Philippine Integrated Disease

Surveillance and Response (PIDSR)

Overview
Alamin ang Dalawang Konsepto na ito:

Public Health Surveillance

Philippine Integrated Disease

PIDSR
Surveillance and Response
Pagkolekta, Pagsusuri,
Pagbibigay kahulugan, Nakatutok 24 oras
at Pag-uulat ng
impormasyon
“Information for
Action”

Public Health Surveillance

Mata and Tenga of Public
Health

Public Health Surveillance

Philippine Integrated Disease
Surveillance and Response

Sintomas at Senyales ng Sakit Private at

Government
Sino, Saan, Kailan, Anu, Bakit,
Paano nagkasakit? Pagkumpirma ng
Laboratoryo
Pag iwas at pagkontrol sa
Mabilis na
pagkalat ng sakit
Komunikasyon
Philippine Integrated Disease
Surveillance and Response sa Batangas
3 CESU: Batangas, Lipa,
Tanauan 10 DMO, 1 RESU

31 MESU (RHU)
1 PESU
65 HESU (Clinics, Hospitals,
Private at Government) 2 School
Ang mga tao sa likod ng Surveillance

Disease Reporting Advocates

Disease Surveillance Coordinators

Disease Surveillance Officers

 Epidemiology
Paano nagaganap ang Public Health Surveillance?Bureau
EB
District REPORTS
Na admit sa:

REPORTS
Taysan
Hospital Municipal
Epidemiology REP
Sa OR
Barangay
and TS
Surveillance Regional
Unit Epidemiology
Mga Sakit Provincial and Surveillance
REPORTS
Outbreak
MESU Epidemiology
and
Unit
Barangay
Health
Surveillance
Unit
RESU
Center TS
OR
Kumunsulta:
PESU R EP
 Notifiable Diseases
• Acute Flaccid Paralysis
• Adverse Event Following Immunization
• Anthrax
• Ebola
• HIV/AIDS (HIV Registry)
• MERS COV
• Human Avian Influenza
• Neonatal Tetanus
• Malaria • Paralytic Shellfish Poisoning
• Measles-Rubella • Rabies
• Meningococcal Disease • Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)
Notifiable Diseases
• Acute Bloody Diarrhea
• Acute Encephalitis Syndrome
• Acute Hemorrhagic Fever
Syndrome
• Acute Viral Hepatitis
• Bacterial Meningitis
• Cholera
• Dengue
• Diphtheria
• Hand-Foot-Mouth Disease
• Influenza-like Illness
• Leptospirosis
• Non-Neonatal Tetanus
• Pertussis
• Rotavirus
• Typhoid and Paratyphoid Fever
• Zika Virus Disease
We also do surveillance..
 Food Borne Illnesses
 Schistosomiasis
 Adverse Event Following Deworming
 Public Health Threats
 Any Disease Outbreak
 Any clustering of patients with similar disease, symptoms or
syndromes
Dapat Tandaan sa
Surveillance
Anu ang mga karaniwang Dapat i-record?
• Pangalan
• Edad
• Kasarian
• Birthday
• Kumpletong Address
• Petsa ng Pagkonsulta o Pagka-admit sa ospital o nakita
• Petsa na nag umpisa ang mga sintomas
• Mga sintomas na nararanasan
Ang Report ay dapat kumpleto:
Sino • Sino nagkasakit?

Ano • Ano ang sintomas? Ano ang sakit?

Saan • Saan nakatira ang mga nagkasakit? Saan galing bago nagkasakit?
• Spot Map

Kailan • Kailan nagkasakit? Kailan na- admit o nagpakunsulta?

• Kailan umuwi sa Pilipinas?

Paano at • Paano nagkasakit? Bakit kaya nagkasakit?

Bakit
 Tuwing kelan dapat i-report?

Agarang Report!
Sa loob ng 24 oras mula na makita ang kaso
Sino ang mga dapat makaalam ng report?
• Municipal/City Health Officer
• Disease Surveillance Officer
• Midwife
• Nurse
• Barangay Officials

Paalala:
Ang Report ay Dapat Confidential!
Ang dapat lang makaalam ay ang mga dapat makaalam
Tanong?
Disease Reporting Advocates
sa Public Health Surveillance
Sino ang mga Disease Reporting
Advocates?

