Noli Me

Ta n ge re
 Pagpapakilala ng Pabalat
• Ang pabalat ng Noli Me Tangere ay idinisenyo mismo ni
Rizal para sa kaniyang nobela.

• Pinili ni Rizal ang elemento na ipapaloob niya rito, hindi

lamang sa aspektong astetiko ang kaniyang naging
konsiderasyon – higit sa lahat ay ang aspekto ng
simbolismo.

• Pagkatapos mong mabasa ang pagsusuring ito sa disenyo ng

pabalat ng nobela ay maaring maituring na
ito ang siyang pinakamahusay sa lahat ng mga likhang guhit
ni Rizal
Sa pabalat pa lamang ng Noli Me
Tangere ay tila ninanais na ni Rizal
na magkaroon kaagad ng paunang
pagkaunawa ang kaniyang mga
mambabasa ukol sa nilalaman ng
nobela.

Dahilan sa ang mga nakapaloob

sa pabalat nito ay matatagpuan at
tatalakayin sa loob ng kaniyang
sinulat.
Pansinin ang mga sumusunod

Touch Me Not
- “Huwag Mo
Akong
Salingin”
 Itaas na Bahagi

Ang pamagat ng nobela ay

humahati sa pabalat sa
dalawang magkahiwalay
na bahagi.

Ibabang bahagi
Ang kaliwang triangulo na makitid
ang paanan,subalit lumalapad sa
ulunan.

Ang kanang triangulo na malapad

ang paanan,subalit papakitid ang
ulunan.
PANSININ ANG MGA NAKAPALOOB SA ITAAS/KALIWANG
BAHAGI Ang krus
Dahon ng laurel
Supang ngkalamansi
Ulo ng babae
Bahagi ng manuskrito ng
paghahandog sa Noli
Me tangere

Simetrikal na sulo

Bulaklak ng
sunflower
PANSININ ANG MGA NAKAPALOOB SA IBABA O KANANG
BAHAGI
Bahagi ng manuskrito ng
paghahandog sa Noli Me
tangere

Punong Kawayan

Lagda ni Rizal
Pamalo sa
Penitensiya

Tanikala

Latigo

capacete ng guardia
sibil

Paa ng prayle na labas

Subalit tingnan natin ang
pabalat ng nobela, mula
sa ibaba pataas.
Ang magkabilang
triyangulo na inyong
nakikita na hinahati ng
pamagat ay kumakatawan
sa dalawang magkaibang
kapanahunan.

Ang Kahapon

Ang hinaharap ng bayan

PAGBALIKAN NATIN NG PANSIN ANG SIMBOLISMO PARA SA
GAGAWIN NATING PAGBIBIGAY PAKAHULUGAN

Bahagi ng paghahandog
sa Noli Me tangere

Punong Kawayan

Lagda ni Rizal

Pamalo sa penitensiya

Tanikala

Latigo ng alperes

capacete ng guardia
sibil

Paa ng prayle na labas

ang balahibo
MGA KAHULUGAN NG MGA SIMBOLISMO

Ang kanang triangulo ay isang

paglalarawan ng mga elemento na
bumubuo ng panlipunang realidad
sa kapanahunan ni Rizal.
KAHULUGAN NG MGA SIMBOLISMO

Paa ng prayle

Inilagay ni Rizal sa pinaka-

ibabang bahagi ng tatsulo ang
paa ng prayle.

Ito ay upang ilarawan sa mga

mambabasa kung ano ang
pinakabase ng kolonyal na
lipunan sa kaniyang
kapanahunan.

At bilang pagpaparamdam sa
mga mambabasa kung sino ang
tunay na nagpapalakad ng
bayan.
Ang sapatos ay simbolo ng pag-iwan ng
mga prayle sa aral ni Cristo para sa
kaniyang mga tunay na alagad.

Huwag din kayong magdala ng supot

ng pagkain sa paglalakad; kahit
dalawang bihisan, kahit panyapak, o
tungkod; sapagkat ang manggagawa
ay may karapatan sa kaniyang
ikabubuhay.
Mateo 10:10

Ang paglalagay ni Rizal ng sapatos

sa paanan ng prayle ay isang anyo
ng pagbubunyag sa pagiging maluho
ng mga prayle sa Pilipinas.

Sapatos
Pagpapahiwatig ni Rizal sa kalaswaan
ng pamumuhay ng mga prayle sa
Pilipinas na kaniyang hayagang
tinalakay sa loob ng nobela.

O kaya ay isang lihim na

paglalarawan ni Rizal sa balahibo
ng lobo na nasa loob ng damit ng
kordero.

Ang pulang pangungusap ay lihim na

ipahihiwatig ni Rizal sa Kabanata 14
noong murahin ni Don Filipo si San
Agustin ng “putris” at sa isang sulat
ni Rizal kay Blumentritt (Peb. 2, 1890)

Nakalabas na binti sa
ibaba ng abito.
Simbolo ng kapangyarihan ng kolonyal
na hukbong sandatahan na nang-
aabuso sa karapatang pantao ng mga
Pilipino sa kaniyang kapanahunan.

