Thema 7

DEEL 3 Ecologie

Interacties tussen
organismen en
hun omgeving
 Invloeden op elkaar

Organismen Omgeving
Invloed van de bodem
 1 Bodemverdichting

1.1 Wat is bodemverdichting?

 Microporiën : houden water vast

 Macroporiën : houden lucht vast (zuurstof!)

 Bodemverdichting: poriënvolume tussen bodemdeeltjes neemt af

 vooral macroporiën verdwijnen
 bodem wordt minder luchtdoorlatend

hazelmuis kwalpoliep
1.2 Oorzaak van bodemverdichting
 Veelvuldig betreden van de bodem
 Berijden van de bodem met zwaar (landbouw)-materiaal
1.3 Factoren die bodemverdichting beïnvloeden
 Vochtgehalte van de bodem
 vochtige bodem (smeermiddel) verdicht gemakkelijker
 Bodemtextuur
 wordt bepaald door soort en grootte van de bodemdeeltjes:
(percentage zand-, leem- en kleideeltjes)
 veel klei  sneller bodemverdichting
 Bodemstructuur
 Mate van verkruimelen (rangschikking en samenhang bodemdeeltjes)
 Veel organische stoffen (humus!)  bodem verkruimelt makkelijker 
minder snel bodemverdichting
Humus: traag afbreekbare deel van organische (pl + d) materiaal
 Goede bodemstructuur
• Minder snel verdichten
• Goede waterhuishouding
• Goede bodemventilatie
1.4 Effecten van bodemverdichting op organismen

1.4.1 Effecten op bodemorganismen

1.4 Effecten van bodemverdichting op organismen

1.4.1 Effecten op bodemorganismen

 Bodemverdichting vermindert het aantal macroporiën van de

bodem  minder O2 en leefruimte in de bodem
• Minder aërobe bodembacteriën (bv. Nitrificerende bacteriën)
• Meer anaërobe bacteriën  minder nitraat voor de planten (bv. Denitrificerende
bacteriën)
• Habitat voor veel geleedpotigen vermindert
• Regenwormen zijn gevoelig voor minder zuurstofgas in bodem

springstaartje duizendpoot regenworm

1.4.2 Effecten op planten

 Vertraagde kieming doordat de bodem langzamer opwarmt

 Vertraagde groei door vertraagde opname van water en
nutriënten(te weinig zuurstof) en vertraagde opname van nitraat
(denitrificatie)
 Grotere kwetsbaarheid voor ziektes en schade door schimmels en
insecten

Tractorspoor maakt kieming

moeilijk en vertraagt de groei!
Vertraagde kieming door langzame opwarming van de bodem
 Einde thema 7
DEEL 3 Ecologie

Interacties tussen
organismen en
hun omgeving