TÀI CHÍNH CHO NHÀ

QUẢN TRỊ

TS. NGÔ QUANG HUÂN

KHOA QUẢN TRỊ
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM
 MỤC TIÊU MÔN HỌC

 Cung cấp kiến thức và công cụ quản trị tài

chính phục vụ việc ra các quyết định trong
quản trị doanh nghiệp nói riêng và toàn bộ
lĩnh vực kinh tế nói chung.
 Cung cấp các kiến thức cơ sở làm nền tảng
cho các môn học: quản trị dự án, quản trị rủi
ro, thị trường chứng khoán…
 PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY

 Học viên đọc bài giảng và tài liệu tham khảo

trước khi đến lớp.
 Giảng viên trả lời thắc mắc cho sinh viên và
hướng dẫn lý thuyết liên quan đến buổi học
cũng như tình huống thảo luận.
 Giảng viên đưa ra tình huống để học viên
thảo luận.
 Học viên thảo luận cách thức vận dụng lý
thuyết để giải quyết tình huống đặt ra.
 ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC

 Bài tập, bài kiểm tra cá nhân: 20%

 Tiểu luận: 30%

 Thi cuối kỳ: 50%

 NỘI DUNG CHÍNH

 TỔNG QUAN TÀI CHÍNH CHO NHÀ QUẢN TRỊ.

 PHÂN TÍCH VÀ HOẠCH ĐỊNH TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP.
 ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH
 ĐẦU TƯ VÀ HOẠCH ĐỊNH NGÂN QUỸ DẦU TƯ .
 QUẢN TRỊ DÒNG TIỀN.
 CƠ CẤU VỐN VÀ CHÍNH SÁCH CHI TRẢ CỔ TỨC.
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
 Quản trị tài chính căn bản – Nguyễn Quang Thu.
 Tài chính doanh nghiệp – Nguyễn Minh Kiều.
 Quaûn trò taøi chính – Eugene F. Brigham – JoelF. Houston Ñaïi hoïc
Florida – Khoa Kinh teá ñaïi hoïc quoác gia Tp HCM dòch.
 Quản trị tài chính doanh nghiệp – Nguyễn Hải Sản.
 Quản trị tài chính – Nguyễn Văn Thuận
 Quản trị tài chính hiện đại – Tập thể tác giả khoa Tài chính doanh
nghiệp
 Financial Analysis with Microsoft Excel – Timothy R. Mayes –
Todd M. Shank
 Financial Management and Policy – Van Horne
 Principles of Corporate Finance – Brealey Myers
 Managerial Finance - ….
 TỔNG QUAN TÀI CHÍNH CHO
NHÀ QUẢN TRỊ.

 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN

 VỊ TRÍ VAI TRÒ CỦA GIÁM ĐỐC TÀI CHÍNH

 MÔI TRƯỜNG TÀI CHÍNH

 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN TÀI
CHÍNH CHO NHÀ QUẢN TRỊ

 KHÁI NIỆM TÀI CHÍNH CHO NHÀ QUẢN

TRỊ
 CÁC MỐI QUAN HỆ TÀI CHÍNH
 CÁC DẠNG QUYẾT ĐỊNH TÀI CHÍNH
 MỤC TIÊU TÀI CHÍNH CHO NHÀ QUẢN TRỊ
KHÁI NIỆM TÀI CHÍNH CHO NHÀ
QUẢN TRỊ

Taøi chính cho nhà quản trị laø moät

moân khoa hoïc quaûn trò, noù nghieân
cöùu caùc moái quan heä taøi chính cuaû
moät doanh nghieäp, treân cô sôû ñoù ñöa
ra caùc quyeát ñònh nhaèm muïc tieâu
toái ña hoùa lôïi ích cho các bên liên quan.
 CÁC MỐI QUAN HỆ TÀI CHÍNH CỦA
MỘT DOANH NGHIỆP

 MỐI QUAN HỆ GIỮA DOANH NGHIỆP VÀ NHÀ NƯỚC.

 THUẾ
 MỐI QUAN HỆ DNNN VỚI CHỦ SỞ HỮU NHÀ NƯỚC
 MỐI QUAN HỆ GIỮA DOANH NGHIỆP VÀ THỊ TRƯỜNG TÀI
CHÍNH
 VỚI TƯ CÁCH NHÀ ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH
 VỚI TƯ CÁCH LÀ NGƯỜI HUY ĐỘNG VỐN
 MỐI QUAN HỆ GIỮA DOANH NGHIỆP VỐI CÁC THỊ TRƯỜNG
KHÁC
 THỊ TRƯỜNG CÁC YẾU TỐ ĐÀU VÀO
 THỊ TRƯỜNG HÀNG HÓA VÀ DỊCH VỤ ĐẦU RA
 MỐI QUAN HỆ TÀI CHÍNH NỘI BỘ DOANH NGHIỆP.
 QUAN HỆ PHÂN PHỐI KẾT QUẢ KINH DOANH
 QUAN HỆ HẠCH TOÁN NỘI BỘ.
 CÁC LOẠI QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP

Quyeát ñònh ñaàu tö:

laø nhöõng quyeát ñònh lieân quan ñeán vieäc mua maùy
moùc thieát bò, nhaø xöôûng nhaèm thöïc hieän caùc cô hoäi kinh
doanh.
Quyeát ñònh taøi trôï:
laø nhöõng quyeát ñònh lieân quan ñeán vieäc huy ñoäng
vaø thanh toaùn caùc nguoàn voán.
Quyeát ñònh kinh doanh khaùc:
laø nhöõng quyeát ñònh coøn laïi, khoâng phaûi laø quyeát
 QUI TRÌNH PHÂN TÍCH RA QUYẾT
ĐỊNH TÀI CHÍNH

THÔNG TIN
DỮ LIỆU ĐẦU VÀO CÔNG CỤ SỬ LÝ ĐẦU RA

KỸ THUẬT PHÂN TÍCH

MÔ HÌNH PHÂN TÍCH
LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH RA
QUYẾT ĐỊNH
TÀI CHÍNH
 QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH TÀI
CHÍNH

ĐỂ RA QUYẾT
ĐỊNH TÀI CHÍNH
So sánh giữa Xem xét mục tiêu
lợi ích và chi phí của quyết định

LỢI ÍCH CÁC MÔ QUYẾT ĐỊNH

VÀ CHI PHÍ HÌNH VÌ LỢI ÍCH
•Đo lường bằng tiền RA QUYẾT CỦA AI?
•Quy về cùng ĐỊNH TÀI •Vì lợi ích xã hội
một thời điểm CHÍNH •Vì lợi ích
•Xem xét lợi ích
chủ sở hữu
và chi phí gắn •Vì lợi ích cá nhân
với mức độ rủi ro Công cụ điều chỉnh
 CÁC DỮ LIỆU ĐẦU VÀO VÀ THÔNG
TIN TÀI CHÍNH

 Dữ liệu đầu vào

– Dữ liệu tài chính
– Dữ liệu phi tài chính
 Các thông tin tài chính
– Kết luận
– Ra quyết định
 Ví dụ minh họa
 VÍ DỤ MINH HỌA
Quyết định bán hàng trả chậm

 Dữ liệu phân tích: các báo các tài chính

 Công cụ phân tích: phân tích tỷ lệ tài chính
 Thông tin tài chính: các loại tỷ lệ tài chính
 Kết luận: tình hình tài chính của doanh
nghiệp: tốt hay xấu
 Quyết định: bán trả chậm hay không.
 Muïc tieâu cuaû taøi chính cho nhà quản trị laø
toái ña hoùa lôïi ích cho các bên có liên quan

Ñoái vôùi doanh nghieäp quoác doanh lôïi ích cuûa chuû sôû
höõu laø lôïi ích cuûa toaøn boä neàn kinh teá quoác daân.
Ñoái vôùi doanh nghieäp tö nhaân ñoù laø toái ña hoùa lôïi
nhuaän.
Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhieàu chuû ñoù laø lôïi ích
cuûa caùc coå ñoâng, toái ña hoaù giaù trò taøi saûn cuûa doanh
nghieäp.
Ñoái vôùi caùc coâng ty coå phaàn ñaõ nieâm yeát treân thò
tröôøng chöùng khoaùn thì lôïi ích cuûa caùc coå ñoäng ñoù
 VÒ TRÍ NHAØ QUAÛN TRÒ TAØI
CHÍNH
TRONG DOANH NGHIEÄP
TGÑ

GÑ SX GÑTC GÑKD GÑNS

TP NQ KEÁ T.T KIEÅM T.T.

QT TD KT THUEÁ KT 1
QT TM KT C.PHI
Ñ TÖ KT T C
KH TC QL DÖ L.
VAI TROØ CUÛA GIAÙM ÑOÁC TAØI
CHÍNH

1. Ñaûm baûo voán cuûa doanh nghieäp ñöôïc ñaàu tö moät caùc khoân
ngoan nhaát vôùi hieäu quaû kinh teá cao nhaát vaø moät möùc ñoä ruûi
ro veà taøi saûn vaø cô caáu taøi saûn thích hôïp;
2. Ñaûm baûo huy ñoäng ñuû voán cho doanh nghieäp hoaït ñoäng vôùi
ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát, vôùi moät möùc chi phí söû duïng voán
thaáp nhaát vaø vôùi moät möùc ñoä ruûi ro taøi trôï vaø caùc traùch
nhieäm phaùp lyù phuø hôïp.
3. Tieán haønh phaân tích taøi chính doanh nghieäp, caùc ñoái taùc kinh
doanh, ñoái thuû caïnh tranh, thò tröôøng taøi chính nhaèm xaùc ñònh
nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, thuaän lôïi vaø nguy cô laøm cô sôû
cho vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc chính saùch kinh doanh noùi chung,
chieán löôïc chính saùch taøi chính noùi rieâng, trong ñoù co chính saùch
MỐI QUAN HỆ GIỮA CÔNG TY VÀ HỆ
THỐNG TÀI CHÍNH

