Epoka Oświecenia
Podstawowe informacje
Ludzie oświecenia
najbardziej cenili to, co
można pojąć rozumem.
Ważna cecha oświecenia to
sekularyzacja państw
europejskich oraz
sformułowanie praw człowieka.
To myśliciele tej epoki określili
doktrynę katolicką oraz
nastawienie Kościoła do kultury
mianem obskurantyzmu
Okres rewolucji i czasy
napoleońskie uznawane są
za epokę przejściową, a
Napoleona określa się
czasem jako „ostatniego
oświeceniowego despotę”.
Za ramy chronologiczne epoki
uznaje się lata 1680 - 1789.
Data początkowa wiązana jest
z końcem klasycyzmu
francuskiego. Datą końcową
jest wybuch rewolucji
francuskiej.
Nazwa epoki we wszystkich
językach europejskich
odwołuje się do światła lub
świateł, rozumianego jako siła
rozpraszająca mrok i
zabobon. Światło jest jedną z
naczelnych metafor całej
epoki.
 Główne idee i założenia
Optymizm – przejawiającym Reformizm – dotyczy
się w wierze w naturalną zmian w życiu społecznym,
dobroć człowieka i religijnym, państwowym i
nieograniczony postęp politycznym, rezultatem
opierający się na czego było na przykład
nieograniczonych powstanie monarchii
możliwościach poznawczych oświeconych i józefinizmu
rozumu ludzkiego

Racjonalizm – który uznaje tylko

Naturalizm– był przeciwny wszelkiej
nadprzyrodzoności, przez co ludzie Oświecenia
poprzestawali jedynie na tym co można doświadczyć
lub sprawdzić. Taka postawa sprzyjała między innymi
rozwojowi nauk ekonomicznych i politycznych
to co można udowodnić rozumem,
przez co odrzucano objawienie
boże a w miejsce chrześcijaństwa
stawiano religię naturalną i prawo
naturalne z deizmem czyli
akceptacją Boga nie troszczącego
się o świat
 Przedstawiciele Oświecenia w Polsce

Wojciech Bogusławski Franciszek Bohomolec – Tadeusz Czacki – Franciszek Zabłocki

– najwybitniejsza polski jezuita, działacz oświatowy i – polski
postać polskiego nauczyciel, redaktor, gospodarczy, komediopisarz i
życia teatralnego komediopisarz, poeta, organizator poeta, publicysta
czasów oświecenia publicysta, tłumacz, Towarzystwa
wydawca Przyjaciół Nauk i
Liceum
Krzemienieckiego
 Przedstawiciele oświecenia w Europie

Izaak Newton - John Lock - zakładał Karol Ludwik Jean Jacques

sformułował prawo że wiedza człowieka Monteskiusz- Rousseau-
powszechnego płynie z sformułował zasadę stworzył dzieło:
ciążenia doświadczenia trójpodziału władzy „Umowa
społeczna”.
Przedstawiciele oświecenia w Europie

Anders Celsjusz - Benjamin Franklin-

Karol Linneusz- twórca
zaproponował przyjęcie skonstruował pierwszy
pierwszej klasyfikacji
nowej skali pomiaru piorunochron
gatunków roślin i zwierząt
temperatury
 Deizm
Pogląd, że Bóg jest Architektem świata
oraz źródłem praw, według których ten
świat działa. Bóg-Stwórca jest swego
rodzaju konstruktorem przyrody, dla
której ustanawia prawa i po wykonaniu
tego zadania dalej już nie
ingeruje w jej rozwój
społeczny czy osobniczy
 Historia
powstania
Nurt powstał w epoce poreformacyjnej, kiedy spory między różnymi odłamami
chrześcijaństwa dotyczyły m.in. osiągnięcia zbawienia i eschatologii. Zwolennicy
deizmu przyjmowali najczęściej, że zbawienie można zapewnić sobie przez prawe
życie, zgodnie z nakazami religii naturalnej. Niektórzy należący do mniej radykalnej
grupy, uznawali też w drugiej kolejności przydatność wychowawczą przykazań
objawionych.
 Przedstawiciele deizmu

Jan Śniadecki

John Toland - irlandzki George Washington Jan Śniadecki

Tadeusz Kościuszko
wolnomyśliciel, uważany
za jednego z pierwszych
teoretyków deizmu
 Ateizm
Podważanie tezy o isnieniu Boga,
twierdząc, że nie można przedstawić na Ryba Darwina
nią naukowych dowodów. Pozostał
jednak mało popularny. Pierwsze osoby,
które same określały się jako ateiści
pojawiły się w XVIII, ale poglądy, które w
dzisiejszych czasach uważamy za Czajnik Russella
Atomowy wir
ateistyczne pojawiły się już w Indiach
okresu wedyjskiego oraz starożytnej
Grecji i Rzymie
 Przedstawiciele ateizmu

Aleksander Kwaśniewski Maria Skłodowska-Curie Stephen Hawking Mark Zuckenberg

 Empiryzm
Doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są przede
wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata
zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich
mniej ważne.

Empiryzm genetyczny głoszący, Empiryzm metodologiczny, który

że umysł jest pierwotnie
pozbawiony treści poznawczych,
których dostarcza mu
doświadczenie.
broni tezy, że poznanie jest zawsze
oparte na poprzedzającym je
doświadczeniu. Przeczy to możliwości
tzw. czystego rozumowania,
niezwiązanego z doświadczeniem.
 Racjonalizm
Pogląd filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania są przede
wszystkim idee. Racjonalizm akcentuje rolę rozumu i rozumowania w zdobywaniu
wiedzy i stoi w ostrej sprzeczności z empiryzmem. Inna nazwa tego historycznego
nurtu to „racjonalizm nowożytny” lub „racjonalizm kontynentalny

Racjonalizm genetyczny - stanowisko filozoficzne,

zgodnie z którym umysł zawiera pewne treści (wiedzę,
idee) niezależne od doświadczenia
Prekursor racjonalizmu Twórcy empiryzmu

Racjonalizm filozoficzny swoją Empiryzm rozwinął się w XVII i na początku

najbardziej charakterystyczną postać XVIII w. Twórcą klasycznej koncepcji tej
uzyskał w XVII i XVIII w. Jego doktryny filozoficznej był John Locke, a
głównym prekursorem był René współczesna wersja została wysunięta
Descartes. przez Francisa Bacona.
Dziękujemy za uwagę!
Autorzy:
-Szymon Tylek
-Piotr Grzebinoga
-Antonina Gzyl
-Oliwia Budek