ตรีโกณ

มิวิชตา ิ
คณิตศาสตร์
ั้ ัธยมศก
ชนม ึ ษาปี ที3่
นางรักสมัย สินธ ุนาวา
ผลการเรียนรูท้ ี่คาดหวัง
1. หาอัตราส่วนของตรีโกณมิติของมุม 30 องศา 45 องศา
60 องศา และนำไปใช้ในการแก้ปัญหาเกี่ยวกับระยะทางความ
สูง และการวัดได้
2. ใช้ความร ้ ู ทักษะ กระบวนการทางคณิตศาสตร์
และเทคโนโลยีในการแก้ปัญหาสถานการณ์ต่าง ๆ
ได้อย่างเหมาะสม
3. ใช้ภาษาและสัญลักษณ์ทางคณิตศาสตร์ในการสื่อสาร
สื่อความหมายและการนำเสนอได้อย่างถ ูกต้องชัดเจนและ
รัดก ุม
อัตราส่วนตรีโกณมิติ
อัตราส่วนตรีโกณมิติ คือ อัตราส่วนของความยาวของ
ด้านของร ูปสามเหลี่ยมมุมฉาก
  B
c
a
A
b C
จากรูป ABC เป็นรูปสามเหลีย่ มมุมฉาก โดยมี
AĈB = 90 องศา ถ้าเราพิจารณาทีม ่ ม
ุ A
1. ด้าน AB เรียกว่า ด้านตรงข้ามมุมฉาก
2. ด้าน BC เรียกว่า ด้านตรงข้ามมุม A
3. ด้าน AC เรียกว่า ด้านประชดิ มุม A
ลองทำด ู
กำหนด ABC เป็ นร ูปสามเหลี่ยมมุมฉากที่ A มี
ขนาดตามที่กำหนดให้ในตารางต่อไปนี้ ให้นกั เรียนหาความ
ยาวของด้านที่เหลือของร ูปสามเหลี่ยมแต่ละร ูปที่กำหนดให้
แล้วเขียนค่าของอัตราส่วนเติมในตาราง

เชื่อมโยงความรก้ ู บั ทฤษฏีบทพีทาโกรัส
 ่ น
ค่าของอ ัตราสว
ABC A BC AC BC
AB AB AC

B
2
1
30
A C 0
B
1
45 0
A 1 C
B
2 60
0
A 1 C
รูปสามเหลีย
่ ม การเรียกมุม กรณีเขียน มุม และ
มุมฉากC และด ้าน ด ้านต่างกัน
รูปที่ มุม A เป็ น
1 b a มุมฉาก
ความยาว a หน่วยเป็ นด ้าน
A B ตรงข ้ามมุมฉาก
c
B
รูปที่ c มุม C เป็ น
2 a มุมฉาก
C A ความยาว c เป็ นด ้านตรง
b ข ้ามมุมฉาก
A มุม B เป็ น
รูปที่ b
3 c มุมฉาก
B ความยาว b เป็ นด ้านตรง
a C
ข ้ามมุมฉาก
 รูปสามเหลีย ่ ม กรณีเขียน มุม และด ้าน
มุมฉากC เหมือนกัน
รูปที่ มุม A เป็ น
1 b a มุ
มฉาก a เป็ นความยาว
ความยาว
A B ด ้านตรงข ้ามมุม A เป็ นด ้าน
c
ตรงข ้ามมุbมเป็
ความยาว ฉาก นความยาว
B
รูปที่ ด ้านตรงข ้ามมุม B
2 a c ความยาว c เป็ นความยาว
ด ้านตรงข ้ามมุม C
C A ทุก
b รูป
รูปที่ C
3 a b
B A
c
รูปสามเหลีย
่ ม การเรียกมุม
มุมฉาก และด ้าน

