬i.
2- Sè l­îng HC m¸u ngo¹i vi
+ Nam: 5.05+-0.38 tr/mm3 m¸u.
+ N÷: 4.66+-0.36 tr/mm3 m¸u.
- Thay ®æi sinh lý:
: sau lao ®éng nÆng, sau ¨n, sèng l©u ë
nói cao, trÎ s¬ sinh…
- Thay ®æi bÖnh lý:
+  trong bÖnh ®a HC, mÊt n­íc.
+  trong suy tuû, thiÕu m¸u...
3. Chøc n¨ng cña hång cÇu
- V/ChuyÓn khÝ: 98%O2 vµ CO2.
- T¹o hÖ ®Öm: HHb/KHb vµ
HHbCO2/KHbO2.
- T¹o ®é nhít.
4. Hemoglobin (Hb)
200-300tr/tb;chiem 1/3 kluong
4.1. C/Tróc vµ qu¸ tr×nh t¹o Hb
* C/Tróc: Hb lµ protein mµu phøc t¹p, gåm 2
phÇn: Hem vµ Globin.
+ Hem: lµ s¾c tè mµu ®á, kh«ng ®Æc tr­ng
cho loµi, gåm 1 vßng porphyrin, ë gi÷a cã
Fe++.
Mçi Hb cã 4 Hem (4 Fe++).

Globin

Fe++
Hem
+ Globin: gåm 4 chuçi polypeptid, ®Æc tr­ng cho loµi.
- Ng­êi lín: HbA: trong do
HbA1:aa/bb 96%
HbA2:aa/2delta2%
HbF:aa/2gamma
- Bµo thai: HbF: /
-HbS:Dang oxy hoa giong hb bt
Dang khu ;hc luoi liem bi pha huy nhanh hon;
luu lai o mao mach ->tac->thieu O2

Globin

Hem Fe++
 * Qu¸ tr×nh t¹o Hb:
§­îc t/hîp tõ g/®o¹n tiÒn nguyªn HC: - 2
succinyl-CoA + 2 glycin  pyrol.
- 4 pyrol  protoporphyrin IX.
- Protoporphyrin IX + Fe++  Hem.
- 4 Hem + Globin  Hb.
TLPT: 64.458
 N/®é Hb ë ng­êi VN b/th­êng :
+ Nam: 15.1+-6gam/100ml
+ N÷: 13,5+-5gam/100ml
4.2- Qu¸ tr×nh dÞ ho¸ Hb
HC sèng 100-120 ngµy, vì g/f Hb.
Hb t¸ch Hem vµ Globin.
Globin chuyÓn ho¸ nh­protein kh¸c.
Hem g/f Fe++ d/tr÷ ë gan ®Ó tæng hîp Hb
míi, phÇn cßn l¹i  Bilirubin
 * Vai trß cña s¾t: Fe++ lµ thµnh phÇn
q/träng cña Hb, Myoglobin, cytocrom,
peroxydase…
C¬ thÓ cã # 4g Fe++ : 65% ë HC, 15-30% ë
hÖ thèng vâng néi m« vµ gan
4.3- Chøc n¨ng cña Hb
- V/c oxy lµ chÝnh: Hb + O2  HbO2
- V/c CO2: Hb + CO2  HbCO2
- T¹o hÖ ®Öm: HHb/KHb vµ
HHbCO2/KHbO2
 5- Qóa tr×nh t¹o vµ c¸c yÕu tè tham
gia t¹o HC
5.1- Qu¸ tr×nh s/x HC:
* C¬ quan s¶n sinh HC:
- Nh÷ng th¸ng ®Çu cña bµo thai: mo
mach mau trong cac tieu dao Wolff va
Pander (nhung tuan dau);gan, l¸ch, h¹ch
b¹ch huyÕt(tu thang 3).
- Nh÷ng th¸ng 5 vµ sau khi sinh: tuû x­¬ng.
- Khi tr­ëng thµnh: tuû ®á.
 Qu¸ tr×nh s¶n sinh hång cÇu