CÁC TỔ CHỨC
TÀI CHÍNH
CÓ VỐN: CẦN VỐN:
HỘ GIA ĐÌNH HUY PHÂN HỘ GIA ĐÌNH
DOANH NGHIỆP ĐỘNG BỔ DOANH NGHIỆP
CHÍNH PHỦ VỐN VỐN CHÍNH PHỦ
NƯỚC NGOÀI THỊ TRƯỜNG NƯỚC NGOÀI
TÀI CHÍNH
 MOÂI TRÖÔØNG TAØI CHÍNH

 KHAÙI NIEÄM VAØ VAI TROØ

 TRUNG GIAN TAØI CHÍNH

 SAÛN PHAÅM TAØI CHÍNH

 KHUÛNG HOAÛNG THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH

 THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH

 Thị trường tài chính là thị trường diễn ra các

giao dịch tài sản tài chính.
 Tài sản vô hình là tài sản đại diện cho những
trái quyền hợp pháp đối với lợi ích tương lai,
giá trị của nó không có liên hệ gì với hình
thức vật lý ở đó trái quyền được ghi nhận.
 Tài sản tài chính là một loại tài sản vô hình.
 CÔ SÔÛ HÌNH THAØNH THÒ TRÖÔØNG TAØI
CHÍNH

 Kinh teá thò tröôøng vaø nhu caàu giao löu voán.
– Tieàn teä ra ñôøi vaø toàn taïi gaén lieàn vôùi söï ra ñôøi vaø toàn taïi
cuûa neàn saûn xuaát vaø trao ñoåi haøng hoaù. Chæ trong cô cheá thò
tröôøng, ñoàng tieàn môùi ôû ñuùng vò trí ñích thöïc cuûa noù, phaûn
aùnh ñuùng quan heä cung caàu vaø quy luaät giaù trò.
– Ôû ñaây nhu caàu giao löu voán ñaõ xuaát hieän, nhu caàu naøy baét
nguoàn töø hai phía, phía ngöôøi caàn voán vaø caû phía ngöôøi coù
voán taïm thôøi dö thöøa.
 Söï xuaát hieän cuûa caùc giaáy tôø coù giaù.
– Söï ra ñôøi cuûa coâng ty coå phaàn coù phaùt haønh traùi phieáu, coå
phieáu.
– Söï phaùt trieån nhanh choùng vaø phong phuù caùc chöùng töø coù
giaù cuõng nhö quaù trình thöông maïi hoaù caùc chöùng töø coù giaù
naøy laø cô sôû hình thaønh thò tröôøng mua baùn chuùng, ñoù laø thò
tröôøng taøi chính.
 VAI TROØ CUÛA TTTC

1. Thò tröôøng taøi chính laø nhaân toá khôûi ñaàu cuûa kinh teá thò
tröôøng, mang laïi lôïi ích cuûa caû hai chuû theå tham gia. Thò tröôøng
taøi chính taïo moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå dung hoaø caùc lôïi ích kinh
teá khaùc nhau cuûa caùc thaønh vieân khaùc nhau treân trò tröôøng.
2. Thò tröôøng taøi chính dieàu hoaø nguoàn voán töø nôi thöøa ñeán nôi
thieáu, töø nôi keùm hieäu quaû sang nôi hieäu quaû hôn.
3. Thò tröôøng taøi chính taïo ñieàu kieän ña daïng hoaù sôû höõu, taïo cô
cheá thöïc hieän moái quan heä lôïi ích giöõa chuû sôû höõu vaø ngöôøi
söû duïng voán qua ñoù thuùc ñaåy vaø phaûn aùnh trình ñoä xaõ hoäi
hoaù saûn xuaát.
4. Thò tröôøng taøi chính taïo cô cheá bôm huùt tieàn hôïp lyù, nhanh nhaïy,
taêng nhanh toác ñoä quay voøng cuûa voán goùp phaàn taêng tröôûng
kinh teá.
5. Thò tröôøng taøi chính taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp môùi ra
ñôøi, phaùt huy taùc duïng cuûa quy luaät giaù trò, quy luaät lôïi nhuaän
bình quaân vaø goùp phaàn naâng cao hieäu quaû kinh teá xaõ hoäi.
 PHÂN LOẠI THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH

 Theo loại giao dịch tài chính

 Theo loại trái quyền

 Theo thời hạn

 …
 PHAÂN LOAÏI TTTC
Theo thôøi haïn

 Caùc chöùng khoaùn coù thôøi gian ñaùo haïn döôùi

moät naêm goïi laø chöùng khoaùn ngaén haïn. Caùc
nguoàn voán naøy vaän ñoäng khoâng taäp trung, chuû
yeáu laø caùc phöông tieän thanh toaùn vaø ñöôïc qui
thaønh ñoái töôïng cuûa thò tröôøng tieàn teä.
 Caùc chöùng khoaùn daøi haïn coù thôøi gian ñaùo
haïn treân moät naêm, vaän ñoäng taäp trung thaønh
nhöõng keânh lôùn, khoái löôïng lôùn ñeå ñaùp öùng
nhu caàu ñaàu tö vaøo saûn xuaát kinh doanh vaø ñöôïc
tuï vaøo caùc ñieåm giao dòch voán lôùn, ñöôïc coi laø
ñoái töôïng cuûa thò tröôøng voán.
 Theo hình thöùc vaän ñoäng cuûa
caùc nguoàn taøi chính

 Ngöôøi ta phaân thaønh hai keânh laø tröïc tieáp

vaø giaùn tieáp.
 Thò tröôøng tieàn teä chuyeân moân hoaù vaøo
caùc coâng cuï taøi chính giaùn tieáp coøn thò
tröôøng voán chuyeân moân hoùa vaøo caùc
coâng cuï taøi chính tröïc tieáp
 THÒ TRÖÔØNG VOÁN

1. Thò tröôøng chöùng khoaùn, ñaây laø thò tröôøng

chuyeân saâu vaøo caùc chöùng khoaùn trung vaø
daøi haïn.
2. Thò tröôøng tín duïng thueâ mua, ñaây laø moät
thò tröôøng khaù ñaëc bieät nhaèm khai thaùc söï
taùch bieät giöõa quyeàn sôû höõu vaø quyeàn söû
duïng caùc taøi saûn coá ñònh coù giaù trò lôùn.
3. Thò tröôøng theá chaáp daøi haïn, ñaây laø thò
tröôøng vay vaø cho vay daøi haïn ñoøi hoûi coù
caàm coá, theá chaáp.
 THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ

1. Thò tröôøng tín duïng, laø thò tröôøng vay vaø cho vay
ngaén haïn cuûa caùc ñònh cheá taøi chính trung gian.
2. Thò tröôøng hoái ñoaùi, ñaây laø thò tröôøng mua baùn
caùc loaïi ngoaïi teä.
3. Thò tröôøng lieân ngaân haøng, ñaây laø thò tröôøng
giöõa caùc ngaân haøng vôùi nhau nhö: SIBOR laø thò
tröôøng lieân ngaân haøng Singapore hay LIBOR laø thò
tröôøng lieân ngaân haøng Luaân ñoân…
4. Thò tröôøng baûo laõnh, mua baùn caùc chöùng töø coù
giaù ngaén haïn khaùc.
 PHAÂN LOAÏI TRUNG GIAN TAØI CHÍNH

 Trung gian taøi chính coù tính caùch ngaân haøng

 Trung gian taøi chính khoâng phaûi laø ngaân

haøng.
 TRUNG GIAN TAØI CHÍNH
COÙ TÍNH CAÙCH NGAÂN HAØNG

1. Tröôùc heát laø caùc nhaân haøng thöông maïi.

2. Ngaân haøng ñaàu tö, laø nhöõng ngaân haøng laøm
caùc nghieäp vuï coù tính caùch daøi haïn nhö cho vay
daøi haïn, huøn voán trong caùc doanh nghieäp.
3. Hôïp taùc xaõ tín duïng.
4. Ngaân haøng coù muïc ñích xaõ hoäi, laø ngaân haøng
laäp ra khoâng nhaèm tìm doanh lôïi laø chính, maø
nhaèm giuùp ñôõ moät taàng lôùp naøo ñoù trong xaõ
hoäi coù theå ñi vay vôùi laõi suaát ngaân haøng.
 TRUNG GIAN TAØI CHÍNH
KHOÂNG PHAÛI LAØ NGAÂN HAØNG

1. Coâng ty taøi chính

2. Coâng ty cho thueâ taøi chính: laø nhöõng coâng ty
chuyeân cho caùc doanh nghieäp thueâ caùc maùy moùc,
thieát bò, duïng cuï, caùc phöông tieän vaän taûi, baát
ñoäng saûn…
3. Coâng ty baûo hieåm : goàm caùc coâng ty baûo hieåm
nhaân thoï vaø coâng ty baûo hieåm phi nhaân thoï.
4. Quyõ höu boång, quõy döï phoøng.
5. Coâng ty ñaàu tö , coâng ty chöùng khoaùn …
 CAÙC NGHIEÄP VUÏ TGTC

