BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG

110 CÂU
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 01
VD1: Nêu cá c hiện tư­ợ ng xảy ra và viết ph­ương trình hoá họ c minh hoạ khi.
a/ Cho từ từ dung dịch HCl đến dư­và o dung dịch NaAlO2.
b/ Cho từ từ dung dịch NaOH đến dư­và o dung dịch AlCl3.
c/ Cho từ từ dung dịch NH3 đến d­ư và o dung dịch AlCl3.
d/ Cho từ từ khí CO2 và o dung dịch NaAlO2.
Hoá Học TV: https://youtu.be/hKIMifrx6w4
VD2: Có mộ t miếng Na để ngoà i khô ng khí ẩ m trong mộ t thờ i gian biến thà nh sả n phẩ m A. Cho A tan trong
n­ướ c đ­ượ c dung dịch B. Cho dung dịch B lầ n lư­ợ t và o cá c dung dịch NaHSO4, NaHCO3, CaCl2­, (NH4)2SO4,
AlCl3. Viết cá c ph­ương trình phả n ứ ng và giả i thích quá trình thí nghiệm.
Hoá Học TV: https://youtu.be/3Z6dC8RUKh8
VD3: Nêu hiện tượ ng và viết PTHH giả i thích cho cá c hiện tượ ng trong cá c thí nghiệm sau:
a) Nhỏ từ từ dung dịch HCl và o dung dịch Na2CO3 cho tớ i dư.
b) Cho Na và o dung dịch AgNO3.
c) Cho hỗ n hợ p chấ t rắ n trộ n đều gồ m Ba(OH)2 và NH4HCO3 và o ố ng nghiệm đự ng nướ c.
Hoá Học TV: https://youtu.be/mG2VC_XobTw
VD4: Viết phương trình hó a họ c xảy ra khi:
a. Nhỏ dung dịch H2SO4 đặ c và o đườ ng saccarozơ.
b. Phả n ứ ng nổ củ a thuố c nổ đen.
c. Sụ c khí Cl2 dư và o dung dịch FeBr2.
d. Sụ c khí NO2 và o dung dịch KOH.
e. Sụ c khí Cl2 và o dung dịch KOH.
g. Cho Au và o nướ c “cườ ng thủ y”
Hoá Học TV: https://youtu.be/zbFahHVGQvg
VD5: Thi vào lớp 10 tại Hà Nội 2020-2021
Nêu hiện tượ ng, giả i thích và viết phương trình hó a họ c xảy ra trong cá c thí nghiệm sau:
a) Quấ n thêm và o đầ u dây sắ t mộ t mẩ u than gỗ , đố t cho sắ t và than nó ng đỏ rồ i đưa và o bình đự ng khí oxi.
b) Nhỏ và i giọ t dung dịch AgNO3 và o ố ng nghiệm có sẵ n 1 ml dung dịch NaCl, lọ c lấy kết tủ a để ngoà i á nh
sá ng.
c) Cho mộ t mẩ u natri và o ố ng nghiệm đự ng nướ c. Đậy ố ng nghiệm bằ ng nú t cao su có vuố t dẫ n khí bằ ng
thủ y tinh xuyên qua. Sau mộ t thờ i gian, đố t khí thoá t ra từ vuố t dẫ n khí.
Hoá Học TV: https://youtu.be/_9THxr9VsrU
VD6: Chuyên Bắc Giang năm 2017 – 2018:
Cho hình vẽ mô tả thí nghiệm điều chế kim loạ i bằ ng cá ch dù ng khí H2 khử
oxit kim loạ i như sau:
Nhữ ng kim loạ i nà o có thể điều chế bằ ng phương phá p trên từ cá c oxit
X tương ứ ng sau: MgO, Fe3O4, Al2O3, CuO, CaO? Viết phương trình hó a
họ c minh họ a cho cá c quá trình trên.
Hoá Học TV: https://youtu.be/s3wWSGJFqj0
VD7: Cho mộ t mẩ u Na và o dung dịch có chứ a Al2(SO4)3 và CuSO4 thu đượ c khí A, dung dịch B và kết tủ a C.
Nung kết tủ a C thu đượ c chấ t rắ n D. Cho H2 dư đi qua D nung nó ng đượ c chấ t rắ n E (giả sử hiệu suấ t phả n
ứ ng đạ t 100%). Hò a tan E trong dung dịch HCl dư thì E chỉ tan mộ t phầ n. Giả i thích thí nghiệm bằ ng cá c
phương trình phả n ứ ng.
Hoá Học TV: https://youtu.be/lQDWSVLJhXs

VD8: Cho dung dịch chứ a a mol NaAlO2 tá c dụ ng vớ i dung dịch chứ a b mol HCl. Hãy cho biết vớ i điều kiện
nà o giữ a a và b để dung dịch thu đượ c có kết tủ a hoặ c khô ng có kết tủ a xuấ t hiện.
Hoá Học TV: https://youtu.be/zRYb85nl76U
VD9: Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội năm 2017 – 2018
Giả i thích tạ i sao khi mở nắ p chai nướ c ngọ t có gas lạ i có nhiều bó ng khí thoá t ra.
Hoá Học TV:

VD10: Chuyên Bắc Giang năm 2017 – 2018:

Cho hỗ n hợ p gồ m Cu và Ag tá c dụ ng vớ i H2SO4 đặ c, nó ng dư. Khí tạ o ra đượ c thu và o bình đự ng khí oxi có
mặ t V2O5 sau đó nung nó ng mộ t thờ i gian. Dẫ n toà n bộ khí thu đượ c và o dung dịch BaCl2 dư. Viết cá c
phương trình hó a họ c.
Hoá Học TV: https://youtu.be/U0FYzLVY8Rk
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 02
VD1: Chuyên Bình Định năm 2017 – 2018
Chấ t bộ t A là Na2CO3, chấ t bộ t B là Ca(HCO3)2. Viết phương trình hó a họ c xảy ra (nếu có ) khi:
– Nung nó ng A và B
– Hò a tan A và B bằ ng dung dịch H2SO4 loã ng
– Cho khí CO2 qua dung dịch A và dung dịch B
– Cho dung dịch Ca(OH)2 và o dung dịch A và dung dịch B
Hoá Học TV: https://youtu.be/27okd65ApCQ
VD2: Chuyên Bình Định năm 2017 – 2018
Điều chế O2 trong phò ng thí nghiệm, ngườ i ta tiến hà nh nhiệt phâ n KMnO4, sau phả n ứ ng thu đượ c bã rắ n
A. Dự đoá n bã rắ n A có nhữ ng chấ t gì? Nếu đem A đun nó ng vớ i axit clohidric đặ c dư sẽ tạ o khí B. Xá c định
khí B và viết cá c phương trình hó a họ c xảy ra.
Hoá Học TV:

VD3: Chuyên Bến Tre năm 2017 – 2018

Sau giờ thự c hà nh, phò ng thí nghiệm cò n lưu lạ i cá c khí độ c: H2S, CO2, HCl, SO2 (sinh ra trong cá c thí
nghiệm). Tìm mộ t dung dịch có thể loạ i bỏ cá c khí độ c trên. Hãy viết cá c phương trình hó a họ c minh họ a
(ghi rõ điều kiện nếu có ).
Hoá Học TV: https://youtu.be/VL0dNVVEqiQ
VD4: Chuyên Bình Phước năm 2017 - 2018
Hãy giả i thích cá c trườ ng hợ p sau và viết cá c phương trình phả n ứ ng:
a) Khí CO2 dù ng dậ p tắ t đa số cá c đá m cháy, nhưng khô ng dù ng dậ p tắ t đá m cháy Mg.
b) Cho dung dịch KOH dư tá c dụ ng vớ i dung dịch FeCl2. Lấy kết tủ a thu đượ c để lâ u trong khô ng khí.
Hoá Học TV:
 VD5: Chuyên Đồng Nai năm 2017 – 2018
Cho bộ dụ ng cụ thí nghiệm đượ c lắ p đặ t như hình vẽ và cá c chấ t rắ n: KClO3 (xú c tá c MnO2), FeS, KMnO4,
CaCO3, CaC2, S, Fe, CuO.
a) Từ cá c chấ t rắ n trên, hãy chọ n hai chấ t để điều
chế khí O2 từ ố ng nghiệm 1. Chọ n hai chấ t tương
ứ ng vớ i A để tạ o thà nh khí B có khả nă ng là m nhạ t
mà u dung dịch Br2.
b) Nếu hấ p thụ hết khí B trong ố ng nghiệm 2 bằ ng
dung dịch Ba(OH)2 và NaOH thì thu đượ c dung dịch
X và kết tủ a. Lọ c bỏ cẩ n thậ n toà n bộ kết tủ a, rồ i cho
tiếp dung dịch NaOH dư và o dung dịch X lạ i thấy
xuấ t hiện thêm kết tủ a.
Hãy cho biết cá c chấ t tan có trong dung dịch X, giả i
thích cụ thể, viết cá c phương trình phả n ứ ng hó a
họ c xảy ra trong cá c thí nghiệm trên.
Hoá Học TV: https://youtu.be/GaS-0IV7hl4
VD6: Chuyên Lê Quí Đôn - Đà Nẵng năm 2017 – 2018
Và o cuố i khó a họ c, cá c họ c sinh, sinh viên dù ng bong bó ng bay chụ p ả nh kỉ yếu. Tuy nhiên, có mộ t số vụ
bong bó ng bay bị nổ mạ nh khi tiếp xú c vớ i lử a là m nhiều ngườ i bị bỏ ng nặ ng.
a. Hãy giả i thích nguyên nhâ n gây nổ củ a chấ t khí trong bong bó ng.
b. Để sử dụ ng bong bó ng an toà n, mộ t họ c sinh đề nghị dù ng khí He bơm và o bong bó ng. Em hãy nhậ n xét
cơ sở khoa họ c và tính khả thi củ a đề nghị trên.
Hoá Học TV: https://youtu.be/ALCidR0x4dc
VD7: Chuyên Lạng Sơn năm 2017 – 2018
Nêu hiện tượ ng xảy ra trong cá c trườ ng hợ p sau và viết phương trình hó a họ c giả i thích:
a) Dẫ n khí Cl2 và o dung dịch NaOH (vừ a đủ ) ở nhiệt độ thườ ng. Nhỏ và i giọ t dung dịch thu đượ c và o mẩ u
giấy quì tím.
b) Nhỏ từ từ đến dư dung dịch NaOH và o dung dịch AlCl3.
c) Đố t quặ ng FeS2 trong O2 dư và hấ p thụ sả n phẩ m khí thu đượ c bằ ng dung dịch Br2.
Hoá Học TV: https://youtu.be/ItiXM-pcHiI
VD8: Chuyên Lê Quí Đôn - Đà Nẵng năm 2017 - 2018
Nhiệt phâ n hỗ n hợ p rắ n X gồ m CaCO3, NaHCO3, Na2CO3 có tỉ lệ mol tương ứ ng 2:2:1 đến khi phả n ứ ng xảy
ra hoà n toà n thu đượ c hỗ n hợ p rắ n Y. Cho Y và o nướ c, khi kết thú c phả n ứ ng lọ c lấy dung dịch Z.
a. Viết phương trình hó a họ c cá c phả n ứ ng.
b. Viết phương trình hó a họ c củ a cá c phả n ứ ng có thể xảy ra khi cho dung dịch Ca(HCO3)2 và o dung dịch Z.
Hoá Học TV: https://youtu.be/MP3XX-7pe7o