TB gèc ®a n¨ng Nguyªn HC ®a s¾c

  
TB gèc dßng HC
(CFU-E dv tao cum) Nguyªn HC ­acid
  
TiÒn nguyªn HC HC l­íi
 
Nguyªn HC ­a kiÒm HC tr­ëng thµnh

 HC l­íi ë m¸u n/vi 24-48 giê  HC tr­ëng
thµnh.
5.2- CQ vµ y/tè t/gia cÊu t¹o HC:
- Tuû x­¬ng
- Gan: t/h nh©n Pyrol tõ glycocol  t¹o
vßng porphyrin cña Hem.
- D¹ dµy: s¶n xuÊt yÕu tè néi  hÊp thu
Vit. B12.
 - Vit B12(can 1-2 microgam/ngay)du tru o
gan va cac mo.
cÇn cho tæng hîp ADN
- Acid folic: cÇn cho tæng hîp ADN vµ
ARN
- S¾t : tham gia t¹o Hb
- Acid amin: tæng hîp globin
 6- §iÒu hoµ sinh s¶n HC
Khi oxy m« lµm  s/x HC (thiÕu m¸u).
Khi oxy , than s/x erythropoietin, m¸u
k/t t/x­¬ng s/x HC vµ  biÖt ho¸ HC non 
HC tr­ëng thµnh.
erythropoietin:+ chiu ah cua
testosteron =>hematocrit nam>nu
+giam :benh suy than;viem cap,man
tinh
7- RL l©m sµng cña dßng HC:
7.1- ThiÕu m¸u:
- Lµ sù gi¶m Hb trong m¸u.
- Theo WHO qui ­íc thiÕu m¸u khi:
. Nam:  13g Hb/100 ml m¸u.
. N÷:  12g Hb/100ml m¸u
. ë trÎ s¬ sinh:  14g Hb/100ml m¸u
 *Nguyªn nh©n:
- Do ch¶y m¸u cÊp tÝnh, m·n tÝnh.
- Do suy tuû.
- Do kh«ng ®ñ nguyªn liÖu SX HC.
- Do tan m¸u.
7.2- §a hång cÇu
-Thø ph¸t: do m« thiÕu O2
- BÖnh  HC (bÖnh Vaquez)
 Bµi 2

Sinh lý häc b¹ch cÇu

Vµ tiÓu cÇu
 1.§¹i c­¬ng vÒ b¹ch cÇu
- Lµ TB cã nh©n, SX ë tuû x­¬ng vµ mét
phÇn ë m« b/huyÕt.
- BC cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®éng.
- Chøc n¨ng: b¶o vÖ c¬ thÓ b»ng thùc bµo
hoÆc miÔn dÞch.
 1.1- Ph©n lo¹i BC
- BC ®a nh©n (hay BC - BC ®¬n nh©n:
h¹t) gåm: trung tÝnh lympho (L), mono
(N), ­a kiÒm (B), ­a acid (M).
(E).
1.2- Sè l­îng vµ CTBC.
-Sè l­îng: 4,0-11.0Giga/ lit
nam:8.0+-2 G/l(x10^9 tb/l)
nu:8.1+-2G/l
-CTBC: lµ tû lÖ % tõng lo¹i BC:
N: 57.4+- 8.4% M: 3,8+-0,5%
E: 3, 2+ - 2,6% L: 35+-7,2%
B: it gap
- ý nghÜa CTBC:...
 1.3. Qu¸ tr×nh sinh s¶n BC.
- BC h¹t vµ M s/xuÊt ë tuû x­¬ng.
- L. s/x ë t/x, t/thµnh ë ngoµi t/x­¬ng.
 1.4. §êi sèng BC:
- BC h¹t vµo m¸u tån t¹i 4 - 8 giê, ë m« 4 - 5
ngµy
- BC M trong m¸u 10 - 20 giê, xuyªn m¹ch
vµo m«  §TB tån t¹i hµng th¸ng, hµng
n¨m.
- BC L tõ b/huyÕt vµo m¸u (vµi giê) 
b/huyÕt  m¸u (cø tuÇn hoµn nh­vËy).
§êi sèng BC tuú t×nh tr¹ng c¬ thÓ.
 2. Chøc n¨ng c¸c lo¹i b¹ch cÇu
2.1- B¹ch cÇu N vµ M-§TB
2.1.1. §Æc tÝnh:
- B¸m m¹ch.
- ChuyÓn ®éng kiÓu amip (40m/ph).
- Xuyªn m¹ch.
- Ho¸ øng ®éng (d­¬ng, ©m).
 2.1.2. Chøc n¨ng
B¶o vÖ c¬ thÓ = thùc bµo.
* §Æc ®iÓm chÊt dÔ bÞ thùc bµo:
- BÒ mÆt xï x×.
- M« chÕt, vËt l¹ kh«ng cã vá bäc vµ tÝch
®iÖn tr¸i dÊu.
- Opsonin ho¸(khang the mien dich+tb vk-
>de bi thuc bao)
Diễn biến quá trình thực bào