1. Nghieäp vuï huy ñoäng voán. Nhaän tieàn göûi; Phaùt haønh
traùi phieáu trung haïn vaø daøi haïn.; Caùc nghieäp vuï uûy
thaùc quaûn trò.
2. Nghieäp vuï ñaàu tö voán. Cho vay; Ñaàu tö chöùng khoaùn.
3. Kinh doanh chöùng khoaùn.
4. Kinh doanh ngaân haøng quoác teá.
5. Thöïc hieän dòch vuï cho khaùch haøng. Chuyeån voán;
Hoaït ñoäng ñieän töû lieân quan ñeán ngaân haøng; Caùc dòch
vuï khaùc thöïc hieän cho khaùch haøng : cho thueâ tuû saét…
6. Caùc nghieäp vuï kinh doanh khaùc bao goàm nhieàu loaïi
nhö : baûo ñaûm tín duïng, phaùt haønh theû tín duïng, laøm
dòch vuï tö vaán ñaàu tö, dòch vuï thueâ mua…
 CAÙC COÂNG CUÏ TAØI CHÍNH
(CK)

 Chöùng khoaùn laø moät thuaät ngöõ ñeå chæ caùc

giaáy tôø coù giaù.
 Chứng khoán là chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ,
xác nhận các quyền và lợi ích hợp pháp của người
sở hữu chứng khoản đối với tài sản hoặc vốn của tổ
chức phát hành, gồm:
– a. Cổ phiếu;
– b. Trái phiếu;
– c. Chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán;
– d. Các loại chứng khoán khác theo quy định của pháp luật.
PHAÂN LOAÏI CHÖÙNG KHOAÙN

 Theo ngöôøi kyù phaùt chöùng khoaùn thì chöùng

khoaùn phaân laøm hai loaïi lôùn ñoù laø caùc chöùng
khoaùn do nhaø nöôùc phaùt haønh vaø caùc chöùng
khoaùn do caùc coâng ty phaùt haønh.
 Theo ñôn vò tieàn teä : theo noäi teä, theo ngoaïi teä,
theo ñôn vò vaøng..
 Theo quan heä vôùi voán boû ra thì coù chöùng khoaùn
nôï : traùi phieáu vaø chöùng khoaùn sôû höõu : coå
phieáu.
PHAÂN LOAÏI CHÖÙNG KHOAÙN

 Theo taøi saûn theá chaáp khi kyù phaùt chöùng khoaùn:
chöùng khoaùn coù theá chaáp vaø chöùng khoaùn
khoâng coù theá chaáp.
 Theo thôøi haïn thanh toaùn : ngaén haïn, trung haïn vaø
ñaøi haïn.
 Theo hình thöùc thanh toaùn lôïi töùc vaø laõi töùc: moät
laàn, nhieàu laàn..
 Theo tieâu chuaån phaùp lyù : chöùng khoaùn coù kyù
danh vaø chöùng khoaùn khoâng coù kyù danh.
PHAÂN LOAÏI CHÖÙNG KHOAÙN

 Theo tính chaát taøi chính cuûa chöùng khoaùn thì coù
chöùng khoaùn thu nhaäp coá ñònh chöùng khoaùn
khoâng coù thu nhaäp coá ñònh.
 Theo khaû naêng chuyeån ñoåi thuaän nghòch vaø khaû
naêng chuyeån ñoåi thaønh tieàn maët: khaû naêng
thanh khoaûn vaø khaû naêng ñaáu giaù.
 Theo hình thöùc thueá ñaùnh vaøo thu nhaäp cuûa
chuùng.
 Chöùng khoaùn phaùi sinh vaø chöùng khoaùn toång
hôïp.
 COÅ PHIEÁU

 Coå phieáu laø loaïi chöùng thö chöùng minh quyeàn

sôû höõu cuûa moät coå ñoâng ñoái vôùi moät coâng
ty coå phaàn. Coå phieáu coù moät soá ñaëc ñieåm
chính sau :
 Laø giaáy chöùng nhaän söï huøn voán vaøo coâng ty
coå phaàn
 Khoâng coù kyø haïn, toàn taïi cuøng vôùi coâng ty
phaùt haønh.
 Coù theå ñöôïc phaùt haønh khi coâng ty môùi thaønh
laäp hoaëc môû roäng saûn xuaát kinh doanh.
 COÅ PHIEÁU

 Coù theå nhaän coå töùc haøng naêm

 Chòu traùch nhieäm höõu haïn khi coâng ty phaù saûn
 Coù quyeàn ñaàu phieáu, quyeàn chuyeån nhöôïng.
 Coù quyeàn tham gia kieåm soaùt coâng ty
 Tham döï vaøo vieäc chia taøi saûn khi coâng ty giaûi
theå.
 Coå phieáu coù theå ñöôïc phaân loaïi thaønh hai loaïi
chính, ñoù laø coå phieáu thöôøng vaø coå phieáu öu
ñaõi.
 COÅ PHIEÁU

