BAB 6

kesan pentadbiran
barat terhadap
ekonomi dan sosial
 Sinopsis 2
Bab ini menghuraikan tentang pengaruh British
yang telah membawa perubahan sosioekonomi di
negara kita melalui pengenalan ekonomi moden.

Sub tajuk bab ini ialah:

6.1 Pengenalan Ekonomi Moden oleh Kuasa Barat
di Negara Kita
6.2 Pentadbiran Barat berkaitan dengan Ekonomi
6.3 Kesan Ekonomi Akibat Pentadbiran Barat di
Negara Kita
6.4 Kesan Sosial Akibat Perkembangan Ekonomi di
Negara Kita
 3

6.1
Pengenalan Ekonomi Moden
oleh Kuasa Barat
di
Negara Kita
 4
Ciri-Ciri Ekonomi Moden

British telah
perkenalkan Modal Tenaga Pengeluaran Tanah
Teknolo
sistem ekonomi yang Buruh Berskala yang
gi Besar
moden yang besar Ramai Luas
lebih Moden
mementingkan
keuntungan dan Kegiatan Keperluan
pengumpulan industri Kegiatan sektor
perlombongan perlombongan ekonomi yang tanaman
harta perlombongan
dan dan berorientasikan ladangan
dan
perladangan penanaman ekspot kerana secara
perladangan
untuk tujuan secara ladang permintaan besar-
ekspot tinggi besaran
1. Modal 5
Pembangunan ekonomi moden memerlukan pelaburan modal yang besar untuk
mempertingkatkan pengeluaran dalam sektor perlombongan dan pertanian supaya
memberikan keuntungan yang lumayan kepada pelabur-pelabur Eropah
 i. Perlombongan
Negeri Negeri Melayu
• Emas dilombong secara
komersial di Raub Pahang
• Arang batu dilombong di
Batu Arang Selangor
• Bijih timah di Lukut, Sg
Ujong, Larut dan Klang.
Kawasan baru di buka di
Ampang dan Lembah Kinta
• British gubal enakmen dan
undang undang untuk
menguasai bijih timah
• Antara pemodal asing terlibat
ialah Syarikat Malayan Tin
Dredging dan Gopeng
Consolidated
6
Sarawak
• Kegiatan melombong emas
dilakukan oleh orang Cina di
Bau kemudian diusahakan Sabah
oleh Syarikat Borneo Behad • Emas dilombong oleh orang
• Charles Brooke memberi hak Cina di Segama
melombong antimoni kepada • Arang batu dilombong di
Syarikat Borneo Berhad di Silimpopon, Sandakan dan
Kuching dan Bau Labuan
• Arang batu dilombong di • Diusahakan oleh Syarikat
Sadong Cowie Harbour
• Petroleum dilombong di Miri
oleh The Anglo Saxon
Petroleum Company
 ii.
Negeri-Negeri Melayu
 Lada hitam, buah pala dan
cengkih ditanam di Pulau
Pinang dan Singapura
bertujuan ekspot
 Tebu di Seberang Perai
dan Perak
 Kopi di Perak, Negeri
Sembilan dan Johor,
menjadi tanaman ekspot
 Pelabur Perancis tanam
kelapa sawit di Kuala
Selangor, Johor dan Perak
 Ubi kayu ditanam di
Melaka, Negeri Sembilan
dan Selangor
 Teh di Cameron Highland
Pertanian Komersial
7
Sarawak Sabah
 SBUB melabur dalam
penanaman tembakau
 Kawasan penanaman
di Pulau Banggi,
lada hitam di sekitar
Teluk Marudu, Sungai
Kuching-Serian dan
Labuk, Sugut,
Serikei - Maredong
Segama,
Kinabatangan, Lahad
 Sagu daripada pokok
Datu, Tawau dan
rumbia ditanam di
Sandakan
sepanjang Sungai
Igan. Oya, Mukah dan
 Syarikat terlibat ialah
Bintulu
London Borneo
Tabacco Company
 8

a h
Ge t
iii.
 9
 Perusahaan getah berkembang pesat pada awal abad ke-20 berikutan kejatuhan harga kopi
di pasaran dunia kerana serangan penyakit dan pengeluaran berlebihan oleh Brazil
 Ini menyebabkan pengusaha tanaman komersial mula usahakan getah untuk diekspot
• Antara pelabur Eropah yang terlibat dalam penanaman
getah di Tanah Melayu ialah Guthrie, Sime Darby, United
Plantations, Harrisons & Crosfield dan Boustead Butterry
Negeri-Negeri Melayu Estate
• Mereka membuka ladang di Perak, Selangor, Negeri
Sembilan dan Johor
• Dinasti Brooke tidak menggalakkan pembukaan ladang
getah oleh syarikat asing bagi melindungi ekonomi
Sarawak penduduk tempatan dari dieksplotasi
• Hanya Syarikat Borneo Berhad mengusaha getah di
Dahan, Bidi dan Sungai Samarahan

