Uzależnienia

Zuzia
kl 4a
Czym jest uzależnienie?
● Człowiek od wieków używa różnych substancji chemicznych, tzw.
używek, które wpływają na jego nastrój, samopoczucie i postrzeganie
rzeczywistości.
● Używki mogą w niektórych przypadkach stać się środkami tak silnie
uzależniającymi, że aby je zdobyć, człowiek posuwa się do zupełnie
bezmyślnych zachowań.
● Żeby zobrazować Wam jak i gdzie dochodzi do rozwoju uzależnienia
pokażę Wam schematyczny obrazek przedstawiający budowę naszego
mózgu.
● Jak widać na obrazku kora mózgowa jest u nas najlepiej rozwinięta. Pełni rolę
strażnika naszych zachowań, kontroluje je i sprawia, że zachowujemy się
rozsądnie. Wszelkie używki zmniejszają jej aktywność, co prowadzi do utraty
panowania nad zachowaniem.
● W naszym mózgu jest również specjalny obszar - układ nagrody, którego
pobudzenie jest ko­nieczne, abyśmy czuli się komfortowo. Jest to naturalny
system, który skłania nas do zachowań pożądanych. Na przykład, gdy jesteśmy
głodni, sięgamy po jedzenie. Muszę jeść, aby zniknęło nieprzyjemne uczucie
głodu. Uzależnienie jest stanem, w którym coś się dzieje z naszym układem
nagrody.
● Używki powodują ciągłe pobudzanie naszego układu nagrody, dlatego tak
ciężko z nich zrezygnować. Nasz mózg zajmuje się tylko przyjemną czynnością
zaniedbując pozostałe.
Osoba uzależniona nie
potrafi zrezygnować z
przyjmowania używki, a
pragnienie ponownego jej
przyjęcia staje się
niemożliwe do
opanowania.

Uzależnienie to
choroba psychiczna,
która jest bardzo trudna
w leczeniu i nie zawsze
kończy się sukcesem
Rodzaje uzależnień:
● uzależnienie psychiczne - silna i ciągła potrzeba zażywania danej
substancji, wiąże się z odczuwaniem przyjemności
● uzależnienie fizyczne - występuje kiedy jakaś substancja zmienia
działanie naszego organizmu. Samopoczucie osoby uzależnionej w
przypadku odstawienia tej substancji bardzo się pogarsza (mogą
występować silne bóle, skurcze, gorączka)
● uzależnienie społeczne - osoba uzależniona chce należeć do
pewnych grup ludzi lub rówieśników
● uzależnienie od wykonywania jakiejś czynności - np.: internetu, gier
komputerowych, telefonu, portali społecznościowych
Od czego najczęściej uzależniają się ludzie:
● ALKOHOL - bardzo szybko uzależnia, jest silnie trujący dla całego organizmu
a zwłaszcza dla układu nerwowego. Uszkadza również narządy układu
pokarmowego i krwionośnego, powoduje nowotwory wielu narządów
● TYTOŃ - szkodzi zarówno palaczowi jak i osobom w jego otoczeniu. Dym
zawiera mnóstwo substancji trujących i rakotwórczych. Uszkadza układ
oddechowy
● NARKOTYKI - powodują bardzo szybkie uzależnienie, uszkadzają mózg a ich
ciągłe zażywanie jest bardzo wyniszczające dla całego organizmu. Nie wiem
czy wiecie ale niektóre leki są narkotykami i używa się ich w bardzo
określonych sytuacjach np.: łagodzą ból gdy ktoś choruje na raka
● LEKI - często ludzie uzależniają się od leków uspokajających,
przeciwbólowych i nasennych. Tak jak powiedziałam niektóre z nich mogą być
narkotykami dlatego tak ciężko z nich zrezygnować
Inne uzależnienia:

● URZĄDZENIA ELEKTRONICZNE - niektórzy spędzają coraz więcej

czasu korzystając z tych urządzeń, ograniczają kontakty z kolegami,
nie śpią, nie jedzą, zapominają o obowiązkach, czują niepokój gdy
nie mają dostępu do komputera lub telefonu
● PRACA - są ludzie którzy pracują przez cały czas, nawet kiedy nie
muszą. Nie potrafią odpoczywać a ich myśli krążą ciągle wokół
pracy
● HAZARD - czyli wszystkie gry w których możemy wygrać lub stracić
pieniądze.
● ZAKUPY - niektórzy uwielbiają wydawać pieniądze i czują silną
potrzebę posiadania wielu (nie zawsze potrzebnych) rzeczy.
● NAPOJE ENERGETYCZNE - zawierają duże ilości cukru i kofeiny,
które w nadmiarze wywołują zaburzenia pracy serca, bóle i zawroty
głowy, dolegliwości żołądkowe
Ciekawostki o substancjach uzależniających:

Heroina - narkotyk, bardzo silnie uzależniający. Otrzymywana była z

maku (dlatego uprawa maku w Polsce jest zabroniona). Kiedyś był to
“cudowny” lek na kaszel, gruźlicę i depresję. Ten kto ją zażywał czuł się
“heroicznie”- stąd wzięła się jej nazwa. Co ciekawe gdy ją otrzymano
twierdzono, że nie uzależnia!? Zachęcano do spożywania jej z alkoholem
lub zmieszanej z cukrem. Popularne były dropsy na kaszel z 80%
zawartością heroiny oraz syrop. Podczas wojny w Wietnamie ok. 40%
amerykańskich żołnierzy zażywało heroinę. Dziś w Ameryce podaje się ją
narkomanom, którzy zażywają mocniejsze narkotyki, próbując bardziej
kontrolować ich nałóg i zachowanie.
Substancje uzależniające

Kokaina - pochodzi z Ameryki Południowej, i uzyskuje się ją z liści rośliny-koki.

Była popularną używką Indian peruwańskich i Inków - żuli liście koki podczas
obrzędów religijnych. Stosowano ją również w lecznictwie jako znieczulenie w
zabiegach na oczy i uszy (nawet u dzieci!). Używano jej w różnych lekarstwach
na ból zębów, papierosach i napojach. Napój Coca-cola wszedł na rynek w
1886 jako mieszanka ekstraktów krzewu koka i nasion drzewa kola.
Reklamowano ją jako „wartościowy napój pobudzający umysł i leczący
wszystkie przypadłości nerwowe”. Do 1903 r. typowe opakowanie zawierało
około 60 mg kokainy. Dzisiejsza Coca-cola nadal zawiera ekstrakt z liści koki –
The Coca-Cola Company importuje obecnie ok. 8 ton liści rocznie, jednak
zabieg ten ma wpływ jedynie na walory smakowe, gdyż narkotyk jest usuwany.
Alkohol - ciekawe jest to, że ma bardzo duży potencjał uzależniający
(jedna z 5 najsilniej uzależniających substancji na świecie!), a jest to
zupełnie legalna i ogólnie dostępna używka. Uzależnienie można wywołać
u bardzo wielu zwierząt. Na przykład, jesienią na ziemię spadają śliwki i
zaczynają fermentować - wytwarza się w nich alkohol. Uwielbiają to osy. Te
osy się upijają, potem podrywają się z kacem, stają się bardzo pobudzone,
agresyw­ne i znowu wracają do tego alkoholu. Są grupy zwierząt, które
łatwo uzależ­niają się od alkoholu, ale są i zwierzęta, które uzależniają się z
wielkim trudem.
Linki do quizu:
● https://wordwall.net/pl/resource/1790066/uzale%C5%BCnienia
● https://wordwall.net/pl/resource/11975752/uzale%C5%BCnienia
● https://wordwall.net/pl/resource/17429563/uzale%C5%BCnienia