 Coå phieáu thöôøng theå hieän quyeàn sôû höõu ñöôïc boû phieáu
cuûa moät coâng ty coå phaàn, vaø coå phieáu naøy vónh vieãn toàn
taïi cuøng vôùi söï toàn taïi cuûa coâng ty.
 Coå phieáu thöôøng coù hai loaïi giaù chính ñoù laø meänh giaù vaø
giaù trò thò tröôøng.
 Coå phieáu öu ñaõi cuõng laø moät loaïi chöùng khoaùn sôû höõu
nhöng khoâng coù quyeàn boû phieáu vaø coù moät soá quyeàn öu
tieân so vôùi coå phieáu thöôøng.
 Coå phieáu öu ñaõi thöôøng ñöôïc höôûng lôïi töùc coá ñònh haøng
naêm, ñöôïc öu tieân thanh toaùn coå töùc, taøi saûn coøn laïi tröôùc
coå phieáu thöôøng.
 Coå phaàn öu ñaõi coù theå phaân thaønh nhieàu loaïi : ñöôïc hay
khoâng ñöôïc coäng doàn laõi, ñöôïc hay khoâng ñöôïc tham döï chia
phaàn, coù theå ñöôïc chuyeån ñoåi hay boài hoaøn hay khoâng.
 TRAÙI PHIEÁU

 Traùi phieáu cuõng laø moät hình thöùc vay nôï trong ñoù ngöôøi
vay phaùt haønh moät chöùng chæ vôùi moät laõi suaát xaùc
ñònh vaø ñöôïc ñaûm baûo thanh toaùn vao moät thôøi ñieåm
xaùc ñònh trong töông lai.
 Traùi phieáu cuõng coù nhieàu caùch phaân loaïi khaùc nhau:
 Traùi phieáu coâng ty ñaây laø loaïi traùi phieáu do coâng ty
phaùt haønh coù thôøi gian ñaùo haïn, laõi töùc coá ñònh, ñöôïc
öu tieân thanh toaùn laõi vaø voán tröôùc coå phieáu, vaø ñöôïc
töï do chuyeån nhöôïng.Traùi phieáu coâng ty cuõng ñöôïc phaân
thaønh nhieàu loaïi khaùc nhau : nhö coù baûo ñaûm vaø khoâng
baûo ñaûm, coù khaû naêng chuyeån ñoåi, traùi phieáu coù theå
thu hoài…
 TRAÙI PHIEÁU

 Traùi phieáu kho baïc laø loaïi nôï daøi haïn do kho baïc
phaùt haønh ñeå huy ñoäng voán boå xung ngaân saùch
 Traùi phieáu ñoâ thò laø nhöõng khoaûn nôï do chính phuû
trung öông hoaëc ñòa phöông phaùt haønh nhaèm huy
ñoäng voán cho caùc döï aùn ñaàu tö cô sôû haï taàng…
 Coâng traùi nhaø nöôùc laø loaïi traùi phieáu daøi haïn ñaëc
bieät do nhaø nöôùc phaùt haønh ñeå buø ñaép thieáu huït
ngaân saùch (thöôøng laø mieãn thueá).
 Traùi phieáu caàm coá hay coøn goïi laø kheá öôùc vay nôï
laõi suaát ñöôïc aán ñònh coá ñònh trong kyø haïn cuûa
traùi phieáu, ñöôïc baûo ñaûm baèng taøi saûn caàm coá
coøn vieäc thanh toaùn ñöôïc traû daàn haøng kyø.
 CAÙC COÂNG CUÏ COÙ NGUOÀN
GOÁC CHÖÙNG KHOAÙN:
CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

 Hôïp ñoàng töông lai (Futures contracts)

 Caùc quyeàn choïn (Options)
 Chöùng quyeàn (Rights)
 Chöùng kheá (warrants)
 HÔÏP ÑOÀNG TÖÔNG LAI

 Hôïp ñoàng töông lai (Futures contracts) laø, hôïp ñoàng trong
ñoù moät ngöôøi baùn cam keát giao moät soá haøng naøo ñoù
hoaëc chöùng khoaùn vaø ngöôøi mua seõ traû tieàn khi nhaän
haøng hoaù hay chöùng khoaùn vôùi moät giaù nhaát ñònh taïi
moät thôøi ñieåm nhaát ñònh trong töông lai ñöôïc xaùc ñònh
tröôùc taïi thôøi ñieåm hieän taïi khi kyù hôïp ñoàng. Ñeå
traùnh thieät haïn hai beân ñeàu phaûi yeâu caàu kyù quyõ.
Caùc hôïp ñoàng ñoù coù theå baèng caùch giao haøng hoaëc
thanh toaùn buø tröø. Coâng ty thanh toaùn buø tröø ñoùng vai
troø laø moät ñoái taùc khaùc coù traùch nhieäm vôùi caùc giao
dòch cuûa caùc thaønh vieân cuûa noù.
 QUYEÀN CHOÏN

 Caùc quyeàn choïn (Options) laø moät loaïi hôïp

ñoàng giöõa hai beân maø trong ñoù moät beân cho
beân kia löïa quyeàn mua hay quyeàn baùn moät loaïi
haøng hoaù cuï theå hoaëc chöùng khoaùn vôùi moät
giaù nhaát ñònh trong moät thôøi haïn nhaát ñònh.
Quyeàn naøy seõ heát giaù trò vaøo ngaøy keát thuùc
thôøi haïn cuûa noù. Ngöôøi mua quyeàn phaûi traû
cho ngöôøi baùn quyeàn moät khoaûn tieàn goïi laø
tieàn cöôïc hay giaù trò cuûa quyeàn choïn.
 CHÖÙNG QUYEÀN, CHÖÙNG
KHEÁ