Ang mga health workers at iba pang indibidwal (sa barangay) na

nakadalo sa orientation ng PIDSR at nangangako na magiging
aktibo sa pag rereport ng mga sakit sa purok, sitio o barangay na
nasasakupan.
Disease Reporting Advocates
Public Health Nurses Volunteers
Midwives Barangay Tanod
NDP’s Councilors
Barangay Health Workers Barangay Captains
Barangay Nutrition
Scholars
 Bakit mahalaga ang mga Disease
Reporting Advocates sa Disease
Surveillance?
• Karaniwang malapit kayo o nakatira sa barangay na sakop
• Kakilala ang mga tao sa barangay
• Kadalasang unang nakakabalita ng “tsismis pangkalusugan”
• May mga house to house activities na isinasagawa
Pagkatapos ng Pulong na ito:
1. Maisa-puso, salita at gawa ang pagiging Disease Reporting
Advocates
2. Malaman ang tungkol sa Public Health Surveillance, anu dapat
hanapin at i-report.
3. Maging daan ang pulong upang agarang makita at mareport
ang mga nagsisimulang epidemya, upang agarang maagapan at
masolusyunan; “Ang Agarang Report, Ay Agarang Tugon!”
4. Maging daan ang mga Barangay Disease Reporting Advocates
tungo sa sama-samang pag sugpo ng mga sakit na maaaring
magdulot ng pagkabahala at problema (pinansyal, kabuhayan)
sa barangay
Anu ang role ng Barangay Disease Reporting
Advocates?

• Tagahanap
• Taga record
• Taga report
Mga Sakit na dapat i-
report sa PIDSR
Case Definition
• Isang set ng mga sintomas o senyales na nagsasabi
kung ang isang tao ay may partikular na sakit na dapat
i-report at imbestigahan.
• Kung ang isang may sakit ay hindi pasok sa case
definition hindi ito maaaring isama sa surveillance
Tandaan!!!
Ang depinisyon ng PIDSR ay
para lamang sa surveillance
at hindi diagnosis o gabay
sa pangagamot
Anu-anu ang mga dapat i-report?
• Sakit na may bakuna (VPD)
• Sakit na dala ng lamok
• Sakit na dala ng hayop
• Sakit na galing sa kontamindong tubig o pagkain
• Sakit na maaaring mangaling sa paglalakbay
Sakit na may bakuna
• Polio like cases
• Measles
• Neonatal tetanus
• Diphtheria
• Pertusis
• Adverse Event Following Immunization (“Di inaasahang Pangyayari
pagkatapos magbigay ng bakuna”)
 Acute Flaccid
Paralysis Surveillance
 Mababang
Acute Flaccid
Reporting
Mababang Rate Meron pa ring Polio sa
OPV Afghanistan,Nigeria
Coverage and Pakistan

Mataas ang
Panganib ng
pagkalat ng
polio
 Acute Flaccid Paralysis
• Paghahanap ng “polio like”
• Under 15 years old
• Acute onset- “Biglaan”
• Floppy- “Lantang gulay o walang taban”
• Paralysis- “Hindi makatayo o makalakad”
 Mga Sakit o diagnosis na maaaring makitaan
ng Acute Flaccid Paralysis
• Guillain Barre Syndrome
• Transverse Myelitis
• Stroke of the young
• TB Meningitis
• Potts Disease (TB of the bone)
• Hypokalemia
• Central Nervous System Infection
• Acute Gastro Enteritis
• Encephalitis
 Mga sitwasyong maaaring magdulot ng
Acute Flaccid Paralysis

Head Injury
• Accident
• Fall
Mga Dapat alamin kapag nakakita ng
kaso!!!
• Pasok pa sa case definition ng surveillance?
• Ilang dose ng OPV ang nabigay?
• Kelan nabigay ang mga OPV?
• Kelan nag umpisa ang panghihina ng paa?
• Alamin kung nakagat ng aso, nainiksyunan, naaksidente o
impeksyon
End Polio Now!
 Measles
Fever

Rash (mapulang dapa)

Any of the three:

Cough (ubo)
Coryza (sipon)
Conjunctivitis (sore eyes)

“Tigdas, Tuko”
Neonatal tetanus
Sa unang 2 araw ay nakakadede pa at
normal na pag iyak

Sa ikatlong (3) araw ay bigla na lamang

hindi maibuka ang bibig at hindi
makadede at paninigas ng buong katawan
 Diphtheria
Upper respiratory tract infection
(URTI)-impeksyon ( tonsil,
lalamunan,etc.) sa daanan ng
hangin) na maaaring:

1. Pamamaga ng tonsil, lalamunan o

voice box

2. Adherent membranes
Pertussis

Cough na tumatagal ng mahigit 2 weeks

at alin man sa mga sumusunod:

1. Paroxysms of cough (palala na ubo)

2. Inspiratory whooping (Kahol aso)

3. Post-tussive vomiting (pagsusuka

matapos umubo)
 Adverse Event Following Immunization
(AEFI)
Anumang di inaasahan (o inaasahang) pangyayari (sintomas)
matapos mabigyan ng bakuna na maaaring dahil o hindi dahil
sa bakuna.