VD9: Chuyên Lê Quí Đôn - Đà Nẵng năm 2017 - 2018

Giả i thích vì sao cá c đồ vậ t là m bằ ng nhô m khó bị ă n mò n trong khô ng khí?
Hoá Học TV: https://youtu.be/a6xNqaAIn_Q

VD10: Chuyên Long An năm 2016 - 2017

Tiến hà nh cá c thí nghiệm sau:
a. Cho mẩ u quỳ tím và o ố ng nghiệm chứ a dung dịch NaOH, sau đó tiếp tụ c nhỏ từ từ đến dư dung dịch
H2SO4 và o ố ng nghiệm.
b. Cho mẩ u Na và o dung dịch FeCl3.
Cho biết hiện tượ ng cá c thí nghiệm trên và viết phương trình hó a họ c xảy ra..
Hoá Học TV: https://youtu.be/8SppEbkutIw
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 03
VD1: HSG HOÁ 9 tỉnh Ninh Bình - 2008 - 2009
Cho dung axit A tá c dụ ng vớ i CaCO3, KMnO4, CaC2, Al4C3, FeS thu đượ c cá c khí lầ n lượ t là CO2, Cl2, C2H2, CH4,
H2S. Xá c định A và viết cá c phương trình hó a họ c trong cá c thí nghiệm trên.
Hoá Học TV: https://youtu.be/KfNE2INCRUk

VD2: HSG HOÁ 9 tỉnh Ninh Bình - 2008 - 2009

Hoà n thà nh cá c phương trình hó a họ c sau:
a) NaHCO3 (dd) dư + Ba(OH)2 (dd) b) NaHCO3 (dd) + Ba(OH)2 (dd) dư
Hoá Học TV: https://youtu.be/GGP3p6-4mew
VD3: Chuyên Lê Quí Đôn - Quảng Trị năm 2017 – 2018
Nêu hiện tượ ng và viết cá c phương trình phả n ứ ng xảy ra trong cá c trườ ng hợ p sau:
a) Cho đinh sắ t sạ ch và o dung dịch CuSO4.
b) Cho mẫ u kim loạ i kali từ từ đến dư và o dung dịch Al2(SO4)3.
c) Cho FeS2 và o dung dịch H2SO4 đặ c nó ng, dư.
. Hoá Học TV: https://youtu.be/9HEk4HdUx5g
VD4: Chuyên Lê Quí Đôn - Vũng Tàu năm 2017 - 2018
Nêu hiện tượ ng và viết phương trình phả n ứ ng xảy ra củ a cá c thí nghiệm sau:
a. Nhỏ từ từ đến dư dung dịch NaOH và o dung dịch AlCl3.
b. Cho mộ t mẫ u nhỏ kim loạ i Na và dung dịch FeCl3.
c. Dẫ n khí Cl2 và o cố c đự ng nướ c, sau đó nhú ng giấy quì tím và o dung dịch thu đượ c.
d. Cho dung dịch CaCl2 dư và o dung dịch NaHCO3, sau đó đun nó ng.
Hoá Học TV: https://youtu.be/O1mzXi9jxFA
VD5: HSG HOÁ 9 tỉnh Ninh Bình - 2008 - 2009
Nêu hiện tượ ng và viết cá c phương trình hó a họ c xảy ra trong cá c thí nghiệm sau:
a) Cho từ từ đến dư dung dịch NaOH và o dung dịch AlCl3
b) Cho từ từ đến dư dung dịch HCl và o dung dịch chứ a Na2CO3 và NaHCO3
Hoá Học TV: https://youtu.be/wzF3E_eMAwc

VD6: HSG HOÁ 9 HUYỆN BUÔN ĐÔN 2009-2010

Hãy giả i thích và chứ ng minh bằ ng phương trình phả n ứ ng cá c hiện tượ ng xảy ra trong thí nghiệm sau: Cho
CO2 dư lộ i chậ m qua dung dịch nướ c vô i trong (Có nhậ n xét gì về sự biến đổ i số mol kết tủ a theo số mol
CO2). Sau đó cho tiếp nướ c vô i trong và o dung dịch vừ a thu đượ c cho đến dư.
Hoá Học TV: https://youtu.be/OqHRs489WZo

VD7: Cho hỗ n hợ p chấ t rắ n gồ m CuO, Cu, Fe, Al. Bằ ng cá c phương phá p hó a họ c, hãy chứ ng tỏ sự có mặ t củ a
cá c chấ t trong hỗ n hợ p trên.
Hoá Học TV: https://youtu.be/mrQSnS_igfE

VD8: Chuyên Phổ Thông Năng Khiếu năm 2017 – 2018

Cho hỗ n hợ p X gồ m Al, Fe và o dung dịch chứ a AgNO3 và Cu(NO3)2. Sau phả n ứ ng thu đượ c hỗ n hợ p Y gồ m 2
kim loạ i và dung dịch Z. Cho NaOH dư và o dung dịch Z thu đượ c 2 kết tủ a gồ m 2 hiđroxit kim loạ i. Xá c định
cá c chấ t trong hỗ n hợ p Y và dung dịch Z. Viết cá c phương trình phả n ứ ng xảy ra.
Hoá Học TV: https://youtu.be/naAjUvt_cCw
 VD9: Chuyên Phú Yên năm 2017 – 2018
Dẫ n chậ m mộ t luồ ng khí H2dư lầ n lượ t qua cá c ố ng thủ y tinh mắ c nố i tiếp có chứ a cá c oxit và cacbon (số
mol mỗ i chấ t đều bằ ng 1 mol) đã đượ c nung nó ng như hình vẽ sau:
H 2 CaO ( 1 ) →CuO ( 2 ) → F e2 O 3 ( 3 ) →C ( 4 ) → N a 2 O ( 5 )
→
Ở ố ng nà o có xảy ra phả n ứ ng hó a họ c? Viết phương trình hó a họ c minh họ a.
Hoá Học TV: https://youtu.be/NoCS39LBRiU

VD10: Chuyên Hải Phòng năm 2017 - 2018

Chọ n 7 chấ t rắ n khá c nhau mà khi cho cá c chấ t đó lầ n lượ t tá c dụ ng vớ i dung dịch HCl thu đượ c 7 chấ t khí
khá c nhau thoá t ra. Viết cá c phương trình phả n ứ ng minh họ a.
Hoá Học TV: https://youtu.be/SxQqzcDeXAw
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 04
VD1: Chuyên Phú Yên năm 2017 – 2018
Tiến hà nh cá c thí nghiệm sau:
(a) Sụ c khí CO2 dư và o dung dịch NaOH
(b) Cho dung dịch NaOH dư và o dung dịch Ca(HCO3)2.
(c) Cho dung dịch Ba(HCO3)2 dư và o dung dịch H2SO4.
(d) Cho Mg và o dung dịch CuSO4 dư.
(e) Cho Na đến dư và o dung dịch CH3COOH.
(f) Cho 2 ml benzen và o ố ng nghiệm có chứ a 2 ml dung dịch nướ c Br2, lắ c mạ nh, sau đó để yên.
Viết phương trình hó a họ c (nếu có ) và xá c định cá c chấ t có trong dung dịch sau mỗ i thí nghiệm. Cho rằ ng
cá c phả n ứ ng xảy ra hoà n toà n, cá c chấ t khí tan trong nướ c khô ng đá ng kể.
Hoá Học TV:
(a) CO2 + NaOH → NaHCO3 (d) Mg + CuSO4 → MgSO4 + Cu
Dung dịch sau pứ chỉ có NaHCO3 Dung dịch sau pứ : (MgSO4; CuSO4 dư)
(b) 2NaOH + Ca(HCO3)2 → Na2CO3 + CaCO3 + H2O (e) Na + H2O → NaOH + ½ H2
Dung dịch sau pứ : (Na2CO3; NaOH dư) NaOH + CH3COOH → CH3COONa + H2O
(c) Ba(HCO3)2 + H2SO4 → BaSO4 + 2CO2 + 2H2O Dung dịch sau pứ : (NaOH dư; CH3COONa)
Dung dịch sau pứ : Ba(HCO3)2 dư (f) Dung dịch sau pứ : (C6H6; Br2/H2O)
VD2: Chuyên Vinh năm 2017 – 2018
Viết 01 phương trình hó a họ c củ a phả n ứ ng giữ a cá c chấ t sau vớ i tỉ lệ mol đã cho (cá c phả n ứ ng là hoà n
toà n, vừ a đủ )

Hoá Học TV: https://youtu.be/qNeK-lhn4Gw

VD3: Chuyên Đắk Lắk năm 2017 – 2018
Hoà n thà nh sơ đồ phả n ứ ng sau (mỗ i mũ i tên ứ ng vớ i mộ t phương trình hó a họ c):

Hoá Học TV:

VD4: Chuyên Gia Lai năm 2017 – 2018

Viết cá c phương trình hó a họ c hoà n thà nh sơ đồ sau (mỗ i mũ i tên ứ ng vớ i mộ t phương trình hó a họ c;ghi
rõ diều kiện phả n ứ ng nếu có ).

