Asas Morfologi

EN MUHAMAD BIN TAYAB

Pengenalan

• Morfologi ialah bidang ilmu bahasa yang mengkaji perkataan dari segi
struktur, bentuk, dan penggolongan kata
• Struktur kata dimaksudkan susunan bentuk bunyi ujaran atau lambang
(tulisan ) yang menjadi unit bahasa yang bermakna.
• Bentuk kata- rupa unit tatabahasa , sama ada berbentuk tunggal atau
hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan dan penggandaan.
• Penggolongan kata- proses menjeniskan perkataan berdasarkan
keserupaan bentuk atau fungsi. Perkataan-perkataan yang mempunyai
keserupaan yang demikian digolongkan ke dalam golongan yang sama.
• Morfem ialah unit yang terkecil dalam bahasa yang mempunyai fungsi gramatis atau
menjalankan tugas nahu.
• Morfem bersifat bebas dan terikat
• Morfem bebas boleh wujud bersendirian
contoh, ajar,laut, sekolah
• Morfem terikat hanya boleh wujud bersama-sama morfem lain
contoh meng,- ter- , -an, peng-, ber-
• Sesuatu perkataan boleh dibentuk daripada satu morfem atau lebih,
Contoh
ajar – satu morfem
mengajar – dua morfem (meng- dan ajar)
persekolahan – tiga morfem ( per-, sekolah dan -an
• Semua perkataan merupakan morfem tetapi tidak semua morfem itu perkataan
• Perkataan ialah bentuk bahasa yang terkecil juga, tetapi mengandungi yang lengkap dan
dapat berdiri sendiri dalam ayat.
• Proses pembentukan kata dalan sesuatu bahasa ialah proses penyusunan morfem menurut
peraturan sistem morfologi bahasa itu.
Soalan Tutorial

1. Cari petikan dalam mana-mana bahan dan senaraikan morfem

terikat yang terdapat dalam petikan tersebut.