5.

3 Cara Peluasan Kuasa Asing di Negeri-negeri Melayu, Sabah, dan Sarawak

Hasil Pembelajaran
Pelajar dapat menerangkan cara peluasan kuasa asing di negeri-negeri Melayu, Sabah dan Sarawak.

Perluasan Kuasa Asing

Perlluasan Kuasa di Pulau Pinang (1786) Perluasan Kuasa di Melaka (1795) Perluasan Kuasa di Naning (1831-1832) Perluasan Kuasa di Singapura (1819) Perluasan Kuasa di Negeri2 Melayu Utara Perluasan Kuasa di Sarawak (1842) Perluasan Kuasa di Sabah (1877)

Perluasan Kuasa di Pulau Pinang 1786

Kedudukan Pulau Pinang dan Seberang Prai

Faktor Perluasan Kuasa di P.Pinang

Kedudukan Pulau Pinang yang Strategik Kepentingan Perdagangan dengan China Pelabuhan Persinggahan Kedudukan Bengkahulu terlalu jauh Keperluan pangkalan tentera British Tawaran Kedah

Francis Light bukan founder of Penang tetapi perampas P.Pinang

Dia dilahirkan di Suffolk, England dan merupakan bekas kelasi Angkatan Laut Diraja British dari tahun 1759 hingga 1763. Mulai tahun 1765, dia bekerja sebagai seorang pedagang untuk Syarikat Hindia Timur Inggeris.

http://www.penang-traveltips.com/biography-of-captain-francis-light.htm

http://sejarahnagarakedah.blogspot.com/2007/11/sultan-muhammad-jiwa-1710-1778.htm

Perjanjian Penyerahan Pulau Pinang

Berlaku tahun 1785. Sultan Abdullah meminta bantuan perlindungan EIC daripada ancaman siam. Baginda Menawarkan Pulau Pinang sebagai pertukaran. Sultan Abdullah melantik Francis Light sebagai wakil untuk menyampaikan beberapa syarat kepada Gabenor Jeneral di india.
Mendirikan pangkalan di pulau pinang.

Perjanjian 1795
SYARAT PERJANJIAN EIC dibenar menduduki Pulau Pinang dengan syarat mereka bersetuju mengawal Kawasan perairan Kedah daripada musuh EIC bersetuju membayar $30 000 setiap tahun kepada Kedah sebagai bayaran Ganti rugi kerana Kedah kehilangan perdagangan apabila Pulau Pinang Menggantikan Kuala Kedah sebagai pelabuhan EIC hendaklah melindungi Kedah daripada ancaman musuh, sama ada dari darat atau laut. Segala Perbelanjaan perang ditanggung Kedah Semua kapal yang datang ke Kedah tidak boleh dihalang oleh EIC begitu juga EIC Tidak boleh melindungi musuh-musuh Kedah

Tipu Helah Francis Light

Francis Light menggunakan tipu helah dengan memberi jaminan kosong. Tindakan Light itu sebenarnya tidak sah kerana syarat syarat perjanjian masih belum diakui oleh kerajaan Britain di London. Light menuduh Sultan Kedah cuba berbaik baik dengan Belanda untuk menghalau EIC dari Pulau Pinang. 1790, rundingan diadakan antara Francis Light dengan Kedah tetapi gagal dan Kedah menyuruh Light supaya berundur dari Pulau Pinang. 1791, Francis light bertindak dan menyerang memusnahkan angkatan Kedah dan Kedah terpaksa menandatangani satu perjanjian damai dengan EIC pada bulan Mei 1971.

Penyerahan Seberang Perai 1800

Kedah memnghalang bekalan makanan ke pulau pinang. Pada tahun 1800, satu perjanjian baharu ditandatangani antara EIC dengan Sultan Kedah. Pulau Pinang tidak perlu lagi bergantung pada Kedah untuk mendapatkan bekalan makanan. Melalui perjanjian 1791 dan 1800, Kedah kehilangan dua buah wilayah kepada British , Pulau Pinang dan Seberang Perai tanpa memperoleh sebarang perlindungan .

