Kozmetikler

Kozmetik Nedir ?

 Kozmetik, insan vücuduna sürülen temizleme, güzelleştirme ya da

görüntüyü değiştirme amacıyla kullanılan maddelerin genel adıdır.
 Cilt temizliğinde kullanılan sabun, şampuan başta olmak üzere deri,
saç ve tırnakların görünüşünü değiştirmek için kullanılan ruj,
fondöten, oje gibi makyaj malzemeleri, parfümler, deodorantlar, saç
boyaları ve jöleler en sık kullanılan kozmetik ürünlerdendir.
Kozmetikler, uygulanış yerlerine ve temel etki alanlarına göre ikiye
ayrılır.
Uygulanış Yerlerine Göre Kozmetikler
Deriye uygulananlar (yumuşatıcı krem ve losyonlar, temizleyici krem ve
losyonlar, yüz maskeleri, güneş koruyucular, terleme önleyici maddeler, ter
kokusu önleyici ürünler, tıraş kremleri vb.)
 Toz ve pigment şeklinde olanlar (yüz pudraları, allık, dudak boyaları, tırnak
cilaları, göze uygulanan kozmetik ürünler)
 Saça uygulanalar (saça şekil veren ve düzleştiren ürünler, şampuanlar, saç
boyaları, saçın rengini açan ürünler)
 Dişlere ve ağız boşluğuna uygulanan kozmetikler (diş macunları, ağız
spreyleri)
 Bunlar dışında bebek kozmetik ürünleri, vücut pudraları, banyo ürünleri.
Temel Etki Alanlarına Göre Kozmetikler

• Tabaka oluşturan maddeler

• Keratinli maddeler
• Sebatrop maddeler
• Dermatrop maddeler
 Kozmetiklerin ana ham maddeleri bitkisel, hayvansal ve mineral yağlar;
vakslar ve esterler, yağ asitleri, yağ alkolleri, poliglikol, eter ve
pudralardır.
Temel Etki Alanlarına Göre Kozmetikler

 Kozmetiklerin ana ham maddeleri yanında içlerinde boya ve

pigmentler, nemlendiriciler, koku maddeleri yani parfüm bileşenleri,
çözücüler ve anti-mikrobiyal yardımcı maddeler bulunmaktadır.
 Boyalar kozmetik ürünlerin içinde bulunan renk verici pigmentlerdir. Bu
ürünlerin çoğu özellikle saç boyalarında kullanılan parafenil diamin ve
paratoluendiaminin kullanılışı bugün birçok ülkede yasaklanmıştır.
 Ayrıca göz makyaj ürünlerinde ve rujlarda kullanılan eosin, eritrosin ve
halojenlenmiş floroseinler ile azo boyar maddeler ciltte duyarlılık
yaratan boyar maddelerdir
 Nemlendiriciler

 Kozmetik kremlerde su kaybından meydana gelen kabuklaşmayı

önlemek için kullanılır. Nemlendiriciler aynı zamanda deriden su kaybı
hızını kontrol eder. Etki mekanizmalarına göre, örtücü, protein yenileyici
gibi sınıfları vardır. Cildin nemlenmesi, keratin tabakasında bulunan
doğal nemlendirici faktörle suyun ciltten uçmasını kontrol eden ve suyu
tutan hücre lipitlerine bağlıdır. Nemlendiriciler, suyun ciltten doğal
olarak uçmasını sınırlayarak çevreden cilde su çeker.
İyi Bir Nemlendiricide Aranan Özellikler

• Normal atmosferik nemde su çekici ve tutucu olmalıdır.

• Normal atmosferik nemde, bulunduğu maddede su miktarı ya da nem
değişmesiyle fazla miktarda değişmemelidir.
• Diğer maddelerle kolay karışabilmesi yönünden vizkozitesi düşük,
vizkozitenin sıcaklıkla değişme oranı küçük olmalıdır.
• Kolaylıkla ve ucuza satın alınabilmelidir.
Parfümler

 Doğada bulunan ya da sentetik olarak elde edilen hoş kokulara denir.

Hemen hemen her kozmetik ürünün yapı formülünde koku verici olarak
kullanılır. İçeriklerindeki cinnamic alkol, cinnamic aldehit, eugenol,
benzil salisilat, benzil benzoat gibi kimyasallar zararlıdır.
 Sentetik yolla elde edilen parfümlerin başka maddelerin yanı sıra taş
kömürü katranı, petrol türevleri, asetilen gibi maddelerden üretildiğini
biliyor muyuz? Bu ürünler tanımlanmış hoş bir koku elde etmek için
özgül bir maddeye dönüştürülür.
Parfümler

 Parfümlerdeki en belirgin koku tipleri muz, çilek ve elma kokusudur.

İzoamil asetat, baskın bir meyve kokusuna sahiptir. Muz aromasının
esas kokusu olması sebebiyle muz kokusu olarak bilinir. Bütil asetatın
kokusu, elma kokusu olarak bilinir.
 Bütil asetat, asetik asit ve bütil alkolün esterleşmesi ile elde edilir. Bu
parfümler şampuanlarda, sabunlarda, oda spreylerinde ve parfümlerde
bulunur.
 Parfümler

Kozmetik ürünlerde anti-mikrobiyal madde

olarak en çok parahidroksi benzoik asit
esterleri yani parabenler kullanılır.
 Kozmetik Ürünlerde En Çok Kullanılan
Koruyucu Ve Çözücüler

 Kozmetik ürünlerde en çok kullanılan koruyucu ve çözücüler; metil

paraben (%35), propil paraben (%32), imidazolidinil üre (%9),
kuaterniyum-15 (%5) ve formaldehit çözeltisidir (%4). Birçok dezenfektan
madde kozmetik ürünlerde koruyucu olarak kullanılır.
Sorular

1) Aşağıdakilerden hangisi oksidan boyaların bileşimlerinde bulunmaz?

A) Renk oluşturucular B) Alkalik tuzlar

C) Nemlendiriciler D) Fiksaj maddeleri
Sorular

2) Aşağıda verilen maddelerden hangisi geçici saç boyaların

özelliklerinden değildir?

A) Saçta uzun süre kalmaz

B) Şampuanlama ile saçtan uzaklaştırılamaz
C) Doğal ve boyalı saça uygulanabilir
D) Kolay uygulanırlar ve yan etkisinin olmaması
Sorular

3) Aşağıdaki temizleme kremleri ile ilgili bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Yağlı ciltlerin kullanımı için uygundur

B) Cildi kurutucu bir yapıları vardır
C) Kıvamları oldukça hafiftir
D) Su ve yağ oranlarına göre iki gruba ayrılır
Sorular

4) Aşağıdakilerden hangisi temizleyicilerin taşıması gereken özelliklerden

birisi değildir?

A) Ciltte kalıntı bırakmamalıdır

B) Cildi derinlemesine temizlemelidir
C) Gözenekleri çok iyi sıkıştırmalıdır
D) Uygulanışı kolay olmalıdır
Sorular

5) Krem fondöten veya yağ ağırlıklı fondöten hangi cilt tipi için uygundur?

A) Normal cilt B) Kuru cilt

C) Problemli cilt D) Karma cilt
Cevaplar

1) D
2) B
3) D
4) C
5) B