TAMADUN MELAYU

PENGENAL AN dan KONSEP TAMADUN MEL AYU

Pengenalan
Tamadun yang dibentuk oleh sekelompok manusia sebagai kumpulan orang2 Melayu dan bertempat di suatu wilayah di Asia Tenggara yang dikenali sebagai Gugusan Kepulauan Melayu, Gugusan Kepulauan Melayu-Indonesia, Alam Melayu dan Tanah Jawi

Tamadun ini berkembang di Kepulauan Melayu, di Asia Tenggara. Tamadun ini kemudiannya diresapi unsur-unsur Hindu, China dan agama Islam.

Istilah Melayu
3 pengertian 1. Ras (genetik/biologi) 2.Kebudayaan pegangan yg didasari agama Islam dan adat resam 3.Bahasa melayu: bahasa kepulauan melayu ( Suku Jawa, Sunda, Madura, Aceh, Minangkabau, Bajau, Murut, Bugis, Sasak ,Melanau, Iban, Sulu)

Pembangunan Ekonomi Tamadun Melayu

pelabuhan-pelabuhannya dilengkapi dengan kemudahan-kemudahan asas. perdagangan di alam Melayu ini banyak bergantung dengan jalan perhubungan laut Kerajaan Srivijaya, Majapahit dan Melaka umpamanya telah mengenakan cukai ke atas pedagang yang melalui Selat Melaka dan Selat Sunda dan cukai perniagaan. Mata wang : kulit siput geweng, bijih

SEJARAH PEMBENTUKAN
5000 tahun lalu Asas pembentukan: 1)Penguasaan teknologi pertanian 2)Amalan bermesyuarat 3)Kemuculan nilai-nilai yang dibentuk sendiri mahupun dari hasil interaksi antara tamadun-tamadun luar 4)Hasil laluan perdagangan-Perdagangan dikuasai pemimpin sesebuah kerajaan 5)

Empayar Melayu Sebelum Islam

Penguasaan teknologi maritim Ada pengaruh Hindu-Buddha : monumen keagamaan iaitu candi Empayar dominan ialah empayar Funan dan empayar Sri vijaya Menurut sarjana India & China, Kerajaan Melayu awal ialah Langkasuka ,Beruas, Sri Vijaya.

Kepercayaan Tamadun Alam Melayu

vSebelum pengaruh Hindu berkembang di Alam Melayu, orang-orang Melayu berpegang kepada faham animisme.

vMalah apabila ajarah Hindu, Buddha dan Islam meresap ke dalam kehidupan orang-orang Melayu, kepercayaan animisme masih lagi diamalkan.

Empayar melayu selepas Islam

Islam datang melalui 3 laluan I. Secara langsung laluan perdangangan dari T.Arab dan Parsi II.Perdagangan darat ke benua kecil India seterusnya Asia tenggara III.Laluan perdagangan darat ke Tanah Besar China

Implikasi Selepas Kedatang Islam

POLITIK

1. Institusi kesultanan -> kerajaan Turki Uthmaniyyah 2. Menggunakan undang-undang syariah 3. Gelaran berunsur Islam Sultan-juga ketua Agama Islam 4. Sultan dibantu oleh ulama dan mufti dalm pentadbiran 5. Semarak semangat jihad orang melayu menentang penjajah

KESUSASTERAAN

1. Melaka menjadi pusat pengajian dan penyebaran Islam yang terkenal(zaman sultan muzaffar syah

2. Acheh: serambi mekah, pusat penterjemahan dan penjualan kitabkitab suci

PENDIDIKAN

1. Di Melaka: Istana sebagai institusi pendidikan dan ada perpustakaan untuk menyimpan kitab, sastera Islam. 2.Acheh : menumpukan pengajian rendah, menengah, tinggi di masjid 3.Tokoh2 ulama yang lahir ialah Hamzah Fansuri dan Abdul Rauf Singkel

 Semenanjung Tanah Melayu: sekolah pondok di Kelantan, Terengganu, Kedah

Sistem tulisan: tulisan kawi dan pallava> tulisan jawi,seni khat

Penterjemahan : kesusateraan arab dan parsi (Hikayat Amir Hamzah, Hikayat Iskandar Zulkarnain, Hikayat Muhammad Ali Hanafiyah)

ASAS - ASAS TAMADUN MELAYU

ASAS PEMBENTUKAN TAMADUN MELAYU

Pembentukan masyarakat yg mpunyai susunan struktur sosial yg kompleks pembentukan tamadun Organisasi masyarakat dipimpin oleh raja Bermula drpd kemunculan pusat2 kerajaan Melayu hingga pkembangan masyarakat Melayu sbg masyarakat agrarian & maritim

