HURBILKETA OROKORRA XX.

MENDEKO
FILOSOFOEI
XX.MENDEKO FILOSOFOAK

XX. mendean gaur egun indarrean

dauden korronte filosofiko batzuk
sortzen dira:
 HERMENEUTIKA
FENOMENOLOGIA

FRANKFURTEKO
EXISTENTZIALISMOA
ESKOLA

WITTGENSTEINEN POSITIBISMO
PENTSAMENDUA LOGIKOA
FENOMENOLOGIA
 FENOMENOLOGIA

•Husserl (1859-1938)
•Giza-zientzietarako metodo egokia
bilatzen saiatu zen
•Teoriak edo esperientziak gainjarritako
guztia kenduz, objektuen eidosa (esentzia)
deskubritu nahi du.
EXISTENTZIALISMOA
EXISTENTZIALISMOA

•Krisi garaian sortutako kultura

mugimendu zabala.
•Kierkegaard, Heidegger, Sartre,
Camus…
•Abiapuntua ez da ideia, ez Jainkoa, ez
mundua, ez gizartea, baizik eta giza
existentzia.
EXISTENTZIALISMOA
•Heidegger:
•Filosofiaren helburua: “izatea”-ren
esanahia argitzea.
•Dasein hitza (ser ahí) erabiltzen du
gizakiaren existentzia azaltzeko
•Gizakia bere existentziara jaurtita
dago, munduan existitzen den eta
gauzen aurrean jarduten duen izatea
da.
EXISTENTZIALISMOA

•Bi motatako existentzia:

•Benetakoa ez dena: existentziaren
tragedia ahaztuz, gai hutsaletaz
arduratzen dena.
•Benetakoa: existentziaren tragedia
besarkatuz, existentziaren patuaz
jabetzen dena: heriotzaz, ezerezaz.
EXISTENTZIALISMOA

•Sartre:
•Gizakiak ez dauka esentzia zehatzik,
bere esentzia bere existentzia da.
•“Libre izatera zigorturik nago”
POSITIBISMO
LOGIKOA
POSITIBISMOA

•Vienako eskolaren inguruan eratutako

eskola.
•Enpirismoa + hizkuntzaren analisi
logikoaren tradizioak uztartzen ditu.
•Filosofia tradizionalari egindako
kritika, batez ere, epistemologia, etika
eta metafisikari.
Wittgensteinen
pentsamendua
 WITTGENSTEIN

•Tractatus-Logico-Philosophicus:
•Arazo filosofikoak hizkuntza arazoak dira,
filosofiaren helburua arazo hauen izaera
aztertzean datza.
•Hizkuntza logikoaren analisiaren bitartez
esan eta pentsa litekeena eta ez litekeenaren
arteko muga ezartzen da.
 WITTGENSTEIN

•Ikerketa filosofikoak:
•Tractatusean esandakoa kritikatzen du.
•Hizkuntzaren proposizioek esanahia dute,
erabileraren araberakoa.
FRANKFURTEKO
ESKOLA
 FRANKFURTEKO ESKOLA

•Frankfurteko unibertsitatean Gizarte

Ikerketarako Institutua. Zuzendaria: Horkheimer
eta parte-hartzaileak Adorno, Marcuse, Erich
Fromm, Walter Benjamin.
•Teoria sozial eta politiko kritikoa. Teoria marxista
Max Weber, Freud eta, batez ere, Kanten
filosofikoarekin lotzen du.
•Auschwitz-en ostean, konfiantza izan dezakegu
hori sortu duen arrazionalismo tekniko-
zientifikoarengan?
HERMENEUTIKA
 HERMENEUTIKA

•Literatur, lege eta teologia-testuak

interpretatzeko teknika hutsa izaten
hasi zena, Gadamerrek elkarrizketa,
testu eta historian murgildutako
zentzua argitzera bideratutako
eginkizun bihurtu du.