Pansinin na inilagay ni Rizal ang

helmet sa ilalim ng paanan ng prayle.

Helmet ng guardia sibil.

Simbolo ng kalupitan ng opisyal ng
kolonyal na hukbong sandatahan.

Maging si Rizal ay personal na naging

biktima ng latigo ng alperes. Ang
paglalagay ni Rizal ng latigo ng alperes
ay pagpapakita na hindi niya
malimutan ang ginawang pananakit sa
kaniya ng alperes sa Calamba noong
kaniyang kabataan.

Pansinin na inilagay ni Rizal ang latigo

sa ilalim ng paanan ng prayle.

Latigo ng alperes.
Inilagay ni Rizal ang kadena sa pabalat
ng aklat bilang simbolo ng kawalang
kalayaan ng mga Pilipino sa ilalim ng
kolonyal na pamahalaan.

Kadena
Ang suplina ay ginagamit ng mga
mapanata sa kolonyal na simbahan
upang saktan ang kanilang mga sarili
dahilan sa kanilang paniniwala na ito
ay makapaglilinis sa kanilang mga
nagawang kasalanan.

Para kay Rizal, wari bang ang

pananakit at pagpapahirap ng mga
guardia sibil ay hindi pa sapat para sa
mga Pilipino at kailangan pang sila na
mismo ang magpahirap at manakit sa
kanilang mga sarili.

Suplina
Pansinin na inilagay ni Rizal ang
kaniyang pangalan sa triangulong
nakaukol sa kaniyang kapanahunan.

Alam ni Rizal na siya ay kabilang sa

kapanahunan na kaniyang inilalarawan.

Lagda ni Rizal
 Halamang
kawayan
Isang mataas ngunit malambot
na puno. Ang pangunahing
katangian nito ay ang
pagkakaroon nito ng malaking
kahalagahan sa paggawa ng
bahay at maraming mga
mahahalagang kagamitan at
kasangkapan sa kapanahunan
ni Rizal.

• Inilagay ni Rizal ang larawang

ito upang ipakita ang
pamamaraan ng mga Pilipino sa
pakikibagay sa mga nagaganap
na kalupitan at pagsasamantala
ng mga naghaharing uri sa
kanilang lipunan.
• manuskripto

• Paitaas sa taong 1887 ang

malaking bahagi ng manuskrito
paghahandog ng nobela.
Pansinin sana na pagkatapos ng
• paghahandog ay unti-unti ng
lumiliit ang panig ng tatsulok.
Isa kaya itong paraan ng
pagpapahiwatig ni Rizal na
• nakikini-kinita na niya ang
paglalaho ng kolonyal na
lipunan, bilang resulta ng
kaniyang nobela.
 TINGNAN NAMAN NATIN
ANG KAHULUGAN NG MGA
NILALAMAN SA KALIWANG
TRIANGULO
 Bulaklak ng sunflower

• Ang sunflower ay isang

natatanging bulaklak dahilan sa
kakayahan nito na
sumunod sa sikat ng araw.

• Inilagay ni Rizal ang bulaklak na

ito sa layunin na maging
halimbawa ng kaniyang mga
mambabasa na sundan at
ipagpatuloy ang pagbabasa ng
kaniyang nobela, na sa kaniyang
kapanahunan ay ninanais ni Rizal
na maging liwanag ng kaniyang
bayan.
 Simetrikal na sulo

• Iginuhit ni Rizal ang sulo

bilang simbolo ng Noli Me
Tangere.

• Pansining mabuti ang

disenyo na kinalalagyan
ng liwanag.

• Mapupuna ng mga
nakapagbabasa ng mga
lumang libro, na ito ang
karaniwang disenyo na
ginagamit noon sa mga
pahina ng aklat.
• Pansining mabuti ang
relasyon ng liwanag ng sulo
at ng oryentasyon ng
sunflower.

• Mapapansin na ang
sunflower ay nakatingala sa
liwanag ng sulo, na sa
panahon ng kadiliman ng
panunupil ng kaisipan ay
simbolo ng preserbasyon ng
kaalaman ng tao.
Mapapansin ninyo ang salitang
“Berlin” – ang lugar kung saan
ipinalimbag ni Rizal ang Noli Me
Tangere.

Subalit ang paglalagay ni Rizal ng

“Berlin” sa pabalat ay mayroon din
layunin na ipaalam sa kaniyang mga
mambabasa ang mayamang
koleksiyon ng lungsod sa mga
materyales ukol sa Pilipinas.

Ang bagay na ito ay sinabi mismo ni

Rizal sa kaniyang kaibigang si
Blumentritt.
 Bahagi ng manuskrito ng
paghahandog ni Rizal.

• Pansining mabuti na ang sulo ay nag-

ooverlap sa manuskrito ng
paghahandog ni Rizal ng kaniyang
nobela.

• Ito ay dahilan sa layunin ni Rizal na

ang kaniyang sinulat na nobela ay
magsilbing liwanag ng bayan, upang
makita natin ang ating mga kahinaan
na siyang nagiging dahilan ng ating
pagiging huli sa karera ng kaunlaran.