Kemunculan Pusat-Pusat Kerajaan Melayu

Susunan organisasi masyarakat yg tdiri drpd golongan pemerintah (raja) & golongan yg diperintah (rakyat) Stuktur organisasi tlibat dgn tugas2 ttentu Manifestasi tamadun Melayu yg tawal di Asia Tenggara adalah kerajaan2 Melayu awal- kerajaan Funan, Angkor, Kedah Tua, Srivijaya & Majapahit Proses pembinaan kerajaan memerlukan sistem ekonomi yg mampan (aktiviti phasilan makanan samada dlm aktiviti pertanian

Penguasaan Teknologi Pertanian (kerajaan agraria)

Pbentukan masyarakat & pbinaan negara adalah atas kemampuan menghasilkan makanan yg mampu menampung keperluan masyarakat Penguasaan teknologi pertanian tetap pd zaman Neolitik adalah asas kpd kemunculan kerajaan & susunan masyarakat Melayu Pd peringkat ini, masyarakat digelar masyarakat agrarian. Cth kerajaan agraria: Funan & Angkor di Tanah Besar Asia Tenggara serta

Penguasaan Laluan Perdagangan (kerajaan maritim)

Kerajaan memiliki pelabuhan entrepot yg menguasai laluan pdagangan laut Pelabuhan entrepot: pusat psinggahan pedagang2 serta pengumpulan & pagihan barangan dr Barat ke Timur/ sebaliknya Ciri2 istimewa masyarakat Melayu: mjlnkan aktiviti ekonomi bteraskan pdagangan, mahir binteraksi dgn org luar, bsifat tbuka, mhormati undang2 tempatan & pandangan org lain Pelabuhan2 di Semenanjung Malaysia penting sbg tempat berehat utk kapal2 layar utk meneruskan pjlanan mengikut musim Pelabuhan kerajaan Melayu mengendalikan aktiviti pdagangan jarak jauh yg melalui Selat Melaka. Cth: pelabuhan di Lembah Bujang & Kuala Selinsing Cth kerajaan maritim: Srivijaya

Pembentukan Empayar Melayu Sebelum Islam

Tamadun Melayu telah melalui beberapa fasa pembentukan, penerimaan pengaruh & menempa kegemilangan Antara pengaruh penting adalah pengaruh Hindu-Buddha sblm kedatangan Islam Pengaruh Hindu-Buddha lebih ttumpu kpd pemerintah & bangsawan/atasan Konsep raja & kerajaan adalah istilah yg dipinjam drpd kebudayaan Hindu Konsep negeri/negara adalah pkataan Sanskrit yg bmaksud masyarakat yg hidup dlm suatu daerah secara bkawasan

 Raja disamakan dgn konsep devaraja @ pemerintah yg sama kedudukanya dgn dewa2 Pengaruh Hindu-Buddha melalui kewujudan monumen keagaman sprt Candi Lembah Bujang, Candi Borobudur & Angkor Wat Proses penyebaran & penyerapan agama Hindu-Buddha (Indianisasi) bmula sejak abad pertama Masihi dikaitkan dgn aktiviti pdagangan antara India dgn Melayu Hubungan yg rapat antara pedagang & Brahma dr India dgn pemerintah Melayu- kepentingan politik & menyebabkan golongan pemerintah mudah tpengaruh dgn agama Hindu-

Tamadun Melayu Selepas Kedatangan Islam

Islam mula diterima di alam Melayu seawal abad ke-7/ke-8 3 teori utama kedatangan Islam:
i. Dr Tanah Arab- pedagang & mubaligh ii.Dr India hubungan erat antara tamadun India & Melayu iii.Dr China & Champa- pedagang

i. Dr Tanah Arab
Bdasarkan hubungan pdagangan antara org Arab dgn Melayu Kewujudan beberapa buah pkampungan org Islam bketurunan Arab di pantai Timur & Barat Sumatera spt yg tcatat dlm dokumen kerajaan China Kandungan psuratan Melayu Islam yg mgunakan konsep, istilah & sistem tulisan jawi Sumber tulisan tradisional Islam mperlihatkan ulama yg datang ke kawasan ini adalah org Arab/ Timur

ii. Dr India
Penemuan wujudnya psamaan batu nisan Sultan Malik Al-Saleh btarikh tahun 1297 yg ditemui di Pasai dgn batu nisan yg tdpt di Gujerat Wujudnya hubungan pdagangan antara India dgn Melayu sejak zaman pra-Islam lg Kesinambungan pengaruh kebudayaan India di Asia Tenggara pd hari ini

iii. Dr China
Penemuan beberapa batu bsurat yg mcatatkan adanya masyarakat Islam & mcadangkan arah kedatangan Islam ke rantau ini melalui China. Cth: batu bersurat di Campa 1039, batu bersurat di Terengganu 1303 Catatan dlm dinasti Sung menyatakan kedatangan Islam ke alam Melayu melalui sepanjang pantai Laut China Selatan dibawa oleh pedagang dr China

