Professional Documents
Culture Documents
α) ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
γ) ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
(Νοσοκομειακή Περίθαλψη)
1
Η τριγωνική μορφή του «οικονομικού
κυκλώματος» στον τομέα της υγείας
Ασφαλιστική Δικαιολογητικά
κάλυψη πληρωμής
Α Β
Χρήμα
Φόροι-εισφορές Χρήμα
×ñÞìá (αμοιβές ή
åéóöïñÝò) προϋπολογισμοί
Ασφαλιστικοί
φορείς
Η κύρια ευθύνη για την οργάνωση του τομέα υγείας ανήκει στο κράτος, το
οποίο πρέπει να διασφαλίζει το ελάχιστο αποδεκτό επίπεδο υπηρεσιών
και να το διανέμει σε συνθήκες απόλυτης ισοτιμίας
5
H ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ
ΕΊΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΗ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΓΙΑΤΙ:
6
Η λειτουργία της «αγοράς» στον τομέα της
υγείας
Ο ανταγωνισμός στην Υγεία:
στην οικονομία ανταγωνισμός τιμών (price competition),
στην υγεία: ανταγωνισμός για άμεση εξυπηρέτηση, αποφυγή ταλαιπωρίας (εκ
μέρους των ασφαλιστικών εταιρειών), πρόσθετα ανταγωνισμός ποιότητας εκ μέρους
των προμηθευτών
• Η αβεβαιότητα της ζήτησης
• Οι εξωτερικότητες (externalities)
οι ατομικές αποφάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε (κοινωνικά)
μη αποδεκτή κατανομή των αγαθών και υπηρεσιών
«εξωτερικό κόστος» ή «εξωτερικό όφελος» αποτελούν στρέβλωση (distortion)
ατομικές αποφάσεις για μέτρα, που αφορούν δημόσια υγεία (πχ εμβολιασμοί)
7
Ο ρυθμιστικός – παρεμβατικός ρόλος του κράτους
Η άμεση παρέμβαση του κράτους στην παραγωγή και
διανομή υπηρεσιών
δημιουργία ενός «αντίπαλου» δημόσιου μονοψωνίου:
είτε διαπραγμάτευση με τους παραγωγούς είτε απευθείας παραγωγή
υπηρεσιών σε δικές του δομές με μισθωτούς εργαζόμενους
- γραφειοκρατική νοοτροπία, σπατάλη πόρων
- η αμοιβή με μισθό συχνά =>under-doctoring (=over-doctoring)
Ο έλεγχος της παραγωγής και της κατανομής
άδειες: άσκησης επαγγέλματος, λειτουργίας για τις υποδομές
έλεγχοι: αξιολόγησης τεχνολογίας υγείας (technology assessment), καταλληλότητας
(appropriateness), σκοπιμότητας (utilization review),
κλινικοί έλεγχοι (clinical audit)
- αναπόφευκτη ταύτιση ελέγχοντος και ελεγχόμενου
Οι επιδοτήσεις και η φορολογία
φορολογία (πχ sin – taxes): ενσωματώνει στην τιμή το εξωτερικό
κόστος μιας κοινωνικά μη αποδοτικής ενέργειας
επιδοτήσεις (subsidies): μείωση τιμής
-Φαινόμενο ουράς, σπατάλη πόρων.
- Εφαρμογή ορίων εισοδήματος =>το κοινωνικό στίγμα
αποτρέπει από τη χρήση υπηρεσιών, που έχει ανάγκη
8
Η έννοια του κόστους στον τομέα της υγείας
Κόστος
9
Η έννοια του κέρδους και του «μη κερδοσκοπικού»
Κέρδος
η όποια (θετική) διαφορά μεταξύ συνολικών εσόδων και
συνολικών δαπανών (κατά τους λογιστές)
το μέρος του λογιστικού κέρδους, που υπερβαίνει το κόστος
ευκαιρίας της επένδυσης (οικονομολόγοι)
Μη κερδοσκοπικοί Οργανισμοί
θεωρητικά, εξυπηρέτηση στόχων κοινωνίας ή των ευεργετών
συνήθως επιδίωξη αυτών των οργανισμών αποτελεί η ανάπτυξη
και η διατήρησή τους
άρα, επιδίωξή τους η εξασφάλιση θετικής διαφοράς μεταξύ
εσόδων και εξόδων
τα όποια κέρδη χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς του
Οργανισμού
η επιδίωξη εργαζομένων για αύξηση των μισθών (εκτός και αν
εργάζονται ανιδιοτελώς), συνήθως είναι ευκολότερη, αφού
συγκρούεται μόνο με τη γενικότερη επιδίωξη του Οργανισμού να
παραμένει σε κατάσταση ρευστότητας, απρόσκοπτης λειτουργίας
και σε κάποια τροχιά ανάπτυξης 10
δεν υφίσταται η έννοια του κόστους ευκαιρίας
ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Παροχή υπηρεσιών
Χρηματοδότηση
Ιδιωτική Δημόσια
Ιδιωτική ΗΠΑ, ΙΝΔΙΑ ΤΑΫΛΑΝΔΗ,
ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ,
ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΕΣ
ΧΩΡΕΣ
Δημόσια ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΓΑΛΛΙΑ, ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΕΣ
ΚΑΝΑΔΑΣ, ΒΕΛΓΙΟ ΧΩΡΕΣ, ΒΡΕΤΑΝΙΑ
11
ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
12
Το ερώτημα, δεν είναι αν πρέπει ή όχι να υπάρχει ιδιωτικός τομέας,
αγορά υπηρεσιών υγείας και ανταγωνισμός, αλλά τα όρια και ο τρόπος
λειτουργίας τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα.
Παράδειγμα Ολλανδίας: Ιδιωτικό σύστημα υγείας από την άποψη της
προσφοράς, αλλά δημόσιο από την άποψη της χρηματοδότησης.
Not more money for health, but more health for the money
(Julio Frank, Μεξικό)
1
Αποδοτικότητα: Ο λόγος του κόστους παραγωγής ανά μονάδα
παραγόμενου προϊόντος. Εκφράζεται σε χρηματικούς όρους, πχ €
300/ημέρα νοσηλείας, € 50 / εξέταση προσυμπτωματικού ελέγχου (κόστος
προγράμματος PSA)
2
Αποτελεσματικότητα: Ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνονται οι στόχοι σε
σχέση με κάποιο προκαθορισμένο αποτέλεσμα. Εκφράζεται με δείκτες
υγείας ή σε ποσοστό επιτυχίας στη διατήρηση ή βελτίωση της υγείας πχ: %
διαγνωσμένων περιπτώσεων καρκίνου του προστάτη
13
13