Duyum

ve
Algı
 Duyum
• Duyum: Çevremizdeki
uyarıcıların, duyu
organlarımız
tarafından algılanıp,
sinir akımı haline
dönüştürülerek
beynimize
ulaştırılması
 GÖZÜN YAPISI
• Kornea
• Pupil (gözbebeği)
• İris
• Lens
• Retina
• Optik Sinirler
2 tip hücre bulunur
1.Çubukçuk (Rod) Gece görmeyi sağlar
2.Koni (Cone) Renkleri algılarlar
KULAK
 KULAĞIN YAPISI
• Dış Kulak: Kulak kepçesi, dış kulak yolu, kulak
zarı

• Orta Kulak: Ağıza östaki borusu ile bağlıdır.

Burada 3 küçük kemikçik bulunur.(Çekiç, örs,
üzengi)

• İç Kulak: Ana bölümler; “salyangoz” denilen

helezonik kemikten oluşmuş bir yapı ve denge
duyusunu sağlayan “vestibuler organ”.
 Nasıl duyarız?
• Kulak kepçesi tarafından yakalanan ses, işitme
kanalındaki kulak zarı tarafından, ora kulaktaki
örs, çekiç ve üzengi kemikleri aracılığı ile iç
kulaktaki “salyangoz”a aktarılır. Salyangoz, ses
dalgasını, beynin anlayabileceği elektriksel
işarete dönüştürür. Bu aktarma ve çevirme
işlemi sonunda duyma gerçekleşir.
 Kimyasal duyular: Tat
• 4 bölge: Acı, ekşi,
tatlı, tuzlu.

• Tat tomurcukları
( papillalar)

• Sinir liflerinden, sinir

akımı ile beyne
iletilir.
 Kimyasal duyular: Koku
Nasıl Koku Alırız?
• Burnun üst kısmında koku epiteli adı
verilen alıcı hücreler vardır. Buruna giren
gazlar, burun içinden geçerken bu
hücreleri uyarır; bu uyarılma, sinirsel
enerji olarak beyne gider ve orada
algılanır.
 DOKUNMA

• Derideki alıcı duyu hücreleri

birbirleri ile sürekli iletişim halinde

• Tek tek sinir hücreleri yok, karmaşık sinirler var

• Acı, sıcaklık, soğukluk ve basınç, tek tip alıcı

hücrelerin değil, birbirinden farklı türden
hücrelerin etkileşimleri sonucu ortaya çıkar
 Algı
Algı: Duyu organları
tarafından
kaydedilen
uyarıcıların beynimiz
tarafından
örgütlenip,
yorumlanarak anlamlı
hale getirilmesi.
 Algılar
• Duyumların salt kopyası değildir.

• Uyarıcılara dayalı olarak yaptığımız yorumlar

ve anlamlardır.

• Çevremizi düzenli ve anlamlı olarak

algılamamız; alınan uyarıcıların beynimiz
tarafından yeniden örgütlenmesi ile sağlanır.
 Algının Özellikleri
1. SEÇİCİLİK

2. DEĞİŞMEZLİK

3. ÖRGÜTLENME

4. DERİNLİK ALGISI
 1.SEÇİCİLİK
• Pek çok uyarıcı var ama biz bazılarını algılarız

• Yaşamsal bir önemi var:

Eğer algıda “seçicilik” olmasaydı, beynimiz aynı

anda değerlendiremeyecek kadar çok uyarıcı alacak
ancak bunlardan hiç birine uygun davranımda
bulunamayacaktı.

• DİKKAT, hangi uyarıcıyı seçerek algılayacağımızı

belirleyen en önemli süreç.
 Dikkat

1. Şiddet ve Büyüklük 1. İhtiyaçlar

2. Kontrast 2. Beklentiler
3. Hareket 3. İlgiler
4. Tekrar 4. Öğrenme
5. Gariplik ve Yenilik
 2.DEĞİŞMEZLİK
1. Şekil Değişmezliği

2. Büyülük Değişmezliği

3. Renk Değişmezliği

4. Parlaklık Değişmezliği
 3.ÖRGÜTLENME
• ŞEKİL-ZEMİN ALGISI

• GRUPLAMA

• TAMAMLAMA
 Şekil-Zemin Algısı

Algılanan nesne: ŞEKİL

Nesnenin üzerinde ya da
içinde bulunduğu
ortam ise: ZEMİN
 Gruplama

• 1. YAKINLIK

• 2. BENZERLİK

• 3. DEVAMLILIK
TAMAMLAMA
 4. DERİNLİK ALGISI
• Gözümüzü ağ
tabakası sadece 2
boyut görme
yeteneğine sahip.

• Ancak, algılarken 3
boyutlu algılarız.
 Derinlik Algısı
• MONOKÜLER
İPUÇLARI
1. Gölgeler
2. Araya girme
3. Açıklık
4. Göreli Yükseklik
5. Doğrusal
Perspektif
 Derinlik Algısı
• BİNOKÜLER
İPUÇLARI
1. Ağtabakasal
Farklılık

2. Konverjans
ALGI YANILMALARI
ALGIDA ÖĞRENMENİN ROLÜ

•Derinlik, şekil-zemin,
renk algısı doğuştan

•Algısal Değişmezlik,
algıda örgütlenme,
öğrenme yolu ile