PANDANGAN SEMESTA TAMADUN MELAYU

- Berpusat kepada manusia(mancentered). Bertitik tolak kepada tanggapan mereka terhadap alam dan kehidupan mereka. - Konsepsi adat yang sebenar, Adat adalah contoh terbaik daripada masyarakat Melayu. adat air membasah,adat api membakar,adat angin menyejukkan. - Keseluruhan kedinamikan hubungan sosial sesama manusia melahirkan sistem budaya,sosial,ekonomi,politik

- Interaksi dgn alam juga membolehkan masyarakat Melayu memahami persoalan kosmologi sama ada makrokosmik atau mikrokosmik. - Kedatangan Islam ke Alam Melayu telah memantapkan keseluruhan pandangan dunia Melayu. Proses pentakrifan semula berlaku Al-Quran bukan sahaja dapat membuka segala rahsia tersembunyi tentang Allah bahkan mengukuhkan

- Juga tercakup dalam konsep tauhid iaitu prinsip tentang kejadian alam semesta sbg ciptaan Allah SWT Utk memanfaatkan manusia secara berpada. Utk menjadi satu tanda atau ayat bagi mengenali kewujudan,sifat dan perbuatan Allah rabbulalamin. Manusia sebagai hamba abdullah dan khalifatullah fi-ardhi. - Pandangan Semesta Melayu berpusat kepada manusia. Mereka menyedari bahawa seluruh hidup mereka juga berfokus kepada Tuhan(godcentered). - masyarakat Melayu menyedari dan meyakini

PENCAPAIAN DLM PELBAGAI BIDANG

ORGANISASI KETENTERAAN
Organisasi ketenteraan yg tatur & sistematik- faktor kejayaan kerajaan2 awal mbentuk empayar yg unggul & meluaskan kuasa & pengaruh di jajahan takluk Sistem ptahanan masyarakat Melayu dpt dilihat melalui pbinaan kota2 Melayu/kubu yg dibina di tepi sungai utk mengawal pcerobohan. Kota Melayu ttua: Kota Langkasuka, Kedah Kelengkapan psenjataan yg baik utk ptahanan & lambang kekuasaannya (senjata tradisional, alat letupan, alat semboyan)

PERUBATAN
Sblm perubatan moden, masyarakat Melayu bgntung kpd perubatan tradisional Teknik rawatan penyakit telah dihimpunkan dlm buku perubatan Melayu, kitab2 Tib: Taj ul Muluk Ubatan2 tradisional bsumberkan daun & akar2 kayu

PERSURATAN MELAYU
Hasil drpd budaya penulisan & aktiviti intelektual melalui penulisan kitab2 Merupakan cerminan ketinggian pemikiran masyarakat Melayu Terbahagi kpd 2 era:
a)Psuratan sblm Islam b)Psuratan slps Islam

~Psuratan sblm kedatangan Islam~ Ttumpu kpd bentuk lisan & sastera hikayat Kesusasteraan Melayu Klasik ada keunikan tsendiri & disampaikan samada lisan/ btulis & diturunkan dr 1 generasi ke generasi lain Dikenali juga sbg sastera rakyat, mpunyai unsur tokok tambah & khayalan btujuan hiburan & pengajaran

~Psuratan slps kedatangan Islam~ Ttumpu kpd sastera ketatanegaraan, undang2, historiografi Melayu, kitab2 perubatan, astronomi & matematik Cth penulisan yg bcorak keilmuan & keagamaan: kitab Tafsir & Hadis, Tauhid, Fiqah & Tasawuf

KESENIAN
Mempunyai ciri2 kehalusan, simbolik & keindahan

SAINS & TEKNOLOGI MELAYU

Sistem sains boleh dilihat drpd sistem sukatan & penakatan Melayu Pengukuran jarak & timbangan adalah bbeza dgn drpd sistem2 yg lain Dlm bidang kimia: menyediakan material bg kegunaan harian Pciptaan logam hasil peleburan tembaga, besi, emas & perak Simbol kerajaan kesultanan raja2 Melayu, palatan ptahanan, barangan phiasan & keperluan kehidupan seharian masyarakat