You are on page 1of 5

ZOMITE TUIBANG KIGAWM-IN MAPANG KHAWM NI

By Chin Do Kham, D.Min., Ph.D. General Secretary Global Zomi Alliance

(3rd World Zomi Convention hun a taksa mahmah a hong kihel ding kilawp mahmah kimlai, Pasian vaihawmna bangin, Sia Chin Do Kham in Dt.13th Oct, 2013 nin hiai letung khovel hong nutsiatsanta hi. Hiai Convention ah taksa in hong kihelthei kei leh zong, a deihsakna lianpen toh hong uap ahi chih, Organising Committee in ki chiamteh ahi. Amah kha tawldam henla, Zomi-te kipumkhatna dia a muhkhawlhna leh lunggeelte in hong nungthuap tawntungta hen..).

Thumasa
Pasian in leitung ah minam khat a hong bawl Zomite ihi hi. I pu i pate hun lai-in, lokho singpua in Zogam kuam a, singnuai gammual ah na nungta uh hi. I pupa gam Zogam panin khuahun zuiin mun tuamtuam ah i kikhen hi. Gam le lei a ngak Zomite i om bangin, leitung gam tuamtuam ah a lomlom in zong i teng ta hi. Pilna, neih le lam, sep le bawl ah midangte tawh nungta khawm, vaihawm khawm in i om ta hi. Zogam Zomite bek hi nawn loin, Leitung bup a huam Zomite ihi ta hi. Ka phawk kikkik thu khat in, Koi mun koi gam-ah i teng zongin i Zomi hihna a kipaikhia thei lo cih thu ahi hi. America gamah ka ten zawh kum 23 cing khin ta hi. Mikangte tawh kiveng khatin, nasem khawm, an ne khawm tui dawn khawm-in ka om uh hi. Ahi zongin, America-a a teng, America gammi ahi, Zomi mah ka hi tawntung ding hi. Bangzah takin English ka siam zongin, mikang an ne in lim kasa zongin, mikangte lamsa innah ka teng zongin mikangte in, ei mikang te hong ci ngei lo ding uh hi. Asia pan hong pem Zomi pa hong ciden ding uh hi. Kei le kei mikang pau siam kisa-in, mikang puan silh in, mikang an bek lim ka saphial zongin, Zomi ka hihna bei ngei lo ding hi. Ka pianpih ka Zomi mel zong ka paithei kei ding hi. Zomi ka hih lam selbawl a ka nuntak leh kei le kei a kineih, kei le kei a kikhem, a hehpih huai Zomi pa ka hizaw ding hi. Zomi ka hihna kei deihtel tawm hi lo hi. Pasian hong piansakna, ka pianpih ahi hi. Zomi khat ka hihna zumpih loin ka hihna bangbang-in, midangte tawh ka kizop ciang bekin kineih na a om nawn lo lungsim suahtakna ka nei thei hi. Zomi ka hihna ka kiphatsakpih kei a, ka angtan pih hi. Ka neulai-in Zomi ka hihna ka maizum pih ngei-a, ka upat ciangin Zomi a hong bawl Pasian tungah lungdam ka ko zaw hi.

Zomite ih hihna kiplet ding thupi aa, tua bangmah in Zomi a kici lo, Pasian bawlsa mi namdang te zong ih itding, midang te tawh a hithei zah aa ma ihpan khop theihding zong thupi mahmah hi. Leitung ah Zomite bek ki tuam ten theilo ding aa, namdang te tawh zong vai ih hawmkhop loh a phatmawh na mun hong omzel hi. Ei mimal aa ih picin tek leh ih innkuan picing ding aa, ih innkuan ciat ih picin leh ih veng leh ih khua picing ding hi. Ih khua ciat ih picin leh ih district, ih state leh ih gambup, ih nambup ih picing thei pan ding hi. Leitung ah na khempeuh a kizom dimdiam a hihi. Tua te khempeuh sungpan in, ih mimal, ih minam leh ih Zogam ih puah ih zun zawh nading in, mihing tha bek tawh ma kitun zolo ding aa, a nungta Pasian bulphuh in, a ma ompih na leh pahpihna tha tawh ma ihpan leh ih lawhcing ding hi. Thagum hat hang hilo, vangliat na hang zong hilo, ka kha tha bek tawh nama na tun ding hi (Zekhariah 4:6). Tua man in, GZA ii thu bulphuh pi in, A nungta Pasian bulphuh in, Zomi khempeuh ki pumkhat aa, a bucing khantohna neih nading cih a hihi. Tu laitak Zomite dinmun ka et ciang in midang te ih phak nailoh na pawlkhat kamu hi. A hizong in ka lung muan mahmah na thu khat om hi. A nungta Pasian ih biak, ih pom cinten aa, lei le van a piangsak pa, mihing te a ma mel sun aa hong bawl pa maipha ih ngah nak leh thupha ngah minam taktak ih hiding hi. Topa pen Pasian-a a nei minam, a ma luah ding a teelna a ngah minam in thupha ngah a hi hi (Late 33:12). Ki niamkhat na le thungetna tawh Pasian maipha zong ni. Tu ciangciang hong ompih den ih Pasian nungngat kei ni, taisan ngeikei ni. A mahlo in bang mah tangtunglo ding hihang. Na khempeuh a piangsak pa, ukna leh thu neihna khempeuh a nei pa, a tawntung pan a tawntung dong aa a mukhol Topa pilna leh hatna ki makaihsak leng a keu sa ih gamte hong nosuah kik in, ih gual lelhna lampi gualzawh na tawh ih tawn kik teitei ding aa, thupha ngah miman bek hilo in, minam khempeuh te aa ding in thupha ih hi ding hi. Kicintakna nei lopi mah, Leitungbup Zomi Kipawlna GZA (Global Zomi Alliance) ah makai khat a ka kihel khak manin hampha ka kisa hi. Tunin Lamka khuapi a kibawl The 3rd World Zomi Convention ah GZA Central Committee tangin kong kihel theih manin ka lungdam hi. A vaihawm Zomi Council le makai mimal tampite tungah lungdam kong ko hi. Kawlgam zong democracy gam hong suakta a hih man in, mailam ah sak leh khang, nitum nisuah na, sim leh mal, tui lu tui taw, gamsung gampua aa a ki khenthang Zomite ki khen nonlo in tuni aa kipan tuibang kigawm in mapang khawm tading hihang.