ด ้านตรงข ้าม a เป็ นด ้านตรง

มุมฉาก ข ้ามมุม A
A มุมฉา
มุม ก
A ิ
ด ้านประชด
มุม A
รูปสามเหลีย
่ ม
มุมฉาก

มุม B
B

ด ้านตรงข ้าม ด ้านประชดิ

มุมฉาก มุม B
มุมฉา
b ก
เป็ นด ้านตรง
ข ้ามมุม B
รูปสามเหลีย
่ ม
มุมฉาก

มุม B
B
เป็ นด ้านตรง
ด ้านตรงข ้าม a ขด้ามมุ ิ
มA ด
้านประช
มุมฉาก มุม B
A มุมฉา
มุม b
ด ้านประชด ิ ก
A เป็
มุมนดA ้านตรง
ข ้ามมุม B
 อัตราสว่ นตรีโกณมิต ิ sine(ไซน์) ,cosine(โคไซน์),
tangent(แทนเจนต์ )
ความยาวของด ้านตรง
1. sine ของ =
ความยาวของด
ข ้ามมุ ม ้านตรง
มุม
ข ้ามมุมฉาก
sine ของ เขียน ใช ้
มุมA sin A
2. cosine ของ = ความยาวของด ้าน
มุม ความยาวของด
ประช ดิ มุ
ม ้านตรง
cosine ของข ้ามมุเขีมยฉาก
น ใช ้
มุมA cos A
3. tangent ของ = ความยาวของด ้านตรง
ความยาวของด
ข ้ามมุ ม ้าน
มุม ิ มุม
ประชด
tangent ของ เขียน ใช ้
มุมA tan A
 อัตราสว่ นตรีโกณมิต ิ จากรูป มี มุมACB = 90๐
ของมุ
B ม A AB คือ ด ้านตรงข
___ ABC ้ามให ้ยาว c
a มุ
___ ม ฉาก
BC คือ ด ้านตรง หน่ ว ย
และ ด ้าน
c
AC ข
___
คือ้ามมุ มA
ด ้านประช ประชดด
ิ และ
ด ิ ้านตรง
มุม B
A C
b มุม A ข ้ามมุม B
= ความยาวของด ้านตรง = a เขียนย่อใช ้
1. sine ของมุม ความยาวของด ้านตรง c
ข ้ามมุม A sin A
A ข ้ามมุมฉาก
2. cosine ของ = ความยาวของด ้าน = bc เขียนย่อใช ้
ความยาวของด
ประช ิ
ด มุ
ม A ้านตรง
มุม A cos A
ข ้ามมุมฉาก
3. tangent ของ = ความยาวของด ้านตรง = ab เขียนย่อใช ้
ความยาวของด
ข ้ามมุ ม A ้าน
มุม A ิ มุม A tan A
ประชด
 อัตราสว่ น
ตรีโกณมิต ิ
4. cosecant ของ = ความยาวของด ้านตรง
ความยาวของด
ข ้ามมุมฉาก ้านตรง
มุม
ข ้ามมุม
cosecant ของ เขียน ใช ้ หรือเขียนใช ้
มุมA cosec A csc A
5. secant ของ = ความยาวของด ้านตรง
ขความยาวของด
้ามมุ ม ฉาก ้าน
มุม ิ
secant ของ เขียนมุม
ประช ด ใช ้
มุมA sec A
6. cotangent ของ = ความยาวของด ้าน
ความยาวของด
ประชด ิ มุม ้าน
มุม
ตรงขเขี้ามมุ
cotangent ของ ยนมใช ้
มุมA cot A
 อัตราสว่ นตรีโกณมิต ิ จากรูป มี มุม ACB = 90๐
ของมุ
B ม A AB คือ ด ้านตรงข
___ ABC ้ามให ้ยาว c
a มุ
___ ม ฉาก
BC คือ ด ้านตรง หน่ ว ย
และ ด ้าน
c
AC ข
___
คือ้ามมุ มA
ด ้านประช ประชดด
ิ และ
ด ิ ้านตรง
มุม B
A C
b มุม A ข ้ามมุม B
ความยาวของด ้านตรง = c
4. cosecant ของ = ความยาวของด ้านตรง a
ข ้ามมุมฉาก
มุม A ข ้ามมุม A
ความยาวของด ้านตรง
5. secant ของ = ความยาวของด ้าน = cb
ข ้ามมุมฉาก
มุม A ประชด ิ มุม A
6. cotangent ของ ความยาวของด ้าน = b
= ความยาวของด ้านตรง a
มุม A ประชด ิ มุม A
ข ้ามมุม A
 อัตราสว่ นตรีโกณมิต ิ จากรูป มี มุม ACB = 90๐
ของมุ
B ม B AB คือ ด ้านตรงข
___ ABC ้ามให ้ยาว c
a มุ
___ ม ฉาก
BC คือ ด ้านตรง หน่ ว ย
และ ด ้าน
c
AC ข
___
คือ้ามมุ มA
ด ้านประช ประชดด
ิ และ
ด ิ ้านตรง
มุม B
A C
b มุม A ข ้ามมุม B
= ความยาวของด ้านตรง = b
1. sine ของมุม ความยาวของด ้านตรง c
ข ้ามมุม B
B ข ้ามมุมฉาก
2. cosine ของ = ความยาวของด ้าน = ac
ความยาวของด
ประช ิ
ด มุ
ม B ้านตรง
มุม B
ข ้ามมุมฉาก
3. tangent ของ = ความยาวของด ้านตรง = ba
ความยาวของด
ข ้ามมุ ม B ้าน
มุม B ิ มุม B
ประชด
 ค่าอัตราสว่ น
ตรีโBกณมิตขิ องมุม
ข ้าม c
aข ้าม
ฉาก sin A = ขa ้าม
A Cมุม มุcม้าม
ข
b ฉาก
B
ข ้าม c
ฉาก a cos A = ชb ดิ
A C มุc ม้าม
ข
ิ
ชbด ฉาก
มุม B
c ขa ้าม tan A = ขa ้าม
ช ด
มุbมิ
A มุ
Cม มุม
ิ
ชbด
 ค่าอัตราสว่ น
ตรีโBกณมิตข ิ องมุม
ข ้าม c
ฉาก a ขb ้าม
A sin B = ขมุc ้าม
ข ้าม C ม
b ฉาก
มุม
B
ข ้าม c
ฉาก aชดิ cos B = ชa ดิ
A Cมุม มุc ม้าม
ข
b ฉาก