 Chöùng quyeàn (Right) hay coøn goïi laø quyeàn tieân maõi
hoaëc quyeàn ñaët mua laø moät quyeàn öu ñaõi maø coâng ty coå
phaàn cho caùc coå ñoâng cuûa noù ñöôïc höôûng ñeå mua coå
phieáu môùi tyû leä vôùi soá coå phieáu maø hoï ñang sôû höõu.
Chöùng quyeàn ñöôïc mua coå phieáu vôùi giaù thaáp hôn giaù trò
thò tröôøng hieän haønh vaø chuùng thöôøng coù kyø haïn ngaén.
 Chöùng kheá (warrants) coøn goïi laø quyeàn döï tính öu tieân
mua coå phieáu môùi hay baûo chöùng phieáu. Moät chöùng kheá
ñöôïc phaùt haønh keøm theo vôùi traùi phieáu hoaëc coå phieáu
öu ñaõi cho pheùp ngöôøi sôû höõu noù mua coå phieáu thöôøng
hoaëc chuyeån ñoåi sang coå phieáu thöôøng vôùi moät giaù ñònh
tröôùc trong moät thôøi haïn nhaát ñònh. Giaù ñònh tröôùc
thöôøng cao hôn giaù thò tröôøng hieän taïi vaø chöùng kheá coù
thôøi haïn daøi hôn chöùng quyeàn.
ÑAËC ÑIEÅM CHÖÙNG KHOAÙN

 Tính thanh khoaûn ñoù laø söï deã daøng trong quaù trình chuyeån
chöùng khoaùn ñoù thaønh tieàn maët trong moät thôøi gian ngaén
vaø khoâng coù ruûi ro suït giaûm giaù trò tieàn teä cuûa chöùng
khoaùn ñoù. (thôøi gian vaø chi phí trôû veà tieàn maët).

 Tính ruûi ro ñaây laø ñaëc tính traùi ngöôïc vôùi tính thanh
khoaûn, theå hieän khaû naêng khoâng thu hoài ñöôïc ñuû soá
voán ñaõ boû ra ban ñaàu. Tính ruûi ro bao goàm hai loaïi chính
ñoù laø ruûi ro khoâng thanh toaùn (default risk) vaø ruûi ro thò
tröôøng (market risk).
 ÑAËC ÑIEÅM CHÖÙNG KHOAÙN

 Tính sinh lôïi ñaây laø ñaëc tính trung hoøa noù tyû leä thuaän
vôùi tính ruûi ro vaø tyû leä nghòch vôùi tính thanh khoaûn.
Tính sinh lôïi cuûa caùc chöùng khoaùn ngaén haïn ñöôïc tính
baèng caùch laáy soá tieàn kieám ñöôïc töø tích saûn ñoù chia
cho giaù trò voán ban ñaàu cuûa noù. Khaùi nieäm naøy coøn
goïi laø lôøi hieän haønh (current yield). Vôùi caùc chöùng
khoaùn daøi haïn aùp duïng khaùi nieäm sinh lôïi khaùc goïi
laø sinh lôïi khi ñaùo haïn (yield to maturity). Caùch tính chuù
yù ñeán caùc khoaûn laõi hay loã treân voán ñöôïc thöïc hieän
vaøo luùc chöùng khoaùn ñaùo haïn meänh giaù cuûa chöùng
khoaùn ñöôïc hoaøn traû.
 HIEÄU QUAÛ THÒ TRÖÔØNG TAØI
CHÍNH

 Thò tröôøng hieäu quaû – Giaù caû hieän taïi cuûa taøi
saûn taøi chính phaûn aùnh ñaày ñuû moïi thoâng tin
coù lieân quan.
 Caùc hình thöùc hieäu quaû thò tröôøng
– Hình thöùc yeáu : giaù caû phaûn aùnh thoâng tin quaù khöù
– Hình thöùc trung bình : giaù caû phaûn aùnh thoâng tin quaù
khöù vaø thoâng tin ñöôïc coâng boá
– Hình thöùc maïnh : giaù caû phaûn aùnh thoâng tin quaù
khöù, thoâng tin ñöôïc coâng boá vaø caû thoâng tin mang
tính chaát rieâng tö khoâng ñöôïc coâng boá.
 NGUYEÂN NHAÂN KHUÛNG HOAÛNG TTTC