• Getah ditanam di Taman Percubaan Kerajaan di Sandakan

• SBUB melabur dalam penanaman getah di Bongaya,
Sabah Sungai Labuk
• Pusat perdagangan getah ilah Jesselton
 2. Teknologi
 British berusaha membawa masuk teknologi moden dalam kegiatan perlombongan dan 10
pertanian untuk mempercepatkan pengeluaran dan keuntungan

Perlombongan Pertanian
 Kapal korek dan hidraulik  H.N.Ridley perkenal
bawah tanah untuk bijih teknik torehan ibedem
timah atau teknik torehan tulang
 Kapal korek buat pertama ikan hering yang boleh
kali digunakan oleh memanjangkan hayat
Syarikat Malayan Tin pokok getah
Dredging di Batu Gajah,
Perak  Beliau juga perkenal
 Kaedah perlombongan teknik membungkus anak
bawah tanah dengan pokok getah di dalam
membina terowong oleh arang yang lembab bagi
Pahang Consolidated membolehkan anak pokok
Company Limited di getah diangkut ke tempat
lombong bijih timah di jauh.
Sungai Lembing
 3. Buruh 11
British membawa masuk buruh luar untuk menampung kepesatan kegiatan perlombongan dan
pertanian negara kita

Negeri-Negeri Melayu
• Perlombongan : Buruh Cina untuk perlombongan bijih timah, emas dan arang
batu
• Pertanian : Buruh India untuk ladang getah

Sarawak
 
Perlombongan : Orang Cina
dibawa masuk untuk lombong
emas dan antimoni
 Pertanian : Orang Cina
Foochow sebagai buruh
ladang. Orang Jawa untuk
ladang getah
Sabah
Perlombongan : SBUB galak
kemasukan orang Cina di
lombong emas di Sungai Segama
 Pertanian : Orang Cina bekerja di
ladang tembakau
 Lembaga Penasihat Orang Cina
Buruh dibentuk untuk jaga kebajikan
Perlombongan & Pertanian orang Cina
4. Skala Besar dan Bercirikan Ekspot 12

 Kegiatan perlombongan dan

pertanian dijalankan secara besar-
besaran untuk tujuan eksport bagi
memenuhi keperluan pasaran di
Barat
 Pelombong Eropah kuasai lombong
bijih timah - pengeluaran bijih timah
55% (pengeluaran bijih timah dunia)
 Pertambahan pembukaan ladang
getah
 di Sarawak tanaman tradisional
seperti kelapa, lada hitam dan
tembakau ditanam secara meluas
untuk dieksport dan getah
merupakan eksport kedua selepas
petroleum.
 5. Tanah 13
 Tanah merupakan aset berharga dan perlu dimiliki oleh pemodal dan pelabur Eropah
 Tanah perlombongan dan perladangan biasanya kawasan hutan yang belum diterokai
 Pelabur Eropah lebih berminat dengan tanaman komersial kerana lebih
menguntungkan dan tidak melibatkan sistem pengairan yang mahal seperti padi

 British mengatur strategi agar penduduk tempatan

mengusahakan tanaman padi sahaja untuk mengelakkan
mereka menjadi pesaing kepada pelabur Eropah
 British perkenalkan Enekmen Tanah padi 1917 yang
menghalang penduduk tempatan menanam getah
 British juga menyekat bantuan kredit pertanian, subsidi
dan pinjaman modal kepada penduduk tempatan
 Ini menyebabkan petani tempatan alami masalah hutang
bagi membiayai operasi tanah mereka
 Akibatnya tanah-tanah kepunyaan penduduk tempatan
tergadai dan berpindah milik kepada orang luar
Soalan Objektif 14
15
 Latihan Subjektif 16

1) Lengkapkan jadual di bawah berkaitan maklumat pertanian komersial di Negeri-Negeri Melayu, Sarawak dan
Sabah

