(Osdorp, 2015) (Inagro, 2017) (Briggs, 2012)

Waar denkt u aan bij het zien van bovenstaande figuren?

Arthur Van den Fonteyne

(Westgate, 2021) (Gonzalez, 2021) (Gruber, 2020)

Is dit haalbaar?
(Abobe Stock, 2022) Ward Tassenoy
 BACHELOR OF SCIENCE IN DE INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN: BOUWKUNDE

Bouwen met natuurlijke

bouwmaterialen
Bachelorproef industriële wetenschappen: bouwkunde

Strumane Yante – Tassenoy Ward – Vanden

Van dengroep
Fonteyne Arthur Bogaerde Jonas –
17

Begeleider: prof. dr. ir. arch. Marijke Steeman

Yante Strumane
 Overzicht
Inleiding
Aanpak
Bouwmethoden
Onderzoek
Conclusie

5
Yante Strumane
 Inleiding
Probleem? Doel?

Bouwsector 40% van wereldwijde CO2-uitstoot

Productie
Transport -> Lokaal
Uitputbaarheid
Circulair bouwen

(GPR Software, 2019)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 6

Jonas Vanden Bogaerde
 Aanpak

Opzoekwerk
4 bouwmethodes
Karakteristieke eigenschappen
Toepassingen
Duurzaamheid
Voor- en nadelen

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 7

Arthur Van den Fonteyne
 Bouwmethoden
Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 8
Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep

Ter plaatse storten

Lange droogtijd
Prefab:
Blokken
Wanden
Inblazen en Spuiten:
Kortere droogtijd

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 9

Arthur Van den Fonteyne (Knapen et al., 2020)
 Leembouw

Cob:
Plastisch
Gelaagd en gevezeld
Adobe:
Geboetseerd of gevormd
Stro of mest
Geperste leemblokken:
In mal

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 10

Yante Strumane ( L'orangerie, Lyon confluence, France, 2021)
 Stampaarde

Samenstelling:
Zand, klei, leem
Proces:
Samengeperst, gedroogd, aangestampt
Historiek
Gurunsi earth houses

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 11

Ward Tassenoy (Asselman et al., 2019)
 Strobalen

Eindproduct
Samengeperste stroblokken
Dragende structuur
Invulwand

12
Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie
Jonas Vanden Bogaerde (Ecomat, 2016)
 Onderzoek
Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 13
Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Karakteristieke Eigenschappen

Mechanisch:
Druksterkte: 0,19-1,18 Mpa
Elasticiteitsmodulus: 7 – 160 Mpa
Invloed bestanddelen

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 14

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Karakteristieke Eigenschappen

Thermisch:
λ-waarde: 0,060-0,085 W/mK
Thermische inertie

(Knapen et al., 2017)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 15
Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Karakteristieke Eigenschappen

Hygroscopisch
Vochtbufferend vermogen
Dampremmende laag

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 16

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Wandopbouw

(Knapen et al., 2020)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 17

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Wandopbouw

Prefab blokken:
Paal- en balksysteem
Centraal
Decentraal

(Knapen et al., 2020)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 18

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Bouwknoop

(Knapen et al., 2020)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 19
Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Duurzaamheid
Hennepplant:
Makkelijk teelbaar
Minder belastend gewas
Nabij geteeld
CO2 –vastlegging
Hennepscheven restproduct

(Radio 2, 2018)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 20

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Duurzaamheid
Kalk:
CO2 -uitstoot productie
CO2 –vastlegging uithardingsreactie

(Van den Bergh, 201)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 21

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Duurzaamheid
Weegt de uitstoot op tegen de vastlegging?

Dikte muur (mm) U-waarde (W/m²K) Netto CO2-uitstoot

(kg)

Zonder CO2- Met CO2-vastlegging

vastlegging Enkel Biogene Biogene en
kalk
300& Miller, 2012)
(Ip 0.19 46.63 -7.53 -36.08

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 22

Arthur Van den Fonteyne
 Kalkhennep
Nadelen + oplossingen

Lange droogtijd
Oplossing: Nieuwe technieken
Koudebruggen
 Condensatie

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 23

Arthur Van den Fonteyne
 Leembouw
Karakteristieke Eigenschappen

Druksterkte:
1,31 – 10,40 MPa
Invloed bentoniet
Buigsterkte
Soortelijk gewicht:
700 – 1700 kg/m³
Thermische geleidbaarheid:
0,19 – 0,75 W/mK
(Javed et al., 2020)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 24

Yante Strumane
 Leembouw
Duurzaamheid

Recyclebaar
Klimaatverandering:
75 - 82%
Ingebedde energie:
491 MJ (beton)  86,4 MJ
Luchtverontreiniging:
96 – 98%

(Ben Alon et al., 2019)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 25

Yante Strumane
 Leembouw
Voor- en Nadelen

Hygroscopische eigenschappen:
Zure regen
Vochtabsorptie
Grote hoed en sterke botten
Bouwproces:
Traag
Arbeidsintensief

(Craven, 2019)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 26

Yante Strumane
 Leembouw
Voor- en Nadelen

Zelfregulators:
Thermische massa
Thermische inertie
Dampdoorlatend

(Zeghari et al., 2021)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 27

Yante Strumane
 Stampaarde
Karakteristieke Eigenschappen

Anisotropie
Axiale belasting
Parallel met aardlaagjes
Evenwijdig met aardlaagjes
Drukproef
Elasticiteitsmodulus, druksterkte, breuksterkte
Tot 25% verschil