Kuby Immunology 5th Ed

©Freeman and Company 2003
* Qu¸ tr×nh thùc bµo:
-BC tiÕp cËn VK b¾t gi÷ vµ nuèt vµo
tÕ bµo  tói thùc bµo
- Tói thùc bµo tiÕp xóc víi lyosom  hoµ
mµng  c¸c enzym ph©n huû VK  tói tiªu
ho¸.
- S¶n phÈm tiªu ho¸ cÇn sÏ sö dông...
Bạch cầu trung tính ăn vi khuẩn (tụ cầu)
Đại thực bào ăn tế bào khác (hồng cầu gà)
• N vµ §TB cã nh÷ng chÊt diÖt khuÈn
®Æc biÖt mµ enzym cña lysosom kh«ng cã:
Superoxid(O--), Hydrogenperoxid (H2O2),
OH- .
Ngoµi ra lysosom cã myeloperoxydase
xóc t¸c p/­t¹o ra hypoclorit - chÊt diÖt
khuÈn cùc m¹nh.
иp ứng chế tiết cytokine của đại thực bao
vaàchức năng của c¸c cytokine do đại thực
bao chế tiết

Abbas A. K and Lichtman A. H Basic Immunology 2nd Ed © Saunders 2004

 * K/n¨ng diÖt khuÈn cña N vµ M §TB
- BC N diÖt 5 - 25 VK  chÕt.
- M §TB diÖt 100 VK  chÕt.
-Mét sè VK (lao, hñi) cã vá bäc, enzym
cña lysosom kh«ng tiªu diÖt ®­îc  tÕ
bµo mang mÇm bÖnh .
 2.1.3. BC vµ qu¸ tr×nh viªm.
Khi m« bÞ tæn th­¬ng g©y ra:
- Gi·n m¹ch.
- T¨ng tÝnh thÊm mao m¹ch.
- §«ng dÞch kÏ do fibrinogen.
- TB m« bÞ tr­¬ng lªn.
- N vµ M ®Õn m« viªm ®Ó diÖt VK.
BC chÕt, x¸c VK vµ m« ho¹i tö  mñ.
 2.2- BC ­a acid (E)
*§Æc ®iÓm: k/n¨ng t/bµo vµ ho¸ øng yÕu.
*Chøc n¨ng:
- Gi¶i phãng Plasminogen  lµm tan côc
m¸u ®«ng.
- DiÖt KST vµ chèng dÞ øng:
+ G/f men thuû ph©n ®Ó diÖt KST.
+ G/f ra nh÷ng d¹ng h/® cña oxy ®Ó diÖt
KST.
+ G/f 1 lo¹i polypeptid ®Ó diÖt Êu trïng.
+ Khö ®éc mét sè chÊt g©y viªm do d­ìng
bµo vµ BC ¸i kiÒm g/p ra nh­: histamin,
serotonin…
+ Cã thÓ thùc bµo ®­îc phøc hîp KN-KT
 2.3. BC ­a kiÒm (B)
- Kh«ng cã k/n¨ng t/bµo vµ di ®éng.
- TiÕt heparin cã t/d chèng ®«ng m¸u.
- TiÕt histamin, serotonin,  g©y ra
ph¶n øng dÞ øng.
(Do KT IgE hay g¾n vµo BC B. Khi IgE
gÆp KN t­¬ng øng lµm cho BC B vì ra, g/f
ra histamin, serotonin g©y shock ph¶n vÖ).
 2.4-BC lympho vµ QT miÔn dÞch
Cã 2 lo¹i lympho: B vµ T, cïng chung nguån
gèc ë tuû x­¬ng, nh­ng tr­ëng thµnh ë ngoµi
t/x.
2.4.1- Lympho B
1 sè L tr­ëng thµnh ë tuû x­¬ng  m¸u  1
sè n¬i: gan, ruét thõa... lympho B (Bursa
Fabricius ë chim)  m« b¹ch huyÕt.
 2.4.2- CN cña lympho B
Lym.B tiÕp xóc KN ®/hiÖu sÏ ho¹t ho¸
 chuyÓn d¹ng thµnh lympho non  2 lo¹i
B:
- Lympho non chuyÓn d¹ng  nguyªn t­
