ZELTLER

En az iki madde karmndan oluan homojen sv preparatlardr. Oral veya haricen kullanlrlar.

Gerek zelti Kolloid zelti Kaba dalm

GEREK ZELT
ki veya daha fazla bileenin kartrlmasyla meydana gelen homojen molekler dalmlardr. Tek fazl dalmlardr

ZELT
zc: Fazla miktarda bulunan bileen znen: Az miktarda bulunan bileen

zelti Tipleri
znen zc rnek

Gaz
Sv Kat Gaz Sv Kat Gaz

Gaz
Gaz Gaz Sv Sv Sv Kat

Hava
Oksijen iinde gaz Havadaki iyot buhar CO2 ieren su Su iinde alkol Serum fizyolojik Palladyum iindeki H2

Sv
Kat

Kat
Kat

Parafin iindeki mineral ya

Altn-Gm karm

zeltilerin Snflandrlmalar
Fiziksel zelliklerine Hazrlanma yntemlerine erdikleri maddelere

zelti tipi preparatlarn avantajlar

Kat tipteki preparatlara gre almlar daha kolay, yal ve ocuklarn kullanmna uygun Emilimleri daha kolay ve hzl Tektr sistemler olduklarndan dozlama daha homojen Aspirin ve KCl gibi ilalar iin irritasyon azalr retimleri kolay ve ucuz

zelti tipi preparatlarn dezavantajlar

Saklanmalar ve tanmalar zordur Baz etken maddelerin koku ve tadlar zelti tipi preparatlarda maskelenemez ok abuk hidroliz veya oksidasyona uradklar iin stabiliteleri dktr Dozun tam alm hastaya baldr Mikroorganizma remesi iin uygun ortamlardr. Bu yzden uzun sre saklanamazlar

zelti tipi preparatlarn Tasarm ve Formlasyonlarnda gznnde bulundurulmas gereken faktrler

Etkin maddenin konsantrasyonu Etkin maddenin znrl zc seimi Fiziksel ve kimyasal stabilite Preparatn korunmas

zelti tipi preparatlarn nemli farmastik zellikleri

Renk Koku Tat Dklebilirlik Homojenite

ZNRLK

Belli bir scaklkta doymu zelti elde etmek iin birim hacimde znen maddenin gram olarak ifadesidir

Doymu zelti
zeltide bulunan znm madde ile zc arasnda denge olumu zelti

Ar Doymu zelti
zeltinin belli scaklktaki znrlk sabitinden fazla miktarda madde tamas halidir

ZNRLK FADELER
znrlk ifadesi
ok znr

znen 1K

zc 1 Ksmdan az

Serbeste znr
znr G znr Az znr ok az znr znmez

1K
1K 1K 1K 1K

1-10 K
10-30 K 30-100 K 100-1000 K 1000-10000 K

1K

znrl etkileyen faktrler

Scaklk zcnn yaps Kartrma znen maddenin yaps

znrl Artrma Teknikleri

Kosalvan kullanm (1-1000 kat) Tuz oluturma (1-1000 kat) Prodrug hazrlama (1-1000 kat) Kompleksletirme (1-100 kat) Miselizasyon (1-50 kat)

ZELTLER

uruplar Gargaralar Az ykama zeltileri Kollutuvarlar Nasal zeltiler Kulak damlalar rrigasyon(ykama) zeltileri Enemalar(Lavmanlar) Eliksirler Aromatik sular Tentrler Limonatalar Lens zeltileri Parenteral zeltiler

ZELT FORMLASYONLARI

Etkin madde zc Tat verici Lezzet dzeltici Renk maddeleri Koruyucular Tamponlar Antioksidanlar Viskosite ayarlayclar

KORUYUCU AJANLAR

Mikroorganizmalara kar geni bir spektrumda etkili olmal lacn raf mr boyunca geni bir spektrumda etkili olmal Toksik olmamal, znmeli Dier maddelerle geimli olmal Dier maddelerin yzeyine adsorbe olmamal

KORUYUCU AJANLAR

Asidik
Fenol: % 0.2-0.5 Klorkrezol : % 0.05-0.1 O-fenil fenol: % 0.005-0.01 Parahidroksibenzoik asit alkil esterleri: % 0.001-0.2 Benzoik asit ve tuzlar: % 0.1- 0.3 Borik asit ve tuzlar: % 0.5-1 Sorbik asit ve tuzlar: % 0.05-0.2

KORUYUCU AJANLAR

Ntr
Klorobutanol: % 0.5 Benzil alkol: % 1.0 -feniletil alkol: % 0.2-1.0

KORUYUCU AJANLAR

Cival
Tiomersal: % 0.5 Fenilmerkri asetat ve nitrat: % 0.002-0.005 Nitromersol: % 0.001- 0.1