B
c ขb ้าม
aชดิ tan B = ชa ดิ
A มุม
มุ
Cม มุม
b
ข ้าม
มุม
 1. sine ของ

้ม
ฉา ข า

ด ้านตรง
มุม

ข ้ามมุม
sin = ความยาวของด ้าน
มมุ นตรง
ความยาวของด
ตรงข ้ามมุม ้านตรง
ก
มุม
มุ มุ
ม ฉา ข ้ามมุมฉาก
ดา้

ด ้าน
ม ประชด ิ มุม ก
2 sin 60๐
= 3
3 2
60๐
1
30๐ sin 30๐ = 1
2 2
3
1
 2. cosine ของ

้ม
ฉา ข า

ด ้านตรง
มุม

ข ้ามมุม
cos = ความยาวของด ้าน
มมุ นตรง
ความยาวของด
ิ
ประชดมุม ้านตรง
ก
มุม
มุ มุ
ม ฉา ข ้ามมุมฉาก
ดา้

ด ้าน
ม ประชด ิ มุม ก
2 cos 60๐
= 1
3 2
60๐
1
30๐ cos 30๐ = 3
2 2
3
1
 3. tangent ของ

้ม
ฉา ข า

ด ้านตรง
มุม

ข ้ามมุม
tan = ความยาวของด ้านตรง
มมุ นตรง
ความยาวของด
ข ้ามมุม ้าน
ก
มุม ิ มุม
มุ มุ
ม ฉา ประชด
ดา้