Perluasan Kuasa di Melaka 1795

 1795 Napolean Bonaparte (Perancis) tewaskan (Raja William)Belanda. Perancis berhajat luaskan pengaruh di Asia Tenggara Melaka dan Betawi Raja belanda bimbang wilayahnya di timur jaduh ketangan Perancis Raja Belanda keluarkan arahan Surat-Surat Kew kepada gabenor supaya serahkan wilayahnya buat sementara waktu kepada British British menduduki Melaka pada Ogos 1795 dan diserahkan semula pada 1818 British memperolehi semula Melaka melalui Perjanjian Inggeris-Belanda 1824

Perluasan Kuasa British di Naning 1831-1832

Faktor Peperangan
Bayaran cukai 1/10 dari hasil tanaman Keenganan Dol Said patuhi arahan British Keenganan Dol Said mengakui ketunan British Keenganan Dol Said sebagai pengutip cukai dan menerima bayaran pencen

Peristiwa Peperangan
1831 Kapten Wyllie menyerang Naning tetapi kalah teruk kerana Dol Said dibantu Penghulu Remai dan Recat, Penghulu Gemenceh, Rembau (Syed Shaaban) 1832 Serangan kedua British diketui Kolonal Herbert. Dol Said tidak dibantu Rembau. Dol Said tewas dan melarikan diri ke Melaka Naning diletakkan di bawah Melaka, Dol Said dilucutkan jawatanya dan dibuang ke Melaka serta di beri pencen dan sebuah rumah

Perluasan Kuasa di Singapura

Faktor Pendudukan Singapura

Faktor
British mencari Pelabuhan Baharu Pulau Pinang gagal penuhi keperluan British terpaksa pulangkan Melaka dan Betawi kepada Beland Kemajuan perdagangan dengan China

Kepentingan
Dapat mengawal laluan S.Melaka dan S.Sunda Menyekat kuasa monopoli Belanda Sesuai dijadikan pelabuhan bebas

Perjanjian Inggeris-Belanda
1. Ditangani pada 17 Mac 1824 antara pihak Britain dengan Belanda. British: Belanda: Diwakili oleh George Canning Diwakili oleh Charles W.Wymn 2. Juga dikenali sebagai Perjanjian London. 3. Diadakan di Timur.
Dilakukan bagi menamatkan perbalahan dan hubungan tegang yg berterusan demi menjaga kepentingan politik dan negara masing2.

Perjanjian Inggeris-Belanda,1824

Persaingan Perdagangan Inggeris-Belanda di Timur

Bantahan Belanda terhadap Pendudukan British di Singapura

(b) Bantahan Belanda terhadap Pendudukan British di Singapura (i) Tindakan Raffles (British) mengambil Singapura pd tahun 1819 menjadikan hubungan kedua2 buah negara tegang. Belanda menyifatkan tindakan tersebut sebagai pencabulan ke atas hak mereka dan menyuruh British berundur.
Reaksi Pegawai British yang menyokong Belanda Lord Hastings (Gabenor Jeneral di Calcutta) berasa marah krn Raffles meletakkan dirinya dlm sesuatu yg rumit. Oleh itu, beliau membatalkan arahan kpd Raffles bg mengelakkan ketegangan ttpi arahan tidak sampai.

Bannerman (Gabenor British di P.Pinang) mendesak Britishberundur dari Singapura.