Lada Hitam
Kuching-Serian

Buah pala
Bunga cengkih Sagu
Lada hitam Sg Igan, Oya,
Mukah & Bintulu
Pulau Pinang , Singapura
 17
2. Apakah teknologi moden yang diperkenalkan oleh British dalam sektor berikut?

i. Perlombongan bijih timah

i. Penggunaan
. kapal korek,
ii. perlombongan
. hidraulik,
iii. peleburan
. bijih timah

ii. Perusahaan getah

i. Teknik
. torehan ibedem atau tulang ikan hering
ii. Membungkus
. anak getah di dalam arang yang lembab agar mudah diangkut ke tempat yang
jauh.
 18
3. Jelaskan peranan yang dimainkan oleh H.N Ridley dalam memperkenalkan industri getah
di Tanah Melayu

Antara peranan yang dimainkan oleh H.N.Rdley dalam memperkenalkan industri getah di
Tanah Melayu ialah menjadi Pengarah Taman Botanikal Singapura. Selain itu beliau juga
memperkenalkan teknik torehan ibedem atau torehan ikan hering yang mampu
memanjangkan hayat pokok getah

Seterusnya beliau memperkenalkan teknik membungkus anak-anak pokok getah di

dalam arang yang lembab. Ini membolehkan anak pokok getah diangkut ke tempat jauh
yang membawa kepada pembukaan lebih banyak ladang-ladang getah
 19
4. Penggunaan modal yang besar membolehkan pelabur Eropah menguasai
ekonomi. Berikan ulasan anda.

Guru perlu membimbing pelajar menulis berpandu fakta berikut:

 Pengeluaran berskala besar

 Buka ladang seperti getah, kelapa sawit - tanah yang luas
 Menggunakan teknologi moden
 Kapal korek untuk melombong bijih timah
 Pengeluaran untuk ekspot
 Menggunakan buruh yang ramai
 Contoh : Syarikat Malayan Tin Dredging, Sime Darby
 20
5. Apakah persediaan anda supaya dapat bersaing dalam ekonomi di era globalisasi
masa kini?
Bimbingan guru pada pelajar berdasar fakta/isi di bawah:

- Kemahiran IT
- Bagi menghadapi perkembangan industri 4.0
- Contoh : kemahiran teknologi komputer/ internet
- Kemahiran urusan/perniagaan secara online/ekonomi digital
- Kesan : kemahiran kreatif/kritis
 21

6.2
Pentadbiran Barat
berkaitan dengan
Ekonomi
 Perundangan i. Tanah
Sarawak
• 1931 Land Order
memperuntukkan hak
Negeri-Negeri Melayu milik tanah pribumi
• Akta Tanah Simpanan bertujuan melindungi
Melayu (1913) kepentingan masyarakat
membolehkan Residen peribumi daripada
mengisytihar mana-mana pencerobohan kaum
pendatang
tanah dalam negeri
• 1933 Land Settlement
sebagai hak orang
Order dikuatkuasa
Melayu. Tanah tersebut
lindungi masyarakat
tidak boleh dijual, dipajak
peribumi
gadai atau dipindah milik
• Land Order 1948, tanah
kepada bukan Melayu
• dibahagi kepada tanah
Akta ini bertujuan
campuran, tanah peribumi,
melindungi kepentingan
tanah adat peribumi, tanah
ekonomi British
simpanan dan tanah
pedalaman. Orang asing
ada hak ke atas tanah
Sabah
• Urus niaga tanah peribumi
dengan Eropah sebelum
1888 dianggap tidah sah
• 1889 Proklamasi III
Perlindungan Hak Peribumi
diwartakan untuk
melindungi hak dan
kepentingan peribumi
• Urus niaga dengan orang
Eropah, ketua peribumi
mestilah diberitahu dahulu
• Penduduk peribumi ada
hak untuk memohon
mendapat ganti rugi
• Pegawai Daerah
bertanggungjawab
menjaga hak tanah
peribumi
 ii. Buruh 23

 British menubuhkan
Sistem Kontrak Jabatan Hal Ehwal Cina
(Chinese Protectorate)
bagi melindungi buruh
Cina dieksploitasi mana-
mana pihak
 Ordinan Buruh Kontrak
melindungi pekerja
Membawa masuk buruh Cina bekerja di  Majlis Perundangan
lombong bijih timah Singapura menubuhkan
tabung imigran India
untuk memberi
kemudahan belayar
percuma kepada buruh
Tambang perjalanan, makanan, pakaiam, India ke negeri-negeri
tempat tinggal disediakan majikan Melayu.
 Jabatan dan Agensi Kerajaan 24