ด ้าน
ม ประชด ิ มุม ก
2 tan 60๐
= 3 = 3
3 1
60๐
1
30๐
2 tan 30๐ = 1 = 3
3 3 3
1
 ค่าอัตราสว่ นตรีโกณมิตข
ิ อง
ข ้าม2 มุม 45 องศา
ฉาก ข
1 ้าม ข1้าม
มุม sin 45๐
= ข ้าม
45๐ มุม
2
1 ฉาก

ข ้าม2
1 cos 45๐ = ช1 ดิ
ฉาก45๐ ข
มุม้าม
2
ช1 ด
ิ ฉาก
มุม
2
ข1 ้าม tan 45๐ = ข1 ้าม = 1
ช ด
มุ1มิ
45๐ มุม มุม
ช1 ด
ิ
มุม
 ค่าอัตราสว่ น
ตรี
B โกณมิตข ิ องมุม
ข ้าม 3
ฉาก 2ข ้าม
sin A = ข 2 ้าม
A มุ
Cม ข3มุ้าม
ม
5 ฉาก
B
ข ้าม 3 ิ
2 cos A = ช5 ด
A ฉาก C
ขมุ3้าม
ม
5ดิ
ช ฉาก
มุม B
3 ข2้าม tan A = ข2้าม
A 5
ช ิ
มุม
ด
มุCม
ชดิ มุม
5
 ค่าอัตราสว่ น
ตรี
B โกณมิตข ิ องมุม
ข ้าม 3
ฉาก 2 sin B = ข
5้าม
A C มุ3ม้าม
ข
ข5
้าม ฉาก
มุม B
ข ้าม 3
2ชดิ cos B = ช2ดิ
A ฉาก Cมุม
ขมุ3้าม
ม
5 ฉาก

B
3 ิ
ช2 ด tan B = ข
5้าม
มุม ช ิ
ด
มุ2ม
A
ข ้าม C มุม
5
มุม
 ตัวอย่าง จากรูปสามเหลีย ่ มมีมมุ C เป็ น ด ้าน AB ยาว 24
ทีมุ่ ม1A เท่ากั
มุบมฉาก
60 จงหาความยาวของ มุมฉาก หน่วย
องศา
วิธ ี ดม
โจทย์
เริ ่ ้าน้วย
ด ถAC
ามหา
เขียนอัความยาว ว่ น ต่อด
ตราสเราจะเที ยบ้วยด ื่ ้านที
ชอ ่ รู ้ ว่ น
อัตราส
B
ทำ 2 ของด
ที ม
่ ดี ้าน ้านACAC ตรีโกณมิ
ค่าแลต ิ ้ว
ข ้าม 24 AC = ชcos ิ A ยึดมุม
ด
ฉาก AB ขม้ามA
มุ
A 60๐ C ฉาก A
แทน AC = cos 60๐ แทนค่า cos
ชดิ 24
1
มุม ค่า AC = 1 60๐
24 2
12
AC = 1× 24 ชด ิ = 1
2 มุม้าม 2
ข
1
ฉาก
AC = 12
ด ้าน AC ยาว 12 ตอ
หน่วย บ
การใชอั้ ตราสว่ นตรีโกณมิต ิ
หาความยาวด ้านของสามเหลีย
่ มมุมฉาก
 ตัวอย่าง จากรูปสามเหลีย ่ มมีมมุ C เป็ น ด ้าน AB ยาว 8
ทีมุ่ ม2A เท่ากั
มุบมฉาก
60 จงหาความยาวของ มุมฉาก หน่วย
องศา
วิธ ี ด ้าน
โจทย์
เริ ม่ ดBC
้วย
ถามหา
เขียนอัความยาว ว่ น ต่อด
ตราสเราจะเที ยบ้วยด ื่ ้านที
ชอ ่ รู ้ ว่ น
อัตราส
B
ทำ 2 ของด
ทีม่ ด ี ้าน้านBCBC ตรีโกณมิ
ค่าแลต ิ ้ว
ข ้าม 8 ข ้าม BC = ขsin้ามA ยึด
ฉาก 3
มุม AB ขม้ามA
มุ
A 60๐ C BC = sin 60๐ ฉาก มุม A
แทน แทนค่า sin
8
ค่า BC = 3 60๐