Hoá Học TV:

VD5: Chuyên Phổ Thông Năng Khiếu năm 2017 – 2018

Cho ba cặ p chấ t rắ n sau (hai chấ t trong mộ t cặ p có khố i lượ ng bằ ng nhau) và o lượ ng nướ c dư:
a) KOH và Al2O3
b) NaHSO4 và NaHCO3
c) Fe(NO3)2 và AgNO3
Viết cá c phương trình phả n ứ ng (nếu có ), nêu hiện tượ ng quan sá t đượ c và cho biết sau phả n ứ ng trong
dung dịch cò n chứ a (cá c) chấ t gì.
Hoá Học TV:
VD6: Chuyên Quảng Nam năm 2017 – 2018
Cho cá c chấ t: KOH, Ca(NO3)2, SO2, SO3, NaHSO4, Na2SO3, K2SO4. Nhữ ng chấ t nà o trong dãy đã cho tạ o kết tủ a
khi phả n ứ ng vớ i dung dịch BaCl2? Viết phương trình hó a họ c củ a phả n ứ ng xảy ra.
Hoá Học TV:
SO3 + H2O + BaCl2 → 2HCl + BaSO4↓
NaHSO4 + BaCl2 → NaCl + BaSO4↓ + HCl
Na2SO3 + BaCl2 → 2NaCl + BaSO3↓
K2SO4 + BaCl2 → 2KCl + BaSO4↓
VD7: Chuyên Quảng Nam năm 2017 – 2018
Trong phò ng thí nghiệm có thể dù ng muố i KClO3 hoặ c KMnO4 để điều chế oxi bằ ng phả n ứ ng phâ n hủ y. Viết
phương trình hó a họ c củ a cá c phả n ứ ng và tính thể tích khí oxi thu đượ c (đktc) khi nhiệt phâ n hoà n toà n
0,1 mol mỗ i chấ t trên.
Hoá Học TV:
VD8: Chuyên Quảng Ngãi năm 2017 - 2018
Trình bày hiện tượ ng và hoà n thà nh cá c phương trình hó a họ c xảy ra trong thí nghiệm sau:
a. Cho mả nh đồ ng kim loạ i và o dung dịch H2SO4 đặ c, nó ng.
b. Cho hỗ n hợ p đồ ng số mol Ba và Al2O3 và o lượ ng nướ c dư.
c. Cho Fe2O3 và o dung dịch NaHSO4
d. Cho mẫ u đấ t đèn và o nướ c.
Hoá Học TV:
Bướ c 1: dự đoá n cá c pứ có thể xảy ra
Bướ c 2: chú ý mà u sắ c, mù i củ a dung dịch, kết tủ a, bay hơi.
a. Cu + 2H2SO4 → CuSO4 + SO2↑ + 2H2O
Hiện tượ ng: bề mặ t thanh Cu có bọ t khí sủ i mạ nh, khô ng mà u, mù i hắ c (SO2). Dung dịch dầ n
chuyển sang mà u xanh.
b. Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2↑
Ba(OH)2 + Al2O3 → Ba(AlO2)2 + H2O
Hiện tượ ng: viên Ba tan nhanh, có khí khô ng mà u thoá t ra mạ nh, miếng Al2O3 bị ă n mò n
nhanh chó ng, dung dịch có mà u hơi đụ c.
c. Fe2O3 + 6NaHSO4 → Fe2(SO4)3 + 3Na2SO4 + 3H2O
Hiện tượ ng: oxit Fe2O3 bị ă n mò n, dung dịch trong suố t dầ n chuyển sang mà u và ng nâ u.
VD9: THPT Năng Khiếu - Hồ Chí Minh- năm 2018 – 2019
Mô tả hiện tượ ng và viết cá c phương trình hó a họ c củ a cá c phả n ứ ng để minh họ a cho cá c thí nghiệm sau:
(a) Điện phâ n dung dịch muố i ă n vớ i điện cự c trơ có mà ng ngă n xố p.
(b) Nhỏ chậ m nướ c và o nhô m cacbua.
(c) Nhỏ chậ m dung dịch NaHSO4 và o dung dịch Na2CO3.
Hoá Học TV:

(a) Hiện tượ ng thí nghiệm: Ở catot có khí khô ng mà u thoá t ra, ở anot có khí mà u và ng lụ c thoá t ra.
2NaCl + 2H2O 2NaOH + Cl2 ↑ + H2 ↑
(b) Hiện tượ ng thí nghiệm: Al4C3 tan dầ n, có hiện tượ ng sủ i bọ t khí, xuấ t hiện kết tủ a keo trắ ng.
Al4C3 + 12H2O → 4Al(OH)3 ↓ + 3CH4 ↑
(c) Hiện tượ ng thí nghiệm: Ban đầ u khô ng có hiện tượ ng, sau mộ t thờ i gian thấy xuấ t hiện sủ i bọ t khí.
NaHSO4 + Na2CO3 → Na2SO4 + NaHCO3 + H2O
NaHSO4 + NaHCO3 → Na2SO4 + H2O + CO2 ↑
VD10: Chuyên Yên Bái năm 2017 – 2018
Gầ n đây, ngườ i ta tìm ra mộ t loạ i hợ p chấ t mớ i đầy hứ a hẹn để là m nhiên liệu cho độ ng cơ tên lử a đẩy. Hợ p
chấ t đó là NH4N(NO2)2 (amoni đinitroamit). Khi nổ , phâ n tử này bị phâ n hủ y thà nh khí X, khí Y và chấ t Z.
Xá c định cá c chấ t X, Y, Z, biết trong cô ng nghiệp X và Y đều đượ c điều chế bằ ng phương phá p chưng cấ t
phâ n đoạ n khô ng khí lỏ ng. Chấ t Z khi gặ p CuSO4 khan là m CuSO4 từ khô ng mà u chuyển sang mà u xanh.
Viết phương trình phả n ứ ng.
Hoá Học TV:

X, Y điều chế bằ ng chưng cấ t phâ n đoạ n khô ng khí → X, Y là O2 và N2

Chấ t Z là m CuSO4 khan chuyển mà u xanh → Z: H2O
Pt: NH4N(NO2)2 → O2 + 2N2 + 2H2O
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 05
VD1: HSG Nghệ An 2008 - 2009
Từ KMnO4 ; NH4HCO3 ; Fe ; MnO2 ; NaHSO3 ; BaS và cá c dung dịch Ba(OH)2 ; HCl đặ c có thể điều chế đ­ợ c
nhữ ng khí gì? Viết ph­ơng trình hoá họ c.
Khi điều chế cá c khí trên th­ờ ng có lẫ n hơi nư­ớ c, để là m khô tấ t cả cá c khí đó chỉ bằ ng mộ t số hoá chấ t thì
chọ n chấ t nà o trong số cá c chấ t sau đây: CaO ; CaCl2 khan ; H2SO4 đặ c ; P2O5 ; NaOH rắ n.
Hoá Học TV:
VD2: HSG Nghệ An 2008 - 2009
Viết cá c ph­ơng trình hoá họ c củ a cá c phả n ứ ng xảy ra trong cá c thí nghiệm sau:
a/ Cho hỗ n hợ p NaHCO3 và NaHSO3 và o dung dịch Ba(OH)2 d­.
b/ Cho sắ t dư­ và o dung dịch H2SO4 đặ c nó ng đ­ợ c dung dịch A. Cho A và o dung dịch NaOH d­ đ­ợ c kết tủ a B.
Lọ c kết tủ a B nung ngoà i khô ng khí đến khố i l­ợ ng khô ng đổ i.
Hoá Học TV:
VD3: HSG LẠ NG SƠN: 2011-2012
Trong cô ng nghiệp, khí NH3 mớ i điều chế thườ ng lẫ n hơi nướ c. Để là m khô khí NH3 ngườ i ta có thể dù ng
hó a chấ t nà o sau đây: H2SO4 đặ c, dung dịch HCl đặ c, P2O5, CaO, KOH khan? Giả i thích, viết phương trình hó a
họ c củ a phả n ứ ng xảy ra ( nếu có ).
Hoá Học TV:
 VD4: HSG TỈNH QUẢNG NINH 2016-2017
Em hãy nêu hiện tượ ng và viết phương trình hó a họ c cho cá c thí nghiệm sau:
a) Cho mộ t chiếc đinh sắ t và o ố ng nghiệm đự ng dung dịch đồ ng (II) sunfat.
b) Thả lá nhô m và o dung dịch natri hiđroxit (dư).
Hoá Học TV:

a) Chất rắn màu đỏ bám bên ngoài đinh sắt. b) Lá nhôm tan dần, bọt khí không màu thoát ra.
- PTHH: Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu - PTHH: 2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO2 + 3H2
VD5: HSG TỈNH QUẢNG NINH 2016-2017
Bằ ng kiến thứ c hó a họ c em hãy:
a) Giả i thích tạ i sao ngườ i ta nó i: “Nướ c chảy đá mò n”?
b) Giớ i thiệu cá ch để loạ i bỏ muố i sắ t (II) tan trong nướ c ngầ m.
Hoá Học TV:

a) Thà nh phầ n củ a đá : CaCO3.