• JKR ditubuhkan dan membina

bangunan Sultan Abdul Samad dan
Carcosa

• Jabatan Pertanian bertanggungjawab

memajukan tanaman ekonomi dan
industri getah

• Institut Penyelidikan Getah Malaya

(RRIM), institusi khas penyelidikan
getah

• Jabatan Parit Tali Air , Jabatan Pos dan

Telegraf serta Jabatan Kereta Api
Tanah Melayu untuk melicinkan sistem
pengangkutan dan perhubungan
 Kewujudan Syarikat Perwakilan 25
o Peranan syarikat perwakilan ialah:
i. Membawa masuk modal asing
ii. Mengimport barangan secara terus ke luar negara seperti getah dan bijih timah

o Syarikat Perwakilan (Agency House) atau Gedung Perwakilan memiliki rangkaian sistem
kewangan, insuran, syarikat perwakilan, pusat penyelidikan dan menjalankan perdagangan
antarabangsa.

o Syarikat Perwakilan ini mempunyai hubungan erat dengan kerajaan

o Antara syarikat itu:

i. Boustead and Company
ii. Boustead Buttery
iii. Estate Agency
iv. Harrisons & Crosfield
v. Guthrie & Company
vi. Barlow & Company
vii. Sime Darby
Kewujudan Syarikat Kewangan Dan Insurans 26

digunakan di negeri-
 Mata wang perak Spanyol
egeri Selat
negeri Melayu dan Negeri-N

da ta hu n 18 97 , British menubuhkan Lembaga

 Pa
engeluarkan wang
Pesuruhjaya Wang untuk m
II.
kertas di bawah Ordinan VI

an in i dibe ri ku as a m en ge luarkan wang kertas

 Ordin
eri-N eg eri Se la t m en yeba bkan mata wang
N eg
kerajaan Melayu terhapus
elat mengg antikan Dolar
 Pada tahun 1939, Dolar S
Malaya
Kewujudan Syarikat Kewangan Dan Insurans 27

Syarikat Kewangan Dan Insurans

 Kepesatan ekonomi menyebabkan British memperkenalkan sistem

kewangan moden dan insuran untuk melicinkan urusan kewangan
 British menubuhkan sistem perbankkan supaya modal dari luar
negara dapat disalurkan dengan mudah ke negeri-negeri Melayu
 Antara bank terawal di Tanah Melayu ialah:
i. Mercantile Bank - bank terawal di Tanah Melayu
ii. The Chartered Bank
iii. Hong Kong and Shanghai Bank
iv. Kwang Yik Bank - bank tempatan pertama ditubuhkan di KL
 Perkhidmatan insurans penting seiring dengan perkembangan
perdagangan. Antaranya insurans maritim untuk melindungi kapal
dagang dan muatan, insurans nyawa, insurans kebakaran,
insurans perniagaan dan insurans harta
 Antara syarikat insurans terkenal Syarikat Roya Insurance
Company, Khean Guan Insurance Limited & Commercial Union
 Latihan Objektif 28

1.
3.

2.
 29

4. 5.
Latihan Subjektif
30

Akta Ta Proklam
nah Land Or asi III P
Simpan der erlindun
an Mela Hak Pe gan
y u ribumi
 31
2. Jawab soalan berikut berkaitan dengan Sistem Kontrak dan Sistem Kangani
a) Apakah maksud Sistem Kontrak?

Sistem Kontrak ialah buruh Cina yang dibawa masuk oleh majikan dan menyediakan
tambang perjalanan, makanan, pakaian dan tempat tinggal

b) Berikan maksud Sistem Kangani

Kangani bermaksud ketua, tandil, mandur atau penyelia di ladang getah yang di hantar ke
India mencari tenaga buruh oleh majikan ladang.
c) Siapakah yang di bawa masuk melalui sistem tersebut?
Buruh Cina
i) Kontrak : ……………………………….
Buruh India
ii) Kangani : ……………………………………..
 32

6.3
Kesan Ekonomi Akibat
Pentadbiran Barat
di Negara Kita
 Pengangkutan - i. Kereta api di Negeri-Negeri Melayu
 Kemajuan ekonomi membolehkan British membina sistem sistem pengangkutan bagi
mengangkut hasil bijih timah dan getah dari kawasan pengeluaran ke pelabuhan untuk di
ekspot
 British membina landasan kereta api, jalan raya, lapangan terbang dan pelabuhan serta
memajukan sistem telekomunikasi seperti telegraf, telefon dan pos
• Landasan kereta api dibina menghubungkan kawasan
Tahun lombong dengan pelabuhan untuk ekspot
1885 - • Landasan kereta api pertama untuk menghubungkan
1896 Taiping dengan Port Weld di bina pada tahun 1885
• Landasan kereta api juga dibina menghubungkan bandar