Global Zomi Alliance (GZA) Hong Piankhiatna


GZA hong pian khiatna thu tawm hong pulak nuam ing. Kawlgam sung Zomite tenna Zogam ah American missionary ahi Joseph Herbert Cope le a zi Elizabeth te sangmang nasem ding a hong

tun (1910) zawh uh kum 100 cinna khawmpi Cope Centennial Jubilee Celebration November 25-28, 2010 sung Tedim khuapi ah nasiatak in kibawl a, mipi 20,000 bang hong kihel thei uh hi. Tua khawmpi hunsung, December 27, 2010 ni sun laitak-in, mun tuamtuam pan hong pai makai 70 te maitang kimu khawmin holimna kinei hi. Tua hun sungah, Zogam sungah Missionary masa pen Cope te nupa hong tun zawh kum 100 cin pawi bawl ngeingai a, innlam zuatkik ding ciangbek hisak loin, kum 100 cin khit mailam ah Zomite i kalsuanzia hong makaih ding makai pawlkhat kiseh-in, tuate in Zomi bup hong makaih uh hen! cih khensatna kinei hi. Tua hunsung mah in, makai dingin hih a nuaia teng kiseh hi. (Tua hunlai-in Burma kumpi kikhel nai lo ahih manin gam nih kikal kizop dan a buaihuai khak ding lung hihmawhna tawh Kawlgam lam a makaite bek a kiseh phot ahi hi.) (1). President - Rev. Simon Pau Khan En, Ph.D. (2). Vice President Bishop Felix Lian Khen Thang, J.C.D. (3). General Secretary Rev. Chin Do Kham, D.Min., Ph.D. (4). Assistant Secretary Rev. Do Suan Mung, D.D. (5). Member Rev. Gin Khan Khual, Ph.D. (6). Member Rev. J.M. Ngul Khan Pau, D.Miss. (a nung ciang guanbeh) Khawmpi hun sung December 28, 2010 sun hunpi sungah Pasian nasem 200 val le khawmpi sim a hong pai mipi khempeuh in a kiseh makai 5 te a dingin, Pasian tungah thungetsakna tawh apna kinei ziahziah hi. Hih maban zomin, April 27-30, 2011 sung Singapore a om Zomite inntekna le panpihna tawh makai 5 teng in Singapore ah a masa pen meeting nei uh hi. Makai 5 tengin India lam a Zomite sung pan hong kihel loh phamawh sa ahih manun Dr. J.M. Ngul Khan Pau le Evangelical Baptist Convention (EBC) a Executive Director (by designation) te Central Committee member a behlap dingin khensat uh hi. Phone le email tawh zotna (invitation) kinei a, Dr. J.M. Ngul Khan Pau in hong sang pah hi. Tua laitak a EBC Executive Director a sem Rev. Kham Khaw Lun in email tawh lai hong khakkik a, Mailam ah damdamin hong ngaihsun lai nung, hong ci hi. Tua hun a kipan Dr. J.M. Ngul Khan Pau tawh kigawmin GZA Central Committee Member 6 tawh vaihawmna a kinei toto ahi hi.

GZA Ngimna Bulpi le Kivaipuakzia


I. Kipawlna Min: Hih kipawlna min in Global Zomi Alliance kici ding hi. II. Kipawlna Huam: Hih kipawlna in leitungbup a om Zomi khempeuh a huam ahi hi.