KORUYUCU AJANLAR

Kuaterner Amonyum Bileikleri

Benzalkonyum klorr: % 0.0040.002 Setilpiridinyum klorr: % 0.010.02

zeltilerin Hazrlanmas

Basit kartrma yolu hazrlananlar Kimyasal bir reaksiyon sonucu hazrlananlar Ekstraksiyon ile hazrlananlar

ZELTLERN MALATI

Kartrma kazan Kartrc Transfer sistemi Szme sistemi Doldurma sistemi

uruplarn hazrlama yntemleri

Scakta veya soukta basit zme yoluyla hazrlananlar Ekstre ve tentrlerle hazrlanan Maserasyon veya dijestiyon yntemi ile hazrlananlar Meyve usareleri ile hazrlananlar Kimyasal yolla hazrlananlar Perkolasyon yolu ile hazrlananlar Tekrar zme yntemi

uruplarda grlen problemler

nversiyon Karemelizasyon Kristalizasyon Fermentasyon ve mikroorganizma remesi

nversiyon

Sakkaroz

Dekstroz+Levloz

Gargaralar

Az boluuna uygulanan, di eti, boaz enfeksiyonu ve azdaki kt kokular gidermek iin kullanlan ho koku ve lezette olan zelti tipi preparatlardr

Klorhex gargara

% 0.2 klorheksidin glukonat Gliserin Limon esans Nane esans

Kollutuvarlar

Di etleri ve boaz boluuna uygulanan urup, bal, eker ve gliserin ieren preparatlardr.

Buco Bleu Kollutuvar

Metilen mavisi.....0.150 g Resorsin............. 0.075 g Gliserin................7.5 g Alkol.................... 1.5 g

Az mukozas hastalklarnda kullanlr

Damlalar

Damla eklinde kullanlan zelti tipi ila ekilleri deriik zeltiler olup, damlalk ile doze edilerek hastaya verilir. Bu gruptaki ilalar gz,kulak, burun damlalar eklinde kullanlr. Hasta tarafndan kolay doze edilir ve zellikle ocuklar iin ok uygun uygun ila ekilleridir.

Gz damlas

Gze uygulanrlar sotonisite (vcut svlar ile e ozmotik basn gsterme) pH Sterilite

VISINE Steril Gz Damlas

1 ml.si, 0.5 mg tetrahidrozolin hidroklorr, 2.23 mg sodyum klorr, 12.3 mg borik asit, 1 mg edetat disodyum, 0.593 mg benzalkonyum klorr (% 17), 0.6 mg sodyum borat ve distile su ierir.

ALLERGOCROM gz damlas 20 mg/ml

Etkin madde: (1 mLde) Sodyum Kromoglikat....20.00 mg/ml Yardmc maddeler: Benzalkonyum klorr Sodyum edetat Glukoz-Monohidrat Enjeksiyoluk su

RIFOCIN 100 MG 10 ML GZ DAMLASI

5 ml zelti, 50 mg rifamisin SV , 50.0 mg askorbik asit, 0.5 mg disodyum EDTA, 500 mg polivinil pirolidon, 1.5 mg Metilselloz 400 cp 0.3 mg sodyum mertiyolat, 10.0 mg potasyum metabislfit, ad. pH = 6 -7 sodyum hidroksit ad. 5.0 ml distile su ierir.

Kulak damlalar

Kulaa uygulanan zeltiler Su, gliserin, propilen glikol

RIFOCIN 100 MG 10 ML KULAK DAMLASI

10 ml zelti, 100 mg rifamisin SV , 50.0 mg askorbik asit, 1.0 mg disodyum EDTA, 2857.143 mg propilen glikol, 0.486 mg sodyum mertiyolat, 10.0 mg sodyum metabislfit, ad. pH = 6.5-7.5 sodyum hidroksit ad. 10.0 ml distile su ierir.

CEBEDEX GZ VE KULAK DAMLASI

5 ml damla; 5.0 mg Dekzametazon sodyum fosfat 50.0 mg Metil paraben, 17.66 mg Monobazik Sodyum Fosfat Dihidrat; 72.71 mg Dibazik Sodyum Fosfat Dodekahidrat; 2.5 mg Sodyum Metabislfit; 5.0 ml Distile su ierir.

Otrivine Burun Damlas

Ksilometazolin HCL Benzalkonyum klorr Disodyum hidrojen fosfat Sodyum dihidrojen fosfat EDTA NaCl Demineralize su

Irrigasyon zeltileri

Yara, operasyon kesii ve dokular ykamak amacyla kullanlr Dorudan ak yara ile temas eder Sterilitesi, total kat miktar ve bakteriyel endotoksin miktar nemlidir. Enjeksiyonluk su kullanlr.