Tahun , bandar di utara Tanah Melayu ke

• dibina menghubungkan
1897 -
selatan
1909

Tahun • Landasan kereta api dibina bagi menghubungkan

1910 - ,
seluruh Tanah Melayu
1931 • Menganggkut bahan mentah dan penumpang
Pengangkutan - i. Kereta api di Sarawak dan Sabah 34

• Dimulakan 1896 di Bukau

• 1900 dibina untuk menghubungkan
Beaufort dengan Jesselton dan
Tenom
Sabah • Pembinaan landasan kereta api
adalah untuk kegiatan pembukaan
ladang
• Tertumpu di kawasan pantai barat
Sabah

• Menghubungkan Bau dengan

Sarawak Kuching dibina pada tahun 1917
 Pengangkutan - ii. Pembinaan Jalan Raya 35

 Menghubungkan kawasan lombong bijih timah dan pertanian

dengan stesen kereta api
 Peningkatan penggunaan kenderaan bermotor seperti bas,
Negeri- lori, kereta dan basikal
• .

Negeri  Di Selangor, menghubungkan Kuala Lumpur dengan

.
• .

Pelabuhan Klang
Melayu  Kesannya banyak petempatan baru, ladang getah dan
lombong bijih timah dibuka

 SBUB bina raya untuk kepentingan ekonominya

 Menghubungkan bandar yang sedia wujud di pantai barat
Sabah sekitar Jesselton, Sandakan, Kudat , Lahad Datu dan Tawau

 Masalah bentuk muka bumi dan kos pembinaan

Sarawak menyebabkan hanya terdapat jalan raya pendek tidak
berturap di Kuching dan Miri
Pengangkutan - iii. Pengangkutan
• Udara dan Laut
Perkhidmatan penerbangan awam
36
diperkenalkan oleh Syarikat Wearne Air Service
(1937)
• Syarikat Straits Steamship memberikan
perkhimatan kapal wap kepada pelabuhan
• Kapal susur pantai bawa bekalan makanan,
buruh dan jentera

• Di Kuching terdapat perkhidmatan perkapalan

disediakan oleh Singapore Steamship
Sarawak Company
• 1924 terdapat kapal terbang air
menghubungkan Singapura dengan Kuching

• SBUB memajukan sistem pengangkutan air

• Syarikat Perkapalan Steamship memulakan
Sabah perkidmatan mengangkut barang dan
penumpang pada tahun 1890
 Kemudahan Pelabuhan 37

 Muncul pelabuhan moden menyebabkan pelabuhan-

pelabuhan lama kerajaan Melayu hilang
 Peningkatan ekspot bijih timah menjadikan pelabuhan
Pulau Pinang, Kuala Sepetang, Melaka, Singapura dan
Klang sebagai bandar pelabuhan penting di Tanah
Melayu yang berperanan sebagai pusat perdagangan
antarabangsa dan pelabuhan pengeluar

 Di Sarawak muncul  Di Sabah muncul

pelabuhan Kuching, pelabuhan
Rajang, Bintulu dan penting Labuan,
Miri Kota Kinabalu,
Tawau , Lahad
0
n g 1 91 Datu dan
ha n Kuchi Pelabuhan S
andakan 188
u
Pelab 0- an Sandakan
Kemudahan Telekomunikasi 38

 Sistem telekomunikasi seperti pos dan telegraf, telefon dan radio dimajukan
 Perhubungan menjadi lebih pantas
 Pada tahun 1886, telegraf dipasang menghubungkan Kuala Lumpur dan
Melaka
 Perkhidmatan pos di Kuala Lumpur bermula sejak tahun 1880-an
 Pejabat Pos dan telegraf dibina di Batu Gajah Perak pada tahun 1886

 Di Sarawak, perkhidmatan telekomunikasi

diperkenalkan untuk melicinkan sistem pentadbiran dan
menguruskan kegiatan ekonomi
 Pada tahun 1897, perkhidmatan telegraf antara Kuching
dan Singapura
 Di Sabah, SBUB perkenal telegraf dan radio di bandar-
bandar besar, ini membolehkan Sabah berhubung
dengan negara lain
 Latihan Objektif 39

1. 2.
 Latihan Subjektif 40

1. Kemajuan industri perlombongan bijih timah dan getah telah membawa kepada penglibatan
Brilish dalam pembinaan jalan raya.

a) Apakah tujuan utama British membina jalan raya?

