Inihanda ni: Teacher Ron

 Ilan ang yugto ng pagbabago sa daigdig?

 Bakit mahalagang matutunan ang tungkol sa
pagbabago ng daigidig?
 Bakit naging mahalaga ang mga glacier sa
pagbabago ng mga yugto sa daigidg?
BALIK-ARAL  Bakit mahalaga ang mga halaman para sa
pagbuga ng oxygen at sa pag-iwas sa erosion?
 Bakit malaki ang epekto ng bilang ng oxygen
sa daigdig sa klima nito?
  Sa iyong palagay, saan ba nagmula ang tao?
Ipaliwanag?
SIMULAN
  Ang tao ay isang nilalang sa daigdig na may
malaking pagkakaiba sa iba pang hayop.
 May pag-iisip, wika, gawi, at paniniwala ang
tao na wala sa ibang hayop.

PAG-  Kayang ikontrol ng tao ang kapaligiran, hindi

tulad ng ibang hayop na umaasa at hinahayaan
UUGNAY lamang ito.
 Ang pagkalikha sa tao ay itinuturing na isang
milagro at maraming teorya ang iniuugnay rito.
  Ano nga ba ang teorya?
 Ang teorya ay isang palagay o sistema ng mga
ideyang nagpapaliwanag sa ilang bagay, lalo na
nakabatay sa pangkalahatang mga prinsipyo at
hindi nakasalig sa mga partikular na bagay.
PAG-  Espekulatibong pananaw
UUGNAY  Espera ng abstraktong kaalaman o
espekulatibong pag-iisip
 Paghahayag sa mga prinsipyong siyensya at iba
pa
  BREAKOUT GROUPS 1 & 2: TEORYA NG
PANIMULAN PAGKALIKHA
G GAWAIN:  BREAKOUT GROUPS 3 & 4: TEORYA NG
BREAKOUT EBOLUSYON
SESSIONS
 IBA PANG MGA
KAISIPAN UKOL
SA PAGKALIKHA
NG TAO
 IBA PANG MGA
KAISIPAN UKOL
SA PAGKALIKHA
NG TAO
KILALANIN
KILALANIN
  Alamin buhat sa klase kung sino ang naglalaro ng mobile
games.
 Ipalahad kung paano nagbabago o nag-e-evolve ang character
na kanilang ginagamit.
GAWAIN  Alamin buhat sa klase kung sino ang nakakaalam sa Pokemon
at sa Digimon.
 Ipalahad kung ano ang konsepto ng ebolusyon na nakapaloob
dito.
SURIIN
SURIIN
SURIIN
SURIIN
 TALAKAYIN:
PINAGMULAN NG
TAO BATAY SA
TEORYA NG
EBOLUSYON
 • Sinasabing unang naglakad gamit ang nga
kamay at paa kung saan ang kamao ay
ginagamit bilang suporta sa paglalakad
• Sa mga pagbabago sa kapaligiran, dumating
ang panahon na nakapaglakad ang ilang
TALAKAYIN: hominid gamit ang dalawang paa at malayang
nakagawa ng iba’t ibang uri ng kagamitang
ANG MGA tutulong sa kanyang pag-unlad
HOMINIDS • Aprika ang naging unang tahanan ng mga tao
mahigit 40 milyong taon na ang nakalipas
 • Isang uri ng hominid na nabuhay sa daigdig
na may malapit na pagkakahawig sa unggoy
at sa tao
TALAKAYIN: • Nabuhay noong panahon ng Miocene,
ANG mahigit 5 milyong taon na ang nakalipas
AUSTRALOPITH • Kumakain ng karne at halaman gamit ang
ECUS mga kamay
• Kilala bilang unang gumamit ng mga
kagamitang bato na tinapyas
• May pitong uri ng Australopithecus
 • Australopithecus aethiopicus
• Australopithecus anamensis
• Australopithecus afarensis
TALAKAYIN: • Australopithecus africanus
ANG • Australopithecus bahrelghazali
AUSTRALOPITH • Australopithecus boisei
ECUS • Australopithecus robustus
 • Masinsing pinag-aaralan ng mga siyentipiko
ang mga uring afarensis, africanus, at
anamensis
• Ang Australopithecus afarensis ay
TALAKAYIN: pinaniniwalaang nanirahan sa daigdig 4.1
ANG milyong taon na ang nakalipas
AUSTRALOPITH • Pinaniniwalaang magkaugnay ito at ang
ECUS modernong tao
• Sa uring ito nagmula si Lucy, na tinatayang
nabuhay 3.2 milyong taon na ang nakalipas
TALAKAYIN:
ANG
AUSTRALOPITH
ECUS
Larawan ni Lucy buhat sa reconstruction technique, batay na
rin sa mga nahukay na buto nito noong 1974 sa Ethiopia sa
kontinenteng Africa
 • Kinikilala naman ang Australopithecus
afarensis bilang unang uri ng hayop na
pinakamalapit sa tatlong uri ng kinikilalang
Australopithecus
TALAKAYIN: • Ito ay dahil sa pagkakapareho ng mga pisikal
ANG na katangian nito at ng modernong tao
AUSTRALOPITH • Magkapeho din ang sukat ng bungo nito sa
ECUS modernong tao
• Sinasabing kasabay umunlad ng
Australopithecus ang uring Homo
• Pinaniniwalaan rin na ito ang pinanggalingan
ng urig Homo
 • Kapareho ng Australopithecus ang
pangangatawan batay sa mga nakalap na labi
• Genus o uri na kinabibilangan ng
kasalukuyang tao na tanging uri na lamang
na natira, nabubuhay at patuloy na dumarami
TALAKAYIN: sa daigidig
ANG HOMO • Nakakatayo ng diretso
• Malikhain
• Namuhay sa loob ng 2 milyong taon mula sa
Panahong Pleistocene hanggang sa
kasalukuyang Holocene
 • Homo habilis