Serious AEFI
• Na-ospital
• Nagkaroon ng sintomas na maaaring makamatay
• Namatay
Vector Borne Disease
Surveillance
“Mga Sakit na Dala ng Lamok”
 Sakit na dala ng lamok
• Dengue
• Chikungunya
• Zika
• Malaria
• Japanese Encephalitis
Sakit na Dala ng Lamok Sintomas, Senyales

Dengue 2-7 days na Lagnat +

Dalawang (2) sintomas o higit pa sa mga sumusunod:
Pananakit ng ulo, Panghihina, Pananakit ng kalamnan,
Pananakit ng buto, Pananakit ng paligid ng mata,
Walang gana sa pagkain, Naduduwal, Pagsusuka,
Diarrhea, Pamumula ng katawan, Rash

Chikungunya Lagnat + Rashes sa katawan + sobrang pananakit ng

buto o kalamnan
Zika Skin Rash + isa o mahigit pa sa mga sumusunod:
• Lagnat
• Pananakit ng buto
• Pamamaga ng mga joints
• Conjunctivitis (pamumula ng mata)
 Zika Fever:
• Mga Inang nagsilang ng sanggol na may
microcephaly o maliit na ulo
• Mga pasyenteng na diagnose ng Guillain Barre
Syndrome (GBS)
 Malaria
Lagnat
Anemia
Pamamaga ng lapay

Pananakit ng ulo
Pananakit ng likod
Pagduduwal
Pagsusuka
Pananakit ng kalamnan
Chills sa hapon
Sobrang pagpapawis
 Acute Encephalitis Syndrome
Paghahanap ng Japanese Encephalitis

Lagnat AT isa sa mga sumusunod:

1. Pag-iiba ng ulirat “Pagkalito, madalas na pagtutulog, pagkairita”

2. Kombulsyon
 Sakit na dala ng hayop: Zoonotic diseases
• Rabies

• Leptospirosis

• Anthrax
 Rabies
May contact sa isang rabid animal (Nakagat, nakalmot, nadilaan, etc)

1. Hyperactivity
2. Paralytic
 Leptospirosis
Lagnat with pananakit ng ulo,
pananakit ng kalamnan, sobrang
kapaguran at anuman sa mga
sumusunod:
• Conjunctival suffusion
• Meningeal irritation
• Madalas na pag-ihi/hindi makaihi
• Paninilaw
• Pagdurugo
• Skin rash
AT matapos ang exposure sa
kontaminadong kapaligiran o hayop
na nagdadala ng leptospirosis
 Anthrax
Sa balat, Nalanghap, Sa tiyan, Sa ilong o lalamunan, sa utak

Biglang pagkakasakit na may sugat na walang pakiramdam,

Na sa loob na 2 to 6 araw ay
Mula sa nakaumbok na parang pigsa ay magiging nabubulok na maitim na sugat na
may pamamga sa paligid.
Maaari ring magkaroon ng Lagnat, panghihina at pamamaga ng kulani
Sakit na galing sa kontamindong tubig o
pagkain
• Acute Bloody Diarrhea
• Acute Viral Hepatitis
• Cholera
• Typhoid fever
• Paralytic Shellfish Poisoning
Food and Water Illness
• Water based – agents spread by contact with or ingestion of water
(leptospirosis, schistosomiasis)
• Water related – transmitted by insects which live near water
(malaria, dengue, filarial)
• Water washed – indirectly due to inadequacy in water supply.
(lice, scabies, conjunctivitis)
• Water bourne – Transmitted by water
• Acute Bloody Diarrhea
• Acute Viral Hepatitis
• Cholera
• Typhoid fever
• Paralytic Shellfish Poisoning
 Acute Bloody Diarrhea

Isang tao na bigla na lamang

nagka-diarrhea na may
kasamang dugo ang dumi
 Acute Viral Hepatitis

• Biglang Paninilaw

• Kulay tsaa na ihi

• Walang gana kumain

• Panghihina

• Laging pagod

• Masakit na kanang bahagi ng tiyan

 Cholera
Sa lugar na walang cholera:
Severe dehydration OR
Isang tao na bigla na lamang namatay
dahil sa watery diarrhea