Perjanjian Inggeris-Belanda,1824

Perkembangan Pesat Singapura

Persahabatan Britain dan Belanda di Eropah

(c) Perkembangan Pesat Singapura (i) Bilangan penduduk meningkat drpd 5000 org (Jun 1819) kpd >10 000 org pd tahun berikutnya. (ii) Memperoleh keuntungan sebanyak $4 juta setelah diberi taraf pelabuhan bebas dlm masa setahun slps pelabuhan dibuka.
Sebab: Pedagang tertarik ke Singapura krn mrk telah lama berdagang di bawah sekatan Belanda dan kedudukan Belanda sbg pelabuhan bebas berjaya memecah monopoli perdagangan Belanda di Asia Tenggara. Akibat: Belanda tidak lagi dpt menutup laluan di Selat Melaka atau mengancam perdagangan antara British dgn China jika sesuatu peperangan berlaku. British enggan menyerahkan semula pulau itu pd Belanda krn dilihat mempunyai masa hadapan yg cerah terutamanya sebagai pusat pelabuhan, perdagangan dan pangkalan laut.

(iii) Kedua2 buah negara berpendapat bhw pengaruh negara luar dapat disekat melalui perjanjian. (d) Persahabatan Britain dan Belanda di Eropah (i) Britain dan Belanda ingin berbaik setelah berakhirnya Perang Napoleon krn mempunyai kepentingan masing2.

Pendapat British: Hubungan baik dgn Belanda amat penting dari segi keselamatan krn kedudukan negara yg dekat. Belanda sesuai digunakan oleh pihak musuh utk menyerang Britain spt tahun 1795.

Pendapat Belanda: British banyak membantu mereka. Britain memberikan bantuan kewangan kpd Belanda semasa kemerosotan perdagangan yg dialami oleh Syarikat Hindia Timur Belanda di Timur dan kakitangan yg mengamalkan rasuah.

Syarat-syarat Perjanjian Inggeris-Belanda, 1824

1. Dapat dibahagikan kpd 2 kategori yg utama: (m/s 53)
Syarat2 Perdagangan 1. Kapal perdagangan drpd luar kedua pihak Syarat2 Wilayah: dibenarkan saling memasuki wilayah msg2 1. Belanda bersetuju untuk menyerahkan semua dgn syarat dikenakan byrn yg telah dttpkan loginya di India, Melaka, dan semua jajahan oleh kedua2 belah pihak. takluk Melaka kpd Britan. 2. Belanda x dibenarkan utk mengamalkan dsr 2. Belanda jg bersetuju utk menarik balik monopoli dgperdgngan di kwsn Kepulauan bantahannya thdp pendudukan British di Melayu. Kuasa monopoli Belanda hanya Singapura & mengiktiraf kedudukan Singapura terhad dlm monopoli rempah di P.Muluku. sbg sebuah pelabuhan yg dimiliki oleh Britain. 3. Kedua2 pihak bersetuju x mengganggu 3. British bersetuju berundur dr Sumatera dgn hbgn perdgngan antara satu sama lain dgn menyerahkan Bangkahulu dan semua kwsn milik kuasa tempatan. Kedua2 pihak jg bersetuju SHTI di Sumatera kpd Belanda. bekerjasama utk menghapuskn kgiatn lanun 4. Belanda berjanji x membuka sbrg petempatan @membuat sbrg perjanjian dgn mana2 pemerintah 4. Kedua2 pihak hendaklah mberi lynn istmwa kpd pihak yg 1 lg ketika berurusan di India, di NNM. Kepulauan Ceylon (Sri Lanka), & K.Melayu. 5. British bersetuju x membuka sbrg petempatan Peraturan am ttg cukai kastam yg harus @membuat sbrg perjanjian dgn mana2 pemerintah dibayar akan dirangka. di Sumatera@kwsn selatan dr Selat Singapura, 5. Belanda bersetuju membyr sbnyk 100000 termasuk Kepulauan Karimon dan Kepulauan pound utk menjelaskan hutangnya kpd Riau - Lingga. Britain.

Soalan
Bincangkan faktor-faktor campurtangan British di Tanah Melayu ? Kedatangan British di Tanah Melayu membawa kebaikan.Bahaskan.