¬ng bµo  t­¬ng bµo vµ s/xuÊt KT  m¸u
 dÊp øng MD dÞch thÓ. (cã 5 lo¹i Ig. ,
TLPT tõ 150.000 – 900.000 lµ: IgM, IgG,
IgA, IgD, IgE) .
 -C¬ chÕ t/d cña KT theo 2 c¸ch:
* T¸c dông trùc tiÕp:
- Lµm ng­ng kÕt– kÕt tña KN – Trung hoµ
vµ lµm vì mµng TB cña KN.
* T¸c dông gi¸n tiÕp :
Lµm ho¹t ho¸ hÖ thèng bæ thÓ:
H/thèng bæ thÓ gåm 20 protein kh¸c
nhau, ®/sè lµ tiÒn chÊt enzym, ®­îc ho¹t ho¸
b»ng hai con ®­êng:
 +Con ®­êng cæ ®iÓn:
KN-KT g¾n víi C1 cña hÖ thèng bæ thÓ,
tõ ®ã g©y f/­d©y chuyÒn b¾t ®Çu tõ C1 ®­îc
h/ho¸ t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm cã t¸c dông:
Opsonin ho¸ vµ thùc bµo.
Lµm vì tÕ bµo KN, ng­ng kÕt KN.
Trung hoµ virus, ho¸ øng ®éng N vµ §TB,
ho¹t ho¸ d­ìng bµo vµ BC B.
T¸c dông g©y viªm.
+Con ®­êng xen kÏ:
- HÖ thèng bæ thÓ bÞ ho¹t ho¸ kh«ng qua
phøc hîp KN-KT, mµ qua con ®­êng kh¸c
®Ó ho¹t ho¸ C3.
- Tõ ®©y t¹o ra c¸c s¶n phÈm nh­con ®­
êng cæ ®iÓn.
- §©y lµ con ®­êng b¶o vÖ c¬ thÓ ®Çu
tiªn chèng VK.
 * 1 sè nguyªn bµo lympho sinh ra 1 lo¹i
lympho tån t¹i trong m¸u vµ m« b¹ch
huyÕt gäi lµ B “nhí”.
- Khi KN vµo c¬ thÓ lÇn 2 th× B “nhí”
nµy biÖt ho¸ nhanh vµ s/x KT rÊt m¹nh
®Ó tiªu diÖt KN (tiªm chñng).
 2.4.3- Lympho T.
- H×nh thµnh Ly. T:
Mét sè Ly.  m¸u  tuyÕn øc, tr­ëng
thµnh lympho T.
Khi Ly.T gÆp KN t­¬ng øng  T h/hãa
 2 lo¹i T:
- Lym.T “nhí”: di tró ë m« B/huyÕt…
- Lym.T ho¹t ho¸, cã 3 lo¹i:
+ Lym.T bæ trî: 3/4 tæng sè T, cã vai trß
®iÒu hoµ hÖ thèng MD nhê c¸c
lymphokin (c¸c interleukin)
* C¸c IL cã chøc n¨ng:. KT  tr­ëng vµ 
sinh TB T ®éc vµ T trÊn ¸p.
. KT  tr­ëng vµ biÖt ho¸ Ly.B thµnh t­¬ng
bµo ®Ó s/xuÊt K/ thÓ.
. Cã t/d ®iÒu khiÓn ng­îc (+) T bæ trî
 Các cytokine của miễn dịch
không đặc hiệu
• Kích thích phản ứng viêm (TNF, IL-1, các
chemokine)
• Hoạt hoá các tế bào T g©y ®éc NK (IL-2)
• Hoạt hoá các đại thực bào (IFN-)
• Ngăn ngừa nhiễm virus (IFN type I)
 + Lym.T g©y ®éc .
. Trùc tiÕp diÖt TB l¹, vi khuÈn.
. T ®éc tiÕt c¸c protein t¹o lç trªn mµng
VK b¬m men diÖt VK (T giÕt c¶ TB ung
th­vµ c¬ quan ghÐp).
+ Lym.T trÊn ¸p: øc chÕ T bæ trî vµ T
giÕt, nã cã vai trß ®iÒu hoµ miÔn dÞch...
 Tế bào NK
• Các tế bào NK giết
các tế bào của túc chủ
bị nhiễm các vi sinh
vật nội bào