1. Lyù thuyeát veà caùc tin töùc xaáu laøm cho thò tröôøng
dao ñoäng vaø laøm giaûm giaù chöùng khoaùn.
2. Lyù thuyeát veà söï lo sôï thò tröôøng suïp ñoå do sôï
nhöõng ngöôøi taïo laäp thò tröôøng khoâng ñuû voán
ñeå oån ñònh ñöôïc moät thò tröôøng deã dao ñoäng,
ñaëc bieät laø ñang suïp ñoå.
3. Lyù thuyeát veà söï töï baûo hieåm quaù giôùi haïn cho
raèng vieäc baùn coå phieáu cuûa caùc nhaø töï baûo
hieåm voán ñaàu tö gaây ra suïp ñoå thò tröôøng.
 CAÙC BAØI HOÏC RUÙT RA

1. Caùc nhaø taïo laäp thò tröôøng caàn phaûi ñuû voán
ñeå oån ñònh moät thò tröôøng deã dao ñoäng, nhaát
laø moät thò tröôøng ñang suïp ñoå.
2. Caàn thieát phaûi giaûm söï dao ñoäng lôùn cuûa thò
tröôøng baèng vieäc ñöa ra caùc quy ñònh nhö giôùi
haïn giaù, taêng tieàn baûo chöùng vôùi caùc nhaø
ñaàu cô, giaûm tieàn baûo chöùng vôùi caùc nhaø töï
baûo hieåm.
3. Naâng cao chaát löôïng thoâng tin khi caùc thoâng tin
naøy ñeán vôùi thò tröôøng.
 Điều 103. Giao dịch nội gián

– 1. Cấm các đối tượng biết thông tin nội bộ thực

hiện các hành vi sau đây :
– a. Sử đụng thông tin nội bộ để mua, bán chứng
khoán cho chính mình hoặc cho bên thứ ba;
– b. Tiết lộ, cung cấp thông lin nội bộ hoặc tứ vấn
cho bên thứ ba mua, bán chứng khoán trên cơ
sở thông tin nội bộ.
 Điều 103. Giao dịch nội gián

 2. Các tổ chức, cá nhân, sau đây được coi là

người biết thông tin nội bộ:
 a. Thành viên Hội đồng quản trị, Ban Giám
đốc, Ban Kiểm soát tổ chức phát hành, tổ chức
niêm yết;
 b. Người tiếp cận được thông tin nội bộ do vị
trí công việc trong tổ chức phái hành, tổ chức
niêm yết;
 c. Cổ đông lớn của tổ chức phát hành, tổ chức
niêm yết.
 Điều 103. Giao dịch nội gián

 d. Cá nhân làm việc tại Uỷ ban Chứng khoán Nhà

nước, Trung tâm Giao dịch Chứng khoán, Sở Giao
dịch Chứng khoán và tại các cơ quan khác được tiếp
cận với thông tin nội bộ;
 đ. Người kiểm toán hoạt động tài chính của tổ chức
phát hành, tổ chức niêm yết;
 e. Cá nhân làm việc trong các tổ chức có quan hệ hợp
tác kinh doanh với tổ chức phát hành, tổ chức niêm
yết;
 g. Cá nhân làm việc trong các tổ chức trung gian trên
thị trường chứng khoán;
 h. Các tổ chức, cá nhân có liên quan khác.
 Điều 103. Giao dịch nội gián

 3. Thông tin nội bộ là thông tin có ảnh hưởng

lớn đến giá chứng khoán trên thị trường,
chưa công bố hoặc không được công bố ra
công chúng.
 Điều 104. Lũng đoạn thị trường

 Tổ chức, cá nhân không được trực tiếp hoặc

gián tiếp tham gia vào các hoạt động dưới
đây:
 1. Giao dịch chứng khoán mà không thay đổi
quyền sở hữu chứng khoán;
 2. Thông đồng để thực hiện việc mua, bán
chứng khoán nhằm tạo cung, cầu giả tạo;
 3. Tham gia hoặc lôi kéo người khác liên tục
mua, bán thao túng giá chứng khoán.
 Điều 105. Thông tin sai sự thật
Điều 106. Bán khống

 Cấm tổ chức, cá nhân tạo dựng, truyền bá

thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng nghiêm
trọng tới các hoạt động giao dịch chứng
khoán.
 Cấm mọi tổ chức, cá nhân bán chứng khoán
mà không sở hữu chứng khoán vào thời
điểm giao dịch. .
Điều 107. Làm thiệt hại lợi ích của người
đầu tư

 Cấm các công ty chứng khoán và nhân viên của

mình thực hiện các hành vi sau đây:
 1. Làm trái lệnh đặt mua, bán của người đầu tư;
 2. Không cung cấp xác nhận giao dịch theo quy định;
 3. Tự ý mua, bán chứng khoán trên tài khoản của
khách hàng hoặc mượn danh nghĩa khách hàng để
mua, bán chứng khoán;
 4. Các hành vi khác làm thiệt hại đến lợi ích của
người đầu, tư.
Điều 108. Pháp nhân mở tài khoản dưới
danh nghĩa cá nhân

 Cấm pháp nhân lấy danh nghĩa cá nhân để

mở tài khoản mua, bán chứng khoán.