(Bui & Morel, 2009)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 28

Ward Tassenoy
 Stampaarde
Karakteristieke Eigenschappen

Druksterkte
UCS Test (Massart, 2017)

Mal
Gegevens monster noteren
Compressiemachine: drukkracht
(Mishra, 2009)
Uitvoeren tot falen
Afmeingen Dichtheid Vochtgehalte Druksterkte Elasticiteits-

Resultaten meten proefstuk

(kg/m³) Massaprocent
(Mpa) modulus
(cm) (MPa)
(%)
Druksterkte: 1,0 – 2,5 MPa
30x30x60 1920 13 0.81 65
(Bui et al., 2009)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 29

Ward Tassenoy
 Stampaarde
Karakteristieke Eigenschappen

Treksterkte
0,10 – 0,35 Mpa
2 richtingen
Thermische eigenschappen
Dichtheid
Vochtigheidsgraad
Thermische geleiding
Stampaarde: 1,0 – 1,4 W/mK (Marshall, 2017)
Beton: 2,3 W/mK

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 30

Ward Tassenoy
 Stampaarde
Karakteristieke Eigenschappen

Akoestische eigenschappen
Geluidsreductie-index R
57 dB
Hygroscopische eigenschappen
Hydrofiel
Slagregen
Insijpelend water
(Civeira, 2019)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 31

Ward Tassenoy
 Stampaarde
Duurzaamheid

Ingebedde energie woning (over 44 jaar)

Stampaarde: 2300 MJ/m²
Beton: 4400 MJ/m²

  Stampaarde Baksteen

Energievraag 223 1026

(MJ/eenheid)

CO2-uitstoot 55 118
(MJ/eenheid)

(Vroomen, 2007)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 32

Ward Tassenoy
 Stampaarde
Duurzaamheid (Khadka, 2019)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 33

Ward Tassenoy
 Stampaarde (Gonzalez, 2021)

Voor- en Nadelen

+ Energieverbruik
Lokaal & Milieuvriendelijker
+ Circulair bouwen mogelijk
+ Transportkosten
+ Druksterkte vergelijkbaar met beton
- Treksterkte
- Thermische geleidbaarheid
- Insijpelend water
- Weinig informatie (geen normen)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 34

Ward Tassenoy
 Strobalen
Bouwtechnieken en Uitvoering

Load-bearing
Invulmethode
GREB
Pleisters
(Tlaiji et al., 2022)

(Demey, z.d.)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 35

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Bouwtechnieken en Uitvoering

Load-bearing
Invulmethode
GREB
Pleisters

(Tlaiji et al., 2022)

(Joris, 2021)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 36

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Bouwtechnieken en Uitvoering
(Tlaiji et al., 2022)

Load-bearing
Invulmethode
GREB
Pleisters

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 37

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Bouwtechnieken en Uitvoering

Load-bearing
Invulmethode
GREB
Pleisters
Leempleister
Traskalkpleister
Kleipleister
(Peng et al., 2021)
Cementpleister

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 38

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen (Lecompte & Le Duigou, 2017)
Karakteristieke Eigenschappen

Mechanische eigenschappen:
Samendrukkingsproef
Ductiel
Plat vs op de rand gelegen
160 kPa < E < 189 kPa
Pleisterkracht

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie (Lecompte & Le Duigou, 2017) 39

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Karakteristieke Eigenschappen
(Brzyski et al., 2019)
Densiteit
<130 kg/m3
<70 kg/m3
Thermische eigenschappen:
Thermische geleidbaarheid
U-waarde
Koudebruggen

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 40

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Karakteristieke Eigenschappen

Vochtwerendheid
Vochtgehalte < 14-15%
Degradatie
Ademende pleister

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 41

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Duurzaamheid
(Rijpma, 2020)
Fotosynthese
Transportafstand
Stro
Pleister
Primaire energie
Recyclebaar
Hergebruik
Compost

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 42

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Duurzaamheid

Lokale productie
Milieu impact
Bouwkosten

(Koh & Kraniotis, 2020)

(Koh & Kraniotis, 2020)

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 43

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Voor- en Nadelen

Voordelen:
Brandwerendheid
Akoestische isolatie
Bouwkosten
Ecologisch
Sociaal

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 44

Jonas Vanden Bogaerde
 Strobalen
Voor- en Nadelen

Nadelen:
Variabele dimensies
Degradatie
Standaardkenmerken
Testbenaderingen
Thermische geleidbaarheid

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 45

Jonas Vanden Bogaerde
 Toepassingen

Combineren
Rauch Hause
Stampaarde + stro isolatie

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 46

Ward Tassenoy
 Samenvatting
Inleiding
Aanpak
Bouwmethoden
Onderzoek

47
Arthur Van den Fonteyne
 Conclusie

Dragende structuur
Leembouw, stampaarde, strobalen
Isolatiemateriaal
Kalkhennep, strobalen
Vocht!
Lokaal
CO2-uitstoot gering
Combineren

Inleiding – Aanpak – Bouwmethoden – Onderzoek - Conclusie 48

Arthur Van den Fonteyne
 Vragen?
49
Arthur Van den Fonteyne
 (Briggs, 2012)

(Inagro, 2017)

(Osdorp, 2015) Ward Tassenoy

Strumane Yante – Tassenoy Ward – Vanden Bogaerde Jonas – Van den Fonteyne Arthur

groep 17
Universiteit Gent
Bachelorproef @ugent
Bouwen met natuurlijke bouwmaterialen @ugent
Ghent University

www.ugent.be