Sa Lugar na may outbreak or palaging

may cholera:
Isang tao na bigla na lamang nag
watery diarrhea
 Typhoid fever
Lagnat
at isa sa mga sumusunod

Headache,
Panghihina,
Walang gana sa pagkain,
Paghina ng tibok ng puso,
Di makadumi
LBM

AT ubo na walang plema

 Paralytic Shellfish Poisoning
Nakakain ng shellfish meat o sabaw

 Pakiramdam na may tumutusok sa balat,

 Pagkawala ng pakiramdam ng bibig, labi, kamay o paa

 Hindi makapagsalita
 Hindi makalunok
 Nahihirapan sa paghinga
 Panghihina ng paa o kamay
 Sakit na maaaring mangaling sa
paglalakbay
• Emerging and Re-emerging Infectious Disease (EREID)

• MERS CoV-Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus

• SARS- Severe Acute Respiratory Infections
• H1N1 ( Swine Flu)-
• Human Avian Influenza
• Ebola Virus Disease
 Influenza Like Illness
Biglang Lagnat (≥ 38oC)
+
Ubo or sore throat
Na expose sa mga namatay na
Naglakbay sa Arabian Peninsula o sa
manok o ibon O sa isang
mga kalapit nitong bansa 14 days
kumpirmadong human avian
bago nagkasakit
influenza case.

Na expose sa isang kumpirmadong

SARS case
MERS COV- Patient Human Avian
Under Investigation Influenza
SARS
MERS CoV
Patients Under Investigation
• Sudden onset of fever (> 38C) and cough or sore throat or
diarrhea in the absence of other diagnoses AND
• A person with history with history of travel from the Arabian
Peninsula or neighboring countries within 14 days OR
• A person who visited any health care facility with a known case
of MERS-CoV OR
• Any healthcare worker with signs and symptoms of severe
acute respiratory infection (SARI)
Ebola virus disease
Person Under Investigation (PUI):
Tao na mula sa paglalakbay sa mga
lugar na kilalang may Ebola nitong
nakaraang 21 na araw

Suspect Case:
Isang PUI na nagka sintomas sa loob
ng 21 na araw mula na dumating siya
sa Pilipinas
Others
• Acute Bacterial Meningitis
• Hand Foot and Mouth Disease
• Meningococcemia
• Non neonatal Tetanus
 Acute Bacterial Meningitis
Biglang lagnat AT kahit anu sa mga
sumusunod:

1. Paninigas ng leeg
2. Pag iiba ng ulirat
3. Pamamaga ng paligid ng utak:
Umbok na bunbunan ng bata o
pananakit ng likod ng hita o leeg
pag itinaas ang mga paa
Hand Foot and Mouth Disease
• Lagnat na may sumusunod:

• Mapupulang nakaumbok na parang

nagtutubig na rashes o minsan may
kahalong flat na mapulang rashes sa palad
at talampakan,

• Maaaring magkasugat sa bibig or loob ng

bibig na parang singaw na mapula
 Meningococcemia
Biglang paglalagnat AT kahit anu sa mga
sumusunod:

1. Pananakit o pangangawit ng leeg

2. Pagbabago ng ulirat

3. Meningeal sign

4. Rashes na maitim na parang may

pagdurugo sa ilalim ng balat
 Non neonatal tetanus

• Biglaang paninigas ng katawan o

maaari ring may

• Masakit na paninigas ng masel sa

leeg at panga at sa buong
katawan
 Other Reportable Health Events
• Food Poisoning
• Schistosomiasis
• Filariasis
• Adverse Event Following Deworming
Disease Clustering
• Sa isang sitio/purok ay may 5 matanda at 4 na bata ang bigla na
lamang mga nag-LBM at sumakit ang mga tiyan pagkatapos na
dumalo sa isang kasalan nung sabado.
• 3 section ng grade 2 na mula sa San Miguel Elementary School ang
lahat ay nagka-rashes at lagnat sa loob lamang ng isang linggo.
• Mahigit apatnapung (40) katao mula limang (5) sitio ng Barangay
Santa Elena ang nagka-sintomas ng lagnat, sobrang pananakit ng
katawan at rashes simula nung May 1, 2017 hanggang May 4, 2017.
Disease Outbreak
“Mas marami kumpara sa inaasahang dami ng sakit o kaso”

• 1 kumpirmadong kaso ng cholera

• 1 kumpirmadong kaso ng measles o tigdas
• 1 kumpirmadong ng polio