Osnovi telegrafije

OSNOVE KOMUNIKACIJA
Telegrafija
 Telegrafija je najjednostavniji i historijski prvi po redu
pronađen metod komuniciranja električnim putem.
 Zasniva se na principu da se svaka pisana poruka može

predstaviti nekim određenim nizom simbola koji su uzeti iz

jednog konačnog skupa.
 Sam princip prenosa je u suštini vrlo jednostavan: svakom

od slova treba dodijeliti neku kodnu riječ, dakle utvrditi

zakon respondencije između simbola izvornog alfabeta i
kodnih riječi novog alfabeta i na taj način obaviti kodiranje
poruke
 Na mjestu prijema, obrnutom operacijom, dekodiranjem,

dobija se originalna poruka.

Morzeov kod
 Također, mogu se koristiti i zvučni ili svjetlosni signali
 Morzeov kod je jedan od prvih načina za prenošenje signala tj.
poruka na daljinu.
 Pronalazač je Semjuel Morze koji postavlja prvi žični telegraf u
SAD, između Vašingtona i Baltimora.
 U Morzeovom kodun svako slovo, broj ili druga oznaka je
zamenjena signalom koji se sastoji iz kratkih i
dugih zvučnih, svjetlosnih ili električnih signala. Kratki signal se
označava kao tačka dok se dugi signal označava crtom.
 Najjednostavniji način je da se za telegrafisanje koriste električni
signali u obliku istosmjerne struje. Kod telegrafisanja istosmjernom
- strujom predajnik prisustvom i odsustvom istosmjerne struje u
određenim intervalima vremena predstaviti svaki simbol alfabeta.
Morzeov kod
 Kodne reči u Morzeovom kodu su duge od jednog do
četiri simbola
 Izbor reči je učinjen na osnovu raspodele frekvencije
slova engleskog alfabeta do koje je Morze došao
prebrojavanjem količine slova u jednoj štamparskoj
radionici
Morzeov kod
 Morzeov kod dakle koristi dva stanja (uključeno i isključeno)
stvarajući tako pet simbola:

 tačka (·)
 crta (-)
 kratki razmak (unutar simbola)
 srednji razmak (između slova) i
 dugi razmak (između riječi).

 Taj sistem možemo gledati kao sistem pet simbola, ili također i kao
binarni sistem (sa dva stanja). Oba pogleda su ispravna.
Istosmjerna telegrafija
 Najjednostavniji i istovremeno najprostiji
način je da se za telegrafiranje koristi
istosmjerna struja. Takva principijelna šema
prikazana je na slici
Istosmjerna telegrafija
 U prijemniku, koji može biti bilo kakav
indikatorski sistem (analogni instrument,
rele, pisač), prisustvom i odsustvom
istosmjerne struje u određenim intervalima
vremena, može se predstaviti svaki simbol
alfabeta. Tako, u najstarijem tipu koda, u
Morzeovom alfabetu, slovu Z odgovara talasni
oblik struje prikazan na slici
Istosmjerna telegrafija
 Elementarni interval traje neko vreme T.
Prisustvo struje se naziva znakom, a odsustvo
pauzom. Znaci se sastoje od jednog
elementarnog impulsa zvanog tačka ili tri
spojena elementarna impulsa nazvana crtom.
Pauza između znakova je uvijek elementarna
pauza, s tim što pauza između slova iznosi
tri, a između riječi pet elementarnih pauza.
Istosmjerna telegrafija
 Za razliku od telegrafije istosmjernom
strujom, koja se naziva i telegrafijom
prostom ili unipolamom strujom, postoji i
telegrafija dvostrukom, odnosno polarnom
strujom. Principijelna šema i odgovarajući
talasni oblik ovakvog signala prikazani su na
slikama
Istosmjerna telegrafija
Izmjenična telegrafija
 Posebnu vrstu telegrafije predstavlja
telegrafija izmjeničnom strujom. Razlikujemo
dvije vrste:

jednofrekventnu, I
 dvofrekventnu telegrafiju.

 Jednofrekventna:
Izmjenična telegrafija

 Dvofrekventna:
Izmjenična telegrafija

 Telegrafisanje izmjeničnom strujom pruža jednu

izvanrednu mogućnost: jedan vod može da se iskoristi
za istovremeni prenos više nezavisnih telegrafskih
poruka. Takva vrsta prenosa u svom sasvim
uproštenom obliku prikazana je na slici, a poznata je
pod imenom telegrafsko multipleksiranje
Morzeov telegraf
 Razmotrimo funkcionisanje jedne telegrafske
veze, npr. pomoću istosmjerne struje, kako je
prikazano na slici
 Na mjestu predaje operator pritiskom na

taster ostvaruje da kroz električni vod teče

istosmjerna struja. Ova struja, na mjestu
prijema, aktivira pisač koji na traci od papira
prikazanoj na slici koja se kreće konstantnom
rzinom, ispisuje kombinacije tačaka, crta i
pauza.
Morzeov telegraf