Klorhex Ykama zeltisi

% 0.2 klorheksidin glukonat

Lavmanlar

Enema olarak da bilinen bu preparatlar, rektal olarak kullanlan yal zelti veya emlsiyon eklinde hazrlanrlar.

Enemalar

Retensiyon enemalar (antihelmentik, besleyici, sedatif, stimulan, radyopak Purgatif amal (NaCl, NaHCo3, sodyum monohidrojen fosfat, sodyum dihidrojen fosfat

B.T. ENEMA Lavman

Sodyum dihidrojen fosfat... 161 mg/ml Disodyum hidrojen fosfat.... 59 mg/ml

Fleet Enema

133 mLde Monobazik sodyum fosfat... 19 g Dibazik sodyum fosfat.... 7 g

Oral zeltiler

Eliksirler Aromatik sular Tentrler Limonatalar Posyonlar

Lensler

Sert lensler Yumuak Lensler

Kontakt Lenslerin Tamas Gereken zellikler

Yumuak olmal Tahri edici olmamas Belirli bir gaz permeabilitesinin olmas(Oksijen geirgenlii) Zaman iinde saydamln kaybetmemesi ok miktarda antimikrobik maddeleri absorbe ederek saydamlnn azalmamas gerekir. Belli bir su tutuma kapasitesi olmal ve gzn kurumasna neden olmamaldr. Kolay slanabilir olmaldr

Kontakt Lens zeltilerinin Tamas Gereken zellikler

Steril ve izotonik olmas Tahri edici olmamas Islatma asndan, yzey geriliminin dk olmas Koruyucu madde iermesi

Kontakt Lens zeltileri

Islatma zeltileri Temizleme zeltileri Dezenfeksiyon zeltileri Saklama zeltileri Yapay Gzya zeltileri Bileik zeltiler

Islatma zeltileri

Sert lenslerin hidrofobik yzeylerini kaplayarak hidrofilik zellik kazandrlar

Vizkosite arttrc, yem, koruyucu Selloz trevleri (MC; HEC, HPMC, PVA, PVP, PEG)
Steril

Temizleme zeltileri

Lenslerin zerinde biriken lipitlerin, proteinlerin ve benzeri organik kirliliklerin uzaklatrlmas iin lullanlr Noniyonik veya amfoterik yem

Dezenfeksiyon zeltileri

Is yardmyla dezenfekte edenler Souk dezenfeksiyon

Is yardmyla

Lens kabna koruyucu iermeyen izotonik NaCl konulup stlr

Souk dezenfeksiyon

% 3 lk H2O2 zeltisi % 0.2 lik tiyomersal zeltisi 2-6 saat bekletilir Sodyum piruvat, sodyum tiyosulfat, katalitik platin

Saklama zeltileri

Lenslerin bekletilmesi, saklanmas, sert lenslerin su emebilmeleri iin kullanlan ve ayrca dezenfektan zellii olan zeltilerdir. Oftalmik zeltiler iin kabul edilen koruyucular iermelidirler. Klorheksidin ve benzalkonyum klorr gibi maddelerden baka suda znen polimerler ve sodyum edetat da ierir.

Yapay Gzya zeltileri

Bu tip zeltiler zellikle sert lenslerde kullanlrlar. Gzya ieriine benzer yapdadr. Yeniden slatma zeltileri olarak da bilinirler. % 1.4 polivinil alkol ieren yapay gzya zeltileri bulunmaktadr

Bileik zeltiler

Saklama, slatma ve dezenfeksiyon zeltilerinin ortak zelliklerini tamaktadrlar. Temizleme zeltisiyle temizlenen lensler bu zeltiye konarak saklanrlar

OPTI-FREE Express Lens zeltisi (Bileik) Miristamidopropil dimetilamin 0.0005

%, Polikuaternuyum-1 0.001 %, Edetat disodyum dihidrat 0.05 %, Borik asit 0.6 %, Sorbitol 1.2 %, Sodyum sitrat 0.65 %, Sodyum klorr 0.1 %, Aminometilpropanol 0.45 %, Tetronik 1304 0.05 %

AOSEPT PLUS

%3 hidrojen peroksit, Pluronic 17R4 platin kaplamal disk AODISC

Lens stndeki kirlilik ve protein birikimini zmek iin srfaktan - Tek basamak ntralizasyon iin AODISC - Her tip kontakt lensin tam bakm iin kullanm

SOLO care hard

Polihekzanid %0.0002 Tm kat gaz geirgen ve sert lenslerin temizleme, alkalama, saklama, slatma ve proteinden arndrma ilemlerinde etkin