• O maaring ang mga taong mayroong

maliwanag na isipan lamang ang
makakatuklas ng tunay na kahulugan
ng nobela.
 Ulo ng babae

Sino ang babaeng ito?

Pansining mabuti ang

kasagutan

Ipinakilala ni Rizal ang babae sa

pamamagitan ng paglalagay niya
sa tabi ng pinag-uukulan niya ng
paghahandog sa nobela.

Ito ay walang iba kundi

ang INANG BAYAN
 Krus

• Ang krus ang siyang simbolo ng

relihiyosidad ng malaking bilang
ng mga mamamayang Pilipino.

• Mapapansin na inilagay ni Rizal

ang krus sa halos pinakamataas
na lugar ng pabalat.

• Nakakataas o nakapaghahari sa
isipan ng Inang Bayan at ng mga
Pilipino.
 Krus

• Teka, bakit inilagay

ni Rizal ang krus sa
pinakamataas na
lugar sa pabalat ng
nobela?

• Hindi ba siya kontra

sa kolonyal na
simbahan?
 Krus
• Siguro ay optical illusion
lamang kaya maaring
sabihing ang krus ang
pinakamataas na elemento sa
pabalat.

Ang pinakamataas na elemento

sa pabalat ay ang dulo ng
triangulo na hindi pa
nagtatapos at patuloy na
lumalapad ayon sa takbo ng
panahon.
• Pansinin sana na tila
isang padalisdis ang
direksiyon ng
triangulo.
• Parang napanhik ka
sa isang bundok.
 Pansining Mabuti

• Na bago ang krus ay

makikita ang supang
ng kalamansi.

Ano ang kahalagahan

ng supang ng kalamansi
at isinama ito ni Rizal
bilang elemento sa
pabalat ng kaniyang
nobela?
Isa sa laganap na paniniwala
natin ang kalamansi ay
mahusay na sangkap sa
paglilinis.

Ito ang dahilan, kung bakit

mayroon pang mga produktong
panlaba at panlinis ng plato na
ipinagmamalaki na mayroong
halong sangkap ng kalamansi,
• Ang masakit na katotohanan, ang
paglalagay ni Rizal supang nga
kalamansi sa tabi ng krus ay isang
mataas na anyo kaniyang ng
insulto para sa kolonyal na
Katolisismo na umiiral sa
kaniyang kapanahunan.

• Walang pinag-iwan sa isang tao

na alam mong hindi naliligo at
naamoy mo na ang pagiging
mabaho.

• Pagkatapos mong makita at

maamoy ang baho ay saka mo
ilalagay sa kaniyang tabi ang
isang sabong pampaligo.

• Ganyang mang-insulto si Rizal sa

kaniyang sining. Masasabi ko ito,
dahilan sa halos maraming mga
sining si Rizal na kaniyang nilikha
bilang isang anyo ng protesta.
 Mga Dahon ng Laurel

• Ang dahon ng laurel ay

napakahalaga sa
matatandang sibilisasyong
kanluranin.

• Ito ginagawang korona para

sa kanilang mga
mapagwagi, matatapang,
matatalino, at
mapanlikhaing mga
mamamayan.
• Mapapansin na ang mga
dahon laurel ay hindi pa
napipitas sa halaman.

• Isang paglalarawan ni
Rizal ng kaniyang pag-
asa na ang mga kabataang
Pilipino ay pipitasin ang
mga laurel na ito upang
gawing korona ng inang
bayan.
• Subalit ang higit na dapat
na mapansin na ang krus ay
gawa sa bato.

• Subalit ang halaman ng

kalamansi at laurel ay mga
buhay na elemento.

• Na maaring lumago sa
pagsapit ng panahon.
• Mamimili ang krus, kung
siya magpapakalinis at
makiki-agapay sa
pagtalino ng bayan.

• O sa pagdating ng panahon
ay matatabunan lamang siya
ng paglilinis at katalinuhan
ng bayan na hindi na bulag
sa panatisismo.
• Ang katotohanan ay pinagtabi ni
Rizal ang krus at supang nga
kalamansi at mga dahong laurel.

• Dahilan sa mayroong dalawang

uri ng konsensiya ang nais na
ilarawan ni Rizal sa kaniyang
nobela.

• Una ay ang sinasabi ni Ibarra na

“bulag na konsensiya ng
bayan”.

• At ang pangalawa ay ang isang

“PAMBANSANG KONSENSIYA”
na nais ni Rizal na sumibol para
sa sambayanang Pilipino na
hinahadlangan lamang noon ng
mga makapangyarihang alagad
ng kolonyal na simbahan.
• Maaring mapagbintangan ako sa
pagiging mapagmalabis sa aking
ginawang pagpapakahulugan.

• Subalit wala akong takot na

ipaalam na ang mga kahulugang
aking binanggit ay nakapalaman
sa loob mismo ng nobela na ating
pag- aaralan.

• At sa marami niyang mga

artikulo at personal na sulat sa
kaniyang mga kamag-anak at
mga kasamahan sa kilusang
propaganda.
HANDA KA NA
BANG BASAHIN
ANG TUNAY NA
NOLI ME
TANGERE??