Tujuan utama British membina jalan raya adalah untuk menghubungkan kawasan
perlombongan bijih timah dan kawasan pertanian khususnya getah dengan sistem kereta
api
b) Mengapa jalan raya dibina lebih lebar pada tahun I902?

Jalan raya dibina lebih lebar kerana peningkatan penggunaan kenderaan bermotor seperti lori,
bas, kereta dan basikal
c) Nyatakan kesan pembinaan jalan raya di negeri-negeri Melayu? 41

Kesan pembinaan jalan raya di negeri-negeri Melayu ialah banyak petempatan baru dibuka dan
mewujudkan bandar-bandar baru seperi bandar Seremban. Selain itu pembukaan lebih banyak ladang
getah dan lombong bijih timah

d) Jelaskan kepentingan sistem perhubungan dan pengangkutan di Malaysia.

Kepentingan sistem perhubungan dan pengangkutan di Malaysia ialah mengerakkan dan memajukan
kegiatan ekonomi khususnya perlombongan bijih timah, perusahaan getah dan perindustrian. Selain itu,
ia memajukan sektor pelancongan negara. Di samping itu ia dapat mempercepatkan perhubungan
serta ia dapat mengurang masa dan kos perjalanan.
 42

6.4
Kesan Sosial Akibat
Perkembangan
Ekonomi di Negara Kita
 Perkembangan Bandar
 Bandar-bandar di negeri negeri Melayu dihubungkan dengan
kereta api dan jalan raya.
 Sebagai pusat perniagaan, kewangan, pendidikan dan
pentadbiran
 Perdagangan dan perniagaan antara bandar berkembang pesat
 Contohnya bandar Kuala Lumpur ,Seremban, Taiping dan Ipoh

 Di Sarawak, bandar tertumpu pada

kawasan ekonomi.  Di Sabah, Jesselton atau
 Kuching menjadi ibu negeri Sarawak, Kota Kinabalu merupakan
penduduknya terdiri daripada orang pusat perdagangan dan
Melayu dan Cina pelabuhan penting
 Sibu menjadi bandar apabila ramai  Perladangan getah dan
orang Cina berpindah ke Sibu untuk pembinaan landasan kereta
jalan aktiviti perdagangan api membawa kemajuan
 Bandar Miri muncul kerana penemuan bandar
petroleum
 Pembentukan
Masyarakat 44

Berbilang Kaum

o Kepesatan perkembangan
industri bijih timah dan
getah menggalakkan
kedatangan buruh asing
hingga terbentuk
masyarakat berbilang
kaum

o Ciri-ciri masyarakat
berbilang kaum ialah
berbeza agama,
keturunan, budaya,
sejarah, cara hidup dan
nilai.
Perkembangan Pendidikan 45
 Masyarakat berbilang kaum melahirkan sistem pendidikan vernakular
 Sistem pendidikan vernakular ialah ialah sistem pendidikan yang
menggunakan bahasa ibunda kaum masing-masing sebagai bahasa
penghantar
Sekolah Vernakular
Sekolah Vernakular
Sekolah Vernakular
Melayu
Cina Tamil

Sistem
Pendidikan
Vernakular
 Sekolah Vernakular Melayu 46

untuk
 British tidah berminat
lam
memajukan orang Melayu da
pendidikan
 Pendidikan hanya bertujuan
menjadikan orang Melayu
asas
mempunyai pengentahuan
membaca, menulis dan mengira
ndah,
 Sekolah hanya peringkat re
gan
kurikulum terbatas sesuai den
elayu
cita-cita British menjadi anak M
ada
sebagai petani lebih baik darip
bapanya
 47

Sekolah Vernakular Cina

• Masyarakat Cina buka sekolah di bandar atau tempat
tinggal mereka dibiayai oleh saudagar dari China
• Kurikulum, guru dan buku teks dari China
• Enakmen Pendaftaran Sekolah 1920 untuk menyekat
pengaruh komunis di sekolah Cina. Melalui enakmen ini
segala aktiviti dan pertubuhan sekolah Cina dikawal oleh
kerajaan
Sekolah Vernakular Tamil 48