III. Minam Min: Tangtawn a kipan i pu i pate Zomi ci-in na kilo uh ahih manin, i minam min pen Zomi mah kiciden ding hi. IV. Vision (Ngimna): Hih kipawlna in Pasian bulphuhin Leitungbup Zomite kipumkhat a, a bucing khantoh nading ngimna tawh kipawlna ahi hi. V. Our Role (Panmun Lakna): Hih kipawlna i ngimna ahi kipumkhatna le a bucing khantohna a tangtun theih nadingin kipawlna makaite in Pasian thu siksanin a kisapna zui-in hangsan takin mipite lamlak ding hi. Hih kipawlna in hong uk kumpite tawh kizopna hoih nei-a, a piantheihnate ah gam le minam a dingin sepkhop ding lunggulhna nei hi Global Zomi Alliance i ngimna bulpi ahi, Pasian bulphuhin Leitungbup Zomite kipumkhat a, a bucing khantoh nading ngimna a tangtun nadingin kivaipuakzia ding Unity le Development ci-in nampi nih in kikhen hi. Kipawlna i tup le ngimnate a tangtun nading a, a semkhia dingin Standing Committee 15 kinei hi. A. UNITY: Hih Section (A) nuaia vaiteng pen leitungbup huamin kivaihawm khawm ding hi. 1). Unity and Fellowship Committee 2). History, Culture and Literature Committee 3). Zomi Linguistic Committee 4). Public Relations Committee B. DEVELOPMENT: Hih Section (B) nuaia teng pen a mun a gam (e.g. Myanmar gam, India) zuiin kivaihawm ding hi. 5). Education Committee 6). Ecology and Environment Concern Committee 7). Public Healthcare Committee 8). Agriculture and Livelihood Committee 9). Media and Communication Committee 10). Community Development Committee 11). Women Committee 12). Youth Committee 13). Music Committee 14). Sports Committee 15). Finance Committee

GZA Maban
A khatveina GZA Khawmpi Kalaymyo khua Agape Ministry Center ah December 14-18, 2011 sung kinei a, Kawlgam le India pan hong pai Zomi makai 345 hong kah thei uh hi. Tua khawmpi

sungah, hih a tunga, Central Committee-te khensatna ahi kipawlna min, ngimna bulpite le kivaipuak zia dingte a kipan Committee 15 minte delegate khempeuh in khutlapna tawh kipsakna kinei hi. Khawmpi hun sungah sep khiat ding vai thupi khensatna pawl khat kinei hinapi in, Kawlgam kumpi lam kikhelna lianpi hong om ciangin, gelna bangin kisem khia khin theipah lo a, khua hun kikhel dan hungaih kawmin mailam ah zoptoh ding ahi hi. A Nihvei Na GZA Makai Khawmpi Tedim khuapi ah November 14-17, 2013 sung kinei ding hi. Tua sungah Zomi te dinmun etcian na le mailam kalsuan ziading kikupna ki neiding hi. Tunai ciangin, Kawlgam kumpi zong hong kikhel mahmah ta ahih manin India le Kawlgam bek hi loin leitung gam tuamtuam a om Zomite khut khat tawi khe khat khai bangin ma i pan khop theih ding hun hong tung ta hi. GZA pen Zomi a kici khempeuh huamkim a kipawlna ahih bang mahin, khutzepsa in gal et lo a, ma i pankhop ciat nadingin GZA Central Committee pan kong zawn uh hi. India gam a om Zomite, Kawlgam sung a om Zomite le tuipi galkai Zomite tuibang luangkhawm in mapang khawm ding hihang.

Thukhupna
Zomite hong kikhenthangsak ahi kumpi ki-ukna gamgite, biakna pawlpi kibat lohnate, kampau awsuah kibat lohnate, khua le tui kibat lohnate panin leitungbup Zomite kipumkhat a i kalsuan khop ding a kinaksap mahmah hun ahi hi. I kilamdannate uangsak zaw loin, i kibatna (Common Ground) thupisak in i lungsim puakziate picingsak ni. Nampi lungsim pua ciat ni. Zomite picing leng mi namdangte muan le suan i suak dinga, kua man hong simmawh zo kei ding hi. Tuni a kipan in tuilu tuitaw, sak le khang, nisuah nitum, gamsung gampua le tuipi galkhat a om Zomi khempeuh sikhat namkhat i hihna kipsak semsem ni. A nungta Pasian bulphuhin kalsuan khawm ni. Zomite tuibang luangkhawmin, maciang suan khawm leng Sian in lumbang hong sung ding a, Zogam nibang hong tang ding hi (Zogam Lalpu). Ei le ei ki-it keileng kuan hong it ding? Ei le ei kikhual kei leng kuan hong khual ding? Ei le ei kisia leng kuan hong gum ding (JK Kam). Zomite sabang tatna mual le guam in hong khen hangin leitung khantohna ahi email, internet, phone, video te tawh kizom thei ta hi hang. Mai lam ah i kizopna hong manlang semsem dinga, mimal a kimuh khopna zong hong tam semsem ding hi. Tua ahih manin Pasian muanna tawh Zomite mailam ding LAMETNA lianpi ka nei hi. Van le lei a piangsak vanglian Pasian in a teltuam Israel mite a ompih bangin Zomite hong ompih-in, hong makaih den ta hen!

You might also like