8 2
4
BC =3 × 8 ข ้าม = 3
2 ข
มุ
ม ้าม 2
1
ฉาก
BC = 43
ด ้าน BC ยาว 43 ตอ
หน่วย บ
ตัวอย่าง จากรูปสามเหลีย ่ มมีมม
ุ C เป็ น ด ้าน AC ยาว 12
ที
มุ่ ม3A เท่ากั
มุบมฉาก
60 จงหาความยาวของ มุมฉาก หน่วย
องศา
วิธ ี ด ้านม
โจทย์
เริ ่ BC
ดถ้วยามหา
เขียนอั
ความยาว
ตราส ว่ น ต่อด
เราจะเที ยบ้วยด ื่ ้านที
ชอ ่ รู ้ ว่ น
อัตราส
B
ทำ ของด
ทีม ่ ดี ้าน
้านBC
BC ตรีโกณมิ
ค่าแลต ิ ้ว
ข ้าม BC = ขtan้ามA ยึด
3
มุม AC ช ิ
ด
มุมA มุม A
A 60 ๐
C มุม A
BC = tan 60๐
12 แทน แทนค่า tan
ชดิ 12
1 ค่า BC = 3 60๐
มุม 12 1
BC = 3× 12 ข ้าม = 3
1 ิ
มุชมด 1
มุม
BC = 123
ด ้าน BC ยาว 123 ตอ
ตัวอย่าง จากรูปสามเหลีย ่ มมีมมุ C เป็ น ด ้าน BC ยาว 6
ที
มุ่ ม4A เท่ากั
มุบมฉาก
30 จงหาความยาวของ มุมฉาก หน่วย
องศา
วิธท ี ำ ด ้านม
โจทย์
เริ ่ AC
ดถ้วยามหา
เขียนอั
ความยาว
ตราส ว่ น ต่อด
เราจะเที ยบ้วยด ื่ ้านที
ชอ ่ รู ้ ว่ น
อัตราส
ที1่ B ของด
ทีม ่ ดี ้าน
้านBC
AC ชด ตรีโกณมิค่าแลต ิ ้ว
ข ้าม ิ
AC = cot A ยึด
6มุม1 BC ขม้ามA
มุ
A 30๐ มุ ม A มุม A
C แทน 6 = cot 30 AC ๐
แทนค่า cot
ชดิ ค่า AC = 3 30๐
มุม3 6 1
AC = 3 × 6 ชด ิ = 3
ขมุ้าม
ม 1
AC = 6 3 มุม

ด ้าน AC ยาว 63 ตอ

ตัวอย่าง จากรูปสามเหลีย ่ มมีมม ุ C เป็ น ด ้าน BC ยาว 6
ที
มุ่ ม4A เท่ากัมุบ
มฉาก
30 จงหาความยาวของ มุมฉาก หน่วย
องศา
วิธท ี ำ ด ้านม
โจทย์
เริ ่ AC
ดถ้วยามหาเขียนอั
ความยาว
ตราส ว่ น ต่อด
เราจะเที ยบ้วยด ื่ ้านที
ชอ ่ รู ้ ว่ น
อัตราส
ที2่ B ของด ทีม ่ ดี ้าน
้านBC AC ตรีโกณมิ
ค่าแลต ิ ้ว
60๐ 6ชดิ 1
A ๐ มุมB ขtan้ามB ยึด
30 C AC = ชดิ มุม
ข ้าม BC มุมฺB มุม B
แทน AC B 60๐
tan
มุมB3 6 = แทนค่า tan
ค่า AC = 3 60๐
6 1 ข ้าม = 3
ิ
มุชมด 1
AC = 3 × 6 มุม
AC = 6 3
ด ้าน AC ยาว 63 ตอ
จำเป็ นชุด ๆ นะจ๊ะ
สวัสดี