 Ordinan Buruh 1912 mew

ajibkan
majikan ladang mendirikan
sekolah Tamil di ladang
 Pendidikan Tamil hanya te
rbatas
peringkat rendah
 Kurikulam, buku teks dan
guru
dibawa dari India
 49

Sekolah Inggeris

lah Ingg e ris di d ir ikan di bandar

 Seko n sekolah
S c ho ol m e ru p a ka
 Penang Free la yu 1816
am a di T an ah M e
Inggeris pert
l 1826
dan Melaka Free Schoo er pe luang
o la h In g g e ris b
 Lulusan sek a r negera
p e laja ra n ke lu
melanjutkan n dan
bid a n g p e nt ad bira
dalam rkhidmat
d a n b e rp e lu a ng be
kejuruteraan
dengan kerajaan.
 50

 Kolej Melayu Kuala Kangsar

ditubuhkan untuk anak-anak raja dan
bangsawan bermatlamat melahirkan
pentadbir Melayu berpendidikan
Inggeris

 Maktab Pe
rguruan Sultan Id
Malim ris Tanjung
dan Maktab
Perempuan Me Perguruan
laka dibuka u
melatih guru s ntuk
ebelum dihantar
sekolah vernakula ke
r
 51
Perkembangan Pendidikan di Sarawak

t le bi h du a pu lu h sek ol ah didirikan oleh

 Terdapa
h se p er ti S t. T ho m as (K uching), St Paul
mubalig
g) , da n S t Te re sa u nt uk anak perempuan
(Bantin
h M e la yu p er ta m a (S e ko lah Abang
 Sekola
, Kuching
Kassim) di Kampung Jawa
ah M e la yu d itub uh ka n un tuk melatih
 Madras
e la yu m en ja di gu ru sek ol ah dan Native
orang M
Officer
C in a di tu b uh ka n di B a u oleh orang
 Sekola h
Cina (1870)
 52
Perkembangan Pendidikan di Sabah

 Mubaligh Kristian me
ndirikan
beberapa sekolah se
perti
Sekolah Rendah St M
ary dan
Sekolah Lelaki St Mic
hael
 SBUB membuka sek
olah Melayu
di Papar dan Kota Be
lud
 Perkhidmatan Kesihatan di Negeri-Negeri Melayu 53

a p u sa t k e s ih a ta n untuk
h m en u b u h k a n hospital sert
 Bri tis
mengawal penyakit. g d a n K u al a L u m pur. Pusat
sp ita l te ra w a l d i bina di Taipin r la in s e perti di
 H o a r- b an da
n k ec il tu ru t dibina di band
kesih a ta
S em bila n d an K u a la Lumpur
egeri
Selangor, Pahang, N a ta s s u m b a ng an orang
a p a t h o sp it al yang dibina la Lumpur yang
 Te rd Tu ng S hi n d i K u a
i Hospital
perseorangan sepert n ke p ad a p e k e rj a lo mbong
matan perubata
menawarkan perkhid a d i K u a la L um pur untuk
tu t P e n y e lid ik a n Perubatan dibin c egahan yang
 nsti g ka h- la ng k a h p en
akit dan lan
mengkaji punca peny
perlu diambil um p u r u n tu k m e n gawasi
ry B o a rd d itub u hk an di Kuala L
 Sanita
atan bandar
kebersihan dan kesih k es ih a ta n p e nd u du k bandar
a ta n K e s ih a ta n m engawasi aspek
 Jab
 54
Perkhidmatan Kesihatan di Sabah

iliam H o od Tre a ch er , G abenor pertama

 W
U B m e m bin a ho sp ital di K ota Kinabalu,
SB
n da kan , Bea u fort, Ta w au dan Kudat
Sa

er khidm atan dispensari diwujudkan di

 P
itang,
Tambunan, Kota Belud, Sip
u
Keningau, Papar dan Rana
 55
Perkhidmatan Kesihatan di Sarawak

 Pentadbiran Brooke
membina hospital di
Kuching dan Sibu

 Sarawak Shell Oilfie

lds Limited membina
hospital di Miri

 Hospital Raja Brooke

Memorial untuk
penempatan kusta di seluru
h Borneo
 Pembinaan Penjara 56
 Pulau Pinang menjadi pusat menempatkan banduan dari India di
Fort of Cornwallis
 Banduan dijadikan buruh murah membina pelabuhan, bangunan,
jalan raya. landasan kereta api dan penjara
 Penjara Taiping dijadikan pusat penahanan hukuman lama bagi
negeri Perak, Pahang, Negeri Sembilan dan Selangor