• Tế bào NK chế tiết ra

IFN- có tác dụng
hoạt hoá các đại thực
bào giết mạnh hơn các
vi sinh vật đã bị chúng
nuốt vào

Abbas A. K and Lichtman A. H Basic Immunology 2nd Ed © Saunders 2004

3.Thay ®æi sè l­îng BC.
3.1- Gi¶m BC:
BC  khi t/x­¬ng  hoÆc ngõng s/x BC do c¸c
nguyªn nh©n kh¸c nhau (suy tuû).
3. 2- BÖnh BC (Leucemie):
Lµ bÖnh  rÊt cao sè l­îng BC trong m¸u
ngo¹i vi. Cã hai thÓ:
- Leucemie thÓ lympho: lµ sù qu¸ s¶n
lympho ë m« b/huyÕt vµ lan kh¾p c¬ thÓ.
- Leucemie thÓ tuû: lµ sù qu¸ s¶n c¸c tuû
bµo non trong tuû x­¬ng vµ lan kh¾p c¬
thÓ.
TB cµng kh«ng biÖt ho¸ th× leucemie
cµng cÊp tÝnh
 tiÓu cÇu
1.H×nh d¸ng, kÝch th­íc, sè l­îng.
- TiÒu cÇu lµ TB kh«ng nh©n, h×nh trßn,
mµu s¸ng,  tõ 2 - 4 m.
- TC ®­îc SX ë t/x­¬ng tõ c¸c mÉu tiÓu
cÇu (Megacaryocyte).
- Sè l­îng TC m¸u ngo¹i vi 150.000 -
300.000/ mm3 m¸u.
2. CÊu tróc vµ chøc n¨ng
- Mµng TC cã chøa phospholipid, trong ®ã
cã yÕu tè TC3 g©y ®«ng m¸u.
- BÒ mÆt mµng TC cã líp glycocalyx t/d
c¶n TC dÝnh vµo néi m¹c m¹ch m¸u lóc
b×nh th­êng.
-Bµo t­¬ng TC chøa:
.Actin, myosin vµ thrombosthenin cã kh¶
n¨ng co rót.
.Cã 9 yÐu tè ®«ng m¸u cña tiÓu cÇu
 - NhiÒu enzym, YÕu tè  tr­ëng vµ ion
Ca++.
- Thêi gian b¸n huû cña TC trong m¸u tõ 8-
12 ngµy.
- TiÓu cÇu cã vai trß lín trong qua tr×nh
cÇm m¸u- ®«ng m¸u do c¸c ®Æc tÝnh: kÕt
dÝnh, kÕt tô vµ gi¶i phãng
 Bµi 3