- PTHH: CO2 + H2O + CaCO3  Ca(HCO3)2
b) Bơm nướ c ngầ m cho chảy qua cá c già n mưa.
- Sụ c khí oxi và o bể chứ a nướ c ngầ m.
VD6: HSG NGHỆ AN: 2010 – 2011
Chọ n 7 chấ t rắ n khá c nhau mà khi cho 7 chấ t đó lầ n lượ t tá c dụ ng vớ i dung dịch HCl có 7 chấ t khí khá c
nhau thoá t ra. Viết cá c phương trình phả n ứ ng minh hoạ .
Hoá Học TV:
VD7: HSG LÂM ĐỒNG: 2010 – 2011
Nhữ ng khí thả i (CO2, SO2…) trong quá trình sả n xuấ t gang thép có ả nh hưở ng như thế nà o đến mô i trườ ng
xung quanh? Dẫ n ra mộ t số phả n ứ ng để giả i thích. Em hãy đề nghị biện phá p để chố ng ô nhiễm mô i
trườ ng ở khu dâ n cư gầ n cơ sở sả n xuấ t gang thép.
Hoá Học TV:
VD8: Cho hỗ n hợ p Al và Fe tá c dụ ng vớ i hỗ n hợ p dung dịch AgNO3 và Cu(NO3)2 thu đượ c dung dịch B và
chấ t rắ n D gồ m 3 kim loạ i. Cho D tá c dụ ng vớ i dung dịch HCl dư có khí bay lên. Thà nh phầ n chấ t rắ n D
Hoá Học TV:
VD9: Hãy cho biết cá c hiện tượ ng có thể xảy ra và viết phương trình phả n ứ ng xảy ra trong nhữ ng thí
nghiệm sau :
a, Cho từ từ dung dịch Ba(OH)2và o dung dịch (NH4)2SO4
b, Cho mẫ u kim loạ i Na và o dung dịch Al(NO3)3
c, Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 đặ c và o đườ ng glucô zơ (C6H12O6)
Hoá Học TV:
VD10: HSG ĐIỆN BIÊN: 2011 – 2012
Nêu hiện tượ ng và viết các phương trình hó a họ c có thể xảy ra khi tiến hành các thí nghiệm sau:
a) Đố t dây sắ t trong trong bình đự ng khí clo, để nguộ i, sau đó đổ nướ c và o bình lắ c nhẹ, rồ i nhỏ từ từ dung
dịch natri hidroxit và o bình.
b) Cho mẩ u đá vô i và o dung dịch axit axetic.
c) Sụ c lượ ng dư khí axetilen và o bình đự ng dung dịch nướ c brom.
d) Nhỏ và i giọ t dung dịch phenolphtalein và o cố c đự ng dung dịch Ca(OH)2 loã ng, sau đó nhỏ từ từ dung
dịch axit clohiđric tớ i dư và o cố c.
Hoá Học TV:
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 06
VD1: HSG BẮC NINH: 2011-2012
Viết phương trình phả n ứ ng trong đó 0,75 mol H2SO4 tham gia phả n ứ ng sinh ra
a/ 8,4 lít SO2 (đktc). b/ 16,8 lít SO2 (đktc).
c/ 25,2 lít SO2 (đktc). d/ 33,6 lít SO2 (đktc).
Hoá Học TV:

a)  Cu + 2H2SO4 đặ c CuSO4 + SO2 + 2H2O

b)  Na2SO3 + H2SO4 Na2SO4 + SO2 + H2O
c)  S + 2H2SO4 đặ c 3SO2 + 2H2O
d) 2NaHSO3 + H2SO4 Na2SO4 + 2SO2 + H2O
VD2: HSG HOÁ 9 THANH HOÁ 2012 – 2013
Ngườ i ta thự c hiện cá c thí nghiệm sau:
a. Cho từ từ (từ ng giọ t) dung dịch HCl và o dung dịch hỗ n hợ p chứ a KHCO3 và Na2CO3.
b. Cho từ từ (từ ng giọ t) dung dịch hỗ n hợ p chứ a KHCO3 và Na2CO3 và o dung dịch HCl.
c. Cho hỗ n hợ p (X) gồ m FeS, BaSO3, CuO, và FeS2 (có số mol bằ ng nhau) và o dung dịch HCl dư. Thu đượ c
rắ n A, khí B. Cho khí B sụ c và o dung dịch Br2 dư.
Hoá Học TV:
VD3: HSG HOÁ 9 QUẢNG NAM 2012 – 2013
Có cá c oxit : CaO, Fe2O3, SO3. Viết ph­ương trình phả n ứ ng xảy ra (nếu có ) khi cho cá c oxit đó lầ n lượ t tá c
dụ ng vớ i : Nư­ớ c, axit clohiđric, natri hiđroxit.
Hoá Học TV:

VD4: HSG HOÁ 9 QUẢNG NAM 2012 – 2013

Nêu hiện tượ ng và viết cá c phương trình phả n ứ ng xảy ra khi cho Ba kim loạ i và o cá c dung dịch : MgCl2,
FeCl2, AlCl3, (NH4)2CO3.
Hoá Học TV:
VD5: Nêu hiện tượ ng và viết cá c phương trình hó a họ c xảy ra khi:
a) Cho dung dịch HCl dư và o ố ng nghiệm chứ a bộ t Al2O3, sau đó thêm từ từ dung dịch NaOH đến dư và o
hỗ n hợ p sau phả n ứ ng.
b) Cho từ từ 1 – 2 ml H2SO4 đặ c và o ố ng nghiệm có chứ a mộ t ít đườ ng.
Hoá Học TV:

a) Hiện tượng: Al2O3 tan hết tạo thành dung dịch không màu. Khi thêm từ từ dung dịch NaOH đến
vào hỗn hợp sau phản ứng thì xuất hiện kết tủa keo trắng, lượng kết tủa tăng đến tối đa rồi tan dần đ
hết.
6HCl + Al2O3 
 2AlCl3 + 3H2O
HCl + NaOH   NaCl + H2O
3NaOH + AlCl3  Al(OH)3  + 3NaCl
NaOH + Al(OH)3   NaAlO2 + 2H2O
b) Hiện tượng: Màu trắng của đường chuyển sang màu vàng, sau đó chuyển sang màu nâu và cuối cù
thành khối màu đen xốp bị bọt khí đẩy lên trên.

C12H22O11   12C + 11H2O

H 2SO 4 đ

(Hoặc: C12H22O11 + H2SO4 (đặc) 

 12C + H2SO4.11H2O)

C + 2H2SO4 (đặc) 
 CO2  + 2SO2  + 2H2O
VD6: THPT Chuyên Bắc Giang năm 2017 – 2018
Cho hỗ n hợ p gồ m Cu và Ag tá c dụ ng vớ i H2SO4 đặ c, nó ng dư. Khí tạ o ra đượ c thu và o bình đự ng khí oxi có
mặ t V2O5 sau đó nung nó ng mộ t thờ i gian. Dẫ n toà n bộ khí thu đượ c và o dung dịch BaCl2 dư. Viết cá c
phương trình hó a họ c.
Hoá Học TV:

Cu  2 H 2 SO4  CuSO4  SO2  2 H 2 O

2 Ag  2 H 2 SO4  Ag 2 SO4  SO2  2 H 2 O
1 V2O5 ,t o
SO2  O2  SO3
2
SO3  H 2 O  H 2 SO4
H 2 SO4  BaCl2  BaSO4  2 HCl
VD7: Chuyên Bình Định năm 2017 – 2018
Điều chế O2 trong phò ng thí nghiệm, ngườ i ta tiến hà nh nhiệt phâ n KMnO4, sau phả n ứ ng thu đượ c bã rắ n
A.
a) Nêu cá ch tiến hà nh thí nghiệm thu lấy khí O2 trong quá trình nhiệt phâ n trên.
b) Dự đoá n bã rắ n A có nhữ ng chấ t gì? Nếu đem A đun nó ng vớ i axit clohidric đặ c dư sẽ tạ o khí B. Xá c định
khí B và viết cá c phương trình hó a họ c xảy ra.
Hoá Học TV:
t
2 KMnO4   K 2 MnO4  MnO2  O2 

b.
Rắn A gồm: KMnO4, K2MnO4, MnO2
2KMnO4 + 16HCl → 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 ↑+ 8H2O
K2MnO4 + 8HCl → 2KCl + MnCl2 + 2Cl2↑ + 4H2O
MnO2 + 4HCl → MnCl2 + Cl2↑ + 2H2O
Vậy khí B là Cl2.
VD8: HSG hoá 9 Gia Lai 2005-2006
1/ Cho nguyên tử X, nguyên tử này có điện tích hạ t nhâ n bằ ng 16 đơn vị điện tích. Xá c định vị trí củ a X
trong bả ng tuầ n hoà n cá c nguyên tố hoá họ c . Giả i thích .
2/ Xá c định cấ u tạ o vỏ nguyên tử củ a nguyên tử trên ( số lớ p electron , số electron mỗ i lớ p , số electron
lớ p ngoà i cù ng ). Viết CTPT củ a oxit hoá trị cao nhấ t củ a nguyên tố X. Nhậ n xét giữ a số electron ngoà i cù ng
và hoá trị cao nhấ t.
3/ Viết phương trình phả n ứ ng xảy ra (nếu có ) khi cho KHXO4 tá c dụ ng lầ n lượ t vớ i FeO, K2SO3, Cu, Al,
BaCl2.
Hoá Học TV:
VD9: HSG hoá 9 Gia Lai 2004-2005
Viết phương trình phả n ứ ng xảy ra khi cho kim loạ i Kali và o dung dịch từ ng chấ t sau :
a/ NaCl ; b/ (NH4)2SO4 ; c/ Fe2(SO4)3 ; d/ Ca(HCO3)2
Hoá Học TV:

VD10: Chọ n 4 muố i ( tạ o bở i 4 gố c axit khá c nhau và 4 kim loạ i khá c nhau) vừ a có khả nă ng tá c dụ ng vớ i
dd HCl, vừ a có khả nă ng tá c dụ ng vớ i dd NaOH. Viết PTHH minh hoạ .
Hoá Học TV:
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 07
VD1: HSG HOÁ 9 BÌNH ĐỊNH 2006- 2007
Cho dd HCl và o dd Na2S thu đượ c khí X. Viết cá c PTHH củ a khí X vớ i: (a) dd Ba(OH)2; (b) Khí SO2; (c) dd
CuCl2 ; (d) dd NH3.
Hoá Học TV:
VD2: Viết bố n phương trình hó a họ c trự c tiếp tạ o ra HCl từ Cl2 bằ ng bố n cá ch khá c nhau (cá c cá ch khá c
nhau nếu chấ t tá c dụ ng vớ i Cl2 khá c loạ i).
Hoá Học TV:
Cl2 + H2 2 HCl
Cl2 + H2O HCl + HClO
Cl2 + CH4 CH3Cl + HCl
Cl2 + SO2 + 2H2O 2HCl + H2SO4
Họ c sinh có thể chọ n mộ t số chấ t khá c như: NH3, H2S…
VD3: Viết phương trình phả n ứ ng củ a Ba(HCO3)2 vớ i mỗ i chấ t sau:

Ca(OH)2, HNO3, K2SO4, KHSO4, H2SO4, dung dịch ZnCl2 .

Hoá Học TV:
VD4: Nêu hiện tượ ng xẩy ra và viết cá c phương trình phả n ứ ng cho mỗ i thí nghiệm sau:
a) Cho kim loạ i Na và o dung dịch AgNO3.
b) Sụ c khí SO2 từ từ cho tớ i dư và o dung dịch Ca(OH)2
c) Cho từ từ mỗ i chấ t: khí CO2, dung dịch AlCl3 và o mỗ i ố ng nghiệm chứ a sẵ n dung dịch NaAlO2 cho tớ i dư.
d) Cho dung dịch Na2CO3 và o dung dịch FeCl3.
Hoá Học TV:
VD5: Mộ t hỗ n hợ p X gồ m cá c chấ t: K2O, KHCO3, NH4Cl, BaCl2 có số mol mỗ i chấ t bằ ng nhau. Hoà tan hỗ n
hợ p X và o nướ c, rồ i đun nhẹ thu đượ c khí Y, dung dịch Z và kết tủ a M. Xá c định cá c chấ t trong Y, Z, M
và viết phương trình phả n ứ ng minh họ a.
Hoá Học TV:
VD6: Chọ n 7 chấ t rắ n khá c nhau mà khi cho mỗ i chấ t đó tá c dụ ng vớ i dung dịch H2SO4 đặ c, nó ng, dư đều
cho sả n phẩ m là Fe2(SO4)3, SO2 và H2O. Viết cá c phương trình hó a họ c.
Hoá Học TV:

2Fe + 6H2SO4(đặ c) Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O

2FeO + 4H2SO4(đặ c) Fe2(SO4)3+SO2+ 4H2O
2Fe3O4 + 10H2SO4(đặ c) 3 Fe2(SO4)3 + SO2 + 10H2O
2Fe(OH)2 + 4H2SO4(đặ c) Fe2(SO4)3 + SO2 + 6H2O
2FeS + 10H2SO4(đặ c) Fe2(SO4)3 + 9SO2 + 10H2O
2FeS2 + 14H2SO4(đặ c) Fe2(SO4)3 + 15SO2 + 14H2O
2FeSO4 + 2H2SO4(đặ c) Fe2(SO4)3 + SO2+ 2H2O
VD7: Từ cá c chấ t sau: Fe; Fe2O3; Fe(OH)2; Fe3O4;Fe(NO3)2;Fe(NO3)3; FeCl3.
a. Dự a và o mố i quan hệ giữ a cá c chấ t, hãy sắ p xếp cá c chấ t trên thà nh mộ t dãy biến hoá .
b. Viết phương trình hoá họ c củ a cá c phả n ứ ng trong dãy biến hoá .
Hoá Học TV:

1a) Sơ đồ chuyển hoá

Fe → Fe3O4 → Fe2(NO3)3 → Fe(NO3)2→ Fe(OH)2 → Fe2O3 → FeCl3
b) Các phương trình phản ứng:
150 - 6000C
3Fe + 2O2 (đốt trong không khí) Fe3O4

Fe3O4 + 10HNO3 (đ) → 3Fe(NO3)3 + NO2 + 5H2O

2Fe(NO3)3 + Fe → 3Fe(NO3)2
Fe(NO3)2 + 2NaOH → 2NaNO3 + Fe(OH)2(rắn)
0
t
4Fe(OH)2 + O2 → 2Fe2O3 + 4H2O
Fe2O3 + 6HCl → 2FeCl3 + 3H2O
VD8: Hình dướ i là thiết bị dù ng điều chế mộ t số khí trong phò ng thí nghiệm.

X Z

a. Nêu nguyên tắ c chung để điều chế khí Z bằ ng thiết bị này, lấy ví dụ 3 khí cụ thể.
b. Xá c định cá c chấ t X, Y tương ứ ng và viết cá c phương trình phả n ứ ng xảy ra.
Hoá Học TV:
VD9: HSG QUẢNG NAM : 2007 – 2008
Viết phương trình hoá họ c cá c phả n ứ ng xảy ra cho từ ng thí nghiệm sau :
a/ Cho khí NO2 sụ c qua dung dịch nướ c vô i trong dư.
b/ Hoà tan oxit sắ t từ bằ ng dung dịch H2SO4 loã ng.
c/ Cho pyrit sắ t (FeS2) phả n ứ ng vớ i dung dịch HCl
d/ Điện phâ n dung dịch NaCl có mà ng ngă n.
e/ Cho dung dịch NaHSO4 và o dung dịch Ba(HCO3)2.
g/ Cho và i giọ t dung dịch HCl loã ng và o dung dịch NaAlO2.
h/ Sụ c khí SO2 và o dung dịch nướ c brom.
i/ Cho khí etilen và o dung dịch thuố c tím.
Hoá Học TV:
VD10: HSG NGHỆ AN: 2007 – 2008
Hoà n thà nh cá c phương trình hoá họ c sau đây:

Cho cá c khí A, B, C tá c dụ ng vớ i nhau từ ng đô i mộ t. Viết cá c phương trình hoá họ c và ghi rõ điều kiện củ a
phả n ứ ng (nếu có ).
Hoá Học TV:
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 08
VD1: Nêu hiện t­ượ ng xảy ra và viết cá c phư­ơng trình phả n ứ ng.
a/ Khi cho Na và o dung dịch MgCl2, NH4Cl.
b/ Cho Ba và o dung dịch Na2CO3, Na2SO4.
Hoá Học TV:

VD2: Khi cho bộ t nhô m tá c dụ ng vớ i dung dịch NaOH đun nó ng thu đ­ợ c dung dịch X1 và khí X2.Thêm và o X1
mộ t ít tinh thể NH4Cl rồ i tiếp tụ c đun nó ng thấy tạ o thà nh kết tủ a X3 và có khí X4 thoá t ra.Xá c định X1,
X2, X3, X4 .Viết ph­ương trình hoá họ c biểu diễn cá c phả n ứ ng xảy ra.
Hoá Học TV:
VD3: Nêu hiện t­ượ ng có thể xảy ra và viết cá c PTHH biểu diễn cá c phả n ứ ng:
a. Sụ c khí CO2 từ từ và o dung dịch nư­ớ c vô i.
b. MnO2 + 4HCl đặ c, nó ng.
c. K + dd FeCl3
d. dd Ca(OH) 2 + dd NaHCO3
Hoá Học TV:
VD4: Nêu hiện t­ượ ng xảy ra khi .
1/ Nhú ng thanh kim loaị Mg và o dd CuSO4.
2/ Nhú ng thanh kim loaị Ag và o dd CuCl2.
3/ Nhú ng mộ t mẫ u kim loạ i K và o dd CuCl2.
4/ Cho từ từ dd HCl cho đến dư­và o dd hỗ n hợ p gồ m Na2CO3 và NaHCO3.
Hoá Học TV:

VD5: Nêu hiện t­ượ ng xảy ra và viết ph­ương trình phả n ứ ng giả i thích khi cho Ca và o:
a/ Dung dịch NaOH b/ Dung dịch MgCl2
Hoá Học TV:

VD6: Giả i thích hiện t­ợ ng và viết phư­ơng trình phả n ứ ng minh hoạ khi cho.
a/ Từ từ đến dư­dung dịch NaOH và o dung dịch AlCl3
b/ Từ từ dò ng khí CO2 đến dư­và o cố c đự ng dung dịch Ca(OH)2
c/ Từ từ đến dư­dung dịch HCl và o dung dịch NaAlO2
d/ Từ từ đến dư­dung dịch AgNO3 và o ố ng nghiệm đự ng bộ t Fe
Hoá Học TV:
VD7: Dự đoá n hiện tư­ợ ng xảy ra và viết phư­ơng trình hoá họ c minh hoạ .
1/ Cho từ từ dung dịch HCl và o dung dịch Na2CO3.
2/ Cho Cu và o dung dịch FeCl3.
3/ Cho Fe và o dung dịch CuSO4.
4/ Sụ c khí CO2 và o n­ớ c vô i trong đến dư­.
Hoá Học TV:
 VD8: Nêu hiện tượ ng và viết PTHH giả i thớ ch cho cá c hiện tượ ng trong cá c thí nghiệm sau:
a) Nhỏ từ từ dung dịch HCl và o dung dịch Na2CO3 cho tớ i dư.
b) Nhỏ từ từ , khuấy đều 20ml dung dịch AlCl3 0,5M và o ố ng nghiệm đự ng 20ml dung dịch NaOH 2M
c) Cho Na và o dung dịch AgNO3.
d) Cho hỗ n hợ p chấ t rắ n trộ n đều gồ m Ba(OH)2 và NH4HCO3 và o ố ng nghiệm đự ng nướ c.
Hoá Học TV:

Cú 5 gú i bộ t trắ ng: NaCl, Na2CO3, Na2SO4, BaCO3, BaSO4. Chỉ dự ng nướ c và khớ CO2, hó y trỡ nh
bày phương phỏ p hú a họ c để phõ n biệt cỏ c chấ t trờ n.
- Lấy mẫ u thử ,Hũ a tan cỏ c mẫ u thử và o nướ c:
+ Mẫ u tan trong nướ c: NaCl, Na2CO3, Na2SO4 (Nhú m I)
+ Mẫ u khụ ng tan trong nướ c: BaCO3, BaSO4 (Nhú m II)
- Sụ c khớ CO2 đến dư và o 2 mẫ u nhú m II trong nướ c:
+ Mẫ u nà o tan là BaCO3: BaCO3 + CO2 + H2O → Ba(HCO3)2
+ Mẫ u khụ ng tan là BaSO4­
- Cho dung dịch Ba(HCO3)2 thu đượ c ở trờ n và o 3 dung dịch nhú m I:
+ Mẫ u xuấ t hiện kết tủ a trắ ng là Na2CO3 và Na2SO4 (Nhú m III)
Na2CO3 + Ba(HCO3)2 → BaCO3↓ + 2NaHCO3
Na2SO4 + Ba(HCO3)2 → BaSO4 ↓ + 2NaHCO3
+ Mẫ u khụ ng xuấ t hiện kết tủ a là NaCl
- Sụ c khớ CO2 đến dư và o 2 dung dịch cú kết tủ a nhú m III:
 VD9: Axit A là chấ t rắ n, mà u trắ ng, dễ tan trong nướ c. Oxit B tá c dụ ng vớ i dung dịch củ a A tạ o nên hợ p chấ t
C mà u trắ ng, khô ng tan trong nướ c. Khi nung chấ t C vớ i cá t và than ở nhiệt độ cao thu đượ c đơn chấ t có
trong thà nh phầ n củ a A. Xá c định cô ng thứ c củ a A, B, C và viết cá c phương trình hó a họ c.
ĐS: A là H3PO4 ; B là CaO ; C là Ca3(PO4)2.
Hoá Học TV:

- Cá c PTHH:
3CaO + 2H3PO4  Ca3(PO4)2 + 3H2O
Ca3(PO4)2 + 5C + 3SiO2  3CaSiO3 + 2P + 5CO
VD10: HSG LÀO CAI: 2011 – 2012
Nêu hiện tượ ng xảy ra trong mỗ i trườ ng hợ p sau và viết phương trình hó a họ c xảy ra:
a. Cho khí CO2 lộ i chậ m qua nướ c vô i trong, sau đó thêm tiếp nướ c vô i trong và o dung dịch thu đượ c.
b. Cho từ từ dung dịch HCl và o dung dịch Na2CO3.
Hoá Học TV:
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 09
VD1: (Đề thi TS 10 chuyên Ninh Bình 2013-2014)
Hoà n thà nh cá c phương trình phả n ứ ng sau:

Hoá Học TV:

VD2: (HSG huyện Tân Phú năm học 2013-2014)
Hãy viết và hoà n thà nh cá c phương trình hó a họ c điều chế khí clo sau
a/ MnO2 + HCl 
b/ NaCl + H2O
c/ KMnO4 + HCl 
d/ KMnO4 +NaCl + H2SO4 
Hoá Học TV:

VD3: HSG HOÁ 9 QUẢNG NINH 2011

Nêu hiện tượ ng và viết phương trình xả y ra khi:
a. Cho kim loạ i Na và o dung dịch canxi hidrocacbonat.
b. Cho kim loạ i đồ ng và o dung dịch axit clohidric có hoà tan khí oxi.
c. Cho kim loạ i kali và o dung dịch sắ t II sunfat.
d. Sụ c khí cacbonic đến dư và o dung dịch bari hidroxit.
Hoá Học TV:
VD4: Chuyên Quảng Ninh năm 2017 – 2018
a. Giả i thích vì sao:
– Khi cho CO2 dù ng dậ p tắ t đa số cá c đá m cháy, nhưng khô ng dù ng dậ p tắ t đá m cháy kim loạ i Mg.
– Khi bó n phâ n đạ m urê cho đồ ng ruộ ng khô ng nên bó n cù ng vớ i vô i.
b. Khi xă ng, dầ u có lẫ n mộ t lượ ng nướ c nhỏ , bằ ng mắ t thườ ng khó nhậ n biết. Khi sử dụ ng loạ i xă ng dầ u
này sẽ là m giả m hiệu suấ t và ả nh hương khô ng tố t đến cá c độ ng cơ máy mó c. Hãy nêu phương phá p nhậ n
biết và loạ i bỏ nướ c trong loạ i xă ng, dầ u trên?
Hoá Học TV: https://youtu.be/e65miW621zU
VD5: Hỗ n hợ p nà o sau đây tồ n tạ i đồ ng thờ i(Nếu hỗ n hợ p khô ng tồ n tạ i phả i viết ptpứ ,giả i thích)
a)Dung dịch (NaCl;KOH)
b)Dung dịch (NaHCO3 ;HCl)
c)Dung dịch(BaCl2 ; H2SO4)
d)Dung dịch(HBr ;AgNO3)
Hoá Học TV:
VD6: Hỗ n hợ p nà o sau đây tồ n tạ i đồ ng thờ i(Nếu hỗ n hợ p khô ng tồ n tạ i phả i viết ptpứ ,giả i thích)
a)Dung dịch(NaCl ; H2SO4)
b)Dung dịch(KOH ;NaAlO2)
c)Dung dịch(HCl; NaAlO2)
d)dung dịch {K3PO4; Ba(OH)2;KOH}
Hoá Học TV:
VD7: Viết phương trình phả n ứ ng và nêu hiện tượ ng:
a)Cho Na2O và o dung dịch ( Ba(HCO3)2 ; BaCl2)
b)Cho dung dịch HCl và o dung dịch (NaOH ; NaHCO3)
c)Cho từ từ CO2 dư và o dung dịch ( Ca(OH)2 ; BaCl2)
d)dung dịch (HCl;NaAlO2)
Hoá Học TV:
VD8: Hỗ n hợ p nà o khô ng tồ n tạ i:
a)dung dịch K2CO3 và dung dịch HCl
b)dung dịch NaAlO2 và dung dịch HBr
c) dung dịch KOH và dung dịch NH3
d) dung dịch { K2CO3; Ba(OH)2; NaHCO3}
Hoá Học TV:

VD9: Viết phương trình phả n ứ ng:

a) Cho Na2O và o dung dịch (KHCO3;BaCl2)
b) Cho hh (Zn,Cu) và o dung dịch AgNO3
c) Cho Na và o dung dịch [ Cu(NO3)2;KNO3]
Hoá Học TV:
VD10: Có nhữ ng thay đổ i gì khi để lâ u ngày nhữ ng bình hở miệng chứ a cá c dung dịch sau đây: nướ c clo,
nướ c brom, nướ c H2S, nướ c vô i trong, nướ c Javen ( NaCl, NaClO).
Hoá Học TV:

cá c chấ t Cl2, Br2 tá c dụ ng vớ i H2O.

H2S tá c dụ ng O2  S ( đụ c) + H2O.
Cò n dung dịch NaClO tá c dụ ng vớ i CO2  NaHCO3 + HClO.
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 10
 VD1: Nêu hiện tượ ng, viết phương trình phả n ứ ng cho cá c thí nghiệm sau :
a/ Nhú ng đinh sắ t đó cạ o sạ ch gỉ và o dung dịch đồ ng sunfat
b/ Sụ c khí SO2 và o dung dịch Ca(HCO3)2
c/ Dẫ n khí Etylen qua dung dịch nướ c Brô m
d/ Cho đồ ng và o dung dịch H2SO4 đặ c nó ng
Hoá Học TV:

a/ Mà u xanh củ a dung dịch CuSO4 nhạ t dầ n, có kết tủ a đỏ xuấ t hiện

b/ SO2 + Ca(HCO3)2 → CaSO3 + 2CO2 + H 2O
có kết tủ a và có khí thó at ra
c/ Brô m mấ t mà u nâ u
phương trình hó a họ c : CH2 = CH2 + Br2 → CH2Br – CH2Br
d/ Có khí thó at ra mù i hắ c
Cu + 2H2SO4 đặ c nó ng → CuSO4 + SO2 + 2H2O
VD2: Có cá c phả n ứ ng sau:
MnO2 + HClđ  Khí A
Na2SO3 + H2SO4 ( l )  Khí B
FeS + HCl  Khí C
NH4HCO3 + NaOHdư  Khí D
Na2CO3 + H2SO4 ( l )  Khí E
a) Xá c định cá c khí A, B, C, D, E.
b) Cho A tá c dụ ng C , B tá c dụ ng vớ i dung dịch A, B tá c dung vớ i C, A tá c dung dịch NaOH ở điều kiện
thườ ng, E tá c dụ ng dung dịch NaOH. Viết cá c PTHH xảy ra.
c) Có 3 bình khí A, B, E mấ t nhã n. Bằ ng phương phá p hoá họ c hãy phâ n biệt cá c khí.
Hoá Học TV:
VD3: Hãy cho biết cá c hiện tượ ng có thể xảy ra và viết phương trình phả n ứ ng xảy ra trong nhữ ng thí
nghiệm sau :
a, Cho từ từ dung dịch Ba(OH)2và o dung dịch (NH4)2SO4
b, Cho mẫ u kim loạ i Na và o dung dịch Al(NO3)3
c, Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 đặ c và o đườ ng glucô zơ (C6H12O6)
Hoá Học TV:

a, Cho từ từ dd Ba(OH)2 và o dd NH4Cl

Hiện tượ ng: Kết tủ a trắ ng xuấ t hiện và tă ng dầ n đồ ng thờ i có khí mù i khai thoá t ra.
Phương trình hoá họ c: Ba(OH)2 + (NH4)2SO4 BaSO4 + 2NH3 + 2H2O
b, Cho mẫ u Na và o dd Al(NO3)3 trắ ng
Hiện tượ ng : Ban đầ u mẫ u Na nó ng chảy tà n dầ n, thoá t ra khí khô ng mà u, đồ ng thờ i thấy xuấ t hiện kết tủ a trắ ng 2 Na +2H2O  2 NaOH + H2
3NaOH + Al(NO3)3 3NaNO3 + Al(OH)3
- Kết tủ a trắ ng có thể tan ra 1 phầ n hoặ c tan hết tạ o dung dịch khô ng mà u nếu NaOH dư. NaOH + Al(OH)3 NaAlO2 +2H2O.
c, Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 đặ c và o đườ ng Glucozơ (C6H12O6)
Hiện tượ ng : Đườ ng Glucozơ mà u trắ ng chuyển dầ n sang mà u và ng rồ i thà nh mà u đen, đồ ng thờ i có khí khô ng mà u thoá t ra .
C6H12O6

6C + 6H2O C + H2SO4 đặ c nó ng  CO2 + SO2 + H2O

VD4: Khi trộ n dung dịch AgNO3 vớ i dung dịch H3PO4 thì khô ng thấy kết tủ a xuấ t hiện. Nếu thêm dung dịch
NaOH thì có kết tủ a mà u và ng, nếu thêm tiếp dung dịch HCl thì kết tủ a mà u và ng chuyển thà nh kết tủ a mà u
trắ ng. Giả i thích cá c hiện tượ ng bằ ng phả n ứ ng hó a họ c.
Hoá Học TV:
VD5: Nêu hiện tượ ng xảy ra cho mỗ i thì nghiệm và giả i thích:
a) Cho SO2 lộ i chậ m qua dd Ba(OH)2 , sau đó thêm nướ c vô i trong và o dung dịch thu đượ c.
b) Hò a tan Fe bằ ng dd HCl và sụ c khí Cl2 đi qua hoặ c cho KOH và o dung dịch, để lâ u ngoà i khô ng khí.
c) Cho AgNO3 và o dung dịch AlCl3 , nhỏ tiếp và i giọ t quì tím và để ngoà i á nh sá ng.
d) Cho HCl đặ c tá c dụ ng vớ i KMnO4, sau đó cho AgNO3 và o dung dịch thu đượ c.
e) Sụ c khí CO2 đi chậ m và o dung dịch NaAlO2.
Hoá Học TV:
VD6: Viết phương trình phả n ứ ng:
a) Cho Na2O và o dung dịch (KHCO3;BaCl2)
b) Cho hh (Zn,Cu) và o dung dịch AgNO3
c) Cho Na và o dung dịch [ Cu(NO3)2;KNO3]
Hoá Học TV:
VD7: Tiến hà nh cá c thí nghiệm sau.
a- Cho mẩ u quỳ tím và o ố ng nghiệm đự ng dung dịch NaOH sau đó nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 và o ố ng
nghiệm.
b- Cho mẩ u Na và o dung dịch AlCl3.
c- Cho từ từ tớ i dư bộ t Fe và o dung dịch HNO3 đặ c, đun nó ng.
Cho biết hiện tượ ng cá c thí nghiệm trên . Viết PTPƯ và giả i thích.
Hoá Học TV:
GIẢI:
a) Khi cho quỳ tím và o dung dịch NaOH thì quỳ tím chuyển thà nh mà u xanh. Sau đó nhỏ từ từ dung dịch
H2SO4 thì quỳ tím dầ n chuyển về mà u tím. Khi lượ ng axit dư thì quỳ tím chuyển thà nh mà u đỏ .
PTPƯ 2NaOH + H2SO4  Na2SO4 + 2H2O
b) Khi cho mẩ u Na và o dung dịch AlCl3 , ta thấy mẩ u Na xoay trò n, chạy trên mặ t dung dịch và tan dầ n, có khí
khô ng mà u thoá t ra.
2Na + H2O  2NaOH + H2
Mộ t lú c sau thấy có kết tủ a keo trắ ng. 3NaOH + AlCl3  3NaCl + Al(OH)3
Kết tủ a keo trắ ng tan dầ n. NaOH + Al(OH)3  NaAlO2 + 2H2O
c) Sắ t tan dầ n lú c đầ u có khí mà u nâ u thoá t ra, về sau HNO3 loã ng dầ n có khí khô ng mà u thoá t ra hoá nâ u
trong khô ng khí.
Fe + 6HNO3  Fe(NO3)3 +3NO2 +3H2O
Fe + 4HNO3  Fe(NO3)3 +NO +2H2O
2NO + O2  duc da+ Al()i vµo dung dÞch
khô ng mà u nâ u
VD8: Khi cho mộ t mẫ u kim loạ i Cu dư và o trong dung dịch HNO3 đậ m đặ c thì đầ u tiên thấy xuấ t hiện khí X
mà u nâ u, sau đó lạ i thấy có khí Y khô ng mà u thoá t ra và hó a nâ u trong khô ng khí. Dẫ n khí X đi và o dung
dịch NaOH dư thì thu đượ c muố i A và muố i B. Nung nó ng muố i A lạ i thu đượ c muố i B. Hãy xá c định cá c
chấ t X, Y, A, B và viết cá c phương trình hó a họ c xảy ra.
Hoá Học TV:

Giải:
Ban đầ u HNO3 đặ c  NO2, sau đó HNO3 loã ng dầ n  NO
4HNO3 + Cu  Cu(NO3)2 + 2H2O + 2NO2  ( khí X )
8HNO3 + 3Cu  3Cu(NO3)2 + 4H2O + 2NO  ( khí Y )
NO + ½ O2  NO2
NO2 + 2NaOH  NaNO3 + NaNO2 + H2O
NaNO3 NaNO2 + ½ O2
(A) (B)
VD9: Nung nó ng dây sắ t trong khô ng khí, phả n ứ ng xong cho sả n phẩ m và o dung dịch HCl vừ a đủ . Sau đó
cho toà n bộ và o NaOH. giả i thích cá c hiện tượ ng xảy ra.
Hoá Học TV:

Fe + O2 → FeO ; Fe2O3 . Fe3O4

FeO + 2HCl → FeCl2 + H2O
Fe2O3 + 6HCl → 2FeCl3 + 3H2O
Fe3O4 + 8 HCl → FeCl2 . 2 FeCl3 + 4H2O
FeCl2 + 2NaOH → Fe( OH )2↓ + 2NaCl
FeCl3 + 3NaOH → Fe ( OH )3↓ + 3NaCl
FeCl2 . 2FeCl3 + 8NaOH → Fe( OH )2 . 2Fe( OH )3 + 8NaCl
 VD10: Nêu hiện tượ ng xảy ra và viết PTHH cho cá c thí nghiệm sau:
a) Cho từ từ Na2CO3 và o dung dịch HCl.
b) Cho từ từ dd HCl và o Na2CO3 .
c) Cho AlCl3 và o dung dịch NaOH dư.
d) Cho dung dịch NaOH và o dd AlCl3 dư.
e) Cho Zn và o dung dịch Fe2(SO4)3 dư.
g) Sụ c từ từ CO2 và o dung dịch Ca(OH)2 đến khi kết thú c rồ i đun nó ng dung dịch thu đượ c.
Hoá Học TV:
* Câu a,b: kết quả ở 2 TN là khá c nhau:
- Nếu cho Na2CO3 và o HCl thì ban đầ u HCl dư  có khí thoá t ra ngay:
Na2CO3 + 2HCl  2NaCl + H2O + CO2  ( HCl khô ng hấ p thụ đượ c CO2)
Khi Na2CO3 có dư thì trong dung dịch khô ng có chấ t nà o pư vớ i nó .
- Nếu cho HCl và o Na2CO3 thì ban đầ u Na2CO3 dư  nên khô ng có khí thoá t ra:
Na2CO3 + HCl  NaCl + NaHCO3 ( Na2CO3 hấ p thụ đượ c CO2  NaHCO3)
Khi HCl cớ dư thì mớ i có CO2 thoá t ra :
NaHCO3 + HCl  NaCl + H2O + CO2 
* Câu c,d: kết quả ở 2 TN là khá c nhau:
- Nếu cho AlCl3 và o NaOH : đầ u tiên NaOH dư, nên kết tủ a tạ o ra bị tan ngay ( dư AlCl3 sẽ có KT)
AlCl3 + NaOH  NaCl + NaAlO2 + H2O ( Al(OH)3 chuyển thà nh NaAlO2 + H2O )
- Nếu cho NaOH và o AlCl3 thì đầ u tiên AlCl3 dư nên kết tủ a tạ o ra liên tụ c đến cự c đạ i.
AlCl3 + 3NaOH  3NaCl + Al(OH)3  ( Al(OH)3 khô ng tan trong AlCl3 dư ).
Khi NaOH dư thì kết tủ a bắ t đầ u tan đến hết:
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 11
VD1: Hãy nêu hiện tượ ng và viết phương trình hó a họ c xảy ra khi cho KHSO4 lầ n lượ t và o cá c cố c đự ng
sẵ n : dd Na2CO3 , dd (NH4)2CO3, dd BaCl2, dd Ba(HCO3)2, Al, Fe2O3.
Hoá Học TV:
VD2: Hãy nêu và giả i thích bằ ng phương trình phả n ứ ng cá c hiện tượ ng xảy ra trong từ ng thí nghiệm sau:
a. Cho NaOH dư tá c dụ ng vớ i dung dịch FeCl2. Sau đó lấy kết tủ a thu đượ c để lâ u trong khô ng khí.
b. Cho viên Na và o cố c đự ng dung dịch AlCl3.
Hoá Học TV:

a. + Ban đầ u có kết tủ a mà u xanh lơ:

2NaOH + FeCl2
Fe(OH)
4Fe(OH)2
+ 2NaCl
lơ) hết, xuấ t hiện khí khô ng mà u thoá t ra, có kết tủ a keo: 2NaOH + H2
3
b. + Ban đầ u viên Na tan(xanh
dầ n đến
+ Để lâ u+trong 3NaOH + AlCl3  Al(OH)3 + 3NaCl
2Na 2H2Okhô ng khí thì kết tủ a mà u xanh lơ dầ n chuyển sang mà u nâ u đỏ :
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O + Sau đó kết tủ a keo tan dầ n tạ+o2H
NaAlO thàOnh dung dịch:
2 2
Al(OH)3 + NaOH
VD3: Giả i thích hiện tượ ng và viết PTHH xảy ra nếu có
a. Ró t từ từ dung dịch AlCl3 và o dung dịch NaOH
b. Ró t từ từ dung dịch NaOH và o dung dịch AlCl3
Hoá Học TV:
VD4: (CHUYÊN LÂM ĐỒNG 2010 – 2011):
a. Hỗ n hợ p X gồ m hai chấ t rắ n, hò a tan hỗ n hợ p X và o ố ng nghiệm đự ng nướ c dư. Sau khi kết thú c ngườ i
ta thu đượ c kết tủ a BaSO4 và nướ c lọ c chứ a KNO3. Hãy cho biết thà nh phầ ncó trong X. Giả i thích.
b. Hò a tan hoà n toà n hỗ n hợ p gồ m Na2O, CaCl2 và NaHCO3 có số mol mỗ i chấ t bằ ng nhau và o nướ c. Sau khi
kết thú c thí nghiệm thu đượ c dung dịch A, dung dịch A chứ a chấ t gì? Viết phương trình hó a họ c xảy ra.
Hoá Học TV:
VD5: (CHUYÊN LÂM ĐỒNG 2010 – 2011):
Chấ t bộ t A là Na2CO3, chấ t bộ t B là NaHCO3. Viết phương trình phả n ứ ng xảy ra khi:
a. Nung nó ng A và B
b. Cho CO2 lầ n lượ t lộ i qua dung dịch A, dung dịch B.
c. Cho A và B lầ n lượ t tá c dụ ng vớ i dung dịch KOH, dung dịch BaCl2, dung dịch Ba(OH)2.
Hoá Học TV:

GIẢI:
a. Na2CO3

khô ng phả n ứ ng
Na2CO3 + CO22NaHCO
+ H 2O 3
2NaHCO3
b. Na2CO3 + CO2 + H2O
khô ng phả n ứNaHCO
ng + CO2 + H2O
3
c.khô ng phả n ứ Na
ng CO + KOH
2 3
Na2CO3 + K2CO2NaHCO
3
+ 2H2O+ 2KOH
3
BaCO3 + 2NaCl Na2CO3 + BaCl2
khô ng phả n ứ NaHCO
ng + BaCl2
3
Na2CO3 + Ba(OH)2
BaCO3 + 2NaOH
VD6: (CHUYÊN HÙNG VƯƠNG PHÚ THỌ 2004 – 2005) : Viết phương trình phả n ứ ng xảy ra khi cho
dung dịch KHCO3 lầ n lượ t tá c dụ ng vớ i cá c chấ t sau: H2SO4 loã ng; KOH; Ca(OH)2 ; BaCl2 ; BaO.
Hoá Học TV:

2 KHCO3 + H2SO4 = K2SO4 + 2H2O + 2CO2

KHCO3 + KOH = K2CO3 + H2O
2 KHCO3 + Ca(OH)2 = K2CO3 + 2H2O + CaCO3
( hoặ c KHCO3 + Ca(OH)2 = KOH + H2O + CaCO3 )
KHCO3 + BaCl2 khô ng xảy ra phả n ứ ng.
BaO + H2O = Ba(OH)2
2 KHCO3 + Ba(OH)2 = K2CO3 + 2H2O + BaCO3
( hoặ c KHCO3 + Ba(OH)2 = KOH + H2O + BaCO3 )
VD7: (CHUYÊN LÊ HỒNG PHONG - NAM ĐỊNH 2010 – 2011):
Cho lầ n lượ t từ ng chấ t: Fe, BaO, Al2O3 và KOH và o lầ n lượ t cá c dung dịch: NaHSO4, CuSO4. Hãy viết cá c
phương trình phả n ứ ng xảy ra.
Hoá Học TV:

GIẢI:
* Vớ i NaHSO4 : Fe + 2NaHSO4 → FeSO4 + Na2SO4 + H2

+ Na2SO4 + H2O
BaO + 2NaHSO4 → BaSO4 Al2O3 + 6NaHSO4 → Al2(SO4)3 + 3Na2SO4 + 3H2O
2KOH + 2NaHSO4 → K2SO4 + Na2SO4 + 2H2O
* Vớ i CuSO4 : Fe + CuSO4→ FeSO4 + Cu
BaO + CuSO4 + H2O → BaSO4↓ + Cu(OH)2↓
Al2O3 + CuSO4 → khô ng phả n ứ ng
2KOH + CuSO4 → K2SO4 + Cu(OH)2↓
VD8: Tiến hà nh cá c thí nghiệm sau.
a- Cho mẩ u quỳ tím và o ố ng nghiệm đự ng dung dịch NaOH sau đó nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 và o ố ng
nghiệm.
b- Cho mẩ u Na và o dung dịch AlCl3.
c- Cho từ từ tớ i dư bộ t Fe và o dung dịch HNO3 đặ c, đun nó ng.
Cho biết hiện tượ ng cá c thí nghiệm trên . Viết PTPƯ và giả i thích.
Hoá Học TV:
a) Khi cho quỳ tím vào dung dịch NaOH thì quỳ tím chuyển thành màu xanh. Sau đó nhỏ từ
từ dung dịch H2SO4 thì quỳ tím dần chuyển về màu tím. Khi lượng axit dư thì quỳ tím chuyển
thành màu đỏ.
PTPƯ 2NaOH + H2SO4 Na2SO4 + 2H2O
b) Khi cho mẩu Na vào dung dịch AlCl3 , ta thấy mẩu Na xoay tròn, chạy trên mặt dung dịch
và tan dần, có khí không màu thoát ra.
2Na + H2O 2NaOH + H2
Một lúc sau thấy có kết tủa keo trắng.
3NaOH + AlCl3 3NaCl + Al(OH)3
Kết tủa keo trắng tan dần.
NaOH + Al(OH)3 NaAlO2 + 2H2O
c) Sắt tan dần lúc đầu có khí màu nâu thoát ra, về sau HNO3 loãng dần có khí không màu
thoát ra hoá nâu trong không khí.
Fe + 6HNO3 Fe(NO3)3 +3NO2 +3H2O
Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 +NO +2H2O
2NO + O2
không màu nâu
Fe + 2Fe(NO3)3 3Fe(NO3)2
VD9: Cho CO tá c dụ ng vớ i CuO đun nó ng đượ c hỗ n hợ p chấ t rắ n A và khí B. Hò a tan hoà n toà n A và o H2SO4
đặ c nó ng. Cho B tá c dụ ng vớ i dung dịch nướ c vô i trong dư. Viết phương trình phả n ứ ng hó a họ c.
Hoá Học TV:

Giải:
CO + CuO

Cu + CO2
chấ t rắ n A (Cu + CuO dư), khí B(CO2)
CuSO4 + H2O CuO + H2SO4
Cu + 2H2SO4

CuSO4 + SO2 + H 2O
CaCO3 CO+Ca(OH)2

+
H 2O
VD10: Nêu hiện tượ ng và viết phương trình phả n ứ ng cho cá c thí nghiệm sau:
a/ Nhú ng đinh sắ t đã cạ o sạ ch gỉ và o dung dịch CuSO4
b/ Sụ c khí SO2 và o dung dịch Ca(HCO3)2
Hoá Học TV:

+ Cu (d2 mà u xanh+có kết tủ a Cu)

b, SO2+ CO(HCO3)2

Giải:
a. Fe + CuSO4

FeSO4 )...
2SO2+Ca(HCO3)2
CaCO3
+2CO2+H­2O (có kết tủ a, có khí

Ca(HSO3)2 + 2CO2
( có khí
).....................
BG1: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG 12
VD9: HSG BÌNH PHƯỚC 2011-2012:
Nướ c clo vừ a mớ i điều chế là m mấ t mà u giấy quỳ tím, nhưng nướ c clo đã để lâ u ngoà i á nh sá ng là m cho
quỳ tím hó a đỏ . Tạ i sao?
Hoá Học TV: