Szkoły waldorfskie

współcześnie
• Obecnie szkół waldorfskich jest ok. 1100 oraz ponad 2000 przedszkoli na
całym świecie. Występują one na każdym kontynencie wraz z obiektami
szkoleniowymi dla nauczycieli.
• W Polsce znajduje się obecnie 6 szkół podstawowych (Bielsko-Biała, Kraków,
Warszawa, Poznań), 1 liceum ogólnokształcące (Bielsko-Biała) oraz
10 przedszkoli (Bielsko-Biała, Kraków, Olsztyn, Warszawa, Poznań, Wrocław).
Jest również 10 przedszkoli i punktów przedszkolnych, które działają z
inspiracji pedagogiki Rudolfa Steinera (Kraków, Warszawa, Grudziądz, Poznań,
Wieliczka, Komorów).
Zasady szkoły waldorfskiej
• Jest placówką prywatną, w której nie ma dyrektora, a hierarchia wśród nauczycieli jest ustanawiana
na podstawie inicjatywy i wkładu pracy. 
• Zarządzana jest przez Kolegium Nauczycielskie, radę szkoły oraz członków zarządu stowarzyszenia
prowadzącego szkołę, do których należą nauczyciele, rodzice oraz sympatycy szkoły waldorfskiej.
• Co miesiąc odbywają się szkolne uroczystości nazywane "świętem miesiąca" lub "świętem szkoły",
podczas których odbywają się występy artystyczne oraz prezentowane są prace każdej klasy i
osiągnięcia poszczególnych uczniów.
• Każdy uczeń ma indywidualną drogę rozwoju i jest wychowywane w szacunku do siebie i innych, dla
pracy swojej i innych oraz w tolerancji religijnej i społecznej.
• Uczniowie są dopuszczani do egzaminu dojrzałości po ukończeniu 13. roku nauczania, w celu
uzupełnienia różnic programowych w stosunku do szkół publicznych.
• W szkołach waldorfskich nie ma ocen, natomiast na koniec roku szkolnego uczeń otrzymuje
świadectwo opisowe z charakterystyką własnego rozwoju, osiągnięć szkolnych, postępów w
nauce, zauważonych trudności oraz rodzaj zastosowanej pomocy.
Program waldorfski
Obecnie program waldorfski jest ułożony z punktu widzenia potrzeb rozwojowych dzieci, które związane są z określonym
wiekiem. Oparty jest on na antropologii Rudolfa Steinera, ale przekazany może być według dowolnych pomysłów
nauczyciela pod warunkiem zachowania specyfiki i charakteru.
Większość przedmiotów odbywa się w 3-4 tygodniowych cyklach lekcyjnych, które są realizowane w formie tzw. lekcji
głównej. Są to pierwsze 2 godziny nauki i dzielą się na 3 części: 
• rytmiczna - ćwiczenia rytmiczne, gry i zabawy ruchowe, wiersze i piosenki, ćwiczenia językowe oraz gra na flecie (ta
część ma na celu rozbudzenie dzieci i przygotowanie do właściwych zajęć);
• merytoryczna - powtórki, refleksje i pogłębienie materiału z poprzedniego dnia oraz wprowadzenie nowego
materiału;
• narracyjna – opowiadanie nauczyciela o tematyce zgodnej z aktualną fazą rozwojową dzieci (bajki, baśnie, legendy,
opowieści o narodach, biografie wybitnych ludzi).
Przedmiotami nauczanymi rano są: matematyka, fizyka, geografia, biologia, historia i język ojczysty, z powodu na
największą koncentrację i najłatwiejsze myślenie o tej porze dnia (wymagają one wiedzy, rozumienia i wyobraźni).
Następnie odbywają się są: języki obce, muzyka, gimnastyka, eurytmika, malowanie i religia, ponieważ konieczne są
stałe, powtarzające się ćwiczenia trwające pojedyncze godziny lekcyjne. W godzinach popołudniowych podejmowane są
prace ręczne, zajęcia warsztatowe i uprawianie ogrodu.
Podstawy pedagogiki waldorfskiej
• Celem jest wspomaganie dziecka w osiągnięciu świadomej i odpowiedzialnej
dojrzałości.
• Główny nacisk kładzie (oprócz indywidualnego rozwoju) na wychowanie do wolności,
wychowanie człowieka, który będzie mógł wnosić nowe wartości twórcze i
przekształcać społeczeństwo.
• Dużą rolę odgrywa rozwój postawy badawczej ucznia poprzez ciekawość i chęć
poznania świata. Dodatkowo istotna jest zespołowa twórczość uczniów w różnych
dziedzinach.
• Główną ideą jest prawo do ogólnego wykształcenia dla każdego i rozwój własnych
możliwości.
• Ważną nauczaną wartością jest również bezinteresowne czynienie dobra dla
drugiego człowieka i przyrody.
Ciekawostka
Sławne osoby, które chodziły do szkół waldorfskich to m.in. Zoe Kravitz,
Sandra Bullock, Ferdynand Porsche czy Robin van Persie, a swoje dzieci
zapisali m.in. Harrison Ford, Paul Newman czy Uma Thurman.
Źródła:
• www.waldorfska.org/pedagogika-waldorfska/ (dostęp: 04.11.2022r.)
• www.zspwp.pl (dostęp: 04.11.2022r.)
• www.antropozofia.net/szkoly-i-przedszkola-waldorfskie-w-polsce/
 (dostęp: 04.11.2022r.)
• A. Bołdys "Charakterystyka szkoły alternatywnej typu 'Waldorf'"