Nhãm m¸u, truyÒn m¸u

vµ qu¸ tr×nh cÇm m¸u
 1.Nhãm m¸u vµ truyÒn m¸u
1.1.kh¸i niÖm vÒ nhãm m¸u.
TN cña Landsteiner 1900...
Trén m¸u cña c¸c c¸ thÓ, thÊy:
- 2 lo¹i m¸u hoµ ®Òu
- Cã hiÖn t­îng ng­ng kÕt HC: HC bÞ nh¨n
nhóm…
 - Gi¶I thÝch: do cã KN trªn mµng HC vµ
KT trong huyÕt t­¬ng chèng nhau.
- Ng­êi ta t×m ra nhiÒu lo¹i KN cã trªn
mµng HC vµ ph©n ra c¸c hÖ thèng nhãm
m¸u, trong ®ã cã hai hÖ quan träng lµ hÖ
ABO vµ Rh.…
1.2- HÖ thèng nhãm m¸u ABO
1.2.1 C¸c KN:
-Trªn mµng HC cã 2 lo¹i KN nhãm m¸u lµ
A vµ B (b¶n chÊt lµ polysaccarid).
- KN x/hiÖn tõ thêi kú bµo thai, bÈm
sinh, di truyÒn.
1.2.2- C¸c Kh¸ng ThÓ :
- KT cã trong huyÕt t­¬ng, gåm:
Anti A (), KT chèng KN A
Anti B (), KT chèng KN B.
- KT x/hiÖn sau ®Î, n/®é cao nhÊt lóc 9-
10 tuæi.
1.2.3- C¸c nhãm m¸u hÖ ABO
- Mét ng­êi kh«ng thÓ cïng mang KN vµ
KT t­¬ng øng.
- Mét ng­êi cã thÓ mang 1KN; 2 KN
hoÆc kh«ng cã KN nµo  cã 4 nhãm
m¸u, tªn nhãm m¸u gäi theo tªn KN cã
trªn mµng hång cÇu.
 * C¸c nhãm m¸u thuéc hÖ ABO

Nhãm Kh¸ng nguyªn Kh¸ng thÓ Tû lÖ ng­êi

m¸u VN
A A  21,5

B B  29,5

AB A vµ B Kh«ng cã  vµ 6,0

O Kh«ng cã A Cã  vµ  43,0
vµ B
 Nhãm A, chia ra A1 vµ A2:
- A1: chiÕm 80%, tÝnh KN m¹nh.
- A2: chiÕm 20% tÝnh KN yÕu.
Do ®ã: nhãm A2 dÔ nhÇm nhãm O.
nhãm A2B dÔ nhÇm nhãm B.
1.2.4-øng dông nhãm m¸u trong truyÒn
m¸u.
- QT¾c c¬ b¶n
+ TruyÒn cïng nhãm.
+ Lµm ph¶n øng chÐo:
. HC cho + HT­¬ng nhËn
. HT­¬ng cho + HC nhËn
 - Q/t¾c tèi thiÓu.
+ §iÒu kiÖn:
. TruyÒn theo s¬ ®å: B
O

. TruyÒn chËm.
. TruyÒn Ýt,  250ml A AB
 1.3- HÖ thèng nhãm m¸u Rh.
1.3.1. TN cña Landsteiner vµ Wiener, 1940.
- LÊy HC khỉ Macacus Rhesus  Thỏ nhiều lần
-Thỏ sinh kh¸ng thể chèng HC khØ .
-LÊy H/thanh thá kh¸ng HC khØ + m¸u ng­êi 
85% ng­ng kÕt, 15% kh«ng ng­ng kÕt
 1.3.2- KN Rh:
- Cã 3 lo¹i: C, D, E trªn mµng HC.
- ChØ D cã tÝnh KN m¹nh
- Ng­êi cã KN – D lµ Rh+ .
Ng­êi kh«ng cã KN – D lµ Rh- .
Rh+ Rh-
. Ng­êi ViÖt: 99,92% 0,02%
. Ng­êi ch©u ¢u: 85% 15%
.Ng­êi Phi ®en: 100%
1.3.3- KT kh¸ng Rh:
-X/hiÖn theo kiÓu MD: khi ng­êi Rh- nhËn
m¸u Rh+ sau 2 – 4 tuÇn sÏ sinh KT kh¸ng
Rh.
- Nång ®é KT ®¹t tèi ®a sau 2-4 th¸ng vµ
duy tr× suèt ®êi.
1.3.4- Tai biÕn liªn quan nhãm m¸u Rh.
* Trong s¶n khoa:
- MÑ Rh- + Bè Rh+  con Rh+
- Rh+ m¸u con kÝch thÝch MÑ sinh KT Rh
- KT Rh lµm tan HC con  ®Î non, con vµng da
tan m¸u, x¶y thai…
* Tai biÕn trong truyÒn m¸u:
Chó ý ng­êi T/m¸u nhiÒu lÇn cã tiÒn sö thai s¶n.
Rh+  Rh+ : B×nh th­êng
Rh-  Rh+ : B×nh th­êng
Rh+  Rh- : - LÇn 1: kh«ng tai biÕn
X - LÇn 2: tai biÕn
 2.qu¸ tr×nh cÇm m¸u
2.1- G§ thµnh m¹ch.
Khi m¹ch tæn th­¬ng co l¹i do 2 c¬ chÕ:
TK vµ TD.
2.2- G§ tiÓu cÇu:
Do TC cã nh÷ng ®Æc tÝnh:
- KÕt dÝnh: collagen (+), Willebrand...
- KÕt tô...
 - Ho¹t ho¸: thrombosthenin  gi¶I phãng
nhiÒu chÊt (serotonin, adrenalin..
* KÕt qu¶  t¹o nót tr¾ng TC bÞt vÕt th­
¬ng.
* §Æc ®iÓm nót m¸u tr¾ng TC mÒm, dÔ
vì…
* ý nghÜa nót TC:..
 2.3- G§ ®«ng m¸u.
2.3.1- §Þnh nghÜa:
ChuyÓn m¸u tõ thÓ láng  thÓ ®Æc, do
biÕn Fibrinogen hoµ tan  l­íi Fibrin…
 2.3.2 C¸c yÕu tè §M.
Cã 12 y/tè kÝ hiÖu = ch÷ sè La M· (y/t
VI kh«ng cã):
- Y/t I: Fibrinogen.
- Y/t II: Prothrombin.
-Y/t III: Thromboplastin m«.
- Y/t IV: Ca++
- Y/t V: Proaccelerin- y/t æn ®Þnh.
- Y/t VII: Proconvertin - y/t kh«ng æn
®Þnh.
- Y/t VIII: chèng bÖnh ­a ch¶y m¸u A.
- Y/t IX: chèng bÖnh ­a ch¶y m¸u B.
- Y/t X: y/t Stuart- Prower.
- Y/t XI: y/t tiÒn Thromboplastin h/t­¬ng.
- Y/t XII: y/t Hagerman.
- Y/t XIII: y/t æn ®Þnh Fibrin
 2.3.3- C¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®«ng
m¸u:
3 giai ®o¹n:
- G§ t¹o føc hîp men Prothrombinase.
- G§ thµnh lËp Thrombin.
- G§ thµnh lËp Fibrin.

* G§ thµnh lËp f/h men Prothrombinase theo 2

c¬ chÕ :
C¬ c hÕng o ¹ i s inh:
TC t/th­ ¬ng

VII Pho s pho lipid m«

III V
Thro mbin
VIIa Va Ca ++

X Xa
Pro thro mbinas e
C¬ chÕ néi sinh
*
* G§ thµnh lËp Thrombin

Prothrombinase

Prothrombin Thrombin

Ca++
* G§ thµnh lËp Fibrin:

Thrombin

Fibrinogen Fibrin

Ca++
2.4- G§ co vµ tan côc m¸u ®«ng.
•Co côc m¸u ®«ng:
- sau 30 phót ®Õn 3 giê vµ tiÕt ra
huyÕt thanh.
- ý nghÜa:
*Tan côc m¸u ®«ng:
- # sau 36 giê
-ý nghÜa cña tan côc m¸u ®«ng.
 2.5- C¸c chÊt chèng ®«ng sö dông trong
LS:
- Sù tr¬n l¸ng
- Heparin: UC thrombin
- Antithrombin: UC thrombin
- Dicoumarin: c¹nh tranh Vitamin K…
- Nh÷ng chÊt lµm gi¶m Ca++ trong m¸u,
dïng chèng ®«ng m¸u ngoµI c¬ thÓ:
. oxalat Kali
. Citrat Natri
. NaCl nång ®é cao
hÕt
 Globin

Hem Fe++
+ G/f men thuû ph©n ®Ó diÖt KST.
+ G/f ra nh÷ng d¹ng h/® cña oxy ®Ó diÖt
KST.
+ G/f 1 lo¹i polypeptid ®Ó diÖt Êu trïng.
+ Khö ®éc mét sè chÊt g©y viªm do d­ìng
bµo vµ BC ¸i kiÒm g/p ra nh­: histamin,
serotonin…
+ Cã thÓ thùc bµo ®­îc phøc hîp KN-KT
 2.3. BC ­a kiÒm (B)
- TiÕt heparin cã t/d chèng ®«ng m¸u.
- Kh«ng cã k/n¨ng t/bµo vµ di ®éng.
- G/f ra histamin, serotonin,  g©y ra
ph¶n øng dÞ øng:
(Do KT IgE hay g¾n vµo BC B. Khi IgE
gÆp KN t­¬ng øng lµm cho BC B vì ra, g/f
ra histamin, serotonin g©y shock ph¶n vÖ).
Qu¸ tr×nh t¹o “B nhí”:
- 1 sè nguyªn bµo lympho sinh ra 1 lo¹i
lympho tån t¹i trong m¸u vµ m« b¹ch
huyÕt gäi lµ B “nhí”.
- Khi KN ®ã vµo c¬ thÓ lÇn 2 th× B
“nhí” nµy biÖt ho¸ vµ s/x KT rÊt m¹nh
®Ó tiªu diÖt KN (tiªm chñng).
+ Lym.T g©y ®éc .
. Trùc tiÕp diÖt TB l¹, vi khuÈn vµ giÕt c¶
TB ung th­, TB ghÐp.

+ Lym.T trÊn ¸p: øc chÕ T bæ trî vµ T

giÕt, nã cã vai trß ®iÒu hoµ miÔn dÞch...
 2.1.3. BC vµ qu¸ tr×nh viªm.
Khi m« bÞ tæn th­¬ng g©y ra:
- Gi·n m¹ch.
- T¨ng tÝnh thÊm mao m¹ch.
- §«ng dÞch kÏ do fibrinogen.
- N vµ M ®Õn m« viªm cµng nhiÒu.
- TB m« bÞ tr­¬ng lªn.
*Nguyªn nh©n:
- Do æ viªm g/f histamin, bradykinin…
 - Nh÷ng di tÝch cña m¹ng néi bµo t­¬ng
vµ bé Golgi  tæng hîp nhiÒu enzym vµ
ion Ca++.
- Ty l¹p thÓ vµ hÖ thèng enzym t¹o ATP,
ADP.
- H/thèng enzym t/hîp prostaglandin.
- YÕu tè æn ®Þnh fibrin.
- YÕu tè  tr­ëng: lµm  sinh vµ p/t TB
néi m¹c, TB c¬ tr¬n thµnh m¹ch…