TALAKAYIN:
ANG HOMO
 • Homo habilis
• Nabuhay mula 2.5 milyong taon
hanggang 1.5 milyong taong nakalipas
• Gumamit ng mas maayos na kagamitang
bato na mas pino at mas matalas
TALAKAYIN: • Ginamit nila ito sa pangangaso at
ANG HOMO pangangalap ng pagkain
 • Homo erectus

TALAKAYIN:
ANG HOMO
 • Homo erectus
• Nabuhay mula 1.9 milyong taon
hanggang 143,000 taon na ang nakalipas
• Kilala ang mga ito dahil ang labi nito ang
nagpapakita ng pinakamalapit na hitsura
ng modernong tao
• Kinabibilangan ng Java Man o ng Homo
TALAKAYIN: erectus javanensis na nabuhay sa
ANG HOMO Indonesia may 1 milyong taon na ang
nakalipas
• Kinabibilangan din ng Peking Man o ng
Homo erects pekinensis na nabuhay sa
Tsina may 500,000 taon na ang nakalipas
 • Homo sapiens

TALAKAYIN:
ANG HOMO
 • Homo sapiens
• Kasalukuyang anyo ng tao na nabuo at
umunlad sa loob ng 120,000 taon mula sa
Homo erectus
• May organisadong pamumuhay na
nagging batayan sa pagkakaroon ng
organisadong grupo na naging daan sa
TALAKAYIN: pagkakaroon ng wika at lipunang
ANG HOMO hierarkikal
• Nagkaroon ng pakikipag-ugnayan sa
pamamagitan ng mga tunog na itinuturing
na unang anyo ng wika ng tao
 • Homo sapiens
• Kinabibilangan ng tao sa kasalukuyang
panahon na may siyentipikong katawagan
na Homo sapiens sapiens
TALAKAYIN: • Pinaniniwalaan rin na malapit sa mga
ANG HOMO uring Homo neanderthalensis
(Neanderthal Man) at sa Homo
cromagnon (Cro-Magnon Man)
 • May dalawang teorya na nagsasabi ng pinagmulan ng
tao: ang Teorya ng Pagkakalikha at ang Teorya ng
Ebolusyon
• Pinatunayan ng mga banal na teksto at mga alamat ang
Teorya ng Pagkakalikha, kung saan ang iisang uri ng
nilalang ang kinikilala bilang tagapaglikha ng
sanlibutan.
• Pinatunayan naman ng mga labi, fossil, at mga

PAGLALAHA kagamitan ang Teorya ng Ebolusyon kung saan ang

tao ay umunlad mula sa isang uri ng hayop
T • Sinasabi na ang tao ay nagmula sa mga Hominid, na
isang uri ng primate o bakulaw, na may kamay at paa
• Nabuhay ang Australopithecus 5 milyong taon na na
ang nakalilipas at may malapit na pagkakahawig sa
modernong tao na hindi tuwid tumayo at lumakad
• Ang Homo naman ay ang genus na kinabibilangan ng
tao na tuwid kung tumayo at maglakad
 • Saan pinaniniwalaang nagmula ang
mga tao?
• Ano ang Teorya ng Pagkakalikha?
PAGTATAYA • Ano ang Teorya ng Ebolusyon?
• Anu-ano na ang napansin mong
pagbabago sa kasalukuyang tao?
TAKDANG-
ARALIN
 • Bakit ayaw tanggapin ng mga unggoy
ang tao bilang kalahi nito? Magbigay
ng mga dahilan batay sa tula. (3
TAKDANG- puntos)
ARALIN • Naniniwala ka ba na ang tao ay
nagmula sa mga unggoy? Ipaliwanag.
(2 puntos)
 • Sagutin ang Sanayin, Seksyon B at C
sa pahina 54-55
• Sagutin ang Sanayin, Seksyon A t B sa
TAKDANG- pahina 64-65
ARALIN