 Di Sarawak, Penjara  Di Sabah, penjara The Square

Sibu dikenali sebagai Tower
Rumah Pasong
 Rumah Pasong ditadbir
oleh Pegawai Daerah
 Rumusan
Iktibar
1. Kepentingan perpaduan
 Kedatangan British membawa
dalam masyarakat
perubahan dalam pentadbiran dan berbilang kaum
membawa kesan ekonomi serta sosial 2. kepentingan sikap
 Pentadbiran British hanya
bermuafakat dalam
mementingkan keuntungan ekonomi, memajukan negara
melindungi pemodal Eropah tanpa
memikirkan kebajikan rakyat negara kita
 Pembangunan tidak seimbang
sehingga wujud jurang perbezaan yang
luas penduduk bandar dan luar bandar
 Kewujudan sekolah vernakular
menyukar proses perpaduan kaum
58
 Latihan Objektif
59
2) Senarai berikut menunjukkan sekolah
vernakular
1.
 Sekolah Melayu
 Sekolah Cina
 Sekolah Tamil

Apakah kesan daripada perkembangan

sekolah vernakular tersebut terhadap
Tanah Melayu?
A. Berlaku rusuhan kaum
B. Perpaduan sukar dicapai
C. Kemajuan tidak seimbang
D. Bilangan buruh meningkat
 Latihan Struktur 60

1) Pendidikan vernakular di Tanah Melayu muncul disebabkan oleh kewujudan masyarakat berbilang
kaum dan kurang penekanan daripada British

a) Mengapakah sekolah vernakular Melayu ditubuhkan?

Sekolah vernakular Melayu ditubuhkan hanya bertujuan menjadikan orang Melayu mempunyai
pengentahuan asas membaca, menulis dan mengira yang menjadikan anak Melayu sebagai petani
lebih baik daripada bapanya

b) Berikan ciri-ciri sistem pendidikan vernakular Cina.

Ciri-ciri sistem pendidikan vernakular Cina ialah kurikulum berorientasikan kurikulum dari China.
Selain itu buku teks dan guru juga dibawa dari China
c) Bagaimanakah bentuk sistem pendidikan vernakular Tamil? 61

Bentuk sistem pendidikan vernakular Tamil ialah terdapat Ordinan Buruh yang mewajibkan majikan
membuka sekolah Tamil di ladang . Pendidikan Tamil hanya terbatas peringkat rendah. Kurikulum,
buku teks dan guru di bawa dari India

d) Apakah matlamat penubuhan Kolej Melayu Kuala Kangsar?

Matlamat penubuhan Kolej Melayu Kuala Kangsar adalah untuk melahirkan pentadbir Melayu
berpendidikan lnggeris dan berpeluang menjawat jawatan dalam pentadbiran British
 62

2) Pada pandangan anda, mengapakah pendidikan vernakular tidak dapat memupuk perpaduan kaum
dalam masyarakat di Tanah Melayu?

Pada pandangan saya, pendidikan vernakular tidak dapat memupuk perpaduan kaum kerana pendidikan ini
berorientasikan kaum. Iaitu sekolah Melayu untuk orang Melayu, sekolah Cina untuk orang Cina dan sekolah
India untuk orang Inda. Pelajar dari pelbagai kaum telah dipisahkan bukan setakat melalui kedudukan
sekolah yang terpisah jauh satu sama lain, tetapi juga kurikulum yang digunakan mengikut kaum masing
masing. Pelajar tidak melalui sistem pendidikan yang sama.
3) Apakah yang anda faham berkaitan dengan masyarakat berbilang kaum di negara kita?
63
Guru perlu membimbing pelajar menjawab berpandukan isi/fakta di bawah

• Masyarakat lebih daripada satu kaum

• Melayu, Cina, India
• Berbeza bahasa, budaya,agama/kepercayaan, cara hidup, nilai, keturunan dan
sejarah
• Kesan daripada kemasukkan buruh asing
• Tinggal di tempat yang berbeza – Melayu di kampung, Cina di bandar dan India
di ladang
• Kesan: Unik, pelbagai budaya/ hidup bersama secara aman
 64

Fort of Cornwallis

Fransis Light

Pusat menempatkan banduan dari lndia

 65
Dinasti Brooke

Rumah Pasong

Pegawai Daerah

Tahun 1879

Syarikat British Borneo Utara

The Square Tower

 66

Sekian
©Cikgu Meriam Yusoff / 011 4035 2002