You are on page 1of 688

1

wifxGef;[k rSnfhac:ykH

uRefawmfhemrnf wifxGef;rSm i,femrnfr[kwfyg/

uRefawmhfi,femrnfrSm uRefawmfhtudku bOD;jzpfojzifh uRefawmfu bxl;jzpfcJUygonf/

odkU&mwGif uRefawmfjrefrmpmoifausmif; (0g) avmu"mwfausmif;rS xGufí t*Fvdyfausmif;odkU


ajymif;a&TUaomtcgrS uRefawmhfemrnfudk wifxGef;[k ajymif;vdkufygonf/

taMumif;um;bxl;[laomtrnfrSm aeUeHESifhrudkuf&kHru &dk;vnf;&dk;vGef;onf/ uRefawmfrSm


paeom;jzpfojzifh paeeHjzifh pNyD; paetnTefUwuf&vQif tvGefbkef;wefcdk;BuD;rnf? ausmfMum;rnf?
ynmxGef;rnf? pnf;pdrfOpömaygrnf ponfjzifh uRefawmfwdkU&GmrS aA'ifq&mOD;tHUBuD;uqdkum
q&mtHUudk,fwdkifausmufoifykef;wGif paeay: paetnTefUwufaomemrnf rsm;pGma&;í
uRefawmhftm;a&G;cs,fapaomaMumifh wifxGef;[laom trnfudk a&G;cs,f,lvdkufjcif;jzpfayonf/

uRefawmftbdk;rSm avQmufvTmpma&;BuD;jzpfNyD; uRefawmfhtazrSm ajrwdkif;pma&;jzpfonf/


uRefawmfhtarharmif uRefawmfhOD;av;rSm NrdKUtkyf&kH;pma&;jzpfonf/ uRefawmfhta':wpfa,muf\
a,mufsm;? uRefawmfh OD;av;awmfolrSm 'dpBwdwfaumifpDpma&;jzpfavonf/ xkdUaMumifhuRefawmfwdkU
trsKd;rSm pma&;rsKd;jzpfonf[kqdkvQif rrSm;Edkifyg/

pma&;rsKd;rSm vljzpf&jcif;twGuf uRefawmfu rausreyfjzpf&aumif;rSef; rodaomfvnf;


uRefawmfhtazonf rsm;pGmrausreyfjzpf[efwlavonf/ ]]pma&;jzpf&wmavmufEkHwm avmurSmr&Sdbl;}}[k
uRefawmfhtazu cPcP ajymavh&Sdavonf/

pma&;b0wGif uRefawmfhtaz tonf;temqkH;tvkyfrSm v,f0ef (odkUr[kwf ajrpm&if;0efaxmuf)tm;


bk&m;xl;&jcif;ESifh &Sdcdk;&jcif;tvkyfjzpf avonf/ &Sdckd;&jcif;qdkonfrSm pum;wifpm;ajymjcif; r[kwfyg/
wu,fyif v,fq,fjzmMumy'kHjzifh ezl;jyifwifí &Sdckd;&jcif;jzpfaMumif; uRefawmfudk,fwdkif jrifzl;ygonf/

,if;uJUodkU uRefawmfhtaz tonf;temqkH;tvkyfrsm;wGif wzspfawmuf


awmufarhaysmufr&atmiftonf;emjcif; txGwfo&zlrSm þodkUjzpfygonf/

olESifhajrwdkif;ausmif;aezuf olUoli,fcsif;wpfa,mufonf olUvkdajrwdkif;pma&;b0rS


t*FvdyfpmtvGwfoifNyD; q,fwef;atmifí tvkyfwufoGm;&m
aemufqkH;acwÅv,f0efrif;yifjzpfoGm;avonf/ olonfacwÅv,f0efrif;tjzpfjzifh
uRefawmftaz\tkyfpkodkU uGif;qif;vsufppfaq;avonf/ xdkoli,fcsif;a[mif;
acwÅv,f0efrif;tm;vnf; uRefawmfhtazonf bk&m;xl;vdkuf&ygonf/ tJ'Dwkef;u uRefawmfhtazu
]]ighom; ri;f t*Fvdyfpmwwfatmif oif&r,f? wpfaeUv,f0efjzpfatmif vkyf&r,f[k
uRefawmfhb0twGuf vrf;nTeforIjyKyg avonf/

wpfcgu uRefawmfhtazonfom&kd;ukef;qdkaom tkyfpkudkudkif&avonf/


uRefawmfhtoufum;tawmfyifi,fao;onf xif\/ uRefawmfwdkUonf om&dk;ukef;&GmwGif
aeMuavonf/ xdk&Gmum; aywpf&mvrf;rBuD;ay:rSmyif wnf&Sd\/ om;&dk;ukef;wGifaeMucdkuf
rsufESmjzLv,f0efwpfOd;vma&mufav onf/ &GmwGif AdkvfwJr&Sdjcif;aMumifh uRefawmfwdkU\
tdrftay:xyfudk AdkvfwJozG,fvkyfay;xm;&avonf/ bkef;awmfBuD;ausmif;rS aumfaZmrsm;iSm;um
cif;ay;xm;&m rsufESmjzLv,f0efrif;u zdeyfBuD;pD;í aumfaZmay:rSmavQmuf\/ olUpm;yGJxkd;tm;
uRefawmfwdkUu Muuf? MuufO? om;ig;rsm; ay;&\/ 4if;u txl;xl;aomenf;rsm;jzifh
AdkvfpmjyifqifcsufjyKwf í v,f0efrif;tm;yGJawmfquf&\/ uRefawmfwdkUtokH;jyKaeaom ,kdtdrfom&Sd
ygvsuf rsufESmjzLv,f0efrif;twGuf ESD;aMumfzsmumí tdrfomopfvkyfay;&\/
uRefawmfrSwfrdygao;onf/ uRefawmfonf þodkUpdwf rSmjzpfrdavonf/
þrsufESmjzLv,f0efrif;BuD;onf tom;ta&mifvnf; igwkdUESifhrwl? pm;ykHvnf; igwkdUESifhrwl? ,kdykHvnf;
igwdkUESifhrwl? {uEÅ olUacs;onfvnf; igwkdUESifhwlrnfr[kwf/ xkdodkUpdwfrSmjzpfNyD; uRefawmfonf
ol,dkxm;aom acs;udkoGm;Munfhavonf/ uRefawmfwdkU\acs;ESifh wlaeonfudk awGU&aomtcg
rsm;pGmtHUMoaerdavonf/

uRefawmfhtazonf rsufESmjzLv,f0efrif;tm; uRefawmfhavmuf txifBuD;rBuD;udkum; rajymwwf/


okdUaomfolUtm; bkef;BuD;ausmif;u aumfaZmay:wGif zdeyfpD;avQmufaponfhwdkifatmif
jyKpk{nfhcHonfudkaxmuf vQif tawmftxifBuD;onf[kum; qdkEdkifayonf/ rsufESmjzLv,f0efrlum;
uRefawmfhtazudk tawmftxifao;[ef&Sd\/ uRefawmfhtaztm; eifESihfigESifh pum;ajym\/ þrQruao;?
uGif;ppf&if; }}'rf;zl;}}[k atmfumajrykHvdyfjzifh uRefawmfhtaz\ rsufESmudkayguf\/ uRefawmfhtaz\
rsufESmrSmeDjref; oGm;avonf/ okdU&mwGifvuftkyfcsDí aemufqkwfoGm;NyD; v,f0efrif;uG,f&mrSm
pdwfqdk;qdk;ESifh xef;&nfeif;aomufjcif;udkom vkyfEdkif&Smavonf/ aemuf
uRefawmfodwwfaomt&G,fa&mufrS uRefawmfhtazajymjyonfrSm olonf
a'gotrsufacsmif;acsmif;xGufNyD; rsufESmjzLv,f0efrif;BuD;acgif;udk&dkufcJG&ef
oHwkwfwpfacsmif;aqmifxm;ao; onf/ tcsufaumif;ay:í &dkufvdkufrnfvkyfaomtcg
uRefawmfhtarESifh uRefawmfwkdU rsufESmrsm;udkajy;jrifNyD; ]]tif;? ig&rf;vdkuf&if olwkdU 'ku©vSvSBuD;
awGUawmhrSyJ}}[k olUpdwfudk olqkH;rvdkuf&onfqkdayownf;/

xdktaMumif;udk jyefajym&if;..

]]tif;? pma&;vkyf&wmavmuf EkHwm avmurSmbmrSr&Sdbl;/ t*Fvdyf ausmif;qufaeEdkifatmif


av;wef;paumv&Spf &atmifoif/ t*FvdyfpmwwfrS ajrwkdif;pma&;rjzpfbJ v,f0efjzpfrSm?
em;vnfvm;}}[k oifcef;pmay;jyefavonf/

uRefawmfhtazrSm EkHvSaomajrwdkif;pma&;b0udk pGefUvTwfvdkvS\/ xdkUaMumifh pGefUvTwfEdkif&ef wpfzufu


ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyfprf;\/ aq;vdyfckHaxmifMunfh\/ atmufjynfatmuf&GmokdU yJ? oeyfcg;acguf?
qD;oD;rsm;ydkUprf;\/ iHjym&nfa&mif;\/ ta&mif;t0,f rpGH&kHru rdbtarGtESpf jzpfaom
,mawmESpfawmqkH;? aetdrf cspfwD;vuftyf&onftxd jzpfoGm;av\/ ajrwdkif;pma&;tvkyfudk
tulpma&;vufwGif rsufESmvTJxm;&m trSm;rSm;t,Gif;,Gif; vpf[if;jcif;awGrsm;NyD;
olygtvkyfjyKwfawmhrwwfjzpf oGm;avonf/ uHaumif;í arsmufopfudkif;vGwf rjzpfonf/ odkUESifh
'kH&if;twdkfi; ajrwdkif;pma&;jyefjzpfavonf/

uRefawmfhtazonf pma&;b0udk awmfvSefvdk\/ oludk,fwdkif rawmfvSef&SmawmhNyD/ xkdUaMumifh


uRefawmfhtm;om ol\awmfvSefa&;rSDckd&m? wnfaqmuf&m? tm;xm;&m? arQmfvifhp&mtjzpfjzifh
owfrSwfxm;ygavawmh onf/ uRefawmfonf jrefrmpm 4-wef;wGif paumv&Spf&&rnf/ t*Fvdyfpm
q,fwef;atmifatmif oif&rnf/ ajrwdkif;pm&if; tifpywfawmfausmif; wuf&rnf/ tifpyufawmf
vkyfief;vkyf&if;tvkyfudk BudK;pm;um v,f0efjzpf&rnf/
uRefawmfhrSmvnf; OmPfuav;uvnf; txdkuftavsmuf&Sd? vkHUvvnf; tawmftwefxkwfojzifh
jrefrm4-wef; paumv&Spfpmar;yGJudk atmifygavonf/ xdkUaMumifht*Fvdyfausmif;ajymif;ae&awmhrnf/
xdkUaMumifh emrnfopf wifxGef;udk a&G;,lvdkufygonf/

emrnfopfa&G;onfhaeUu aA'ifq&mBuD; OD;tHUtm; uRefawmfhtazu-

]]om;okH;rsKd;&SdwJUteufu uRefawmfhom;u twdZmwom;As/ tazhxufjrwfwJUom;? ZmwmcGifudkvnf;


Munfhprf;ygOD;/ t"dywdzGm;? Munfhprf; Opfb,fEScsyf&ovJ}}

OD;tHUBuD;onf uGrf;aoG;jApfceJaxG;NyD; ausmufpvif;tppf rsufrSefatmufrS rsufvkH;rsm;udk yifhrí


ZmwmcGifudk Munfhaeavonf/ yg;pyfrSvnf; ]aem{uaem? a'G;ukwf}} ponfjzihf &Gwfaeygonf/

uRefawmfhtarum; vufzufudkwkdUí wdkUíNrKHUvsuf-

zcifBuD;um; yg;pyfudk&GJUí ZmwmudkMunfhNyD;aemuf-

]]uRefawmfhom; rsufESmjrif cgeD;rSm tdyfrufxl;jrifxm;w,fAs? bk&m;ocif aumif;uifu psmef<uvmwm


zl;&w,fvdkU}}

uRefawmh wynfhausmfrsm; tm;udk;eJU 'DpmtkyfMuD; wifbdkUpvdkufwmyg

uRefawmfum; Zmwdcsufa<u &yf&Gmajrudk pGefUcGm&avNyD/ t*Fvdyfausmif; &Sd&mNrdKUodkUoGm;í


t*Fvdyfausmif;om;jzpf&avNyD/

a,musmf;bom; v,f0efjzpf&rnf/

þonfum; uRefawmfhzcif\ tm;ay;oHwnf;/

þonfum; uRefawmf\b0wGif tapmqkH;aom cH,lcsufjzpfygonf/

,cktouf 25 ESpfwpf0dkuft&G,f ,ck uRefawmhfb0w¬KZmwfvrf;p& aom tajca&mufcgrS xdkuJUodkUaom


zcif\ tm;ay;ykHESifh þuJUokdUaom uRefawmf\ cH,lykHwdkUudk jyefvnfokH;oyfMunfhvdkufaomtcg
zcifBuD;udk oma&mfcsifovdkvdk? uRefawmfhudk,fudk,f oem;p&maumif;wJU owÅ0gav;yg uvm;[k
qdkcsifovdkvdk jzpfay:vmaomfvnf;? xkdpOfxdktcgurl zcifBuD;tm; tajrmftjrifBuD;oltjzpfvnf;aumif;?
uRefawmfhudk,fudk,f wpfac:oavmuf pHajrmufaom om;tjzpfjzihfvnf;aumif; xifrSwfcJUygavonf/

a,mufsm;bom; v,f0efjzpf&rnf/

b0&nfrSef;csuf

bm&nf&G,fcsufeJUyJjzpfjzpf t*Fvdyfausmif;odkU a&mufcJUNyD/ acwfynmudkoif&avNyD/


uRefawmfhpaumv&SpfrSmvnf;rrsm;? tazydkUay;Edkifaom aiGrSmvnf; rrsm;? uRefawmftazrSmvnf;
pma&;b0udk pGefUvTwfcsifvSí ukeful;&mrS cspfwD;tm; aetdrftyf&aom tajcokdUa&mufcJU&kHru
rajyvnfao;ojzifh vcxJu a<u;zJUqyfae&avao;onf/ xdkUaMumifh abmf'grSm vcBuD;ay;íraeEdkif/
uRefawmfhta':ESifhvifawmfarmif 'DpBwdwfaumifpD pma&;BuD;tdrfrSm ae&avonf/ pm;a&;BuD;qdkawmh
tapcHriSm;Edkif/ xdkUaMumifh tdrf&Sifr vkyfoluRefawmfhta':tm; tdrfwGif;rI Am[D&udpörsm;wGifulnD&
avonf/ t*Fvdyfausmif;om;qdkaomfvnf; a&xrf;&onf/ aps;oGm;0,f&onf/ qGr;fapmifhavmif;&onf/
wHjrufpnf;vSnf;&onf/ þrnfaom jrm;ajrmifonfhudpöwdkUrS tm;vyfvQifom pmzwf&\/ wpfcgwpfcg
pmzwfaepOf OD;av;awmfu awmufwdkrnf& cdkif;jyefojzifh ajy;vdkufvTm;vdkuf &avao;onf/
onfrQruao;? OD;av;awmfu rdef;ri,faeonf[kqdkNyD; ta':onf nnvdkufacsmif;&m uRefawmfu
aemufutazmftjzpfvdkuf&av onf/

uRefawmfhrSm ausmif;oGm;csdefuvJGí ausmif;om;ESifh rwlvSyg/ tcdkif;tapuav;ESifh omwlaeygonf/

xdkUaMumifh pmoifysufrnfpdk;&Smaom uRefawmfhtazu uRefawmfhtm; tjcm;tdrfwpftdrfodkU


ajymif;a&TUay;jyefygonf/ 4if;rSm uRefawmfhtazESifh i,fpOfu rddwfaqGjzpfzl;í ,ckuRefawmfwdkU\
ausmif;rSmyiftxufwef;q&m jzpfaeoljzpfygonf/ q&mhtdrfqdkawmh pmvnf;ydkzwfjzpfrnf[k
,kHMunfonf/ okdU&mwGif xdktdrfrSmvnf; wpftdrfvkH;twGuf a&xrf;&? q&mhtwGuf
awmufwdkrnf&vkyf&efajy;&vTm;&&kHru uav;awGA&yGrdkU uav;yif xdef;ay;ae&jyefygavonf/

tdrfa&;tdrfudpötvkyfrsm;NyD; pmusufcsdefenf;ojzifh uRefawmfvnf; pdwfraumif;? uRefawmhfrdbrsm;vnf;


pdwfrcsrf;om/ okdU&mwGif uRefawmfwdkU twGuf t*Fvdyfausmif;aeí acwfynmoifcsifvQif
onfenf;om&Sdavonf/ okdUjzpf&um; olwdkUtcdkif;rsm;í pmusufcsdef odyfr&aomfvnf; wpfenf;tm;jzihf
pmoifjzpfatmif zefwD;ay;ojzifh uRefawmfhOD;av;tm;vnf;aumif;? uRefawmfh tazhrdwfaqGxdkq&mtm;
vnf;aumif;? ,aeUwdkif aus;Zl;wifpGmjzifh owd&aeygonf/ 4if;jyif ,ckjyefpOf;pm;vdkufaomtcg
t*Fvdyfausmif;om;[k *dkufBuD;qkdufBuD;ESifh rae&bJ a&xrf;jcif;utp vkyfcJUjcif;onf uRefawmfhtm;
tusKd;rsm;aponf[k xifygonf/ usKd;EGHonf pdwfBuD;r0if paom t&nftcsif;rsm;udk uRefawmfhtm;
ay;cJUonf[k ,lqayonf/

pmusufcsdefenf;cJUaomfvnf; pmar;yGJrsm;udkatmif&kHru twef;ausmfí wufEdkifcJUygonf/ þtwGif;


uRefawmfhtaz\ tajctaerSmvnf; wpfpwpfp aumif;rGefvmavonf/ a<u;ausoGm;NyD/ ajrwdkif;c?
ajrykHul;c? OD;ydkifajymif;c paom w&m;aomvmbfoyfyumrsm;tjyif ajrcGefawmfavsmhatmif ayghatmif
okdUr[kwf aumufyJoD;ESH vkH;0ratmifqdkNyD; vkH;0yvyfEkdifaom wef;ckd;&Sdjcif;aMumifh ]tydk}vmbfoyfyum
rsm;vnf;&&Sdav onf/

uRefawmfhtazum; tajctaeacsmifcsdonfqdkvQifyif uRefawmfhtm; abmf'gokdUydkU\/ uRefawmfu


abmf'graevdkvQif tdfrfiSm;&rf;í xrif;vc ay;pm;Edkif&ef pDpOfay;\/ oltm&kHpdkufaomt&mum;
uRefawmfpmusufcsdefrsm;&efomvQif jzpfayonf/

odkUjzifh uRefawmfonf t*Fvdyfjrefrmq,fwef;pmar;yGJudk olrsm;oif&dk; oifcsdefxuf xuf0ufruapmí


atmifjrifcJUavonf/

q,fwef;atmifavNyD/ rlvrSef;ovdk ajrpm&if; tifpyufawmfausmif;udk oGm;avm? uRefawmfhtaz\


rSef;csufum; wufoGm;jyefavNyD/
q,fwef;ratmifcifurl olUtm;EdkifcsifovdkEdkifoGm;aom olubk&m;xl; &Sdcdk;vdkuf&aom v,f0efrsm;ESifh
olUom;tm; wef;wljzpfapcsif\/ q,fwef;atmifNyD;aomtcg olUom;tm; v,f0efrsm;txufu
ae&rnfh&mxl; udka&mufapcsif\/ q,fwef;atmifNyD; bDatatmif &rnf/ bDatatmifNyD;
tdkifpDtufpfatmif&rnf/ þonfum; uRefawmfhtaz\ topfyGm;wdk;vmaom rSef;csufaywnf;/

olUrSef;csuftwdkif; uRefawmfucH,lygovm;/

q,fwe;fatmifcsdefü þtar;udk uRefawmfav;av;eufeuf qifjcifrMunfhrdyg/


t*Fvdyfausmif;ajymif;aepOfu v,f0efjzpf&rnf[k uRefawmf&nfrSef;cJU\/ odkU&mwGif ausmif;wGif
pmoifaomtcg xdkrSef;csufonf wjznf;jznf; aemufqkwfoGm;avonf/ tjcm;rSef;csufwpfckck
rnfrnf&&u olUae&mudk,lonfum; r[kwfyg/ t*Fvdyfausmif;aeí t*Fvdyfynm okdUr[kwf
acwfynmoif&aomtcgupí ynmwwfatmif oifrnf/ pmar;yGJatmif&rnf[laom &nfrSef;csufuom
wpfpwpfpvTrf;rdk; vm&mq,f wef;atmifonftxdjzpfyg\/

wpfcgwpfcg pmzwf&if;aomfvnf;aumif;? ausmif;aezufoli,fcsif;rsm; ESifh pum;pyfrdí


ajymMu&if;jzifhvnf;aumif;? ynmwwfNyD;vQif igbmvkyfrvJ? okdUr[kwf BuD;&if igbmvkyfrvJ[laom
jyóemay:vmwwfayonf/ xdktcgrsKd;ü tazu uRefawmfhacgif;xJoGif;ay;cJUaom v,f0efjzpf&rnfqdk
aomrlv&nfrSef;csuftjyif tjcm;rSef;csufrsm;vnf; ay:vmwwfayonf/

Oyrm- OD;a&T&dk;\ a0a0vGifZmwfum;udk MunfhNyD;aemuf? OD;a&T&dk;\ ujy[efudk


tvGefESpfoufpGJvef;jcif;jzpfNyD; ]]igawmh ausmif;xGuf&if &kyf&Sif ZmwfvdkufvkyfruGm}}[k
oli,fcsif;rsm;tm; ajymrdavonf/

csm;vfpf'pfuif;? qm0gvfwmpaumh? qm&dkuf'g[uf*wfwdkU\ 0w¬Krsm;udk zwf&aomtcg 0w¬Krsm;udk


ESpfoufpGJvrf;oavmuf 0wÅKa&;q&mrsm;udk MunfndKtm;usavonf/ xdkUaMumifh "When I become a
man, I will be a novelist, if can" (igvlvm;ajrmufaomtcg wwfEdkifvQif 0w¬Ka&;q&mvkyfrnf) [laom uAsmqefonfh
pmuav;udk uAsmqefaom pdwful;jzihf a&;rdavonf/

uRefawmfwdkU tvGefi,f&G,fí twef;i,fvSaomtcsdefwGif qma*satarmifBuD;onf


acwÅbk&ifcHBuD;jzpfvmavonf/ qma*satarmifBuD;onf acwÅbk&ifcHtjzpfjzifh
wdkif;cef;vSnfhvnfav&m uRefawmfwdkUNrdKUodkUa&mufvmay\/ xdktcg NrdKUolNrdKUom;rsm;u BudKqdkMu&m
uRefawmfwdkU ausmif;om;uav;rsm;vnf; vrf;rSmpDwef;í ,leD,H*suftvHudkvTifhum}}
atmifqkMobmr*Fvmjzifh? q,fjzmvufajrmuf? qufumavQmufydrfh}} tpcsDaom
a*smhbk&ifbkef;awmfbGJUudk oHNydKif&Gwfvsuf BudKqdkMu&ygonf/ xkdtcgwkef;url tBuD;qkH;aom
t&m&SdBuD;jzpf&ef jyif;xefaomqE´ uRefawmfhwGif jzpfívmygonf/

wpfaeUaomnaecif;wGif ausmif;abmvkH;uGif; jrufcif;ay:ü oli,fcsif;rsm;ESifh 0dkif;zJGUpum;ajymMu&m


wifvSESifh pdk;0if;wdkUu q&m0eftvkyfaumif; raumif; jiif;ckHMuav&m olwdkUESpfa,muf\ tjiif;tckHum;
qkH;jzwfcsufrus/ uRefaawmfurl ]]igawmh q&m0efvkyfruGm}} [k qkH;jzwfcsufcsvdkufygonf/

odkU&mwGif þrnfþrnfaom &efrSef;csufrsm;um; pE´&m;ay:wGif aMumifckefwuf&mrSay:xGufvmaom


*DwoHrQomjzpfygonf/ e&Dwdkufí tpDtpOfESifh ay:vmaom *DwoHrsKd; r[kwfyg/ taMumif;qdkufovdk
pum;tvsOf;oifhovdk ay:vmaom &nfrSef;csufrsm;om jzpfygav\/ /

3
tazhrSef;csufrSm ESrf;xGufESifhuGmonf

q,fwef;atmifí aumvdyfa&mufaomfvnf; b0&nfrSef;csufrsm;ESifh ywfoufí


uRefawmfonfrsm;pGmwdk;wufrI&Sdonf[k rqdkEdkifyg/ ydkí&nfrSef;csuf rsm;vmonf? axGjym;vmonf[kom
qkd&vdrfhrnf/ tdkifpDtufjzpf&rnf[laom uRefawmfhacgif;wGif;odkU tazoGif;ay;vdkufonfh
&nf&G,fcsufrsm;rSmvnf; v,f0efjzpf&rnfqdkaom rlvrSef;csufvdkyif aemufuG,frSmom acsmifckdaevh&Sd
ygonf/ a&SUqkH;uaeonfh b0&nfrSef;csuf[kyif ac:Edkifrnfr[kwfaom rSef;csufrSm ynmoif&rnf?
pmar;yGJatmif&rnf[líom jzpfygavonf/

pmzwfolwdkU odNyD;jzpfMuonfhtwkdif; &efukefwuúodkvfwnf;[laom ,leDAmpDwDrSm ynmoifMum;&mü


ukefusp&dwf tvGefBuD;av;ygonf/ [kdufpul;ausmif;wkef;u abmf'g? aumvdyfrSmawmh
a[mfpw,fvfac:onfh ausmif;tdyf ausmif;pm;ae&vQif tazhajrwdkif;pma&;vcudk tdrfrSmpm;zdkU
rcsefbJydkUrS avmufi&kHavmuf jzpfygvdrfhrnf/ xdkUaMumifh uRefawmfhrSm xrif;vcaygayg
tdrfaecaygaygESifh &rnfhae&m&SmNyD; aeUausmif;om;tjzpfESifh ausmif;wuf&avonf/
c&D;p&dwfrukefatmif aumvdyfausmif;ESifhvnf; eD;&rnfjzpf&m urm&GwfrSmyif ae&avonf/

tv,fwef;txufwef; t*Fvdyfausmif;om;wkef;uvdk a&xrf;jcif; ponfh tdrfrIa&;&mudkum;


rvkyf&awmhay? odkU&mwGif t&yfxJaeonfhtwdkif; &yfrIa&;&mrsm;wGif yg&avonf/ uRefawmfuvnf;
rnfrQxd pyfpkygoenf; qkdaomft&yfxJwGif we*FaEGaeUwdkif; qGrf;cHí qGrf;BuD;avmif;aom
qGrf;BuD;avmif;toif;wkdUyif ydwfjzL0wfpkH0wf toif;om;tjzpfjzifh yg0ifaqmif&Gufygonf/
ydwfjzL0wfxm;aom aumvdyfausmif;om;BuD; qGr;fqefawmif;xrf;ívnf;aumif;?
aMu;pnf&dkufívnf;aumif; qGrf;qefcH xGufaeonfudk awGUEdkifMuygonf/

4if;jyif xdkpOftcgu urm&Gwfonf wdkUArmtpnf;t&kH;\ tm;taumif;qkH;aom


tajccH&yfuGufwpfckjzpfaeavNyD/ urm&Gwf wdkUArmtpnf;t&kH;udk 1934ckavmuf pwifwnfaxmifcJU&m
pwifwnfaxmifcJUolrsm;rSm ocifodef;azESifh ocifcifarmifwdkUjzpfonf[kod& avonf/ uRefawmf
urm&Gwfa&mufNyD;aemuf urm&Gwfocifrsm;ESifh vkH;rdcsdef wGif ocifodef;azonf umvuwÅm;odkU
a&mufaeNyD[kod&onf/ uRefawmfESifh rawGUvdkuf&awmhyg/ 4if;um; wufbkef;BuD;0wÅKudk
a&;aomaMumifhwufbkef; BuD;odef;az[k ausmfMum;vmaomolyifjzpfygonf/

ocifcifarmifrSmrl urm&Gwfom; &Srf;jrefrmjzpfNyD; urm&GwfrSmyifaeojzifh uRefawmfESifhawGU&ygonf/


ocifcifarmifrSmum; jzLjzLykyk cyfwkwfwkwfjzpfavonf/ ocifApdefonf olUxHokdUtpnf;t&kH;
udpöESifhvnf;aumif;? tvnftywfvnf;aumif; vmwwfav&m uRefawmfjrif awGUzl;&ygonf/
ocifApdefrSm ndKndKykykcyf00yifjzpf\/ olUtm;jznf;jznf;aES;aES; oGm;vmaeonfudk b,fawmhrSrjrifzl;yg/
olonf ykojzihf olUajcwdkaeonfudk tNrJowd&um ajcwdkaeonfESifh umrdatmif wrifyif
tvSrf;us,fus,fBuD;vSrf;í oGufoGufBuD; avQmuf[efwlavonf/

4if;jyif olpum;ajymwdkif; a'gESifharmESifh rajymonfhtcg[lírawGUrjrif zl;yg/ w&m;a[m


pifjrifhay:rSmvnf; a'garmESihf? ESpfa,mufwrf;ajymvnf; a'garmESihf? vlolav;yg;rMum;atmif
wdk;wdk;ajym&mrSmvnf; a'garmESifhyif? jzpfayonf/ olonf rcifqdkaom trsKd;orD;wpfa,mufESifh
nm;oGm;NyD[k owif;pmxJwGif ygvmaomtcg uRefawmfyxrqkH; pOf;pm;Munfhvdkufaomt&mum; ol
orD;&nf;pm;pum;ajymykHwnf;/ olb,fvdkrsm; orD;&nf;pm; pum;ajymygvdrfh/ 'Da'g'DarmESifh yJavvm;/

urm&GwfxJrSmae&if; uRefawmfonf ocifrsm;ESifh wJGavmif;wJGavmif; jzpfaerdonf/


txl;ojzihf AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh taygif;yg&JabmfokH;usdyfwGif Adkvfvif;,kefESifh Adkvfrdk;ndK[k
jzpfvmMuaom ocifrsm;rSm uRefawmfESifh&G,fwlvdk jzpfojzifh ydkvdkUwJGrdygonf/ ocifrsm;ESifh
uRefawmfonf wyl;wGJwJGjzpfaeonf udkurm&Gwfvlxku trSwfxm;rd[efrwlaomfvnf; ykvdyfum;
aumif;pGmtrSwf xm;av\/ uRefawmfhtm; aumvdyfausmif;om; EdkifiHa&;orm;BuD;tjzpfjzihf
oufqdkif&modkUurm&GwfXmerS wdkifcsufydkU[ef&Sday\/ taMumif;rlum; uRefawmfh tazxHu
qlylBudrf;armif;oHESifh csLoHygatmif nnf;nLoH a&m>yrf; xm;aom pmwpfapmifvmaomaMumifhwnf;/
uRefawmfhtaztm; NrdKUtkyfrif;u ac:í ]]rif;om;[m ocifawGeJUwJGNyD; EdkifiHa&;vkyfaew,fvdkU bk&ifcH
rif;BuD;qDu pmvmw,f? tpdk;&trIxrf; om;orD;[m EdkifiHa&; rvkyf&bl; qdkwm owday;zdkUvdkw,f/
rif;om;qDudkpmcsufcsif;a&; vdkuf}}[k rdefUMum;onf [k xdkpmuqdkavonf/ tazu uRefawmhftm;
EkdifiHa&;orm;vkyfonfhtwGuf qlvdkufavonf/ ]]igtvkyfjyKwfatmif vkyfwmvm;}}[k
vnf;aighawmhawmh ar;vkdufonf/ NrdKUtkyfrif;u xdkokdU pum;ac:ajymaomtcg rdk;BudK;typf cH&ovdk
tazcHpm;rdaMumif;? tdrfa&muf aomtcg ]]iga,musmf;&ifhrBuD; idkBuD;csufr jzpfrdaMumif;}}udka&;í
nnf;nLoH ay;avonf/ 4if;aemuf ]]tdkifpDtufatmif atmifoif&rnf}}[laom rSef;csufudk rarhzkdU?
rSef;csufESifh ESrf;xGufruGmzkdU owday;EId;aqmfvdkufavonf/

odkU&mwGif uRefawmfhrSm ykvdyftpD&ifcHovdk EdkifiHa&;orm;BuD; r[kwfyg/ t&yfxJe&if;u


t&yfudpörsm;xrf;&Guf&if;u ocifrsm;ESifh aygif;oif;rdjcif;om jzpfygonf/ EdkifiHa&;pifjrifhokdUwufí
w&m;a[mjcif;aomfvnf;aumif;? qE´jyyGJacgif;aqmifjcif;aomfvnf;aumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH;&efykHaiGaumufcH jcif;aomfvnf;aumif; rvkyfcJUay/ okdU&mwGif EdkifiHa&;rSmawmh
pdwf0ifpm;onf? rsKd;cspfpdwf"mwfuvnf; &ifwGif;rSm 0ifaeNyD;jzpfygonf/

i,fi,fuav;wkef;u rif;om;OD;py,fopfESifh rif;orD;Od;zl;ndKwdkU\ &kyfao;udk Munfh&pOf


]][oFmpvkwfxGef;NyD? jrefrmwdkU acwfaumif;csdefeD;ygNyD}}[k &kyfao;pifay:u w&m;a[moH
Mum;e&uwnf;u trsKd;om;todw&m;awG 0ifvmcJUonf/ bkef;BuD;ausmif;aewkef;uvnf; q&mawmf
OD;eE´rmvmESifh oajyyif&GmrS vlBuD;rsm;u ESpfusdwf&Spfaomif;aom oHcarmufaqmif; ppfonfrsm;udk
uGyfuJvmrnfhrif;avmif;ay:rnfhtaMumif;? xdkrif;avmif;onf jrefrmjynfBuD;tm;
rdpäm'dXdrsm;vufatmufrS u,fwifrnfhtaMumif;rsm; ajymqkdaqG;aEG;aeMuonfudk Mum;&av&m
uRefawmfhrSm rsm;pGmpdwftm;xuf oefaerdayonf/ twefMumatmif rif;avmif;arQmfonfh
0g'pGJaeao;onf/

uRefawmfwkdU ajcmufwef;avmufwGif &Sdaewkef; om,m0wDolykefBuD; ay:aygufvmavonf/ uRefawmfwdkU


rnfrQacsmufcsm;oGm;ygoen;f? uRefawmfwdkU rnfrQaoG;<uoGm;ygoenf;/ *VKefq&mpHonf oHcarmuf
aqmif;í *VKefudkpD;um uRefawmffwdkU ausmif;0if;xJodkU xdk;qif;vmav rnfavm/

4if;aemuf &efukefouúodkvfausmif;om;onf *VKefolykefaxmuf cHa&;rsm; acgif;aqmifí


EdkifiHjcm;txnftvdyf oydwfarSmufa&;? pD;u&uf raomufa&; ponfrsm;vkyfMuonf[k
Mum;vkduf&avonf/ xdktcg uRefawmf wdkU ausmif;om;awG vdkufvkyfMuao;onf/
yifeDtay:tusÐ0wfvkdufMuao; onf/ rsKd;cspfpdwf\ txdrf;trSwftjzpfjzifhvnf;aumif;?
t*Fvdyfrqefvdkaom txdrf;trSwftjzpfjzifhvnf;aumif;? AdkvfauawGy,fum acgif;wkH;yif wkH;vkduf
Muao;onf/

urm&GwfrSmaeí ocifrsm;ESifhaygif;rdaomtcg EdkifiHa&;wGif pdwf0if pm;rIESifh rlv&SdNyD;rsKd;cspf"mwfwkdUonf


wdk;wufyGm;rsm;vmonfudkum; 0efcHyg onf/ 4if;jyif ocifrsm;udk uRefawmfMunfndKvmaMumif;udkvnf;
0efcH&ayrnf/
Oyrm- ]acG;acgif;} ajymif;jyefuyfvdkufonf}[laom udpöü tcsKdUolwdkUu awmifilocifvSarmifonf
rdkuf&l;&JvkyfaMumif;? tusKd;r&SdwJUvkyfief;vkyf aMumif;ajymqdk&Iwfcsavonf/
uRefawmfum;ocifvSarmiftm; csKd;usL;ygonf/ aESmif;vlwdkU em;vnfEdkif&ef tenf;i,f&Sif;yg&ap/
awmifilrSocifvSarmifqdk olonf wpfae&modkU pma&;ydkU&m pmtdwfwGif a*smhbk&ifwHqdyfacgif;udk
ajymif;jyefuyfNyD;atmufrS ]acG;acgif;ajymif;jyefuyfvdkufonf}[ka&;vdkufav onf/ xdkuJUokdUaom
jypfrIaMumifh axmif'Pf (7)ESpf&avonf/ ocifvSarmif onf þtvkyfudktrSwfwrJU
vkyfvkdufonfr[kwf/ wrifyift*Fvdyftkyfpdk;rIudk qefUusifaomqE´jyyGJwpf&yftaeESifh
wpfudk,fwnf;olem;vnf pdwful;ayguf aomenf;jzifh usif;yvdkufjcif;jzpfavonf/ ,if;qE´jyyGJum;
xda&mufvSay onf/

ocifrsm;onf tjcm;EdkifiHa&;orm;BuD;rsm;ESifh rwl/ tiwftjywf tqif;&JcHí EdkifiHa&;vkyfMu\/


oGm;vmp&m p&dwfr&SdvQif ajcvQifavQmuf\/ om;r,m;? aqGrsKd;rdbESifh jywfpJrnfvm;?
wdkUArmtpnf;t&kH;vGwfvyfa&; vkyfief;ESifh jywfpJrnfvm; a&G;cs,f&vQif wdkUArmtpnf;t&kH;
vGwfvyfa&; vkyfief;ESifhrjywfpJEdkif[k a&G;olrsm;jzpfay\/ axmifwef;udkvnf; raMumufolrsm;jzpf\/
axmufusvQif0rf;renf;? pdwf"mwfrus? ]ta&SUuae0ef;xGef;onfhyrm wdkUacwfudkawmh a&muf&rnfrSm
rvGJyg} [laomwkdUArmoDcsif;udkqdkvsuf pdwfwif;um cH&JolawGjzpf\/ EdkifiHa&;orm; rsm;jzpfygvsuf
vufxdyfcwfjcif;vlqdk;&mZ0if aumifudkvkyfenf; tvkyfcH&aomtcg ociftusOf;orm;rsm;onf
xdkifoydwfarSmufjcif;? tpmiwfcHjcif;ponfwdkUjzifh qE´jyMu\/ ckHcHMu\/ tcGifhta&;&atmif
aqmif&GufMuav\/ olwkdUvdkrvkyfEdkifOD;awmh uRefawmfonf olwkdUudk rMunfndKbJ &SdEdkifygrnfavm/

urm&GwfwGif puf&kHrsm;&Sdav&m tBuD;qkH;puf&kHrSm wa,mpGyfus,fpuf jzpfavonf/ pGyfus,fpufrS


tvkyform;rsm;onfvnf; uRefawmfhvdkyif ocifrsm;udkMunfndK\/ olwdkU\ pGefUpm;rItwGuf csD;usL;\/
urm&GwfrSm ocifw&m;yJG usif;yvQif w,mwHqdyf pGyfus,fpuf&kHrS tvkyform;rsm;onf
tm;wkduftifwkduf wufa&muftm;ay;Mu\/ uRefawmfonf ocifrsm;udk MunfndKtm;ay;&mü
wpfa,mufxD;wnf;BuD; r[kwfyg/ uRefawmfrrSm;Edkifyg/ wpfa,mufxD;wnf;jzpfvQifum;
]]igrsm;rSm;aeNyDvm;}}[k ylp&m&Sdao;onf/ ,ckrl ylp&mr&Sdyg/ qif;&Jom; tvkyform;rsm;vnf;
uRefawmfwdkUbufu &SdaeavNyD/

uRefawmfonf EdkifiHa&;wGif pdwf0ifpm;onf/ jrefrmhacwfaumif;csdefudk arQmfonf/


jrefrmhvGwfvyfa&;udkvkdvm;onf/ ocifEdkifiHa&;orm;rsm;udk MunfndKonf? tm;ay;onf? axmufcHonf/
odkU&mwGif uRefawmfudk,fwdkif EdkifiHa&;orm;BuD;? EdkifiHa&;acgif;aqmifBuD; jzpfzdkUum; pdwful;yif
rxnfhrd&dk; {ueftrSefjzpfygonf/

ykvdyfuawmh uRefawmhtm; EdkifiHa&;orm;BuD;tjzpf pm&if;oGif;xm;av NyD/ NrdKUtkyfri;fu uRefawmfhtaz


ajrwdkif;pma&;udkac:í tpdk;&trIxrf;? om;orD;qdkwm EdkifiHa&;rvkyf&bl;[k owday;pum;qdkavNyD/
tpdk;&trIxrf;rsm;um; rvGwfvyf? 4if;wkdU\ om;orD;rsm;yif rvGwfvyfMu/
zdESdyfcsKyfcs,frIawGrsm;vSbdawmhonf/ þonfum; cH,lvdkufaom oifcef;pm aywnf;/

tpdk;&trIxrf;tvkyfudk uRefawmfpdwfemvmonf/ t&m&SdBuD;jzpfOD;awmh? tdkifpDtufpfjzpfOD;awmh


rvGwfvyf[laom tjrifudkjrifvmayonf/ xdkUaMumifh zcifBuD;ay;vkdufonfh tdkifpDtufpfjzpf&r,f[laom
&nfrSef;csufudk rpGefUvTwfaomfvnf; vGwfvyfwJUtvkyf vkyf&&ifaumif;rSmyJ[k xGufayguf&Sm
rdavonf/ a&SUae? 0wfvkHvkyf&&if raumif;aybl;vm;?? vGwfvnf;vGwfvyfr,f? *kPfvnf;&Sdr,f?
0ifaiGvnf;aumif;Edkifw,f/ ightBudKuf jzpfEdkifw,f/
&nfrSef;csufa&G;cs,fa&;ESifh ywfoufí uRefawmfonf bufwfrifwef Muufawmifvdkjzpfae[ef&Sdonf/
tajctae tjzpftysuftrsKd;rsKd;wkdU\ Mum;0,f&dkufykwfxkwfonfhbufodkU ul;ae&avonf/

aumvdyfausmif;wGif toif;trsKd;rsKd;&Sd\/ arG;&yfa'oqdkif&m toif;rsm;? ynmbmom&yfqkdif&m


toif;rsm;? ausmif;aqmiftvdkuftoif; rsm;? bmoma&;toif;rsm;? usef;rma&;toif;rsm;ESifh
wuúodkvfausmif;om;or*¾wdkUjzpfavonf/

uRefawmfwkdU aeUausmif;om;rsm;uvnf; toif;zJGUxm;ao;onf/ uRefawmfonf


wuúodkvfausmif;om;or*¾okdUvnf; 0ifxm;avonf/ 4if;jyif ynmbmom&yfqdkif&m
toif;tcsKdUudkvnf; 0ifxm;avonf/ Ak'¨bmom toif;udkvnf; vufrvTwfyg/ toif;tyif; Am[D&
udpörsm;rSm tawmfrsm;ay\/ wuúodkvfausmif;or*¾onf t&Sdefwufaewkef; jzpfavonf/
or*¾OuúXa&G;aumufyGJESifh trIaqmifa&G;aumufyGJrsm;wGif udk,fwdkif0ifta&G;rcHaomfvnf; ocifqefaom
ausmif;om;rsm;bufrS tEdkif&atmif uRefawmfwkdU 0ifvkH;yef;&ygao;onf/

uRefawmf wuúodkvfpa&mufonfhESpfrSm 1935-36jzpfav&m ausmif;om;avmuonf txl;ojzihf


tkH<uonfhESpfaywnf;/ 1920 jynfhESpf ausmif;om;ta&;awmfykHNyD;onfhaemuf tBuD;qkH;
ausmif;om;ta&;awmfykH ay:vmaom ESpfjzpfonf/ wuúodkvfa&mufcgp ESpfvnf;jzpf? tazhMoZm
ylaEG;aewkef;vnf; jzpfjyefav&m xdkausmif;om;ta&;awmfykHwGif uRefawmf\ tcef;rSm
bmrQajymprSwfrjyKavmufyg/ 'Da&xJ arsmygaeaom aA'gyifavmufomjzpfygonf/ trsm;enf;wl
or*¾xJ0ifvkdufonf/ trsm;enf;wl or*¾rSBuD;rSL;aom w&m;yJGrsm;okdU oGm;emonf/ trsm;enf;wl
vufckyfwD;onf/

trsm;ESifhwlEdkifrnf r[kwfaom tawGUtBuKHuav;wpfckESpfckawmh &Sdygonf/ 4if;wkdUum; þodkUwnf;/


or*¾OuúXjzpfvmol udkEkonf uRefawmfwkdU wuúodkvfra&mufrD ESpfaygif;rsm;pGmu bDatatmifNyD;
ausmif;q&mvkyfaecJUonf/ aemufrS Oya'oifwef;wuf&ef wuúodkvfodkU jyefvmcJUjcif;aMumifh
uRefawmfwkdUvli,fawGESifh qkHpnf;&jcif;jzpf\/ olUrSm &Sif;vif;jywfom;aom rsufESm&Sd\/
olUudk,fvkH;udk,faygufESifh olUtouft&G,f rSmvnf; uRefawmfwkdU ausmif;om;uav;rsm;ESifh pmaomf
nDtpfudktrsm;tjym;wGif tpfudktBuDqkH;ESifh nDtaxG;qkH;awGvdk jzpfaeay&m udkEkonf uRefawmfwkdU\
cspfaMumuf&dkaojcif;udkcH&avonf/ olonf pum;ajymaomfvnf;aumif;\/ jywfom;pGm ajym&kHru
vIyf&Sm;atmif vIHUaqmfí ajymqdkonf/ þtcsufrsm;wGif trsm;tawGUtBuKHESifh
uRefawmfhtawGUtBuKHjcm;em;vSrnfr[kwfyg/ okdU&mwGif udkEku ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhpfESifh
tjcm;rsufESmjzLygarmu©rsm;udk Armhtay: a[mh&rf;jcif;? armufrmjcif;rsm;twGuf &Iwfcsvkdufaomtcg
uRefawmfhtawGUtBuKHonf trsm;tawGUtBuKHESifh wlEdkfifrnfr[kwf[kxifygonf/ uRefawmfonf
y&dowfxJu tjcm;olrsm;udk rqkdxm;bd? xdkpum;udkajymaom udkEkxufyif xdkpum;\ oabmouefudk
em;vnfayonf/ taMumif;rlum; uRefawmfi,fi,fwkef;u bkef;BuD;ausmif;rS iSm;ay;&aom
aumfaZmay:wGif zdeyfjzihf avQmufaom rsufESmjzLv,f0efrif;onf uRefawmfhtaztm; ]]'rfzl;}} [kqJNyD;
ajrykHvdyfjzihf rsufESmudkaygufcJUonfudk udk,fawGUjzpfaomaMumifhay wnf;/

wuúodkvftmPmydkifwkdU\ tjyKtrlrsm;udk uefUuGufaomtm;jzifh vnf;aumif;?


t*Fvdyfe,fcsJUorm;wkdUay;aom uRefynmudk azmfxkwf&Iwfcs aomtm;jzifhvnf;aumif; udkEku
bDatbJGUudkjyeftyfaomtcg ,if;odkUtyfjcif;onf trsm;wumrSmxuf uRefawmfhtay:wGif ydkípl;&S
xufjrufaom tmedoif&Sdonf[k uRefawmfqdkcsifygonf/ uRefawmfonf t*Fvdyfpmoifrnf?
pmar;yGJatmif&rnf[laom rSef;csufjzifh q,fwef;atmifcJU onf/ aemuf bDatatmif&rnf?
tdkifpDtufpfjzpf&rnf[laomjyXmef;csufrsm; jzifhaumvdyfodkUwufcJUonf/ þjyXmef;csufrsm;udk
ESvkH;ydkufíynmoifaepOf udkEk\ bJGUjyeftyfaomtvkyfonf ZufBudK;aqmifhqJGvdkufonfESifh wlay\/
,if;odkUaom jyXmef;csufrsm;\ abmiftwGif;rSmpOf;pm;ae&mrS xkdabmifudk cGJzsufvkdufNyD; vGwfvyfpGm
pOf;pm;aponfESifh wlay\/ oifMum;ae&aom ynm&yfwpfckvkH;udk jyefvnfpOf;pm;vm\/
ynma&;pepfwpfckvkH;udk a0zefpjyKvm\/ xkdynma&;pepfudk zefwD;ay;vdkufaom e,fcsJUtkyfcsKyfa&;
taqmufttkHwfwpfckvkH;udk NcKHí qifjcifokH;oyfvmavawmh\/

uRefawmfhtawG;tac:um; ajymif;vJrIpavNyD/

okdU&mwGif tvkyfum;rygvSao;yg/ "avhxkH;pHtusifhponfwkdU\ t&Sdeftmedoifonf BuD;rm;vSaypG/


pmar;yGJatmifzkdU pmoifonf[laom "avhxkH;pHonf >cif;csufr[kwfay/

xdkUaMumifh 1936ck? ausmif;om;oydwfBuD; jzpfyGm;vmaomtcg uRefwmfonftrsm;enf;wl oydwfarSmufí


vdkufcJUaomfvnf; awmif;qkdcsuf&vQif ausmif;jyefí pmar;yGJ&rnf[laom &nf&G,fcsufum;tNrJ
&Sdaeavonf/ tdkifpDtufpfatmif&rnf[laom rSef;csufuav;u OD;aESmuf\ aemufuG,fwpfae&mrS
pufykef;ckwfaeqJ jzpfavonf/ oydwfarSmufpü a&Twd*kHukef;awmfay:wGif oydwfpcef;odkUrSefrSefa&muf\/
ntdyfonfhtcg tdyfvdkufao;\/ aemufoydwfESifh tmPmydkifta&;qdkí tBudwfte,fjzpf vmaomtcg
uRefawmfonf rdb&yfxHokdUjyefcJUavonf/ uRefawmfhtazu oydwfarSmuf&mokdU yg&ygrnfvm;[k
qD;íBudrf;av&m ]]trsm;vkyfawmh vdkufvkyf&wmaygh taz&JU/ oHCmtm;bk&m;rqefom vdkUawmif
pum;ykH&Sd w,fr[kwfvm;}}[k uRefawmfu tajzay;avonf/ jyefa&mufvmonfhom; tm; at;jrjcif;ESifh
cspfjcif;udkomjy&rnf[k ulajymavonf/ tazhpdwfrSm rajywwfao;/ uRefawmfu-

]]udpörNyD;jywfao;cif [dkrSmae&if pmrzwfjzpfrSmpdk;vdkU tdrfjyefvmcJUwm? tdrfrSmpmzwfr,f}}

zcifBuD;onf pdwfajyoGm;NyD; tcGefawmfajympmrsm; ukef;a&;aeavonf/ ol tvkyfvkyfykHMunfh&onfrSm


uRefawmfhaemufqkH;pum;aMumifh tvkyfESpfqwdk;vkyf&ef pdwfxufoefoGm;[ef&Sdayonf/

þum; 1936ck oydwftwGif;u tjzpftysuf/

aemuf ESpfrsm;wGifvnf; uRefawmfonf ocifqefaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk pdwftm;jzifh


vkH;0axmufcH\/ vufawGUtm;jzifh rJay;jcif;? tpnf;ta0;wuf em;axmifjcif;rsKd;jzihf axmufcH\/
uRefawmfwkdU axmufcHaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;wGif udkb*srf;? rdw¬Dvm udkvSarmif?
udkatmifqef;? udkb[def;? udkAaqG? udkxGe;f&Sdef ponfwdkUudk txl;owd&ayonf/ olwdkUxJwGif
udkb[def;ESifhudkxGef;&SdefwdkUrSvJGí tjcm;olwdkUrSm &kyfvu©Pmraumif;Muyg/ udkb*srf;rSm rxdwxd
tm;rvkdtm;r& rsufESm&Sdonf/ udkvSarmifrSm &IHUrJUrJUrsufESm&Sdonf/ udkatmifqef;um; pkwfcRef;cRef;
rIefawaw rsufESm&Sdonf/ udkAaqGrSm ysif;&dxdkif;rIdif;aom rsufESm&Sdonf/ okdU&mwGif &kyfvu©Pmonf
ta&;BuD;vSonf[k rxifyg/ olwkdUtm;vkH;onf ausmif;om;ta&;rsm; pdwfygvufyg &dk;&dk;om;om;
aqmif&GufaeMuonfudk awGU&\/ olwdkUtm;vkH;onf wkdif;jynfudk wu,fcspfjrwfEkd;[ef&Sd\/ xkdUjyif
olwkdUtm;vkH;onf uRefawmfhxufpGefvTwfEdkifaom owÅdrsm;&SdMu\/ xdkUaMumifh olwdkUtm;
MunfndKygonf/

onfvdkESifh 1938ckESpfodkU a&mufcJUNyD/ xdkESpfwGif wuúodkvfausmif;om; or*¾ü udkb[def;-OuúX?


udkvSa&Tu- 'kwd,OuúX? udkAaqGu twGif;a&;rSL; jzpfMuav\/

xdkESpf\ aemufydkif;um; þ0w¬Kpwif tuGufazmfonfhtcsdef jzpfayonf/ okdU&mwGif jynfzkH;um;udk r


rwifrD uRefawmf\ t&ifutjcm; tjzpftysuftcsKdUudkvnf; twkdcsKH;í tpD&ifcHzdkU vdkao;onf[k
xifyg\/ okdUrS cspfpGmaom pmzwfolonf þ0w¬KwGif BuKHawGUae&rnfh uRefawmfhtm; ydkrkdtuJcwfEdkif&ef
tajccH&xm;ygvdrfhrnf/ /

udk&ifBuD; OD;boef;\ zdkrudpö oifMum;csufrsm;

b0wpfoufwm &nfrSef;csufrsm;ESifhywfoufí uRefawmfhtazonf ykAÁmp&d,vufOD;q&mjzpfaomfvnf;


ra&;? zdka&;? cspfa&;? BudKufa&;wGif um; ykAÁmp&d,r[kwfyg/ vufOD;q&mrsm;ESifh awGUNyD;rS
uRefawmfhtazu aESmif;q&m tjzifhjzihf 0ifa&mufpGufzuf&jcif;omjzpfayonf/

,if;udpörsm;ESifhywfoufí uRefawmhvufOD;q&mum; udk&ifBuD; OD;boef;jzpfayownf;/ zdkrta&;?


cspfa&;BudKufa&;wGif udk&ifBuD;wpfyg;u vufOD;q&m jzpf&onf?]]xl;ay qef;ayonf}}[k qdkMurnfvm;/

jzpfykHurl þokdUwnf;/ uRefawmfonf t*Fvdyfausmif;rSm 7-wef;pmar; yGJNyD;aomtcg ausmif;ydwfí


&Gmjyefvmonf/ touf 14ESpfrQ&SdavNyD/ ausmif; ydwfwkef;tcsdef tv[órukefbJ ukodkvf&ap&ef
q&mawmfOd;eE´rmvm ausmif;wGif udk&if0wfaeavonf/ bkef;BuD;ausmif;om; 10a,mufcefU tjyif
uRefawmfyg udk&if4-yg;&Sdav\/ 4if;wdkUteuf 2yg;rSm rsm;pGmi,fí tBuD;qkH; rSm
udk&ifBuD;OD;boef;jzpfavonf/ olonf touf17ESpf? 18ESpfrQ&Sdvdrfhrnf/ naearSmif&DvmNyDqdkvQif
ausmif;om;a&m udk&ifyg pmtHMu&\/ wpfem&dpmtH NyD;vQif &yfem;um i,f&G,folrsm;rSm tdyfMu&\/
uRefawmfwdkUum; q&mawmf tm; 0wfjznfhMu&(0g) eif;ay;Mu&\/ 4if;aemuf q&mawmfum; rSdef;avNyD/
b,ftcsdefusdef;pufonf[kum; rod&? rodEdkif/ uRefawmfwkdU pum;oHenf;enf; jrnfvmvQif
]][JUtdyfMu}}[laom q&mawmfhtoHum; ay:vmNrJwnf;/

uRefawmfwkdUonf arSmifBuD;rnf;rnf;xJwGif okdUr[kwf ausmif;ocFrf; twGif;odkU


rIefwDrIefrTm;wkd;0ifvmaom va&mifwGif wdk;wkd; pum;pjrnf ajym Mu\/ uRefawmfESifh
udk&ifBuD;Od;boef;um; twGif;usus wdkifyifaqG;aEG; Muaom wdk;wdk;azmf wdk;wdk;zufrsm;wnf;/
udk&ifBuD;u avmueDwdvm £w¬d0F*H? e'D0*Fpaom pum;rsm;jzihf rdef;rtaMumif;p\/ rdef;rrsm;
aumufuspfykH ajymjy&mrS cspfp&maumif;ykHodkU a&muf\/ rdef;rrsm; &m*BuD;onf[k qdk&mrS a,musmf;rsm;
MumckdykHokdUa&muf\/ olESifhvufyGef;wwD; awGUzl;onfqdkaom rdef;rrsm;taMumif; ajymjy\/ uRefawmfhrSm
þrQt&om&Sd aompum;rsm;udk ,cifuwpfBudrfrQ rMum;zl;yg/ udk&ifBuD;tajymaMumifh uRefawmfonf
wkefvIyfacsmufcsm;jcif;rsm;jzpf&\/ udk&ifBuD;u tysKdawG b,fvdkcspfatmif vkyf&rnfqdkaom enf;rsm;udk
&Gwfzwfjy\/ 4if;jyif tysKdwpfa,mufESifh? ESpfa,mufwnfvlBuD;rsm; rjrifuG,f&mrSmawGUvQif
csufcsif;vuf ujrif;&efvnf; onmay;vdkufavonf/

udk&ifBuD;OD;boef;\ zdkrudpö? cspfa&;BudKufa&; ynmrsm;aMumifh uRefawmfacsmufuszl;avNyD/

uRefawmf udk&ifvlxGufNyD; t*Fvdyfausmif;odkU oGm;aomtcg olay; vkdufaom oifcef;pmrsm;onf


uRefawmhfacgif;xJwGifvnf;aumif;? aoG;xJ wGifvnf;aumif;? ylylaEG;aeG;yif&Sdavao;onf/
uRefawmfaeaom q&mhtdrf wGif touf14ESpf? 15ESpft&G,f rdef;uav;wpfOD;onf uav;xdef;vkyfvsuf
&Sdav\/ wpfaeUoüq&m? q&muawmfESifh tjcm;olrsm;yg tdrfwGifr&Sd/ tqdkygolki,fronf
uav;csDívm&m uRefawmfubmrajymnmrajymESifh udk&ifBuD;\oifcef;pmudk vufawGUusifhokH;um?
vufo&rf;vdkufavonf/ oli,fronf csKH;csíidk\/ olUbmomol ikd&kHqdkvQifawmfao;\/ xdkokdUum;
r[kwf q&muawmfjyefvm aomtcg uRefawmfvufo&rf;aMumif; qD;wdkif\/ uRefawmfhrSm
twif;bl;uG,fíomae&avawmhonf/ ]]uav;udkqGJ,lwm yg}}[k cyfwnfwnfvdrf&avonf/
tu,fíuRefawmfhrSm t*Fvdyfausmif;om; pm;a&;BuD;om; r[kwfbJ tcdkif;tapaomfvnf;aumif;?
ausmif;jymwmaomfvnf;aumif; qif;&Jom; xJujzpfbdrl? q&muawmfESifh Mum;Mum;orQaom
rif;a,musmf; rif;rdef;r wkdUonf ]][JU wPSm&l;? acG;wd&pämef}}ponfjzihf qJa&;um <uufaoudkacG;awG
0dkif;qGJovdk qGJiifqkwfNzJMuayvdrfhrnf/ ,ckawmh q&muawmfu ]][JU aumifrav;? r[kwfwmawG
rajymeJU/ armifwifxGef;[m vl&dk;uav;/ wdkUu twGif;od? tjyifod? tifrwef odu©m&SdwJU
aumifuav;}}[komajymNyD; aumifruav;udk NidrfoGm;aponf/ uRefawmfhudkum; bmrQrajymMuay/

uRefawmfonf þudpöwGif ]acsmuf}rS vGwfajrmufcJUaomfvnf; udk,fhvdyf jymudk,f &SufvSygonf/


xdkrdef;uav;udkvnf; r[kwfrcHojzifh &dkaordayonf/ xdkUaMumifh awmifNyKH;yJGvdkae&mrsKD;rSmyif
vufraqmhawmhyg/

okdU&mwGif þtrSm;udk usL;vGefrdaomfvnf; udk&ifBuD;Od;boef;\ oifMum;csufrsm;tm;vkH;udk


pGefUy,fjcif;rjyKyg/

udk&ifBuD;OD;boef;u ]]aumifrwpfa,mufu rif;udkokH;cgwdwdaphatmif NyKH;MunfhNyDqdk&if


rif;udkBudKufvdkUyJvdkU rSwfayawmh}}[k oifMum;cJUzl;avonf/

uRefawmfaeaom tdrfteD;&Sd jrefrmpmoifausmif;wGif 7-wef;üpmoif aeaom


rdef;uav;wpfa,muf&Sd\/ uRefawmfESifh&G,fwlavmufyif/ tom;rSm jzL0if;ae\/
rsufpdcyfarS;arS;ay:wGif okH;&ufv? ckH;rsufp onf 0JacGvsufae \/ ausmif;oGm;ausmif;jyefwGif qkHwdkif;
olu uRefawmfhtm; eDjref;aom EIwfcrf;uav;rsm;jzihf NyKH;jyí rsufvkH;arS;uav;rsm;jzihf Munfhavh&Sd\/
okH;cgru q,fcgrQNyKH;MunfhonfjzpfaomaMumifh? 'if;awmhighBudKuf aeNyD[k uRefawmfxifrSwfvdkuf\/

okdUaomf pma&;&efum; rqkH;jzwfao;/ uRefawmfu t*Fvdyfausmif;om; olujrefrmausmif;ol/


uRefawmfu v,f0efavmif;? olu tpGrf;ukefjzpfvSrS jrefrmausmif;q&mr/ þrQ tqifhtwef;csif;
uGmjcm;aeaomaMumifh rydk;vdk/ þum;wpfzuf/ tjcm;wpfzufwGif uRefawmfonf udk&ifBuD;OD;boef;\
oifcef;pmudk vufawGUusifhokH;vdkayonf/ aemufqkH;wGif ]]prf;Munfhaygh? tyef;BuD;wmvdkufvdkU?
t&IH;vnf;r&SdEdkifygbl;}}[laom udk&ifBuD;\ qifjcifwkH w&m;udk owd&NyD; &nf;pm;pmay;vdkufavonf/
þum;uRefawmf\ yxrqkH;aom &nf;pm;pmwnf;/ aemufwpfaeUwGif olut&ifuvdkyifNyHK;um
t&ifuvdkyifMunfhí jyefpmuav;vSrf;ay;oGm;avonf/ olUrSm &nf;pm;&SdNyD; jzpfvkdU 0rf;enf;ygowJU/
udk&ifBuD;\ Mo0g'u vJGrSm;ovm;? uRefawmfhuHuyJ acvGef;aeovm; rajymwwfawmhyg/

uRefawmf 9wef;a&mufaomtcg vlyg;tawmf0vmNyD;[k qdkEdkifygonf/ EIwfcrf;arT;a&;a&;udkyif


jrifEdkifojzifh tawmiftvufpkHaom t&G,f[kyifqdkEdkifayonf/ &G,fwl&G,fwef odkUr[kwf
udk,fhxuftawmftwef BuD;aom rdef;rysKdrsm;udk jrifvQifpdkufMunfhNyD; tMunfhcsif;qkHrdvQif zdef;ceJ?
&Sdef;ceJ? t&ompm;wwfavNyD/ xkdtcg 6-wef;wGif rdef;racsmav;wpfa,muf &Sdav\/ tom;jzLjzL
rsufvkH;rsufzefaumif;aumif;? ESmwHay:ay: yg;pyfvSvS olUudk,fvkH;udk,fxnfuav;rSmvnf;
pdkpdkjynfjynfESifh ,Ofpp/ olUwpfudk,fvkH; wGif uRefawmftcspfqkH;aom t&mrsm;rSm ol\
qHawmufuav;jzpfonf/

trnfuawmh rjr0if;jzpfygonf/

uRefawmfonf rjr0if;tm; usdwfícspfae\/ b,folUudkrQ rajym? rjr0if;\ rsufESmuav;udk jrifEdkif&m


wpfaxmifhaxmifhu wpdrfhpdrfhMunfhae rd\/ olUtm;jrifEdkif&ef olwdkU 6-wef;a&SUwGif
vrf;ovm;&onfrSmvnf; tarmyif/ ausmif;wufaewkef; taMumif;r&Sd taMumif;&Smum q&mudkwdkifí
tjyifxGufNyD; 6-wef;tcef;ayguf0em;u jzwfavQmuf\/ olwkdUtdrfa&SUu oli,fcsif;tdrfodkU
vdkufoGm;NyD; pmzwf[efaqmifí olUtm;Munfh\/ olESifh uRefawmf tMunfhcsif; qkHaomtcgrsm;ü
yDwdvIdif; w<u<uESifh rl;arhrwwf jzpfaewwfayonf/

uRefawmfonfolUtm; b,frQtxd cspfygoenf;qdkaomf twnfBuH onftxdjzpf\/ olUtm;


&nf;pm;pmra&;? zGifhrajymbJaejcif;rSm udk,fhbufu aocsmcsifí jzpfayonf/ raocsmvQif oluav;
pdwfraumif; jzpf&rnfudk rvdkvm;/ uRefawmfhzcifBuD;tm; taMumif;pkHzGifhajymíwdkifyif avonf/

]]olUtazu b,folvJ}}

]]a&SUaeOD;wifav? tazodrSmyg}}

]]at; at;? olUtazudk igodygw,f? aeygOD;ighom;&,f? rif;ynm qufoifygtkH;/ v,f0efjzpfatmif


BudK;pm;ygOD;/ tJ'Dawmh rif;aumifrav; xuf ydkvnf;vS? ydkvnf;ypönf;&SdwJU[m onfhxufomwmawG
&Edkifygwf, apmifhygOD;uGm}}

uRefawmfonf uRefawmfhtaz\ qifjcifwkHw&m;udk vufcHvdkuf avonf/ onfhxufomwmawG


&Edkifrnfh tem*wfudkom apmifhpm;ae vdkfufawmhonf/

aemufrsm;rMumrD rjr0if;onf olUxuf toufrsm;pGmBuD;aom a,musmf;wpfa,mufESifh


rdbrsm;pDrHonfhtwkdif; vdkufemí vufxyf vdkufavonf/ uRefawmfonf [dkt&G,fwkef;u
uRefawmfwkdUESifh &G,fwl rdef;uav;rsm;xuf a,musmf;vkyfolrsm;u 6ESpf 7ESpfBuD;vQif toufuGm
vGef;vSonf[k xifwwfonf/ xdkUaMumifh uRefawmfhpdwf0,f rjr0if;crsmrSm tbkd;BuD;wpfa,mufESifh
nm;oGm;NyD jzpfav[efESajrmow ,lusKH;r& jzpfrd avonf/

uRefawmfhtazonf uRefawmfhtm; pdwful;,OfcGifhray;/ tdyfrufxJu tcspfrsKd;wGif arGUaysmfaecGifhray;/


aysmfovdkrae&? awmfovdk ae&rnfqdkaom pum;vdk cspfwmudkr,l& awmfwmudk,l&rnfqkdaom
Mo0g'udkay;cJUavonf/ awmfrawmf\ rSwfausmufum; v,f0efjzpfa&;wnf;/ v,f0efjzpfvQif
onfhxufydkvSaomrdef;r? onfhxuf ydkypönf;aygaomrdef;rudk &rnf[k xifo vdk v,f0efjzpfa&;
okdUr[kwf t&m&Sdjzpfa&;udk taxmuftuljzpfapvQif awmfaomrdef;r[k ,lq[efwlavonf/

taMumif;aomfum; rjr0if;xufydkvSaom ydkívnf;ypönf;&Sdaom rdef;uav;wpfa,mufudkawGU\/


olUtaztarrsm;u uRefawmfhtm; vdkvm;\/ uRefawmhftaru xdkacR;ravmif;udk oabmus\/
uRefawmfuvnf; cspfEdkifyg\/ uRefawmfhtazonf rdef;uav;rdbrsm;tm; twdtvif; ar;vkduf
avonf/ ]]uRefawmfhom;udk v,f0efjzpfonfhwdkifatmif ynmqufoif ay;oGm;rvm;}}

olwdkUu tif;rvdkufaomtcg tazu uRefawmfhtm; ]]ighom; avQmhaps;ray;eJU}[k


ukefonfpum;ESifhoifMum;avonf/ uRefawmfuvnf; zcifBuD;\ ukefonfwGufudef;udk
tvG,fwulyifvufcHvdkufavonf/

onfwdkUu; 8wef;?9wef;? 10wef; vlysKdayguft&G,fwGif zdkrudpö? cspfa&; BudKufa&;wdkUü


uRefawmfBuKHawGU&aom tawGUtBuKHwdkU jzpfay\/ ,if;udpö wkdUü q&mrsm;rSm
udk&ifBuD;OD;boef;ESifhtazwkdUjzpfygonf/ ,ck0w¬Kpaom tcsdef? touf25ESpf wpf0dkuft&G,fü
vlysKdaygufb0udkjyefvnf qifjcif vkdufaomtcg þodkUawGU&\/ udk&ifBuD;OD;boef;onf uRefawmfhtm;
trSm; udkrvkyfvkyfatmif oifjyay;oljzpf\/ okdUaomf olUtm; uRefawmf &efNidK;rxm; &kHru rkef;yif
rrkef;Edkifyg/ olUaMumifhtrSm;vkyfrdonf/ trSm;vkyfrdí trSefudk jrif&ayonf/ ]]rrSm;aoma&SUae raoaom
aq;orm;r&Sd}}[laom qdk&dk;pum; &Sdonfr[kwfygvm;/

Oyrm- uRefawmfonf aumvdyfa&mufonfhwdkfif zdkrudpö? cspfa&; BudKufa&;udpöwdkUü udk&ifBuD;


udkboef;\ MoZmrS ruif;ao;yg/ rdef;uav; wpfa,mufu udk,fhudk okH;BudrfokH;cg NyKH;MunfhvQif
udk,fhBudKufvdkU[k xifwwf ygao;onf/ oli,fcsif;wpfa,mufu olUESrtaMumif; udk,fhcP cP
ajymjyNyD; olUESrESifh udk,fESifhrdwfqufay;vQif oli,fcsif;u udkf,fESifholUESr ay;pm;zdkUvkyfaeonf[k
xifwwfygao;onf/ e'D0*F Hpaom tpJGESifh a,musmf; ESifhrdef;r wef;rwl[laom tpGJrsm;rSmvnf;
rukefwwfao;yg/

þonfwdkUum; uRefawmf\ aemufcHum;aywnf;/ tcef; 1-2-3 ESifh 4-wdkUjzifh


aemufcHum;azmfjycJUayonf/

þaemufcHum;udk odxm;rS þ0w¬KwGif ta&;BuD;aom wpfae&m ,lxm;onfh uRefawmfhtm;


em;vnfEdkifayvdrfhrnf/ þaemufcHum;udk odxm;rS uRefawmfhtm; opömrJUol[kvnf;aumif;?
awGa0,ddrf;,dkifol[kvnf;aumif;? vTwfceJ tjypfwifrapmbJ uRefawmf\ cRwf,Gif;csufrsm;udk
axmufaxmuf nSmnSm pOf;pm;Edkifygvdrfhrnf/

uRefawmfum; cRwf,Gif;csufajrmufjrm;pGmESifh vlwpfa,muf/

uRefawmfum; rjynfhpkHao;aom vlwpfa,muf/

uRefawmfum; vlvm;rajrmufao;aom vlwpfa,muf/ /

0w¬Kpcsdef\ EdkifiHa&;aemufcHum;csyf

cspfpGmaompmzwfol? pdwfr&SdygESifhOD;/ yifr0w¬KBuD;udkrprD cRwf,Gif;csuf ajrmufjrm;pGmESifh uRefawmf?


rjynfhpkHao;aom uRefawmf? vlvm;rajrmufao; aom uRefawmf? xdkuRefawmf þuRefawmf&ifqdkif&aom
xdktcsdef xdkumv EdkifiHwumjzpfysuf&yfrsm;? Armhjzpfysuf&yfaemufcHum;rsm;udk tenf;i,fazmfjy
vdkygao;onf/ taMumif;rlum; uRefawmfhtm; &dkufcwftyfaom xdkjzpfysuf&yf wkdU\ tmedoifonf
uRefawmfhyifudk"mwfcHpdwfESifh OmPfwdkUxufvnf;aumif;? uRefawmfhzcifxufvnf;aumif;?
uRefawmfzcifxufvnf;aumif;? udk&ifBuD; udkboef;xufvnf;aumif; ydkrkdpl;&Sxda&mufaomaMumifh
jzpfygonf/

uRefawmfonf udkf,fawGUjzifh EdkifiHa&;wGif pdwf0ifpm;aomfvnf; EdkifiHa&;pmtkyfpmwrf;ESifh


EdkifiHa&;vTrf;aom owif;pm? *sme,f? r*¾Zif;rsm;udk jzpfjzpfajrmufajrmuf zwfolr[kwfyg/

odkU&mwGif Oa&myü emZDESifh zufqpfrsm; pcef;xvmNyD; [pfwvm rlqdkvdkeDwdkU wefckd;xGm;vmonfudkum;


rMum;bJraeEdkifyg/

rlqdkvdkeDu tmz&du uEÅm&BuD;rS tbDqD;eD;,m;qdkaom wdkif;i,f jynfi,f *sifuv,fuav;udk


twif;t"r® csif;eif;wdkufcdkuf odrf;ydkufvdkuf avonf/ uRefawmfwkdUonf
e,fcsJUvufeufEdkifiHBuD;jzpfaom t*Fvdyf\ odrf;ydkufxm;jcif;cHae&aom uRefvlrsKd;rsm;jzpf\/
tjcm;e,fcsJUEdkifiHjzpfaom tDwvDu uRefawmfwdkUESifh b0wljzpfaom EdkifiHi,fuav;tm; usL;ausmfodrf;
ydkufaomtcg tbDqD;eD;,m;bufodkU pmemaxmufxm; u&kPmryGm;bJ raeEdkifyg/

*syefe,fcsJUorm;onf tuJGuJGtjym;jym;ESifh tm;enf;vsuf&Sdaom atmufusaemufus


Edkifonfhw&kwfjynfBuD;udk 0ifa&mufwdkufckdufvsuf&Sd avonf/ e,fcsJUqefUusifa&; pdwf"mwfcH&Sdaeaom
uRefawmfwdkUonf usL;ausmfcH&aom w&kwfjynfBuD;bufodkU udk,fcsif;pmjcif; arwÅmouf0ifjcif;
ra&mufbJraeEdkifyg/ 4if;jyif w&kwfjynfoljynfom;wkdUu rnfrQyif tiftm;BuD;rm;aom &efoljzpfapumrl
pnf;vkH;nDnGwfpGm tEdkifrcHt&IH;ray;bJ ckcHwkdufcdkufaejcif;jzihf uRefawmfwdkU pdwftm;wufrdavonf/
&dkifz,fESifhvm aom&efoludk 0g;cRefESifhyifjzpfap? vSHwHqGJvsufyifjzpfap ckcHujzpfEdkifonf[l
aomtaMumif;&yfonf vufeufqdkí 6vufrt&G,f&Sd "m;udkyif udkifaqmifcGifh r&Sdaom uRefawmfwkdUtm;
t*Fvdyf&dkifz,fudk raMumufatmif tm;arG;jrLay;aeavonf/

tdE´d,rS *E´D? ae&l;paom yk*¾dKvfBuD;rsm;acgif;aqmifonfh tdE´d,trsKd; om;uGef*&ufBuD;\


vGwfvyfa&;wdkufyGJrsm;rSmvnf; uRefawmfwdkUtm; vGwfvyfa&;wdkufyGJ0ifatmif zdwfac:vIHUaqmfaeonfESifh
wlbd\/

uRefawmfwkdU\ jynfwGif;rSmvnf; wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;onf a&eHacsmif;NrDKUüusif;yaom


yxrnDvmcHBuD;rS tpjyKí wpf[kef;xdk; wdk;wufvmcJU&m w&m;pGJ? axmifcs? ykvdyfnSOf;
jyKaeonfhMum;rSyif jynfoltrsm;u axmufcHtm;ay;aom tzJGUtpnf;BuD;jzpfvmayonf/ 21OD;?
ig;yGifhqdkif? qif;&Jom;tzJGUpaom orm;&dk;us aysmhzwfzwfEdkifvSonfh tajccHuRefb0udk tjrpfygvSefí
rajymif;vJbJ uRefb0wGif;wGif taqmifta,mifajymif&kH? uReftBuD;pm; uReftarmufpm;jzpf&kH a&S;&Iaom
tzGJUtpnf;ygwDrsm;\ twdkuftcHjyKjcif;udk cHae&onfhMum;rSyif wdkUArmtpnf;t&kH;onf
wdk;wufvmcJU\/ ,if;odkUaomtzGJUtpnf;ygwDwdkU\ acgif;aqmifrsm;onf jrefrmEdkifiHtkyfcsKyfa&;
(1935)Oya'u cGifhjyKcsuft& t*Fvdyfuay;vkdufaom &mxl;&mcHrsm;udk cJGa0,la&;? tcJGta0rwnfhvQif
tcsif;csif; cGufapmif;ckwfa&;wdkUudk vkyfaeMuay&m? uRefawmfwkdU vli,frsm;onf 4if;wdkUtm;
pufqkyfMuayonf/ uRefawmfwdkUvli,frsm;um; udk,fwdkifvkyfEdkifonf rvkyfEdkifonftyxm;í
EdkifiHa&;tm;opfjzpfaom wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh acgif;aqmifrsm;udkom tm;udk;wpfck axmufcHjyKMu&
avonf/

wdkUArmtpnf;t&kH;u wdkifay;vkdufaom ]]urÇmraMu? ArmawG? 'gwdkUajy- 'gwkdUajr}}udk uRefawmfwdkUu


vdkufqdkMuonf/

]]wdkUArmjynfudk wdkif;&if;om;tukeftpif? wdkUjynfvdkUrSwfxif wdkU0wÅ&m;yif? wkdUArmocif}}[k


[pfatmfoDqdkum vufoD;vufarmif;wef;Mu onf? vuf&kH;qefUMuonf/

trsKd;om;pdwf"mwfudk vIUHqGNyD; e,fcsJUqefUusifa&;wdkufyGJrsm;odkU wdkUArmvlxktm;


wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u oGif;ay;vdkufonfhtwkdif; trsKd;om;vGwfvyfa&; tkH<urIBuD;onf
BuD;xGm;vmcJUayonf/ xdktkH<urIBuD;ofn ae&mwumudk &dkufcwfívmay&m? t*Fvdyfygarmu©rsm;
BuD;pdk;aeaom uRefawmfwdkU\pmoifcef;rsm;udkvn;faumif;? yefumavjzihf wjrjrat;aeom
pmzwfcef;udkvnf;aumif; &dkufcwfvmayonf/ xdktkH<urIrSm uRefawmfonf tazhMo0g'aMumifh
a&Smifwdrf;&efBuHonfhtwdkif; a&Smifwdrf;EdkfifygvQif uRefawmfhtm; qefUusifaom vlxl;vlqef;wpfa,muf
[kyif ac:&ayvdrfhrnf/

1938ckESpfodkU a&mufaomtcg a&eHajrtvkyform;rsm; oydwfBuD;onf t*Fvdyft&if;&SifwkdU\ t&Idufudk


xdk;vkdufbdouJUodkU ay:aygufvmav\/ ,if;oydwfBuD;udk wdkif;jynfESifht0Srf;axmufcHMuí
,if;oydwf\acgif;aqmif wdkUArmtpnf;t&kH;rS [pfqdkvkdufaom ]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrmy?
wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm rvGJyg/ wdkUArm? a[h wkdUArm}}[laom oDcsif;oHonf uRefawmfwdkU&if0,f
yJUwifcwfvmayonf/

xdktcsdefum; þ0w¬K\ yifrZmwfvrf; pcsdefaywnf;/ /

ydwfjzLpifMu,f0wf aumvdyfausmif;om;

0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESifh uRefawmfwkdU yxqkH;tBudrf awGUqkHMuykHrSm


awmfawmfqef;onf[kqdkEdkifygonf/ taMumif;rlum; aumvdyfausmif;om; jzpfol uRefawmfonf
rodef;0if;tm; bkef;BuD;ausmif;om;u qGrf;avmif;ol 'umruav;tm; awGUykHawGUenf;ESifh
awGU&aomaMumifhwnf;/

0ifeDaz(ac:) rodef;0if;\ zcifOD;azrSm tNidrf;pm;0efaxmufBuD;jzpfí urm&GwfESifh


tif;vsm;Mum;NcHBuD;wpfNcHwGif aexdkifavonf/

txufwpfae&mwGif azmfjyNyD;jzpfonfhtwdkif; uRefawmfonf urm&GwfrSmaeí


aumvdyfausmif;odkUwufpOf t&yfxJu qGr;fBuD;avmif; toif;wGif yg0ifNyD; ydwfjzLpifMu,f0wfvsuf
we*FaEGaeUwdkif; qGrf;qefcH avh&Sdavonf/ uRefawmfwkdUonf OD;az\NcHodkU0ifívnf; qGr;fqefcHMu&\/
OD;az\NcHrS tywfpOf aiGwpfusyfESifh qefwpfjynfavmif;avh&Sdayonf/

OD;azrSm <u,f0csrf;omaom rdbrsm;u qif;oufonfhtwdkif; urm&Gwfwpf0dkfufwGif


ajr{uawmfawmfrsm;rsm; ydkifcJUzl;\/ odkUaomf tokH;BuD;oljzpfojzifh ajrrsm;udk wpfpwpfp
a&mif;cspm;cJU&m xdktcsdefwGif olwdkUaeaom NcHajrESifh ajr{utenf;i,frQom usefavawmh\/ okdU&mwGif
tokH;um;ravQmh? jrif;yJGokdUvnf; tywfpOfrSefrSef oGm;vdkufao;onf/

]]jrif;yJGroGm;&ifvnf; bmrS vkyfp&mr&Sdawmh ysif;p&mBuD;}}[k OD;azu jrif;yJGoGm;jcif;udkuefUuGufaom


rdwfaqGrsm;tm; ajzMum;avh&Sdavonf/ rSefvSayonf/ olonfvnf;aumif;?
olUZeD;onfa':aX;Munfonfvnf; aumif;? om;orD;rsm;onfvnf;aumif;? olUtm;rSDcdkaeMuaom
trsKd;BuD;aqGrsKd; rsm;onfvnf;aumif; toufarG;rItvkyfqdkí bmwpfckrQrvkyfMu/ xdkUaMumifh
jrif;yJGonfomolwdkUtm; we*FaEGwpfywfvkH;rtm;rvyf&atmif tvkyfay;xm; Edkif\/ we*FaEGaeUwGif
paeaeUu NyD;cJUaomjrif;yJGudk pm;NrHKUjyefMuonf/ wevFmaeUESifh t*FgaeUrsm;wGif jrif;rsm;\&mZ0ifudk
avhvmMuonf/ Ak'¨[l;aeU wGif a&SUtywfNydKifyJG0ifrnfh jrif;rsm;udk avhvmMuonf/ cJwGufMuonf/
Mumomyaw;? aomMumaeUrsm;wGif wpf&GmazGMuonf/ wwfEdkifvQif udk,fwdkif jrif;aZmif;rsm;qif;í
penf;emMuonf/ onfhxufwwfEdkifvQif aA'ifq&mudk oGm;awGUNyD; jrif;\Zmwm?
a*smfuD\Zmwmponfrsm;udk wGufppfí Ekdifajcudk &SmMu&avonf/ xdkUaMumifh ]]jrif;yJGroGm;&ifvnf;
bmrSvkyfp&mr&Sdawmh ysif;p&mBuD;}}[laom OD;az\ajympum;rSm taMumif;rJUr[kwfyg/

uRefawmfonf OD;azwdkU jrif;yJGoGm;jcif;udk em;vnfEdkifyg\/ okdU&mwGif tvkyf&Sdygonfqkdaom


tvkyfrsm;vSygonf[k nnf;nLavh&Sdaom Oya'vTwfawmftrwfrsm; 0efuav;0efBuD;rsm;? 0efBuD;csKyfrsm;
(,ckacwfwGif 0efBuD;[kac:wGifolrsm;udk ,cifacwfu 0efBuD;csKyf[kac:Mu\) ukefonfyJGpm; rsm;?
pma&;pmcsDrsm; jrif;yJGoGm;onfudkum; em;rvnfEdkifyg/ 4if;jyif aumvdyf ausmif;om;tcsKdUyif
jrif;yJGoGm;onfudk awGU&aomtcg tjyif;txef &Iwfcsrd ayonf/ þum; pum;pyfrdojzifh
Mum;nSyfíajymjcif;jzpfygonf/ OD;azwdkU taMumif;qufygOD;rnf/

OD;azNcHonf tawmfus,f0ef;í o&uf? ydEéJ? wnif;? uepdk;? uHUaumf? ca&? oajypaom


yifapmufBuD;rsm;jzifh pdkjynfpnfum;vSay\/ NcHBuD;tv,f wGif tdrftdkBuD;wpfvkH;&Sd\/ trdk;rSm "ed?
eH&HESifhtcif;rSm opfom;jzpfavonf/ opfom;eH&Hrsm;udk txyfxyfa&eHokwfxm;ojzifh ndKrIdif;íae\/
xdkuJUodkUtxyfxyfa&eHokyfxm;jcif;onf wpfenf;tm;jzifh a[mif;EGrf;,dk,Gif;jcif;udk
zkH;tkyfxm;ovdk&Sday\/ tcif;Murf;jyifrSm tBudrfBudrf wkdufxm;ojzifh wzdwfzdwfawmufae\/ odkU&mwGif
awmufyaeaomtcif; ta&mifonf a[mif;EGrf;,dk,Gif;jcif;udk rzkH;tkyfEdkif/ ESpfaygif;rsm;pGm
ajceif;xm;ojzifh ajcwdkufpm;aomaMumifh cGufaeaomae&mrsm;udk xdawGUEkdifonf/ aqG;ojzifh
usKd;usaom ae&mrsm;wGif zmax;xm;onfudkvnf;jrifEdkifonf/

{nfhcef;wGif cif;xm;aom ukvm;xdkifpm;yJGrsm;rSmvnf; rnfrQyif yGwfwdkuf okwfvdrf;xm;xm;? rnfodkUyif


ZmtvSwdkUjzihfzkH;zkH;? a[mif;EGrf;aom taoG;tarG;ESifh a&S;qefaom ykHoP²mefrsm;udk rzkH;vTrf;Edkifacs/
olwdkUtdrf {nfhcef;wGif yGwfvkH;wyf ukvm;xdkifrsm;udkvnf;aumif;? bk&m;wefaqmif;wGif
yef;ykxkxm;ovdk xkvkyfqif,ifxm;aom pm;yJGrsm;udkvnf;aumif; cif;usif; xm;avao;\/
tu,fwEÅK{nfhcef;odkU<uyg[k zdwfac:jcif;rcH&bJ xdktcef;wGif;odkU 0ifrdacsaomf
a&S;a[mif;tdrfaxmify&dabm*ypönf;jycef; wpfckodkU 0ifa&mufaeonf[k xifrdayvdrfhrnf/

uRefawmfwdkUonf xdk{nfhcef;ü usKHUusKHU,kHU,kHUuav; xkdifaeMu\/ {nfhcef;t0if0ü


qGrf;qefavmif;udkcsxm;onf/ qGrf;qefawmif; xrf;olrsm;rSm tcef;xJr0ifMubJ jyifbuf0&efwmwGif
&yfaeMuonf/ aMu;pnf&dkufolwdkUu; tdrfay:odkUyifrwufcJUMu/ tdrfatmuf ckwifBuD;ay:wGif
xdkifolxdkif? vSJolvSJ? tdrfatmuf&Sda&tdk;pifrS a&cyfaomufolaomuf? uRefawmfESifh OD;av;jrifhwdkUom
{nfhcef;wGif;odkU 0ifMuavonf/ uRefawmfhvufrSm tvSLcHaiG zvm;&Sd\/ OD;av;jrifhrSm qGrf;cH&mwGif
bmwm0efrQ xrf;aqmifzdkUrvdk? rsufESmjyzdkUom vdkaomaMumifh olUvuf0,f bmrQudkifaqmifrxm;acs/
OD;av;jrifhrSm owif;pmwdkufwpfwkdufwGif 'kwd,zdkrifvlBuD;jzpfNyD; &yf&Gmoma&; ema&;wGif
rm;rm;rwfrwf aqmif&Gufojzifh vlodrsm;aom yk*K¾ dvfBuD;aywnf;/ uRefawmfwdkUonf apmifhaeMu\/
apmifhaeMupOf eH&H&Sd csdefoD;wyf em&DBuD;rS a'gufa'guf- a'gufa'guftoHESifh uRefawmf\
tonf;ESvkH;ckefoHrsm;udk Mum;ae&avonf/

wpfatmifhavmufMumvQif twGif;cef;rS {nfhcef;wGif;odkU rdef;rysKduav;wpfOD; 0ifvmavonf/


olUvufxJrSm qGr;fqefwpfjynfESifh aiGwpfusyf/ tu,fí olUvufxJrSm
qGrf;qefwpfjynfESifhaiGwpfusyfrygvQif uRefawmfonf olUtm; xdkNcH? xdktdrf? xdk{nfhcef;rS
rdef;rysKdav;jzpfonf[k b,fenf;ESifhrQ rSwf,lrnfr[kwfay/ yifapmufBuD;rsm;jzihf zkH;tkyfaeaom
xdktdrfBuD;ESifh xdk{nfhcef;a[mif;wdkUonf xdkrdef;rysKduav;\ vwfqwfysKdrspfjcif;ESifh
oabmrwljcm;em;vSacsbd\wum;/

olk\tom;rSm pdkjynf0g0if;aeí yg;rdkU? vufz0g;ponfwkdUwGif aoG;pdkUum eDMuefUMuefUjzpfaeayonf/


tdpufnufanmaom udk,fvkH;udk,fxnfESifh wnfMunfaom rsufESmwdkUrSm MunfndKESpfvkdzG,f
aumif;vSonf/ qHyifudk wpfywfvQKd bD;cHí aemufwGJxkH;xm;ay&m tdrfae&if;obm0usus
rcdkUw&dkUtvSudk wrifazmfxkwfjyae&m a&mufay\/

olronf £ajEé&aom rsufESmudk uRefawmfhqDokdU rlxm;ojzifh awmufyaeaom rsufvkH;rsm;ESifh


wif;vnf;rwif;? avsmhvnf;ravsmhbJ aphxm;tyfaom EIwfcrf;eDuav;rsm;udk owdjyKrday\/ 4if;jyif
olr\ rsufvkH;rsm;onf uRefwmfhrsufESmay:odkU tm&kHpdkufxm;onfr[kwfbJ uRefawmfhvufxJu
tvSLcHzvm;qDodkUom tm&kHpdkufxm;onfudkvnf; owdjyKrdayao;\/ okdUuvdk uRefawmfhtay:wGif
tm&kHrpdkufonfudk owdjyKrdaomaMumifh pdwfxJrSm aMuuGJ0rf;enf;ovdkvdk jzpfrdao;\/

olronf uRefawmfhvufxJu zvm;xJokdU aiGwpfusyfudk &dkaopGmxnfhNyD; tayguf0&Sd


qGrf;qefawmif;xJodkU qGrf;qefudkxnfhavmif;NyD; aemuf twGif;cef;xJodkU 0ifrnfjyKaomtcg
OD;av;jrifhu vSrf;íar;vdkufav onf/

]]a':aX;MunfwdkUaum &Sd&JUvm;}}

olru uRefawmfwkdUbufokdU udk,fudkrvSnfh? acgif;udkvSnfhNyD;-

]]rmrD&Sdygw,f? ckyJxGufvmygvdrfhr,f}}

odkUuvdk vSnfhajym&if; uRefawmfwdkUbufokdU vSnfhMunfhaomfvnf; olr\ tm&kHonf uRefawmfqDokdU


wpfqHjcnfrQa&muf[ef r&Sdyg/ xdkUaMumifh uRefawmfonf tESdrfcH&ovdkxifrdNyD; rmetaiGUtoufuav;
a&m,Sufonfh a'gouav;yif xGufrdao;\/ okdU&mwGif vSnfhtBunfhvdkuf rD;a&mifxJrSmpdef
udkvSnfhvkdufaomtcg zswfceJxGufvmaom ta&mifESifhtwl olr\ tvSa&mifudkum;
rcsD;usL;bJraeEdkifyg/

þonfum; 0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESifh yxrqkH;tBudrf awGUjrifMuykHwnf;/

aemufwpfatmifhavmufMumaomtcg *kPfoa&&Sd trsKd;orD;BuD;wpfOD; xGufvmavonf/ toufrSm 38-


39ESifh 50Mum;jzpfcsif&m jzpfEdkifonf/ okdU&mwGif b,fenf;ESifhrQ yifpiftNidrf;pm;,lavmufaom
t&G,fr[kwfacs/ ydkíwduspGmqdk&aomf b,fenf;ESifhrQ yifpiftNidr;fpm;BuD;wpfOD;\ ZeD;t&G,f r[kwfacs/
vwfvwfqwfqwf rif;uawmfBuD;ESifhom wlay\/ axmifaxmif armif;armif;
t&yftarmif;aumif;vS\/ 0NzdK;tdpuf\/ tom;jzL0if;\/ rsufESmcsKdNyKH;í azmfa&G\/ uRefawmfonf
jrifjrifcsif; a':aX;MunfyJ[k odvdkfufayonf/ olru OD;av;jrifhbufodkU-

]]atmufuoli,fawG aq;vdyfaomufMu&&JUvm;}}

aomufMu&ygw,f/ a':aX;Munf&JU tdrfuvlawGu edpöywfukodkvf 0wÅ&m; ausyGefMuygw,f/


uRefawmfwdkU rvmcifuwnf;u aq;vdyfawGcs xm;w,f}}

]]uRefrwdkU 0wÅ&m;auswmu bm[kwfao;vJ&Sif/ OD;jrifhwkdU ukodkvfa&; ausyGefwmurS


wu,fcsD;rGr;favmufw,f/ uRefwdkUvdk olig ukodkvfjyKEdkif atmif edAÁmefaqmfay;wJUtwGuf ydkNyD;
ukodkvfBuD;ygw,f&Sifh}}

a':aX;MunfESifh OD;av;jrihfwdkUonf 'ge oDv bm0emtaMumif;rsm;udk wpfa,mufwpfayguf


a&mufwwf&m&m ajymqdkaeMuavonf/ a':aX;Munf onfvnf; olUorD;uJUodkUyif uRefawmfhbufodkU
tm&kHusufpm;jcif; &Sd[efrwlyg/ uRefawmfum; olr\ udk,fcE¨mwpfckvkH;udk odrf;usKH;MunfhNyD;
tb,fhaMumifh þrQt&G,fwifygoenf;/ olUorD;udk olrb,ft&G,fwkef;u arG;cJUygavoenf;/
olUorD;ESifh olUtar b,fae&mwGif wlnDMuygoenf;/ olr\pdefMu,foD;onf tppfavm twkavm/
olr\ qHyifonf rnfrQ&Snf oenf;/ tNidrf;pm; 0efaxmufBuD; OD;azu olUtm; rnfa&GUrnfrQ
cspfayvdrfhrnfenf;- ponfjzihf trQrjywf rtm;rvyf pOf;pm;vsuf&Sdav\/
,if;odkU bmodbmom pOf;pm;awG;awmaeqJ a':aX;Munfu qwfceJ uRefawmfhbufvSnfhí-

]]'Doli,fu b,folvJ? wpfcgrS rjrifzl;ao;yguvm;}}

uRefawmfhrSm xdkpum;udkMum;aomtcg usD;uef;vlrd uoduatmuf jzpfoGm;ao;onf/


aemufrSNyKH;vkdufNyD; tajzay;&Ef jyifqifaepOf OD;av;jrifhu 0ifajzvdkufavonf/

]]olUemrnfu armifwifxGef;wJU? uRefawmfwdkU t&yfxJrSmaeNyD; aumvdyfausmif; bDatrSm wufaew,f}}

a':aX;Munf\rsufESm ododomomBuD;csKdoGm;NyD; uRefawmfhbuf vkH;vkH;vSnfhvdkufonf/

]]aMomf? rif;u aumvdyfausmif;om;udk;? om"kuG,f om"k? Munfhprf;- Munfhprf;?


aumvdyfausmif;om;qdkNyD; aoG;rBuD;bl;? qGrf;BuD;avmif;toif;rSm udk,fwdkifudk,fus
0ifNyD;aqmif&Gufw,faemf? om"kuG,f om"k}}

,ckrS olwdkUonf uRefawmfhtm; todtrSwfjyKMuayawmhonf/ xdktcsdefxd uRefawmfhrSm a':aX;MunfESifh


olUorD;wkdU\ todtrSwfjyKjcif;rcH& bJESdrfxm;ovdk cHpm;ae&aomaMumifh pdwftm;i,fum
vlaeygusKHUaecJUyg onf/ ,ckrl uRefawmfonf &ifudkaumhEdkifNyD/ rsufESmudk armhEkdifNyD/

]][kwfuJU? bk&m;omoemawmf tusKd;udk aqmif&Guf&mrSm vlcsrf;omyJ? qif;&Jom;yJ? rif;yJ? eif;jym;yJ?


ocifyJ? uRefyJ? aumvdyfausmif;om;yJ? vlUtE¨yJ cJGjcm;zdkU rvdkygbl;cifAsm? ydwfjzLpif Mu,f0wfNyD;
ukodkvfa&;vkyfw,fqdk&if tm;vkH;wef;wlcsnf;ygyJ/ ck- uRefawmfwdkU txJrSmqdk&if bwfpfum;py,f,m?
jrif;vSnf;orm;? aps;onf? ausmif;om;tpkHygMuwmygyJ/ ukodkvfa&; BudK;pm; MuwmrSm acR;xGufMuwm
b,folUb,folrS rydkMuygbl;}}

a':aX;Munfu wNyKH;NyKH;ESifh em;axmifae&mu-

]]Munfhprf; Munfhprf;? tefwDwluav;u pum;ajymuvnf; wwfvdkuf vdr®mvdkufwmaemf}}

4if;aemuf uRefawmfharG;&yfXmeDESifh rdbrsm;taMumif; ar;avonf/ uRefawmfu


vkH;aphywfaphjyefajzaomtcg-

]]tJ'D rif;wdkUe,fudk tefwDwdkUaumif;aumif;odwmaygh/ rifhtefu,fvf NrdKUtkyfvkyfwkef;u


a&mufzl;wmaygh}}

okdUjzihf a':aX;Munfonf uJGuGmaeaom &yfaqG&yfrsKd;udkawGUav[ef?


a&S;a[mif;aESmif;jzpfpum;rsm;ajymNyD; uRefawmfESifh &if;ESD;rI,lvdkufygonf/ uRefawmfuvnf; rqGwfcifu
nGwfcsifonfhyef;/

]]at;? tefwDwdkUESifh aqGrsKd;&if;csmvdk oabmxm;NyD; qufqHaemf/ tvnfoufoufvmcJUOD;


armifwifxGef;a&? rif;tefu,fvfBuD;eJUvnf; rdwfqufay;&OD;r,f/ ckawmh tefu,fvfBuD;u r&Sdbl;/
olUorD;ti,f&,f om;uav;&,fac:NyD; tefwDU&JUarmif 0wfvkHawmf& OD;jrbl;tdrf oGm;vnfMu w,f/
orD;tBuD;0ifeDawmh tdrfrSm&Sdw,f/ ckeifu awGUvdkufw,f r[kwfvm;}}
a':aX;Munfu ar;vdkufykHrSm NyKH;pdpdrdkU &dk;&dk;ar;onfhtar;[k r,lqyg/ uvdqGonfh
tar;jzpf[ef&Sdygonf/

]]tJ'g 0ifeDwJUvm;? jrifawmh jrifvdkfuf&yg&JU}}

]]aMomf aMomf jrif&kHom jrifvdkuf&NyD; todrzJGUvdkuf&bl;aygh? [J [J todzJGUay;&rSmaygh/ 0ifeDa& 0ifeD


orD;a& vmygOD;uG,f}}

0ifeDrSm cyfa0;a0;rSm ae[efrwl/ uRefawmfwkdUESifh uyfaeaom twGif;cef;rSmom &Sd[efwl\/


ac:vdkufoHESifh xl;oHrSm qufaeygonf/ xl;oHMum;&NyD; bmrQrMumcif 0ifeDaz(ac:)rodef;0if;
a&mufvmavonf/

]]bmvJ rmrD}}[k ar;NyD; tarhab;rSm uEGUJuvsvmí &yfaeavonf/ uRefawmfhrsufvkH;tpkHum;


0ifheDrsufvkH;uav;ay:wGif vTJz,fír&atmif NidwG,faeMuavonf/

]]xdkifygOD; orD;&JU}}

uRefawmfhrsufvkH;rsm;onf ukvm;xkdifwpfvkH;ay:wGif ,Ofaus;oyf&yfpGm 0ifxdkifaom 0ifeDESifh


wpfygwnf;vkdufoGm;Muavonf/

]]a[m'gu aumvdyfausmif;bDatrSm oifaewJU armifwifxGef;wJU? vufpowfawmh vufpowfawmh


rmrDwkdUeJU oda[mif;uRrf;a[mif; &yfaqG&yfrsKd;xJuudk;uG,f}}

0ifeDu uRefawmfhtm; NyKH;íMunfhvkdufonf/ olUtNyKH;uav;rSm uRefawmfh&ifudk at;ceJjzpfoGm;apygonf/

]]orD;&JU? armifwifxGef;[mav aoG;BuD;arG;BuD;rvkyfwwfbl;/ Munfhprf;? ukodkvfa&;rSm


b,favmuftm;xkwfovJ NyD;awmfh pum;ajymvnf; tifrwefaumif;w,f}}

,if;uJUodkU csD;usL;pum;ajymaeavojzihf uRefawmfhrSm raewwf rxdkifwwfESifh rsufESmcyftrf;trf;


jzpfvmygonf/ 0ifeDrSmum; csD;usL;pum;rsm;udk NyKH;NyKH;uav; pl;pdkufem;axmifíom aeavonf/

]]armifwifxGef;? bDatatmifNyD; bmvkyfrvJa[h}}

uRefawmfhrSm tajz&kwfw&ufray;EdkifbJ cPawGaeavonf/ xdktcsdefwGif uRefawmfh&nfrSef;csufrsm;rSm


txl;axGjym;aecsdefjzpfavonf/

]]uRefawmfudk,fwdkifawmh cdkifckdifrmrm? rnfrnf&& bmrS rqkH;jzwf&ao; ygbl;? tazuawmh


tdkifpDtufpfatmif atmifBudK;pm;&r,fwJU}}

a':aX;Munfonf ckdifrmpGmjyXmef;tyfaom rsufESmjzifh-

]]'grSayghuJGU? tdkifpDtufpfatmifatmif BudK;pm;&r,f}}

0ifeDuNyKH;í acgif;udkrodromndwfum tarudkaxmufcHvdkufonf[k uRefawmfxif\/ OD;av;jrihfum;


yg;pyfta[mif;om;ESifh uRefawmfwkdUudk wpfvSnfhpDMunfhaeavonf/ uRefawmfurl olwkdUtm;vnf;
ruefUuGufcsif? tdkifpDtufpfavmif;tjzpfjzihf olwdkUu uRefawmfhtm; arQmfvifhjcif;jzihf
MunfhvdkuMunfhaeapcsif? udk,fhpdwfxJ&SdwmawGudkvnf; zGifhrajymcsifao;&um; NyKH;pdpdESifhom
vkyfaevkdufayonf/ xdktwGif;tay:u "edydk;pmvkH;uav;rsm;onf ajymifacsmaom Murf;jyifay:okdU
usvmav&m uRefawmfonf4if;wkdUudk Munfhaerdavonf/ xdktcg a[mif;jrif;,kd,Gif;ae aomtdrfESifh
vwfqwfvSyaom 0ifeDwkdU obm0rus yeHr&ykHonf uRefwmfhpdwfwGif ay:vmjyefav\/
a':aX;Munf\ pdwfrSmvnf; "edydk;pmvkH; uav;rsm;ESifh ywfoufí wpfpkHwpf&m
ay:vm[efvu©Pm&Sdavonf/

]]tefwDwdkUvnf; a&SUESpfcgus&if 'DtdrfudkzsufNyD; wdkufwnf&OD;r,f/ 'Dtdrfu ckvdk


tNrJaezdkUaqmufxm;wJUtdrf r[kwfbl;/ NcHxJtvnfvmawmh wnf;ckdzdkU 'Dtdfrfudkaqmufxm;wm?
wkdufaqmufzdkUav? [dkjrLeDpy,f&kH;BuD;udk aqmufwJUOD;wifudkawmif ykHpHtqJGcdkif;xm;NyD;NyD}}

þrQajymNyD; pum;&yfum a':aX;Munfonf uRefawmfhrsufESmudk aphaphMunfhae\/ uRefawmfu


bmrQpum;raxmuf? pum;rjznfh/ 0ifeDuvnf; xdkUtwl? OD;av;jrihfuvnf; xdkenf;/ okdUjzihfeH&Hu
em&DBuD;\ csdefoD;oHomvQif vTrf;rdk;aeavawmhonf/ OD;av;jrifhu xvdkfufNyD;-

]]udkif;? uRefawmfwdkU oGm;vdkufOD;r,f/ qGrf;qefcHp&m tdrfenf;enf; usefao;w,f}}

uRefawmfvnf; rwfwwfx&yfvdkufNyD;-

]]uRefawmfvnf; oGm;ygOD;r,f a':a':}}

]]at; at; oGm;OD;a&mh? aemufvmvnfaemf/ rif;tefu,fvfBuD;eJU awGU&atmifvmjzpfatmif vmcJUaemf}}

a':aX;Munfu wzGzGvdkufrSmaeavonf/ uRefawmfu 0ifeDtm; NyKH;í EIwfqufcJUonf/

]]oGm;OD;r,faemf 0ifeD}}

0ifeDonf xdkif&mrSx&if;-

]][kwfuJU udkwifxGef;}}

þum; 0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESifh uRefawmfpum;tjyeftvSef yxrqkH;tBudrf ajym&jcif;wnf;/

ig;yd&nfBudKufoGm;aom tnmom;

nae nae ausmif;qif;csdefrsm;wGif uRefawmfonf tdrfodkU wdkuf&dkuf jyefavhr&Sd?


wuúodkvfausmif;om;rsm; or*¾toif;wdkuf pmMunfhcef;oGm;í pme,fZif;rsm; zwfavh&Sdonf/
wpfcgwpf&HEdkifiHa&;pmtkyfrsm; iSm;cJU\/ tdkif,mvefvGwfvyfa&;twGuf igwdkU\pGefUpm;csufrsm;?
tdkif,mvefolykef AkH;tzJGUpaom tdkif,mvefvGwfvyfa&;ESifh ywfoufaom pmtkyfrsm;?
tdE´d,jynfvGwfvyfa&;ESifh tdE´d,trsKd;om; uGef*&ufwkdUESifh ywfoufí *E´D? ae&l;? rpöufEdkif,D'l;?
plbwfpfbdkUpfpaom acgif;aqmifrsm;a&;onfh pmtkyfrsm; &k&Sm;awmfvSefa&;ESifh ywfoufaom
pmtkyfpmwrf;rsm;udk awGU&ayonf/
ausmif;om;rsm;or*¾pmMunfhcef;onf wuúodkvfyd#uwfwdkuf pmzwfcef;xuf ydkaumif;\/
tcif;tusif;? pm;yJGukvm;xdkif? yefumwdkUjzifh wcrf;wem; xm;onfhtjyif tvif;a&mifvnf; ydk&\/
naeapmif;tdkufvQif qif0ifbuf xGufí Budrfukvm;xdkifBuD;rsm;csum pmzwfEdkifonf/

ausmif;om;rsm; or*¾pmMunfhcef;wGif pmzwf&if; rsKd;cspfpdwf&Sdaom ausmif;om;rsm;ESifh


ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk awGUqkHum rdwfjzpf&wwf avonf/ þokdUtm;jzihf uRefawmfonf
udkxGef;&Sdef? udkatmifausmf? udkat;aiG polwdkUESifh todtuRrf;jzpf&ayonf/ olwkdUum; uRefawmfwdkUESifh
&G,fwl&G,fwefrQ jzpfMuay\/ 4if;jyif udk,fvkH;udk,fayguf tcsKd;tpm;rSmvnf; wpfrsKd;wpfpm;wnf; vdkvdk
rydefr0? rykr&Snfrsm; jzpfMuonf/ okdU&mwGif jcm;em;csufrsm;awmh &Sdayonf/
tom;ta&ta&miftqif;uGJMu\/ udkatmifausmfrSm rnf;onf/ udkxGef;&SdefrSm ndKndKESifh 0Jaygufaeonf/
udkat;aiGrSm jzLonf/ uRefawmfwdkUtxJwGif udkatmifausmf\ rsufESmrSm txl;jcm;qkH;jzpfayonf/
rmawmufawmuf<uyfqwfqwfEdkifvSaom rsufESmESifh acgif;wkH;Akdvfauudk wpfcgjrifNyD;vQif rarhEdkifay/
udkxGef;&Sdefum; BuD;rm;aom a&SUoGm;ESpfacsmif; xif;ceJay:atmif NyKH;aewwf\/ olpum;ajym ykHrSm
tnmavraysmuf/ udkat;aiGrSm EIwfcrf;r[bJESifh NyKH;aeaom rsufESm&Sd\/ olpum;ajymaomtcg
wriftm;xkwf[ef vu©Pmr&SdbJESifh toHpmpmESifh ajymavh&Sd\/ olwkdUonf uRefawmfhtm; EdkifiHa&;odkU
ajcpkHypf0if&ef qkH;jzwfzdkU rMumcP wkdufwGef;Muolrsm; jzpfavonf/

wpfaeUoü uRefawmfonf pmMunfhcef;wGif pmxdkifrzwfawmhbJ pmtkyfiSm;NyD; jyefawmhrnf[laom


&nf&G,fcsufjzifh pmtkyfAD&dka&SUrSm &yfí pmtkyfa&G;vsuf&Sdavonf/ uRefawmfhaemufem;u vlwpfa,muf
vm&yfonf udk vSnfhrMunfhbJESifhodvdkuf\/ BudKufaompmtkyf &SmrawGUojzifh vSnfhrMunfh
tm;avmufatmif jzpfaeavonf/

4if;olu-

]]bmpmtkyf&SmaewmvJ}}

xdktcgrS olUtm;uRefawmfvSnfhMunfhvdkufavonf/ 4if;olrSm udkausmfNidrf;jzpf\/ olUrSmydefvSonfhtjyif


NydKvJawmhrnfh udk,faersKd;&Sdavonf/ 0wfxm;aomtay:tuÐsrSm olydkifrSr[kwfygavvm;[k
oHo,jzpfavmuf atmifacsmifíwJGusaeavonf/ av,mysH uGif;xdk;zdeyfudkvnf; tm;&Sdyg;&Sd
pD;eif;rxm; awh&kHom awhxm;[ef&sday\/ udkausmfNidrf;udk uRefawmfoduRrf;zl;onfr[kwfyg/
udkausmfNidrf;onf bDatatmifNyD; t*FvdyfpmayXmewGif enf;jyq&m (usLwm) vkyf&if;
tdkifpDtufpfpmar;yJG0if aeoljzpfygonf/ xdkUaMumifh udkausmfNidrf;tm; uRefawmfu ta0;rSjrifNyD;
udkausmfNidrf;[k odxm;ygonf/

uRefawmfutHtm;oifh&mu NyKH;NyD;-

]][mq&mygvm;? bmpmtkyf&,fvdkUawmh rnfrnf&& &Smwmr[kwfygbl; q&m? zwfaumif;r,fhpmtkyf


&SmaewmygyJ}}

udkausmfNidrf;onf pmtkyfrsm;udk Munfhae&mrS uRefawmfhudk Munfhvdkufonf/ olUrsufESmrSm


cyfarmharmhxm;ojzifh rsufrSefrsm;u 0if;aeayonf/ 4if;aemuftaMumqJGaom [efrsKd;jzifh acgif;wpfzuf
apmif;oGm;atmif ar;udkqwfceJxdk;vdkufNyD;-

''Secret Agent of Japan (*syefolvQKd) qdkwJU pmtkyfudkzwfNyD;NyD vm;.... tJ'grsKd;u zwfvnf;aumif;w,f A[kokwvnf;rsm;w,f/
EdkifiHa&;ol vQKdvkyfief;eJU ywfoufwJU pmtkyfawG[m zwfvdkuf&ifrNyD;rcsif; pmtkyfcsrxm;Edkifavmufatmif pdwf0ifpm;zkdUaumif;w,f/ NyD;awmh
rsKd;cspfpdwf"mwfvnf; wkd;wufapw,f? pGefUpm;vdkwJU pdwf"mwfvnf; &ifhoefapw,f/ rif;zwfcsif&if udk,f&Smay;r,f}}
]]zwfcsifygw,f q&m? &Smay;prf;yg}}

]]'ghxufrif;emrnf b,folwJUvJ}}

odkUjzifh uRefawmfESifh udkausmfNidrf;wdkU oduRrf;oGm;Muygonf/ xdkaeUu csufcsif;yif olUtcef;odkU vdkufcJUí


pmtkyfwpftkyf,l&ef ac:ao;\/ uRefawmfurtm;ojzifh rvdkufEdkifao;aMumif; olUtcef;odkUvmí
,lrnhftaMumif;ajymí &ufcsdef;vdkuf&ayonf/

uRefawmfrtm;onfhtaMumif;rSm 0ifeDaz(ac:) rodef;0if;wdkUtdrfodkU oGm;&ef&Sdojzifh jzpfayonf/


rodef;0if;\ vwfqwfaom tvSuav;udk aemufwpfBudrf xyfMunfEl;Edkif&ef vnf;aumif;?
OD;azESifhrdwfzJGU&efvnf;aumif; olwdkUxH tvnfoGm;&ef vGefpGm pdwfapmaeavonf/

a':aX;Munfudk,fwdkifyif uRefawmfhtm;OD;azxHokdUac:oGm;\/ {nfhcef;ESifh qufvsuf tdrfOD;wGiftumryg


0&efwmwyfxm;aom tzDuav;wpfck&Sdavonf/ xdktzDwGif cef;vkH;jynfhrQus,faom
Budrfyufvufukvm;xdkifBuD;wpfvkH; &Sdav&m OD;azonf ajcypfvufypf Zdrf&Sd&SdESifh xdkifaeavonf/
OD;az\touft&G,f &kyf&nf&lyumrSm tNidrf;pm; 0efaxmufBuD; yDo&kHru olaX;&kyfvnf;
ay:aeavonf/ aiGa&mifqHyifESifh jynfhNzdK;0azmif;aom udk,fcE¨mBuD;rSm OD;aztm; BuD;pGmaomusufoa&
jzpfapay\/ olUrsufESmrSm 0efaxmufBuD;b0ü rmea&mif&Sdef xdefaumif;cJU ayrnf/ ,ckrlum;
csKdomvSay\/ uRefawmfonf OD;aztm; jrifjrifcsif;cifrif oGGm;ayonf/

a':aX;Munfu-

]]tpfudkBuD; a[m'Doli,faygh? tMunfajymwJU aumvdyfausmif;om; armifwifxGef;qdkwm?


armifwifxGef;a& a[m'gyJ rif;tefu,fvf}}

OD;az\ajcaxmufrsm;onf tjcm;ukvm;xdkifwpfvkH;wGif wifvsuf&Sdae&m OD;azonf ajcwdkUudk &kyfodrf;NyD;


xdkukvm;xdkifudk uRefawmfhtm;ay;avonf/

]]xdkifa[h xdkifyg armifwifxGef; ckb,fu avQmufvmovJ}}

]]uJ uJ pum;ajymMuOD;? tefwD rD;zdkbufoGm;vdkufOD;r,f? armifwifxGef; npmpm;NyD;rS jyef&r,faemf}}

a':aX;Munfum; ajymajymqdkqdk xGufoGm;av\/ uRefawmfu ]]aeygap a':a': rpm;yg&apESifh}}[krS


rajymvdkuf&/ OD;azar;onfudkom ajz&awmh\/

]]uRefawmfausmif;utqif;rSm uRefawmfwdkU wuúodkvfausmif;om;rsm; or*¾pmMunfhcef;udk cP0ifw,f/


NyD;awmh OD;ESifhawGU&atmifqdkNyD; 'Dudkwef;vmcJUwmyJ}}

]]rif;wdkU or*¾rSm w&m;yJGawG cPcPvkyfw,fvdkU owif;pmrSm zwf&w,f? tefu,fvfwpfcgavmuf


vdkufem;axmifcsifw,f/ a'gufwmbarmfeJU OD;apmw&m;NydKifa[mr,fvdkUqdkwm vkyfjzpfrvm;}}

]]vkyfjzpfr,fvdkU Mum;w,f? b,fawmhvJawmh rodbl;cifAs}}

]]at; vkyfjzpf&if tefu,fvfudk vmac:prf;a[h? vdkufem;axmifr,f}}


þodkUvQif OD;azonf uRefawmfwdkU ausmif;om;or*¾vkyfief;rsm;ESifh EdkifiHa&;a[majymyJGrsm;wGif
pdwf0ifpm;onfudk awGU&aomtcg uRefawmfhrSm tawmf0rf;ajrmufrd\/ OD;aztm; &if;ESD;cifrifrIrSmvnf;
BuD;rm;vmav\/ OD;azua'gufwmbarmf pum;ajymaumif;ykH? t*FvdyfpmawmfykH csD;usL;\/ t*Fvdyfpm
6-wef;atmifaom OD;apmu t*Fvdyfpum;jzihf a'gufwmbarmfESifh ,SOfNydKifum rnfokdUajymEdkifrnfudk
cefUrSef;Munfhae\/

]]OD;apmu BudK;pm;w,fOD;&JU? ajym&Jqdk&J owÅdvnf;&Sdw,f}}

]]tif;? olvnf; vlawmfwpfa,mufyJaemf? Munfhprf; OD;bazu olUudk vufoyfarG;vmcJUwm?


ol&d,wkdufrSm tpk0,fNyD; tvkyfvkyfEdkifatmifvnf; Od;bazuyJ oGif;vmwmyJwJU/ ckawmh OD;bazvdk
vludkawmif ab;z,fypfNyD; udk,fwdkifwufvmw,f/ rsKd;cspfygwDudkvnf; cJGaxmifw,f? vlawmfyJa[h}}

OD;azu olUtjrifjzifh a'gufwmbarmfESifh *VKefOD;apmwdkUtm; csD;usL;Edkif aomfvnf; uRefawmfum;


wdkif;jynfvGwfvyfatmif acgif;aqmifjcif;ESifh ywfoufíum; csD;usL;zG,fr&Sd[k uRefawmfxifygonf/
xdkUtjyif xdktcsdefu uRefawmfonf Oya'jyKvTwfawmf rif;wdkifyiftrwfqdkaom EdkifiHa&;acgif;aqmif
BuD;rsm;udk rsm;pGmpufqkyfaeavonf/

]]uRefawmfuawmh 'DvlBuD;awGa&m? olwdkUaemufu rif;wdkifyiftrwfawGa&m[m


tvum;vlawGcsnf;yJxifw,f tefu,fvf/ wdkif;jynfa&mif;pm;NyD; udk,fusKd;&SmaeMuwJU vlawGyJ}}

OD;azonf uRefawmfhpum;jzihf txdwfwvefUjzpfoGm;onf[kxif\/ ezl;a&rsm; wGefUoGm;atmif


rsufvkH;jyL;oGm;NyD; cg;qefUíxdkifum-

]]qdkprf;ygOD; armif&}}

]]uRefawmf txl;ajymzdkU rvdkygbl;/ rMumao;cifu ck eef;&if;0ef a'gufwmbarmf&JU nGefUaygif;tpdk;&


jynfxJa&;0efBuD;csKyf OD;ay:xGef;ajymwm udk owif;pmxJrSm OD;zwfvdkufrdrSmaygh/ nGefUaygif;tpdk;&zGJUcgeD;
trwfaps;awG 2500d-3000dwufoGm;wmwdkU? axmufcHzdkUtrwfawGudk zmtdrfvdkufac:&wm wdkUav}}

OD;azu w[m;[m;&,fvdkufNyD;-

]]tif; tif; oluawmh ajymrSmyJ? yg;pyfucyfvG,fvG,f&,f/ y&d,m,fvnf;r&Sdbl;/


tefu,fvfNrdKUtkyfjzpfpu olu e,fydkif0efaxmuf? olUvufatmufrSm cPvkyfvdkuf&ao;w,f/
vlcsif;vnf;cifygw,f/ olajymykHawG vkH;aphywfaph ajymprf;ygOD; [m; [m; [m;}}

xdktcdkuf 0ifeDonf NcHxJrSwufNyD; {nfhcef;xJrSjzwfum tdrfxJ0ifoGm; onfudk &dyfceJjrifvdkufayonf/


uRefawmfutom irf;irf;jzifh olrtm; vSrf;Munfhrdaomfvnf; olu uRefawmfhtm;waphwapmif;rQ
MunfhroGm;yg/ uRefawmfhpum;pOfonf tenf;i,fyif qGUHoGm;ao;\/

]]oJukef;NrdKUe,f tif;r&GmrSmajymwm OD;&JU/ Oya'jyKvTwfawmfac:wJU aumifpDrSmtrwf 70ausmfaxmufcHrS


tpdk;&tzJGU zJGUEdkifw,fwJU/ OD;ay:xGef;&JU vIdifjrwfay:ygwDrSm 14a,muf? a'gufwmbarmfygwDrSm
16a,mufom&Sdw,f/ 'Dawmhonfhjyiftrwf 40ausmf&atmif qJG&w,f/ ukvm;trwfwkdUudk acsmharmh
EkL;ESyf,l&w,f/ ig;yGifhqdkifygwDrSm&SdwJU trwftcsKdUudk 0efBuD;csKyf&mxl;ae&m ay;ygr,fqdkNyD;
zJUxkwf&w,f/ a'gufwmodef;armifudk ig;yGifhqdkifygwDu zJUxkwfNyD; ul;oef;a&mif;0,fa&;
0efBuD;csKyf&mxl;ay;&w,f/ 'gaMumifh a'gufwmodef;armifeJU trwfq,fa,muf[m
nGefUaygif;buful;vmw,f/ 'geJUrvkHavmufao;wmh wcsKdUtrwfawGudk aiGay;ac:&w,f/ ESpfzuf-
tBudwfte,f qGJac:aeavawmh trwfaps;[m 2500d- 3000dtxd wufw,fwJU/
'geJUawmifpdwfrcs&ao;vdkU trwfwcsKdUudk um;eJUwifac:NyD; rJay;csdefra&mufrcsif; 0Sufxm;&owJU/
tcsKdUtrwfawGudk zmtdrfrSm vdkufac:&w,fwJU/ 'gawG[m OD;ay:xGef;udk,fwdkif xkwfajymwJU pum;awGyJ
tefu,fvf}}

OD;azum; w[m;[m;&,faejyefavonf/

]]'DavmufvkyfwmawmifrS nGefUaygif;tpdk;&[m olUESmacgif;eJU oltouf&SLEdkifao;bl;OD;&JU/


nGefUaygif;tpdk;&udk axmufcHwJU trwfOD;a&[m ig;yGifhqdkif? azbD,H? wdkUArmpwJU twdkuftcHtrwf
OD;a&xufodyfomvSwm r[kwfbl;/ wpfrJ? ESpfrJyJomw,f/ 'Dawmh Mum;aeygw,fqdkwJU t*FvdyfrJ-8rJ
udknGefUaygif;tpdk;&wnfNrJa&;twGuf tm;udk;ae&ao;w,f/ 'Dawmh nGefUaygif;tpdk;&[m bk&ifcH
rMunfomwmudkawmhxm;ygOD;? t*Fvdyftrwf 8a,muf rMunfomwmudk bmrSrvkyf&Jbl;/
ig;yGifhqdkifujyefwufcsif&ifvnf; t*FvdyfrJ-8rJudk oabmusatmif vkyfNyD;rS wuf&rSmyJ}}

]]at;av? 4000d-pm;? 5000d-pm; 0efBuD;csKyfawG? eef;&if;0efawG vkyfcsif&ifawmh 'DvdkyJvkyf&ayrSmaygh/


'DwpfyJGrSmawmh a'gufwmbarmfwdkU? OD;ay:xGef;wdkUu OmPfomoGm;w,fvdkU qdk&rSmaygh? [m; [m; [m;}}

]][kwfw,f? uvdrfOmPf omoGm;wmyJ}}

OD;azum; w[m;[m; &,fjyefonf/ OD;az&,fykHrSm tm;&yg;& &SdvSonf/ aemuf


£ajEé&kwfjcnf;qnfvdkufNyD;-

]]armifwifxGef;oabmu b,fvdkvkyf&if aumif;r,fxifovJ}}

]]uRefawmfawmh wkdUArmtpnf;t&kH;u vIHUaqmfaeovdk trwftm;vkH; ygwDra&G; nDnGwfNyD;


&mxl;vufrcH? tpdk;&rzJGUbl;vdkU wpfoHwnf; jiif;y,f&r,f/ NyD;awmh jrefrmjynf (1935) tkyfcsKyfa&;
Oya'udk zsufypf& r,f}}

]]armifwifxGef;u ocifvm;a[h}}

]]ocifawmhr[kwfygbl;? ocif0g'eJU ocifawGudkawmh BudKufw,f}}

uRefawmfOD;az\ aemufqifhar;cGef;wpfck vmvdrfhEdk;Edk;ESifh apmifh&if; NcHxJodkU ai;Munfhaeonf/ OD;azum;


bmrQrajymbJ pOf;pm;ae[ef&Sd\/ xdkUaMumifh a':aX;Munf uRefawmfwkdU teD;odkUa&mufvmonfudk
owdrxm;rd vdkufacs/

]]uJ tpfudkBuD;eJu armifwifxGef;vmMu? xrif;pm;Mu&atmif}}

]]uRefawmfrpm;awmhbl; tefwD}}

]]bkd b,fjzpfrvJ? jyifqifNyD;NyD? rif;u a':a':wdkUcifovdk rcifvdkU xrif;rpm;wmvm;}}

a':aX;Munfu uvdqGaomtNyKKH;jzihf uRefawmfhtm;ar;vdkufonf/


OD;azu xkdif&mrSx&if;-

]]tdkifaq; vmpm;&atmif? ayghwfvyfcf (uHaumif;&if [if;aumif;vdrfh r,f)ayghuG,f}}

uRefawmfhrSm rjiif;omNyD/

xrif;pm;cef;rSm aemufaz;rD;zdkacsmiftaqmifi,fESifh tdrfrBuD;Mum;wGif&Sdí {nfhcef;rSwpfqifh


tdyfcef;rsm;Mum;rS jzwfoGm;&avonf/ þtcef;um; a':aX;MunfESifh OD;azwkdU\ tdyfcef;jzpfwef&m]/
þtcef;um; 0ifeDwdkUnDtpfr\ tdyfcef;jzpfayrnfavm/ þtcef;rSm t0wfwefqmjyifqif&m
tcef;jzpfaumif;jzpf&m\ ponfjzifh cefUrSef;&if; OD;azaemufu vdkufoGm;&ayonf/

xrif;pm;cef;rS tdrfaxmify&dabm*wdkUonfvnf; acwfrrD? a[mif;jrif;aom


ykHoP²mefta&miftqif;wkdUudk aqmifaeMu\/ okdU&mwGif vif;xdefaeaom rD;onfvnf;aumif;?
w[l;[l;wdkufcwfaeaom pm;yGJwifyefumonfvnf;aumif;? tqDttdrfh tcsKdtcsOf tieftpyf
tom;toD;t&Guf pkHvifpGmESifhjyif qifwnfcif;xm;tyfaom xrif;pm; yGJ0dkif;BuD;onfvnf;aumif;?
xdkUjyifwpf0 ESpfvdkzG,f&mysLiSmpGmjzifh BudKqdkae aom 0ifeDonfvnf;aumif;? uRefawmhftm; oHvdkuf"mwf
qGJiifovdk qGJiifaeMuay&m a[mif;jrif;aom y&dabm*wdkUudk aemufwpfBudrfxyfí trSwfyif
rjyKrdawmhacs/

xrif;pm;yGJwGif OD;azESihf a':aX;MunfwdkUu rsufESmcsif;qdkif xdkifMuonf/

uRefawmfESifh 0ifeDwdkUuvnf; rsufESmcsif;qdkfif/

OD;azu olUyef;uefxJ xrif;xnfhNyD; uRefawmfhxH xrif;tkyfudk urf;vdkuf&if;-

]]uJ tdkifaq; rsm;rsm;xnhfarmif? tMunfa& arpDaum rpm;ao;bl;vm;}}

a':aX;Munfu cyfoJUoJUNyKH;NyD;-

]]arpD rpm;ao;bl; tpfudkBuD;&JU? olUudk [if;vdkufzkdU wm0efay;xm;w,f/ aMomf-'gxuf armifwifxGef;eJU


arpDrdwfqufray;&ao; bl;aemf? arpDa& orD; arpDa&}}

]]vmNyDrmrD}} [laom toHESifhtwl arpDxGufvmavonf/ arpD\ t&yftarmif; tom;ta&ponfwkdUrSm


0ifeDESifh wpfax&mwnf;vdkyifjzpf\/ odkU&mwGif arpD\ ESmwHrSm ydkay:í ESmacgif;enf;enf;cRefonf/
rsufvkH;uvnf; ydkus,fNyD; rsufckH;ydkxlonf/ ukvm;qifuav;[k qdkxdkufay\/ qHyifudk vdyfjym
tawmifjzefUovdk ykHoP²mefjyKxm;aom zJBudK;jzifh pnf;xm;avonf/

]]armifwifxGef;? a[m'g orD;ti,f arpDav}}

uRefawmfuNyKH;í EIwfqufvdkufonf/ ]]aeaumif;yg&JUvm;? awGU&wm 0rf;omygw,f}}

]]aus;Zl;wifygw,f? awGU&wm tifrwef 0rf;omaeygw,f}}

a':aX;Munfu Muufom;qDjyef[if;udk cyfí uRefawmfhyef;uefxJ xnfh&if;-


]]tefwDu 'DaeUn arpDUudk xrif;vdkufzdkU wm0efay;xm;w,f/ [J [J 'DaeUntzdkU
pm;yJGxdk;cefUxm;wmayghuG,f/ tefwDuav orD;awGudk tdrfrIa&;&m oifay;w,f? tapcHawG&Sdr,fh
olwdkUvnf; tcsuftjyKwf? tauR;tarG; {nfhcHwmawGrSm 0ifvkyfapw,f? 'grS wwfrSmudk;
armifwifxGef;&JU/ 0ifeDa& orD;bufu ig;csOfa&yef;uefudk armifwifxGef;buf ay;yguG,f}}

]]aeygap tefwD uRefawmfrDygw,f/ [J [J aeygap 0ifeD udkwifxGef; rDygw,f/ ckvdk odyf*&kpdkufMuawmh


pm;&wmawmif tm;emwmwm jzpfvmw,f? [J [J xrif;xnfhygOD; arpD}}

tm;vkH;u [J [JESifh vdkuf&,fMuonf/

a':aX;Munfu-

]]armifwifxGef; ig;yd&nfBudKufNyDvm;}}

]]ig;yd&nfryg&if xrif;rpm;wwfoavmuf jzpfaeNyD tefwD}}

]]'gjzifh tnmom; tnmrjyefEdkifawmhbl;aygh [J [J [J}}

uRefawmfu [J [J [JESifh a':aX;MunfESifhtwl vdkuf&,fonf/ usefvlrsm;u NyKH;&kHomNyKH;Muonf/

odkUjzifh OD;az a':aX;MunfwkdU\ tdrfrSm uRefawmfhpm;tdrfaomuftdrf ozG,f jzpfvmvsufOD;\


tdrfrdom;pkESifh txJ0iftjyifxGuf &if;ESD;vmcJUay onf/ 0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESihfrlum; &doJUoJU?
csdwfwdwfwdwf? axhawhawh jyKMurdvsuf bmuvdkvkd? bkduvmwmwm tjzpfodkU a&mufcJU&ayownf;/

t,ltqajymif;ykHrsm;

1938ckESpftwGif;wGif &ufawGul;ajymif; vawGanmif;vmavav (0g) 1936ckESpfonf Ek&mrS&ifhNyD;


OD;&mrSaESmif;vmavav? uRefawmf\ t,ltq rsm;onf ajymif;vJvmav jzpfonfudkawGU&ay\/
oifMum;ae&aom ynmESifh ywfoufaom t,ltqwdkUwGif Ek&mrS &ifhí&ifhívmonf/ EdkifiHa&;t,ltq
wkdUwGif aysmh&mrS jyif;ívmayonf/

zcifBuD;u uRefawmhfacgif;wGif; xnfhay;vdkufaom tdkifpDtufpf atmif&rnf[laom b0&nfrSef;csufum;


vkH;0aysmufuG,froGm;&kHwpfrnfom usefawmh\/ aemifawmhrS bmvkyfvkyf? ausmif;ae&if
ausmif;uay;wJU ynmudkawmh tpGrf;&SdorQ oif,l&rnf[laom uRefawmhfudk,fydkifqkH;jzwfcsuf ESifh
ywfoufívnf; ajymif;vJrIrsm; ay:vmcJUavonf/ wdkU oifae&aom ynm[m b,fvkdynmrsKd;vJ[k
a0zefrIjyKí vmavawmhonf/

t*Fvdyfpmayuxdu q&mu 0ghwfpf0ghof\ uAsmrsm;udk t&omcHjy\/ uAsmq&m


oDukef;jc,frIef;xm;aom obm0tvSuav;rsm;udk axmufjy\/ yef;yGifhuav;wpfyGifhrS
oifcef;pmxkwf,lxm;ykHudk csD;usK;jy\/ uRefawmfonf apmapmu xkdtoiftjyrsKd;udk ESpfouf\/
uRefawmf\ pdwfonfuxduq&m \toHESifhtwl? vdyfuav;rsm;ESifhtwl? rdk;apGiSufuav;rsm;ESifhtwl
obm0tvSrsm;qDodkU a&mufoGm;NyD; obm0tvSxJrSm epfjrKyfoGm;avh&Sday\/ 1938ckESpf jyu©'defudk
vSefoGm;avav xkdtouftjyrsKd;udk rESpfNrdKUvmavav jzpfay\/ vlUavmuESifh uif;a0;vSaom
pmayrsm;ygwum;[k tjypfjrifrd\/ vlUtoufwpfacsmif;xuf vdyfjymuav;wpfaumif\ toufudk
ydkwefzdk;xm; aompmayrsKd;ygwum;[k pOf;pm;rd\/

oifay;aeaom &mZ0ifynmwGifvnf; tjypfawGjrifvmayonf/ eydkvD,H\ wpfOD;wnf;ydkif


pGrf;&nfrsm;oufoufaMumifh jyifopfEdkifiH wefckd;BuD;rm;vmovdkvdk? eydkvD,H tvdk&r®ufBuD;vGef;í
jyifopftifydkif,mBuD; NydKvJ&ovkdvdka&;NyD; jyifopfta&;awmfykHu jzefUay;vdkufaom vlxkpdwf"mwfESifh
[yfrdvSonfh vGwfvyfa&;? wef;wla&;ESifh w&m;rQwa&; oifcef;pmrsm;udk zkH;EdkiforQ zkH;ay;onfh
&mZ0ifynm&yfrsKd;udk auseyfa&mifh &JpGm vufrcHvdkawmhacs/

4if;jyif oifay;aeaom abm*aA'ü uRefawmfwkdU Armqif;&Jom;rsm; tygt0ifjzpfaom urÇmhqif;&Jom;


vltrsm;twGuf oufomacsmifcsda&;? csrf;omBuD;yGm;a&;ESifh ArmjynfacwfrDí b,fokdUvQif
auseyfa&mifh&JEdkiftHU enf;/

tcsKyftm;jzifhqdkaomf uRefawmfonf wuúodkvfuay;aeaom ynm&yfrsm;\ tajccHrsm;udk tjrpfygvSefí


okH;oyfqifjcifaeygNyD/ ,if;tajccHrsm;udk ,kHMunfrI avsmhyg;aeygNyD/ ,if;tajccHrsm;udk
,kHrSm;oHo,jzpfaeygNyD/ ,if;tajccHrsm;wGif ,kHMunfrIjyif;xefrS? ,if;tajccHrsm;wGif
,kHrSm;oHo,uif;ygrS ,if;odkUaom ynm&yfrsm;udk ydkifEdkifwwfajrmufayvdrfhrnf/ ,if;ynmrsm;udk
ydkfdifEdkfifwwfajrmufrS tdkifpDtufpfpmar;yGJudk atmifEdkifayvdrfhrnf/ xdkUaMumifh uRefawmfonf tazu
acgif;xJ oGif;ay;vdkufaom b0&nfrSef;csufrS ab;zJUum OmPfuGefUjrl;aeNyD[k qkd&ygawmhrnf/ tdk-
aus;Zl;&Sif zcifBuD;? om;armifonf zcifBuD;\MoZmudk awmfvSefz,f&Sm;aerdygNyD/ tkd-aus;Zl;&Sifq&mwkdU?
wynfhausmfonf q&mwkdU\ MoZmudk awmfvSefz,f&Sm;aerdygNyD/ uRefawmfhtm;
jypfwifarmif;rJMutHUavm/ jypfwifarmif;rJjyKcsif jyKygawmh? uRefawmfum; rwwfEdkifNyD/

uRefawmfonf wuúodkvf yd#uwfwdkufodkU ta&mufenf;onfxuf enf;vm\/


wuúodkvfyd#uwfwdkufpmMunfhcef;onf uRefawmfhtzkdU touf&SLusyfovdkvdk? pGwfpdkxdkif;rIdif;ovdkvkd?
arSmifovdkvkd xifrdawmhonf/ uRefawmfonf ausmif;om;or*¾pmMunfhwkdufodkUom
ta&mufrsm;onfxuf rsm;vmawmh\/ wuúodkvfor*¾pmMunfhcef;onf uRefawmfhtzdkU
touf&SLacsmifonf? ESvkH;arGUavsmfzG,f&Sdonf? tvif;a&mifxGef;onf/

uRefawmfonf us,fjyefUíom;em;aom pmoifcef;xuf usOf;usyfí EkHcsmaom EdkifiHa&;aqG;aEG;cef;rsm;udk


ydkvdkU jrwfEdk;aeayNyD/ enf;jyq&m\ oifwef;wGif pmpDpmukH;a&;&onfxuf tdk;a0r*¾Zif;? '*kefr*¾Zif;
wuúodkvf uPÖESifhowif;pmrsm;wGif aqmif;yg;a&;onfudk ydkvdkU ESpfoufpdwf0ifpm;ae NyD/

xdkESpfwGif EdkifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm;rSmvnf; ydkírsm;vm\/ wuúodkvfor*¾ cef;rBuD;xJwGif vlpnfum;aom


EdkifiHa&;w&m;yJGrsm;omru or*¾twGGif;a&;rSL;tcef;? OuúXtcef;? '&0rfBuD;OD;uHodef;\tcef;?
wdkvDrdkvDudkxGef;wif\ qHyifnSyfqdkiftcef;? ausmif;aqmifrsm;&Sd
ocifausmif;om;rsm;tcef;ponfwdkUwGifvnf; EkdfifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm; &Sdwwfavonf/ xdkrQomruao;
ntcsdeftcg ausmif;tkyfBuD;\ tcef;ESifh pmoifcef;rsm;Mum; arSmif&dyfwGifvnf;aumif;?
bJGUESif;obifcef;ESifh tif;vsm;uefMum;&Sd arSmif&dyfwGifvnf;aumif; wdwfwdwfpka0;um EdkifiHa&;
aqG;aEG;jcif;rsm;vnf; jyKvkyfMuao;\/ arSmif&dyfaqG;aEG;yJGwpfckwGif ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf
*E´D0g'udk okH;oifhrokH;oifh? Armh&efolrsm;udk acsmif;ajrmif;owfjzwf&rnfh Terrorist 0g'udk okH;oifhrokH;oifh?
vufeufudkif ykefuefjcif;udk vkyfoifhrvkyfoifh aqG;aEG;Muavonf/

tcef;wGif;aqG;aEG;yJGrsm;ü ausmif;om;wdkufyGJrsm;taMumif;? wkdUArmtpnf;t&kH;taMumif;?


v,form;tvkyform; vIyf&Sm;rIrsm;taMumif;? tdE´,jynf vGwfvyfa&;vkyfief;rsm;taMumif;?
emZD*smreDESifh [pfwvm? zufqpftDwvDESifh rlqdkvdkeD? NAdwdoQESifh csdefbmvdefwdkU\ taMumif;rsm;?
w&kwf*syefppfyJGESifh w&kwfjynf\ ckcHa&;taMumif;rsm;udk aqG;aEG;Muonf/ oli,fcsif;rsm;jzpfaom
udkxGef;&Sdef? udkatmifausmf polwdkUu uRefawmfhtm; xdkaqG;aEG;yJGrsm;odkU vmac:avh&Sdonf/

,cifurl uRefawmfonf EkdifiHa&;wGif pdwfyg0ifpm;&kHomjzpf\/ ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;wGifvnf;


aemufuom axmufcHtm;ay;cJU\/ ,ckrl udkxGef;&SdefpolwdkU\ qJGaqmifcsuft& pmtkyfvdkufa&mif;jcif;
tvSLaiGaumufcHjcif;ESifh tkd;a0r*¾Zif;ü wpfae&m wm0ef,líaqmif&Gufav onf/

aEG&moDausmif;ydwftNyD; ausmif;zGifhcgp nwpfnü uRefawmfonf


ausmif;om;rsm;or*¾twGif;a&;rSL;tcef;ü aqG;aEG;yJGwpfckudk wufaeavonf/ tcef;xJü udkxGef;&Sdef?
uRefawmfESifh tjcm;ausmif;om; 20cefUtjyif udkb[def;paom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;vnf;&Sdavonf/ xdkpOfuudkAaqG&Sdr&Sd uRefawmfrrSwfrdyg/ 4if;jyif
uRefawmfrjrifzl;ao;aom rsufESmpdrf;wpfa,mufvnf; a&mufvmygonf/ olum; q&mudkausmfNidrf;wdkU
t&G,frQ&SdNyD;? csnfvkHcsnfESifh yifeDtuÐsrsm;udk 0wfqifxm;ojzifhtjyifrS ocifwpfa,mufjzpfvdrfhrnf[k
cefUrSef;&ygonf/ olUrSm t&yfrwkdr&SnfESifh ydefydefyg;yg;jzpfonf/ ol\rsufESmonf NyKH;aeonfr[kwf/
okdUaomf BuD;rm;aom a&SUoGm;ESpfacsmif; ay:aeatmif ]oGm;NzJBuD;ESifhjzpfonf/ rsufrSefrSmwvufvuf
0if;ae\/ olUrsufckH;rsm;onf b,frQwlygoenf; qdkaomf rsufrSef\xlaom uRJaumfudkif;udkyif
vTrf;rdk;Edkifayonf/ olum; wufbkef;BuD; udkodef;az jzpfonf[kod&\/ udkodef;azonf umvuwÅm;
wuúodkfvfrSm aeae&mu aEG&moDausmif;tydwfrSm jyefvmcJUNyD;aemuf rMumrDu a&eHacsmif;odkU
a&mufcJU\/ xdktcsdefwGif a&eHacsmif;tvkyform; rsm;onf oydwfarSmufvsuf&Sdavonf/

tcef;xJwGif vlokH;q,fcefU&Sdaeojzifh jynfhnyfae&m tcsKdUrSm xdkifp&myifae&mr&MuaomaMumifh


ukvm;xkdifvufwe;fay: xdkifolxdkif? ryfwwf&yfvsuf aeolae&\/ tjyifrSmrkd;&Gmvsuf&Sdavonf/

udkodef;azu uRefawmfwkdUtm; 1937ck? 'DZifbmvrSpí arSmufcJUaom a&eHacsmif;tvkyform;rsm;


oydwftaMumif;ajymonf/ tpydkif;wGif udkodef;azu a&eHajrtvkyform;wkdU\
tajctaeudkolUrsufjrifudk,fawGU tjzpfjzihf 0w¬Ka&;q&myDyD rsufpdxJjrifvmatmif azmfjyonf/
tvkyform;wef;vsm;rsm;okdU oloGm;MunfhykH? wpftdrfaxmifae&aom tcef;uav;rsm; usOf;ajrmif;ykH?
usef;rma&;ESifh rnDnGwfykH? tdrfoltdrfom;rsm; pdwfnpfaeykH? t0wftpm; csKdUwJUMuykH? tcaMu;aiG
enf;yg;ykH ponfrsm;udk ajymjyae&m udkb[def;u Mum;0if ]]udk,fhvlawG'DESpfjrefrmhtvif;ESpfopful;rSm
udkodef;aza&;wJU ]a&eH}qdkwJU 0w¬Kuav;awGUvdkufMuw,f r[kwfvm;}}

tm;vkH;uvdkvdk ]]awGUvdkufw,f}}[k ajzMu\/ uRefawmfvnf; xdk0w¬Kwdkudk zwfvdkuf&ayonf/

]]tJ'D 0w¬Kuav;xJrSm ygwJJUtwdkfif;ayghAsm/ a&eHajrtvkyform;rsm; tajctae....}}

xdkUaemuf udkodef;azu qufajymavonf/ bDtdkpDukrÜPDonf t&if;pwmvifaygif 15oef;ESifh


tvkyfvkyfvsuf wpfESpfwpfESpfwGif aygifoef;aygif;rsm;pGmjrwf&m okH;av;ESpfESifh t&if;auscJUNyDjzpfaMumif;
odkU&mwGif tvkyform;rsm;rSm vlESifhwlatmifyif rae&aMumif;? ArmjynfrSm a&eHxGufí
<u,f0onfqdkaomfvnf; ArmvlrsKd;rSm a&eHwGif;rsm;\ aumif;usKd;rcHpm;&bJ rJGjymusaeaMumif;
ydkif;jcm;a0zefjyoGm;avonf/

4if;jyif oydwfarSmuftvkyform;wdkU\ awmif;qdkcsufrsm;udk wpfcsufpD &Sif;jyavonf/


a&eHajr&yfoGm;wmyJ/ tvkyform;awGu nDnDnmnmoydwf arSmufMuawmh pma&;awGvnf;
vdkufarSmufw,f/ tpnf;ta0;BuD;awGvnf; cPcPvkyfwmyJ/ av;ig;em&DtwGif; okH;av;axmif
y&dowf&SdwJU tpnf;ta0;udk ac:Edkifw,f/ ukrÜPDuvlpm;xdk;zdkU BudK;pm;wmvnf; awGUcJU&w,f/
tJ'Dawmh oydwfarSmuftvkyform;awGu oydwfwm;Mu wmaygh/ rdef;rawGa&m? a,musmf;awGa&m
a&eHajru aeylrsKd;xJrSm wpfaeUvkH; xdkfifwm;MuwmawGUcJU&w,f/ 'Dvkdoydwfwm;wmudk zsufqD;zdkU
tpdk;&u yk'fr 144xkwfjyefaMujimw,f/ 'gayrJU tvkyform;awG[m yk'frudk tmPmzDqef nyD;
oydwfwm;NrJwm;wmyJ}}

ausmif;om;wpfa,mufu-

]]tvkyform;acgif;aqmifawGtaMumif; ajymjyygOD;}}

]]a&eHajrtvkyform;oydwfudk acgif;aqmifwmuawmh wkdUArmtpnf;t&kH;aygh/ XmecsKyfuqdk&if


ocifav;armifudk,fwdkifoGm;NyD; acgif;aqmifwmyJ/ olUavmufw&m;a[mEdkifwJuvl r&Sdbl;/ rem;rae
avQmufNyD; bkH0g'w&m;a[maewmyJ/ ocifvIdif? ocifzdk;vSBuD;? ocifc? ocifoifeJU
wjcm;a&eHajrocifacgif;aqmifawG[m wu,fcsD;usL;avmufwJU acgif;aqmifawGyJ/ a&eHajr oydwfrSm
okH;wJUtvHu a'gif;tvHawmh r[kwfbl;? wlwHpOftvHyJ/ tvHopfayr,fh tvkyform;
tvHtppfjzpfawmh vlwdkif;oabmusw,f/ NyD;awmh w&m;wpfyJGrSm y&dowfxJu ighudk wlwHpOftvH&JU
t"dyÜm,fudk ajymjyygqkdvdkU wlwHpOf tvHvTifhjy&if; tvkyform;eJU v,form;aygif;NyD;
ta&;awmfykHatmifatmif vkyf&r,fqdkwJU edrdwf,lNyD;ay;vdkufwJU trSwftom;jzpfaMumif; &Sif;jy&w,f/
y&dowfu oabmusNyD; tvHudk MobmtBudrfBudrfay;Muw,f/ tqkH;owfrSm tvHajrSmufudkifNyD;
&JabmfwkdU igwdkUqdkwJu a<u;aMumfoHudk vdkufqdkMuyg vdkUajymw,f/ iguta&;awmfykHatmifygapvdkU
wdkifay;w,f/ tm;vkH; vkdufqdkvdkufMuwm a&eHajrwpfckvkH; odrfhodrfhwkefoGm;wmyJ/ tvkyform;awG
pdwfwuf<uovdk igwkdUvnf; pdwfwuf<uMuw,f/ NyD;awmh ukvm;tvkyform; awGudkvnf;
igutdE´d,jynfu&cJUwJU ukvm;bmomeJU ta&;awmfykHatmifyg apqdkwJU tif; umvmAf-Zif;'gbwfudk
wdkifay;w,f/ ukvm;tvkyform;awG vdkufqdkMuwm qlnHoGm;wmyJ/ a&eHajrtvkyform;Mum;rSm
ukvm;Arm aoG;uGJrIr&Sdbl;/ igwkdUumvuwÅm;rSm uGefjrLepfawG acgif;aqmifwJu b*Fvm;jynfe,f
ausmif;om;rsm;tzJGU csKyfqdkwm&Sdw,f/ tJ'DxJrSm ig0ifaqmif&GufcJU&vdkU
udk,fwdkifod&wJUtcsufawG&Sdw,f/ umvuwÅm;rSm tvkyform; oydwfawGay:vm&if
wkdUausmif;om;rsm;tzJGUcsKyfrSm aqG;aEG;NyD; axmufcHtm;ay;wJU qkH;jzwfcsufawGcsMuw,f/ NyD;awmh
wwfEdkifwJutultnDudk udk,fxdvufa&mufay;MuwmyJ/ 'Dwpfacguf umvuwÅm;u
jyefrvmcifuav;yJ *kefeDcsnfpuf&kH tvkyform;awG oydwfarSmufw,f/ wdkUausmif;om;rsm;tzJGUcsKyfu
NrdKUxJrSma&m? ausmif;awGrSma&m &efykHaiGaumufcHNyD; oydwform;awGudk oGm;ay;Muw,f/ ckArmjynfrSm
jzpfay:aewJU a&eHajr tvkyform;rsm; oydwfudkvnf; ausmif;om;awGu pdwfa&mudk,fyg
axmufcHzdkUvdkw,f/ wwfEdkifwJU tultnDrsm;ay;zkdUvdkw,f}}

uRefawmfwdkUuvnf; tvkyform;wkdU\ wdkufyGJrsm;udk wwfEdkifaomenf; rsm;jzifh ulnDMurnfh taMumif;


toD;oD;ajymqdkMuavonf/

4if;jyif udkb[def;u &efukefNrdKUu puf&kHtvkyform;rsm;taMumif; ajymjyavonf/ tm&ftD;wD ukrÜPDac:


&efukefvQyfppfESifh "mwf&xm;ukrÜPD tvkyform;rsm;? bDbDwDpD? r*¾&Dum? zl;um;paom
opfpuftvkyform;rsm;? oabFmusif;tvkyform;rsm;? ref;uD;yGdKifhrS bDtkdpDtvkyform;rsm;ESifh
tjcm;tvkyform;wkdU\ tajctaevdkvm;csufESifh vIyf&Sm;pnf;&kH;rIrsm; taMumif;ajymjyonf/
ocifacgif;aqmifrsm; BuH&G,faeonfrSm a&eHajrtvkyform;rsm;udk axmufcHaomtm;jzihfvnf;aumif;?
tvkyform; wdkufyGJcsif; qufay;&efvnf;aumif; &efukeftvkyform;wkdUuvnf; qlylvIyf&Sm;jcif;?
oydwfarSmufjcif;jyKap&efjzpfavonf/ tvkyform;trwf OD;bvIdifu olMoZm&Sdaom
rD;&xm;tvkyform;tzJGUrsm;rSm a&eHajroydwf axmufcHa&;jzpfatmif vkyfrnf[kqdkaMumif;jzihf
udkb[def;u tpD&ifcHao;\/
udkodef;azESifh udkb[def;wdkUu tvkyform;rsm;taMumif;udk ajymMupOf uRefawmfonf uRefawmfudk,fwdkif
&if;ESD;pGmodaom urm&Gwf&Sd tvkyform;rsm;taMumif;udk ajy;jrifrdavonf/ olwkdU\qif;&Jaomb0udk
uRefawmfh&Jabmfausmif;om;rsm;a&SU0,f csjyvdkonf/ olwdkU\awmif;qdkcsuf rsm;udkulnDMuyg[k
yefMum;vdkonf/ olwkdU\vIyf&Sm;rIESifh a&eHajrtvkyform; wkdU\ vIyf&Sm;rIrsm;udkqufay;&ef
wdkufwGef;vkdonf/ urm&GwfwGif tBuD;qkH;puf&kHrSm wa,mpGyfus,fpuf&kHjzpfav\/
xdkpufwGifvkyfMuaom tvkyform;rsm;pGmwdkUrSm uRefawmf\ tdrfeD;em;csif;rsm;jzpfMu\/ urm&GwfwGif
xD;puf? qyfjympuf puf&kHtvkyform;rsm;&Sdavonf/

]]udkb[def; uRefawmfvnf; enf;enf;ajymcsifw,f}}

udkb[def;u NyKH;vkdufonf/ udkb[def;rSm tnmom;qkdaomfvnf; rJGajcmufajcmufr[kwf?


jzL0if;aomtom;&Sd\/ olUrsufESmrSm acsm&kHru csKdvnf;csKdvSonf/ olNyKH;vkdufaomtcg
EIwfcrf;eDuav;rsm;Mum;rS oGm;rsm;onf azG;ceJvufoGm;\/

]]ajymygAsm udk,fhvluvnf; txl;awmif;yefae&ao;ovm;}}

]]uRefawmfu urm&GwfrSmaeawmh urm&Gwftvkyform;awGtaMumif; ajymjycsifvdkUyg}}

pdkufem;axmifaeaom udkodef;azu uRefawmhfpum;udk Mum;jzwfí-

]]aMomf &Jabmfu urm&GwfrSmaeovm;? udk,fvnf; urm&GwfrSm 1ESpfausmfausmf aecJUzl;ao;w,f}}

]][kwfuJU odygw,f? udkodef;az&Sdwkef;u uRefawmfra&mufao;ygbl;/ okdUayr,fh ocifcifarmifwkdUu


cifAsm;taMumif;ajymjyvdkUodygw,f}}

udkodef;azu acgif;tBudrfBudrfndwfvsuf-

]][kwfvm;? urm&GwfocifawGtaMumif; aemufrSaqG;aEG;ao;wmaygh/ uJ tvkyform;awGtaMumif;


a&SUqufajymp&m&Sdwmudkajymyg}}

uRefawmfonf urm&Gwftvkyform;rsm;\ tajctaeudk uRefawmfhrsuf jrifudk,fawGUtwdkif;


uGufwdwifjyvdkufonf/

uRefawmfonf ausmif;pmESifh ausmif;pmoifcef;udk vkH;0pGefUvTwfvdkufNyD; þuJUokdUaom


aqG;aEG;yJGrsm;udkom tcsdef&SdorQ ay;aeonf[kum; rqkdEdkifyg/ ausmif;om;[kqdkonfhtwkdif;
ausmif;om;0wÅ&m;uvnf;&Sdjyef? rdcifzcifwkdU\ rsufESmudkvnf; axmufxm;&jyefojzihf
ausmif;pmudkvnf;aumif;? ausmif;pmoifcef;udkvnf;aumif;? rpGefUvTwfyg/ rypfy,fyg? okdU&mwGif
ckeifuazmfjycJUaom aqG;aEG;yJGrsKd;wGif ydkípdwf0ifpm;rdonfrSm trSefyifjzpfyg\/ xkdaqG;aEG;yGJrsKd;onf
uRefawmf\ vlUavmuESifh ywfoufaomtjrifESifh urÇmBuD;udkjrif&aom rkd;ukyfpuf0dkif;udk
ydkus,faponf[k uRefawmfxifay\/ ,cifuausmif;om;avmuudkom jrif&avonf/ ,ckrl
ausmif;om;avmuabmifudkausmfvsuf ausmif;om; avmuxufeufeJí us,f0ef;aom
tvkyform;avmu? awmifolv,form; avmu ponfrsm;udk jrif&onf/ ,cifu
rdbaqGrsKd;om;csif;ESifh rdwfaqGwpfpk avmufudkom cspf&rSef;odcJU\/ ,ckrlawmifolv,form;rsm;ESifh
tvkyform;rsm;udkvnf; cspfwwfvmay\/ a&S;u udk,fh&yfudk,fha'ouav; uGufuGufuav;udkom
t[kwfxif\/ ,ckrl olrsm;&yf? olrsm;a'o olrsm;EdkifiHwdkUrSmvnf; t[kwfxifp&mawG
wpfykHwpfacgif;BuD;&Sdygonf wum;[k em;vnfvmayonf/ tcsKyftm;jzifhqdkaomf þokdUaom aqG;aEG;yGJ
rsm;aMumifh uRefawmf\pdwfESifh OmPf? tonf;ESvkH;ESihf OD;aESmufwdkUonf
<u,f0vmonf[kqdkcsifygawmhonf/

wuúodkvfausmif;om;rsm; or*¾toif;wdkufwGif awmifolv,form; jyóemESihf ywfoufaom


aqG;aEG;yGJrsm;vnf; &Sdwwf\/ wpfcgu or*¾pnf;a0; cef;rBuD;wGif usif;y&m
ppfuGif;ocifbaomfqdkolu acgif;aqifavonf/ cef;rBuD;rSm usif;yaomfvnf; w&m;yJGozG,fus,fjyefU
pGmzdwfí aqG;aEG;jcif;r[kwfay/ pdwfyg0ifpm;í wuf<uaomausmif;om;rsm; udk a&G;zdwfaom
aqG;aEG;yJGjzpf\/ uRefawmfhtm;vnf; zdwfojzifh wufa&mufygonf/ ocifbaomfum; ocifxJrSmvnf;
xdyfwef;acgif;aqmif wpfOD;r[kwf? uRefawmfwkdUvdk bDatawG bmawGvnf;r[kwf? &kyfuvnf;
cyfukyfukyf NrKHpdpdjzpfavonf/ xdkUaMumifh uRefawmfonf olUtm; txifao;\/ ]]olubmrsm;
[efusyefus ajymwwfrSmvJ}}[k txifao;pGmjzifh olajymonfhpum;udk apmifhaeavonf/
olajymaomtcgrSmrl uRefawmf\ txifao;rIrsm;onf vGifhpOfíoGm;avonf/ olu
awmifolv,form;wdkU ajrrJU ,mrJUjzpf&ykH? a<u;wif uRefjzpf&ykH? twdk;ESifh oD;pm;c
0efxkyf0efydk;atmufüydaeykH ponfwdkUudkajymoGm;aomtcg i,fi,fu
uRefawmfhtazajrwdkif;pma&;BuD;ESifhtwl uGif;qif;&if; jrifzl;cJUaom awmifolrsm;tajctaeudk
ajy;jrifrdavonf/ aiG50d- acs;NyD; ESpfxyfwkd;jzifh wufoGm;&m ig;ESpfMumaomtcg wpfaxmifwef
,mwpfyJG xkd;tyfvdkuf&aom awmifolBuD;wpfOD;udk owd&rdonf/ ajr,mrS oD;pm;c? ajrc?
acs;aiGrStwdk;? ukefzkd;rS tjrwf? qDqkHrS qDyGwfc ponfjzifh ,lí awmifolv,form;rsm;
tay:acgif;ykHjzwfaeaom ajrydkif&SifawmolaX;OD;uH&udk ajy;jrifvdkufonf/ qefuGJusKdaeonfudk
uRefawmfujrifojzihf ]]bmvkyfzkdUvJ}}[k ar;&m ]]acG;auR;zdkU}}[k vSd;vTJajymNyD; uRefawmfhuG,f&mü
qefuGJjyKwfudk pm;&aom olUqif;&JrIudk zkH;zdvdkonfh tartkdonfvnf; uRefawmfhrsufpdxJrSm
jyefay:vmNyD; oem;jcif;topf xyfjzpf&avonf/

4if;aemuf ocifbaomfvnf; BuD;jrifhaom oD;pm;cESifh twdk;EIef;taMumif;udk pm;&if;tif;


tcsuftvufpkHvifpGmjzifh &Sif;jyavonf/ olonf v,f,mvkyfief;ü rsm;pGmuRrf;usif[efwlay\/
v,form;wpfa,muf v,fvkyf&mü olUudk,fydkifvkyftm; b,favmufpdkuf&ykH? v,fulvDc b,frQay;&ykH?
aumufpdkufaumuf&dwfc rnfrQusoifhykH? uRJEGm;iSm;c b,frQay;&ykH? oD;pm;cESihf twdk;wdkUu wpf{uvQif
rnfrQusoifhykH ponfwdkUudk ususee ajymjyEdkif&m uRefawmfhrSm þrQ vyfywfvnfatmif wpfcgrQ
ravhvmzl;onfhtwkdif; ocifbaomfudk pdwfxJu rsm;pGmcsD;usL;rd\/ olwufcsufjyojzifh
v,form;rsm;rSm rnfrQ&IH;aeykHudk uGufuGufuGif;uGif; oabmaygufvmay\/ olajymjyaomtcg
bDtkdbif;? rpöwmAefeDA,fvfp aom t*Fvdyft&m&Sd ajr,mjyóem yg&*lrsm;\ tpD&ifcHpmrsm;rS
aumufEkwfcsufrsm;udk udk;um;ajymqdkavonf/ uRefawmfonf ocifbaomftm; tpu txifao;rdjcif;?
igwdkUvdk aumvdyfausmif;om; awGudkolu bmrsm;ajymEdkifrSmvJ [laom t,ltq&SdcJUjcif;wkdUtwGuf
0rf;enf;rdygonf/

4if;aemuf ocifbaomfu wkdUArmtpnf;t&kH;\ rQwaom oD;pm;c (Fair Rent) owfrSwfNyD; xdkrQwaom


oD;pm;cudk omay;&ef &kH;rsm;odkU v,form;tpkta0;ESifh avQmufvTmoGif;aeMuykHudk tpD&ifcHavonf/ v,form;rsm;onf rnfrQEdk;Mum;vmoen;fqdkaomf
NrdKUe,fESifh ta&;ydkif&kH;rsm;wGif xkdavQmufvTmrsm;onf axmifaomif;csDí a&mufaeaMumif;? om,m0wDta&;ydkif&kH;rsm;rSmqdkvQif avQmufvTmESpfaomif;
a&mufaeaMumif; ajymjyav\/

uRefawmfwkdUonf v,form;wkdU\ Edk;Mum;rIaMumifh 0rf;omMuonf/ v,form;wdkU\ tiftm;onf


uRefawmfwkdUtm; tm;opfjzpfapayonf/ uRefawmfonf v,form;? tvkyform;wdkU\ vIyf&Sm;rIrsm;
taMumif; Mum;&NyD; vlxky&dowf\ tiftm;xkxnfudk cHpm;aerdonf/ /

9
oli,fcsif;vnf;ru orD;&nf;pm;vnf;rus

uRefawmfonf ocifudk,fawmfrIdif;[k ac:Muonfh rpöwmarmifrIdif;\ pmay ta&;tom;rsm;udk


tvGefESpfoufí tcsKdUav;csKd;BuD;rsm;rS tydk'fuav; rsm;udk tm*kHaqmifxm;um oDqdkavhyif&Sdonf/
okdU&mwGif MumvQif onfhjyiftydk'fawG arhaumif;arh ayvdrfhrnf/ atmufygtydk'fudkum;
wpfoufvkH;arhEdkifrnfr[kwfyg/

]]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwuf xifol&,f wpfrsKd; o'¨grysufapESifh?


tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf ausmif;wumrapm? aMomf jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU
ajzmifhpGmoabm}}

taMumif;rlum; jrefrmpm*kPfxl;wef;wufaeaom rjrifhOD;u olUtm; uRefawmfu &doJUoJU


vkyf&ygrnfvm;[k &efawGUpmav; wpfapmif a&;vdkuf aom tcg txufygaumufEkwfcsufuav;udk
uRefawmfhjyefpmrSm xnfhoGif; udk;um;onfupí olESifhuRefawmf oli,fcsif;vnf;ru? orD;&nf;pm;vnf;
rus jzpfonftxd &if;ESD;oGm;aomaMumifhwnf;/

rjrifhOD;taMumif; azmfjy&aomf rjrifhOD;onf uRefawmfhxuf wpfESpfomom


BuD;aMumif;OD;pGmazmfjyvdkayonf/

uRefawmfhpdwfxif vlysKdu tysKdxuf okH;av;ESpfBuD;vQif rodomvS/ tysKdu vlysKdxuf wpfESpfBuD;vQif


odomvSonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhxuf wpfESpfomom BuD;aomfvnf; tysKdBuD;*dkufzrf;ae\/
aeykHxdkifykH qufqHykHrSm ausmif;olESifhrwl? q&mrESifhrwl? q&mrESifhomwlae\/ tusÐ0wfvQif &SHom;
0dkifom;yg;yg;rsm; r0wf? r'kr®mxlxlBuD;udk 0wfonf/ vkHcsnfta&mifEkEk? tqifqef;qef;udk r0wfwwf
ta&mif&ifh&ifh tqif&dk;&dk;udkom 0wfavh&Sdonf/ av'Dcif ckHjrihfzdeyfudk rpD;? ckHedrfhnSyfzdeyf&dk;&dk;udkom
pD;onf/

rjrifhOD;rSm tom;ndKaomfvnf; ndKacsmxJujzpfonf[k qdkEdkif\/ ESmwHray:? ESmacgif;jym;onf[k


qdk&aomfvnf; 0dkif;pufaomrsufvkH;rsm;? aumhysHaeaom rsufawmifrsm; nDnmjzLpifaomoGm;rsm;jzihf
cspfp&maumif;aom yg;csKdifhrsm;onf 4if;wdkU\ tvSjzihf wpfrsufESmvkH; vTrf;oGm;ayonf/ rjrifhOD;\
udk,fvkH;ESifh t&yftarmif;rSm pdkjynf0NzdK;aomfvnf; cyfEJGUEJGUaESmif;aESmif;yifaeonf/ vrf;oGm;aomtcg
qifr\oGm;jcif;rsKd;jzifh oGm;\/

rjrihfOD;rSm jrefrmpm*kPfxl;wef;wufaeoljzpfonfhtwkdif; jrefrmrIrsm;udk av;pm;onf/ aeykHxdkifykHuvnf;


jrefrmyDoonf/ Adkif;aumif;ausmufzdjzpfonf/ xdkUaMumifh ]]Armpmonf wkdUpm}}[laom wkdUArmaqmifyk'f
yJUwifcwfaeonfh xdkumv0,f uRefawmfwkdUtm;vkH;u rjrifhOD;tm; txifBuD;Mu\/ rjrifhOD;um;
rsKd;cspfpdwf&Sdaom ausmif;olrsm;pm&if;wGif oGwfoGif;xm;Mu\/

rjrifhOD;ESifh uRefawmfonf vGefcJUaom 2ESpfupí wuúodkvfAk'¨bmom toif;udpörsm;ESifh ywfoufí


cifrif&if;ESd;cJUonf/ wuúodkvf"r®m&HBuD;NyD; ajrmufatmif vkH;yef;Mu&mü uRefawmfwkdUonf
yl;aygif;yg0ifcJUMuonf/ wpfa,mufjyKcJUonfhukodkvf wpfa,mufuom"kac:í MunfEl;aprI
tjyeftvSefjyKMuonf/ wpfa,mufxHwpfa,muf rMumcP pma&;Muonf/ a&;p&m
taMumif;awGuvnf; rsm;vSygbd/ uRefawmfu Armpmzwf&if; pmvkH;cufcuf uav;wpfvkH;awGUvQif
q&mawG? a,musm;foli,fcsif;awG wpfykHwpfacgif;BuD;udk ausmfí rjrifhOD;xH ]]rjrifhOD;uawmh
jrefrmpm*kPfxl; ,laeolqdkawmh pum;uav; t"dyÜm,f &Sif;jyEdkifygvdrfhr,f}}[k pma&;í ar;vkdufonf/
rjrifhOD;uvnf; vdyfywfvnfatmif ajzonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; q&mrvkyfwrf;upm;jy&í
auseyfykHay:aeavonf/ rjrifhOD;url pme,fZif;wpfpkHwpf&mudk zwfae&mrS uRefawmfhxH pmwpfapmif
aumufa&;onf/ ]]udkwifxGef;uawmh EdkifiHa&;0goemtkd;BuD;rdkU 'Dpmydk'f&JU EdkifiHa&;t"DyÜm,fudk
vG,fvG,fESifh &Sif;jyEdkifr,fxifw,f}} uRefawmfu rjrifhOD;tm; EdkifiHa&;acgif;aqmifvkyfwrf;
upm;jy&ojzifh auseyftm;&vS ayonf/ wu,fyif EdkifiHa&;vkyfwrf;upm;jcif; jzpfygonf/
taMumif;rlum; ,ckxd uRefawfmonf EdkifiHa&;xJ xdxda&mufa&muf0ifvkyf&ef r&nf&G,fao;
aomaMumifhwnf;/

wpfcgwpf&H rjrifhOD;tm; pmoifcef;wGif rawGUjrif&vQif bmjzpfvkdUvJ? rusef;rrmjzpfvdkUvm; ponfjzihf


pdk;&drfwBuD; pmvSrf;a&;onf/ wpfcgwpf&H a[majymyJGwpfckü uRefawmfhtm; rjrihfOD;u rawGUjrif&vQif
]]bmjzpfvdkU rwufovJ? udkwifxGef;rSm NcHBuD;xJu pHy,fyef;uav;awGeJU tvkyfrsm;aevdkU
'Dvdkta&;BuD;wJJU a[majymyGJudk ra&mufbJaewmvm;}}[k ceJUpm a&;avonf/ uRefawmf\ ajymjycsuft&
uRefawmfonf 0ifeD(ac:) rodef;0if;wdkUNcHokdU rMumcPa&mufavh&SdaMumif; rjrihfOD;u odaeojzifh
ceJUvdkufjcif;jzpfonf/

rjrifhOD;onf jrefrmpm*kPfxl;,laeonfhtwkdif; a&S;a[mif;jrefrmpm pmtkyftvdk&Sdwwfay&m


]]udkwifxGef;&,f bk&m;aps;qdkU b,fwdkU BuKHBudKufvdkU a&muf&if aus;Zl;jyKNyD; tJ'Dpmtkyfuav; uRefrzdkU
&Sm0,fcJUprf;yg}} [kcdkif; wwfonf/ olru BuKHBudKufvkdU a&muf&ifqkdaomfvnf; uRefawmfu wrifoGm;í
&Sm0,fonf/ uRefawmfhrSm rdef;rvdkrdef;r& tyf? tyfcsnf? aygif'g? vufudkifyk0g ponfrsm;vdkwwfay&m
rjrifhOD;tm; ]]aps;a&muf&if 0,fcJUyg}}[k rSmwwfonf/ uRefawmfhtzdkU rjrifhOD;0,fcJUaom tyfcsnfonf
ydkícdkifonf/ tyfonfydkícRefonf/ aygif'gonf ydkíarT;í vufudkifyk0gonf ydkíEl;nHUonf[k
xifrdavonf/

,if;odkUvQif &if;ESD;vmaomtcg uRefawmhfpdwfonf rjrifhOD;tay:ü wpfpwpfp ajymif;vJvmav\/


udk&ifBuD;udkboef;onf uRefawmfESifh a0;vHaomtnma'o aus;&GmwpfckrSm ae&pfonfum;rSef\/
bkef;BuD;ausmif;wGif udk&if0wfNyD;aemuf ,ckaumvdyfausmif;a&mufvmaom tcsdef Mum;umvtwGif;ü
wpfBudrfwpf&HrQ olUtm;rawGU&onfvnf;rSef\/ odkU&mwGif zdkr qufqHa&;wGif olay;cJaom
Mo0g'wdkUonf uRefawmfhOD;aESmufwGif usef&Sdaeayao;\/ onfavmuf&if;ESD;aerSjzihf rjrifhOD;onf
uRefawmfhtm; ajrBuD;vuf0g;ESifhykwf rvJGwrf; pGJvrf;cspfcifaeayvdrfhrnf[laom ,kHMunfrIonf
cdkifrmvmayonf/ xdkUaMumifh wpfaeUaomf rjrihfOD;xHodkU a&;aompmwGif twnfvdkvdk? aemufovdkvdkESifh
olUtm; ]yg&rDjznfhbuf rjrihfOD;}[k ac:vdkufí uRefawmfhudk,fudk,f ]udkxGef;} [kazmfjyavonf/

rjrifhOD;xHrS uufuufvef &efawGUpma&mufvm\/ bmhaMumifh onfvdkac:&ovJ/ bmhaMumifhonfvkd


azmfjy&wmvJ/ &if;ESD;rIudk tvJGokH;pm; jyKwmvm;? &dk;ovkd om;ovdk [efjyKNyD;
azmufjym;wmawmfa&mhvm;? ,Of,Of aus;aus; qufqHyg/

uRefawmhfrSm pmxuf pmydkUykHaMumifh ydkí uoduatmuf jzpfrdav\/ pmudkcgwdkif;vdkrydkU/ uRefawmfwdkUwGif


yifeDjrwfausmfqdkaom rdwfaqG wpfa,muf&Sd\/ olonf yifeDudk tNrJtpJG0wfaomaMumifhvnf;aumif;?
olUudk,fol yifeDjrwfausmf[k vufrSwfxdk;wwfaomaMumifhvnf;aumif; uRefawmfwdkU ausmif;om;wpfpku
olUtm; yifeDjrwfausmf[kyifac:Mu\/ olonf rjrihfOD;ESifh tawmftwef&if;ESD;\/ txufygpmudk olu
rjrifhOD;xHrS ,lvmNyD; uRefawmfhtm; ay;avonf/ pmay;&if; uRefawmfhtm; Munfhvdkufaom
yifeDjrwfausmf\ &IrSmvnf; arhEdkifzG,fr&Sd/ pm;awmh 0gawmh xdk;awmh Budwfawmhrvdkvdk/ 4if;jyif
wpfcGef;wnf;aom pum;udkajymoGm;ao; onf/ ]]'Dr,frdwfaqG aemuf'Dvdk
&dkif;&dkif;pdkif;pdkif;qufqH&ifodr,f}}
uRefawmfonf xifwpfvkH;ESifh rmewHcGefxlaeoljzpf\/ rjrihfOD;ESifh yifeDjrwfausmfwkdU\vkyfykHrSm
uRefawmf\rmewHcGefudk vSJí eif;acsjcif;jzpfonf/ uRefawmfonf &Sufvnf;&Suf? a'govnf;xGuf\/
xdkUaMumifh vufoGufoGuf ESifh pmwpfapmif aumufa&;vdkufonf/ ]]'Dua&;vkdufwJUpmrSm b,fpum;
b,ftcsuf[m azmufjym;ovJ/ igvdkUra&;bJ udkxGef;vdkUa&;wm[m &dkif;ovm;/ yg&rDjyKbufqkdwm
ukokdvfaumif;rIjyKbufudk ac:w,fqdkwm jrefrmpm*kPfxl;,lxm;wJU rjrifhOD;rodbl;vm;/
wuúodkvf"r®m&kHBuD;NyD;pD;atmif twlyl;wGJvkyfcJUolcsif;udk yg&rDbufvdk rac:xdkufbl;vm;/ 'gudkaxmufNyD;
rjrifhOD;udk 'Duydk;aew,frsm;xifovm;/ rjrihfOD;ESifh 'DuESifh toufcsif;uGmw,f r[kwfvm;/ rydk;bl;
rjrifhOD;udk rydk;bl;}}

xdkUaMumifh ocifudkf,fawmfrIdif;\-

]]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwufxifol&,f wpfrsKd;o'¨grysufapESifh?


tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf ausmif;wumrapm? aMomf jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU
ajzmifhpGmoabm}}[laom pmudk aumufEkwf,lí a&;om;vkdufayonf/ ocifudk,fawmfrIdif;a&;onf[kum;
razmfjyvdkufay/ rjrihfOD;onf xdkpmudk uRefawmfhpmrsm; xifrdavrnfavm? ,aeUwdkifuRefawmfrod/

pdwfqdk;qdk;eSifh pma&;ívnf;aumif;vSayonf/ yifeDjrwfausmf pmvmay;ykH? &Ixm;ykH? yg;pyfu


a&&GwfoGm;ykHrsm;vnf; uGufuGufuGif;uGif; taightaxhuav;rsm;oGif;í a&;om;vdkufavonf/
xkdpmudka&;pOfu uRefawmfonf rjrifhOD;ESifh jywfcsifjywf? jzpfcsif&mjzpf a&;vdkufayonf/
uRefawmfhrmewHcGefudk olwdkUu vSJíajcESifheif;&m uRefawmfu rmewHcGefxyfrH
vTifhxljyvdkufjcif;jzpfavonf/

'Dpmudka&;NyD;vQif wpfa,mufESifhwpfa,mufawGU&kHrQ rsufESmaphaphMunfhí raumif;awmh[kxifcJUavonf/


rjrihfOD;xHrS pmjyefvmvdrhfrnf[kvnf; rarQmfvifhcJU/ okdU&mwGif rjrifhOD;xHrS pmcsufcsif;jyef vmavonf/
tHUzG,faumif;avpG/

ydktHUMop&maumif;onfrSm pmygtaMumif;t&mrsm;wnf;/ ac:vdkufaom tmvmyeyk'fukdu tHUMop&m/

]xGef;uav;}wJU/ u&kPmoHuav;? cspfp&maumif;aom toHuav;? wnfwnfESifhnKvdkufaom


toHuav;/ olutxifrSm;NyD; [dkUES,f? onfhES,f rzG,fr&m a&;vdkufrdonfhtwGuf awmif;yefygonf/
uRefawmfu olUtm; pdwfqdk;oGm;NyDvm;[k ar;onf/ pdwfrqdk;zdkUtaMumif;? wpfa,mufESifh
wpfa,mufajymremqdkrem qufqHzdkUtaMumif; arwÅm&yfcHonf/ ]]&dkif;pkdif;ol wpfa,muftm;
pmay;vTwfrdwm}} trSm;qkH;jzpfonf[k qdkonf/ ]]xGef;uav;udk wrifapmfum;wm r[kwfygbl;? BuKHwmeJU
pmay;vdkufwmyg/ ,kHygaemf}}wJU/ uJ rSwfua&m/ yifeDjrwfausmfu ightonf;ESvkH;ay:rSm "mwfykHtjzpfeJU
xifusef&pfwJu rif;&I[m tvum; tzwfwifaewmyJ/

tqkH;owfwGif olUudk,fol ]jrihfBuD;}[k vufrSwfxdk;vdkufavonf/ ]jrihfBuD;}qkdaom


pmvkH;uav;rsm;udkMunfhNyD; uRefawmf\ wpfudk,fvkH;onf qDrSmxnfhvdkufaom Adkif;awmifhuav;
acGtdusoGm;ovdk jzpfoGm;onf[k xifrdonf/ &ifwGif;rSm vSdrfhívSdrfhí wufaeaom yDwdudk cHpm;rdonf/
acgif;wGif;rSmvnf; wNidrfhNidrfhjzpfaeaom xifjrifrI? awmifhwrIrsm; jzpfay:aeonf/ jrihfBuD;\ &ifcGif0,f
xGef;uav;onf acgif;ESifhacGUí jrifhBuD;\ tonf;ESvkH;ckefoHudk em;axmifae&avoavm/ jrifhBuD;[k
vufrSwfxkd;NyD;rS atmufem;wGif PS [ka&;NyD; ]]tm;&if taqmifvmcJUygOD;}}[k zdwfac:vdkufao;onf/

zdwfac:onfhtwdkif; tif;vsm;aqmifodkU oGm;awGUaomtcg uRefawmfonf cspftyfaom q&mrteD;


cspfwynfha&mufovdk xifrdonf/ xdkaeUu tif;vsm;{nfhcef;wGif vlenf;vS\/
tcef;\[dkbufaxmifhwGif pum;ajymaeMuaom ausmif;olwpfOD;ESifh ausmif;om;wpfOD;rSwpfyg;
tjcm;olrsm;udk rawGU&acs/ tcgwdkif;vdk "mwfpufoDcsif;oH? upm;qlnHoHvnf; rMum;&?
wpfcef;vkH;wdwfaeayonf? awGUawGUcsif; uRefawmfwdkUESpfa,mufvkH; t aeMuayonf/ wpfa,muf
wpfa,mufrsufvkH; rsm;wGif &D&GJawmufyae&m rsuf&nfa&mifuav;rsm;avm[k xifrdonf/ aemuf ikHU&mrS
armfMunfhMuaomtcg NydKifwlyif NyKH;vdkufMu\/ &D&GJawmufy aeaom rjrifhOd;\ rsufvkH;rsm;onf
ydkíawmufyaeayonf/ yg;csKdifhuav; rsm;\ cspfp&maumif;ykHudk onfwpfcg txift&Sm;qkH;awGU&onf/
þodkU armhfMunfhNyH;jyMuNyD; uRefawmfwdkUonf NyD;cJUaomudpöudk oifykef;acsmypfvdkufMu onf/ xkdudpöudk
aemufxyfwpfcgrQ pum;rpyfrdMuawmhacs/ xdkaeUu pmtaMumif; aytaMumif;?/ *smreDu
MopBuD;,m;udk vufeufESifh odrf;ydkufNyd; rJqE´ay;yJGvkyfjyefonfhtaMumif;? a&eHajrrSm ocifav;armif?
ocifwifESifh oydwfwm;trsKd;orD;wdkU axmifcscH&onfh taMumif;rsm;udkom ajymaeMuavonf/

xdkudpöjzpfNyD;aemuf rjrifhOD;tm; uRefawmfu ]jrihfBuD;}[k yifac:í rjrihfOD;u uRefawmfhtm;


]xGef;uav;}[kyifac:onf/ 4if;jyif rjrifhOD;onf yifeDjrwfausmfudk cyfcGmcGmvkyfaevdkufykH
uRefawmfowdjyKrdonf/ rjrifhOD;ESifh uRefawmfwkdU\ &if;ESD;cifrifrIrSm 'D*&Dwufvm\/ ]rdwfaqGru?
orD;&nf;pm; rus}jzpfvm\/ odkUaomf uRefawmfum; cspfaMumif;BudKufaMumif;rajym/ cspfrdvQif
zdxm;onf/ BudKufrdvQif zkH;xm;onf/ udk&ifBuD;udkboef;\ 0g'ESifhum; vkH;0qefUusifaeavNyD/ /

10

ocifaygufp axmifajcmufv

xdkESpfwGif 0gxyf\/ yxr0gqkdvxJrSm we*FaEGaeUwpfaeU eHeufcif;wGif uRefawmfonf


0ifeDazwkdUESifhtwl a&Twd*kHbk&m;odkU vdkufoGm;av\/ xdkaeU eHeufcif;wGif rdk;wdwfvsuf&Sdav\/
wdrfjzLrsm;onf ae0ef;BuD;udk uefUvefUum umxm;ovdk umxm;Mu\/ a&Twd*kHapwDawmfBuD;um;
uefUvefUumqD;onfh aea&mifwGifvnf; wpfrsKd;tm;jzihf oyÜm,fwifhwifhw,f MunfndKzG,fyif
jzpfayonf/

OD;az? a':a':? 0ifeDESifh olUnDrwdkUonf ajrmufbufwefaqmif;wGif bk&m;qGrf;uyfNyD;


0wfjyKvsuf&SdMu\/ uRefawmfum; wefaqmif;jyifbuf &ifjyifawmfrSmyif 0wfjyKvsuf&Sdavonf/
uRefawmfonf &ifjyifawmfay:wGif bk&m;&Sdckd;&jcif;udk ydkíESpfouf\/ &ifjyifawmfus,fjyefUoavmuf
uRefawmfh o'¨gw&m; us,fjyefUoGm;onf[k xifrdonf/ [mvm[if;vif;jzpfaom aumif;uifudk
ausmcHvsufwnfNidrfpGm uRefawmfha&SUrSm xD;wnf;BuD; wnfaeaom apwDawmfBuD;onf uRefawmfhtm&kHudk
wefaqmif;wGif;rS ykHoP²meftrsKd;rsKd;aqmifaom qif;wkawmfrsm;? yef;tdk;rsm;? anSmfoif;vsuf&Sd
aomza,mif;wdkifrsm; toHtrsKd;rsKd;jzifh qlnHvsuf&Sdaom bk&m;&Sdckd;oHrsm;xuf ydkí
wnfNidrfpkpnf;apEdkifonf[k oabm&ayonf/

wpfBudrf? ESpfBudrf? okH;Budrf 0wfcsí NyD;cg&Sdao;-

]]0ifeDwdkUESifhtwlwl bk&m;rzl;csifvdkU 'DrSmvmNyD; zl;aewmayghaemf? a&pufrqkHxifyg&JU [J [J}}

vSnfhMunfhvdkufaomtcg NyKH;aeaom 0ifeDudkjrif&avonf/ 0ifeD\ eDjref;aomEIwfcrf;? qHxkH;rS


ESif;qDeDESifh vnfwdkifrS wausmhESpfausmh&pfNyD; avsmhusvGifhysHaeaom a,m*Dy0guav;rsm;udk
txl;owdjyKvdkufrdonf/ olESifhykckH;csif;,SOfum &yfvdkufNyD;-
]]r[kwfygbl; rodef;0if;&,f? 'Dae&mrSm ydkMunfEl;w,f? ydkNyD; tm&kH &w,f? 'gaMumifh'DuaeNyD;
bk&m;zl;wmyg/ ae&mcGJNyD; bk&m;zl;ayr,fh 0ifeDwkdUeJU pdwf0rf;uGJ&apom;vdkU qkrawmif;ygbl;/
'DtcsdefxJrSm 'Dbk&m;udkyJ twlwlzl;w,f/ wpfa,mufeJUwpfa,mufvnf; trQtwef;a0w,fqdk&if
ukodkvf&awmhvnf; twlwlyJjzpfrSmaygh rodef;0if;&JU}}

]]uJyg pum;wwfwdkif; &SnfraeygeJUawmh/ 'uf'DwkdUrmrDwdkUawmif [dkbufavQmufESifhMuNyD/ 0ifeDu


udkwifxGef;twGuf tapmifhusae&pfcJUw,f/ vm vmvdkufMupdkU}}

uRefawmfwdkUESpfa,mufonf ,SOfwJGí ukef;awmfudkywfMuavonf/ OD;azwkdUum; uRefawmfa&SUu


avQmufaeMuavonf/ okdUuvdk ,SOfwGJoGm;&if; uRefawmfu 0ifeDUbufodkUrMumcPiJUíiJUí
Munfhrdavonf/ ,if;odkU Munfhonfudk 0ifeDu oabmusovdkvdk? rusovdkvdk[efjzifh-

]]bmMunfhwmvJ udkwifxGef;&JU? bmrsm; tqef;awGUaevdkUvJ}}

]]rodef;0if;u a,m*DtzGJU 0ifxJuvm;}}

]][ifhtif;? b,fa,m*DtzJGUrS rygbl;}}

]]'gjzifh rdk;nSif;w&m;yJGoGm;NyD; w&m;emzl;ovm;}}

]][ifhtif;? wpfcgrS ra&mufzl;bl;? bmjzpfvdkUvJ[if}}

]]bmrSawmh rjzpfygbl;? vnfyif;u a,m*Dyk0guav;aMumifh ar;wmyg}}

]]tdkudkwifxGef;uvnf; rodbl;vm;/ a,m*Dyk0g[m a,m*DtzGJU0ifrS rkd;nSif;w&m;yGJoGm;rS


qif&wmr[kwfygbl;/ bk&m;oGm;ausmif;wuftwGuf pyg,f&S,f ta&mifvnf;jzpfw,f/
vSvnf;vSw,f/ 'gaMumifh 0ifeDwdkU0wfMuwmaygh}}

]]Mo 'Dvdkudk;? aumif;w,f aumif;w,f/ vSvnf;vSygw,f}}

ukef;awmfudk wpfywfywfNyD;aemuf aoG;aq;uefbufodkU qif;Muav\/ aoG;aq;uefbufrSm OD;azwkdU\


udk,fydkifum;onf apmifhvsuf&Sd\/ um;rSm tm&fat eHygwfxJujzpfNyd; aq;okwf? aygif;wif?
tkdAma[mtBudrfBudrf vkyfvifhupm; a[mif;jrif;aom ta&miftqif; toGiftjyif trlt&m raysmuf/
xGufcgeD;qdkvQif oHaumufBuD;ESifh wa*smif;a*smif;vSnfh&onf/ xGufjyefaomtcg zifydkif;rS
rD;cdk;waxmif;axmif;xGufwwfonf/ "mwfqDwdkifuDydkufudk EdkUqDbl;cGhHESifh ydwfxm;&m rMumcP
jyKwfusavh &Sdojzifh '&dkifbmonf EdkUqDbl;cGHtydkuav;rsm; aqmifxm;\/ xdkum;\ tqkd;qkH;aom
OmOfwpfckum; ykvdyfvufjywdkifa&SU um;awGpDwef;&yfaecsdefwGif puf&yfoGm;wwfjcif;jzpf\/ xdktcgrsKd;ü
'&dkifbmonf ysmavmifcwfaeonf/ 0ifeDpaom rdef;rom;rsm;rSm-

]]igwdkUudk vlv,faumift&SufcJGwJU aomufum;yJ}}[k jiLplum acgif;ikHUí aewwfavonf/


OD;azum;tajcrysuf? cyfcHUcHUyif tcHUom;xdkifaeonf/ awGUorQ vefcsm;ukvm;awGac:NyD; twGef;cdkif;um
wpfusyfp? ESpfusyfp qkaumif;aumif;csavh&Sdonf/

uRefawmfhpdwfxiftm;jzifh 0ifeD(ac:) rodef;0if;onf þum;ay:xdkifvdkufwkdif; rsufESmtdkoGm;onf/


tylxdaom yef;nId;usoGm;ovdk 0ifeD\ vwfqwfaomtvSrSm ndK;oGm;onf[kxif&\/
rdcifvkyfolvn;f xdkUtwlyif/ um;ay:wGifxdkifonfESifh wpfNydKifeuf um;udkolrurpD;? olrudkom
um;upD;ae[efwlonf/ um;onf a[mif;vSygonfwum;[laom todonf zdpD;csufaumif;vSygonf
wum;/ okUd&mwGif rdcifvkyfolonf orD;awGxuf pdwfudkajzwwfonf/

]]armifwifxGef;&JU tefwDwdkU um;opfxkwfawmhr,f/ a[m'Dum;udk a&mif;vdkU aps;rwnfhao;wmeJU


MuefUMumaewm? ckawmh&aps;eJUyJ a&mif;vdkufr,f atmufarhw,f}}[k jynfvrf;tauGUwGif uRefawmfhtm;
vSrf;ajymvdkufavonf/

uRefawmfonfolwdkUpdwfudk awmfawmfodaeavNyD/ yifpifESifh &Sdypönf;rsm;udk xdkifom;aeMuaom


txnfBuD;ysufrsm;jzpfonf/ tvkyfopftudkifopfrvkyfEdkifovdk? tdrfopfraqmufEdkif/ um;opfr0,fEdkif/
okdU&mwGif tvkyfopfudk pdwful;ovdk tdrfopf? um;opfudk pdwful;aumif;aeMuavonf/
txnfBuD;ysufrsm; "r®wmtwkdif; tzmtax; rnfrQyif xnfh&apawmh? txnfBuD;udk rpGefUEdkif/
zm&ax;&ykHudk vljrifwdkif; topfaqmufrnf topf0,frnfajymí zkH;zday\/ okdUuvdk"mwfodjzpfvm
jcif;aMumifh uRefawmfonf olwdkUtm;rrkef;? rpufqkyf? oem;íom aerdonf/ xdkUjyif olwdkU\
txnfa[mif;aemufuG,frS wu,fhapwemESifh pdwfaumif; ESvkH;aumif;wdkUudk uRefawmfMunfndKonf/
olwdkUrSm ]r&'óucsKdif}qdkwm avmbrsKd;r&SdonfhtwGuf csDusL;vkdonf/ olwdkUu tzmtax;udk zkH;&ef
BudK;pm;onfudkawGUwdkif; uRefawmfyga&mí zkH;ay;wwfaeavNyD/

]]a':a':&,f? um;opfawGbmawG 0,fraeygeJUawmh/ tydkukefwmbJ/ vlpD;bwfpfum;wdkUvdk?


ukefwifavmvDwdkUvdktwGuf ukefwmudkawmh ukefoifhw,fqdk&r,f/ udk,fydkifum;qdkwmuawmh
ZdrfcHypönf;oabmrsKd;rdkU 0,fwmudk uRefawmfjzifh tm;ray;csifbl;/ wpfaeUu owif;pmrSm pm&if;wpfck
awGUw,f/ 1938ck arv31&ufaeUtxd? ukefcJUwJUwpfESpftwGif;rSm ArmjynfxJudk um;tpD; 200
0ifvmNyD; EdkifiHjcm;odkU um;wefzdk;aiG 6oef;ausmfausmf ydkUay;&w,fwJU}} odkUuvdk uRefawmfu *CeP
wdusaom pum;wdkUjzifh olwdkUrvkyfEdkifrnfh tvkyfudk rvkyf&efzsufvkdufaomtcg a':a':\rsufESmonf
0if;oGm;\/ pdwfoufom&m tawmf&oGm;[efwl\/ odkUaomf uRefawmfhtBuHay;csufudk
rauseyf[efjyKvdkufNyD;-

]]r[kwfao;bl; armifwifxGef;&JU? um;qdkwm ZdrfcHypönf;r[kwfbl;? 0,frSjzpfr,f}}[k qdkvdkufavonf/

uRefawmfpum;rjyefawmhacs/ tefu,fvfBuD;OD;azu 0ifNyD; ]]tdkifaq; EdkifiHjcm;udk aiGawGra&mufatmif


vkyfwm tifrwefaumif;w,f/ tefu,fvf awmif tck yifeD0wfawmhr,f atmufarhw,f armif&}}

]]aumif;wmaygh OD;&,f? wpftdrfvkH;yifeD0wf&ifawmif aumif;OD;r,f}}

]]a':a':u uRefawmfhtm; rsufapmif;xdk;MunfhvdkufNyD;-

]]armifwdkU wl0&D;om 0wfMuarmif? tefwDwdkUawmh r0wfyg&apeJU? tefu,fvfvnf;


armifwifxGef;eJUaygif;rS ocifjzpfcgeD;aeNyD [J [J}}

tefu,fvfOD;azu w[m;[m;&,fvkdufonf/ uRefawmfuvnf; &,fvdkufonf/ aemuf a':a':u-

]]ocifaygufp axmifajcmufvwJuaemf}}

okdUjzihf tdrfa&mufMuav\/ a':a':ESifh 0ifeDwkdUonf olwdkUtcef;rsm;odkU 0ifoGm;Muavonf/


uRefawmfESifhOD;azonf tdrfa&SU0&efwm wGifxdkfifí pum;ajymaeMuav\/
OD;azum; Budrfyufvufukvm;xdkifBuD;ay:rSm vSJvsuf? AdkufylBuD;ay:wGif vufESpfzufudk ywÅmqufovdk
qufumwifxm;vsuf? uRefawmfum; xdkifukvm;xkdifay:rSmxdkfifvsuf ajcESpfzufudkum;xm;vsuf-

OD;azrSm ]ocifaygufp axmifajcmufv} pum;t&Sdefrukefao;/

]]tdkifaq; armifwifxGef;? ocif0g'qdkwm bmvJ? OD;udk aoaocsmcsm ajymjyOD;/ wdkUArm0g'eJU


b,fvdkjcm;em;ovJ}}

]]ocif0g'eJU wdkUArm0g' twlwlayghOD;&JU}}

]]at; at; &Sif;jyprf;ygOD;/ OD;wdkUzwf&wJU owif;pmawGxJrSmvnf; 'D[mawGryg? ocifw&m;yGJvnf;


OD;wdkUwpfcgrS ra&mufzl;bl;}}

uRefawmfonf odMuNyD;jzpfonfhtwdkif; ocifacgif;aqmifwpfOD; r[kwf? ociftppfyifr[kwfao;/


]ocifaygufp axmifajcmufv}pcef;odkUyif ra&mufwwfayao;/ odkU&mwGif ocifudkMunfndK\/
ocifhtaMumif; tawmftwefavhvm\/ Mum;zl;em;0&Sd\/ ocifhtaMumif;udkvnf; t&yfrSm ajymjyvdk\/
rjrihfOD;u pmuav;a&;í EdkifiHa&;jyóemrsm; ar;aomtcg EdkifiHa&;orm;vkyfwrf;upm;jy&mü
ESpfNcdKufaysmfydkufovdk OD;azu ocifhtaMumif;ar;ojzihf ocifvkyfwrf;upm;jy&mü aysmfydkufayonf/
ocifhtaMumif; vufoD;vuf&kH;wef;í ajymaeavawmhonf/

]]OD; wkdUArmoDcsif; em;axmifzl;ovm;}}

]]em;raxmifzl;bl;? qdkjypr;fygOD;}}

]]qdkjyzdkUr[kwfbl;? wdkUArmoDcsif;[m wkdUArm0g'udk aumif;aumif;azmfjy EdkifwJUoDcsif;jzpfw,f/


1292ckESpfxJrSm a&;cJUwm/ uRefawmf&dk;&dk;toHeJUqdkjyr,f? OD;em;rvnfbl;xifwJU ae&mrSm t"dyÜm,f&Sif;jy
r,f}}

]]aumif;om;yJ}}

(waumif; tbd&mZm? wdkUArm omuDrsKd;[mrdkU? rnId;*kPfawZm? ,dk;',m;eJUukvm;udkyg? wdkufcdkufum


atmifcJUwm? wdkUArm....)

]]'Dtydk'fuawmh wkdUArmawG[m rsKd;&dk;pOfvmtm;jzifh rnHUwJUtaMumif;?


omuD0ifrif;rsKd;uqif;oufaMumif;? Armh&mZ0iftp waumif;u jzpfaMumif; ArmawG[m ,kd;',m;eJU
ukvm;awGudkawmif EdkifcJUzl;aMumif; ArmwdkU&JU BuD;us,fcJUwJUtwdwfudk jyefazmfvdkufwmudk; OD;&JU}}

]][kwfwmaygh tdkifaq;? xrif;vnf;a0;ao;w,f/ umzDaomufygOD;vm;/ a[h- 0ifeDa& 'uf'DwdkUtwGuf


umzDESpfcGuf,lcJUyg uG,f}}

(pdefrSefuif;ppf? tjzpfBuD;jzpf&JU? xif;wpfvSnfhBuKH&xkH;ESifh raoG? avmu"r®mwmay? igwkdUuHac?


jzpf&jyefoav? okdUaomft&if;udkppfvQif Armjynf igwdkU igwdkUjynf)

]]rSefuif;wpfvSnfh? xif;wpfvSnfh qdkwJU pum;&Sdw,fr[kwfvm;/ pdefzl; rSefuif; jzpf&muaeNyD;


xif;vnf;jzpfwwfwmyJ/ 'g[m"r®wm? tJ'D"r®wm twdkif; wdkUArmawG[m uHZmwmnId;rSdefvdkU
uRefjzpfae&w,f/ Armjynf[m uRefwdkif;jynfjzpfae&w,f/ okdUayr,fh t&if;ppfMunfhvdkuf&if
Armjynf[m wkdUArm awGU&JUjynfyJ? ocifwdkif;jynfyJ/ rSefuif;wpfvSnfh xif;wpfvSnfhjzpfovdkyJ?
ocifjzpfcJU&mu uRefjzpfvm&w,f/ avmu"r®wmrkdU tm;i,fp&mr&Sdbl;/ t&if;ppfvkduf&ifwdkU[m
ocifjyefjzpf&OD;r,fvdkUqkdNyD; udk,fhudk,fudk,f tm;wif;vdkufwJU oDcsif;ydk'fjzpfw,f}}

]]'gaMumifh ocifac:wmudk;}}

]][kwfw,f}}

(aemif O'gef; b,frausp&m? &mZ0ifwifxm;? rsKd;&dk;EG,fvm urÇmwpfcGifrSmjzifh

Armtxift&Sm;? wkdUacwfwGifrS nHUMuawmhrSmvm;? wkdUArm r[kwfavovm;?

wdkUArm igwdkUArm? wdkUArm igwkdUArm? 'g igwdkUArm? 'g igwkdUArm)

]]urÇmrSm Arm&,fvkdU &mZ0ifwGif xif&Sm;cJUw,f? wkdUacwfusrS nHUMuawmhrSmvm;/ wdkU[m


Armr[kwfbl;vm;/ ArmrS Armtppf? wkdUArm? igwkdUArm? 'g igwdkUArmjzpfw,f/ ZmwdaoG; ZmwdrmefawG
azmfjyvdkufwm? vufcarmif;cwfvkdufwmbJ}}

(tm;vkH;nDnD? a,musmf;bom;? wdkUArm? aemifvmaemufom; aumif;pm;zdkU&m?

wkdUudk,fusKd; vkH;vkH;ryg? &J&J ArmyDyD? Armjynf wkdUArmzdkUyg? ocifusifhudk usifhMuyg?

ocifrsKd;a[h wkdUArm? rdk;atmufajrjyifrSm? txufwef;pdwfeJU pmr&DaoG; wkdUArm)

]]wkdUArmawGtm;vkH;[m nDMu? a,musmf;bom;yDMu? wdkUudk,fusKd; vkH;vkH; rzufbJESifh


aemifvmaemifom;awG aumif;pm;zdkUvkyfMu? Armjynfudk wdkUArm awGydkif&atmif ArmyDyDBuDK;pm;Mu?
wdkUArmawG[m ocifrsKd;awG/ 'gaMumifh ocifusifh usifh&r,f? txufwef;pdwf arG;jrLMu&r,f?
wdkUArmawG[m pmr&DiSufvdk r[kwfrcH ckcHpdwf &SdMu&r,f? tJ'Dvkd wuf<uvmatmif vIHUaqmfwJU
oDcsif;ydk'f jzpfw,f? aemuftydk'fusawmh oHNydKifqdk&wm OD;Mum;apcsifw,f? oHNydKifqdkwJUtcgrSm
MuufoD;arG;nSif;awGawmif xvmw,f}}

xdktwGif; 0ifeDonf aumfzDESpfcGufudk vifyef;uav;ay:rSmwifí ,lvmavonf/

tNiD;ajy0g;zkdU ajryJqm;avSmf wpfyef;uefygvmao;onf/ 0ifeDum; bmrQrajymbJ vifyef;udk


uRefawmfwkdUa&SUrSm csxm;ygonf/ olUudkMunfhae aom uRefawmhftm; rsufvTmyifhíMunfhvdkufonf/
yg;pyfaphí NyKH;jyoGm;onf/ xdktNyKH;um; oa&mfawmfawmftNyKH;jzpf\/ {uEÅuRefawmfa[maeaom
wkdUArmw&m;udk oa&mfNyKH; NyKH;wmjzpfrnf[k uRefawmf,lqvdkufonf/ okdUaomf uRefawmfolUtm; rrkef;yg/
em;rvnfvdkUom oa&mfjcif;jzpf&rnf[k uRefawmfu olUtm;em;vnfNyD; oem;vdkufrdygonf/

OD;azonf aumfzDwpfcGufudk ,laomufaeavNyD/ uRefawmfu oHNydKiftyk'fudk &Gwfjyaeavonf/

(urÇmraMu? ArmawG? 'gwkdUjynf? 'gwdkUajr? 'g igwdkUjynf? urÇmraMu? ArmawG? 'gwdkUjynf? 'gwdkUajr?
'gigwkdUjynf? 'gwdkUjynf? 'gwkdUajr? 'gigwdkUjynf? wdkUArm wdkUArmjynfudk wdkif;&if;om;tukeftpif?
wdkUjynfvdkUrSwfxif? wdkU0wÅ&m;yif wkdUArmocif/)
]]'Dtyk'fuawmh txl;t"dyÜm,f&Sif;zkdU rvdkygbl;OD;&,f? wdkUjynf? wkdUajr jzpfw,fqdkwm BuKH;0g;NyD;jywm/
wkdUjynfrSef;odNyD; wkdUjynfudkcspfMuygvdkU wdkufwGef;wmjzpfw,f}}

]]tdkifaq; armifwifxGef;? umzDaomufvdkufOD;av}}[k OD;azonf olUaumfzDye;fuefudkcsxm;NyD;


ajymvdkufonf/ OD;azonf ajryJaphrsm;udkaumuf pm;aejyef\/

(trsKd;om;a&; BudK;yrf;Muyg/ wkdUArm a[h wdkUArm? aMomf- trsKd;om;a&; BudK;yrf;Muyg?

wdkUArm a[h wkdUArm? ta&SUuae0ef;xGufonfhyrm? wkdUacwfudkawmh a&muf&rnfrSmrvJGyg?

wkdUArm a[h wkdUArm? Armjynft0Srf;tukef? wkdUtdrfrSwfyg? wkdU&mrSwfyg? tJ'g wkdUArm/)

]]tJ'Dtydk'fNyD;awmh oHNydKifxyfaumufwmyJ/ wkdUArmociftaygif;[m trsKd;om;a&;BudK;yrf;MuzdkU?


wkdUArmawG[m ightdrfrS ightdrf? igh&GmrS igh&Gm? igNrdKUrS ighNrdKU? ighe,frS ighe,fvdkU usOf;ajrmif;pGm
owfrSwfNyD; a'opdwfrxm;MuygeJU/ wpfjynfvkH;udk wkdUtdrfrSwfyg/ wkdUtdrfwkdUcspfovdk?
wkdUtdrfwkdUumuG,f apmifha&Smufovdk? wkdUwpfjynfvkH;udkvnf; cspfyg/ apmifha&SmufumuG,fyg/
wdkif;pdwfjynfpdwf arG;Muprf;ygvdkU wdkufwGef;EId;aqmfoHjzpfw,f/ NyD;awmh ta&SUuae0ef;BuD;xGufwm[m
"r®mwmjzpfovdk? rvTJra&Smifomovkd wkdUacwf ocifacwfa&muf&rnfrSm "r®wmyJ/
rvTJra&Smifombl;qdkNyD; tm;wufp&m oDqdkxm;w,f/ raumif;bl;vm; OD;? 'DoDcsif; raumif;bl;vm;}}

OD;azonf xdkcPü tenf;i,fpdwfavaeonf[k xif&\/ taMumif;rlum;

]]tif; tif;? aumif;w,f? 'DajryJawmfawmfaumif;w,f? tdkifaq; umzDaomufvdkufav}}

uRefawmfonf w&m;a[m&í armvSonfhtxJ OD;azpdwfavonfudk awGU&aomtcg


tvkH;qdkUrwwfjzpfoGm;avonf/ aumfzDudk,laomufNyD; tarmajzaevdkufonf/ twefMumvQif OD;azu
0ifeDudkvSrf;ac:vdkufjyefav onf/ 0ifeDa&mufvmaomtcg olUacgif;wGif eHeufuyefvmaom ESif;qDeD
&J&JBuD;udk rawGU&awmhacs/ EIwfcrf;uav; eD&J&Judkom awGU&\/ ESif;qDeD &J&JBuD;udk
b,folUjzKwfay;vdkufoenf;/ aemufaz;u acsmif;0ifwJU &nf;pm;udkrsm; jzKwfay;vdkufw,fqdk&if
tdrfa&SUrSm wkdUArmw&m;a[maewJU ighrSmaum rusef&pfaybl;vm; ponfjzihf wpfcPtwGif;
a&mufwwf&m&m pOf;pm;ypfvdkufonf/

0ifeDu aumfzDvifyef;udk odrf;,laepOf olUacgif;udkaoaocsmcsmMunfh vkduf&m eHeufu qHxkH;udkzsufí


bD;ysHpdkufav,mOfysHqHxkH; xkH;xm;onfudk awGU&av\/

aMomf-acgif;avQmfr,fvdkUxifyg&JU? 'gaMumifh ESif;qDeD&J&JBuD; jzKwfcsxm;cJUwm jzpfrSmbJ/

uRefawmhfpdwfrSm oufom&m&oGm;ayonf/

]]0ifeD xrif;pm;zdkU tqifoifhrjzpfao;bl;vm;}}

]]rjzpfao;bl; 'uf'D? bJaygif;xm;wm rEl;ao;bl;/ 0ufom;ESyfuvnf; rEl;wwfao;bl;}}

]]at; at;? tqifoifhjzpfawmh ac:vdkufaemf}}


0ifeDxGufoGm;onf/ OD;azonf uRefawmfhbufvSnfhNyD;-

]]b,fhES,f- wdkUArmw&m;u NyD;NyDvm;/ vkyfygOD; qufygOD; armifwifxGef;&JU}}

]]NyD;awmh rNyD;ao;ygbl;OD;&JU}}[k uRefawmfu tm;rvkdtm;r&avjzifh ajzvdkuf&m OD;azu


tm;wufvm[efjzifh-

]]rNyD;ao;&if vkyfygOD;uJGU}}

]]ckeifuajymjycJUwJU wkdUArm0g'u wnfaxmifcgp rlv0g'twkdif;jzpfw,f/ ck 1300jynfha&mufvdkU


&SpfESpfMumwJUtcgrSm t"dyÜm,f wdk;wufvmw,f/ rlv0g'udk ypfy,fwmawmh r[kwfbl;/
wkdUArmtpnf;t&kH; BuD;[m wdkUArmtvkyform;? v,form;? aps;a&mif;acgif;&Guf? vkyfpm;udkifpm;
qif;&Jom;trsm;qkH; yg0ifwJU tpnf;t&kH;BuD;jzpfwJUtwkdif; urÇmavmuBuD;twGif;&SdwJU 'ku©dwtrsm;?
qif;&Jom;ydkufqHrJU vkyfpm;udkifpm; awmifolv,form;wkdU&JU ta&;udpö[lorQudk a&SUaqmifr,f/
ypönf;Opöm&Sdol t&if;tESD;&Sdol? "e&SifolaX; ol<u,fwkdU&JU tusKd;udk t"duxm;NyD;
rw&m;tkyfpdk;csKyfcs,fwJU t&if;tESD;pepfBuDF;wnfaewJUtwGuf ypönf;Opöm&SdoleJU ypönf;OpömrJUol?
ydkufqH&SdoleJU ydkufqHrJUol? olaX;eJU qif;&Jom;txufwef;pm;eJU atmufwe;fpm; tqifhtwef;rrQwjcif;
&Sdae&w,f/ "e&Sif udk,fusKd;&Smorm;awGu t&if;tESD;tm;jzifh tjrwf,lNyD; olwkdUvufxJrSm
ypönf;Opömydkrdkwkd;yGm;avav? qif;&Jom;ypönf;rJUawG ydkrkdusyfwnf;qif;&Javav jzpfw,f/
]zGwfrdacsmif;jzpf? jrpfrcsrf;om}qdkwmvdk yJ ]wpfa,mufcsrf;om udk,fzdkU&Smrl? owÅ0gtaygif;?
ysufpD;aMumif;wnf;} qkdwmvdkjzpfw,f/ 'gaMumifh tJ'D"e&Sifpepfudk y,fzsufypf&r,f/ vlenf;pk
"e&SifolaX;wdkU&JU udk,fpm;vS,ftpdk;& uif;rJUa&;? "e&Sif tmPm&Sif tkyfcsKyfa&;yaysmufa&;...}}

uRefawmfpdwfyg vufygajymaepOf OD;azu Mum;0ifí..

]]b,fhES,f b,fhES,f? vufopfwdkUArm0g'u olaX;wdkU "e&SifwkdU rvkdcsifbl; [kwfvm;/ tpdk;&vnf;


rvkdcsifbl; [kwfvm;}}

]][kwfw,f? "e&Sifpepf rvkdcsifbl;/ "e&SifawGu tmPm&SifvkyfaewJU tpdk;&vnf; rvdkcsifbl;/ vlwdkif;


vlwdkif; Armwdkif; Armwkdif; tcGifhta&;tm;vkH;udk nDwlnDrQ ydkifqdkifMuwJU pepfopf? jynfopf?
Armopfwnf axmif&r,fvdkU wdkUArm0g'u qdkw,f/ ArmjynfeJUwuG vufatmufcHEdkifiHwdkU&JU
vGwfvyfa&;udk wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u vkdvm;w,f/ urÇmrSma&m? ArmrSma&m
BuD;yGm;csrf;omcsif&ifvlrsm;pk jzpfwJU atmufwef;pm; qif;&Jom; awmifolv,form; tvkyform;wdkU&JU
udk,fydkiftpdk;& tppf&SdrS jzpfr,fvdkU wkdUArm0g'opfu ,kHMunfw,f}}

]][ armifwifxGef;a&? qif;&Jom;awG tpdk;&wufvkyfvdkU jzpfyghrvm;? pmrSrwwfbJeJU/


tpD&ifcHpmra&;wwf? pD&ifcsuf ra&;wwf? Oya'rzwfwwfeJU b,fhES,fhvkyfjzpfrvJ}}

uRefawmfhrSm pum;tpOfysufoGm;NyD; aMumifaeao;onf/ 4if;jyif w&m;a[mtusifh&Sdol r[kwfojzifh


jzwfxdk;ar;vdkufonfh ar;cGef;udk b,fvkdajz&r,frod jzpfoGm;avonf/ xdkUaMumifh tcsdef,lpOf;pm;Edkif&ef
ajryJaphuav;rsm;udk aumufí0g;aeavonf/ twefMumrS-

]]qif;&Jom;xJrSaomfvnf;aumif;? qif;&Jom;tusKd;vkdvm;wJU ynmwwfxJuaomfvnf;aumif;?


pmwwfoludk qif;&Jom;awGu udk,fpm;vS,ftjzpfa&G;NyD; tkyfcsKyfckdif;rSmjzpfw,f/ wpfzufuvnf;
qif;&Jom;tpdk;&jzpfwmeJUwpfNydKifeuf pmrwwfol tvkyform; v,form;awGudk pmtjrefqkH;wwfatmif
vkyfay;&rSmyJ OD;&JU}} OD;azonf yufvufukvm;xdkifrSm tpefUom;ausmcif;í xdkifvdkufum
aemufxyftwGefU wufvkdaom qE´vkH;0rjyawmhacs/ uRefawmfvnf; rsm;pGm auseyfoGm;ay\/
igajzvdkufwm csufydkifoGm;vkdU jAL&dku&ufa[mif;BuD; jyefracsyEdkifawmhbl;/ uRefawmfonf rsufESmarhí
tjyifbufodkU ai;Munfh&if; qufjyef\/

]]atmufqkH;wef;rSm&SdwJU ydkufqHrJU awmolawmifom; vkyfpm;udkifpm; tvkyform; v,form;awG?


eif;jym;awG[m t&m&mrSm a&SUaqmif&r,fvdkU wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;u xkH;enf;Oya'
tajcHcsrSwfxm;w,f/ txufwef;pm;? atmufwef;pm;? olaX; qif;&Jom; twef;tpm;
cJGjcm;rIr&Sdap&bl;vdkUvnf; csrSwfxm;ao;w,f/ aiGyifaiG&if;pdkufxkwfNyD; trsm;aom olwkdUtay:rSm
tnGefUcl;wJU enf;pepf[m EdkifiHcsJUpepf&JU tjrpfrlv tajccHjzpfw,f/ vlenf;pk "e&SifawG&JU tusKd;twGuf
ppfrufwdkufckdufw,f/ avmb&r®ufudka&S;&Iw,f/ EdkifiHcsJUw,f/ 'DpepfyaysmufNyD;awmh
tjywfjywftvyfvyfeJUiwfrGwfacgif;yg; aewJU'ku©? rsufESmi,fwJU'ku©? atmufwe;faemufwef;uswJU'ku©?
'ku©cyfodrf; csKyfNidrf;&mjzpfwJU avmuDedAÁmefqdkwJU vlwdkif;vlwdkif; t,Oft&dkif; ra&G;
vlUtcGifhta&;usyfjynfhwif;jynfhcHpm;a&;[m wkdUArm0g'yJjzpfw,f/ wdkUArmawG ckvdk
qif;&J'ku©a&muf&wm[m EdkifiHcsJUpepfBuD;aMumifh vGwfvyf&r,f/ vGwfvyfa&;a&S;&INyD;
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u enf;xkH;Oya'o rlvtajccHawG csrSwfxm;w,f/ tJ'gawGu-

Armjynfonf wkdUjynf/

ArmvlrsKd;onf wkdUvlrsKd;/

Armpmonf wkdUpm/

Armpum;onf wkdUpum;/

uRefawmfonf xdkaqmifyk'fav;&yfudk wpfyk'fpD av;av;rSefrSefESihf cyfjrnfjrnf&Gwfqdk\/


xdkUaemufrsufESmarmhí tjyifbufMunfh&if; BuD;pGmaom orm"djzifh a[majymae&mrS tem;,laomtm;jzifh
a[majymrI &yfvkdufNyD; OD;azbufodkU Munfhvdkufay\/ OD;azum; tdyfaysmfvsuf&Sdavonf/

OD;aztdyfaysmfaejcif;onf uRefawmfhtm; tdyfarmusae&mrS vSefUEId;vkdufouJUodkU &Sday\/ uRefawmfum;


yifpiftNidrf;pm;0efaxmufBuD; tm;ocifw&m;a[mí tusKd;&Sdrnf xifjcif;wnf;[laom tdyfarmusvsuf
aecJUonfr[kwfygavm/

&kwfw&ufaomf &Sufjcif;aMumifh a'gojzpfrdonf/ ighrSmjzifh a[mvdkuf& ajymvdkuf&wmarmvdkU/ tdyfNyD;


ighudk oufouft&SufcJGwm? ighudkapmfum;wm? ocifawGudkapmfum;wm ponfjzihfawG;rd\/ aemufNyD;
igurSm;wmyg? OD;azvdk vlpm;rsKd;u 'D0g'awG em;0ifEdkifyghrvm; ponfjzihf wefjyefawG;NyD; a'goudk
cRef;ESifh tkyfxdef;vdkuf&avonf/ odkUwap xm;OD;awmh? þvdkwefjyefrawG;rdbJ &SdNyD;a'goudk
rxdef;Edkifonhfwdkifatmif uRefawmfonfOD;aztay:rSm wm&Snfum; a'goyGm;rsm;Edkifrnfr[kwfay/

taMumif;rlum; OD;azonf uRefawmfajymorQ a[morQudk em;axmifEdkifvQif axmif\/


raxmifEdkifvQiftdyf\/ uRefawmfhtm; b,fawmhrQjyif;jyif;xefxef twdkuftcHrvkyf/ 4if;jyif
tcgcyfodrf;uRefawmfh tm; pifMu,faomarwÅmESifh xufoefaom apwemwkdUjzifh vTrf;NcKHxm;ayonf/

11
jrifuGef;rif;om;BuD;tquf

1300jynfhESpf 'kwd,0gqdkv? 1938ck ZlvdkifvaemufqkH;tywf wpfnae cif;wGif uRefawmfonf


urm&Gwfaywpf&mvrf;rBuD;ab;rSm vrf;avQmufae avonf/ uRefawmfESifhtwl urm&Gwfaps;teD;ae
udkwifBuD;qdkolygvm\/ udkwifBuD;rSm t&G,fodyfrtdkao;aomfvnf; qHjzLaeavonf/ cg;ESifhwuG
udk,fcE¨mBuD;wpfckvkH; wkwfcdkifonf/ okdU&mwGif ajcvufwkdUum; ao;auG;av&m ukvm;BuD;&kyfESifhwuG
cyfqifqifjzpf\/ ao;auG;aom ajcaMumifh olonf ajcaxmufudktokH;jyKjcif; enf;yg;onf[k
,lqEdkifyg\/ odkU&mwGif olUtajymtm;jzihf olonf ,kd;',m;eJU tif'dkcsKdif;em;odkU ajcusifoGm;zl;í
oD[dkodkUvnf;a&mufzl;onf[k vrf;avQmufMu&if; uRefawmfhtm; olu xkdtaMumif;rsm;udk
tus,fcsJUajymavonf/

]]rif;u ightaMumif; aumif;aumif;rodao;bl;/ ,kd;',m;eJU tif'dkcsKdif;em;udk wpfacgufrubl;?


tacgufacgufa&mufzl;w,f/ ukef;vrf;u ,dk;',m;oGm;&if ig;&ufomMumw,f}}

]]cifAsm;bmoGm;vkyfovJ}}

]]ausmufukefonfvnf; ul;wmbJ/ tif'dkcsKdif;em;eJU ,dk;',m;e,fpyfrSm ArmawGaexdkifwJU


a'owpfck&Sdw,f/ rif;Mum;zl;&JUvm;}}

uRefawmfum; tHUtm;oifhaMumif;rjybJ ]]igodygw,f}}[laom *dkufrsKd;zrf;vsuf-

]]aMomf aMomf ]ydkifvif;}vdkUac:wJU uarÇm'D;,m;xJu e,fudkajymwmvm;/ pdef? ausmuf? eDvm


ywÅjrm;awGxGufwJu ausmufwGif;av? ,dk;',m;pdefxGuf w,fav}}

udkwifBuD;onf tenf;i,frQ uoduatmuf jzpfoGm;ykH&avonf/ okdU&mwGif rsufESmydk;jyefí


tydk;aoapNyD;-

]][kwfw,f [kwfw,f? rif;b,fuodxm;ovJ}}

]]uRefawmf ol&d,r*¾Zif;xJrSm yD,armifa&;xm;wJU c&D;onfaqmif;yg; rSmawGU&w,f}}

]]aMomf yD,armifvm;? igeJUawGUzl;om;yJ/ olwdkUuawmh pma&;wwfawmh b,fa&mufw,f?


b,faygufw,f ponfhjzihf a&;jyEdkifwmaygh/ wdkUuawmh pmra&;wwfvdkU udk,fb,favmufa&muf?
b,favmufESHUwm a&;rjyEdkifbl;}}

]]udpör&Sdygbl;av/ cifAsm;bmudpö a&mufoGm;ovJqdkwmom ajymprf;ygOD;}}

]]ajymNyDaum ausmufukefoGm;ul;wmvdkU/ [dkrSm olaX;vnf; jzpfzl;w,f? rdef;rvnf; &zl;w,f?


NyD;awmhwpfcguqdk&if jrifuGef;rif;om;BuD;qDrSm trIxrf;zl;ao;w,f}}

xkdtcsdefwGif uRefawmfwdkUonf urm&GwfpmwkdufteD; a&tdkifBuD;ab;odkU a&mufvmMuavNyD/


bJwpftkyfonf a&ul;aeMu\/

]]aMomf cifAsm;u jrifuGef;rif;om;BuD;qDrSmawmif rIxrf;zl;w,faemf}}


udkwifBuD;ofn &ifaumhrsufESmarmhNyD; z&dkz&Jjzpfaeonfh qHyifrsm;udk yGwfoyfvdkufonf/

]]at; wpfcgwkef;u jrifuGef;rif;om;BuD;u ighudk pmwpfapmif a&;ay;NyD; &Srf;jynfvTwfw,f?


&Srf;jynfe,fpyfrSm t*Fvdyftpdk;&u ighudkzrf;xm;w,f? pmuvnf; tifrwefta&;BuD;w,f}}

]]b,fvkdtaMumif;awG a&;xm;ovJ udkwifBuD;}}

]]ti;f taMumif;awGuawmh vQKdU0SuftyfwJUtaMumif;awGjzpfw,f? trsKd;bmom omoemtusKd;


aqmifzdkUudpöESifh ywfoufwJU udpöawGaygh}}

rdk;zJGuav;rsm;usvmojzifh xD;zGifhaqmif;Muavonf/ uRefawmfhrSm wkdUArm0g' bkH0g'ponfrsm;udk


em;vQHatmif Mum;í udk,fwdkifuyif tawmftoifh a[mwwfajymwwfNyDjzpfaomfvnf; *sDpDbDat
0HomEkacwf\ vufokH;jzpfaom trsKd;bmom omoem[laom aqmifyk'frsm;udk Mum;vQif vnf;
pdwfx<uao;onfyifjzpf\/ 4if;jyif jrifuGef;rif;om;BuD;ESihfvnf; qufpyfaeav&um; udkwifBuD;ESifh
olUtjzpftysufrsm;udk rsm;pGmtxifBuD; vmavonf/ udkwifBuD;u jrifuGef;rif;om;BuD;
a&;vdkufonfqdkaompmrSm vQKdU0SuftyfaomtaMumif;rsm;jzpfonf[kqdkonfESifh wpfNydKifeuf uRefawmf
rar;awmhay/ olUtm; txifBuD;oGm;NyDjzpfonfhtwkdif; wdkUArmocifbufodkU odrf;oGif;&efyif
tm;xkwfavawmh\/

]]trsKd;bmom omoemtusKd;udk aqmif&Gufcsif&ifawmh wdkUArmtpnf;t&kH;eJU yl;aygif;wm[m


taumif;qkH;ayghAsm/ uRefawmfuawmh tpnf;t&kH;0if ocifwpfa,mufawmhr[kwfygbl;}}

okdUjzihf twefMumatmif ocifw&m;rsm;udk aqG;aEG;Muavonf/ wu,fhvGwfvyfa&;&zdkUtwGuf


vufeufESifhaiGvdkonf? udkwifBuD;ylp&mrvdk[k qdk\/ olonf vufeufvkyfwwfonf/
olUudkwm0efay;vQif vkyfay;rnf/ aiGtwGufum; *syefrSm aiGpuúLtwkawGvkyfNyD; ArmjynfxJ
ckd;oGif;vmvQif jzpfEdkifonf/ xdkudpötwGufvnf; tif'dkcsKdif;em;wkef;u olUrSmtawGUtBuKH&Sd cJUojzihf
tquf&Edkifvdrfhrnf[kqdkay\/ uRefawmfum; EdkifiHa&;awG;vdkufwdkif; aiGtcuf? vufeuftcufaMumifh
&iftav;BuD;av;rdonfom? aiGr&SdvQif rdbaus;Zl;rqyfEdkifao;ojzifh EkdifiHa&;rvkyfEdkif/
rdboHa,mZOfjzwfEdkifí EkdifiHa&;aumufvkyfEdkifonfhwdkif aiGr&SdvQif bmrQwGifus,fpGm vkyfEdkifrnfr[kwf/
vufeufr&SdvQif uRefaESmifBudK;udk rjzwfEdkif/ aiGESifhvufeuf tcufBuD;cuf\/ ,ckrl udkwifBuD;u
xdktcufudk ajz&Sif;vdkufavNyD/ udkwifBuD;onf uRefawmfwkdUtm; u,fwifrnfh udk,fa&mif udk,f0g
awmufypGmESifh ewfa'0gjzpfaeavNyD/

rdk;onf;vmonfESifh vufzuf&nfqdkif 0ifxdkifMuavonf/ uRefawmfwdkU onf vufzuf&nfqdkifwGif


vlt&Sif;qkH;axmifhudk &SmíxdkifMu\/ EdkifiHa&;vkyfBuHrIudk qufMujyef\/

]]ckeifu cifAsm;ajymwJU aiGESifhvufeufudpöaqG;aEG;zdkU ocifacgif;aqmif awGeJUawGUay;r,f? awGUrvm;}}

]]awGU&rSmaygh}}

]]uRefawmfu urm&GwfocifcifarmifeJUawmh tifrwef&if;ESD;w,f/ olvnf; wdkUArmtpnf;t&kH;rSm


trIaqmifvlBuD;wpfa,mufjzpfaeNyD/ NyD;awmh ocifApdefeJUvnf; odw,f/ ocifodef;armifBuD;wdkU
ocifav;armifwkdUeJUawmh aumif;aumif;ruRrf;bl;/ 'Dawmh ocifcifarmif&,f? ocifApdef&,f? cifAsm;&,f
uRefawmf&,f wpfae&mrSm awGUMur,fav}}
]]aumif;om;yJ csdef;ay;aygh/ 'gxuf wkdUArmtpnf;t&kH;xJrSm *dkPf;uJGaeMuw,fqdk? ocifApdef?
ocifodef;armif? ocifjrwdkU roifhjrwfMubl; qdkyJ [kwfvm;}}

uRefawmfhrSm tHUtm;oifhoGm;onf/ uRefawmfum; xdktaMumif;rodacs/ ocifaumif;wmudkomodí


raumif;wmrodaom uRefawmfjzpfayonf/

]]uRefawmfrodbl;? [kwfr,frxifygbl;Asm}}

]]at;av [kwfcsifrS [kwfrSmyg? 'gxuf udk,fhvl aiG5usyfavmuf&Sd&if cPacs;prf;yg}}

uRefawmfonf ausmufukefonf olaX;a[mif; jrifuGef;rif;om;BuD;\ trIawmfxrf;a[mif;tem*wfwGif


ocifawGtwGuf vufeufESifhaiG&Smay;rnfhol udkwifBuD;u aiG5usyf uRefawmfhxHrS acs;vdrfhrnf[k
rarQmfvifhcJUyg/ &kwfw&uftHUtm;oifhoGm;rdavonf/ udkwifBuD;onf uRefawmfhpdwfwGif
jzpfysufaewmawGudk &dyfrd[ef&Sdavonf/

]]udpör&Sdygbl;? r&Sdvnf;aeygap? vqef;&ufeD;ygNyD}}[k olu &kyfodrf;vdkufavonf/

uRefawmfonf olUtm; rsm;pGmtm;emoGm;onf/ wpfcgwpf&H rqif;&J rrGJawbJESifh rawmfwq


aiGusyfwwfonfrSm "r®wmyifr[kwfygavm[k qifjcifrd\/ aemiftvm;tvmudkvnf; udkwifBuD;xHrS
arQmfvifhrd\/ xdkUaMumifh vqef;vQif ausmif;vcay;&ef z,fxm;aom aiG12usyfudk owd&rdavonf/

]]r[kwfbl;av? vdk&ifawmhtdrfvdkufcJUyg/ uRefawmfausmif;vcay;zdkU z,fxm;wm&Sdw,f/ vqef;awmhom


uRefawmhfjyefay;yg}}

uRefawmfwdkUonf vufzuf&nfqdkifrSxí tdrfjyefMuavonf/

vrf;rBuD;ay:rSaeí uRefawmfwkdUonf uRefawmfaeaom tdrfwnfae&mvrf;rBuD;wGif;odkU


0ifawmhrnfvkyfaepOf udk<u,fqdkolonf bwfpfum;ay:rS qif;NyD; uRefawmfwdkUaemufodkU
cyfokwfokwfvdkufvmonfudk jrif&avonf/ udk<u,fum; &efukefrSjyefvmjcif;jzpf\/ olonf
uRefawmfwdkU tm; vufjyíolUudkapmifhapavonf/ þwGif a&SUrqufrD udk<u,ftaMumif;udk tenf;i,f
azmfjyzdkUvdkao;onf/

udk<u,frSm toufav;q,fausmfavmuf&SdNyD; tom;rnf;íydefonf/ ausmufaygufr oufoufESifhjzpf\/


olonf om;r&Sd? r,m;r&Sd? aqGrsKd;rSmvnf; jrif;NcHrSmom&Sd&pfí &efukefrSm wpfa,mufrQr&Sd/ tvkyftudkif
rnfrnf&&r&Sd? urm&Gwf uRefawmfaeaom &yfuGufü olonf b,ftdrfwuf aeaeaeEdkifonf/
tdrf&SifuMunfjzLonf/ taMumif;rlum; tokH;0ifolwpf a,mufjzpfaomaMumifhwnf;/
rkqdk;ra':vkH;wifonf vufzufqdkifuav; bl;oD;aMumfqdkifuav; ponfjzifh zGifhxm;&m olu
&efukefoGm;í vufzuf? MuufoGefaMumf? qDp onfrsm;0,fay;onf/ jrif;vSnf;orm; udkwifaz
zsm;vQifjzpfap? tem;,lonfjzpfap udk<u,fu jrif;vSnf;0ifarmif;ay;onf/ pGyfus,fpufxJu
rufuif;epf udkarmf\uav;rsm;udk tdrfpmulvkyfay; onf/ &yf&GmxJwGif oma&;? ema&; &SdvQif
udk<u,fonf 'dkifcH tusKd;aqmifoljzpf\/ &efukefoGm;í vSLzG,f wef;zG,f0,fay;\/ aopm&if;
oGm;wkdif\/ uRefawmfyg0ifaom qGrf;BuD;avmif;toif;wGif olonf emrnfrwyfbJvsuf
tusKd;aqmiftwGif;a&;rSL; vkyfaeavonf/ olESifhuRefawmfonf cifrif&if;EDSD; avonf/ qdk;wkdifyif
aumif;wdkifyif jzpfavonf/
olonf uRefawmfwdkUaemufodkU cyfokwfokwfvdkufvm&m touf&SLyifrSm;aeonf[k xifonf/
olUrsufESmrSmvnf; usD;uef;vlrdjzpfae onf/ uRefawmfum; olUtrlt&mudkjrifNyD; xdwfoGm;ay\/

]]&efukefxJrSm ukvm;Arm&dkufukefMuNyD}}[k ysmysmovJajymvkduf\/

]][m [kwfvm;? b,fvkdjzpfMuwmwkH;}}[k uRefawmfwdkUESpfa,mufpvkH; oHNydKifar;vdkufMuavonf/

]]a&Twd*kHajc&if;rSm Armu bkef;BuD;awGrSL;NyD; bkef;BuD;tpnf;ta0;vkyfw,f/ owif;pmawGxJ ygaewJU


udka&TzD&JU armfv0DeJU a,m*Dpmtkyfudpöaygh armifwifxGef;&? bkef;BuD;awGu tpnf;ta0;rSm tJ'Dpmtkyfudk
ueUfuGufMuw,f}}

udk<u,fuajymNyD; armojzifh em;aeonf/ uRefawmfu0ifí-

]]uefUuGufwmeJ ukvm;Armt"du&kPf; jzpfa&mvm;Asm}}

]]uefUuGufwJU tpnf;ta0;NyD;awmh tJ'Dpmtkyfudk ukodkvfjzpf&dkufESdyfxkwfa0wJU yaw;qdkif&Sd&m


odrfBuD;aps;udk csDwufMuw,f/ odrfBuD;aps;a&mufawmh tay:xyfyaw;qdkifay:wufEdkif&if
bmvkyfMur,fawmh rodbl;? okdUayr,fh ykvdyfu odrfBuD;aps;em;usawmh qD;wm;w,f/ wm;r&awmh
bkef;BuD;eJU ykvdyf 0&kef;okef;um;jzpfw,f/ ykvdyfu bkef;BuD;awGudk&dkufwm uGJNyJukefw,f?
aq;&kHwif&w,f Mum;wmyJ/ bkef;BuD;awG uvnf; teD;tyg;&SdwJU ukvm;awGavQmuf&dkufw,f/ 'Dawmh
ukvm;Armt"du&kPf;jzpfwmaygh}}

udkwifBuD;u

]]wpfNrdKUvkH; jyefUukefNyDvm;}}

]]rodbl;/ uRefawmfvnf; pkHprf;rae&Jbl;? &&mum;eJU vdkufajy;vmcJUwmyJ}}

uRefawmfum; Mum;vdkuf&onfhcPü ukvm;-Arm b,folrSm;ovJ[k rpOf;pm;Edkif/ ukvm;a&m


ArmygtoufawGao? ypönf;awGysufpD;rnfh ta&;udkomawG;NyD; ylvdkufrdavonf/

]]'ku©ygyJAsm}}[k nnf;um rIdifawGcsíaevdkufonf/

udkwifBuD;ESifh udk<u,fwkdUum; pma&;olukda&TzDESifh pmtkyfukodkvfjzpfxkwfa0ol udkyaw;wkdUtm;


tjypfwifaeMuonf/ 4if;aemuf udk<u,fu-

]]rGwfpvifawGudku uJyJ uJvGef;w,f/ olwdkUbmomudk t,loD;NyD; olrsm;bmomudk txifao;w,f}}

xkdtcg udkwifBuD;u toHus,fus,fjzifh-

]]'gawmh csOfp&maumif;wmyJAsm}}

uRefawmfhrSm olwdkUwpfawGuyg urm&GwfrSm ukvm;-Armt"du&kPf;jzpf atmif vIHUaqmfrnfudk


pdk;aomaMumifh-
]]odyfvnf; a'grazmif;MueJUOD;av? uRefawmfwdkU&JU owif;pmawGeJU bkef;BuD;awGuvnf; wpfqdwf
wpftdwfvkyfvGef;w,f xifw,f}}

udkwifBuD;u-

]]b,f[kwfrvJ/ trSefawGa&;Mu? om;Mu? a[mMu? ajymMuwmyg/ uJ ajymprf;yg? b,fukvm;


aumif;ovJ/ wdkUaumifrav;awG 'if;wdkUr,m;vkyf w,f/ w&m;0ifr,m;jzpfcsif&if wkdUaumifru
av;awGu rGwfpvifbmomudk 0if&r,fwJU/ b,favmufpD;ydkifovJ? wdkUbufu trsKd;vnf;&IH;w,f/
bmomvnf; &IH;w,f}}

udk<u,fu atmufygtwdkif;axmufcHjznfhpGufjyef\/

]][kwfw,f trsKd;bmom tm;vkH;&IH;w,f/ 'gwifruao;bl; pD;yGm;a&;rSmaum b,favmufukvm;awG


vTrf;rdk;aeovJ/ Munfhprf;? usKyfwdkUurm&GwfrSm&SdwJU pGyfus,fpuf? xD;puf? qyfjympuf 'gawG
b,folydkifovJ? ukvm;awG? rGwfpvifawG? urm&GwfrSm&SdwJU taumif;qkH; wkdufBuD;awGeJU NcHBuD;awG
b,folawGydkifovJ? ukvm;awG/ uGrf;,mqdkifrSmvnf; ukvm;? A,maMumfqdkifrSmvnf; ukvm; ?
zdeyfqdkifrSmvnf; ukvm; txnfqdkfifBuD;rSmvnf; ukvm;? aps;qkdifBuD;rSmvnf;ukvm;?
vufum;qdkifrSmvnf; ukvm;? zdeyfqdkifrSmvnf; ukvm;? t&if;aiGacs;wJUvlqDrSmvnf; ukvm;?
'&0rfvnf; ukvm;? [dkufukwfw&m;olBuD;vnf; ukvm;? uGefaygif;'gvnf; ukvm;?
aq;q&m0efBuD;vnf; ukvm;? *sr'gvnf; ukvm;? axmifrSL;vnf; ukvm;? ae&mwum ukvm;csnf;
vTrf;aewmyJ...}}

uRefawmfonf udk<u,f þvdkqlqlylyl vIyfvIyf&Sm;&Sm;ajymonfudk wpfcgrQ rBuKHzl;/ tcgwdkif;


olpum;ajymvQif at;pufpufjzpf\/

udkwifBuD;u-

]][kwfw,f? ukvm;awGaMumifh wdkUArmawG qif;&Jaewm/ uJ ajymaeMuma&mhr,f? urm&Gwfu


ukvm;awGudk oGm;csMu&atmif}}[k uRefawmfwkdUtm; tazmfnSdavonf/ uRefawmfudk,fwdkifum;
ukvm;oGm;cszdkU pdwfryg/ udk<u,fygoGm;rSm pdk;&drfrd\/ xdkUaMumifh-

]]raumif;ygbl;Asm/ ukvm;tay:rSm rauseyfcsufudk onfhjyifenf;eJU ajz&Sif;Muwmaygh/


t"du&kPf;jzpfatmifawmh rvkyfMuygeJU}}

udkwifBuD;u-

]][m onfhjyifenf;r&Sdbl;/ 'if;wdkUawmh rsKd;jyKwfatmif tkyfxnfhvdkufrS NyD;rSm/ vm


udk<u,faps;bufoGm;&atmif}}

udk<u,fum; wnfNidrfoGm;NyD;-

]]pOf;pOf;pm;pm; vkyfMuwmayghAsm/ &efukefxJu tajctaeudkvnf; apmifhMunfhygOD;}}

]]cifAsm;wdkU rvdkufcsifae? usKyfawmh aps;bufoGm;NyD;? xGef;azwkdU ausmfcifwdkUvdkuf&SmvdkufOD;r,f?


usKyfawmh 'Dtwdkif;MunfhraeEdkifbl;}}
udkwifBuD;onf ajymajymqdkqdk aps;bufodkUxGufoGm;av\/ t"du&kPf; pdwfrTefNyD; uRefawmfhxHrS
acs;xm;aom aiG5usyfudk vkduf,l&efyif owdr&awmhacs/

uRefawmfu olUtm; aemufrSMunfhusef&pfcJU&m udk<u,fu uRefawmfhtm; vufwkdUum tdrfbufodkU


ac:oGm;NyD;-

]]'Dvl odyfr,kH&bl;? olUvl udk,fhbufom;vkyfrSmpdk;&w,f? NyD;awmh ykvdyfawGeJU odyfvkH;w,f}}

uRefawmfhrSm acgif;em;yef; BuD;oGm;ay\/ udk<u,fajymovkd wu,frsm; jzpfygu uRefawmfhtm;


t*Fvdyftpdk;&udk ykefuef&ef vufeuf&SmrI? aiGpuúLtwkvkyfrIESifh trIywfatmif qifEdkifayvdrfhrnf/
udk<u,fESifh uRefawmf onf tdrfjyefNyD; ukvm;Arm t"du&kPf;udpörsm;udk pOf;pm;aqG;aEG;Muavonf/

olESifhuRefawmf ukvm;-Arm qufqHa&;ESifh ywfoufNyD; t,ltqoabm uGJvJGrIrsm;&Sd\/okdU&mwGif


ESpfOD;oabmwlEdkifaom tcsufrsm;&SmMu\/ ukvm;Armt"du&kPf; urm&GwfwGif (txl;ojzifh
uRefawmfwdkUaeaom &yfuGufwGif) rjzpfap&ef? ukvm;udkpNyD; rcs&ef? ukvm;upNyD; csvmvQifum;
ckcHcszdkU tqifoifhjzpfae&ef? nbufwGif &yfuGufrSm tvSnfhusuif;csí udk,fhtdrf
udk,fh&yfuGufxJrSmomae&ef ponfwdkUjzpfavonf/

tdyf&m0ifcgeD;wGif 'dkif,m&DudkvSefvdkufonf/ xdkaeUrSm 1938ckESpf? Zlvdkifv 26&ufjzpfavownf;/

13

uRefawmfu,fq,fcJUaom rjrrSD

aemufwpfaeUeHeufa&mufaomtcg uRefawmfonf awGa0aejyef\/

tpwGif or*¾taqmufttkHwGif pka0;Murnfh wyfxGuftpnf;ta0;odkU roGm;awmh[k qkH;jzwfonf/


]]NrdKUxJxGufNyD; ukvm;awGoGm;csr,f}}? ]]trsKd;twGuf owÅdjycsifolawGvmMu? bmomapmfum;olawGudk
uvJUpm;acsMu }}paom toHrsKd;udk rMum;vdkawmhacs/

odkU&mwGif xkdqkH;jzwfcsufum; rcdkifrmacs/ udk,fhausmif;om;awG b,fvdkjzpfukefMurvJ[k


odcsifao;onf/ trsm;vkyfovdk vdkufvkyfwmyJ rSefavrnfvm;[k xifrdavonf/

odkUjzihf or*¾taqmufttkHodkU a&mufvmcJUonf/ aoG;qlaeaom ausmif;om;wyfBuD;udk awGU&onf/


tcsKdUrSm oHckwifwdkifrsm;udkvnf;aumif;? tcsKdUrSm 0g;&if;wkwfrsm;udkvnf;aumif;? tcsKdUrSm
"m;rsm;udkvnf;aumif;? udkifaqmifvmMuonf/ ausmif;om;wyfBuD;onf or*¾wHcg;0ü
&yfvsufaeavonf/

ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*¾OuúX udkatmifqef;ESifh wuúodkvfausmif;om;or*¾OuúX


udkb[def;wdkUvnf; a&muf&SdvmMuonf/ enf;jyq&m udkausmfNidrf;ESifh udkomvSwdkUvnf;
vma&mufMuonf/ tjcm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udkvnf; awGU&avonf/ uRefawmfonf ukvm;-
Armt"du&kPf; pvQifpcsif; olwdkUudkvdkuf&Sm\/ rawGUcJU&/ olwdkUudk ckrSjrif&awmhonf/ olwdkUvnf;
t"du&kPf;pdwf jyif;xefaeaom ausmif;om; rsm;udk rxdef;Edkifojzihf a&SmifaecJUMuoavm[kyif
awG;xifrdavonf/
udkxGef;&Sdef uRefawmfhteD;odkU a&mufvmonf/ xdktcg uRefawmfu-

]]ausmif;om;awG ckvdkwyfcsDNyD; NrdKUxHuukvm;awGudk oGm;&dkufrSm t"du&kPf;xJyg0ifMurSm


uRefawmfrBudKufbl;}}

]]udk,fhvlpdwfrylygeJU? ausmif;om;awGt"du&kPf;xJygroGm;atmif udkatmifqef;wdkU? udkb[def;wdkUu


pDpOfxm;ygw,f}}[k udkxGef;&Sdefu NyKH;aphaph rsufESmjzifh ajymavonf/ uRefawmfu
]]b,fvkdpDpOfxm;ovJ}}[ rar;Edkifcifyif olxGufoGm;avonf/ þvdk aoG;qlaeaom ausmif;om;tkyfudk
b,fvdktpDpOfjzihft"du&kPf;u vrf;vTJay;Edkifrnfenf;/ uRefawmftHUMoaeonf/

jAKef;qdk um;wpfpD;qdkufa&mufvmonf/ um;ay:rS eef;&if;0ef a'gufwmbarmf qif;vm\/ xdkpOfu


a'gufwmbarmfonf eef;&if;0efESifhrwl aumif;bGdKifZmwfum;xJu ZmwfvdkufESifh cyqifqifwlonf/
ouúvyfabmif;bDtjym? umuDtusÐvufwdkESifh oHy&mcGH"m;rOD;xkyfwdkUudk 0wfqifNyD;
ajcmufvkH;jyL;cg;Mum;xdk;xm;avonf/

olUudkjrifaomtcg ausmif;om;xkrSm tHUMooGm;Muavonf/

a'gufwmbarmfu-

]]aeMuygOD;? aeMuygOD;/ usKyfawmif;yefyg&apOD;/ tck bmvkyfMurvdkUvJ}}

]]NrdKUxJxGufNyD; ukvm;awGudkcsrvdkU}}

a'gufwmbarmfonf ausmif;om;wkdUoabmudk tuJcwfrdonf/ b,ftnSmudk udkifvIyf&rnfudkvnf;


em;vnfxm;[ef&Sdonf/ xdkUaMumifh-

]]cifAsm;wdkU[m tifrwef tzdk;wefwJU ynmwwf wuúodkvfausmif;om; awGyg/


Armjynf&JUtem*wfudkzefwD;r,fh wdkif;jynf&JU tnGefUtanSmufeJUwlwJU wuúodkvfausmif;om;awGyg/
bmjyKvdkU 'Dvdktzdk;wefwJUtoufudk ckvdkta&;rSm qkH;&IH;&rSmvJ}}

ausmif;om;wkdUudk ajrSmufyifhNyD; acsmharmhvdkufonf/

]]cifAsm;wkdU&JU tzkd;wefwJU toufudk 'Dbmr[kwfwJU ta&;rSmrvJygeJU/ aemufudk wdkif;jynftwGuf


trsm;BuD;tusKd;aqmifzdkU &Sdygao;w,f/ pOf;pm;Muyg}}

a'gufwmbarmf ajymykHudkaxmufjcif;tm;jzihf olonf onfae&mrSm onfpum;ajym&ef


tqifoifhjyifxm;NyD;jzpfonf[k uRefawmftuJcwfrd\/ ausmif;om; wyfom;trsm;um;
Nidrfqif;oGm;avNyD/ okdU&mwGif tcsKdUtrsKd;om;pdwf bmoma&; pdwfrTefxlaeolawG&Sdao;\/
olwdkUxJrSwpfa,mufu-

]]ukvm;&yfuGufrSm&SdwJU ArmawG b,favmufaoukefNyDqdkwm odovm;? uRefawmfwdkU rcHEdkifbl;/


oGm;csr,f vmMua[h? xGufcsr,f}}

]]xGufr,f? csr,f}}[laom nmoHay;oHrsm;ESifh yJUwifoHrsm;ay:xGufvm um vIyfvIyf&G&Gjzpf


vmjyefavonf/ a'gufwmbarmfteD;wGif udkatmifqef; udkb[def;paom
ausmifom;acgif;aqmifrsm;&yfaeMuavonf/ a'gufwmbarmfum; þudpöwGif
acgif;at;at;yifxm;[efwl\/

]]aeMuygOD; usKyfawmif;yefyg&ap/ cifAsm;wkdUvdkcsifwm usKyfbmrqdk vkyfay;yghr,f/ usKyfudkajymjyyg/


ukvm;&yfuGufrSm&SdwJU ArmawGudk u,fq,fzdkU usKyfvkyfay;yghr,f/ ajymyg ajymyg vdkcsifwmudk ajymyg}}

aemufqkH;wGif NrdKUxJxGufcs&ef[laom tBuHvkH;0ysufoGm;avonf/ ausmif;om;rsm;onf


ukvm;&yfuGufxJrSm toufudk zufESifhxkyfí qif;&Jusyfwnf;pGmae&aom Armrsm;udk
u,fq,f&efoabmusMuavonf/ rsm;aomtm;jzifh ukvm;Armt"du&kPf;onf raumif;rSef;odMu\/
okdU&mwGif ukvm;oGm;cs&mrS rsKd;cspfwm0efausyGefrnf[k ,lqxm;vdkufMuojzihf ,ckvdk wyfxGuf&ef
pDpOfcJUMujcif;jzpfavonf/ a'gufwmbarmfu qufí-

]]tck Arm&yfuGufrSm&SdwJU ukvm;awGu,fzdkU&m ukvm;vlBuD;awGuom vkyfaew,f?


ukvm;&yfuGufrSm&SdwJU ArmawGudk u,fq,fzdkU&musawmh ArmvlBuD;awG owdr&Mubl;/ tck
wuúodkvfausmif;om;awGu vkyfr,fqdkwm usKyftrsm;BuD;0rf;omw,f}}

uRefawmfonf rsm;pGmpdwfoufom&m &oGm;ayonf/ t"du&kPf;qDodkU OD;wnfaeaom ausmif;om;xkudk


t"du&kPf;rS vrf;vTJay;vdkufaom ]]ukvm;Mum;rS Armrsm;udku,fq,fa&;vkyfief;}}udk pdwfa&mudk,fyg
axmufcH avonf/ þvnf; rsKd;cspfwm0efausyGefEdkifaom vkyfief;jzpfonf/ þvkyfief;onf
t"du&kPf;udk wdkuf&dkufqefUusifaom vkyfief;r[kwfaomf vnf; t"du&kPf;rysHUESHUatmif
vkyfaomvkyfief;? t&SdefoGufaeaom t"du&kPf;udk t&Sdefowfvdkufaom vkyfief;jzpfonf/

xdku,fq,fa&;vkyfief;wGif ausmif;om;trsm;tjym; yg0ifaqmif&GufMu avonf/ uRefawmfvnf;


tifwdkuftm;wdkuf yg0ifaqmif&Gufay;\/

xdkukvm;&yfuGufrsm;rS ArmtcsKdUonfum; qdkif&mykvdyfXme tultnDjzihf a&GUajymif;NyD;ESifhMuavNyD/


uRefawmfwdkUonf ykvdyfrsm;ESifh yl;aygif;um Armtdrfrsm; &SmazGívdkaomtultnDudkay;Muonf/
ajymif;a&TUvdkaomolrsm;udk ajymif;a&TUay;Mu\/ ajymif;a&TUaexdkif&ef tdrftcuftcJawGUoltcsKdUudk
wuúodkvfausmif;om;or*¾ taqmufttkHodkU cPajymif;a&TUay;xm;Muavonf/

tcsKdUArmrsm;rSm ukvm;&yfuGuftwGif;rSmae&aomfvnf; rajymif;a&TU vdkMuacs/ taMumif;rlum;


tdrfeD;csif;rGwfpvifukvm;rsm;uyif tumuG,f ay;NyD; aoG;pnf;aeMuaomaMumifhwnf;/ olwdkUonf
t"du&kPf;\ ykwfcwfjcif;wGif repfjrKyfbJ oifhjrwfpGmaeEdkifjcif;twGuf csD;usL;zG,fyifjzpfav onf/
xdkArmrsm;onf tdrfatmufqif;zdkUrvdk/ tvkyfxGufvkyfp&mum; tvkyfawGydwfaeojzifh roGm;Edkif/
0,fjcrf;vdkvQif tdrfeD;csif; rGwfpvifukvm;rsm;uyif 0,fay;onf/ ukvm;vlqdk;rsm;onf Armtdrfrsm;udk
&SmazGNyD; arTavh&Sd&m ukvm;tdrfeD;csif;rsm;uyif umuG,fay;avonf/ 29vrf; tdrfwpftdrfrS
Armrdom;pkudk u,fq,f&ef oGm;ajymMuaomtcg tdrfeD;csif; uLv,mukvm;rsm;u 4if;wdkUudk
a&TUzdkUrvdkaMumif;? olwdkUtppt&m&mapmifh a&SmufaeaMumif;? a&Munfwpfayguf rpOfap&rnfh taMumif;
uRefawmfwdkU tm;ajymjyavonf/ xdkrdom;pkuvnf; ajymif;zdkUrvdkaMumif;? xdkusLv,mukvm;rsm;\
vufwGifolwkdUvkHNcKHygaMumif; ajymjyMu\/ tdrfeD;csif; usLv,mukvm;BuD;u-

]]q&mav;wdkU&,f pdwfcsyg? usKyfwkdUvlaumif;awGyg/ t"du&kPf;qdkwm ukvm;vlqdk;?


Armvlqdk;awGuom vkyfwmyg? usKyfwdkUu vlaumif;awGyg}}[k qdkNyD; olUrdwfaqGArmtm;
vSrf;Munfhvdkufonf/ xkdrdwfaqGu-
]][kwfygw,f vlaumif;awGyg? vlqdk;awGuom t"du&kPf;vkyfwmyg}}

þpum;rsm;rSm uRefawmfwdkUESifhygvmaom t"du&kPf;aoG;<ucJUzl;aom Armausmif;om;rsm;tzdkU


oifcef;pmozG,fjzpfoGm;avonf/

wpfBudrfwGifum; uRefawmfwkdUonf armifaxmfvrf; (AdkvfqGefyufvrf;)wGif


Armtdrfwpftdrf&Sdonfqdkojzifh 0ifMu\/ tdrf&Sifrsm;rSm r*dkvrf; (a&TbkHomvrf;)wGif 0if;ukrÜPDydkif&Sif
OD;xGef;0if;ESifhrjrrSDwkdUjzpfonf[k od&\/ uRefawmfonf olwkdUemrnfrSwpfyg; bmrQtydkodxm;onf
r&Sdacs/ tdrfxJodkUa&mufoGm;aomtcg tawmfcrf;em;pGmaexdkifMuonfudk awGU&ayonf/
ukvm;tapcHBuD;udk OD;pGmawGU&\/ olonf rGwfpvifukvm; jzpfaMumif; &kyfjrif&kHESifhod&\/
touf50ausmf[ef&SdNyD; tdrfoltdrfom;wpfOD; ozG,fjyKrl\/

rjrrSDuxGufí uRefawmfhtm; {nfhcHajymqdkavonf/ rjrrSDrSm touf30 avmuf&SdayvdrfhOD;rnf/


tom;ta& pdkjynfjzL0if;í udk,fvkH;udk,f[ef awmifhwif;jynfhNzdK;vSayonf/ ttdkESifhrwl?
tysKdESifhomwl\/ rsufESmrSmvnf; avsmufywfwifhw,faom rsufESmjzpfay\/

uRefawmfuacgif;aqmifí uRefawmfwdkUvmMu&if; tusKd;taMumif;udk ajymjyaomtcg rjrrSDonf


NyK;HNyKH;uav;pdkufem;axmifaeNyD; tapcHukvm;BuD; odkU-

]]rlqmBuD; qyfudkac:cJU}}[k trdefUay;vdkufavonf/

4if;aemuf uRefawmfhtm; ]]aus;Zll;BuD;vSygw,f armifwkUd&,f/ trBuD;wdkUrSm


tdrfeD;csif;ukvm;awGuvnf;aumif;? rlqmBuD;uvnf; tapmifhta&Smufaumif;vdkU ab;roD&efrc
ae&yg&JU/ odkUayr,fh b,frSrxGuf&vdkU rBuD;ysif;aewmwpfckyJcufw,f}}

,if;odkUajymaepOf rlqmBuD;onf vlrrmwpfOD;tm; bD;wyfxm;aom ukvm;xdkifrSmwifí


wGef;ac:vmavonf/ xdkolrSm tom;ta&opf&Gufajcmufvdk 0gajcmufaeonf/ t&dk;ay:ta&wifrQ
ydefaeonf/ t&G,frSm BuD;ao;[efrwlaomfvnf; vltdk&kyfaygufae\/ ol\atmufydkif;udk
ouúvwfapmifxlxlBuD;jzifh &pfywfxm;\/

þolum; OD;xGef;yifjzpfonf/ uHw&m;onf OD;xGef;0if;ESifh rjrrSDwkdUtm; zufpyfxm;jcif;rSmrwl


jcm;em;rIoabmudk ay:vGifxif&Sm;ap&ef jzpfonf[k xif&ayonf/

]]udkudk a[m'g aumvdyfausmif;u oli,fuav;awG? ukvm;-Arm t"du&kPf;rSm ukvm;Mum;rSmae&wJU


ArmawGudk vdkwJUtultnDay;zdkUeJU a&TUcsif&ifa&TUay;zkdU vmMuw,f}}

OD;xGef;0if;u uRefawmfwkdUtm; aphaphMunfhNyD; oJUoJUNyKH;vdkufonf/ rSdefaeaom rsufvkH;rsm;onf


ta&mifawmufvmay\/

]]jruawmh 'DrSm ab;tEÅ&m,fr&SdwJUtaMumif; ajymxm;w,f}} (uRefawmfwdkUbufodkUvSnfhí) ]]t[kwfygyJ?


rlqmBuD;uvnf; pdwfcs&w,f/ tdrfeD;em;csif;awGuvnf; pdwfcs&w,f/ odkUayr,fh
trBuD;ysif;aewmwpfckyJ cufwm}}

uRefawmfonf OD;xGef;0if;ESifh rjrrSDwkdUtm; wpfvSnfhpDMunfhNyD; rwljcm;em;rIrsm;udk


wpfckNyD;wpfckwpfuGufNyD;wpfuGuf rSwfom;aerdavonf/
OD;xGef;0if;u Muifemaxmufxm;aom trlt&mjzihf ZeD;tm;MunfhvdkufNyD; avoHjzihf-

]]jr tysif;ajyjynfvrf; odef;odef;wkdUtdrf cPajymif;aeygvm;uG,f}}

rjrrSDonf nId;i,fpGmjzihf OD;xGef;0if;tm;MunfhNyD;-

]]b,fhES,fvkyfNyD; udkudkU xm;ypfcJUvdkUjzpfrvJ}} (uRefawmfwdkUbufodkU) ]]tudkBuD;u


udk,fwpfydkif;y,f&,fvdkfufqpfjzpfaew,f armifav;wdkU&JU? ESpfESpf&Sd awmhr,f/ rxEdkifbl;/ tck
ukrÜPDtvkyfudktrBuD;yJ vkyfae&w,f/ trBuD;u tjyifxGuform;? 'Dawmh tck tvkyfydwfxm;&NyD;
ajccsKyfrdaevdkU ysif;wmyguG,f/ 'gayrJU olUxm;cJUvdkU b,fjzpfrvJ}}

OD;xGef;0if;u-

]]xm;cJUvdkUjzpfygw,f/ rlqmBuD;vnf;&Sdw,f/ aumifrav;awGvnf; &Sdw,f/ [dkbufcef;u


udktDb&m[ifwkdUvnf; tm;aewmyJ/ 'Dbuf cPcP vmaeEdkifw,f/ jr tysif;ajyvdkufoGm;yguG,f}}

rlqmBuD;u Mum;0ifí-

]]vdkufomoGm; trm? qyfudk pdwfcsxm;cJUyg/ trm tysif;ajyvdkufoGm;/ wpfywfavmufMum&if


at;oGm;rSmyJ/ 'DawmhjyefvmcJU}}

okdUjzihf rjrrSDtm; ,m,Dtdrfajymif;ay;&ef pDpOf&avonf/ rjrrSDonf olUtokH;taqmift0wftpm;rsm;


xnfhxm;aom aowÅmwpfvkH;udk,lí uRefawmfwdkUESifh vdkufvmcJUav\/ um;twufwGif
rjrrSD\aowÅmudk uRefawmfu,lay;NyD; rjrrSDab;wGif xdkifvdkufavonf/ olonf uRefawmfhxuf
toufrsm;pGmBuD;\/ umrydkifvif&Sdrdef;rvnf;jzpf\/ odkUaomf rjrrSD\ ysKdrspfrIESifh
txl;ESpfvkdpdwfnGwfzG,faom &lyg&kHaMumifh olUtem;xdkif&&m0,f uRefawmfonf &Id;wkd;&SefUwefU?
&dk;wkd;&Gwjzpfrdao;onf/ rjrrSDtm;MunfhNyD; udk&ifBuD;OD;boef;\ rSwfausmufjzihf [wÅeDavm?
pdwÅ&eDavm?ocFeDavm? y'kr®eDavm tuJjzwf&efBudK;pm;aerdavonf/

rjrrSDu olUudk tuJcwfaeaom uRefawmfhtm; pdkufMunfhwJUNyD; emrnfESifh toufudkar;vdkufavonf/


,if;odkU emrnfESifhtoufomar;NyD; uRefawmfb,ftwef;pmoifaeovJ
b,fausmif;aqmifrSmaeovJpaom ausmif;om;ESifhywfoufaom ar;cGef;rsm;udk qufrar;onfhtwGuf
okdUavm okdUavm awG;awmaerd\/

uRefawmfwkdUonf rjrrSDoGm;vdkaom jynfvrf; odef;odef;tdrfodkU vdkufydkUMu&avonf/


jynfvrf;ay:odkUa&mufaomtcg rjrrSDu uRefawmfhtm; ckoloGm;aernfh odef;odef;tdrfodkUvnf;aumif;?
t"du&kPf;at;vQif olUukrÜPD wnf&mXme odkUvnf;aumif;? olUaetdrfodkUvnf;aumif;? vmvnfyg[k
twefwef zdwfMum;avonf/ aemifolu ulnDEdkifaomt&mrsm;&Sdu olUtm;ajymyg? wwfEdkifaombufu
ulygrnf[kvnf; uwday;aeavonf/

14

ocifpdk;ESifhawGUjcif;
&efukefNrdKUü Mo*kwfvxJwGif ukvm;Armt"du&kPf;onf awmfawmfyif at;oGm;avonf/
aps;qdkifuem;rsm; jyefzGifhMu\/ rGwfpvifukvm;ESifh jrefrmAk'¨bmomwdkU\ qufoG,fa&;rSm
wif;rmcufwa&mfaeao;aomfvnf; wpfzufESifhwpfzuf &efrl&eftm;rxkwfMu/ [dE´Lukvm;rsm;um;
jrefrmAk'¨ bmomwdkUESifh tvGef;oifhap&efrsm;twGuf [dE´L-Ak'¨bmomqdkif[laom
qdkif;bkwfqGJwifjcif;udkvnf;aumif;? bkef;BuD;rsm;tm; qGrf;uGrf;vSL'gef;jcif;udk vnf;aumif;?
awGUEdkifavonf/ ukvm;Armt"du&kPf;udk taMumif;jyKNyD; Arm Armcsif; &kdif;yif;a&;?
Armaps;qdkifrsm;wnfaxmifí Armrsm;umuG,fa&;p aom 0HomEkvkyfief;rsm; wdk;wufvmavonf/
ul;oef;a&mif;0,fa&;ü ArmwdkUonf ukvm;rsm;xuf &yfuGufwumrSmvdkvdkyif or0g,rtoif;qdkifrsm;
ay:aygufvmcJUayonf/ tvkH? Munfhjrifwdkif a&ausmfpaom &yfuGufrsm;omru paumhaps;xJrSmyif
Armqdkifrsm;ESifh or0g,rtoif;qdkifrsm; ay:aygufvmcJUayonf/ þtawmtwGif;
wuúodkvfor0g,rtoif;onfvnf; xdk;xGufBuD;yGm;vmcJUavonf/

e,frsm;rSmum; t"du&kPf;rsm; jzpfay:aeqJjzpf\/ e,frsm;rSm t"du&kPf;udk ppfykvdyfwdkU\ aoewfjzifh


ESdrfeif;ypfonfomrsm;avonf/

Mo*kwfv 26&ufaeUu Oya'jyKvTwfawmfwGif nGefUaygif;tpdk;&tm; t,kHtMunfr&Sd tqdkoGif;&m


eef;&if;0efa'gufwmbarmfu ]]t"du&kPf;Nidrf 0yfydjym;atmif oifhavsmfrnfxifovdk pDrH&ef
uREkyftmPmay;onf}}[k e,ft&m&Sdrsm;tm; trdefUxkwfxm;aMumif; zGifh[ajymavonf/

,if;odkUaom ypfcwfrIrsm;aMumifh vl55a,mufaoí 108a,muf'Pf &m&&Sdavonf/ aool


55a,mufteuf Arm 52a,mufESifh ukvm;3a,muf jzpfavonf/

t,kHtMunfr&SdtqdkwGif a'gufwmbarmf\ nGefUaygif;tpdk;&onf 66rJ&&Sdí twdkuftcHrSm


61rJ&avonf/ tpdk;&udk axmufcHolwdkUteuf ukvm;12rJESifh t*Fvdyf 9rJygavonf/ t"du&kPf;udk
rjzpfrDu rwm;qD;cJUbJ jzpfvmaomtcgrS t&rf;ypfcwfESdrfeif;aom nGefUaygif;tpkd;&\ ay:vpDudk
t&\t*FvdyfESifh ukvm;"e&SifBuD;rsm;u axmufcHaMumif;xif&Sm;ay\/

Mo*kwfvxJwGif tcsdef&vQif&csif; rjrihfOD;xHodkUoGm;awGUum t"du&kPf;wkef;u


udk,fawGUtjzpftysufrsm;udkvnf;aumif;? Mum;jrifcJUonfrsm;udkvnf;aumif; ajymjyavonf/
rjrifhOD;rSmum; t"du&kPf; wpfcsdefvkH;tjyifrxGuf? ausmif;aqmiftjyifodkU vrf;avQmuf&efyifrxGuf/
t"du&kPf;qdkwm Mum;omae&onf? owif;pmrSmom zwfae&onf? t"du&kPf;\ 'Pf&m'Pfcsufqdkí
t"du&kPf;jzpfpu olUoli,fcsif;aeUausmif;ol rcifaqGonf &efukefNrdKUwGif;&Sd tdrfodkUrjyefEdkifojzifh
olUckwifay:rSm nodyfvdkuf&onfom &SdcJUavonf/ xdkUaMumifh uRefawmfu udk,fawGUrsm;udk
ajymjyaomtcg txl;pdwf0ifpm;pGm em;axmifvsufaeayonf/ uRefawmfu rjrrSDtp&Sdaom ukvm;Mum;rS
Armrsm;udk u,fq,f&ykH ajymjyaomtcg 0dkif;pufaom olUrsufvkH;rsm;wGif uRefawmfhtm;
tHUMoMunfndKaom ta&mifrsm; orf;aeonf[k uRefawmfxifay;onf/

]]rjrrSDqdkwm odyfacsmovm;}}

]][kwfw,f odyfacsmw,f}}

]]t&G,fuvnf; wifovm;}}

]][kwfw,f wifw,f/ 'Dvdkemwm&Snfa&m*gonf vifeJUae&wm olUcrsm 0#fqdkufaewmyJ}}[k uRefawmfu


oem;u&kPmpum;rsm; ajymvdkufaomtcg rjrihfOD;um; NyKH;vkdufNyD;-
]]oluawmh 'DvdkxifcsifrSxifrSmaygh/ aomw¬daoeudk orÇLvjyKpkovdk jyKpkae&vdkU yg&rDjznfhae&w,fvdkU
xifcsifxifrSmaygh [J [J}}

uRefawmfvnf; vkduf&,favonf/ pdwfxJu rjrihfOD;\ oabmxm;udk csD;usL;aerdavonf/

]]tm;&if rjrrSDqDoGm;vnf&atmif? olu tvnfvmygvdkU zdwfxm;w,f}}

]]wpfaeUoGm;wmaygh? aemuf uRefrcsdef;r,fav}}

xdktawmtwGif; uRefawmfonf OD;azwdkUNcHodkUoGm;&efvnf; 0wÅ&m;rysufyg/ a':aX;Munfu


qD;íavmuGwfaumif;vdkufonf/

]]tr,fav; tefwDwdkUjzifh pdwfylvdkfuf&wm? tefwDHwluav; ukvm;awG&JU &efeJU vGwfrSvGwfyghrvm;vdkU/


tdrfudkvlvTwfar;r,f vkyfjyefawmh oGm;&Jvm&JwJU vluvnf;r&Sd? '&dkifbmuvnf; rtm;bl;}}

OD;azu-

]]tdkifaq; aumvdyfausmif;om;awG wyfxGufNyD; &efukefxJ ukvm;awG cszdkUoGm;wkef;u


armifygao;ovm;}}

xkdtcg uRefawmfonf t"du&kPf;twGif;u udk,fawGUtjzpftysufrsm;? Mum;&jrif&orQrsm;udk


ajymjy&jyefavonf/ OD;azwdkU ZeD;armifESH? 0ifeDwdkUnDtpfr omru tjcm;tdrfoltdrfom;rsm;yg
pka0;vma&mufí emaxmifMuavukefonf/ uRefawmfajymtNyD;wGif OD;azu-

]]tdkifaq; udk,fawmh ukvm;-Armt"Du&kPf;twGif;rSm onfhjyif[mbmrS 0rf;renf;bl;/ r*dkvrf;oGm;NyD;


y&mwmeJUcbwf rpm;EdkifwmbJ 0rf;enf;w,f/ aomufusKd;enf; qdwfom;rSmawmh rGwfpvifukvm;awGudk
b,folrS rrDbl;a[h}}

a':aX;Munfu NyKH;vkdufavonf/

]]rif;tefu,fvfuawmh tpm;yJawG;aewmuG,f/ tefwDwkdUrSmjzihf ylp&m trsKd;rsKd; udk,fhtdrfolom;awG


twGufomrubl;? udk,fhwlawG? aqGrsKd;awG rdwfaqGawGtwGufvnf; yl&wmyJ/ b,frSmtpm;wGuf
ylaeEdkifyghrvJ}}

atmf-OD;azESifha':aX;Munf zufyJzufrdao;wm/ OD;azu tpm;? a':aX;Munfupum;/ uRefawmfonf


olwdkUESpfOD;tm; wpfvSnfhpDMunfhum Nidrfaevdkufavonf/

pufwifbmv 12 &ufaeUupNyD; &efukefNrdKUü ukvm;-Armt"Du&kPf;


topfwpfzefjzpfyGm;vmjyefavonf/ uRefawmfwkdU Armrsm;bufrS Mum;&onfum;
ukvm;rsm;tvGefcsnf;omwnf;/ ukvm;rsm;u armfawmfbwfpf um;rsm;udk
cJESifhqD;aygufonf[kvn;faumif;? 24vrf;xdyfwGif usLv,mukvm;rsm;u Armwpfa,mufudk
vSHESifhxkd;owfvdkufonf[kvnf;aumif; Mum;&avonf/
okdUaomf þtBudrfwGif t"du&kPf;onf rsm;pGmBuD;xGm;jyefUyGm;jcif; rjzpfEdkifawmhacs/ taMumif;rlum;
wkdUArmtpnf;t&kH;acgif;aqmifrIjzihf rsKd;cspfvli,ftaygif;onf t"du&kPf;udk
pepfwusqefUusifvmMuaom aMumifhwnf;/

pufwifbmvqef;p wpfaeUaomf uRefawmfonf paumhaps;&Sd jrefrmydkif qef;uaz;wGif


rdwfaqGudkat;aiGESifhwuG vufzuf&nfaomufvsuf aeavonf/ uRefawmfwdkUxdkifMuaom pm;yGJrSm
tcef;av;rsm\ tjyifbufwGifjzpfonf/ uRefawmfwkdUpm;yJGESifh ab;wkdufpm;yJGwpfckwGif
tom;ta&cyfjynfhjynfh? Avaumi;faumif;ESifhvlwpfa,mufonf xdkifípm;yJGay:rSm
pmtkyfBuD;wpftkyfzGifhcsum pmzwfaeonf/ olUAdkvfaurSm cyfwdkwdkjzpf\/ rsufESmrSmeDpyfpyfjzpf\/
olonfwpfpkHwpf&mpm;&ef rSmxm;[ef&Sd\/ pm;yJGxdk;ukvm;u olUa&SUodkU MuufoGefESifh
ocGm;oD;yef;uefwpfck vmcsavonf/ olonf yef;uefxJodkU iHjym&nfavmif; xnfhNyD;aemuf
c&rf;csOfoD;aqmhpfudk avmif;xnfh\ c&rf;csOfoD;aqmhpfrSm enf;aeojzihf topfykvif;,lcJU&ef
awmif;avonf/ xdktcg pm;yJGxkd;u tifwifwifvkyfae&m qdkif&SifOD;xGef;&ifudk,fwdkif aqhmpfykvif;opfudk
,lvmNyD; ay;avonf/ odkUuvdk OD;xGef;&ifudk,fwdkifu ta&;w,l aqmhpfykvif;vmay; aomaMumifh
uRefawmfwdkUonf xdkolUtm;ydkí*&kpdkufum Munfhaerdavonf/

xkdolonf yef;uefxJodkU c&rf;csOfoD;aqmhpfrsm;udk cyfrsm;rsm;avmif;xnfh NyD;aemufMuufoGef?


ocGm;oD;rsm;udk cuf&if;ESifh arTNyD;onftwdkfif;pm;aeavonf/ pm;&if;pmtkyfudk oJoJrJrJzwfaeavonf/

olUudkMunfh&if; ol[m b,folrsm;jzpfygvdrfh[k awG;aerdavonf/ MuufoGefwpfyef;uefukefoGm;aomtcg


wufbkef;BuD;udkodef;aza&mufvmNyD; olUqDudk wef;oGm;avonf/ udkodef;azonf olESifhrsufESmcsif;qdkifí
xdkifvdkufav&m uRefawmfwdkUudk jrifoGm;avonf/

]][vdk udkwifxGef;wdkUygvm;? 'Dudkvmyg&Jabmf? pum;ajym&atmif}}

uRefawmfwdkUESpfa,mufonf olwkdUpm;yJGodkU ul;oGm;Muavonf/ xdktcg udkodef;azu-

]]'gu ocifpdk;av awGUzl;NyDvm;? ocifpdk; a[m'gaumvdyfausmif;om; udkwifxGef;wJU? b,folwJU


&Jabmfemrnf? aqm&D;Asm arhaevdkU}}

]]at;aiG}}

uRefawmfwdkUrSm ocifpdk;\ taMumif;udk Mum;zl;aeavNyD/ ol\pmtcsKdU udkyif zwfzl;aeavNyD/ xdkUaMumifh


]rSmxm; tvm;oifh}qdkovdk awGU&ojzifh 0rf;omMuayonf/

pm;yJGxkd;u qdwfom;acsmhyfvmcsonf/ ocifpdk;u MuufoGefxyfawmif;NyD;aemuf uRefawmfwdkUbufodkU-

]]cifAsm;wdkUaumvdyfausmif;om;awG wyfzJGUNyD; NrdKUxJukvm;awGudk xGufcszdkU vkyfaewkef;u cifAsm;wdkU


ygao;ovm;}}[k aumufar;vdkufonf/

]] [kwfuJU xGufcszdkU vdkufr,fvdkUawmh r&nf&G,fygbl;/ wyfpkwJUae&m udkawmh a&mufoGm;ygao;w,f}}

]]at;Asm aumvdyfausmif;om;awG acG;Zmwfrcif;rdwm awmfao;wm aygh/ 'DrSm vlrsKd;a&;t"du&kPf;wkdU?


bmoma&;t"du&kPf;wdkUqdkwm EdkfifiHcsJU"e&SifBuD;awGU&JU tqdyfajzaq;yJAs/ wpfenf;ajym&&if
bGdKifvmBuD;raygufuGJ&atmif xm;&wJU aqhzfwD;AJvfwfyJAs}}
uRefawmfwdkUu bmrQjyefrajymbJ olUtajymudkom em;pGifhaeMuonf/ olonf
qdwfom;udkudkufzJUpm;NyD;aemuf qufjyefavonf/

]]a&eHajrypönf;rJU tvkyform;awGu t*Fvdyf"e&SifBuD;awGudk oydwfarSmufNyD; wdkufaeMuw,f/


awmifolv,form;awGu oD;pm;c? twkd;? ajrcGefawmf wdkufyGJawG qifaeMuw,f/
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u 'DwdkufyGJawG acgif;aqmifNyD; EdkifiHcsJUpepfvufatmufu
vTwfatmifwdkufaeMuw,f/ 'Dvdk t*Fvdyf"e&SifBuD;awGudk 0dkif;wdkufaeMuwJUtcgrSm "e&SifBuD;awG[m
usKyfwdkU&JU tm&kHawGvrf;ajymif; oGm;atmif ukvm;-Armt"du&kPf;udk zefwD;ay;wmyJ/ ukvm;vnf;
t*FvdyfuRef? Armvnf; t*FvdyfuRefyJ/ uRef-uRefcsif; cufapmif;ckwfaerS t*Fvdyf[m qufNyD;
tkyfpdk;oGm;EdkifrSmudk;As/ [kwfw,f r[kwfvm; udkoef;az}}

olonf udkodef;aztm; odkUuvdkar;vdkufjcif;rSm olUudkaxmufcH&ef vl&Smjcif; jzpfonfomru


udkodef;azyg 0ifpum;ajymatmif zdwfvdkufjcif;jzpf [efwlonf/ udkodef;aztm; 0ifajymapNyD;
olum;qdwfom;rsm;udk udkufzJUpm; aomufaeavonf/

udkodef;azu t*FvdyfwdkUonf ukvm;awGudkoGif;vmykHESifh t*Fvdyfvkyfxm;aom


vl0ifvlxGufOya'taMumif;udkajymaeavonf/ ocifpdk;\ qdwfom;yef;uefukefavNyD/
qdwfom;ukefawmhrSm olrSmxm;aom MuufoGefye;fuefa&mufvmavonf/ olonf
MuufoGefyef;uefxJodkU ,cifenf;wl iHjym&nfESifh c&rf;csOfoD;aqmhpfwdkUudk avmif;xnfhNyD;
onftwdkfi;pm;aejyefavonf/ olpm;pOf udkodef;azu pum;qufajymaeay\/

]]ukvm;-Armt"du&kPf;jzpfvmawmh b,fhavmufypönf;awG ysufpD;qkH;&IH;ovJMunfh/


b,fhavmufvlawGaoovJMunfh/ ckxdt"du&kPf;rSm vl165a,mufaonyD; 'Pf&m&ol 818a,muf
jzpfw,f/ 'g[m pm&if;aumuf &oavmufjzpfw,f/ tpdk;&u b,folUememESdyfpufovJ MunfhOD;/
t"du&kPf; taMumif;jyKNyD; ocifawGtrsm;BuD;udk zrf;w,f/ bkduav;u wkdUArmtpnf;t&kH;
twGif;a&;rSL; ocif&Sdeftzrf;cH&wm Munfhygvm;}}

udkodef;azu vufzuf&nfaomufaeonf/ ocifpdk;u ajymjyefavonf/

]]tcsKyfrSmawmh "e&Sifpepf&Sdae&if vlrsKd;a&;t"du&kPf;wdkU bmoma&;t"du&kPf;wdkUqdkwm &SdrSmyJ/


bmjzpfvdkUvJqdkawmh "e&SifpepfqefUusif wdkufzsufMuwJU ypönf;rJUrsm;? tvkyform;rsm;?
qif;&Jom;rsm;udkvrf;vJGa&mufatmif wrifzefwD;ay;&w,f/ aoG;cJGay;&w,f/ 'Dawmh usKyfwdkUu
aoG;cJGrcHzdkU ta&;BuD;w,f/ vrf;vJGra&mufzdkU ta&;BuD;w,f/ OD;vnfrokef "e&Sifpepfudk
tjrpfygjzKwfypfzdkUomvdkw,f/ 'grS vlrsKd;a&;t"du&kPf;awG bmawG csKyfNidrf;yaysmufoGm;rSmyJ}}

xdktwGif; oli,fwpfa,muf0ifvmNyD; ocifpdk;ESifh udkodef;azwkdUtm; udkEku tac:vGwfonf[k


ajymavonf/

olwdkUonf cyfjrefjrefpm;aomufMuonf/ ocifpdk;u olUpmtkyfxJwGif nSyfxm;aom wdkUArmtpnf;t&kH;rS


xkwfjyefaMunmonfh ukvm;ArmwkdUonf t"du&kPf;udka&Smif&Sm;í oifhjrwfpGmaeMu&efESifh
e,fcsJUt*Fvdyfudk nDnGwfpGm wdkufxkwf&ef pmwrf;tcsKdUudk uRefawmfwdkUtm; ay;avonf/ udkodef;azurl
e*g;eDpmtkyftoif; aMumfjimpm&Gufrsm;ESifh toif;0ifykHpHrsm;udk ay;avonf/ xdkUaemufolwdkUonf
qef;uaz;teD;wGif wnf&Sdaom e*g;eDpmtkyftoif;wdkufxJodkU 0ifoGm;Muavonf/ udkEkum; ]e*g;eD}
pmtkyftoif;udkwnfaxmifNyD; udk,fwdkif OD;pD;vkyfudkifvsuf&Sdav\/
uRefawmfonf udkodef;azay;cJUaom e*g;eDpmtkyftoif; aMumfjimpmudk zwfaeavonf/

e*g;eDpmtkyftoif;

ArmjynfwGif qif;&Jjcif;? a&m*gxljcif;? ynmrJUjcif;rsm; xllajymaeav&m


xdkraumif;qdk;&Gm; okH;yg;udk y,fazsmufEdkifaomynmESifh y,fazsmufNyD;vQif
vlwdkif;vlwdkif;\ vGwfvyfa&;? wkd;wufa&;? Nidfrf;csrf;a&;udk tajccHum
acwfopfwpfckwnfaxmifEdkifrnfh ynmrsm;udk e*g;eDpmtkyftoif;u ay;vsuf&SdNyD/

oifonf toif;om;tjzpfjzihf0ifí xdktoif;\wm0efrsm;udk 0dkif;0ef;ulnD


aqmif&Gufygavmh/

uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;uxkwfa0aom t"du&kPf;qefU usifa&;pmwrf;udk


urm&Gwfocifrsm;ESifh &yfrd&yfzwdkU\ tultnDjzifh xyfrH&dkufESdyfNyD; wpfqifha0iSavonf/
aumvdyfausmif;rSmvnf;aumif;? urm&GwfrSmvnf;aumif;? e*g;eDpmtkyfoif;aMumfjimrsm;a0NyD;
toif;om;pkavonf/ tvkyftudkifr&Sdaom udk<u,f? ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkrif OD;av;jrifh?
yifpifpm;0efaxmufBuD; OD;az? jrefrmpm*kPfxl;wef; rjrifhOD;paom rdwfaqGrsm;udkyif pwifí
e*g;eDpmtkyftoif;0iftjzpfodkU oGwfoGif;&ayonf/

rMumrD e*g;eDpmtkyftoif;rS udkodef;aza&;aom ukvm;-ArmwdkufyGJ pmtkyfuav; xGufay:vmavonf/


udkxGef;at;? udkxGef;a&T? udkxGef;tkH? ocifwifarmif? udkatmifqef;? udkb[def;? ocifxdef0if;? udkEkESifh
udkAaqGwdkUu xdkpmtkyfi,fudkaxmufcHí wm0efyl;wGJ,laMumif;udk awGU&onf/ urm&Gwfü jrefrmydkif
ukefpkHqdkifzGifhyJwpfck&Sd&m uRefawmf\ aqmfMocsuft& qdkif&Sifu xdkpmtkyfuav;rsm;udk0,fí <uvmaom
y&dowftm; a0iSavonf/

uRefawmfum; tawmfwdk;wufvmNyD[k qdkEdkifygonf/ aMumufaMumuf&GHU&GHUjzihf ocifvdkvm;oljzpfcJUonf/


qkwfuefqkwfuefESifh ocifaemufvdkufvkyfcJUonf/ 0g;vkH;acgif;vomonfhyrm wpfa,mufcsif;
ESpfa,mufcsif; ocifw&m;a[mcJUonf/ ,ckrSmrl wuf<uaom ocif0g'jzefU orm;?
pnf;&kH;a&;orm;jzpfvmavNyD/ tpu ukvm;-Armt"du&kPf;udk rBudKufaomfvnf; bmrQrvkyfwwfbJ
vufydkufMunfhaecJU&onf/ aemufwpfqifh ukvm;rsm;tMum;wGif taeusyfaeaom Armrsm;udk0ifu,fcJU
onf/ ,ckawmh ukkvm;-Armt"du&kPf;udk pepfwus qefUusifNzdKzsufaeavNyD/

uRefawmfum; tawmfwdk;wufvmNyD[k rqdkEdkifygoavm/ /

15

uRefawmfhwGif ajymif;vJcsufrsm;

pufwifbmvqef;pwGif ukvm;Armt"du&kPf; xyfrHjzpfyGm;vmonfqdk vQifyif aumvdyfausmif;udk


ydwfypfvdkufavonf/ tcgwdkfif; oDwif;uRwfausmif;ydwf&ufrSm wpfvwmrQ&Snfaomfvnf; ,ckESpfwGif
ESpfvausmfMumavonf/ ausmif;ydwf&ufwGif uRefawmfonf tdrfrjyefay/
trSefpifppftdrfjyefzdkUxdkufvS\/ t"du&kPf;awGjzpfyGm;aeojzifh &efukefrSmae aom uRefawmfhtwGuf
rdbrsm;&wufrat; pdwfav;MurnfrSm rkcsjzpf\/ om;jzpfoludk olwkdUtem;&SdapcsifrnfrSm rkcsjzpf\/
uRefawmfonf rdbrsm;xHodkU uRefawmfhrSm ab;roD&efrc at;jrvsuf&SdygaMumif;? uRefawmfhtwGuf
pdk;&drfzG,fwpfa&G;om;rQr&SdaMumif;? vmrnfhbDatpmar;yGJ wGif bmomwdkif;ü trSwfrsm;rsm;ESifh
atmifjrif&ef BudK;pm;ae&aomaMumifh tdrfjyeftcsdefrjzKef;vdkawmhaMumif;? odkUrS
zcifBuD;&nfrSef;xm;onfhtwdkif; tdkifpDtufpfjzpfEdkifrnfhtaMumif;rsm;udk pma&;om;ay;ydkUvdkufavonf/

uRefawmfum; rsm;pGmajymif;vJcJUavNyD/ 1963 oydwftwGif;u olrsm; oydwfarSmufaepOf uRefawmfonf


tdrfokdUjyefí pmusufaecJU\/ ,ck 1938ck ukkvm;Armt"du&kPf;twGif;wGif trsm;aomausmif;om;wdkU
tdrfjyefMupOf uRefawmfum; wuúodkvfausmif;om;rsm;or*¾? wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh e*g;eDpmtkyftoif;
e,fedrdwftwGif;rSm aysmfarGUum &efukefrSmyif qufaeavawmh\/

onfhjyif ajymif;vJcsufrsm;vnf;&Sdao;onf/ Oyrm awmfovif;? oDwif;uRwfvrsm;odkUwdkif


a&mufvmav&m rdk;yg;pjyKvm\/ rdk;tkHUndKrIdif;aom aumif;uiftpm; ta&miftrsKd;rsKd;ESifh ykHoP²mef
trsKd;rsKd;udk aqmifaeaom wdrfawmifwdrfwdkufrsm;udk awGUjrif&pjyK\/ cgwdkif;qdkvQif uRefawmfonf
,if;wdfrfawmifwdkU\ qef;jym;rIESifh crf;em;rIrsm;wGif tvSudkxkwf,lí cHpm;arGU aysmfaewwfayonf/
wdrfrsKd;pkHta&mif[yfojzihf wpfrsKd;vSaeaom obm0ywf0ef;usifudk a&mifrsKd;pkHyGifhaeaom yef;rsm;ESifh
,SOfMunfhaewwf ayonf/ wdrfrsm;ESifhtwl uRefawmfhpdwfonf vGifhysHaewwfayonf/

wdrfndKrdv’m? wdrfplumESifh

wdrfjyma&m,Suf? r&ef;zufí

wdrfoufwHa&mif? t0gaygif0,f

arSmifcJUwpfcg? jymcJUwcsKdU

ndKcJUwpfvD? &DcJUwpfzkH

rIefcJUwpfcsuf/

.....

,k*efxufu

av;bufvkH;NcKH? wdrf*VKefvnf;

e*g;&kHa<uU? &efcsif;awGUaomf

cdk;aiGUvTwfNydKif? *kPfcsif;qdkifcJU

paomuAsmrsKd;wGif arGUavsmfMunfEl;aewwfayonf/ arGUavsmfMunfEl; &mrS i,fpOfu


0guRwfyGJtawGUtBuKHrsm;udk vGrf;aewwfayonf/

]]v0guRwfonf? qef;vwfcg

vlU&GmyJGobif? qDrD;wefaqmif

yef;axmif xD;BuD;ysifí
oifykef;wif wef;jAufcuf

tVoDESifh yOöoDudk? tnDapmifhokH;rSwfí

'ge0wf pGefUBuHvSL

rif;yGJobif? NrdKUjyifwcsKdUvlu

oDZm[l aomuf>yef;>yef;

aumif;rIvufaqmif? xrif;axmifudk0efí

tHUazGrItoHcsKd? vufckyfwajzmufajzmuf

jcif;aumuf oHNydKifqdkí

tvdkvdkaomaom&k? 0guRwfobif

aysmfrIqifonf? vl&SiftpkpkESifh

,pf0rItdtHum? wcsKdUuvnf; wcsKdUqJonf

wcsKdU&kdUu &efcdkuf&Smí? wcsKdUom ypfwifukef

ydefaygifc&m? pnf'kyÜgESifh? ywfomNrdKUvkH;NcHrQ

rNcDrlywÅvm;? apmif;nSif;NyDaom wl&d,monf

vlU&Gmobifrsm;ESifh? waomaom xrif;axmif

vIdifulxGufxm;? bk&m;yg;a&mufatmifwnf;

BuD;aqmifonf tpkpk? om"kBuHBuH? aeUrnHonfh

toHw&k&kESifh &TifaysmfrI toG,foG,f}}

(&cdkifpmqdkawmf OD;umAsef)

þodkUaom pmayrsm;udk zwf&INyD; awm&Gm\ om,maysmf&TifzG,faumif;ykH udk OmPfikHqifjcifrdNyD;


awmolawmifom;onf avmuvlUbkHwGif tauseyfta&mifh&JqkH;? taysmfqkH;oljzpfonf[laom
tqdkudkaxmufcHaecJUay onf/

,ckrl ,if;odkUaom arGUavsmfMunfEl;rI? vGrf;rIESifh auseyfrIrsm; uRefawmfhpdwf0,f cef;ajcmufoGm;ovm;


atmufarh&ayonf/ tu,fíom rjrifhOD;wnf;[laom jrefrmpmay b@mpdk;BuD;ESifh r&if;ESd;ygvQif
xdkpmayrsKd;udk wl;wl;cg;cg; ypfy,frdaumif; ypfy,frdayvdrfhrnf/ ,cktcg uRefawmfonf
wdrf&J&Jawmufonfxuf wdkUArmtpnf;t&kH;\ vuf&kH;wyfrsm; &J&Jawmuf onfudkom MunfEl;vdkonf/
csD;usL;vdkonf/ vuf&kH;wyf &J&Jawmufonfudk zJGUEGJUaom oDcsif;oHrsm;om wu,fhem;0ifyD,HtoH?
wu,fhuAsmt&omudk ay;Edkifonf[k xifavonf/ em;axmif/

]]&J&Jawmuf wdkUArmajr

owdÅcJawG

&mZ0ifxdk;avmufatmif pGefUay?

Armhvuf&kH; wyfawmfom;ay/

tmZmenfaoG;awG?

t&dk;aMuaMu?

wkdUajy? wdkUajr/

acwfaqG;udkajymif;jyef?

wufacwfudkpDrH?

wdk;wufatmif pdwfoef/

nDapaemf

ppf&Jarmf/

csDwufMupdkU wlaysmfaysmf?

b,fnm b,fnm/

Armajy? igwdkUajy?

Armajr igwdkUajr?

cifcifrifrif? trsKd;udkapmifhMu?

b,fnm b,fnm

(onfcsdefcg) Armajy

ZmwdaoG; ta&mifwifap/

Armqdk *dkPf;*Ppdwf aysmufzdkUawmfNyDav}}


(wdkUArmtpnf;t&kH;rS xkwfaom Armhvuf&kH;wyf ppfcsDoDcsif;)

,cktcg uRefawmhftm; awmvufaus;&Gm\ pdrf;vef;om,maom &Icif;xuf awmolawmifom;wdkU\


ausmrJGjcif;u vTrf;rdk;aeavonf/ om,mnif;aysmif;aom yavGoHxuf b0tajctaeudk rauseyf
nnf;nLqlyloHu vTrf;aeavonf/

xdkUaMumifh-

]]v,form;vkyf&? r[kwfpGckcg?

rEkóvlU&GmrSm? rIromEdkifbJ/

uRJ-EGm;aps;wif&mrSm? cGmvQmemoif;uweJ/

rsKd;pyg;wdk;wuf&mrSm? NyKH;&uf&SmEdkifbJ?

eef;AGuf&mtdkZmrjzihf? ,dkifvJzdkUBuKHvm?

tdrfaxmifpkHbufypönf;[muvnf;? EIef;opfenf;av;qwufyg?

a&S;uESifh pufygvQif? oGufoGufcgjrihfwdk;vdkU?

]trdk;}ESifh]tzm;}udkac:? ,rf;a,mifvdkUatmf?

v,fcif;u pyg;tay:rSm? odMum;aemf r aumif;&JUav;}}

(a&;oltrnfrod? 1921ckESpf ol&d,r*¾Zif;wGif awGU&onf/)

[laom aw;xyfrsKd;onfom uRefawmfh&ifwGif yJUwifcwfEdkifayonf/

]]wdkUArmwdkif;jynf? v,form;rSeforQ? vlwdkif;toufocif/

ezl;ay:vufwif awG;Munfhawmh aus;Zl;&Sif/

oem;nSmyg v,fawG"e&Sif?

tpdk;&"e&Sif? csKyfcs,fykHrqifjcif?

epfematmif OmPfeDxGif?

ouúm,qdkwmvnf; rjrif?

v,fawG uRJawG EGm;awGyif?

udk,fydkifjzpfzdkU enf;udkxGif?
rdrdudk,fomtm;udk;rS vGwfvyfzdkUjrif?

vQmwpfacsmif;ESifh vla&mif;wJUacgif;awGawGU&if?

ESpfxyfqvHwif?

nDnm&if jynfom,m?

wdkUv,form; e,fwdkif;wGif?

tpnf;ta0;wGif?

rdk;ukefawmh pmzwfzdkUjyif okdUrSjrif?

0dkiftrfbD ocifwif?

nDnmatmif pDpOf?

EId;aqmfwJU owday;uAsm,Of}}?

(0dkiftrfbD ocifwifa&;aom awmifolv,form;oDcsif;)

þoDcsif;rsKd;udkMum;&vQif em;pdkufaerd&kHru EIwfuvnf; wdk;wdk;uav; vdkufaerdavonf/

pme,fZif;rsm;wGif rif;qdk;rif;npfwkdUtm; oa&mfuavmfxm;aom uAsmrsm;awGUvQif


rSwfpkrSmxnfhxm;wwfavonf/

Oyrm- wuúodkvfEG,fpdk;a&;í b*srf;umwGef;jzifh o&kyfazmftyfaom trwfvc taMumif;uAsmuav;-

]]tiwfoif;ygbd? rwfrif; udk,fpm;vS,fwkdU? tcsKdqG,f vdkzG,f pum;awGESifh? pm;Muaygh wdkif;jynfaiG/

ZGwfr&SufEdkifbl;? vTwfwufum pm;rmefzDMu? [efuNyD vpmaMu;&,fvdkU? Munfat;pGm tom,laygh?


csLjymjzL usKyfwdkUrGJayr,fh? qif;&Jolya'omu? acRumav olwdkUpm;r,fwJU? tm;&ygay/

rwfr[kwf&ifv? AsyfpkwfrSm xrif;&nfESifh? tmomajy avG;r,fhrsKd; awGu? *kPfNzdK;um udk,fpm;vS,frdkU?


[dkw,frSm aysmfaysmfjrL;EdkifzkdU? pdwful;jzihf ,Of&Smav? wdkUaiGuJGU rwfrif;/

wm;rNyDbl;? pm;0vQif NrdeftDvdkU? ZdrftqD&pfum tdyfygvdrfh? rGwfodyfol jynfrSmqlawmh


ukvm;jzLrif;xHBudKUEdkifzdkU? qdkU [JUtyif;/ /

(1938ckESpf r*¾Zif;wpfckrSm awGU&onf)

armifxifa&; bkH&kHuAsmudk atmufygtwdkif;awGUEdkfif\/

1/ q,ftdrfacgif; acRt&H?
ESpfvkH;jyL;aoewfxrf;ygvdkU? awmvrf;ujyef?

vufpGJwJU Oya'vSef? [efyefESifhav;?

aus;&Gmtuf trIayGw,f?

12-axG oHpkHwD;ygvdkU?

olBuD;wJUav;/ /

2/ vlcGefawmftvGwfxm;vdkU?

q,ftdrfpm; ydkiftajc?

Muuf0dkif;qdk vufudkwdkUygAsmh?

rl;vdkU&,fae?

uGrf;zdk;aiG a0pkuJGU &atmifawmif;?

Oya' igrwwfaomfvnf;?

rIayGatmif &GmudkywfEdkifiJU?

b,fZmwf b,fvdkcif;vdkufr,f?

rif;tdrfq,facgif;/ /

3/ owÅdqdk bmr&Sdaomfvnf;?

rdkufygbd ighudk,f?

acG;rSefvQif vlrrSwfygbl;?

&dkufwwfolAdkvf?

rl;w,fa[h &J&ifqdk]rat}udkaumfqJ?

vufxdyfudk tazmfxm;wJU?

awmom;wJUbJ/ /

(1938ckESpf? BuD;yGm;a&;r*¾Zif;)
ocifudk,fawmfrIdif;\ av;csKd;BuD;rsm;udk txl;pGJvrf;ESpfoufonfudk um; txll;ajymzdkUyif
vkdrnfrxifyg/

AsL&dkua&pdDtpdk;&udk wefckd;r&SzdkU oydwfarSmufykH av;csKd;BuD;-

ZrÁLxdkajrr[DrSm wefckd;&Sí vif;cJUwJU? ]AsL&dkua&pD} tpdk;& oeif;udkjzihf? olcdk; "jrudk


nSOf;ovdky e&if;aemufzJU aMumufwJUp&m? tdkuG,f trsKd;rsKd; jrefrmhtoif;awGu?
*dk;*dk;*G*G ykvif;awGeJU? twif; arSmufr[JUvdkU aygufyuJGUwpfcg? aMomf-]yOöoDv}&JU
tjyif? tpOf MunfjrapzdkU? tV*ÐrQwJUtjyif? tMuif þurÇmhte,fe,f ][krf;&l;}qdkwJU
acwfudkjzifh? Munf&TifpGmarwÅmESifh okH;r,fhjyif? ____ [dwf[efaumif;pGm
orÇmarmufcsifawmh? odyÜHausmif;rSm ,Mwmtavsmufayxifh? oydwfoH aumif;pGm
wpfcgwpfcg arSmufcsdefrdkU? ____&kH;cef;rSm? bkef;wef;tmPm ESifh?
a&TorÇmawZmNzdK;aeMu? pdk;&ol ]AsL&dkua&pD}ujzihf? vlawGnDnD rqufrqHjcif;&,fESifh
wdkif;&if;oljA[®pdk&fydkuf&ifjzihf? ]udk,fBudKuftkyfcsKyfenf;}awGESifh
acwfBuD;om,mpnfyifvdkUrdkU? urÇmyx0D0if ta&SUbufwpfjcrf;rSmjzifh? jrefrmjynfwpfcGif
wpfaeUxuf wpfaeUvQrf;ygvdrfh? udef;cef;wm&m ]Munf} ay:NyDavrdkU? ]'Darmfua&pD}
r[mor,wGifjzihf? rMum rMumqGum xumxum awmif;Muayawmh? tr,frif;
a'gif;ZrÁLtar jrefrmh wpft*FgrEGrf;cJUayordkU? aMomf- wpfaomif;,lZemwGifjzihf?
taMumif;rlvt&Snfor,qDu? awZtMuif orÇmtpGrf;awGESifh? tdkuG,f
taumif;[lorQ aZ,r*Fvmyef;/

(1921ckESpf? ol&d,r*¾Zif;)

xdkav;csKd;BuD;udk rpöwmarmifrIdif;b0 1921ckESpfu a&;cJUNyD;? xdkacwfu


EdkfifiHa&;tajctaeo&kyfazmfcJUonf/ xdkacwfu awmif;qdkcsufrsm;udk wifjycJU onf/ ,ck
uRefawmfwdkUacwf 1938wGifum; ocifudk,fawmfrIdif;tjzpfjzifh wuúodkvfor*¾toif;ESifh
a'gif;tdk;a0r*¾Zif;BuD;bGJUtvFum r*Fvmav;csKd;BuD; udk oDqdkum uRefawmfwdkU\ tajctaersm;udk
wifjyjyefavNyD/

aMomf- txufe*dk&fu ysufNydKvdkUuscJUwJU? ueufy[dk&fyv’if vufpt<uif;ayxifh?


wuúodkvfobif or*¾toif;qDu? tquforw toif;awGeJU? Mwif;e0if;
aumif;rsKd;taxGaxG tdkuG,f? xufruG twif;a[hvdkU? tuGufusus eif;eif;NyD;?
cuforQ&Sif;ayrnfh owif;]a'gif;tdk;a0}/ / ____aMomf tkyfcsKyfa&;awGuvJ?
&Iyf&IyfaxG;axG; tjynfjynfBuKH;NyD;awmh? yx0DESpfvkH;u tpftDqkH;qdkwJU tqDwkH;t&om
0pGmpm;csdefrdkU? t&kyfuav;awG jynfzkH;csumxm; aomfvJU? nDwkef;or,tcgrsm;u?
urÇmhurÇm<um;cJUwJU ArmhArmom;awG&JU wkdUArmajr/ wdkUArmtarGrdkU
tEdkifr,laypaumif; ]tdkuG,fh} wkdUArmjynfrSmjzifh wkdUomaer,fvdkU rqdkifolawGarmif;//
____awmifpOfppfudkif;wGifjzihf acsmifjrifwdkif;rSm armif&ifrIdif;BuD; Adkvf0ifcHvdkUrdkU?
[dkt&if,ref rufrdonf orxwpfrsKd;ayy? zkdyv’ifysHrSm t*¾d& &uf&SdorQxdk;&mu?
trsKd;bmom omoemiHUaywnfh? wyJUocif ]av;armif} ]Apdef} uav;wdkUESifh?
jrefrmhtcsdefa&G;um atmifajreif; ra[hvdkU? awmifajctqif;rSm aerapmif;rDy a&Ta'gif;
]tdk;a0} r*¾Zif;qDu? tqufruif;wJU oHo&mrSm? wyJUt&if;&JU pHyrm
&G,f&nf&Smt,f'Dwm ]armifndKjr}&JUjyif? aMomf ArmhtwGuf r&orQ yGufruGqdkwJU?
or*¾OuúX ]armifb*srf;}wkdUudk? "Z*¾okwft& aMomifwzGzGref;&mu? atmifZ,yef;
anmifoajyEkcsdefrawmh? aemifjrefrmhpmwrf; ]armifa&TEk}&,fvdkU? atmifaZw,k
>rufrqkH;Edkifr,fhjyif? wufbkef;BuD;q&m ]odef;az}uav;wdkUudkjzifh ,drf;raoG
udef;aoa&G;vdkufuJU? ta&;&SdvQif t&may:?Mua&mh? q&mtausmftarmf
a,m*Du0d&,fu? urÇmrSmaomf ta[mnD\ rnD\ awmqDuMunfhvdkufawmh?
jrefrmraemf aumvDrdcsdefrdkU? aZm0DxdwuGufrrSdef arSmifrndKUrlí? avmuD\jyu©'defrSm
ajymifordkUomy? tkd-azarmifwif&JU atmifrQKdUtvSJU txuf[dk,cifuuJUodkU?
ueufy[dk&f ajymif;&rSmu? aemifodkUwuJU atmifzdkUwyJUawGeJU aMomf.... armifwdkU&JU
wuúodkfvfocifausmif;/ /

ocifudk,fawmfrIdif;onf oludk,fwdkif ocifjzpfvmcJUovdk uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;tm;vnf;


ocifjzpfvmap&ef ac:vsuf&Sdayonf/ ocifudk,fawmfrIdif;onf aumvdyfausmif;om; rD;yGm;uav;rsm;udk
ocifrD;awmufuav;rsm;jzpfapvdkonf/ q&mBuD;onf aumvdyfrD;yGm;uav; rsm;ESifh
txl;a&pufqkHonf[k qdkEdkifonf/ 1920-yxrausmif;om;oydwf? 4if;aemuf trsKd;om;aumvdyfwdkUESifh
q&mBuD;onf qufaeovdk ,ckausmif;om;or*¾acwf? tdk;a0acwf? aq;ausmif;om;acwfESifh vnf;
wpfqufwnf;wpfom;wnf; jzpfaejyefavonf/ xdkUaMumifh q&mBuD;\ pmayonf
ausmif;okH;jyVmef;csufr[kwfaomfvnf; uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm; tESpfoufqkH;
tpJGvrf;qkH;pmayjzpfaeayonf/

odkUuvdk uRefawmf\pmyarGUykH? pmayt&om&SmykH Xmeajymif;vJjcif;\ t"dyÜm,fudk uRefawmfhzcifodygvQif


oabmwlEdkifrnfr[kwfacs/ taMumif; rlum; þodkUaomajymif;vJjcif;onf uRefawmfhtwGuf
olrSef;xm;aom b0yef;wdkifodkU rydkUaqmifEdkif&kHru vrf;vTJay;aeomaMumifh jzpfygownf/

tcgwdkif;ausmif;ydwfvQif uRefawmfonf tdrfjyefvsuf tdrf&dyfwGif rdcif\tjyKtpk t,kt,udkcH,lum


uav;vkyfaewwfayonf/ ,ckrlum; aeylusJusJwGifxGufvsuf ykvdyfESifhvlBuD;EdkifiHa&;orm;
pm;zm;BuD;rsm;\ tjiLtpltaightaxhcH,lum wdkUArmtpnf;t&kH;\ pm&Gufpmwrf;rsm;udka0 aeavNyD/
rdcif\ txl;csufjyKwfauR;arG;tyfaom tpm;taomuf tpm;? ocifacgif;aqmifBuD;rsm;\
aemufvdkufvkyfí wpfcgpm; q,fjym;wefxrif;ESifh wif;wdrfae&avNyD/

tcgwdkif; ausmif;ydwfvQif &Gmjyefí wpfaeUvkH;tdrfjyifrxGuf? pmzwfvdkuf?


tdyfvdkufvkyfNyD;naeapmif;aomf a&rdk;csKd;? pwdkifvkyfNyD; vrf;avQmufxGufonf/ &Gmol&Gmom;awGu
aumvdyfausmif;om;BuD; a[hqdkNyD; txifBuD;wpfcJGom;ESifh 0dkif;MunfhMuonf/ EIwfqufMuonf/
a&uefay:wGif tdk;&Gufum a&cyfvmMuaom &GmoltysKdacsmrsm;u ]0efaxmufavmif;}? ]ta&;ydkifavmif;}
BuD;tjzpfjzihf rsufvTmyifhí r0HUw0HUMunfhMuonf/ uRefawmfu NyKH;MunfhvQifvnf;aumif;?
NyKH;íEIwfqufvQifvnf;aumif; olwdkUcrsmajymírNyD;Mu/ ,ckrl uRefawmfonf vkHcsnfwdkwkdESifh
yifeDwdkufykH 0wfí 0g;zwfOD;xkyfaqmif;um &efukefNrdKUvlpnfum;&mrSm avQmufaeav&m ]ocifaygufp
axmifajcmufv}tjzpfjzifh 0dkif;MunfhaeMuavNyD/

okdUuvdk ajymif;vJaeojzifh uRefawmfonf aemifw&oavm/ 0rf;enf;oavm/ aemifwr&? 0rf;renf;/


udk,fhudk,fudk,f csD;usL;rdonf/ igvdkvl ZrÁL&Sdao;ovm;[k BuKH;0g;rdonf/ aysmfvnf;aysmfrdavonf/

okdUuvdk ocifaygufptjzpfjzihf aysmfaewkef; jAKef;qdk urÇmajrBuD; aygufuJGNyD; ay:xGufvmovdk


uRefawmfhzcifBuD; ay:vmavonf/

trSefrSmawmh zcifBuD;qdkufa&mufvmjcif;onf uRefawmfhbufu MunfhvQifom tHUMozG,fjzpfonf/


rdbrsm;bufu MunfhvQifum; pdk;pOf;rQtHUMo zG,f r&Sdyg/ wpfjynfvkH; tkef;tkef;uRwfuRwf?
qlqlylyljzpfaeaom þukvm;Arm t"du&kPf;tcsdef raeomojzihf ausmif;ygydwfay;vdkuf&aom tcsdefü
rdbrsm;onf rdrdom;udk olwdkUtem;rSmom aeapvdkayvdrfhrnf/ rsufuG,frSmqdkvQif
b,fenf;ESifhrQpdwfrcsEdkif? trsKd;rsKd;awG;í pdk;&drfylyefrnfrSm "r®wmomwnf;/ uRefawmfu
olwkdUpdwfat;atmif a&;vkdufaompmonf yJavSmfzdk rD;awmufrD;vQHxJusonfh a&wpfpufrQom
&Sdayvdrfhrnf/

uRefawmfonf uRefawmfhtazukd jrifvQifjrifjcif; xdwfceJjzpfoGm; ayonf/ tazh"mwfudk


odxm;NyD;jzpfojzifh uRefawmfhudk aumvdyfausmif;om; jzpfaeNyDrdkU r&dkufrESufonfhwdkifatmif
qlawmhylawmhrnf? rJawmhrmefawmh rnf[k wef;xifvdkufayonf/ odkUaomf tazum; rqlryl?
rBudrf;rarmif;bJ ndKrnf; nId;EGrf;aom rsufESmjzihfom Munfhaeavonf/ xdktrlt&monf
uRefawmfhpdwftm;rsm;pGm xdckdufapygonf/ tazhudkacsmh&ef pum;p&Sm& awmhonf/

]]tazuvnf; pmav; bmav; a&;vdkufa&maygh/ a&;vdkuf&if uRefawmfblwmudk vmBudKrSmyJ}}

]]ighbmom igvmwwfom;yJ}}

aemufxyfpum;qufp&m cufoGm;avonf/ uRefawmfhtazonf xdkpum;udkwkdawmif;rmausmpGmajymNyD;


uRefawmfhtm; wpfudk,fvkH;NcHKí Munfhaeavonf/ xGDceJ wHawG;axG;vdkufawmhrnfh trlt&may:aeonf/
uRefawmfhocif *dkufudk rowDaeoavm/ tawmfMum wpfa,mufESifh wpfa,muf pum;rajymbJ
MunfhaeMuonf/

uRefawmfu t&JpGefUum pum;pvdkufjyef\/

]]uRefawmfay;vdkufwJUpm &w,fr[kwfvm;taz? uRefawmfhtwGuf bmrS rylaeygeJUqdkaerSyJ}}

tazonf oufjyif;csvdkufonf/ 4if;aemuf ab;odkUxGDceJ wHawG;axG;vdkuf\/ uRefawmfhrsufESmay:odkU


axG;yufvkdufjcif;r[kwfí awmfygao;\/

acG;rsKd;bmem;vnfovJ/ rdbvkyfwJUvlawGrSm b,favmufyl&ovJ od&JUvm;/ rif;tarqdk&if rif;twGuf


tdyfvdkUawmif raysmfbl; od&JUvm;}}

uRefawmfonfrsm;pGmyif 0rf;enf;oGm;ygonf/ tdrfrjyefrdwm rSm;avjcif; [kyifaemifw&vmygonf/

þpum;udkajymNyD;aemuf uRefawmfhtazonf a&rdk;csKd;NyD; c&D;yef;vm aomaMumifh tyef;ajzaeavonf/


tjcm;pum;odkU rul;Muawmhay/ odkU pum;rul;ojzihfvnf; uRefawmftxl;pdwfoufom&m&ayonf/
taMumif;rlum; uRefawmfonf tdkifpDtufpfavmif;vrf;aMumif;rS aoGznfNyD;
]ocifaygufpaxmifajcmufv}b0okdU a&mufaeaomtaMumif;odkU pum;pyfrdrSm
txl;pdk;&drfaomaMumifhwnf;/

uRefawmfonf zcifBuD;pdwfajy&ef 0wfBuD;0wfi,frsm;jyK\/ ajcqkyfvufe,fjyK\/


tauR;tarG;vdkavao;r&Sdatmif {nfhcH\/ 4if;wdkUxuf ESpfodrfhauseyfzG,f&mum; aemufaeUeHeufwGif
a&Twd*kHbk&m;odkUydkU&ef pDrHvdkufjcif;aywnf;/

aemufaeUeHeuf bk&m;oGm;Muaomtcg uRefawmfonf yifeDwdkufykHtusÐudkyif 0wfvmonf/


tazuydk;tusÐbmvdkU r0wfovJ[k ar;&m-
]]ckukvm;Armt"du&kPf;tNyD;rSm vlwdkif;0HomEkpdwf"mwfawG wufaeMuw,f/
zsifyifeDtusÐwdkif;&if;jzpfawG odyf0wfaeMuw,f/ NyD;awmh &efukefNrdKUrSm ArmqdkifawG
trsm;BuD;ay:vmw,f/ NrdKUxJus&if tazjrifygvdrfh r,fAsm}}

]]tif; aumif;wmayghuGm? udk,fhwdkif;&if;om;jzpf tm;ay;wm wdkif;&if;om; qdkifxGufwm[m


aumif;wmyJa[h}}

uRefawmfonf 0HomEkpdwf0ifvmaom tazhtwGufrsm;pGm 0rf;omtm;& jzpfoGm;avonf/

uRefawmfonf tm&ftD;wDbwfpfum;ay:odkU wufrnf[k [efjyifaeaom tazhtm; Armbwfpfum;qDodkU


ac:oGm;&if;-

]]tJ'Dum;BuD;awGu wdkif;&if;om;ydkif r[kwfbl;/ Armydkifbwfpfum;udk pD;&atmif taz/


tm&ftD;wDum;BuD;awGavmufawmh Zdrfr&Sdbl;/ odkUayr,fh udk,fhwdkif;&if;om; tm;ay;wJUtaeeeJU
tqif;&JcHwmaygh taz&m}}

Armbwfpfum;wpfpD;wGif 0ifxdkifMuonf/ '&dkifbmu um;udkpufEId;xm;Nyd; py,f,mu-

]]xGufawmhr,f vdkufrvm;q&m/ [dk; [dk;vdkufr,f? vdkufr,f? vdkufrvm; t&mBuD;/ t&mBuD;uawmh


b,fvdkufrvJ? tm&ftD;wDom vdkufrSmaygh/ a[m axmifuJBuD;wpfa,muf vmaeNyD? vdkufrvm;axmifuJ}}
ponfjzifh atmf[pfum vlac:aeavonf/ tawmftoifh vljynfhavNyD/ tm&ftD;wDum;ESpfpD;yif
xGufoGm;avNyD/ uRefawmfwdkU bwfpfum;um; rxGufao;/ wpfa,mufu ]]rxGufao;bl;vm;}}[k ar;&m
'&dkifbmonf um;udka&SUwdk;aemufiif vkyfaeavonf/ py,f,mu ]][dk; [dk; rxGufeJUOD;? [dktpfrav;u
vdkufr,fwJU}}[k jzef;oef;íatmfaeavonf/ olajymaom tpfrav;udk uRefawmfwkdUrjrif&/ um;udkum;
a&SUwkd;aemufiif vkyfaejcif;aMumfih zifxdkifckHESifh zifBudwfe,faeí zifem&kHru rxGufEdkfifí
pdwftaESmifht,Sufrsm;pGm jzpf&avonf/

uRefawmfhtazu ]]rif;wdkif;&if;om; tm;ay;&wm redyfygbl;uGm}}[kyif nnf;pjyKavNyD/

twefMumrS py,f,mu ]]ckd;vdk;}}[k trdefUay;vdkufaomaMumifh um;xGufavonf/

]]aemufu um;rvmao;bl; vSdrfhq&mvSdrfh}}[k py,f,mu trdefUay;xm;ojzihf um;onf


jznf;jznf;uav; vSdrfhaeavonf/

xdkUaemuf a&SUem;rSmvljrifaomaMumifh py,f,mu ]]qGJqGJ}}[k trdefUay;jyef&m '&dkifbmonf


cyfjrefjrefarmif;jyefavonf/ aemuf tm&ftD;wDudk ausmfwufEdkif&ef twif;tjrefarmif;jyef&m
uRefawmfwdkUrSm toufudkzufESifhxkyfxm;Mu&avawmh\/

twif;armif;aepOf py,f,mu-

]]a[h a&SUem;rSm Zdk; Zdk;}}[k owday;vkduf&m '&dkifbmonf jAKef;ceJ b&dwftkyfvkdufav\/ c&D;onftm;vkH;


,drf;xdk;NyD; ckHay:rS pOfusroGm;atmif renf;xdef;xm;Mu&avonf/

odkUuvdk udk,fpdwfESpfyg;rsm;pGmqif;&JNyD;aemufrS odrfBuD;aps;odkU a&mufMuavonf/ bwfpfum;ay:rS


qif;Muaomtcg tazu-
]]onfhjyifpm 0HomEkcsifEkyguGm? bwfpfum;rSmawmh 0HomrEkygeJU}}[k qkH;ravawmhonf/

odrfBuD;aps;axmifhwpfaxmifhwGif 0ufNcHcwfxm;aom xDqdkifuav;rsm;udk awGUaomtcg


tazonftHUMopGmESifh Munfhaeavonf/

]]bmvJuG}}

]]xDvufrSwfa&mif;wJUqdkif taz&JU/ tpdk;&odef;xDav? nGefUaygif;tpdk;wDxGifvkyfwJU tvkyfwpfckaygh/


tpdk;&u wdkif;oljynfom; xdk;orQaiGtay:rSm 50 &mckdifEIef;tcGefawmf&w,f}}

]] uGm nGefUaygif;tpdk;&u [efrusygbl;/ tcGefaumufom ,lwwfwm? wdkif;jynfat;csrf;atmifawmh


rtkyfcsKyfwwfygbl;}}

tazhxHrS þvdktpdk;&a0zefa&;pum;rsm; rarQmfvifhcJUaom uRefawmfhrSm tHUtm;oifh&kHru


0rf;vnf;omrdavonf/

]]a[h xDxdk;&atmifuGm}}

tazu xDxdk;vdkaomaMumifh xD0ifxkd;Muonf/ tazonf twdwfwGif ]]om;tm;


bdvyfydkUynmoif&ef}}[k a&;vkdufavonf/ uRefawmfhzcif\ &efrSef;csufum; wpfqifhxufwpfqifh
wdk;ae\/ tpwkef;u q,fwef;atmif&kHom? aemuf bDatatmif&kHom? 4if;aemuf tdkifpDtufpf atmif&ef?
,ckaemufqkH; bdvyfydkUynmoif&ef/

xDqdkifrS xGufíbk&m;oGm;bwfpfum;qdyfodkU avQmufvmpOf owif;pma&mif;orm;rsm;


atmf[pfaeMuonfudk uRefawmfa&m tazyg Mum;Mu&avonf/

]]ocifESpfjcrf;uJGtwGuf ocifudk,fawmfrIdif;EIwfxGufawmhrnf qdkjcif;}}

þatmf[pfoHonf uRefawmfem;wGif;odkU oH&nfylavmif;xnfhvdkuf ouJUodkU jzpfayonf/


atmf[pfaeMuaom owif;pma&mif;orm;rsm;udk aMumifíMunfhaeavonf/ 0,fzwf&efyif owdr&/

bk&m;oGm; bwfpfum;ay:odkU wufrdMuaomtcg tazu-

]]a[h rif;tck ocifawGeJU aygif;ao;ovm;}}

uRefawmfum; b,fvkdtajzay;&rnf[k pOf;pm;r&atmifjzpfaeí rajzbJaeonf/

]]tif; raygif;eJUaemf? aygif;&if wkdUtBuHtpnftm;vkH; ysufukefvdrfh r,f em;vnfvm;}}

bwfpfum; vIyf&Sm;ojzifh uRefawmfhacgif;ndwfoGm;onf/

]]at; aumif;w,f raygif;eJU/ Munfhprf;? olwdkUtcsif;csif;uJGukefNyD? olawmfaumif;BuD;awmif xGufoGm;NyD}}

a&SUwkd;aemufiifvkyfaeaom bwfpfum;yif xGufavNyD/ uRefawmfhyg;pyfrS pum;wpfvkH;rQrxGuf/


bwfpum;onf bk&m;ajc&if;odkU a&mufonfhwdkifatmif uRefawmf pum;rajymEdkif/
tazuwpfcGef;wavajymonfudkvnf; axmufcHjcif;? uefUuGufjcif;? pGufzufjcif; wpfpkHwpf&mrjyK/
wkdUArmtpnf;t&kH; ESpfjcrf;uGJjcif;ESifh ocifudk,fawmfrIdif; EkwfxGufjcif;wGifom uRefawmfhtm&kH [lorQ
a&mufaeayonf/

apmif;wef;ay:odkU zcifBuD;tm; a&SUaqmifumac:oGm;onf/ yef;onfrsm;u qD;ac:Muonf/


zdeyfrsm;xm;cJUMuyg? uGrf;pm;Muyg? bk&m;yef;uyfzdkU tvGefvef;qwfwJU yef;awG&Sdygw,f?
qDrD;ylaZmfMuyg ponfjzihf azmfa&GpGmajymaeMuonf/ odkUMum;&aomfvnf; uRefawmfonf olwkdUtm;
pum;jzihfomru tNyKH;uav;jzifhyif rwkHUjyefrdacs/

apmif;we;fqkH;cgeD; &ifjyifawmft0odkU a&mufaomtcg-

]]a[h yef;uav; bmuav; 0,fcJUOD;pdkUuGm}}[laom zcifBuD;\ toHudk aemufrSMum;&ojzihf &yfvdkufNyD;


zcifBuD;udk vSnfhMunfhvdkufonf/ zcifBuD;rSmawmfawmfarmae[ef&Sd\/ ezl;rSacR;rsm;pdkUae
onfudkyifjrif&\/ touf&Ivnf; rSm;ae&Smonf/

nmbufu yef;qdkfifwGif0ifí zdeyfrsm;csxm;NyD; yef;0,fMuonf/ zcifBuD;vnf; tarmajzao;\/

xdktcdkuf uRefawmfwkdU0,faeaomqdkifrS yef;onfwpfOD;ESifh [dkwpfzufu yef;onfwkdUonf


ykZGefawmifyef;NcHwGif tNidrfhuvsuf&Sd&m bkef;awmfBuD;rsm;yg MunfhaeMupOf ukr®m&DtrsKd;orD;
200cefUvmNyD; bkef;awmfBuD;rsm;yGJrMunfh&ef arwÅm&yfcHoGm;aMumif; owif;udka0zefaqG;aeG;
aeMuavonf/

onfbufqdkifu yef;onf r[dk'if;u [dkbufqdkifu yef;onf rt0Stm;-

]]'guawmh umv0dygwf aemufydk;wufqkdwmvdkayghuG,f/ udk,fwdkU trsKd;orD;awG tusÐyg;0wfwmudk


olwkdUbkef;BuD;awGu 0ifwm;awmh olwkdUyGJMunfhwmvnf; udk,fwdkUtrsKd;orD;awGu wm;wmaygh [J [J}}

]]udk,fwdkUawmh tusÐyg;yJBuDKufouG,f? bkef;BuD;awGu rwm;apcsif bl;/ yJGBudKufwJUbkef;BuD;vnf;


MunfhcsifMunfhayap? udk,fwkdU rwm;csifbl;}}

]][kwfw,f tJ'guyJ aumif;ao;w,f}}

uRefawmfhtazvnf; olwkdUajymqdkaeMuoHudk Mum;onfxif\/ olonf NyKH;vsufaeonf/


taz&efukefa&mufuwnf;u onfwpfcg yxrqkH; NyKH;vkdufjcif;jzpfonf[k xifygonf/

tazonf za,mif;wdkifrsm;udkvnf; 0,f,lao;onf/

tazonf bk&m;&kyfxkawmfa&SUwGif us,favmifpGm bk&m;&Sdckd;\/ olUtavhtxrSm


us,favmifpGmbk&m;&Sdckd;&kHru us,favmifpGmyif qkawmif;avh&Sdonf/ vlwum;Mum;em aumif;aom
qkudkom bk&m;tm; awmif;&rnf[k olt,lt&Sdavonf/ uRefawmfonf 0ifeDazwdkUESifhbk&m;zl; pOfu
taMumif;rsm;udk owd&rdavonf/ 0ifeDazwdkUonf wefaqmif;xJrSm bk&m;zl;Muonf/ uRefawmfu
0goemtavsmuf apwDBuD;\ &ifjyifawmfvGifwD;acgfifrSm bk&m;zll;onf/ ckawmh zcifBuD;tm; usKd;EGH&kdao
aomom;jzpfaMumif; jyvdk&um; olus,favmifpGm 0yfwGm;ylaZmfav\/ uRefawmfhpdwfxJrSm
wdkUArmtpnf;t&kH;ESpfjcrf;uGJjcif;udkum; azsmufzsufír&acs/ rsufpdrSdwfí bk&m;tm&kHjyKvdkufaomtcg
olvkyfcsif&mZGwfw&Gwfvkyfwwfaom a'gBuD; armBuD; ocifApdefESifh a'gqdkí wpfa&G;om;rQr&Sd&Smaom
toHjymjymanmifemem ocifodef;armifwkdU axG;vkH;&pfywf eyef;owfaeMuykHonf OmPfrsufpdrSm
xifjrifvmav\/

uRefawmfonf bk&m;a&SUrSm EdkifiHa&;udk BudK;pm;íarhypf\/ bmoma&;udk BudK;pm;í ESvkH;oGif;\/


odkU&mwGif twdkuftckdfufoabm tuGJtNyJoabmum; raysmuf/ taMumif;rlum; t&Siftm'dpö0Ho\
bdu©LeDomoemya'ousrf;taMumif;? t&Sif tm'dpö0Hotm; yd#uwfykHESdyfwdkuf&Sifrsm;?
bkef;BuD;vlxGufygVdq&mrsm;? vljyefawmfynm&Sdrsm;ESifh bkef;awmfBuD;rsm;u 0dkif;íyumoed,uHjyKcJUonfh
taMumif;rsm;udk owd&aejyefavonf/ ,if;odkUvQif bk&m;qif;wkawmfa&SU aus;Zl;&SifzcifaemufrSvlu
ysyf0yf&dkao vuftkyfrkd;í&Sdckd;aeNyD; pdwfurl awmifa&mufajrmufa&muf u&Gwfuif;avQmufjzpfaepOf
zcifBuD;\ us,favmifpGm &Gwfzwfaeaom qkawmif;onf uRefawmfhtm&kHudk zrf;pm;vdkufjyef\/

]]þodkUvQif BuKH&cJ zl;&cJ zl;&aom a&Twd*kHapwDawmf qif;wkawmf wkdUtm; zl;ajrmfuefawmh&aom?


yef;vSL&aom rD;ylaZmf&aom tusKd;aus;Zl; aMumifh edAÁmefr*fzdkvfudk &&ygvdk\bk&m;?
edAÁmefodkUra&mufrDpyfMum; vm;av&mb0üvnf; tBuHtpnf[lorQ atmif&ygvdk\ bk&m;?
wynfhawmf\ om;onf omreftpm; r[kwf? twdZmw-om;jzpfyg\/ xkdom;onf ynmBuD;jcif;?
tBuHtpnfatmifjcif;? &mxl;XmeEÅ&Bud;pGm&jcif;? xdkom;twGuf ,aeUxdk;aom odef;xDaygufjcif;?
bdvyfrSm ynmoifMum;Edkifjcif;? <u,f0csr;fomaom &kyftqif;vSaom rdef;r&wem
&jcif;rsm;jjzpfygapownf; bk&m;}}

uRefawmfhrSm zcifBuD;\ qkawmif;aMumifh z&PyDwd *Grf;qDxdrjzpfrdbJ MuufoD;arG;nif;xrdonf/


qkawmif;udkrSDí zcif\ apwemarwÅmwdkUudk twdkif;wmyrmP &SmrMunfhtm;? ab;bDwGif
b,folawGMum;ukefygfvdrfh[laom pdk;&drfjcif;jzifh bk&m;zl;oly&dowfudk tuJcwf&SmMunfhrdavonf/
txl;ojzifh uRefawmfwdkU &G,fwl ysKdjzL ,rif;uav;awG Mum;oGm;rSm pdk;&drfrdvSygbd/

ywf0ef;usifwGif Munfhvdkufaomtcg bk&m;zl;y&dowfvnf; rsm;rsm;rawGU&/ &G,fwlysKdjzL qdkívnf;


wpfa,mufrQrawGU&/ tHUMozG,faumif;vSonfrSm uRefawmfESifh ab;wdkufrvSrf;rurf;ü rjrrSDonf
'l;wkyfumxdkifí uRefawmfhtm; NyKH;Munfhaeavonf/

rjrrSD/ udk,fwpfydkif;aoaeaom OD;xGef;0if;\ ZeD;acsm 'ku©onf rjrrSD/ ukvm;Armt"du&kPf;wkef;u


u,fvdkufaom rjrrSDyif jzpfacsonf wum;/

rjrrSDonf zJBuD;vkHcsnfMuufaoG;a&mifudk 0wfxm;\/ 'l;wkyfí xdkifaeay&m tdpufaom wifom;ESifh


aygifvkH;rsm;ay:wGif zJBuD;vkHcsnfonf wif;usyfajymifvufpGm uyfvsufaeav\/ vSyaom
yef;cufyef;EG,fxkd;xm; aom y'kr®mtusÐtem;onf oG,faysmif;aomcg;ay:0,f vkyfvJUvkyfvD
0Jaeayonf/ &ifaphtusÐjzpf&m pdefMu,foD;rsm;rSm xif;aeay\/ qHyifaemufwJGxkH;wGif MuufaoG;a&mif
ESif;qDyGifh BuD;wpfyGifhudk yefxm;av onf/

rjrrSDu uRefawmfhtm; NyKH;Munfhaeonfudk uRefawmfonf &kwfw&uf tNyKH;ESifh jyefrwkHUjyefrd/


rarQmfvifhbJawGU&ojzifh tHUMoum rifoufrdaejcif;avm/ uRefawmfhtaz\ qkawmif;udkMum;oGm;avNyD[k
&Sufpdwf0ifvmíavm/ odkUwnf;r[kwf ol\&dk;om;pifMu,faom tNyKH;wGif ]jyKwfrEl;} uRefawmfu
tqef;tjym; jrifaeíavm? uRefawmfrajymwwfygNyD/ awmfawmfESifh jyefrNyKH;rdyg/

rjrrSDu xdkif&mrSxvmNyD; uRefawmfhem;rSm &yfaevdkufonf/ uRefawmfvnf; rwfwwfxvdkuf\/


]]armifav;u rjrifcsifa,mifaqmifaeovm; [J [J}}

uRefawmfu tpGrf;ukefNyKH;NyD-

]]r[kwfbl; rr&JU? jrifudkrjrifbl;}}

xkdtcsddefwGif tazvnf; bk&m;0wfcsNyD; uRefawmfwdkUbufodkU vSnfhvmonf/ rjrrSDu


uRefawmfhtaztm;Munfh&if;-

]]'Du OD;awmfu}}

]]uRefawmfhtazav? uRefawmfwdkU bk&m;zl;vmMuwm [J [J? taz a[m'gu rjrrSD}}

tazum; rjrrSDudk &Tef;&Tef;pm;pm;BuD; Munfhaeavonf/ 4if;aemuf uRefawmfhtm; tuJcwfovdk


rsufvkH;rsm;jzihf Munfhaeonf/

rjrrSDu azmfa&GysLiSmaom trlt&mudk tpGrf;ukefjyvsuf-

]]Mo OD;u armifwifxGef;&JU tazudk;/ b,fwkef;u &efukefudk a&mufygovJ&Sif}}

tazonf rjrrSD\ rif;xdkufpdk;wef &kyfqif;t*FgESifh 0wfqifxm;aom pdefa&TwdkU\ t&SdefMoZm*kPfoa&udk


vGefqefEdkif&Sm[efrwl/ xdkUaMumifh rjrrDS\ azmfa&GysLiSmrIudk rwkHUjyef? atmufusKdUaom &dkaoaom
trlt&mwkdUjzifh-

]][kwfyghcifAsm? usKyfraeUuyJ a&mufoAs}}

]]a&mufwJUtcg uRefrwdkUtdrf 0ifygOD;&,f? armifwifxGef;vdkawmh rpdrf;ygeJU/ armifwifxGef;[m


ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u usrrSm tusOf;tusyfawGUaewkef; ulnDcJUw,fOD;&JU/ 'gaMumif
hodyfvnfaus;Zl;wifw,f? odyfvnf;cifrifw,f/ tJ'Dwkef;uwnf;u tdrfvmvnfzkdU zdwfxm;ygw,f/
tvkyfwdkufudkjzpfjzpf 0ifcJUygvdkUajymxm;w,f/ 'gawmif wpfacgufrS ray:vmbl;/ OD;om;u
tifrwefpdrf;w,f}}

]]rtm;vdkUyg rr&,f}}

tazu uRefawmfhtm;rsufapmif;xdk;vkdufNyD;-

]]rif;u bmrsm;tvkyfonfavmufrsm;ae&ovJ? udk,fhudk onfavmufcifrifaewm wpfacgufwavrS


oGm;rvnftm;bl;vm;}}

okdUuvdk rjrrSDu uRefawmfhtay: rausrcsrf;rIjyvkduf? uRefawmfhtazu 0ifBudrf;vkduf vkyfaomtcg


uRefawmfhrSm rsufpdoli,fESifh tae&txkdif&usyfoGm;avonf/ rjrrDSonf uRefawmfhnId;i,faomrsufESm
wGif uRefawmf\ tcuftcJudk tuJcwfrd[ef&Sdonf/

]]rtm;qdkwmvnf; [kwfrSmygyJ OD;&,f/ usruom odyfvmapcsifwJU aZmeJUajym&wm ausmif;om;awGrSm


t"du&kPf;wGif;uvnf; tvkyfrsm;&? tckcyfat;at;jzpfoGm;awmhvnf; [dkwkef;upmoifysufxm;wmawG
twkd;csNyD; pmBudK;pm;MurSmudk; OD;&JU/ aMomf 'gxufarmifav;a& rif;taz &efukefvmwJUtcg b,fawGudk
ydkUNyD;NyDvJ}}

]]ck bk&m;udkyJ a&mufao;wmyJ? uav;r[kwfawmh wd&pämef&kHawG bmawGvnf; ydkUvdkUawmhtydkyJ}}

uRefawmfhtazu rsufapmif;xdk;vdkufjyefonf/

]][ wd&pämef&kHudk uav;rSMunfh&wm r[kwfygbl;uG/ wdkUvlBuD;awG rjrifzl;wJUwd&pämefawGvnf;


jynfhvdkUr[kwfvm;}}

rjrrSDu ESpfESpfumumBuD; NyKH;vkdufNyD;-

]][kwfom;yJ armifav;uvnf;/ 'Dvkdvkyf rrum; 2em&DrSmtm;r,f? tvkyfwdkufudk 2em&DvmNyD; um;,lNyD;


rif;tazoGm;csif&mvkdufydkUyguG,f/ bk&m;vnf; tpkHvdkufydkU? AdkvfwaxmifwkdU ajcmufxyfBuD;wdkU/
uefawmfBuD;vnf; wpfywfvSnfhjyvdkufyguG,f}}

tazum; rsm;pGmauseyfoGm;[ef&Sdonf/ uRefawmfu [efvkyfvsuf-

]]aeygap rr&,f}}

rjrrSDum; jiif;qef&ef tcGifhray;/

]]bmaeygapvJ? uJ2em&D rrtvkyfwdkuf ta&mufvmaemf/ uJ rroGm;r,f? OD;usr oGm;ygOD;r,f}}

tazum; yg;pyfBuD;NzJí acgif;ndwfonf/ uRefawmfu vdkufydkUonfh oabmjzihf rjrrSDaemufu


cPrQvdkufygoGm;onf/ rjrrSDu uRefawmfhtm; uvdqGaom tNyKH;jzifhMunfhum-

]]armifwifxGef;tazu tifrwef qkawmif;aumif;w,faemf [J [J? uJ uJ ae&pfayawmh}}

taz\us,favmifaom qkawmif;oHudk rjrrSDMum;cJUavonfwum;/

uRefawmfhrsufESm ylxloGm;onf/ rjrrSDxGufoGm;NyD; uRefawmfu &yfMunfhae&pfonf/ wpfae&mrS


apmifhaeaom rdef;uav;wpfa,mufonf rjrrDSaemufodkU vdkufoGm;av\/ xdkrdef;uav;\ 0wfykHqifykHrSm
rjrrSD\ tazmf tavSmfozG,fjzpfí jyKrlykHrSmum; tcdkif;tapozG,fjzpfavonf/

olwkdUtm; uRefawmfMunfhusef&pfpOf uRefawmfhtazonf uRefawmfhab;rSm vm&yfonfudkodvdkufavonf?

]]'Doli,fru b,fuvJuG}}

]]rpöuf-xGef;0if;wJU}}

]]bmvJuG rpöuf-xGef;0if;qdkwm? OD;xGef;0if; orD;vm;}}

uRefawmfu cpfceJ &,fvdkufrdao;onf/ odkUaomftazhtm; jyuf&,frjyK? r&Iwfcsyg/ olvdkrnHapvdkvdkU


uRefawmfhtm; t*Fvdyfpmoifay;cJUonf r[kwfygvm;/
]]orD;r[kwfbl;taz? ZeD;? r,m;}}

xdktcdkufü uRefawmf þodkUaqmifhatmifhajymvdkufjcif;rSm uRefawmfhtaztm; aqmifhatmifhjiLplí


ajymvdkufjcif;[kwf[efrwl/ rjrrSDonf OD;xGef;0if;\ ZeD;jzpfae&aom taMumi;fudk
aqmifhatmifhjiLplvdkufjcif;om jzpf[ef&Sdayonf/

uRefawmfhtazyg;pyfrS ]][if [kwfvm;}}[laom tHUMotmar#dwfoH xGufvmavonf/

]]tHUMoovm; taz}}

]]at; NrdKUBuD;olrsm; tysKdrSef; ttdkrSef; rodEdkifbl;aemf? ighr,f tysKdyJ xifaew,fuG}}

uRefawmfwkdUonf &ifjyifawmfta&SUawmifaxmifhqDodkU OD;wnfoGm;aeMuavonf/

tazu ar;jyefavonf/

]]toufu b,favmuf&SdrvJuG}}

]]okH;q,fhig;ESpfavmuf jzpfrSmaygh}}

]][if [kwfvm;}}[laom tmar#dwfoH xGufvmjyefavonf/

]]uav;r&Sdbl;vm;}}

]]wpfa,mufrSr&Sdbl;xifw,f/ arG;ovm;? rarG;zl;bl;vm;awmh rodbl;taz}}

]]tif;? 'gaMumifh wifwmayghvuGm}}

uRefawmfu rjrrSDESifh OD;xGef;0if;wdkUtaMumif;udk OD;xGef;0if; udk,fwpfydkif;aoaeykHupí


odoavmufajymjy&avonf/

&ifjyifawmfta&SUawmifaxmifhwGif uGyfyspfuav;wpfck&Sd&m om;tz xdkfifMuavonf/ tazonf


aq;ayghvdyfBuD;wpfvdyfudk vG,ftdwfxJrS xkwf,lrD;nSdNyD;aemuf-

]]ighom; rSwfxm;? bk&m;awmifrS trSD&SdrS yGifhawmfrlEdkifw,f/ wdkUBuHpnfwJUtwdkfif; ynmudk


aygufaygufajrmufajrmufwwfcsif&if? tdkifpDtufpf &csif&if? Opömayg &kyfacsm&csif&if
trSDaumif;&SdzdkUvdkw,f/ rjrrSDvdk rdwfaqGrsKd;[m trSDaumif;jzpfEdkifw,f/ olu cifrifovdk
udk,fucifrif&w,f/ rdwfaqG&if;csmjzpfatmif aygif;&r,f}}

tazonf ,if;odkUajymNyD; aq;vdyfudkonf;xefpGm zGmaeonf/ aomuf&SLí tawmf0wefaomtcg-

]]'gxuf rif;EdkfifiHa&;awG bmawGeJUawmh vkH;vkH;uif;&Sif;atmif aeaemf/ EdkUr[kwf&if


rif;aemifa&;udkxdcdkuf&kHrubl;? ightvkyfuav;yg xdcdkufoGm;vdrhfr,f Mum;vm;/
rif;wdkUausmif;om;awGuvnf;cktcg qlqlylyl odyfvkyfaeMuw,fvdkU igMum;&w,f/
[dkt0SmtpD&ifcHpm...}}
]]jrbl; tpD&ifcpmvm; taz}}

]]at;[kwfw,f? tJ'D tpD&ifcHpmudk ausmif;om;awGu uefUuGufMuw,fqdk r[kwfvm;/


rif;aumygao;ovm;}}

uRefawmfonf tar;udkwdkuf&dkufrajzbJ-

]]jrbl;aumfrwD tpD&ifcHpmqdkwmu uRefawmfwdkU ynma&;eJU vkH;vkH; qdkifwJU[myJ taz&JU/


1920ckESpfupNyD; wuúodkvfOya'udk rBudKufMubl;/ 1936ckESpfuvnf; rBudKufMuvdkU 'kwd,tBudrf
oydwfarSmufcJUNyD/ 'DawmhwuúodkvfOya'udk jyifqifzdkU pkHprf;tpD&ifcH&r,f? tBuHay;&r,fqdkNyD;
jrbl;aumfrwDcefUcJUw,f/ 'Djrbl;aumfrwD tBuHay;wmawGuvnf; raumif;wmawGygao;awmh
ausmif;om;awGu xyfNyD;uefUuGufawmhwmyJ/ 'Dawmh 'g[m ynma&;oufouf
ausmif;om;a&;oufouf qlylvIyf&Sm;rIyg/ EdkifiHa&;r[kwfygbl;}}

]]at;EdkifiHa&;awmh [kwfcsifrS[kwfrSmayghvuGm/ odkUayr,fh txufvlBuD;awG vkyfxm;wmudkqlylNyD;


uvefuqefvkyfwmyJ/ 'Dawmh 'grsKd;xJrSm ighom;ryg&bl; Mum;vm;/ NyD;awmh tkyfcsKyfa&;uefUuGufyGJawG
bmawGvnf; rif;wdkUausmif;om;awG ygMuao;w,fqdkyJ/ rMumcifuvnf; rD;wkwfudkifNyD;
vrf;avQmufw,fqdkyJ/ 'Dvdk &Iyf&Iyf,Suf,SufawGrSm rif;rygatmif uif;uif;&Sif;&Sif;ae&r,fMum;vm;
ajymvdkufygayharmif/ 'gawGxJ rif;0if&Iyf&if rif;vnf;ynmoifawGysuf? igtazajrwdkif;pma&;
vnf;tvkyfjyKwf? tm;vkH;cufukefr,fMum;vm;}}

uRefawmfMum;ygonf/ taz\a'oemawGudk taotcsmMum;&yg onf/ okdUaomfuRefawmfu


wkPSdbma0 qdwfqdwfomaevdkufygonf/ qdwfqdwfaejcif;onf vufcHjcif;[k t"dyÜm,f&ojzihf
tazuawmh olUMo0g'udk uRefawmfvufcHoGm;NyD[k ,lqaeayvdrfhrnf/ okdU&mwGif uRefawmf
qdwfqdwfaejcif;um; olUa'oemESifh uRefawmfhtjzpfwdkUonf ajzmifhajzmifhBuD; qefUusifaejcif;udk
ajymrjzpfíomwnf;/

a&Twd*kHapwDawmfjrwf\ &ifjyifawmfonf yljyif;aomaea&mifjcnf wGif vif;ae\/ bk&m;zl;


y&dowfpJoavmuf&Sdae\/ uRefawmfwdkUom;tz xdkifaeMuaom axmifhuGufrSmum; opfyif&dyf
wefaqmif;&dyfponfwkdU vTrf;NcKHxm;ojzifh at;jrom,mzG,f&m qdwfNidrfaeayonf/ þuG,f&m
qdwfNidrfaxmifhuGufonf rsm;pGmaomZeD;armifESHESifh orD;&nf;pm; 'G,H 'G,H wdkUtzdkU
ESpfudk,fMum;aqG;aEG;&ef tuGufaumif;jzpfcJUonfrSm trsm;odcUJMuaomfvnf; uRefawmfwdkUom;tztzdkU
ESpfudkMum;aqG;aEG;&ef tuGufaumif;jzpfaeonfudkum; odMurnfr[kwf/

aq;vdyfBuD;udk wpf0&SL&IdufNyD;aemuf zcifBuD;onf atmufygtar;jzifh uRefawmfhtm;


acgif;BuD;oGm;apjyefavonf/

]]rif;rSm &nf;pm;awG bmawG&SdaeNyDvm;}}

uRefawmfhrSm acgif;BuD;ae&kHru tawmfMumatmif tmap;í aeavawmhonf/

]]ajymvuGm? &nf;pm;awG bmawG&SdaeNyDvm;}}

uRefawmfu uyfaeaomtoHjzihf-
]]&Sdw,fvnf;r[kwf? r&Sdbl;vnf;r[kwf}}

tazonf rsufapmif;xdk;NyD; aigufvdkufonf/

]]bmvJuG &Sdw,fvnf;r[kwf r&Sdbl;vnf;r[kwf/ igvacG;rSyJ aMumifyef;tbd"r®mpum;ajymwmusvdkU}}

uRefawmfonf tazhrsufESmudk rcsKdrcsOftNyKH;jzifh pdkufMunfhaeav onf/

]]ajymavuGm b,fvdkvJ? &Sdovm; r&Sdbl;vm;}}

uRefawmfonf rcsKdrcsOftNyKH;&mrS rqwfwiHU &,foGrf;aoG;vdkufNyD;-

]]wu,fqdkawmhvnf;...}}

]]wu,fqdkawmh &Sdoayghav}}

]]wu,fqdkawmhvnf; &Sdw,fvnf;r[kwf? r&Sdbl;vnf;r[kwfxJuyJ taz&JU [J [J}}

]]awmuf? aomufaumifuav;}}

tazha'go o,rf;tkd; rD;rusrD uRefawmfu oGufvufpGm-

]]uRefawmf&Sif;jyr,f tazem;axmif}}

okdUjzifh uRefawmfonf 0ifeDaz(0g)cifodef;0if;ESifh bmuvdkwkdwdk bdkuvmwmwmtjzpf


oepfrsm;udkvnf;aumif;? jrefrmpm*kPfxl;ausmif;ol rjrifhOD;ESifh oli,fcsif;vnf;ru &nf;pm;vnf;rus
tjzpfoepfrsm;udkvnf;aumif; rsKd;&dk;tpOftvm tajctjrpf pm&if;tif; aeUpGJrsm;ESifhwuG vkH;aphywfaph
u&m;rS a&vTwfouJUodkU wwGwfwGwf ajymjy&avawmhownf;/

tazonf aq;ayghvdyf topfwpfvdyfxyfnSdí aomuf&SLum aumif;rGefvdkvm;pGm em;axmifayonf/


wpfcgwpf&H odcsifaomtcsufuav; rsm;udk ar;cGe;fxkwfjcif;jzihfom 0ifpGufavonf/

uRefawmfajymNyD;onf\tqkH;ü tazonf av;eufwnfNidrfaom rsufESmjzihf-

]]at; vufrvGefao;bl;ayghuGm? qkwfom wufomyJa[h? igajymr,f em;axmif/ rihf...bmazuG? at;-


0ifeDazqdkwmuawmh txnfBuD;ysufqdkawmh vSnf;usKd;BuD;0ifxrf;&ovdk jzpfvdrfhr,fAsm;/
rif;yga<u;0ifqyfae&r,fh udef;uJGU/ olwdkUwpfawG&JU vSnf;usKd;BuD;wm0efudk rif;xrf;ae&&if
vlarG;vlawmifaygufzdkUcufaevdrfhr,f/ rjrifOD;qdkwmuawmh vdr®mykH&&JU? awmfykH&&JU? 0efxkyf0efydk;
vSnf;usKd;rsKd;vnf;r[kwfbl;uG/ odkUayr,fh rif;pOf;pm;Munfhprf;/ rif;uvnf; ynmawGeJU
oluvnf;ynmawGeJU/ trSefu rif;vdkwmynm&SdwJUrdef;r r[kwfbl;/ Opöm&SdwJUrdef;rjzpfw,f/ rif;r&Sdwm
olUrSm&SdzdkUvdkw,f/ 'grSOpömeJUynm aygif;rdovdkjzpfrSmAsm;/ Mum;vm;? rif;odwJU twkdif; igwdkUrSm
Opömr&Sdbl;? igh vcuav;eJUqdk&if wpfouf b,fawmhrS olaX;rjzpfEdkifbl;/ 'Dawmh rif;[m rif;ynmeJU
t&if;wnfNyD; Opömypönf;<u,f0wJU rdef;rudkom &Sm,l&r,f Mum;vm;}}
uRefawmfMum;ayonf/ tazh&Sif;vif;jywfom;aom a'oemudk Mum;ayonf/ okdUaomf uRefawmfonf
wkPSdbma0qdwfqdwfaeayonf/ okdUaomf þwpfBudrf qdwfqdwfaejcif;um; EdkifiHa&;rSm vkH;0ryg&[k
wm;jrpfaoma'oemudkMum;pOfu qdwfqdwfaejcif;ESifhrwl/ rdef;r&Sma&;ü tazESifh uRefawmfonf
,cktcg ajzmifhajzmifhqefUusifaom t,ltq&SdMu onfr[kwf/ uRefawmfonf tazhtqkH;trMo0g'ü
rwnfEdkifao;onfh wdkifatmif ,if;tqkH;trMo0g' rSm;onf[k rxifEdkif/ 'DvdkMunfhawmhvnf;
[kwfaywmyJ[k wpfrsKd;wpfzufvSnfhum pOf;pm;qifjcifvsuf&Sdayonf/

]]uJ oGm;MupdkU? wdkUwpfae&m&mrSm0ifNyD; xrif;0,fpm;MuOD;pdkU&JU}}

uRefawmfwdkUxdkifae&mrS xMupOf apwDxD;rsm;udk ava0SUojzifh qnf;vnf;oHom,mwdkUonf


vmaeMuavonf/ tazhMo0g'wdkUonf qnf;vnf;oHuJUodkU om,maMumif; awGU&rnfhedrdwfayavm/ /

16

tazhMoZm rwnfaomae&m

csdef;xm;onfhtwkdif; nae2em&DwGif rjrrSD\ tvkyfwdkufodkU om;tz oGm;Muavonf/

r*dkvrf;&Sd rjrrSDtvkyfwdkuf (0if;ukrÜPD)rSm tawmfus,f0ef;ayonf/ rdef;rpma&;ESpfa,mufESifh


touf50ausmf vlBuD;wpfa,muf tvkyfvkyfaeMu onf/ '&0rfvdkvdk jymwmvdkvdk
ukvm;wpfa,mufvnf;&Sdonf/

rjrrSDum; awmrSukefonfyGJpm;rsm;ESifhwlaom {nfhonf2a,mufESifh ta&mif;t0,fpum;ajymaeavonf/


uRefawmfwkdUtm; avmuGwfysLiSm {nfhcHraetm;bJ csufcsif;yif toifhapmifhaeaom
'&dkifbmvufodkUtyfvdkuf avonf/

xdkaeUnae 2em&DrS 6em&Dxd um;jzihfvSnfhvnfMu&m tawmfESHUatmif yifa&mufMuavonf/


'&dkifbmuvnf; olUolaX;ru "mwfqDtjynfhxnfhay; xm;aMumif;? oGm;vdk&mvdkufydkU&rnf[k
qdkxm;aMumif;ajymjyav&m tazonf bmpdwful;aygufonfrod? wHwm;uav;pdwÅZaq;&kHESifh
tif;pdefwd&pämefaq;uk twwfoifausmif;rsm;udkyg Munfhcsifonfqdkojzifh vdkufydkUMu&ao;\/

nae6em&Dxdk;aomtcg uRefawmfwdkUu '&dkifbmtm; tdrfjyefydkU&ef ajymMuav\/ xdktcg olUolaX;ru


taumif;qkH;qdkifwpfqdkif rSm {nfhonfrsm;tm; xrif;auR;&rnf [krSmvdkufaMumif;ajymjyavonf/

uRefawmfu-

]][maeygapAsm? um;eJUvdkufydkUwmyJ aus;Zl;wifvSygNyD/ a':jrrSDvnf; um;vdkaea&maygh}}

]]rvdkygbl;? nbufvnf; olb,frS oGm;p&mr&Sdygbl;wJU/ uRefawmf'Du jyef&if um;udk*dka'gifxJrSm


oGm;oGif;&kHyJ}}

]]EdkU-tvkyfwdkufuaeNyD; b,fvkdjyefoGm;rvJ}}
]]ajcusifavQmufjyefr,fwJU? rcufygbl;Asm/ bmblawGuvnf; um;eJUvdkufydkUcsifrSmyJ/ uJ
bmxrif;pm;csifw,fom ajymyg/ rru tvkyform; rdkU tdrfrSm xrif;auR;{nfhrcHEdkifwmom
cGifhvTwfygwJUAs}}

tazonf cPrQawGaevdkufNyD;aemuf-

]]'Haygufxrif; pm;&atmifuGm}}

uRefawmfwkdUonf 0gvkH;taygifqkdifteD;&Sd *&if;[dkw,fodkUoGm;um 'Haygufxrif;pm;Muav\/


olUolaX;ru {nfh0wfausovdk '&dkifbmonf {nfh0wfausNyD; rGef&nfvSay\/ 'HaygufNyD; tdkufpfu&if;
tdkufpfu&if;NyD; uGrf;,marT;? aemufqkH; *dk;vfzvdwfpD;u&uf/ uRefawmfum; pD;u&ufudk
raomufwwfbJESifh zGmonf/ tazum; pD;u&ufudk aq;ayghvdyfBuD;aomuf&SL ykHESifh aomuf&SLonf/

xdkaeUtzkdU tazonf tawmfyif auseyfESpfodrfhoGm;[ef wlayonf/ tdfrfa&mufa&mufcsif;


tdyf&m0ifav\/ aemufwpfaeUwGif &GmuvlawGqD oGm;vnfOD;rnfqdkNyD; uRefawmfhtm;rac:bJ
xGufoGm;av\/ xdkUaemuf wpfaeUwGifvnf; ]]cGifh&ufvnf; rsm;rsm;r&cJUbl;/ rif;tarvnf;
pdwfylaea&mh r,f}}[kqdkum jyefoGm;avonf/

tazvmvdkufonfhtwGuf uRefawmfhrSm jyóem2&yfudk tylwjyif;pOf;pm;&avonf/

uRefawmfonf EdkifiHa&;xJodkU ajcpkHypfíra&mufao;onfhwdkifatmif ajcwpfvSrf;awmh 0ifaeavNyD?


ckzcif\ Mo0g'um; ]]EdkifiHa&;ESifh vkH;0uif;&Sif; &rnf}}/ uRefawmfonf ]ocifaygufp
axmifajcmufv}jzpfaeavNyD? ck zcifBuD;\ Mo0g'um; ]]ocifawGESifh taygif;toif;rvkyfESifh}}/ udkif;-
ocifwkdU t&SifwdkU rdwfaqGwdkU b,fvdkvkyfMurwkH;/

uRefawmfESifh 0ifeDazwdkUonf bkduvmwmwm? bmuvdkwdkwkd jzpfaeMuavNyD? taz\ Mo0g'um;


]]vSnf;usK;dBuD;0ifxrf;ovdk jzpfrSmaygh}}/ uRefawmfESifh rjrifhOD;onf oli,fcsif;vnf;ru
orD;&nf;pm;vnf;rus jzpfaeavNyD? taz\ Mo0g'um; ]]rif;vdkwmu ynm&SdwJUrdef;r r[kwfbl;?
ydkufqH&SdwJU rdef;r}}/ udkif;-t&yfuwdkU? b,fvkdqkH;jzwf&rwkH;/

taza&mufvmonfhtcsdefum; wkdUArmtpnf;t&kH;uJGvdkU aumif;vSwkef; tcsdef? ocifApdefwdkUvlpkESifh


ocifodef;armifwkdUvlpk tjyeftvSef tjyif;txef &IwfcspGyfpGJaeMuonfhtcsdefjzpf\/
tpnf;t&kH;XmecsKyfudk wkwfwjyuf"m;wjyuf vkaeMuavonf/ e,fu ocifrsm;um;
pdwfrcsrf;romjzpfMuNyD; [dkbufonfbufvdkuf&ef rqkH;jzwfao;bJ acgif;aqmifrsm;nDnGwf&rnf[k
awmif;qdkaeMuavonf/ ocifudk,fawmfrIdif;BuD;tm; nDnGwfa&;vkyf&ef? trSm;trSefqkH;jzwfay;&ef
awmif;aeMuavonf/ jynfvkH;uRefnDvmcHac:í qkH;jzwfawmif;qdkcsufvnf; ay:vmavonf/
ESpfzufpvkH;nDvmcHac:&ef oabmwlMuNyD;rS om,m0wD-yef;qJGü nDvmcHac:&ef ocifApdefwdkUbufrS
twif;pDrHNyD; wpfzufurl xdkae&mü ,if;odkUnDvmcHac:jcif;udk oabmrwlEdkif aMumif; qdkjyefavonf/
xdkokdU yef;qGJnDvmcHudk todtrSwfjyKxdkufrjyKxkduf tjiif;yGm;aepOf yef;qGJnDvmcHudk pnf;&kH;jyifqif&mü
ta&;ygol om,m0wD wdkUArmtpnf;t&kH;\ twGif;a&;rSL;ocifcifatmifu ocifApdefonf olUtm;
a'gufwmbarmfxHodkU ac:oGm;aMumif;? ocifuJGjcif;? yef;qGJnDvmcHusif;y&ef pDpOfaejcif;rsm;udk
a'gufwmbarmfESifh aqG;aEG;aMumif;? 4if;aemufa'gufwmbarmfu ocifApdeftm; aiG1000d-
ay;vdkufaMumif;rsm;udk zGifhcsvdkufavonf/ ocifApdefwkdUbufurl xdktcsufudk ausvnfpGm
rajz&Sif;EdkifbJ om,m0wD ocifcifatmifrSm ocifjr\ a,mufzjzpfaMumif;? ocifjrrSm
Oya'jyKvTwfawmftrwfjzpfNyD; jynfnDvmcHü ocifApdefwifoGif;aom rif;wdkifyiftrwfrsm;
vcr,la&;tqdkudk taMumif;jyKí ocifApdeftm; &efNidK;Bud;aeaMumif;pGyfpGJavonf/

ocifodef;armifwdkUbufurl jynfnDvmcHocifApdefonf olUwynfh ocifxGef;tkyfudk


OuúXwif&efBudK;pm;&m ratmifjrifojzifh *dkPf;cGJa&;vkyfief; rsm;vkyfaejcif;jzpfaMumif;
xyfrHpGyfpGJavonf/ ocifodef;armifwdkUbufu ocifApdeftm; rif;om;BuD;rvkyf&&if ywfrxdk;azmufol[k
ac:\/ ocifApdefwdkUbufu ocifodef;armiftm; aysmhaysmh aysmhaysmhESifh tifrwefeHwJU
aMumifacs;[kac:\/

þuJUodkU wpfzufESifhwpfzuf yk*¾dKvfa&;tjypfwifykwfcwf &Iwfcsvkyfae Mujcif;? uJGMuNyJjcif;udk


uRefawmfvkH;0rvdkvm;/ b,folrSm;í b,folrSefonf[k ajym&efvnf; cJ,Of;\/
pdwfvnf;tvGefysufrd\/ ESpfzufpvkH;rS uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;xH vmí &Sif;vif;Mu\/
ocifApdefwkdUbufrS ocifApdefudk,fwdkifvm&Sif;\/ ocifodef;armifwdkUbufrSrl wufbkef;BuD;
udkodef;azu &Sif;vif;\/ tjcm;olrsm;vnf;vmí &Sif;Muygao;\/ odkU&mwGif uRefawmfum;
,if;odkUacgif;aqmifrsm;uGJjcif;aMumifh pdwfysufp&maumif;vS onfhtxJwGif tazhMo0g'uvnf;
uRefawmfhem;o,fudk tBudrfBudrfESufaeay&m ocifawGESifh uif;uif; &Sif;&Sif;aeNyD; udk,fhpmudk,foif
aewm aumif;r,fxifyg&JU[k awG;rdavonf/

uRefawmfwdkUonf ocifausmif;om;rsm;xJrS ocifodef;armifwdkUbufodkU axmufcHolomrsm;ay\/


ocifApdefwdkUbufodkU axmufcHoltenf;i,fteuf tdk;a0r*¾Zif;t,f'Dwmvkyfzl;ol ndKjrtrnfcH
udkodef;wifwpfa,mufomvQif xif&Sm;\/ udkatmifqef;? udkb[def;? udkxGef;&Sdefpaom uRefawmfwdkU\
acgif;aqmifrsm;um; ocifodef;armifbufodkU axmufcHMuavonf/

uRefawmfonf pdwfysuftm;i,foGm;aomfvnf; tjzpftysufudk arhaysmufír&/ vspfvsL&Iír&?


avhvmMunfhyg\/ okdU&mwGif jyóemrsm;udk tajccHususrod/ uGJuGJjym;jym;rod/ ,ckrS
acgif;at;at;xm;í qifjcifpOf; pm;um uRefawmfem;vnfoavmufwifjy&aomf ocifApdefwkdUbufrSm
wkdUArm tpnf;t&kH;nDvmcHESifh EdkifiHvkH;qkdif&maumfrwDü enf;&mpkjzpfonf/ ocifodef; armifwdkUbufu
rsm;&mpkjzpfonf/ trwfvc,la&; r,la&;rSmjzpfjzpf? OuúXa&G;aumuf&mrSmjzpfjzpf þtcsufrsm;
xif&Sm;avonf/ okdUaomf ocifApdefrSm rsm;&mpk\ qkH;jzwfcsufudk auseyfpGmvufrcH/ olvkyfcsif&m
rvkyf&í ZGwfw&Gwfvkyf&ef [efjyifaeavonf/ þtcsufudk uRefawmfwdkU rBudKufMu/ onf[mrSmjzihf
xifxif&Sm;&Sm; ocifApdefrSm;onf[kqdkcsifonf/

aemufwpfcsuf udkb[def;wdkUxHrS uRefawmfMum;&onfhtwdkfif;qdkaomf ocifApdefonf bkH0g'(0g)


qdk&S,fvpf0g'(0g)uGefjrLepf0g'udk ESpfESpfumum r,kHMunf/ [pfwvm\ vlrsKd;a&;0g'udk
ydkrdk,kHMunfonfudk rBudKufay/ tm;vkH; wdkUArmtpnf;t&kH;xJrSmyJ pnf;&kH;xm;&rnf[k qdkavonf/
xkdtcsdefwGif ocifodef;armifwdkUbufrS vlrsm;onftvkyform;? awmifolv,form; toif;rsm;udk
oD;oefUpnf;&kH;pjyKNyD; jzpf&kHru a&eHajroydwfBuD;yif qifEGJvsuf aeMuavNyD/ awmifolv,form;rsm;
ta&;üum;ocifApdefonf tvGefjyif;xefavonf/ ocifodef;armif? ocifjrwdkU\ v,form;
awmif;qdkcsufrsm;udk aysmhonf[k olu,lqavonf/ ocifApdefonf ypönf;rJUtvkyform;rsm;tm;
oD;oefUpnf;&kH;ay;jcif;udk rvkdvm;&kHru EdkifiHa&;tm;jzihf tvkyform;tm; tom;ay;jcif;? tvkyform;
0g'udkazmfxkwf jcif;ponfwkdUyif rkef;wD;onf[k od&avonf/

þtcsufrsm;udk od&aomfvnf; uRefawmfonf rSm;onf? rSefonf[k a0zefqkh;jzwfEdkifaom


t&nftcsif;r&Sdao;yg/ EdkifiHa&;0g'rsm;ü ruRrf;usifao;yg/ okdUaomf udkatmifqef;? udkb[def;
ponfwdkUnGwfaeaom bufodkU uRefawmfnGwfonfrSm obm0usygonf[k qdkEdkifay\/
odkU&mwGif uRefawmfum; tawmfyif ajcvSrf;wkHUoGm;avNyD/ EdkifiHa&;xJodkU a&mufaeaom ajcwpfvSrf;udk
jyef&kyfodrf;&ef pdwful;aeavNyD/ &kyfodfrf;jzpf&ef zcifBuD;\Mo0g'ESifh
ocifudk,fawmfrIdif;wdkUArmtpnf;t&kH;rS EkwfxGufjcif;wkdUonf tm;ay;aeouJUodkU &Sday\/

xdkpOfu uRefawmfhtjzpftysufESifh qDavsmfvSaom uAsmrSm ocifudk,fawmfrIdif;\ ocif#Dume*kH;


av;csKd;Bud;jzpfavonf/

]]tMuifjynfjrefrmrSm eef;r&Sdwkef;wGifrS? ]ocifr[m#Dum}usrf;\ tqkH;rSmawmh?


ur®Xmef;rdwbkef;&,fwdkU? MunfhNyKH;zwfp&mtvdk? (tdkuG,f) bef;tjynfhzkH;ygvdkU
ed*kH;owfrSmudk/ / (atmf)twufaES;jyefoeJU? &wufrat;olrjzifhaESm? txufaus;qDu?
vufa&G;pif ocifwynfhawGeJU? twGifvSnfhum w&m;aypma[m&mu?
rem;raeomaomtcgrSm 'umiMuefwdkUu? pmwwefaywaxmufu,fESifh?
ua0avQmuf&Smwm tbd,mpu&,faMumifh? wynfhwum wumrawGtpOfrSDp&mbdkU?
"r®dum&mrrSm r&TifrMunfpGmESifh? tMuifþtcgrSm ]ocif#Dum} ta&;wGifjzifh? az;rol
auom0wD&JUjyif? aZ,mjynf orx*dkPf;awGy? ar"m0DvSuodkPf;wdkUuvJ?
vlpnfatmifulnDvdkU0dkif;MuordkU? ordkif;wvSJU ,ckqdkr,faemfuG,f? w*dkPf;wzGJU
ppfudkif;wynfhawGeJU rIdif;&JUukodkvf/ / ref;xD;yv’ifbdZÆeESifh tedpöta&;vdky?
usrf;rNyD;cifudpörat;apzdkU? teXab;&,f wkdUzefvmoudk? &efb,mxdkxdkESifh
rajzmifhrjzLwenf;? (tdkuG,f) jrefArm [dkrSmjzihf warSmifhwylrD;./ / wrif&dkif;pGm?
ocif*dkPf; nDnDnmnmESifh xifwdkif;rpnfp&mrdkU? yvDyvm ]odef;armif} wynfh&JUjyif?
uvDurm ,drf;axmifouJUodkU vSnhfcsifwJU? wynfh*Guvdrf]Apdef}uvJ o&JjyefoeJU?
tcsif;csif;yif w&efESJMuwJUjyif? (atmf) trsKd;Armhwefckd;rSmjzifh? tqdk;wumhAdkvf?
tpdk;&'&IdvdkpGJNyD;? rdkufoeJU BuHBuHzefzef? udkufwJU&efwyGJudkjzifh? NyD;pJatmif ESpfpkHESpfjyify?
ckHwifum q&mjzwfcJUNyD;? tem*wftcgrSm aumif;atmifvkyfr,fvdkU? acgif;aqmif ESpf&ly
z,fum&Sif;aomfvJ? ruif;ol4if;ESpfaumifuarG;cJUwJU? ausmif;acG;vdk
]trIaqmif}irdkufwdkUuvnf;? tudkufcdkif;vQif rdkuf&dkif;csifwJU p&dkufawGaMumifh?
pdwftdkufum rMunfr&TifESifh? 'Docif#DumrqkH;rDy? rnDrnmqdk;wynfhawGudk
wnfhapr,fvdkU rwwfomojzifh? cyfcGmcGmaeMutkH;pdkU&JUvdkU? tqkH;owfum
usrf;pma&;NyD;? aemifbdkUwufp&mudk armifwdkUwGufwm rat;olu? raorD tarGnDnD
ay;cJUwJUtjyif? ta0;wynfhawGudkom nDnmbdkU? MunfMunfomom
EIwfawmfqufwJUNyD;? &kwfw&ufyif ocif*dkPf;&,fu? raeomaoGcGmvdkU pdkif;a&mhr,fvdkU?
aZ,m auomwdkUESifh qdkif;awmh wpfAdkvfw*dkPf;eJU ArmrEkóawG&JU? r[m'ku©
,ckvdkrD;udkjzihf? olUtvdkvdk NyD;Mur,fhjyif? xkdxkdppfudkif;wynfhawGeJU?
tvdktwdkif;wnfhaprnfh? (atmf) udkrIdif;&JU "r®mEk*¾[ukodkvfBuD;/ /}}

___

uRefawmfhtaz ra&mufvmrDuav;u uRefawmfonf 0ifeDaztm; cspfaMumif; BudKufaMumif;


twdtvif;zGifhajymum ckdifNrJaomarwÅmaESmif BudK;jzihf csnfwkyfawmhrnf[k BuH&G,fcJUavonf/
rBuH&G,fbJ aeygrnfavm/ tjcm; tjcm;aomt&mwdkUxuf 0ifeD\pJGrufzG,faumif;aom&kyf&nfESifh
cspfpEdk; zG,f&maumif;aom yGwfoD;yGwfoyfeD;uyfpGmaerIwdkUonf uRefawmfhtm; vTrf;rkd;pdk;&aeavonf/
pmzwf&mrSm olUrsufESmuav; ay:vmwwfonf/ q&moifwef; a[majymae&mrSm olUtoHuav;
Mum;aewwfonf/ olESifheD;eD;pyfpyf yGwfoD;yGwfoyfae&jcif;ü rsm;pGmESvkH;arGUaeavonf/ 0ifeDwkdUrSm
awmhAdkvfcyfqefqefrdkU wpfcgwpfcg rodrom uRefawmhfvufarmif; udkqGJudkifí ac:vm;ajymvm;
vkyf&mrSmvnf; bmrQtxl;wqef;jzpf[efr&Sd/ ]u&dk;uufcsfonfu&def;} upm;rsKd;ü &,f&if;arm&if;
wpfa,mufwpfa,muf zufvm;,rf;vm; qGJvm;vkyf&mrSmvn;f r&dk;r&Gjzpfrnfrxif/ uRefawmfum;
ol&dkUvdkr[kwfyg/ txl;wqef;jzpfao;onf/ &dk;wdk;&Gw jzpfao;onf/ tl&dkif;jzpfaomaMumifh qdkrnfvm;/
udk&ifBuD;Od;boef;\ zkdrqufoG,fa&; Mo0g'rsm;\ MoZmt&dyfaiGU rukefao;aomaMumifh qdkrnfvm;/
tdrfjyefa&mufonfhwdkifatmif olu ac:ac:ajymajym vufarmif;udkifvdkuf aomtxdtawGU\ taiGUonf
usef&pfwnfqJjzpfavonf/ upm;&if; zuf,rf;qGJiifvdkufaomt&Sdefonf tdyfrufxJrSmawmif
pJGaewwfavonf/

xdkUaMumifh eD;onfxufeD;atmif BuHvdkcJUjcif;jzpfavonf/ ckdkifNrJaom arwÅmjzifh


tajzcufatmifcsnfaESmifcJUvdkjcif;jzpfavonf/ trSefpifppf uRefawmfonf
EIwfxGufr&Jao;ojzifhvnf;aumif;? EIwfjzifhajymvQif vdyfywfrvnfbJ aernfpdk;aeojzifhvnf;aumif;
rajymrdao;jcif;om jzpfavonf/ tdrfrSmum; olUay;&ef pmwpfapmifyif pDxm;cJUavNyD/

zcifBuD;a&mufvmNyD; olUt,ltqrsm;udk uRefawmfhOD;aESmufwGif;odkU &dkufoGif;vdkufjyefaomtcg


uRefawmfonf tdyfrufrS vefUEdk;oluJUodkU jzpfvmavonf/ olUt,ltqjzifh jyóemwpf&yfvkH;udk
okH;oyfMunfhavonf/ tazht,ltqrSm;onf[k acsy&ef wpfvkH;wpfyg'rQ uRefawmf &SmrawGUcJU/
xdkUaMumifh tazjyefoGm;aomtcg a&;xm;aompmudk 0ifeDtm;ay;&ef qdkif;xm;vdkufjyefavonf/
odkU&mwGif 0ifeD\tvSESifh 0ifeDESifh yGwfoD;yGwfoyf ae&aomtawGUwkdUonf uRefawmfhckcHjcif;iSmcufaom
tm;rsm;jzpfaeonfudk awGU&avonf/ zcifay;vdkufaom tjrifOmPfESifh qifjcifum tm;opfrsm;arG;
írenf;BuD;ckcHae&av\/ tif;-cyfcGmcGmaerS aumif;rSmygyJuvm;? ]u&dk;ufcsfonfu&def;}awG
odyfrupm;rS jzpfrSmyguvm;/

rjrifhOD;ESifh ywfoufíum; tajctaerSm qkwfom wufom qdkwmvkd taumif;qkH; tajctaejzpfonf/


wpfa,mufESifhwpfa,muf cifrifonfESifhtrQ taetxdkifrSm &dkaoMuonf/ rSefMuonf/ wpfa,mufudk
wpfa,muf ,lEdkifMuaom tajcokdUqdkufa&mufygrl zGifhajymNyD; csufcsif;vufxyfMu&kHom&Sdonf/
onftawmtwGif; onfhxufqef;jym;pGm aexkdifzdkUvnf;r&Sd/ ]armif&Sifh} ]r,fAs}[knKwmae&efvnf;
r&Sdacs/ 4if;jyif uRefawmfonf ]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwufxifol&,f
wpfrsKd;o'¨grysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf ausmif;wum rapm?
jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU ajzmifhpGmoabm}[laom uAsmjzihf pum;uRHcJUonf r[kwfygvm;/

odkU&mwGiftaza&mufvmNyd;aemuf &Sif;vif;&aom jyóem 2&yfteuf rdef;rESifh ywfoufí


udk,fhudk,fudk,fZufBudK;udkif&wmu vG,fao;onf/ EdkifiHa&;ESifhywfoufí ZmwfBudK;udkif&wm
rvG,fulay/ onfhjyif vli,fvl&G,f awGrSm b,fvdkawGUBuKHcHpm;&onfrod/ uRefawmfhrSmawmh EdkifiHa&;\
qGJaqmif ac:iifrIudk ckcH&jcif;u ydkcufaeaMumif; awGUBuKH&ayonf/

uRefawmfwdkU\ ausmif;om;acgif;aqmif udkatmifqef;onf ausmifrSvnf;aumif;? ausmif;om;or*¾


OuúXtjzpfrSvnf;aumif; EkwfxGufvdkufNyD; wdkUArmtpnf;t&kH;odkU ajcpkHypf0ifum ocifjzpfoGm;avonf/
olESifhwpfNydKifeufwnf; wkdUArmtpnf;t&kH; (ocifodef;armifESifhwuGaom trsm;pk pka0;íA[dk
wdkUArmtpnf;t&kH;)odkU 0ifa&mufoGm;Muolrsm;um; udkEkESifh umvuwÅm;udkvSazwkdU jzpfavonf/
udkvSazrSm umvuwÅm;wGif udkodef;azESifhtwl ausmif;aeae&mrS udkodef;azArmjynfodkU jyefa&mufvmNyD;
rMumcifay:vmaom1936ckESpf? ausmif;om;oydwfacgif;aqmifwpfOD;jzpf avonf/ udkatmifqef;? udkEk?
udkvSazwdkU ocifjzpfvmjcif;rSm uRefawmfwdkU ocifausmif;om;rsm;\ csDwuf&rnfh
vrf;pOfudknTefjyvdkufouJUodkU&Sdavonf/ odkUuvdk acgif;aqmifawGu EdkifiHa&;wGif ajcpkHypf0ifMupOf
uRefawmfuvSrf;NyD;cJUaom ajcwpfvSrf;udk&kyfodrf;&rnfrSm ajy;aeaom
bwfpfum;ayajcwpfvSrf;wufrdNyD;rS jyefckefqif;&ef BudK;pm;olESifh wlaeay\/ ,if;odkU jyefckefqif;vQif
vJus ajcusKd;rnfudkyif pdk;&drf&avonf/
urÇhmhtajctaeudk MunfhvdkufygOD;/ emZD[pfwvmonf t*Fvdyfe,fcsJUacgif;aqmif csdefbmvdef\
oabmwlnDrI (0g) &efoltm;ay; tpmauR;rIjzifh qla'wefe,fudk odrf;ydkufum
csufudkpvdkAufuD;,m;wnf;[l aom wkdif;i,fjynfi,fudk usL;ausmfapmfum;vdkufavonf/

uRefawmfwkdUjynf\ ajrmufbuf&Sd w&kwfjynfBuD;udkvnf; zufqpf*syefESifh t*Fvdyfe,fcsJUorm;wkdUonf


a0cGJ,l&ef BuHaeMuavonf/ t*Fvdyfe,fcsJUorm;wkdUonf wpfzufu þtBuHjzihf *syefppfbDvl;rsm;udk
]tavQmhay;}vsuf&Sd\/ wpfzufwGifum; tdE´d,? Armpaom olUydkifeufteD;odkU *syefrvmEdkifatmif?
w&kwfjynfawmifydkif;wGif olUMoZmrysufatmif? w&kwfjynfawmifydkif;wGif *syefajcukyfr&atmif
w&kwfudkrifweftpdk;&udk ulnDaeavonf/ w&kwfArmvrf;rBuD;udkyif azmufvkyfxm;avNyD/ xdktcsdfefwGif
w&kwfArmvrf;rBuD;ay: usLukyf-ref&SDMum;wGif aeUpOf ppfavmf&DtoD; 200rQul;vl;oGm;vmaeavonf/
uGwfcdkifrSm av,mOfysHuGif;BuD; aqmufvkyfaeonf[k Mum;&avonf/ ,if;odkU t*Fvdyfe,fcsJUorm;\
]]wdkUrD; &IdUrD;vkyfrI}}? ]]rD;pwpfzuf a&rIwpfzufvkyfrI}}rsm; aMumifh ppfyGJonf uRefawmfwdkU\ e,fpyfodkU
wpfaeUwjcm; eD;uyfvmcJUavNyD/

t*Fvdyfe,fcsJUorm;\ ]tavQmhay;a&;} ay:vpDudk tpGrf;ukef tokH;csaom *syefonf


uRefawmfwdkUArmjynfwGif;odkUvnf; toGiftrsKd;rsKd;jzihf 0ifvsuf&Sdavonf/ *syefoGm;pdkufq&m?
*syef"mwfykHq&m? *syefukefonfrsm; rIdvdkaygufvm\/ *syefjrefrmqufqHa&; toif;rsm;ay:vm\/
*syefjynfodkU Armausmif;om;rsm; ynmoifvmyg[k zdfwfMum;vsuf&sd\/ *syefjynfwGif
tESpf20ausmfaeojzifh ArmawGuyif arhaeNyDjzpfaom OD;pHnGefUonfyif ArmjynfokdUjyefvmum
*syefjrefrmqufqHa&;0g' jzefvsuf&Sday\/ rpöwmrl&mumrdacgif;aqmifaom *syefukefonfBuD;rsm;onf
topfaqmufNyD;p jzpfaom &efukefNrdKUawmfcef;rBuD;wGif *syefukefpnfjyyJGBuD;wpfck usif;yavonf/
e,fcsJUorm;trsKd;rsKd;\ ajcukyf,l&m jzpfaom ,dk;',m;uyifvQif ]vGrfADcspf}qdkaom
t&m&SdBuD;wpfa,mufudk ArmjynfodkU vTwfavonf/ olonf ESrawmfol qdkovdkvdk? c,frawmfol
qkdovdkvdk rdef;racsmuav; rpöy&bdkiftm;ac:NyD; q&mjzpfoifaumvdyfausmif;wGif ]ynmoif&ef}
tyfESHcJUavonf/ owif;pmrsm;u þudpöudk ,dk;',m;jrefrmqufqHa&;aumif;zdkU[k a&;Muonf/
uRefawmfwdkU wuúodkvfausmif;om;trsm;tjym;um; rdef;racsmuav; rpöy&bdkiftm; oGm;MunfhMuonf/
ol\tvSudk MunfndKMuonf/ olUvkd[mruav;u Armjynfpmvmoifojzifh *kPf,lMuonf/
uRefawmfwdkU EdkifiHa&;ausmif;om;rsm;omvQif rpöy&bdkif\ tjzpfrSefudk&dyfrdMuavonf/ ]vGrfADcspf}ESifh
y&bdkifwdkUonf *syefudk,fpm;vS,frsm; jzpfonf[k Mum;&avonf/ pm;usufvkppfyJGBuD;\
,rf;awmifhwpfawmifhomvQif jzpfayownf;/

,if;odkU e,fcsJUorm;wkdUu ppfjyifqifvIHUaqmfaeaom tajctaewGif todkUvQif tdrfwGif;rSm pdwfajzmifhpGm


pmukef;usufaeEdkiftHUenf;/ todkUvQif wuúodkvfpmMunfhwdkufwGif at;at;aq;aq;avhvmEdkiftHUenf;/
todkUvQif pmoifcef;ü tm&kHplpdkufí oifcef;pmawGudk vkdufEdkiftHUenf;/

udk;q,fhwpfXme tkyfcsKyfa&;t& ArmjynfBuD;udk pdk;rdk;tkyfcskyfrif;vkyfae aom tpdk;&\ vkyfykHawGudk


MunfhvkdufygOD;/

a*smhbk&ifrif;jrwf bdodufyJGodkU eef;&if;0efa'gufwmbarmftrSL;&Sdaom udk,fpm;vS,fawmfrsm;


vTwf&onfhtwGuf aiG55.000okH;NyD;? jrefrmEdkifiHrSm pufrIvufrIzGHNzdK;a&;twGufum; aiG50.000omvQif
okH;avonf/ ppfwyf? axmif? ykvdyf ponfwdkUtwGuf ,cif,cifrsm;uxuf aiGydkokH;vsuf&Sdonf/
xdkppfwyf? axmifESifhykvdyfwkdUrSm ESpfpOfaiGaygif; 6uka#rS 10uka#txd tjrwf,laeaom
a&eHajr"e&Sifrsm;xHrSm tckaMu;aiGtjzpf ESpfpOfaiG 7oef;rS 10oef;txdom&aeaom tvkyform;wkdU\
vIyf&Sm;qlylqefUusifrIrsm;udk zdESdyf&efomjzpfaeayonf/ nGefUaygif;tpdk;&onf opfawmwif'gudk
aiGtenf;qkH;ay;aom opfawma&;a&m0efBuD;csKyfOD;yk\rdwfaqG csyfoif;OD;bwiftm; ay;cJUavonf/
&mxl;ESifhrQm;í ig;yGifhqdkifudk zUJxkwf&aom nGefUaygif;tpdk;&onf rEÅav;rSOD;bOD;tm; tcGefawmf0efBuD;
tjzpf cefUvdkufonf/ cefUNyD;rQrMumcif 0efBuD;csKyfOD;bOD;onf t&ufrl;rl;jzihf ae&Sife,fuvyf
taygufapmifhArmuav;tm; vufoD;ESifhxdk;í 0efBuD;pGrf;jyvdkufavonf/ ajrvwfrS rif;wdkifyif
trwfwpfa,mufonf tysufruav;wpfa,mufESifh aysmfwNyKH;NyKH;armfrqkH;&SdaeqJ trwfrif;
ajcmufvkH;jyL;udk upm;rdojzifh aygifudkxdrSefcJUavonf/ &Srf;jynfe,fESifh e,fjcm;a'o Oya't&
trsKd;om;a&;vkyfief;? qif;&Jom;vlxk vkyfief;rsm; ArmjynfrS ,if;a'orsm;odkU rul;pufap&ef
OD;uGmydE´m"dywdtm; jrpfBuD;em;rS vnf;aumif;? ocifwifvIdiftm; awmifBuD;rSvnf;aumif;? udkOmPftm;
er®wlrSvnf;aumif; ESifxkwfcJUavonf/

þonfwkdUum; t*Fvdyfe,fcsJUESifh 4if;\Armjynf&kyfao;tpdk;&\ tajctaewnf;/


þe,fcsJUtpdk;&rsKd;atmufwGif uRefawmfonf todkUvQif auseyfa&mifh&JqdwfNidrfpGmaeEdkiftHUenf;/
todkUvQifþtpdk;&rsKd;\ trIawmfudk xrf;&Guf&ef &nf&G,fcsufjzifh ynmudkoifEdkiftHUenf;/

cufw,ftaz? cufw,f/ tazhMo0g'twdkif; EdkifiHa&;rSm 0ifrygzdkU BudK;pm;wmyJ r&bl;/


ocifawGeJUraygif;bJaezdkU BudK;pm;wmyJ? ratmifbl;/ ajy;aewJU bwfpfum;ay:rSm
a&mufNyD;om;ajcvSrf;udk &kyfodrf;NyD; ckefcszdkU BudK;pm;MunfhwmyJ? txrajrmufbl;/ vJus
ajcusKd;rSmudkawmif aMumufrdao;w,f/

17

atmifausmfESifh vGwfvyfa&;orx bm0em

ygawmfrlaeUodkUa&mufcJUavNyD/

xdkygawmfrlaeU (1300ck? wefaqmifrkef;vqkwf 8&ufaeU)wGif jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&m


ausmif;om;rsm;or*¾toif;rS ]]e,fcsJUpepfBuD;um; vlowÅ0gwdkUtm; qif;&Jjcif;? iwfrGwfjcif;?
tvkyfvufrJUaygrsm;jcif;? vlwrf;aphatmif rae&jcif;? ppfjzpfyGm;jcif;? oef;aygif;rsm;pGmaom
vlwdkUtm;aoapjcif; ponfhuyfBuD;rsm; qdkufa&mufap\/ ++++ taqG&Jabmf wdkU? vlowÅ0gwdkU\
qE´jkyyJG? tpnf;ta0;ponfwdkUusif;yí yg0ifjcif;rjyK/ trsKd;om;aeUESifh
BudKufovdkyg0ifqifEGJMuayonf/ Oyrm udkatmifausmfonf olUtcef;0wGif ]]þaeU þ&ufum;
igwdkUt&SifESpfyg; ygawmfrlaomaeUjzpf onf/ owd&Muyg}}[laom pmwef;BuD;wpfck
a&;qJGícsdwfxm;avonf/ olonf tcef;udktwGif;rSydwfum wpfaeUvkH; tcef;atmif;í tpm;rpm;?
pum;rajymbJ ]vGwfvyfa&;}orxbm0em pD;jzef;í aeavonf/

udkatmifausmfum; trsKd;om;a&;0g' jyif;xefolwnf;/ ukvm;Armt"du&kPf;twGif;u ukvm;rsm;udk


wpfa,mufwnf;xGufcsrnf[k wuJuJvkyfaeojzifh wm;xm;Mu&avonf/
olUt,ltqrsm;rSma&S;qefonf/ Oyrm rdef;uav;ESifh a,musmf;uav;vGwfvyfpGm
aygif;oif;qufqHjcif;udkrBudKuf/ xrif;pm;yJGtcrf;tem;rsm;wGif rdef;uav;ESifh
a,musmf;uav;twGJvdkuf twGJvdkuf xdkifí pm;onfh"avhudk rBudKufaom aMumifh
xdkxrif;pm;yJGtcrf;tem;rsm;udk oydwfarSmufavh&Sd\/

q&m? q&mrawG yGwfobif abmfvf'efUpf usif;yonfudk rauseyfojzifh cJESifhaygufcJUzl;avonf/


4if;jyif wpfOD;csif;pGefUpm;í &efolacgif;aqmifrsm;udk owfypfjcif;(0g)&efolacgif;aqmifESifh
toufcsif;vJí vGwfvyfa&;,ljcif;wGifvnf; ,kHMunfrI&Sdavonf/ vlxkESifhcsDí qlyljcif;xuf
,if;odkUvkyfjcif;u ydkíxda&mufrnf[k ,lqwwfavonf/ okdUaomf udkatmifausmf\ t,ltqrsm;udk
udkb[def;paom acgif;aqmifrsm;uaomf vnf;aumif;? uRefawmfwdkU oli,fcsif;rsm;uaomfvnf;aumif;
a0zefcJUojzifh ,if;odkU,lq&mwGif rjyif;xefawmhay/ odkU&mwGifol\a&S;qefrItcsKdUum;
aysmufroGm;ao;acs/

bmyJjzpfjzpf ygawmfrlaeUu udkatmifausmf ]vGwfvyfa&;}orxbm0em jyKvkdufykHum;


ausmif;om;avmuwGif awmfawmfuav;vIyf&Sm;oGm;ao;\/

aemufwpf&ufjcm;NyD; trsKd;om;atmifyGJaeU ae&Sife,fa';a&mufvmay\/ uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;


pwifvIHUaqmfrIaMumifh xdkaeUupí ESpfpOftrsKd;om; aeUwdkif;ausmif;rsm;udk ydwfay;avonf/
rBuKHzl;atmif pnfum;aom trsKd;om;atmifyGJaeUaywnf;/ ]]rD;wkwf-rD;wkwf &IdJU&IdU}} ]]oydwf-oydwf
arSmufarSmuf}} ]]olykef-olykef xx}}[l aom a<u;aMumfoHrsm;um; tNrdKUNrdKUt&Gm&Gm
t&yf&yfwGifvTrf;rdk;yJUwif cwfaeavonf/

ae&Sife,fa';onf 1920jynfh? aumvdyfoydwfaeUudk e0rtBudrfajrmuf *sDpDbDatuGefz&ifhu


owfrSwfa&G;cs,fcJUjcif;jzpfaomfvnf; *sDpDbDatBuD; tBudrfBudrf tpdwfpdwfuJGoGm;aomtcg
ae&Sife,fausmif;om;rsm;uom qufvufusif;yJaecJUavonf/ wuúodkvfausmif;om;rsm;or*¾ESifh
ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;or*¾ay:cJUonfhaemufrsm;wGif ausmif;om;aygif;pkH
tiftm;jyyJGjzpfvmcJUavonf/ xkdtwGif; wkdUArmtpnf;t&kH;vnf; ae&Sife,fa';? usif;ya&;wGif
wpfpwpfp0ifcJU\/ ,ckESpfrSmrl trsKd;om;aeUonf ausmif;om;rsm;tiftm;jyyJGrQomruawmhbJ
]]trsKd;om;a&;}pdwf"mwfwuf<uvmaom wpfrsKd;om;vkH;\ vGwfvyfa&;qE´jyyJG BuD;jzpfvmawmh\/
qdkufum;orm;? aps;onfrsm;vnf; ygvm\/ tvkyform;rsm;vnf;ygvm\/
pma&;q&mrsm;vnf;ygvm\/ trsKd;orD;trsm;tjym;vnf;ygvm\/ rjrifOD;tp&Sdaom ausmif;olrsm;rSm
ausmif;om;rsm;eD;yg; wuf<upGmyg0ifvmMuav\/

raeUu uRefawmfonf rjrifhOD;xHrS atmufygpmudk &xm;avonf/

xGef;uav;

reufjzeffreuf trsKd;om;aeUtiftm;jyyJGNyD;&if xGef;uav;&,f jrifhBuD;&,f wpfae&m&moGm;NyD;


wpfckckpm;Mur,f/ bkdifusae&ifvnf; rylygESifh? jrifhBuD;u 'umcHyghr,f/ pm;aomufNyD;awmhbm;e'f
yd#uwfwdkufoGm;Mu& atmif/ ayrlwcsKdUjrihfBuD; zwfcsifvdkU NyD;awmhtcefUoifh&ifrGefpmESifhywfoufNyD;
vufaxmufyd#uwfwdkufpdk; a':ESif;ESifh enf;enf;aqG;aEG;csifw,f/ xGef;uav;uawmh BudKufwJUpm
zwfaeaygh/ tm;w,fr[kwfvm;/ tiftm;jyyJG tNyD;rSm vmac:aemf....

jrBuD;

xdkpmudk&xm;aomaMumifh qE´jyyGJtNyD;vlpkcGJvQif uRefawmfonf &Jabmfausmif;om;rsm;ESifhcJGí rjrifhOD;tm;


oGm;ac:&avonf/

rjrifhOD;0wfxm;aom tif;vkHcsnfrSm tpdrf;cHwGif vSyaomtqifuspf xm;onf/


y'kr®mtusÐum;rxlryg;jzpf\/ uRefawmfum; [efZm;vkHcsnf tndKtjzL refusnf;aphuGufESifh
yifjzLtay:tusÐudk 0wfxm;ay;onf/
rjrifhOD;u w&kwfpm pm;csifonfqdkaomaMumifh w&kwfwef; w&kyfqdkifBuD;wpfqdkifwGif; 0ifMuav\/
pm;yJGwGif rsufESmcsif;qdkifxdkifrdonfESifh wpfNydKifeuf uRefawmfu tay:tusÐpESifh
udk,fhukd,fudk,f,yfcwf&if;-

]]rjrifhOD;vkHcsnfuawmh vSvdkufwm}}

rjrifhOD;onf vufudkifyk0gjzihf acR;okwfNyD; NyKH;vsuf-

]]bmuawmhrvSowkH;}}

uRefawmfhtmacgifwGif jyLwpfjyLwpfvkyfaeaompum;rSm ]]vluawmh vkHcsnfxuf ydkvSw,f}}[lí jzpf\/


okdU&mwGif tazhrsufESmay:vmNyD; ]]a[h a&SUrwdk;ESifh}}[k ajymvdkufoa,mifjzpfum xdkpum;udk
rsKdcsvdkufygonf/ 4if;aemuf twefMumNyKH;MunfhaeNyD;-

]]rjrifhOD;bmvdkU yifjzLr0wfovJ? tzsif;qkH; 'DaeUvdkaeUrSm 0wfa&maygh}}

]]tdk-uRefru onfvkd[efraqmifwwfbl;/ wpfESpfvkH;acgufNyD; aowÅmxJxnfhxm; trsKd;om;aeUusrS


0HomEkpdwfjyzdkU xkwf0wfwmrsKd; rBudKufbl;/ 0wfEdkif&if tNrJ0wfr,f? tNrJvnf; r0wfEdkifbl;}}

w&kwfpm;yJGxkd;u bmrSmrwkH;[k vmar;ojzifh pum;jywfoGm;Muavonf/ pm;vdk&m rSmMuNyD;aemuf-

]]y'kr®mtusÐ0wfawmh &[ef;ysKdawG rmruawGraMumufbl;vm; [J [J}}

]]&[ef;ysKdawGuvnf; twif;w&Murf; tusÐyg;awGr0wfatmif vkyfaeMuw,f/ owif;pmawGuvnf;


awmifa&; ajrmufa&;eJU/ tusÐyg; 0wfxdkufr0wfxdkuf? zsifeD0wfxdkuf r0wfxdkuf rajymcif 'DudpörSm
&[ef;oHCm awGygoifh rygoifh uRefrajymcsifw,f}}

]]uJ vkyfprf;ygOD;Asm}}

]]&[ef;abmifu q&mawmfBuD;jzpfjzpf? OD;yOöif;uav;yJjzpfjzpf? uRefrwdkU rdef;rom;awG&JU


twGif;"mwfeJUobm0udk odzdkUcufygw,f/ b,fq&mawmfu a&;a&;? rdef;rtaMumif;awGa&;cJUwmawG[m
rSefwmtifrwef&Sm;w,fvdkU uRefrqdkcsifw,f/ rdef;rudk t&rf;uma&mESdrfeif;NyD;
wpfzufowfa&;wmawGom rsm;w,f/ NyD;awmh olwkdU&nf&G,fcsufu &[ef;awG[m rdef;rudk rkef;ap?
tem;ruyfapeJUqdkwJU &nf&G,fcsufeJUa&;wmrdkU b,frSmtrsm;tm;jzihf trSefudka&;wmjzpfEdkifygrvJ/
urÇmrSmay:cJUorQ rdef;rawG toacsFteEÅ teufu raumif;ayh? ,kwfrmayhqdkwJU rdef;rawGtaMumif;udk
txyfwvJvJ EIdufEIdufcRwfcRwf &SmazGa&;MuwmyJ/ rdef;rrsm;&JU obm0"avhaumif;awG razmfMubl;/
'Dawmh bkef;BuD;rsm;[m rdef;reJUywfouf&if txif&ifvnf;ao;vGef;&r,f/ £w¬d0*F H qdkwmrsKd;aygh/
odkUr[kwfrdef;reJU odyfrawGUbl; rBuKHzl;bJ wpfBudrfwpfcg BuKHawGU&awmh tvGeftMuL;
txifBuD;wm&ifvnf; jzpf&r,f bkef;BuD;awGa&;wJU unmbJGUuAsmawG Munfhygawmh}}

xrif;yef;uefrsm;ESifh bJaygif;[if;csKdudk vmícsavNyD/ bJaygif;rS waxmif;axmif;wufaeaom


taiGUudkMunfh&if;-

]]tJ'Dawmh yifeD yifjzLqDqufygOD;/ tif;-yifeDqdkawmh [dkyifeDq&mBuD; owd&ao;awmh}}


]]'DaeU olUudkvnf; rjrifrdbl;aemf}}

]]ausmif;xGufoGm;NyD; ckb,fa&mufaew,f rodbl;}}

odkUuvdkyif yifeDjrwfausmf\ taMumif;udkajymMu&if; uRefawmfum; rjrifhOD;ESifh uRefawmf]oli,fcsif;ru?


&nf;pm;vnf;rus}jzpfoGm;aponfh taMumif;udk jyefajymif;owd&aeavonf/ rjrifhOD;vnf; xdk[mudkyif
owd&oGm;[ef&Sdonf/

twefMum pum;rajymbJaeMuNyD;aemuf rjrOD;u-

]]rdef;r&JUOpöm[m tqif;? a,musmf;&JUOpöm[m ynmvdkU qdkwJUpum;[m urÇmwnfOD;upNyD;


ckwdkfifrSefaewmyJ/ aemifvnf;rSefrSmygyJ/ rdef;rwdkU&JU tawmifhwqkH;[mvnf; tqif;yJ/
'DawmhvScsifw,fqdkwJU tmoDo[m rdef;rwdkif;rSm w0kef;0kef; awmufaewmyJ/ t&kyfqdk;wmudk
enf;enf;qdk;atmif? enf;enf;qdk;wmudk rqdk;atmif? rqdk;wmudk vSatmif? vSwmudk vSonfxuf
vSatmif? onfhxufvSwmudk tvSqkH;jzpfatmif vkyfMuwm[m "r®wmyJ/ vScsifvdkUvnf; trsKd;rsKd;BuHMu?
trsKd;rsKd;0wfMuwmyJ/ tusÐyg;0wfwm[m vSr,fxifvdkU0wfwm? ae&xdkif&wm oufomat;csrf;vdkU
0wfwmyJ/bkef;awmf BuD;rsm; ajyma[mMuovdk &ifom; xif;ceJjrifatmif a,musmf;awG
pdwf"mwf<uvmatmif 0wfwmr[kwfygbl;}}

]]uJ uJ [if;csKduav; aomufESifhOD;pdkUvm;}}

]]udkwifxGef; aomufcsifaomufyg? uRefrawmh [if;pkHatmif apmifhOD;r,f}}

uRefawmfu bJaygif;[if;csKdudk jrnf;aeonf/ rjrifhOD;u qufjyefonf/

]]vScsifvdkU0wfwm b,favmufxif&Sm;ovJqdkawmh/ &SifrD;tusÐZmabmfvDawGudk yef;cufawGbmawGeJU


0wfwmudkyJMunfhayawmh/ ta&miftrsKd;rsKd;csKyf0wfwmvnf;Munfh/ tusÐxlxleJU vS&ifvnf;0wfrSmyJ/
vSatmifom tusÐudkvkyfay;? ryleJU rdef;rawG0wfMurSmyJ/ ck yifeDuav;awG 0wfwm[m
wjcm;aMumifhr[kwfbl;? tawmftwefvSyvdkU 0wfwm/ yifeDawG 0wf&wmudkyJ
zuf&SifxifaeMuvdkU0wfwm}}

xkdtwGif; tjcm;pm;zG,faomufzG,frsm; a&mufvmavonf/

]]uJ uJ pm;ygOD;/ 'Davmufqkd&if rjrifhOD;&JU tmabmfudk odygNyD}}

rjrifhOD;u [if;csKdaomuf&ef ZGef;aumufudkifNyD;rS-

]]NyD;awmh owif;pmq&mawGu a&;Muwm wpfck&Sdao;w,f/ uRefrwdkU rdef;rawG


tusÐyg;0wfwmavmfvnfwmwJU/ avmfvnfw,fqdkwJUpum;[m tifrwef jyif;xefygw,f/
ujrif;aMumxw,fvdkU qdkwmrsKd;yJ/ ujrif;csifwJU rdef;r[m tusÐyg;0wf0wf r0wf0wf ujrif;wmyJ/
avmfvnfwmyJ/ tdrfxJrSm ykef;aewJu tdrfwGif;ykef;ukkvm;rvnf; avmfvnf&if avmfvnfwmyJ/
ujrif;<ucsif<uwmyJ/ r[kwfbl;vm;}}

uRefawmfu oJU oJU &,fvkdufonf/ NyD;awmh-


]]uJyg pm;ygawmh? onfu qmvSNyD}}

rjrifhOD;onf onfawmhrS [if;csKdaomufawmhonf/

pum;rajymbJ pm;aeMuNyD; twefMumaomf-

]]udkwifxGef;aum zsifyifeDjyóem? tusÐyg;jyóemawG b,fvdkoabm xm;ovJ}}

]]zsifyifeD0wfwmuawmh udk,fhwdkif;jzpftm;ay;w,f? 0HomEkw,fqdkwJU txdrf;trSwfygyJ/


zsifyifeD0wfwmeJU vGwfvyfa&;&r,fvdkUawmh rxifygbl;/ zsifyifeD&ufuef;pif jyefUoGm;&wm[mvnf;
acwfaemufjyefa&;yJ? wdk;wufa&; r[kwfbl;/ udk,fhjynfrSm pufrIvufrIxGef;um;zdkUom ta&;BuD;w,fvkdU
xifw,f}}

]]uRefr tJ'goabmusw,f/ 0HomEk&atmifqkdNyD; ,Gef;a'gif;vef;eJU xrif;pm;wmudk oabmrusbl;}}

pm;aomufNyD;Muaomtcg bm;e'fyd#uwfwdkufodkU oGm;Muavonf/ &efukef[dkufpul;ausmif;BuD;um;


a[mif;jrif;aomtjzpfudk rzkH;rzdjyvsuf&Sd\/ bm;e'fyd#uwfwdkuf taqmufttkHum;
ydkvdkUyifa[mif;ykHay:aeonf/ ykHyef;oP²mefrSmvnf; t&kyfqdk;vSayonf/

twGif;rSm wdwfqdwfNidrfoufvSay\/ e*dku pDpOfxm;onfhtwdkif; rjrifhOD;um; aya[mif;pmrlrsm;udk


zwfwefzwf? ul;weful;aeavonf/ uRefawmfum; r*¾Zif;*sme,frsm;udk qGJzwfaeavonf/

vufaxmuf yd#uwfwdkufpdk; a':ESif;onf tjyifcPxGufoGm;ojzifh rjrifhOD;ESifh rawGU&ao;/


rjrifhOD;onf a':ESif;tm; awGUatmifapmifhOD;rnfjzpf \/ uRefawmfonf pmzwf&if; e*g;eDwkdufodkU
cPoGm;&ef pdwful;aygufvmonfESifh-

]]rjrifhOD;a& 'Dem;cPoGm;vdkufOD;r,f? vkyfp&m&Sdwm vkyfae&pfaygh}}

]]oGm;p&m&SdoGm;av? jyefrvmbJom raeeJUaemf}}

]]tdk jyefvmrSmaygh? jrifhBuD;uvnf;}}

rjrifhOD;u yk&ydkufpmawGudkudkif&if; uRefawmfhudk armhí aphaphMunfhum NyKH;aeonf/


jywif;rSefjzLrSwapmif;xdk;0ifaeaom jyifbuftvif;a&mifaMumifh yg;csKdifhuav;ESifh rsufawmifaumhwdkUrSm
txl;cspfp&maumif;ae\/ xdkodkUvufceJ xGufvmaomcspfp&mtuGufuav;onf uRefawmfhtm;
ajcvSrf;wkHUoGm;ap\/ okdUaomf &kef;xGuf&ef wpfzufvSnfhvdkufrjrifhOD;u-

]]udkxGef;}}[k nifomaysmhaysmif;pGm ac:vdkufavonf/ onfvdk rac:pzl; ac:vdkufojzifh


uRefawmftenf;i,f tHUtm;oifhoGm;\/ ,cif uRefawmfu olUxHpma&;pOf udk,fhudk,fudk,f ]udkxGef;}
[kac:vkdufawmh olupdwfqdk;onf r[kwfygavm/ olUtm;o&dk;o&Dvkyfonf[k
pGyfpGJcJUonfr[kwfygavm/

rjrifhOD;onf ola&muRefawmfyg tajcenf;enf;ysufoGm;onfudk csufcsif;&dyfrd[efwlonf/ csufcsif;yif


oGifjyifvu©PmawGajymif;NyD; uyfaeaomtoHudk t[rf;ceJxkwfvsuf-
]]udkwifxGef;a& Munfhprf;ygOD;? yk&ydkufawGxJrSm a&S;a[mif;yef;csD&kyf ykHawG awGUae&w,f}}

]]tdk [kwfvm;? jyprf; jyprf;}}

rjrifhOD;u yk&ydkufudk rydwfruG,fbJxm;aomfvnf; rjy/

]]uJav? tjyefrSMunfhygawmh}}

uRefawmfonf rjrifhOD;awmh ]xlk;}wmyJ[k atmufarhNyD; xGufvmcJUav onf/

e*g;eDtoif;wdkufwGif udkb[def;? udkxGef;&SdefESifh tjcm;olrsm;udkawGU& avonf/ odkU&mwGif


e*g;eDtoif;\ tusKd;aqmifrsm;jzpfaom udkEk? udkoef;xGe;fESifh udkpdk;wkdUtm; rawGU&/ olwkdUonf
,cktcg ocifEk? ocifoef;xGef;? ocifpdk;wkdUjzpfaeMuavNyD/ e*g;eDpmtkyftoif; tvkyfESifhomru
wkdUArmtpnf;t&kH;tvkyfrsm;jzihfvnf; rtm;rvyf&SdaeMu\/ ,ckwavm udkb[def;ESifh udkAaqGwkdUonf
e*g;eDtoif; pmapmifuav;wGif aqmif;yg;awmfawmf rsm;rsm;a&;aeMu\/

Oyrm NyD;cJUaomtywfu udkb[def;onf qdkAD,uf&k&Sm; uGefjrLepfygwD taMumif;]bkdvf&SDApf}


]rif&SDApf}taMumif;rsm;a&;í udkAaqGu qdkAD,uf &k&Sm; uGefjrLepfacgif;aqmifBuD; pwmviftaMumif;udk
a&;cJUavonf/

udkb[def;ESifh pum;pjrnfajymMu&if; odcJU&onfrSmum; a&eHajrrS oydwfarSmuftvkyform;rsm;onf


[dkrSmomaeí awmif;qdkcsufr&dkifjzpfojzifh wpfenf;enf;ESifh &efukefokdUvmMu&ef
pDpOfaeaMumif;jzpfavonf/ udkb[def;u ]a&eHajroydwf ppfulp&dwf&efykHaiG} twGuf okH;a&mufjc,f
wlwHpOftvHudkxrf; vsufrD;wkwfudkifxm;aom wdkUArma,musm;f&kyf &ifxdk;"mwfykH tpdwfa&mif;&ef
uRefawmfhtm;ay;vkdfufavonf/

rjrifhOD;onf a':ESif;ESifh aqG;aEG;aeavNyD/ pmzwfpm;yJGay:wGif rjrifhOD;csxm;cJUaom yk&ydkufrsm;udk


,lí]]jyefvmrSMunfhyg}}[k oluqdkaom a&S;yef;csD&kyfykHrsm;udk Munfhvdkufonf/ &kyfykHrsm;rSmpkHaeonf/
a&S;jrefrm rif;crf;rif;em;tokH;taqmifrsm;? bDvl;? jcaoFhykHrsm; ponfwkdUtjyif udEé&D-udEé&marmifESHykH?
[oFmzdk-[oFmrykHrsm;udkvnf; awGU&avonf/ rjrihfOD;u ]]udkxGef;}}[k rac:pzl; ,k,nKwmoHESifh
ac:umjyrnfvkyfcJUaom &kyfykHrsm;rSm þudEé&D-udEé&m? odkUr[kwf [oFmzdk-rykHrsm; jzpfavoavm[k
awG;xifrdav onf/ uRefawmfonf xdkykHwdkUudk MunfhaepOf rjrifhOD;onf pmzwfpm;yGJodkU jyefvmavonf/
bmrQrajymbJ t"dyÜm,f&Sdaom NyKH;jcif;jzihf wpfcsufNyKH;vkdufNyD; olU[molikHUí pmzwfaeavonf/

twefMumvQif uRefawmfwdkUjyefMu\/ vrf;wGif uRefawmfu ]a&eHajroydwf ppful&efykHaiG}twGuf


&ifxkd;"mwfykHuav;udk rjrifhOD;tm; 0,fzkdUajym&m rjrifhOD;onf ykHudkaocsmaphpyfpGm MunfhNyD;aemuf
uRefawmfhtm; jyefay;\/

]]&efykHaiGtwGuf "mwfykHzdk;awmh ay;r,f? ykHudkawmh rvdkcsifbl;}}

uRefawmfhrSm rsm;pGmtHUtm;oifhoGm;avonf/

]][if bmjzpfvdkUvJ}}
]]&ifxdk;zdkU "mwfykHqdkwm xdk;csifpzG,fjzpfatmif vkyf&w,f&Sifh/ ckawmh Munfhprf;ygOD;? cg;awmif;usKdufeJU
a,musmf;BuD;uvnf; Murf;wrf;&kyfqkd;vdkuf wm/ udkifxm;wmu rD;wkwfwpfzuf? okH;a&mifjc,feJU
wlwHpOftvHwpfzuf/ &Iyf,SufcwfaewmyJ? bmt"dyÜm,fqdkwmvnf; uRefrem;rvnfbl;}}

uRefawmfonf rjrifhOD;tm; txiftjrif ao;jcif;jzihf MunfhNyD; pdwfysufaomtoHjzihf-

]]rjrifhOd;&,f 'DudpörSm tvSty tzG,ft&mrvdkygbl;/ a&eHajrtvkyform;ta&;udkaxmufcHw,f/


vdkvm;w,fqdkwJU qE´jywJUtaeeJU &ifbwfrSmxdk;zdkUygyJ/ cg;awmif;usKdufeJU a,musmf;BuD;uawmh
usm;usm;vsm;vsm;eJU Armppfw,fqdkwmudk azmfjyw,f/ rD;wkwfuawmh e,fcsJUpepfudk
rD;&IdUzsufqD;r,fqdkwJU oabm? wlwHpOfuawmh qdk&S,fvpf0g'? okH;a&mifjc,fu wdkUArmtvh}}

]]uRefroabmrusygbl;&Sif/ a&eHajrtvkyform;ta&; axmufcHcsif&if vnf; 'Djyifenf;eJUyJ


axmufcHr,f/ 'gBuD;awmh &ifbwfrxdk;yg&apeJU/ trSefrSmawmh a&eHajrtvkyform;ta&;vnf;
uRefrodyfodwmr[kwfygbl;? oydwform;awGudk oem;vdkUom axmufcHwmyg? qdk&S,fvpf0g'udkvnf;
uRefrem;rvnfygbl;}}

]]jzpfrSjzpf&av rjrifhOD;&,f? e*g;eDowif;pmapmifeJU ocifpdk;a&;wJU qkd&S,fvpf0g'taMumif;udk


rzwfbl;vm;}}

]]e*g;eDowif;pmapmifuav;awGawmh vSefMunfhrdyg&JU? aqmif;yg;awGu rsm;aomtm;jzifh


pdwf0ifpm;p&modyfrygbl;/ qdk&S,fvpf0g' pmtkyfudkawmh enf;enf;pzwfMunfhvdkufw,f/
em;rvnfwmeJUcsxm;vdkuf&wmyJ}}

uRefawmfwdkUausmif;odkUjyefvmMucsdefrSm ausmif;om;trsm; NrdKUxJodkUoGm;csdefjzpfNyD; jyefvmolenf;ay&m


bwfpfum;ay:ü vlenf;avonf/ ygvmolrsm;rSmvnf; ausmif;om;r[kwfolrsm;om jzpf[ef&Sd\/
olwdkUrSm uRefawmfwdkUESpfa,muf tjyeftvSefajymqkdaeMuonfudk pdwf0ifpm;Mu[efrwlacs/

]]tJ'Dpmtkyfu cufawmh cufwmyJ rjrifhOD;&JU? EdkUaywJU em;rvnfvnfatmif tacgufacgufzwf&wmrsKd;yJ}}

]]'Dvdkqdkawmhvnf; rzwfEdkifbl;&Sifh/ twef;pmawGuvnf; odwJUtwdkif; odyfrsm;w,f/


*kPfxl;,lxm;w,fqkdawmh olUqdkif&mudk zwfEdkifrSudk; udkwifxGef;&JU/ &Sifaum tJ'Dpmtkyfudk
em;vnf&JUvm;}}

]]em;vnfatmif BudK;pm;&wmaygh/ tacgufacgufzwf? t*FvdyfpmtkyfawGESifhvnf; wGJzwf&wmyJ}}

]]t,ltqawGudkaum tukefvkH;vufcHovm;}}

]]tm;vkH;awmh vufrcHEdkifao;bl;/ rsm;aomtm;jzihfawmh oabmusw,f}}

uRefawmfwkdUonf tif;vsm;vrf;rSm qif;Muonf/ rjrihfOD;tm; tif;vsm;vrf;ESifh ppfudkif;vrf;axmifh?


tif;vsm;aqmifaxmifhodkU a&mufatmif vdkufydkUvdkufavonf/

,aeUtzkdU uRefawmfonf yk*¾dKvfa&;t&ajym&aomf rjrifhOD;bufodkU tawmfyif wdrf;nGwfoGm;avonf/


rjrifhOd;\ &doJUoJUtac:tajymrsm;ESifh rcdkUw&dkUcspfzdkUaumif;pGm uRefawmfhtm;qufqHjcif;rsm;onf
uRefawmfh&ifwGif; 0,f yJUwifrcwfbJ raeEdkifyg/ odkU&mwGif EdkifiHa&;? 0g'a&;rsm;t& ajym&ygrl
olESifhuRefawmfwkdUonf uGmvSrf;aeonfudkawGU&\/ olu EdkifiHa&;? 0g'rsm;ESifh a0;vmNyD; olUpmay?
olUtwef;ynmoufoufodkUom ydkrdka&GU&Sm;aeay\/ uRefawmfu uRefawmfhtwef;ynmrS a0;vmNyD;
EdkifiHa&;0g'a&;rsm;bufodkU ydkrdka&GU&Sm;aeay\/ uRefawmfonf tusÐyg;udpöüvnf;aumif;? &ifxkd;"mwfykH
udpöüvnf;aumif; rjrifhOd;\ qifajcrsm;udk acsyEdkifjcif;r&Sdyg/ olUt,ltq
rsm;udkaxmufcHEdkifonfom&Sdyg\/ odkU&mwGif rjrifhOD;onf uRefawmfvdkoavmuf trsKd;om;pdwfrjyif;xef?
uRefawmfvdkoabmuf tvkyform;ta&;udk raxmufcH? uRefawmfvdkoavmuf EdkifiHa&;0g'
oabmw&m;udk ravhvmjcif; wkdUaMumifh rausreyfjzpfaeygonf/ txifvnf;
]tenf;i,f}ao;rdayownf;/ /

18

a&eHajrrS wyfBuD;

1300jynfhESpf? ewfawmfvqef; 8&uf/

4if;aeUwGif Armowif;pmrsm;ü atmufygowif;udk zwf&IMu&avonf/

a&eHajroydwfarSmuf tvkyform; 1000

&efukefodkU ajcvsifvmMuawmhrnf

a&eHajrwGifukrÜPDuwif; tpdk;&uyif;ojzifh twd'ku©a&mufíaeMu aom a&eHacsmif;?


acsmuf? rlvm? vrf;&Gmtp&Sdonfh a&eHajrwpf0dkufrS oydwfarSmuftvkyform; 1000
ausmfwkdUonf Edk0ifbmv 30 &uf Ak'¨[l;aeU wGif acsmufNrdKUrS &efukefodkU
ajcvsifcsDwufvmMurnfjzpf&m acsmufNrdKU ocifbdk;vSBuD;u acgif;aqmifvmrnf
qkdaMumif;/

aemufwpfaeU (ewfawmfvqef; 9&ufaeU)xkwfwGifum; acsmuf owif;axmufxHrSydkUonfh


atmufygowif;udk zwfMu&avonf/

a&eHajrrS oydwfwyfBuD; oydwf1000ausmfygí

Ak'¨[l;aeUpwifxGufMuNyD

a&eHusyf? vrf;&Gm? acsmuf? a&eHacsmif;ponfh 4-XmewkdUrS 2000ausmfrQ &Sdao;aom


oydwfarSmuftvkyform; pma&;pmcsDwkdUonf rdrdwdkU\ oydwfarSmufta&;awmfykHudpöBuD;
tNyD;tjywfaqmif&Guf qkH;cef;wdkifa&mufMu&eftvdkUiSm? &efukefodkUtm;vkH;
wpfa,mufrusef ajcvsifcsDwufoGm;a&mufaqmif&Guf awmif;qdkMu&ef trsm;oabmwl
pdwftm;xufoefpGm pnf;a0;qkH;jzwfMuaom tvkyform;aygif;pkH tpnf;ta0;BuD;udk
y&dowf2000ausmf wufa&mufaMumif;/

tpnf;ta0;em,utjzpf oydwfarSmuftvkyform;? wGifckHpuf vuform;q&mBuD;


ocifoufu aqmif&Gufí tusKd;taqmiftjzpf oydwfarSmufpma&;
ocifvGifuaqmif&GufNyD;vQif bDtdkpDarmfawmfum; qdkif&m oydwfarSmufpma&;BuD;
ocifbkd;vSBuD;ESifh ocifbwifwdkUu atmufygqkH;jzwfcsuf 2&yfwdkUudk tus,fw0ifh
a[majymaxmufcHMuaMumif;/

oydwfudpötjrefay; aphpyf&ef tqdktrSwf(1)

a&eHajrtvkyform;wkdUonf rdrdwkdU\ epfemcsuft&yf&yfwdkUudk Armjynftpdk;&odkU


ay;ydkUwifoGif;xm;cJUaomfvnf; ,aeUtxd xdkudpöudk NyD;jywfat;Nidrf;&ef
aqmif&GufaphpyfcJUjcif;r&Sdonfhjyif oydwfarSmuf tvkyform;acgif;aqmifrsm;ESifh
oydwfwm;trsKd;orD;rsm;tm; tjypf'Pfay;jcif; tvkyfwdkUudkom awGUBuKHcJU&ayonf/
xdkuJUodkU jyKrlcsufwdkUudk Munfh&Ijcif;tm;jzifh Armjynftpdk;&wdkUonf "e&SifwdkU\ tvdkus
wpfzufowfjyKrlaqmif&Guf o,fydk;vmcJUaMumif; xif&Sm;vSojzihf (u)
a&eHajrtvkyform;wdkUtay:wGif ESpfaygif; 50cefUu aumufcHvmcJUaom
tcGefawmfaiGrsm;udk jyefay;&ef? (c)a&eHajroydwfarSmufudpöBuD;udk
tjrefqkH;NyD;jywfatmif aphpyfaqmif&Gufay;&ef þtpnf;ta0;BuD;u Armjynftpdk;&odkU
av;eufpGm wdkufwGef;awmif;qdkxm;aMumif;/

&efukefodkUcsDwuf&ef tqdktrSwf(2)

(u) tqkdygqkH;jzwfcsuf trSwf-1udk Armjynftpdk;&xHodkU oydwfarSmufpm&if;0if


tvkyform;pma&;rsm;yg nDnmjzjzpk&kH;í
&efukefodkUajcvsifcsDwufwifoGif;awmif;qdkMu&ef? (c) xkduJUodkU
csDwufoGm;a&mufawmif;qdkMu&mwGif yg0ifaomoydwfarSmuf tvkyform;wdkUonf
1290ckjymodk vqef; 8&ufaeUupí ,aeUxd w&m;ojzihf at;csrf;NidrfoufpGm
aqmif&GufvmMuouJUodkU a&mufav&m Xmewdkif;ESifh oydwfudpöNyD;onhfwdkifatmif
w&m;Oya't& at;csrf;om,mpGm &GufaqmifoGm;Mu&ef þoydwftvkyform;aygif;pkH
tpnf;ta0;BuD;u av;eufpGmwdkufwGef;aMumif;/

tqdkygqkH;jzwfcsufrsm;udk twnfjyKNyD;aemuf a&eHusyfESifh vrf;&GmrS oydwf-


400cefUwdkUonf Edk0ifbmv 29&ufaeUnwGif avSrsm;jzihf acsmufNrdKUodkU
ta&mufpkefqif;vmMuí 30&ufaeU eHeuf6em&D tcsdefupí acsmufoydwf-
500ausmfwdkUESifh pkaygif;pwifxGufNyD;aemuf vrf;c&D;&Sd a*G;csKdwGif eHeufpmpm;MuNyD;
a&eHacsmif;odkU 4if;aeUnta&mufoGm;um a&eHacsmif;rS vdkufygvmrnfh
oydwfrsm;ESifhtwl rauG;? awmifwGif;BuD; jynfvr;ftwkdif; &efukefodkUoGm;Murnfh
tpDtpOfwdkUudk ajyma[m&kyfodrf;vdkufaMumif;/

vdkufygrnfholwdkif; ,laqmif&rnfh ypönf;wkdUrSm vG,ftdwf? t0wftpm; tydkwpfpkH?


apmifwpfxnf? a&bl;wpfvkH;pDjzpfí tpm;taomufrsm;twGuf a&muf&mNrdKUwdkif;wGif
tvSLcHw&m;a[m csufjyKwfpm;aomufoGm;Murnf jzpfaMumif;/ /

]]a&eHajrtvkyform;oydwfBuD; &efukefodkUcsDwufvmNyD}}[laom owif;onf wpfwdkif;jynfvkH;udk


wkefvIyfoGm;apavonf/

a&eHajroydwfarSmuf tvkyform;wkdU\ xdktvkyfrSm vQyfppfyifr rD;cvkyfudk zGifhvkdufonfESifh wlay\/


wpfjynfvkH;wGif ta&;awmfykHaoG;? awmfvSefa&;pdwf"mwfrD;yGifhrsm; vif;xdefoGm;apayonf/
om,m0wDc&dkif zm;a&Tausmf&GmwGifq&mpHwkdUvlpk ypfazmufvkdufaom aoewfoHxufyif ydkí
e,fcsJUorm;wdkUtm; acsmufcsm;oGm;apav\/

uRefawmfwdkUonf xkdowif;udk rsufawmifrcwf t,m;razsmufbJ pdkufí em;axmifMu\/


csDwufvmaom tvkyform;oydwfwyfBuD;udk OmPfrsufpdjzifh ajy;BudKMunhfMuav\/
urm&Gwftvkyform;Mum;rSm vnf;aumif;? vufzuf&nfqdkifrSmvnf;aumif;? wuúodkvfausmif;om;rsm;
or*¾toif;wdkufrSmaomfvnf;aumif;? pmoifcef;rSmvnf;aumif;? tif;vsm;uefapmif;rSmvnf;aumif;?
bwfpfum;ay:rSmvnf;aumif; þowif;udk ajymqdkaeMuay\/

]]wpfaeUvQif 15rdkif csDwufrnf}}

owif;pmrsm;wGif ajcmufvdkif;pmvkH;rJBuD;rsm;jzihf ygvmonf/

(acsmufNrdKU uREkfyfwdkUowif;axmufxHrS)

]]pnfawmfoHvm;? rkd;oHvm;a[h? pnfoHyJ? rkd;oHyJa[h? atmifbmav oajyndKqdkwJU yef;&,fESifh


a&csrf;udkavmif;...}}[k oDqkdí wD;rIwfvdkufaom pnfawmfoHonf wpfNrdKUvkH; odrfhodrfhwkefatmif
jrnf[nf;vsuf xGufvmonfhtcsdefwGif vrf;ay:ESifh xGufMunfhaomvlxkBuD;rSm BudwfBudwfwdk;
aeawmhaMumif;}}

ponfjzifh owif;axmufrsm;u pDumywfukH; a&;om;azmfjyMuonf/

]]csDwufMuaom oydwftvkyform;rsm;tm; jrif&aom y&dowfvlxkBuD;rSm


oem;jcif;jyif;jyvSojzifh rsKd;cspfyk*¾dKvfBuD;rsm;? trsKd;orD;rsm;? wufvli,fwpfpkwdkUrSm
onf;xefpGmidka<u;vsuf bDtdkpD"e&Sif ukrÜPDudkvnf;aumif;?
nGefUaygif;tpdk;&wdkUudkvnf;aumif; trsKd;rsKd;tjypf wifpum;ajymqdkMuonfudk
awGU&aMumif;/ NrdKUopfta&muf vkdufydkUMuaom vlxkBuD;rSm 4000-
ausmfausmfcefU&SdaMumif;/ ____ wpfaeUvQif trsm;qkH;15rdkif vrf;avQmuf&ef
pDpOfxm;aMumif;/ tqdkygajcvsiftzGJUBuD;rSm usef;rma&;tzGJU? csufjyKwfa&;tzGJU?
axmufyHUa&;tzGJU? tkyfcsKyfa&;tzGJU[k toD;oD;yg&SdaMumif;/ usef;rma&;tzJGUrSm
jrefrmaq;? t*Fvdyfaq;aowÅmrsm; xrf;vsuf vdkufygaMumif;csufjyKufa&;tzJGUrSm
pm;aomuf&ef tqifoifhjzpfap &ef qefqD aiGaMu;rSpí pkaqmif;&efjzpfaMumif;
tkyfcsKyfa&;tzGUJrSm tvHeD tvHpdrf;uav;rsm;ESifh c&mwpfck pD,laqmifvsuf oGm;&ef?
&yf&eftcsufay;í apmifha&SmufvsufvdkufygaMumif;/ ____ c&d;pOfrsm;rSm
um;vrf;twdkif;jzpfí acsmufrS a&eHacsmif;? 4if;rS rauG;NrdKU? 4if;rS awmifwGif;BuD;NrdKU?
4if;rSatmifvHNrdKU? 4if;rSjynfNrdKU? 4if;rS &efukefNrdKUodkU a&mufoGm;&efpDpOfaMumif;/

]]bDtdkpDukrÜPDav;bm;AdkvfESifh a&eH0efwdkUrSm ta&;wBuD;oGm;vmaeonfudk


jrif&aMumif; ykvdyftzJGU pkHaxmufbufrS 17rdkif a*G;csKdokdU ta&mufvkdufygí a*G;csKdokdU
a&eHacsmif;ykvdyftzJGUrS vma&mufvdrfhrnf[k Mum;od&aMumif;/ axmifxGufoydwfwm;
trsKd;orD;rsm; vnf; oajyyef;udk,fpDudkifvsuf vdkufydkUMuao;aMumif;/
wdkUArmtvkyform; tpnf;t&kH;BuD;rSm ajcmufuyfuyfjzpfaeawmhaMumif;/
tpnf;t&kH;BuD;ü twGif;a&;rSL;ESifh tvkyftrIaqmif ocifarmifBuD;om
usef&pfcJUawmhaMumif;/ bDtdkpD vcxkwfcefUrSef;ajc t*Fvdyfvqef;7&ufaeUavmufwGif
tvkyform;rsm; tvSLaiGaumufcHNyD;vQif ocifarmifBuD;yg vdkufygoGm;vdrhf
rnfjzpfaMumif;}}/

xdkuJUodkUcsDwufvmaom oydwfwyfBuD;udk BudKqdkulnDMu&ef atmufygtwdkif;


arwÅm&yfcHxm;onfudkvnf; awGUMu&ay\/

oydwfwyfBuD;\ arwÅm&yfcHpm

a&eHajra&eHacsmif;rSpí rauG;? awmifwGif;BuD;? tmvH? jynfvrf;wavQmuf &efukeftxd NrdKUe,ftoD;oD;&Sd


*dkPf;*PygwDra&G; toif;tyif; NrdKUrdNrdKUb? rsKd;cspfwdkif;cspf? qif;&Jom;cspf &[ef;&Sifvl
e,fole,fom;taygif;wkdUtm; wifBudKEdk;aqmfarwÅm&yfcHvdkufygonf/

taqGawmfwdkU\ aqGcsif;om;csif; qif;&Jom; tvkyform;rsm; jzpfMuukefaom a&eHusyf? vrf;&Gm? acsmuf?


a&eHacsmif; ponfh4-XmewdkUrS oydwfarSmuftvkyform; 1000-ausmfcefUwkdUonf jynfydkiftpdk;&
"e&SifukrÜPDBuD;wdkUu (11)vausmfwdkif vspfvsL&Iwif;rmxm;rIwkdUaMumifh ,cktcg tdrfwef;vsm;rsm;rS
tESifxkwfcHMu&jcif;? taESmifht,Sufqif;&J'ku© BuD;pGmcH&NyD; iwfjywfukefMu&jcif;?
ab;'Pft&yf&yfwdkUudk rcHr&yfEdkifMuonfh tm;avsmfpGm taqGwkdU\ e,fy,fNrdKU&Gm vrf;c&D;pOftwdkif;
&efukefokdUta&muf ajcvsifavQmufMurnfh a&eHoydwfwyfrBuD;rSm 30-11-38 aeUupwifxGufcGm
csDwufvmMuygNyD/

okdUygí tqdkygc&D;pOftwdkif; taqGwdkU NrdKUe,fy,fodkU oydwfrsm; qdkufa&mufvmaomtcg acwÅ


tarmajz wnf;ckd&ef? aqG&dyf rsKd;&dyf? aiGtm; aqGtm;? eHeufpm npmponfh tultnDtaxmuftyHU
ukodkvf'gexl;wdkUudk apwempdwftm;xufoefpGm ulnD0dkif;0ef;MuygrnfhtaMumif; av;eufpGm
wifBudKarwÅm&yfcHvdkufMu&ygonf/

ta&;awmfykHatmifygap...

ocifbdk;vS

tkyfxdef; apmifha&Smufa&;rSL;

ajcvsifcsDwufa&; wm0efcHtzJGU/

tqdkyg a&eHajroydwfwyftm; 0dkif;0ef;ulnD&ef arwÅm&yfcHcsufudk t&yf&yfrS vufcHMuavonf/


a&mufav&mt&yfrSm oydwfwyfBuD;onf wnf;aep&m tultnD? pm;eyf&du©mtultnDrsm; &avonf/

a&eHajroydwfwyfBuD; csDwufvmNyD[k odMuaomtcga0g? oeyfyif? jzL;? oxkH? om,m0wD


paomt&yfrsm;rS awmifolv,form;wkdUuvnf; olwdkUawmifolv,form;rsm; awmif;qdkcsufrsm;twGuf
ta&;qdk&efESifh awmifolv,form;nDvmcHBuD;usif;y&ef &efukefNrdKUodkU csDwufvm&ef qkH;jzwfMuavonf/
owif;pmrsm;wGif awmifolv,form; 20.000-ausmf wdkUonf 'DZifbm 19&ufaeUü &efukefNrdKUodkU
a&mufMurnf[k ygvmavonf/

uRefawmfwdkUonf a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh awmifolv,form;wyfBuD; rsm; &efukefodkU


a&mufvmrnfhtcsdefudk pdwftm;xufoefpGm BudKqdkaeMuav\/ 4if;wdkUa&mufrnfhaeUwGif olwkdUtm;
axmufcHaoG;pnf;aomtm;jzifh ausmif;om; 3.000-xufrenf; &efukefNrdKUwGif vSnfhvnfqE´jyMu&ef
jyifqifMuavonf/

xkdpOfu e,fcsJUorm;wdkUvnf; tvkyform;? v,form;ESifh ausmif;om;wkdU\ tkH<uvIyf&Sm;rIBuD;udk


csKd;ESdrfzdESdyf&ef trsKd;rsKd;pDpOfvsuf&Sdav onf/ a0g? oeyfyif? oxkH? om,m0wD paom NrdKUe,frsm;wGif
ta&;ydkif? NrdKUydkif? ykvdyft&m&Sd ponfwdkUonf e,fvSnfhum aus;&GmolBuD;rsm;tm;
awmifolv,form;wdkUtaMumif; ppfaq;ar;jref;Muonf/ awmifolv,form;wkdUonf
rnfonfhtzJGUtpnf;? toif;tyif;rsm;wGif ygoenf;[k pkHprf;ppfaq;Muonf/

&efukefNrdKUodkU csDwufaeaom a&eHajrtvkyform;oydwfwyfBuD; NydKuJG &yfpJatmifvnf; e,fcsJUorm;wdkUu


enf;trsKd;rsKd;okH;Muonf/ rauG;NrdKU ta&;ydkifonf atmufygaMunmcsufwpf&yfudk xkwfjyefavonf/

nGefUaygif;tpdk;&\ aMumfjim

rdrdwdkUtay:ü epfemaomtcsufwdkUudk azmfjyajymqdk&ef tBuHESifh&efukefNrdKUtxd


ajcvsifcsDwufoGm;a&muf&ef &nf&G,fí a&eHajrt&yfrsm;rS tvkyfvufrJU vlaygif;800-
cefUwdkUonf rauG;NrdKUodkU 1938ckESpf? 'DZifbm4&ufaeUwGif ajcvsifc&d;jzifh
qdkufa&mufvmMuaMumif;/ &efukefNrdKU\ tajctaerSmvnf; ,cktcg
vIyf&Sm;vsuf&Sdao;onfjzpfí &efukefpD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;u
tpnf;ta0;rsm;rjyKvkyf&ef wm;jrpfonfhtrdefUxkwfqifhvsufyif&Sdao;onf/
tvkyfvufrJUajcvsif tzJGU0ifwdkUonfvnf; &efukefokdUa&mufatmifoGm;í jyefvmEdkif&ef
p&dwfaiGaMu;tajctaevkHavmufxif&Sm;pGm r&Sdonfvnf;wpf&yf? rdrdwdkU\
acgif;aqmifrsm;uvnf; rdrdwdkUNidrf0yfydjym;pGm a&SUodkUqufvufí ajcvsifcsDwuf
oGm;Edkif&efudpötwGuf rauG;pD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;u awmif;qdkxm;onfh
tenf;i,frQaom tmrcHaiGuav;udkyif rwifEdkif&SdaeMu onfuvnf; wpfaMumif;?
rauG;NrdKU\ awmifbufusa&mufaom aus;&Gmrsm;rSmvnf; qif;&JEGrf;yg;í
þe,ftwGif; jzwfoef;oGm;&rnfh vlaygif; 800-cefUwdkUudk auR;zdkUrqdkxm;bd?
aus;&Gmom;rsm;rSm rdrdwkdUtwGufyifvQif tEdkfifEdkifpm;aomufaeMu&ayonf/ txufyg
taMumif;rsm;aMumifh rauG;NrdKU\ awmifbufodkU ausmfvGefroGm;Muap&ef rauG;e,fydkif
&mZ0wfw&m;olBuD;uvnf; 4if;ajcvsifwyfzJGU0iftaygif;wkdUtm;vnf;
qifhqdkwm;jrpfxm;ay\/ 4if;wm;jrpfaomtrdefUudk 1938ckESpf? 'DZifbm 6&ufaeUu
xkwfqifhaomfvnf; ajcvsifwyfzJGUrSm rauG;NrdKUüyif &Sdaeao;onf jzpfaMumif;/

txufazmfjyyg taMumif;rsm;udk pOf;pm;qifjcifvQif 4if;ajcvsifwyfzJGU0ifolwdkUrSm


a&SUtzdkUrnfodkUjyKvkyfoifhygoenf;[k awG;MunfhMuvQif rdrdwdkUtdrfrsm;udkomvQif
jyefvnf oGm;a&mufoifhaom vrf;wpfckomvQif&SdaMumif;/
xdkajcvsifwyftzJGU0ifolwdkUrSmvnf; bmrQtjypf r&SdbJ vl&dk;vlajzmifhrsm;pGmygvsuf?
xdkolwdkUrSm rdrdwdkUtdrfodkUjyefoGm;vdkMuaomf vnf; roGm;&ef
qlylaESmifh,Sufvdkonfholrsm;u jyefroGm;&efom aoG;aqmifxm;onfjzpfaMumif;/ xdkodkU
qlylaESmifh,Sufolrsm;rSmvnf; ajcvsifwyf tzJGUom;wdkU\ tusKd;rsm;udkom
ppfppfaqmif&Gufvdkonfh pdwfqE´oabmrsKd;jzifh jyKvkyfonfr[kwfbJ rdrdwdkU\
udk,fusKd;oufoufudkom t"duxm;í qlylaESmifh,Suf&ef BudK;pm;jcif;rQomjzpfaMumif;/

e,f&Sift&m&SdwkdUuvnf; ajcvsifwyftzJGU\ epfemcsufrsm;udk tpdk;&xHodkU


avQmufxm;jcif;rjyKap&ef wm;jrpfvdkaomqE´ tvQif;r&SdaMumif;?
rdrdwdkU\epfemcsufrsm;udk rauG;NrdKU&Sd c&dkif0efxHodkU jzpfap? ta&;ydkifxHodkUjzpfap
aocsmusepGmavQmufvTmjzifh avQmufxm;vQifvnf; vdk&if;udpöNyD;ajrmufzG,f
&m&SdaMumif;/ odkUwnf;r[kwf rdrdwdkUtxJrS udk,fpm;vS,frsm;a&G;cs,fí &efukefNrdKUodkU
apvTwfvdkvQifvnf; apvTwfEdkifonfjzpfaMumif;/

tufzf-tdyfcsf-pD-rlvmh0yf

ta&;ydkif rauG;NrdKU/

rpöwmrlvm0yf\ aMunmcsufrSm zdESdyfrIpuf,EÅ&m; acG;oGm;pdwf vSnfhvnfaumif;atmif


qDqGwfay;vdkufjcif;om jzpfonf[k uRefawmfwkdU em;vnfvdkufMuayonf/ rSefayonf/ uRefawmfwdkU
awG;xifonfhtwdkif; jrefrmhtvif;owif;pmwGif atmufygtwdkif;awGU&avawmhonf/

ArmowÅd

]]___ vlESpfa,mufwpfwGJ pDwef;um NrdKUxJodkU csDwufvm&m vlwef;BuD;rSm


rdkif0ufausmfausmfrQyif &Snfvsm;aMumif;/ a&SUqkH;ESifh aemufqkH;rS
okH;a&mufjc,ftvHBuD;rsm;udkvnf; tm;yg;w& wvGifhvGifh&SdMuonfrSm wtm;wufzG,f
aumif;vSawmhaMumif;/ ___

rauG;NrdKUr ykvdyftzGJUrS tifpydwfawmf &mZ0wftkyf? ykvdyfrsm;u


txl;apmifhMuyfvdkufygvmMuonfhjyif ajcvsifwyfBuD;\ aemufrSuyfvsuf
ykvdyfom;20cefUwdkUonf 8aycefU&Snfaom wkwfBuD;udk,fpDESifh pdk;&drfBuD;pGm
vdkufygvmMuaMumif;/ þrQ tHUrcef;aomvlxkBuD;onf pnf;ESifhurf;ESifh
odyfodyfonf;onf; nDnDnmnm csDwufvmonfudk wpfcgrSrjrifzl;cJUonfhtwdkif;
rauG;NrdKUtdrfwdkif;rS xGufMunfhMuum rsm;pGmtHUtm;oifhaeMuaMumif;/ ___
aeUv,fwpfem&Dxkd;rS yef;uefjym;udk,fpDESifh xrif;? ig;ydaMumf ckHnif;cefU
a0pk,lMuNyD;vQif jrpfurf;yg; aeusJusJwGif xdkifípm;Mu&aMumif;/ ___
ukvm;rsm;onf yJ[if;wpfcGufESifh [if;&nfrsm;rsm;qrf;um tm;&yg;&pm;MuaMumif;/
4if;wdkUvlpk wpf0ufcefU xrif;pm;aepOf jrpfur;fyg;odkU &Z0wf0efBuD;\
armfawmfum;ESifh tm&f? pD1400bwfpfum;wGif ykvdyftjynfhqdkufa&mufvmaMumif;?
4if;aemufoydwfBuD;udk tkyfcsKyfum vdkufygvmaom acgif;aqmifocifbkd;vSBuD;?
ocifA'if? ocifAarmif? ocif cif? ocifazBuD;wdkU ESifhwuG
4if;wdkU\q&mawmfrsm;jzpfaom q&mawmf OD;0g,r? OD;aZmwdu? OD;uE´&? oQifeE´wdkUudk
0&rf;ESifh zrf;qD;vdkufaMumif;/ ___xrif;pm;aeMuaom oydwform;rsm;vnf;
Mum;vQifMum;csif; xrif;rpm;EdkifMuawmhaMumif;/ ]]wdkUacgif;aqmifBuD;rsm;udk
rw&m;zrf;qD;Mu w,f/ wdkUc&D;udkvr;fw0ufrS aESmifh,Sufw,f/
wdkUacgif;aqmifrsm;rvTwfoa&TU wdkUc&D;qufroGm;/ wdkUxrif;rpm;/ taocHr,f/
wdkUxrif;rpm;vdkU ao&if tpdk;&wm0ef}}[kqdkum Armukvm;tm;vkH;yif
wnDwnmwnf; tpmiwfcHMuaMumif;/

,if;odkUaom owif;rsm;udkzwfMu&aom uRefawmfwdkUonf a&eHajr"e&Sifrsm;udk


ydkíydkírkef;wD;pdwfemvmMuonf/ a&eHajr"e&SiftusKd;udk tpGrf;ukefumuG,fvsuf&Sdaom rauG;ta&;ydkif
rpöwmrlvm0yfudk a'gojzpfMu onf/ a&eHajr"e&SifESifh AsL&dku&ufrsm;tm; ArmrsufESzkH;pGyfay;aeaom
a'gufwmbarmf\ nGefUaygif;tpdk;&udk atmhESvkH;emvmMuonf/
urm&Gwfu uRefawmfhrdwfaqGBuD; udk<u,fum; ]]xGD}}ceJ wHaxG;axG; xkwfvkdufNyD;aemuf ypfypfcgcg
a'gufwmbarmftpdk;&udk qJvdkufonf/

urm&Gwf&Sd udk<u,fwdkUvdk omreft&yfolt&yfom;rsm;? puf&kHtvkyform;rsm;ESifh ocifrsm;onf


a&eHajr"e&SifESif tpdk;&tmPmydkifwkdU\ a&eHajrtvkyform;wdkUtm; rw&m;zdESdyfusifhBuHaejcif; udk
uefUuGufaomtm;jzifh wpfpkHwpf&m ta&;,laqmif&Guf&ef pdwftm;xufoefaeMuavonf/

uRefawmfwdkU wuúodkvfausmif;om;rsm;rSm a&eHajroydwfwyfBuD;twGuf wpfckckawmh vkyfrSjzpfrnf[laom


t,ltqjzifh &dk;wkd;&GwjzpfaepOf a&eHacsmif;NrdKUrSm ausmif;om;oydwfwpfckuvnf; ay:aejyefojzifh
rD;avmif&m avyifhouJUodkU jzpfaeawmh\/

xkdtcsdefu xl;jcm;csufwpf&yfrSm uRefawmfwdkUausmif;om;rsm;uJUodkU tvkyform;v,form;wkdU\


awmif;qdkcsufrsm;udk udk,fusKd;ESifhxyfwljrifí v,form;? tvkyform;ta&;wGif
ouf0if,kHMunfpGmyg0ifaqmif&GufMuol rsm;teuf ausmif;q&mrsm;yg0ifaejcif;jzpfayonf/
,if;ausmif;q&mrsm;rSmvnf; rsm;aomtm;jzihf ae&Sifausmif;q&mrsm;ESifh jrefrmausmif;q&mrsm;
jzpfavonf/

,if;odkUaom ausmif;q&mtcsKdUESifh udkb[def;? udkAaqG? udkxGe;f&Sdefpaom


ausmif;aom;acgif;aqmifrsm;onf rMumcPawGUqkH aqG;aEG;wwfMuavonf/ ausmif;om;wkdU\
ta&;oufoufwGif vnf;aumif;? ausmif;om;rsm;pnf;&kH;a&;twGufaomfvnf;aumif; xkdq&mrsm;onf
tBuHOmPfESifh tjcm;tultnDtrsKd;rsKd;udk ay;avh&SdMu onf/ ausmif;om;vIyf&Sm;pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;
jrefrmausmif;om;rsm;odkU ysHUESHUvmjcif;wGif xkdq&mwdkU\ ya,m*rsm;pGmygonf[k qdkEdkif\/

rauG;wGif a&eHajroydwfwyfBuD;udk tpdk;&u wm;qDxm;NyD[laom owif;&efukefodkUa&mufvmNyD;


aemufwpfaeUwGif ausmif;om;acgif;aqmif tcsKdUESifh ,if;odkUaom q&mtcsKdUonf a&ausmfvrf;rBuD;ay:&Sd
q&mBuD; OD;a&Taz\ tdrfwGifawGUqkH&ef csdef;xm;avonf/ udkb[def;u xdktpnf;ta0;odkU
uRefawmfygoGm;wuf&Ef nTefMum;avonf/ olESifhudkbaqGrSm rwufEdkifMuacs/ olwdkUrSm
c&D;xGufp&m&Sdonf[k od&ay\/ wwfEdkifvQif or*¾ 'kwd,OuúX udkvSa&T? twGif;a&;rSL; udkat;ausmf?
aiGxdef; udkpdk;armif? udkxGef;&Sdef polwdkU wufMurnfjzpfavonf/ uRefawmfum; csdef;xm;aomae&mokdU
BudKwifoGm;&ef jzpfavonf/

tcsdefum; 6em&DcJG/

aeUwmwkdvmaom aqmif;wGif;jzpfojzifh nbufodkU vkH;vkH;ul;cJUavNyD/ jrLrif;vGif a0hoavmuf&Sdaom


ESif;zGJzJGonf jynfhcgeD;aeaom va&mifwGif jzLazG;pGmqdkif;vsuf&Sday\/

uRefawmfonf u&dvrf; (AdkvfjrwfxGef;vrf;)ESifh armif*dkrm&Dvrf; (AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;) axmifhrSaeí


a&ausmfxJodkU0if&Ef [efjyifaeNyD;rS npmrpm;cJU&ao;onfudk owd&NyD; yvufazmif;ay:&Sd
vufokyfqdkifwpfqdkifodkU 0ifvdkufav\/ vufokyfqdkifum; pnfum;vSay\/ t*Fvdyfujym;?
usm;rwpfwJGonfyif vufokyfpm;aeavonf/ vufqGJ"mwfrD; uvnf; tjcm;qdkifu
"mwfrD;rsm;xufvif;aeayonf/ vufrvnfEdkifatmif vufokyfxnfhae&aom ta':BuD;um;
"mwfrD;a&mifatmufwGif tom;eufausmufrESifh t&kyfqdk;rIudk xif&Sm;pGmjyaeovdk 0if;vufaeom
em;uyfa&mifESifh vufaumufa&mifwdkUjzifh pD;yGm;jzpfrIudkvnf; txift&Sm; jyoaeayonf/
uRefawmfhtwGuf vufokyfwpfyGJrSmNyD; apmifhaepOf ab;uxdkifaeolrsm; udk owdxm;Munfhvdkufrdayonf/
&efukefykvdyftzGUJ0if ykvdyfom;(0g)&Jom;ESpfOD;udkvnf;awGU&\/ olwdkUbmawGajymaeygvdrfh
[kem;pGifhvdkufrdonf/ olwkdUonf a&eHajrrS csDwufvmrnfh oydwfwyfBuD;taMumif;ESifh rauG;ta&;ydkifu
ydwfyifxm;onfh taMumif;udkom ajymqdkaeMuojzifh uRefawmfhrSm rsm;pGmpdwfxdcdkufoGm; ygonf/

uRefawmfum; vufokyfpkHudkpm;&if; a&eHajroydwfwyfBuD;rS &dkufcwfvdkufaom awmfvSefa&;


vIdif;*,uf\ t&SdeftmedoifBuD;ykHudk awG;aerdonf/ xkdvIdif;*,ufonf ykvdyfvdk EdkifiHa&;
atmufusaemufus EdkifvSaom vlpkudkyif ykwfcwfvIyf&Sm;EdkifavNyDwum;/

vufokyfpkHrSm xl;xl;jcm;jcm; t&om&SdvSayonf/ csKdaEG;aom [if;csKda&usJonf


vufokyfpkHudkaqmifhíaqmifhí oGif;vdkufouJUodkU jzpfay\/ qmuvnf;qm? pm;vdkUuvnf;
aumif;onfESifh wpfyef;uefNyD; wpfyef;uef qufpm;vdkuf&m ydkufqHvnf;r&Sd? tcsdefvnf;r&SdawmhNyD/

a&ausmfvrf;rBuD;ay:wGif vrf;avQmufí aumif;aomtcsdefjzpfonf/ um;tul;tjzwfr&Sdoavmuf?


vefcsm;pD;olvnf; r&Sdoavmufjzpfayonf/ va&mifazG;azG;onfvnf; ywf0ef;usifwpfckvkH;udk
yufzsef;ae&m vrf;ray:wGifyif ta&mif[yfaeay\/

a&ausmfaps;ausmfí okH;av;rdepfrQ avQmufvkdufaomtcg q&mODa&TGaz\ tdrfudkawGU&avonf/


OD;a&Taz\tdrfum; ESpfxyftdrfBuD;jzpf\/ OD;a&Tazonf ausmif;q&mwpfOD;jzpfavonf/ odkU&mwGif
ausmif;q&mvcjzihf avmufi[efr&Sd/ q&muawmfonf jrefrmAdaE¨maq;qdkif wpfqdkif
tdrfatmufxyfrSmzGifhxm;avonf/

uRefawmfonf atmufxyfwHcg;ayguf0wGif &yfvsuf twGif;odkUMunfhvdkufonf/ rSefAD&dkBuD;rsm;wGif


aq;ykvif;rsm;? aq;xkyfrsm; cifusif;xm;onfudkjrif&\/ eH&Hrsm;wGif jyu©'defrsm;?
aoG;aq;aMumfjimum;csyf rsm;tjyif pmvkH;BuD;BuD;rsm;jzihf ]&efudk&efcsif; rwkHUvsif;ESifh} ]wefaq; vGefab;}
]&dk;&dk;usifh jrifhjrifhBuH}ponfjzifh ykHESdyfxm;aom pmwef;rsm;udk awGUEdkifonf/ wdkifESpfwdkifwGif
t*FvdyfppfAdkvfrsm;tav;jyKaeonfudk cH,laeaom r[mAE¨Kv\ykHESifh ocifudk,fawmfrIdif;\
ykHudkcsdwfqGJxm;avonf/

&kwfw&ufaomf vlr&Sd[kxifrdvdkuf\/ okdUaomf taotcsmMunfhvdkuf aomtcg uGyfyspfwpfckay:wGif


uRefawmfhbufausmay;vsuf r[mAE¨KvykH csdwfqGJxm;aom wdkifudkrSDumajcqif;xdkifí pmzwfaeaom
oli,fruav; wpfa,mufudk jrif&avonf/

oli,fronf pmtkyfwGif rsm;pGmpdwf0ifpm;aeav&m uRefawmfhajcoHudk Mum;rd[efr&Sday/

uRefawmfu ]]t[rf;}} toHay;NyD; ar;vdkufonf/

]]q&mtaz&Sdygovm;}}

onfawmhrS oli,fronf rSDaeaomwdkifrS ausmudkcGmum qif;xm;aom ajcudkr&kyfao;bJ


uRefawmhfbufodkU udk,fwapmif;vSnfhMunfhvdkufonf/ oli,fr\ udk,fvkH;ESifh[efyefrSm
ao;oG,fEke,fvSonf/ aoQmifxkH;qHawmufESifh jzpf&m jrefrmqefvSonf/ oli,frudk ,if;odkU
jrifjrifcsif; uEkwfyef;cufuav;ESifh EIdif;Munfhvdkufrdonf/ oli,fronf uRefawmfhudk
twefMumpdkufMunfhaeNyD;aemuf rwfwyf&yfvdkufonf/ t&yfrSm cyf&Snf&Snf cyfEGJUEGJU/ oli,fr\
tom;0g0gESifh [efZm;yifeDEktusÐuav;rSm yeH&vSay\/ oli,fronf vufxJupmtkyfudk
vufnId;nSyfum ydwfvdkufonf/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;a&;om;aom wyifa&TxD; 0w¬KBuD;jzpfay\/

]]q&maz&Sdygovm;}}

uRefawmfu xyfar;vdkufawmhrS-

]]b,fuygvJ&Sif}}

oGm;uav; tenf;i,facgonf/ okdUaomf t&kyfqdk;oGm;atmif racg? jzLazG;vSynDnmaom


oGm;rsm;jzpfjcif;udk jyvdkUaumif;&kHom acg\/

]]wuúodkfvfausmif;uyg? aqG;aEG;yGJcsdef;xm;vdkU}}

]]aMomf aMomf azaz tay:xyfrSm&Sdygw,f&Sif? wufoGm;yg/ q&mudkxGef;a&T wkdUvnf; a&mufaeygNyD}}

tay:xyfodkU tdrfwGif;avSum;jzihfyif wufoGm;&avonf/ q&maz\ orD;uav;um;


þodkUvrf;nTefay;NyD;aemuf uGyfyspfay:ajcqif;xdkifí wdkifudk ausmrSDum pmzwfae&pfavonf/
oli,fronf touftm;jzihf 15ESpfwpf0dkuf avmufwGif &SdayvdrfhOD;rnf/

tay:a&mufvQifa&mufcsif; q&mudkxGef;a&Tu qD;ac:\/ udkxGef;a&Ttm; uRefawmfonf


e*g;eDpmtkyfwdkufrSm yxrOD;qkH;awGUzl;NyD; aemuf aumif;pGm&if;ESD;aeavNyD/

q&mazudkum; ,ckwpfBudrfom awGUzl;onf/ q&mazrSm tom;jzLjzL ydefydefyg;yg;


EIwfcrf;arG;a&;a&;ESifhjzpfonf/ toufrSm 50bufodkU eD;aeNyD[k xif&onf/

uRefawmfa&mufa&mufcsif; q&mazu aemufaz;aqmifodkUvSr;fí-

]]rnGefUa&? aumfzDwpfcGuf,lcJUyga[h}}[k ajymvdkuf\/

ukdxGef;a&Tu xm;0,foH0J0Jjzihf uRefawmfhtm;-

]]aemufxyfbmMum;ao;ovJ}}[k ar;vdkufonf/}}

]]owif;pmawGxJrSm ygwmawGtjyif bmrSxyfrMum;&ao;ygbl;/ q&mwdkU


ykZGefawmifjrLeDpy,fausmif;om;awG or*¾zGJUNyD;NyDr[kwfvm; q&m}}

udkxGef;a&TuNyKH;vkdufNyD;-

]]b,faemufusvdrhfrvJ}}

xdktwGif; ta':BuD;wpfa,muf aumfzD,lí xGufvmavonf/ 00axmifaxmifarmif;armif;jzpfonf/


tom;rSm cyfndKndKjzpf\/ q&muawmf a':nGefUyif jzpf[ef&Sd\/ uRefawmfhudk
aphaphpyfpyftuJcwfMunfhNyD; udkxGef;a&TbufodkU-
]]'Doli,f ta':rjrifzl;ygyJuvm;}}

udkxGef;a&Tu-

]]udkwifxGef;wJUa':a':? aumvdyfausmif;om;ocifayhg}}

a':nGefUuNyKH;vkdufonf/ oabmaumif;aomrdcifwdkU\tNyKH;rsKd;/

]][J [J 'gjzifh rif;usifhom;r&ao;bl;aygh}}

uRefawmfum; pyfNzJNzJvkyfaeaomfvnf; a':a':nGefU\ qdkvdkcsufudk t"dyÜm,fudk raygufao;aMumif;


a':a':nGefU &dyfrd[efwlonf/ xdkUaMumifh quf&Sif;onf/

]]ocifjzpfap qdkawmh nxrif;iwfzdkUwdkU? ajcvsifavQmufzdkUwdkU usifhom;r&ao;bl; r[kwfvm;}}

q&mazu 0ifí-

]]npmaum pm;cUJNyDvm;}}

]]ckeuyJ qdkifrSm 0,fpm;cJUw,fq&m}}

a':a':nGefUu NyKH;vkdufjyefonf/ om;orD;udk tvdkvdkufaom rdcif\ tNyKH;rsKd;yif jzpfonf/ þtNyKH;udk


uRefawmfrarhEdkif/ 4if;tjyif a':a':nGefU\ oGm;rsm;rSm atmufwGifawGUjrifcJUaom olUorD;\oGm;rsm;ESifh
qifonfudk owdjyKrdvdkuf\/

]]bmvdkU qdkif0,fpm;ovJuGJU? aemufrSwfxm;? ta':wkdUtdrfrSm tNrJxrif; [if;usefwwfw,f? [J [J [J}}

udkxGef;a&TESifh uRefawmfwkdUvnf; a&m&,fae&awmh\/

udkvSa&Ta&mufvmavonf/ udkvSa&T\ arSmifaeaomtom;rSm acR;pdkUaeojzifh rD;a&mifwGif


oydwfa&mifxae\/ rsufrSefxlBud;uvnf; wzsyfzsyfawmufaeonf/
a':a':nGefUonfaemufaz;cef;0ifoGm;NyD; aumfzDwpfyef;uef ,lvmjyefavonf/

q&mcspfa&mufvmjyefonf/ q&mcspfESifh udkvSa&TrSm &kyfcsif;cyfqifqif jzpfonf/ q&mcspfu


udkvSa&Tavmufawmh rrnf;ay/ olwkdUESpfa,mufpvkH;wGif MoZm&Sdí jrnf[def;aomtoHrsm; &SdMu\/
okdUaomf udkvSa&T\toHu ydkBuD;avonf/

a':a':nGefUum; vlopfa&mufwdkif; aemufaz;cef;0ifí aumfzD,lvmcJUonf/

]]uJ uJ aumfzDawGat;ukefvdrfhr,f? aomufvkdufMuOD;}}

xdkokdU a':a':nGefUuajympOf udkvSa&Tonf aumfzDyef;uefudk udkifxm;NyD; jzpfonf/ olonfyef;uefudk


csxm;vkdufNyD;-

]]raomufawmhbl; a':a':}}[k cyfwnfwnfajymvdkuf\/


xdktcg tm;vkH;yif rsufESmraumif;jzpfoGm;Mu\/ a':a':nGefum; ysmysmovJ tm;yg;wemyif
jzpfoGm;onf/

]][ifbmjzpfvdkUvJ}}

]]tom;rnf;oGm;rSmpdk;vdkU [m; [m; [m;}}

udkvSa&T\ &,foHum; tm;&yg;&&SdvS\/ onfhjyifvlawGvnf; 0dkif;&,fMuonf/

q&m udkxGef;a&Tu-

]]uRefawmfu a&aEG;u wl;vdkUraomufawmhbl;rsm; ajymrvm;vdkU}}

,if;odkU&,f&,farmarm pum;ajymMuNyD;aemuf udkvSa&Tu udkat;ausmf? udkpdk;armifpaom


tjcm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm; vmEdkifrnfr[kwfaMumif; ajymjyonf/ udkcspfu q&mOD;a&TjzL?
q&mvSpolwkdUvnf; vmEdkifMurnf r[kwfaMumif;ajymjyonf/ 4if;aemuf aqG;aEG;yJGpMu\/
a&eHajroydwfwyfBuD;udk ywfyifwm;qD;lxm;onfhtaMumif;? a0g? om,m0wDwdkUwGif v,form;rsm;
tiftm;pkaeonfudk nGefUaygif;tpdk;&u vkdufvHNcdrf;ajcmufaeonfhtaMumif;? ausmif;om;?
ausmif;q&mrSpí NrdKUay:rSvltrsm;onf tvkyform;ESifhv,form;wkdU\ awmif;qdkcsufrsm;udk
axmufcHaeMuonfhtaMumif;rsm;udk ajymqdkMuonf/

udkvSa&Tu-

]]a&eHajroydwfwyfBuD;udk wm;qD;xm;wmuawmh tvkyform;awG? v,form;awG? ausmif;om;awG


&efukefrSmpka0;NyD; wyfaygif;pkBuD;jzpfrvmatmif Od;csKD;vkdufwmyJ/ 'gaMumifh 'Dupöudk
vufydkufMunfhaevdkUawmh rjzpfbl;/ a&eHajr oydwfwyfBuD; a&SUqufvmEdkifatmif b,fenf;eJUrqkd
vkyfMur,fvdkU qkH;jzwfxm;w,f}}

q&mazu]] aumif;w,f? &efukefudk ra&mufa&mufatmif ac:&r,f}}[k axmufcHavonf/

a':a':nGefUu NyKH;vkdufjyefonf/

]]tif; a&Twd*kHrSm rif;av;yg;qkHr,fqdkwJUudef; qdkufNyDxifyg&JU/ tvkyform;&,f? v,form;&,f?


ausmif;om;&,f? wdkUtrsKd;orD;awGvnf; rif;wpfyg;ayghuG,f}}

tm;vkH;NyKH;aeMuonf/ udkxGef;a&Tom rNyKH;bJ oJoJrJrJawG;aeonf/ twefMumvQif olu


udkvSa&TbufodkU-

]]uJ b,fvkda&SUqufvmEdkifatmif vkyfvdkMuowkH;}}

]]'guawmh aqG;aEG;Muwkef;bJ 'Du vufa&G;pifawG rauG;vTwf? acgif;aqmifawG tzrf;cH&vdkU


acgif;aqmifrJUjzpfaewJU tvkyform;awGudk tJ'DvdkAdkvfawGu wpfAdkvfus wpfAdkvfwufpepfeJU
acgif;aqmifNyD; wm;qD;wJU trdefUudkzDqefNyD; twif;qufcsDwufvm&kHyJ}}
4if;aemuf &efukefokdU tvkyform;? v,form;wyfBuD;rsm; a&mufvmvQif auR;arG;{nfhcHa&;rsm;udk
pOf;pm;Muavonf/ b@aiG&SmazG a&; aqG;aEG;Muonf/

uRefawmfu tay:tusÐtdwfxJrSm pmtdwfuav;ESifh xnfhxm;aom a&eHajroydwf&efykHaiG


"mwfykH&ifxdk;uav;wpfckudk xkwf,lNyD;-

]]a[m'D "mwfykH&ifxdk;uav;awG a&mif;NyD; &efykHaiGpkwmvnf; aumif;wmyJ? uRefawmfwpfaeUu


25ck,loGm;NyD; a&mif;wmck2ckyJ usefawmhw,f}}

q&mazu "mwfykHudk,lMunfh&if;-

]]tif; aumif;om;yJ? t"dyÜm,fvnf;pkHw,f/ a&eHajra&m? rD;wkwfa&m? wlwHpOfa&m usm;usm;vsm;vsm;


ArmBuD;a&m/ b,favmufeJUa&mif;ovJarmif}}

uRefawmfrajzcif udkvSa&Tu 0ifajzvdkufonf/

]][J [J olrsm;udkawmh ig;rl;eJUa&mif;w,f/ q&mvdkcsif&ifawmh wpfusyfyJ ay;wmaygh}}

q&mazu uRefawmfhqDvufjzefUvSrf;&if;-

]]wpfusyfvdkcsif&if ESpfykHpvkH;ay;}}

uRefawmfonf "mwfykHESpfykHpvkH;udk q&maztm; ay;vkdufavonf/

OD;a&Tazu q&muawmftm;-

]]rnGefUa& aiGwpfusyfay;yguGm}}

a':a':nGefUonf tdwfxJprf;&if; avSum;0odkU avQmufoGm;onf/ atmufodkUikHUvsuf-

]]opfopfa& a[h rcifopf? aiGwpfusyf,lcJUyguG,f}}

okdUuvdk vSrf;awmif;NyD;aemuf olUcifyGe;fxHvmí &ifxkd;"mwfykH wpfckudk ,lMunfhaejyefavonf/


udkvSa&T? udkxGef;a&TESifh q&mcspfwdkUum; tjcm;udpörsm;udk ajymqdkaeMu\/

opfopfodkUr[kwf rcifopf/ ao;oG,fEke,fonfh oli,fruav;onf wufvmNyD;


olUtartm;aiGwpfusyfudk ay;avonf/ a':a':nGefUu xdkaiGwpfusyfudk uRefawmfhtm;ay;tyf\/
q&mazu &ifxkd;"mwfykHudk olUorD;tm; vSrf;ay;NyD;-

]]a&mh orD;&ifbwfrSmxdk;xm;? wkdUu a&eHajroydwfwyf&JU bufawmfom; awGqdkwJU


txdrf;trSwfayghuG,f}}

rcifopfonf "mwfykHudk aphaphpyfpyfMunfhae\/ ezl;tenf;i,f armufaeonf[k xif&onf/ okdUaomf


r[mezl;qefonf/ rsufvkH;rsufzef aumif;onf/ EIwfcrf;rsm;rSm rqdk;bJESifheDaeNyD; raphwaphjzihf
NyKH;wkH;wkH;aeMuonf/ tvSBuD;vSonf[k rqdkEdkifaomfvnf; usufoa&&Sdaom rsufESmygay/ csKdomaom
rsufESmygay/

rcifopfonf uRefawmfwkdUa&SUrSmyif "mwfykH&ifxkd;udk &ifbwfrSmxdk;vdkuf avonf/


þwGifuRefawmfonfrjrifhOD;ESifh rcifopfuGmjcm;ykHudk ajy;jrifvdkufrdonf/ rjrifhOD;um;
[efZm;yifeD0wf&efyif jiif;qef\/ yifeo
D nfxlNyD; rvSry[kqdkonf/ rcifopfum;
[efZm;yifeDEkuav;udk 0wfxm;onf/ rjrifhOD;onf aiG8yJawmh &efykHaiGxnfhonf? &ifxkd;"mwfykHudkum;
&ifbwfxkd;zdkUaeaeomom vufrcHvdkufay/ &ifxkd;"mwfykHu xkd;csif qifcsifpzG,fjzpfatmifrvS[k
qdkcJUayonf/ rcifopfum; xdk"mwfykH&ifxdk;udk &ifbwfrSmtjrwfwEdk;wyfqifxm;avNyD/
]]wkdUua&eHajroydwfwyf&JU bufawmfom;awGqdkwJU txdrf;trSwfayghuG,f}}qdkaom olUtazpum;udk
aumif;pGmrSwfom;em,lvdkuf[ef&Sday\/

xdktcdkuf udkvSa&Tonf onf;xefpGm orf;vkdufavonf/

]]tif;? jyefMuOD;rSyJ/ raeUnu rtdyf&bl;/ &JabmfwifxGef;aum vdkufr,f r[kwfvm;}}

]]uRefawmfu NrdKUxJrSm tdyfvdkufrvm;vdkU}}

]]bmjyKvdkUvJ? jyefp&mp&dwfr&SdvdkUvm;/ vmygx? [J [Jvlwpfudk,f azmifwdefwpfacsmif;pDawmh


ygao;wmyJ? azmifwdefjyNyD; bwfpfum;a<u;xm;vdkU r&&if taygifqdkifydkU&kH&Sdwmaygh}}

uRefawmfvnf; xvdkfufonf/ a':a':nGefUu pdk;&drfaomtrlt&mjzihf uRefawmfwdkUESpfa,muftm;MunfhNyD;-

]]jyefp&dwfygMu&JUvm;? ,loGm;av? opfopfa& aiGwpfusyf oGm;,lygOD;uG,f}}

uRefawmfbmrQrajymbJ pyfNzJNzJvkyfaeonfudk ukdvSa&Tu &,fNyD;-

]]rvkdygbl; a':a':? ygygw,f azmifwdefaygifzdkUrvkdygbl;}}

rcifopfum; atmufqif;ydkufqH,lrnfvkyfNyD;rS olUtarem; vm&yfaejyef\/

uRefawmfESifhudkvSa&TwkdUonf qif;vmMuonf/ udkvSa&Tum; uRefawmfhykckH;udk


vufwpfzufESifhzufudkifvsuf/

atmufodkUa&mufaomtcg udkvSa&Tu uRefawmfhem;xJodkU wdk;wdk;uyfí-

]]twnfaygufar;aewm ydkufqHyg&JUvm;}}

]]ckeifu &efykHaiGwpfusyftjyif ESpfjym;yJygawmhw,f/ &efykHaiGuawmh okHvdkU rjzpfbl;xifw,f}}

udkvSa&Tonf &,fvdkufonf/

]]udk,fuvnf; armifrif;BuD;om; tm;udk;eJUygygw,fajymwm/ &SdorQydkufqH


rEÅav;aMu;eef;&dkufvdkuf&wmeJU ukefa&m/ uJ uJrjzpfao;bl;? a&SUrsufESmaemufxm;NyD; oGm;awmif;OD;rS}
ukdvSa&Tonf tdrfay:odkUjyefwufoGm;avonf/

tdrfay:rS w[m;[m;&,foHMum;&\/ twefMumaomf rcifopf atmufqif;vmonf/ aq;AD&dkwGif;&Sd


bl;uav;wpfvkH;twGif;rS aiGwpfusyf,lNyD; wufoGm;jyefavonf/ rcifopfonf
tqif;wGifvnf;aumif; twufwGifvnf;aumif; uRefawmfhtm; NyKH;aphaphESifh MunfhoGm;ayonf/
uRefawmfwdkU\ tjzpfudkNyKH;jcif;jzpfayvdrfhrnf/ aemufudkvSa&Tofn 0kef;'dkif;ESifh ajy;qif;vmNyD;
]]udkif;vpfMupdkU? aemufqkH;bwfpfrrD&if oef;acgifxd apmifhae&OD;r,f}}[k uRefawmfhtm;
wGef;qGJac:,loGm;avonf/ /

19

wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf

a&eHajroydwfwyfBuD;\ acgif;aqmifrsm;udk zrf;qD;vdkufaomae&mwGif tpm;xdk;&ef


Adkvfrsm;ac:vdkufaomtcg A[dkwdkUArmtpnf;t&kH;rS ociftrsm; onfvnf;aumif;? e,f
wdkUArmtpnf;t&kH;rS ocifrsm;onfvnf;aumif; tjrefpm&if;oGif;Muavonf/

ocifpdk;? ocifxdef0if;? ocifxGef;pdef? ocifazoef;? ocifxGef;cif ponfjzihf qkH;EdkifzG,fr&Sdaom


Adkvfpm&if;udkMunfhum uRefawmfwdkUonf tm;wufírNyD; csD;usL;írqkH;jzpfaeMuayonf/

Akdvfrsm;xGufcJU&efac:onfrSm ewfawmfvjynfhaeUjzpf\/ ewfawmfvjynfhausmfwpf&ufaeUwGif a';'&JNrdKU


wkdUArmtpnf;t&kH; OuúX ocifjroGifESifhwuG Adkvf15a,muf pm&if;oGif;vdkufavonf/

trsKd;orD;rsm;xJrSvnf; pm&if;oGif;Mu&m Munfhjrifwdkif refusnf;wef; wdkUArmtpnf;t&kH;twGif;a&;rSL;


rcifvS yxrqkH;trsKd;orD;jzpfavonf/

b,fbufudkMunfhvdkufMunfhvdkuf pdwftm;wuf<ujcif;? udk,fusKd;pGefUvTwfjcif;? ab;[lorQ&ifqdkif&ef


toifh&Sdjcif;wkdUudkom awGUjrifae&awmh\/ vlrsKd;wpfrsKd;\ jzpfpOfordkif;wGif þvdkrGefjrwfaom tcsdefrsKd;
BuHBudKufcJvSonf/ þvdkrGefjrwfaom tcsdefrsKd;wGif ae&onfrSm &cJvSaom tcGifhta&;aywnf;/

uRefawmfhudk,fudk,f qifjcifMunfhvdkufonf/ wpfESpfeD;yg; oydwfarSmufNyD; rdkif-400ajcvsifavQmufí


tiftm;jyvmaeaom oydwfwyfBuD;\ tiftm;? tkH<u qE´jy&ef csDwufzdkUpnf;&kH;vIyf&Sm;aeMuaom
awmifolv,form;wkdU\ tiftm;? tvkyform;? v,form;wkdUta&;twGuf ]vmrnfhab; ajy;awGU&ef}
Adkvfpm&if;oGif;Muaom ocifrsm;\ tiftm;/ ,if;odkUaom tiftm;wdkUonf uRefawmfhudk,fcE¨mwGif;odkU
pkNyKH0ifa&mufvm onf[k rSwfxif&avmufatmif tm;wufvsufaeayonf/ udk,fusKd;twGuf jzpfaom
0efaxmufta&;ydkif &mxl;rSef;xm;rI? rdbrsufESmaxmufxm;í EdkifiHa&;rSaemufqkwf&ef tm;xkwfrI?
&nf;pm;tvkd tcspfa&SUaqmif&mvdkufí trsm;tusKd;aqmif&ef zifhav;rI? vpf[if;rI[lorQonf
,cifuarS;rdefaecJU&m rS,ckuG,faysmufí yifoGm;avNyD/ tazqlrnfhab;? q&mjypfwifrnfhab;?
&nf;pm;NidKjiifrnfhab;paom ab;uav;rsm;udkomru axmifwef;us aoewfESifhtypfcH&rnfh
ab;BuD;rsm;udkyif &ifqdkif&JvmavNyD/ þuJUodkU qifjcifrdaomtcg udk,fhudk,fudk,fMunfndKvmonf/
udk,fhb0udk jrwfEdk;vmonf/ udk,fhtcsdefudk *kPf,lvmonf/ uRefawmfum; tcsrf;ajrU taysmf&TifqkH;aom
uRefawmfjzpfvmayonf/ ]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrmy? wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm rvGJyg/ wdkUArm?
a[h wdkUArm}} [kvnf; tBudrf Budrftcgcg &ifhusL;rdavonf/
uRefawmfESifhwuGaom ausmif;om;&Jabmfrsm;onf uRefawmfhvdkyif aysmf&TifpGm txufygtwdkif; &ifhusL;í
Akdvfpm&if;oGif;Muayonf/

odkU&mwGif Adkvfpm&if;oGif;wdkif;vnf; wm0efay;onfr[kwf/ oufqdkif&m acgif;aqmifrsm;onf


Akdvfpm&if;0ifrsm;\ t&nftcsif;? touft&G,f? t&ifhtusufponfrsm;udk ppfaq;avhvmNyD;rS
wm0efay;oifholudk ay;Muavonf/ uRefawmfwkdUwpfawGum; wm0efrcH,l&ao;/ t&efpm&if;0if
tjzpfjzifh apmifhaeMu&\/ wm0efcH,laom Adkvfrsm;onf atmufyguwdy#dnmOfudk ay;Mu&avonf/

(1) igonf a&eHoydwfwyfwpfckwnf;udkjzpfap? v,form;wyfBuD;wpfck wnf;udkjzpfap? odkUr[kwf


ESpfwyfpvkH;udkjzpfap &efukefodkUta&muf wm0efcHí BuD;rSL;ac:aqmifcJUygtHU/

(2) ig\wm0efonf &efukefNrdKUü tvkyform;tpnf;ta0;BuD;rsm; v,form;tpnf;ta0;BuD;rsm; NyD;pD;í


vlpkuGJonfhtcgrS NyD;qkH;onf[k ,kHMunfygaMumif;/

(3) wm0efNyD;qkH;onfh pcef;odkUra&mufrcsif; rnfuJUodkU taESmifht,Sufrsm; awGUBuKHapumrl


rwGefUrqkwfbJ a&SUodkUomwdk;í wufcJUygtHU/

(4) vlpkuGJapaom vkyfief;rsm;udk b,ftcgrQrvkyfyg/ tusKd;vdka,mif &lyaqmifí aoG;cJGjcif;


vlkpkcGJjcif;ponfh y&d,m,fwkdUudk tpGrf;ukef a&Smifwdrf;ygtHUownf;/

rnfodkUaom twm;tqD;taESmifht,Sufrsm;&Sdapumrl a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh awmifolv,form;wkdU


qE´kjycsDwufyGJBuD;ESifh &efukefokdUa&mufvmrnfjzpf&m 4if;wdkUtm;BudKqdka&;? apmifha&Smufa&;?
{nfhcHa&;ponfwdkUudk aqmif&Guf&ef *dkPf;aygif;pkH? toif;aygif;pkH tpnf;ta0;BuD;wpf&yfudk
ewfawmfvjynhfausmf 1&uf? nae5em&DtcsddefwGif a&Twd*kHbk&m;ajcawmf&if; OD;b&DZ&yfü usif;yavonf/
v,fwDOD;Z#dvu tpnf;ta0;em,u? xdyfwifudk,fawmfBuD;u OuúX? ocifpHxGef;vS?
ocifoef;xGef;wdkUu twGif;a&;rSL;rsm;tjzpfjzifh aqmif&GufMuavonf/ xkdtpnf;ta0;rS
&efukefodkUcsDwufvmaom a&eHajroydwfwyfBuD;udk csD;usL;onf/ ydwfyifwm;qD;aomtpdk;&udk
&Iwfcsonf/ acgif;aqmifrsm;udk zrf;qD;jcif;udk uefUuGufonf/ &efukefüyk'fr 23tydk'f 7udk
tjrefqkH;&kyfodrf;ay;&ef awmif;qdkavonf/

xdktpnf;ta0;ü a&eHajroydwfarSmuform;rsm;ESifh tvkyform;rsm;tm; c&D;OD;BudK&eftwGuf


tvkyftrIaqmiftzGJUzJGUvkduf\/ ocifacgif;aqmifrsm;tjyif azbD,HrS OD;bcdkif? &JwyfrS armifarmifndK?
uRefawmfwkdUausmif;xJrS udkAaqGESifh ocifausmfpdefwdkUyg0ifMuavonf/ &efukefNrdKU&yfuGufwdkif;wGif
xrif;xkyfESifhaiGaumufcH&ef xrif;xkyftzJGUESifh b@a&;tzJGUrsm; zJGUavonf/ usef;rma&;ESifh
apmifha&Smufa&;wm0efrsm;udk omomeapmifha&Smufa&; oHCtzJGUBuD;ESifh omoem0dok'¨dr[ma0ykv’tzJGUu
,lavonf/

&efukefrSmomru tjcm;NrdKUaygif;rsm;pGmrSmvnf; vlxktpnf;ta0;rsm; usif;yum


tvkyform;v,form;wkdU\ tiftm;jywyfBuD;rsm; csDwufa&;udk axmufcHtm;ay;í zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;udk
uefUuGuf&IwfcsMuavonf/ Armjynfwpf0ef;vkH; pnf;&kH;nDnGwfMuonf/ Armwdkif; Armwkdif;
aoG;pnf;Muavonf/ ]]Armjynft0Srf;tukef? wkdUtdrfrSwfyg? wdkU&mrSwfyg}}[k oDdqdka<u;aMumfavonf/

tqdkyg qkH;jzwfcsufrsm;udk t*Fvdyfeef;&if;0ef? t*FvdyfygvDref twdkuftcHacgif;aqmif?


NAdwdoQtvkyform;tzGJU? *seDAmNrdKU&Sd EdkifiHaygif;csKyf toif;BuD;\ tvkyform;Xme? tdE´d,jynfvkH;qdkif&m
tvkyform;tzGJUcsKyfESifh urÇmt&yf&yf&Sd owif;pmwkdufBuD;rsm;odkU ay;ydkUMuao;onf/ ArmhqE´ESifh
ArmhnDnGwfrItm;udk urÇuodNyD; Armhw&m;rIudk axmufcHvmatmif vkyfMuayonf/

ocifxdyfwifudk,fawmfBuD;? ocifjr? ocifwif? ocifoef;xGef;? ocifAOD;? ocifvSaz (umvuwÅm;)


polwdkU wufa&mufMuaom wdkUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmiftzGJUu tajctaetm;vkH;udk
okH;oyfqifjcifNyD; atmufygaMunmcsufudk xkwfjyefvdkufavonf/

vmrnfhab; ajy;awGU

tvkyform; qif;&Jom;rsm;tm; EId;aqmfwdkufwGef;csuf

taqGtvkyform; qif;&Jom;taygif;wdkU

,ckacwfum; vlay:cgp acwfr[kwfawmhojzifh urÇmESifht0Srf;? qif;&Jom;


tvkyform;rsm;awmolawmifom;wkdUonf rdrdwdkU\ qif;&JrGJaw jcif;taMumif;t&if;wdkUudk od&SdvmMuNyD;
qif;&Jjcif; EGHAGufrS &kef;xGufaeMu acsNyD/ &k&Sm;jynfqif;&Jom; tvkyform;wdkUonf 1917ckESpfuyif
"e&SifwkdU\ aESmifBudK;BuD;rS twif;w&Murf; &kef;xGufcJUavNyD/

t*FvefuRef;&Sd qif;&Jom;tvkyform;taygif;wdkUonfvnf; xdkenf; ESifESif qif;&Jom;BuD;pdk;onfh


EdkifiHBuD;b0odkU tjrefqkH;a&muf&SdEdkif&ef aeUrD;? nrD; BudK;pm;tm;xkwfvsuf aeMuukef\/
taMumif;aomfum; "e&Sif tpdk;&wdkU BuD;pdk;aeorQ umvywfvkH; qif;&Jom;vlrsm;pkwkdUü vSvSpm;rI?
vSvS0wfrI? vSvSaexdkifrIrsm; r&&SdEdkif&kHru a&m*gxljcif;? toufwdkjcif;paom raumif;rI
uyfqdk;uyfnpfrsm; yaysmuf&ef cJ,Of;onfudk od&SdMujcif;aMumifh jzpfavonf/

Armqif;&Jom;taygif;wdkUonfvnf xdkuJUodkU awG;awmrdMuukef\/ vGefcJUaom ESpfrsm;u


&efukefteD;tem;&Sd tdk;puf? BudK;puf? pGyfus,fpuf? &mbmpuf tvkyform;rsm; tvkyf&yfpJí
4if;wdkUtcGifhta&;rsm;udk awmif;qdk Mujcif;ESifh ,ckESpftaqGwdkU a&eHajrtvkyform;rsm;
zGm;zufawmftvkyf&yfpJrI vufeufudk 11v wdkifwdkif udkifaqmifí "e&SifwkdUtm; ckcHwdkufckdufjcif;um;
wjznf;jznf; igwdkUjynfwGif ay:aygufvsuf&Sdaom edrdwfMobm r*Fvmrsm; aywnf;/

aemifaomtcg taqGwdkU\ tiftm; wefckd;owÅdrsm;aMumifh Armjynf BuD; uRefb0rS


vGwfajrmufawmhrnfudk igwdkUod\/ uRefb0rS rvGwfajrmuf rcsif; xdkuJUodkU taESmifht,Sufrsm;
tNrJwapawGUBuKH&awmh rnfjzpfí wpfck NyD;wpfck wpfpNyD;wpfp awGUBuKHz,f&Sm;aeMurnfhtpm;
avmavmq,f ]vmrnfhab;ajy;awGU}Muum vGwfvyfa&;yef;wdkifodkU tjrefcsDwufEdkifMuygap ownf;/

om;csif;taygif;wdkU

&IH;EdkifESpfwef? ckcHwdkufcdkuf? ausmü'Pf&m? rxd&m? &ifrSmxdrS jrwf&m\/

ocifxdyfwifudk,fawmfBuD;

OuúX
Adkvfpm&if;0ifrsm;xJrS vufa&G;pifAdkvfrsm;udk a&G;cs,fum wm0efay;í rauG;odkUvTwfvdkufonf[k
uRefawmfwdkU twGif;pum;Muavonf/ ocifazoef;? ocifpdk;? ocifxdef0if;wdkUonf yxrqkH;tokwf
oGm;aom Akdvftpkjzpfavonf/ olwkdUonf pkHaxmufrsm;udk rsufjcnfjywfatmifvkyfNyD; oGm;Mu\/ 4if;jyif
ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;or*¾ OuúXudkb[def;ESifh twGif;a&;rSL; udkAaqGwdkUonf a&eHacsmif;NrdKU
ausmif;om;oydwfudpöudk &Sif;vif;[laom taMumif;jyí txufygAkdvfwpfpk tvsifoGm;cJUMuNyD
jzpfavonf/

rauG;NrdKUum; ESpfzufrS wyfOD;csif;&ifqdkifawGUrdNyD; wdkufyGJpwifjzpfyGm;&m ppfwvif;ESifh wlay\/

e,fcsJUwyfOD;ESifhjynfolUwyfOd;? a&eHajr"e&Sifrsm;ESifh rpöwmrlvm0yfwdkUu wpfzuf?


a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh ausmif;om;acgif;aqmifrsm; Adkvfpm&if;0if ocifrsm;u wpfzuf/

uRefawmfwdkUonf rauG;ppfajrjyifrS ppfowif;udkom em;pGifhaerdMuavonf/ wpfwdkif;jynfvkH;\


tm&kHrSmvnf; rauG;odkU pl;pdkufvsuf&Sdav\/

okdUjzihf 'DZifbmv 11&ufaeUodkU a&mufcJUavNyD/

xdkaeUnydkif;wGif uRefawmfonf yef;qdk;wef;&Sd wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyfodkU a&mufvsufaeavonf/


XmecsKyfwGif ysm;yef;cwfrQ vIyfvIyf&G&G tvkyfrsm;aeMupOf aMu;eef;wpfapmifa&mufvmavonf/

]]rauG;NrdKUwGif w&m;yGJusif;y&mü a&eHwyfAkdvf ocifazoef;? ocifpdk;? ocifxdef0if;ESifh udkb[def;


udkAaqGwkdUudk ykvdyfu zrf;oGm;NyD}}

XmecsKyfay:&Sd ociftm;vkH; xkdowif;aMumifh &kwf&kwf&uf&uf jzpfoGm;avonf/ owif;pmwkdufrsm;odkU


xdkowif;udkydkUolu ydkU&onf/ &efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;odkU ydkUolu ydkU&onf/ uRefawmfhtm;vnf;
aumvdyfodkU csufcsif;jyefí owif;ydkUapavonf/

wuúodkvfausmif;om;rsm;or*¾wGif ausmif;om;acgif;aqmiftcsKdU pkrdMuonf/ owif;tus,fudk


odvdkMuonf/ b,fvdkjzpfEdkifonfudk cefUrSef;MunfhMuonf/ udkb[def;ESifh udkAaqGudk zrf;vdkufjcif;tm;jzihf
"e&Siftpdk;&onf tvkyform;rsm;ta&;ESifh ausmif;om;rsm;ta&;udk
wdkuf&dkufqufpyfay;vdkufjcif;jzpfay\/

uRefawmfwdkUonf a&eHajroydwfwyfBuD;\ a&SUa&;twGuf pdk;&drfvmMuonf/


&efukefodkUta&mufcsDwufvmEdkifygrnfavm/ wpfAdkvfuswpfAdkvfwufpepfjzihf acgif;aqmifíac:vmrnfh
AdkvfwpfOD;udkzrf; wdkif; 4if;ae&mwGifAdkvfopfwufrnfum; trSefjzpf\/ okdU&mwGif wufvdkuf
zrf;vdkufjzpfae&kHjzifhrNyD;/ a&eHajroydwfwyfBuD;qufvufcsDwufvmEdkifrS ta&;awmfykH atmifEdkifayrnf/
wpfjynfvkH;awmfvSefa&;tkH<urIBuD; jzpfajrmufEdkifayrnf/ tvkyform;? v,form;? ausmif;om;wkdU\
wyfaygif;pkBuD;tuGufvnfayvdrfhrnf/

uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;uvnf; wpfpcef;x&awmhrnf/ þodkUvQif rauG;uvmaom aMu;eef;u


tcsufjyvdkufayNyD/

rauG;rSm xdkaeUu tao;pdwf b,fvdkjzpfysufonfudk rodMu&ao;/ odkU&mwGif qlylrIum;pavNyD


wdkUacgif;aqmifawGudk zrf;ukefNyD/ udkb[def;ESifh udkAaqGwdkUudk rauG;rSm zrf;vkdufNyD/
wdkUor*¾OuúXESifhtwGif;a&;rSL;udk zrf;NyD? uefUuGufMu/ ayg&dom'aq;xdk;&ef or*¾okdUpk&kH;Mu/ &J&Jawmuf
ausmif;om;aoG;jy&ef tcsdefusNyD/

1&uf 2&uf 3&uf 'Da<u;aMumfoH 'Dpmwef;rsm;onf wuúodkvfe,fajrwpfckHvkH;udk vTrf;aeayonf/

xdktwGif; rauG;rSm 11&ufaeUu tjzpftysufrsm;onf owif;pmrsm;wGif vkH;aphywfaphygvmayonf/


ArmhvGwfvyfa&;ordkif;wGif rSwfwrf;wif&rnfh tjzpftysufrsm;jzpfojzifh owif;pmrsm;wGifawGUjrif
zwf&I&onfhtwdkif; þ0w¬KwGif xyfrHazmfjyvdkufyg&ap/ 4if;wdkUonf rsufjrifoufao\
azmfjya&;om;csufrsm;tjzpf wnfygapawmh/

'kwd,ta&;ydkifu w&m;a[mvdkonf

,ck 'DZifbmv 11&uf we*FaEGaeUonf oydwfwyfBuD; rauG;NrdKUodkU a&mufí


7&ufjynfhaomaeUBuD;jzpfaomfvnf; oydwform;wkdUonf
rqkwfaomvkHUvESifhwif;aeMuum 4if;aeUaeUv,fwGif oydwform;tm;vkH;wdkU tm;
or*¾OuúXudkb[def;u owif;pmrsm;zwfí ajymjyaepOf rauG;NrdKU 'kwd,ta&;ydkiftjyif
ausmif;q&mBuD;ESifh ta&;ydkif&kH; pma&;wpfa,mufwkdUvmí
pum;tenf;i,fajymvdkaMumif; tcGifhawmif;aomtcg owif;pmzwfrNyD;ao;í
apmifhqdkif;apNyD;rS pum;ajymcGifhjyKaMumif;? xdktcg 4if;3OD;wdkUu 'ku©rcHbJ
at;at;aq;aq;jyef oGm;Muyg/ cifAsm;wkdUwm0efudk uRefawmfwdkU,lygw,f?
uRefawmfwdkU0ifaqmif&Gufay;yghr,f ponfjzihf a[majym&m oydwform;rsm;rSm
xkdol3OD;tm; taESmifht,Sufray;£ajE´&mpGm em;axmifaeMuaMumif;/ wpfpkHwpf&m
jyefMum;ajymqdkjcif;vnf; rjyKMuaMumif;/

0&rf;ESifha&mufvmjcif;

xdkUaemufnbufwGif oydwform;rsm; wnf;ckd&mXmeü 7em&DwGif


w&m;yJGjyKvkyfrnfhtaMumif; armif;wD;aMunmvdkufaMumif;/ okdUaomfvnf;
taESmifht,Suf&Sdrnfudk odNyD;aom udkb[def;? ocifpdk;? ocifxdef0if;wdkUonf
6em&D15rdepftcsdefwGif w&m;yJGudkpvdkuf&m tm;ay;Muaom NrdKUolNrdKUom;y&dowfrSm
tawmfrsm;jym;aMumif;/ w&m;yJGponfESifhwpfNydKifeuf ykvdyfwdkUonf
0&rf;ESifha&mufvmum ocifazoef;ESifh ocifpdk;wdkUudk zrf;qD;vdkufNyD; udkb[def;
pum;ajymaepOf udkb[def;tm; zrf;&efa&mufvm aMumif;/

jrif;cGmwpfcsufaygufvQif rD;wpfcsufawmufrnf

udkb[def;u ]]uRefawmfonf a&eHacsmif;ausmif;om;oydwfarSmufudpöESifh


ausmif;om;wpfa,mufzrf;xm;onfhtwGuftoGm; vrf;c&D;wGif 'ku©onfrsm;awGUí
0ifa&mufulnD&aMumif;/ ,ckudpöESifhywfoufNyD; c&D;qufvufoGm;cGifhjyK&ef
c&dkifrif;BuD;? ta&;ydkifwdkUxHavQmufxm;&m ,aeUaeUv,f wpfem&Dtcsdef trdefUcsrnf[k
ajymcJUNyD; vlBuD;yDyD uwdysufMu w,f/ 'gaMumifh cifAsm;wdkUudpöudk
atmifjrif&efreufjzefxGufjzpfatmif xGufMuyg/ taESmifht,SufawGUu taocHyg/
usKyfudk tckzrf;aeNyD/ udpör&Sdygbl;/ usKyfudkzrf;wJUtwGuf reufjzef ArmwpfjynfvkH;
bmjzpfoGm;r,fqdkwm od&vdrfhr,f/ jrif;cGmwpfcsufaygufvQif
rD;wpfcsufawmuf&r,f}}ponfjzihf a'gygyga[mNyD; tzrf;cHaMumif;/ udkb[def;udk
zrf;vkduf&m oydwform;rsm; vIyfvIyf&G&Gjzpfum a&SUwdk;vmMuaMumif;/ odkUaomf
vlBuD;jzpfolu NidrfMu[k atmfvdkufí wkwfwkwfrQrvIyfMuawmhbJ
NidrfaevdkufMuaMumif;/

towfcH&vQif aowJUvlxm;NyD; a&SUudkwuf

4if;aemuf ocifxdef0if;u ]]cifAsm;wkdU &nf&G,fcsuf&SdwJUtwdkif; vkHUvravQmhMuygeJU/


reufjzef xGufjzpfatmifxGufMuyg/ usKyfwkdU zrf;oGm;ayr,fh tm;ri,fMueJU?
vrf;rSmapmifha&Smuf auR;arG;r,fhvlawG apmifhaeMuw,f/ cifAsm;wkdUudk
tEÅ&,fay;w,fqdk&if usKyfwkdUaxmifxJu aeNyD; xrif;rpm;bJ taocHr,f}}ponfjzifh
ajymqdkaepOf vma&mufzrf;qD;jyefaMumif;/ okdUaomf ykvdyfwdkUudk cPtapmifhcdkif;NyD;
ajymNrJajymum aemufqkH;tcsKyfü onf;nnf;cHMuyg? towfcH&vQif
aowJUvlxm;ypfcJU/ a&mufatmifoGm;Muyg[kajymNyD; tzrf;cH&ef qif;oGm;aMumif;?
aemufwpfzef pifjrifhay:odkUjyefwufvmNyD; ]]ocifrsKd;a[h wkdUArm}}? ]]ta&;awmfykH
atmifygap}}? ]]rD;wkwf rD;wkwf &IdU&IdIU}}[k a<u;aMumf vdkufonfh toHBuD;rSmwpfNrdKUvkH;
odrfhodrfhwkefoGm;awmhaMumif;/ 4if;nu ocifazoef;? ocifpdk;? udkb[def;? ukdAaqGESifh
ocifxdef0if;wdkUudk zrf;oGm;aomfvnf; oydwform;rsm;rSm qlqlnHnHr&Sd
NidrfaeMuaMumif;/

vltrnf pm&if;pm&Gufudk odrf;oGm;jcif;

wevFmaeU eHeufapmapm 4em&DcefUwGif &mZ0wftzJGUonf aps;&yfolBuD; OD;ndK?


wufacwfem&Djyifqdkif&Sif OD;om[efESifh &GmopfolBuD; udkav;armifwkdUudk
oufaotjzpfac:vmNyD; oydwform;rsm;udk,fü vufeuf&Sm 0&rf;xkwfMuNyD; vQif
&SmazGMuaMumif;/ þrQvlxkBuD;wGif vufeufrqdkxm;bd? vufonf;vSD;"m;wpfckyif
ryg/ odkUaomfvnf; puúLwpf&GufwGif vltrnfpm&if;wpfckudk
awGUízrf;qD;oGm;aMumif;/

qD;NyD;wm;Mujcif;

eHeuf6em&DcGJwGif toifhjyif[k wpfa,mufuatmfvkduf&m 2a,mufwpfwGJpD


tm;vkH;toifhjzpfMuaMumif;/ 4if;ausmif;0dkif;rS xGufonfh wHcg;rBuD;rSm
ajrmufbufwGif&Sdí ykvdyfwyf? ppfwyf? jrif;wyfwkdU apmifhaeMuaomfvnf;
taemufbuf&Sd vrf;ajrmiftusOf;uav;rS xGufvm&m ppfykvdyfrsm;
vma&mufwm;qD;MuaMumif;/ txGuf0wGif &mZ0wf0efbuD;? ppfAdkvfESifh
NrdKUtkyf&SdaMumif;/ NrdKUtkyfu aemufjyefqkwf&ef? &efukefroGm;&ef? epfemcsufrsm;udk
'DrSmajym&if aqmif&Gufay;yghr,f/ &r,f r&bl;awmh 0efrcHEdkifyg/
okdUaomfajymay;yghr,f? udk,fpm;vS,frsm;om vTwfNyD; tawmif;cdkif;yg[k trsKd;rsKd;ajymNyD;
wm;qD;aMumif;/

aovQifaoygap aemufrqkwfbl;

oydwform;wdkUu 4if;wdkU 11-vwdkif udk,fpm;vS,fvTwfcJUzl;aMumif;/ bDtdkpDu


ESifxkwfvdkUaep&mvnf; tdrfr&Sd? pm;p&mvnf; aiGr&Sdawmhbl;/ 'Dawmh
jyef&ifvnf;aor,fhtwlwl vrf;rSmaocsifaoygap? aemufawmh rqkwfbl;[k
ajymaMumif;/

tvHudk ykvdyfwpfa,mufu apmfum;jcif;

xdkodkU tajctwifajymaeMupOf ppfAdkvfESifh&mZ0wf0efBuD;wdkUonf zdeyfrcRwfbJ


bkef;BuD;ausmif;0dkif;twGif; 0ifoGm;&m &[ef;ysKdtzJGUu twif;uefUuGufMuaMumif;/
a&SUqkH;rSacgif;aqmifum tvHudkifvlESifhtvHBuD;? trdefUay;ol
aygif;4a,mufzrf;qD;xm;pOf tvHawmfudkvdyfNyD;vQif ykvdyftapcHwpfa,mufu
tvHxdyfwGif zdeyfa[mif;wpfckudk pGyfNyD; axmifxm;aMumif;/

oydwform;rsm;rsm b,folwm;ír&/ NrdKUtkyfu ajcmufvkH;jyL;aoewfBuD;w0ifh0ifhESifh


wm;vsufppfykvdyfrsm;uvnf; aoewfvSHpGyfBuD;rsm;ESifh xdk;awmhrnf
csdef&G,fumxm;aomfvnf;r&/ nmoHay;um wkd;a[h-[katmfum
wkd;xGufvdkufonfhtcg &mZ0wf0efBuD;? ppfAdkvfESifh NrdKUtkyftjyif
ppfom;rsm;aemufqkwfoGm;&aMumif;/

jrif;wyfESifhwdk;jcif;

4if;aemuf jrif;wyfESifhwdk;&ef trdefUay;vdkuf&m jrif;2aumifESifh


twif;pdkif;umwdk;aMumif;/ oydwforsm;onf aemufrqkwfbJ jrif;\oHcGmMum;odkU
toufudky"merxm;bJ 0ifwdk;Mu&m vlxkBuD;udk jrif;rsm;vefUum
zifxdkifusoGm;aMumif;/

wkwfESifhodrf;í &dkufjcif;

4if;jyif a&SUqkH;rScsDwufvmolrsm;tm; wkwf&SnfBuD;rsm;ESifh odr;f&kH;í &DkufESuf&m 4-


5a,muf wkwfxdNyD;? 2-3a,mufajray:wGif ykHvJoGm;aMumif;/ xkdtcg vJaeolrsm;tm;
tjcm;oydwform;rsm;u ulnDjcif;? xlrjcif;r&Sd/ a&SUrwdk;aemufrqkwf onf;nnf;cHí
aeEdkifMuaomfvnf; ppfykvdyfrsm;u wkwfawG,rf;í &DkufaepOf ykvdyftzJGU\
&dkif;pdkif;aomjyKrlykudk MunfhraeEdkifaom vlxkBuD;xJrS cJrsm;ESifh aygufMu&m
ykvdyftcsKdUudk xdrSefaMumif;/

vlxkBuD;udk jrif;ESifhwdkuf&ef a&mufvmjcif;

xdktcg jrif;pD;ykvdyfwpfa,mufonf vlxkBuD;tm; jrif;ESifhwdkuf&ef twif;pdkif;vm&m


vlxkBuD;u 'Drat-udk aqmf[m cs[mESifh tawmfqlnHnH jzpfvdkufonfESifh
tjrifus,fol t&m&Sdwpfa,mufjrif;pD;ykvdyftm; jyefac:&aMumif;/ 4if;tawmtwGif;
&mZ0wf0efBuD;onf vlxkBuD;xJrS yGJGpm;udkayg<u,fESifh uefx&dkufudkbvlwdkUtm;
zrf;oGm;aMumif;/ bmjyKvdkUzrf;oGm;onfudk rod&aMumif;/ oydwform;rsm;vnf;
a&SUrwdk; aemufrqkwfbJESifh aeaMumif;/ ppfAdkvfvnf; jrif;ESifhtwif;pdkif;vmNyD;
&mZ0wf0efESifh wD;wkd;pum;ajymaMumif;/

uRefawmfwdkUonf ppfajrjyifowif;udk ajrykHrSmvufnId;axmufí vdkfufMuovdk a&eHajroydwfwyfBuD;\


csDwufykHudk ajrykHrSmvufnId;axmifí vkdufMuayonf/ a&eHajroydwfwyfBuD;ESifhtwl pdwfxdcdkufp&m
awGUvQif pdwfxdcdkufMuonf/ tm;wufp&m&SdvQif tm;wufMuonf/ a&eHajroydwfwyfBuD;udk
jrif;ESifhvdkufwdkufonf? eHygwfwkwfBuD;awGESifh qD;&dkufonfqkdaomtcg a'gojzpfMuonf/
4if;jyifa&eHajroydwfwyfBuD;\ pnf;urf;&SdykHudk tHUMocsD;usL;Muonf/ a&eHajroydwfwyfBuD;udk
tmPmydkifwkdUu tenf;enf;tzkHzkH wm;qD;ydwfyifMuaomfvnf; r&/ aemufqkH;wm;qD;olawG
vufavQmhvkduf&onf/ oydwfwyfBuD;um; atmifjrifpGm csDwufoGm;avNyD [kqkdvQif uRefawmfwdkUonf
vufckyfwD;Muonf/ vufyrf;aygufcwfMuonf/ /

21

[efZm;yifeDESifh rcifopf

ta&;awmfykHBuD;um; wpfxpfxufwpfxpf jrifhvm&kHru ydkíydkívnf; us,fjyefUvmayNyD/

y,fv,furf;ajcwGif 'Da&wufvmykH jrif&onfESifh wlaeay\/ a&jyifonf ukef;xvm\/


vIdif;vkH;BuD;rsm;onf vSdrfhívm&if; wpfvkH;ay: wpfvkH;ausmfwufMuayonf/

tvkyform;tkH<ujcif;u v,form;wkdU ul;pufonf/ tvkyform; v,form;wdkU tkH<ujcif;wkdUu


ausmif;om;udk&kdufcwfonf/ ,aeUtpnf;ta0; uraeUu tpnf;ta0;xufBuD;rm;onf/
reufjzeftpnf;ta0;onf ,aeUtpnf;ta0;xuf pdwftm;ydkwufvdrhfrnf/ ,aeU &efukef? rEÅav;rSm
qlyluefUuGufMuonf/ eufjzef NrdKUuav;rsm;? aus;&Gmrsm;u qlyluefUuGuf Muayvdrfhrnf/

rauG;wGifa&eHajroydwfwyfBuD;udk ta&;ydkif rpöwmrlvm0yfu ydwfyifwm;qD;xm;ojzifh


uefUuGufMuonf/ &efukef? rEÅav;paom NrdKUrsm;üyk'fr 144? yk'fr 23(7)ponfwdkUudk aMunmxm;&m
&kyfodrf;&ef awmif;qdkMuonf/ yk'fr 107t& qdkNyD;zrf;qD;xm;aom ausmif;om;acgif;aqmif udkb[def;?
ukdAaqGwkdUudk vTwfypf&ef qlylMuonf/

'DZifbmv 13&ufaeUu wuúokdvfor*¾cef;rBuD;wGif usif;yaom tpnf;ta0;rSm


ausmif;om;rsm;ESifhtjyifrS {nfhonfrsm;wufMu&m BudwfBudwfwdk;atmif pnfum;onf/ aemufaeU
14&ufaeU a&Twd*kHukef;awmf &m[kaxmifh&ifjyifü &efukefausmif;aygif;pkHtpnf;ta0;usif;y&m xdkUxufyif
pnfum;jyefavonf/ wuúodkvfausmif;ol ausmif;om;rsm;omru NrdKUrausmif;? ykZGefawmif q&mjzpfoif
jrLeDpy,fausmif;? vrf;rawmf jrLeDpy,f txufwef;ausmif;? acwfopfaemfrefausmif;? uefawmfuav;
jrLeDpy,f txufwef;ausmif;? rJaom'pfausmif;? ul&Sifausmif;? pdef*Ref;ausmif;? tpdk;&[dkufpul;ausmif;
ponfrsm;rS ausmif;om; ausmif;olrsm; wufa&mufMu avonf/ 4if;jyif wkdUArmtpnf;t&kH;rS ocifrsm;?
A[dktcGefxrf;toif;rS trIaqmifvlBuD;rsm;? bkef;awmfBuD;rsm;yg wufMuao;&m &m[kaxmifh
&ifjyifomvQifru teD;&SdZ&yf wefaqmif;rsm;vnf; jynfhvQHoGm;avonf/

þuJUodkUaom tpnf;ta0;yJGrsm;rSm jrefrmjynftESHUtjym;ü usif;yMu&m pnfum;wuf<uvSayonf/


tif;0uJUodkUaom NrdKUuav;rSm vl3000wufonf/ tr&yl&rSm bkef;BuD;500? vl9000 wufonf/
anmifOD;rSm &Sifvl 5000ausmf wufavonf/

a<u;aMumf[pfatmfoHwkdUonfvnf; tyl&Sdefwufí wufíomvmavonf/ ]]nDnmrSjynfomrnf}}


]]wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf}} ]]ta&;awmfykH atmifygap}} ]]ocifrsKd;a[h wdkUArm}} ponfjzifh wufvmcJU&m
]]rD;wkwf rD;wkwf &IdU&IdU? olykef olykef x x? a'gufwmbarmf aoygap? "e&Sif tpdk;&ysufpD;ygapponfwdkU
odkUa&mufvmavonf/
'DZifbmv 15-&ufaeUwGif uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;\ aqmif&Gufcsufum;
wpfqifhjrifhoGm;jyefavonf/

xdkaeUwGif uRefawmfwdkUonf yk'fr 144udk tmPmzDqefí tiftm;jyyJGBuD; usif;yMuavonf/

ausmif;om; 3000 ausmfcefU NrdKUrausmif;0if;wGif pk&kH;MuNyD; ausmif;om;rsm;onf 4a,mufwpfwGJ


pDwef;Muavonf/ vl20vQif wpfAdkvfuscefUxm;í pnf;urf;ao0yfatmif vdkuftkyfcsKyf&avonf/
a*:'Gifvrf;twdkif; csDwufpOf rdk;&Gmusvmao;\/ odkUaomf ausmif;om;rsm; onf rkd;aMumifh NzKHyifrNzKHMu?
a<u;aMumfoHatmfvsuf csDwufNrJcsDwufMu\/ a&SUqkH;rS wlwHpOf tvHeDBuD;udk
rm;rm;pGifhpGifhudkifoGm;avonf/ xdkaeUu tvHudkif*kPfxl;twGuf udkxGef;&Sdef? udkMunfarmif?
udkatmifausmfwdkU 3OD;om; tvkt,uf tNydKiftqdkif jzpfMuao;onf/ rJEIduf&m udkMunfarmif
rJaygufojzifh tvHudkifcGifh&avonf/ udkatmifausmfESifh udkxGef;&SdefwdkUum; tvHaemufrS
a<u;aMumfoHwdkifí vdkufcJUMu\/ udkaX;NrdKif ('*kefwm&m)um; udkMunfarmif\ teD;rSm&Sd&m
ulítvHudkifay;aeavonf/

tiftm;jy tmPmzDqefa&; ausmif;om;wyfBuD;onf a*:'Gifvrf;rS aumfr&Sifemvrf;?


aemufarmif*dkrm&Dvrf;twdkif; csDwufavonf/ qefUwef; vdkufaomf vl3000onf
rsufpdwpfqkH;&Snfvsm;onf/

vrf;wpfavQmufvkH; [dkbufurf; onfbufurf; vlrsm;jynfhnyfum uRefawmfwdkUtm;Mobmay;aeMu\/


ukvm;? Arm? w&kwfruJGrjym;bJ vlxkwpf&yfvkH;u uRefawmfwdkUtm; tm;ay;Mu\/

ykZGefawmif vdyfuefyef;NcHodkU a&mufaomtcg vlpkcGJMuavonf/

vlpkcGJNyD; jyefMurnfvkyfaepOf q&muawmf a':nGefUESifhorD; rcifopfwdkU ESifh oGm;wkd;avonf/


olwdkUom;trdonf a&ausmfvrf;xdyfodkUxGufí ausmif;om;rsm;tiftm;jyyJGudkMunfh&if;
vdyfuefyef;NcHtxdvdkufvmcJUMujcif; jzpfavonf/ ,aeU tiftm;jyyJGwGif pdk;&drfMuojzihf
ausmif;olrsm;udkyg ryg&p[k csefxm;cJUMuonf/ þonfrSm trSm;wpf&yfjzpfonf[k uRefawmfxif\/
wpfenf;tm;jzifh rdef;ra,musmf;cJGjcm;rIyif jzpfayonf/

q&muawmfa':nGefUu NyKH;NyD; EIwfquf&m uRefawmfu olwkdUom;trd teD;odkUuyfoGm;onf/


rcifopfum; rEÅav;ydk;vkHcsnf tndK tjzL refusnf;aphuGufESifh [efZm;yifeD 0goJUoJUwkdUudk
0wfqifxm;onf/ &ifbwfwGif uRefawmfa&mif;cJUaom a&eHajr&efykHaiG &ifxkd;"mwfykHudk xdk;xm;avonf/

a':nGefUu oGm;zkH;rsm; ay:onfhwdkifatmif NyKH;NyD;-

]]armifb,folwJU}}

]]armifwifxGef;yg a':a':}}

]]at; armifwifxGef;? rif;wdkU tiftm;jyyJGu ausmif;olawG ryg&bl;qdkwm w&m;ovm;uG}}

]]uRefawmfvnf; 'DvdkcJGjcm;wmudk oabmrusbl;a':a':? wcsKdUu tpdk;&drfBuD;NyD; tm;EGJUwJU


rdef;uav;awGqdkNyD; csefcJUwmyg/ aemufwcgqkd&if 'Dvkdrjzpfatmif tqdkoGif;r,f a':a':}}
vltrsm;u uRefawmfwdkUtm; wdk;a0SUoGm;aeMuojzifh uRefawmfonf a':nGefUwdkUteD;
ydkíuyfoGm;&avonf/ a':nGefUu olUorD;yckH;udk udkifzufxm;vdkuf\/ rcifopfuav;um;
i,f&G,fEke,fvSaomfvnf; t&yfrSm olUtareD;yg; &SnfonfudkawGU&ay\/

vlusJoGm;aomtcg a':nGefUu-

]]armifwifxGef; tdrfvdkufcJUygOD;vm;? rif;wdkUarmaerSmaygh/ vm vm umzDav; bmav;aomufoGm;OD;}}

olUtaru þodkU zdwfac:pOf rcifopfu uRefawmfhtm; vufceJ Munfhvdkufonf/


olkUrsufvkH;uav;rsm;wGif uRefawmfhtm; oem;MunfndKaom t&dyfrsm;xif[yfaeonf[k
uRefawmfxifrdayonf/ uRefawmfu olUtm;aphaphuav; Munfhaerdaomtcg olUrsufvTmudk csypfvdkufNyD;
tarhcg;udk cyfusyfusyfuav;zufvdkufonf/

uRefawmfhrSm &Sdef;ceJ zdef;ceJjzpfoGm;NyD;? wpfpkHwpfa,mufudk &Smav[efjzifh [dkMunfhonfMunfh Munfh&if;-

]]rvdkufawmhygbl; a':a':? uRefawmfudkat;ausmfudk awGUp&m&Sdao;w,f}}

]]rif;wdkU twGif;a&;rSL; armifat;ausmfvm;? olUvdk ykyknufnufudk 'Dvdk vlpkvla0;BuD;xJrSm


&SmvdkUawGUEdkifyghrvm;uG,f [J [J}}

uRefawmfuvnf; vdkuf&,faerdayonf/

rcifopfu olUtartm; jyefMupdkU[laom t"dyÜm,fjzihf wGef;ac:aeav onf/

]]uJ uJ armifat;ausmfESifh awGUzdkUtvkyf&Sdao;&ifawmh ae&pfayghuG,f? a':a':wkdUoGm;awmhr,f}}

]][kwfuJUa':a':}}

rcifopfum; tjypfuif;rJUaom? yuwd&dk;om;aom tMunfhjzifh uRefawmhftm;Munfhum


wjcm;udk,fEIwftrlt&m bmrQrygbJ EIwfqufoGm;ayonf/ olU&dk;om;aomtMunfhaMumifh ckeifu&Sdef;ceJ
zdef;ceJ jzpfoGm;um wpfcPrQ pdwfvIyf&Sm;qef;jym;rI jzpfcJUjcif;twGuf uRefawmfhudk,fudk,f
uRefawmf&Sufovdkvdkyif jzpfrdayawmhonf/

udkat;ausmfudk vdkuf&Smonf/ rawGUEdkif/ a':nGefUajymouJUodkU vlxkMum;xJrSm vlykuav;


aysmufuG,foGm;oavm/

udkat;ausmftm; &SmazGaepOf um;wpfpD;ay:odkU a&mufaeaom udkvSa&Tu uRefawmhftm;


qD;ac:vdkufonf/ 4if;aemuf pm&Gufwpf&Gufduk ay;NyD;-

]]tJ'D aMunmcsufudk ,loGm;NyD; *sufpwifem vdSrfhNyD;awmh owif;pmawG a0vdkuf? udk,fhvltzdkU


'DaeUwm0ef'gyJ}}

pm&GufrSm Armjynft&yf&yfu ausmif;om;rsm;twGuf nTefMum;csuf jzpfonf/


ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; zrf;qD;jcif;ESifh ywfoufNyD; t&yf&yfausmif;om;wkdUonf
csufcsif;wkHUjyefaomtm;jzifh oydwfarSmuf&ef qkH;jzwfMuavonf/ uRefawmfwdkU oabmt&
oydwfarSmufjcif;onf zdESdyfcsKyfcs,faeaom tpdk;&tm;odyfrxd[k ,lqonf/ 4if;jyif ausmif;om;taeESifh
xm0pOfoabm oydwfarSmufaejcif;vn;f rjzpfEdkfif[k ,lqMuonf/ tpdk;&\ zdESdyfrI t00udk
wdkuf&eftaumif;qkH;rSm ,aeU uRefawmfwdkUvkyfcJUMuovdk tmPmzDqef&ef jzpfavonf/

udkvSa&T\ nTefMum;csufwGif atmufygtcsuftvufwpf&yf yg&Sdav\/

]]wpfjynfvkH;ausmif;om;awG 'DZifbmv 19-&ufaeUrSm tmPmzDqefMu &ef

þnTefMum;csuf tcsdefrDa&mufvQif oifhavsmfaomaeU owfrSwfí tmPmzDqefMu&ef

tcsKdUe,frsm;wGif,ckta&;ESifh ywfoufí oydwfarSmufrIrsm; jzpfyGm;aeonfudkvnf;tjrefqkH;Nidrf;í


txufyg tmPmzDqefjcif;udkom vkHUvjyK&rnf}}

uRefawmfonf xdknTefMum;csufudk ,lvmNyD; wuúodkvfor*¾wdkufodkU vmcJUavonf/

vuG,fawmhrnfjzpfí tawmfyif arSmifrdkufaeavonf/ or*¾wdkuf atmufxyfaysmfyJGpm;cef;üum;


rD;rsm;xdefvif;vsuf&Sd\/ qHyifnSyfqdkifbufüum; arSmifESifhrnf;rnfjzpfaeonf/ tay:xyfrSmrl
OuúXtcef;tjyifbuf&Sd rD;wpfyGifhom vif;aeay&m ausmif;om;acgif;aqmif rsm;
jyefra&mufMuao;onfudkodEdkif\/ qHyifnSyfqdkifbufü arSmifaeojzifh or*¾OpömapmifhBuD;
OD;uHoef;yif&SdrS&Sdygavavm[k uRefawmfoHo, jzpfrdavonf/

odkUaomf ]]AsKdUOD;uHodef;}}[k atmfac:vdkufaomtcg-

]]Asm;}}[laom toHESifhtwl rD;wpfyGifhvif;vmayonf/ rwfwwf&yfvsuf uRefawmfhtm; NyKH;csKdpGm


BudKqkdaeaom OD;uHodef;tm;awGU&ayonf/

]]OD;uHodef;uvnf; rD;av; bmav; xGef;xm;a&mayghAsm}}

]]tvum; "mwftm;awG ukefaerSmayghq&m}}

OD;uHodef;tm; usdwfNyD;csD;usL;aerdonf/ olum; or*¾wdkufBuD;udk OpömapmifhBuD;ozG,f apmifha&Smuf\/


or*¾ypönf; t,dktzdwf taysmuft&S r&Sdatmif xdef;odrf;acRwm\/

]]wdkuf &dkufp&mygvmw,fAsKdU}}

]]pma&;BuD;r&Sdao;bl;q&m/ b,fhES,fhwkH;? tmPmzDqefa&; atmifjrifcJU&JUvm;}}

]]atmifw,fAsKdU? atmiforS odyfatmifwmyJ}}

OD;uHodef;u tpdk;&drfBuD;aomtoHjzihf-

]]tpdk;&uaum aESmifh,Sufao;ovm;}}

]]raESmifh,Suf&Jbl;ayghAsm? usKyfwkdUtm;u odyfaumif;wmudk;As}}


]]aumif;ygavhAsm? usKyfjzihf pdwfylvdkuf&wm rajymygeJUawmh? bmMum;&rvJvdkU em;pGifhae&omyJ}}

uRefawmfonf OD;uHodef;tm; tmPmzDqefa&; tiftm;jyyJGtaMumif;udk azmufonfcs&ay\/ tNyD;ü


OD;uHodef;u qdkifrS tazsmf&nfwpfcGuf0,fNyD; wdkufavonf/

uRefawmfu azsmf&nfudk Zdrf,lí aomufaepOf OD;uHodef;u av;eufpGm awG;awm&if; ajymvdkufonfrSm-

]]q&m? a'gufwmbarmf[m pum;ajymuaumif;oESifh w,fqdk;w,faem}}

]]qkdygOD;}}

]]b,fhES,fq&m tvkyform;awGawmif;wmvnf; bmrSray;? udkb[def;wdkU udkAaqGwdkUvnf;axmifcs}}

]]cifAsm; olpum;ajymaumif;wm em;axmifzl;ovm;}}

]][m- axmifzl;omaygh? usKyfwdkU ,leD,Hvma[mwJUvlwdkif; usKyfem;axmifzl;o[myJ?


bmMumao;wkH;q&m? ukvm; Arm t"Du&kPf;jzpfwkef;u [dkem;rSm ajymoGm;o[mav}}

a'gufwmbarmftaMumif;ajym&mrS nGefUaygif;tpdk;&taMumif;a&muf oGm;Muavonf/


nGefUaygif;tpdk;&axmufcHol trwfrsm;taMumif;udkvnf; ajymrdMuonf/ vTwfawmf0efuav;
OD;jrodef;tm; trmac:rvSMunfu pm;p&dwf&vdkrIESifh w&m;pGJxm;aMumif;? vTwfawmftrwf
nTefUaygif;tpdk;&bufom; OD;cspfaztm; OD;xGef;pdefqdkolu r,m;ckd;rIESifh w&m;pGJxm;aMumif;
ponfrsm;udkvnf; a&mufoGm;Muao;onf/

OD;uHodef;ESifh uRefawmf pum;aumif;aeMupOf or*¾acgif;aqmifrsm; wpfpkNyD; wpfpka&mufvmMuonf/


tay:xyfOuúX? twGif;a&;rSL;tcef;ponf wkdUrSm rD;rsm;ESifh xdefvif;NyD; vIyfvIyf&G&G tvkyfrsm;vmavNyD/
aemufaeU wkdufyGJrsm;twGuf jyifqifMu&jyefNyD/

tvkyfwm0efrsm;NyD;aomtcg tawmfnOfUeufavNyD/ uRefawmfum; urm&GwftdrfodkU rjyefawmhay/


udkxGef;&Sdef? udkatmifausmfwkdUvnf; ausmif;aqmifrsm;odkU rjyefMuawmhay/

uRefawmfwdkUonf tpnf;ta0;cef;rBuD;&Sd trSDygaom ckH&SnfBuD;rsm;udk rsufESmcsif;qdkifpDNyD;


pmtkyfrsm;acgif;tkH;í vkHcsnfNcKHum tdyfMu&ay\/ udk,fyifyef;EGr;fe,fojzifh
þodkUvJavsmif;tdyfpufvdkuf&onfudkyif rsm;pGm okcawGUaeMu\/

uRefawmfhrSm arS;ceJtdyfaysmfawmhrnf&SdaepOf udkxGef;&Sdefu vSrf;NyD;-

]]udkwifxGef; owif;pmrsm; zwfrdao;ovm;? udk,fawmh rzwfEdkifwm MumNyD}}

]]zwfMunfhvdkufygw,fAsm? a&eHajroydwfwyfBuD; qifaygif0Jra&mufcif


oydwfwyfacgif;aqmif20udkxyfzrf;owJU? NyD;awmh t&ifzrf;xm;wJU oydwfwyfacgif;aqmif
39a,mufudkvnf; axmifcsvkdufNyDAs}}

udkatmifausmfu ]wuf}acgufvkdufNyD;-
]]acG;rom; rlvm0yfaumif;rIayghAsm? t*Fvdyfw&m;Oya'pepf[m w,faumif;w,fvdkU <um;Muw,f/
MunfhygOD;ckawmh rlvm0yf[m rauG;ta&;ydkiftjzpfeJU yk'fr 144-xkwfw,f? a&eHajroydwfwyf
a&SUqufroGm;&bl;vdkU ydwfyifw,f}}

udkatmifausmf a'gazmif;aepOf udkxGef;&Sdefu ar;jyefonf/

]]EdkifiHjcm;owif;uav;rsm; bmav;rsm;vnf; azmufonfcsygOD;As}}

uRefawmfu owif;pmzwfcsdefyif r&atmif tvkyfrsm;&Smaom &JabmfxGef;&Sdeftm; yg&rDjznfh&jyefygonf/

]]yufvufpwdkif;rSm t*FvdyfeJU tm&yfawGcsMuwm Mum;NyD;NyDvm;? odyfowÅdaumif;wJU tm&yfawG


t*FvdyfawGu aoewfawGeJU wdkufwmudk tm&yfawGu "m;vGwfawGudkifNyD; cHcsw,fwJU}}

udkxGef;&Sdefu xxdkifawmhrwwf pdwftm;xufoefoGm;ykHjyNyd;-

]]'grSowÅduG wkdUvnf; 'DvkdcHcscsif cs&rSmodvm;}}

]][dkowif;aum Mum;NyD;NyDvm;}}

]]qkdygOd;}}

]]w&kwfjynfxJrSm *syefppfOD;u awmfawmftwGif;a&mufvmawmh w&kwftrsm;tjym;[m


usKyfwkdUjynfxJ0ifvmMuw,fqdkyJ/ tJ'D ppfajy;awGeJUtwl *syefolvQdKawGvnf; ygvmowJU/ Aef;armf?
jrpfBuD;em;? vm;&Id;wkdUrSm *syefolvQdKawGajc&mxyfaeowJU/ w&kwfjynfudk ydkUwJUvufeuf awG[m
&efukefqdyfurf;rSm oabFmeJUa&mufavawmh b,fa&GUb,frQa&muf w,fqdkwm apmifhMunfhzdkU
*syefppfoabFmwpfpif; Armjynfudka&mufvmw,f vdkUvnf; owif;pmawGua&;aeMuw,f }}[kajymNyD;
uRefawmfu onf;xefpGm orf;ypfvdkufonf/

udkxGef;&Sdefu tvkdufodpGm-

]]uJav udkwifxGef; tdyfawmh tdyfawmh? udkatmifausmfawmh tdyfaysmfoGm;NyDxifw,f}}

udkatmifausmfum; tdyfaysmfoGm;NyDxifonf? bmrQpum; rwkHUjyefawmhacs/ uRefawmfvnf;


tdyfcsifvSojzifh tdyfaysmf&ef BudK;pm;onf? odkU&mwGif tdyfraysmfEdkifao;/ ar;cGef;wpfckOD;aESmufudk
wawmufawmufESifh rMum;rae&atmif acgufaeavonf/

]]udkxGef;&Sdef ckaersm; t*FvdyfeJU *syefppfjzpfvm&if b,fvkdvkyfrvJ}}

]]usKyfwdkU tjrwfxkwf&rSmayghAs? 'gayrJU ckaerSmawmh bmajymajym t*Fvdyf[m usKyfwdkUeJU


ezl;awGU'l;awGU&ifqkdifae&wJU&efolyJ? *syefu tJvdkr[kwfbl;}}

4if;aemuf olvnf; aemufxyfpum;rajym/ uRefawmfvnf; aemufxyfrar;/


wuúodkvftvkyform;rsm;&yfuGufqDrS MuufwGefoHudk Mum;vdkuf&avonf/ bmaMumifhygvdrfh?
b,ftcsdefygvdrfh[k awG;awm &if;yif tdyfaysmfoGm;avawmh\/ /
22

rjrrSD\apwem

jyóemawGu rsm;vSygbdonfwum;/ wpfckrNyD;ao;? wpfckay:vmonf/

a&aeHajrtvkyform; ausmif;om;jyóemrsm;u rNyD;ao;/ tjcm;jyóemrsm;ay:vmonf/

ay:vmorQaom jyóemwdkif;rSmum; t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;tpdk;&udk rauseyfp&mtaMumif;rsm;om


jzpfvmay\/

vlwpfudk,fajrig;{upD a0ay;rnf[k [dwfxkwfa<u;aMumfum wufvmaom


a'gufwmbarmfonfacgif;aygif;wapmif;aygif;aomrludk rysufatmifxdef;xm;Edkifaomfvnf;
,if;uwdudkum; rysufatmifrxdef;Edkif/ oD;pm;cESifh twdk;avsmhayghatmifyif vkyfray;Edkif/ xkdrQruao;?
oD;pm;cESifh twdk;EIef;avsmhayghEdkifatmif qlylvIHUaqmfvmaom wdkUArmtpnf;t&kH;udkom zdESdyfvmavonf/
tkwfzdkom; Oya'jyKvTwfawmftrwf OD;b&ifonf wdkUArmtpnf;t&kH;\ awmifolv,form;jyóemESifh
ywfoufaom aMunmcsufudka0iSonf/ nGefUaygif;tpdk;&u OD;b&iftm; yk'fr 107ESifh w&m;pGJqdk\/
wkdUArmtpnf;t&kH;awmifolv,form;Xmeu awmifolv,form;nDvmcHBuD;udkac:\/ [oFmwc&dkif
ZvGefwGif xdknDvmcHodkU udk,fpm;vS,fvTwf&efESifh ZvGefNrdKUe,f awmifolv,form; tpnf;t&kH;zJGUpnf;&ef
awmifolv,form;tpnf;ta0;BuD;wpfck usif;yav\/ nGefUaygif;tpdk;& xkdtpnf;ta0;udk
ydwfvdkufavonf/

yJcl;aps;BuD;rS aps;olaps;om;rsm;u qdkifcGefqdkifcawG avQmhay;yg[k awmif;qdkonf/ wdkif;rif;BuD;u


10&mcdkifEIef;om avQmhEdkifrnf[k qdkaomtcg aps;olaps;om;rsm;u rauseyfojzifh qlylMuavonf/
ukvm;Arm t"du&kPf; tNyD;wGif &efukefta&SUydkif;ü Armnaps;wpfck pnfpnfum;um; jzpfay:vmav
onf/ jrLeDpy,fu tcGefawmfaumuf&efpDrHojzifh xGufcgptnGefUudk csKd;&rnfvm;
ukvm;naps;wef;tusKd;udk umuG,f&ef Armnaps;udk zdESdyfovm; pojzihf qlylMujyefavonf/
&efukefNrdKUeDpy,fwGif Oya'tBuHay; t&m&Sdtjzpfjzifh rpöwm&mzD;tm; wpfv 1200day;í cefUvdkuf&m
ukvm;rJjzihf cdkifNrJaeaom nGefUaygif;tpdk;&jzpfíom ukvm;udk cefUjcif;jzpfonf[kqdkum
A[dktcGefxrf;toif;BuD;u qlyluefUuGufjyefavonf/

a&Tbdke,f wZ,f&Gmü &Gmol&Gmom;wdkUtm; wkwfNyD;"m;NyD;aq;xdk;ay;onfqdkum oDv&Sif r*E¨v0goD


(vltrnf rat;cif) tm; tpdk;&u yk'fr 107jzihf zrf;qD;ta&;,lavonf/ tkd... nGefUaygif;tpdk;& vSHzsm;
ykpOf;em; usD;uef;uacs;ygaeoavm/ odkUuvdk jynfolwkdUu ar;aighí ar;Muavonf/

xdkUaMumifhvnf; a&eHajroydwfrS pwifjzpfyGm;vmaom 1300jynfhESpf ta&;awmfykHrsm;onf


vlwef;pm;wdkif;ESifh qdkifaom vlwef;pm; tm;vkH;wdkUtm; odrf;usKH;ac:aqmifaom ta&;awmfykHBuD;
jzpfcJU&ayonf/

NrdKUBuD;NrdKUuav;tm;vkH;rSmyif ausmif;om;rsm; oydwfarSmufMuonf/ "e&Sif t*FvdyfESifh


vufyg;apnGefUaygif;tpdk;&tm; uefUuGuf&Iwfcsaom tpnf;ta0;rsm; usif;yMuavonf/
4if;wdkU\zdESdyfcsKyfcs,fa&; Oya'trdefU rsm;udk tmPmzDqefMuavonf/

,if;odkUaom oydwfuefUuGuf tpnf;ta0;ESifh tmPmzDqeftiftm; jyyJGrsm;wGif tb,frQ


tzJGUpkHyg0ifonfudk MunfhygOD;/ Oyrmtm;jzihf 0g;c,frNrdKU uefUuGufyJGudkaqmifvdkufyg&ap/
&[ef;tysKdtzGJU? aps;olaps;om;rsm;tzJGU? jrLeDpy,ftzJGU? ig;yGifhqdkiftzJGU? e0'DomtzJGU? tm&kHcHtzJGU?
aq;vdyfckHtzJGU? ukr®m&DtzJGU? rD;owftzJGU? paumuftzJGU? ausmif;om;rsm;or*¾/

odkUuvdkwdkufyGJqifMu&mü zdESdyfcsKyfcs,frI&Sdwdkif; 0kef;ceJ xuefUuGufMuonfhtjyif


atmifyGJav;wpfck&vdkufvQifvnf; wpfNyKHvkH;xí atmifpnfwD;Muayonf/ qlyluefUuGufMuaomaMumifh
rEÅav;wGif yk'fr 23(7)udk &kyfodrf;cJUvdkuf&av&m oHCmawmftyg; 2000ESifh vly&dowf 5000
ausmfatmifpnfawmfxrf;vsuf vSnfhvnfum aps;csKdawmftwGif;odkU 0ifMuavonf/
wuúodkvfausmif;om;rsm;or*¾aiGxdef; udkodef;atmif? udkxGef;&Sdef tp&Sdaom acgif;aqmifrsm;tm;
zrf;oGm;NyD; tmrcHESifh vTwfypf& aomatmifjrifrI tao;ti,frsKd;rSm jzpfap? tcsKyfcef;udk
vlxk0dkif;qlojzifh zrf;xm;oludk vTwfypf&aom atmifjrifrItBuD;rsKd;rSm jzpfap crf;em;BuD;us,fpGm
atmifyGJqifMuayonf/

uRefawmfwdkUonf 15&ufaeUu usif;ycJUaom tmPmzDqefa&;tiftm; jyyJGBuD; atmifjrifonfjzihfvnf;


atmifyGJcHMuonf/

uRefawmfwdkU atmifyGJtpnf;ta0;BuD;udk or*¾taqmufttkHcef;rBuD; wGif usif;yav&m


]]zdESdyfcsKyfcs,fwJU yk'fxD;yk'fr ysufNyD ysufNyD}} ]]ta&;awmfykH atmifNyD atmifNyD}} ]]"e&Siftpdk;& ysufpD;ygap}}
]]olykef olykef x x}}paom a<u;aMumfoHrsm;jzifh wuúodkvfe,fajrwpfcGifvkH; odrfhodrfhwkefoGm;ayonf/

tpnf;ta0;pvQifpcsif; tpnf;ta0;obmywdvkyfol 'k-OuúX udkvSa&Tu &JabmfESifh


&Jartaygif;wkdUonf wpfaoG;wnf;xm;í nDnmpGm rdrdwkdUtm;rsm;udk jycJUMuojzihf twdkif;rodatmif
0rf;omp&maumif;ygonf pojzifh ajymumzGifhavonf/ xdkUaemuf tBuHay;&ef zdwfac:xm;aom jyifyu
yk*¾dKvfESpfOD;udk a[majymzdkU pifwifonf/

yxra[majymolrSm wufbkef;BuD;udkodef;azjzpfyg\/ ]]&JabmfwdkU[m vjynfhausmf 9&ufaeUu


pGefUpGefUcRHcRHrnfolrsufESmudkrS raxmufbJ? toufyif y"merxm;bJ wdkif;jynftwGuf aqmif&GufMu&m
atmifjrifojzihf csD;usL;yg&ap}}[kpNyD; uRefawmfwdkUudk csD;usL;avonf/ olu uRefawmfwdkU nDnGwfykHESifh
pnf;urf;aooyfykH? txl;ojzifh &efolu tMurf;twrf;jzpfvm atmif &IdUrD; wdkUrD;vkyfonfudkyif
tMurf;twrf;rjzpfatmif pnf;urf;ao0yfMuykHudk csD;usL;ayonf/

]]tvkyform;rsm;ESifh v,form;rsm;u olwdkUepfemcsufrsm;udk wkdifMum;zdkU &efukefodkU csDwufvmMujcif;udk


nGefUaygif;tpdk;&u bmaMumifh rESpfoufovJ? t*Fvdyf"e&SifawG npfywfaoG;pkwfrIduk e,fwumu
odukefrSmpdk;vdkU r[kwfvm;/ t*Fvdyf"e&SifawGu awmif;qdkwUJtwGuf ta&;ydkifwkdU? &mZ0wf0efwdkUu yk'fr
144xkwf&w,f? ck&JabmfwkdU[m t*Fvdyf"e&Sifrsm; rESpfoufwJUtvkyfudk tm;ay;w,f? t*Fvdyf"e&Sifrsm;
vdkvm;wJU yk'fr 144udk atmifjrifpGm csKd;zJUypfMuw,f? 'ghaMumifh ckyk'fr144r&Sdawmhbl;}}

okdUuvdk udkodef;azuajymvdkufaomtcg uRefawmfwdkUrSm uRefawmffwdkU atmifjrifrIudk


vufckyfwD;Mobmay;í rNyD;Edkifatmif jzpfaeayawmhonf/

udkodef;azu &efoltppfrSm NAdwdoQ"e&Sifjzpfojzifh olwkdUudkom ESifxkwf&ef jzpfaMumif; &Sif;jyonf/

]]nGefUaygif;tpdk;&[m NAdwdoQ"e&SifawG&JU vufeufomjzpfw,f/ a'gufwmbarmfu olUtrSwfwHqdyf


"m;r[m tmPmudk qdkvdkowJU? tJ'DHh tmPm"m;rudk ,lNyD; &efoludk ckwfzkdUjzpfowJU/
ajymawmhtJ'DvkdajymwmyJ? odkUayrJU "m;r[m NAdwdoQvufudkif"m;rjzpfaeNyD; NAwdoQu
awmifolv,form;eJU tvkyform;awGudk ckwfowf&mrSmokH;aew,f/ 'Dawmh "m;rudkudkifxm;wJU
NAdwdoQ&efoludkom tNidK;BuD;BuD;xm;&r,f? olUvufxJu"m;rudkawmh qJG,lNyD; a&xJypfcszdkUyJ&Sdw,f}}

udkodef;azajymNyD;aemuf udkBuD;Ek[k uRefawmfwkdU ausmif;om;taygif;u ac:aeaomocifEk


pifay:odkUwufvmavonf/

]],aeUn 'Dpifjrifhay:rwfwufwuf&yf&wmavmuf 0rf;enf;wmr&Sdygbl;? a&S;u'Dvkdrsm; pifjrifhay:rSm


rwfwyf&yfNyD; taocHzdkU ajymvdkufMuvQif uRefawmfyg cH,lEdkifygw,f? ,ckawmh ausmif;om;r[kwfojzifh
xdk*kPfxl;udk r,lEdkifawmhygbl;/ wkdif;jynfrSm tifrwefus,fwJU toHBuD;wpfoH ay:xGufaecJUwm
ESpfaygif;ig;q,f avmuf&SdygNyD? odkUayrJU a&S;uArmawG todw&m;enf;yg;ojzihf toHudkrodcJUMubl;?
wdkif;jynfacgif;aqmifwpfpku &mxl;awGudkrufNyD; avmb ouúm,awG tm;BuD;vdkU 'DtoHBuD;udk
rMum;jcif;jzpfygw,f/ 'DtoHBuD;udkatmf MuwJUvlawGu awmolawmifom; v,form;awGeJU
tvkyform;rsm;jzpfw,f? ,ck "e&SifawG&JU zdESdyfrIaMumifh ArmawGrSm ausmrJGcsnf;jzpfukefNyD;
pm;p&mvnf;r&Sd? aep&mvnf;r&Sd? <uufodkufyrm tdrfpkwfawGeJUaeMu&wJU twGuf a&m*gxlNyD;
raocsifbJ aoMu&NyD? toufwdkMu&NyD? nDtpfudkarmifESr rdwfaqGawGeJU rcGJcsifbJcJGMu&NyDqdkwJU
toHBuD;duk Mum;Mu&NyD jzpfwJUtwGuf qif;&Jom;awmifolv,form;eJU tvkyform;rsm;&JU
vkdtifqE´jynfh0atmif aqmif&GufMu&awmhrSmjzpfygw,f}}

olwdkUESpfa,mufajymNyD;aemuf udkvSa&Tu nGefUaygif;tpdk;&tm; &mZoHay;avonf/ ausmif;om;wdkU\


awmif;qdkcsufudk 'DZifbmv19&ufaeU nae4em&Dxuf aemufrusbJ vdkufavsm&rnf/ xkdokdUr[kwfu
15&ufaeUu tmPmzDqefa&;xuf ydkjyif;xefaomvkyfief;udkvkyfrnf[laoml &mZoHaywnf;/

15&ufaeUu tmPmzDqefa&;xuf ydkjyif;xefaomtvkyf/ b,fvkdtvkyfrsKd;ygvdrfh/


wdkif;jynfurodMuao;? tpdk;&vnf; rodEdkifao;/ uRefawmfum;odxm;ayonf/ 16&ufaeUn 11em&Dü
or*¾wdkuf pmMunfhcef;ü wHcg;ydwf tpnf;ta0;jyKvkyfí qkH;jzwfxm;aom tvkyfjzpfayonf/
xdktpnf;ta0;odkU wuúodkvfausmif;om;rsm;or*¾ESifh ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*¾wkdU\
trIaqmifvlBuD;rsm;ESifh Akdvfpm&if;0if ausmif;om;tcsKdUom wufaomtpnf;ta0;jzpfavonf/
Adkvfpm&if;0ifausmif;om;rsm;wGif yg0ifaom uRefawmfvnf; wuf&ay\/ jyifyvlqdkvQif wufbkef;BuD;
udkodef;azESifh umvuwÅm; udkvSazwdkUom tm;vkH;cGifhjyKcsuft& wuf&avonf/
qkH;jzwfxm;aomtvkyfudk tpnf;ta0;xuf&ol rSwpfyg; rnfolUtm;rQ wpfqifhrajym&[k
ydwfyifxm;cJUavonf/ xkdtvkyfum; twGif;0efBuD;rsm;&kH;udk ausmif;om;xku 0dkif;xm;NyD;
tmPmzDqef&efESifh ta&;qdk&ef jzpfavonf/

twGif;0ef&kH;BuD;rSm e,fcsJUtkyfcsKyfa&;puf,Eä&m;BuD;\ A[dkcsufrBuD; jzpfonf/ nGefUaygif;tpdk;&\


armfwmpufBuD;vnf;jzpfonf/ uRefawmfwkdUonf twGif;0efrsm;&kH;BuD;udk 0dkif;xm;NyD;
tkyfcsKyfa&;puf,EÅ&m;BuD; rvnfEdkifatmif tusyfudkifum awmif;qdkcsufrsm;twGuf ta&;qdk&ef
&nf&G,fMuayonf/

wpfenf;tm;jzihfqkdaomf uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;onf e,fcsJU"e&Sif\ A[dkcHwyfBuD;udk


wdkufckdufMu&efjzpfayonf/

uRefawmfwkdUonf xdkqkH;jzwfcsufudk csMuNyD;aemuf rnfrQvQKdU0Sufa&; okH;Muygoenf;qkdvQif


qkH;jzwfcsufwGif yg0ifMuaom uRefawmfwkdU tcsif;csfi; yifvQif xkdtaMumif;ESifhywfoufí
tpnf;ta0;cef;rrS wpfyg; aqG;aEG; ajymqkdjcif; rjyKMuay/
0dkif;&efqkH;jzwfonfhtcsdefum; 16&ufaeU n11em&Djzpfí 0dkif;onfhtcsdefum; 20&ufaeU eHeufjzpfay&m
Mum;&ufrsm;wGif jzpfysufonfh rsm;pGmaom tjzpftysufwkdUteuf razmfjyvQif
rNyD;aomtjzpftysufwpf&yf &Sdygao;onf/ xkdtcsdefrSm awmfvSefa&;tkH<urItcsdef? ta&;awmfykH
yGufavmxcsdef jzpfay&m euf&Idif;í us,fjyefUaom tjzpftysufwkdUjzifh jynfhnyfaeygonf/ 4if;jyif
reuf&Idif;í rus,fjyefUaomfvnf; toHjrnf&m [dwfay;&mrSm olrsm;xufravsmhaom
tjzpftysufrsm;vnf; &Sdwwfygao;onf/ tppf&SdvQif twk&Sd&onfrSm "r®wmyifr[kwfygavm/

taqGpmzwfol uRefawmfhtm;cGifhjyKyg/ *VKefOD;apm\ ]pwd} tmPmzDqefa&;


vkyfie;fudkvnf;azmfjyvdkufyg&apOD;/

uRefawmfwdkUausmif;om;ESifh ocifrsm; tmPmzDqefa&; vkyfNyD;aomtcg OD;apmvnf; wpfpkHwpf&mrvkyfbJ


ikwfwkwfaeí rjzpfawmhyg/ olum; a'gufwmbarmftm; tpm;xdk;&ef BuH&G,faeol r[kwfygavm/

wdkif;jynf\ tm&kHolUbufvSnfhvmap&ef rD;&SL;rD;yef; vTwfjy&rnf r[kwfygavm/

OD;apm? om,m0wD OD;apm? om,m0wD *VKefOD;apm? rsKd;cspftzGJUacgif;aqmif atmufvTwfawmftrwf


OD;apm? &efukefjrLeDpy,f vlBuD;? ol&d,owif;pm t,f'DwmcsKyf OD;apm/ xdkuJUodkUaom *kPfxl;0daoo
aygrsm;vSaom OD;apmonf ol\tmPmzDqefa&;jyyJGudk 'DZifbmv 19&ufaeU nae3em&drSpí
usif;yygonf/

ausmif;om;acgif;aqmifrsm;u OD;apm\tmPmzDqefa&;jyyJGudk oGm;MunfhtuJcwfum


olwdkUtm;tpD&ifcH&ef uRefawmfhudk apvTwfMuavonf/

uRefawmfonf 3em&drxkd;rD a&Twd*kHapwDawmfBuD;\ awmifbufajcawmf&if; "mwf&xm;vrf;ab;&Sd


OD;b&D\Z&yfodkU ta&mufoGm;cJUavonf/

þtmPmzDqefyJGudk zdwfac:í BuD;rSL;olrsm;rSm OD;apmtjyif rsKd;cspfygwD0if OD;btkef;ESifh OD;tdrf?


rEÅav;ol&d, t,f'Dwm Od;xGef;&if? jrefrmh&kyf&Sif OD;armifarmifESifh r[maqGac: &Jowif;pm t,f'Dwm
OD;b&SdefwdkU jzpfavonf/

4if;wdkUteuf r[maqG\taMumif;udk tenf;i,fa&;vdkonf/ uRefawmfonfr[maqGtm;


eD;uyfpGmodolr[kwf/ rdwfaqGudkatmifausmfurl r[maqGtm; tawmf&if;ESd;pGmodxm;onfxif\/
r[maqG\ pmudkum; uRefawmfwdkUvli,frsm;tenf;ESifhtrsm; zwfzl;Muonfom rsm;av\/
ol\rsKd;cspfpdwfvIHUaqmfa&; pmayrsm;onf uRefawmfwdkUtm; tawmfyif qGJaqmifEdkifcJUayonf/ odkU&mwGif
uRefawmfum; tawmfajymif;vmcJUNyD;NyD jzpfonf/ e*g;eDrS xkwfa0aeaom
bkH0g'pmayrsm;aMumifhvnf;aumif;? udkb[def;? udkAaqGpaom uRefawmfwdkU
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;\ a[majymoGefoifcsufrsm;aMumifhvnf;aumif; bkH0g'oabmw&m;rsm;
tawmf0ifavNyD/ xdkUaMumifh r[maqG\trsKd;om;a&;vIHUaqmfrIudk av;pm;auseyfaomfvnf;
olUtajccHt,ltqrsm;udk rauseyfawmhacs/ tjypfjrifvmcJUacsNyD/ r[maqGu wpfa,mufaumif;?
ESpfa,mufaumif; acsmif;ajrmif;owfjzwfaom enf;jzifhwdkif;jynfvGwfvyfa&;&rnf[k xifaeonf/
vlxktkH<urItpm; vlwpfpku tmZmenfvkyfjyNyD; ]eef;wGif;ta&; awmfykH}vkyfBuHenf;jzifh
vGwfvyfa&;wkdufyGJqif&ef vrf;nTefonf/ olUtzkdU vlwpfpku t&m&mqkH;jzwfvkyfaqmifNyD; vlxku
yGJMunfhy&dowfozG,faeí vufckyfwD;&kHrQom&Sdonf/ olonfawmifolv,form; tvkyform;vlxkBud;\
awmfvSefa&; tpGrf;tpt&nftcsif;udkr,kHMunf/ tcsKyftm;jzihfqdkvQif vlxkawmfvSefa&;udk
qefUusifonf/ olUt,ltqrsm;onf udkatmifausmfhtay:wGif awmfawmfMoZm0ifwwf&m
uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;u udkatmifausmftm; tawmfcRwf,l&avonf/ r[maqGonf
,ckta&;awmfykHtwGif;rSmyif vlxkBuD;ESifhrvkyfbJ vlvufwpfqkyfESifh vQKdU0Sufa&;vkyfief;?
vkyfBuHrIvkyfief;uav;rsm;udk omvkyf&ef udkatmifausmftm;tBuHay;vdkufao;onf/ vlxkta&;awmfykHrS
udkatmifausmfuif;uGmaeatmif tm;xkwfcJUavao;onf/ 4if;jyif r[maqGonf aeol&deftrnfjzihf
bkH0g'qefUusifa&;rsm;udkvnf; a&;om;aeayao;onf/

þodkUvQif r[maqGtm; em;vnfxm;aomfvnf; ,aeUOD;apm\ tmPmzDqefa&;vkyfief;wGif


tb,fokdUaomenf;jzifh r[maqGygvmonfudk uRefawmfpOf;pm;r& jzpfaeavonf/
r[maqGuMunfndKav;pm;í r[maqG\ EdkifiHa&;acgif;aqmif[kyif ac:Edkifaom &JOD;armifBuD;(trfat)
aMumifhygvmonf[k qdk&efvnf; cJ,Of;\/ OD;armifBuD;ESifh OD;apmrSm EdkifiHa&;tpk wpfpkwnf; r[kwfMu/
r[maqGonf OD;apmvdk EdkifiHa&; vmbfvmb arQmfrSef;csufvnf;r&Sd/ þudpöwGif yuwd&dk;om;\/

r[maqGESifh ywfoufNyD; odkUuvdkawG;awmaeNyD;aemuf ab;bDy&dowfudk tuJcwfvdkufonf/


&[ef;&Sifvl jynfhnyfaeonf/ þtcsdef þtcg vlxkum;b,folrqdk t*Fvdyf"e&SifESifh
nTefUaygif;tpdk;&udk qefUusifrnfqdkvQif b,fa&GUb,frQ qefUusif qefUusif tm;ay;&eftqifoifh
jzpfae[ef&Sdayonf/

OD;apmwkdUvlpk csdwfqGJxm;aom pmwef;BuD;rsm;uvnf; vlxkBudKufavmufp&myifjzpfayonf/


]wdkif;jynftwGuf toufESifhvJyg}? ]rdef;r&Sm tvdkr&Sd}? ]owdÅ&Sd&ifxGufcJU}? ]Armjynfjyef&a&;0g
atmifjrif&rnf}? ]igwdkU tmPmzDqefNyD}? ]igwdkUudk axmifcsvQif igwdkUEdkifrnf}? ]tpdk;&zdESdyfjcif;udk
wdkufzsufypfyg}? ]aMumufarG;yg jzKwfypfvdkuf}? ]ArmhowÅdjyMuavmh}/

ab;uMunfhaeMuonfh y&dowfum; xdkpmwef;rsm;udk Munfhae&&kHjzihf tm;&auseyfjcif;r&Sdonfhtvm;


]ocifrsKd;a[h wdkUArm} ]rD;wkwf rD;wkwf &IdU&IdU} ]oydwfoydwf arSmufarSmuf} ]*VKef *VKef x x} paom
a<u;aMumfoHrsm;udk 0dkif;atmfMuav&m a&Twd*kHapwDawmfBuD; ywf0ef;usifwpf0dkuf odrfhodrfhwkefoGm;
avonf/

uRefawmfhpdwfxif OD;apmonf Munfhaeaomy&dowfu ]ocifrsKd;a[h wdkUArm}[k atmfjcif;udk


BudKuf[efr&Sd/ 4if;jyif olUpmwef;wGif ]Armjynf jyef&a&; 0g' atmifjrif&rnf}[ka&;xm;onfrSm
xl;jcm;\/ olonf uRefawmfwkdU\ ]vkH;0vGwfvyfa&;} ]e,fcsJU"e&Sifpepf ysufpD;ygap}paom
tokH;tEIef;rsm;udk wwfEdkiforQa&Smifí olUxl;jcm;aom tokH;tEIef;jzifh tpm;xdk;avh&Sdayonf/

ykvdyfrsm;um; tpnf;ta0;teD;tem;wpf0dkufüvnf;aumif;? cyfvSrf;vSrf;üvnf;aumif;? ysm;yef;cyfrQ


vl;vmoGm;vm tvkyfrsm;aeMuayonf/ tcsKdUykvdyfrsm;u tm&ftD;wDbwfpfum;rsm;udk pD;vkH;iSm;ípD;um;
tqifoifhapmifhaeMuayonf/ t&yf0wft&yfpm;ESifh pkHaxmufykvdyfrsm;um; vlxky&dowfMum;wGif
&SdaeMuayonf/

]igwkdUtmPmzDqefNyD}qdkaom ydwfjzLay:wGif rifeDESifha&;xm;onfh pmwef;BuD;atmufwGif


OD;apmwdkUvlpk&yfMuNyD;aemuf tcrf;tem;pavonf/ OD;btkef;u vufeufwpfpkHwpf&mrygbJ
tEkoufoufjzihftmPmzDqefa&;vkyf &m tpdk;&olvQKdrsm;u aoG;xGufoH,dkrI 0&kef;okef;um;jzpfatmif
qGay;rnf pdk;&drf&aMumif;? odkUaMumifh pnf;urf;wus xdef;odrf;&efvdktyfaMumif; aMunmavonf/
OD;apm\ nTefMum;csuftwdkif;wpfoa0rwdrf; vdkufemum tmPmzDqefa&; vkyfMu&rnfjzpfaMumif;
ajymqdkavonf/
xdkokdUajymNyD;aomtcg OD;apmu nTefMum;csufay;&ef [efjyvdkufonf/ olonf&kwfjcnf; olUudk,fol
*VKefppfolBuD;ozG,f xifrSwfvdkuf[ef&Sday\/ &ifudkaumhí acgif;udkarmhfvdkufonf/
olonfa'gufwmbarmfvdk &GJUapmif;í acgif;aygif;raygif;aomfvnf; olUrlESifhol xl;jcm;atmif
acgif;aygif;aygif;xm; onf/ yifeDa&mifydk;tay:tusÐudk &ifaphatmiftoD;wyfvsuf 0wfxm;onf/
befaumufvkHcsnfrSmvnf; yifeDa&mifjzpfavonf/ tay:tusÐem&DtdwfxJ wGif vufudkifyk0gudk
tvSjyxnfhxm;avonf/

OD;apmu ,cktcsdeftcgrsKd;wGif yg;pyfuajymaeonfh tvkyfjzifh wif;wdrfae&efjzpfaMumif;jzifh


yPmrcsDíajymaomtcg y&dowfu ]]wdkUArmuG}}[k atmfMuavonf/ OD;apmrsufESmudkMunfh&jcif;jzifh
]]wkdU*VKefuG}} [katmfoHudkrMum;&ojzihf pdwfysufoGm;ykH&onf/ 4if;aemuf
Od;apmutcsKdUoHCmawmfrsm;onf tmPmzDqef&mwGif yg0ifvkdaMumif;trdefU &SdMu&m ryg0ifbJ
acwÅapmifhqdkif;zdkU awmif;yefavonf/ oHCmawmfrsm;tvSnhfrusao;[k qdkavonf/ uRefawmfum;
tHUMoaerdonf/ tb,foHCmwdkUu yg0ifvdkoenf;? olUtiftm;BuD;aMumif;jy&ef oHCmawmfrsm;
yg0ifcGifhrjyKxdkufygavm/

]]tmPmzDqefwJUtvkyf[m ArmjynfeJU awmfrSawmfyghrvm;vdkU awG;rdygw,f/ tmPmzDqefwJU tvkyfrSm


vufeufr&Sdojzifh taysmhpm;jzpf&m onf;cHEdkifrS atmifjrifrSm jzpfygw,f/ 'DawmhArmawG[m
tmPmzDqefa&;vkyf &if jzpfrSjzpfyghrvm;vdkU apmifhaew,f/ ukvm;Armt"du&kPf; tNyD;rSm tpdk;&u
ukvm;rsm;tm; jyefawmfjyefp&dwf aiGwpfaomif;xkwfay;w,f/ 'Dudpöudk ArmwpfjynfvkH;ESifh
bdvyfygvdDrefESifhwuG wpfurÇmvkH;uyg odoGm;atmif uefUuGufyJG tpnf;ta0;BuD;wpfck *sLAvDa[mrSm
usif;yzdkU pDpOfcJUw,f/ tpdk;&u cGifhray;bl;}}

uRefawmfum; þodkU tvkyform;v,form; ausmif;om;ta&;awmfykH BuD;tkH<uí


nDnGwfpGme,fcsJUorm;udk OD;wnfwdkufckdufaeMupOf ukvm;Arm t"du&kPf; udpöxnfhajymonfudk
oabmrusyg/ OD;apmum; ukvm;Arm rke;fwD;a&;vkyfrS vlBudKufrsm;rnf[k xifaeoljzpfavonf/
olonf]ukvm;rsm; ukvm;jynfodkU aMu;tdk;xrf;jyefap&rnf}}[laom a<u;aMumfoHjzihf
EdkifiHa&;wufvrf;xGifcJUol r[kwfygavm/

]]uRefawmf[m ykodrfNrdKUrSm tmPmzDqefa&;vkyfzdkU ykodrfu rddwfaqGawG udkwdkifyifMunfhw,f/


ykodrfurdwfaqGawGu rEÅav;rSm omaumif;r,fvdkUajym Muw,f/ 'geJUrEÅav;rSmvkyfzkdU
rEÅav;urdwfaqGawGqDvSrf;wdkifyifawmh rEÅav;vm&if aoG;xGufoH,kdjzpfukefrSm pdk;&w,f?
rvmygeJUvdkUwm;Muw,f/ tpdk;&[m tifrwef vdr®mwJUvlawGyg? olwkdUomvdr®mMu&if rauG;u
&efukefudk csDwufvmMuwJU a&eHajroydwform;awGeJU a0grSvmMur,fh v,form;awGudk cifAsm;wkdU
&efukefvmMurSmvm;? a&Twd*kHbk&m;udkzl;Muyg? uRefawmfrsm;u xrif;rauR;Edkif&if
a&uav;awmhwkdufyghr,fvdkU ajymvdkuf&if vmcsifpdwf&SdMurSm r[kwfbl;}}

tcsKdUu OD;apm\ xdkpum;udk cyfNyHK;NyKH;ESifh em;axmifEdkifMuonf/ uRefawmfum;axmif;ceJ a'gyGrdayonf/


OD;apmonf tvkyform;ESifh awmifolv,form; wkdU\ta&;udk ayghayghyifawG;[ef&Sdonf/ olwkdU\
awmif;qdkcsufolwdkU\ jyóemrsm;udk vkdufavsm&ef nGefUaygif;tpdk;&tm; wkdufwGe;f&rnfhtpm;
jyuf&,fjyKap&ef? &,fp&m uav;upm;p&m vkyfypfap&Ef ]rvdr®maom} nGefUaygif;tpdk;&tm;
tvdr®moifMum;ay;aeay onf/

4if;aemuf OD;apmuqufvufí ]]q&mawmf oHCmawmfawGudk rvdkufMuzdkU awmif;yefNyD;ygNyD? t&yfxJu


vlawGvnf; odyfrvdkufapcsifygbl;? tck tmPmzDqefa&;twGuf vSnfhvnfvrf;avQmuf&mrSmolwdkUu
cJeJUayguf? wkwfeJU&dkuf? aoewfeJUypf&if cHaeMurSom atmifjrifr,f? onf;rcHEdkif&if rvdkufMuapcsifbl;?
vltpdwfavmufom vdkcsifygw,f? 'Dvltpdwfuom csKyfcs,fzdESdyfxm;wJU Oya'trdefUudk tmPmzDqef&ef
jzpfygw,f}}

þwGifxif&Sm;vSayonf/ OD;apmonf vltpdwfavmufESifhom tmPmzDqefa&;vkyfvdkonf/


vlwpfpkuom tmPmzDqefjyNyD; vlxku ab;uMunfhí vufckyfwD;&kHomjzpfapvdkonf/
olUtmPmzDqefa&;um; yJGaumif;wpfck? vlxkum; yGJMunfhy&dowf/ þtcsufwGif r[maqGU t,ltqESifh
OD;apm\t,ltqwlMuayonf/ xdkUaMumifh OD;apmESifhr[maqG onfyGJrSm aygif;rdMuavonf wum;[k
uRefawmftodOmPfxaygufoGm;ay onf/

acgif;aqmifzdwfac:olrsm;vnf; wpfa,mufig;rdepfpDajym&&m? r[maqGvnf; ajymao;onf/

OD;apmu r[maqGtm; y&dowfESifh rdwfqufay;avonf/

]]a[m'D yk*¾dKvfu emrnf&if;ajym&if cifAsm;wdkU odMurSm r[kwfbl;? EdkifiHausmfpma&;q&mBuD;


r[maqGqdk&if tm;vkH;odMuRSmyJ? r[maqGu wdkufp&m&S&d if owÅd&Sd&SdeJU a&SUuaeNyD; wdkufr,fhyk*¾dKvfygyJ?
Oya'qdkwm t&rf;okH;&wm r[kwfbJ t&rf;okH;vdkU &Gyf&GyfcRHcRH wkdufyghr,fvdkU qkH;jzwfNyD;jzpfwJU
yk*¾dKvfygyJ}}

y&dowfu vufckyfwD;Muonfudk r[maqGu vufjzihf t&yfcdkif;NyD;-

]]uRefawmf tmPmzDqefa&; yg0ifqifEGJwm cifAsm;wdkU vufckyfMobmay;wm cHcsifvdkU r[kwfbl;?


tpdk;&u Oya'udk tvJGokH;pm;vkyfvkdU yg0if&wm/ yk'fr 144qdkwm vlrsKd;wpfrsKd;eJUwpfrsKd; vlwpfpkeJUwpfpk
t"du&kPf;jzpfwJU tajc&SdrS xkwf&wm? &efukefNrdKUrSm 'DtajctaersKd; vkH;0r&Sdbl;/ a&eHajrudpö?
awmifolv,form;udpötkH<uae awmh 'DtkH<urItpdkiftcJBuD;&if vuf&Sdtpdk;& &mZyv’ifeJUzifrNrJbJ
jzpfoGm;rSmrdkU olwdkUtusKd;twGuf npfywfNyD; xkwfjyefjcif;jzpfw,f/ 'gudk uRefawmfwkdUu
acgif;ikHUcHae&rvm;/ (rcH&bl; rcH&bl;? atmfoHrsm;) tJ'Dvdk rcHcsifwJUtwGuf axmifusus wef;usus
qkdNyD; uRefawmfyg0ifwmyJ}}

tmPmzDqefa&; tiftm;jyyGJvkyfaomtcg OD;apmajymovdk vltpdwf avmufomr[kwfyg?


vl500rQyg0ifavonf/ rsm;aomtm;jzifh *VKefvufa&G;pif rsm;onf[k qdkavonf/

bk&m;vrf;wpfavQmuf ESpfa,mufwpfwJG vrf;avQmufcsDwufMu&m a&SUqkH;u e*g;udk*VKefpD;xm;aom


wHqdyftydkwyfxm;onfh a'gif;tvHBuD;udk vTifhxloGm;avonf/ ab;rS rD;wkwfBuD;ESpfckvnf;
ygao;onf/ txl;nTefMum; xm;ojzifh a<u;aMumfoHrsm;ratmfbJ NidrfoufpGm avQmuf&avonf/ pmwef;
rsm;udkum; udkifaqmifcJUMuonf/ a<u;aMumfoHratmfjcif;aMumifh 0rf;enf;aom txdrf;trSwfESifh
wlaeonf[k uRefawmfhpdwfrSm rausreyfjzpfaeckduf usm;ul;ausmif;a&SUokdUa&mufaomtcg vli,frsm;onf
pdwftm;wuf<uvmum csrSwfxm;aom pnf;rsO;fudkrem,lawmhbJ Zmwdrmefwufonfh a<u;aMumfoHrsm;udk
atmf[pfMuavonf/

uRefawmfonf ab;rStuJcwfvdkufcJUonfrSm odrfBuD;aps;txdjzpf\/ xkdUaemuf bwfpfum;pD;í


ausmif;odkUjyefcJUavonf/

or*¾&kH;cef;wGif acgif;aqmifrsm; tvkyfrsm;aeMuonf/ b,folrQ ttm;raeMu/ reufjzeftwGuf


bwfpfum;iSm;ol? pmwef;a&;ol? wdkufyf&dkufol? *sufpwifemvSdrfhol? b@a&;&SmazGol/
tqifoifhyif OuúXtcef;ü udkvSa&Ttm;awGUojzifh OD;apm\ tmPmzDqefa&;jyyGJtaMumif;udk
ajymjyonf/ olu tvkH;pkHMum;emNyD;aemuf avSmif&,f&,fum-

]][J [J olUpmu pwdvkyfwmaygh? pwdtmPmzDqefa&;aygh? at;av 'gxm;ygawmh? udk,fwkdUqDtpdk;&u


bmrSpum;rjyefbl;? udk,fwdkUu tpdk;&udkay;wJU aemufqkH;tcsdefu 'DaeUnae 4em&D?
'Dawmhreufjzefvkyf&rSmyJ}}

4if;aemuf udkvSa&Tonf vdyfxm;aomajrykHwpfckudk jzefUcsvdkufonf/ twGif;0ef&kH;BuD;\ ajrykHwnf;/


b,fae&mwGif vlb,fESa,muf0dkif;rnf? b,ftaygufudk b,fvdkydwfqdkUrnf ponfjzihf
twdtusowfrSwfNyD; jzpfay\/ rvG,faygufrsm;udkyif tvpfray;ay/

xkdtwGif; udkat;ausmf0ifvmavonf/ olum; a[m[J vdkufvmatmif armae\/ tvdkvdkrS


ay:csifaewwfaom olUa&SUoGm;rsm;onf armvSojzifh aphr&aom EIwfcrf;rsm;Mum;rS
jyLxGufaeMuayonf/ udkat;ausmf\ xl;jcm;csufwpf&yfrSm tay:tusÐudk NrJNrJpJGpGJ 0wfwwfjcif;jzpfonf/
tckvdk zwfzwfarmatmif [dkajy; onfajy; ajy;&aomtcgrSmvnf; tay:tusÐESifh yifjzpfayonf/

c&D;a&mufrqdkufyif udkat;ausmfu udkvSa&Ttm;-

]]eufjzef0dkif;r,fh ausmif;om;awGudk reufpmwpfckck auR;rSjzpfr,f/ wpfaeukef 0dkif;csif 0dkif;ae&rSmAs?


'DawmhaiG&SmzdkU vkyfOD;rSjzpfr,f}}

udkvSa&Tu acgif;armhum pOf;pm;vkdufonf/ rsufrSefu0if;ovkd acR;qDjzifha0haeaom


olUezl;vnf;0if;aeavonf/ aemuf-

]]tif; udpör&Sdbl;? usKyf udkodef;azudk t&Smcdkif;vdkufr,f}}

udkat;ausmfu 0ifxdkif&if;-

]]okH;av;&m &rSjzpfrSm? NyD;awmh bmvkyfzdkUqdkwmvnf; zGifhrajym&bJeJU vSLwJU vl&SdrSjzpfrSm}}

]][kwfw,fav? tJ'DvkdyJ t&Smckdif;&rSmyJ}}

xkdtcg uRefawmfonf jzKef;ceJ tBuHwpfck&vmNyD;-

]]udkvSa&T uRefawmfhrSmvnf; 'umrwpfa,muf&Sdw,f/ 'DtcgrsKd;rSm oGm;tvSLcH&if [efr,fxifwmyJ}}

udkvSa&TESifh udkat;ausmfwkdUonf uRefawmfhtm; NyHK;aphaphjzifh MunfhvdkufMuavonf/ uRefawmf\


]'umr}[laomtokH;tEIef;udk NyKH;jcif;ayvm;? odkUr[kwf 'umrqdkolESifh uRefawmfwdkU\ tquftoG,fudk
tawG;acgifrdí NyKH;jcif;ayvm; rodEdkifacs/ bmyJjzpfjzpf uRefawmfhacgif;aqmifrsm;u uRefawmfhtm;
txifjrif rvJGapvdk? xkdUaMumifh-

]]'DvkdAs ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u uRefawmfacgif;aqmifwJU ausmif;om;wpfpku


olUudkukvm;awGMum;u u,fxkwfxm;cJU&w,f? olu touf30ausmf 40wGif;? olUa,musmf;u}}

udkvSa&Tu w[m;[m;&,fí olU&,foHjzifh uRefawmfhpum;udk jrKyfypfvdkufNyD;aemuf-


]]'gawG&Sif;aezkdU rvdkygbl;? udk,fhvl&dk;aMumif; ,kHygw,f? &r,fxif&if oGm;tvSLcHayawmh}}

]]b,favmufrsm;rvJawmh rodbl;ayghAsm? udkodef;azudk vTwfrSmvnf; vTwfvdkufyg? uRefawmfhqDu


&wmawmh tjznfhavmufaygh}}

]]udkif;ajymaeMuma&mh &JabmfwifxGef; oGm;ayawmh? b,favmuf&& tjrwfayghavAsm? [J [J}}

udkat;ausmfurl uRefawmhtm;NyKH;íom Munfhaeavonf? bmrQrajym/ okdUjzihf uRefawmfonf NrdKUxJodkU


wpfacgufxGufcJU&jyefavNyD/

bwfpfum;ay:wGif tawmfav;MumatmifpD;rdrS csrf;pdrfhpdrfhjzpfaeaom &moDOwkudk owdjyKrdawmhonf/


uRefawmfhrSm taEG;xnfrajymESifh? tay:tusÐawmif rygacs/

bwfpfum;ay:rS armifaxmfav;vrf;wGif;odkU a&mufoGm;aomtcgrl tcsrf;oufomoGm;onf/


um;vrf;ESpfzuf&SdwkdufBuD;rsm;rS xGufaeaom tylaiGUaMumifh jzpf[ef&Sdayonf/ vrf;wpfvrf;vkH;
"mwfrD;rsm;jzifhvif;aeaomf vnf; rjrrSDwkdU wdkufcef;odkU wuf&aomavSum;rSmrl tawmfuav;
arSmifavonf/ prf;íjznf;jznf;uav; wufoGm;&ay\/

wHcg;acgufvdkufonf/ b,folrS vmrzGifh/ aemufxyfacgufvkdufaom tcg rD;wpfvkH;yGifhvmonf/


okdUaomf b,folurQ vmrzGifhao;/ txJu ajcoHoJUoJUvdkvdkMum;vdkuf&ay&m wpfpkHwpfa,mufaom
olonfwpfpkHwpfckaom tMum;uav;rS acsmif;Munfhaeonf[k xifayonf/ uRefawmfonf
tm;rvkdtm;r&jzpfNyD; xyfacgufvdkuf\/ xdktcgrS wHcg;yGifhvmayawmhonf/

wHcg;zGifholrSm uRefawmfwpfcgu 'Dae&mrSmyif awGUzl;NyD;jzpfaom vkHcsnf0wfrGwfqvifukvm;


tbkd;BuD;yif jzpfavonf/

]]rjrrSD&Sdovm;}}

]]bmudpö&SdvkdUwkH;}}

olU&kyfuom ukvm;&kyf jzpfonf/ toHum; ArmoHvkH;vkH;jzpf\/

]]awGUcsifvdkUyg}}

]]emrnffajymygOD;}}

]]wifxGef;? aumvdyfausmif;om; wifxGef;}}

uRefawmhftoHudk twGif;&Sd rjrrSDu Mum;vdkuf[ef&Sdonf/ &kwfw&uf xGufvmNyD;-

]]tdk armifwifxGef;yguvm;? vma[h 0ifcJU}}

rjrrSDonf a&rdk;csKd;NyD;cgp jzpf[efwlonf/ qHyifuydku&dkxkH;xm;í rsufESmudkoeyfcg;a&usJvdrf;xm;onf/


rD;ckd;a&mif wmzufwmtusÐudk tay:rS xyf0wfxm;&m Mu,foD;rsm;yif tNyD;rwyf&ao;ojzihf
uRefawmfha&SUwGif &yfvmaomtcg 'kwd,aemufqkH; Mu,foD;wpfvkH;udk wyfae&if;awGU&onf/
ay;aomukvm;xdkifwGif xdkifvdkufpOf rjrrSDu royfr&yf jzpfaeom vkHcsnfudk oyf&yfatmifjyKjyif&if;-

]]b,fuavQmufvmvJ armifwifxGef;? awGU&wmodyf0rf;omwmyJuG,f}}

]]udpö&SdvdkU vmcJUwm rr&JU}}

rjrrSDu rsufESmcsif;qdkifukvm;xkdifrSm 0ifxdkif&if;-

]]udpö&SdvdkU vmvdkUawGU&vnf; rruawmh 0rf;omwmyJuJGU? uJ ajymprf;ygOD; armifhudpö}}

]]uRefawmfwdkU ausmif;om;awG vkyfaeMuwmawG Mum;rSmaygh}}

]]rMum;bJ aeyghrvm;uGm? rrjzifh armifwifxGef; tzrf;rsm;cH&rvm;vdkU owif;pmxJrSm wxdwfxdwfeJU


Munfhaew,f? at; qdkprf;ygOD;}}

]]eufjzefrSm ausmif;om;awG vkyfief;wpfck&Sdw,f? ta&;wBuD;aiGvdkvdkU vmtvSLcHwmyJ? bmvkyfMur,f?


bmvkyfzkdU aiGvdkw,fqdkwmawmh aemufrS rrudkajymr,f}}

ajymNyD; rjrrSD\ rsufESmudk tuJcwfMunhfvdkufonf/ NidKjiifoGm;onfudk vkH;0rawGU&/


oeyfcg;a&usJaMumifh pkwfMurf;Murf; jc,fxm;ovdk&Sdaom tvS\ 0if;vufykHudkom awGU&ayonf/

]]rruawmh ausmif;om;ta&; bmta&;awG bmrSef;rS em;rvnfbl;? EdkifiHa&;rSmvnf; aumif;wmqdk;wm


bmrSrajymvdkbl;? okdUayr,fh armifwifxGef;udk ay;wJUtaeeJU armifwifxGef;bmvkyfvkyf vkyfEdkifwJU
aiG100dvSLvkdufr,f}}

uRefawmfum; þrQ rsm;rsm;rarQmfvifhcJUyg/ txl;0rf;omoGm;rdonf/ odkUaomfbmrQrajymbJ rjrrSDudk


NyKH;íom Munfhaevdkufonf/

]]b,fhES,fvJ? enf;w,fxifovm;? vkd&ifvnf; aemufxyfvm,lvSnfhOD; aygh [kwfvm;}}

]]enf;w,frxifygbl; rr&,f? uRefawmftxl;yJ aus;Zl;wifygw,f}}

]]a[h aus;Zl;wifwJU pum;rajymaMu;aemf}}

rjrrSDonf xNyD; tcef;wGif;odkU 0ifoGm;avonf/ tjcm;wpfzufcef;qDodkU vSrf;Munfhvkduf&m


Od;xGef;0if;onf tdyf&mwGif pmzwfaeonfudkawGU&ayonf/ olUajcaxmufrsm;udk ouúvwfapmifBuD;rsm;
jzifh&pfywfxm;avonf/

rjrrSDu aiG100dudk uRefawmfhtm; ay;NyD;aomtcg-

]]uRefawmfoGm;awmhr,f rr? tvkyfawG&Sdao;vdkUyg}}

]]at; at;? tvkyf&Sdao;&ifawmh jyefawmhav? odkUayr,fh rru armifav;tay:rSm


rauseyfwmajym&OD;r,f? tvnfvnf; wpfacgufrS rvmbl;}}
uRefawmfwu,fyif pdwfxdcdkufoGm;onf/ uRefawmfum; pdrf;um;vGef;onf/ tm;vnf;emrdonf/

]]uRefawmfu 'Dvdk&dkif;ayr,fh rrupdwfrqdk;ygeJUaemf? uRefawmftvnf vmjzpfatmif vmygOD;r,f}}

uRefawmfu xdkif&mrSxvdkufonf/ rjrrSDuNyKH;NyD;-

]]armifav;u pum;twwfom;aemf? tjyifrSm rcsrf;bl;vm;}}

]]enf;enf;awmhcsrf;w,f}}

]]Munfhprf; taEG;xnfryg tay:tusÐrygeJU? tat;rdaeygOD;r,f? cPaeOD; (twGif;bufodkUvSr;fí)


rmrGwfBuD;a&}}

rjrrSDonf ukvm;tbdk;BuD;udkac:&if; xdkif&mrSxvdkufonf/ rmrGwfBuD; a&mufvmaomtcg-

]]udkxGef;0if;t0wfxnfhwJU AD&dkxJrSm tv,fxyfu qG,fwm oGm;,lprf;yg}}

uRefawmfum; tHUtm;oifhoGm;onf/

]]aeygap rr&,f}}

]]b,fae&rvJ? 'Dvdk udk,fhudk,fudk,f *&krpdkufwm[m udk,fhudk,fudk,f ESpfoufwmyJ?


tat;udkMuyfMuyf*&kpdkuf&r,f? Munfhvdkufprf; [dkrSm (vJavsmif; pmzwfaeaom OD;xGef;0if;qDodkU
nTef;um) taetxdkif*&krpdkufawmh wpfoufvkH; rvlawmhbl;? arQmfvihfcsuf r&Sdawmhbl;? armifwifxGef;
bmvkyfvkyf usef;rma&;udkawmh *&kpdkuf&r,f}}

uRefawmfum; rjrrSDay;aom qG,fwmudk jiif;y,f&ef taMumif;vkH;vkH; r&Sdawmh&kHru


aus;Zl;yJwifvmayonf/ tpfrBuD;t&if;vdk cspfcif&if;ESD;jcif;vnf; jzpfvmayonf/

or*¾wdkufodkU jyef&mufaomtcg udkvSa&Ttm; OuúXtcef;ü ukvm;xdkifrsm;pDcif;um pmtkyfrsm;acgif;tkH;í


tdyfaeonfudkawGU&avonf/ olonf rsufrSefudkrcRwf? rD;udkvnf;rydwfbJ tdyfaejcif;jzpfay&m
cPcg;qefU&if; tdyfaysmfoGm;[ef wlayonf/ olUtm;EId;NyD; aiG100dudk ay;vdkufaomtcg-

]]tif;udk,fhvlt[efom;yJ eufjzefoefbufNrdKUxJ aiGaumufxGufMu&if udk,fhvludk xnfh&OD;r,f}}

xdkaeUnu udkodef;azvnf; a&Twd*kH b@awmfxdef;vlBuD; qDaewm olaX;OD;oGifxHrS aiG300dtvSLcHí


&cJUonf[k od&ayonf/ odkUjzihf eufjzefrSm ausmif;om;rsm; aygifrkefUig;aowÅmnSyfí
auR;Edkif&efzlvkHavNyD/

uRefawmfum; tpnf;ta0;cef;rBuD;odkUoGm;NyD; ckH&Snfrsm;udk rsufESmcsif;qdkif cif;í tdyfavonf/


rjrrSDay;vdkufaom qG,fwmonfum; uRefawmfhtwGuf wrifxdk;xm;bdonfhtvm; awmfaeavonf/
qG,fwmrSm vufxdk;qG,fwm topfpufpufvdk jzpfaeay\/ qG,fwm0wfí tdyfav&m
tawmfyifaEG;aeojzihf rjrrSDtm; wpdrfhpdrfh aus;Zl;wifaerdavonf/ rjrrSDonf uRefawmfhtm;
aEG;aomarwÅm"mwfjzihf vTrf;NcHKay;ae[ef&Sdacs\ wum;/
tdyfaysmfrnfvkyfum&Sdao;? udkxGef;&SdefESifh tazmfwpfa,muf pum;wajymajymESifh 0ifvmMuNyD;
uRefawmfhvdkyif tdyf&ef xkdifckH&Snfrsm;udk qGJa&TUaeMuojzifh tawmfZdrfysufoGm;avonf/ uRefawmfonf
olwdkUudk rsufpdzGifhíyif rMunfhawmhacs/ udkxGef;&Sdeftm; olUtazmfu wuúodkvfausmif; tkyfq&mBuD;
OD;azarmifwifESifh ywfoufí owif;wpfck azmufonfcsaeav onf/ yJcl;ausmif;aqmifrS
udkvSjrwfpdk;onf a&eHwyfBuD;udk acgif;aqmifí &efukefodkUac:&ef Adkvfac:&m pm&if;oGif;cJUavonf/
aemufolUtm; tjcm;olwpfa,mufESifhrwl rauG;odkU vTwfvdkufavonf/ udkvSjrwfpdk;rSm
yJcl;ausmif;aqmifom;jzpf&m xdkausmif;aqmif 0g'ifvkyfol y&dkzufqmr*¾pfu udkvSjrwfpdk;tm;
ta&;,l&rnf[k ausmif;tkyfBuD; OD;azarmifwiftm; awmif;qkdav&m OD;azarmifwifu
ausmif;om;rsm;onf tpdk;&udkom wdkufaejcif;jzpf&m ausmif;uta&;r,lEdkifaMumif; ajymvdkufonf[k
qdkavonf/ Armausmif;tkyfjzpfí þokdUoabmxm;onfqdkNyD; t*FvdyfvlrsKd; q&mrsm;u
tawmfrausreyfjzpfaeonf[k qdkavonf/

olwdkUajymaeMuonfudk þrQomem;axmifNyD;aemuf tdyfuvnf;tdyfcsif udk,fhbmomudk,fvnf;


OD;azarmifwiftaMumif; pOf;pm;aerdav&m olwdkUbmom qufajymaeMuonfudk rMum;&awmhacs/
OD;azarmifwif taMumif;um; þodkUwnf;/ q&mBuD;onf ocifbaomif;? ocifApdefwdkU wuúodkvfudk
tajccH,lí ocifvkyfief;pvkyfMupOfu wdwfwqdwfaiGvSLavh&Sd onf/ wpfcgu
wkdUArmowif;pOfxkwf&ef tvSLaiG300d yg0ifonf[k uRefawmfMum;zl;xm;avonf/ /

23

ausmif;om;rsm;aoG; ajrodkUusaomaeU

'DZifbmv 20 &ufaeU/

ausmif;om;rsm;aoG;ajrodkUusaomaeU/

eHeufcif; qD;ESif;awGu a0a0? aejcnfEkuvnf; razmufxGif;Edkifao;/ ajrmufavuav;uvnf;


aoG;vsuf&Sday&m tawmfyif at;aeayonf/

odkU&mwGif uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;aoG;um; yla0vsuf&Sdayonf/ tat; tcsrf;udk*&krjyKbJ


tapmBuD;xMuonf/ cyfapmapmuyif or*¾wkdufodkU pka0;vmMuonf/ 7em&DcGJvQifyif
wuúodkvfor*¾cef;rBuD;jynfh&kH ru vQHoGm;avonf/

t"dywdvrf;ray:wGifum; or*¾wkdufrS bJGUESif;obifcef;rtxd bwfpfum;rsm; pDwef;&yfxm;onf/

8em&DwGif udkvSa&Tu OuúXukvm;xdkifrSaeí-

]]'DuaeU ArmjynfEkdifiHa&;&mZ0ifrSm wGif&r,fhajcvSrf;wpfvSrf;udk vSrf;Mu&r,f? csKyfcs,fwJUOya'udk


tmPmzDqefMu&r,f? b,fae&mqkdwm b,fvdkqkdwm cifAsm;wkdUudk rajymao;bl;? odkUaomf
uRefawmfwdkUu tMurf;ywrf;rI rygbl;? uRefawmfwdkUudk tpdk;&u aoewfeJU ypfcsifvnf;ypfr,f? tJ'gudk
vdkufMurvm;}}

y&dowfu ]]vdkufr,f...}}[k yJUwifxyfvmonf/

xkdtcg udkvSa&Tu xyfajymjyefonf/


]]atmufrSm bwfpfum;awG tqifoifh&Sdw,f/ tckoGm;Mur,f? uRefawmfwdkUu b,folUudkrS
twif;rac:bl;? rvdkufcsif&if aeEdkifw,f? wHcg;zGifhxm;w,f? jyefEdkifw,f}}

wuf<uaeaom ausmif;om;rsm;u ]]rjyefbl; e,fcsJUtpdk;&udk wdkufr,f}}[k xpfcsKef;vdkufonf/

xdkUaemuf uRefawmfwkdUonf tpkvdkuf pkvdkfuf udk,fhtpkacgif;aaqmifESifh udk,fpnf;urf;wus zJGUxm;NyD;


bwfpfum;rsm;ay:odkU wufMuavonf/

bwfpfum;wef;BuD;onf wuúodkvf&dyfomvrf;rS ukuúdKif;bufodkU? ukuúdKif;vrf;wpfavQmufrS


wd&pämef&kHvr;fudkjzwfum uefawmfuav;vrf;? pawmhudwfvrf; (odrfjzLvrf;)? armif*dkrm&Dvr;f
wkdUtwkdif;oGm;um pywfvrf; (Adkvfatmifausmfvrf;)? pdwfaygbk&m;&Sdckd; ausmif;BuD;a&SUwGif
&yfMuavonf/ pdefaygbk&m;&Sdckd;ausmif;BuD;a&SUwGif &efukefausmif;aygif;pkHrS ausmif;om; 7000 avmuf
a&mufaeESifhMuNyDjzpf&m uRefawmfwkdU wuúodkvfausmif;om;rsm; bwfpfum;ay:rSqif;&m ]]ocifrsKd;a[h
wkdUArm}}? ]]ta&;awmfykHatmifygap}} ponfjzihf qD;íEIwfqufavonf/

NrdKUrausmif;rS ausmif;om;wyfum; ra&mufvmao;/ odkU&mwGif rapmifhMuawmhbJ


tpDtpOftwdkif;twGif;0efrsm;&kH;BuD;udk 0dkif;Muavawmhonf/ bmvkyfrnfudk odaomtcg
ausmif;om;rsm;ydkí wuf<uvmMu\/ tvHrsm;? pmwef;rsm;udk a0SU,rf;um-

]]wdkUacgif;aqmifawG csufcsif;vTwf}}

]]yk'fxD; yk'fr tvdkr&Sd}}

]]tvkyform;ta&; csufcsif;ay;}}

]]v,form;ta&; csufcsif;ay;}}

]]e,fcsJUtpdk;& ysufpD;ygap}}

paoma<u;aMumfoHrsm;udk atmf[pfMuavonf/ vma&mufMunfh&IMuaom y&dowfuvnf; usdwfusdwfcJcJ


pnfum;avonf/

twGif;0efrsm;&kH;BuD; wHcg;aygufwdkif;wGif tpkvdkuf tpkvdkuf ydwfqdkUxm;Mu&m pywfvrf;buf


ol&d,owif;pmwkdufESifh rsufESmcsif;qdkiftaygufwGif vl700avmufygrnf[k cefUrSef;&aomtzJGUudk
tpkvdkuf ydwfqdkUxm;ayonf/

15&ufaeU tmPmzDqefa&; tiftm;jyyGJwGif trsKd;orD;rsm; yg0ifcGifhr&cJJUaomfvnf;


twGif;0efrsm;&kH;0dkif;&mwGifrl ausmif;olrsm; yg0ifcGifh&avonf/ NrdKUay:ausmif;aygif;pkHrS
ausmif;olrsm;vmMu&m trsm;pkrSm jrLeDpy,fArmausmif;olrsm;jzpfavonf/ NrdKUay:rSausmif;olrsm;wGif
q&mazESifh q&muawmfa':nGefUwkdU\orD; rcifopfudk awGUEdkifayonf/ rcifopf\
yifeDEktusÐ&ifzkH;ay:wGif uRefawmfa&mif;cscJUaom a&eHajr&ifxdk; "mwfykHudkawGUjrifvdkuf&m uRefawmfhrSm
rcifopf\ pdwf"mwfudk MunfndKaerd&kHru udk,fhvuf&mudk y&dowfa&SUrSm jyefjrif&aom
tEkynmonfwpfOD;yrm 0rf;omyDwdvnf; jynfhaeayonf/
wuúokdvfrS acgif;aqmifausmif;olrsm;jzpfaom rEÅav; rtkef;? yJcl; rcifjr? jcif;Mum; rrBuD;ESifh
uRefawmhfrjrifhOD;wdkUudk rawGU&/ rjrifhOD;udk rawGU&ojzifh txl;0rf;enf;rdonf/ tm;rvkd tm;r&jzifh
a'gyGjcif;vnf;jzpfrd onf/ odkUaomf wuúodkvfausmif;om;rsm; *kPf,l&ayonf/

uRefawmfESifhwuG ausmif;om;ESpfq,fcefUrSm a&ESifhtpm;taomuf wm0efcHrsm;jzpfojzifh [dk[dkonfonf


vdkufMunfhcGifh&Muonf/ [dkwHcg;ayguf onfwHcg;ayguf a&mufMu&avonf/

uRefawmfwdkU0dkif;rdNyD; rMumrD ukvm;ESifh a*:&mykvdyfrsm;a&mufvmonf/ pywfvrf;cyfvSrf;vSrf;wGif


jrif;pD;a*:&m pmoifrsm;udkvnf;awGU&onf/ ausmif;om;rsm;u rNzKHMu/

aemufNrdKUrausmif;rS ausmif;om;800wyfBuD; csDwufvm&m ]]ocifrsKd;a[h wkdUArm}} ]]ta&;awmfykH


atmifygap}}ponfjzihf EIwfqufMu&m qlnHoGm;ayonf/

pywfvrf;ESifh za&Zmvrf;(taemf&xmvrf;) axmifhem;&Sd wHcg;aygufrSm yifrwHcg;aygufjzpfav&m


uReffawmfwdkUuvnf; ausmif;om; 700rQ pkxm;onf/ ykvdyfrsm;uvnf; tm;pkykHxm;onf/
q,fem&Dxdk;aomtcg &kH;wuf&ef pma&;? pmcsD? 0efaxmuf? twGif;0efuav; ponfwdkU vmpjyKavNyD/
a*:&mpmoiftcsKdUonf xkdtaygufrS ausmif;oluav;ESpfa,mufudk ajcaxmufrSudkifum w&GwfqJGí
z,fav&m &kwf&kwf&uf&ufjzpfoGm;av\/ okdUaomf ausmif;om;rsm;um; tMurf;rzuf/
w&GwftqGJcH&aom ausmif;olrsm;ae&mwGif tjcm;ausmif;om;? ausmif;olwdkUu ,lvdkufMuavonf/
w&GwftqJGcH&aom ausmif;oluav;rsm; rSm yGef;yJUpkwfjywfukef\/ ykvdyfrsm;onf
aemufxyfa&TUz,fívnf; r&&Sdaomtcg ab;u&efapmifíom MunfhaeMu&avonf/ udkatmifausmftm;
xdkwHcg;ayguf0rSm awGU&ayonf/

aeum;ylvmav&m uRefawmfwkdUvlpku a&vdkufwkdufonf/ 4if;aemuf t&yfolt&yfom;rsm;uvnf;


a&wkdufjcif;? vdar®mfoD;rsm;udk jcif;awmif;ESifh o,f,lvmNyD; a0iSjcif;? ,yfawmifa0iSjcif;? t0wftrdk;rsm;
vkyfay;jcif; jyKMu\/ tm;ay;onfh y&dowfaMumifh uRefawmfwdkUrSm ydkí tm;wufMuayonf/

&kH;wuf&efvmMuaom pma&;? pmcsD? 0efaxmuf ponfwdkUum; Munfhaeaom y&dowfESihftwl


Munfhumausmif;om;rsm;tm; csD;usL;aeMu awmhonf/ twefMumvQif tcsKdUrSm tdrfjyefoGm;Muav\/
]]odyftBuHydkifwJU ausmif;om;awGyJ}} ]]odyfZJGowÅdaumif;wJU ausmif;om;awGyJ}} ]]tpdk;&u y'ltkHwkwfESifh
oGm;xdk;wmudk;uG}} paom pum;rsKd;rsm;udk y&dowfMum;rSm Mum;ae&ay\/

q,fhwpfem&Dausmfaomtcg &efukefta&;ydkif 'DpBwdwfw&m;olBuD; Od;zkd;ponf armfawmfum;jzihf


a&mufvmonf/ olESifhtwGif;0ef&kH;BuD;teD; wGif O'[dkoGm;um pDrHcefUcGJaeMuaom
ykvdyfrif;BuD;rpöwmy&ufpaumh? &efukefykvdyfrif;BuD; rpöwma&;Edk;? &mZ0wf0ef rpöwmvkyf'g;? rpöwmwpf?
OD;xGe;ftkefwkdU aqG;aEG;Muavonf/

aemufwpfcPtwGif; jrif;pD;ykvdyfwyfrsm;? ppfykvdyfwyfrsm; Muufaysmuf iSufaysmuf aysmufoGm;&m


uRefawmfwkdUrSm tHUMoaeMuavonf/ tcsKdUu ]]atmifNyD atmifNyD}}[k yifatmfaeMuavonf/

uRefawmfwkdUonf tqifoifhpDpOfxm;aom ig;aowÅm aygifrkefUrsm;udk puúLtdwfrsm;ESifh vdkufa0Muav\/


ausmif;om;rsm;onf aysmfjrL;aeMu\/ atmifjrifpGm NyD;qkH;awmhrnf[k tm;wufaeMu\/

12em&DwGif udkvSa&Tu ]]twGif;0efrsm;&kH; 0dkif;íydwfqdkUum tmPmzDqef onfhvkyfief;atmifNyD/


,aeUvkyfief;NyD;ojzifh jyefMu&efvlpk&rnf}}[k trdefUay;xkwfvkdufavonf/ za&mZmvrf;ay:rS
ausmif;olausmif;om;rsm;udk yxr&kyfodr;fNyd; pka0;apavonf/ 4if;aemuf *sL'gtDZu,f (odrfjzLvrf;)
bufodkU pDwef;avQmufMuonf/ *sL'gtDZu,fvrf;bufwGif 0dkif;aeMuaom ausmif;om;rsm;u
&kyfodrf;NyD; pkaygif;csDwufMuonf/ aemuf'gv[dkZDvrf;odkU csKd;NyD; csDwufMuonf/
'gv[dkZDbufrS0dkif;xm;aom ausmif;om;rsm;u &kyfodrf;NyD; pkaygif;csDwufMuavonf/ a&SUrS tvHeDBuD;u
wvGihfvGifhjzpfay onf/

pywfvrf;ay:odkU ausmif;om;xka&mufaomtcg jrif;pD;ykvdyfwyfrsm;u a&SUuwm;qD;avonf/


olwkdUum; jrefrmryg/ ukvm;ESifh a*:&mrsm; ujym;rsm;om jzpfavonf/ olkwdkUvufwGifum;
MumyGwfrsm;udkifvsuf cg;wGif ajcmufvkH;jyL;xkd;xm;Muay\/ oHcarmufykH OD;xkyfrsm;udkvnf;
aqmif;xm;Mu\/ 4if;jyif eHygwfwkwfudkifxm;aom ukvm;ESifha*:&m? ujym;ykvdyfrsm;vnf;
tzJGUtpnf;ESifhtqifoifh&SdaeMuonf/ pywfvrf;urf;em; buftydkif;wGifum;
aoewfudkifppfykvdyfrsm;onf tm&ftD;wD bwfpfum;BuD; rsm;ay:rS apmifhaeMuay\/

csDwufvmaomausmif;om;rsm;udk jrif;pD;ykvdyfwkdUu 0ifwdk;onf/ cP&yfwefUoGm;\/ odkUaomf tcsKdUu


]]ta&;awmffykHatmifygap}} ]]ocifrsKd;aph wdkUArm}} ]]csDwufMu&r,f csDwufMu&r,f}}[k atmfay;vdkuf&m
ausmif;om;xku qufvufcsDwufMuonf/ pywfvrf;wHcg;ayguf&Sd ausmif;om;rsm;uvnf;
wHcg;aygufrS &kyfodrf;um csDwufvmaom ausmif;om;xkxH pkaygif;&ef vmMuavonf/
jrif;pD;ykvdyfwdkUonf ausmif;om;xkMum;twif;0ifí wkduf\/ ausmif;om;xk NydKvJusoGm;onf/
eHygwfwkwfudkifxm;aom ykvdyfrsm;u 0ifí&dkufavonf/ cGmoHwacgufacguf wkwfoHwajzmif;ajzmif;?
MumyGwfoH w&Trf;&Trf;/

]]ausmif;om;wkdUaoG; ajrodkUusavNyD}}

]]&ufpufaom t*Fvdyfe,fcsJU}}

]],kwfnHYaom barmftpdk;&}}

ab;uMunfhaeaom vlxkonf onf;rcHEdkifawmhay/ qJolu qJMu\/ awGUu&mESifhaumufaygufolu


aygufMu\/ &kH;wufvmaom pma&;BuD;wpfa,mufu vrf;ab;opfyifi,fudk umuG,fxm;aom
wdkifwpfvkH;udk jzKwf,lí ykvdyfrsm;xHcsDwufoGm;avonf/ acgif;aygif;? tay:tusÐ? ydk;vkHcsnfwkdUudk
0wfxm;olwpfa,mufu cg;awmif;usKdufum ykvdyfrsm;tm; oGm;cs&efjyifqifaeonfudk jrif&onf/
ausmif;om;tcsKdUum; a'goudk rcsKyfwnf;Ekdkifawmhí wkwfrsm;&SmazGum ckcH&efjyifqifMuavonf/
acgif;aqmifrsm;u wm;xm;&\/

uRefawmfum; &dkufpu ausmif;om;xktjyifodkUa&mufaeavonf/ uRefawmfhwm0efu 0dkif;&mwGifr&Sday/


odkUaomf jrif;wdkuf? vdkuf&dkufjcif;rsm;jyK aepOf ausmif;om;rsm;qDodkU ajy;0if\/ jyify Am[D&wm0efonf
ta&;BuD;onf rSefaomfvnf; þodkUjzpfvmaom ta&;wGif ausmif;om;xkESifh aoG;wlom;wlaowl &Sifwl
wpfom;wnf;jzpfaecsifayonf/ odkUaomf uRefawmfum; t&dkufrcH&? jrif;wdkufvnf;rcH&/

ausmif;om;rsm;tm; z&dkz&Jrjzpfatmif jyefvnfpkpnf;Muonf/ ausmif;om;rsm;uvnf; pnf;urf;&SdvS\/


onf;cH&rnfhtcsdefwGif onf;cHEdkifpdwf cdkifrmvS\/

pywfvrf;wpfjyifvkH;wGif 'Pf&mjzihfvJaeolawG? aoG;oH&J&J jzpfaeolawG?


rl;a0acGusaeolawGjynfhaeay\/ cH&onfhtxJwGif touft&G,fi,faom q,fhESpfESpfom;uav;
wpfa,mufESpfa,mufESifh rdef;uav;rsm;rSm oem;p&mtaumif;qkH;jzpfay\/ uRefawmfwkdUonf
xrf;oifholudkxrf;í az;oifholudkaz;ay;Muonf/ trsKd;om;olemjyKwyfa&muf vmNyD;
ol&D,wdkufatmufxyfodkU ydkUolydkUonf/ aq;&kHodkUolemjyKum;ay:wif vsuf ydkUolydkUonf/ 'Pf&m&aom
rdef;uav;rsm;xJwGif rcifopfudk awGUjrifvdkuf&mpdwftawmfxdcdkufoGm;ayonf/ csufcsif;yif
q&muawmf a':nGefUa&mufvmNyD; vefcsm;ESifhwifac:oGm;avonf/ uRefawmfu ]]aq;&kH ydkUygOD;vm;
a':a':}}[k ajym&m ]]aeayap? 'if;wdkUaq;&kHrSmrukbl;tdrfrSmuk r,f}}[k ajzvdkufojzifh
uRefawmfaemufxyfrajymomNyD/

]]uRefawmfaemufrS vmMunfhr,fa':a':}}

]]at; udpör&Sdygbl;uG,f? rif;wdkUonfhjyif vkyfp&mawG vkyfMuaygh}}

uRefawmfonf ol&d,wdkufatmufxyfodkU0ifum 'Pf&m&olrsm;udk Munfhonf/ udkvSa&Tvnf;


t&dkufcHxm;&onf/ tuGJt&Sum; rawGU&/ okdUaomf rtm;tuefcHxm;&ojzifh rl;a0aeayonf/
owdrvpfxmuHaumif;/ olESifhacgif;csif;qdkifí vJaeolrSm udkatmifausmfjzpfayonf/ udkatmifausmf
um;'Pf&mjyif;vS\/ acgif;aoG;awG tm;BuD;,dkpD;aeay\/ okdU&mwGif ief;zrf;ovdk vIyf&Sm;aeonf/
uRefawmfMunfhaepOfyif jzKef;ceJ ukef;xNyD; ]]udkvSa&T? udkvSa&TusKyfwdkUacgif;aqmifBud;
b,fvdkaeovJ[if? ta&;awmfykH atmif&r,f}}[k toHuGJBuD;jzifh atmfNyD;vJusoGm;jyefonf/
uRefawmfwdkUu olUtm;Nidrfatmif zufxm;&avonf/ udkatmifausmftm; aq;&kHBuD;ydkU\/
ae&mr&[kqdkojzifh wuúodkvf (qifeDwkd;&D;,rf;) aq;&kHodkU ydkU&jyefav\/

]]ausmif;om;wkdUaoG; ajrodkUusNyD}}

]]wpfwdkif;jynfvkH; uefUuGufMuavmh}}

]]wpfwdkif;jynfvkH; nDnDnmnm csDwufí e,fcsJUt*FvdyfESifh barmfnGefUaygif;udk NzdKzsufMuavmh}}

þonfwdkUum; uRefawmfwkdU\ yJUwifoH/ vlxkyJUwifoH/

xdkaeUnaewGif twGif;0ef&kH;BuD;tv,fü npmxrif;pm;yJG&Sdavonf/ nGefUaygif;0efBuD;opf OD;bOD;?


rEÅav;wGif bkef;BuD;owfrI tpGJcH&í xif&Sm;aomA[dk&fonf OD;bOD;? ae&Sife,fuvyfwGif
Armjymwmuav;udk vufoD;pGr;fjyí xif&Sm;oGm;aom 0efBuD; OD;bOD;/ xkdOD;bOD;onf rdefUcGef;ajym&mü
ausmif;om;rsm;tm; &Iwfcsjypfwifavonf/ *VKefOD;apm paom twkduftcHrsm; ajrSmufay;íjzpfygonf[k
uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;ta&;? tvkyform;? v,form;ta&;rsm;udk odrfzsif;apavonf/
OD;bOD;ajymNyD;aemuf ZGef;? cuf&if;ESifh yef;uefoHrsm;? 4if;aemuf tNidrfhwD;vkH;? tNidrfhrif;orD; oDcsif;oH?
vljyufjyufoH/ þonfwdkUum; twGif;0efrsm;&kH;BuD; tv,frSaeí nGefUaygif;tpdk;&u
wkHUjyefay;vdkufaomtoH/ /

24

'Pf&m&ol rcifopf

xGef;uav;

jrihfBuD;awmhcufNyD/
wpfzufu ausmif;om;ta&;? tjcm;wpfzufu udk,fhpmay udk,fhpmar;yJG ta&;? Mum;xJrSm Asmrsm;aeNyD/
wpfzufu trsm;ta&; tjcm;wpfzufu udk,fhta&; Mum;xJrSm [dk,drf; onf,dkifjzpfaeNyD/
jrifhBuD;wpfa,mufjzihf yef;jym;yif jzpfaeygNyD/

pmudkyJzwfaer,f? 'gaMumifh xGef;uav;wdkU vkyfaeMuwJU ausmif;om;ta&; qlylvIyf&Sm;rIrSm


rygao;bl;/ tpnf;ta0;rwufbl;/ tiftm;jyyJGawG rvdkufbl;? Armpm*kPfxl;pmar;yJGrSm
yxrwef;uatmif &r,fvdkU qkH;jzwfNyD; usef;rma&; vrf;avQmufcsdefuvJGNyD; ausmif;jyifudkrxGuf cJUbl;
xGef;uav;&,f/

okdUayr,fh pmzwfvdkUajzmifhovm;qdkawmh rajzmifhbl;? pmrSm pdwfra&mufbl;/ ckawmhydkqdk;w,f/


ausmif;om;awGaoG; ajr0,fusNyDqdkawmh r[myx0DajrBuD;awmif wkefvIyfavmufayw,f/ jrifhBuD;&JU
tonf;ESvkH;wkefwmawGawmh rajymeJUawmhuG,f/ udk,fhaoG;wlom;wlawG[m ausmif;om;awG
tvkyform;awG v,form;awG&JU ta&;awmfykHatmifjrifzdkU twGufaoG;pufeJU,ZfylaZmfNyD;
aqmif&GufaeMuwJUtcgrSm udk,fusKd;twGuf (udk,fusKd;ub,favmufyJrGefjrwfrGefjrwf?
jrefrmpm*kPfxl;wef; yxrwef; qGwfcl;r,fqdkwJU udk,fusKd;&nf&G,fcsufyifjzpfvifhupm;)
udk,fusKd;twGuf acsmifukyfNyD; tm;xkwfaewm[m ao;i,fwJUtvkyf? odrfwJUtvkyfjzpfaeayghuG,f/
jrifhBuD;udk,fudk,f jrifhBuD;&Sufrdw,f/ 'DtxJrSm xGef;uav;u aighawmhawmh pma&;NyD;
jrifhBuD;udkjyuf&,fjyKjyefawmh wkefvIyfaewJU tonf;ESvkH;rSm oifwkef;"m;eJUyg;yg;vTmvTm vSD;aeovm;
xif&w,f/ xGe;fuav;a& jrihfBuD;awmh rsuf&nftBudrfBudrfusrdNyDuG,f/

jrifhBuD;av... udk,fusKd;eJU trsm;usKd; jrefrmpm*kPfxl;yxrwef;eJU ausmif;om;ta&;awmfykH


atmifjrifrIawGudk csdefcGifrSm wifpufMunfhw,f/ 1936ckESpf oydwfwkef;u wu,fxl;cRefwJU
ausmif;om;ta&;&Sdawmh pGefUMuwmyJ r[kwfvm;/ udkcGufndK? udkomvS? udkpHaxG;wdkUESifh aq;odyÜHbufu
yxrwef; ausmif;om;awG&JU udk,fusKd;pGefUvTwfcJUykHawG oGm;owd&w,f/

'Dawmhum aemufwpfcgta&;&Sd&if jrifhBuD;udkvmac:ygaemf/ tmPmzDqefzkdUyJjzpfjzpf?


nGefUaygif;eef;&if;0efru bk&ifcHUtdrf0dkif;zdkUjzpfjzpf vmac:ygaemf/ jrifhBuD;vkdufyghr,f/
vla[mif;awGuuawmh jrifhBuD;wpfa,muf awmhaocsmaygufxm;vdkufayawmh/ rtkef;? rrBuD;?
rcifjrwdkUwpfawGawmh udktm;jzihfrygEdkifMuayr,fh pdwfawmhjzifh nGef[efwlyg&JU/ rtrmwpfa,mufu
awmh a,musmf;&NyD; pD;yGm;a&; vkyfaeNyD/ 'DawmhjrifhBuD;uawmhbufyJUaewmyJ/
odkUayr,fhvlopfuav;awG &Sdygw,fav/ tm;&Sdp&mygyJ/

aMomf 'gxufowif;wpfckMum;NyDvm;/ jrifhBuD;wdkUawmh ArmpmXmeuqdk awmhq&mBuD;OD;azarmifwifeJU


ywfoufNyD; ydkNyD;eD;pyfwJUowif;Mum;wmaygh/ ppfudkif;ausmif;aqmifu ausmif;om;acgif;aqmif
udkvSjrwfpdk;[m Adkvfpma&;oGif;NyD; a&eHacsmif;udkoGm;w,f r[kwfvm;/ 'DawmhtaqmifrSL;
ygarmu©ruf*pfu ta&;,l&r,fvdkUawmif;qdkw,f/ 'Dawmh q&mBuD; OD;azarmifwifu ckudpö[m
ausmif;om;awGeJU wuúodkvfbmrSjzpfwmr[kwfbl;wJU/ ausmif;om;awGu ausmif;udkqlaewmr[kwfbl;/
tpdk;&udkqlaewm/ 'gaMumifhta&;r,lEdkifbl;vdkU qdkvdkufowJU/ q&mBuD;uawmh ta&;us&if
odyfowdÅaumif;wm xGef;uav;&JU/

uJ-pm&SnfoGm;NyD? awmfao;NyDaemf/

ta&;awmfykHatmifygapownf;/

jrifhBuD;
21-12-38

uRefawmfonf rjrifhOD;\pmudk wpfBudrfESpfBudrfru okH;Budrfusatmif zwfrdygonf/


t"dyÜm,fudkem;rvnfaomaMumifhr[kwfyg/ t"dyÜm,fudk oabmusvGef;vdkU jzpfygonf/

[,f-e,fcsJUorm;? [,f-nGefUaygif;tpdk;&? oifwdkUonf ausmif;om;wdkU\ aoG;udkajrodkUusatmif


zdESdyfnSif;yef;jcif;jzifh oifwkdUtm;qefU usifrI? twdkuftcHrIavsmhyg;oGm;vdrfhrnf?
uG,faysmufoGm;vdrfhrnfxifoavm/ ausmif;om;? tvkyform;? awmifolv,form;awGu oifwdkUtm;
acgif;ikHU'l;axmuft&IH;ay;rnf[k xifoavm/ odkUuvdkxifvQif oifwkdUrSm;vdrfh rnf/
oifwdkUzdESdyfcsKyfcs,fjcif;jzifhigwdkUtiftm; avsmhíroGm;/ wdk;wufíom vmonf/ ausmif;om;wkdUaoG;
ajrruscifu at;at;oufomudk,fhpm udk,fzwfaevdkaom ausmif;om;? ausmif;olrsm;yif
rcHr&yfEdkifjzpfvmcJUNyDudk oifwdkUjrifNyDavm/

odkUuvdkyif uRefawmftHBudwfí BuKH;0g;rdonf/

aMomf rjrifhOD;? ckvdkawmhvnf; tawmfom;yJ/ ta&;BuKHawmh r[kwfrcH pdwf"mwfudk jyvdkufw,faemf/


t&ifu ausmif;om;ta&;awmfykHrSm aemufqkwfNyD; cyfukyfukyfaecJUvdkU xGef;uav;
txifao;cJUrdao;w,f/ ckawmh trSefudkodygNyD/ ]rD;cJjymzkH;}aecJUwmyJaemf/ rjrifhOD;udk txifao;cJUrdwm
rSm;NyD/

odkUuvdkawG;rdNyD; rjrifhOD;xH ajy;íyif awmif;yefcsifpdwfay:ygonf/ uRefawmfu awmif;ye;fjyefvQifvnf;


rjrifhOD;u rqGwfcifu nGwfcsifNyD; jzpfayvdrfhrnf/ uRefawmfonf rjrifhOD;\
cGifhvTwfNyDqdkaomtxdrf;trSwfjzpf onfh tNyKH;udkqmavmifrGwfodyfrd\/ 0dkif;pufMunfvifaom
rsufvkH;tpkHrS vTwfvwÅHUaom arwÅm u&kPm a&mifjcnfrsm;udk &rf;a&mfrday\/

tu,fí rcifopfxHodkU oGm;íMunfh&ef wm0efomr&SdcJUygrl rjrifhOD;xHodkU ajcOD;vSnfhrdayvdrfhrnf/

rcifopfcrsmrSm ykvdyfwkwf'Pf&mjzifh tdyf&mwGif vJavsmif;ae&&Smay vdrfhrnf/

ausmif;om;ausmif;ol 200ausmf 'Pf&m&&Sdonfhteuf tcsKdUrSm &efukefaq;&kHBuD;wGif? tcsKdUrSmwuúodkvf


qifeDwdk&D,HwGif? tcsKdUrSm udk,fhtdrf udk,fh&mwGif ukoaeMuonf/ udkvSa&TESifh
wuGaomausmif;om;acgif;aqmif rsm;onf aq;&kHBuD;ESifh qifeDwdk&D,HokdU oGm;um 'Pf&m&olrsm;udk
ar;jref;Munfh&IMu&m uRefawmfvnf; ygoGm;avonf/ 4if;aemuf vlpkcJGí tdfrfwGifukoaeaom
'Pf&m&&Sdolrsm;udkMunfh&IMu&onf/ udkvSa&Tonf rcifopftm; oGm;Munfh&efjzpf\/ okdU&mwGif
rtm;ojzifh olUudk,fpm; uRefawmfhtm; oGm;Munfhyg[k wm0efay;xm;avonf/ xdkUaMumifh rjrifhOD;ae&m
tif;vsm;aqmifbufodkU ajcOD;rvSnfhEdkifawmhbJ rcifopfwdkUae&m a&ausmfodkUom
ajcOD;vSnfh&ayawmhonf/

rcifopfum; tay:xyf{nfhcef;rSm yufvufukvm;xdkifESifh cyfacGacGxdkifaeonfudk awGU&\/ olUtarum;


rcifopf\ ab;wGif ukvm;xdkifwpfvkH;rSmxdkifvsuf owif;pmzwfaeavonf/ olwdkUom;trdtjyif
b,folUudkrQ rawGUjrif&/

rcifopfrSm acgif;wGif ywfwD;pnf;xm;onf/ *Dw0daom"eD pmtkyfudk zGifhvsuf &ifcGifay:rSmwifxm;um


rsufpdrsm;udkrSdwfxm;onf/
uRefawmfhajcoHudkMum;vdkufaomtcg a':a':u owif;pmMunfh&mrS vSrf;Munfhvsuf-

]]aMomf armifwifxGef;vm;a[h? vm vmxdkif}}[k ajymNyD; rcifopfESifh rsufESmcsif;qdkif&Sd


ukvm;xdkifwpfvkH;udk ay;avonf/

xdktcg rcifopfonfvnf; rsufvkH;rsm;udk tomvSyfvsuf uRefawmfhtm; Munfhvdkufonf/

4if;aemuf olUrsufESmwGif tNyKH;uav; cyfa&;a&;ay:vmonf[kxif onf/

]]b,fhES,fhaeao;ovJ a':a':? udkvSa&Tu olrtm;vdkU uRefawmfyJ oGm;ar;vdkufygqdkwmeJU}}

a':a':uNyKH;vdkuf&m pdk;&drfrIuif;aeaom tNyKH;jzpfaMumif; tuJcwfrd onf/

]]udpör&Sdygbl;uGm? armifvSa&Trtm;vdkU rvmwmvnf; a':a':wdkUu bmrSaAGr,lygbl;? odkUayr,fh


armifvSa&Trtm;vdkU udk,fpm;vTwfvdkUom armifwifxGef;vm&w,fqdkwmuawmh [J [J}}

uRefawmfhrSm &kwfw&ufbmajz&rnfrod? taeusyfoGm;NyD;rS tm;,líNyKH;um-

]]onfvkdvnf; r[kwfygbl;a':a':&,f? udkvSa&Ttm;vdkUvmvnf; uRefawmfvnf;vmrSmygyJ}}

]]usDpm;wmyguGm ckvdktcgBuD;rSm ta&;BuD;awmh aoG;eD;&mqdkwmvdk


wpfa,mufeJUwpfam,ufMuifemMuwm? cifrif&if;ESD;Muwm? olcH&ifudk,fcH&ovdk emMuwmawGU&awmh
a':a':wdkUjzifhtrsm;BuD;tm;wufrd w,f/ ckMunfhygvm;? opfopfuav;cH&w,fqdk&ifav vmvdkufMu?
ar;vdkufMu Muifem,k,vdkufMuwm? vlpkHa&mufvmwmyJuJGU/ [dkoli,fawmif a&mufvmao;ouJGU?
t&ifuawmhausmif;om;acgif;aqmifwpfa,mufygyJ ckawmhtdkifpDtufpfpmar;yGJ0ifaew,fav}}

]]udkausmfNidrf;vm;a':a':}}

]]at; at}}

uRefawmfum; b,folb,f0g vma&mufar;jref;MuaMumif;xuf rcifopf\ 'Pf&mtaMumif;udkom


odvdkaeNyD jzpf&um;-

]]EdkUajymprf;ygOD; a':a':&JU? rcifopf&JU 'Pf&mtajctaeu b,fvkdvJ}}

rcifopfu uRefawmfhtm; NyKH;íMunfhvdkufonf/ a':a':u olUorD;tm; Munfhvsuf-

]]bmrSpdk;&drfp&m r&Sdygbl;uG,f? acgif;rSmig;rl;aph0dkif;avmuf yGef;yJUoGm;w,f? reufygbl; tay:,Hwifyg?


okdUayr,fh wkwf&JUt&SdefaMumifh acgif;enf;enf;awmhrl;wwfw,f}}

uRefawmfurcifopf\ &ifcGifay:0,fzGifhvsuf arSmufxm;aom *Dw0daom"eDpmtkyfudknTef;vsuf-

acgif;rl;&ufeJU bmjzpfvdkUpmzwf&ovJ? pmrzwf&bl;}}

]]uG,f? a':a':uawmh pmudktvQif;rzwfzdkU ajymwmyJ}}


rcifopfu uRefawmfhbufrS olUtarbuf vSnfhMunfhvsuf-

]]pmzwfwm r[kwfygbl;arar&JU}k ajymNyD; uRefawmfhbufjyefvSnfhMunfh um ]]opfopf&xm;wJU


oDcsif;BuD;awGudk pdwfxJrSm jyef&GwfMunfhw,f? arhwJUae&mrSm pmtkyfudkzGifhMunfhwmyg}}

rcifopf\toHum; om,mí&Sif;vif;jywfom;\/ þvdktcsdefrsKd;rSmyif


olU'Pf&mtajctaeESifhvdkufatmif tcsdefudktokH;cswwfykHESifh olUvkHUvudk rsm;pGmoabmusrdayonf/
a':a':uxdkif&mrSxNyD;-

]]pum;ajym&pfMuOD;? aumfzDoGm;,lvdkufOD;r,f}}

]]aeygap a':a':}}

uRefawmfu wm;aomfvnf;r&/ a':a':xoGm;aomtcg rcifopfESifh


uRefawmfwdkUonfa':a':aemufodkUom vdkufMunfhaeMuonf/ a':a':aemufaz;rD;zdkxJ0ifoGm;aomtcg
uRefawmfwdkUESpfa,mufonftjyef tvSef NydKifwlMunfhvdkufMu\/ uRefawmfh&ifwGif;rSm 'dwfceJjzpfoGm;NyD;
rsufvkH;udkvrf;rbufodkUvTJvdkufonf/ vrf;rbufai;Munfh&if; rdef;rysKdESifh
a,musfm;ysKd'DvdkESpfa,mufwnf; tMunfhqkHMuvQif 'dwfceJjzpf&onfh obm0\
Zmpfjrpfudkppfwrf;xkwfaerdonf/ xdkcPü ESvkH;aoG;aMum&yfpJ oGm;avoavm/ þvdkzdkrqufqHa&;wGif
uRefawmfhi,fq&mjzpfaom udk&ifBuD; udkboef;trdefU&Sdovdk 'def;'vdef;ewf yl;uyfjcif;yif jzpfavoavm/
okUduvdk pum;rajymbJ awG;awmai;armae&if; pum;rajymvQif&dkif;&musvdrfhrnfxif ojzifh
rcifopfbufodkU vSnfhvdkufaomtcg rcifopfonfpmtkyfudk &ifcGifydkufí rsufpduav;arS;aeonfudk
awGU&jyefavonf/ [efaqmifrIuif;í yuwd&kd;om;aom rsufESmuav;ygwum;/ 0goJUoJU ezl;jyifwGif
taMumpdrf;uav;rsm; cyfa&;a&;udkjrif&ay&m ]a&Twvif;jyif ujra&,Of}udkoGm;í owd&rday\/
EIwfcrf;eD;awG;awG;uav;onf racgwacg oGm;acguav;ay:wGif raphwaphwifae[efudk
Munfhrdaomtcgü um; yGifhcsyftmcgp yef;zl;uav;udk uodkPf;&IaerdpOf EIwfcrf;eDawG;awG; uav;onf
avNidrfwkef; vIdif;vIyfovdk rodrom vIyfaeonfudk awGU&aomtcg ]]tif;-oluawmh
orm"daumif;aumif;eJU oDcsif;BuD;&Gwfzwf aew,f? iguawmh orm"Dazmufjym;NyD; olUrsufESmudk
uodkPf;&Iaew,f? ighESri,fuav;vdk atmufarh&r,fhtpm; azmufjym;csifw,f? awmfawmfcsmwJU
igyguvm;}}[k oabmaygufum udk,fhudk,fudk,fyif &Sufrdayonf/ xdkUaMumifh t&Sufvnf;ajyapawmh
pum;ajymívnf; ,Ofaus;&ma&mufapawmh [laom &nf&G,fcsufrsm;jzifh-

]]rcifopf oDcsif;BuD;b,fESyk'f&ovJ}}

rcifopfonf rsufvkH;zGifhNyD;aemuf cyfa&;a&;NyKH;vsuf-

]]odyfrrsm;ygbl;}}

]]b,fESyk'fvJ}}

]]BudK;7yk'f? bJGU9yk'f? oDcsif;cH 5yk'f? ywfysKd; 15yk'f? ,dk;',m; 6yk'f? abmv,f 5yk'f}}

]][if-rsm;vSyguvm;}}

]]rrsm;ygbl;? ckrSenf;enf;uav;&Sdao;w,f? a[m'D wpftkyfvkH;ukefatmif usuf&r,f}}


uRefawmfum; tHUMoírqkH;Edkifatmif jzpfaeygonf/ þrQi,fi,f&G,f&G,fESifh pmayESifh*DwwGif
þrQavhvmvdkufpm;aopm tjcm;olwpfOd; rawGUzl;ao;yg/ 'Daumifruav;[m ]BuD;yk}uav;rsm;
jzpfaea&mhovm;[kyif ouFmruif;jzpfvmay&m-

]]rcifopftoufb,favmuf&SdNyDvJ}}

]]q,fhig;ESpfjynfhNyD;wm rMumao;bl;}}

]][if}}[k uRefawmfhyg;pyfrS tmar#dwfox


H GufoGm;NyD; ra&S;raESmif;yif-

]]toufawGbmawGar;NyD; aA'ifrsm; wGufrvdkUvm;uGJU}}[laom a':a':\ toHudkMum;vdkuf&ojzifh


uRefawmfhrSm&Sufudk;&Sufuef; jzpfoGm;av onf/ a':a':hqDodkUMunfhvdkuf&m rdcifwdkU\oabmaumif;aom
tNyKH;BuD;udk xif;ceJjrif&ojzifh t&SufajyoGm;onf/

]]r[kwfygbl; a':a':&JU? uRefawmfaA'ifrwGufwwfygbl;? a':a':horD;u oDcsif;BuD;awG


&vGef;tm;BuD;vdkU uRefawmfu toufar;Munfhwmyg}}

a':a':u uRefawmfhtm; aumfzDyef;uefudkay;&if;-

]]tif; oluOmPfaumif;ouJGU? q&maumif;awGvnf;&Sdw,f}}

]]q&mawGu b,folawGvJ a':a':}}

]]'D;'kwfudkbcsKdwdkU a'vDnGefUwdkU udkoef;wdkUayghuG,f}}

rcifopfu pmtkyfudk axmifudkifvdkufNyD;-

]]'D *Dw0daom"eD[m OD;av;OD;bcsKdwnf;jzwfwmyJ? OD;av; OD;bcsKd jyifxnfhwJU pmom;awGu


wu,ft"dyÜm,f&Sdw,f}}

uRefawmfu a':a':htm;-

]]uRefawmfawmh nHUw,fqdkqdk? uAsm*DwbufrSmawmh bmrS em;rvnfygbl;? 0goemvnf;r&Sdbl;?


wpfcgwpfcg *DwwdkU uAsmwdkU[m vlawGudk pdwfEkatmifvkyfwJUtwGuf tckvdk wdkufvm;
ckdkufvm;ta&;awmfykH vkyf&r,fhtcgBuD;rSm rvdkvm;tyfbl;vdkUawmif xif xifaew,f}}

]]rSm;awmhrayghuG,f? wdkufvm;cdkufvm; vkyf&r,fhtcgrSmvnf; twdkuftckdufeJU oifhavsmfwJU*DwuAsmawG


vdkwmayghuJGU/ 'l;ae&m'l;? awmfae&mawmf qdkovdkaygh? ckrif;wdkUvkyfaeMuwJU ta&;awmfykHtwGufvnf;
ta&;awmfykHoDcsif;eJU twD;trIwf&Sd&rSmaygh}}

uRefawmfonftwdkuftcHvnf; xyfrajymvdk? ajymp&mvnf; uRefawmfhbufu rcdkifvkH/


xdkUaMumifhpum;aMumif;ajymif;oGm;ap&ef-

]]aMomf 'gxufq&mBuD;vnf; rawGUygvm; a':a':}}


]]rcifopfwkdUtazvnf; 'Pf&m&wJUausmif;om;awG ar;zdkUjref;zdkU xGufoGm;w,fav? 'DvdkayhguG,f
wpfa,mufwpfa,muf tm;ay;NyD; aoG;pnf;aeMu&wmaygh? 'Dtpdk;&awmh Mum&SnfrcHygbl;uGm? vlwdkif;u
usdefqJMuwmeJU jyKwfusrSmygyJ}}

xdktwGif; {nfhonfrsm;a&mufvmonfhtjyif uRefawmfhrSmvnf; oGm;p&mudpörsm;&Sdao;ojzifh EIwfqufí


xGufvmcJUayonf/ /

20

&nf;pm;yif pGefUvTwf&ef

'DZifbmv13&ufaeU naeapmif;/

uRefawmhrSm Zufav;? acgif;tkH? rsufpda0jzpfvmonfhwdkifatmif EGrf;e,f armyef;vsuf&Sdavonf/

ESpf&ufvkH;vkH; tjyif;txef tvkyfvkyfcJU&\/ tjcm;ocifausmif;om;rsm;ESifhtwl ,refaeUu


usif;ycJUaom &efukefausmif;aygif;pkH ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;ESifh ArmEdkifiHvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm;or*¾tvkyftrIaqmiftzGJU tpnf;ta0;twGuf aqmif&GufcJUMu&\/ ,aeUusif;yrnfh
wuúokdvfausmif;om;pk tpnf;ta0; twGufjyifqifcJU&\/ zdwfpmawGudk *sufpwifem vSdrhfMu&onf/
a<u;aMumfoH ydkpwmawG a&;Mu&onf/ tpnf;ta0; avQmufzdwfMu&onf/ owif;pmwdkuf
owif;ydkUMu&onf/ ausmif;aqmifBudK ausmif;aqmifMum;wdkUü a<u;aMumfoHrsm;udk atmfMu&onf/
rifeDESifh xif;aeatmifa&;í uyfxm;Mu&onf/

]]udkb[def;eJU udkAaqGzrf;NyD? ikHUcHraeMueJU}}

]]ayg&dom' aq;xkd;&ef or*¾odkUpk&kH;Mu}}

]]&J&Jawmuf ausmif;om;aoG;jy&ef tcsdefusNyD}}

]]vlrdkuftvdk&Sdonf}}

]]owÅd&SdMuprf;yg}}

]]aMumufarG;yg Zm*emeJUqJGEkwf}}

]]EdkifiHcsJUtpdk;& ysufpD;ygap}}

ntpnf;ta0;twGufjyifqifrIum; NyD;avNyD/ rNyD;NyD;atmif qufwdkufvkyfMuojzifhvnf;


tm;vkH;armukefMuonf/

uRefawmfum; Zufav;? acgif;tkH? rsufpda0vmonfhwdkifatmif armvmay\/


xdkUaMumifhtif;vsm;uef&dk;oGm;NyD; avnSif;cH&ef udkat;aiGESifh wdkifyifMu\/ ESpfa,mufom;
t"dywdvrf;rBuD;twdkif; bJGUESif;obif taqmufttkHBuD;qDodkU avQmufcJUMuavonf/ bGJUESif;obif
taqmufttkHBuD;um; ynma&;ESifh ,Ofaus;rIqdkif&m taqmufttkHESifhrwl? &JwkdufBuD;ESifhwlayonf/
bJGUESif;cH&olwkdUtm; NAdwdoQ"e&SifwkdUtwGuf tkyfcsKyfa&;,EÅ&m;wnf;[laom &JwkdufBuD;udk
aqmufay;avmh[k nTefMum;aejcif;yif jzpfavoavm/

]]tdkifaq; at;aiG? 'DbJGUESif;obif taqmufttkHBuD;[m &JwkdufBuD;eJU rwlbl;vm;/ xkxnfBuD;awGu


vnf;aumif;? Munfhprf; [dkae&mrS ol&Jckdxm;zkdU raumif;bl;vm;}}

]]udk,fuawmh aowÅmBuD;arSmufxm;wmeJU wlw,fvdkU atmufarhw,f/ b,fvdk[mBuD;rSef;vnf; rodbl;?


rvSvdkufwmuGm}}

bGJUESif;obifwdkufBuD;udk vGefvmMuonf/ urf;ezl;a&mufatmif avQmufNyD; b,fbufcsKd;Muonf/


om,mvSonfh tif;vsm;uef\ pdrf;vJUaom a&jyifwGif vIdif;vkH;uav;awGu cyf&G&GvdrfhaeMuonf/
0ifcgeD;jzpfaeaom aeonf ta&SUbufuRef;ESifh uRef;qG,fuav;rsm;ay:&Sd opfyifrsm;
udk0gvJUvJua&mifjcnfrsm;jzihf NcKHvTrf;ay;ae&m zufzl;a&mifuav; awmufíaeavonf/

aea&mifjcnf0gvJUvJU qGwfzsef;xm;aom taysmfpD;&GufavSuav;rsm; onf pdrf;vJUaoma&jyifay:0,f


[dkrSonfrS &GufwdkufaeMu&m yef;NcKHay:vdyfjym0JaeonfESifh wlawmh\/ ywf0ef;usifwpfckvkH;udk
tkyfrdk;aeaom tjymum; tpuftajymuf wpfckrSr&Sd? yuwdMunfvifoefU&Sif; aeay\/
uRefawmfhrsufpdat;jrvmonf/ uRefawmfhacgif;Munfvifvmonf/ uRefawmfhZuf ayghvmonf/
tif;vsm;onf uRefawmfhEGr;fe,farmye;frIudk csKddNYyKH;aeaom vIdif;vkH;uav;rsm;atmufodkUa&mufatmif
ESpfypfvdkufayNyD/ uRefawmfwdkUonf w&m;aomtvkyfü acR;xGufcJUMu&\/ tif;vsm;avjynfuav;onf
uRefawmfwkdU\ acR;udk okwfay;aeayNyD/

udkat;aiGESifh uRefawmfwdkUonf uefaygif&dk;jrufcif;ay:rSm ajcqif;xdkifMuum


avnSif;ESifhtwltif;vsm;\ tvSudk tm;&yg;& &I&IdufaeMu avonf/

wpfa,mufwpfa,muf pum;yifrajymEdkifMu/

xdktcdkuf &dkUpfbifhwdkufBuD;bufrS uRefawmfwdkUqDodkU awmufywifhw,fpGm 0wfqifjc,frGrf;xm;aom


rdef;rwpfpkESifh a,musmf;wpfa,mufonf avQmufvmaeonfudk jrif&avonf/ eD;vm&if; eD;vm&if;
Munfh&if;Munfh&if; uRefawmfodaom ykHoP²mefrsm;onf ay:vm\/ 0ifeDazwdkU wpfodkufyguvm;/
a':aX;Munf? 0ifeD? olUnDarpD? olwkdUarmifuav;/ NyD;awmh [dkvlu b,folygvdrfh? &kyfuacsmacsm
*dkufuaumif;aumif;? qHyifNzD;xm;vdkufwmuvnf; Zmwfvdkufrif;om;awmif onfavmuf raooyfEdkif/

]]a[h at;aiGa& [dkuvmaewmawG udk,fhtodawGuG? rif;eJUrdwfqufay;&OD;r,f}}

]]b,fu[mawGvJuG? udk,frodcsifygbl;/ rif;xoGm;NyD; EIwfqufvdkufyg/ udkf,f'DrSmyJ xdkif&pfcJUr,f}}

uRefawmfxoGm;NyD; a':aX;MunfwkdUa&SUrS qD;&yfvkdufavonf/

]]b,fhES,f a':a':wdkUaeaumif;Muvm;? 0ifeDaum arpDaum aeaumif;Mu&JUvm;}}

a':aX;Munfum; tHUMoaomrsufESmESifh 0rf;omaomtNykH;wdkUudk wpfvSnfhpDjyNyD;aemuf wpfNydKifeufwnf;


pkaygif;jyum-
]]tr,fav; armifwifxGef;? a':a':wkdUjzifh awGUcsifvdkufwm/ ajymprf; ajymprf;? bmjzpfvdkU
'DavmufMumatmif tdrfrvmovJ}}

0ifeD? arpDESifh ][dkq&m}uom uRefawmhftm; 0dkif;MunfhaeMuonf/ olwdkU armifuav;u a&uefxJcJypfí


upm;aeavonf/

]]uRefawmfvnf; vkH;vkH;rtm;bl; a':a':&,f/ a&eHajru oydwfwyfBuD; csDwufvmNyD; tpdk;&u


ydwfyifwm;qD;wmawG? v,form;ESpfaomif;ausmf &efukefcsDwufMur,fvdkU jyifqifaeMuwmawG
uRefawmfwkdU ausmif;om;acgif; aqmifawGudk barmftpdk;& zrf;wmawGaMumifh}}

a':aX;Munfu orD;rsm;ESifh ][kdq&m}bufvSnfhNyD; ynm&SdNyKH; NyKH;jyvkduf avonf/

]]'DaeUnaeqdk&if uRefawmfwdkU wuúodkvfausmif;om;awGu uefUuGufyJGtpnf;ta0;BuD; vkyfr,fvdkU}}

0ifeDaz(ac:)cifodef;0if;u ][dkq&m}udkMunfhNyD; NyKH;vkduf&m ][dkq&m}u ]odygw,f 0ifeD&m}[laom


tNyKH;rsKd;jzihf wkHUjyefvdkufavonf/ uRefawmfwdkU\ ta&;awmfykHudk oa&mfNyKH; NyKH;vkdufMujcif;jzpfonf[k
uRefawmfxifrdayonf/

]]aeygOD; armifwifxGef;&JU? a&eHajroydwfwyfBuD;u &efukefudk bmvdkUvmcsifMuwmwkH;? a':a':jzifh


armifwifxGef; tjypfwif&ifvnf; cH&rSmyJ? oufoufqlatmif olwdkUvkyfaeMuwm xifyg&JUuG,f}}

uRefawmfonf 0ifeDESifh [dkq&m \tNyKH;udk atmifhcHEdkifao;\/ a':a':\ tar;udk


rcHr&yfEdkifjzpfvmonf/ xdkUaMumifh a'goHarmoHjzihf-

]][m ajymrSajymyav a':a':&,f? b,frSm 'Dvdk[kwfrvJ? "e&SifawGu qlatmifylatmifvkyfvdkU ql&wm}}

uRefawmfu ocifw&m;a[maepOf ][dkq&m}ESifh0ifeDwdkUonf wpfa,mufESifhwpfa,muf


pum;wD;wkd;ajymaeMuavonf/

]]tdwfpfusL;pf}}(cGifhvTwfyg)qdkaom pum;ajymí ][dkq&m}ESifhtwl a&SUavQmufoGm;Muav\/ uRefawmfum;


0ifeDazESifh cspfa&;BudKufa&;udk ZufqDGJxm;&efqkH;jzwfNyD;NyDjzpfaomfvnf;
þuJUodkUtjcm;a,musmf;ysKdwpfa,muf ESifh wGJckwfoGm;onfudk udkf,fha&SUrSm jrifjyef&aomtcg &efqGwm
tcH&cufovdk rcHcsd rcHomjzpfaeav\/ olwdkUpkHwGJ xGufoGm;onfudk rsufapmif;xkd;í
Munfhvdkufrdayonf/ a':a':\tar;udkvnf; rajzrd/ trSefu a':a':ar;vkdufaomar;cGef;udkyif
arhoGm;onfxif\/ a':aX;Munfonf uRefawmftajcysufoGm;onfdudk csufcsif;&dyfrd[ef&Sdayonf/
][dkq&m}ESifh xGufoGm;aom olUorD;tm; aemufrSaeí rJU&GUJMunfhNyD;aemuf wpfpkHwpf&m ajym&ef
uRefawmfhtem; wdk;vmonf/ orD;i,ftm; rMum;apvdkaom [efjzifh ]'uf}ceJ vSrf;Munfhvdkufonf/
arpDonf a&xJcJypfaeaom olUarmifuav;xH odkU vkdufoGm;av\/

]]'DrSm armifwifxGef;? a':a':Uwludk ajym&OD;r,f/ wpftdrfvkH;rSm armifwifxGef;bufom;[m a':a':yJaemf


od&JUvm;/ 'gaMumifh a':a':ajymwm em;axmifaemf/ 0ifeDuajymaew,f? armifwifxGef;ckvdkEdkifiHa&;awG
vkyfaewmrBudKufbl;wJU EdkifiHa&;rvkyfygeJU vm;uG,f}}

uRefawmfum; axmif;ceJa'gyGvmonf/
]]olrBudKufwm b,fwwfEdkifyghrvJ a':a':? EkdifiHa&;awmh rvkyfbJraeEdkifbl;? olvnf; olBudKufwmvkyf?
uRefawmfvnf; uRefawmfBudKufwm vkyfrSmaygh}}

odkUuvdkajymNyD; uRefawmf\a'goa&mifvufaeaom rsufvkH;rsm;onf 0ifeDwdkUpkHwJGaemufodkU


vkdufaeavonf/ a':aX;Munfonf uRefawmfhxhrS þrQbkusaom pum;rsm;udk Mum;&ef
arQmfvifhcJU[efrwl/ odkUaomf a':aX;Munfum; vlrIa&;ü uRrf;onfjzpfí qufrajymjcif;u
aumif;vdrfhrnf [k em;vnfvdkuf[ef&Sd\/ 4if;jyif pum;ajymif;ap&efayavm? odkUr[kwf
uRefawmfhwGifremvdkpdwf yGm;vmatmif qGay;vdkíayavm rodEdkif/

]]aMomf a':a':arhoGm;w,f? ckeifuygvmwJU a':a':wdkUrdwfaqGeJU armifwifxGef;udk


rdwfqufray;vdkuf&bl;/ ckeifu oli,fuav;u armifatmifpdk;wJU?
tjrwfawmfaMu;0efaxmufvkyfaew,f/ a':a':wkdUeJU tifrwefcifrifMuw,f/ 0ifeD
wkdUudk&kyf&SifMunfhzdkUvmac:aewm? ajcmufemcJG&if oGm;Mur,fvdkUwJU}}

a':aX;Munfum; þudpörsK;dwGif aemausmaeayonf/ b,ftaMumudk vTwfNyD; b,ftaMumudk


zdESdyfvdkufrnfudkod\/ uRefawmfhEdkifiHa&;udk uefUuGuf csufjyKaevQif uRefawmfhckcHjiif;qefcsufwkdUonf
py&defwGef;uefovdk ay:vmayvdrfhrnf/ ,ck armifatmifpdk;wnf;[laom NydKifbufwpfa,mufudk jyNyD;
uRefawmfhtm; wHzsmESifhwkdUay;vdkufaomtcg uRefawmfonf vSnf;usKd;BuD;udktwif;
&kef;qGJvdkpdwfyifay:vmayonf/ tjrwfawmfaMu; 0efxmufu tEdkif,loGm;awmhrSmavvm;[k pdk;&drfNyD;
ppf&IH;olvdk acgif;idkufpdkuf yifcsaerdavonf/

]]uJ armifwifxGef;? a':a':wkdUoGm;r,faemf? tdrfudkvmvnfOD;/ b,favmuftvkyfrsm;rsm;


wpfcgwpfcgawmh vmOD;rSayghuJGU}}

uRefawmfu t&Sufajy NyKH;ovdk NyKH;NyD;-

]]vmrSmaygha':a': [kwfw,f a&eHajroydwfwyftwGuf &efykHaiGawmif vmtvSLcHOD;r,f [J [J}}

a':aX;MunfwkdUxGufoGm;Muaomtcg uRefawmfonf udkat;aiG\ ab;rSm ypfxkdifonf/


aerif;onfa&mifjcnfrsm;udk &kyfodrf;aeavNyD/ avjynfuav;um; a&jyifrsufESmudk
&Syfwdkufupm;vsuf&Sdao;onf/ udkat;aiGu uRefawmfhtm; pyfNzJNzJESifh MunfhvdkufNyD;-

]]b,fvkd tqufawGvJuGm}}

]]wkdUEdkifiHa&;rSm taESmihft,SufawGyguG}}[k uRefawmfu csLoHygatmif nnf;vkduf\/

]]&Sif;prf;ygOD;}}

]][dkieJeJU wGJoGm;wJU oli,frayghuG? udk,fhtquf}}

]][if jzpfrSjzpf&avuGm? rif;tqufu olrsm;eJUwGJoGm;w,f [kwfvm;}}

]]at; udkajymjyr,f em;axmif? tqufqdkayr,fh txkH;r[kwfao;bl;uG? uGif;avQmcsnfxm;wJU tquf/


olUtaru ckeifuajymw,f? EdkifiHa&;vkyfwm olUorD;urBudKufbl;wJU/ 'Dawmhudk,fuolrBudKufvnf;
rwwfEdkifbl;/ EdkifiHa&;udkawmh b,folrBudKufBudKufvkyfrSmyJuGm/ taztaruefUuGufwmawmifrS
em;raxmifyJ[m/ olwdkUuefUuGufwm em;axmif&rSmvm;}}

]][kwfw,f rif;udkigaxmifcHw,f/ 'gjzihf rif;ieJrudk uGif;avQmjzKwfNyD; tqufjzwfvdkuf&kHayghuG}}

]]jzwfw,f jzwfw,f/ EdkifiHa&;eJUywfoufvm&if b,ftaESmiftzJGU b,foHa,mZOfrS tNidrcHbl;}}

]]uJ xoGm;MupdkU? tpnf;ta0;rwdkifcif wpfem&Dausmfausmf tcsdef&ao;w,f/


udk,fhtcef;vdkufa&csKd;OD;uGm? xrif;vnf; pm;wmaygh}}

uRefawmfwdkUESpfa,mufonf pum;rajymMuawmhbJ NidrfoufpGmavQmuf vmMuavonf/ uRefawmfum;


vef;qwfvmonfomru aysmfjrL;vsufvnf; &Sdayonf/ udk,fhudk,fudk,f auseyfvsuf vnf;&Sday\/
uRefawmfum; ta&;awmfykHBuD;twGuf &nf;pm;udkyif pGefUvTwfonf[k ajymy0HUpm;Edkifonf r[kwfygavm/

]]ta&;awmfykHatmifygap}}

]]ocifrsKd;a[h wdkUArm}}

]]EdkifiHcsJUtpdk;& ysufpD;ygap}}

wuúodkvfor*¾tpnf;ta0;cef;rBuD;um; wuf<uvIyf&Sm;aom ausmif;om; ausmif;olrsm;jzifh


jynfhnyfaeav\/ rsm;pGmaom ausmif;om;rsm;rSm xdkifp&m ukvm;xdkifr&Muojzifh
jywif;aygufrsm;ay:wuf xkdifolxdkif ? wHcg;0rsm;wGif NyKH&yfol&yf? cef;rBuD;jyifbuf ujyif? tzD?
tqG,fponfrsm;wGifaeolae/

{nfhonfrsm;tjzpfjzihf 0wfvkHawmf& OD;ausmfjrifh? ocifEk? ocifvSaz? wufbkef;BuD; udkodef;azpaom


yk*¾dKvfrsm;tjyif A[dkrmru tzJGUrS oHCmawmf tcsKdUvnf; wufa&mufMuao;\/

wuúodkvfor*¾'kwd,OuúX udkvSa&Tu tpnf;ta0;obmywdtjzpfjzifh vnf;aumif;?


twGif;a&;rSL;udkat;ausmfu tpnf;ta0;tcrf;tem;rSL;tjzpf jzifh vnf;aumif; aqmif&Gufavonf/

tpnf;ta0;rprD obmywd\ zdwfac:cGifhjyKcsuft& 0wfvkHawmf& OD;ausmfjrihfESifh


wufbkef;BuD;udkodef;azwdkUu jynfolUvGwfvyfa&; csKyfcs,frI taMumif;udk a[majymMuavonf/

OD;ausmfjrifhonf w&m;olBuD;tjzpfrSxGufNyD; EdkifiHa&;odkU0ifcJUykH? tdE´d,jynfrS ArmjynfcJGrxGufcif


tdE´d,A[dkOya'jyKvTwfawmfü trwftjzpf aqmif&GufcJUykH? a'gufwmbarmfvkyfykHawG rBudKufí
'D;'kwfOD;bcsKdESifh twlcGJxGufNyD; wdkif;jynftwGuf aqmif&GufcJUMuykH? 1936ausmif;om;rsm;
oydwfütm;wufoa&m 0ifa&mufulnDcJUykHrsm;udk uRefawmfwkdU Mum;zl;aeMuayonf/ olUvdkyk*¾dKvfwpfOD;
uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;ta&;wGif ckvdkyg0ifulnDvmjcif;aMumifh uRefawmfwdkU tm;wufMuayonf/

uRefawmfonf OD;ausmfjrifh w&m;a[mNyD;aemuf obmywd\b,fbuf ab;ckHrsm;wGif


xdkifaeaomausmif;olrsm;udk vSrf;Munfhvdkufonf/ rjrifhOD; rawGU&/ rauseyfao;ojzifh
xyfMunfhao;onf/ rjrifhOD;ra&mufvmacs/ uRefawmfu txl;wvnf pmwpfwef aywpfwefa&;í
zdwfcJU\/ bmhaMumifh rvmoenf;/ rjrihfOD;tay:rSm rausrcsrf;jzpfaerdavonf/
4if;aemuf wufbkef;BuD; udkodef;aza[mavonf/

olu ausmif;om;rsm;onf awmol awmifom; v,form;tvkyform;rsm;ESifh rnfuJUodkU


tusKd;qufoG,faeonfudk ajymvdkaMumif;jzihf tpcsDonf/ ynma&;pepf nHUzsif;ojzifh
ynmwwftvkyfvufrJU rsm; ay:ae&ykHudk &Sif;jyonf/ xkdynma&;pepfudk zefwD;ay;ol
NAddwdoQ"e&SifpepfaMumifhyif tvkyform;ESifhawmifolv,form;wkdU qif;&Jusyfwnf;&ykHudk pm&if;tif;ESifh
azmfjyonf/ ausmif;om;? tvkyform;? awmifolv,form;wkdU b0vGwfajrmufa&;\
&efolrSmNAdwdoQ"e&SifpepfjzpfaMumif; azmfjy&avonf/

xdkUaemuf udkvSa&Tu obmywdrdefUcGef;udk ajymavonf/ ,cifu udkvSa&T pifjrifhay:rSajyma[monfudk


uRefawmfrMum;zl;yg/ odyfvnf; pifjrifhay:rSm tajymta[mr&SdvSyg/ ,ckajymonfudk Mum;&aomtcg
tHUMojcif;yifjzpfrd\/ toHatmifí a'gygvSonf/ pum;vkH;rsm;uvnf; ajymifvS\/
ausmif;om;rsm;onf udkvSa&Ttm; axmufcHMobmay;Mu&m odrfhodrfhwkefoGm;ayonf/

tpnf;ta0;tNyD;wGif ausmif;om;rsm;onf awmfawmfESifh vlpkrcGJMu/ [dkwpfpk onfwpfpk a<u;aMumfoH


[pfvdk[pf aqG;aEG;vdkaqG;aEG; vkyfaeMuonf/ tcsKdUu qdkif&mrdrdwkdUausmif;aqmifodkU tpkvdkufjyef&if;
a<u;aMumfoHatmfMuavonf/

tpnf;ta0;xufvmaom ausmif;olrsm;wGif rvSoef;qdkol Oypmausmif;oluav;rSm rjrifhOD;ESifh


uRefawmfwdkU\ ESpfOD;odrdwfaqG uav;jzpfayonf/ ausmif;olrsm;onf jyefMu&Ef
avSum;ayguf0tm;onfhwdkif apmifhaeMupOf rvSoef;onf uRefawmfhxHvmí pmwpfapmifudkay;avonf/

pmtdwfudkazmufvkdufaomtcg aiG5usyfvnf;ygvm\/

xGef;uav;

tpnf;ta0;rwufEdkifwmcGifhvTwfyg/ pmzwfp&mawGu rEdkifEdkifatmif rsm;aevdkUyg/ vludk,fwdkif


wufwuf<u<u rygEdkifayr,fh pdwf&Sdygw,f/ 'DudpötwGuf &efykHaiG 5usyfxnfhvdkufygw,f/

jrihfBuD;

vkH;vkH;tpnf;ta0;rwufonfESifhpmaomf þpmjzihf tvSLaiG5usyfonf awmfygao;\/ uRefawmfhpdwf


tenf;i,f oufom&m&yg\/ okdU&mwGif 'Dvdk tcgrsKd;üyif pmaMumihfqdkNyD; rvmbJaejcif;udk
uRefawmfoabmrusEdkifay/ rjrifhOD;onf uRefawmfwdkUarQmfvihfovdk pGefUpm;rnfholr[kwf[k ,lqvdkuf
avonf/ /

25

Adkvfatmifausmf qkH;avNyD

xdkaeUnwGif &efukefNrdKUBuD;onf ajcmufaoGUaeavonf/

&efukefNrdKUolNrdKUom;rsm;onf rvIHUaqmf rpnf;&kH;&bJ olwdkUbmom qE´jyMu\/ aps;qdkifrsm;udkydwfMu\/

]]ausmif;om;wdkUaoG; ajrodkUusukefNyD}}
]]ausmif;om;awGomru ausmif;oluav;awGudkyg ykvdyfu&dkufowJU}}

]]wcsKdU'Pf&m&olawGrSm aovkajrmyg; jzpfaeowJU}}

]]ukvm;eJUt*FvdyfppfykvdyfawGu ausmif;om;? ausmif;olawGtay: zdeyfeJUwufeif;owJU}}

xdkuJUodkUaom pum;rsm;onf awmrD;avmifovdk ysHUESHUvsuf&Sdavonf/ jynfolvlxk\ a'gorD;onf


w[kef;[kef;awmufavmif vmav\/

]][,f-rw&m;wJU t*Fvdyf"e&Sif}}

]][,f-qdk;&Gm;wJUe,fcsJU}}

]][,f-,kwfrmwJU nGefUaygif;tpdk;&}}

okdUuvdk &Iwfcs&kHjzifh rauseyfao;/

jynfolwdkUonf vufvSrf;rD&m rsuf0g;xifxif jrifEdkif&m t*Fvdyf"e&SifwkdU\ taqmufttkHrsm;udk


olwdkU\ a'gorD;wGif avmifNrdKufap vdkMuonf/ vufvSrf;rD&m rsuf0g;xifxifjrif&m
tpdk;&\taqmufttkHrsm;udk NzdKzsufvdkMuonf/

ykZGefawmif? a&ausmfESifh Munfhjrifwdkif&yfuGufrsm;wGif tm&ftD;wD rD;vkH;rsm;udk&dkufcJGMu\/


wu,fxda&mufwm rxda&mufwmtyxm;í olwdkUpdwfwGifawmh t*Fvdyf"e&Sifudk
&dkufcJGjyvdkufjcif;r[kwfygavm/ Muufwef;wGif tm&ftD;wD xa&mfvDbwfpfum;rsm;udk zsufqD;ypfMu\/
wu,fxda&mufwmra&mufwm tyxm;í olwdkUpdwfrSmawmh t*Fvdyf"e&Sif pepfudk
zsufqD;jcif;r[kwfygavm/

pywfvrf;wGif vrf;ovm;um jynfolawGaMumufatmif[k tiftm;jyaeaom ppfykvdyfwyfrsm;udk


jynfolvlxku cJrsm;ykvif;rsm;ESifh aygufMu\/ wu,fxda&mufwm rxda&mufwm tyxm;í
olwdkUpdwfxJrSm awmh zdESdyfcsKyfcs,faom e,fcsJUnGefUaygif;tpdk;&udk wdkufcdkufaMumif;?
aMunmvdkufjcif;r[kwfygavm/

vlxkonf 'Pf&m&ol zdESdyfcH&olrsm;bufu u&kPmoufaMumif;? 0rf;enf;aMumif;ESifh t*Fvdyf"e&SifESifh


nGefUaygif;tpdk;&wdkUtm; uefUuGuf&Iwfcs aMumif;rsm;udk enf;trsKd;rsKd;jzifh qE´jyMuonf/
aps;qdkifrsm;udkydwfMu\/ uDvDvrf;ESifh xD;wef;&Sd Armopfqdkifrsm;onf qdkifrsm;udkydwfMu&kHru
a'gif;vHrsm;udk wpf0ufxlMuonf/ bwfpfum;rsm;? vefcsm;rsm;ESifh jrif;vSnf;rsm;uvnf;
tvkyf&yfpJvdkufMuonf/ wpfckwnf;aom ArmydkifoGif pDeDrm&kHopfBuD;udkvnf; ydwfvdkufonf/

tif;pdefaxmifwGif ocifav;armif tp&Sdaom EdkifiHa&; tusOf;orm;rsm;u tpmrpm;bJaeNyD;


qE´jyMuavonf/

om,m0wDtrwfjzpfol ocifjrESifh yckuúLtrwf ociftHUBuD;wdkUuvnf; trwftjzpfrSEkwfxGufum


t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;wdkU\ tjyKtrludk uefUuGufvdkufavonf/ NrdKUrausmif;tkyfBuD;
OD;bvGifuvnf; qD;edwf(txufvTwfawmf) 'kwd,OuúXtjzpfrSvnf;aumif;? trwftjzpfrS
vnf;aumif;EkwfxGufNyD; tpdk;&uay;xm;onfh autdkiftdyfcsfbJGUudk jyeftyfvkdufavonf/
rtlyiftrwfOD;azarmifESifh ewfwvif;trwf OD;armifarmifwdkUonf nGefUaygif;tzJGUrSEkwfxGufavonf/
rsm;pGmaom aus;&GmvlBuD;jrLeDpy,ftzJGU0ifvlBuD;wkdUonf &mxl;rSxGufMuavonf/

oHCmawmftrsm;tjym;u qGrf;rpm;bJaeum qE´jyMuonf/ omoemh a0ykv’


oHCmtzJGUutpnf;ta0;BuD;usif;yNyD; ESpfpOf 'DZifbmv 20&ufaeUwGif 0rf;enf;jcif;
txdrf;trSwfusif;y&ef qkH;jzwfMuavonf/

Munfhjrifwdkif wpfae&mwGifum; ydkpwmBuD;wpfckudkaxmifxm;\/ ydkpwmwGif bk&ifcHaumhu&def;?


eef;&if;0ef a'gufwmbarmfESifh &efukefta&;ydkif OD;zdk;pwdkUtm; BudKuf&mae&mü csdef;qdkum
"m;csif;,SOfckwf&ef ocifpdefvGif qdkolu zdwfac:xm;avonf/

þuJUodkUaom jynfolwdkU\ uefUuGufrIudk tpdk;&wdkUuydkí zdESdyfcsKyfcs,frI jzifhwkHUjyefavonf/

&efukefta&;ydkif OD;zdk;p\ trdefUjzifh trsm;jynfolwdkUNidrf;csrf;a&;ESifh Oya'pnf;urf;&dkaoa&;wkdUudk


taMumif;jyum owif;pmwdkUudk ydwfvdkufonf/ ol&d,ESifh 'D;'kwfowif;pmwkdUudk
tmrcHawmif;vdkufonf/

tm&ftD;tufpf (R.E.S) &efukefvwfwavm vkHNcKHa&;Oya'ac: bk&ifcH\ wpfcsufvTwftmPmjzihf aMunmxm;aom Oya'udkwGifwGifokH;um


EdkifiHa&;orm;rsm;? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh owif;pmq&mrsm;udk zrf;avonf/ wuúodkvfor*¾aiGxdef; udkodef;atmifESifh udkxGef;&SdefwdkU tzrf;cHMu&\/
vufeufudkif ppfykvdyf 200rQESifh wuúodkvfor*¾ taqmufttkHudk0dkif;NyD; or*¾trIaqmifvlBuD; udkpdk;armifudk zrf;oGm;avonf/

udkvSa&Ttm; vdkufzrf;&m udkvSa&Tonf a&Smifwdrf;xGufoGm;NyD; ykef;ae&avonf/

vli,fydkif;owif;pmq&mrsm;onf txl;wdk;wufvsuf&Sdum tpnf;ta0;ac:NyD; zdESdyfcsKyfcs,frIudk


wdkufzsufaeonfh wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh yl;aygif;aqmif&Guf&ef qkH;jzwfMuavonf/
a&eHajroydwfwyfBuD;udk oGm;a&mufulnD&ef Adkvfpm&if;oGif;olu oGif;avonf/ 4if;wdkUteuf
udkudkav;onf tm&ftD;tufpf Oya'ESifh tzrf;cH&\/

okdUaomf tajctaeum; zdav<uavjzpfaeay\/

&efukefrSmzdvQif e,fu<uonf/ e,frSmzdonfqdkvQif &efukefu<uonf/

[dkNrdKUu uefUuGuf? onfNrdKUu qE´jy? [dkNrdKUu tmPmzDqef? onfNrdKUu oydwfarSmuf


ta&;awmfykHvIdif;*,ufonf tcsKdUawm&Gmrsm;odkUyif &dkufcwfavonf/ wu,fhwpfrsKd;om;vkH;
ta&;awmfykHBuD;aywnf;/

trsKd;om;a&;twGuf vSLMuwef;MuonfrSmvnf; bmoma&;pdwftm;xufoefrIxuf omvQif omrnf?


ravsmh/

oydwfarSmufausmif;om;rsm; pm;zdkU xrif;xkyfaumufMu&m prf;acsmif;&yfuGufwpfckwnf;rS xrif;xkyf


3000 &&Sdavonf/

uRefawmfwdkUonf NrdKUxJxGufí wpftdrfwufqif; &efykHaiGaumufcHMu onf/


aomhcwfxm;aomykH;pdrf;uav;rsm;ay:wGif ]ausmif;om;rsm;\ tmPmzDqefa&;
&efykHaiG}[ka&;xm;avonf/ cJ&mcJqpfbmrQrajym&/ taxGtxl; w&m;a[mrae&/ ykH;udkudkifí
tdrfa&SUrSmoGm;&yfvQif tdrf&Sifonf tajy;tvTm;vmí wufEdkifoavmufxnfhvdkufonf/ aps;rSmqdkvQif
qdkifa&SUoGm;&yfí ykH;udkxdk;cH&kHom&Sdonf/ qdkifuav; qdkifBuD;&SifwkdUonf tqifoifhrl;aph? rwfaph?
ig;rl;aph? usyfjym;aiGpuúLrsm; udkifapmifhaeMuonf/ uRefawmfwdkUonf aps;0,fwkdUxHrSvnf; tvSLcHMu\/
vrf;oGm;vrf;vmrsm;xHrS qD;ívnf;tvSLcHonf/ 'DZifbmv 22&ufvm;? 23&ufvm; uRefawmfrrSwfrd/
wpf&ufwnf; uRefawmfwkdUvlpkxGufaumuf&kHjzifh aiG 3000dausmf&av&m uRefawmfwdkUyif
tHUtm;oifhaeMuavonf/

jynfolwkdU\ apwem o'¨gw&m;um; xufoefvSaypG/ jynfolwdkU\ axmufcHrIum; BuD;rm;vSaypG/

udkatmifausmfwpfa,mufroufom? tajctaeqdk;íom vmonf[k odMu&ojzifh uRefawmfwdkUtm;vkH;


rsm;pGmpdk;&drfaeMuonf/ uRefawmfonf udkvSa&Ttm;ar;Munfh\/ OD;aESmufudkxdcdkufoGm;ojzifh
þrQqdk;oGm;onf[k qdk\/ udkatmifausmf yufvufuav;vJí cHpm;ae&aom wuúodkvf
qifeDwdk&D,HokdUajy;oGm;íMunfhrd\/ udkatmifausmfum; vkH;0owdr&/ uRefawmfhrSm &ifwzdkzdkESifh
ai;MunfhNyD;omjyefcJU&onf/ bmrQvnf; rwwfEdkif? ESpfodrfhtm;ay;pum;rQ ajymvdkUr&/

uRefawmfonf ausmif;om;rsm;ta&;? ausmif;om;rsm;wdkufyGJwGifom epfjrKyfí tvkyfvkyfaeaomfvnf;


&efukefNrdKUodkUOD;wnfí csDwufvmaom a&eHajroydwfwyfBuD;udkum; arhroGm;yg/ a&eHoydwfwyfBuD;onf
taESmifht,Suf trsKd;rsKd;udk ausmfeif;um csDwufvmae&m ewfwvif;NrdKUodkUyif a&mufvmNyD/
ocifudk,fawmfrIdif;acgif;aqmifaom vlBuD;wpfpkonf ewfwvif;NrdKUodkUoGm;vsuf a&eHoydwfwyfBuD;udk
BudKqdkMuonf/ trsKd;rsKd;ydwfyifwm;qD;cJUaom tpdk;&vnf; vufavQmhvdkuf[efwlavNyD/
r*Fvm'kHppfwyfudk trdefUr&bJ jzwfoef;oGm;vmjcif;rjyK&[k bk&ifcHu wm;jrpfxm;&m a&eHoydwfwyfBuD;
jzwfoef;cGifh awmif;Muavonf/ bk&ifcHonf jzwfoef;cGifhay;vdkuf&ay\/ bk&ifcHaumhu&def;onf
jynfolwkdU\ tiftm;udkav;pm;&ayNyD/

v,form;wyfBuD;rsm;uvnf; om,m0wD? yJcl;? oxkHwdkUrSomru rtlyifrSvnf; v,form;


2000wyfBuD;wpfck csDwufvmrnf[k od&avonf/

uRefawmfwdkUum; tzufzufrStm;wufaeMuay\/

urm&Gwfblwm&kHvrf;ESifh tif;pdefvrf;axmifhem;wGif 0if;NcHus,fus,fESifh tdrfBuD;wpfvkH;&Sdavonf/


0if;NcHwGif;rSm yifapmufBuD;rsm; tkyfaeNyD; yef;yif oD;yifuav;rsm;udk jyKjyifxm;jcif;r&Sdojzifh
vnf;aumif;? tdrfBuD;rSm a[mif;jrif;ojzifh vnf;aumif; ay:vGifxif&Sm;jcif;r&Sd jzpfaeavonf/

xkdtdrfrSm udkvSa&Ta&Smifwdrf;ykef;atmif;aeaom tdrfjzpfay\/

udkvSa&Ttm;zrf;&ef ykvdyfrsm;u 0&rf;xkwfxm;onf/ udkvSa&Tum; tpnf;ta0;&SdvQif


wufía[majymonf/ aemufvlxkMum;xJrS aysmufuG,foGm;NyD; xdktdrfBuD;wGif
bGm;ceJa&mufoGm;wwfonf/ udkvSa&T ykef;a&Smifenf;rSm vkHvnf;vkHNcKH\/ tvkyfvnf;rysuf/

uRefawmfhrSm tjcm;wm0efrsm;tjyif ykef;a&Smifaeaom udkvSa&TESifh tjcm;or*¾acgif;aqmifrsm;Mum;wGif


tqufvnf; vkyf&avonf/

xkdUaMumifh uRefawmfonf udkvSa&Tykef;a&Smifaeaom xdktdrfBuD;odkU a&muf&avonf/

udkvSa&Tu uRefawmfa&mufoGm;oGm;csif;-
]]'DrSm bOD;ajymwJUpum; zwfNyD;NyDvm;}}

]]owif;pmrsm;Asm vkH;aphywfaphudk rzwf&ygbl;? vSefMunfh&kHom MunfhEdkifawmhw,f}}

]]zwfMunfhprf;ygOD;}}

]]NrdKUIolNrdKUom;rsm;onf rdrdwkdU&xdkufonfh tcGifhta&;xuf ydkrkdusL;ausmf vmcJUMuNyD; NrdKU&GmNidrfoufa&;udk


xdckdufvmonfhtcg uREkfyfwdkUonf Edkifeif;pGm zdESdyfMu&rnf/ uREkfyfwdkUonf ausmif;om;rsm;\
tmPmzDqefa&;udpöudk Edkifeif;pGm ESdrfeif;tkyfcsKyfEdkifNyD;jzpfí a&SUtzkdUwGif bmrQab;Oy'fr&SdawmhaMumif;}}

uRefawmfhrSmzwf&if;a'goxGufvmNyD;-

]]'gaMumifhvnf; 0efBuD;aygufp bOD; tdkU tdkUvdkU vlawGu ac:MuwmyJ? 0efBuD;jzpfwm rMumao;vdkUaygh?


Mum&ifb,favmufuJrvJ rodbl;Asm}}

]]a[h armif&if? 'gxufta&;BuD;wmu atmufem;upum;? olu wdkUwpfawGckvdk


qlylvIyf&Sm;aeMuwm[m twdkuftcHEdkifiHa&;orm;awG? *VKefarmifapmwdkUwpfawG ajrSmufay;vdkUygwJU?
wdkUudkrsm; oli,fESyfpm;ajym wm[m wkdU&JU ta&;awmfykHudk odrfzsif;oGm;atmif vkyfwmyJ? wkdUudk
ocifawG&IdUay;vdkU xavmifw,fvdkUajym&if cHomao;w,f}}

]][kwfw,f? *Vkefarmifapm ajrSmufay;vdkU vkyfw,fqdkwmuawmh usKyfwkdUudk apmfum;wmyJ udkvSa&T&JU/


*VkKefqdkwJUvlu vdkufNyD;<um;csif<um;ae rSm? uRefawmfwkdUu olUwynfhygvdkU}}

]]tif; tJ'gvnf; jzpfEdkifw,f? *VKefarmifapmuawmh pwdjy tmPmzDqefa&;vkyfw,f? axmifuscHNyD;


emrnfaumif;,lr,f? NyD;awmh NAdwdoQe,fcsJUorm;&JU cHwyfBuD; tkwfrsm;NydKusav&m
ausmufESifh0ifwnfr,fhvl? wkdUudkjirf;vkyfNyD; barmfudkjzKwfcsNyD;awmh barmfae&mwuf,l?
'gyJolU&nf&G,fcsuf}}

]]'DnGefUaygif;tpdk;&udk wdkufwJUae&mrSm 'DvkdvlrsKd;awGeJU yckH;csif;,SOfrdvsufom;jzpf&wm pdwfoeoAsm}}

]]at;av oep&myJ? odkUayr,fh b,fwwfEdkifrvJ? *&kpdkufNyD;Munfhvkyf&rSmyJ? olu wdkUqDudkvmNyD; olUudk


vdk&mckdif;zkdUajymw,f? udk,fucifAsm; wkdUArmtpnf;t&kH;oGm;NyD; ocifawGESifh yl;aygif;vkyfygAsmvdkU
ajymvdkuf&w,f/ armifrif;BuD;om; aumif;&mrGef&ma&mufygapvdkUom qkawmif;&wmyJ [m; [m;}}

udkvSa&Tu &,faumif;aumif;ESifh tm;&yg;&&,faepOfyif uRefawmfu-

]]oluocifacgif;aqmifawGqD roGm;bJeJU uRefawmfwdkUqDudkvmwm bmaMumifhvJAs}}

]]ocifacgif;aqmifawGudkawmh ESyfvdkUr&bl;? udk,fwkdUudkawmh ESyfvkdU&r,f rSwfvdkUaygh?


NyD;awmhwdkUausmif;om;awGudk wdkif;jynfu arwÅmxm;rSef;odawmh qifjzLawmfrSD BuHpkyf&atmif
vkyfwmayghav/ udk,fwdkUu olUudkocifawGqD oGm;vkyfygvdkUnTef;vdkufwm[m tzufzufuaumif;w,f?
ol&dk;om;&ifvnf; ausmif;om;tvkyform; v,form;ta&;awGrSm wu,fhapwemeJU
aqmif&Gufcsif&ifvnf; wdkUArmtpnf;t&kH;eJU olaygif;rSmaygh? NyD;awmh wdkif;jynfrSmvnf;
udk,fwkdUausmif;om;awG[m EdkifiHa&;upm;yJGrSm rygbl;qdkwm xif&Sm;apr,f}}
]]'DudpöeJUywfoufNyD; aMunmcsufxkwfygvm;Asm? *VkKefarmifapmu ajrSmufay;vdkU vkyfw,fqdkwJU tpdk;&&JU
pGyfpGJcsufvnf;aysmufoGm;atmif OD;apmvnf; aumif;&mrGef&m a&mufcsifa&mufoGm;atmif}}

]]tif; udk,fvnf;'DvdkyJ pdwful;rdwmyJ}}

]]'gjzifh cka&;Asm}}

udkvSa&Tu aMunmcsufudka&;aepOf uRefawmfonf owif;pmudkzwf\/ okdUaomf


owif;pmwGifMumMumpdwfr0ifpm;bJ udkvSa&Ta&;aeaom aMunmcsufwGifom pdwf0ifpm;aeojzifh
vSrf;Munfhvdkufonf/

]..... rnfonfhEdkifiHa&;ygwDrsm;\ ya,m*rsm;aMumifhrQ r[kwfaMumif;/

OD;apmu uRefawmfwkdUtm; olUudkckdif;vdk&mcdkif;zkdU vma&mufajymqkdaomf vnf;


ociftpnf;t&kH;ESifhomwdkifyifí aqmif&Guf&Ef ajymMum;vkduf\/}

odkUuvdkudkvSa&Tua&;í uRefawmfuvSrf;zwfaepOf jAKef;ceJvlwpfa,muf a&mufvmavonf/


xkdolum;uRefawmfrod/ tom;jzLjzL ydefydefyg;yg; cyf&Snf&Snfjzpfavonf/ olonf
avSum;ayguf0uyif-

]]a[h udkvSa&T}}[k ac:NyD; tjref0ifvmonf/ olUrsufESmum; rMunfvifvSacs/

]]bmvJAsKdU tdrfajymif;&OD;rvm;}}

]]'grSr[kwfygbl;? rajymif;&ygbl;? ausmif;uvmNyD; owif;ay;vdkU}}

]]qkdprf;ygOD; bmowif;vJ}}

]]armifatmifausmfqdkwJU ausmif;om;aooGm;NyDwJU}}

uRefawmfh&ifum; 'dwfceJckefoGm;NyD; [moGm;onf/ aemufzkdvIdufvm onf/

udkvSa&Tum; azmifwdefudk w&kwfpkwfwHudkifovdk udkifumpuúLay:rSm w&kwfpkwfwHqGJovdk qGJaeNyD;


twefMumidkifaeonf/ aemufrS rsufESmarmhNyD;-

]]tif; &Jabmfaumif;wpfa,mufqkH;oGm;aygh? xifawmhxifom;yJ OD;aESmufcGHtufoGm;w,fqdkawmh}}

udkvSa&Tonf rsufESmudkikHUNyD;awG;aejyefonf/ uRefawmfhrSm udkatmifausmf\


pdwftm;xufoefícdkifrmaqmufwnfaom rsufESmudk jrifaeavonf/ xdkrsufESmonf cPtwGif;
ajymif;oGm;\ aemufqkH;aq;&kHwGif jrifcJU&onfh a0'emcHpm;ae&aom rsufESm/

udkvSa&Tu xdkif&mrSxNyD;-

]]uJoGm;MupdkU}}
owif;ay;vmaom rdwfaqGu-

]]b,fudkvJ}}

]]tavmif;&Sd&mudkayghAs}}

]]oGm;vdkUjzpfyghrvm;? rif;udkykvdyfuzrf;oGm;rSjzifh}}

]]tvpf0if&rSmayghAsm? zrf;vnf;b,fwwfEdkifrvJav? uJ-vm oGm;MuygpdkU}}

]]rif;wdkUyJoGm;MuuGm? ig'DrSmyJae&pfOD;r,f}}

uRefawmfwkdUESpfa,mufonf udkatmifausmf\ tavmif;&Sd&modkU oGm;Muavonf/

udkatmifausmfaojcif;onf wpfqifhwpfqifh BuD;us,fvmaom ta&;awmfykH tiftm;jyyGJBuD;rsm;udk


jzpfapavonf/

,cifu uRefawmfwdkUonf ausmif;rsm;udk oydwfarSmuf&ef rnTefMum;ao;/


ausmif;wuf&if;yife,fcsJUtpdk;& qefUusifa&;wdkufyGJrsm;udk qifEGJoGm;Murnf [k
oabmydkufxm;Muavonf/ 'DZifbmv 20&ufaeUwGif ausmif;om;wkdUaoG; ajrodkUusaomtcgrS-

&JabmfwdkU

igwdkU\w&m;aom vdkvm;csufrsm;udk tMurf;rzufbJ pnf;pepfusepGm igwdkUawmif;qdkcJU&m


igwdkUawmif;qdkonfudkray;? tpdk;&onf igwdkUausmif;om; ausmif;ol 200ausmfudk
'Pf&mjyif;xefpGm&atmif jrif;ESifhwdkufjcif;? wkwfESifh&dkufjcif;? zrf;qD;jcif;paom trIwdkUjzihf
apmfum;&efrlcJUonfudk uefUuGufaomtm;jzihf ArmwpfjynfvkH;&Sd ausmif;[lorQudk oydwfarSmufMu&ef
igwkdUqifhqdkvdkufonf/ igwdkUu trdefUrxkwfrcsif; oydwfrsm;udkrvSef&/ &GmBudK&GmMum;
&yfBudK&yfMum;&Sdao;i,faom jrefrmpmoifausmif;uav;rsm;yg rusef tpdk;&\taxmuftyHUudk
wdkuf&dkufaomfvnf;aumif;? oG,f0dkufíaomfvnf;aumif; ,laeaom ausmif;[lorQyg oydwfarSmuf&rnf
jzpfaMumif;/

vSa&T

jrefrmjynfvkH;qdkif&m

ausmif;om;rsm;or*¾toif;

'kwd,OuúX

21-12-38

,ckudkatmifausmf uG,fvGefjcif;onf txufyg udkvSa&T\ nTefMum;csufudk jznfhpGufay;vdkufonfESifh


wlawmh\/ wpfjynfvkH;&Sdausmif; [lorQ &Gmodrf&Gmi,f jrefrmpmoifausmif;uav;rsm; ygrusef
oydwfarSmufí qE´jyMuavonf/
udkatmifausmf\tavmif;udk aq;&kHBuD;&ifcJG&kHrS wuúodkvfor*¾taqmufttkH
odkUa&TUajymif;onfhtcrf;tem;rSmvnf; qE´jyyJGBuD;wpfckozG,f jzpfvmavonf/

vlxky&dowfBuD;onf tavmif;udkapmifharQmfaeqJ vlxx k JrSm&Sdaeaom &efukefpD&ifpk wdkUArmtpnf;t&kH;


twGif;ta&;rSL; ocifpHxGef;vSudk ykvdyfwdkUu tm&ftD;tufpf Oya'jzihf zrf;vdkufaomtcg vlxkonf
0dkif;vk&ef [efjyifMuavonf/ ocifpHxGef;vSudk,fwdkifu wm;xm;NyD;-

]]ta&;BuD;wm NyD;atmifvkyfMuyg? v,form;eJU a&eHoydwfwyf BuD;rsm;udkom


&efukefta&mufcsDwufatmif vkyfMuyg}}ponfh pum;rsm;ygaom o0PfvTmudka&;xm;cJUavonf/

udkatmifausmftwGuf 0rf;enf;jcif;txdrf;trSwftjzpfjzihf wpfjynfvkH; wGif tpnf;ta0;vkyfMu\/


tvHxuf0ufwifMu\/ csD;usL;NyD; bJGUxl;trsKd;rsKd; ay;Mu\/ udkatmifausmfonf
AdkvfatmifausmfjzpfoGm;avNyD/

Adkvfatmifausmf\ psmyeodkU &efukefrS vlxktoif;tzJGUrsm;omru oefvsif? vSnf;ul;paom eD;pyf&m


a'orsm;rSvnf; toif;tzJGUESifhvm&ef qkH;jzwfMuavonf/

uRefawmfhtzkdU þrQrsm;jym;aom vlxky&dowfudk rjrifzl;ao;yg/ wuúodkvfor*¾ taqmufttkHa&SUrS


bJGJUESif;obif taqmifBuD;xd? xdkrS jynfvrf;xd? jynfvrf;rSBuHawmoif;csKdif;txd vlxktqufrjywf
BudwfBudwfwdk; pnfum;aeavonf/

t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;tpdk;&wdkUtm; rsufvkH;jyL;oGm;apaom vlxky&dowfBuD;aywnf;/

Adkvfatmifausmf\ psmyemwGif udkvSa&Tonf a&SUaqmifíydkU\/ ykvdyfrsm;onf udkvSa&TudkjrifMu\/


odkUaomfrzrf;&Jacs/ þrQomruao;? BuHawmoif;csKdif;odkU a&mufaomtcg udkvSa&Tonf
psmyerdefUcGef;ajym\/ ykvdyfrsm;um; zrf;0&rf;udk qkyfudkifí Munfhíomae&onf/ em;axmifíom
ae&onf/ bmrQrvkyf&J/

udkvSa&T\ Adkvfatmifausmf psmyerdefUcGef;udk uRefawmfwpfoufvkH;arh rnfrxifyg/ xdkaeUua&muf&Sdol


y&dowfwkdUvnf; b,fawmhrQ arhEdkifMurnf rxifyg/

]][,f-"e&Sif t*Fvdyf}}

]][,f-nGefUaygif; barmftpdk;&}}

ponfjzihf w&m;cHrsm;tm; ac:vdkufykHrSm wpfrsKd;vkH; wpfjynfvkH;\ a'gooHudk wduspGm


yJUwifvdkufovdk&Sday\/

"e&Sift*FvdyfESifh nGefUaygif;tpdk;&tm; tajymifvufqkH;aom pum;rsm;jzifh &Iwfcsonf/


txda&mufqkH;tydkifqkH;aom taMumif;rsm;jzihf azmfxkwfonf/ wpfrsKd;vkH; wpfjynfvkH;onf usqkH;aom
Adkvfatmifausmfudk tvHozG,f vTifhxlí vGwfvyfa&;wdkufyGJ qufvufqifETJMu&efvIHUaqmfav onf/

romydkUolrsm;xJwGif AdkvfatmifausmfESifhtwl ykvdyft&dkufcH&aom ausmif;olausmif;om;tcsKdUvnf;


ygavonf/ tcsKdUrSm ywfwD;pnf;udkyif rjzKwf&ao;acs/
rcifopfum; ywfwD;jzKwfxm;avNyD/ vkH;0 'Pf&maysmufuif;oGm;av [ef&Sd\/ olUudk uRefawmfu
jrifaomfvnf; oluuRefawmfhtm; jrif[efr&Sd/ uRefawmfuvnf; oGm;íEIwfrqufay/

rjrifhOD;ESifhwuGaom wuúodkvfausmif;olwpfpkvnf; romydkUvdkuf Muonf/ rjrifhOD;um;a,m*Da&mif


ydk;wGefUvkHcsnfudk 0wfxm;onf/ tusÐrSm awmh y'kr®m ryg;rxlomjzpf\/ uRefawmfu olUudkjrifí olu
uRefawmfhtm; jrifonf/ rjrifOD;onf uRefawmfhtm; cPcPMunfh&kHru &pfoD &pfoDvkyfaeojzihf
uRefawmfESifh pum;ajymvdkaMumif; odEdkifayonf/ uRefawmfu olUtem;uyfoGm;onfqdkvQifyifqD;í-

]]udkwifxGef; reufjzefnae enf;enf;tm;r,fvm;}}

uRefawmfonf acgif;ukwfí pOf;pm;vdkufonf/ uRefawmfhacgif;onf


[mvm[if;vif;jzpfonf[kvnf;qdkEdkifonf/ jynfhnyfaeonf[kvnf;qdkEdkif onf/ þvdkjyif;xefaom
vIyf&Sm;rI vIdif;wHydk;rsm;ay:0,f avSavSmfovdk vkyfae&aom tcsdefwGif tvkyfrrsm;bJ aeygrnfavm/
odkUaomf tvkyfrsm; vGef; ojzihf pufckwfovdkjzpfaeavNyD/ olUt&SdefESifhol vIyf&Sm;aeavNyD/
tvkyfrsm;ovm;? enf;ovm;yif rpOf;pm;rdEdkifawmhNyD/

uRefawmfhrSm acgif;ukwfum pOf;pm;&if; bmrQrajzao;bJ aerd&m rjrifhOD;uyif-

]]rtm;vnf;aeygapawmhav}}

]]tm;ygw,f? bmvkyfrvdkUvJ}}

]]&kyf&SifoGm;Munfhrvm;vdkU? udkwifxGef;odyfyifyef;aew,f? 'Dawmh cP ttm;,lNyD; pdwfajyvufaysmuf


&kyf&SifoGm;Munfh&if aumif;r,fxifvdkUar;wm}}

jyif;xefaom vIdif;wHydk;ay:wGif avSavSmfolonfyif aq;vdyfrD;nSdí aomufao;onf/ r[kwfygavm/


rjrifhOD;\ tBuHay;csufudk uRefawmfrsm;pGm oabmusoGm;ayonf/ tvkyfESifhtem;,lrIonf
qufaeonf/ tvkyfvkyf oavmuf tem;,l&mrSm Zdrf&Sdonf/ EdkifiHa&;qlylvIyf&Sm;rIMum;rS wpfcgwpf&H
&kyf&SifoGm;Munfh&jcif;onf uRefawmfwkdUtzkdU taumif;qkH;Zdrfwpfck jzpfaeav NyD/

]]aumif;om;yJ eufjzefnaevmac:r,f}}

]]xrif;rpm;cJUeJUaemf NrdKUxJusrSpm;Mur,f}}

pmtkyfrSmudk 25 uae 27udk ausmfoGm;ygw,f pmrausmfyg

27

,kHMunftm;xm;&ol rjrifhOD;

aps;qdkifrsm;? &kyf&Sif&kHrsm;jyefzGifhMuavNyD/

tm&ftD;wDvnf; xa&mfvDrsm;? bwfpfum;rsm;udk &kyfodrf;xm;&mrS jyefvTwfpjyKavNyD/


odkUaomf uRefawmfwdkUonf tm&ftD;wD bwfpfum;rsm;udk rpD;&JMuao;/ vlxka'got&Sdefonf
rukefao;ojzifh qD;ícJESifhaygufwwfao;onf/

uRefawmfonf oefUoefU&Sif;&Sif; oyfoyf&yf&yf0wfqifxm;ygonf/ rjrOD;ESifhtwl oGm;vmwdkif;'Dudpöudk


*&kpdkuf&onf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; awmufyajymifvufpGm ydk;zJawGudk 0wfqif&rnf[k rawmif;qdk?
okdUaomf oefUoefU&Sif;&Sif;aerSBudKufonf/ zsifyifeD0wfOD;awmh? oyfoyf&yf&yf&SdrSBudKuf onf/
rjrifhOD;udk,fwdkifuvnf; awmufajymif<um;0gpGm 0wfqifonfr[kwfyg/

,aeU rjrifhOD;onf Oykofawmfqif rEÅav;vkHcsnf topfpufpuf 0wfxm;onf/


tjzLpwk&ef;uGufuav;rsm;udk teufrsOf;aMumif;vSvSuav; rsm;jzifh azmfay;xm;aom
tqifjzpfavonf/ ydwftusÐoufoufomqdkvQif wpfudk,fvkH;tjzLvTrf;nyD;
tMunfh&qdk;oGm;ayvdrfhrnf/ okdUaomf ydwftusÐtay:rSm rD;ckd;a&mifEkEk &ifuGJqG,fwmudk vTrf;xm;ay&m
atmufuvkHcsnfqifESifh tvGefyif tqifajyaeavonf/ olUtom;uav;uvnf; ndKpdrfhpdrfh/

uRefawmfonf oGm;&if;vm&if; rjrifhOD;tm; wpdrfhpdrfhMunfhaerd&m rjrifhOD;u NyKH;NyD;-

]]bmrsm; onfavmufMunfhaewmvJ}}

]]tqifajyvGef;vdkU Munfhaewm}}

olUyg;csKdifhESifh 0dkif;pufaomrsufvkH;wdkUonf ydkcspfp&maumif;atmif NyKH;vmonf/

]]b,fvkdtqifajywmwkH; qdkprf;ygOD;}}

]]vkHcsnftqifuav;MunfhygOD;? tjzLa&mifxJrSm teufrQifuav;awG ,Sufoef;aeMuw,f? NyD;awmh


y'kr®mtusÐtjzLay:rSm rD;cdk;a&mifEkEkuav; vTrf;NcKHxm; vdkufawmh tjzL[m
rsufpdpl;atmifrjzLEdkifawmhbl;aygh/ yef;csDq&mrsm;tjzLudk yuwdtjzLtwdkif; xm;avhodyfr&Sdbl;/
pkwfuav;udk a&qGwfNyD; ab;uta&mifeJU wGJ,lrIef;jc,fay;&w,f? NyD;awmh}}

]]atmifr,f NyD;yJrNyD;ao;bl;vm; [J [J}}

]]rNyD;ao;bl;? jrifh&JUtom;uvnf; ndKpdrhfpdrfhrkdU odyftqifajywmyJ}}

]]ndKpdrfhpdrfhawG bmawGvkyfraeygeJU udkxGef;&,f? tom;rnf;&if rnf;w,fvdkU ajymyg}}

]]rnf;rS rrnf;bJ rnf;w,fvdkUajym&rSmvm;jrifh&JU}}

wpfa,mufudkwpfa,mufMunfhí MunfEl;aeMuavonf/ olu uRefawmfhtm;


]udkxGef;}[kcyfnKnKac:jyefonfudk em;0ifrcsKdbJ raeEdkifyg/ twefMum bmrQrajymMubJ NidrfaeMuonf/
tcspfonfuRefawmfhtm;om &pfywfayGUydkufaeonfr[kwf/ rjrifhOD;tm;vnf; &pfywfayGUydkufaeonf[k
uRefawmfwyftyfodonf/ odkUaomf uRefawmfuvnf; ]cspf}qkdaompum;udk rwdkif? oluvnf;]cspf}qdkaom
pum;udkrazmuf/ ,aeUxd uRefawmfwkdU ESpfa,mufonf tcspfopöm twdkiftazmufrjyKbJ
aecJUMuonfrSm tHUMop&myif/
odkUaomfESpfa,mufom; ckvdkwpfa,mufudk wpfa,mufMunfhNyD; yDwdjzpfum bmpum;rQrajymbJ
Mum&Snfaeírjzpf/ cspfygonf[k zGifhrajymvdkufonfxuf qdk;oGm;aomtjzpfodkU a&mufoGm;Edkifonf/
xkdoabmudkrjrifhOD;u aumif;pGm ydkufvdkufrd[ef&Sdonf/

]][dkaeUu ausmif;om;awGudk &dkufvdkufwm[m eHygwfwkwfBuD;awG usKd;oGm;w,fqdk}}

rjrifhOD;u odkUuvdk pvdkufaomtcg uRefawmfu [dkaeUu tjzpftysuf rsm;udk rsufjrifudk,fawGUtjzpfjzifh


tao;pdwfajymjy&avonf/

rjrifhOD;um; cH&olwdkUtm; oem;írqkH;/ &ufpufrIudk pkwfoyfírNyD;/ trSefppfppf rjrifhOD;tm;


uRefawmfwdkU ta&;awmfykHbufodkU oem;jcif;uom ydkUaqmifvdkufjcif;jzpfayonf/

xdkaeUtjzpftysufrsm;rSaeí 'Pf&m&olrsm;tm; oGm;MunfhykHa&mufoGm; onf/ uRefawmfonfrjrihfOD;tm;


rcifopftaMumif;udk ca&aphwGif;uspawGU onfhaeupí raeUu psmyerSm jrifvdkuf&onftxd
ajymjyaeavNyD/ rcifopf\ &kyfykHoP²mefudkvnf; a&;jc,fjyonf/ rcifopf\ p&dkuftrlt&m
t&nftaoG;rsm;udkvnf; ydkif;jcm;wifjyonf/ tcgrsm;pGmü rjrifhOD;onf trBuD;u armifuav;tm;
ar;jref;pkHprf;onfhES,f uRefawmfhtm; taMumif;udpörsm;udk ar;jref;pkHprf;wwfonf/ uRefawmfuvnf;
bmuav;rqkd rjrifhOD;tm; wdkifMum;ajymjywwfavonf/ a,musmf;uav; tcsif;csif; oli,fcsif;rsm;ESifh
uawmufuqjzpfonfrsm;udkvnf; rjrifhOD;tm; wkdifMum;wwf\/ 0ifeDazac:
cifoef;0if;wdkUtaMumif;udkvnf; ajymjywwf\/ rjrrSDtaMumif;udkvnf; tpD&ifcHNyD;jzpf\/

rjrifhOD;um; uRefawmfhvQKdU0Sufcsufrsm;\ rD;cHaowÅmozG,f jzpfaeayonf/

uRefawmfwdkUonf w&kwfwef;rSm pm;MuaomufMuawmhvnf; pum;wajymajym? &kyf&Sif&kH0ifMuawmhvnf;


pum;wajymajym/

]][dk... a&eHajr oydwfwyfBuD; qdkwmu b,fawmha&mufrSmvJ}}

]]ckewfwvif;uxGufvmNyD; rMumcif &efukefa&mufrSmyJ}}

]]'Da&muf&if bmvkyfMurSmvJ}}

'Dtar;udk rjrifhOD;xHrS rMum;csif? olUbmomol odNyD;om;jzpfaeapcsif onf/ odkUaomf


rjrifhOD;um;olUpmawGrSmom pl;pdkufaecJUonf r[kwfygavm/ uRefawmfu cGifhvTwfonf/ NyD;awmh
armifBuD;u ESruav;tm;ajymjyaeonfhES,f wdkif;a&;jynf&m udpt ö jzmjzm awmifolv,form;ta&;
jyóem tjzmjzmwkdUudk &Sif;vif; ajymjyaeavonf/

rjrifhOD;onf a&eHoydwfwyfBuD;udk ]][if tHUMop&myJaemf? odyfZJGaumif;wmyJ}}[k csD;usL;onf/ uRefawmfu


olwdkU\epfemcsufrsm;udk pm&if;tif;ESifhajymjyaomtcgrSmum; pdwf0ifpm;[efr&Sd Mum;jzwfíom
ar;vdkufonf/

]]olwdkU &efukefvmNyD; bmvkyfMurSmvJ udkxGef;&JU}}

]]jrihfuvnf; rodbl;vm;? olwkdUawmif;qdkcsufawG wifjyr,f? NyD;awmh wjynfvkH;&SdwJU


puf&kHtvkyform;awG&JU nDvmcHBuD;usif;yr,f}}
]]olwkdUawmif;qdkcsufawGudk b,folUudkwifjyrSmvJ[if}}

]]jynfolvlxka&SUrSm wifjyrSmayghjrifh&JU}}

]]tkd jynfolvlxku ay;EdkifwmrSmr[kwfbJ}}

uRefawmfhrSm þtcsufudkvdyfywfvnfatmifr&Sif;wwf/ vlxka&SU bmaMumifh wifjy&rnfvJ/


vlxkuay;Edkifaom tmPm&Sif awGr[kwf/

]]tpdk;&qDudkvnf; wifjyrSmaygh}}

]]awmifolv,form;awGuaum b,fawmha&mufMurSmvJ}}

]]tJ'DHh a&eHajroydwfwyfBuD;eJU NydKifwlavmufqkHa&mufrSmbJ}}

uRefawmfu awmifolv,form;rsm;jzpftifudk &Sif;jyaomtcg rjrifhOD;onf pkwfwoyfoyfESifh


u&kPmoufae&Smavonf/ odkUaomf uRefawmfu awmifolv,form;wkdU\ v,f,mvkyfief;?
0ifaiGxGufaiG? oD;pm;c? pyg;wdk; ponfrsm;udk pm&if;tif;ESifh ajymaomtcgürlum; Mum&Snf
em;raxmifbJ-

]]olwdkU&efukefa&muf&if tpm;taomuf rcufaybl;vm; b,folu {nfhcHrSmwkH;}}

uRefawmfhrSm {nfhcHaumfrwDtaMumif;? xrif;xkyfaumuf&onfh taMumif;rsm;udk ajymjy&jyefavonf/


,if;odkUajymaepOf rjrifhOD;u uRefawmfhvufudk olUvufacsmif;uav;rsm;ESifh acgufvdkufojzifh
tajym&yfum olbmajymrvJ[k em;pGifhvdkufavonf/

]][dkrSmMunfhprf; [dkrdef;r0wfvmwJUvkHcsnf}}

]]jrihftqifeJU wax&mwnf;yJ}}

]]ol0wfykHtqifajy&JUvm;}}

]]rajybl;? tay:uqG,fwma&mifu tqifodyf&ifhw,f? MuufaoG;BuD;}}

]]tom;uaum ndKpdrfhpdrhfbJvm;}}

xdktwGif;&kyf&Sifp&ef arSmifcsvkdufonf/

]]tom;ndKpdrfhpdrfh r[kwfbl;? tom;rnf;w,f? tm;vkH;tqifajywmyJ? 'gaMumifh


jrifhudkomtqiftajyqkH;vdkU csD;usL;aewmaygh}}

]]uJ awmfygawmh xGe;fuav;&,f &kyf&SifpygNyD}}


&kyf&Sif&kHxJrSm&SdaepOf a&SUujyaeaom &kyf&Sifum;ESifh ab;rSxdkifaeaom rjrifhOd;wdkUrSwpfyg;
bmrQpdwfr0ifpm; bmrQowdr&/ tvkyform;? awmifol v,form;? ausmif;om;ta&;awmfykHrsm;udkyif
arhaysmufypfEdkifayonf/

odkUaomf &kyf&SifNyD;í tjyifodkUxGufvmonfESifhwpfNydKifeuf ta&;awmfykH edrdwfvu©Pmrsm;ESifh


&ifqdkifBuKHawGU&awmh\/ &kHa&SUwGif ajcmufvkH;jyL;udk BudK;euf&Snfrsm;jzifh vG,fodkif;xm;aom
a*:&mpmoifrsm;ESifh eHygwfwkwfBuD;rsm; udk 0ifhudkifvsuf &SdMuaom
ukvm;ykvdyfrsm;onfapmifha&SmufaeMuonf/ olwkdUudk jrifvdkufvQif jrifvdkufcsif; rjrifhOD;onf
uRefawmfhvufwpfzufudk qGJxm;vkdufonf/ olUrsufESmwGif pdk;&drfaomuwkdUonf txif;om;ay:ae\/
uRefawmfhtm;zrf;&efapmifhaeMuoavm[k awG;awmpdk;&drf[efwlonf/ okdUaomf a*:&mpmoifrsm;ESifh
ukvm;ykvdyfom;rsm;onf rnfolwpfOD;wpfa,mufrQ &SmazGaeykHray:/ olwkdUbmom &yfaeMuay&m-

]]bmrS pdk;&drfp&mr&Sdygbl;jrifh&,f? vlawGu a'golykefxNyD; tm&ftD;wD "mwf&xm;eJU rD;awGudkzsufovdk


t*Fvdyf&kyf&Sif&kHawGudk zsufr,f? t*FvdyfeJU tjcm;vlrsKd;rsm;udk &dkufr,f? ESufr,f txif&SdNyD;
tapmifhcsxm;wmeJU wlygw,f vmoGm;Mur,f}}

'DawmhrS rjrifhOD;onf olqJGxm;aom uRefawmfhvufudk vTwfvdkufavonf/ NyD;awmh pmoifESifh


ykvdyfrsm;tm; cyfa&Smifa&Smif vkyfNyD; avQmufoGm;onf/ uRefawmfu olUaemufuvdkufav&onf/

4if;aemuf ab;csif;,SOfí avQmufrdMuaomtcg rjrifhOD;u-

]]owif;pmxJrSmawGUvdkufw,f? ta&SUydkif;pawmhudwfaxmifhrSm&SdwJU a&TNrdKUawmf vufzuf&nfqdkifudk


vlawGu n9em&DomomrSm cJawG ykvif;awGESifh aygufMuw,fwJU? bmvdkUrsm; 'DvdkvkyfMuygvdrfhrvJaemf?
jrifhawmh 'grsKd;[m rsK;dcspfvkyfief; ta&;awmfykHvkyfief;vdkU rxifbl;}}

uRefawmfhrSm &kwfw&uf ajz&efrvG,f jzpfaeavonf/ twefMum pOfpm;NyD;rS-

]]rSefuefwJU rsKd;cspfvkyfief; ta&;awmfykHvkyfief;awmh r[kwfbl;aygh? odkUayr,fh vlawGudk


t&rf;tjypfqdkvdkUawmh rjzpfbl;? tm;vkH;u qdkifawGydwfNyD; qE´jyMuw,f? wpfqdkifu rydwfbJ
uefUvefUvkyfaer,fqdk&if a'golykefxNyD; vG,fovdk tpGrf;jyMuwm jzpfvdrfhr,f? vGefwmuRHwm
jzpfvdrhfr,f}}

]]qdkifawGydwfNyD; qE´jyMuwm[m vlawG&JUpD;yGm;a&; tvkyftudkifawGudk rxdcdkufbl;vm;}}

]]xdckdufw,f? odkUayr,fh tJ'Dvdk txdcdkufcHNyD; qE´jyw,fqdkawmh b,favmuf qE´jyif;xefw,fqdkwm


ydkNyD;odomapwmaygh jrifh&JU}}

bwfpfum;ay:a&mufNyD; xdkifrdMuonftxd udk,fhtawG;ESifh udk,fNidrfae Muavonf/ um;xGufNyD;


wpfatmifhavmufMumaomtcg uRefawmu pum;p&Smí ajymvdkufonf/

]]Arm&kyf&Sif&kHawGvnf; jyefzGifhukefMuNyD? NyD;awmh MunfhcsifyGJawGvnf; jyefuMuNyD?


ykZGefawmiftkd;bdk&mrvnf; qufur,fvdkUqdkyJ}}

rjrifhOD;u ][kwfvm;}[laom ykpämudk tmar#dwfoHjzifhajymNyD; Nidrfae jyefavonf/ twefMumatmif


olNidrfaeovdk NidrfaeNyD;rS pum;&Smí ajym&jyefonf/
]]Adkvfatmifausmf psmyeaeUu vlawGum;awG BudwfBudwfwdk;aeawmh udkboGifqdkwJU
vlwpfa,mufum;ESpfpif;Mum;rSm nyfoGm;w,fqdkwm Mum;vdkufw,fr[kwfvm;/ t'Dvl[mav
aq;&kHBuD;rSm aooGm;&SmNyDwJU odvm;}}

]]tkd jzpfrSjzpf&avaemf}}[k rjrifhOD;onf u&kPmoufNyD;aemuf NidrfNrJNidrf aejyefavonf/ xdkUaMumifh


uRefawmfuvnf; tvdkufodpGmyif tajympcef;&yfí tawG;e,fcsJU&avawmhonf/
AdkvfatmifausmfpsmyeaeUu vlpnfum;ykHonf rsufpdxJrSm&kyf&Sifum;vdkay:aeonf/ pnfum;vdkufonfh
vlawG pkHvdkufonfhtoif;awG? &aohrsm;toif;? a*smfuDrsm;toif;wdkUyif yg0ifavao;onf/ 4if;aemuf
udkatmifausmfraovQif a&SUolbmjzpfrvJ[k awG;Munfhrdjyefonf/ [dkvdkjzpfrnf onfvdkjzpfrnf
[dk[mjzpfrnf onf[mjzpfrnf ponfjzifhaxGjym;0dk;0g;pGm awG;NyD;aemuf iga&SUbmjzpfrvJ[k
udkf,hfudk,fudk,far;NyD; wpfoDwpfwef;BuD; awG;Munfhaejyefavonf/ xkdtcdkuf bwfpfum;a&SUydkif;
wpfae&mwGif csdwfqJGxm;aom ]rtkdao;wJUol tysKdav;eJUwl} a,m*DaoG;aq; aMumfjimum;csyfodkU
rsufpda&mufoGm;avonf/ aMumfjimwGifygaom rif;orD;cifcifxm;\ rsufvkH; rsufckH;ESifh qHxkH;BuD;
udkpdkufMunfhaepOf-

]]xGef;uav;}}[k rjrifhOD;u ac:vdkufojzifh olUbufvSnfhMunfhvdkuf&avonf/

]]bmvJjrifh}}

]]tkd-wpfckajymcsifvkdU? ckaejrifhtdrfjyef&efaumif;rvm;vdkU}}

uRefawmfu &kwfw&ufrajzbJ awGaepOf oluyifqufvsuf-

]]jrifh ausmif;awmhrwufawmhbl;? oydwfarSmufaew,f? tif;vsm;rSmaeNyD; pmzwfaevdkUvnf;r&bl;?


NyD;awmhtbu pma&;vdkufw,f? tdrfjyefvmcJUwJU? oydwfarSmufarSmuf rarSmufarSmuf tdrfudkom
jyefvmcJUap csifowJU? 'DtcsdefrsKd;rSm orD;udk&efukefrSm pdwfcsvufcsrxm;Edkifbl;wJU xGef;uav;vnf;
todom;eJU jrifhwdkUu tazwpfck orD;wpfck qkdawmh}}

uRefawmfhrSm rjrifhOD;u tdrfjyefvdkonf qdkvdkufaomtcg &ifxJrSm [mwmwmjzpfoGm;onf/ ESajrmovdkvdk


0rf;enf;ovdkvdk jzpfoGm;onf/

]]tif;vsm;rSm raecsif&if NrdKUrausmif;oydwfpcef;udk ajymif;aeygvm; jrifh&JU}}

]][ifhtif;raecsifbl;? &efukefrSm aecsif;ae&&if tif;vsm;rSmyJaerSmaygh}}

]]udk,fawmh jrihftdrfjyefwmrBudKufbl;? jrifhrSmwdkufyJGxJa&SUwef;u0ifNyD; ocifrwpfa,mufvkyfEdkifwJU


tajctaer&Sdao;ygbl;}}

]]udk,fawmh jrifhtdrfjyefrSmudk uefUuGufcsifwmyJ}}

]]udkvSa&T&JU aMunmcsufxJrSmygw,f? oydwfarSmufausmif;om;rsm; udk,fh&yfudk,fh&Gm jyefaeEdkifMuw,fwJU/


tJ'D[mudk xGef;uav;u oabmrwlbl;vm;}}

rjrifhOD;u olEdkifayguf&ojzifh 0ifh0gpGmNyKH;um uRefawmfhtm;Munfhvdkufonf/ uRefawmfonf


t&IH;ay;oabmjzihf av;wJGUpGm acgif;wpfcsufndwfvdkuf&ayawmh\/
þokdUvQif xdkaeUtzdkU uRefawmfwdkUESpfa,muf cGJcGmMuavonf/

xdkaeUu rjrifhOD;ESifh cGJcGmcgeD; uRefawmfonf t&IH;ay;aomoabmESifh av;wGJUpGm


acgif;wpfcsufndwfvdkuf&m aemufaemifwGif þykHtBudrfBudrf xyfíndwf&OD;rnfudk
vkH;0BudKwifrpOf;pm;rdygacs/

xkdaeUu awGUqkH&jcif;onf rjrifhOD;&yf&GmrjyefrD aemufqkH;awGU&aomtBudrf jzpfvdrfhrnf[kvnf;


rxifrdygav/ /

28

urm&GwfrSaqG;aEG;oH

atmifNyDwJU atmifNyD? i,femrnf atmifausmfwJU?

jynfay:[dkwpfavQmuf? xGe;fawmufvdkU atmifNyD/

atmifNyDqdkbmudkvJar;? Armjynf[dkwpfavQmufu?

"e&SifAdkvfiarsmufwkdU ausmufuefvdkUajy;/ /

uG,fvGefol Adkvfatmifausmfudk taMumif;jyNyD; wdk;wufa&; r*¾Zif;rSm uAsmq&mwpfOD;u


odkUuvdka&;onf/

tif;pdefaxmifwGif;rSm tusOf;csxm;cH&aom udkb[def;? udkAaqG? ocifxdef0if;? ocifpdk;? ocifazodef;?


ocifav;armif? ocifcifatmif polwkdUum; atmufygtwdkif;a&;Muavonf/

tmZmenf&Jabmf atmifausmf

oifum;ArmyDopGm ArmvlrsKd;rsm;twGuf rdrdudk,fydkif tzkd;rjzwfEdkifaom


toufaoG;cJudkyif pGefUypfcJUavNyD/ oifhwm0efudk ausyGefcJUNyD/ oifonf
a,musmf;yDoavpG? toufESifhudk,fNrJaeao;aom igwdkUtwGuf raoao;oa&TU
ae&rnfh&ufrsm;wGif pufwdkifESifh vGwfvyfa&;pcef;wpfckudk c&D;tqkH; pGefUpm;um
Armhta&;udk aqmif&Guf&efjzpfayonf/

þuJUodkU r[kwfbJ ArmwpfrsKd;om;vkH;onf zifhaES;arhavsmh ayghqpGmaeMuu


oifESifhwuGaeUrtdyfnrem; aqmif&Gufaeaom Arm&Jabmfrsm;udkom opömazmuf&kHru
igwdkUvufwGif vTJtyfxm;jcif;cH&aom ArmjynfvGwfvyfa&; rD;&SL;wdkifudk
Nidrf;owfonfrnfaMumif;udk igwdkUwxpfcs ,lqMuvdrhftHU/

igwdkUum; oifonf ArmjynfvGwfvyfa&;ppfyGJwGif ]],ckuJUodkU touf qkH;&SLH;&ojzifh


tenf;i,frQ 0rf;renf;}}

oif,ckuJUodkU toufpGefU&jcif;tm;jzifh udk,fhrif;udk,fhcsif; avmuedAÁmefBuD;


wnfaxmifa&;pcef;onf rkcs{uef wkd;wufaptHU/
ta&;awmfykH atmifygap/

ta&;awmfykH\tvHudkif AdkvfrSL;wpfOD;jzpfaom &Jabmfatmifausmfum; usqkH;cJUavNyD/ olUtavmif;vnf;


BuHawmoif;csKÐif;*lxJü udef;atmif;aeavNyD/

okdUaomf ta&;awmfykH'Da&um; vSdrfhí vSdrfhí wufaewkef;yifjzpfay\/

odkUjzihf 1939ckESpf ukefcJUNyD/

1939ckESpf opfqef;avNyD/

cgwdkif;qdkvQif c&pfprwfyGJawmf\ NAdwdoQtifydkif,mBuD; Nidrf;csrf;om,m a&;twGuf qkawmif;oHESifh


acgif;avmif;oHwkdUonf Armjynf&Sd c&pf,mefbk&m; &Sdckd;ausmif;awGrS ay:xGufysHUESHUNrJjzpfay\/
ESpfopfqe;fyGJawmf\ bifc&mESifh tajrmufoHwkdUonf bk&ifcHtdfrfawmfESifh
NAdwdoQppfwyfrsm;rSay:xGufysHUESHUNrJjzpf ay\/ ,ckawmh xdktoHtm;vkH;udk awmfvSefa&; vIdif;wHydk;wdkUu
jrKyfESpfvTrf;rdk; vdkufavonf/

tkyfcsKyfa&;udk zsufypfMu/

nGefUaygif;tpdk;& EIwfxGufay;yg/

þonfwdkUum; ESpfopfESifhtwl ydkrkdus,favmifpGm ay:vmaom jynfolU awmif;qdkcsufrsm;jzpf\/

jynfxJa&;0efBuD;csKyf qmay:xGef;onf rmefatmifNrdKUodkU wdkif;cef;vSnfhvnfoGm;aomtcg


rmefatmifNrdKUolNrdKUom;ESifh ocifacgif;aqmif rsm;u-

]]qif;&Jom;udk aoG;pkwfwJU nGefUaygif;tpdk;& ysufpD;ygap}}

]]bkHor®wEdkifiH xlaxmifEdkifygap}}

[ka<u;aMumfum jrefrmjynftkyfcsKyfa&; (1935) ESifh nGefUaygif;tpdk;&\ jy,k*fqmay:xGef;tm;


armif;xkwfMuavonf/

0efBuD; OD;bOD;tm; jrefrmjynfvkH;qdkif&m or®moAÁK'¨omoemawmfvkH; qdkif&m


nDnGwfa&;r[moHCmomr*¾DtzGJUcsKyfBuD;u xkwfypfvdkufNyD; nGefUaygif;tpdk;&rS EkwfxGuf&ef
awmif;qdkavonf/

&efukefoydwfarSmuf ausmif;om;acgif;wpfOd;jzpfol udkapmxGef;ESifh


ppfawGausmif;om;oydwfacgif;aqmifrsm;OD;pD;NyD; ppfawGvlxkBuD;onf nGefUaygif;trwfrsm;jzpfaom
OD;atmifZHa0? OD;xGef;atmifausmfESifh Od;a&TomwkdU\ tdrfrsm;udk0dkif;NyD; nGefUaygif;tzGJUrS EkwfxGufay;&ef
awmif;qdkMuavonf/

rdw¬Dvmausmif;om;xku trwfae&Sife,fausmif;q&mBuD; OD;b&iftdrfudk 0dkif;NyD; nGefUaygif;tzJGUrS


EkwfxGufyg[k awmif;qdkMu&m OD;b&ifu EkwfxGufNyD;jzpfaMumif; vlodewfMum; aMunmcsufxkwfrnfjzpf
aMumif;rsm; ajymqdkavonf/
þodkUvQif tNrdKUNrdKUwGif nGefUaygif;tpdk;& axmufcHol trwfrsm;\ tdrfrsm;udk0dkif;NyD;
nGefUaygif;tpdk;&tzJGUrS EkwfxGuf&ef awmif;qdkMuav onf/

vlxkonf e,fcsJUt*Fvdyfudk tvdkr&Sd/ e,fcsJUt*Fvdyfu zefwD;ay;aom tkyfcsKyfa&;pepfudk


zsufqD;ypfMuonf/ tkyfcsKyfa&;wnfNrJatmif e,fcsJUESifhyl; aygif;aqmif&GufaeolrSm
nGefUaygif;tpdk;&jzpfaMumif;jrifaeMuonf/ xkdUaMumifh trwfrsm;tm; nGefUaygif;tpdk;&udk raxmufcHatmif
tusyfudkifMujcif;jzpf\/

ewfpifukef;&GmrS oydwfarSmufausmif;om;rsm;ESifh &Gmol&Gmom;wdkUonf wGHaw;NrdKUwGif;odkU 0ifvmNyD;


tiftm;jyMu&if;-

]]nGefUaygif;bufu tiwfawG? aoG;pdr;fyGufyGuftefygap}}

]]bOD; barmf acG;wpfazmf? 0efbvcsmawG ajy;bdkUjyifxm;}}

]]t&Sufr&SdwJU acG;avmif;awG? ajrrsKdMuygap}}[laom oHcsyfMurf;Murf;udk [pfatmfMuavonf/

xkdtiftm;jyyJGwGif Munfhaeaom y&dowfxJü olawmif;pm;wpfa,mufygvm&m xkdolu ]]tif;?


igwdkUqif;&JvdkU awmif;&rf;pm;&aomtpmonf nGefUaygif;0efBuD;awGpm;&aomtpmxuf tqaygif;rsm;pGm
rGefjrwfvSay\/}}[k rSwfcsufcs usL;&ifhaMumif; owif;pmrsm;rSm ygvmavonf/

t&yf&yfü nGefUaygif;tzGJU0if jrLeDpy,fvlBuD;rsm;? 'dpBwdwfaumifpD vlBuD;rsm;ponfwdkUudk oHykH;wD;í


xkwfvTwfMu\/

&efukefokdUa&mufaeMuaom yef;waemfom; yGJpm;BuD;rsm;u yef;waemfe,frS nGefUaygif;tzJGU0ifrsm;


&efukefvmvQif olwkdUtdrfrsm;rSm wnf;ckd&ef vufcHvdrhfrnf r[kwfaMumif; yl;wGJaMunmavonf/

tcsKdUt&yfrsm;wGif oHCmawmfwkdUu pnf;a0;NyD; nGefUaygif;tzGJU0ifwkdU\ oma&; ema&;rsm;udkMuOf&ef?


oydwfarSmuf&ef qkH;jzwfMuavonf/

owif;pmwkdUuvnf; nGefUaygif;tpdk;&tm; £ajEé&& EkwfxGufay;&efESifh b,fygwDtzJGUtpnf;urSvnf;


nGefUaygif;ae&mwGif &mxl;0ifr,lbJ tkyfcsKyfa&;udkwdkufzsufMu&efa&;om;Muavonf/

a&eHajroydwfwyfBuD;onf Zefe0g&Dv 5&ufaeUwGif tifpdefodkU qdkufa&mufvmMuavonf/


tif;pdefaxmifxJwGif tusOf;cHae&aom ocifb[def;? ocifAaqG? ocifxdef0if;? ocifpdk; polwkdUonf
axmifacgifrdk;ay:odkU wufMuNyD; axmifacgifrkd;ay:rSaeí axmifhjyifvrf;wGif jzwfoef;vmaom
a&eHajroydwfwyfBuD;udk qD;BudKw&m;a[mMuavonf/

axmiftmPmydkifwkdUonf udkb[def;wkdUvlpktm; axmif\pnf;urf;azmufzsufrIESifh


wdkufydwfxm;cJUao;\/

a&eHajroydwfwyfBuD;onf tif;pdefrSxGufcJUNyD; ordkif;wGif cPem;um urm&GwfwGif


wpfntdyfMujyefavonf/
olwdkUtm; urm&Gwfu npmauR;arG;avonf/ urm&GwfrS wdkUArmtpnf;t&kH;? xD;puf?
pGyfus,fpufpaom tvkyform;tpnf;t&kH;rsm;? ausmif;om;or*¾rsm;ESifh
qGrf;BuD;avmif;toif;uJUodkUaom bmoma&;toif;rsm;ofn ylaygif;um{nfhcHMuay\/ xkdUaMumifh
uRefawmfvnf; ausmif;oydwfpcef;rS jyefcJUNyD; urm&GwfrS &Jabmf&Jbuf ocif ocifrrsm;ESifh
yl;aygif;aqmif&Guf&avonf/

vG,ftdwfESifha&;bl;udk wpfzufpDvG,f? apmifacguftdyf&mvdyfudk ausmydk;um


ESpfa,mufwpfwGJpDwef;csDwufvmaom a&eHajroydwfwyfBuD;udk jrif&onfrSm rsm;pGmpdwfxdcdkufzG,f
jzpfay\/ uRefawmfhrSm rsuf&nfrsm;yif a0hvmavonf/ olwkdUonf rdkif&maygif;rsm;pGm avQmufcJUMu\/
rnfrQ yifyef;qif;&JMurnfenf;/ olwkdUonf pm;eyf&du©m aqmif,lrvmcJUMu/ auR;ol&SdvQifpm;rnf?
r&SdvQif tiwfcHrnf/ jynfolwkdU\ apwemtwdkif; jzpfygap/

olwkdUum; omoemjyKxGufaom oHCmhtzJGUESifhwlaeawmh\/ olwkdUjyKaom omoemum;


tvkyform;ta&; omoemjzpfay\/

olwkdUonf þodkU rdkif&maygif;rsm;pGm csDwufqE´jyjcif;tm;jzifh a&eHajrtvkyform;ESifhwuGaom


wpfjynfvkH;tvkyform;avmu\ tajctaeudk rD;armif;xdk;jyvdkufovdk &Sdayawmh\/
jynfolvlxkwpf&yfvkH;udk wyfvSefUí EId;ay;vdkufouJUodkU&Sday\/ trsKd;om;tiftm;pktm;vkH;udk
NAdwdoQe,fcsJUorm;ESifh vufyg;ap nGefUaygif;tpdk;&tm; wdkufcdkuf&ef wdkufpnf&Grf;ay;vdkufonfESifh
wlay\/

olwkdUonf þrQt"dyÜm,f&Sdaom vkyfief;udk atmifjrifpGmvkyfcJUMu\/ odkUaomf olwkdU\rsufESmxm;?


udk,ftrlt&mESifh EIwftrlt&mwdkUwGifum; axmifvTm;jcif;? rmewHcGefvTifhjcif; wpfpGef;wpfprQrawGU&/
olwkdU\ wnfNidrfaom rsufESm cdkifrmaom udk,ftrlt&m? odrfarGUaomEIwftrlt&m ponfwkdUudk
rMunfndKbJ raeEdkifyg/

uRefawmfhab;wGif&yfvsuf olwkdUtm;Munfhaeaom udk<u,fum; a&SUwGJusaeaom vkHcsnfudk


tm;rvkdtm;r& jzpf[efESifh cyfwdkwkdjyif0wfvdkufNyD;-

]]tHUMop&maumif;wJUvlawGyJ}}[kcsD;usL;í ai;pdkufMunfhaeavonf/ owif;pmwdkuf


'kwd,zdkrifOd;av;jrifhurl vufydkufvdkufNyD;-

]]w,fZJGaumif;MuwJUvlawGyJ}}

omretcsdefrsm;ü OD;av;jrifhESifh udk<u,fwkdUonf qGrf;BuD;avmif;toif; \acgif;aqmifrsm;?


&yf&Gmoma&;ema&;udpö acgif;aqmifrsm;omjzpfavonf/ ,ck ta&;awmfykHtcsdefwGifum;
oydwfwyfrsm;udk {nfhcHauR;arG;a&; acgif;aqmifrsm;jzpfaeMuavNyD/ ae&mxkdifcif;
jyifqifcsxm;&mrSmvnf; olwkdU xrif;xkyfaumuf&m pDrHcefUcGJ&mrSmvnf;olwdkU? aq;zkd; uGrf;zdk;
tvSLcH&mrSmvnf; olwkdUacgif;aqmifMuay\/ OD;av;jrifh\ ajcovkH;<uufom; rsm;of awmifhvsuf
atmifhaeavNyD/ toHvnf;emvmNyD/ okdUaomfOD;av;jrifhum; arm&rSe;frod/ udk<u,f\
em;xifaMumBuD;rsm; axmifxvmNyD; ezl;rS acR;aygufBuD;rsm;udk vufnId;jzifh yGwfcsae&NyD/ odkUaomf
udk<u,fum; arm&rSef;rod/
tm;vkH; a0,s0pörsm;NyD;í a&eHoydwfwyfom;rsm; tdyf&m0ifMuawmhrS OD;av;jrifh? udk<u,fESifh uRefawmfwdkU
tdrfjyefvmMuavonf/ okH;OD;om; vufzuf&nfMurf;0dkif;zJGUMuavonf/ OD;av;jrifhu
acgif;tkH;wpfvkH;,lí a&SUrSmcsNyD; wHawmifqpfESifh axmufum 0rf;vsm;arSmufvdkufNyD;aemuf-

]]vlawGuonfavmufrkef;wD;aeNyD; onfavmuf qlyluefUuGufaevsufom;eJU


'DnGefUaygif;tpdk;ckxdwnfaewm tHUMoyg&JUuGm}}

uRefawmfonf wifysOfacGxdkifae&mrS b,fbufodkU b,fajcudkqefUí tanmif;qefUvdkufNyD;-

]]tHUMop&mb,f&SdrvJ OD;av;jrifh&,f? nGefUaygif;tpdk;&udk olUcsnf;jrifvdkU b,f&rSmvJ?


olUudkt*Fvdyfe,fcsJUwefckd;eJU axmufcHrxm;&if oljyKwfuswmMumNyDaygh}}

wdkifudkrSDvsuf xdkifaeaom udk<u,fu-

]][kwfwmaygh? nGefUaygif;tpdk;&&JU ykvdyfeJUESdrfvdkU tm;r&awmh ppfykvdyfawG? ppfwyfawGudk bk&ifcH&JU


txl;tmPmeJUac:NyD; okH;aeNyDr[kwfvm;? 'geJUrvHkavmufao;bl;xif&if NAdwdoQa&wyfawG
avwyfawGac:vmNyD; ArmawGudkwdkufrSmyJ}}

uRefawmfu-

]]udk<u,fajymwmrSefw,f/ ckqdk&if &efukefNrdKUBuD; vIyf&Sm;aew,fqdkNyD; jrpfBuD;em;eJU rEÅav;rSmxm;wJU


ppfykvdyf&J*sD;rifhwyfawGudk &efukefa&TUvmw,f? tdE´d,u ppfwyftcsKdUudkvnf; a&TUvmrvdkvdkMum;&w,f/
ppfykvdyfwyfawGeJU ywfoufNyD; wdk;wufa&; owif;pmua&;xm;wm w,fcsufusw,fAs/
ykvdyftzGJUqdkwm ckd;rIwdkufrIpwJU &mZ0wfrIawG uif;&Sif;atmif vkyfzdkUxm;cJUwmwJU?
EdkifiHvGwfvyfa&;twGuf aqmif&GufaeMuwJU rsKd;cspfjynfcspfawGudk ESdrfeif;zkdU xm;wmr[kwfbl;wJU? ckawmh
ykvdyfeJU ESdrf&kHruvufeufw0ifh0ifheJUaewJU ppfykvdyfrsm;udk rsKd;cspfyk*¾dKvfawGESdrfbkdU okH;aejyefawmh
ydkqdk;w,fwJU NyD;awmh ppfykvdyfom; wpfaomif;ESpfaxmifausmf&SdwJUteuf Armu 711 a,mufyJ&SdowJU}}

OD;av;jrifhu-

]]at;av? ArmvGwfvyfa&;ESdrfeif;&mrSm Armppfykvdyfom;udk b,f,kHvdrfhrvJ? 'gaMumifh Armenf;wmaygh?


EdkUaeprf;ygOD;? e,fpyfta&;awG uvnf; &Iyfvmw,fvdkUMum;&w,f}}

uRefawmfu-

]][kwfw,f? &Iyfvmw,f? w&kwfArm vrf;rBuD;udk zGifhvdkufawmh w&kwfArm e,fpyfrSm &Iyfvmwmaygh}}

udk<u,fonf wdkifudkausmrSDí aygifrsm;udk vufESifhxkíxkí tanmif;ajz&if;u-

]]e,fpyfrSmom &Iyfvmwmr[kwfygbl;uGm? &efukefqdyfurf;rSmvnf; tar&duefeJU t*FvdyfydkUwJU


vufeufawGu &efukefqdyfurf;a&mufwJUtwGuf *syefppfoabFmawGuvnf; 'gudkvmNyD;
tuJcwfaeMuwmyJr[kwfvm;/ Armhyifv,furf;ajcrSm *syefoabFmawG
ajccsif;vdrfaeMuw,fr[kwfvm;/ wpfaeUuarmfvNrdKifrSm av,mOfysHwpfpif;xdk;qif;vdkU NrdKolNrdKUom;awG
xdwfvefUukefw,fqdkr[kwfvm;? tJ'Dav,mOfysHuawmh t*Fvdyfav,mOfysH jzpfvdkU vm;&Id;eJU
uGefrif;buf qufysHoGm;owJU? wdkUjynfawmh b,fawmh AkH;BuJcH&rvJrodygbl;}}
OD;av;jrifh xxdkifNyD; vufzuf&nfiSJU&if;-

]]Aef;armf NrdKUolNrdKUom;awGawmh NrdKUay:AkH;BuJr,fvdkU aumv[mv jzpfwJUtwGuf usD;vefUpmpm;


jzpfaeMuw,fqdkyJ}}

uRefawmf/ / ]][kwfw,f? aumv[mv jzpfr,fqdkvnf; jzpfp&myJ? Aef;armfNrdKUay:rSm


vufeuf*dka'gifBuD;awG tylwjyif;aqmufaew,f? vm;&Id;rSmvnf; vufeuf*dka'gifawGaqmufaeMuw,f?
w&kwfjynfudk t*Fvdyf tar&duefawGuydkUwJu vufeufawGudk &efukefu rD;&xm;eJU o,fNyD;awmh
*dka'gifawGrSm cPxm;r,f? NyD;awmh avmf&Dtpif; 200 ausmfeJU w&kwfjynfxJ ydkUMuvdrfhr,f}}

OD;av;jrifh/ / ]]&IyfvSuGm? w&kwfArmvrf;rBuD;udk ydwfypfvdkuf&if raumif;aybl;vm;}}

uRefawmf/ / ]]tJ'Dvdkqdkawmhvnf; usL;ausmfapmfum;jcif;cHae&wJu w&kwfjynfudk uRefawmfwdkUu


rulnDbJeJu *syefudkulnD&ma&mufoGm;r,f? w&kwfArmvrf;rBuD;udk ydwfa&;xuf t*Fvdyf tar&duef[m
usL;ausmfol*syefudk vufeufcJ,rf; ra&mif;pwrf;? rulpwrf; vkyf&ifaumif; r,f? ckawmh
olwdkUuESpfzufpvkH; vufeufay;NyD; ppfrD;&nfpG,f&Snfatmif vkyfxm;wmeJUwlaew,f}}

udk<u,f/ / ]]tif;-t*Fvdyfuawmh wkdUrD;&IdUrD;vkyfNyD; tjrwfxkwf&mrSm eHygwfwpfpGJwmygyJ? cktar&duefu


eHygwf2vdkufaeNyDxifw,f? bmajymajym t*FvdyfaumifawG jyKwfoGm;rS e,fpyfta&;awG&Sif;r,f?
urÇmvnf; at;r,f/ ightxifawmh w&kwfjynfudk vufeufcJ,rf;ydkUw,fqdkNyD; onfavmuf[dwf[ef
jyaewm trSefpifppfawmh 'DvufeufawGeJu wkdUArmawGudk ajcmufaewmyg? wu,fw&kwfjynfudk
apwem&dk;eJUydkUcsif&if wdk;wkd;wdwfwdwf vkyfrSmaygh}}

uRefawmfonf udk<u,f\ xdk;axmufjrifEdkifrIudk oabmusoGm;onf/ *syefusL;ausmfjcif;cHae&aom


w&kwfudk axmufcHcsifvGef;NyD; &efoltppf t*Fvdyfudk arhroGm;tyf[k oabmaygufoGm;ay\/
xdkokdUokH;OD;om; pum;aumif;aepOf tjyifrSvr;fí-

]]AsKdU OD;jrihfwdkU? udk<u,fwdkU &SdMu&JUvm;}}[k ar;vdkufaomtoHudk Mum;&avonf/ þtoHudka&S;u


Mum;zl;ovdkvdk&Sd\/ odkUaomf aumif;pGm rusufrd/

udk<u,fonf xdktoHudkMum;oGm;aomtcg rsufESmokefrIefoGm;onfudk uRefawmfowdjyKrd\/


OD;av;jrifhum; tawG;rSmepfNyD; ai;pdkufae&mrS toHaMumifh cyfNyKH;NyKH;jzpfvmonf/ Nyd;awmh
tjyifodkUvSr;fí]]&SdMuygw,f? vmavAsm}}

udk<u,fonf rvdkwrmNyHK;NyKH;vkdufNyD;-

]]tif;? ocif0ga,mBuD; 'DtcsdefrSm b,fursm; a&mufvmjyefygvdrfh}}

cyf00 cyfzdkifhzdkifh vlwpfa,muf tayguf0odkUa&mufvmonf/ rsufESmudk arSmifuG,faeojzifh


b,folrSef;rodao;aomfvnf; þudk,fvkH;udk,f[ef ykHoP²mefonfvnf; olUtoHvdkyif uRefawmfESifh
uRrf;zl;onf[k uRefawmfxifonf/

OD;av;jrifhu wifysOfacGxdkifvdkuf&if;-
]]vmavAsm? pum;pjrnfajym&atmif? 'DaeUnawmh armifwifxGef;vnf;&Sdw,f? cgwdkif;awmh
oydwfudpötvkyfrsm;aeNyD; tdrfuyfw,fr&Sdygbl;}}

xkdol 0ifvmonf/ udkwifBuD;yguvm;/ tif'dkcsKdif;em;? ,dk;',m;wkdUudk tacgufacgufa&mufzl;NyD;


ausmufukefonf olaX;jzpfzl;onfqkdol udkwifBuD;yifjzpfacs\/ jrifuGef;rif;om;BuD;\
vl,kHawmftrIxrf;a[mif;qkdol udkwifBuD;yif jzpfacs\/ ocifawGtwGuf vufeufESifhaiG vdkoavmuf
&Smay;Edkifrnf[k uRefawmfhtm;ajymcJUzl;onfh udkwifBuD;yif jzpfacs\/

udkwifBuD;u uRefawmfhtm; NyKH;EIwfqufonfudk uRefawmfhtNyKH;jzifhyif wkHUjyefvdkufay\/ udkwifBuD;u


uRefawmfESifh udk<u,fMum;rSmxdkif&if;-

]]armifwifxGef; &Sdw,fqdkvdkU wrifvmwmyJ? b,fhES,fhvJ oydwftajctaeawG? ausmif;om;awG


taMumif; ocifawGtaMumif; twGif;usus odcJUrSmrdkU ar;&wmygarmif}}

uRefawmfonf ajzqdk&Sif;jy&ef pOf;pm;aeqJ udk<u,fu csufcsif;Mum;0if vkdufonf/

]]cifAsm;vnf; ocifwpfa,mufyJ? armifwifxGef;u cifAsm;xufydkNyD; twGif;usus odOD;rSmvm;Asm}}

]]udk<u,f&JU usKyfwdkUu urm&GwfocifAs? olwkdUu XmecsKyfocifawG usKyfxufydkNyD;


twGif;ususod&rSmaygh}}

udk<u,fu uRefawmfhbufodkU rodrom rsufpdwpfzufrSdwfjyvdkufonf/ udkwifBuD;udk


odyfr,kH&eftcsufjyvdkufonfxif\/ uRefawmfu ydktwGif;usus odrod[laom tcsufudk rudkifawmhbJ-

]]udkwifBuD; b,fwkef;u ocifjzpfovJ}}

]]rMumao;ygbl;uGm? rif;a[mwm ajymwmeJUigvnf; ocifjzpf&wmygyJ [J [J?


ighudkavocifApdefwkdUbufuvnf; qGJMu? ocifodef;armifwkdU vlpkuvnf; qGJMu? wpfzufuvnf;
ighudkolwkdUXmecsKyfrSmvmvkyfygwJU? wpfzufuawmh tif;pdefc&dkif pnf;&kH;a&;wm0ef,lygwJU [J [J}}

udkwifBuD;\cE¨monf uRefawmf,cifjrifwkef;uxuf ydkí azmif;<uaeNyD; vufrsm;rSm


ydkíao;oGm;onf[kxifrdonf/ olonf ukvm;BuD;&kyfESifh t&ifuxuf ydkíwlaeavonf/

OD;av;jrifhu ar;vkdufonf/

]]EdkU ocifwifBuD;udk,fwdkifuawmh b,fbufydkoabmusaeovJ}}

]]b,fbufudk ydkoabmusw,fvdkUawmh r[kwfygbl;As? cktwdkif;awmh ocifApdefwkdU vlodkufeJU


ydkeD;pyfaewmaygh}}

uRefawmf/ / ]]ocifApdefwkdUu a'gufwmbarmfeJU em;vnfrI,lNyD; qufoG,faqmif&Gufaew,f? olUudk


wpfaeUu ewfwvif;rSmvm;? vufyHwef;rSmvm; w&m;emy&dowfu nGefUaygif;olvQKdqdkNyD;
xatmfw,fvdkU Mum;vdkuf&w,f? 'DtcgBuD;rSm a'gufwmbarmfeJU aygif;wmtHUMop&myJ}}
]]'guawmh ocifApdeftaMumif;vnf; odMuom;yJAsm? y&d,m,faygif; aygif;wmyg? b,frSm
wu,faygif;vdrfhrvJ}}

udk<u,f/ / ]]'gxufaeprf;ygOD;? [dkwkef;u ocifawGtwGuf cifAsm;vufeufawG aiGawG&Smay;r,fqdkwm


ckb,fvkdjzpfoGm;NyDvJ}}

udkwifBuD;onf tenf;i,frsufESmysufoGm;\/ &kwfw&ufpum;ar;r&bJ ai;aMumifaMumifyif


jzpfoGm;avonf/ odkUaomf £ajEéqnfvdkufNyD;-

]]tcsdefwefawmh EGm;ydefuefvdrhfrayghAsm? ocifacgif;aqmifBuD;rsm;eJUvnf; 'Dudpöudk aqG;aEG;ygw,f}}

]]tif;? ckvdktcsdefrS tcsdefrwef&if b,fawmhrsm; tcsdefwefOD;rSmvJAsm}}

udkwifBuD;onf wnfNidrfcHUnm;aom rsufESmoGifjyifxm;vdkufNyD;-

]]tif; udk<u,fa&? vQKdU0SufwJUudpöqdkawmh usKyfonfhxuf ydkrajymEdkifbl;? 'gxuf OD;av;jrifh


OD;wdavmunmP yDauqdkwmodovm;}}

OD;av;jrifhonf xkdtr;udkrajzbJ tdrfaemufaz;aqmifqDodkU vSrf;í ]]bZHa&? a[hbZH}}[kac:vdkufonf/


bZHuxl;aomtcg ]]vufzufuav; bmav;vkyfcJUygOD;uGm}}[k trdefUay;vkdkufonf/ OD;av;jrifhum;
rkqdk;zkdjzpf\/ tdrfrSm rdef;rom;wpfa,mufrQr&Sd/ bZHonf tdrfa&;udpörsm;udkaqmif&Guf&ol jzpf\/ xkdodkU
bZHtm;vSrf;trdefUay;NyD;aemuf udkwifBuD;bufodkUvSnfhí-

]]bmwJUcifAsm;ar;aewm? OD;wdavmunmPyDau[kwfvm;? Mum;zl;&kHom Mum;zl;w,f? rodbl;}}

]]OD;wdavmunmP&,f? a'gufwmwif0if;qdkwm&,f rMumrDu jynfa&Tawmifbuf c&D;xGufMuw,f?


*syefESifhArm pD;yGm;a&;? EdkifiHa&;? ,Ofaus;rIrsm; &if;ESD;pGm qufoG,fzdkUtaMumif; w&m;a[mzdkUwJUAs? tJ'D
bkef;BuD;udk urm&GwfzdwfNyD; *syefArm yl;aygif;a&; w&m;ta[mcdkif;&&if aumif;r,fxifw,f}}

OD;av;jrifhu awGaeonf? bmrQrajym/ udk<u,fu Mum;0ifí-

]]tif;? w&m;yGJawGuvnf; trsKd;rsKd; a[maeMuwmyJ? wpfaeUu &aohxl; OD;pHodef;


vma[moGm;ao;w,f/ tmPm&Sif [pfwvm csD;usL;wJU pum;awGvnf;yg&JU? odkUayr,fh
tpdk;&pdwfrqdk;atmif tpdk;&BudKufpum;vnf; ajymoGm;ao;w,f/ [pfwvmb,favmufyJpGr;fpGr;f
aemufqkH;t*FvdyfyJ EdkifrSmyJwJu? t*Fvdyfwefckd;[m b,folzsufvdkUrS r&Edkifbl;wJu}}

uRefawmf-

]]uRefawmfawmh t*Fvdyf[m ppfEdkifwm tyxm;? wefckd;rSdefawmhr,f? t*FvdyftmPmNydKysuf&awmhr,fvdkU


xifw,f}}

udkwifBuD;-
]][kwfw,f t*Fvdyfwefcdk;rSdefawmhr,f? a&SUa&Smuf*smrefwdkU *syefwkdUom wefckd;xGm;vmp&m&Sdw,f?
usKyfwdkU ta&SUbufEdkifiHawG[m *syefeJUed;pyfavawmh *syefeJUr[mrdwfjzpfatmif vkyfxm;zdkUvdkw,f?
*syefeJU ArmhpD;yGm;a&;? ,Ofaus;rI EdkifiHa&; yl;aygif;Edkifatmifvkyf&r,f}}

uRefawmf/ / ]][m-*syefvnf; e,fcsJU"e&SifygyJAsm? uRefawmfwdkUawmh *syefudkvnf; tvdkr&Sdbl;/


*syefvnf;ysuf? t*Fvdyfvnf;ysuf? "e&Sif e,fcsJUawG tm;vkH;ysufatmif vkyf&r,f}}

udkwifBuD;/ /]] tm;vkH;wkdufzsufbkdUqdkwm tifrwefcufw,f/ atmifzkdUrajymeJu udk,fjyKwfroGm;atmif


vkyfzdkUawmif rvG,fbl;/ 'Dawmh t*Fvdyfudk t&ifcs&r,f? tJ'Dvdk cswJUtcgrSm *syefeJUaygif;cs&r,f}}

OD;av;jrifh/ / ]][kwfw,f? igawmh udkwifBuD;ajymwm oabmusw,f}}

udk<u,f/ / ]]usKyfawmh 'Dudpö[m vG,fvG,feJu qkH;jzwfvdkU rjzpfbl; xifw,f? tzufzufuMunfhNyD;


pOf;pm;zdkUvdkw,f}}

uRefawmf/ / ]]uRefawmfuawmh pOfpm;NyD;om;yJ? olwdkUESpfOD;pvkH; ysufatmifvkyf&r,f?


udk,hfvGwfvyfa&;udk wdkuf,l&r,f}}

udkwifBuD;/ / ]]bk&m;awmiftrSD&SdrS yGifhw,farmif&ifa&U}}

OD;av;jrifh/ / ]][kwfw,f? trSD&SdrS yGifhEdkifw,f}}

udk<u,f/ / ]]'guawmhvnf;rSefw,f}}

uRefawmfum; udkf,fwdkiftm;jzifh xdkt,ltqudk vufrcHaomfvnf; jiif;qefajymqdkEdkifjcif;r&SdawmhNyD/

vufzufyef;uefa&mufvmojzihf vufzufpm;vdkufMu? vufzuf&nfMurf; aomufvdkufMu?


pum;ajymvdkufMu/ w&kwfArme,fpyfrSm *syefbkef;BuD;wpfyg;udk jrefrmjynftpdk;&u olvQKd[kxifojzifh
zrf;vdkuf&m xkdbkef;BuD;\ udk,frSmyif pum;ajymtoHvTifhud&d,m tpkHtvifawGU&aMumif;? jrefrmjynf?
tdE´dk,jynf? w&kwjfynfwkdUtwGuf *syefa&'D,kdu txl;toHvTifh tpDtpOfrsm;jyKvkyfNyD;
toHvTifhay;aeykHudk owif;pmwGif aMumfjimxnfhay;ae aMumif;? *syefonf Ak'¨bmomEdkifijzpfojzifh
Ak'¨bmomudk tm;ay;aeaMumif;? *syefU&ifaoG; &kyf&SifZmwfum;ESifh {rdpHESifh OD;nDykwdkUtaMumif; *syefESifh
ywfoufí zufpyforQudk ajymqdkaeMuavonf/ uRefawfmum; em;axmifaeonfrsm;í udkwifBuD;uyif
'dkifcHajymavonf/ udkwifBuD; *syefudk rsm;pGmvdkvm;aeoljzpfaMumif; odomay\/

aemufqkH;wGif udkwifBuD;u ta&;awmfykH\ A[dkppfOD;pD;XmecsKyfozG,f jzpfaeaom wkdUArmtpnf;t&kH;


tvkyftrIaqmifESifh ausmif;om;rsm;or*¾ tvkyftrIaqmif twGif;a&;rSL;rsm;udk
olUtm;ajymjy&efwdkufwGef;jyefavonf/

]]twGif;a&;? tjyifa&;ajymae&atmif XmecsKyfawGu vQKdU0Sufa&;XmecsKyfawGrS r[kwfbJ


ocifwifBuD;&JU}}[k uRefawmfuydwfajym vkduf&m udk<u,fuxyfí-

]]tmvkH;nDnGwfaeMuw,f? tm;vkH;atmifaew,f? cifAsm;vl ocifApdef wpfa,mufwnf;


aoG;cJGa&;w&m;a[maewm olUocif owif;pmqdk&if ta&;awmfykHBuD;udk axmufcHtm;ay;
a&;om;xm;wmxuf ta&;awmfykHBuD;udk acgif;aqmifaewJu vlawGudk&IwfcsjypfwifaewmeJU NyD;aewmyJ}}
xkdtcgudkwifBuD;onf rausrcsrf; rcsdoGm;NzJNyKH;um-

]]usKyf&JUocifApdefvdkUrajymygeJUAsm? usKyfu olwkdUbufudk wpfzufowfygao;wm r[kwfygbl;}}

xkdtxdyg;pyfta[mif;om;ESifh cyfNyHK;NyHK;em;axmifaeaom OD;av;jrifhu ocifwifBuD;tm;


xyfaqmifhvdkufjyefavonf/

]]ocifwifBuD;&Ju ocifApdefu ckta&;awmfykHrSm acwfpm;aewJU bkH0g'dukvnf;rBudKufbl;?


tmPm&Sifpepfudkom BudKufw,fqdkr[kwfvm;}}

udkwifBuD;tzdkU uRefawmfwkdU okH;OD;om;\ aoG;cJGa&;qefUusifrIwdkufyGJrS xGufayguf&Sdawmh[efrwl/


xkdUaMumifhxdkif&mrSxvdkuf&if;-

]]'D0g'awGbmawG rodygbl;Asm? nDnGwfMu&if usKyfvnf;BudKufwmygyJ? uJoGm;OD;r,f}}

olonf cE¨mudk,ftwÅabmBuD;udk rEdkifhwEdkifaxmufuefxm;&aom olUajcaxmufrsm;udk


cyf,dkif,dkifvSrf;NyD; tayguf0odkU oGm;avonf/ tayguf0odkUa&mufaomtcg <uufom;vkH;0r&Sdaom
vufarmif;udkqefUwef;NyD; vufoD;qkyfum a[h-wdkUArm[k EIwfqufoGm;ygao;onf/

udkwifBuD;xGufoGm;aomtcg udk<u,fonf olUvnfyif;wGifqGJaom acG;aoaumifykwfBuD;udk


qGJypfvdkufovdk oufom&m &oGm;[efwlNyd;-

]]xDFG'DaumifrsKd; ocifjzpfaewm igom ocifacgif;aqmifqdk&ifxkwfypfrSm}}

uRefawmf-

]]'gxuf udk<u,fwpfcgwkef;u ajymzl;w,f? 'Dvl[m ykvdyfawGeJu tquftoG,f&Sdw,fqdk}}

]]tif;? 'Daumifuawmh wpfcgwkef;u ajymzl;w,f? 'Dvl[m ykvdyfawGeJU tquftoG,f&Sdw,fqdk}}

]]tif;?'Daumifuawmh olUydkufqHay;wJuvleJUqdk&if b,foleJUjzpfjzpf qufrSmyJ? ckawmh ykvdyfawGeJU


yl;wGJyl;wGJaewm rawGUjyefbl;? &efukefxJ cPcPoGm;aew,f? b,foleJUqufw,fawmh rodbl;?
wpfa,mufa,mufeJU qufNyD; raumif;wm wpfckckawmh vkyfaerSmyJ}}

Od;av;jrifhonf onf;xefpGmoef;vdkufonf/ okH;a,mufpvkH; bmrQrajym MuawmhbJ NidrfaeMu\/


vrf;rBuD;ay:rSm ysif;&dzifhEGJpGm jzwfoGm;aomum;wpfpD;\ toHrSwpfyg; bmoHrQrMum;&/
urm&Gwfwpf&yfvkH; tdyfarmusae[ef&Sdavonf/

OD;av;jrifhu xyfrHí orf;vdkufjyefonf/ udk<u,fonf ausmrSDxm;aomwdkifwGif acgif;udkrSDvdkufNyD;


rsufpdrSdwfxm;vdkuf\/ MuufwGefoHrsm;ay:vm\/ udk<u,fonf rsufpdudkzGifhNyD;acgif;xlum-

]]uJ-tdyfMupdkUvm;}}

OD;av;jrifhu xdkif&mrSx&if;-
]]tdyfMupdkU? aMomfigarhaew,f? armifwifxGef;wdkU&Gmu vlBuKHrSm armifwifxGef;&JUtaz
pmwpfapmifay;vdkufw,f}}

OD;av;jrifhonf ajymajymqdkqkd tcef;xJ0ifoGm;avonf/ udk<u,fvnf; bk&m;piftem;oGm;í


tdyf&mcif;aeav\/ uRefawmfum; udk<u,fausmrSDoGm; aomwdkifteD;uyfí ausmrSDajcqif;um
xdkifaevdkufonf/ OD;av;jrifhonf tazhxHrSpmudk ,lvmcJUNyD; uRefawmfhtm; ay;xm;cJUNyD;aemuf
tcef;xJ0ifoGm; avawmhonf/

uRefawmfum; tazhpmudkudkifNyD; idkifaerd\/ pmudkazmufzwf&ef 0efav;ovdkvdk jzpfaeavonf/

MuufwGefoHrsm; qifhuJ qifhuJ ay:vmonf/ /

29

taz zsufaomfvnf;

atmf....tD;....tD;...tGwf

aemufqkH;MuufwGefoH/

OD;av;jrifhum; tcef;wGif;rSmtdyfaeavNyD/

udk<u,fvnf; bk&m;pifatmufem;wGif tdyfaysmfae\/

uRefawmfum; wdkifrSm rSDNrJrSDvsuf idkifíomaeao;onf/ vufxJa&mufaeaom tazhpmudk rzwfao;/


acgif;tkH;ryg tcif;rygESifh jzpfovdktdyfaeMuaom a&eHajroydwfwyfom;rsm;qDodkU uRefawmfhpdwfa&muf
oGm;onf/ &efukefNrdKUokdU OD;wnfcsDwufvmaeaom om,m0wD? c&rf;? yJcl;? oxkHponfwdkUrS
awmifolv,form;rsm;tm; pdwful;jzifh BudKíMunfhaerdonf/ tkH<uvIyf&Sm;qlylaeMuaom
tNrdKUNrdKUt&Gm&Gmu ausmif;om;rsm;onf ppfykvdyfaoewfajymif;0a&SUrSm &ifaumhí
csDwufaeMuykHudkjrifa,mifaeonf/ AdkvfatmifausmfuG,fvGefojzifh aps;qdkifudkydwf? tvkyfudk&yfpJNyD;
qGrf;auR;aeMuaom NrdKUolNrdKUom;awGudk owd&aeavonf/ twefMumaomf pdwfarmvmonf/
udk,fuvnf; EGrf;e,fvmonf[k xifrdonf/ &ifacgif;xJrS xdk;NyD;wufvmaom
torf;udktkyfqdkif;ír&awmhacs/

onfawmhrS vufxJutazhpmudkazmufí zwfavawmhonf/

om;armifwifxGef;

wpfaeUu owif;pmwpfapmifxJrSm rif;emrnfudk Adkvfavmif;pm&if;xJ rSmawGUvdkuf&w,f/


rif;onfynmoifcsdefrSm ynmroifbJ olykefausmif;om;vkyfaewm[m
rif;vnfyif;rif;BudK;uGif;wyfwmjzpfw,f/ wdkUxrif;tdk;vnf; &dkufcJGwmjzpfw,f/ ckqdk&if
v,f0efrif;ua&m? NrdKUtkyfrif;ua&m ighudkac:NyD;awmh rif;udkqlylrIxJrSmrygatmif qkH;r&rwJU?
ausmif;wufatmifwdkufwGef;&rwJU? EdkUr[kwf&if ightvkyfudkxdcdkufr,fwJU/ NrdKUtkyfrif;uawmh
rif;ausmif;wufatmif rvkyfEdkif&ifvnf; tdrfjyefac:NyD; xdef;odrf;xm;&rwJU/
at;-ckvdktcsdeftcgBuD;rSm rif;wpfa,mufwnf; ausmif;wufae&ifvnf; oydwfawGurif;udk
&efrlcsifrlaer,f/ 'Dawmh taumif;qkH;u tdrfjyefvmcJUzdkUyJ/ ckpm&&csif; tdrfjyefvmcJU/ p&dwfr&Sd&if
39vrf;u rpHy,fwdkUqDu,lNyD; jyefvmcJU/ jyefrvmcJU&if rif;awmhoda&maygh/

rif;tarvnf; rsuf&nfeJUrsufcGufjzpfaew,f/ aomufusKd;enf; atmifausmfwkdUvdk t&dkufrcH&wm


uHaumif;ao;w,f/ ckvlBuKHeJUtwl oeyfcg;wkH;awGay;vdkufw,f/ rjrrSDESifhwuGrif;udk cifrifolawGudk
cGJay;zdkUyJ/ rif;OD;av;jrifhtwGufvnf; ydk;a&mcsnfyg vkHcsnfwpfxnfay;vdkufw,f/

tm;vkH;usef;rmyg\/

rif;ESifhwuG tm;vkH;usef;rmMuygap/

taz

uRefawmfonf pmzwfNyD;onf\tqkH;ü NyKH;yJNyKH;rdonf/

cgwdkif;qkdvQif tazhpmaMumifh tawmfacsmufcsm; wkefvIyfoGm;rdayvdrhfrnf/ aerxd


xdkifromjzpfoGm;ayvdrfhrnf/ EdkifiHa&;pdwf"mwftm;xufoefaerIawG yef;yGifhuav;udka&aEG;ESifh yufovdk
acGtdusqif;oGm;ayvdrfhrnf/ EdkifiHa&;ESifh tazhpyfMum;wGif Asmrsm;NyD; pdwftqif;&JBuD;qif;&Jrdayvdrhfrnf/
aemufqkH;ütazhtqkH;trwGifwnfum tdrfodkUjyefoGm;ayvdrhfrnf/

,cktcsdefum; cgwdkif;ESifhrwl/ uRefawmfhpdwfwGifum; ta&;awmfykHvIdif;rsm;ESifhtwl wuf<uae\/


uRefawmfwkdU&ifqdkifae&aom jyóemrsm;um; rdk;ESifhajrBuD;urS rdk;ukyfpuf0dkif;aMumifh
rjywfrom;jzpfaumif; jzpfOD;rnf/ uRefawmfwkdUjyóemum; jywfom;vS\/ t*FvdyfESifh nGefUaygif;tpdk;
&bufvdkufrnfavm? tvkyform; v,form;ausmif;om;wkdU\ ta&;awmfykH bufodkUvdkufrnfavm/
uRefawmfonf,wdjywf qkH;jzwfNyD;jzpfonf/ ta&;awmfykHwyfom; Adkvfpm&if;0if
tjzpfjzifhusa&muforQwm0efudk OD;vnfrokef aqmif&Gufawmhrnfjzpfavonf/ tazhbufuMunfhvQif
tazhpum;onf ysm;vdkyifcsKdvdrfhrnf/ uRefawmfhbufuMunfhawmh wrmvdkcg; aeonf/ odkUaomf
tazjzpfaeí tjypfawmh rqkdxkdufyg/ tazhay:rSm wl;wl;cg;cg; a'gorxm;vdkufyg/ aMomf taz[m
em;rvnf&SmbJudk;/ 'gaMumifh'Dvdkajym&Smwm[k ,lqNyD;NyKH;vkdufygonf/

ta&;awmfykHaoG;<ujcif;? EdkifiHa&;t,ltq ponfwkdUü uRefwmfuzcif? tazu okH;ESpfom;uav;?


okdUuvdkyifxm;í MunfhvdkufavNyD/ tazu awmufwD;awmufwJUajymaeaom okH;ESpfom;uav;udk
NyHK;íem;axmifaeouJUodkUom&SdavNyD/

odkUaomf tvkyfjzKwfypfrvdkvdk Ncdrf;ajcmufí uRefawmfhtm; ta&;awmfykHrS pGefUcGmapaom NrdKUydkif?


v,f0efESifh tpdk;&udkum; wl;wl;cg;cg; rkef;vdkufygonf/ olwkdUtm; rkef;vdkufonfESifhwpfNydKifeuf
tazhudkawmh oem;oGm;ao;onf/

uRefawmfhpdwf"mwfjyif;xefrIum; wpfaeUwjcm;ydkíom cdkifcHUvmavonf/ ta&;awmfykH'Da&uvnf;


wufNrJwufaeavonf/ t*FvdyfESifhnGefUaygif;tpdk;&wdkUonf xkd'Da&vIdif;rsm;atmufwGif
epfjrKyfoGm;awmhravmuf uRefawmfxifrdavonf/

a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh v,form;wyfrsm;&efukefodkU a&mufMuavNyD/ a&Twd*kHtv,fypö,Hü


pcef;csívIHUaqmfaeMuonf/
a&eHajrürlvu oydwfwGif ryg0ifcJUaom tvkyform;rsm;onf vnf;aumif;? oydwfjyefvSefcJUol
rsm;onfvnf;aumif;? oydwform;rsm;ae&m tpm;xdk;xm;olrsm;onf vnf;aumif;
vIyf&Sm;qlylvmMuonf/ a&eHacsmif; bDtdkpDukrÜPDrS "mwfrD;tvkyform;rsm; v,form;rsm;ESifh
pma&;rsm;onfxdkif oydwfarSmufvdkufMuonf/ awmif;qdkcsufta[mif;rsm;udk xyfawmif;í
topfrsm;udkvnf; wdk;awmif;Muavonf/

oDv0gESifh oefvsif a&eHtvkyform;rsm;u awmif;qdkcsuf 25&uftwGif; rvdkufavsmvQif


oydwfarSmufrnf[k qkH;jzwfMuavonf/ rvdkufavsmojzifh qkH;jzwfcsuftwdkif;
oydwfarSmufMuavonf/

tvkH{&m0wD ukrÜPDazmif'&D tvkyform; Arm 300wkdUonf wnDwnGwfwnf; oydwfarSmufum


a&Twd*kHtv,fypö,HodkU csDwufvmMuav onf/ a&ausmfrpdefnGefU aq;vdyfckHrS tvkyform;
trsKd;orD;rsm;onf vdyfcESifhcGifh&uf wdk;awmif;NyD; oydwfarSmufvmMuonf/

&efukefrD;jcpfpufrsm;rS trsKd;orD;tvkyform; 1000cefUonf oydwfarSmufNyD; a&eHajroydwfwyf&Sd&modkU


tiftm;jy csDwufvmMuonf/ olwkdUonf ]]ocifrsKd;a[h wdkUArm? rD;wkwfrD;wkwf &IdU&IdU? ta&;awmfykH
atmifygap}}ponfjzifh [pfatmfvmMuonf/ xkdtrsKd;orD; oydwfarSmuf tvkyform;rsm;aemufrS
t*Fvdyfppfom;rsm;onf tm&ftD;wD bwfpfum;BuD; rsm;udkpD;um aoewfjzihfcsdefí vdkufvmMuavonf/

'v {&m0wD oabFmusif;tvkyform;rsm;u awmif;qdkcsuf 13csuf awmif;NyD; oydwfarSmufcJUonf/


a'gykHtpdk;& oabFmusif;tvkyform;rsm;u vnf; oydwfarSmufMuavonf/ pDwef;avQmufum
tiftm;jyNyD;aemuf tv,fypö,HrSm pka0;jyefavonf/

prf;acsmif;ausmufaoG;tvkyform; 1500wkdUonf tvkyfwpf&ufydwfNyD; a&Twd*kHodkU csDwuftiftm;jyum


taxGaxGtvkyform;oydwfBuD;tm; axmufcHavonf/

&efukeftm&ftD;wD xa&mfvDESifh bwfpfum;armif;orm;rsm;? tmvHNrdKU pwD;puf&kHrS ajryJxrf;wifulvDrsm;?


jynf? ewfwvif;? okH;q,f qefpufulvDrsm;ESifh arSmfbDtpdk;& pdkufysKd;a&;Xme tvkyform;rsm;onf
udk,fhoD;jcm;awmif;qdkcsufrsm;udk wifvsufvnf;aumif;? taxGaxGtvkyform; oydwfBuD;udk
axmufcHaomtm;jzifh vnf;aumif; oydwfarSmufvmMuavonf/

tpdk;&ESifh "e&Sifrsm;onf xdkoydwfrsm;udk tcsKdUae&mwGif pD;yGm;a&; tavQmhay;jcif;tm;jzifh vnf;aumif;?


tvkyfacgif;aqmifrsm;tm; zrf;jcif; qD;jcif;jzifhvnf;aumif;? tjcm;zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;
jyKvkyfívnf;aumif; zsufMuavonf/

a&eHajrbDtkdpDukrÜPD&Sd vQyfppftvkyform;rsm;ESifh vuform;rsm;\ xdkifoydwfonf a&eHajrwpfckvkH;wGif


*,uf&dkufoGm;avonf/ awmif;qdkcsuf rsm;udk Zefe0g&Dv15&ufxuf aemufrusapbJay;&rnf/
okdUr[kwf oydwfarSmufrnf[k qkH;jzwfavonf/ a&eHajrukrÜPDwkdUu vdkufavsm&av\/

tmvHrSpwD; tvkyform;rsm;? armfvNrdKifrS opfpuftvkyform;rsm;ESifh okH;q,fpaom NrdKUrsm;rS


qefpuftvkyform;rsm;onf awmif;qdkcsufrsm;&ojzifh oydwfvSefvdkufMuavonf/ tcsdKU"e&Sifrsm;um;
vdr®mMu\/ tvkyform;rsm;u awmif;qdkcsufudk wifvdkufonfESifh wpfNydKifeuf
vdkufvdkufavsmavsmvkyfum oydwfudk wm;qD;Muavonf/
tif;pdefrD;&xm;puf&kH tvkyform;rsm;u olwdkU\ epfemcsufrsm;udk xkwfazmfMuonf/ rEÅav;rS
&rnf;oif;txd blwm&kHrsm;ü tvkyfvkyfMuaom n&kHydkifrsm;onf e,fvSnfhvmaom &xm;rif;BuD;tm;
0dkif;xm;NyD; olwdkUawmif;qkdcsufrsm;udk wifjyMuavonf/

wpfzufrSmvnf; tzrf;tqD;rsm;udk vkyfNrJvkyfaeavonf/ oydwf arSmufacgif;aqmifrsm;udkzrf;onf/


oydwfxJrSmwuf<upGm yg0ifaom aemufvdkufrsm;udkvnf;zrf;onf/ Oyrm{&m0wD
rD;oabFmukrÜPDoydwfrsm; onf pDwef;tiftm;jyMu&m tvHudkifol okH;OD;tm; &efukef vwfwavm
vkHNcKHa&;Oya'ESifh zrf;avonf/ 4if;jyif A[dkacgif;aqmifydkif;udkvnf; zrf;jyefavNyD/

ocifEktm; Zefe0g&Dv 11 &ufaeUwGif olaexkdkif&m tvkH{&m0wD vrf;trSwf 22ü zrf;qD;avonf/


ocifEktm; zrfvQifzrf;csif; e*g;eDtoif;om; 100 ausmfwdkUonf uefUuGufqE´jyMuNyD; a&Twd*kHodkUcsDwuf
um oydwfarSmuftvkyform;xkBuD;udk wdkifMuavonf/ ]vlrJGwdkUxGuf&yfvr;f} qkdaomtrnfjzifh
ocifEkbmomjyef xkwfa0xm;aom &k&Sm;awmfvSefa&; taMumif; pmtkyfrsm;udk
tvkyform;acgif;aqmifrsm;tm; a0iSavonf/ 4if;jyif wpftkyf 10yJ a&mif;csae&mrS 4yJodkU
avQmhypfvdkufum tkyfa&rsm;pGm jzefUypfvdkufMuonf/ ocifEktm; zrf;qD;jcif;twGuf taumif;qkH;aom
uefUuGUufenf;rSm &k&Sm;awmfvSefa&;taMumif; tvkyform; qif;&Jom;rsm; tESHUtjym;odatmif
vkyf&efjzpfonf[k e*g;eDtoif;u,lqavonf/

Zefe0g&Dv 14&ufaeUwGif wufbkef;BuD; ocifodef;azonf axmifwGif ocifEktm;oGm;awGU&ef olaeaom


bm;vrf;trSwf 267rS txGufwGif yef;qdk;wef;rS &mZ0wftkyf OD;0rf;armifu zrf;oGm;avonf/
&efukefaxmifxJ a&mufrS ocifEkESifh ocifodef;azwkdUawGU&awmhonf[k tpdk;&tay: rvdkwrm
uRefawmfwkdU tcsif;csif; ajymrdMuao;onf/

aemufwpfaeUwGifum; udkvSa&Tyif tzrf;cH&avawmh\/ ausmif;om; tmPm&Sif[k trsm;u


orkwfjcif;cH&onfh udkvSa&TrSm uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;\ cspfMunfav;pm;aom
acgif;aqmifjzpf&kHru xkdta&;awmfykH wpf&yfvkH;wGif txif&Sm;qkH;aom acgif;aqmifwpfOd;vnf;
jzpfaeavonf/

wdkUArmtpnf;t&kH; A[dkXmecsKyf tjcm;acgif;aqmifrsm;udk rzrf;ao;aomfvnf;


tv,fydkif;acgif;aqmifrsm;? atmufydkif;acgif;aqmifrsm; udkum; woGwfoGwfzrf;aeavNyD/
þodkUzrf;qD;jcif;? yk'frtrsKd;rsKd;okH;í csKyfcs,fjcif;? wm;qD;jcif;? zdESdyfjcif;rsm;udk jyKvkyfaomfvnf; zdav
<uavqkdovdkom jzpfawmhonf/ uRefawmfhtzdkUqdkvQif tzrf;cH&rSm? tpdk;& tESdyfpufcH&rSm
raMumuf&kHru *kPfxl;&Sdaomtvkyf[líyif ,lqrdavonf/ ocifEk? ocifodef;az? udkvSa&TwkdUESifhtwl
tzrf;rcH&jcif;udkyif 0rf;enf;ovdkvdk *kPfi,fovdkvdk xifrdao;awmh\/

odkUaomf ta&;awmfykH vkyfief;rsm;tvkdESifh nDnGwfpGm usifhBuH&rnfjzpf &m uRefawmfwkdUonf


axmifuswef;us? t&dkuftESuf? typftcwfcH&rnfh twGuf wm0efudka&Smif&rnfr[kwfaomfvnf; rcH&bJ
wm0efNyD;a&;twGuf ydkíusifhBuH&\/

]]wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf}}þvrf;pOftwkdif; udkvSa&Ttzrf;cH&aomtcg wuúodkvfausmif;om;or*¾


aiGxdef;rSL; udkodef;atmiftm; acgif;aqmifwifMu onf/ udkvSa&Ttm; jynfolwdkUu tyfESif;xm;onfh
]tmPm&Sif} [laombJGUudk udkodef;atmifESifhwuGaom uRefawmfwdkU rBudKufMu/ tmPm&SifawGudk
rkef;wwfatmif &ifhrmaomEdkifiHa&;tjrif &SdaeMuavNyD/ txl;ojzifh tmPm&Sif [pfwvmudk rvdkvm;Mu/
xkdUaMumifh udkodef;atmifonf vufrSwfxkd;wdkif; aemufu acgif;aqmif[k xnfhavh&Sd\/ odkUaomf
jynfoltrsm;u xkdbJGUudktodtrSwfrjyKMuacs/
]]wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf}}vrf;pOft& uRefawmfonfvnf; uRefawmfhqdkif&mtydkif;wGif
wufvmcJUavonf/ Akdvfavmif;pm&if;0iftjzpfrS AkdvfwpfAdkvftjzpfjzifh
wm0efaqmif&Guf&onfrsm;vnf;&Sd\/ 4if;jyif or*¾tvkyftrIaqmiftzJGUu uRefawmfhtm;
aeUausmif;om;rsm;\ acgif;aqmiftjzpfjzifh todtrSwfjyKxm;avonf/ uRefawmfonf
tvkyftrIaqmifESifh teD;uyfqkH; vkyfom;&JabmfwpfOD;jzpfvmcJUay\/ axmifEIwfcrf;odkUa&mufNyD[k
qdk&ayrnf/

tpdk;&\ tjyKtrlrsm;udk &IwfcsuefUuGufaomtm;jzifh &efukefNrdKU Armbwfpfum;rsm;u ydkif&Sifa&m?


tvkyform;rsm;yg oydwfarSmufMuavonf/ rEÅav;wGif &[ef;awmf 3000 tdrfawmf&mrSm pka0;NyD;
qGrf;rpm;bJ qE´jyMuavonf/ ewfwvif;rSm uaeaom a&Tref;wifarmifZmwfu wpfnydwfí
qE´jyonf/ ysOf;rem;rSm jrif;&xm;? qdkufum;? vefcsm;wkdUu oydwfarSmuf qE´jyMuavonf/

awmifilNrdKUwGif ausmif;om;rsm;u oydwfwm;aeMupOf ausmif;om;OuúX armifarmifBuD;tm;


zrf;av&mvlxku &kH;ESifh*gwfudk0dkif;NyD; armifarmifBud;tm; vTwfay;&efawmif;qdkMuonf/
0dkif;olrsm;xJwGifyg0ifaom bkef;BuD; OD;£E´mpm&udkvnf; zrf;jyef&m aps;olaps;om;rsm;
qdkufum;orm;rsm; oHCmawmfrsm; ausmif;om;rsm; aygif;5000ausmfonf wpfaeUvkH; *gwfESifh
&kH;rsm;udk0dkif;xm;MuNyD; ta&;qdkaeMuay&m naewGif armifarmifBuD;ESifh OD;£E´pm&wdkUtm;
vTwfypfvdkuf&av\/

rdw¬DvmwGifvnf; oydwfwm; ausmif;om;ig;OD;udkzrf;&m NrdKUolNrdKUom;vlxkBuD;u Xmeudk0dkif;NyD;


qlMuojzihf ausmif;om;rsm;udkvTwfypf& avonf/ NrdfwfNrdKUwGif ausmif;om;rsm;udk zrf;&m NrdKUolNrdKUom;
4000ausmfu t&m&Sdrsm;udk0kdif;í tusyfudkifMuav&m ausmif;om;rsm;udk vTwfypf&avonf/
xl;jcm;csufwpf&yfrSm jrefrmykvdyfrsm;u vlxktm; twdkuftcHrvkyfbJ aeMujcif;jzpfonf/

uom? Aef;armfwkdUwGifvnf; þenf;ESifESif jzpfcJUavonf/ a&wm&SnfrS awmifolv,form;


1000ausmfwdkUonf awmifilodkUcsDwufum ta&;ydkif&kH;udk0dkif;vsuf zdESdyfcsKyfcs,faom NrdKUydkifa&TUay;a&;?
tcGefawmfaumuf cHjcif;a&TUqdkif;a&;ESifh BudK;0dkif;opfawmrsm;wGif xif;ESifh tdrfokH;opfckwfcGifhrsm;
awmif;Muav&m ta&;ydkifu vdkufavsm&avonf/ &ckdkifjynfbufrS awmifolv,form;
wpfaxmifausmfuvnf; olwdkUawmif;qdkcsufrsm;wifjy&ef ESifh ArmjynfrS v,form;rsm;ESifh
wpfom;wnf;? wpfoabmwnf; tjzpfqE´jy &ef awmifukwfvrf;rS &efukefodkU csDwufvmMu&ef
pDpOfaeaMumif; owif;&avonf/

twGif;0efrsm;&kH;BuD;wpf0dkufwGif ausmif;om;rsm;tm; &dkufESufrIESifh Adkvfatmfausmftm; owfrIrsm;twGuf


tpdk;&tm;w&m;pJG&ef 0wfvkHawmf&rsm; jzpfaom OD;at;armif/ OD;ausmfjrifhESifh OD;bpdk;wkdUu wm0ef,lí
pDpOfaeMu avonf/ tzufzufudkMunfhí tm;&p&mcsnf; awGUae&avonf/

&efukefNrdKUay:wGif ausmif;om;rsm;w&m;yGJ? oydwfarSmuf tvkyform;rsm; w&m;yGJ? wkdUArmw&m;yGJrsm;


npOf tESHUtjym;&Sdavonf/

wpfnoü uRefawmfonf wuúpDum;wpfpD;jzifh uRefawmfwkdUausmif;om;


rsm;&Sif;vif;w&m;yGJrsm;udkvSnfhNyD;Munfhonf/ a&ausmfw&m;yJGwGif vl2000cefU vrf;rawmfrSm 1000?
ausmufajrmif;rSm 1000ESifh prf;acsmif;rSm 2000cefU wufa&mufonfudkawGU&ayonf/
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tjyif ykZGefawmif jrLeDpy,frS rjrjr? NrdKUrrS roef;nGefUpaom
ausmif;olrsm;onf vnf;aumif;? atbDtrfausmif;rS q,fhESpfESpfom; ausmif;om;uav;
atmifjrihfonfvn;faumif; a[majymaeonfudk awGU&ay\/ atmifjrifhu udkatmifausmfhajc&mudk
tb,fhaMumifh eif;&rnfjzpfaMumif; &Sif;jy\/ rjrjru olUukyfrSm ykvdyfeHygwfwkwfESifh t&dkufcH&jcif;onf
vGwfvyfa&;vkyf&mwGif bJGUxl;&jcif;[k ,lqaMumif; yv’ifcHNyD; Eke,faom rdef;uav;rsm;tm;
eHygwfwkwfESifh &dkufjcif;? jrif;ESifhwdkufjcif;rsm;jyKaom tpdk;&onf rdef;uav;rsm; udkyg
EdkifiHa&;rvkyfvkyfatmif wGefUydkUaeaMumif;rsm; &Sif;jyavonf/ roef;nGefUurl
vGwfvyfa&;wdkufyJGtaMumif; a[mav\/

þuJUodkUaom ausmif;om;rsm;ta&;udkwifjyonfh w&m;yJGrsm;omru ausmif;om;xk


tpnf;ta0;rsm;udkvnf; rMumcPusif;yMuonf/ zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;duk &kyfodrf;&ef? zrf;xm;aom
acgif;aqmifrsm;udk vTwf&ef? pmar;yGJ a&TUqdkif;&ef? tkyfcsKyfa&;zsuf&ef paom awmif;qdkcsufrsm;udk
qkH;jzwfMuavonf/

wpfzufuvnf; ausmif;om;rsm; ausmif;jyefwufap&ef enf;trsKd;rsKd; okH;\/ yJcl;vdkt&yfü


ausmif;q&mBuD;rsm;? rif;wdkifyiftrwfESifh jrLeDpy,fvlBuD;rsm; vufrSwfxdk;NyD; rdbrsm;u om;orD;tm;
ausmif;wufzkdU EId;aqmfay;xkdufaMumif; aMunmcsufxkwfa0Muavonf/ wuúodkvftmPmydkif wkdUurl
ausmif;om;rsm;onf ausmif;wufrvm;? rwufbl;vm; pmar;yGJ 0ifrvm;? r0ifbl;vm; paom
ar;cGef;rsm;udkwduspGm tajzay;&rnf[kqdkum pm&if;vdkufaumufavonf/ odkUaomf
þenf;um;ratmifcJUacs/

rsm;pGmaomae&mwdkUwGif ausmif;q&mrsm;udk,fwdkifu twdtvif;ausmif;om;rsm;\


ta&;udkaxmufcHMu\/ Zefe0g&Dv 14&ufaeU a&Twd*kHvlxktpnf;ta0;yJGwGif NrdKUrq&m[def;u
]]wynfhawGvkyfwmawGudk tm;ay;NyD; oydwfudkq&mawGu axmufcHoifhw,f? ,cktcgrSm EGm;uav;EdkU
EGm;rBuD;pdkU qdkovdk wynfhrsm;xHrS vrf;rSefvkyfenf;udk oifMum;,loifhaeNyD}}[k ajymqdkavonf/

&efukefNrdKUrausmif;wGif ausmif;om;rdbrsm; tpnf;ta0;wpfck usif;yNyD; ausmif;olausmif;om;rsm;


oydwfudk axmufcHaMumif;tqdk NrdKUr q&m[defuyif wifoGif;avonf/

Zefe0g&Dv 22&ufaeUwGifum; xdkUxufus,fjyefUaom &efukefNrdKUvkH;qkdif&m


ausmif;om;rdbxktpnf;ta0;udk a&Twd*kH tv,fypö,HrSm usif;yavonf/ 'D;'kwfOD;bcsKdu obmywd
tjzpfjzifh aqmif&Guf\/ xdktpnf;ta0;onf ausmif;om;rsm;\ ta&;awmfykHudk vkH;0axmufcHavonf/
xkl;jcm;csufrSm xdktpnf;ta0;wGif tdE´d,trsKd;om; ukefonfrsm;? t,f'Dwmrsm;? a&SUae?
0wfvkHrsm;wufa&mufMuNyD; Armhta&;awmfykHudk axmufcHMuav&m ukvm;Arm
aoG;pnf;w&m;yGJBuD;jzpfonf/

odkUuvdk ta&;awmfykH'DvIdif;u jrifhonfxuf jrifhwufvmNyD; vlrsm;wum ausmif;om;rdbrsm;u


pdwfa&mudk,fyg tm;ay;aeMucsdefwGif uRefwmfhtaz\ oydwfzsufMo0g'udk uRefawmfonf &Sufjcif;
a'goxGufjcif; onfwkdUjzifh rcH,lbJ ]]aMomf tazuem;rvnf&SmvdkUudk;}}[laom wGufudef;jzifh
cH,lonfrSm tawmf awmfao;onf[kyif qkd&ygrnf/

ausmif;om;ta&;awmfykHbufrS rm;rm;rwfrwf aqmif&GufMuaom ausmif;q&mrsm;wGif rcifopf\ zcif


q&mazvnf;yg0ifavonf/ ausmif;q&mrsm;taeESifhvnf; oDjcm;awmif;qdkcsufrsm;xkwfí
qlylvIyf&Sm;&ef wpfenf;tm;jzifhqdkaomf ta&;awmfykHBuD;wGif ausmif;q&mrsm;vnf;
udk,fxdvufa&mufygvm&ef q&mazacgif;aqmifí pnf;&kH;avonf/
xdkUaMumifh q&mrsm;\ uif;bJvftpD&ifcHpm uefUuGufa&;paom tpnf;ta0;rsm; jzpfvmcJUavonf/
rcifopfum; olUudk,fwdkifuvnf; pdwftm;xufoef? rdbrsm;uvnf; tm;ay;aeav&m
twGif;0ef&kH;BuD;teD; t&dkufcH&NyD;onfhaemuf ydkrdkwuf<upGm yg0ifvmonfudk awGUae&avonf/

wpfnwGif uRefawmfonf NrdKUrausmif; ausmif;om;oydwfXmecsKyfrSm tvkyfvkyfaepOf awmom;ESifhwlaom


vlBuD;wpfa,mufonf uRefawmfhtm; ar;í 0ifvmavonf/ olonfcsnfvkHcsnf cyfMurf;Murf;ESifh
ouúvyftusÐteufudk0wfí tarG;yGrsufESmokwfy0gBuD;udk acgif;aygif;xm; ay&m awmrS
&efukefcPvmaom v,form;BuD;jzpfaMumif; odEdkifav\/ olu uRefawmfhtm; pmwpfapmifudk
xkwfay;avonf/

xGef;uav;

uyfNyD; taMumif;Mum;w,fvdkUvnf; rxifeJUaemf/ rwdkifyifbJ vkyfoGm;w,fvdkUvnf; pdwfrckeJUaemf/

tazu vlvTwfNyD;ac:vdkU reufjzefreufoabFmeJU tdrfjyef&awmhr,f/ ck xGef;uav;qDpmvmydkUol[m


jrihfBuD;&JU OD;av;awmfolyJ? oleJUjyefvdkuf&rSm jzpfw,f/ xGef;uav; reufjzefreufudk
oabFmqif;Edkif&ifvnf; qif;cJUzdkUyJ/ tvkyf&Sdae&ifvnf; rqif;cJUygeJUuG,f/ tvkyfydkray;yg&apESifh/
OD;av;qDrSmyJ pmwpfaMumif; ESpfaMumif;jcpfNyD; rSmcsifwm ajymcsifwmawG a&;ay;vdkufyg/ 'DvlBuD;[mav
OD;av;vnf;awmfw,f/ jrifhi,fi,fuvnf;xdef;ausmif;vmol jzpfw,f/ ckvnf;jrifhwkdU ajrawGudk
oludk,fwdkifOD;pD;vkyfaewm/

jrifhBuD;

xdkpmudk zwfNyD;aemuf OD;av;qkdaom vlBuD;tm; uRefawmfu NyKH;í ajcqkH;acgif;qkH;Munfhvdkufonf/


vlBuD;uvnf; &dk;om;pGmNyKH;NyD;-

]]uJ-bmrSmvdkufOD;rvJ}}

]]uRefawmf eufjzefreufrS oabFmqif;cJUyghr,f}}

]]'gjzihf usKyfoGm;r,f}}

]][kwfuJUcifAsm? oydwfpcef;qdkawmh OD;av;udkbmrS{nfh0wfrausEdkifbl;}}

]]udpör&Sdygbl;Asm? usKyfu oydwfudkaxmufcHygw,f}}qkdNyD; xGufoGm;avonf/

xdkaeUnwGif rsm;pGm tvkyfrsm;NyD; nOfheufoGm;avonf/ xkdUaMumifh tdyf&mx aemufusoGm;avonf/


oabFmqdyfodkU tajy;tvTm;qif;cJU\/ okdUaomf awhvGJuav;jzpfcJUNyD; oabFmonf qdyfurf;rS
cGmpjyKaeavNyD/

rsufESmuav;udkjrif&vQif jrif&apawmh[k urf;pyfodkU tajy;qif;cJUonf/ w0kef;0kef;cwfaeaom


&[wfESifh vIdif;vkH;BuD;rsm;onf w'dwf'dwfckefaeaom uRefawmh&ifwGif;vIdif;rsm;ESifh NydKifaeovdk&Sdonf/

w'if'ifjrnfaeaom qvif\tcsufay;oHrsm;? oabFmukvm;wdkU\ tcsif;csif;vSrf;um


[pfatmfajymqdkaeoHrsm;/ xdktoHawGudk ausmfvTm;í ]]rjrifhOD; rjrifhOD;}}[k atmfac:vdk\/
w0l;0l;xGufvmjyefaom OMooHBuD;u ydwfyifwm;qD;ypfvdkufíom £ajEérJUpGm [pfatmfvdkaomqE´
ausaysmufcJU&ay\/

oabFmay:odkU arQmfMunhfvdkufonf/ rjrifhOD;ESifhwlaom oP²mefudkyif rawGUjrif&/ tm;rvdk tm;r&


jzpfvS\/ [dkvSr;fMunfh 'DvSrf;Munfhvkyfae&if; olUOD;av;qdkaomvlBuD;udkjrifvdkufonf/
raeUnuvmwJUtwdkif;ygyJ/ tusÐteufESifh rsufESmokwfyk0gacgif;aygif;/ vlBuD;uvnf;
uRefawmfhtm;jrifavNyD/ olu]]aeOD; aeOD;}}qdkaomoabmESifh vufjyNyD; twGif;odkU0ifoGm;avonf/
rjrifhOD;tm; oGm;ac:wmjzpfvdrfhrnf/

xdktwGif;oabFmBuD;onf a&pD;udkuefUvefUjzwfvdkufNyD; wpfzufodkU acgif;vSnfhaeavNyDjzpf&m


rjrifhOD;tm; jrifvdkuf&efyif arQmfvifhcsuf qkH;pjyKvm avonf/ odkUaomf urf;pyfrSm&yfvsuf oabFmqDodkU
oJoJrJrJ MunfhNrJMunfhae avonf/ [dku vmaeonfrSm rjrifhOD;r[kwfygavm/

rjrifhOD;onf vuf&ef;udkudkifvsuf uRefawmfhtm;NyKH;jyvdkufonf/ wu,fhrsufpdwGif olUyg;csKdifhBuD;udk


rjrifEdkifatmif uGmvSrf;aeaomfvnf; olUtNyKH;ESifh tNrJwJGaeonfh yg;csKdifhudkjrifa,mifrdavonf/
uRefawmfuvnf; NyKH;jyonf/ okdUaomf uRefawmfwkdU\ tNyHK;rsm;um; wmr&Snfyg/ a0; a0;oGm;avav
&ifav;oGm;avjzpfonf/ rjrifhOD;ESifh uRefawmfonf orD;&nf;pm;[kyif twdtus rjzpfMuao;/
odkUaomfoGm;twlvmtwl wyl;wJGwGJaeMuaom rdwfaqGrsm;tjzpfjzifhyifvQif cJGcGmMu&pOf
þrQawmhaqG;rnfyif/

awmfawmfuav;a0;oGm;awmh uRefawmfu vuf,rf;jyonf/ oluvnf;vuf,rf;jyonf/


onfhxufonfa0;awmh uRefawmfu vufudkifyk0g ,rf;jyonf/ oluvnf; vufudkifyk0g,rf;jyonf/

onfvdkESifhoabFmaemufwGif pifa&mfuav;awG 0Jonfwdkifatmif ai;Munfhusef&pfavonf/


uRefawmfonf oabFmqdyfrSaeNyD; NrdKUroydwfpcef;odkU roGm;bJ a&Twd*kHukef;awmfodkU oGm;cJUonf/
wpfvrf;vkH; rjrihfOD;rsufESmudkomjrifa,mifí rjrifhOD;ESifhcifrif&if;ESD;pGm aecJUonfrsm;udkom
pm;NrKHUjyefaerdavonf/ ta&;awmfykHESifh ywfoufí rpOf;pm;rdaom wpfcP[lívnf; qdkEdkifayonf/
ta&;awmfykHESifhywfoufí pOf;pm;rdvQifvnf; rjrifhOD;ESifhywfouforQudkom pOf;pm;onf/ rjrifhOD;crsm
olUtaz\ MoZmudk rvGefqefEdkif&Smí tdrfokdUjyefí NidrfNidrfae&avawmhrnf/ ta&;awmfykHudk
arwÅmydkUEdkifaomfvnf; ta&;awmfykHESifh cyfuif;uif;ae&&Sm awmhrnf/ rjrifhOD;udkoem;vdkufygbd/
uRefawmfuawmh tazzsufaomfvnf; ta&;awmfykHtwGuf tm;rysuf/

a&Twd*kHawmifbuf wefaqmif;ajc&if;odkU a&mufaomtcg tay:odkU rwufao;bJ [dk[dkonfonf


Munfhaerdavonf/

,aeUukef;awmfay:wGif EdkifiHvkH;qdkif&m EdkifiHa&;uGefz&ifhBuD; usif;yvdrfhrnf/

jAKef;qdka<u;aMumfoHrsm; atmf[pfvmaom bwfpfum;okH;pD; uRefawmfha&SUodkU qdkufvmonf/


a<u;aMumfoHatmfolrsm;rSm trsKd;orD;rsm; jzpf\/

]]xrif;xkyf b,fvdkydkUr,f}}

]]&GufvdkUydkUr,f}}

]]xrif;xkyf b,fuydkUw,f}}
]]pufqef;uydkUw,f}}

pufqef;trsKd;orD;rsm; qif;vmMuaomtcg rarQmfvifhbJ rcifopfudk oGm;awGUavonf/

rcifopfum; olUrltwdkif; at;at;uav;yif/ olU&ifbwfrSmawmh uRefawmfa&mif;cJUonfh


a&eHajroydwfwyf &efykHaiG&ifxdk;"mwfykHuav;/

tjcm;trsKd;orD;awGu atmfMu[pfMu/ rcifopfuav;uawmh cyfat;at;ESifh


pm&if;pm&Gufwpf&GufudkMunfhaeonf/

]]a&ausmfuaeNyD; b,fhES,fhvkyf pufqef;uygvmovJ}}

uRefawmfuar;awmh cyfat;at;yif oluajzonf/

]]opfopfu pufqef;wm0efuswJU [mudk;}}

uRefawmfonf rcifopfudk pdwfxJuusdwfNyD; csD;usL;rdonf/ rcifopfvdk ta&;awmfykHxJrSm


tm;wdkufcGefwdkufyg0ifMuaom trsKd;ord;rsm;tm; MunfndKav;pm;rdavonf/

rcifopfESifh pufqef;trsKd;orD;rsm; aumufvmcJUaom xrif;xkyfrsm;udk tv,fypö,HokdU


wif,l&efvltiftm; tjynfhtpkH&Sday\/ odkUaomf uRefawmfum; udk,fhbmom vufcsnf;oufoufjzifh
wufroGm;Edkif? olwdkUudk 0dkif;0ef;ulnDvdkufayao;\/ ,if;okdU ulnDcsufudk rcifopfuav;u
NyKH;NyKH;uav; MunfhítodtrSwfjyKvkdufayonf/

pufqef;trsKd;orD;rsm;um; qif;&Jom; vkyfpm;udkifpm;xJuom rsm;[efwlonf/


oydwfarSmuftvkyform;? oydwfarSmuf bwfpfum;orm;rsm;\ r,m;rsm;ESifhESrrsm; jzpf[efwlonf/
wpfa,mufaom rdef;rBuD;udk uRefawmfjrifzl;onfxifí aoaocsmcsmMunfhrdonf/
00wkwfwkwfBuD;jzpf&m pOfhtdk;ESifhykHoP²mefwlonf/ xrif;xkyfawmif;wpfckudk &Gufí wtdtd
ukef;awmfay:odkUwufaeonfudk aemufuMunfhvdkuf&m ]]rifhtar wifyg;qkHBuD;? cef;0uqD;}}qdkwmudkom
owd&rdawmh\/ olUtm; ausmfwufNyD;a&SUuaevSnfhMunfhjyef\/ vlaumifBuD; BuD;oavmuf rsufESmu
Ekonf/ oGm;uacg&onfhtxJ a[m[Jvdkufatmif armaeojzifh oGm;rsm;rSmxif;aeatmif ay:aeavonf/
rsufESmudkaoaocsmcsmMunfh& awmhrSolUtm; &kyf&SifxJrSm qdkufyuftjzpfjrifzl;onfudk owd&avonf/

uefwdkrif;bufodkU rsufESmrlaeaom tv,fypö,Hum; tpnf;ta0;usif;y&m ae&maywnf;/

onfae&mrSm ausmif;om;xk tpnf;ta0;vnf; usif;ycJU\/ ausmif;om;rdbrsm;


tpnf;ta0;vnf;vkyfcJU\/ a&eHoydwfwyfrsm;udk qdkufa&mufvmaomtcg &efukefwpf0dkuf&Sd
tvkyform; oydwfrsm;ESifhyl;aygif;í vkyfom;xkpnf;a0;yJGBuD;vnf; jzpfcJUNyD/ yJcl;? oxkH? om,m0wD
ponfwkdUrS csDwufvmaomawmifolv,form;xkESifh t&yf&yfrSvTwfvdkufaom
awmifolv,form;udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufaom yxrqkH; jynfvkH;uRwf nDvmcHBuD;vnf; ac:cJUNyD/

xkdaeUu usif;yvdkufaom ArmEkdifiHvkH;qdkif&m EdkifiHa&;tpnf;ta0;BuD;rSm azmfjycJUaom


tpnf;ta0;rsm;\ txGwftxdyfESifh wlayonf/
vlwef;pm;aygif;pkH wufa&mufMu\/ tvkyform;? awmifolv,form;? ausmif;om;rsm;tjyif
a&SUaea&SU&yf? pma&;pmcsD? ukefonfyJGpm;? ausmif;q&m? ausmif;om;rdb ponfrsm;vnf;
wufa&mufMuavonf/ wdkUArmocif acgif;aqmifrsm;ESifh ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udkomru
nGefUaygif;tpkd;&ygwDrS EkwfxGufcJUMuaom trwftcsKdUudkvnf;awGU&avonf/

uRefawmfwkdUonf þrQrsm;jym; pnfum;vSaom vlxkudk a&S;u rjrifcJUzl;ay/ xkdUaMumifh


uRefawmfwkdUtm;vkH;wuf<uaeMuay\/ ]]ocifrsKd;a[h wkdUArm? olykef olykef xx? tkyfcsKyfa&; zsufzsuf?
ta&;awmfykHatmifygap}}p aoma<u;aMumfoHrsm;um; qlnHaeay\/

uRefawmfwkdU ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;tm; wpfae&m oD;oefUay;xm;&m uRefawmfvnf;


udk,fpm;vS,fwpfOD;tjzpfjzifh wufa&muf&ayonf/

tpnf;ta0;wGif obmywdtjzpfjzifh ocifjr? twGif;a&;rSL;tjzpf ocifav;armifwdkUu


aqmif&Gufavonf/

yxrOD;qkH;tqkdrSm 13935ck? tkyfcsKyfa&;Oya'udk vufrcHaMumif;jzpf onf/ xdkrQru ArmjynfolwkdU\


wu,fhudk,fpm;vS,frsm;u rjyKvkyf&bJ bdvyfygvDrefrS ArmjynftwGufjyKvkyfay;tyfaom
tkyfcsKyfa&;Oya; [lorQudk uefUuGufavonf/ tqdk 2rSm nGefUaygif;tpdk;&udk jzKwfcs&efESifh
aemufxyfb,folurQ &mxl;0ifr,lEkdifatmif vkyf&efjzpfavonf/ 4if;aemuf NAdwdoQukefypönf;rsm;udk
oydwfarSmufa&;? tvkyform;taxGaxGoydwfBuD; aMunma&; tvkyform;ESifhawmifolv,form;wkdU\
awmif;qdkcsufrsm;udk jynf0atmif aqmif&Gufa&;ponfrsm;udk qkH;jzwfavonf/ xdkqkH;jzwfcsufrsm;udk
taumiftxnfazmfEdkif&ef awmifolv,form;tpnf;t&kH;? tvkyform;or*¾? ausmif;om;rsm;
or*¾ponfrsm;udk tvkyform;? awmifolv,form;ESifh ausmif;om;wdkUonf tjyeftvSef tultnDay;í
pnf;&kH;oGm;Mu&efqkH;jzwfavonf/ trsKD;orD;rsm; &[ef;awmfrsm;tm;vnf;
pnf;&kH;&efvuf&kH;wyfrsm;vnf;zJGU&efjzpfonf/

aemuftqkdwpf&yfrSm e,fcsJUpepfonf ppfjzpfapaMumif;? ArmjynfolwkdUonf


e,fcsJUpepfudkqefUusifa&;vkyfNyD; ppfudkwm;qD;&rnfjzpfaMumif;? e,fcsJUppfyGJjzpfvmum e,fcsJUppfudk
jynfwGif;ppfokdUajymif;vkyfypf&rnfjzpfaMumif; urÇmhypönf;rJUtm;vkH;\ tiftm;jzifh
ypönf;rJUolykefBuD;jzpfatmif vkyf&rnfjzpfaMumif; nTefMum;avonf/

ao&nfao&ufEsifh avmif;upm;ydwfyifa&;? toufarG;0rf;ausmif; ocifynma&; ponfrsm;vnf;


ygao;\/

xkdtpnf;ta0;BuD;wGif '*kHq&mwiftzGJUESifh pdefygwDtzGJUu yl;aygif;í tmZmenfAdkvfatmifausmfoDcsif;udk


oDqdkMuavonf/

tpnf;ta0;BuD;NyD;qkH;aomtcg rcifopfuav;tm;awGUjrifEdk;ESifh [dk[dkonfonfMunfhrdawmhonf/


rcifopfuav;um; tpnf;ta0;NyD;qkH;onf txd em;raxmifbJ jyefoGm;[ef&Sdavonf/

uRefawmfESifhudkat;aiGonf wuúodkvfor*¾odkU oGm;Mu&ef&Sdavonf/ &ifjyifay:odkUa&S;OD;pGmwufMu\/


naeapmif; 0ifcgeD;aerif;\ a&mifjcnfwGif apwDawmfBuD;onf a&Ta&mifwzdwfzdwfESifhaeav\/
aeUcif;uvlyg;aecJUaom &ifjyifawmfay:wGif yef;pnf;? za,mif;wdkifponfwdkUudk udkifaqmifvmaom
usm;rysKdtkdwdkUonf at;aq;pGm vSnfoGm;aeMuavNyD/
uRefawmfwkdUa&SUcyfvSr;fvSrf;wGif ta':BuD;wpfa,mufESifh oli,fruav;wpfa,muf
avQmufoGm;aeonfudk &dyfceJ jrifvkdufav&m ta':BuD;rSm rcifopf\tarESifhwlvSonf[k
uRefawmfxifrdavonf/ oli,fruav;uvnf; rcifopf\t&G,fESifh udk,fvkH;udk,faygufyifjzpf\/
okdU&mwGif qif,ifxkH;zJGUykHrSm rcifopfESifhvkH;0rwl/ rcifopfu qHaxmufESifh xkdoli,fru
zJjym;BudK;pnf;xm;aom uspfqHNrD;ESifh/ rcifopfu tusÐcyfxlxl 0wfavh&Sdonf? xkdoli,fru
tusÐyg;vTm y'kr®mESifh/

]]udkat;aiG}}

]]bmvJ &Jabmf}}

]][dka&SUrSm uRefawmfhtodawGvm; [kwfr[kwf vkdufMunfhcsifw,f}}

]]vdkufav? b,fvkdtodvJ? &dk;&dk;vm; qef;qef;vm;}}

]]&dk;&dk;ygAsm apwemtifrwefaumif;wJU uRefawmfwdkU ta&;awmfykH wyfom; todawGrdkUyg}}

]]vdkufyg &Jabmf &dk;&dk;qef;qef; udk,fuawmh tm;ay;r,fhbufucsnf;yJ}}

trSefrSm uRefawmfwkdUonf A[ef;bufwefaqmif;odkU a&mufvkNyDjzpfí qif;Mu&awmhrnf/


A[ef;bufqif;í aumvdyfodkU bwfpfum;pD;Mu&rnf/ okdUaomf rcifopfwkdU om;trd[kxif&aom
rdef;rBuD;ESifholi,fraemufodkU tawmfMumvdkufaeMu&avao;onf/ rDvmaomtcgrcifopfwkdU
om;trdr[kwfonfudkawGU&awmh uRefawmfhrSm &ifxJü[mceJjzpfoGm;NyD; yg;pyfuvnf; [D;ceJyif
oufjyif;csrdygawmhonf/ udkat;aiGu NyKH;wkH;wkH;vkyfNyD;-

]]rxl;ygbl; &JabmfwifxGe;f&m todr[kwfvnf; todzJGUMu&if raumif;bl;vm;? oli,frav;uvnf;


acwfqefqef ,OfppeJU todzGJUcsifp&mav; ta':BuD;uvnf; azmfa&GysLiSm[ef&Sdw,f uJb,fhES,fhvJ}}

]][m rvkyfygeJUAsm? A[ef;wefaqmif;buf vSnfhjyefMuygpdkU&JU}}

ajymajymqdkqkd uRefawmfu aemufjyefvSnfhavonf/ udkat;aiGum; jynfrvSnfhbJ


aemufwD;aemufawmuftrlt&mESifh ta':BuD;om;trdaemufodkU av;ig;vSrf;vdkufaeao;\/
aemufrSjyefvSnfhum uRefawmfhaemufodkUygvmcJUavonf/

A[ef;bufodkUqif;Mu&m uRefawmfwdkUa&SUwGif vlBuD;ESpfa,muf pum;wajymajymESifh


qif;aeonfudkawGU&avonf/ ESpfa,mufpvkH;rSm yifeDtusÐ? zsifMurf;vkHcsnfrsm;ESifhjzpfí tBuD;rSm
0g;zwfOD;xkyfBuD;udkaqmif; xm;onf/ naeuapmif;? bk&m;apmif;wef;wGifvnf; jzpfjyef&m 0g;zwfOD;xkyf
BuD;aqmif;xm;jcif;rSm ocifjzpfaMumif; qdkif;bkwfwifjcif;om jzpfonf[k xifp&m&Sdawmhonf/
ti,fum; acgif;0wfwefqmryg/ qHyifrSm <uufodkufvkd zGmaeonf/

olwkdUonf pum;ajym&mwGif tvGefuRH pdwfyg0ifpm;aeMuojzifhayavm? aemufuvlrsm;ygvmaomfvnf;


*&krpdkuf ajymcsif&majymrnf[lí oabmxm;ojzifhayavm rod&/ olwdkUajympum;rsm;udk
uRefawmfMum;ae& avonf/ uRefawmfwkdUuvnf; ausmif;om;[laompum;? ocif[laom pum;rsm;udk
olwdkUxhrS rsm;rsm;Mum;ae&ojzifh vkH;aphywfaphMum;&atmif em;pdkufrdavawmhonf/
0g;zwfOD;xkyfESifhvlBuD;u-

]]igjzifhXmecsKyf tvkyftrIaqmifrSm ocifEk? ocifatmifqef;? ocifvSazwkdUvlpk 0ifpD;wm


enf;enf;rSoabmrusbl;/ aumvdyfausmif;om; ocifawG[m wu,fa&&Snfusawmh
wkdUocifvufa[mif;awGvdk ZGJaumif;MurSmr[kwfbl;/ wkdUavmufvnf; tepfemcHrSmr[kwfzl;/
ynmwwfuav;awGqdkawmh vwfvsm;vwfvsm;eJUNyD;rSmyJ}}

qHyifpkwfzGm;ESifh ocifu-

]][kwfw,f? t*FvdyfynmwwfocifawG[m atmufoufrausbJ jAKef;ceJ XmecsKyf tvkyftrIaqmif


wufvkyfMuwm raumif;bl;? pepfrusbl;/ bDatocifawGxJ usKyftrkef;qkh;uawmh
wufbkef;BuD;odef;azyJ/ 'Daumifu ydkNyD; aqmifh<um;<um;Ekdifao;w,f/ olUudk,folvnf;
odyftxifBuD;w,f? usKyfwdkUocifvufa[mif;awGudkvnf; olutxifao;w,f/ olu
tpnf;ta0;wpfckrSm usKyfwkdUocifvufa[mif;awGudk ausmif;om;uav;awG avmufrS pnf;urf;r&Sdbl;
bmnmeJu a0zefw,fqdkr[kwfvm;}}

]]wpfaeUawmh wkdU&efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;taeeJU olUudk ta&;,l&rSmyJ/ 'ghxuf


t*Fvdyftxufwef; ynmwwfocifawGcsif;twlwl ocifoef;xGe;fwpfa,mufuawmh tawmfom;yJ?
aygif;oif;qufqHa&;aumif; w,f? tvkyfvnf;odyfvkyfwmyJ}}

]][kwfw,f ocifoef;xGef;u aygif;oif;qufqHa&;aumif;w,f? [dkvlawGvdk bkaumifr[kwfbl;/ uJ


a&wm&Snfvrf;xJ 0ifMuOD;pdkU&JU? ocifrBuD;roef;Muu 'DaeUnpm0ifpm;zkdU zdwfxm;wf,?
ocifzkd;xdefvnf; vkdufcJUAsm}}

]]aumif;wmayghav? ck qmcsdefyJ ocifpdef;armif&JU}}

ocifvufa[mif;rsm;jzpfaom ocifzkd;xdefESifh ocifpdefarmifwkdUonf ocifrBuD; roef;MunftdrfodkU


npmpm;&ef b,fbufcsKd;Muavonf/ uRefawmfwkdUum; a&SUodkUwnfhwnfhavQmufcJUMuav\/

]]b,fhES,fhudkat;aiG Mum;vkdufvm;? ocifa[mif;BuD;awG&Ju oabmxm;u raumif;vSbl;As}}

]]Mum;wJUtwdkif;yJ udkwifxGef;? olwdkUu udk,fwdkUaumvdyfausmif;xGuf ocifopfawGudk


txifao;aeMuw,f}}

]]txifao;&kHrubl;? rvkdvm;Mubl;? aoG;opfom;opfavmif;vkdU tm;aumif;vmw,fvkdU r,lqbJ


udkBuD;EkwkdUvlpk A[dktvkyftrIaqmif0ifwm udkyJ rSm;w,fxifaeMuw,f}}

]]olwdkUajymwJU pum;awGu ocifApdefwkdUxkwfwJU ocifaeUpOfxJu pum;awGeJU xyfwlusaew,f


&JabmfwifxGef;a&}}

]]uJav olwdkUbmajymajym cktcgrSm nDnGwfa&;[m t"duyJAsm? olwdkU ajymwJUpum;awG0


xm;vdkufMuygpdkU}}

uRefawmfwkdUonf aumvdyfbwfpfum;ay:odkU wufcJUMuavonf/


wuúodkvfor*¾wdkufodkUa&mufaomtcg udkodef;atmif? udkat;ausmf? udkxGef;&Sdefpaom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm; a&mufaeESifhMuNyDudk awGU&avonf/ olwdkUonf y&dkufAdwf wuúpD
arm&pfum;uav;wpfpD; iSm;xm;aomaMumifh uRefawmfwdkUt&if a&mufESifhMujcif;jzpfay\/

or*¾wkdufodkUa&mufNyD;tay:xyfodkU wufrnfjyKaeMupOf udkat;aiGu uRefawmfhykckH;udk udkifqGJvdkufNyD;-

]]tdkifaq; &JabmfwifxGef;? udk,fwkdUnpmrpm;Mu&ao;bl;}}

]][kwfw,f? uRefawmfawmh tdrfjyefpm;csdefvnf; r&Sdawmhbl;}}

]]vm qdkifrSm pm;Mu&atmif}}

]]uRefawmfhrSm udk,fydkifydkufqHwpfjym;rSr&Sdbl;? cifAsm;rSm &Sdovm;}}

]]r&Sdbl;? &JabmfwifxGef;rSm &efykHaiGydkufqH&Sdw,f r[kwfvm;}}

]]tJ-'gawmh &Sdw,fav}}

uRefawmfum; &efykHaiGydkufqHESifh xrif;0,fpm;xkduf rpm;xdkuf aESmifhaES; awGa0aeao;onf/ udkat;aiGu


yckH;udkqGJudkifí ac:NyD;-

]]vmyg&Jabmf&m? tJ'geJuyJ pm;Mur,f? tvJGokH;pm; vkyf&mra&mufygbl;/ ckaetcgudk,fwdkU[m


trsm;eJUywfoufwJutvkyfduk tcsdef&Sdoa&GU vkyfaeMuwmyJ? trsm;tvSLaiGeJu 0,fpm;wm[m
w&m;ygw,f}}

uRefawmfoabmwlavonf/ xrif;[if;aumif;aumif;rSmí pm;Muavonf/

ESpfa,mufom; pm;MucgprSm bmrQrajymEdkifMu/ xrif;qmqm pm;&wkef; NrdefvSonfESifh


ukef;avG;aeMuonf/ wpf0ufausmfpm;NyD;awmh udkat;aiGu qDayusHaeaom EIwfcrf;rsm;udk
vufokwfyg0gjzifh okwf&if; pum;pavonf/

]]ausmif;om;acgif;aqmifawGxJrSm oabmuGJvJGcsuf enf;enf;ay:ae w,f}}

uRefawmfuatmifjrifaeonfudkom Mum;csifí qkH;&IH;onf[kqdkvQif em;raxmif0HUoljzpfonf/


nDnGwfaeMuonfudkom Mum;csifí uGJvJGonfqdkvQif em;raxmif0HUoljzpfonf/ udkat;aiGu
uGJvJGrIudkqufajymrSmudkyif pdk;&drfovdk &Sdaeonf/ xdkUaMumifh bmrQrajymbJ xrif;udkompm;aevdkufonf/
udkat;aiGu qufjyef\/

]]uJGvJGw,fqdkwmu oabmt,ltq uGJwmavmufygyJ/ wcsKdUu ausmif;om;taeeJU 'DaeUqkH;jzwfwJU


tkyfcsKyfa&;wkdufzsufa&;vkyfief;awG? NAdwdoQukefypönf;oydwfarSmufvkyfief;awG pwJUEdkifiHa&;wdkufyGJawGrSm
a&SUwef;u rygxdkufbl;vdkU ,lqMuw,f/ ausmif;om;awG&JU oD;oefUawmif;qdk csufawG? zdESdyfcsKyfcs,frI
uefUuGufa&;awGrSmavmufom uefUowfNyD; ausmif;om;wkdufyJGawG qufoGm;zdkUvdkvm;Muw,f/
EdkifiHa&;wkdufyGJawGudkawmh ocifrsm;? tvkyform;rsm;eJU awmifolv,form;awGu acgif;aqmifNyD;
vkyfoGm;apcsifMuw,f/ tdkifaq; MuufoGefcsOf xyfawmif;ygOD;}}
udkat;aiGonf yg;pyfxJodkU xrif;wpfvkwf oGwfoGif;aeavonf/ uRefawmfu bGdKifudkac:NyD;
MuufoGefcsOfawmif;onf/

]]wcsKdUuawmh ausmif;om;awG tm;vkH;EdkifiHa&;wdkufyJGxJ ajcpkHypf0ifzkdU vdkvm;w,f/


ausmif;jyefwufwmwdkU? oydwfjyefvSefwmwkdU ynmjyefoifwmwkdU rawG;&awmhbl;?
ocifacgif;aqmifawGxJrSmawmh rsm;aomtm;jzifh ausmif;om;awG[m aemufjyefvSnfhrMunfhbJ
EkdifiHa&;wdkufyJGxJ ajcpkHypf0ifzkdUvdk vm;Muw,f? tjyif;xefqkH;uawmh ocifEkaygh/ wufbkef;BuD;
udkodef;azuawmh ausmif;om;acgif;aqmiftrsm;eJU twlwlyJ/ ausmif;om;awGtaeeJU tkyfcsKyfa&;
wkdufzsufa&;wdkufyGJ? NAdwdoQukefoydwfarSmufa&;wkdufyGJpwJU wdkufyGJawGrSm a&SUwef;u rygoifhbl;
xifaew,fwJu}}

uRefawmfum; tpu oabmuGJvJGrIqkdojzifh rMum;0HUovdk&SdcJUaomf vnf; udkat;aiGcsjyaom


oabmuGJvGJrIrsm;wGif pdwf0ifpm;vmonf/

]]ausmif;om;awG[m oydwfjyefvSefzdkUawG? ynmjyefoifzdkUawG rpOf;pm;&awmhbJ ajcpkHypfNyD;


EdkifiHa&;wdkufyGJxJ 0if&r,fqkdwm jzpfEdkfifyghrvm; udkat;aiG}}

udkat;aiGum; tom;wkH;udk 0g;acsrNyD;ao;ojzifh NyD;atmif0g;NyD;aemufrS-

]]'guawmh 'Dta&;awmfykH[m b,fxdoGm;Mur,fqdkwmrSm wnfw,fudk,fhvl/


tqkH;owfvGwfvyfa&;wdkufyGJxda&mufrvm;? ra&mufbl;vm;qdkwm tukefNcKHNyD;pOf;pm;&rSmyJ}}

]]ocifatmifqef;&JU oabmuawmh b,fvdkwJUvJAs}}

]]uRefawmfvnf; rqkH;jzwfwwfao;bl;Asm? ocifatmifqef;ajymovdk ususee pOfpm;NyD;


pkHpkHnDnDaqG;aEG;zkdUvdkr,fxifw,f}}

]]tif; 'DjyóemawGudk uaeUn OuúXtcef;xJrSm ocifacgif;aqmif tcsKdU&,f?


ausmif;om;acgif;aqmifawG&,f aqG;aEG;Muvdfrhfr,f}}

udkat;aiGum; aemufqkH;xrif;vkwfudk oGif;NyD;oGm;avNyD/ uRefawmfu udkat;aiG wifjyonfh


jyóemrsm;udk awG;awm&if;qdwfNidrfpGm pm;aeavonf/ twefMumí NyD;aomtcg-

]]at;avAsm 'DudpöawGrSm usKyfwdkUuawmh taxGtxl; rpOf;pm;wwfygbl;/


wpfoabmwnf;wnDwnGwfwnf; &SdMu&if NyD;wmygyJ}}

uRefawmfwdkU xcJUMuonf/ tay:xyfrSm rD;awGxdefvif;aeavNyD/ vlkawGvnf; wpfpkNyD;wpfpk


a&mufvm\/ &Spfem&DavmufwGif OuúXcef;ü ocifacgif;aqmiftcsKdUESifh ausmif;om;acgif;aqmifrsm;
pnf;a0;Mu\/ azmfjyyg jyóemrsm;udk tawmfMumaqG;aEG;Mu\/ wdkd;wdk;ajymvdkuf us,fus,fajymvdkuf
at;at;avoH a'gyGyGavoH tBudwfte,f jzpfMuonf/ nOfheufí vlpkomcJG& onf?
wdusaomtajzum; ray:vm/ okdUaomf bmyJjzpfjzpf vuf&Sdtajctaet& wdkufyGJudkum; b,fenf;ESifhrQ
&yfír&ao;/ vkyfp&m&Sdwmudk qufvufvkyfMu&rnfom jzpfayonf/ ta&;awmfykHonf
pufukefarmif;aewkef;jzpf\/ xdkUaMumifh acgif;aqmifydkif;u oabmuGJvJGrIuav;rsm;onf
ta&;awmfykHvlxkvufawGUvkyfief;rsm;Mum;wGif ikHUvQKd;aecJUavonf/
30

tysKdBuD;rsm;\ tvSL

wpfcgwpfcgawmh uReffawmfonf vlawGMum; vIyf&Sm;oGm;vmae&jcif; wGif


pdwfarmvlarmjzpfvmwwfonf/ w&m;a[moH? vufckyfoH? qloHyloH
a<u;aMumfoHponfrsm;udkMum;&onfrSm NiD;pdpdjzpfvmwwfavonf/ xkdtcg rsKd;ü vlxkESifha0;&m
qdwfNidrf&mrSm udk,fhbmom at;at;uav;aevkdufvdkay onf/ ,if;odkUqE´&Sdonfhtwdkif;
wpfaeUaomnaeapmif;wGif qdwfNidrfaeaom wuúodkvfor*¾pmMunfhcef;xJü wpfa,mufwnf;
udk,fhbmom at;at;aecGifh &av&m twdkif;rod yDwdjzpfaeavonf/ tawmfMumatmif pmzwfí
arGUavsmfaeavonf/

xdktwGif; opfwdkyifBuD;acgif;zsm;ay:rS qifhumqifhum usL;&ifhvdkufaom OMooHudkMum;vdkuf&ay&m


uRefawmfh&ifwGif;rSm *Dwcvkyfudk ESdyfay;vdkufovdk &Sdayawmh\/

]]OMowGefoH omawmhrS aomwmyef r[max&fwkdUawmif? rqnfEdkif rsuf&nfpdkU&w,f? vGrf;zkdUtdkaumif;


vSwaygif;}}/ xdkuAsmoHav;udk Mum;aeoa,mifa,mif? waygif;vyJa&mufvmovdkvdk? &Gufa[mif;a<uí
&Gufopfa0vmavNyDvm;/ xifjrif0dk;0g;jzpfvmum pmtkyfudkvTwfcsNyD; pmMunhfcef;awmifbuf 0&efwmodkU
xGufvmcJUrdonf/

ywf0ef;usifopfyifawGudk armhfMunfhvkdufonf/ &Gufa[mif;awG wpf&Gufwav 0Jum


0Juma<upjyKaeaomfvnf; &Gufopfa0zdkU a0;ao;onf/ t"dywdvrf;ay:u r&ef;yifrsm;qDodkU
vSrf;Munfhvdkufonf/ 0g0if;aeaom r&ef;oD;rSnfhrsm;udk rjrif&ao;/ OMowGefoHum; apmvSao;onf/
udka&TOMo bmoabmESifh apmapmBuD;wGefaeygovJ/

wuúodkvf&dyfomvrf;rBuD;udk txufrSatmuf? atmufrStxufMunfh vdkufonf/ at;azsmhvmaom


aea&mifjcnfonf rsOf;xlxlom;ovdkxif;ceJae aomvrf;aMumif;BuD;ay:wGif
cyfa&;a&;rIef;jc,faeavonf/

]]AsKdUq&m}}

uRefawmfhtm; vSrf;ac:vdkufaom toHonfxdwfvefUapzG,f ZdrfysufapzG,f ay:vmavonf/


wpfa,mufwnf;at;at;uav; ywf0ef;usif\ obm0tvSudk 0ifoufESifhtwl &SL&Idufí ZdrfawGUaeqJ
xkdtoHu zsufvdkufovdk&Sdayawmh\/

]]AsKdU q&mvmygOD;As}}

toHrSmcyfaMumifaMumifESifh jrnfaomtoH? cyfat;at;ESifh trdefUay;oH/ uRefawmfvSnfhMunfhvdkufonf/


udkodef;atmifum; NyKH;vsufae\/ udkodef;atmifrSm tcgwdkif;xuf ydkydefaeonf[k xif&onf/ olUykqdk;rSm
uRwfusawmhrvkd zdkoDzwfoD 0wfxm;onf/

uRefawmfu pmMunfhcef;xJ jyef0if&if;-

]]bmvJ udkodef;atmif}}
udkodef;atmifu uRefawmfhyckH;udk qD;udkifNyD; toHcyfwdk;wdk;jzifh-

]]odef;atmif acgif;aqmif trdefUay;prf;r,f [dkrSm [dkrSm}}

udkodef;atmifrsuf&dyf rsufpjzifh pmMunfhcef;t0if0qDodkU jyavonf/ touf40 wpf0dkufwGif


&Sdrnfxif&aom ta':BuD;wpfa,muf&yfaeavonf/ tom;jzLjzLt&yftarmif;
BuD;BuD;xGm;xGm;cHUnm;aom &kyfjzpfonf/ 0wfqifxm;ykHrSm yGJxdkifxGufvmovdkyif xif&\/ MunfhygOD;
acgif;ay:u bD;qHywf qHxkH;? xkdacwf xdktcgrSyif bD;qHywfawG &Sm;ukefNyDjzpfí
odyfrjrifrawGUEdkifNyDjzpf&m xdkta':BuD;\ bD;qHywfudk *&kpdkuf rMunfhbJ raeEdkifacs/
pdkufxm;vdkufonfhpdefwD;? xdk;xm;vkdufonfh pdefqHxdk;0wfxm; vdkufonfh ausmufeD ywÅjrm;vufaumuf
pkHcsxm;onfhy0g/

ta':BuD;onf vufudkiftdwfudk vufESpfzufjzifh ayGUudkifum pmMunfhcef;wGif;udk 0ifrvm&Jovdkvdkjzifh


cef;0u&yfaeavonf/

uRefawmf\rsufpdrsm;udk 'ef;vTJovdk ta':BuD;xHrS udkodef;atmifxhodkU vTJydkUvdkufNyD;-

]]uJ acgif;aqmif bmvkyf&rSmvJ trdefUxkwfprf;ygOD;}}

]][dkta':BuD;u olwdkUtdrfudk ausmif;om;acgif;aqmif wpfa,mufESpfa,mufvdkufNyD; xrif;pm;zdkU


vmzdwfw,f? [dkus&if tvSLaiGvnf; xnfhyghr,fwJU}}

]]tJ'Dawmhudk}}

]]tJ'Dawmh &JabmfwifxGef;ckyJvdkufoGm;&vdrfhr,f}}

]]udkodef;atmifwkdUvkdufayyghAs}}

]]udk,fwdkUrS rtm;bJ}}

]]udkat;ausmfudk xnfhvdkufayghAs? olwdkUu acgif;aqmifawGudk wul;wu vmzdwfwm}}

]]udkat;ausmfvnf; rtm;bl;? onfhjyifvnf; tm;Mur,f r[kwfbl;}}

xdktcg ta':BuD;uvSrf;NyD;? toHav;av; 0J0JBuD;jzifh-

]]vdkufcJUygarmif&,f? tefwDwdkUararuvnf; toufBuD;awmh b,frSrxGufEdkifbl;/


ausmif;om;acgif;aqmifuav;awGudk awGUcsifjrifcsif vScsnf&JUvdkU wwwnf; waevkdU wul;wu
vmac:wmygarmif&,f um;eJUjyefydkUygr,f}}

uRefawmfhrSm ta':BuD;tm;vnf; tm;em? vdkufvnf;rvdkufcsifojzihf udkodef;atmiftm;


wdk;wdk;ajymvdkufonf/

]]apmapmpD;pD;vnf; BudKzdwfrxm;bJeJUAsm}}
]]udk,fhvl aMu;(*sD;)rsm;raeeJUawmh? tvSLaiGuvnf; &cJUOD;r,fodvm;/ uJvdkufoGm; trdefUay;w,f
odef;atmifacgif;aqmifuG}}

udkode;fatmifu olU[molyJGusNyD; &,fonf/ uRefawmfum; NyKH;NyD;acgif;ndwfvdkuf&onf/

ta':BuD;onf rEÅav;ydef;wef;zdeyfudkpD;xm;onf/ uRefawmfwdkU or*¾wdkuftcif;u


acsmojzifhacsmfrvJatmif renf;BuD; avQmufae&onf/ wa&GUa&GUavQmufí avSum;wGif
wtdtdqif;aeaomta':BuD;udk aemufuMunfhNyD; vkyfvJUvkyfvD a&Tydk;wDwGefUovdk qdkaompum;udk
owd&aerday\/

atmufa&mufaomtcg cHUnm;opfvGifaom AsLum;BuD;udkawGU&onf/


Adkvftdrfuum;armif;orm;ozG,ftay:tusÐ? acgif;aygif;ponfwdkUjzifh qifjyifxm;aom '&dkifbmonf
um;wHcg;zGifhay;vsufBudKaeavonf/ ta':BuD;u uRefawmfhtm;t&ifwufckdif;NyD;
oluaemufrSwufavonf/ '&dkifbmonf&kdaopGmum;wHcg;udk ydwfay;NyD;rS olUckHwGifwufí
armif;xGufavawmhonf/

tpawmh um;xJwGifxdkifcHrSxGufvmaom za,mif;eHUESifh om;a&eHUrsm;aMumifh


touf&SLusyfovdkvkdjzpfaeonf/ 'Dvkdum;aumif; um;cHUBuD;rsm;udk pD;aerusojzifhvnf;aumif;?
ta':BuD;ESifhvnf;pdrf;aeojzifh vnf;aumif; taeusLHUpdwftdkufaeavonf/
aemufawmhavw[l;[l;0ifvm onf/ um;pD;ívnf;Nidrfhvmonf/ ta':BuD;uvnf;
pum;p&Smíajymavawmhonf/

]]tefwDHU nDrudkrsm; rif;wdkUodrvm;rqkdEdkifbl;}}

]]b,folygvJ tefwD}}

]]a'gufwmwifwifvS qdkwmayghuJGU}}

]]aMomf emrnfawmh Mum;zl;ygw,fcifAsm? tJ'g nDrt&if;vm;}}

]][kwfw,f nDrt&if;yJ? tefwDwkdUrSm nDtpfrig;a,muf&Sdw,f? olu ti,fqkH;/ wifwifNyD;awmhtefwD?


tefwDHUtxufrSmawmh 3a,muf? tm;vkH;tpfrawGcsnf;yJ/ EdkUrif;emrnfu b,fvkdac:ovJ}}

]]uRefawmfhemrnfu wifxGef;vdkUac:ygw,f}}

odkUjzifh udk,fhtaMumif; olUtaMumif;ar;jref;pkHprf;NyD; &if;ESdD;oGm;Muay awmhonf/

a'gufwmwifwifvSum; tawmfyifxif&Sm;aom q&m0efrBuD;wpfOD; jzpfayonf/ a'gufwma':apmq?


a'gufwma':&ifar? a':cifcifBuD;? a':jrpdefpaom acwfynmwwftrsKd;orD;rsm;
xifay:vmonfhaemufydkif;wGif txl;xif&Sm;vmaomtrsKd;orD; ynmwwfwpfOD;taMumif;udk
azmfjyygqdkvQif a'gufwmwifwifvSudkyif OD;pGm owd&rdMuayvdrfhrnf/

a'gufwmwifwifvSwdkU nDtpfig;OD;rSm tm;vkH;tysKdBuD;awGomjzpf\/ olwdkU\


zcifppfuJBuD;uG,fvGefonfrSm MumavNyD/ rdcifBuD;um; ,ckwdkif&Sdae ao;\/ olwdkUonf
ywfuvdef;vrf; (ewfarmuf&dyfomvrf;)rSm aeMuavonf/
um;BuD;onf NcHus,fBuD;wpfckxJodkU xdk;0ifvkdufonf/ NcH0wGifum; ]a'gufwmwifwifvS}qdkaom
qdkif;bkwfuav;wpfckcsdwfxm;onf/ NcHBuD;xJwGif yifapmufBuD; cyfrsm;rsm;r&Sd/ yef;yifawGom aygonf/
Ak'¨o&PyifawG? ESif;qDyifawGESifh a'vD,myifrsm;udk txl;jyKí pdkufxm;[ef&Sdayonf/
pdrf;vef;pdkjynfaom jrufcif;rsm;rSm aumfaZmpdrf;rsm; cif;xm;ovdk&Sdayawmh\/

wdkufrSmwpfxyfwkdufuav;jzpfonf/ odkUaomf yg;yg;vTmvTmuav; r[kwf? xkxnfaumif;aumif;ESifh


us,f0ef;aomwdkufjzpfonf/

ay:wDudk(qif0if)atmufrSm um;xdk;&yfvdkufavonf/ uRefawmfuyif um;udkzGifhNyD; t&ifqif;um


ta':BuD;qif;Edkifatmif wHcg;udkudkifay;xm;vdkuf \/ ta':BuD;uNyKH;vsuf-

]]aeygapuG,f? '&dkifbmzGifhay;rSmaygh? uJ uJwufyg? a&SUuwuf}}

tkwfavSum;uav;udk wufMuonf/

wdkufxJ0ifaomwHcg;rBuD;rSm oHacgufwHcg;jzefUvsuf aomhcavmufESifh ydwfxm;av&m


rdef;uav;wpfa,mufu vmzGifhavonf/ rdef;uav;rSm rEÅav;ydk;vkHcsnf wpfywf&pf?
[efZm;yifeDtusÐwkdUjzifh oyf&yfpGm0wfqifxm; onf/ qHyifudk wpfywfvQKdxkH;xm;onf/ rsufESmrSm
oeyfcg;a&usJ vdrf;xm;\/ touf&SLrSm;avmufatmif ysmysmovJ wHcg;zGifhay;onfhtrlt&m?
uRefawmfwdkUtm; &dkaoudkif;&Idif;onfhtrlt&mrsm;aMumifhom tapcHruav; jzpfonf[k ,lq&awmhonf/

0ifvQif0ifcsif; {nfhcef;BuD;xJodkU 0ifrdonf/ 0ifvQif0ifcsif; a&SUwnfhwnfhwGif


acgif;aygif;jzLazmhvkH;EIwfcrf;arT;a&;a&;? odk&if;tusÐwdkUESifh udk,fwpfydkif;&dkufxm;aom "mwfykHBuD;wpfykHudk
awGUjrif&avonf/ xkdvlBuD;\ ESmacgif;rSm]&}aumufaZmufxkd;wyfxm;onfESifh wlonf/
em;&GufBuD;rsm;rSm txll;&Snfvsm;NyD; em;aygufBuD;rsm;udkvnf; awGUjrifEdkifonf/ ]]tif;?oli,fi,fu
em;uyf0wf[efwl&JU? tJ'Dem;uyfBuD;[m ckolUorD; tysKdBuD;wpfa,mufa,mufqDrsm; a&mufaeNyDvm;
rqkdEdkifbl;}}

xkdvlBuD;\"mwfykHatmufwGifum; bJGUESif;obifrSqif;vmNyD; &dkufxm;aom rdef;rysKdwpfOD;\


"mwfykHudkjrif&onf/ a'gufjcmESifh 0wfvkHMum;rS yGifhvif;aeaomrsufESmrSm Armqefaom
tvSudkaqmifojzifh xl;jcm;ae\/ ezl;rSm AsmygqHESifh Munfhaumif;rnfh ezl;rsKd;/ "mwfykHudk
aq;a&mifpkHxyfí jc,fxm;onf/

uRefawmfu "mwfykHrsm;udk pdkufMunfhaepOf ta':BuD;uaemufrSaeNyD;-

]]tefwDwdkUazazbk&m;ykHaygh? atmufuykHuawmh tefwDhnDrwifwifvSav}}

]]a'gufwmwifwifvSu tcktoufb,favmuf&SdNyDvJ tefwD}}

]]35ESpfjynfhNyD? uJ uJ xkdifygOD;}}

ta':BuD;onf uRefawmfhtm;xdkifckdfif;NyD; b,fbufu tcef;wpfckxJ 0ifoGm;onf/ {nfhcef;xJwGif


qkdzmxdkifckHBuD;rsm;ESifh Budrfxkd;ukvm;xdkifrsm;&Sdav onf/ ab;eH&Hrsm;wGifum; rdef;rBuD;rsm;\
ykHrsm;wpfzufESpfykHpD&SdMuonf/ tm;vkH; bD;qHywfqHxkH;? pdefvnfwkef? y0gcsrsm;ESifh ususeeqifjyifNyD;
"mwfykH&dkufxm;Muonf/ olwdkUum; a'gufwmwifwifvS\ tpfrBuD;rsm; jzpf[ef&Sday\/
ykHwpfykHvkdaeonfxifonf/ xdkUaMumifh [dk[dkonfonf rsufpdjzifh&Sm\/ tarBuD;\ykHudkrawGU&/

ckwGifu wHcg;vmzGifhaom tapcHruav; xGufvmnyD; vdar®mf&nfzefcGufcsavonf/


aiGpD;u&ufbl;vnf; ,lcJUonf/

uRefawmfonf vdar®mf&nfzefcGufudkMunfhNyD; vdar®mfoD; b,fESvkH;pmavmuf &SdygvdrfhrvJ[k


wGufaerdonf/

wpftdrfvkH;wdwfaeay&m vdkPf*lBuD;wpfckxJ a&mufaeovdk xifrSwf&onf/


aiGpD;u&ufbl;wGifxkvkyfxm;aom t&kyfESifh yef;cufrsm;udk Munfhonf/ aemufNyD;awmh
pD;u&ufwpfvdyfxkwf,lNyD;Munfhvdkuf&m *dk;vfzvdwf jzpfaMumif; awGU&onf/ MunfhNyD;aemuf pD;u&ufudk
jyefxnfhaepOf-

]]aMomf aomufav? pD;u&ufaomufyg}}

[laom ta':BuD;\toHaMumifh xdwfvefUwMum;jzpfoGm;avonf/ b,fwkef;u ta':BuD;tcef;xJ


jyefa&mufvmygvdrfh/

olwdkUtdrfrSmtoHrjrnfatmif wHcg;zGifhNyD; ajcoHrMum;atmif vrf;avQmufMu[ef&Sd\/ ta':BuD;rSm


y0gygrvmawmhacs/

]]uRefawmfpD;u&uf raomufwwfygbl; cifAsm}}

]]'gjzifh aq;ayghvdyfaomufrvm;}}

]]aq;vdyfudk tvQif;raomufwwfygbl;}}

]]aumif;w,f aumif;w,f? raomufwwf&if tusifhrvkyfwmbJ aumif;w,f}}

ta':BuD;onf uRefawmfhtm;MunfhNyD; pum;ajymae&mrS uRefawmfhausmbufqDodkU armhMunfh&if;-

]]rrav;? a[m'gu armifwifxGef;wJU}}[k qkdum b,fwkef;u uRefawmfh aemufwGifa&mufaeonf[k


rod&aom rrav;qdkolESifh rdwfqufay;aeav onf/ uRefawmfonftxdwfwvefU wtHUwMojzifh
aemufvSnfhMunfhNyD; rwfwwf&yfvdkufonf/ rrav;qdkol rdef;rBuD;onf t&yfvnf;&Snfonf/
rsufESmvnf;&Snfonf/ olUtaz&kyfESifh tawmfqif\/ bD;qHywfudk aMumhaeatmif xkH;xm;aomfvnf;
qHjzLyifrsm;udkum; ukefatmif EkwfEdkif[efrwl/ *syefydk;tusÐ 0gvJUvJUESifh zJBuD;vkHcsnfa&nSda&mifudk
0wfxm;onf/ yef;ESifh vufudkify0gudkacgufNyD; tusÐ&ifzkH;Mum;rSm tvSty xdk;xm;onf/ pdefMu,foD;ESifh
pdefem;uyfrsm;rSm awmufyvSay\/

rrav;onf qdkzmwpfckwGif 0ifxdkif&if;-

]]xdkifyguG,f xdkifyg}}[kajymvdkuf&m vlrrmtoHygaeonf[k uRefawmf tuJcwfvdkufrdonf/


uRefawmfu xdkifr,fvkyfwkef; vuf0Jbuftcef;rS rdef;rBuD;wpfa,muf? vuf,mbufcef;rS
rdef;rBuD;wpfa,muf ESpfa,mufpvkH;NydKifwl wHcg;zGifhNyD; xGufvmMuonf/ wHcg;rsm;rSm vkH;vkH;toHrjyKbJ
yGifhvmMuonf/ olwkdUzdeyfrsm;onfvnf; zsyfceJ &SJceJrS toHray;Mu/ olwdkUavQmufvmMu ykHrSmvnf;
ajcatmufMurf;jyifNydKusoGm;rSm pdk;&drfbdonfhtvm; tomt,m wpfvSr;fNyD;wpfvSr;f vSrf;ívmMuonf/
]ajcwpfvSrf; a&Twpfoef;wefonf} ]eef;qefonf}qkdwmawG[m 'Dvkd[mawG xifyg&JU[k
uRefawmfqifjcifrdavonf/

ta':BuD;u rdwfqufay;jyefonf/

]]rrBuD;eJU rrvwfwdkUvnf; vmMuNyD? a[m'gu armifwifxGef;wJU}}

b,folu rrBuD;? b,folurrvwf[k uRefawmfrcGJjcm;Edkifcif vuf0JbufrS0ifvmol rdef;rBuD;u

]]aeaumif;yg&JUvm; armifwifxGef;}}

]]aeaumif;ygw,f cifAsm}}

vuf,mbufrS0ifvmaom rdef;rBuD;uvnf; vkyfjyefonf/

]]aeaumif;yg&JUvm; armifwifxGef;}}

]]aeaumif;ygw,f cifAsm}}

vuf0JbufrSxGufvmol rdef;rBuD;onf bD;qHywfykykao;ao;uav; xkH;xm;onf/ qHyifjzLrsm;udk


qdk;xm;[ef&Sdonf/ ydk;wGefUvkHcsnf a,m*Da&mifESifh y'kr®mtusÐcyfxlxludk 0wfxm;onf/ vufwpfzufrSm
y,if;ykwD;ESifh tjcm;vufwpfzufrSm jrvufaumufESpfuGif;qifhí 0wfxm;onf/
vuf,mbufrSxGufvmaom rdef;rBuD;um; aiGjzLa&mifqHyifrsm;udk uspfuspf 0dkif;qHxkH;xkH;xm;onf/
w&kwfydk;zsiftusÐ? xm;0,fvkHcsnf a&nSda&mifrsm;udk 0wfxm;onf/ olUvufupdefvufpGyfBuD;rSm
wzsyfzsyf awmufae\/ olwdkUtoD;oD;xdkifrdMuaomtcg uRefawmfvnf;xdkifvdkufonf/ xdkaemuf
pdwfxJrSm olwdkUav;a,mufudk BuD;pOfi,fvdkuf pOfMunfhvdkufonf/ qHyifESifh qHxkH;rsm;udkrlwnfí
qHyifaiGa&mifudk uspfuspf0dkif;0dkif; aoQmifxkH;xm;olrSm tBuD;qkH;tysKdBuD;(0g) tysKdBuD; eHygwf(1)?
qHyifudkqdk;íbDqHywf ykykao;ao; xkH;xm;oludk tysKdBuD; eHygwf(2)? qHyifjzLudkukefatmif rEkwfEdkifbJ
bD;qHywfBuD;tufuGJ aeatmif xkH;xm;oltm; tysKdBuD; eHygwf(3)? qHyifa&mifaumif;ao;í
bD;qHywfBuD;wGifpdefbD;pdkuf? pdefqHxdk; xdk;xm;vsuf uRefawmfhtm;vmac:ol ta':BuD;tm; tysKdBuD;
eHygwf(4) ponfjzifh pOfxm; vkdufayonf/

tysKdBuD;eHygwf(4)u pwifNyD; pum;qufjyefonf/

]]nDrti,fqkH; wifwifvSuawmh tdrfrSmr&Sdbl;? tvkyfudpöeJU oGm;ae& w,f/


xrif;pm;tcsdefrDjyefEdkif&ifjyefcJUyghr,fwJU? rjyefEdkif&ifvnf; ausmif;om; acgif;aqmifawGudk wifwifu
csD;usL;aMumif;ajymvdkufygwJUuGJU}}

tysKdBuD; eHygwf(3)u0ifí-

]]wifwifuav rif;wdkU}}
tysKdBuD; eHygwf(2)uvnf;-

]]wifwifuav rif;wdkU}}

ESpfa,mufNydKifwl pvdkufrdojzifh ESpfa,mufpvkH;&yfvdkufMuonf/ wpfa,muf


wpfa,mufMunfhvdkufNyD;aemuf twefMumrS eHygwf(3)u-

]]wifwifuav oefvsifbufrSm oydwfarSmufausmif;om;wpfa,muf udk&mZ0wftkyfvkyfwJUvlu


acG;eJUvdkufwdkufw,fqdkwmMum;NyD; odyfrcHr&yfEdkif jzpfaewm}}

eHygwf(4)u0ifjyefonf/

]]tJ'g ausmif;om;rdbawGu &mZ0wf0efBuD; w&m;pGJxm;w,fqdk r[kwfvm;}}

uRefawmfum; eHygwf(4)tm;ajzqdk&ef yg;pyf[vdkufpOfwGifyif eHygwf(1)u ar;cGef;topfxkwfvkdufonf/

]]tmPm&Sif armifvSa&Tudk &kH;rStrIppfawmh armifwifxGef; oGm;em;axmifao;ovm;}}

]]ra&mufao;ygbl; cifAsm? rtm;wmeJU}}

,ckxd pum;rajym&&Smao;aom eHygwf(2)u-

]]armifvSa&Tu w&m;olBuD;vkyfwJU OD;zdk;pudkyJ oufaotjzpfeJUwifr,f qdkwm odyfcsufuswmyJaemf}}

uRefawmfuolUvdkyif oabm&aMumif;ajymvdkufrnf jyifaepOf eHygwf(3)u 0ifvdkufjyefonf/

]]OD;zdk;pqdkwm tefwDwkdUaumif;aumif;odwmaygh? azazbk&m;&Sdwkef;u olu NrdKUtkyfjzpfp&Sdao;w,f}}

eHygwf(1)u toHcyfrmrmjzifh-

]][JU olunGefUaygif;tpkd;&udk tuyfaumif;awmh ta&;ydkifjzpfvmwmaygh}}

eHygwf(3)u-

]]armifvSa&Tu a&SUae}}

eHygwf(4)u-

]]armifvSa&Tu a&SUae}}

olwdkUESpfa,mufNydKifwlajymrdMuojzifh wpfa,mufudkwpfa,muf ae&may;&ef BudK;pm;&if;


ESpfa,mufpvkH;&yfoGm;Mu&m uRefawmfu wufokwf0ifí-

]][kwfuJU? udkvSa&Tu a&SUaeriSm;ygbl;? oludk,fwdkifavQmufvJygw,f? odkUayr,fh aemufwpfcgus&if


ocifjreJU ocifbOD;wkdUvdkufMuygvdrhfr,f}}
eHygwf(2)u-

]]b,f ocifbOD;vJ}}

eHygwf(1)u-

]][dk ol&d, OD;vSaz&JU orufuav;xifyg&JU}}

olwkdUodwm uRefawmfrodjzpfaeí ai;pdkufíom em;axmifaerdonf/

eHygwf(4)u pum;pazmfjyefonf/

]]wuúodkvfausmif;q&mBuD;awGu ausmif;om;rdbrsm;qDudk ausmif;om;awG ausmif;jyefvTwfrvTwf?


ausmif;om;awG pmar;yGJ ajzrajz taMumif;jyef&r,fvdkU pmawGydkUawmh ausmif;om;1600&SdwJUteuf
1155 a,mufu pmar;yJGajzr,fvdkU pmjyefw,fqdkwm [kwfovm;}}

]]pmar;yJGrajzcsifvdkU oydwfarSmufwmrS r[kwfbJ/ 'Dawmh 'Dtar;'DtajzeJU ausmif;om;ta&;awmfykHudk


a&csdefwdkif;vdkU rjzpfEdkifygbl;cifAsm/ [kwfcsif[kwfr,f? r[kwfcsifaer,f? odkUayr,fh}}

uRefawmfu okdUayr,fhESifhcsDNyD; ausmif;om;wkdU\ wuf<upnf;&kH;aeykHudk &Sif;vif;jy&ef tm;,laepOf


eHygwf(3)u-

wpfaeUu A[ef;rSma'gufwmbarmf armfawmfum;udk ayxkyfeJUxkwm uHaumif;vkdUvGwfoGm;w,faemf?


olu'Dhjyifum;pD;NyD; olUum;ay:rSm om;orD;awGwifvTwfw,fqdkawmh om;orD;awG"m;pmcHvkyfwmeJU
wlaew,f}}

eHygwf(3)onf xdkodkUvQif a'gufwmbarmf\um;udk ayxkyfypfrIESifh ywfoufí pum;yJGwGifvTrf;rdk;&ef


BudK;pm;aeqJ eHygwf(2)u 0ifzsufvdkufavonf/

]]wifwifi,fa& ararhudkvnf; oGm;ac:OD;av}}

wifwifi,f[k tac:cH&olrSm tjcm;olr[kwf/ uRefawmfhtm;vmac:ol tysKdBuD; eHygwf(4)aywnf;/


a':wifwifi,fonf xdktrdefUoHudkMum;onfESifh wpfNydKifeuf aigufceJxvkdufonf/
tysKdBuD;eHygwf(4)onf wpfcgrQ þrQoGufvufaom trlt&m rjycJUzl;ao;/ ajcatmufuMur;fjyif
NydKusrnfudk raMumufawmhaom trlt&m? vkyfvJUvkyfvD r[kwfaomtrlt&mjzifh tcef;wpfckwGif;odkU
0ifoGm;avonf/

tm;vkH;aomtysKdBuD;rsm;onf nDvmcHyv’if oD[moea&SUü ]]bk&ifrif;jrwf xGufawmfrlrnf?


tm;vkH;wdwfap}}[laom aqmife&DrSL;oH Mum;vkduf&bdouJUodkU wdwfoGm;Muav\/ olwkdUonf
olwkdUrdcifbk&ifrBuD; tvmudk apmifhpm;aeMu\/ ,if;odkU wdwfqdwfpGm apmifhpm;aepOf uRefawmfonf
[dk[dkonfonfawG;zdkU tcGifhta&;&ay\/ a&mufNyD; tysKdBuD;awGESifh pum;pajym&uwnf;u
awG;awmcGifhr&/ tysKdBuD;rsm;onf uRefawmfhtm; ttm;ray;? 0dkif;íwar;wnf; ar;aecJUMuavonf/
tysKdBuD;eHygwf(1)ESifh (2)wkdU\ y,if;ykwD;rsm;onf pdwfzkdUvm;? tvS0wfxm;zdkUomvm;/
olwkdU\pdefem;uyfBuD;rsm;udk b,ft&G,fxd 0wfMuavOD;rnfenf;/ onftysKdBuD;awGom av;q,fausmfrS
uHay:í vif&ukefMuvQif b,fvdkjzpfukefMurnfvJ/

odkUuvdk awGUu&m aygufyef;aps;awG;aeqJ tysKdBuD; eHygwf(3)u cyf,dkU,dkU trlt&m?


cyftkyftkyftoHjzifh-

]]a[m ararbk&m;vmaeNyD}}[k aMunmvdkufavonf/

tysKdBuD;tm;vkH;ESifh uRefawmfwkdU\ rsufpdrsm;onf tbGm;BuD;bufodkU NydKifwla&GUoGm;Muavonf/

tbGm;BuD;um; touf80rsm;ausmfaeNyDvm;rqdkEdkif/ qGwfqGwfjzLaom a&mifaypl;uav; atmufwGif


tuGufvdkufqHyifuRwfaeaom ae&mrsm;udkjrif&onf/ rsufESmta&rsm;rSm
yyfMum;tyfovdkwGefUvdyfaeMuNyD; rsufwGif;rSm tawmfa[mufaeojzifh ,if;rsufwGif;rsm;txJü
rsufpdtaumif; yuwdrS &Sdygao;oavm[k oHo,jzpfp&myif/ udk,fcE¨mwGif tom;&Sdawmh[efrwl?
t&dk;ay:ta&wifaeí ta&ay:taMumBuD;rsm;u awmifwef;BuD;awGvdk pDwef;aeMuonf/
tbGm;BuD;onf oefU&Sif;oyf&yfpGm 0wfqifxm;\/ ydk;zJr[kwf/ vuf&ufcsnfvkHcsnf? zsiftusÐ&ifaph
ponfwkdUjzpf onf/ olUvufxJwGifawmifa0S;wpfacsmif;udkudkifxm;\/ okdUaomf awmifa0S;udkifaomfvnf;
cg;vkH;0rudkif;onfudk awGU&onf/ tm;vkH;aom olUorD;rsm;ESifh rwlyJ t&yfykonf/

tbGm;BuD;aemufrSm&yfaeonfh tysKdBuD; trSwf(4)u xdkif&mrSxum qD;BudKaeaom uRefawmfhtm;


&nfnTef;vsuf-

]]a[m'gyJ armifwifxGef;qkdwm? ausmif;om;acgif;aqmifaygh ararbk&m;&JU}}

uRefawmfhrSmausmif;om;acgif;aqmif[k tac:cH&ojzifh ausmpdrfhoGm;ovdkvdk? rsufESmxltrf;oGm;ovdkvkd


jzpfrdavonf/

]]uRefawmfuacgif;aqmifrsm; udk,fpm;vm&wJU acgif;aqmifi,fuav; ygcifAsm}}

tr,fBuD;u uRefawmfha&SU ukvm;xdkifwpfckqDodkU vm&if;-

]]acgif;aqmifawGu bmjzpfvdkU rvdkufvmovJ? w&m;a[mxGuf&vdkU tvkyfrsm;aerSwfw,f}}

tbGm;BuD;\ toHum;&kyfESifhrvdkuf rmonf/ Munfvifjywfom;jcif; vnf;&Sdonf/

]]xdkif xdkif rif;uti,fav;&Sdygao;uvm;}}

þvdkajymvdkufrS tbGm;BuD;\rsufpdonf taumif;yuwd &Sdygao;uvm;[k


uRefawmfhpdwfrSmaocsmoGm;awmhonf/ tbGm;BuD;onf ukvm;xdkifwGifxdkifonf/
awmifa0S;udkudkifxm;aomfvnf; awmifa0S;rygbJ vnf; oGm;Edkif vmEdkif xdkifEdkif xxdkifykHaygufonf/
tbGm;BuD;\ vufwpfzuf onfawmifa0S;cg;v,fudkudkifxm;NyD; vufwpfzufu ukvm;xdkifvufwifay:
rSmwifxm;onf/
]][JUwifwifvS rvmao;bl;vm;}}[k tbGm;BuD;u olUorD;awGudk rMunfhbJ olUorD;rsm;tm; ar;vdkuf&m
eHygwf(4)ESifh (3)u NydKifwlajzvdkufMu onf/

]]vmr,fawmh ajymoGm;wmyJ? ckxd rvmao;bl;}}

]]rvmao;bl; bmjzpfvkdU aemufusaeovJ rodbl;}}

olwkdUajzonfESifh wpfNydKifeuf eHygwf(2)u-

]]rSmoGm;om;yJ aemufus&if aemufusr,fvdkU}}

eHygwf(4)u ]]tpnf;ta0;rsm; &SdaeNyDvm; rodbl;}}

odkUjzihf tysKdBuD; 4a,mufpvkH; wpfa,mufwpfcGef; nDrti,fqkH;ESifh ywfoufNyD;


xifjrifcsufawGay;aeMuav&m awmfawmfuav; qlnHvmavonf/ xkdtcg tbGm;BuD;u awmifa0S;ESifh
Murf;jyifudkacgufvdkuf NyD; wdwfoGm;apavonf/ touf 40ausmf 50ausmf 60eD;yg; tysKdBuD;rsm;onf
olwdkUtara&SUü 4-5-6ESpf t&G,f uav;rsm;vdk jyKrlvdkuf Muonf/ rsufpdoli,fuav;rsm;jzifh
wpfa,muf wpfa,mufMunfhNyD; ,dkU,dkUuav;NidrfaevdkufMuonf/ xdkcPü ]]aMomf 'gaMumifhvnf;
'DtbGm;BuD; [morD;5a,mufpvkH; ,ckxd tysKdBuD;awGjzpfaeatmif xdef;odrf;xm;Edkifaywmudk;}}[laom
todOmPfonf uRefawmfhOD;aESmufxJrSm xGef;vif;ívmavonf/

tbGm;BuD;onf b,folUudkrQrMunfhbJ olUa&SUwnfhwnfhudkom aMumifai;MunfhNyD;-

]]ausmif;om;awG wpfckvkyfzkdUaumif;w,f}}

]]bmvkyfzkdU aumif;ygovJ cifAsm}}

]]tckaetcgrSm ausmif;om;awGudk wkdif;jynfu tm&kHpdkufNyD; av;pm;aewm


rif;wkdUausmif;om;awGuomvkyf&if awmfawmfaumif;r,f/ &Siftm'dpö0Ho[m tifrwefxufjrufwJU
bkef;BuD;/ pmqdkvnf; udk,fhbmom pmayomru bmomjcm;vnf;wwfw,f? ynmt&nftcsif;xufjruf
oavmuf owÅdvnf;&Sdw,f? &ifxJrSm&Sdwmudk &SdwJUtwkdif; tefxkwfjy&Jw,f? tusifhoDvqdkvnf;
okóefxJrSm ausmif;xkdifwmudkyJ Munfhawmhav/ tJ'Dvkd yk*¾dKvfwpfyg; oljrwfwpfa,mufudk
yumoed,uH vkyfwm w&m;oabmvm;[if}}

uRefawmfu udk,fem;rvnfaomta&;wGif bmrQrajymvdkojzifh qdwfqdwfaevdkufaomtcg eHygwf(1)u


olUtartm; axmufcHvkdufav onf/

]]b,fw&m;rSmvJ arar}}

]]at; rw&m;bl;? 'DudpörSm ausmif;om;awGu0ifNyD; rw&m;aMumif; uefUuGufajymqdkzdkUaumif;w,f/


Munfhprf;ygOD;? b,fxda&mifhwufvmMuovJqdk &if Mo0g'p&d,tzJGUrSm &Siftm'dpöygaew,f/ 'gu
b,folurSvnf; xkwfypfvkdU&wm r[kwfzl;? &Siftm'dpöuvnf; xGufray;bl;/ tm*udk,fawmf?
Munfhprf;b,favmuf owdÅ&SdovJqdkwm}}
tm;vkH;aomorD;rsm;u acgif;ndwfum axmufcHMuavonf/ uRefawmfum; acgif;vnf;rndwf?
acgif;vnf;r,rf;/ odkUaomf tbGm;BuD;onf uRefawmfhudkMunfhaeonfr[kwfí
uRefawmf\Mum;aea&;udkodrnfr[kwfyg/

tbGm;BuD;onf olUbmomol qufajymjyef\/

]]tJ'Dvkd Mo0gp&d,tzJGUrSm qufraexdkufbl;vdkU wcsKdU qlylaeMuw,f/ &Siftm'dpöudk xkwfypfEdkifbkdfU


w&m;pJG&r,fvkdU odrf;armifudkajymaeMuw,f}}

eHygwf(4)u0if

]]tpdk;&a&SUaecsKyfBuD; OD;odrf;armifvm;arar}}

]]at;wpfcgwkef;u bkef;BuD;awGu axG;cHeJUaygufwJu bk&m;vlBuD; odrf;armifaygh}}

eHygwf(2)u-

]]aMomf aMomf 21-OD;ygwDEdkifiHa&;u ]ukodkvfwpfyJ i&Jwpfydóm}vdkU ajymqdkxGufoGm;NyD;


tpdk;&a&SUaeBuD;0ifvkyfoGm;wJU OD;odrf;armifyJaygh}}

odkUjzifh tysKdBuD;(4)OD;u OD;odrf;armifonf awmolBuD;om;jzpfaMumif;? OD;odrf;armif\ ZeD;taMumif;?


olwkdUazazbk&m;&SdpOfu tdrfb,fESacguf bmvkyfvmzl;aMumif; ponfrsm;udkajymqkdaeMujyef&m
qlqlnHnH jzpfvmjyefav\/ tbGm;BuD;onf awmifa0S;ESifhMurf;jyifudk acgufum Nidrfapjyefavonf/

tbGm;BuD;u uRefawmfhtm; nTef;íajymjyef\/

]]tJ'Dvkd t&Sif tm'dpötay:rSm rw&m;wmawG vkyfaewmudk ausmif;om;awGu 0ifuefUuGuf&if


raumif;bl;vm; b,folwJU rif;emrnf}}

eHygwf(4)u 0ifaxmufonf/

]]armifwifxGef;}}

uRefawmfhrSm ra&Smifomawmhojzifh ajz&avonf/

]]uRefawmfawmh 'DudpörSm udk,frEdkifwJUjyóemjzpfaevdkU rajymwwfatmif jzpfaeygw,f bGm;bGm;cifAsm?


'Dawmh ausmif;om;acgif;aqmifawGa&SUrSm uRefawmfwifjyyghr,f}}

tbGm;BuD;onf rsm;pGmESpfNcdKufoGm;[ef&Sdonf/ uRefawmfhbufodkU MunfhNyD;-

]]ajymvdkufyguG,f? rif;wdkUausmif;om;acgif;aqmifawGudk? tbGm;u tifrweftm;udk;ygw,fvkdU/


r[kwfrcHpdwf&Sdolwkdif; ausmif;om;awGudk tm;udk;aewmyJ (orD;rsm;bufvSnfhí) [JU [JU
xrif;auR;Muawmhav}}
tysKdBuD;eHygwf(4)onf oGufvufpGmxNyD; aemufaz;taqmifodkU ul;oGm;um
cPav;aeawmhjyefvmavonf/ tbGm;BuD;onf olUudk,folikHU Munfhvdkufojzihf uRefawmfvnf;
vdkufMunfhrdonf/ onfawmhrS tbGm;BuD;\ &ifaphtusÐwGif tdwfaxmifuav;wyfxm;onfudk
owdjyKrd\/ tbGm;BuD;onf xdktdwfaxmifuav;xJodkU EIdwfprf;NyD; *Grf;axmifhwpfaxmifhudk
xkwf,lvdkufonf/ NyD;awmholUem;ESpfzufxJodkUxnfhí ydwfqdkUvdkufonf/ þonfum; orD;rsm;tm;
ajymcsif&majymMuawmh[k cGifhay;vdkufaom tcsuf[kyif xifp&m&Sdonf/

orD;BuD;rsm;onf uRefawmfhtm; ar;cGef;trsKd;rsKd;xkwfNyD; olwkdUbmom ajzonfhtcgajzonf/


[dktaMumif;ar;&mu onftaMumif;a&mufoGm;NyD; onftaMumif;ajymae&mrS onftaMumif;xJu
[kdvlonfvlawGtaMumif; a&mufoGm;avonf/ b,foUl om;orD;udkodovm;? olwdkUoydwfarSmufMu
ovm;paom uRefawmfESifhwdkuf&dkufqdkifaom ar;cGef;rSaeí rkd;nSif;w&m;yGJudk a&mufzl;ovm;? ae&if;
OD;aum0d'&JU yOöif;trBuD;taMumif;odovm; paom uRefawmfESifhrqkdifonfh ar;cGef;rsm;txd
a&mufavonf/ olwkdUuar;? uRefawmfurajz? olwkdUbmomajz/ Mumawmh uRefawmfonf acG;aoaumif
ykyfudk usD;uef;awG 0dkif;xdk;aeMuykHudkom ajy;íowd&rdawmhonf/ uRefawmfwnf;[laom
rwkHUjyefEdkifonfhacG;aoaumifykyfudk olwdkUwpfawGu ar;cGef;EIwfoD;rsm;jzifh 0dkif;xkd;aeMuonf
r[kwfygavm/

tapcHruav;uvmNyD; ]]xrif;yGJ tqifoifhjzpfygNyD}}qdkíom oufom&m&awmh\/

{nfhcef;\aemufbufwGifuyfvsuf&Sdaomtcef;rSm xrif;pm;cef;jzpf awmh\/


opfvGifaompm;yGJ&SnfBuD;wGif opfvGifawmufajymifaom ukvm;xkdifrsm;u 0dkif;&Hxm;avonf/
yef;uefjym;rsm;ay:wGif usqif;ta&mif [yfaeaom rD;a&mifum;waoG;warG;vSaeonf/
ZGef;cuf&if;rsm;ay:udk usqif;ta&mif[yfaeaom rD;a&mifum; rsufpdpl;aponf/ qDjyef[if;ay:
usqif;ta&mif[yfaeaom rD;a&mifum; qmavmifjcif;udk tm;ay;aeonf/

Akdvfqefonfhtcif;tusif;ESifh [if;rsm;udkMunfhNyD; tbGm;BuD;ESifh tysKdBuD;wkdUonf t&G,ftdkMuoavmuf


tcif;tusif;tpDtrHrsm;ü ysKdaomtjrif&SdMuonfwum;[k pOf;pm;rdayonf/

tbGm;BuD;onf pm;yGJxdyfrSmxkdif\/ uRefawmfu tjcm;xdyfrSm xdkif&\/ tysKdBuD; eHygwf(1)ESifh (3)onf


uRefawmfhnmbufrSmxdkifí? eHygwf(2)ESifh (4) onfb,fbufrSmxkdifavonf/ tbGm;BuD;um;
uRefawmfwdkUpm;aom xrif;[if;udkrpm;? olUtwGuf oD;oefUcsufjyKwfxm;aom vltdkpm[if;xrif;udk
pm;onf/

xrif;pm;&if; tbGm;BuD;onf pum;wpfcGef;rQrajym/ olUvltdkpmudkom at;at;oufom pm;aeavonf/


tysKdBuD;rsm;um; tpm;taomufESifh ywfoufaompum;rsm;udkajymaeMu\/
uRefawmfwdkUoydwfarSmufausmif;om;rsm;ESifh a&eHajrtvkyform;awG b,fvkdpm;MuaomufMuykHudk
ar;jref;\/ olwdkUb,fwkef;u b,fq&mawmfudk tdrfrSmqGrf;zdwfauR;ykH? b,folUudknpmpm;yJG
cif;auR;ykHrsm;udk [if;trsKd;trnfESifhwuG ajymjyaeMu\/ xkdokdU xrif;pm;&if; olwdkUajymqdkaom
pum;rsm; em;axmif&í tuJcwfrdonfrSm olwdkUtdrfwGif a'gufwmwifwifvSom tvkyfvkyfí
usefvltm;vkH;rSm tvkyfr&Sd? <u,f0NyD; ypönf;udkxdkifpm;aeMuonf/

tvkyftudkifvkyfzkdU rvkdojzifhvnf;aumif;? yGJvrf;obif tjyifodyfrxGufaom


tysKdBuD;rsm;jzpfojzifhvnf;aumif; xif&Sm;olawG xrif;zdwfauR;jcif;ESifh bkef;BuD;qGrf;auR;jcif;rSm
olwdkU\ 0goemjzpfae onf/ wpfenf;tm;jzifh qkd&aomf olwdkU\ NiD;aiGUzG,faumif;aomb0wGif
'D0goemvkyfrS oufom&m&ayvdrfhrnf/ onfvdkrSvnf; jyifyavmurS vlrsm;ESifh pum;ajym&ayvdrhfrnf/
xrif;pm;NyD;vQifNyD;csif; {nfhcef;ü tm;vkH;NidrfqdrfpGm xdkifaeMu&mu tm;vkH;u 0dkif;NyD; tysKdBuD;
eHygwf(4)(0g) a':wifwifi,fudkMunfhí rsuf&dyfrsufjcnfjyvdkufMuonf/ a':wifwifi,fonf
tcef;xJodkU 0ifoGm;NyD; cPaevQif jyefvm\/ olUvufxJrSm aiGpuúLrsm;ygvmavonf/ xkdaiGpuúLrsm;udk
uRefawmfhvufokdUtyf&if;/

]]ararbk&m;u 20d? tefwDwkdUnDtpf 5a,mufu wpfa,muf 15dpD? aygif; 95usyf? ausmif;om;&efykHaiGudk


vSLygw,f}}

uRefawmfu aus;Zl;wifaMumif;ajymvdkufonf/ a':wifwifi,fonf '&dkifbmudkac:vdkufonf/


tbGm;BuD;onf olUtcef;xJodkU0ifoGm;avonf/ uRefawmfhtm; EIwfawmifqufroGm;/ olUoGm;awGudk
wHylwHESifh wkdufaeNyD; tdyf&efudkompdwful;aeaomaMumifh EIwfrqufjcif; jzpfaumif;jzpfEdkifayonf/

tysKdBuD; eHygwf(4)rSwpfyg; tm;vkH;aomtysKdBuD;rsm;onf wpfa,mufNyD;


wpfa,mufuRefawmfhtm;EIwfqufNyD; olwkdUqdkif&mtcef;xJodkU tvQKdvQKdqdwfNidrfpGm 0ifoGm;avonf/
wpftdrfvkH;onf uRefawmfvmpu awGU&ovdkyif Nidrfoufaejyefay\/ aemufrMumrD tdrfa&SUrSm
um;xkd;qdkufavonf/

tysKdBuD;eHygwf(4)u-

]]uJ oGm;aya&mh? ckvdkvmwm aus;Zl;wifygw,f}}

uRefawmfvnf; aus;Zl;wifpum;ajymNyD;aemuf armfawmfum;ay:odkU wufcJUavonf/ /

31

eifvm;[JU "e&Sif

wuúodkvfor*¾wdkufodkUjyefa&mufaomtcg udkodef;atmifwdkUxHrS owif;xl;wpfckudkMum;&avonf/


txufvTwfawmftrwf olaX;OD;oGif? NrdKUrausmif;q&mBuD; OD;bvGif? NAdwdoQbm;rm;OD;nGefU? yGJpm;BuD;
OD;bdk;ajAmh paom NrdKUrdNrdKUz vlBuD;rsm;onf ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufudk&atmif
nGefUaygif;tpdk;&ESifh aphpyfaqG;aEG;aeonfqdkaom owif;jzpfay\/

nGefUaygif;tpdk;&onf ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufudk vlBuD;rsm;\ aphpyfcsufaMumifh vdkufavsmrnf?


rvdkufavsmrnf rodEdkifaomfvnf; zdESdyfcsKyfcs,frIudk ydkívkyfvmonf[k qdk&ayrnf/
t&ifuatmufydkif;rsm;udkom zrf;\/ ,ck txufydkif;udkzrf;pjyKavNyD/ Zefe0g&Dv 10&ufaeU EdkifiHa&;
uGefz&ifhBuD;NyD;vQifNyD;csif; aemufwpfaeUwGif ocifEktm;zrf;qD;cJUí 14&ufaeUwGif
wufbkef;BuD;udkodef;armiftm; zrf;NyD;aemuf 23&ufaeU eHeufwGifum;
wdkUArmxdyfydkif;acgif;aqmiftm;vkH;udk odrf;usLH;zrf;vdkuf avonf/
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;onfvufeufudkif ykefuef&ef a&Twd*kHrSm vufeufawGpkaeMuNyD[k owif;vTifhum
Xmersm;udkvnf;aumif;? ocifudk,fawmfrIdif;\ tdrfudkvnf;aumif;? ykvdyfESifhppfwyfrsm;
wufa&muf&SmazGavonf/ eHeuf5em&DwGif &efukefykvdyfrif;BuD; trSL;jyKaom ppfykvdyfwyfzJGUonf
zdeyfrcRwfbJ a&Twd*kH&ifjyifay:odkUwufum armfvNrdKif Z&yfudk0dkif;vsuf ocifoef;xGef;?
xdyfwifudk,fawmfBuD; ociftmp&? ocifatmifqef;?
ocifvSaomif;(bwfpfum;acgif;aqmif)ocifat;Munf? ocifoif? ocifvSapm(aygif;wnf)?
ocifxGef;pdefESifh ocifbomwkdUudk zrf;avonf/ wdkufyf&dkufwm? pm&Gufpmwrf;ESifh zdkifwGJrsm;udkvnf;
odrf;,loGm;avonf/

'D;'kwfOD;bcsKdtm;vnf; olUaetdrfrS zrf;qD;oGm;avonf/

odkUjzifh ta&;awmfykH\ acgif;aqmifrIwpfckvkH;udk ,drf;yg;oGm;atmif e,fcsJUorm;ESifh


nGefUaygif;tpdk;&wdkUu wpfxpfwufí BuHpnftm;xkwfvkdufjyefNyD/

odkUaomf-

wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf/

'kwd,OuúX ocifvSabmfu OuúX xdyfwifudk,fawmfBuD;ae&m/

ocifav;armifu 'kwd,OuúXae&m/

ocifwifarmifBuD;u taxGaxGtwGif;a&;rSL;ae&m/

ocifjrodef;? ocif ausmfodef;? ocif tkef;jrifh? ocifcifarmifponfwdkU uvnf; ae&mtoD;oD;wGif


tpm;xdk;vkdufMuvonf/

0dkiftrfbD ocifwifonf wkdUArmoDcsif;udk oDukH;pyfqdkum wkdUArmrsm;\ Edk;Mum;vmaom ]wdkUArm}


todESifh ]ocif} pdwf"mwfudk xif[yfazmfjycJUav onf/ 1300jynfhESpf uRefawmfwkdU ta&;awmfykH\
ypönf;rJU vlxktod? "e&Sif e,fcsJU qefUusifa&;tjrifESifh ckcHwGef;vSefa&; pdwf"mwfudkum; '*kHq&mwif
odkUr[kwf '*kHocifwifonf ]eifvm;[JU "e&Sif} oDcsif;jzifh xif[yfazmfjyvdkufayonf/

trsKd;? wkdUArmuGJU? udk;&mrJUawGtoG,foG,f? aiG*kPf&Sif"eajcz0g;? wkdUrsm;udkuG,f.....?


eif;xm;Muawmhw,f? (jynfydkifrif;Oya'awGeJUnSOf;? "e&Sifudkawmhyif;? t&if;cH
taMumif;&,f? twGif;OmPfraumif;w,f)2/ ukefa&mif;vmMu?
avmbaZmawGjc,fvS,f? tqDawGpm;um tom;awG rsKdvdkUuG,f? tusefawG
t&dk;awGa0w,f? rao&kH [yf&avaygh wu,f/

(rnSmay Mumavzdw,f)/ ('gaMumifh oydwfawGudk vufudkif&SdMu w,f)

(ig;Muif;qD ig;Muif;aMumfonfhES,f/ wdkUajrBuD;0,f? wkdUudkpD;um; &if;ESD;olwkdU&,f)?


eifvm;[JU? eifvm;[JU? a,musmf;bom; ukyfaoG;pkyfwm wkdUrcHw,f? urÇm&ef
eifhOmPfodayghuG,f)

(rnSmay Mumavzdavw,f? 'gaMumifh oydwfawGudk vufudkif &SdMuw,f)

(a,musmf;bom;? eifvm;[JU "e&Sif&,f? tm;pGr;fjrifapr,f/ vlrsm;pkae&mrSm


pGmus,fus,f? e,fcsJUolawG csKd;ESdrfavrSuG,f)2/ jrefrmjynf0,f? BuHwmvDq,f/
]]wdkU&JU}} jrefrmjynf0,f? xifwdkif;jc,fvS,f? zdESdyfavawmhw,f? vkdtifqE´<u,f/

(rnSmay Mumavzdw,f? 'gaMumifh oydwfawGudk vufudkif&SdMu w,f/)


t*Fvdyfe,fcsJUESifh vufyg;apnGefUaygif;tpdk;&wkdUu zdESdyfMuonf/

uRefawmfwkdUtvkyform; awmifolv,form; ausmif;om;ESifh NrdKUae vkyfpm;udkifpm; vltrsm;u


ckcHwkdufckdufMuonf/ oydwfawG arSmufMuonf/ qE´jyMuonf/

olwkdUu bGwfzdeyfBuD;awG rcRwfbJ a&Twd*kHukef;awmfay:wufí wkdUArmtpnf;t&kH;


tvkyftrIaqmifvlBuD;rsm;udk zrf;onf/ wdkUArmtpnf;t&kH; acgif;aqmifrsm;zrf;aom tjypfomru
bk&m;ay: bGwfzdeyfpD;wufum bmomudkapmfum;aomtjypfvnf; usL;vGefjyefavonf/

wpfjynfvkH;&Sd Armtaygif;uvnf; Nrdwfuae jrpfBuD;em;txd/

]]wdkUArmacgif;aqmifawGudk zrf;NyD; wkdUArmtpnf;t&kH;udk rw&m;oif;aMunmzdkU vkyfBuHaeNyD/


azmfxkwfuefUuGufMu}}[k vnf;aumif;?

]]bmomudkapmfum;aeMujyefNyD? ikHUcHraeMuESifh}}[kvnf;aumif; wyfvSefUvIHUaqmfum


uefUuGufpnf;&kH;Muavonf/

twGif;0efBuD;rsm;&kH; ausmif;om;rsm;0dkif;pOf ykvdyf&dkufwkef;uwpfcsD? ,ckwcsD? jynfvkH;uRwfuefUuGuf


qE´jkyyGJrsm; ay:vmcJUjyefavonf/

,ckwpfBudrf nGefUaygif;tpdk;&ESifh t*Fvdyfe,fcsJUwkdUu ydkítMurf;zufum ESdyfuGyfvmonf/ rsuf&nf,dkAkH;?


ykvdyfeHygwfwkwfponfwkdU udkomru aoewfESifhvSHpGyfudkyg wGifwGifBuD;okH;vmavonf/

odkUaomf vlxkurl tMurf;rzuf? tMurf;zuf&ef olwkdUvdk vufeufcJ,rf;r&Sd/ tEkenf;&SdorQudkom


a&vJESifh okH;NyD; ckcHwGef;vSef&avonf/ vlxktEkenf;um; xkxnfydkBuD;vmonf/ ydkípGefUpm; vmonf/
&kH;0dkif;? *gwf0dkif;? axmif0dkif;/

oefvsifwGif ukvm; Arm tvkyform; 600ausmfu qE´jycsDwuf&m ykvdyfu&kdufNyD;vlpkcJGonf/ &efukef?


ykZGefawmifXmeudk t&yfol t&yfom;wkdU0dkif; &m ykvdyfrsm;u rsuf&nf,dkAkH;aygufcJG&kHru
wkwfESifhvnf;0if&dkufum vlpkcGJonf/

tmvHwGif ocifacgif;aqmifESifh ausmif;om;rsm;udk zrf;oGm;&m vlxku *gwfudk0dkif;NyD;


vTwf&efawmif;qdkonf/ ykvdyfu jrif;ESifh0ifwkduf? eHygwfwkwfESifh &dkufcJG? aemufaoewfESifhypf&m
vl50'Pf&m&í? udkbzdk;qkdolrSm BuD;rm;aom aoewf'Pf&mjzifh aoqkH;oGm;&avonf/ 0dkif;Muaom
vlxkxJwGif pwD;qDpufrS rdef;rtvkyform;rsm;yg&m jrif;cGmESifhteif;cH&ojzifh arhajrmaeMu avonf/
vlpkcJGNyD;aemuf tzrf;cH&aom pwD; tvkyform;ig;a,muftm; e,fydkifOD;azonf yk'fr 143t& ppfaq;NyD;
axmif3vcsvdkuf\/ trIppfNyD; o&ufaxmifodkU ydkUonftxd aygif;ESpfem&DomMumav&m 2ESpfMumatmif
ppfavh&Sdaom tjcm;trIrsm;ESifh uGmvSay\/ e,fcsJUt*Fvdyftm; wdkuf&dkufxdaom tjypfayudk;/
w&m;rif;wkdUvufoGufayrSmaygh/

jrif;NcHwGif ocifrrsm;u vlxk5000 \a&SUrSaeí *gwfudk0dkif;vsuf a&eHacsmif;wGif tcGefxrf;orm;


2000ausmfu e,fydkif0efaxmuf tdrfudk 0dkif;avonf/ armfvNrdKifwGif ocifoef;ESifh ocifAapmwkdUtm;
zrf;oGm;&m acsmif;qkH? rk'kH? a&;ESifh armfvNrdKifrS vlxkwyfBuD; av;wyfcsDwufNyD; axmifudk0dkif;Muavonf/
ppfom;ESifh ppfykvdyfwkdUum; ppfumv &efolEdkifiHwpfEdkifiHodkU a&mufaebdouJUodkU jyKrlMu\/
ppfom;rsm;vdkufygaom rD;owfpufudk cJESifhaygufygonfqdkNyD; ykZGefawmifaps;teD;&Sd
ykZGefawmifpwkd;qkdifwGif;odkU ppfom;rsm;0ifNyD; qdkif&SifudkvSHpGyfESifhxkd;avonf/ odrfBuD;aps;wGif ykvdyfu
vlwpfa,muftm;zrf;&m vlxk0dkif;wm;Muonf/ ppfwyfuvSHpGyfjzifhvdkufxdk;av onf/ nqdkvQif
&efukefNrdKUay:ü ppfwyfrsm;vkH;0rif;rlaeMu\/ &dyfceJjrifvQif vSrf;ypfwwfavonf/

olwdkUbufu þrQtMurf;zufaepOf uRefawmfwkdUbufu vufeufudkif pJGrIrygaom


vlxkwkdufyGJrsm;jzifhom wkHUjyef&avonf/ vufeufudkifpGJaom vlxkwkdufyGJqifEGJ&ef tajcr&Sd[k
,lqxm;Muayonf/ xkdUaMumifh ausmif;om; acgif;aqmifrsm;\ aMunmcsufrsm;wGifaomfvnf;aumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH; ocifacgif;aqmifrsm;\ rdefUcGef;rsm;üvnf;aumif;? tMurf; rzufESif[laom pum;udk
tNrJvdkvkd xnfhoGif;azmfjyaeMuay\/ odkUESifhvnf; tMurf;zufjcif;udk rSefrSefBuD; usL;vGefaeaom
e,fcsJUorm;ESifh nGefUaygif;tpdk;&onf tMurf;zuf&ef BuHpnfygonf[kvnf;aumif;?
vIHUaqmfygonf[kvnf;aumif; olcdk;uvlyg [pfaeavonf/

tMurf;zufNyD;tpdk;&tm; jyefvSefU&ef tMurf;udkifajcmufvSefUa&;orm; wpfpk&SdaeNyD[kum; odEdkifay\/


&efukefNrdKUv,faumifwGif a'gufwmbarmf\ armfawmfum;udk ayxkyfESifhxkcJUonf/
e,l;tdufq,fvfpD,m; &kyf&Sif&kHa&SUESifh ykvdyf&kH;BuD;wGif AkH;azmufcJGcJUavonf/ xkdolwkdUum;
rnfolrsm;jzpfMuonf[k uRefawmfwkdUrodcJU/ odvQifvnf; olwkdUvkyfief;rSm;aMumif;? olwkdUvkyfief;aMumifh
e,fcsJUESifhnGefUaygif;tm; bmrQt&mrxifapbJ olckd;vuf "m;&dk;urf;ovkdom jzpfaeaMumif; ajymqkdí
tMurf;udkifajcmufvSefUa&;0g'udk wkdufzsufMurnfjzpf avonf/

vufeufrudkif? tMurf;rzufaom vlxkwdkufyGJrsm;um; qufvufay:aygufaeay\/

ta&;awmfykHwdkufyGJrsm;wGif ryg0ifao;? <uif;usefaeao;aom vlxktpdwftydkif;rsm;onf


yGJ0ifvmavonf/

&efukefwGif 0rf;qGJq&mrrsm;u tpnf;ta0;usif;yNyD; zdESdyfcsKyfcs,frI rsm;udk uefUuGufMuavonf/

&efukefNrdKUvkH;uRwf trsKd;orD;rsm; tpnf;ta0;wpf&yfudk a':oufpku OuúX? rcifjr(cifrsKd;cspf)u


twGif;a&;rSL;tjzpfjzifh ac:qdkusif;yNyD; zdESdyfcsKyfcs,frIuefUuGufjcif;? ArmhvGwfvyfa&;udkawmif;qdkjcif;
qkH;jzwfcsufrsm; csrSwfavonf/

tpdk;&u ppfwyfESifh ykvdyfrsm;okH;pJG&ef bwfpfum;rsm; iSm;aomtcg Armydkif bwfpfum;rsm;u


rvkdufbJaeMu&m tpdk;&u bwfpfum;rsm;udk tpdk;&u tvdk&SdvQif riSm;bJrae[laom
ta&;ay:Oya'wpf&yfxkwfav onf/ xkdtcgbwfpfum;ydkif&Sifrsm;yg0ifvmum bwfpfum;oydwfarSmuf
Muav\/ bwfpfum;oydwfwm;&if; ajy;aeaom bwfpfum;a&SUrdrdudk,fudk,f ypfvSJolrsm;yif
ay:vmcJUay\/

rkH&Gmc&dkifulawmf&Gmü &Gmaygif; 36&GmrS awmifolv,form; 1500


ausmfwdkUpnf;a0;NyD;tcGefawmfavQmhaygha&;? a&TUqdkif;a&;ESifh avQmfypfa&;rsm;udk awmif;qkdMuonf/ rkH&GmodkU
tiftm;jycsDwuf&efvnf; qkH;jzwfMu\/

jrif;NcHc&dkif? ausmufyef;awmif;NrdKUe,f? pwdrf;&GmrSm vl200ausmf pnf;a0;NyD; tcGefawmfavQmhaygha&;?


a&TUqdkif;a&;ESifh avQmfypfa&;rsm;udk awmif;qdkMuonf/ 4if;jyif ]]a<u;NrDESifh"e&SifwkdU\ ab;rSvGwf&ef
trawmfaMu;aiG wpfOD;vQif 100usyfxufrenf; 3ESpfqdkif;jzifh acs;&ef}} awmif;qdkMuonf/
xkdtpnf;ta&;ü rMumrDuaxmifrSvGwfvmaom &mZ0wfrItusOf;orm; udkxGef;OD; qdkolu
]],ckudkatmifausmfaojcif;? ausmif;om;rsm; tzrf;cHjcif;? ocifrsm;epfemcHjcif;rsm;onf qif;&Jom;tusKd;
twGufom jzpfaMumif;}}a[majymavonf/

MunfhygOD;/ &mZ0wfrIusL;vGefonfqkdNyD; olUtm;axmifcsxm;cJUonf/ axmifxJrSm


EdkifiHa&;tusOf;om;awGtaMumif; Mum;cJU&onf/ EdkifiHa&;w&m; emcJU&onf/ axmifuvGwfí
&Gmjyefaomtcg awmifolv,form;wkdU\ wkdufyGJrsm;udkpnf;&kH;avNyD/ ta&;awmfykHvIyf&Sm;rIum;
qDvkdtayguf&Smí awmBudKawmifMum; aus;&Gmrsm;odkUyif a&mufcJUavNyD/

þodkUaomtajctaewGif 'kwd,tBudrf jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;vTwfawmfudkac:cJUavonf/

NrdKUrausmif;om;vTwfawmf usif;y&mXmejzpfay\/

&efukefwuúodkvfESifh &efukefNrdKU t*FvdyfjrefrmESifh jrefrmpmoif ausmif;aygif;pkHrS udk,fpm;vS,frsm;tjyif


NrdKUe,faygif; 124e,frS ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufMuavonf/

wufa&mufMuaom ausmif;om;udk,fpm;vS,ftm;vkH;onf oydwfwdkufyGJrsm;? qE´jycsDwufyGJrsm;? *gwf?


axmif0dkif;í tusyfudkifta&; qkdyGJrsm;rS wufvmcJUMuolwkdUjzpf&m ta&;awmfykHaoG;jzihf
wuf<uaeMuonf/ wkdufyGJt&yf&yf? tawGUtBuKHtrsKd;rsK;drS oifcef;pm,l&ef pdwftm;xufoefaeMuonf/
b,fawmif;qdkcsufrsm;wGif pl;pdkufí wdkufyGJqif&rnfudk qef;ppfa&G;cs,fMurnf/ a&SUvkyfief;pOfudk
jywfjywfom;om; csrSwfvdkufMuonf/

tpnf;ta0;udk q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;u zGifh\/ q&mBuD;\ rdefU>rufpum;rSm


&dkufESufzdESdyfjcif;trsKd;rsKd;udk cHae&aom ausmif;om;rsm; twGuf oludk,fwdkifcHpm;&ovdk emMunf;aom
t"dyÜm,f ]]e,fcsJUt*FvdyfESifh &SL;wkdufwdkif; udkufwJUacG;rom; nGefUaygif;tpdk;&aumif}}awG tay:a'golykef
jzpfaomt"dyÜm,f? ausmif;om;rsm;tm; tEdkifrcH t&IH;ray;bJ qufvufwdkufcdkufap&ef
tm;ay;onfht"dyÜm,fudkaqmifavonf/ odkUaomf uRefawmfonfq&mBuD; xdkrdefUcGef;udkajymaepOf
wpfavQmufvkH;q&mBuD;\ rsufESmonf wnfNidrfaeonf/ q&mBuD;\ toHonf at;csKdaeonfudk
txl;owdjyKvkdufrday\/

udkvSa&Tonf tmrcHjzifh axmifrSvGwfvmaomfvnf; tpnf;ta0;wGif OuúXtjzpfjzifh raqmif&Guf/


rlvtpDtpOftwkdif; udkodef;atmifu OuúXtjzpfjzifh vnf;aumif;? udkat;ausmfu twGif;a&;rSL;
tjzpfjzifh vnf;aumif; aqmif&Gufavonf/

tpnf;ta0;pvQifpcsif; udkat;ausmfu &efukefaxmifwGif;rS xdyfwifudk,fawmfBuD;? 'D;'kwfOD;bcsKd?


udkEk(ocifEk)? udkode;faz(wufbkef;BuD; ocifodef;az) polwkdU a&;om;ay;ydkUaompmudk zwfjyavonf/

wef;vsm; eHygwf(7)

&efukefaxmifBuD;

30. 1. 39
&JabmfwkdU-

ausmif;om;? tvkyform;ESifh awmifolv,form;wkdUaoG;pnf;Muavmh [laoma<u;aMumfoHjzifh igwdkUonf


ta&;awmfykHBuD;twGif;odkU 0ifcJUMu\/ xdka<u;aMumfoHudk vdkufemNyD;vkyfaqmifrIaMumifh
oif&JabmfwkdUonf t&dkufcH& NyD/ axmifwef;tcscH&NyD/ nSOf;yef;jcif;trsKd;rsKd;cH&NyD/
odkUaomf&JabmfwkdUonf xdka<u;aMumfoHudk [pfa<u;íaemufrwGefUbJ csDwufvQifigwdkU\ ta&;awmfykH
atmifjrifonfudk awGUvdkuf&rnfjzpfownf;/

axmifwGif;&Jabmfrsm;

qkH;jzwfcsuf trSwf-1rSm zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;ESifhqdkifonf/ zrf;xm;aom EdkifiHa&;tusOf;orm;rsm;udk


vTwfypf&ef? ta&;awmfykH vkyfief;rsm;ESifh ywfoufí w&m;pGJxm;onfrsm;udk &kyfodrf;&efESifh
jynfolUvGwfvyfrIrsm;udk csKyfcs,faomOya'rsm;udk &kyfodrf;&efwkdUjzpfavonf/

qkH;jzwfcsuf trSwf-2rSm ausmif;om;wkdUtm; ausmif;jyefwufaomtcg ta&;awmfykHwGif


yg0ifcJUjcif;twGuf tjypf,ljcif;rjyK&efESifh pmar;yGJrsm;udk ausmif;jyefwufNyD; 3vMumrS
usif;y&efjzpfavonf/

þqkH;jzwfcsufudkMunfhvQif ausmif;om;rsm;onf xm0pOf oydwfarSmuf xm;&efr&G,f/


oifhavsmfaomtcsdefwGif ausmif;jyefwufNyD; pmayavhvmMurnf qdkonfudkjyayonf/

aemuftqkdwpf&yfrSm twGif;0efBuD;rsm;&kH; ywf0ef;usifwGif ausmif;om;rsm;tm; ykvdyfu


&dkufESufvlpkcGJjcif;ESifh ywfoufNyD; pkHprf;&ef ausmif;om;or*¾u oabmwlaom yk*¾dKvfrsm;ygonfh
ckHorm"dtzGJUcefUay;&ef awmif;qdkavonf/

aemufqkH; qkH;jzwfcsufrSm 91-XmetkyfcsKyfa&;(0g) 1935ckESpf? jrefrmEdkifiH tkyfcsKyfa&;Oya't&


wnfaxmifpcef;oGm;aeaom t*FvdyfnGefUaygif;tkyfcsKyfa&;udkwkdufzsuf&ef tpDtpOfrsm;csrSwfavonf/

(1) nGefUaygif;tpdk;& (0g) a'gufwmbarmf acgif;aqmifaom 0efBuD;tzGJUEkwfxGuf&rnf/ 4if;ae&mwGif


b,ftrwfurQ wufNyD;tpdk;&tzGJUrzJGU&/

(2) trsKd;om;pD;yGm;a&;xGef;um;NyD; NAdwdoQpD;yGm;a&; NydKysufapjcif;iSm trsKd;om;qkdifrsm;udk


tma;y;&efwdkif;&if;jzpfukefypönf;rsm;udkom okH;pJGMu&rnf/

(3) rokH;rjzpfonfh ukefrsm;rSvGJí t*Fvefjzpf ukefypönf;rsm;udk oydwfarSmuf&rnf/

ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*¾ tvkyftrIaqmiftzJGUu oydwfarSmuf&efjzpfaom


NAdwdoQukefypönf;rsm;pm&if;udk jyKvkyf&ef jzpfayonf/

þonfum; 91Xme tkyfcsKyfa&;udkwdkufzsuf&ef EdkifiHa&;ESifh pD;yGm;a&;vufeufrsm;jzpfay\/

ausmif;om;vTwfawmfodkU wufa&mufvmMuaom tjcm;ausmif;om; udk,fpm;vS,frsm;tzdkUawmh


uRefawmfrajymEdkif/ uRefawmfhtzkdUawmh 91Xme tkyfcsKyfa&;qkdaom ArmjynfwGif t*FvdyfwdkUrif;rl
BuD;pdk;aeaom tkyfcsKyfa&; taqmufttkHudk wkdkufzsuf&efcsrSwfvdkufaomEdkifiHa&;a&;ESifh
pD;yGm;a&;tpDtpOfrsm;wGif ,kHMunfrIrjyif;xefvSyg/ a'gufwmbarmfwkdUu &mxl;rSxGufay;rnf[k
rarQmfvihfEdkif/ olwdkUu xGufay;OD;awmh? tjcm;trwfrsm;u olUae&mwufNyD; &mxl;r,lygbl;[k
tmrrcHEdkif/ NAdwdoQukefrsm;udk oydwfarSmuf&mrSmvnf; odyfxda&mufrnfrxifay/
NAdwdoQvkyftxnftvdyf? pD;u&uf? qyfjymponfavmufudk oydwfarSmuf&kHjzifh Armjynfudk NAdwdoQ
pD;yGm;a&;vuf0g;BuD;tkyfrI raysmufysufEdkif/ ysufEdkifyghrvm;? NAdwdoQ\ pD;yGm;a&; vuf0g;BuD;tkyfrIrSm
þukefypönf;rsm;rSm r[kwf/ qefpyg;? uRef;opf? a&eH? ow¬K? rD;oabFm? rD;&xm;? bPfwdkuf
ponfwkdUrSm jzpfonf/

þodkUaom tkyfcsKyfa&;wkdufzsuf&ef EdkifiHa&;ESifhpD;yGm;a&;vufeufrsm;ESifh ywfoufí


ausmif;om;vTwfawmftpnf;ta0;wGifum; tjiif;ryGm;Mu/ tjcm; tpnf;ta0;rsm;rSmvnf;
tjiif;ryGm;Mu/ tjiif;yGm;ívnf; rjzpfEdkif/ vufeufudkifqifETJEdkifaom vlxkwdkufyGJtqifhodkU
roGm;EdkiforQawmh þvdkvkyfief;awGom vkyfp&m&Sdawmhonf r[kwfygavm/

tpnf;ta0;jyifyrSmum; tawmftjiif;yGm;avonf/ uRefawmfwkdU tcsif;csif;omru ocifEkESifh


wuGaom wkdUArmtpnf;t&kH;acgif;aqmif ociftcsKdUuwpfzuf? udkodef;az? ocifvSaz polwdkUu
wpfzuf tjyif;txef jiif;ckHMuavonf/ ocifEkESifh ocifacgif;aqmiftcsKdUum; tdE´d,uGef*&ufESifh
*E´D0g'udk erlemxm;MuaMumif;? uvuwÅm;jyefrsm;jzpfaom udkodef;azESifh ocifvSazwkdkUu
tdE´d,jynfuGefjrLepfygwD\ 0g'vrf;pOfrsm;udk erlema&SUaqmifvrf;jyxm;aMumif; xdkjiif;ckHyGJrsm;rS
uRefawmfwkdU Mum;od &dyfrd&avonf/ wpfcgu wuúodkvfausmif;om;rsm; or*¾wkdufrSm tcef;ydwf
tpnf;ta0;wpfck&Sd&m ausmif;om;rsm;tjyif ocifEk? ocifvSazESifh udkodef;azwdkUwufa&mufMuavonf/
91XmetkyfcsKyfa&;ysufatmif b,fenf;eJUwdkufrvJqdkaom jyóemay:vm&if; tjiif;yGm;Mu&m ocifEku
NAdwdoQukefypönf; oydwfarSmufa&;? trwfrsm;&mxll;r,la&;rsm;udk axmufcHajymqkdí udkodef;azu
xdkvufeufrsm;onf rxda&mufaMumif;ajym qdkav&m ocifEku ]]'gjzifh rif;wdkUu bmvkyfrvJ}}[k
aigufqwfqwfjzifh udkodef;aztm; ar;vkdufavonf/ udkodef;azu ]]uRefawmfwkdU ArmjynfrSm
ckbmvkyfMurvJqkdwmuawmh tckaqG;aEG;aeMuwmyJ? tdE´d,uGefjrLepfygwD uawmh}}[k tpcsDNyD;
91XmetkyfcsKyfa&;ESifh tdE´,tm;NydKifwlay;vkdufaom tdE´d,tkyfcsKyfa&; (1935) Oya'udkwdkufzsuf&ef
csrSwfxm;aom tdE´d,uGefjrLepfygwD\ 0g'vkyfief;pOfrsm;udk &Sif;vif;ajymaeavonf/
olU&Sif;vif;csufrsm;wGif jynfe,frsm;wGif trwftrsm;pk&xm;aom tdE´d,trsKd;om;uGef*&ufonf
jynfe,ftpdk;rsm;zGJUNyD; v,form;? tvkyform;wdkUtm; avmavmq,f oufomacsmifcsda&;?
tcGeftwkwfrsm; avQmhaygha&; oD;pm;cavQmhaygha&;rsm; vkyfay;&rnf/ tvkyform;? v,form;wkdU\
ajrydkifqefUusifa&;? t*Fvdyf"e&SifqefUusifa&; wdkufyGJrsm;ESifh tvkyform;? v,form; pnf;&kH;a&;rsm;
vG,fulap&ef jynfolUtcGifhta&;rsm; ay;&rnfponfrsm;ygav&m ocifEkonf twefMumai;NyD;
em;axmifae&mu udkodef;aztm; rsufcGufaphaphMunfhNyD;-

]]a[h a[h uGef*&ufu jynfe,ftpdk;&tzGJUawGzJGU&r,f[kwfvm;}}

]][kwfw,f zGJU&r,f}}

]]'gjzifh &mxl;vufcHcdkif;wmayghav? jzpf&avuGm avmurSm uGefjrLepfawGu


tkyfcsKyfa&;oydwfarSmuf&mrSm a&SUqkH;uyg&r,fhtpm; jynfe,ftpdk;&awG tzJGUckdkif;aew,f? &mxl;vufcHbdkU
wdkufwGef;aew,f}}

udkodef;azu tdE´d,uGefjrLepfawGu &mxl;vufcHcdkif;onfrSm nGefUaygif;tpdk;&


&mxl;vufcHenf;rsKd;r[kwfaMumif;? vlxkwkdufyGJawG BuD;xGm;apatmif vkyf&efomjzpfaMumif;
&Sif;aeao;\/ ocifEku MumMumem;raxmifbJ-
]]awmfuGm awmf? 'Dykqkd;0wf 'Dacs;ygrSmyJ? igtxifBuD;wJU rif;uGefjrLepfawGu &mxl;vufcHcGifhjyKwm
igtHUMow,f}}

ocifEkonf tawmfyifa'gazmif;ae[ef&Sdonf/ ukvm;xdkifudk pm;yJGausmay;NyD;


jyefcif;vsuftpnf;ta0;tm; ausmay;xdkifum-

]]a[h wdkUuawmh &mxl;oydwfarSmufa&;yJuG? NAdwdoQukefoydwfarSmuf a&;? wdkif;&if;jzpfukef


tm;ay;a&;yJuG? aemufxyf &IyfraeeJU awmfNyD}}

ocifEkonf aemufxyfpum;rajymawmhacs/ olrsm;ajymwm em;axmif raxmifawmhrod/ udkodef;azurl


at;at;yif? olajymvdk&mqufajymaeav onf/ xdkaeUnu aqG;aEG;yGJomjzpf\/
wpfpkHwpf&m,wdjywfrqkH;jzwfay/ udkodef;az ajymNyD;aomtcg tjcm;vlrsm;ajymMuonf/ ocifEkum;
tpnf;ta0;NyD;onfhtxd bmrQrajymbJ ausmay;íom xkdifonf/ tpnf;ta0;NyD;aomtcgürlum;
ikHUpma&;aeaom udkodef;az\ yckH;udkykwfvsuf-

]]vma[h jyefMupdkU igtdyfcsifNyD}}[k ac:avonf/ udkodef;azuvnf; uysmu,mxí


olUaemufuvdkufoGm;onf/ ocifvSazu olwdkUESpfa,muftm; tayguf0rS BudKNyD;vdkufoGm;onf/
olwdkUokH;OD;onf twlwlaeMuolawG jzpfavonf/ þtjzpftysufum; olwdkU axmifrusrDuav;rS
jzpf\/

32

axmifuszdkU tvSnfhay;yg

udkvSa&Tu axmifuvGwfvmNyD;jzpfaomfvnf; uRefawmfESifh pum;aumif;pGm rajym&ao;acs/ axmifxJu


tajctaersm;ESifh axmifxJrSaeí ocifEk? ocifpHxGef;vS? udkodef;azESifh udkvSa&TwdkU wdkifyifNyD;
a'gufwmbarmftm; axmifodkUac:um aphpyfaqG;aEG;MuykHrsm;udk udkvSa&TxHrS Mum;vdkonf/
uRefawmfhpdwfxJrSm r&Sif;vif;onfrsm;udk ar;jref;vdkonf/ okdUaomf ausmif;om;vTwfawmf
usif;yaeonfhtwGif; olvnf;rtm; uRefawmfvnf;rtm; jzpfayonf/

ausmif;om;vTwfawmfNyD;onfh aemufwpfaeUnaewGif NrdKUrrSaeí paumhaps; e*g;eDodkU


vrf;avQmufoGm;Muonf/

udkvSa&Tu uRefawmfhtm; axmifxJrSm olwdkUwpfawG aeMuxdkifMuykH? tpm;taomuf pDrHcsufjyKwfMuykH?


pmzwfMuykH? axmiftmPmydkifawGESifh wdkufyJGqifMuykHrsm;udk ajymjyavonf/

]]axmifxJ udk,fwdkUaewJU wef;vsm;rSm 'efUovGefyifawG&Sdw,f/ &JabmfawGu


'efUovGef&Guf[if;csKdaomufcsifw,fqdkawmh udk,fu csufwmudk;/ udk,fwdkUzsmykHom;awGu
iHjym&nfaumif;aumif;? ykpGefajcmuf aumif;aumif; okH;aeusqkdawmh iHjym&nfaumif;eJU
ykpGefajcmufaumif;r&Edkif wJU axmifxJrSm cufwmaygh/ 'Dawmh[if;csKdatmif b,fvdkvkyfvJ odovm;}}

]]qdkprf;ygOD;Asm}}

udkvSa&Tu tm;&yg;&&,f&if;-
]]oMum;xnfhcsufwmaygh armif&if&JU [m; [m;}}

]]pmzwfMuykHuaum}}

]]axmifxJudk rmhufp0g' pmtkyfawGoGif;vmw,f/ zdk;odef;az oGif;wmyJ/ axmifrSL;awGudk


b,fvdkNzD;w,fawmh rodbl;/ oleJUudk,feJU wpfa,mufwpfvSnfh zwfjy&Sif;jyvkyfwmvnf; &Sdw,f?
aemufzdk;atmifqef;wdkU ocifoef;xGef;wkdUa&mufvmMuawmh 0dkif;NyD;aqG;aEG;avhvmMuwmawGvnf;
&Sdw,f}}

]]ocifEkaum}}

]]oluawmh ykwD;pdyfvdkU odyfZdrfawGUaewmaygh? [J [J pmvnf;zwfygw,f}}

]]udkvSa&T 'Dwpfcgawmh uRefawmfhudk wpfvSnfhay;ygOD;}}

þodkUawmif;yefvdkufaom uRefawmfhtoHrSm rlrSef[efrwl/ aMuuGJ0rf;enf;aom cHpm;rIonf toHrSm


*,uf&dkufae[efwlonf/ NyKH;NzJNzJvkyfaeaom udkvSa&Tonf rsufESmwnfoGm;NyD;-

]]armif&ifhudk bmwpfvSnfhay;&rSmvJ}}

]]uRefawmf axmifwpfcguscsifw,f? ckawmh uRefawmfhrSm axmifuszl;wJU *kPfvnf;r&Sdbl;? axmifuszl;wJU


tawGUtBuKH A[kokwvnf;r&bl;}}

]][m; [m;}}udkvSa&Tu xkH;pHtwkdif; tm;&yg;&&,fypfvdkufonf/ NyD;awmh rsufESmydk;owfvdkufNyD;-

]]usKyfu armif&ifhudk axmifcsEdkif&atmif qmay:xGef;rS r[kwfbJ? axmifqdkwm csol&SdrSuswmarmif&if}}

]][kwfygw,f? cifAsm;wkdUu axmifrcsEkdifygbl;? odkUayr,fh axmifusEdkifapr,fh wm0efudkay;Edkifw,f/


tckawmh ta&;awmfykHpuwnf;u uRefawmfhudk axmifusEkdifapr,fhwm0ef wrifray;bJxm;w,f?
'gaMumifh wpfvSnfh uRefawmfhay;ygOD; udkvSa&T&,f}}

]]tm;vkH;axmifusukef&if cufrSmaygh? rif;wdkUvdk axmifrusbJeJU aemufuvkyfaewJU


vkyfom;&JabmfawG&SdvdkU wdkUta&;awmfykHBuD; aqmf'ga&ykvif;rjzpfwmaygh udk,fhvl&JU}}

]]EdkU'DaeUyJ axmifwGif; wkdUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmiftzJGUu aMunmcsuf wpfckxkwfw,f


r[kwfvm;/ od*FkwÅ&ukef;wGif wyfpJGvsuf&SdMuaom oydwfwyfom; 7000ausmf &efukefaxmiftwGif;odkU
tm;vkH;0ifMuonfhtcgudk igwdkUapmifhpm;arQmfvifhaeMu\/ wpfjynfvkH;&Sd axmifBuD; 8axmif?
axmifuav; 24axmif? aygif;32axmifudk jynfhvQHtufuJGxGufoGm;atmif igwdkUwpfawG
tpkvdkuftNyKHvdkuf xkBuD;xnfBuD;ESifh 0ifMu&rnfwJU/ 'Dawmh uRefawmfudkvnf; axmifxJ0ifzkdU
wpfvSnfhcGifhawmif;wm bmrSm;ovJ udkvSa&T}}

]]'Dvdk 'Dvdk? ckaMunmcsufu vltrsm;twGuf &Jaq;xdk;ay;wm/ vlawG[m t&ifuqdk&if


axmifusrSmaMumufaew,f r[kwfvm;? tckawmh wdkif;jynftwGufqdk&if axmifudk&,fwmaygh
taysmhxifw,fqdkwm jyvdkufwmyJ/ axmifBuD;eJUajcmufvSefUaewJU t*FvdyfeJU nGefUaygif;tpdk;&udk
raMumufbl;uGvdkU ajymvdkufwmyJ/ tjyifrSm tvkyfvkyfr,fhvlr&Sd&if b,fjzpfrSmvJ/ 'Dawmh
wpfvSnfhrSray;yg&apeJU udk,fhvl}}

]]cifAsm;xGufvmykHajymprf;ygOD;}}

]]tmrcHay;NyD;xGufvmwmaygh/ tckudk,fwdkUudkzrf;wJU &efukefta&;ay: vkHNcKHa&;Oya'u aiG200dwef


tmrcHay;&if vGwfEdkifwmyJ/ 'DtcGifhta&;udk,l wmaygh/ 'grStjyifrSmvkyfp&m&SdwmawG vkyf&rSmudk;/
udkodef;azawmif eufjzefoefbuf tmrcHeJUxGufvmygvdrfhr,f? olUudk tmrcHzdkU ajcvsif udktkH;cifeJU
jrefrmhaeUpOfukdxGef;pdefwdkUudk ajymxm;w,f/ udkBuD;Ekudkvnf; tmrcHeJUxkwfMurSmyJ?
'DhjyifwdkUArmacgif;aqmifawGudkvnf; tmrcHeJUxkwfMurSmyJ}}

axmifht&omudk cHpm;&zdkU uRefawmfhrSm tvm;tvmr&SdawmhNyD/

]]axmifxJwkef;u cifAsm;wkdUwpfawG a'gufwmbarmfeJUac:aphpyfMu w,fqdkwmbmvdkU aphpyfzdkUvdkw,fvdkU


uRefawmfoabmraygufbl;Asm}}

]]awmif;qdkcsuf&zdkU aphpyfwmaygh/ udk,fwkdUaphpyfwmudk *VKefarmifapm wdkU twdkuftcHygwDu


oabmrusbl;/ bmjzpfvdkUvJqdkawmh olwdkUu wkdUawmif;qdkcsufudk barmfu rvdkufavsmapcsifbl;?
'grSbarmfjyKwfusr,f vdkU wGufwmudk;/ wdkUu wkdUawmif;qdkcsuf&wmom vdk&if;? b,foluay;ay;aygh/
wdkUu&mxl;vk,lzdkU? udk,fhygwDBuD;yGm;zdkUqdkwJU tacsmiform; EdkifiHa&;wGufudef;rsKd;eJU
vkyfaewmrSr[kwfbJ/ aphpyfa&;qdkwmu ppfwdkuf&if;vnf; vkyf&wmyJ? b,ftcsufrSm
oabmwloGm;&r,fqdkwmrSom uGmwmudk;}}

]]a'gufwmbarmfu axmifxJvmw,fqdkawmh cifAsm;wdkUaewJU wef;vsm;xd vmovm;}}

]]rvmygbl;? olu axmifydkif&kH;cef;xJrSm aew,f? NyD;awmh udk,fwdkUudk ac:awGUw,f}}

]]olu bmawGajymovJAs}}

]]olajymwmawG csKH;Munfhvdkuf&if tck ausmif;om;awG&JU awmif;qdkcsufawGudk


tjynfht0olrvdkufavsmEdkifwJUtaMumif;? (Law and Order)eJU ywfouf&if bk&ifcHuom tmPmydkifwJUtaMumif;?
zrf;qD;xm;wJU EdkifiHa&;orm;awGudk bk&ifcHoabmrwlbJ rvTwfEdkif? zdESdyfcsKyfcs,frIOya'awG olr&kyfodrf;Edkifbl;qdkwJUtaMumif;awG oluajymw,f/ t*Fvdyfudk
olvnf;tvdkr&Sdygbl;? 91XmetkyfcsKyfa&;udk olvnf;rBudKufbl;vdkUajymao; w,f? 'DawmhxGufvdkuf&if a&SUavQmufNyD; EdkifiHa&; £ajEé&& vkyfoGm;Edkifw,f/
cifAsm;u &mxl;pGefUvTwfEdkifw,fqdkwJU owÅd&Sd&if uRefawmfwdkU[m wdkif;jynfbufuvlawGygvdkU wpmpmatmfaewJU twkduftcH*dkPf;u trwfrsm;[mvnf;
&mxl;,lEdkifzkdU odyfcJ,Of;oGm;rSmyJ/ 'DaemuftJ'Dvkd toHukef[pfaeMuwJU trwfrsm;&mxl;r,lEdkifatmifvnf; usKyfwdkUqufNyD; BudK;pm;r,fvkdU
udk,fwkdUuajymMuw,f/ 'gayrJUa'gufwmbarmfu olxGuf&if twkduftcHtrwfawG wuf,lrSmyJvdkUomajymaew,f/ NyD;awmh olut*FvdyfawGudkcszdkU
tcsdefrusao;bl;wJU? ppfjzpfvmawmhr,fwJU/ tJ'DhppftwGif;usawmh csufaumif;&rSmygwJU? acgif;at;at;xm;NyD; tcGifhaumif;udkapmifhMuprf;ygwJU/ 'DvdkeJUyJ
udk,fwdkUaphpyfa&;[m NyD;wmygyJ/ oluvnf; olajymcsif&majym? udk,fwkdUuvnf; udk,fwdkUajymcsif&majym}}

]]bmrS awmif;qdkcsufawG r&bl;ayghaemf}}

]]ausmif;om;awG[m b,foleJUjzpfjzpf udk,fhvdkvm;csuf&r,fxif&if aphpyfaqG;aEG;r,f?


b,folvufudkifwkwfrS r[kwfbl;qdkwmawmh jyvdkuf&wmaygh}}

uRefawmfwkdU paumhaps;odkU a&mufvmMuNyD/ e*g;eDodkUroGm;ao;bJ wuúodkvfor0g,rqdkifodkU


0ifMuav\/ udkxGef;tkefonf qkdif0rS&yfvsuf qD;BudKvsuf&Sd\/ olUrsufESmrSmtNyKH;tjynfhESifh/
udkxGef;tkefudk uRefawmfonf udkxGef;tkefrSef; odaomfvnf; roduRrf;zl;? pum;rajymzl;acs/ udkxGef;tkefu
udkvSa&Ttm;-

]]b,fhES,fvJ axmifxJrSm awmfawmfaysmf&JUvm;}}

udkvSa&Tuvnf; tNyKH;tjynfhrsufESmjzifh-

]]aysmfqdk axmifxJuawmif xGufrvmcsifbl;/ [m; [m;? ckyJaxmifxJu aysmfykHawG 'D&Jabmfudkajymjyawmh


'D&Jabmfu olygaxmifxJ oGm;aecsifw,fvdkU em;ylem;qmvkyfaew,fAs}}

udkxGef;tkefonf rsufESmtwnfxm;vsuf uRefawmfhtm; tuJcwfovdk MunfhvdkufNyD;-

]]'D&Jabmfudk jrifawmhaewmyJ? emrnfu b,fvdkwJUvJAs}}

udkvSa&Tuyif-

]]ocifeDwm&J &JabmfwifxGef;wJUAsm;? [m; [m;}}

udkxGef;tkefum; NyKH;a&mifuav;omjyNyD;aemuf rsufESmnSKd;oGm;ovkd jzpfonf/

]]uRefawmfvnf;Asm a[mh'Dqdkifwm0ef,l&wm onfjyifwm0efawG vpf[if;ukefNyD/ axmifa&mufzkdUa0;a&m?


cifAsm;wkdUqDawmif w,fNyD; ra&mufEdkifbl;/ pdwfxJrSm r&dk;r&GBuD;jzpfaew,f/ rcsifhr&J rausreyfjzpf
aew,f}}

udkvSa&Tonfvnf; rNyKH;Edkif? r&,fEdkifawmhbJ twefMumawGoGm;onf/ udkxGef;tkeftwGuf


0rf;enf;oGm;[efwlonf/ twefMumrS-

]]'Dvkd oabmxm;vdkU b,fjzpfrvJAs/ cifAsm; 'DrSmr&Sd&if 'Dor0g,ruav; ysufoGm;rSmayghAs/ usKyfwkdU


rD;wkwfausmif;om;awG[m raumif;wmawG? aumif;wmawG &IdU&wJUMum;xJu wnfaqmufxm;wJU?
pdkufysKd;xm;wJU tvkyftoD;tyifuav;udk cifAsm;vdkZGJaumif;aumif;eJU apmifha&SmufaewJU O,sOfrSL;r&Sd&if
b,fjzpfEdkifyghrvJ}}

udkxGef;tkef\ rsufESmwGif tNyKH;0ifvmonf/

]]aq;q&m0efavmif;BuD;uvnf; uAsmqefqef pum;ajymwwfoudk;? [J [J}}

]]uAsmqefqdkAsm? aq;wuúodkvfomra&muf&if uRefawmfvnf; rif;ok0PfwdkUeJU tNydKiftqdkifjzpfaerSmaygh?


b,fhES,fhvJ qdkiftajctae}}

]]cifAsm;wdkUbufu wufoavmufqdkifuvnf; wufaewmyJ/ t*FvdyfukefawG


oydwfarSmufa&;vkyfMu&ifawmh uRefawmfwdkUvnf; onfhjyifukefawG wifzdkU pDpOf&OD;rSmyJ/ aeygOD;
udkBuD;EkwdkU? zdk;odef;azwdkU? zkd;atmifqef;wdkUaum b,fawmhvTwfMurSmvJ}}

]]uaeU eufjzef vGwfvmMuygvdrfhr,f/ 'DvdkayghAsm axmifqkdwm 0ifvdkufxGufvdkufaygh [J [J? uJ


e*g;eDudk oGm;vdkufOD;r,f}}
]]oGm; oGm;? udkxGef;a&TwdkU? q&m[defwdkUvnf; ckeifuyJoGm;Muw,f? awGUygvdrfhOD;r,f}}

uRefawmfwdkUonf e*g;eDbufodkU vmcJUMuavonf/

33

tifvsm;uRef;qG,frS {nfhcHyGJ

NyD;cJJUaomv 1939ck? Zefe0g&Dv tv,favmufuwnf;u pma&;q&mBuD; tdyfcsf*sD0Jvf(H.G.Well) onfazazmf0g&Dv


1&ufaeUü bkHabNrdKUrS &efukefodkU qdkufa&mufrnfhtaMumif; Armpma&;q&mESifh owif;pmq&mrsm;onf BudKqdk{nfhcH&ef {nfhcHaumfrwDzJGU&ef vdkaMumif;?
wdk;wufa&; owif;pmt,f'DwmwpfOD;jzpfaom udkodrf;u pwifaqmfMocJU avonf/

,ckrpöwm 0Jvfpf a&mufvsuf&SdNyD; wuúodkvf &uf*spfpMwm q&mvif;qD tdrfrSmwnf;ckdaeavonf/


azazmf0g&Dv 2&ufaeU nae4em&DwGif wuúodkvfbkwfuvyfü rpöwm 0Jvfpftm;
*kPfjyK{nfhcHyGJwpf&yfusif;yavonf/ uruxjyKolrsm;rSm wuúodkfvfpma&;q&mrsm;tzJGUESifh
vli,fowif;pmq&mrsm; tzGJUwkdUjzpfavonf/

uRefawmfwkdUonf urÇmausmfaom t*Fvdyfpma&;q&mBuD; rpöwm0Jvftm; txifBuD;Mu\/


olUtaMumif;bmrQ rodbl;xm;OD;awmh/ olUBuD;aomemrnfaMumifhyif olUtm; Munfhjrifzl;awGUvdkayonf/
uRefawmfhtzkdU qkdvQif olUpmtcsKdUudkvnf;zwfzl;\/ oabmvnf;us\/ aemufESpf&maygif;rsm;pGmtMum
vmvwÅHUaomumvü avmu"mwfynm rnfrQwdk;wufvmNyD; b,fvdkaevdrfhrnf? vlawGu
b,fvkdusifhBuHvdrfhrnf? ppfawGudkb,fvdkwdkufvdrfhrnf ponfjzifh edrdwfzwfa&;om;jcif;rsm;onf
uRefawmfwdkU\ pdwful;OmPfudkvGifhysHapavonf/ vGifhysH&aom pdwful;OmPfwGif t&omawGUvSay\/
rsufuef;awG avmuodkU rsufjrifwpfa,mufa&mufoGm;ykHudk BuHBuHzefzef pdwful;í ,pfrl;cJU&ay\/
pma&;q&mwdkUwGif pdwful;jzifh ,pfrl;atmif vkyfEdkifjcif;onfyif wpfenf;ajym &aomf
pdwful;jzifh&l;Edkifatmif zefwD;ay;Edkifjcif;onfyif xl;cRefaom t&nftcsif;jzpfonf[k xif&ayonf/
xdkUaMumifh rpöwm 0Jvfpfudk MunfndK\/ av;pm;\/ awGUjrifvdk\/

odkUuvdk awGUvdkjrifvdkaeqJ axmifrSxGufvmNyD;pjzpfaom wufbkef;BuD; udkodef;azu uRefawmfvnf;


xkd{nfhcHyGJudk wufEdkif&ef zefwD;ay;avonf/ uRefawmfonf pma&;q&m r[kwfapumrl
pmtawmfrsm;rsm;a&;ae&onf/ ausmif;om;vIyf&Sm;rIowif;rsm;udk owif;pmrsm;odkU a&;ydkU&\/
wpf&Hwpfcg or*¾aMunmcsufrsm;udk a&;om;&\/ udkodef;azu udkvSa&Ttm; ausmif;om;avmuwGif
jzpfysufaeykHtvkH;pkHudk rpöwm0Jvfpftm; ajymjyzkdUvdkaMumif;? odkUjzifhwpfqifh urÇmodjzpfoGmEdkifaMumif;?
&JabmfwifxGef; rSm pma&;q&maygufpuav;? owif;pmq&maygufpuav;jzpfaeaom
ausmif;om;wpfOD;jzpfojzifh xdkwm0efESifh oifhavsmfaMumif; ajymjyavaomaMumifh udkvSa&Tu
uRefawmfhtm; udkodef;azESifh twlxnfhvdkufavonf/

twlwloGm;MupOf uRefawmfu rpöwmtdyfcsf*sD0Jvfpftm; txifBuD;ykH olUpmrsm;udk BudKufykHajymav&m-

]]wkd;wufaompmayqdkwm bmvJvdkU rif;em;rvnfvdkU olUpmawGoabm usaewmaygh}}[k udkodef;azu


bkajymvdkufavonf/ udkodef;azonf wpfNydKifeufwnf; uRefawmftxifBuD;aom
rpöwm0Jvfpftm;apmfum;jcif;ESifh ESHUpyfatmif pmzwfaom uRefawmfhtm;apmfum;jcif;udkjyKvkdufaom
bkaumif jzpfayonf/ 'gaMumifh'Dvludk wcsKdUrkef;MuwmyJ[k pdwfxJrSmrSwfcsufcsvdkufonf/ udkodef;azwGif
uRefawmfESpfvdkoabmusaom t&nftcsif;rsm;&Sdyg\/ olUpmrsm;udkuRefawmfav;pm;pGmzwfyg\/
odkUaomf olonf olUudk,fol txiftawmfBuD;onfjzpf&m xdktcsufudk uRefawmfrBudKuf/ 4if;jyif
bkawmjcif;udk wrifvkyfaeonf[k xifonf/ olrsm;tm; ypfypfcgcg ajymqkda0zefjcif;rSm emrnfBuD;vdkí
wrifvkyfaeovm;[k vnf;xifrdayonf/

]]'gjzifh cifAsm;qkdcsifwJU wkd;wufaom pmayqdkwmu b,fvkd[mvJAs}}

uRefawmfu aighawmhawmhar;vdkufonf/

]]udk,fhvl? udk,fa&;wJU ocifudk,fawmfrIdif; tw¬KywÅdzwfzl;w,fr[kwf vm;/ tJ'DxJrSmygwJU ed'gef;[m


wkd;wufaom pmaytaMumif;ayghuG}}

]]zwfzl;om;yJ tJ'DhtxJu ed'gef;vnf; tBudrfBudrfzwfzl;w,f/ ed'gef;ppcsif; a&S;twdwfArmpmay[m


udk,fydkifOmPfeJUwDxGifzefwD;rI acgif;yg;w,fvdkU a0zefw,fav}}

]][kwfw,fav? ZmwfuGuf Zmwfvrf;eJU ywfoufNyD; udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;rIacgif;yg;w,f?


taMumif;t&meJU ywfoufNyD; udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;rIacgif;yg;w,f/ Ak'¨bmom usrf;*efrSmygwJU
ZmwfawmfBuD;awG? edygwfawGu &SdNyD;jzpfaeawmh udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;zdkUrS rvdkbJ[mudk;/
odkUayr,fh tJ'Dtydkif;udkxm;vdkufOd;? ed'gef;tv,fydkif;eJU aemufydkif;rSm wkd;wufaompmayeJU ywfoufNyD;
&Sif;vif;csufawGygw,f}}

uRefawmfwkdUonf tif;vsm;ausmif;aqmifa&SUodkU a&mufvmMuonf/ ausmif;aqmifBuD;um;


wdwfqdwfae\/ txJu tNrD;udkvkyfvJUvkyfvD [efcsDjyaeaom Muufrrsm;vnf;r&Sd/ tjyifu
uawmfuawmfESifhatmfjrnfum &pfoD&pfoDvkyfaeMuaom Muufzrsm;vnf;r&SdMu/ ausmif;aqmifa&SUu
uHUaumfESifh r&ef;yifrsm;atmufwGif t&Gufajcmufrsm;onfomvQif vGwfvyfaysmfyg;pGm
wkd;a0SUupm;aeMuavonf/ uRefawmfonf rjrihfOD;tm; uGufceJowd&rdavonf/ ajcmufaoGUaeaom
tif;vsm;aqmifBuD;udk MunfhNyD;vGrf;qGwfaerdonf/

udkodef;azuawmh olUwdk;wufaom pmayoabmw&m;rsm;udk ocifw&m;a[monfh av[efyefwdkUESifh


a[majymaeavonf/

olajymjcif;rsm;onf q&mvGef; tw¬KyÜwdÅwGif ola&;xm;aom ed'gef; atmufazmfjyyg oabmrsm;udk


ajz&Sif;jcif;jzpfonf/

]]owif;pma&;? 0w¬Ka&;? uAsma&;paom pma&;q&mrsm;onf ygwDpGJr&Sd? tpnf;t&kH;wpfckrS


r0if&[kqdkMuonf/ onf0g'udkum; uREkfrBudKuf/ tNrJwrf; uefUuGufrnfjzpfavonf/ xkdolwkdU\
t,ltqt& pma&;q&monf awmifxdyfodkUwufí ajrjyifü oGm;vmvIyf&Sm;aeMuaom vltaygif;udk
NyKH;NyKH;uav; Munfhum a0zef&efomjzpf\/ pma&;q&mwkdUonf vlUavmutxufwGifaeí
vlESifhewfaygif;pyfíjzpfaom vlujym;rsm; toGifaeapcsifavonf/

]]wdkUArm qif;&Jom; awmifolv,form;rsm;rSm xif;ukvm;wkH;uJUodkU tnGefUwkH;atmif rJGvsuf&SdavNyD/


trsKd;\ tnGefUtzl;[k qdktyfaom vli,frsm;rSmvnf; tvkyfvufrJU awavMurf;ydk;rsm;jzpfvsuf
Armjynf aZmufxkd;arSmufckH EkHEkHcsmcsm jzpfaeonfudk tb,fpma&;q&monf b,fbufrS ryg0ifbJ
yGJMunfhovdkMunfhaecsifao;oen;f}}
udkodef;azu ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf wu,fwkdufaeaom ygwDrSm 0ifyg&rnf[k awmif;qdkonf/
q&mvGef;onf wkdUArmtpnf;t&kH;wGif0ifovdk? pma&;q&monf ygwD0if&rnf bufvdkuf&rnf[k
qkdayonf/

]]uRefawmf tJ'DtcsufawGudk oabmwlom;yJ? odkUayr,fh cifAsm;ajymwJU rpöwm0Jvf&JU pmay[m


wkd;wufaom pmayr[kwfbl;qdkwmudkom oabmrwlyJ/ uRefawmfem;rvnfvdkU 'Dpum;udkajymw,fvdkU
cifAsm;xifcsif xifawmh}}

uRefawmfwkdUonf bkwfuvyf&sdaom uRef;qG,fqDodkU avQmufvmMu onf/ tif;vsm;a&jyifwGif


Munfvifaom rkd;jym[yfojzifh ywf0ef;usif &Icif;wpfckvkH;onf tjymEktvif;a&mifwGif
txl;MunfvifvSyaeayonf/

]]at; rif;BudKufvSygw,fqdkwJU tESpf&maygif;rsm;pGmMum&if b,fvdkjzpfrvJqdkwJU pmtkyfudkyJMunfhygOD;/


avmavmq,f ta&;BuD;wJUjyóemawGudkausmfNyD; tJ'gawGtwGufawmh tajzr&Sm
tysif;ajypdwful;,OfwmawGyJjzpfw,f}}

]]tkdAsm? oluavmu"mwfynm&JU wefckd;udk ,kHMunfolrkdU avmu"mwfynm[m


a&SUb,favmufxdwkd;wufvmr,fqdkwm BudKwifpdwful;Edkifwmu wu,fhOmPfBuD;&SifrkdU r[kwfvm;As}}

]]at; tJ'Dvkd ajym&ifawmhajymEdkifwmaygh? okdUayr,fh wu,fusawmh wkdU[m vlowÅ0gawG


BuD;yGm;wkd;wufapcsif&if urÇmBuD;rSm ppfqdkwmr&Sdap csif&if "e&Sifpepfqkd;BuD;udk wkdufzsufypf&r,fvdkU
,kHMunfw,f/ 'gudkvkyfwJUvl [mwu,fwkd;wufwJUvl? avmu"mwfynma&SUwpfqifhwkd;wufapcsif
&ifvnf; tJ'D"e&Sifpepfqkd;BuD;udk wkdufzsufypf&r,f/ 'DtvkyfawGudkvkyfatmif vIHUaqmfwJU pma&;q&mrS
wkd;wufwJU pma&;q&mvdkU ac:Edkifr,f? rifhq&m0Jvfpfu 'DtvkyfudkarhapNyD; pmzwfwJUvludk pdwful;,Of
wkdif;jynfudkom ac:oGm;wmjzpfawmh wkd;wufwJUpma&;q&mvdkU rac:Edkifbl;/ rif;pOf;pm;Munfhygvm;?
rsufrjrifawGcsnf;aexkdifwJU wdkif;jynfqkdwm b,f&SdEdkifrvJ}}

udkodef;az\ ajympum;rsm;rSm uRefawmfhtawG;tac:udk uRrf;xdk;arSmufckH jzpfapjyefavonf/


rpöwm0JvfpfESifh ywfoufaom uRefawmfhcH,lcsufrsm;udk jyefvnfokH;oyfaerdayonf/ uRefawmfonf
"e&Sifpepfudk NzdKzsufypfrS lvlUavmuaumif;rnfudk ,kHMunfaeoljzpf\/ okdUaomf
,cifurpöwm0Jvfpftm;aomfvnf;aumif;? tjcm;pmayjyóem rsm;udkvnf;aumif;? "e&SifpepfNzdKzsufa&;
rSwfausmufjzihf wifrMunfhcJUrdyg/

bkwfuvyfa&SU jrufcif;&ifjyifwGif pm;yJGrsm;cif;xm;onf/ opfyift&dyf tm0gorsm;u aumif;vSonf/


avjynfavnif;uav;uvnf; tif;vsm;a&jyifay:rS ausmfjzwfum uRefawmfwdkUqDodkU
wokefokefwdkufcwfvmae\/ tif;vsm;rsufESmjyifwGif vl;vGefUaeaom vIdif;i,fuav;rsm;onf
urf;ajcudk rxdwxd woGifoGif&dkufcwfupm;aeMu \/ armfawmfum; ,mOf&xm;oHawGudkvnf; rMum;?
vlolav;yg;atmf[pf qlnHoHawGvnf;rMum;&? urÇmavmuBuD;rS oD;jcm;uif;uGmvSaom &dyfNidrfom,m
urÇmuav; jzpfaeay\/

uRefawmfuxkdae&m xkdywf0ef;usifudk cspfaeavonf/ rpöwm0Jvfpftm; {nfhcH&ef þae&mudk


a&G;wwfoltm; csD;usL;aerdonf/ udkodef;azuawmh-

]]pdwful;,Of pma&;q&mtwGuf pdwful;,Ofywf0ef;usifeJU ae&muav;ygyJ}}


rvdkwrmajymvdkufavonf/ pma&;q&mawG? owif;pmq&mawG wjznf;jznf;a&mufvmMuonf/
okdUaomf uRefawmfwdkUpm;yGJrSmawmh uRefawmfwkdUESpfa,mufom&Sdao;onf/ udkodef;azum;
y;gpyfuypfy,faom pum;udk qkdaeapumrl þae&m þywf0ef;usifwGif MunfEl;csrf;ajrUaeonfrSm
olUrsufESmwGifxif&Sm;ae\/ twefMumMunfEl;aeNyD;aemuf olu-

]]tkdifaq; &JabmfwifxGef;? rpöwm0Jvfpf&JU OD;aESmufxJudk udk,fwkdUta&; awmfykH ra&mufa&mufatmif


oGif;ay;&r,f}}

]][kwfuJU? ay;zdkU pm&Gufpmwrf;tpkH ,lvmcJUygw,f? jyifqifvmcJUygw,f/ 'gxuf udkodef;az ArmjynfrSm


uGefjrLepfygwDqdkwm r&Sdbl;vm;}}

udkodef;azonf uRefawmfar;vdkufaom ar;cGef;aMumifhtHUMooGm; [ef&Sd onf/ awmfawmfESifhrajzao;bJ


uRefawmfhtm;aphaphMunfhaeonf/ uRefawmfhudktuJcwfaebdoavm/ twefMumrS
jznf;jznf;ESifhcyftkyftkyf-

]]&Sdawmhr&Sdao;bl;udk,fhvl? b,folUrSvnf;rajymeJUaemf? &Sdatmif BudK;pm;aeMuw,f/ udk,feJUocifvSaz


uvuwÅm;u tdE´d,uGefjrLepfygwD acgif;aqmifBuD; rlZmzmtmrufudkajymNyD;
uGefjrLepfpnf;&kH;a&;orm;wpf a,muf zdwfvmcJUw,f/ tJ'D&Jabmf[m tck&efukefa&mufaew,f? olu
cktwGif; aqG;aEG;wkef;oifwef;ay;wkef;yJ&Sdw,f/ uJ'DavmufyJ udk,fhvludk today;Edkifr,f?
b,folUrSvnf; rajymeJUaemf}}

]]pdwfcsygAsm}}

xdktwGif; uRefawmfwdkUtzGJUodkUvnf; vltrsm;a&mufvmavonf/

rpöwm0Jvfpfa&mufvmaomtcg wuúodkvfpma&;q&mwpfOD;jzpfaom udkndKjru


y&dowfESifhwpfa,mufpDvkdufí rdwfqufay;avonf/

rpöwm0Jvfpfonf uRefawmfwdkUpm;yGJqDodkU a&mufrvmao;rD ai;arQmfMunfh&if; uRefawmfu


udkodef;aztm;-

]]1936ckESpfwkef;uawmh udkndKjr[m oydwfarSmuf acgif;aqmifwpfa,mufaemf? ckawmh olrygyguvm;}}

]]at; 'Daumifu ausmif;om;awG EdkifiHa&;rvkyf&qdkwJu a<u;aMumfoHatmfNyD; ab;rSmxdkifaew,f}}

]]olu bdvyfoGm;NyD; owif;pmynmoifzkdU oabFmapmifhaew,f r[kwfvm;}}

]]tif; [kwfw,f}}

]]cifAsm;vnf; bdvyfowif;pmynmawmfoif avQmufao;w,f r[kwfvm;}}

]][kwfw,f 'DudpöawGrSm igu udk,fhoabmeJUrpDrHygbl;uGm/ ppDpOfwkef;u udk,fawmifrodbl;?


udkEkoabmygyJ? igtdE´d,oGm;wmvnf; udkEkuoGm;zdkU aumif;w,fqdkvdkUoGm;wmyJ/ wpfcg
ckwpfacguftdE´d,jyef uvmawmh trfat bDt,fvfbJGUawG rvdkcsifygeJUwJU? tdE´d,rSm 2ESpfae&
awmfa&mayghwJU? bdvyfoGm;&atmif ola'gufwmbarmfudk ajymqdkNyD;NyDwJU? EdkifiHjcm;a&mufwJU A[kokw
vdkuf&if;yJwJU? 'geJU igvnf;oabmwlNyD; owif;pmynmawmfoif avQmufwmyJ/ aemufusawmh ukvm;
Arm t"du&kPf;udpöawG? ckta&;awmfykHawGay:vmawmh udkEkuyJ rif;bdvyfoGm;zdkU [m
*&kpdkufraeeJUawmhwJU? vkyfp&m&SdwmawG vkyf&r,fwJU? 'gvnf;rSefwmyJ? 'DtcsdefrSm nGefUaygif;tpdk;&udk
rqefUusif&if igwdkU[m wkdif;jynfopömazmufwmeJU twlwlyJ}}

]]cifAsm; 'Davmufawmif udkBuD;Ekpum;udk em;axmifvsufeJU [dknwkef;uawmh bmhaMumifh olUudk


bkrIwfaewmvJ}}

]]tJ'guawmh EdkifiHa&; t,ltquGJvJGrIudk;uG}}

xdktwGif; rpöwm 0Jvfpf uRefawmfwdkU pm;yJGodkUa&mufvmavonf/

udkndKjru udkodef;azESifh pírdwfqufay;avonf/

]]ol[m Armjynf&JU rmwifvlomyJ}}

udkodef;az-

]]tJ'Davmufawmh rBuD;us,fygbl;}}

rpöwm 0Jvfpfu udkndKjrtm;-

]]Armjynfu rmwifvlom ac:&atmif olUaqmif&Gufcsuf odyg&apOD;}}

udkndKjru udkodef;azonf AkE´bmomemudkjyKjyif&Ef wufbkef;BuD;0w¬Ka&;aMumif;? bkef;awmfBuD;rsm;\


oydwfarSmufjcif; cH&aMumif;rsm;udk ajymaeavonf/

udkodef;azu uRefawmfESifh rpöwm0Jvfpftm; rdwfqufay;aomtcg


uRefawmftoifhjyifqif,laqmifvmcJUaom ausmif;om;ta&;awmfykHESifh ywfoufonfhpm&Gufpmwrf;rsm;udk
ay;vkdufavonf/ 4if;aemuft*Fvdyfe,fcsJU orm;ESifh nGefUaygif;tpdk;&wdkUu ausmif;om;rsm;tm;
zdESdyfcsKyfcs,faeykHudk ajymjyvdkufavonf/

rpöwm0Jvfpfu ]]igom ArmjynfrSmae&&if wpfESpfrSm 365&uf oydwfarSmufaerSmyJ}}[k


&,fp&majymoGm;ao;onf/

uRefawmfwkdUpm;yGJESifhuyfxdkifaeaom jrrsKd;vGifESifhrdwfqufay;aomtcg rpöwm0Jvfpfu


]]0w¬Ka&;q&mqkd&if b,fESyk'fa&;NyD;NyDvJ}}[k ar;onf/

jrrsKd;vGif/ / ]]tyk'f 70ausmf 80xufrenf; a&;NyD;ygNyD}}

rpöwm0Jvfpf/ / ]]tkd tHUMop&maumif;wJu pma&;q&myguvm;? usKyfwdkUawmh 'DavmufrwwfEdkifbl;}}

vGwfvyfa&; trsKd;orD;rsm;tzGJUcsKyf twGif;a&;rSL;jzpfol pma&;q&mr cifrsKd;cspfESifh rdwfqufay;aomtcg


cifrsKd;cspfu ausmif;om; tvkyform; ta&;awmfykH "mwfykHrsm;udk rpöwm0Jvfpftm;ay;vkdufav\/
rpöwmy&krf;trnfcH OD;armifarmifajyu vli,fowif;pmtzJGU udk,fpm; rpöwm 0Jvfpftm;
pmwrf;wpfapmifay;quf&m xkdtxJwGif t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;tpdk;&wkdU\ zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;?
tvkyform;v,form;ESifh ausmif;om; pma&;pmcsD? pma&;q&m? owif;pmq&mESifh tjcm;aomvlwef;pm;
wkdU\ tajctaersm; vuf&SdEdkifiHa&;tajctaersm;udk azmfjyxm;avonf/ urÇmvnfhaeaom
rpöwm0Jvfpfonfa&mufvmav&m&mt&yfwdkUü xkdtaMumif;rsm;udk azmufonfcsygav/
t*Fvefjyefa&mufípmtkyfa&;ygu vnf; þtaMumif;rsm;udk xnfhygav[kwdkufwGef;xm;avonf/

rpöwm0Jvfpfum; t&G,ftm;jzifh tawmftdkrif;NyDjzpfaomfvnf; &kyf&nftm;jzifh tkdpem


wkefcsnfhjcif;vkH;0r&Sdao;? trlt&mrSm zswfvwf\/ tajymtqdkrSm [moOmPf&TifvS\/

olUtm;acgif;aygif;? ykqkd;awmif&Snf? ydef;wef;zdeyfpaom ArmtokH;


taqmifrsm;udkvufaqmifay;&molonf csufcsif; acgif;aygif;udk pGyfvdkufojzifh tm;vkH;u
wNyKH;NyKH;MunfhaeMu&ao;onf?

udkodef;azu a0zefvdkufojzifh rpöwm0Jvfpf\ pmayrsm;udk &IaxmifhwpfrsKd;rSaeí MunfhrdNyDjzpfaomfvnf;


rpöwm 0Jvfpftm; txifBuD;rI? MunfndKrIrSm aysmufroGm;acs/ ck vludk,fwdkifawGU&aomtcg ydktxifBuD;
ydkMunfndKvm&kHru &if;ESD;cspfcifpdwfvnf;aygufvmavonf/

35

tEkenf;tpGrf;ukefNyD

a&SUb,fvdk pcef;oGm;MurvJ/

uRefawmfomru uRefawmfhxuf EdkifiHa&;tjrif 0g&ifhMuaom udkat;aiG? udkxGef;&Sdefpaom


ausmif;om;acgif;aqmifrsm;vnf; tBuHtdkufaeMuavonf/ xkdudpöESifhywfoufí uRefawmfu olwdkUtm;
ar;wdkif; olwkdUu wdusjywfom;aomtajzudk ray;EdkifbJ tvkyftrIaqmif tzGJUu tcsdefwefawmh
vrf;nTefygvdrhfr,f[kom ajymwwfavonf/

tpmtiwfcHjcif;udk &yfpJvdkufonfhaemufaeU naewGif uRefawmfwkdU okH;OD;om; qkHrdNyD;


uRefawmfuxdkar;cGef;udk ar;vdkufonfqdkvQifyif udkat;aiGu oufjyif;wpfcsufcsvdkufNyD;-

]]tJ'Dudpö cPab;csdwfxm;vdkufOD;? uJ vm &kyf&SifoGm;Munfh&atmif}}

udkxGef;&Sdefvnf; uRefawmfhtar;aMumifh jzpfay:vmaom tusyftwnf;rS xGufayguf&aomaMumifh


touf&SLacsmifoGm;[ef&SdNyD;-

]]aumif;w,f? bk&ifh&kHoGm;Mu&atmif? at0rf;u ESpfaqmifNydKifZmwfum; jyaew,f/ oydwfwyfaygif;csKyf


owif;um;vnf;ygw,f}}

tBuHtdkufaeaom uRefawmfonfvnf; pdwfajyvufaysmuf &kyf&SifoGm;Munfh&ef oabmwlavonf/


okdUaomfvifiif;jyóemudk arh&rnfqdkvQif vkH;0arhaysmufapvdkaomaMumifh-

]]onfhjyif&Hk oGm;MuygpdkUAsm? oydwfwyfaygif;csKyf owif;um;ygaew,fqkd awmh uRefawmfwkdU[m


pdwfajyvufaysmuf rjzpfbJaerSmaygh? arhr,fharh vkH;vkH;arhMunfh&atmif}}
udkat;aiGa&m? udkxGef;&Sdefyg toHxGufí &,fvdkufMuonf/ udkxGef;&Sdefu-

]]'Dvdkarhxm;vdkUvnf; r&ao;bl; udk,fhvl? awm&Jwd&pmäefawGeJU wmZHum; oGm;Munfhawmif


udk,fwdkUudpöawG arhvdkU&rSm r[kwfbl;? a*ghaqhzfouif;oDcsif;u rarhatmif vkyfay;ygvdrfhr,f?
NAdwdoQukef;wyf a&wyf ppfrufvuf&kH;jywJU owif;um;awGu rarhatmif vkyfay;vdrfhOD;r,f? uJ-
ESpfaqmifNydKif qDudkom oGm;MupdkU}}

uRefawmfwkdUonf bk&ifh&kHoGm;vsuf oydwfwyfaygif;csKyf owif;um;ESifh ESpfaqmifNydKifZmwfum;udk


MunfhMuavonf/ oydwfaygif;csKyfum;wGif &kyf&SifMunfh y&dowfu vufckyfMobm cPcP
ay;Muaomtcg uRefawmfwdkU onf pdwftm;wuf<uvmMuayonf/ aysmf&TifjrL;wl;vmMuayonf/

&kyf&SifMunfhNyD;aomtcg za&Zmvrf;rSm zmvl'g 0ifaomufMuNyD; ql;avbk&m;qDodkU avQmufoGm;Muonf/


vrf;ab;yvufazmif;ay:wGif vefcsm;ESifh ulvDukvm;rsm;onf tdyf&mcif;ukefMuavNyD/ wcsKdUrSm 0dkif;zJGUí
pum;pjrnf ajymaeMuonf/ wcsKdUum; tdyf&mrSmvSJí bD'Dudk rSdef;aeMu\/ aqmif;urukefwwfao;í
cyfat;at;&Sdaomfvnf; aeíaumif;&kHyif jzpfayonf? vqkwfjzpfojzifh vrxGufao;aomfvnf;
aumif;uifrSm wdrfajcjrLESif;uif;pifojzifh Mu,frsm;pkHnDxGef;awmufaeMuonf/

udkxGef;&Sdef-

]]vefcsm;ukvm;awG b,fawmhrsm; tdrfeJU&meJU aeEdkifMurvJ rodbl;aemf}}

udkat;aiG-

]]olwdkUjynf vGwfvyfawmh olwdkUvnf; tdrfeJU&meJU ae&rSmaygh}}

uRefawmf-

]]bkHbdkifNrdKUwpfNrdKUwnf;rSm ckvdk tdrfr&SdvdkU vrf;ay:trdk;rygbJ tdyf&ol wpfodef;ausmf &SdowJU}}

olwdkUu [if;ceJ nnf;NyD; pkwfoyfvdkufMuonf/

uRefawmfwkdUonf ql;avbk&m;vGefNyD; yef;NcHwGif;odkU 0ifMu\/ yef;NcHwGif rD;cyfusJusJxGef;xm;&m


rarSmifvGe;f rvif;vGef;ojzihf at;ajrMunfvifaom t&dyftm0goozG,f jzpfaeayonf/
jrifcsifvQifvnf; jzpfí rjrifcsifvQif vnf; jzpfonf/ tjrifrcHcsifvQifvnf; &í tjrifcHcsifvQifvnf;
&onf/

uRefawmfwkdUonf opfyif&if;ckH&SnfwpfckwGif xdkifMuonf/ taemufbufodkU rsufESmrlxm;Mu&m


ql;avbk&m;vrf;BuD;ay:&Sd wdkufBuD;rsm;udk jrifaeMu&onf/ jrefrmhtvif;owif;pmwkdufrSwpfyg;tm;vkH;
aom wkdufBuD;rsm;rSm rD;rsm;ydwfxm;ojzifh vnf;aumif;? wHcg;rsm;ydwfxm; ojzifhvnf;aumif;
cyfrnf;rnf; cyfrIdif;rIdif; wnf&SdaeMuay\/

bmpum;rQ rajymbJ twefMumxkdifaeMuNyD;aemuf udkxGef;&Sdefu-

]]udk,fwkdUrjyefcif jrefrmhtvif; cP0if&atmif}}


udkat;aiG-

]]bmvkyfzkdUvJ}}

udkxGef;&Sdef-

]]aemufqkH;owif;av;bmav;vnf; zwf&wmaygh? NyD;awmh t,f'DwmawGeJUvnf;awGU&atmif}}

udkat;aiG-

]]vm 'gjzifh oGm;MupdkU}}

uRefawmf-

]]aeygOD;As? aqG;aEG;p&muav;awG aqG;aEG;Mu&atmif}}

udkxGef;&SdefESifh udkat;aiGkwdkUonf wpfa,muf wpfa,muf MunfhaeMu onf/

uRefawmf-

]]uRefawmfwkdUa&SU b,fvkdajcvSrf;MurSmvJqdkwJUudpö[m rawG;csif? raqG;aEG;csifvdkU&wJU udpör[kwfbl;?


tcsdefusawmh tvkyftrIaqmiftzJGUu vrf;pOfcsay;ygvdrfhr,fqkd&kHeJUvnf; rNyD;bl;}}

udkat;aiG-

]]udkwifxGef; ajymwmvnf;rSefwmyJ udkxGef;&Sdef&? acgif;aqmifawG cdkif;awmhvnf; xvkyfwmayghqkdNyD;


oabmxm;&kHeJU rNyD;bl;xifw,f}}

udkxGef;&SdefonfckH&SnfausmrSDay:wGif wtm;rSDum ausmvSefcsNyD;aemuf jyefrwfvkdufum-

]][kwfawmh[kwfwmaygh? odkUayr,fhcifAsm;wkdU? uRefawmfwkdU tBuHtdkufovdk olwkdUvnf;


tBuHtdkufaeMuwmyJ/ a&SUwkd;xrf;ydk;? aemufqkwfvSnf;wkwfqkdwmrsKd;eJU &ifqkdifae&w,f}}

uRefawmfwkdUonf tv,frSxkdifaeaom udkxGef;&SdefbufodkU udk,fudk vSnfhxdkifNyD; em;axmifaeMuonf/

]]uJ-ck tpmiwfcHNyD;NyD/ tpuawmh &yfzkdUawmif cyfcufcufyJ? ckawmh vlBuD;rdbawGu


Mum;0ifawmif;yefvdkU awmfoGm;wm/ tMurf;rzufbJeJU vkyfcJUwJU enf;awGujzifh tm;vkH;pkHoGm;NyD/ 'Da&SU
qufvkyfzdkUqkd&if wpfvrf;yJ &Sdawmhw,f/ olwkdUu tMurf;zuf vufeufeJUESdrfaewmudk udk,fwkdUu
vufeufeJUjyefNyD;ckcHcszkdU? t*FvdyfawGudk wpfcgwnf; armif;xkwfzkdUyJ usefawmhw,f? uJ tJ'gudk
vkyfEdkifMuyghrvm;}}

uRefawmfonf MuufoD;jzef;ceJ xoGm;onf/ udkxGef;&Sdefu qufonf/

]]udk,fwkdUtm;vkH; em;vnfxm;MuzkdUu 'De,fcsJUorm;udk vufeufeJU jyefrcsorqawmh


udpörNyD;bl;qkdwmyJ/ odkUaomf ckrcsEdkifao;bl;/ vufeufqkd&if "m;rwdkawmif aumif;aumif;r&Sdbl;/
vufeufudkpkaqmif;& r,f? r& &wJUenf;eJU&Sm&r,f? EdkifiHjcm;eJU tquftoG,f,lNyD; vufeuf&atmif
vkyf&r,f}}

udkat;aiG-

]]tJ'gudkawmif vkyfaeMuNyD r[kwfvm;}}

]]'D EdkifiHjcm;eJU tquftoG,f&SmwJU vkyfief;? vufeuf&enf;&SmwJU vkyfief;udk udk,fwkdUwpfawGu


wpfzufu vkyfaeygw,f/ 'gu tifrwef vQKdU0SufNyD; vkyf&r,fh vkyfief;od&JUvm;/
aemufNyD;awmhpnf;&kH;a&; vkyfief;awGuvnf; vdkao;w,f/ tckvdk pnf;urf;odyfrusao;wJU tpnf;t&kH;
tzJGUtpnf;awGeJUrjzpfao;bl;/ txl;ojzifh wdkUArm vuf&kH;wyfwkdU? ausmif;om;wyfOD;wdkU
wyfzGJUawGzJGUMu&r,f? avhusifh&OD;r,f}}

uRefawmf-

]]tif;? 'gawG rvkyfbJeJU vufeufudkifwkdufyGJ qufoGm;vdkUawmh rjzpfbl; ayghAsm}}

udkat;aiG-

]]'gaMumifhvnf; acgif;aqmifawGu t&rf;ajcvSrf;usJvdkU rjzpfao;wmaygh}}

udkxGef;&Sdef-

]]'Dawmh tEkenf;eJUvkyfwJUtvkyfudkyJ a&G;Mu&OD;r,f? cufwmu tEkenf;rSmawmh tpmtiwfcHwmxuf


ydkNyD;Ekwm ydkNyD;txufwef;uswm r&Sdawmhbl;/ 'Dawmhb,fenf;vkduf&rvJqdkwm &SmrawGUavmufatmif
cufaewmaygh/ taocHzdkUqdkwm rvG,fbl;/ olrsm;udk taoowfzkdUu vG,fw,f? udk,fhudk,fudk,f
taocHzdkUu rvG,fbl;/ tpmiwfcHwm[m wpdrfh pdrfh taocH&wmrkdU ydkcufwmaygh/ ckudk,fwkdU
tpmiwfcHNyD;awmh udk,fwkdUtrIaqmiftzGJUawGu a&SUajcvSrf;tusJqkH; vSrf;Edkifr,fh vlpm&if;ay;Mu ygvdkU
wdwfwdwfvdkufawmif;w,f r[kwfvm;? b,fESa,mufpm&if;ay;ovJ odvm;}}

uRefawmfwkdUonf ai;MunfhaeMuonf/ twefMumrS uRefawmfu-

]]awmfawmfpm&if;ay;Muw,f r[kwfvm;}}

udkxGef;&Sdef-

]]b,frsm;rSmvJ? 15a,mufavmufyJ pm&if;ay;awmhw,f? tpmtiwfcH Muwkef;u vl


2000ausmfeJUpmMunfhayawmhav}}

udkat;aiG-

]]a&SUajcvSrf;usJusJvSrf;zkdU 'DvlavmufeJUb,fjzpfrSmvJ/ cufygw,f? tkyfcsKyfa&;wkdufzsufzkdU


tpDtpOfqkdwmuvnf; rvG,fbl;/ cknGefUaygif;tpdk;& uawmh jyKwfusawmhrSmyJ? odkUayr,fh
useftrwfawGu &mxl;0ifr,lygeJUvdkU wm;vdkU r&Edkifbl;xifw,f/ olwkdU[m trwfawGr[kwfbl;?
tm;vkH; tiwfawG csnf;yJ}}
uRefawmf-

]]udkvSa&TtBuHay;ovdk trwfawGtukef or*¾taqmufttkHcef;r aqmifxJ ac:xnfhxm;?


ausmif;om;awGu ydwfxm;? wnDwnGwfwnf; &m;xl;vufrcHa&; kvyfrvm; rvkyfbl;vm;ar;?
rvkyfbl;vkdU uwdr&rcsif; jyefrvTwfeJU}}

udkxGef;&Sdefu rvdkwrm oa&mfNyKH;NyKH;vkdfufNyD;-

]]uwdawmh ay;csifay;oGm;rSmyJ? vTwfawmfcef;rcJvnf;a&mufa&m? &mxl;vkMua&m jzpfrSmygyJ [J [J?


*def*defeJU udkufoHawG qlnHaerSmygyJ}}

uRefawmf-

]]'Dvkdqkd&if 91XmetkyfcsKyfa&; wkdufzsufzdkUqdkwmu rjzpfEdkifwJu vkyfief;pOfayghaemf}}

udkxGef;&Sdef-

]]trwfawG tm;udk;vdkUawmh rjzpfEdkifbl;aygh}}

uRefawmf-

]]&mxl;vufrcH jiif;y,fNyD; tkyfcsKyfa&;wkdufzsufr,fqdkawmh &mxl;vurcHbl;qkd&mrSm trwfawGu


um,uH&Sifjzpfaeawmh olwkdUtm;rudk;vdkU b,folUtm;udk;rvJ? 'Dvkdqkdawmh tkyfcsKyfa&;wkdufzsufzdkU
vkyfief; pGefUvTwfxm;&kHayghaemf}}

udkxGef;&Sdef-

]]rpGefUvTwf&ygbl;/ ocifEk? ocifvSaz? ocifoef;xGe;f? ocifatmifqef;eJU wjcm;wkdUArmtpnf;t&kH;


acgif;aqmifawGu pdwfvnf;rysufMubl;/ tkyfcsKyfa&; wkdufzsufzdkU &mxl;vufrcHa&;? NAdwdoQukef
oydwfarSmufa&;? tvkyform;taxGaxG oydwfBuD;awG awmifolv,form;wdkufyGJawG
qufvkyfoGm;Mur,f}}

udkat;aiG-

]]qufvkyfwmawmh aumif;yg&JU? 'gayrJU cknGefUaygif;jyKwfusa&m qkdygawmh? usefwJUtrwfawG


&mxl;r,lzdkUawmh vkyfvkdU atmifrSmr[kwfygbl;}}

uRefawmfESifh udkxGef;&Sdefu xdktwdkif;yif jzpfrnfhtaMumif; oabmwlvdkufMuavonf/

uRefawmf-

]]'Dawmh uRefawmfwkdU&JU oydwfawGudk b,fvkdvkyf ajz&Sif;rSmvJ? 'Dtwdkif;yJ qufoGm;&rSmvm;}}

udkxGe;f&Sdef-
]]ausmif;om;awGvnf; xm0pOf qufNyD; oydwfarSmufaeEdkifwm r[kwfygbl;? tvkyform;awGvnf;
xm0pOf oydwfarSmufaeEdkifwm r[kwfygbl;? a&eHajroydwfwyfBud;vnf; &efukefrSm tNrJaevdkU
&wmr[kwfbl;? a&eHajryefMu&rSmyJ}}

,if;uJUodkU ajymNyD; udkxGef;&Sdefu &yfaeonf/ uRefawmfonf tm;rvkd tm;r& jzpfvmum-

]]onfawmh b,fvdkvkyfMurvJ}}

]]awmif;qdkcsufawG txkduftavsmuf &atmifvkyfNyD; oydwfjyefvSefzdkUyJ/ odkUayr,fh


cknGefUaygif;tpdk;&eJUawmh aphpyfvdkU r&awmhbl;/ 'gaMumifh nGefUaygif;jyKwfusatmifawmh vkyf&rSmyJ/
NyD;awmh aemufwwfwJU tpdk;&eJU qufNyD; aphpyf&rSmyJ}}

uRefawmf-

]]'Dvkdqkdawmh usKyfwkdUbufu ckdifckdifrmrm aer,fhvlawG aemuftpdk;&tzJGUzJGU&ifaumif;rSmaygh}}

udkxGe;f&Sdef-

]][kwfw,f? 'gayrJUudk,fhvl 'Dpum;rsKd; ckrajymeJUOD;? &mxl;vufcHa&; axmufcHovdk jzpfaeOD;r,f/


rMum;bl;vm;? udkBuD;oef;'Dpum; ajymrdvdkU acsmufusaew,f/ wkdUArmtpnf;t&kH;u
wcsKdUocifBuD;awGu wufbke;fBuD; odef;az[m &mxl;vufcHa&;vkyfaew,f/ tpnf;t&kH;u
xkwfypf&r,fvdkU awmif;qdkaeMuw,f/ 'Dawmh 'Dpum; ckrajymeJUOD;?aemufrS ajymcsifajym/ ckajym&rSmu
wdkUawmif;qdkcsuf r&&if a&SUajcwpfvSrf; wufOD;r,f? tdrfajc wpfoef;ig;odef;wkefvIyf
acsmufcsm;oGm;ap&r,f? nGefUaygif;tpdk;&udk jzKwfcs& r,f aemufxyf rzGJUEdkifatmif vkyf&r,f}}

udkxGef;&Sdefonf ajymajymqkdqkdxkdif&mrSxonf/ uRefawmfwdkUvnf; rwfwyf&yfvdkufMu\/

uRefawmf-

]]aeygOD;? wdkUArmtpnf;t&kH;u udkodef;azudkwu,f xkwfypfOD;SrSmvm;}}

]]rodbl;? xkwfcsifxkwfrSm/ udkBuD;odef;uvnf; &,fwmaygh? taysmhygvdkU oa&mfNyD;


olxif&mpGwfpGwfvkyfaeawmh &efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;u odyfrkef;aew,f/ udkBuD;odef;u
vlxktpnf;ta0;wpfckrSm ocifacgif;aqmif wcsKdU pnf;urf;rJUykH a0zefxm;avawmh ydkrcH&yfEdkif
jzpfaeMuwmaygh}}

udkat;aiG-

]]tpuwnf;u &efukefpD&ifpk wkdUArm tpnf;t&kH;u XmecsKyfwdkUArm tpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifrSm


ocifEk? ocifatmifqef;wkdUvkd aumvdyfausmif;xGufawG 0ifvmwm w,frBudKufbl;vdkU
ajymoHMum;&w,f? 'Dawmh udkBuD;odef;vdk bkorm;udk ydkrBudKufrSmaygh}}

udkxGef;&Sdef-

]]uJ oGm;MupdkU}}
udkat;aiG-

]]jrefrmhtvif; 0ifOD;rvdkUvm;? r0ifygeJUawmhAsm nOfheufaeNyD}}

uRefawmfum; bmrQrajymbJ apmapmu pum;rsm;udk pdwfxJrSm pm;NrKHUjyefí avQmufvmonf/

udkxGef;&Sdef-

]]r0ifcsifaeygawmhav? &JabmfwifxGef; ckwavm EdkifiHjcm;a&;owif; uav;rsm; zwfrdao;ovm;/


ta&;BuD;wmuav;rsm; azmufonfcsygOD;}}

uRefawmfum; pum;odyfrajymvdkawmhacs/ ckeifu Mum;xm;aom pum;rsm;udk ausnufatmif


tEkvkHy#dvkH qifjcifzkdUvkdaeonf/ tawmfMum bmrQrajymbJ avQmufvmcJUMuNyD;rS uRefawmfu-

]]pydefor®w tpdk;&awmh vkH;vkH;EdkifvkdU [pfwvmeJU rlqdkvdkeDwkdUawmh odyf0rf;omaeMuwmyJ}}

udkxGef;&Sdef-

]]'Dta&SUbufu owif;awGuaum}}

]]w&kwf-*syeffppfyGJeJUywfoufvkdUawmh w&kwfqDudk w&kwf-Arm vrf;rBuD;uaeNyD;


vufeufydkUaewJUowif;yJ trsm;tjym; a&;aeMuw,f/ wcsKdUvufeufawGudk &efukef*dka'gifawGuaeNyD;
bwfpfu;eJU wkduf&dkuf uGefrif;ta&mufydkUw,f? wcsKdUudkawmh rD;&xm;eJU vm;&Id;xdydkUNyD; wpfcg
bwfpfum;eJUydkU&w,f? 0yfqifukrÜPDawmhyGwmyJ}}

udkat;aiG-

]]bmjzpfvdkUvJ}}

]]x&yfum; tpD; 50a&mif;vdkuf&w,f? w&kwf-Armvrf;rBuD;ay:rSm ajy;zdkUav}}

udkxGef;&Sdef-

]]tif;? t*FvdyfrS wu,fhidkpm;&,fpm;aumifaemf}}

udkat;aiG-

]]"e&Sife,fcsJUawG &SdaeorQawmh urÇmBuD;b,fawmhrS at;rSr[kwfbl;}}

uRefawmfwkdUonf yef;NcHrS xGufvmNyD; ql;avbk&m;udkyif vGefcJUavNyD/ ql;avbk&m;vrf;


twdkif;avQmufcJUMu&m yvufazmif;ay:wGif ukvm;rsm;rSm tdyfvsufaeMuavNyD/

udkxGef;&Sdef-

]]'gxuf udk,fwdkU b,foGm;tdyfMurvJ}}


uRefawmf-

]]NrdKUrausmif;rSmyJ tdyfMuwmayghAsm}}

udkat;aiG-

]]bmvJ &JabmfxGef;&Sdefu ukvm;awGeJUtwl yvufazmif;ay:rSmyJ 0iftdyfcsifvdkUvm;}}

uRefawmfwkdUofn jznf;jznf;at;at;yifvrf;avQmufí vmcJUMuonf/ uRefawmfwkdUaemufrS avw[l;[l;


wkdufcwfay;aeonf/ /

36

rEÅav;rS tmZmenfrsm;twGuf

xdktwGif; bk&ifcHonf Oya'jyKvTwfawmfudk usif;yay;vkdufonf/

Oya'jyKvTwfawmfwGif rdefUcGef;ajymMum;&mü bk&ifcHonf owif;pmrsm; ESifh


tjcm;qlylvIHUaqmfa&;tiftm;pkrsm;udk &Iwfcsvkdfufonf/ ausmif;om;uav;rsm; qlylvIyf&Sm;rIrSm
EdkifiHa&;orm;awG vIHUaqmfay;í jzpf&onf[k qkdavonf/ ykvdyfrsm; tMurf;zufrIESifh ywfoufí wpfvkH;
wpfyg'rQrajym/ wpfwdkif;jynfvkH;u rvkdvm;aom 91Xme tkyfcsKyfa&; taMumif;udk bmrQrajym/

bk&ifcHonf trsKd;om;pdwfwuf<uí qlylvIyf&Sm;aeaom Armrsm;udk trsKd;om; tvHwpfckay;í


at;apvdk[ef&Sdavonf/ bk&ifcHu jrefrmjynf twGuf vsmxm;aom trsKd;om;tm;vkH;tvHykHoP²mefudk
ajymjyonf/ NAdwdoQ ,leD,H*suftvH\ axmifhpGefwpfckwGif a'gif;&kyfygrnf/ þum;
jrefrmtrsKd;om;tvHwnf;/ uRefawmfwdkU ArmawGu wlwHpOfESifh a'gif;? wlwHpOfESifh okH;a&mifjcnfrsm;udk
trsKd;om;tvHvkyfxm;onf/ bk&ifcHu ,leD,H*sufESifha'gif;udk ay;&efBuH&G,faeonf/

odkUaomf Oya'jyKvTwfawmfusif;yvdkufonfhtwGuf wkdif;jynf\ tm&kHonf vTwfawmfqDodkU


a&mufoGm;ayonf/ vrf;rsm;ay:wGif tiftm;jy&m ü a&mufaeaom tm&kHonf vTwfawmfwGif;
pum;&nfvkwkdufyGJodkU ul;ajymif;oGm;avonf/ xkdUaMumifha'gufwmbarmf? qmay:xGef;paom
vlMurf;rsm;udk ESdrfESif;&ef OD;yk? OD;apm? OD;bazwkdUu Zmwfvkdufrsm;? tmZmenf vlpGrf;aumif;rsm;
jzpfvmMuayonf/

bk&ifcHu Oya'jyKvTwfawmfudkac:ay;onf/ OD;apmu nGefUaygif;tpdk;& tay:wGif


t,kHtMunfr&SdrqkdwifoGif;vdkufonf/ OuúXBuD; OD;cspfvIdifu cGifhjyKvdkufonf/ 'Drdkua&pDudk vufawGU
usifhokH;aeMuonfr[kwfygavm/ wpfwdkif;jynfvkH;u nGefUaygif;tpdk;&tm; atmhESvkH;emaeMu\/
jzKwfcsvdkMu\/

jzKwfcsvdkvQif jzKwfEdkifMuygNyD/ Oya'jyKvTwfawmfBuD;udk ac:ay;NyD;ygNyD/ t,kHtMunfr&Sd tqkdudkvnf;


vufcHNyD;ygNyD/

wpfwdkfif;jynfvkH;onf Oya'jyKvTwfawmfwGif nGefUaygif;tpdk;&udk jzKwfcs&awmhrnfhwGufwmaMumifh


0rf;omwuf<uvmMuonf/ Od;apm\ t,kHtMunfr&Sd tqkdoGif;rnfhaeUudkom apmifhpm;aeMuonf/
tpdk;&bwf*sufwGif ukefaiGu &aiGxufrsm;aeí umrdatmif bdvyfa&ykvif;rsm;ay:wGifyif
tcGefawmfaumuf&ef Oya'jyKonfudk vltrsm; owdrxm;vdkufrdMu/

,if;uJUodkU pdwftm;xufoefpGm t,kHtMunfr&Sd tqdkudk BudKqdkaeMuqJ rEÅav;NrdKUrS


owif;wpfcka&mufvmavonf/

rEÅav;NrdKUwGif NrdKUvkH;uRwf vlxktpnf;ta0;BuD;wpfck usif;yNyD; zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;udk


uefUuGufMuavonf/ 4if;aemufvlaxmifaomif;rsm;pGm yg0ifaom qE´jypDwef; csDwufyGJ usif;yav&m
26vrf;ESifh usKH;xdyf aMueef;&kHa&SU a&mufaomtcg ppfykvdyfu &yf&eftrdefUay;avonf/ ppfykvdyfESifhtwl
w&m;olBuD;wpfOD;vnf; ygvm\/ ppfykvdyfaemufwGif bm;rm;&dkifz,f ppfom;rsm;vnf; &Sdav\/
qE´jyaomvlxka&SUwGif oHCmawmfrsm;u csDwufaeMuonf/ vlpkcGJ&ef ppfykvdyfutrdefUay;aomfvnf;
qufvufcsDwufMuavonf/ ppfykvdyfu vltkyfxJodkU aoewfypfxnfhvdkuf&m oHCmawmftcsKdUESifh
vltcsKdUvJusoGm;avonf/ vlxkBuD;onf csDwufjcif;&yfoGm;aomfvnf; vlpkrcJGbJ &yfcHaeonf/
4if;aemuf]]rD;wkwf rD;wkwf &IdUH&IdU? ocifrsKd;a[h wdkUArm? ta&;awmfykHatmifygap}} ponfjzifh
atmf[pfMuavonf/ xkdtcgbm;rm;&dkifz,frS ppfom;wpfa,mufu vlxkxJodkU
aoewfjzihfypfxnfhvdkufjyefavonf/ vltrsm; twkH;t&kH; vJusukefavonf/ oHCmawmf2yg;ESifh
vl5a,muf csufcsif;usqkH;í 'Pf&mjzifhaemufxyf uG,fvGefolrsm;ygqdkaomf
aygif;17a,mufjzpfavonf/ 'Pf&m&&SdolrSm trsm;tjym;jzpf\/ 4if;wdkUteuf uRefawmfwdkU
wuúodkvfor*¾rS udk,fpm;vS,f vTwfvdkufaom udkvSarmif\ aygifrSmaoewf rSefavonf/

rEÅav;wGif þuJUodkU e,fcsJUt*FvdyfESifhnGefUaygif;wdkUu &uf&ufpufpuf owfjzwfvdkufjyefonf[laom


owif;onf wpfjynfvkH;udk acsmufcsm;oGm;apjyef\/ a'golykefxap\/ uRefawmfwkdUonf &EdkiforQvuf
euf? "m;jzpfjzpf wkwfjzpfjzpf aumufudkifNyD; xcsvdkawmh\/ xcsvdkU rjzpfao;bl;[laom tajctaeESifh
todwdkUu wm;qD;aejyef&m tcH&vnf;cuf tBuH&vnf; usyfvSavonf/

ausmif;om;awGtaeESifh pDwef;vrf;avQmufqE´jyzdkUuvnf; &kd;oGm; oavmufjzpfae\/


ausmif;om;rdbrsm;? oHCmawmfrsm;? trsKd;orD;rsm;ESifh &efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;u qE´jy
pDwef;vrf;avQmufum uefUuGufzdkU pDpOfMuavonf/

yJcl;rSm vlwpfaomif;ausmf csDwufqE´jyavonf/ a&TbdkrSm awmifolv,form; 7000ausmf


csDwufqE´jyonf/ NrdwfrSmvnf; ocif? ocifr? ausmif;om;? ausmif;olrsm; csDwufqE´jyonf/
wpfjynfvkH;rSm uefUuGuf&Iwfcsjcif;rsm; jyKMu\/ tcsKdUNrdKUrsm; &Gmrsm;rSmrl tpmiwfcH qE´jyMu \/

Oya'jyKvTwfawmfwGifum; pum;ppfxdk;aeMuonfh OD;apmonf olUtmp vQmpudk tpGrf;ukefjyaeavonf/


vTwfawmfwGif udpöwpfckESifh ywfoufNyD; olutpdk;&tm; uefUuGufí rJay;&mwGif
olUemrnfjrefrmhtvif;owif;pmwGif rygojzifh OuúXtm; wdkifMum;onf/
jrefrmhtvif;owif;axmufonf olESifh*syefodkUoGm;pOfu olUxHrSaiGacs;NyD; a<u;jyefawmif;ojzihf
olUtm;rkef;aeNyD; emrnfudk csefxm;cJUjcif;jzpfygonf[kqdk\/ vTwfawmfrSm þpum;rsKd;
Mum;ae&aomaMumifh trwfrsm;udk uRefawmfwkdU ydkítxifao;Mu jcif;jzpfayonf/ odkUaomf
uRefawmfwdkUrkef;vSaom nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusa&;twGuf olwkdUudkom tm;udk;ae&ayawmhonf/

okdUjzihf nGefUaygif;tpdk;&tm; Oya'jyKvTwfawmfwGif t,kHtMunfr&Sd tqkdoGif;rnfhaeUodkU


uyfvmcJUayonf/
wkdUArmtpnf;t&kH;u t,kHtMunfr&Sd tqdkoGif;rnfhaeUwGif jynfoljynfom; vltrsm;onf
qE´jyyJGrsm;vkyf&ef nTefMum;csufxkwfvdkufay onf/ wpfjynfvkH;tdrfwdkif; tvHeufrsm; wpf0ufxl&ef?
reufwpfBudrf? aeUv,fwpfBudrf? naewpfBudrf okH;Budrf oHykH;wD;í awmxkwf&ef? eHeuf 11em&DwGif
]nGefUaygif;tpdk;&}[laom pma&;xm;onfh acgif;udkvnf;aumif;? 0efBuD;csKyft&kyfrsm;udkvnf;aumif;?
rD;&IdU&ef? ta&mif;t0,f toGm;tvmrsm;udk nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusNyD[laom owif;rMum;&rcsif;
&yfpJxm;&efponfwkdUjzpfayonf/

&efukefNrdKUwGif &yfuGufwdkif;vdkvdk xdktwdkif;yif vkyfMuavonf/ awmxkwfoHawG qlnHoGm;onf/


a'gufwmbarmf\ t&kyfBuD;rsm;udk romcsNyD; rD;on*dKvf Muonf/ yef;qdk;wef;üum;
vlwpfa,mufonf a'gufwmbarmf\ rdef;rozG,f 0wfqifNyD; nGefUaygif;rom idkcsif;&Snfcsavonf/

Oya'jyKvTwfawmfwGif;rSmum;-

befaumufykqdk;? befaumuftay:tusÐ? acgif;aygif;p axmifaxmif? uwÅDygzdeyf ponfwkdUjzifh


qif,ifxm;aom OD;apmonf t,kHtMunfr&Sd tqdkwifoGif;aeavonf/

Od;apmajymaom pum;rsm;wGif ta&;tBuD;qkH;aom tcsufrSm ]]tpdk;&rSm wdkif;jynf


Nidrf0yfydjym;atmifrtkyfpdk;EdkifaMumif;}}[laom tcsufyif jzpfavonf/ ]]ygwDtoD;oD;wdkUwGif xifjrifcsuf
toD;toD;&SdMurnfjzpfaomf vnf; wkdif;jynfNidrf0yfydjym;a&;twGuf tm;vkH;yif tvdk&SdMuaMumif;}}

olUpum;wGif ausmif;om;ta&; awmifolv,form;ta&;? a&eHajroydwfwyfom;rsm;ESifhwuGaom


tvkyform;ta&;udk rnfodkU &Sif;vif;ay;&rnf [laom pum;wpfvkH;rQrygay/

tdE´,trwfrsm;\ udk,fpm; rpöwm*ef*gqif;uvnf; tpdk;&onf Nidrf;csrf;atmif


rtkyfpdk;wwf[kqkdoGm;avonf/ odkUaomf tdE´d,trwfrsm; onf t,kHtMunfr&Sd tqdkwGif rJray;bJ
Mum;aernf[k aMunmavonf/

nGefUaygif;tpdk;&onf tdE´d,rJrsm;udkvnf; tm;xm;ae&aom tpdk;&tzJGUjzpfav&m rJray;bJ


Mum;aejcif;yifvQif wpftm;,kwfoGm;avonf/

Oa&mywkdufom;trwfrsm;udk,fpm; rpöwm&pfcswfurl ,cktpdk;&onf Nidrf0yfydjym;atmifrtkyfcsKyfEdkifojzifh


4if;ae&mwGif Nidrf0yfydjym;atmif tkyfcsKyfEdkifaom tpdk;&tzGJUopfudk wifzdkUvdkaMumif; ajymqkdum
t,kHtMunfr&Sd tqdkudkaxmufcHoGm;avonf/ 4if;jyif a'gufwmbarmfonf 91Xme
tkyfcsKyfa&;wdkufzsufrnfh pum;ajymaMumif; owif;pmrsm;wGif awGU&onfhtwGuf
opömr&Sd&ma&mufaMumif; ajymoGm;avao;onf/

twdkuftcHtrwfrsm; ajymNyD;aemuf tpdk;&bufu jyefvnfacsy&mü jynfxJa&;0efBuD;csKyf qmay:xGef;rSm


tmabmft&Sif;qkH; jzpfavonf/

]]t"du&kPf; ta&;awGif rdrduJUodkU rnfolrQ Edkifeif;pGm zdESdyfEdkifrnf rxifaMumif;? vk,ufolrsm;ESifh


owfjzwfolrsm;udk aoewfjzifh ypfowf&efyif trdefUay;cJUaMumif; rdrdrSm a,musmf;yDopGm
wm0efxrf;aqmifcJUaMumif;? ,ckqlylaeolrsm;rSm ukvm;rsm; NAdwdoQvlrsKd;rsm;ESifh "e&Sifrsm;udk
rkef;wD;olrsm;omjzpfaMumif;? ausmif;om;rsm;ta&;wGif ykvdyfwdkU jyKrlykHrSm enf;vrf;usaMumif;}}
a'gufwmbarmfum; olUtajctaeudk olwif;wif;rmrm rumuG,f&Jacs/ ,ckvdk vlxkqlylaejcif;rSm
ArmjynfrSmomru wpfurÇmvkH;rSm qlyljcif;jzpfaMumif;? tdE´d,jynfrSm onfhxufru
qlylaeaMumif;rsm;ajymum &mZ0ifvrf;aMumif;\ oabmudk olrwm;qD;Edkifonfhoabm ajymavonf/
4if;jyifrpöwm&pfcswf\ pGyfpGJcsufudk ajz&Sif;avonf/ olUtm; tkyfcsKyfa&;wkduf zsufrnfhol[k
pGyfpJGoGm;&mtrSefpifppf nGefUaygif;wnfaeorQ umvywfvH; nGefUaygif;udk opömazmufNyD;
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufa&;vkyfrnfr[kwfaMumif;? nGefUaygif;rSm oabmuGJvJGrI&SdvQif &mxl;rS EkwfxGufNyD;
udk,fBudKufovdk aqmif&Guf&efomjzpfaMumif; ajymavonf/ olUpum;rSm nGefUaygif;tpdk;& tjzpfjzifh
wnfaevQiftkyfcsKyfa&;udk rzsuf?nGefUaygif;tpdk;usNyD;vQif tkyfcsKyfa&;udk zsufrnf[k qdkvdk&m
a&mufayonf/ aemufqkH;wGif a'gufwmbarmfu twdkuftcHtrwfrsm;onfaemiftpdk;&zJGUpnf;aomtcg
rdrdxufuHaumif; Muygap[k qkawmif;oGm;avonf/ rJcGJaomtcg t,kHtMunfr&Sd tqdkbufrS rJ
70ay;NyD; tpdk;&bufrS 37rJom &ojzihf nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusoGm;avonf/

nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusoGm;aomtcg wpfwdkif;jynfvkH;aysmf&TifoGm;ay onf/ oufjyif;csNyD;


cPrQoufomaeEdkifayonf/

okdUaomf pdwfat;vufat;jzpfNyD; tm;xkwfrI ravQmhEdkifao;acs/ ESpfeHygwf w&m;cHom usqkH;jcif;jzpfNyD;


wpfeHygwfw&m;cH rusqkH;ao;/

xkdUaMumifh ausmif;om;rsm;or*¾ trIaqmiftzGJUtaeESifh aMunmcsufrsm; xkwfjyefvdkufayonf/

]]nGefUaygif;tpdk;& jyKwfusaomfvnf; igwdkUawmif;qdkcsuf r&ao;? &atmif vkyf&OD;rnf/

igwdkU aoG;pnf;wdkufyJG0ifvdkU usqkH;onf? okdUaomfxyfNyD; aoG;pnf;Mu&OD; rnf}}

vSa&T (16? 2? 39)

]]igwdkUtrIaqmiftzJGU\ pdwfoabmxm;onfum; nGefUaygif;tzGJUudk ,ckvdk jzKwfcsvdkuf&kHESifh wdkif;jynf\


&efoltppfudk Edkifeif;vdkufNyD[k r,lq? pifppfrSmum; nGefUaygif;tpdk;&tzJGUonf wdkif;jynf&efolppf\
om;aumifrQom jzpfay/ &efoltppfum; 91XmetkyfcsKyfa&;yifjzpf\/}}

trIaqmiftzGJUu tkyfcsKyfa&;udk qufvufwdkufzsuf&ef aqmfMo\/ 4if;aemuf


&mxl;iwftrwfrsm;udkowday;\/ vlxku uefUuGufygvsuf &mxl;ZGwf,lvQif ]odrnf}[k owday;\/

wdkUArmtpnf;t&kH;u aMunmcsufwGif-

]]91Xme tkyfcsKyfa&;onfom &efol/

&mxl;vufrcHa&;? yxrtqifh/

aemufNyD;awmh &mxl;vufrcHa&;udk vufeufozG,f tokH;jyKí tkyfcsKyfa&;udk wdkufzsufNyD;oumv


t&G,fa&mufolwdkif; rJqE´ay;í wifajrSmufonfh jynfolUudk,fpm;vS,frsm;ygaom (uGefpwDMuL;,ifh
tqifAvD) wdkfif;jynfEdkifiHjyKvTwfawmfzGJUpnf;um udk,fhrif;udk,fhcsif; EdkifiHawmfBuD;udk
wnfaxmifoGm;rnfjzpfaMumif;/}}

þum;ta&;awmfykHudk acgif;aqmifaeaom tzJGUtpnf;rsm;\ nTefMum;csufaywnf;/


nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusoGm;NyD[k qdkaomowif;onf tif;pdefNrdKUodkU naeydkif;wGif a&mufoGm;avonf/
xkdtcg tif;pdeftpdk;&ausmif;oydwf? tif*sifeD,mausmif;oydwfESifh pOfhilpGyfus,fpufoydwfwdkUyl;aygif;um
NrdKUwGif;rSm csDwufatmifyGJvSnfhMuavonf/

naeapmif;rSaeí vSnfhMu&m n10em&DavmufwGif tif;pdefaxmifBuD;ab;rS pkNyD; atmf[pfMuonf/


a<u;aMumfoHrsm; atmfMuonf/ tjyifrSw&m;a[mMuavonf/

twefMumaomtcg txl;wef;rS vlESpfa,mufonf axmifaxmifh wHwdkif;twGif;


axmifeH&Hay:wufvmMuonfudktjyifrS vlxkonf jrifMu&onf/ odkUaomf jrif&kHjzifh vlcJGí rodEdkifMuacs/
xdkolESpfOD;u w&m;a[maomtcgrS ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾ twGif;a&;rSL; udkAaqGESifh
ocifxdef0if;wkdUjzpfaMumif; toHjzihf rSef;qrdMuavonf/

]]&JabmfwdkU.... nGefUaygif;tpdk;& jyKwfuswm[m 0rf;omtm;&p&mygyJ? okdUayr,fh


aemufwufrnfhpm;cGufvkrnfh rsKd;zsuftrwfrsm;udk ausmif;om;eJUtvkyform;yl;aygif;apmifhMunfhNyD;
&mxl;qdkwJU pm;cGufqDudk 0if[yfcsifwJUtrwfawG&JU EIwfoD;udk &dkufzdkU wm0ef&Sdao;w,f/ cktcsdefrSm
vkyfief;wm0efrNyD;ao;bl;? rEÅav;tmZmenfrsm;udk &ufpufpGm owfypfwJU twGuf nGefUaygif;jyKwf&kHeJU
rauseyfEdkifao;bl;? oydwfrsm;pdwfrat;Edkifao; bl;? nGefUaygif;jyKwfuswm[m
oydwfarSmuform;rsm;twGuf avSum; 3-xpf rSm wpfxpfomjzpfw,f? a&SUqufvkyf&OD;r,f/ &JabmfwdkU
awmifhxm;Mu? &JabmfwkdU qufcsDwufMu}}

þum; axmifwGif;rS acgif;aqmifrsm;\ toHaywnf;/

a&SUqufxrf;&Gufp&mwm0efawG b,favmufrsm;aeae nGefUaygif;tpdk;& jyKwfusonfhtwGufawmh


uRefawmfwkdUtm;vkH; &ifayghoGm;ovdk jzpfrdMuayao; onf/ ]&yfem;} raeEdkifMuao;onfhwdkifatmif
]vpf}xGufoGm;um ]oufom} aerdayvdrfhrnf/ rjrifhOD;ESifhtwlwl NrdKUxJxGufí vnfywfrdayvdrhfrnf/
&kyf&SifMunfhayvdrfhrnf/ cspf&dyfcspfaiGUruif;aom pum;ESifh tjyKtrlrsm;wGif rxdwxd
upm;aysmfyg;rdvdrfhrnf/ ckawmh rjrifhOD;um; uRefawmfvufvSrf;rSd&m olU&yfXaerSm zcif\
t&dyftm0goudk cdkvIHvsufolUpmaywGifom arGUvsuf&Sd aeonf/ uRefawmfwdkUta&;awmfykHudkrS
tm&kH0ifao;ygap/ uRefawmfhudkrS owd&ygavp/

rjrifhOD;jyefoGm;onfrSm rMumvSao;ay/ odkUaomf uRefawmfhxHodkU pmuav;wpfapmifawmh a&;xdkufonf/


pma&;vQifvnf; a&mufvmxdkufayNyD/

nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusNyD; aemufwpfaeU naeapmif;wGif uRefawmfonf urm&GwfaetdrfodkU


jyefoGm;avonf/ urm&Gwftazmftaygif; rsm;Mum;wGif ]oufom}ae&efjzpfonf/ xdkUjyif rjrifhOD;xHrS
pmrsm;a&mufaernf avm/ odkUr[kwfrdbrsm;xHrSpmrsm; owif;rsm; a&mufaernfavm/ odkUaomf
trSeftwdkif;qdkaomf rdbxHrSpmudk rBudKqdkyg/ rawmifhwyg/ tazonf uRefawmhftm; ta&;awmfykH
wyfom;vkyfaejcif;twGuf jypfwifarmif;rJjcif; jyKaom pmrSwpfyg; tjcm;a&;p&m taMumif;r&Sdyg/

urm&GwftdrfodkU a&mufaomtcg pmwpfapmifrQ a&mufaeonfudk rawGU&/

udk<u,fESifh OD;av;jrifhwdkUtm; tqifoifhyifawGU&onf/

waygif;v aumif;uifum; MunfvifvSonf/ taemufbufrdk;ukyfpuf 0dkif;tay:pyfwGifum; yg;vTmaom


wdrfawmifuav;rsm;onf w&dyf&dyfvGifhae onf/ xdkwdrfawmifuav;rsm;qDodkU
wa&GUa&GUusqif;aeNyDjzpfaom aerif;onf 0goJUoJUa&mifjcnfrsm;udk vTwfvsufaeavonf/
0goJUoJUa&mifjcnfrsm;wGif&GufopfwkdUonf ydkopfaeí zufzl;a&miftpdrf;jzifh vufaeMuavonf/
uRefawmfwkdUtdrf 0J,mab;ESpfzufwGif tkyfudkif;aeMu aompdefyef;yifrsm;um; eD&JawmufypGm yGifhaeMu\/

xkd&Icif;ESifh xdk&Icif;ywf0ef;usifMum;rS tm;&Sdyg;&Sd yGifhvif;vSaom tNyKH;jzifh qD;BudKEIwfqufvdkufMuaom


OD;av;jrifhESifh udk<u,fwkdUtm; jrifvdkuf&aomtcg armvmoludk zefjymcGufESifh
ausmufpufa&qD;wkdufvdkuf bdouJUodkU &Sdaomfvnf; ta&;awmfykHwkdufyGJrsm;ESifh tqufjywfum
ta&;awmfykHa<u;aMumfoHrsm; rMum;&Edkifaom axmifhwpfaxmifhodkU a&mufvmonf xifrSwfp&myif
jzpfawmhonf/ tdrf0if;xJ0if0ifcsif; pdwfudk ]oufom}xm;vdkufonf/ pdwfudk
]oufom}vdkufonfESifhwpfNydKifeuf EGrf;e,faom udk,fudkowd&vmavonf/ tdyfaeus tdyf&may:
ypfvJSvdkufrnf/ acgif;u ,m;vmonf/ qHyifnSyf&rnf/ wpfudk,fvkH; eHapmfvmonf/ a&pdrfí
csKd;vdkufrnf/

]]b,fhES,fvJ armifwifxGef;? aemuftpdk;&udk b,folzJGUrSmwJUvJ}}[k OD;jrifhu qD;ar;onf/

]]ausmif;om;awG ta&;aumuG armifwifxGef;&? awmif;qdkcsufawG &yghrvm;}}[k


udk<u,fuqifhvdkufjyefonf/

uRefawmfu 'DudpöawG cParhxm;vdkufcsifonf/ olwkdU odcsifaZmESifh ar;aeMuaomfvnf; uRefawmfu


'DudpöawG rajymcsif/ ]]aeprf;ygOD;Asm? uRefawmf tarmajzvdkufprf;yg&apOD;}}[k aigufqwfqwfyif
ajymvdkufcsif awmhonf/ odkUaomf olwkdUtay:rSm onfvkd rarmufrm&ufay/

]]nusawmhrS ajymMuwmayghAsm}}[k ajymNyD; uRefawmfhtcef;xJodkU 0ifoGm;avonf/


tdyf&may:rSmypfvSJvdkufonf/ twefMumawmhxNyD; a&csKd;&efjyifonf/ tusÐcRwfNyD;rS qHyifnSyf&ef
owd&vmNyD; tusÐjyef0wfjyef avonf/ 4if;aemuf a&t&ifcsKd;um aumif;ygw,fav[k awG;rdjyefNyD;
tusÐcRwfjyef\/

]]b,fhES,fvJ armifwifxGef;? tusÐcWwfvdkuf 0wfvdkuf jyefcRwfvdkufeJU bmjzpfaeovJ}}

OD;av;jrifhu ar;vdkufonf/ OD;av;um; uRefawmhftm;tjyifrS vSrf;tuJcwfMunfhae[ef&Sday\/

uRefawmfu anmifememESifhNyKH;NyD;-

]]a&t&ifcsKd;& aumif;rvm;? qHyift&ifoGm;nSyf&aumif;rvm; jzpfaevdkUyg}}

]]vlvef;qef;oGm;atmif a&t&ifcsKd;vdkufayghuGm}}

]]tJ'DvdkyJ uRefawmfoabm&w,f}}

uRefawmfwdkUtdrf\ ajrmufbufu uyfvsuf&SdaomNcHrSm &Srf;trsKd;om; OD;'geydkifaom NcHjzpf\/


xdkNcHxJwGif a&wGif;wpfwGif;&Sd&m uRefawmfwdkUonf xdka&wGif;odkUoGm;í a&csKd;Mu&\/

a&wGif;rSm tkwfpDabmifcwfxm;NyD; a&iif&ef armif;wyfxm;\/ uRefawmfu a&pnfydkif;wGif;odkU


a&tjynfhcyfxnfhvkduf\/ okdUaomf&kwfw&uf a&rcsKd;ao;bJ yef;yifuav;awGudk
avQmufMunfhaeavonf/ MuufaoG;a&mif ESif;qDESifhESif;qDa&mifESif;qDwkdUonf txl;ojzihf pnfum;pGm
zl;yGifhaeMu\/ arNrdKUa&mifpkHyef;rsm;onfvnf; qGwfcl;í rEdkifEdkifatmif yGifhaeMuonf/
Munfjymyef;uav;rsm;um;usaeavNyD/ uRefawmfum; Munfh&kHjzifh tm;r&ojzifh ESif;qDEG,frsm;udk
vufjzifhnTwf,lí yef;udker;fMunfhrd\/ arNrdKUyef;rsm;udk cl;,lNyD; ajrSmufupm;rd\/
Munfjymyef;csyfvTmuav;rsm;udk avjzihfrIwfí vTifhaerd\/

uRefawmfonf yef;\t&omudk wpfcgrQ þtcgavmuf rcHpm;zl;bl;cJU[k xifonf/


vlwpfudk,fvkH;vnf; vef;qef;jrL;xl;vmayonf/ pdwfuvnf; at;jrcsrf;omvmonf/

uRefawmfa&csKd;awmhrnf[k zvm;udkifvdkufpOf udk<u,fonf a&wGif;aygifodkU uyfvmavonf/

]]armifwifxGef;pm;zkdUawmif bmrSr&Sdao;bl;? xrif;vnf; rcsuf&aobl;}}

]]udkbZHu b,foGm;ovJ}}

]]olvnf;a&Twd*kHoydwfpcef;udk urm&Gwfu oydwfawGeJu vdkufoGm;w,f/ ckxd jyefrvmao;bl;}}

]]udpör&Sdygbl;? uRefawmf odyfrqmygbl;}}

]]a&csKd;NyD;&if a':vkH;wifqDoGm;NyD; bl;oD;aMumf pm;Muwmaygh}}

uRefawmfu rsufESmopf&if;-

]]aumif;om;yJ}}

rsufESmudkqyfjymwdkuf? a&ESifh0oGm;atmif opfNyD;aomtcg udk<u,fu-

]]rif; 0ifeDvnf; vufxyfawmhrvdkUwJUarmif}}

]][kwfvm; b,foleJUwJUvJ}}

]]tjrwfawmfaMu; 0efaxmufqkdvm; bmqdkvm;? aumif;aumif;awmif rodygbl;/ 'gayrJU ckcsufcsif;awmh


[kwfr,frxifygbl;? oBuFeftNyD;avmufrS xifyg&JU}}

]][kwfvm;? aumif;om;yJ}}

uRefawmfum;wu,fyif 0ifeDazac: cifoef;0if;ESifhywfoufí twG,f twmuif;aeayNyD/ uRefawmfESifh


0ifeDrSm b0csif; vkH;0jcm;em;aeMuavNyD/ ta&;awmfykHrwdkifrDwkef;uom þowif;rsKd;Mum;&ygu
ESajrmjcif;rjzpfawmif rcrcsdrcHom jzpfrdayvdrhfrnf/ ckawmh enf;enf;uav;rQ rwkefvIyfaompdwf
udkxm;Edkifonf/ opfyifjrifhxdyfzsm;ay:0,f qGwfzsef;aeMuaom 0ifcgeD;aerif; \ a&mifjcnfeDrsm;udk
wpfcsufarmhMunfhvdkufNyD;aemuf a&wzGrf;zGrf;avmif;í csKd;aeawmhonf/

a&rdk;csKd; t0wfvJNyD;aemuf udk<u,fESifhtwl tif;pdefvrf;rBuD;ay:odkU xGufcJUMuavonf/

]]qHyifnSyfqdkif t&if0ifcsifw,fAsm}}
udk<u,fu uRefawmfhacgif;udk apmifharmhí MunhfNyD;-

]]aumif;om;yJ? qHyifrnSyfwm b,favmufrsm;MumNyDvJ &SnfvSygyaumvm;}}

]]b,favmufMumNyDvJ rrSwfrdygbl;Asm? rtm;wmeJU rnSyfrdbl;}}

]]at; rif;wdkUausmif;om;awG 'DavmufvkyfMuvdkUvnf; acG;rom;nGefUaygif;tpdk;&jyKwfuswmyJuG? tif;


aemufwpfaumif rwufEdkif atmif EIwfoD;&dkufcsKd;&OD;r,faemf}}

uRefawmfum; bmrQrajym/ ]urm&Gwf wkdUArmqHoXme}[k qdkif;bkwfwyf xm;aom


qdkifwGif;odkU0ifoGm;avonf/ þqdkifrSm ukvm;Armt"du&kPf;NyD;rS
ay:xGufvmaomqHyifnSyfqdkifjzpfavonf/ þqdkifrS rSefpDa&TcsabmifBuD;rsm; wyfxm;aom
udk,fvkH;ay:rSefBuD;ESpfcsyfrSm wkdUArmpD;yGm;jrifhwifa&;udk tm;ay;aomtm;jzifh wyfwGif;ausmif;q&mawmfu
pGefUBuJxm;aom rSefBuD;rsm; jzpfavonf/ qdkif&SifudkbusL;onf rD;pmwGif rD;pJGcgpjzpfaom
vufqJG"mwfrD;udk avxdk;vsuf&Sd\/

udkbusL;onf ,cifu ukvm;ydkif qHoqdkifwpfqdkifrSm ulnDa&mif;cs& aom vcpm;


ta&mif;orm;jzpfcJU\/ ,ck olUqdkifrSm qHyifnSyfckH ESpfckH&Sd&m wpfckHwGif udk,fwdkifnSyf? tjcm;wpfckHRsm
vliSm;xm;avonf/ nydkif;wGif vliSm;r&Sdawmhacs/ "mwfrD;avxdk;aeaom udkbusL;onf
uRefawmfwdkUtm; armhrMunfhtm;/ rD;rSmvnf; awmfawmfESifh avrvdkufEdkifao;/ uRefawmfonf
qHyifnSyfcHkwpfckHrSm 0ifxdkifNyD; Nidrfaevdkuf\/ udk<u,fu cPrQ udkbusL;tay:rS rkd;MunfhaeNyD-

]]uJz,fprf; ocifbusL;? udk,fvkyfprf;r,f}}

ocifbusL;onf acR;jzifh0if;aeaom rsufESmudk armhMunfhNyD;-

]]aMomf ocif<u,fwdkUvm;? uJ-vkyfprf;ygOD;Asm? "mwfrD;u acs;cPcP ydwfwwfw,f}}

udkbusL;onf z,fay;NyD; xvdkufonf/ olonft&yf&SnfNyD; ydefyg;yg; jzpfonf/


qHyifudkatmifausmfudkAdkvfaunSyfxm;&m olU&kyfolU&nfESifh rsm;pGm tqifrajyjzpfaeayonf/
udkbusL;onf twefMum acR;okwfaeNyD;aemuf uRefawmfhbufvSnfhvdkufonf/

]]aMomf ocifwifxGef;ygvm;? tdrfjyefrtdyfwmMumNyDqkd? b,fwkef;u jyefvmovJ}}

]]ckeifuyJ}}

udk<u,fum; "mwfrD;udk tyfESifhqGNyD; avudk zGifhvdkufydwfvdkufvkyfae&m rSefBuD;rsm;rSm vQyfppfypfaeovdk


jzpfaeMuonf/ udkbusL;u uRefawmfhtem; uyfvmNyD;-

]]bk&ifcHu OD;bazeJU OD;ykudk ac:NyD; tpdk;&zGJUzkdU ajymw,fqkd r[kwfvm;}}

uRefawmfu rcsdNyKH;NyHK;NyD; olUtm;pdkufíom Munfhaeonf/

]]OD;ykuawmh tpdk;&tzJGUzJGUyghr,f? eef;&if;0efBuD;vkyfyghr,fvdkU uwday;vdkufNyDqdk r[kwfvm;}}


]]Mum;wJUtwkdif;yJ}}

"mwfrD;um; udk<u,f\ vufcsufjzifh vkH;0vif;xdefoGm;avNyD/

]]ocifwifxGef;wkdUausmif;om;awGu trwfawG &mxl;r,lEdkifatmif vkyfr,fqdk r[kwfvm;}}

]]uJ- uRefawmfhqHyif nSyfay;prf;ygOD;}}

udkbusL;onf tHqGJudkzGifhí qHyifnSyfud&d,mwefqmyvmrsm;udk xkwfaeonf/ udk<u,fu "mwfrD;udk


csdwfrSm qGJxm;vdkufonf/ NyD;awmh udk<u,fu udkbusL;bufodkU-

]]trwfawGudk tm;udk;&wm cufygw,fAsm/ nGefUaygif;vnf;jzKwfcsygh r,f? aemufwufr,fhtpdk;&udkvnf;


tm;ray;ygbl;? raxmufcHygbl;vdkU uwday;cJUwJU trwf26a,mufyJ &Sdw,f? 'DtxJu wpfcg t[Gwf...
t[Gwf..}}

udkbusL;u uRefawmfhqHyifrsm;udk aygif'g&dkufae&m jyif;xefvSojzifh uRefawmfhyg;pyfxJodkUyif


ajy;0ifvmMuavonf/

]]tJ'D 26a,mufxJu 5a,mufu t,kHtMunfr&SdtqdkrSm nGefUaygif;tpdk;&bufu rJay;cJUMuao;oAs}}

udk<u,fonf xGDceJwHawG;axG;vkdufNyD;-

]]ESray;awG}}

udkbusL;u-

]]t&dk;t&if;udkuf&wmawmif 'Davmuf tirf;r&jzpfaeMu&if tif;....}}

twefMumatmif NidrfaeMuonf/ pufuwfaMu;oH w&Syf&Syfom Mum;&onf/ udk<u,fum;


oifwkef;"m;BuD;udk udkifí olUEIwfcrf;arG;ESifh yg;odkif;arG;rsm;udk &dyfvsufaeavonf/ udkbusL;uyfi
pum;wkdifjyefonf/

]]ausmif;om;awGuaum a&SUquf b,fvkdpcef;oGm;MurSmvJ}}

]]uRefawmfwkdUuawmh awmif;qdkcsufawG&&if oydwfvSefrSmyJ? awmif;qdkcsuf&zdkUqkd&if b,ftpdk;&eJU


jzpfjzpfaphpyfrSmyJ? nGefUaygif;tpdk;&udk jzKwfcswm[m awmif;qdkcsuf ray;EdkifvdkUyJ}}

udk<u,fu oifwkef;"m;BuD; vufrSrcsao;bJ-

]]aemufwufr,fhtpdk;&uawmh awmif;qdkcsufawGudk ay;EdkifrSmwJUvm;/ a&eHajrtvkyform;awG&JU


awmif;qdkcsufawG? tm&ftD;wDtvkyform;? rD;jcpfpuf tvkyform;? opfpuftvkyform;
oydwfaygif;pkHawmif;qdkcsufawG udkay;EdkifrSmwJUvm;/ awmifolv,form;awG&JU awmif;qdkcsufawGaum}}

udk<u,f\tar;pum;rsm;um; olUvufxJrS oifwkef;"m;toGm;vdk xufjrufvSay\/


,if;tar;pum;wkdUonf uRefawmfhtonf;ESvkH;udkxd&SoGm; \/ uRefawmfhOD;aESmufxJrSmum;
tajzray:vSm/ uHtm;avsmfpGm pufuwfaMu;\ zdwGef;rIaMumifh Zufpif;acgif;ikHUícHae&av&m
wpfpkHwpf&m jyefajym&ef rvdkovdk jzpfaeayonf/ udkbusL;u udk<u,ftm; jznfhpGufavonf/

]]zdESdyfcsKyfcs,frIawGujzifh jyif;xefNrJjyif;xefaewmygyJ? rEÅav;rSm aoewfypfcH&olawGvnf;


aq;&kHrSmxyfaojyefowJU? NyD;awmh aoewf'Pf&moufomwJUvl 4a,mufudkawmh aq;&kHuaeNyD;
axmifxJac:oGm;w,f w&m;pGJcsufwifxm;w,f}}

odkUjzifh udk<u,fESifh udkbusL;onfMum;orQowif;rsm;udk tjyeftvSef zvS,fajymqdkaeMuavonf/


ocifvSa<u acgif;aqmifaom yifv,ful;oabFmBuD;vkyfom;rsm;oydwfwGif bkef;BuD;rsm; yg0ifí
oydwfwm;&m ykvdyfu ESdrfeif;ykHrsm;? rEÅav; aoewfypfrItwGuf uefUuGufaomtm;jzifh ppfudkif;bufrS
vl1000 Adkvfauy,fí acgif;wkH;wkH; MuykH? uwGefuRJNcHrS ocif ocifr 500 oxkHodkU csDwufvmNyD;
&kH;ESifhaxmifrsm; udk0dkif;um zrf;xm;aom ocifcspfvIdiftm; vTwfay;&ef awmif;qdkykH? rEÅav;
tmZmenfromcs&mwGif vlpnfum;ykH? pkHaeatmif olwkdUtcsif;csif;ajymaeMu &m uRefawmfhrSm cGusaom
ar;cGef;rsm;rS vGwfuif;pGm qHyifnSyfjcif; tNyD;odkUwdkif a&mufcJU&avawmhonf/

uRefawmfwdkUonf qHyifnSyfqdkifrS xGufcJUMuNyD; bl;oD;aMumfqdkifodkU oGm;Muavonf/

a':vkH;wif\ bl;oD;aMumfqkdifum; tif;pdefvrf;rBuD;ab; ajrmif;ezl;ay:wGif wnf&Sdavonf/


trkd;tumr&Sd/ taMumfzdk\ b,fbufwGif ESD;aMumzsmrsm;cif;xm;NyD; 4if;wdkUtay:wGif pm;yJG0dkif;rsm;&Sd\/
ajrmif;wpfzufurf;&Sd wpfxyftdrfuav;um; a':vkH;wif\ tdrfyifjzpf\/ tdrfESifhbl;oD;aMumfqdkifudk
Murf;jym;BuD;wpfckjzifh wHwm;ul;xm;avonf/

uRefawmfu ESD;aMumzsmay:wGif wifysOfacGí xdkifvdkuf\/ udk<u,furl aqmifhaMumifhxdkifvdkufavonf/

a':vkH;wifum; touf 40ausmf? orD;tysKdjzef;uav; 2a,muf\ rdcif rkqkd;rjzpf\/ a':vkH;wif\


xl;jcm;csufrSm iSufaysmzl;ESifh wlatmif acgif;ao; atmuf&SL;NyD; tv,fazmif;onfh udk,fcE¨m&Sdjcif;wnf;/
MunfhygOD;? þudk,fcE¨mBuD;ESifh taMumfzkdteD; zifxdkifckHuav;ay:wGif zifcsxdkifvsuf ajcESpfzufudk
um;qif;xm;NyD; a&SUuZvkHwGif rkefUESpfe,fae&m ckHuav;ESifh rqHUatmif wifyg;zifom;rsm;u ydkaeojzifh
ab;wGiftdqif;aeonf/ vufu vIyf&Sm;oavmuf udk,fcE¨mu rvIyf&Sm;aomfvnf;
ao;i,faomacgif;uav; uavavsmhaeom Muufaygif;ap;&kyf\/ OD;acgif;udk [dkonf,drf;xdk;vsuf
&Sdonf/ yg;pyfwGifum; aq;ayghvdyfBuD;udkcJxm;onf/

a':vkH;wifonf udk<u,ftm; vifvkyfvdkonfrSm vlodewfMum;jzpf\/ udk,f<u,fu wkHUjyefí rBudKuf/


odkUaomf udk<u,fonf a':vkH;wiftm; tcifrysuf? ulnDapmifrp&m&SdvQif ulnDapmifr\/ olUtm;
a':vkH;wifu vdkufpm;vdkvm;onfudkvnf; rawmfrw&m; tjrwfrxkyfay/ xdkUaMumifh
olwkdUqufqHMuykHrSm vGefpGmyif &if;ESD;Mu\/

orD;tBuD; jrMunfrSm touf 16ESpfrQ&SdNyD; tkyfvkH;odrf;p jzpfonf/ vkH;BuD;aygufvS tom;jzLjzL


rsufESm0dkif;0dkif;? ESmacgif;jym;jym;ESifh Munfhaysmf&Iaysmfaom rdef;uav;wpfa,mufjzpf\/ ti,fjr&DrSm
13ESpfausmf ausmf 14ESpfeD;yg;? qHawmufzm;pjzpf\/ olum; tarESifhvnf;rwl? tpfrESifh vnf;rwl?
ydefydefyg;yg;? ESmacgif;cRefcRef? rsufvkH;jyL;jyL;jzpf\/ jrMunfu taMumfaMumfvsuf&SdNyD; jr&Donf
bl;oD;aMumfpm;vmolrsm;tm; pm;yJGxdk;vsuf&Sd \/

uRefawmfwdkU xdkifvkdufonfESifhwpfNydKifeuf rjr&Du-


]]OD;av;wdkU b,fuavQmufvmovJ? taMumfpm;ygOD;vm;}}

udk<u,fu-

]]pm;r,fvdkU xdkifwmaygh[}}

udk<u,fajymvdkufonfudk a':vkH;wif Mum;vkdufonf/ ZvkHudkifxm;aom vufjzifh yg;pyfxJu aq;vdyfudk


xkwf,lxm;vdkufNyD;-

]]udk&if<u,fu rpm;&if rxdkifawmhbl;wJUvm;}}

]]'Dvdkvnf; r[kwfygbl;Asm? 'DaeUawmhpm;zdkU wrifvmvdkUyg? a[m'Du armifwifxGef;


npmrpm;&ao;wmeJU}}

jr&Du 0ifpGufvdkufonf/

]]OD;av;udkwifxGef;wdkUrsm; rjrif&wm MumvSNyD}}

onfaumifruav;onf uRefawmhftm; udk<u,fESifhwGJodojzifh OD;av;[k a&mac:aejcif;jzpfonf/


odkUaomf oluOD;av;ac:wdkif; uRefawmfucHjyif;onf/ uoduatmufjzpfonf/ uRefawmfhrSm
olvdkt&G,fu Od;av;ac:&ef t&G,fr[kwf[k ,lqxm;onf/

]]rjrifwmMumNyDqkd? igu NrdKUrausmif;XmecsKyfudkoGm;ae&wm;udk;uG}}

]]bmaMumfxnfhcJU&rvJ OD;av;}}

udk<u,fu taMumzdkqDodkU vSrf;Munfh&if;-

]]&SdwmxnfhvmcJU[m/ rvkH;wif 'Dem;rSm aumifnSif;aygif;jzpfjzpf? rkefUaygif;jzpfjzpf r&Edkifbl;vm;}}

a':vkH;wifonf rkefUESpfxJodkU bl;oD;acsmif;uav;rsm;udk jznfhxnfh&if;-

]]pmwkdufem;u r,fcifhqDrSm aumufnSif;aygif;usnfawmufawG jrifcJUw,f? &SifhorD;udk


t0,fvTwfvdkufygvm;}}

]]&SifhorD;}}qdkonfrSm jr&Dudkqdkvdkonf/ olwkdUrSm 'Dvdkcsdwfjcif;rsKd;um; &dk;aeNyD/ orD;awGudkvnf;


&Smp&mrvdkMuawmhNyD/ udk<u,fu-

]][JU-orD; jr&Da&oGm;0,facs[m? usnfawmufESpfacsmif;avmuf}}

udk<u,fu ydkufqHxkwfay;onfudk jr&Dur,l/ olwkdUu 0,fauR;rnf[k qkdum


cyfokwfokwfxGufoGm;avonf/
uRefawmfonfjrMunfbufodkU Munfhvdkufonf/ jrMunf\ rsufESmum; rD;&SdefaMumifh eD&Jae\/
olonftaMumrsm;udkxnfhNyD; uRefawmfwdkUa&SUodkUvmcs onf/ 4if;aemuf vufzuf&nfMurf;tdk;
vmcs&if;-

]]udkwifxGe;fwkdU ausmif;om;ta&;awmfykHawG NyD;awmhrSmvm;}}

jrMunfurl uRefawmfhtm; OD;av;[k rac:awmhay/ wpfcgu oluvnf; uRefawmfhtm; OD;av;[k


ac:ao;\/ ]]ighudkOD;av;vdkU rac:ygeJU uGm}}[k wpfcgwke;fu olUtm;ajym&m olu twefMumawGaeNyD;rS
b,fvkdt"dyÜm,faumufoGm;onfrod? &Sufudk;&Sufuef;vkyfvsuf ]]aemufrac:ygbl;}}[k ajymum
vSnfhxGufoGm;avonf/ w[d[dvnf; &,foGm;vkdufavonf/

]]rNyD;ao;ygbl;}}

]]91Xme tkyfcsKyfa&;qdkwm zsufrS NyD;rSmayghaemf}}

]]tif; tif;}}

uRefawmfu cyfayghaygh ]at;}[k ajzvdkufrdaomfvnf; csufcsif;yif jyefjyifí ajymvdkaomaMumifh twdtus


b,fvdkajz&yghrvJ pum;p&SmaepOfyif jrMunfonf taMumfzdkodkU oGm;avonf/ bl;oD;aMumfrsm;udk
wkwfacsmif;uav;ESifh vSefay;aeavonf/

udk<u,fu-

]]udk,fhvl&? 91Xme tkyfcsKyfa&;[m vG,fvG,feJU ysufyghrvm;uG}}

]]tJ'gaygh cufaewm? vlawGu vG,fvG,feJu ysufr,fxifaeMuw,f/ uRefawmfwdkUuvnf; xifcJUwmyJ/


wu,fzsufMunfhawmh rvG,fbl;As? yxrtqifhjzpfwJU nGefUaygif;tpdk;&jzKwfcs&wmuyJ
b,fhavmufcufovJ/ aemufwpfqifhrSm b,ftrwfrS &mxl;vufrcHatmif vkyf&r,fqkdwm 'guvnf;
vkyfvdkUrjzpfao;bl;/ &mxl;vufrcH&kH tpdk;&tzJGUzJGUrjzpf&kHeJU 91Xme tkyfcsKyfa&; ysufoGm;rvm;
roGm;bl;vm; qkdwmawmh uRefawmfrodbl;/ ocifacgif;aqmifawGeJU owif;pmwcsKdUuawmh
&mxl;vufcHwJUvlr&SdvdkU tpdk;&zGJUrjzpf&if ysufrSmyJvdkU ajymaeMuw,f/ udkvSa&TwkdU? wufbkef;BuD;
udkodef;azwdkUuawmh rysufbl;wJU? bk&ifcHBudKufovdk tkyfcsKyfoGm;rSmyJwJU}}

jr&Donf aumifnSif;usnfawmufBuD;rsm;udk wpfzufwpfacsmif;udkifí ckefaygufajy;vTm;vm\/

]]EdkU bmvkyfMurSmvJ}}[k udk<u,fu tm;rvkdtm;r&toHjzifh ar;avonf/

]]uRefawmfawmh rajymwwfygbl;Asm}}

]]EdkU rif;wkdUXmecsKyfu cPcP aMunmaew,fr[kwfvm;? tmPm&Sif udkvSa&Tr[kwfvm;?


91XmetkyfcsKyfa&;udkzsufypfr,f? wpfjynfvkH;tdrfajc av;oef;vIyf&Sm;oGm;r,fh vkyfief;pOfawGcsr,fvdkU
ajymw,fr[kwfvm;}}

]][kwfw,f? ajymw,f}}
]]ajym&if tJ'gu bmvkyfief;pOfvJ}}

]]uRefawmfawmh rajymwwfbl;}}

]][if rif;wdkUu txufuaeNyD; rajymwwfwmawG ajymaeovm; udk,fhvl&JU}}

uRefawmfhrSm cGusaejyefygNyD/ taMumfpm;vdkuf aumufnSif;pm;vdkufESifh vkyfNyD; Nidrfaevdkuf&ygonf/

udk<u,fonf twefMum NidrfaeNyD;aemuf qufajymjyefavonf/

]]bmajymajym wdkif;jynfuawmh ckeu jrMunfxifovdkyJ? rif;wdkUwpfawG [m91Xme tkyfcsKyfa&;udk


ysufatmifzsufMuvdrfhr,fvkdU xifaew,f/ oydwfawGvnf; qufarSmufaeMuw,f? tiftm;jyyJGawG
qufvufvkyfaew,f? awmifolv,form;awGu NrdKUwufNyD;&kH;awG? *gwfawG? axmifawGudk 0dkif;NyD;
ta&;qkdaew,f? tJ'gawG b,fhES,fvkyfrvJ}}

]]uRefawmfrajymwwfbl;? uRefawmf OmPfrrDbl;}}

]]'gjzifh udkvSa&TwdkU? udkodef;azwkdUu bmajymovJ}}

]]udkvSa&Tuawmh bmrSrajymbl;? onfhjyifacgif;aqmifawGvnf; bmrSajymoHrMum;ao;bl;/


udkodef;azuawmh &oavmuf tcGifhta&;awG ,lNyD; wdkufyGJawGudk &kyfodrf;&rSmyJwJU/ 'Dpum;
oluodyfajymaevkdU ocifacgif;aqmifawGu olUudkrauseyfMubl;}}

]]'Dtwdkif;qdk&if udkodef;azudk ocifacgif;aqmifawGu rauseyfwm rSefwmyJvdkU xifw,f/ wdkufyGJawG


b,fhES,fvkyf&yfrvJ? tpdk;&uvnf; b,favmufESdyfpufaeovJ? rif;todyJ r[kwfvm;}}

]]'gjzifh cifAsm;txif wdkufyGJawG b,fxdquf&if aumif;rvJ}}

udk<u,fonf rajzEdkifawmhacs/ olvnf; uRefawmhfvdkyif aumufnSif; pm;vdkuf? taMumfpm;vdkuf?


vufzuf&nfusKdufcsvdkuf vkyfaeayawmhonf/

a':vkH;wifu jrMunftm;-

]]jrMunf vufzufwpfyef;uef xnfhNyD;ay;vdkufygOD;}}

jrMunfonf taMumfzdkrS xí a':vkH;wifutaMumfzdkwGif xdkdif&pfonf/

taMumfzkdESifh wpfvHuGmavmufwGif pifuav;wpfck&Sdonf/ pifuav;ay:ü zefbl;BuD;rsm;&Sd\/ þum;


olwkdUom;trdzGifhxm;aom vufzuf? csif;okyfqdkifuav;yifwnf;/

jrMunfu vufzufxnfhaepOf uRefawmfonf rwfwwfxvdkufonf/

]]uJ-udk<u,f oGm;MupdkUAsm}}

a':vkH;wifu cifus,fus,f-
]]aeMuOD; aeMuygOD; vufzufjyifaew,f? [J jrMunf jrefjrefvkyfav}}

]]uRefawmfrpm;csifawmhbl;As? ntdyfraysmfbJaerSmpdk;w,f}}

udk<u,fu xkdif&mrS rxbJ-

]]aeOd;av? enf;enf;jzpfawmh pm;OD;rSaygh? udk,fu cyfrsm;rsm; pm;ypfvdkufyghr,f}}

vufzufyef;uefudkvmcsaom jrMunftm; uRefawmfonf pdkufMunfhaeonf/


uspfuspfvspfvspfjzLjzLazG;azG; udk,fcE¨muav;wGif wyfrufpdwfrsm;a&mufoGm;ay\/
,if;odkUaomtjzpfudk udk<u,f&dyfrdoGm;[ef &Sd\/ jrMunfonf olUtvkyfvkyfaeaomtcg uRefawmfhtm;
udk<u,fu toHwdk;wdk;uav;jzihf-

]]'Daumifrav;awGvnf; yifyef;&Smw,f? wpfaeukef wpfaecef; rkd;a&m aEGa&m tm;&w,f r&Sdbl;/


aps;a&mif;wJUtcga&mif;? aq;vdyfwJUtcg vdyf? 'geJUvnf; xrif;eyfrSef pm;&&kHyJ&Sdw,f/
qif;&JawmhBuHrdBuH&m BuHwmyJ armif&if? olUtar ukkvm;eJUay;pm;r,fvkdUwJU wpfaeUu ajymw,f}}

]]aMomf [kwfvm;? jzpfrSjzpf&avAsm}}

]]olUtaru udk,fhudkwdkifyifw,f? udk,fu zsufxm;&w,f? uGm-ukvm;eJU ay;pm;r,fhtpm; ArmqDrSm


r,m;i,ftjzpf tyf&wmu aumif;OD;r,f}}

]]'gvnf;raumif;ygbl;Asm}}

udk<u,fonf NidrfNyD;vufzufudkom pm;aeawmhonf/ uRefawmfum; rsufESmarmhum


aumif;uiftmumjyifxJwGif ai;armaeav\/ vxufjcrf;onf ukuúdKyifxdyfzsm;rSm yGifhvif;ae\/
uRefawmfonf vxufjcrf;ay:ü wifyg;vTJxdkifum tmumjyifxJwGifvGifhaerdonf/ tajzray;Edkifaom
jyóemtrsKd;rsKd;ESifh &ifqkdifae&aom ta&;awmfykHESifh a0;onfxuf a0;&modkU vTifhMunfhonf/
qif;&Jjcif;aMumifh ukvm;r,m;i,f jzpf&rnfqdkaom jrMunfwdkUESifh a0;&m? onfhxufonfa0;&modkU
vTifhaerdavonf/ odkUaomf odyfMum&SnfvTifhraeEdkifyg/ vxufjcrf;ay:rS jAKef;ceJvdrfhusvmygonf/

taMumif;um; vrf;rBuD;ay:wGif vli,fwpfpkonf oDcsif;oHNydKifqdkí b,fnm


nDpGmcsDwufvmMuaomaMumifhwnf;/

&J&Jawmuf wkdUArmajy/

owÅdcJawG

&mZ0if xdk;avmufatmif pGefUay?

Armhvuf&kH; wyfawmfom;ay?

tmZmenfaoG;awG?

t&dk;aMuaMu?
wkdUajy wkdUajr?

acwfaqG;udk ajymif;jyef?

wufacwfudk pDrH?

wkd;wufatmif pdwfoef?

nDapaemf?

ppf&Jarmf?

csDwufMupdkU aysmfaysmf/

b,fnmb,fnm/

Armajy igwkdUajy?

Armajr igwkdUajr?

cifcifrifrif trsKd;apmifhMu?

b,fnm b,fnm?

(onfcsdefcg) Armajy

ZmwdaoG; ta&mifwifap?

Armqdk *dkPf;uPpdwf aysmufzkdU awmfNyDav/ /

uRefawmfwkdUonf csDwufoGm;aom vuf&kH;wyfom;rsm;udk ai;Munhfusef&pfpOf udk<u,fu


uRefawmfhvufarmif;udk udkifvdkufNyD;-

]]Mum;vm;? vlwdkif;udk csDwufMupdkUvdkU ac:aewkef; rif;wdkUu aemufqkwfr,frsm; rBuHeJUaemf}}[k


owday;avonf/ /

37

xdk;csifaomqif aemufwpfvSrf;qkwf

t'DtawmtwGif; okH;av;&uf uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;twGuf &ifwzdkzdkESifh aeMuaom


&ufrsm;jzpfonf/ wpfckckudk rqkH;jzwfbJr&/ bmyJjzpfjzpf ZGwfESpfí a&SUudkom csDwufrnfavm/
xdk;csifaomqif aemufwpfvSrf;qkwfqkdaom pum;uJUodkU tcsdefaumif;? tcGifhaumif;udk
apmifh&if;aemufodkU wpfvSrf;qkwfrnfavm/
pdwf"mwftm;jzifhqdkvQif ta&;awmfykHBuD; a&SUqufcsDwufa&;wGifom tcsdefcGifnSmomaeonf/

odkUaomf tajctaetjzpftysufrsm;u aemufrqkwfvQif rjzpf/

pdwf"mwfESifh tajctaetwdkuftcHjzpfaeMuavonf/ tpmtiwfcH wkdufyGJuwnf;u


qufíBuHUBuHUcHEdkifaom ausmif;om;ta&twGuf enf;vmonfrSm odomonf/

uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;xifovdk trwfrsm;tm; &mxl;vufrcHatmif rwm;qD;EdkifMu/

t*FvdyftmPmydkifrsm;ESifh 4if;wdkU\tmPmpuf ,EÅ&m;um; pufukefarmif;aewke;fjzpf\/


wpfurÇmvkH;tajctaeESifh uyfMunfhvQif t*Fvdyfe,fcsJUtmPmonf NydKysuf&ef tvm;tvmr&Sdao;/
ab;usyfeHusyf rjzpfao;/ rD;ukef,rf;ukef tMurf;zufí uRefawmfwkdU\ ta&;awmfykHudk wkdufckdufrnfom
jzpf\/ &mxl;vufcHrnfolr&Sdu bk&ifcHwpfOD;wnf; tkyfpdk;vdrhfrnf/ Oya'jyKvTwfawmfudk
zsufodrf;vdrfhrnf/ odkUaomf uRefawmfwkdUtm; tavQmhay;vdrfhrnf r[kwf/

uRefawmfwdkUrSmum; vufeufqkdí "m;rwdkwpfacsmif;rQr&Sd/ pnf;&kH;a&;uvnf; pcgp&Sdao;onf/


EdkifiHjcm;tultnDqkdonfrSmvnf; arQmfvifhEdkifaomt&mr[kwf/ EdkifiHjcm;rsm;ESifh tquftoG,fyifr&SdMu/

uRefawmfwkdUacgif;aqmifrsm;onf þtajctaersm;udk vlxktm; todray;Mu/ vlxk\pdwf"mwfudkom


enf;trsKd;rsKd;jzifh jrifhwifay;xm;Mu avonf/ xkdUaMumifhvlxku ]]nDapaemf ppf&Jarmf? csDwufMupdkU
aysmfaysmf? b,fnm b,fnm? Armjynf igwkdUajy}}[k oHNydKifqdkí vuf&kH;qefUwef;aeMupOf
]]&mxl;vufcHa&; tvkdr&Sd}}? ]]nGefUaygif;tpdk;& jyKwfNyD;&if aemufxyftpdk;& rwufapESifh}}? ]]91Xme
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufypf}} paom a<u;aMumfoHrsm;udk atmfaeMupOf *kPfrysufaom aemufqkwfa&;udk
a&S;&Iíom xGufayguf&maeMu&avonf/

xkdtwGif; bk&ifcHu qmay:xGef;udkyif eef;&if;0efcefUí tpdk;&zGJUapawmhrnf[k owif;rsm;


ysHUvGifhvmavonf/

xdkowif;udk uRefawmfwkdU\ ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf acR;wvkH;vkH;jzifh pOf;pm;Muonf/ udkvSa&T?


udkodef;atmif? udkat;ausmf? udkpdk;armif? udkxGef;&Sdef? udkausmfjrifh? ukdbpH? udkoef;wif? udkaomif;cif/

olwkdUESifhtwl tjyifrS EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;jzpfaom ocifEk? ocifatmifqef;? wufbke;fBuD;


udkodef;az? udkausmfNidrf;? udkcspfpolwkdUvnf; acgif;csif;&dkufMuonf/

qmay:xGef; eef;&if;0ef rjzpfatmif[laom enf;vrf;wpfck tjzpfjzifh atmufygpmudk OD;oGifxHodkU


a&;vdkufMuavonf/

OD;oGif

txufvTwfawmftrwf

OD;rif;cifAsm;

(1) uRefawmfwdkUausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;ESifhwuG


wdkif;jynfwGif rausreyfjzpfaeaomtcsufrsm;udk auseyfpGm &&Sdatmif
OD;udk,fwdkif eef;&if;0ef&mxl;udk vufcHrS jzpfEdkifrnf[k ,kHMunfygvQif
eef;&if;0ef&mxl;udk vufcHí txufygawmif; qdkcsufrsm;udk
aqmif&Gufay;yg/

(2) tu,fí txufygtcsufrsm;udk oifhavsmfaomtcsdefwGif


uRefawmfwdkU auseyfavmufatmifr&cJUaomf eef;&if;0ef&mxl;rS
xGufcJUyg/

(3) tu,fí txufyg tcsufrsm;udk &&SdNyD;aomfvnf; jrefrmEdkifiH


vkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*¾ toif;trIaqmiftzJGU Od;onf
&mxl;qufvuf vufcHaejcif;tm;jzifh wkdif;jynftusKd;rrsm;[k
oabm&&Sdí txGufckdif;aomtcg &mxl;rSxGufcJUyg/

(ykH)vSa&T

ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;

or*¾trIaqmiftzGJU/

uRefawmfwkdUonf OD;oGif\orm"dESifh ausmif;om;rsm;tay:wGif xm;tyfaom apwemudk


vkH;0,kHMunfMuonf/ OD;oGifonf rnfonfhEdkifiHa&; *dkPf;*PwGifrQrygaomaMumifhvnf;
udk,fusKd;riJU&mxl;rwG,faom tpdk;&tzGJUudk zGJUjzpfEdkifonf[k xifMuonf/ ,if;uJUodkUaom
ausmif;om;acgif; aqmifwkdU\ pD&ifcsufudk uRefawmfwdkUonf toifhavsmfqkH;ESifh tvkyftjzpfEdkifqkH;
tpDtpOf[k ,kHMunfcJUayonf/ xdktawmtwGif; OD;ykonf tpdk;&tzJGUopfzJGU&ef bk&ifcHtm;
uwday;vdkufNyDjzpfaMumif; owif;rsm;ygavonf/

NrdKUrdNrdKUzvlBud;tcsKdUonf jrefrmukefonfBuD;rsm; toif;wdkufü pn;fa0;MuNyD;


atmufygaMunmcsufudkxkwfvkdufavonf/

(1) ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufonf oifavsmfonf[k uREfkyfwdkU oabm&&Sdonfhtwdkif;rnfonfh


tzJGUacgif;aqmifrqkd tpkd;&opf rzGJUpnf;rD ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufudkay;tyfrnf[k bk&ifcHxHrSm
a&S;OD;pGm 0efcHcsuf&&Sdap&ef aqmif&GufoifhaMumif;/

(2) bk&ifcHxHrS xdk0efcHcsuf r&&SdvQif tpdk;&tzGJUopfzGJUpnf;&ef vkyfief;wm0efudk


rnfonfhygwDurQvufrcH&ef wdkufwGef;aMumif;/

(ykH) OD;oGif

/ OD;vSbl;

/ OD;nGefU

/ OD;bdk;aAsmh

/ OD;jrifh
/ OD;bkd;atmif

/ OD;xGef;OD;

NrdKUrdNrdKUzrsm; aMunmcsufESifh ra&S;raESmif;yif pDtifeftD;ac: trsKd;om; ynma&; aumifpDuvnf;


tvm;wlyif aMunmavonf/

OD;ykonf tpdk;&zGJU&ef BudK;pm;\/ OD;baztm; tpdk;&tzJGUwGif 0efBuD;wpfOD;tjzpfjzifh vufcH&efOD;yku


zdwfonf/ olUig;yGGifhqdkif *sDpDbDatu vnf; vufcH&ef wdkufwGef;onf/ OdD;bazu vufrcH/ bmhaMumifh
vufrcHonf udkvnf;r&Sif;/ OD;ykonf OD;apmtm; vufcH&ef qJG\/ OD;apmum; vlodewfMum; vufrcHyg/
nGefUaygif;tpdk;&udk zsufNyD;aemuf aemuftpdk;&wufvQif raxmufcHbJ 91XmetkyfcsKyfa&;zsuf&efudkom
vkyfrnf[k aMunmNyD;jzpf\/ ausmif;om;rsm;or*¾udkvnf; uwdvufrSwfa&;xdk;ay;NyD;jzpf\/ okdUaomf
,cktcg avoHajymif;vmonf/ OD;oGifpaom NrdKUrdNrdKUzrsm;\ toHudk vkdufvmonf/
ausmif;om;rsm;awmif;qdkcsufudk vdkufavsmatmif vkyfygrnf[k OD;yku 0efcHvQif &mxl;vnfcHrnf[k
qkdavonf/

aemufqkH;OD;ykonf ausmif;om;rsm;ta&;udk at;atmifNyD;jywfatmif aqmif&Gufygrnf[k qdkavonf/

OD;oGifpaom NrdKUrdNrdKUzukefonfBuD;wkdUuvnf; ausmif;om;ta&;ay;&rnf/ ausmif;om;rsm;ESifh


ausat;&rnf/

pDtifeftD;trsKd;om;ynma&;aumifpDwdkUuvnf; ausmif;om;ta&; ay;&rnf/ ausmif;om;rsm;ESifh


ausat;&rnf/

*VKefapmuvnf; ausmif;om;rsm;awmif;qdkcsufay;&rnf/ ausmif;om;rsm;ESifh ausat;&rnf/

OD;ykuvnf; ausmif;om;wkdUta&;NyD;jywfausat;atmif aqmif&Gufygrnf/

uRefawmfwdkU ausmif;om;awGuvnf; v,form; tvkyform;ESifh tusKd;xyfwl aqmif&Guf&rnf[k


a<u;aMumfNyD; ta&;awmfykHBuD;udk pcJUMuaomfvnf; ckawmh ausmif;om;rsm;ta&;NyD;jcif;wGifom
tm&kHpdkufaeMu avNyD/ tvkyform;v,form;wkdU awmif;qkdcsufrsm;udk rarhaomfvnf; awmifrif;
ajrmufrif;ru,fEdkifjzpfNyD/ udk,fhta&;udk,f NyD;jywfatmif vkyfMu&kHom &Sdawmhonf/

xdkUaMumifh ausmif;om;acgfif;aqmifrsm;ESifh eef;&if;0efOD;ykwkdUonf OD;oGif tdrfü azazmf0g&Dv


24&ufaeUwGifwpfBudrf 25&ufaeUwGifwpfBudrf awGUqkH aphpyfa&;vkyfMuavonf/
24&ufaeUtpnf;ta0;wGif eef;&if;0ef OD;ykESifh OD;oGif? OD;bkd;aAsmh? OD;nGefUpaom NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm;ESifh
udkvSa&T? udkodef;atmif? udkoef;wifpaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm; wufMuavonf/ 4if;jyif
ocifEkESifh a'gufwmxifatmifwkdUvnf; wufMu\/ 25&ufaeUrSmum;
txufygvlBuD;rsm;ESifhausmif;om;acgif;aqmifrsm;tjyif *VKefOD;apmESifh
ocifatmifqef;wkdUvnf;wufa&mufMuonf/ xdkodkUausmif;om;ta&; ausat;NyD;jywf&ef
aqG;aEG;aeMupOf ae&mtESHUtjym;rSmum; eef;&if;0ef &mxl;udkqufcHoGm;aom OD;yktm;
&IwfcsoHrsm;ay:vmayonf/ Od;ykrSm &rnf;oif;tv,fydkif; rJqE´e,frS trwfjzpfav&m &rnf;oif;
tv,fydkif; rJqE´&Sifrsm;u csufcsif; tpnf;ta0;vkyfNyD; OD;yktm; &Iwfcsavonf/ tpnf;ta0;
OuúXvkyfolrSm OD;yk\wlawmfol ysOf;rem;ocifjr jzpfay\/ olwkdUonf &efukefta&mufcsDwufum
uefUuGufMurnf[k qkH;jzwfavonf/ tpdk;&opfudk awmxkwfjcif;vnf; jyKavonf/ &efukefwdkUArm
tpnf;t&kH;u vnf;OD;yktpdk;& opfzJGUjcif;udk uefUuGuf&ef tpnf;a0;ac:\/

aocgeD;rS &du©m,l

tbdZÆmxlum iyk iyk/

nGefUaygif;vufopf &mxl;,l

wkdif;jynfql&if olwkdUaMumifhyJ/

ArmjynfBuD; epfzdkUzef

uvdrfOmPfESifh iapm iapm/

iapmrdkU wufvdkUvm

olUrsufESm t&Sufr&Sd/

nmwm0g' vSdrfhvdkUzef

rsKd;cspfOmPf[m barmfvdkyJ/ /

bwfpfum;rsm;jzifh vSnfhí oHcsyfxdk;olu xdk;Muavonf/

OD;yktpdk;&ESifh aphpyfaeaom 2&uftwGif; uRefawmfhrSm aerxd xdkifrom jzpfaeayonf/


vnfyif;w&Snf&SnfESifh xGufvmrnfh tajzudk apmifhae&if; XmecsKyfrSm tNidrfraeEkdif/25&ufaeUnae
udkvSa&TwkdU vlpkOD;ykESifh aqG;aEG;&ef OD;oGif\ tdrfodkU xGufcGmoGm;Mu&m uRefawmfonf
a&ausmfrcifopfwdkUtdrfodkU xGufvmcJUrdavonf/ oufouf*emrNidrfvdkU vrf;&Smum xGufvmrdoavm?
odkUr[kwf rcifopfuav;tm; awGUcsifpdwfaygufvmí xGufvmcJUrdoavm? odkUr[kwf olwdkUwpfawG
txl;ojzifh q&mazESifh q&muawmf a':nGefUwkdUESifh eD;pyfaom jrefrmausmif;q&mESifh ausmif;om;wkdU\
tajctaeudk pkHprf;avhvm vdkíxGufvmcJUrdoavm/ udk,fwdkifcJGjcm;rodyg/

rcifopfwkdU\ tdrfatmufxyf&Sd aq;qdkifwGif uRefawmfrjrifzl;ao;aom rdef;rBuD;wpfa,mufonf


rcifopfxdkifavh&Sdaom uGyfyspfwGif xdkifvsuf aq;ayghvdyf rSdef;aeavonf/ xdkrdef;rBuD;tjyif
b,folrQr&Sd/ xdkrdef;rBuD;rSm q&maz\ t&yftarmif;avmufyif&Sdí q&maz\ rsufESmESifh
cRwfpGyfwlavonf/ acgif;rSmqHyifjzLtenf;i,fESifh ezl;jyifwGif ta&;okH;aMumif;xifatmif
ta&wGefUaeNyDjzpfí q&maz\ tpfrBuD;jzpf&rnf[k uRefawmfwyftyfwGufvdkufayonf/

]]q&meJUa':a':wdkU &SdMuygovm;cifAsm}}

rdef;rBuD;onf &kwfw&uf rajzao;bJ uRefawmfhtm; pkHprf;onfhoabm jzifh aphaphMunfhaeao;onf/

]]r&Sdbl;? rif;ub,fuvJ}}
]]uRefawmfu ausmif;om;rsm;or*¾uyg cifAsm? rcifopfaum &Sdygovm;}}

rdef;rBuD;onf uRefawmfhtm; {nfh0wfysLiSmvnf;rjy? ae&mxdkifcif;vnf; ray;? pkHprf;onfhtMunfhjzihfom


aphaphqwfMunfhNyD;aemuf-

]]b,fausmif;u or*¾vJ}}

]]wuúodkvfausmif;om;or*¾ygcifAsm

bmaMumifhrSef;rod? ,dkU,dkUuav; NyKH;aerdonf/ twefMumrS-

]][kwfuJU? uRefawmf'Dtdrf cPcP a&mufzl;ygw,f/ rcifopfeJUvnf; aumif;aumif;odygw,f}}

]]opfopfwpfa,mufawmh tay:rSm&Sdw,f? awGUcsif&if wufoGm;ay awmh}}

bmaMumifhrSef;rod? uRefawmfonf tay:xyfwufzkdU cyfawGawG jzpfaeonf/

]]wufoGm;av wufoGm;}}

avSum; yxrqkH;txpfudk wufvdkufonfESifhwpfNydKifeuf wokefokefvGifhvmaom apmif;oJUoJUuav;udk


Mum;vkduf&avonf/ Nidrfhanmif;om,maom apmif;aumufoH/

wpfxpf? ESpfxpf? okH;xpf wufí wufíoGm;vQif apmif;oHoJUoJUuav; onf ydkí ydkí


yDopGm&dkufcwfvmonf/ em;axmifcsKdat;aom oDcsif;qdkoH cyfwdk;wkd;uvnf; apmif;oHvIdif;udk pD;í
vdkufygaeonfr[kwfavm/

uRefawmfonf tay:xyfa&muf&ef avSum;okH;xpfom vdkaomae&mwGif &yfaeNyD;


em;axmifaevdkufonf/

Nidrfhanmif;aom apmif;oHESifhcsKdat;aom BudK;oDcsif;oHudk taESmifht,Suf jzpfroGm;apvdk/

rcifopfonf rdcifu om;i,ftm; ydkufxm;ovdk apmif;udk &ifcGifrSm ydkufxm;NyD;


oG,faysmif;onfhvufacsmif;uav;rsm;udk BudK;rsm;ay:wGif upm;aeavonf/ tdrfa&SUbufodkU
rsufESmrlxm;NyD; tmumjyif jymvJUvJUxJokdU ai;pdkufum Munfh&if;csKdat;onfh toHvIdif;rsm;udk
vTifhaeavonf/

]]apmif;awmfod*Fg at;at;nSif;nSif;/ jrnfoHomvS rSef&mwGif;? xHaygif;aw wsmoGif;? omjcif; omjcif;?


vGefom,mpG wD;bJGUvufoHrSm? yef;yGm;yef;yGm;? a0qmqm? a&Tvuf&dk;i,f wkd;udEé&m? vufoH vufoH
vufoH &Sdefjyif;? omwnfhombdjcif;i,fESifh? okH;,H oef;acgifwGif;ayrdkU? wHrTmwH&Snf nSif;ygvdkU
apmif;rif;yOöodefavwnfhrS apmif;rif; yOöodef}}

rcifopfonf oDcsif;qkH;aomfvnf; twD;r&yf? tjcm;BudK;oHrsm;udk qufaeavonf/


rsufESmudkapmif;ay:wGif ikHUxm;NyD; wpfudk,fvkH;rSm tm&kH[lorQudk apmif;BudK;ESifh
vufacsmif;uav;rsm;qDodkU vTwfxm;[ef &Sdayonf/
uRefawmfwdkUwpfawG a,muf,ufcwfaecsdefwGif rcifopfum; Nidrf;at;oufom &SdvSay\/
trsm;wumu a<u;aMumfoHawG atmfaeMucdkuf rcifopfu Nidrfhanmif;aom apmif;oHESifh
csKdat;nifomaom BudK;oDcsif;oHwkdU wGif epfjrKyfvsuf&Sd\/ uRefawmfonf &kwfw&ufawmh
rcifopftm;tHUMord\/ okdUaomfawG;Munfhawmh tHUMop&mr[kwfyg/ uRefawmfonfvnf; urm&GwfoGm;
íyef;rsm;tMum;wGif vdyfjymuav;rsm;ESifhtwl 0JysHaecJUonf/ waygif;v\ naecif;tvSwGif
epfjrKyfaecJUonf/ vxufjcrf;ay:pD;í aumif;uifjym vJUvJUwGifvGifhaecJUao;onf/ rtHUMo&kHruao;?
rcifopfESifh uRefawmfonf OmOfwlonf? 0goemwlonf[kyif atmufarhrdao;\/

]]wufoGm;av? wufoGm;? [JU-opfopf {nhfonfvmaew,f}}

[laom rdef;rBuD;\ us,favmifaomtoHonf avSum;ajc&if;rS tay:odkU wufvmav&m uRefawmfhrSm


'dwfceJyifjzpfoGm;awmh\/ onfawmhrS rcifopfvnf; uRefawmfhbufodkU Munhfvdkufavonf/
tHUMooGm;aom rsufESmrSm cPtwGif;csKdoGm;onf/ odkUaomfNyKH;íom EIwfqufNyD; vufuawmh
BudK;NyD;atmif qufwD;aeay\/

uRefawmfonf ukvm;xdkifwpfvkH;wGif 0ifxdkifvkdufonf/ wD;NyD;onfhwdkif atmif


olUrsufESmav;udkwpdrfhpdrfh Munfhaevdkufonf/ rsufESmay:wGif xif;ceJ 0if;yvmaom tNyKH;onf
awmfawmfESifh aysmufroGm;/ apmif;BudK;rsm;ay:wGif vufuav;rsm; aomhvdkufaomtcg
qHawmufuav;onf vkyfvJUvkyfvD jzpfaeayonf/

]]q&meJUa':a':wdkU b,foGm;MuovJ rcifopf}}

]]azazu bwfpfum; oydwfvSefr,fh tpnf;ta0;wufzkdUwJU? OD;av; OD;bcsKdeJU OD;av;EkwkdUu


ac:oGm;w,f/ araruawmh vGwfvyfa&; trsKd;orD;tzGJU&,f aq;vdyfckHtrsKd;orD;awGeJUtwl
bwfpfum;awGeJU xGufoGm; Muw,f/ OD;apm &mxl;,lr,fvdkU uefUuGufqE´jyzkdUwJU}}

]]'Dwpfcgrcifopfawmh vkdufroGm;bJudk;}}

]]aumif;aumif;aeraumif;wmeJU vdkufroGm;bl; q&m&JU}}

]]ckeu qkdwJUBudK;[m odyfaumif;wmyJaemf? rcifopf apmif;wD;wmu vnf; odyfaumif;wmyJ}}

]]tif;? [efrygayvdkUomaygh opfopf&,f? [efomyg&if}}

rcifopfonf apmif;udkckHay:wifxm;vdkufNyD; cyfvSrf;vSrf;u ukvm;xdkif wpfvkH;rSm xdkifvkdufonf/

]]q&mu *Dw0goem rygbl;aemf}}

]]b,folu ajymovJ}}

]]tdk-t&ifwpfcgwke;fu q&myJajymw,f r[kwfvm;}}

]]tif; [kwfom;yJ? opfopfu w,frSwfrdwmudk;}}


uRefawmfonf rcifopfuav;u uRefawmfajymcJUzl;onfh pum;udk rSwfom;xm;ojzifh
auseyfNyD;tNyKH;BuD;NyKH;aeonf/ bmaMumifhrSef;rod? rcifopfuvnf; NyKH;íaeonf/

]]ckeuBudK;[m apmif;awmfbJGUBudK;wJUq&m&JU/ apmif;BudK;&JUtoH? apmif;wD;ol&JU vufoHom,mykHudk


csD;usL;zGJUqdk&kHwifru apmif;BuD;rSm yef;yGm;awGeJU b,favmufa0qmw,f? wdk;&kyf udEé&m&kyfawGu
b,fae&mrSm ygw,fqdkwmawGudkvnf; azmfjyxm;w,f/ A[kokwvnf;jzpfapwJU BudK;aygh q&m&,f}}

]]'gxuf opfopfudkwpfck owday;&OD;r,f}}

rcifopf\rsufESmrSm pdk;&drfjcif;jzifh ndKoGm;onf[k xif&onf/

]]wjcm;r[kwfygbl;? apmif;wD;wJUtcgrSmav tdrfa&SUbuf rsufESmrlNyD; rwD;apcsifbl;/ tvif;a&mifawGu


wkduf&dkufrsufpdudk xkd;awmh rsufpdudk xdckdufrSmpdk;&w,fodvm;}}

xdktwGif; tdrfa&SUwnfhwnfh vrf;ay:rS us,favmifpGm oHNydKif[pfvkduf aom a<u;aMumfoHrsm;onf


uRefawmfhpum;rsm;udk ydwfypfvdkufygavonf/

*VKef *VKef OD;apm OD;apm

vdrfwm vdrfwm olyJ olyJ/

tkyfcsKyfa&; tkyfcsKyfa&;

wdkufzsufMu wkdufzsufMu/

OD;apmvdrfwm olUtBuH

igwdkUrcH bmxifvdkUvJ/

&mxl;i,fwJU armif*VKef

tBuHukefvkdU *VKefqm;csuf/

oHNydKifatmfMuNyD;aemuf trsKd;orD;wpfa,mufu ]]*VKef&SufzG,f}}[k [pfvkdufonf/ tjcm;wpfa,mufu


]]v'&SufzG,f}}[k atmfaomtcg tjcm;wpfa,mufu ]]ESHjynfpkwf&SufzG,f}}[k [pfjyefavonf/

rcifopfonf jywif;aygufqDodkU oGm;Munfh&if;-

]]a[m-ararwkdU jyefvmMuNyD}}

uRefawmfum; xdkifNrJomxdkifaeonf/ tcsKdUtrsKd;orD;rsm; bwfpfum;ay:rS qif;MuoHudk Mum;&onf/


atmufxyfwGif uRefawmfawGUcJU &aom rdef;rBuD;ESifh bwfpfum;ay:rS rdef;rBuD;wpfa,muf tjyeftvSef
atmfus,f[pfus,f pum;ajymMuoHudkvnf; Mum;vdkuf&ayonf/

rdef;rBuD;-
]]b,fhES,fvJa[h? *VKeftdrfa&mufcJUMu&JUvm;}}

]]a&mufvnf;a&mufcJUyg? a<u;aMumfoHawGvnf; atmfcJUygw,f&Sif}}

]]'gjzifh jyD;a&mayghat}}

]]rNyD;bl;trda&U? *VKeftdrfu aumifawGaumifrawGu vSefjyvdkufMu w,f/ wkdUu *VKefom


t&Sufr&Sdbl;xifw,f? ckawmh oif;wkdUwpfrsKd;vkH; wpfaqGvkH;t&Sufudkr&Sdwmudk; trd&JU}}

xkdUaemuf bwfpfum;xGufoGm;avonf/ rMumrDyif a':nGefUonf tay:okdUwufvmavonf/


uRefawmfu rwfwwf&yfNyD; qD;BudKaeonf/

]]aMomf armifwifxGe;f? a&mufaewmMumNyDvm;}}

]]odyfrMumao;ygbl; a':a':}}

]]xdkifyguG,f xdkifyg? opfopfa& ararhudk a&wpfcGufay;prf;uG,f}}

a':nGefUonf ukvm;xdkifwpfvkH;wGif 0ifxdkifvdkufonf/ awmfawmfyif armvmcJU[ef&Sdonf/ tvkdvdk


ay:aecsifaom twefi,facgonfh oGm;rsm;onf NyKH;a&miforf;aeaom EIwfcrf;rsm;Mum;rS
azG;ceJay:aeMuonf/ rcifopfu a&cyfay;onfudkaomufNyD;aemuf-

]]b,fhES,frif;wdkU wuúodkvfausmif;om;awGu iapmeJU aphpyfaeMuNyD qkdyguvm;}}

]]OD;apmeJU&,fvdkU r[kwfygbl; a':a':? OD;ykeJu aphpyfaqG;aEG;aewmyg}}

]]twlwleJU tElElayghuG,f? a':a':wkdUoabmuawmha[h oydwfvSefwmudk rBudKufbl;uG? 91Xme


tkyfcsKyfa&; rysufrcsif; oydwfrvSef apcsifbl;}}

rcifopfonf olUtar\ ab;rSm rwfwwf&yfvsuf uRefawmfbmajym rnfudk odvdkaZmESifh


apmifhMunfhaeavonf/ uRefawmfum; &kwfjcnf; bmrQjyefrajymEdkif/ tawmfuefUuGufacsy&efcufaom
pum;rsm;aywnf;/

]]a':a':wkdUuawmha[h NrdwfNrdKUu ausmif;om;rdbawG&JU qkH;jzwfcsufudk BudKufouJGU/


vGwfvyfa&;r&rcsif; oydwfarSmufaer,fwJU}}

uRefawmfu; bmrQrajymEdkifawmhacs/ a':':onf olUorD;tm; armhMunfhNyD;-

]]orD;a& tarqmNyDuG,f? uJ-aemufaz;oGm;NyD; xrif;jyifzkdUajym? orD; azaztwGuf csefxm;vdkufaemf?


armifwifxGef; xrif;pm;oGm;ygvm;}}

]]rpm;ygbl; a':a':}}

]]bmvdkU rpm;wmvJuJGU? 'gxuf armifvSa&TwdkU OD;ykeJUaphpyfaeMuwm bmawGrsm; &owJUvJ}}


]]tNyD;owf rqkH;jzwf&ao;bl;wJU a':a':&JU? 'Dawmh uRefawmfvnf; bmrS rnfrnf&& rodao;bl;/
udkvSa&TwdkUvnf; 'DaeUnaeyJ OD;oGiftdrfudk oGm;Muav&JU? olwkdUtJ'DoGm;Muwke;f uRefawmf'DudkvmwmyJ}}

a':a':onf bmrQrajymbJ ai;aeonf/

uRefawmfvnf; Nidrfíaevdkufonf/

tawmfMumaomtcg rcifopfu xrif;pm;vmac:ojzifh a':a':onf xdkif&mrSx&if;-

]]vmavuG,f armifwifxgef; xrif;pm;oGm;ygvm;}}

]]rpm;awmhygbl; a':a':? q&mawmh awmfawmfeJU jyefrvmao;bl; xifw,faemf}}

]]rajymwwfbl;? bwfpfum;orm;awG&JU tpnf;ta0;udk q&mOD;bcsKdeJU vkdufoGm;wmyJ/


bwfpfum;oydwfawGuawmh vSefMurSmxifyg&JU? q&mOD;bcsKdwdkU 0ifaphpyfvdkU awmif;qdkcsufawG
awmfawmfrsm;rsm;yJ&w,f/ aumfzDaomufygOD;vm;}}

uRefawmfvnf; xdkif&mrSxvdkufNyD;-

]]raomufawmhbl;a':a':? uRefawmfoGm;awmhr,f}}

]]oGm;awmhrvm; at;at;}}

a':a':htm;Munfh&onfrSm tawmfyif yifyef;EGrf;e,faeykH&onf/ qmuvnf; tawmfqmaeaeonf/


uRefawmfhtm; rvTJomí {nfhcHajymqkdae &aomfvnf; uRefawmfoGm;awmhrnfqdkaomtcg
tawmfoufom&m &oGm;onf[k xifonf/

NrdKUrausmif;odkU uRefawmfjyefa&mufaomtcg udkvSa&TwkdUvlpkum; jyefra&mufMuao;/

,aeUaphpyfa&; tpnf;ta0;odkU udkvSa&T? udkat;ausmfESifh udkpdk;armifwkdUom vkdufygoGm;NyD;


useftrIaqmifrsm; ae&pfcJUMuonf/ olwkdUum; udkvSa&TwkdUtvmudk warQmfarQmfESifh apmifhaeMuonf/
tcsKdUu pmzwfaeMuonf/ tcsKdUu tdyfaeMuonf/

uRefawmfum; ajcukefvufyef;usaeonf/ pum;0dkif;odkU r0ifcsif/ pmvnf; rzwfcsif/ aysmfoGm;atmifom


tdyfypfvdkufvdkayonf/ odkUaomf þvkd*emrNidrfEdkifatmif apmifh&arQmf&aom tcsdefrsKd;ü vSJvdkuf
vJSvdkufcsif; tdyfaysmfEdkifonf r[kwfay/ ppfajrjyifwGif oJoJrJrJ wkdufaeMuqJ tdyfvdkí acgif;csvdkufvQif
tdyfaysmfoGm;wwfonfqdkaom ppfolBuD; eydkvD,Hudk ajy;owd&rdavonf/

uRefawmfonf acgif;tkH;wpfvkH;ESifh owif;pmwpfapmifudk qJG,lNyD; tcef;wpfcef;wGif;odkU 0ifavonf/


yufvufvSefvSJí aq;ayghvdyfESifh Zdrf,laeaom udkxGef;&Sdefudk awGU&avonf/

]]jyefrvmMuao;bl; r[kwfvm;}}

uRefawmfu olUab;rSm acgif;tkH;cs&if;-


]]rvmMuao;bl;? olwkdUjyefa&mufavmufNyDqkdNyD; uRefawmfjyefvmwm}}

]]udk,fhvlu b,fujyefvmwmwkkH;}}

]]a&ausmfu q&mazwkdUtdrfu}}

udkxGef;&Sdefonf aq;ayghvdyfudk vTifhypfvkdufNyD;aemuf-

]]olwkdUqDu bmxifjrifcsufawGrsm; ay;MuovJ}}

]]q&muawmfuav 91Xme tkyfcsKyfa&;ysufrS oydwfvSef&r,fwJU/ Nrdwfu NrdKUrdNrdKUzawG qkH;jzwfcsuf?


[dkvGwfvyfa&; r&rcsif; oydwfarSmuf& r,fqkdwmav/ tJ'gudk q&muawmfu oabmusaew,f}}

uRefawmfonf tdyf&mrS vSJvdkufonf/

udkxGef;&Sdefu olUbmomol ajym[efESifh uRefawmfMum;avmuf atmif-

]]tif; cufawmhwmyJ}}

uRefawmfonf owif;pmzwfíaevdkufavonf/

]]ykodrfnGefUqm;*dka'gifwGif xnfhxm;aom vufeufrsm;udk w&kwjfynfodkU wifydkUvdkufNyD}}

]]jyifopftpdk;&onf pydefjynfolykef z&efukd tpdk;&udk todtrSwfjyK&ef qkH;jzwfvkdufjcif;}}

]]ynmawmfoif&ef *syefjynfoGm;csifovm;}}

þaemufqkH;acgif;pOfrSm owif;r[kwf? aMumfjimjzpfonf/ xdkaMumfjimudk xnfholrSm rnfolygvJ/


International Students Institute, Tokyo ESifhquf&rnf [k qkdxm;onf/ *syefjynfuaeNyD; þaMumfjimudk
rydkUwef&m/ ArmjynfrSm *syefudk,fpm;vS,f&Sdwef&m\/

uRefawmfonf owif;pmzwf&if; pOf;pm;cef;0ifaeckduf udkxGef;&Sdefu-

]]udk,fhvl&JU oli,fruav;aum awGUcJUao;ovm;}}

]]b,folUudk ajymwmvJAs}}

]]q&mazhorD; rcifopfav}}

]]'DvdkrajymygeJUAsm? uRefawmf pdwfawmifrul;rdao;ygbl;}}

]][kwfuJUvm; udk,fhvl? wu,fpdwfrul;wmvm;? 'Dvkdqdk&ifudk,fwdkUawmif NydKifyGJ0ifEdkifao;wmaygh}}

]]wu,fpdwfrul;ao;ygbl;? aumifrav;u i,fi,fuav; &Sdao;w,fAs}}


]]awmufwD;awmufwJU b,fi,f&rSmvJ? 15ESpfawmh ausmfa&maygh? udk,fhvl [efaqmifraeeJU?
ab;vltjzpfeJU tuJcwfMunhfawmh udk,fhvl[m aumifrav;udk bmuvdkwdkwkdjzpfaeNyD; [J [J}}

uRefawmfuvnf; bmrQrajymawmhbJ [J [JESifh toHxGufíNyKH;aevdkuf ygonf/

olajymcgrS rcifopfuav;tm; jrifa,mifaeonf/ tvSBuD;vSonf r[kwfaomfvnf; usufoa&&Sdonf/


csKdonf/ cspfp&maumif;onf/

owif;pmudkqufzwfonf/

]]vm;&Id;ESifhcsKHuif;av,mOfysH tNrJoGm;awmhrnf}}

rcifopfuav;[m i,fayr,fh vdr®mw,f/ rsKd;cspfpdwf&Sdw,f/

]]*syef BuKH;0g;oHudkzwfyg}}

rcifopfuav;[m uAsm*DwrSm t&G,feJUrvdkufatmif awmfw,f/

]]*syefwdkif;owif;pmudkzwfyg? ta&SUtm&StaMumif;em;vnfyg}}

owif;pmudk&ifbwfay: csxm;vdkufonf/

rcifopf? w&kwf? *syef? rcifopf? z&efudk? csdefbmvdef? rcifopf? rsufpdxJrSm axG;vkH;&pfywfay:aeonf/

tdyfaysmfoGm;vdkufonfrSm reuf5em&DcGJavmuf udkxGef;&SdefvmEId;rSEdk;awmh onf/

]]udkvSa&TwdkU jyefvmMuNyDvm;}}

udkxGef;&Sdef\rsufESmrSm tqDawG 0if;aeonf/ rsufwGif;vnf; tenf;i,fa[mufaeykH&onf/

]]MumvSNyD jyefa&mufwm}}

]]bmawG&cJUMuovJ? tajctaeb,fvdkaeovJ}}

udkxGef;&Sdefonf olUxufxJu pm&GufawGudk uRefawmfhtm;ay;&if;-

]]tJ'gawGyJ/ udk,fwkdUraeUnu 2em&DrSmrS tpnf;ta0;vkyf&w,f/ udkvSa&T? udkodef;atmif? udkat;ausmf?


udkpdk;armif? udkausmfjrifh? udkaomif;cif? udkbpH? NrdKUrudkoef;wifeJU udk,fwkdUwufMuw,f/
wdkUzdwfMum;csuft& tjyifuwufwJU vlawGuawmh ocifEk? ocifatmifqef;? ocifodef;az?
udkausmfNidrf;eJU udkcspfwdkUjzpfw,f/ udkvSa&TwkdUvlpku eef;&if;0efOD;ykeJU aphpyfaqG;aEG;csuf
oabmwlnDcsufrsm;udk wifjyMuw,f/ wpfnvkH; aqG;aEG;NyD; vufcHMuzkdU qkH;jzwfw,f/ ckyJ
tpnf;ta0;NyD;w,f}}

]]oydwfvSefzkdU qkH;jzwfNyD;NyDvm;}}
]]tif;? qkH;jzwfNyD;NyD/ tJ'gawGudk udk,fhvl vufESdyfpuf vkyfay;OD;rSyJ/ csufcsif; owif;pmwdkufawGudk
ydkU&r,f? [kwfvm;}}

pm&Gufrsm;udk,lí [dkvSefonfvSef tay:,HvQHíMunfh&if; uRefawmfu-

]][kwfNyDav vkyfwmaygh}}

]]udk,fawmh tdyfvdkufOD;r,f}}

udkxGef;&Sdefonf uRefawmfhacgif;tkH;udkyg olUtdyf&mokdU ,loGm;NyD; acgif;tkH; 2vkH;Mum;rSm acgif;udkxm;í


wapmif;acGum tdyfaeavonf/

oydwfvSefvdkufNyD/

uRefawmfonf þowif;udk tNidrfraeEdkifatmif apmifhaecJUaomfvnf; Mum;&awmh rtHUMo?


arQmfvifhaeNyDjzpfonf/ 0rf;vnf;rom 0rf;vnf;renf;/

awmif;qkdcsufawGaum tNidrfraeEdkifatmif apmifhaecJUaomfvn;f Mum;&awmh rtHUMo?


arQmfvifhaeNyDjzpfonf/ 0rf;vnf;rom? 0rf;vnf;renf;/

awmif;qdkcsufawGaum b,fhavmuf&vdkU b,fhavmufr&ovJ/ OD;yktpdk;&eJU uRefawmfwdkUacgif;aqmifawG


bmawGrsm; oabmwlnDcJUMuovJ/

uRefawmfonf tcef;xJrS pBuFodkUxGufcJUNyD; pBuFwHwdkif;ay:wGif vufydkufí tjyifodkU ai;Munfhaeonf/


jrif;NydKifuGif;a[mif;BuD;xJwGif jrLawGqdkif;aeonf/ aerif;um; rxGufao;/ ta&SUaumif;uifrSm
ESif;qDa&mif pdkUaeonf/ a&Twd*kHapwDawmfBuD;um; jrLrsm;Mum;wGif *Grf;EkvTmMum;u
a&TawmifBuD;vdkwnfaeavonf/ iSufrsm;onf O'[dkysHoef;&if; eHeufoDcsif;rsm; usL;&ifhaeMu\/
OMowGefoHonf &ifwGif;rSm pdrfhoGm;atmif om,mat;jronf/

ausmif;ydwfcsdefygwum;/

odkUaomf ausmif;awGudk oydwfvSefvkdufayNyD/

twefMumeHeufcif;tvSudk eHeufcif;avnif;ESifhwuG &SL&IdufNyD;aemuf oufjyif;csí &ifav;rIudk


ayghapNyD; wdkufyf&dkuf&rnfh pm&Gufrsm;udk zwfvdkufonf/

NrdKUrdNrdKUzrsm;ESifh tpdk;&rif;wdkUonf ausmif;om;rsm;udpöESifhywfoufí atmufygtcsufrsm;udk


oabmwlnDMuNyDjzpfaMumif;/

jrefrmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm; or*¾toif;u 4if;wdkU vufatmuf&Sd ausmif;om;tm;vkH;udk


atmufygtcsuftvufrsm;udkvdkufem ap&rnf/

(u) w&m;Oya'ESifh qefUusifaomtrIrsm;udk jyKvkyfjcif;rSjzpfap? tm;ay;jcif;rSjzpfap? a&SmifMuOfMu&rnf/

(c) ,ck vuf&Sdwuúodkvfausmif;ESifh pmoifausmif;oydwfarSmufjcif;rsm; udk&yfpJ&rnf/


tpdk;&uatmufygtwdkfif;aqmif&GufrnfjzpfaMumif;/

1/ tpdk;&udk tMunfndKysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif;?


tMurf;jyKvkyfatmifvIHUaqmfay;jcif;yg0ifaom trIrsm;rSwpfyg;,ckvuf&Sd qlyloydwfarSmufrIESifh
ywfoufí zrf;qD;jcif;? odkUr[kwf ppfaMumpD&ifí tjypf'Pfay;jcif;cH&aom wynfhausmif;om;rsm;tm;
vTwfrnf/

tpdk;&tm; tMunfndKysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif; tMurf;jyKvkyfap&ef


vIHUaqmfay;jcif;rsm; ryg0ifonfh trIrsm;ESifh pyfvsOf;í w&m;&kH;awmfwGif tppfaq;cHae&olwdkUtwGufrSm
tpdk;&rif;wdkUu pD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;tm; qdkif&mtrIvdkuf a&SUaeESifhwdkifyifí
trIudk&kyfodrf;cGifhjyK&ef oifhroifhudk pOf;pm;&eftwGuf ajymMum;vdrfhrnf/ þtcsufü w&m;Oya't&
w&m;&kH;awmfu qkH;jzwfonfhtwdkif;wnfrnf/

2/ ,aeUrwdkifrD vuf&Sd pmoifausmif;ESifh wuúodkvfausmif;oydwf arSmufjcif;rsm;ESifhywfoufí


usL;vGefMuaomtrIrsm;twGuf usL;vGefonfh trIonf tMurf;jzpfap? &mZ0wfrIjzpfap? rusL;vGefvQif
wynfhausmif;om;rsm;tm; ausmif;pnf;urf;t& ta&;,lvdrfhrnf r[kwfacs/

4/ ausmif;pm;ar;yGJESifhywfoufí ,ckvuf&Sd oydwfudk vSefNyD;aemuf tenf;qkH;okHvcGmíaemufxyf


pmar;yJGrsm;usify;vdrfhrnf/ 4if;pmar;yGJtwGuf 0ifcrsm;rSm pmar;yGJ0ifonfh ausmif;om;ajzqkdrnfh
bmom&yftwGuf tcsKd;usay;&vdrfhrnf/ wuúodkvfausmif;pmar;yGJtwGufvnf; xkdenf;twl ta&;,l&ef
tpdk;&u qdkif&modkU axmufcHtBuHay;vdrfhrnf/

5/ 1938-ckESpf? 'DZifbmv 20&ufaeUwGif twGif;0efrsm;&kH;teD;ü


ykvdyfrsm;ESifhausmif;om;rsm;jzpfyGm;onfhudpötwGuf pkHprf;a&;aumfrwDBuD; wpfckcefUxm;vdrfhrnf/
4if;tzGJUü tpdk;&t&m&Sd r[kwfaom yk*¾dKvfrsm; ydkrkdyg0ifvdrfhrnf/

(ykH) armifyk? eef;&if;0efBuD;

26-2-39

(ykH) OD;oGif? NrdKUrdNrdKUztzJGU OuúX

26-2-39

(ykH) vSa&T? jrefrmEdkifiHvkH;qif&m

ausmif;om;rsm;or*¾toif;

26-2-39

]txufygvufrSwfxdk;aom pmwrf;udk xyfrHí t"dyÜm,frsm; ay:vGifatmif &Sif;vif;jyaomtcg


atmufygtpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk axmufxm;í em;vnfMu&rnfjzpfaMumif;}[k qkdum 23&uf?
25&ufaeUu tpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk azmfjyxm;avonf/
xkdrSwfwrf;rsm;wGif ausmif;om;rsm;onf rauseyfaom tcsufrsm;udk awmif;qdk\/ &oifhaomtcsdefwGif
r&í tMurf;rzufbJ tEkoufoufjzifh oydwfarSmufcJUaomf? odkUr[kwf oydwfwm;cJUaomf rw&m;[k
rqdkEdkifaMumif;/ ]tpdk;&tm; tMunfndKysufrI}qkdaom pum;ygaomfvnf; tMunfndKysufrIESifh
tMurf;zufrIwkdUjzifh zrf;qD;jcif;? ppfaq;jcif;? tjypfay;jcif;cH&aom trIwpfckrQ r&SdaMumif;/
bk&ifcH\wpfcsufvTwf &efukefNrdKUvwfwavmvkHNcKHa&;Oya'ESifh tjcm;jynfolUvGwfvyfrIudk csKyfcs,faom?
Oya'rsm;udkjyefí &kyfodrf;&ef tpdk;&tzGJUu bk&ifcHtm; wkdufwGef;rnfjzpfaMumif;/ 4if;tjyif
wpfjynfvkH;wGif yk'fr(107)? (108)? (144) ykvdyfOya'ESifh bk&ifcHwpfcsufvTwfOya'rsm;t& w&m;pGJcH&í
tjypf'Pfay;cH&aom ausmif;om;r[kwfolrsm;tm; ausmif;om;rsm;enf;wl vTwfypf&ef tpdk;&tzGJUu
bk&ifcHtm; wkdufwGef;rnfjzpf aMumif;? &efukefrEÅav;wkdUü ykvdyfESifh ppfykvdyfwdkUu wkwfESifh&dkufjcif;?
aoewfESifhypfjcif;paom udpörsm;udk pkHprf;&efzJGUaom pkHprf;a&; aumfrwDrsm;wGif ausmif;om;rsm;
auseyfaom [dkufuGwfw&m;olBuD;wpf a,mufudk xnfh&ef eef;&if;0efOD;yku oabmwlaMumif;/
ausmif;om;rsm; ta&;ay:onfhaeUrSpí trsKd;rsKd;aom tultnDay;ayaom ausmif;q&m q&mrrsm;ESifh
ausmif;rsm;ay:wGif vkH;0tjypfr,lygaMumif; ponfrsm;ygavonf/

4if;jyif yk'fr144xkwfxm;aom NrdKUaygif; 16NrdKU&SdcJU&m aphpyfcsufjyK aom tcsdefwGif 3NrdKUrSmom


xkwfxm;onfjzpfNyD; usef3NrdKUwGif vlrsKd;a&;t"du&kPf;&Sdaeojzifh r&kyfodrf;&jcif;jzpfaMumif;
OD;ykuajz&Sif; xm;avonf/

uRefawmfwdkU\ ausmif;om;rsm;onf a&eHajroydwfrsm;udk ulnD&efoGm;Mu aomudkb[def;ESifh


udkAaqGwdkUtm; tpdk;&wdkUu zdESdyfcsKyfcs,f rIrsm;udk zDqefyGJ? tiftm;jyyGJrsm; vkyfcJUonf/ oydwfarSmufcJU
Muonf/ jynfolwkdU\ vGwfvyfcGifhrsm; 'Drkdua&pD tcGifhta&;rsm;twGuf wdkufyJG0ifcJUMu onf/
,ckxkdudpörsm;wGiftpdk;&u tawmftwef tavQmfhay;&ef oabmwlnDcJUNyD r[kwfygavm/ xkdUaMumifh
uRefawmfwkdU ausmif;om;acgif;aqmifrsm; oydwfvSef&ef qkH;jzwfjcif;onf wu,fawmh
t&IH;ay;jcif;r[kwfyg/ xdkUaMumifhtrIaqmiftzGJU\ qkH;jzwfcsufudk uRefawmfhtaeESifh auseyfpGm
vufcHayonf/

okdUaomf uRefawmfwkdUonf ]]tvkyform;? v,form;ESifh ausmif;om;wdkU aoG;pnf;NyD; ta&;awmfykHBuD;


atmifjrifatmifvkyfMu}}

]]91Xme tkyfcsKyfa&; NzdKzsufMu}}

]]ArmhvGwfvyfa&; t&,lMu}}

paom aqmifyk'frsm;udk trsm;qkH; azmfxkwfxm;Muonf/

jynfolvlxkrsm;uvnf; uRefawmfwkdU\ ta&;awmfykHonf xkdaqmifyk'frsm;udk csufcsif;


taumiftxnfazmfawmhrnf[k xifMuonf/ xdkUaMumifh-

tvkyform; v,form;wkdUta&; rat;bJESifh ausmif;om;u cJGNyD; bmvdkU aphpyfat;Nidr;f&rnfvJ/

91Xme tkyfcsKyfa&;rysufbJ bmvdkU oydwfvSef&rSmvJ[laom ar;cGef;rsm;onf ysHUESHUvmay\/

oHo,rsm;onf &IyfaxG;pGmay:avmay\/ vGwfvyfa&;&rS oydwfvSef&rnf[k wkdufwGef;olwkdUu


wdkufwGef;vmMuay\/
&J&Jawmuf udkoef;wifonf tvkyftrIaqmiftzJGUwkef;u oydwfvSef&ef oabmwlNyD;rS tjyifwGif
uefUuGufum twdkuftcH vkyfvm\/ or*¾tvkyftrIaqmif qkH;jzwfcsufudk axmufcHaomtm;jzifh
wpfem&DrQ oydwfvSefNyD; qufí oydwfarSmufMu&ef olUvlpktm; vrf;pOfcsay;\/
oydwfvSefa&;vrf;pOfonf wuúodkvfausmif;om;BuD;rsm; &mxl;arQmfrSef;aeolrsm;\ vrf;pOf[k
ykwfcwf\/ olwkdUbufu [dkufpul;ausmif;rsm;? wkdif;&if;jrefrmrsm;ygonf[k qdkay\/

wkd;wufa&;owif;pm? q,foef;owif;pm ponfwkdUu &J&JawmufwdkUbufrS tom;ay;azmfjyMu\/


oydwfvSefbufu aeolrsm;tm; trsKd;rsKd;ykwfcwfa&;om;Mu\/

]udkvSa&Tonf atmifausmftm; owfaomw&m;cH}[lí pmvkH;rnf;BuD;rsm;jzihf &IwfcsMu\/


]ausmif;om;rs;mu oifhtm; tmPmukef ay;tyfjcif;onf vdkvm;csufuav;r[kwf?
jrefrmjynfvGwfvyfa&;&&ef[k arQmfvifhwBuD;BuD;pGmESifh oifhtm;acgif;aqmifwifajrSmufjcif;udk oifrodí
þuJUodkU OD;ykpaom 0efBuD;csKyftzJGUESifh oabmwlpmcsKyf csKyfjcif;ayavm}][k ar;\/

wkd;wufa&;owif;pmwGif ]ausmif;om;udpöESifh ocifudpö}[loaom acgif;pOfjzifh ocifEk"mwfykHESifh


wufbke;fBuD;udkodef;azwdkU\ "mwfykHrsm;udk ab;wpfzufwpfcsufrSm xnfhum
aqmif;yg;wpfckxnfhvkdufavonf/ ocifEk? ocifatmifqef;ESifh ocifodef;az/ þ&JabmfokH;OD;onf
ausmif;om;r[kwf aomfvnf; ausmif;om;udpüö yg0if\/ ocifr[kwfaomfvnf; ocifvkyfMu\/
EdkifiHa&;üvnf; yg0ifMuao;\/ taMumif;rnfodkUenf;[kar;\/ þ&JabmfokH;OD;aMumifh
oydwfvSefonf[kqdk\/ 6-3-39ESifh 9-3-39 wdk;wufa&;owif;pm owif;ESifh rSwfcsufü
av;uRef;om; pum;ajymcef;wGif ausmif;om;ta&;awmfykHonf wufbkef;BuD; odef;az? ocifEk?
ocifatmifqef; wkdUaMumifh z&dkz&JjzpfMuonf[k xifaMu;ay;\/ xdkokH;OD;onf yl;owfMuaom olvQKdvdk
vlpm;rsm;jzpfonf[k a&;xm;ay\/

&efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;u ]ausmif;om;rsm;onf tkyfcsKyfa&;wkdufzsuf&ef


EdkifiHa&;pum;rsm;qufatmfcJUMuaomfvnf; tkyfcsKyfa&; wnfwHUapaom oabmoufa&mufaeojzifh
0rf;enf;aMumif;}[k qkH;jzwfavonf/ 4if;aemuf wufbkef;BuD;ocifodef;aztm; &efukefpD&ifpk
wkdUArmtpnf;t&kH;rS xkwfypfonf[k aMunmavonf/

txufyg ta&;tom; tjzpftysufrsm;aMumifh uRefawmfhrSm rsm;pGm tm;,kwfrdonf/ pdwfysufrdonf/


oydwfrvSefvQif rjzpf[k em;vnfaeaomf vnf; oydwfvSefa&;bufuaeNyD; ajym&? qkd&? vkyf&? udkif&rSm
aMumufvmav onf/ rjrihfOD;vdk udk,fhtdrfudk,fh&GmjyefNyD; at;at;pmzwfíom aevdkawmhonf/

rjrifhOD;qD vkdufoGm;NyD; twlpmzwfae&vQif ydkaumif;OD;rnf[kyif pdwful;aygufrdonf/

uRefawmfhrSm xGufvkdUom xdkifaevdkufcsifavonf/

uRefawmfonf oydwfvSef&ef wpfvrf;wnf;om &Sdawmhonf[k em;vnfcJUoljzpf\/ xdkUaMumifhvnf;


ArmjynfvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;or*¾ESifh wuúodkvfausmif;om;rsm; or*¾tvkyftrIaqmif wkdUu
aemufwufOD;yk tpdk;&xHrS twwfEdkifqkH;aom vdkufavsmcsufrsm;udk &,lum oydwfvSef&ef
qkH;jzwfjcif;wGif trSm;[lí wpfa&G;om;rQ rjrifjcif; jzpfayonf/

okdUaomf pdwftwuftusjrefaom t&yfom;wkdUu þta&;awmfykHESifh ausmif;om;oydwfrS Armjynf\


vGwfvyfa&;jzpfay:vmvdrhfrnf[k arQmfvifhcJUNyD; vGwfvyfa&;&rS oydwfvSef&rnf[k
awmif;qkdaeavonf/ csdefcGifudkifaeaom aps;onfwkdUonf ukefcsdefwG,f&mrSm csdefcGifvQmudk
xdef;Edkifaomfvnf; EdkifiHa&;a0zefcef;wGif csdefcGifvQmudkrxdef;EdkifbJ udkvSa&Ttm; tmPm&Sif[k ac:&if;u
udkvSa&TajymorQ pum;wkdUonf tmPm&Sifvdk wefckd;xuf&rnf[k ,lqvmavonf/ tmPm&Sif
udkvSa&Tu wpfcsufa[mufvQif NAdwdoQtifydkif,mBuD; ysufravmuf xifjrifvmavonf/ xdkUaMumifh
awmif;qdkcsuf wpf0ufwpfysuf&&kHESifh wkdufyGJudkr&kyfodrf;ao;bJ tdrfajcwpfoef;ig;odef; oGufoGufcg
vIyf&Sm;oGm;onftxd qifEGJapcsifMuao; onf/

xkdolwkdUtm; &Sif;vif;jyí udk,fhbufodkU ygvmatmif odrf;oGif;&ef uRefwmfhrSmEdkifiHa&; uRrf;usifrIr&Sd/


olwdkUajymorQudk cHEdkifaom EdkifiHa&;ta&xlrIvnf; r&Sd/ t&IH;udk &ifqdkif&Jaom ZJGvnf;r&Sday/

uRefawmfum; tawGUtBuKHrsm;pGm enf;ao;aom ausmif;om;EdkifiHa&; orm; rEl;reyfuav;rQom


jzpfayonfwum;/

tcufwumh tcufqkH;rSm NrdKUIrudkoef;wifwkdU vlpkjzpfavonf/

udkoef;wifwdkUonf ArmjynfvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*¾ toif;aygif;csKyf


tvkyftrIaqmifwpfOD;taeESifh OD;yk? udkvSa&T oabmwlnDcsufudk vufcHNyD; oydwfvSef&ef
qkH;jzwfonfwGif olvnf; yg0if\/ owif;pmxJü oydwfvSef&efaxmufcHaom ol\oD;jcm;aMumjimcsuf
udkyifxkwfjyefcJUao;onf/

odkUygvsuf olacgif;aqmifaom &efukefNrdKU t*Fvdyf-jrefrm txufwef; ausmif;rsm;ESifh


jrefrmpmtxufwef;ausmif;rsm;rS ausmif;om;acgif;aqmiftcsKdUwkdUonf tqdkyg oydwfvSef&ef
qkH;jzwfcsufudk uzsufuzsufvkyfvmavonf/ ]udkvSa&T\ trdefUudk emcHaomtm;jzifh
oydwfvSef&rnfaeUwGif eHeuf6em&DrSm vSefNyD; eHeuf 7em&DwGif rlrrSefaom oydwfvSefjcif;udk
rauseyfaomtm;jzifh jyefarSmuf&rnf}[k nTefMum;csuf xkwfavonf/ udkoef;wif\ aumif;rIaMumifh
arSmufolarSmuf? vSefolvSef jzpfukefMuonf/ oydwfudk arSmufvdkufvSefvdkuf vkyfukefMuonf/
udkoef;wif wkdUvlpkonf wkdufyJGudkuav;uvm; upm;ovdk vkyfypfaeMuav\/

]&J&Jawmuf udkoef;wif/

&J&Jawmuf udkoef;wiftm; wdk;wufa&; q,foef;paom owif;pmrsm;wGifuvnf; jrSifhwifay;Mu\/

&J&Jawmufvkyfief;rsm; qufvkyf&ef[laom &J&JawmufaMunmcsufrsm;udk xkwfvsuf&J&Jawmuf


udkoef;wifESifh tazmfwpfpkwkdUonf NrdKUroydwfpcef;rS a&Twd*kHpcef;odkU a&TUoGm;Muav\/ 91Xme
tkyfcsKyfa&;ysufrSaomfvnf;aumif;? vGwfvyfa&;&rSaomfvnf;aumif; oydwfvSef&ef
oEédXmefcsMuavukef\/

olwkdUuvnf; a&Twd*kH&ifjyifawmfay:rSm tpnf;ta0;BuD; usif;yavonf/ olwkdU\


ausmif;om;tiftm;pkomru vGwfvyfa&; r&rcsif; oydwfarSmufaeapvdkaom NrdKUrdNrdKUztcsKdUESifh
wkdUArmtpnf;t&kH;acgif;aqmif ociftcsKdU wufa&mufMuavonf/ xkdtpnf;ta0;wGif udkoef;wifESifh
tjcm; &J&Jawmufwpfpku udkvSa&TESifh wuúokdvfor*¾acgif;aqmifwkdUonf rkd;vm;uJvm;
ajymNyD;tzsm;&l;oGm;NyDjzpfaMumif;? ausmif;om;rsm;ESifh wdkif;oljynfom;wdkUtm; toufaoao
t&dk;aMuaMu 91Xme tkyfcsKyfa&;ysuf onftxd &J&JawmufcsDwuf&rnf[k trdefUay;NyD;? ckawmh 91Xme
oufqdk;&Snfaprnfh OD;yktpdk;&xHrS bmrQrjzpfavmufaom vdkufavsmcsufuav;rsm;udk vufcHum
oydwfvSefjcif;rSm opömazmuf&m a&mufaMumif;rsm; a[majymMuavonf/ ArmjynfvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm; or*¾toif;csKyfBuD;onf wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;ESifh oD;jcm;vdkaecJUonf[kvnf;
qkdavonf/ ausmif;om;rsm;or*¾toif;csKyf acgif;aqmifrsm;onf þokdUaom trSm;odkUa&muf&ef
MoZmay;BudK;udkifaeolrsm;rSm ocifEk? ocifatmifqef;? wufbkef;BuD;odef;az? q&mcspfESifh
udkausmfNidrf;wkdUjzpfaMumif; w&m;cHrsm;tjzpfESifh azmfxkwfav onf/

odkUaomf udkoef;wifvlpku b,fvkdyifajymajym? ausmif;om;trsm;u ArmjynfvkH;qkdif&m


ausmif;om;or*¾\ nDnGwfa&;udkom awmifhwaeMuonf/ wuGJwjym; vkyfMujcif;udk rvdkvm;Mu/
ausmif;om;tzJGUtpnf; pifNydKifaxmif jcif;udk uefUuGefMuonf/ xkdUaMumifh xkdtpnf;ta0;rS
ausmif;om;or*¾ nDnGwfa&;udk xdef;odrf;&rnf? axmifu xGufvmNyDjzpfaom OuúX udkb[def;ESifh
twGif;a&;rSL; udkAaqGwkdU BuD;rSL;ac:qdkvdkufonfh ausmif;om;vTwfawmfodkU wufrnfpojzifh
qkH;jzwfcsufcsavonf/

udkoef;wifvlpk trsm;qkH;ajymqkdaeaom pum;wpfckrSm ]aumvdyfausmif;om;awG xif&mvkyfoGm;vdkU


'Dvdkjzpf&w,f}}[lí jzpfav\/ udkoef;wifwdkUvlpk? txufwef;ausmif;om; tawmfrsm;rsm;ESifh
jrefrmbmom ausmif;om;rsm;? t&yfol t&yfom; tcsKdU\ txifwGif or*¾toif;csKyf
tvkyftrIaqmifwGifaumvdyf ausmif;om;awGom vTrf;aeonf/ aumvdyfausmif;om;wkDUonf
bJGUxl;*kPf;xl;ESifh &mxl;&mcHawGtwGuf jyifqifaeolrsm;jzpfonf/ &mxl;&mcHudk,fusKd;ESifh rQm;vQif
ygvG,fonf/ xkdUaMumifh ,if;odkU OD;yktpdk;&ESifh aphpyfNyD; oydwfvSefjcif;rSm &mxl;&mcH
ynmawmfoifpaom qlvmbfrsm;udk arQmfrSef;í vkyfMujcif;l jzpfonf/ xkdUaMumifh udkvSa&Tonf
ynmawmfoiftjzpfjzifh ta&G;cH&vdrfhrnf/ OD;yku udkvSa&Ttm; orufzrf;awmhrnf/
wufbkef;BuD;odef;azonf OD;oGiftm; eef;&if;0efwifNyD; twGif;0efjzpfawmhrnf paom r[kwfwrf;w&rf;
aumvm[v owif;rsm;vGifhvmjcif;jzpfav\/ þodkUaom xifjrif ,lqcsufonf
ausmif;om;y&dowftm; aoG;uJGap\/ aumvdyfausmif;om;? bDat? trfatavmif;rsm;udk
t*FvdyfjrefrmESifh jrefrmbmomoufouf ausmif;om;rsm;onf ouFm,erif;jzpfap\/ xkdUaMumifh
xkdtpnf;ta0;u topfzJGUrnfh or*¾toif;csKyf trIaqmifwGif t*FvdyfjrefrmESifh jrefrmbmom
oufouf ausmif;rsm;rS udk,fpm;vS,frsm; oD;oefUyg&rnf[k awmif;qdkavonf/

uRefawmfonf xkdpOfu jyóemrsm;udk ,ckvdk tuGusus tusKd;oifh taMumif;oifh


qufpyfírMunfhjrifwwfao;acs/ xkdUaMumifh ckdifrmaom ,kHMunfrI&Sdonf[k rqdkEdkifay/
ausmif;om;ta&;awmfykHwGif twGif;usus yg0ifae&ojzifh ausmif;om;wkdU\ tajctaerSefudkod&um
oydwfvSefrSjzpfrnf [kausmif;om;acgif;aqmifrsm;enf;wlyif ,kHMunfavonf/ odkUaomfrsm;pGm
aomt&yfolt&yfom;rsm;ESifh &J&Jawmuf udkoef;wifwkdUuJUodkUyif xkdta&;awmfykHrS vGwfvyfa&;
jzpfyGm;vmvdrfhrnf[k vnf;aumif;? tpdk;&tzGJU ajymif;aomfvnf; a&SUqufoydwfarSmufvdkufvQif 91-Xme
tkyfcsKyfa&; ysufoGm;vdrfhrnf[k vnf;aumif; txifBuD;aerdcUJayao;onf/ xkdUaMumifh udkoef;wiftm;
trSm;BuD; rSm;aeolrsm;tjzpfjzifh tjypfrwif? ra0zef/ olwkdUonf ausmif;om;xkteESifh
nDnDnGwfnGwfwkdufp&m&Sdtwlwl? qkwftwlwl? rSefp&m&Sd twlwl? rSm;p&m&Sd twlwl? omtwl? emtwl
rvkyfbJ aoG;cGJpum;ajymjcif;? rnDrnGwfuzsuf,zsuf vkyfjcif;rsm;twGufom udkoef;wifwkdUtm;
tjypfwifayonf/ rkef;wD;ayonf/ uRefawmfum; nDnGwfa&;wGif tm;wufwufoljzpfoavmuf
uGJa&;wGif tm;ysufwwfol r[kwfygvm;/ tuJGtNyJ t&Iwftcsrsm;vdk &ifrqkdif&Jol r[kwfygvm;/
tcuftcJrsm;onf tjcm;olrsm;tm; oHrPdjzpfapEdkifaomfvnf; uRefawmfhtm; za,mif;jzpfapayonf/

xkdUaMumifh uRefawmfonf twdkuftcHrsm;aom oHykH;wD;jcif; awmxkwfjcif;yifcH&aom


oydwfvSefjcif;udkrumuG,f&Jacs/ uRefawmfonf udkvSa&Tpaom acgif;aqmifrsm;\ pifMu,frIudk
vkH;0,kHMunfaomfvnf; udkoef;wifwkdU vlpkESifh tjcm;olrsm;u oGm;ykyfavvGifh ajymMuonfrsm;udk
rckcH&Jacs/ uRefawmfonf ausmif;om;xk nDnGwfa&;udk udk;uG,fqnf;uyfol jzpf\/ odkUaomf
ausmif;om;xk nDnGwfa&;udk zsufqD;&ma&mufaeaom udkoef;wifwkdU\ vkyfie;frsm;udk &Gyf&GyfcRHcRH
rwdkuf0HUacs/ tcsKyfrSm uRefawmfwkdU onfuGJjcif;NyJjcif;rsm;twGuf [dkuwpfayguf 'DuwpfoH
Mum;&jcif;rsm;twGuf qkwfoluqkwf? wufoluwuf? z&kdz&J wkdufyGJ0if aeMuonfudkjrif&onfhtwGuf
pdwfysufwwf&kHom em;vnfavonf/ ,if;uJUodkU pdwfysufaeU&onfhtxJwGif oydwfvSefa&;ESifh
ywfoufí okdUavm odkUavm ra0cJGEdkifatmif jzpfoGm;aponfh taMumif;wpf&yf&Sdao;\/
xdktaMumif;um; udkoef;wifwkdU\ oydwfrvSefa&; &J&JawmufajcvSrf;udk ocifav;armif?
ocifoef;xGef;? ocifpHxGef;vSpaom wkdUArm acgif;aqmifBuD;rsm;u aemufuG,fuG,frS
tm;ay;enf;jyvsuf&Sdonfqdkaom tcsufyifjzpfonf/ oklwkdUum; uRefawmftxifBuD;aom EdkifiHa&;
acgif;aqmifBuD;rsm; r[kwfygavm/ olwkdU\ EdkifiHa&;wGufudef;rsm;onf uRefawmfwkdUwGufudef;xuf
ydkrrSefEdkifaybl;vm;/ Mumav ckdifrmaom,kHMunfrI enf;vmav? pOf;pm;av awGa0vmav jzpfayawmh&m
ab;xGufNyD;om xdkifaevdkufawmhonf/ /

Mum;jzwfaqG;aEG;y&ap

'D0wfxkrSm q&m&JU rcifopfeJU Zmwfvrf;? rjrifhOD;eJUZmwfvrf;

rjrrSDeJU Zmwfvrf; 3ckrSm

rcifopfeJUZmwfvrf;uawmh tvSqHk;ygyJ? &dk;om;jzLpifwJh tcspfppfudk MunfMunfel;el;


tm;uscHpm;apygw,f?

olU vlwpfa,muftaeeJu azgufjyef(ra&SmifvGJEdkifwJh) pdwfudkvJ vmrJhtcef;rsm;rSm


apmifhpm;awmfrlMuygukef

38

cspfolvrf;Mum;rS rrxm;ESifhtyg

uRefawmfonf xdkaeUnaeawmh pdwfajyvufaysmuf avQmufvnfawmhrnf[k qkH;jzwfxm;avonf/

wuúodkvfor*¾ taqmufttkHatmufxyf OD;uHodef;\ qHyifnSyfqdkif wGifa&;csKd;NyD;


tay:xyfodkUwufvmcJUonf/ udk,fcE¨mESifh rsufESmwGif tayguf taygufwifaeaom a&udkpifatmif
rokwf&ao;ojzifh wufoGm;&efyif okwfvsuf&Sdayonf/ xdkUaMumifh avSum;xdyfrSm&yfí
uRefawmfwuftvmudk apmifhaeMuaom olESpfOD;udk *&krxm;rdvdkufacs/

]]a[h zdk;wifxGef;?armif&ifhudk uddk,fwdkUvkduf&Smaew,f}}[k udkvSa&Tu qD;ajymvdkufawmhrS


olwkdUESpfa,mufudkMunhfvdkufrdonf/ udkvSa&TESifh udkb[def;? olwkdUESpfa,muf ,SOf&yfaeawmh udkvSa&Tu
tcgwdkif;xuf ydkrnf;í ukdkb[def;u tcgwdkif;xuf ydkjzLonf[k xif&ayonf/ odkUaomf
ESpfa,mufpvkH;\ tNyKH;rsm;onf NydKifwlyGifhvif;vsuf BuD;rm;í jzLazG;aom oGm;rsm;udk
NydKifwljyaeMuavonf/

]]vdkuf&SmaeMuw,f [kwfvm;}}

]][kwfw,f? armif&ifhudk wm0efay;p&m&SdvkdU}}

]]bmwm0efvJAs}}
]]ck XmecsKyf udk,fpm;vS,fawGudk e,fawGvTwfNyD; oydwfvSef&wJU tajctaeudk &Sif;jyae&w,f/
ausmif;om;vTwfawmfudkvn;f e,fudk,fpm;vS,fawG pepfwuswufvmatmif pnf;&kH;&r,f?
&JabmfwifxGef;u o&ufeJUtmvHudk oGm;&vdrhfr,f}}

cgwdkif;qdkvQif wm0efay;tyfnTefMum;oHMum;&u uRefawmfhrSm wuf<ujrL;xl; oGm;avh&Sdayonf/


wm0efay;jcif;cH&onfudkyif *kPfwpfck[k xifrdonf/ ,ckrlum; udkvSa&T\ nTefMum;oHudk vufcH&aom
tcg&ifav; oGm;ayonf/ acgif;idkufpdkufcsxm;NyD;awGaeonf/

udkvSa&Tu qufí-

]]'DaeUn&xm;eJU xGuf&vdrfhr,f [kwfvm;}}

uRefawmfu bmrQ tif;-tJ rvdkufbJ olwkdUudk ai;Munhfaejyefaom tcg udkb[def;u


0ifíajymavonf/

]]udk,fhvludkMunfh&wm tm;r&p&mBuD;yJ/ bmjzpfaevJ? udk,fwkdUudk ajymprf;ygOD;}}

uRefawmf&kwfw&uf jyefrajzjcif;rSm uRefawmfhpdwfxJrSm &SdorQudk zGifhrajym&JUí jzpfavonf/


oydwfvSefjcif;udpöESifh udkoef;wifwdkUESifhuGJjcif; paom udpörsm;wGif uRefawmfudk,fwdkifu awGa0ae&m
b,fodkU vQife,fxGuf í &Sif;vif;a[majymvdkayvdrfhrnfenf;/

]]bmrSrjzpfygbl;? enf;enf;aeraumif;vkdUyg}}

udkvSa&T\ nmbufvufokH;acsmif;onf uRefawmfhezl;ay:odkU csufcsif; ,k,ylaEG;pGm a&mufvmNyD;

]]jyprf; jyprf;? tzsm;rsm;&Sdaeovm;}}

udkvSa&T\ rsufESmrSm t&Tef;taemuf uif;pifNyD; wu,fhq&m0efBuD;vdk wnfNidrfaeonf/


twefMumprf;NyD;-

]]tzsm;awmhr&Sdygbl;}}

udkb[def;u &,fvdkufNyD;-

]]b,f tzsm;prf;vdkU&rSmvJ? &JabmfwifxGef;u ckyJ a&csKd;cef;u wufvmwJUOpöm}}

udkvSa&Tu NyKH;vdkufNyD; uRefawmfhvufudk qGJzrf;um aoG;wdk;prf;jyefav onf/ uRefawmfhrSm


vdrfrdjcif;aMumifh &SufoGm;\/ ausmif;ajy;csifí aeraumif;yg[k vdrfrdaom om;tm; rdbvkyfolwkdUu
pdk;&drfwBuD; ,k,ukoMuaomtcg ausmif;oGm;csifpdwfaygufrvmao;onfhwdkifatmif rdbrsm;tay:wGif
tcspfopfylaEG;rdovdk &JabmfBuD; udkvSa&Ttay:wGif &Jabmfpdwf topfopfylaEG;jcif;jzpfrdonf/

]]aoG;tm;twkd;uvnf; ykHrSefygyJ? tJ'DawmhoGm;r,fr[kwfvm;}}

]]aeraumif;wmawmh trSefyJAs? NiD;pdpdBuD;jzpfaew,f/ wpfudk,fvkH;vnf; EkH;aew,f/ NyD;awmh}}


uRefawmfu xyfvdrf&rnfudk aESmifhaES;aepOf udkb[def;u Mum;0ifí [m;wdkuf&if;-

]][m; [m; NyD;awmh bmjzpfovJ udk,fhvl? vmcsif teD;uav; rvmcsif c&D;a0;wJU}}

]]t[kwfyg? ckvnf; udk,fa&;udk,fwmudpöuav;awG &Sdao;vkdU oGm;p&m &Sdao;w,f}}

uRefawmfuonfvdkvdrfNyD; wdrf;a&Smifaeaomfvnf; udkvSa&TESifh udkb[def;um; pdwfqkd;ykHray:/ udkvSa&Tu


NyKH;íMunfhaeonf/ udkb[def;u NyKH;íajymjyefonf/

]]a[mudk,fa&;udk,fwmudpö ay:vmjyefNyD/ ckvdk trsm;udpöawG ta&;awmfykHudpöawG ta&;BuD;aewkef;?


ausmif;om;oydwf uvem;owfp&m awG trsm;BuD;vkdaewkef; udk,fa&;udk,fwmudpöawG bmawG
xnfhwGufaewm[m &JabmfwifxGef;twGuf obm0rusbl;/ t0Smt0Sm wjcm;taMumif;
wpfckckaMumifhom &JabmfroGm;csifwm jzpf&rSmyJ}}

uRefawmfubmrQrajymbJ nSdK;i,faomrsufESmESifhom aevdkufavonf/ xyfvnf; rvdrfcsif/


taMumif;pkHzGifhajymNyD; uRefawmfawmh pdwfysufaeNyD? xGufxdkifyg&apawmh[kvnf; trSeftwdkif;
rajym&Jao;/ pdwfxJrSm usdwfíawG a0aeonf/ 4if;jyif þcspfp&maumif;aom &Jabmfrsm;\ qE´udk
jiif;qef&ef vnf;tm;emaeavonf/ nSKd;i,faom uRefawmfhrsufESmonf olwkdUrsufESmwGif
xif[yfvmavonf/ olwkdU\ tNyKH;rsm;onf awmifpG,frSm aeuG,fovdk wjznfjznf; uG,foGm;&m
EIwfcrf;&kwfw&ufrzkH;Edkifí oGm;uav;rsm; ay:ae&pf&kHom usefawmh\/ udkvSa&Tu-

]]uJ-aemufrSqufaqG;aEG;Muao;wmaygh/ &JabmfwifxGef;&JU udk,fa&; udk,fwmudpöudk


NyD;atmifoGm;vkyfacsOD;? odkUayr,fh acgif;NiD;pdpdjzpfaew,f/ wpfudk,fvkH; udkufcJaew,fqkd&if
vkyfzkdUaumif;wmuawmh aumif;aumif;pm; aomufNyD; eif;ueftdyfypfvdkuf? uJ uJudk,fwdkUoGm;p&m&Sdwm
oGm;MuOD;pdkU&JU}}

olwdkUESpfa,muf qif;Muavonf/

uRefawmfonf pmMunfhcef;xJodkU vmcJU\/ pmMunfhcef;um; uRefawmfwdkU\ wnf;ckd&m


tcef;jzpfaeayonf/ wHcg;a'gufrSm qJGcsdwfxm;aom uRefawmfhvG,ftdwfudk,lNyD; 'dkdbDay;NyD;
&SyfvufwdkESifh yef;a&mifydk;ESifh teD&ifha&mifcsnfudk tuGufi,fuav;rsm;azmfum &ufxm;aom
ydk;a&mcsnfygvkHcsnfudk xkwf,lavonf/ acgif;NzD; t0wfvJ&if; udkvSa&TwdkUtm; vdrfcJUonfwkdUudkom
owd&aeavonf/ olwdkUay;aom wm0efudk jiif;y,fcJUrdí pdwfraumif;jzpfaeonf/ NrdKUxJoGm;vnfzkdUyif
pdwfrygwygh jzpfaeay\/

NrdKUxJodkU bwfpfum;pD;í xGufvmcJUonf/ b,folUqD oGm;vnfrnf[kvnf; rnfrnf&& qkH;jzwfrxm;/


bmMunfhrnf[kvnf; &nf&G,fcsufr&Sd/ bwfpfum;ay:rSmawmifawG; ajrmufawG; awG;&if;jzifh rjrrSDxHodkU
tvnfoGm;&ef qkH;jzwfvdkufayonf/ ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u cifrif&if;ESD;cJUaom rjrrSD?
uRefawmfhtay:rSm apwem aumif;&Smaom rjrrSD? oGufcgyg' vdkufaeaom vifonftwGufpdwfqif;&J
&&Smaom rjrrSD/ ,ckwpf&ufESpf&uftwGif; jzpfyGm;cJUonfh [dE´L-rGwfqvif t"du&kPf;Mum;wGif
b,fvkdrsm; ae&Smygvdrhf/ rjrrSD\ aetdrfonf armifaxmfvrf;rSm wnf&Sdonfjzpfí tvkyfwdkufrSm
r*dkvrf;wGif jzpfay&m ukvm;Mum;xJrSm ae&&Smonf/

tcsdefrSmnae ig;em&Dausmfausmfom &Sdao;ojzifh rjrrSDonf tdrfodkU jyefa&mufaumif;rS a&mufOD;rnf/


xkdUaMumifh uRefawmfonf tvkyfwdkufodkU 0ifoGm;avonf/
rjrrSDum; olUtvkyfpm;yJGay:wGif tvkyfvkyfwkef;jzpfavonf/ bmblwpfa,mufESifh pum;ajymae&if;
uRefawmfhtm;jrifvQifjrifcsif; 0rf;omtm;&jzihf-

]]vma[h armifwifxGef; armifwifxGef;wkdU rsufESmudkrjrif&wm MumNyDaemf}}

*E´DOD;xkyftjzLESifh qGma'&SDyifjzLudk jzLpifoefU&Sif;pGm 0wfqifxm;aom bmblonf


uRefawmhfbufodkUvSnfhMunfhvdkuf\/ rkwfqdwfusifpG,fwkdUudkvnf; ajymifacsmaeatmif &dwfxm;onf/
uGrf;aoG;tenf;i,fonf aphxm;aom olUyg;pyfaxmifhrsm;wGif ,dkxGufaeavonf/

uRefawmfu rjrrSD\ 0Jbuf&Sd ukvm;xdkifqDokdUoGm;&if;-

]]rr&,f? uRefawmfwkdUvnf;oydwfeJU tvkyfodyfrsm;aevdkU vmrvnf&wmyg? ckawmhoydwfvSefNyD;NyD}}

]]at;? rrvnf; rtm;vdkU rvmwmbJvdkU odxm;ygw,fuG,f? oydwfvSefvdkufNyDqkduwnf;u rr


armifav;vmvnfrSmyJvdkU arQmfaewmyJ odvm;}}

bmblonf [if'Dpum;jzihf oGm;awmhrnf[k EIwfquf&if; xavonf/ olUazmif;<uaom


0rf;AdkufBuD;onf a&SUupm;yJGpGef;ESifh rvGwfaomaMumifh ukvm;xdkifudk aemufodkUwGef;a&TUNyD;rS
xEdkifavonf/ rjrrSDonfbmbl\udpö wGifodyfpdwfr0ifpm;awmhaomavoHjzihf-

]]aemufrSjznf;jznf;pOf;pm;Muao;wmayghav}}

bmblonf uGrf;NrKHUaeaom yg;pyfudkaemufxyfr[awmhbJ rjrrDSdudka&m uRefawmfhudkyg qvHay;í


xGufoGm;avonf/

]]uJ qdkprf;ygOD;? b,fuavQmufvmovJ}}

]]'Dudk oufoufvmwmyJ rr&JU? oydwfvSefNyD;awmh ysif;ysif;&SdwmeJU? NyD;awmhvnf; wpfaeUu [dE´L-


rGwfpvif t"du&kPf;jzpfwkef;u rrwkdU ab;roD &efrc &SdrS&Sdygavvm;vdkU odcsifwmeJU}}

]]rrwdkUrSm ab;roD&efrcygbJarmif&,f/ 'Dvdkowd&azmf&vdkU aus;Zl;wifygw,f/ uJ-tqifoifhyJ


armifwifxGef;uvnf; tysif;ajytvnfvmw,f? rrvnf; tysif;ajyuefawmfBuD;vrf;avQmufxGuf r,f
vdkufrvm;}}

uRefawmfum; rqGwfcifu nGwfcsifaom tajctaerSm &Sdavonf/

]]vdkufr,fav}}

]]'gjzihf cPxdkifvdkufOD;? rr aemufaz;cef; cP0ifNyD; rsufESmopfvdkufOD; r,f}}

rjrrSD\ rsufESmrSmoeyfcg; aygif'grsm; jy,foavmufjzpfaeavNyD/ ESmacgif;ESifhyg;rdkUrsm;wGif


tqD0if;pyifjyKaeavNyD/ ezl;jyifrSm ajymifxif;aeavNyD/ okdUaomf tvSEGrf;&kHom EGrf;onf/
tvSum;rysufyg/ jywif;ayguftxuf ausmufrSefrSxkd;0ifaeaom tvif;a&mifwGif pdefem;uyfESifh
pdwfvufaumufwkdUonf wzsyfzsyf 0if;vufaeMu\/
rjrrSDonf '&dkifbmudkac:NyD; um;tqifoifhvkyf&efESifh uRefawmfhtwGuf zmvl'gwpfcGufrSmvdkuf&ef
ajymNyD;l aemufaz;cef;wGif;odkU 0ifoGm;avonf/ xdktcef;onf vlaevQif rD;zdkcef;jzpfzkdU&Sdavonf/
tvkyfwkdufjzpfojzihf rjrrSD\ jc,fo&eftcef; jyKvkyfxm;[ef&Sd\/

rjrrSDudk apmifhae&if; owif;pmwpfapmifudk qJGvSefvkdufonf/ oydwfvSefjcif;tjypfqdkaom


aqmif;yg;rsm;ESifh &J&Jawmufudkoef;wifwkdUtm; axmufcHonfhtxufwef;ausmif;om; or*¾
aMunmcsufrsm;udkvn;faumif;? ausmif;om; awmifolv,form;ESifh tvkyform;rsm;udk
qufvufzdESdyfcsKyffcs,f aeaom jynfwGif;a&;owifrsm;udkvnf;aumif; rzwfcsifbJ jrifae&ojzifh
owif;pmudk cyfjrefjref vSefaeayonf/ EdkifiHjcm;owif;rsm;udkom aphaphpyfpyfyif zwfMunfhaerdavonf/

csufukdpvdkAufuD;,m;jynf&Sd *smrefvlenf;pk? [efa*&D,H vlenf;pkrsm; onf qlylvIyf&Sm;aeMuonf/


[pfwvmESifh wuGaom emZDacgif;aqmifBuD; rsm;u *smrefvlenf;pkudk 0ifa&mufu,fq,f&efrSwpfyg;
tjcm;vrf;r&Sdawmh[k BuKH;0g;aeMuavonf/

w&kwfArm vrf;rBuD;rSaeí w&kwfjynfodkU wifydkUaom "mwfqD? a&eHqD rsm;udk


taumufawmfcGefyvyfvdkufaMumif;udkvnf; awGU&ay\/

ukvm;wpfa,mufu zmvl'g wpfcGufvmcsojzifh owif;pmudk ypfcsNyD; zmvl'gudk aomuf\/ wpfZGef;pD


wpfZGef;pD t&omcHíaomuf&if; &ifat;oGm;um t&omcHrdoavmuf zwfvdkufrdaom
EdkifiHjcm;owif;rsm;twGuf &ifrat;Edkif jzpfaeayonf/

tdE´d,jynfrSmvnf; trsKd;om;uGef*&uf OuúX qlbwfpfcsef'&mbkdUpfu


]NAdwdoQwkdUtm;vGwfvyfa&;ay;ray; ,wdjywfar;í &mZoHay;oifhNyDjzpfaMumif;? tdE´d,jynfolwkdUonf
tqkH;owf vGwfajrmufa&; wkdufyGJudk qifEGJ&ef tajctaeodkUqdkufa&mufaeNyDjzpfaMumif;} ajymqdkav
onf/

]]aMomf? 'gaMumifhvnf; a'gufwmbarmfu olUjzKwfcszdkU t,kHtMunfr&Sd tqdkudk ajzMum;&mrSm


qlylaewm[m urÇmEsifht0Srf; qlylaewm? ArmjynfrSmom r[kwfbl;? 'ghaMumifh Armjynfudk Nidrf;csrf;pGm
rtkyfxdef;Edkifwm olUtjypfr[kwfaMumif;ajymaywmyJ}}

okdUjzifhuRefawmf rpOf;pm;vdkaom EdkifiHa&;rsm;udk pOf;pm;OmPfa&mufaejyefavonf/


a&SUqufrpOf;pm;awmhbl;[k udk,fhpdwfudk,f xdef;vdkufNyD; aemufaz;cef;qDodkU arQmfMunfhvdkufpOf
rjrrSDxGufvmavonf/

rjrrSD\qHxkH;rSmwpfywfvQKd bD;pdkuf aemufuGJqHxkH;jzpfojzifh cyfaMumh aMumhjzpfonf/


apmapmuajymifxif;aeaom ezl;jyifay:wGif eHUomjc,fxm;&kH ru AsmygqHEkuav;rsm; csxm;ojzifh
,Ofppjzpfonf/ EIwfcrf;udk obm0a&mif qdk;xm;ojzifh £ajEé&aom tvSudkaqmifaeayonf/
0wfxm;aomvkHcsnfrSm tjym&ifha&mif pl&wDvkHcsnfjzpfí tjzLajymufuav; rsm;rSm
azmif;<uwufaeonf[k xifrSwf&ay\/

Zmyef;rygaom &SHom;tusÐrxlryg;udk pdefMu,foD;BuD;rsm;wyfí 0wfxm;onf/ uspfvspfpdkjynfonfh


e*dkae twGif;orP²mefudk rlrSefaom aumufaMumif;rsm;ESifh ykHrysufapbJ ajyjypf,Ofaus;pGm rGrf;rHay;onfh
tqiftjyif jzpfayonfwum;/
uRefawmfpl;pdkufMunfhaeonfudk rjrrSDonf 0rf;ompGmESifh owdjyKrd[ef wlavonf/
olUudk,folt&dyfMunfh&if; uRefawmfhem;uyfvmNyD;-

]]armifav; apmifh&wm ysif;rSmpdk;vdkU uwdkufu&dkuf jyifcJU&wmyJuG,f}}

]]uwdkufu&dkufjyifwm aoaocsmcsm tcsdef,ljyifwmawGu y"mer[kwfygbl; rr&,f}}

]]'gjzifh bmu y"mevJarmif&if&,f}}[k ar;NyD; rjrrSDonf rsufpcsDum uRefawmfhtajzudk apmifhaeavonf/


uRefawmfurl &ifxJrSm cHpm;ae&aom t"dyÜm,ftwGuf oifhjrwfaom pum;rsm;udk &Smaeonf/

]]qdkprf;ygOD; armif&if&,f? bmuy"mewkH;}}

]]onfc&D; onfxD;eJUawmfw,f? onftcsdef onfxbDeJUawmfw,f ponfjzihf e&Dudkufatmif


a&G;cs,f0wfqifwwfjcif;om y"meygrr&JU}}

]]tr,fav; ajymwwfvkdufwm t&G,feJUrvdkufbl;? aumvdyfausmif;om;BuD;rdkU 'Dvdkajymwwfwmxifyg&JU?


uJ xoGm;MupdkU}}

rjrrSDonf ajymajymqdkqdk a&SUuoGm;&m uRefawmfu aemufuvdkufonf/ uRefawmfh[efrSm


cyfukyfukyfjzpf\/ rjrrSDu um;wHcg;udk zGifhay;NyD; uRefawmfhtm; t&ifwufaponf/ um;ay:wGif rjrrSDu
cHUcHUxdkifNyD; uRefawmfu r&Jw&Jxdkifvdkufonf/

]]zdk;atmifuefawmfBuD;udkarmif;a[h}}

þum;orm;onfyif þum;wGifuRefawmfESifhtazwkdUtm; wifí &efukefNrdKUudk vSnfhywfjycJUayonf/


odkUaomf xdkpOfu olUemrnfudk rodcJUacs/ ar;vnf; rar;rdacs/

ql;avbk&m;vrf; &kyf&Sif&kHrsm; a&SUodkUa&mufaomtcg rjrifhOD;udk ajy;íowd&avonf/


rjrifhOD;om&efukefrSm&SdvQif olESifhom &kyf&SifMunfhaeay vdrfhrnf/ tckvdk rjrrSDESifh uefawmfBuD;odkU
avnif;cHxGufrnfr[kwf[k xifonf/ rjrifhOD;udk vGrf;qGwfovdkvdk? wrf;wovkvdk jzpfvmay\/

]]armifav;&JU pum;rajym bmrajymeJU b,folUtaMumif;rsm; awG;aeovJ}}

uRefawmfu&Sufudk;&Sufuef; NyKH;vdkufNyD;awmh ]]b,folUtaMumif;rS rawG;ygbl;?


,ckjyaewJU&kyf&SifawGtaMumif; awG;aevdkUyg/ Mad About Music qdkwJU&kyf&Sifum;[m odyfaumif;owJU/ *sL'D*gvifqdkwJU
Zmwfvkdufaumifrav;udk uRefawmfuodyfBudKufwm rrMunfhNyD;NyDvm;}}

]]rru t*Fvdyfpm odyfrwwfawmh t*Fvdyf&kyf&iS f odyfrMunfhygbl;uG,f/ armifwifxGef;awmh


MunfhNyD;NyDvm;}}

]]rtm;wmeJu rMunfh&ao;bl;? odyfMunfhcsifwmyJ}}

]]rr jyr,fav MunfhrSmvm;? ckvdk t*Fvdyfpm aumif;aumif;wwfwJUvleJU Munfh&awmh rrrSmvnf;


em;vnfyg;vnfeJU t&omcHEdkifwmaygh}}

]][kwfuJU}}[k ajymNyD; uRefawmfuNidrfaevdkufonf?


um;onf wd&pämef&kHaxmifh ]cspfolUvrf;Mum;}(Lover's Lane)xdyfodkU a&mufvmaomtcg rjrrSDu-

]]zdk;atmifa&? bkwfuvyfudkbufudk armif;uG,f/ tJ'DbufuaeNyD; rrwdkUESpfa,muf orÁmefeJu


tv,fuRef;udkul;Mur,f? rif;u tv,fuRef;xdyf0rSm oGm;NyD;apmifhaeayawmh}}

um;onfabmfw,feDu,f*g'ifbufodkU csKd;vkdufNyD;aemuf wpfcPü rjrrSDu-

]]zkd;atmifa&? &yfay;prf;uG,f/ rrwdkU a[m[dkvrf;Mum;xJuyJ avQmufNyD;oGm;awmhr,f/


rif;utv,fuRef;xdyfudkom oGm;apmifhayawmh/ awmfawmf anmif;aeawmh vrf;ydkavQmufrSaumif;r,f}}

um;&yfvdkufonf/ uRefawmfwkdUonf qif;NyD; ]cspfolUvr;fMum;}wGif;odkU 0ifavonf/


r*dkvrf;ql;avbk&m;vrf;ponfwkdUESifh uGmjcm;vSaom vrf;Mum;uav;yifwnf;/ &GufopfwkdUjzihf
pnfum;vSaom 0g;yif? opfyif? yef;yifwkdUaMumifh naecif;tvif;a&mifrSm pdrf;vJUvJU
ta&mif[yfaeayonf/ xdkpdrf;vJUvJUaemufcHta&mifwGif pdefyef;yGifh\ eD&Jaomta&mif? ikeDvm\
eDvma&mifESifh ika&T0g\ a&T0ga&mifwkdUu pkwfwHupm;xm;Muayonf/ avjynfrSmvnf;
vwfqwfonfomru oif;aeonf[k xif&ay\/

uRefawmfwkdUonf ab;wdkufavQmufoGm;Muonf/ tcgwdkif; rjrrSDtm; uRefawmfhxuf


t&yftarmif;tenf;i,fjrifhOD;rnf[k xifcJU\/ ,ckvdk ,SOfavQmufvkdufawmhrS uRefawmfhxufyif
tenf;i,fedrfhaeonfudk tHUMopGm awGU&ayonf/ 'ghaMumifhvnf; i,fi,fwkef;u udk&ifBuD; udkboef;u
]a,musm;f[m rdef;rxuf ydkbkef;BuD;w,f? 'ghaMumifh tcsif;csif;,SOfvkduf&if a,musmf;u ydkjrifhjcif;
jzpfw,f}vdkU ajymcJUwmyJ/ aEGOD;&moD\ pdrf;vJUvJUa&mifjcnfrsm;Mum;wGif jynfhNzdK;awmifhwif;aom
udk,fykHoP²mefESifh vef;qef;pGm vSyaeaom rjrrSDrSm EkysKdaeonf[kyif uRefawmfxifrdonf/ ,if;odkUaom
taMumif;awGaMumifh uRefawmfESifh rjrrSDwkdU\ Mum;0,fq,fESpfrQ uGmjcm;aeaom
toufwmonfwpfppaysmufuG,foGm;awmhonf/

]]armifwifxGef; 'Dvrf;uav;&Juemrnfudk b,fvdkac:ovJuJGU}}

]] Lover LanewJUrrr&JU [J[J cspfolvrf;Mum;ygvdkU bmomjyefMuyg pdkUrr&,f}}

rjrrSDuvnf; udk,frvkH[efjzifh oJUoJU&,fvkdufNyD;-

]]cspfolvrf;Mum;wJUaemf? [J [J emrnfay;oluvnf; awmfw,f? bmomjyefwJUoluvnf; awmfw,f}}

uRefawmfa&m rjrrSDyg wNrKHUNrKHUNyKH;&if;acgif;idkufpdkufcsum jznf;jznf;uav; avQmufaeMuavonf/


awmfawmfESifh pum;p rawGUEdkifMu/ opfyifjrifhzsm;qDrS OMowGefoHay:vmonf/ NyD;awmh
a&arT;yufzsef;xm;aom vufudkifyk0gudk jzefUvsuf ,yfcwfaeonf/ oif;jraom teHUuav;onf
uRefawmfhtm;,pfapavonf/

uRefawmfu idkufpdkufcsxm;aom rsufESmudk armhNyD; rjrrSDtm; Munfhvkdufonf/ rjrrSDonf nSKd;i,faom


rsufESmjzifh a&SUodkUai;Munfhaeonf/

]]rrukodkvfuH[m odyfqdk;wmyJ? cspfola,musmf;&Sdayr,fh oGm;twl vmtwl aysmfaysmf&Tif&Tif rae&bl;uJGU?


olUudkvnf;oem;ygw,f}}
]]olUa&m*gb,fawmhaysmufrSmwJUvJ rr? q&m0efawGu b,fvdkajymovJ}}

]]b,fawmhrS ajymr,fvdkU b,folrSrajymEdkifwJU tajcrSm &Sdygw,fuGm cufwmyJ}}

uRefawmfonf rjrrSDtm;wu,fyif oem;rdonf/ ]ap}wpfvkH;ydkifvQif aumif;avpG[k awmifhwrdonf/


rr\a,mufsm;oGufcgyg'tajcrS csufcsif;aysmufap[k ref;rIwfvdkufrnfjzpf\/ ckawmhbmrQra&&maom
pum;jzihfyif ESpfodrfhap&awmh\/

]]wpfaeUawmh aysmufrSmaygh rr&m? uHqdkwm tNrJwrf;edrfhae&dk;xkH;pH r&Sdygbl;}}

xkdtcsdefwGif arsmufrsm;u tlvkdufonf/ aemufqufNyD; usm;awG? jcaoFhawGu a[mufMuonf/


aemufNyD;bmoHrScJGr&aom wd&päm&kHqloHBuD;udk Mum;&avonf/

uRefawmfwdkUvnf; bkwfuvyfteD; a&mufMuavNyD/ orÁefwpfpif;udk iSm;Mu\/

rjrrSDu orÁefcwfoludk ausmay;vsuf orÁefOD;udkrsufESmrlum xdkifonf/ uRefawmfu


orÁefOD;udkausmay;vsuf rjrrSDudkrsufESmrlum xdkifonf/

qnf;qma&mifjcnfonf tawmfyifvif;wkef;jzpfonf/ Munfvifaom aumif;uifjyifuvnf;


awmufyaeayonf/ avnSif;uav;u wokefokef wdkufcwfvsuf&Sd\/

rjrrSDonf &TifNyKH;vmjyefNyD; vufudka&xJrSm csíupm;aeonf/

]]armifwifxGef;MunfhwJU &kyf&SifawGxJrSm taumif;qkH;u b,fum;vJ}}

]]b,fum;[m taumif;qkH;vdkU ajymzkdUcufw,frr&JU/ rMumao;cifu Munfhvdkuf&wJUum;wpfck[m


odyfaumif;wmyJ? ]ar&D,m0,fvlUpfum}wJU/ ZmwfvkdufawGu *&dwm *gbdkeJU csm;vfbGdKif,m?
*&dwm*gbdkavmufaumif;wJU rif;orD; uRefawmfawmhwpfcgrS rawGUzl;ao;bl;}}

rjrrSDonf avnif;uav;u qGojzifh yGaeaom r[mezl;qHprsm;udk oyf&if;-

]]Zmwfvrf;udkajymjyygOD;uG}}

uRefawmfonf pum;r&SdvdkUom þZmwfum;taMumif;udk ajymvdkuf&aomfvnf;


Zmwfvrf;udkum;rajymcsif/ Zmwfum;udkBudKufrdíom BudKufrdaMumif; ajymvdkufaomfvnf; Zmwfvrf;\
oabmudkrjrrSDtm; rodapcsif/

]]ajymprf;ygOD;uG? rrwdkUu t*FvdyfZmwfum;awG rMunfhEdkifawmh rif;wdkUvdku azmufonfcsrSuG,fh}}

]]Zmwfvrf;&JU twdkcsKyfuawmh ydkvefjynfudk eydkvD,HppfcsDoGm;awmh t&G,ftdkrif;wJU


ydkvefNrdKUpm;BuD;wpfOD;&JU t&G,fEkysKdwJU NrdKUpm;uawmfeJU awGUMuw,f/ eydkvD,Hu wrf;wrf;pJGvdkufydk;NyD;
odrf;ydkufw,f/ y&'g&uHusL;vGefwJU Zmwfvrf;rdkU oifcef;pmu raumif;bl;rr&JU}}

rjrrSDuai;em;axmifae&mrS 0wfauswef;ukefajymvdkuf[efjzifh-
]]at;aygh raumif;bl;}}

]]'gayrJU csm;vfbGdKif,mu eydkvD,Hudktufvkyfwm odyfaumif;wmyJ? *&dwm*gbkd NrdKUpm;uawmfvdk


tufwif;uvnf; odyfaumif;w,f? 'gaMumifh tJ'Dum;udkBudKufwm}}

rjrrSDonf bmrQrajymbJ eD;uyfvmNyDjzpfaom tv,fuRef;qDodkUom ai;íMunfhaeonf/


olUrsufvkH;rsm;onf a&SUu xdkifaeaom uRefawmfhudkyif jrif[efr&Sdawmhacs/ uRefawmfajymvdkufrdwm
rSm;oGm;avNyDvm;/ uRefawmfonf þZmwfvrf;udkroefU&Sif;aom &nf&G,fcsufjzifh ajymonf[k
rruxifoGm;avNyDvm;/

rr\ESvkH;tdrfwGif pufqkyfjcif;? &GHrke;fjcif; ponfwkdU csif;eif;0ifa&muf oGm;avNyDvm;/ odkUr[kwf


rr\ESvkH;tdrfwGif Mumcdkaom Zmwfvrf;cif;NyD; arSmifBuD;usaeNyDavm/

uRefawmftzdkUum;xdkZmwfvrf;okdU &nf&G,fcsufr&SdbJ a&mufoGm;onfrSm trSefjzpf\/ xdkcPxdktcdkufxd


rjrrSDtay:wGif uRefawmfxm;cJUaom arwÅmrSm &dk;om;pifMu,f&dk; {uefrSefygonf/ tu,fwdrjrrSD\
&lyg&kH *E¨m&kH ponfwdkUwGif uRefawmf,pfrl;cJUygrl obm0"r®rvGefqefEdkfifíom jzpfygonf/ rjrrSD\
&kyftqif;u vSayoudk;? vlrSefvQif tvSudkcspfjrwfEdk;onf r[kwfygvm;/ rjrrSD\
udk,fcE¨muwyfrufzG,faumif;oudk;? vlrSefvQif wyfrufp&mudk wG,fwmonf r[kwfygvm;/ rjrrSD
tjc,ftrIef;wdkUu arT;BudKifayoudk;? vlrSefvQif *E¨m&kHwGif ,pfwwfonf r[kwfygvm;/ odkU&mwGif
uRefawmfhwkHUjyefrIrsm; onfþwGifom &yfcJUonf/

wpfqifhwufí pdwfrupm;? umrydkifvif&Sdonf[laom todESifh toufuGmjcm;rIwkdUu wHwdkif;BuD;awGvdk


umqD;xm;cJUonf/ ckawmh r&nf&G,fbJESifh ar&D,m0,fvlpfum; Zmwfvrf;udk ajymrd&mrS Mumcdkaom
ZmwfwGif pdwfupm;MunfhaerdavNyD/ r&dk;rom; awmawG;awmifawG; awG;rdavNyD/
uRefawmfhwpfudk,fvkH;onf acsmufcsm;vm\/ uRefawmfhpdwfonf npfnL;vm\/

urf;ay:odkU uRefawmfut&ifwufNyD; BudKae&m apmif;oGm;aomorÁefrS rjrrSDonf uRefawmfhykckH;udkudkifNyD;


wufvdkufavonf/ urf;ay:a&mufaomf vnf; uRefawmfhyckH;rSvufudkawmfawmfESifhrvTwf/
vIyf&Sm;apaom &lyg&kHESifh *E¨m&kHwkdUtay:wGif r&dk;r&Gjzpfaeaom azXAÁm&kHu o&zlaqmif;ay;vdkufjyef
avonf/ uRefawmfum; pdwfvIyf&Sm;oavmuf vluNidrf&yfaeonf/ bmvkyf&? bmudkif&rSef; rod/
,kwfpGtqkH; tkyfavSum;tqifhuav;awGwGif wufoGm;&rnfudkyif rodjzpfygav\/

cPrsm;pGmMumatmif 2a,mufom; Nidrf&yfaeNyD;rS rjrrSDu vIyfEId;vdkufonf/

]]uJ- armifav; bmvkyfaeovJ wufav}}

tay:a&mufaomtcg rjrrDSonf xdkifckHuav;wpfckay:wGif xdkifNyD; ab;u0ifxdkif&ef


uRefawmfhtm;udk,ftrlt&mjzifh ae&may;aeavonf/ xdktcsdefwGif uRefawmfonf udk,fhudk,fudk,f
tawmfxdef;EdkifNyDjzpfí-

]]jyefMuOD;pdkUvm; rr&,f? awmfawmfMum arSmifvmawmhr,f}}

]]xdkifygOD;uGm? awmfawmfeJUrarSmifao;ygbl;? rawGUbl;vm; vlrsm;awGvnf; rjyefMuao;ygbl;}}

xdktcg rjrrSDu cyfplplrsufESmxm;vdkufNyD; atmifhoufoufavoHjzihf-


]]atmifr,fav; armif&if&,f? b,foleJUcsdef;xm;vdkU 'Davmufavmaqmf aewmvJ?
tm;w,fysif;w,fqdkvdkU armifhudkrru ac:vmwm/ uJ-'Davmufawmifjyefcsif&if jyefr,f}}

rruxjyefawmhrnfh[efjzihf atmufwGif cRwfcsxm;aom zdeyfudk vQKdvdkufonf/


uRefawmfum;0rf;enf;tm;emjzpfoGm;um olUab;u 0ifxdkifNyD; NyKH;wkH;wkH;vkyfaevdkufavonf/

avnif;uav;u woGifoGif wdkufvmjyefonf/ rronf a&arT;qGwfzsef;xm;aom vufudkifyk0gjzihf


,yfcwfaejyefonf/ [dkrSm wpfwJG? 'DrSmwpfwGJ? [dkrSm okH;a,muf? 'DrSm okH;av;a,mufwpfajzmufajzmuf
awGU&ao;aomfvnf; vl&Sif;pjyKavNyD/ qnf;qma&mifjcnfum; wpfwpfp rSdefcJUavNyD/

rjrrSDonf aygifwpfvkH;ay: wpfvkH;xyfNyD; cg;udkaumhvsuf xddkifckHausmrSDay:wGif wtm;ypfNyD;rSDaeonf/


vufESpfzufudk aemufypfum ywÅmqufxm;NyD; armhaeaom acgif;atmufrSm uyfxm;onf/ tdpufvkH;acsm
aom aygifwH? uspfvspfjynfhNzdK;aom wif? oG,f0dkif;onfhcg;ESifh armufrkdUaom &ifom;wkdUudk
aumufaMumif;xif&Sm;pGm jyaeaom aexdkif[efyifwnf;/ xdkoP²mefodkU uRefawmfhrsufpdtpkHonf
tarSmif&dyfrsm; wpfvTmNyD;wpfvTm usa&mufvmavav &pf0Jrdavav jzpfvmrnfudk pdk;&drfojzifh
uRefawmfonf pum;r&Sd pum;&Sm&avonf/

]]rr jrefrm&kyf&SifawGudk Munfhw,fajymw,f? b,fum;udk tBudKufqkH;vJ}}

]]jrm;ewfarmifudk tBudKufqkH;}}

]][if? [kwfvm;}}

]]rif;aum rBudKufbl;vm;}}

]]BudKufygw,f? tawmfaumif;wJUum;yJ? uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm; or*¾uawmif


a&TwHqdyfay;ao;wmyJ}}

odkUjzihf rrxm;ESifh armifuav;tygwkdU\ cspfcef;wGif pdwfupm;aejyef avNyD/ rrxm;ae&mrS rjrrSD?


tyghae&mrS uRefawmfwifxGef; a&mufoGm;avNyD/ vIyfavjrKyfavqdkouJUodkU þvdkroefU&Sif;aom
tawG;udka&SmifcgrS xdktawG;pufuGif;odkU qdkufqdkufNrdKufNrdKUf a&muf&ayonf/ onfpdwfrsKd;rSm
py&defvdkzdav <uavygwum;/ rjzpfbl;/ MumMumaevkdU rjzpfbl;/ uRefawmfonf xdkif&mu
qwfceJxvdkufonf/

]]rra&? oGm;MupdkU arSmifvmNyD}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm; armhícsKdomaysmhaysmif;pGm Munfhvdkufonf/ NyD;vQif vufrsm;udk qefUwef;um


tanmif;ajz&if;-

]]at;? jyefMur,f}}

rrpdwfxJrSm rcsifhr&Jyif jzpfaeovm;/ odkUr[kwf ausauseyfeyfjzpf ovm;/ uRefawmfu


tuJrcwfwwfay/ rronf xdkifckHrS oGufvufpGm xNyD; uRefawmfha&SUuyif avQmufESifh\/
uRefawmfuaemufuvdkufae&m udkuf50avmuf a&mufMuvQif rronf uRefawmfhtm;
ab;csif;,SOfrdonfhwdkifatmif apmifhNyD;avQmuf\/
]]armifwifxGef;rSm &nf;pm;&Sdovm;}}

]]&nfpm;&,fvkdUawmhr&Sdygbl;rr&,f}}

]]tkd-rifhpum;u qef;vSacsvm;uG? &nf;pm;&,fvkdU r&Sd&if bmtaeeJU &SdwmvJ}}

]]'Dvdkrr&JU? 0ifeDazqdkwJU cifodef;0if;qdkwJU rdef;uav;wpfa,mufeJu &if;ESd;cJUw,f/ olwkdUuvnf;


uRefawmfhudkvdkvm;ygw,f? uRefawmfuvnf; BudKufrdygw,f? okdUayr,fh twdtvif; zGifhrajym&ao;bl;/
aemufawmh wpfa,mufeJUwpfa,muf0goemcsif; &nf&G,fcsufcsif; rwlwmeJU cyfcGmcGmaevdkufw,f/
ckawmh 0ifeD[m a,musm;f,lawmhr,fvdkUawmif Mum;w,f}}

]]'gjzifhrif;usef&pfayghuG}}

]]usef&pfvdkUvnf; rqdkEdkifygbl;? uRefawmfurS irf;irf;pGJrvdkufwmyJ/ aemufNyD;awmh


wpfa,muf&Sdao;w,f? 'guawmh uRefawmfeJU ausmif;aezuf rjrifhOD;yJ/ olu jrefrmpm*kPfxl;wef;u
uRefawmfuvnf;olUudkcspfw,f? oluvnf; uRefawmfhudkcspfw,fvkdU wyftyfajymEdkifw,f/ odkUayr,fh
wpfa,muf wpfa,mufzGifhrajym&ao;bl;? oli,fcsif;vnf;ru &nf;pm;vnf; rusqdkwmvdkaygh rr&,f}}

]][if rif;[mu ra&r&mBuD;uGm? 'DvdkyJ zGifhrajymbJae&if vJGoGm;OD;r,faemf/ bmjzpfvdkU zGifhrajymovJ?


wu,fcspf&if zGifhajymvdkufaygh}}

]]'Dvdkrr&JU? podcgpu uRefawmfu rdwfaqGtaeeJU olUqDpmwpfapmif a&;w,f?


enf;enf;ta&;rSm;oGm;wJU pum;uav;aMumifh olUudk&doJUoJU ydk;wkd;wkd; vkyf&yghrvm;qdkNyD; uRefawmfhudk
&efawGUw,f/ 'Dawmh uRefawmfuvnf; rcHcsifwmeJU ]wufwufpif&dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwuf
xifol&,f? wpfrsKd;o'¨grysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;orkdUy,f? jiif;vdkUuG,fEdkifyg&JU
ajzmifhpGmoabm? rif;wdkUt&G,fudkjzifh ausmif;wum rapm}qkdwJU ocifudk,fawmfrIdif;&JU
av;csKd;BuD;wpfyk'fxJu aumufEkwfNyD;jyef&Sif;w,f/ tckvnf;rydk;bl;? aemufvnf;rydk;bl;?
EIwfvGefvufvGef jzpfoGm;wmayghav/ oleUJuRefawmftJ'Dwkef;uwnf;u &if;EDS;oGm;MuwmyJ? wpfpeJUwpfp
wpfa,mufeJUwpfa,muf cspfvmMuw,f/ odkUayr,fh tJ[dktpwkef;u pum;vGefxm;vdkU zGifhajym&rSm
cufaeNyD}}

uRefawmfonf ajym&if;ajym&if; aMuuGJ0rf;enf;oHygvmonf/ rjrrSDuawmh &,fvkdufonf/

]]atmifr,fav;[JU? bmrsm; cufp&m&Sdao;ovJ? zGifhomajymvdkuf/ a,musm;uav;eJU


rdef;uav;wdkU&JUtcspf[m rke;fw,f rcspfbl;qdkwJU pum;eJu pwwfMuwmyJ/ tJ'dawmh
EIwfvGefvufuRHaewmudk jyif&kHyJ&Sdw,f/ armifav;&JU udpörSmcspfw,fqdkwJU uwdudkwnfzkdU
ta&;BuD;oavmuf? rcspfbl;rydk;bl;qdkwJU uwdudk zsufzkdU ta&;BuD;w,f/ awmfawmfMum zGifhrajymvdkU
armifrif;BuD;om;u raocsmygbl;avqdkNyD; onfhjyifvludk vufcHoGm;&if usef&pfESpfcgjzpfae&OD;r,f [J
[J}}

]]usef&pfjzpfvnf; aumif;wmygyJav}}[k uRefawmfu rlvusDvkyfí oHa0*oHay;vkdufaomtcg-

]]bmjzpfvkdUvJ? aemufxyfwpfa,muf awGUaevdkUvm;? ajymprf;ygOD; aemufxyf awGUoluav;&JUtaMumif;}}

]][J [J rawGUygbl;? awGUvdkUajymwm r[kwfygbl;}}


uRefawmfonfbl;uG,fvkduf&aomfvnf; udk,frvkHacs/ rcifopfuav; wpfa,muftm;
aemufxyfawGUxm;onfr[kwfygvm;/ odkUaomf rcifopfESifh ywfoufNyD; pdwfydkif;jzwfxm;jci;fvnf;
r&Sdao;? 4if;jyif uRefawmfonf rcifopftm; udk,fwpfOD;wnf;om odtyfaom vQKdU0Suftyfonfh
ausmufrsuf&wemuav; awGUxm;onfhozG,f oabmxm;ayonf/

rjrrSDonf tuif;yg;\/ uRefawmfonf wpfpkHwpf&mudkzkH;uG,faeaMumif; &dyfrd\/

]]aemufxyfawGUxm;wJU rdef;uav;taMumif;udkawmh rajymwmu rrzsufrSmpdk;vdkUvm;}}

]]tdkr[kwfygbl; rruvnf;? aemufxyfrawGUvdkUajymwmyg}}

]]aemufxyfawGU&ifvnf; ajymOD;aemf? rru tBuHOmPfay;wwfygw,f uG,f? armifav;u awGUxm;wJU


rdef;uav;awGtaMumif; ajymjy&if b,frdef;uav;[m rif;udkcspfw,f? b,frdef;uav;[m
oabmoum,BuD; w,fqdkwmawGudk rrwkdU rdef;rom;csif;u ydkodEdkifw,f/ 'gaMumifhom;rsm;[m
udk,fh&nf;pm;taMumif; tareJU aqG;aEG;wdkifyif&if rrSm;wwfbl;? armifwifxGef; rSmawmh
tareJUcGJae&awmh rrudkyJ wdkifyifaqG;aEG;ayghuG,f [kwfvm;}}

]][kwfuJUrr}}

tv,fuRef;tayguf0odkU a&mufvmMuavNyD/ ywfvrf;ay:wGif um;okH;pD;&yfxm;onfudkjrif&aomfvnf;


tarSmifvTrf;aeNyDjzpfojzifh b,fum;onf uRefawmfwkdU\ um;[kyif cJGjcm;í rodEdkifNyD/

um;rsm;qDodkU uRefawmfwdkU avQmufvmMupOf tuf'0yfaMu;&kyf ajc&if;wGif xdkifaeaom zdk;atmiftm;


uRefawmfwkdUu owdrxm;rd/ zdk;atmifu ajy;vkdufvmNyD; um;ay:ajy;wufoGm;vsuf twGif;rD;udkzGifh
vkdufonf/ rjrrSDu um;wHcg;udk zGifhay;NyD; uRefawmfhtm; t&iftwufcdkif;onf/ um;onfA[ef;bufodkU
xGufvmonf/ rjrrSDonf ul&Sifay:wGif udk,fudkvSefcsNyD; rSDum orf;vdkufonf/ um;ay:wifcHUnm;
vSaom wpfayGUwpfydkuf rjrrSDBuD;yguvm;[k uRefawmfhpdwfwGif;rSm usdwfí O'gef;usL;aerdjyefygonf/

]]armifwifxGef; &kyf&SifvdkufMunfhr,f r[kwfvm;}}

]]uaeUawmh tcsdefr&Sdawmhygbl; rr&,f? uRefawmfhudk ausmif;omjyefydkU ygawmh}}

]]tdk b,f[kwf&rSmvJ? NrdKUxJvdkufNyD; pm;OD;rSaygh? EdkUr[kwf&if armifav; qmaer,f}}

]]rqmygbl; ausmif;omjyefydkUygawm rr&,f}}

rronf bmrQrajymawmhbJ uRefawmfhtm; tm;rvkd tm;r&rl[efjzihf Munfhaeonf/ uRefawmfonf


rrudktm;emoGm;onfESifh-

]]rrqm&ifawmh uRefawmftazmfvkdufcJUr,fav}}

]][ifhtif;? armifav;rSrqmbJ rruudpör&Sdygbl;/ zkd;atmifa& aumvdyfausmif;bufudkarmif;a[h}}

tif;vsm;uefapmif; ,leDbmpDwD &dyfomvrf;odkU a&mufonfhwdkifatmif bmrQrajymMuawmhay/


vxGufvmNyD/ odkUaomf aiGa&mifjcnfum; rjzmao;/ odkUaomf tif;vsm;\ &Icif;um;
rIefwdrIef0g;tMurf;jc,fxm;aom yef;csDum;yrm wpfrsKd;vSae\/ nOfhiSufwdkU\ yPmroDcsif;oHudk
Mum;ae&avNyD/ um;xJodkU wdk;a0SU0ifvmaom avjynfonf uRefawmfwkdUtm; cyfMurf;Murf;yif
erf;&IwfMu\/

]]om,mw,faemf armifav;}}

]][kwfw,f? odyfom,mwmyJ? tv,fuRef;udk vSrf;Munfhvdkufprf; rr?


uRef;[ma&ay:rSmarsmaew,fxif&w,f? Mu,fwm&mawGvnf; a&rsufESmjyif ay:udka&TrIef aiGrIefawG
BuJcsaeMuNyD}}

]][J [J tJ'Dvdk uAsmpyfNyD; rjrifhOD;qDydkUvdkufygvm;uGm/ tqkH;owfrSmawmh rjrifhOd;a&


a&TrIefaiGrIefeJUrauseyfbl;? a&TwkH;aiGwkH;awG BuJcsay;yg/ tjzLtrnf;oJoJuGJuGJ odyg&apvdkU
a&;xnfhvdkuf 'grSajymNyD;qdkNyD; jzpfoGm;rSmuJGU [J [J}}

rronf olU[mol oabmusaeonf/ rr\ oJUoJU &,faeoHonf uRefawmfhtm; uvdqGaeovdk


&Sdaeayonf/

um;onf or*¾wdkufteD;odkU a&mufvmaomtcg uRefawmfu-

]]udkzdk;atmif nmbufu taqmufttkH0if;xJ 0if&r,f}}

um;onf t0dkif;uav;udk vSnfhaepOf rru-

]]uJb,fawmh rrqDvmawGUOD;rSmvJ}}

]]okH;av;&uftwGif;vmcJUr,f}}

]]wpfn a&Tref;wifarmifZmwf oGm;Munfh&atmif? armifav; Munfhzl;&JUvm;}}

]]emrnfawmh awmfawmfBuD;aewmyJ? odkUayr,fh ckxd rMunfhzl;ao;bl;}}

]]at;? 'gjzifh aemufwpfacgufvm&if a&Tref;wifarmif oGm;MunfhMur,f}}

uRefawmfu zkd;atmiftm; um;&yf&ef ae&mnTef;NyD;aemuf-

]]rroGm;aya&mhaemf}}

rronf uRefawmfhtm; jyefEIwfrqufawmhbJ uRefawmfhum;ay:u qif;oGm;onfudk


rMunfromrsufESmjzifh ai;Munfhum usef&pfavonf/ um;xGufaomtcg zkd;atmiftm; rru-

]]jynfvrf; odef;odef;wkdUtdrfudk armif;a[h}}[k ajymvdkufoHMum;&ayonf/ ukvm;Arm


t"du&kPf;twGif;u rjrrSDtm; uRefawmfwkdU ydkUvdkfuf&aom olUoli,fcsif;rsm;\ tdrfjzpf[ef&Sdayonf/

39
ausmif;om;vTwfawmf\ twnfjyKcsuf

or*¾taqmufttkH ywf0ef;usifESifh ausmif;om;avmuxJodkU jyefa&mufaomtcg uRefawmfhrSm


]Zdrf}tdyfrufjrifrufNyD; &kwfw&ufEdk;vmolESifh wlayawmh\/ armfawmfum;? rjrrSD? cspfolvrf;Mum;?
uefawmfBuD;? eydkvD,H ]MumckdZmwfvrf;}? jrm;ewfarmif Zmwfvrf;ponfESifh or*¾taqmufttkHywf
0ef;usif? tvkyfrsm;aeMuaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;? wdkufyf&dkufoHrsm;? *sufpwifemvSdrfhoHrsm;ESifh
jiif;ckHaqG;aEG;oHrsm;onf pdwful;,OftdyfrufESifh wu,fhtjzpfvkd uGmjcm;csifwkdif; uGmjcm;aeay\/
odkUaomf uRefawmfonf pdwful;,OftdyfrufESifhwu,fhtjzpfvdk uGmjcm;csifwdkif; uGmjcm;aeay\/ odkUaomf
uRefawmfonf pdwful;,OftdyfrufwGif rnfrQom,maecJUygoenf; qkdaomf or*¾wkdufa&SUjrufcif;ay:odkU
wpfa,mufwnf; oGm;xdkifum tdyfrufcef;udk pm;NrKHUjyefaevdkayao;onf/ odkUaomf
uRefawmfjyefvmonfudk b,fae&muaeNyD; jrifvkdufrSef; rodEdkifaom udkat;aiGu qwfceJ
uRefawmhfvufarmif; vmqGJNyD;-

]]a[hvl vmcJU? b,foGm;aeovJ? tvkyfawG&Sdw,f}}

]]bmtvkyfawGvJAs}}

]]ausmif;om;vTwfawmfac:a&;eJU ywoufNyD; aMunmcsufawGudk owif;pmwkdufawG ydkU&r,f/ a[h


'gxuf udk,fhvl b,fujyefvmovJ rSefrSefajymprf;}}

]]NrdKUxJudk udk,fa&;udk,fwmudpö&SdvkdU oGm;NyD;jyefvmwmyg}}

]]armif&ifhudk um;BuD;eJUvdkufydkUwmu b,folvJ}}

]]uRefawmfhta':wpfa,mufyg}}

]][kwfuJUvm; udk,fjrifvdkufawmh ta':t&G,feJU rwlygbll;/ cyfi,fi,f azmifaumif;aumif;}}

]][m awmfprf;yg udkat;aiG&m? r[kwfwmawG ajymraeprf;ygeJU? uRefawmfhta':u touf 40ausmfvdkU


ig;q,fwGif;awmif a&mufawmhr,f/ qHjzL? oGm;usKd;? ta&wGefU [m; [m; uJ vmvkyfp&m&Sdwmvkyfr,f}}

udkb[def;? udkAaqG? udkvSa&T? udkxGef;&Sdef? udkpdk;armif ponfwdkU tm;vkH; &SdMu\/ OD;uHodef;BuD;vnf;


[dkajy;&onfvTm;&? rmvDukvm;yifvQif *sufpwifem 0ifvSdrfh&ao;onf/ tm;vkH;onf
ausmif;om;vTwfawmftwGuf jyifqifaeMuavonf/

apmapmu uRefawmfhrSm ab;xGufxdkifaevdkaomqE´ tjyif;xtef jzpfcJUonf/ &JabmfpdwfESifh


qufqHMuaom udkvSa&TESifh udkb[def;wdkUaMumifh xdkqE´rSm avsmhyg;oGm;cJUonf/ udkvSa&TwkdUay;aom
wm0efudka&SmifcJUonfh twGuf aemifwBuD;pGmyif jzpfcJU&ayonf/ ckawmh cspfvSpGmaom udkat;aiGu
tvkyf&Sdonfqdkum NrdKUxJodkUac:jyefay&m rjiif;&uf rjiif;Edkif rjiif;tm;jzpfum vdkufoGm;&ayawmh\/

tjyefwGif bwfpfum; r&rnfpdk;ojzifh or*¾rS iSm;xm;aom arm&pftdwfwuúpDuav;udk


pD;oGm;Muavonf/

wuúpD'&dkifbmudkpHyum; t&yftavmawmf? cyfydefydef jzpfonf/ rsufvkH;


jyL;jyL;ESmwHcyfoG,foG,fESifhjzpf&m ArmrqefvSaom rsufESmjzpfonf/
acgif;wkH;wkH;xm;onfxif&avmufatmif wdkaom Adkvfau&Sday\/ udkpHyrSm
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;\ azmufonfjzpf&kHru rdwfaqGvnf; jzpfaeayonf/
wpfenf;tm;jzifhqdk&vQif &Jabmf&JbufozG,fvnf; jzpfaeum uRefawmfwkdU\ ta&;awmfykHwGif
pdwfyg0ifpm;pGm yg0ifaeavonf/

]]b,fudkarmif;&rSmvJ udkat;aiG}}

]]owif;pmwkdufawGudk}}

þrQom udkpHytm; ajym&onf/ olUbmomol tpDtpOfESifh uRefawmfwdkU oGm;aeus owif;pmwkdufrsm;odkU


armif;oGm;awmh\/ jrefrmhtvif;? ol&d,? q,foef;? wkd;wufa&; ponf/

jrefrmhtvif;wGif t,f'Dwm OD;cspfarmifESifhawGU&avonf/ OD;cspfarmifonf uRefawmfwkdU\


ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh &if;ESD;aomf vnf; uRefawmfESifhum; r&if;ESD;vSay/ Od;cspfarmif\ ESmacgif;?
ezl;ESifh acgif;wkH;AdkvfauwkdUonf '&dkifbmudkpHyESifhrsm;pGm wlonfudkowdjyKrdavonf/ ESmacgif;cRefNyD;
tom;rnf;ojzifh udkpHyxuf ydkNyD;ukvm;ESifhwl\/ rsufrSef txlBuD;u zkH;xm;ojzifh olUrsufvkH;rsm;rSm
udkpHyvdk cyfjyL;jyL; [kwfr[kwf rcefUrSef;wwfacs/

rsm;pGmaom t,f'DwmwkdUonf pm;yJGwGif cg;ukef;vsuf xdkifwwfMu\/ OD;cspfarmifum; cg;qefUNyD;


cyfrwfrwf xdkifavonf/ olonf yifeDttay:tusÐESifh zsif&SyftusÐudk0wfxm;\/

OD;cspfarmifu udkat;aiGtm;-

]]bmaMunmcsufvJAsKdU}}

]]jynfvkH;qdkif&m ausmif;om;vTwfawmfeJU ywfoufwJU aMunmcsufawGygAsm}}

]]b,fhES,fvJ pkHpkHnDnD wufyghrvm;}}

]][kwfuJU? pkHpkHnDnDwufatmif BudK;pm;aeMuwmygyJ/ &efukefuqdk&if oydwfvSefwJU uRefawmfwkdUbufu


udk,fpm;vS,f 2a,muf? oydwfqufarSmufaecsifwJU udkoef;wifwkdUbufu udk,fpm;vS,f 2a,muf
wufcGifhay;xm;wmyJ/ udkoef;wif[m ArmjynfvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm; or*¾ toif;csKyfBuD;&JU
tvkyftrIaqmifwpfOD;taeeJU wuf&OD;rSmyJ}}

OD;cspfarmifu aMunmcsufudk cyfaomhaomhzwfaeonf/ uRefawmfwkdUu xGufcGmMuawmhrnfvkyfaepOf


avjynfwkdufovdk nifompGmESifh olu ajymjyefonf/

]]at;Asm uRefawmfwdkUuawmh nDnGwfapcsifwmygyJ/ vTwfawmfBuD;u oywftvSeftarSmuf?


trSeftrSm;udpö? udkoef;wifwkdU cGJxGufoGm;wJUudpö 'gawGudk ckHorm"dozG,f pOf;pm;&rSmygyJ/
ausmif;om;vTwfawmfrSm trsm;qE´eJU qkH;jzwfwJUtcgrSm wnDwnGwfwnf; vkdufemaqmif&GufMu&if
nDnGwfMurSmygyJ}}

]]udkb[def;wkdUuvnf; 'DrlcsNyD; vkyfaeMuwmygyJ}}

]]'gxuf udkodef;azwpfa,mufb,fa&mufaeovJ odMu&JUvm;}}


]]udkat;aiGu tHUMooGm;aom rsufESmjzifh acgif;cgNyD;-

]][if rodbl;? uRefawmfu &efukefrSmyJ &Sdaew,fxifaewm}}

]]r[kwfbl;? &Srf;jynfvm;&Id;a&mufaew,f? tJ'DuaeNyD; w&kwfArmvr;f rBuD; oloGm;MunfhykH


olaqmif;yg;a&;ydkUvdkufw,f}}

]][kwfvm;w&kwfArme,fpyfta&;rsm;vnf; od&OD;rSmaygh/ uJ uRefawmfwkdU


wjcm;owif;pmwkdufawGoGm;OD;r,f/ aemufqkH;azmif rrDbJae rSmpdk;&w,f}}

udkcspfarmifu NyKH;Munhfusef&pfonf/ olUrsufrSefxlBuD;rSm vufaeonf/

tjcm;owif;pmwkdufrsm;odkU oGm;NyD;aemuf uRefawmfhtm; qmavmifjcif;u zdpD;aeNyDjzpfavonf/

]]udkat;aiG uRefawmfxrif;rpm;&ao;bl;}}

]]apmapmu NrdKUxJa&mufwkef;u udk&ifhta':u rauR;vdkufbl;vm;}}

]]auR;awmh auR;yg&JU? uRefawmfu tm;emaewmeJU rpm;cJUbl;}}

udkat;aiGu uRefawmfhtm;rouFmaom rsufapmif;wpfcsuf xdk;vkdufNyD;-

]]ta':wpfa,mufvkH;rsm; tm;emae&ao;ovm;}}

]]ckavmufvnf; rqmao;vdkU tm;emwmayghAsm? uJ w&kwfwef;oGm; Mur,faemf}}

]]r*dkvrf;rSmyJ pm;&atmif}}

uRefawmfonf ukvm;pmudk pm;&rnfxuf r*dkvrf;wGif rxdkifcsifaom pdwfuAsmrsm;aeayonf/


r*dkvrf;rSm rjrrSDwkdU usufpm;&m vrf;jzpfonf/ uRefawmfqkdifrSm xdkifpm;aeonfudk rjrrSDjrifoGm;&if
tajz&usyfaeayvdrfhrnf/ olu pm;zkdUac:wke;fuawmh bmvdkUvdkufrpm;ovJ/

]]uJygAsm? w&kwfwef;udkom oGm;pm;&atmif? udkpHy w&kwfwef;udkAsKdU}}

udkpHyonf um;&Sif;aom vwÅmvrf; (vomvrf;) ab;wpfae&mwGif um;udk&yfvdkufvdkufav&m


udkat;aiG\ tBudKufqdkifodkUa&mufatmif 'gv[dkZDvrf;wpfavQmuf tenf;i,f avQmufMu&ao;onf/
w&kwftpmudk uRrf;usifem;vnfpGm rSmwwfaom udkat;aiGonf bJuif? 0ufacgufuif? 0uftlacsmif;wkdU
csdwfqGJxm;&m a&SUrSm&yfNyD; aygufazmfBuD;ESifh tvkyfrsm;aecdkuf tanSmfESifh a0;EdkiforQ
a0;aompm;yJGwpfckrSm uRefawmfuoGm;íxdkifaeav onf/ rsufESmudkvrf;bufodkU rlxm;aomfvnf;?
rsufpdrSmum; udkat;aiGxHodkU vnf;aumif;? uRrf;usifoyf&yfpGm ckwfvSD;aeaom w&kwfvlBuD;xHodkU
vnf;aumif;? taMumftjyKwfwdkUudk aysmfaysmfBuD;vkyfaeaom w&kwfvlvwfxH odkUvnf;aumif;?
to,ftydkUESifh tac:trSmrsm;udk rem;wrf;vkyfae&aom w&kwfvli,fxHodkUvn;faumif; wpfvSnhfpD
a&mufaeayonf/ em;xJrSmvnf; awmufawmufpOf;oHEsifh &SJ&SJaMumfoHudkom Mum;ae&pOf-

]]a[h armifwifxGef;}}
[laom uRrf;0if&if;ESD;rI tjynfhygaom toHwpfoHudk xl;jcm;pGm Mum;&avonf/ toHvm&modkU
Munfhvdkufaomtcg wpfqdkifjcm;qdkifa&SUwGif uyf&yfxm;aom um;ay:rS 0if;xGufaeaom
rjrrSD\rsufeSmudk tHUMopGm jrif&avonf/

uRefawmfurjrrSDxHodkU taomhoGm;NyD; uav;qdk;yrm NyKH;í&yfaerdonf/

]]vmcJU rif;awmhrdaeNyD rrac:wke;fuawmh vkdufrpm;bl;/ odef;a& 'Doli,fudk rSwfrdvm;}}

um;ay:rSm rodef;odef;ygvmavonf/

rodef;odef;rSm rjrrSDESifh &G,fwljzpfaMumif;jzpfayvdrfhrnf/ odkUaomf rjrrSDvdk &kyf&nf rysKdrspf/


0vnf;twefi,f0vGef;onf/ rsufpdarS;onf/ tom;rSmrl rjrrSDuJUodkUyif jzL0if;onf/

rodef;odef;u udkifxm;aom a<uZGef;udk um;ay:rSmwifxm;aom Murf;jym;ay:&Sd


[if;csKdyef;yefwGifxnfhvdkuf&if;-

]]jrifzl;ovdkvdkawmh &Sdw,fxifw,f? aumif;aumif;rrSwfrdbl; jr&JU}}

]]ukvm;Arm t"du&kPf;jzpfwkef;u aumvdyfausmif;om;uav;awG jrudkodef;wkdUtdrf


vdkufykdUwmrSwfrdw,f r[kwfvm;}}

]]tkd [kwfNyD pdwfr&SdygeJUuG,f? acgufqJGpm;ygOD;vm;}}

rjrrSDuvnf;-

]]'Dqdkifajymif;pm;ygvm;uG}}

]]uRefawmfholi,fcsif;urSmaeNyD rr&JU? [dkrSmawGUvm;}}

udkat;aiGonf uRefawmfxdkifcJUaom pm;yGJodkUjyefa&mufaeNyD; uRefawmfwkdUqDokdU vSrf;Munfhaeavonf/

]]rr&JUausmif;vnf;jyefa&mufa&m owif;pmwkdufawG oGm;&r,fqdkvkdU


NrdKUxJuRefawmfholi,fcsif;eJUcsufcsif;xGufcJU&w,f/ ckowif;pmwkdufawGu udpöNyD;vdkU qmvmwmeJU
0ifpm;Muwm}}

rjrrSDuNyKH;íem;axmifaeonf/ aemufbmrQrajymao;bJ acgufqJGudkqufpm;aepOf rodef;odef;u-

]]owif;pmwdkufawGu [dkowif;? aemufqkH;bmMum;cJUao;ovJ? ukvm;vifr,m; tjzpftysufav?


r,m;u xrif;&kwfw&uf cl;rauR;vdkU a'gyGNyD; r,m;EIwfcrf;udk oifwkef;"m;eJU vSD;ypfwJUukvm;trI}}

]]bmrSawmh aemufxyfrMum;cJUbl;cifAs? tvkyfvufrUJjzpfaevkdU pdwfnpfnpfeJU


tdrfjyefvmwkef;tcefUroifhjzpfoGm;wmvdkUawmh ajymMuwmyJ/ odkUayr,fh 'Dukvm;udkawmh zrf;xm;NyD}}

rodef;odef;um; a&SUu acgufqGJudkyif arhaea&mhovm;rod/


]][dkowif;aum aemufqkH; bmMum;ao;ovJ? a&Munfawmf0wftoif;eJU a&Twd*kHbk&m;vlBuD;jzpfMuwJU
trIav}}

]]uRefawmftJ'DtrI bmrSrodbl;cifAsmh}}

]]'gjzifh [dkowif;aum}}

rjrrSDu aigufqwfqwfjzifh 0if[efUvdkuf\/

]]tkd odef;uvnf;uG,f tvkyfr&Sdwdkif; owif;pmawGzwf? aemufqkH;owif; avQmufar;? awmfawmhuG,f?


armifwifxGef; [dkrSm rif;oli,fcsif;upm;zdkU apmifhaeNyD}}

rodef;odef;um; uav;BuD;vdkvQmwpfvpf wpfcsufxkwfNyD; NidrfusoGm;um acgufqJGudkom


qufpm;avawmh\/ uRefawmfhrSm rjrrSDtpm;yif tm;emoGm;ao;\/

rjrrSDum; rodef;odef;tay:wGif tpfrBuD;u nDri,fvdk Edkif[ef&Sday onf/

uRefawmfonf pm;yGJodkU jyefa&mufaomtcg udkat;aiG\ tar;udk arQmfvifhNyD;om;jzpf&kHru ]NzD;}&ef


tqifoihfvnf; jzpofn/

]]udk,fhvludk ckeifu vdkufydkUwJUum; r[kwfvm;}}

]][kwfw,f}}

]]udk,fhvlta':u i,fvSygvm;? oGm;vnf;usKd;ao;r,frxifygbl;}}

uRefawmfu usdwf&,fvdkufNyD;-

]][dkbufuxdkifaewm uRefawmfhta':av? cifAsm; 'DuaeNyD; b,fvdkvkyf jrif&rSmvJ}}

udkat;aiGonf awGoGm;onf/

]]'gjzifh'Dbufu xdkifaewmu b,folvJ? awmfawmfacsmw,f}}

uRefawmfuolar;wm rMum;usKd;uRefaqmifNyD; pm;p&mudk ukef;avG;aeavonf/ rMumcifyif


olvnf;vdkufavG;&avawmh\/

rjrrSDwdkUqDodkU pum;jyefra&mufatmif uRefawmfuudkat;aiGtm; NrdKUr udkoef;wifwdkU\


tiftm;tajctaeudk ar;vkdufavonf/

]]t&nfrvnfcifom enf;enf;tm;&Sdaewmyg/ 'Dvdk pdw"f mwfjyif;xefaewJU tcsdefBuD;rSm oydwfrvSefzdkU?


qufvufqlylaezdkU qGay;oludk BudKufolawG&Sdwm rqef;ygbl;/ odkUayr,fh tajctaeudk
vdyfywfvnfvmatmif jrifr,fqdk&if oef;wifwkdUudk axmufcHr,fhvl&SdrSm r[kwfbl;}}

]]ausmif;om;vTwfawmfus&if b,fvdkaer,fxifovJ}}
]]udk,fwdkUbufu EdkifrSmaygh/ tajctaerSefudk wifjyr,f/ oydwfarSmuf[? arSmuf[?
vGwfvyfa&;r&rcsif; arSmufae[? raorcsif; arSmufae[qdkwJU vrf;pOfrsKd;[m vufawGUr&bl;qdkwm
e,fudk,fpm;vS,fawG jrifvmrSmygyJ}}

]]rjrif&ifb,fhES,fvkyfrvJ}}

]]rjrif&ifjrifatmif BudK;pm;&r,f/ 'grS oydwfBuD; a&pkefrarsmr,f? ta&;awmfykHBuD; a&pkefrarsmr,f/


ckvdkarSmufol vSefolz&dkz&Jjzpfaer,f? ckvdkaoG;cGJa&;orm;awG t&rf;uma&m r[kwfwmawGajymaewm
vTrf;rdk;ae r,fqdk&if tEÅ&,fodyfBuD;w,f/ ta&;awmfykHvkyfief;wpfckvkH; trsm;BuD;em r,f?
vGwfvyfa&;wkdufyGJvnf; tawmfyJemr,f/ 'Dawmhckvdk tEÅ&,fBuD;aewJUtcsdefrSm udk,fwkdUwpfawGu
ydkvkyfMu&vdrfhr,f/ rSefwJU vrf;pOftwGufraMumufr&GHU tm;rem yg;rem udk,fusKd;riJUbJ vkyfoGm;&r,f}}

udkat;aiGum; r&nf&G,faomfvnf; uRefawmfhtm; wdkuf&dkufqkH;r aeonfESifhwlayawmh\/


pdwfysufcsifaeaom uRefawmfhtm; aoG;xdk;ay;ae onfESifhwlay\/

xdktckduf'&dkifbm zkd;atmifonf uRefawmfwdkU qdkif&Siftm; aiG5usyf wefxkwfay;&if; uRefawmfwkdUpm;yGJudk


vufnSKd;xdk;jyaeonfudk jrif&avonf/

]]a[h uddkzdk;atmif bmvkyfwmwkH;}}

]]rru cifAsm;wkdUtwGuf ydkufqHay;&r,fqdkvdkU}}

]]tdk aeygap? ydkufqHjyef,loGm;}}

zkd;atmifum; jyefr,l? ZGwfay;oGm;avonf/

uRefawmfu pm;ae&mrS xnyD; rjrrSDxHoGm;í EIwfqufOD;rnfvkyfao; onf/

odkUaomfum;uxGufavNyD/ rjrrSDuvnf; NyKH;ívufjyEIwfqufaeavNyD/

udkat;aiGu-

]]a[hvl? 'Dbufuxdkifaewm b,folvJvdkU ar;aewm rajymao;ygbJuvm;}}

]]'gu uRefawmfhtpfrayghAsm}}

]]tnmom;u 'Dvdk00NzdK;NzdK; jzLjzL0if;0if; aqGrsKd;awG &efukefrSm&Sdw,f qdkwm ,kHp&mr[kwfbl;&Jabmf}}

uRefawmfwkdUvnf; vufpodrf;vdkufMuNyD;aemuf jyefMuavonf/

or*¾toif;wdkufrSmum; ysm;tkHvdk tvkyfrsm;jzihf vIyf&Sm;aeayonf/ uRefawmfonf ysm;tkHwGif


olrsm;enf;wl vIyf&Sm;vmjyefavNyD/ pdwf"mwfusqif;jcif;vnf; aysmufuif;vmavonf/
ausmif;om;vTwfawmf twGuf tm;wufoa&m0ifa&mufaqmif&Gufjyefygonf/ ausmif;om;vTwfawmf
onf ausmif;om;nDnGwfa&;udk wnfaqmufrnf r[kwfygavm/
odkUjzifh 1939 rwf 8&ufaeUwGif ausmif;om;vTwfawmf tpnf;ta0;BuD; usif;ycJUonf/

1939ckESpf? rwfv8&ufaeU/

EdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;vTwfawmf usif;yaomaeU/

eHeuf 10em&DwdwdrSm pavonf/

aeUrSm 0if;xdefom,maeonf/

ausmif;om;wdkUtzdkU cgwdkif;pm;ar;yJGajzaeMu&aomtcsdef/ ,ckawmh oydwfvSefjcif;udk axmufcHrnfavm?


qufarSmufjcif;udk axmufcHrnfavm[k qkH;jzwfaeMu&onf/ wpfjynfvkH;&Sd ausmif;om;tm;vkH;vdkyif
þvTwfawmfqDodkU em;pGihfaeMuonf/ wpfjynfvkH;uvnf; þvTwfawmf\ aqG;aEG;csuf?
qkH;jzwfcsufrsm;wGif pdwf0ifpm;aeMuonf/ xkdUaMumihf owif;axmufrsm; txl;tvkyfrsm;aeMu\/
vufa&;wdkorm;u Mum;orQudk aumufa&;aeonf/ "mwfykHorm;u jriforQ zrf;&dkufaeonf/
ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; xrif;pm;aeMuykHudkyif "mwfykH&dkuf,lMuao;\/

ab;xGufxdkifaeawmhrnf[laom pdwful;wdrfwdkufrsm;onf uRefawmfh&ifwGif tkHUqdkif;raeMuawmhbJ


vkH;0uif;pifoGm;ygavNyD/

uRefawmfum; oydwfvSef&onfh taMumif;jcif;&mrsm;udk tprStqkH; em;vnfayonf/ rSefonf[kvnf;


vufcHonf/ odkUaomf qefUusifbuf tiftm;pktrsKd;rsKd;\ avjyif;rkefwdkif;Mum;wGif xdktrSefudk
r,drf;r,dkifatmif rxdef;udkifEdkifjcif;omjzpf\/ okdUaomf udkb[def;? udkvSa&T paom acgif;aqmif rsm;\
&JabmfpdwfEsifh pdwf&SnfpGm azsmif;zsay;jcif;ESifh udkat;aiGpaom &Jabmfrsm;\ az;rac:,ljcif;jzihf trSefudk
xdef;udkifEdkifcJUavNyD/

ausmif;om;rsm;vTwfawmfodkU udk,fpm;vS,fwpf&mausmfrQ wufa&mufonfhtjyif ocifEk?


NrdKUrq&m[def;ESifh NrdKUrdNrdKUz 38-OD;aumfrwD\ udk,fpm;vS,f vlBuD;3OD;vnf; wufa&mufí
tuJcwfavonf/

ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;or*¾ udkb[def;u tpnf;ta0; obmywdtjzpfjzifhaqmif&Gufí


twGif;a&;rSL;udkAaqGu tcrf;tem;rSL;tjzpfjzifh aqmif&Gufavonf/

udkb[def;u obmywdrdefUcGef;udk ]ausmif;om;rsm;[m nDnGwfpGmESifh wpfoHwnf;[pfNyD;


twwfBuD;wufcJUjyD;rS tckvdk oydwftvSefwGif ausmif;om;tcsif;csif; tenf;i,f oabmuGJvJGMuvdkU
0rf;enf;ygw,f}}[laom pum;jzihf pwifavonf/

udkb[def;u vuf&SdjrefrmjynfwGif wu,fhvGwfvyfa&;wkdufyGJudk wdkufaeonfh tpnf;t&kH;BuD;rSm 2-ckom


&Sdí wpfckrSm wkdUArmtpnf;t&kH;ESifh tjcm;wpfckrSm ausmif;om;rsm; or*¾ tpnf;t&kH;BuD;om jzpfaMumif;?
rdrdwkdUrSm rSefudkaxmifí wufae&ojzifh tvGefcufcJpGm vkyfaqmifae&ojzifh wpfBudrfwnf;ESifh r&EdkifbJ
wjznf;jznf;wufvSrf;&rnfjzpfaMumif;? ,ckausmif;om;udpörSm tmPmukefvTJtyfxm;onfh
trIaqmifrsm;u aumif;w,fxifojzifh vkyfaqmifvdkuf&m uefUuGufp&mrvdkaMumif;? trIaqmifrsm;udk
rauseyfu jzKwfypftyfaMumif;? pifppfrSm oydwfvSefola&m? arSmufola&mrSm jrefrmjynf\
&J&Jawmufuav;csnf;jzpfojzifh twlwlyif jzpfaMumif;? ,ckuGJ&onfh ta&;rSm pdwfwuf<uvGef;íom
jzpfay:vm&aMumif;? ,ckausmif;om;vTwfawmf tpnf;ta0;rSm ckHorm"dozG,fjzpfí xdkufoifhovdk
ta&;,l&ef jzpfaMumif;ponfjzifh ajymoGm;avonf/

trIaqmiftzJGU\ tpD&ifcHpmudk udkvSa&Tu wifoGif;NyD; &Sif;vif;csufrsm; jznfhpGufajymqdkavonf/

tkyfcsKyfa&;wdkufzsuf&mü tpu trwfrsm;tm; txifBuD;NyD; vkyfief;pOfrsm; cscJUonf/ odkUaomftrwfrsm;


txifBuD;jcif;rSm trSm;wpf&yf jzpfonf/ jrefrmtrwf 90teuf 67a,mufu
oabmwlrnfxifaomfvnf; trwf 26a,mufom vufrSwfxdk;cJUonf/
t,kHtMunfr&SdtqdkoGif;aomtcg xdk26a,mufxJrS 5OD;onf tpdk;&bufrS rJay;NyD; 2OD;rSm
Mum;xkdifaecJUonf/ a'gufwmbarmftpdk;&jyKwfusjcif;rSm ausmif;om;rsm; tpmiwfcHNyD; qlylcJUojzifh
jzpfonf/ tpmiwfrcHvQif nGefUaygif;tpdk;&yifjyKwfcsifrS jyKwfayrnf/

]]'DtajctaerSm tkyfcsKyfa&; wkdufzsufzkdU qufvkyfrvm;? awmif;qdkcsuf 5-csufudk ,lNyD;


oydwfvSefrvm;qdkwma&G;&r,f/ tkyfcsKyfa&;wdkufzsufzdkU qufvkyf&ifvl? vufeuf? aiG? owÅd paom
t&mrsm;tvGefvkdw,f? ck 'D[mawG bmrSrjynfhpkHao;bl;/ ausmif;om;awG&JU pdwftm;xufoefrIawmifrS
tpuvdkr[kwfawmhbl;? wjznf;jznf; ausmif;om;tiftm;enf;vmwmudkawGU& w,f/ 'Dtcsufudk
tjypfwifzdkUr[kwfbl;/ tdkif,mvef[m vGwfvyfa&;&atmif tESpf500wdkuf&w,f? 'gawmifrS ckxdvkH;0
vGwfvyfa&;&NyDvdkU rqdkEdkifao;bl;/ &k&Sm;jynfrSm Zmbk&ifESifh "e&SifBuD;rsm; vufatmufrS vGwfatmif
b,favmufMumatmif wkduf&ovJMunfh? ckrSyJ vGwfvyfa&;&Muw,f}}p onfjzifh udkvSa&Tu tkyfcsKyfa&;
wkdufzsufonfqdkjcif;rSm t*Fvdyfvufatmufu vGwaf jrmufatmif wdkuf&jcif;yifjzpfaMumif;?
vGwfvyfa&;vG,fvG,fESifh oabmrxm;EdkifaMumif;? xkdUaMumifh,ck ta&;awmfykHwGif oydwfwdkufyGJrsm;udk
vGwfvyfa&;ppfyGJBuD;twGuf wdkufyGJuav;rsm;tjzpfjzifhom ,lq&rnfjzpfaMumif;? xkdUaMumifh
tajctaeudk Munfhí,ckoydwfudk awmif;qdkcsuf 5-csuf&&kHjzihf tEdkifESifh ydkif;&jcif;omjzpf
aMumif;&Sif;jyavonf/

]]usKyfwdkUtrIaqmifu oydwfvSefzkdU qkH;jzwfwJUtcgrSm ausmif;om;rdbrsm;udk bmhaMumifh


rwdkifyifovJvkdUar;Muw,f/ oydwfarSmufwkef;u rdbrsm;udkwdkifyifNyD; arSmufwmr[kwf? rdbrsm;u
wkdufwGef;vdkUvnf;arSmufwmr[kwf? 'gaMumifh wkdifyifzdkU rvdkbl;/ wcsKdUu oydwfvSef&mrSm
ausmif;om;vTwfawmfac:NyD; bmvdkUrwdkifyifovJvdkU ar;Muw,f/ yxrtcsufuawmh tcsdefr&vdkU
ausmif;om;vTwfawmfrac:Edkifbl;/ 'kwd,tcsufuawmh oydwfarSmufaepOfu usif;ycJUwJU
ausmif;om;vTwfawmfu tvkyftrIaqmifudk oydwfvSefvdku vSefzdkU tmPmtjynfhtpkH ay;tyfcJUMuw,f/
'gaMumifh rwdkifyifwmygyJ/ trIaqmiftzGJUrSmvnf; wpfa,mufruseff oabmwlwJUtwGuf
oydwfvSefcJUw,f/ uRefawmfwkdUubarmftpdk;&jzKwfcsNyD; armifyktpdk;&udk bmaMumifh rjzKwfovJvdkU
ar;Muw,f/ trIaqmiftzGJUvkyfief;twdkif; ,aeUrjzKwfaomfvnf; eufjzef jzKwfcsif jzKwfr,f/ jzKwfr,f
rjzKwfbl;qdkwm ,wdjywf uRefkawmfrajymEdkifbl;}}

þodkUajymNyD; udkvSa&Tu tcsKdUowif;pmrsm;u olUtm; r[kwfwrf;w&rf; a&;aeMuykHrsm; ajymjyavonf/

]]ckvdk r[kwfrw&m; pGyfpGJaeMu&mrSm cdkifvkHpGm taxmuftxm;ESifh ajymqdkifEdkifvQif uRefawmfwkdU


trIaqmifwpfzGJUvkH;udk owfypfcsifvQif owfypfyg/ cifAsm;wkdUu qkH;jzwfyg}}[k udkvSa&Tu
&J&JBuD;ajymvkdufaomtcg udk,fpm;vS,frsm;u tm;wufoa&m Mobmay;Muavonf/

uRefawmfonf udkvSa&TajymaepOf udk,fpm;vS,frsm;\ rsufESmudk tuJcwfMunfhonf/


udk,fpm;vS,ftrsm;pkonf trIaqmiftzGJU\ taMumif;jycsufrsm;udk
oabmaygufaMumif;xif&Sm;aeayonf/ udk,fpm;vS,ftrsm;pk\ axmufcHrIudktrIaqmiftzJGUu &&SdNyD[k
uRefawmf,kH Munfvmonf/ uRefawmfhrSm rsm;pGmtm;wufvmonf/ rSefrSef;odvsuf
qefUusifa&;orm;wkdU\ uefUuGufoH avjyif;rkefwdkif;Mum;wGif rwfrwfr&yfEdkifcJUaom uRefawmfhtjzpfudk
&Sufyif&Sufrdygonf/

4if;aemuf udkodef;atmifu pmar;yGJudk a&TUqdkif;jcif;ESifh ywfoufaom tcsufrsm;udk &Sif;jyavonf/


pmar;yGJudk tmPmydkifwkdUu a&TUay;onf/ yxrpmar;yGJwGif usolrsm;onf ZGefvwGif usaom
bmomüajzqdkcGifh&rnf jzpfavonf/

e,fudk,fpm;vS,frsm;tm; ar;cGef;ar;cGifhjyKaomtcg e,fudkf,fpm;vS,f trsm;yif ar;jref;Muonf/


xdkokdUar;&mü oydwfvSefjcif;udk qefUusifí ar;jcif;u rrsm;vSbJ oydwfvSefjcif;udk vufcHxm;NyD;
ar;jcif;omrsm;ay\/ oydwfvSefjcif;udk vufcHxm;NyD;ar;olrsm;rSm oabmwlnDcsuft& zrf;qD;xm;aom
ausmif;om;rsm;udkb,fawmhvTwfrnfenf;/ pGJxm;aom trIudk b,fvdk&kyfodrf;rnfenf;/
ausmif;om;rsm;udkaxmifrSvTwfouJUokdU zrf;qD;xm;aom tvkyform;rsm;? v,form;rsm;?
aps;olaps;om;rsm;tm; vTwfrnfvm; paom zdESdcsKyfcs,frIESifhywfoufaom ar;cGef;rsm;? twef;trsKd;
rsKd;twGuf pmar;yGJtrsKd;rsKd;ESifh ywfoufaom ar;cGef;rsm;? ausmif;vcay;a&; ESifh
ywfoufaomar;cGef;rsm;udkar;Muonf/

tcsKdUrSm oydwfvSefjcif;taMumif;&if;rsm;udk em;vnfaomfvnf; e,fjyefoGm;vQif &Sif;jyzdkU cufonf[k


,lqMuonf/ olwdkUrSm uRefawmfuJUodkUyif qefUusifa&;orm;rsm;\ uefUuGufoH avrkefwdkif;Mum;wGif
trSefudkxdef;udkifrxm;Edkifolrsm;om jzpfavonf/ ajrmif;jrudk,fpm;vS,fu e,fjyefa&mufí
&Sif;jyvsufe,fausmif;om;awGu rauseyfvQif b,fvkdvkyfrvJ[k ar;avonf/

udkb[def;u ]]cifAsm;[m cifAsmhe,ftay:rSm MoZm&Sdr,fvkdUxifw,f? cifAsm;e,fuvlrsm;udk


em;vnfatmif ajymjyEdkifr,fht&nftcsif;&Sdr,fvkdU ,lqw,f? cifAsm;udkudk,fpm;vS,fvTwfwm[m
cifAsmhe,fu trsm;pku ,kHMunfvdkU vTwfvkdufw,fvkdU ,lqw,f}} ponfjzifh &Sif;aomfvnf; xdkolonf
udk,fhudk,fudk ,kHMunfpdwfayguf[efrwlao;/

]]uRefawmfhudk uRefawmfhe,fu rSmvdkufw,f/ vrf;rSefrSefvkyfcJUyg? vrf;rSefvkyf&if; acgif;jywfusef&pf&if


usKyfwdkUu o&P*kwifvdkufr,f? vrf;rSm;vm&if oabFmqdyfuaeNyD; oHykH;wD;r,fwJU}}

udkb[def;ESifh tjcm;acgif;aqmifrsm;u þausmif;om;vTwfawmf qkH;jzwfcsufudke,fu


vufcH&rnfomjzpfaMumif; &Sif;jyaomfvnf; olonf pdwfat;[efrwl/ aemufqkH;olu-

]]e,fu rauseyfvQif 'DuulNyD; &Sif;ay;rvm;}}

]]ulNyD;&Sif;ay;r,f}}

xkdtcgusrS auseyfoGm;ayawmhonf/ þrQpdwf"mwfjyif;xef wuf<uaecsdefwGif oydwfvSef&jcif;rSm


wu,fyif rvG,fulygwum;/

tcsKdUue,fudk rwdkifyifjcif;udpö xyfar;Muonf/ wpfa,mufu tpmiwfcHí vlawG aoukefvQif


wdkif;jynfydktusKd;r&Sdaybl;vm;[k ar;onf/ tcsKdUu ausmif;om;awG
tm;avsmhoGm;onfqkdaomtcsufudkapm'u wufMu&m NrdKUrudkoef;wifu xdkolwkdUtm; axmufcHNyD;-
]]tpmiwfcHaeMupOfu aemufvkyfief;twGuf udkvSa&Tu vl200vdkw,f vkdUajymygw,f/ pm&if;,lawmh
1000&ygw,f/ 'gudkb,fvdkajymrvJ}}

udkvSa&T-

]]vl200&r,frSe;fw,f? 71a,mufyJ &ygw,f}}

udkoef;wif-

]]'g[m tpmiwfcHpOfuvm;}}

tvkyftrIaqmifvlBuD; udkat;ausmfu-

]]tpmiwfcHNyD; 2&uftMumrS ,lwJUpm&if;yg}}

xkdtcsdefwGif udkvSa&TESifh udkoef;wiftm;axmufcHolwpfpkwdkU tjyeftvSef


wpfa,mufwpfaygufpum;rsm;aeMu&m tif;pdefrS udkarmifarmifu OuúXtm; rqdkifaom ar;cGef;rsm;udk
vufrcHbJ ausmif;om;awmif;qdkcsufrsm;ESifh ywfoufaom ar;cGef;rsm;udkom cGifhjyKzdkU wkdifMum;&m
MobmoHBuD; qlnHpGmxGufay:vmavonf/ udkoef;wifwkdU aoG;cJGa&;orm;pkudk &Iwfcsaom
MobmoHaywnf;/

wpfa,mufaom ausmif;om;udk,fpm;vS,fwpfa,mufu-

]]tck ausmif;om;rsm; EdkifiHa&;aqmif&GufvdkUqdkw,f? b,ftzGJU0ifNyD; aqmif&Guf&if aumif;rvJ}}

OuúXudkb[def;-

]]cifAsmhoabmaygh}}

]]OuúXoabmodyg&ap}}

udkb[def;-

]]wkdUArmtpnf;t&kH;}}

xkdtcg MobmoHBuD; qlnHpGmay:vmavonf/ ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;u udkb[def;udk omru


wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;udkyif Mobmay;jcif;jzpfayonf/

OuúXudkb[def;u ,ckESpftwGif;ü ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;uGefz&ifhwpfck usif;yOD;rnfjzpfaMumif;


aMunmavonf/

4if;aemufudkvSa&Tu-

]]or*¾tvkyftrIaqmiftzGJUrS oydwfvSefcJUonfudk þausmif;om;vTwf awmfrS twnfjyKaMumif;}}


[laom tqdkudkwifoGif;&m udkodef;atmifu axmufcHavonf/ xdktqdkudk
NrdKUrudkoef;wifutenf;i,f&Sif;NyD; uefUuGufavonf/ udkoef;wiftm; tmvHudkaomif;vSu
axmufcHonf/

puúLwGif vufrSwfa&;xdk;í rJay;jcif;pepfjzifh rJcGJNyD; udkb[def;u oufao av;OD;a&SUwGif


a&wGuf&moydwfvSef&ef trIaqmif\ tqdkrSm 87rJ&NyD; uefUuGufonfhbufrS 23rJ&avonf/ xkdtcg
wpfcJeufMobmoH BuD;ay:vmjyef\/

udkb[def;u ausmif;om;vTwfawmf\ trsm;qE´udk tm;vkH;u vdkufemum ausmif;om;nDnGwfa&;udk


qufvufcdkifNrJatmif vkyf&rnfjzpfaMumif; nDnGwfa&;rdefUcGef;jzifh tqkH;owfavonf/ aemufqkH;
wkdUArmoDcsif;jzifh ed*kH;csKyfvkdufMuavonf/

]]ausmif;om;rsm; pnf;vkH;nDnGwfa&;}}

þonfum; ausmif;om;vTwfawmf\ aemufqkH;owday;vdkufaom aqmifyk'faywnf;/

odkUaomf udkoef;wifwkdU vlpkum; aoG;cJGa&;pum;ESifhtvkyfrsm;udk r&yfpJMuay/

olwkdUtm; tjcm;owif;pmrsm;uvnf; tm;ay;aeMuao;onf/

ausmif;omvTwfawmfwGif olwkdUvlpkonf vGwfvyfpGm ajymqdkcGifhr&[k qdkMuavonf/

ausmif;om;vTwfawmfwGif or*¾trIaqmif\ oydwfvSeftqkd atmifjrifatmif udkb[def;u vdr®myg;eyfpGm


BudK;udkifoGm;onf[k axhMuav onf/ tcsKdUowif;pmu udkb[def;onf onftwGufESifhonfrQ
yg;eyfvdr®mjcif;rSm olUt&nftcsif;oufouf [kwf[efrwl? tjyifu ocifEk? ocifatmifqef;?
ocifodef;az polwdkU\ oGefoifcsuf yg[efwlonf[k a&;Muonf/

okdUaomfolwdkUonf ausmif;om;tzJGUtpnf; pifNydKifaxmif&efum; tm;r&SdMuay/


qefUusifbufrJay;cJUolrsm;xJrSyif ausmif;om;vTwfawmf trsm;qkH;jzwfcsufudk vufcHí
ausmif;om;nDnGwfa&;udk wnfaqmufMu&ef qkH;jzwfMuonf/ rMumrD udkoef;wif(NrdKUr)?
udkMunfvGif(NrdKUr)? armif0dkif; (pdefayg)? armifa&T(OD;nDykq&mtwwfoifausmif;) tp&Sdaom ausmif;om;
34OD;onf ausmif;xGuf&ef qkH;jzwfNyD; owif;pmrsm;wGif aMunmcsufwpf&yf xkwfavonf/

]]jynfolUvGwfvyfrIudk toufESifhvJí umuG,frnf/}}? ]tdrfajcwpfoef;ESifh ig;odef; odrfhodrfhwkefaprnf}?


]a&Twd*kHbk&m;rSm t&dk;awmifvkdykHaprnf} paom rsm;jym;pGmaom <um;vkH;0g;vkH;wkdUudk a&vJESifh
acgif;aqmifrsm; okH;cJUMuonf/ xkdpum;awGudk uRefawmfwdkUvn;f ,kHpm;NyD; okH;cJUMuonf/
<um;oavmuf tvkyfrygojzifh ta&;awmfykH &IH;cJUNyD/ axmifuscH&wm? atmifausmfao&wm?
rEÅav;tmZmenfawG aoewfESifh typfcH&wmawG tcsnf;ESD;jzpfNyD ponfjzifh olwkdUaMunmcsufu
nnf;nL\/

odkUaomf ausmif;om;tjzpfjzifh pifNydKifraxmifbJ ausmif;rSxGufum EdkifiHa&;vkyfawmhrnf[k qkd\/


usefausmif;om;wkdUudk ausmif;rsm;odkU jyefwufMuyg[k wdkufwGef;\/

aemufrsm;rMumrSD owif;wpf&yfay:xGufvmavonf/
udkoef;wifwdkUvpkrSausmif;om;ausmif;oltcsKdUonf oydwfvSefaomaMumifh pdwfysufNyD; xGufoGm;Mu&m
b,faysmufaeonfrod[k qdkavonf/ udkoef;wifu owif;pmrSaeí jyefcJU&ef ac:onf/ olkwkdUvlpk
vkduf&SmMuonf[kvnf;Mum;&onf/ aemufbmjzpfonfudkum; rod&awmhacs/
uRefawmfwkdUvlpkMum;rSmum; jyufvkH;xdk;p&m jzpfaeayawmh\/

udkoef;wifu olwpfOD;wnf;taeESifh aMunmvdkufjyefonf/ oydwfvSef &efqkH;jzwfcJUonfhtwdkif;


tjcm;ausmif;om;rsm;onf uRefynmudkyif ]opfr&SdcifpyfMum; 0g;ul}qkdovkd oabmxm;í
ausmif;jyefwufMu&ef wdkufwGef;onf/ oludk,fwdkifurl ausmif;xGufawmhrnf[k qkdonf/
]xdkifaetaumif;om;? xoGm;rS tusKd;rSef;od}qkdouJUodkU ausmif;om;ta&;awmfykHBuD; rvkyfcJUbJae&if
taumif;om;? vkyfcJUaomaMumifh ausmif;om;awG emcJUMuonf/ 'g igwdkUtjypfygyJ[k qdk\/

axmifusaeaom ausmif;om;tcsKdUonf ]xdkifaetaumif;om;? xoGm;rS tusKd;rSef;od}qkdaom


pdwf"mwful;pufNyD; tpdk;&tm; 0efcsawmif;yef umvufrSwfxdk;í xGuf&efqkH;jzwfMuavonf/

tcsKdUe,fausmif;rsm;wGif oydwfrvSefMu/ ausmif;om;vTwfawmf\ qkH;jzwfcsufudk vufrcH[k qdkonf/

tcsKdUausmif;q&mBuD;rsm;onf tpdk;&ESifhausmif;om;or*¾ oabmwlnDcsufudk todtrSwfrjyKbJ


oydwfjyefvSefaom ausmif;om;acgif;aqmiftcsKdUudk tjypfay;Muavonf/

ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾ tvkyftrIaqmiftaejzifh atmufygnTefMum;csufudk xkwf&avonf/

]]e,for*¾rsm;onf ausmif;om;vTwfawmfqkH;jzwfcsufudk ykefuefvQif csufcsif;


ta&;,lum tjypf'Pfay;rnf/ oydwfudpöü aqmif&GufonfhtwGuf tmPmydkifwdkUu
tjypfay;vQif tjrefqkH; taMumif;Mum;yg}}

AaqG(twGif;a&;rSL;)

ArmjynfvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;

or*¾toif;csKyfBuD;

uRefawmfwkdUonf ausmif;om;tm;vkH;u vTwfawmfqkH;jzwfcsufudk vufcHvmatmif


tjyif;txefBudK;pm;Mu&onf/ aoG;cJGolwdkU\ 0g'jzefUjcif; rsm;udk enf;trsKd;rsKd;ESifh acsy&Sif;vif;&onf/
e,fodkUvlrsm;vTwfí oydwf vSef&efqkH;jzwfcsufudk &Sif;vif;jyNyD; ausmif;om;nDnGwfa&;udk wnfaqmuf
Mu&\/

(pD&ifovdkcHrnf)

udk,fusKd;twGufaiG,lonf? &mxl;,lvufcHonf? acgif;ykHjzwf onf?


udk,fusKd;&Smonf[k ckdifvkHpGm jyEdkifvQif pD&ifovdkcHrnf/

(ykH) vSa&T? odef;atmif? at;ausmf? pdk;armif?

ausmfjrifh? aomif;cif? bpH? boef;? xGef;&Sdef

þodkUvnf; &J0HUpGmvkyfMu&onf/
jynfolwkdUxHrS tvSLcHaiGpm&if;ESifh tokH;pm&if;rsm;udkvnf; rnfolrqkd vma&mufppfaq;EdkifaMumif;
zdwfMum;vdkufayonf/

tHUMop&mESifhcsD;usL;p&m taumif;qkH;aomt&mrSm uRefawmfwkdU\ ausmif;om;acgif;aqmif


tcsif;csif;wpfOD;ESifhwpfOD; ,kHMunfrI jzpfayonf/ ,kHMunfEdkifavmufatmifvnf; r&dk;om;rIESifh
udk,fusKd;&SmrIuif;Muonf/ axmifxJrSm usaecJUaom udkb[def;ESifh udkAaqGwkdUonf wu,fqdkvQif
tjcm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh uif;uGmaecJUí tjcm;acgif;aqmifrsm;
tay:wGifouFmruif;jzpfp&may:vmrnfqdkvQif ay:Edkifonf/ odkUaomf axmifxJuaeí axmifjyifu
&Jabmfrsm;udk ,kHMunfonf/ olwdkUxGufvmaomtcg igwdkUr&SdvkdU rif;wdkU'DvdktrSm;awG vkyfaew,f
[laom a0zefcsufrsKd;? tjypf&SmrIrsKd;vnf; rawGU&/

þvdktcsif;csif; ,kHMunfrI&Sdaeaom &JabmfwkdU\ todkif;t0dkif;rS uRefawmfonf b,fenf;eJUrQ


rypfcGmEdkif[k qkH;jzwfvdkufjyefonf/ /

40

&nf;pm;pum;awG odyfrajymMuESifhOD;

tif;vsm;a&rsufESmjyifwGif wdrfoavmuif;pifaom aumif;uifjyif rdk;jym xif[yfaeojzifh


ywf0ef;usifwpfckvkH;onf jymEka&mifjzifh 0if;vufaeonf/ aeUv,fcif;a&mifjcnfonfyif
jymEka&mifaMumifhMunfvif at;jraeonf[kxifrSwf&\/ avnif;uav;u wdkufcwfaeaomaMumifh
vIdif;uav;rsm;wa&; wa&; wjznf;jznf; wGefUoGm;aeMu\/ &GufopfwdkUjzifh pnfum;aeaom
opfyifBuD;rsm;uvnf; t&dyftm0go tpGrf;ukefay;aeMu onf/

]]trsKd;orD;wdkU? ewfa&uef&Sifh?

ZD0uxHrSm? <ua&mufpkHprf;/

b&PDrdk;ewf? BudK;jywfykH&Sifh?

orD;awmfcif&kH? aq;uvGefpGrf;}}

udkat;aiGu cyfaMumifaMumiftoH rawmfrwnfhqdk[efjzifh oDqkdaeav onf/ olonftusÐvkHcsnfcRwfNyD;


ydwfabmif;bDwkduav;ESifhjzpf\/ uRefawmfu tusÐcRwfNyD; ykqdk;cg;awmif;usKduf&if;-

]]a[hvlb,fu oDcsif;udkqdkaewmvJAs? taygufvnf; rwnfhbJESifh}}

]]&wmqdk&wmyJav? orD;awmfcif&kH aq;aMumfjimwJUAs/ owif;pmawGxJrSm r'DumwGef;&kyfawGeJU cPcP


awGUaevdkU 'DoDcsif; tvGwf&awmifaeNyD}}

pGyfus,fvufjywf npfwD;npfywfESifh ykqdk;wdkwkd0wfum zifcsxdkifp&mae&m&Smaeonfh udkxGef;&Sdefu-

]]qdkcsif;qdk&ifuGm jrpf{&mBudK;uav; bmuav; qdka&maygh}}


uRefawmfwdkUonf tif;vsm;uefbJGUESif;obifcef;rESifh bkwfuvyfMum;&Sd uRef;qG,fuav;wpfckwGif
a&csKd;&efvma&mufcJUMujcif;jzpfonf/ tu,fpifppf aysmfyGJpm;xGufonf[kvnf; qdkEdkifonf/
EGm;EdkUykvif;rsm;ESifh udwfrkefUrsKd;pkHudk ,lcJUMuonf/

udkxGef;&Sdef-

]]uJav a&rcsKd;cif pm;MuOD;pdkU&JU}}

uRefawmf-

]]a&csKd;NyD;rS pm;&ifraumif;bl;vm;}}

udkat;aiG-

]]taumif;qkH;uawmh a&wpfcsDul;NyD; EdkUykvif;wpf0ufaomuf? rkefUwpf0ufpm;/ NyD;awmha&xyful;?


a&ul;&mu wufawmhrS usefwmpm;}}

udkxGef;&Sdef-

]]'Ddvdkvkyf? a&rcsKd;cif okH;ykHwpfykHpm;? a&csKd;&if; tv,faumifrSm wpfykHpm;? aemufa&csKd;NyD;awmh


usefwmpm;? 'gtaumif;qkH;yJ}}

udkxGef;&Sdef\tBuHay;csufudkvufcHNyd; uRefawmfwkdUESpfa,mufonf olUtm; 0J,mNcHvsuf xkdifMuavonf/


wpfa,mufEdkUyvif;wpfvkH;pD aumufudkifMuavonf/

uRefawmfwkdUonfEkdUykvif;udkarmhí aomufaeMupOf a&SUwGif ,ufcsfac: t*Fvdyf&GufavSuav;


wpfpif;jzpfoGm;onfudkjrifMu&onf/ 4if;ay:wGif a&ul;t0wfESfih rsufESmjzLpkHwGJygavonf/

udkat;aiG-

]]'DaumifawG? aumifrawGawmh b,fvdkZdrfcH&r,fqdkwm em;tvnfqkH;ygyJuGm}}

uRefawmf-

]]tif; ZdrfyJ? [dkaumifru rsufrSefteufBuD;wyfxm;vdkUaygh? EdkUr[kwf&if [dk[mawmif jrif&OD;r,f}}

udkat;aiG-

]]bmvJuG}}

]]rsufpduav; rSdef;xm;wmav}}

udkxGef;&Sdefonf EdkUykvif;okH;ykHwpfykHudk ukefNyDjzpfojzifh csxm;NyD; rkefUwpfckudk aumuf,l&if;-

]]wkdUArmxJrSmvnf; olwkdUavmufeD;yg; Zdrf,lwJUaumifawG rif;wdkUod&JU vm;}}


udkat;aiG-

]]qkdprf;ygOD;? b,folawGvJ}}

]]rif;wkdifyiftrwfawGayghuG? zmeJUZdrfcHwJU rif;wdkifyif trwfwpfa,muf zmu


ajcmufvkH;jyL;,lupm;vdkUaygif ajcmufvkH;jyL;rSefoGm;wm rSwfrdao;vm;/ trwfOD;cspfazrSmawmh
olrsm;r,m; pdefpdefudkcdk;,laygif;oif;rIeJU w&m;pJGcHae&w,f/ vTwfawmftwGif;0ef OD;jrodef;rSmawmh
pm;p&dwftrIjzpfae w,f}}

uRefawmf-

]]tif; owif;rxGufbJeJU wdwfwdwfZdrf,laer,fh trwfawGeJU 0efBuD;csKyf awGvnf;


trsm;BuD;aerSmayghAsm? uJ a&ul;MuOD;pdkU}}

uRefawmfESifh udkat;aiGwdkUonf a&xJajy;qif;NyD;awmfawmfa0;atmif ul;Muonf/ udkxGef;&Sdefum;


pGyfus,fcRwfNyD; rwfwwf&yfum a&xJqif;&ef[efjyifaeonf/ vkHcsnfrSm '&D;'&GwfESifh/

uRefawmfwkdUa&ul;&mrS jyefvSnfhvmonfhwdkifatmif udkxGef;&Sdefonf a&xJodkU rqif;ao;/


a&csKd;&rSmaMumufovdkvdkvkyf&if; ausmESifhaygifwkdUudk wjzif;jzif;ukwfaeavonf/

udkat;aiG-

]]a[hvl qif;av? a&csKd;rSm csKd;wmr[kwfbl;}}

udkxGef;&Sdefonf vkHcsnfcg;awmif;usKdufNyD;qif;vm\/

twefMum a&upm;MuNyD;aemuf ukef;ay:wufí EdkUaomuf rkefUpm;vkyfMujyef\/

t*FvdyfpkHwGJ\ &GufavSuav;onf uRefawmfwdkUa&SUwGif jyefvSnfhjzwfoGm; jyefavonf/

udkxGef;&Sdef-

]]t*FvdyfawG rMumcifacsmufusawmhr,f? olwkdUudk [pfwvmu tkyfawmhrSmuG/ csdefbmvdefwdkUvlpku


vlvnfvkyfNyD; qdkAD,uf&k&Sm;eJU wdkufay;zkdU [pfwvmwkdUvlpkudk vufoyfarG;vmw,f/ wkdUbufrvmeJU?
&k&Sm;bufoGm;wdkufacs qkdNyD; tpmacsmhauR;w,f/ ckawmh udk,fxifw,f? [pfwvmudk acsmhr&awmhbl;?
t*FvdyfbufjyefcsrSmyJ/ aumif;w,f t*Fvdyfudk vlEdkifay:rS aumif;w,f/ 'DawmhrS
wkdUcsufaumif;jzpfw,f}}

uRefawmf-

]][kwfuJU? t*FvdyfudkEdkifr,fhvlay:vmwmawmhaumif;yg&JU? odkUayr,hf[pfwvmwkDUvlpk[m


vlaumif;awGr[kwfawmh uRefawmfwdkUtm;ay; zkdUcufw,f/ ck Munfhprf; b,favmufapmfum;ovJ?
csdefbmvdef&JU oabmwlnDcsufeJU qla'wefe,fudkodrf;,lcJUw,f/ 'Dwifr&yfbl;?
aemufqkH;owif;t&awmh csufudkpvdkAufuD;,m;rSm [pfwvmu olarG;xm;wJU zufqpfawGeJU
*smrefvlenf;pkawGudk tqlcdkif;w,f/ olUvl zufqpfacgif;aqmifawGudk csufudkpvdkAufuD;,m;
tpdk;&tzJGUxJrSm xnfh&r,fvkdUawmif;w,f/ ckqlqlylyl jzpfvmawmh csufudkpvdkAufuD;,m;rSm Law and
order r&Sdawmhbl;? toufeJUpnf;pdrfawG rvkHNcKHawmhbl; qkdNyD; emZDwyfawGudk t0ifckdif;w,f/ csufudkpvdkAufuD;,m;udk odrf;vdkufw,f/ *dk;tm;&if;u
csufudkpvdkAufuD;,m;EdkifiH[m r&Sdawmhbl;vdkU aMunmw,f}}

udkxGef;&Sdef-

]]'g[m t*Fvdyft&Idufudk xdk;wmyJ}}

]][kwfygw,f? t*Fvdyft&Idufudk xdk;wmygyJ/ odkUayr,fh vufiif;cH&wm uawmh csufudkpvdkAufuD;,m;


jynfom;awG/ *smreDu usL;ausmfapmfum;NyD; olwkdUuRefvkyfvkdufwm/ 'Dvdk uRefvkyfvdkufvdkU
t*FvdyfMoZmysufoGm;wm rSefw,f? odkUayr,fh emZD*smreD[m ol usL;ausmfcsifovdk usL;ausmfcGifh&NyD;
a&SUavQmuf &rf;OD;r,f/ &k&Sm;bufudk 0ifr&rf;bl;vdkUvnf; rqdkEdkifbl;}}

udkxGef;&Sdef-

]]&k&Sm;0if&rf;&if olUudktkyfvTwfrSmaygh/ wpfaeUu pwmvifu ajymw,fqdk r[kwfvm;? tcsKdUu


qdkAD,ufeJU *smreDjynfudk &efwkdufay;wJuoabmeJU qdkAD,uf ,lu&def;jynfudk *smrefawGu
wdkufckdufodrf;ydkufzkdU BuHpnfaew,fvdkU ajymaeMuw,fwJU/ *smreDrSmvnf; tJ'Dvdk odrf;ydkufzkdU
pdwful;aewJu t&l;rsm;&Sdw,fvdkU olem;vnfxm;ygw,f wJU/ odkUayr,fh tJ'Dt&l;rsKd;awG qdkAD,uf
,lu&def;xJ0ifvm&if 0wfay;zdkU Strait-jacket awG trsm;BuD;&Sdygw,fwJU}}

udkat;aiG-

]]tdkifaq; px&dwf *sufuufqdkwm bmvJuG}}

udkxGef;&Sdef-

]]tusÐwpfrsKd;ayghuGm? tJ'gudk 0wfay;xm;&if wpfudk,fvkH; vIyfr&awmhbl;wJU/ pwmvifu


pum;vkH;ajymifw,fuG? 'gaMumifh rif;[pfwvm&k&Sm;buf roGm;&Jygbl;/ tm;&Sd&if t*Fvdfyfbufom
oGm;rSmyg}}

uRefawmf-

]]ck emZDawGu &lar;eD;,m;udk awmif;qdkcsuf xkwfvkdufjyefNyD/ &lar;eD;,m;[m pufrIvufrI


xlaxmifa&;awG rvkyf&bl;wJU/ vkyfvufp [mawGudkvnf; &yfvkduf&r,fwJU/ &lareD;,m;[m
pdkufysKd;a&;bufrSmom tm&kHpdkufNyD; xGuforQ aumufyJoD;ESHeJU ukefMurf;awGudk *smreDudk a&mif;&r,fwJU/
b,favmufqkd;0g;&rf;um;wJU emZDawGvnf;qkdwm 'gyJ pOf;pm;Munfhayawmh}}

udkxGef;&Sdef-

]]tif; 'gvnf; t*Fvdyfudk xdwmyJ? &lar;eD;,m;qkdwm t*Fvdyf "e&Sif&JU t&if;tESD; trsm;qkH;jrKyfESHxm;&m


a'oyJ}}

udkat;aiG-

]]'Dawmh 'gawGudk t*Fvdyfu Munfhaeovm;}}


uRefawmf-

]]udk,fhtwwfeJUudk,fhjyefpl;wmayghav/ &k&Sm;bufoGm;NyD;wdkufvdrfhr,f ,kHMunfcsufeJU vufoyfarG;cJU?


tpmauR;cJU? tavQmhay;cJUorQ olUjyefxdaewmaygh/ ckawmh t*Fvdyfeef;&if;0efcsdefbmvdefu ajymw,f/
[pfwvm[m olUudkjrLepfcsfrSmwke;fu qla'wefudk odr;fjcif;[m aemufqkH;ygyJ/ aemifwpfckckjzpf&if
t*Fvdyfudk today;yghr,fvkdU uwday;cJUw,fwJU/ tJ'Dwkef;u ay;cJUwJuuwdawG tm;vkH; zsufw,fwJU/
ckcsufudkpvdkAufuD;,m;udk odrf;wm[m rawmfrw&m; vkyfwmwJU? &yfwef;u r&yf&if t*Fvdyfu
jyifopfeJUwkdifyifNyD; ta&;,lawmhr,fwJU}}

udkxGef;&Sdef-

]]'Dawmh[pfwvmu t*Fvdyf *smref a&wyfbufqkdif&m oabmwlnDcsufudk zsufodrf;r,f?


avwyfudkvnf; csJUr,fqdkwJU avoHvTifhNyD; Ncdrf;ajcmufvkdufw,f/ *smrefa&wyf[m t*Fvdyfa&wyf&JU
35&mckdifEIe;fom xm;&r,fqdkwJu oabmwlnDcsufudk zsufypfawmhrSmaygh}}

uRefawmf-

]]tif;? ppfBuD;uawmh jzpfvmawmhrSmygyJ rMumygbl;? urÇmol urÇmom; awGawmh 'ku©ygyJAsm}}

udkxGe;f&Sdef-

]]ppfjzpf&if udkf,fwkdUcsufaumif;aygh? e,fcsJUppfyGJudk wkdUvGwfvyfa&; ppfyGJjzpfatmif vkyf&r,f}}

udkat;aiG-

]]uJ ppf&dyfppfaiGUawGuylvSNyD? a&pdrfMuOD;pdkU&JU}}

udkat;aiGonf xkdif&mrSxvdkufonf/ uRefawmfonfEdkUykvif;duk axmifNyD; ESpfusKduf


okH;usKdufaomufvkdufonf/

udkxGef;&Sdefum; xdkif&mrSrvIyfao;bJ-

]]cktcsdefrSm £ajEét&qkH;uawmh pwmvifyJ/ olajymwJUpum;awG b,favmuf tqDygovJ? 17-


Budrfajrmuf uGefjrLepfuGef*&ufrSm ajymwmav/ ]igwkdU[m Nidrf;csrf;a&;udk tvkd&Sdw,f? e,fpyfwljzpfwJU
tdrfeD;csif; wkdif;jynfBuD;awGeJU wpfOD;eJUwpfOD; twkHUtvSnfh ul;oef;a&mif;0,fa&; zGHUNzdK;apvdkw,f?
usL;ausmfwkdufckdufjcif;cHae&aom vlrsKd;rsm;ESifh udk,fhwkdif;jynf udk,fvGwfvyfatmif BudK;pm;aewJU
vlrsKd;wkdUudk ulnDaxmufyHUvdkw,f/ igwkdUe,fpyfudk usL;ausmfapmfum;ol? ppfjzpfatmif vIHUaqmfolawGudk
EdSdrfeif;zdkU toifh&Sdw,f}wJU}}

udkat;aiG-

]]udkif;q&mwkdUurÇmBuD;udk arhMuOD;pdkU&JU? at;jrMunfvifwJU tif;vsm;a&uefxJu ig;awGeJu


ajy;wrf;vkdufwrf; upm;MuOD;pdkU&JU}}

ukdxGef;&Sdefu xdkif&mrSx&if;-
]]tif;? wkdUrSmawmh ig;eJUyJ ajy;wrf;vkdufwrf; upm;aew,f}}

udkat;aiG-

]]ydkaysmfp&maumif;rSmuawmh rDeDqufwkdUvdk tif;vsm;aqmifu a&ul;r,fawGeJU


ajy;wrf;vkdufwrf;upm;&&if ydkaumif;rSmaygh}}

uRefawmf-

]]'Dpum;awG ajymaeawmh uRefawmfu &mreJUoDwm a&upm;Muwm owdoGm;&w,f/ &mrrif;om;u


oDwmrif;orD;udk olUjynfaqmif,loGm;pOfu vrf;rSm MumrsKd;ig;rnfeJU wifhw,fwJUuefwpfckudk
awGUw,fwJU/ tarmtyef;ajy udk,fvufvef;qwfjcif;jzpfatmif uefxJrSm a&qif;csKd;Muw,fwJU/
'DvkdcsKd;Mu&if; oDwma'0Du ]pdefac:awmhr,f? armifawmfbk&m; ESrawmfudk vkduf&Smygawmh}qkdNyD; a&rSm
ikyfvQKd;NyD; MumyGifhawGMum; ykef;aeowJU/ &mrrif;om;vnf; t&Sm&cufoGm;w,f? 'Dawmh &mrrif;om;u
]tdkESrawmfoDwma'0D? MumyGifhawGMum;u MumyGifhudk armifbk&m; b,fvkdvkyfNyD; &SmEdkifyghrvJ}vdkU
wrf;wa<u;aMumfvkdufowJU/ MumvdkvS MumvdkarT; Mumvdkvef;qwfwJU oDwmu ]0g;}ceJvkyfNyD;
]tkdarmifawmf &mr? tjcm;tjcm;aom MumawGu ysm;ydwke;fwkdUom 0wf&nfpkyfrSD0J&m jzpfygw,f? ESrawmf
oDwmuawmh armifawmf&mr 0wf&nfrSD0J&m jzpfygw,f/ 'gaMumifh &SmrawGUEdkifp&mtaMumif;r&Sdyg
bk&m;}vdkUqkdNyD;tzrf;cHawmhowJUAs}}

udkat;aiGonf ]pdef}[k atmfNyD; jzef;ceJa&xJqif;ajy;avonf/

udkxGef;&Sdef-

]]udk&ifhbmom udk&if pdefayawmh? b,folrS vkdufzrf;rSm r[kwfbl;/ a&uefxJrdausmif;&Sd&ifawmh


zrf;vkdufrSmyJ}}

uRefawmfwkdUonf ckefaygufjrL;xl; a&ul;Mujyefonf/ tm;&atmif a&upm;NyD;rS wufMuonf/

opfyif&dyfrSmxdkifNyD; usefaeao;aom rkefUrsm;udk pm;aomufMuavonf/ b,ft&omESifhrQrwlatmif


pdwfMunf&TifoGm;Mu\/ udk,fcE¨m vef;qwfayghyg;oGm;Mu\/ tm;opfawGwufvmovdkvnf;
xif&ayonf/

udkat;aiGonf aemufqkH;tBudrfEdkUykvif;udkarmhcsNyD;-

]]tif; w,faumif; w,faumif;? a&ul;vdkUvnf;aumif; pm;vdkUvnf;aumif; aomufvkdUvnf;aumif;}}

udkxGef;&Sdefonf pdkaeao;aom qHyifrSa&rsm;udk rsufESmokwfy0gjzifh okwfae&mrS-

]]ayghvdyfawmhrygbl;? *dk;vfzvdwfwpfbl; 0,fcJUw,f}}

uRefawmfu vG,ftdwfxJrS pD;u&ufwpfbl;duk xkwf,lNyD; zGifh,lay;onf/

udkxGef;&dSef-
]]tif; udk,fwdkUawmh 'DaeUw,fNyD; blZ0gqefaeMuwmyJ}}

pD;u&ufudk okH;a,mufpvkH; aomufaeMuaomfvnf; uRefawmfum; tazmfaumif;þom zGmaejcif;


jzpfayonf/

udkxGef;&Sdefu pD;u&ufudk rSdef;&if;-

]]udk,fawmh 'D'kwd,ywfrSmvnf; yxrodef;qkBuD;udk vGwfoGm;jyefNyD/ odef;xDayguf&if


b,favmufaumif;rvJ}}

xkdtcg udkat;aiGonf wcpfcpf&,fíaeonf/ uRefawmfESifhudkxGef;&Sdefu olUtm;MunfhNyD;,m;usdusd


uoduatmuf jzpfaeMuonf/

uRefawmf-

]]bmrsm; 'Davmuf&,fae&wmvJAs}}

udkat;aiGonf ar;awmhrS [m;wkdufí &,fcsvkdufonf/

]][m; [m;? udk,fu odef;qkeJUywfoufNyD;pdwful;eJU&l;cJUrdwm wpfck&SdvdkUyg/ udk,fu odef;qkudk


arQmf&kHrubl;? [m;[m; xDaygufawmh ewfwvif; raiGjrqdkwm aygufoGm;w,fqdkawmh
pdwful;,OfMunfhvdkufw,f/ udk,fwkdU[m ydkufqH&SdrS EdkifiHa&;udk pdwfcsvufcsvkyfEdkifr,f r[kwfvm;/
EdkUr[kwf&if 0rf;a&;/ om;auR;rI r,m;auR;rIawG vkH;yef;ae&wmeJU EdkifiHa&;vkyf&mrSm
uRwfuRwfvGwfvGwfrjzpfEdkifbl;/ 'Dawmhodef;qk&Sif raiGjrqdkwmudk oGm;NyD;ydk;&aumif;rSmyJ? bmnmeJU
pdwful;eJU&l;ypfvkdufw,f/ 70ausmf tr,fBuD;jzpfaew,f [m; [m; [m;}}

uRefawmfwkdUvnf;&,frdMuonf/

uRefawmf-

]]tr,fBuD;qdk&if ydkaumif;wmaygh? udk,fhcsnf; aiGawGokH;&wmaygh? tysKd [kwfr[kwf oGm;pkHprf;ygOD;vm;


[J [J}}

]][m rpkHprf;awmhbl; udk,fhvl&m onfhjyifenf;eJUyJ ydkufqH&Smygawmhr,f}}

udkxGef;&Sdef-

]]taumif;qkH;uawmh tdrfaxmifrjyKbJeJU EdkifiHa&;vkyfwm taumif;qkH;yJ? oHa,mZOfvkH;vkH;uif;w,f?


qlbwfpf csef'&mbkdUpfwkdUvdkaygh? tckxdvlysKdBuD;}}

uRefawmf-

]]rdef;rr,lbJaezkdUqkdwm obm0eJUqeUfusifaeawmh ajymoavmuf wu,fvkyf&wm rvG,fbl;xifw,f}}

udkxGef;&Sdef-
]][J [J armif&ifuawmh rSef;xm;NyD;&Sdaewmudk;? 'Dpum;rsKd;ajymrSmaygh/ b,fhES,fvJ armif&ifhjrifhBuD;
jyefrvmao;bl;vm;}}

]]olUqDu bmoHrSrMum;bl;? pmar;yGJeD;NyDrkdU rMumcif vmr,fxifw,f}}

udkat;aiG-

]]&JabmfwifxGef;udk Munfh&wm jrifhBuD;wpfa,mufwnf; [kwf[efrwlygbl;? rSefrSefajymprf;


b,fESpfa,muf&SdovJ}}

]]trSefu &nf;pm;&,fvkdU ydkifydkifEdkifEdkif ac:&avmufatmif wpfa,mufrS r&Sdao;wm trSefygyJ}}

udkxGef;&Sdef-

]]uJ uJ ckaetcgrSm &nf;pm;pum;awG odyfajymraeMuOD;pdkUeJU? awmfawmfMum oef;wifwdkUvlpku


aemufydk;acgif;aqmifawG rBudKufvdkU oydwfvSefwmygvdkU ajymaeOD;r,f}}

uRefawmf-

]]udkoef;wifwdkUvlpku usKyfwkdUoydwfarSmufcJUwmawG? ta&;awmfykH wkdufyGJawG vkyfcJUwmawG[m


bmrStusKd;r&Sdbl;wJU/ xkdifae taumif;om;? xoGm;rS tusKd;rSef;odqdkwmvkd rvkyfbJaecJU&if
aumif;r,fwJU b,fvdkvlawG rSef;vJrodbl;}}

udkxGef;&Sdef-

]]oufouf em;rvnfvkdU ajymwm/ pdwf"mwfr&ifhrmol? em;a0;ao;wJUvlawG xGufxdkifukefatmif


ajymwJUpum;yJ/ trSefu tckavmuf ArmjynfrSm Edk;Mum;vmwm? EdkifiHa&;pdwf"mwf0ifvmwm
'Dta&;awmfykHwdkufyJGawGaMumifhyJ r[kwfvm;/ vGwfvyfa&;r&ao;ayr,fh vGwfvyfa&;pdwf"mwfawG?
EdkifiHa&;A[kokwawG wpfjynfvkH;&vmMuw,f r[kwfvm;? 'g[m tjrwfaygh/ NyD;awmh
oydwfvSefvkduf&kHeJUwkdUuvGwfvyfa&; wkdufyJGvnf; &kyfodrf;vkdufwmr[kwfbl;? 'Djyifenf;awGeJU
pcef;oGm;MurSmyJ/ NyD;awmh'Dta&;awmfykHaMumifh vlxkawGb,favmufpnf;&kH;MuovJ/
wdkUausmif;om;or*¾tiftm;ydkBuD;vmw,f? ydkus,fjyefUvmwf,/ ckwkdUor*¾[m &GmBuD;awGudkawmif
a&mufaew,f/ awmifolv,form;tpnf;t&kH;BuD;awG ay:vmw,f? tvkyform;tpnf;t&kH;awG
ay:vmw,f/ ckArmEdkifiHvkH;qkdif&m wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;uvnf; armfvNrdKifrSm nDvmcHac:OD;r,f/
ckta&;awmfykHBuD;aMumifh EdkifiHa&;rSm tvkyform;awG? ausmif;om;awGom wu,fhxda&mufwJU
tiftm;pkawG jzpfw,fqdkwm jyvkdufw,fr[kwfvm;}}

]]ckaecgrSm oydwfarSmufwm vSefwmu t"dur[kwfbl;/ nGefUaygif;tpdk;& jyKwfuswm?


armifyktpdk;&wufwm 'gawGu t"dur[kwfzl;/ trSefu 'gawG[m bk&ifcHrsufESmzkH;ajymif;wmavmufyJ
&Sdw,f/ t"Du tvkyfu wkdUwpfawG pdwfrysufzkdU? wkdUwpfawG qufvufnDnGwfzkdU? ,ck
ta&;awmfykHwGif;rS EdkifiHa&;&JU txda&mufqkH; tiftm;pktjzpfeJU ay:xGufvmwJU tvkyform;?
v,form;eJU ausmif;om;xkawG&JU tiftm;udk rysufatmifvkyfzkdU? tpnf;t&kH; ydkrkdcdkifrmatmif
pepfusatmif vkyfzkdUjzpfw,f}}

udkxGef;&Sdefonf pD;u&ufwpfvdyfudk rD;nSdí rSdef;jyefonf/


udkat;aiG-

]]tif; oef;wifwkdUvlpkuawmh wdkU&JUatmifjrifrIawGudkarhwm? rvkyfcJU&if aumif;rSmyJvdkU qkdaewmawG[m


owÅKcsMunfhvdkufawmh a&SUqufvkyfief; rvkyfatmif? pdwf"mwfysufatmif aoG;uGJatmifvkyfwmoufouf
jzpfaewmyJ}}

okH;a,mufom; udk,fhtawG;ESifhudk,fawG;&if; NidrfaeMuavonf/

av&l;wokefokefaqmfjrL;vmonf/ vIdif;vkH;uav;rsm;onf wzsyfzsyf &dkufcwfaeMu\/


jymEka&mifa&rsufESmjyifrSmaejcnfonf NydK;NydK;jyufjyuf a&mifjyevufíaeonf/

udkxGef;&Sdefu xdkif&mrSx&if;-

]]uJjyefMuOD;pdkU&JU? udk,fu udkb[def;eJUtwl a&Twd*kHtvkyform; oydwfpcef;udk oGm;&OD;r,f}}

uRefawmfonf EGm;EdkUykvif;vGwfrsm;udk vG,ftdwfxJrSmxnfhonf/

udkat;aiG pydkU&Syfudk acgif;ay:rS pGyfcs&if;-

]]rdkif 400csDwuf tiftm;jycJUwJU a&eHoydwfwyfom;awG&JU ZGJudkcsD;usL; rSwfwrf;wifavmufw,f/ NyD;awmh


ckxdBuHUBuHUcHusef&pfwJU oydwfwyfom;awG[m oHrPdeJU vkyfxm;wJU tonf;ESvkH;&Sdw,fvdkUqkd&rSmyJ/
wpfaeUu tmVm0uocifbkd;vSBuD;eJUoydwf80"edawm bDtkdpDeJU tkdifbDyD tayguf0rSm oydwfwm;&if;
tzrf;cH&w,f/ aemufwpfaeUusawmh tzrf;rcH&bJ usef&pfwJU a&eHoydwfawG[m ukrÜPD&kH;Bud;rsm;udk
oydwfwm;&if; ykvdyfeHygwfwkwfeJU t&dkufcH&w,f/ 'gayrJU usefwJUvlu qufvkyfaewmyJ}}

uRefawmfwkdUonf pum;wajymajymESifhor*¾taqmufttkHodkU t"dywdvrf;twdkfif; jyefcJUMuavonf/ /

41

rvSefao;aom tvkyform;oydwftm;

ausmif;om;oydwfBuD;udk vSefvkdufNyDjzpfaomfvnf; uRefawmfwkdUvkyfief; rSmravsmhacs/

oydwfvSefjcif;rSm vrf;rSefjzpfaMumif;? &Sif;vif;&jcif;ESifh ausmif;om;nDnGwfa&;?


pnf;&kH;a&;udkwnfaqmuf&jcif;rSm aeUnqdkif;xm;í& aomtvkyfrsm; r[kwfay/

xdkUjyiftpdk;&ESifh oabmwlnDcsuftwdkif; zrf;xm;aom ausmif;om;rsm; udktjrefvTwfypf&ef vkyf&jcif;ESifh


oabmwlnDcsufudk todtrSwfrjyKbJ oydwfvSef ausmif;om;rsm;tm; ESdrfvdkESdrf? tjypfay;vdkay;?
oa&mfvkdoa&mf vkyfaom ynma&;tmPmydkifwkdUESifh twdkuftcHvkyf&jcif;wkdUrSm vufrvnfatmif
tvkyf&Iyfayonf/

tvkyform; oydwftcsKdUrSm vSefukefNyDjzpfaomfvnf; oydwftrsm;tjym; usefaeao;onf/ tm&fwD;wD?


*sDtD;pD? caemifwdk rD;jcpfpuf? ykodrfnGefUrD;jcpfpuf? BudK;puf? aumfpuf? oabFmusif;ulvD? &mbmpuf?
pwD;wkHuif;? pwD;pma&;? arSmfbDtpdk;& pdkufysKd;a&;? {&m0wD oabFmusif; ('v)? tpdk;&
oabFmusif;(a'gykH)oydwfrsm;rSm wkdufyGJqifEGJ&wkef;jzpfonf/
tvkyform;oydwfrsm;ESifh tvkyform;vTwfawmfOuúXocifodef;armif wdkUonf uRefawmfwkdU
ausmif;om;vTwfawmf usif;yaepOfyif bk&ifcHtdrfudk 0dkif;í tiftm;jyMuao;onf/
aemufaeUrsm;wGifum;puf&kHrsm;? tvkyfwkdufrsm;ESifh tm&ftD;wD xa&mfvDESifh
bwfpfum;rsm;udkoydwfwm;Mu onf/ oydwfwm;olrsm;udk tpdk;&utpkvdkuf tNyKHvdkuf zrf;qD;onf/
eHygwfwkwfESifh &dkufESufonf/ rsuf&nf,dkAkH;jzifh vlpkcGJonf/ uRefawmfwkdUu oydwfvSefvdkufjcif;udk
tjrwfxkwfum tvkyform; oydwfwm;rsm;udkrJí ESdyfpufonf[kyif xifp&mjzpfayawmh\/
&efukefNrdKUwGif rwfv 14&ufaeU wpfaeUwnf;üyif tvkyform; 300zrf;qD;cJUavonf/

zrf;qD;olrsm;vSojzifh &efukefaxmifBuD; rqHUjzpfav&m tcsKdUudk wHwm;uav;


t&l;axmifodkUydkUxm;cJUavonf/

awmifolv,form;wkdU\ od;pm;cESifh tcGefawmf avQmhaygha&; qE´jyyGJrsm;rSm wpfjynfvkH;rSm


tESHUtjym;ay:aeonf/ armfvNrdKif uRef;odkU aus;&Gmrsm;pGmrS v,form; 1000csDwufvmonf/
"EkjzLNrdKUay:okdU v,form; 2000? ppfudkif;NrdKUay:odkU 5000? rkH&GmNrdKUay:odkU 3000? a&TbkdNrdKUay:odkU
5000? Aef;armfNrdKUay:odkU 2000? oefvsifNrdKUay:odkU 2000? c&rf;NrdKUay:odkU 3000? okH;cGNrdKUodkU
1000ponfjzifh aus;&Gmrsm;rS NrdKUrsm;odkU csDwufvmum tpdk;&rif;rsm; odatmifqE´jyMuavonf/

tpdk;&tzGJUopfwGif 0efBuD;&mxl;vufcHoGm;Muaom trwfrsm;\ ydkrkdjyif;xefaom uefUuGuf&IwfcsyGJrsm;


usif;yavonf/ txl;ojzifh OD;apmtm; a&G;aumufwifajrSmufvkdufaom [oFmwajrmufydkif;w,fwGif
jyif;xefavonf/ ocifoef;xGef;? ocifpHxGef;vSESifh oDcsif;a&;q&m '*kHq&mwifwkdUonf
[oFmwajrmufydkif;e,fwGif ydkufpdyfwdkufvSnfhvnf0g'jzefU Mu&m *VKeftiftm;NydKavonf/

0efBuD;OD;xGef;tm; a&G;aumufvkdufaom "EkjzLwGif vl2000pnf;a0;í OD;xGef;tm; olykef[k


aMunmavonf/ tpnf;ta0;usif;yaeqJ "EkjzLwdkUArmtpnf;t&kH; OuúX ocifAodef;ESifh
twGif;a&;rSL;ocifjroef;wkdU tm;yk'fr 107t& or®mefay;av&m ]igwdkUonf r[momuDrif;rS
qif;oufaom rif;rsKd;rif;EG,f rif;aoG;&Sdolrsm;jzpfí &dk;&dk;wef;wef; ac:jcif;jzifh rvdkufEdkif/ a0g?
a>c&HponfwkdUESifh vmac:rSvkdufrnf}[k ocifjroef;u ajymvTwfvkdufNyD;
&kH;udkoydwfarSmufaeMuavonf/ aemuftmPmzDqefrIjzifh ocifAodef;ESifh ocifjroef;wdkUtm;
zrf;qD;aomtcg vlESpfaxmif *gwfudk0dkif;í vTwfypf&ef qlylMuavonf/

odkUuvdk wpfjynfvkH; vIyf&Sm;aecsdefwGif uRefawmfonfvnf; vIyf&Sm;aeay onf/


uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;\ pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;wGif aZmufcsí vkyfae&if;u awmifolv,form;
tvkyform;ESifh NrdKUolNrdKUom;wkdU\ vIyf&Sm;pnf;&kH;rIrsm;wGifvnf; pdwfr0ifpm;bJ raeEdkifyg/

wpfaeUwGif uRefawmfonf NrdKUay:&Sd oydwfwm;&m ae&mrsm;udk vkdufMunfhonf/


ukefonfvrf;bDtkdpDpaom t*FvdyfukrÜPDBuD;rsm;a&SUwGif oydwfwm;aeMuonfudk MunfhNyD;aemuf
tm&ftD;wD "mwf&xm;ESifh xa&mfvDrsm;udk oydwfwm;onfhae&modkU a&mufoGm;avonf/ yef;qkd;we;fESifh
armif*dkrm&D vrf;axmifhwGif "mwf&xm;udk oydwfwm;Muvsuf za&Zmvrf;ESifh yef;qdk;wef;vrf;axmifhwGif
xa&mfvDudkoydwfwm;Muavonf/

eHeuf 11em&Dausmfausmfjzpfonf/ aeonf uRwfuRwfvGwfvGwfBuD; ylaeNyD/

oydwfwm;rsm;udkMunfhaeMuaom y&dowfBuD;rSm vrf;ab;wGif jynfhnSyfae\/


oydwfwm;Muolrsm;wGif a&Twd*kHoydwfpcef;rS oydwfarSmuf tvkyform; ? tm&ftD;wD
oydwfarSmuftvkyform;rsm;omru uefawmfav; roef;&Sif aq;vdyf&kH? rcifapm
a&Tvuf0g;aq;vdyf&kHESifh rpdefnGefUaq;vdyf&kHrS trsKd;orD;rsm;ESifh tjcm;trsKd;orD;rsm;ygavonf/ 4if;jyif
odrfjzLwkdufe,f &J&Jawmuf &[ef;ysKdrsm;vnf; txufyg trsKd;orD;rsm;tm; acgif;aqmifí
oydwfwm;Muavonf/

oydwfwm;olrsm;tm; a&wdkufjcif;? aq;vdyfwnfjcif;? aeylrS tumtuG,f&Smay;jcif; paoma0,sm0pö


aqmif&Gufay;aeMuolrsm;rSm 'D;'kwf a':vSar OD;pD;aom jrefrmjynfvGwfvyfa&; trsKd;ord;tzGJUcsKyf0ifrsm;
jzpfonf/ vGwfvyfa&; trsKd;orD;rsm;wGifa':nGefUESifhorD;rcifopfudkvnf; awGUjrif&onf/ olwkdUu
uRefawmfhtm; rjrifMu/ olwkdUbmom tvkyfrsm;ae&m uRefawmfonf cyfvSrfvSrf;rS tuJcwfí
Munfhaeavonf/

a':nGefUonf'eftdk;BuD;wpfvkH;wGif vdkif;r*sL;pfazsmf&nf azsmfaeonf/ rcifopfu olUtarteD;rSm


rwfwwf&yfí Munfhaeonf/ tjcm;trsKd;orD;rsm;rSma&cJ cJGolcGJí zefcGufaq;olu aq;aeMu\/
rcifopfonf tdyfvsufwpfzkH? &yfvsufwpfenf; oydwfwm;aeMuavonf/ xD;rdk;ay;olay;í
t0wfumay;oll ay;aeMu\/

a':nGefUonf a&cJwkH;BuD;rsm;udk azsmf&nftdk;xJxnfhNyD; cGufwpfckjzifh arT&m


uRefawmfteD;uyfvmonfudkrjrifay/ rcifopfuvnf; rjrifao;/

]]a':a':? oydwfwm;awG azsmf&nfat;at;udk aomufvkduf&&if udk,fa&mpdwfa&m tm;wufoGm;MurSmyJ}}

uRefawmfu okdUuvdk toHjyKvdkufawmhrS om;trdESpfa,mufpvkH; uRefawmfhtm; vSrf;MunfhMuonf/


rcifopfu uRefawmfhtm; NyKH;jyaepOf a':nGefUu-

]]a[h armifwifxGef;ygvm;? rif;wdkUausmif;om;awG oydwfvSefayr,fh tvkyform;awGu


oydwfrvSefao;bl;uG}}

uRefawmfonf a':a':htm;toifhavsmfqkH;aom pum;vkH;jzihf acsy&ef pOf;pm;aeckduf rcifopfu


uRefawmfhtm; NyKH;íom Munfhaeonf/ tNyKH;Mum;rS yifyef;EGrf;vsaejcif;udk owdjyKrdonf/

]]xdk;csifwJUqif wpfvSrf;qkwfwJU a':a':}}

a':a':onf a&SUoGm;zkH;ay:onfhwdkifatmif NyKH;vkdufNyD; vufurl azsmf&nftdk;awG arT&if;-

]]aumif;ygavh armif&,f? tJ'DqifawG wpfvSrf;qkwfNyD; xkd;wJUtcgus&if a':a':wkdUu BuHvmauR;r,f


[J [J}}

]]a':a':wkdUOuúXawmhygvmw,f? twGif;a&;rSL; cifrsKd;cspfawmh rawGUyguvm;}}

a':a':avoHwdk;wkd;jzifh

]]at;? 'Dpma&;q&mrudk ykvdyfu tvdk&Sdaew,fMum;vdkU a&Smifaew,f}}


xkdUaemuf a':nGefUonf olUtrsKd;orD;rsm;tm; oydwfwm;rsm;udk azsmf&nfwkduf&ef pDpOfay;aeavonf/
rcifopfonf vufwpfzufvQif azsmf&nfwpfzefcGufpDudkifvsuf acgufwkHUacgufjyeftvkyfrsm;aeavonf/

uRefawmfonf 0JESifh,mrS &yfaeMuaom tm&ftD;wD xa&mfvDum;rsm;udk MunhfNyD;


t*Fvdyft&if;&Sifpuf,EÅ&m;BuD;wpfckvkH; &yfaeonf[k xifrSwfvdkufonf/ oydwfwm;aeaom
tvkyform;rsm;ESifh trsKd;orD;rsm;tm; ayGUzufarTU,rf;NyD; uRefawmhfacgif;ay:odkUajrmufwifvdkawmhonf/
olwkdUtm; azsmf&nfvkdufwkdufaeaom rcifopfESifh uRefawmfwkdU\ tonf;ESvkH;wkdUonf wpfckwnf;aom
[',&kyf0w¬KtdrfwGif udef;0yfaeMuNyD[k xifvkdufonf/

twefMumaomtcg rcifopfonf zefcGuf 2vkH;udk olUtarvufodkUay;&if; rsufpdarS;xm;um-

]]arar opfopfacgif;enf;enf;rl;w,f}}

a':a':onf ysmavmifcwfoGm;onf/ rcifopfteD;rSm oGm;&yfNyD;-

]]orD;xdkifvkduf xdkifvkduf? ararajymom;yJ r[kwfvm;? rvdkufcJUygeJUvkdU}}

rcifopfonf olUrdcif\ az;rjcif;jzifh olUrdcifESifhtwl xdkifcsvkdufNyD; vufESpfjzihf


olUacgif;oludkifxm;onf/ ysmysmovJ jzpfoGm;aom uRefawmfonfvnf; olwkdUom;trdteD;rSm &yfae&mrS
a':a':u uRefawmfhtm; armhMunfh&if;-

]]a':a':u opfopfudk rvdkufcJUzdkU ajymw,fuGJU? ajymr&bl;/ tjcm;wpfOD;u aoG;aq;vmay;onf/

rMumcifwGif rcifopfonf trl;aysmufoGm;NyD; acgif;udkifxm;aom vufESpfzufudkvTwfvdkufum-

]]udpör&Sdygbl; arar&m? aysmufoGm;ygNyD}}

aoG;aq;vmay;aom trsKd;orD;u-

]]opfopftdrfjyefae&if aumif;r,fuG,f? aeuvnf; odyfylw,f}}

a':a':u uRefawmfhtm; tm;udk;wpfcktjzpfjzifh armhMunfhNyD;-

]]a':a':awmh opfopfudkjyefydkUcsifwmyJarmifwifxGef; pDpOfEdkifrvm;}}

]]uRefawmfvkdufydkUr,f a':a':? wuúpDwpfckavmuf oGm;ac:OD;r,f}}

a':a':htjzudkrQ rapmifhawmhbJ uRefawmfonfvefcsm;udk tajy;ESifí ayig;q,fodkUvmcJUonf/


tqifoifhyif uRefawmfwkdU\rdwfaqGBuD; udkpHyESifh awGU&ayonf/ udkpHy\ armf&pf(p) um;pdrf;uav;udk
pD;NyD;a':a':wdkUqD jyefa&mufaomtcg rcifopfonf xlxlaxmifaxmif jzpfaeavNyD/

]]tdrfjyefzkdUawmif rvkdawmhygbl; arar&,f}}

]]tdk orD;uvnf;uG,f jyefrSjzpfr,f/ uJ-armifwifxGef;a& tdrfjyefydkUvdkufyguG,f?


olUtazawmh&Sdr,frxifbl;? tdrfrSmolUa':BuD;awmh&Sdyg w,f}}
]]uJ-vmrcifopf}}

rcifopfonf uRefawmfhaemufrS cyf,dkU,dkUvdkufvmavonf/

rcifopftm; um;aemufckHrSm txdkifckdif;NyD; uRefawmfonf a&SUckHwGif udkpHyab;u xdkifívdkufayonf/

uRefawmfuaemufvSnfhí-

]]ckb,fhES,faeao;ovJ opfopf}}

]]bmrSrjzpfawmhygbl; q&m&JU}}

]]aeuvnf;yl yifudkuvnf; tm;enf;awmh rl;wmaygh opfopf&,f? tyifyef;vnf; odyfrcHeJU?


tm;&Sdatmifvnf; tm;wdk;aq;uav; bmav; rSefrSefpm;rSaygh}}

]]topf pwkr"l rSefrSefpm;aew,f}}

]]udk,fvufvIyf&Sm; usef;rma&;vnf; rvkyfbl;vm;}}

]]rvkyfbl;q&m}}

]]tdkvkyfrSaygh? bmrSrupm;wwf&if vrf;avQmuf&r,f? opfopfudk Munfh&wm aexdrcHwJU


rdef;uav;vdkyJ}}

]]ukodkvfuHaygh q&m&,f}}

]]tdk opfopfuvnf; t&m&mrSm uHudkypfrcs&bl;/ uH? pdwf? Owk? tm[m& vdkUqdkw,fr[kwfvm;}}

]][kwfuJU? taMumif;av;yg; nDnGwfatmif BudK;pm;yghr,f}}

opfopfu ryGifhwyGifhNyKH;aeonf/ a&ausmfvrf;xJodkU um;csKd;0ifcJUNyD/

]]opfopfwkdUtdrfu ta':BuD;u b,folvJ? opfopftaz&JU tpfreJUwlw,f}}

]][kwfw,f q&m&JU/ q&mu &kyfudkzrf;NyD; rSef;w,fxifyg&JU/ opfopfta':BuD;&JU emrnfura&TopfwJU/


opfopfarT;awmh oluyJ rcifopfvdkU emrnfay;cJUwmwJU}}

]]aMomf[kwfvm;? udkpHy a[m[dktdrfa&SUudk&yfAsKdU}}

rcifopfwkdUtdrfa&SUwGif ra&Topfu qD;BudKaeonf/

]]tvdkrcifopf jyefvmNyDvm;? nnf;taraum b,foa0xdk;usef&pfcJUovJ}}

opfopfonf olUta':BuD; b,fbufvufudk udkifqJGxm;vdkufNyD;-


]]oydwfwm;&mrSm ae&pfw,f a&Ta&T&JU? opfopfav ckeifrl;aevkdU? 'geJU araru tdrfjyefawmhqdkNyD;
a[m'Du udkwifxGef;udk tydkUvTwfvkdufwm}}

uRefawmfua':a&Topftm; ta&m0if azmfa&GpGm MunfhNyKH;aeonf/ a':a&Topfum; uRefawmfhudk pdrf;pdrf;BuD;


Munfhaeav&m uRefawmfhpdwfwGif olUwlrudk uRefawmfhtm; tyfvTwfvdkufaom
a,mufrudktjypfwifaejcif;ay avm? odkUr[kwf onft&g,f oli,fruav;ESifh onft&G,f
oli,fuav;wkdU ta&m0ifonfudk tm;ray;vdk oabmrusvdkojzihfyfiavm [lí odkUavm odkUavm
jzpfaeavonf/ uRefawmhftm; pdkufMunfhaeonfudk rcHEdkifatmif jzpfaeNyD; rsufESmvTJum
jyefoGm;awmhrnfh[efjyifvdkufonf/

]]'Doli,ftdrfudka&mufzl;w,fxifw,f}}

uRefawmf-

]][kwfygw,f? tacgufacgufa&mufzl;ygw,f/ ta':eJUvnf;awGUzl;ygw,f}}

]]at; at;rSwfrdNyD}}

]]uRefawmfjyefawmhr,f}}

]]tdk aeOD;avuG,f? cP0ifygOD;vm;? [JU-opfopf ac:av}}

]]q&m tdrfay:wufygOD;}}

uRefawmfum; rqGwfcifu nGwfcsifygonf/

uRefawmfonf udkpHyxHoGm;í aiGokH;usyfxkwfay;NyD; jyefcsifvQif jyef&ef ajymonf/ wpfaeUvkH;iSm;vQif


8usyfESifh "mwfqDzdk;om ay;&av&m 3usyfonf &ufa&maom ay;jcif;jzpfonf/ udkpHyu-

]][m 'DeJU'Dbma0;wmvdkufvdkU? r,lygbl;/ 'DuaeNyD; ausmif;jyefrvm; vkdufydkUr,fav/


b,fawmhavmufjyefcJU&rvJ}}[kqdkavonf/

]][maeygap? uRefawmf 'Dtwdkif; jyefyghr,f}}

udkpHy xGufoGm;aomtcg rcifopfaemufodkU vdkufítdrfay:odkU wufcJUavonf/ a':a&Topfu


aemufqkH;rS vkdufvmonf/

]]wufMu? wuf wuf? igeHuxdkifawG vkyfxm;w,f? auR;&OD;r,f}}

avSum;rSwufNyD; xdyfwdkuf{nfhcef;odkU a&mufvQif rcifopfu-

]]xdkifygOD;q&m}}[k ukvm;xdkifwpfckudk &dkaopGmnTefjyNyD; aemufaz;cef;qDodkU 0ifoGm;onf/ uRefawmfonf


vrf;buf ausmay;vsuf xdkifum AE¨Kv*sme,fudk qGJzwfvkdufonf/ acgif;BuD;ydkif; pmrsufESmudk
vSefvkdufonfqdkvQifyif uGif;uGif;uGufuGuf txl;vkyfNyD; azmfjyvkdufaom
awmif;yefpmodkUrsufpda&mufoGm;ayonf/
awmif;yefjcif;

AE¨Kv*sme,f 23-2-38 aeUxkwfwGif 'D;'kwfOD;bcsKdtm; w&kwfrsm;u aiGwpfodef;ay;onf[k


acgif;pOfwyfí a&;om;yg&Sdaom owif;rSm tvQif;rrSefaom owif;jzpfí OD;bcsKdtm; *kPfoa&udk
rsm;pGmxdcdkufaeonfh twGuf uREkfwdkUu rsm;pGm 0rf;enf;ygaMumif;/ xdkowif;udk &kyfodrf;vdkufygaMumif;/

(ykH) bkd;rif;

AE¨Kv

'D;'kwfOD;bcsKdonf *syefppf0g'DwkdUu w&kwjfynftm; usL;ausmfwdkufckduf onfudk uefUuGuf&IwfcscJU\/


ckcHwkdufckdufaeaom w&kwfjynfbufrS 'D;'kwf*sme,fwGif tm;ay;a&;om;&kHru t&yf&yfwGif w&m;a[mpif
wufívnf; a[majymao;onf/ *syefusL;ausmfrIudk uefUuGufaomtm;jzifh *syefukefrsm;udk
oydwfarSmuf&efvnf; vIHUaqmfcJUonf/ AE¨Kv*sme,fum; a'gufwmbarmf\ qif;&Jom;ygwDwGif
acgif;aqmifwpfOD;jzpfol OD;pdef\ *sme,fjzpfavonf/ OD;bcsKdonf a'gufwmbarmftpdk;&tm;
qefUusifolvnf; jzpfavonf/ xdkpOfu *syeftm; tm;udk;vdkvm;aeaom olwkdUonf *syefusL;ausmfrI
qefUusifa&;vkyfolrsm;udk rvkdrkef;wm;aeMuonf/ *syefusL;ausmfrIudk wdkuf&dkufraxmufcH&JbJ
*syefusL;ausmfrIqefUusifolwkdU tm; yk*¾dKvfa&;pGyfpGJcsufrsm;jzifh tremy a&;om;ajymqdkMuavonf/
OD;bcsKdtm; w&m;tm;xkwfol (w&kwftm;xm;ol)[k oa&mfMuonf/ AE¨Kvurl w&kwfrsm;u
aiGwpfodef;ay;onf[kyif pGyfpGJavonf/

yDrdk;eif;\ 0w¬Kwpfyk'fudk zwfaepOf rcifopfjyefxGufvm\/ rcifopfum; rsufESmopfvmcJUonf/


rsufESmopfNyD; aygif'guav;rQ rwkdUcJU ojzifh rsufESmrSmajymifwif;aeonf/ ukyfay:ESifh
qHawmufNrdwfrsm;wGifa&pdk vsufyif &Sdao;onf/ ESma&miftenf;i,faumufonf xifrdojzifh rsufESmudk
aphaphMunfhvdkufaomtcg ESma&mifaumufjcif;\ t&dyfta,mifudkyif rawGUawmhacs/ vef;qwfaom
rsufESmonfcsKdNyKH;jcif;jzifh xGef;yaeonfudkom awGUae&awmhonf/ uRefawmf aphaphMunfhonfudk
rcifopfonf Mum&SnfcHEdkfif jcif;r&Sdojzifh rsufvTmcsí vufrxdyfjzifh vufoef;vufonf;cGHudk
yGwfwkdufae avonf/

odkUjzihf pum;rajymbJ NidrfaeMu&m twefMumoGm;ayonf/ þodkUrdef;uav;ESifh


a,musmf;av;ESpfa,mufwnf; awGUpOf aphaphMunhf rdMu&mrS rsufvTmcsNyD; pum;rajymbJ Nidrfaejcif;onf
pdwfudkrsm;pGm vIyf&Sm;aponf/ yg;pyfu vIyf&Sm;ay;rS pdwfu NidrfoGm;Edkifonf/

xdkUaMumifh uRefawmfu rcifopftm; AE¨Kv*sme,fudk nTef;NyD;-

]]awGUvm; rcifopf? AE¨Kvu 'D;'kwfOD;bcsKdudk 0efcsawmif;yefaeNyD}}

]]awGUw,fq&m? owif;pmawGxJrSmvnf; xnfhay;&w,f/ rawmif;yef &bJ aervm;q&m


OD;av;OD;bcsKdwkdUu toa&zsufrIeJU w&m;pGJvdkufwmudk;/ r[kwfwmawGtom;vGwfa&;xm;awmh
AE¨Kvw&m;&IH;zkdUaocsmw,f? avsmfaMu;ay;&zkdU aocsmw,f? 'gaMumifh awmif;yefwmq&m}}

]]tif;vlawG[m vkyfBuHpGyfpJGwJU ae&mrSmjzifh odyfavhMuwmyJ/ udk,feJU oabmt,ltq rwl&if


t'Dt,ltqrwlMuwmudk "r®'dVmefusus jyefvnfacsyjcif; rjyKwwfMubl;/ yk*¾dKvfpGJ
uavmfwkwfzdkUyJwwfMuw,f? acgifawG;NyD; pGyfpGJcsuf trsKd;rsKd; vkyfMuw,f}}
]][kwfw,fq&m? opfopfjzihf tJ'Dyk*¾dKvfpGJeJU uavmfwkwfwmawG tm;BuD;rkef;wmyJ/ ckqdkMunfhygOD;?
ae&mwumrSm uavmfoH pGyfpGJoHawGeJUcsnf; qlaewmyJ}}

]]tif;? udkvSa&Tudk wpfcgwkef;u tmPm&Sif tmPm&SifvdkU ac:oltcsKdU[m tckawmh


cGmem&SifvdkUac:aeMuw,f/ awhawhqdkifqdkif udkvSa&TwdkU&JU oabmt,ltqudk a0zefEdkifovm;qdkawmh
ra0zefEdkifbl;? udkvSa&T[m 0efBuD;csKyforufjzpfcsifvdkUqkdNyD; BuHBuHzefzefpGyfpGJw,f/ wu,fuawmh
udk,fwkdUtwGif;odyg? udkvSa&TrSm olU&nf;pm;eJU ol&Sdw,f}}

]]aMomf &nf;pm;&SdowJUvm;q&m}}

xdkokdUajymaeMupOf aemufaz;aqmifqDrS rcifopf\ ta':a':a&Topf xGufvmonf/


uRefawmfonfa':a&Topfb,fwkef;utdrfay:a&mufaeonfudk rodvdkufojzifh tHUMooGm;&onfhtxJ
rcifopfESifhajym&mwGif &nf;pm;qdkaom pum;vkH;ygoGm;um em;pGefem;zsm;Mum;NyD;
txifvGJoGm;rSmavvm;[kvnf; xdwfvefUrdayonf/ rcifopfrSmrl b,ftaMumif;aMumifhrQ
xdwfvefUykHray:ay/

a':a&TopfaemufrS tckdif;taprdef;rwpfa,mufonf eHuxdkifzefcGuf 2vkH;wifxm;aom Aef;uav;udk


vufESpfzufjzifh udkifum cyfukef;ukef; vkdufcJUonf/ xdkrdef;ronf uRefawmfha&SUwpfzefcGuf/
rcifopfa&SUwpfzefcGuf csay;aepOf a':a&Topfu-

]]uJ aomufvkdufMu/ opfopfukefatmifaomufaemf? aeylrdvdkU yifyef;NyD; rl;cJUw,f r[kwfvm;/


eHuxdkif[m &ifat;r,f? tm;&Sdr,f Mum;vm;/ ukefatmifaomuf? [J r,fcif
opfopfukefatmifraomuf&if ighvmajymvSnfh}}

ponfjzifh ajym&if;qdk&if;avSum;xpfrsm;wGif qif;aeavonf/ uRefawmfonf a':a&Topftm;


rsufpdwqkH; vkdufMunfhaerdonf/

]]rcifopfta':[m b,fwkef;u tdrfay:a&mufaewmwkH;? ckeifu udk,fwdkUudkom tay:wufMucdkif;NyD;


olu atmufrSmae&pfcJUw,f r[kwfvm;}}

]][kwfw,fq&m?aemufrS aemufaz;avSum;u wufvmwm}}

]]aMomf tdrfaemufaz;rSm avSum;&Sdao;wmudk;}}

]]'gxuf opfopf&JUta':[m ckxd opfopfudk&dkufwkef;vm;}}

uRefawmfhtar; uRefawmfoabmusNyD; cpfceJyif&,fvdkufrdonf/ rcifopfu tm;yg;w&NyKH;vdkufNyD;-

]]&dkufawmhr&dkufygbl;? cPcPawmh qlw,f? Nyd;awmhckxd opfopfudk uav;xifaewm q&m&JU/ uJ


uJaomufvkdufygOD;}}

uRefawmfonfzefcGufaumufudkifNyD; aomufawmhrnfvkyfNyD;rS zefcGufudkyif rudkifao;aomrcifopftm;-

]]opfopfvnf;aomufav}}
]]aomufygq&m&JU? q&mpaomufyg}}

uRefawmfonf wpfZGef;aomufNyD;-

]]uJav opfopfvnf;aomuf? EdkUr[kwf&if udk,fyJ a':a&TopfqD oGm;wdkifvdkufr,f odvm; [J [J}}

onfawmhrS opfopfvnf;&,fNyD;zefcGufudk aumufudkifavawmhonf/


uRefawmfuwpfcGufvkH;aomufNyD;aomtcg opfopfrSm wpf0ufrQ ukefao;onf/ opfopfu
zefcGufudkcsxm;NyD;-

]]q&m pmar;yGJajzOD;rvm;}}[k rarQmfvifhaomar;cGe;fudk xkwfvkdufonf/ uRefawmfhrSm


þar;cGef;udkarQmfvifhrxm;onfomru ajz&eftqifoifhvnf; r&Sdao;acs/ pmar;yGJajzrnf
rajzrnfudkvnf;aumif;? ausmif;qufwufrnf rwufrnfudkvnf;aumif; ,wdusqkH;jzwfxm;jcif;
r&Sdao;acs/

]]rajymwwfao;bl; opfopf&,f}}

trSefrSm ajz&efpm&if;ay;NyD;jzpf\/ wu,f0ifajz&ef rajz&efom rqkH;jzwf&ao;jcif; jzpfonf/

]]uRefynmawG? uReftNrD;bJGUawG? 'D*&DawG&vdkUvnf;tydkygyJq&m&,f/ pmar;yGJajzraeygeJUawmh}}

]]'Dvdkvnf; ykHaoxm;vdkUrjzpfbl;/ cktcgrSm uRefynmqkdNyD; roifbJxm;&if bmrSwwfrSm r[kwfawmhbl;?


uRefynmudkwwfNyD; uRefynmrSef; odzkdUomvdkw,f? tJ'Dvdk odawmhrSvnf; uRefynmudk ocifynm
jzpfatmif vkyfEdkifr,f}}

odkUuvdk ajymNyD; rcifopftm; tuJcwfí Munfhvdkufonf/ uav;oli,f ykHem;axmifovdk


em;axmifaeonf/ xkdUaMumifh uRefawmfu qufNyD; uRefynm ocifynmrsm;taMumif;?
ausmif;wpfcgwnf;xGufxkduf rxGufxdkuftaMumif;? 91XmetkyfcsKyfa&; rysufrcsif;
oydwfarSmufrnfqkdaom vrf;pOfrSm;aMumif;rsm;udk ajymaeayonf/ opfopfu pdwfyg0ifpm;pGm
em;axmifoavmuf uRefawmfupdwfyg0ifpm;pGm ajymaeonf r[kwfay/ twefMumajymNyD;aomf pum;pOf
ajymif;ypfcsifvmavonf/

]]uJ uJ opfopf eHuxdkif ukefatmifaomufav}}

]]aomufrSmygq&m&JU}}

]]aomufrSmqdk&if aomufrSaygh opfopf&JU? tukefraomuf&if oGm;wkdifr,f aemf [J [J}}

opfopfu eHuxdkifaomufaepOf atmufxyfwGif a':nGefUwkdU jyefa&mufvmMuoH Mum;&onf/

]]zrf;oGm;jyefNyD ra&Topfa&}}[k rdef;rBuD;wpfa,mufu vSrf;ajymvdkuf onf/

]]at;[,f nnf;ygroGm;ao;wm awmfao;wmaygh}}[k a':a&Topfu jyefajymae\/ a':nGefUum;


tay:odkUom wufvmaeonf/ opfopfu avSum;0odkUoGm;um tartm; BudKonf/ uRefawmfu
ukvm;xdkifrS rwfwwf xumBudKonf/
]]orD;b,fhES,faeao;ovJ}}

]]vkH;vkH;aysmufoGm;NyD arar}}

a':nGefUonf uRefawmfhbufvSnfhum oGm;BuD;awG azG;ceJay:atmif NyKH;NyD;-

]]orD;wdkU armifwifxGef;udk bmauR;MuovJa[h}}

]]a&Ta&Tu eHuxdkifvkyfxm;w,f arar? tJ'g wkdufNyD;NyD}}

]]tif; tif;aumif;w,f}}

uRefawmf-

]]b,fESpfa,mufzrf;oGm;ovJ a':a':}}

a':a':wkdUoydwfwm;pcef;rSmawmh 30avmuf zrf;oGm;w,f? wpfNrdKUvkH; qkd&ifawmh ESpf&mxufrenf;bl;


Mum;wmyJ/ &efukefaxmifBuD;vnf; rqHUawmhbl;? a,musmf;tusOf;orm;awG t&l;axmifydkU?
rdef;rtusOf;orm;awG udk om,m0wD axmifydkUaew,f}}

]]zdESdyfcsKyfcs,frIawGu r&yfwJUtjyif wkd;vmw,fawmif xifw,f? tpdk;& tzJGUajymif;ayr,fh 'guawmh


rajymif;bl;a':a':}}

]]tpdk;&tzJGUajymif;w,fqdkwmu bk&ifcHu rsufvSnfhjywmudk;uG,fh? uJ uJ opfopfeJU pum;ajym&pfOD;}}

a':a':onf tdrfcef;xJodkU 0ifoGm;onf/ uRefawmfESifh opfopfonf pum;quf&ef pum;p&Smr&Muacs/


twefMumaomf a':a':onf tdrfcef;xJ rSxGufNyD; aemufaz;cef;odkU 0ifoGm;avonf/

a':a':u aemufaz;rSvSrf;NyD;-

]]opfopfa& cPa[h}}

rcifopfonf xdkif&mrSx&if;awmif;yefonf/

cPae&pfOD; q&m}}

rcifopfonf xdkif&mrSx&if;awmif;yefonf/

]]cPae&pfOD;q&m}}

]]udk,fvnf;oGm;awmhr,f}}[k ajymNyD; uRefawmfu rwfwwf&yfvdkuf onf/

]]tdk...}}[k tmar#dwfoHjyKNyD; rcifopfu uRefawmfhtm; tHUMopGm ai;Munfhaeonf/

]]a':a':hudkom EIwfqufvdkufygawmh}}
uRefawmfonf avSum;rSqif;pOf rcifopfonf avSum;xdyfrS pD;MunfhNyD; usef&pfonf/

aemufaz;rS-

]]rcifopfa& cPvmOD;uG,f}}

uRefawmfonf avSum;atmufqkH;xpfa&mufNyD; zdeyfpd;&if; tay:armhMunfhvdkufaomtcgrcifopftm;


rjrif&awmhNyD/ uRefawmfh&ifxJu [mwmwmESifh uRefawmfhtrlt&m rSm aMumifawmifawmifjzpfoGm;NyD;
cPrQ awGum &yfaerdonf/

]]jyefawmhrvm;? b,foluG,fh rif;emrnf}}

xdktoHMum;rS a':a&Topftm; xdwfvefUwMum; owd&awmhonf/

]][kwfuJu a':a':a&T? uRefawmfhemrnfuawmh armifwifxGef;ygcifAsm;}}

]]rif;u b,frSmaeovJ}}

]]uRefawmf urm&GwfrSmaeNyD; ausmif;wufygw,fcifAsm}}

]]pmar;yGJ rajzbl;vm;}}

]]rajymwwfao;bl; cifAsm;}}

]]bmvdkUrajymwwf&rSmvJ? ajzrSaygh}}

uRefawmfonf a':a&Topf\ tmPmoHaMumifh tcH&rcuf&kHru NyKH;yifNyKH;rdao;onf/

]]a':a':hwlr opfopfuawmh pmar;yGJ rajzygeJUajymw,f}}

a':a&Topfu uRefawmfhtm; opfopfudk,fpm;xm;NyD; rsufapmif;xdk; vdkufonf/

]][if; 'if;ubmem;vnfvdkUvJ? 'Daumifrav;u olUtar oHa,mif vkdufNyD;ajymaewm/ udka&Tazuvnf;


bmrStoGeftoifr&Sdbl;? r,m;a&m orD;a&m 'Dtwdkif;vTwfxm;wm/ oydwfarSmufwJUtcgarSmuf?
vSefwJUtcgvSef? ausmif;wufwJUtcgwuf? pmar;yGJajzwJUtcgajz? ckawmholwkdUu'Dvdkr[kwfaygifawmf?
tNrJwrf; oydwfarSmufae&r,fwJU}}

a':a&Topfonf armifESifh a,mufrwkdUtm; rnfrQavmuf MumMumu rnfrQavmuf BuD;rm;aom


xkxnfjzifh tcJrausjzpfaeonfrod/ uRefawmfuom oGm;&ef[efrjyvQif pum;rQifrjywf/ u&m;a&vGwf
wwGwfwGwf jrnfwGefaeOD;rnfxif&onf/

]]cGifhjyKygOD; a':a':a&T}}

]]tif; oGm;awmh }} toHrmausmoavmufawmh a':a&Topf\rsufESm rrmrausmyg/ uRefawmfonf


vrf;ay:odkU qif;xGufaeqJ aemufrSaeí a':a&Topfu ac:vdkufjyefonf/
]]oli,f cPaeOD;}}

a':a&Topfonf ajymajymqdkqdk a&mif;&efaq;rsm;xnfhxm;onfh AD&dkqDodkU oGm;NyD;zGifhonf/


aq;tcsKdUudk,lvmNyD;-

]]a&mh 'Daq;xkyfawG,loGm;? pmaumif;aumif;usuf? okdUayr,fh tanmif;rdNyD; 0rf;rcsKyfatmif


a[m'D0rf;EIwfaq;udkpm;? npmusufNyD;&if a[m'DaoG;aq;udk uGrf;oD;vkH;avmufpm;? 'grSESpfESpfNcdKufNcdKuf
tdyfaysmfr,f/ tdyfw,fqdkwm cPomjzpfayr,fh ESpfESpfNcdKufNcdKuf tdyfaysmf&if aumif;wmyJ Mum;vm;/
pmaumif;aumif;usuf? pmar;yGJudk atmifatmifajzMum;vm;}}

,if;odkUMoZmay;onfudk uRefawmfu NyKH;em;axmifNyD; ]]aMomf onft&G,f tysKdBuD;[m t&G,f&Sdwkef;u


a,musmf;&cJU&if olUom;orD;udk onfvdkyJ MoZmay;aerSmyJ}}[k pOfpm;aerdonf/ ay;aomaq;rsm;udkvnf;
aus;Zl;wifpGmjzifh vufcHNyD; ]]aMomf onfrdef;rBuD;[m pum;taygufqkd;ay r,fh apwemawmh rqkd;bl;}}[k
qifjcif&if; xGufvmcJUawmhownf;/

42

ta&;awmfykHrS oifcef;pmrsm;

uRefawmfwdkUtzkdUawmh&Sif;aeNyD/ vuf&Sd Oya'jyKvTwfawmftrwfawGudk tm;udk;í 91Xme tkyfcsKyfa&;udk


rzsufEdkif/ odkUaomf tcsKdUrSmawmh r&Sif;Muao;/ OD;yktpdk;&tzJGUjyKwfusatmif
t,kHtMunfr&SdtqdkoGif;olu oGif;onf/ olwkdUudk,folwkdU ]trsKd;om;tpdk;&}[k uifyGef;wyfxm;aom
OD;yktpdk;&tm;enf;atmif OD;baz &mxl;r,lzkdU ajymolu ajymMuonf/ OD;baztm;
jynfxJa&;0efBuD;vkyfvSnfhyg[k bk&ifcHoabmwlnDcsufjzifh OD;yku qG,fonf/ trsKd;orD;tpnf;t&kH;u
OD;baztdrfokdU aeUa&mnyg 0dkif;xm;NyD; oydwfwm;xm;onf/ OD;baztm;
a&OD;wdkufopfq&mawmfbk&m;u &mxl;vufcH&efarwÅm&yfcHonf qkdNyD; OD;bazu &mxl;vufcHonf/
usrf;usdefoGm;&ef trsKd;orD;wkdUu vrf;z,fray;aomtcg ykvdyftultnDac:í z,f&Sm;NyD;
bk&ifcHtdrfoGm;um usrf;usdefavonf/

*VKefOd;apmvnf; ususee taqmifta,miftjynfhjzifh 0efBuD;jzpfoGm avNyD/ ]]uREkfwdkUtrsKd;om;tpdk;&[m


qif;&Jom; tvkyform;rsm;udk txl;umuG,faeygw,f}}[k vTwfawmfwGif ajymNyD;tcGefawmfrsm;udk
twif;t"r® awmif;cHaeavNyD/ oydwfwGif yg&rnfavm[k tvkyform;rsm;tm; tvkyfxkwfypfaeonfudk
Munfhaeavonf/ Oa&mywdkufom;wkdU\ nOfh0wftay:&kH&SnfBuD;udk 0wfvsufwGJjzLBuD;pD;NyD;
t&yfwumwGif *VKefwyfom; 3-odef;pkrnf? *VKefavwyfawGxm;rnf? NyD;awmh Armjynfudkjyefay;zdkU
awmif;qdkrnf ponfjzihf [def;a[mufaeavNyD/ onfvkd [def;a[muf&if; olU*VKefwyfom;rsm;onf
0g;&if;wkwfrsm; aumufudkifaeMuonf/ OD;apmtm; oHykH;wD;í awmxkwfaeaom ocifrsm;tm;
&dkufESuf&ef jyifqifaeavonf/

&mxl;vufrJUjzpfoGm;aom a'gufwmbarmfwkdU vlpkonf tkyfcsKyfa&; wkdkufzsufa&; pum;ajymonf/


OD;yktpdk;&tzJGUtm; t,kHtMunfr&Sd tqdkoGif;aeMuonf/ olwkdU\ owif;pmrsm; *sme,frsm;rS
udkvSa&TESifhwuGaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; oydwfvSefonfhtwGuf jypfwif&IwfcsMuonf/
pGyfpJGMuonf/

xdkokdUvQif trwftoD;oD;wdkU\ EdkifiHa&;ajcvSrf;udkjrifae&cdkuf udk,fa&;udk,fwm


raumif;owif;rsm;uvnf; zkH;r&atmif ay:aeavonf/ trwfawG vmbfpm;ygonf[k
Oay'jyKvTwfawmfwGifyif trwftcsif;csif; azmfxkwfMuonf/
olrsm;om;r,m;ckd;,laygif;oif;rIjzihfvnf;aumif;? r,m;i,fp&dwfray;rIjzihfvnf;aumif; w&m;pJGcH&aom
trwfrsm;uvnf; [dkav;wausmfausmfjzpfcJUonf/

xkdUaMumifh vuf&Sdtrwfrsm;ESifh vlBuD;ydkif;rS acgif;aqmifrsm;udk uRefawmfwkdUonf t,kHtMunfr&SdMu/


vGwfvyfa&;wdkufyJGwGifolwdkUtm; xnfhrwGuf&kHru olwkdUudkqefUusifí vkyf&rnfr[kyif
em;vnfxm;Mu\/

ta&;awmfykHvufawGUoifcef;pmay;aeonfrSm t*FvdyftmPmydkifwkdU onf


tpdk;&tzJGUwpfckNyD;wpfckajymif;ayrnf/ Oya'jyKvTwfawmfwpfck jzKwfNyD; wpfcka&G;aumufaprnf/ okdUaomf
olwkdU\ wu,fhpdk;rdk;rIudkum; rajymif;/ tcsKyftjcmtmPmudk t*FvdyfwkdU\vufxJrSm rvGwfwrf;
qkyfudkifxm;onf/ ,if;odkUaom t*FvdyfwkdU\ pdk;rdk;rIudk aemufqkH;wpfaeUwGif vufeufESifh
ykefuefawmfvSefí NzdKzsuf&ayvdrfhrnf/

xkdUaMumifh uRefawmfwkdUonf vufeufudkifEdkifrnfhtzJGUtpnf;rsm;udk zGJUMuonf/ ]&J}tzJGUudk


uRefawmfwdkUtxifrBuD;/ ]&J}tzJGUrSm &mxl;EdkifiHa&;orm; trfatOD;armifBuD;\ tzJGUjzpfonf/
xkdUaMumifhwkdUArmtpnf;t&kH;u Armhvuf&kH;wyfzJGUonf/ uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;u
oHrPdwyfrsm;zJGUonf/ ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*¾ tvkyftrIaqmifrS oHrPdwyfzJGUpnf;&ef
wm0efvTJtyfjcif;cH&aom udkxGef;&Sdefu ]]vufeufonfyxr? vufeufonf 'kwd,? vufeufonf
wwd,}}[kajymavh &Sdayonf/

þrQta&;BuD;aom vufeufudkb,fu&Murnfenf;/ uRefawmfwkdU bmomvkyfEdkifzkdUvnf; rjrif/


wdwfwdwfykef; cdk;0Suf0,f,lEdkifonfxm;OD;? 0,f,l&ef aiGtvkHtavmuf&zdkUrjrif/ xkdUaMumifhtqkH;owf
wpfcsdefcsdefwGif EdkifiHjcm;wpfckckrS vufeuftultnD &atmif,l&rnf[k EdkifiHjcm;udk tm;udk;aeMuayonf/

wpfzufwGifvnf; pnf;&kH;a&;rsm;pGmvdkonf[k oabmaygufaeMuonf/ ,ckta&;awmfykHudk


onfhxufjywfom;pGm onfhxufydkí raqmif&GufEdkifonfrSm pnf;&kH;a&;csKdUwJUaeíjzpfonf/ vlrsm;í
yJGrpnf jzpfaeonf/ ponf;&kH;a&;tm;en;fojzifh pnf;urf;r&Sd wkdufyGJqifjcif;rsm;udk awGUcJU&onf/
ta&;awmfykHwGif;wGif ta&;wmfykHpdwftm;xufoefrIonf rsm;pGm BuD;rm;cJU\/ wpfenf;tm;jzifh
pdwftm;xufoefrIonf rD;ESifhwlonf/ onfwdkif;xm;vQif avmifcsif&m avmifEdkifonf/ pnf;&kH;a&;onf
xkdrD;udkxdef;odrf;Edkifonf/ avmifapcsifaom t&mudkavmifapEdkifonf/ xkdUaMumifh uRefawmfwkdUtxJwGif
]]pnf&kH;a&;onfyxr? pnf;&kH;a&;onf 'kwd,? pnf;&kH;a&;onf wwd,}}ajymqdkolwkdUvnf; &SdMuay\/
ausmif;om;or*¾udkpepfuspGmESifh ydkíus,fjyefUpGm pnf;&kH;Mu\/ ArmwpfjynfvkH;wGif
tvkyform;or*¾rsm;udk pnf;&kH;Mu\/ awmifolv,form; tpnf;t&kH;rsm;udkvnf; zJGUpnf;Mu\/
ArmwpfjynfvkH;twGuf A[dkXmecsKyfrsm;vnf; ay:vm\/ wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;uvnf; EdkifiHvkH;qdkif&m
nDvmcHBuD;udkarmfvNrdKifNrdKUü ac:xm;avonf/ xkdnDvmcHBuD;twGuf jyifqifrIrsm;udk
tapmBuD;BudKwifjyKvkyfMuonf/ rEÅav;rS vuf&kH;wyfrsm;u armfvNrdKifta&muf pufbD;rsm;jzihf
csDwufvmrnf/ vrf;wpfavQmufvkH;&Sd vuf&kH;wyfrsm;u yl;aygif;vdkufygMurnf/

&efukefpD&ifpk? yJcl;pD&ifpk? [oFmwpD&ifpk? rEÅav;pD&ifpk paom pD&ifpk nDvmcHrsm; usif;yMuNyD;


EdkifiHvkH;qdkif&m wkdUArmnDvmcHBuD;odkU udk,fpm;vS,frsm; a&G;aumufaeMuonf/ ocifudk,fawmfrIdif;onf
ocifESpfjcrf;uGJpu qkH;r r&í aphpyfa&; ratmifjrifí xGufawmhrnf[k qkdcJUaomfvnf; ,cktcg
ocifEk? ocifatmifqef;? ocifoef;xGef;paom acgif;aqmifrsm;ESifhtwl wpfjynfvkH;vSnhfvsuf
wkdUArmw&m;a[mí armfvNrdKifnDvmcHBuD;twGuf pnf;&kH;aeMuayonf/
ta&;awmfykHrwdkifrDu ocifEk? ocifatmifqef;polwkdUonf ausmif;rSxGufNyD; wkdUArmtpnf;t&kH;odkU
0ifcJUMu\/ ,ck ta&;awmfykHtwGif;wGif udkb[def;onf ausmif;rSxGufNyD;
wkdUArmtpnf;t&kH;odkU0ifavonf/

uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;odkU0ifí EdkifiHa&;vkyf&ef uRwfuRwfvGwfvGwf rqkH;jzwfao;ay/


ajcvSrf;uawmh wkdUArmtpnf;t&kH;xJ a&mufaeayNyD/ udkvSa&TESifh wkdifyifonf/ udkvSa&Tu
trfbDbDtufpf(q&m0efpmar;yJG)atmifonfhwdkif ausmif;qufaeOD;rnf[k qkdonf/
toufarG;0r;fausmif;rIwpfckck&Sdxm;rS EdkifiHa&;vkyfí aumif;rnf[k oluqdkonf/ uRefawmfonf
olUerlemudk tm;usonf/ okdUaomf uRefawmfwkdU bDatrSm q&m0efvdk vGwfvyfaom
toufarG;0r;fausmif;rIokdU rydkUEdkif/ bDatatmifNyD; udkausmfNidrf;wdkUvdk? uRefawmfhzcifBuD;u
acgif;xJ&dkufoGif;xm; cJovdk tdkifpDtufpf ajzvQifajz odkUr[kwf tpkd;&tvkyfwpfckck0ifNyD;
uReftBuD;pm;vkyfvdku vkyfEdkifayonf/ þvr;fudkvnf; uRefawmfrvdkufcsifawmhNyD/ bDatatmifvQif
bDt,foifþa&SUaevdkufum vGwfvyfaom toufarG;0rf;ausmif;rIjyKí EdkifiHa&;vkyfrnfavm/
bDt,fatmif&ef ausmif;2ESpf qufae&OD;rnf/ ausmif; 2ESpfqufae&efvnf; pdwfr&SdawmhNyD/
uRefawmfha&SUa&;rSm a0cGJír&atmifyif jzpfaeayonf/ pmar;yGJ0ifajzzkdU? rajzzkdUyif ,wdjywf
rqkH;jzwf&ao;/

ausmif;om;vTwfawmfNyD;uwnf;u or*¾taqmufttkHrSm wjznf;jznf; ajcmufaoGUvmonf/ udkb[def;?


udkxGef;&Sdefpaom EdkifiHa&;ajcpkHypf0ifolwkdUonf NrdKUxJwdkUArmtpnf;t&kH;odkU oGm;aeMuonfom rsm;onf/
udkvSa&T? udkAaqG? udkodef;atmif? udkpdk;armif paom ausmif;rxGufbJ
ausmif;om;ta&;NyD;jywfatmifvkyfae&aom trIaqmifvlBuD;rsm;rSmvnf; oydwfvSef&m ay:xGufvmaom
jyóemrsm;udk vdkufaqmif&GufaeMu&ojzifh or*¾taqmufttkHrSm em;raeMu&/ oydwfvSefNyD;
ausmif;jyefwufaom acgif;aqmifrsm;tm; ausmif;rSvufrcH[k vnf;aumif;? 0efcsawmif;yef&rnf[k
vnf;aumif;? 'PfaiGwpfrsKd;? axmifrSrvTwfao;aom ausmif;om;rsm;tm; vTwfay;zkdU tpdk;&ESifhoGm;í
ta&;qdkaeonfu wpfrsKd;? &J&Jawmuf udkoef;wifwkdUvlpk\ pGyfpJGcsufrsm;udk oGm;a&mufajz&Sif;&onfu
wpfrsKd;? or*¾rsm;rNydKvJbJ pnf;urf;usus? xlxlaxmifaxmif &yfwnfEdkifatmif
vdkufvHpnf;&kH;ae&onfu wpfrsKd; trsKd;rsKd; tvkyfrsm;um vIyf&Sm;oGm;vmaeMu&avonf/
tjcm;ausmif;om;rsm;rSm pmar;yGJajz&ef ausmif;pmtkyfrsm;Mum;odkU wdk;0ifaeMu&avNyD/

xkdUaMumifh uRefawmfhvdk bmvkyf&rnf ra&&mao;aomoltcsKUdom or*¾taqmufttkHrSm a,mifcsmcsmESifh


usefae&pfcJUayonf/

wpfn 7em&DcJG 8em&DavmufwGif uRefawmfwpfa,mufwnf; or*¾


pmMunhfwdkufcef;wGif;wGifpmzwfvsuf&Sdayonf/ Budrfukvm;xdkifBuD;ESpfvkH;udk rsufESmcsif;qdkifí csxm;NyD;
wpfvkH;rSmxdkifí wpfvkH;ay:ajcwifxm;onf/ tay:wnfhwnfhu rD;wpfvkH;zGifhxm;onfrSwpfyg;
wpfcef;vkH;&Sd tjcm;rD;rsm;udk ydwfxm;onf/

uRefawmfonf ausmif;pmtkyfrsm;udk zwfcsifpdwfr&Sd/ aumufíyif rMunfhrd/ ,ck


uRefawmfpdwf0ifpm;aeaom pmtkyfrsm;rSm bdvyfrS xkwfa0aom vuf0J pmtkyfuvyf (Left Book
Club) pmtkyfrsm;ESifh e*g;eDpmtkyfrsm;jzpfonf/ xkdnu zwfaeaom pmtkyfrSm *Refpx&yfcsDa&;aom
qkd&S,fvpfoabmw&m;ESifh vufawGU Theory and Practice of Socialism jzpfonf/
pmtkyfwpfae&mrSm t&if;&Sifpepf vufatmufwGif ynm&SifwkdU\ tBuHOmPfynmrsm;onf rawmfrw&m;
tokH;cscH&ykHudk zwf&NyD; oabmaygufMunfEl;NyD; {uu©&musaeaom cPü vlESpfa,muf
pmzwfcef;qDodkU vmaeoH Mum;&onf/ uRefawmfhtay:wnfhwnfhuom rD;a&mifusqif;NyD; ab;bufrSm
cyfarSmifarSmifjzpfojzifh b,folb,f0g jzpfonfudk&kwfw&ufrod/
]]a[h zkd;wifxGe;f? wpfa,mufwnf;vm;}}

udkat;aiGyifjzpfonf/ udkat;aiGu uRefawmfhxH vmaepOf olESifhygvmolu wHcg;0rS awGí&yfaeonf/


xkdol\ oP²mefudk rIwfwdrIef0g;om jrif&aomfvnf; xdkoP²mefudk uRefawmfhrsufpd usufrdaeonf[k
xifonf/ udk,fxnfBuD;rm;NyD; ajcvufu rrQrw ao;i,faom oP²mefjzpfonf/
,if;oP²mefudkuRefawmfu pdkufMunhfaepOf udkat;aiGu-

]]&JabmfwifxGef; wpfa,mufwnf;vm;}}

]][kwfw,f tm;vkH; tjyifoGm;aeMuw,f}}

]]tif; aumif;ygw,f}}

udkat;aiGu olESifhygvmolbufodkU vSnfhí ]]0ifcJUygAs? udpör&Sdygbl;/ 'guuRefawmfeJU tifrwef&if;ESD;wJU


&Jabmfyg}}

xkdoP²efonf uRefawmfwkdU&Sd&m rD;a&mufqDodkU csOf;uyfvm&m uRefawmf tHUtm;oifhoGm;avonf/


xkdolum; urm&GwfrS ocifwifBuD;yif jzpfay\/ olonf udkat;aiGu ac:íom uRefawmfwkdUteD;odkU
csOf;uyfvmcJU &aomfvnf; uRefawmfESifhawGU&rSm 0efav;aeaMumif; odomayonf/

þocifwifBuD;rSm wpfcgwkef;u tif'dkcsKdif;em;rSm jrifuGef;rif;om;BuD;ESifh &if;ESd;onfqdkNyD;


uRefawmfwkdUtm; aiGpuúLvkyfay;rnf? vufeufoGif;ay;rnf[k ajymzl;aom ocifwifBuD;yifjzpfonf/
þocifwifBuD;rSm ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u t"du&kPf;vIHUaqmfay;cJU aom
ocifwifBuD;yifjzpfayonf/ þocifwifBuD;rSm *syefvdkvm;aom 0g'udk uRefawmfwkdUtm;
a[majymcJUzl;aom ocifwifBuD;yifjzpfonf/ þocifwifBuD;um; udk<u,fESifhuRefawmfwkdUu
ykvdyfpaom olrsm;ESifh &Iyf&Iyf,Suf,SufqufoG,fae[ef&Sdonf[k ,lqNyD; cyfcGmcGma&Smifxm;aom
ocifwifBuD;yifjzpfonf/

olonfwkduf&dkufxkd;usaeaom rD;a&mifxJodkU 0ifrvmbJ rD;a&miftjyifbufrSm &yfum uRefawmfhtm;


rNyKH;csifNyKH;csifNyKH;um Munfhaeonf/

udkat;aiG-

]]a[m'gu &JabmfwifxGef;wJUAs? t,kHMunf&qkH; uRefawmfh&JabmfwpfOdD; ygyJ/ udkwifxGef; a[m'gu


yJGpm;BuD;OD;wifwJUAs}}

uRefawmftHUtm;oifhoGm;onf/ odkUaomftHUtm;oifhjcif;udk &kwfw&uf azsmufzsufvdkufNyD;NyKH;vdkfonf/

]]uRefawmfwkdUtcsif;csif; odNyD;ygAs? yGJpm;BuD; OD;BuD;wif ckb,fa&mufaeovJ}}

ocifwifBuD;u oGm;wpfcsufNzJvdkufNyD;-

]]ckNrdKUxJrSmyJaew,f? rJaqmufu jyefa&mufwm rMumao;bl;}}

]]aMomf'Dvdkudk;? 'gjzifh ,dk;',m;a&mufcJUao;w,fxifyg&JU}}


udkat;aiGu ocifwifBuD;tm; ukvm;xdkifwpfck xkd;ay;NyD;-

]]uJ xkdifAsm? usKyfwkdUokH;a,muf twlwl pum;ajymMur,f}}

ocifwifBuD;u rD;a&mifudkMunfhNyD; rsufESmudk&IHUvdkufum rD;yGGifhudkvufnSKd;xdk;vdkufonf/


NyD;aemufab;bDudk usD;uef;vlrd Munfhaeavonf/

udkat;aiGonf ysmavmifcwfoGm;NyD; avoHwkd;wkd;jzifh-

]]rD;ydwfvkduf&if aumif;r,fxifw,f}}

uRefawmfu ukvm;xdkfifay:rSm wifxm;aom ajcudk&kyfvkduf&if;-

]]rD;awmhydwfzkdUrvdkygbl;? rD;ydwf&if ydkNyD;rouFmp&mjzpfr,f/ Oyrm cifAsm;wkdUaemufu


vlwpfa,mufvkdufNyD; acsmif;Munfhaer,fqkdygawmh/ rD;udkydwfvkduf&if ]][m'Dvlvnf;wufoGm;a&m
tajcvnf;ysufoGm;a&m}vdkU wGufvdkufrSmyJ/ NyD;awmhvnf; rD;ydwfNyD; pum;ajymaeMuw,f qdkygawmh?
wpfa,mufa,mufwufvm&if b,fvkdqifajcay;rvJ}}

udkat;aiGonf ysmavmifcwfaom trlt&mjzifhyif-

]]'Dawmh b,fvdkvkyfrSmvJ}}

]]rD;udk'Dwkdif;xm;? uRefawmfwkdUuawmh rD;a&mifjyifbufuswJU [dkaxmifhrSm pum;ajymMuwmaygh}}

ocifwifBuD;u ynm&Sd[efjzihfacgif;udkndwfumndwfumaeonf/ uRefawmfnTefjyaom


axmifhwGifokH;a,mufom; xdkifMuavonf/ twefMum wpfa,mufESifhwpfa,mufMunfhNyD;
NidrfaeMuNyD;aemuf udkat;aiGu tkwfeH&Hrsm;rSmyif em;&Gufrsm;&Sdaeoavm[laom pdk;&drfjcif;rsKd;jzifh
[dk[dkonf onf Munfhí-

]]uJ OD;BuD;wifqdkprf;ygOD;}}

OD;BuD;wif(ac:) ocifwifBuD;onf tjyifpBuFwHwdkif;udkausmfNyD; pkHaxmuf &Sdr&Sd MunfhEdkif&ef


[efjyifaomtm;jzifh cg;qefUNyD; ar;udka&SUodkU xkd;vkdufonf/

twefMumrS-

]]'Dudpöuawmh aumif;aumif;BuD;vQKdU0SufrSjzpfr,faemf? ESpfa,mufpvkH;As}}

udkat;aiG-

]]pdwfcsyg? usKyfudka&m &JabmfwifxGef;udka&m pdwfcsyg}}

]]'DvkdAs? usKyftaMumif;uawmh ocifwifxGef;vnf;odoavmuf odNyD;om;yg/ cktacguf


,dk;',m;roGm;cifuwnf;u 'DrSm*syefeJU tquftoG,f&SdcJUw,f/ usKyfuwifjywJU tcsufawG[m
ta&;BuD;vGef;tm;BuD;awmh 'DrSm&SdwJU *syeftqufu oleJUrNyD;Edkifbl;? ,dk;',m;udk
wdwfwqdwfoGm;ygqdkvkdU ukef;aMumif;eJUyJ oGm;&w,f/ rJaqmufuaeNyD; ,kd;',m;xJ0if&w,f/
,dk;',m;e,fxJa&mufw,fqdk&ifyJ *syeftqufuqufay;vdkufwJUvlu BuKdaeNyD; csufcsif;
befaumufydkUay;wmyJ/ befaumufusawmh tawmfBuD;wJU *syeft&m&SdwpfOD;eJU awGUqkH;aqG;aEG;&w,f/
usKyfawmif;wmuawmh 'Du ausmif;om;awG? ocifawGudk NAdwdoQudkykefuefzkdU vufeufeJUaiGawmif;wmyJ/
ay;yghr,fvkdU uwdtcdkiftrm&cJUw,f}}

ywf0ef;usifwpfckvkH; wdwfqdwfaeonf/ vrf;ay:u um;toGm;tvmyif tqufa0;aeonf/ udkat;aiG


oufjyif;csonfudkyif Mum;Edkif\/ ta&;awmfykH atmifEdkifa&;onf vufeuf&a&;awGif rSDaeonf[k
,lqxm;Muaom uRefawmfwkdUtm; vufeufay;rnfqkdaom uwdonf rnfrQ acsmufcsm;oGm;aprnfudk
cefUrSef;MunfhEdkifMuayonf/ ocifwifBuD;\ pum;rsm;onf olUtaMumif; rodolwpfOd;tm;
avxJrSmvrf;avQmufaeovdk txifa&mufapEdkifayonf/ uRefawfmum; ocifwifBuD;tm;
r,kHMunfrdatmif txl;BudK;pm;ae&\/ ocifwifBuD;u qufjyefonf/

]]'Dawmh cifAsm;wkdUausmif;om;awGu ykefuefzdkU jyifqifMu&r,f/ vQKdU0SufwJU tzGJUtpnf;awG zJGUMu&r,f/


usKyfuwpfqifh bmvufeufawG vkdw,f? aiGb,favmufvdkw,fqdkwm befaumufu *syeft&m&SdBuD;qD
taMumif;Mum;&r,f}}

udkat;aiGu ar;udkb,fbufvufacsmif;uav;rsm;ESifh yGwfwdkufae&mrS-

]]'guawmh uRefawmfwkdUvnf;acgif;aqmifawGeJU aqG;aEG;OD;r,fAs? vufeufqdkwmuawmh vdkcsifwmayghAs?


okdUayr,fh usKyfwkdUacgif;aqmifawGeJU aqG;aEG;&OD;r,f}}

ocifwifBuD;-

]]'gaMumifh usKyfu udkb[def;wkdU? udkvSa&T? udkAaqGwdkUeJU awGUcsifwmayghAs}}

udkat;aiG-

]]at;av awGUzdkUuRefawmfpDpOfay;yghr,f}}

uRefawmfonfudkat;aiGtm; [efUwm;jcif;jzifh pdwftaESmifht,Sufray;csifaomfvnf; a&SUvGefukefvQif


cufrnfpdk;ojzifh-

]]aeOD;udkat;aiG? OD;BuD;wifeJU usKyfwdkUacgif;aqmifawGeJU awGUray;cif OD;BuD;wifudk


tpkHtvifar;MuygOd;pdkU&JU? 'DrSmcifAsm; *syeftqufub,folvJAs}}

]][m'guawmh b,ftoday;vdkUjzpfrSmvJ}}

]]'gjzifh Armvm; *syefvm;qkdwmawmh ajymtyfygw,fAsm}}

]]vQKdU0Sufa&;qdkwm 'gawG rajym&bl;? ocifwifxGef;vnf; odom;eJU}}

]]uJ 'g xm;ygawmhAsm/ r,kHvdkUar;aewm r[kwfygbl;aemf? uRefawmfwkdU acgif;aqmifawGu


ar;&if'guawmh vQKdU0Sufa&; r[kwfygbl;Asm}}
ocifwifBuD;onfol\ ao;i,faom vufuav;rsm;udk ukvm;&kyfBuD; vuf,rf;ovdk avsmh&J&J,rf;NyD;-

]]ESpf&ufyJMumw,f}}

]]befaumufNrdKUb,fvrf;rSm wnf;cJUovJAs}}

]]aq;*kHvrf;rSm}}

uRefawmfonf befaumufNrdKUtaMumif;aumif;pGmroday/ aq;*kHvrf;qdkwm &Sdr&Sdvnf; roday/ odkUaomf


odav[efjzifh-

]]aMomfaq;*kHvrf; Mum;zl;w,f? 0dZ,apwDqdkwm &Sdw,f? 0ifzl;cJUao;vm;}}

ocifwifBuD;onf twefMumawGoGm;onf/ okdUaomf owdwjcm; a&mufoGm;í


&kwfw&ufrajzrd[efaqmifvsuf-

]]tif; tif;wpfacgufa&mufao;w,f}}

uRefawmfonfbefaumufNrdKUü aq;*kHvrf;&Sdr&Sd rodaomfvnf; xdkvrf;ü 0dZ,apwDr&Sdonfudkum;


taotcsmod\/ 0dZ,apwDonf uRefawmfhpdwful;xJrSmom&Sdonf/

]]pmxJrSm zwf&wmuawmh 0dZ,apwD[m ,kd;',m;rSm&SdwJU tjcm;apwDykHrsm;eJUrwl? jrefrmjynfu


apwDykHrsm;eJUom wlw,fajymw,f? [kwfuJUvm;}}

]]tif; [kwfw,f}}

xdkokdUvQif [kwfwma&m? r[kwfwma&m ar;jref;Munhfvkdufaomtcg ocifwifBuD;onf ,dk;',m;okdU


ra&mufcJUbJ a&mufcJU[efaqmifí aeonfudk uRefawmfod&avonf/ ocifwifBuD;onf cPMumvQif
pdwfwkdvmonf/ odkUaomf csKyfwnf;xm;NyD; cyfwnfwnfjzifh a&SmifxGuf&ef BudK;pm;avawmhonf/

]]'DrSmocifwifxGef;? vQKdU0Sufa&;vkyfief; vkyf&w,fqkdwm taMumif;rSefudk zkH;EdkiforQ zkH;&w,f


r[kwfvm;? NyD;awmh vQKdU0Sufa&;vkyfief;rSm vkyfoltcsif;csif; wpfa,mufudpö wpfa,muf
rpyfpkcsif&bl;r[kwfvm;? odoifhodxdkufwmudkodzkdUyJ r[kwfvm;/ uJ ocifwifxGef;u udk,fhudk
odxm;wJU emrnfeJU tck&Jabmfat;aiGu udk,fhudk odwJUemrnfrwlwmbJ Munfhayawmh uJ udkoGm;r,f}}

udkat;aiGonf pdwfraumif;jzpfoGm;[efwlonf/ uRefawmfhtm; rausrcsrf;Munfhvsuf-

]]zkd;wifxGef;uvnf; rar;tyfwmudk ar;raeygeJU/ aeygOd; OD;BuD;wif&JU roGm;ygeJUOD;}}

ocifwifBuD;u rcsdNyKH;NyKH;í vufywfem&Dudk Munfh&if;-

]]ocifwifxGef; ar;wmudkaAGr,lygbl;? oluar;aeusyg/ okdUayr,hf oGm;rSjzpfr,f/ csddef;xm;wJU


udpöwpfck&Sdao;w,f/ aemufwpfBudrf xyfcsdef;awGUMuao;wmaygh/ aiGudpö vufeufudpöawG
pOf;pm;xm;Muaemf vufeufrygbJeJU ta&;awmfykHratmifbl; t*FvdyfawGudkarmif;xkwfzkdU 'Djyifenf;
r&Sdbl;? AdkvfatmifausmftwGuf vufpm;acszdkU 'Djyifhenf;r&Sdbl;? *syefArmyl;aygif;NyD;vufeufeJU
ykefuefrSjzpfr,f/ uJ oGm;r,f}}

ocifwifBuD;onf rwfwwf&yfvkdufonf/ uRefawmfwkdUvnf; rwfwwf&yfvkdufMuonf/


ocifwifBuD;onf olUvlighbufom;vkyfNyD; uRefawmfwkdUxHrS pum;rsm;udk EIduf,lvdkí
þpum;rsm;ajymqdkaeonf[k uRefawmfpdk;&drfrdonf/ xkdUaMumifh uRefawmfu-

]]uRefawmfwkdUu *syefArm yl;aygif;a&; vkyfr,frvkyfbl;? vufeuftultnD ,lr,fr,lbl;qdkwmawG


rpOf;pm;cif *syefawGtaMumif;udk pOf;pm;&OD;r,fAs/ w&kwfjynfrSm *syefawG bmvkyfaew,fqdkwm
tm;vkH; todMuom;yJ/ tifrwef &ufpufMurf;MuKwfwJU enf;awGeJU olrsm;jynfawGudk
0iftkyfcsKyfaeolawGrkdU usm;aMumufvkdU &SifBuD;udk;? &SifBuD; usm;xufqkd; qdkwmvdk jzpfaerSm pdk;&w,f}}

ocifwifBuD;onf rsm;pGm roufomaom rsufESmjzifh em&DudkMunfhjyefNyD;-

]] udk,fhvlu t*Fvdyf0g'jzefUxm;wmawG ,kHaewmudk;? uJ uJaemufrS aqG;aEG;r,fav}}

olonftaygufqDokdU ajcokH;vSrf;rQ vSrf;NyD;aemuf ajcwkHUvsuf uRefawmfwkdUbufodkU vSnfhvdkufjyef&m


wpfcgwkef;u ocifwkdU\ vGwfvyfa&;wkdufyJGtwGuf aiGESifhvufeuf olwm0ef,lí&Smay;rnfajymNyD;
aemufuRefawmhxHrS xGufcGmoGm;cgeD; aiG 5usyf acs;iSm;cUJykHudk owd&vdkufrdavonf/ tckvnf;
aiGacs;zkdU ajcwHkUjcif;yifavm/

]]udkat;aiG}}

]]bmajymcsifygovJ yJGpm;BuD; OD;BuD;wif}}

]]udkb[de;f? udkAaqG? udkvSa&TwdkUeJU b,fawmhavmufawGUEdkifrvJ}}

]]uRefawmfwkdU ar;MunfhygOD;r,f? uRefawmfwdkU vmajymyghr,f}}

]]'gjzifh &JabmfeJUudk,faemuftywfpaeaeUawGUr,f? 'DaeUawGUwJUtcsdef tJ'Dae&mrSmyJ [kwfvm;}}

]]aumif;ygNyD cifAsm}}

ocifwifBuD;xGufoGm;avNyD/ uRefawmfwkdUxHrS aiGacs;&onfudkaxmufaomf tawmfuav;yGaeNyD[k


xifvdkufrdavonf/

udkat;aiGu uRefawmhftm; rausrcsrf;MunfhNyD;-

]]&JabmfwifxGef; ckeu ajymykHawGu cGawmaewmeJUwlw,f}}

]]vm vm xkdifMuOD;pdkU&JU? cifAsm;u olUtaMumif;rodbl;}}

rD;a&mifxkd;usaeaom ckeu pmMunhfcJU&m ukvm;xdkifrsm;wGif xdkifMuavonf/


]]olUemrnfu udkwifBuD;wJU? t&ifuurm&Gwfaps;BuD;em;rSmaew,f? olUudk uRefawmfeJUocif<u,fwkdUu
ykvdyfolvQKdvdkU xifaeMuw,f}}

udkat;aiGtm; ocifwifBuD;taMumif; uRefawmfwkdUodoabmuf azmufonfcs&avonf/ ckeu


ocifwifBuD;onf befaumufodkU ra&mufcJUbJ a&mufav[ef vSnfhjzm;ykHudkvnf;&Sif;jy&onf/
udkat;aiGrSm idkifusoGm;av\/

yJGpm;BuD; OD;BuD;wifESifh aemufwpfBudrfawGU&ef csdef;onfudkvnf; zsufodrf;vdkufMu&avonf/ /

43

rjrifhOD;tm; ay;&onfhuwd

tif;vsm;aqmif

xGef;uav;

jrihfBuD;awmh tif;vsm;aqmifudk jyefa&mufaeNyD/ pmar;yGJajzzkdU jyefvmw,fav/ wpfrdepfrS


ttm;rxm;Edkifatmif pmusufae&w,f/ 'gayrJU xGef;uav;eJUawmh awGUcsifao;w,f/
ta&;awmfykHBuD;eJU uif;a0;aewmvnf; MumNyD/ xGef;uav;eJU uif;a0;aewmvnf;MumNyD/
wpfnaetif;vsm;aqmif vmcJUygOD;/ jrifhBuD; b,frSroGm;bl;/ tNrJtaqmifrSmyJ&Sdaew,f/

jrifhBuD;

aMomf rjrifhOD;wpfa,mufjyefa&mufaeNyDudk;/

]uG,f&ifarh? awGUaoatmifvGrf;}qdkaom vlpm;rsKd;um; uRefawmfvdkyif jzpf[ef&Sdonf/


rjrifhOD;onfAdkvfatmifausmfudpöNyD;pavmufu tdrfjyefoGm;cJU avonf/ ,ckqdkvQif ESpfvausmfokH;vrQ
MumoGm;ayNyD/ &SnfMumvSaom umvr[kwfyg/ okdUygvsuf þumvtwGif; taMumif;wpfpkHwpf&mESifh
wdkufqdkifojzifh rjrihfOD;tm; uGufceJ uGif;ceJ owd&wwfaomfvnf; waiGUaiGU vGrf;jcif; rjzpfcJU/
wjrnfhjrnfhwrf;wjcif;r&SdcJU/ rjrifhOD; tdrftjyef oabFmqdyfvdkufydkUonfhaeUuomvQif vGrf;aiGUuav;
a0cJUonf/ uRefawmftenf;i,faemufusoGm;ojzifh oabFmxGufcGmaeNyDjzpf&m pum;rajymvdkuf&bJ
cyfvSrf;vSrf;rS rsuf&dyfrsufjcnf vuf[efajc[efjzifhom EIwfqufvdkuf&avojzifh tm;rvdk tm;r&
jzpfcJU&onf/ xdkaeUwpfaeUvkH; wjrnfhjrnfhwrf;wrdonf/ aemufaeUrsm;rSmrl rjrifhOD;twGuf uRefawmfhrSm
ylaEG;aomcHpm;rI r&Sdawmhacs/ at;pufaomcHpm;rIom&Sdonf[k rqdkEdkif&kHwpfrnfom usefavawmh\/
bmhaMumifh xkdokdUjzpf&ovJ/ puúefUESifhtwl vIyf&Sm;aeaom ta&;awmfykHBuD;wGif epfjrKyfaeonfh
uRefawmfhtajcESifh awmjyefpmzwfat;aq;pGmae&onfh rjrifhOD;\ tajctaewkdU
uGmjcm;rIaMumifhjzpfavoavm/ rjrifhOD;ESifh uRefawmfwkdUonf orD;&nf;pm;rsm;tjzpfjzifh cdkifNrJpGm
uwdcsnfaESmifxm;jcif; r&Sdíayavm/ okdUr[kwf uRefawmf\ylaEG;aom cHpm;rIwkdUonf
eD;eD;uyfuyfawGUae&aom rjrrSDBuD;ESifh rcifopfuav;wkdUbufodkU a&pD;aMumif;ajymif;oGm;íayavm/

rjrifhOD;xHrS þvdkzdwfMum;pm&vQif omreftm;jzifh jrL;xl;ckefayguf 0rf;tajrmufBuD; ajrmuftyfayonf/


,ckrl xdkodkUr[kwf/ ]]aMomf rjrifhOD;wpfa,muf jyefa&mufaeNyDudk;}}[kom oHa0*usL;&ifhol\
at;pufjcif;jzifhom &Gwfqdkrdonf/ okdUaomf rjrifhOD;tm; rawGUcsif rjrifcsifawmh r[kwfyg/
xkdUaMumifhcsdef;onfhtwdkif; tif;vsm;aqmifodkU oGm;vdkufygonf/
uHHUaumfyifrsm;wGif &GufopfwkdUonf &Gufa[mif;rsm;tay:rS xyfqifha0qmaeMu&m tpdrf;ay:eDndKa&mif
jc,fvdrf;xm;onfESifh wlaeay\/ ydawmufyifrsm;onf oBuFefcgtwGif; zl;yGifh&efjyifqifaeMu\/

tif;vsm;a&jyifjymrS [yfvdkufaom ta&mifonf tif;vsm;aqmif ywf0ef;usifwpfckvHk;udk


MunfvifjymvJUapavonf/

tif;vsm;aqmifonf touf0ifvsuf&Sdonf/ O'[dk0ifxGufoGm;vmaeaom ausmif;olrsm;?


ausmif;aqmifrsufESmpm jrufcif;rSm acgufwkHUacgufjyef vrf;avQmufaeaom ausmif;olrsm;? wif;epf(pf)
&dkufaeaom ausmif;olrsm;? a&csKd;NyD; xbD&if&Sm;jzifh pBuFrSm avQmufoGm;aom ausmif;olrsm;tm;vkH;yif
vIyf&Sm;aeayonf/ olwdkU\vIyf&Sm;rIMum;wGif rvIyfr&Sm; &yfwefUaeolrsm;rSm uRefawmfESifhwuG
uRefawmfhvdkyifcifrif&if;ESD; tyfaom ausmif;olwkdUudkawGU&ef wHcg;0rSm apmifhaeaom ausmif;om;wkdUyif
jzpfavonf/ uRefawmfwdkU &yfapmifhaepOf tcsKdUaom ausmif;olwkdUonf teD;rSjzwfoef;oGm;cdkuf
uRefawmfwdkUtm; MunfhMunfhoGm;Mu&m avSmifajymifoa&mfjcif;\ t&dyftaiGUolwkdU\tMunfhrSm
awGUEdkifonf/ aemufydk;vmMuwmvm;&Sif[k yg;pyfu rar;aomfvnf; uvdqGaom xdktMunfhrsm;jzifh
ar;aeMuonf/

rjrifhOD;um; qif;rvmao;/

armfawmfum;wpfpD;xdk;qdkufonf/ ausmif;olwpfOD; txkyftydk; 0efpnfpvG,fESifh


ausmif;jyefvmjcif;jzpfonf/

rjrifhOD;onf avSum;ay:rSyif uRefawmfhtm; NyKH;íEIwfqufvdkuf\/ aumhaeaom rsufawmifatmufrS


0dkif;pufMunfvifaom xdkrsufvkH;rsm;ESifh ndKpdrfhonfh yg;jyif0,f xif;ceJay:vmaom xdkyg;csKdifhrsm;onf
uRefawmfhtm; ta[mif;rStopf jzpfapygonf/ okH;vwmrQ uif;uGmNyD; cyfat;at;
jzpfoGm;aomcHpm;rIudk ylaEG;aomcHpm;rItjzpfodkU jyefydkUvdkufygonf/

uRefawmfwkdUonfpum;rajymEdkifMu/ wpfa,mufrsufESm wpfa,muf00 MunfhNyD; NyKH;íom aeMuonf/


aemufrjrifhOD;u {nfhcef;odkUoGm;onf/ uRefawmfum; pufarmif;aom t&kyfvdk a&GUoGm;umrjrifhOD;aemufrS
vdkufoGm; onf/ {nfhcef;wGif pm;yJGvGwf ukvm;xdkifvGwf rawGUEdkifojzifh pBuFrSmqufavQmufMuonf/
[dkbufaxmifhukvm;xdkifrsm;? pm;yJGrsm;um; vGwfaeonf/ em;NiD;p&maumif;aom olrsm;wum
ajymMum;onfh pum;rsm;rS uif;a0;um em;axmifírNidD;? Mum;emír0aom pum;rsm; udk,fhtcsif;csif;
ajymqdkEdkifygonf/ okdUaomf rjrifhOD;u {nfhcef;xJodkU r0ifawmhbJ-

]]uefaygifrSm vrf;avQmuf&&if aumif;rSmyJ}}

]]avQmufr,fav? rjrifhOD;rSmodyfanmif;aer,fxifw,f? pmcsnf;wukyfukyf zwfaewmudk;}}

]][kwfw,f? awmfawmfanmif;aew,f}}

uRefawmfwkdUvrf;avQmufxGufcJUMuonf/

]]&Gmwkef;u teif;tESdyfcHcJU&rSmayghaemf}}

]]&Gmwkef;u ranmif;ygbl; udkwifxGef;&,f? NcHxJrSm yef;yifawG jyKjyifa&;? wHjrufpnf;vSnf;&if;?


awmufwkdrnf&vkyf&if; tanmif;ajyw,f? v,fuefoif;&dk;ay:rSmawmif vrf;avQmufxGufao;w,f}}
xkdrSpNyD; rjrifhOD;wkdU&GmBuD;taMumif;? rjrifhOD;wdkU&GmBuD;ESifh uyfaeaom NrdKUuav;taMumif;
a&mufoGm;Muavonf/

]]udkwifxGef; enf;enf;ydefoGm;w,faemf? usef;rma&;udkvnf; *&kpdkufOD;rSaygh}}

olU&yf&GmtaMumif; ajymae&mrS rjrifhOD;u u&kPmoHuav;ESifh uRefawmfhtm; ajymvkdufonf/ xdktar;ESifh


xkdtoHaMumifh uRefawmfhrSm udk,fhudkf,fudk,f oem;oGm;NyD; wpfudk,fvkH; yDwdawG jzmceJysHUoGm;onf/
cyfaigaigydefoGm;ovm;[if? usef;rma&;udkawmh *&kpdkufom;yJ}}

odkUjzifhta&;awmfykHtwGif;u tvkyf&IyfykHrsm;odkU a&mufoGm;Muonf/ wcsKdUnawGrSm


rdk;xdefxdefvif;oGm;onfhwdkif tvkyfvkyfMuonf/ wcsKdUaeUawGrSm wpfaeUvkH;ukefatmif ajcvsifavQmuf&kH
tvSLcHMuonf/ wpfcgwpf&H toHawG uJGukefatmif a<u;aMumfoHatmf[pfMuonf/ rjrifhOD;u
uRefawmfhtm;oem;oGm;av? uRefkawmfu oem;p&maumif;avmufatmif ajymavjzpf\/

uRefawmfwkdUonf bJGUESif;obif taqmufttkHBuD; ajrmufbufvrf;ay:rS


tif;vsm;uefaygif&dk;vrf;ay:odkU wufcJUMuonf/ uefaygif&dk;vrf;rSm ausmufp&pfcJrsm;?
ausmufrD;aoG;rIefUrsm;? oJrsm;jzifhjyefUjyL; ae\/ taemufbufwGif urm&Gwfonf opfyifrsm;Mum;wGif
jrKyfae\/ aerif;onf opfyifxdyfzsm;udk xdvkeD;yg; usqif;ae\/ uRefawmfwdkU\ &Snfvsm;aom
t&dyfBuD;rsm;onf tif;vsm;a&jyifay:odkU xdk;qif;aeMu\/

]]udkwifxGef;a&m pmawGawmfawmfusufNyD;NyDvm;}}

]]ausmif;pmqD ra&mufwm tawmfMumNyD? pmzwfzkdUaeaeomom pmtkyfawmif aumufrudkifrdao;bl;}}

]][if;-pmar;yJGu eD;vSNyD}}

rjrifhOD;\ rsufESmonf tHUMojcif;rS ndSK;i,fjcif;odkU ul;ajymif;oGm;avonf/ uRefawmfwdkUESifh


rsufESmcsif;qdkifbufrS ]"eaA'}enf;jy q&m udkbodef;onf cyfjrefjrefavQmufvm\/
olonfenf;jyq&mvkyf&if; tdkifpDtuf pmar;yGJtwGuf BudK;pm;aeoljzpfonf/ ol\pmawmfonfqdkaom
*kPfowif;onf wuúodkvf e,fwpf0dkufwGif ysHUvGifhvsuf&Sdayonf/ ]]pmar;yGJu eD;vSNyD}}qkdaom
rjrifhOD;\nnf;nLoHudkaxmufvQif rjrifhOD;onf uRefawmfpmar;yJG0ifrnf[k wpfxpfcs ,lqxm;aMumif;
odomayonf/ uRefawmfum; pmar;yJGtaMumif;udk raqG;aEG;bJ a&SmifuGif;vdkonf/ xkdUaMumifh
olunnf;nLvdkufaomfvnf; bmrQrwkHUjyefbJ Nidrfaevdkufonf/

udkbodef;u uRefawmfwdkUtm; NyKH;í todtrSwfjyKNyD; jzwfausmfum avQmufoGm;avonf/


cyfvSrf;vSrf;rSm ausmif;olokH;OD; jrufay:xdkifum wvGefUvGefUvIyf&Sm;aeaom vIdif;vkH;uav;rsm;udk
uodkPf;&IaeMuonf/

]]pmar;yGJrajzawmhbl;vm;}}

]]rajzawmhbl; atmufarhwmyJ}}

]]tkd rajzvdkUb,fjzpfrSmvJ? wpfoufvkH; oifvmwmawG[m 'D*&Dr&&if tv[ójzpfukefrSmaygh/


bk&m;wnfNyD; xD;rwifovdkjzpfoGm;rSmaygh/ 'D*&D&NyD; tpdk;&tvkyfvkyf&r,fvkd jrifhurqdkvdkygbl;?
'D*&Dawmh&atmif,l&r,f}}
olu 'D*&D,l&r,fqkdwmawmh uRefawmfu[D;&dk;vkyfjyvdkufcsifonf/ 'D*&DbDatbJGUudkpGefUvTwf&Jaom
{&mr vlpGrf;aumif;BuD;tjzpfjzifh rjrifhOD;u jrifapcsifayonf/

]]tdk'D*&DawGbmawG rvdkcsifygbl;? vltrsm;awGu wefzdk;xm;ayr,fh udk,fuwefzkd;rxm;awmhbl;/


jrifhuvnf; 'D*&Dudk wefzdk;xm;wkef;yJvm;}}

rjrifhOD;\rsufESmonf rmwif;vmonf/ uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfzufxkd;NyD;-

]]avmuBuD;taMumif; odxm;wJUvlqdkawmh wefzdk;xm;wmaygh/ 'D*&D&Sdw,fqkd&if vl&dkaowmaygh?


NyD;awmh}}

rjrifhOD;u a&SUrqufbJ cPawGaeonf/ avjynfuav;u wpfcsufarTU,rf;vdkufonf/

]]NyD;awmhbmjzpfovJ}}

]]tkd a&SUa&;vnf;Munfh&OD;r,f r[kwfvm;? a&SUbmvkyfrSmvJ}}

]]EdkifiHa&;vkyfr,fav}}

trSefpifppf uRefawmfhpdwfxJrSm EdkifiHa&;vkyf&ef pdwf'kef;'kef;csxm;jcif;r&Sdao;/ odkUaomf rjrifhOD;tm;


xdktwdkfif;odapvdkonf/

]]EdkifiHa&;vkyfwmvnf; vkyfaygh? EdkifiHa&;vkyfvnf; toufarG;0r;fausmif;rIwfwpfck&Sd&r,fr[kwfvm;/


tlrawmifhrS oDvapmifhEdkifw,fqdkwJU pum;vnf;owd&ygOd;/ uRefroabmuawmh udkwifxGef;[m
bDatatmif&r,f? NyD;awmh bDt,fvfwuf&r,f? NyD;awmh 0wfvkHawmf&jzpfatmifvkyf&r,f?
0wfvkHawmf&vkyf&ifEdkifiHa&;vnf; vkyfEdkifw,f}}

uRefawmfum; xdkpum;udk racsyEdkifawmhNyD/ bmrQrajymbJ avQmufvmMuonf/ pdwfxJrSmawmh


wpfcgurjrihfOD;onf ol0w¬Kwpfyk'fa&;xm;w,fqdkNyD; a&;ay;cJUaom 0w¬Kwdkuav;udk jyefvnf
zwfMunfhaeonf/ 0w¬Kwkduav;rSm wuúodkvfausmif;om;ESifhausmif;ol orD;&nf;pm;jzpfMuonf/
ESpfa,mufpvkH; rsKd;cspfpdwf&SdMuonf/ pmudkvnf; BudK;pm;oifMuonf/ ausmif;om;u 0wfvkHawmf&
jzpfvmNyD; ausmif;olu trsKd;om;ausmif;wkdufwGif ausmif;tkyfq&mrBuD;jzpfvmonf/ ESpfOD;vufxyfNyD;
aysmf&Tifcsrf;ajrUpGmae&if; EdkifiHESifhtrsKD;om;tusK;daqmif&Guf Muavownf;[líjzpfav\/ 0w¬KrSm
uRefawmfhtm; vrf;nTeftjzpfjzifh a&;ay;cJUaom 0w¬KjzpfaMumif; xkdpOfuyif odcJUay\/

&dkUpfbifhcfa*[mudk a&mufaomf jynfvSnfhavQmufMu\/ uRefawmfum; bmrQrajymbJ


pOfpm;cef;0ifaeonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfu olajymorQudk pOfpm;aeNyDjzpfaMumif; &dyfrd[efwlonf/
xkdUaMumifhwwGwfwGwf pmar;yJGajz&ef qkH;roGefoifaeavonf/ pmar;yGJrajz&vQif
uRefawmfhrdcifzcifrsm;yif rsm;pGm pdwfqif;&Jjcif;jzpfrnfxifaMumif; ajymNyD;aemuf-

]]udkwifxGef; t&nftcsif;udkjrifh aumif;aumif;odw,f? pmrusufeJUOD;awmhajz&if atmifrSmyJ/


rajz&ifESajrmp&maumif;vGef;vkdU jrifhuawmif;yefaewmyg odvm;? uJ ajzr,fr[kwfvm;}}

uRefawmfu rjrifhOD;udk aphaphMunfhNyD; NyKH;vkdufonf/


]]uJajzr,fvdkU uwday;yg xGef;uav;&,f [kwfvm;}}

]]aumif;ygNyD q&mrBuD;&,f}}[kajymNyD; &,fvdkufrdonf/ rjrifhOD;\ &Trf;pdkaom rsufvkH;0dkif;BuD;rsm;onf


NyKH;vsuf &,fvsuf aeMuayonf/

odkUjzifh uRefawmfonf pmar;yJGajzjzpfoGm;av\/ rjrifhOD;ajymovdkyif pmrusufbJESifh


bDatatmifcJU&avownf;/ /

44

b0vkHNcKHrItvkyfESifh ocifEdkifiHa&;orm;

xdktcsdefwGif uRefawmfwdkUonf ork'´&mjyifus,fü oabFmpD;ae& onfESifh wlavonf/


vIdif;vkH;BuD;rsm;onf uRefawmfwkdUoabFmBuD;tm; jzwfausmfNyD; tdqif;oGm;av&m oabFmpD;&jcif;onf
at;NidrfhnifomoGm; ayonf/ cyfa0;a0;odkUMunfh vQifum; vIdif;rsm;onf wpf[kefxdk; ajy;Muum
tcsif;csif; MuufcGyfaeMuonfudk azG;ceJ azG;ceJ jrifEdkifayonf/ onfhxufa0; a0; MunfhvQifum;
awmifvkH;BuD;rsm; oP²mefjzifh ckH;wufaeaom vIdif;vkH;BuD; rsm;udk jrifEdkifay\/

ausmif;om;ta&;awmfykH vIdif;vkH;BuD;rsm;onf uRefawmfwkdUtm; jzwfausmfNyD; tdqif;oGm;av&m


uRefawmfwkdU\ b0rSm at;NidrfhnifomoGm; onf[k xifrSwf&ayonf/ uRefawmfwkdUonf
pmar;yJGcef;rwGif xdkifEdkif MuavNyD/ pmar;yGJatmifpm&if;udk Munfh&if; b0vkHNcKHrItwGuf tvkyftudkif
rsm;udkyifarQmfrSef;pOf;pm;EdkifMuay\/ ausmif;om;avmu jyifyudk MunfhvQifum;
ta&;awmfykHwkdufyJGvIdif;wkdUonfMuufcGyfvsuf&SdonfudkawGU&\/ a&eHajroydwfacgif;aqmif
ocifbkd;vSBuD;onf axmifxJrSaeNyD; tcGifhta&; twGuf tpmiwfcHwkdufyJG0ifae\/ OD;yk\
nGefUaygif;opftpdk;&onfa&eHajr oydwfwyfom;rsm;tm; p&dwfpuay;í a&eHajrodkUjyef&ef pDpOfvsuf&Sd\/
"e&Sif ukrÜPDwkdUonf tcGifhta&;tenf;tusOfay;í oydwfrsm;ajyaysmufatmif aqmif&Gufvsuf&Sd\/
awme,frsm;rSmum; awmifolv,form;wkdUonf oD;pm;cavQmhaygha&;? tcGefawmfavQmfhaygha&;?
a<u;NrDa&TUqdkif;a&; ponfrsm;twGuf qlylvIyf&Sm;vsuf&Sd\/ &kH;pdkuf&m NrdKUrsm;odkU csDwufvsuf
ta&;qdkaeMu\/ tm&Sta&SUzsm;ESifh Oa&mywdkufodkU MunfhvdkufvQif urÇmppfBuD;qDokdU OD;wnfaeaom
ppfyJGrsm; aygufuJGaeonfudk awGU&ayonf/

uRefawmfum; ausmif;om;wpfa,muftaeESifh eD;uyfaom ywf0ef;usif\ at;NidrfhnifomrIudk rcHpm;bJ


raeEdkifyg/ pmar;yJGwGif 0ifajzjzpfonfomru atmifvnf;atmifcJUygNyD/ atmifpm&if;udk Munhf&if;
b0vkHNcKHrItwGuf tvkyftudkifrsm;udkyif arQmfrSef;pOf;pm;rdayonf/ bDatatmifvQif b0\ b,fc&D;wGif
avQmuf&rnf[k ,wdjywf qkH;jzwf&onfrSm aumvdyfausmif;om;wpfa,muf\ "r®wmvdkjzpfaeayNyD/

odkUaomf uRefawmfum; &dk;&dk;ausmif;om;wpfa,muf r[kwfcJUyg/ ocifwpfydkif; ausmif;om;jzpfcJUygonf/


xkdUaMumifh uRefawmfhtzkdU b0vkHNcKHrI tvkyftudkifudk arQmfrSef;pOfpm;&jcif;rSm rvG,fulyg/
uRwfuRwfvGwfvGwf udk,fhb0 vkHNcKHrIwpfckwnf;udkom Munfhvsuf tvkyftudkif a&G;cs,frnfavm/
udk,fhb0vkHNcHKrIdudk vkH;0*&krjyKbJ ajcovkH;tdrfwdkifjzpfovkdae? jzpfovdkpm;í
ocifEdkifiHa&;orm;tjzpfodkU 0ifrnfavm/ okdUr[kwf udk,fhb0vkHNcKHa&;wpfydkif;l ocifwpfydkif;
vkyfEdkifonfhtvkyfwpfckckudk &Smrnfavm/ awGa0onf[k olrsm;tm; pGyfpJG&ef? odkUr[kwf ihgES,f
awGa0&efaum[k udk,fhudk,fudk,f rauseyf&ef vG,ful\/ odkUaomf jywfom;&efrSm rvG,fulyg/
uRefawmfhtm; ydkrkdqGJaqmifaeaom b0c&D;rSm ajcovkH;tdrfwdkifjzpfovdk ae? jzpfovdkpm;
ocifEdkifiHa&;orm;b0jzpfayonf/ udkf,fusKd;udk vkH;0pGefUvTwfEdkifjcif;onf a*gwrjrwfpGmbk&m;\
usifhpOfuJUodkUjrifhjrwfonf[k xifayonf/ axmif? wef;? pufwdkifponfwkdUESifh &ifqdkif&aom c&D;onf
pGefUpm;vdkaom vli,fvl&G,f\ pdwfudkvIHUqGay;aeonf/ avmuESifhywfoufaom uRefawmf\
tawG;tac:txiftjrifwkdUonf NAdwdoQe,fcsJUESifh ajr&Sifya'o&mZfwkdU\ aESmifBudK;rS &kef;uefxGuf&ef
acgif;aqmifaeaom ocifwkdUArmtpnf;t&kH;BuD;qDodkU rsufarSmufjyKaeayonf/

xdkUaMumifhvnf; uRefawmfhzcifBuD;xHrS pmar;yJGNyD;vQif tdrfjyefcJUzdkU pma&;ac:aomfvnf; tdrfrjyefbJ


aejcif;jzpfonf/ ratmifvQif aemufpmar;yJG qufajzzdkU pmBudK;pm;&ef[laomqifajcjzifh qufaecJUav
onf/ wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh ocifacgif;aqmifrsm;\ teD;tem;wGif &pf0JaecJUonf/
pmar;yJGatmifaomtcg ydkíaumif;aom qifajcudk &jyefavonf/ bDatatmifNyD; rdbrsm;tm;
vkyfauR;&ef tvkyf&SmaeNyD ponfjzifh taMumif;jyum tdrfrjyefbJ aejyefavonf/ rdbrsm;xHjyefvQif
tazuBudrf;vm;armif;vm; wkwfwpfjywf "m;wpfjyufjzifh EdkifiHa&;udk pGefUvTwf&ef?
tazwoufvkH;rSef;xm;aom &mxl;pmar;yJG0if&ef ajymayvdrfhrnf/ tarurl rsuf&nfpuav;jzifh
]]EdkifiHa&;rvkyfygeJU om;&,f}}[k toem;cHvdrfhrnf/

]]uRefawmfawmh tazhBudrf;0g;oHudkvnf; em;raxmifcsifbl;? tarhrsuf&nfpudkvnf; rjrifcsifbl;}}[k


uRefawmfu OD;av;jrifhtm; ajymvdkufavonf/ OD;av;jrifhonf tazuolUxHa&;vdkufaom
pm&Gufuav;udk uawmhvkyf&if; twefMumawGaeNyD;aemuf-

]]at;av igawmhaemufxyf bmrSrajymwwfawmhbl;? rif;vnf; t&G,fa&mufNyDyJ?


rif;bmompOf;pm;EkdifavmufygNyD/ ighoabmtcsKyfuawmh EdkifiHa&;udk tvQif;rvkyf&bl;vdkU
rydwfyifcsifbl;? okdUayr,fh toufarG;0rf;ausmif; tvkyfwpfckckvkyf&r,f/ tusKd;aqmif&mrSm
avmuw¬p&d, avmuvltrsm;tusKd;? Omww¬p&d, aqGrsKd;om;csif;udk ypfxm;&,fqdk&if r[efao;bl;
r[kwfvm;udk<u,f}}

bmrQrajymbJ wkdifrSmrSDum Murf;jyifwGif ajcqif;íxdkifaeaom udk<u,ftm; OD;av;jrifhu


ppfulawmif;vdkufavonf/

udk<u,fu uRefawmfhtm; pdkufMunhfvkdufonfwGif ezl;jyifrSm ta&;okH;ck wGefUxifoGm;ayonf/

]]tif; tusKd;okH;yg;pvkH; wpfNydKifeufNyD;wJU tvkyfudkvkyf&r,fqdk&ifawmh twdkif;xuftvGef


wHcGefESifhbk&m;aygh}}

]]OD;av;jrifh&,f? tazhqDukd uRefawmf[m tusKd;okH;yg;pvkH;NyD;wJU tvkyfrsKd;vkyfEdkifzkdU


tvkyf&Smaew,fvkdUyJ aumif;atmifMunfha&;vkdufygawmh Asm}}

OD;av;jrifhu rsufpdarS;oGm;atmifNyKH;vdkufNyD;-

]]aumif;atmifMunhfa&;vdkufqkdawmh armifwifxGef;u 'Dtwdkif; oabmrusvkdUvm;/ tw¬p&d,m?


Omww¬p&d,mrygbJ avmuw¬p&d,mom usifhcsifvdkUvm;}}

]][J [Jonfvdkvnf; r[kwfygbl;}}


twefMum udk,fhtawG;ESifhudk,fNidrfaeMuonf/ uRefawmfwkdUokH;OD;om; onf
wpftdrfwnf;aeMuaomfvnf; vomrSeftdrfatmuf tckvdkqkHNyD; pum;ajym&onfh tcGifhta&;rSm
rMumcPay:onfr[kwfay/ OD;av;jrifhrSm owif;pm ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkriftjzpfjzifh wpfvjcm;
ntvkyfqif;&onf/ udk<u,frSm &yfa&;? &Gma&;? oma&;? ema&;? ukodkvfa&; Am[D&udpörsm;ojzifh
rMumcPtjyifxGufae&wwfonf/ uRefawmfurl ta&;awmfykHpuwnf;u wpfnwavom
tdrfjyeftdyfEdkifcJUavonf/

]]'DrSmOD;av;jrifh&JU? udk,fhtusKd;? aqGrsKd;om;csif;tusKd;udk vspfvsL&Ixm;zdkUqdkwm cufcJoavmuf


trsKd;om;vGwfvyfa&;? ArmawGocifjzpfa&; tvkyfudk vspfvsL&Ixm;zdkUcufcJwmyJ/ uRefawmf[m
trSeftwdkif;ajym&&if vspfvsL&Ixm;zdkU BudK;pm;cJUygw,f? b,folaoao iawrmNyD;a&mqdkNyD;
udk,fhpmukd,fusufaer,fvdkU qkH;jzwfrdcJUw,f/ okdUayr,fh r&bl;? pmudkzwf&if; tJ'DpmxJu
taMumif;awGpOf;pm;cJUw,f/ bkef;BuD;ausmif;aewkef;u udk,fhArmjynfedrfhuswm odyfrodcJUbl;/
wuúodkvf ausmif;ynmoifawmh udk,fhArmjynfedrfuswm urÇmhtv,frSm rsufESmi,fwm ydkodvm&w,f/
bkef;BuD;ausmif;aewkef;u urÇm[m odyfrBuD;vSbl;? wuúodkvfa&mufawmh urÇm[m
Armxuftqaygif;rsm;pGmBuD;wm awGUvm&w,f/ uRefawmfwdkUausmif;om;awGudk pmzwfcef;tjyif
pmoifcef;tjyif vSrf;rMunhfatmifydwfvdkUvnf; r&Edkifbl;/ tjyifvSrf;rMunhf&atmif ydwfavav
uRefawmfwdkUausmif;om;awGeJU tmPmydkifawG twdkuftcHjzpfavav jzpf&wmyJ/
twdkuftcHjzpfaewmxJrSm uRefawmfrygbJae&atmif BudK;pm;Munhfw,f? aer&wmudkawGU&wmyJ/
tvGefw&moefwJUa&pD;Mum;u opf&Gufajcmufuav;vdkyJ jzpfaewmawGU& w,f/ pOf;pm;Munfhav?
1936ckESpfwke;fu rsufESmjzLq&mBuD;awG[m q&mpdwfr&Sd? AsL&dku&uf t&m&Sdpdwf0ifNyD;
ausmif;om;awGtay:rSm armufrmMuw,f? taoG;ta&mifuJGwJU vlawGtjzpfeJUrwlrwef oabmxm;NyD;
ESdrfcsifMuw,f? ausmif;om;acgif;aqmifawGudk bmr[kwfwJU taMumif;uav;awGjyNyD; xkwfypfMuw,f/
'Dawmh ausmif;om;oydwfBuD; ay:cJU&w,f/ tJ'DtcsdefrSm ausmif;om;trsm;eJUvrf;cJGNyD;
ausmif;qufwufzkdU qdkwm rjzpfEdkifbl;/ pmzwfcef;xJ aomhcwfNyD; ydwfxm;OD;? pmtkyfudk udkifMunfhrdrSm
r[kwfbl;/ ckta&;awmfykHusawmh ab;xGufaezdkU ydkcufw,f/ ausmif;om;acgif;aqmifawGudk zrf;w,f?
qD;w,f? aemufNyD; ausmif;om;xkudk &dkufw,f? ESufw,f? jrif;eJUwkdufw,f? 'DvdkjzpfaewJU tcsdefrSm
b,fvdkvkyfNyD; NidrfaeEdkifrSmvJ/ Akdvfatmifausmftavmif;udk tvHvkyfNyD; csDwufaewJUausmif;om;awG&JU
ta&;awmfykHac:oHudk b,fvkdvkyfNyD; rxl;bJ aeEdkifyghrvJ}}

olwkdUa&SUwnfUwnfhodkUai;pdkufMunhfaeMuaom OD;av;jrifhESifh udk<u,fwdkUonf


NydKifwlajymvkdufMuavonf/

]]'gawmhtrSefyJ armifwifxGef;}}

]]'gaMumifhvnf; OD;av;wkdUudk,fwkdif axmufcHtm;ay;cJUMuwmaygh}}

olwkdUESpfa,muf 0ifaxmufí ajymvdkufjcif;aMumifh uRefawmfhpum;pOf ysufoGm;onf/


twefMumwdwfqdwfaeayonf/ taemufbufrSrD;&xm;ckwf armif;oHudk w0kef;0kef;Mum;vm&ay\/

OD;av;jrifhu qif;xm;aom ajcudk&kyfNyD; wifysOfacGxdkifvsuf-

]]'gayrJU ta&;awmfykHu tNrJjzpfaerSm r[kwfbJ? ckqdk&if rif;wkdUausmif;om;ta&;awmfykHu NyD;aeNyDyJ}}

]]wpfoufvkH;tNrJjzpfaerSmuawmh [kwfygw,f/ ausmif;om;ta&;awmfykH uGufuGufuav;


Munfh&ifvnf; NyD;NyDvdkU ajymr,fqdk ajymEdkifygw,f/ 'gayrJU Armta&;awmfykHu rNyD;ao;ygbl;/
Munfhav? avmavmq,fudkyJ uRefawmfwkdU &efukefrSm at;ovdkvdk&Sdaeayr,fh e,fawG
Munfhvdkufprf;ygOD;/ tvkyform;ta&; at;ovdkvdk&Sdaeayr,fh wjcm;vlwef;pm;ta&;udk
Munhfvdkufprf;ygOD;/ awmifolv,form;awG[m Nrdwf? weoFm&DuaeNyD;awmh Aef;armf? jrpfBuD;em;txd
vIyf&Sm;qlylaeMuw,f/ &kH;pdkuf&m? *gwfwnf&m? axmif&Sd&m NrdKUawGudk aus;&Gmu awmifolv,form;awG
&mvdkuf axmifvdkfufcsDwufNyD; &kH;*gwfawGudk 0dkif;NyD; ta&;qdkaeMuw,f/ 'gawGudkarhaysmufxm;vdkU
r&bl;/ uRefawmf[m pmar;yJG ajzaewkef;uarhxm;vdkU&oavmuf &ygw,f/ pmar;yJGatmifpm&if;MunhfNyD;
tvkyftudkif awG;awm&if;arhxm;vkdU &oavmuf &w,f/ odkUayr,fh cPyJ OD;av;jrifh&JU/ NyD;awmh
'Dxufta&;BuD;wJU tcsuf&Sdao;w,f? awmifolv,form; ta&;awmfykH[mvnf; tNrJwrf;ay:aer,fh
ta&;awmfykHawmfh r[kwfbl;/ NyD;wJUtcgNyD;? NidrfwJUtcgNidrfoGm;rSmyJ/ odkUayr,fh
ArmhvGwfvyfa&;ta&;awmfykHBuD;u NyD;zdkUa0;ao;w,f/ toGiftrsKd;rsKd;eJU qufqufay:aeOD;rSmyJ/
tJ'DvGwfvyfa&; ta&;awmfykHBuD; atmifjrifNyD;qkH;wJU wkdif pnf;&kH;acgif;aqmifaewJU
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;&JU EdkifiHa&;xJ0ifzkdUqdkwm uawmh ta&;awmfykHta&;BuKHvmwkef; 0ifwmrsKd;
r[kwfbl;/ &uftuefUtowfeJU vkyf&wmrsKd; r[kwfbl;/ tNrJwrf; 0ifvkyf&wm/ ck uRefawmfwdkU&JU
acgif;aqmifawG[m wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;xJudk 0ifNyD; tNrJwrf; aqmif&GufaeMuNyD/ udkEk? udkatmifqef;?
udkb[def;wkdUudkMunfhygvm;/ ajcovkH;tdrfwdkifjzpfovdkpm;? jzpfovkdaeNyD; wkdUArmtpnf;t&kH;0if
ocifawG jzpfukefMuNyD/ uRefawmfawmh olwkdUudk rMunfndKbJ raeEdkifbl;/ tm;rusbJ raeEdkifbl;/
olwkdUvkdyJ udk,fusKd;udk vkH;vkH;pGefUNyD; EdkifiHa&;xJ ypf0ifcsifw,f}}

udk<u,fuacsmif;wpfcsuf[efUvdkufNyD; ajcmufuyfaomtoHjzifh-

]]at;av? oHa,mZOfjywfvdkU vkyfEdkif&ifawmh aumif;wmaygh}}

OD;av;jrifhu rmqwfqwftoHjzifh-

]]oHa,mZOfqdkwm udk,fhbufucsnf;MunfhNyD; jzwfaevdkUNyD;wm r[kwfbl;/ armifwifxGef;rSm


udk,fhqE´csnf;MunfhNyD; oHa,mZOfjzwfvdkU jzpfwm r[kwfbl;? rdbbufuvnf; aeMunfh&OD;r,f/
udk,fhudk'Dtajca&mufatmif auR;arG;okwfoifvmwJU rdbrsufESmudkvnf; iJU&ao;w,f}}

uRefawmfonf OD;av;jrifhtm;acsy&ef qifajc&SmrawGUojzifh zsmay:wGif axmufxm;aomvufudk


&kyfvkdufNyD; vufz0g;wGif xifaeaom zsmuGufuav;rsm;udk aphaphMunfhNyD; twefMum awGaerdavonf/
aemufrS-

]]Asm- taztar r&SdwJU rdbrJUjzpfae&ifvnf; taumif;om;}}

OD;av;jrifhu oa&mfNyKH;NyKH;vkdufNyD;-

]]rdbrJUjzpfae&if armifwifxGef; 'Dtajc'Dtaeawmif ra&mufbl;/ wdkif;jynfvGwfvyfa&;awG?


vltrsm;aumif;pm;zkdUawG awG;Edkifavmufatmif ynmoifMum;cGifhawmif &EdkifrSmr[kwfbl;/
awmufwD;awmufwJUaus;Zl;rJU pum;awG ajymraeeJU rdbaus;Zl;qkdwm b,fawmhrS rarh&bl;}}

OD;av;jrifhonf ajymajymqdkqkd xoGm;NyD; bk&m;pifa&SUrSm bk&m;0wfjyKvsufaeavonf/

uRefawmfuudk<u,ftm; t"dyÜ,frJUpGm Munhfvkdufonf/ udk<u,fuvnf;


uRefawmfhtm;t"dyÜm,frJUpGmMunhfvdkufonf/ xdkUaemuf uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH; bk&m;0wfjyKaeaom
OD;av;jrifhtm; vSrf;MunhfMu\/
udk<u,fu uRefawmfhudk vufjzifhukwfvsuf wkd;wkd;uav;-

]]uJ? vmqGrf;csuftdrfudk oGm;&atmif]]

uRefawmfwkdUonf bk&m;0wfjyKaeaom OD;av;jrifhtm; &dkaoav;pm;aom tm;jzifh


jznf;jznf;&G&Guav;xum Murf;oHyif rjrnfatmif avQmufíxGufcJUMuavonf/

qGrf;csuftdrfum; &ufvnfqGrf;auR;rnfh jrif;vSnf;orm; OD;zkd;cif\ tdrfjzpfayonf/ OD;zdk;cif\


orD;jzpfol rwifa&T\ a,musmf;udkNyKH;rSm urm&GwfblwmwGif tvHjyvkyfaeayonf/ olwkdU\
ESpfcgvnfom;uav;? Od;zkd;cif\ ajr;uav;onf uG,fvGefcJU&m reufjzef &ufvnfqGrf;auR;rnf
jzpfayonf/ uRefawmfonf OD;zdk;cifwkdUtdrfom;wpfpkESifh cifrif&if;ESD;ol jzpfay\/ OD;zdk;cif\om;
udkwifazESifh qkdvQif oHC'ge qGrf;avmif;oif;rS qGrf;qefpdrf;xGufpOfu [dkbufonfbuf
xrf;ydk;xrf;&olrsm; jzpfay\/ odkUaomfrtm;cJUojzifh uav;tavmif;om ajrodkUa&mufí uRefawmfum;
romtdrfodkU wpfacgufrQ ra&mufcJUacs/ ckESpf&ufvnfqGrf;csufawmhrS a&muf&ayawmhrnf/

uRefawmfwkdUonf vrf;Mum;uav;rS avQmufMuonf/ [dkbufonfbuf wGif


yk@&dufcsKHrsm;ESifhMucwf0g;&kHrsm;&Sdavonf/ tawmfuav; arSmifaomfvnf; oGm;aeus vmaeus
vrf;Mum;jzpfojzifh uRefawmfwkdU\ ajcrsm;onf prf;w0g;0g; r[kwfMuay/

]]udk<u,f? uav;u b,fvdkjzpfNyD; qkH;oGm;wmvJAs}}

]]oli,fem&dk;&dk;ygyJ}}

jynfrod Am&mPoDqdkouJUodkU uav;a&m*grod oli,fem[k trnfwyfvkdufMuonfh xkH;pHtwdkif;


udk<u,fuajzvdkufayonf/

]]q&m0efac:ao;ovm;}}

]]rac:bl;? r,fZvDukef;u q&mpdef&JU vufxJrSmyJ udpöwkH;oGm;wmyJ}}

]]q&m0efuav; bmav; ac:zkdUaumif;oAsm}}

]]b,frSmq&m0efac:EdkifvdrfhrvJ armifwifxGef;&m? q&m0efajc<uac: w,fqdk&if tpdwfokH;q,fawmif


ukefr,fr[kwfvm;/ olUtazvcawmif onfavmufr&bl;}}

uRefawmfum; bmrQrajymawmhbJ awG;awmp&m tjynfhESifh acgif;idkufpdkuf csí vkdufvmcJUayonf/


oyÜHynmu awGUxm;aom wefckd;xufjrufonfh aq;0g;wkdUonf jrif;vSnf;orm;ajr;? rD;&xm;tvHjy\
om;uav;twGuf awGUxm;jcif; r[kwfaywum;/ onfvdkESifhyif Armhvlabmif\ atmufvTmwGif
uav;aygif;rsm;pGm aoae&ay\/ uRefawmfonf uav;qkH;ojzifh csKH;csíidkaeaom rwifa&T\
rsufESmudkjrifa,mifaeonf/

OD;zdk;cif\ tdrfrSm txyftcif;[lí r&Sd/ ajrBuD;rmudkyif tcif;xm;NyD; wdkif&Snfpdkufum


trkd;jrifhjrifhrdk;xm;onf/ ab;okH;bufrSm uyfumxm;NyD; rsufESmpmrSm [mvm[ifjzpfonf/
acgifwkdifrsm;\ausmbuf tdrfaemufydkif;wpfjcrf;wGifrl txyfcdk;wpfckvkyfxm;onf/ xdktxyfckd;wGif
vlrsm;tdyfMuonf/ txyfckd;a&SU tdrfa&SUydkif;wGif jrif;vSnf;ESifhjrif;udk xm;avh&Sdayonf/ ,aeUnrl
jrif;ESifhjrif;vSnf;udktjyifxkwfxm;NyD; xdkae&mrSm qGrf;csufaeMuavonf/ txyfckd;atmufü
uGyfyspfwpfck&Sd\/

rD;zdkay:wGif ',ftkd;BuD;wnfxm;onf/ 0ufom;eD',ftkd;BuD;aywnf;/ 0ufom;eDcsuf? r,fZvD[if;


csKdcsufwdkUwGifom xl;cRonfr[kwf? rkefU[if;cg;[if;? MumZHBuD;acgufqJG[if;csufrsm;üvnf;
xl;cRefvSayonf/ odkUaomfolonf tcsuftjyKwfjzifh vkyfudkifpm;ol r[kwf/ ESif;qDNcHpdkufí pm;avonf/
oma&; ema&; tauR;tarG;&SdvQif olUtm;csOf;uyfMu&\/ olonf csuf&jyKwf&rnfqkdvQif
reufaps;ydkUp&mESif;qDaumufzkdUudkyif *&krpdkufbJ vdkufvmavh&Sdayonf/ tEkynmq&monf
rdrdzefwD;vdkufaom tEkynmvuf&maumif;wpfckckwGif MunfEl;írqkH;EdkifouJUodkU OD;zkd;&Sifonf
olcsufjyKwfvkdufaom [if;aumif;wpfckckwGif MunfEl;írqkH;jzpfaewwfay onf/ b,fwkef;u
b,folUtvSLrSm igcsufvdkufwmb,foluawmif csD;usL;&wmyJ[k olUatmifjrifcsufrsm;udk vdyf-
aeUpJGESifhwuG ajymavh&Sdayonf/

OD;zkd;cifESifhOD;zdk;&SifwkdUonf vlcsif;vnf;cif? emrnfcsif;vnf; qifaomfvnf; nDtpfudkrsm; r[kwfMuukef/

rD;zkdab;wGif rdef;rokH;a,muf MuufoGeftcGHoifaeMuavonf/ tBuD;qkH;rSm OD;zdk;cif\ZeD;a':vSarjzpfí


usefESpfa,mufrSm bl;oD;aMumfzkd&Sif a':vkH;wif\ orD;tBuD;jrMunfESifh
tjcm;rdef;uav;wpfa,mufjzpf\/

rwifa&TrSmum; rD;zdkteD; rD;usD;ay:wGif wifxm;aom a&aEG;ykH;xJrS a&aEG;udkrIwfjzihfcyfum


vufzuf&nfMurf;u&m;xJodkU xnfhvsuf&Sdayonf/ udk,fav;vuf0ef&Sdojzifh tukef;tuG
txdkiftxcGusaeonfudk jrifEdkifayonf/ uav;aoayr,fh azsmfajzp&mtpm;&awmhrnfjzpf&m
awmfayao;\[katmufarhvdkufrd\/ odkUaomf rsufwGif;a[mufí ndK;EGr;faeaom
rsufESmudkjrifvkdufaomtcg aemufarG;r,fhuav;vnf; 'DvkdraooifhbJ ao&&if olUcrsm
vlUjynfrSmawmif aecsifawmhrSm r[kwfbl;[k awG;rdNyD; oem;aerdavonf/

uGyfyspfay:wGifum; Od;zkd;cifonf vlokH;a,mufESifhtwl xdkifaeavonf/ wpfa,mufrSm OD;zkd;cif\om;


udkwifazjzpfonf/ tjcm;wpfa,mufrSmum; qHyifnSyfqdkifydkif&Sif qHyifnSyform; udkbusL;? odkUr[kwf
ocifbusL;yifjzpfí usefwpfa,mufrSm uRefawmfrodaom vlpdrf;wpfa,mufjzpfavonf/
jrifvQifjrifcsif; olUrsufESmrSm ygarmu© OD;azarmifwif\ rsufESmESifhtvGefwlonfudk owdjyKvdkufrday\/
uRefawmfESifhudk<u,fa&mufoGm;vQifoGm;csif; ocifbusL;u qD;í-

]]vma[h ocifwifxGef;? vmudk<u,fxdkif? qGrf;qefraq;cfi pum;uav; bmuav;


ajymMuao;wmaygh}}[k ac:vdkufonf/ OD;zdk;cifu wpfzufodkU zifa&TU&if; xdkifp&mae&m vkyfay;aeonf/
Od;wifazurl NyKH;íEIwfqufvkdufonf/

OD;zkd;&Sifuvnf;ac:jyefonf/

]]a[harmif<u,f? cPvmNyD; igh[if;jrnf;Munfhprf;ygOD;}}

OD;zkd;&Sifonf ajym&if;qdk&if; 0ufom;eD',ftkd;BuD;wGif a,mufrBuD;pdkufNyD; arTvdkufonf/ OD;zkd;&Sifum;


tusÐryg? vufESD;xufromvSaom rsufESmokwfy0gwpfxnfudk vnfyif;rSm ywfxm;onf/
ol\xlíeDMuifhaom csKdif;arT; (*sKdif;arT;) rsm;udk xif&Sm;pGm jrifae&ay\/ OD;zdk;&SifrSm us,faomezl;?
ajymifaomacgif;wkH;ESifh 0NzdK;aom udk,fcE¨m&Sdav&m ouFef;0wfvdkuf&vQif b,favmufq&mawmfBuD;ESifh
wlrvJ[kawG;xifMunhfvkdufrdonf/
ac:Muolrsm;tMum;wGif cPrQawGí &yfae&mrS udk<u,fu uRefawmfhtm; vSr;fMunfhNyD;-

]]vm 0ufom;[if; jrnf;MunfhMuOD;pdkU&JU}}

uRefawmfwkdUonfOD;zkd;&Sif\ teD;wGif oGm;í&yfMuonf/ OD;zkd;&Sifonf a,mufrudk csxm;NyD;


'efZGe;fBuD;wpfckjzifh 0ufom;wkH;wpfwkH;udk cyf,lí udk<u,ftm; ay;vdkufavonf/ NyD;awmh
tqD0if;aeaom olUrsufESmESifh ezl;jyifudk vnfyif;rSm ywfxm;aom rsufESmokwfyk0gjzihfokwfae&if;
uRefawmfhwkdUtm; Munhfvsuf&Sd\/ udk<u,fonf taiGUwaxmif;axmif;ESifh teHUoif;aeaom
0ufom;wkH;ygonfhZGef;udkudkifvsuf jrMunftm;-

]][ jrMunf eifhtarrygbl;vm;}}

MuufoGeftcdk;0ifojzifh rsufpdayuvwf ayuvwfjzpfaeaom jrMunfu-

]]tar taMumfzdk odrf;NyD;rS vmvdrfhr,f}}

rsufESmokwfNyD;NyDjzpfaom OD;zdk;&Sifu-

]]a[h armif<u,f&? vkH;wifu rif;udk ypfrajy;ygbl;/ [if;jrnf;r,fh[m jrnf;prf;ygOD;}}

]]r[kwfygbl;/ usKyfu jrMunfudkyef;uefuav;wpfcsyf t,lckdif;r,fvdkU EIwfqufwmyg/ jrMunfa&


yef;uefuav;wpfcsyf ,lcJUprf;yg[m}}

jrMunfonfikHUNyD; MuufoGeftcGHoifae&mrS xvdkufonf/ olum; [efZm;yifeDtusÐ


cyfusyfusyfuav;0wfxm;&m &ifom;rsm;rSm xif;íaeayonf/ jrMuonf yef;uefjym;oGm;,laepOf
udk<u,fu cyfwdk;wkd; OD;zkd;&Siftm;ajymvdkufonf/

]]cifAsmh 0ufom;[if;u rvkH;wifxuf aumif;rSmuawmh aocsmygw,fAs}}

OD;zkd;&Sifonf jyufvkH;vnf;jzpf MobmoHvnf;jzpfaom udk<u,f\pum;udk


oabmusNyD;w[m;[m;&,favonf/ MuufoGeftcGHoifae Muaom usefrdef;rESpfa,mufvnf;
Mum;vdkuf[ef&SdNyD; wcpfcpf&,faeMu\/

jrMunfonf yef;uefjym;uav;wpfckudk vmay;aomtcg udk<u,fonf 0ufom;wkH;udk


xnfhvdkufNyD;ZGef;oGm;jzifh xuf0ufjzwfvkdufonf/ 0ufom;wkH;um; wdceJ jywfoGm;jcif;tm;jzifh
rnfrQEl;jrnfhaeNyDjzpfaMumif; odEdkifay\/ udk<u,fu wpfydkif;udk,lpm;NyD; uRefawmfhtm;
wpfydkif;udkay;avonf/

pm;NyD;vQif udk<u,fonf 0ufqDjzifh 0if;aeaom EIwfcrf;rsm;udk rokwfbJ-

]]t[kwfyJAs? uRefawmfckeu ajymwmrrSm;bl;}}

Od;zkd;&Sifum; w[m;[m;&,fíae&pf\/
uRefawmfwkdUonf uGyfyspfay:odkUoGm;Muonf/ uRefawmfu udkwifaz\ teD;rSmxdkifNyD; olU'l;udk
vufESifhykwf&if;-

]]udkNyKH;wpfa,mufawmh rjrifygvm;}}

]]ntvkyfqif;ae&w,f}}

]]ckvdk udk,fhom;udpö&SdaewmawmifrS cGifhr&bl;vm;As}}

]]tokbudpöwke;fu cGif,lvdkufwmeJU cGifh&ufawGu ukefoGm;qdkxifyg&JUAsm/


reufbkef;BuD;qGrf;auR;rDawmh jyefa&mufvmrSmygyJ}}

uRefawmfonf udkNyKH;\pdwfemzG,faumif;aomtjzpfwGif pdwful;e,fcsJU awmhrnfvkyfaeqJ udk<u,fu


pum;0dkif;tqufudk jyefaumufvdkufavonf/

]]uJ bmawGrsm; ajymqkdaqG;aEG;aeMuovJ? tbd"r®mvm;? yk*H&mZ0ifvm;? udkbusL;


a&mufaew,fqkdawmh rdk;nSif;tbd"r®mpum;jzpfrSmyJ}}

qHyifnSyfqdkif&Sif udkbusL;uNyKH;vkdufonf/

]]r[kwfbl; udk<u,fa&U? 'DaeUnawmh ta&uvmyf tzwfuvmyfawG taMumif;raqG;aEG;awmhbl;?


oBuFefwkef;uArmawG&JU tokH;tjzKef;awGudk ajymaeMuw,f}}

ygarmu©OD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom {nfhonfu 0ifí-

]]usKyfwkdUArmawG[m okH;&mtjzKef;&mrSmjzifh yxrwef;ygyJAsm}}

udkbusL;- ]]&efukefrSm tckvdk tBuD;tus,f a&obifusif;ywm rMumao;bl;As/ [dkwkef;uawmh


a&yufcsifolawGu vdkufyufMuw,f? armfawmfum;awGeJU vkdufyufwmvnf;xkH;pHr&Sdygbl;/
armfawmfum;BuD;eJU a&yufcHxGufwmwdkU tvSjyxGufwmwkdU[m wpfjrefESpfurS pay:wm r[kwfvm;}}

udk<u,f- ]][kwfw,f armfvNrdKifu oBuFefudktwkckd;wmav}}

udkbusL;- ]]'DESpfawmh a&yufcHOD;xkyfuvnf;ay:vmao;w,f/ *syefaumif;rIayghAsm?


*syefuawmhb,fvdktjrwfxkyf&yghrvJvdkU MunfhaewmyJ/ trsKd;om;aeUrSm vlawG pdwftm;xufoefwm
jrifwmeJUwpfNydKifeuf a'gif;tvHawG vkyfvmNyD;a&mif;wmyJ/ trsKd;om;aeUrSm vlawG pdwftm;xufoefwm
jrifwmESifh wpfNydKifeuf a'gif;tvHawG vkyfvmNyD;a&mif; wmyJ/ a[m-oBuFefyJGawmfrSm
vlawGpdwftm;xufoefwmjrifjyefawmh a&yufcH&mbmOD;xkyfawG vkyfvmw,f? wpfvkH;wpfrwfqkd
xifyg&JU? 'DESpfoBuFefrSm "mwfqDzkd;wdkU? um;cwdkU? t0wfzkd;wkdU? OD;xkyfzdk;wkdU jzKef;vdkufMuwJU aiG[m
&efukefrSmcsnf; ckESpfodef;ausmfavmuf&Sdr,fvdkU owif;pmwpfapmifrSm pm&if;wGufjyxm;oAs}}

ygarmu©OD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom {nfhonfu vufzuf&nfyef;uefudkqGJ,l&if;-

]]tif;-uqkefanmifa&oGef;yJGawmfuvnf; uyfaeNyDaemf}}
ocifbusL;u aq;ayghvdyfudk tpDcHbufu olUvufzuf&nfMurf;yef; uefxJrSm
ESpfNyD;wqwfqwfcg&if;-

]][kwfw,f? wpfyJGNyD;wpfyGJayghAsm? yGJrsm;&mrSmjzifh usKyfwkdUArmudk rDwJUvlrsKd; urÇmrSm&Sdr,frxifbl;}}

udk<u,f- ]]tif;ArmawGu yJGuaewkef; urÇmBuD;uawmh ppfBuD;yJjzpfawmhrvkdyguvm;}}

,ckxd bmrQwpfvkH;wpfyg' 0ifrpGufao;bJ olrsm;ajymorQudk pdkufem;axmifaeaom OD;zdk;cifu


uRefawmfhtm; rsm;pGmtm;xm;aom tMunfhjzifh MunfhvdkufNyD;-

]]armifwifxGef;a& wkdUwpfawGudk urÇmhowif;uav;bmav;vnf; azmufonfcsprf;ygOD;?


ppfjzpfaeNyDvdkvdkvnf; Mum;&&JU/ a[m'Du udktkef;az Mum;vmwmuawmh 'dAÁpu©Kq&mausmf&JU
a[mudef;t&[pfwvmqdkwm bkef;BuD;OD;r,fwJU}}

OD;zkd;cifu ]a[m'Du udktkef;az}qdkonfrSm ygarmu©OD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom


{nfhonftm;qdkvdkaMumif; awGU&ayonf/ ygarmu©rsufESm&Sd aomfvnf; 'dAÁpu©Kq&mudk
rsufarSmufjyKolaywum;[k uRefawmfpOf;pm;rday onf/

udkbusL;onf vufzuf&nfwpfusKduf usKufcsvdkufNyD; uRefawmfhtm; BuD;pGmaom tm;xm;jcif;jzifh


Munfhjyefonf/ NyD;aemuf-

]]uJ vkyfprf;ygOD;? urÇmhEdkifiHa&;uav;rsm; Mum;&atmif}}

uGyfyspfay:u vlwdkif;onf uRefawmfhtm; tm&kHpdkufaeMuonf/ urÇmhowif;ppfBuD;owif;udk


vlwdkif;em;axmifcsifMuonf/ uRefawmfum; vufzuf&nfMurf;ESpfusKdufokH;usKduf
pdrfajyeajyaomufae\/ tm;vkH;u bmrQrajymbJ uRefawmfhpum;udk apmifhaeMuonf/ uRefawmfum;
aemufxyf vufzuf&nfMurf; ESpfusKdufokH;usKduf pdrfajyeajyaomufaejyefavonf/ aMu;udkifjcif;um;
r[kwfyg/ b,fupajym&rnfvJ[k tp&Smaejcif;jzpfygonf/

]]ckwavm ta&;BuD;qkH;uawmh *smreDu rif;rJvfqdkwJU NrdKUudkodrf;ydkufvdkufwJUudpöyJAs/ rif;rJvfqdkwmu


vpfola,;eD;,m;jynfuav; rSm&SdwJU yifv,fqdyfurf;NrdKUuav;As/ vpfola,;eD;,m;qdkwJUjynfu
*smreDeJU &k&Sm;Mum;rSm &Sdw,f}}

udk<u,f-

]]Edkif&mpm;acwfBuD;rSm wdkif;jynfBuD;u jynfi,fuav;&JU NrdKUudkodrf;w,fqdkwm "r®wmaygh? *smreDeJU


t*Fvdyf? *smreDeJU&k&Sm;jynfBuD; tcsif;csif;jzpfMuwmrS r[kwfbJ? acG;avS;ckefvdkU zkefrx
qdkwmvdkjzpfrSmaygh}}

]]onfvdkvnf; ao;i,fwJUudpö r[kwfbl;As/ jynfBuD;tcsif;csif; wdkuf&dkufjzpfwm r[kwfayr,fhvdkU


udpöawGu qufaew,fAs? [pfwvm *smreDodrf;vmwmawGu rsm;NyDudk;/ rMumcifu
csufudkpvdkAufuD;,m;jynf tm;vkH;udk odrf;cJUw,f/ yxrwpfydkif;om odrf;pOfwkef;u t*Fvdyftpkdk;&u
tavQmhay;oabmwlcJUw,f/ wpfjynfvkH;odrf;wJUtcgusawmh t*FvdyftoHu rmvm&w,fAs/ a[h
*smreDaemufxyfrusL;ausmfeJU? wdkif;i,fjynfi,fawGudk odrf;ydkufwJUtvkyfudk r&yf&if wkdUrcHawmhbl;vkdU
csdefbmvdefqdkwJU t*Fvdyfeef;&if;0efBuDF;u aMunm&w,f/ tJ'Dvdk aMunmajymqdkaewJUMum;xJ
u[pfwvm *smreDuckeu ajymcJUwJUrif;rJvfNrdKUudk odrf;wmyJAs/ 'Dawmh 'DtjyKtrl[m wpfeHygwftm;jzifh
t*Fvdyfudk *smreDutefwkzufNydKifaMumif; aMunmwmjzpfw,fAs? ESpfeHygwftm;jzifh &k&Sm;e,fpyfrSm&SdwJU
jynfuav; wpfjynfu NrdKUudkodrf;w,fqdkwm &k&Sm;jynfBuD;teD;rSm *smreDppfpcef;csEdkifzdkU vnf;
vkyfjcif;jzpfoAs/ vpfola,;eD;,m;rSm&SdwJU tpdk;&uvnf; "e&Siftpdk;&qdkawmh &k&Sm;qif;&Jom;tpdk;&udk
oabmrusbl;? 'Dawmhrif;rJvf NrdKUudk *smreDodrf;wJUtcgrSm oabmwlxdk;tyfwJUoabm vkyfcJUw,fAs?
'DvkdeJU vpfola,;eD;,m;wpfjynfvkH;u *smreDppfajcukyf,lp&m jzpfvmr,fqdkawmh &k&Sm;udk
Ncdrf;ajcmufae&mvnf; a&mufaeoAs? 'gaMumifh ao;i,fwJUudpö r[kwfbl;As? Oa&mytajctae[m
rD;yGm;wpfckus&kHeJU 0kef;ceJ aygufuJGEdkifwJU ,rf;ykHBuD;vdk jzpfaew,f}}

ygarmu©OD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom OD;tkef;azu oufjyif;BuD;cs vkdufNyD;-

]]tif; ppfBuD;jzpfvm&ifawmh uyfBuD;okH;yg;qdkufvmawmhrSmyJ/ rjzpfatmif


b,fvdkvkyfvdkUrSr&awmhbl;xifw,f/ jrwfpGmbk&m;om oufawmfxif&Sm;&Sd&if uydv0wfeJU
aumvd,jynfwkdU ppfjzpfcgeD;rSm ppfwyfrsm;Mum;rS xuf0,fzJGUacGaeawmfrlNyD;
Nidrf;csrf;a&;w&m;a[mawmfrlovdk ppfrjzpfatmif wm;qD;qkH;rawmfrlrSmyJ/ ckvdk qkwfuyfBuD;rSmawmh
jrwfpGmbk&m;ocifvnf;r&Sd? bk&m;w&m;awmf&JU tqkH;trrSm wnfolvnf; r&Sd? cufawmhwmyJ}}

]]ckawmh wpfckyJ arQmfvifhcsuf&SdoAs/ cktcg ae&mwum vkdufusL;ausmf &efpaewmu


*sreDacgif;aqmifwJU zufqpfawGjzpfw,f/ tJ'DusL;ausmf&efpoludk 0dkif;NyD; ckcHumuG,fzkdUqdkwJU
pnf;vkH;rI&Sd&if usL;ausmf&efprIudk [efUwm;ovdk jzpfrSmyJ/ ta&;tBuD;qkH;u t*FvdyfjyifopfeJU
qdkAD,uf&k&Sm;pwJU EdkifiHBuD;awGu yl;aygif;vkHNcKHa&;qdkwJUrleJU pkaygif;ckcHzdkU oabmwlnDMur,f?
BuHUBuHUcHNyD; &yfwnfMur,fqkd&if ppfBuD;udkwm;qD;vdkU&rSm yJ/ ckjzpfaewmu t*FvdyfeJU jyifopfu &k&Sm;eJU
ryl;aygif;csifbl;/ [pfwvm *smreDudk tm;ay;NyD; &k&Sm;bufudk &SL;wdkufay;csifMuw,f? okdUayr,fh
[pfwvmwkdUvlpkuvnf; tar&duefjyifopfeJU t*FvdyfwkdUu tm;ay;vdkU tm;&SdvmwmeJU wpfNydKifeuf
&k&Sm;bufrvSnfhbJ t*FvdyfeJU jyifopfbuf vSnfhaewmom awGUae&w,f? t*FvdyfeJUjyifopfwdkU&JU
tusKd;udkxdyg;aewm om awGUae&w,f/ 'gaMumifhtckqdk&if yl;aygif;vkHNcKHa&;rludk tajccHNyD;
&k&Sm;eJUt*Fvdyf? jyifopfwkdU aqG;aEG;aphapyfaeMuNyDAs/ atmifratmifawmh rodbl;? cufaewmu ckxd
t*Fvdyftpdk;&pm rvTJomvdkU qkdAD,uf&k&Sm;eJU aqG;aEG;aphpyfae&ayr,fh ESpfOD;ESpf0 tusKd;wl wef;wl
pdwfwl oabmwlxm;NyD; ryl;aygif;csifMuao;bl;/ &k&Sm;bufudk *smrefppfOD;vSnfh ay;zdkUom
pdwfxufoefaewkef;yJ? olwkdUoabmu &k&Sm;eJu*smreDcsaeMuNyD; ESpfzufpvkH;rS MuufESpfaumif
tcGyfcdkif;NyD; armawmhrSESpfaumifpvkH; zrf;pm;wJU Oyrmtwdkif; vkyfcsifMuw,f}}

udk<u,fu xGDceJ wHawG;axG;vdkufNyD;-

]]t*FvdyfqdkwJU t,kwfwrmaumifyg&if 'Dvdkcsnf;yJ? 'if;awmhwpfaeUaeU acsmifydwfNyD; ab;xdygapAsm}}

udkwifazu-

]]t*Fvdyfvnf; raumif;bl;? jyifopfvnf; raumif;bl;? tar&duefvnf; raumif;bl;/


"e&SifEdkifiHBuD;awGrSef&if b,faumifrS raumif;bl;}}

OD;zdk;cifu vufzuf&nfyef;uefrsm;wGif vufzuf&nfxnfhvdkufNyD;aemuf-

]]'Dta&SUbufrSmvnf; rat;bl; r[kwfvm;}}


uRefawmfu vufzuf&nfMurf;udk ESpfusKdufokH;usKduf pdrfajyeajyaomuf NyD;-

]][kwfw,f rat;bl;/ w&kwjfynfBuD;xJ *syefu tvkH;t&if;eJU wpfcgwnf; odr;fydkufzkdU 0ifwdkufaewm


ESpfESpfausmf okH;ESpf&SdaeNyD/ ckwavm w&kwf*syefppf[m ydkjyif;xefvmw,f/ wpfaeUuyJ
w&kwfjynfusefpkjynfe,f NrdKUawmf eefeif;udk *syefwyfawGu odr;fvdkufw,f/ w&kwf-Armvrf;rBuD;udk
vnf;*syefurMumcPAkH;vmBuJw,fvdkU Mum;&w,f/ ppf[muRefawmfwkdUe,fpyf a&mufvmwmayghAsm/
NyD;awmh *syefeJUqdkAD,uf&k&Sm;uvnf; olwkdUe,fpyfrSm ppfyJGuav;rsm;jzpfaew,f}}

OD;zkd;cif-

]]&k&Sm;eJU *syefe,fpyfaeovm;? rif;ckeu ajymawmh &k&Sm;eJU *smrefuvnf; Mum;rSm jynfuav;


wpfjynfomjcm;w,fqdk r[kwfvm;? &k&Sm;BuD;u BuD;vSyguvm;}}

]][kwfw,f qkdAD,uf&k&Sm;[m tm&Sa&m? Oa&myrSma&m cGNyD; wnf&Sdw,f/ urÇmajrjyif&JU


ajcmufykHwpfykHus,fw,fcifAs/ &k&Sm;rSm ypönf;rJU tpdk;& wnfaxmifxm;w,f}}

xkdtcsdefwGif tkd;olBuD; OD;zkd;&Sifonf uRefawmfwkdU pum;0dkif;wGif vmí rwfwwf&yfum acR;pdkUaeaom


olU&ifbwfudk rsufESmokwfy0gjzifh okwfvsuf&Sdonf/

OD;tke;faz-

]]ypönf;rJU tpdk;&qkdwm bmvJuGJU}}

uRefawmfu wpfpkHwpf&m rajz&ao;cif udk<u,fu-

]]cifAsm; ocifEka&;wJU vlrJGwdkU xGuf&yfvrf;qkdwJU pmtkyfudk rzwf&bl;vm;}}

OD;zkd;&Sifu rwfwwfae&mrSyif vufzuf&nfMurf;yefudk qGJ,l&if;-

]]olurS pmrzwfwwfbJ[m udk&if<u,fuvnf;}}

tkd-OD;tke;fazu bke;fBuD;ausmif;uyÜd,vkyfaew,f r[kwfvm;? pmrwwfbl;vdkU b,fxifrdrSm vJAs}}

OD;zkd;&Sif-

]]pmqdkwm oifrSwwfawmhrSmaygh? ausmif;aewdkif; wwf&rSmvm;}}

OD;tkef;azum; &Id;wdk;&SefUwefUjzpfaeygonf/ uRefawmfwkdUtm;vkH;tm; awmif;yefwdk;vQKd;aom


rsufESmjzifhMunfhaeonf/ NyD;awmh-

]]i,fi,fu pmrwwfawmh BuD;rSpmoifzdkU cufw,fAs? ajr;avmufuav;awGeJUtwl uBuD;uacG;oif&rSm


&Sufw,fAs? 'gaMumifh roifjzpfwmyJ}}

ygarmu©OD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom OD;tkef;azonf pmwpfvkH;rS rwwfaom


bkef;BuD;uyÜd,jzpfaeonfudk awGU&jcif;rSm uRefawmfhtzkdUrsm;pGm pdwf0ifpm;zG,f jzpfaeygonf/
OD;zkd;&Sifu usefaomvufzuf&nfudk armhcsvdkufNyD; ye;fuefudk uGyfyspfay:odkU ypfwifvkdufonf/

NyD;awmh-

]]uJ bk&m;'um ausmif;'umwkdU? qGrf;qefaq;MuzdkUaumif;NyD}}

udk<u,fu t&ifxvkdufonf/ udkbusL;u aq;vdyfwkdudk tdrftjyif a&mufatmif vTifhypfvdkufonf/

udkwifazonf a&xrf;&efxoGm;avonf/ uRefawmfum; ODzkd;&Siftm; qGrf;qefo,f&mrSm 0dkif;ulavonf/


udk<u,fESifhudkbusL;wkdUu qefaq;Muav\/

jrMunfwkdU rdef;rodkufum; MuufoGeftcGHoifí NyD;MuNyDjpzfojzifh i&kwfoD; axmif;oluaxmif;?


c&rf;oD;"m;ESifhvSD;olu vSD;? ykpGefajcmuf jymolu jym vkyfaeMuavonf/

xdkodkU toD;oD; tvkyfrsm;aeMucsdefwGif jrMunfu Od;zdk;&Siftm;-

]]OD;BuD; OD;zdk;&Sif? OD;BuD;&JU r,fZvD[if;csKd[m bmaMumifh onfavmuf emrnfBuD;aewmvJ


0Sufxm;wJUenf;uav;rsm;&Sd&if uRefrwdkU odyg&ap&Sif}}

]]&Sdawmh&Sdwmaygh[? okdUayr,fh vlwdkif;ay;vdkU jzpfwmr[kwfbl;/ ighr,fZvD[if; emrnfausmfwm


tawmfMumNyD[? [dk0HomEkawGay:cgpu OD;OwÅr odyfemrnfrBuD;cif
wkdUurm&GwfwyfwGif;ausmif;rSmoDwif;okH;w,f/ tJ'Dwkef;u igu wyfwGif;ausmif;rSm
udk&ifBuD;0wfaew,f? 'Dwkef;u igcsufwJU r,fZvD[if;udk OD;OwÅr bkOfay;&wmudk;[/ 'Dawmh
OD;OwÅr[m oabmusvGef;vdkU olrsm;twGufawmif rcsefbl;? olcsnf;bkOfay;oGm;w,f/ OD;OwÅru
ighr,fZvD[if;csKdudkvnf; cPcP csD;usL;w,f}}

]]0Sufxm;wJUenf;uav;udkay;cJUyg OD;BuD;&,f}}

tjcm;rdef;uav;uvnf; enf;awmif;aeavonf/ OD;zkd;&Sifum; bmrSrajzao;bJ NyKH;íomae\/


udk<u,fu rdef;uav;rsm;tm; jznfhpGufí-

]]aq;enf;0Sufxm;wJU orm;awmfawGvdk rvkyfeJUAsKdU? cifAsm;vnf; ocsFKdif;eD;aeNyD/


enf;uav;bmuav;rsm; tarGay;cJUrSjzpfr,f}}

Od;zkd;&Sifu jyifxm;aom [if;csKdtkd;udk rD;zdkay:wifNyD;aemuf pG,foGm;ESpfacsmif; ay:onfhwkdifatmif


tm;&Sdyg;&SdNyKH;NyD;aemuf-

]]0Sufxm;wJUenf;uav;uawmh wjcm;r[kwfbl;? [if;csuf&if; udk,fuxGufwJU acR;udk[if;csKdtkd;xJ


tenf;qkH; wpfaygufESpfaygufjzpfjzpf xnfhay;&w,f/ acR;rsm;av [if;av;avyJ [J [J}}

rdef;uav;rsm;onf wcpfcpf&,faeMu\/ OD;zdk;&Sifonf þodkU&,fp&majymNyD; pum;vTJvdkufjcif;rSm


vQKdU0Sufaomenf;udk ray;csifíavm? odkUr[kwf acR;wvkH;vkH;ESifh tm;xkwfí csufjyKwfvQif
[if;aumif;onf[k qdkifcsifavoavm rajymwwfay/

uRefawmfwkdUvnf; qefaq;íNyD;MuavNyD/
OD;zdk;&SifESifh OD;tkef;azwkdUonf rD;zdkwpfckcGJzkdNyD;aemuf a&aEG;usKdaeMuav onf/

aemufqGrf;tdk;wnfMu\/

qGrf;tkd;wnfxm;pOf uRefawmfwdkUonf uGyfyspfrSmxdkifNyD; vufzuf&nfMurf; aomufjyefMuavonf/


OD;zkd;cifu udkbusL;bufodkU-

]]wkdUurm&Gwfu ocifcifarmifwpfa,muf b,fa&mufaeovJuG? rawGUwm Mumygaum}}

]]aygufacgif;rSm ausmif;q&mvkyfaeqdk xifyg&JUAsm}}

]]ocifawGuGJwkef;u b,folUbufygoGm;ovJ}}

udkbusL;u rajzrDyif uRefawmfu Mum;0ifvkduf\/

]]ocifApdefwkdUbufudk ygoGm;w,fMum;w,fAs}}

ukdbusL;-

]]tJ'Dvkdvnf; aoaocsmcsm [kwfrxifygbl;Asm}}

udk<u,f-

]]wdkUocifwifBuD;awmh urm&Gwfudk tvnfawmif rvmbl;xifw,f}}

OD;zdk;cif-

]]wpfaeUuawmh jrifvdkufw,fa[h? igu aps;BuD;em;rSm jrif;vSnf;&yfxm;wkef; oluarmfawmfum;BuD;eJU


jzwfoGm;w,f/ olUab;u w&kwfvdkvkd bmvdkvdk vlwpfa,mufeJU/ olUMunfh&wmvnf; ajymifajymif
vufvufyJ/ BuD;yGm;aew,f xifyg&JU? ighudkNyKH;NyD; EIwfqufoGm;w,fuG}}

OD;tkef;az-

]]umrm0p&ukodkvf tusKd;ay;csdefwefNyDqkd&if b,folwm;vdkUrS r&bl;? BuD;yGm;vmwmyJ}}

udk<u,fESifh uRefawmfwdkUu wpfa,mufudkwpfa,muf MunfhNyD; ocifwifBuD;taMumif;


todudk,fpDESifhNyKH;vdkfufMuonf/

udkbusL;onf aq;ayghvdyfwpfvdyfudk zifydkif;rS vufzuf&nfMurf;wGif ESpfí wqwfqwfcgjyefNyD;-

]]armfvNrdKifrSm usif;yoGm;wJU wkdUArmtpnf;t&kH;nDvmcHBuD;[m w,fBuD;us,f qdkyguvm;?


ocifwifxGef; vdkufroGm;bl;vm;}}

]]uRefawmfawmh vdkufroGm;bl;cifAsmh? pmar;yGJudpöawGeJUrtm;bl;/ pnfum;w,fqdkwmawmh oGm;wwfwJU


ocifacgif;aqmifawGqDu Mum;ygw,f/ armfvNrdKif'dkif;0efuGif;BuD;qdkwm {&mruGif;BuD;yJ/ tJ'DxJrSm
r@yftus,fBuD;xdk;NyD; usif;yowJU/ udk,fpm;vS,fawGvnf; Armjynft&yf&yfu tpkHvmMuw,f/
armfvNrdKifNrdKUay:rSm ocifBuD;wdkU? ocifoef;wkdU? ocifxGef;pdefwkdU tiftm;u tifrwefbuD;awmh vlawG
BudwfBudwfwkd;aewmaygh/ Armhvuf&kH;wyfom;awG vkyfvdkufykHuvnf; wpfjynfvkH;udk
vIHUaqmfay;vkdufovdkjzpfaew,fAs/ rEÅav;NrdKUu vuf&kH;wyfom;awGarmfvNrdKiftxd pufbD;awGeJU
csDwufvmMuw,f? vrf;wpfavQmufvkH;rSm&SdwJU vuf&kH;wyfom;awGu qD;BudKNyD; vdkufMuw,f? &efukefu
vuf&kH;wyfom;awGu armfvNrdKifxdajcusifcsDwufNyD; wpfvrf;vkH; aqmfMooGm;Muw,f}}

OD;tkef;az-

]]v,fwDy@dw OD;armifBuD;vnf; armfvNrdKifnDvmcHudkwufovm;}}

]]udk,fwdkifawmh rwufygbl;/ q&mBuD;u aumif;aumif;rrmbl;As/ 'Dawmh rkH&GmuaeNyD; nDvmcHudk


o0PfvTmydkUw,f? urmÇBuD;rSm bkH0g'[m ajrBuD;vufcwfrvGJovdk atmifjrifxGe;fum;vmr,fhtaMumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;u bkH0g'vufcHwmudk q&mBuD;u axmufcHaMumif;a&; NyD;
wdkUArmtpnf;t&kH;udkwwfEdkifwJUbufu tm;ay;r,fhtaMumif; uwdjyKw,fqdkyJAs}}

OD;tkef;az-

]]tif; olawmfcsif;csif; owif;avGUavGU? aygif;zufawGUqdkwmudk q&mBud; ocifudk,fawmfrIdif;eJU


v,fwDy@dw OD;armifBuD;wkdU zwfrdMuwmayghAsm}}

udk<u,f-

]]tif; wkdUArmtpnf;t&kH;awmh tm;wufaewmyJ? ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrmy? wkdUacwfudkom


a&muf&rnfrSm rvJGygqkdwJU oDcsif;[m w,fr*Fvm&SdwJU edrdwfyJ}}

,if;odkUvQif wkdUArmnDvmcHBuD;udk pm;NrHKUjyefaeMucdkuf qGrf;tdk;yGufaeNyD jzpfí toD;oD;vkyfp&m&Sdwm


xvkyfMu&jyefavonf/

rdef;uav;rsm;um; tvkyfNyD;ojzifh vkyfp&myif r&Sdoavmuf jzpfaeNyD/ OD;zdk;cif\ZeD;a':vSaryg


0dkif;zGJUípum;ajymaeMuavonf/

OD;zdk;cifu rdef;uav;rsm;bufodkU-

]][UJaumifrav;awG cPtdrfjyefMuygOD;vm;? t&kPfwufawmh wkdUvmNyD; EdI;rSmaygh}}

rdef;uav;rsm;rSm wpfa,mufudkwpfa,muf jyefrvm;? rjyefbl;vm; tazmfndSaeMu&m OD;zdk;cifu-

]][JU jrMunf tdrfjyeftdyfygOD;vm;}}

jrMunfu udk,fudkqefUí vufESpfzuftanmif;qefU&if;-

]]jyefawmhjyefcsifom;yJ}}

Od;zdk;cif-
]]vSara&eifhom;eJUtwl 'Daumifruav;udk vdkufydkUvdkufyg[m}}

xdktcg uRefawmfonf udkwifaza&m? rjrMunfyg tajcysufaeonfudk owdjyKrdayonf/


udkwifazuvnf; vdkufrydkUcsifovdk rjrMunfuvnf; olvkdufydkUvQif roGm;csifovdkvdk? a':vSaruvnf;
olUom;ESifh jrMunfudk tuJcwfMunhfaeavonf/ bmrQ&dyfrd[efrwlaom OD;zdk;cifurl-

]][JU- vkdufydkUvdkufMuygqkdaewm}}

udkwifaz a&xrf;xrf;ydk;aumufudkif&if;-

]]uRefawmfa&xrf;&OD;r,ftb&}}

udk<u,fu NyKYH;vkdufNyD;-

]]uJ uJ jrMunfudk usKyfeJU armifwifxGef; vdkufydkUvkdufr,f? [JU jrMunfeifhtaruvnf;


vdkufvmr,fqdkNyD; bmvdkU vdkufrvmovJ}}

]]tdyfysufrcHEdkifvdkUxifyg&JU OD;av;&,f}}

Od;zdk;&Sif-

]]uJ armif&if<u,f rif; orD; rif;vdkufydkUaya&mhav? odkUayr,fh jyefawmhjyefvmcJUOD;aemf}}

udk<u,f-

]]jyefawmfhvmrSayghAs? anmifylaZmf&OD;rSmyJ}}

odkUjzifh uRefawmfESifh udk<u,fu jrMunftm; vdkufydkUMuonf/ tjcm;olrsm;u


tjcm;rdef;uav;ESpfa,mufudkvdkufydkUMuavonf/ tcsdefum; oef;acgifausmf 2em&DcefUjzpf\/
racsmaomfvnf; Munfhí rqdk;aom ESmacgif;yG? rsufESmjym;ESifh jrMunfum; ,cifwpfcgawGU&wkef;uxuf
ydkí vkH;uspftdxpfaeonf[k xifayonf/

jrMunftm; olUtdrfodkUydkUxm;cJUNyD; jyefvmMu&if; udk<u,fu-

]]jrMunfeJU wifaz BudKufaew,fuG}}

]]tckeifu &dyfrdvdkufom;yJ? bmjzpfvdkU rnm;Muao;ovJ}}

]]aumifuav;u tvkyfr&Sdao;bl;uG/ aumifuav;tvkyf&&if igawmh ay;pm;vdkufrSmyJ? EdkUr[kwf&if


aumifrav;[m wpfa,mufa,muf&JU r,m;i,fjzpfoGm;rSmpdk;&w,f/ igvnf;aumifrav;twGuf
tvkyf&Smaew,f/ rif;vnf; &Smvkdufprf;yguGm}}

]]&Smr,fav [J [J uRefawmfhtwGufvnf; tvkyf&Sm&OD;r,f}}


aemufbmrQ rajymMuawmhbJ xrif;csKd;ESifh0ufom;tESpfvl;um anmifylaZmf&ef qGrf;auR;tdrfodkU wef;í
at;aq;pGm avQmufvmcJUMuonf/ uRefawmfum; pum;rajymaomfvnf; pdwfxJrSmawmh uRefawmfESifh
udkwifaztzdkU tvkyf&Sm&rnfhta&;udk tEkvHk y#dvkH aqG;aEG;aeayonf/

45

ta&;awmfykH AdkvfrSL;oifwef;

wpfaeUoü nOfhtcsdefwGif uRefawmfonf udkvSa&TESifhtwl udkvSa&T\ tpfudkocifvSazaexdkif&m


bm;vrf;wkdufcef;wpfckodkU vdkufygoGm;avonf/

udkvSa&Tum; ausmif;xGufí EdkifiHa&;ajcpkHypf0ifaom vrf;udkrvdkufbJ ausmif;wufNyD;


aq;ynmbJGUtrfbDbDtufpf NyD;pD;atmif oifrnf[k qkH;jzwfNyD;jzpfavonf/ rkqdk;r jzpfusef&pfNyD;
om;rsm;tm;wif;MuyfpGm csKyfudkifavh&Sdaom olUrdcif\ tvdkESifh qefUusifum bmjzpfjzpf ZGwfESpfí
olUcspfol rcif&Dtm;vufxyf,l&ef jyifqifvsuf&Sdayonf/ ocifvSazxHodkUoGm;jcif;rSm xdkudpöESifh
ywfoufavonf/

xkdpOfu ocifvSazonf wufbkef;BuD;odef;azESifh twlaeavonf/ ocifatmifqef;ESifh ocifpdk;wkdUum;


twnfwus aep&mr&Sd/ wu,fhajcovkH; tdrfwdkifrsm;jzpfonf/ wpfcgwpf&H
wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfrSm tdyfMuNyD; wpfcgwpf&H udkodef;azwkdU tcef;rSmtdyfMuonf/
ocifoef;xGef;ESifh udkb[def;wkdUum; pma&;q&m Z0etdrfcef;rSm aexdkifMuavonf/ xdkESpftdrfpvkH;rSm
vlysKdtdrfrsm;jzpfí vGwfvGwfvyfvyf0ifxGuf oGm;vmEdkifayonf/

udkodef;azwdkU aexdkif&m bm;vrf;wdkufcef;onf 'kwd,xyfrSm &Sdavonf/ yxrxyfwGif


rnfolaeonf[k uRefawmfrodaomfvnf; avSum;\ 0JbufwGif a*:&if*sDrsm;aeonfudkvnf;aumif;?
,mbufwGif Asyfxdk;acgif;&Guf Armaps;onfrsm; aeonfudkvnf;aumif;awGU&\/

avSum;t0wGif vrf;rD;a&mif0ifojzifh tenf;i,f vif;aeaomfvnf; tay:üum; arSmifrnf;aeavonf/


a&SUuwufoGm;aom udkvSa&T\ zswfvwfaocsmaom ajcvSrf;wdkUonf wjzn;fjznf;arSmifxkydkxlvmaom
avSum;ay:wGif prf;w0g;0g;jzpfvmNyD;-

]]udk,fhvl t&ifu 'Dudka&mufzl;ovm;}}

]]ra&mufzl;bl; udkvSa&T}}

]][m; [m; tvif;a&mifawGqDudk a&mufcgeD;&ifarSmifNrJyJ}}

uRefawmfum; olUpum;\ t"dyÜm,fawGudk a0cJG&ef BudK;pm;&if; prf;w0g;0g;jzifh wufvkduf\/

'kwd,xyfodkUa&mufaomtcg udkvSa&Tu wHcg;udkacgufNyD;aemuf uRefawmfhtm; vSnfhMunfhvdkufonf/


arSmifxJwGif olUrsufrSefudkawmh jrif&onf/

]]'Dtcef;xJrSmaewJU vlawG[m tvif;a&mifawGcsnf;yJ odvm;? 'gaMumifh tvif;a&mifawGqDudk


ra&mufcif wkdUwpfawG tarSmifxJwdk;&wm [m; [m;}}
uRefawmfvnf;vdkufíoJUoJU&,frd\/ udkvSa&Tu wHcg;udk acgufjyefonf/
twGif;rSwHcg;zGifhoHMum;&Nyd;aemuf wHcg;yGifhvmaomtcg uRefawmfwdkUa&SUrSm ocifvSaz &yfaeonfudk
awGU&awmhonf/

]][if-udkpkvm;? vm vm 0ifMu? 'D&Jabmfuav;emrnfu b,folwJU? arhaevdkU}}

udkpk[k tac:cH&ol udkvSa&Tu-

]]armifwifxGef;wJU}}

uRefawmfwdkU0ifNyD;aomtcg wHcg;udk csufrcsbJ aphxm;vdkufonf/

wkdufcef;rSm ay40awmh ausmfvdrfhrnfxifonf/ okH;ydkif;uefUxm;&m a&csKd;cef;? tdrfomESifhrD;zdkrSm


aemufaz;cef;wGif&Sdonf/ tdrfa&SUcef;wGif ocifpdk;ESifh udkodef;azwdkU xdkifaeMuavonf/
tv,fcef;wGifum; ocifatmifqef;wpfa,mufwnf;&Sdavonf/ avSum;rS 0if0ifcsif;a&mufaom
tcef;rSm xdktv,fcef;jzpf\/

tv,fcef;acgif;&if;buf tv,f<uufavQmufay:wGif za,mif;wdkifESpfwdkifxGef;NyD; ocifatmifqef;onf


rwfwwf&yfvsuf pmzwfaeonf/ uRefawmfwdkU0ifvmonfudkvSnfhírQrMunfhay/

a&SUydkif;wGifum; pm;yJGwif rSeftdrfwpfckudk xGef;NyD;Murf;jyifay:rSmcsxm; onf/ rSeftdrfab;wGif ocifpdk;ESifh


udkodef;azwkdUonf wifysOfacGxdkifvsuf pum;ajymaeMuaovnf/ ocifvSazum; olwkdUxHrS
xvmcJUjcif;jzpfNyD; uRefawmfwdkUtm; olwkdUxHodkUac:oGm;avonf/

ocifpdk;u xdkif&mrS uRefawmfwdkUtm; armhMunfhvdkufonf/ za,mif;wdkifrD;rS


ab;wkdufvmaomtvif;a&mifwGif ol\armufaeaom ezl;ESifh aumufaeaom ESma&mifwdkUonf
xif&Sm;vSay\/ udkodef;azurl a&SUwnfhwnfhokdUom ai;Munfhae\/ ocifpdk;u wifysOfacGxdkifNrJxdkifí
udkodef;azu aqmifhaMumifhxdkifvkdufavonf/

udkvSa&Tu uRefawmfhtm; ocifpdk;wkdUab;wGif oGm;xdkifapavonf/ olESifh ocifvSazu


tdrfa&SU0&efwmodkU xGufNyD; wD;wdk;pum;ajymaeMuavonf/ udkvSa&T\ tdrfaxmifjyKa&;twGuf
aqG;aEG;Mujcif;jzpfonf[k em;vnfvdkufayonf/

ocifpdk;wkdUonf wpfpkHwpf&m av;av;eufeuf aqG;aEG;Mu&m uRefawmfwkdU0ifvmojzifh


taESmifht,SufjzpfoGm;[efwlonf/ uRefawmfonf olwkdUtem;0ifxdkifaomfvnf; &Id;wdk;&SefUwefU
jzpfaeonf/ tm;emovdkvnf; jzpfaeonf/ olkwdkUuvnf; olwkdUbmom tawG;udk,fpDESifh ai;aeMuNyD;
uRefawmfhtm;pum;wpfvkH;wpfyg'rQ rajymMu/ uRefawmfonfolwkdUxHrS xoGm;csifaeonf/

xkdtcdkuf tv,fcef;wGif rwfwwf&yfvsuf pmzwfaeaom ocifatmifqef;onf


toHxGufípmzwfvdkuf\/ pmtkyfrSm t*Fvdyfpmtkyf jzpfonf/ toHxGufaeykH av,lavodrf;ykHrSm
a'gufwmbarmf[efjzpfonf/ ocifpdk;ESifh udkodef;azwkdUonf wpfOD;ESifhwpfOD; MunfhNyD; NyKH;vkdufMuonf/
ocifatmifqef;tm; avSmifMujcif;jzpfonf[k uRefawmf&dyfrdyg\/

ocifpdk;u NyKH;&kHru [JvkdufNyD;-


]]zkd;atmifqef; usifhjyefNyD? udkodef;az&m xMunfhprf;ygOD;? barmfvdk yg;pyf &GJU&JUvm;vdkU}}

udkodef;azonf ocifatmifqef;qDodkU vSnfhMunfhvdkufonf/ uRefawmfvnf; vSrf;Munfhvkduf\/ okdUaomf


ocifatmifqef;tm; aemufausmrSom jrifMu&onf/

udkodef;azu oJUoJU&,fvkduf&if;-

]]r&TJUbJ aerSmr[kwfygbl;? axmifxJwkef;u barmfpwdkifeJU aq;jyif;vdyf awmif cJprf;aeao;w,f [J [J}}

olwkdU\rsufESmrsm;onf NyKH;ae&mrS wif;rmoGm;Mujyefonf/ ocifatmif qef;u barmfav


usifhaeonfudk olwkdUESpfa,mufpvkH; Mum;vdk[efr&SdonfrSm xif&Sm;\/ em;Mum;jyif;uwfjcif;rS
oufomapvdkaom[efjzihf ocifpdk;u-

]]b,fhES,fvJ ausmif;om;udpöawG? b,folwJU&JabmfemrnfarhaevdkU}}

udkodef;azu uRefawmfrajzcif 0ifajzonf/

]]&JabmfwifxGef;av? uRefawmfyJ cifAsm;eJUrdwfqufay;wm}}

]]rSwfrdygNyD? rSwfrdygNyD? ausmif;om;or*¾eJU tpdk;&csKyfwJU pmcsLyf puúLpkwfavmufrS


tzdk;rwefawmhbl;vdkUMum;&w,f/ tif; oydwfarSmufausmif;ol ausmif;om;awG aoG;pnf;pOfwkef;u
ArmwpfjynfvkH; oGufoGufcgatmif wkefvIyfacsmufcsm;apEdkfifcJUw,f? aoG;uGJvmwJUtcg bmr[kwfwJU
"e&Siftvdkawmf&domaygif;nmpm; EdkifiHa&;tacsmiform;rsm;u 0ifa&mufapmfum;vmw,f/ oydwfarSmuf
tvkyform;awGaoG;pnf;rdwkef;u pkHprf;a&;tzJGU? zsefajza&;tzGJU ponfawG zJGUpnf;NyD; "e&SifawGu
vdkufavsmcJUw,f/ tvkyform;rsm;&JU pnf;vkH;rIcGeftm;ysufjym;vmwJUtcg tJ'D zsefajza&;ckHtzGJU?
pkHprf;a&;tzGJU tpD&ifcHpmrSmygwJU jyXmef;csufawGudk "e&Sifudk,fwdkif tvdkawmf&dawG tultnDeJU
aeUaMumifawmif ajAmifcsKd;zJUzsufqD;Muw,f/ v,f,m awmifolqif;&Jom;awGrSmvnf; 'DvkdyJ
cHMu&w,f/ v,f,mqif;&Jom;awG nDnGwfwkef;uvkyfxm;wJU v,foD;pm;Oya'udk olwkdUuJGjym;NyD;
pnf;&kH;a&;r&SdwJUtcsdefrSm v,fydkif&SifBuD; tcsKdUu zsufqD;Muw,f? tEdkifusifhenf;pmcsKyfawGESifh
v,foD;pm;orm;rsm;udk apmfum;Muw,f? 'Dawmhausmif;om;awGck cHpm;ae&wm[m rqef;bl;/
ausmif;om;wkdU? ynmwwfvlwef;pm;wkdUqdkwm "e&SifaygufpawGaygh? aumuf&dk;rD;vdk
[kef;[kef;xawmufNyD; NyD;wmyJ/ yxroydwfBuD;wkef;uvnf; Munfhygvm;? aumuf&dk;rD;vdkyJ w[kef;[kef;
xawmufcJUw,f? NyD;awmhvnf; NyD;oGm;wmyJ/ tcsKdUausmif;om;awGtpdk;&ausmif;rsm;rSm
acgif;vQKdNyD;jyef0ifw,f? tcsKdUoydwfacgif;aqmifawGuawmh tpdk;&t&m&SdtjzpfeJU 0ifNyD; trIxrf;oGm;
Muw,f? ausmif;om;awGudk EdkifiHcsJUpepfatmufrSm uRefyDyDaeapwJu ynma&;pepfrSm
awmhNzKHawmifrNzKHbl;}}

uRefawmfonf ocifpdk;\ ausmif;om;ESifhywfowfaom pum;rsm;udk em;r0ifEdkifatmif &Sdaeygonf/


okdUaomf cGef;wkHUcGef;jyef ajym&efum; tm;r&Sdyg/ udkodef;azu uRefawmfhudk,fpm;ajymvdkufovdk
&Sdayawmhonf/

]]yxrausmif;om;oydwfeJU ywfoufNyD; ocifpkd;ydkif;jcm;a0zefykHudk uRefawmfoabmrwlbl;/


cifAsm;ajymykHu yxrausmif;om;oydwfBuD;[m tcsnf;ESD; tusKd;rJUovdk jzpfaew,f/ rSefygw,f?
e,fcsJUynma&;pepfBuD;udk vkH;0zsufqD;rypfEdkifcJUygbl;/ okdUayr,fh e,fcsJUynma&;pepfBuD;[m BuD;rm;wJU
'Pf&m'Pfcsuf&oGm;w,fvdkU qdk&r,f/ vkH;vkH;aysmufatmif ukr&wJU 'Pf&mvdkUqdk&r,f/ NyD;awmh
e,fcsJUynma&;pepf&JU"m;oGm;udk wkH;apwJU trsKd;om;ausmif;rsm;ay:aygufvmapcJUw,f?
aemufqkH;wpfcsufuawmh ckuRefawmfwdkUacwfausmif;om;rsm; 'Davmufpdwfwuf<uvmwm[m
tJ[dkacwfu pdwf"mwftarGudk cH&vdkUjzpfw,f}}

ocifpdk;onf cg;udkqefUvdkufNyD;-

]]cifAsm; bmyJajymajym ausmif;om;qdkwm ynmwwfvlwef;pm;yJ? "e&Sifaygufp OmOf&Sdw,f? awGa0w,f?


,drf;,dkifw,f? opömazmufw,f}}

ocifpdk;wGif uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;tm; tyfESif;p&m bJGUxl;rnfrQ aemufxyf&Sdao;onf[k


rod&awmhyg/ ocifvSazESifh udkvSa&TwdkU 0ifvmNyD; uRefawmfwdkU0dkif;rSm xdkifjyefojzifh
pum;&yfoGm;ygonf/ udkvSa&Tonf zifcsírQ rxdkifbJ-

]]uRefawmfawmh oGm;p&m&Sdao;w,f? cifAsm;wkdU aqG;aEG;yJGudk em;axmifcsifayr,fh raetm;awmhbl;?


&JabmfwifxGef;awmh aecsifaecJU? udk,ftjyefusawmh 0ifac:r,f}}[kqkdNyD; xoGm;avonf/
ocifvSazonf olUnDtm; wHcg;ydwfvTwfvdkufNyD;aemuf uRefawmfwkdUqDvmí xdkifjyefavonf/
olxdkifykHum; 'l;wpfzufcs wpfzufaxmif rkqdk;xdkifjzpf\/

tv,fcef;rS ocifatmifqef;\ barmfpwdkif pmzwfoHudk Mum;ae&onf/ vrf;rS ]*sbm;ae;0gvm;}


atmf[pfoHu wufvmonf/

ocifvSazonf rsufrSefudkcRwfí rD;a&SUrSm axmifMunfhonf/ olUrsufrSefum; yg0grsm;[ef&Sd\/


rsufrSefrygaom olUrsufvkH;rsm;onf rD;a&mifwGif &IHUwGefUwGefUjzpfaeMuonf/ rsufrSefudkokwf&if;-

]]aqG;aEG;yJb,ftcef;a&mufaeMuNyDwkH; udkodef;az}}

]]a[m'D&JabmfwifxGef;vmwmeJU ausmif;om;ta&;a&mufoGm;w,f}}

ocifvSazonf rsufrSefwyfNyD;aemuf wifysOfacGxdkifvdkufonf/ ocifpdk;bufodkU-

]]uJqufvkyfprf;ygOD;? cifAsm;&JU ArmhEdkifiHa&;ordkif;udk qifjcifokH;oyfykH? om,m0wDolykef


ta&;a&mufaeNyDaemf}}

ocifpdk;onf acgif;udkikHUí twefMumawG;NyD;aemufrS acgif;udkarmhvdkuf onf/ acgif;armhvdkufjcif;


ESifhtwl touf&SLvkdufonf/ xdkUaemuf oufjyif; BuD;csNyD;vQif-

]]*VKefolykefta&;awmfay:vm&wJU t"dyÜm,fu bmvJvdkU pOf;pm;&r,f/ EdkifiHcsJUtpdk;&


wnfaxmifxm;wJUpepf? EdkifiHcsJU"e&SifOya'udkzsufqD;okwfoifNyD; wkdif;oljynfom;qif;&Jom;awG rdrdwkdU
BudKufESpfouf&mOya'topfwpfrsKD;udk topfwpfzkHxlaxmifNyD; tJ'D Oya'topft& ArmjynfBuD;udk
tkyfpD;&efBuHpnf jcif;jzpfw,f/ "e&Siftpdk;&u a&;qJGxm;wJU Oya'trsKd;rsKd; pnf;rsOf;trsKd;rsKd; awG[m
"e&SifawGu qif;&Jom;awGudk acsmif;ajrmif;owfjzwf&ef ykef;uG,fapmifhqdkif;&m csKHBudKcsKHMum;eJU
tvm;oP²mefwlw,fvdkU rmhufpfu ajymjycJUzl;w,f/ olyefxwm[m tJ'D Oya'pnf;rsOf;rsm;udk
jzwfawmufzdkU xjcif;jzpfw,f/ pD;yGm;a&;pcef;rSm xifovdkjc,fvS,fEdkfifzdkU EdkifiHa&;pcef;udk yxr
0ifpD;&w,f? Armjynfudk NAdwdoQEdkifiHcGJorm;awG ppfyJGokH;yJGwkdufNyD; EdkifiHa&;tmPmtydkifpD;NyD;
ArmhpD;yGm;a&;pepfudk tydkifpD;w,f/ tJ'Denf;twdkif;yJ qif;&Jom;awGuvnf; pD;yGm;a&;pcef;rSm
xifovdkjc,fvS,f jyKjyifcsif&if EdkifiHa&;pcef;udk yxr0ifpD;&r,f/ ydkaeNrJ usm;aeNrJ aeorQ
umvywfvkH; qif;&Jom;wdkU&JU oufomacsmifcsda&; a&G;aphrQr&Edkifbl;/ t&m&mrSm BudK;qJGaewJU
tkyfcsKyfa&;tzJGUudk 0ifa&mufBudK;udkifEdkifzkdU vuf&SdtajctaeudkvkH;0 ajymif;vJypf&r,f/
jynfolqif;&Jom;awG&JU tusKd;eJU wdkuf&dkufqefUusifaewJu "e&Sifpepf wnfwHUaeorQ
umvywfvkH;awmh b,fawmhrS aumif;pm;EdkifMuawmhrSm r[kwfbl;vdkU awG;rdMuNyD; iwfíaornfvm;?
'grSr[kwf vufeufudk udkifí vuf&Sdtajctaeudk awmfvSefykefuefjcif;jzifh aornfvm;? tar; 2ckrSm
'kwd,tar;udk *VKefta&;awmfykHorm;awG ajzvdkufw,f}}

ocifpdk;\ toHum; cyfrSefrSefyifjzpfonf/ uRefawmfonf olUpum;rsm;wGif pm[efay[efukd *&kjyKrd\/


ocifvSazonf aoawmhrnfh za,mif;wdkifrD;udk topfwpfwkdifjzifh toufqufay;aeonf/ bm;vrf;odkU
tvsm;vdkufpD;0if wkdufcwfvmaom avonf uRefawmfwdkUtcef;wGif;odkU jzmqif;0ifa&mufvm\/
xkdavwGif rdk;eHUuav;ygvmonf/ ocifpdk;onf vIyf&Sm;aeaomrD;awmufudkai;Munfh&if;
*VKefta&;awmfykHBuD; r&IrvS qkH;&IH;cJUykHudk qufvufajymjyaeavonf/ aemufNyD; &mZ0ifoifcef;pmrsm;
aumufcsufcsjyavonf/

]]oifcef;pmwpfuawmh avmu"mwfynmeJUxGifNyD; tqef;wMu,f pDrHvkyfudkifxm;wJU


vufeuftjynfhtpkH&SdwJU EdkifiHcsJUorm;udk 0g;&if;wkkwfjzifh b,fenf;ESifhrQ rEdkifeif;Edkif? vufeufcsif;rwlbJ
&ifqdkifMu&if tcsnf;tESD;yJ jzpfr,f}}

udkodef;azu 0ifjzwfvdkufonf/

]]'DrSmAs ocifpdk;? tifyD&D&,fvpfudk EdkifiHcsJUorm;vdkU ac:raeygeJUawmh? ck trsm;ac:ovdk


e,fcsJUorm;vkdUomac:ygAsm}}

ocifpdk;um; qifajcvnf; rwuf? tif;tJvnf; rvkduf/ olUpum;pOfudkom qufaumufjyefonf/


aqmif&Gufjcif;r&Sdwmudk axmufawmh wpfrsKd;om;vkH; ESpfESpfNcdKufNcdKufBuD; EdkifiHcsJUt"r®pepfatmufrS
vGwfvyfvdkpdwf raygufao;bl;qkdwm odEdkifw,f/ [dkajymufusm; onfajymufusm;xcJUwm
jzpfwJUtwGuf [dkwpfcgwkef;u xcJUMuwJU rif;avmif; rif;oefU? pHzJ? &Srf;ieDwkdUwpfenf; cyfBuD;BuD;yJ
jzpfw,f/ tcsufokH;uawmh acwfopfrqefbJ acwftvdkuf ppfcsDppfqkwf ppfy&d,m,f a00kpfudk rokH;&if
ta&;awmfykHqkH;&IH; &rSm trSefjzpfw,f/ w&kwfjynfuGefjrLepfawG rdrdwdkUxuf vufeufvnf; ydkaumif;?
vltm;vnf; ydkaumif;wJU "e&SifawGeJUwkdufwdkif; rdrdwkdUcsnf; tEdkif&wm[m wjcm;aMumifh r[kwfbl;?
w&kwfjynfuGefjrLepfawG ppfwkduf&mrSm useaooyfvGef;vdkUjzpfw,f/ aemufqkH;tcsufuawmh
ausmif;om;tvkyform;? v,form;wdkUwvkH;wpnf;wnf; yl;aygif;NyD; usifhom;&zl;olwkdU&JU
a&SUaqmifrIrygcJUjcif;jzpfw,f/ 'gawG[m *VKolykefawGu aoG;eJUvJNyD; tarGay;cJUwJU
oifcef;pmawGjzpfw,f}}

ocifpdk;u em;vkdufonf/ udkodef;azu jznfhpGufaxmufcHaomtm;jzifh-

]][kwfw,f? aoG;eUJvJNyD;ay;cJUwJU tarGygyJ? ckta&;awmfykH ratmifjrifbJ rtDrvnfjzpf&wJU


taMumif;xJrSmvnf; cifAsm;ajymwJU aemufqkH;tcsuf[m ta&;tBuD;qkH;ygyJ/ ausmif;om;tvkyform;
v,form;awG wvkH;wpnf;wnf;yl;aygif;NyD; usifhom;&zl;olwkdU a&SUaqmifrI?
uGefjrLepfygwDacgif;aqmifrIrygcJUwJU tcsuf[m ta&;BuD;wJU cRwf,Gif;csufyJ ? ckcRwf,Gif;csuf
jyKjyifaeMuwm..}}
udkodef;azonf olUpum;udk qwfceJ&yfvdkufNyD; uRefawmfhtm; iJUMunfhvdkufonf/ ocifpdk;?
ocifvSazwdkU\ rsufvkH;rsm;uvnf; uRefawmfhqDodkU a'gufceJ a&mufvmMuonf/ uRefawmf&Sdaeí
þudpöudk þwGif&yfxm;&ef olwkdUvdkvm;onfudk uRefawmf&dyfrdyg\/ uRefawmfhrSm tae& txkdif&
usyfoGm;onf/ odkUaomf ocifpdk;u *VkKefolykefaqG;aEG;cef; aumufqufvdkufojzifh awmfayao;\/

]]tcsdeftcg rqdkufa&mufrD vlenf;pktiftm;eJU olykefxwJU owÅdudkawmh csD;usL;xdkufw,f?


rdrdwdkUtoufpnf;pdrfudk y"merxm;bJ EdkifiHcsJUpepfatmufrSm igwdkUraevdk? jzpfvkd&mjzpfapawmhvdkU
pGefUpm;vdkufwJUowÅdudk tHUMovdkU rqkH;Edkifbl;/ okdUayr,fh twk,lxdkufwJUt&mawmh r[kwfbl;/ pepfusus
acgif;aqmifEdkifjcif; r&SdwJUtwGuf wcsKdU'dpBwdwfrsm;rSm tcsif;csif;vk,ufwkduf ckduf owfjzwfMu?
&efNidK;&Sdzl;olawGwpfOD;udkwpfOD; uvJUpm;acsMu? ukvm;vlrsKd;rsm; vdkufNyD; owfjzwfMu? tdrf&m usDMursm;
rD;wif&IdUMu? 'gawGaxmufawmh olykefxcJUwJU olawGrSm EdkifiHa&;rsufpdyGifhrI? EdkifiHa&;Edk;Mum;rI vkH;0
r&Sdoavmufjzpfw,fqdkwmodEdkifw,f/ aoG;&l;aoG;wef;eJU pD;yGm;a&;ief; tzrf;cH&olrsm;omjzpfaMumif;
xif&Sm;w,f}}

uRefawmfonf ocifpdk;\ pum;rsm;rSm &ifhoD;vSonf[k xifonf/ em;0ifcg;vSayonf/ okdUaomf


NidrfoufpGmcg;cg;ESifhyif em;axmifaeavonf/

]]olykefwyfom;rsm;uwpfzuf? ykvdyfrsm;ppfom;rsm;uwpfzuf &ifqdkifwkdufcdkufrIaMumifh vlawGaoMu?


Opömypönf; ysufpD;wmawGxuf tqaygif;rsm;pGm tjypfuif;pifol Mum;vlawGrSm ab;awGU&w,f/
wcsKdUolykefwyfrsm;[m ppfwyfykvdyfwkdUudk a&Smif&Sm;NyD;&if &GmpOfavQmuf "m;jywkdufMuw,f?
&Gmaygif;rsm;pGmudk rD;wkdufcJUw,f? olykefta&;rSm yg0ifolawG trsm;tjym; aoausysufpD;cH&w,f?
orD;ysKdrsm;tcsKdU olykefeJUppfom;wkdU&JU usL;vGefapmfum;jcif; cH&w,f? ykvdyfrsm;udk rulnDwJU &Gmrsm;udk
ykvdyfESifhppfom;rsm;u rD;wif&IdUw,f? olykefudk rulnDwJU&Gmrsm;udk olykefurD;wif&IdUMuw,f?
wkdif;oljynfom;awGrSm &SifBuD;vufrS usm;? usm;vufrS &SifBuD;? tjyeftvSef oufqif;cHpm;Muw,f?
olykefrxrDu vIHUaqmfxm;wJU vkyfief;eJUysKd;xm;wJU 0g'awGuawmh aemufvdkufolykefrsm;eJU
EdkifiHa&;t,ltqrSm rsm;pGmrwlvSwJU olykefacgif;aqmifrsm;&JU vufwef;Budwf xm;wmawGom jzpfw,f}}

ocifpdk;onf uRefawmfhrsufpda&SUrSm jrifhrm;aom taqmufttkHBuD;udk NzdKcs zsufcs qGJcsaeonfESifh


wlayonf/ *VKefolykeftay: uRefawmf\ txiftjrif taqmufttkHBuD;/

rdk;wajzmufajzmuf usvmonf/

uRefawmfonf ocifpdk;\ cg;ompum;udk rMum;vdkawmhívm;? odkUr[kwf pum;0dkif;udkrdk;rzsufapvdkaom


apwemaMumifhvm; rod? jzKwfceJ xNyD; wHcg;awG avQmufydwfaeavonf/ ocifatmifqef;onf
pmtkyfudk <uufavQmufac:eH&Hwef;ay:rSm axmifí wifxm;cJUNyD;aemufaz;cef;odkU 0ifoGm;avonf/
olUvufxJrSm za,mif;wdkifwpfwdkifudk udkifxm;onf/ rkd;onf;xefpGm &Gmusvm\/ qlnHaom rkd;oHonf
ocifpdk;\ pum;rsm;udk vTrf;tkyf&ef BudK;pm;ae\/ ocifpdk;u tEdkifrcH/

uRefawmfonf twefMumatmif a,mifcsmcsmESifh rwfwwf&yfaeao;onf/

ocifpdk;um; usrf;ausoljzpf&kHru usrf;udk;wwfolvnf; jzpfaMumif; awGU&onf/

]]&nf&G,fcsuf0g'r&Sdaom vkyfief;onf tNrKHESifhaomfvnf;aumif;? vufawGUvkyfief;rygaom


&nf&G,fcsuf0g'onf oufrJUt&m0w¬KESifhaomf vnf;aumif; tvm;oP²mefwlonfvdkU vuf&Sd
urÇmhtvkyform; AdkvfrSL;BuD;jzpfwJU *sKd;Zufpwmvifu ajymcJUao;w,f}}
udkodef;az-]]vufawGUESifh oabmw&m; nDnGwf&rSmaygh}}

ocifvSaz- ]]vufawGUrygaom obmw&m;onf tNrKH? oabmw&m;rygaom vufawGUonf


tuef;vdkUyJ qkdxm;w,f r[kwfvm;}}

ocifpdk;- ]][kwfw,f? qkdxm;w,f/ usKyfwkdUu 'DESpfck aygif;ay;&r,f/ vuf&kH;&nf ESvkH;&nfjynfhpkHwJ


Uta&;awmfykHAdkvfrSL;awG ay:vmatmif vkyfay;&r,f/ vufawGUrSmvnf; uRrf;usif? oabmw&m;rSmvnf;
xufjrufwJU ta&;awmfykHAdkvfrSL;awG tvkd&Sdaew,f/ ta&;awmfykHacgif;aqmif BuD;jzpfwJU
vDeifuacwfajymif;awmfvSefa&;0g' ray:aygufbJ acwfajymif;awmfvSefrI
acwfajymif;awmfvSefa&;vkyfief;ray:aygufEdkif? acwfajymif;awmfvSefrI vkyfief;ray:aygufu
acwfajymif;awmfvSefrI atmifjrifjcif; rjzpfEdkifvkdU ajymcJUzl;w,f}}

uRefawmfonf 0ifxdkifvdkuf\/ ocifpdk;\ ajymykHrSm El;nHUvmonf/

]]ta&;awmfykH AdkvfrSL;awGrSm r&SdrNyD;wJU t&nftcsif;awGu wpftcsuf udk,fusifhw&m;aumif;&r,f/


"e&Sif udk,fusifhw&m;rsKd;udk rqkdvdkbl;? t"r®csKyfcs,fnSif;yef;rI[lorQwdkUudk vkH;0y,fazsmuf&ef
&nf&G,f&if;&SdwJU tpnf;t&kH;tvkyfpcef;rSm azmfaumif? owif;ay;? opömazmuf?
vlvdrfvlaumufrvkyfr,fh udk,fusifhw&m;udkqdkvdkw,f/ awmfvSefa&;wm0efudk a&SmifuGif;jcif; vkH;0r&SdbJ
&Gyf&GyfcRHcRH aqmif&GufwJU udk,fusifhw&m;udkqdkvkdw,f/ tcsufESpfu wu,fhta&;usvQif taocH&JwJU
owÅd&Sd&r,f/ aemufqkH;tcsuf qkd&S,fvpf0g' &kyfydkif;tbd"r®m? &kyfydkif;&mZ0if ponfwkdUudk tcktcH
txpftaighr&SdbJ 'dk;vdkarTEdkifwJU ynmt&nftcsif;&Sd&r,f}}

xdktwGif; tdrfomxJrS a&armif;udkqJGvdkufaomtoH wa*smif;a*smif; w*sKef;*sKef;ay:vmavonf/


ocifatmifqef;onf a&vG,fvG,f rqif;ojzifh pdwfwdkae[ef&Sd\/

uRefawmfom ocifatmifqef;qDokdU tm&kHa&mufaeonf? ocifpdk; ocifvSazESifh udkodef;azwdkUum;


aqG;aEG;yJrSmom tm&kHpl;pdkufaeMu[ef&Sdonf/ orm"daumif;vGef;Muíavm/ ocifatmifqef;
wa*smif;a*smif; w*sKef;*sKef; vkyfoHudk Mum;zl;zefrsm;ojzifh xkHaeMuayNyDavm rodyg/

]]ta&;awmfykH &JabmfAdkvfrSL;awGqdkwm AdkvfrSL;jzpf&r,fh yg&rDxl;&Sd&r,f/ yg&rDqdkwm tusifhudk ajym&wm?


qkd&S,fvpfacwfBuD; {ueftrSefqdkufa&muf awmhrnfudk odNyD; tysif;ryGm;bJ vGwfvyfa&;vrf;rSm
Budrfzefrsm;pGm tm;xkwf&r,f/ ESpfaygif;rsm;pGm tBudrfaygif;rsm;pGm avhusifhom;&NyD;rS
ta&;awmfykHAdkvfrSL;jzpfEdkifw,f/ acwfajymif;awmfvSefa&;vkyfief;twwfonf aeUcsif;ncsif;
wwfajrmufatmif jriftyfaom vkyfief;r[kwf? acwfajymif;awmfvSefa&;vkyfief;twwfynmuJUodkU
wjznf;jznf; oif,l&aom t&mjzpfonfvdkU um;vfrm;ufpfu ajymcJUzl;w,f}}

ocifatmifqef;xGufvmonf/ acgif;&if;eH&HwGif t0wfwifxm;aom BudK;wef;uav;&Sdonf/ olonf


xkdBuKd;wef;qDodkUoGm;onf/ olUvufrSa&awG &TJaejcif;tm;jzifh aemufaz;oGm;&m a&udkifcJUonfrSm
xif&Sm;ae\/

BudK;wef;ay:wGifvkHcsnfESifh rsufESmokwfy0grsm;udk vSef;xm;&m ocifatmifqef;onf rsufESmokwfy0gudk


qJG,lívufokwfaeavonf/ udkodfef;azonf olUbufudk vSrf;rsufapmif;xdk;vkdfufNyD;-
]]a[hvl rvkyfygeJUAsm? aemufaz;ukef;vmwJU vufudkrsufESmokwfy0geJU okwf&ovm;/ cifAsm;[m
pnf;urf;uav; bmav;vnf; xm;ygOD;rSayghAs/ vkHcsnfqdkvnf; usKyfu w&dkwao aeUcif;oGm;wkef;
vmwkef; 0wfzkdUxm;wJU vkHcsnfudk cifAsm;u ntdyf&m0if aumuf0wfw,f}}

ocifatmifqef;um; [J [JESifh pyfNzJNzJ vkyf&kHrSwpfyg; bmrQpum;rwkHUjyefay/

xdkudpöaMumifh aqG;aEG;yJGrSm qdkif;oGm;av&m udkodef;azuyif qufvdkufavonf/

]]cktcgrSm ta&;tBuD;qkH;uawmh oabmw&m;avhvmzkdUjzpfw,fAs/ oabmw&m;avhvmNyD;


vufawGUvkyfief;rSmavhusifhzkdUjzpfw,fAs/ ocifpdk;ajymwmvdk yg&rDjynfhwJU ta&;awmfykH AdkvfrSL;au'gawG
trsm;tjym; ay:vmatmif vkyfMu&vdrfhr,f? tJ'Dwm0efudk &nfpl;NyD; ,aeUvufiif; wdkUwm0efqdkwJu
pmwrf;uav;wpfck uRefawmfa&;aew,f? e*g;eDuxkwfr,f? trsm;zwfzkdUtwGuf
wpfyJwpfrl;avmufESifha&mif;zkdUyJ}}

ocifpdk;-

]]usKyfvnf; 'D&nf&G,fcsufESifh ]ArmhawmfvSefa&;}pmtkyfudk a&;aew,f? cifAsm;[mvdk wkdwkdr[kwfbl;?


usrf;wpfapmifac:avmufr,f}}

uRefawmfxkdpmtkyfESpftkyfudk rSwfrdygonf/ ESpftkyfpvkH;udkvnf; xGufxGufcsif; 0,fzwfvdkufrdojzifh


ukodkvfaumif;onf[k qdk&rnf/ taMumif;rlum; xkdpmtkyfrsm;xGufvmNyD;aemuf tpdk;& ydwfypfvdkufaom
aMumifhwnf;/

ocifvSaz-]]ppfBuD;jzpfzdkUuvnf;wpfaeUwjcm; eD;vmw,fxifw,f? emZDawG[m &avvdkav


tkdwapäjzpfaeawmh csdefbmvdefwkdUvlpk aemufxyfvdkuf avsmzdkUcufaeNyDAs}}

ukdodef;az-]]NAdwdefeJU jyifopfu vkdvdkcsifcsifeJU aqG;aEG;[efrwlygbl;Asm? r&dk;ygbl;/ *smreDudk


ajcmufvSefU&kHavmuf &k&Sm;eJu aqG;aEG;aewJU oabmyJxifyg&JU/ olwkdUvTwfwJU udk,fpm;vS,fudk
MunfhygOD;? 'Davmufta&;BuD;wJUudpörSm 0efBuD;wpfOD;OD;vTwfwm r[kwfbl;? qm0DvD,efp&if;qdkwJU
qdkAD,ufqefUusifa&;orm; 'kwd,twGif;0efwpfOD;udk vTwfwmyJAs? NyD;awmhjyifopfeJU NAwdoQwkdU&JU
awmif;qdkcsufawG[m wfpzufowfusvGef;tm;BuD;w,f/ Oyrm &k&Sm;u *smreDwkdufzkdU ta&;BuKHvm&if
ydkvef? zifvefpwJU EdkifiHawGudk jzwfoGm;&r,f r[kwfvm;? tJ'g jzwfcGifhray;bl;wJU/ 'Dawmh *smreDu
&k&Sm;xJ vmwdkufatmifvufydkuf apmifhae&rvdk jzpfaew,f}}

ocifatmifqef;um;bmrQrajym/ xkdifvnf;rxdkif/ cg;axmufí rwfwwf&yfum ocifpdk;wdkUajymorQudk


em;axmifaeavonf/

ocifvSaz-]]rMumcifu wkd;wufa&;owif;pmxJrSm owif;xl;ygvmw,f/ emZD? *smreDeJU qkdAD,uf&k&Sm;


tcsif;csif; rusL;ausmfa&; pmcsKyfcsKyfzkdU aphpyfaeMuw,fvkdUqdkw,f? NAdwdoQowif;pmwpfapmifuowif;
OD; owif;xl;tjzpfjzifha&;wm jzpfowJUAs}}

udkodef;az-]][kwfcsifvnf; [kwfrSmyJ/ wpfOD;wpfOD; rusL;ausmfa&; pmcsKyfqdkwm qkdAD,uf&k&Sm;u


b,foleJUrqdk csKyfEdkifwmyJ/ rif;ighrpeJU? igvnf; rif;rpbl;qdkwJU udpöavmuf[myJ? tjyeftvSef
ulnDa&;oabmawG bmawGvnf; ygwmr[kwfbl;? aemufNyD;awmh emZD*smreDeJU csdefbmvdef NAdwdoQawG
bmxl;ovJ? e,fcsJUorm;awGcsnf;yJ}}
ocifatmifqef;u 0ifaxmufvkdufonf/

]][kwfw,f? twlwleJU tElElawGygyJ? b,folrS bdef;wpfyJzkd; ydkr&SLxdkufygbl;}}

ocifpdk;u av;eufpGm awG;awmí ajym[efjzifh-

]]xl;oavmufawmh xl;ao;w,f}}

xkdpum;aMumifh cPNidrfoGm;Muonf/ rkd;um; tawmfyg;oGm;NyD/ armif*dkrm&Dvrf;ay:rS


twif;w&Murf;armif;oGm;aom "mwf&xm;oHudkMum;& onf/ "mwf&xm;awG odrf;ukefNyD/
udkvSa&Tum;,ckxd jyefrvmao;/ odkUaomf uRefawmfum; 0rf;yifomao;\/ olwkdUajymorQ
em;axmif&onfrSm BuKHBudKufcJaom tcGifhta&;yif r[kwfygavm/

ocifvSaz- ]]jyifopf0efBuD;csKyfu Nidrf;csrf;a&;twGuf arQmfvifhcsuf&Sdyg w,fvdkU ajymw,f?


jyifopfumuG,fa&; tajctae[mvnf; pdwfcsp&mygyJwJU}}

udkodef;az- ]]olwkdUwpfawGuawmh yg;pyfu ajymcsifwmawG ajymaewm? emZDawGudk yg;pyfuawmh


&Iyfcsaew,f r[kwfvm;? tjynfjynfqdkif&m pmcsKyfawG azmufzsufwm rw&m;ygbl;? vufeufawG
tjyif;txefwyfqifaewm? vrf;rusygbl;? csufudkpvdkAufuD;,m;odr;fwm
usL;ausmfapmfum;aewmygponfjzifh ajymawmhajymwmyJ? &k&Sm;eJUyl;aygif; umuG,fa&; tvkyfusawmh
jzpfatmif rvkyfbl;/ 'gudk Munfhvdkufawmh olwkdU[m pum;omajymNyD; vufrygbl;qdkwm jrif&w,f/
csdefbmvdefvnf; umuG,fa&;vufeuftiftm;awG ESpfqwdk;NyDvdkU aMunmw,f? ppfav,mOfysH
atmf'gawG tyfaeNyDvkdU aMunmw,f? &k&Sm;eJUtwlwuG yl;aygif; umuG,fzkdU awmh uzsuf,zsuf
vkyfaew,f/ wu,fhaomhcsufu emZDzufqpfpwJU usL;ausmfa&;orm;awGudk t*Fvdyf? jyifopf? &k&Sm;?
tar&duefpwJU EdkifiHrsm;u yl;aygif;umuG,fa&;vkyfjcif;jzpfw,f? 'grvkyfrcsif; emZDusL;ausmfrI
r&yfpJEdkifbl;? usL;ausmfrI r&yfpJ&if ppfjzpfzdkU aocsmwmyJ}}

ocifatmifqef;onf cg;axmufxm;&mrS vuf&kH;qefUwef;vsuf-

]]ppf ppf ppfBuD;uawmh vmaeNyD? usKyfwkdUu jyifqifrIr&SdbJeJU ppfBuD;udk &ifqdkif&awmhr,f}}

xkdodkU ocifatmifqef;u ajymvkdufaomtcg tm;vkH;NidrfusoGm;NyD; pOf;pm;cef;0ifaeMuavonf/


uRefawmfonf olwkdUrsufcGufawGudk MunfhNyD; olwkdUpdwfxJrSm bmawG&Sdaernfudk tuJcwfaeavonf/
rkd;uvkH;0pJoGm;NyD/ &efukefNrdKU\ qlnHoHwkdUonf rkd;ESifha&mygoGm;ovdk &Sdayawmh\/ qlnHonfhae&mwGif
qdwfNidrfvmaomtcg wpfavmuodkU a&mufoGm;ovdk cHpm;&onf/ tm&kHawG ydkxufjrufvmMuonf/
aomw tMunf"mwfu ydkí oefU&Sif;xufjrufvmonf/ ocifpdk;\ oufjyif;csoH? ocifvSaz\
tHBudwfoH? udkodef;az\ vufqpfcsKd;oH? ocifatmifqef;\ acgufwkHUacgufjyefavQmufoH wkdUonf
uRefawmfhtm; NidrfonfxufNidrfoufpGmae&ef MoZmay;aebdouJU odkU&Sd\/
NidrfonfxufNidrfatmifBudK;pm;aecgrS uRefawmfhESvkH;om;wkdUonf w'kwf'kwfckefaeMuonfudk
uRefawmfMum;ae&\/

ocifvSaz- ]]uRefawmfwkdU wwfEdkifoavmuf jyifqifNyD; ppfudk&ifqdkif&r,f}}

ocifpdk;- ]]t&nftcsif;eJU jynfhpkHwJU ta&;awmfykHAdkvfrSL;awGay:atmif tm;wdkufcGefwdkuf vkyfMu&r,f}}


udkodef;az- ]]e,fcsJUppfyGJBuD;udk jynfwGif;ppfyJGjzpfatmif ajymif;ypf}}

ocifatmifqef;- ]]EdkifiHjcm;tultnD&atmif,l&r,f}}

tm;vkH;NidrfoGm;NyD; udk,fhtawG;ESifhudk,faeMuavonf/ uRefawmf&SdaevkdU a&SUqufaqG;aEG;&rSm


usyfaeNyDvm;[k uRefawmf tm;emrdonf/ xdkif&mrS xNyD; udkvSa&TjyefvmEdk;ESifh arQmfMunfh&if;-

]]udkvSa&Tuvnf; jyefrvmao;bl;? uRefawmfhbmom uRefawmfjyefawmh r,f}}

ocifvSa&T-

]]armifpk rjyefvmvnf; &Jabmf'DrSmyJ tdyfaygh? rjyefeJUawmh}}

uRefawmfhrSm Za0Z0g jzpfoGm;onf/ tjcm;olrsm;oabmu b,fvdkvJod&ef rsufESmi,fjzifh


Munfhvdkufonf/

ocifatmifqef;onf vufrsm;udkcgum tanmif;qefUNyD;aemuf orf;vdkufonf/


tv,ftcef;xJ0ifoGm;NyD; oifjzL;wpfcsyfudk cif;aeavonf/ NyD;aemuf uRefawmfwkdUbufodkU vSr;fNyD;-

]]udkodef;az acgif;tkH;wpfvkH;vkyfygtkH;}}

udkodef;azonf tv,fcef;xJodkU 0ifoGm;avonf/

ocifpdk;um; bmrQpum;rajymbJ wifysOfacGxdkif&mrSvnf; rvIyf&Sm;bJ acgif;idkufpkdufcsum awG;ae\/


ocifvSazu ocifpdk;tm; ausmay;xdkifvkdufNyD;aemuf uRefawmfhtm;-

]]xkdifav &JabmfwifxGef;? vSa&Tjyefvmygvdrfhr,f? oGefrqifvrf; (Adkvfwaxmifbk&m;vrf;)yJoGm;wmyg}}

uRefawmfu ocifvSaztem;rSmxdkifvdkuf&m ocifpdk;u acgif;axmifvdkufNyD; uRefawmfhbufodkU-

]]&JabmfwifxGef; acwfajymif;awmfvSefa&;rSm AdkvfrSL;aumif;jzpfzkdU avhusifhygvm;}}

uRefawmfuolUtm; aMumifMunhfaeonf/ tajzudk&kwfw&uf ray;Edkif jzpfaeonf/

]]avhusifhr,fqkd&if tcsdefjynfhvkyf&vdrhfr,f? ajcovkH;tdrfwdkifaeNyD; aeUa&m nae&mqkdwmvdkyJ vkyf&r,f?


EdkifiHa&;oifwef;vnf;wuf&r,f}}

uRefawmfh&ifrSm w'kef;'kefckefaeonf/ xGufvmaomtoHrSm ajcmufuyfuyfESifh-

]]uRefawmfavhusifhcsifwJUpdwf&Sdygw,f/ odkUayr,fh 0rf;a&;twGufvnf; wpfzufu


tvkyfvkyfcsifao;w,f? 0rf;a&;tvkyfvnf; vkyf? EdkifiHa&;vnf; vkyfEdkifwJU tpDtpOfrsKd;&Smaeygw,f}}

ocifpdk;onf oa&mfNyKH; NyKH;vkdufonf/ NyD;awmh acgif;idkufpdkufcsaejyef onf/ uRefawmfhrSm BuD;av;aom


tjypfwpfckck usL;vGefrdcJUovdk cHpm;ae&\/ ocifpdk;onf wifysOfacG&mrS aqmifhaMumifhxdkifvkdufNyD;
uRefawmfhrsufcGufudk aphaphpl;pdkufMunfhvsuf oa&mfNyKH;jzifh-
]]tif; ynmwwfvlwef;pm;[m ausm&dk;r&Sdwwfbl;vdkUqdkwm trSefyJudk;}}

uRefawmfonf &Sufvnf;&Suf\/ 0rf;vnf;enf;\/ tjypfBuD; usL;vGefrdNyD[kvnf; tm;i,fae\/


onfhxufom toufi,fNyD; onfhxuf tawGUtBuKHenf;ygu csKH;csíidkrdavrnfvm; rqkdEdkifyg/

ocifpkd;onf xkdokdUajymNyD; aemufaz;odkU xoGm;avonf/ udkodef;azonf tdyf&mvdyfudk r,lvmNyD;


tdrfa&SUwHcg;teD;wGif cif;&efjyifav onf/ aemufrS rkd;zGm;pdkaeonfudk awGU&NyD; twGif;bufwkd;um
cif;vdkufavonf/ olUtdyf&mvdyfrSm &Gufxnfom;a&wkdUjzifh ususee csKyfvkyfxm;aom tdyf&mvdyfjzpf\/
ouúvwfapmifwpfxnfESifh acgif;tkH;wpfvkH;udk awGU&onf/ acgif;tkH;ay:rSm a&csKd;&mü okH;aom teDpif;
ESifh ukvm;eHi,fydkif;wpfxnfudk wifxm;avonf/ xkdeHi,fydkif;jzifh tdyf&mudk ykwfcwf&if; udkodef;azu
uRefawmfhtm;-

]]&JabmfwifxGef;? 'DrSmtdyfr,f r[kwfvm;? udk,fhqDu apmifwpfxnf&r,f? udkvSazqDu


acgif;tkH;wpfvkH;,l}}

]]udkvSa&T jyefvm&if uRefawmfjyefrSmyg}}

]]jyefraeygeJUawmh? urm&Gwfa&mufatmif jyef&r,f r[kwfvm;? ckrS bwfpfum;qdyfoGm;&if


em&Djyefwpfcsufxdk;rS um;&awmhr,f/ zkd;vSa&Tjyefvm &if'DrSm tdyfcsiftdyf? rtdyfcsif oGefrqifvrf;udk
jyeftdyfzkdU ajym&r,f? a&mhapmif}}

ouúvwfapmifudkvSrf;ay;vdkufonf/ uRefawmfonf ouúvwfapmifudk ayGUxm;vdkuf\/


udkodef;azonfaemufaz;odkU vSr;fNyD; ocifpdk;tm;-

]]ocifpdk;BuD;awmh tv,fcef;xJrSm zkd;atmifqef;tem;rSmyJ tdyfayawmh? uRefawmfzsmcif;xm;cJUw,f?


apmifwpfxnfvnf; xm;cJUw,f? acgif;tkH;uawmh pmtkyfayghAsm}}

ocifvSazum; uRefawmhfteD;rSm xdkifNrJxdkifonf/ tdyf&mrjyifao;/

]]bmtvkyfvkyfr,f &nf&G,fxm;ovJ}}

]]&Smwkef;As toufarG;0rf;ausmif;rIvnf;jzpf? EdkifiHa&;vnf;vkyfcsdef&wm jzpfzkdU tqifoifhzkdUvdkw,f}}

]]at;av? &Smaygh? udk,fwkdUvnf; MunfhvdkufygOD;r,f}}

xdktcsdefwGif avSum;rSwufvmaom ajcoHjyif;jyif;udkMum;&onf/ ocifvSazu-

]]a[m armifpkvmNyD}}

]][kwfw,f? udkvSa&T&JU ajcoHyJ}}

ocifvSazu avSum;qDokdU xoGm;&m uRefawmfonf apmifBuD;udk ayGUvsufyif


aemufrSvdkufoGm;avonf/ wHcg;zGifhvdkufaomtcg udkvSa&Tu uRefawmfhtm; MunfhNyD; &,fvkdufonf/
]][m; [m; 'DrSmtdyfr,fvdkUvm;? armif&ifhudk usKyfu'ku©ay;ovdk jzpfaeNyD/ 'DrSmtdyfzkdU
apmifwpfxnf&w,fqkd&if renf;ygbl;? odkUayr,fh xm;cJUyg oGm;MuygpdkU}}

udkodef;azu tdyf&may: ausmcif;ae&muyif-

]]vSa&Ta& rjyefygeJUawmh NrdKUxJrSm tdyfygvm;uGm? rif;rtdyfcsif&if oGefrqifvrf; oGm;tdyf?


&JabmfwifxGef;awmh 'DrSmtdyfyapayghuGm}}

]]udpö&Sdao;vkdU jyef&OD;r,f udk,fhvl&? uJ udkvS uRefawmfjyefr,f}}

]]rif;udpöaum [efus&JUvm;}}

]][efygw,f}}

uRefawmfonf olwdkUESpfa,muftm; wD;wkd;pum;ajymae&pfapNyD; apmifudk w&dkwao,lí udkodef;azokdU


oGm;ay;vdkufavonf/

]]uRefawmfjyefvdkufoGm;awmhr,f}}

]]udkvSa&Tu udpö&Sdao;w,fqdkawmh jyefMu&kHyJaygh}}

uRefawmf olUtem;odkU a&mufoGm;onfqkdvQifyif udkvSa&Tu-

]]a[h zdk;odef;az jyefawmhr,faemf? uJ tm;vkH; *GwfEdkuf? jcifudkufcHMu&ygapaomf [m; [m;}}

ocifatmifqef;ESifh ocifpdk;wkdUtm; tdyf&may:rSmvJSNyD; za,mif;wdkif wpfwdkifpDjzifh


pmMunfhae&pfMuavonf/

uRefawmfwkdU avSum;ay:a&mufí ocifvSaz\ toHudkMum;&onf/

]]AsKdU ocifpkd;a[m'Dacgif;tkH; tkH;tdyfAsKdU? pmtkyfxufawmh aumif;ygw,f}}/ /

46

owif;pmwkdufrS tvkyf

bkef;awmftvGefw&mBuD;awmfrlaom a*smhbk&ifrif;jrwf\ t&dyftm0go wGifckdvIHae&aom


jrefrmEdkifiHwGiftcuftcJqkH;tvkyfonf tb,ft&menf;[k ar;vQif tvkyf&Sm&onfh tvkyfjzpfonf[k
ajz&ayvdrfhrnf/ tvkyf&Sm&onfh tvkyf/

bDatatmifNyD;onfhwdkifatmif ynmawGoifxm;&ojzifh tvkyf&Sm&mü rvG,fulbl;vm;[k ar;p&m&Sdonf/


uRefawmhfvufawGUuawmh bDatatmifxm;ojzifh tvkyf&Sm&ydkcufonf/ ynmrwwf? us&mBuKH&m
vkyfrnfqkdvQif tvkyf&vG,fOD;rnf/ ulvDxrf;rnfvm;? vrf;ay:[pfatmfí aps;a&mif;rnfvm;
awmif,mpdkufysKd;rnfvm;? uyÜd,vkyfrnfvm;? aps;qG,fol vkyfrnfvm;}/
bDatatmifNyD;rS wpfv70dESifh pma&;BuD; 0ifvkyfolwdkUudk uRefawmfawGU&\/ ,cifu xdkvlrsm;tm;
EkHwJUvlawGudk;[k atmufarhrd\/ raumif;aom oem;jcif;jzpfrd\/ ,ckudk,fwkdiftvkyf&SmMunfhawmhrS
udk,fcsif;pmrdonf/ &mxl;pmar;yJG ratmifbJ bDatatmif&kHjzifh bmoGm;vkyfrnfenf;/
pmrwwfoludkulvDxrf;&zkdUvnf; rjzpf? vrf;ay:avQmuf [pfatmfum aps;a&mif;vdkUvnf; rjzpf? wpfv
70dpm; pma&;BuD;om vkyfp&m&Sd onf/ q,fwef;orm;awGESifh ,SOfNydKifwkd;&vQif cyfacsmifacsmifyif
EdkfifEdkifonf/ bDatatmifxm;onfqkdawmh wpfaeU&kH;0efaxmuf jzpfoGm;Edkifonf/ NrdKUtkyf&mxl;jzifh
csD;jrSifhrpjcif;cH&Edkifonf/ okdU&mwGifuRefawfmhtzkdUawmh onfvrf;u vkH;0ydwfaeonf/
uRefawmfhwkdUEdkifiHtm; Nidrf0yfydjym;atmif uReftjzpfrS &kef;rvGwfatmif jyKvyfaeaom puf,EÅ&m;BuD;wGif
BuD;onf i,fonfr[l? b,fae&mujzpfjzpf 0ifa&muftrIxrf;jcif;rjyKEdkifyg/ pma&;vkyf&if;
ocifvkyfvQifvnf; txkwfcH&rnfom/

bDatatmif&kHjzifh vG,fvG,fESifh vkyfEdkifaom tvkyfrSm ausmif;q&mjzpf \/ tpdk;&ausmif;rsm;rSmxuf


ae&Sife,fausmif;rsm;ESifh tjcm;taxmuftyHUcH ausmif;rsm;rSm ydkvG,fulonf/ ocifoef;xGef;onf
rGwfpvifausmif;wpfausmif;wGif q&mvkyf&if; EdkifiHa&;vkyfaeEdkifao;onf/ uRefawmfaum
olUvdkrvkyfEdkifaybl;vm;/ olUrSm uRefawmfhvdk bDatyif ratmifyg/ uRefawmfonf ausmif;q&mtvkyf
vdkuf&Sm\/ &kwfw&uf &efukefNrdKUay:rSmr&? NrdKUrausmif;rSmyif q&mawG jynfhaeonf/
c&rf;ae&Sife,fausmif;rSm &Edkifonf/ okdUaomf uRefawmfu &efukefNrdKUrS rxGufcGmvdk/
ocifacgif;aqmifrsm;ESifh uif;a0;rnfht&yfonf uRefawmfESifh e*g;vSnfhrwnfh/

okdUESifhtvkyftayguf rwnfhEkdifjzpfaepOf aea&;xkdifa&;u cufvmonf/ uRefawmfuzcifBuD;xHodkU


uRefawmfbDatatmifNyD; vGwfvyfaom tvkyfwpfckck &SmaeygNyD/ rMumrD &ygvdrfhrnf/ xkdUaMumifh
aiGydkUray;ygESifhawmh[k pmwpfapmif a&;cJUNyD;NyD/ ,if;odkU tvkyfraocsm ao;bJESifh aiGrydkU&ef
pma&;jcif;rSm taztarrBudKufwm BudKufwm tyxm;NyD; vGwfvGwfvyfvyf udk,fvkyfcsif&m vkyf&ef
jzpfayonf/ olrsm; aiGtultnD rajymESifh? udk,fhrdbaiG,lokH;jcif;onfyifvQif udkf,fhvGwfvyfa&;udk
xdckdufaprnfr[kwfygavm/

tazhxHrS aiGvnf;rvm? pmvnf; ra&muf? aiGra&mufojzifh OD;av;jrifhtm; xrif;vc ray;Edkif/


OD;av;jrifhuawmh rawmif;yg/ rMunfrjzL vu©Pmudkvnf; rjyyg/ okdUaomf olUrSmvnf; wpfv
80davmufom&aom 'kwd, zdkrifrdkU acsmifvnfvSonfr[kwf/ uRefawmfu olUtm; tm;emaeonf/
tm;ememESifh xrif;pm;aevkdU&ao;onf/ tm;ememESifh tdrfrSmaevdkU&ao;onf/ onfhxufusyfonfrSm
tao;okH; r&Sdjcif;jzpf\/ t0wfawGudk 'dkbDay;zkdU cufvm\/ udk,fwdkfifavQmfjyefawmh qyfjym0,fp&m
vkdvmonf/ wpfcgwpfcg qmwkef; ]awmufawmuf}ESifh wkH;acgufívmaom acgufqJGw&kwftm;
vSrf;íac:vkdonf/ tdwfxJrSm ydkufqHr&Sdojzifh awmufawmufESifh wkH;acgufoH wjznf;jznf;
a0;oGm;onfhwdkif qmavmifjcif;udk onf;cHaevdkuf&onf/ c&D;p&dwfr&Sdojzifh toGm;tvm usKHUjyefonf/
ocifwkdUrnfonf tmaygiftm&if; oef&rnfomru ajcoef&rnf[k qkdaomfvnf; ae&mwum
ajcusifavQmufaeívnf; rNyD;/

uRefawmfonf ,cifuqkdvQif rdbrsm;xHrSvJGí olrsm;xHrS udk,fhtwGuf okH;pJG&f vuf0g;jzefUcHum


rawmif;zl;yg/ ausmif;om;ta&;awmfykHxJ a&mufvmaomtcg ausmif;om;ta&;awmfykHtwGuf
tvSLcH&Jvmaomfvnf; udk,fhtwGuf okH;pJG&ef rawmif;&Joavmuf jzpfaecJUonf/ okdUaomf
ausmif;om;ta&;awmfykHwGif vkyfazmfudkifzuf &Jabmf&Jbuf jzpfvmolrsm;xHrS awmif;,lokH;pJG&efum;
wjznf;jznf;&Jvmonf/ olUr&Sd udk,fuay;? udk,fhr&Sd oluay;? bmrQ tm;emp&m &Sufp&m r&SdMuawmhay/
odkUaomf uRefawmfonf ausmif;om;&Jabmftcsif;csif;rSmom awmif;&J &rf;&J iSm;&J acs;&Jayonf/ ,ckvdk
ausmif;rSxGufNyD; ocifEdkifiHa&;orm;jzpfatmif BudK;pm;&if; jyifyavmuodkU 0ifa&mufaomtcg
tusyfawGUjyefygonf/ c&d;p&dwf wpfrl;wpfrwfr&SdvdkU zGifhrajym&J? awmif;zkdUvnf; vufr&J/ wpfcgwpf&H
bwfpfum;c r&Sdojzifh ajcusifavQmuf&avonf/ wpfcgwpf&H tdwfxJrSm yJaphwpfaphyg\/
vufzuf&nfvnf; qm\/ aomufrnfqkdvQif vufzuf&nf wpfcGuf0,fí aomufEdkif\/ okdUaomf
ab;utazmfawGudk rwkdufEdkifojzifh udk,fvnf; vufzuf&nfraomufvdkuf&bJ tmacgif
tajcmufcHxm;&avonf/

uRefawmf\ þtcuftcJrsm;udk udkb[def;? udkvSa&T? udkxGef;&Sdef paom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh


udkat;aiG paom ausmif;om; oli,fcsif;rsm;u odMu\/ udk,fcsif;pmMu\/ olwdkUrSm&SdvQif
uRefawmfhtm;rQMu \/ rawmif;&bJ ay;wwfMu\/ twlc&D;oGm;vQif tvdkufodpGm olwdkUuyif
ydkufqHxkwfay;Mu\/ pm;aumif;aomufzG,f tcGifhtvrf;ay:vQif uRefawmfhudkyg ac:oGm;wwfMu\/
olwkdU&kyf&SifMunfhEdkifvQif uRefawmfhudkyg ac:wwfMuay\/ wpfa,mufwnf; wpfusyfwnf;u
Munfhrnfhtpm; uRefawmfhygac:NyD; &SpfyJwef;u MunfhMu\/

wpfaeUoü udkat;aiGESifh uRefawmfwkdUonf [kdavQmufonfavQmuf avQmufNyD;aemuf armuvnf;arm?


anmif;uvnf; anmif;aomaMumifh *vkyf&kHwGif naeyGJMunfh&ef ig;rl;wef;vufrSwfaygufü
wdk;aeMuavonf/ ig;rl;wef;rSm vlBudwfBudwfwdk;aeaomfvnf; txufwef;rsm;rSmum; wajzmufajzmuf
vmaeavonf/ uRefawmfonf vufrSwfr&vdkufr&Sd&ef vufrSwfaygufqDodkU pl;pdkufpGm OD;wnfí
wkd;aepOf vlwpfa,mufu uRefawmfhvufudk qJGNyD;ac:vkdufonf/

]]q&muav; rrwkdUu ac:aew,f}}

uRefawmfonf olUtm;vSnfhMunfhvdkufaomtcg rsufESmudk jrifzl;ovdkvdk &Sdaomfvnf; b,folb,fyg[k


cGJjcm;owdr&ay/

]]vufrSwf&atmif,lNyD;rS vmcJUr,fvdkU cifAsm;wkdUrrudk ajymvkdufygAsm}}

uRefawmfwkdU tcsDtcs ajymaepOf ab;uvlrsm;u uRefawmfwdkUtm; 0dkif;Munfhaeavonf/

]]r[kwfbl; q&mav;? rrwkdUu olwkdUeJU vmMunfhvSnfhygwJU? uRefawmfhudkvnf; q&mwdkUzdkUyxrwef;


vufrSwf0,fzkdU ckdif;vdkufNyD}}

uRefawmfu tHUMoaeonf/ udkat;aiGu uRefawmfhtm; rsufpypfvdkuf onf/

]]vmygq&m? rrav;wdkUapmifhaew,f}}

]]aeygOD;As pdwfvnf;r&SdygeJU? cifAsm;rrawGu b,folawGvJ}}

xdkolonf tHUMopGmjzifh-

]]tkd-q&mav; uRefawmfhudkarhoGm;NyDvm;? uRefawmftNidrf;pm; 0efaxmufBuD; OD;aztdrfu '&dkifbmav?


a':aX;Munfu tac:ckdif;vkdufwm? 0ifeDa&m arpDa&m ygvmw,f}}

uRefawmfu tlaMumifaMumifvkyfaepOf udkat;aiGu uRefawmhfzifudk vufoD;ESifh usdwfxdk;vdkufNyD;-

]]uJ rlvusDvkyfraeeJU? olwkdUeJUtwlwl oGm;MunfhMur,f}}


uRefawmfwkdUESpfa,mufonf vltkyfxJrS &kef;xGufcJUNyD; '&dkifbmaemufodkU vdkufMuavonf/

a':aX;Munf/ cgwdkif;vkdyif 00 pdkpdk csKdcsKdjzpfaom rif;uawmfBuD; a':aX;Munfyguvm;/

orD;0ifeDaz ac:cifodef;0if;um; cgwdkif;ESifhrwl[k xifrdonf/

yxrtBudrfawGUpOfu 0ifeD\vef;qef;aomtvSudk olwkdUaexdkif&m tdrftkdBuD;ESifh qefUusif,SOfNydKifí


owdxm;rdcJUonf/ ,ckawmh 0ifeD\tvSonf nSKd;a&mfEGrf;vsaeonf[kxifonf/ 0ifeDudk jrifvQif
jrifcsif; a,musmf;&oGm;NyDqkdaom owif;udk owd&vdkuf\/

nDrarpDum; rmea&mif[yfaeonfh rsufESmESifh aMumhaMumharmharmh &Sdayonf/

olwdkUtem;a&mufoGm;vQifoGm;csif; a':aX;Munfu qD;í-

]]rawGU&wm MumygNyDaum armifwifxGef;? aysmufcsufom;aumif;vScsnfh vm;uG,f? b,fhavmufyJ


tvkyfrsm;ayr,fh cPwpfjzKwfavmufawmh tdrfvmvnfzkdUaumif;ygw,f}}

orD;awGuvnf; uRefawmfhtm; ryGifhwyGifh NyKH;jzifh &efawGUaeMuonf/

]]rtm;vGef;vkdUyg a':a':&,f? rvmcsifbJaeyghrvm;? 'gxuf uRefwmf Mum;wJU owif;rSefvm;rodbl;}}

tara&m orD;rsm;yg em;pGifhaeMuonf/

]]bmowif;rsm;ygvdrfh? armifwifxGef;&,f}}

uRefawmfonf uRefawmfhrsufESmESifh trlt&mrsm;udk uRefawmfhowif; rrSefvnf; &,fp&mjzpfavatmif?


rSefvnf; uRefawmfu *&krpdkufbl;qkdaom t"dyÜm,fay:atmif ayghqqjzpfEdkifoavmuf jzpfapNyD;-

]]0ifeD vufxyfoGm;NyDqdkwJU owif;av}}

0ifeDu &SufoGm;[ef&Sdonf/ arpDu uvdqGaom tNyKH;udkjyonf/ a':aX;Munfu


cyfwnfwnf£ajEéqnfNyD;-

]]at; ckr[kwfao;ygbl;? tefwDwkdUbufu pOf;pm;wkef;yJ? ord;&Sifqkdwm t&m&mrSm pOf;pm;&w,f


r[kwfvm;/ a,musmf;av;bufuawmh cyfjrefjref NyD;apcsifMuw,fuJGU? 'gayrJU a':a':hoabmu
a,musfm;av;bufu b,favmuf vkdvm;vdkvm; orD;&Sifbufu 0w¬&m;ausatmif aqmif&Gufay;&rSm
awGU&Sdw,f}}

uRefawmfonf xkdpum;Mum;vdkufonfESifhwpfNydKifeuf ]]aps;qpfvdkU rwnfhMu ao;bl;}}[k wGufrd\/

xdktcdkuf '&dkifbmonf vufrSwfrsm; 0,f,lvmcJUavNyD/

]]uJ armifwifxGef; &kHxJ0ifMupdkU? rif;rdwfaqGu b,folwJUvJ}}

onfawmhrS rdwfqufay;&ef owd&NyD;-


]]'g uRefawmfwdkU ausmif;om;acgif;aqmifwpfa,muf udkat;aiGygwJU a':a':/ udkat;aiG 'gu uRefawmf
cPcPajymzl;wJU a':aX;Munfqkdwmav? tNidrf;pm;0efaxmufBuD; OD;az&JU rpöufaygh}}

a':aX;Munfu a&SUuoGm;&if;-

]]uJ uJ vmMu tay:usrS pum;ajymwmaygh}}

avSum;ay:odkU wufMu&if; a':aX;Munfu uRefawmfhtm; vSnfhMunfhNyD;-

]]armifwifxGef; bDatatmifoGm;NyDaemf}}

]]atmifoGm;w,fcifAs? uHaumif;vdkU t0ifcsdwfoGm;wmaygh}}

]]'Dvdk rajymygeJUuG,f? armifwifxGef;u odyfawmfygw,f? OmPftifrwef aumif;w,f}}

&kHxJodkU 0ifMuaomtcg a':aX;Munfonf udkat;aiGtm; t&ifqkH; oGif;vdkufonf/ NyD;awmhom;uav;?


aemufarpD? onfhaemuf 0ifeD? aemufNyD;awmh a':aX;Munfudkifwkdif0ifonf/ aemufqkH;rS
uRefawmfuvdkuf& onf/ onftpDtpOftwdkif;yif xdkifMu&onf/

]]armifwifxGef; bDatatmifNyD; bmrSrvkyfbl;vm;}}

]]vkyfw,fav? uRefawmfEdkifiHa&;vkyfaew,f? tckocifaygufp r[kwfawmhbl;/


0g;zwfOD;xkyfaqmif;ocif? Armjynfwpf0ef; tukefwkdUtdrfrSwf xifwJU ociftjynfht0jzpfaeNyD [J [J}}

]][J [J tefwDu 'gudk ar;wmr[kwfygbl;? toufarG;0r;fausmif; tvkyftudkifudk ajymwmyg}}

]]tJ'gawmh rvkyfao;bl; tefwD? vkyfr,fvnf; ratmufarhbl;? ajcovkH; tdrfwkdifaeNyD; EdkifiHa&;udkyJ


&SdorQ tcsdef,lNyD; vGwfvGwfuRwfuRwf vkyfr,fpdwful;aew,f}}

]]'Dvdkb,fjzpfrSmvJuG,f? toufarG;zkdU tvkyfudk vkyf&rSmaygh}}

]]vkyfzdkUrvkdygbl; tefwD}}

uRefawmfonf a':aX;Munftm; odkUuvdk tm;usrcH ajymaeaomfvnf; pdwfxJurl


a':aX;MunfrSefaMumif; axmufcHaeonf/ vufawGUtm;jzifhvnf; tvkyf&Smaeonf r[kwfygavm/
okdU&mwGif tvkyf&Smaeonf[laom b0onf odrfi,fonf/ tvkyfr&ao;[laom tjzpfonf
atmufusonf/ &Sufp&m aumif;onf/ txl;ojzifh a':aX;MunfwkdUvdkvlrsm;a&SUwGif zkH;uG,fxm;&rnf[k
xifonf/

]] rif;pdwful;rvJGoifhbl;uG,f? tdkifpDtufpmar;yGJrajzawmif bDpDtuf pmar;yJG 0ifajzzdkUaumif;w,f?


armifwifxGef;&JU OmPfrsKD;eJUqdk&if atmifzkdUcufrSm r[kwfygbl;}}

uRefawmfum; ajz&Sif;raecsifawmhyg/ awmfygao;\/ uHtm;avsmfpGm &kyf&Sifjy&ef arSmifcsvkdufavNyD/


&kyf&SifjyaepOfwGif &kyf&SifqDodkU awmfawmfESifhtm&kHra&mufyg/ tvkyftudkif &mxl;XmeEÅ& *kPfponfrsm;udk
pOf;pm;aerdavonf/ a':aX;MunfwdkUrdom;wpfpk taMumif;udkvnf; awG;rdonf/ tNidrf;pm;
0efaxmufBuD; OD;azum; tdrfrSm pm;aumif;aomufzG,fawGpm;NyD; oGm;Mum;xdk;&if;
jrif;pmtkyfudkaumufudkifaeaya&mhrnf/ 0ifeDvufrxyfjzpf ao;onfhtaMumif;&if;rSm bmjzpfoenf;/
owkdUom;uvkdvdkcsifcsifjzpfaevsuf olwdkUubmaMumifh tifwifwifvkyfaeMuoenf;/ olwkdUu
vufzJGUcef;0ifypönf; rxnfhEdkifíavm/ 0ifeD\tvSrSm nSKd;EGrf;aeonf/ olwdkUtdrftkdBuD;ESifh
ypönf;a[mif;rsm;vkd jzpfvmonf[kxifonf/ tefwDu tdrfudkzsufí wkdufopfaqmufrnfajymwdkif;
ratmifojzifh orD;vkyfol pdwfnpfNyD; vef;qwfaomtvSrSm nSKd;EGrf;oGm;avoavm/ odkUr[kwf
owkdUom;vkyfolu yl;yGJNyD;rS cGJcGmoGm;aomaMumifh vef;qwfaom yef;tvS nSKd;EGr;fusoGm;avoavm/

rmemvGdKif;\ ukvm;r[ef trlt&mESifh &lyg&kHwkdUum; qGJiifrI jyif;xefvmygonf/


taemufEdkifiHolwkdUonf qm&Dudk0wfvkdufvQif EJGUaESmif;ajyjypfvmNyD; ydkí tvSt,Of xGufvmonf[k
xifygonf/ wkdif&kH;yg0g\ [eftrlt&mESifh &kyfuvnf; cHUnm;oyf&yfvSonf/

onfaemufawmh &kyf&SifxJrSm epfjrKyfoGm;ygawmhonf/ tm;vyfcsdefay;aomtcgrSmyif


ajymMuaompum;rSm &kyf&Sifum;ESifhywfouf aom pum;rsm;jzpfayawmhonf/

&kyf&SifNyD;íqif;cJUMuaomtcg a':aX;Munfu olwdkUum;ESifh vkdufcJUzdkU ac:avonf/


uRefawmfwdkUuaus;Zl;wifpGmESifh jiif;qefMuavonf/ olwdkUum;ay:odkUa&mufatmif vkdufydkUMupOf
a':aX;Munfu-

]]tdrfvmvnfOD;aemf? b,favmufyJ tvkyfrsm;rsm; b,ftvkyfrsKd;yJ vkyfaeae tefwDwkdUqD


vmjzpfatmifvmyguG,f? rif;tefu,fuvnf; apmifhaew,f? armifwifxGef;&JU rdwfaqGvnf;vmaemf}}

um;utcgwdkif; um;a[mif;yifjzpfonf/ rMumcPvluum;udkrpD;&/ um;u


vludkpD;onfhum;yifjzpfonf/ ,ckvnf; pufEId;íra&ao;/ '&dkfifbmcrsmrSm atmufqif;í
aumufESifhvSnhfMunhfvdkuftay:wufNyD; q,fhvfpwmESifhprf;vdkufjzpfaeavonf/ a':aX;Munfu
xkdtcuftcJrS rsufESmrysufbJ pum;jzifh ausmfxGufaeonf/

]]um;topfvJzdkU[mvnf; pdwfwkdif;usudk r&ao;bl;? rif;tefu,fvf tvdkqdk&if vJNyD;wmMumNyD/


tefwDuawmh um;eJUywfouf&if aMu;(*sD;)rsm;w,fav? armifwifxGe;fvnf;odom; r[kwfvm;}}

xkdtwGif;um;pufEdI;oGm;onf/ rIefaeMuaom 0ifeDESifharpDwkdU\ rsufESmrsm;um; vif;vmMuonf/

]]oGm;NyDaemf armifwifxGef;}}

]]bkdif bdkif udkwifxGef;}}

um;xGufoGm;aomtcg udkat;aiGu uRefawmfhtm; NyKH;MunfhvkdfufNyD;-

]]orD;awGxuf tarBuD;u ydkNyD; [J [J tdtdpufpuf 00NzdK;NzdK; azG;azG;BuD;qdkawmh}}

]][kwfw,f vlwpfzufom;udk wdrf;nGwfvmatmif qJGiifEdkifwJU &kyfaumif;BuD;ygyJ? tifrwefazmfa&Tw,f}}

]]uJ udk,fwkdUbmoGm;MurSmvJ}}
]]uRefawmfawmh tdrfjyefcsifw,f}}

]]uJ 'gjzifh udk,fhvljyefaya&mh? udk,fawmh NrdKUxJrSm oGm;p&mtdrfawG &Sdao;w,f}}

uRefawmfwkdUcJGcJUMuonf/

tdrfa&mufaomtcg OD;av;jrifhu qD;NyD; b,fa&mufcJUovJ[k ar;avonf/ rvkyf&cJUNyDvm;[kvnf;


pkHprf;onf/ uRefawmfu uRefawmfh&nf&G,fcsufESifh oifhavsmfrnfhtvkyf rawGUcJU[kajymvdkufaom tcg-

]]wkdU owif;pmwkdufrSm vkyfrvm;/ aMu;eef;owif;awG bmomjyef ay;&r,f? nn tvkyfqif;&r,f?


wpfcsufxdk;avmuftxdaygh/ vkyfr,fqkd&if wdkuftkyfudk Od;av;ajymvkduf&kHyJ? wpfvudk
75usyf&r,fxifw,f}}

tHUMop&maumif;vSonf/ uRefawmfhrSm cg;Mum;nSyfxm;NyD; ypönf;aysmuf vkduf&SmaeonfESifh wlvSonf/


tdrfuxGufxGuf tvkyf&Smae&onfh&uf rsm;vSavNyD/ tvkyfuawmh tdrfrSmyif &aeavNyD/

]]aumif;w,fOD;av;jrifh? uRefawmfvkyfr,f}}/ /

47

aA'u0defESifh twlae&jcif;

ac:awmh vufaxmuft,f'Dwm? &awmh wpfv 65usyf/ þum; uRefawmfhb0opfjzpfonf/

vufaxmuft,f'Dwm[kqdkaomfvnf; t,f'Dwmtvkyfudk vkyf&onf r[kwf/ aMu;eef;owif;rsm;udk


bmomjyef&avonf/

&dkufwmaMu;eef;owif;rsm;rSm naeydkif;avmufrSm pvmNyD; nwGif rsm;rsm;vmavonf/ uRefawmfhrSm


naeydkif;wGif tvkyfqif;NyD; oef;acgifausmfonftxd tvkyfvkyf&\/

uRefawmfonf aumvdyfausmif;rSm aewkef;uyif EdkifiHjcm;owif;rsm;udk


txl;pdwf0ifpm;pGmzwfcJUzl;oljzpf\/ ,ckowif;pmwdkufü tvkyf0w¬&m;taeESifh EdkifiHjcm;rSvmaom
aMu;eef;owif;rsm;udk zwf&aomtcg tcsKd&Sm oumawGUovdkom aeawmh\/ bmomrjyefcif
aMu;eef;owif;rsm;udk pdwf0ifpm;pGmzwfvkduf\/ ausnufatmif rSwfom;xm;vdkuf\/ NyD;awmhrS
aumufbmomjyefvkdufonf/ t*Fvdyfpmudkvnf;Edkif? jrefrmpmudkvnf;Edkifaom bDatwpfa,mufvnf;
jzpfjyef&um; uRefawmfhbmomjyefaMu;eef;owif;rsm;rSm xl;xl;cRefcRefaumif; aeavonf/

xdkUaMumifh nt,f'DwmrSpí t,f'DwmcsKyfuyg oabmusaeMuav onf/

olwkdUoabmusjcif;aMumifh roufomvSay/ tcgwdkif;qdkvQif nt,f'Dwmonf


aMu;eef;owif;tcsKdUudkcGJ,lí bmomjyef&ao;onf/ ckawmh uRefawmfhudkcsnf; vTJay;avawmh\/ xkdUjyif
t,f'DwmcsKyfonf t*Fvdyfowif;pmrsm;? *sme,fr*¾Zif;rsm;rS aqmif;yg;tcsKdUudk bmomjyefjcif;?
rSD;jcif;rsm;jyKí uRefawmfwdkU owif;pmrSm xnfhavh&Sday&m uRefawmfa&muf awmh uRefawmfhtm;
cJGay;jyefavonf/ roufomaom tvkyfjzpfaomfvnf; arm&rSef; nnf;&rSef;rod zdvkyfygonf/
urÇmBuD;u vIyfaeonf/ EdkifiHjcm;owif;awGu xl;aeonf/ wpfaeUxuf wpfaeU ydkíom vIyf\/
wpfaeUxufwpfaeU ydkíomxl;\/ wpfem&Dxuf wpfem&D ydkíydkívIyf\/ wpfem&Dxuf
wpfem&Dydkíydkíxl;\/ [pfwvmu BuKH;0g;onf/ rlqdkvdkeDu xpfcsKef;onf/ csdefbmvdefu tmcHpum;
ajymonf/ a&SUwpfvSrf;rwdk;ESifh? wkd;vQif odr,f[k qkdonf/ [pfwvmu ZGwfodrf;vdkufonf/
rlqdkvdkeDu wyfvSefUNyD; tacsmifEdIufonf/ csdefbmvdefu 'gaemufqkH;yJ [kqdkum aemufajcwpfvSrf;
qkwfay; tavQmhay;vdkufonf/

*syefu refcsL;&D;,m;e,fpyfrSm qdkAD,ufwyfeDawmfESifh wpfyJGwpfvrf; tuJprf;vkdufonf/ t*FvdyfESifh


tar&duefwkdUu &ifayghoGm;NyD; oufjyif;cs vdkufMuonf/ *syefESifh em;vnfrI,l&ef
rsufESmcsKdaoG;vdkufMuonf/ csefau&SdwfwkdUu qdkAD,ufqefUusifa&; r[mppfyJGBuD;udk usdwfí arQmf&if;
,m,Dr[mrdwf uGefjrLepftm; udk,fhwyf udk,fjyefeif;rIrsm; wkd;í vkyfvmMuonf/

*syefwkdUonfum; qkdAD,ufwyfeDudknvf; rEdkif? qkdAD,ufe,fajr wpfvufrudkrQvnf; r&/ w&kwfjynfrS


e,fajrrsm;udkom wkd;csJUodrf;ydkufvdkuf Muonf/

qkdAD,ufu t*Fvdyf? jyifopfwkdUESifh pkaygif;vkHNcKHa&; r[mrdwfzGJU&ef awmif;qdkonf/ csdefbmvdefum;


qdkAD,ufESifhem;vnfrI rvdkcsif/ [pfwvmESifh omem;vnfrIvdkcsifonf/ xkdUaMumifh tavQmhay;NyD;&if;
ay;&if; e,fauR;Nyd;&if; auR;&if;omaeavonf/ odkUaomf [pfwvmum; &avvdkav tkdwapä/

urÇmppfBuD;um; aygufuJGvkeD;avNyD/

b,fawmh urÇmppfjzpfrSmvJ/ þum; wkdUArmtaygif;wkdU ar;cGef;jzpfae awmh\/ þar;cGef;jzifh


owif;pmrsm;udk vSefavSmMuonf/ uRefawmfwdkU bmomjyefí xkwfa0Mu&aom owif;rsm;onf
þtar;rsm;udk ydkrdkrsm;jym; apavonf/ owif;pmacgif;BuD;ESifhaqmif;yg;rsm;rSm þar;cGef;udk
qGay;aeMuayonf/

vlwkdif;\ todwGif ppfBuD;onf taES;ESifhtjref aeUvm;nvm; vmawmhrnf[k pJGuyfaeavNyD/

b,folrQ ppfBuD;jzpfrvmatmif wm;qD;Edkifrnf[k rxifMu/ r,kHMunfMu/ ppfonf


rvGJraoGjzpf&rnfht&mwnf;/

rvGwfvyfaom ArmhvufwGif ppfudkwkduf&efaomfvnf;aumif;? wm;qD;&ef aomfvnf;aumif; tmPmr&Sd?


tcGifhta&;r&Sd wm0efr&Sd/

þuJUokdU awG;Muonf/ þuJUodkUyif owif;ay;Muonf/

wkdif;jynfvGwfvyfa&;udk a&S;&Iaom olwdkUtzdkUvnf; ppfonf xGufaygufvdk xifae&onf/


t*Fvdyftcuf? Armhtcsuf/ þum; a'gufwmbarmf\ wdwfwqdwf a<u;aMumfoH? 0efBuD;*VKefOD;apm\
usdwfBuHjcif;jzpfayonf/ e,fcsJUppfudk jynfwGif;ppfokdUajymif;ypf/ þum;ocifrsm;\ a<u;aMumfoH?
jyifqifrI/

uRefawmfwdkU owif;pmrsm;onf tpdk;&Oya'udkaMumufaeojzifh a&Smifum auGUum a&;ae&aomfvnf;


azmfjyyg a<u;aMumfoHrsm;qDodkUom nGwfaeMuayonf/
uRefawmfhrSm owif;pmwdkufwGif oef;acgifausmfxd tvkyfvkyf&onf/ aemufqkH;azmifuvnf;
2em&Dxkd;rSydwfonf/ xkdUaMumifh urm&GwfaetdrfodkU jyefrtdyfEdkif/ rsm;aomtm;jzifh t,f'Dwmcef;&Sd
pm;yJGrsm;ay:rSm owif;pmzdkifudk acgif;tkH;í wkH;vkH;yufvufqkdovdk tdyf&awmhonf/ wpfcgwpf&H
yef;qkd;wef; wkdUArmtpnf;t&kH;odkU oGm;tdyf&onf/ arGU&m? jcifaxmifwkdUESifh vkH;0rawGUxd&/
ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u þokcrsKd;ESifh rawGUxd&onfrSm raxmif;wm? trIrxm;/
cktvkyftudkifESifh jzpfaeonfhtjyif ausmif;om;ta&;awmfykHvkd xl;jcm;aom tajctaersKd;t&
aoG;<uaejcif;vnf; r&Sd&um; uoDvifwtdyfae&onfh udpötwGuf pdwfxdckdufvmayonf/

xdkUaMumifh NrdKUxJrSm ajymif;a&TUae&ef pOf;pm;&avawmhonf/ urm&Gwf tdrf&Sif OD;av;jrifhESifh yxrqkH;


wkdifyif&\/ OD;av;jrifhu uRefawmfhtcuf csufcsif;jrifonf/ udk<u,fu rcJGcsif/ uRefawmfuvnf;
udk<u,fESifh rcGJcsif/ udk<u,fum; uRefawmfhwkdifyifazmf wkdifyifzuf jzpfaeavNyD/ ausmif;rSawGUqkH &aom
oli,fcsif;rdwfaqGaumif;ESifhaygif;&onfh t&omu wpfrsKd;? t&yfxJrSm twlae&aom
oli,fcsif;rdwfaqGaumif;ESifh aygif;&aom t&omu wpfrsKd;jzpfayonf/ udk<u,frSm
uRefawmfhxufrsm;pGmBuD;\/ okdUaomf ajymrem qdkrem qdk;wlaumif;zuf oli,fcsif;rdwfaqGvdk
aygif;oif;cJUMu\/ taMumfonf rvkH;wifwkdUom;trdESifhvnf; uif;a0;Mu&OD;rnf/ udk<u,fESifhtwl
bl;oD;aMumf teHUcH&if;? vufzuf&nfMurf;ylylrIwfaomuf&if; ajymcJU? qkdcJU? avSmifcJU?
ajymifcJUMu&onfrsm;udk owd& woae&ayOD;rnf/ qHyifnSyfqdkif ocifbusL;? jrif;&xm;orm;
OD;zdk;cifwkdU rdom;wpfpkESifh &yfa&;? &Gma&;? oma&;? ema&; aqG;aEG;vkyfudkifcJUjcif;rsm;rSmvnf;
tzkd;wefaom tawGUtBuKHrsm;yif/ OD;zdk;cif\ orD;ESifhorufrD;&xm;tvkyform;wkdU\ 'ku©rsm;wGif
uRefawmfhpdwfonf El;nHUcJUonf r[kwfygavm/ urm&Gwf pGyfus,fpuf? 'eftkd;puf? BudK;puf
tvkyform;wkdU\ vIyf&Sm;rIrsm;? pnf;&kH;rIrsm;? oydwfrsm;\ t&Sdef[yfojzifh uRefawmftm;wufcJUonf
r[kwfygavm/ tzsif;qkH; ocifwifBuD;vdk EdkifiHa&;avvkH; ykvdyfolvQKdrsKd;ESifh awGUqkH&
qufqH&jcif;onfyif uRefawmfhtawGUtBuKHudk <u,f0aponf r[kwfygavm/

xkdUaMumifh uRefawmfonf urm&GwfrS av;uefaom ajcvSrf;? vSnfhMunfh vSnfhMunfhaerdaom rsufESm?


ydav;aom pdwfESvkH;wkdUjzihfomvQif a&TUajymif;vm&ayawmhonf/

&efukefxJwGif aep&mae&mudkvnf; OD;av;jrifhyif &Smay;avonf/ aep&m tazmfpyfay;onf[kqkdu


ydkrSefayvdrfhrnf/ 45vrf;xJwGif wdkufcef;wpfck&Sdonf/ wpfvrSm tcef;c 25usyfjzpfí OD;av;jrifh\
rdwfaqGwpfOD;u iSm;vsufaeonf/ xkdolrSm wpfOD;wnf;orm;jzpfvsuf
tjcm;wpfOD;wnf;orm;ESpfa,mufudk &Smae&m wpfa,muf&NyD jzpfonfqkd\/ olu
uRefawmfwkdUESpfa,mufxHrS wpfa,muf10dpD tcef;c ,lrnfjzpf&m oludk,fwkdifu aiG5usyfom
ay;vdrhfrnfjzpfayonf/

wdkufcef;rSm tay:xyfwGif&SdNyD; taemufbufodkU rsufESmvSnfhxm;&m naebufwGif aetawmfylavonf/


tvsm; 25ay? teH 12ayrQ &Sdvdrfhrnf[k cefUrSef;rdayonf/ tdrfa&SUcef;\aemufxyf0ufwGif avSum;u
uRefawmfwkdUtcef;bufrS 3ayrQ ,lxm;ao;&m 9ayrQom usefayonf/ tcef;wGif;rSm tpdrf;ykyfa&mif
qkd;xm;ojzifh tdE´d,awmifydkif;ukvm;ydkifaom tdrfjzpf&rnf[k uRefawmf,lqvdkuf\/ b,fenf;ESifh
0ifonfrdo? atmufxyfu rD;ckd;onf vSdrhfí0ifae\/ anSmfvQifvnf; uRefawmfwdkUxHrkcs
anSmfeHUa&mufrnfxifayonf/ vGwfvyfpdrf;vef;aom urm&Gwf ywf0ef;usifESifhum; uGmjcm;vS\/

uRefawmfESifhtwlae&rnfh OD;av;jrifh\rdwfaqGum; touf 40rQ &SdOD;rnfxifonf/ ykykzdkifhzdkifh jzpfNyD;


oGm;vQif ajcudk,ufuef,ufuef bJvdkoGm;onf/ Adkvfauudk atmifausmfxuf wkdatmifjzwfxm;\/
i,fxdyfay:wGif qHjzLuGufuav; a&;a&;jrif&\/ OD;av;jrifhu olUtm; q&m[k &dkaopGm ac:ojzifh
bmq&mrsm;jzpfygvdrfh[k uRefawmfodvdkayonf/ odkUaomf vlcsif;r&if;ESD;cif rar;tyfao;onfh
,Ofaus;rIxkH;pHudk apmifhxdef;ae&onfjzpf&m jznf;jznf;rS tuJcwfpkHprf;ar;jref;&ef tcsdefapmifh
ae&ayawmhonf/

yxrawmh olonf y&Gwf&D;'g; pmjyifq&mjzpfaMumif;od&\/ uRefawmfwdkU owif;pmwkdufrSm


vkyfonfum; r[kwfacs/ odkUaomf Od;av;jrifhrSm owif;pmwkdufwpfwkdufwGif zdkrifwpfOD;jzpf&m
pmjyifq&mudk þrQ&dkaozkdUtaMumif;r&Sd[k awG;xifrdonf/ xkdUjyif y&Gwf&D;'g; pmjyifq&m tvkyfudkvnf;
rSefrSefoGm;vkyf[ef rwlacs/

]]q&m tvkyfroGm;bl;vm;}}

]]onfhjyiftvkyfawG rsm;aewmeJU roGm;tm;ao;bl;}}

olUtoHrSm jymwmwmEdkifaomfvnf; bkef;BuD;w&m;ay;oH aygufae\/ onfavmufomajzNyD;


yufvufukvm;xdkifrSm rsufpdarS;í ykwD;pdyfaeavawmh&m aemufxyf rar;awmhacs/

wjznf;jznf;ol\ onfhjyiftvkyfawGodvm&onf/ olonf owif;pmxJrSm aA'ifaqmif;yg;rsm;a&;onf/


olUuavmifemrnfrSm aA'u0def q&m OD;wuf&Sdefjzpfayonf/ aA'ifaqmif;yg;wpfyk'f 5usyfxufawmh
ydk&rnf rxifay/ q&mOD;wuf&Sdefonf aA'u0defjzpfaomfvnf; aA'ifa[monfudkum; rawGU&acs/
ZmwmzJGUay;[efvnf; r&Sd/ tu,fí aA'ifa[monfjzpfbdrl tdrfrSmra[mbJ yifhzdwf&mvdkufa[mjcif;om
jzpfayvdrfhrnf/ q&mOD;wuf&Sdeftm; tyifhtzdwfum; tawmfrsm;ay\/ bmvkyfzdkU yifhMuzdwfMuonfudk
uRefawmf awmfawmfESifhrodao;/ olUudkar;awmhvnf; q&mu twkdifyifcHqdkawmh
yifhMuzdwfMuwmaygh[kom ynm&SdtNyKH;jzifh ajzNyD; ykwD;pdyfaejyefavonf/

tcef;twlaebuf tjcm;wpfa,mufum; wHqdyfxktvkyform; udkwifat;qkdol jzpfonf/


ukrÜPDwHqdyfwkH;? toif;tyif; wHqdyfwkH;? vlESifhaq;vdyf wHqdyfwkH;? wHqdyfwkH; trsKd;rsKd;udk
trSwftom;trsKd;rsKd;? pmvkH;trsKd;rsKd;jzifhvnf; vkyfay;Edkifonf/ a&mfbmESifhomru cJESifhvnf;
vkyfay;Edkifonf/ udkwifat;rSm 25ESpfatmufrSmom &Sdrnfjzpf&m uRefawmfESifh&G,fwl? odkUr[kwfrsm;pGm
rBuD;Edkifacs t&yftarmif; tavmawmf jzpfí tom;rSm aumf&if*sDavmuf rnf;ajcmufayonf/
qHyifvIdif;xae\/ vSyaom EIwfcrf;rSmum; tNrJwrf;vdkvdk eDjref;aeonf/ tom;rnf;jcif;udk
axmufnSmaomtm;jzifh EIwfcrf;vSatmif zefwD;ay;vkdufaom obm0vuf&mayavm rajymwwfay/

olUtvkyfckHrSm tdrfomESifha&csKd;cef;ab;? tdrfaemufaz;ayguf tvif;a&mif atmufwGif&Sdayonf/


tvif;a&mif&onfh tjrwfonf atmufxyfrS wufvmavh&Sdonfh rD;ckd;ESifh anSmfoif;wkdUaMumifh
t&IH;ay:aeay onf/ olUtvkyfcHum; crf;em;BuD;us,fvSonf r[kwfyg/ tvkyfypönf; ud&d,mtm;vkH;udk
xnfhíxrf;&rnfqkdvQif vuform;wpfa,mufavmufyif 0efpnfpv,f rus,fyg/

q&mOD;wuf&Sdef\ bk&m;cef;u tdrfa&SUrSm&Sdonf/ pm;yJGuav;wpfvkH;rSm avSum;tdrfESifh


tdrfa&SUjywif;aygufMum;rSm&Sdonf/ pm;yJGay:rSm pmtkyf10tkyfrQom &Sdonf/ pma&;p&mypönf;vufeuf
wpfpkHwpf&mrawGUojzifh q&mOD;wuf&Sdefonf xkdpm;yGJwGif aA'ifaqmif;yg;rsm; a&;rnfr[kwf[k
wGufqEdkifayonf/ a&mufNyD; aemufwpfaeUrSmyif q&mOd;wuf&Sdefu-

]]udkwifxGef; tJ'Dpm;yJGokH;csifokH;/ q&mrokH;ygbl;? q&mu pm;yJGrSm xkdifavhr&Sdbl;? pma&;csifawmif


tm;vsm;arSmufa&;wm}}[k qkdum okH;cGifhjyKavaomaMumifh rsm;pGm0rf;omoGm;ayonf/ taMumif;rlum;
uRefawmfhae&m[k owfrSwfEdkifaom tv,fydkif;rSm tvGefarSmifvGef;aomaMumifh jzpfonf/
uRefawmfhae&m[k owfrSwfxm;aomtydkif;wGif tdyf&mcif;&\/ jcifaxmif axmif&\/
pma&;pmzwfrsm;pGmvkyf&efvkdaom vufaxmuft,f'Dwm? EdkifiHa&;orm;aygufptzdkU oifhavsmfaomae&m
r[kwfay/ nrSm rD;cGufudk tm;udk;Edkifaomfvnf; aeUcif;tvif;a&mifrSm tm;udk;p&m r[kwfay/

OD;wuf&Sdef\ pm;yJGay:u pmtkyfrsm;udk ,lMunhfvkdufonf/ aA'ifpmtkyfrsm; awGU&rnfxifaomfvnf;


rawGU&bJ bk&m;&Sdckd;pmtkyf? 0dyóempmtkyf? 0w¬KpmtkyfESifh e*g;eDpmtkyfrsm;udkom awGU&ay\/
pmtkyfacgif;pOfrsm;udk zwfaewkef; ukvm;xdkifrS Murf;ydk;rsm;u zifudkxdk;aeavonf/

uRefawmfwkdU okH;OD;pvkH; ckwifr&SdMu? Murf;jyifay:rSm tdyfMu&onf/ okH;OD;pvkH; tdrfrSm


csufjyKwfpm;olrsm; r[kwfMuojzifh Am[D&udpöenf;vSaom tdrfjzpfayonf/ q&mOD;wuf&Sdef r&SdvQif
yufvufukvm;xdkifwGif udkwifat;ESifh uRefawmfonf OD;ol0ifxdkifMuonf/ udkwifat;onf
yufvufukvm;xdkif xkdif&vQif xdkifaomfvnf; uRefawmfuOd;oGm;í rxkdif&vQif tdrfa&SU0&efwmodkU
xGufum rwfwwf&yfNyD; [dk[kdonfonf ai;Munfhaewwfonf/

uRefawmfwkdUtdrfrSm tNrJraeaomfvnf; Mum;ayguf wpfcgwpf&H vmtdyfwwfaom


vlwpfa,muf&Sdao;\/ xdkvlum; a&ausmfxdyf&Sd w&kwfvufzuf&nfqkdifwGif tcpm;
ulnDa&mif;csaeaom udkpHazqkdoljzpf\/ olvnf; uRefawmfESifh &G,fwlavmufyifjzpfonf/ t&yf&Snf&Snf
tom;jzLjzL cyfao;ao;jzpfNyD; w&kwfbdef;pm;ESifh wlayonf/ olu uRefawmfwdkUtm;vkH;tm;
q&m[kac:onf/ olonfvufzuf&nfqdkifrSm pm;tdyfaexdkifí uRefawmfwkdUxHrSm wpfcgwpf&H
vmtdyfjcif;jzpfonf/ olESifhq&mOD;wuf&SdefwkdUum; tawmfcifrifMu[ef&Sd\/ oluRefawmfwkdUxH
vmtdyfonfjzpfap? rtdyfonf jzpfap? eHeufwkdif; EdkUqDcGufESifh vufzuf&nfxnfhcJUNyD;
q&mOD;wuf&Sdeftm; wkdufonf/ yef;uefaq;aMumNyD; xm;aeusae&mxm;NyD;rS jyefonf/ wpfcgwpf&H
OD;wuf&Sdefu awmufwkdrnf& ckdif;onfudk vkyfoGm;&ao;onf/

wifxGef;wpfa,muf vufaxmuft,f'Dwm jzpfaeNyDwJU [laom owif;udk tjcm;olrsm;


*&kxm;vkdufMu[ef rwlaomfvnf; ocifrdwfaqGrsm; Mum;wGifum; csufcsif;*,uf&dkufoGm;avonf/
nOfheufoef;acgifbGm;ceJ aygufvmNyD; aemufqkH;aMu;eef;owif; ar;oluar;onf/
okwfoD;okwfysm0ifvmNyD; xnfh&efowif; ykHESdyf&ef aqmif;yg;ay;olu ay;onf/ uRefawmfhrSm
tmPmr&Sdygbl;qdkonfudk vufrcH/ aemufwpfaeU rygjyefyguvnf; ]]ocifwifxGef;[m wkdUArmryDbl;?
tzArmjynf&JU wm0efudkrxrf;&Gufbl;}}ponfjzifh ajymqdka0zefwwfonf/ wpfcgwpfcg vlpkvla0;ESifh
aysmf&TifpGm 0ifvmNyD; vufzuf&nf vdkufwkduf&rnf? rkefUvkdufauR;&rnf[k nSOf;olwkdUu nSOf;Muonf/
uRefawmfu0ifaiG&Sdaom vufaxmuft,f'Dwm jzpfaeNyDudk;/

b,fenf;b,fykH ocifawGvmvm uRefawmfu 0rf;omtm;& qD;BudKygonf/ uRefawmfhrSm olwkdUvkd


ajcovkH;tdrfwkdif tcsdefjynfh 0efxrf;ocif rvkyfEdkifaomfvnf; tcsdefydkif; 0efxrf;ocifaygufp
jzpfaeonf r[kwfygavm/

tvkyf0ifpu uRefawmfonf bDt,fOya'wef;udk wuf&efBuH&G,fcJUao; onf/ &aom vc 65usyfrS


ausmif;vc 25usyfudkay;NyD; usefaiG 40usyfjzifh urm&GwfrSm qufaeoGm;rnf[k rSef;cJUonf/ ,ckawmh
rSef;wkdif; raygufawmh acs/ aiGaMumifhum; r[kwf? xrif;wpfeyf wpfrwfESifh pm;jzpfaomaMumifh
cufp&mr[kwfay/ ntvkyfjzpfaomaMumifh reuftapmBuD; ausmif;wuf &efrjzpfEdkif/ xkdUjyif
rjzpfjzpfatmif vkHUvpdkufí bDt,fvfwuf&efvnf; bDt,fvfrufarmpdwf r&SdawmhNyD/

wpfcgwkef;u EdkifiHa&;wGif 0wfvkHawmf&rsm;? a&SUaersm; xif&Sm;cJU Muonf/ olwkdUEdkifiHa&;ESifh


olwkdUtoufarG;0rf;ausmif;rItvkyfudk Edkifeif; vdr®mpGm ,SOfwGJEdkifcJUMuonf/ uRefawmfwdkU\
ausmif;om;acgif;aqmif rsm;jzpf aom udkBuD;Ek? udkatmifqef;? udkodef;az ponfwkdUvnf; xdkolwkdUtm;
erlem xm; &efBudK;pm;cJUMuao;onf/ okdUaomf EdkifiHa&;\ oabmonf rsm;pGm ajymif;vJcJUNyDjzpfojzifh
,if;odkUerlemxm;jcif;rSm pdwful;,Ofjcif;om jzpfaMumif; olwkdUvufawGUBuKHMuavonf/ olwkdUonf
oifaeaom bDt,fvfudk wef;vef; pGefUypfMu&avonf/

wkdUArmEdkifiHa&;onf 0wfvkHawmf&? a&SUaewkdU\ Oya'ynm? tacs twif pum;&nf


ponfwkdUxufrsm;pGm ausmfwufoGm;avNyD/ wkdUArmEdkifiH a&;onf 0wfvkHawmf&? a&SUaewkdUu
trIvkduf&mrS tm;rSay;aomtcsdefxuf acgif;aqmifwdkUxHrS rsm;pGmydkay;Edkifaom tcsdefudkawmif;aeavNyD/
xdkUjyif wkdUArmocifwkdUonf 0wfvkHawmf&BuD;? a&SUaeBuD;rsm; acgif;aqmifcJUMuaom vlBuD;EdkifiHa&;udk
pm;zm; udk,fusKd;&Sm EdkifiHa&;ESifh wpfom;wnf;jrifaeMuNyD r[kwfygavm/

uRefawmfbDt,fvfrwufjcif;udk rjrifhOD;urauseyf/ uRefawmfhqkH; jzwfcsufudk jyif&efrjrifhOD;u


trsKd;rsKd;azsmif;zsonf/ uRefawmfurjyifEdkif/ azsmif;zsr&awmh rjrihfOD;u 0rf;enf;pum;ajymonf/
pdwfaumufovdk vkyfjyonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; bDatpmar;yGJ ajzatmif jyKjyifay; Edkif\/
bDt,fvfwufatmifum; rjyKjyifEdkif/ rSwfrdao;onf/ uRefawmf ESifhrjrifhOD;wkdU cifrif&if;ESD;pu
rjrifhOD;onf 0w¬Kwdkuav;wpfyk'f a&;ay;zl;\/ ausmif;olESifhausmif;om;awGUqkHMuonf/ usdwfí
cspfMuonf/ wpfOD;udk wpfOD;tm;ay;um pmudk BudK;pm;oifMuonf/ ausmif;tkyfq&mrBuD;ESifh
0wfvkHawmf&BuD;rsm;jzpfMuonf/ olwkdUESpfa,muf nm;NyD; wkdif;usKd;jynfusKd; aqmifMuavownf;/
uRefawmfum; rjrifhOD;rSef;xm; onfhtwkdif; rjzpfbJ qifajymifBuD; tNrD;usrS wpfavNyD/

rjrifhOD;\ 0rf;enf;pum;rSm [efaqmifr[kwfaMumif; olUrsufESmrSm wyftyfay:aeonf/


rjrifhOD;pdwfaumufovdk vkyfjyjcif;rSm uRefawmfhqifjcif OmPfudkrjyKjyifEdkifawmhí uRefawmhftcspfpdwfudk
qGjcif;omjzpfonfxif\/

'Dvdk rjrifhOD;u 0rf;enf;pum;ajymNyD; pdwfaumufovdk vkyfjyvdkufawmh uRefawmfhpdwfwGif ]]aMomf rjrifhOD;


ighudkwu,fcspfayom;yJ}}[k atmufarhNyD; MunfEl;aerdonf/ odkUaomf ol rSef;xm;ovdk BudK;pm;&efum;
rjzpfEdkifawmh

yg/ /

48

O,smOfrSL;ESifh ESif;qDyef;

uRefawmf\ae&mopfrSm 45-vrf;wGif &Sdojzifh a&ausmfvrf;rBuD;wGif aeaom rcifopfwkdUESifh


rsm;pGmeD;aeayonf/

ae&mopfwkdUajymif;vmNyD; rMumrDyif cifopfwkdUtdrfa&mufoGm;avonf/

rcifopfum; atmufxyfrSm&Sdaeonf/ yxrqkH;tBudrfawGUjrif&onfh ykHtwdkif;yif jzpfonf/


wkdifBuD;udkausmrSDvsuf uGyfyspfay:rSm ajcqif;xdkifum pmzwfaeavonf/ bmoHrSvnf; Mum;[efr&Sd/
b,ft&dyf b,fta&mifrQvnf; jrif[efr&Sd? pmwGifom tm&kHpdkufaeonf/ olUteD;wGif olUta':
a':a&Topfu xdkifNyD; aq;xkyfuav;rsm;udk puúLtdwfuav;rsm;xJodkU xnhfaeonf/

a':a&Topfonf uRefawmf0ifvmonfudkcsufcsif;jrifonf/ vufutvkyfudk vkyfNrJqufvkyf&if; aeonf/


]]a':a':wkdU&SdMuvm;cifAsm? q&mazaum&Sd&JUvm;}}

]]ESpfa,mufpvkH; &SdMuw,fuJGU? tay:wufoGm;? EdkUrif; ckb,fu vmwmvJ}}

]]uRefawmftdrfu vmwmcifAs/ ckuRefawmf 45vrf;xJ ajymif;vmw,fav}}

uRefawmfu tm;wufoa&m ajymNyD; 'Dpum;aMumifh rcifopfu pdwf0ifpm;jcif;jzifh


uRefawmfhtm;Munfhavrnfvm;[laom arQmfvifhcsufjzifh rcifopftm; Munfhíajzvdkufonf/ rcifopfum;
pmudkomzwfaeonf/ bmawGrsm; pJGaeonfrod/ a':a&Topfu-

]]at; at;? ajymif;vm&if tdrfeD;em;csif;jzpfwmayghuG,f? rif;a':a':eJU awGUcsif&if tay:wufa[h}}

]][kwfuJU? wufr,fvdkUygyJ}}

uRefawmfonf avSum;qDodkU avQmufcJU&aomfvnf; uRefawmfhudpöwGif pdwf0ifpm;rI rjyaom


rcifopf\trlt&mtwGuf rausrcsrf;jzpfvsuf aemufvSnfhum-

]]opfopf bmawGrsm; zwfaevdkU onfavmuf pJGae&wmvJ}}

onfawmhrS rcifopfonf anmif;aeaom rsufvkH;uav;rsm;udk uRefawmfqD qefUvTwfvkdufonf/


orf;a0jcif;ESifh a&mpyfaeaom tNyKH;ESifhtwl pmtkyfrsufESmzkH;udk jyvdkufonf/ cifjrifhBuD;0w¬K'kwd,wJG/

tay:a&mufawmh a':a':nGefUa&m? q&mOD;azudkyg tqifoifh awGU&onf/ a':a':rSm


awmif;wpfawmif;xJ&Sd aq;ykvif;rsm;udka&G;aeonf/ q&mazum; ausmif;oifcef;pm pmtkyfrsm;udk
ppfaeonf/

]]a':a':}}

]]armifwifxGef;vm;a[h xkdifuGm}}

a':a':Murf;jyifay:rSm tvkyfvkyfaeojzifh uRefawmfonf ukvm;xdkifay:rSm rxkdifbJ


a':a':ESifhreD;ra0;wGif Murf;jyifay:rSmyif xkdifvkdufonf/

]]xdkifyguG? ukvm;xdkifay:rSmyJ xdkifyg}}

]]aeygap a':a':&,f}}

q&mazonf yufvufukvm;xdkifrSm pefUpefUxdkifí tem;,lvdkuf&if;-

]]b,fu aygufvmovJa[h}}

]]uRefawmf tck 45-vrf;udkajymif;vmw,f? eD;vmvdkU vmvnfwmyJ}}

a':a':u ykvif;rsm;udka&G;&if;yif-
]][kwfvm;? b,fbufavmufrSmvJ}}

]]armif*dkrm&D(AdkvfcsKyfvrf;)eJU uyfvkdUygyJ a':a':}}

]]at; aumif;w,f aumif;w,f? cPcP vmvnfwmayghuG,f? ausmif;qufaeao;ovm;}}

]]tpuawmh bDt,fvf qufoifr,fvdkUyJ? ckawmhroifawmhygbl;? wefzdk;odyf&Sdw,fvnf;


rxifawmhygbl;}}

OD;a&Tazum; bmrQMum;r0ifawmhbJ uRefawmfwkdUESpfa,muftm; pdkufMunhfNyD; ajymMuorQudk


em;axmifíom aeavonf/ a':a':u a&G;xm;aom ykvif;vGwfrsm;udk *syfpuúLaowÅm wpfckxJrSm
xnfh&if;-

]]bmvJa[h bDt,fvfqkdwm 0wfvkHawmf& a&SUaetwwfvm;}}

]][kwfw,fa':a':}}

]]at;uGm roifwmbJaumif;ygw,f? vQmt&dk;r&Sdwkdif; vdrf&wJUtvkyfyg uG,f [J [J}}

a':a':htNyKH;rSm a&SUoGm;BuD;rsm;ESifhtwl vufoGm;onf/ a':a':onf tvkyfudkcsxm;NyD; xkdif&mrSxonf/

]]vmuGm ukvm;xdkifay:xdkif}}

a':a':u ukvm;xdkifwpfvkH;rSm0ifxdkif\/ uRefawmfvnf;ab;u vdkufxdkif&awmhonf/ q&mazonf


olUausmif;oifcef;pm pmtkyfrsm;ESifh tvkyfrsm;aejyefavNyD/ a':a':ESifh uRefawmfum;pum;wajymajymESifh
rarmEdkifMu/ ociftvkyftjyif bmvkyfao;ovJar;onf/ vufaxmuf t,f'Dwmjzpfvm&ykHudk
ajymjy&onf/ vkyf&onfhtvkyfoabm? tvkyfvkyfcsdef rSpNyD; ae&xdkif&ykH? pm;&aomuf&ykHyg
ruseftaMumif;pkHar;jref; ajymqdkaeMuavonf/

]]wdkUtdrfvnf; rMumcP0ifxGufNyD; pm;csifwJUtcg vmpm;ayghuG,f? wpfa,mufwGufqdkwmrxl;ygbl;?


tNrJydkydkrdkrdkcsufxm;wmyJ}}

]]aus;Zl;wifygw,f a':a':? okdUayr,fh uRefawmfwkdUu tcsdefrSefwJUvlawG r[kwfawmh


qdkifeJUyJudkufygw,f}}

]]qdkifxrif; qdkif[if;qkdwm Mumawmh NiD;aiGUvmwmyJuJGU/ wkdUudkawmh tm;emp&m r&Sdygbl;?


pm;csifwJUtcgvmpm;? aMomfpum;aumif;aevdkufwm armifwifxGef;udk bmrSrauR;&ao;bl;}}

]]aeygapa':a':? uRefawmfrqmygbl;}}

uRefawmfujiif;aomfvnf; a':a':onf wpfpkHwpf&m ,lauR;&ef xoGm;avawmhonf/


a':a':uxoGm;awmh teD;uowif;pmwpfapmifudk aumufzwfvdkufonf/ eef;&if;0efOD;yku
olUnTefUaygif;tpdk;&atmifjrifrIrsm; teuf a&eHajrrS &efukefa&mufaeaom oydwfwyfom;rsm;tm;
tpkd;&p&dwfjzifh a&eHajrokdU jyefydkUEdkifjcif;rSm wpfckjzpfaMumif; ajymMum;aeavonf/
oHykH;wD;awmxkwfaeaom ocifrsm;tm; OD;apm\*VKefwyfom;rsm;u 0g;&if;wkwfESifh &dkufMuonf/
]]armifwifxGef;&JU rif;wkdUocifawGu t,loD;vGef;w,fuG}}

uRefawmfonf owif;pmzwfae&mrS tHUMopGm Mum;vkduf&onf/ ausmif;oifcef;pm


pmtkyfjzihftvkyf&Iyfaeaom q&maz\toHjzpfaeí tHUMordonfhtjyif onfxifjrifcsufrsKd;udk q&mazhxHrS
rarQmfvifhojzifhvnf; tHUMordjcif;jzpfonf/

]]b,fudprö Sm t,loD;wmvJ q&m? OD;apmudk oHykH;wD;NyD; awmxkwfwJU udpövm;}}

]][m q&m tJ'gajymwm r[kwfygbl;/ iapmvdkvlawmh awmxkwf&kH r[kwfbl;/ romcsvnf;


csxdkufwmyJ/ q&majymcsifwmu olwkdUbkH0g'udk ajymwm/ q&mwkdUvnf; bkH0g'udk BudKufoavmuf
BudKufygw,f? EdkUaywJU armifwkdUocifawG&JU bkH0g'u jyif;xefvGef;w,f/ tm;vkH;wef;wl&r,f
qkdwmrjzpfEdkifbl;uG? oabFmusif;u ulvDwpfa,muf&JU todOmPft&nftcsif;eJU
aumvdyfausmif;uya&mfzufqmwpfa,muf&JU todOmPftqifhtwef; uGmw,f r[kwfvm;/
aumf&if*sDukvm;u vefcsm;ukvm;eJU ArmulvDawmif todOmPftqifhtwef; uGmw,f r[kwfvm;/
aumf&if*sDukvm;u bdwfbdwfwkH; OmPfr&Sdbl;? ArmulvDu OmPfydk&Sdw,f? OmPfudkvTmokH;wwfw,f}}

uRefawmfua&SUqufajymrnfh t&Sdef,laewkef; q&mazu vkí0ifvkdufonf/

]]NyD;awmh wpfck&Sdao;w,f? armifwkdUocifawGu a&S;t,ltqawG tm;vkH;y,f&r,f ajymaew,f?


a&S;t,ltqtm;vkH;om y,fvkduf&if ArmawG ckjzpfaewmxuf aZmufxkd;rdk;arQmf jzpfukefMurSmyJ/
q&mxifw,f vlBuD;olr &dkao&aumif;rSef;rod? a&S;ynmawG wefzdk;xm;&aumif;rSef;rod?
bk&m;w&m;oHCmqnf;uyf udk;uG,fzkdUarh? a[m avmurSm tzdk;weforQawG ysufpD;ukefawmhrSmyJ/
q&mwkdU[m ocifawGudk wu,fhta&;rSm axmufcHcJUwmyJ? vGwfvyfa&;udpörSmqdk&if wpfoabmwnf;yJ?
ckvdkt,loD;rIawG? *g&0enf;rIawG? &dkif;rIawGudkawmh raxmufcHEdkifbl;? onf;rcHEdkifbl;}}

q&mazonf a':a':nGefUom aumfzDwpfcGufESifh iSufaysmoD;rsm;,lí a&mufrvmvQif a&SUqufírnfrQ


ajymOD;rnf roday/ a':a':u tm;yg;w& NyKH;vdkufNyD;aemuf-

]][J [J udkazhrSmvnf; ckwavm onf;rcHEdkifwmawGrsm;aeNyD? ckbmrsm; onf;rcHEdkifjyefNyDvJ}}

]]ocifawG&JU t,loD;rIawG? *g&0w&m;enf;rIawG? &dkif;rIawGudkajymwmyg uGm}}

]]tr,fav; awmfyg? ocifw&m;yJGwJUqdk&ifudkyJ t&ifqkH;a&mufwm r[kwfvm;? ocifawG


oydwfarSmufNyDqdk&ifudkyJ t&ifqkH; tvSLajy;xnfhwm r[kwfvm;}}

]]awmfprf;yguGm? 'guwjcm;yJ}}

a':a':u uRefawmfhtm; rdcifu om;i,ftm; Munfhovdk NyKH;NyKH;BuD; MunhfNyD;-

]]'Docifuav;uawmh awmfygw,f? udkaz&,f? *g&0w&m; &Sdygw,f/ [J [J? uJ uJa&mhaumfzDaomuf?


iSufaysmoD;u 0ufrvGwfuJU}}

q&mOD;a&Tazonf ausmif;oifcef;pm pmtkyfrsm;ESifh tvkyf&IyfaejyefavNyD/ uRefawmfwdkUESpfa,mufvnf;


pum;vufqkHusoGm;jyef avNyD/ rcifopf\ ynma&;udk uRefawmfupay;rdonf/ [dkwkef;uoydwfjyef
rvSefvdkonf r[kwfygvm;/ a':a':nGefUudk,fwdkifyif vGwfvyfa&; r&rcsif; oydwfarSmufaejcif;udk
axmufcHcJUonf r[kwfygavm/ rcifopfonf oydwfrvSef? ausmif;jyefroGm;/ odkUaomf
pmudkawmhoifzkdUaumif;ao;onf/ oifvnf;oifvdkonf/ &Spfwef;avmufESifh &yfxm;&rnfqdkaomf
pumpujzpfae onf/ pmar;yJGrajzwm tyxm;NyD; q,fwef;pmavmufawmh wwfxm;tyfonf
r[kwfygavm/

odkUjzifh rcifopftm; tvGwfynmoifay;a&;udk aqG;aEG;Muonf/ t*Fvdyfpmu cufonf/ q&mOD;a&Taz


rwwfEdkif/ okdUjzifh armifwifxGef;u oifay;rnfvm;[laom tar;odkU rvTJra&Smifom a&mufvmonf/
a':a':nGefUum; xdktar;udk tm;wufoa&m ar;vkdufNyD; aemufrS bmpOf;pm;rdonf rod/
aemufqHiifaeaom trlt&m vu©Pmay:vmonf/ uRefawmfu-

]]uRefawmfuawmh oifay;zkdU tqifoifhygyJ a':a':? a':a':horD; vnf; ar;MunfhygOD;? NyD;awmh}}

a':':u olUtawG;ESifhol ai;armae&mrS uRefawmfquf&ef tmav;aeaom t&mudkqufvkdufonf/

]]udka&TazeJU wdkifyifvkdufOD;r,f}}

onfrQESifh ajymp&mpum; ukefovkd jzpfoGm;avawmhonf/

þudpöwGif a':a':aemufqHiifaeonfhoabmudk uRefawmf&dyfrdygonf/ a':a':awG;awm


ai;armoGm;onfh t"dyÜm,fudk zwfEdkifygonf/ OD;a&TazESifh wdkifyif&rnfh wm0efudkvnf; em;vnfygonf/
orD;ysKduav;udk vlysKduav; wpfOD;ESifheD;pyfapjcif;rSm wm0efBuD;vSonf r[kwfygavm/
bmrQrjzpfOD;awmh? vllajymp&mrsm; jzpfaernfavm/

onfhaemuf rMumyg? naewdkif; uRefawmfonf rcifopftm; pmjyay;&avonf/ tpOD;wkef;u


t*Fvdyfpm? aemufrcifopfu a*smfrufx&D ykpämwpfyk'far;&ef a*smfrufx&D? t,fvf*sDb&mrsm;
oifjyay;aerdawmhonf/ wpfcgwpf&H yx0D? wpfcgwpf&H &mZ0if/ naewdkif; 3em&DrS 5em&Dtxd/

tdrfa&SU{nfhcef;\ taemufawmifaxmifhwGif pm;yGJ0dkif;BuD;wpfck cif;xm;onf/


xkdpm;yJG0dkif;BuD;um;pmoifpm;yJG0dkif;aywnf;/ uRefawmfwkdU pmoifonfhtcgwdkif; a':a':onf reD;ra0;rSm
tvkyfwpfckck xkdifívkyfae wwfonf/ odkUr[kwf rcifopfuJUodkUyif uRefawmfuvnf; a&Ta&T[k
vdkufac:aeonfh ta':tysKdBuD; ra&Topfonf tvkyfwpfckck vkyfaewwfonf/ olwdkUrSm
vkyfp&mawGuvnf; trsm;om;/ tdrfrIa&;&m atmufxyfrS aq;qdkiftwGuf Am[D&udpö? aq;xkyf?
aq;ykvif;wHqdyfuyf/

q&mOD;a&Tazum; xdktcsdefrSm r&Sdonfom rsm;\/ olUausmif;tvkyfESifh oludpörsm;aeavh&Sdonf/

uRefawmfhtzkdUrcifopftm; pmoifay;&jcif; tvkyfonf aysmfp&m taumif;qkH;aom


tvkyfwpfckjzpfaeavNyD/ yef;yifuav; pdkufysKd;,k, ay;ae&onfESifh wlaeonf[k atmufarhrdonf/
yef;yifuav;u"mwfcH aumif;vS\/ rcifopfonf OmPfaumif;onf? vkHUv&Sdonf? yef;O,sOfuav;
bGm;ceJ pnfpnfum;um; aygufvmonf/ uRefawmfum; O,smOfrSL;vnf; [kwf\/ ydwkef;vdyfjymvnf;
[kwf\/

tvkyfb,favmufrsm;rsm; tcsdefusvQif pmoifpm;yJGqDodkU a&mufatmifvm\/ rcifopfu


tqifoifhxdkifí apmifhaeonf/
rcifopftm; awGUjrifpu q,fhig;ESpfjynfh[efr&Sdao;[kxifonf/ ckawmh uRefawmfhrsufpda&SUrSm
yiftysKdzm;zm;jzpfvmayNyD/ usufoa&&Sdí csKdat;aom rsufESmwGif cspfp&ma&m,Sufvmonf/
,Ofaus;EGJUaESmif;aom udk,frSm BuD;aumif0ifvmí pdkjynfzJGUNzdK;vmonf/ wu,fh 16ESpforD;unmygyJ/
qHawmufudkum; rodrf;ao;/ r[mezl; csxm;vdkufjyefojzifh eef;qefvmayonf/

a':a':onf olUtvkyfolvkyfaeaomfvnf; uRefawmfwkdUtm; tuJcwfMunfhae&kHru


em;vnf;pGifhae[efwlonf/ pmoif&mrSaeNyD; onfhjyifpum;udk a&mufoGm;onfESifhwpfNydKifeuf-

]]a[holi,fwdkU oli,frwdkU? pmoif&mrSm avrazmaumif;bl; [J [J? avemxwwfw,faemf [ka':a':u


&,fp&mvkdvdkESifh 0if[efUwwfonf/

onfvdk[efUawmh pum;wefUoGm;onfrSef\/ pmudkyJ qufoifMuonf rSef\/ odkUaomf pdwfxJurl


ESpfa,mufwnf; b,folrS rMum;apbJ pum;ajymcsifaeavonf/

wpfcgaomf a':a':nGefUudk,fpm; a&Ta&Tuapmifhaeonf/ t*Fvdyfoifcef;pmrSaeNyD; &,fp&mjzpfvmojzifh


uRefawmfwkdUESpfa,muf pvkH; wcpfcpf&,frdMuavonf/ a&Ta&Tonf uRefawmfwkdUtm;
rsufapmif;BuD;xkd;NyD;-

]][J [JU bmrsm; [m;wkdufaeMuwmvJ}}

uRefawmfu wcpfcpf&,f&if;yif-

]]a&Ta&Tuvnf; uRefawmfwkdU[m;rwkdufygbl;? enf;enf;&,fwmyg}}

]]rif;wkdUpmrSm bm&,fp&mygvdkUwkH;}}

rcifopfu NyKH;pdpdESifhyif-

]]t*FvdyfpmvkH; toHxGufu &,fp&maumif;vdkU a&Ta&T&JU/ q&mudkqdkjy? opfopfu vdkufqdk?


yDvnf;ryDbl;/ bmwJUq&m? a&Ta&TUudk tqdkcdkif;Munfhprf;yg? a&Ta&TqdkMunfhprf;?
b,favmuf&,fp&maumif;ovJvdkU}}

uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH; &,fMujyefonf/ a':a&Topfum; rsufapmif;wpfcsuf vufceJxdk;NyD;-

]]igvnf; r&,fcsifbl;? nnf;wdkUvnf; r&,fMueJU}}

uRefawmfwkdU t&,f&yfMuonfum; rSefygonf/ oifcef;pmudk qufMuonfum; rSefygonf/ okdUaomf


pdwfxJrSmum; b,folrSrMum;apbJ ESpfa,mufwnf; usdwf&,fovdkaeayawmhonf/

[dkt&ifwkef;uyif rcifopfonf uRefawmfhtm; q&m[k ac:cJUonf/ tvG,fwul b,fvdkac:&rnf


rodojzifh ac:[efwlavonf/ ,ckrl uRefawmfonf rcifopf\q&m wu,fyif jzpfayNyD/

wynfhruav; rcifopf/
wpfaeUoü a':a':nGefUu aq;ykvif;rsm;udk aumfuyf&if; uRefawmfwkdUtm; apmifhMuyfaeonf/
oifcef;pm tv,favmufwGif rcifopfonf olUtarbuf wpfcsufavmuf vufceJMunfhvdkufNyD;aemuf
uRefawmfa&SUodkU pm&Gufacgufuav; ao;ao;wpfckudk csay;vkdufavonf/ uRefawmfuvnf;ZwfceJ
aumuf,lxm;vdkuf\/ bmawGrsm; a&;xm;ygvdrfh/ odcsifaZmaMumifh pmoifrajzmifh/ a':a':a&SUrSmvnf;
rzwf&J/ aemufrS tBuH&NyD; aemufaz;oGm;um tdrfomxJ 0ifí zwf&avonf/

pm&Gufuav;udk uspfuspfygatmif acgufxm;\/ pmudkajzvkdufonfqdkvQifyif-

]udkudk}[laom tac:udkzwfvkduf&onf/ a&SUqufrzwfEdkif/ wpfudk,fvkH; wkefvIyfacsmufcsm;oGm;onf/


yDwdvIdif;wkdUonf abmifbifcwfaeavonf/ taMumtjcifawG axmifwufvmonf[k
owdjyKvkdufrdonf/ b,fwkef;urQ þt&omrsKd;rcHpm;zl;yg/ twefMumrS pmudk zwfEdkifonf/

udkudk

ckvdk BudK;pm;oifjyay;wm txl;aus;Zl;wifygonf/ '*kefr*¾Zif;rSm


aqmif;yg;NydKifyJGopfopf 0ifcsifygonf/ opfa&;wJU aqmif;yg;udk udkudk
Munfhjyifay;r,fvm;? odyg&ap/

opf

pmudk,fum; bmrQr&dk;wmrygyg/ ay;ykHESifh ac:ykHu qef;aeonf/ uRefawmfhtm;


wkefvIyfacsmufcsm;apayonf/ at;at;vlvl jyefpOf;pm; vkdufaomtcg rcifopfonf uRefawmfhtay:rSm
qef;qef;jym;jym; oabmrxm;bJ nDrcspfuav;u ]udkudk}[k ac:vdkufjcif;rsKd;vnf; jzpfEdkifaMumif;
awG;rdavonf/ xkdUaMumifh uRefawmfonf rcifopftm; xkdpmjzifh pvdkufonf[k txifao;jcif;
vkH;0r&Sdyg/ xkdpmaMumifh uRefawmfhudk,fudkawmh udk,faumif;pGm odoGm;ayNyD/ rcifopftm;
uRefawmfcspfaeavNyD/

b,fhavmufxdcspfovJ/

rajymwwfao;/

rcifopfNydKifyJG0if&ef a&;vkdufaom aqmif;yg;rSm pum;ajyESifh um&efa&mpyfxm;onfh


&SpfvkH;bJGUuAsmESpfyk'fygonf/ ojzefuav; wpfyk'fESifh tqkH;owfxm;onf/ pum;vkH;uav;rsm;rSm
EkvScsKdvS\/ EGJUvS aemhvS\/ rEÅav; armifcifarmifac: v,fwDy@dw q&mOD;armifBuD;a&;aom
cifjrifhBuD; 0w¬KrS pmEkpm,OfwkdU\ MoZmruif;onfudk owdjyKrdonf/ t"dyÜm,fuvnf;
uGefUjrL;wifhqef;vSonf/ tuRefonf (þpum;okH;&mrSmum; rif;ok0Pf qefvSonf)
wdfrfawmifwdrfvdyfMum;rS bGm;ceJay:vmaom vrif;BuD;udk Munfhí þodkU qdkrdonf/ romvnf;w
omvnf;w zkd;a&Tv[k vlwdkUac: qkdjcif;rSm ,kwÅd&SdvSygonf/ tuRefUrSm aiGpE´m romawmh
b,fuRef;oGm; xGef;aeygvdrfhvdkU pdk;&drfrdNyD; tuRefUqD rxGe;fawmhbl;vm;vdkU wrdonf/
aiGpE´momjyefawmh tuRefUqDrSm tNrJomaeygvm;vdkU wrdonf/ tuRefUcspfOD;onf zkd;a&Tvayavm/

rcifopf\ aqmif;yg;udkjyifqifp&m rvdkvSyg/ acsmay;vdkuf&ygonf/ uAsmrSmawmh uRefawmfhwGif


jyifEdkifaom t&nftcsif;r&Sdyg/ okdUaomf rcifopf\ uAsmuav;rsm;onf &Gwfqdkí csKdonf/
em;0ifyD,Hjzpfonf/
rcifopf\ aqmif;yg;onf a&G;cs,frnfhf t,f'Dwmtm; rnfa&GUrnfrQ qJGaqmifEdkifrnf?
pmzwfy&dwfowftm; rnfa&GUrnfrQ ESpfodrfhaprnfudk uRefawmfrcefUrSef;Edkif/ uRefawmfhudkum;
odrf;usK;HqGJiifvkdufygNyD/

uRefawmfonf olUaqmif;yg;udk oifcef;pm pmtkyfMum;xJrSm nSyfNyD; ,loGm;&onf/


tdrfrSmzwfNyD;'*kefr*¾Zif;okdU ydkUay;vdkufonf/ aemufwpfcg pmoifcsdefusawmh oifMum;ydkUcsNyD;oGm;aom
]Zif;'g;utusOf;om;}qkdaom 0w¬Kudk tvGwfzwfEdkif&ef jyKjyifxm;onfh avmif;*frif; zwfpmpmtkyfudk
rydwfao;bJ-

]]opfopfu pma&;odyfawmfwmyJ}}

opfopfonf NyKH;NyD; Nidrfaeonf/ twefMumrS-

]]opfopfu onfavmuf r[kwfygbll;? opfopf&JU q&mawGu awmfwmyg}}

]]e*dk&SdrS e*dkif;xGufowJU opfuJU? opfopf q&mawGu b,folawGvJ qkdprf;ygOD;}}

]]oifq&m jrifq&m Mum;q&m tm;vkH;aygh q&m&,f/ azaz&,f? ausmif;u q&mawG&,f?


q&mudkwifxGe;f&,f? 'gawGu oifq&mawGawGaygh/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;wdkU?
rEÅav;armifcifarmifwdkU? ,k0wDcifwkyfwkdU qdkwmawGu jrifq&mawGaygh}}

uRefawmfu w[J[J&,fvkdufrdonf/ &,foHudkMum;ojzifh a':a':u uRefawmfhbufodkU


vSnfhMunfhvdkufonf/

]][J [J v,fwDy@dwOD;armifBuD;&,f? rEÅav; armifcifarmifqdkwm&,f? ,k0wDcifwkyf&,f


wpfa,mufwnf;yJ opfopf&JU}}

rcifopfonf tHUtm;oifhoGm;onf/ tvGeftMuL;vnf; 0rf;omoGm;onf/

]][if [kwf&JUvm; q&m? tkdq&mOD;armifBuD;u odyfawmfwmyJaemf}}

a':a':uvSrf;NyD; owday;vdkufonf/

]]a[h oli,f oli,frawG? 0w¬Kzwfcsdef r*¾Zif;zwfcsdef r[kwfbl;aemf}}

]]uRefawmfwdkU tckoifcef;pm oifae&wmu Zif;'g;u tusOf;orm;qdkwJU emrnfausmf


t*Fvdyf0w¬KBuD;jzpfaeawmh pum;pyfrdvdkU uRefawmfwkdUpma&;q&mv,fwDy@dwqD a&mufoGm;wmyg
a':a':&,f}}

]]a[ [kwfvm;? rodygbl;uG,f}}

]]tJ'D Zif;'g;u tusOf;orm;qkdwm a':a': &kyf&SifMunfhzl;rSmaygh? ]armifha'0D}qdkwmav? uRefawmfwdkUawmh


rMunfhzl;ygbl;? Mum;om Mum;zl;w,f}}
]]aMomf tJ'D&kyf&Sifvm;? Munfhzl;wmaygh? vef'eftwfu &dkufwm? bwifhwkdU cifcifEkwkdU
emrnfBuD;wke;fuayghuG? opfopf okH;av;ESpft&G,fwkef;u ay:wJUZmwfum;}}

]]udkif; a':a':? &kyf&SiftaMumif;ajymcsdef r[kwfbl;? pmoifvkdufOD;r,f [J [J}}

okH;a,mufpvkH; &,fvkdufMuonf/

rcifopfu nKonfhpmayuav;awG a&;ojzifh uRefawmfh&ifxJrSmvnf; wmonfh pmayuav;awG


yJUwifvl;vGefUvmonf/ uRefawmfonfpmayoabm oufa&mufonfhpm ,ckxd ra&;zl;ao;yg/
ausmif;om;b0uwnf;u owif;pmrSm aqmif;yg;a&;cJUonf/ owif;ydkUcJUonf/ ,ckvufaxmuf
t,f'Dwm tjzpfjzifh bmomjyefrsm;pGm vkyfae&onf/ þonfwkdUum; pmayr[kwfyg/

rjrifhOD;um; pmayorm;jzpf\/ jrefrmpm *kPfxl;,loljzpf\/ rjrifhOD;aMumifh uRefawmfonf pmaywGif


pdwf0ifpm;rIydkvmonf/ odkUaomf pmayzefwD;&ef qE´aygufzGm;rvmyg/ ,ck rcifopfaMumifh
pmayzefwD;&ef? olrsm;pmayudk zwf&kHavhvm&kHom ra&mifh&JrIí udk,fwkdifzefwD;&ef qE´rsm;
ay:vmayonf/

rcifopf\ ]romvnf;w omvnf;w? zkd;a&Tv}udk wkHUjyef&rnf/ uRefawmfhZmwfvkdufonf


,mOfpMum&xm;oljzpfavonf/ a&aMum ajraMum &IHUíoGm;Edkifonf/ awmifZrÁL'Dyg wpfckvkH;udkvnf;
vSnfhvnf&kHru ajrmufuRef;? ta&SUuRef;? taemufuRef;rsm;udkvnf; vSnfhonf/ odkUaomf b,frSmrS
raysmfydkuf/ awmifuRe;fodkU jyefNyD; olU&GmodkU vmcJUonf/ olUcspfol rsufarSmuf a&mufawmhrS csrf;ajrU
aysmfydkufEdkifawmhonf/

okdUjzifh uRefawmfESifhrcifopfwkdUonf pmaytwkHUtjyef zefwD;Mu\/

wpfa,mufESifhwpfa,muf pmay;pm,lvkyfMuonfrSmvnf; a':a':nGefUESifh a':a':a&TwdkU


apmifhMuyfonfhtxJuyif jzpfonf/ oifcef;pmpmtkyfBuD;xJrSm acgufxnfhxm;vQif In the Exercise
Book[k t*Fvdyfpum;jzifh tcsufay;vkdufonf/ uGefygaowÅmxJrSm xnfhxm;vQif

In the Compass Box [ktcsufay;vdkufonf/ tcgrsm;pGm tdrfomonf xdkpmuav;awGudk zwf&mae&mjzpfcJU&\/

uRefawmfonf rcifopftay:0,f þykHþenf;jzifh þrQom nKwmae&&kHESifh rauseyfEdkifawmhNyD/


rjrifEdkifaom? r&kef;Edkifaom owÅdwpfcku qJGiifaeovdk xif&onf/ aemif bmjzpfjzpf
yGifhyGifhvif;vif;omcspfvkdawmh onf/ xkdtwkdif;yif rcifopftm; pma&;ay;vdkufay\/ rcifopfum;
]cspfygonf}[lao pum;vkH;ygonfh pmwpfapmifrQrjyef/ yg;pyfjzifh ajym&efum; a0;bdao;\/ rcspfbl;
xifp&mvnf;vu©Pmtrlt&m wpfckrQrjy/ cgwdkif;vkdyif a&;om;ajymqdk qufqHaeayonf/
uRefawmfuvnf;olUxHrS ]cspfygonf} qdkaom pum;udk twkH;vdkuf twpfvdkuf Mum;vdkjrifvkdonf/
tm;rvdktm;r& vGefpGmjzpf&aom tcsdefygwnf;/ xyfcgwvJar;? rajz&if pdwfqkd;&vdrfhr,f[k
Ncdrf;ajcmufíar;? rcspfvdkUvm;[k ceJUar;awmhrS ]]opfopfvnf; udkudkUvdkygyJ}}[kajymayawmhonf/
rdef;raumif; rdef;rjrwfwkdU onf ]cspfygonf}qdkaom pum;udk wGefUwdkvSacsonf wum;/ odkUuvdkyif
MunfEl;tm;& O'gef;usL;rdavonf/

rcifopfonf uRefawmf\ &nf;pm;OD;jzpfonf[k qdk&rnfjzpfonf/


vlysKdjzpfuwnf;u tysKduav;awGESifh awGUcJvSNyD/ wpfzufowfBudKuf onfvnf;&Sd\/ ESpfzufusdwf
BudKufonfvnf;&Sd\/ odkUaomf orD;&nf;pm; rrnfEdkifyg/ vlysKdBuD;zm;zm;
aumvdyfausmif;om;b0a&mufjyefawmh 0ifeDazESifh awGU&onf/ ]bmuvdkwdkwdk bdkuvmwmwm}ESifh
pv,f0if zifrrnf;cifu uJGcJU&onf/ rjrifhOD;um; oli,fcsif;vnf;ru? orD;&nf;pm;vnf; rus/

rjrifhOD;ESifh yGifhyGifhvif;vif; ododomom cspfBudK;aESmif&ef bmrQrcJ,Of;yg/ tNrJwrf; tcGifhomonf/


tpOfwHcg;yGifhaeonf/ bmaMumifh uRefawmfomaom tcGifhudk r,lcJUoenf;/ yGifhaomwHcg;jzifh
r0ifcJUoenf;/ uRefawmftBudrfBudrf okH;oyfMunfhrdonf/ bmaMumifh rcifopfESifhawGUrS
yGifhyGifhvif;vif;ododomom cspfBudK;aESmifvdkufrdoenf;/ uRefawmftBudrfBudrf qifjcifMunfhrdonf/

rjrifhOD;xuf rcifopftm; tcspfydkívm;/ onf[m rjzpfEdkif/ ESpfa,mufpvkH;udk


uRefawmfwef;wlcspfonf[kxifonf/ ydkjcif;ydkvQif rjrifhOD;tay:rSmom ydkxkdufonf/ rjrifhOD;ESifh
wpfa,muftaMumif; wpfa,muf xGif;azmufí odMuonfrSm MumNyDr[kwfygvm;/ rcifopf\
oabmvu©Pm taMumif;t&mawGudk odonfrSm rMumao;/ ynmt&mrSmqdkvQif rcifopfxuf
rjrifhOD;u tqrsm;pGm omayonf/ rcifopfrSm yifudkOmPfESifh ynmvkHUv xl;uJaomfvnf;
ynmrjynhfpkHao; r[kwfygvm;/ ypönf;OpömrSmvnf; rjrifhOD;u omayonf/ okdUjzpfvQif rcifopfu
i,fvkdU? vwfqwfvdkU? i,f&G,fjcif;\ xufjrufrI&SdvdkU ydkcspfoGm;rdavovm;/ odkU&mwGif rcifopfu
yGifhopfp rufarmp&m taumif;qkH;yef;jzpfvQifrjrifhOD;u yGifhaumif;wkef; ta0qmqkH; yef;? um;um;
pGifhpGifh usufoa&wifhaom yef;? r[kwfygvm;/

rjrifhOD;\ tcspfu cyfat;at; cyftkyftkyfjzpfírcifopf\ tcspfu cyfaEG;aEG;cyfyGifhyGifh jzpfírsm;ayvm;/

rjrifhOD;u uRefawmfhtm; olvdk&modkU jyKjyifykHoGif;vkdufNyD; rcifopfu uRefawmfvdk&modkU


jyKjyifykHoGif;cHcsifonfh edrdwfvu©Pm aMumifhayavm/

bmaMumifhjzpfjzpf rcifopfESifh uRefawmfyGifhyGifhvif;vif; orD;&nf;pm;jzpf MuygayNyD/ uRefawmfonf


rcifopfxuf ckESpfESpfrQBuD;\/ vlysKdaygufuav; r[kwfawmhyg/ odkUaomf rcifopftm;
vlysKdaygufuav;vdk t&l;trl;cspf\/

wpfckawmhxl;jcm;onf/ ,cifu uRefawmfonf rjrifhOD;tm; uRefawmfESifh&if;ESD;aom


rdef;rrsm;taMumif;tpD&ifcHavh&Sdonf/ Oyrm 0ifeDazhtaMumif;? rr rjrrSDtaMumif;/ odkUaomf,ck
rcifopftaMumif;udkum; rjrifhOD;tm; tpD&ifrcHyg/

a':':wkdU\apmifhMuyfrIonf ydkrdkwif;Muyfvmonfxifonf/ uRefawmfwkdUESpfa,muf cspfaeMuNyD[kvnf;


&dyfrdNyD;jzpf[ef&Sdonf/ odkUaomf apmifhMuyfjcif;um; rvGefatmif apmifhMuyfjcif;om jzpf[efwlonf/
a':a': onfuRefawmfhudk om;uJUodkU cspfaomtrlt&mudk jyonf/ uRefawmfwkdU ESpfa,mufrdom;zom;yDyD
cspfMuNyD; tcsdefwefawmh wifhawmifhwifhw,f nm;MuvQif a':a':xuf0rf;omrnfhol&Sdrnfrxifay/
odkUaomf uRefawmfwkdU\ tcspf,mOfonf a':a':cif;ay;aomvrf;twkdif;om a':a':owfrSwfaom
EIef;jzifh armif;&rnf/ rwdrf;&? rapmif;&? rvGef&/

okdUaomf a':':nGefUESifha':':a&TwkdU\ apmifhMuyfjcif;udk wif;vGef;vSonf[k uRefawmfxifavonf/


pmoifpm;yJG0dkif;wGif a':a':wkdU rsufarSmufü cspf&onfudk tm;r&/ pmtkyfMum;xJ pmnSyfívnf;aumif;?
uGefygaowÅmxJ pmxnfhívnf;aumif;? r*¾Zif;*sme,fxJ &dk;wkd;&dyfwdyfa&;í vnf;aumif;? &ifwGif;&SdorQ
zGifh[í rukefEdkif[k xifvmayonf/ a':a':wkdU rsufuG,frSm awGUvdkufcsifonf/wwfEdkifvQif
ESpfa,mufom; romvnf;w omvnf;w zkd;a&TvBuD;tay:wufí orD;&nf;pm;pum;
ajymcsifaeavonf/

wpfcgawmh uRefawmfwkdUowif;pmwdkuf ydwf&ufBuKHojzifh ig;em&Dxdk;NyD;jzpfaomfvnf; rcifopfwkdUtdrfrS


rjyefao;/ naepm xrif;0ifpm;aeonf/ xrif;pm;NyD;aomf uRefawmfpmoifpm;yGJ0dkif;rSm xdkifaeonf/
a':a':wkdUum; aemufaz;rD;zdkaqmifrSm &SdMuonf/ q&mazonf atmufxyfaq;qdkifrSm
tvkyfrsm;aeonf/ rcifopfonf uRefawmf&Sd&m pmoifpm;yJGokdUvmvdkuf? aemufaz;rD;zkdaqmif olUtarqD
oGm;vkdufvkyfaeonf/ rcifopf\ trlt&mrSm oydwfvG,fiSufuav; jrufcif;ay:rSm
ckefaygufoGm;vmaeonfESifh wl\/ aemufqkH;wpfacguf uRefawmfhqDvmNyD; tem;rSmxdkifvkdufum &Sdao;/
a':a':u a'gooHjzifh-

]][JU rdcifopf}}[k atmfac:vkdufonf/

]]rdcifopfaemf vGefyJvGefvGef;w,f? vmcJU 'Dudk}}

qlylBudrf;armif;oHaMumifh rcifopf\rsufESmrnf;oGm;avonf/ uwkdufu&dkuf xNyD;


olUtarqDajy;&avonf/

a':a':htoHum; raumif;qkd;0g; wpfwDwl;toHxuf uJae\/

]][dkem;cPcPoGm;&wm 'gpmoifcsdefrkdUvm;}}

rcifopfu bmrQjyefajymoH rMum;&ay/ a':a':u olUorD; usdwfqlaeoHudkom Mum;ae&\/ a':a':\


csKyfcs,frIaMumifh uRefawmfrsm;pGm pdwfnpfoGm;onf/ avmuwGif onfhxuf usOf;usyfaomae&m
r&Sdawmhbl;[k xifonf/ uRefawmfonf pdwfysufysufESifh b,folUrQ EIwfrqufbJ xvmcJUavonf/
tdrfrSm q&mOD;wuf&Sdef\ pm;yJGwGifxkdifNyD; pmwpfyk'fa&;csvkdufavonf/

O,smOfrSL;onf cGmndK&kHuav;udk wpfESpfvkH;vkH; a&avmif;cJUonf/ jyKjyif ,k,cJUonf/


ajrMoZmxnhfcJUonf/ jymodkvodkU a&mufvmNyD/ aiGESif;pdkpdkwGif cGmndKyef;awG yGifha0vmNyD/ O,smOfrSL;u
cl;awmhrnfvufvSrf;wkef; ydkif&Sifu ]rydkifolESifh rqkdifbl;? rcll;&}[laom wm;jrpfvkdufavonf/ jymodkv
ukefoGm;NyD/ cGmndKyef;awGvnf; wkH;oGm;avNyD/ O,smOfrSL;um; cGmndK&kHteD;wGif xdkifvsuf tonf;ESvkH;
cGmndKESifhtwl wkH;oGm;ovdk rIdifai;ae&onf/ cGmndKyifteD;uvnf; rcGmEdkif/

onfvkd uRefawmfa&;vkdufaom pmudk rcifopfwkHUjyefvkdufaom uAsm\ t"dyÜm,frSm-

tuRefonf O,smOfrSL;\ jyKpkysKd;axmifí aygufzGm;BuD;xGm;cJUonf/

tuRefUrSm &moDtvdkufyGifhaom cGmndKr[kwfyg/

tuRefUwGif yGifha0aeaom yef;rSm q,fhESpf&moD yGifhonfh ESif;qDyef; jzpfygonf/

tuRefUudkydkif&Sifa&m? O,smOfrSL;yg qdkifygonf/ /

49
urÇmppfBuD;aygufuJGvmavNyD

uRefawmfþvdkcspfudpö cspfa&,mOfaMum arsmaepOf? þvdk tEkt,Of cspfpmayawG jyKpkaepOf-

urÇmhtajctaeum; atmufuaeí yGufxaeaom ppfvIdif;jzifh ckH;xtkH<uaeonf/

1300jynfhta&;awmfykHwkef;uvdk jynfolvlxkwpf&yfvkH; tkH<uvIyf&Sm;jcif;r&Sdaomfvnf;


ocifrsm;acgif;aqmifaom oD;pm;cwdkufyJGrsm;? tvkyform;wdkufyJGrsm;? EdkifiHa&;pnf;&kH;rIrsm;um;
[dkrSmonfrSm ay:aeonf/ ausmif;om;wdkU\ oHrPdwyfrsm; avhusifhaeMuonf/

ocifpdk;u ArmhawmfvSefrI? ocifb[def;u tvkyform;avmu? ocifvSazu urÇmhEdkifiHa&;ajrykH?


ocifEku uRefawmfbkH0g'orm;ponfjzifh a&;aeMuonf/

[pfwvm *smreDu qdkAD,uf &k&Sm;ESifh tjyeftvSef rusL;ausmfa&;pm csKyf csKyfqdkvkdufavonf/

udkodef;azu xdkpmcsKyfudk e*g;eD*sme,frSm axmufcHa&;om;vdkuf\/ qdkAD,uf,leD,Honf


t*FvdyfjyifopfwkdUESifh yl;aygif;vkHNcKHa&; pmcsKyfjzpfatmif vkyfcJU\/ csdefbmvdefwkdUu uzsuf,zsuf
vkyfcJUonf/ qdkAD,uf,leD,Honf b,fwdkif;jynfudkrS usL;ausmfapmfum;rnfr[kwf/ rnfonfhEdkifiHESifhrqdk
tcsif;csif;rusL;ausmfa&;pmcsKyf csKyfEdkifonf/ [pfwvm *smreDESifhvnf; rusL;ausmfrapmfum;a&;pmcsKyf
csKyfEdkifonf/ xdk ukdodef;az\ aqmif;yg;udk taMumif;jyKNyD; tpdk;&wkdUu e*g;eD*sme,fudk
odrf;vdkufavonf/

]e,fcsJUpepfudk jynfwGif;ppfodkU ajymif;ypf}[laom todjzifh ocifpdk;? ocifEk? ocifatmifqef;?


ocifoef;xGef;? ocifwifarmifBuD;? ocifausmfpdef? ocifjrpaom acgif;aqmifrsm;onf
EdkifiHa&;vkyfief;rsm; vkyfaeMuavonf/

1939 ck? pufwifbmv 1&ufaeU/

[pfwvmonf ydkvefjynftm; ppfaMunmNyD; 0ifa&mufwkdufckdufjcif;tm;jzifh 'kwd,urÇmppfBuD;udk


pvdkufonf/

1939 ck? pufwifbmv 3&ufaeU/

jyifopfESifh t*FvefwkdUu *smreDtm; ppfaMunmvkdufavonf/

tjzpftysufwkdUonf wpfckNyD;wpfck avrkefwkdif;BuD;usovdk aqmifhí aqmifhí wdkufcwfvmayonf/

ydkvefjynfonf cPtwGif; emZDavrkefwdkif;BuD;a&SUwGif Akef;Akef;vJus NydKvJawmhrnfuJUodkU &Sdav\/


qdkAD,ufwyfrawmfBuD;onf 1917 ck? awmfvSefa&; NyD;cgpu ydkveftpdk;&tm; ay;xm;&aom
rdrdydkife,frsm;udk 0ifa&mufodrf;,lavonf/

emZD*smreDESifh qdkAD,uf,leD,HwkdU wpfjynfESifhwpfjynf rusL;ausmfa&;pmcsKyf csKyfvdkufaomtcg


uRefawmfwdkUt,f'Dwmu-
]]tif; MuufOta&mif wdrfawmifozG,f rif;a&;<u,fvdkU tqdk&SdwJUtwdkif;yJ w,fNyD; todcufwmyJ? wkdU
qdkAD,uf,leD,H[m t*Fvdyf? jyifopfwkdUeJ Ur[mrdwfjzpfvdrfhr,fxifwm? ckawmh emZDawGeJU
r[mrdwfjzpfoGm;NyD}}[k uRefawmfhtm;ajymavonf/

uRefawmfonf e*g;eD*sme,frSmygaom udkodef;az\ aqmif;yg;udk zwfxm;NyD; jzpfojzifh-

]]r[mrdwfzGJUwmrS r[kwfbJq&m&JU? tcsif;csif; rusL;ausmfa&;qdkwm avmuf[myJ? igh[migaer,f?


rif;[mrif;aevdkU qdkwmavmufyJ q&m&JU}}

]]rif;xifoavmuf r&Sif;bl;a[h? txl;ojzifh &k&Sm;[m todcufw,fuG}}

*smreDu ydkvef0ifodrf;NyD; t*FvdyfeJU jyifopfwkdUu ppfaMunmvkdufaomtcg uRefawmfht,f'Dwmu


uRefawmfhtm; wm0efopfwpfck ay;jyefavonf/ ppfBuD;jzpfyGm;vmaomaMumifh Armhacgif;aqmifrsm;ESifh
jynfoljynfom;trsm;wkdUu b,fodkUxifjrif,lqMuonf? bmawGajymqdkaeMuonf? b,fvdk
*,uf&dkufonfrsm;udk penf;emNyD; owif;aqmif;yg;a&;&ef jzpfavonf/ xkdwm0efopfESifhtwl
c&D;p&dwfaiG 2usyfvnf; xkwfay;vdkufao;\/

vltrsm;onf ppfudkrvTJra&Smifomjzpf&rnfhudpöwpf&yftaeESifh vufcHxm;Mu\/ Oa&myrSm


jzpfaeaomaMumifh udk,fESifhrqdkifovdkvdkvnf; oabmxm;Muonf/ ]]olwkdUbmomjzpf jzpfygap?
wkdUtylwpfjym;zkd;rS rygygbl;}}[k qdkoluqdkao;\/ jrefrmjynftpdk;&onf t*FvdyfvufatmufcH
tdpk;&jzpfí jrefrmjynftpdk;&uvnf; *smreDtpdk;&tm; ppfaMunmvdrfhrnf jzpfaMumif;
uRefawmfowday;aomtcgwGifvnf; ]]jrefrmjynf tpdk;&u ppfaMunmcsif aMunmyapaygh? olUbmom
wdkufvdrfhraygh? usKyfwkdUu Munfhae&kHjyif bmvkyfp&m&SdovJ}}[kaigholuaighavonf/ EdkifiHa&;Ekd;Mum;rI
txdkuftavsmuf&Sdaomolrsm;url t*Fvdyf'ku©a&mufNyDjzpfojzifh 0rf;omaeMu onf/ t*Fvdyf&IH;&ef
vkdvm;aeMu\/ ocifacgif;aqmiftcsKdUuom ppfonf rvdkvm;tyfaomt&mjzpfonf/ avmurSm
ppfqdkaomt&mr&Sdatmif vkyf&rnfpojzifh ajymMuonf/ odkUaomf olwkdUonf onfae&mwGif r&yf?
urÇmavmuwGift&if;&Sifpepfwnf&Sdaeao;orQ ppfjzpfaernf[laom ydkif;jcm;a0zefrIudkvnf; jyKMuonf/
ppfjzpfapaom t&if;&Sifpepfudk zsufqD;ypf&rnf/ e,fcsJUorm;tcsif;csif; ppfcif;aeMupOf
udkvdkeDEdkifiHrsm;u jynfwGif;ppfqifEGJ&rnfponfjzifhvnf; tvkyfvrf;nTefMuayonf/ uRefawmfa&;&aom
owif;aqmif;yg;wGif xdkuJUokdUaom ocifacgif;aqmif tcsKdU\ xifjrifcsuf?
vrf;nTefcsufrsm;udkyga&;cs&m t,f'Dwmonf*,fvdDy&k awG jrif&aomtcg rsufvkH;rsufqef jyL;oGm;NyD;-

]]at; 'grsKd;awG a&;xnfh&ifawmh wkdUowif;pmydwf&rSm aocsmwmyJuG? atmifausmfwkdUudpöwkef;u


xufqkd;r,farmif&ifa&U owdxm;}}[k qkdavonf/ NyD;aemuf 4if;wdkUudk y,fxkwfvdkufavonf/

uRefawmfonf xdkwm0efopfESifhywfoufNyD; r*dkvrf;(a&TbkHomvrf;)odkU vnf;a&mufoGm;cJUao;\/


csufcsif; a&Taps;wufoGm;onf/ txnftvdyfESifh EdkifiHjcm;ukefypönf;aps;rsm;vnf; ckefíwufoGm;\/
EdkifiHjcm;odkU ydkU&efjzpfaom qefpyg;ESifh tjcm;aumufyJoD;ESHaps;rsm;um; 'va[m usqif;oGm;ayonf/
udk,fESifh bmrQrqdkifbl;xifaom Armtrsm;tm; xdcdkufavawmhrnf/ r*dkvrf;wpf0dkufwGif
penf;emNyD;aemuf rjrrSDxHodkUvnf; 0ifoGm;avonf/ vlcsif;rawGUwmMumNyD/
ukefonfwpfa,muftaeESifh ppfBuD;udk b,fvdkjrifovJ[kvnf; ar;&OD;rnf/

tcgwdkif;vkdyif azmfa&TNyKH;&Tifaom rjrrSD/

]]a[h b,fuaygufvmovJ? xdkif xdkifrvmwm Mumygyaumvm;uG}}


uRefawmfonf þpum;rsKd;udk arQmfvifhNyD;om;jzpfojzifh qifajc&SmNyD;om;jzpfonf/ ay;aom
ukvm;xdkifwGif 0ifxdkif&if;-

]]rtm;vdkUyg rr&,f}}

]]bmrsm; rtm;&jyefwmvJ? wpfcgvmvnf; rtm;? wpfcgvmvnf; rtm;eJU}}

uRefawmfu bmrQjyefrajymbJ NyKH;NyD; rjrrSDtm; aphaphMunfhaepOf rjrrSD\ rsufESmrSm


wnfwHUNidrfoufoGm;onf/

]]ppfBuD;jzpfNyDqdkyJ? armifwifxGef; b,fvkdxifovJ? bmawGrsm; jzpfvmOD;rSmvJuG,f}}

]][if uRefawmf rrqDvmwmu tJ'Dar;cGef;udk ar;r,fvdkUvmwm}}

]]tkd-rrrSm bmA[kokw&SdvkdU armifav;u ar;&rSmvJ}}

]]'Dar;cGef;udk ajzwJUae&mrSm A[kokw r&Sdbl;qdkwJU &dk;&dk;ukefonfwpfa,muftae rruajz&rSmyg/


'Dvdkygrr? uRefawmf tckowif;pmwdkufrSm vufaxmuft,f'Dwm 0ifvkyfaew,f? tck
ppfjzpfvmw,fqkdawmh}}

]]Munfhprf; b,fwkef;ursm; 0ifvkyfvkdufowkH;? rif;uav;[m rrudkvnf; bmrSrajymygbJuvm;}}

]]ajym&if zsufaerSmpdk;vdkU? tck ppfjzpfvmw,fqdkawmh ppfjzpfwmeJU ywfoufNyD; uRefawmfwkdUArmjynfol


jynfom;awGu b,fvdkxifjrifw,f? ,lqw,f? b,fvdk*,uf&dkufw,fqdkwm uRefawmfwkdU&JU
owif;pmrSm xnfhoGif;azmfjyzdkU vkdw,f? 'gaMumifh rrqDwrifvmNyD;ar;wmyg}}

]]aMomf'Dvdkudk;? ppfBuD;u ydkUvdkufvdkU armifwifxGef; rrqD a&mufvmwmayghaemf? ppfBuD;udkyJ


aus;Zl;wif&OD;rvkdjzpfaeNyD}}

uRefawmfuonfvkd tajymcH&wm oabmusovdkvdk&Sdaomfvnf; rl&mrm,mvkyfNyD; EIwfcrf;plvkdufonf/

]]tdk rruvnf; 'Dvdkraighprf;ygeJU? uRefawmfrBudKufbl;? qlwm qJwm Budrf;wm cHcsifao;w,f?


&dkufwmcHcsifao;w,f}}

a&SUrqufbJ plíomaevkdufonf/ rru twefMum NyKH;aeNyD;aemuf-

]]rr aemufb,fawmhrS raighygbl;? rsufESmBuD; plrxm;prf;ygeJU? plaewJU rsufESmBuD;udk rruvnf;


rMunhfcsifygbl;? uJ uJ rpleJUawmhaemf? wpf-ESpf-okH; NyKH;vkduf NyKH;vkduf a[m a[m [kwfNyD}}

uRefawmfonf rplratmifhEdkifawmhonfru NyKH;&kHrQjzifh rauseyfEdkifawmhbJ w[J[J &,faerdavawmhonf/

]]uJ ajymprf;ygOD;? ppfBuD;jzpfvm&NyDqkdawmh wkdUqDrSm bmawGrsm; jzpfukefOD;rSmvJ}}

]]uRefawmfr*dkvrf;wpf0dkuf pkHprf;&oavmufawmh Oa&myrSm ppfBuD;vnf; jzpfw,fqkda&m EdkifiHjcm;u


ukefypönf;awG aps;wufNyD; uRefawmfwdkUjynfxGuf EdkifiHjcm;ydkUzkdUukefawG aps;usukefw,f}}
]]tif; 'gawmh trSefyJ/ tjyifvlawG odwmu 0dkifom;awG? ydk;wGefUawG? puúLawGu
aps;wufoGm;wmavmufom odMuwm? rrwkdU ukefonftcsif;csif; bmblawGqDu od&wmu
'gawGwufwmu odyfta&;rBuD;bl;/ 'Du ukefonfawGu aps;jrSifhMuwm/ oHxnf? oGyfxnf? bdvyfajr?
aq;0g;aps;awG wufwmu [dkuudk aMu;eef;eJU csufcsif;taMumif;Mum;NyD; wufwm/ rrrSm qefeJUyJ
EdkifiHjcm; ydkUp&m&Sdaew,f? owfrSwfxm;wJU&uf oabFma&mufr,f r[kwfbl;wJU? [dka&mufatmif ydkUEdkif&if
aps;aumif;&zdkU odyfrcufygbl;/ ck ydkUzkdU oabFmvnf;cufa&m aps;awGuvnf; usukefa&m}}

rjrrSDu xkdodkU&Sif;jyajymqdkaepOf uRefawmfonf rjrrSD\BuD;rm;aom tvkyftudkiftaMumif;udk


pOf;pm;rdonf/ rjrrSD\ ul;oef;a&mif;0,fa&;rSm jynfwGif;rSmomru jynfyrSmvnf;&Sdonf/
ArmxJwGifjynfyESifh ul;oef;a&mif; 0,fEdkifol &Sm;vS\/ cifyGef;onfrSm tdrfwGif oGufcsmyg'jzifh vJaeol
jzpfaomfvnf; rjrrSDum; tm;ravQmhbJ pdwfrysufbJ þtvkyfudk Edkifeif;pGm vkyfaeayonf/
pum;jzwfíb,fvdkEdkifeif;atmif vkyfovJ[k ar;csifonf/ okdUaomf pum;jzwfcGifhr&/
rjrrSDuqufajymonf/

]]uG,f 'gawGurrtzdkUawmh ta&;rBuD;ygbl;? EdkifiHjcm;eJU ul;oef;a&mif; 0,fa&;vdkU r&bl;qdkvnf;


jynfwGif;ul;oef;a&mif;0,fa&; wpfckwnf; vkyfaerSmygyJ/ jynfwGif;ul;oef;a&mif;0,fa&;
vkyfr&&ifvnf; &Sdwmuav; xdkifpm;ae&kHygyJ? ta&;BuD;wmu ppfBuD;[m Oa&mywGif raebJ
wkdUta&SUbuful;vm&if cufrSmyJ? ukvm;Arm t"du&kPf;twdkuftcdkufrSmawmif vlawG'Davmuf
'ku©a&mufMu&if ppfBuD;rsm;'Dudkul;vm&if b,favmufqdk;rvJ}}

rjrrSDonf xdktawG;jzifh tawmf&ifav;oGm;[efwlonf/ pdwfwGifru vlyg armvm[ef&Sdonf/


oufjyif;csNyD; &yfem;ae\/ uRefawmfvnf; rjrrSDuJUodkUyif ppfBuD;rsm; ul;vm&if[laom
tawG;jzifh&ifav;ae\/ xkdpOfu Oa&myppfBuD; ul;pufjyefUyGm;vmrnfudk BudKwifpdwfarmol
tawmf&Sm;\/ xdk&Sm;olrsm;txJwGif tazmfjzpfaeMuaom rjrrSDESifh uRefawmfwkdUonf
wpfa,mufESifhwpfa,mufudk,fcsif;pmemp&m? av;pm;p&m trsm;tjym;
awGUaeMuavonf/ESpfudk,fhwpfpdwfjzpfaeMuayonf/

]]uJuGm &ifav;p&m pdwfrat;p&mawG arhxm;vdkufMuygOD;pdkU&JU/ armifwifxGef;u b,fhES,fvkyfNyD;


owif;pmt,f'Dwm jzpfoGm;&wmwkH;/ olrsm;awGrSm bDatatmifw,fqkd&if NrdKUtkyf? 0efaxmufponfjzifh
vkyfMuw,f}}

]]NrdKUtkyf? 0efaxmufqkdwm uReftBuD;pm;awGyJ rr&JU? uRefawmfu tpdk;& vcpm; uRefrvkyfcsifbl;?


vGwfvGwfvyfvyf}}

]]at;ayghav? rif;wdkUu ocifawGqdkawmh [kwfwmaygh/ EdkUaeygOD; vcaum b,favmuf&ovJ}}

]]wpfvajcmufq,fhig;usyf}}

]]tkd bmrSr&ygbJvm;uG? rif;wpf0rf;wpfcg;rS avmuf&JUvm;uG,f}}

tu,fpifppf uRefawmfonf þvcudkrauseyfyg/ odkUaomf udk,fhtvkyfudk rSdwfí umuG,f&\/

]]avmufygw,f}}
]]rif; wpf0rf;wpfcg;twGufavmufw,fxm;OD;? rif;rdbudk b,frSmaxmufyHUEdkifyghrvJ/ udk,fu
ynmwwfNyD; tvkyftudkif&w,fqdk&if rdbudkaus;Zl;qyf&w,f/ aqGrsKd;om;csif;udk axmufyHU&w,f}}

]]'gawmh rwwfEdkifbl; rr&JU? uRefawmfu EdkifiHa&;wm0efcHcsufawGvnf; &Sdao;awmh}}

uRefawmfu a&SUqufrajymawmhbJ cyfawGawG cyfai;ai; aevdkufonf/ EdkifiHa&;orm;vnf; vkyfcsif?


toufarG;0r;fausmif;tvkyfvnf; vkyfcsifaom uRefawmfhtcuftcJrsm;udk xyfrHwifjy&vQif
"mwfpuftyfaMumif; xyfovdk&Sdayawmhrnf/ rjrrSDu cyfai;ai;cyfawGawG vkyfaeom uRefawmfhtm;
tuJcwfíom Munhfaeonf/

tjyifbufrS tkwftkwfusufusuftoHrsm;udk Mum;&ojzifh aemufvSnfhMunfhvkdufonf/ rjrrSDvnf;


uRefawmfESifhtwl tjyifbufodkU vSr;fMunfhavonf/ aeyl&mrS rkd;zGm;rsm; &kwfw&uf usvmaomaMumifh
vltrsm; &kwf&kwf&uf&uf jzpfoGm;jcif; jzpfavonf/ bmblukvm;rsm;um; 'dkwDpudk rudkifvsuf rdk;ckd&ef
eD;&mqdkifodkU ajy;uyfMuonf/ vrf;ay:rS tpm;taomufqdkifuav;rsm;udk tajy;tvTm; &kyfodrf;olu
&kyfodr;faeonf/ ArmtoGm;tvm &Sm;vSaomvrf;/

rsufESmcsif; jyefqkdifrdMuaomtcg rjrrSDu-

]]ul;oef;a&mif;0,fa&;aum pdwfrygbl;vm;}}

]]0goemrygbl; rr&JU}}

]]0goemqdkwm arG;,l&wmayghuG,f? trSefrSmawmh ul;oef;a&mif;0,fa&; tvkyf[m ydkNyD; vGwfvyfwmaygh?


rif;t,f'DwmtvkyfurS wdkufydkif&Sif&JU uRefjzpfaeao;wmrdkU rif;ajymoavmuf vGwfvyfr,fr[kwfygbl;}}

rjrrSDajymorQudk uRefawmfacszsuf&ef cJ,Of;onf/

]]rr ajymwm [kwfawmh[kwfwmyJ? 'gayrJU}}

]]'gayrJU bmjzpfovJ}}

]]ukeful;oef;a&mif;0,fa&;qdkwm t&if;tESd;vkdw,f? uRefawmfu t&if;tESD; wpfjym;rSrwwfEdkifbl;}}

]]rrajymr,f? t&if;tESD;qdkwm armifwifxGef;vdk &dk;om;ol? OmPfxufjruf olwpfa,muftzkdU


bmrScufcJp&mr&Sdbl;/ rif;uom ukefonfvkyfzdkU pdwfygr,f? 0goemarG;jrLr,f? BudK;pm;r,fqdk&if
jzpfEdkifwmyJ/ wkdUArmxJrSm ukefonfBuD;awG b,favmufenf;ovJ/ 'Dr*dkvrf;yJ avQmufMunfh/
za&Zm(taemf&xm)vr;f? 'gv[dkZD(r[mAE¨Kv)vrf;? w&kwfwef;? ukefonfvrf; avQmufMunfh?
ukvm;w&kwf t*Fvdyf ukefonfBuD;awGom BuD;pdk;aewm/ BuD;pdk;rSmaygh? rif;wkdUvdk
acwfynmwwfuav;awGu ukefonfvkyf&rSm pdwfrSrygbJ/ &SufaeMuw,f xifyg&JU/ ArmxJu
qmOD;oGifvkd ukefonfBuD;awG b,favmuf&Sm;ovJ? r&SdoavmufbJ r[kwfvm;/ qmOD;oGifwkdUuawmh
acwfynmwwfxJu xl;xl;jcm;jcm; ukefonfavmuxJ 0ifvmvdkU BuD;yGm;wm/ qmOD;oGif[m
ukefonfrvkyfcifu ynmtkyfvkyfaeowJUuGJU/ ynmtkyfqufvkyfae&if ckae ynm0efavmufom
jzpfr,fr[kwfvm;/ rrwkdUrdwfaqG bmblukvm;awG&Sd w,f/ om;awGu bDat? trfatawG
atmifMuwmyJ? 'gayrJU aps;a&mif;yJcdkif;wmyJ/ acwfynmwwfolu aps;a&mif;awmh EdkifiHjcm;eJU
&ifaygifwef;vdkufEdkifwmaygh/ rrwdkUrSmacwfynmrwwfbJ vkyfae&awmh EdkifiHjcm;om;awGeJU eifvm;
igvm; rNydKifEdkifbl;/ raygufa&mufbl;/ olwdkUeJUyJ aygif;NyD; arS;vkyfae&w,f/ 'Dawmh wu,fhapwemeJU
rif;udkrru tBuHay;csifw,f? ukefonfvkyfzkdU pOf;pm;prf;yg}}

]]rrajymwmawGu trSefcsnfhyJ? odkUayr,fh}}

]]vmjyefNyD okdUayr,fhawG}}

]]odkUayr,fh uRefawmfu &kwfw&uf [kwfuJUvdkU rajzcsifbl;? pOf;pm;yg&apOD;}}

]]wu,f av;av;eufeuf pOf;pm;aemf? rrudk tm;emvdkU pOf;pm;yghr,fqkdNyD; a&SmifoGm;wm rjzpfapeJU}}

uRefawmfu NyKH;&kHom NyKH;vkdufawmhonf/ ausmif;om;tjzpfESifh ta&;awmfykHwGif; a&mufcJU&onf/


ta&;awmfykHwGif;rSm ocifwkdUESifh eD;pyfcJU&onf/ ocifwpfydkif;jzpfcJU&onf/ qif;&Jom;ypönf;rJU
oabmw&m;rsm; Mum;em&onf/ "e&Sifavmuudk rke;fwD;cJU&onf/ xkdUaMumifh ukefonf "e&SifavmuokdU
0if&efrpOf;pm;rdcJU/ rpOf;pm;&ao;aom udpöudk csufcsif;pOf; pm;NyD; ]]tif;}}rvdkufvdkacs/ ckcsufcsif;rl
rjrrSDajymorQrSm acszsuf&ef cufojzifh ]]tif;}}vdkuf&efom &Sdayvdrfhrnf/

uRefawmfuai;aeonf? rjrrSDu awG;aeonf? tjyifrSmawmh rkd;pJoGm;NyD; aeusJusJ ylvmavNyD/

uRefawmfujyef&efpdwful;vdkufpOf ]]&ifav;p&mawGarhxm;MuygpdkU}}[k ajymcJUaom rjrrSDu arh&[efrwl/

]]rif;wkdUu A[kokw &SdolawGqdkawmh ckOa&myrSm jzpfaewJU ppfBuD;[m 'Dta&SUbufudk


ul;vmzdkUjrifovm;}}

]]urÇmha&;&mawG[m qufaew,fAs? Nidrf;csrf;a&;[m qufaeovdk ppfjzpfa&;[mvnf;qufaewmyJ?


odkUayr,fh &kwfw&ufcsufcsif; ul;csifrS ul;r,fayghav}}

]]at;uG,f rul;ygapeJUvdk Uqkawmif;&rSmyJ}}

]]ck taemufbufrSm *smreDuwpfzuf? t*Fvdyfjyifopfuwpfzuf ppfjzpfaeMuw,f/ *smreDeJU *syefu


tjyeftvSefulnDa&; ppfr[mrdwfzJGUxm; w,f/ bmvifwkdusKd 0if&dk;wef;vdkU ac:w,f/
t*FvdyfeJUjyifopfu uRefawmfwkdUtm&SrSm e,fajrawGydkifxm;w,f? pD;yGm;a&; pm;usufawG&Sdw,f?
*syefeJUw&kwfu ppfjzpfaewm ESpfESpfausmfNyD? tar&duefu tckppfxJ r0ifao;ayr,fh t*Fvdyfjyifopf
r[mrdwftzGJUxJ 0ifvmrSmyJ/ tJ'Dvdk qufaevdkU ppfrD;ul;pufr,fvkdU ajymwmyJ/ odkUayr,fh ppfqkdwm
urÇmhEdkifiHa&; rSm aps;qpfwm roifhjrwfawmhwJU aemufqkH;rScsMuwm ckawmh ta&SUbufu *syefeJU
taemufbufu tar&duefwkdU[m EdkifiHa&; aps;qpfaeMuwkef;? ppfjzpfvm&if udk,fhbufu Edkifatmif
tm;pkMuwkef;/ tcGifhaumif;apmifhMu wkef;/ 'gaMumifh &kwfw&uf 'DbufysHUESHUrvmao;wmyJ}}

]]rrjzifh ppfrjzpfbJeJU aps;qpfwm wnfhoGm;apcsifwmygyJuG,f}}

xkdodkUajymaeMupOf wpfcgwkef;u rjrrSDxHrSmyif awGUzl;aom bmblukvm;onf


tjyifrSmyspfceJuGrf;awGaxG;ypfcJUNyD; 0ifvmaeavonf/ rjrrSDu bmblukvm;tm; uRefawmfhab;&Sd
ukvm;xdkifrSm xdkifapavonf/ bmbl\ qGma'&SD zsiftusÐESifh ydwf'dkwDwkdUrSm jzLqGwfae\/ ckeifu
rkd;onf olUtm;wpfaygufwavrQ pOf[efr&Sdacs/
bmblonf rjrrSDudkomru uRefawmfhudkvnf; &ifbwfay:rSm vuf,Sufí erwfpfaw;vkyfum
EIwfqufavonf/ azmif;<uaom udk,fcE¨mBuD;udk olUajcu o,f&mrSm aES;oavmuf
erwfpfaw;vkyf&mrSm olUvufu oGufoljzpfonf/ bmblonf xdkifrdaomtcg rjrrDSESifh uRefawmfhtm;
wpfvSnfhpDtuJcwfí Munfhaeavonf/ rjrrSDum; taemufwdkif;rqef/ uRefawmfESifhbmbltm;
rdwfqufray;/ uRefawmfhrSm aMumifawmifawmifjzpfaepOf bmbluyif pí rjrrSDtm;-

]]cRwfwm;qyfu trmeJUbmawmfovJ}}

]]uRefr&JUarmif awmfw,fav? bDatatmifNyD;om;}}

]]aumif;w,f aumif;w,f? tm;BuD;aumif;w,f}}

]]ckawmh owif;pmwkdufrSm t,f'Dwm 0ifvkyfaew,f}}

bmblonf xkdpum;udkMum;&aomtcg vefUzsyfoGm;[ef&Sdonf/ azmif;<uaom udk,fcE¨mudk udkif;nGwfí


t&dktaojyKjcif;iSm rpGrf;ojzifh rsufESmrS tpGrf;ukef&dkaoaom vu©Pmudk jyavonf/

]]t,f'Dwm [kwfvm;? aumif;w,f aumif;w,f? tm;BuD;aumif;w,f/ usKyfwkdU bkHabu


t,f'DwmawG[m tif*av*sD;qm[pf tBuD;qkH;udkawmif *&krpdkufbl;}}

uRefawmfonf bmbl\ txifBuD;rIudk NyKH;&TifpGm cH,laeaomfvnf; pdwfxJrSmum; roufrom


jzpfaeonf/ udk,fuvnf; *emrNidrfjzpfvmonf/ t,f'DwmemrnfcH&aomfvnf;
bmomjyefomvkyfae&aMumif;? vcrSm 65usyfom&aMumif; odoGm;vQif b,fvdkjzpfoGm;rnfenf;/
uRefawmfonf xdkif&mrSx&if;-

]]oGm;OD;r,f rr? oGm;OD;r,f bmblBuD;? uRefawmfhwdkufudk tcsdefrSD jyef&OD;r,f}}

bmblBuD;onf uRefawmfESifhMum&Snfpum;rajymvdkuf&ojzifh 0rf;enf;oGm;[ef wlonf/

]]aemuf trmhqDvm&if uRefawmfhqdkifvnf;0ifygaemf? [dkem;wifyg trmodygw,f}}

]][kwfuJU? 0ifyghr,f}}

rjrrSDu uRefawmfESifha&mx&if;-

]]at; oGm;csif&ifvnf; oGm;a&mhav? 'DwpfcgarhoGm;w,f? bmrS rauR;vdkuf&bl;}}

]]tkdudpör&Sdygbl;}}

rjrrSDonf uRefawmfhaemufu vkdufvmonf/

]]aMomf armifwifxGef;a& oDwif;uRwfavmufrSm rr &Srf;jynfoGm;vnfrvkdU? rif;vnf;


vkdufvnfygvm;uGm? rr oli,fcsif;odef;odef; vnf;ygr,fav}}

]]jynfvrf;u odef;odef;vm;}}
]][kwfw,f/ awmifBuD;? uavm? tif;av;? avQmufvnfr,f vdkufcJUrvm;}}

uRefawmfra&mufzl;aom t&yfrsm;jzpfNyD; tvGefa&mufcsifaom NrdKUvS &IjrifuGif;tvSrsm;jzpfonf/

]]p&dwfvnf; ylp&mrvdkbl;? wnf;ckdkzkdUvnf; ylp&mrvdkbl;? vdkufr,fr[kwfvm;}}

vdkufr,f[kyif uwday;csifonf/ odkUaomf pOf;pm;p&mawG &Sdao;onf/

]]uRefawmfpOf;pm;ygOD;r,f rr&,f? atmufwdkbmqdkawmh wpfvavmuf tcsdef&Sdao;wmyJ}}

]]at; pOf;pm;av/ rif; pOf;pm;p&m ESpfck&Sdw,faemf rSwfxm;? ukefonfvkyfzkdU&,f


&Srf;jynftvnfvkdufzkdU&,f? uJ uJ oGm;awmh}}

rjrrSDonf olUpm;yJGodkUjyefoGm;avonf/ uRefawmfvnf; olwkdUukrÜPDrS xGufcGmvmcJU\/

owif;pmwkdufodkU a&mufaomtcg a&;p&m&SdonfwdkUudk a&;ay;? bmomjyefp&m&Sdonfrsm;udk


bmomjyefay;NyD;aemuf aexdkif&m tdrfodkU jyefvmcJUavonf/

tcsdefrSm 12em&DausmfavNyD/ &dkufwmaMu;eef;owif;rsm;rSm vmaewkef;yif jzpfaomfvnf;


azmifusyfaeNyDjzpfí ae&mr&EdkifawmhNyD/ ]puf&yfowif;} twGufyif bmomjyefay;cJUNyD; jzpfav\/

owif;pmwkdufay:rSqif;cJUNyD;aemuf aumif;uifodkUarmhMunfhvkdufonf/ rkd;om;wdrfwdkufrsm;


uif;pifvsuf&Sd\/ Mu,fwm&mrsm;yif vufaeMuonf/ vqkwfvjcrf;onf ta&SUbufrS xGufvmNyD;
vdar®mfa&mifjzifh cyfrIefrIef jc,faeonfudk wkdufMum;rsm;rsjrif&\/ avum; Nidrfcsufom;aumif;vSonf/

c&D;toGm;tvmrsm; &yfpJukefMuNyD/ "mwf&xm;? bwfpfum;? xa&mfvD? jrif;&xm; ponfrsm;vnf;


&kyfodrf;NyD;MuavNyD/ vrf;axmifhwGif vefcsm; 3pD;? qkduf&yfae\/ rD;uav;awGum; wvufvuf?
ajcwifckHay:wGif vefcsm;ukvm;rsm;u tdyfpufvsuf/

tpawmh vefcsm;ukvm;EId;NyD; vefcsm;pD;oGm;zkdU pdwful;ao;onf/ aemufawmh tanmif;vnf;ajzcsif?


0rf;[monfudkvnf; jznfhcsifojzifh vrf;avQmufoGm;NyD; owif;pmwkdufrS c&D;p&dwfxkwfxm;aom
aiG2usyfrS usefaom 4yJjzifh tom;oGwfyvmwm 0,fpm;&ef qkH;jzwfvdkufavonf/

za&Zmvrf;twdkif; r*dkvrf;bufodkUavQmufvmcJU\/ vlpnfum;vSaom naps;wef;um; ajcmufae\/


wpfqdkifrusef ydwfxm;onf/ aps;0,f[lívnf; wpfa,mufwpfavrQ ravQmuf/ BudKufwma&G;,l
ajcmufjym;qdkaom ajcmufjym;qdkifrS ac:oHvnf; vkH;0pJavNyD/ tcsKdUqdkifBuD;rsm;a&SU cwfxm;aom
aomhcavmufBuD;rsm;ab;wGif ysif;&dpGm apmifhaeaom '&0rfrsm;rSwpfyg; tm;vkH;aom
vIyf&Sm;rIrsm;&yfaeNyD[k xif&ay\/ tcsKdUqdkifrsm;a&SUwGif xif;&SL;aowÅmrsm;udk xyfykHxm;onfh
aowÅmykHay:wGiftdyfaeolrsm;rSm xif;wkH;yrm NidrfaeMu\/ vrf;v,faumif ykvdyfvrf;jywkdif
ausmufxd;&dyfatmufwGif rnf;rnf; rnf;rnf;ESifh vIyf&Sm;aeaom o@mefrsm;udk jrif&ojzifh a&SUwdk;í
aocsmpGm Munfhvdkufonf/ pkwfjywfnpfywfaeaom t&l;rESifhwlaom rdef;rwpfa,muftm;vkHcsnf0wf
ukvm;wpfa,mufonf ,k,kMuifempGm rkefUauR;aeonfudk awGU&\/ uRefawmfum; NyKH;íom
a&SUqufavQmufcJU\/ aemufodkUvSnfhrMunfh/ aeUcif;rSm toGm;tvm&IyfvSojzifh ykvdyfu
vrf;&Sif;ay;&aom þae&mum; ncif;rSm qdwfNidrfuG,f&m xl;qef;aom apwem o'´gw&m;jyo&mjzpfí
aeacsonfwum;/
tpm;taomufqdkifrsm;vnf; ydwfoGm;avNyD/ teHUtoufrsm;ESifh pm<uif; pm;usefrsm;om usefawmh\/
yef;uef? tdk;cGufaq;aMumxm;aom a&rsm;vnf; acsmif;pD;aeMu\/ acG;0Jpm;wkdU\
pm;usufaumif;aywnf;/

qdkifBuD;tcsKdUrSm qdkif;bkwfrD;rsm;udk Nidrf;xm;Mu\/ tcsKdUrSmum; qdkif;bkwfrD; rNidrf;/ rnfolawG


olwkdUqdkif;bkwfudk zwfapvdkvdkU xm;onfrod/

r*dkvrf;wGifum; yvmwmqdkif 3qdkif&Sdao;onf/ wpfNrdKUvkH; tdyfcsiftdyfMu? r*dkvrf;ESifh


w&kwfwef;qdkiftcsKdUum; rtdyfMu/

qdkifwpfqdkifwGifxdkifNyD; yvmwm rSmpm;aepOf qvGef;um;BuD;wpfpD; xdk;qdkufvmonf/


ykHyef;o@efudkMunfhNyD; y&dkufAdwfwuúpD jzpfaumif;jzpfrnf[k cefUrSef;vdkufonf/ um;ay:rS
a,musmf;4a,muf rdef;r2a,muf qif;vmNyD; pm;yJGESpfvkH; tqufcdkif;í xdkifMuonf/
a,musmf;ESpfa,mufrSm aumfvmwyf &Syfvufwkdudk0wfNyD; yefU&SL;pD;xm;Muonf/ touftm;jzifh 25ESifh
30Mum;wGif &Sdvdrhfrnf[k cefUrSef;&\/ usefESpfa,mufrSm 40wpf0dkufrSm &Sdvdrfhrnf/ ESpfa,mufpvkH;
tay:tusÐ 0wfxm;Muonf/ olwkdU\ tay:tusÐtdwfaxmifhrsm;onf wJGusaeMu\/ wpfa,mufu0NyD;
acgif;wkH;qHawmufESifhjzpfonf/ usefwpfa,mufrSm aoQmifxkH;BuD;ESifhjzpf\/

rdef;uav;ESpfa,mufteuf wpfa,mufrSm touftpdwfcefU&SdNyD; jzLjzL &Snf&Snfjzpfonf/


tom;cyfjynfhjynfh&Sdao;aomfvnf; pdkjynfvef;qwfonfh toGifum; vkH;0r&Sdawmhay/ aemufwGJqHxkH;wGif
pHy,fukH;&pfxm;onf/ rsufESmudk jc,foykHrSm &dk;vS\/ aemufwpfa,mufrSmrl 16ESpfrQom &SdayOD;rnf/
tom;cyfndKndKESifh udk,fcE¨mrSm wpfwpf&pf&pf&Sd\/ qHawmufw0J0JESifh jzpfojzifh ysKdrspfaom toGifydkí
xif&Sm;aeay\/ rsufESmjc,fvdrf;ykH tppt&m&m tqifajytavmawmfyif jzpfaomfvnf; vufrsm;um;
Murf;wrf;vSonf/ vufonf;qkd;zkdUxm;OD;? oeyfcg;rS rSefrSefvdrf;[ef rwlacs/

olwkdUtm;vkH;twGuf acgif;wkH;AdkvfauESifh touf 40ausmfvlBuD;u pm;aomufp&m rSmaeonf/


qdwf&dk;[if;csKd? MuufO ruswfwuswfaMumf? Muufom;ubwf/

aoQmifxkH;ESifh vlBuD;u 0ifpGufonf/

]]usKyfzkdUawmh EdkUtkHom; uywfay;yg}}

xkdtcg rdef;ra&m a,musmf;yg 0dkif;&,fMu\/

uRefawmfonf uRefawmfhyvmwmudk ajzmifhatmif rpm;Edkif/ olwkdUtm; trsKd;rsKd; tuJcwfae\/


oef;acgifausmftcsdef? y&dkufAdwfwuúpD? a,musmf;4a,muf? rdef;rESpfa,muf? atmf'gvdkufaom
rdef;uav;rsm;udk xkwfvmolawG r[kwfygavm? odkUaomf rdef;uav; 2a,muf\ t0wftqifESifh
vdrf;jc,fykHrsm;rSm &dk;aeojzifh ,wdjywfum; rqkH;jzwf&JU/

odkUaomf olwkdUtm; cufcufcJcJ xyfrH tuJcwfrae&yg/ olwkdUonf uRefawmfhtm; &Sdonf[kyif


trSwfxm;[efrwl/ qkdif&Sifukvm;wkdUudkvnf; *&krpdkuf? xif&mawG avQmufajymaeMuonf/

vli,fwpfa,mufu aoQmifBuD;aAGtm;-
]]OD;av;BuD;aemf? tckEdkUtkHom;pm;&if awmfawmfMum EdkUtkHom; rpm;&bl;? [J [J [kwfw,fr[kwfvm;
tnGefU}}

olu tBuD;rtm; Munhfajymvdkufonf/ tnGefUqkdolu rsufapmif;xdk;vdkufNyD;-

]]tpfudkujzifhajyma&mhr,f}}

tm;vkH;u 0g;ceJ&,fMuonf/

ukvm;u qdwf&dk;[ef;csKdudk yef;uefapmufBudD;rsm;ESifh xnfhNyD; vmcsaom tcg


acgif;wkH;AdkvfauESifhvlBuD;u wpfyef;uefudk qHawmufruav;a&SU csay;NyD;-

]][JU twif? ukefatmifaomufEdkifyghrvm;}}

aumifrav;ubmrQrajym? ikHUíomaeonf/

vli,fwpfa,mufu olUbmomol oDcsif;nnf;ovdkvdkESifh-

]]ykpGefqdwfuav;b,fvdki,f yifv,ful;awmh oefao;w,f}}

tm;vkH;0g;ceJ&,fMujyef\/ aumifruav;u &Tif<uaomtoHjzifh xyfqdkjyefonf/

]][kwfw,f [kwfw,f ykpGefqdwfuav; b,fvdki,f? yifv,ful;awmh oefao;w,f}}

wpfa,mufu-

]]uRefawmfwdkU b,foGm;MurSmvJ}}

acgif;wkH;Adkvfau q&mBuD;-

]]tJAm;0if; oGm;r,f? tJ'DrSm vlrsm;ae&if vdwfufvif;aygh}}

4if;aemuf ukvm;onf MuufOaMumfrsm;udk vmcsaomtcg-

]]ydkvefrSm *smreDu AkH;awGBuJaeNyDqdkyguvm;}}

]]*smreDu AkH;BuJaewmawG ab;csdwfxm;vkdufprf;yg? udk,fwkdUtajrmufypfEdkifatmif MuufOaMumfawG


pm;vdkufMuOD;pdkU&JU}}

tm;vkH w[m;[m; &,fvkdufMuavonf/

uRefawmfonf aiGwpfrwfudk uwdkufu&dkuf ay;acsNyD; xGufvmcJU\/ olwkdU\ [m;wkdufoHonf


uRefawmfhaemufrS vdkufaeavonf/ ukefta&mif;t0,foHrsm; &yfpJaomtcsdefwGif
vlta&mif;t0,foHrsm;um; r&yfpJao;ygwum;/ ydkvefwGif AkH;oHtajrmufoHawG qlnHaepOfwGif
uRefawmfwdkUqDrSm taysmfyg;vdkufpm;oHawG qlnHaeonfwum;/
vrf;v,faumif ykvdyfvufjywdkif ausmufxD;&dyfwGif t&l;rESifh ukvm; 'ge&SifwdkUudk rawGU&awmhay/

45vrf;odkU vefcsm;jzihf jyefvmvdk\/ okdUaomf tdwfuyfvufusefrSm yvmwmqdkifwGif ukefcJUavNyD/

yef;qdk;wef;odkU a&mufaomtcg vefcsm;ay:rSm udk;&dk;um;&m; pD;vdkufoGm;aom trl;orm;ESpfa,mufudk


jrifvkduf&avonf/

4if;aemuf qdwfNidrfjcif;Mum;xJodkUom wkd;0ifcJU&avonf/ uRefawmfh zdeyfoHrSwpfyg;bmoHrQrMum;&/

twGif;0efBuD;rsm; &kH;ab;rS avQmufoGm;&aomtcg 1300jynfhESpf ta&;awmfykHum;csyfonf


uRefawmfhrsufpdxJrSm ay:vmonf/ ,ckwdwfqdwf Nidrfoufjcif;udk ausmfvTm;NyD; [dkwkef;u
qlylvIyf&Sm;jcif;odkU jyefa&mufoGm;av onf/ ausmif;om;xkBuD;ESifh tvHrsm;? a<u;aMumfoHrsm;? jrif;pD;
a*:&mrsm; eHygwfwkwfudkif ykvdyfrsm;? Akdvfatmifausmf? oli,fcsif;jzpfol Adkvfatmifausmfom
ewfpdrf;jzpfcJUygrl ightm; udk,fxifjyayvwÅHU/

Mum&SnfpGm tawG;e,frus,fEdkifyg/ aemufrS um;wpfpD;vmoHudk Mum;&avonf/ xkdum;rSxkdum;tppf?


ckeifu yvmwmqdkifrSm awGUcJUaom y&dkufAdwf wuúpDum;yifjzpfonf/ vlpkHwpfNyKHBuD;ygoGm;avonf/
[m;wdkufoHvnf; vkdufygoGm;onf/

olwkdUonf tJAm;0if; okdUr[kwf vdwfufvif;[dkw,fwkdUodkU armif;ESifaeMujcif;jzpfayvdrfhrnf/


uRefawmfhrSm xdk[dkw,frsm; b,frSm&Sdonf[k rod/ &efukefrSm tdyfcef;iSm;Edkifaom [dkw,frsm;&Sdonf
[komMum;zl;onf/ wpfacgufrQ ra&mufzl;yg/ trSefrSm uRefawmf touftpdwfeD;aomxkdt&G,fokdU
a&mufcJUNyDjzpfaomfvnf; wpfcgrQ rdef;rysufESifh taysmftyg;vkdufpm;jcif;udk
aMumufía&Smifaejcif;jzpfonf/ umvom;a&m*g\ tEÅ&,fudk tawmfyifodxm;\/ þwGif uRefawmfwdkU
ausmif;om;rsm;tm;rdef;rysufESifh taysmftyg;vkdufpm;jcif;rS a&Smif&Sm;&ef oGefoifay;avh&Sdaom udkBuD;Ekudk
aus;Zl;wif&ayrnf/ aumif;rGefaom rdef;rysKdrsm;ESifh tvGeftusL;jzpfrdvQif xkdrdef;rysKdudk
vufxyf,l&rnf[lao tpJGwnf;/ i,fpOf udk&ifBuD;OD;boef;\ t,ltqrsm;0ifpOfu þtpJGrsKd; r&Sd?
aomrwfpf[m'D? awmfvfpwGdKifpaom urÇmhpma&;q&mBuD;wkdU\ pmBuD;ayBuD;rsm; zwfNyD;rS jzpfvmaom
tpJGjzpfavonf/

45vrf;aetdrfokdU a&mufaomtcg wHcg;racguf&bJ wHcg;zGifhay;ojzihf tHUMooGm;&avonf/

aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf cktcsdefxd rtdyfao;/ uefawmhyJG 3yJG csxm;NyD; za,mif;wdkifESifh


tarT;wdkifrsm; xGef;xm;onf/ q&m&Sdef\ yg;pyfrS wwGwfwGwf &Gwfzwfaeonf/ uRefawmfhtm; wHcg;zGifh
ay;aomtcgrSmyif yg;pyfrS &Gwfzwfjcif; rjywfcJUacs/

]]q&m ckxd rtdyfao;bJudk;}}

]]tdyfvdkUrjzpfbl;? 'DaeUn tNyD;uefawmhyJGay;&r,f? &Gwfzwf&r,f? ykwD;pdyf&r,f? "mwf&dkuf&r,f}}

]]bmtwGufvJ q&m}}

]]twGif;0efuav;wpfa,muftwGufyg}}
uRefawmfESifh aA'u0defq&mOD;wuf&SdefwkdU twlaeonfrSm tawmfyif MumoGm;ygNyD/ olUtm;
owif;pmaA'ifu@pma&;q&mtjzpfjzifhom od&onf/ wpfckckta&;BuD;aom q&morm;tvkyfrsm;
vkyfaeonf[kvnf; cefUrSef;rdcJUonf/ okdUaomf ,aeUnrSyif ol\vQKdU0Sufaom
vkyfief;tcef;wGif;odkUaomhaygufrS acsmif;ajrmif;Munfh&awmhonf/ aemuf&ufrsm;wGifum; wjznf;jznf;
q&m&Sdefu olvQKdU0Sufaom tcef;udkzGifhvSpfjyoonfqdkaomfvnf; olMunfhapcsiforQudkom
Munfh&avonf/ q&m&Sdefonf &wemokH;yg;udk OD;xdyfxm;í "mwf&dkufay;oljzpfonf/ wifysOfacG
rsufvTmcs ykwD;pdyfNyD; ewfa'0gwkdUudk olUa&SUrSmac:í ar;jref;Edkifoljzpfavonf/ olonf xkdtvkyfrsm;udk
aetdrfrSm vkyfavhr&Sd/ olUtm;zdwfac:Muaom jrif;bGwfuD'dkif? ukefaps;upm;ol? &kHyJGoGif;ol?
twGif;0efuav;? twGif;0efBuD;? 0efBuD;? ygwDacgif;aqmifpaom olrsm; tdrfodkU vkdufí xdkudpörsm;udk
pDpOfaqmif&Gufay;&avonf/ xkdUaMumifhvnf; olUtm;bkef;BuD;yifhovdk um;BuD;um;i,fjzifh
yifhac:oGm;onfudk awGUjrif&jcif; jzpfavonf/

]]twGif;0efuav;u bmjzpfvkdUvJ q&m&JU}}

]]twGif;0efuav;u 0efBuD;Od;apm&JUvl? eef;&if;0efOD;ykeJU rwnfhbl;/ 'gaMumifh &mxl;wufp&m&Sd&ufeJU


rwufbl;}}

]]olwkdU trsKd;om; nGefUaygif;tpdk;& 0efBuD;tcsif;csif; rwnfhMubl;vm;? tHUp&myJ q&m}}

]]wjcm;vnf;rajymeJU? usKyfuawmh tm;vkH;eJU wnfhw,f? olwkdUtcsif;csif;awmh rwnfhMubl;/ OD;yk?


OD;apm? OD;baz? qmxGef;atmifausmf b,folUb,folrS rwnfhMubl;/ olUvlpkeJUol apmifaeMu?
wkdufaeMuwmyJ/ uJ uJ udkwifxGe;f&m 'gawGxm;vkdufygOD;? Oa&myppfyGJBuD;rSm b,folEdkifr,f xifovJ}}

uRefawmfu EdkifiHa&;tpJGjzifh &kwfw&uf-

]]&k&Sm;EdkifrSmyJ}}

]]tkd &k&Sm;u ppfwkdufaewmrS r[kwfbJ? ck csaeMuwmu *smreDuwpfzuf? t*Fvdyfjyifopfuwpfzuf


wdkufaeMuwmyJ}}

]]&k&Sm;u ppf0ifrwdkuf&vdkU EdkifrSmajymwm q&m&JU/ *smreDwpfzuf? t*Fvdyf jyifopfwpfzuf


MuufESpfaumifcGyfMu&mrSm armMuawmh MuufESpfaumifpvkH; zrf;&kHaygh? uRefawmfhtjrifuawmh
*smreDemZDvnf; raumif;bl;? t*Fvdyfjyifopfe,fcsJU awGvnf; raumif;bl;? b,folrS rEdkifapcsifbl;}}

]]'DrSm udkwifxGef; usKyftjrifajymr,f? aA'ifwGufMunfhw,f? 'dAÁpuúKeJU vnf; MunfhMunfhw,f?


ewfawGvnf; ac:ar;xm;w,f/ *smreDEdkifrSmyJ/ t*FvdyfjcaoFhBuD; tpG,fusKd;oGm;wmjrif&w,f/
emZD[pfwvm EIwfcrf;arT;axmifaewmjrif&w,f}}

uRefawmfonf aA'u0def\ aA'ifudk ra0zefvdk? 'dAÁpuúKudk oJESifhryufvdk? olUewfawGudkvnf;


rxdckdufvdk/ xkdUaMumifh-

]]apmifhMunfh&OD;rSmaygh q&m? q&mhpum;uvnf; w,faocsmwmyJ}}

]]apmifhMunfhav? a&;rSwfcsifvnf; rSwfxm;}}


uRefawmfonf tdyf&mcif;aeavonf/ acgif;&if;rSm rD;xGef;NyD; pmzwf&ef vnf;jyifqifaeayonf/
aA'u0defum; uefawmhyJGrsm;a&SUwGif wwGwfwGwfESifh &Gwfzwfaeavownf;/ /

50

tpnf;t&kH;XmecsKyfwGif

rcifopfum; pum;yD em;vnfcgp uav;i,f tar;xlovdk tar;xlavonf/ uRefawmfhtm;


t*FvdyfpmtaMumif;? *Pef;ocsFm? &mZ0ifpaom ausmif;bmom&yfrsm;taMumif;?
pmaytaMumif;rsm;omru EdkifiHa&;taMumif;rsm;udkvnf; ar;avh&Sdayonf/

wpfaeUoü oD;pm;cOya't& ajrydkif&Sifrsm;u [dkufukwfvTwfawmfwGif t,lcH0ifaeaom


trIrsm;taMumif;udk rcifopfu ar;av&m uRefawmfu vdyfywfvnfatmif rajzwwfacs/ uRefawmfonf
w&m;rQwaom oD;pm;cOya'taMumif;udk ruRrf;usifyg/ trSeftm;jzifh awmifolv,form;
jyóemrsm;udk xdxda&mufa&muf em;rvnfyg/ awmifolv,form;awG qif;&Jaeonf? a<u;wifaeonf?
ajrrJU,mrJUjzpfaeMuonf/ qlylaeMuonf? pnf;&kH;aeMuonf/ þrQom tMurf;zsif;tm;jzifh odonf/

aumvdyfausmif;uxGufNyD; udk,fhtoufarG;0rf;ausmif;rIvnf;jzpf? wkdUArmtpnf;t&kH;


EdkifiHa&;vkyfief;rsm;udk vkyfEdkifatmif vGwfvyfaom tvkyfvnf;jzpfonf[k ,lqum owif;pmwGif
0ifvkyfcJU\/ wu,fvufawGU usawmh EdkifiHa&;wGif aZmufcsvkyfudkifEdkifatmif tcGifhromyg/
tcsdefr&yg/

xkdUaMumifh ArmEdkifiHvkH;qkdif&m awmifolv,form;tpnf;t&kH;BuD;ESifh vnf;aumif;?


awmifolv,form;vlxkESifhvnf;aumif; eD;pyfcGifhr&yg/ olwkdUjyóemudk avhvmcGifhr&yg/
1300jynfhta&;awmfykHtwGif;u awmifolv,form;wkdU\ tkH<urIonf a&Twd*kHajc&if;xd
qdkufa&mufcJU\/ uRefawmfwkdUonfvnf; awmifolv,form; tkH<urIrsm;Mum;wGif awmifolv,form;
ESvkH;onf;yGwfESifhawGUxdcJU&\/ NyD;onfhaemufwGifum; awmifolv,form;ESifh uRefawmfwkdUrSm
uif;uGmcJU&avonf/ olwkdUMum;xJ0ifíolwkdUESifhtwl wkdufyJG0ifzkdU rqdkxm;bd/ olwkdUta&;
olwkdUjyóemrsm;udkyif vIdufvSJaom pdwf0ifpm;rIjzifhravhvmrd/ owif;pmzwfovkd
tay:,H&Syfwdkufíompdwf0ifpm;rdavawmhonf/

rcifopf ar;vdkufNyD; rajzEdkifawmhrS uRefawmfhcRwf,Gif;csufudk owd&avawmhonf/ 'DawmhrS


wkdUArmtpnf;t&kH; awmifolv,form; pnf;&kH;a&;XmeokdU oGm;í pkH;prf;&avonf/ odkUuvdk
pkHprf;avhvmNyD;rS rcifopftm; wpfqifhjyefajymjy&avonf/

wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmiftzJGU\ awmifolv,form; pnf;&kH;a&;XmerSL;rSm


ocifoef;xGef;jzpfavonf/

uRefawmfonf ocifoef;xGef;tm; rodzl;ao;yg/ olUtm; jrifawmh jrifzl;yg\/ jrifzl;&kHru


olUtm;aocsmpGmvnf; rSwfrdyg\/ rrSwfrdbJ raeEdkifacs/ olum; xif&Sm;aom ocifacgif;aqmifwpfOD;
jzpfojzifh wpfcgjrifvkdufvQif aumif;pGmrSwfrd&ef BudK;pm;rnfrSm "r®wmyifjzpfonf/ 4if;jyif olU&kyfoGifrSm
rarhEdkifatmif rajyjypfjzpfaom &kyfjzpfonf/ tay:BuD;í atmuf&SL;aom udk,fcE¨m&Sdonf/
cg;atmufutydkif;onf cg;txufutydkif;xuf wkdaeonf/ ajcrSm cyfcGifcGifjzpfaeonfudk
vr;favQmufvQif awGUEdkifonf/ rsufESmjym;csyfcsyfwGif ar;wkdí ESma&mifaumufaeonf/
rsufckH;ESpfckMum;rSm rsufckH;&dk;onf aigwufae\/ qHyifrSm vIdif;xaeNyD; ajcmufaoGU\ rsufvkH;rSm
qifrsufvkH;wnf;/

ocifoef;xGe;fonf aq;jyif;vdyfcJNyD; pmawG ukef;a&;ae\/

uRefawmfonf ocifoef;xGe;fxHodkU wkduf&dkufroGm;/ udkb[def;xHodkU yxroGm;&of/ udkb[def;rSm


xdkpOfu wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmif tvkyform; pnf;&kH;a&;rSL;
ocifausmfpdefESifhwJGzufí tvkyform;pnf;&kH;a&;rsm;udk udkifvsuf&Sdonf/ udkb[def;u olUpm;yJGem;
uyfoGm;NyD; olUab;rSm&yfvsuf cyfwkd;wdk; ajymjyaeonf/ uRefawmfu awGUcsifaMumif;ESifh
uRefawmfhtaMumif; jzpfygvdrfhrnf/

ocifoef;xGef;onf ola&;aeaom pm&Gufudk ikHUMunhfae&if; udkb[def;ajymorQ em;axmifaeonf/


cyfvSrf;vSrf;&yfaeaom uRefawmfhtm; wpfcsufom 'ufceJ vSr;fMunfhvkduf\/ NyD;aemuf udkb[de;ftm;-

]]ukvm;xdkif ay;vkdufygav}}

udkb[def;u ocifoef;xGef;pm;yGJa&SUrSm ukvm;xdkifcsay;NyD; uRefawmfhtm; xdkifapavonf/ uRefawmfhtm;


NyKH;Munhfvsuf acsmharmhaom avoHjzifh-

]]cPxdkifapmifhOD; &JabmfwifxGef;? ocifoef;xGef;u &JabmfvkdcsifwmawG tm;vkH; ajymjyvdrfhr,f?


udk,fawmh wnif(oefvsif) bufoGm;&OD;r,f? udkoef;xGef; uRefawmfoGm;r,f}}

pmqufa&;aeaom ocifoef;xGef;u-

]]oGm;av}}

udkb[def; xGufoGm;\/ ocifoef;xGef;onf pmudkom twGifqufa&;ae\/ uRefawmfonf


ocifoef;xGef;\ yg;pyfNyJovm;? tavmawmfyJvm;[k pdwfxJrS wkdif;wmMunfhaeonf/
olonfaq;jyif;vdyfudk oGm;Mum;rSm udkufcJxm;NyD; EIwfcrf;rsm;udk &IHUvkdufqefUvdkuf vkyfonfhtcg
vkyfonf/ aq;jyif;vdyfudk xkwf,lNyD; yg;pyfudkwif;wif;aphvsuf twGif;rS tHBudwfonfhtcg Budwfonf/
e*dkyg;pyfum; rusOf;rus,fyifjzpf\/ yg;pyfduk wif;wif;aphxm;ojzifhom &Snfvsm;onf[k xif&onf/

olonf a&;vdkorQa&;NyD;aemuf xoGm;NyD; wkdufyf&dkufaeaom ocifwifOD;tm; ay;cJUonf/

ukvm;xdkifwGif jyefxdkifrdaomtcgrS olu uRefawmfhtm; aphaphpyfpyf Munfhavawmhonf/ uRefawmfu


olUtm; NyKH;jyvkduf\/ olum; rNyKH;? okdUaomf csKdat;oufomaom toHjzifh-

]]&JabmfwkdU owif;pm[m *VKefarmifapmu ocifawGudk 0g;&if;wkwfeJU &dkufwm


vufckyfwD;ay;wJUowif;pmyJ}}

]]owif;pmay:vpDeJU uRefawmfeJUbmrQ rqdkifygbl; cifAsm}}

uRefawmfhrSm xdkodkUaom owif;pmrsKd;wGif tvkyf0ifvkyfrdonfhftwGuf aemifw&rdonf/ tjypfudkcHpm;rdNyD;


ausmcsrf;oGm;onf/
]]wpfaeUu ocifawG[m bmomudkapmfum;olawGqdkNyD; a&;wm b,folvJ odvm;}}

]]tJ'g uRefawmfrodbl;cifAs? t,f'DwmcsKyfu wkduf&dkuf pmpDcef;udk ydkUvdkufwmyJ}}

olonf aq;jyif;vdyfudk cyfjyif;jyif; &SLvkdufNyD;aemuf tckd;awG txufarmhxkwfvkdufonf/


rD;ckd;awGvdyfwufoGm;onfudk Munfh&if; wpfpkHwpf&mudk pOf;pm;aeavonf/ twefMumrS-

]]&Jabmfu oD;pm;cOya'taMumif;&,f? awmifolv,form;jyóemawG taMumif;&,fudkodcsifw,fqdk}}

]][kwfuJU? avhvmcsifygw,f}}

]]bmvkyfzkdUvJ}}

]]ocifwpfa,mufqdkawmh odzkdUvdkw,fxifw,f? NyD;awmh um&efoifh&if ocifoef;xGef;wkdU&JU


awmifolv,form; tpnf;t&kH;vkyfie;frSm yg0ifaqmif&GufzdkU pdwful;xm;ygw,f}}

ocifoef;xGef;\ wif;rmaomrsufESmonf tawmfaysmhaysmif;oGm;onf [kxif\/

]]oD;pm;c Oya'taMumif;rajymcif awmifolv,form; pnf;&kH;a&; &mZ0ifaemufcHum;udk


ajymjyzkdUvdkw,f? Zefe0g&DvxJwkef;u a&Twd*kHtv,f ypö,HrSm usif;ywJU
jynfvkH;uRwfawmifolv,form;nDvmcHBuD;udkrSwfrdw,f r[kwfvm;}}

]][kwfuJU? rSwfrdygw,f}}

]]wkdufe,fNrdKUaygif; 144-e,fu udk,fpm;vS,f 400-ausmf wufMuw,f/ yJcl;? om,m0wD? [Hom0wD?


oxkH? tif;pdefwkdUu awmifolv,f orm;wyfBuD;awGvnf; wufMuw,f?
obmywdtjzpfjzifhocifjrvkyfw,fav}}

]][kwfuJU?'gawGrSwfrdygw,f}}

]]bmawG qkH;jzwfw,fqkdwmawmh &JabmfwkdU ausmif;om;awG rSwfrdr,f r[kwfbl;}}

]]rrSwfrdbl;cifAs}}

]]tif;-ausmif;om;uvnf; ausmif;om;udpöeJU Asmrsm;aeMuwmudk;? a&Twd*kHukef;awmfay:rSm qkHrdMuayr,fh


]rl;zfrifh}csif;u rqufrdbJudk;/ tqdktrSwf-1u v,foD;pm; Oya'Murf;eJU v,fajr
ajymif;vTJa&;Oya'Murf; udkvTwfawmfu twnfrjyKEdkifatmif [dkajymif;onfa&TUvkyfwJU "e&Sifv,fydkif
&SifawGU&JU udk,fpm;vS,fnGefUaygif;tpdk;&udk &IwfcsjypfwifwJU tqdkyJ/ ckawmh 'DOya'ESpf&yf[m
vTwfawmfESpf&yfu qkH;jzwfNyD;bk&ifcHu twnfjyKNyD}}

]]'gjzifh cknGefUaygif;tpdk;&opfu nGefUaygif;ta[mif;xuf awmfw,fvdkU qkdrvm;}}

]]tif;-qdkr,fqdk&if qdkEdkifwmaygh/ odkUayr,fh onfvkdvnf; rqdkEdkifbl;? tqdktrSwf-2u


tpdk;&uqkH;jzwftwnfjyKcJUwJU wif;awmif;pHcsdef uefUowfa&;Oya'udk v,form;udpöt&yf&yfrSm
tokH;jyKzdkUawmif;w,f/ tqdktrSwf-3uawmh v,form;a<u;NrD;aphpyfa&;Oya'udk wpfjynfvkH;rSm
tokH;jyKzkdUeJU 'DOya'udk vltrsm;em;vnfEdkifzkdU ArmbmomeJU jyefqkda0iS&ef awmif;qdkxm;w,f/
tqdktrSwf-4uawmh tESpf50avmuf acwfaemufjyefqJGaewJU aus;&GmOya' yk'frawGudk &kyfodrf;ay;zkdU
awmif;qdkw,f}}

]]aus;&GmOya't& b,fvkd[mawG vkyfxm;vdkUvJAs}}

]]Oyrm awmifolv,form;awG[m v,fuGif; ,muGif;awGxJrSm wJtdrfaqmufvkyfNyD; rae&bl;vdkU


ydwfyifxm;wf,/ tJ'Dvdk rae&awmh v,f,mtvkyftudkif ysufwmaygh? NyD;awmh
awmifolv,form;awGudk oufoufcsKyfcs,f&m a&mufwmaygh/ tqdktrSwf-5uawm hvufaxmufc
a<u;a[mif;rsm;eJU tjcm;v,fp&dwf a<u;a[mif;t&yf&yfudk vkH;0avQmfypfzkdU? b,fvkd w&m;rrIrsKd;eJUrS
v,fvkyfcsdefrSm vludkzrf;qD;csKyfaESmifxm;jcif;? axmifcsjcif; rjyKzdkU awmif;qdkw,f/ trSwf-6uawmh
v,f,mrvkyfudkifol "e&Sifrsm;vufwGif;a&mufaewJU ajrrsm;udk vkyfudkifjzpfatmif jyKjyifay;vdkU jzpfjzpf
v,f,mvkyfudkifpm;olrsm;vufodkU cJGa0ay;zdkU wkdufwGef;xm;w,f/ tqdktrSwf-7uawmh
v,f,mu&&SdwJU tcGefawmftm;vkH;udk v,form;awG twGuf wdkuf&dkuf tusKd;&Sdapr,fh XmeawG?
vkyfief;awGrSmom okH;zkdU v,fuefoif;twGif;rSm&SdwJU ig;rsm;udk v,form;rsm; vGwfvyfpGm
zrf;pm;Edkifatmif tif;Oya'udk jyifay;zkdUjzpfw,f/ trSwf9uawmh vGefcJUwJU tESpf 20cefUu
qefaps;EIef;uefUowfNyD; a&mif;csvdkU tpdk;&rSm aiG 1uka# tjrwf&w,f/ tJ'DaiGudk tpdk;&u
v,form;awGtusKd;twGufrokH;bJ tvJGokH;pm; jyKxm;w,f/ tJ'DaiG 15uka#udk tpdk;&u twdk;eJUwuG
jyefqyfNyD; v,form;awG wdkuf&dkuftusK;d&Sdr,fh vkyfief;rsm;rSm okH;zkdUawmif;qdkxm;w,f}}

]]'DaiGudkom jyef&&if v,form;awGtwGuf trsm;BuD; vkyfEdkifrSmyJaemf}}

]]'gaygh? aq;&kHawG? pmoifausmif;awG? pdkufysKd;a&;odyÜHXmeawG? bPfawG zGifhay;EdkifrSmaygh/ trSwf-


10uawmh urÇmay:&Sd "e&SifBuD;rsm; cavmufqef jc,fvS,frIaMumifh toD;tESH aps;EIef;rsm; usqif;jcif;rS
umuG,f&ef awmifolv,form; udk,fpm;vS,fawG yg0ifwJU tzJGUBuD;wpfck tpdk;&u zGJUxm;zdkU?
aiGwkd;BuD;pm; "e&SifBuD;rsm; &mZ0wftjypf'Pfay;Edkifatmif Oya'jyKvkyfay;zdkU? v,fydkif&Sif
"e&SifBuD;rsm;u v,form;rsm;&JU v,fudk r0,fatmif wm;jrpfwJU Oya'vkyfay;zkdU? Oya'? &kH;? *gwf?
tcsKyf? axmif ponfwkdUudk "e&SifawGaiGukefaus;MucHNyD; olwkdUvufeufozG,f tokH;jyKaewJU
ab;tEÅ&,frS awmifolv,form;awGudkumuG,fay;zdkUjzpfw,f/ trSwf-11uawmh t&G,fa&mufol
a,musmf;? rdef;rwdkif; rJqE´ay;EdkifcGifh awmif;qdkw,f/ trSwf-12u awmifolv,form;awG[m
wkdif;jynfvGwfvyfa&; r&rcsif; csrf;omwkd;wufEdkifrSm r[kwfwJUtwGuf wkdif;jynfvGwfvyfa&;twGuf
aqmif&GufMuzkdUeJU ArmEdkifiHvkH;qkdif&m awmifolv,form; tpnf;t&kH;BuD;udk
A[dkwkdUArmtpnf;t&kH;BuD;u BuD;rSL;NyD; wnfaxmif&ef qkH;jzwfwmjzpfw,f}}

]]tqdkawGu tzufzufu odyfjynfhpkHwmyJAsm}}

ocifoef;xGef;onf aq;jyif;vdyfaumufudkifjyefonf/ rD;nSdNyD;aemuf w&Iduf&SLvsuf pOf;pm;aeonf/

]][kwfw,f pkHw,f/ aemuftqkdESpfck okH;ck &Sdao;w,f/ cifAsm;wkdU Adkvfatmifausmfudk


csD;usL;wJUtqdkawmif ygao;w,f/ 'DtqdkawGudk Munfhvkduf&if v,form;jyóemawGudk
tMurf;zsif;tm;jzifh em;vnfEdkifw,f? uJoD;pm;c Oya'taMumif; qufajymjyOD;r,f}}

uRefawmfonf ocifoef;xGef;\ tcsuftvufydkifEdkifykHudk oabmus MunfndKaeavonf/

]]tcsdef&Sdao;&if ajymjyygOD;Asm? uRefawmfuawmh em;axmifzkdU tqifoihfygyJ}}


]]w&m;rQwaom oD;pm;c Fair rent owfrSwfzkdU[m tifrwef ta&;BuD;w,f/ awmifolv,form;awG
tckay;ae&wJU oD;pm;cu tifrwefBuD;av;w,f/ w&m;rQwaomoD;pm;cudk b,fvkd owfrSwfrvJ
qkdawmh vuf,muxGufwJU aumufyJoD;ESHxJuaeNyD; awmifolv,form; ukefuswJUp&dwfudk
EkwfNyD;rSjrwfwmxJu cJGNyD; w&m;rQwaom oD;pm;ctjzpfeJU ajrydkif&SifBuD;udkay;&r,f/ v,form;&JU
ukefusp&dwfrSm rsKd;pyg;? 0rf;pm? EGm;c? aumufpdkufc? aumuf&dwfc? xGefwH? x,fwHc ponfrsm;ygw,f/
0r;fpmuvnf; v,form; wpftdrfaxmifpmpm;zdkU vkHavmuf&rnf/ Oyrm wpfwkH;xGefrSm pyg;
350xGufw,f qkdygawmh? ckeifu p&dwfawGu pyg;wif; 300usw,fqdkygawmh? tjrwfwif; 50ay:w,f?
tJ'DtjrwfudkoD;pm;corm;eJU ajr&SifcJG,l&r,f? 'Denf;eJU wGufrS w&m;rQw,f/ ckwavmrSm
udk,fwkdUawmifolv,form; tpnf;t&kH;awGu w&m;rQwaom oD;pm;ceJU wGufNyD; oD;pm;cay;zkdU
vIHUaqmfMuw,f/ awmifolv,form;awGuvnf; udk,fwkdUwGufenf;twdkif; wGufNyD;ay;Muw,f/
Oya'eJUvnf; udkufaewmyJ? okdUayr,fh ajrydkif&SifawGu v,form;awGwGufwJU w&m;rQwaom
oD;pm;c[m enf;vGef;ygw,f? vufrcHEdkifbl;qkdNyD; [dkufukwfa&mufatmif t,lcH0ifaeMuw,f}}

]][dkufukwfrSm t,lcH0ifaewJU oD;pm;ceJU ajr&SiftrIawGudk tckrS &Sif;&Sif;vif;vif;


em;vnfayawmhw,fAsm}}

]]v,foD;pm;Oya'Murf;[m awmifolv,form;qif;&Jom;awG&JU udk,fcE¨mrSm tESpfESpf


tvvupGJuyfaewJU iwfjywfcsKdUwJUrI tema&m*gBuD;udk tjrpfygrusefatmif wGef;vSefpGrf;Edkifwm
r[kwfbl;/ omref tay:,Hvdrf;aq;? jzL;aq;yJ jzpfw,f/ odkUayr,fh pnf;&kH;a&; vufawGUvkyfie;fawGrSm
'DOya'udk tokH;csoGm;&w,f}}

xkdUaemuf ocifoef;xGef;u ocifjr vufrSwfxdk;xm;aom awmifolv,form;


tpnf;t&kH;nTefMum;vTmrsm;udk avhvmzdkU xkwfay;avonf/ wpfckwGif tzufzufu pnf;&kH;a&;rSm
rjynfhpkHao;bJ vlcGefawmfray;a&; wkdufyGJrsm; rvkyfzkdU nTefMum;xm;onf/ tjcm;wpfckrSm oD;pm;cOya'
tjiif;tckHrsm;ESifh ywfoufNyD; oD;pm;corm;rsm;u ajr,mvkyfief;udk oydwfarSmufxdkuf rarSmufxdkufudk
&Sif;jyxm;onf/

uRefawmfujyef&ef xvdkufonf/

]]uRefawmfoGm;ygOD;r,f}}

ocifoef;xGef;onf aq;jyif;vdyfudk rD;nSd&if;-

]]nTefMum;vTmawG &JabmfwdkU owif;pmrSm ygEdkif&if odyfaumif;rSmyJ}}

]]uRefawmfht,f'Dwmudk xnfhay;zkdU txl;ajymyghr,f}}

]]'gawG[m tpdk;&udk qefUusifwmrSr[kwfbJ? tpdk;&Oya'twdkfif;jzpf atmif vkyfaewmawGyJ/ &JabmfwkdU


owif;pmu rxnfhEdkifp&mtaMumif; r&Sdygbl;}}

]]uRefawmfvnf; tJ'DvdkxifwmyJ? uRefawmfjyefygOD;r,f}}

]][dkd ckeifuajymwJUocifawG bmomudk zsufqD;aeygw,fqdkwJU aqmif;yg;? b,fola&;w,fqkdwm


odatmifpkHprf;ay;prf;yg}}
]]uRefawmfBudK;pm;yghr,f}}

ocifoef;xGef;onf olUa&SUrSm&Sdaom t*Fvdyfowif;pmwpfapmifudk ikHUzwf&if;-

]]aumif;NyDav oGm;awmh}}

uRefawmfonf ocifoef;xGef;\ tvkyfvkyfykH? tao;pdwfuRrf;usifykH ponfwkdUudk pdwfxJu csD;usL;&if;


xGufvmcJUavonf/ avSum;rS qif;aepOfwGif ocifoef;xGef;u wpfa,mufamuftm; cyfus,fus,f
vSrf;ajymvkdufoHudk Mum;&\/

]]awmfawmfaumif;wJUpum;yJ? bkHabrSm tvkyform;acgif;aqmif wpfOD;uajymw,f? t*FvdyfjcaoFhBuD;[m


wGif;xJusoGm;NyD? jyefrwufEdkifatmif vkyfMupdkU&JUwJU}}

uRefawmfvnf; xkdpum;udk oabmusvSay\/

ocifoef;xGef;xHrS Mum;emrSwf,lcJUaom awmifolv,form; jyóemrsm;ESifh oD;pm;cOya'taMumif;udk


rcifopftm; wpfqifhuRefawmfu ajymjy&\/ ajymjyaomtcsdefrSm wpfckaom we*FaEGaeU\
eHeufcif;ig;em&D cGJavmufjzpf\/ uHaumif;axmufrojzifh rdk;pJae\/ aumif;uifjyifrSm Munfvifíyif
aevkdufao;\/ vmrnfhwe*FaEGaeU reufrSm rkd;r&GmvQif vrf;avQmufoGm;í ql;avbk&m;zl;Murnf[k
rcifopf\rdcifa':nGefUu ajymxm;cJUavonf/ rcifopfESifh uRefawmfua&SUrS pum;wajymajymESifh
avQmufMuonf/ a':nGefUESifh rcifopf\ ta':ra&TopfwkdUu uRefawmfwkdUaemuf rvSrf;rurf;rS
t&dyfwMunfhMunfhjzifh avQmufvkdufcJUMu avonf/

u&dcf(AdkvfjrwfxGef;) vrf;BuD;rSm &Sif;aeonf/ uRefawmfwkdUrSwpfyg; oGm;vmvIyf&Sm;rIr&Sd/


vif;a&mifjcnfajy;aeNyDjzpfaomfvnf; vrf;rD;rsm; rNidrf;ao;/ avnif;uav;u uRefawmfwdkU
rsufESmqDodkUwkd;a0SUwdkufcwfae onf/ uRefawmfwdkU ql;avbk&m;odkU oGm;rnfjzpfaofmvnf;
'gvf[dkZDvrf; (r[mAE¨Kvvrf;)rS rcsKd;Muao;/ vr;favQmufí aumif;onfESifh u&dcfvrf;twkdif;
qufavQmufvmMuonf/ nmbufab;rS ajrmif;jywfrsm;wGif a&jynfhvQHvsuf&SdNyD; rSefom;uJUodkU
ywf0ef;usif ta&mif[yfaeavonf/ eDa&mif,Sufoef;aom aumif;uifjym? pdrf;ndKaom opfyif?
0if;vufaom vrf;rD;/

rcifopfrSm tawmfMunfEl;ae[ef&Sdonf/

]]q&m odyfom,mwmyJaemf? avaumif;avoefUvnf;&w,f}} ajym&ifqdk;&if; avaumif;avoefUrsm;udk


jyif;jyif;&SL&Idufaeavonf/

]]'Dajrmif;jywfuav;awG[m onfavmuf wpfcgrS rvSbl;vdkU opfopfxifw,f}}

olUpdwfxJrSm uAsmwpfyk'f pyfaumif;pyfaeayrnf/ uRefawmfuawmh &efukefNrdKUwnfp &mZ0ifudk


owd&aeonf/

]]a[monf ajrmif;jywfawGu a&S;u wpfqufwnf;jzpf[efwlw,f? a&ausmfbufrSm ausmfvTrf;avh&SdwJU


a&awGudk ajrmif;wl;NyD; vTJxkwfcJUwmeJU wlw,f? tJ'Dajrmif;udk taMumif;jyKNyD;awmh 'Dvrf;udkudk
u&dcfvrf;vdkU ac:w,f xifw,f}}
]][kwfrSmygyJ q&m}}

a':a':nGefU? a':a':a&TwdkU aemufususef&pfojzifh &yfapmifhMuao; onf/ NyD;aemuf ukefonfvrf;odkU


auGUMuonf/ ukefonfvrf;um; u&dcfvrf;vdk tdyf&mxaemufrus/ jrLeDpy,f
trIdufwifum;BuD;rsm;onf trIdufusK;HaeMuonf/ vrf;ay:yvufazmif;ay:wGif trIdufvSJaeMuonf/
vefcsm;tcsKdUoGm;vmaeMuNyD; bkduav;aps;vnf; zGifhpjyKNyD/ aps;0,frusao;aomfvnf;
ig;om;onfrsm;u tqifoifhapmifhaeMuavNyD/ rcifopfu aemufjyefvSnfhMunfh&if; aerif;BuD;udk
ay:vSmcJonf[k BudKqdkaeMuaom aumif;uifESifh wdrfwdkufwkdUtaMumif; pum;pvdkufpOf uRefawmfu
Mum;jzwfvkdufonf/

]]opfopf wpfaeUu awmifolv,form; oD;pm;c tjiif;yGm;rIawG taMumif; ar;w,fr[kwfvm;}}

]][kwfw,f q&m ar;w,f? opfuodcsifw,f}}

]]udk,fvnf;avhvmNyD;NyD}}

odkUjzifhawmifolv,form;rsm;\ ajr,mjyóemrsm;? a&Twd*kHukef;awmf awmifolv,form;nDvmcHrS


csrSwfcJUaom qkH;jzwfcsufrsm;? w&m;rQwaom oD;pm;cOya'ESifh awmifolv,form;
pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;udk rcifopftm; ajymjyaeavawmhonf/ aemufu vdkufvmaom a':a':nGefUESifh
a':a':a&TwdkU um; uRefawmfwdkUbmajymvmMuonfudk wpfqdwfwpfayguf Mum;aeMu[efwlonf/

a':a':nGefU-

]]armifwifxGef;u rifhESrudk awmifolv,form;oifwef;ay;aewmvm; uG}}

a':a':a&T-

]]vrf;avQmuf&if; oifwef;ay;raeeJUa[h/ rif;wkdUavQmufwm odyfaES;aeNyD? oGufoGufavQmufMu}}

uRefawmfwkdUonf AE¨Kvyef;NcHokdU a&mufMuavNyD/ yef;NcHum; pnfum;vSyae\/

]]yef;NcHxJu jzwfavQmufrSmvm; a':a':}}

a':a':nGefU-

]]&THU&Sdr,fxifw,fuG}}

opfopf-

]]rdk;pJaewm okH;&ufawmif&SdaeNyD[myJ? a&Ta&Tu tdrfrSmwkef;u ajymawmh yef;NcHxJ cP0ifr,f? xdkifcHkrSm


cPxdkifNyD;rS bk&m;ay:wufr,fwJU? ajymw,fr[kwfvm; a&Ta&T}}

a':a':nGefU-

]]uJ uJ yef;NcHxJu jzwfavQmufcsifavQmuf? xkdfifawmh rxkdifeJUawmh? tjyefaeylaerSm pdk;&w,f}}


uRefawmfwkdUonf yef;NcHxJodkU 0ifMuonf/ ausmufp&pfvrf;uav;rsm;onf jrufcif;pdrf;xJwGif
azG;ceJajy;aeMuonf/ Ak'¨oPyifrsm;onf um;um;pGifhpGifh yGifhaeMu\/ iSufrsm;onf vkH;0Edk;NyD jzpfojzifh
rdk;aomufoDcsif;rsm;udk oDqdkaeMuavNyD/ tcsKdUrSm tpm&Sm&efyif ysHxGufvmMuavNyD/

ql;avbk&m;&ifjyifay:odkU a&mufaomtcg a&Munf0wftoif;u vSJusif;&Sif;vif;NyD;jzpfonfudk


awGU&avonf/ bk&m;zl; rsm;rsm;pm;pm; rawGU&/ yef;qdkifrsm;yif tcsKdUom zGifhMuao;\/

bk&m;zl;Muaomtcg a':a':nGefUESifha':a':a&TMum;rSm rcifopfu xdkif&onf/ uRefawmfu


olwkdUaemufu cyfcGmcGm xdkif&onf/ bk&m;&Sdckd;aepOf uRefawmfhrsufpdrsm;onf iSufjrwfem;qDodkU
a&mufoGm;avonf/ uRefawmfhem;u Nidrf;csrf;om,mvSaom qnf;vnf;oHokdUa&mufoGm;onf/
uRefawmfhpdwfurl bmhaMumifhrSef;rod? ydkvefrS &lar;eD;,m;jynfodkU xGufajy;Mu&aom ppfajy;'ku©onf
ajcmufaomif;qDodkU a&mufoGm;av

onf/ /

51

ysHvGefawmfrlaom OD;OwÅr

we*FaEGaeU wpfaeUwGif uRefawmfhtm; udkb[def;u wuúodkvfodkU tvnfac:oGm;avonf/


,cktcguRefawmfhrSm wuúodkvfodkU a&mufcJvSonf/ ,ckvdk wul;wu tvnfoGm;rS a&muf&awmh\/

uRefawmfwdkUonf or*¾taqmufttkHodkU OD;pGm0ifMu\/ '&0rfOD;uHodef;ESifh rmvDwkdUom &SdMuonf/


wuúodkvf or*¾OuúX udkvSa&Tvnf; r&Sd/ trIaqmifvlBuD;wpfOD;OD;udkrQvnf; rawGU&/
or*¾taqmufttkHBuD;um; ajcmufaoGUvSonf/ 1300jynfh ta&;awmfykHtwGif;uESifh
uGmjcm;vSonfxifrd\/

udkb[def;-

]]vm udk,fhvl? '*kefwm&m&JU tcef;udkoGm;vnfMur,f? '*kefwm&meJU cifw,fr[kwfvm;}}

]]cifawmh odyfrcifygbl;? oGm;av vdkufyghr,f}}

'*kefwm&mudk tqifoifhyif olUtcef;wGif;rSm awGU&avonf/ '*kefwm&monf


wpfa,mufwnf;at;at;vlvl pE´&m;wD;ae\/ olonf pE´&m;udk ausmif;odkU,lvmEdkifol jzpfay\/
tjcm;tcef;rsm;rS ausmif;om;rsm;um; NrdKUxJodkU avQmufvnfaeMu[efwl\/ ywf0ef;usifwpf ckvkH;
wdwfqdwfNidrfoufaeNyD; pE´&m;oHu ay:vGifaeayonf/

uRefawmfwdkU0ifoGm;aomtcg '*kefwm&mu pE´&m;twD; &yfvkdufav&m udkb[def;u-

]]a[hvl qufwD;yg? em;axmif&atmif}}

'*kefwm&mu NyD;onfhwdkifatmif qufwD;\/ udkb[def;u wkd;wdk;uav;


oDcsif;vkdufqkdNyD;vufazsmufwD;? aygif&dkufum pnf;vkdufaeavonf/
uRefawmfurl NidfrfNidrfuav; em;axmifaeay\/

wD;uGufukefawmh '*kefwm&monf uRefawmfwdkUxHodkU xvmavonf/

udkb[def;-

]]aemufwpfyk'f xyfvkyfprf;ygOD;}}

'*kefwm&monf ckwifay:rSmxkdifvsuf NyKH;íomaeonf/ xyfrwD;awmh/

udkb[def;-

]]udk,fhvl&JU pE´&m;oH[m udk,fhvla&;wJU uAsmuav;awGxufawmif ydkNidrfhanmif; csKdomw,f}}

]]b,fuaeNyD; 0ifvmMuwmvJAs}}

]]oufouf tvnfvmwmyJ/ a[m'Du udkwifxGef;eJU udk,fhvl &if;&if;ESD;ESD; cifcifrifrif r&SdMuao;awmh


&if;ESD;atmif ac:vmcJUw,f/ wdk;wufwJU tawG;tac:&Sdoltcsif;csif; &if;ESD;zkdUvkdw,fAs}}

'*kefwm&mu uRefawmfhtm; NyKH;Munfh&if;-

]]&if;ESD;wmyJAs? udkwifxGef; ckausmif;xGufoGm;NyDaemf? bmvkyfaeovJ}}

]][kwfw,f? uRefawmf ausmif;xGufNyD; vufaxmuft,f'Dwmvkyf aew,f}}

]]aMomf[kwfvm;? aumif;om;yJ? pma&;q&mtoif;xJ 0ifygvm;}}

uRefawmfwpfpkHwpf&m rajz&ao;rD udkb[def;u Mum;jzwfí-

]]udk,fhvlwkdU wuúodkvfpma&;q&mawGaum bmvkyfaeMuovJ}}

'*kefwm&mu odyÜHpdk;vS bmawGa&;aeonfudkvnf;aumif;? om*&ipdk; yif;,ausmif;aqmif r*¾Zif;udk


wnf;jzwfaeonfudkvnf;aumif;? xifBuD;rSm pmodyfra&;vdkawmhbJ
"mwfykH&dkuf0goemoefykHudkvnf;aumif;? cifav;armifu rcifav;twGuf
tcspfuAsmoDaeykHudkvnf;aumif;? ndKjru olydk;rpGHaom &nf;pm;tm;
jyufacsmfacsmfa&;xm;onfudkvnf;aumif;? &Sr;fjynfudkwifat;u a&TESif;qDtrnfjzifh
a&;aeaMumif;udkvnf;aumif; ajymjyaeavonf/

]]udkb[def; ref;wifudkodw,fr[kwfvm;}}

]]odwmaygh? udk,fwkdUrEÅav;u udkxGef;wifr[kwfvm;}}

]][kwfw,f? ckwavm olvnf; pmawmfawmfa&;aeNyDAs}}

olwkdUESpfa,muf wuúodkvfpma&;q&mrsm;taMumif; tcsDtcsajymaepOf uRefawmfu Mum;0ifvsuf-


]]ckwavm '*kefr*¾Zif;rSm wuúodkvfu@jyefygvmjyefNyDaemf? 0rf;omp&myJ}}

'*kefwm&m-

]][kwfw,f? uRefawmfyJ '*kefr*¾Zif;udk xyfxnfhzkdU ajymNyD;aqmif;yg;awG wuúokdvfpma&;q&mawGqDu


vkdufawmif;NyD; ydkUae&w,fav}}

udkb[def;-

]]wuúokdvfpma&;q&mawG pma&;Muwm 0rf;omp&mygyJ/ a&;wmawGvnf; zwfaumif;yg&JU? odkUayr,fh


wkd;wufwJUoabm w,frygMubl;? r,fbJGU? armifbJGU? awmbJGU? awmifbJGU tqifhavmufyJ
jzpfaeMuw,f? qif;&Jom; ypönf;rJU avmuedAÁmef xlaxmifa&;taMumif;? bkH0g'taMumif; tajccHNyD;
a&;Muwm r&Sdbl;}}

'*kefwm&m-

]]ol&d,r*¾Zif;rSm pma&;q&m Z0ea&;wJU atmuftD;tD;tGwfqkdwJU 0w¬Kwkduav;udk


b,fvkdoabm&ovJ}}

]][m 'D0w¬K[m qif;&Jom; ypönf;rJUeJUbkH0g'udk oa&mfwkdufckdufxm;wJU 0w¬KyJ}}

uRefawmfu xdk0w¬Kuav;udk owd&NyD; &,fvkdufonf/ NyD;awmhrS-

]]olu [mopma&;q&mqkdawmh b,f[mudkjzpfjzpf oa&mfawmfawmf jyufacsmfacsmfvkyfwmyJAsm?


zwfvkdUawmh aumif;om;yJ udkb[def;&JU}}

]]oa&mfcsif&if "e&Sifudkom oa&mfzkdUaumif;w,f/ 'DvlawGu bkH0g'qefUusifa&;orm;awGygAsm?


jra'gif;ndKa&;wJU ]bkH0g'}qkdwJU 0w¬KawmifrS bkH0g'udk wdkufcdkufwJU 0w¬Kjzpfw,f? wkdUArmtpnf;t&kH;eJU
ocifawGudk xdyg;a&;om;wJU 0w¬Kjzpfw,f? r[maqGvnf; bkH0g'eJU ocifawGudk xdcdkufNyD; a&;aewmyJ/
r[maqGemrnfeJU a&;wJUtcgrSmom rubl;? aeol&defemrnfeJU a&;wJUaqmif;yg;awGxJrSmvnf;
bkH0g'qefUusifa&;awGygw,f/ udk,fwkdUvlpku 'Dvdkxdyg;wdkufckdufrIawGudk ckcH&r,f? qif;&Jom;
ypönf;rJUawGbufua&;&r,f? pmayudkokH;NyD; bkH0g'udk jzefU&r,f? wkd;wufwJUpmayxGef;um;atmif
vkyfMu&r,f}}

udkb[def;u pdwfygvufyg ajymaeqJ t*Fvdyfpm*kPfxl;ausmif;om; udkbodef; a&mufvmavonf/


udkbodef;um; udk,faeao;ao;oG,foG,f jzpfonf/ ay:vGifaomezl;jyif? xlxyfaom rsufckH;ESifh
BuD;rm;aoma&SUoGm; rsm;ay:atmif NyKH;wwfaom yg;pyf&Sd&kHru rsufrSefudkvnf; wyfxm;&av&m
wufbkef;BuD;udkodef;az\ rsufESmESifh tawmfwlonfudkowdjyKrdayonf/ jcm;em;onfum; udkbodef;u
twm[k tac:cH&onfhtwdkif; uav;ESifh ydkwljcif;om jzpf\/ olu tcef;0wGif&yfaepOf
tcef;&Sif'*kefwm&monf zdwfac:jcif;rjyKbJ aMumifMunfhaeav&m udkb[def;uyif zdwfac:vkdufonf/

]]twmvm;a[h? vmav xdkifygOD;uG}}

udkbodef;onf 0ifvmNyD; '*kefwm&m\ ab;rSm xkdifvdkufavonf/ onfawmhrS rxdwxdNyKH;NyD;


]]b,fuvmwmvJ}}

]]cifAsm;qDvmwmvJ udkaX;NrdKif? uRefawmfOD;OwÅrtaMumif; t*Fvdyfvdk aqmif;yg;wpfapmifa&;r,fvdkU


tcsuftvufuav;awG vdkufpkaqmif;aew,f? udkaX;NrdKifqDu bmrsm;&EdkifrvJ}}

'*kefwm&mac:udkaX;NrdKifu rxdwxdNyKH;NyD; udkb[def;tm; Munfhaeonf/ udkb[def;tm;


tultnDawmif;vdk[ef&Sd\/

udkb[def;-

]]OD;OwÅr q&mawmfBuD;[m twdwfuawmh tifrwefajymifcJUwmyJ/ a&S;u tifrwefwkd;wufcJUw,f?


wkdif;jynftusKd;udk oufpGefUBudK;yrf;aqmif &GufcJUw,f? ysHvGefcgeD;tydkif;rSmawmh azmufjyefoGm;w,f/
ig;yGifhqdkif idkUborm;BuD;awGeJU aygif;NyD; 91Xme tkyfcsKyfa&;udk tvkyftauR;jyKoGm;w,f/
rSwfrdao;w,fAs? OD;OwÅr&JU twdwfu t&Sdeft0gaMumifh OD;OwÅr azmufjyefoGm;wmudk wkdif;jynfrSm
b,furSazmfxkwf&Iwfcsjcif; rjyK&JbJ aeMuwkef; udkBuD;Eku wuúodkvfor*¾pifjrifhay:uaeNyD;
azmfxkwf&Iwfcsvdkuf wm}}

udkbodef;-

]]at;Asm? ysHvGefcgeD; jzpfysufwmawGuawmh 0rf;enf;p&mawGygyJ/ olUEdkifiHa&; azmufjyefwmawGbmawGudk


uRefawmfodyfrodygbl;? odkUayr,fh ysHvGefcgeD;rSm odyfqif;&JoGm;&Smw,f/ wkdif;jynf&JU aus;Zl;&SifBuD;[m
vrf;ay:rSm t&l;vdkavQmufoGm;? [dk[maumuf? 'D[maumuf awGUu&mqkdifrSm pm;p&m tvSLcHNyD;
vrf;ay:avQmufpm;...}}

udkbodef;\toHonf epfqkdUoGm;onf/ olUrsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfuav;rsm; a0hvmonf/


uRefawmfh&ifrSmvnf; wvIdufvIdufzdkvm\/ udkbodef;rSmvnf; OD;OwÅr\ azmufjyefaom tydkif;udk
xyfajymvdk[efvu©Pmr&Sdawmhacs/ '*kefwm&m\ rsufESmvnf; ndK;oGm;avonf/
uRefawmfonfrMumrDu ysHvGefawmfrloGm;aom OD;OwÅrtaMumif;udk uRefawmfwkdU owif;pmtwGuf
avhvma&;om;cJU&onf jzpf&m vltrsKd;rsKd;\ xifjrif,lqcsufudk em;vnfxm;ayonf/ xkdUaMumifh-

]]at;avAsm? uRefawmfwkdUuom OD;OwÅrudk,fawmfBuD;[m ig;yGifhqdkifidkUborm;awGeJU


aygif;NyD;azmufjyeoGm;w,fvdkU ,lqwmAs? ig;yGifhqdkifygwDxJ ygaewJU *sDpDbDat
0HomEka[mif;BuD;awGuawmh q&mawmfOD;OwÅr[m rysHvGefawmfrlrDrSm jrefrmtrsKd;om;awG nDnGwfatmif
aemufqkH;tBudrf BudK;pm;oGm;&Smw,fvdkU ajymMuoAs}}

udkbodef;\ rsufESmrSmvif;oGm;onf/

]]t'Dvkd ,lqEdkifwmyJ? uRefawmf,lqwmuawmh q&mawmfBuD;[m tdE´d,u jyef<uvmNyD;


'D,kHMunfcsufeJU ig;yGGifhqdkifqdkwJU *sDpDbDat tuGJ4ck 21OD;ygwD aygif;xm;wJU nDnGwfa&;tzJGUudk
tm;ay;wm jzpfEdkifw,fAs}}

udkb[def;-

]]tif; ewfBuD;OD;bazwkdU? uRefawmfwkdU rEÅav;u OD;ba&TwkdU[m rnHUbl;As/ nDnGwfa&;Aef;jyNyD;


rif;om;BuD; xdyfwif0udk OuúXwifovdk nDnGwfa&; Aef;jyNyD; q&mawmfOD;OwÅrudk
aoG;aqmifac:,lvmNyD; 91Xme tkyfcsKyfa&;udk toufoGif;ckdif;wmygyJ/ 91XmetkyfcsKyfa&;udk
wkdufzsufwJUbufrSmygNyD; trsKd;om;nDnGwfa&;vkyf&if OD;OwÅrtwGuf trSefaumif;rSmyJ? a&S;u
olUtwdwfeJU a&SUaemufnDrSmyJ/ uJav 'gawG xm;vdkufMuygpdkU? q&mawmfBuD;&JU wkd;wufwJU
twdwfudkawmh rarhtyfygbl;? q&mawmfOD;OwÅr ckvdk ysHvGefawmfrlw,fqdkawmh w&kwfjynfu
trsKd;om;acgif;aqmifBuD; a'gufwmqGef,ufqifuG,fvGefwkef;u on*dKvfwJU tcrf;tem;rSm
OD;OwÅr[m tdE´d,jynf trsKd;om;uGef*&ufeJU Armjynf*sDpDbDatudk,fpm; wufa&mufcJUwmduk
oGm;owd&w,f}}

udkbodef;u rSwfpkpmtkyfuav; vSefNyD; azmifwdefudkifum-

]]tJ'gb,fESpfuvJAs}}

]]1925ckESpfu? tJ'Dwkef;u q&mawmf[m ta&SUEdkifiHrsm;udk vSnfhvnfaewkef;jzpfw,f}}

udkbodef;u a&;rSwf&if;-

]]OD;OwÅr arG;zGm;wJUESpfaum odovm;}}

udkb[def;onf awG;awmaeonf/ uRefawmfuMum;0ifvsuf-

]]1241ckESpfAs? txufjrefrmjynfudk t*Fvdyfrodrf;&ao;bl;/ q&mawmfBuD; zGm;jrifawmfrl&m


ppfawGudkawmh t*Fvdyfodrf;NyD;NyD}}

udkbodef;u a&;rSwf&if;-

]]aemufxyf udkwifxGef;odoavmuf ajymprf;ygOD;}}

]]uRefawmfu pkaqmif;&SmazGNyD;om;rkdUodwmuav;awG trsm;tjym;&Sdyg w,f/ touf20rSm


&[ef;abmif0ifw,f? NyD;awmh tdE´d,jynfumvuwÅm;NrdKU rSm8ESpfwkdifwkdif pmoGm;oifw,f?
t*Fvdyfpma&m ygVdpmaya&m oifw,f? aemufNyD;awmh tD*spfjynf? jyifopfjynfeJU Oa&mywkdufrSm vSnfhNyD;
A[kokw&Sm rSD;w,f}}

'*kefwm&m-

]]q&mawmf[m *syefjynfudkvnf; oGm;ao;w,f r[kwfvm;/ jrefrmtrsKd;om;xJu *syefjynftaMumif;


yxrqkH;pmtkyfa&;wm OD;OwÅr r[kwfvm;}}

uRefawmf-

]][kwfygw,f? taemufEdkifiHu 1907ckESpfrSm jyefvmw,f/ a&mufNyD; rMumcifyJ *syefjynfoGm;w,f/


*syefjynfrSm *syeftrwfBuD; tdk'geDqkdwm wnfaxmifxm;wJU aumvdyfausmif;rSm ygVdygarmu©tjzpfeJU
vpmr,lbJ 2ESpfwdkifwdkif xrf;&GufcJUw,f/ 1911ckESpfusrS jrefrmjynf jyefa&mufw,f}}

udkbodef;-
]]a'oEÅ&A[kokwrSm q&mawmfavmufESHUwm jrefrmjynfom;xJrSm &Sm;r,faemf}}

'*kefwm&m-

]]'D tawmtwGif; jzpfrSmaygh? *syefjynftw¬KywÅdudka&;wm}}

uRefawmf-

]]1912ckESpfrSm *syefudk wpfacgufxyfoGm;ao;w,f? q&mawmf&JU ESr rtdrfpdk;reJU wjcm;ausmif;om;


3OD;udkac:oGm;NyD; *syefrSmynmoifzkdUtyfxm; cJUw,f/ jyefvmawmhrS pmtkyfa&;wmAs/ ol&d,
owif;pmykHESdyfwkdufu xkwfa0w,f}}

udkb[def;-

]]ol&d,rSm q&mBuD; ocifudk,fawmfrIdif;eJUawGUMuwmyJ/ tJ'Dtcsdef[m 0dkiftdrfbDat toif;awG


BuD;us,fwJUtcsdefaygh/ ocifudk,fawmfrIdif; ajymjyzl;wmuawmh tJ'Dtcsdefavmufwkef;u
wkdif;jynfuodyfrEdk;Mum;ao;awmh bkef;BuD;ausmif;awGu OD;OwÅrudk vufcHzkdU aMumufaeMuowJU/
tpdk;&t&Sdefu odyfBuD;wJUtjyif EdkifiHjcm;'Davmuf oGm;aewJUbkef;BuD; b,frSm 0denf;eJU nDawmhrSmvJqdkNyD;
OD;OwÅrqefUusifa&; 0g'jzefUwmawGuvnf; &SdaeowJU/ q&mawmfuvnf; *&krpdkufbl;? ol&d,wdkufrSmyJ
nOfhtdyfnOfhae oDwif;okH;aeowJU/ aemufawmhrS urm&Gwf wyfwGif;ausmif; q&mawmfuyifhoGm;owJU/
aemufawmhvnf; q&mawmf OD;OwÅr[m odyfwefcdk;BuD;oGm;wmyJ/ 0gwGif;okH;vom &nfukefrSmaeNyD;
useftcsdefrSm c&D;yJ xGufaewmyJwJU/ tdE´d,udk rMumcPoGm;NyD; EdkifiHa&; avhvmw,f/
Armjynft&yf&yfudkw&m;a[mxGufw,f/ atmufusaemufus jzpfaewJU jrefrmjynf wkd;wufzkdU? acwfrSDzdkU
trsKd;bmomomoemxGef;um;zdkU jrefrmjynfvGwfvyfzdkU a[mw,f/ wpfjynfvkH;u &[ef;a&m? vla&m
aomif;aomif;jzjz BudKqdkvufcHMuwmyJwJU/ wefckd;xufwkef;rSm q&mawmf w&m;wpfyJGa[m&if
aiGwpfaxmifawmif ylaZmfMu&owJU/ 'DvdkvSLMuvdkUvnf; q&mawmf[m EdkifiHa&;wGifwGifvkyfEdkifwm?
'Davmufc&D;oGm;EdkifwmjzpfrSmyJ}}

udkbodef;-

]][kwfrSmayghAs? q&mawmfaxmifuswm b,fESpfuvJAs? udkwifxGef; odvm;}}

]]1921ckESpfrSmAs? a';'&JNrdKUrSm wpfBudrf? a';'&JNrdKUtem; wrmwaum&Gm rSm wpfBudrfw&m;a[m&mrSm


tpdk;& tMunfndKysufapw,fqdkNyd; w&m;pJGwmyJ/ ta&;ydkif OD;zkd;azu axmif'Pf wpfESpfeJU&Spfv
pD&ifcsufcsvkdufw,f/ zsmykH&kH;rSm q&mawmfudk trIppfawmh awma&mNrdKUyg vlawG tukefvmMuwm?
b,fwkef;urS'Davmuf rpnfum;bl;vdkU qkdw,fAs/ axmifcsawmhvnf; wpfwdkif;jynfvkH;u
wkdufydwfqdkifydwftvkyfydwf qE´jyMuowJU? axmifuvGwfvmawmhvnf; EdkifiHa&;udk ydkvkyfwmygyJ?
ydkvlxkMunfndKwmyJ}}

udkb[def;-

]]*sDpDbDat 0HomEkawG tm;wufovmuf q&mawmfBuD; wefckd;BuD;wmygyJ}}

uRefawmf-
]]1924-25ckrSm aemufwpfBudrf ta&SUEdkifiHrsm;eJU *syefjynfvSnfhjyef w,f/ 'DvdkvSnfhwkef;rSm
tdE´d,trsKD;om;uGef*&ufeJUa&m? jrefrmjynf 0HomEkawGeJUa&m tqufrjywfbl;xifw,f/ 'gaMumifh
vnf;a'gufwmqGef ,ufqif uG,fvGefawmh uGef*&ufeJU 0HomEkawG&JU udk,fpm;vS,ftjzpfeJU
wufa&mufjcif;jzpfw,fvdkU qkd&r,fAs}}

uRefawmfu &yfaeonf/ udkbodef;um; rSwfpkwGif rSwfom;aeonf/ ai;em;axmifaeaom '*kefwm&mu


oufjyif;csvdkufonf/ udkb[def;um; pD;u&uf wpfvdyfudk nSdvdkuf\/

udkbodef;u cg;qefUírsufESmarmhvkdufNyD;-

]]aemufawmhaum}}

uRefawmfu b,fvdkquf&rnfvJ rodjzpfaeojzifh ai;aeonf/ udkb[def;u pD;u&ufrD;cdk;rsm;udk


tvdyfvdyf tacGacG rIwfxkwfvkdufNyD;-

]]aemufydkif;awmh *sDpDbDat*dkPf;awGu udk;*dkPf;awmif uGJoGm;awmU

q&mawmfBuD;vnf; pdwfysuf[efwlw,f? tdE´d,rSmyJ oGm;aewmrsm; w,f/ tdE´d,rSmvnf; trsKd;om;


uGef*&uf EdkifiHa&;xuf [dE´Lr[mqAÁ EdkifiHa&;ydkvkyfwm awGU&w,f/ 1935ckESpfrSm tdE´d,jynfvkH;qdkif&m
[dE´Lr[mqAÁBuD;&JU OuúXjzpfvmw,f}}

udkbodef;-

]][dE´LawGu Ak'¨bmom bkef;awmfBuD;wpfyg;udk bmjzpfvkdU OuúXcefUovJ}}

udkb[def;u NyKH;vkduf&m olUEIwfcrf;eDrSm &JceJ vufoGm;onf/

]]ckwavm awGUae&wJU Ak'¨bmom [dE´LuGrf;mqdkifqdkwJU qdkif;bkwfrsKd;aygh vAsm? pnf;&kH;a&;oabmaygh/


NyD;awmh [dE´LawG&JU t,ltqt& [dE´LbmomrSm bk&m;tqlql&Sdonfhteuf Ak'¨a*gwrvnf;
bk&m;wpfql&nfvdkU owfrSwfxm;w,f}}

udkb[def;\ xdk&Sif;vif;csufudk uRefawmfrsm;pGm obmusoGm;onf/ '*kefwm&mESifh udkbodef;wkdUvnf;


ESpfoufaeMu[efwlonf/

udkb[def;-

]]OD;OwÅr ysHvGefawmfrlwm b,faeUygvdrfh? aeUpJGrSwfrdMuvm;}}

udkbodef;-

]]pufwifbmv 9&ufaeUav}}

uRefawmf-

]]ppfBuD;pwJUaeeJUruGmvSbl;}}
udkbodef;\ pdwful;onf b,fuae b,fa&mufoGm;onfrod/ uRefawmfhtm; &kwfw&ufar;vdkufonf/

]]udkwifxGef; tif;vsm;oGm;OD;rvm;}}

]]roGm;awmhbl;}}

]]cifAsm; rjrifhOD;BuD;qDudkav}}

udkbodef;ESifh '*kefwm&mwkdUum; NyKH;pdpdESihf uRefawmfwkdUtm; MunfhaeMuonf/

uRefawmf-

]]roGm;awmhygbl;Asm}}

]]bmaMumifhvJ? tqufjywfaeovm;}}

uRefawmfu cyfaMumifaMumif jzpfum NyKH;NzJNzJvkyfaeNyD;rS-

]]tqufjywfw,fvkdUvnf; r[kwfygbl;Asm/ olu uRefawmf bDt,fvf qufrwufwm tjypfBuD;vkyfNyD;


cPcPajymaew,f}}

]]tif; udk,fhtawGUtBuKHrsKd;ygyJ/ tif;vsm;olawGu olwkdUudk,fwdkif twef;awGatmifav? 'D*&DawG


rsm;av? udk,fwkdUtawG;tac:eJUrwlav jzpfvmwwfw,f? b,fhavmufrsKd;cspfpdwf&Sdygw,fqdkqdk
'Dynmwwf trsKd;orD; awG[m vkHNcKHrIbufuae awG;w,f? b0vkHNcKHrI&Sdr&Sd jzpfcsif&mjzpf
EdkifiHa&;wpfckwnf; aZmufcsvkyfr,fqdkwJU udk,fwkdU&JU qkH;jzwfcsufudk rSefw,frxifMubl;/ 'DudpörSmawmh
tavQmhray;eJUudk,fhvl? uJx jyefMupdkU&JU}}

udkb[def;u xvkdufonf/ '*kefwm&mu-

]]jyefawmhr,fvm;}}

jyefawmhr,fav}}

uRefawmfwkdUxGufvmMuaomtcg '*kefwm&mESifh udkbodef;wdkUu avSum;xdyfxd vkdufydkUMuavonf/


aemuf olwkdUESpfa,mufonf '*kefwm&mhtcef;qDodkU jyefoGm;Muavonf/ /

52

c&D;oGm;azmf cspfrrESifh &Srf;jynfoGm;jcif;

oDwif;uRwfodkUa&mufvmavonf/

wpfcgwpfcg rdk;ajy;uav;? wpfcgwpfcg rdk;zJGUuav;? wpfcgwpfcg aeylrdk;uav;avmufom &pfoD&pfoD


usef&pfawmhonf/ MunfvifoefU&Sif;aomaumif;uifrS aerif;u xGef;awmufvdkufaomtcg
opfyifwkdUonf pdrf;pdkaom a&mifjyefrsm; [yfaeMuay\/ nOfhOD;,Htcgrsm;ü qef;paomfwm
auG;auG;uav;onf rIef&D&Da&mif0gjzifh MunfEl;zG,fwpfrsKd;udk zefwD;ay;aewwf\/
avjynfuav;uvnf; cyfat;at; aqmfaoG;aewwfayonf/

om,maysmf&TifzG,faumif;vSaom oDwif;uRwfygaywnf;/

uRefawmfrlum; tvkyfcGifrSm NiD;aiGUvmavNyD/ txl;ojzifh aeUpOf aeUpOf


aMu;eef;owif;bmomjyef&onfh tvkyfudk pufqkyfvmonf/ txyfwvJ aexGufuae0if
awmif;wpfvkH;ESifh tacgufacgufulvDxrf;& onfhyrm cHpm;rdavonf/ ay;aom vcudkvnf; rausreyf
jzpfvmonf/ tajccHtm;jzifhOD;yk? OD;apmwkdU tpdk;&udk axmufcHí wkdUArmtpnf;t&kH;udk qefUusifaom
owif;pm\ 0g'udkvnf;onf;rcHEdkifatm jzpfvmonf/ awmifrus ajrmufrus
udk,fusKd;pD;yGm;vnf;rjzpf/ EdkifiHa&;udkvnf; uRwfuRwf vGwfvGwf rvkyfEdkifaom uRefawfmhtjzpfudkvnf;
rESpfNrdKUEdkif/ xkdUaMumifh om,maysmf&TifzG,f aumif;aom oDwif;uRwfwGif uRefawmfonf
NiD;aiGUpdwfysufaejcif;jzpf\/

xdktcsdefwGif rjrrSDuolESifhuavm? tif;av;wkdUodkU tvnfvkdufcJU&ef xyfrHac:jyefav\/

om,maysmf&TifzG,faumif;aom oDwif;uRwf? vSyonfhuavm? at;jronfh tif;av;?


ESpfvkdzG,faumif;vSaom c&D;oGm;azmf cspfrr rjrrSD/ &kef;uefrxGufEdkifaom qJGiifjcif;rsm;ygaywnf;/

uRefawmfut,f'DwmcsKyfxH cGifhwpfvawmif;\/ ppfowif;awGuvnf; ta&;BuD;?


vlpm;&kwfw&uf&Sm&efuvnf;cuf/ xdkUaMumifh cGifhray;Edkif[k qkdonf/ vc 75usyfodkU
wkd;ay;ygrnf[kvnf; acsmh\/ odkUaomf uRefawmfhudk cGifhray;vQif tvkyfrSxGuf&kHom&Sdawmhonf[k
wif;vkdufavonf/ okdUjzifh cGifhwpfv&ayawmh\/ ighwefzdk; 'if;wdkUodoGm;NyD[k auseyfjcif;jzpfrd\/

&efukefrS n&xm;jzihf xGufMu&onf/ rjrrSDu uRefawmfhtm; blwm&kHodkU qif;cJU&efrSmxm;avonf/


rjrrSDemrnfjzifh av;a,mufpD;'kwd,wJGwpfwGJudk oD;oefUpDpOfxm;NyD;jzpfaMumif;? uRefawmfwdkUESifhvdkufrnfh
tazmfwpfa,mufrSm rodef;odef;jzpfaMumif; ajymjyxm;avonf/ rodef;odef;rSm jynfvrf;wGifaexdkif aom
rjrrSD\oli,fcsif;jzpfayonf/ ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u rjrrSDtm; rodef;odef;wkdUtdrfodkU
vkdufydkUpOfu rodef;odef;ESifh uRefawmftodtuRrf; jzpfcJUMuavonf/ tjcm;tazmfwpfa,muf
rnfolrnf0gjzpfrnfudk uRefawmfBudKwifí odrxm;acs/

uRefawmfonf apmapmyif BudKwifí blwmodkUvmcJUonf/ &xm;wJGrsm;udk eHygwf-1yvufazmif;rSm


xkd;xm;NyDjzpf\/ rD;&xm;rSm rEÅav;pmydkUBuD;jzpfí wJGrsm;jym;í &Snfvsm;vSay\/ a&TanmifodkU [laom
wGJrsm;udkvnf; csdwfay;xm;avonf/ rjrrSDoD;oefUvkyfxm;aomwJGrSm a&TanmifodkU [laom
wJGwpfwJGjzpf&m a&SUqkH;avmufa&mufaeojzifh tawmfyif &Sm,l&avonf/ rjrrSDwkdUum; ra&mufvmao;/
&xm;wJGudkyif zGifhray;ao;/

uRefawmfonf ypönf;rsm;udk wGJa&SUrSmcsxm;NyD; acgufwkHUavQmufae onf/ uavmudk oGm;rnfjzpfojzifh


&SL;zdeyfndKndKudkpD;xm;onf/ bavZmxlxludk 0wfxm;onf/ bavZmrSm ndKEka&mifjzpfavonf/
vkHcsnfrSmum; Oykofawmfqifac: rEÅav;ydk;vkHcsnfjzpfonf/ tjzLuGufrsm; ab;rS azmuf&ufxm;onfh
ydk;rSmvnf; ndKEka&mifyifjzpf\/

txkyftydk;BuD;i,fESifh wwd,wef;c&D;onfrsm;u tajy;tvTm; ae&m&SmNyD; a&;BuD;okwfysm


wJGay:odkUwufíaeMuonf/ aps;onfrsm;\ atmf[pfoHrsm; ulvDvSnf;rsm;\ bD;oHrsm;vnf;
qlnHpjyKavNyD/ tjcm;'kwd,wef;wGJrsm;ESifh yxrwef;wGJrsm;rSm vlrsm;a&mufMuavNyD/ rjrrSDwkdUum;
a&mufrvmao;/ uRefawmfonfrMumcP arQmfMunfhrd\/ ray:vmao;wkdif; em&Dudkvnf; Munfhrd\/
tcsdefrsm;pGm usefygao;onf/ xkdUaMumifhpdwfrylyg/

twefMumaomtcg rjrrSDESifh rodef;odef;wkdU a&mufvmavonf/ olwkdUaemufrS


touf40eD;yg;rdef;rBuD;wpfa,muf ygvmavonf/ xkdrdef;rBuD;um; Munfhaysmf&Iaysmf&kyfESifh
oyfoyf&yf&yf pifpifMu,fMu,f 0wfqifxm;aomfvnf; pdefa&Tryg/ rsufESmjc,fykH qHjyKjyifykHwkdUrSmvnf;
&dk;? rjrrSDwkdUESifh qufqH&mrSmvnf; rsm;pGmESdrfhcsojzifh tapcHwpfa,mufom jzpf&rnf[k
atmufarhvdkufavonf/ uRefawmfwdkUESifh twlvkdufrnf? rvdkufrnfudkvnf; ra0cJGwwfacs/

rjrrSD-

]]armifwifxGef; a&mufaewm MumNyDvm;? odyfapmifhae&ovm;}}

]]udpör&Sdygbl;? uRefawmfuwrif apmapm BudKvmcJUwmyg}}

rodef;ode;fonf wGJem;cyfjrefjrefuyfoGm;NyD;-

]]a[mawmh wGJvnf; rzGifh&ao;bl;}}

uRefawmfu rjrrSDtm;-

]]rr &DZmhzfvufrSwfuav;ay;yg}}

rjrrSDu vufrSwfuav;xkwfay;vdkufaomtcg uRefawmfonf vufrSwfppfwpfa,mufudk


oGm;jyavonf/ cPMumvQif wGJzGifhay;Muavonf/ wJGay:odkU txkyftydk;rsm;? tdyf&mvdyfrsm;?
aowÅmrsm; wifNyD;aomtcg rodef;odef; wpfa,mufwnf; t&ifwufoGm;onf/

uRefawmfurjrrSDtm;-

]]rr uRefawmfwdkUeJU roddef;odef;tjyif b,folygOD;rSmvJ}}

rjrrSDu ygvmaom rdef;rBuD;tm; vuf[efajc[efjzifh &xm;ay:wufap &if;-

]]olvnf;ygvmw,fav}}

]][kwfvm;? olu b,folwkH;rr}}

]]ckdif;zkdUapzkdU ac:xm;wmyguG,f? odef;odef;wkdUtdrfrSmaew,f? olu odef;odef;wdkU arG;pm;orD;ayghuJGUI}}

uRefawmfhrSm tlaMumifaMumif jzpfoGm;NyD;-

]]tkd rruvnf; r[kwfwmBuD;? rode;fodef;&JU orD;uvnf; 40t&G,fBuD;}}

rjrrSDuoJUoJU&,fvkdufonf/ &xm;wJGay:rSm xkdrdef;rBuD;onf txkyftydk;rsm;udk ae&mcsxm;aeonf/


ode;fodef;uyefumESifh rD;rsm;udk tukefvkH;zGifhaeavonf/
]]armifwifxGef;uvnf;? arG;pm;wJUorD;qdkwm b,ft&G,fjzpfjzpf arG;pm;Edkifwmaygh?
wu,farG;xkwf&wmrS r[kwfbJ [J[J? r,kH&ifode;fodef; udkar;Munfh? arG;pm;orD; [kwfr[kwf? uJ
uJwufMupdkU}}

uRefawmfwdkUtay:odkUa&mufaomtcg rjrrSDu-

]]odef;odef;&m yefumu vGefvGef;ygw,fuGm? enf;enf;avQmhvkdufygOD;}}

odef;odef;onf yefumt&SdefudkavQmhcsvkdufonf/ rjrrSDonf acgif;&if;buf&Sd


nmbufaxmifhckHrSmxdkifvkdufonf/ uRefawmfhtm; ajc&if;buf&Sd nmbufaxmifhckHrSm txdkifckdif;onf/
odef;odef;arG;pm;ord; rdef;rBuD;um; b,fbufckHrsm;rSm xdkifMuavonf/

uRefawmfurxdkifao;/ tenf;i,ftdkufvmojzifh bavZmukwftusÐudk cRwf&ef [efjyifaeavonf/

rjrrSDu uRefawmfhtm; &Tef;&Tef;pm;pm;BuD; Munfhae&mrS-

]]xdkifav armifav;}}

]][kwfuJUxkdifyghr,f? enf;enf;tkdufvmw,f}}

uRefawmfu ukwftusÐudk cRwfaepOf rjrrSDuNyKH;vsuf-

]]rcRwfygeJUOD;? 'Dtwdkif; 0wfxm;vkdufprf;ygOD;}}

]]bmvdkUvJ rr&JU}}

ukwftusÐudkjyef0wfvkdufonf/

]]Munfhaumif;vdkU}}

uRefawmfum; bmrQ jyefrajymEdkifbJ ajczsm;axmufí ajrmufoGm;rdonf/

]]Munfhaumif;w,fuG? ckvdk oyfoyf&yf&yf tqifajyajyvnf; 0wfOD;rSaygh/ armifav;zkdU


ydk;vkHcsnfESpfxnf&,f? qG,fwm&,f? tay:tusÐwpfxnf&nf 0,fvmao;w,f/ ouúvwf
tay:tusÐuckvdkyJ ndKazsmhazsmhta&mifyJ? NyD;awmhrS zGifhjyr,f}}

uRefawmfurjrrSDtm; t"dyÜm,fuG,f0Sufcsuf vkH;0r&Sdaom tNyKH;jzifhom tajzay;aeavonf/


rodef;odef;um; &xm;jyifbuf yvufazmif;ay:odkU arQmfMunfhaeavonf/ rdef;rBuD;um;
bmwpfckrQrMum;[efjzifh tcsKdUtxkyfrsm;udk ajzae\/

rjrrSDauseyfatmif twefMumrQ ttdkufcHaeNyD;aemuf bavZmukwfudk cRwfNyD; acgif;&if;eH&HrS


csdwfwGifcsdwfxm;vdkufayonf/

&xm;tjyifbuf xGufarQmfaeaom rodef;odef;tm; rjrrSDu vSrf;NyD;-


]]odef;odef;a& udkcifarmifvmOD;rvm;}}

]]udkudku pum;ESpfcGajymoGm;wmyJ? olwkdUtpnf;ta0; apmapmNyD;&ifawmh rD;&xm;qif;ydkUr,fwJU?


rNyD;&ifvnf; rydkUawmhbl;wJU}}

]]'gjzifh arQmfraeygeJUawmhuGm}}

]]arQmfwmawmh r[kwfygbl;? tjyifbuf [dk[dkonfonf Munfhaewmyg}}

]]udkcifarmifu odef;odef;twGuf bmrS pdwfylrSm r[kwfygbl;? arG;pm;orD; tapmifhta&Smufyg&if


b,fudkoGm;oGm; pdwfcswmyJ r[kwfvm;}}

]]rcsKdyg&kHeJU b,fpdwfcsrSmvJ? jrjrvnf;ygvdkU pdwfcswmyg}}

]]at;tjyeftvSefayghav? udk,fwkdUtdrfu *Dvmeq&muvnf; odef;odef;ygvkdU pdwfcswm? rcsKdyg&kHeJUqdk&if


pdwfcsrSm r[kwfbl; [m [}}

rjrrSDuuvdqGaom &,fjcif;jzifh &,fvkdufonf/ uRefawmfonf tdrfcef;wGif;rSm oGufcsmyg'jzifh rvIyfEdkif


r&Sm;Edkif usef&pfcJUaom OD;xGef;0if;udk ajy;owd&vkdufonf/ rjrrSDtm; ]]uRefawmfygvdkUaum OD;xGef;0if;u
ydkpdwfrcsaybl;vm;}}[k ar;vkdufcsifonf/ okdUaomf b,ft"dyÜm,fodkU a&mufoGm;NyD;
b,fvdkt"dyÜm,faumufEdkifrnf[k ra0cJGEdkifojzifh rar;vdkufay/

rcsKdqkdaom rdef;rBuD;um; uRefawmfwkdU bmajymaeonfudkbmrQ *&kpdkuf[efr&Sdojzifh


em;rsm;av;aea&mhovm;[k xifrdavonf/

twefMumaomtcg &xm;xGuf&ef 0DpDrIwfavonf/ uRefawmfwkdUwGJrSm oD;oefUwJGjzpfojzifh b,folrQ


rwufEdkifMuacs/ tcsKdUwJGrsm;ay:odkUum; aemufusaom c&D;onftcsKdU tajy;tvTm;
twif;wufaeonfudk jrif&av onf/ aemufxyf0DpDwpfcsufrIwfaomtcg odef;odef;onf tdyf&mvdyfrSm
xdk;xm;aomwkwfwpfacsmif;udk qJGxkwfvdkufonf/ NyD;awmh Murf;jyifay:0,f wkwfjzifh ESpfcsuf ememESifh
wpfcsufomom? okdUr[kwf ESpfcsufwpf0uf acgufvdkufavonf/ xdktcgrS rcsKdonf
rodef;odef;bufausmay;NyD; Murf;jyifay:xdkiftvkyfvkyfae&mrS rwfwwf&yfum rodef;odef;buf
vSnfhvmavonf/ xdkcPürD;&xm;vnf; xGufavawmhonf/ rcsKdqkdaom xdkrdef;rBuD;um;
em;xdkif;onfrSm aocsmayonf/

rodef;odef;um; rcsKdtm; vuf[efajc[efjzifh tdyf&mvdyfrsm; jzefUcif;&ef? ntdyfawmh


0wftdyfzkdUtusÐwpfywf&pfrsm; xkwfay;&efponfrsm;udk vuf[efajc[efjzifh nTefMum;avawmhonf/
rcsKdutoHao; toHaMumifjzifh tD; tJ at; vkyfNyD; wkHUjyefaeonfudk Mum;&ojzifh rcsKdrSm
pum;vnf;qGHUt aMumif;od&ayawmhonf/ rsufpdrapmif;? ar;r&GUJ? udk,ft*Fg rcsKdUwJUbJ em;xdkif;NyD;
qGHUtaejcif;twGufydktHUMoaerdavonf/

rD;&xm;onf OMooHwtltl? armif;vufwH wa*smif;a*smif;? bD;oDw*sKef;*sKef;ESifh &efukefNrdKUtm;


EIwfqufum xGufvmcJU&m NrdKUjyifa&mufaomtcgt&Sdefjrefvm\/

atmufckHESpfwef;ay:wGif rjrrSDESifh rodef;odef;wkdUtwGuf tdyf&mrsm; cif;xm;onf/


tv,fuMurf;jyifay:rSm rcsKdtwGuf tdyf&mcif;onf/ acgifrdk;wGif qJGcsdwfxm;aom tdyf&mwpfckay:wGif
uRefawmfhtdyf&mudk uRefawmfhbmom jyifxm;vdkufayonf/ odkUaomf apmao;ojzifh rtdyfMuao;ay/
uRefawmfonf rjrrSD\ tdyf&majc&if;bufwGif xdkif&if; tjyifodkUMunfhvdkufonf/ qef;aeaom
vauG;auG;uav;udkMunfh&if; c&D;\ tem*wfudk BudKMunfhvkdufonf/ c&D;oGm;tazmfrsm;um;
ESpfvkdzG,faumif;aom cspfrr-rjrrSD? rjrrSDxm;&muaeaom rodef;odef;? em;xdkif; qGHUtaom rcsKd/

aiGvauG;auG;uav;ESifh Mu,fwm&mwkdUonf uRefawmfwdkUESifhxyfMuyf ruGm


tajy;vkdufygvmMuavonf/ rnf;rnf;tkyftkyf opfyifrsm;um; uRefawmfwdkU aemufbufodkU
ajy;oGm;Muonf/

uRefawmfonf tawG;rsm;wGif epfjrKyfae\/ odkUaomf tawG;rsm;um; aiGvauG;auG;ESifh Mu,fwm&mrsm;vkd


uRefawmfESifh xyfMuyfygvmaom tawG;rsm;r[kwf? wpfckNyD;wpfck rIefrTm;aysmufuG,f usef&pfayonf/

]]armifwifxGef; Munfhprf;ygOD;? rruawmh vkdufr,fxifwJU tqifawG a&G;0,fvmcJUwmyJ}}

rjrrSD\toHu uRefawmfhtm; vIyfEdI;vdkufonfokdU &Sdavonf/

&xm;wJGtwGif;bufodkU vSnfhxkdifNyD; Munfhvkdufaomtcg uRefawmfhteD;rSm jzeffUcsxm;aom


befaumufvkHcsnfESpfxnfESifh qG,fwmwpfxnfudk jrif&avonf/ befaumufwpfxnfrSm Munfjyma&mif?
tjcm;wpfxnfrSm eHUoma&mif? qG,fwmrSm t0gEk? NyD;awmh ouúvwf tay:tusÐ tndKEk/

]]rruvnf; 'ku©&SmvdkUAsm? uRefawmfu 'Dvdktxnfaumif; tzdk;wefawGudk 0wfwwfwmrS r[kwfbJ}}

odkUuvdk uRefawmfhyg;pyfu xGufaeaomfvnf; pdwfxJrSmum; rjrrSD\ apwemt[kefonf uRefawmfhtm;


odrf;usKH;&pfywfaeNyDudkum; cHpm;aerdav onf/ rjrrSDu ceHUonfhtNyKH;jzifh-

]]r0wwf&if 0wfwwfatmif rru oifay;r,fvdkU od&JUvm; [J [J}}

odef;odef;um; n0wf&ef tusÐ? vkHcsnfrsm;udk ,lvsuf a&csKd;cef;xJodkU 0ifoGm;avonf/


rjrrSDonfuRefawmfha&SUrSm jzefUxm;aom vufaqmifvkHcsnf rsm;ESifh qG,fwmudkacgufvsuf
uRefawmfh&ifcGifay:odkU ypfwifvkdufonf/ uRefawmfuvnf; ayGU,lxm;NyD; rjrrSDtm; ai;pdkufí
Munfhaevkduf\/ rjrrSD\ rsufvkH;rsm;rSm &Da0aeonf/

rD;&xm;onf w0kef;0kef; wa0ga0g BuD;rm;aom t&Sdefjzifh ckwfarmif;ae avonf/

odef;odef;a&csKd;cef;rSxGufvmaomtcg rjrrSDvnf; n0wf&ef t0wfrsm;,lNyD; a&csKd;cef;xJodkU


0ifoGm;avonf/

rcsKdonf vkyfp&m&Sdonfrsm; NyD;NyDjzpfojzifh Murf;jyifay:rSm cif;xm;aom olUtdyf&may:wGifzifcsíxdkif&if;


aq;ayghvdyfaomufaeav onf/ rD;zGm;rsm; rvGifhatmif oHbl;uav;jzifh cHxm;\/

uRefawmfonfaowÅmudkzGifhí rjrrSDay;xm;aom vufaqmifrsm;udk xnhfxm;NyD; vrf;rSmtysif;ajyzwf&ef


,lvmaom pmtkyfrsm;udk xkwf,lxm;vdkufonf/ qdkAD,uf &k&Sm;? vlOD;a& jyóemrsm;? pkHaxmuf
armifpH&Sm;? Z0eykHjyifrsm;/
odef;odef;uvnf; ol,lcJUaom r*¾Zif;rsm;udk xkwf,laeonf/ '*kefr*¾Zif;? ol&d,r*¾Zif;?
jrefrmhtvif;r*¾Zif;/

odef;odef;onf '*kefr*¾Zif;udk vSefavSmNyD;ae&mrS uRefawmfhwGif ygvmaom pmtkyfrsm;udk


rsufpdusae[ef&Sdonf/

]]udkwifxGef; &SifhpmtkyfawGudk uRefrrzwf&bl;vm;}}

]]zwfEdkifwmaygh rodef;odef;&JU? b,f[mBudKufovJ}}

rodef;odef;u uav;BuD;vdk NyKh;NyD;-

]]Z0eykHjyif}}

uRefawmfu rode;fodef;\ uav;qefaom tNyKH;ESifh uav;qefaom tBudKufudk pdwfxJrSmusdwf&,f&if;


Z0eykHjyifudk vSrf;ay;vkdufonf/ xdktcdkuf rjrrSDonf a&csKd;cef;rS xGufvmav\/ rcsKdonf
rodef;odef;ESifh rjrrSDwkdU\ tusÐ? vkHcsnfrsm;udkoyf&yfpGm acgufaeonf/

rjrrSDonf uRefawmfhab;rSm 0ifxdkif&if;-

]]bmpmtkyfawGygvdrfh? rrzwfzkdU a&G;&atmif? b,fpmtkyfu bmqdkwm rrudk ajymjyprf;ygOD;}}

uRefawmfuwpftkyfpD aumufudkifjyNyD; &Sif;ajymonf/

]]'gu BuD;yGm;a&; OD;vSa&;wJU qkdAD,uf&k&Sm;taMumif;pmtkyf? &k&Sm;rSm Zmbk&if tkyfpdk;pOfu


awmifolv,form;? qif;&Jom;tvkyform;awG tnSOf;qJcH&ykHawG? qif;&Jom;awGu "e&SifawG?
ajrydkif&SifawGudk qefUusifNyD; ykefuefykHawG? vDeifwdkU pwmvifwkdUpwJU &k&Sm;acgif;aqmifBuD;awG&JU
taMumif;awG a&;xm;w,f? ocifEka&;wJU vlrJGwkdU\ xGuf&yfvrf; pmtkyfvkdygyJ}}

]]'Dpmtkyfudkawmh rr rzwfcsifbl;? aemufwpftkyftaMumif; ajymjyygOD;}}

]]a[m'gu vlOD;a&jyóemwJU? a&;wJUvlawGuawmh OD;uHBuD; bDat-bDtD;'DeJU OD;udkudkav;


bDtufpfpDwdkUjzpfw,f/ olwkdU[m bdvyfudk ynmawmfoif oGm;wJUvlawGjzpf w,f? jrefrmawG[m
EdkifiHBuD;awGeJU &ifaygifwef;vdkufEdkifatmif qdkwJU apwemeJU EdkifiHjcm;rSm &cJUwJUA[kokwawGeJU ,SOfNyD;
a&;xm;w,f? jrefrmawG&JU zGm;aopm&if;jyNyD; tzwfwifwJU vlOD;a& enf;ao;wJUtaMumif; ?
ekdUpdkUykcufwGif; uav;awGtrsm;tjym; aoqkH;ykH taMumif;? t&G,fa&mufwJU vlawGMum;rSmvnf;
umvom;a&m*geJU aoaysmuf wmrsm;ykHawG a&;xm;w,f/ uRefawmftao;pdwfrzwf&ao;bl;/
rmwdumeJU ed'ge;fudkMunfhNyD; ajymaewm? odkUayr,fh tvGefrSwfom;zG,faumif; wJU
tcsuftvufawGygw,fqdkwmawmh odEdkifygw,f/ 'Dpmtkyfzwfr,fvm;}}

]]'gu rif;wdkU EdkifiHa&;orm;awG zwfzkdUyguG,f? rrwkdUzwf&if odyfpdwf0ifpm;r,f rxifbl;}}

]]'gjzifh pkHaxmufOD;pH&Sm;udkawmh pdwf0ifpm;rSmyJ xifw,f/ q&mBuD; OD;a&Ta'gif;qdkwm


pkHaxmuf0w¬Ka&;&mrSm yg&*lyJ rr&JU/ tifrwef vlUpdwfudk qGJaqmifEdkifwJU ta&;tom;yJ/ a':tkef;oifESifh
om;rsm; pmtkyfukrÜPDu pkHaxmufarmifpH&Sm;0w¬Kwkduav;awGudk pkaygif;NyD; xkwfxm;wm/ 'gu
yxrwJG? 'gu 'kwd,wJG}}

a&TOa'gif;&JU pkHaxmuf0w¬KawG rrodyfBudKyfw,f/ tJ'DxJ b,f0w¬Krsm; ygygvdrfhrvJ}}

uRefawmfu 'kwd,wGJwGifygaom 0w¬Kwkduav;rsm;trnfudk zwfjyonf/ ]]w*lul;ul? ajcusKd;iBudKif?


ppfAdkvfvifr,m;? avSolBuD; OD;rdk;oD;? ar;cGef;ykpäm? &kyf&Sifrif;orD;? vufjywftif*sifeD,m}}

]]at;aumif;w,f? tJ'Dpmtkyfudk rrzwfr,f}}

rjrrSDonf pkHaxmufarmifpH&Sm; 'kwd,wJGudk vSrf;,lvkdufonf/ rodef;odef;um; Z0eykHjyifwGif


pdwf&Tifvef;ae\/

yJcl;blwmokdUa&mufaomtcg uRefawmfwdkU 3OD;pvkH; pmtkyfudk,fpDjzifh NidrfaeMuavonf/ rcsKdum;


aq;ayghvdyfrSdef;vsuf/

uRefawmfwkdU\wGJudktwGif;rS tvkHydwfxm;vkdufojzifh bmwpfckrQ rpdk;&drf&bJ at;csrf;pGm


pD;eif;vdkufygEdkfifMuay\/

yJcl;rSxGufcJUNyD;twefMumtcg odef;odef;onf olUacgif;&if;rS rD;vkH;uav;udk Nidrf;umtdyfav\/


rcsKdvnf; Murf;jyifay:wGif cif;xm;aom olUtdyf&mü odef;odef;bufodkU apmif;í tdyfaeav\/ rjrrSDESifh
uRefawmfwdkUum; pmqufzwfMuwkef;jzpfavonf/

q,fhig;rdepfavmufMumaomtcg rjrrSDonf pmtkyfudk &ifcGifay:rSm arSmufwifxm;NyD; cg;udkaumh?


ajcudkqefUvsuf tysif;xkwfum orf;vkdufavonf/

]]rr tdyfcsifNyDvm;? uRefawmftay:wufNyD; zwfr,fav}}

uRefawmfuxdkfif&mrS xvdkfufavonf/

]]udpör&Sdygbl;uG? rrtdyfcsifvnf; 'DvdkyJ tdyfvdkufrSmaygh? armifav;u tJ'Dae&mrSm xdkifzwfaeEdkifom;yJ}}

rjrrSDonf &Da0rsufvkH;ESifh &Da0aom tNyKH;rsm;jzifh uRefawmfhtm; armhMunfhaeNyD;aemuf odef;odef;bufodkU


vSnfhum-

]]a[h odef;odef;? tdyfaysmfaeNyDvm;}}

odef;odef;um; wkwfwkwfrQ rvIyf/ odk;aeatmif tdyfaysmfae[ef&Sd onf/

]]odef;odef;awmh tdyfaysmfoGm;NyD? rcsKdaum tdyfaysmfaeNyDvm;}}

uRefawmfhpdwfxJrSm tBuHwpfckjzpfay:vmNyD; uvdqGí NyKH;rdjcif;rsKd;jzifh NyKH;vkdufonf/ xkdtNyKH;udk rjrrSDu


rdoGm;onf/

]]bmNyKH;wmvJuG? rif;tNyKH; r&dk;bl;xifw,f}}


rjrrSDonf udk,fudkapmifESifhacgif;tkH;ykHay:ypfrSDvkdufNyD; taMumftjcif awmifhvdkU nSpfxkwfovdk
udk,fvufwkdUudk nSpfxkwfaeavonf/

uRefawmfonf rodef;odef;\ ajc&if;bufwGif axmifxm;aom wkwfudk,lNyD; Murf;jyifay:rSm


rodef;odef;acgufovdk ESpfcsufememESifh wpfcsufomom acgufvdkuf\/ rcsKdum; rvIyf/
aocsmayguftdyfaysmfae avNyD/

]][kwfw,f rru arhoGm;w,f? olu'Dvkdtcsufay;rS&w,f/ rcsKdvnf; tdyfaysmfoGm;Nydaemf


odef;odef;vnf; raumif;bl;/ rcsKdvnf;raumif;bl;/ rrudk rapmifhbJ tdyfaysmfoGm;Muw,f}}

uRefawmfurjrrSD\tdyf&m txufwnfhwnfh trdk;csdwfxm;aom ckHwef;ü uRefawmfhtdyf&mudk


jyif[efjyK&if;-

]]uJ uRefawmfvnf; tdyfawmhr,f/ uRefawmfajc&if;u xdkifpmzwfae&if rrajcaumif;aumif;qefUomrSm


r[kwfbl;}}

]]aMomf 'gjzifh armifav;vnf; rrudkrapmifhbJ tdyfawmhrSmayghaemf? armifav;vnf; odef;odef;wkdUvkdy


Jraumif;bl;}}

rjrrSDonf i,frlygaom rsufapmif;jzifh uRefawmfhtm; uvdvdkufavonf/ uRefawmfhwpfudk,fvkH;um;


ewfyl;ovdk jzpfoGm;ay\/ tay:xyftdyf&modkU wuf&ef [efrjyifEdkifawmhay/ ajcudkif&rvkdvdk?
vufudkif&rvdkvdkjzifh rwfwwf&yfvsuf apmifESifhacgif;tkH;ay:wGif vSJrSDaeaom rjrrSD\
&r®uftmomjzifh0if;vufum i,frl Mumrlay:aeaom rsufESmudk vnf;aumif;? wtdtdrodrom
vIyf&Sm;aeaom azmif;<uonfh &ifom;rsm;udk vnf;aumif;? ai;pdkufMunhfaerdavawmhonf/
bmajym&rnfvnf; rod/ tmaq;xnfhxm;ovkd cHpm;ae&\/ wpfudk,fvkH;&Sd aoG;wkdUyifvQif
&yfaeMu[efwl\/

rjrrSDonf uRefawmfhtm;rdxm;NyD[k odae[ef&Sdonf/ cg;udkaumhvkduf NyD;


udk,fudkwGJeH&Hab;uyfvkdufonf/ NyD;aemufeH&Hbufuaygifudkajrmufxm;av onf/ 'l;auG;ay:rS
jzmusaeaom zJxbDwpfywf&pfonf yefumav wGifvIdif;xae\/ uRefawmfhbufrSm&Sdaom
aygifwHajcovkH;udkum; qefUwef;íxm;av&m zDxbDatmufajc cyfa&Ta&TwGif ajcovkH;om;rsm;onf
azG;ceJ ay:aeavonf/

]]armifav; bmMunfhaewmvJ rtdyfao;bl;r[kwfvm;}}

uRefawmfonf &if0rSm wpfqdkUaeaom tvkH;BuD;udk renf;rsKdcsNyD;-

]]tdyfawmhr,f rr&m}}

odkUuvdkajym&aomfvnf; udk,fcE¨mum; pyg;BuD;csufnSdKUcHxm;&ovdk ra&GUr&Sm;jzpfae\/

rjrrSDonf olUcg;v,fem; ab;bufrSm vufjzifh ykwfcwfjy&if;-

]]xdkifav? 'DrSmxdkif}}
uRefawmfum; i,f&G,faomol r[kwfyg/ udavom ukefcef;aeonfh &aoh &[ef;vnf;r[kwfyg/ 4if;jyif
cktcsdeftcgrsKd;rSm psmef&aeolyif psmefavQmrnf xif&ayonf/ uRefawmfhrSm bmrQtaxGtxl;
rawG;Edkifawmh acs/ rjrrSDajymonfhtwdkif; rjrrSDjyonfhae&m olUab;rSmuyfí xdkifcsvdkufavonf/
wpfudk,fvkH;uawmh wqwfqwfwkefaeonf/ rsufvkH;rsm;vnf; jyma0ae\/

rjrrSDu uRefawmfhvufzsm;rsm;udk ,k,pGm qkyfudkif&if;-

]]armifav; rreJUc&D;xGufcJU&wm raysmfbl;xifw,f}}

uRefawmfum; rjrrSDtm; rMunfhbJ rsufESmudk tjcm;buf vTJxm;&if;-

]]aysmfygw,f rr&JU}}

]]rif;Munfh&wm aysmfw,frxifygbl;uG,f? Munfhprf; vufzsm;awGvnf; at;vdkU? rsufESmudk


'DbufvSnfhprf;ygOD;}}

uRefawmfu rjrrSDbufodkU vSnfhvkdufonf/ rjrrSD\rsufESmrSm tmom&r®ufjzifh


wzswfzswfawmufaeonf/ cspfaoG;awG x<uvmojzifh tvSrSm txl;pdkjynfvef;qwfvmonf[kxif\/
rjrrSDonf uRefawmfhvufrsm;udk olU&ifcGifrSmtyfNyD; qkyfe,fae\/ cPcsif;wGif uRefawmfhvufrsm;rSm
ylaEG;vm\/ uRefawmfonf rjrrSDtm; odrf;usKH;zuf,lvkdufavonf/ olr\cg;rSm aumhaeNyD;
udk,frSmayghvSonf/ rsufESmrSmvnf; armhNyD;om;jzpf\/ uRefawmfuyg;ESpfzufudk b,fjyefnmjyef
tzefzefarT;onf/ rjrrSDu uRefawmhfyg;? EIwfcrf;? ezl;rsm;ay:wGif tBudrfBudrf wkHUjyefonf/ rjrrSDonf
uRefawfmhtm; tm;yg;w& tBudrfBudrf wkHUjyefNyD;aemuf &IdifiifaomtoHjzifh-

]]rrjzifharmifav;udk b,favmufcspfrSef;rodbl;}}

uRefawmfubmrQrajym/ uspfuspfygatmifom zufxm;onf/

xkdcPü uRefawmfhrsufpdxJwGif rcifopfuav;onf zswfceJay:vm avonf/

]]ajymprf;yg rrudkcspfuJUvm;}}

uRefawmfurajzEdkif/ uspfuspfygatmifzufNyD; yg;csif;tyfíom xm;&onf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm;zufxm;aom vufrsm;udk jzKwfNyD; acgif;&if;rS rD;cvkwfudk ydwfvdkufavonf/


NyD;awmhuRefawmhftm; cspfjcif;BuD;pGmjzifh zufjyefavonf/ erf;vkdufonfrSmvnf; uRefawmfhrsufESmrSm
ae&muGufvyf rusefatmif jzpfavonf/

yg;pyfuvnf; wwGwfwGwfESifh ]]rruarmifav;udk odyfcspfwmyJ}}[k ajymaeonf/ ]]rrudkarmifav;u


cspfuJUvm;}}[k ar;aeonf/

uRefawmfum; tcspfOD; rcifopfuav;tm; iJUraeEdkifawmhNyD/

]]cspfygw,frr&JU? rcspfbJeJU 'Dvdkvkyfyghrvm;}}


onfvkdajymNyD; uRefawmfuwpfzef rjrrSD\ rsufESmwGif ae&muGufvyfrusefatmif erf;&jyefavonf/

aemufawmh rjrrSD\ acgif;ESifhausmudk apmifESifhacgif;tkH;ykHay:rSm wifxm;NyD; uRefawmfu olU&ifay:wGif


acgif;tkH;xm;avonf/ rrvufrsm;u uRefawmfhqHyifrsm;ESifh em;&Gufrsm;udkupm;aeonf/
uRefawmfhvufrsm;um; [dk[dkonfonf aqmhupm;aeonf/

]]rrudk cspfwJUvm; ajymygOD;}}

]]cspfygw,f? rr[m uRefawmfhtcspfqkH;}}

]]cspfygw,fqdkwJU pum;uav;Mum;&wm tm;r&vdkU ar;aewmyg armifuav;&,f? rrudk


tpOfoem;yguG,f? rr[m tcspfqmavmifaewJUolyg}}

xkdcPü OD;xGef;0if;onf uRefawmfhrsufpdxrJ Sm zswfceJay:vmavonf/ oGufcsmyg'a&m*gjzifh


tdyf&may:rSm vSJae&aom OD;xGef;0if;\ &kyfykHvTmonf uRefawmfhtm; pdwful;,OftdyfrufrS
vIyfEdk;vdkufouJUodkU&Sday\/ ewfbkHewfeef;onf csufcsif; t0Dpdi&JtjzpfodkU ajymif;vJoGm;ovdk&Sdayonf/
uRefawmfhrSmvGefpGmxdwfvefUoGm;onf/ aEG;aeaom uRefawmfhaoG;rsm;onf at;oGm;[ef&Sdonf/
wif;usyfaomtayGUtydkufwkdUonf aysmhacGoGm;onf/ cspfpEdk;trlt&mjzifh rjrrSD\ &ifbwfay:wGif
tkH;xm;aom uRefawmfhOD;acgif;onfyifvQif cspf&dyfcspfaiGU ukefcef;oGm;[efwlonf/

]]armifav; bmjzpfoGm;wmwkH;}}

]]uRefawmfaMumufw,frr? aMumufw,f}}

ajymajymqdkqdk rjrrSD\ &ifbwfay:rS acgif;udkrxlNyD; xdkifvdkufonf/ rjrrSDvnf; vkdufxdkif&if;-

]][if bmjzpfoGm;wmvJ armifav;? bmaMumufwmvJ}

]]rr&,f uRefawmfwkdUcspf&kHcspfMu&atmif? a&SUrqufMupdkUeJU}}

]][ifarmifav; bmjzpfoGm;wmvJ? bmaMumufoGm;wmvJ? rrudk ajymprf;ygOD;}}

]]'koeaom qdkwJUtjypfudk aMumufvmw,f}}

]]'koeaom [if [kwfvm;}}

rjrrSDonf odkUuvdkar;NyD;aemuf oufjyif;BuD;csvkdufonf/ uRefawmfhvufrsm;udk qkyfudkifxm;aom olr\


vufacsmif;uav;rsm;onf tm;avsmhoGm;Muonf/

]]olrsm;om;r,m;udk jypfrSm;jcif;[m tvGefBuD;rm;wJU tukodkvfjzpfw,fwJU? rrudkawmh cspfNrJcspfaer,f?


armifav;udkvnf; rru cspfNrJcspfaeyg? odkUayr,fh tJ'D tukodkvfra&mufatmif a&SmifMuOfaeMuygpdkUvm;
rr&,f}}

rjrrSDum; bmwpfcGef;rQ rajym/ arSmifxJwGif olUrsufESmudk rjrif&aomfvnf;


awG;awmai;armaernfxifonf/ rD;&xm;onf w0kef;0kef; ckwfarmif;ae\/ uRefawmfwkdU&ifwGif;rSmum;
rD;&xm;tpif;aygif;rsm;pGm ckwfarmif;aeMuay\/ rjrrSDonf uRefawmfhyckH;ESpfzufudk vufESpfzufjzifh
udkifíaeonf/ aemufawmh &Iduf&Idufvmonf/ twefMumawmh w&Iyf&Iyfidkae avawmhonf/ rjrrSDrSm
touf30ausmf 35ESpftwGif;u rdef;rBuD;ESifhrwl? i,fi,f&G,f&G,f ckdudk;&mrJUaom oli,fruav;ESifhom
wlaeawmhonf/ uRefawmfu vlBuD;t&ma&mufaeavonf/

]]ridkygeJU rr&,f? onfhxufwkd;NyD; rrSm;Mu&if NyD;a&maygh? wdwfygaemf wdwf}}

rjrrSDonf rsuf&nfokwfaeavonf/ &Idufíum;aumif;wkef;yif/

]]rr&,f npfnrf;wJU tukodkvftvkyfxJ rwdk;rd&if awmfa&maygh? cspfwmuawmh rcspfygeJUvdkU


wm;vdkUr&Edkifygbl;? xdef;vkdUcsKyfvdkU&wJUudpövnf; r[kwfygbl;/ rrudk uRefawmfcspfrNrJcspfaerSmyJ?
rruvnf; uRefawmfhudk cspfNrJcspfaerSmygaemf/ pifMu,fwJU tcspfqdkwm ydkvdkUawmif pJGNrJEdkifygw,f/
oH[m oHacs;rwuf&if xm0pOf cdkifrmovdkaygh rr&JU}}

rjrrSD\ &dIufjcif;rsm;onf tqufa0;a0;vmNyD; t&SdefaysmhaysmhoGm;av\/

rD;udkzGifhvdkufrnf[k vkyfrdonf/ okdUaomf rD;a&mifxJrSmqdkvQif rjrrSDonf


uRefawmfhrsufESmb,fvdkMunfh&rnfvJ[k t&SuftaMumuf0ifí vmaumif;vm avrnf/

]]armifav; rrudktcspfrysufbl;aemf}}

]]bmvdkUysuf&rSmvJ rr&JU? rysufEdkifwJUtcspfyg}}

]]enf;enf;rS ruGufbl;aemf}}

]]bmvdkUuGuf&rSmvJ rr&JU? tuGufrxifEdkifwJU tcspfyg}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm; zufvkdufjyefNyD; &ifcsif;uyf yg;csif;tyfxm;jyefonf/ uRefawmfum; tawGUudk


ra&SmifEdkifaom ykxkZOfwpfa,mufjzpf&kHru tawGUudkyif rBuKHzl;ao;aom tpdrf;uav;jzpfav&m
rwkHUjyefbJ raeEdkifyg/ uRefawmfhaoG;oGm;wkdUonf ylaEG;vmoavmuf uRefawmfhtayGUtzufwdkUonf
wif;usyfvmjyefavonf/ onfawmhrS rjrrSDu qwfceJ &kef;xGufvkdufNyD;-

]]onfha&SU wkd;rrSm;atmif BudK;pm;MupdkUvm; armifav;}}

uRefawmfum; &Da0aomcHpm;rIESifh rjywfom;aom todwkdU\ OD;aqmifrIaMumifh ai;armae&m ]][kwfuJU}}[k


pdwfryghwyg ajzvdkufavonf/

twefMumawmhrS pdwfudkwif;Edkifonf/ tjrifudk oefU&Sif;Edkifonf/

]] uJ rrtdyf&pfawmh? uRefawmftay:wuf tdyfawmhr,f}}

]]wufwuf rrvnf; tdyfawmhr,f}}

uRefawmfonf tay:xyf tdyf&modkU wufcJUavonf/


tdyfíum; raysmfyg/

aysmfatmif BudK;pm;tdyfawmhrS rD;&xm;oH w*sKef;*sKef;u ydkjrnf[def;vmonf/ pdwfvIyf&Sm;jcif;uydkrkd


jyif;xefvmonf/ &ifwGif;rSm qE´ESpfck ppfcif;aeonf/ aoG;om;\qE´ESifh OmPftjrif\qE´/
aoG;om;u rjrrSDESifh tpGrf;ukef eD;pyf,SOfwGJzkdU awmif;qdkaeonf/ OmPftjrifu tjypfrusL;vGefrdatmif
a&Smif&Sm;zdkU awmif;qdkaeonf/ rjrrSD\ i,frlMumrlygaom tom&r®ufjzifh 0if;vufaeaom
rsufESmudkpGJvrf;aeonf/ azmif;<uvIdufzkdaeaom &ifom;rsm;? aumhxm;aomcg;? um;ítdpufaom
wifom;rsm;ESifh vkH;uspfvSyaom aygifwHrsm;udk wpdrfhpdrfhjrifaeonf/ 'gawGudk rsufpdxJrS
BudK;pm;azsmufonf? b,fvdkvkyfvkyfraysmuf/ ppfonfAdkvfyg axmifaomif;rsm;pGmudk ESdrfeif;&onfu
vG,fulOD;rnf? þazmufjym;aom tm&kHrsm;ESifh rSm;,Gif;aom qE´rsm;udk ESdrfeif;&onfrSm rvG,fulyg/

ESdrfeif;&ef BudK;pm;&if; pdwfomarm&onf/ udk,fomEGrf;vsjzpf&onf/ ESdrfeif;r&wdkif; [dkbufapmif;tdyf?


onfbufapmif;tdyf? yufvufvSefvkduf? arSmufvdkuf? oufjyif;csvdkufESifh *emrNidrf jzpfaeavonf/
atmufwGif tdyfaeaom rjrrSDvnf; uRefawmfhenf;wlyif jzpfae[ef&Sd\/ apmif;vkduf? vSefvdkuf?
arSmufvdkuf? qefUvdkuf? auG;vdkuf? oufjyif;csvdkuf vkyfaeaom rjrrSD\ vIyf&Sm;oHrsm;udk
Mum;ae&avonf/

uRefawmfonf rjrrSDtm; wyfrufcspfcif&kHru toem;ydkvmjyefavonf/ uav;vdk csKH;yGJcsí idk&Smaom


rjrrSD? rdef;rom;jzpfygvsuf uRefawmfhtay: [efraqmifEdkif&Smaom rjrrSD? uRefawmhftm; vdkvm;vSojzifh
t&SuftaMumufrxm;Edkif&Smaom rjrrSD? emwm&Snf vlrrmvifBuD;aMumifh 0#fcHae&&Smaom rjrrSD/

,ckwpfBudrf uRefawmfhrsufpdxJay:vmaom OD;xGef;0if;onf uRefawmfhtm;


wkefvIyfacsmufcsm;jcif;rjzpfapawmhay/ oGufcsmyg'jzifh tdyf&mxJ tNrJvJaeaom OD;xGef;0if;? olonf
romwpfydkif;jzpf\/ uRefawmfcspfaomrrtm; oufouf'ku©ay;aeoljzpf\/ þromwpfydkif;
aumifBuD;onf romvkH;vkH;jzpfoGm;vQif rjrrSD0#fuRwfoGm;p&m&Sdonf/ ckawmh romwpfydkif;tjzpf
ESpf&Snfvrsm;aeNyD; rjrrSDtm; i&Jwpfydkif;odkU ydkUaeonf/ rjrrSD\ b0udkajcmufaoGUqif;&Jatmif
vkyfaeonf/

rD;&xm;ckwfarmif;oH w0kef;0kef;udk ausmfjzwfí a[mufoHwpfckay:vm onf/ odef;ode;f\


a[mufoHvm;? rcsKd\a[mufoHvm; rajymwwf/ rjrrSDu tdyf&mxJrSm vl;vGefUaeonf/ wpfcgwpfcg
acsmif;[efUoHjyKonf/

0#fcHae&aom rjrrSDonf t&SuftaMumuf ab;csdwfxm;NyD; uRefawmfhtm; vdkufpm;&Smonf/


'gudkuRefawmfu raxmifxm;bJ 'koeaom aMumufNyD; olUtvdk rvkdufcJU/ rjrrSDu uRefawmfhtm;
pdwfemoGm;avrnfvm;? tcspfuGuf oGm;avrnfvm;? uRefawmfolawmfaumif;vkyfrIaMumifh rjrrSD
t&SufuGJoGm;avNyDvm;/

em;axmif/ atmufuvmaomtoHonf oufjyif;csoH &kd;&dk;[kwfuJUvm;/ &IdufoHESifhwlonf/ rjrrSDonf


t&SufuGJtusKd;enf;jzpfNyD; usdwfidkae[ef&Sdonf/ a[m Mum;&jyefNyD? trSefyif &IdufoHjzpfonf/
&IdufoHomru ESmacgif;rS tyl&nfnpfoHudkyif Mum;&ao;onf/

uRefawmfonf rjrrSDtm; acsmh&rnf/ ESpfodrfh&rnf/ tvdkvkduf&rnf/ rjrrSDuJUodkUyif t&SuftaMumufudk


ab;csdwf&rnf/ odkUrS a,musm;faumif;yDo rnf/ rjrrSDtm; romwpfydkif;aumifBuD; rydkif? rjrrSDtm;
rjrrSDom ydkifonf/ rjrrSSDu tnGwftEl; cGifhvTwfvQif uRefawmfhrSm bmrQ tjypfr&SdEdkif/
uRefawmfonf cdkifNrJaom oEédVmefjzifh atmufodkUqif;vkdufavonf/ NyD;awmh rjrrSD\
cg;v,feHab;bufrSm xdkifvdkufonf/ rjrrSDum; wkwfww k frQ rvIyf/ arSmifaeojzifh aumif;pGmrjrif&/
&xm;wJGxJrSm a&csKd;cef;rD;wpfvkH;om xGef;xm;onf/ a&csKd;cef;wHcg;udk ydwfxm;ojzifh tBudKtMum;rS
rD;a&miftenf; i,fomwdk;0ifaeonf/ odkUaomfrjrrSDonf zdkvIdufpGmjzifh uRefawmfhtm; pdkufMunfhaeonf[k
uRefawmfcHpm;&avonf/

uRefawmfu rjrrSD\ rsufESmay:odkU udk,fudk udkif;nTwfNyD; cyfwkd;wdk;-

]]rr}}

rjrrSDu ajcmufuyfaeaom toHjzifh-

]]bmvJ armifav;}}

rjrrSD\ tqifoifh wkHUjyefcsufaMumifh uRefawmfjrL;oGm;onf/ uRefawfmcHpm;ae&ovdk


rjrrSDcHpm;ae&aMumif;xif&Sm;vSyg\/ uRefawmfonf bmrQ rajymEdkifao;bJ arSmifxkudk xGif;azmufí
rjrrSD\ rsufESmudktpGrf;ukef tm;pdkufum Munfhaeonf/ rjrrSDuvnf; onfvdkyif wkHUjyefí
Munfhaeonf[k uRefawmfcHpm;&onf/

rjrrSDum; wkwfwkwfrQrvIyf/ odkUaomf vIyf&Sm;aomtoHjzifh-

]]bmwkH; armifav;}}

uRefawmfh&ifrSm ylvmonf/ toHuvnf; ajcmufuyfuyfjzpfvmonf/

]]rr}}

rjrrSDonf vIyf&Sm;vmonf/ [dkbufaygifudk axmifvdkufonf/ uRefawmhfbufuaygifudk


um;csNrJcsxm;onf/ rjrrSDapmifNcKHxm;onfudkawGU& onf/

]]bmajymrvdkUvJ armifav;&JU}}

uRefawmfonf rjrrDDS\ yckH;ESpfzufudk atmufuyifhí ayGUudkifNyD;-

]]rr}}

rjrrSDonf yckH;ESpfzufudk atmufuyifhudkifxm;aom uRefawmfhvufrsm;ü cGifusatmif olUudk,faeudk


jyifay;&if; jrL;<uvmaom toHjzifh-

]]tkd armifav;uvnf; bmajymrvdkUvJ? ar;aewm ajymvnf; rajymbl;}}

]]uRefawmfav bmrS raMumufawmhbl;? i&JBuD;rSmvnf; raMumufawmhbl;? i&JBuD;csifBuD;


t0DpdcsKd;uyfvnf;uyf? rreJU vrf;ukef pcef;ukef cspf&&if bmrqkdcH&Jw,f/ aemufb0rajymeJU
ckb0pufwkdifwuf&vnf;wufr,f}}
rjrrSDu uRefawmfhyg;pyfudkvufESifhtkyfvkdufonf/

]]edrdwfr&Sd ermr&SdawG ajymraeygeJU armifav;&,f? b,fuvm pufwkdifwuf&rSmvJ?


'gawGajymvnf;rajymeJU? awG;vnf;rawG;eJU}}

uRefawmfu rjrrSD&ifbwfay:rSm acgif;tkH;vkdufonf/ rjrrSD\ vufwpfzufu uRefawmhfqHyifawGudk


upm;aeonf/ tjcm;wpfzufu uRefawmhfem;&Gufzsm;udk aqmhaeonf/

]]rrudk,fudk rromydkifw,f? onfhjyif b,folrS rydkifbl;? uRefawmhfudk,fudk uRefawmfydkifw,f?


onfhjyifb,folrS rydkifbl;/ uRefawmfwdkU ESpfa,mufoabmwl&if wpfa,mufudk,fudk
wpfa,mufydkifEdkifw,f}}

rjrrSDu uRefawmfhtm; vufarmif;atmufrS yifhzufum tay:odkU qJGí rsufESmcsif;tyfxm;vkdufNyD;-

]]udk,fcsnf;yJvm; armifav;&JU? pdwfaum}}

]]tdk rruvnf; pdwfuawmh txl;ajymzkdU vdkao;ovm;? tpuwnf;u wpfOD;udkwpfOD; ydkifaeMuwmyJ}}

rjrrSDonf olUapmifxJodkU uRefawmfhudk,fudk qGJ,lvTrf;NcKHay;NyD;aemuf uRefawmfhrsufESmwGif


uGufvyfrusefatmif erf;&Iyfaeavonf/ uRefawmfuvnf; onftwdkif;yif wkHUjyefaeavownf;/ /

53

aovdkufcsifwmyJ armifav;&,f

rD;&xm;onf ompnfblwmodkU qkdufa&mufaomtcg uRefawmfwdkU wGJrsm;udk jzKwfNyD;


ompnfa&Tanmif&xm;odkU qufay;vdkufonf/

nae 2em&DavmufwGif ompnfblwmrS xGufcJUMu\/

aeonf cspfcspfawmufylvsuf&Sdonf/ ,mcif;rsm;u rsufpdwpfqkH;&Sd\/ yJ? ajymif;? ESrf;? i&kwf? 0gcif;rsm;?


BudK;Mum;BudK;Mum;wGifum; csKHykwfawmpyfrsm;/ 4if;wdkUonf wpfrdk;wGif;vkH; a&aomufxm;Muojzifh
pdrf;pdkvef;qef;&SdaeMuaomf vnf; aeyludk oufomatmifrvkyfEdkifMuay/

ta&SUbufodkU ckwfarmif;&if; &IjrifuGif;onf wjznf;jznf; ajymif;vmonf/

,mcif;awG usJvmNyD; csKHykwfawmpyfawG rsm;vmonf/ 0g;&kHawG? a&pD;aeaom


acsmif;ajrmif;awGawGUvmonf/ aeylusJusJwGif jymrIdif;rIdif; jrif&aom awmifrsm;onf
pdrf;&ifh&ifhjzpfvmMuavonf/

rjrrSDESifh odef;odef;wkdUonf a&csKd;Mu\/ oeyfcg;vdrf;Mu\/

rjrrSDa&csKd;cef;u xGufvmaomtcg oeyfcg;a&usJusJ vdrf;NyD;om; jzpfonf/ aemufwJGqHxkH;rSm


uydku&dkEdkifvSonf/ 0wfxm;aom vkHcsnfrSm tyGifhttm? t&GuftE,foefoefykH&dkufxm;aom
ygwdwfvkHcsnfjzpfavonf/ olUudk,fvkH;udk,faygufESifh tqifajyvSay\/ oeyfcg;a&usJ?
aemufwGJqHxkH;ESifh vnf; yeH&vSay\/

]]armifwifxGef; a&rcsKd;awmhbl;vm;}}

]][ifhtif; rcsKd;awmhbl;? rEÅav;&xm;rSm reufu wpfcgcsKd;cJU awmfa&maygh}}

]]rsufESmawmhjzifh oGm;opfacsygOD;uG,f? rsufESmrSm tqDawGeJU}}

]][kwfuJU? cPaeawmh opfwmaygh}}

rcsKdum; odef;ode;f\t0wfa[mif;rsm;udk acgufaeonf/ ode;fodef;rSmrl Z0eykHjyifudk


qufzwfaeavonf/ ol0wfxm;aom ygwdwfvkHcsnfrSm rjrrSDESifh qifwljzpf\/

,if;rmyifblwmvGefaomtcg awmifajcodkU a&mufvmonf/ yifapmufopfyifBuD;rsm;ESifh


0g;ydk;&kHBuD;rsm;udkawGU&onf/ xif;ykHrsm;? opfvkH;BuD;rsm;? oufi,fcsyf tykHrsm;? EGm;vSnf;rsm;? uRJrsm;?
qifESpfaumif okH;aumif/

,if;rmyifrSm tdrfajcpnfum;\/ aecif;xdkifcif; om,m\/

yif;acsmif;BuD;udk ul;jzwfrdonfESifhwpfNydKifeuf ododomomBuD; &moDOwk ajymif;vmonf/


aeyloufomvmonf/ avat;wkdufcwfwkd;0ifae onf/ rD;&xm;rSmvnf; ompnfrS xGufcgpuvdk
rjrefawmhacs/

wjznf;jznf; awmifrsm;ay:odkU wufvmMuonf/ vrf;u tauGUtaumuf rsm;vmonf/


wpfawmifwufNyD;vQif a&SUu wpfawmifay: vmonf/

awmifrsm;rSm ta0;uMunfhvQifom ndKUrIdif;rIdif;Esifh wpfa&mifwnf;jzpf onf/ reD;ra0;usawmh pdrf;ndKndK?


teD;uyfMunfh&aomtcg a&mifrsKd;pkHvSonf/ ausmufwkH;? ausmufcJ? ausmufaqmif? ausmufom;jywfrsm;
rSmyif a&mifrsKd;pkHvSonf/ ausmufoifykef;a&mifudk ausmfjzwfckwfarmif;NyD; aemuf cJa&mifodkUa&mufonf/
oHacs;a&mifae&pfcJUNyD; xkH;ajcmufa&mifu BudKaeonf/ ajruvnf; ta&miftrsKd;rsKd; ajreD? ajr0g? ajreuf?
ajrjzL? ajrjym/ ajreDvTrf;aom ae&mwGif opfyif yifpnfodkUygwufí eDaeonfudkawGU&onf/

a&pD;prf;acsmif;uav;rsm;u wokefokef woGifoGifESifh MunfvifvSonf/ atmufajcu


ausmufp&pfcJuav;rsm;udk jrifae&onf/ ig;apmifhzrf;aeaom AsKdif;rsm;rSm orm"daumif;vSonf/
&xm;oHudk Mum;rS Mum;ygavp atmufarh&onf/

tcsKdUacsmif;0Srf;rsm;xJ&Sd ausmufaqmifrsm;onf abmfa&mifawmufNyD; wpfrsKd;vSaeMu\/

awmawmifa&ajrwGif uRefawmfpdwf0ifpm;aeovdkyif rjrrSDESifh odef;odef;wdkUvnf; pdwf0ifpm;aeMu\/


olwkdUvnf; pum;rajymEdkifMu/ pmrzwfEdkifMu/ wHcg;ayguf0rSmxkdifNyD; ab;ywf0ef;usifudkom
MunfhívdkufygvmMuavonf/ rem;rae tvkyfvkyfí vdkufygvmaom rcsKdyifvQif tvkyfrsm;csxm;NyD;
ab;ywf0ef;usifudk Munfhaeavonf/
rD;&xm;um;tom;usvnf; rajy;Edkif? uqkefvnf; raygufEdkif/ a[m[Jvkdufatmif tpGrf;ukeftm;xkwfí
ckwfarmif;ae&avonf/ tauGUtaumuf tEÅ&,frsm;vSojzifh OMooHuvnf; wnHwnf;nHaeonf/
OMooHESifh w*sKef;*sKef; ckwfarmif;oHwkdUonf awmawmiftvkH;udk vTrf;rdk;xkd;azmufvsuf&Sd\/
yJUwifcwfvsuf&Sd\/

rodef;odef;u uRefawmfhbufvSrf;NyD;-

]]udkwifxGef; 'g &Srf;jynfxJ0ifvmNyDvm;}}

]]r0ifao;bl;cifAs? aemufwpfblwmavmuf vdkao;w,fxifw,f}}

blwmrsm;wGif vlrsKd;pkHawGU&onf/ ArmESifh&Srf;um; cGJr&/ yefcsmyD rkwfqdwfrSm xif&Sm;vSonf/


a*:&cg;abmif;bDusyf ajcovkH;vkH;uyfonf awmifay:om;b0udk o&kyfazmfay;aeonf/
a&mif;csaeMuaom pm;aomufp&mwkdUuvnf; vlrsKd;pkHoabmudk aqmifaeMuonf/

a&waumif; vkdufa&mif;aeolawGudkvnf; awGU&onf/

uRefawmfwdkUonf pxa&mfb,f&Djcif;uav;awGudk 0,fMuonf/

blwmwpfckwGif opfcGyef;awGudk tyiftjrpf ttkHvkdufESifhwuG a&mif;aeonf/ uRefawmfuajy;qif;NyD;


0,f,lvmonf/ rjrrSDESifh rodef;odef;wkdUu yef;rsm;udk ESpfoufjrwfEdk;pGmESifh MunfhNyD; &Tifvef;tm;&pGm
BudKaeMuavonf/

wGJay:odkUa&mufaomtcg uRefawmfu rjrrSDvufxJodkU opfcGyef;rsm;udk ay;tyf&if;-

]]rrudk &Srf;jynfu yef;awGeJU qD;BudKaew,fqdkwm ajymjycsifvkdU uRefawmf 0,fcJUw,f}}

rjrrSDu opfcGyef;rsm;ESifh uRefawmfhtm; vGefpGmMunfEl;aomtNyKH;jzifh wpfvSnfhpD MunfhaepOfodef;odef;\


rsufESmu plvmonf/

]]udkwifxGef;? odef;odef;udkawmh &Sr;fjynfu yef;awGeJU BudKraebl;vm;[if}}

uRefawmfum; onfawmUrS rjrrDStay: uGufuGufuav; apwem txl;jyKcsifonfh trSm;udk


owd&awmhonf/ udk,fhtrSm;twGuf &Sufrdonf/ odef;odef;udkvnf; tm;emonf/ t&Sufjzifh
rTefxlaeaom uRefawmfonf odef;odef;rsufESmudk aphaphrMunfh&JbJ-

]]uRefawmfarhoGm;w,f rodef;odef;&,f}}[k ajymNyD; &xm;ay:u ckefcsvkdufum yef;onfqDodkU ajy;cJUonf/


odef;ode;fu pum;emxdk;vkdufjyef\/

]]arhrSmayghav wlrSrwlbJ}}

xdktcdkuf rD;&xm;xGuf&ef 0DpDrIwfvkdufonf/

rjrrSDu atmfí ]]&xm;xGufawmhr,f jyefvmcJUawmh? r0,feJUawmU}}


uRefawmfhrSm &xm;ay:jyefwuf&awmhrvdkvkd? yef;qdkifodkU qufNyD; ajy;&awmhrvkdvdkESifh Asmrsm;aeavonf/

odef;odef;u&,fvkdfufonf/

]]udkwifxGef; odef;odef;u ajymifwmyg vmjyefvmcJU? &xm;xGufawmhr,f}}

&xm;ay:odkU jyefwufcJUonf/ odkUaomf&Sufp&maumif;aom trSm;udk rjyifEdkifozifh


rcsifhr&Jjzpfaeavonf/ wHcg;udkydwfNyD; tayguf0rSmyif &yfaeonf/ &xm;u rxGufao;/ OMoom
ay;ae\/

rjrrSD-

]]odef;odef;um; bmrQjyefrajym/ taigufcH&aom uav;BuD;vdk vufrxdyfudk udkufNyD; rsufpdayuvwf


ayuvwfESifh aeavonf/

uRefawmfonf yef;onftm; vSrf;NyD; atmfac:vdkufonf/ yef;onfonf opfcGyef;udkif;udk


qGJ,lNyD;ajy;vmonf/ &xm;uxGufpjyKavNyD/

tajy;tvTm;yif 0,f,lNyD; opfcGyef;udkif;udk odef;odef;tm; ay;tyf&if;-

]]uRefawmfrSm;oGm;vdkUyg rodef;odef;&,f? uRefawmfhtay:rSm pdwfr&SdygeJU? rodef;odef;udkvnf; &Srf;jynfu


yef;awGeJU BudKaeygw,f}}

odef;odef;\rsufESmonf NyKH;pdpdjzpfaeonf/ odkUaomf vufrxdyfudkudkufvsuf rsufpdudk


ayuvwfayuvwf vkyfum yef;udkif;udk r,l&JbJ rjrrSDtm; ],l&rnfvm;}[k ar;onfh tMunfhrsKd;jzifh
Munfhvdkufonf/

rjrrSDu NyKH;vkdufonf/

]]udkif;-ay;oluay;aew,f? ,lvdkufav}}

rjrrSD\ trdefU&awmhrS 0rf;omtm;& vSrf;,lavawmhonf/

awmifrsm;rSmjrifhonfxufjrifhvmNyD; avuvnf; at;vmavonf/ &xm;onf a&SUwkd;aemufqkwfvkyfNyD;


ckwfarmif;&aom ae&mrsm;odkU a&mufvmonf/ &ufuef;pifrSm vGef;xdk;aeonfESifhvnf;wlonf/
[dkbufxdk;vdkuf? onfbufjyefxkd;vdkuf wufwufvmMuonf/ rjrrSDESifh odef;odef;wkdUonf
qG,fwmrsm;0wfMu\/

&xm;onfrMumcP OrifvdkPfacgif;BuD;rsm;udkjzwf&onf/ arSmifxkxJ wdk;0ifonf/ ckwfarmif;oHonf


ab;odkU rjyefUbJ uRefawmfwkdUem;xJ w0kef;0kef;ESifh vkH;0ifvmav&m xkdtoHrSwpfyg; bmoHrQrMum;&/
udk,fhpum;ajymoHudkyif rMum;Edkif/ tarSmifxkMum;xJ a&muf&muaeNyD; a&SUa0;a0;rS
tvif;a&mif0ifaeaom tayguf0udk arQmfMunfhvdkuf&onfrSm tm;wufp&mwpfrsKd;jzpfaeonf/
arQmfvifhcsufa&mifjcnfqkdaom pum;udk owd&\/

a&mifpkHyef;wkdUjzifh t&rf;yGifhaeaomcsKHEG,fydwfaygif;rsm;/ ESif;qDvdkvkd? *E¨rmvkvdk/


ESif;yef;awG? opömyef;awG? Ak'¨o&Pyef;awG &dkif;aeMu[efwlonf/

rjrrSDonf vSyaom ywf0ef;usifwGif ai;armae&mrS-

]]aygufvkdufwJU yef;awGaemf &dkif;aevkdUom}}

uRefawmfonf csrf;pdrfhpdrhfjzpfvmonfESifh rjrrSDay;aom qG,fwmudk 0wfae&if;-

]]&dkif;wmeJU,Ofwm odyfruGmygbl; rr&,f? obm0tm;jzifh t&dkif;csnf;yJaygh? vlawGujyKjyifay;vkdufawmh


,OfoGm;wmygyJ? uRefawmfhudk Munfhygvm;}}

twGif;u &SyftusÐacgufaeojzifh qG,fwm ckd;vdk;ckvk jzpfaeonfudk oyfoyf&yf&yfjzpfatmif


jyKjyifaeaom uRefawmfhtm; t&dyfwMunfhMunfhjzifh NyKH;aeaom rjrrSDu-

]]qdkprf;ygOD;}}

]]rru tppt&m&m jyKjyifay;awmh uRefawmf[m t&dkif;r[kwfawmhbl;? ,Ofvmw,fr[kwfvm;}}

rjrrSDu jynfwnfwnf (NyDwDwD) &,fvkdufonf/

]][m [ bmrSvnf; jyKjyifray;&ao;ygvm;armif? e*dku ,OfNyD;om;yg}}

rcsKdonf odef;odef;tm; awmif,mcif;wpfcif;udk vufnSKd;xdk;jyaeonf/


awmif,mcif;wGifoifwkdif;jynf&Snf&Snf? abmif;bDjymusyfusyfESifh ykwD;em;axmif; eDeDrsm;udk
0wfqifxm;aom rdef;rrsm;onf t&dk;&Snfaygufwl;jzifh ajrqGaeMuavonf/

4if;aemuf awmifMum;rsm;wGif tqifhqifhvkyfxm;aom v,fuGufpdr;fpdr;frsm;udkjrif&onf/


v,fuGufuav;rsm;rSm usOf;ajrmif;vS\/ jrefrmjynfwGif jrif&wwfaom v,fuGufrsm;ESifh jcm;em;vS\/

oG,fwef;jrifhrm;onfh xif;&SL;yifrsm;? ydkif;yifrsm;atmufodkU udkif;nGwfrusbJ txufodkUwkd;wufaeaom


tudkif;tcuf&Sdaom tjcm;opfyifrsm;/ rD;&xm;onf xdktyifrsm;Mum;rS ckwfarmif;&if;uavmNrdKU
odkU0ifcJUavonf/ eDíapmufaom trdk;ESifhrD;cdk;wdkif&Sdaom wkdufrsm;? tdrf0if;wdkif; yef;NcHjzpfaeonf/
yef;wdkif;uvnf; qef;onf/

rD;&xm;u jznf;jznf;ckwfarmif;0ifonf/ tdrf0if;awGxJrSm upm;aeMuaom t*Fvdyfuav;rsm;ESifh


AdkvfacG;rsm;onf tupm;&yfNyD; rD;&xm;udkMunfhaeMuonf/

odef;odef;u uRefawmfhbufvSrf;NyD;-

]]udkwifxGef; [dkacG;BuD;u odyfBuD;wmyJaemf? vSvnf;vSygbdoeJU? bmacG;ygvdrfh}}

]]*a&;a[mif;qdkwmxifyg&JUAsm? uRefawmfvnf; aumif;aumif;rodygbl;? uavmNrdKUteD;wpf0dkufrSm


usm;opfawG aygowJU? nnqdk&if NrdKUxJ0ifwwfowJU? 'DacG;BuD;awGu usm;opfudkraMumufbl;qdkyJ}}

]]usm;opfawGvmw,f[kwfvm;? aMumufp&mBuD;aemf? odef;odef;jzifh 'Dvdkae&mrSm raecsifaygif}}


rjrrSD-

]]yef;awGuodyfvSwmyJaemf? qef;vnf;qef;w,f? bmyef;awGvJ armifav;}}

]]uRefawmfvnf; emrnfomMum;zl;wm? b,f[m bmrSef;rodbl;/ a[mvDa[mh? a'vD,m? vDvD}}

]]NrdKUu odyfom,mwmyJaemf? ArmNrdKUeJUawmh vkH;vkH;rwlbl;}}

]]b,fwlrSmvJ rr&JU/ t*FvdyfawGu yltdkufwJU jrefrmjynfudk pD;yGm;a&; aoG;pkyf? wkdif;jynfudk tkyfcsKyf&if;


armwJUacR;uswJUtcg tem;,lzdkU aqmufxm;wJU pcef;udkAs/
tarmvnf;ajyap&r,f?aeylvnf;oufomap&r,f? udk,fhjynfudktvGrf;vnf; ajyap&r,fqdkwJU oabmeJU
t*FvdyfNrdKUuav; wnfxm;wm}}

]]tjyefus&if rrwdkU0ifr,f? awmfawmfMumMumvnf;aer,f}}

&xm;qdkufaomtcg npm0,fí pm;Muonf/

t*Fvdyfrsm;? ujym;rsm;ESifh ukvm;rsm; trsm;tjym;awGU&onf/ t*Fvdyfvdk 0wfqifxm;aom&Srf;ESifh


jrefrmrsm;udkvnf; awGU&onf/

&xm;onf qufvufxGufNyD; a&TanmifblwmodkU a&mufaomtcg n8em&D avmuf&SdaeavNyD/

a&Tanmifblwm0if;rSm us,f0ef;\/ yef;yifrsm;pdkufxm;ojzifh om,m\/ blwmrSm


&Snfvsm;NyD;'kwd,wef;ESifh yxrwef;c&D;onfrsm;twGuf nOfhwnf;cdk&ef xm;aomtcef;rsm;&Sdavonf/

uRefawmfwkdUonf &xm;qdkufvQifqdkufcsif; qif;NyD; wnf;ckdcef;rsm;udk oGm;Munfhavonf/ tcef;rsm;rSm


vkHvkHNcKHNcKH&Sd&kHru oefU&Sif;oyf&yfvSayonf/ Murf;jyifrSm ta&mifawmufaeonf/ aqmif;wGif;twGuf
rD;zdk&efae&mrsm;yif &Sd\/ a&csKd;cef;ESifh tdrfom;rsm;rSmvnf; tdyfcef;ESifh qufaeNyD; Adkvftdrfrsm;rSmvdkyif
oefU&Sif;\/

]]uRefawmftcef;awGudk MunfhcJUw,f? odyfaumif;wmyJ? *gwfAdkvfu ajymw,f? tcef;xJrSm rtdyfcsif&if


wJGxJrSmyJ tdyfEdkifw,fwJU/ odkUayr,fh wGJxJrSm tdyf&ifawmh eHeufapmapmBuD; x&r,fwJU?
&xm;uapmapmxGufrSmudk;}}

rjrrSDu awGaeonf/ odef;odef;u-

]]reufapmapmx&&ifawmh [efrusbl;xifw,f jrjr&,f}}

rjrrSD-

]]wHcg;awGbmawG vkHNcKH&JUvm;? wGJay:uawmh vkHNcKHw,f/ olcdk;rajymeJU "m;jyawmif


azmufEdkifr,frxifbl;}}

]][dktcef;awGvnf; vkHygw,frr&JU? 'gayrJU ckwifawmh 2vkH;yJ jrifcJUw,f}}


odef;odef;-

]]'gu udpör&Sdygbl;? udkwifxGef;&,f jrjr&,f ckwifwpfvkH;pD tdyfMuaygh/ odef;odef;eJU rcsKdwdkUu


Murf;jyifay:rSm tdyfEdkifygw,f}}

rjrrSD-

]]tdkuG,f ckwifuudpör&Sdygbl;? tukefvkH;Murf;jyifay:pDwef;tdyfEdkifwmyJ/


armifav;oabmtwdkif;qkH;jzwfayawmh? ta&;&,f taMumif;&,fqdk&if a,musm;fom;u
armifav;yJ&Sdwm}}

]]tcef;xJrSmyJ Murf;jyifay:rSm pDwef;tdyfMuwmaygh/ olcdk;? "m;jy bmrS aMumufp&mr&Sdygbl;?


uRefawmfwdkUArmjynfvdk r[kwfygbl;}}

uRefawmfwkdUonf wnf;cdkcef;xJwGif tdyfMuavonf/ Murf;ay:rSm uRefawmfwkdU\ tdyf&mrsm;udk


pDwef;cif;vdkufMuonf/ uRefawmf? NyD;awmh rjrrSD? NyD;awmh rcsKd? NyD;awmh odef;odef;/ odef;odef;[dkbufrSm
eH&Hom &Sdawmhonf/ jcifaxmifaxmif&mrSm tcuftcJ tenf;i,fawGUonfrSvJGí tm;vkH;acsmarGU
vG,fulayonf/

blwm&kH0if; tjyifbuf aywpf&mvrf;rBuD;ay:wGif vufzuf&nfqdkifrsm;&Sd&m uRefawmfESifh rjrrSDoGm;NyD;


aumfzDESifheHUomyk iSufaysmwpfzD;udk 0,fcJUMuonf/

aumfzDaomuf? iSufaysmoD;pm;NyD;í udk,fvufoefUpifNyD;onfqkdvQifyif odef;odef;um; tdyfavawmh\/


odef;odef;tdyfonfqdkvQif rcsKdvnf; tdyfavawmh\/ uRefawmfwdkUESpfa,mufum;
nm;cgpvifr,m;[ef;eD;rGef;xGuf ouJUokdUyif &Sdawmhonfwum;/

urÇmavmuBuD;rSm uRefawmfwdkUESpfa,mufwnf;&SdvQif aumif;avpG[k


awmifhwMuaomtcsdeftcgjzpfavonf/

rjrrSDonf eHeuftapmBuD;xNyD; uRefawmfhudkEId;avonf/ ode;fodef;ESifhrcsKdwkdUum; rEdk;Muao;/

jywif;aygufrsm;\ txufrSm ausmufpdrf;rSef wyfxm;aom aumif;uifjywif;rsm; &Sdavonf/


xdkjywif;rsm;rS pdrf;vJUaom vif;a&mifrIefrIef onftcef;wGif;odkU 0ifaeonf/

rjrrSDum; rsufESmopfNyD;? acgif;NzD;NyD;? t0wfvJNyD;jzpfae\/ nwkef;u reuf aerxGufrDxNyD; teD;tem;


vrf;avQmufoGm;Murnf[k ajymxm;cJUonf r[kwfygvm;/

uRefawmfa&csKd;cef;xJrS rdk;vif;udpöawG NyD;íxGufvmaomtcg rjrrSDonf


uRefawmfhtdyf&modrf;xm;ESifhavNyD/ rdcifESifhuif;í a0;&mrSm ae&uwnf;u eHeufvif;wdkif; udk,fhtdyf&m
udk,fhbmomodrf;cJU&onf/ ,ck rjrrSDu odrf;xm;ESifhaomtcg rjrrSDtay: cspfp&mwpfuGuf
wkd;vmjyefavonf/

rjrrSDu wHcg;rudkzGifh&if; t0wfvJaeaom uRefawmfhtm;-

]]armifav;? tay:u ukwftusÐ0wfcJUaemf? enf;enf;at;w,f}}


wHcg;yGifhoGm;ojzifh rIef&Dat;jraom eHeufcif;vif;a&mifonf tcef;xJ0ifvmonf/ rjrrSDum; uwÅDyg
&ifzkH;tusÐudk 0wfxm;\/ bmta&mif[kum; oJuJGpGmrjrif&/

aumif;uifum; Munfvifvsuf&Sd\/ rsm;aomtm;jzifh Mu,frsm;rSm Nidrf;ukefMuNyD/ tcsKdUom ta&mift0g


uif;rJUpGmjzifh rSdwfwkwfrSdwfwkwf vkyfae&pfcJUMu\/ ta&SUbufodkU Munfhvdkufaomf rkd;ukyfpuf0dkif;onf
ndKrnf;aeonf/ awmifBuD;NrdKUwnf&m jrifhrm;aomawmifwe;fBuD;rsm; jzpf[ef&Sd\/ ndKrnf;aom
rkd;ukyfpuf0dkif;ay:wGif eDa&mifpdkUwef;rsm; jzmxGufae\/ ajrmufbufrSmum; rIdif;ndKUndKU ukef;rdkUawmifurl
awmifedrfhrsm;? awmifbufrSmrl ESif;aiGU&Da0aom anmifa&TawmifMum; ajrjyefUESifh tif;av;/

blwm&kHtaemufbufwGif &SefwdefvkyfNyD; uavmbufjyefxGuf&ef toifhapmifhaeaom rD;&xm;/

uRefawmfwkdUonf ta&SUbuf ndKrnf;aom rkd;ukyfpuf0dkif;ESifh a&mifeDpdkUwef;rsm;odkU rsufESmrlí


avQmufvmMu\/ uRefawmfhb,fbufvufESifh rjrrSD\ nmvufrsm;rSm ,SOfwGJaeMuonf/
onfvkdESpfa,mufom; avQmuf&mrSm jzpfap? xdkif&mrSmjzpfap? tdyf&mrSmjzpfap ,SOfwGJrdwdkif;
uRefawmfurjrrSDxufudk,fum,tm;jzifh vnf;BuD;xGm;onf/ rdef;r[lonf tm;EGJUaom trsKd;[laom
oabmuvnf; &Sdjyefonfjzpf&um; toufjcm;em;rI onf aysmufaysmufaewwfay\/ rjrrSDuvnf;
i,f&G,folvdk jyKrlwwfay\/

]]armifav; ajcvSrf;BuD;u odyfusJwmyJ? rr vdkufrrDawmhbl;}}

uRefawmfum; ajcvSrf;pdyfvkdufNyD; jznf;jznf;uav; avQmuf&if; cpfceJ &,foGrf;aoG;vsuf-

]]udkudkUajcvSrf;BuD;uvnf; odyfusJwmyJvdkU ajymygvm;rr&,f? wpfcgwpfcg ckvdk vGwfvyfwkef;


udkudkvdkUac:wm odyfMum;csifw,f}}

rjrrSDonf uRefawmfhvufarmif;tdk;udk olUyg;ESifh uyfrdonfhwdkifatmif acgif;udk iJUxm;um-

]]udkudkUajcvSrf;BuD;u oyfusJwmyJ? jrvdkufvdkUawmif rrDawmhbl;}}

uRefawmfurjrrSD\ cg;udkzufvkdufonf/ rjrrSDuvnf; uRefawmfhcg;udk jyefzufvkduf\/

xdktwGif;a&SUu csKHykwfuav;xJrS iSufwpfaumifof 0&D;ceJxdk;ysHxGufoGm; avonf/ rjrrSDrSm wu,fyif


vefUzsyfoGm;NyD; uRefawmfhtm; wif;usyfpGm zufvsuf&yfaeonf/

]]rvefUygeJU rr&,f? cgwpfaumif vefUNyD;xGufajy;wmyg/ a[mMum;vm;? cgwGefoH?


vefUp&mr[kwfwmrruvnf;}}

cgwGefoHudk em;axmifNyD; rjrrSDonf tvefUajyoGm;onf/ a&SUqufavQmufaomtcg


bkwfoHudkMum;&avonf/

]]tJ'g bmoHvJ? odyfom,mwmyJaemf}}

]]bkwfoHav? &efukefrSmawmh tif;vsm;wpf0dkufeJU ukuúdKif;bufrSmom Mum;&w,f/


bkwf[mtapmqHk;Edk;wJU iSufjzpf[efwlw,f/ t&kPfa&mifjcnfray:rD arSmifwkef;awmifxjrnfwwfw,f}}
ta&SUbuf ndKrnf;aom rdk;ukyfpuf0dkif;onf ndK&kHom ndKawmhonf/ ndKaom rkd;ukyfpuf0dkif;ay:rS
a&mifeDpdkUwef;rsm;onfvnf; yef;a&mifpdkUwef;rsm; jzpfvmonf/

&xm;vrf;tqkH;odkU a&mufvmonf/ ausmufp&pfcJrsm;rSm BuD;vmonf/ vrf;uav;rSm jrufxlvmonf/

]]&efukefeJUrwlbl;/ odyfom,mwmyJaemf armifav;}}

]]rruvnf; udkudkvdkUac:ygqdkaewm}}

]]oluawmh rrvdkUac:aeNyD;awmh olUudkawmh udkudkvdkUac:&r,fwJU}}

]]jrav; vm [dkay:rSm cPxdkif&atmif}}

ajrmufbufem;rSm BuD;rm;aom ausmufwkH;BuD;wpfck xD;xD;BuD; wnfaeonf/ aowÅmBuD;ESifh


wlao;awmhonf/ ab;rSmvnf; trIdufo&dkuf opfyifuif;pifaom ajrom;omvQif &Sdaeavonf/

ausmufaowÅmBuD;ay:rSm ta&SUodkU rsufESmrlí xdkifaeMuavonf/ ta&SUbufrdk;ukyfpuf0dkif;ndKay:rS


aumif;uifonf ye;fa&mifpdkUwef;rsm;aysmufNyD; eDwpfuefU? 0gwpfoefU? ndKwpfvTm? jymwpfxyf?
jzLwpfqifhjzifh a&mifrsKD;pkH vTifhaeavonf/

iSufaygif;pkH usL;&ifhoHrsm;udkvnf; Mum;&avNyD/

rjrrSDonf olUnmvufudk uRefawmfhausmukH;ay:rSm jzwfNyD; uRefawmfh nmbufyckH;udk zufudkifxm;onf/


olUb,fvufjzifh uRefawmfhb,fbuf vufarmif;udk udkifvkdufNyD;-

]]armifav;}}

]]jrav;uvnf; udkudkvdkUac:ygqkdae}}

]]udkudk}}

]]jrav;}}

]]armifav; auseyfatmifawmh udkudkvdkUac:qdk&if ac:Edkifygw,f? okdUayr,fh jruav;vdkUawmh


rac:ygeJUuG,f}}

]]bmvkdUvJ jrav;&JU}}

]]wrift&GUJwkdufac:ovkd jzpfaew,fuG,f/ rrvdkU rac:csifwJUtcgrSm jrvdkUom ac:yg? jrav;qdkawmh


rru q,fESpfausmfausmfBuD;aewmudk wrifowday;aeovdk jzpfoGm;w,f armifav;&,f}}

rjrrSD\toHrSm wu,fyif aMuuJGae\/


]]wu,fygyJ rr&,f/ ckvdk cspfMuifempGmeJU ,SOfwGJae&wJUtcgrSm toufuGmjcm;rI[m uRefawmfhpdwfrSmjzifh
vkH;0aysmufaewm trSefygyJ/ odkUayr,fh jrav;qdkwmu wrif owday;ovdk jzpfae&if jrvdkUyJac:r,f?
'Dvdkqkd&ifjzifh uRefawmfhudkvnf; udkudkvdkUrac:eJU? armifav;vkdUvnf; rac:eJU}}

rjrrSDu uRefawmfpdwfaumufoGm;avNyDvm;[k pdk;&drfaom trlt&mjzifh-

]]tdk armifav;auseyfatmif udkudkvdkU ac:yghr,fqdkaewmyJ}}

]]udkudkvdkUac:awmhvnf;toufjcm;em;rIudk wrifowday;aeovdk jzpfrSmpdk;&wmyJ? 'Dawmh


armifvkdUyJac:yg}}

rjrrSDonf tawmfoabmusoGm;[ef&Sdonf/ uRefawmfhyg;udk wpfcsuferf;vkdufonf/

]]jr}}

]]armif}}

]]jr&,f a[m'Dvdkom,mwJU eHeufcif;&JU obm0tvSudk tNrJMunhfaecsifw,f? Munfvifat;jrwJU


iSufaygif;pkHwkdU&JU usL;&ifhoHudk tNrJ Mum;aecsifw,f? armifcspfwJU jreJU a[m'Dvdk,SOfwGJNyD;
tNrJwrf;aecsifw,f? jra& &efukefudk rjyefcsifawmhbl;}}

rjrrSDonf uRefawmfhrsufESmudk aphaphMunhfNyD; ai;armaeonf/ twefMumawmh rsufESmrSmEGrf;vsvmonf/


aemufawmh ndKrJoGm;onf/ aemufqkH;wGif uRefawmfhb,fbufvufarmif;udk qkyfudkifxm;aom
olUb,fvufudk ajzvkdufNyD; uRefawmfhnmbufvufarmif;udk zufudkifum uRefawmfh&ifbwfay:wGif
olUrsufESmudkuyfxm;vdkufonf/

þenf;jzifh rjrrSDu tcspfjyvdkufonf[k xifrdao;\/ okdUaomf uRefawmfum; rSm;avNyD/ rjrrSDonf


w&Iyf&IyfidkaeavNyD/ uRefawmfum; b,fvkdvkyf acsmh&rSef;rod/ uRefawmfudk,fwkdifu xdkpum;awGudk
b,f&nf&G,fcsufESifh ajymvdkufrdrSef;rod/ wu,fqdkawmh vlysKd&G,f? tcspfpdwf ,dkzdwfaumif;wkef; t&G,f?
umr*kPftm&kHESifheD;vQif wkHUjyefcsufum; taumif;qkH;t&G,frSm uAsmOmPfuGefUjrL;NyD; pum;awG
usL;vkdufjcif;om jzpf[efwlavonf/ odkUr[kwfygu rjrrSDidkvQif &ifzdkvmNyD; tzsif;qkH; rsuf&nfawmh
pdkUzkdUaumif;onf/ uRefawmfum; &ifrzdk/ rsuf&nfrpdkU/ rjrrSD bmaMumifh idkonfudkom odvdkaeonf/

]]tdk jrbmjzpfvdkU idkaewmvJ}}

]]jrawmh wu,fom aocsifawmhwmyJ armif&,f}}

]]tdk r[kwfwm? bmjzpfvkdU aocsif&rSmvJ}}

rjrrSDonf vIdufvIdufvSJvSJ &IdufBuD;wiif idkjyefavonf/ uRefawmfonf b,fvdkacsmh&rSef;vnf;


rodawmh/ acsmhzdkU oifhroifhrS rpOf;pm;wwf/ xdkUaMumifh rjrrSDtm; ayGUzufxm;NyD; tm;&atmif
idkypf&efcGifhjyKxm;vkduf&awmh onf/

ajrmufbufu avjynfuav;u aqmfaoG;vmonf/ avjynfrSm arsmygvmaom awm&eHUuav;u


oif;onf/
awmifxdyfzsm;rsm;ay:wGif 0gvJUvJUaea&mifjcnfrsm; wufvmonfudk jrif&NyD/

rjrrSDum; idkíawmfawmftm;&oGm;NyD[k xifonf/ uRefawmfh&ifcGifudk rsufESmuyfNyD; Nidrfaeavonf/


uRefawmfum; rjrrSD bmvdkUidkonf[k pOf;pm;wdkif; rdef;rawG[m tod&w,fcufwmyJ[k
awG;awmrdavonf/

]]bmvkdUidk&wmvJ jr&JU}}

rjrrSDu jyif;xefpGm &IdufvdkufNyD; twefMumrS-

]]jr aoomaocsifw,f armif}}

]]ao&ifvnf; jra&marmifyg ckvdk,SOfwGJNyD; ao&ifaumif;r,f/ aonyD; a[m'D ausmufaowÅmBuD;ay:rSm


ausmuf&kyfuav;awG jzpfoGm;a&mqkdygawmh/ jreJUarmif&JU tcspf[m &mZ0ifrSm xif&Sm;usef&pfcJUr,f}}

ajrmufbufawmifajcqDrS EGm;qnf;vnf;oHESifh vSnf;armif;oHrsm;udk Mum;&avonf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm;zufxm;onfudk qwfceJ vTwfvdkufNyD; rwfrwfxdkifvkdufonf/


pdwftm;xufoefaom rsufESmjzifh uRefawmfhudk MunfhNyD;-

]]wu,faoMupdkUvm;}}

uRefawmfu r[kwfw&kwf ajymaeaom uav;i,ftm; &,fvdkufovdk &,fvkdufNyD;-

]]jruvnf; bmawGavQmufajymaewmvJ? xoGm;MupdkU? aeawmifxGufvmNyD}}

ajymajymqdkqdk uRefawmfu rwfwwfxvdkufonf/ rjrrSDvnf; pdwfryghwygjzifh rwfwwf&yf\/


uRefawmfu a&SUuavQmuf? rjrrSDu aemufuvdkuf jzpfae\/

]]jru tcspftwGuf wu,fao&Jwm/ armifuawmh ao&JrSm r[kwfygbl;}}

uRefawmfhrSm ydkítHUMooGm;avonf/ rjrrSDtm; apmifhac:vsuf twl,SOfwGJavQmufapNyD;-

]]bmjzpfvkdU r[kwfr[wf aopum;awG ajymaewmvJ? aysmfaysmfyg;yg; avQmufvnfp&mawG


trsm;BuD;usefao;w,f? tm;&atmifcspfzdkU tcsdefawG trsm;BuD;&Sdao;w,f}}

rjrrSDonf rsuf&nfudkvufudkify0gESifh okwfaejyefavonf/ okwfNyD;awmhvnf; rsufESmrSmrMunfvifvS?


EGrf;vsíomaeonf/ aocsifw,fqkdaom pum;udk ayghayghuav; ajymvkdufonf r[kwfaMumif;
xif&Sm;\/ pdwfajymif;atmif uRefawmfu pum;ajymif;vkduf&onf/

]]anmifa&TuvlawG um;eJUvmBudKrSmvm;}}

]]um;eJUjzpfrSmaygh}}

]]um;eJUqdk&if cPeJUa&mufrSmyJ? a&TanmifeJU anmifa&T odyfra0;bl;qdkyJ}}


]]ra0;bl;wJU}}

]]anmifa&TrSmawmh odyfvnfp&m Munfhp&m&SdrSmr[kwfbl;? anmifa&TrSm cPaeNyD; tif;av;xJ


tvnfoGm;Mur,faemf? tif;av;AdkvfwJrSm uRefawmfwkdUcsnf; wnf;&atmifaemf}}

aumif;om;yJ}}

blwm&kHodkU jyefa&mufvmMuaomtcg aea&mifjcnfonf blwm0if;xJodkU usqif;vsuf&SdavNyD/

wnf;ckdcef;xJodkU a&mufaomtcg odef;odef;ESifh rcsKdwkdUonf tdyf&mrS xaeESifhMuavNyD/ rcsKdum;


tdyf&mESifh ypönf;rsm;udk odrf;qnf;xkyfydk;aeav onf/

odef;odef;um; rsufESmopfxm;aomfvnf; aygif'gr&dkuf? oeygcg; rvdrf;xm;jzpfavonf/ acgif;udkvnf;


NzD;rxm;/ rjrrSDonf odef;odef;\ cRwf,Gif;csufudk tvpfray;/

]]odef;odef;uvnf;uG,f rsufESmajymifwvif;BuD;eJU? rsufESmopfNyD;w,fqdk &if aygif'guav;jzpfjzpf awmh


&dkufxm;rSaygh? qHyifvnf; NzD;vdkufa&maygh}}

odef;odef;onf bmrQckcHrajymbJ rjrrSDtBudKufvkdufNyD; rsufESmESifh qHyifwkdUudk oaeavawmhonf/

7em&DomomavmufwGif zdkU'fADGtdyf um;wpfpD;a&mufvmavonf/ xdkum;ESifhtwl yGJpm;BuD; bk&m;


'g,um OD;eE´ygvmav\/ olonf uRefawmfwkdUtm; vmBudKjcif;jzpfavonf/

OD;eE´um; &Srf;trsKd;om; yGJpm;BuD;jzpf\/ touf 50ausmfjzpfrnf[k cefUrSef;&\/ 0NyD; cHUnm;onf/


EIwfcrf;arG;u acwfqefonf/ rD;ckd;a&mif ouúvwf&Srf;abmif;bDyGESifh rD;ckdk;a&mif ouúvwf
wdkufykHtusÐudk 0wfxm;onf/ ydk;y0gudk &Srf;[efjzifh aygif;xm;onf/ pD;xm;aom &SL;zdeyfum;
0if;vufae\/

]]usKyftdrfu bk&m;truawmh nOD;uwnf;u oGm;BudKygajymaewm/ usKyfu ajymjy&w,f? olaX;uawmf


rjrrSD[m tvGefwdusw,f? olu reufrS BudKvdkU rSmxm;wm? nOD;BudKvdkU rjzpfbl;vdkU ajymjy&w,f}}

rjrrSDu azmfa&G&if;ESdD;aom trlt&mudktpGrf;ukefjyvsuf-

]]reufrSvmwm aumif;ygw,f ausmif;'um&,f? nOD;uqdk&if odyf'ku©rsm;rSmyJ/ uJ uJ oGm;MupdkUvm;}}

um;xGufavNyD/

OD;eE´-

]]olaX;uawmf b,ftdrfrSm wnf;csifovJ/ usKyfwkdUrSm ESpftdrf&Sdygw,f? uHom&yfu tdrfuawmh


yJG&kHvnf;zGifhxm;w,f? eef;yef&yfu tdrfrSmawmh vlaewJUtcg aew,f? raewJUtcg ydwfxm;&w,f}}

rjrrSD-

]]eef;yeftdrfu vl&Sif;rSmaygh}}
]][kwfw,f olaX;uawmf}}

]]'gjzifh eef;yeftdrfrSm wnf;Muwmaygh bk&m;'um&,f}}

um;onf uavmawmifBuD; aywpf&mvrf;rS anmifa&Tvrf;odkU csKd;cJUavonf/


vrf;ab;jrSm;wdkifwGifanmifa&TodkU &Srfrdkif[k a&;xm;avonf/

a&TanmifrS anmifa&TodkU oGm;aomvrf;rSm awmiftwuftqif;r&Sd/ wpfajy;nDjzpfNyD; ajzmifhjzL;onf/

cyfvSrf;vSrf;wGif 0dkif;&Haeaom awmifndKUndKUrsm;udkom vSrf;arQmfí rMunfhvQif &Srf;jynfodkU


a&mufaeonf[k xifrSwfzG,f&m r&Sd/ txufjrefrmjynfodkU a&mufaeonf[kom xifp&m&Sdonf/
vrf;ab;wGif xaemif;? '[wf? oef;? refusnf;paom opfyifrsm;ESifh qD;csKHrsm;udk awGU&\/
&moDOwkrSmvnf; jrefrmjynftxufydkif;ESifhomwl\/

acsmif;BuD;wpfckonf rMumcPvrf;ab;odkU uyfvmwwf\/ xdkacsmif;BuD;wGif


a&tajrmuftjrm;aomfvnf; a&pD;aeonf[kyif rxif&acs/ aemufawmh xdkacsmif;BuD;onf tif;BuD;vdk
jzpfvmavonf/ MumjzL MumeD vIdifvSay\/ rsufpdwpfqkH; v,fuGif;rsm;udk jrif&avonf/
bk&m;wefaqmif; ausmif;uefrsm;vnf; aygvS\/ bkef;BuD;ausmif;rsm;rSm bkHtqifhqifh
jymom'ftaqmifaqmif &Sd&kHrQru cJ&mcJqpf tqef;wMu,f xkxGif;xm;aom yef;ykvuf&mrsm;jzifh
rGrf;rHxm;avonf/

um;a&SUwef; uRefawmfhab;rS vkdufygvmaom OD;eE´u aemufodkUvSnfhNyD; ]]a&SUu[m[m anmifa&TygyJ


olaX;uawmf}}[k ajymjyvdkufavonf/

a&SUrSm pdrf;ndKUndKUjrifuGif;wGif bkHtqifhtqifh jymom'ftaqmifaqmif ESifh apwDykxdk;rsm;onf


xdk;xGif;aeavonf/

rjrrSDu-

]]yGJpm;BuD;&,f uRefrudk olaX;uawmfvdkU rac:prf;ygeJU? Mum;&wm awmifhvGef;vkdUyg}}

]]'gjzifh uRefawmfwkdU &Sr;fjynfxkH;pHtwdkif; ausmif;trjzpfjzpf? bk&m;tr jzpfjzpf? Z&yftrjzpfjzpf


ac:&vdrfhr,fAs}}

OD;eE´\ 0JaomtoHrSm em;axmifíaumif;onf/

]]rjrrSDvdkUyJ ac:yg&Sif}}

OD;eE´u&,faevkdufonf/ NyD;aemuf-

]]ausmif;trwkdUa&mufwkef; tqifoifhvdkufwm bk&m;yJGeJU awGU&OD;r,fAs/


tif;xJubk&m;udkawmfbk&m;udk,fwdkif anmifa&Tudk yifhvmvdrhfr,f}}

]]aumif;wmaygh&Sif? c&D;xGuf&wm taysmftyg;oufouf r[kwfbJ ukodkvf&OD;rSmaygh}}


]]BuKHwkef; 36aumifuav; bmuav;vnf; uHprf;aygh ausmif;tr&,f}}

]]tJ'gawG uRefruawmh 0goemrygbl;&Sifh? uRefrarmifuav;udkom A[kokwjzpfatmif vdkufjyyg&Sif}}

OD;eE´u uRefawmfhtm;MunfhNyD; NyKH;avonf/ uRefawmfu NyKH;vsuf-

]]yJGpm;BuD;&,f? 'Dtavmif;tpm; A[kokwrsKd;udkawmh uRefawmf rvkdcsifygbl;? tavmif;upm;tm;BuD;vdkU


&Srf;jynfol jynfom;awGrSm epfrGef;ae&w,f r[kwfvm;Asm}}

]]'Dvkdvnf; r[kwfao;bl; wlarmif&? &Srf;jynfoljynfom;awG[m tvkyfvkyfcsdefrSmvkyf?


tvSLtwef;jyKcsdefrSm jyKNyD;? taysmftyg;vkyfcsdefrSm vkyfMuwmyJ? tavmif;upm;[m xkH;pH"avhjzpfaeawmh
y,fzsufvdkU raumif;bl;/ 'gaMumifh awmfbk&m;BuD;wkdUuvnf; tm;ay;aewmyJ/ jrefrmjynfrSmqdk&if
EdkifiHjcm;xkH;pHjzpfwJU jrif;yJG? uvyfyJGwkdU bmwdkUudk tpdk;&u zGifay;NyD; trsKd;om;xkH;pH"avhjzpfwJU 4aumif?
tefpm? a<uypf? *sifvSnfhawGudk ydwfxm;w,f/ &Srf;jynfrSmawmh e,f&Sify,f&Sif apmfbGm;BuD;rsm;u
trsKd;om;xkH;pH "avhudk umuG,fay;aew,f}}

]]cifAsm; apmfbGm;awGu trsKd;om;xkH;pH"avhudk umuG,fwmvm;? tavmif;upm; tcGeftwkwf&vdkU


vkyfaewmvm;}}

uRefawmfu cGqefqef wkHUjyefvkdufonf/ þcGrsKd;udk OD;eE´onf arQmfvifh[efrwl? yg;pyfta[mif;om;ESifh


uRefawmfhtm; pdkufMunfhaeavonf/ rjrrSDu Mum;0ifí awmfawmh\/

]]armifwifxGef;&JU rif;wkdU t*FvdyfpmwwfawGajymwwfwJU a&mrjynfa&muf&ifa&mrjynfom;uJUodkU


usifh&r,fqkdwJU pum;ykH&Sdw,f r[kwfvm;/ &Srf;jynfa&muf&if &Srf;"avhxkH;pHudk &dkao&r,f/
udk,fwdkifrvkyfEdkifOD; rqefUusif&bl;/ armifwifxGef; rBudKuf&if rvkyfeJU? a[m'Du
odef;odef;wpfa,mufvkH;&Sdw,f? odef;odef;u 36aumif uHprf;vdrfhr,f? [kwfw,fr[kwfvm; odef;odef;}}

odef;odef;u uav;BuD;vdk NyKH;NyD;-

]]36aumif xkd;r,f? [D;[D; vkyfzl;w,f&Sdatmif tukefvdkufupm;OD;r,f}}

tm;vkH; odef;odef;ESifhtwl a&m&,fMu&onf/ rcsKdvnf; bmrSef;rodaomfvnf; olrsm;yg;pyfudk MunhfNyD;


vkduf&,fao;onf/

NrdKUxJodkU 0ifcJUMuavNyD/ vrf;rsm;usOf;í &IyfaxG;vm\/ wkdufBuD;wmBud;rsm; r&Sd tdrfBuD;rsm;om &Sdonf/


refusnf;yifrsm;u pnfum;vSonf/ aps;rSm awmNrdKUaps;uav;omom &Sd\/ aps;tjyif&SdqdkifBuD;rsm;rSm
ukvm;w&kwfqdkifrsm;omjzpf\/

OD;eE´\ zdkU'fADGtdyfum;BuD;onf tdrfBuD;wpftdrfa&SUrSm &yfvdkufavonf/ awmolaX;tdrfBuD;ESifh


ckwifrsm;ay;xm;NyD; uRefawmfhtwGuf xdktcef;tjyifbufwGif ckwifwpfvkH;cif;ay;onf/ tdrfOD;&Sd
bk&m;pifBuD;um; us,f0ef;vSyvSayonf/

OD;eE´wkdUudk,fwdkifum; þtdrfrSm raeMu/ uHom&yf&Sd yGJ&kHrSm taersm;onf[k od&avonf/


uRefawmfwkdUtm; {nfh0wfausyGefpGm apmifha&Smuf&efqkdNyD; rdef;rBuD;wpfa,mufESifh
a,musfm;ysKdwpfa,muftm; ydkUxm;onf/ rdef;rBuD;rSm cHUcHUnm;nm; oyfoyf&yf&yfjzpfaomaMumifh jrifvQif
jrifcsif; tapcHr[kwfaMumif; cefUrSef;Edkifavonf/ xkdrdef;rBuD;rSm yGJpm;BuD; OD;eE´\
ESr0rf;uGJwpfa,mufjzpfaMumif;? emrnfrSm apmokjrwfjzpfaMumif; od&avonf/ a,musmf;ysKdrSm
uRefawmfwkdUt&G,fjzpfNyD; tif;om;jzpfonf[k qkd\/ apmokjrwfu tppt&m&m pDrHonf/
udk,fwkdifvnf; csufjyKwfonf/ tifom;vli,fuapmokjrwf cdkif;orQ vkyfay;&avonf/

OD;eE´u apmokwfjrwftm;-

]]ESrBuD;a&h? &efukefu{nfhonfawGudk &Srf;jynfa&mufwkef;? &Srf;jynftpmawG jrnf;ygapemf?


aumif;aumif;csufauR;yg}}

]][kwfuJU&Sifh/ aq;cg;[if;? yJykyf ig;yd wkdU[l; tpkH0,fxm;ygw,f}}

]]uJ uJvufzuf&nfMurf; arT;arT;uav;vnf; vkyfygOD;}}

]][kwfuJU&Sifh}}

apmokjrwfonf atmufxyfodkUqif;oGm;avonf/

OD;eE´u rjrrSDtm;-

]]olaX;uawmf}}

]]yJGpm;BuD;uvnf; ac:jyefygNyD}}

]]bk&m;tr bmrStm;remMuygeJUAsm? udk,fhtdrfudkf,hf&mvdk oabmxm;NyD; wnf;Muyg? bmtvdk&Sd&Sd


apmokjrwfudk ajymyg}}

rjrrSDum; &Srf;avjzifh-

]][kwfuJU&Sifh}}

&Srf;avaMumifh rjrrSDtm; uRefawmfESifhodef;odef;wkdUu NyKH;MunhfvkdufMuonf/ OD;eE´xkd&Sr;favudk


owdjyKvkduf[efrwl/

]]uJ uRefawmfawmh yJG&kHudk cPvdkufoGm;OD;r,f? naeus&if tdrfu ausmif;trBuD;eJU twlvmcJUyghr,f}}

]][kwfuJU&Sifh? aMomf&efukefudk wpfcgygvmwJU orD;uav;aum usef;usef;rmrmyJvm;}}

]]&Sdygw,fAsm? naeus&if ac:cJUyghr,f/ olvnf;ausmif;ydwfvkdU jyefvmwm rMumao;ygbl;}}

]]tckaeqkd awmfawmfBuD;a&mayghaemf}}

]]BuD;NyDayghAsm? tm;BuD;xGm;wmyJ/ uJ oGm;OD;r,faemf bk&m;rjr}}


OD;eE´onf ajymajymqdkqdk xGufoGm;avonf/ uRefawmfum; ]bk&m;rjr} [kqkdaom tac:ta0:udk
em;rvnfEdkifatmif&SdNyD; pOf;pm;ae&pfavonf/ rjrrSDvnf; onftwdkif;yif pOf;pm;ae[ef&Sd\/
aemufrSod&onfrSm olwdkUa'oxkH;pHt& bk&m;tr rjrrSD ac:rnfhtpm; twdkcsKH;í bk&m;rjr[k
ac:Mujcif;jzpfaMumif;od&avonf/ ausmif;'g,um OD;eDqdkvQif ausmif;eD[k ac:wwfavonf/

rcsKdum; odef;odef;ESifh rjrrSDwkdU\ ypönf;rsm;udk ae&mcsxm;vsuf&Sd\/ tdyf&mrsm;udkvnf;jyif\/ NyD;aemuf


odef;odef;wkdU a&csKd;NyD; vdrf;&ef oeyfcg;aoG;aeavonf/

aeUv,f 2em&DavmufomomwGif bk&m;yifhyJG&Sd\/ anmifa&TapmfbGm;BuD;udk udk,fwkdiftif;xJrSbk&m;udk


yifhaqmifvmrnfjzpfí oGm;Munfh&ef uRefawmfwpfa,mufwnf; jzpfaeavonf/ rjrrSDu vlawGrsm;aom
ae&mroGm;vdk[k qkdNyD;ae&pfcJUonf/ odef;odef;u aeylonf[kqkdum ae&pfcJUavonf/

aps;a&qdyfrSaeNyD; aps;udkywfum NrdKUv,f&yfbk&m;yGJusif;y&m ae&modkU yifhrnfjzpfonf/


vrf;wavQmufvkH; vlawG jynfhnyfae\/ olwkdUum; anmifa&TNrdKUolNrdKUom;rsm;omru tif;xJ&Sd&Gmrsm;rS
vma&mufMunfh&IMuolrsm;vnf;ygavonf/

uRefawmfonf aps;teD; vufzuf&nfqdkifwpfqdkifa&SUwGif rwfwwf&yfvsuf apmifhMunfhaeavonf/


vltrsm;vnf; rwfwwf&yfvsuf taemufbufodkU MunfhumMunfhum apmifharQmfaeMu\/ twefMumaomf
c&koif;rIwfoH? aMu;pnfoHESifh qdkif;oH AkHoHrsm;udk Mum;&avonf/ toHMum;&modkU
arQmfMunfhvdkufaomfvnf; bk&m;vSnfhyJGudkrjrif&ao;/

vli,fwpfa,mufonf uRefawmfhteD;odkU vm&yfavonf/ olUudk uRefawmfjrifzl;ovdkvkd&Sdonf/ olu


uRefawmfhtm;odzl;ovdkvdk pdkufMunfhaeonf/ cPMumaomtcg uRefawmfhtm; tNyKH;jzifh EIwfqufum-

]]cifAsm;&efukefu r[kwfvm;}}

]][kwfygw,f? cifAsm;udk uRefawmfjrifzl;w,fxifw,f}}

]]cifAsm; udkwifxGef;r[kwfvm;}}

]][kwfygw,f}}

]uRefawmfwkdUuawmh odwmaygh/ ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u acgi;faqmifawGxJu r[kwfvm;}}

]]cifAsm;vnf; &efukefwuúodkvfuyJ r[kwfvm;}}

]][kwfw,fav? uRefawmfwdkUvnf; ausmif;om;ta&;awmfykHwkef;u ygcJUwmaygh}}

olu anmifa&TrS &efukefwuúodkvfodkU vma&mufynmoifMum;aeaom cGefomjrwf jzpfavonf/


&Srf;trsKd;om;yifjzpfaomfvnf; anmifa&Tom;wkdU\ xkH;pHtwdkif; &Srf;pum;aumif;pGmrwwf/ trSeftm;jzifh
jrefrmpum;ajym&mwGif r0JvSawmhacs/

olESifhtvmyov’my ajymaeMupOf acgif;aygif;eDaygif;xm;aom &Srf;ykvdyfrsm;onf wkwf&SnfBuD;rsm;udk


a0SU,rf;vsuf vlxktm; vrf;tz,fcdkif; aeavonf/
]]xkdifMu xMu awmfbk&m;<uvmNyD}}

c&koif;oHrsm;u pl;&Svmonf/ aMu;pnfoHrsm;vnf; qlnHvmonf/

cGefomjrwfonf bmrSrajymbJ uRefawmfhvufarmif;udk qGJum vufzuf&nfqkdifxJ ac:oGm;avonf/


vufzuf&nfqdkifxJa&mufNyD; xdkifrdrS-

]]jrifvm;? uRefawmfwdkU vrf;ab;rSm&yfae&if [dky&dowfvdk 'l;wkyfNyD; apmfbGm;udk &Sdcdk;&r,f}}

]]apmfbGm;&Sdckd;wm [kwf&JUvm; cGefomjrwfwJU? apmfbGm;yifhvmwJU bk&m;udk &Sdcdk;wmxifyg&JU}}

]]bk&m;rygvnf; apmfbGm;BuD; <uvmw,fqdkvdkU ykvdyfu atmfay;&if Mum;orQ vltaygif;u 'l;wkyfNyD;


&Sdckd;&wmyJAs}}

vltrsm;um; 'l;wkyf&Sdckd;aeMuavonf/ ck&koif;rIwfol? aMu;pnfwD;olESifh ewfjA[®mrsm; ?


aemufwGif&Sr;fjynfvkyf wlrD;aoewf? "m;? vSHrsm;udk udkifaqmifvmaom &Srf;ppfom;rsm; aemufrS
bk&m;yifhvmaom vlwGef;&xm;? xdk&xm;udk puúLa&mifpkH a&TcsnfaiGcsnfpwkdUjzifh tvSty
jyifqifxm;onf/

apmfbGm;BuD;onf &xm;udk wGe;fusKd;uRejfyKvsuf BuD;pGmaom £ajEjzifh vSrf;<uvmawmfrlonf/


vlESpfa,mufu olUtm; ueuú'Pf xD;jzLrdk;ay;&avonf/

cGefomjrwf-

]]uRefawmfwkdU anmifa&TapmfbGm;BuD;u apmfbGm;BuD;rkdU ueuú'PfxD;jzLaqmif;EdkifwmAs/ wcsKdUorcef;?


ayG;vSwkdUvdk apmfbGm;uav;awGuawmh aiGcefrSL; tqifhom&Sdw,f? olwkdUusawmh a&TxD;udkyJ
aqmif;&w,f}}

]]a[mfeef;ay:wufMunfh&yghrvm; cGefomjrwf}}

]]Munfhcsif&if cGifhawmif;NyD; Munfh&w,f? a[mfeef;ay:udk zdeyfpD;NyD; rwuf&bl;aemf}}

]]t&ifapmfbGm;BuD;emrnfu b,folwJUAs}}

]]qmapmarmifwJU}}

]]tif;- qmapmarmifvufxufu oDaygrif;ay;xm;wJU yv’if[m ckxd a[mfay:rSm &Sdw,fqdk[kwfovm;}}

]][kwfygw,f? yv’ifu apmfbGm;awGxdkifzkdU r[kwfygbl;? vufwif&kHwif&wmyg}}

wD;0dkif;wpfcka&mufvmavonf/ acwfwl&d,mrsm;udk wD;rIwfvmMu\/ olwkdUonf &Srf;abmif;bDtjzLESifh


&Srf;wkdufykHtusÐtjzLudk 0wfxm;Muonf/

cGefomjrwf-
]]'gu apmfbGm;BuD;udk,fwdkif wnfaxmifxm;wJU wD;0dkif;yJAs}}

cGefomjrwfonf vufzuf&nfrSmNyD; uRefawmfhtm; raomufaomufatmif wkdufwGef;aeonf/


aemuf&kwfw&uf-

]]aemufqkH; ppftajctaeu b,fES,faevJ}}

]]*smreDu ajcomaewmayghAsm/ jyifopfawmif vdrfhrSmyJvdkU uRefawmfxifw,f/ t*Fvdyfuvnf; ckxd


tm;wkdufcGefwdkuf ppfrwdkufao;ygbl;Asm/ *smreDudk &k&Sm;bufvSnfhoGm;atmif tuGufqifaewkef;yJ/
'DrSmawmh ppftaMumif; vltrsm;u b,fvkdajymqkdMuovJ}}

]]t&yfol t&yfom; vltrsm;uawmh ppfjzpfaew,fqkdwmawmif rodbl;Asm? apmfbGm;Bud;


uawmhppfxJawmif 0ifr,fMum;w,f}}

]][kwf&JUvm;}}

]][kwfygw,f/ apmfbGm;BuD;u udk,fwdkifppfxJ0if&kHrubl;? oludk,fwkdif ppfAdkvfvkyfNyD;


&Sr;fbufw,fvD,HwpfckaxmifzkdU BudK;pm;aew,fvkdU Mum;&w,f}}

bk&m;vSnfhyJGonf a&SUodkU vGefoGm;avNyD/ vrf;ay:u vlpkvla0;vnf; uGJavNyD/ uRefawmfu


jyef&efjyifaomcGefomjrwfonf vGefpGmta&;BuD;aom rsufESmxm;vkdufNyD; wkd;wdk;uav; ajymvdkufonf/

]]ppfjzpfaewkef; uRefawmfwkdU bmrSrvkyfMubl;vm;}}

]]vkyfawmhvkyf&rSmyJAs? t*Fvdyftcuf jrefrmtcsufqkdw,fr[kwfvm;}}

]]'DrSm taMumif;&Sd&if uRefawmfwkdUudkvnf; vufwkdUygAsm? jrefrmjynfu aemifBuD;awG nTefMum;wJUtwdkif;


&Sr;fjynfu nDawG vkdufvkyfrSmaygh}}

]]taMumif;&Sd&if vufwkdUyghr,fh? apmifhomaeyg}}

uRefawmfum; [dwf[efxkwfí ajymvkduf&aomfvnf; udk,fhtjzpftysufudk owday;vdkufovdk


&SdaomaMumifh twGif;usdwfí &Sufrdavonf/ uRefawmfonf ajcovkH;tdrfwkdif EdkifiHa&;vkyfrnfqkdNyD;
ausmif;xGufcJUonf/ awmifrus ajrmufrus t,f'Dwmaygufp jzpfcJU&onf/ xkdb0rSm pdwfysufvmjyefNyD;
pdwf*emrNidrf jzpfaepOf tazmfaumif;ESifh aysmfaMumif; &SmcJUonf/ &efukefrS xGufvmuwnf;u
EdkifiHa&;udkarhxm;onf/ ppfBuD;udk azsmufxm;onf/ rsKd;cspfpdwf? vGwfvyfa&;pdwfjzifh wuf<uaeaom
cGefomjrwfu uRefawmfhtm; tdyfruf&mrS vIyfEId;vdufouJUodkUjzpfavonf/

cGefomjrwftm; uRefawmfu wnf;tdrfodkU ac:onf/ olu vkduf&efjiif;qefvsuf wnf;tdrfESifh


rvSrf;rurf;xd vkdufydkUNyD; jyefoGm;avonf/ yGJpm;BuD; OD;eE´\ tdrfudk wrifa&SmifaMumif; odomayonf/

54

cGefomjrwfESifh apmokeE´m
naecif;wGif ndKUrIdif;aom awmifrsm;Mum;&Sd pdfrf;vef;aom ajrjyefUtv,f? Mu,fvifjymvufonfh
tif;av;uefBuD;xdyfwGif wnfaeaom anmifa&TNrdKU uav;onf om,mvSyae\/
taemufbufawmif&dk;rsm;wGif rsufESmzkH;uG,f oGm;aom aerif;onf rD;jywkdifrS rD;udktay:armhxkd;aeovdk
aea&mifjcnfrsm;udk tay:armhxdk;xm;avonf/ xkdaea&mifjcnfrsm;onf anmifa&TNrdKUay:
ausmfvTm;oGm;NyD; ta&SUawmif&dk;rsm;ay:wGif usqif;aeavonf/ aeUcif;u aeyljyif;aomfvnf;
naecif;rSm at;pdrfhpdrfh jzpfvmavonf/

rjrrSD? odef;odef;ESifh uRefawmfwkdUonf a&rdk;csKd;NyD; 0wfaumif;pm;vSrsm;udk 0wfqifxm;Muavonf/


rjrrSDESifh odef;odef;wkdUonf zufzl;a&mif ydk;wGefUvkHcsnfudk qifwl0wfxm;Muonf/ atmufem;wGif
a&;qGJxm;aom yef;cufyef;EG,frsm;rSmvnf; qifwl? qHyifzGJUxkH;ykHrSmvnf; qifwl? pdefqHxdk;xdk;
yef;yefykHrSmvnf; qifwl? EIwfcrf;aq;rSmvnf; wpfa&mifwnf;/ odef;odef;rSm yGww 0jcif;ESifh
udk,fcE¨¨maumufaMumif;armufaMumif; odyfrxif&Sm;jcif;rSwpfyg; ajymp&mr&Sdaom
rdef;rvSwpfa,mufygay/ rjrrSDrSmawmh uspfvpfpdkjynfNyD; aumufaMumif; armufaMumif;rsm; tcsKd;uspGm
ay:vGifaeojzifh ydkrkdvSyayonf/

uRefawmfonf rjrrSDay;aom Munfjyma&mif befaumufvkHcsnfESifh ndKazsmhazsmh


ouúvwfyg;wkdufykHtusÐwkdUudk 0wfxm;avonf/ rjrrSDonf uRefawmfhtm; t&dyfwMunfhMunfh
vkyfonfrSwyg; bmrSrajym/ trSeftm;jzifh rjrrSDonf anmifa&TblwmrS xGufvmuwnf;u
uRefawmfhtm;qufqHykHrSm armifuav;wpfa,mufxufrydk/ wpfcsufwpfuGufrQ r&dk;rIray:xGuf&ef
BudK;pm;í aexdkifaMumif;odomavonf/

twefMumaomf OD;eE´ESifh olUausmif;trBuD; a&mufvmavonf/ olwkdU orD;uav;qdkwmvnf; ygvm\/


ausmif;trBuD;rSm OD;eE´xuf t&G,fusonf/ ta&rsm;wGefUí qHrsm;jzLaeavNyD/ odkUaomfi,fi,fu
rdef;racsmBuD;jzpfaMumif; odomayonf/ olwkdUorD;um; q,fhckESpfESpf q,fh&SpfESpf t&G,frQ&SdNyD[k
cefUrSef;&onf/ wkwfwkwfcJcJ jzLjzLazG;azG;uav; jzpf\/ rsufvkH;cyfarS;arS;? ESmacgif;cyfjym;jym;ESifh
wpfrsKD;vSoljzpf&m wpfbmom &Srf;vSvSwJU &kyfyJ[k pdwfxJrSm rSwfcsufcsvkdufavonf/

rjrrSDu-

]]ausmif;'umudkapmifhaewm awmfawmfMumNyD? ckawmh vrf;avQmufxGufMur,fvdkU}}

OD;eE´-

]]vrf;avQmufxGuf&if xGufwmaygh bk&m;rjra&U? tdrfrSm awmifBuD;u {nfhonfawGa&mufaewmeJU


aemufusoGm;wm? 'gxuf awmifBuD;udk wufMuOD;r,f r[kwfvm;}}

odef;odef;onf rjrrSDtm; tuJcwfí Munfhaeavonf/ rjrrSDonf ra0cJGEdkifaom rsufESmjzifh-

]]Munfhao;wmaygh yGJpm;BuD;&,f? tif;av;u jyefrS ajymyghr,f}}

odef;odef;rSm xkdtajzaMumifh pdwfysufoGm;[ef&Sdonf/ OD;eE´u qufí-

]]awmifBuD;oGm;csif&ifawmh wnf;ckdzdkU tdrftqifoifhyJ? awmifBuD;u rdwfaqGawGduk ajymawmifxm;NyD;NyD}}


xdkUaemuf rjrrSDonf ausmif;trBuD;ESifhvnf;aumif;? orD;ESifhvnf;aumif; tmvmyov’my
ajymaeavonf/ OD;eE´u Mum;acsmifaeaom uRefawmfhtm;-

]]aeUcif;u bk&m;yifhyJGa&mufao;w,f r[kwfvm;}}

]]a&mufygw,fcifAsm;}}

OD;eE´ESifhuRefawmfonf bk&m;yifhyJGtaMumif;udk ajymaeMu&mrS


&efukefwuúodkvfausmif;om;cGefomjrwftaMumif;odkU a&mufoGm;Muavonf/ cGefomjrwfemrnfudk
uRefawmfuazmfjyvdkufonfESifh OD;eE´\rsufESmonf rmausmoGm;onfudk owdjyKvkdufayonf/

]]'Doli,fu &efukefoGm;NyD; ynmudk [kwfwdyufwd oifwmr[kwfygbl;uG,f/ 0r&SdbJ


0dvkyfcsifwJUoli,fyg}} [laompum;jzifh cGefomjrwftaMumif;udkydwfvdkufNyD; orD;bufodkU
vSnfhMunfhvdkufonf/ orD;onf uRefawmfwkdUbufodkU tm&kHa&mufaeaMumif;awGU&\/
uRefawmfwdkUbufodkU tm&kHa&mufaeaom orD;tm; rjrrSDu-

]]wlrBuD;&JU emrnfubmwJU? arhaew,f? t*Fvdyfemrnfqkdawmh arhwmayghuG,f}}

]]tdkufADygwJU tefwD}}

OD;eE´uMum;0ifvsuf-

]]&Srf;emrnfvnf; &Sdygw,fAsm? apmokeE´mwJU}}

rjrrSDu NyKH;&TifpGm-

]]tJ'Demrnfuav;u vSvdkufwmuG,f? tefwDawmh &Srf;emrnfudkyJ ac:r,faemf}}

apmokeE´monf csKdjrpGmNyKH;NyD; ajcuav;rsm;udk <uwkH rwkHjyKvkdufavonf/ a&Tajccsif;BuD;


0wfxm;onfudk 0if;ceJ jrifvkduf&\/

vrf;avQmuf&ef xGufMuaomtcg odef;odef;u rcsKdtm; vuf[efajc[efjizfh ac:onf/ rcsKdu tusÐrsm;


rD;ylwkduf&efESifh tjcm;vkyfp&m&Sdonfrsm;udk vkyf&eftdrfrSmyif ae&pfMuavonf/

rjrrSDESifh apmokeE´mwkdUu a&SUuavQmufMuonf/ uRefawmfESifhodef;odef; wkdUuaemufrS vdkufMuonf/


uRefawmfonf apmokeE´mtm; aemufrSMunfh&if; cGefomjrwfESifh olwkdU\qufqHykH rnfodkU&Sdrnfudk
cefUrSef;Munfhaeavonf/ cGefomjrwfESifh apmokeE´mwkdU vli,fcsif;cspfaeMuNyD; OD;eE´u
uefUuGufzsufqD;aeojzifh cGefomjrwfonf apmokeE´mwkdU tdrfodkU0if&ef a&Smifaejcif;ayavm/
cGefomjrwfu apmfbGm;qefUusifa&;orm;? OD;eE´u apmfbGm;bufom;jzpfí roifhrjrwf jzpfaeMuoavm/
odkUuvdk pOf;pm;&if; OD;eE´\ ESrawmfqkdol uRefawmfwkdUtm; {nfhcHjyKpkonfh apmokjrwfrsufESmESifh
cGefomjrwf\ rsufESmcyfqifqifwlykHudk owd&avonf/ olwkdUtcsif;csif; aqGrsKd;&if;csmrsm;yifavm/

]]udkwifxGef;}}[k odef;odef;u ac:vdkufawmhrS tawG;&yfoGm;awmh\/

]]bmvJ rodef;odef;}}
]]awmifBuD;oGm;jzpfatmif jrjrudkajymay;ygaemf}}

uRefawmfhrSm tenf;i,f&,frdavonf/

]]odef;odef;u awmifBuD; odyfoGm;csifaeovm;}}

]]oGm;csifwmaygh}}

]]'gjzifhrrudk odef;odef;udk,fwdkif ajymygvm;As}}

]]jrjru odef;odef;ajymvdkU&csifrS&rSmaemf? ajymay;ygvm;aemf}}

uav;qefaom odef;odef;/ rjrrSDtm; cspfvnf;cspf\/ aMumufvnf;aMumuf\/ rjrrSD\ MoZmudk


nDri,fonfyif þrQcHrnfr[kwf/

Z&yfuav;ESifhwlaom taqmufttkHwpfcka&SUodkU a&mufaomtcg a&SUrSa&mufaeMuaom rjrrSDwdkUu


uRefawmfwdkUtm; vSnfhMunfhNyD;-

]]armifav; a[m'gu apmfbGm;BuD;w&m;pD&ifwJU &kH;wJUuGJU}}

uRefawmfonf w&m;&kH;qdkaom taqmufttkHudk MunfhNyD; tHUMoaerdavonf/ OykofZ&yfESifhwlvSonf/


OykofZ&yfrS i,fía[mif;aom Z&yfrsKd;xJujzpfonf/ apmokeE´mu uRefawmfwkdUyg Mum;avmufatmif
rjrrSDtm; &Sif;jyaeavonf/ onf&kH;wGif w&m;a&;trwfcsKyf aeUpOf&kH;xkdifonf/ wpfcgwpf
apmfbGm;BuD;udk,fwkdif xdkifNyD; w&m;pD&ifawmfrlonf/ wpfcgwpfcg om;awmfBuD;xkdifNyD; w&m;pD&ifawmfrl
onf/ anmifa&Tya'o&mZfe,f\ yk'fr 10 ck&Sdaom w&m;a&;&mudk xdef;odrf;aom
w&m;vTwfawmfaywnf;/

tkwfjymom'fBuD;wpfcka&SUrS jzwfavQmufMuavonf/ uG,fvGefol apmfbGm;BuD; qmapmarmifESifh


uG,fvGefol r[ma'0DBuD;\ *ljzpfavonf/

wl;ajrmif;qdyfodkU a&mufaomtcg ajrmif;&kd;ay:rSm taemufbuf rsufESmrlí &yfaeMuavonf/


xdkwl;ajrmif;onf anmifa&TNrdKUESifh tif;udkqufxm;\/ avSrsm;ESifh yJUcsdwfwyfpufavSrsm;
oGm;vmvsuf&Sdav onf/ tif;xJodkU uRefawmfwkdUtvnfqif;aomtcg þwl;ajrmif;rSyif
oGm;Mu&vdrfhrnf/

aerif;onf vkH;0aysmufuG,foGm;avNyD/ ywfywfvnf rkd;ukwfpuf0dkif;wpfckvkH; rIef&Dvm\/


awmifcdk;vdkvkd? qD;ESif;vdkvdk/

rjrrSD-

]]at;vmNyDaemf}}

]]tdkufADwkdUtzdkUawmh aeaumif;&kH at;jrjruav;yJ tefwD&JU}}


]]rcHEdkifatmifawmh r[kwfygbl;uG,f}}[k ajymNyD; rjrrSDonf qG,fwmudk yckH;ESpfzufay:rSm
vTm;wif&kHwifxm;vkdufonf/ odef;oef;vnf; rjrrSDvdk vkdufvkyf\/

rjrrSD-

]]vrf;"mwfrD;awG bmawG r&Sdbl;aemf}}

apmokeE´m-

]]r&Sdbl; tefwD&JU? awmfbk&m;&JU a[mfxJrSm awmh&Sdw,f}}

uRefawmfwkdUonf tdrfbufodkU jyefavQmufcJUMuavonf/

tdrfay:wGif vufqGJ"mwfrD;BuD; xGef;xm;ojzifh 0if;xdefvsuf&Sdonf/

apmokjrwfESifh OD;eE´wkdUonf xrif;yJGjyifvsuf apmifhaeMu\/ ausmif;trBuD;um;


NrdKUv,ftdrfodkUjyefoGm;avNyD/ xrif;pm;í NrdefvSonf/ wpfbmom xl;jcm;aom t&omygaywnf;/

xrif;pm;NyD; 7em&DcGJaomtcg OD;eE´u bk&m;yGJodkUac:avonf/ tavmif;upm; A[kokwudk rvdkcsifyg[k


ajymNyD;jzpfaomaMumifh OD;eE´onf uRefawmfhtm; twif;rac:awmhyg/ odef;odef;udkum;txl;rac:&NyD/
odef;odef;um; 36aumif uHprf;&ef? teDaxmif tefpmponfrsm;udk upm;&ef oabmwlNyD;jzpfí
rcsKdESifhtwl vdkuf&ef tqifoifhjzpfae\/ OD;eE´onf rjrrSDtm; tBudrfBudrfac:\/ rjrrSDu
aemufqkH;wGif-

]]onf;cHyg ausmif;'um&,f? &efukefrSm vlpnfum;vGef;tm;BuD;vdkU NiD;aiGUNyD; &Srf;jynfrSm


at;at;tem;,lcsifvkdU tvnfvmwmyg/ ausmif;'umBuD;ac:wm rjiif;csifbJ jiif;&wmyg&Sif}}

OD;eE´-

]]aumif;ygNyDAsm? rac:awmhygbl;/ odkUayr,fh &efukefu olaX;uawmh olaX;uawmfudk


tESHUvkdufrjyvkdufbl;vdkU txifr&SdygapeJU [J [J}}

rjrrSDu vkdufavsmpGm &,farmNyD;-

]]uRefrolem;vnfatmif &Sif;jyyghr,f&Sif}}

uRefawmfonf pum;ajym&m qkd&mrsm;ü rjrrSD\a,musmf;olaX;OD;xGef; \ emrnfESifh


OD;xGef;0if;taMumif;ygvmwdkif; pdwfroufromjzpfrdavonf/ olUudk uRefawmfarhxm;vkdufcsifonf/

OD;eE´? apmokeE´m? odef;odef;ESifh rcsKdwkdUxGufoGm;Muavonf/

rjrrSDu xdkifae&mrSyif-

]]odyfnOfheufreufapeJUaemf odef;odef;}}
]]nOfhreufap&ygbl; jrjr&,f? yJGvnf;rMunfhygbl;}}[k odef;odef;u avSum;ay:rS
vSrf;ajymvdkufavonf/

tdrfay:rSm apmokjrwftm; anmifa&Taps;taMumif;? a&mif;csaeaom ukefypönf;rsm;taMumif;?


tif;rSxGufaom ukefypönf;rsm;taMumif;? csdyf tajrmuftjrm;xGufaom rdkif;aomufNrdKUtaMumif;
ponfrsm;udk ar;jref;aeavonf/ rjrrSD\ ukefonfOmPfESifh ukefonfpdwf0ifpm;rIonf
tNrJwrf;xufjrufvsuf&Sdayonf/

4if;aemuf rjrrSDonf xNyD;tcef;xJ 0ifoGm;avonf/ uRefawmfuapmokjrwftm;


aeUcif;ubk&m;vSnfhyJGtaMumif;rSaeNyD; oli,fcsif; cGefomjrwfESifh awGUykHpyf[yfí ajymjyvkdufavonf/
cGefomjrwf\emrnfudk Mum;vdkufvQifyif apmokjrwf\rsufESmonf aysmhaysmif;oGm;avonf/
uRefawmfonfrsufESm&dyf rsufESmjcnfudkMunfhNyD; cGefomjrwfESifhywfoufí csD;usL;p&m&SdorQ
azmfxkwfvkdufavonf/ rdef;rBuD;um; NyKH;&Tiftm;&pGm em;axmifae\/

]]a':a':cGefomjrwfeJUodovm;}}

]]od&kHbmurvJ vlav;&,f}}

onfrQajymNyD; olr\rsufESmrSm ndK;vmonf/ aemufxyfpum;vmOD; rnfvm;[k


uRefawmfapmifhaomfvnf; apmokjrwfonf Nidrfíomaeonf/

]]a':a':eJUtrsKd;awmfovm;}}

xdktcgrdef;rBuD;\ rsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfpkdUvmavonf/ xkdUaemuf taMumif;pkHudkzGifh[avonf/


cGefomjrwfonf OD;eE´ESifh wdwfwdwfykef;&aom apmokjrwf\ wpfOD;wnf;aomom;yifjzpfayonf/
apmokjrwfum; OD;eE´\ 0rf;uGJc,frawmfwpfOD;jzpfvsuf txift&Sm;rxm;aom r,m;i,fwpfOD;yif
jzpfavonf/ om;uav;udk ynmoifay;vQif awmfNyD[laom oabmjzifh OD;eE´xHwGif
r,m;i,fuRefcHtepfemcHí aecJUavonf/ OD;eE´um; cGefomjrwftm; aumvdyfausmif;xdydkUvsuf
ynmoifay;aeaomfvnf; om;tz t,ltqrwl? roifhjrwfMu/ onftxJwGif cGefomjrwfESifh
apmokeE´mwkdUonf vli,fcsif;bm0 usdwfí &nfiHaeMuNyD[k OD;eE´u txif&SdNyD; cGefomjrwftm;
tdrfem;odkU ruyfEdkifatmif vkyfxm;avonf/ rdef;rBuD;rSm ajym&if; rsuf&nfaygufBuD;i,fusaeavonf/
rjrrSDtcef;rS jyefxGufvmaomtcg pum;udkrqufbJ rsuf&nfokwfvsuf atmufodkUqif;oGm;av\/

rjrrSDonf ouúvwfvkHcsnfudk vJ0wfvmNyD; qG,fwmudk Mu,foD;wyfxm;avonf/

uRefawmfu rjrrSDtm; apmokjrwf? cGefomjrwf? apmokeE´mESifh OD;eE´wkdU 0w¬Kudk ajymjy&avonf/


rjrrSDonf rsm;pGm pdwfxdckdufoGm;[efwlonf/ oufjyif;csNyD;-

]]rrjzifh vli,fawGudk odyfoem;wmyJuG,f}}

]]rdef;rBuD;uvnf; oem;p&myJ rr&JU? OD;eE´u vlqkd;BuD;yJ}}

]]qkd;w,fvkdUawmh r[kwfbl;ayghuG,f? &Srf;jynfrSm rdef;rawGtrsm;BuD;,l wmu xkH;pHvdkjzpfaewmudk;}}


]]e,f&Sify,f&Sif tBuD;tuJqdkwJU apmfbGm;awGudk,fwkdifu rdef;rtrsm;tjym; ,lxm;awmh NrdKUpm;?
aiGcGefrSL;? xrkkHUeJU ukefonfyJGpm; vlukHxHrsm;uvnf; rdef;rrsm;rsm; ,lMuwmaygh? rdef;r
okH;av;a,muf,lwm tjypfvkdU r,lqMuawmhbl;? a,musmf;aumif; armif;rwpfaxmifqdkwm[m
wifhw,f*kPf&SdwJU tusifhw&m;vkdjzpfaeNyD}}

rjrrSDonf wpfpkHwpf&mudkawG;&if; ai;aeonf/ twefMumrS-

]]armifav; pOf;pm;Munfhprf;? rdef;ruom a,musm;ftrsm;tjym; ,lxm;&if b,ftaMumif;aMumifh,l,l


b,favmuf&IwfcsMur,fvkdU? trsm;tjym; rajymeJU? ESpfa,muf,lxm;&ifawmif
wHawG;cGufyufvufarsmrSm yJ}}

þtcsufrSm uRefawmfwkdUESpfOD;ESifh vkH;0ywfoufaeonf/ OD;xGef;0if;ESifh rjrrSDaouJGaomfvnf;aumif;?


&SifuJGaomfvnf;aumif; ruJGbJESifh uRefawmfwkdU txift&Sm; vifr,m;rjzpfEdkif/ vltrsm;vufcHxm;aom
xkH;pHESifh qefUusifae ayvdrhfrnf/ vltrsm;vufcHxm;aom ,if;xkH;pHonfyifvQif a,musmf;wpfOD;u
rdef;rESpfa,mufru ,lonfudk oufoufnSmnSm cGifhjyKaeayonf/ rjrrSDESifh
uRefawmfajAmifvifr,m;jzpfjcif;udk rajymESifh? ckvdk wdwfwdwfykef;? nm;aeonfudk vltrsm;odvQif
rnfrQuJU&JUMuayvdrfhrnfenf;/ tvG,fwulyif uRefawmfwkdUESpfa,muftm; urÇmay:wGif
t,kwfrmqkH;aomolESpfOD;tjzpfjzifh &IwfcsMuayvdrhfrnf/ rjrrSDbmhaMumifh azmufjyef&onf?
uRefawmfbmhaMumifh usL;vGefrdonf[laom taMumif;rsm;udk oufoufnSmnSm rnfolrQ pOf;pm;rnf
r[kwfacs/

rjrrSD\rsufESmudk jrLqdkif;aom va&mifzkH;vsuf&Sdonf/ uRefawmfonf rjrrSDtay:wGif


,cifuwpfBudrfwpfcgrS oem;pdwfraygufzl;acs/ ,ckrl &ifxJu zkdvIdufvmatmif oem;vm\/

rjrrSDonf xkdif&mrSxoGm;NyD; tcef;wGif;odkU0ifavonf/ ta0;rS qdkif;oH? tdk;pnfoH? armif;oH wnHnHudk


oJUoJUMum;ae&onf/ vufqGJ"mwfrD;rS avw[l;[l; toHum; us,favmifvS\/
odkUaomfuRefawmfhtonf;ESvkH; ckwfarmif;oHu ydkus,favmifonf[k xifrSwf&ayonf/
þvkdtcsdeftcgrsKd; wGifwpfa,mufudkwpfa,muf ,k,ydkufaxG;í ESpfodrfhap&efom
awG;awmwwfawmhonf/

tawmfMum wpfa,mufwnf; xkdfifae&pfNyD;aemuf uRefawmfonf tcef;wGif;odkU 0ifvkdufoGm;\/


tcef;wGif;rSm "mwfrD;a&mif wkduf&dkufr0ifaomfvnf; rarSmifacs/ rjrrSDonf ckwifay:rSm jcifaxmifcsNyD;
wapmif;vSJae\/ uRefawmfb,favmufyif ajcazmheif;apumrl uRefawmfolU tem;uyfvmNyDudk
rjrrSDod\/ jcifaxmifudk olrab;rSm wifyg;vTJxkdifvkdufonf qkdvQifyif rjrrSDonf xdkifvdkuf\/

]]armifav; rvmcJUeJUuG,f vlawGodukefr,f}}

uRefawmfu bmrQrajymao;bJ olrtm; wif;usyfpGm ayGUydkufxm;vdkufonf/


NyD;awmhyg;csif;tyfxm;onf/

]]armifav;qifjcifygOd;uG,f? atmufu wpfa,mufa,muf wufvmrSjzifh}}

]]ckeifu rrrsufESmrJUaewm rsuf&nfusvmwm jrif&awmh uRefawmfh tonf;ESvkH; uJGawmhr,fvdkyJ/


rr'DvdkrrJU&atmif rsuf&nfrus&atmif OD;xGef;0if;eJU uGm&Sif;NyD; uRefawmfeJU twdtvif; vifr,m;tjzpf
aeMupdkU&JUvm;}}
rjrrSDum; bmrQrajymEdkif? ai;armíom aeavonf/ uRefawmfonf yg;csif;tyfum ayGUydkufxm;aom
rjrrSD\ acgif;udkvufarmif;ay:odkU wifvkdufNyD; rsufESmudkaphaphMunhfvkdufonf/

]]aemf rr? twdtvif; aeMupdkUaemf}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm; rsufpdoi,fESifh armhMunhfaeavonf/ rNyKH;aomfvnf; rrJU? rMunfaomfvnf;


r&Da0/ uRefawmfhtcspf toem;ESifh uRefawmfhpum;rsm;0,f wpdrfpdrfh0ifpm;aeaom rsufESmaywnf;/

uRefawmfum; ayGUydkuf&kH? rsufESmwpdrfhpdrhfMunfh&kHjzifh tm;r&awmhay/ tBudrfBudrferf;&IyfNyD;aemuf


wGJvJcsxm;aom uRefawmfhajcaxmufrsm;udk ckwifay:odkU wifvkdufavonf/

rjrrSDonf jAKef;ceJ&kef;xGufNyD; ckwifatmufodkU olUajcrsm;udk csvkdufonf/

]]vlawGodoGm;&if cufukefvdrhfr,f armifav;? rrudk wu,fcspf&if taetxkdif qifjcifygOD;uG,f? ckae


atmufu rdef;rBuD; wufrvmbl;vdkU rqkdEdkifbl;? xtjyifoGm;r,f}}

rjrrSDonf rwfwwf&yfvkdufNyD; jcifaxmifudkray;avonf/

uRefawmfum; &SufovdkvdkjzpfoGm;\/ rcsifhr&JjzpfaeNyD; bmvkyf&rSef;rodacs/

]]rrudkwu,fcspfuJUvm;}}

]]cspfvkdUtwdtvif;aeEdkifatmif vkyfzkdUajymwmaygh}}

]]wu,fcspf&if x vm}}

uRefawmfhrSm jcifaxmifjyifxGuf? ckwifay:rS qif;&kHrSwpfyg; tjcm; vkyfp&mr&Sdawmhay/

]]tJ'DvdkrSaygh? rrudkcspf&if taetxdkifqifjcif&r,faemf? vmtjyifxGuf&atmif}}

uRefawmfonf tdyfaiGUcscH&aomolyrm rjrrSDaemufu vdkufaeNyDjzpfaomfvnf; pum;jzihfum;


,ufuefuef vkyfaeao;onf/

]]uRefawmfajymovkd twdtvif;aezkdU oabmrwlbl; wlw,f tajzay;&r,f}}

]]aemufawmh armifav;eJUrrESpfacgif;twl at;at;vllvl pOf;pm;NyD; ajzrSmaygh}}

uRefawmfwkdUonf tcef;wHcg;0 wkduf&dkuf"mwfrD;a&mifus&modkU a&mufvmavNyD/

]]'DtawmtwGif;rSm rr[m rsufESmrndK;&bl;aemf? rsuf&nfrus&bl; 'gyJ}}

]]tNrJwrf; NyKH;aeyghr,f armif&,f uJ}}

rjrrDSonf uav;i,ftm; jrL[efrsKd;jzifh NyKH;jyavonf/


tcef;jyifwGif xdkifMujyefonf/ cPMumaomfrjrrSDonf atmufqif;oGm; avonf/
uRefawmf&aohpdwfajzoabmjzifh teD;wGifawGUaom bk&m;&Sdcdk; pmtkyfwpftkyfudk zwfaeavonf/
rjrrSDonf uRefawmfwkdUudpöudk rodef;oddef;ESifh rcsKdwkdUrSwpfyg; rnfolrQ r&dyfrdatmif vkHNcKHpGm zkH;zdxm;&ef
BudK;pm;rnfrSm aocsmayonf/

em&D0ufrQ MumawmhrS rjrrSDonf vufzuf&nfMurf;vifyef;udk ,líwufvmavonf/ aemufrS


a':apmokjrwfonf wkdU[l;aMumfESifh rufref;oD;,dkrsm;udk ,lvmavonf/

onfvdkESifh"mwfrD;tvif;atmuf0,f pm;&if;aomuf&if; pum;pjrnfajym&if; odef;odef;wkdU


jyefvmonftxd xdkifapmifhaeMuavonf/

rjrrSDtzdkU taetxdkifqifjcif&ef vG,fulonf/ uRefawmfhxuf toufvnf;BuD;onf? 0gvnf;&ifhonf/


vifwpfa,muf&zl;NyD;jzpfonf/ uRefawmfhtzdkU taetxdkifqifjcif&ef rvG,fulvSyg/ uRefawmfum;
touftm;jzifh 20ausmf tpdwfwGif;jzpfí i,fvSonf[k rqdkomaomfvnf; 0g&ifhol r[kwfay/
tcsKdUvli,frsm;t&G,fqdkvQif rdef;rom;ESifh vufawGUudk,f awGU jzpfMuavonf/ uRefawmfuawmh
rjrrSDESifhrawGUcifu tjcm;rdef;rwpfOD; udk zuf,rf;erf;&Iyfjcif;yif rawGUBuKHzl;cJUyg/ 0ifeDazac:
cifodef;0if;tm; cspfawmhrvkd BudKufawmhrvdk jzpfcJU\/ olr\ aygif'geHU? a&arT;eHU? EIwfcrf;qdkaq;eHU
xufydkí reD;pyfcJUay/ rjrifhOD;ESifh oli,fcsif;ru orD;&nfpm;rus qufqHvsuf oGm;twl vmtwl
&if;ESdD;pGm qufqH&if; taiGUESifh cspf&jcif;xuf rydkay/ rcifopfESifh twdtvif; cspfMuonf/ odkU&mwGif
vlBuD;rsm;rsufarSmufrSm BuD;Muyfjcif;cHvsuf cspf&onf/

rjrrSDESifhrlum; vlrjrifuG,f&mrSm t&if;ESD;qkH;cspf&NDyD; vljrif&mü tpfrESifh armifuav;vkdom


[efaqmifae&onf/ wjznf;jznf;usifhom;&oGm;vQifum; vlrjrif&mrSm wpfrsKd;cspfNyD;vQif vljrif&mrSm
wpfrsKd;cspf&ef uwÅm;jcm;í vG,fulaumif; vG,fulayrnf? ,ckawmh rvG,fulyg/ taetxdkif
qifjcifNcdK;NcH&avav yl;uyf&if;ESD;vdkaomqE´u jyif;xefavjzpfayonf/ anmifa&TrSmaeoa&GU rjrrSDu
onfpnf;urf;udkravsmh/ tmomqE´onf zdavwGef;uefavjzpf&m ydkíydkíom jyif;xefvm\/
ykdíydkíjyif;xefvmonfESifh trQ twdtvif;aygif;oif;Edkifonfh vifr,m;b0udkom
tdyfrufpdwful;vsuf&Sdavonf/

,if;odkUpdwfulpOf uRefawmfonf rcifopfuav;tm; opömazmufvsuf &Sdonfudkum;


owdyifrxm;rdygacs/ rjrifhOD;ESifhum; bmrQrqdkif[k oabmxm; vdkufavonf/

anmifa&TrSm aemufxyfwpf&yfaeNyD;aemuf tif;av;odkUoGm;Muavonf/ OD;eE´u yJUcsdwf[kac:Muaom


pufavSuav;udk r&&atmif &Smay;avonf/ anmifa&Ttif;av;wpfckvkH;wGif yJUcsdwf 3 pif;om
&Sd&mwpfck&onfrSm vGefpGm uHaumif;onf[kqdk&ayrnf/

yJUcsdwfay:wGif uRefawmfwkdUokH;OD;tjyif yJUcsdwfarmif;olESifh wnf;tdrfwGif tcdkif;tapjzpfaom


tif;om;vli,fom ygavonf/ tif;om;vli,fudk pdwfuwkH;[k ac:aMumif;od&avonf/

anmifa&Tqdyfurf;rS xGufonfqkdvQifyif xkdtif;om;tm; uRefawmfu-

]]pdwfuwkH;qdkwm i,femrnf[kwfuJUvm;As}}

olu xm;0,foH0J0Jjzifh-
]][kwfygw,f ocifav;&JU}}

uRefawmfhtm; olu ocifav;&JU[k ac:jcif;rSm ocifaygufptjzpfjzifh ac:jcif;r[kwfay/ olwkdUqDrSm


t&kdtao "avhxkH;pHwpfcktaejzifh ac:jcif;jzpfayonf/

uRefawmfwkdUa&SUrSm rjrrSDESifhab;csif;,SOfxdkifaeom odef;odef;u aemufvSnfhNyD;-

]]&Sifhtaru b,fhESmaMumifh 'Demrnfay;xm;ygvdrfh}}

]]wpfcgawmh anmifa&TrSm pdefuwkH;Zmwfvmuw,fcifAsm;? tJ'Dwkef;u tif;xJ &GmawG&SdorQ vlukefvdkvdk


vmMunfhMuw,f? pdwfuwkH;udk tonf;pJGoGm;Muw,f/ tJ'DtcsdefrSm uRefawmfhudkarG;wJUtwGuf
pdwfuwkH;vdkU uRefawmfwkdUemrnfay;wmygwJU ocifav;&,f}}

uRefawmfwkdUonf NyKH;rdMuavonf/ jrefrmrsm;ESifhtwl &Sr;f? ytkdU? awmifol? tif;om;wkdUtay:wGif


Zmwfobif\ MoZmonf BuD;vSyguvm;[k awG;rdNyD; oabmusvS\/

yJUcsdwfuav;rSm jrefvSonf/ avSawGu a&Smifay;Muonf/ avSrsm;rSm avmif;avSrsm;om jzpfMu\/


rMumcifyif tif;xJodkU 0ifvmMu/

tif;xJokdU 0ifrdonfqdkvQifyif uRef;arQmqkdaom a&ay: ay:íaeaom uRef;uav;rsm;udk awGU&\/


tif;xJwGif w0JvnfvnfoGm;vmaeaom aA'gyif? 'dkufyif? trIdufo&dkuf tpkta0;uav;rsm;onf
BuD;BuD;vmNyD; ta[mif;ay: topfaygufum aemufqkH;wGif uRef;arsmuav;rsm; jzpfvm Muonf[k
qkdavonf/ xdkuRef;arsmuav;rsm;wGif tif;om;rsm;onf 0g;udkxdk;azmuf a&atmuf&THU
ajrxJa&mufatmif pdkufxm;NyD; ra&GUrarsmatmif vkyfMuonf/ aemufajrMoZmwifNyD;
[if;oD;[if;&Gufyifrsm; pdkufMuavonf/ tcsKdUuRef;arsmrsm;rSm uGrf;NcH&Sd\/ tcsKdUuRef;arsmrsm;wGif
MuufoGefcif;rsm;&Sd onf/

tifav;a&onf pdrf;vJUvJUESifh Munfvif\/ ta&SUbuf awmif&dk;rsm;ay:rS ausmfwufvmaomaerif;onf


EkysKdao;ojzifh om,mcsrf;ajrUrIudk ay;aeavonf/ pdr;fvJUvJUa&jyifay:wGif avnif;okefokef
onfaqmhupm;ae\/ rcsKdonf avSOD;rSm NidrfoufpGm xdkifaeNyD; a&uodkPf; &Iae[ef&Sdonf/
rjrrSDESifhrodef;odef;wkdUvnf; om,maom &Icif;wGif epfjrKyfae Mu\/ uRefawmfonf a&udkvufESifh,lNyD;
aqmhae\/ at;jrvSonf/ odef;odef;onf uRefawmfhtwkvkdufNyD; a&udkaqmhaeavonf/

uRefawmfwkdUonf yxrqkH;rdkif;aomufodkU oGm;Muavonf/ &Srf;jynftwdkif;twmtm;jzifh


NrdKUuav;yifjzpfonf/ we*FaEGwpfywfvQif aps;wpfBudrf&Sdonf[k qdk\/ uRefawmfwkdU
a&mufoGm;onfhaeUum; aps;aeUr[kwfay/ tdrfqdkifuav;tcsKdUudk awGU&\/ uif;*gwfuav;wpfck
vnf;&Sd\/

rdkif;aomufudk tkyfcsKyfaom NrdKUpm;rif;onf awmifBuD;odkU c&D;xGufaeojzifh olUtdrfodkU r0ifMu/ rjrrSDu


pdwfxufoefaeojzifh csdyfrsm; odkavSmifxm;aom yGJ&kHrsm;? *dka'gifrsm;odkU vkdufMunfhMuavonf/
rjrrSDonf csdyfrsm;udkEdkifiHjcm;okdU wifydkUa&mif;cs&ef pdwful;aeavonf/

OD;eE´\ BudKwifpDpOfxm;csuft& rdkif;aomufrSm eHeufxrif;pm;Muav onf/

nae 2em&Dxdk;txd rdkif;aomufrSaeNyD; tif;v,f AdkvfwJodkU xGufcJUMuavonf/


tif;v,fAdkvfwJrdkif;aomuf\ taemufbufpl;pl;avmufwGif &Sdaom uRef;arsmuav;wpfckay:wGif
xD;xD;BuD;aqmufxm;onfh bef*vdkuav; jzpfavonf/

tif;v,fAdkvfwJokdUa&mufaomtcg tjcm;{nfhonfwpfOD;rQ r&SdaMumif; awGU&avonf/ rjrrSDu AkdvfwJrSm


at;at;aq;aq;tem;,lcsifonf[kqkd onf/ odef;odef;u tif;av;vkHcsnfESifh
Zif;r,fvkHcsnfrsm;&ufaom &Gmr&GmodkU oGm;yg&ap[k ylqmavonf/ olwkdUtcsif;csif; nSdxm;Mu[ef&Sd\/
rjrrSDu tpwGif jiif;y,fNyD; aemufawmh odef;odef;uxyfylqmonfudk vkdufavsm&onfh
oabmESifhoGm;cGifhjyKvkdufavonf/ yJUcsdwfjzifh odef;odef;? rcsKdESifh pdwfuwkH;wkdUonf
xGufcGmoGm;Muavonf/ AdkvfwJapmifh '&0rfuvnf; udpö&Sdí &GmrodkU vkdufyg&ap[k cGifhyefum
uRefawmfESifh rjrrSDtm; AkdvfwJudktyfNyD; vkdufoGm;avonf/

rjrrSDESifhuRefawmfwdkUonf AdkvfwJay:rSm rwfwwf&yfNyD; yJUcsdwfuav; xGufoGm;onfudk


Munfhusef&pfavonf/

bef*vkd? odkUr[kwf AdkvfwJ[k ac:aomfvnf; tif;av;uRef;arsmrsm;ay:u tdrfuav;rsm; xkH;pHtwkdif;


arsmwdkifudk a&atmufajrrma&mufatmif xdk;pkdufum ajcwH&Snfxm;í aqmufxm;aom
tdrfi,fuav;yifjzpfonf/ ysOfMurf;udkcif;í uyfumxm;avonf/ oufi,fudk ESD;0g;jcrf;rsm;nSyfí
oyf&yfpGmrdk;xm;\/ tdrfab;wGif tdk;? ckH ponfwkdUjzifh a&TUajymif;&atmif pdkufxm;aom
yef;yifrsm;&Sdayonf/

a&v,fAdkvfwJ[k ac:&avmufatmifyif tjcm;uRef;arsmrsm;ESifhvnf; aumif;? urf;ajcESifhvnf;aumif;


a0;uGmavonf/

tdrf\taemufydkif;wGif avSum;xdyfwGif pm;yGJ&SnfBuD;wpfvkH;&Sdonf/ a&Gay:rwkdufbJ


tMurf;twdkif;xm;aom pm;yJGBuD;jzpf\/ pm;yJGab;ESpfzufrSm wef;vsm;xdkifckHESpfck &Sdayonf/

ta&SUbufydkif;wGif 0g;jcrf;cif;xm;aom ckwifESpfvkH;&Sd\/ ckwifrsm;ay:wGif ESD;aMumzsmEsifh


jrufzsmrsm;xyfcif;xm;avonf/

aerSm taemufbufodkU ,Gef;aeNyDjzpf&um; aejcnfr0ifatmif taemufbuf&Sd jywif;aygufrsm;udk


ydwfxm;avonf/ ae&dyf[yfaeaom tvif;a&mifESifh avnif;avayGuav;onf usefokH;rsufESm
jywif;aygufrsm;rS vGwfvyfpGm 0ifae&um; Munfvifat;jr om,mvSayonf/

odef;odef;wkdUoGm;Muaom &GmrrSm AdkvfwJ\ awmifbufqDwGif &Sdavonf/ yJUcsdwfuav;


tawmfa0;oGm;onfhwkdifatmif rjrrSDESifh uRefawmfwkdUonf vkdufMunfhaeMuavonf/ ta0;Munfh&if;u
wpfa,muftem;wpfa,muf rodrom wkd;oGm;Muavonf/

rjrrSDu oufjyif;csNyD; uRefawmfhbufacgif;iJUum Munfhvdkufonf/ uRefawmfu rjrrSDbufodkU


wpfudk,fvkH;vSnhfNyD; Munfhvdkufonf/ rsufvkH;ESpfpkH onf twefMum tjyeftvSf nSKdUaeMuavonf/
rjrrSDu EIwfcrf;plNyD; rlvdkuf\/ uRefawmfu NyKH;NyD; jrLvkduf\/

]]bmrsm; NyKH;awmfrl&wmvJ armif}}

]]tqifoifhr,fhoifhawmh '&0rfuawmif vkdufoGm;vkdufao;w,f [J [J}}


]]oljzifh 'gyJ}}

uRefawmfu rjrrSDtm; zufvkdufNyD; uRefawmfhbufodkU vSnfh,lvkdufavonf/

rjrrSDonf txl;&TifjrL;aom rsufESmjzifh-

]]EGm;odk;BudK;jywfuav;? [dkrSm avSum;wHcg;BuD; oGm;ydwfvkdufOD;}}

uRefawmfonf rjrrSDtm; ajzvTwfvdkufNyD;aemuf wHcg;udkoGm;ydwfavonf/ txufatmuf


rif;wkyfESpfckpvkH; csxm;vdkuf\/

wHcg;ydwfNyD; rjrrSDxHtvSnfhwGif rjrrSDtm; ckeifu ae&mwGif rawGU&awmhacs/ rjrrSDonfckwifay:rSm


xkdifvsuf&Sd\/ ajcrsm;udk wulul; tpD;cdkif;awmhrvkdvdk yl;wGJaumhvefxm;NyD; jrSifhcsnfcscsnfvkyfaeav\/

uRefawmfuwHcg;udk ausmay;NyD; &yfum rjrrSDtm; ai;Munfhaeav&m rjrrSDuvnf; uRefawmfhtm;


armhMunfhaeav\/ rsufpdESpfpkHonf tcsif;csif; tpGrf;ukefndSKUaeMuavonf/

rjrrSDonf vufESpfzufudk uRefawmfhqDodkU qefUwef;ay;NyD;-

]]vmcJU EGm;odk;BudK;jywfuav;}}

yg;pyfu EGm;odk;BudK;jywfuav; [kac:aomfvnf; udk,f&dyftrlt&murl uav;tm;


wulul;tpD;cdkif;aeouJUodkU&Sdonf/ olUpdwfxJrSmawmh uRefawmfu b,fvdkjyKrlaecsifaernfudkrod/
uRefawmfum; rjrrSDuyg;pyfu ac:onfhtwkdif; EGm;odk;BudK;jywfvkdom jyKrlvdkufayonf/ cyfjrefjrefoGm;NyD;
cyfMurf;Murf;ayGUcsDvkdufonf/ NyD;aemuf cyf&rf;&rf;yif erf;&Iyfvdkufayonf/ rjrrSDuvnf;
uRefawmfjrefvQifjrefcsif;? uRefawmfMurf;vQifMurf;csif;? uRefwmf&rf;vQif&rf;csif;aywnf;/ a&umwm
qD;xm;aom jrpfa&uJUodkU tdkfifhae&mrS wmusKd;usojzifh 'va[m pD;qif;aom zdkrtcspfygaywnf;/

uRefawmfwkdUonf anmifa&TrS bdvyf&nfykvif;rsm; xnfh,lcJUonf/ rkefUrsm;vnf;ygvmonf/ uRefawmfu


bdvyf&nfykvif;udk azmufNyD; zefcGufESpfvkH;rSm nDrQpGm cJGxnfhaeonfudk rjrrSDu xkdifvsufMunfhae\/
pm;yJGay:rSmwifNyD; cGufESpfcGufudk ,SOfvkduf&m wpfcku enf;enf;ydkaeojzifh vkdaeomcGufodkU
rQxnfhaejyefaomtcg-

]]tr,fav;&JUav;? 'DavmufyJvm; armif}}

]]wpfvkH;& wpfjcrf;pD? wpfjcrf;& wpfpdwfpDvkdU qdkw,f r[kwfvm;? rr&JU [m; [m;}}

]]ckaeawmh [kwfrSmygyJ? 'gayrJU Mumawmh}}

uRefawmfonf wpfcGufudkrjrrSDtm; ay;NyD; wpfcGufudk aomuf&if; rjrrSD


pum;qufOD;rnfvm;apmifhaeao;onf/ olronf pum;vnf;rquf? bdvyf&nfudkvnf;
raomufao;bJ a&jyifudkai;Munfhaeavonf/

]]Mumawmh bmjzpf&rSmvJ rr&JU}}


]]rajymcsifawmhygbl;uG,f}}

olronf jymvJUaom a&jyifudkom ai;Munfh&if;bdvyf&nfudk enf;enf;csif; NrdefUaeavonf/


avnif;uav;u rjrrSD\ ezl;ay:wGif jyefUusaeaom qH,OfEkEkuav;rsm;udk vIyf&Sm;apavonf/
bDpuGwfrkefUudk ,lay;\/ a&jyifodkU ai;Munfh&muyif vufcgjyNyD; jiif;onf/ uRefawmfonf rkefUpm;NyD;
bdvyf&nfaomufNyD; rjrrSDteD;rSm xdkifvkdufavonf/ uRefawmfhtm; apmif;iJUíMunfhvdkufNyD;aemuf-

]]avSum;wHcg;udk zGifhxm;vdkuf&ifaumif;r,fxifw,fuG,f}}

rjrrSDum; aooyfvS\/ tajctaeysufonfudk b,folrQ r&dyfrdap&ef jzpfonf/ uRefawmfonf


wHcg;zGifhNyD;aemuf rjrrSDtem;odkU oGm;xdkifjyefavonf/ rwfwwfvdkufygvmaom vlrsm;ESifh
avSwpfpif;onf uRefawmfwkdUqDodkUvmaeavonf/ cPMumawmh awmfawmfeD;vm&m ajcaxmufESifh
avSavSmfvmolrsm; jzpfaMumif; awGU&avonf/ rMumrD uRefawmfwkdUtm; vGefoGm;Mu\/

rjrrSDum; wnfNidrfcsrf;ajrUaom rsufESmESifh a&udkom uodkPf;&Iae\/

]]rr}}

]]bmvJarmifav;}}

]]uRefawmfajymovdk twdtvif; vifr,m;tjzpfeJU aygif;oif;&atmif vkyfMur,faemf [kwfvm;}}

]]cufw,fuGm? 'gaMumfih ckeifuajymr,fhpum; jzwfvkdufwm od&JUvm;}}'

]]bmvdkUcuf&rSmv rr&JU/ rru OD;xGef;0if;eJU uGm&Sif;vdkuf? NyD;awmh uRefawmfeJU vufxyfvkdufMu&kHaygh/


armifav;udk rrwu,fcspf&if 'gvkyf&kHyJ? bmrS cufp&mr&Sdbl;}}

]]armifav;udk rrcspfvGef;tm;BuD;vdkU 'gvkyfzkdU cufw,fajymwmaygh}}

]]tdkAsm uRefawmfhudkcspfvGef;tm;BuD;&if tJ'gvkyfzkdU vG,fvGef;tm;BuD;&rSm aygh rr&JU}}

]]em;axmif? rr&Sif;jyr,f/ rr[m armifav;udk cspfw,f? rrbufucsnf; Munfh&if udk,fhcspfoleJU


twdtvif;aygif;oif;zkdU bmrqkd vkyfEdkifwmyJ/ armifav;bufuvnf; rrMunfhwwfrS rr[m
armifav;udk wu,fcspf&ma&mufr,f/ armifav;[m touftpdwfawmif rjynfhao;bl;}}

]]uRefawmfu q,fhajcmufESpfom;jzpfaewmawmif bmjzpfovJ? toufuGmwm xnfhwGufraeygeJU rr&m}}

]]r[kwfygbl;? toufuGmwmudk ajymrvkdU r[kwfygbl;/ armifav;[m touftpdwfawmif


rjynfhao;bl;/ OmPfuvnf; &Sdw,f? ynmuvnf; &Sdw,f? ynmuvnf; wwfNyD;om;?
tnGefUwvlvleJUaewJUvl? a&SUvlvkyfOD;rSm? BuD;yGm;&OD;rSm/ 'Dvkd tnGefUwvlvleJU &SdwJUvlu
rrudk,lvkdufawmh armifav;tnGefUwkH;oGm;rSm pdk;w,f}}

]]bmvkdU tnGefUwkH;oGm;&rSmvJ rr&JU/ uRefawmfMum;zl;wm tpövrfbm om wrefawmf


r[mruf[molUxuftouf 15ESpfawmifBuD;wJU rkqdk;rudk vufxyf,lowJU? tnGefUrwkH;wJUtjyif
ydkawmifwufrSmyJodvm;}}
]]rrajymwm qkH;atmifem;axmifygOD;/ rru rkqdk;rqkd&if bmudpö&SdvJ? ckawmh touf&Sifvsufom;&SdwJU
vifudk uGm&r,f? uGmNyD;awmh armifav;eJU vufxyfr,f? vlawGu bmajymrvJ? 'D,kefjrifvkdU
'DcsKHxGifwmvdkU ajymrSmyJ/ ruGm&Sif;cifu nm;NyD;om;vdkU ajymMurSmyJ/ 'Dawmh armifav;[m
olrsm;r,m;MumckdolqkdNyD; uJU&JUMurSmyJ/ b,ftaMumif; b,ftajctaeaMumifh rrwdkU jzpfMu&wmudk
b,folrSxnfhwGufrSm? oufoufnSmnSm pOf;pm;rSm r[kwfbl;/ armifav;udk0dkif;NyD; wHawG;eJU axG;MurSm?
oGm;ykyfavvGifh ajymMurSm? 'gudk rrrcHEdkifbl;/ rrarmifav; tnGefUwvlvl aeapcsifw,f?
vlBuD;jzpfapcsifw,f? trnf;pufwpfckrS rpGef;wJU EdkifiHausmfvlBuD;wpfa,muf jzpfapcsifw,f/ 'gaMumifh
armifav;ajymovkd vkyf&rSm cufw,fvdkU ajymwmyguG,f? ,kHyg}}

rjrrSD\toHrSm idkoHygvmavonf/ uRefawmfhrSm tusKd;oifhtaMumif;oifh jyefvSefrajymEdkfifawmhbJ-

]]tkd jzpfcsif&mjzpf ZGwfESpfMu&atmifvm; rr&,f}}

]]jzpfcsif&mjzpf ZGwfepfw,fqdkwm ynmr&SdwJUvlrS vkyfwmarmif}}

uRefawmfhrSmbmajym&rSef; rodatmif jzpfoGm;avonf/ tkd;pnf? vif;uGif;ESifh armif;udk


qlnHpGmwD;vmMuaom avSwpfpif; ajrmufbufrS awmifbufodkU jzwfoGm;avonf/

rjrrSDonf vufrSmudkifxm;aom zefcGufudk pm;yJGay:oGm;wifNyD;aemuf-

]]'Dt&yfrSm &Sifavmif;vSnfh&ifvnf; avSeJU? aps;a&mif;vnf; avSeJUqdkyJ armifav;&JU}}

]][kwfw,f? romcsawmhvnf; avSeJUvdkU ajymolu ajymMuw,f? tavmif;udk uRef;arsmatmufa&xJrSm


0g;nSyfNyD; jrKyfw,fqdkwmuawmh [kwfr,frxifygbl;}}

]]rajymwwfygbl;uG,f odef;odef;wkdUvnf; rvmao;bl;aemf}}

uRefawmfwkdUonf tawG;udk,fpDESifh awmifbufa&jyifudk Munfh&if; ai;aeMujyefavonf/ aeum;


tawmfapmif;oGm;NyD; csKdvmavonf/

twefMumoGm;aomtcg uRefawmfu&kwfw&uf-

]]'gjzifh uRefawmfwkdU b,fvkdfvkyfrSmvJ}}

rjrrSDu tHUMooGm;aomrsufESmjzifh-

]]bm b,fvdkvkyfzdkUvJ}}

]]a&SU uRefawmfwdkU b,fvkdvkyfaeoGm;MurSmvJ}}

]]ckvdk aeoGm;Mu&rSmaygh armifav;&,f/ tkda&SUa&;awG &Snf&Snfa0;a0;BuD;rpOf;pm;MupdkUeJUvm;uG,f?


pdwf&Iyfp&mBuD;? &Srf;jynfvmvnfMu wkef;b,fvkdvkyfNyD; aysmfaysmfaeoGm;MurvJqdkwmom
pOf;pm;MupdkUuG,f/ rrodygw,f? armifav;rSm taetxdkifqifjcif&wJU twGuf pdwfqif;&Jw,f?
&Srf;jynfrSmaewkef; armifav;qE´twdkif; vGwfvGwfvyfvyf BuD; nm;cgpvifr,m;vdkaeEdkifatmif rrrSm
tpDtpOfwpfck&Sdygw,f}}
]]b,fvkdtpDtpOfvJ rr? aumif;ygw,fav a&SUa&;udk z,fxm;NyD; &Sr;fjynfrSm&Sdwkef;}}

]]odef;ode;feJUrcsKdu awmifBuD;oGm;Mur,f/ rruawmh vlpnfum;wJU awmifBuD;rvdkufcsifbl;/


at;at;aq;aq; tem;,lEdkifr,fh uavmudk oGm;r,fqkdNyD; armifav;eJUoGm;r,f/ awmifBuD;rSm
okH;av;&ufaeNyD;rS odef;odef;wdkU uavmvkdufvmMur,f? NyD;awmhrS tm;vkH; &efukefjyefMua&m}}

]]uavm b,frSmwnf;rSmvJ}}

]][dkw,frSm}}

uRefawmfu NyKH;NyKH;BuD;vkyfNyD; Nidrfaevkdufavonf/ rjrrSDu uRefawmfhxdyfudk


vufnSKd;ESifhwGef;xdk;vdkufNyD;-

]]tJ'DtpDtpOftwdkif; BudKufuJUvm; udk,fawmfjrwfuav;&JU}}

uRefawmfum; bmrSjyefrajymawmhbJ rjrrSD\&ifcGifudk acgif;ESifhacGU vkdufonf/


rjrrSDonfuRefawmfhacgif;udk ,k,pGm vufESpfzufjzifh udkifaeavonf/ aemufNyD;awmh rjrrSD\ &ifcGifrSm
acgif;tkH;um yufvuf avsmif;í aeavonf/ onfvdkaeMu&if;vnf; wpfa,mufrsufESmwpfa,muf
MunfhíyJ r0EdkifMuyg/

anmifa&TrSm aemufwpf&ufaeNyD;aemuf rjrrSD pnf;0g;wkdufxm;onfh twdkif; odef;ode;fwkdUu


awmifBuD;odkU? uRefawmfwkdUu uavmodkU oGm;Mu&ef OD;eE´\um;jzifh a&TanmifodkU vmcJUMuavonf/
tjyifvlrsm;tjrifrSm tm;vkH; odef;odef;\ tpDtpOfrsm; jzpfaeavonf/ rjrrSDESifh uRefawmfwkdUu
uavmrSm aeNyD; apmifh&efudkyif odef;odef;yg;pyfu tBuHay;jcif;jzpfavonf/

[dkw,f uavmqdkaom txufwef;usvSonfh [dkw,frSm ajc&if; acgif;&if;


tcef;ESpfcef;udkiSm;vkdufavonf/ wpfcef;rSm [efaqmifiSm;xm;jcif; omjzpfayonf/

[dkw,fuavmrSm blwm&kHxuf ayokH;&mrQ jrifhrnfxif&aom awmifcg;yef;wpfckrSm wnf&Sdavonf/


0if;NcHrSm us,fjyefUNyD; yef;rsKd;pkHpdkufxm; onf/ ab;ywfvnfrSm jrifhrm;cHUnm;aom xif;&SL;yifrsm;&Sdonf/
NcHatmufem;ü prf;acsmif;wpfck pD;qif;aeav&m wdwfqdwfaomtcgwGif
prf;acsmif;a&pD;qif;oHMum;ae&\/ [dkw,ftcef;rsm;rSm a&csKd;cef;udk,fpD&Sd onf/ AD&dk? rSefwifckH?
ukvm;xkdifrsm;? tdyf&mcif;rsm;wkdUrSmjzLpifoefU&Sif;vS\/ acgif;csvkdufvQif tvdkufoifh tdqif;ay;aom
acgif;tkH;rsm;rSmvnf; teHUtoufrsm;uif;&kHru a&arT;eHU? yef;eHUuav;rsm; ay;xm;onfxif&\/
eH&Hrsm;udk zufzl;a&mifxufEkaom pdrf;Eka&mifjc,fxm;NyD; Murf;jyifrSm ta&mifwzdwfzdwf xaeavonf/

uRefawmfhtzkdU þrQtxufwef;usaom tcef;rsKd;rSm wpfcgrQ rtdyfzl;? raezl;ao;yg/


p&dwfpuBuD;vSonf/ odkUaomf rjrrSDum; p&dwfpuudkrrIyg/

atmufxyfrSm xrif;pm;cef;? {nfhcef;ESifh pmzwfcef;rsm;&Sdavonf/ uRefawmfwkdUum;


pm;csdefaomufcsdefuvJGí atmufxyfrSm raeMuyg/ [dkw,fwGifwnf;ckdaeaom rnfolrnf0gESifhrQvnf;
todrvkyfvdk? todvnf; rcHcsifMu/ wnf;ckdolrsm;rsm Oa&mywkdufom; rsufESmjzLrsm;om rsm;aejcif;
aMumifh uRefawmfwkdU ydkípdwfat;&avonf/

uRefawmfwdkUonf [ef;eD;rGef;xGufaom nm;cg;pvifr,m;ESifhwlae avonf/


wpfavmuvkH;wGif igwkdUESpfa,mufwnf;&SdvQif aumif;avpG[k awmifhwMuonf/ tjcm;olawGESifh
rqufqHcsif? pum;rajymcsif? ESpfa,muf wnf;om yl;wGJyl;wGJ aecsifonf/ acgif;tkH;wpfvkH;wnf;
twltkH;&onfuyif a0;ovdkxifNyD; wpfa,mufvufarmif; wpfa,muftkH;NyD; tdyfcsifonf/
ESpfa,mufwnf;om pum;ajymaecsifMuonf/ ajymp&mawGuvnf; rukefEdkif/

wpfa,mufvufarmif; wpfa,muftkH;&if; pum;wwGwfwGwf? wpfa,mufcg; wpfa,mufzufíxdkif&if;


pum;wwGwfwGwf? yef;NcHxJrSm ESpfa,mufom;avQmufNyD; a[mvDa[mh(cf)? a'vD,m c&pfpfoDrrfpf?
aumhpfarmhpf ponfrsm;udk tHUMoMunfEl;&if; pum;wwGwfwGwf? twuftqif; rsm;aomfvnf;
acsmarGUom,mvSaom vrf;rsm;wGif vufcsif;,SufwGJ avQmufMu&if; pum;wwGwfwGwf/

uRefawmfu xdwfvefUwMum; rjrrSDvufarmif;ay:wGif tkH;rSDxm;aom acgif;udkaxmifvkdufNyD;-

]]rr ckaeudk,fav;vuf0ef&Sdvm&if b,fvdkvkyfrvJ}}

rjrrSDu axmifxm;aom uRefawmfhacgif;udk nifompGm qGJ,lvsuf vufarmif;ay:rSm tkH;NrJtkH;apNyD;


aemuf-

]]rylygeJUarmifav;&,f? 'Dvkdrjzpfatmif ? rr owdxm;NyD;yguG,f}}

]]b,fvkdvJ rr&JU}}

odkUuvdk ar;&if; rdef;rwkdU\ "r®wmaoG;ESifh y#doaE¨ rnfodkUrnfykH qufaeonfudkvnf;aumif;?


rdef;rwdkU\ vQKdU0Suftyfaom tjcm;udpörsm;udk vnf;aumif;?
y#doaE¨wm;qD;a&;jyóemrsm;udkvnf;aumif;? zdkrvdifjyóem rsm;udkvnf;aumif;? rjrrSDxHrS
qnf;yl;Mum;em&ayonf/ uRefawmf rdef;rwpfOD;ESifh þvkdudpörsKd;udk þwpfBudrfom aqG;aEG;zl;avonf/
vdifudpö vQKdU0Sufcsufrsm;ESifhywfoufí em;rvnfonfom rsm;cJUavonf/ taz taruvnf;
oifay;onfr[kwf/ q&morm;uvnf; oifray;cJU/ bkef;BuD;ausmif;om;b0 udk&ifBuD; udkboef;xHrS
r[kwfw&kwfrsm;udkom Mum;emqnf;yl;cJU&avonf/ rjrrSDxHrS uRefawmf rodzl;wmawG odzl;
Mum;zl;&aomtcg uRefawmfwkdUvli,frsm;tm; vdifudpöynmudk qnf;yl;&rnf[k ajymavh&Sdonfh
udkBuD;Ekudk owd&rdavonf/ tawGUtBuKH 0g&ifhaom rjrrSDtm;vnf; txl;aus;Zl;wifrdavonf/

rjrrSDonf uavma&mufuwnf;u tqiftjyif[efajymif;vJvdkufav onf/


tjyifxGufvQifrsufrSefndKudk wyfxm;onf/ &efukefrSm bD;qHywf ao;ao;xkH;onfhtcgxkH;NyD;
bD;ausmfywfav,mOfysHqHxkH; xkH;onfhtcg xkH;avh&Sdaom rjrrSDonf bD;rygbJ aemufwJGxkH;NyD;
ydkufteufjzifh xdef;tkyfxm;avonf/ oeyfcg;udk rvdrf;awmhbJ rdwfuyfaygif'grsm;udkom vdrf;vsuf
EIwfcrf;udkvnf; obm0a&mifr[kwfbJ eD&Jatmif qkd;avonf/ rsufckH;vnf; xif;aeatmifqGJonf/

vr;favQmufxGufrnfhreufcif;u tcef;xJrS jyifqifNyD;xGufvmaom rjrrSDtm; jrifvkduf&aomtcg


uRefawmfyiftHUtm;oifhoGm;onf/ rjrrSDonf qmhcsfouúvwfabmif;bD&SnfESifh wmzufwm
&Syfvufwkdudk0wfxm;onf/

]]uRefawmfawmif vlrSm;oGm;w,f rr&,f}}

]]at; aumif;w,f? wrifvlrSm;atmif 0wfqifae&wmyguGm}}


]]rrudk Akdvfqefqefaewwf xdkifwwf 0wfwwf qifwwfw,fvkdU b,fwkef;urS rxifrdcJUbl;?
Munfhprf;ckawmh 0wfvmvdkufwm tusyJ? t&ifuwnf;u 'Dvkd 0wfqifzl;&r,f? aezl;&r,f/
uRefawmfajymwm [kwfw,f r[kwfvm;}}

]]'Dvkd 0wfqifzl;wm MumNyDuG,f/ a[m'D tusÐeJUabmif;bDudk aoaocsmcsmMunfh?


tawmftouf&SnfaeNydqkdwm odEdkifw,f}}

]]b,favmufMumNyDvJ? b,fwkH;uvJ? ajymjyprf;ygOD; taMumif;pkH}}

]]twdwfawG ar;raeygeJUawmhuG,f}}

rjrrSDu pum;ydwfNyD; cyfjrefjrefavQmufonfESifh uRefawmfvnf; cyfjrefjrefvdkuf&avonf/


ESpfa,mufpvkH; &SL;zdeyfpD;xm;Muonf/ uRefawmfum; rjrrSD\twdwfudk rar;aomfvnf; awG;aerdonf/
OD;xGef;0if;ESifh rnm;rD Adkvfuawmfrsm; jzpfcJUzl;avovm;? odkUr[kwf OD;xGef;0if;u AdkvfqefqefrkdU
nm;cgpu AkdvfqefpGm aecJUMuavovm;/ odkUr[kwf-

[dkwpfaeUwkef;u a&v,fAdkvfwJay:rSm rjrrSDu a&SUa&;awG &Snf&Snfa0;a0;BuD; awG;raeMuygpdkUESifh[k


qkdcJUonf/ ,ckawmh twdwfawG ar;raeygeUJawmhuG,f[k qkdjyefNyD/ uRefawmfwkdUonf ypöKyÜefrSmom
ckdifNrJonf/ aocsmonf/ xdkckdifNrJaom aocsmaom ypöKyÜefudkom t&trdzrf;,lxm;&awmh rnf/
tpGrf;ukeftokH;cs&awmhrnf/

wpfnaeü [dkw,fuavm yef;NcHxJwGif uRefawmfu ydk;wGefUvkHcsnft0gESifh qG,fwmt0gudk0wfxm;aom


rjrrSDtm; a'vD,m t0gyGifhBuD;wpfyGifhteD;odkU ac:oGm;NyD;-

]]Munhfprf; rr? a'vD,mt0gyGifhBuD;u b,favmufvSovJ}}

]]at;uG,f vSvdkufwm vGefa&m}}

]]a'vD,myGifhBuD;eJU rr[m wax&mwnf;ygyJ? zGHxGm;NyD; usufoa& &Sdw,f? vSvnf;vSw,f}}

]]rajrSmufygeJU armifav;&,f? rr rkd;ay:a&mufoGm;vdrhfr,f}}

rjrrSDonf oJoJU&,fNyD;aemuf wnfoGm;jyefavonf/ NyD;awmh cyfnSKd;nSKd; jzpfoGm;NyD;-

]]wpfckawmh armifav; xnhfpOf;pm;xm;uG,f/ rr[m usvlyg? 'D&kyf 'D&nfeJU ae&vS aemufxyfajcmufESpf


ckESpfESpfygyJ/ tJ'Dawmh a'vD,myGifhBuD; [m0wfrIefawG vGifhpOf? yGifhcsyfawGa<uNyD; usufoa&awG tvSawG
ukefukefrSm ygyJuG,f}}

]]tkdAsm rruvnf; wpfaeUuyJ rryJajymw,fr[kwfvm;? a&SUa&;awG &Snf&Snfa0;a0;


rawG;MupdkUeJUvm;aemf}}

]]tJ'gyJ aumif;ygw,fav? uJ vm tay:wufMupdkU? csrf;pdrhfpdrhf jzpfvmNyD}}

onfvkdESifh uRefawmfwdkUESpfa,mufonf us,f0ef;aom urÇmavmuBuD;ESifh tqufjzwfNyD;


twdwfESifhtem*wfudk arhazsmufum [dkw,fuavm tcspfZmwfudk tm;&yg;&uvdkufMuayonf/
tcsdefb,fvkdukef oGm;rSef;rodvdkuf/ &efukefodkUjyefMu&ef odef;odef;wkdUa&mufvmMuawmh uaumif;wkef;
yGJysufoGm;ovdk Zmwfudk&yfvdkUom &yfvkduf&onf? acgif;aygif;jzKwfzkdU? ykqdk;acgufzkdU? oeyfcg;zsufzkdUudkyif
arhaeMuovkd &Sdayawmhonf/ /

55

udk,fhvdyfjym udk,fvefUaeNyD

uavm awmifpG,f yif;',ajrjrifhrSqif;NyD; ,if;rmyif pdrfhBuD;NrdKifBuD;wdkU rSxGufum


ompnfvGifjyifodkU0ifcJUuwnf;u uRefawmfhrSm nvkH;ayguf yJGMunfhxm;NyD; wpfa&;rS rtdyf&ao;olESifh
wlaeavonf/ nu oDcsif;oH qdkif;oH AkHoHudkMum;ae&ao;onf/ nu uMu ckefMuonfudk
jrifae&ao;onf/ aeUcif;aMumifawmif wu,fMum;ae&aom toHrsm;udk rMum;oa,mifa,mif?
wu,fjrifae&aomt&mrsm;udk rjrifoa,mifa,mif/ onfuJUodkU jzpfaeonfrSm
&efukefodkUjyefa&mufonfhwdkifatmifyif jzpfavonf/ a&SanmifblwmrSm vefUajy;aom cgwGefoH?
at;at;vlvl usL;&ifhvdkufaom bkwfoHwdkUESifh twl rjrrSD\ cspfa&;qdkoH idkoH&IdufoHwkdUudk
Mum;a,mifaeavonf/

Munfvifat;jraom tif;av;uef &IuGif;ESifhtwl a&v,fAdkvfwJay: wGifwmusKd;aygufojzifh 'va[m


pD;qif;tyfaom a&t[kefuJUodkU tmom&r®ufjzifh wuf<u0if;xdefaeaom rjrrSD\ rsufESmudk jrifa,mif
xifa,mifaeavonf/ uavmNrdKU\ yef;rsKd;pkHESifhtwl enf;rsKd;pkHjzifh ESpfa,mufom; cspfMu? cifMu? nKMu?
wmMu? aysmfMu jrL;MuykHwkdUudk trSwf&aeavonf/

&efukefblwmBuD;rSm vlpkcGJMuonf/ rjrrSD? odef;odef;ESifh rcsKdwkdUu tBudKvmaomum;jzifh


wpfvrf;oGm;Muonf/ uRefawmfum; blwm&kHtayguf0 ulvDcsay;oGm;aom aowÅmESifh
txkyfrsm;ab;rSm&yfae&pfcJUonf/ aMumifwufwuf jzpfaeNyD; vefcsm;ac:&efyif owdr&/ pdwfxJrSm
[mwmwmBuD;jzpfaeonf/ ESif;aiGUa0a0wGif wkdufcwfvmaom avjynfat;udk &SL&Iduf&mrSmvnf; twlwl?
yef;rsKd;pkHtvSudkjrwfEdk; rufarm&mrSmvnf; twlwl/ oGm;twl? vmtwl? aomuftwl? pm;twl?
vnfcsif;,SufwGJaysmfyGJcHNyD; udk,fhtodkuf udk,fht0ef; udk,fhtdrf udk,fh&modkU twlwljyef&jcif;om
obm0usayrnf/ ,ckrl uRefawmfhtjzpfum; obm0rus/ rjrrSDu tdyf&may:rS rxEdkfifaom
emwm&SnfvifBuD;xHodkUjyef& avNyD/ uRefawmfum; tjyifu "mwf&xm;? armfawmfum;oHwkdUjzifh
qlnHaeaom? twGif;rSmatmufxyfrS tay:xyfodkU rSefrSefBuD;wufvmwwfaom rD;ckd;jzifh
touf&SLusyfaom ysif;&dNiD;aiGUzG,f&m tazmfrsm;ESifh twlae&aom &IyfaxG;onfh tcef;odkU jyef&vdrfhrnf/

uRefawmfonf tb,frQMumatmif txkyftydk;rsm;ab;rSm &yfaerdonfrod/ uRefawmfha&SUrSm


oGm;vmaeMuaom vlrsm;? armfawmfum;? jrif;&xm;ESifh vefcsm;rsm;udk jrifae&ygvsuf
rjrifovdkxifrdonf/ 4if;wdkUtoH awGudk Mum;aeygvsuf rMum;ovkd xifrdonf/ wu,fyif
nvkH;aygufyJGMunfh xm;NyD; wpfa&;rS rtdyf&ao;aomolESifh wlavonf/ ]]vefcsm;qyf}}[laom
toHwpfoHESifh uRefawmfha&SUrSm xdk;&yfvkdufaom vefcsm;ukvm;onf uRefawmfhtm; vefUzsyf
wkefvIyfoGm;apavonf/

]]qyf b,fujyefvmovJ}}

owif;pmwkdufrS nOfheufoef;acgiftjyefwGif awGU&wwfaom vefcsm;ukvm; rsufESmodjzpfavonf/

]] [dktxufu jyefvmwmuG}}
vefcsm;ukvm;onf vefcsm;udkxdk;qkdufxm;NyD; uRefawmfhtxkyftydk;rsm; udkwif&ef [efjyifaeonf/

]]qyf tdrfjyefr,f r[kwfvm;}}

]]at;}}

uRefawmfum; vefcsm;ukvm;udkac:rdonfvnf;r[kwf/ cdkif;vnf;rckdif;/ odkUaomf vefcsm;ukvm;vkyforQ


Munfhaevkdufonf/ olu txkdifcdkif;awmh vefcsm;ay: wufxdkifvkdufonf/ ol qGJac:&modkU
vdkufoGm;avawmhonf/

vrf;"mwfrD;a&mifwGif uRefawmfwkdUtcef;a&SU 0&efwmrSm udkwifat; &yfaeonfudk awGU&avonf/


olonf tNyKH;jzifh uRefawmfhtm; qD;BudKvkdufonfrSwpfyg; axGaxGxl;xl;EIwfrqufawmhyg/

aA'u0def OD;wuf&SdefrSmrl tdrfwGifr&Sday/ odkUaomfol\ tvkyfum; tdrfwGifyif zGHUNzdK;ae[efwl\/


iSufaysmpdrf;? tkef;pdfrf;ygaom uefawmhyGJrsm;wGif eHUomwkdifrsm; taiGUwvlvlESifh &SdMuonf/

udkwifat;uqD;íwHcg;zGifhay;onfrSwpfyg; uRefawmfhtm; bmwpfckrQ rulnD/ 0efpnfpv,frsm;udk


uRefawmhfbmom ae&mcsxm;aeonfudk ol\ rnf;eufaom rsufESmrS jzLazG;aom oGm;rsm;
0if;ceJay:atmif NyKH;NyD; Munfhaeavonf/

]]b,fhES,fc&D;xGufwm tawmfMumoGm;yguvm;? aysmfcJU&JUvm;}}

uRefawmfonf tay:tusÐcRwf&if; rcsdNyKH; NyKH;um-

]]aysmfvSw,fawmh r[kwfygbl;Asm}}[k ajzNyD; wpfckwnf;aom yufvufukvm;xdkifodkU oGm;xdkif&ef


[efjyifvdkufavonf/ udkwifat;u OD;ESifhatmifoGm;xdkifvkdufaomaMumifh uRefawmfhrSm udk,farm&kHom
ru pdwfyg armoGm;&avonf/ pdwfysufysufjzifh aqmifhaMumifhxdkifNyD; jcif;awmif;wpfckxJrS
vufzufajcmufxkyfrsm;ESifh vdar®mfoD;rsm;udk xkwf,lí Murf;jyifay:odkUcsxm;aeonf/

]]&Srf;jynfu bmawGrsm; ,lcJUovJAs}}

]]bmrSr,lcJUygbl;}}

at;pufaom uRefawmfhtajzaMumifh udkwifat; ukyfoGm;avonf/ twefMumrS-

]]vdar®mfoD;awG vufaqmif&vmovm;}}

uRefawmfonf tBuHwpfck&NyD; vdar®mfoD;udkifNyD; udkwifat;tm;ay; vkdufonf/

]]pm;ygOD;}}

NyKH;pdpdjzifh Munfhaeaom udkwifat;onf yg;pyfBuD; NyJoGm;atmif NyKH;NyD; ]]aeygapAsm}}[kqkdum


vdar®mfoD;udk vSrf;,lvkdufavonf/ vdar®mfoD;udkifNyD; yufvufukvm;xdkifrSm xdkifNrJxkdifaejyefojzifh
uRefawmfonf ydkaumif;rnf xif&aom vdar®mfoD;wpfvkH;udk aemufxyfay;&if;-
]]pm;Munfhprf;ygAs? &efukerSm ray:ao;bl;? [dkrSmawmif ay:cgp &Sdao;w,f}}

udkwifat;onf xdkvdar®mfoD;udk vufcHNyD;aemuf tdrfa&SU0&efwmodkU xGufoGm;avonf/ olum;


tjyifavmuudk uodkPf;&I&if; vdar®mfoD;pm;aeavonf/ uRefawmfvnf; yufvufukvm;xdkifrSm
oGm;xdkfifNyD; rIdifawGcsaevdkufNyD; wpfa&;rS rtdyf&ao;aomolESifh ydkíwlvmonf/ yufvuf
ukvm;xdkifay:rSm rvIyfr,SufacGaepOf uavmrD;&xm;ckwfoHudk Mum;ae&onf/
wu,fvmaeaomtoHum; "mwf&xm;toHjzpfonf/ rjrrSD\ yGefyD,mu oif;jraeonf/
wu,frSmawmh atmufxyfu anSmfeHUuwufvm avonf/

yufvufukvm;xkdifay:rSmacGNyD; tawmfMumai;armrdavaomf toHAvHrsm;vnf; a&maxG;oGm;um


w0kef;0kef;ESifhom vkH;NyD; Mum;ae&onf/ aemufvkH;vkH;yif rMum;&awmhacs/

]][m udkwifxGef; jyefa&mufaerSudk;}}[laom pum;oHESifh wHcg;ydwfvdkufoHaMumifh vefUEdk;avonf/


aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf uRefawmfha&SUrSm&yfaeavonf/

]][kwfw,fq&m? rD;&xm; awmufwmeJU NiD;pdpdjzpfaew,f}}

OD;wuf&Sdefonf tdwfxJrS ykvif;i,fi,fuav;wpfvkH;udk xkwfay;&if;-

]]a[m'DESm &SLvkdufprf;? ayghoGm;vdrhfr,f}}

]]udpör&Sdbl; q&m? aeygap}}

]]b,f udpör&Sd&rSmvJ? uJ &SLvdkufprf;? &SLNyD;awmh a&csKd;vkdfuf}}

uRefawmfum; jiif;y,fjcif;iSm rpGrf;awmhacs/ uRefawmfu ESmudk &SLaepOf OD;wuf&Sdefonf


vufzufajcmufxkyfESifh vdar®mfoD;rsm;udk MunfhNyD;-

]]vufaqmifay;zdkU ,lvmovm;? q&mudka&TazwkdUtdrfzdkU ygcJU&JUvm;}}

]]ygygw,fq&m? a&TzDvGwfvufzufajcmufawG trsm;BuD;ygyJ? cGJay;&rSmyJ}}

]]rif;OD;av;jrifhzkdUaum yg&JUvm;}}

]]ygygw,f}}

]]q&mudka&Taz&JU rdef;r rnGefUurif;jyefa&mufra&muf cPcPtar;vTwfw,f}}

udkwifat;u NyKH;NzD;NzD;ESifh Mum;0ifNyD;-

]]ar;qkdq&m&,f? udkwifxGef;u rcifopfudkpmoifay;aewmudk? ckawmh olUcrsm pmoifysufaewm


Mum&SmNyDaum}}

uRefawmfum; rcifopf[laom emrnfudkMum;&vQifyif vdyfjymvefUaeonf/ rcifopftay:


opömrJUcJUonf r[kwfygavm/ odkU&mwGif 'gawGudk tus,fcJUívnf; rawG;Edkif? q&mOD;wuf&SdefESifh
udkwifat;wkdU\ ajymMuqkdMuaom pum;rsm;udkvnf; rwkHUjyefEdkif? [yfcsKd;[yfcsKd;ESifh
acsíae&avownf;/

tm;&atmif acsNyD;aemuf q&mOD;wuf&Sdef nTefMum;onfhtwdkif; a&csKd;vdkufavonf/


tawmfyifayghyg;MunfvifoGm;ay\/

uRefawmfa&csKd;NyD; t0wftpm;vJNyD;csdefwGif q&mOD;wuf&Sdefum; uefawmhyJGrsm;a&SUwGif


ykwD;pdyfvsuf&Sdonf/ udkwifat;um; olUtvkyfckHwGif vomrSeftdrfxGef;NyD; wHqdyfwkH;uav;rsm;udk
tacsmudkifaeavonf/ uRefawmfhrSm naepm rpm;&ao;onfudk owd&vmavonf/ cgwkdif;qkdvQif
rcifopftm; pmjyaeNyD; olwkdUtdrfrSmyif xrif;pm;avh&Sdonf/ ck olwkdUqD oGm;vkduf&vQif
raumif;aybl;vm;/ uavmu,lvmaom vufaqmifrsm;vnf;ay;p&m&Sdaeonf/

uRefawmfonf rcifopfESifh awGU&rnfudk rsufESmylovdkvkd jzpfaeavonf/ udk,fhvdyfjym


udk,fvefUaeonf/ rcifopfu tjypfrJU oefUpifonf/ uRefawmfum;tjypfrsm;jzifh npfnrf;aeonf/
udk,fhtcspfqkH;[k xifcJUaom rcifopftay:rSm opömazmufNyD; &G,fwl&G,fwef; r[kwfaom?
rvGwfvyfaom rjrrSDESifhpcef;ukef usL;vGefazmufjym;cJUavNyD/ þtaMumif;udk opfopftenf;i,frQ
&dyfrdod&Sdrnf r[kwf/ odkUaomf uRefawmfum; udk,fhtjypfudk vG,fvifhwul arhazsmufí &olr[kwf/
udk,fhtjypfudk rodolav;tm; tjypfr&Sdav[ef rsufESmajymifwkdufí csOf;uyf&Jol r[kwf/ tawGUtBuKH
onfxufonf rsm;vmvQifum; &Jaumif; &Jvmavrnf/ Eke,f aysmhacGaom uRefawmfhESvkH;om;onf
wjznf;jznf; rmausmawmifhwif;vmaumif;yg\/

naps;wef;wGif wpfckck0,fpm;&ef xGufawmhrnf[k [efjyifaepOf q&mOD;wuf&Sdefu ykwD;pdyfaeaom


£ajEé ]oHywfacG}udkavQmhvkdufNyD;-

]]udkwifxGef; b,foGm;r,fvkdUvJ}}

]]naps;wef;avQmufr,fvkdUcifAs}}

]]q&ma&TazwkdUtdrf oGm;vkdufygOD;? a':nGefUu awmfawmfarQmfae[ef&Sd w,f/ udk&if


jyefrvmao;bl;vm;vdkU cPcP ar;aew,f}}

]]eufjzefrSoGm;r,fvkdU atmufarhw,fcifAs}}

]]ckn oGm;vkdfuwmraumif;bl;vm;/ vufaqmifydkUp&mvnf; ydkUypfvkdufwm aumif;w,f?awmfawmfMum


vlEdkifawGvmvkdU ay;p&mrusef jzpfwwfw,f/ NyD;awmh ra&Topfvnf; awmfawmfrusef;rrmjzpfaew,f}}

]]aMomfa':a':a&Tvnf; aeraumif;bl;vm;}}

]][kwfw,f? tpmawmif r0ifwmMumoGm;NyD}}

]][kwfuJU? 'gjzifh uRefawmfoGm;vkdufyghr,f}}

uRefawmfum; olwkdUtdrfodkU roGm;vdkUrjzpfawmhNyD/ rcifopfESifh rsufESmcsif;rqdkif&vQif aumif;vdrhfrnf/


vufzufajcmufESifhvdar®mfoD;rsm;udk,lcJUonf/ a&ausmf naps;wef;um pnfum;vS\/ jrefrmuGrf;,mqkdif?
jrefrmqHyifnSyfqdkifESifh jrefrmor0g,rqdkif rsm;um; xdkacwfxkdtcg\ pD;yGm;a&;aMu;rkHrsm;jzpfae\/
a&ausmfbl;oD;aMumf rSm emrnfBuD;vSojzifh &efukefNrdKU tjcm;&yfuGufrsm;rS wul;wuvma&mufNyD;
pm;Mu&avonf/

rcifopfwkdUtdrfodkU vSrf;aeaom uRefawmfhajcvSrf;rsm;rSm cgwkdif;vdk roGufvuf?


av;uefawGa0aeonf[k xif\/

tdrfatmufxyfwGif wHcg;wpfaygufrSvJGí usefwHcg;rsm;udk ydwfxm;avonf/ tay:xyfrS


ywÅvm;wD;oHESifh rdef;rwpfa,muf oDcsif;qkdoHrsm; vmaeavonf/

zGifhxm;aomwHcg;rS0ifoGm;aomtcg aq;AD&kdBuD;rsm;a&SU uGyfyspfay:wGif cif;xm;aomtdyf&mESifh


csxm;aom jcifaxmifBuD;udkjrif&avonf/ tm;enf;aom rD;vkH;wpfvkH;udk xGef;xm;ojzifh vnf;aumif;?
ydwfjcifaxmif jzpfojzifh vnf;aumif; jcifaxmifxJwGifvl&Sdr&Sd rjrif&acs/ odkUaomf vlrrm
a':a&TopfvJavsmif;aevdrhfrnf[k uRefawmfcefUrSef;Munfhvkdufonf/ tay:rSm
wD;rIwfaeMuonfudkaxmufojzifha':a&Topf\ a&m*gtajctaerSm rqkd;[k xifayonf/
uRefawmfonftay:xyfodkUrwufrDacsmif;[efUí toHay;prf;vdkfufao;\/ odkUaomfjcifaxmifxJrS
wpfpkHwpf&m wkHUjyefcsuf r&Sdacs/

tay:xyfwGif touf30ausmfrQ &Sdrnfxif&aom rdef;rwpfa,mufonf oDcsif;qdkae\/ olr\ &kyfrSm


&GufMurf;a&usKdom jzpfaomfvnf; toHrSmaumif;vS\/ tqkdrSmvnf; ydkifvSEdkifvS\/
ywÅvm;wD;aeolum; touf50avmuf 00wkwfwkwfvlBuD;wpfa,muf jzpfonf/ aoQmifxkH;ESifh
EIwfcrf;arG;wkdUum; pnfum;cHUnm;vSayonf/ olonf &ifzkH;tusÐudk 0wfxm;onf/ q&mazonf
apmif;aumufBuD;wD;vsuf&Sd\/ rcifopfum; *DwpmtkyfudkzGifhNyD; wkd;wkd;uav; vkdufqdk&if;
pnf;vdkufaeavonf/ tm;vkH;yif oifjzL;ay:wGif xdkifaeMuonf/

__jrifoljrifol Asma0? uJGaMutHUrqkH;? wifumwifum oGifrsufckH;? jc,frSifa&mif


ydwkef;i,fESifh oefcgarSmif? rsufvkH;awmfa&mif? aomuf&SL;Mu,f nDaemif? jrrsufawmif
aumhaumh&Tef;? auoDrSma'0D usrf;pm0if? rsufESmjyif pHvGwfuRef;?
aiGv0ef;ay:onfhoGifavavh? ajcmufyg;i,fjypfvGwfpif? weJav wEIef;av wtifav?
weJav? wEIef;av? wtifav? rl&mrl&mpkHvif? ewfyifvlyifvm;? xifa,mif xifa,mif
0dk;w0g;? jrifjrifolrsm;ayu? tHjcm; av&Sm/

uRefawmfonfolwkdUqDoGm;NyD; rxkdifao;bJ avSum;xdyfrSm &yfNyD; awGaeonf/ onfoDcsif;udk


qkd[efjzifhyif cifarmif&ifqkdonfudk Mum;&jcif;ESifh ,cktrsKd;orD; tqdkawmfonfudk
Mum;&jcif;rsm;t&omuGmykHudk owdjyKrdonf/ rdef;rcsD;usL;cef;udk
a,musfm;qkdrSjzifht&omtjynfhay:onf[k xifonf/ onfoDcsif;udk cifarmif&ifqdk[ef cifarmif&ifh
toHjzifh uRefawmfu qkdwwfí qdkvdkuf&vQifpnf;vdkufaeaom rcifopf\ &ifwGif;rSm
b,fodkUyJUwifcwfavrnfenf;/ rcifopfuawmh ]ewfyifvlyifvm;? xifa,mifxifa,mif 0dk;w0g;}[k
oDcsif;qkdavmufatmif pHvGwfuRef; pHbufNydKifbufr&Sdaom tvSr[kwfyg/ &dk;&dk; csKdcsKdomom
tvSjzpfonf/ odkUaomf uAsm\ okckrqefaom ajrSmufyifhjcif;udkrBudKufolr&SdEdkifyg/

odkUuvdk awG;awmai;arm&if; avSum;xdyfrSm &yfaepOf aemufrS vlwpfa,muf wufvmaeonfudk &dyfceJ


jrifvkdufrdavonf/ uRefawmfu vSnfhtMunfhvdkufwGif-
]]armifwifxGef;ygvm;uG? rif;b,fwkH;u jyefa&mufovJ}}[k a':a':u toHtkyfNyD; ar;vdkufavonf/

]]naeuyJ a':a':? a':a':b,fujyefvmwmvJ}}

]]rif;ckeifu wufoGm;awmh a':a':jrifvkdufom;yJ? a':a':u ra&Topf &JU jcifaxmifxJrSm &Sdaew,f}}

]]a&Ta&T b,fhES,faeao;ovJa':a':}}

]]awmfawmfoufomygNyDuG,f? ra&Topfu rif;jyefrvmao;bl;vm;vdkU cPcP ar;aew,f? uJ


vmxdkif&atmif}}

uRefawmfu vufxJrSm ygvmaom vdar®mfoD;rsm;ESifhvufzufajcmufxkyf udka':a':htm; ay;vkdufonf/


avSum;xdyf0teD; wD;0dkif;ESifh cyfvSrf;vSrf;&Sd ukvm;xdkifwGif 0ifxdkifvkdufonf/ a':a':u
pm;yJGwpfckay:rSm uRefawmfh vufaqmifrsm;udk wifxm;NyD; uRefawmfhab;u ukvm;xdkfifwpfvkH;rSm
0ifxdkifavonf/ rcifopfonf wkd;wkd;vdkufqdk&if; pnf;vdkufae&mrS uRefawmfwdkUqDodkU
vSrf;Munfhvdkufavonf/ uRefawmfjyefa&mufvmrSef;odo jzifh rsufESm0if;vufoGm;avonf/
uRefawmfum; opfopftm;&J0HUpGm rMunfhEdkifyg/ usL;vGefrdaom tjypfudkarhazsmufr&yg/

]]b,fawGa&mufcJUovJuG? awmfawmfaysmf&JUvm;}}

]]&Srf;jynfawmifydkif; anmifa&T? tif;av;? uavmwkdUudk a&mufcJUw,f a':a':}}

]]awmfawmfaysmfcJU&JUvm;}}

]]aysmfvSw,fvkdUawmh r[kwfygbl; a':a':? a'oEÅ&A[kokw&wmu tjrwfygyJ}}

]]roGm;cif wkdUudkbmvdkU taMumif;Mum;roGm;wmvJuG,f}}

]]udpöu &kwfw&ufay:vmwmeJU jAKe;fceJ xGufoGm;&wmudk; a':a':&JU}}

uRefawmfonf ta&;BuKHoufvkHaumif;&rnfqkdonfhtwdkif; vQKdU0Suftyfaom


udpöwpf&yfudkoufpGefUqHzsm; aqmif&Guf&ef c&D;xGufoGm;cJU& avonf/ [efyefxkwfí &kwfw&uf
ajzvkdufavonf/

]]rif;wkdUEdkifiHa&;udpöawGuvnf;uG,f NyD; rNyD;Edkifbl;}}

uRefawmfum; a':a':htm;rMunfh&Jawmhay/ rcifopfqDodkUvnf; vSrf;rMunfhawmhay/


rsufESmudkidkufpdkufcsxm;NyD;-

]]vGwfvyfa&;r&rcsif; udpöawGu wpfckNyD;wpfck ay:aerSmyJ a':a':&JU}}

]]c&D;oGm;awmh tazmfyg&JUvm;}}

uRefawmfonf oifhavsmfrnfxifaom tajzudk&SmaepOf wD;0dkif;onf tjcm;oD;csif;wpfyk'fodkU


ul;ajymif;oGm;avonf/ ,dk;',m;jzpf&m qdkif;0dkif;ESfih wD;&vQif ydkNrdKifrnf[kxifonf/
__aomif;aomif;nH? Muifazmf pifa&mfarmifESHwGJvkdU 0JumysH? armifESHawmifyH
&dkufaqmfoGif;? aomifwif;acguf&Sm? [oFmysHa&mufvm? ul;umvl;vm? &TifjrL;aysmfMu&Sm?
aomifay:atmifawmfxl;ygvdkU usL;&ifhrmu"m? jrpfrif;tPÖ0g? jyefumajrmufawmif
ausmufaqmif [dkbufurf;/

a':a':u c&D;oGm;azmfoGm;zufrsm;taMumif; ar;onfudk&kwfw&uf rNzD;Edkifojzifh ai;aevkduf&m


oDcsif;wGif pdwf0ifpm;oGm;ojzifh ai;aeovdk xif&ayvdrfhrnf/ odkUr[kwf vQKdU0Suftyfaom
EdkifiHa&;udpörsm;wGif qdwfqdwf aevkdufjcif;jzpfonf[k a':a':u ,lqaumif;,lqayvdrhfrnf/

__a&T,ifabmif ajrmifywfvrf;? avwifaqmif awmifjzefUvSef;/ csnfcifpGyfu,f 0Hbkd


abG aomifc&D;rSm? a&azmifpD;vdkUcdk? aendKndK vGrf;&efydkrdk? qdkidkjyifus,f?

a':a':onfaemufaz;aqmifqDodkU xoGm;avonf/ uRefawmfonf a':a':haemufrS cPrQvdkufMunfhNyD;


rsufESmudkikHUxm;vdkufonf/ uRefawmfhpdwful;um; csnfcifpGyf? 0HbdkwkdUESifh tPÖ0gabGaomifc&D;rSm
a&azmifpD;vdkUckdaeonf/ wpfzufurf;rSm rjrrSD&Sdonf/ tjcm;wpfzufurf;rSm rcifopf&Sdonf/
uRefawmfha&SUrSmum; qkdidkjyifus,f? yifv,foDacgif &DarSmifa0vdkU qdkif;aeonf/

__ref;XmeD omuD a&Tjynfwdkif;? rIdif;vdkU a0jzm? a&Teef; atmifjcm? arQmfum jrifrdrSm ...

]]armifwiffxGef; xrif;rpm;&ao;bl;r[kwfvm;}}

onfawmhrS tem;odkUjyefa&mufvmaom a':a':htm; armhMunfhvdkufrdonf/

]][kwfw,f rpm;&ao;bl;}}

]]x vmpm;&atmif}}

uRefawmfum;[efvkyfaep&m r&Sdyg/ uRefawmfhtarqdkvQifvnf; uRefawmf ta0;u


jyefa&mufvmonfqkdvQif onfvkdyif r&Sd&Sdwm &SmBuHNyD; auR;ayvdrhfrnf/

a':a':onf uRefawmfhtm; rD;zdkaqmif xrif;pm;yGJrSm pdwf&Sdvuf&Sd pm;&ef xm;cJUNyD;


tdrfa&SUodkUxGufoGm;jyefavonf/ uRefawmfESifh rvSrf;rurf;wGiftapcHrdef;rBuD;wpfOD;
xdkifapmifhaeavonf/ xdkrdef;rBuD;um; tapcHopfjzpfavonf/ tdrfa&SUcef;wGif twD;trIwf
&yfpJaeavNyD/ a':a':u {nfhonfrsm;tm; vdar®mfoD; auR;vsuf&Sd\/ 4if;aemuf a':a':onf
rcifopftm;-

]]opfopf a&Ta&TUudkoGm;ar;prf;uG,f? armifwifxGef; uavmu,lvmwJU vdar®mfoD; pm;r,fvm;vdkU


tdyfaysmfae&ifawmh rEId;eJUaemf}}[k ajymvkdufoHudk Mum;&onf/

xrif;[if;rsm;u at;aeNyD/ ykvif;xJtvkHoGwfoGif;xm;aom ykpGefajcmuf i&kwfoD;aMumfum;


cHwGif;awGUvSonf/ vufzuf&nfMurf; ylylaEG;aEG;uav;u xrif;[if;rsm;udk twif;wGef;ydkUaeonfESifh
wlayawmh\/

ywÅvm;q&mESifhtqkdawmf trsKd;orD;jyefMuawmhrnf[k EIwfqufMuoHudk Mum;&onf/ q&mazu


olwkdUudkvdkufydkUMurnf[k qkdaeonf/
rD;zdkbufodkU a':a':a&mufvmjyefonf/

]]rif;u c&D;xGufwmvnf; wkdUajymroGm;bl;? jyefvmr,fh tcsdefvnf; taMumif;rMum;xm;bl;? 'Dawmh


xrif;usef [if;usefyJ auR;&awmhwmyJa[h [J [J pm;vdkUawmh aumif;&JUvm;}}

]]aumif;ygw,f a':a':? odyfNrdefwmyJ}}

a':a':onf uRefawmfxrif;pm;NyD;pm;&ef qEGif;ruif;wpfwkH;udk aMumiftdrfxJrS,lí ay;xm;cJUNyD;aemuf


tdrfa&SUodkU oGm;jyefavonf/ tdrfa&SUrSm olwkdUom;trdESpfa,muf pum;ajymaeMuavonf/
twefMumawmh opfopfonf atmufxyfodkU qif;oGm;avonf/

pm;aomufNyD; tdrfa&SUodkUxGufvmaomtcg a':a':wpfa,mufwnf;udk om awGU&awmhonf/


a':a':um; Murf;jyifay:wGif cif;xm;aom oifjzL;rsm;udk vdyfNyD;aemuf wHjrufpnf;vSJaeavonf/
uRefawmf Mum&Snf xkdfifrae0HU? a':a':u &Sr;fjynfoGm;onfhtaMumif; qufNyD; ar;jref;OD;rnfudk
pdk;&drfaeonf/ a':a':u ar;onfudk uRefawmfuzkH;& vdrf&onfrSm oufomaomtvkyfwpfck r[kwfyg/
uRefawmfonf rkom;ajymqkdrIwGif usifhom;&ao;onf r[kwf/ xdkUtjyif rcifopfuav;ESifh
rsufESmcsif;qkdif&rSm udk,fhvdyfjymudk,fvefUaeonf/

]]uRefawmfjyefawmhr,f a':a':}}

]]tkd jyefawmhrvm;? at;av c&D;yef;vmawmh apmapmtdyfcsifrSmaygh/ 'gayrJU ra&Topfudkawmh


awGUoGm;OD;a[h? atmufxyfrSm rif;ay;wJU vdar®mfoD;udk pm;aeMuav&JU/ tqifoifhyJ vlrrm"mwfpmvdk
jzpfaew,f}}

]]uRefawmfa&Ta&TUudkEIwfqufNyd;rS jyefyghr,fa':a':}}

atmufxyfodkU qif;cJUonf/ "mwfrD;wpfvkH; tydkzGifhxm;aomaMumifh uRefawmfvmwkef;uvdk r[kwfbJ


vif;xdefaeonf/ jcifaxmifBuD;um; csNrJ csxm;\/ uRefawmfu jcifaxmifqDodkU oGm;&if;-

]]a&Ta&TawmfawmfoufomoGm;NyDvm;}}

jcifaxmifwGif;rSyif-

]]at; awmfawmfoufomoGm;NyD}}

uRefawmfu jcifaxmifab;rSm xkdifonf/ a':a&Topf twGif;rSyif-

]]rif; c&D;xGufwm awmfawmfMumoGm;ygvm;uJGU}}

]][kwfuJU? tvkyfudpöawGu rNyD;EdkifwmeJu MumoGm;w,f/ a&Ta&Tjzpfwmu b,fvdku pjzpfwmvJ}}

a':a&Topfonf twGif;rSaeí jcifaxmifudkrwif&ef [efjyKaeonf/

]]armifwifxGef; 0ifcJUav &dk;&dk;Owkajymif; zsm;wmuaeNyD; jzpfoGm;wmygyJ}}


uRefawmfhrSmjcifaxmifwGif; 0if&jyefavonf/ a':a&TopfrSm acgif;tkH;rsm;udk rSDíajcqif;umxdkifaeonf/
[dkbufü rcifopfu 'l;wkyfxdkfifvsuf vdar®mfoD;pdwfrsm;rS tarS;cGHrsm;udkcGmNyD; vlrrmtm; ,k,MuifempGm
auR;aeavonf/ uRefawmfESifrcifopfrSm vlrrmudk tv,frSmxm;NyD; wpfa,mufudkwpfa,muf
irf;irf;wufrMunfhbJ raeEdkifMuawmhay/ rcifopfonf uRefawmfhtm; arQmfvifhapmifhpm;aecJU onfrSm
xif&Sm;avonf/ uRefawmfuvnf; opfopftay:rSm tcspfjy,fNyD; rjrrSDaemufodkU
vdkufygoGm;jcif;r[kwf? opfopftay:rSm cspfNrJ cspfae&mu taiGUxuf qGJiifjcif; t&Sdefjyif;aom
tawGUbufodkU wdrf;nGwfrdjcif;omvQif jzpfayonf/

rcifopfESifh uRefawmfwkdUonf wpfa,muf wpfa,mufrsufawmifrQ rcwfEdkifatmif ai;pdkufMunfhaeMu&m


vlrrmonf uRefawmfwkdUtm; wpfvSnfhpD rsufapmif;xdk;í Munfhvkdufavonf/ uRefawmfu tajctaeudk
tzwfq,fonfh oabmESifh-

]]opfopfaum aeaumif;&JUvm;}}

]]aumif;ygw,f q&m}}

vlrrm a':a&Topfonf rsufESmxm;BuD; wrifvkyfvkdufNyD;-

]][JU opfopf aemufwpf>rmrNyD;ao;bl;vm;? 'Dvdkom pm;ae&&if rpdkUrydkUeJU t&om b,fvkdcH&yghrvJ}}

þum; a':a':nGefUESifh a':a':a&TwdkU\ rl&if;ESifhudkufnDayonf/ uRefwmfESifhrcifopftm;


avQmhvdkufwif;vdkuf vkyfxm;onf/ cspfMuatmif vTwfay;xm;onf/ rvGefatmif
b&dwfcPcPtkyfwwfonf/

a':a&Topfu rsufESmxm;BuD; wpfcGJom;ESifh Budrf;ovdkvdk qlovdkvdk vkyfvkdufaomtcg rcifopfrSm


usD;uef;vlrdjzpfoGm;onf/ Nyd;awmhrSqufNyD; uwkdufu&dkuf vdar®mf>rmrS tarS;trQifwkdUudk
oifay;avonf/ rcifopfonf rsufvTmudk csxm;NyNyD; nSKd;EGrf;aom[efjzifh aeavonf/
uRefawmfh&ifwGif;rS rcifopftm; oem;ojzifh zdkvIdufvmonf/ tjypfuif;pif oefU&Sif;Munfvifaom
rcifopfuav;ESifh tjypftxyfxyfjzifh npfywfaeaom uRefawmfonf eD;eD;pyfpyfaezkdUyif
oifhyg\avm[k awG;awmrdonf/

]]uRefawmfoGm;OD;r,f a&Ta&T}}

]]at; at; rif;vnf;c&D;tawmfyef;vmrSmayghuG,f? a&Ta&Tvnf; vdar®mfoD;pm;NyD;&if


aq;wpfcGufaomufNyD; tdyfvdkufOD;r,f}}

uRefawmfonfEIwfquf&ef rcifopftm; wpfcsufvSrf;Munfhvdkufonf/ rcifopfum; rsufvTmudkcsí


vdar®mf>rmudkom tarS;trQif &Sif;aeavonf/ EIwfrqufawmhbJyif jcifaxmiftjyifodkUxGufcJUavonf/

]]a&Ta&T uRefawmfwHcg;aphoGm;&rvm;}}

]]ckyJ udka&Taz jyefvmr,fxifyg&JUuG,f? 'gayrJUav wHcg;aphoGm;csif oGm;a[h}}

uRefawmfonf wHcg;aygufudkaphNyD; ydwfxm;cJUavonf/


uRefawmfaeaom tcef;odkU wufaomavSum;teD;odkU a&mufaomtcg armfawmfum;wpfpD;&yfxm;onfudk
awGU&avonf/ q&mOD;wuf&SdefxHodkU vmaom{nfhonfayavm? tjcm;tcef;odkUvmaom
{nfhonfayavm rajymwwfay/

tcef;xJodkU 0ifoGm;aomtcg udkwifat;udkrawGU&awmhacs/ tdrfa&SUwHcg;0 uefawmhyGJrsm;teD;wGifum;


OD;wuf&Sdefonf {nfhonfwpfa,mufESifhpum; ajymaeavonf/ {nfhonfrSm touf 50t&G,f
avmuf&Sdvdrfhrnf/ tom;jzLjzLESifh 00pdkpdkjzpfNyD; acgif;wkH;qHawmufxm;onf/ ouúvwftusÐteufESifh
tndKuGuf ouúvwfvkHcsnfudk 0wfxm;onf/ xdkolum; ES,fES,f&& {nfhonf [kwf[efrwl/

q&mOD;wuf&SdefESifh {nfhonfwkdUonf vQKdU0Suftyfaom t&mrsm;udk aqG;aEG;jcif;jzpfaumif;jzpfrnf/


xkdUaMumifh tcef;wGif;0ifoGm;&mrSmyif uRefawmfhrSm &Id;wkd;&SefUwefUjzpfum olwkdUteD;odkUyif
ruyfbJa,mifayay vkyfaerdavonf/

q&mOD;wuf&Sdefu-

]]udkwifxGef;? jyefvmrSudk;? vmvm pum;ajym&atmif}}

]]aeygq&m? q&mwdkU aqG;aEG;p&m&Sdwm aqG;aEG;Muyg}}

]]vmomvmyg udkwifxGef;a&? usKyfwkdUudpöawG NyD;ygNyD/ ({nfhonftm;) 0efrif;&JU? 'Doli,fu


AkdvfatmifausmfeJUvkyfazmfudkifzufaygh? bDatatmifNyD; vufaxmuft,f'Dwm vkyfaew,f/
(uRefawmfhtm;) uJ uJxkdifxdkif? q&meJU a[m'D0efrif; urÇmppfBuD; tajctae aqG;aEG;Muw,f/
udkwifxGef;b,fvkd xifovJ b,folEdkifrSmvJ? t*FvdyfeJU *smreDav}}

uRefawmfu 0efrif;qkdoltm; NyKH;Munhfvsuf EIwfqufNyD; xdkifvdkufonf/ oluvnf; tNyKH;jzifh


wkHUjyefonf/

]]OD;rif;uaum b,fvdkxifygovJcifAsm}}

]]tajym&cufom;yJ armif&if&,f? ckaeawmh *smreDuyJ EdkifaewmyJ? Edkifajcvnf; &Sdaew,fvkdUxifw,f}}

]]b,fhES,fvJ? OD;wkdUtpdk;&uawmh emZDbDvl;u &IH;NyD; r[mrdwfrif;om;u Edkif&r,fvdkU qdkaew,f


r[kwfvm;}}

]]'guawmhuG,f tdwfcsftrf*sD (H.M.G) (bk&ifrif;jrwftpkd;&) &JU oHa,mif ajym&wmudk;/ NyD;awmhppfa&;ppf&mwkdUrSm jrefrmtpdk;&wkdUu bmwm0efrS
&Sdwmr[kwfbJ? tdyfcsfftD;udk,fwkdif udkfifxm;wmarmif&if todyJ r[kwfvm;/ eef;&if;0efvkyfwJU OD;ykqkd&if ppfa&;ppf&meJU ywfoufNyD; owif;pmrSm
ygwmavmufom odwmyJ}}

]]owif;pmrSm ygwmavmufom od&&ifjzifh *smreDEdkifaewmudkom odrSmaygh/ 'Dvdkqkd&ifjzifh


NAdwdefEdkif&r,fvkdU olajymaewmu udk,fr,kHMunfwmudk wdkif;oljynfom;awG t,kHcdkif;aewm
jzpfrSmayghaemf}}

0efrif;qkdolonf uRefawmfhtqdkudk rjiif;Edkifaomfvnf; axmufcH&ef vnf; r0HUbJ jzpfae[efwlonf/


q&mOD;wuf&Sdefu Mum;0ifvkdufonf/
]]'guawmh udkwifxGef;&m? OD;ykrSm Oya't&eef;&if;0ef jzpfae&w,f? Oya't& bk&ifcHrif;BuD;&JU
tvdkustwkdif;om aqmif&Guf&r,fqdkawmh r[mrdwfbufu ppfEdkif&r,f? jynfoljynfom;awGu
r[mrdwfbufu axmufcH&r,fqdkwJu pum; (H.E) (bk&ifcHrif;BuD;) uvJGvdkU bmajymvdkU&r,f
xifovJ}}

]]OD;yk[m &dk;om;&if wpfckawmh ajymEdkifw,f? ppfa&;ppf&mESifh ywfoufNyD; uRefawmfwdkU bmwm0efrSr&Sdbl;?


bmrSvnf; rodbl;? 'Dawmh bmrSvnf; rajymEdkifbl;vdkU ajymEdkifw,f}}

0efrif;\rsufESmrSm xdwfvefUwMum;jzpfoGm;onf/

]]'Dvdkqdkawmh tdyfcsftD;udk cGawmovdk jzpfoGm;rSmaygh}}

]]cGawmwmrS r[kwfbJ? rSefwmudk ajymwmyJ/ tdE´d,rSmawmh uGef*&uf 0efBuD;awG[m 'Dpum;udk


ajymMuNyD; udk,fhwm0efr&SdwJU ppfudpörSm NAdwdoQudk rulnDEdkifbl;qdkNyD; EkwfxGufMuw,f/ OD;yk[m
owÅd&Sd&if 'DvdkyJ vkyf&rSmyJ}}

q&mOD;wuf&Sdefu pdyfaeaom ykwD;udk vufrSmywf&if;-

]][dku *E´D? 'Du OD;yk? b,frSmwlyghrvJ/ NyD;awmhr&&atmif usdwfBuHxm;&wJU &mxl;uaeNyD;


EkwfxGufzkdUqdkwm b,frSmvG,frvJ udkwifxGef;&JU}}

]]rxGufbJeJUawmif ta&;qdkEdkifw,f/ Oya'jyKvTwfawmfrSm&SdwJU jynfolUudk,fpm;vS,fawG vufxJudk


ppfrufa&;&m umuG,fa&;Xme wm0efvTJay;yg? 'grS jrefrmjynfu xdxda&mufa&muf r[mrdwfwkdU&JU
ppftm;xkwfrIrSm yg0ifEdkifr,fvdkU ta&;qkdzdkUaumif;w,f}}

Nidrfíem;axmifaeaom 0efrif;\rsufESmonf 0if;vufoGm;vsuf-

]]tdyfcsftD;u rMumrD jrefrmxJu acgif;aqmifwpfO;D OD;udk umuG,fa&;XmeaumifpDvm vlBuD;cefUr,fvdkU


Mum;&w,f}}

]]vTwfawmftrwfxJu cefUrSmvm;}}

]]r[kwfbl;? vTwfawmftrwfxJu Oya't& rcefUEdkifbl;? tdyfcsftD;BudKufwJUvl a&G;cefUrSm ol[m


vTwfawmfudkvnf; wm0efrcH&bl;}}

]]'guawmh apmao;w,fav? wpfqifhNyD;wpfqifh oGm;Mu&rSmudk/ jrefrmxJu &mxl;BuD;BuD;&w,fqdkvnf;


enf;wJUtusKd;aus;Zl;r[kwfygbl;}}

]]OD;udkrsm; umuG,fa&;XmeaumifpDvm vlBuD;cefU&ifvufcHrSmyJaemf}}

0efrif;onf aoG;em;xifa&mufoGm;[efwlonf/ ndKjrNyKH; NyKH;vsuf-

]]rrSef;0HUygbl;armif&if&,f? twGif;0efuav;u aumifpDvm wufrjzpfEdkifygbl;/ odkUayr,fh rjzpfEdkifwm


jzpfw,fqdkygawmh? jrefrmwpfa,muftaeeJU *kPf,lp&mudpö&,fvkdU vufcH&rSmygyJ [J [J}}
]]OD;udk,fwkdifu NAdwdoQ ppfatmifr,fvdkUrS rxifbJeJU umuG,fa&;Xme aumifpDvmvkyfr,fqdk&if
ppfatmifEdkifa&;twGuf vkyfEdkifyghrvm;}}

uav;&Sufawmhidk? vlBuD;&Sufawmh &,fqkdouJUodkU xdkvlBuD;onf &Suf&SufESifh w[J[J&,faeavonf/


twefMumawmh rsufESmydk;oyfNyD;-

]]'guawmh OD;wdkU[m tpdk;&trIxrf;awGtaeeJU olUqefpm;&JrS qdkoudk; armif&if&JU? (em&DudkMunfhvdkufNyD;)


uJ pum;ajym&wmawmh aumif;yg&JU? oGm;OD;rS jzpfr,f/ (q&mOD;wuf&Sdeftm;)
q&mreufjzefapmapmvmaemf}}

]]aumif;ygNyD? um;om tac:vTwfvkdufyg? bk&m;ajc&if;u apmifhaeayapaemf}}

]]b,fbufrkcfvJ q&m}}

]]aoG;aq;uefbufu}}

0efrif;onf xdkif&mrS xavonf/ OD;wuf&SdefESifh uRefawmfwkdUvnf; xvdkufMuonf/


0efrif;uuRefawmfhtm;-

]]emrnf b,folwJU}}

]]wifxGef;}}

]]udkwifxGef;wkdUvnf; rSwfxm;ayghav? OD;wkdUuawmh t*Fvdyf&IH;vdkU *smrefwuf&ifvnf; olUqefpm;&JrS


xJuygyJ/ 'DbufrSmawmh *smrefvmr,f rxifbl;aemf? *syefom vmr,fxifw,f}}

0efrif;tm; wHcg;odkU vdkufydkUMu&if; OD;wuf&Sdefu uRefawmfhudk Munfhvkduf? 0efrif;tm;


Munfhvdkfufvkyf&if;-

]]b,fvkdjzpfr,fawmh rajymwwfao;bl;? edrdwfMobmuawmh ajy;aew,fAs}}

wHcg;tjyifodkU ajcwpfzufcsxm;aom 0efrif;u-

]]b,fvkdedrdwfvJ}}

]]udkwifxGef;wkdU ocifawGu qdkMuw,f/ ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrm? wkdUacwfudkoma&muf&rnfrSm


rvJGygwJU/ ta&SUbufu BuKH;0g;aewJU *syef&JU tvHu ae0ef;tvHjzpfw,fAs? *syefvmr,fhedrdwfygvdkU
qdk&ifqdkEdkifw,f}}

0efrif;onf wnfNidrfav;pm;aomrsufESmjzifh avoHudktkyfvsuf-

]][kwfaumif; [kwfr,fq&m? 'gayrJU odyfrajymeJUOD;? tEÅ&,f&Sdw,f/ uJ uJ oGm;awmhr,fq&m}}

OD;wuf&Sdefu wHcg;ydwfvdkufonf/ uRefawmfum; OD;wuf&Sdef\ edrdwfzwfykHudk rausEdkifrcsrf;Edkif


jzpfaeonf/ ,if;odkU rausrcsrf;jzpfjcif;onf uRefawmfhrsufESmrSm &Sif;&Sif;BuD;ay:ae[ef&Sdonf/
taMumif;rlum; wHcg;ydwfNyD; uRefawmfhbufodkU vSnfhvdkufaomtcg OD;wuf&Sdef\ tNyKH;wpf0ufonf
jAKef;ceJaysmufysufoGm;NyD; pdk;&drfwBuD;ESifh uRefawmfhrsufESmudk pdkufíMunfaeavonf/

twefMum wpfa,muf wpfa,muf pdkufMunfhaeNyD;aemuf uRefawmfu-

]]q&m edrdwfzwfykH[mqdk;w,f q&m}}

]]bmjzpfvdkUvJ}}

]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrmy- wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSmrvJGyg qkdwmu *syefvmrSmajymwm


r[kwfbl;q&m&JU? ta&SUuae0ef;xGufwm aocsmovdk uRefawmfwkdUArmawG[m
udk,fhrif;udk,fhcsif;eJUaeEdkifwJU uRefawmfwkdUacwf a&mufvmrSm aocsmwmudkajymwm q&m&JU/ q&mu
wvJGt"dyÜm,faumufwm odyfqkd;wmyJ}}

q&mOD;wuf&Sdefonf yufvufukvm;xdkifqDodkUoGm;&if;-

]]edrdwfqdkwm qifwl,dk;rSm; tjzpftysufuav;awGu ay:wmyJ udkwifxGef;&JU? q&mwkdUuawmh


edrdwfzwfp&m&Sd zwfcsvdkufwmyJ? qkd;ovm; aumif;ovm;qdkwm q&mwkdUeJU rqdkifbl;}}

q&mOD;wuf&Sdefonf yufvufukvm;xdkifrSm xdkifvdkufonf/ uRefawmfu eH&HrSDí rwfwwf&yf&if;olUtm;


awGíMunfhaeonf/

twefMumrS-

]]ckeifuvmwJU twGif;0efu bmvkyfzkdU vmwmvJq&m}}

]]ArmxJu umuG,fa&;XmeaumifpDvm cefU&if ArmxJu twGif;0efwpfa,mufawmh cefU&r,fvkdU


rSef;Muw,f? 'Dawmh olUtcGifhta&; ay:Edkifw,f? aocsmatmif ckuwnf;u "mwfuav; bmuav;
&dkufxm;&wmaygh udkwifxGef;&,f}}

]]olu tckwufaewJU tpdk;&rSm b,folUvlvJ}}

]] [J [J Edkifajc&SdwJUvlbufrSm olygrSmyJ/ OD;ykeJU OD;bazwkdU&JU y#dyu© jyif;xefvmw,f udkwifxGef;&JU}}

]]aemufqkH;tajctaeu b,fvkdvJ}}

]]OD;bazu w&kwfolaX; atmf,k0udk jynfESif'PfcwfzkdU qkH;jzwfw,f? olu jynfxJa&;udkifxm;awmh


vkyfEdkifwmaygh}}

]]atmf,k0qdkwm b,fvdkvlvJ}}

]]bdef;cs? uvyfaxmif tm;vkH;vkyfwJUolaX;yJ}}

]]'Dvkdvludk jynfESif'Pfwmaumif;om;yJ}}
]]tif; [kwfawmh[kwfyg&JU? atmf,k0eJU OD;bazwkdUuvnf; &efNidK;&SdMuoudk;? jynfESif'Pfcwfr,fvkyfawmh
0efBuD;csKyfOD;ykudk atmf,k0u ajy;uyfwmaygh? &efNidK;eJUolUudk jynfESif'PfcwfzkdU vkyfwmygvkdU ajymowJU/
NyD;awmhvnf; atmf,k0u bJGUjzLvufeufeJUvnf; aygufw,fvdkU qdkMuw,f/ ckawmh OD;yku
0efBuD;csKyftaeeJU jynfxJa&;0efBuD; OD;bazqDu atmf,k0trIwGJudk awmif;,lxm;NyD; jynfESif'Pfudk
qdkif;xm;vdkufw,f}}

]]&Iyfvnf;&IyfwJU oyGwftlawGygyJ q&m}}

]]'Dt&IyfMum;xJrSm awmrD;avmifawmh awmaMumifvufcarmif;cwfwJU vlu&Sdao;w,f}}

]]b,fvkdvJ q&m}}

]]*VKefapmu OD;yk-OD;baz &efjzpfwJUMum;rSm 0ifupm;NyD; 0efBuD;csKyfjzpfatmif BudK;pm;aew,f}}

]]Edkifajc&Sdovm;}}

]]*VKefapmu armif&ifwkdUocifawGxifovkd ESHNyDpkwfr[kwfbl; Edkifajc&Sdw,f}}

uRefawmfonf rSDxm;aom eH&HrScGmNyD; [dkrSonfrS avQmuf&if;-

]]&Iyfygayhq&m &Iyfygayh/ wpfurÇmvkH;ul;pufr,fh ppfrD;[m Oa&myrSm w[kef;[kef; awmufaeNyD?


'DtajctaerSm udk,fhjynfcsrf;omatmif udk,fhtrsKd; vGwfvyfatmif rawG;awm raqmif&GufMubl;?
udk,fhpm;ayguf? &mxl;wdk;wuf aygufom MunfhaeMuw,f/ t*FvdyfqdkwJU e,fcsJUaumifuvnf;
uRefawmfwkdUudk umuG,fzkdU emZDawGudk twdkufcdkif;r,f rBuHbl;? uRefawmfwdkU vufatmufcH EdkifiHawGudk
vufrvGwfatmifom BuHNyD;aew,f/ &k&Sm;eJU aygif;NyD; emZDudk wkdufr,frBuHbl;? &k&Sm;bufudkom emZDawG
ppfrsufESmvSnfh oGm;atmif vkyfBuHaew,f/ NAdwdoQe,fcsJUorm;&JU ajcudk&k&Sm;u aumif;aumif;
em;vnfw,f? emZDawG olUbufvSnfhrvmatmif emZD*smreDeJU qkdAD,uf&k&Sm; wpfOD;eJUwpfOD;
rusL;ausmfa&; pmcsKyfcsKyfvkdufw,f/ emZDwyfawGu ydkvefjynfxJ 0ifwJUtcgrSm &k&Sm;u 1920
ckESpfwkef;u ydkvefodr;fxm;wJU &k&Sm;ydkifeufajrrsm;udk jyefodr;fvkdufw,f/ 'Dvkdodrf;vkduf wmudk
[pfwvm rcHr&yfEdkifjzpfcJUw,f/ odkUayr,fhbmrSrwwfEdkifbl;? &k&Sm;e,fedrdwfvnf; ydkNyD; ckdifcHUoGm;w,f/
aemufqkH;rSmqdk&if t*Fvdyf[m zifvefudkokH;NyD; emZD*smreDeJu &k&Sm;ppfjzpfatmif vIHUaqmfao;w,f?
zifvef&JU e,fcsJUaemufvdkuf tvkdawmf&dtpdk;&uvnf; &k&Sm;eJU rusL;ausmfa&;pmcsKyf csKyfzdkUawmif
oabmrwlbl;? 'gaMumifh zifvefeJU &k&Sm;ppfjzpfaew,f/ zifvef-&k&Sm;ppfeJU ywfoufNyD; emZD*smreDvnf;
bmvkyf&rSef;rod jzpfaew,f/ t*Fvdyfvnf; bmvkyf&rSef;rod jzpfaew,f/ tckt*Fvdyfe,fcsJUorm;[m
tBuD;tus,f acsmufusaew,f/ uRefawmfwkdU ArmawG[m t*Fvdyftcuf ArmhtcsufqdkwJU
a<u;aMumfoHeJU t*Fvdyfvufu b,fenf;eJUrqkdvGwfvyf atmif wdkuf,l&r,f/ 'Dvdk csufaumif;rSm
ArmhvGwfvyfa&;twGufbmrSrvkyf bJudk,fusKd;MunfhNyD; &mxl;&&kH? &mxl;NrJ&kHom vkyfaeMuwJU
acgif;aqmifawGudk uRefawmf &GHw,f? atmhESvkH;emw,f}}

odkUuvdk [dk[dkonfonfavQmuf&if; ocifw&m;a[maomavjzifh ajymNyD;aemuf aA'u0def OD;wuf&Sdef\


wkHUjyefcsufudkodvkdojzifh olUtm; vSnfhMunfhvkdufavonf/ OD;wuf&Sdefum; BuD;pGmaomorm"djzifh
rsufpdrSdwfum ykwD;pdyfvsuf&Sdavonf/ yg;pyfrSvnf; wwGwfwGwf &Gwfzwfaeavonf/
uRJyg;apmif;wD;jzpf&onf[k qkd&rnfvnf; tcuf/ ykwD;pdyfaeoltm; uRJESifh rEIdif;tyfygNyD/ odkU&mwGif
q&mOD;wuf&Sdeftm; enf;enf;rQ rauseyfEdkifyg/ uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; rsufapmif;BuD;xdk;í
tMumBuD;yif Munfhaeao;onf/ olum; uRefawmf pum;ajym&yfoGm;onfudk tenf;i,frQ
*&kxm;[efr&Sd? rsufpdwpfcsufrQ zGifhrvm? pdyfykwD;udkom wGifwGif pdyfaeonf/

uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; rausreyfjzpfonfESifhtrQ tdyf&mvdyfudk &efrlaerdonf/ 'dkif;ceJypfcsNyD;


aqmifhBuD;atmifhBuD;ESifhcif;vkduf onf/ Akef;ceJ Akef;ceJ &dkufESufNyD; zkefcgvkdufonf/ OD;wuf&Sdefum;
orm"daumif;vS\/ wpfcsufuav;rQ uRefawmhfbufodkU rMunfh/ odkU&mwGif ykwD;pdyfaeaom
vufonfwjznf;jznf;aES;vmonfudkjrif&onf/

uRefawmfonf jcifaxmifcsNyD; tdyfvkduf\/ OD;wuf&Sdeftm; rauseyf&mrS EdkifiHa&;acgif;aqmifBuD;rsm;


rausreyfjcif;odkU a&mufoGm;avonf/ udk,fusKd;&Sm idkUborm;BuD;awG? wkdif;jynfvGwfvyfa&;udk
arhxm;NyD; pm;cGufvkyf&if; cGufapmif;ckwfaeMuwJU vlBuD;awG? 'if;wdkUjzKwfcsNyD; ocifawG
vli,fawGwufrS aumif;r,f/

idkUbacgif;aqmifBuD;rsm;tm; rausreyf jzpfvm&mrS udk,fhudk,fudk,f rausreyfjzpfvmjyefonf/ iguaum


bmvkyfaeovJ/ EdkifiHa&;orm; a,mifa,mif? owif;pm t,f'Dwma,mifa,mif? EdkifiHa&;ajcovkH;tdrf
vkyfawmhrnfh a,mifa,mif? ajcajcjrpfjrpf tvkyftudkifvkyfNyD; rdbaus;Zl;qyf
vkyfauR;awmhrnfha,mifa,mif/ wifxGef; xdxda&mufa&muf vkyfcJUwJU tvkyfwpfckom &Sdw,f/ rjrrSDESifh
MumckdwmygyJ/

]jzef;}ceJ Murf;jyifay:odkU pdyfykwD;ukH; vGwfusoHudk Mum;&ojzifh tawG;&yfoGm;avonf/ q&mOD;wuf&Sdef


tdyfaysmfoGm;[efwlonf/ uRefawmfvnf; ykwD;pdyfNyD; tdyf&vQif aumif;avpG[k atmufarhrdavonf/

tdyfaysmfawmh uavm[dkw,f rjrrSD\ &ifcGifxJodkU a&mufoGm;avownf;/ /

56

vQKdU0SufpGm aqG;aEG;yJG

uRefawmfonf a,mifcsmcsmjzpfaeonfrSm &uftawmfMumoGm;av onf/ OpömapmifhESifh awGUcJU&aom


vdyfjymvSonfh vlysKduav;rsm; wrIdifrIdif wawGawG jzpfae&ykHrsKd;ESifh jzpfae&ykHrsKd;ESifh uRefawmfhjzpfykH
cyfqifqifwlonf/ OpömapmifhESifh xyfawGUcsifaeonf/ odkU&mwGif vdyfjymEkwf,lvkdufvdrhfrnf[l
aomowday;pum;udkvnf;aMumufaeonf/

rjrrSDxHodkU oGm;vdkufcsifonf/ b,folrS rodEdkifaom qdwfuG,f&mt&yf wGif


ESpfa,mufwnf;aeEdkifatmif BudK;yrf;vdkufcsifonf/ odkU&mwGif pdwfoGm;wdkif; udk,frygacs/ Mumckdonfh
tjypfESifh Mumcdk&if; vlrdrnfhtjzpfrsm;udk aMumufonfvnf; rSef\/ odkU&mwGif rcifopfuav;ay:wGif
xyfum xyfum opömazmuf&rnfudk ydkvdkU aMumufaerdonf/

odkUjzpfvQif rjrrSDtm; vkH;0tqufjzwfNyD; rcifopftay:rSm vkH;0 wpforwfwnf;


opömwnfEdkifonfvm;/ onfvkdvnf; r[kwf/ &wemodkufwGif;rSm pnf;pdrftrsKd;pkHcHpm;&if; awGUcJU&aom
Opömapmifhr rjrrSDudk tmomirf;irf; rwrf;wbJ raeEdkif/ onfvkdtmomirf;irf; wrf;waeaom
rpifMu,faom *VKefawmfonf jzLpifonfh rcifopfteD;odkU ruyfxdkuf[kvnf; xifonf/ xkdUaMumifh
rcifopfqDodkU oGm;zkdUqdkvQif pmoifay;&efyif a&SmifuGif;aeavonf/
owif;pmwkdufodkUvnf; tvkyfvkyf&ef rqif;jzpfyg/ jra&,OfwGif aiG&GufzGifhNyD; a&TavSpD;ae&mrS aeylyl
zkwfwaxmif;axmif; xaeaom vrf;ay:wGif vSnf;ajymif;pD;&rnfudk ysif;&d pufqkyfaeouJUodkU
&Sdayonf/

odkUjzifh uRefawmfhrSm &uftawmfMumatmifyif a,mifcsmcsmjzpfaeav onf/

odkU&mwGif uRefawmfu a,mifcsmcsmjzpfaeaomfvnf; urÇmavmuBuD;u


a,mifcsmcsmjzpfaeonfr[kwfay/ urÇmavmuBuD;wpfck vkH;onf jywfjywfom;om;
a&GUvsm;vsuf&Sdonf/ uRefawmfu a,mifcsmcsmjzpf aeovdk [pfwvmu a,mifcsmcsmvkyfaeonf
r[kwf/ Oa&mywpfwkdufvkH;udk vTrf;rkd;BuD;pdk;&ef [pfwvm puf,EÅ&m;BuD;onf b,fcvkwfuefoif;udkrQ
ta&;rxm;bJ acG;oGm;pdyfvnfvsuf Oa&myEkdifiHi,fuav;rsm;ay:odkU ausmfjzwfarmif;ESifaeavNyD/
*syefzufqpfppfom; 6oef;ausmfwkdU\ vSHpGyfrsm;onf*syefwufaea&mifatmufwGif
wzswfzswfawmufyae&m NAdwdoQ jcaoFhBuD;onf olUom;aumifrsm;vGwfrxGuf&ef yg;pyfNzJvsuf
ajconf;vufonf;rsm;xkwfum apmifhMuyfvsufaeonf/ ]t*Fvdyftcuf-Armhtcsuf}[laom
a<u;aMumfoHudk av;eufpGm ,kHMunfNyD; vGwfvyfa&; t&,lrnf[k t"dXmefjyKxm;aom Armhom;aumif;
&wemwkdUuvnf; ajAmiftwdtvif;wpfrsKd;? wdwfwdwfqdwfqdwf vQKdU0Sufwpfenf; pnf;&kH;vsuf
aeMuavonf/ uRefawmfwpfa,mufwnf; a,mifcsmcsmaevQif urÇmavmuBuD; wpfckvkH;onf
uRefawmfhtay:rSm eif;ausmfoGm;Muayvdrhfrnf/

wpfaeUoü ta&;awmfykHtwGif;u ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfcJU oluRefawmfESifh


&if;ESD;vSaom&Jabmf udkat;aiGonf uRefawmfhxHodkU armBuD;yef;BuD;ESifh a&mufvmonf/ olonf
touf&IrSefonfhwdkifatmifyif rem;awmhbJ-

]]&Smvdkuf&wm zkd;wifxGef;&m? owif;pmwkdufudk tacgufacguf oGm;&Smw,f? urm&Gwfudkvnf;


a&mufw,f? ckrS awGU&awmhwmyJ}}

]]&Srf;jynftvnftywfoGm;aew,fAs? bmudpörsm;&SdvdkUwkH;}}

]]eufjzefn cifAsm; tpnf;ta0;vm&r,f? aqG;aEG;yJG&Sdw,f? vmjzpfatmifvmaemf}}

]]b,frSmvJAs}}

]]wuúodkvf t*FvdyfpmXmeeJU aeUausmif;om;rsm; tyef;ajzcef;Mum;u jrufcif;ay:rSm}}

]]tdkjrufcif;ay:rSm}}

]][kwfw,f}}

]]b,ftcsdefvJ}}

]]n &Spfem&Drxdk;cif q,fhig;rdepftvdkrSm tJ'Dudk ta&mufvm&r,f}}

]][mAsm arSmifaerSmaygh? nqdk&if tJ'Dem;rSm rD;wpfvkH;rS xGef;xm;wm r[kwfbl;}}

]]arSmifvdkU wrifa&G;wmaygh udk,fhvl&JU}}


]][if bmtpnf;ta0;rkdUvJ udkat;aiG}}

]]aqG;aEG;yGJvdkU ac:csifac:? pum;ppfxkd;yJGvdkU ac:csifac:}}

]]bmudpöudk aqG;aEG;&rSmvJ}}

]],aeU ArmhvGwfvyfa&;vkyfief;wGif vufeufudkif ykefuefrI vkyfEkdifonf qdkwmudk tqdkwifoGif;olu


oGif;NyD; uefUuGufolu uefUuGuf&r,f/ vl30avmuf zdwfxm;w,f/ tpnf;ta0;vmolwdkif;[m
yg0ifaqG;aEG;NyD; xifjrifcsufay;&r,f/ uJ oGm;r,f? 'Dudpöudk vQKdU0Sufxm;aemf}}

udkat;aiGonf armBuD;yef;BuD;ESifh jyefawmhrnfvkyfonf/ uRefawmfu qGJxm;NyD;-

]]aeygOD;As? pum;pjrnfuav;rsm; ajym&atmif}}

]]raeEdkifawmhbl;? oGm;p&mawG &Sdao;w,f/ tcsdefrSef&r,faemf? NyD;awmh vlydkrac:cJU&bl;}}

]]b,folawG vmMurSmvJ}}

]]'gawG ar;raeeJU &JabmfwifxGef;? [dkusawmh awGUrSmaygh/ &JabmfwifxGef; rodwJUvlawGvnf; ygrSmyJ}}

ajymajymqdkqkdESifh udkat;aiGxGufoGm;avonf/ udkat;aiGESifh rawGUonfrSm rsm;pGm rMumvSao;yg/


odkU&mwGif udkat;aiGonf rsm;pGm ajymif;oGm;onf[k xifrdonf/ olUrSm &Twfaemufaemuf trlt&mrsm;
rawGU&awmhacs/ av;eufwnfNidrfvmonf[k xifonf/ bmrQ*&krpdkufbJ
vGwfvGwfvyfvyfoGm;vmaexkdifaom udkat;aiGvnf; r[kwfawmhbl;[k xifonf/ olUrsufpdrsm;onf
usD;rsufpdrsm;uJUodkU pdk;&drfp&m? rouFmp&mawGudk pl;pr;f&SmazGae[ef&Sdonf/

odkU&mwGif xdkrsufpdrsm;jzifh uRefawmfhtm; MunfhoGm;cJUonfr[kwf/ olUzdwfac:csufESifhywfoufNyD;


uRefawmfa,mifcsmcsmjzpfaevdrfhrnf[k olvkH;0 pdk;&drf[efrwl/ olonf uRefawmfhtm;
,kH,kHMunfMunfESifhzdwfoGm;\/ &Jabmf&Jbufjzpfaom uRefawmfhtay:0,f ouFmuif;pGmjzifh olwkdUvQKdU0Suf
a&;vkyfief;wGifyg0if&ef uRefawmfhtm; zdwfac:oGm;avonf/

trSefpifppfol\ zdwfac:jcif;onf uRefawmfhtm;a,mifcsmcsmjzpfae aomb0rS


u,fwifvdkufbdouJUodkUyif &Sdayawmhonf/

aemufwpfaeUnae csdef;xm;aom ae&modkUvmcJUonf/ tcsdefraphwwfao;ojzifh


bJGUESif;obiftaqmufttkHBuD;udk &pfoD&pfoD vSnfhywfNyD;ae&ao;onf/ tcsdefaphaomtcg
&kH;cef;rsm;bufrS0ifNyD; aeUausmif;om;rsm; tcef;qDokdUoGm;onf/ aemufrS jrufcif;xJodkU qif;vkdufonf/
arSmifBuD;rnf;rnf; r[kwfaomfvnf; wpfa,mufESifhwpfa,muf oJuJGpGm rjrifEdkifaom
tarSmifjzpfavonf/ uRefawmfht&if5a,muf a&mufaeavNyD/ teD;odkUuyfoGm;aomtcg udkxGef;&SdefESifh
udkat;aiGkwkdUudk awGU&onf/ olwkdUu uRefawmfhtm;bmrQ rajymbJ vuf[efajc[efjzifhom xdkifckdif;onf/
jrufcif;ay:rSmbmrQcif; rxm;/ qD;ESif;tenf;i,fusaeojzifh cyfpdkpdkjzpfaeonf/ uRefawmfESifh
wpfNydKifeufvkdvdkyif [dkbufuwpfa,muf 'Dbufuwpfa,muf vrf;trsKd;rsKd;jzifh a&mufvmonf/
&lyaA'XmeqDrSyif vmolu vmao;onf/ wpfa,mufrsufESm wpfa,mufBudK;pm;Munfh&onf/
udkat;aiGajymouJUyif odolvnf;ygonf/ rodolvnf;ygonf/ uRefawmfodolrsm;um; 1300jynfhESpf
ta&;awmfykHtwGif; awGUcJU? twlvkyfcJUaom&Jabmfrsm;om jzpfavonf/
uRefawmfhrSm &ifzdkaeonf/ aMumufjcif;? pdk;&drfjcif;ponfwdkUaMumifhum; r[kwf? tpnf;ta0;\
tav;teufonf arSmif&dyfqdwfuG,f ywf0ef;usifESifh yl;aygif;NyD; uRefawmfhtm;
acsmufcsm;aeapavonf/ tpyxrü tcsif;csif; wkd;wkd;uav; ajymMuonf/ pum;vnf; enf;vSMu\/
rqlrnHbJESifh ta&;awmfykH aoG;<uaeMujcif;yifjzpfonf/ tm;vkH;onf arSmifBuD;rnf;rnf;xJ rSm
ajczsm;axmufNyD; vkyfBuHrIBuD;qDodkU avQmufoGm;aeMuonfESifh wlvSonf/

udkxGef;&Sdefu pum;tacstwif ajymyJGudkzGifhavonf/ ]vufeufudkif ykefuefrI vkyfEdkifonf}[laom


tqkdudk wpfa,mufuoGif;NyD; tjcm;wpfa,mufu uefUuGufvdrhfrnf/ pum;udkwwfEdkiforQ
wkd;wkd;ajym&rnf/ vlwdkif;yg0ifaqG;aEG;&rnf/ b,folrqdkoGif;NyD; b,foluefUuGufol jzpf&rnf[k
BudKwifpDpOfrxm;/

udkxGef;&Sdef-

]]uJ b,folu tqdkpoGif;rvJ}}

uRefawmfwkdUonf wpfa,mufrsufESm wpfa,mufMunfhMuonf/ arSmifxkrSm rsm;pGm rodyfonf;vSojzifh


b,folb,f0gjzpfonf[k odEdkifMuaomf vnf; b,folonf b,frsufESmxm;rsKd; xm;aeonf[k
rsuf&dyfjcnfudkum; rcefUrSef;EdkifMuacs/

udkxGef;&Sdef-

]]uJ vkyfav? wpfa,mufa,mufupNyD; tqdkoGif;rSaygh}}

rsm;rsm; rwdkufwGef;&yg? MumMum rapmifh&yg/ ta&;awmfykHtwGif;u AdkvfatmifausmfESifhtwl


twGif;0ef&kH;rsm;a&SUrSm t&dkufcHcJU&zl;aom ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfol udkvSNrdKifu
tqdkoGif;ygawmhonf/ vufeufudkif olykefxzkdU tcsdefusaeNyDjzpf&kHru xEdkifaom tajctae&Sd aMumif;
tqkdoGif;avonf/ e,fcsJUorm;tcsif;csif; ppfjzpfaeaom tcsdefwGif t*Fvdyfonf
acsmufusaeNyDjzpfaMumif;? t*Fvdyftcufonf Armhtcsufjzpf aMumif;? t*Fvdyf\ &efolonf
ArmhrdwfaqGjzpf&rnf jzpfaMumif;? t*Fvdyfonf ArmwkdUtm; tomwMunf at;csrf;aomenf;jzifh
vGwfvyfa&;ay;rnf r[kwfonfrSm vGefcJUaom ta&;awmfykHu oufaojycJUNyDjzpfaMumif;? vlxku
tMurf;rzufbJ qlylvIyf&Sm;EdkifonfrSm xkdta&;awmfykHxuf b,fawmhrQ rydkEdkifawmhNyDjzpfaMumif;?
xkdUaMumifh vufeufudkifolykefxrSjzpfrnfudk em;vnfaeMuaMumif;? xkdodkUaom em;vnfrI&SdvQif
olykefxEdkifrnfjzpfaMumif; wifjy\/

udkvSNrdKifrSm at;at;jznf;jznff; ajymonf/ toHrSmvnf; wkd;vSonf/ okdUaomf tm;vkH;u


pdkufNyD;em;axmifaeMu\/ tjcm;pum;&nfvkyGJrsm;ESifh jcm;em;vSonf/ &,fp&m jyufvkH;ryg/ a0a0qmqm
pum;wefqmryg/

udkvSNrdKifwifjyNyD;oGm;aomtcgvkH;0qdwfNidrfoGm;\/ jynfvrf;ay:rSyif bmoHrQ a&mufrvm/


tif;vsm;qDrSmvnf; nOfhiSufoHrsm; rMum;&ao;/

udkxGef;&Sdef-

]]uJ b,fol uefUuGufrvJ}}


uRefawmfum; axmufvnf;axmufcHcsifonf? uefUvnf; uefUuGufcsifonf/ rSefonf? vufeufudkif
olykefxrS e,fcsJUt*FvdyfatmufrS vGwfajrmufrnf/ vufeufudkif olykefx&efvnf;
taumif;qkH;tcsdefa&mufaeNyD/ okdUaomf vufeufudk b,fodkU &,lMurnfenf;/ vufeuf&rnftxifESifh
urm&GwfrSmaewkef;u ocifwifBuD;udk udk;uG,fqnf;uyfcJUonfr[kwfavm/ udk<u,fu
owif;ay;vkdUom ykvdyfowif;ay; xkdocifwifBuD;ESifh cyfuif;uif; aecJU&onf r[kwfavm/

udkxGef;&Sef-

]]uJ &JabmfawG pdwfxJrSm&Sdwm 0Sufrxm;MueJU? xifwmudkajymyg/


vGwfvGwfvyfvyfjiif;ckHaqG;aEG;Edkifygw,f}}

NidrfNrJNidrfaeMuonf/ uefUuGuf&ef cufaeMu[ef&Sdonf/ okdUr[kwf tm;vkH;yif tqdkESifh


oabmwlaeMuoavm/

twefMumapmifhqkdif;aeNyD;aemuf udkat;aiGu-

]]tqdkudk uRefawmfuefUuGufw,f? aoaocsmcsm&Sif;NyD; uefUuGufyg&ap}}[k cGifhawmif;onf/ olonf


udkxGef;&Sdefudkom cGifhawmif;onf r[kwf? uRefawmfwkdUtm;vkH;udk cGifhawmif;onf/ udkat;aiGu
uefUuGufjcif; twGuf uRefawmftHUMoonf/ olUvkdvlu rm;rm;rwfrwf vufeufudkifykefuef
Edkifonf}[laom tqdkbufwGif &yfae&rnf r[kwfygavm/

udkat;aiGonf ]t*Fvdyfe,fcsJUtcuf Armhtcsuf}qkdaom aqmifyk'fudk vufcHonf? odkUaomft*Fvdyf\


&efolonf ArmhrdwfaqG[laomtcsufudk vufrcH/ t*Fvdyf\&efol *smreDESifh rMumrD &efoljzpfrnfh
*syefwkdUonfvnf; e,fcsJUorm;rsm;yif jzpfonf/ tvGefqdk;&Gm;aom zufqpfrsm;jzpfonf/ olwkdUvnf;
olrsm;EdkifiHrsm;udk t"r®odrf;ydkufxm;olawGjzpfonf/ xkdUaMumifh t*Fvdyf\ &efolwkdif;
ArmhrdwfaqGrjzpfEdkif/ NyD;cJUaom ta&;awmfykHxuf ydkrkdBuD;rm;aom vufeufrygaom vlxkvIyf&Sm;qlylrI?
Edk;Mum;rIr&SdEdkifawmh bl;qdkaom t,ltqudk udkat;aiGu vufrcH/ NyD;cJUaom ta&;awmfykHrSm vlxkonf
pnf;&kH;a&;awmifhwif;jcif;r&SdbJESifh ygvmjcif;jzpfonf/ acgif;aqmifay;aeaom
wkdUArmtpnf;t&kH;yifvQifpnf;urf;pepf rusvS/ awmifolv,form; tpnf;t&kH;rsm;ESifh tvkyform;
tpnf;t&kH;rsm;onf ususeer&SdcJU? xkdUaMumifh pnf;&kH;a&;rsm;rsm;vkyf&OD;rnf/ pnf;&kH;rIckdifrmaom
vlxkta&;awmfykHESifh pnf;urf;aumif; pepfusaom wkdUArmtpnf;t&kH; acgif;aqmifrIjzpfvmvQif
NyD;cJUaom ta&;awmfykHxufydkrkdBuD;us,f&kHru atmifjrifrI trsm;tjym;&rnf/ vufeufudkif
ykefuef&efonf pdwful;í vG,fonf/ ajymívG,fonf/ yxrqkH;vufeuf&&efyif cufao;onf/
vufeuf&NyDxm;OD;awmh? udkifwwfzkdU vkdao;onf/ wdkufenf; cdkufenf;? ppfa&;ppf&mrsm;udk
em;vnf&OD;rnf/ igwkdUrSm olykefom xcsifMuonf? þt&nftcsif;rsm; bmrQr&Sdao;/ xdkUaMumifh
vufeufudkif olykefrxEdkifao;/

udkat;aiGonf odkUuvdkacgif;aqmifí uefUuGufvdkufaomtcg uefUuGuf&JolawG ay:vmavonf/


uefUuGufp&m tcsuftvufawG ay:vmonf/ axmufcHonfhbufrSvnf; axmufcHp&m? acsyp&mawG
trsm;tjym; ay:vmavonf/ wkd;wdk; wdk;wkd; pum;ajymr&awmhacs/ twdkuftcHajymMu&if;
avoHus,fvmonf/ udkxGef;&Sdefu xdef;ay;&\/ wpfckawmhxif&Sm;onf? tm;vkH; pdwf0ifpm;pGm
yg0ifMuonf/ uRefawmfum; ESpfzufrSaeNyD; ajymqdkaqG;aEG;aerdavonf/ uRefawmfomruyg? tcsKdU&J
abmfrsm;rSmvnf; ESpfzufajymp&m &SdaeMuavonf/
NcKHípOf;pm;vdkufaomtcg EdkifiHwum tajctae? ppftajctaeaMumifh t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm;
vufeufudkifykefuef&ef tcsdefusaeonf/ jynfolvlxkuvnf; Ekd;Mum;vsuf&Sdonf/ pnf;&kH;ay;zkdUvdkonf/
b,fenf;ESifh &&vufeuf&atmif ,l&rnf/ EkdifiHjcm;tultnDudk vdr®myg;eyfpGm okH;&rnf/
udk,fhvGwfvyfa&;twGuf udk,fwkdufaepOf *syefqDu tultnD&vQif tokH;cs&rnf [lí
oabmaygufMuavonf/

þtacstwifajymyGJrSm uRefawmfwkdUonf txufygtwdkif; oabmaygufMuaomfvnf; qkH;jzwfcsuf


csrSwfjcif;um; r&Sday/ udkxGef;&SdefESifh udkat;aiGwkdUonf qkH;jzwfcsufcsaom tpnf;ta0;r[kwfaMumif;?
tacstwif ajymyJGomjzpfaMumif; twefwef owday;Muonf/ olwkdUonf tacstwifajymyJGrSm
ajymqdkMuaom pum;rsm;udk axmufNyD; uRefawmfwkdUtm; tuJcwfMu[efwlonf/ ,kHMunfavmufol?
r,kHMunftyfol? em;vnfrI&Sdol? em;vnfrIr&Sdol ponfjzifh olwkdUpdwfxJrSm pm&if;wkdUxm;Mu[efwlonf/
xkdUaemufrS wpfOD;pD csOf;uyfum ajymoifhonfudkxyfajymNyD; wm0efay;oifhol udkay;&efjzpfavonf/

uRefawmfwkdUonf ajAmifwnfaxmifxm;aom ausmif;om;rsm;or*¾? awmifolv,form;tpnf;t&kH;?


tvkyform;tpnf;t&kH;wkdUESifh wkdUArmtpnf; t&kH;wkdUudkom ydkrdkawmifhwif;atmif vkyfMu&rnfr[kwf?
vQKdU0Sufa&; tzJGUtpnf;rsm;vnf; zJGUpnf;Mu&rnf/ tu,fí vufeuf&vQif udkifwwfatmif?
ppfwkdufwwfatmif avhusifhxm;Mu&rnf/ ppfa&;ppf&m ynmy&d,m,f aoe*FAsL[mrsm;udk
avhvmxm;Mu&rnf/ *smrefemZDwdkUonf aoewftppfr&cif opfom;aoewfxrf;NyD; avhusifhcJUMu&onf
r[kwfygavm/

nq,fem&DavmufwGif vlpkcGJMuavonf/ vlpkcJGaomtcgrSmvnf; tpnf;ta0;odkU vmcJUMuovdk


[dkbufodkUESpfa,muf? onfbufodkU okH;a,muf? [dkMum;wpfa,muf? onfMum; ESpfa,muf ponfjzifh
tvQKdtvQKd xGufcGmoGm;apjcif;jzifh cGJvdkufavonf/

tif;vsm;uefay:wGif nOfhiSufrsm;onf atmfjrnfysHoef;um aeMuavNyD/ bJGUESif;obif


taqmufttkHBuD;onf arSmif&D&DwGif xkxnfBuD;rm; cHUnm;pGmESifh ay:vGifaeonf/ avSum;0
tkwfwdkifESpfwkdifwGif wifíxGef;xm;aom a<ujzLrD;vkH;BuD; ESpfvkH;rSwpfyg; tm;vkH;aom rD;rsm;udk
Nidrf;xm;onf/ ,k'oefaumvdyfqif0ifatmufrSmvnf; a<ujzLrD;vkH;BuD;wpfvkH; vif;aeao;onf/

avjynfuav; aqmfaoG;vsuf&Sd\/

uRefawmfonf udkxGef;&Sdef? udkat;aiGkwkdUESifhtwl bJGUESif;obif taqmufttkHa&SUrS jzwfNyD;


jynfvrf;bufodkU avQmufvmcJU\/

udkxGef;&Sdefonf aq;ayghvdyfwpfvdyfudk rD;nSdNyD;aemuf-

]]'DaeUn b,frSmtdyfMurSmvJ}}

udkat;aiG-

]]BuKH&myJAsm}}

uRefawmf-

]]uRefawmfuawmh bwfpfum;&ao;&if NrdKUxJ jyeftdyfr,fvdkU}}


udkxGef;&Sdef-

]]bwfpfum;&r,f rxifbl;}}

udkat;aiG-

]],leD,H 0iftdyfMuygpdkUAsm}}

uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH; olUtBuHudk oabmwlMuonf/

udkxGef;&Sdef-

]]tif;vsm;uefay: avQmufMuOD;pdkUAsm}}

udkat;aiG-

]]nOfheufNyDAsm}}

uRefawmf-

]]nOfheufvnf; bmjzpfvJAsm? oef;acgifqkd&if ydkawmifaumif;OD;r,f/ ckESpfpOfMu,fajymif


tNrD;axmifwmudkaumif;uifrSm jrifEdkifr,f? oef;acgif,H avjynfaoG;awmh at;wmuav;vnf;
cHpm;&r,f/ *dk;vfprpf[m vef'efNrdKUawmfBuD;rSm nOhfeufoef;acgifavQmufvnfNyD; pma&;cJUwm
vlBudKufrsm;oGm;w,fr[kwfvm;}}

udkxGef;&Sdef-

]]vmAsm udkat;aiG? b,folrS vrf;ravQmufwJUtcsdef avQmuf&wm t&omwpfrsKd;aygh/ udkwifxGef;vnf;


*dkvf;prpfudk tm;usNyD; pma&;csif&if a&;Edkifwmaygh/ owif;pmq&mvkyf&kHeJU rpm;avmuf&if pma&;NyD;
jznfhEdkifw,f}}

uRefawmfwkdUonf tif;vsm;uefaygif&dk;qDodkU vmcJUMuonf/ aumif;uifrSm Munfvifojzifh Mu,fwm&m


pkHvifvSayonf/ Mu,fa&mifawGu awmfawmfvufonf/ a&rsufESmjyifrS jyef[yfaom
tvif;uawmfawmftm;&Sd onf/

udkat;aiG-

]]udkwifxGef; pma&;csif&ifawmh ajcmufrdkifcGJa&mufatmifoGm;As? armfawmfum;eJU vmMuwJUtwGJawGudk


awGUaumif;awGU&OD;r,f}}

uRefawmf-

]]aeygapAsm? vlrsm;rodapcsifvkdU olwkdUbmom 'Dta&mufvmNyD; wGJMuwm? uRefawmfwkdUu


vlodewfMum;jzpfatmif pmra&;MuygpdkUeJU? 'gxuf uRefawmfowif;pmwdkufu tvkyfxGufawmhr,f}}
udkat;aiG-

]]bmaMumifhvJAs}}

]]'Dtvkyfvkyf&wm awmifrus ajrmufrusygAsm? udk,fhrdbvkyfauR;&atmifvnf; 0ifaiGr&bl;?


pmqifoif&atmifvnf; tcsdefydkr&bl;? EdkifiHa&;udkvnf; uRwfuRwfvGwfvGwf rvkyfEdkifbl;/ NyD;awmh
cifAsm;wkdUodwJUtwkdif;yJ EdkifiHjcm;owif;rSmawmh rqkd;ygbl;? EdkifiHjcm;a&;&m aqmif;yg;wkdU bmwdkUvnf;
uRefawmfBudKufwmuav;awG xdk;Edkifygw,f? jynfxJa&;usawmh odyfqkd;w,f? uRefawmfwkdU owif;pmu
wkdUArmtpnf;t&kH; udkacgif;wnfwkdufw,f? OD;ykeJU *VKefOD;apmwkdUtpdk;&udk axmufcHw,f? 'gaMumifh
uRefawmfvdyfjymroefUbl; xGufcsifNyD}}

udkxGef;&Sdef-

]]cifAsm;r&Sdvnf; 'Dowif;pm 'gawG a&;aerSmyJ r[kwfvm;}}

]]a&;aerSmaygh/ uRefawmf a&;vdkwmawGcsnf; ygaewmrSr[kwfbJ? uRefawmf 'Dowif;pmrSm &Sdwm


r&SdwmeJUawmh rqdkifygbl;}}

udkxGef;&Sdef-

]]'gjzifh xGufzdkUrxGufzkdUrSm 'D[m xnfhrpOf;pm;eJU/ ynmqufoifzkdUaum pdwful;ao;ovm;?


bmoifcsifwmwkH; udk,fhvl&JU}}

]]odyfpdwfrul;ygbl;Asm? t&ifuom pdwful;wmyg}}

udkat;aiG-

]]rjrifhOD;&JU nTefMum;csuft& pdwful;wm r[kwfvm;}}

uRefawmfu oJUoJU&,fvkdufonf/

udkxGef;&Sdef-

]]tckaum nTefMum;csufu wnfwkef;yJvm;}}

]]rwnfawmhygbl;Asm? uRefawmfu 'gawmh rvkyfEdkifbl;vdkU ajymvkdufNyD;NyDyJ}}

]]'gjzifh tvkyfxGufzkdU rxGufzdkUrSm ynmqufoifa&;qdkwm xnfhrwGufeJUawmh udk,fhvl/


EdkifiHa&;wm0efxrf;zdkUuawmh 'Dvkd&Sdw,f? aemifcifAsm;udkay;r,fh wm0ef[m tvkyfwpfckck
vljrifoljrifcHNyD; vkyfaerSjzpfr,f/ ck owif;pmq&mvkyfaew,fqkdygawmh? ykvdyfu odyfrouFm jzpfrSm
r[kwfbl;/ bmtvkyfrSrvkyfwJU uRefawmfwkdUvdk vlawGudkom odyfrouFmwmAs/ 'Dawmh uRefawmfwkdU
vQKdU0Sufa&;vkyfief;awG? ta&;awmfykH vkyfief;awGrSm cifAsm;udk ykPÖm;wdkifvdk vkyfxm;&rSmyJ/ uRefawmfwkdU
tquftoG,fawGudk cifAsm;uwpfqifhvkyf&r,f? 'Dwm0efcH cifAsm;udk ay;zdkUpDpOfxm;Muw,f/ 'Dawmh
'DtvkyfrSm raysmfvdkU xGufawmifrS tvkyfwpfckckawmh vkyf&vdrfhr,f}}
Mu,fa&mifESifh a&a&mifjyeftvif;wGif uefaygif&dk;vrf;uav;rSm xif;ae\/
ajrmufav&l;uav;xvmonf/

udkat;aiG-

]]ckESpf aqmif;uvnf; rcsrf;bl;aemf}}

uRefawmf-

]]&efukefaqmif;uawmh 'Dvkdvdkcsnf;ygyJ? c&pörwf twGif;avmufrSmawmh csrf;aumif;yg&JU/


awmifBuD;uavmrSmawmh tawmfcsrf;aea&mhr,f}}

uRefawmfonf awmifBuD; uavmtaMumif;udk vGrf;aiGUuav;ESifhajym vkduf\/ olwkdUudkajymonfxuf


wrf;csif;uav; nnf;onfhozG,f nnf;jcif;omjzpfonf/ olwdkUuvnf; uRefawmfajymonfudk trIrJU
trSwfrJU xm;vkdufMuonf/

udkxGef;&Sdef-

]]tJ tvkyfvkyfwm twltwl 'Dvufaxmuf t,f'Dwmtvkyfxuf 0ifaiGydkaumif;wJU tvkyfvkyf&&if?


NyD;awmh vGwfvnf;vGwfvyfr,fqdk&if ydkaumif;wmaygh/ cifAsm; taztar vkyfauR;Edkifr,f? uRefawmfwkdU
udkvnf; axmufyHUEdkifr,f}}

uRefawmfonfawmifBuD;uavmtaMumif; vGrf;csif;nnf;&if;? rjrrSDtm; owd&aeonf/ okdUowd&aecdkuf


udkxGef;&Sdefu xdkpum;udk ajymvkdufaomtcg rjrrSDtBuHay;xm;aom tvkyfwpfckudk ajy;owd&avonf/

]]tvkyfwpfckawmh &Sdw,f? 0ifaiGvnf;ydkaumif;r,f? vGwfvGwfvyfvyf vnf;&Sdr,f}}

xdktcdkuf ZD;uGufESpfaumif atmfjrnfNyD; a&SUaemuf ysHajy;Muavonf/

udkat;aiG-

]][m vmbfaumif;w,fAsKdU udkwifxGef;? tJ'Dtvkyf[m vmbfaumif;r,f? vkyfjzpfatmifvkyf}}

udkxGe;f&Sdef ]]bmvkyf&rSmvJ}}

]]ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyf&rSmAs}}

]]aiG&if;u rvG,faybl;}}

]]aiG&if;xkwfay;r,fhvl&SdvdkU ajymwmaygh udkxGef;&Sdef&}}

udkat;aiG cyfNzD;NzD;ESifh-

]]cifAsm; tpfrawmfqkdwmu xkwfay;rSmvm;}}


]]b,folqkdwm rajymyg&apeJUOD;Asm? t&if;awmh &rSmygyJ}}

udkxGef;&Sdef-

]]csifhcsdefMunfhav? t&if;vnf;&r,f? cifAsm;uvnf; vkyfEdkifr,f? owif;pmrSm vkyfaewmxufvnf;


tcsdefydkrukefbl;? csKyfcs,frIr&Sdbl;qkd&if vkyfayghudk,fhvl}}

uRefawmfonf bmrQ jyefrajymawmhbJ av;eufpGm pOf;pm;aeavonf/ EdkifiHa&;wm0fudk xrf;aqmif&if;


udk,fhpD;yGm;a&;vkyfief; vkyfEdkifrnfqkdaom tvm;tvmrSm vGefpGmtm;&zG,f jzpfonf/ odkUaomf rjrrSD\
t&if;tESD;ESifh vkyfae&vQif a&SUtzkdU rjrrSDESifh oefU&Sif;pGmaexdkif&ef jzpfygOD;rnfavm? rjrrSDESifh
ausauseyfeyf twlwJGí usL;vGefcJUaom tjypfrS &kef;xGufEdkifygOD;rnfavm/ a&SUrjrrSDESifh
uRefawmfb,fvdk qufqHoGm;MurvJ/ wdwfwdwfykef; nm;aeMuaom vifr,m;tjzpfjzifh
pce;foGm;Murnfavm? tpfrBuD;ESifh armifav;vkd oefU&Sif;pGm jyefvnfaeEdkifMuOD;rnfavm/ uRefawmfonf
aemufrqkwfwrf;Mumorm;tjzpfjzifh aeawmhrnfavm/ þtjypfonf uRefawmfhaemufrS t&dyfozG,f
vkdufygae\/ ta&;&SdvQif þtjypfonf uGufceJ ay:vmNyD; uRefawmfhpdwfudk npfnL;ap\/
uRefawmfh&ifudkydap\/

uRefawmfwkdUonf t*Fvdyfqif;&Jom;awGtwGuf þppfBuD;onf bmrQ tusKd;r&SdykH? t*Fvdyf"e&SifrSmom


tjrwftrsm;qkH;xGufNyD; ZDrftrsm;qkH; ,lEdkifaom tifydkif,mBuD;udk umuG,f&ef ppfBuD;ta&;BuD;ykH?
t*Fvdyf"e&SifESifh rif;pdk;&mZmrsm;onf va&mifaysmfyGJpm;xGuf&if; ppfBuD;wkdufcsifykHrsm;udk ajymMu&if;
tif;vsm;uefaygif&dk;rS qif;cJUMuonf/ 4if;aemuf t"dywdvrf;twdkif; avQmufNyD; jyefvmMuonf/

udkxGef;&SdefESifh udkat;aiGwdkUonfvnf; pum;rajymbJ avQmufvmMuonf/ cPMumawmha&xJodkU


wpfpkHwpf&m jzef;ceJ ypfcsoHwpfck udkMum;Muavonf/ toHvm&mbufodkU vSr;fMunfhvdkufMuaomtcg
a,musmf;wpfa,mufESifh rdef;rwpfa,mufonf urf;pyfrSaeNyD ,ufcsfac: &GufavSuav;wpfckay:odkU
uokwfuouf wufoGm;Muonfudk jrifMu&av onf/ uRefawmfwkdUonf apmapmu &GufavSuav;udk
rjrifMu&/ rIef&D&Dtvif;wGif &GufjzLonf epfjrKyfaecJUavonf/ vlawGU&ef rarQmfvifhaom
uRefawmfwkdUonf tHUMoaeMu\/ 4if;wkdUESpfOD;uvnf; ,ckvdk oef;acgifausmftcsdefwGif
vr;favQmufolESifh wkd;rd&ef pOf;pm;yif pOf;pm;rdcJUrnf r[kwfacs/

a,musmf;onf wpfzufu&GufavSudk udkifxm;NyD; tjcm;wpfzufjzifh wpfpkHwpf&m a&xJrSq,f,lí


avSay:odkUwifaeavonf/ uRefawmfwdkU Mum;vkduf&aom toHrSm xdkt&mudk avSay:ypfwifvkduf&m
rawmfwq a&xJusoGm;aom toHjzpf[ef&Sdonf/ rdef;ronf avSay:wufrdonfESifh
csufcsif;xdkifcsvkdufonf/ *g0efwkdwdk0wfxm;onf[k xif&\/ a,musmf;rSmum; abmif;bDwkdESifh
jzpfonf/

olwkdUonf cyfjrefjrefwufNyD; cyfjrefjref avSmfxGufoGm;MuayNyD/ uRefawmfwkdUtm; wdrf;a&SmifMujcif;yif


jzpf\/

udkat;aiG-

]]awGU awGUwwfyavaemf}}

uRefawmf-
]]bkwfuvyfrSm a,musmf;ESifhrdef;r Moon-Light Picnic (va&mifaysmfyGJpm;) xGufwJUtavh&Sdw,fAs?
ck[muawmh Mu,fa&mifaysmfyGJpm; Star-Light Picnic xGufwm xifyg&JU}}

udkat;aiG-

]]ckd;pm;wm vlrdwm emw,fqkdwm 'grsKd;xifyghAsm}}

udkxGef;&Sdef-

]]Munfh&wm AdkvfxD;eJUAdkvfr xifw,fAs}}

uRefawmf-

]]ArmrawG ArmxD;awG 'Davmuf rujrif;ao;vl;vdkU atmufarh&wmyJAs}}

udkat;aiG-

]]AdkvfxD;eJUArmr jzpfae&ifaumAsm}}

uRefawmf-

]]rdef;ru *g0ef0wfxm;w,f xifw,fAs? NyD;awmhqHyifuvnf; abmhbf[J,m;eJUwlygw,f}}

udkxGef;&Sdef-

]]t*FvdyfawGeJUwlwmygyJ/ Oa&myrSm qif;&Jom; ppfom;uav;awGu aoG;acR;&if;ESD;NyD; wkdufaeMuw,f?


aoolao ausolausyJ/ 'DrSm&SdwJU t*Fvdyf"e&SifeJU rif;pdk;&mZmawGu Mu,fa&mifaysmfyGJpm;
xGufaumif;aeMu w,f}}

tif;0vrf;ESifh t"dywd vr;faxmifh&Sd wdkuftdrfrSvGJí tjcm;tdrfrsm;onf rD;rsm;yif ydwfukefMuavNyD/


ausmif;aqmifrsm; tcef;rD;rsm;yif ydwfukefMuavNyD/ nOhfeufatmif pmzwfoltcsKdUvnf; wHcg;udkydwfí
rD;a&mifudk cyftkyftkyfxm;um pmzwfaeMuonf/ qloHnHoH bmwpfckrQ rMum;&/
aw;oHcsKdcsKdudkvnf;aumif;? wD;rIwfoHomomudkvnf;aumif; rMum;&/ tif;0vrf;ESifh t"dywd
vr;faxmifh wkduftdrfrSmum; wHcg;awG tukefzGifhxm;í xdktdrfwGif; "mwfrD;tvif;a&mifonf ab;odkU
jzmxGufaeavonf/ a&'D,dkaw;*DwoH? w[m;[m; w0g;0g; &,foHESifh rl;rl;ESifh tm0ZÆef;&TifoHwkdUonf
qdwfNidrfaom ywf0ef;usifudk aESmifh,Sufvsuf&Sd\/ xdktdrfrSm y&dkzufqm r*¾epf aexdkif&m
a*[maywnf;/

zGifhxm;aom wHcg;rsm;rS twGif;ü aysmfjrL;aeMuaom AdkvfxD; Adkvfrrsm;udk jrifawGU&ayonf/ olwkdUonf


pm;aomufNyD; zJ&dkufaeMuoavm? tjcm;tdrfwGif; upm;enf;wpfckckudkrsm; upm;aeMuoavm
rajymwwfawmh acs/ t*FvdyfwkdUonf uRefawmfwkdUtay:wGif armufrmoavmuf? aoG;BuD;arG;
Bud;vkyfoavmuf olwdkUtcsif;csif;um; £ajEérJUt&SufrJUonf? ujrif;aMumxMuonfudk awGU&jyefavNyD/
y&dkzufqmr*¾pf\ rdwfaqGrsm;onf rsm;aomtm;jzifh wuúodkvf q&mrsm;om jzpfayvdrhfrnf/ odkUaomf
uRefawmf wkdUonf y&dkzufqmr*¾pfESifhwuGaom rsufESmjzLq&mrsm;udk q&mtjzpfjzifh rjrifEkdifMu?
uRefawmfwkdUtm; xm0pOf uRefvkyfxm;csifaom t*FvdyfvlvnfBuD;rsm;tjzpfjzifhyif jrifMuonf/
rsufESmjzLq&mrsm;\ ynmt&nftcsif;udk txifrBuD;Mu/ t&nftcsif;wu,f&SdvQif olwkdUEdkifiHrSm
olwkdUaeNyD; olwdkUvli,frsm;tm; ynmoifay;aeMuvdrfhrnf xifonf/ uRefawmfwkdUqDodkU vmjcif;rSm
uRefawmfwkdUvli,frsm;tm; ynmay;&efr[kwf? 0ifaiGaumif;&&efESifh tcsdefra&G; ZdrfcH&ef
vmMujcif;jzpfonf/ xkdUaMumifhvnf; ocifausmif;om;tcsKdUu rsufESmjzLq&mtcsKdUudk acsmif;&dkuf&efyif
BuHpnfcJUrdjcif;jzpfavonf/

uRefawmf-

]]tJ'Dvdk acsmif;&dkufzdkU BuHpnf&mrSm acgif;aqmifwm b,folvJAs? uRefawmf rodvdkufbl;}}

udkat;aiG-

]]cifAsm; today;vdkU b,fjzpfrSmvJ? cifAsm;u pmBudK;pm;wJUvl? q&m &dkaowJUvlqdkawmh


rsufESmjzLq&mawGeJUvnf; &if;ESD;w,f? 'gaMumifh cifAsm;udk todray;cJUbl;}}

]]'gjzifh udkat;aiG cifAsm;acgif;aqmifayhgaemf}}

udkxGef;&Sdef-

]]udkat;aiG r[kwfbl;? udkb[def;u acgif;aqmifw,f}}

uRefawmfwdkUonf or*¾tqmufttkHodkU a&mufcJUMuavNyD/ 0rf;awmfawmf [maeMu\/ pm;aomufqkdifrSm


ydwfoGm;NyDjzpfí qmavmifjcif;udk usdwfrSdwfNyD; cHMu&awmhonf/

tay:xyf tpnf;ta0;cef;rBuD;xJoGm;NyD; tdyfMu&rnfjzpf&m wHcg;zGifhay;zdkU OD;uHodef;tm;


EId;Mu&ao;onf/ OD;uHodef;rSm qHyifnSyfqdkifcef;teD;wGif uGyfyspfcif;í tdyfaeonf/ OD;uHodef;tm;
EId;aepOf qHyifnSyfqdkifcef;ESifh uyfvsufxm;aom qdkifcef;rS udkxGef;wif xGufvmavonf/ udkxGef;wifrSm
rvSefwrf; oydwfarSmufoGm;aom ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfonf/ wkdvDrdkvD qdkifuav;
zGifhxm;aom aMumifh uRefawmfwkdUu wdkvdrdkvD udkxGef;wif[kac:Mu\/

udkat;aiG-

]]b,fhES,fvJ wkdvDrdkvD q&mBuD;? rtdyfao;bl;vm;}}

udkxGef;wifonf cgwkdif;vdkyif avsmh&J&JEdkifaom tNyKH;? at;pufpuf toHwkdUjzifh-

]]rtdyfao;bl;? cifAsm;udkapmifhaew,f}}

udkat;aiGonf olESifhtwl qdkifcef;xJodkU vkdufoGm;avonf/ ESpfa,mufwnf;


tawmfMumyifpum;ajymaeMuonf/ EdkifiHa&;udpöyJ jzpfrnfxifonf/ udkxGef;&SdefESifh uRefawmfwkdUum;
OD;uHode;fu wHcg;ESifhrD;rsm; zGifhay;NyD;jzpfojzifh tay:odkU wufoGm;Muavonf/ pnf;a0;cef;rBuD;xJrS
ckH&Snfrsm;udk rsufESmcsif;qdkif qufcif;Muonf/ OD;uHodef;u acgif;tkH;wpfvkH;ESifh
apmifwpfxnfvmydkUonf/ udkat;aiGonf udkxGef;wifxHrS acgif;tkH;ESifh apmifwpfxnf ,lcJUNyD;
uRefawmfESifh udkxGef;&Sdeftm; apmif? acgif;tkH;wkdUjzifh tdyfapNyD; oludk,fwdkfifurl pmtkyfudk acgif;tkH;í
cef;qD;BuD;wpfckudk NcKHapmifvkyfNyD; tdyfavonf/
uRefawmfu-

]]udkat;aiG uRefawmfpmtkyfudk acgif;tkH;yghr,f? cifAsm; 'Dacgif;tkH;udk ,lyg}}

]][m aeygapAsm}}

]]r[kwfbl; ,l&r,f? 'grS rQwawmhrSmaygh? cifAsm;ucsnf; tepfemcHaevdkU b,frSmw&m;rSmvJ}}

]][mtcktwdkif;u rQw&kH w&m;&kHrubl;? uRefawmfhtBudKufudkus aew,f/ uRefawmfuacgif;tkH;qdk&if


rmrS BudKufw,f? apmifqkd&ifvnf; yef;ygrS BudKufw,f [m; [m;}}

uRefawmfum; qifajcrwufomNyD/ xkdUaMumif htdyf&ef avsmif;vdkufavonf/ udkat;aiGvnf; tdyf&mrSm


vSJaeavNyD/ udkxGef;&Sdefum; bmpum;rQ rajymawmhacs/ ckvdk or*¾ taqmufttkHrSm jzpfovdk0iftdyf&
jyefaomtcg uRefawmfhrSm awmfvSefa&;ausmif;om;b0? ta&;awmfykHausmif; om;b0udk
owd&aeavonf/ ta&;awmfykHtwGif;uaeUawGudk pdwfxJrSm pm;NrKUHjyefaerdav&m aMuuGJovdkvdk?
vGrf;ovdkvkd? aysmfovdkvdk/

rMumrD ausmif;om;ta&;awmfykHonf ESpfywfvnfawmhrnf/ odkUaomf ta&;awmfykHonf raeUwpfaeUuyJ


jzpfvdkufovdkvdk xifaeavonf/

udkat;aiGu vSrf;NyD;-

]]udkwifxGef; tdyfaysmfNyDvm;}}[k ar;vkdufaomtcg pm;NrKHUjyeft&om ysufoGm;avonf/

]]tdyfraysmfao;ygbl;? qkdygOD; bmajymcsifvkdUvJ}}

]]ckeifu udk,fhvlajymwJU ul;oef;a&mif;0,fa&;udpöudk xyfajymcsifvdkU? aiGt&if;&zdkUu aocsmrSmvm;}}

uRefawmfum; &kwfw&uf rajz/ olonf av;av;eufeuf qifjcifpOf; pm;NyD;rS þar;cGef;udk


ar;jcif;jzpfonf/ uRefawmfuvnf; av;av;eufeuf pOf;pm;NyD;rS ajzzkdUvdkonf/ rjrrSDonf
uRefawmfhtm;wu,fyif ul;oef;a&mif; 0,fa&;vkyfapcsif\/ uRefawmfhudkomru Armynmwwf
vli,fwdkif;tm; vkyfapcsif\/ uRefawmfhtm; olUudk,folyif ,HkMunfpGm ykHtyfxm;NyD; jzpf&um;
aiGt&if;udk ykHrtyfp&mtaMumif;r&Sd[k xifonf/

]]uRefawmfvkyfr,fqdk&ifawmh &rSmaocsmw,f}}

]]'Dvdkqkd&if jzpfatmifvkyfAsm? cifAsm; vufaxmuft,f'Dwm tvkyfu xGufvkdufayawmh/ NyD;awmh


cifAsm;tpfrBuD;u oabmwl&if ul;oef;a&mif;0,fwmxuf ykHESdyfwdkufvkyf&if aumif;r,f/ *sme,fawG
bmawGxkwfzkdU rvkdbl;? tjyifu tvkyfvufcHNyD; ykHESdyfay;? 'grS cifAsm; tvkyfayghyg;r,f? EdkifiHa&;vkyfzkdU
tcsdefydk&r,f? NyD;awmh uRefawmfwkdU vQKdU0Suf ykHESdyfcsif&if ydydjym;jym; ESdyfEdkifr,f/ raumif;bl;vm;}}

olUtBuHum; aumif;vSayonf? uRefawmfhrSm rsm;pGm pdwftm;xufoef oGm;onf/

]]aumif;w,f? odyfaumif;wJUtBuHyJ/ uRefawmfcifAsm;tBuHay;wJU twkdif; vkyfr,fAsm}}


]]aumif;NyD? jzpfatmifomvkyfayawmh}}

udkat;aiGonf aemufxyfbmrQrajymawmhay/ rMumrD olUxHrS a[mufoHoJUoJU Mum;&av\/


uRefawmfum; awmfawmfESifhtdyfraysmf? ykHESdyfwdkufBuD;udk aqmufvkyfaeonf/ vQKdU0Sufa&;vkyfief;udk
trsm;qkH; ulnDaeonf/ ta&;awmfykHatmif&rnf/ /

57

wpfvdrf ESpfvdrf ayGum&Iyf

awmifBuD;uavmrS jyefa&mufNyD;onfhaemuf rjrrSDtm; þwpfBudrfom awGU&ao;onf/

rjrrSD\pm;yGJrSm {nfhonfrsm; &Sif;aeonf/ pm;yJGuvnf; &Sif;aeojzifh tvkyfyg;[ef&Sdav\/


vrf;ay:rSmuwnf;u uRefawmfhtm; rjrrSDu tNyKH;jzifh qD;BudK&if;-

]]ckrS ay:vmawmhw,f armifav;&,f}}

ukrÜPDpma&;rsm;tcef;qDrS wdkufyf&dkufoH vmaeonf/

]]udpö&SdvdkU vmwmyJ rr&JU}}

]]odygw,fuG,f? udpö&SdrSyJ rrqDudk vmawmhr,fqdkwm odygw,f}}

]]udpör&Sd&if rvmbl;vdkU rqdkvdkygbl; rr&JU? tck txl;udpö&SdvdkUyg}}

uRefawmfu olr\a&SUwnfhwnfhu xkdifvkdufonf/ rjrrSDonf rsufESmxm; wnfwnfxm;vdkufNyD;


uRefawmfhrsufcGufxJ pdkufMunfhvdkufonf/

]]b,fvdkta&;BuD;wJU udpövJ}}

]]rr wpfcgwkef;u ajymovdk udk,fydkiftvkyftudkifwpfck vkyfcsifw,f? owif;pmwkdufu xGufNyD;


vkyfr,fav}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm; pl;pl;pdkufpdkuf tuJcwfMunfhaeonf/ tHUMoae[efvnf; &Sd\/

]]wu,fajymaewmvm;}}

uRefawmfhudkr,kHí enf;enf;pdwfckoGm;onf/ toHcyfqwfqwfjzifh-

]]wu,fajymwmaygh rr&JU}}

(toHaysmhqif;oGm;vsuf) ]]rru aiG&if;pdkufxkwfr,fqdk&if tvkyf ususee pD;yGm;jzpfvkyfcsifw,f}}

rjrrSD\ rsufESmrSm csKdvmonf/ NyD;awmh pma&;rsm;tcef;bufodkU-


]]OD;buGef; qmrd&Sdovm;? &SdwJUvl zmvl'gESpfcGuf t0,fvTwfvdkufprf;yg}}

OD;buGef;\ toH-

]][kwfuJU? qmrd Mum;vm;? oGm;,lprf; zmvl'gESpfcGuf}}

rjrrSDu uRefawmfhtm;-

]]jznf;jznf;ayghaemf [kwfvm;}}

]][kwfuJU}}

uRefawmfonf a&SUu pm;yJGudkom ikHUpdkufMunhfaeonf/ awhawhqdkifqdkif ajymaomtcg


rjrrSDonfb,fodkUaom tajzrsKd;udkay;rnfenf;/ rjrrSDonf xdkif&mrSxNyD; aemufaz;&Sd olr\
t0wfvJ&m? rsufESmopf&m? jc,fo&m tcef;odkU 0ifoGm;avonf/

uRefawmfhrsufpdrsm;onf pm;yJGay:&Sd tjcpfawG taMumif;awG *Pef;tm;jzifh &IyfyGaeaom puúLwpf&GufokdU


a&mufoGm;avonf/ rjrrSD\ vuf&maywnf;/ rjrrSDonf pOf;pm;cef;0ifonfjzpfap?
ukefonfyJGpm;wpfa,mufESifh tvkyfpum;ajymae&mrSmjzpfap? vufuazmifwdefjzifh puúLvGwfwpfckrSm
*Pef;awGtaMumif;awG a&;jcpfaewwf\/

aemufNyD;awmh uRefawmfhrsufpdrsm;onf {nfhonfuwfjym;uav;rsm;qD odkU a&mufoGm;\/ &dkif;A[m'l;?


uyÜm'D;,m;? bmblvDvm&rf;? attm&ftufpftrf? temrvJcspfwD;,m; paom ukvm;emrnfrsm;/
rjrrSDonf r*dkvrf;rSm ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyfNyD; ukvm;rsm;ESifh trsm;qkH; qufqH&\/ OD;om'Gef;atmif
trfat0wfvkHawmf&? refae*sm? om'Gef;atmifukrÜPD[laom uwfjym;uav;wpfckudk jrif&aomtcg
uRefawmfhrSm rsufvkH;jyL;oGm;avonf/ trfatawG bm;tufavmawG atmifNyD;rS ukefonfvkyfaomjrefrm
,ckwpfcgom awGUzl;ao;onf/ xdkuwfjym;uav;udk aumuf,lNyD; pdkufMunfhaeavonf/ uwfjym;wGif
OD;om'Gef;atmif\ &kyfykHvTmudk rSef;Munfhaeonf/

twefMumaomf zmvl'g ESpfcGufvmcsavonf/ rjrrSDvnf; jc,focef;xJ rS xGufvm\/ qHyifudk


oyf&yfatmif jyKjyifvmonf/ aygif'gwkdUvmonf/ a&arT;zsef;vmonf/

]]uJ zmvl'gaomufvdkuf}}

uRefawmfu rjrrSDtm; OD;om'Gef;atmif\ uwfjym;udk vSrf;ay;vdkufavonf/


acwfynmwwfjrefrmvli,fuav;awG ukefonfbuf vkduf&rnf[laom rjrrDS wpfcgwkef;u ajymzl;onfh
pum;udkowday;vkdufjcif; yifjzpfonf/

]]rrwkdU rdwfaqGygyJ? ukefonfcsif;csif;qdkawmh odMuwmaygh}}

]]acwfynmawG onfavmufwwfNyD; ukefonfvkyfwm csD;usL;p&myJaemf rr}}

]]at; csD;usL;p&maygh? olwkdUu rsKd;&dk;udku ukefonfawGudkuJGU/ armifav; um;armif;wwfvm;}}

]][ifhtif; rarmif;wwfbl;? bmvkyfr,fvdkUvJ}}


]]um;armif;wwf&if cPMum tif;vsm;buf um;armif;xGuf&atmifvkdU}}

]]rr&JU '&dkifbm bmjzpfvkdUvJ}}

]]bmrSrjzpfygbl;? armifav; armif;wwf&if tysif;ajyESpfa,mufwnf; avnif;cH&if; armif;&wmaygh [J


[J}}

raeUnuyJ udkat;aiGwkdUESifh tif;vsm;ajcmufrdkifcJGodkU armfawmfum;jzifh xGufMuaom pkHwGJrsm;taMumif;udk


oa&mfcJUMuao;onf/ t*FvdyfpkHwGJ Mu,fa&mifaysmfyJGpm;xGufaeonfudk uJU&JUcJUMuao;onf/ odkUaomf
udk,fwdkifpkHwGJ&rnfh tcGifhta&;udkum; om,mawmifhwvdkufavao;onf/

]][kwfw,f? uRefawmfum;armif;wwf&if aumif;rSmyJaemf? aemufusawmh oifxm;r,f/ uJ


uRefawmfckeifu ajymwmb,fvdk oabm&ovJ}}

rjrrSDonf wnfMunfaomrsufESmoGifjyifESifh q&mru wynfhtm; pmppfaeovdk


uRefawmfhtm;ppfar;aeavonf/

]]wu,fvkyfzdkU qkH;jzwfxm;NyDvm;? uJ zmvl'gudk aomufvkdufygOD;}}

uRefawmfhtm; zmvl'gaomufckdif;NyD; oludk,fwkdifvnf zmvl'gudk aomufaeavonf/ olronf


uRefawmfhpdwfduk prf;vdk[ef&Sd\/ zmvl'gav;ig; ZGef;aomufNyd;aemuf-

]]pOf;pm;ygOD;uG,f}}

uRefawmfvnf; zmvl'gudk av;ig;ZGef;aomufNyD;aemuf-

]]tBudrfBudrf pOf;pm;NyD;rS qkH;jzwfwmyg rr&JU? uRefawmfhudk uav;rSwfaevdkUvm;}}

]]rrSwfygbl; armif&,f? uJ 'gjzifh rru t&if;xkwfay;ygNyDwJU? bmtvkyf vkyfrSmvJ ajymprf;ygOD;}}

uRefawmfu ykHESdyfwkdufwnfaxmifrnfhtaMumif; tm;&yg;& ajymjyavonf/ olronf


puúLvGwfwpfckay:wGif t"dyÜm,fr&Sd a&;jcpf&if; em;axmifaeavonf/ uRefawmfu
ykHESdyfwdkufwnfaxmifjcif;ESifh ywfoufNyD; pdwful;xm;orQudk ajymjyNyD;aomtcg olru-

]]b,fae&mrSm axmifrSmvJ}}

uRefawmfum; xdkar;cGef;aMumifh xdwfceJjzpfoGm;onf/ b,fae&m[lí vkH;0pOf;pm;rxifcJUay/

]]aemufawmh ae&mvdkuf&SmrSmayghAs? ydkufqH&Sd&if &EdkifwmyJ}}

]]ykHESdyfwkdufqdk&if ykHESdyfwkdufeJUawmfwJUae&m &Sm&r,f r[kwfvm;? tvkyftyfolawG vufvSrf;rD&r,f?


ykHESdyfwdkufvkyfief;rSm okH;&r,fh ypönf;awG tvG,fwul a&mufEdkifwJU ae&mjzpf&r,f}}

]]'gawGtukefpOf;pm;NyD; ae&ma&G;rSmaygh rr&JU? uRefawmfem;vnfygw,f? pdwfcsyg?


taumif;qkH;ae&m&ygaphr,f}}
]]ykHESdyfpufwpfvkH; b,favmufay;&ovJ}}

uRefawmfxdwfceJjzpfoGm;jyefonf/ pmar;yJGusrnfh ar;cGef;awGyJ[k xifrd\/

]]rajymwwfao;bl;}}

rjrrSDonf xdktajzaMumifh tawmfyif tm;rvkdtm;r& jzpfoGm;[efwlonf/ uRefawmfhtm;


oem;p&mowÅ0guav;yguvm;[k pdwfxJuajymae[efwlonf/ uRefawmfonf owif;pmwdkufrSm
tvkyfvkyfNyD; ykHESdyfwdkufESifh &if;ESD;\/ ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkrifwpfOD;tdrfrSm aecJUzl;\/ odkUygvsuf
ykHESdyfpuftaMumif;bmrQrod/ bmwpfckrQ rar;rprf;cJUzl;acs/

]]rru oabmwlr,f? aiG&if;pdkufawmhr,fqdk&if uRefawmf'gawG tukefavhvmwGufcsufNyD;rrudk


ajymjyrSmaygh}}

rjrrSDonf bmrQrajymao;bJ zmvl'gudk wGifwGifaomufavonf/ uRefawmfvnf;


a&SUpum;rqufwwfojzifh zmvl'gudkyif aomufaeav\/

]]armifav;&JU rrem;rvnfwJUtvkyfudk rvkyfcsifbl;}}

uRefawmfhrSm arQmfvifhcsufawmifBuD; NydKvJawmhrnfudk jrif&OD;awmhrSmvm;[k pdk;&drfrdonf/

]]rrvkyfrSmrS r[kwfbJ? uRefawmfvkyfrSmyJ}}

]]bmxl;rSmvJuG,f? rr&JUt&if;tESSD;eJU rrarmifav;u vkyfw,fqdkawmh rrudk,fwdkif vkyfovdkyJaygh/


onfjyiftvkyfudk pdwful;apcsifw,fuG,f}}

uRefawmfum; tawmfpdwfysufoGm;\/ rdIifawGcsum pm;yJGudkyif ikHUMunhfaeavonf/

wdkufyf&dkufoHrsm; pJoGm;avNyD/ pma&;rrsm;ESifh pma&;BuD; OD;buGef;wdkU jyefoGm;Muavonf/


tcdkif;taprsm;onf vSnf;usif;aeMuonf/ zkefokwfolu okwfonf/ AD&dkydwfolu ydwfvsuf&Sdonf/

uRefawmfonf rjrrSDudkarmhMunfhvdkufaomtcg rjrrSDonf uRefawmfhtm; MuifempGmESifh


pdkufMunfhaeonfudk awGU&avonf/

]]rrem;vnfwJU ukefonftvkyfudkyJ vkyfygvm; armifav;&,f? vkyfp&mawG trsm;BuD;&Sdygw,f}}

]][mAsm rvkyfcsifbl;? ukefonfvkyfw,fqdkwm udk,fusKd;wpfckwnf; Munfh&wJU tvkyf?


bezl;odkufwl;&wJU tvkyf? tjrwf&&if NyD;a&m? bmrqdk vkyf&wJUtvkyf/ uRefawmfrvkyfcsifbl;}}

]]tvkdarmifwifxGef;? pOf;pm;ygOD; armif? pD;yGm;a&;vkyfw,fqdkwm edAÁmef&zdkUvkyfwm r[kwfbl;? tjrwf&zdkU


vkyf&wm/ udk,fusKd;riJUbJ EdkifiHa&;vkyfwmrsKd;vnf; r[kwfbl;? udk,fusKd;&SdzkdU vkyf&wm/ 'gaMumifhtpu
ar;w,fr[kwfvm;? pD;yGm;a&;vkyfzkdU qkH;jzwfNyD;NyDvm;vkdU}}

[kwfayonf/ rjrrSDtm; jyefvnfacsy&ef cufonf/ uRefawmfum; rsufESm nSKd;i,fpGmESifh


rIdifawGcsíomaevdkufonf/ rjrrSDonf uRefawmfhtm; MuifempGm tuJcwfaeonf/ qmrdonf
zmvl'gzefcGufrsm;udk ,loGm;NyD; pm;yGJudk okwfaeavonf/ rjrrSD\'&dkifbmonf um;udkwkdufa&SUrSm
xdk;&yfNyD; olUolaX;rudk apmifaeavonf/

uRefawmfhrSm cJavorQ oJa&usjzpfNyD; pdwif ,foGm;ayonf/ arQmfvifhcsufuif;ojzifh


tm;enf;aomavoHjzifh-

]]uJ oGm;awmhr,f}}

]]roGm;&ao;bl;? rreJU uefawmfBuD; vrf;avQmufvkduf&OD;r,f}}

]][mAsm rvdkufawmhbl;? uRefawmfudpötxl;&SdvdkU vmwmygvdkU tpuwnf;u ajymom;yJ}}

uRefawmfhtoHonf 0rf;enf;jcif;? a'goxGufjcif;jzifh wkefuJGaeonf/ qmrdonf aomhwGJrsm;udk


rjrrSDa&SUrSm vmcsNyD; xGufoGm;avonf/

rjrrSDu acsmharmhaom[efjzifh-

]]aeygOD; armifav;&JU? rif;udpöNyD;&if rrudk tzufrvkyfawmhbl;? rrudk pdrf;awmhr,fvm;/ ajymygOD;}}

uRefawmfum; ydkpdwfnpfogm;onf/ onfvkdom pdrf;&rnfqdkvQif uRefawmfhxuf wpfudk,faumif;Munfhol


&Sdawmhrnf r[kwfay/ olrtm; cspfcJUonfrSm t&if;tESD;&zdkUavmufom jrLonfhoabmESifhcspfcJUonf[k
rjrrSDu xifoGm;vQif avmurSm onfhxuf &Sufp&maumif;aom r&SdawmhNyD/ wu,fawmh
t&if;tESD;udpörSm ckrSay:aygufvmaom udpöjzpfygonf/ opömyif qdk0HUyg\/

tvGefaMuuJGaom toHjzifh rjrrSDu ar;jyefonf/

]]ajymprf; armifav;? ajymprf;? armifav;udpöNyD;rS rrac:&mvdkufr,fvm;/ EdkUr[kwf&if rrudk


rkef;awmhr,fvm;? ajymprf;yg armifav;&m rrudk tm;emraeygeJU}}

uRefawmfonf &ifxJrSm vIdufqlvmum rsuf&nfrusbJ &Idufvkdufrdonf/

]]r[kwfygbl; rr&JU? uRefawmfhudpö rNyD;vdkU rrudk rrkef;oGm;ygbl;? uRefawmfhudpöuawmh


uRefawmfhxdkufeJUuRefawmfhuH &SdygapawmhAsm}}

]]uRefawmhfxdkufeJU uRefawmfhuHyJ &SdygapawmhAsm}} [laom pum;udk ajymvkdufaomtcg


toHrSmqdkUeifhoGm;avonf/ rjrrSDonf wu,fyif pdwfxdcdkufoGm;[efwlonf/

]]rru taumif;ajymwmyguG,f/ rr uRrf;usifwmu ul;oef;a&mif;0,fa&;qdkawmh rif;udkvnf;


ul;oef;a&mif;0,fa&;yJ vkyfapcsifw,f/ 'grS rru ulnDedkifrSm/ aiGt&if;pdkufzdkUwpfckwnf;
Munfhajymaewm r[kwfbl;/ uJ x vrf;avQmufoGm;&atmif/ rif;udpöudk aemufawmh
xyfajymMuao;wmaygh? rif;vnf; aoaocsmcsm pOf;pm;xm;? ul;oef;a&mif;0,fa&;[m
taumif;qkH;[kwfr[kwf pOf;pm;MunfhayghuG,f}}

rjrrSDum; xdkif&mrS xaeavNyD/ uRefawmfu xdkifNrJxdkifae\/ armfawmfum;orm;onf


yvufazmif;ay:qif;NyD; qmrdESifh pum;ajymaeMu\/
]]ukefonfawmh uRefawmf rvkyfcsifbl;? nmrvkyfbl;? bmrS vkyfr,f nmrS vkyfr,feJU
rif;[mur[kwfao;ygbl;uG,f/ uJ rrudk rrkef;bl;qdk&if x vrf;avQmufoGm;Mur,f? uefawmfBuD;udk
oGm;Mur,fav}}

xdkodkUajympOf rjrrSDonf vufudkify0guav;udk jzefUvdkufonf/ a&arT;u oif;ysHUvmonf/

uRefawmfu xdkif&mrS x&if;-

]]uRefawmf vrf;avQmufrvdkufcsifbl;}}

]]'gjzifh b,foGm;csifovJ? &kyf&SifoGm;rvm;}}

uRefawmfu uav;\ EGJUqdk;[efjzifh-

]]&kyf&Sifvnf; roGm;csifbl;}}

rjrrSDu pdwfaumufaom rl&m[efyef vkyfjyNyD;-

]]tkd cufwmyJ armifav;uvnf;? 'Dvdkqkd&if rrudk rkef;vdkUyJaygh? uJajymprf;? b,foGm;rvJ}}

uRefawmfonfvnf; pdwfqdk;[ef? olr ac:&m rvdkufvdk[ef aqmifíom ae&onf/


aoG;xJom;xJtonf;ESvkH;xJurl rjrrSD\ oHvkduf"mwfqJGiif&modkU vkdufygí aeavNyD/ 'gudk
olruvnf; tuif;yg;pGm ESifhem;vnf[ef&Sdonf/

]]uJ b,foGm;csifovJ}}

]][dkw,f uavmudk jyefoGm;csifw,f}}

]]tkd rjzpfEdkifwmawG ajymraeMuygpdkUuG,f? n rrqDudk vmrvm;}}

]]b,fudkvm&rSmvJ}}

]]'DudkyJ vmcJU/ a&SUu wHcg;aomhcavmuf cwfxm;r,f? odkUayr,fh a[m[dk wHcg;udk aph&kHaphxm;r,f/


tJ'DwHcg;a&SUu rsufESmpmrSm qdkif;bkwfBuD; wpfck cyfuG,fuG,fjzpfaew,f? 8em&davmufrSm vljywfwmeJU
wpfNydKifeuf 0ifvmcJU? rrapmifhaer,f/ uJoGm;ayawmh}}

rjrrSDonf wkd;wkd;ESifh jrefjrefajymNyD; uRefawmfu acgif;ndwfvkdufaomtcg uRefawmfha&SUu


xGufoGm;avonf/ olrudk,fwdkif wHcg;udk aomhcwfcJUonf/

rjrrSD\ um;xGufoGm;onfudk aemufrS ai;MunfhNyD; ae&pfcJUonf/ twefMumatmif aMumifae\/


nwpfacguf jyefvmvdkU aumif;rSaumif;yg rnfavm/ tjypfusL;vGefrSef;odygvsufESifh
ra&SmifuGif;EdkifawmhNyDavm/ ckrS odkUavm odkUavm pOf;pm;aeonf/ okdUaomf jyefrvmvdkU rjzpfawmh[k
xifonf/ uRefawmfu acgif;ndwfvdkufNyD; jzpfonf/ NyD;awmh tpurS tjypfudk ra&SmifcJUygbJvsuf ckrS
a&Smifaejcif;onftydkoufoufayyJ/ wpfqkyfpm;vnf; &l;? ESpfqkyfpm;vnf; &l;? rxl;awmhygbl;[k
,lqvdkufrdayonf/ rvmbJaerS tjypfjyK&m a&mufvdrfhrnf/ apmifhaernfh rjrrSDtm;ESdyfpufovdk
aevdrfhrnf/ t&if;tESD; pdkufxkwfykHray:í a&SmifoGm;NyD[k olru xifvQifvnf; &Sufp&maumif;vSonf/
uRefawmfhtm; odkufwl;ol udk,fusKd;&Smorm;uav;[k xifrSwfaeawmhrnf/

csdef;xm;aomtcsdefrwdkifrD owif;pmwdkufodkUoGm;NyD; tawmfMumtquf jywfaeaom owif;pmrsm;udk


vSefavSmzwfaeavonf/ xdkUaemuf vkyfp&m&Sdwm vkyfay;cJUNyD; rjrrSDxHodkU jyefvmcJUavonf/

r*dkvrf;tvkyfwdkufxJ arSmifBuD;rnf;rnf;wGif vufESdyf"mwfrD;uav; atmufpdkufxdk;xm;um rjrrSDu


qD;BudKaeavonf/ wdwfwdwfykef; ckd;awGUMu& aom orD;&nf;pm; vlysKduav;rsm; tysKduav;rsm;b0odkU
jyefa&mufoGm;Muavonf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm; olUudk,fudk ykHtyfxm;onfrSm rSef\/ odkUaomf olUt&if;tESD;udku;


ykHrtyfvdkaMumif; odaeojzifh uRefawmfu xdknwGif tvkyfudpöudk vkH;0xyfrajymawmhacs/
odkUaomfrjrrSDu-

]]rrudk tvJGrxifeJUaemf}}

]]bmudkvJ rr&JU}}

]]tvkyfudpöav? armifav;udk rru rulnDcsifbl;vdkU tvJGrxifeJU? armifav; pOf;pm;NyD;vkyfzdkU ajymwm/


yHkESdyfpufvkyfief;qdkwmu armifav;udk,fwdkifvnf; bmrS odwmr[kwfbl;}}

]]oif,l&rSmaygh? bmxl;ao;vJ ukefonfvkyfvnf; oif,lrSmyJ}}

]]ukefonftvkyfudkawmh rru oifay;Edkifw,f? rif;ykHESdyfwkduf tvkyfudk b,folu oifay;rSmvJ}}

]]rruom t&if;pdkufay;r,fqdk&if oifay;r,fhvlawG r&Sm;ygbl;/ vkyfief;rpcifvnf; rr


ar;orQajymEdkifatmif oifr,f? tvkyfvkyfawmhvnf; vkyf&if; oifoGm;r,f}}

]]aumif;ygNyD&Sif aemufwpfacgufvmawmh rrar;orQ rajzEdkif&if ykHEdSyfpufvkyfief;rSm t&if;pdkufNyD;


vkyfxdkufrvkyfxdkuf pOf;pm;Mur,f}}

rjrrSDonf &kyf&SifMunfh&efqkdNyD; tdrfrSxGufvmcJUonf/ &kyf&Sif&kHxJrSm 0ifMunhf[efaqmifNyD;


vpfxGufvmcJUonfjzpf&m &kyf&SifNyD;csdefrSm &kyf&Sifjyef y&dowfESifh a&mjyef&rnfjzpfavonf/

]]rrvnf; armifwifxGef;eJU ckvdkjzpfNyD;uwnf;u tdrfrSm a&S;u rkom;rajymzl;wJU rkom;awG


a0aeatmifajymae&w,f? y&d,m,frm,m OmPfawGvnf; odyfokH;ae&w,f odvm;}}

]]uRefawmfvnf; 'DvdkyJ? rkom;awGajymae&w,f/ t&ifuqdk&if rkom;ajym&rSm w,f0efav;wmyJ}}

]]b,folawGudkrsm; rkom;ajymae&ygvdrhf armif}}

uRefawmfhpdwfxJrSm rcifopftm; rkom;ajymcJU&ykHudk qdkvdkjcif;jzpfonf/ odkUaomf rjrrSDtm;


rcifopftaMumif; ajymrjyvdk/
]]oli,fcsif;rdwfaqGawGudkyg rr&,f/ &Srf;jynfoGm;vnfwm[m EdkifiHa&;udpö ta&;BuD;vdkU
c&d;xGufoGm;wmygvkdU nmxm;&w,f}}

]]at;av trSeftodray;Edkifao;wJUtcgrSm vdrf&rSmyJ/ tcsif;csif;awmh rSefwm zGifhajymaMu;aemf}}

]]uRefawmfuawmh rrudk b,fawmhrS rvdrfbl;}}

]]rruvnf; armifav;udk b,fawmhrS rvdrfygbl;uG,f pdwfcsyg}}

odkUjzifh uRefawmfonf wpfvdrfESpfvdrf ayGum&Iyfonfh tjzpftysufxJrS &kef;rxGufEdkif jzpfcJUavonf/

uRefawmfht&IyftaxG;xuf tqrsm;pGm ydkí&IyfaxG;vmaom udpörSm ArmvlBuD;acgif;aqmifwkdU\


EdkifiHa&;t&IyftaxG; EdkifiHa&;oyGwftl jzpfavonf/

OD;ykESifh OD;bazwkdUonf atmf,k0udpöwGif pum;rsm;MuNyD; OD;baz EkwfxGufvdkuf&onf/ OD;apmonf OD;yk?


OD;bazwkdU tcsif;rsm;rIwGif 0iftjrwfxkwfojzifh wefckd;ydkwufvmavonf/ OD;apmonf
0g;&if;wkwfrsm;udk ydkokH;vmcJU\/ *VKefwyfrsm;jzifh wkdUArmtpnf;t&kH; vIyf&Sm;rIrsm;udk ESdrfESif;vsuf &Sd\/
OD;bazESifhwuG ol\ig;yGifhqdkifygwDonf twdkuftcHygwD jzpfvmavonf/ a'gufwmbarmf\
qif;&Jom;0HomEkuvnf; twdkuftcHjzpfaeonf/ odkUaomf Oya'jyKvTwfawmf a'gufwmbarmftm;
OD;baz\ ig;yGifhqdkifu twdkuftcH acgif;aqmiftjzpfjzifh todtrSwf rjyKEdkifaMumif; aMunmavonf/
qmay:xGef;u tpdk;&onf rw&m;wm b,fawmhrQ rvkyfaMumif; qif;&Jom;udk twdkuftcH
EdkifiHa&;orm;awG xufydkoem;aMumif;? vc 2500d-om &aomfvnf; 5000d-wefatmif vkyfaeaMumif;?
Oya'jyKvTwfawmfwGif rdefUMum;avonf/ OD;bvIdifu 0efBuD;rvkyfcsifygbl;[k ajymaomtcg
qmay:xGe;fu trwfvc 250d-udkyif ,laeolwkdUonf 2500d-pm; 0efBuD;&mxl; rvdkcsifbl;qdkaom
pum;udk r,kHEdkifaMumif; wkHUjyefacsyavonf/

1939ck ukefí 1940 jynfhESpfwGif;odkU a&mufvmaomtcg rD;ukef,rf;ukef rwdkufMuao;aom


ppfBuD;udkMum;0ifzsefajz&ef BudK;pm;olawG ydkrsm;vmavonf/ a[mfvefjynf\ bk&ifrBuD;ESifh
b,fvf*sD,rf\ bk&ifwkdUonf txl;BudK;pm;Muonf/ tar&duef or®w &kpfbfvf\ udk,fpm;vS,f
rpöwm qrfrem0Jvfonf vef'ef? yJ&pfESifh bmvifNrdKUrsm;odkU oGm;a&mufNyD; Mum;0if&ef BudKpm;cJUonf/
[pfwvmESifh awGUcJUonf/ [pfwvmu ppf&yfpJEdkifrnfh awmif;qkdcsufrsm;udk rpöwmqrfrem0JvfxH
wifjyavonf/ okdUaomf xdktcsufrsm;udk NAdwdefu b,fenf;ESifhrQ oabmrwlEdkif&Sdavonf/

t*FvefrSm zifvefjynfbufrS 0ifa&mufwkdufcdkuf&ef taysmfwrf;ppfom;rsm; pkaqmif;aeMuavonf/


tvSLaiGaumufcHaeMuavonf/ ppfwyftultnDydkUaeMuavonf/ odkUaomf &k&Sm;zifvefppfyJGum;
&yfpJ&eftvm;tvmaumif;avonf/ AGDyl&DNrdKUudk &k&Sm;wkdUu odrf;rdonfESifh wpfNydKifeuf &S&Sm;\
Nidrf;csrf;a&;pnf;rsOf;rsm;udk zifvefu vufcHawmhrnf[k owif;jzpfyGm;vsuf &Sdavonf/ &k&Sm;uawmif;
qkdonfrSmvnf; zifvefonf &k&Sm;udkwkdufrnfh EdkifiHjcm;ppfwyfrsm;udk tajccHpcef; ray;&efomt"du
jzpfavonf/ aorvm; &Sifrvm; a&G;cs,f&ef jzpfojzifh tNyD;tydkif Edkifatmifom
wkduf&awmhrnfjzpfaMumif; BuKH;0g;avonf/

BuKH;0g;aomfvnf; ppfBuD;um; rD;ukef,rf;ukef rwdkufao;/ a&aMumif;wdkufyJGESifh


avaMumif;wkdufyGJtenf;i,fom [kdrSmonfrSm uGufusm; jzpfyGm;aeavonf/ xkdUaMumifh Mum;0if
zsefajzolwkdUum; vufravQmhMuao;/
&k&Sm;zifvefppfyGJudkum; t*Fvdyf? tar&duef? jyifopf? aemfa0;? qGD'ifwkdUonf ydkjyif;xefpGm wkduf&efyif
tm;ay;aeMuavonf/ zifvefjynfbufrS vd*fatmhzfae&Sif; EdkifiHaygif;pkH toif;BuD;u axmufcHaom
qkH;jzwfcsufcsatmif vkyfMuonf/ /

58

Muuftzdk;tdk\ a0zefa&;

xGef;uav;

rawGU&wmMumNyD? tm;&ifvmcJUygOD;vm;/ ausmif;aqmifdukvm&ifawGUygw,f/ ckawmh


jrifhBuD;vnf; pmar;yGJNyD;NyDrkdU reuftapmBuD; vrf;avQmufxGufcsifvnf; xGufEdkifw,f?
naeNrdKUxJ vnfcsifvnf; vnfEdkifw,f/ xGef;uav; BudKufovkd csdef;ayawmh/
wpfcsdefcsdef vmjzpfatmifawmh vmaemf/

xGef;uav;a& ynmxl;cRefatmifvdkUom vkHUvtxl;xkwf&wm? roufomvSbl;/


tawmfyifyef;w,f/ okdUayr,fh usef;rma&; avhusifhrIawmh rayghygbl;/

xGef;uav;vnf; udk,fh0goemtwkdif; udk,fBudKufwmvkyf&if; usef;rma&;ESifh


jynfhpkHatmif aexdkifEdkifygap/

jrifhBuD;

rjrifhOD;ubDatwGif jrefrmpm*kPfxl;ESifh atmifjrifNyD;aemuf trfatqufwufaeavonf/ uRefawmfESifh


rawGUonfrSm tawmfyif MumoGm;NyD/ xdkpmuav;udk&aomtcg tHUMojcif;omru &Tifvef;0rf;ajrmuf
jcif;? jzpf&onf/ rjrrSDESifhrSm;&onfh trSm;BuD;rS &kef;rxGufEdkifbJ tae&txkdkif& usyfaeonfh
uRefawmfhb0wGif rjrifhOD;\ pmonf avSmifaeaom tcef;wGif;odkU avjynfuav;
aqmfoGif;vmonfESifhwlao;awmh\/

rjrrSDonf uRefawmfawmif;onfh t&if;tESD;xkwfray;ao;/ uRefawmfu ykHESdyfwkdufvkyfief;vkyf&ef


pdkufxkwf&rnfh aiGt&if;tESD; tao;pdwfpm&if;ESifh wuGpDrHudef;udk wifjy\/ rjrrSDu xdk[mudk
ppfaq;pkHprf; qJjzpf\/ jzpfEdkifrjzpfEdkif jrwfEdkifrjrwfEdkif pOf;pm;qJjzpf\/ uRefawmfuvnf;
tvsifvdkvSNyD; uRefawmfESifhEdkifiHa&; oabmuJGvJGrIrsm;aom owif;pmwdkufrS xGufcsifvSNyD/ wpfcgvm
bmomjyef aemufwpfcgvmawmhvnf; bmomjyef vkyfae&jcif;udk onf;rcHEdkifatmif NiD;aiGUvmNyD;
ajratmufawmfvSefa&;orm; udkat;aiGuvnf; ykHESdyfwkdufjzpfatmif BudK;pm;zdkU wzGzGwGef;aeonf/
uRefawmfuvnf;vGwfvyfa&; ta&;awmfykHtwGuf wpfzufwpfvrf;rS xdxda&mufa&muf vkyfvdkvSNyD/
rjrrSDuawmh t&if;tESD; xkwfxdkuf rxkwfxdkuf pOf;pm;aewkef;/

wpfzufwGifrl rjrrSDonf uRefawmfhtm; umr*kPfaESmifBudK;jzifh cdkifonfxufckdifatmif wkyfaESmifxm;\/


uRefawmfhpOf;pm;OmPf uRefawmhfpdwfqE´ESifh uRefawmfhvdyfjymwkdUum; xdkaESmifBudK;udk jzwfawmuf&ef
BudK;pm;Mu\/ b,ftajctaersKd;aMumifhjzpfjzpf Mumckdjcif;um; Mumcdkjcif;yif? trSm;onf
trSm;yifjzpfonf[k qifjcifrd\/ odkUaomf um,uHajrmufum; xdktrSm;rS &kef;rxGufEdkif/
uRefawmfhb0um; tae&txdkif&usyfaom b0aywnf;/ uRefawmfhb0wGif rjrifhOD;\pmonf
avSmifaeaom tcef;wGif;odkU avjynfuav; aqmfoGif;vmonfESifh wlao;awmh\/
rjrifhOD;ESifh eHeuftapmBuD; vrf;avQmufxGufMuonf/

aerxGufcif eHeufcif;tvif;a&mifum; csKdomat;jrvS\/ avjynfuav;onf


uRefawmfwkdUESpfa,muftm; yGwfoD;yGwfoyf erf;&IyfNyD;aemuf tif;vsm;a&rsufESmay:wGif
&Syfwkdufupm;aeavonf/ iSufrsKd;pkHwdkU\ oHpkHwl&d,m0dkif;BuD;rSm NrdKifvSayonf/

]]udkwifxGef;? NrdKUxJu 'DudkbmeJUvmvJ}}

]]tapmqkH; tm&ftD;wD bwfpfeJU vdkufvmcJUwmyJ? NrdKUxJu vmwkef;u vrf;rD;awGawmif rNidrf;ao;bl;}}

þrQajymNyD; pum;&yfoGm;jyefavonf/ eHeufcif;\ obm0tvSudk uokdPf;&IaerdMuonf/


at;jrvef;qwfaomavudk &SL&Iduf&if; vrf;avQmuf&onfwGif ajcudk<u&onf[kyif rxif/
uefaygifvrf;ay:rSoJESifh ausmufp&pfwkdUonf ajcjzifh eif;avQmufzkdUxuf vufjzifh aqmhupm;zkdU
aumif;aeonf[k xif&onf/ jrufcif;ay:wGifqD;ESif;uav; qGwfzsef;xm;onf/

rjrifhOD;onf uRefawmfhudkrMunfhbJ obm0tvSudk uodkPf;&Iae&mrSyif-

]]pifppfrSmawmh obm0avmufvSwm bmrS r&Sdbl;aemf}}

]][kwfw,f uJ eHeufcif;obm0udk uAsmwpfyk'favmuf pyfqkdygOD;vm;}}

]]udkwifxGef;a& uRefr *kPfxl;,lcgrS jrefrmpmawG odyfavhvm&awmhrS uAsmra&;wwfawmhbl;}}

]]tkd qef;vScsnfvm;? pmESHUawmh ydkNyD; a&;Edkif&rSmaygh}}

]]tJ'Dvdk r[kwfbl; udkwifxGef;? pmESHUavra&;wwfavyJ/ pmBuD;ayBuD;awGzwf&awmhrS pmayqdkwm


b,favmufcufw,fqdkwm odw,f/ ayghayghqqpmay rjyKpktyfbl;vdkU em;vnfvmw,f/ a&S;pmqdk
awG&JU tqifhtwef;rSDzkdU[m awmfawmhfyg&rDeJUrjzpfbl;qdkwm oabmaygufw,f/ t&ifuuRefr
udk,fwkdifpnf;pepfrodbJ pyfwwfw,f? a&;wwfw,fqdk&kHeJU t&rf;a&;xm;cJUwmawGtwGuf
&Sufvmw,f/ a&;Edkif&if a&S;pmqdkawmfawG rDatmifa&;? ra&;Edkif&ifbmrS ra&;eJU?
a&S;pmaytarGtESpfawGudkom raysmufatmifodrf;xm;}}

]]rjrifhOD;vkdomjzifh pmaytopf b,frSay:awmhrSmvJ/ acwftvdkuf topftopf zefwD;wkd;wufvmwm


b,frSm&SdawmhrSmvJ}}

]]acwftvdkuf wdk;wuf&rSmawmh [kwfygw,f/ EdkUaywJU pnf;r&Sd urf;r&Sd tvuFmenf;Oya'


rxdef;odrf;bJ a&;wmrsKd;awmh rvkdvm;tyfbl;&Sifh/ uRefrawmh a&;&ifvnf; uAsmpnf;urf;
tvuFmenf;Oya'&dkaoav;pm;NyD; a&S;q&mawGrDatmif a&;EdkifrSa&;awmhr,f/ ckawmh a&S;q&mawGudk
rDr,fvnf; rxifbl;? 'Dawmh xdkifaetaumif;om;? xoGm;rS usKd;rSef;odqkdwm rsKd; rjzpfcsifbl;&Sifh}}

]]udkif; 'gjzifh a&S;pmay tarGtESpfawGudk xdef;odrf;&kHyJ vkyfawmhrSmaygh}}

]][kwfw,fav}}
]]'Dvdkqkd&if eHeufcif;&JU obm0tvSudk &SifOwÅrausmfu b,fvdk qdkcJUykH? e0a';BuD;u b,fvkdpyfcJUykH?
&Sifoefcdku b,fvdkzJGUcJUykH? ewfoQifaemifu b,fvdkoDcJUykH? OD;wkd;u b,fvdka&;cJUykH
aumufEkwfcsufuav;awG &GwfjyygOD;}}

]]tdk udkwifxGef;uvnf;? uRefr t&dyftuJudk onfavmufrS rcwfwwfbl;vm;/ [J [J onf[mawG


&GwfzwfcsifvdkU &SifeJUuRefr vrf;avQmufxGufzkdU csdef;wmr[kwfbl;? uRefrav pmar;yGJrNyD;rcsif;
b,fpmqkdu b,fvkda&;w,f? b,folUysKdUu b,fvdk? b,folU{csif;rSm b,f&mZ0if? tkd &Sif pkHvdkUygyJ/
zwfvdkuf&? rSwfvdkuf&? usufvdkuf&? a&;vkduf&? udk;um;vkduf& armaeNyD/ NiD;aiGUaeNyD/ uRefr
&SifeJUpum;pjrnfajym&awmh tajymif;tvJuav;rsm; ajym&Mum;&r,fvm;vkdU}}

]]awmfygawmh rjrifhOD;? em;vnfygNyD? &dyfrdygNyD}}

urm&GwfbufqDrS MuufBuD;wpfaumifonf xD;wnf;BuD; cRJcRJyspfyspf wGefvkdufonf/

rjrifhOD;u MuufwGefoHvm&m ta0;odkU vSrf;aiG;í arQmf&if;-

]]ckxd MuufwGefoH rpJao;bl;aemf}}

]]tdyf&mx aemufusaewJU? vnfqHarG;awG tNrD;MuufawmifawG uRwfaewJU Muuftbdk;tdkBuD;&JUwGefoHeJU


wlygw,f}}

rjrifhOD;u oJUoJUuav; &,fvkdufonf/

]] [J [J Muuftbdk;tdktaMumif; udkwifxGef;azmfjyykHu uAsmawmfawmf qefw,f? trSefrSmawmh


udkwifxGef;[m pma&;q&mjzpfzdkUaumif;w,f}}

]]Muuftbdk;tdk&JUtaMumif; acwfprf;uAsmwpfyk'favmuf a&;OD;rS xifyg&JU? q&maZmf*sD&JU


[efrsKd;eJUayghav/ Muuftbkd;tkdudk pmqdku tdyf&mxaemufuswJUtwGuf uJU&JUw,fqkdygawmh/
vnfqHarG;awGuRwfaewm? tNrD;Muufawmif rpkHawmhwmtwGuf tremypum; ajymw,fqdkygawmh/
'Dawmh Muuftbdk;tkdu i,fi,fwkef;u ta&mifwzdwfzdwfxNyD; yef;zGm;eJUwlwJU vnfqHarG;awG
wzGm;zGm;eJU <um;0gcJUykH? a&mifpkHjc,fxm;wJU tNrD;tawmifwkdUudk jzmcsNyD; [efjycJUykH? MuufrawGudk
waumfaumf[pfatmfNyD; &pfcJUykH? ydk;bufyef;buf MuufzawGudk cGyfvTwfykH jyefajymr,f}}

rjrifhOD;onf w[J[J &,faeavonf/ uRefawmfcspfcJUonfh awmufy0dkif;pufaom rsufvkH;rsm;ESifhtNyKH;?


yg;csKdifhrsm;udk topfwpfzef awGU&jyefNyD/

tif;,m;uefaygifrS qif;NyD; aubBuD; NcHbufodkU avQmufcJUMujyefavonf/


opfyiftkyftkyfBuD;rsm;xdyfzsm;wGif aejcnfyufzsef; vsuf&Sdonf/

]]&Sifh uAsmudkb,fvdk acgif;pOfwyfrvJ}}

]]q&maZmf*sDwkdU[eftwdkif;yJ? ]tkdMuuftbdk;tdk}vdkU acgif;pOfwyfvdkufr,f}}

]]olrsm;twkckd;wm raumif;bl; udkwifxGef;&JU? udk,fhOmPfeJU udk,fh[ef wDxGifzkdUvdkw,f/


uRefrtvdkomjzifh ]Muuftbdk;tdk\ a0zefa&;}vdkU acgif;pOfwyfvdkufrSmyJ}}
]]aumif;w,f? odyfaumif;wmyJ/ a[m'Dtdrfu *VKefOD;apm&JU tdrfyJ? 0if;BuD;u awmfawmfaumif;w,f}}

]]ol'DrSmyJ aewkef;vm;}}

]]ck a&SUem;u tdrfudkajymif;oGm;NyD/ tif;vsm;uefxJu uRef;qG,fuav;wpfckay:rSm


xD;xD;BuD;wnfxm;wJU wkdufuav;? odyfNyD; at;csrf;om,mwmyJ}}

]]olu t&ifuawmh csrf;csrf;omomxJu r[kwfbl;qdk? ck EdkifiHa&;vkyfrS wkd;wufvmwm jzpfrSmayghaemf}}

]]t&ifuawmh wwd,wef; a&SUaeqkdvm; bmqdkvm;ygyJ/ ckawmholwdkUu pD;yGm;a&;a&m? EdkifiHa&;a&m


wGJvkyfwmudk;? 'Dawmh wkdufeJwmeJU jzpfvmEdkifwmaygh}}

]]&SifwkdUeJUrsm; odyfuGmwmyJ? toufarG;0rf;ausmif;rItwGuf bDt,fvf atmifatmif vkyfygqkdwmawmif


rvkyfcsifbl;}}

]]'Dudpöudk oifykef;acsxm;vkdufMuygpdkU jrifh&,f}}

]]aumif;ygw,fav? uRefrvnf; aemifxyfrajymawmhygbl;? ckvnf; pum;pyfrdvdkUom ajymrdwmyg/


uRefroabmuawmh OD;apmwkdUvdk pD;yGm;a&;eJU EdkifiHa&; wGJzufvkyfwJUoabmrsKd;udk vkH;0axmufcHwmrsKd;
r[kwfygbl;? tlrawmifhrS oDvapmifhEdkifw,fqkdwmvdk toufarG;0rf;ausmif;uav;&SdrS EdkifiHa&;
vkyfEdkifw,fvkdU xifw,f? 'gygyJ}}

rjrifhOD;\ pum;udk uRefawmfrjiif;Edkifacs/ odkUaomf tm;usrcH ajymvkdao;onf/

]]jrifhajymwmawG [kwfawmh[kwfwmyJ? EdkUaywJU bmpD;yGm;a&;usrS rvkyfbJ udk,fusKd;


vkH;0pGefUvTwfwJUoabm? tiwfcHwJUoabm? tNrJwrf; vGwfvyfa&; ta&;awmfykHBuD;twGuf
tusKd;aqmifwJUoabm[mtifrwef rGefjrwfwmuvm;? ckqkd&if tJ'Dvdk rGefjrwfwJUtvkyfvkyfaeolawG
trsm;tjym; &SdaeNyD? udkb[def;wkdU? udkatmifqef;wkdUudk Munfhygvm;}}

]]olwkdUvnf; wpf0rf;wcg;pm;zdkUawmh &Sm&ao;wmyJ r[kwfvm;? udkb[def;qdkvdkU&Sd&if rdef;r,lvdkufNyD;rdkU


0rf;pmr&SmbJ aeEdkifygOD;rvm;? 0rf;pm&Sm&r,fhtwlwl? toufarG;0rf;ausmif;rItwGuf twwfynmwpfckck
wwfxm;cJU&if raumif;aybl;vm;}}

uRefawmfvkH;0 t&IH;ay;&avawmhonf/

]][kwfygw,f jrifh&,f? udk,f rSm;ygw,f}}

uRefawmfum; rvdkwrm 0efcHvkdfufjcif;r[kwf/ wu,fpdwfygvufyg 0efcHvdkufjcif;jzpfonf/ rjrifhOD;onf


olrSefí uRefawmfrSm;jcif;twGuf 0rf;omaxmifvTm;jcif; vkH;0rjy/ uRefawmfhtm;
u&kPmarwÅmtjynfhygaom tMunfhjzifhom Munfhaeavonf/

uRefawmfwkdU rsufESmwl&lrS vkH;BuD;aygufvS cHUnm;oyf&yfaom rdef;rBuD;wpfa,mufavQmufvmonf/


uRefawmfwkdUonf pum;rajymMuawmhbJ rSefrSefavQmufvmMuonf/ rdef;rBuD;rSm *VKefOD;apm\
ZeD;a':oef;cifjzpfaeavonf/
a':oef;cifu uRefawmfhtm;NyKH;EIwfqufonf/

uRefawmfu-

]]a':a': aeaumif;ygovm; cifAsm}}

]]aeaumif;ygw,f? armifwkdU apmapmpD;pD; b,fuvmMuovJ}}

NyKH;pdpdESifh Munfhar;aomaMumifh uRefawmfwkdUESpfa,muftay:rSm bmuvdk wkdwdk txif&SdaeaMumif;


&dyfrdvdkufygonf/

]]vrf;avQmufxGufvmMuwmygyJ a':a':? reufapmapmyJ vrf;avQmuf vkdUaumif;w,f?


um;toGm;tvmvnf; enf;w,f? aevnf; rylbl;}}

a':oef;cifu NyKH;pdpdrsufESmjzifhyif-

]]uJ uJ avQmufMu avQmufMu}}

uRefawmfwkdU a&SUqufavQmufvmMuonf/

rjrifhOD;-

]]'Dta':BuD;u b,folvJ udkwifxGef;&JU}}

]]*VKefOD;apm&JU ZeD;a':oef;cifqdkwmav? OD;apmu rmrDvdkUac:owJU}}

rjrifhOD;u oJUoJU&,fvkdufonf/

]]b,fwkH;u odMuwmvJ}}

]]ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u odMuwmyJ? EdkifiHa&;ausmif;om; qdkawmh EdkifiHa&;acgif;aqmifawG


tdrfa&mufNyD; tdrfoltdrfom;awGeJUvnf; odwJUtcg odMuwmaygh}}

]]OD;apmeJUod&if ocifawGudk 0g;&if;wkwfeJU r&dkufatmif &Sif ajymvdkUr&bl;vm;}}

]]vlcsif;odwmcifrifwm wjcm; jrifh&JU? EdkifiHa&;uGJNyD; olwkdUu tpdk;&&mxl;vnf; ,lxm;awmh


zdESdyfcsKyfcs,frIawGvkyfwm "r®wmygyJ r&dkufygeJUvkdU oGm;awmif;yefae&kHeJU r&bl;}}

]]OD;apmu a&S;rif;rsm;xkH;pHtwdkif; v,fxGefr*Fvmvkyfr,fqkdwm [kwfovm;}}

]][kwfw,f/ 'gwifruao;bl;? atmifajrawmif eif;OD;r,fwJU/ taqmifta,mif


tcrf;tem;awGeJUvkyfNyD; olUudk,fol aMumfjimwJUenf;awGyg rjrifhOD;&,f? awmifolv,form;awGtwGuf
wu,ftusKd;&SdatmifvkyfEdkifwm r[kwfygbl;}}
]]uRefruawmh awmifolv,form;awG wu,ftusKd;&Sdr&Sd rpOf;pm;vdkufrdbl;/
v,fxGefr*Fvmvkyfr,fqkdawmh a&S;rif;rsm;vufxufu v,fxGefr*Fvmrsm;rSm oDqdkwJU
AkHBuD;oHrsm;udkawmif pkaqmif;xm;ao;w,f? aqmif;yg;a&;r,fvkdU}}

]]tpdk;&u vlxkudkvSnfhpm;ae&mrSm rjrifhOD;u rygygeJUawmhav}}

rjrifhOD;onf bmrQrajymawmhbJ NyKH;csKdcsKdrsufESmxm;jzifh uRefawmfhpum; udkom em;axmifaeavonf/


uRefawmfu tpdk;&\ "e&SiftusKd;jyK ajr,mpDrHudef;rsm;taMumif;udk ajymjyaeavonf/ ajrydkif&Sifrsm;xHrS
tpdk;&u ajrrsm;udk0,f,lNyD;aemuf ajrrJU,mrJUrsm;tm; t&pfusESifh xkdajrrsm;udk a&mif;csrnf/
xdkuJUodkUaomtm;jzifh ajrydkif&Sifrsm;vnf; t&if;tESD;&NyD; pufrIvufrIESifh ukefoG,fa&;vkyfief;rsm;
vkyfEdkifrnf/ ajrrJU,mrJU awmifolv,form;rsm;vnf; ajr,m&rnf/

rjrifhOD;u-

]]tJ'Dtwdkif; jzpf&ifawmh aumif;om;yJ}}

]]jzpfvnf;jzpfrSmr[kwfbl;? aumif;vnf;raumif;bl;? w&m;vnf;rw&m; bl;}}

]][if b,fhES,faMumifhvJ}}

]]ajrydkif&SifawGvufu ajrawG0,fzkdUvdkU tpdk;&rSmvnf; aiGtvkHtavmuf&rSm r[kwfbl;/


tcGefb@mawGwkd;aumuf&if aumufrSmyJ/ NyD;awmh tpdk;&u 0,fEdkifw,fxm;OD;? tpdk;&qDuwpfqifh
ajrrJU,mrJU awmifolv,form;? qif;&Jom;rsm;&JU tqifhtwef;a&mufatmif ESdrfhcsvdkufNyD;
wef;wljzpfatmifvkyfwJU 0g'jzpfw,fvkdU ajymMuw,f}}

]]'g r[kwfygbl;? vlenf;pktusKd;twGufvltrsm;pkBuD;u vufrJUjzpf&? epfemqkH;&IH;&? 'ku©a&muf&wmudk


y,fzsufNyD; vltm;vkH; wef;wlwkd;wuf BuD;yGm;atmif vkyfzkdUygyJ}}

]]tm;vkH;wef;wljzpfEdkifyghrvm;? t&nftcsif;csif; vkHUv0D&d,csif;rS rwlMubJeJU[myJ}}

]]wef;wlqkdwJUoabmu tcGifhta&; wef;wl&wmudkom qkdvkdwmyg}}

]]&SifwkdU bkH0g'[m bmoma&;udk qefUusifw,fqkd r[kwfvm;}}

]]rqefUusifygbl;? trSefu bkH0g'qdkwJU rmhufpf0g'atmifjrif&if bmomw&m;awG&JU


rGefjrwfaomtqkH;trawG? Mo0g'udkvlawGu taumif;qkH; vdkfufemEdkifMurSmygyJ/ e*g;eD*sme,fxJrSm
ocifEka&;wJU uRefawmfbkH0g'orm;qkd wm rzwfvdkuf&bl;vm;}}

]]rawGUvkd&bl;}}

]]udk,f&Smay;r,f? tJ'D aqmif;yg;udkzwf&if 'DtcsufawGrSm &Sif;&Sif;BuD; oabmaygufrSmyJ}}

uRefawmfwkdUonf r&rf;ukef;odkU a&mufvmcJUMuNyD/ acR;rsm;vnf; pdkUvmNyD/

]][dkbuf ywfavQmufcsifao;ovm;}}
rjrifhOD;u &yfvkdufNyD;-

]]jyefvSnfhMupdkUvm;? aeylvm&ifvnf; aumif;awmhrSm r[kwfbl;}}

]][kwfw,f? umzDaomufMuOD;pdkUav}}

uRefawmfwdkUonf umumqdkif0ifNyD; umzDaomufMuonf/

bwfpfum;rsm; vIyf&Sm;rI rsm;vmNyD/

umzDaomufNyD; qkdifrSxGufvmMuaomtcg &SpfrdkifbufwGif ukvm;ppfom;rsm;onf jynfvrf;rBuD;udk


ul;jzwfoGm;onfudk awGUvkduf&avonf/ a*:&mqm*sif wpfa,mufvnf; ygonf/ olwkdUonf
ppfa&;avhusifhaeMujcif;jzpf\/ rjrifhOD;rSm tenf;i,fxdwfvefUoGm;[ef &Sdavonf/

uRefawmfwkdUonf twefMumbmrQrajymbJ acgif;idkufpkdufcsNyD; vrf;avQmufMuonf/ um;vrf;ab;rS


vloGm;vrf;rSm avQmufMu&\/

]]udkwifxGef; ppfBuD;u 'Dbufudkrsm; ul;vmOD;rSmvm;[if}}

]]ul;vmrSmyJxifw,f}}

]]'ku©ygyJaemf}}

]]'ku©awmh 'ku©aygh? 'gayrJU ppfjzpfvm&ifawmh t*Fvdyftcuf ArmhtcsufqdkwJU pum;twdkif;


ArmhvGwfvyfa&;twGuf csufaumif;,l&rSmyJ}}

]]vGwfvyfa&;&r,fqdkwmuawmh aumif;yg&JU? EdkUayrJU ppfBuD;jzpfvmvkdU vlawG aoMu ausMurSm?


tdk;tdrfawG ysufpD;rSmawG;NyD; tm;BuD; &ifav;wmyJ&Sif}}

]]ck taemufEdkifiHawGrSm ppfBuD;[m cyfqdkif;qdkif; cyftkyftkyf jzpfae&mu aeNyD; jyif;jyif;xefxefBuD;


jzpfvmNyD/ *smreDeJU t*Fvdyfajyat;zkdU atmifoG,fMuwmawGvnf; rjzpfawmhbl;/ [m[ufpfbdvyfudk
av,mOfysHeJU xdk;qif;wmvnf; *smreDeJU t*Fvdyfajyat;NyD; &k&Sm;udk aygif;wkdufMuzkdU? aphpyfzkdUqkdyJ/
EdkUaywJU rjzpfEdkifawmhbl;? jyifopfvnf; *smreDvufatmuf vkH;vkH;a&mufawmhr,f/
*syefucsufaumif;apmifhaewm/ jAKef;ceJ xcsvdkuf&if ta&SUbufrSm ppfyJGBuD;jzpfrSmyJ/ *syefu
'DbufrSmr[mrdwfawGudk cswmeJU wpfNydKifeuf udk,fwkdUArmawGuvnf; t*Fvdyfudk xcszkdU
jyifqifxm;Mu&r,f}}

rjrifhOD;um; uRefawmfajymonfrsm;udk Mum;[efr&Sdawmhay/ pum;vnf; wpfcGef;rQ rajym/ acgif;idkufpdkuf


csíom avQmufaeavonf/ rjrifhOD;rSm ppfBuD;udkom awG;awmxdwfvefUae[ef&Sdayonf/

onfvkdESifh tawmfMumatmif avQmufvmMuavonf/

]]rjrifhOD; uefaygif&dk;ay:wufOD;r,fvm;? aeawmhylvmNyD}}

]]wufwmaygh udkwifxGef;&,f? 'DaeEkEkuawmh usef;rma&;twGufawmif aumif;ygao;w,f}}


uefaygif&dk;ay:odkU rjrifhOD;u a&SUuwufonf/ uRefawmfu aemufrSvdkufonf/ tay:odkUa&mufaomtcg
olru uRefawmfhtm; apmifhac:onf/ yckH;csif;,SOfrdaomtcgrS twlwJGavQmufonf/

]]udkwifxGef;udk wdkifyifp&m&Sdao;w,f}}

]]bmudpöygvdrfh? qkdprf;ygOD;}}

]]udkoef;NrdKif taMumif;aygh}}

udkoef;NrdKifum; bDatwGif &mZ0if 'kwd,wef; *kPfxl;ESifh atmifNyD;aom enf;jyq&muav;jzpfonf/


rjrifhOD;ESifh &dk;&dk;rdwfaqGtjzpf qufoG,faecJUonf/ rdwfaqGtcsif;csif; pma&;Muonf/ rMumao;rDu
tpjyKNyD; udkoef;NrdKifonf azmufjym;vmonf/ olUtm; twkHUtjyef cspf&rnf BudKuf&rnf[kem;ylem;qm
awmif;qdkaecJUonf/ ,ckrl pdwÅZemjzpfNyD; qkdifudkvdk*sDenf;ESifh ukoaom q&m0efBuD;wpfOD;xHoGm;NyD;
prf;oyf&onf[k rjrifhOD;xHpma&;avonf/ rjrifhOD;ygolESifhvdkufvmrS ukvdkU&rnf[k xdkq&m0efBuD;
qkdaomaMumifh q&m0efBuD;xHodkU rjrifhOD; olESifh ESpfa,mufwnf; vkdufcJU&ef ac:aeavonf/

]]tJ'g uRefraemuf ZGwfvdkufac:aewmyJ? b,fvdkvkyf&rvJ&Sif}}

]]uJ aeprf;ygOD;? aoaocsmcsm ar;yg&apOD;/ jrifhu olUudk enf;enf;rS rcspfEdkifbl;vm;?


ol[mpmvnf;awmfw,f? oabmoum,vnf; aumif;w,f? jrifhudkvnf; wu,fcspfw,f}}

]]]tkd rcspfEdkifygbl;qdkaerSyJ}}

uRefawmfu &,foGrf;aoG;vsuf-

]]tkd pOf;pm;OD;av? jrifhvnf; Mumawmh [dkif;oGm;vdrfhr,f}}

rjrifhOD;u w[J[J &,fvkdufNyD;aemfu-

]]rrtkH;wkdU? rrapmwkdU? uRefrwdkUuawmh tysKdBuD;Zmwmudku ygaeNyd;om; xifyg&JU/


ynmawGwwfxm;awmh udk,fhxufynmenf;wJUol vludkvnf; r,lEdkifbl;? udk,feJUynm&nfwl
a,musmf;rsKd; awGUjyefawmhvnf; tJ'Da,musmf;rsKd;u uRefrwdkUvdk ynmwwfawGxuf ypönf;Opöm&SdwJUvlrS
a&G;Muw,f/ 'gwifruao;bl;? uRefrwkdUuvnf; &IaxmifhtrsKd;rsKd;uaeNyD; a,musmf;awGudk a&G;w,f/
uRefrwpfa,mufwnf;twGufydkcufwmu uRefru cyfi,fi,fwkef;u ArmppfppfrS,lr,f? ujym;wkdU
vlrsKd;jcm;wkdU r,lbl;vdkU pGJpGJvrf;vrf; qkH;jzwfxm;w,f/ udkoef;NrdKif[m ujym;rkdU uRefr vufrcHwm?
EdkUr[kwf&if bmjiif;p&m&SdovJ}}

]]'Dvdkqkd&ifjzifh rjrifhOD;[m wpfoufvkH; tysKdBuD;vkyfoGm;rSmvm;}}

rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; zswfceJ iJUMunfhvdkufonf/ NyD;awmh rsufESmvTJvsuf-

]]uRefrcspfwJUvlu uRefrudk zGifh[NyD; cspfygw,fvdkU rajymrcsif; 'DvkdyJ ae&awmhrSmyJ}}

uRefawmfum; vGrf;ovdkvdk aqG;ovdkvdk jzpfvmonf/ &ifzdkvmonf/ ]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh?


uvufwufwufxifol&,f wpfrsKd;o'´g rysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;orkdUz,f?
jiif;vkdUy,fEdkifyg&JU ajzmifhpGm oabm? rif;wkdUt&G,fudkjzifh ausmif;'um rapm}[k [dktpOD;u rjrifhOD;tm;
a&;om;ay;cJUonfhpmudk owd&aeavonf/ uRefawmfonf rjrifhOD;\ cspfoljzpfonf[k
uRefawmf,kHMunfonf/ odkUaomf uRefawmfupí zGifh[rajym0HU/ [dkwkef;u tm;usrcH
w&m;vGefajymcJUaom pum;awGu [efUwm;xm;onf/

]]rjrifhOD;rSm cspfol&Sdw,faemf}}

]]tkd r&SdbJ 'Dpum;ajymyghrvm;}}

]]b,folygvdrfhrvJaemf}}

rjrifhOD;u uRefawmfhtm; rsufapmif;xdk;NyD; Munfhaeonf/ a'goygaom rsufapmif;um;r[kwf? tm;rvkd


tm;r&Edkifaom rsufapmif;omjzpfonf/

]]rdef;reJUa,musmf;? a,musmf;uom pajym&w,f/ tJ'aD wmh uRefrcskpfolu zGifhNyD; prajymrcsif;


b,folrSef;&SifodrSm r[kwfbl;/ uJ em;vnfNyDvm;}}

xkdcPü xkdkrsufpdwpfrSdwf vQifwpfjywfü rcifopfuav;\ rsufESmESifh rjrrSDBuD;wkdU\ rsufESmrsm;onf


uRefawmfhrsufpdxJrSm xif;ceJ ay:vmMuavonf/ rjrifhOD;um; uRefawmf\tcspfudk zGifh[ajymjy&ef
b,fenf;ESifhrQ yg;pyfzGifhí r&awmhacs/

uRefawmfu NidrfaeaomaMumifh rjrifhOD; tawmftae& usyf&Smrnfjzpf\/ odkU&mwGif rjrifhOD;onf


olr\enf;ESifholr uRefawmfhtm; em;vnfxm;[ef&Sd\/ olrtm; cspfaMumif; zGifh[rajymEdkifao;onfh
taMumif;&if; ajcajcjrpfjrpf rGefrGefjrwfjrwf &Sd&rnf[k rjrifhOD;u ,lqxm;[efwlonf/

]]uJ udka&Toef;NrdKifudpö b,fvkdvkyfrvJ}}

]]oleJU udk,foGm;awGUvkdufr,f? a&m*gtajctae b,fhES,fvJqkdwm rjrifhOD;u tar;cdkif;vkdUvkdUajymr,f/


udk,fMum;xJu 0ifvkdufwmeJU wpfNydKifeuf ol pdwfysufoGm;rSmyJ}}

]]'DtBuHaumif;w,f? jrefjrefvkyfyg&Sif}}

]]pdwfcs? 'DaeUreufyJ oGm;awGUvkdufr,f}}

uRefawmfwkdUESpfa,uf0rf;om&Tifvef;oGm;NyD; wpfa,mufudkwpfa,muf NyKH;NyKH;BuD; MunfhvdkufMuavonf/

bJGUESif;obif cef;rBuD;teD;odkUvnf; a&mufcJUMuavNyD/ /

59

vufeufudkifwdkufyGJtwGuf jyifMuNyD

wkdUArmtpnf;t&kH;XmecskKyfonf a&ausmfvrf;odkU ajymif;a&TUvmNyDjzpf &m uRefawmfaeaom 45vrf;ESifh


tvGefeD;aeavonf/ xkdUaMumifh uRefawmfonf rMumcP XmecsKyfodkU a&mufwwfavonf/
waygif;vukefcgeD; wpfnaewGif uRefawmfonf aexdkif&mtcef;a&SU 0&efwmwGif rwfwwf&yfvsuf
vrf;bufodkU Munfhaeavonf/ tcef;wGif;rSm aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf
yufvufukvm;xdkifjzifhxdkifNyD; ykwD;pdyfaeav onf/ twljzpfol wHqdyfxkq&m udkwifat;um;
tjyifoGm;ae\/ aumif;uifrSm jymvJUMunfvifaeonf/ taemufbuf rdk;ukyfpuf0dkif;rSm
wdrfawmufvsuf&Sdonf/

cPMumaomf ta&SUbufrS "mwf&xm;onf jyif;xefaomtoHjzifh wkefcgNyD; ckwfarmif;vm&m


uRefawmfwkdUae&m wkdufwef;uav;onf vIyfoGm;avonf/ xdkcPü XmecsKyfodkU tvnfoGm;&ef
tBuHjzpfay:vmav onf/

tjyifxGuf&ef jyifqifaepOf ykwD;pdyfaeaom q&mOD;wuf&Sdefu-

]]b,foGm;r,fvdkUvJ armifwifxGef;}}

]]wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfudk oGm;prf;r,fvdkUq&m}}

]]'ghxuf oD;pm;cOya'eJU ywfoufNyD;vnf; w,f&Iyfaeyguvm; udk&if&JU? [dkufukwfrSmvnf; t,lcHrIawG


usyfaewmyJwJU}}

]][kwfuJU? 'gaMumifh Oya'jyKvTwfawmfrSm OD;b0if;u wifoGif;wJU oD;pm;ctrIawGudk qdkif&mNrdKUe,frSm


aumfrwDzGJUNyD; &Sif;vi;fqkH;jzwfEdkifcGifh tmPmay;&r,fqkdwJU tqdkudk uRefawmfwkdU ocifjrBuD;u
axmufcHvdkufwmaygh}}

uRefawmfu pum;rQifjzwfcsifonfhoabmESifh vkHcsnfaumufvJaeonf/ okdUaomf q&mOD;wuf&Sdefum;


twif;qufajymonf/

]]oD;pm;cOay'udk ajrydkif&SifawGu rBudKufMubl;qdkyJ? ajr&SifeJU oD;pm; y#dyu©rsm;apowJU}}

]]wpfaeUuyJ NrdKUawmfcef;rBuD;rSm jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&m ajrydkif&Sifrsm;toif; nDvmcHvkyfNyD;


uefUuGufMuao;w,f r[kwfvm;}}

]][kwfw,f/ OuúXvkyfwJU OD;vSBuD;wdkU? tqdkoGif;wJU OD;Muifodef;wkdU[m q&mhrdwfaqGawGygyJ/


ajr&SifeJUoD;pm; y#dyu©rsm;atmif vkyfay;aewmeJU wlawmhaewmyJ armifwifxGef;&JU}}

]]y#dyu©rsm;atmif ajr&SifBuD;awGu vkyfaewmygq&m&,f/ rw&m; oD;pm;cawG


odyfvkdcsifawmhenf;enf;avQmh&w,fqdk&if rcHcsifbl;? ydkufqHwwfEdkifawmh [dkufukwfwuf t,lcHwmyJ/
tck ajrydkif&Sifrsm;&JU tpnf;ta0;rSm 'DOya'rysufysufatmif t*Fvefu bk&ifrif;jrwf
a&Tem;awmfMum;onfhwdkifta&;,lr,fvkdU qkH;jzwfw,f/ b,fhavmuf aus;oHuRefoHygovJqdkwm
Munfhayawmh? uJ oGm;OD;r,fq&m}}

]]cPaeygOD; armifwifxGef;&JU/ awmolawmifom;awGqdkwm &kd;&dk;yg? EdkifiHa&;orm;awGqGay;vdkUom


oD;pm;cavQmhyg bmnmeJU vkyfaeMuwmyg}}

uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; ajrydkif&Sifrsm;ESifh wpfoHwnf;xGufjcif;twGuf pdwfxJutBuD;tus,f


&IwfcsNyD; rsufapmif;xdk;í Munhfaevdkufonf/
OD;wuf&Sdefum; uRefawmfhrsufapmif;udk t"dyÜm,fav;eufonf[k ,lq[ef rwl/

]]armifwifxGef; XmecsKyfa&muf&if ocifacgif;aqmifrsm;udk ajymjyyguGm/ 'Ddvdk oD;pm;orm;eJUajrydkif&SifawG


y#dyu©jzpfatmif &IdUray;MuygeJUvdkU? bmjzpfvdkUvJqkdawmh 'gawGvkyfae&if olwkdUudk
vlMunfndKenf;ukefvdrhfr,f}}

uRefawmfonf racsybJ raeEkdifawmhacs/ q&mOD;wuf&Sdef\ a&SUwnfhwnfhrS oGm;&yfonf/ pm;yJGpGef;wGif


wifyg;jzifhrSDuyfvsuf-

]]ocifawGudk vlMunfndKenf;ukefvdrhfr,f [kwfvm; q&m? oDpm;cta&;eJU


tjcm;awmifolv,form;jyóemawGudk udkifwJUtwGuf aMumifhocifawGudk vlxkuydkNyD;
MunfndKvmw,f/ wkdUArmtpnf;t&kH;BuD; ydktm;aumif;vmw,fodvm; q&m&JU}}

q&mOD;wuf&Sdefonf yufvufukvm;xdkifwGifausmcif;í xdkifae&mrS cg;qefUum xdkifvkdufNyD;


wpfpkHwpf&m qifajcwuf&ef jyifvkdufonf/ uRefawmfu tcGifhray;bJ qufajymavonf/

]]owif;pmawGxJrSm rawGUbl;vm;? ckoD;pm;cwdkufyGJawGeJU ywfoufNyD; Armjynft&yf&yfrSm


awmifolv,form;awG vIyf&Sm;aew,f/ ysOf;rem;rSmqkd&if awmifolv,form; 15000
wufa&mufwJUnDvmcHBuD; usif;ycJUonf/ awmifolv,form;awGudk ajr&SifeJU tpdk;&wkdUu
zdESdyfnSOf;yef;wmawGudk uefUuGufMuw,f/ ArmhvGwfvyfa&;[m t*Fvdfyfwm0efr[kwf? 0efBuD;cskKyfawG&JU
wm0efr[kwf? wkdUv,form;awG&JU wm0efomjzpfw,fvkdU a<u;aMumfMuw,f/ awmifiklrSmqkd&if
c&dkifvkH;uRwf awmifolv,form;udk,fpm;vS,frsm; nDvmcHusif;yw,f/ ocifpHvIdifu OuúX?
ocifoef;azu twGif;a&;rSL;tjzpfeJU aqmif&GufNyD;tcGefrajyvdkU tpdk;&u odrf;xm;wJU v,frsm;udk tcGef
5qay;rS jyefvkyfcGifhay;r,fqkdwJU Oya'udk uefUuGufMuw,f/ w&m;rQwaom oD;pm;cudkom ay;r,fvkdU
qkH;jzwfMuw,f/ oeyÜifrSmqkdvnf;e,fvkH;qdkif&m awmifolv,form;nDvmcH usif;yw,f/ OuúXtjzpfeJU
ocifpHjrifhu aqmif&GufNyD; [dkufukwfrSm ajrydkif&SifawGu oD;pm;cudpö t,lcHvdkU rauseyfaMumif;?
qm;csufcGifhay;ayr,fh a&mif;cGifhray;vdkU uefUuGufwJUtaMumif;? tmPmzDqefa&;vkyfr,fhtaMumif;
qkH;jzwfMuw,f/ tJ'D oeyÜifnDvmcHrSm XmecsKyfrSacgif;aqmif ocifoef;xGef;wkdUvnf; wufMuw,f/
wpfjynfvkH;tESHUvIyf&Sm;rIawG awGUae&w,f/ 'geJUrsm; ocifawG vlrkef;ukefr,fvdkU xifao;ovm;/
trSefu awmifolv,form;ta&;awG vkyfMuvdkU vlxkaemufvdkufrsm;vmwmyJ q&m&JU}}

OD;wuf&Sdefonf ukvm;xdkifrSm ausmcif;vkdufjyefonf/ aysmhnHUaom avoHjzifh-

]]rodygbl; udk&if&,f? q&mwkdUu EdkifiHa&;orm;r[kwfawmh &dk;&dk;xifjrifwm ajymwmygyJ/


ajrydkif&Sifuvnf ajrydkif&SiftaeeJU ocifawGudk MunfndK&if aumif;wmaygh/ at;av rodygbl;?
aumif;r,fxifwm ajym&wmygyJ}}

uRefawmfu oGm;awmhr,fvkyfonf/ yifeDtay:tusÐudk0wfaeonf/

]]EdkUaeygOD;? tar&duefor®wBuD;u olUtoHrwfawG Oa&mywkdufudkvTwf NyD;


ppfBuD;NyD;atmifvdkufaphpyfaew,fqdk? awmfawmf atmifajc&Sdovm;}}

olUtm;ausmay;aeNyDjzpfaom uRefawmfonf olUbufodkU vSnfh&jyefavonf/ odkUaomf pum;ajym&efum;


pdwfxufoefvSonfr[kwf/
]]q&m'dAÁpuúKeJU Munfhprf;ygvm; q&m&JU/ [pfwvmeJU ywfoufNyD; q&ma[mwmawGuawmh wpfckrS
rrSefao;bl;}}

q&mOD;wuf&Sdef\ rsufESmrSm i,foGm;avonf/ uRefawmfhvQmu oifwkef;"m;vdk xufaeonf/

]]wpfcgwkef;uq&mhqDvmwJU twGif;0efuav;aum? [dkjrefrmxJu umuG,fa&;Xme


twkdifyifcH0efBuD;jzpf&if olvnf; &mxl;wkd;atmifqkdNyD; uefawmhyJGay;wmav/ ckcufaewmu
umuG,fa&;Xme twdkifyifcH 0efBuD;ae&mrSm Armudk rcefUbJ t*FvdyftdkifpDtufudk cefUvdkufNyD}}

]]'gawGrajymwwfygbl; udk&if&,f? tar&duefor®wBuD; Mum;0if zsefajzwJUudpöom ajymprf;ygOD;}}

q&mOD;wuf&Sdef\rsufESmi,fuav;udkMunfhNyD; uRefawmfoem;oGm;onf/ olwdkUvdkq&morm;rsKd;onf


"mwfodcsif;u onfvkdazmfxkwfNyDqdkvQif vnfpif;cHaewwfonf/ ckcHumuG,fjcif;r&Sd/

]]tar&duefor®w&JU/ yxr? *smreDu csufudkpvdkAufuD;,m;eJU ydkvefjynfwkdUudk ydkifpdk;cGifhudk


todtrSwfjyK&r,fwJU/ 'kwd,? NAdwdoQ&JUMoZm[m puif'DaeAD;,m;jynfrsm;rS &kyfodrf;&r,fwJU/
aemufNyD;awmhNAdwdoQwpfOD;wnf; *sDba&mfvfwm? armfwm? pifumydk ponfwkdUrSm
BuD;pdk;aejcif;rjzpfap&bl;wJU/ aemufqkH;tcsufuawmh *smreD&JU udkvdkeDrsm;udk jyefay;&r,fwJU? tar&duef
Mum;0ifzsefajzvdkU ausat;zkdU r&SdEdkifygbl;}}

]]zifvefeJU&k&Sm;awmh ausat;MuNyD; ppf&yfpJawmhr,fqdk}}

]][kwfw,f? ppf&yfpJzkdU aqG;aEG;aeMuNyD/ t*FvdyfjyifopfwkdUuawmh &k&Sm;eJU zifvefppfudk


&yfpJapcsif[efr&Sdbl;/ ppfav,mOfig;&mausmfeJU tjcm;ppfrufvufeuftultnD
zifvefudkydkUay;vdkufw,f/ zifvefudk Nidrf;csrf;a&;vkyfzkdUrvkyfzkdU bmrS rajymvdkbl;wJU? EdkUaywJU zifvefu
qufwkdufr,fqdk&if t*FvdyfeJUjyifopfwkdUu tpGrf;ukefulnDr,fwJU/ udkufZmbk&if a[mif;BuD;uvnf;}}

OD;wuf&Sdefu uwdkufu&dkuf 0ifajymvkdufjyefonf/

]]*smref udkufZma[mif;BuD;vm;? wpfaeUu owif;pmxJrSm olU"mwfykH awGUvdkuf&w,f? tif;-olu


bmajymovJ}}

]]taemufOa&mywkdufom;tcsif;csif; ppfjzpfaejcif;udk &yfpJNyD;awmh &k&Sm;wkdU&JU bdkvf&SDApf0g'


yaysmufoGm;&eftwGuf &k&Sm;udk 0dkif;wdkuf&r,fvkdU udkufZma[mif;BuD;u wkdufwGef;vkdufw,f/ udkif;q&m
uRefawmfoGm;vdkufOD; r,f}}

]]oGm;yg oGm;yg}}

q&mOD;wuf&Sdefonf ykwD;pdyfí usef&pfavonf/

uRefawmf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfodkU a&mufaomtcg "mwfrD;rsm; vif;aeavNyD/

ajcwH&SnftdrfBuD; tay:xyfodkU wufoGm;&avonf/ tcgwdkif;ESifhrwl ? avSum;ay:wGif cRwfxm;aom


zdeyfrsm;rsm;r&Sd/ twGif;rSmvnf; wdwfaeav onf/
qif0ifcef;wGif wkdUArmocifwpfa,mufonf pmzwfvsuf&Sdavonf/ uRefawmfa&mufvmjcif;aMumifh
pmzwfrysuf/ pm;yJGwpfckwGif tjcm; wkdUArmocifwpfa,muf pma&;aeavonf/
uRefawmfa&mufvmjcif;aMumifh pma&;rysuf/ tjcm;wpfae&mwGif wkdUArmocifwpfa,mufonf
aq;ayghvdyf aeavonf/

olwdkUxHwGif pma&;aeaom wkdUArmocifudkom uRefawmf rsufrSef;wef; avonf/ xdkolum;


ocifausmfpdefyifjzpfavonf/

uRefawmfu olUa&SUrSm oGm;xdkifavonf/ olu uRefawmfhtm; rsufESmrarmhbJ


rsufrSefatmufursufvkH;rsm;udkom armhNyD; Munfhvkdufav onf/

]]xdkifyg}}

ocifausmfpdefonf pmudkom qufa&;avonf/ uRefawmfuab;rSm awGU&onfh


t*Fvdyfowif;pmwpfapmifudk aumufMunhfvkdufonf/ trf&pfwm bZm yw¬&dum;ac:
umvuwÅm;xkwfowif;pmjzpfavonf/ rsufESmzkH;wGif BuD;rm;aom pmvkH;rsm;ESifh tdE´d,
trsKd;om;uGef*&ufonf tifydkif,me,fcsJUpepfudk umuG,faeaom NAdwdoQppftm;xkwfrIrsm;udk
raxmufcHEdkifojzifh tmPmzDqef&ef qkH;jzwfvkdufNyDjzpfaMumif; azmfjyxm;avonf/

pmqufa&;aeaom ocifausmfpdefu-

]]a&mh 'gzwfygOD;}}

uRefawmfha&SUokdU vufESdyfpufjzifh &dkufxm;aom aMunmpmwrf;wpfapmif udkcsay;vdkufavonf/


tvkyform;rsm; tpnf;t&kH;\ aMunmcsufjzpfonf/ tvkyform;rsm;onf rdrdwdkU tcGifhta&;rsm;twGuf
pnf;&kH;Mu&rnf/ wdkufyJG0ifMu&rnf/ urÇmhppfBuD;aMumifh ukefaps; tqrwef wufaeonf/ 100rSm
50wufaeonf/ tvkyform;wkdU\ vkyfcum; rwuf? tvkyfudkawmh ydkvkyfaeMu&onf/ tdE´d,wGif
tvkyform;wkdUonf ppftwGif;&Sm;yg;p&dwfrsm; twGuf awmif;qkdvIyf&Sm;aeMu&m
atmifjrifrIrsm;&aeonf/ Armjynfüum; tvkyform; tpnf;t&kH;rsm;yif pepfwus pnf;&kH;xm;jcif;r&Sd/
tcsKdUu rzJGUrpnf;&efyif ajymqdkaeMuonf/ ArmEdkifiHvkH;qdkif&m tvkyform;tpnf;t&kH; pnf;&kH;a&;Xmeu
tvkyform;rsm;tm; pnf;&kH;Mu&ef wkdufwGef;xm;avonf/ pnf;&kH;a&;rSL;oifwef;rsm; ay;ae&m
wufa&mufMuzkdU aqmfMoxm;avonf/ ocifausmfpdefonf twGif;a&;rSL;taeESifh xkdpmwrf;udk
xkwfcJUjcif;jzpfavonf/

uRefawmf-

]]owif;pmxJrSm 'DaMunmcsuf ygNyD;NyDyJ? awmfawmfawmif MumoGm;NyD}}

ocifausmfpdefu ola&;NyD;oGm;aompmrsm;udk jyefzwfjyifqifae&mrS-

]][kwfygw,f? ygNyD;ygNyD}}

uRefawmfuowif;pm aumufudkifvkdufaomtcg-
]]rdwfaqGemrnfu b,folwJU? vlcsif;awmh rsufrSef;wef;aeMuwmyJ? w,f &if;&if;ESD;ESD;
qufqHcGifhr&cJUbl;aemf}}

]]uRefawmfhemrnf wifxGef;yg? [kwfw,f aumvdyfwkef;uvnf; r&if;ESD;Mubl;}}

]]ocifwifxGef;&JU? aumvdyfausmif;rSm usKyfu aew,fomqdkwm ausmif;rSm odyf&Sdwm r[kwfbl;?


tjyifxGuf EdkifiHa&;vkyfaewmudk;}}

olonf pum;ajymvdkuf? pmudk Munhfvdkuf vkyfaeonf/

]]bmawG a&;xm;ovJ ocifausmfpdef? aMunmcsufvm; aqmif;yg;vm;}}

]]XmecsKyftvkyform; tpnf;t&kH;&JU vcsKyftpD&ifcHpm a&;aew,fAs? wpfvc&D;vdkU


acgif;pOfwyfxm;w,f}}

]]awmfawmf tvkyfwGifus,f&JUvm; ocifausmfpdef}}

]]awmfawmfwGifus,fygw,f/ tvkyform;0efxrf; pmoifwef;rsm; zGifhEdkifw,f/ caemifwkdrD;jcpfpuf?


urm&Gwf aowÅmpufawGrSm pepfwus pnf;&kH;a&; tjrpfwG,fatmif pnf;&kH;EdkifcJUw,f/
tvkyform;tpnf;t&kH;rsm;&JU erlempnf;rsOf;rsm; a&;qGJEdkifcJUw,f/ &efukefywf0ef;usif tvkyform;
pkHprf;a&;udpörsm;vkyfEdkifcJUw,f/ oHvsif a&eHtvkyform;awG&JU vc r,lpwrf; oydwfeJUywfoufNyD;
Oya'jyKvTwfawmfrSm ar;cGef;awG xkwfEdkifcJUw,f/ pm&if;csKyfMunfhawmh racvSygbl;}}

ocifausmfpdefonf ola&;xm;aom tpD&ifcHpmudk jyefzwfNyD;avNyD/ uRefawmfESifh tm;&yg;& pum;ajym&ef


tqifoifhjzpfaeonfhoabmESifh olUa&SUu pm&Gufpmwrf;rsm; &Sif;ypfNyD; ydkufxm;aom vufESpfzufudk
pm;yJGay:odkU wifvdkufonf/

]]tck b,fuvmwmvJ}}

]]tdrfu 'g&dkuf vmwmygyJ}}

]]udpötxl;rsm;&Sdovm; ocifwifxGef;}}

]]r&Sdygbl;cifAsm? XmecsKyfa&mufrS udpöxl; awGUwwfwmygyJ [J [J}}

]]ocifwifxGef; tpn;ft&kH;rSm tNrJwrf;vkyfom;wpfa,muftjzpfeJU vmvkyfygvm;}}

]]rMumcif vkyfjzpfygvdrfhr,fxifw,f}}

]]tif; aumif;w,f? tajctaeawGuvnf; ta&;BuD;vmNyD? ppfBuD;uvnf; tajctaexl;jcm;awmhr,f?


tdE´d,rSm vGwfvyfa&;wdkufyJGawG jyif;xefvmawmhr,f}}

]]tdE´drSm qlbwfpfbdkUwkdU *dkPf;uJGwm cifAsm; b,fvkdoabm&ovJ}}

ocifausmfpdefu rqdkif;rwG-
]]bkdUpf acgif;aqmifwJU Forward Blocu wkd;wufwJU oabmayghAsm/ *E´D&JUtMurf;rzufwJU
tmPmzDqefa&; opöj*[vkyfief;[m vuf&SdtajctaeESifh roifhavsmfawmhbl;vkdU qkdwJUoabmaygh}}

]]odkUayr,fh uGef*&ufBuD;rSm *dkPf;uGJwmrsKd;awmh uRefawmfawmh rBudKufbl;Asm? b,fenf;eJUrqkd nDnGwfzkdU


ta&;BuD;w,f}}

ocifausmfpdefu uRefawmfhtm;jyuf&,fjyKouJUodkU &,fvkdufonf/

]]ocifwifxGef;u qefUusifbufESpfck&JU nDnGwfjcif;qkdwm em;rvnfao;bl;xifw,f [J [J? y#dyu©&SdrS


wkd;wufw,fqdkwJU oabmw&m;udkvnf; em;vnfzdkUvkdao;w,f}}

uRefawmfum; 4if;pum;wkdUudk Mum;zl;aeaomfvnf; em;rvnfao;yg/ odkUaomfaumif;pGm


r&if;ESD;ao;aom ocifausmfpdeftm; em;rvnfaMumif; zGifh[rajymvdkyg/ odkUjzifh pum;udk vTJvdkufonf/

]]bkdUpfwkdUvlpku olwkdUeJU qefUusifbuf owif;pmawGudk oydwfarSmuf wmawmh vGefvGefw,fxifw,f/


vGwfvyfpGm a&;om;cGifhudk vlpkvla0;eJU csKyfcs,f&m a&mufaew,f/ 'ghaMumifhvnf;
b*Fvm;rSm&SdwJUynm&SdBuD;awGu x uefUuGufukefMuNyD r[kwfvm;/ owif;pmq&mBuD;
&mreE´mcswfwm*sD? odyÜHynm&SdBuD; qmyDpDa&;? tbd"r®mq&mBuD; qm&m'gc&pf&SfeefpwJU yk*¾dKvfBuD; awGu
rcHr&yfEdkif jzpfMuw,f/ b*Fvm;jynfvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;tzGJU csKyfuvnf; zufqpfqefwJU
tjyKtrlqdkNyD; uefUuGufw,f}}

]][kwfwmayghav? 'DudpörSmawmh bkdUpfu vGefoGm;NyDxifw,f/ Armjynfu xGuf&yf*dkPf;udkaum


ocifwifxGef;u b,fvkdoabmxm;ovJ}}

]]udkBuD;EkwkdU? ocifatmifqef;wkdUeJU wdkUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifawGu yg0ifzGJUpnf;xm;wJU


[mjzpfvdkU axmufcHawmh axmufcHrSmygyJ/ odkUayr,fh uRefawmfwkdU ausmif;om;awGudk ESdyfpufoGm;wJU
a'gufwmbarmf ygaeawmh pdwfoefaewmayghAsm}}

]][dkwkef;u tajctaeeJU tcktajctae rwlbl; ocifwifxGef;&/ ckppfBuD; jzpfaewJU


twGif;rSmt*Fvdyftcuf ArmhtcsufqdkwJU pum;twdkif; vGwfvyfa&;udk &atmif,l&rSm/ 'Doabmudk
vufcHolwkdif;eJU yl;aygif;NyD; aqmif&Guf&rSmjzpfw,f/ 'gaMumifh a'gufwmbarmfudkyg yg0ifapNyD;
xGuf&yf*dkPf;zGJUxm;&wmAs/ vGwfvyfa&;wdkufyJGqdkwm tzufzufu Munfh&wm/ usKyfwkdU
jynfwGif;tiftm;eJUcsnf;NyD;wmr[kwfbl;? EdkifiHjcm;rdwfaqG rsm;udkvnf; wpfzufu &Sm&ao;w,f/ tJ'Dvdk
&SmwJUtcgrSm a'gufwmbarmfwkdUvdk tqifhtwef;&SdwJU acgif;aqmifydkif;uvnf; ygzkdUvdkaew,f/
bmajymajym olu eef;&if;0efvkyfzl;oudk; ocif ocifwifxGef;&JU [J [J}}

tpnf;t&kH;ay:odkU vlwpfa,muf wufvmojzifh vSrf;Munfhvkduf&m ocifvSaz jzpfaeavonf/


uRefawmfonf ocifvSaztm; tmPm&SifudkvSa&T \ tpfudktjzpfESifhom oduRrf;onf/
wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmif vlBuD;wpfOD;tjzpfjzifhum; tuRrf;0ifjcif; r&SdcJUao;acs/
ocifvSazonf uRefawmfwkdUteD;odkUa&mufvmNyD; vufxJrSmygaom pmtkyfokH;tkyfudk pm;yJGay:wGif
wifvdkufavonf/ okH;tkyfpvkH; ]ppfESifhbkH0g'} qkdapm pmtkyfrsm;jzpfavonf/ ocifausmfpdefonf
pmtkyfudk vSrf;Munfhaeonf/ uRefawmf\ rsufpdrsm;onfvnf; pmtkyfrsm;ay:odkU a&mufoGm;avonf/
ocifvSaza&;aom pmtkyfjzpfaMumif; od&onf/

ocifvSazum; bmrQrajymao;bJ rsufrSefudk cRwfNyD; vufudkify0gESifh okwfaeavonf/


ocifausmfpdef-

]]cifAsm;pmtkyfxGufNyDudk;}}

ocifvSazonf rsufrSefudk jyefwyfNyD;aemuf pmtkyfudk ocifausmfpdeftm; ay;vkdufavonf/ NyD;aemuf-

]]owif;pm wpfckckuaeNyD; a0zefa&;uav; bmav;ygatmif vkyfvkdufprf;ygOD;}}

ocifvSazonf tjcm;pm;yJGxdk;wpfckwGif oGm;NyD; xdkifawmhrnf vkyfaepOfwGif pmtkyfudk


vSefavSmMunfhaeaom ocifausmfpdefu-

]]cifAsm;pmtkyfrSm azbD,efu ed'gef;a&;xm;oudk; [D;[D;}}

ocifvSazu ocifausmfpdef\ [D;[D;ESifh jyufoHudk vkH;0*&kpdkuf[ef r&Sdacs/

ed'gef;a&;olrSm azbD,ef OD;bckdifjzpfavonf/

ocifvSazonf pm;yGJrSmxdkifNyD; wpfpkHwpf&m a&;ae\/ xdktcdkuf apmapmuyif


qif0ifcef;rSmyufvufukvm;xdkifjzifh pmzwfaeaom yk*¾dKvfu uRefawmfwkdUbuf vSnfhMunfhNyD;-

]]ocifvSaz cP 'Dvmprf;yg}}

xdktcgrS uRefawmfonf xdkyk*¾dKvftm; jrifzl;ovdkvdk xifvmavonf/ apmapmu olUtm;


*&kpdkufírMunfhrd/ olonf t&yfcyfysyfysyf? udk,fvkH;udk,fxnf cyfuspfuspf? tom;ndKndKjzpfonf/
pmzwfaeojzifh rsufrSef wyfxm;onf/ ocifvSazu &dkaopGm olUxHoGm;avonf/

]]ocifausmfpdef tJ'DvlBuD;u b,folvJAs}}

]]cifAsm; rjrifzl;bl;vm;? ocifjr&,fav}}

]]aMomf [kwfom;yJ? ESpfcgawmifjrifzl;w,fAs/ okdkUayr,fh olu w&m;a[m pifjrifhay:u?


uRefawmfupifatmuf cyfvSrf;vSrf;u jrifcJU&wmudk;As/ 0dk;wdk;0g;wm; jzpfaevkdU ar;wmyg?
cktywfvTwfawmfrSm ocifjru umuG,fa&;tokH;p&dwfawGeJU ywfoufNyD;ajymwm awmfawmfaumif;
w,f? jrefrmjynfumuG,fa&;Xme[m NAdwdoQe,fcsJUpepfudkom umuG,faew,f? 'gaMumifh
umuG,fa&;p&dwfudk jrefrmjynfuray;oifhbl;wJU}}

]]OD;zkd;xDajymwmvnf; aumif;om;yJ? ppfjzpfaewm[m jrefrmjynfaMumifh r[kwfbl;wJU?


'ghaMumifht*FvefygvDrefuom ay;&r,fwJU/ OD;boDwkdU? OD;b&ifwkdUuawmh 21-OD;avtwdkif; ArmawG
ppfbufrSm &mxl;BuD;BuD;&zdkU ArmppfwyfawG zGJUzdkUavmufom awmif;qdkwmyJ? e,fcsJUppfudk
uefUuGufwJUoabmrygbl;/ a[m'D ppfESifhbkH0g'pmtkyfudk zwfMunfhprf; ocifwifxGef;? e,fcsJUppfudk
usKyfwkdUocifawGu b,fenf;eJUrS raxmufcHEdkifbl;? e,fcsJUppfudk wdkif;jynfvGwfvyfzdkUtwGuf
jynfwGif;ppfvkyfypf&r,f}}

xdktcdkuf udkat;aiG a&mufvmavonf/


udkat;aiGonf uRefawmfhqDodkU wkduf&dkufOD;wnfNyD; vmavonf/

]]udk,fhvltdrf 0ifcJUao;w,f? XmecsKyf&kH;oGm;w,fqdkvdkU vdkufvmcJUwmyJ}}

]]udpö&Sdovm;}}

]]vm vdkufcJU}}

uRefawmfu xvdkufoGm;avonf/

avSum;xdyfodkU ra&mufcifuav;wGif udkat;aiGonf uRefawmfhtm; &yfae&pfcJU&ef vuf[efjzifh


jyxm;cJUNyD;aemuf ocifvSazqDodkU oGm;avonf/ ocifvSaz\ em;xJodkU pum;wpfcGef;
wkd;wdk;ajymxm;cJUNyD; uRefawmfESifhtwl avSum;odkU qif;cJUMuavonf/

vrf;ay:odkU a&mufaomtcg udkat;aiGonf aemufvSnfhMunfhonf/ wpfOD;wpfa,mufrQaemufrS


uyfygvmonfudk rawGU&awmhrS-

]]cifAsm; 'DaeUn tpnf;ta0;vdkufcJU&r,f}}

]]bmtpnf;ta0;vJ}}

]]jynfolUta&;awmfykHygwD&JU tzJGUcJGwpfck tpnf;ta0;}}

]]jynfolUta&;awmfykHygwD [kwfvm;? b,fwkH;u ay:cJUwJU ygwDvJ? uRefawmfjzifh rMum;zl;ao;ygAsm}}

]]'DppftawmtwGif; ArmhvGwfvyfa&;udkvufeufudkifNyD; wdkuf,lzdkU vQKdU0SufpGm zJGUxm;wJU ygwDAs?


wuúokdvf pmoifaqmifBuD;awGMum;rSm wpfcgwkef;u nOhfeufarSmifxJ pum;&nfvkyJGqkdNyD;
pnf;a0;MuwmrSwfrd vm;}}

]]rSwfrdom;yJ? uRefawmfvnf; wufw,fav}}

]]tJ'g[m tpyJ? b,fol[m ygxdkufw,f? b,fol[m rygxdkufbl;qdkwm


tJ'Dtpnf;ta0;wkef;uvla&G;wmyJ/ cifAsm; ygxdkufw,f? cifAsm;udk a&G;NyD;NyD &Jabmf}}

uRefawmf\aoG;rsm;qlyGufoGm;NyD; tom;awG ckwfvmonf[k xifrdavonf/ vkyf&rSm


aMumufíum;r[kwfyg/ pGefUpm;í xl;jcm;aom tawGUtBuKHwpfckESifh jAKef;ceJ&ifqdkif&awmhrnfhtwGufom
jzpfavonf/

udkat;aiG-

]]tpnf;ta0;vkdufr,f r[kwfvm;}}

]]b,fawmhvJ}}

]]tck}}
]]b,fudkoGm;&rSmvJ}}

]]udk,fac:&mvdkuf&kHygyJ}}

]]vdkufrSmaygh? udkat;aiG ac:&if b,fwkH;u jiif;zl;ovJ}}

uRefawmfwkdUonf a&ausmfvrf;xdyf0ü vefcsm;pD;Muavonf/ armif*dkrm&Dvrf; (AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;)


wpfavQmufrSaeNyD; odrfBuD;aps;odkU ta&mufoGm;Murnf/

atmfvHyD,m&kH (a&T*kef&kH)a&SUwGif vlawG BudwfBudwfwdk;aeavonf/ bwfpfum;awG?


vefcsm;awGudk,fydkifum;awG? &xm;vkH;awGvnf; &Iyfae\/ naeyGJtNyD; nyJGpawmhrnfjzpf\/ &kHwGif;rS
tefxGufvmMuolrsm;ESifh &kHwGif;odkU >ywfwkd;0ifvdkolrsm; &ifqdkifwdk;aeMuavonf/ jyaeaomum;rSm
]cspftrQ} jzpf\/ 'g&dkufwm udkwifarmifudkifwdkif rif;om;jzpfNyD; ar&SifESifh arjrifh rif;orD; ESpfvufjzifh
wJGzufxm;onf/ ]oGif}&kHrSmum; vlrrsm;vS/ NAdwdoQbm;rm; &kyf&SifukrÜPDrS jrrsKd;vGif\ a0hv,fv,f
0w¬Kudk &kyf&Sif&dkufjy jcif;jzpfavonf/

]]udkat;aiG a0hv,fv,f0w¬Kudk zwfzl;&JUvm;}}

]]rzwfzl;bl;? jrrsKd;vGif 0w¬Kqdkawmh cyfayghaygh cyfaysmfaysmfae&rSmayghAsm/ 'dkif,mavmhcfuav;awGuawmh


aumif;rSmygyJ}}

]]wdk;wufa&;xJrSmygaewJU okc&JU0w¬Kudkaum zwfrdao;vm;}}

]]zwfrdw,fAs? aeUpOfvdkvdkyJ/ olU0w¬Ku awmfawmfpJGom;As? ta&;tom;vnf; vSyw,f? t"dyÜm,fvnf;


awmfawmfeufom;yJ}}

]][kwfw,f? odkUayr,fhAsm uRefawmfwkdU arQmfrSef;aewJU wkd;wufaom pmayrsKd; jrefrmpmayavmurSm


ay:rvmao;bl;Asm}}

]]udkwifxGef;vnf; pma&;q&mjzpfr,fvkdvdkeJU ckawmh owif;pmq&mb0rSm aomifwifaeNyDaemf}}

]]owif;pmwkdufra&mufwm tawmfMumoGm;NyDAs}}

uRefawmfwkdUonf uGefwDeifw,f rkefUwdkufa&SUa&mufonfhwdkif NidrfaeMu onf/

]]udkwifxGef; cifAsm;tpfrBuD;qDu ykHESdyfwkdufwdkufaxmifzdkU t&if;xkwfay;ray; odNyDvm;}}

uRefawmfhrSm ajz&ef 0efav;aeonf/

xdktwGif; uRefawmfwdkUvefcsm;a&SUrSm armfawmfum;wpfpD; xdk;&yfvdkuf&m vefcsm;orm;onf


t&SdefvGefNyD;um;ESifhrwdkufrdatmif renf;BuD; xdef;xm;vdkufav&m vefcsm;OD; axmifíyif oGm;avonf/
uRefawmfwkdUrSmvnf; yufvufvefoGm;avonf/
udkat;aiGu wufacgufvdkufonf/ uRefawmfu a&SUuum;udk rsufapmif;xdk;vdkufavonf/ um;ay:rS
t*FvdyfppfAdkvfwpfa,mufESifh tpGrf;ukef acwfrSDatmif 0wfqifxm;aom ujym;rwpfa,mufqif;vm
avonf/ uRefawmfwkdUonf qif;NyD; vufoD;ESifhom xdk;vdkufcsifMuavonf/

udkat;aiG-

]]aeESifhOD;aemf? wpfaeUawmh 'DaumifawG odaphr,f}}

]]wavmu umuG,fa&;bwf*suf aqG;aEG;Muawmh ay:vmwJU tcsufwpfck[m odyfNyD;


pdwf0ifpm;zdkUaumif;w,fAs? NAdwdoQppfAdkvf 13OD;twGuf wpfESpf 13odef; ukefusNyD; jrefrmeJU
tjcm;ppfAdkvfawGtwGuf wpfESpfwpfodef;ig;aomif;ajcmufaxmifom ukefowJU/ uRefawmfwkdU wkdif;jynf&JU
aiGawGeJU uRefawmfwdkUtay:AdkvfusNyD; tckvdk ZdrfcHaeMuwmyJ}}

]]'Dt*FvdyfaumifawG jyKwfcgeD;ygNyD? taemufbufrSm *smreDu olwkdUudkyJ zdaqmfaew,f/ *syefuvnf;


ta&SUbufuaeNyD; olwkdUudkyJ zdcsrSmyJ}}

ppfuJarmifaxmfav;vrf; (AdkvfqGefyufvrf;) xdyf0odkU a&mufvmí uRefawmfhpdwfonf rjrrSDqDodkU


a&mufoGm;aomtcg udkat;aiGu t*FvdyfppfAdkvfudpöaMumifh jywfoGm;aom pum;pOfudk qufjyefavonf/
wkdufqdkifvGef;onfrSm tHUMop&myifjzpf\/

]]udk,fhvltpfrBuD;qDu ykHESdyfwkdufaxmifzkdU t&if;tESD; &r,fwJUvm;? b,fhES,fvJ}}

uRefawmfhrSm rajymbJ raeomawmhacs/

]]ykHESdyfvkyfief;udk tao;pdwf avhvm&OD;r,fwJUAs? p&dwfpu b,fa&GUb,frQ ukefr,fqkdwm


wGufay;&r,fwJU? ykHESdyfwkdufaxmifzdkU ae&mxdkifcif;vnf; pkHprf;&r,fwJU/ tvkyf&r,f r&bl;?
b,fu&r,fqkdwm awGvnf; pkHprf;&r,fwJU/ [mAsm cdkif;vdkufwm pkHaewmyJ}}

]]EdkU cifAsm;u pkHprf;avhvmNyD;NyDvm;}}

]]pkHprf;wkef;yJ? Mumawmh vkyfcsifpdwfawmif ukefaeNyD? oD;qpfwpfapmif usaewmyJAsm}}

]]wu,fawmh cifAsm;tpfrBuD;u vrf;rSefw,fAs/ tvkyfvkyf&if tvkyfeJU wlap&vdrfhr,f/


BudK;pm;NyD;pkHprf;avhvmAs}}

paumhaps;BuD;rSm ajcmufaoGUaeonf/ em&D0dkif;BuD;\ rD;rsm;ESifh tay:xyfrS rD;rsm;um; xdefaeavonf/


atmufxyfrSmum; raumif;rIjyKír&&kH tvif;a&mif cyfrIefrIefom &Sdavonf/

paumhaps;vGefaomtcg uRefawmfwkdU vuf0JbufwGif&Sdaom opfom;taqmufttkHBuD;qDodkU


vSrf;MunfhrdMuavonf/ tvGefa[mif;jrif; aomtoGifudk aqmifaeavonf/

]]udkwifxGef; cifAsm;'Dudk a&mufzl;ovm;}}

]]ra&mufzl;bl;As? cifAsm;aum}}
]]'Dudk a&mufzl;rS vlUb0 A[kokw jynfhpkHw,fvdkU qdk&r,f}}

]]rjynfhpkHcsif aeygapAsm? usKd;awmh rusKd;csifygbl;? 'DrSm twGif;vlemawmh vufrcHbl;xifw,faemf}}

]]vufrcHbl;? tjyifvlemomvufcHw,f? twGif;vlemawmh qmulvm0ghwfudk ydkUw,f/


jynfhwefqmavmu[m tawmfpdwf0ifpm;zkdUaumif; w,f? wpfaeUawmh udkwifxGef; tJ'Davmu
A[kokw&atmif vkyfay;&OD; r,f}}

]]tJ'DA[kokwawmh rvdkcsifygbl;Asm}}

]]ajymao;wmaygh rawGUcifawmh? awmfawmfMum t&l;trJom;auR;ovdk jzpfaerSmom pdk;&ygw,f}}

vefcsm;onf odrfBuD;aps;bufodkU auGUvmavonf/ jrLeDpy,fum;BuD;u vrf;rsm;udk


a&vdkufaq;aeavonf/

uRefawmfwkdUonf tif;pdefbwfpfum;a&SUwGif &yfMuavonf/ tqifoifhyif vltawmfrsm;aeNyDjzpfí


um;xGufatmif Mum&Snfapmifh&awmh rnfr[kwfay/

udkat;aiGonf vefcsm;ESifhvmpOfu rMumcPaemufodkU vSnfhMunfhcJUonf/


bwfpfum;ay:odkUwufrnfjyKaomtcgvnf; aemufodkU jyefMunfhao;onf/ wpfa,mufa,muf
uRefawmfwkdUaemufu vdkufpkHaxmufaeovm;}}

bwfpfum;ay:wGif &kyf&SifMunfhjyefaom aumvdyfausmif;om;t&Gk,f vli,ftrsm;udkawGU&onf/


urm&GwfbufrS odrfBuD;aps;odkU yef;vmydkUaom NcHorm;rsm;vnf; jyefvkdufcJUMuavonf/
yef;jcif;awmif;BuD;rsm;udk xyfwifxm;\/

urm&Gwf*gwfwJudk vGefaomtcg urm&GwfrSmaecJUaom tcsdefrsm;udk owd&aeavonf/


uRefawmftvnftywfa&mufaeus tdrfrsm;udk vSrf;Munfhvdkufao;onf/ vl&dyfvljcnf
tuJcwfvdkufrdonf/

uRefawmfwkdUonf urm&Gwfaps;teD;rSm qif;Muavonf/ aps;\ awmifbuf&Sd vrf;Mum;uav;twdkif;odkU


udkat;aiGu cyfoGufoGuf 0ifoGm;avonf/ uRefawmfuaemufrS trSDvdkuf&avonf/ vrf;Mum;xJrSaeNyD;
uRefawmfwkdU aemufrS wpfpkHwpfa,mufudk vdkufaerae apmifhMunfhMuonf/ um;&yfpOfuvnf;
uRefawmfwkdUESifhtwl qif;olr&Sd/ aemufxyfvnf; b,folrS bmESifhrQ vdkufrvmonfudk awGU&awmhrS
a&SUqufMuonf/ uRefawmfum; b,fa&mufí b,fa&mufoGm;onf[k rodawmhay/
udkat;aiGua&SUaqmifNyD; ac:oGm;avonf/ [kdauGUonfaumuf [dkjzwfonfcsKd;ESifh oGm;Mu&avonf/
aemuf0if;NcHESifh tdrfwpftdrfodkU qdkufa&mufMuavonf/

tdrfay:odkU a&mufaomtcg vli,f 15a,muf pkrdaeESifhNyDjzpfaMumif; awGU&onf/ uRefawmfESifhodolrSm


aygif;rSig;a,mufom ygavonf/ olwkdUu NyKH;íEIwfqufonf/ uRefawmfuvnf;
NyKH;íomwkUHjyefavonf/ tcsif;csif;emrnfac:raeMuawmhay/ uRefawmfrodolrsm;um;
wkdUArmtpnf;t&kH;0ifvli,frsm; jzpfaeayvdrfhrnf/

þtpnf;ta0;wGif wpfa,mufESifhwpfa,muf odygvsuf EIwfrqufbJ aevdku aeMuvdrfhrnf/ rodzl;


ruRrf;zl;ygbJvsuf rdwfrqufbJ aeaumif;aeMurnf/ odkU&mwGif tonf;ESvkH;csif;csif;um;
awGUzl;NyD;uJUodkU jzpfavonf/ wpfa,mufvufarmif;aoG; wpfa,mufaomufNyD; opömjyKonftxd
cdkifNrJMurnfh &Jabmfrsm;jzpfMuonf/ wkdif;jynftwGuf bmrqdk pGefUpm;Murnfholrsm;
jzpfonf[kþae&mvmonfESifh wpfNydKifeufyif todtrSwf jyKvdkufMuavonf/

uRefawmfwkdUonf t*Fvdyftpdk;&tm; vufeufESifh ykefuefawmfvSef&ef jyifqifrIrsm; vkyfMu&awmhrnf/


b,fvdkjyifqifrIrsm; pwifvkyfMurnfenf;/ 'gawGudk aqG;aeG;Muonf/

aqG;aEG;aeMupOf vlwpfa,muf ysm,D;ysm,mESifh 0ifvmavonf/ olonf aemufodkUvnf;


ouFmruif;pGmjzifh Munfhonf/ ywf0ef;usifudkvnf; ouFmruif;pGmESifh avQmufMunfhonf/
aemufqkH;uRefawmfwdkUqDodkUvnf; ouFmruif;ao;aom tMunfhjzifh Munfhvdkufavonf/ NyD;awmh
uRefawmfwkdUtm; NyKH;jyvdkuf\/ uRefawmfrsm;pGm tHUMooGm;onf/ xdkolrSm udkausmfNidrf;jzpf\/
uRefawmfwkdUtay:,HrSmjrifaeonfrSm udkausmfNidrf;onf wpfcgwkef;u ausmif;om;acgif;aqmifjzpfcJU\/
aemufawmh tdkifpDtufpmar;yJG 0if\/ taumufawmfXmeü &mjzwf0ifvkyf\/ ,ckvdk
jynfolUta&;awmfykHygwD tpnf;ta0;wpf&yfodkU udkausmfNidrf;a&mufvmojzifh tHUMonyD;
0rf;omoGm;avonf/

olonf udkat;aiGESifh tjcm;acgif;aqmif ESpfa,mufudkvufjyí ac:,lonf/ olwkdUonf wpfae&mxdkifí


usdwfaqG;aEG;aeMuavonf/

xkdUaemuf udkausmfNidrf;jyefoGm;avonf/

uRefawmfwkdU\ tpnf;ta0;udk qufMujyefavonf/

acgif;aqmifydkif;rS tcsKdUESifh vli,fydkif;rS tcsKdUonf EdkifiHjcm;rsm;odkU oGm;Murnf/ EdkifiHjcm;wGif


ppfrufa&;&mrsm; oifMum;rnf/ jrefrmjynfwGif;okdU vufeufrsm; wdwfwqdwfoGif;ay;&ef pDpOfMurnf/
rsm;aomtm;jzifh vufeufrsm;udk av,mOfysHjzifh csay;vdrfhrnf/ EdkifiHjcm;odkU rnfolwkdUoGm;Mu rnfudk
xdktcef;odkUa&mufaom uRefawmfwkdUtm; ajymrjyacs/

uRefawmfwkdUonf e,frsm;odkU cGJqif;NyD; jynfolUta&;awmfykH tzGJUrsm; zJGU&rnf/ 4if;wkdUtm; vQKdU0SufpGm


ppfynmoifay;rnf/ vufeufrsm;a&mufvm aomf tqifoifh aumufudkifEdkifatmif BudK;pm;&ayvdrfhrnf/
ausmif;om; oHrPdwyfzJGUrsm;? wkdUArmtpnf;t&kH;\ vuf&kH;wyfzGJUrsm;rSm ajAmifwnfaxmifEdkifaom
tzJGUrsm;jzpfNyD; wwfEdkifoavmuf ajAmifppfa&;avhusifhrIrsm; vkyfay;&rnf/
tcsKdUppfa&;ynmrsm;udkvQKdU0SufpGm oifwef;ay;&rnf/

uRefawmf-

]]trsKd;orD;awGudkvnf; ppfa&;ynmay;r,fqkd&if jzpfEdkifw,f? trsKd;orD;awGvnf;


vGwfvyfa&;wdkufyGJ0ifzkdU pdwftm;xufoefaeMuw,f}}[k ajymvkdufaomtcg ocifwpfa,mufu
axmufcHajymqdkavonf/

]][kwfw,f yGifhjzLtydkifaus;&Gmrsm;rSm wkdUArmtpnf;t&kH;u BuD;rSL;NyD; r,fhvuf&kH;


trsKd;orD;wyfzGJUawGudkawmif wnfaeMuw,f Mum;&w,f? pzJGUzJGUcsif; trsKd;orD; 200ausmfawmif
yg0ifMuowJU}}
&Jabmftm;vkH; NyKH;pdpdESifh em;axmifaeMuonf/ trsKd;orD;rsm;u ,ckuJUodkU wkdufpdwf
ckdufpdwfppfaoG;<uaejcif;udk auseyf&kHomru topftqef;jzpfaeaomaMumifh NyKH;Mujcif;jzpfonf[k
uRefawmfxifonf/ &Jabmfwpfa,mufu-

]]b,fvkd,leDazmif;qifMurvJ}}[k ar;vkduf&m uRefawmfu ]]yGifhjzLr,f vuf&kH;awGuawmh


tusÐcyfpdr;fpdrf;eJU xbDteDqifwl 0wfMuw,f? acgif;rSmvnf; y0g t0gpnf;MuowJU}}

&JabmftcsKdU-

]][J [J okH;a&mifjc,f ,leDazmif;ayghav? aumif;w,f}}

xkdUaemuf uRefawmfwkdUonf aiGa&;aMu;a&; jyóemrsm;udk pOf;pm;Mujyefavonf/ ta&;awmfykHqifEGJ&mü


aiGa&;aMu;a&;onfvnf; tc&m jzpfonf r[kwfygavm/

uRefawmfwdkUonf tpGrf;ukefxkwfNyD; aiG&SmMu&rnf/ 4if;jyif EdkifiHjcm;rS r[mrdwfrsm;uvnf;


aiGodef;aygif;rsm;pGm xkwfay;vdrhfrnf[k odMu&avonf/

uRefawmfwdkUonf a&SUa&;twGuf rsm;pGm tm;wufMuavonf/

1300jynfhESpf ta&;awmfykHwkef;u ausmif;om;? v,form;? tvkyform; vlxkwpf&yfvkH;


tkH<uvIyf&Sm;cJUonf/ t*Fvdyfe,fcsJU\ zdESdyfvTrf;rdk;a&; taqmufttkHBuD;wpfckvkH;udk
,drf;,dkifvIyf&Sm;apcJUavonf/ tu,fíom vufeufESifhaiGaMu;jynfhpkHcJUygrl ,if;taqmufttkHBuD;
NydKvJusatmif ta&;awmfykHBuD;udk qufvuf qifETJcJUEdkifayrnf/

,ckrl t*Fvdyfe,fcsJUorm;onf *smreD\ xdk;csufaMumifh oGufoGufvnf cHae&onf/ *syefuvnf;


t*Fvdyfe,fcJUorm;udk tvJxdk;OD;rnf/

uRefawmfwkdUrSmvnf; vufeuftm; aiGaMu;tm; jynfhpkHawmhrnf/

t*Fvdyfe,fcsJUorm;udk tvJxdk;NyD; uRefawmfwkdU vGwfvyfa&;udk tjrwfxkwf,l&ef onfhxufaumif;aom


tcGifhtvrf;awG ay:ygOD;rnfavm/

uRefawmfhwGif tpGrf;ukef pGefUpm;csifaom pdwf"mwfrsm; wpf[kefxkd; wufvmavonf/

tpnf;ta0;rNyD;ao;cif uRefawmfu ar;cGef;xkwfvdkufonf/

]]acgif;aqmifawGeJU EdkifiHjcm;vkdufzkdU vli,fxJua&G;&if uRefawmfwkdUxJuyJ a&G;r,fr[kwfvm;}}

tjcm;&Jabmfrsm;vnf; þudpörSm uRefawmfuJUokdU pdwf0ifpm;aeMuaMumif; awGU&avonf/

udkat;aiG-

]][kwfw,f? a&G;awmha&G;rSmyJ/ odkUayr,fh vQKdU0SufpGm a&G;rSmyJ? b,folUa&G;ac:oGm;r,fqkdwm


tcsif;csif;odMuvdrhfr,f r[kwfbl;}}
tm;vkH;u-

]]tJ'Denf;yJ vkyf&rSmaygh}}

uRefawmf-

]]uRefawmf vdkufyg&apAsm}}

udkat;aiG-

]]b,folU a&G;NyD;ac:r,fqdkwmawmh rodao;bl;? okdUayr,fh cifAsm;udkawmh ac:rSmr[kwfbl;? cifAsm;rSm


'DrSmvkyfzkdU wm0efawG&Sdw,f}}

uRefawmfonf awmfawmfpdwfysufoGm;onf/ jrefrmjynfwGif;wGif uRefawmfvkyfrS


NyD;rnfhwm0efwpfckck&Sdonf[k uRefawmfrxifacs/

]][mAsm uRefawmfhrSm bmwm0ef BuD;BuD;us,fus,f &SdwmvdkufvdkU}}

udkat;aiGu uRefawmfhtm; oli,fcsif;csif; trlt&mrsKd;jzifh rqufqHawmhbJ acgif;aqmifwpfOD;u


aemufvdkuftm; qufqHonfh trlt&mrsKd;jzifh uRefawmfhtm; tpnf;ta0;tjyif ab;odkU
ac:íusdwfajymavonf/

]]cifAsm;vkyfzkdUwm0ef BuD;BuD;us,fus,f&Sdw,f? cifAsm; xdxda&mufa&muf rvkyfao;vdkUomyJ/ NyD;awmh


'Dwm0ef[m cifAsm;eJUtoifhawmfqkH; wm0efjzpfw,f/ ta&;awmfykHwpfckrSm 0g'jzefUa&;qdkwJU tvkyf[m
b,favmufta&;BuD;w,fqkdwm vlwdkif;odw,f? cifAsm;vnf; odw,f/ vQKdU0Sufa&;vkyfief;qkdawmh
vQKdU0Suf0g'jzefU&vdrfhr,f? vQKdU0Suf0g'jzefU&mrSm vQKdU0Sufajratmuf ykHESdyfvkyfief;&SdzkdU
ta&;tBuD;qkH;jzpfw,f/ vQKdU0Sufajratmuf ykHESdyfvkyfief;jzpfatmif wnfaxmifzdkU cifAsm;xufydkNyD;
oifhawmfol uRefawmfwkdUtxJrSm &SmrawGUEdkifbl;}}

uRefawmfum; Nidrfaevdkuf&avonf/

xkdUaemuf uRefawmfwkdU vlpkcJGMuavonf/ bwfpfum; toGm;tvm r&SdawmhNyDjzpfojzifh&efukefNrdKUxJodkU


rjyefEdkifMuawmhacs/ tcsKdUrSm urm&GwfxJrSmyif vlpkcJGtdyfMu\/ uRefawmfESifh udkat;aiGwkdUum; wuúodkvf
or*¾odkU oGm;NyD;OD;uHodef;tm;tdyf&mrS EId;um tdyfp&m &Sm&awmhrnf/

uRefawmfwkdUonf tif;pdefvrf;rBuD;ay:odkU xGufcJUMuNyD; vrf;avQmufMuavonf/


oef;acgifMuufwGefoHrsm;udk Mum;&\/ tif;vsm;uef bufqDrS ZD;uGufoHrsm;ESifh wpfwDwl;oHrsm;vnf;
urm&Gwf&Gmudk ausmfazmufí vmaeavonf/

urm&Gwf&GmxJrS OD;av;jrifhtdrfodkU 0iftdyf& aumif;avrnfvm;/ jrif;vSnf;orm; OD;zkd;cif?


bl;oD;aMumfqdkif&Sif rvkH;wifESifh orD;rsm; jrMunf? jr&DwdkUxH0ifí wnf;ckd&vQif aumif;rnfvm;/
nOfheufoef;acgif tm;emp&m aumif;onf/ xkdUaMumifh urm&Gwf*gwfwJbufqDodkU
avQmufvmcJUavonf/
pGyfus,fpuftvGefwGif pufbD;jzifh ywfwa&mifvSnfhvmaom ykvdyfrsm;ESifh awGUavonf/ olwkdUu
ppfbD;ay:rSqif;NyD; uRefawmfwkdUtm; cs,fvifh vkyfvkdufonf/

]]a[h &yfvkduf? b,folawGvJ}}

uRefawmfwkdUu usKd;EGHpGm &yfvdkufMuonf/

udkat;aiG-

]]aumvdyfausmif;om;awGygAs? rdwfaqGawGyg}}

]]b,fvdkaumvdyfausmif;om;awGvJ? tcsdefrawmfBuD;}}

ykvdyfrsm;u uRefawmfwkdUrsufESmudk aphaphMunfhMuavonf/ udkat;aiGu rIefawawjzifh pyfNzJNzJvkyfjyNyD;-

]]tcsdefrawmfBuD;rS uRefawmfwkdUudpöu NyD;rSmudk;? [J [J aemifBuD;wkdU pdwfrqdk;eJUaemf? uRefawmfwkdU


vli,fawGudk ta&;vnf;r,lygeJUAsm? urm&GwfrSm jrm&Sm&wmu t&ifuavmuf rvG,fawmhbl;As}}

ykvdyfrsm;u &,fMuavonf/ ykvdyfwpfa,mufu-

]][J [J vdkuf&Smay;&OD;rvm;}}

udkat;aiG-

]]awmfygNyDAsm? aus;Zl;txl;yJwifygw,fAs? *GwfEdkufaemf}}

olkwkdUonf pufbD;pD;oGm;Muavonf/ uRefawmfwkdUvnf; cyfjrefjref avQmufvmMuavonf/

uRefawmf-

]]tif; tavQmufaumif;vkdU taxmif;vGwfw,faemf}}

]] [J [J A[kokw jynfh0wJUvlqdkawmh b,fae&m b,fpum; ajym&r,fqkdwm em;vnfwmayghudk,fhvl&JU/


'gxuf udk,fawmh udk,fhvleJU udk,fhvl tpfrBuD;[m r&dk;bl;xifw,f}}

uRefawmfhrSm acgif;BuD;oGm;onf/ ZGwfyif uG,fvkduf&onf/

]][m udkat;aiG odyfqdk;wmyJ? &dk;ygw,fAs}}

]]b,fESpf0rf;uGJvJ}}

]][mAsm aemufxyf rar;eJU? uRefawmf pdwfqdk;&vdrfhr,f}}

uRefawmfwu,fyif pdwfqdk;oGm;avonf/
udkat;aiG-

]]uJ udk,fhtay:rSmawmh pdwfrqdk;eJU? &dk;&dk; r&dk;&dk; aemufxyfrar;ygbl;? ykHESdyfwkduf


wnfaxmifzkdUudpöuawmh b,fenf;eJUjzpfjzpf atmifjrifatmif BudK;pm;ygawmh [kwfvm;? 'gu
wkdif;jynfhwm0efyJ}}

uRefawmfonf bmrQrajzawmhay/ rjrrSDxHrS ykHESdyfwdkufvkyfief;twGuf t&if;aiG&&ef


b,fvdkaqmif&Guf&rnfudkom pdwfxJrSm Zmwfwkdufvsuf aeavonf/ uRefawmfhajcvSrf;rsm;um;
udkat;aiGESifh twlwlyif or*¾tqmuf ttkHqDodkU rSefrSefa&GU&Sm;aeavonf/ /

60

rjrrSD\axmufyHUaMu;

xkdaeUnu rkd;OD;&Gmcsonf/ tawmfyif jyif;xefonfhrdk;/ avrkefwdkfif;u rdk;OD;udk a&SUaqmifí


ac:cJUavonf/

uRefawmfr*dkvrf;odkUa&mufaomtcg avrkefwkdif;rSm NidrfoGm;avNyD/ rdk;url zJGzGJuav; usaeao;\/


"mwfrD;BudK;rsm; jywfoGm;ojzifh vrf;rD;rsm; Nidrf;aeonfudk awGU&\/

rdk;BuD;avBuD; arSmifBuD;xJwGif rjrrSDonf csdef;xm;onfhtwdkif;vmrS vmEdkifygrnfvm;/

uRefawmfonf pdwfwxifhxifhjzifh rjrrSD\ tvkyfwdkufqDodkU avQmufvmcJUonf/

wHcg;rtaygufBuD;rSm tjcm;nrsm;uJUodkUyif aomhcavmufBuD; cwfxm;onf/


avjyif;wkdufcwfcJUaomfvnf; qdkif;bkwfBuD;rSm cgwdkif;ae&mwGif tajcrysuf &yfwnfaeonf/
uRefawmfonf xkdqdkif;bkwfaemufodkU 0ifvdkufonf/ NyD;awmh wHcg;&Gufwpfckudk wGef;vdkufavonf/
tqifoifhyif yGifhoGm;avonf/

rjrrSDum; vufESdyf"mwfrD;udk atmufpdkufxdk;í BudKqdkaeavonf/ rkd;avzsufaomfvnf; rysufuGufaom


tcspfausmufwdkifBud;aywnf;/

wdkufcef;xJrSm rD;xGef;nSdjcif;qdkí za,mif;wdkifrD;yif r&Sd/ atmufpdkufxdk;xm;aom


vufESdyf"mwfrD;a&mifom&Sdonf/ odkUaomf ckESpfaqmifwdkufcef;udkyif vif;Edkifavmufonfh rjrrSD\
tNyKH;udkum; jrifomayonf/ uRefawmf ,aeUn csdef;qdkNyD;vmcJUonfrSm xdktNyKH;tvif;a&mifwGif
ydk;zvHvdk jrL;xl;ysHoef;zkdUvmjcif;um; r[kwfacs/ okdUaomf rjrrSD\ tNyKH;um; ckcHwGef;vSefí r&aom
tNyKH;jzpfonf/ uRefawmfh tonf;ESvkH;wkdUuvnf; xdktNyKH;a&mifudk a&mifjyef[yfaom oabm&Sdayonf/

]]udk,fawmfjrwfuav;? vmrSvmjzpfyghrvm;vdkU}}

uRefawmfu rjrrSD\vufarmif;tkH ESpfzufpvkH;udk qkyfudkifvdkufNyD; NyKH;aeaom rsufESmudk pkdufMunfh&if;-

]]rdk;&Gm&kHruvdkU rkd;NydKusawmif ta&mufvmr,fh armifuav;yg}}

arT;awmhrnf[k uRefawmfu &G,fvdkufpOf rjrrSDu wdrf;vdkufNyD;-


]]ravmawmfrlygeJU udk,fawmfjrwfuav;&JU? oGm; [dkrSmxdkif}}

rjrrSDonf atmufpdkufxkd;xm;aom vufESdyf"mwfrD;jzifh qdkzm&SnfBuD;wpfckqDodkU nTefjyvdkufavonf/


,cifu þtvkyfwdkufcef;wGif onfqkdzm&SnfBuD; r&Sdyg/ b,fwkH;u xm;vdkufonf rod/
olronfwHcg;csufudk xdk;ae&pfonf/

uRefawmfqdkzm&SnfBuD;ay:wGif rxdkfifao;bJ &yfíapmifhaeavonf/ rjrrSDonf vufESdyf"mwfrD;cvkwfudk


rydwfbJ eH&HwpfzufqDodkU acgif;vSnfhNyD; Murf;jyifay:rSm csxm;vdkufavonf/ xkdUaMumifh
tjyifbufrSrjrif&bJ wkdufcef;wGif;rSm rodrom vif;aeavonf/

rjrrSDonf qHyifudk bD;pdkufwpfywfvQKdxkH;xm;onf/ qHNrdwfrSm jzmusaeonf/ &Sef[J zJBuD;vkHcsnfajAmif


eufjyma&mifudk 0wfxm;onf/

uRefawmfonf qkdzmem;rSm &yfí rjrrSDtm; Munfh&if; ,aeUn vmcJU&onfh t"du &nf&G,fcsufudk


pOf;pm;aeavonf/ ykHESdyfpuf wnfaxmifEdkifatmif tNyD;tydkif ta&;qdkzdkU jzpfavonf/ tvkyfudpöESifh
ywfoufí rjrrSDay;xm;aom tao;pdwf tcsuftvufrsm;udkrl ,cifwpfaeUuyif rjrrSDtm; wifjyNyD;
om;jzpfonf/ ,aeUnrSm rjrrSD\ tajzudkawmif;&efomjzpfay\/

rjrrSDu uRefawmfhab;rSm uyf&yfvdkufNyD;-

]]xdkifav? bmvdkU &yfawmfrludk,fawmf vkyfae&wmvJ}}

uRefawmfu tajzray;bJ rIefawawBuD; vkyfaevdkufavonf/ rjrrSDonf qkdzmay:wGif xdkifcsavonf/


NyD;awmh uRefawmfhvufwpfzufudk qGJNyD; txdkifcdkif;jyefavojzifh &kef;uefjiif;qefraeawmhbJ
xkdifcsvdkufaomtcg qdkzmrSm tdqif;oGm;NyD; uRefawmfhudk,fonf rjrrSDqGJ&modkU tvdkufoifh,drf;yg
oGm;avonf/ uRefawmfhrSm tvkyfudpöudk t&ifajym&rnfavm? tcspfudk t&ifcspf&rnfavm
awG;awmai;armraetm; awmhacs/ tcspfudk t&ifjy& avawmhrnf/

odkUaomf ,aeUntzdkU tvkyfudpöonf arhaysmufí r&aom udpöjzpf aeavonf/ rjrrSDxHrS


aiGwpfaomif;xufrenf; t&if;pdkufxkwfay;vdrfhrnf[k arQmfrSef;xm;onf/ xdkt&if;aiG&vQif
ykHESdyfwdkufaxmifxm;NyD; Aef;jytm;jzifh tjyiftvkyfawG vufcHum ta&;awmfykHtwGuf
wdwfwdwfvQKdU0Suf0g'jzefU pmayawG &dkufxkwfay;vdkufrnf/ tkd 'gxuf-,kHMunfpdwfcs&aom
pmpDorm;awG b,fvdk&Sm&rnfenf;/ tajzrawGUojzifh cufaeonf/ ta&;awmfykHbufom;
ausmif;om;awG pmpDoifay;&rnfavm/ 'DvkdqdkvQif tvGefMumvdrhfrnf/

rjrrSDonf uRefawmfESifh yg;csif;uyfxm;&mrS qwfceJcGmum udk,fudk rwfrwfxm;vdkufNyD;-

]]armifav;'DaeUbmjzpfaeovJ[if}}

uRefawmfonf ta0;odkUvGifhaeaom pdwfudkjyefxdef;odrf;vdkufonf/

]]bmrSrjzpfygvm; rr&JU}}

]]tkd ajymp&m&Sd ajymprf;yg? rif;Munfh&wm at;pufpufeJU}}


uRefawmfonf bmrQrajymbJ a&SUodkU ai;Munfhaeavonf/ rD;cHaowÅmay:&Sd aMu;0gyef;tdk;BuD;\
rnf;rnf;oP²mefudk arSmifxkxJrS xkd;azmufí jrif&onf/

]]ajymav bmjzpfaewmvJ? armifav;&JU at;pufpuftrlt&m[m rr&JU tonf;ESvkH;udk


a&cJpdrfvkdufovdkyJ od&JUvm;}}

wu,f &ifwGif;rScHpm;rIudk yJUwifxyfaom toHavm/ uRefawmf\ wif;rmrIudk aysmhava&mh[k


wrifjyKvdkufaom nKoHavm/ uRefawmfrpOf;pm; wwfyg/ odkUaomf rjrrSD\ xdkpum;vkH;uav;awGaMumifh
uRefawmfhpdwfonf aysmhqif;oGm;av&m tm;i,faMuuJGoHjzifh-

]]ajymvnf;tvum;ygyJ rr&,f}}

]]tkd bmjzpfvkdU tvum;yJ armifav;&,f? ajymjyrS od&rSmyguG,f? bmvJ &G,fwl&G,fwef cspfoluav;ESifh


awGUaevdkU}}

uRefawmfhpdwf axmif;ceJ xvmonf/ uRefawmfajymcsifaom udpöudk rm,mESifh vSD;vTJvdkufjcif;jzpfonf[k


xifvdkufonf/ xdkUaMumifh toHrmrmjzifh-

]]tkd r[kwfwmawG avQmufajymraeygeJU? uRefawmf bmajymr,fqkdwm rr odNyD;om;yJ}}

]]tkd rod&ygbJvm; armif}}

]]bmvdkU rod&rSmvJ? uRefawmf cPcP ajymaewmyJ/ tvkyfudpöav; tvkyfudpö}}

uRefawmfhtoH wkefaeonfudkowdxm;rdonf/ rjrrSDonf uRefawmfhyckH;ESpfzufudk vufESifhqGJ,lNyD;


olrbufodkU vSnfhvdkufum uRefawmfhrsufESmudk pdkufMunfhaeavonf/ rIef0g;0g;tvif;a&mifwGif olr\
rsufvkH;tpkHudk aumif;pGmrjrif&aomfvnf; 4if;wdkU\ qJGiifjcif;t&Sdeft0gudkum;
uRefawmfcHpm;ae&avonf/ uRefawmfonf a&SUbmqufajym&rnfudk rpOf;pm;wwfatmif &Sdaeavonf/
bmrQrajymawmhbJ xGufoGm;csifpdwfvnf; ay:aygufvmavonf/

rjrrSDu tufuJGaomtoHjzifh-

]]tvkyfudpö? wpfcgvmvnf; tvkyfudpö? &Sif;&Sif;yJ ajymvdkufygawmhvm; armifav;&,f?


'Dtvkyfudpötxrajrmuf&if rrudk rcspfawmhbl;vkdU ajymvdkufav? tJ'DvdkyJ ajymvkdufyguG,f}}

idkoHygvmonf/ tu,fíom tvif;a&mifaumif;pGm&SdvQif rjrrSD\ rsufvkH;rsm;rSm pGwfpdkaeonfudk


awGUjrif&ayvdrhfrnf/

]]ajymvkdufav? &Sif;&Sif;ajymyguG,f/ tJ'Dvdk ajym&ifvnf; armifav;udk rru txifao;roGm;ygbl;/


ighypönf;rufvkdU ighcspf[efaqmifwmudk;vdkU rrbufawmh tcspfysufoGm;rSm r[kwfygbl;/ ajymyguG,f
tJ'Dvdkajymprf;yg}}

uRefawmfhrSm tyJUqm;xdoGm;ovdk jzpfoGm;avonf/ bmrQrajymbJ NidrfNyD; raeEdkifawmhacs/


aygufusKd;oGm;aom uRefawmfh*kPfudk wpfenf;enf;ESifh qnf&ayvdrhfrnf/
]]r[kwfwJUpum; uRefawmfu bmjyKvdkU ajym&rSmvJ rr&JU? uRefawmf 'Dtvkyf bmjzpfvkdU
vkyfcsifw,fqdkwmvnf; rrodom;eJU? 'DrSmrr}}

rjrrSDurxl;/ rsufESmudkom pdkufMunhfaeavonf/

]]rr uRefawmfhudkwu,fcspfw,fr[kwfvm;}}

rjrrSDutajzray;/ Munfh&kHom Munfhaeavonf/

]]uRefawmfhudk wu,fcspf&if uRefawmhftvdkudk vdkuf&r,f? uRefawmfvkyfcsifwJU tvkyfjzpfajrmufatmif


ulnD&vdrfhr,f}}

uRefawmfonf uRefawmfhyckH;ESpfzufay:&Sd rjrrSD\vufrsm;duk z,f&Sm;NyD;


rwfwwf&yfawmhrnfh[efjyifonf/ rjrrSDu uRefawmhfvufarmif;ESpfzufudk qJGxm;onf/

]]uJ uRefawmfoGm;awmhr,f}}

]]roGm;ygeJUOD;? rr &Sif;vif;ajymwm em;axmifygOD;}}

uRefawmfhrSm xkdif&jyefavonf/

]]uJ armifwifxGef;vkyfcsifwJU ykHESdyfvkyfief;twGuf rru t&if;wpfaomif; ESpfaomif;pdkufxkwfay;a&m


qkdygawmh/ yxrtcsufuawmh rrem;rvnfwJU tvkyfrSm aiG&if; rjrSKyfcsifbl;/ 'gayrJUrr em;rvnfwm
0goemrygwm tyxm;NyD; armifwifxGef;twGuf oufoufxkwfay;w,fxm;OD;?
tdrfuudkxGef;0if;udkajymrjybJ NyD;rSm r[kwfbl;/ rrwkdUtvkyfvkyfMuwm[m pm&if;r&Sd tif;r&Sd
vkyfMuwmr[kwfbl;? udkxGef;0if;u tdrfrSm a&m*geJUvSJae&muaeNyD;vnf; pm&if;tif; Munfhaeao;wmyJ/
udkxGef;0if;udkajymjyw,fqdk&if armifwifxeG f;taMumif;udk ar;awmhr,f? wpfpwpfpeJU
rrwkdUtaMumif;olrouFmoGm;&if rcufaybl;vm;/ odoGm;&if rcifaybl;vm;/ NyD;awmh
olurouFmwmawG r&Sdbl;? rodbl;bJxm;OD;awmh? armifwifxGef;udk rru t&if;tESD;pdkufxkwfNyD;
tvkyfwnfaxmifay;xm;w,fqkd&if onfhjyifvlawGu rrwkdUudk tuJcwf MunfhMuawmhr,f?
rrwkdUudpöBuD;[m vlodewfMum; jzpfukefrSmyJ? 'gaMumifh}}

rjrrSD\toHrSm epf0ifoGm;avonf/

]]'gaMumifh uRefawmfvkyfcsifwJU tvkyfrSm rr rulnDEdkifbl;qdkygawmh av}}

uRefawmfu t&kyfBudK;jywfovdkjzpfoGm;avonf/ rjrrSDonf t&kyfBudK;jywfudk ,k,pGmudkifNyD;


olrudk,frSmrSDxm;vdkufavonf/ rjrrSDonf &Idufí&Idufíidkonf/ t&kyfBudK;jywfonf
&IdufaomrjrrSDaMumifhom vIyf&Sm;aeavonf/

twefMumawmh rjrrSDonf uRefawmfhezl;qHpudk vufjzifhMuifempGmoyf &if;-

]]rru rcspfvkdU rulnDwmvdkUxif&ifvnf; cH&awmhrSmyJuG,f}}


uRefawmfonf tBuHratmifojzifh pdwftysufBuD; ysufonf/ a&SU bmqufajym&rnf
rodojzifhpdwftdkufonf/

rjrrSDtm; pdwfyJqdk;&rnfavm? oem;yif oem;&rnfavm? emMunf;pum;ajym&rnfavm?


cGifhvTwfzkdUawmif;yef&rnfavm/

onfvdkESifhtMumBuD;idkifrIdifNyD; xdkifaeMuavonf/ Murf;jyifay:csxm;aom vufESdyf"mwfrD;rS


xdk;xGufaeaom ta&mifonf eDMuifhMuifh jzpfvmonf[k xifonf/

ta&;awmfykHtwGuf 0g'jzefUvkyfief;BuD; ysufoGm;avNyD/ uRefawfmhtm; ay;tyfxm;aom


wm0efudkjyeftyf&kHom &Sdawmhonf/ udkat;aiGtm; b,fvkd uRefawmfajym&rnfenf;/

uRefawmfonf t&kyfBudK;jywftjzpfudk pGefUvTwfvdkufonf/ qwfceJ rwfrwfxkdifvdkufNyD;aemuf-

]]uJ oGm;awmhr,f}}

rwfwwfx&ef jyifvdkufaomtcg rjrrSDu uRefawmfhvufrsm;udk qGJwm;xm;jyefonf/

]]cPaeOD;? rrudk cGifhvTwfuJUvm; ajymygOD;}}

rjrrDSESifh oduRrf;pu pNyD; xdkaeUwdkif wpfBudrfrQ pdwfuGufp&m rawGUcJUzl;ao;acs/ ,ckawmh


pdwfuGufp&mawG awGUae&avNyD/ pum;ydkawG ajymaeavNyD[k xifvmonf/ uRefawmhfudk,fudk uRefawmf
yifhultdrfrS &kef;xGufaeaom ydk;rTm;aumifuav;ESifh wlonf[k xifvmavonf/

]]cGifhvTwfp&m rvdkygbl;}}

rjrrSDqJGxm;aom uRefawmfhvufrsm;udk rodrom &kef;vdkufonf/ rjrrSDu rvTwf?


uRefawmfhvuf0g;rsm;udk,lNyD; olryg;jyifudk yGwfapavonf/ NyD;awmh idkoHygjzifh-

]]odygw,fuG,f cGifhrvTwfygbl;/ rr&JUtjzpfudku qkd;ygw,f? b,fvdk uHMur®mrsm;ygvdrfh/


tif;udpöawGtm;vkH;&Sif;oGm;rSmuawmh udkxGef;0if; aorSmyJ? olaooGm;&if &Sif;r,f? armifuav;
BudKufovdkbmrqdk}}

uRefawmfonf rjrrSD\yg;pyfudkvufjzifh ydwfvdkufonf/ rjrrSDu ajym&Jaomfvnf; uRefawmfu


em;raxmif&J/ rjrrSDonf &Idufíidkvmjyefojzifh uRefawmf\ vufudkz,fay;vdkuf&avonf/
yifhultdrfrS&kef;xGuf&ef BudK;pm;aeaom ydk;rTm;aumifuav; r&kef;EdkifbJ &Sdjyefavonf/ uRefawmfonf
rjrrSDtm; oem;&jyefonf/ ,k,pGmydkufaxG;&jyefavonf/ acsmh&jyefonf/ cGifhvTwfaMumif;
tmrcH&jyefavonf/ tawmfMumvdkU rjrrSDu twefi,f NidrfusoGm;rS-

]]uJ oGm;awmhr,f rr&,f}}

]]cPaeygOD; rrajymp&m&Sdao;w,f/ armifav;udk wpfenf;enf;eJU ulnDcsifao;vdkU rr pOf;pm;xm;wm


wpfck&Sdao;w,f/ owif;pmwdkufrSm tvkyfvkyf&wm raysmfvdkU tvkyfxGufxm;w,f r[kwfvm;/
onfhjyiftvkyfvnf; armifav;pdwfaysmfrS vkyfEdkfifatmif bmvkyf&r,fudkawmh rru
ajymvnf;rajymcsifbl;? bmrSrvkyfbJvnf; aecsifaeEdkifatmif rr ulnDcsifw,f}}
uRefawmfonf rjrrSDtm; ,k,pGm axG;ydkufxm;NrJxm;NyD; em;pdkufaxmifaejyefavonf/

]]owif;pmwkdufu wpfv 75d&w,f r[kwfvm;}}

]][kwfw,f? wpfcgwpfcg ydk&yg&JU}}

]]'gjzifh rru armifav;udk wpfvwpf&may;xm;r,f? tvkyfawmh udk,fBudKuf&mvkyf? rvkyfbJvnf;


aecsifae/ 'Dvdkay;zkdUuawmh rrrSm bmrStcuftcJ rawGUEdkifbl;}}

uRefawmfarQmfvifhrxm;aom tulnDrsKd;jzpfavonf/ þtultnDrsKd;udk pOf;yifrpOf;pm;cJUrdacs/


xkdUaMumifh vufcHoifh rcHoifh rpOf;pm;Edkifacs/ odkUaomf [kef;ceJ wufvmaom a,musm;fysKdynmwwf\
rmejzifh csufcsif;ajzvdkufavonf/

]][m rvkdcsifygbl;}}

]]tkd 'gudkvufrcH&ifawmh armifav;[m rrudk cGifhrvTwfbl;vdkU ,lq&rSmyJ}}

uRefawmfonf rjrrSDESifhuyfxkdifae&mrS cyfcGmcGm aevdkufNyD;-

]]cGifhvTwfp&m rvdkygbl;vdkU qkdaerSyJ}}

]]'gyJaemf armifav; 'gudkvufrcH&if rrtay:rSm pdwfqkd;aew,fvkdU ,lq&rSmyJ}}

uRefawmfonf xdkif&mrSxvdkufNyD; uRefawmfhtm; armhMunfhaeaom rjrrSD\ rsufESmudkpdkufMunfhum-

]]uRefawmfu vufrcH&if rraum pdwfqkd;rSmvm;}}

]]pdwfqdk;rSmyJ}}

]]'gjzifh ckpdwfrqdk;eJUOD;? aemufrS uRefawmfqkH;jzwfr,f? uJ-oGm;awmhr,f}}

rjrrSDonf bmrSrajym/ uRefawmhftm;om pdkufMunfhaeonf/ rIefrTm;rTm;om jrif&aomfvnf;


olr\rcsifhr&J rausrcsrf; trlt&mrsufESmxm;rSm odomayonf/

]]uRefawmfoGm;awmhr,f? rraum rjyefao;bl;vm;}}

]]armifhbmomarmif jyefcsifjyef rjyefcsifae? rrudk ar;raeeJU}}

wHcg;qDodkU vSrf;aom uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf olr\ aqmifhBuD;atmifhBuD;ajymoHaMumifhwkHUoGm;\/


xdktoHwGif wu,fha'goryg? rl&mrm,ma'goomygonfudk &dyfrdojzifh uRefawmfNyKH;vdkufrdonf/
tjyifrSm rkd;uvnf;onf;wkef;jzpfaeonfudk ckrS owdjyKrdavonf/ uRefawmfonf rjrrSD xkdifae&modkU
vSnfhMunfhí&yfae&if;-

]]rkd;uvnf; onf;wkef;yJ xifyg&JU}}


rjrrSDonf uRefawmfhtm; *&krpdkufouJUodkU qkdzmay:rSm ajcypfvufypfaeavonf/
uRefawmfhbufodkUvnf;rMunfh/ pum;vnf;wpfcGef; rQrwkHU/

rjrrSDonf rl&mrm,m vkyfaewmvm;? wu,fpdwfaumufaewmvm;/ bmyJjzpfjzpf uRefawmfonf


rjrrDStem;rSS wpfz0g;rS rcGmEdkifatmif jzpfaejyefavonf/ xkdUaMumifh wm;vdkwm;jim;-

]]rkd;awGuvnf; odyfonf;aewmyJ}}

]]rkd;onf;vnf; bm*&kpdkufp&m&SdovJ? oGm;csifoGm;aygh rkd;pdkvdkU bmjzpfjzpf}}

]]roGm;bl;Asm rruoGm;apcsifayr,fh roGm;awmhbl;}}

uRefawmfonf rjrrDSDxHarSmufodkU cyfaomhaomh a&mufoGm;jyefavonf/ olr\ab;rSm ypfxdkifNyD;


udk,fapmif;csif;zdvdkufavonf/ rjrrSDu udk,fa&mrsufESmyg wpfzufodkU vSnfhxm;vdkufavonf/
uRefawmfonf w[D;[D; NyKH;NzD;NzD; vkyfvsuf uRefawmfhar;udk rjrrSD\ yckH;ay:odkU ,dkU,dkUuav;wifxm;NyD;
yg;csif;uyfvdkufavonf/

xdkaeUn rjrrSDESifh cGJcGmvmaomtcg uRefawmfonf cgwdkif;ESifhrwl/ cgwkdif;qdkvQif


urÇmavmuBuD;wpfckvkH;ESifh auseyfaewwfonf/ awGUcJU&onfudk pm;NrKHUjyefNyD; jrL;aewwfonf/
aemufNyD;awmhvGrf;aiGUuav; ESifh&DwDwDaewwfonf/ ,ckwpfBudrfrSmrl tvkyfudpöwGif arQmfvifhcsufawG
ukefqkH;oGm;jcif;uompdwfudkzdpD;aeonf/ acsmwufNyD; qkaiGawGudk vufjzifh wkdUrdcg&Sdao;
avQmusoGm;olESifh wlaeacsNyD/ r&SLomr&Idufomjzpfatmif armyef;ae\/ vli,fwpfa,muftaeESifh
tvkyfBuD;tudkifBuD;wpfck vkyfvkdufcsifaomaMumifh wpfaMumif;? pD;yGm;a&;vli,fwpfa,muftaeESifh
vGwfvyfa&; ta&;awmfykHBuD;udk 0w¬&m;ausyGefpGm xrf;&GufcsifvSaomaMumifh wpfaMumif;
xdktvkyfudpöESifhywfoufNyD; pdwful;,Of,Ofjzifh arQmfvifhcsufawG xm;cJUavonf/ ,ckaomf
arQmfvifhcsufawGonf a&xJoJyufcsovdkepfjrKyfí oGm;avNyD/

udkat;aiGESifh &Jabmf&JbufawGudk b,fvkdvkyfNyD; ajym&rnfvJ/ a&SUudkbmvkyf&rnfvJ/


uRefawmfrSmtBuHtdkufí aeavonf/

vpOfay;xm;rnfqdkaom aiG100dudk vufcH&vQif aumif;rnfvm;/ wpf0rf;wpfcg;twGuf vkHavmuf&kHru


rdbrsm;udkyif tenf;tusOf; axmufyHUEdkifao;onf/ bmtvkyfrQvkyfzkdU rvdkawmhojzifh&orQtcsdefudk
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;rSm okH;Edkifonf/ uRefawmfonf aea&;xdkifa&; pm;aomufa&;twGufrylyif&bJ
tcsdefjynfhEdkifiHa&;orm; jzpfEdkifayvdrhfrnf/

vufcHvQif b,folu bmawGrsm; ajymp&m&Sdonf/ usifh0wfodu©mbuf rS MunfhvQifaum


tjypfuif;pif&JUvm;? bmrQajymp&mr&Sd[k xifaeonf/ tjypfuif;pifonf[k jrifaeonf/
odkUaomfvufcH&ef qkH;jzwfzkdUum; xpfaeavonf/ ,if;odkUxpf&onfhtaMumif;udk&Smawmh
ynmwwfa,musmf;ysKdwpfa,muf\rmeomjzpfaMumif; awGU&avawmhonf/

okdU&mwGif xkdrmeum; ausmufwkdifausmufcJ r[kwfyg/ &ufawmfawmfMumawmh


,drf;,dkiftdusvmavonf/

uRefawmfonf aA'u0defq&mOD;wuf&SdefESifhtwlwGJaeonfjzpf&m tcef;c usoifhoavmuf


vpOfaqmifcJU&onf/ ,cktcef;c raqmifEdkifonf rSm ESpfv&SdoGm;NyDjzpf&m tm;emvmonf/
xrif;p&dwfrSmvnf; tusyfawGUvmavNyD/ t&ifu ydkufqHr&SdvQif tcsdefra&G;rcifopfwkdUtdrfodkU oGm;í
pm;Edkifonf/ ,ck rjrrSDESifh jzpfNyD;uwnf;u uRefawmfhvdyfjym uRefawmfvefUNyD; rcifopftm;
cyfa&Smifa&SmifaecJUonf/ pmvnf;oifray;? rcifopfwkdU xrif;udkvnf; rpm;awmhacs/
aiGaMu;tusyftwnf;awGUaomf vnf;owif;pmwkdufodkU tvkyfjyefqif;&ef vkH;0qE´r&Sdawmhacs/
EdkifiHjcm;owif;awG bmomjyef aemufwpfcgvmvnf; bmomjyef vkyf&aom tvkyfudk NiD;aiGUvmonf/
owif;pmu OD;yk? OD;apm tpdk;&udkvkH;0axmufcH onf/ ocifrsm;tm; zdEdSyfapmfum;a&;om;onf/
OD;apm\*VKefwyfom;rsm;u 0g;&if;wkwfESifh&rf;um;vmvsuf uRefawmfwkdU owif;pmu OD;apmtm;
Mobmay;onf/ ajrSmufxdk;yifhaumfa&;onf/

wpfaeUeHeufapmapmwGif OD;av;jrifh uRefawmfxHodkU a&mufvmavonf/ uRefawmfum; a&csKd;NyD;í acgif;?


rsufESmESifh udk,fudk rsufESmokwfy0gjzifh okwfaeojzifh zGifhxm;aom avSum;0wHcg;rS
OD;av;jrifh0ifvmonfudk *&krjyKrdacs/

]]ighuGm armifwifxGef;udk awGUrSawGUyghrvm;vdkU}}

rnfrQMumatmif uGJaeapumrl OD;av;jrifh\toHudkum; usufrdygonf/

]][m OD;av;jrifhygvm;? reufapmapmpD;pD;qkdawmh uRefawmftjyifxGufcJ ygw,f? uJ uJxdkifOD;Asm}}

OD;av;jrifhtm; wpfvkH;wnf;aom yufvufukvm;xkdifqDodkU nTefvdkuf avonf/ uRefawmfESifhtwl


aewHqdyfxkq&muav; udkwifat;onf yufvufukvm;xkdifay:rSm xkdifNyD; aq;vdyfrSdef;aeavonf/
{nfhonftwGufyif ae&mz,fay;&aumif;rSef; rodatmif yufvufukvm;xdkif udkBudKufoljzpfavonf/

]]AsKdUudkwifat; wpfqdwfaus;Zl;jyKNyD; z,fay;vdkufygAsm}}

]]q&mOD;wuf&Sdef b,foGm;ovJuG}}

]]bk&m;oGm;w,fxifw,fAs? tapmBuD;xGufoGm;wmyJ? rdk;awmif pifpif rvif;ao;bl;}}

udkwifat;onf tdrfaemufaz; rD;zdkacsmifae&mqDodkU xoGm;avonf/ rD;zdkacsmifae&mudk


wHqdyfxktvkyfcGif vkyfxm;avonf/

OD;av;jrifhum; tdrfhjyif odkUr[kwf ykHESdyfwkduftvkyfcGif tjyifxGufonfESifh wpfNydKifeuf


tay:tusÐ0wfqifNrJjzpfonf/ olUeufjym a&mif ouúvwftay:tusÐonf 0wfvGef;tm;BuD;NyD;
zGyfvGef;tm;BuD;ojzifh ta&mifazsmhaeonfudk awGU&onf/ txl;ojzifh tyfcsnfrsm;ta&mifu ydkazsmhae&m
csKyf&dk;rsm;onf tvGefodom xif&Sm;ae\/ OD;av;jrifhonf e*dkuyif rsufpdcyfarS;arS;jzpf&m
,aeUeHeufawmh arS;&kHru rSdwfaeonf[kyif xif&onf/

uRefawmfonf pGyfus,ftusÐudk0wf&if;-

]]ntvkyfqif;ae&ovm;}}

]]at; [kwfw,f}}
ajymajymqdkqdk OD;av;jrifhonf orf;vkdufavonf/ uRefawmfom ykHESdyfwdkufaxmifjzpfvQif OD;av;jrifhtm;
zkdrifcefU&ef pdwful;xm;cJUonf/ pdwful;&kHrQru OD;av;jrifhtm; zGifhíyif ajymjyxm;cJUonf/
ykHESdyfwkdufaxmif vQif bmawG vkyf&rnf? b,fa&GUb,frQukefusrnf ponfwkdUudk olESifhyif
wkdifyifcJUavonf/

]]OD;av;jrifh txl;udpö&SdvdkUvm;}}

]]at; rif;udpöygyJ/ t,f'DwmcsKyfu ighac:ar;w,f/ tvkyfysufwm vnf;MumNyD tvkyfqif;OD;rSmvm;


xGufrSmvm; odcsifw,fwJU? vkyfOD;r,fqdk&if vnf;vcwdk;ay;yghr,fwJU/ 120dxdawmh
wkd;ay;r,fxifw,f? armifwifxGef; rvkyfawmhbl;qkd&ifvnf; vlopfwpfa,muf &SmcefU&vdrfhr,fwJU/
tJ'gjrefjref taMumif;jyefvkdufayghuG,f}}

]]rvkyfawmhbl;vdkUom tNyD;tjywf ajymvdkufygawmh OD;av;jrifh&,f}}

]]rif;ykHESdyfwkduftvkyf pawmhrvkdUvm;}}

]]rvkyfjzpfawmhygbl;}}

]]aMomf [kwfvm;}}

OD;av;jrifhonf þrQomajymNyD; NidrfoGm;avonf/ olvnf; tawmfpdwfysufoGm;onf/

uRefawmfuemMunf;pGmjzifh-

]]aiGpdkufxkwfay;r,fhvlu trsKd;rsKd;wGufcsufNyD;awmhrS ray;awmhbl;vdkU qkH;jzwfvkdufw,f OD;av;jrifh&JU}}

uRefawmfonf OD;av;jrihftm; aiGpdkufxkwfay;rnfholonf rnfolrnf0g jzpfonf[k ajymjyrxm;acs/

]]at; aiG&SifaMu;&Sif qdkwm 'DvdkyJuG? tifrwef wGufw,f? aocsmayguf tusKd;&Sdr,fxifrS


t&if;xkwfw,f}}

]][kwfw,f? "e&Sif[m "e&SifyJ? vlcsif;&if;wm usufwm pdrf;wmeJUrqdkif bl;/ vlcspf&kHeJUt&if;xkwfay;rSm


r[kwfbl;}}

uRefawmfonf þtcsufudk apmapmu oabmrayguf? ,ck OD;av;jrifhESifh pum;ajym&if;rS


aumif;aumif;oabmaygufonf/ rjrrSDu aiGt&if; xkwfray;jcif;twGuf taMumif;trsKd;rsKd;jycJUonf/
olUvifBuD;odoGm; rSm pdk;onf[laom taMumif;udkyif jyonf/ rjrrSDonf onfhxuf t&if;rsm;pGm
pdkufxkwf&aom vkyfief;rsm;udkyif olUbmomol vGwfvyfpGmvkyfaeonfjzpf&m olomvkyfcsifvQif
ykHESdyfwkdufvkyfief;avmufudk tdrfu emwm&Snf*DvmeBuD;tm; vkH;0todray;bJ vkyfrnfjzpfavonf/
tjrwftwGufraocsmíom t&if;rxkwfjcif;jzpfonf[k uRefawmf wxpfcs ,kHMunfvsuf&SdavNyD/

OD;av;jrifhonf tay:tusÐtdwfxJrS arG;nSyfudkxkwfNyD; yg;odkif;arG;Ekwf&ef [efjyif&if;-

]]tcgBuD;uvnf; raumif;bl;uG/ ppfujzpfaeawmh ykHESdyfpuftopfawmif


vG,fvG,feJU0,f&r,fr[kwfbl;? ta[mif;awGvnf; aps;wufaew,f/ puúLaps;awGvnf; wufvmw,f/
owif;pmpuúLawGrsm; ppfrjzpfcifu wpfxkyfwpfusyf q,fyJay;&w,f? ck okH;usyf q,fhESpfyJ
ay;ae&w,f}}

uRefawmfwkdUtcef;&Sd wpfckwnf;aom pma&;pm;yJGuav;a&SUrS wpfckwnf;aom ukvm;xdkifay:wGif


xdkifcsNDyD;awmh nnf;nLvkdufonf/

]]a&SUtzdkU tajctae onfhxufqkd;zkdUom &Sdw,f/ taemufbufrSm jyifopfawmif usawmhr,f/


jyifopfus&if ppf[m ckxuf ydkjyif;xefvmr,f/ tJ'Dawmh taemufEkdifiHawGu ta&SUEdkifiHawGqD
ukefypönf;tvmenf;onfxuf enf;rSmyJ}}

OD;av;jrifhonf uRefawmf\ ppfowif;a0zefcsufrsm;udkyg yg;odkif;arG; Ekwf&if; rSdef;em;axmifaeonf/


twefMumaomtcg qwfceJ jzwfajymvkduf onf/

]]rif;tazhqDu pmvm&JUvm;}}

]]pmrvmwm tawmfMumoGm;NyDAs? olUcrsmvnf; arQmfvifhcsufawG ysufukefawmh


uRefawmfhtay:vufavQmhvdkufNyD xifyg&JU/ uRefawmf rif;BuD; pdk;BuD;jzpfzdkUqdkwJU tazharQmfvifhcsuf[m
vkH;vkH;NydKysufoGm;NyD}}

]]ighqD pmvmw,f? tJ'DpmaMumihfvnf; rif;qDckvdkvmcJU&wm wpfaMumif;yJuG? ocifvkyfwmawmh


ruefUuGufawmhygbl;wJU}}

uRefawmfu 0rf;omtm;&pGm 0ifpGufvkdufonf/

]][kwfvm;? ocifvkyfwm ruefUuGufawmhbl;wJUvm;}}

]]at; [kwfw,f? rif;tazu tavQmhay;wmyJuG/ EdkifiHa&;vkyf&if; wpfzufwpfvrf;u rif;0goemygwJU


toufarG;0rf;ausmif; tvkyfrSm vkyfwmudkvnf; oabmusygw,fwJU/ tvkyfr&Sd tudkifr&Sd
EdkifiHa&;vkyfwm? pm;p&mr&SdvdkU [dkawmif;pm;& onfawmif;pm;& b0a&mufatmif EdkifiHa&;vkyfwmudkawmh
rBudKufEdkifbl;wJU/ NyD;awmhvnf; rif;taruvnf; txl;rSmvdkufowJU/ EdkifiHa&;vkyfcsifvkyfyg
axmifrusygapeJUwJU? touftEÅ&,fvnf; rjzpfygapeJUwJU}}

uRefawmfonf tazESifhtartm; oem;oGm;onf/ vGrf;vnf;vGrf;aeonf/ xkdUaMumifh bmrQjyefrajymvdk/


ajymvnf; rajymEdkif/ twefMumawmh OD;av;jrifhu qufajymonf/

]]olwkdUu ighudk rif;qDoGm;NyD; qkH;ray;yg? owday;ygeJU pma&;Muw,f/ cufom;yJ qkH;rw,fqkdwmu


rodem;rvnfoludkom qkH;r&wm? rif;wkdUu ynmvnf;&SdNyD;om;? pOf;pm;vnf; pOf;pm;wwfom;yJ/
tusKd;taMumif; tqkdk;taumif;awGudkvnf; wkdUodwmxuf odEdkifao;wmyJ/ 'Dawmh taxGtxl;qkH;rzdkU
owday;zkdU rvdkygbl;? bmrqkdvkyfwJUtcgrSm rif;OmPfeJU rif;wkdUpOf;pm;yg/ okdUayr,fh pOf;pm;wJUtcgrSm
wpfckwnf; xnfhpOf;pm;/ taztarqdkwm udk,fhom; udk,fhorD; b,ft&G,fa&mufaeae? b,favmufyJ
uif;uGmaeae udk,fhom; udk,fhorD;twGuf pdk;&drfylyefwwfw,f/ 0rf;enf;p&m&Sd vlwumxuf
0rf;enf;wwfw,f? 0rf;omp&m&Sdvnf; vlwumxuf 0rf;omwwfw,f/ udk,fhom;udk,fhorD;bufu
emp&m&Sd&if olrsm;xuf emwwfw,f/ axmufcHp&m&Sd&if olrsm;wumxufckdifrmw,fqkdwmudkawmh
tNrJxnfhoGif;pOf;pm;apcsifw,f/ 'gygyJ 'Drdb pdwfoabmuav;udk em;vnfxm;&if NyD;wmygyJ}}
OD;av;jrifhum; udk,fwkdif om;orD;&Sdol r[kwf/ odkU&mwGif &yf&GmvlrIa&;ESifh qufpyfaeoljzpfonf/
urm&GwfbufrSmawmh &yf&Gm\ vlBuD;rdbwpfOD;jzpfonf/ xkdUaMumifh rdbawGESifh
udk,fcsif;pmwwfayonf/ OD;av;jrifh\pum;rsm;onf uRefawmfhtm; rdbrsm;\ajc&if;odkU aqmif,loGm;
Muavonf/ uRefawmfonf rdbrsm;\ ajcudkzufonf? OD;ESifhwkdufonf? tjypfjyKrdygvQif cGifhvTwf&ef
awmif;yefonf/ rdbrsm;um; uRefawmf\ ESdrfhcsxm;aomacgif;? ukef;xm;aom ausmjyifwkdUudk
yGwfoyfMuonf/

]]rif;'gjzifh a&SUbmvkyfrSmvJ}}

OD;av;jrifhu ar;vdkufawmhrS ta0;odkU ysHUvGifhaeaom pdwfonf uRefawmfhxH jyefa&mufvmawmhonf/

]]owif;pmwkdufrSmvnf; tvkyfjyefrqif;awmhbl;? ykHESdyfwdkufvnf; raxmifjzpfbl;qkdawmh


a&SUbmvkyfrSmvJ}}

]]rqkH;jzwf&ao;bl; OD;av;jrifh&JU? 'gayrJU tazhqDu pma&;ovdk ocifvnf;vkyfr,f? 0ifaiG&SdwJU


tvkyfwpfckckudkvnf; wpfzufu vkyfr,f}}

]]at; at; tJ'DvdkyJvkyf&rSmyJ/ 0ifaiGuav; bmav;&Sdvmw,fqdk&if vnf; enf;wmrsm;wmtyxm;NyD;


rdbqDudk ydkU&w,fuG/ rif;wdkUqDu[m pm;csifvkdU r[kwfbl;? rdbqkdwm udk,fhom;orD;qDu
axmufyHUw,fqkdwm ajympm;csifMuw,f/ tcsKdUrdbrsm; udk,fhypönf;eJUudk,f pm;EdkifMuwmyJ? om;orD;u
ay;wmudk tjrwfwEdk;vkyfNyD; oD;jcm;ukodkvfrsm; vkyfwwfMuw,f}}

OD;av;jrifhonf twefMumatmif olUrdwfaqGBuD; aA'u0defOD;wuf&Sdefudk apmifhaeao;onf/


rvmEdkifojzifh-

]]uJ igjyefawmhr,f}}

]][kwfuJU OD;av;jrifh}}

]]'gxufrif;q&mOD;wuf&Sdefudk tcef;cay;zkdU ysufuGufaew,f qkdyguvm;}}

uRefawmfhrSm tawmf&SufoGm;avonf/ rsufESmrSm aoG;awGwufNyD; xltrf;oGm;avonf/

]]udpör&Sdygbl;? uRefawmfay;Edkifygw,f/ rMumcifay;vkdufyghr,f/ OD;av;jrifhudk 'Dudpö b,foluajymovJ}}

OD;av;jrifhonf avSum;odkU qif;&if;-

]]at; at; ay;vkdufayghuGm}}

OD;av;jrifh jyefoGm;avonf/

wu,fawmh uRefawmfhtdwfxJrSm xrif;wpfeyf 0,fpm;zkdU aiGwpfrwfavmufrQ r&Sd/


tjyifxGufzkdUbwfpfum;p&dwf wpfrl;rQvnf;r&Sd/ vufzuf&nfwpfcGufaomufzkdU wpfyJrQvnf; r&Sd/
trSefrSm tdwfxJrSmwpfjym; rQr&Sdacs/
uRefawmfum; &Sdypönf; aygifokH;avhokH;x&Sdolvnf; r[kwf/ ydkufqHvnf; racs;wwf/

bDatatmifaomocifrSm toufarG;0r;fausmif;twGufcGpmjzpfonf/ tpdk;&vcpm;


vkyf&efrSmvkH;0rpOf;pm;Edkifaom udpör[kwf/ EdkifiHa&;vkyfp&m tcsdefydk r&Edkifaom
tNrJwrf;tvkyfwpfckck0ifvkyf&ef vnf;rjzpf/ ukefoG,fa7;tvkyfrSm "e&SiftjrwfBuD;pm;tvkyfjzpfí
"e&SifqefUusifa&; pdwf"mwfjrifhrm;vSaom ocifwpfa,muftwGuf wHcg;ydwfaeonf/ tvkyfMurf;um;
olUodu©m olUtqifhESifhroifhfavsmf/ odu©mnSdK;rI? *kPfi,frI awG ab;csdwfxm;vkdufOD;? tvkyfMurf;udk
vkyfEdkifaom tm;ESifh tavhtusifh r&Sd/

uRefawmfonf ,D;wD;a,mifawmifESifh wkdUArmtpnf;t&kH;XmeqDodkU avQmufvmcJUavonf/ ocifb[def;?


udkxGef;&SdefESifh udkat;aiG wpfOD;OD;udk awGUvQif aumif;avpG/ olwkdUudkqdkvQif uRefawmfhtcuftcJrsm;udk
wifjyEdkifonf/ avmavmq,f tokH;vdkaeaom aiGtwGuf tultnD awmif;Edkifonf/
tzsif;qkH;xrif;wpfeyfawmh &SmBuHauR;rnfholrsm; jzpfavonf/

XmecsKyfwGif olwkdUudkrawGU&/ xdkUaMumifh vGpövrf;&Sd e*g;eDykHESdyfwkdufodkU vmcJUavonf/


ajcvsifocifrsm;tzkdU þc&D;rSm a0;vSonf r[kwfyg/ tcsKdUocifrsm;onf bkdifusaomtcgrsm;ü
MunfhjrifwkdifrSa&ausmftxdyif ajcvsifavQmufMuygonf/ rkd;&Gmaeylra&SmifMu/ ,ck uRefawmf
avQmufae&onfrSm a0;vnf;ra0;? rdk;vnf;r&Gm? aevnf;ryl? rdk;u tkHU&kHom tkHUaeonf/

vGpövrf; e*g;eDwkdufodkU a&mufaomtcg ocifb[def;udk tqifoifh awGU&avonf/ udkb[def;tjyif


refae*smOD;tkef;cifvnf; &Sdonf/ OD;tkef;cifum; t&yfcyf&Snf&Snf? r0rydef
usef;rmoefU&Sif;aom&kyfvu©Pm &Sdonf/ tjcm;tvkyform;rsm;vnf; a&muf&SdaeMuNyD/

udkb[def;uyif olUrl&if;tNyKH;jzifh qD;íEIwfqufonf/

]]b,fhES,f udk,fhvl? wpfaeUu tvkyform;oifwef; oGm;wufw,fqdk}}

]][kwfw,f? udkb[def;vnf; oifwef;ay;r,fqkdNyD; bmvdkUrvmay;ovJ}}

]]c&D;vGefaevdkU ckvmwmudpö&Sdovm;}}

]][kwfuJU cP}}

uRefawmfonf udkb[def;tm; rsuf&dyfrsufjcnfjzifh OD;tkef;cifteD;rS cGJxkwfvdkufonf/


udkb[def;uuRefawmfhaemuf xvdkufcJUavonf/ uRefawmfwkdUonf pmvkH;ckHrsm; aemufausmbuf
&yfMuonf/

]]bmudpövJ &Jabmf}}

]]uRefawmf bdkifodyfjywfaew,f? aqmif;yg;uav; bmuav;rsm; a&;NyD; aiGenf;enf;&Edkif&if


vkyfay;prf;yg}}

]]tif; e*g;eD*sme,ftwGuf bmomjyefjzpfjzpf? aqmif;yg;jzpfjzpf vkdrvm; rodbl;/ aeOD;


udktkef;cifudkar;vdkufOD;r,f}}
uRefawmfvnf; udktkef;cifxHodkU udkb[def;aemufrS vdkufoGm;avonf/ udkb[def;u
udktkef;ciftm;wdk;wdk;ajymjyvkdufonf/

OD;tkef;cifu tm;wufoa&m NyKH;vsuf-

]]zl;vfpuufpmrsufESm ESpfrsufESmavmuf ckcsufcsif; bmomjyefp&m&Sdw,f? aiGwpfq,fay;r,fvkyfrvm;}}

udkb[def;u ]]e*g;eD*sme,ftwGufvm;? w,faMu;aumif;ygvm;}}

]]b,ftwGufjzpfjzpfaygh? aiGwpfq,f csufcsif;&wmom vdk&if;yJ r[kwfvm;}}

udkb[def;u &,fvkdufavonf/ NyD;awmhrS uRefawmfhtm; vSnfhMunfhonf/

]]vkyfrvm; &JabmfwifxGef;}}

]]vkyfwmayghav? bmvkyf&rSmygvdrfh}}

OD;tkef;cifu ]]bmomjyef&kHyJ vkyf&rSmyJ? armif&ifhxifjrifcsufawG tmabmfawG bmrS xnhf&rSmr[kwfbl;/


vkyf&ifaiGudk ckcsufcsif; ay;r,f? bmomjyefudk aeUv,frSm ay;&r,f}}

uRefawmfESifh udkb[ddef;wkdUum; NyKH;aeMuavonf/ OD;tkef;cifu avcRefNyD; aiGwpfq,f


xkwfay;avonf/ rSwfpkpmtkyfuav;xJrSm pm&if;rSwfxm;vdkufao;onf/ NyD;awmh om;a&zkH;ESifh
zdkifBuD;xJrS wkdufyf&dkufxm;aom pm&Gufwpf&Gufudk uRefawmfhtm; xkwfay;avonf/ xkdpm&Gufudk
uRefawmfu xkdifzwf&efae&m&SmaepOfwGif cyf00zdkifhzdkifh? tom;jzLjzL toufokH;q,fausmf
av;q,ftwGif;rdef;rwpfa,muf 0ifvmavonf/ OD;tkef;cifu olrudkjrifvQif ysmysmovJ qD;BudKonf/
olronf ay;aom ukvm;xkdifyif rxkdifawmhbJ OD;tkef;ciftm;om tjyifodkU ac:oGm;avonf/
OD;tkef;cifum; zdkifwGJduk udkifqJGNyD; aumufaumufygatmif vdkufoGm;avonf/ b,folUudkrS
EIwfqufroGm;ay/

uRefawmfu udkb[def;tm; ]]'gub,folvJAsm}}

]]'*kefcifcifav;qdkwJU pma&;q&mrBuD;aygh? &JabmfwifxGef; rodbJudk;}}

]]Mum;omMum;zl;w,f? rjrifzl;ao;bl;As? OD;tkef;cifeJU b,fvdkawmfovJ}}

]]bmrSrjzpfygbl;Asm}}

uRefawmfonf OD;tkef;cifa&;ay;cJUaom pm&Gufudkbmomjyef&ef zwfMunfhavonf/


*smrefemZDwkdUtaMumif; raumif;a&;xm;aom pmwrf;jzpfavonf/ csufcsif;yif aumufNyD;
bmomjyefvdkufavonf/

aemufrMumcif tqdkygbmomjyefaqmif;yg;onf NAdwdoQppf0g'jzefUa&; twGuf


xkwfa0vsuf&Sdaom&kyfpkHr*¾Zif;wpfapmifwGif yg0ifaeaMumif; od&Sd&ojzifh uRefawmfudk,fwdkif
aiGwpfq,f,lNyD; bmomjyefvkyfí ulnDcJUjcif; twGuf wkefvIyfacsmufcsm;rdonf/
NAdwdoQppftm;xwfrIudk ulnDcJUrdavjcif;[k ,lusKH;r&jzpfavonf/ aemufqkH;wGif
rjrrSDvpOfaxmufyHUaiGudkvufcHjcif;u xdkaiGrsKd;vufcHjcif;xufrGefjrwfoefU&Sif;onf[k
qkH;jzwfcsufcsvdkufavonf/

61

t&G,feJUaomu rrQ&Smol

tcsdefonf ajy;vTm;íaeavonf/

1940ckESpfum; ukefrSef;rod ukefcJUavNyD/

&k&Sm;zifvefppfyGJ NyD;qkH;aomtcg*smref? t*Fvdyf? jyifopfppfBuD;udk &yfpJ&rnf[laom


awmif;qdkoHrsm;onf wdwfoGm;avonf/ tar&duef or®wBuD; &l;pfA,fvf\
Oa&mya&mufoHtrwfBuD;rpöwm qrfrem0Jvfonf Nidrf;csrf;a&;aphpyfcsufrsm;udk
vufavQmhvkduf&avonf/

emZDppf,EÅ&m;BuD;onf 1940ckESpfESifhtwl Oa&myajrjyifay:wGif ajy;vTm;ausmfjzwfvsuf &Sdavonf/

jyifopfjynfBuD;yifvQif emZDppf,EÅ&m;BuD; a&SUarSmufü vJusoGm;avNyD/

emZDudktavQmhay;um qkdAD,uf&k&Sm;tm; "eo[m,EdkifiHBuD;rsm;u 0dkif;wkduf&ef


tm;xkwfcJUaomcsdefbmvdeftpdk;&jyKwfuscJU\/

emZD*smreDtm; tavQmhray;bJ wkduf&rnf[laoma<u;aMumfoHjzifh NAdwdefwGif


csmcsDtpdk;&wufvmavonf/

"e&Sife,fcsJUEdkifiHBuD;rsm;onf qdkAD,uf,leD,Htm; 0dkif;wdkufzsuf&ef[l aom&nf&G,fcsufudk xkdtcsdef


xdkumvtzkdU &kyfodrf;vdkuf&avonf/

tdE´d,jynfwGif vGwfvyfa&;wdkufyJG t&Sdefonf jyif;xefvmcJUonf/ trsKd;om;uGef*&uf&rf;*g;nDvmcHwGif


t*Fvdyftpdk;&wkdUu tdE´d,jynftm; csKyfcs,fpdk;rdk;xm;jcif;udk tqkH;owfa&;twGuf wkdufyGJ0if&ef
tdE´d,jynfol jynfom;tm;vkH; tqifoihf&SdMu&ef tqdkudk a'gufwm&m*sif'&my&mqyfu wifoGif;NyD;
y@pfae&l;u axmufcHcJUavonf/ xdktqdkudk &kyfvkH;azmf&ef tmPmzDqefa&; vkyfief;pzkdU r[wÅr*E´Du
wdkif;jynfvGwfvyfa&;twGuf axmifuscHvkdolrsm; pm&if;ay;Muavmh [lí zdwfac:cJUavonf/

uGef*&ufonf tmPmzDqefa&;wdkufyGJudk jyifqifaeqJ NAdwdoQwkdUonf r[wÅr*E´D? y@pfae&l;paom


acgif;aqmiftm;vkH;udk axmifcsvdkufavonf/

&J&Jawmuf qlbwfpfcsef'&mbkdUpfonf uGef*&ufacgif;aqmifrsm;\ aysmhawmhawmhEdkifrIudk


tm;r&rauseyf[kqdkum *dkPf;cGJaxmifí tmPmzDqef a&;wkdufyGJrsm;udk uGef*&uf tvsifOD;atmif
apmapmuyifqifEGJcJUavonf/ rpöwm bkdUpfvnf; tzrf;cH&avonf/ 4if;aemuf tpdk;&\
tus,fcsKyfxJrS rpöwmbdkUpfonf vGwfajrmufxGufajy;avonf/

uRefawmfwkdU ]wkdUArm}ESifh ]ausmif;om;} EdkifiHa&;avmuwGif *E´D? ae&l;wkdUudk erlemxm;olrsm;&Sdovdk


qlbwfpfbdkUpfudk tm;usolrsm;vnf; &SdMuavonf/ odkUaomf wpfOD;ESifhwpfOD;
uJGjym;jcm;em;jcif;um;r&SdMuacs/ vkH;0tMurf;rzuf tEkoufoufjzifh vGwfvyfa&;wdkuf,l&rnf[k
ajymqkdolrsm; &Sdovdkvufeufudkif ykefukefjcif;jzifhom vGwfvyfa&;udk wdkuf,l&rnf[k
ajymqdkolrsm;&Sdovdk vufeufudkif ykefuefjcif;jzifhom vGwfvyfa&;udk wkduf,l&rnf[k ,kHMunfolrsm;
&Sdavonf/ odkU&mwGifuJGjym;jcm;em;jcif; r&SdMu/ *E´Denf;jzifh tmPmzDqefa&;udkvnf; vkyfMurnf/
vufeufudkifykefuefa&;udk vnf;tcgtcGifhoifhovdk vkyfMurnf/ *E´Denf;jzifh vGwfvyfa&;udk
,lrnfqkdaom ocifEkonfyifvQifvufeufudkif ykefuef&ef jyifqifrIudk ruefUuGufacs/ uRefawmfwdkU
wyftyfrodMuaomfvnf; vufeufudkifykefuef &ef jyifqifaeMuolrsm;tm; ocifEkonf aemufuG,frS
wpfenf;enf;ESifh tm;ay;ulnDaeonf[kyifxif&avonf/ tdE´d,uGef*&ufxJwGif uGefjrLepfESifh uGef*&uf
qdk&S,fvpfwkdUonf vlenf;pkrsm;jzpfMuonf/ uRefawmfwkdU ]wkdUArmtpnf;t&kH;}wGif;rSmum;
bkH0gorm;rsm;onf vlrsm;pkjzpfonf/ trSeftm;jzifh bkH0g'onf vTrf;rkd;aeavonf/

wkdUArmtpnf;t&kH;\ e,fy,fXmecGJtcsKdUonfa'oqdkif&m jyóemrsm;tvdkuf tmPmzDqefa&;wkdufyGJrsm;


vkyfMuavonf/

oxkHrSm qm;cGefawmfray;a&; tmPmzDqefa&;wdkufyJGudk oxHkpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;u


acgif;aqmifavonf/ tpdk;&u ocifacgif;aqmiftcsKdU udkzrf;qD;axmifcsavonf/

ocifoef;xGe;f? ocifatmifqef;? ocifb[def;paom olrsm;acgif;aqmifaom avhvma&;rpf&Sifwpfckonf


tdE´d,trsKd;om;uGef*&uf \ &rf;*g;nDvmcHodkU wufa&mufcJUMuavonf/ olwkdUonf tdE´d,trsKd;om;
uGef*&uf\ tmPmzDqefa&;vkyfief;rsm;udk avhvm&efESifh tdE´d,ESifh nSdNyD; wpfcsdefwnf;vGwfvyfa&;
wkdufyGJqif&ef aqG;aEG;zkdUoGm;Mujcif;jzpfavonf/ xkdUjyif tdE´d,jynfwGif wkd;wufaeaomtvkyform;ESifh
awmifolv,form; pnf;&kH;vkyfief;rsm;udk avhvmMu&efjzpfavonf/ xdkUaMumifhxdkavhvma&;rpf&Sif
wGifawmifolv,form;pnf;&kH;a&;rSL; ocifbESifh tvkyform; pnf;&kH;a&;rSL; ocifqif*Gwfywm;wkdU
yg0ifcJUavonf/

xdkrpf&Sifonf b*Fvm;? ,lyD? bD[m? bkHabESifh yef*syfjynfe,frsm;om ru


taemufajrmufe,fpyfjynfe,frsm;odkUyif ta&mufvSnfhywfavhvmcJU& avonf/ olwkdUtm; y@pfae&l;\
{nfhonfrsm;tjzpfjzifh a&mufav&m&m t&yf&yfrSm aomif;aomif;jzjz {nfhcHMuavonf/

xdkrpf&Sif jyefa&mufNyD;aemuf rMumcifyif wkdUArmtpnf;t&kH;\ EdkifiHvkH;qdkif&m aumfrwDonf


om,m0wDNrdKUrSm nDvmcHusif;yavonf/ xkdnDvmcHrS e,fcsJUppfyJGBuD;udk raxmufcHEdkifaMumif;?
jrefrmhvGwfvyfa&;udk t&wdkuf,lawmhrnfjzpfaMumif;? tmPmzDqefa&;wkdufyGJrsm;twGuf
wpfwkdif;jynfvkH; jyifqif&awmhrnfhtaMumif; qkH;jzwfcsufrsm; csrSwfcJUavonf/ wpfOD;pD
tmPmzDqefa&;rsm;vnf; pMuavonf/

om,m0wDnDvmcHwGif tmPmzDqefa&;ESifh ppfqefUusifa&; tqdkrsm;udk oGif;jcif;twGuf


tpdk;&uocifEktm; w&m;pJGNyD; axmifcsavonf/ NrdKUwpfNrdKUwGif xkdom,m0wDqkH;jzwfcsufrsm;udk
&Sif;vif;a[majymojzifh ocifoef;xGef;tm; axmifcsavonf/ ocifpdk;um; a&eHacsmif;rSm
tmPmzDqefa&; acgif;aqmifjcif;aMumifh axmifusavonf/

odkUjzifh NAdwdoQwkdUonf acgif;aqmifawGtm;vkH;udk axmifcsawmhrnf[k cefUrSef;Edkifayonf/ tcsKdUom


tmPmzDqefa&;vkyfNyD; tzrf;cH&efESifh tcsKdUum; axmifusrcHbJ ajray:ajratmuf
qufoG,fvkyfudkif&efpDrH&avawmhonf/ tcsKdUrSmum; ajray:vkyfief; vkH;0rvkyfawmhbJ
ajratmufawmfvSefa&; vkyfief;odkUul;ajymif;&avawmhonf/
wdkUArmtpnf;t&kH; taxGaxG twGif;a&;rSL; ocifatmifqef;tm; tpdk;& tMunfndKysufatmif
[oFmwwGif a[majymrIjzifh w&m;pJGav&m ocifatmifqef;onf trIudk rqdkifawmhbJ
xGufajy;wdrf;a&Smif&if; ajratmuf awmfvSefa&;vkyfief;rsm;udk qufvkyfaecJUavonf/

uRefawmfum; owif;pmwdkufwGifvnf; rvkyf/ tjcm;toufarG;0rf;ausmif;rS tvkyfwpfckckudkvnf;


rvkyfbJ EdkifiHa&;rSmom tcsdfefjynfhvkyfaeavawmhonf/ rjrrSD\vpOfaxmufyHUaMu;udk
rsufpdrSdwfNyD;vufcHvdkufNyDjzpfí aea&;xdkifa&;twGufum; bmrQtcuftcJ rawGU&awmhacs/

uRefawmfonf rdbrsm;xHodkU tvkyfwpfckvkyfae[ef pma&;om;NyD; wpfcgwpfcg


rjrrSDxHrS&aomaxmufyHUaMu;xJrS aiGydkUonfhtcgydkUí vufaqmifypönf;rsm;wifydkUonfhtcg
ydkUaeavonf/ tazhxHrS ]]wkdUqDaiGydkU zdkUxuf bDt,fpmar;yJGatmifonftxd ynmqufoifEdkifatmif
BudK;pm;yg}} [kpmjyefvmav&m zcifBuD;tm; ]]ynmudk qufNyD;BudK;pm;oifygrnf}}[laom uwdrsKd;jzifh
arQmfvifhcsufay;xm;&avonf/

odkUaomf uRefawmfqufoifaom ynmum; bDt,fvfynm r[kwf? EdkifiHa&;ynmjzpfavonf/

a&ausmfvrf; wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyf&kH;wGif ]tvkyform;0efxrf; aqG;aEG;yJGrsm;}[laom trnfjzifh


rmhufpf0g'oifwef;rsm; usif;ycJUavonf/

1/ uGefjrLepfaMunmpmwrf; (rmhufpf- tdrf*s,fvf)

2/ wkdUbmvkyfMurvJ (vDeif)

3/ e,fcsJU0g' (vDeif)

4/ ppfESifh'kwd, urÇmhtvkyform; tpnf;t&kH;(vDeif)

5/ vkyfc? tvkyfESifh aiGt&if; (rmhufpf)

aqG;aEG;yJGudk acgif;aqmifolrsm;rSm ocifpdk;? ocifvSaz? ocifAdkvfESifh ocifausmfpdefwkdUjzpfMuavonf/

olwkdUonfuRefawmfwdkU\ oifwef;q&mrsm; jzpfMuavonf/ uRefawmfonf ocifAdkvfrSvGJí


usefq&mrsm;udk awGUzl;oduRrf;zl;NyD; jzpfavonf/ ocifAdkvfrSm aumvdyfausmif;xGufyif jzpfaomfvnf;
uRefawmfwkdUxuf twef;BuD;onfhtjyif ausmif;om;EdkifiHa&;ü a&SUwef;wGif yg0ifzl;ol
r[kwfojzifhuRefawmfESifh rawGUrqkH rodruRrf;rd jzpfcJU&avonf/

ocifAdkvfonf tom;jzLNyD; &kyfacsmoljzpf\/ t&yftarmif; udk,fvkH; udk,fxnfrSm


BuKHvSDvSjcif;r&Sdaomfvnf; cHUnm;jcif;vnf; r&Sdacs/ &kyfvu©PmoGifjyifESifh [eftrlt&mwkdUonf
vlBuD;qefonf/ zswfzswfvwfvwfawmifhawmifhwif;wif;r&Sd/ av;av;uefuef avsmh&J&JEdkifavonf/

olonfoifwef;ay;aomtcgrSmvnf; avat;uav;ESifh a[majymavonf/ odkUaomf&Sif;&Sif;vif;vif;


ydkifydkifEdkfifEdkifum; a[majymEdkifay\/

uRefawmfwkdUonfydkUcsaom pmtkyfrsm;ESifh aqG;aEG;aom taMumif;t&mrsm;udkjynfhjynfh00em;vnfonf[k


rqdkEdkifacs/ odkUaomf xdkpmtkyfESifh xdktaMumif;t&mrsm;onf uRefawmfwkdU\ OD;aESmufudkum;bmESifhrQ
rwlatmif vIyf&Sm;oGm;aponfrSm trSefyifjzpfay\/ uRefawmfwkdU\ tawG;tac:rsm;udk
vrf;aMumif;ajymif;ay;vkdufEdkifayonf/ uRefawmfwkdU\ OmPfrsufpdwGif avmuopf? ykHopfrsm;
uGefUjrL;vmapav onf/

txufyg pmtkyfopfrsm;aMumifh uRefawmfhwGif tawG;tac:opf? tjrifopfrsm; 0ifvmcJU&m


tawG;tac:a[mif;? tjrifa[mif;rsm;udk txifao;vmcJUavonf/ tawG;tac:opf? tjrifopfrsm;
&&Sdvmaom udk,fhudk,fudk,fawmh tvGeftxifBuD;vmavonf/ ZAÁLrSm igvdkvl&Sdao;&JUvm;
[kyifBuKH;0g;csifvmavonf/ rmhufpf0g'udk rnfrQ,kHMunfovJ[k ar;vQifum; rxpfraighbJ
t<uif;rJU,kHMunfonf[k ajzvdrhfrnfxifayonf/

xkdUjyif rmhufpf0g'udk vufawGUusifhokH;wwfrnfavm [líum; pOf;yifrpOf;pm;/ odkUaomf rmhufpf0g'udk


rsufpdwfrSdwfí cspfjrwfEdk;vmonfum; trSefyifjzpf\/

uRefawmfonf oifwef;q&mrsm;udkvnf; rsm;pGm txifBuD;NyD; MunfndKav;pm;vmav\/

oifwef;csdefrSm eHeuf 8em&DrS q,fem&Dxd jzpfavonf/ odkUaomf rsm;aomtm;jzifh aemufusNyD;p&í


aemufusNyD;rS &yfem;Edkifavonf/ q&mrsm; aemufusír[kwf? wynfhrsm;
aemufuswwfíapmifh&jcif;jzpfavonf/ oifwef;om; 20 teuf uRefawmfum; tcsdefrSefrSef
a&mufjcif;aMumifh emrnfaumif;aeavonf/

wpfaeUaomf ocifpdk;\oifwef;onf q,fhwpfem&DxdMumoGm;avonf/


olonfpdwfygvufygtm;wdkufcGefwkduf a[majymaeav&m tcsdefvGefoGm;onfudkyif
owdxm;vdkufrd[efr&Sdacs/ olUudk,frSmvnf; acR;wvkH;vkH;ESifh jzpfvmav\/ uRefawmfwkdUu
11em&Dxkd;NyDjzpfaMumif; owday;Mu&avonf/

oifwef;NyD;aomtcg tjcm;olrsm; jyefoGm;Muaomfvnf; uRefawmfum; ocifpdk;teD;rSmyif


usef&pfcJUavonf/ ocifpdk;onf oifwef;ay;aom pmtkyfudk qufzwfae&mrS rsufESmarmhvkdufNyD;-

]]b,fhES,fvJ&JabmfwifxGef;? vlUavmuwpfckvkH; wpfaeUrSm uGefjrLepf avmuBuD;jzpf&r,fqdkwm


&Sif;&Sif;BuD; jrifNyDvm;? &mZ0if&kyfydkif;0g't& rvTJra&SmifomwJU vrf;aMumif;yJqdkwm oabmayguf&JUvm;}}

]][kwfuJU? oabmaygufygw,f? t&ifu uRefawmfwdkU bkH0g'udk BudKufw,fqkdwm tay:,HyJ/


qdk&S,fvpfavmu? uGefjrLepfavmua&muf&if yk*¾vduypönf; r&Sdbl;? bkHypönf;om&Sdr,f/ 'DawmhwpfOD;pD
wpfOD;pDrSm 0doravmb&SdzkdU rvdkawmhbl;/ avmbuif;w,fqkd&if a'govnf; uif;EdkifwmyJ/
qdk&S,fvpfavmu? uGefjrLepfavmurSm tvkyfvufrJU r&Sdbl;? vlwdkif;tvkyfudk,fpD&Sdr,f/ olcdk;ol0Suf
r&SdEdkifawmhbl;? jynfhwefqm r&SdEdkifawmhbl;? 'DdktaMumif;awGaMumifh bkH0g'udk ESpfoufcJUwmyJ/ ckawmh
bkH0g'rSm 'DxufeufeJwJU taMumif;awGudk awGUae&NyD? rmhufpf0g'[m oyÜHynmwpf&yfyJ}}

]]odyÜHynmvdkU rac:ygeJU &Jabmf? Science udk0dZÆmynmvdkUac:&if ydkoifhavsmfr,f}}

]]ocifpdk;u bmtaxmuftxm;eJU 'Dvdkac:csifovJ rodbl;/ uRefawmfuawmh


taxmuftxm;ckdifvkHw,f/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;? t*¾r[my@dw q&mvif;ESifh ygarmu©
OD;azarmifwifwkdUyg0ifwJUtzGJUu Arts udk0dZÆm? udk Science odyÜHvdkU bmomjyefay;xm;wmyJ/ NyD;awmh cktcgrSm vltrsm;
uvnf; odyÜHynmvdkU ac:aeMuwmyJ}}
]]&JabmfwifxGef;&JU? usKyfuvnf; ygVdusrf;*ef tudk;tum; jyEdkifygw,f/ 0dZÆmqdkwm
pl;prf;avhvmvkdU&wJU todOmPf? todynmqdkwJU t"dyÜm,faqmifw,f/ odyÜHqdkwJU[mu twwfynm?
tVm&ovdkUac:aeMuwJU odyÜHynm 18&yfudk Munfhprf;ygvm;/ rsm;aomtm;jzifh udk,fEIwfponfwkdUjzifh
avhusifhvdkUjzpfay:vmwJU twwfynmrsm;udk awGU&w,f r[kwfvm;}}

]]uJav ocifpdk;vnf; BudKufovdkom bmomjyefygawmh/ uRefawmfuawmh


ygVdtbd"mefa&;cJUwJUq&mOD;armifBuD;? pmcsq&mawmfjzpf cJUzl;wJU q&mvif;? ygVdygarmu©
OD;azarmifwifwkdU bmomjyefwJUtwdkif;om jyefawmhr,f}}

ocifpdk;onf uRefawmf þodkUajymonfudk rauseyfaMumif; rsufESmrSm ay:vGifaeonf/ uRefawmfhtm;


rsufarSmifukwfí Munfhaeavonf/ uRefawmfonf jiif;ckHrIudk jrefjrefausmEdkif&ef-

]]ck ocifpdk;wkdU a[majymwJU rmhuf0g't& txl;ojzifh uGefjrLepfaMunm pmwrf;t& uRefawmfhrSm


tvif;aygufw,f/ vlUavmuBuD;&JU jzpfay:wkd;wufrI &mZ0ifvrf;aMumif;[m ya'o&mZfpepfNyD;&if
"e&Sifpepf? "e&SifpepfNyD;&ifqkd&S,fvpfpepf? wpfpcef;NyD; rvJGwrf; a&muf&rnfqkdwm &Sif;aeygw,f/
vlwpfOD;pD wpfOD;pD BudKufwmrBudKufwmeJU rqdkifbl;/ vlaerIpepf&JU twGif;oabm
pD;yGm;a&;pepf&JUtwGif;oabm ed,mrw&m; awGaMumifh 'DvdkpepfawGajymif;? acwfawGajymif;&w,fqkdwm
ckoifwef;awG usrS oabmaygufygw,f/ uRefawmf rmhufpf0g'tod[m tay:,H r[kwfawmhbl;?
eufeJvmw,fvdkUqkd&rSmayghcifAsm/ ocifpdk;wkdU ocifausmfpdefwkdUudk aus;Zl;txl;wifygw,fj}}

ocifpdk;u oa&mfNyKH; NyKH;vkdufNyD;-

]]"e&Sif ,Ofaus;rIawG okH;raeprf;ygeJU &Jabmf}}

uRefawmfhrSm &Sufovdkvdk jzpfoGm;onf/ "e&Sifpepfa[mif;ESifh vkH;0uif;&Sif;pGm jyKrl&rnf/ r[kwfygavm/


]]aus;Zl;wifygonf}[laom avmuGwfpum;(0g) avmu0wfpum; ajymvkdufjcif;twGuf
uRefawmfrSm;onf [kvnf; rxifacs/ twefMumrS pum;udk qufaumufEdkifonf/

]]NyD;awmhvnf; rmhufpf0g'udk wu,fem;vnfvmawmhrS qkd&S,fvpfavmu a&mufatmif


b,fvlwef;pm;u ydkUaqmifrSmvJ? pepfa[mif;udk b,fvdkNzdKzsufrSmvJ? pepfopfudk
b,fvkdwnfaqmufrSmvJ qkdwmawG &Sif;vmawmhw,f/ ckeifu oifwef;ay;aewkef;u cifAsm;ajymwJU
pum;[m w,frSefwmyJ/ 0dZÆmuswJU rmhufpf0g'[m pdwful;,Of ,lwkdyD,H tdyufrufeJUrwlbl;? NyD;awmh
]"e&Sifpepfonf 4if;udkjrKyf&eftwGuf ocsKÐif; wGif;wl;orm;udk 4if;udk,fwdkifyif arG;xkwfcJUavNyD}qdkwJU
pum;[mvnf; w,frSefwmyJ}}

ocifpdk;rsufESmonf aysmhaysmif;vm\/ MunfEl;ESpfodrfhae[ef&Sd\/ uRefawmfua&SUquf&ef pum;&SmaepOf


oluyif ar;vkdufavonf/

]]ocifausmfpdef oifay;wJU vDeif&JUe,fcsJU0g'pmtkyfudkawmh em;vnf&JUvm;}}

]]txdkuftavsmufawmh em;vnfwmayghcifAsm? "e&Sif\ aemufqkH;tqifhonf e,fcsJUpepfwJU? vDeif[m


xl;jcm;wJUyk*¾dKvfBuD;yJcifAs}}

]]xl;wmawmh rajymeJUawmhav? e,fcsJUpepfeJU ywfoufNyD; usKyfwkdUocifawG txl;rSwfom;zkdU


tcsufwpf&yfygw,f/ ocifawG[m t*Fvdyfudk t*FvdyftjzpfeJU rkef;wwfw,f? ocifay:cgpu
vlrsKd;a&;0g'pJG awGaygh/ 0HomEk0g'&JU t<uif;tusefawGyJ/ vlrsKd;rkef;wD;a&;0g'[m rmhufpf0g' r[kwfbl;/
t*Fvdyfudk t*FvdyfrkdUvdkU rrkef;&bl;? e,fcsJUpepftaeeJUom rkef;&r,f/ vlrsKd;a&;tawG;eJU
awG;Mur,fqkd&if e,fcsJUorm;tcsKdUudk cspfrdvdrhfr,f/ Oyrm*syefudk ta&SUEdkifiHom;tjzpfeJU cspfNyD; *syef&JU
pepfudk cGifhjyKrdvdrfhr,f}}

]][kwfuJU? 'DvdktrSm;awGawmh a&Smif&rSmayghAsm? udkif; uRefawmfoGm;OD; r,fcifAsm}}

]] b,fjyefrSmvJ? &JabmfwifxGef;rSm ydkufqHrsm;ygovm;}}

]]bmvkyfzdkUygvJcifAsm}}

]]xrif;qdkifoGm;&atmifvdkU? trJom;[if;aumif;aumif;eJU pm;csifw,f}}

]]tJ'Davmufawmh rygbl;As}}

]]at;av? 'gjzifh ygoavmufay;cJUNyD; usefwm ta<u;xm;wmaygh? vmoGm;Mur,f}}

ocifpdk;u pmtkyfudkydwfNyD; xdkif&mrSxonf/

]]uRefawmf ta<u;xm;&rSm tm;emw,fcifAs}}

ocifpdk;onf uRefawmfhtm; rsufarSmifukwfí Munfhjyefavonf/

]]&JabmfwifxGef;[m ypönf;rJU ryDowJUtcsufawG trsm;BuD;&Sdw,f? ypönf;rJUqkdwm


a<u;b,frSmuif;EdkifyghrvJ? vmyg usKyftodqdkif&Sdygw,f? usKyf ta<u;xm;&if &ygw,f}}

uRefawmfonf xNyD; ocifpdk;aemufrS vdkuf&avawmhonf/

uRefawmfwkdUonf a&ausmfvrf;rtwdkif; rcifopfwkdU tdrfa&SUrS jzwfavQmufMu&avonf/

rcifopf\ ta':a':a&Topfonf tdrfa&SUrSm rwfwwf&yfaeonfjzpf&m uRefawmfhrSm vTJa&Smifír&bJ


EIwfquf&avonf/

]]a&Ta&Taeaumif;&JUvm;}}

]]at; aeaumif;w,f? rif; igwkdUtdrf rvmwm Mumygyaum}}

]][kwfuJU? EdkifiHa&;tvkyfawGu ylaewmeJUyJ}}

uRefawmfwkdUonf a&SUqufavQmufoGm;Muavonf/ a':a&Topfu vSrf;rSmvdkuf\/

]]eufjzeftm;&if cPvmcJUygOD;a[h}}

oem;p&maumif;aom rcifopf\rsufESmuav;onf uRefawmfhpdwfxJrSm wa&;a&;ay:aeavonf/


rcifopftay:wGif uRefawmf jyKaerdaomtjypfudk vIdufvIdufvSJvSJ cHpm;ae&avonf/
ocifpdk;u wpfpkHwpf&m uRefawmfhtm; ajymvkdufavonf/ oJoJuJGuJG rMum;&acs/

uRefawmfonf ocifpkd;tm; cyfaMumifaMumif awGMunfhNyD;-

]]bmwJUAsm}}

]]q&mazwkdUeJU &Jabmf awmfawmf&if;ESD;Muovm;}}

]][kwfuJU}}

]]q&maz&JU t,ltq 0g'oabmw&m;awG[m awmfawmfya'&mZfqef w,f/ 0dZÆmynmeJUqefUusifw,f/


tif;tdkifcg;vSnfhvufzJGUawG odyf,kHw,f/ &mZ0ifudk MunfhwJUae&mrSmvnf; ya'o&mZftjrifeJU
vkH;vkH;MunfhwmyJ/ ya'o&mZf ,Ofaus;rIudkom tpJGtvrf;&Sdw,f}}

ocifpdk;onf uRefawmf&dkaoaeaom q&maztm; a0zef&mwGif enf;enf;awmh vGefvmNyD[k


xifvmavonf/ r&Jw&Jjzifh uefUuGufvdkufonf/

]]a&S;a[mif;Armh*DweJU ArmhtEkynmawGudk avhvmvdkufpm;wmuawmh jzifh aumif;w,fxifwmyJ}}

]]cufaewmu a&S;a[mif;qdk&if ya'o&mZf,Ofaus;rIudk a0zefwJUoabmrxm;wJUtcsufjzpfw,f}}

xdktckdufwGif uRefawmfonf ocifpdk;rSm csefyD,Hqk&zl;aom wa,morm;wpfa,mufjzpfzl;onfudk


ajy;íowd&vdkufavonf/

]]cifAsm;wa,mvkH;vkH; pGefUvdkufNyDvm;}}

]]t&if;&Sifaygufp vlUay:aMumhawGom wwfEdkifwJUtvkyfyg}}

,Ofaus;rIESifh ywfoufaom tcsufrsm;wGif ocifpdk;\ rdefUqdkcsufrsm;onf uRefawmfhpdwfESifh rawGUvSyg/


odkUaomf ckcHajymqdkjcif;r&Sd/ ocifpdk;onf uRefawmfwkdU\ rmhufpf0g'q&mBuD; r[kwfygavm/
rmhufpf0g'udk pGJvrf;ESpfoufaeNyDjzpfaom uRefawmfhtzkdU rmhufpf0g'q&mBuD;ESifh vQm&Snfp&m
taMumif;r&Sd[k oabmxm;vkdufayawmhonf/

xkdaeUu uRefawmfESifhawGUNyD;aemuf rMumyg? ocifpdk;onf tmPmzDqefrIjzifh axmifusoGm;ygavonf/

uRefawmfhrSm rcifopfwkdUtdrfodkUroGm;vQif jzpfrnfr[kwf/ a':a&Topfuyif wrifrSmaeavonf/

rcifopf/ tjypfuif;pifaom rcifopf/ uRefawmf\ tcspfudk &dk;om;pGm vufcHcJUonf/ uRefawmfhopömudk


t<uif;rJU,kHcJUonf/ rjrrSDESifhaomfvnf;aumif;? tjcm;rdef;rwpfOD;OD;ESifhaomfvnf;aumif; uRefawmfonf
&Iyf&Iyf,Suf,Sufjzpfvdrhfrnf[k rcifopfrSm wpfcGef;wpfprQ oHo,jzpf[efr&Sd/ ol&dk;ovdk
uRefawmfu&dk;vdrfhrnf[k xif&Smonf/ ol opömckdifovdk uRefawmfckdifvdrfhrnf xif&Smonf/ rjrrSDESihf
&IyfaxG;pGm jzpfaeaomudpöwGif uRHíuRHí epfNyD; vGefvGefoGm;avav? uRefawmfum;
rcifopfESifhrxkdufwefawmhbl; [lí xifjrifvmavavjzpfayonf/ rcifopfxHodkU vludk,fwkdif roGm;?
pmjzifhvnf;ra&;/ odkUaomf tcspfudk&kyfodrf;MuygpdkU[kvnf; rajym&ufao;/ wpfenf;tm;jzifh qdkaom
rcifopftm; arQmfvifhcsufay;xm;wkef;jzpfavonf/
rcifopfrSm arQmfae&SmOD;rnf/ ylyefae&SmOD;rnf/ rxdkufrwefaomoludk xdkufwefonf[k xif&SmaeOD;rnf/

rcifopftm; uRefawmfu oufouf'ku©ay;aeonfESifh rwlygvm;/ rw&m; vkyfaeonfESifh rwlygvm;/

]]tcspfudk&yfpJMupdkU}} [k rcifopfxH pma&;taMumif;Mum;um jywfpJvQif taumif;qkH;jzpfayvdrfhrnf/


uRefawmfhvdyfjymvnf; oefUrnf/ rcifopfrSmvnf; uRefawmfhtay:rSm;aomarQmfvihfcsuf rxm;awmhbJ
tydk'ku©wkdUrS uif;a0;ayvdrhfrnf/

uRefawmfhpdwfrSm cHpm;aeonfhtwdkif; vufawGUvkyfawmhrnf[k uavmifESifh pm&Gufudk


aumufudkifaomtcg uRefawmfhtonf;ESvkH;rsm;onf emaeavonf/ vufawGu wkefaeonf/
]]tcspfudk&kyfodrf;MuygpdkU}}[k ra&;&uf/ jywfpJMuygpdkU[k rajymEdkif/ NyD;awmh ]]jywfpJMupdkU}}qkdaom
uRefawmfh tqdkonf rcifopf\ESvkH;om;udk oifwkef;"m;ESifh rTef;aeonfESifhrsm; wlaernfvm;/

odkUjzifh tawmfMumatmif awGaeavonf/ odkUuvdk awGae&if; uRefawmfonf rcifopftm;


rnfrQcspfaeonfudk awG;rdavonf/

'gjzifh rcifopfESifhawGUvQif b,fvkdoabmxm;rnfvJ/ bmpum;ajymrnfvJ/ b,fvkdjyKrlrnfvJ/

tawmfxl;qef;onf/ uRefawmfhudk,fEIdufu uRefawmfonf tm&JvQm&Jomru vuf&JZuf&Jvnf;jzpfonf/


pdwfESifhvnf; azmufjyefcsifwkdif; azmufjyefí&onf/ rjrifhOD;ESifhqdkvQif cspf&dyfcspfaiGUay;NyD; &dwdwd
nKwkwk pmESifha&;? pum;jzihfajym? pdwftm;jzifhvnf; azmufjym;avmfvnfcJU\/ rcifopfESifhrlum;
cspfpum; BudKufpum;rsm; pmjzifha&;íom orD;&nf;pm;jzpfcJU \/ cspfpum; BudKufpum;
wpfvkH;rQyg;pyfjzifh rajymbJ wu,fcspfae\/ vlcsif;awGUaomfvnf; vufzsm;ESifhyifrxd/
udk,fxdvufa&mufusL;vGef&efum; pdwful;xJrSmyif rxnfhzl;acs/

odkUaomf rcifopftay:rSm xm;tyfaom uRefawmfhtcspfonf uRefawmfhrsufpdxJrS jzmxGufae[ef&Sdonf/


uRefawmfhtonf;xJrSm ysHUvGifhae[ef&Sdonf/ uRefawmfhtrlt&mtm;vkH;udk MoZmay;ae[ef&Sd avonf/
rcifopfu uRefawmfhtay:rSm xm;tyfaomtcspfonfvnf; xdkenf;twdkif;yifjzpfae[efwlavonf/

xkdUaMumifh rcifopfESifh rawGUcif uRefawmfhpdwfudk uRefawmfEdkifzkdU vkdavonf/ ckawmh


rcifopftay:wGifxm;tyfaom tcspfu uRefawmfhpdwf udkuRefawmfEdkifzkdUvdkavonf/ ckawmh
rcifopftay:wGif xm;tyfaom tcspfu uRefawmfhpdwfudkcsKyfudkifvTrf;rdk;aeonf/

rcifopfudk rcspfawmhygbl;[k pdwfudkwkH;wkH;csEdkif&ef OmPf&SdorQxkwfNyD; taMumif;qifjcif&SmazGonf/


bmoma&;jzifh vSnfhpOf;pm;onf/ w&m;jzifh qifjcifonf/ EdkifiHa&;qifjcifzefwD;Munfhonf/

NyD;awmhpmwpfapmif aumufa&;onf/ a&;xm;aom pmudkjyefzwfNyD; qkwfypfvdkufonf/

aemufxyf pmwpfapmifa&;pDjyefavonf/

opfopf

vlUavmurSm zkdrwdkU&JU tcspfaESmifBudK;[m w,fNyD;&IyfaxG;w,f? vQKdU0Sufw,f?


axGjym;w,f? cdkifvnf;cdkifrmvSygayw,f/
'ghaMumifhvnf; a0ae ,sowÅ0gtaygif;&JU tusKd;udk uRwfuRwfvGwf
vGwfaqmif&GufvdkwJU bk&m;tavmif;rsm;ESifh &[EÅmtavmif;awmfawG[m
tcspfaESmifBudK;udk jzwfawmufjcif;qdkwJU pGefUjcif;BuD;rsm;udk jyKawmfrlMu&wmyJ}}

cktcsdef[m jrefrmjynfeJU jrefrmvlrsKd;rsm;twGuf rsKd;cspfyk*¾dKvfwdkif; toufjzpfap?


pnf;prfOpömjzpfap? tcspfjzpfap? pGefUjcif;BuD;rsm; pGefUNyD; aqmif&Guf&r,fhtcsdefjzpfw,f/

opfopf[m rsKd;cspfpdwf"mwfxufoefNyD; EdkifiHa&;todOmPf&SdolwpfOD;rdkU tJ'Dtcsufudk


vkH;0em;vnfNyD;jzpfr,fvdkU udkudk,kHMunfw,f/

udkudk[m EdkifiHa&;udk vGwfvGwfvyfvyfBuD; aemufqHriifbJ vkyfEdkifatmif


opfopf&JUcGifhjyKcsuft& pGefUjcif;BuD;wpfck vkyfcsifygw,f/ opfopftay:rSm
xm;tyfwJUudkudkUtcspfudk&yfqdkif;xm;zkdUygyJ/

&yfqdkif;xm;Mu&atmifaemf/

okdUayr,fh udkudku opfopfudk nDrav;t&if;vdk cspfaeyghr,f/ opfopfuvnf;


tpfudkBuD;t&if;vdk oabmxm;ygaemf/

tpfudkBuD;

udk,fhpmudk,f tawmfoabmusaeonf/ pmyg w&m;oabmrsm;rSm jrifhjrwfvSonf/


EdkifiHa&;taMumif;jycsufrsm;rSmvnf; ,kwÅd&SdvSay&m uRefawmfudk,fwdkifyif tcdkiftrm,kHMunfvmonf/
wu,fhrsKd;cspfBuD; wifxGef;ygwum;/ pGefUjcif;BuD; pGefUEdkifaom tmZmenfwifxGef;ygwum;/

uRefawmfonf a&mifpkHcJwHwpfbl;udk 0,fNyD; cJwHrsm;atmufrSm txufygpmudkacgufNyD; xnfhxm;vdkuf\/

rcifopfwkdUtdrfodkU a&mufaomtcg a':a&Topftm; atmufxyfrSmyif aq;ykvif; wHqdyfuyfae&if;


awGU&avonf/ a':a&Topf\ rsufESmrSm romr,mjzpfaeaomaMumifh xl;jcm;ae\/ onfhjyiftcgrsm;rSm
a&Ta&T\ rsufESmonf rma&ausma& Edkifwwfonf/

]]a&Ta&T aeaumif;&JUvm;}}

a':a&Topfu acsmif;[yfvkdufNyD;-

]]aeaumif;ygw,f}}

a&Ta&T\toHonfvnf; aysmhae\/

uRefawmfu tay:xyfodkUwuf&efom pdwfapmNyD; avSum;qDodkU oGm;&if;-

]]a':a':wkdU&Sdw,f r[kwfvm;}}

a':a&TopfonfwHqdyfuyfaeaom aq;ykvif;rsm;udk ab;csxm;NyD;-


]]vmOD;? 'DrSm xkdifOD;}}

uRefawmfonf pdk;&drfpGmjzifh a&Ta&Txdkifaom uGyfyspfay:rSm xdkifvkdufonf/

]]rif; a':a':a&m? opfopfa&m r&SdMubl;}}

]]b,foGm;MuovJ a&Ta&T}}

a&Ta&Tonfajym&rSm pdwfav;ae[efwlonf/ uRefawmfhpdk;&drfjcif;um; BuD;rm;vmonf/

]]b,fudkrsm; oGm;MuvdkUvJcifAsm}}

]]rif; a':a':eJUarmifa&Taz &efjzpfMuw,fuJGU? &efjzpfNyD;rnTefUu orD;ac:NyD; tdrfuqif;oGm;w,f}}

]]b,fudkqif;oGm;wmvJ a&Ta&T}}

]]a&Twd*kHtv,fypö,HrSm olUtpfr0rf;uJG oDv&Sif a':0PÖaewJU Z&yfudk oGm;w,f xifwmyJ}}

uRefawmfum;tm;rvdktm;r& jzpfvmNyD; toHawGyif tufukef\/

]]xifwmyJvm; a&Ta&T? aoaocsmcsm rodbl;vm;}}

]]tJ'DudkyJ oGm;rSmygyJ/ rnGefU[m wpf&yfwpfaus;vnf; roGm;wwfbl;? ta0;qkH;oGm;&if ausmuf0dkif;ygyJ/


vifr,m;pdwfqkd;&if oDv&Sifausmif;oGm; aewwfwmygyJ}}

]]b,fawmhjyefvmr,fxifovJ a&Ta&T}}

]][JU armifwifxGef;&JU? pdwfqkd;oGm;w,fqdkwm b,fjyefvmrSmvJ}}

uRefawmfh&ifxJrSm 'ddwfceJjzpfoGm;avonf/

]]a[mAsm}}

]]wpfa,mufa,mufu Mum;xJu vdkufac:&w,f? rif;udk igrSmvdkufwmu rif;a':a':


oGm;ac:apcsifvdkUyJuJGU? ckaeqkd&if pdwfajyavmufygNyD}}

]]b,favmufMumNyDvJ}}

]]q,f&ufavmufawmh&SdNyD}}

]]q&mazaum pdwfajyNyDvm;}}

]]ajyavmufa&mayghuG,f? olvnf; wpfa,mufa,mufac:ay;zkdU apmifhaewmygyJ}}


uRefawmfum;,ckt&G,fxd vifr,m;&efjzpfMuonfrsm;udk BuKHawGUzl;\/ odkUaomf
b,fvdkjyefaygif;xkwfMuonfudkum; rBuKHzl;ao;acs/ xdkUaMumifh pdwf0ifpm;pGm-

]]q&mazu tJ'Dvdkapmifhaewm a&Ta&Tub,fvkdvkyfodovJ}}

]]tif; rnGefUudk owd&w,fvkdUawmh rajymbl;aygh? orD;udk owd&w,fvdkUawmh ajymw,f?


'gupum;ac:wmayghuG,f}}

]]bmaMumifh &efjzpfMuwmvJa&Ta&T}}

]]ajymvnf; rajymcsifygbl;uG,f}}

a':a&Topfonf rajymcsifygbl;[k pum;pNyD; a':a':ESifh q&mazwkdU &efjzpf&onfh tjzpfoepfpkHudk


tm;vkH;ukef ajymjyaeavonf/

]]armifa&Tazuvn;f armifa&TazyJ/ odkUayr,fhrnGefU[mckxd tcsKd;rajymif;bl;? vifhtay:rSm


onf;nnf;cHpdwfr&Sdbl;/ nm;cgpuvnf; 'DvdkyJ? ck orD;tysKdjzpfwJU tcsdefawmhvnf; 'DtcsKd;yJ}}

a':a&Topfonf ab;rScsxm;aom aq;ykvif;rsm;udk wHqdyfuyf&ef aumufudkifjyefavonf/


twefMumNidrfaeao;ojzifh a&SUqufajym&efrSm 0efav;aeavovm;[k uRefawmfxifrdao;onf/

]]rSwfrSwf&&yJ/ opfopfudk,f0efeJU wkef;u yxrqkH;wpfBudrf vifr,m;&efjzpfNyD; rnGefUtdrfu


xGufoGm;w,f/ igeJUywfoufNyD; olwkdUvifr,m; &efjzpfMuwmyJ/ bmtaMumif;&,fawmh
wdwdususrrSwfrd awmhygbl;/ odkUayr,hfiguy Jarmifa&TazudkqkH;r&w,f/ tpfreJUr,m;?
r,m;udkydkta&;ay;&r,f/ tpfrtay: omzkdUrajymeJU? wef;wlawmif rxm;&bl;vdkU iguajym&w,f/
'Daemuf igeJUywfoufNyD; wpfcgrS &efrjzpfwmhbl;/ opfopfarG;NyD;awmhvnf; rnGefUutdrfrSm igr&Sd&if
rjzpfbl;qkdwmem;vnfvmw,f/ 'Dawmh orD;a,mufr wnfhMuwmaygh/ tppt&m&m qdk;wdkifyif
aumif;wdkifyifygyJ}}

a':a&Topfonf uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfcsufxdk;vdkufNyD;-

]]rif;wkdUtaMumif;vnf; wdkifyifMuwmyJ}}

uRefawmfonf &ifxJrSm xdwfceJjzpfoGm;NyD; udk,fcE¨monfyif ,dkUceJ jzpfoGm;\/ rcifopfESifh


uRefawmfwkdUtaMumif; bGif;bGif;BuD;rsm; ajymaevQif cuf&acs&JU/

]]opfopfpum;wwfcgpu aemufwpfBudrf vifr,m; &efjzpfMujyefw,f uGJU/ armifa&TazwkdUausmif;u


q&mrwpfa,mufu oDcsif;qkdw,f? armifa&Tazu ywÅvm;wD;w,f/ olwkdUuvnf; cyfwJGwGJ?
rnGefUuvnf; cyfonf;onf;rdkU rouFmjzpfvGef;w,f/ 'geJU&efjzpfMuwmygyJ/ tdrfuxGufoGm;awmh
vufaxmufq&muav;wpfa,mufu vdkufac:&w,fuJGU}}

]]eD;wusufusuf a0;woufoufqkdwmxJu xifyg&JU a&Ta&T}}


]]at; [kwfw,f/ &efwusufusufjzpfMuwmuvJGvkdU olwkdUvifr,m; rSmbmrSajymp&mr&Sdbl;/ at;
a,musmf;qkdwmuawmh udk,fhtdrfavSum;rSm okH;xpfqif;NyD;w,fqkd&ifyJ igvlysKdvdkU
xifoGm;wwfMuwmawmh &Sdoaygh/ tjyifrSm ydk;csifyef;csifwwfMuoaygh}}

a&Ta&Tonf uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfcsuf xkd;vdkufjyefavonf/

]]rif;awmh tJ'Da,musm;frsKd; rjzpfcsifeJUaemf raumif;bl;/ armifa&Taz[m a[mha[mh&rf;&rf;bmrS&Sdwm


r[kwfbl;/ wpfcgwpfcg tdrfavSum;okH;xpfqif;rd&if vlysKdjzpfoGm;NyD xifwwfwmuav;wpfckyJ/ bmrS
BuD;wJUtjypf r[kwfygbl;/ onfhjyifa,musm;fawG onfhxufqkd;ao;w,f/ 'gaMumifh igu
rnGefUudkajymjyygw,f? onf;nnf;cHygvdkU/ pdwfoabmxm; BuD;ygvdkU/ rnGefUuighudkarmifhbufu
a&SUaevkdufw,fvkdU ajymao;w,f? ckaemufqkH;jzpfMuwmuawmh..}}

uRefawmfonf aemufqkH;xd tjzpfoepfrsm;udk rMum;csifawmhNyD/ wusufusuf &efjzpfNyD;MuNyD/


a':a':nGefUESifh q&mazwkdUcyfjrefjref jyefaygif;xkyfEdkifMu&ef a':a':nGefUtm; ac:ay;NyD;
opfopfuav;vufxJodkU uRefawmfa&;cJUaom pmudkxnfhay;&efom pdwfapmaeavNyD/

]]a':a':eJUopfopfudk uRefawmfoGm;ac:r,f a&Ta&T/ olwkdUaeaewJU oDv&Sif Z&yfb,fem;rSmqkdwmom


aoaocsmcsm nTefvdkufygawmh}}

a':a&Topfu aoaocsmcsm nTefvkdufonfhtwdkif;csufcsif;yif Z&yfodkU vdkufoGm;avonf/

opfopfwkdUwnf;ckdaeaom Z&yfrSm ESpfxyfwkdufZ&yfjzpfonf/ odyfrBuD;aomfvnf; tawmfyif


oyfoyf&yf&yfjzpfonf/ tjcm;Z&yfrsm;ESifh rwlaom tcsufwpfcsufrSm avESifhtvif;a&mif
rsm;rsm;0ifatmif pDrHxm;jcif; jzpfavonf/

tcsdefrSmaeUcif;jzpfí aeyljyif;aeavonf/ odkUaomf tv,fypö,H&Sd xkdZ&yfrSm at;&dyfomjzpfae\/

rcifopfum; atmufxyfrSm yufvufukvm;xdkifwGif xdkifí pmzwfaeavonf/


pmtkyftjynfhygaomausmif;oGm;vG,ftdwfudk ukvm;xdkifrSmcsdwfqGJxm;avonf/

ckwifwpfckay:wGif oDv&Sifwpfyg;onf usdef;pufvsuf&Sdav\/

rD;zdkbufwGif touf 50ausmf 60wGif;rSm &Sdrnfjzpfaom a,m*DrBuD; wpfa,mufonf


aqmifhaMumifhxdkifvsuf aq;vdyfzGmae\/

rcifopfonf pmrSmepfjrKyfaeojzifh uRefawmfhtm; rjrif/

]]opfopf}}

opfopfonf &kwfw&uftHUtm;oifhaeonf/

]]a':a':aum&Sd&JUvm;}}

opfopfonf rwfwwf&yfvdkufonf/
]]&Sdw,fq&m&JU? xdkifav}}

opfopfu olUukvm;xdkifudkay;onf/ okdUaomf uRefawmfonf oifjzL;ay:rSmom xdkifvkdufonf/

]]opfopfjzifh tHUMoaewmyJ? q&mb,fuaeNyD; b,fvdka&muf vmwmvJ}}

ckawmh opfopfrsufESmwGif tHUMojcif;xuf 0rf;ajrmufjcif;onfay: vGifaeonf/

]]a&Ta&TwkdU aeaumif;Muvm; q&m}}

uRefawmfu a&mifpkHcJwHbl;udk xkwfay;&if;-

]]aeaumif;Muygw,f}}

opfopfu a&mifpkHcJwHudkvSrf;,laomtcg uRefawmfhtoHudk wdk;vkdufNyD;-

]]tJ'DxJrSm pmygw,f}}

opfopfutNyKH;jzifh todtrSwfjyKvdkufavonf/ NyD;awmh-

]]opfrSm a&mifpkHcJwHvkdaewmESifhtawmfyJ? ajrykHawGqGJr,fvkdU}}

opfopfonf a&mifpkHcJwHbl;udk vG,ftdwfxJokdU xnfhavonf/

]]a':a':aum}}

]]tay:xyfrSm &Sdygw,fq&m/ cPxdkifygOD;/ opfoGm;ac:vkdufOD;r,f}}

uRefawmfonf opfopfzwfaeaom pmtkyu


f dk,lMunfhvkdufonf/ ZdewÅ yumoeD/

opfopfonf tay:xyf rwufrD rD;zkdbufrSm&Sdaom a,m*DrBuD;tm; wpfpkHwpf&m ajymcJUavonf/


a,m*DrBuD;onf a&aEG;tkd;udk rD;xxdk;aeav\/

twefMumawmh a':a':qif;vmavonf/ 0if;vufaeaom a&SUoGm;BuD;rsm; ay:onfhwdkifatmifNyKH;NyD;


uRefawmfhtm; EIwfquf\/

]]b,fhES,fvJa[h armifwifxGef;? rvmrvmeJU vmr,fhvmawmh ykef;ae&mudk &Smvmw,fxifw,f}}

uRefawmfolwkdUxHodkU roGm;rvmaeonfrSm MumNyDjzpfonfudk apmif;yg;&dyfjcnf


xnfhajymvkdufao;onfhtwGuf uRefawmfhrSm tajz&usyfoGm;avonf/ xdkUaMumifh-

]]aeaumif;&JUvm; a':a':}}

a':a':nTefUonf uRefawmfhteD;rSm xdkifvdkufNyD;-


]]at; aumif;ygw,f? rif;b,fuavQmufvmovJ}}

]]a&Ta&TuvTwfvkdufvdkU vmwmyJ a':a':}}

]]bmudwf}}[k ar;NyD; pyfNzJNzJvkyfaeavonf/ odvsufESifh rodcsifa,mif aqmifjcif;jzpfaMumif;


uRefawmfuvnf; &dyfrdonf/ a':a':uvnf;rzkH;yg/

]]tdrfjyefvdkufzkdUav}}

a':a':um; bmrQrajymbJ NyKH;NzJNzJom vkyfaeavonf/ NyD;awmh aemufvSnfhNyD;-

]]opfopfa& aumfzD azsmfcJUyga[h}}

opfopfum; rD;zkdacsmifbufrSm&Sdae\/ a,m*DrBuD;u aumfzDazsmf&ef jyifaeavonf/

]]tbGm;av;azmh azsmfaew,f arar}}

uRefawmfonf a':a':nGefUtm; tdrfjyefcsifygvsuf [efaqmifaezkdUrvdk atmif ab;wD;ay;&avonf/

]]q&muvnf; ajymowJU orD;vGrf;vSNyDwJU/ NyD;awmhvnf; q&mudk,fwdkifu uRefawmfudkajymw,f?


rif;a':a':udk oGm;ac:acsuGmwJU/ vGeforQ 0efcsawmif;yefyghr,fwJU [J [J}}

uRefawmfu &,fvdkuf&m a':a':uvnf; vdkuf&,faeavonf/

]]rif;q&m 'Dpum;rsKd;ajymrSm r[kwfygbl;uG,f? rif;u yvDraeygeJU? olajymvnf; igur,kHygbl;/


rif;q&m aeawmhaumif;&JUvm;}}

]]odyfaumif;[efrwlbl;cifAs}}

trSeftm;jzifh q&aztm; uRefawmfrawGUonfrSm MumavNyD/ a':a':nGefUonf


tenf;i,frsufeSmndK;oGm;NyD;-

]]bmjzpfowJUvJ}}

]]uRefawmfvnf;rodbl; cifAs/ ajymvnf;rajymbl;}}

xdktawmtwGif; opfopfu eHUomykiSufaysmoD;rsm;,lvmNyD; wnfcif;onf/ aemufrMumrD


aumfzDa&mufvmjyefavonf/

a':a':u rD;zkdbufodkU vSrf;NyD;-

]]razmha& vufzufokyfvnf; ,lcJUygOD;}}


xdktawmtwGif; oDv&SifBuD;Edk;vmavonf/ oDv&Sifa':0PÖrSm 00NzdK;NzdK;
t&yftarmif;aumif;aumif;jzpfonf/ tom;vnf; jzLonf/ MunfndK ESpfdvdkzG,fyifjzpf\/ a':0PÖrSm
a':a':nGefUuJUodkU oGm;enf;enf;acg\/ uRefawmfwkdUteD;rSm vm&yfNyD;-

]]'gu b,folvJ rnGefU}}

]]armifwifxGfe;qdkwmav}}

]]aMomf}}[k tmar#dwfjyKNyD; £ajEé&pGm acgif;ndwfNyD;aeavonf

uRefawmfu oDv&Siftm; armhMunfhvsuf-

]]q&mOD;a&TazeJU a':a&TopfwkdUu a':a':nGefUeJU opfopfwkdUudk jyefac:zkdU vTwfvkdufygw,fcifAsm}}

a':0PÖonf acgaeaomoGm;rsm;jyLxGufvmatmif NyKH;vsuf-

]]at; at; aumif;w,f vkdufrSmaygh}}

om;trdonf tdrfjyefvkduf&ef pDpOfaeMupOf uRefawmfhrSm wpfem&DrQ apmifh&ao;onf/ xdktcsdeftwGif;wGif


rcifopfonf t*Fvdyfpm oifcef;pmtkyfudkxkwfNyD; olrodaom pmrsm;udk uRefawmfhtm;ar;aeao;onf/

uRefawmfonf rcifopfwkdUom;trdtm; tdrfodkUjyefydkUNyD;aemuf olwkdUESfih cGmcgeD;wGif rcifopftm;-

]]ajrykHawGNyD;atmif qGJxm;aemf? udk,freufjzef vm,lr,f}}[k rSmxm;cJUavonf/

a&mifpkHcJwHbl;xJrSm xnfhay;vkdufaom pmudkjyef&ef ajymjcif;jzpfaMumif; rcifopf odavonf/

orD;&nf;pm;jzwfpm/

rcifopfu b,fodkUwkHUjyefvdrhfrnfenf;/

ola&;pyfay;cJUzl;aom uAsmuav;rSm a&SUajy;erdwfyJ[k ,lqum 0rf;enf;aMuuJG&Smrnfavm/

uRefawmfhtm; ]romvnf;w? omvnf;w? urÇmhwefqm aiGaomfwm}[k Edkif;ac:cJUonf/


vrif;BuD;ray:vmvQif vGrf;qGwfwo arQmfaecJU&onf/ vrif;BuD;ay:vmvQifvnf; &Tif&Tifysys
wooESifh Munhfr0 &Ir0 jzpf&onf/ odkUaomfvrif;onf awmifuRef;rSmom xGef;vif;onf r[kwf/
awmifuRef;rS uG,faysmufNyD; ajrmufuRef;odkUa&mufoGm; xGef;vif;wwfonf/ xdktcgrsKd;ü awmifuRef;ol
opfopfrSm vGrf;ae&pfygvdrhfrnf/

opfopfu onfuAsmrsKd;uav;udk xyfrHoDukH;NyD; wkHUjyefvdrfhrnfavm/

opfopfcrsmrSm vGrf;aqG;aernfavm? aMuuGJ0rf;enf; jzpfae&Smrnfavm/

odkUr[kwf uRefawmfhtaMumif;jycsufrsm;rSm rckdifvkH[kqdkNyD; tcspfudk &kyfodr;f&ef oabmrwl[k


t,lcHaeOD;rnfavm/
odkUwnf;r[kwf uRefawmfhpm\ aemufuG,f&Sd uRefawmfhtaMumif;rsm;udk rouFmrIaESmNyD;
trsKd;rsKd;awG;awmum rsufrmef&Saeavrnfavm/

uRefawmfhrSm trsKd;rsKd;awG;awmum aerxdxdkifrom jzpfaeavonf/ pmay;rdonfudkyif


rSm;oGm;avNyDvm;[k pdk;&drfvmonf/

rcifopftm; þpmjzifh ESdyfpufrdjyefavNyDvm;[k oem;rd\/ uRefawmfhtjzpfudk uRefawmf&GH&Smrd\/


rjrrSDESifh ckvdkjyifr&atmif rSm;&onfhtwGuf þvdkrcifopftm; txyfxyf tjypfjyK&jcif; jzpfonf[k
awG;rdum udk,fhudk,fudk,fa&m rjrrSDyg pdwfemvmovdk jzpfrdav\/

a&;rdaompmudk jyef&kyfodrf;&rnfvm;/

&kyfodrf;í r&awmhyg/

aemufwpfaeUwGif rcifopfxhrS jyefpmudk &&Sdavonf/ pmwGif uRefawmfhtm;


uRefawmfuoabmxm;apcsifovdk ]tpfudkBuD;}[k rac:? ]q&m}[kom ac:vkdufavonf/

q&m

q&mhxH opfopf &dkaoav;pm;pGm pmjyeftyfygonf/ q&mhpmudk opfopfaumif;rGefaphpyfpGm zwfygonf/


av;eufpGmvnf; pOf;pm;ygonf/

rSefygonf/ ,ckvdk ta&;BuD;aomtcgrsKd;wGif a,musmf;aumif; a,musm;fjrwfwkdUonf


pGefUjcif;BuD;rsKd;rsm;udk vkyftyfygonf/ &nf;pm;onf opfopftm; q&mpGefUzdkUvdkí pGefUjcif;udkopfopfu
ruefUuGufonfhjyif EdkifiHESifh trsKd;twGuf tusKd;aqmif&Guf&mwGif ckvdk q&mhtm;opfopfu
yg&rDjznfhvdkuf &ovdkjzpfojzifh wpfenf;tm;jzifh 0rf;omrdonf/

q&m

q&mhxH opfopf&dkaoav;pm;pGm pmjyeftyfygonf/ q&mhpmudk opfopfaumif;rGefaphpyfpGm zwfygonf/


av;eufpGmvnf; pOf;pm;ygonf/

rSefygonf/ ,ckvdk ta&;BuD;aomtcgrsKd;wGif a,musmf;aumif; a,musfm;jrwfwkdUonf


pGefUjcif;BuD;rsKd;rsm;udk vkyftyfygonf/ &nf;pm;onf opfopftm; q&mpGefUzkdUvdkípGefUjcif;udkopfopfu
ruefUuGufonfhjyif EdkifiHESifh trsKd;twGuf tusK;daqmif&Guf&mwGif ckvdkq&mhtm; opfopfu
yg&rDjznfhvkduf &ovdkjzpfojzifh wpfenf;tm;jzifh 0rf;omrdonf/

q&m[m EdkifiHa&;udk pGefUpGefUpm;pm; vGwfvGwfvyfvyfBuD; vkyfEdkifygonf/


opfopfqdkwJUaemufqHiifp&mt&m vkH;0r&Sd[k trSwfxm;NyD; aqmif&Gufygavmh/

odkUaomf EdkifiHa&; aqmif&Gufonfhtcg ]owdwrH OmPfajruwkwf} qkdouJUodkUowdvnf;NrJygap/


OmPfvnf;okH;Edkifygap/ yl;wGJyg a&S;ynm&SdwkdU\ tqdktrdefUrsm;udkvnf; vdkufemEdkifygap/

opfopf
xkdpmESifhtwl Avmpm&Guf okH;rsufESm tjynfhrQ&Sdaom a&S;ynm&SdwkdU\ a&;om;csufrsm;rS
tqDtESpfjzpfaom aumufEkwfcsufrsm;udk ul;,la&;om;ay; vdkufavonf/ ykawÅm0g'qkH;rpm?
avmuom&qkH;rpm? ukoysKdU? oH0&ysKdU? pmPuseDwdpaom usrf;rsm;rS aumufEkwfcsufrsm;jzpfavonf/

uRefawmfonf xkdjyefpmudk &&Sdaom aeUwpfaeUvkH; nOfheufoef;acgiftxd bmrQrvkyfEdkif? rudkifEdkif/


b,frQroGm;Edkif rvmEdkif/ opfopf\ pmuav;udk pmuav;udk tacgufacgufzwfonf/ qkH;rpum;udk
tBudrfBudrfrSwfonf/ tdyf&may:rSm acGvdkuf? yufvufukvm;xdkifrSm acGvdkuf?
wpfacGwnf;acGNyD;awGa0pOf;pm;aeavonf/ pGefUvTwfvdkufrdaom rcifopftm; ESajrmaeavonf/

ynm&Sdrsm;\ tqdktrdefU aumufEkwfcsufrsm;udk Avmpm&Guf 2&Guf? pmrsufESm


okH;zufwGifa&;xm;&mwpfzufrSm vyfae\/ xdkbufwGif pmaMumif;uav; wpfaMumif;a&;xm;NyD;
jcpfzsufxm;onfudk awGU&\/ jcpfzsufxm;onfhMum;rS r&&atmif xkdpmaMumif;uav;udk
zwfMunfhvdkuf&m-

]]aMomf.... t&G,fESifhaomurrQygwum;}}[lí awGU&avonf/ rcifopf\ &ifwGif;rS yGifhxGufvmaom


taMumif;uav;yifwnf;/ yGifhxGufvmNyD; pmESifha&; nnf;nLNyD;umrS jcpfzsufízkH;&ef
BudK;pm;xm;&Smonf/ uRefawmfESifhawGUpu rcifopfrSm q,fhig;ESpfrQom &Sdao;onf/ ck
q,fhckESpfESpfausmfom &SdOD;rnf/ wu,fyif t&G,fESifhaomu rrQ&Smwum;/ /

62

tjypfrSxGufvmaomtykyfeHU

&efukefNrdKUwGif avaMumif;ab;&efcdkvIHa&; tpDtpOfrsm; pwifvkyfvsuf aeavNyD/

&efukefjrLeDpy,fu avaMumif;ab;&ef cdkvIHa&;*lrsm; q,fhwpfae&mrSm vkyf&efcGifhjyKvkdufavonf/

jynfoljynfom;rsm; pdk;&drfwBuD; txdwfwvefU rjzpfMuap&ef jrefrmjynf\ t&Sifocif


NAdwdoQtpdk;&wkdUonf ppfBuD;rSm ta&SUbufodkU ul;pufrvmEdkifyg[k tmrcHpum;rsm; aMunmaeavonf/
olwkdUonf *syefESifh ppfjzpf&ef taMumif;r&Sd[kvnf; wu,fxifMuonf/ xifonfhtwdkif;vnf;
ajymqdkaeMuavonf/

vltrsm;rSm ppfBuD;udk 0dk;wdk;0g;wm;tm;jzifh aMumufaomfvnf; t*Fvdyfppf&IH;aejcif;aMumifhyif


0rf;omaeMuavonf/

uRefawmfwkdUonf e,frsm;üvnf; vQKdU0Sufa&; ajratmufawmfvSefa&;tzGJUcGJrsm;udk


tESHUtjym;pwifzJGUpnf;aeMuavNyD/

ajray:rS xGuf&yf*dkPf;uvnf; tawmfyif qlylvIyf&Sm;vmcJUavonf/

a'gufwmbarmf? ocifb[def;ESifh ocifatmifqef;wkdU okH;OD;om; a&;Muaom ]urÇmppfESifhArm} [laom


pmtkyfuav; xGufvmavonf/ ]]ta&;BuD;NyD aoG;pnf;MupdkU}}? ]]tcgtm;jzifhvnf; ta&;BuD;?
udpöuvnf; ta&;BuD;? a&;olrsm;uvnf; ta&;BuD;? xkdUaMumifh0,f&ef ta&;BuD;onf}} ponfjzifh
aMumfjimum pmtkyfwpftkyf okH;jym;jzihf a&mif;av&m vGefpGmwGifus,favonf/ ppfBuD;rSm
Armutjrwfxkwf&ef nTefMum;aom pmtkyfi,fuav;jzpf\/ ]t*FvdyftcufArmhtcsuf}qdkaom
aqmifyk'fudk twnfjyKxm;jcif;yif jzpf\/

ajray:ajratmuf pnf;&kH;rI vIyf&Sm;Mu&kHru EdkifiHjcm;ESifh qufoG,f&efrSmvnf; enf;trsKd;rsKd;jzifh


aqmif&GufaeMuavNyD/

OD;bvGif? OD;bcsKd? ocifEkpaom acgif;aqmifudk,fpm;vS,frsm;u w&kwfjynfodkU


cspfMunfa&;rpf&SifoGm;cJUMuonf/ ocifoef;xGef;? ocifatmifqef;? udkb[def; polkwkdUu
tdE´d,uGef*&ufodkU avhvma&;rpf&Sif oGm;cJUMuavNyD/

ocifatmifqef;onf tzrf;rcH? ykef;atmif;aeNyD; ajratmufawmfvSef a&;vkyfief;rsm;


vkyfae&mrSuRefawmfwkdUyif owif;tpte rMum;&awmhacs/ tawmfMumrS EdkifiHjcm;odkU xGufoGm;NyD[k
t&dyft>rufodMu&avonf/

vTwfawmfEdkifiHa&;rSmum; &Sufp&myif aumif;ao;awmh\/ atmf,k0qkdaom w&kwf


rsufESmBuD;vlqdk;wpfa,mufudpöESifh ywfoufNyD; eef;&if;0ef OD;ykESifh jynfxJa&;0efBuD; OD;bazwkdU
vlodewfMum;vTwfawmfrSm pum;rsm;Muavonf/ OD;baz&mxl;rS EkwfxGuf&onftxd jzpfapcJUaom
trIjzpfavonf/

vTwfawmftrwfrsm; vmbfpm;jcif;? rJa&mif;rJ0,fvkyfjcif;rsm; teHUwaxmif;axmif;


xGufatmifjyefUyGm;vmojzifh pkHprf;ppfaq;&ef aumfrwDrsm; cefU&avonf/

OD;ykESifh OD;baz&efjzpfonfudk tjrwfxkwfNyD; OD;apmonf eef;&if;0ef jzpfvmavonf/

uRefawmfwkdUvli,frsm;um; xdktjzpftysufrsm;aMumifh vTwfawmfEdkifiHa&;udk pufqkyf&GH&SmMu\/


vlBuD;EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;tm; rkef;wD;Muukef\/

ocifb[def;u uRefawmfhtm; awGUcsifonfqdkojzifh udkat;aiGESifhtwl vkdufoGm;&avonf/

tcsdefrSm naeapmif;jzpfonf/

uRefawmfwkdUNrdUxJrS pD;vmaom bwfpfum;onf ajreDukef;udk vGefNyD;vmaomtcg udkat;aiGu


jynfvr;fBuD;\ nmbuf&Sd tdrfuav;wpfvkH;udk vufndSK;xdk;jyNyD;-

]]'Dtdrfudkodw,fr[kwfvm;}}

]]odw,fav? udkvSa&Tawmif rcif&DeJU nm;NyD;cgp cPaeao;w,fav/ ckawmh udkodef;azvnf;


raeawmhbl;? udkvSa&Tvnf; raeawmhbl;}}

]]udkodef;az b,fajymif;oGm;NyDvJ}}

]]ukdodef;azu &kyf&Sif'g&dkufwmvkyfaeawmh wmarGajymif;oGm;NyD? udkvSa&Tuvnf; q&m0efjzpfoGm;awmh


tvkyfeJUeD;&m ajymif;oGm;NyD}}

]]olwkdUwpfawG[m EdkifiHa&;eJU a0;oGm;NyDxifw,faemf}}


]]ckawmh cyfa0;a0;yJ? odkUayr,fh vkHvkH;uif;&Sif;wJUoabm [kwfr,frxifygbl;}}

uRefawmfonf olwkdUESpfa,mufpvkH;tm; EdkifiHa&; pJGpJGNrJNrJ a&SUwef;rSaeNyD; raqmif&GufMubJ


cyfuif;uif;jzpfaeMuojzifh tjypfwifvkdonf/ 0rf;enf;aMuuJGjcif;vnf; jzpf&onf/

r[mNrdKifvrf;xdyfrSm bwfpfum;&yfNyD; uRefawmfwkdU qif;Muonf/

a':BuD;BuD;vrf;ESifh jynfvrf;axmifhwGif {&mrtdrfBuD;wpfaqmif&Sd avonf/ xdktdrfBuD;qDodkU


um;wpfpD;NyD;wpfpD; 0ifvsuf&Sdonf/

udkat;aiG-

]]t'D tdrfBuD;rSm b,folaew,fqdkwmaum od&JUvm;}}

]]odwmaygh? qmtrfatarmifBuD;aew,f r[kwfvm;}}

xkdtcsdefwGif qmtrfatarmifBuD;onf &dkaoav;jrwftyfaom bk&ifcHrif;jrwf\


umuG,fa&;XmetwdkifyifcH tydkaumifpDvm 0efBuD;wpfOD;jzpfaeavonf/ wu,fhumuG,fa&;Xme
aumifpDvmvlBuD; qm*Ref0dkufpftjyif tydkcefUxm;jcif;jzpfonf/ NAdwdoQ ppfe,fcsJUorm;\ ppfyJGBuD;udk
jrefrmwkdUu taMumif;trsKd;rsKd;jzifh uefUuGufvsuf&SdMu&m taMumif;wpfaMumif;rSm jrefrmvlrsKd;wkdUtm;
umuG,fa&;XmewGif wm0eftyfESif;jcif; r&Sdjcif;jzpfayonf/ qmtrfatarmifBuD;tm; þ&mxl;odkU
cefUtyfvkdufjcif;rSm NAdwdoQppftm;xkwfrIwGif jrefrmrsm;yg0ifulnDMuap&ef 0g'jzefUonfhtaejzifh
cefUtyfvkdufjcif;jzpfonf/ NAdwdoQe,fcsJUorm;\ ppfBuD;udk qefUusifaeMuaom uRefawmfwkdUonf
qmtrfatarmifBuD;tm; e,fcsJUtvdkawmf&d pm&if;wGif oGif;xm;vkdufMuavonf/

udkat;aiGu vrf;wpfzufodkU rul;rD vrf;&Sif;r&Sif; arQmfMunfh&if;-

]]'D tvkdawmf&dBuD;awG bmrsm; atmifyGJcHaeMuw,f rodbl;}}

]]tvdkawmf&dqdkwmawGuawmh udk,f&mxl;&r,fqdk&if wkdif;jynf uRefoufydk&SnfrSmudk


xnfhwGufraeMuygbl;? NAdwdoQ tifydkif,mBuD; urÇmwnfygapvkdU a<u;aMumfNyD; opömawmfcHMuwmyJ}}

uRefawmfwkdUonf vrf;&Sif;oGm;onfESifh wpfzufodkU ul;Muonf/ aemufajrEkvrf;xJodkU 0ifMuavonf/

ajrEkvrf;\ b,fbufrSm wpfxyftdrfuav;wpfvkH;&Sd\/ trdk;rSm aq;eD? wHcg;aygifESifh0&efwmrsm;udk


aq;jzLokwfxm;ay&m yef;csDum;xJu tdrfuav;ESifh wlaeavonf/

xdktdrfrSm udkb[def;aeavonf/

udkb[def;onf 0&efwmodkUxGufNyD; tdrfa&SUodkU ai;arQmfMunfh&if; rsufESmcsif;qdkiftdrf tay:xyfrS


q&mjzpftwwfoifausmif;ol rcifBuD;ESifh rsufpdcsif; xdawGUpGJrufcJUavonf/ xdkUaemuf vlcsif;awGUqkHí
t&l;trl; cspfBudKufcJUavonf/ tqkH;owfwGifum; q&mravmif;uav; rcifBuD;tm;
q&mjzpftwwfudkyif NyD;qkH;atmif oifcGifhry;awmhbJ vufxyf,lvkdufav onf/
udkb[def;onf tdrfaxmifusoGm;NyDjzpfaomfvnf; udkb[def;\ tdrfum; om;r&Sd r,m;r&SdvlvGwfrsm;
pk&kH;aexdkif&mESifhom wlavonf/ vuf&Sdausmif;om;acgif;aqmifrsm;? uRefawmfwkdUvdk ausmif;rSxGufNyD;
EdkifiHa&;xJa&mufaeolrsm;ESifh tvkyform;acgif;aqmifrsm; t0iftxGufrsm;vS avonf/

xdkaeUwGifum; tdrfxJrS udkb[def;wpfa,mufwnf;om&Sd\/ olonf yufvufukvm;xdkifwGif


pdwfat;vufat;xdkifvsuf ae&Sife,fz&efU (National Front) qdkaom tdE´d,jynfrS *sme,fwpfapmifudk zwfaeonf/

uRefawmfwkdUxdkifrdaomtcg olu*sme,fudk csxm;vkdufNyD; pD;u&uf wpfvdyfrD;nSdvdkufonf/ uRefawmfu


*sme,fudk aumufudkif&if;-

]]'gu b,fuxkwfwmvJAs}}

]]tdE´d,rSm&SdwJU wkd;wufwJU EdkifiHa&;tzJGUtpnf;awGu xkwfwmyJ? tdE´d,udk udk,fwkdUa&mufwkef;u


rSmxm;cJUwmeJU tckolwkdUu ydkUay;aew,f}}

udkat;aiGum; *sme,fwGif pdwfr0ifpm;acs/ tvkyfwGifom pdwf0ifpm;aeonf/

]]cifAsm; b,fawmh ,l*sDqif;rSmvJ? cifAsm;tajctae[m vkHNcKHw,fvkdU uRefawmfwkdUrxifbl;}}

xdktcsdefwGif ocifatmifqef;? ocifvSaz? udkxGef;&Sdef polwkdUonf ,l*sDac: ajratmufvkyfief;odkU


ul;ajymif;oGm;MuNyDjzpfonf/

udkb[def;u rD;cdk;vdyfrsm;udk rIwfxkwfvkdufNyD;-

]]ck qDrD;,l*sDyJAs}}

udkat;aiGonf oa&mf[efjzifh NyKH;vkduf\/

]]tif; ajratmufwpfydkif; ajray:wpfydkif;qdkwm ay:aewJUtydkif;uaeNyD; zrf;oGm;wwfw,faemf/ cifAsm;u


rdef;rem;u rcGmcsifwmeJU vkH;vkH;,l*sDroGm;wmeJUwlw,f}}

udkb[def;onf cspfp&maumif;aom tNyKH;jzifh-

]]r[kwfygbl; udk,fhvl&m? ,l*sDvkH;vkH;oGm;zkdUvdk&if rdef;ryg ac:oGm;rSmaygh [J[J}}

udkat;aiGum; auseyfykHray:/

uRefawmfu pum;aMumudk ajymif;oGm;ap&ef Mum;0ifí-

]]NrdKUrq&mBuD; OD;bvGifwkdU tdE´d, ,Ofaus;rItoif;awG zGJUwm b,fvdkaeovJ atmifjrif&JUvm;}}

]]tawmftwefawmh atmifjrifygw,f/ a'gufwm &mbifj'mewfw*dk;wdkU? yef'pf*s0g[vm ae&l;wdkUu


'DudpörSm a&SUaqmifa&SU&Guf ajymaeMuwmyJ/ 'gayrJU olwkdUvnf; olwdkUudpöeJU &Iyfaeawmh w&kwfudpörSm
apwemarwÅmxm;aMumif; pwdavmufom vkyfjyEdkifwmygyJ/ udk,fwkdUvnf; bmxl;ovJ}}
]]cifAsm;w&kwfArm e,fpyfqD oGm;wmvnf; 'DoabmavmufyJ pwdyJayghaemf}}

udkb[def;onf pD;u&ufudk zGmNyD; cPMumai;aeao;onf/

]]tif; pwdoabmvnf;ygw,f? aemufwpfcku w&kwfjynfu uGefjrLepfawGeJU tquf&vdk&jim;qkdwJU


&nf&G,fcsufvnf;ygw,f/ &efukefrSm&SdwJU tqufawGu w,fNyD; ajcajcjrpfjrpfr&Sdbl;/
ArmjynfrSmtrsm;qkH; vkyfaeMuwJU w&kwfawGu udkrifwef;awGyJ rsm;w,f}}

udkat;aiGum; bmrQrajym/ olUbmomol awG;csif&m awG;ae[efwlonf/

]]udkb[def;&JU? udkrifwef;awGvn;fyJ? uRefawmfwdkU&JU vGwfvyfa&;udk vdkvm;wmyJ r[kwfvm;/


rESpfuw&kwfjynfu udkrifwef;udk,fpm;vS,ftzGJUwpfzJGUvmw,f r[kwfvm;? olwkdUxJrSm
pifumyluw&kwfolaX;BuD; wefumuD; qkdwmawmif ygvmao;w,fav/ tm&S&JU Nidrf;csrf;a&;eJU
vGwfvyfa&;udkw&kwfjynf? tdE´d,jynf? Armjynfaygif;NyD; todtrSwfjyKNyD; vTifhcJUw,f}}

]]udkrifwef;vnf; ArmhvGwfvyfa&;udkvdkvm;wmxJ ygrSmyJ/ odkUayr,fh t*Fvdyf&JU NidNiifrIudk cHNyD;


ArmhvGwfvyfa&;udk ZGwfulnDr,fawmh rxifbl;/ w&kwfuGefjrLepfawGuom ulr,f}}

twefi,f wdwfqdwfaeNyD;aemuf uRefawmfu uRefawmf\oHo,jzifh udkb[def;tm; vIyfvkdufonf/

]]w&kwfuGefjrLepfawGu ulnDr,fqdkwmaum cifAsm;aoaocsmcsm ajymEdkif&JUvm;/


taxmuftxm;ajcajcjrpfjrpf&Sd&JUvm;}}

udkb[def;onf cyf&Snf&Snfusefao;aom pD;u&ufudk jymcGufxJrSm acgif;pdkufí acs&if;-

]]udk,fhvluvnf; oifwef;awGbmawGvnf; wufNyD;NyD? pmtkyfawGvnf; zwfxm;w,f?


'geJUvnf;uGefjrLepfoabmtajccHudk em;rvnfao;bl;/ uGefjrLepfqkdwm e,fcsJUtm;vkH;udk tNyD;wdkif
acsrIef;r,fhvlawGjzpfw,f/ *syefe,fcsJU? NAdwdoQe,fcsJU? b,fe,fcsJUrS csrf;omay;rSm r[kwfbl;/ 'Dawmh
NAdwdoQe,fcsJUudk tjyKwfESHr,fh udk,fwkdUudk w&kwfuGefjrLepfu rulnDbJ aeyghrvm;}}

uRefawmfum; wpfvkH;wpfyg'rQ jynfvnfacsyEdkifjcif;r&Sdyg/ xkdUaMumifh Nidrfaeonf/


udkb[def;uuRefawmfhtm; bmhaMumifh awGUvdkonfudk ar;awmhrnf[k pOf;pm;aeavonf/ odkUaomf
udkb[def;u pum;jyefaumufonf/

]]odkUayr,fh udk,fwkdUu w&kwftultnDr&vdkU NAdwdoQe,fcsJUorm;udk tjyKwfrESHbJ aerSm r[kwfbl;?


b,folUtultnDeJU jzpfjzpf t*Fvdyfudkawmh 'DyGJrSm tjyKwfESH&rSmyJ}}

NidrfaecJUaom udkat;aiGu xdktcgwGifrS Mum;0ifvkdufav\/

]]t*Fvdyfe,fcsJUudk tjyKwfESHzdkUqdkwmrvG,fbl;/ &JabmfwifxGef;odwJU twdkif;yJ/ udk,fwkdUrSm vltm;&Sdyg&JU?


vleJUcsnf;rNyD;bl;? aiGeJUvufeuftm;BuD;vdkw,f/ 'Dawmh b,folUqDujzpfjzpf jyifytultnDudk
&atmif,l&vdrhfr,f}}

]][kwfygw,f? 'Dtcsufudk uRefawmfvufcHygw,f}}


udkb[def;u uRefawmfhudk rSmjcif;rSm jyifytultnD&,la&;ESifh ywfoufaeoavm[k xifvmavonf/

]]udkb[def; uRefawmfeJU txl;awGUcsifwm bmudpövJ}}

udkb[def;\rsufESmrSmajymif;oGm;avonf/ pdwfrcsrf;omaom rsufESmESifh tm;emaom trlt&mrsm;rSm


xif&Sm;aeonf/ udkat;aiGum; uRefawmfwkdUtm; rMunfhbJ rsufESmvTJNyD;aeonf/ uRefawmfhpdwfwGif
wpfpkHwpf&m xl;jcm;onf[k xifvm\/ awmfawmfESifh pum;rajymMu/

ae0ifoGm;NyDjzpfí tdrfwGif;u tvif;a&mifrSm aysmhoGm;avNyD/ odkUaomf yltdkufjcif;um; avsmhroGm;acs/

]]qdkprf;ygOD;As}}[k uRefawmfu xyfar;vkdufonf/

udkb[def;u rajymcsifajymcsifjzifh-

]]ajymcsifwJUudpöu &JabmfwifxGef;&JU udk,fa&;udk,fwmeJU ywfoufaew,f? udk,fa&;udk,fwmrSm


udk,fwkdUu 0ifpGuf&wmawmh raumif;bl; 0rf;vnf;enf;w,f}}

uRefawmfh&ifrSm w'dwf'dwfckefvm\/ b,fudpörsKd;jzpfí þvdkpum;ysKd;í aeoenf;/

]]odkUayr,fh &JabmfwifxGef;&JU udk,fa&;udk,fwmudpöjzpfvkdU udk,fwkdUu EIwfydwfaer,fqdk&if &JabmfrSmom


epfemp&m&Sdw,f/ ysufpD;&m ysufpD;aMumif;jzpfr,f/ 'ghaMumifh ajym&wmygyJ? onf;nnf;cHayghudk,fhvl}}

uRefawmfuvIyf&Sm;aomtoHjzifh-

]]ajymomajymygAsm? ajymp&m&dSdoavmuf}}

]]owif;wpfck udk,fwkdUvlpkxJrSmjzpfaew,f/ &JabmfwifxGef;[m vif&Sdr,m;wpfa,mufeJU


rSm;,Gif;azmufjym;aeowJU/ [kwf&ifvnf; &yfwef;u &yfzkdU? r[kwf&ifvnf; 'Dvdkraumif;owif;
yaysmufoGm;atmif taetxdkif qifjcifzkdU}}

uRefawmfum; onfpum;udkvkH;0rarQmfvifhcJU/ onftaMumif;udk rjrrSDESifh uRefawmfwkdUESpfa,mufrS


wpfyg; urÇmwpfcGifwGif odolwpfOD;wpfa,mufrQr&Sd[k xifonf/ xdkUaMumifh tawG;tawmyif
&yfoGm;avmufatmif tHUMooGm;avonf/ b,fvdkjyefajymvdkuf&ygrnfvJ[k rawG;Edkif/ b,fvdkrsufESm
trlt&mxm;vdkuf&ygrnfvJ[kvnf; rwG;Edkif/ twefMumatmif aMumifaerd\/ ai;aerd\/

udkb[def;u qufajymae\/

]]udkBuD;Eka&;wJUjyZmwfnGefUaygif;rSm 'DvdkjypfrIrsKd;eJU ywfoufNyD; a&;xm;w,f/ tawmfyJ &Iwfcsxm;w,f/


EdkifiHa&;acgif;aqmifwpfa,mufudk apmif;ajrmif;xm;w,f/ olrsm;om;r,m;eJU pdwfcsxm;vdkU rjzpfEdkifwJU
EdkifiHa&;acgif;aqmif&JU vufxJrSm wdkif;jynfduk pdwfcsxm;EdkifzkdU rjzpfEdkifbl;wJU}}

ol qufajymaeonf/ olUtoHudk uRefawmfMum;aeonf/ bmt"dyÜm,fawG aqmifaeonf[kum;


uRefawmf awG;awmr&awmhacs/ odkUaomf yxrcPrsm;ü &yfoGm;aom uRefawmfhOD;aESmufonf
jrif;ajy;ovdk uqkefaygufí ajy;aeavonf/ rnfol odoGm;avoenf;/ b,frQxd odoGm;oenf;/
um;armif;orm;avm? '&0rfavm? udkat;aiGavm/ udkat;aiG uawmh rjrrSDudk jrifzl;onf/ uRefawmfESifh
cifrifonfudk tenf;i,fodonf/ uRefawmfwkdU twGif;a&;udkum; vkH;0rod/ &Srf;jynfodkU
twloGm;Muaom odef;odef;ESifh rcsKdwdkU&dyfrdod&SdMuavoavm/ odkUaomf odef;odef;um;
t&dyfrdod&Sdonfhwdkifatmif tjcm;olawGudk t&dyft>rufrQyifvnf;ajymrnf r[kwf/ odef;odef;rSm rjrrSD\
&kyfao;&kyfomjzpfonf/ rcsKdum; qGHUtNyD; em;xdkif;aeaomaMumifh &dyfrdOD;? bmrQajymEdkifrnf r[kwfacs/
owif;onf b,frQysHUvGifhaeNyDenf;/ b,favmufykyfatmif ajymaeMuNyDvJ/ emwm&Snfa&m*gjzifh
vSJaeaom OD;xGef;0if;\ tdyf&mab;odkUyif xdktykyfeHUa&mufavNyDavm/

uRefawmf\OD;aESmufudk ar;cGef;trsm;onf qlnHvsifjrefpGm wD;acgufaeMu\/ b,far;cGef;udkrQvnf;


ajyatmif rajzEdkif/ uRefawmfhrSm pdwftdkufoavmuf udk,ftdkufvmavonf/ acR;awGjyefvmonf/

udkb[def;onf b,fwkH;u tajym&yfoGm;onf rod/ odkUaomf ol\ qdwfNidrfaejcif;udk


olUbmomzsufvdkufawmhrS olqdwfNidrfaecJUjcif;udk uRefawmf odawmhonf/

]]at;av? Mum;wJUtwdkif; [kwf&ifvnf; &yfwef;u &yfvdkuf&kHaygh/ &if;ESD;wJU


vltcsif;csif;tBuHay;wmyg}}

]]Mum;wJUtwkdif; [kwfrSr[kwfbJ udkb[def;&JU? cifAsm;udk b,folu ajymovJ}}

udkb[def;um; jyL;wl;aMumifawmifjzpfoGm;avonf/ ckxd bmrQrajym ao;aom


udkat;aiG0ifajymvkdufavonf/

]]&JabmfwifxGef;&JU? b,folajymw,f b,f0gajymw,f ar;raeeJUawmh?


olajymigajymrsm;aewJUudpöjzpfvmvdkU &if;ESD;wJUvltcsif;csif; owday;wmyJ}}

uRefawmfu rlrrSefaomfvnf; rmausmaom toHjzifh-

]][kwfrS r[kwfbJAs/ uRefawmfwkdUu &dk;&dk;&if;ESDS;wmudk vlawGu csJUum;NyD; jypfrIusL;vGefw,f?


azmufjym;Muw,fvkdU ajymaeMuwmyJ/ uRefawmfujzifh 'DvdkpGyfpJGcsufrsKd; 'DwpfcgyJ Mum;zl;w,f/
ckacwfvlawG[m obm0udku tykyfeHUudk ydkBudKufMuw,f}}

uRefawmhfudk,fudk uRefawmftHUMordonf/ b,frQajAmifvdrf&Joen;f/ b,frQ yd&dpGm


rkom;pum;wDxGifwwfoenf;/

]]NyD;awmh udkb[def;&JU? 'DudpörSm uRefawmfwkdU ArmvlrsKd;awG atmufusaemufus EdkifrI wpfckygw,f/


taemufEdkifiHrSmu a,musmf;eJU rdef;r &dk;&dk;cifvkdU wJGw,f? oGm;twl vmtwl vkyfw,fqdk&if
twif;rajymMubl;? csJUum;rajymMubl;/ uRefawmfwkdUArmawGuawmh csJUum;Muw,f? twif;tzsif;
ajymMuw,f/ vufeJUxdrdMu&kHeJU AdkufBuD;oGm;NyDavmuf ajymMuwmyJ}}

udkb[def;onf uRefawmfhtm; ,kHoGm;[ef&Sdonf/ awmif;yefvkdonfh [efyef? NyKH;csKdonfh rl&mjzihf-

]]at;aygh udk,fhvl&m r[kwf&ifvnf; enf;enf;awmh taetxdkifqifjcif &r,f/ vlawGudku


ydkajymwwfwmtrSefyJ/ odkUayr,fh ajymp&mrjzpfatmif aewwf&r,f/ vli,fEdkifiHa&;orm;awG[m
vlBuD;EdkifiHa&;orm;awGeJU tpp t&m&m uGmjcm;&r,f/ vlBuD;EdkifiHa&;orm;awG&J
usifh0wfodu©mysufykHudkawmh wdkif;odjynfodrdkU pufqkyfaeMuNyD? vli,fEdkifiHa&;orm;awG usifh0wfodu©m
aumif;zkdUvdkw,f/ uJ uJ 'gygyJ? r[kwfbl;qdkwm Mum;&vdkU 0rf;omygw,f/ udk,fwkdUvnf;
pdwfr&SdeJUaemf? tcsif;csif;qdkwm owday;wefay;&wmyJ}}

]]udpör&Sdygbl;? udkb[def;u awmif;yefaezkdUrvdkygbl;/ cifAsm;wkdU udkat;aiGwkdUtay:rSm b,fenf;eJUrS


pdwfr&Sdygbl;}}

udkb[def;onf pD;u&ufwpfvdyfudk xyfnSdNyD; aomufaeonf/ olUrsufESmrSm nSdK;aeonf/ udkat;aiGum;


uRefawmfwkdUxHrS rsufESmvTJNyD; ta0;odkU arQmfai;aeonf/ olUrsufESmrSm ykyfaeonf/ uRefawmf\udk,fESifh
pdwfrSm tjypf0efxkyfBuD;jzifh ydaeonf/ Mumckdrdaomtjypf? rcifopftay: jyKrdonfhtjypf?
&Jabmf&JbufawGtay: vdrfrdaomtjypf/

uRefawmfonf acgif;idkufpdkufcsum bmpum;rQrajymbJaeonf/ udkb[def;ESifh udkat;aiGwkdUvnf;


pum;wpfvkH;rQ rajymEdkifMu/

uRefawmfonf olwkdUtem;rSm raevdkawmhacs/ rsufESmylvmonf/ &Sufvmonf/ avSmifaeaom


tcef;wpfckwnf;rSm touf&SLusyfovdkjzpfae\/

odkUjzifh tcsdeftawmfMumoGm;onf/

uRefawmfu acgif;idkufpdkufcsxm;&mrSyif-

]]uJ uRefawmf oGm;awmhr,f}}

udkb[def;u pD;u&ufwkdudk jymcGufrSmacgif;pdkufí acs&if;-

]]oGm;csifoGm;awmhav}}

]]udkat;aiG vdkufcJUawmhr,fvm;}}

]]rvdkufao;bl;}}

uRefawmfonf acgif;idkufpdkufcsíyif xvmcJUavonf/

ajrEkvrf;onf azsmhawmhaom vrf;rD;a&mif atmufwGif qdwfNidrfaeav onf/ qdwfNidrfjcif;onf


uRefawmfhtm; oydwfarSmufjcif;? 0dkif;y,fjcif;udk t"dyÜm,faqmifaeavoavm/

NrdKUxJjyef&ef bwfpfum;apmifhaepOf qmtrfatarmifBuD;wkdUtdrfrS vufckyfMobmoHrsm;udk


Mum;ae&avonf/

uRefawmf\ jypfrIrsm;udk olwkdUvdk &yfuGufrsm;rSom vufckyfwD;ay;aeavoavm/ /

63

bk&m;&Sifudk,fawmfjrwfudkawmif pdk;rdk;aewJUw&m;
uRefawmfonf b,fudkrS r0ifawmhbJ uRefawmfhtcef;odkU ta&mufjyefoGm;avonf/

tcef;wHcg;rSm aph&kHomaphxm;aomaMumifh wGef;vkdufaomtcg tcefoifhyif yGifhoGm;av\/ pm;yJGwif


rSeftdrfrD;pmudk ESdrfhxm;ojzifh rIefwdrIef0g; tvif;a&mifom &Sdaeonf/ twlae bavmufq&m
udkwifat;onf 0&efwmrSm &yfNyD; vrf;bufodkUai;aeonf/ yufvufukvm;xdkifrSm tm;ae\/
vlarmpdwfarmjzpfaeaom uRefawmfonf yufvufukvm;xdkifay: ypfxdkifNyD; acGrIdifí
aevkdufawmhrnfBuHonf/ uRefawmfuBuHcg&Sdao;? udkwifat;onf OD;atmif0ifxdkifvdkufojzifh
pdwfnpfoGm;\/ a'govnf;xGuf\/ odkUaomf bmrQ rwwfEdkif/

uRefawmfonf tdyf&mvdyfudk aqmifhBuD;atmifhBuD;jzifh ,lNyD; pdwfqdk;rmefqdk;jzifh cif;onf/ tay:tusÐudk


cRwfí aowÅmay: ypfwifvkdufNyD; tdyf&may:rSm ypfvSJvdkufonf/ NyD;awmh rsufpdudk ememrSdwfvdkuf\/
udkat;aiGESifh ocifb[def;wkdUonf uRefawmfhtm; vufnSKd;xdk;í ]]olrsm;r,m;MumckdwJU vl,kwfrm}}[k
pGyfpJGaeMuonf[k xifa,mifjrifa,mif jzpfaeonf/ aemufawmh udkBuD;Ek\ vufnSKd;BuD;ay:vmjyefonf/
olrsm;r,m;ESifhrS pdwfrcs&oludk wdkif;jynfESifh pdwfcs&yghrvm;[laom ar;cGef;udk Mum;ae&onf/ [dkvlu
vufnSKd;xdk;? 'Dvlu vufnSKd;xdk;? xGDceJ wHawG;axG;ol axG;? wkd;wkd;uav;twif;ajymoluajym/

rsufpdudkrSdwfxm;av? pdwf'ku©a&mufav jzpfae\/

pdwfajyvufaysmufjzpfap&ef rSeftdrfudk acgif;&if;rSmxm;NyD; rD;pmudk jrSifhwifí pmzwf&ef BudK;pm;onf/


pmvkH;awGudk rsufpdjzifh jrifae&aomfvnf; t"dyÜm,fudk rxifjrifEdkif/

uRefawmfhudk,fudk uRefawmftjypfwifonf/ ighudk,fu nHUw,f/ ighpdwfig rEdkifvdk UrjrrSDESifhckvdk


jypfrSm;rd&w,f/ b,folrjyK rdrdrIqdkw,f r[kwfvm;/ tdk rjrrSDESifh uavmtwlroGm;bJaerd&if
taumif;om;? twloGm;w,f qdkuwnf;u ckvdk vGefvGefusL;usL;jzpfzdkU aocsmwmyJ/ tkd tJ'Drwdkifcif
apmapmuwnf;u &if;&if;ESD;ESD;raecJU&if ydkaumif;r,f/ uefawmfBuD;twl oGm;Muwm/
&kyf&SifwGJwGJMunfhwm avnif;cH um;pD;twlwlxGufwm? 'gawG[m wpfckrS raumif;bl;/ tkd
taumif;qkH;uawmh rjrrSDESifhtodtuRrf;rjzpfcJU&if/ odkUjzifh ukvm;Armt"du&kPf;twGif;u?
ukvm;&yfuGufxJaeaom ArmawGudk u,fq,f&if; rjrrSDESifh yxrqkH;awGUqkHMuykHudk
jyefvnfowd&aeonf/ tdk rjrrSDu onfavmufrvS&ifaumif;rSmyJ/ onfavmuf pGJrufp&mr&Sd&if
aumif;rSmyJ/ olUa,musmf;BuD;u ckvdk tdyf&mxJvJaewJU *Dvmer[kwfbJ usef;rmaeolqdk&if aumif;rSmyJ/
oufouf 'Dvl[m aovnf;raobJESifh rjrrSDudk ESdyfpufaewm/ olaooGm;&if
igwkdU'DvdkMumckdrIjzpfrSmr[kwfbl;/ wdkUESpfa,mufom; tjypfuif;pifpGm...../ odkUjzihf udk,fhudk,fudk,f
tjypfqdkaecJU aom uRefawmfonf OD;xGef;0if;tay: tjypfawGzdkUaejyefavNyD/ rjrrSDuvnf;
uJygw,fav? ighudk olUydkufxJ rrd rdatmif rm,mtrsKd;rsKd;ESifh zrf;wmyJ/ rr-cifAsm;[m
rif;orD;a,mifaqmifaewJU bDvl;r? uRefawmfh&JU oefU&Sif;jrifhjrwfwJU tonf;ESvkH;udkpm;ypfwJUbDvl;r/
uRefawmfhemrnfysufatmif rru wrifzsufwmyJ/ odkUjzifh OD;xGef;0if;ESifh rjrrSDwkdUtay:wGif
tjypfzkdUvkduf&aomtcg uRefawmfhpdwfonf ayghovdkvdk jzpfoGm;avonf/ tawmfoufom&m&oGm;onf/
uRefawmfonf pmtkyfudk ab;csxm;NyD; rsufvTmudk tomydwfum pOf;pm;vdkufjyefonf/ rjrrSDESifh
jzpfysufcJUorQudk tpDtpOfESifh awG;awmMunfhvkdufonf/ tif; wu,fawmhvnf;
b,folUudkrStjypfrqkdombl;/ ihgvnf; tjypfr&Sd/ rrvnf; tjypfr&Sd? OD;xGef;0if;vnf; tjypfr&Sd/
taMumif;awGudku 'Dvdkjzpfatmif zefwD;vmwmyJ/

wHcg;zGifhoHESifh-
]]0ifyg? 0ifyg tm;remygeJU}}[laom aA'u0defOD;wuf&Sdef\ toHwkdUaMumifh
uRefawmfhtawG;&yfoGm;avonf/ wHcg;0odkU vSrf;Munfhvkdufaomtcg aA'u0defaemufawmfyg;rS
touftpdwfxuf ausmfOD;rnfr[kwfaom rdef;rwpfa,mufygvmonfudk tHUMopGm awGU&avonf/
xkdrdef;ronf t&yftarmif;aumif;í udk,fvkH;udk,fayguf awmifhwif;tcsKd;usonf/
tom;ndKpdrfhpdrfhjzpfonf/ ESmacgif;jym;aomfvnf; rsufvkH;rsm;rSm ukvm;qefqef
rsufzefaumif;íMunfvifonf/ olronf tav;rqkHxkH;[k ac:Muaom wluGdKifqHxkH; xkH;xm;onf/
EIwfcrf;eD&JpGm qdk;xm;onf/ 0dkifom;&ifaphtusÐwGif vSypGmyef;xdk;xm;onf/ zufzl;a&mif
ydk;wGefUvkHcsnfudk 0wfqifxm;onf/

q&mOD;wuf&SdefwdkU 0ifvmawmhrS udkwifat;onf yufvufukvm;xdkifrS z,fay;avonf/ odkUaomf


OD;wuf&Sdefum; yufvufukvm;xdkifrSm rxdkifyg/ oifjzL;cif;ay;NyD; xdkrdef;rudk xdkifaponf/ olurl
bk&m;pifa&SUrSm 'l;wkyfvdkufavonf/ xkdUaemuf txl;pD&ifxm;aom
za,mif;wdkifBuD;wpfacsmif;udkrD;xGef;nSdavonf/

xdkrdef;ronf oifjzL;ay:rSm usKHUusKHUuav;xdkifNyD; q&mOD;wuf&Sdeftm; rsufpdayuvwf ayuvwfjzifh


Munfhaeonf/

OD;wuf&Sdefu bk&m;&Sdrckd;rD xdkrdef;rbufodkU orifvnfjyef MunfhvdkufNyD;-

]]olu wevFmom;aemf}}

]][kwfuJU q&m}}

]]rif;u aomMumaemf}}

]][kwfuJU q&m}}

]]at; at; q&mu owdawmh&ygw,f/ EdkUayw,fvdkU trSm;t,Gif; vkH;0r&Sdatmif xyfar;wma[h/


pDpOfwkef;uwnf;u aeUawGeHawG wGufcsufNyD;uGJU Mum;vm;? t[rf; Moumo Moumo...}}

q&mOD;wuf&Sdefonf bk&m;&Sdcdk;onf/ ewfrsm;udk wdkifwnfonf/ xkdaomMum orD;um;


bk&m;buftm&kHjyKvdkuf uRefawmfhbufvSnfhvdkuf vkyfaeavonf/ uRefawmfhrSm uRefawmfhtyl&SdaeESifhNyD
r[kwfyguxdk aomMumorD;ESifhNydKifí rsufpdupm;aerdayrnf/

uRefawmfonf pmtkyfzwfcsifa,mifaqmifNyD; uRefawmfhudpö uRefawmfpOf;pm;jyef\/ taMumif;uzefvmí


jzpfcJU&avvifhupm; trSm;[k odvQif trSm;udk rjyifawmhbl;vm;/ igrSm;aeNyD/ &yfwef;u&yfrS
aumif;r,f/ rra& uRefawmfrrqD rvmawmhbl;/ uRefawmfwkdU&JU Zmwf&IyfBuD;udk odrf;vdkufMupdkU&JU/
vlajymolajym rcH&atmif ckb0 i&Ja&m? aemifb0 i&Ja&m rcH&atmif rrESifhuRefwmfjzwfMupdkU&JU/
odkUuvdk ]jzwfMupdkU&JU}[k pdwfxJu ajymaepOfyif uRefawmfhrsufpdxJrSm tif;av;uefa&v,f AdkvfwJay:ü
jAKef;ceJay:vmavonf/ rsufpdxJrSmay:vmaom xdkrjrrSD\ykH aysmufuG,foGm; ap&ef aomMumorD;xHodkU
vSrf;Munfhvdkufavonf/ xdkcPü aomMuomorD;um; bk&m;bufodkU tm&kHjyKaeay&m
uRefaawmfhtm&kHonf xdkaomMumorD;\ rsufESmqDodkU ra&mufEdkifawmhbJ zufzl;a&mif ydk;wGefUvkHcsnf
wGif;ü wtdtdum;qif;aeaom wifom;rsm;qDodkUom a&mufoGm;avawmhonf/ rjrrSDonfvnf;
þaomMumorD;uJUodkU uRefawmfh twGuf &wem'DyH za,mif;wdkifBuD;udk xGef;aeavNyDavm/
uRefawmfum; rjrrSD\ uGefydkufrS&kef;uefrxGufEdkifaom iSufi,fyrmomwnf;/
&wem'DyHza,mif;wdkifudk txl;xl;aom tpDt&ifrsm;jzifh xGef;NyD;aemuf aomMumorD;onf
uRefawmfwkdUtcef;rS xGufcGmoGm;av\/

aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf xdkaomMumorD;tm; vrf;ay:ta&muf vdkufydkUNyD;aemuf jyefvmavonf/

udkwifat;u qD;ar;avonf/

]]q&m 'Drdef;ru b,fuvJ q&m? ndKpdrfhpdrhfESifh tawmfedyfom; [d[d}}

]]51vrf;uyJuG}}

uRefawmf-

]]vifeJUuJGaevdkUxifyg&JU q&m/ oem;p&maemf}}

]]olu r,m;i,fyg armifwifxGef;&m? uGJwmvnf; r[kwfao;ygbl;/ rvmwmMumvkdUwJU? [kwf[kwf


r[kwf[kwf wkdUuawmh vkyfay;&wmyJuJGU}}

uRefawmfu tdyf&mrS yufvufvSefae&if;uyif-

]]b,folU r,m;i,fvJ}}

]]emrnfawmh rajymyg&apeJUuGm? ygvDreftwGif;0efuav;wpfOD;&JU r,m;i,fyg/


wpfvwpf&may;xm;w,fwJU? vcawmh rSefrSefay;&JU? vlrvmvkdUwJU}}

uRefawmfu tHUMopGm-

]]wpfv wpf&m [kwfvm; q&m}}

]]at; wpfv wpf&mrSefrSefay;xm;w,f}}

uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; ajymjcif;r[kwfbJ udk,fh[mudk,f ajymvdkufonf/

]]wpfv wpf&m}}

uRefawmfhvkdyif xdkaomMumorD;onf wpfv wpf&m&onf/ uRefawmfh wpfudk,fvkH;


at;pufoGm;onfxif\/ MuufoD;arG;nif;xvmonfvm; rqdkEdkif/ uRefawmfvnf; wpfvwpf&mpm;
vifi,fygwum;/ uRefawmfonf tdwfaqmifvifi,fyguvm;? tajrSmifyguvm;/ b,favmuf
&Sufp&maumif; ovJ/ ynmwwfvli,fwpfa,muf rSefygvsufESifh vcpm; vifi,fjzpfcJU&acsNyD/
rGejfrwfaom a,musmf;b0&ygvsuf tajrSmifvlEkH jzpf&acsNyDaum/

uRefawmfhrSm vlarmpdwfarm jzpf&jyefNyD/ tdyf&mrS acGNyD; pdwfi,fcsifwdkif; i,fae&jyefNyD; udk,fhudk,fudk,f


,kHMunfrIqdkí t&dyftaiGUrQ r&Sdawmh[k xif&onf/ uRefawmfonf wHawG;cGufrSm
yufvufarsmaeonf[kxifonf/ wpfavmuvkH;onf uJU&JU&IwfcsoHjzifh yJUwifcwfaeonf[k xifonf/
pdwfxJrSm t&l;vdk xajy;csifpdwf aygufvmonf/ odkUaomf udk,fum;rvdkuf? tdyf&may:rSm
acGumomaeavonf/

q&mOD;wuf&Sdef\ tvefUwMum; ajymvkdufoHudk Mum;&jyefavNyD/

]]aMomf-arhaevkdufwm armifwifxGef;a&}}

]]cifAsm}}[k uRefawmfuom oJUoJUxl;\/

]]a[m'DrSm rif;OD;av; naeuvmNyD; aMu;eef;wpfapmif ay;oGm;w,f}}

uRefawmfu cyfat;at;jzifhyif-

]]aMu;eef;[kwfvm; q&m}}

q&mOD;wuf&Sdefonf pmtdwfuav;udk uRefawmfhqD ,lvmonf/ uRefawmfu tdyf&mrS


xdkifvdkufNyD;vufcHonf/ aMu;eef;pmtdwfudk azmufvkduf&m-

raeUu rif;taz &kwfw&uf aoqkH;oGm;onf/ tjrefjyefvmyg/

tar

jymvJUMunfvifaom aumif;uifjyifrS rkd;BudK;xpfcsKef;vdkufonfESifh wlay\/

tazaexdkifraumif;jzpfaeonf[k pmwpfapmifrQr&cJU/ owif;tpte rQvnf; rMum;cJU/

r,kHMunfEdkifavmufatmifjzpfNyD; aMu;eef;udk twefMumaMumifaerd onf/ NyD;awmh aMu;eef;zwfwm


vGJwmyJ jzpfygapawmh[k &ifzdkpGm qkawmif;NyD; xyfzwfjyefavonf/ rvJGyg? trSefyif
zcifBuD;uG,fvGef&SmygNyD/

taz\ rmawmufawmuf <uyfqwfqwf ykHoP²mefonf rsufpdxJrSm ay:vm\/

q&mOD;wuf&Sdefonf aMu;eef;pmtdwfudk azmufzwfuwnf;u uRefawmfh tm; tuJcwfí


Munfhae[ef&Sdonf/ xdkUaMumifh pdk;&drfBuD;aomtoHjzifh-

]]b,fvdkaMu;eef;rsKd;vJ armifwifxGef;}}

uRefawmfum; q&mOD;wuf&Sdeftm; armhMunhfvkdufonf/ tusKd;taMumif; ajymjy&ef BuH\/ odkUaomf


pum;ajymír&/ b,fvdkajym&rnf rodovdk jzpfaeonf/

OD;wuf&Sdefonf ydkpdk;&drfvm[efwlonf/

]]ajymprf;ygOD; armifwifxGef;&JU? b,fvkdowif;rsKd;vJ}}

uRefawmfu aMu;eef;pm&Gufudk owdvpf[if;pGmESifh OD;wuf&SdefodkU vSrf;ay;aeonf/


]]tkduGm q&mu aMu;eef;pmudk zwfwwfwmrS r[kwfbJ}}

uRefawmfu ajcmufuyfuJGtufaom toHjzifh-

]]uRefawmfhtaz qkH;oGm;owJU}}

]][if t[kwfyJvm;? tedpö a&mufoGm;owJUvm;}}

OD;wuf&Sdefonf trSefyif t*Fvdyfpm rwwfyg/ odkUaomftHUMojcif;jzihf owdvpf[if;oGm;NyD;


aMu;eef;pm&Gufudk ,lMunfhao;onf/ uRefawmfum; rsuf&nfusvmonf/

OD;wuf&Sdef-

]]jzpfrSjzpf&av tedpö? 'ku© tewÅ? tif;-bk&m;&Sifudk,fawmfjrwfudk awmif pdk;rdk;aewJU w&m;awGyJ/


bk&m;udk,fawmfjrwfawmif rvGefqefomwJU r&Paorif;yJ/ BuD;w,f? i,fw,f? ,kwfw,f? jrwfw,f?
vSw,f? t&kyfqkd;w,f? rdef;r? a,musmf;? ttdk? tysKd rsufeSmrvkdufwJU r&Paorif;yJ}}

ponfjzifh oHa0*pum; >rufMum;aeavonf/ uRefawmfonf "mwf&xm;oHvnf; rMum;csif?


um;[Gef;oHudkvnf; rMum;csif? oHa0*oHudkvnf; rMum;csif/ acgif;tkH;wpfvkH;udk acgif;ay:wifNyD;
vufjzihf zdxm;um rMum;&atmif vkyfvkdufonf/

tjrefvkdufcJU[ ktaruac:onf/ reufjzefrSyJ vkdufEdkifawmhrnf/ p&dwf&Sm&OD;rnf/


b,fup&dwf,lrnfvJ/ rjrrSDxH a&mufoGm;jyefavonf/ bk&m;awmif trSDr&SdbJ yGifhEdkifwmr[kwfbl;/
'gaMumifh<u,f0csrf;omaom rjrrSDESifh &if;&if;ESD;ESD;yif aygif;oif;qufqH&rnf[k Mo0g'ay;zl;aom
tazhtm; owday;ovdk aejyefavonf/ tdk 'gawG tukefarhypfwm aumif;r,f/ ,aeU BuKHawGUorQ
udpöawGudk arhypfvdkufwm aumif;r,f/ bmrS rpOf;pm;awmhbl;? aysmfatmif tdyfypfvkdufr,f/ odkUaomf
tdyfjcif;onf wGef;avuefavvkyfaom av;ESifh wlavonf/ wpfa,mufwnf; tm;i,fpGm usef&pfaom
rdcif\ rsufESmonf rSdwfxm;aom rsufpdxJodkU twif;0ifvmjyefonf/ vifESifhaouJGuGJ? om;ESifh
&SifuJGuJGae&aom taronf rnfrQ tm;udk;&mrJU jzpf&Smrnfenf;/ tar b,folESifh aernfvJ/ taz[m
ol&SmazG&orQESifh ighudk ynmoif&Smw,f/ tdkpmempm pkrdr,f rxifbl;? tarawmh qif;&J&SmawmhrSmyJ/

vrf;ay:rSm ]usKdem*&rf} ]*smbmae0gvm;} ]awmufawmuf acgufqJG} paom toHawG qlnHvmonf/


"mwf&xm;oHawG pJoGm;onf/ armfawmfum;oHawG yg;oGm;onf/ ]zsef;} yufvufukvm;xdkifay:rSm
ykwD;pdyf&if; tdyfaysmfoGm;aom OD;wuf&Sdef\vufrS ykwD;ukH;vGwfusoHudkyif acgif;ay:rSm acgif;tkH;wifNyD;
ydwfxm;onfhMum;rSyif Mum;vkduf&avao;onf/ tazhromudk rDygOD;rnfvm;/ b,fES&ufxm;ygvdrhf/
om;vmrS on*FKvfrSmavvm;/ romrDatmif &xm;BuD; ckwfarmif;aeonf/ om;onf&xm;ay:rSmyif
tdyfaysmfvdkufygoGm;avonf/

uRefawmfwkdU&GmodkU rD;&xm;qdkufa&mufaomtcg uRefawmfonf blwm&kH0if;wpfckvkH; [dk[dkonfonf


avQmufMunhfavonf/ tar vmBudKaeonfudkrawGU/ tcgwdkif; uRefawmfausmif;jyefwGif tara&m?
taza&m vmBudKavh&Sdonf/ tarudk,fwdkif aevdkUrSaumif;yg&JUvm;/ tazhudk jyKpk&if; yifyef;EGrf;e,f?
tazaoawmh ylaqG;'ku©a&muf? 'DvkdESifh zsm;emrnf qkdvnf; zsm;emEdkifonf/

uRefawmfhOD;BuD;wpfa,muf 0rf;uJGESrwpfa,mufESifh oli,fcsif;wpfa,mufwkdUvmí BudKMuavonf/


wrmyifuav;/

,cifuESifhrsm;pGm rjcm;vS/ yifpnf tudkif;tcuf t&Guf/ ,cifuESifh jcm;onfum;


uRefawmfhtm;BudKqdkaeaom tazESifhtarwkdUum; wrmyifuav; atmufrSmrawGUjrif&jcif;jzpfonf/

&xm;ay:rS aowÅmESifh tdyf&mvdyfwkdUudk uRefawmfholi,fcsif; bazu csay;onf/


ESr0rf;uJGjrnGefUu&Gufaeavonf/

OD;BuD;OD;pHat;um; uGrf;aoG;awG yspfceJ axG;xkwfvkdufNyD;aemuf-

]]wkdUrsm;apmifhvdkuf&wm iwif&m? wjrefaeUwnf;u a&mufr,fxifwm [}}[k EIwfqufvdkufavonf/


uRefawmfwkdU&yf&GmwGif uRefawmfhtm;wifxGef; ac:avhac:x odyfr&SdMubJ iwif[k ac:wwfMuonf/
taMumif;rodolwkdUu ]iwif}[k ac:jcif;udk &dkif;ysonf[k xifp&m&Sdaomfvnf; trSefpifppf&if;ESD;aom
t"dyÜm,faqmifaeygonf/

]]b,fhES,fvkyfNyD; wjrefaeUu a&mufEdkifvdrhfrSmvJ OD;BuD;&? tapmqkH; raeUuom a&mufEdkifw,f/


on*FKvfNyD;MuNyDvm;}}

OD;BuD;u pdwfraumif;aom vu©Pmjzifh-

]]at; on*FKvfvkdufNyDuG}}

xdkpum;ajymNyD; OD;BuD;onf a&SUrqufbJ aeonf/ uRefawmfhtvmudk rapmifhcJUEdkifojzifh


tjypfwpfckjyKrdovdk cHpm;ae[ef&Sdonf/ uRefawmfvnf; awmfawmfESifh avsmufywfaompum; &SmírawGU/
olwkdUtm; tjypfwif&rnfavm? tjypfcGifhvTwf&rnfavm? odkUr[kwf r,kwfrvGef
0rf;enf;aMumif;avmufom ajym&rnfavm/

oli,fcsif;bazonf uRefawmfhESr0rf;uGJ jrnGefUqDu tdyf&mvdyfudk twif;qJG,laeonf/

]]udpör&Sdygbl;? usKyf&Gufyghr,f}}

]]tkd igqGJcJUyghr,f}}

uRefawmfonf olwkdUtm; ai;Munfh&if; pdwfxJrSm baz rdef;r&NyD;avNyD vm;? jrnGefUa,musm;f&NyD;


avNyDvm; ponfjzifh ar;aerdonf/

4if;aemuf olwkdUESpfa,mufua&SUu oGm;Muonf/ uRefawmfESifh OD;BuD;u


qdwfNidrfpGmaemufrSvkdufMuavonf/ tarbmjzpfvdkU vmrBudKygvdrfh? tar aevdkUrS aumif;&JUavvm;/
tazhudkjyKpk&vdkU yifyef;NyD; zsm;aeava&mhovm;/ uRefawmfhpdk;&drfcsufrSm tarhtwGufom jzpfonf/
tazhtwGufpdk;&drfp&m wpfuGufrQ r&SdawmhNyD/ tazhvrf;um; qkH;avNyD/ on*FKvfjcif;yifNyD;avNyD/

bazESifhjrnGefUwkdUonf ypönf;rsm;udkjrif;vSnf;ay:odkU wifMuonf/ jrif;vSnf;um;


wu,fhjrif;vSnf;wnf;/ &xm;[k ac:Edkifp&m ykHyef;oP²ef t&dyfrQr&Sd/ OD;BuD;ESifhuRefawmfwdkUrSm
ukvm;vufzuf&nfqdkifteD;rSm &yfNyD; jrif;vSnf; tqifoifhjzpfonfhwdkif apmifhaeMuavonf/
umumukvm;u uRefawmfhtm; rSwfrdonf/

]]q&m raeUu jyefvmr,fxifwmaemf}}

]]umumaeaumif;&JUvm;}}

]]aumif;w,fq&m? aumif;ygw,f/ uRefawmf tazBuD;romudk vkdufydkUygao;w,f}}

rSwfrdao;onf/ uRefawmfhtazonf uRefawmfhtm;vkdufydkU&if; vufzuf&nfaomufavh&Sdonf/


xdkvufzuf&nfudkpGJoGm;ojzifh blwm&kHvmp&m udpör&Sdaomfvnf; vufzuf&nfaomufoufouf
vmavh&Sdonf/ odkUjzifh umumukvm;ESifh rdwfaqG&if;ESD;jzpfoGm;avonf/ xdkacG;ajcckHuav;um;
tazxdkifavh&Sdaom ckHwnf;/

]]uJocifwifxGef; wufav}}

oli,fcsif;bazu jrif;vSnf;ay:rS ac:vdkufjcif;jzpfonf/ uRefawmhfrSm tHUtm;oifhoGm;\/


oli,fcsif;bazonf uRefawmfhtm; b,fvkdpdwful;jzifh ocifwifxGef;[k ac:vkdufygoenf;/
tcgwdkif;qdkvQif uRefawmfhtm; iwif[k ac:avh&Sd\/ aemufrSod&onfrSm &efukefrS
uRefawmfocifvkyfoGm;NyD[k Mum;&aomtcg oli,fcsif;bazuvnf; olU&GmrSmol ocifbaztjzpf
cH,lcJUavonf/

blwm&kHESifh uRefawmfwkdU&GmrSm odyfra0;vSyg/ xkdUaMumifh aywpf&mvrf;wkduav;udk ckdifckdifcHUcHU


oyfoyf&yf&yfjyKjyifxm;\/ vrf;ab;ESpfzufwGif pdkufxm;aom wrmyifrsm;rSm pnfum;vS\/

jrif;vSnf;orm;onf olUjrif;tm; tvGefnSmwmykH&onf/ BudrfwpfcsufrQ rwkdUbJ wufacgufvdkuf?


ZufBudK;jym;ESifh yGwfvdkuf vkyfNyD; armif;vmavonf/ jrif;vSnf;ay:wGif rnfolrQ
pum;rajymMuaomaMumifh jrif;vSnf;orm;\ wufacgufoHESifh jrif;cGmoHwkdUonf ywf0ef;usifwGif
ay:vGifpGm ysJUvGifhae\/ uRefawmfhpdwfxJrSm [mwmwmjzpfaeonf/

]]OD;BuD;? taraum aeaumif;&JUvm;}}

]]aeaumif;ygw,f? olUtvdkawmh blwm&kH vkdufcJUzkdUyJa[h/ odkUayr,fh igwkdUuyJ tdrfrSmae&pfwm


aumif;r,fqkdvdkU ae&pfcJUwmyJ[}}

]]taz aeraumif;wmu tMumBuD;vm;}}

]]odyfrMumbl;[? aumuf&ovdk jzpfo[myJ}}

]]bma&m*gwJUvJ}}

]]rajymwwfygbl;avuG,f? jzpfw,fqdk tjyif;zsm;wmyJ/ qD;csKyf0rf;csKyf vnf;jzpfw,f/ iguawmh


0dZÆmae,s q&mOD;omqifhudk yifhcsifwmav[/ okdUayr,fh rif;tarua&m? t&yfua&m aq;&kHu
q&m0efyifhygqkdvdkU yifh&w,f[/ aomufusKd;enf; ajc<ucuvnf; w,fBuD;oudk;/ NyD;awmh
bma&m*gjzpfw,f qkdo[mvnf; ajymrjybl;? aq;yJ wGifwGifxdk;aewmyJ/ rif;tazuawmh
b,favmufemrvJ qkdwmuGm? igjzifh MunfhawmifrMunfh&Jbl; [}}
uRefawmhfOD;BuD;um; tarhtpfudk 0rf;uJGjzpfonf/ bkef;BuD;vlxGufjzpfNyD; tawmfacwfrDoljzpf\/
a&SUavQmuf rawmfrwefawGrnfrQ ajymaeOD;rnf rod? xdkUaMumifh uRefawmfu pum;vTJypfvkdufavonf/

jrnGefUtm; ausmay;í jrif;vSnf;a&SUodkU ai;Munfhum vdkufygvmaom oli,fcsif; baztm;-

]]a[h baz}}

bazonf uRefawmfhbuf qwfceJ vSnfhMunfhNyD;-

]]rif;uvnf;ighudk ocifbazvdkU ac:yguG/ igocifjzpfaewm MumNyDuG}}

uRefawmfu oabmusvGef;í &,fvkdufNyD;-

]]at;at; ac:yghr,fuGm? ocifbaz rif;rdef;r&NyD;NyDvm;}}

xkdtcg ocifbazonf ausmay;xm;aom jrnGefUbufodkU vSnfhMunfhonf/ jrnGefUuvnf;


ocifbaztm; vSnfhMunfhonf/ ESpfa,mufom; ajymifaemufaeonfhtNyKH;ESifh NyKH;jyMuavonf/
OD;BuD;um; rsufvkH;jyL;jyvkdufNyd;aemuf-

]]a[h rif;bazu rif;udkpmra&;bl;vm;? baz[m rif;a,mufzjzpfaeNyD [? [m;[m;}}

jrnGefUu &Sufudk;&Sufuef;jzifh OD;BuD;\ausmudk omomxkonf/ NyD;awmh baza&m jrnGefUyg &,fMuonf/


uRefawmfvnf; vdkuf&,favonf/

odkUaomf Mum&Snf&,fí roifhavsmfyg/ olrsm;Mum;oGm;vQif uJU&JUp&m jzpfrnf/


tazhtavmif;ajruscg&Sdao;? w[m;[m; w0g;0g;ESifh aeMuNyDaum[k ar;aighMuayvdrhfrnf/

]]rif;wkdUnm;Muwm b,favmufMumNyDvJa[h}}

ocifbazu-

]]okH;vavmuf&SdoGm;NyDuG? odkUayr,fh okH;&ufavmufyJ &Sdao;w,f xifw,fuG [J[J}}

jrnGefUu olUa,musfm;ausmudk &Sufudk;&Sufuef;jzifh xkjyefavonf/

OD;BuD;u cyfwnfwnfjzifh-

]]tif; rifhtar jrnGefU0rf;xJrSm 0ifpm;r,fqkd&ifvnf; tqifoifhyJ[? jrnGefU eif tdyfrufrsm; r&bl;vm;}}

jrnGefUonf rsufapmif;csdwfvdkuf\/ NyD;awmh rsufESmrSm aysmhaysmif;oGm;jyefonf/


bmpOf;pm;aeonf[kum; rodEdkifyg/

&GmxJodkU 0ifvmaomtcg [dktdrfonftdrfu vSrf;NyD; armifwif a&mufvmNyDvm;? bmvm;nmvm;ESifh


ar;Mujref;Mu EIwfqufMu\/ tcsKdUrSm jrif;vSnf;aemufodkUyif vkdufvmNyD; pum;ajymMuao;\/
uRefawmfwdkUtdrfteD; odkUa&mufav EIwfqufol BudKqdkolrsm;av jzpfvmay\/
,if;odkU Oauúma#,s jzpfjcif;aMumifh taronf tdrfwGif;rSaeíyif uRefawmfvmaeNyDjzpfaMumif;
odaeESifhavmufayNyD/ taronf tdrf0if;0qDodkU ajy;xGufvmNyD; BudKqdkxdkufNyD/ odkUaomf tarhtm;rjrif&/
uRefawmfh&ifrSm zkdvIdufzdkvIduf jzpfvmavonf/ i,fi,fwkef;u taztarESifh uif;uGmvQif tm;i,fonfh
ykHyrm tm;i,foGm;avonf/ avmutv,fwGif wpfa,mufwnf; jzpfae\/

tar tdrfcef;xJrSm vJaeava&mhovm;/ usdwfidkaeavovm;/

taronf rD;zdkwJxJrSm aqmifhaMumifhxdkifaeavonf/ a&SUu rD;zdkay:rSm tdk;wpfvkH; wnfxm;onf/


rD;awmufrSm tm;i,f\/ taronf uRefawmfhbuf odkU wpfcsufom vSrf;MunfhNyD;
csufcsif;rsufESmvSnfhum rD;zdkay:u tdk;ukdom pdkufMunfhaeavonf/ uRefawmfrD;zdkxJ 0ifoGm;\/

tarum; xdkifNrJxdkifvsuf/ tarhteD;rSm oGm;xkdifvkduf\/ tarum; rD;zdkay:u tdk;udkom pdkufMunfhNrJ


Munfhvsuf&Sd\/ xdktdk;rSm EGm;EdkUtdk;jzpf\/

tarhrsufESmudk uRefawmfpdkufMunfhvkduf\/ rsufvkH;rsm;wGif a&Munfuav;rsm; a0haeonfudk awGU&\/


tarhrsufESmrSm a<uawmhrnfh ye;fyGihfESifhwl\/

]]taraeaumif;&JUvm;}}

taronf ]tif;}[lí ajymvkduf[ef&Sd\/ odkUaomf toHum; eifhqdkUoGm;ojzifh ]]tif;}}[líyif yDopGm


ray:vmyg/ tarh&ifrSm 0rf;enf;aMuuGJjcif;jzihf qdkUae[ef&Sdonf/ uRefawmfvnf; zkdvdIufzdkvIduf
ydkíjzpfvsuf rsuf&nf0Jvmonf/ pum;pvnf; aysmufoGm;avNyD/ xkdUaMumifh uRefawmfvnf;
taruJUodkUyif rD;zdkay:u EGm;EdkUtkd;ukdom pdkufMunfhaeavonf/ uRefawmfwkdUum; pum;rajym?
Nidrfcsufom;aumif; oavmuf pdwfwGif;rSmum; qlyGufaeMuonf/ EGm;EdkUonf qlyGufa0wufvm \/
taronf aMu;ZGef;jzifh a0wufvmaom EGm;EdkUudk ykwfcsvkduf\/ xdkUaemuf yef;uefvkH;BuD;wpfckxJodkU
EGm;EdkUawGudk avmif;xnfhNyD; uRefawmfha&SUodkU csay;\/

]]aomuf}} wpfvkH;wnf; tarhyg;pyfu xGufvm\/ rD;zdkwJtjyifrSmum; qlnHaeavonf/ uRefawmfhtm;


ar;jref;vmMuolwkdUudk a,mufz ocifbazESifh ESr jrnGefUwdkUu 'dkifcHajzMum;aeavonf/ taronf
[if;tdk;rsm; aEG;aejyefonf/ uRefawmfu EGm;EdkUudk raomufbJ tarhtm;om Munfhaeav&m-

]]aomufvkdufav}} [k taru xyfajymonf/ tarhrsufvkH;rsm;rS rsuf&nfaygufrsm; usvmonfudk


taronf tusÐvufjzifh okwfvsuf wpfcsufjyif;xefpGm&Idufvkdufavonf/ atmfridkbJ
csKyfwnf;xm;&ojzifh tylvkH;onf tarh&if0wGif qkdUwpfae&m ]aomufvkdufav}[k pum;tenf;i,f
ajymvkdufjcif;aMumifh tenf;i,facsmifoGm;[efwl\/

]]taraeaumif;&JUvm;}}

]]aumif;ygw,f? bmrSrjzpfygbl;}}

xrif;aum aumif;aumif;pm;&JUvm;}}

]]pm;awmhpm;ygw,f? enf;enf;aygh}}

]]tdyfaumtdyf&JUvm;}}
]]tdyfawmhtdyfygw,f enf;enf;yg;yg;aygh}}

]]rsm;rsm;pm; rsm;rsm;tdyfrS aumif;rSmaygh tar&JU? tarhMunfh&wm ydefw,fAs}}

]]rif;awmh 0om;yJaemf}}

taronf tjcm;[if;tdk;wpfvkH;udk aEG;jyefonf/ uRefawmfum; EGm;EdkUaomufaeonf/

]]rifhrSm &xm;ay: ae&maumif;aumif;&&JUvm;}}

uRefawmfu rD;&xm; pD;eif;vkdufygcJUykHudk ajymjyonf/ vrf;rSmbmawG 0,fpm;cJUykH?


rD;&xm;ay:twlvkdufyg&if; rdwfaqGjzpfcJUolrsm;taMumif; ponfwkdUudkyg xnfhí ajymjyavonf/ odkUjzifh
uRefawmfwkdUom;trdonf wwGwfwGwfjzifh awmufwkdrnf&awG ajymaeMuavonf/ tazhtaMumif;udk
um;a&SmifuGif;oGm;&ef oabmwlpmcsKyfcsKyfxm;ovdkjzpfae\/ tarhpdwfxJrSmawmh tazhtaMumif;
ajymcsifwmawG&Sdrnf/ uRefawmfhpdwfwGif;rSmvnf; &Sdonf/ odkUaomf wpfa,mufwpfa,muf pdwfrcsrf;rom
rjzpfatmifnSmwmaomtm;jzifh tazhtaMumif;udk a&SmifMujcif;jzpfavonf/

taronf udk,fwdkifcsufxm;aomxrif;[if;rsm;jzihf uRefawmfhtm; auR;onf/ EGm;EdkUaomufNyD;cgprdkU


cPqdkif;ygOD;qkdonfudkyif r&acs/ odkUaomf EGm;EdkU rnfodkUyif aomufxm;xm;? tarhvuf&mum; rlvu
uRefawmfoduRrf;zl;? pJGrufzl;onfhtwkdif;yif rysufr,Gif; jzpfjcif;aMumifh Nrdef&SufpGm pm;Edkifavonf/

arSmif&Dawmh r@yfxJrSm atmufvif;"mwfrD;BuD; xGef;vkdfufonf/ &ufvnfqGrf; auR;NyD;awmhrS


r@yfudkjzKwfvdrfhrnf/ "mwfrD;ukdvnf; bkef;BuD;ausmif; jyefydkUvdrhfrnf/ þ"mwfrD;rSm
bkef;awmfBud;tm;uRefawmfwdkU taz vSLxm;aom "mwfrD;yifjzpfonf/ "mwfrD;xGef;vdkufonfqdkvQif
{nhfonfawGwpfa,mufNyD;wpfa,muf wajzmufajzmuf a&mufvmMuavonf/ uRefawmfhrSm 'dkifcHpum;
ajym&onf/ tarhrSm vufzufESifh aq;vdyf'dkifcHjyifay;ae&avonf/ jrnGefUrSm a&aEG;tdk; 'dkifcH
rD;xdk;ae&onf/ oli,fcsif;a[mif;? a,mufzvufopf ocifbazum; uRefawmfhteD;rS rcGm/
&efukeftaMumif;? EdkifiHa&;taMumif;? urÇmppfBuD;taMumif; 'dkifcHar;aeavonf/ OD;BuD;onfum;
okH;ykHzJ0dkif; 'dkifcHaeavonf/

uRefawmhrSm oli,fcsif;a[mif; a,mufzvufopf ocifbaz\ 'dkifcHar;cGef;xkwfjcif;aMumifh &efukefrSm


avaMumif;&ef umuG,fa&; avhusihfcef;vkyfykHrsm;? bk&ifcH qm&D*sDe,f a':refprpfESifhNrdKUjyumuG,fa&;
rif;BuD; *&yfzf[ef;wm;wkdUtaMumif;rsm;? eef;&if;0ef *VKefOD;apm v,fxGefr*Fvmusif;yykHrsm; rif;wdkifyif
trwfBuD;wpfOD;ESifh rdef;r&TifwpfOD; rif;wdkifyif\ ajcmufvkH;jyL;udk aqmhupm;&mrS
rawmfwqxdrSefoGm;ykHrsm;? ocifrsm; axmifusykHrsm;? taemufbufrSm t*Fvdyfrsm; ppfa&;&IH;edrfhaeykHrsm;
uGefqmaA;wpfESifh avbmygwDrsm;aygif;í nGefUaygif;tpdk;&wufykHrsm;? pwmviftaMumif;?
[pfwvmtaMumif; ponfwkdUudktmaygufavmufatmif &Sif;vif;ajymjyae&avonf/ olwkdUum;
xdkxkdaom udpöwdkUwGif pdwf0ifpm;Mu\/ odkU&mwGif olwkdUtm; em;vnfatmif ajymjy&onfrSm
rvG,fulyg/ pwufzkdU'f u&pfyftaMumif;udk ajymvQif jrefrmjynfodkU vma&mufzl;ykHyg
xnfhoGif;ajymqdk&avonf/ bdvyfrSm uGefqmaA;wpfESifh avbmygwD nGefUaygif;tpdk;&rSm
ppfatmifEdkifa&;twGuf nGefUaygif;zGJUojzifh &mxl;a0,la&;twGuf nGefUaygif;zJGUxm;aom
ArmjynfnGefUaygif;tpdk;&awGESifh rwlykHudk xnfhoGif;&Sif;jy&avonf/ xkdodkU cJ&mcJqpf ajymjy&jcif;twGuf
uRefawmfNiD;aiGUjcif;rjzpfyg/ uRefawmfh&Gmol&Gmom;rsm;tay:0,f NidKjijcif;? txifao;jcif;vnf; rjzpfyg/
romtdrfvmMuaom &yfaqG&yfrsKd; rdwfa[mif; aqGa[mif; &Gmol&Gmom;rsm;u uRefawmfajymorQ
pl;pdkufem;axmifaejcif; em;vnfb0ifusoGm;ykHudk olwkdUrsufESmrSm xif[yfazmfjyjcif;? OD;BuD;\
okH;ykHzJ0dkif;rSm lvrpnfum;jcif; ponf tjcif;t&mrsm;u uRefawmfhtm; tm;ay;aeygonf/
csD;usL;aeygonf/ trSefrSm uRefawmfonf tazhromwGif uRefawmfh&Gmol&Gmom;rsm;tm; yxrqkH;tBudrf
EdkifiHa&;w&m;a[maejcif; jzpfayonf/

vltaygif;wkdUu uRefawmfhtm; tm&kHpdkufaeonf/ *&kpdkufaeonfudk awGUjrif&aomtcg


uRefawmfhtaronfvnf; auseyfae[ef&Sdonf/ om;twGuf *kPf,lae[ef&Sdonf/

xdkpum;0dkif;ü uRefawmfpum;rajymaomtcg &Gmol&Gmom;rsm;u uRefawmhftaztaMumif;udkajymMuonf/


uRefawmfhtaz tvSLtwef;&uf a&mykH? uRefawmfhtm; &SifjyKpOfu a&T'*Fg;? a&Trwfaph?
a&Trl;aphwkdUudkaq;vdyf xJrSm xnfhNyD;? a0ykH? OD;zkH;rdk &kyfao;iSm;pOfu aiG50dusyf xnfh0ifykH ponfwkdUudk
vkH;aphywfaph ajymMuonf/ tazonf owÅdtifrwefaumif;onf[kvnf; ajymMuonf/ bk&m;yGJü
Zm0Dwkwfwpfacsmif;ESifhtkyfcsKyfcJUykHrSpí NrdKUu *dkPf;tkyfq&mawmfBuD;ESifh yXmef;w&m; jiif;ckHMuykHtxd
owÅd\ trsKd;rsKd;aom ykHoP²mefwkdUudk xkwfazmfcsD;usK;Muukefonf/ trSeftm;jzifh romtdrfrSm
olwkdUajymMuwmawGem;axmif&if;jzifh uRefawmfwkdU jrefrmxkH;pHt& aoonfhaeUrS &ufvnfqGrf;auR;onfh
aeUtxd 7 &ufaom umvonf raorDu trIrJUtrSwfrJUxm;cJUaom aool\ t&nftcsif;rsm;udk
wpdrhfpdrfh azmfxkwfcsD;usL;aom umvjzpfonf[k uRefawmfem;vnfvmayonf/

xkdrQruao;? olwkdUonf taumif;tqdk; 2ckMum;&Sd e,fedrdwf rsOf;aMumif;ay:rSm&Sdaom udpörsm;udkvnf;


taumif;bufodkU qGJíajymoGm; onfudk awGU&onf/ Oyrm uRefawmfhtazonf abmufajymwwf\/
xdktcsufudk olwkdUxJu rsm;pGmwkdUonf t&ifursm;pGm emomcHcuf jzpfcJUayrnf/ tazhtm;
rkef;aumif;rkef;cJUayrnf/ ,ckawmh uRefawmfhtazonf pum;ajym yGifhvif;jywfom;onf[k
csD;usL;Muavonf/ uRefawmfhtazonf vSL'gef;&mrSm &ufa&mcsifa&mrnf/ odkU&mwGif aiGay;aiG,l?
odkUr[kwf tjcm;tay;t,ludpörsm;ü temrcH? olwpfusyf udk,fwpfusyfqkdaom oabmudk
vufudkifjyK\/ ,cifu baztm; xdktcsufudk taMumif;jyKí uwfowfonf[k ajymMu\/ ,ck
romtdrfürl tazonf aphpyfonf[kqdkMu\/

uRefawmfhtaz\ raumif;aom tuGufrsm;? uRefawmfudk,fwdkif tjypfcGifhrvGwfEdkifaomtcsufrsm;udk


,cktcg azmfjyaeMuavNyD/ Oyrm uRefawmfhtazonf aomufpm;rl;,pfwwf\/ rl;,pfNyDqdkvQif
&,fp&mvnf; jzpfwwf\/ olrsm;tm; apmfum;wwfonfvnf;&Sd\/ ,ckrl taz\
rl;,pfwwfaom"avhudk aysmfwwfaom0goem[k qkdMuNyD;? rl;,pfNyD; olrsm;qJa&;wdkif;xGmwm?
apmfum;wm tarhtm; &dkufwmawG tm;vkH; cGifhvTwfvdkufMuonf/ rll;NyD; &,fp&majymykH &,fp&mjzpfykH
&,fp&mvkyfykHawGudk omajymíaeMuavNyD/

tdk-avmu? aoaomoludk cGifhvTwfEdkifovdk &Sifaomoltcsif;csif; cGifhvTwfEdkifMuvQif


rnfrQaumif;rnfenf;/ rnfrQ tmCmwawG enf;oGm;avrnfenf;/

aemufwpfaeU eHeufapmapm uRefawmfonf ocsFKdif;odkU oGm;avonf/ uRefawmfwdkU&Gm ocFsKdif;um;


om,maom ocFsKdif;jzpfonf/ xdkUaMumifhvnf; &yfa0;a&mufaeaom uRefawmfwkdU&Gmom;rsm;onf
]]ao&ifwkdU&GmrSmyJaocsifw,f}}[k ajymprSwfjyKMujcif;jzpfavonf/ tkyfaeaom refusnf;yif
BuD;rsm;aMumifhpdrf;vef;at;jronf/ w&kwfpum;yifrsm; tESHUtjym; pdkufxm;onf/
uefuav;wpfckuvnf; &Sdonf/ xdkuefaygif&dk;rSm w&kwfESif;qDyifrsm;ESifh qyfoGm;zl;&kHrsm;
pnfum;pGmaygufaeonf/ ocFsKdif;ajrab;ywfvnfwGifum; xef;yifrsm; pDwef;pdkufxm;\/
jymom'fuav;rsm;jzifh vSywifhw,faom tkwf*luav;rsm; vnf;rsm;jym;\/ o&P*kHwif&m
Z&yfuav;uvnf; refusnf;yifrsm;atmufrSm oyf&yfvSypGm wnfaeav\/
uRefawmfwkdU&GmrSocFsKdif;onf wu,fvSyom,m\/ þodkUvSyom,matmif b,foljyKpkxm;onfudkum;
uRefawmfrodyg/ odkUaomfjyKpkolonf xl;jcm;aom tawG;tac:&Sdonfudkum; odEdkifygonf/ taMumif;rSm
rsm;aomtm;jzifh uRefawmfwkdU jrefrmrsm;onf romydkU oGm;&onfhtcsdefuvJGí ocFsKdif;udk
rsufESmvTJxm;vdk? arhxm;vdkaomaMumifhyg wnf;

tazhtavmif;udef;atmif;&m tkwf*luav;um; &dk;&dk;uav;jzpf\/ jyom'fryg? bkHtqifhryg?


wvm;tay:wifxm;aom aowÅm ykHo@mefESifh wlonf/

uRefawmfonf tazh*lrSm xdkifNyD;&dkaopGm OD;csonf/ tazESifhuRefawmf aemufqkH;awGUMuonfrSm


&efukefNrdKUrSm jzpfavonf/ uRefawmfonf ausmif;ydwfvkdUrS tdrfrjyefbJ EdkifiHa&;xJ ypf0ifaeonfudk
ql&ef? yl&ef? Budrf;armif;&ef &efukefodkU vmcJUjcif;jzpfavonf/ [dkwkef;uawmh tazhtm; rauseyf?
ckawmhightaz[m ihgudk BuD;yGm;wdk;wufapcsifvdkU 'Dvdkqlyl Budrf;armif;wmyJ[k qifjcifrdonf/
tkwf*lMunhfae&mrS tazhtavmif;ykHoP²mefonf uRefawmfhrsufpdxJrSm ay:vmavonf/
Nidrfoufcsrf;ajrUpGm vJavsmif;aeaom taz\ rsufESmwGif a'go arm[ rmer&Sd/
qlylBudrf;armif;jcif;uif;aom tazhyg;pyfum; aphaphuav; ydwfae\/ uRefawmfwkdUom;trd
b0wnfNrJa&;twGuf apmihfxdef;Munhf&I&m? &Sm&azG&jzifh tvkyfrsm;cJUaom rsufpdtpkHonf rSdwfaeavNyD/

tazonf cPcP xef;a&rl;avh&Sd\/ wpfcgwpfcg t&ufjzLaomufavh &Sd\/ rl;,pfNyDqdkvQif


tarhtm;ESdyfpuf\/ qlylBudrf;armif; &dkufESuf\/ xdk[mudk i,fi,f&G,f&G,fwnf;u jrifawGUcJU&aom
uRefawmfonf tazhtm; pdwfemcJU\/ trSeftm;jzifhuRefawmfhpdwfxJrSm tcJraus/
BuD;jyif;onhfwdkifusefae\/ ,ck tkwf*la&SUrSmxdkif 0wfcs&if; acsypfvdkufygonf/ tazwkdUonf
]uRefukvm;? r,m;awmol} qkdaom pum;rsKd; em;axmifNyD; BuD;jyif;cJUonf r[kwfygavm/ ]rdef;r[lonf
wkd&Snfrod? xifrdxif&m? jyKwwfpGmoonf}[laom qkH;rpmrsKd;udk zwftHcJUMuonf r[kwfygvm;/

]rdef;ronf acG;xD;avmufrS rjrwf}[k ajymwwfMuonf r[kwfygvm;/ onfvkd t,ltqrsKd;awG


"mwfcH&Sdaeaom OD;aESmufonf ,pfrl;oGm;aomtcg rdef;rESifhywfoufí &p&mr&Sdatmif rSm;,Gif;aom
t,ltqrsm; ay:vmrnfrSm "r®wmyifjzpf\/ tazonf olUxuf ypönf;OpömESifh MoZmwduúr
ydkrdkrsm;jym;olrsm;ESifh olUtxufvlBuD;rsm;\ zdESdyfjcif;udk cH&\/ tESdrfcH&\/ apmfum;armfum; tjyKcH&\/
xkd0efxkyf0efydk;wkdUonf olUtm;ydae\/ tazonf xdk0efxkyf0efydk;udkb,fvdk wGef;vSefz,f&Sm;&rnfrod?
xkdUaMumifh rl;wdkif;rl;wdkif; tarhtay:ykHcs\/ tarhtm; apmfum;\/ qlylBudrf;armif;\/ &dkufESuf\/

aMomf-taz&JU wpfOD;wnf;ydkif tjypfr[kwfygyJuvm;/ acwf&JUtjypf? pepf&JUtjypf/

i,fi,fu uRefawmfonf xkdtcJrausrIaMumifh tazhtay:wGif tcspfayghcJUonf/ tazonfbmaMumifh


uRefawmfonfvdkjzpf&onfudkrod/ odkUaomf uRefawmf\ ayghaomtcspfudk cHpm;rd[efwlonf/
xdkUaMumifholUtm; uRefawmfu av;av;yifyifcspfatmifvkyfonf/ Oyrm uRefawmf tdyfaysmfaewkef;
tdkufrSmpdk;í ,yfcwfay;onf/ tdyfaysmfaeaom uRefawmfu xdk[mudkrod/ aemufreufusawmh
tazu]]nu rif;tdkufrSmpdk;vdkU ig,yfcwfay;w,fuG}}[k ajymavh&Sd\/ NyD;awmh rMumcP
uRefawmfwkdUom;trdtwGuf olb,fhavmuf tvkyfvkyf&aMumif; ajymavh&Sd\/ [dkwkef;u
tazonfpum;awGajymawmh tenf;i,f<um;w,f[k xifonf/ aus;Zl;wifcHcsifvkdU wrifajymaeonf[k
,lqum uRefawmfonftazhtay:wGif aus;Zl;wif&ef jiif;qefcJUavonf/ cktkwf*lrSm 0wfcs&if;
xdkodkUaomuRefawmf\aus;Zl;uef;rIrsm;udk acszsufvdkufygonf/ tazhrSm tjypfawG &Sdcsif&m &Sdrnf/
'kESifha'; &Sdaumif;&Sdrnf/ odkUaomf uRefawmfwdkUtm; toufESifhcE¨mudk,fNrJatmif vkyfauR;jyKpkcJUonf/
uRefawmfynmwwfzkdU taz ydktvkyfvkyfonf/ taz tpm;taomufNcdK;NcHonf/ taetxdkifrSm
acRwmonf/ xkdUaMumifh uRefawmfhtouf? uRefawmfhb0? uRefawmfhynmrsm;twGuf tazum;
aus;Zl;&Sifwu,frSefayonf/

uRefawmfonf tazhaus;Zl;awGudkck tkwf*lka&SUrSmrS aumif;aumif; oabmaygufawmhonf/ raocifu


oabmaygufaomf aumif;avpG/ ckawmh aorS? tavmif;ajra&mufrS? tkwf*la&SUrSmrS
tazhaus;Zl;awGodawmh vGefukefNyD/ aus;Zl;rqyfEdkifawmhNyD/ auR;wkHUauR;vSnfh? arG;wkHUarG;vSnhf
rvIyfEdkifawmhNyD/

uRefawmfh&ifonf vIdufzkdvmonf/ aMuuJGjcif;? 0rf;enf;jcif;? vGrf;qGwfjcif; vIdif;vkH;rsm;onf &ifwGif;rSm


tkH<uqkdUwufvmonf/ rsuf&nfaygufrsm;vnf; NydKifwlusvmavonf/

uRefawmfonf rsuf&nfaygufrsm;udkrokwfyg/ rsufESmay:rSm vdrhfívdrfhí qif;&ef cGifhjyKxm;vkdufygonf/

tazaojcif;twGuf yxrqkH;usaom rsuf&nf? &dk;om;pifMu,faom rsuf&nf/ onftwdkif;aeygap/

NyD;awmhaemufxyf OD;csNyD; xvmcJUonf/

refusnf;yifay:rS AsKdif;ESpfaumifonf uefxJodkU xdk;qif;oGm;avonf/

xef;yifay:rS Muufwla&G;onf *D;ceJ jrnfvkdufonf/

b,ftyifay:uaeí jrnfonfrod/ csKd;uloHum; om,mat;jrvS\//

64

ZeD;avmif;a&GG;&ef tarESifhwdkifyifjcif;

&ufvnfqGrf;auR;NyD;avNyD/

uG,fvGefol zcifBuD;\ *kPfaus;Zl;udkwo azmfxkwfMuaom oDwif;ywfNyD;qkH;avNyD/

&yf&Gm jyefa&mufvmaom uRefawmfonfvnf; topftqef;r[kwfawmh NyD/

xdkUaMumifh uRefawmfwkdUtdrfrSm vltxGuft0if enf;oGm;avNyD/

uRefawmfwkdUom;trdESpfa,muf a&SUa&;aqG;aEG;wdkifyif&ef tcGifhomqkH; tcsdefjzpfay\/

taronf uRefawmfhtm; ,k,onf? nSmwmonf? axmufxm;onf/ tazrJUaom


om;jzpfvkdUtxl;,k,nSmwm axmufxm;[efwlonf/ uRefawmfuvnf;tarhtm;,kk,onf?
nSmwmonf? axmufxm;onf/ rkqdk;rrdcifjzpfvdkU txl;yif nSmwmaxmufxm;ayonf/

taronf uRefawmfhtm; avmuwGifwG,fwmp&mwpfckwnf;tjzpfjzifh ydkvdkUcspfvmykHay:\/


uRefawmfutarhtm;avmuwGif tpm;xdk;r&Edkifaom rdef;rjrwfwpfOD;taeESifh
,kHMunftm;xm;vmykHay:\/ uRefawmfu tarhtm; avmutv,fwGif tumtuG,ftrJUqkH;aom
rdef;rom;tjzpfjzifh oem;pdwfydkvm\/
tazuG,fvGefNyD;aemuf tarESifh uRefawmhMum;0,f topfjzpfaom qufqHa&;ESifh
topfjzpfaompdwfoabmxm;wkdU jzpfay:vmavonf/ ydkrdkodrfarGUaom qufqHa&;ESifh ydkrdkjrifhrm;aom
pdwfoabmxm;wkdUjzpfukef\/

]]ighom; &efukefrjyefbJ 'DrSmyJae&if aumif;rSmyJuG,f}}

uRefawmfum; &efukefrjyefzkdU pdwful;xJrSm wpfcgrQ xnfhrMunfhzl;ao;/ taru


onfpum;ajymvkdufawmh b,fvdkajz&rnfrod jzpfoGm;\/ nSKd;i,fpGmESifh tarhrsufESmudk twefMum
pdkufMunfhaeNyD; aemufrS-

]][kwfw,f? 'DrSmyJaeEdkif&ifawmh aumif;rSmyJ? 'gayrJU}}

uRefawmfonf tarhxHrS rsufESmvTJvdkufonf/ tarum; uRefawmfhxHrS pum;qufudk em;pGifh&if;


uRefawmfht&dyftjcnfudkom tuJcwfaeavonf/

&efukefrjyefbJ rjzpfEdkifp&m bmtaMumif;&SdovJ/ rnfrnf&& bmtaMumif;rQr&Sd/


toufarG;rItvkyftudkifNrJNrJpJGpJGr&Sd/ EdkifiHa&;vkyfaeygonf[k taMumif;jy&efuvnf; bmwm0efrQ
owfowfrSwfrSwfr&Sd/ tcspfoHa,mZOfBudK;awGuvnf; cyfavsmhavsmhom jzpfayonf/ okdUygvsufvnf;
udk,fh&yf&GmrSm tarESifhom twlaeygrnf[k wxpfcs 0efrcHEdkifjzpfae\/

]]tar uRefawmfeJU &efukefvdkufae&if aumif;rSmyJ}}

taronf xkdtcsufudk pdwful;xJrSm xnfhMunfhzl;[efr&Sday/ uRefawmfhudk ai;MunfhNyD;


aMumifaeavonf/ tarhrSm uRefawmfESifh &efukefvdkufaeEdkif&ef vkH;0taMumif;r&Sday/ &GmrSm ajrESifh,mESifh
tajcpdkufaeoljzpfonf/ aps;qdkifuav;vnf; &Sdao;onf/ ESrf;wkd;yJwdk; tenf;tusOf;
aiGacs;xm;jcif;uvnf; &Sdao;onf/

]]tif;? ighom;eJU vkdufaeEdkif&if aumif;rSmyJ? 'gayrJU &efukefNrdKUBuD;rSm raewwfygbl;uG,f}}

]]tar&JU? awmeJU&efukef taetxdkif tpm;taomufrSm rwlwmawmh trSefyJ? awmrSmvdk


us,fus,fjyefUjyefUawmh rae&bll;? tpm;taomufuvnf; aps;BuD;w,f? 'gayrJU aeaeusawmhvnf;
aumif;oGm;wmygyJ}}

uRefawmfu onfpum;ajymawmh taru &efukefrSm uRefawmfae&ykH? xdkif&ykHudk ar;avonf/ tarhtm;


uRefawmf <um;0graeyg/ aA'u0def q&mOD;wuf&Sdef\ tcef;rSm tdyf&mwpfae&mpmtwGuf tcsKd;us
tcay;ae&ykH? atmufxyfu rD;cdk;awG tay:wufvmykH twlae bavmufq&m udkwifat;ESifh
wpfckwnf;aom yufvufukvm;xdkiftwGuf rMumcP ae&mvk&ykHrsm;ESifhwuG
vkH;aphywfaphajymjyvdkufavonf/

]]tdk-ighom;rSm ae&wm qif;&JvdkufwmuG,f? ynmawG onfavmuf oifxm;NyD; jzpfrSjzpf&av}}

tarhtoHonf epfoGm;avonf/ rsm;pGm pdwfxdcdkufoGm;[efwl\/ tar pdwfxdcdkufoGm;atmif


'gawGajymjcif; r[kwfyg/ uRefawmfhtjzpfrSefudk odatmifom ajymjcif;jzpfavonf/

]]rif;[mu tarvdkufaeawmif aep&m&SdrSm r[kwfbl;}}


]]tdk-'Dvdkvnf; b,f[kwfrSmvJ tar&JU? tarom vkdufaer,fqdk&if uRefawmf tcef;oyfoyfiSm;rSmaygh?
tdrfwpfvkH; oyfoyfawmifiSm;EdkifwmyJ}}

]]at;av [kwfwmaygh? ighom;vkyfcsif jzpfrSmygyJ/ rif;tvkyfu bmwJU? rif;tazuawmh ajymjyyg&JU?


owif;pmwdkufrSm bmqdkvm;}}

]]t,f'Dwm vkyfw,fav? tckawmh rvkyfawmhbl; tar&JU}}

tarum; tHUMooGm;onf/

]]tdk-'gjzifh ighom;bmvkyfaeovJ}}

]]EdkifiHa&;yJvkyfw,f}}

tarhrSm ydktHUMooGm;[ef&Sdonf/

]]EdkifiHa&;vkyfwm ydkufqH&ovm;}}

]]b,f&rSmvJ tar&JU}}

tarhrsufESmonf pdwfaomujzifh nSKd;usoGm;avonf/

]]omjzifh ighom; b,fvkdpm;aomufaeovJ}}

tar\ ylyefpdk;&drfrI ajyaysmufaptHUaomiSm uRefawmfu ta&;rBuD;[efjzifh-

]]'g cufwJUjyóemr[kwfygbl; tar&,f? uRefawmfwkdU ocifEdkifiHa&; vkyfw,fw,fqkdwm


Armjynft0Srf;tukef udk,fhtdrfrSwfyg? udk,fh&mrSwfyg qdkwJUtwdkif; oabmxm;ypfvdkufwmygyJ/
udk,fusKd;pGefUw,fqdkwm 'grsKd;aygh tar&}}

tarum; r,kHMunfEdkifavmufatmif tHUMoaeavonf/

]]'gjzifhighom;&,f? rif;[mu tajcr&Sd taer&Sdaygh? ajcovkH;tdrfwkdifaygh}}

]][kwfw,ftar? 'gtrSefyJ}}

taronftHUMo&kHom tHUMoonf/ uRefawmf\ ]ajcovkH;tdrfwkdif} tjzpftwGuf


uRefawmfhtay:0,ftxifao;jcif; vkH;0&Sd[efrwl/

]]ynmawG onfavmufwwfxm;NyD;rSuG,f jzpfrSjzpf&av}}

]]ynmawG wwfxm;awmh vkyf&dk;vkyfpOfqdk&if &mxl;XmeEÅ& &Sm&r,f/ pnf;pdrfOpöm wdk;yGm;atmifvkyf&r,f/


odkUayr,fh uRefawmfwkdU ocifawGu 'Dvdkvkyf&dk;vkyfpOfawGudk rvkyfbl;? pGefUjcif;BuD; pGefUMuw,f/
trsm;aumif;pm;a&;twGuf udk,fusKd;pGefU&w,fqdkwm[m bk&m;BudKufwJUtvkyf r[kwfvm; tar}}
]]at;av ighom;wkdUu ynm&Sdqdkawmh taru ighom;vkyfwm raumif;bl;vdkU ajymp&mr&Sdygbl;}}

taronf uRefawmfhtm; txifBuD;vsuf &Sd[efwlonf/ odkUaomf uRefawmfwkdU\ ajcovkH;tdrfwdkif


b0udkum; axmufcH&ef rqdkxm;bd? em;yifvnfEdkif[ef r&Sdacs/ bmrQrajymawmhbJ
uRefawmfhtm;ai;pdkufMunfhae onf/ uRefawmfu tdE´d,vGwfvyfa&;twGuf *E¨D? ae&l;? a'qdkif;paom
acgif;aqmifBuD;rsm; 0ifaiGaumif;aom 0wfvkH&mxl;BuD;rsm;ESifh Opömpnf;pdrfudk pGefUvTwfykH? ocifApdef?
udkBuD;Ek? udkatmifqef;? udkb[def;paom vli,facgif;aqmifrsm; tvm;tvmaumif;aom
wuúodkvfynmrsm;udk pGefUvTwfykH ponfwkdUudk ajymjyaeavonf/ tarum; uRefawmfajymorQwGif rsm;pGm
pdwf0ifpm;ae[ef&Sd\/ uRefawmfht,ltqrsm;udk onfnSmaxmufxm; av;pm;[efvnf;&Sd\/
tazomqdkvQif qlvkdufBudrf;vdkufrnfhjzpfjcif;/ taruawmh at;jrí cspfp&maumif;aom trlt&mESifh
em;axmifaeayonf/

uRefawmfajymp&mukefí NyKH;NyH;uav; rsufESmxm;NyD; tarhpum;udk apmifhpm;aevkdufaomtcg-

]]ighom; rdef;r,l&ifaumif;r,f}}

uRefawmfhrSm xdwfvefUwMum;jzpfoGm;\/

]]r[kwfwm tar&m}}

taru av;eufpGmESifh odrfarGUpGm NyKH;NyD;-

]]r[kwfvkdU rjzpfbl;? ighom; rdef;r,l&r,f}}

uRefawmf bmxyfNyD; ajym&rSef;rodcif taru tcdkiftrm qufajymjyefonf/

]]rif; rdef;r,lrS jzpfr,f/ ighom;awGUxm;wm r&Sdao;bl;vm;? tarawmh awGUxm;wm&Sdw,f}}

þjyóemwGif uRefawmfpdwfr0ifpm;bJ raeEdkifawmhacs/ rdef;r,lawmhrnf[k pdwfrydkif;jzwf&ao;OD;awmh?


uRefawmfwkdUt&G,frSm rdef;rtaMumif; pdwfr0ifpm;bJ aeEdkifaom t&G,fr[kwfay/ xdkUjyifonfudpörSm
tarESifh wdkifyifjcif;onf t&if;ESD;qkH;aom wkdifyifjcif; jzpfEdkifayonf/

]]uRefawmfvnf; awGUawmhawGUxm;wmaygh tar&JU? awGUwmrS trsm;BuD;yJ}}

]]'gjzifh ajymjyprf;ygOD;? wpfa,mufa,mufudk a&G;xm;NyD;om;vm;? ra&G;&ao;vnf; taryg0ifNyD;


a&G;prf;&atmif}}

]]tdk tarawGUxm;wm t&ifajymjyprf;ygOD;}}

taru uRefawmfwkdU&GmESifh teD;qkH;jzpfaom NrdKUuav;rS OD;b,folESifh rb,f0gwkdUudk


odonfr[kwfvm;[k ar;jcif;rS tpcsDNyD; awGUxm;aom acR;ravmif;taMumif;ajymjyonf/ &kyfuawmh
acsmvnf; racsm? qkd;vnf;rqdk;/ wpfOD;wnf;aomorD;jzpfonf/ ajr{u ckESpf&mausmf&Sdonf/
acsmif;urf;em;rS ajrawGom rsm;onf/ pdefESpfqifpm&Sdonf/ vdr®musKd;EGHonf/ a,mu®ravmif;wkdUonf
orufavmif;tm; bmtpdk;&&mxl;rQ rvkyfapcsif? v,foD;,moD; rSefrSefawmif;NyD;
at;at;aeapcsifonf/ taru onfaemufqkH;tcsufudk rsm;pGmESpfoufonf/
]]tpdk;& &mxl;vkyf&if [dkajymif;'Da&GUESifhae&r,f? taz tarESifhcJGae&r,f? olwkdUuvnf; wpfOD;wnf;
orD;eJU rcJGcsifbl;? taruvnf; om;ESihfa0;a0;raecsifbl;? 'ghaMumifh taruawmh oabmwlwmyJ/
NyD;awmh rdef;uav;u vdr®mw,f/ ypönf;&Sdwmudk &SmzdkUrcufygbl;? vdr®mwmudk &SmzkdUcuf w,f/
'gayrJUavtaruawmh vli,fcsif;arwÅm&SdzkdUu y"meyJvdkU xifw,f/ 'Dawmh rif;rSm a&G;cs,fNyD;om;&Sd&if
twif;rwdkufwGef;ygbl;/ uJ rif;awGUxm;wmawG ajymjyprf;ygOD;}}

uRefawmfhrSm b,folu pajym&rnf[kyif ra0cJGwwf/ okdUaMumifh awGUcJUonfh


tpDtpOftwdkif;ajym&efyifpdwful;onf/ 0ifeDazhtaMumif;u pajym\/ trSefawmh olUtaMumif;
xnfhajymzkdUyif rvkdyg/ uRefawmfudk,fwdkifu jywfNyD;om;jzpfonf/ [dkwkef;u t&l;trl;jzpfayrifh ,ck
,l&zdkUta&;ESihfuyfNyD; jyefvnfpOf;pm;vkdufawmh vkH;0rjzpfEdkifaMumif; at;pufpGm
oabmaygufaeavonf/ 4if;jyiftdrfaxmifzufa&G;&mü &kyfacsmjcif;onf tqkH;tjzwfay;Edkifaom
taMumif;r[kwfaMumif; awGU&onf/ taruvnf; 0ifeDaztm; vG,fvG,fESifhyif 0,fvdkufavonf/

rjrifhOD;taMumif; bkabmufjzpfNyD; awGUprSpí ,aeUtxd tajctaeudkyg tvkH;pkH ajymjyonf/ taru


NyKH;&Tiftm;&pGm em;axmifonf/ rjrifhOD;tm; rjrifrawGU&cifuyif acR;ravmif;tjzpfjzifh
cspfaeNyD[k&,fp&m ajymvkdufao;onf/

rcifopftaMumif;udk pvkdufaomtcg-

]]ighom;u tawmfyGom;yguvm;}}[k rxdwxd rSwfcsufcsvkdufao;onf/

taronf rjrifhOD;tay:0,f pdwfnGwfaeESifhNyD;jzpfí tpü rcifopftaMumif;udk pdwf0ifpm;pGmyif


em;raxmifacs/ aemufrS wpfpwpfp oabmusvmykHay:onf/ ]]'DorD;uav;uvnf;
cspfp&mtaumif;om;yJ [J[J}}[k tm;yg;w& ajymvkdufao;onf/ rcifopftm; uRefawmfu
tcspf&yfqdkif;xm;Mu&atmif[k pma&;cJUí rcifopfujyefajzykHudk tarhtm; ajymjyNyD;aomtcg taronf
rcifopftm; oem;aeonf/ tvGefvdr®mwJU orD;uav;[kvnf; xkwfazmfcsD;usL;aeavonf/

]]tar 'DESpfa,mufrSm a&G;cs,f&&if b,folUudk a&G;rvJ}}[k uRefawmfu ar;vdkufaomtcg taru


rqdkif;rwG-

]]orD;BuD;rjrifhOD;uvnf; cspfp&maumif;wmyJ? orD;uav; rcifopfuvnf; cspfp&maumif;wmyJ


[ktm;&NyKH;&TifpGm ajzvdkufonf/ NyD;awmhrS rsufESmudk wnfNidrfvdkufNyD;-

]]'gayrJUwpfckawmhighom; xnfhpOf;pm;&r,f/ rcifopfu i,f&G,folqdkawmh bmjzpfjzpf ZGwfESpfcspfr,f/


rjrifhOD;uawmh t&G,ftm;jzihfvnf; BuD;w,f? ynmtm;jzifhvnf; BuD;w,f? 'Dawmh tcspfrSmawmif
pOf;pm;qifjcifaer,f/ oumESifh ysm;&nfvdkaygh om;&,f? tcsKdav;wmeJU ayghwmuGmrSmyJ/
odkUayr,fhtcsKdESpfrsKd;rSm b,folU b,folrSawmh omw,fvdkU qdkzdkUcufom;yJ}}

uRefawmfhtaronf þrQynm&Sdonf[k uRefawmfb,fwkef;urS rxifcJU/

]]ajymomaewmyg tar&m? olwkdUESpfa,muf a&G;zdkUcufwmvnf; cufwmyJ? okdUayr,fh


uRefawmfwkdUocifawG[m rdef;r,lzkdUudkyJ cufygw,f}}

odkUuvdkajym&if;u uRefawmfonf ocifacgif;aqmifrsm; rdef;ra&G;MuykHudk azmufonfcsaerdavonf/


ocifacgif;aqmifrsm;onf rdef;r,l&ef pOf;pm;Muaomtcgrsm;pGmü om;auR;rI? r,m;auR;rIwm0efudk
r,lbJESifh&Edkifr&Edkif[laom tcsufudk rlwnfMuonf/ xdkwm0efudk r,lbJESifh rdef;rvdkcsifMuonf/
xdkUxuf wwfEdkifvQif rdef;rypönf;Opömudk EdkifiHa&;vkyf&mrSm okH;Edkifajc &Sdr&Sd xnfhpOf;pm;Muonf/
xdktajcrsKd;&SdrnfqdkvQif b,frdef;rrsKd;udkrqdk ,lMurnf[k oabmydkufMu\/ wpfcgu
uRefawmfwkdUacgif;aqmifrsm;Mum;wGif rsKd;&dk;tm;jzifh olawmif;pm; (u,fyg) jzpfNyD; aMu;aiGcsrf;omaom?
odkU&mwGifvlukHxH ynmwwf vlwef;pm;Esifh vufqufvdkaom owkdUorD;wpfa,muf&Sdonf [laom
owif;jzpfcJU\/ xdkowkdUorD;aemufodkU uRefawmfwkdUacgif;aqmifrsm; wu,fyif vkdufMuao;onf/
xdkUtwlyif ypön;f&Sdaomfvnf; tysKd&nfzsufcH xm;&aom owkdUorD;avmif;? ypönf;&Sdaom
rkqdk;rponfrsm;aemufodkU vdkufMuao;onf/ xdkodkUqdkvQif uRefawmfwkdUocifacgif;aqmifrsm;wGif
tcspfppfr&SdawmhNyDavm[k ar;p&m&Sdonf/ toD;oD; wu,fhtcspfrsm;&Sdwwf\/ odkU&mwGif
EdkifiHa&;vkyfaeorQ tcspfppfudk pGefUvTwf&rnf/ tcspfppfudk ,lrdvQif EdkifiHa&;vGwfvyfpGm rvkyfEdkifatmif
aESmifBudK;trsKd;rsKd; ay:vdrhfrnf ponfjzifh,lqwwfMuayonf/

]]aeygOD; ighom;&JU? ocifacgif;aqmifawGqdkwm rsm;aomtm;jzifh ighom;vdkyJ ynmwwfawGcsnf;yJ


r[kwfvm;/ ypönf;Opömvnf;&Sd? &G,fwl&G,fwef vnf;jzpf? tjypfvnf;uif;pifwJU rdef;rr&EdkifMubl;vm;}}

]]tJ'g cufaeawmaygh tar? uRefawmfwkdUocifawGxJrSm udk,fwdkifynmwwf&kHrubl;?


rdbrsm;uypönf;csrf;omwJU vlawGvnf; &Sdw,f? olwkdUESrawG? tpfrawGudk ocifawGeJU olwkdUudk,fwdkif
atmifoG,fay;w,f/ 'gayrJU rdbawGu csufcsif; ydwfypfwmyJ? ZGwfzsufypfwmyJ/ atmifoG,fudk tdrfu
armif;xkwfwJUtxdygyJ/ NyD;awmh&Sdao;w,f? uRefawmfwdkU ocifacgif;aqmiftcsKdUrSm rdef;r&Sdw,f/ Oyrm
udkBuD;EkwdkU uRefawmfwkdU ac:MuwJU ocifEkrSm rjr&DqdkwJU ZeD;&Sdw,f/ tJ'D ocifacgif;aqmif&JU
ZeD;rjr&Dvkd ocifuawmfawGuvnf; olwdkUESifheD;pyfwJU rdef;uav;awG orD;&SifawGudk
ocifawGudkrBudKufzkdU? ocifawGeJUray;pm;zkdU avQmuf0g'jzefU aeMuw,f/ ocifEdkifiHa&;orm;udk,l&if
taetxdkifvnf; qif;&Jw,f? pdwfvnf;qif;&Jw,fwJU/ 'Dawmh uRefawmfwkdUwpfawGrSm ypönf;&Sd
&G,fwl&G,f wefjzpfNyD; tjypfuif;pifwJUrdef;r&zdkUqdkwm rvG,fulbl; tar&JU}}

]]tarawGUxm;wJU uav;ruawmh ighom; ocifacgif;aqmifjzpfcJUwJU twGuf y,frSmr[kwfygbl;/


'gayrJU &efukefoGm;NyD; ocifEdkifiHa&;vkyfae&rSm r[kwfbl;? 'DrSmyJ ae&rSmyJ/ ocifvkyfcsifvnf; 'DrSmyJ
vkyf&kHyJ/ b,fhES,fvJ? ighom;oabmrusbl;vm;}}

uRefawmfum; &kwfw&uftajzray;Edkif/ tawmfMumrS-

]]pOf;pm;ao;wmaygh tar&,f/ uRefawmfawGUxm;wJU orD;BuD;a&m? orD;uav;a&m? tarawGUxm;wJU


rdef;uav;a&m? NyD;awmh}}

uRefawmhfpdwfxJrSm rjrrSDay:vmonf/ tarhtm; jzpforQ zGifhajymjycsifonf/ odkUaomf


b,fvdktajctaeaMumifhjzpfjzpf vif&Sdr,m;ESifh usL;vGefrdjcif;onf tvGef&kyfqdk;aom udpöjzpfojzifh
tarhudkyif ajymrjy&J atmifjzpfae\/ taronf cPrQ apmifhaeNyD;aemuf-

]]NyD;awmhaemufwpfa,muf&Sdao;ovm;? tarhudktukefajymjyygOD; om;&,f? a&G;Edkifwmaygh}}

tenf;tusOf; ajymoifhoavmuf ajymjyrSawmfrnf[k uRefawmf oabm&jyefavonf/

]][kwfw,f? aemufwpfa,muf&Sdao;w,f/ olu ypönf;vnf;&Sdw,f? &kyfvnf; acsmw,f?


udk,fydkiftvkyfudkOD;pD;NyD; vkyfaewJU rdef;rtmZmenfjzpfw,f/ uRefawmfhxuf toufenf;enf;BuD;w,f/
uRefawmfhudk odyfcspfw,f/ uRefawmfbmvkyfvkyf tm;ay;rSmyJ? axmufcHrSmyJ/ uRefawmfvkyfcsifwJU
EdkifiHa&;rSmvnf; enf;enf;rS aESmifh,SufrSm r[kwfbl;}}

]]'gjzifh aumif;om;yJ? tJ'gudkyJ ,layghom;&,f/ tarhoabmuawmh ighom; EdkifiHa&;rvkyfbJ


raeEdkifbl;qdkvnf; rwm;ygbl;? ighom;pdwfcsrf;omzkdUom vdkw,f/ 'gayrJU EdkifiHa&;vkyfOD;awmh?
rdef;r&Sdwm aumif;w,fxifw,f/ iJUp&m nSmp&m&Sdawmh odyfr&rf;bl;ayghuG,f/ tvGeftuRH rjzpfbl;/
NyD;awmh rdef;r&Sdawmh ighom;udk jyKpkapmifha&SmufrSmaygh/ xrif;tcsdefrSefpm;? tdrftcsdefwefjyefa&muf?
taerSeftpm;rSefqkdawmh aumif;w,f/ uJ tJ'Drif;ajymwJU rdef;rudk ,lcsif,l}}

uRefawmfonf pdwf&Iyf&Iyfjzifh acgif;udkcgonf/ oufjyif;wpfcsufcsvkduf NyD;aemuf-

]]'gvnf; pOf;pm;OD;rSyJ tar&JU}}

]]bmaMumifhvJ}}

uRefawmftarhudk taMumif;pkHjyefrajymcsif? rajym&J/ ajymOD;awmh taru qlylBudrf;armif;rnfr[kwf/


tNrJwrf;cGifhvTwfwwfaom taronf onftjypfudkvnf; cGifhvTwfrnfjzpf\/ odkUaomf uRefawmfum;
vif&Sdr,m; wpfa,muf\ tdwfaqmifvifi,fjzpfaeay&m tarhudkyif &Sufae\/ tar
pdwfraumif;jzpfoGm;rnfudkvnf; pdk;&drf\/

]]Zmwf&IyfBuD;yg tar&,f? rMum;csifygeJUawmh}}

uRefawmfhtoHrSm idkoHygvm\/ uRefawmfhrsufESmrSmvnf; idkrJUrJUjzpfvm [ef&Sd\/

]][ifrif;[muvnf; Zmwf&IyfBuD;vm; om;&,f}}[k nnf;nLvkdufNyD; aemufxyfonfudpö rar;awmhacs/

okdUaomf onfudpöudk taru aemufxyfrar;aomfvnf; uRefawmfhrSm pdwfrat;Edkifyg/ awG;p&mawG


trsKd;rsKd;ay:vmavonf/ &efukefjyefrnfvm;? tarESifhyJ awmrSmaeawmhrnfvm;? toufarG;0rf;ausmif;rI
wpfckckvkyfrnfvm;? okdUr[kwf ajcovkH;tdrfwdkifb0ESifhyif EdkifiHa&;qufvkyf rnfvm;? rdef;r,lrnfvm;
b,folUudk ,lrnfvJ/ jyóemtrsKd;rsKd;,SOfNydKifwkd; um uRefawmfhqkH;jzwfcsufudk awmif;qdkaeavNyD/
trSefpifppf uRefawmfhb0 c&D;onf vrf;qkHvrf;cG wpfckodkU a&mufaeNyD; wpfvrf;udk jywjfywfom;om;
a&G;cs,fí &J0HUpGm csDwuf&rnfh tcsdefjzpfayonf/

a&G;cs,f&rnfum; trSefrkcsyif rvG,fulyg/ ajcovkH;tdrfwkdifb0ESifh EdkifiHa&;udk vkyfprf;vmonfrSm


tawmfMumNyD/ tawGUtBuKHrSm ql;ajimifhcvkwf wkdUjzifh jynfhaeonf/ tu,fí rjrrSD\
axmufyHUaMu;udkom r,lcJUygvQif onfhxufydkí tcuftcJawGESifh awGUcJU&ayOD;rnf/ okdUaomf
uRefawmfhvdyfjym ESifhodu©mwkdUonf tdwfaqmifvifi,ftjzpfudk pGefUvTwf&ef awmif;qdkaeonf/
xdkUaMumifh &efukefjyefí EdkifiHa&;udk uRwfuRwfvGwfvGwfvkyfrnfqdkvQif pm;ae0wfjyóemudkyg
ajz&Sif;&ayvdrhfrnf/ ,aeUtxd avQmufcJUaom b0c&D;xuf Murf;wrf;aom c&D;ESifh &ifqdkif&ayvdrhfrnf/

&efukefrjyefbJ awmrSmyJaeí taray;pm;aom rdef;r,lum at;at;ae&ef pOf;pm;Munhfvdkufjyefonf/


xm;&mu at;at;aernfh awmifolrdef;rudk ,l? a,mu©rrdbrsm;ESifh twlae? v,foD;,moD; aumufcH?
a<u;NrDawmif;? awmolaX;uav;vkyf? awmynm&Sdvkyf? &dk;&dk;ukyfukyfESifh aeoGm;vQif pdwf&Iyfp&m
ylyifp&mr&Sd/ tcuftcJ r&Sd/ O,smOfxJ xef;&Gufpdrf;wJESifh ae&onfxuf at;OD;rnf/
EdkifiHa&;0goemcsKd;uyfaeojzifh ruif;uGmcsifvQif awme,frSm vlwGifus,f ocifacgif;aqmif
vkyfEdkifao;onf/ þb0 tvm;tvmuvnf; olU[mESifhol qGJiifnSKdUaqmifjcif; &Sdayonf/ xkdUjyif
tarpdwfwdkif;usvnf; jzpfvdrhfOD;rnf/

okdUaomf þb0 tvm;tvmonfvnf; uRefawmfhpdwfwdkif;us r[kwfao;/ uRefawmfhb0


arQmfrSef;csufwkdUum; awmNrdKUuav;? awm&Gmuav;wkdUESifh rqHUatmif BuD;rm;aeacsNyD/
NrdKUawmf&efukefrSmusufpm; aeMuNyD/ tESpfr&Sdonfhawm Muufqlyif rif;rlonfh tvkyfrsKd;udk
auseyftm;&jcif; r&Sdawmhacs/ wdkif;ausmfjynfausmf xifay:vdkrIum; opfvGifEkysKdaom tonf;ESvkH;wGif
azsmufr&atmif pJGaeavNyD/ xkdUaMumifh þb0 tvm;tvmudk rESpfNrdKUEdkif jzpf&jyef\/ BuD;yGm;vrf;?
wkd;wufa&;vrf; r&Sd[k xifaejyef\/

,wdjywf qkH;jzwf&ef b,fuMunfhMunfh rvG,fulyg/

xkdUaMumifh &efukefjyef&ef aESmifhaES;ae\/

taz aonyD;vdkUrSrMumao;rD tarhtm; cGJxm;cJU&efrSmvnf; roifhavsmfacs/

&ufawG tawmfanmif;oGm;avNyD/

0gqdk0gacgif a&azmifazmif/

oajyuoD; a&uBuD;? xef;oD;u a<u rkd;uapG/

owif;uawmh tawmfa[mif;oGm;NyD/ &ufawG tawmfcsKdUoGm;avNyD/ okdUaomf *smrefppf,EÅ&m;BuD;onf


qdkAD,uf,leD,HwGif;odkU csif;eif;wdkufcdkuf aeNyD [laom owif;um; uRefawmfwdkU&GmodkU a&mufvmav\/
þokdU ppfyJG us,fjyefUvmjcif;rSm ppftajctaeudkxl;jcm;pGm ajymif;vJypfvdkufjcif;jzpf
aMumif;uRefawmfonf tuJcwfrdayonf/

uRefawmfwkdUonf ppfBuD;jzpfpupí qkdAD,uf&k&Sm;\ ajcvSrf;udkapmifh MunfhaecJUMu\/ qdkAD,uf&k&Sm;


vkyfykHudkifykHudk &Iwfcsaom aqmif;yg;rsm;udkvnf; zwf&\/ qkdkAD,uf&k&Sm; vkyfykHudkifykHudkaxmufcHaom
aqmif;yg;rsm;udkvnf; zwf&\/ e*g;eDowif;pOfwGif udkodef;azonf &k&Sm;ESifh *smreD wpfOD;ESifh
wpfOD;rusL;ausmfa&; pmcsKyfcsKyfjcif;rSm vrf;rSefaMumif;? 4if;aemuf zifvefESifh qdkAD,uf
&k&Sm;wdkUppfjzpfaomtcg qdkAD,uf,leD,Hudk umuG,f&ef rwdkufrjzpfojzifh &k&Sm;u wdkuf&aMumif;
a&;om;cJU\/ xdkokdUaom a&;om;csufrsKd;udk zwfxm;cJUaomaMumifh uRefawmfonfqdkAD,ufbufodkU
nGwfaeNyD; jzpfavonf/

xkdrQruao;? qdkAD,uf&k&Sm;tay:0,f apwem arwÅm ydkyGm;p&m taMumif;rsm;om ay:vmavonf/


u&kPmoufp&mawGudkom awGUae&onf/ oli,fcsif;a[mif;? ,ck a,mufzawmfjzpfaeol ocifbaz\
tdrfwGif 'D;'kwf*sme,fa[mif;rsm;ESifh ocifpdk;\ ]ArmhawmfvSefrl} pmtkyfudk zwfrdonf/

'D;'kwf*sme,f 1935ck? atmufwdkbmv 3 &ufaeUxkwfwGif acgif;BuD;ydkif;ü OD;bcsKdu


atmufygtwdkif;a&;om;xm;avonf/

]]&k&Sm;jynfonfvnf; tmPmydkif tkyfpdk;jcif;jzpf&um; wpfygwD wnf;\ tkyfpdk;jcif;yif


jzpfay\/ odkU&mwGif 4if;ygwDrSm qif;&Jom; tvkyform;ygwDjzpf í wdkif;jynftwGif;ü
qlBuKHedrfjrifhrxm;bJ? "e&Sif[lí rxm;bJ tkyfpdk;enf;jzpf&um; tDwvD? *smreD?
wl&uDjynf tmPmydkifenf;rsm;ESifh rsm;pGm uGmjcm;í tNrJqefUusifaom
tkyfpdk;enf;jzpf\/}}

t*FvdyfwkdUonf &k&Sm;rSmvnf; wpfygwD tmPm&Sifpepfom&Sdojzifh *smref? *syef zufqpfwkdUESifh


twlwlyifjzpfaMumif; 0g'jzefUavh&Sdavonf/ OD;bcsKd\ a&;om;csufrSm t*FvdyfwkdU\ 0g'jzefUcsufudk
acsyvdkufovdk&Sday onf/ emZD *smreDu qdkAD,ufe,fajrwGif; csOf;eif;wdkufcdkufonfrSpí ppfBuD;\
jzpfpOfudk MunfhrnfqdkvQifvnf; qdkAD,ufpepfESifh zufqpftmPm&Sif pepfwkdUonf vkH;0rwlbJ
qefUusifbufjzpfaMumif; xif&Sm;vmcJU\/

1938ck? Edk0ifbmv 23&ufaeUwGif 'D;'kwf*sme,facgif;BuD;ydkif;rSmvnf; atmufygtwdkif;


a&;om;xm;onfudk awGU&avonf/

]]4if;wdkUu (t*Fvdyftpdk;&ESifh tjcm;"e&Sif tpdk;&rsm;u) &k&Sm;bkH0g'rSm tjcm;wdkif;jynfrsm;udk


wkdufcdkufvk,l&ef BuHonfh wkdif;jynfjzpfí xdkwkdif;jynfrsm;wGifrw&m;tvkyfrsm;udk tpOfxm0&vkyfí
aeav[ef a&;om;ajymqdkavonf/ trSefrSm &k&Sm;jynfonf rnfonfhwdkif;jynfudkrQ tEdkifrusifh/ csufudk
pvdkaA;uD;,m;jynfudk *smreDu ppfwkdufvQif ckcHumuG,frnf[k uwday;\/ odkU&mwGif ppfrjzpfíom
rwdkufbJae&\/ &k&Sm;ESifh tvm;wl uwday;aom jyifopfESifh t*FvefwkdUrSm uwdzsufum
csufudkpvdkaA;uD;,m;jynfudk opömazmufcJUavonf/ tjcm;"e&Sif wkdif;jynfrsm;rSm
wdkif;jynfwpfjynfNyD;wpfjynf aemufxyf&&ef BudK;pm;vkH;yef;í aeonfomru
vuf&Sdwkdif;jynfrsm;udkvnf; rvGwfatmif BudK;pm;tm; xkwfaeavonf/ &k&Sm;rSmrl
rnfonfhwdkif;jynfudkrQ vufatmufcHjynftjzpfjzifh oGwfoGif;jcif;rjyK...}}

ocifpdk;a&;aom ]ArmhawmfvSefa&;}pmtkyfwGif atmufygtwdkif; zwf&jyef\/

]]xdkAdkvfrSL;tzJGUonf urÇmay:wGif tESHUtjym; jzpfyGm;aeonfh ta&;awmfykH wkdufyJGrsm;ESihf


awmfvSefajymif;vJrIrsm;udk aphpyfaocsmpGm avhvmzefwD;vmjcif;tm;jzifh vlwef;pm;trsKd;rsKd;wkdU
rdrdwkdUtusKd;twGuf wdkufcdkufaom oD;jcm;wdkufcdkufa&;rsm;ESifh jrefrmjynfBuD; vkH;0vGwfvyfa&; twGuf
wdkufcdkufa&;vkyfief;BuD;onf cJGír&atmif taMumif;tusKd; qufpyfaeaMumif;udkvnf;aumif;?
urÇmay:wGif tESHUtjym; jzpfyGm;aeaom awmfvSefajymif;vJrIwdkufyJGrsm;ESifh
EdkifiHcsJUpepfwdkufyJGrsm;onfvnf; tusKd;tm;jzifh xyfwlxyfrQjzpfaMumif;udkvnf;
od&Sdem;vnfvmMuayrnf/

od&Sdem;vnfvmjcif;tm;jzifh urÇmajrrsufESmjyifwpfckvkH;onf urÇmBuD; wpfckvkH;udk om;owf&kHozG,f


tokH;jyKaeonfh urÇmhEdkifiHcsJUorm; "e&Sifrsm; a&SUaqmifOD;pD; tBuD;tuJvkyfí
wdkufcdkufaeonfudkawGU&ayonf/ 'kwd,wyfBuD;wGifum; ypönf;rJU vleif;jym;wkdU ra&rwGufEdkifatmif
yg0ifNyD;vQif urÇmhypönf;rJU tvkyform;wyfOD;BuD;jzpfaom urÇmhuGefjrLepfygwD BuD;u AkdvfrSL;vkyfí
wdkufaeonfudkawGU&ayonf/

,cktcg &k&Sm;jynfwGif tajcpdkufí urÇmhypön;f rJU vleif;jym;wyfBuD;\ vGwfajrmufa&;ESifhwuG


wpfurÇmvkH;wGif vlvlcsif; nSOf;yef;onfh pepf[lorQwkdUudk okwfoifNzdKcGif;a&;twGuf vkH;yef;ae&aom
wwd,ajrmuf urÇmhtvkyform;tzJGUBuD;\ vkyfief;onfum; vlwdkif;vlwdkif;ESifh tm;vkH;wkdU
tcGifhta&;wif;jynhfcHpm;a&;? vkH;0vGwfvyfa&;? v,f,mvkyfudkifaexkdifa&;twGufajrESifh pm;a&;twGuf
tpm;tpm vkHavmufpGm &&Sdapa&;wkdUjzpfayonf...}}

(pmrsufESm- 228)
qdkAD,uf&k&Sm;ay:wGif nGwfaeNyDjzpfaom uRefawmfhtm; xdkpmrsm;u ydkrdkí cdkifrmaom
qdkAD,ufbufom;jzpfap/ emZDzufqpfrsm;udk rkef;wD;aeNyD jzpfaom uRefawmfhtm; ydkrdkcdkifrmaom
zufqpfqefUusifa&;orm;jzpfap\/ ocifEdkifiHa&;orm;rsm;ESifh ausmif;om;EdkifiHa&;orm;rsm;Mum;wGif
uRefawmfh &Jabmfrsm;onf uRefawmfhvkdyifjzpfMuayvdrfhrnf/ qdkAD,uf&k&Sm;xJodkU vSdrfh0ifaeaom
emZD*smreD ppf,EÅ&m;BuD;udk &dkufcsKd;vdkMuayonf/

okdU&mwGif uRefawmfwkdUonf zufqpfqefUusifa&;ppfyJGwGif yg0ifaeaom uRefawmfwkdU\ vufawGU&efol


t*Fvdyfudk rarhEdkifMuacs/ bmyJjzpfjzpf þppfBuD;twGif;wGif Armjynfonf t*FvdyfuRefb0rS
vGwfajrmuf&rnf/ ]t*Fvdyftcuf Armhtcsuf} [laom aqmifyk'fonfom uRefawmfwkdU\
vrf;nTefjzpfaeavonf/ ]e,fcsJUppfyJGBuD;udk jynfwGif;ppftjzpfodkU ajymif;ypf} [laom vrf;pOfudkom
vkdufaeMuavonf/

uRefawmfwkdUonf ppfrsufESmESpfzufzGihfxm;Mu\/ e,fcsJU\ t*Fvdyfudkvnf; qefUusifwkdufcdkufrnf/


zufqpf *smref? *syefwkdUudkvnf; qefUusifwkdufcdkufrnf/

uRefawmfonf ppfBuD;taMumif;? urÇmhEdkifiHa&;ESifh ArmhEdkifiHa&;taMumif;rsm;udk pOf;pm;avav?


avhvmavav? &efukefjyefvdkaom qE´ tm;BuD;avav jzpfvmay\/ okdU&mwGif b,fudpörS
,wdjywfrqkH;jzwf&ao;acs/ vrf;qkHvrf;cG a&mufaeaom uRefawmfonf b,fvrf;vkdufrnf[k
rqkH;jzwfEdkifao;bJ vrf;qkHvrf;cGrSmyif xdkifíaeavonf/ &GmrSmyif qufaeavonf/

taronf uRefawmf&GmrSm qufaeaeonfudk oabmusvsuf&Sd\/ odkU&mwGif bmrQrajymbJ


uRefawmfht&dyftjcnfudkom Munfhaeonf/ &efukefjyefrnfvm;? rjyefbl;vm;/ taroabmwlaomrdef;rudk
,lrnfvm;? uRefawmfawGUxm;aom rdef;rudk,lrnfvm;/ EdkifiHa&; vkyfOD;rnfvm;? rvkyfawmhbl;vm;/
onfar;cGef;awGudk rar;awmhacs/ rvdkcsifaomtajzudk Mum;&rSm tarpdk;&drfae[efwl\/

uRefawmf&GmodkU jyefra&mufonfrSmvnf; okH;ESpfeD;yg;&SdcJUonf/ xkdUaMumifh &efukef\


em&DoHacsmif;acgufoHESifh &Gm\MuufwGefoH jcm;em;rIwGif t&omawGUaeonf/ "mwf&xm;oH w*sLH;*sLH;udk
rMum;&awmhbJ vSnf;0if&kH;oH ESifh EGm;csLoHwkdUudk Mum;&onfrSmvnf; MunfEl;p&mjzpf\/
ajymif;&dk;pifatmufu yavGoHonf uRefawmfhawmZmwd "mwfcHrsm;udk jyefvnfEId;qGay;ae\/
uRefawmfwdkU&Gm\ rdk;ukyfpuf0dkif;onf ydkus,fonf/ uRefawmfwkdU&Gm\ aumif;uifjyifonf ydkí
a&mifpkHawmufonf/ uRefawmfwkdU &Gmu iSufaysmoD;ydkcsKdonf/ uRefawmfwkdU&Gmu O,smOfonf ydk
yef;rsKd;opfoD;rsKd; pkHonf/

uRefawmfonf &GmrSmtdrfaygufaph vnfywf&kHru &GmeD;csKyfpyfrsm;odkU vnf;a&mufonf/ i,fi,fu


a&mufzl;aom awm&yfausmif;? i,fi,fu wufzl;aom awmif? i,fi,fu iSufypfvdkufzl;aom tif;?
i,fi,fu rId&Smzl;aom awm ponfrsm;udk avQmufvnfonf/

þrQom ruao;? uRefawmf\ wuúodkvfynmESifh EdkifiHa&; tawGUtBuKHrsm;aMumifh &GmrSa&S;u rjrifrdwm?


rsufpdvQHoGm;wmawGudk ,ckjrifrdonf/ awmifolv,fvkyfwkdU\ acR;oD;acR;aygufudk jrifrdonf/ ajr&Sif\
wif;awmif;udk rsufrkef;usKd;pGmjzifh Munfhrdonf/ &Gmol tdrf&SifrwkdU\ rjynfhpkH rzlvkHaom rD;zkdacsmifudk
u&kPmoufpGmjzifh Munfhrdonf/ pwD;b&m;om;paom t*FvdyfukrÜPDBuD;rsm;?
ukvm;w&kwfukefonfBuD;rsm;ESifh cspfwD;rsm;\ uGefydkufBudK;rsm;onf awm&Gm\ vrf;BudKvrf;Mum;
aemufaz;aqmif vufyHacgif;ESifh c&rf;oD;ajcmuftdk;txd a&mufaeykHudk awGUrdonf/

trSeftm;jzifh uRefawmfh&GmESifh &Gmol&Gmom;rsm;udk topfwpfzef awGUae&jcif;rsKd;jzpfayonf/


onftcsdefwGif pmwdkufrS pmwpfapmif a&mufvmavonf/ pmtdwfay:u vufa&;Munfh&kHjzifh odyg\/
rjrifhOD;xHrS pm/

tHUtom;oifhaerdao;\/ rjrifhOD;ESifh tqufjywfaeonfrSm tawmfuav; MumoGm;NyD r[kwfygvm;/


rjrifhOD;onf wuúokdvf jrefrmpmXme rSm q&mrjzpfaeavNyD/

&efukefwuúodkvf? 1941? Zlvdkifv 20/

xGef;uav;

xGef;uav;&JU aus;Zl;&Sif zcifBuD; uG,fvGeftedpö a&mufoGm;w,fvdkU Mum;&vdkU


tifrwef0rf;enf;ygw,f/ 'gaMumifh'Dpmudk a&;vkdufjcif;jzpfygw,f/

xGef;uav;[m bDatatmifNyD;NyD/ ynmwwfwpfa,mufjzpfcJUNyD/ vklvm;ajrmufNyD/ 'gayrJU aus;Zl;&Sif


zcifBuD;udk twkHUtvSnfh aus;Zl;rqyf vkduf&bl;/ 'g[m txl;0rf;enf;p&myJ/ 'Dawmh usef&pfcJUwJU
rdcifBud;udk twdk;ESifh aus;Zl;qyfzkdUyJ &Sdawmhw,fvdkU jrifhBuD;xifw,f xGef;uav;&,f/ 'DupörSmawmh
jrifhBuD;'gyJ a&;csifygw,f/

jrifhBuD;av xGef;uav;udk vkduf&Smw,f/ xGef;uav;u wrif ajc&mazsmufxm;w,f/ wrifjrifhBuD;ESifh


tqufjzwfxm;w,fxifrdNyD; pdwfawmifraumif;bl;/ rMumao;cifurS xGef;uav;taMumif;tpkH
Mum;&awmhw,f/ b,folUqDu Mum;w,fxifvJ? ocifb[def;&JU tqufa[mif;qDu Mum;&wm/

jrifhBuD;aumif;aumif;aeraumif;bl;/ q&m0efESifh ukae&w,f/ &efukefjyefa&mufa&mufcsif;


vmMunfhygOD;uG,faemf/ jrifhBuD;twGuf tdrfuav;wpfaqmif &xm;w,f/ tJ'Dtdrfvdyfpm
yl;wJGydkUvdkufw,f/

aeraumif;ayr,fh ausmif;awmh rSefrSef wufaewmygyJ/ jrifhBuD;,l&wJU Class awGuvlrsm;awmh


toHus,fus,fESifh oifay;ae&w,f/ 'Dawmh armw,f/ Next term us&ifawmh okawoebuf
a&TUay;ygvkdU q&mBuD;udk ajymr,fatmufarhwmyJ/

&efukefjyefa&mufa&mufcsif; qufqufvmMunhfaemf/

xGef;uav;&JU rdcifudkvnf; zcifBuD;uG,fvGefwJUtwGuf jrifhBuD; 0rf;enf;aMumif;ajymyg/ w&m;ESifhom


azsmfajzygvdkUvnf; ajymyg/

xGef;uav;ESifh tm;vkH; usef;rmygap/ jrifhBuD; usef;rmatmif qkawmif;yguG,f/

jrifhBuD;

rjrifhOD;\ pmonf uRefawmfhxHodkU at;jraom arwÅmudk aqmif,lvm onf/ ylaEG;aomapwemjzifh


vGrf;NcKHay;onf/ vrf;qkHvrf;cGwGif EGrf;vspGm xdkifaeoltm; rwfwwfxNyD; wpfckaomvrf;odkU
vkduf&efac:aeonfESifhvnf; wl\/

qdkifyJ qdkifwwfonf/ xdktwGif; udkat;aiGxHrS pmwpfapmifESifh vli,facgif;aqmifwpfa,muf


uRefawmfhxHokdU a&mufvmonf/ udkat;aiG pmrSm rdwfqufpm &dk;&dk;yifjzpfonf/
xdl vli,facgif;aqmifudk ,cifu uRefawmfrawGUzl;? rodzl;ay/ olonf
ajratmufawmfvSefa&;vkyfief;udk vkyfaeoljzpfonf/ ]aexGef;}qkdaom olUemrnf0Sufudkom uRefawmfhtm;
ay;onf/ emrnf&if;udkum; ray;acs/ uRefawmfuvnf; olUZpfjrpfudk rpyfpkacs/ þum;
vQKdU0Sufvkyfief;wGif usifhpOfwpf&yfjzpf\/

olUxHrS od&onfrSm tcsdefusaomtcg vufeufudkif ykefuefa&;vkyf&ef e,frsm;wGiftajccHpcef;rsm;


a&G;cs,fxm;&rnf/ vlpk&rnf/ tjyify r[mrdwfwpfOD;u av,mOfysHjzifh vufeufcsay;rnfjzpf&m
e,frsm;wGif vufeufcsrnfh ae&mrsm; a&G;cs,fxm;&rnfponfjzifh jzpfavonf/

udkaexGef;um; tom;rnf;onf/ t&yftarmif;aumif;onf/ us,fjyefUaom &ifbwfESifhcdkifcHUaom


vufarmif;rsm;wGif azmif;<uaom <uufom;rsm;udk awGUjrif&ay&m um,Av avhusifha&;orm;
wpfa,mufjzpfcJU [ef&Sdonf/ toHMoZmESifhvnf; jynfhpkHoljzpf\/

]]ocifwifxGef;wkdU&Gm&JU ajrmufbuf ESpfq,fhig;rdkiftuGmavmufrSm awmaumif;aumif;&Sdw,fr[kwfvm;}}

uRefawmfu &kwfw&uf rajzEdkif/ i,fi,fwkef;u xif;ckwform;rsm;xHrS awmh


ajrmufbufawmeufBuD;wpfck&SdaMumif; Mum;zl;oa,mifa,mif&Sdonf/ oli,fcsif;a[mif;
a,mufzawmfocifbaztm; aocsmatmifac:ar;&\/

]]qnfBuD;&Gm&JU ajrmufbufrSm r[mNrdKifqdkwm&Sdw,f/ qif&dkif;awGawmif &Sdw,fvkdU ajymo[myJ


armifwif&}}

udkaexGef;\ rsufESmonf tm;wufvmonfudk azmfjyae\/ okdUaomf pum;rajymbJ


av;eufpGmawG;aeonf/ uRefawmfESifh ocifbazwkdUonf olUtm; tuJcwfMunfhaeMuonf/

twefMumawmh ocifbazonf udkaexGef;u qdwfqdwfaejcif;udk tm;r& jzpfvm\/

]]bmvkyfzdkUvJcifAsm}}

udkaexGef;onf ocifbaz\ tar;udk rajzbJ uRefawmfhudk Munfhaeonf/ ocifbaztm;


t,kHoGif;vdkUjzpfygrnfavm[k ar;vdkonfh tMunfhjzpf[efwl\/

uRefawmf-

]]ajymomajymyg udkaexGef;/ ocifbaz[m uRefawmfholi,fcsif;t&if; vnf;jzpfw,f? uRefawmfhESr&JU


a,musmf;vnf;jzpfw,f? ocifvnf; ocifygyJ/ uRefawmfwkdU vkyfief;twGuf
pdwftcs&qkH;vlwpfa,mufjzpfw,f}}

ocifbazum; &Sufudk;&Sufuef;jzpfvmonf/ udkaexGef;onf ocifbaztm; ajcqkH;acgif;qkH;aphaphpyfpyf


tuJcwfNyD;Munhfum awGaeao; onf/

uRefawmf-

]]uRefawmfhudk ,kHovdk ,kHEdkifygw,f? uRefawmfhudkr,kH&ifawmhvnf; rajymwwfbl;av}}


udkaexGef; vTwfceJ NyKH;vkdufavonf/

]]'DvdkAs ocifbaz? uRefawmfwdkU ArmhvGwfvyfa&;twGuf vufeufudkifNyD; pGefUpGefUpm;pm;vkyf&awmhr,fh


tcsdefa&mufNyD/ tJ'Dvkyfie;fESifh yufowfNyD;tJ'Dawmudk oGm;Munfhcsifw,f}}

ocifbazonf ]pdefvkdufav}[k ajymawmhrnfhtvm; udk,f[efudk 0ifhjyvdkufavonf/

]]usKyfwkdUu awmom;ayr,fh onfudpörsKd;rSm tm;udk;&ygw,fAs/ uJ vkdufjy&r,fvm;}}

udkaexGef;u tm;wuf&Tifvef;pGmjzifh-

]]tm;udk;ygw,fAsm? b,fawmhoGm;MunfhMu&if aumif;rvJ}}

]]BudKufwJUtcg oGm;MunhfEdkifw,f/ usKyfwkdU 'DuaeNyD; qnfBuD;blwmudk &xm;pD;oGm;&r,f? qnfBuD;r,f


usKyfrdwfaqGawG&Sdw,f/ tJ'D rdwfaqGawGeJU r[mNrdKifudk oGm;Munfhr,f}}

udkaexGef;-

]]olwdkUu bmvkyfovJ}}

]]usKyfvdk awmom;awGayghAs}}

]]awmom;rSef;awmh odwmayghAs/ bmtvkyftudkif vkyfpm;ovJvdkU ar;wmyg}}

]]awmifolvkyfw,f? xef;wufw,f? xif;ckwfw,f? ysm;zGyfwJUtcg...}}

]]awmfygNyD awmfygNyD? uRefawmfem;vnfygNyD/ ocifbaz olwkdUudkaum ,kH&yghrvm;}}

]],kH&wmayghAs? tpdk;&udk "m;ESihfawmif x wdkuf&JwJUvlawG? odvm;/ t0Sm t0Sm AE¨uwkdU


ta&;awmfykHwkef;u...}}

udkaexGef;onf ab;ywf0ef;usifudk ouFmruif;aom rsufvkH;rsm;jzifh vSnfhMunfh&if;-

]]em;vnfygNyD em;vnfygNyD olwkdUowÅd,kHygw,f/ olwkdU rsKd;cspfpdwfudkvnf; ,kHygw,f/ 'gayrJU}}

udkaexGef;onf toHudkwdk;wdk;av;xm;vkdufNyD; ocifbaztm; pdkufMunfh&if;-

]]'gayrJU tcktajctaerSm uRefawmfwkdU bmvkyfzkdU awmxGufMunhfw,f qdkwm


olwkdUudktodray;bJxm;zdkUvdkw,f/ aemufawmhrS today;r,f [kwfvm;}}

ocifbaz-

]]tif; [kwfom;yJ? armifwif igwkdUreufjzef oGm;r,fa[h/ rif;tarudk wkdUwpfawG


qnfBuD;tvnfoGm;&if; ysm;aumufcJUr,fvkdUajymuGm}}
uRefawmf-

]]a<u;uav;rsm;aum awmif;p&mr&Sdbl;vm;}}

]]rif;tarrS odrSmyJ}}

aemufwpfaeU eHeufwGif uRefawmfwkdUonf qnfBuD;odkU rD;&xm;pD;Muavonf/ qnfBuD;blwmESifh


wpfac:avmufom a0;aomae&mwGif &Gmwpf&Gm&Sd\/ tdrfajcig;q,fxuf ausmf[efr&Sd/ trsm;tm;jzifh
refusnf;yifrsm;atmufwGif ykaeaom xef;&GufwJuav;rsm;om jzpf\/ ywfvnfwGif qD;ql;cufrsm;jzifh
pnf;&dk;umxm;avonf/ &Gm\ab;wGif xef;awmrsm; aygvS\/

]][m ocifbazBuD;vmoa[h}}[k olUrdwfaqGwpfa,mufu olUtm; qD;BudKEIwfquf&if;


&GmwGifaMunmvkdufav&m [dktdrf onftdrfrS xGufvmEIwfqufMuavonf/

]]a[mawmh OD;bazBuD; bmvmvkyfowkH;}}

]]a[h baz wdkUtdrf 0ifygOD;uG}}

]][,f armifbazwdkUrsm; ocifjzpfaeo[m MumNyDqdk? vlujzifh ovkdygyJ uvm;[if}}

olwdkUonf ocifbaztm; 0rf;omt,fvJ EIwfqufNyD; uRefawmfwkdUtm; &Tef;&Tef;pm;pm;BuD;


MunfhaeMuonf/ olwkdUacgif;xJrSm ar;vdk jref;vdkwm wpfykHwpfacgif;BuD; &SdaeMu[efwlonf/ tcsKdUum;
ocifbaz\ em;xJodkU uyfNyD; ar;cGef;awG oGif;Muonf/

ocifbazu cyfus,fus,f cyf<um;<um;toHjzifh-

]]&efukefu {nfhonfawG ygvmo[? rif;wkdU&Gm tvnfvmMuwm}}

xdktcg &Gmol&Gmom;wkdUonf &ifoyftHUMujzpfukefMuavonf/

]]&efukefuvmw,f? a[mawmf}}

]][,f &efukefu qdkyguvm;}}

ocifbazu uRefawmfhrSm &efukefrSvmonfqdkaomfvnf; olU&Gmom;om jzpfaMumif; b,fol b,f0g\


om;jzpfaMumif; olUa,mufz jzpfaMumif;pojzifh &Sif;vif;jy&avonf/

&Gmv,fvrf;rSm &THUAGufawG? EGm;acs;awG? ajymif;&dk;jywfawGESifh jynfhaeavonf/ ajcmufaoGUaomvrf;ab;rS


uyfíavQmufMu&onf/

rdwfaqGwpfOD;tdrfodkU 0ifMu\/ t&dyfaumif;vSaom apmif;csrf;yifBuD; atmufwGif ckH&Snfrsm;?


xef;yvyfjym; yufvufukvm;xdkifrsm; [dktdrf onftdrfrS a&TU,lvmNyD; cif;Muonf/
uRefawmfwkdUxdkifrdaomtcg rnf;wlaeaom vufzuf&nfMurf;tdk;wpfckESifh twGif;bufrSm vufzuf&nf
acs;rsm;jzifh eDusifhaeaom vufzuf&nfMurf;tdk;yef;uefrsm; a&mufvmavonf/ wpftdrfrS
yJusm;avSmfwpfyef;uef,lvmonf/ tjcm;wpftdrfrS ajryJoD;awmifhrsm; ,lvmonf/ a,musmf;om;rsm;u
uRefawmfwkdUESifh tmvmy ov’my pum;ajymaepOf rdef;rrsm;u rD;zdkacsmif 0ifMuavonf/

ocifbaz-

]]uReffawmfwkdUtwGuf bmrS axGaxGxl;xl; vkyfraeMueJUaemf}}

&Gmom;wpfOD;-

]]txl;vkyfrae&ygbl; udk&if&m? raeUnu acs(*sD) wpfaumif&xm;vdkU wpf&GmvkH; azmjcif;aomjcif;


jzpfaeo[m}}

tjcm;wpfa,muf-

]]bazBuD;wkdUawmh pm;&uH BuKHvkdU rkwfqdwfysm;pJGwmyJ? wkdUtdrfrSm ,kefuifwpfaumifawmif &Sdao;o[}}

xdkUaemuf uRefawmfwkdUonf trJvdkufjcif;taMumif;rsm;udk ajymqdkaeMuavonf/ udkaexGef;onf


trJvdkufjcif;ü rsm;pGm pdwf0ifpm;[ef? 0goemyg[ef jyvkduf\/ awmxJ oGm;Munhf&ef
taMumif;jyaumif;oGm;atmif [efaqmifjyjcif;avm? wu,f0goemygavoavm/ uRefawmfudk,fwdkifyif
cJGjcm;í rodEdkifacs/

vli,fwpfa,mufonf cyfokwfokwf0ifvmonf/ ykqdk;wdkwkd0wfxm;NyD; tusÐryg/ olUyckH;rSm uRJyckH;vdk


tom;rmaygufaeonf/ &ifbwfESifh ajcovkH;rsm;rSm tpif;pif;ESifh &S&mrsm; jynfhaeonf/ olonf
uRefawmfwkdU pum;0if;rSm rxdkifbJ cyfvSrf;vSrf;rSa,mifayay vkyfae\/

uRefawmfwkdU\ tdrfh&Sif rdwfaqGonf olUtm;jrifaomtcg-

]]yifay:usuav;rsm; &OD;rvm;a[h}}

]]&awmh&r,f OD;av;}}

]]ayghovm;}}

vli,fu acgif;ndwfjyvdkufonf/

]]at; 'Dtcsdefawmh ayghrSmayghuGm? ocifbaz vkyfrvm;}}

ocifbazonf uRefawmfwkdUbufodkU rcsKdrcsOf rsufESmESifh Munhfvkduf\/ olonf uRefawmfwkdUaMumifh


tm;wkHUtm;em jzpfae[efwlonf/ xkdUaMumifh udkaexGef;u-

]]vkyfyg? uRefawmfwkdUvnf; csKd;wnfatmif raomufayr,fh yifay:usawmh BudKufygw,f}}

tdrfh&Sif-

]]uHxdkuf? oGm;uGm? wpfvkH;avmuf ,lcJUyg? opfacgufrygwJU tdk;udk,lcJUa[h}}


xkdvli,f xGufoGm;avonf/

uRefawmf-

]]olu xef;wuform;aemf? yckH;rSmvnf; uRJyckH;xvkdU? &ifbwfrSmvnf; 'GwfwufaewmyJ}}

pum;onf xef;wuform;rsm;xHodkU a&mufoGm;avonf/ xef;wuform;rsm; qif;&Jyifyef;ykHrsm;/

tdrfh&SifrdwfaqG-

]]xef;orm;rSm xef;ajimifhpl;vkdU vufaygufwmu ydkqdk;w,f/ reuftdyf&mux&if rsufESmawmif


opfvkdUr&bl;}}

yifay:usudk apmifhaepOf tdrfh&Sifonf pyg;ykwfxJwGif xdk;jrKyfxm;aom t&ufykvif;udk qJGxkwfvmonf/


vufzuf&nfacs;rsm;jzifh eDMuifhaeaom vufzuf&nfMurf;yef;uefrsm;wGifavmif;xnfhNyD; uRefawmfwkdUtm;
cGufvSnfh\/ ocifbazESifh udkaexGef;wkdUum; aomufwwfolrsm;jzpfMu\/ okdUaomf t&uf rSm
rsm;pGmjyif;ojzifh rsufpdrSdwfNyD; armhcsvdkufMu\/ NyD;aemuf twefMumatmif yif rsufESm&IHUaeMuonf/
uRefawmfuawmh aomufwwfolr[kwfojzifh &GHUae \/ wpfusKdufESpfusKduf prf;Munfhvdkufaomtcg
tmacgifrD;avmifovm; atmufarh&onf/ a&SUrqufbJ t&ufcGufudk csxm;vdkufaomtcg tdrfh&Sif onf
qD;oD;ajcmufrsm; udk,lay;NyD;-

]]qD;oD;udkjrnf;&w,f? usKyfwkdUt&ufeJU qD;oD;[m tifrwefzufrdw,f}}

ocifbazwkdUvnf;qD;oD;udk aumufpm;aeMuonf/ uRefawmfonf qD;oD;jrnf;í wpfcGufukefatmif


renf;BuD;aomuf,l&avonf/

xrif;pm;NyD;aomtcg uRefawmfwkdUawmodkU oGm;Muavonf/

&GmrSxGufvQifxGufcsif; ,mcif;rsm;udkjzwf&onf/

ajryJcif;rSm tpdrf;qkH;jzpfí aumfaZmpdrf;BuD; zdwfzdwfawmufovdkae onf/ ESrf;cif;rsm;rSm


toD;tyGifhwaxmifaxmif wvIyfvIyfjzifh yvTm;aysmfjrL;aeMuonf/ ajymif;cif;rsm;um; jrif;ay:uvludkyif
uG,fxm;Edkifavmufatmif jrifhNyD; ajcwpfvSrf;0ifrdonfqdkvQifyif vlvkH;aysmufEdkifonftxd
pnfum;aeayonf/

,mawmwpfawmvQif xef;yiftkyfwpftkyfpD &Sdonf/ NcHpnf;&kd;rSmvnf; xef;yifrsm; pdkufxm;Muonf/


aemufawmh uRefawmfwkdUonf xef;awmBuD; wpfckxJodkU 0ifMu&\/ xef;wuform;\ wJrsm;rS
acG;awGu a[mifMuonf/

uRefawmfwkdU okH;a,muftjyif tdrfh&SifESifh tjcm;&Gmom;wpfOD; vkdufygvmcJUonf/ tdrfh&Sifonf


wlrD;aoewfwpfvufudk udkifaqmifvm\/ tjcm;&Gmom;xHwGifum; avmufav;wpfck? olUykqkd;cg;ykHxJrSm
avmufpmvkH;? olUcg;Mum;rSm "m;armufwpfvuf/ olwkdUESpfa,mufu a&SUaqmifí oGm;MuNyD; uRefawmfESifh
udkaexGef;wdkUu aemufqkH;rS pum;wajymajymESifh vdkufcJUMuonf/ ocifbazum; a&SUtpkESifh
aemuftpkMum;rS/
xef;yiftcsKdUwGif avSum;axmifxm;onf/ wpfae&mwGif xef;orm;wpfOD;onf xef;oD;cdkifESifh xef;vkH;
wtkef;tkef;&dkufaeonfudk awGU&onf/ tjcm;wpfae&mwGif xef;yiftkdBuD;wpfyif&Sd&m opfawmufiSufu
wa'gufa'guf acgufaeonf/ xef;awmBuD;qkH;cgeD;odkU a&mufaomtcg Muufwla&G;awG
wpftkyfBuD;ysHoGm;onfudk jrifvkduf&\/

xef;awmrS xGufaomtcg oJjyifacsmif;wpfckodkU a&mufMuonf/ oJjyifacsmif;tvkduf


avQmufoGm;NyD;aemuf twefMumvQif acsmif;urf;ay:odkU wufMu&\/

qD;? cH? awmpy,f? oeyfcg; csKHykwfuav;rsm;ESifh awmAsKwfuav;? [dkem;onfem;rSm waZmif;ql;csKHrsm;/

xdkawmAsKwfuav;wGif opfikwftrsm;tjym;awGU&onf/ wpfae&mwGif 'l;qpfxdavmufom


jrifhaomql;pnf;&kd;uav; wm;xm;onf/ &Gmom;rsm; ,kefajcmufNyD; zrf;aom pnf;&kd;uav;jzpfonf/

a&SUuoGm;aeaom &Gmom;rsm;onf a&SUodkUawmfawmfa&mufaeNyD; uRefawmfwkdUrSm rDatmif


ravQmufEdkifojzifh olwkdUu apmifhaeMuonf/

jymykHuav;rsm;udk awGU&ojzifh uRefawmfu olwkdUtm; vSrf;ar;vkdufonf/

]]jymykHawGAs? b,folawG rD;&IdUxm;ygvdrhf}}

]]n awmvdkufwJUvlawG rdD;zdkMuwmeJU wlygw,fAsm}}

udkaexGef;u vSrf;ar;jyefonf/

]]'Dvdk awmAsKwfrsKd; a&SUrSm &Sdao;vm;AsKdU}}

]]&Sdwmaygh? a&SUu awmtkyfvGef&if awGUOD;r,f}}

udkaexGef;u uRefawmfhtm; wkd;wdk;-

]]tJ'Dvdk awmtkyftv,fu awmAsKwfrsKd;[m udk,fwkdU vkyfief;twGuf taumif;qkH;ae&maygh}}

awmAsKwfuav;udk vGefaomtcg '[wfyif? oef;yif? zefcg;yif? uaygif;yif paom ttyifBuD;rsm;


rsm;í rsm;í vmonf/ csKd;? cg? bkwfESifh tjcm;iSufrsm;pGm\ toHudk Mum;&avonf/

wpfckaom csKd;uloHudk eD;uyfpGm Mum;vkduf&avonf/ uRefawmfonf awm\ MunfEl;zG,faumif;vSaom


obm0udk t&omcHae\/ avmufav;ESifh &Gmom;onf csKd;uloHvmonf[k xif&aomopfyifatmufodkU
ajczsm;axmufí uyfvkduf\/ NyD;awmh av;jzifhypfcsvdkuf&m csKd;uav; usvmavonf/ ]*D;} ]*D;}
ceJatmfjrnfNyD; cgwpfaumifonf tjcm;tyifwpfyifrS xdk;wufysHoef;NyD; oGm;avonf/ usvmaom
csKd;uav;um; csKd;vif;jym? pm;&ufp&m r&Sdatmif vSyaom iSufi,fuav;aywnf;/

awmonf wpfpwpfpeufvm\/ &moDOwkrSmvnf; ajymif;vmonf[k xif&onf/ pdrhfat;aeonf/


oajy? anmif? anmifoajy? tifMuif;? ozef; paomtyifBuD;rsm;rSm tjcm;tyifrsm;udk rkd;NyD;aeMuonf/
yifpnfyifvkH;BuD;rsm; rSm vlokH;av;a,muf vufqufí zufavmufonf/ tayG;BuD;rsm;rSmvnf;
qifOD;uif;rsm;ESifh wl\/ EG,fyif trsKd;rsKd;onf enf;trsKd;rsKd;jzifh EG,fwufaeMuonf/ tcsKdUrSm
qifESmarmif;BuD;rsm;xuf wwfao;onf/ tcsKdUrSm EG,frsKd;tppfjzpfí tcsKdUrSmum;
EG,frsKd;r[kwfaomfvnf; tvif;a&mifqDodkU vkwuf&if; yifpnfrSm xGm;rvmawmhbJ &Snfvsm;xGufum
EG,fjzpfvmMuavonf/

a&SUuoGm;aeMuaom &Gmom;rsm;rSm awmeufav? ydkjrefavjzpfvmí uRefawmfwkdUu ydkaES;vmonf[k


xif&avonf/ olwkdUtm; rsufjcnfrjywfatmif tawmfyif cJcJ,Of;,Of; vkdufae&onf/ vrf;p
uav;rsm;vnf; aysmufaysmufoGm;\/

uRefawmfhrSm pum;rajymEdkifawmhacs/ xkdUaMumifh awG;awmjcif;udk ydkvkyf\/ awmeufBuD;


tv,faumifwGif av,mOfysHuGif;BuD; aqmufMunfhonf/ vufeufawG aumif;uifrSusvmonf/
awmeufxJrSm vufeufudkifwkdufyJG twwfynm avhusifhMuonf/ awmxJrS xGufNyD;
t*FvdyfppfwyfawGudk tvpf0ifpD;Muonf/

udkaexGef;rSm uRefawmfhxuf Avaumif;aomfvnf; uRefawmfhavmuf tarmrcHEdkifonfudkawGU&\/


olonf a[m[Jvkdufum aemufqkH;usef&pfcJU\/

]]AsKdUq&mawG? 'DawmtkyfxJu b,fawmhxGufrSmvJ}}

]]wpfatmifhavmufae xGuf&awmhrSmaygh}}

]]cifAsm;wkdU wpfatmifhu wpfoufwmavmuf Mumw,fAs}}

a&SUuvlrsm;u aES;aES;avQmufMuonf/ prf;acsmif;wpfckodkU a&mufvmaomtcg &Gmom;rsm;onf


wpfpkHwpf&mudk EIwfrS&GwfzwfNyD; a&0ifaomufMu\/ udkaexGef;um; iSufzsm;aMumufonf[k qdkum
a&raomufbJaeav&m-

]]aomufomaomufygAs/ 'Da&[m ewfa&pifyg? bmrS ab;Oy'fr&Sdygbl;? t&SifBuD;udk


wdkifwnfaomuf&w,f}}

armaeaom udkaexGef;onf a&udkvnf; aomufcsifonf/ a&m*gb,udkvnf; aMumufonf/ ewfudkvnf;


rwdkifwnfcsif/

uRefawmfh-

]]uJ &JabmfBuD;? aomufomaomufygAs? ,kH,kHMunfMunfeJU wdkifwnf aomufayghAs}}

uRefawmfonf ]]t&SifBuD;? a&m*gwpfckckjzpfvnf; aq;uk,lygrnf? a&udk aomufyg&ap}}[l


udkaexGef;Mum;avmuf&kHom a&&GwfNyD; aomufvkduf\/ onfawmhrS udkaexGef;vnf; NyKH;vmEdkifNyD;
a&aomufavonf/

xdkUaemuf em&D0ufcefU qufavQmufMu&jyefonf/

wjznf;jznf; opfyifBuD;rsm; enf;enf;vmNyD; awmrSmyg;oGm;onf/


bGm;ceJqdkovdk ajymifwvif;jzpfaeaom ausmufp&pfukef;wpfckrSm uRefawmfwkdUa&SUwGifa&mufaeavonf/
ausmufp&pfukef;ay:wGif wJysufwpfck &Sd\/ awmeufxJwGif pdwftdkufaevdkjzpfaecJUaom
uRefawmfwkdUonf aysmfjrL;oGm;Mu\/

ausmufp&pfukef;ay:odkU wufMu&onf/ ukef;\ wpfzufwGif acsmif;wpfck&Sdonf/ ausmufp&pfukef;ESifh


acsmif;urf;yg;rsm;onf rJGjyma&mifaygufaeonf/ acsmif;\tauGUwGif acsmufwpfck&SdNyD; a&pyfudkjrif&
onf/ acsmif;\ [dkrSmbufurf;wGif pdrf;pdkaeaom csKHykwfrsm;onf awmAsKwfuav;ESifh qufoGm;onf/
awmAsKwf\ [dkbufwGifum; awmtkyfwpfck pjyefavonf/ trSefrSm cyfa0;a0;odkU vSrf;arQmfMunhfvdkufyg
u t&yf&SpfrsufESmpvkH; ndKUndKUpdr;fpdrf;awmtkyf awmwef;rsm;udkom jrif&avonf/

ocifbaz? udkaexGef;ESifh uRefawmfwkdUu ausmufp&pfukef;xdyf wJysufuav;teD;wGif


pdrfajyeajyxdkifaeMu\/ &Gmom;ESpfa,mufum; rwfwwf&yf&if;yif [dk[dkonfonf MunfhaeMuonf/
twefMumawmh olwkdUu uRefawmfwdkUtm;-

]]uJ vm? [dkawmAsKwfxJ oGm;&atmif}}

]]uRefawmfwdkU 'DuyJ apmifhr,fAsm}}

]]tJ'D awmAsKwfxJrSm om;aumif&rSm udk&ifwkdU&JU? awmfawmfae 'Dacsmif; udkolwkdU a&aomufqif;r,f/


awmAsKwfxJuacsmif;NyD; ypf&r,f}}

udkaexGef;-

]]cifAsm;wkdUyJ oGm;ypfMuygAsm? ocifbaz olwkdUeJUvdkufOD;rvm;}}

]]vdkufr,fav}}

ocifbazum; vkduf&ef rwfwwfxvkdufavonf/

&Gmom;wpfOD;-

]]cifAsm;wkdU ae&pf&ifvnf; 'Dem;rSm rxdkifeJUAs? a[mh[dk csKHem; cyfuG,fuG,frSm xdkifyg/


vl&dyfvljcnfrjyeJUAs? om;aumifawG aMumufukefvdrhfr,f}}

olwkdUoGm;Muavonf/

udkaexGef;u vSr;fNyD;-

]]om;aumifr&csif aeyapAsm? odyfawmh aerapmif;apeJU}}

uRefawmfESifhudkaexGef;wkdUonf &Gmom;rsm;nTefjycJUonfhtwdkif; csKHykwf wpfckteD; acsmifcdkí xdkifMuonf/

uRefawmf-

]]pdwfwdkif;usae&myJ}}
]]av,mOfysHuaeNyD; 'Dae&mjrifatmif b,fvkdvkyfrSmvJ}}

]]aeUcif;rSm t&yfav;rsufESm&Sd opfyifav;yifrSm tvHjzLvTifh&r,f? nrSm rD;zdkav;zdk zdk&r,f}}

uRefawmfh&ifum; w'dwf'dwfckefae\/ wdkif;jynftwGuf wu,fhpGefUpm;cef; r[kwfygvm;/

udkaexGef;-

]]&JabmfwifxGef;[m 'Dae&mudk wm0ef,l&vdrhfr,f/ A[dku owfrSwfay;wJU tcsdefusawmh 'Dae&mrSm


aeUa&mna&m okH;&ufavmuf vmapmifh&vdrhfr,f}}

]]na&m [kwfvm;}}

uRefawmfonf om;&Jwd&pämefrsm;udk oGm;pOf;pm;vkdufavonf/

]][kwfw,f? na&mapmifh&rSmyJ/ NyD;awmh csay;wJU vufeufawGudk pepfwus odrf;qnf;zdkU


wm0ef,l&r,f/ 'Da'ou vl&oavmufvnf; pkxm;NyD; ppfa&;ynmay;&r,f/ ppfa&;ynmay;zdkUuawmh
vloyfoyfvTwf& r,f/ b,fhES,fvJ wm0ef,lEdkifyghrvm;}}

uRefawmfum; xckefavmufatmif pdwftm;xufoefaeonf/

]],lrSmaygh &JabmfBuD;&JU? b,fawmhavmuf pvkyfrSmvJ}}

]]tcsdefuawmh ppftajctaevnf; apmifh&OD;r,f? tMurf;zsif;tm;jzifh awmh ta&SUbufrSm ppfjzpfwJU


tcsdefrSm pMu&rSmyJ}}

]]uRefawmfu uRefawmfh&GmuyJaeNyD; apmifh&rSmvm;? &efukefjyef&OD;rSm vm;}}

]]&efukefjyefzkdU vdkOD;r,f/ [dkrSmrS aemufqkH;tajctaeudk od&rSmyJ/ b,ftcsdef 'DudkvmzkdU


b,fvdkpnf;&kH;zdkUqdkwmvnf; A[dku nTefMum;vdrfhr,f}}

]]cifAsm; &efukefjyefrvmao;bl;vm;}}

]]rjyefao;bl;? rdk;ukwfbuf oGm;&OD;r,f/ &Jabmfodxm;zkdUu jrefrmjynf wpfjynfvkH;


'Dpcef;rsKd;&Spfae&mxufrenf; &Sdxm;zkdU tpDtpOf&Sdw,f}}

]]rdk;ukwfrSm tiftm;awmifh&JUvm;}}

]]ta&;awmfykH wyfom;aumif;awG&Sdygw,f/ uJ uJ vQKdU0Sufa&;udpöqdk wm tao;pdwfawG rajym&bl;?


udk,f'Davmufajymwmawmif vGefvSNyD/ b,folb,f0g bmvkyfw,fqdkwm rodcsifeJU}}

uRefawmfu auseyfpGmjzifh-

]][kwfygw,f? uRefawmf'Dpnf;urf;udk vufcHygw,f}}


xdkcPü 'kef;ceJ wlrD;aoewfoHudk Mum;vkduf&avonf/ tdk;xJ aAsmufxnfhcJGonfh toHrsKd;jzpfonf/

uRefawmfwkdUonf twefMumatmifyif aoewfoHvm&mqDodkU ai;arQmfMunfhaeMuonf/ iSufawG


vefUzsyfysHajy;onfrSvJGí bmrQ vIyfvIyf&Sm;&Sm; r&Sd/

aeonf vsifjrefpGm usqif;vsuf&Sdonf[k xif&\/ aejcnfrsm;onf wjznf;jznf; azsmhvmonf/


aumif;uifwGif vSyaom wdrfwkdufrsm;rSm avaumif;aumif; &Gufwdkufovdk oGm;aeMuonf/

udkaexGef;-

]]'Dae&mrSm oHqyfjymxGufw,feUJwlw,f}}

]]wlwmyJ}}

]]'DvlawG jyefac:Mu&if raumif;bl;vm;? aer0ifcif awmeufxJu xGufEdkifatmif jyef&r,f}}

]]cPapmifhMunfhao;wmayghAsm? ppftajctaeudk cifAsm;b,fvkdxifovJ?


ta&SUbuful;rvmao;bl;vm;}}

]]udk,fvnf; owif;pmrzwf&wm MumNyD/ ul;awmhvmrSmyJ/ aES;aES;vm;? jrefjrefvm;? udk,fawmhrodbl;/


&JabmfwifxGef;uaum b,fvkdxifovJ}}

]]uRefawmf aemufqkH;od&wJU owif;uawmh tar&duefjynfaxmifpk tpdk;&u olwkdUul;oef;a&mif;0,fa&;


a&aMumif;vrf;rsm;udk umuG,fzkdUta&; tifrwefBuD;w,fqdkNyD; a&wyfawG csJUaew,f/ tdkufpvefwkdU?
*&D;efvefwdkUudk odrf;ydkufvkdufw,f/ b&DbD,HuRef;pkudkvnf; t*FvdyfqDu iSm;,lvkdufw,f/
ypdzdwfork'´&m[mvnf; tar&duef&JU toufaoG;aMumozG,f ta&;BuD;owJU/ aemufNyD;awmh
Oa&mywkdufrSm &SdaeMuwJU *syefawG[m *syefjynfudk jyefukefMuNyDwJU}}

udkaexGef;onf cg;aumhvufqefUNyD; tanmif;ajz&if;-

]]tif; 'Dvdkqdk&ifawmh ta&SUbuf ppful;vmawmhrSmyJ/ t*Fvdyfe,fcsJU jcaoFhBuD;wGif;xJusawmhr,f


jyefrwufEdkifatmif udk,fwkdUutpGrf;ukefBudK;pm; &awmhr,f}}

uRefawmfum; bmrQrajymbJ ausmufp&pfcJuav;rsm;udk edrfh&modkU vSdrfhcs&if; pOf;pm;aeavonf/


ppfBuD;om jrefjref ta&SUbufodkU ul;vmapcsif awmhonf/ uRefawmfwkdUonf ppf\ Oyg'ftEÅ&,frsm;udk
awG;awmpdk;&drfjcif; r&Sdawmhacs/ pdk;&drfaeívnf; rNyD;/ ppfBuD;udk rvkdcsifOD;awmh? wm;qD;í &awmhrnf
r[kwf/ ta&SUbufodkU jrefjreful;NyD; ]t*Fvdyftcuf Armhtcsuf} [laom a<u;aMumfoHESihftnD
t*Fvdyftpdk;&tm; jrefjrefxcs&efom pdwfapmaeMuavonf/ rSefovm;? rSm;ovm;[lívnf;
jyefvnfqifjcifjcif; rjyKawmhacs/

udkaexGef;onfuRefawmfhuJUodkUyif ausmufp&pfcJuav;rsm;udk edrfh&modkU vSdrfhcs&if;-

]]tif; *syefay;wJU vufeufeJU udk,fwkdUu t*Fvdyfudkxcs? *syefu ArmjynfxJ r0ifcif udk,fwkdUu


OD;atmifcsESifh&r,f/ NyD;awmh vGwfvyfaom Armjynftjzpf aMunm&r,f/ *syefeJU pmcsKyfr,f/
t*Fvdyfvnf; wkdUjynfxJu xGufajy;? *syefuvnf; wkdUjynfxJr0ifEdkif? b,favmufaumif;wJU
aoe*FAsL[mvJ pOf;pm;Munfhprf;/ wu,fqdkawmh 'Dcsufaumif;[m tESpfwpf&mrSm wpfcgay:zkdUawmif
cJ,Of;wJU csufrsKd;yJ}}

]]'gxufaeprf;ygOD; &JabmfBuD;&JU? uRefawmfwdkUudk ckvdk ulnD&wJUtwGuf *syefrSm bmtusKd;tjrwf&SdovJ}}

]]tdk ar;rS ar;ygav udk,fhvl&,f/ olUt"du &efolt*Fvdyfudk udk,fwkdUu xkd;ESufw,fqdkwm[m


olUtzdkUtBuD;qkH;aom tjrwfaygh/ udk,fwkdUuvnf; vGwfvyfa&;twGuf *syefudk tenf;tusOf;awmh
ul&rSmaygh/ 'gawGu vGwfvyfa&; aMunmNyD; pmcsKyfeJUvkyf&r,fh udpöawGygav? ckta&;BuD;wmu
udk,fwdkUwpfawG vufeuf&zkdUeJU t*Fvdyfudk xcszdkUyJ/ aemufudpö aemufawmh &Sif;rSmaygh}}

uRefawmfonf ,cifu zufqpf*syefudk t*Fvdyfe,fcsJUESifhtwlwlyif rkef;wD;\/ qefUusif\/ ,ckawmh


*syefESihfaygif;NyD; t*Fvdyfudk vufeufpJGudkifNyD; wkduf&ef ,kHMunfoGm;NyDjzpf&um; *syeftm;owdBuD;pGmESifh
apmifhMunfh&rnfh ,m,DrdwfaqGtjzpfjzifh trkef;avsmhqif;oGm;avonf/

udkaexGef;onf rwfwwfxvkdufNyD;-

]]uJ jyefMurSyJ? olwkdUudk atmfac:prf;yg &JabmfwifxGef;&m}}

olwkdUtm; atmfac:&ef uRefawmfu [efjyifaepOfyif olwkdUvmaeMuonfudk jrif&avonf/

]]a[m jyefvmMuygNyDAs}}

]]tif; [kwfom;yJ}}

]]okH;a,mufpvkH; xrf;ydk;awGeJU bmawG xrf;vmovJ? Munfhprf; Munfhprf;}}

]][kwfw,f? xrf;vmvdkufMuwm om;aumifudk zsufNyD; xrf;vmMuwmeJU wlw,f}}

olwkdUonf orifwpfaumif&NyD; aygifrsm;? &iftkyfrsm;ESifh 0rf;wGif;om;rsm;udk zsufNyD; okH;a,mufcJGvsuf


xrf;vmMujcif;jzpfavonf/

tjyefwGif olwkdUrSm txrf;udk,fpD ygMuaomfvnf; uRefawmfwkdUxuf vsifjrefpGm avQmufEdkifMuonf/


txrf;ygí ydkjrefavovm;[kyif atmufarh&\/

xef;awmxJ jyefa&mufaomtcg arSmif&DavNyD/ ,mcif;jyifrsm;udk jzwf&aomtcg vkH;vkH;arSmifavNyD/

&Gma&mufvQif orifom;udk trsKd;rsKd;csufjyKwfNyD; &Gmol&Gmom;rsm;pGmESifh twl aysmfyg;pGm


pm;aomufMuavonf/

aemufaeUeHeufwGifum; qnfBuD;rSaeNyD; uRefawmfwkdU&GmodkU jyefcJUMuavonf/

xdkaeUwGifyif uRefawmfhemrnfESifh aiG30-pmwdkufrS a&mufvmavonf/ rjrifhOD;u


uRefawmfhtazromtwGuf tulaiGydkUvkdufjcif;jzpfayownf;/
rjrifhOD;u onfvkdapwem jyvdkufojzifh uRefawmfhpdwfrSm tawmfxdcdkuf oGm;onf/ at;twlyltrQ
'ku©a0cHvdkwJU rdwfaqGppfyguvm;[k atmufarhrdonf/ rjrifhOD;cHpm;ae&aom a&m*gonf
wDbDtqkwfemr[kwfyg apESifh[kvnf; qkawmif;vkdufayonf/

uRefawmfu tarhtm; onftaMumif; ajymjyaomtcg ]]orD;BuD;uawmh ynm&Sdqdkawmh


odwwfwmayghuG,f}}[k rSwfcsufcsvdkuf\/ ydkUvdkufaom aiG 30-jzifh tazh*ludk ESpfwpfvufrom;
NcHcwfxm;vkdufav onf/

,cktcg taronf uRefawmfha&SUa&;vkyfief;aqmifwmESifh ywfoufívnf;aumif;? tdrfaxmifjyKa&;ESifh


ywfoufívnf;aumif;? &efukefjyefa&; rjyefa&;ESifh ywfoufívnf;aumif; ]]ighom;aumif;r,f xifovdk
MunfhvkyfawmhuG,f/ odkUayr,fh bmvkyfvkyf? b,foGm;oGm; raumif;wmjzpf&if tarpdwfqif;&rSmyJ
qdkwmom owdxm;ayawmhuG,f}}[k ajymNyD; vGwfvyfcGifhvnf; ay;xm;onf/ oHa,mZOfBudK;ESifhvnf;
csnfvTwfvkdufavonf/ /

65

&ifhusufaomtcspf

uRefawmf&efukefodkU jyefa&mufaomtcg AkH;cdktkwf*luav;rsm; ydkrdkrsm;jym;vmonfudk awGU&avonf/


jynfolUavaMumif; umuG,fa&;rif;BuD; 'D*&yfzf[efwm;onf tawmfuav; ajcoGufaeav\/

odkUaomf uRefawmfwdkU jynfoljynfom; vltrsm;onf avaMumif;umuG,fa&;ü pdwfodyfr0ifpm;Muacs/


aMumuf&rSef;vnf; rdoMuacs/ t*Fvdyftkyfpdk;olawGu wrifvSefUaejcif;jzpfonf[k
xifoluxifMuao;onf/ ArmrSm t*FvdyfrSwpfyg; &efolr&Sd/ xdkUaMumifh rnfolurQ
AkH;csvdrhfrnfr[kwf[k wD;wdk;vdkufajymolu ajymaeao;onf/

bk&ifcH a':refprpf\ tpdk;&onf ,cifbk&ifcH vufxufutwdkif;yif umuG,fa&;yk'fr 26udk


wGifwGifBuD;okH;NyD; uRefawmfwdkU ociftrsm;tjym;tm; axmifoGif;aeavonf/

OD;apmonf *VKefwyf AkdvfcsKyftjzpfjzifh uRefawmfwdkU ocifrsm;tm; 0g;&if;wkwfjzifh ESdrfeif;cJU\/


eef;&if;0efb0wGifum; 0g;&if;wkwftjyif tpdk;&,EÅ&m;\ zdESdyfa&;vufeufud&d,m tm;vkH;ESihfvnf;
zdESdyfcsKyfcs,fvsuf &Sdavonf/

OD;apmonf wpfzufwGif tpGrf;ukef zdESdyfcsKyfcs,fvsuf tjcm;wpfzufwGif rsKd;cspfEdkifiHa&;


[dwf[efBuD;atmif vkyfwwfoljzpfonf/ uRefawmf&efukefjyefa&mufcsdefü olonf ppftNyD; jrefrmjynftm;
'kdrDeD,H vGwfvyfa&;ay;&ef awmif;qdkzkdU bdvyfodkU a&mufaeavonf/ oloGm;cgp
jrefrmhtvif;owif;pmwGif ]wpfaumif<uuf} qdkaom uavmif&SifwpfOD;u ]bdvyfoGm;aom
OD;apmjyZmwf}[k a&;cJUavonf/ uRefawmfrzwf&ao;ojzifh &efukefjyefa&mufa&mufcsif; &Smzwf&\/
xdkjyZmwfudk rsm;pGmESpfoufpJGvrf;NyD; a&;ol ]wpfaumif<uuf} b,folb,f0gjzpfonfudkod&ef pkHprf;onf/
pkHprf;í r&acs/ uRefawmfwkdUocifrsm;ESifh EdkifiHa&; t,ltqcsif;wlaom pma&;q&m
wpfa,mufjzpf&rnf[kum; tuJcwfrdavonf/

uRefawmf&efukefodkU jyefa&mufcsdefwGif rsm;pGmaom xdyfydkif;ocif acgif;aqmifrsm;rSm


axmifxJodkUa&mufaeMuavNyD/ ocifav;armif? ocifEk? ocifpdk;? ocifb[def;? ocifoef;xGef;?
ocifausmfpdef? ocifApdef paom acgif;aqmifrsm;/
ocifatmifqef;? ocifvSaz? udkxGef;&Sdef paom acgif;aqmifwpfydkif;rSm ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;odkU
a&mufola&mufNyD; EdkifiHjcm;odkU a&mufol a&mufukefMuNyD/

ocifudk,fawmfrIdif;? ocifjr? ocifwifarmifBuD; paom acgif;aqmifrsm;


omaxmifoGif;tusOf;xm;jcif;vnf;rcH&? ajratmufvQKdU0Sufa&;vkyfief; twGuf ykef;atmif;ívnf;
rae&ao;? ajAmiftwdtvif;yif wkdUArmtpnf;t&kH; vkyfief;rsm;udk vkyfaeMuavonf/

uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf &kH;cef;odkU oGm;aomtcg ocif wifarmifBuD;tm;


awGU&avonf/ wpfcgwkef;u &efukefwuúodkvfwGif avSavSmf? wif;epf(pf) upm; emrnfBuD;cJUaom
t*Fvdyfpm*kPfxl;wef;om; udkwifarmifBuD;/ zavZmjymESifh abmif;bDjzLudk cyf<um;<um; 0wfavh&Sdaom
udkwifarmifBuD;onf ,cktcg csnfvkHcsnf? yifeDtusÐwkdUjzifh ociftppfjzpfae avonf/ olonf
rkwfqdwfudk cPcP r&dwftm; Adkvfauudkvnf; ydydjym;jym; NzD;rxm;Edkif/

uRefawmfhtm; ocifwifarmifBuD;u &if;&if;ESD;ESD;rod/ uRefawmfuyif uRefawmfhtaMumif;&Sif;jyNyD;


&if;ESD;atmifrdwfzGJU&avonf/ NyD;awmhrS jynfwGif; jynfy EdkifiHa&; aemufqkH;tajctaersm;udk ar;&\/

ocifwifarmifBuD;\ ajym[efqdk[efrSm at;pufpufEdkifvSonf/ odkU&mwGif olUt,ltqrsm;um;


xl;jcm;\/

]] cktajctaerSm ta&;BuD;qdk; ppfrsufESmu *smref- qdkAD,uf ppfrsufESm jzpfw,f}}

olu *smreD-qdkAD,uf ppfyGJBuD;rsm;taMumif; ca&aphwGif;us &Sif;jyae\/

uRefawmf-

]]ta&SUbufrSm ppfBuD; b,fawmh ul;vmr,fxifovJ}}

]]rMumygbl;/ *syefa&m tar&duefa&m ppfxJ0ifMuawmhrSmyJ/ odkUayr,fh *syefzufqpfawGudk,fwkdUjynfxJ


r0ifEdkifatmif vkyf&r,f}}

]]olwkdU0ifwmudk uRefawmfwkdUvnf; rvdkvm;ygbl;? odkUayr,fh t*Fvdyfudk cszkdU olwkdUqDu


tultnD,l&rSmyJ r[kwfvm;}}

]]udk,fuawmh tJ'g rrSefbl;xifw,f/ zufqpf*syefawGudk cHcszkdUom t*FvdyfqDu


tultnD,l&r,fvkdUxifw,f}}

]]'Dvdkqdk&if uRefawmfwkdUvGwfvyfa&; b,fhES,fvkyf&rSmvJ/ ckppfBuD;twGif;rSm uRefawmfwdkUvGwfvyfa&;udk


r&&atmif wkduf,l&r,f r[kwfvm;/ ckvkyf&if vkyf? odkUr[kwf b,fawmhrS rvkyf&awmhbl; qkdwmrsKd;
r[kwfbl;vm;}}

ocifwifarmifBuD;onf ukvm;xdkif vufwifay:wGif ajcrsm;udk ypfwifvkdufNyD; qHyifudkjznf;jznf;omom


vufz0g;ESifh yGwfaeavonf/ pdwf&Iyfonfh vu©Pm olUrsufESmrSm txif;om;ay:ae\/

uRefawmfwkdUonf twefMumatmif bmrQrajymMubJ xdkifaeMuonf/


]]ocifwifxGef;? ukvm;&kyf&Sif Munfhrvm;}}

uRefawmfhrSm þtcsdef þtcgwGif þpum;rsKd; Mum;&vdrhfrnf[k vkH;0 rarQmfvifhcJUojzifh


tHUtm;oifhaeonf/

ocifwifarmifBuD;u NyKH;vkdufonf/ olUtNyKH;rSm ocifb[def;\ tNyKH;uJUodkUyif


tvGefcspfp&maumif;onf/

]]ukvm;&kyf&Sifudk Munfhaum Munfhzl;ovm;}}

]]wpfcgrS rMunfhzl;bl; cifAsm}}

]]'gjzifhvkdufcJU? yg&fa'pDvdkUac:w,f? 'lqmeD&kHrSm jyaew,f? jyaewm MumvSNyDuG}}

]]tdkAsm? ukvm;pum; rwwfbJeJU em;vnfyghrvm;}}

]]udk,fu Zmwfvrf;ar;xm;NyD;om;yJ? Munfh&if; rif; em;vnfoGm;rSmygyJ}}

uRefawmfonf yg&fa'pD Munfh&ef ocifwifarmifBuD;ESifhtwl vkdufoGm;& aomfvnf; &kyf&SifqDodkU


pdwfra&mufyg/ zufqpf*syeftm; ckcHwkdufckduf&ef t*FvdyfESifh aygif;&rnfqdkvQif
ArmhvGwfvyfa&;b,fvkdvkyf &rnfvJ[laom ar;cGef;onfom uRefawmfhOD;aESmufudk wa'gufa'gufESifh
acgufaeonf/ ocifwifarmifBuD;rSm &kyf&SifMunhf&ef ac:jcif;jzifh uRefawmfhar;cGef;udk a&SmifvTJoGm;NyD[k
odEdkifayNyDjzpf&m olUtm; aemufxyfrar;vdkawmhacs/

]yg&fa'pD}onf pdwfudk qGJaqmifEdkifaom um;jzpfayonf/ olaX;om;ESifh olawmif;pm;r tacsmuav;wkdU


awGUqkHBuKH&ykHrSm tdyfrufqefvSonf/ ukvm;raw;oHESifh wyÜvmpnf;csufwkdUonf vludkwa0ha0h
w&D&Daeatmif arTU,rf;Edkifayonf/

uRefawmfonf ajratmufta&;awmfykH vkyfief;rsm;ESifh ywfoufNyD; ocifwifarmifBuD;ESifh


wkdifyifaqG;aEG;jcif; rjyK&ef qkH;jzwfvkdufavonf/ t*FvdyfESifh yl;aygif;csifolqdkvQif rnfrQyif
&dk;om;aom,kHMunfcsufjzifh jzpfapumrl todray;bJxm;jcif;u ab;tuif;qkH;jzpfonf[k oabm&rd
avonf/ ,kH,kHMunfMunfESifh wdkifyifaqG;aEG;&ef udkat;aiGudk vkduf&Sm\/ pkHprf;íyifr&/ olonf
tpaysmufjzpfae\/ tjcm;vkyfazmfudkifzufrsm;vnf; b,fa&mufaeMuonfrod/ trSeftm;jzifh
uRefawmfonf ta&;awmfykHXmecsKyf wnf&m &efukefNrdKUa&mufcgrS ta&;awmfykHXmecsKyfESifh
tqufjywfaejcif; jzpfavonf/

ocifwifarmifBuD;ESifh yg&fa'pD&kyf&Sif MunfhaomaeUrSm paeaeUjzpfavonf/

we*FaEGaeU reufapmapm wuúodkvfausmif;bufodkU oGm;avonf/

Edk0ifbmvxJodkU a&mufcJUNyDjzpfaomfvnf; ausmif;ydwf&uf rukefao;/

tcgwdkif;wGif ausmif;ydwf&uftwGif;jzpfaomfvnf; wuúodkvfausmif;om;rsm; or*¾taqmufttkHwGif


ausmif;om;acgif;aqmif tcsKdU&Sdwwf\/ ,ckrl OD;uHodef;ESifh rmvDwkdUom &SdMu\/ or*¾pma&;udkyifvQif
rawGU&/
]]tm;vkH; e,fxGufpnf;&kH;a&; vkyfMur,fvdkU qdkomyJ q&m&JU}}[k OD;uHodef;u ajymjyavonf/

]]udkat;aiGu 'Drvmbl;vm;}}

]]rvmwm rSef;-wpfvavmufMumoGm;NyD q&m}}

uRefawmfonf or*¾rS xGufcJUNyD; rjrifhOD;qDodkU vmcJUonf/

yef;refO,sOfjzifh vSyom,maom wpfxyfwkdufuav;jzpfonf/ ywf0ef;usifuvnf; qdwfNidrfvSonf/

jrefrmpmygarmu© OD;azarmifwif ausmif;tkyfBuD;jzpfojzifh olUXmeu q&mrudk ajrSmufpm;aomtm;jzifh


rjrifhOD;tm; þtdrfudk ay;xm;jcif;jzpf[ef wlonf/

rawGU&wmMumNyDjzpfaom rjrifhOD;tm; awGU&awmhrnfjzpfojzifh 0rf;omaomfvnf;


tjyif;txefzsm;emvsuf tdyf&mrSm vJaewm awGU&rnf pdk;&drfrdojzifh &ifzdkaeavonf/

jywif;aygufrsm;udk zGifhxm;aomfvnf; wHcg;BuD;rsm;udk ydwfxm;avonf/ txJrSm vlolr&Sdovdk


wdwfae\/

wHcg;udkomomyif acgufvkdufonf/

aoQmifxkH;qH&pf0dkif;ESifh aumifruav;wpfa,mufvmí wHcg;zGifhay;onf/

]]rjrifhOD; &Sdvm;a[h}}

]]&Sdygw,f&Sif? b,folvmw,fvkdU ajym&rSmvJ}}

]]udkwifxGef;vmw,fvkdU ajymjyuG,f}}

rjrifhOD;u tcef;xJrSaeNyD;-

]]udkwifxGef;vm;? txJ0ifcJUav}}

aumifruav;onf wHcg;udkjyefydwfae&pfonf/ uRefawmfum; rjrifhOD; tcef;xJodkU &ifw'dwf'dwfESifh


0ifoGm;onf/ awmfygao;\/ tdyf&mrSm vJrae? yufvufukvm;xdkifrSm xdkifaeonf/ ab;rSmpmtkyfawG
ykHxm;\/

cyfvSrf;vSrf;rSyif rjrifhOD; awmfawmfuav; ydefoGm;onfudk jrifEdkif\/

]]t'Dukvm;xdkif 'DudkqJGcJUygvm;}}

uRefawmfonf Budrfukvm;xdkifudk olrnTefjyaomae&mxd a&TUqJGoGm;NyD; xdkifvkdufonf/ xkdif&if;rsufESmudk


aphaphMunhfvkduf\/ rsufwGif;awmif enf;enf;a[mufoGm;onf r[kwfvm;/
tom;awGvnf;0gaeonfr[kwfvm;/ rsufvkH;BuD;rsm;uawm htcgwdkif;vdkyif 0dkif;pufMunfvifvsuf
&Sdayonf/
]]udkwifxGef; b,fwkH;u &efukefa&mufovJ}}

]]rjrifhOD; b,fhES,faeao;ovJ? ay;vkdufwJUpm &uwnf;u vmMunfhcsifwmyJ}}

]]wu,fyJvm;}}

rjrifhOD;u NyKH;vkdufonf/ odkUaomf tNyKH;rSm EIwfcrf;rsm;ay:wGif Mum&Snf &yfem;raeyg/

]]wu,fygjrifh&,f? odyfpdwfyloGm;wmyJ? ckb,fvkdaeovJ ajymprf;ygOD;}}

]]udkwifxGef;qD uRefray;wJUpm b,fwkH;u a&mufovJ[if}}

]]'Drvmcifuav;ygyJ? uJ ajymprf;ygOD;? q&m0efu bmajymovJ}}

rjrifhOD;u 0dkif;pufMunfvifaom rsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfawG a0hvmonf/ twefMum ai;aeNyD;rS-

]]wDbD SuspectwJU xGef;&,f? 'gayrJU udpör&Sdygbl;wJU? aq; One course xdk;vkduf&if


aumif;oGm;rSmyJwJU}}

]][kwfygw,f? ckacwfBuD;rSm aq;aumif;awGay:aeawmh bmrS aMumufp&m r&Sdygbl;}}

rjrifhOD;onf rsuf&nfokwfonf/

uRefawmfu qufajymonf/

]]tem;awmh ,lrSaumif;r,f? atmufwkdbm a[mvD;a';ukef&ifcGifh,lNyD; aezdkUvdkw,f/ NyD;awmhpmawGvnf;


odyfrzwfygeJU jrifh&,f? Munfhprf; pmtkyfawG ykHaewmyJ/ bmvdkU 'DavmufpmawG zwf&wmvJ?
aumif;aumif;vnf; pm;zkdUvdk w,f}}

]]xGef; 'DaeU jrifheJUtwlpm;aemf}}

]]aeygap jrifh&,f}}

]][JU at;cif}}

]]&Sif}}

aumifruav;onf ]]&Sif}}[laom xl;oHaemuf w'dkif;'dkif; ajy;vkdufvmavonf/ NyD;awmh


uRefawmfwkdUa&SUrSm ausmif;oluav;vdk vufydkufí&yfaeavonf/

]]xrif;csKdifhoGm;,lacs/ ESpfa,mufpm xnfhay;ygvdkUajym? Mum;vm;}}

]][kwfuJU&Sif}}

aumifruav;onf aemufaz;aqmifodkU 0ifoGm;NyD; aysmufuG,foGm;\/


]]ck jrifhb,fvdkpm;aomufaeovJ}}

]]qdkifuvceJU ,lpm;aewmyJ}}

]]aumif;yghrvm; jrifh&,f}}

]]odyfaumif;w,fawmh r[kwfbl;? tdrfrSm csufjyKwfpm;aejyefvnf; tdrfaxmifBuD;wpfck


wm0efxrf;&wmvdkyJ 'ku©rsm;rSmyJ odvm;}}

]]jrifhu tdrfaxmifwm0ef w,faMumufwmudk;aemf [J [J}}

rjrifhOD;uvnf; vdkufNyKH;onf/ NyD;awmh rsufESmxm;wnfwnfjzifh-

]]aMomf wu,fwrf; xrf;&r,fqkd&ifawmh b,faMumufrSmvJ? cufaewmu}}

rjrifhOD;\ jzLzwfjzLa&mfjzpfaeaom rsufESmrSm eDjref;vmonf[k xifonf/ olr\ 0dkif;pufaom


rsufvkH;rsm;um ;rl;a0ai;armaeMuonf/

uRefawmfonf rjrifOD;\ yckH;ESpfzufudk udkifNyD; vIyfumvIyfum ar;vdkufcsifonf/

]]bmcufaewmvJ jrifh&JU}}

rjrifhOD;onf wpfudk,fwnf; pum;ajymaeonfh avrsKd;jzifh-

]]tif; cufaewmu udkf,fcspfwJUolu bmrSzGifhrajym prajym}}

]]udk,fcspfwJUvlqdkwm b,folvJ [if}}

]]tdkcufvkdufwm? rdef;reJUa,musmf; a,musmf;uom pajym&w,f odvm;}}

uRefawmf\ tonf;ESvkH;rsm;onf qDrSmxnfhaom*Grf; tdusoGm;ovdk nGwfaysmif;aysmhacGoGm;avonf/


xdkcPü rjrifEdkifaom aESmifBudK;trsKd;rsKd;onf uRefawmfhtm; rjrifhOD;ESifh &pfywfwkyfaESmifvkdufonf
[kxif&onf/ aESmifBudK;rsm;rSm rjrifEdkifaomfvnf; cHpm;xdawGUEdkifonf/ cspfwma&m? oem;wma&m?
av;pm;wma&m pkHae\/

uRefawmfonf ukvm;xdkifrSqif;NyD; rjrifhOD;\ yufvufukvm;xdkifab; Murf;jyifay:rSm


'l;axmufcsvkdufonf/ yufvufukvm;xdkif\ nmbufvufwifwGif uRefawmfhvufrsm;udk
ydkufíwifxm;NyD; rjrifhOD;\rsufESm udkarmhMunfhum-

]]jrifhudkcspfygw,f/ cspf&kHrubl; av;pm;w,f/ 'gaMumifh cspfw,fqdkwm rajymjzpfcJUbl;/ NyD;awmh


[dkawGUcgpwkef;u a&;cJUwJUpmu uRHaevdkU/ wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwuf
xifol&,f wpfrsKd;o'´g rysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;orkdUz,f qkdwmav; rSwfrdao;vm;}}

rjrifhOD;u NyKH;&kHom NyKH;onf/


]]tJ'Dvdk pum;uRHxm;vdkU cspfvsufeJU cspfw,fvdkUajym&rSm &Sufaew,f od&JUvm;/ ckawmhav
trsKd;rsKd;qef;ppfMunfhawmhrS 'Dpum; rajymrjzpfbl;? &Sufp&mr[kwfbl;vdkU em;vnfvmw,f}}

rjrifhOD;onf ukvm;xdkifvufwifay:wGif wHawmifqpfwifí &ifbwfay:rSm ywÅmqufxm;aom


olUvufrsm;udk jzKwfvsuf uRefawmfhyckH;udk udkifxm;vkdufNyD;-

]]bmjzpfvdkU jrifhudkcspf&wmwkH;? ajymprf;ygOD;}}

]]tkd jrifh&,f taMumif;awGu trsm;BuD;aygh}}

]]ajymprf;ygOD; xGef;&,f/ &kyfaMumifhvm;? ynmaMumifhvm;? pm&dwÅaMumifh vm;? oabmaMumifhvm;


raemaMumifhvm; uJ uJ ajymprf;ygOD;}}

touftpdwfausmfcJUaomaMumifh jrefrmtvdk& tysKdBuD;[k ac:qdkEdkifaom rjrifhOD;wGif


q,fhajcmufESpft&G,f i,frluav;awG jyefvmonfudk awGUEdkifonf/ a&mifpkHajy;aeaom vnfqHudkzGí
tvSjyaom iSufrav;ESifhvnf; o@mefwlonf/ t&ifwkef;u ESpfOD;om; xdef;odrf;xm;cJU Muaom
uRefawmfwkdU\ £ajEérsm;onf aygufusKd;cJUNyDjzpf&m tcspfonf ,kdpD;tefxGufvmavonf/

]]bmaMumifhcspfw,fqdkwm ajymvdkU b,fukefrSmvJ jrifh&JU/ ]jA[®mjAa[®? vQmuka#jzifh? qef;ae*dkPf;nD?


*gxmpDí}qdkwJU OD;yknpmvdk touftvGefw&m &Snfygw,fqdkwJU jA[®mBuD;awGrSm vQmawG
wpfuka#avmufaygufNyD; csD;usL; ajymqdkaomfvnf; jrifhudk bmaMumifhcspfw,fqdkwm ajymvdkUukefrSm
r[kwfbl;}}

rjrifhOD;u rsufapmif;xdk;vkdufonf/ okdUaomf xdkrsufapmif;rSm yef;ESifhaygufonfESifhomwl\/

]]tkd xGef;uvnf; pum;BuD; pum;us,fawGeJU ajymraeygeJU? &dk;&dk;uav; wJUwkd;ajymprf;yg}}

]]jrefrmpm *kPfxl;eJU atmifxm;wJU 'Dpum;rsKd;awG? ukoysKdUrSmvnf; 'Dpum;rsKd;awG?


ewf&Sifaemif&wkrSmvnf; 'Dpum;rsKd;awG? pmBuD;ayBuD;eJU a&;xm;wJU tcspfpmayawG zwf&vGef;vdkU
armaeNyD/ &dk;&dk;uav; t&yfolt&yfom; ajymaeuspum;eJU jrifhar;wm ajymprf;yg? bmjzpfvkdU
jrifhudkcspfwmvJ}}

rjrifhOD;onf &Da0aom rsufpdrsm;jzifh uRefawmfhtm; pdkufMunfhNyD; em;pGifhaeonf/


tcspfudkrGwfodyfqmavmifaeaom rsufESmaywnf;/

]]a&S;jrefrm vlysKdtysKdawG[m okH;ESpfokH;rdk; vSnfhNyD;rS nm;Muw,fqdkwm jrifhMum;zl;vm;}}

]]tif; qdkprf;ygOD;}}

]]jrifheJUudk,f pawGUwm b,favmufMumNyDvJ rSwfrdvm;}}

rjrifhOD;onf nmvufjzifh uRefawmfhqHyifudk ,k,pGm yGwfoyf&if;-

]]ajymrSmom ajymprf;yg? em;axmifaeyghr,f}}


]]ajcmufESpfausmfNyD/ a&S;jrefrm vlysKdtysKdvSnfhwmxuf ESpfqawmifMumNyD/ tJ'D ajcmufESpfwGif;rSm
jrifh&JUynmt&nftcsif;udk aumif;aumif;odcJU&w,f/ tusifhpm&dwÅudkvnf; aumif;aumif;odcJU&w,f/
jzLpifwJUoabmeJU rGefjrwfwJU raemudkvnf; awGUcJU&w,f/ 'gawGaMumifh cspfwmyg/
jrifjrifcsif;cPwpfjzKwfrSm wpfrk[kwfcsif; wuf<uwJU cspfpdwfrsKd;r[kwfygbl;? wjznf;jznf; wpdrfhpdrfh
vSdrfhvSdrfhNyD; 'D*&Dwufwuf vmwJU &ifhusufwJUtcspfyg jrifh&,f em;vnfNyDvm;}}

okdUuvdkajymNyD; uRefawmfonf uRefawmfhnmvufay:rSm xyfwifxm;aom rjrifhOD;\ b,fvufay:wGif


acgif;udk wapmif;wifxm;vdkuf avonf/ rjrifhOD;\ nmvufum; uRefawmhfqHyifrsm;udk
aqmhupm;vsufyif/

]]xGef;&,f ckvdkaeraumif;bl;? rusef;rmbl;qdkawmh odyftm;i,fwmyJ/ tm;i,foGm;w,fqdk&if


b,folUudkrS owdr&bl;? xGef;udkom owd&w,f/ b,folUudkr rwrf;wbl;? xGef;udkom wrf;wrdw,f/
tazhudkawmif aemufrS owd&w,f? aemufrS wrf;ww,f/ jrifhudku orD;aumif; ryDovkdUvm;? obm0
aMumifhyJvm; rajymwwfawmhbl;/ i,fi,fwkef;ueJU rwlawmhbl;? ck 'Dt&G,f a&mufvmawmh
tdrfaxmifzuf? b0c&D;rSm twloGm;bufudkom arQmfac:wrf;wwm[m "r®wmyJ xifyg&JU}}

]]'g obm0yJ b,folrS jrifhudk tjypfrwifEdkifygbl;}}

rjrifhOD;\ rsufvkH;rsm;wGif pGwfpdkvmonf/

]]ckvdk rusef;rmwkef; udk,fab;awGUwkef; xGef;udkowd&wm wrf;wwm[m udk,fusKd;&SmwJU oabmyJvm;


rodbl;uG,f}}

rjrifhOD;onf &dIufvkdufonf/ rsuf&nfaygufrsm; usvmonf/

uRefawmfonf olUvufay:rSm wifxm;aom acgif;udk axmifvkdufNyD;-

]]tkd jrifhuvnf; b,frSmudk,fusKd;&Smwm [kwf&rSmvJ? tcspfiSufvdkU qdkEdkifwJU [oFmzkdeJU [oFmrvkdaygh?


wpfOD;OD;rSm ab;'ku©awGU&if wpfOD;qD ajy;uyfwmyJ? aotwl&SifruGmyJ? rsuf&nfawGokwfvkdufprf;yg}}

uRefawmfonf ukvm;xdkifvufwifay:rS uRefawmfhvufrsm;udk &kyfodrf;NyD; rjrifhOD;\ vufz0g;ESpfzufudk


qGJ,lvsuf uRefawmfhyg;rsm;udk yGwfoyfapavonf/

rjrifhOD;onf rsuf&nfa0haeaom rsufvkH;rsm;jzifh uRefawmfhtm; odrf;usLH; qGJiifxm;NyD;-

]]uJ uJxawmh? vlrsm;awG jrifoGm;rSjzifh}}

'l;axmufaeaom uRefawmfonf xdktcgrS 'l;emvnfonfudk owd&awmhonf/ rwfwwfxNyD;


uRefawmfhukvm;xdkifrSm xdkifvkdufavonf/

rjrifhOD;onf rsuf&nfokwfNyDaemuf em&Dudk Munfhvkdufonf/

]]a[m aq;aomufcsdefa&mufNyD}}

rjrifhOD;u olUbmomxNyD; aomufrnfvkyf&m-


]]udk,f wkdufr,fav? b,fykvif;vJ}}

]]tJ'Dbufu awmepfygyJ}}

rjrifhOD;onf uRefawmf\ ,k,jyKpkonfudk NyKH;NyKH;av; Munfhí cH,laeavonf/ 0dkif;pufMunfvifaom


rsufvkH;rsm;rSm tcgwdkif;vdk awmufyae\/ yg;csKdifhrsm;uvnf; cgwdkif;vdk csKdNyKH;ae\/

]]jrifhudkcspfwJU taMumif; onfhjyifvnf; &Sdao;w,f}}

]]bmvJ}}

]]0dkif;pufMunfvifwJU rsufvkH;awGeJU cspfp&maumif;wJU yg;csKdifhawGyJ}}

]]tdk &kyfqdkwm ocFg&awGyguG,f? azmufvJazmufjyef jzpfwwfwmrsKd; odvm;}}

]]uJ uJ awmxGufcsifatmif w&m;pum;rsKd;awG rajymMupwrf; jrifh&,f}}

aumifrav;onf xrif;csKdifhqJGí a&mufvmavonf/

uRefawmfwkdUonf uJGuGmaeaom oli,fcsif;ESpfa,muf ajymaeuspum;rsKd;udk rarmwrf;


ajymaeMuavonf/ /

66

ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;

uRefawmf&efukefodkU jyefa&mufonfrSm &ufaygif;tawmfMumoGm;cJUNyD/ odkUaomf


ajratmufawmfvSefa&;orm; &Jabmfrsm;ESifh tqufjywfaewkef; jzpfavonf/
ajratmufvQKdU0Sufa&;vkyfief;rsm;ESifh ywfoufaom udpörsm;wGif uRefawmfESifh uGif;qufjzpfaeol
udkat;aiGrSm tpaysmuf aysmufaeavonf/ onfuGif;qufudk &SmrawGUrcsif; uRefawmfhrSm vmawmhrnfh
vufeufudkifta&; awmfykHwGif b,fae&mu vkdufyg&rnfudkyif odEdkifrnf r[kwfacs/

uRefawmfhrSm rsm;pGm tm;rvdk tm;r&jzpf\/ tNidrfraeEdkifatmif jzpf\/ odkUaomf tNidrfraeEdkifvdkU&rf;NyD;


vIyf&Sm;vQif tpdk;&\ ydkufuGefxJ jrKyfoGm;rnfh tEÅ&,fuvnf; &Sdayao;\/

bk&ifcH qm&D*sDe,f a':refprpfonf wpfcsufvTwftmPmrsm; umuG,fa&; Oya'yk'frrsm;ESifh eef;&if;0ef


OD;apmESifh jynfxJa&;0efBuD; qmay:xGef;wkdU\ tpdk;&tzJGUwkdUudk tpGrf;ukefokH;NyD; ocifrsm;tm;
zdESdyfcsKyfcs,fvsuf&Sdayonf/ axmifoGif;tusOf;xm;jcif;rsm;rSm ydkvdkUom rsm;jym;vmcJUavonf/
ocifrsm;udkomru OD;baz? a'gufwmbarmfpaom OD;apm\ EdkifiHa&;tBuHwl &efolrsm;udkyif
axmifoGif;tusOf;xm;jcif; jyKvsuf &Sdavonf/

,if;uJUodkU tNidrfuvnf; raeEdkif? t&rf; rvIyf&Sm;xdkufí t&rf;rvIyf&Sm;bJ ae&aomtcg


uRefawmfonf ]&aohpdwfajz} tvkyfrsKd; &Sm&av\/ uRefawmf\ ]&aohpdwfajz}tvkyfwpfckrSm
wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyfokdUoGm;NyD; OuúX ocifwifarmifBuD;ESifh pum;pjrnfajymjcif; jzpfavonf/
ocifwifarmifBuD;\ ,lqcsufrsm;wGif uRefawmf vufrcHEdkif aomt&m trsm;tjym; yg&Sd\/ txl;ojzifh
zufqpf*syef ArmjynfodkU 0ifa&mufvmvQif uRefawmfwkdUonf t*FvdyfESifh yl;aygif;NyD; *syefudk
ckcHwkdufcdkuf&rnf [laom tcsufjzpf\/ xdktcsufwGif obmrwlEdkifaom aMumifh uRefawmfonf
ocifwifarmifBuD;tm; ajratmufta&;awmfykHvkyfief; taMumif;ESifh ywfoufNyD; wpfvkH;wpfyg'rQ
ajymjyjcif; rjyKacs/ odkU&mwGif ocifwifarmifBuD;ESifh ajymp&m tjcm;taMumif;t&m rsm;pGm&Sd\/

,if;wkdUteuf tcsKdUtaMumif;t&mrsm;wGif uRefawmfESifh &IjrifykH rwl? ,lqykH rwlacs/ okdU&mwGif


olU,lqykH? olU&IjrifykHudk uRefawmfuvG,fvG,fESifh rypfy,f&kHru av;pm;pGm Mum;emcJUayonf/
olUbufuae Munfhu rSefovkdvdk &Sdonf[kvnf; xifrdcJUavonf/

Oyrm uRefawmfu ta&SUbufodkU ppfBuD; jrefjreful;pufvmapvdkonf/ jzpfrSmtwlwl rxl;bl;


jrefjrefjzpfvmygap? vGwfvyfa&;wdkufyJG jrefjrefpEdkifrnf [k uRefawmfu oabmxm;vkdufavonf/
ocifwifarmifBuD;url ta&SUbufodkU ppfBuD;ul;pufvmrSmudk rsm;pGmpdk;&drfonf/ a&SUrSm raumif;aom
tvm;tvmawGudkom jrifaeavonf/ uRefawmfu ta&SUbufodkU ul;pufvmrnfh ppfBuD;udk
BudKqdkaeonf/ olu rvdkrcsif? NidKjiifaeavonf/ okdUuvdk oabmcsif; jcm;em;aomfvnf; uRefawmfonf
olUoabmxm;udk av;pm;pGm em;axmifayonf/

]]ocifwifxGef;&JU? ppfqdkwm vltcsKdUtwGufawmh pGefUpm;cef;yJ/ odkUayr,fh vltrsm;twGufrSmawmh


bmaumif;usKd;rS ray;EdkifwJU 'ku©aumifBuD;yguGm/ vlawGaor,f? tkd;tdrfNrdKU&Gm jymusr,f?
vkyfcef;udkifcef;awG ysufr,f? tdrfaxmifawG uJGr,f? cspfaomoli,fcsif; auGuGif;&r,f}}

ocifwifarmifBuD;rSm ajym&if; armyef;EGrf;vsoGm;ovdk jzpfaepOf uRefawmfu-

]]ppfjzpf&if 'DvdktjzpfawGu rqef;ygbl; ocifwifarmifBuD;&m/ aowm[m rqef;bl;?


ysufwm[mrqef;bl;}}

ocifwifarmifBuD;\ toHonf tenf;i,frmausmvmonf/

]]at; rqef;wmawmh rSefw,f/ rD;ylwm[m rqef;bl;? odkUayr,fh rqef;wmeJU rD;ykHxJawmh


vufrvQKdcsifbl; r[kwfvm;/ 'DvdkyJaygh aowm[ mrqef;ayr,fh aoawmhraocsifMuygbl;/
cspfolcsif;csif; auGuGif;&wm uJG&wm[m rqef;bl;aygh? odkUayr,fh ruJGcsifygbl;/ 'ghxuf ocifwifxGef;
cspfoleJUuJGzl;ovm;}}

]][ifhtif; ruJGzl;ao;ygbl;}}

]]at; ruJGzl;ao;awmh uJGjcif;udk av;av;yifyif r&Ijrifwwfao;bl;aygh/ 'ghaMumifhvnf; aowmu


rqef;bl;? uJGwm[m rqef;bl;qdkNyD; ppfBuD;udk ayhgayghqq wGufvkdufawmhwmyJ/ vltrsm;jzpfcsif&mjzpf?
pdwf'ku©a&mufcsifoavmufa&muf igwpfa,muf pGefUpm;cef;xkwf&&if NyD;a&m
igwpfa,muftmZmenfvkyf&&if NyD;a&mqdkwJU tawG;tac:txd a&mufapawmhwmyJ}}

olonf a&SUquf&ef pum;&SmaepOf uRefawmfu 0ifpGufvkdufonf/

]]cifAsm;aum cspfaomoleJU uJGzl;ovm;}}

]]uJGzl;wmaygh}}
]]b,fvdkvJAs? enf;enf; 0dw¬m& csJUprf;ygOD;}}

]]udk,fucspfvsufeJU olucGJoGm;vdkU uJG&wmyg udk,fhvl&m}}

]]tkd &ufpufpdr;fum;vSyguvm;? b,furdef;uav;vJAs}}

]]trsKd;orD;ausmif;wpfausmif;u q&mrwpfOD;yg udk,fhvl&m? emrnfawm har;raeygeJUawmh}}

]]bmhaMumifh cJGoGm;&wmwkH;}}

]]tm;vkH ;owÅKcsMunfhvkdufawmh udk,fu ocifEdkifiHa&;xJ0ifvkdU olu cGJoGm;wmygyJ}}

]]jzpf&avAsm? q&mrwpfa,mufu onfavmufrsKd;cspfpdwfenf;ae&if...}}

ocifwifarmifBuD;onf rsufESmudk&IHUrJUNyD; vufumjyí wm;jrpfvkdufonf/ NyD;awmh aMuuJGaomtoHjzifh-

]]tdk olUtjypf r[kwfygbl;av/ ocifEdkifiHa&;orm;qdkawmh r,m;udk xrif;awmif


0atmifauR;EdkifrSmr[kwfbl;? qifzdkUjyifzkdUqdkwmawmh aeaeomom? axmifus&ifvnf; olUcrsm
'ku©a&muf&OD;r,f}}

olon wu,fpdwfxdckdufjcif;jzifh ajymae\/ olUcHpm;rIudk ayghap&ef uRefawmfu &,fp&mnSyfvdkufonf/

]]aemufus&if 'DudpörsKd;rSm 'ku©a&mufp&m r&Sdawmhbl; xifw,fAs}}

rIefaeaom olUrsufESmrSm tenf;i,fvif;vmonf/

]]b,fvdkvJ qdkprf;ygOD;}}

]]ocifav;armifudk jrefrmjynfumuG,fa&; Oya't& axmifxJ tusOf;csxm;vdkU olUr,m; a':rdrdu


ta&;ydkif&kH;rSm tpdk;&udk w&m;pJGxm;w,f av? ocifav;armif axmifusaepOftwGif;rSm tpdk;&u
a':rdrdudk pm;p&dwf ay;xm;&r,fqdkw,f r[kwfvm; [m; [m; [m;}}

olonf twefMum NyKH;pdpdvkyfaeNyD;aemuf-

]]trIu Edkifp&m r&SdvSygbl;}}

]]rEdkifayr,fh tajrmftjrif&SdwJU awmif;qdkcsuf wpf&yfyJAs}}

olonf wpfpkHwpf&mudk awG;rdNyD; oJUoJU &,fvkdufonf/ 4if;aemuf-

]]rvGrf;avmufygbl;? ocifwifxGef;&,f? axmifusrS rdef;rpm;p&dwfay; EdkifwmrsKd; jzpfaeygvdrhfr,f}}

þodkUjzifh uRefawmfwkdUonf t,ltqrwlonfh Mum;xJuyif pdwf0ifpm;p&m taMumif;t&mrsm;odkU


pum;qdkufa&mufoGm;wwfMuayonf/
4if;jyif Munfhjrif&mü olESifh uRefawmftwdrfteuf rwlonfvnf; &Sdao;\/ Oyrmtm;jzifhqdkaomf
wpfcgwkef;u owif;pmzwf&if; olUtm; þodkU ajymvkdufonf/

]]a[m'DrSmAsm ocifwifarmifBuD; rdef;rawG tusÐwdkwdk0wfwJUbufrSm aqmif;yg;&SifwpfOD;u a&;xm;w,f/


y'kr®mwpftkyfudk wdkwdkcsKyf&if ,cifu &Spfxnfudk;xnftpm; 10xnf 12xnfxGufatmif
csKyfEdkifonfwJU/ olUqifajc [m rqdk;bl;As}}

uRefawmfuawmh ayghayghajymvkdufjcif;om jzpfonf/ olu av;av; eufeufBuD;awG;NyD;-

]]'g[m aumif;wJUedrdwfwpfckyJAs/ tvkyf? vkyftm;ESifh tvkyform; *kPf&SdwJU acwf?


vGwfajrmufwJUacwfudk trsKd;orD;awGu BudKqdkwmeJU wlaew,f}}

]]b,fvkdvJAs? &Sif;prf;ygOD;}}

]]tusÐzm;zm; &Snf&SnfBuD;eJUqdk&if tvkyfvkyf&mrSm &Iyfw,f/ tusÐwkdwdk 0wfxm;&if


tvkyfudkvGwfvGwfuRwfuRwf zswfzswfvwfvwf vkyfEdkifw,f/ oabmuawmh trsKd;orD;awG[m
tvkyfvkyfjcif;onf *kPf&Sdw,fqdkwm em;vnfNyD; tvkyfvkyfawmhr,f? tvkyform;awGjzpfawmhr,fvdkU
edrdwfjywmyJ As}}

uRefawmfonf oledrdwfaumufykHESifh ywfoufNyD; apm'uwuf&ef r&Sdyg/ ESpfoufjcif;yif jzpfyg\/

]]'gjzifh tvkyform;acwfopfBuD;udk BudKqdkwJU tusÐwdkvdkU qdk&r,fxif w,f [J [J/


y'kr®mydwfawGuvnf; emrnftrsKd;rsKd;yJAs? &kyf&SifemrnfawG ,lxm;w,f/ a[m'Dowif;pmxJrSm
aMumfjimykHuav;em;axmifprf;ygOD;/ cspfpEdk;? cspftrQ? tcspfqkH;? rarhEdkif y'kr®mrsm; bdvyfrS
a&mufvmNyDwJUAs/ tif;'Dvdkqdkawmh zuf&SifjzpfaewJU tusÐwdkudk uRefawmfwdkUu tvkyform;acwfopfBudK
cspfpEdk; y'kr®mtusÐwdkvdkU uifyGef;wyf&vdrhfr,f [J [J [J}}

uRefawmfu ][J}aomfvnf; oluvdkufr[JbJ awGawGBuD;vkyfaeojzifh uRefawmfhrSm


tenf;i,faMumifoGm;avonf/ uRefawmfonf olUudktuJcwf MunfhNyD; Nidrfaevdkuf\/

twefMumawmh olu av;av;eufeuf pOf;pm;ae&mrS wpfpkHwpf&mudk zswfceJ owd&vm[efjzifh-

]]bdvyfrS a&mufw,f[kwfvm;}}

]][kwfw,f}}

]]ppfBuD;jyif;xefaewJUMum;xJu? t*Fvefudk AkH;tpGrf;ukefBuJaewJUtxJu ArmtrsKd;orD;awGtwGuf


y'kr®mawG ydkUjzpfatmif ydkUw,faemf/ at;avydkU&rSmaygh? "e&Sifavmu[m tjrwf&SdrS touf&SifEdkifw,f?
tjrwf&zdkU b,fenf;eJUrqdk BuHzefvkyfudkifae&wmyJ/ tjrwfxkwfwJUae&mrSm trsKd;orD;awG vSyap?
wifhw,fapzdkU t0wftxnfvkyfNyD; tjrwfxkwfwmu tifrwef rGefjrwfygao;w,f/ odyfqdk;aewmu
"e&Sif[m iwfrGwfacgif;yg;jcif;? ppfjzpfjcif;awGrSmvnf; tjrwfxkwfaeMuw,f/ vufeuf
a&mif;NyD;tjrwfxkwfw,f? vlawGiwfae&mrSm arSmifcdkaps;zGifhNyD; tjrwfxkwfw,f}}
uRefawmfum; tusÐwdkaqmif;yg;ESifh y'kr®mydwfaMumfjimudk zwfaomtcg ayghayghyif zwfvkdufonf/
tay:,HudkyJ jrifvkdufonf/ ocifwifarmifBuD;um; twGif;EdIufMunfhonf/ av;eufaom t"dyÜm,fudk
xifjrifatmif&Smonf/

]]ocifwifarmifBuD;&JU? cifAsm;ajymavh&SdwJU ppfaMumifh ukefaps;EIef;awG wufw,f?


vlawGusyfwnf;w,fqdk/ ckawmh y'kr®mydwfawG odyfa&mif;aumif; aew,f/ y'kr®maps;u rwufvkdUvm;?
vlawGu rusyfwnf;vdkUvm;}}

]]ocifwifxGef;&JU? jyóemwpfckudk MunfhwJUtcgrSm olUcsnf; rMunfh&bl;/ tjcm;tjzpftysufawG?


udpöawG? tajctaeawGeJU qufpyfMunfh&r,f/ vlawGqdkwm bolawGvJvdkU cJGjcm;Munfh&r,f/
y'kr®mydwfyg;udk 0wfwJUvlawG? wpfenf;ajym&&if txufvTmxJu okdUr[kwf tvwfwef;xJu
vlenf;pkomjzpfwJU vlawGyJ/ tJ'Dvlenf;pkuawmh acsmifw,f? trsm;pkvlawGuawmh usyfw,f/
y'kr®maps;uvnf; wufwmyJ/ okdkUayr,fh qm;aps;? oMum;aps;? rD;jcpfaps; wufoavmufawmh
rwufbl;/ qm;? oMum;? rD;jcpfpwJU vltrsm;okH;ypönf;awG aps;wufwJUtwGuf vltrsm;usyfwmtrSefyJ/
y'kr®mydwfudk okH;olrSmawmh y'kr®maps;u onfhxufonf wufOD;? raxmif;wmbl;/ udpör&Sdbl;/
olwkdU0ifaiGu tNrJwdk;aewmyJ/ ckwavm AkH;ckdusif;awG wl;w,fr[kwfvm;? tJ'gawG uefx&dkuf,lwJU
vlawG 0ifaiGwdk;wufvmwmaygh/ ckwavm ArmwcsKdUudk odrf;oGif;wJUtaeeJU bk&ifcHu &mxl;BuD;awG
ay;aew,f r[kwfvm;? olwkdU0ifaiGwkd;aewmaygh/ tpdk;&ydkif;? rif;wdkifyiftrwfydkif;? tkyfcsKyfa&;ydkif;rSm
vmbfpm;rIawG rsm;vmw,fr[kwfvm;? olwkdUrSm y'kr®mydwf0,ftm; ydkaumif;vmwmaygh/
t*FvdyfppfAdkvfawG ydka&mufvmawmhtxufwef;zmawG ydk0ifaiGaumif;vmwmaygh/ olwkdUvnf; cspfpEdk;?
cspftrQpwJU y'kr®mawG vIdifvIdifBuD; 0,fEdkifawmhwmaygh/ ppfqdkwmvlwpfpktwGuf aumif;w,f?
vltrsm;twGuf raumif;bl;}}

uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfodkU rMumcPoGm;jcif;rSm þvdk pdwf0ifpm;p&maumif;aom


pum;rsKd; ocifwifarmifBuD;ESifh ajymNyD; ]&aohpdwfajz} vkyf&kHrQomruyg/
uRefawmf&efukefodkUjyefa&mufaeNyDjzpfaMumif; wpfqifhpum; wpfqifhMum;jcif;jzifh
ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;odkU owif;a&mufapvdkívnf; jzpfayonf/

uRefawmfarQmfrSef;onfhtwdkif;yif ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;onf uRefawmf&efukefodkU


jyefa&mufaeNyDjzpfaMumif; wpfenf;enf;jzifh odoGm;MuNyD jzpf[efwlavonf/ wpfnaewGif
uRefawmfonf uRefawmfhaetdrfcef;rSm wpfa,mufwnf; &Sdaecdkuf vli,fwpfa,mufonf pmwpfapmifudk
ay;vSmayonf/ pmwGif wpfpkHwpfa,muf\ trnfudkryDoatmif vufrSwfxdk; xm;aomfvnf;
vufa&;jrif&kHjzifh udkat;aiGxHrSjzpfaMumif; odvkdufavonf/ uRefawmfhrSm tvGefw&m
tm;wuf&Tifvef;jcif;jzpfoGm;\/ udkat;aiGu xkdnwGif olESihfawGU&ef csdef;jcif;jzpf\/ pmvmay;aom
oli,ftm; uRefawmfu NyKH;NyD; acgif;ndwfjyvdkufaomtcg xkdoli,fonf pum;wpfcGef;wpfyg'rQ
ajymraeawmhbJ csmceJ xGufoGm;avonf/

csdef;aom tcsdefrSm n7 em&DcJGjzpf\/ ae&mrSmum; A[ef;a&wm&Snf vrf;ESifh a&T*kHwdkifvrf;qkH&m teD;&Sd


jrefrmuGrf;,mqdkifuav;jzpf\/

uRefawmfonf 7em&Dü tdrfrSxGufcJUavonf/ aqmif;wGif;0ifvmNyDjzpfí at;pdrfhpdrfhjzpfaeonf/ odkUaomf


&efukefaqmif;OD;aygufrSm aecif;xdkifcif; tom,mqkH;aom tcgor, jzpfayonf/
qG,fwmyg;yg;vSvSuav;rsm; 0wfNyD; pwdkifwpfrsKd;xkwfEdkifaom tcsdefvnf;jzpfayonf/
uRefawmfonf rjrrSDay;xm;aom qG,fwmudk xkwf0wfcJUavonf/ rjrrSDESifh &Srf;jynfodkU
oGm;cJUonfhtjzpfa[mif;udk atmufarhzG,fyifjzpfae\/ aumvdyfausmif;odkUoGm;aom tm&ftD;wD
bwfpfum;ay:wGifxdkifí vkdufyg&if; rjrrSDtaMumif; pOf;pm;aerdavonf/ rjrrSDonf uRefawmfhtm;
arQmfaeayvdrfhrnf/ vkduf&SmvQifvnf; &Smaeayvdrhfrnf/ uRefawmfonf &efukefjyefa&mufaMumif;
rjrrSDtm; taMumif;rMum;/ olUxH oGm;ívnf; rawGU/ þodkU tqufjzwf&jcif;rSm vG,fulaom
tvkyfr[kwfay/ uRefawmfhtm;pdwf\csrf;om? udk,f\csrf;omudk ay;cJUaom rjrrSD/ uRefawmfh
aea&;xdkifa&; rylyif&atmif aiGaMu;axmufyHUcJUaom rjrrSD/ qJGaqmifjcif; trsKd;rsKd; tjynfh&Sdaom rjrrSD/
xdkrjrrSDESifh auGuGif;&aom qif;&Jjcif;um; rao;i,fyg/ xkdqif;&J'ku©udk atmifhtnf;onf;cHae&onfh
taMumif;rsm;rSm usifh0wfodu©mESifh qefUusifonf[laom udk,fhtodaMumifh vdyfjymvefUjcif;ESifh
trsm;wumodvQif ajymMuqdkMurnfudk &SufaMumufjcif;wdkUjzpfay&m xdktaMumif;wdkUonf pdwf\csrf;om?
udk,f\csrf;omudk awmifhwaomvlUobm 0? aea&;xdkifa&;wGif raMumifhrMu&atmif awmifhwaom
vlUobm0wdkUESifh pmaomftm;tifBuD;rm;vSonf[k rqdkEdkifacs/ xdkUaMumifh ,aeUxd rjrrSDESifh rawGUatmif
a&SmifaeEdkifao;aomfvnf; pdwfuawmhrjrrSDxH rMumcP a&mufa&mufoGm;ayao;onf/ txl;ojzifh
tvkyftudkif ykHrSefr&Sd? 0ifaiGrSefrSef r&Sdojzifh aea&;xkdifa&;rSm tusyfawGUwdkif;rjrrSD\ axmufyHUaMu;udk
ajy;í ,lvdkonf/ tultnDajy;í awmif;vdkonf/

tm&ftD;wD bwfpfum;onf a&T*kHwdkift0dkif;BuD;rSm &yfvkdufavonf/

uRefawmfonf bwfpfum;rS qif;cJUNyD; a&T*kHwdkifESifh a&wm&Snfvrf;axmifhodkU avQmufcJUonf/


vqkwf&ufjzpfojzifh v rxGufao;/ onfbufydkif;rS vrf;"mwfrD;rsm;onf tm;raumif;ojzifh
cyfrSdefrSdef&Sdavonf/ nydkif;a&mufNyDqdkvQif vltoGm;tvmyg;aomae&mvnf; jzpf\/
jrefrmuGrf;,mqdkifuav;rSm vQyfppf"mwfrD; roG,f,lEdkif? a&eHqD vufqJGrSeftdrfuav;wpfckudk
xGef;xm;\/ ukefypönf;rSmvnf; ukvm;uGrf;,m qdkifrsm;vdk rpkHvifvSacs/ uGrf;,mAef;tjyif
aq;vdyftrsKd;rsKd;ESifh aoG;aq;? 0rf;Ekwfaps; trsKd;rsKd;om &Sdavonf/ qdkif&Sifonf aps;0,fwpfa,mufESifh
pum;ajymae\/ aps;0,folrSmabmif;bDjzLESifh &SyftusÐvuf&SnftjzLudk 0wfxm;NyD; w&kwfESifhwlonf/
EIwfcrf;arG;wdkwdkuav; xm;NyD; rsufrSefvnf; wyfxm;onf/

uRefawmfonf uGrf;,mqdkif\ ab;bDwGif vlolav;yg; t&dyftjcnfudk Munfhvkdufonf/


udkat;aiGudkrawGU&/ em&Dudk Munfhvdkufaomtcg 7em&DcJGae avNyD/ uRefawmfudk,fwdkifu
uGrf;,mqdkifa&SUrSm &yfNyD; t&dyftjcnfjyrS wpfae&m&mrSm 0if&yfvkduf\/ aps;0,faeaom
w&kwfESifhwlolonf uRefawmfh tm;ab;apmif;Munfhvkdufavonf/ aoaocsmcsm uRefawmfu
Munfhrdaomtcg xdkoludk uRefawmfodjrifzl;onf[k xifvmavonf/

uRefawmf-

]]uGrf;wpf,may;ygAsm}}

uGrf;,monf-

]]tcsKdvm;? aq;eJUvm;}}

uRefawmfu rajzrDxdkolu-

]]'DqdkifrSm ESpfrsKd;pvkH; aumif;wmyJAs}}


xdkolUtoHudk Mum;vkdufonfESifhwpfNydKifeuf uRefawmfonf xdkolrSm udkat;aiGjzpfaMumif;
wyftyfaocsmodayawmhonf/ tenf;i,fawmh tHUMojcif;jzpfrd\/ odkUaomf tHUMojcif;udkrjybJ
zkH;zdxm;vdkufNyD;-

]]cifAsm;wdkUaumif;r,fxifwmay;ygAsm}}

uGrf;,monfonf uGrf;,mNyD;aomtcg uRefawmfhtm; vSrf;ay;vdkuf\/ uRefawmfu


ydkufqHxkwfay;aecsdefwGif udkat;aiGonf xGufoGm;ESifh\/ 4if;aemuf uRefawmfonf olUaemufrS
aemufa,mifcHvkdufoGm;avonf/

uRefawmfwkdUonf a&T*kHwdkifvrf;tvdkuf ajcmufxyfBuD;bufodkU avQmufcJUMuavonf/


opfyifBuD;rsm;uvnf; tkyfrdk;aeMuNyD; ukef;ay:rSm ausmif;rsm;? Z&yfrsm;? bk&m;rsm;u
vTrf;NcKHaeMuaomaMumifh arSmifaeavonf/ uRefawmfwkdUonf tkwfavSum;BuD;wpfckwGif wufMu\/
pum;0gyif? w&kwfpum;yif? ydEéJyif? 0g;&kH ponfwkdUMum;rSm&Sdaom tkwfwHwdkif; ESpfzufumxm;aom
vrf;uav;rSm avQmufMu\/ ausmif;Mum;? Z&yfMum; 0ifMu\/ 4if;aemuf Z&yfwpfaqmifwGif;odkU
0ifMuavonf/

vlwpfa,mufonf Murf;jyifay:rSmxdkifí vufESdyfpufudk pm;yJGykuav; ay:wGif wifNyD;


za,mif;wdkifpuúLrSm vufESdyfpuf &dkufaeavonf/ xdkolrSm tom;rnf;rnf; rsufrSef0if;0if;?
acgif;wkH;qHawmufESifh jzpfavonf/ xdkolrSm a&ausmfrS ausmif;q&m ocifcspfjzpfavonf/

uRefawmfwdkU 0ifvmonfudk ocifcspfonf wpfcsufavmuf armhMunfhNyD;aemuf


vufESdyfpuf&dkufNrJ&dkufaeavonf/

xdkifrdonfqdkvQifyif uRefawmfu udkat;aiGtm;-

]]&kwfw&uf cifAsm;udk rSwfawmifrrSwfrdbl;}}

olu rsufrSefcRwf&if;-

]]&kyfajymif;&kyfvTJ atmifjrifw,fqdk&rSmaygh/ vdrf&if ajAmifvdrfwmxuf wpf0ufwysuf vdrfwmu


ydkydw,fqdkwmvdkyJ? &kyfzsufwJUtcgrSm odyfrzsuf&bl;? enf;enf;zsufNyD; ykHrSm;&dkuf&w,f? [J[J/
tusÐaMumifaMumif usm;usm; 0wfaeruswJU vlwpfa,mufu aMumifaMumifusm;usm; 0wf&kHeJUvnf;
ykHrSm;&dkufEdkifwmyJ/ abmif;bD0wfavhr&Sdolu abmif;bD0wfvdkuf&kHeJUvnf; ykHrSm;&dkufEdkifwmyJ/
udk,fhudkMunfh? abmif;bD0wfae rusbJ 0wfvdkufw,f? rsufrSefwyfvkdufw,f? rsufrSeftrnf;BuD;wyfwm
r[kwfbl;aemf/ EIwfcrf;arG; wdkwkduav; xm;vdkufw,f/ &kyfajymif;oGm;wmyJ/ ta&;BuD;wmu
obm0uszkdUjzpfw,f/ uJ qdkprf;ygOD;? bmawG vkyfcJUovJ? ckaum bmawGvkyfaeovJ}}

]]uRefawmfwdkUe,frSm vkyfcJUwmawGawmh &Sdygw,f/ ck &efukefjyefa&mufawmh bmrS rvkyf&ao;bl;/


cifAsm;wkdUeJUrS rawGUbJ? bmvkyfp&m&SdrSmvJ}}

]]udk,fwkdUvnf; c&D;xGufaeMuwmudk;? 'gaMumifh &Jabmf tqufjywfaewm/ uJ e,frSmvkyfcJUwm


uav;awG ajymprf;ygOD;}}
uRefawmfu vmawmhrnfh ta&;awmfykHtwGuf vlawG pnf;&kH;cJUykH? aumif;uifrS vufeufcsay;&ef
ae&mrsm; a&G;cs,fcJUykH ponfwkdUudk vkH;aphywfaph tpD&ifcHavonf/

udkat;aiGu t*Fvdyfe,fcsJUtm; vufeufudkif wdkufxkwf&efudpöESifh ywfoufí t&yf&yf


tajctaersm;udkNcKHí ajymjyonf/ ocifatmifqef; onf *syefrSwpfacgufjyefvmuwnf;u
vkdufygoGm;aom ocifvSNrdKifwkdUvlpk rSm *syefrSmaecJUaMumif;? ocifvSaz? udkxGef;&Sdefpaom &Jabmfrsm;
ocifatmifqef;ESifhtwl vdkufygoGm;MuNyDjzpfaMumif; od&avonf/ jyifyrS ArmhvGwfvyfa&;wyfBuD;rsm;
csDwufvmpOf jynfwGif;rS ae&mtESHUtjym;wGif vufeufudkif olykefrsm; x<u&ef tpDtpOfrsm;udkvnf;
xdkufoifhoavmuf ajymjyay\/

udkat;aiGonf uRefawmfESifh&JabmfaexGef;wkdU a&G;cs,fxm;aom av,mOfysHrS vufeufcsay;&ef ae&mduk


aocsmpGm rSwfom;xm;vkdufavonf/

udkat;aiGu *syefonfvufeuftultnDrsm;tjyif aiGusyf oef;ESpfq,fudkyg tultnD


ay;vdrfhOD;rnfjzpfaMumif; ajymjyaomtcg uRefawmfhrSm rSifwufrdoGm;avonf/

xdkUaMumifhudkat;aiGu-

]]wpfjynfvkH; pnf;&kH;a&;vkyfzkdU vQKdU0SufpGm wyfawG xm;zdkUqdkawmh 'DaiG[m enf;awmifenf;ao;w,f


udk,fhvl}}

]]Mum;&wJUowif;u aumif;vGef;tm;BuD;vdkU rSefrS rSefyghrvm;vdkU oHo, jzpfaew,f udkat;aiG&JU}}

]]*syeftpdk;&eJU udk,fwkdUacgif;aqmifawG oabmwlnDrI &NyD;wJUtwdkif; ajymaewmyg &JabmfwifxGef;?


'gawGudkonfhjyif b,folUrSvnf; ajymraeeJUOD;? udk,fwdkUtcsif;csif;om odxm;zdkUajymwm}}

]]uRefawmfEIwfvkHyghr,fAsm? ckavmavmq,f uRefawmfbmvkyf&rvJ}}

]]0g'jzefUvkyfief;vkyf&r,f}}

udkat;aiGonftcef;xJrS pm&Gufpmwrf;tvdyfrsm;udk qGJxkwfvmNyD; uRefawmfhtm;ay;vkdufonf/

]]'gawGudkeD;pyf&mvlawG a0ay;vkdufyg}}

4if;wkdUrSm ]ta&;awmfykH} qdkaompmapmifrsm; jzpfavonf/

]]tzdk;tc awmif;&OD;rSmvm;}}

]]pmapmifudk ay;NyD;awmh tvSLcH? wpfusyfxufawmh renf;apeJUaygh}}

uRefawmfonf pmapmifrsm;udk vSefavSmMunfhaeavonf/

uRefawmfwdkU\ 0g'jzefUpm&Gufpmwrf;rsm;wGif emZD*smreDESifh wdkufaeaom &k&Sm;udk csD;usL;tm;ay;jcif;rsm;?


*syefppf0g'DwkdUtm; ckcHwkdufcdkuf aeaom w&kwfuGefjrLepfrsm;udk axmufcHtm;ay; a&;om;csufrsm;?
t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm; tjyKwfwdkufa&;rsm;ESifh xdkodkUtjyKwfwdkufa&; twGuf tjyifrS
tultnDb,fenf;ESihfrqkd? &atmifvkyf&rnf[laom tqdkrsm; yg&Sdavonf/

]ta&;awmfykH} pmapmifrSm vQKdU0SufpGm &dkufESdyfxkwfa0aeaom pmapmifjzpfavonf/

uRefawmfonf pmapmifrsm;wGif tm&kHpJG epfjrKyfaepOf udkat;aiGu-

]]&JabmfwifxGef; aiGa&;aMu;a&; tajctae b,fvdkaeovJ}}

xkdar;cGef;udk uRefawmfarQmfvifhrxm;acs/ odkUaomf trSeftwdkif; ajymjyEdkifolUxHarSmufrSm


trSefudktefxkwfcGifh&ojzifh 0rf;omoGm;ay\/

]]tajctaeu usyfwmayghAsm/ tvkyfuvnf; xGufxm;w,f? tazaovdkU &Gmjyef&awmh


ukefuswmuvnf; &Sdao;w,f/ rkqdk;r tarhqDuvnf; wpfjym;pwpfcsyfrS r,lcsifbl;?
ckavmavmq,fqdk&if bdkifusaewmaygh}}

]]ykHESdyfwdkufaxmifay;r,fqdkwJU &Jabmf&JU tpfrBuD;qdkwmuvnf; axmifray;awmh cufoGm;wmayghav/


&JabmfzkdU udk,fenf;enf;ay;vkduf&OD; r,f}}

]][J [J oef;ESpfq,fxJuvm;}}

]][J [J qdkygawmh? p&ef&wJUtxJuygyJ}}

udkat;aiGonf aiG20d xkwfay;avonf/ ESpfusyfwef topfpufpuf q,f&G,fjzpf\/

udkat;aiG\ rsufESmonf wnfoGm;jyefavonf/ wpfpkHwpf&mudk av;av;eufeuf pOf;pm;aeNyD;aemuf-

]]ta&;BuD;wmu udk,fwkdUwpfawGu udk,fwkdUwm0efudk ausyGefatmif vkyfzkdUyJ/ Armhwm0ef ausyGefatmif


ArmawGvkyfEdkifrS *syef[m ArmjynfxJ 0ifrvmEdkifrSm/ *syef0ifrvmbJeJU t*Fvdyfudk armif;xkwfEdkifatmif
BudK;pm;&r,f}}

]][kwfw,f? 'g[m ta&;BuD;qkH;yJ/ *syefu 0ifvmrd&if tydkifpD;oGm;rSm pdk;&ao;w,f/ 'gayrJU


wpfckcufaewm &Sdw,f}}

]]b,fvdkcufaewmvJ? qdkprf;ygOD;}}

]]vlawG awmfawmfcyfrsm;rsm;u ta&SUbufu *syefvmrSmudk ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrmqdkwmvdk


arQmfvifhapmifhpm;aeMuw,f}}

]]tckaetcgrSm *syefudk arQmfwmu udpör&Sdygbl;? t*Fvdyftay:rSm ,kHMunfcsuf?


tm;xm;csufuif;rJUjcif;udk jywJUoabmygyJ/ ckaetcgrSm ta&;tBuD;qkH;u t*Fvdyfe,fcsJUorm;udk
rkef;zkdU? t,kHtMunfrJUzkdU? t*Fvdyfe,fcsJU tpdk;&acwfukefNyDqdkwm em;vnfzkdUjzpfw,f? 'DvdkjzpfzkdU[m
udk,fwkdUya,m*jzifh jzpfjzpf? *syefya,m*jzifh jzpfjzpf aumif;wmcsnf;yJ}}

]][kwfwmayghav? uJuRefawmf jyefawmhr,f/ aemuf 'DudkyJ vm&rSmvm;}}


]][kwfw,f? Ak'¨[l;eJU paeaeUwdkif; n7em&DeJU 9em&DMum;rSm vmcJUyg/ 'DaeUawmh udk,fudk,fwdkif
vmBudKvdkU vrf;uuif;u rar;wm? aemufaeUawGqdk &if tkwfwHwdkif;vrf;Mum;rSm uif;eJUawGUvdrfhr,f/
uif;u]] armifpefvm;a[h}}vdkU ar;vdrfhr,f/ 'Dawmh &Jabmfu ]]armifpefawmh r[kwfygbl;? armifpefu
vTwfvdkufwJU cEÅDyg}}vdkUajzvdkufyg/ 'Dvdkqdk&if oGm;cGifhjyKvdrhfr,f}}

]]rSwfrdygNyD}}

]]armifpefvm;a[h}}

]]armifpefawmhr[kwfygbl;? armifpefu vTwfvkdufwJU cEÅDyg/ [J [J vQKdU0Sufa&;vkyfief;qdkwm


aphpyfaocsm&w,faemf/ aumif;w,f}}

uRefawmfjyefvmaomtcg udkat;aiGu tkwfavSum;txd vkdufydkUavonf/

ajrmufavat;uav; wkdufvmonf/ bk&m;xD;rS qnf;vnf;oHrSm wvifwifwif jrnfvsuf&Sd\/

a&T*kHwdkifvrf;rSSm vGefpGm wdwfqdwfNidrfoufvsuf&Sd\/ vloGm;vlvm r&Sd? ,mOftoGm;tvmvnf;r&Sd/

vrf;axmifhwGif bwfpfum;armif;onf/ rvmEdkifojzifh A[ef;bufodkU ajcvsifavQmufvmcJUonf/

csmcsDvrf;BuD;onfvnf; toGm;tvmr&Sd/ ajcmufaoGUae\/ vrf;ab;ESpfzuf&Sd ukef;jrifhay:u


wdkuftdrfrsm;rSmum; om,mvSay\/ "mwfrD;rsm;udk tqef;wMu,f wifhw,fpGm xGef;xm;Muavonf/
rD;a&mifatmuf yef;NcHrsm;rSm ta&miftaoG; xifxif&Sm;&Sm;ESifh vScGifhr& Muaomfvnf; 0dk;wkd;0g;wm;
ryDuvmjzifh tdyfrufqefaom tvSwpfrsKd;udk aqmifaeMuavonf/

vrf;avQmuf&wm aysmfjrL;vmonf/ avyifcRefrd\/ oDcsif;yif nnf;rd\/

uefawmfBuD;apmif;odkU a&mufvmavonf/ tkyfrdk;aeaom opfyifBuD;rsm;um; a&uodkPf;&Iaeovdk


wnfNidrfcHUnm;vSavonf/ a&jyifay:wGif vIdif;pD;aeaom Mu,f&dyfrsm;um; rsufpypfaeMuonfESifh
wlay\/

uHtm;avsmfpGm bk&m;bufrS avQmufvmaom vefcsm;wpfpD;udk awGU&avonf/ tdwfxJrSmaiG


20d&Sdaeojzifh tdrfxdatmif vefcsm;pD;NyD; ZdrfcH&ef pOf;pm;vdkufavonf/ tcsdefrSm q,fem&Dausmfausmf?
&efukefNrdKUwGif;rSm vefcsm;pD;í taumif;qkH;aom tcsdefaywnf;/ toGm;tvmyg;ojzifh
vrf;wpfckvkH;udkvefcsm;u ydkifonf/ wdwfaeaomaMumifh um;armif;vmvQifvnf;
ta0;BuD;rSyifodEdkifojzifh at;at;aq;aq; a&Smifwdrf;Edkifonf/ &moDOwk at;csrf;om,mojzifh
vefcsm;orm;u ydkí tm;yg;w&jzifh rarmryef; qJGEdkifonf/ onftxJu uRefawmf vefcsm;ay:
wufonfESifh wpfNydKifeuf aiGwpfusyfay;rnfqkdojzifh vefcsm;ukvm;rSm jrif;aumif;pdkif;bdonfhES,f/

wd&pmäef&kHrSm w&dyf&dyfusef&pfcJUonf/ cspfolwkdU\ vrf;Mum;udk jzwfausmfpOf rjrrSDESifh vrf;avQmuf&if;


nKMuwmMuonfh twdwfum;csyfrsm; onfpdwfxJrSm wpfvTmNyD;wpfvTm ay:vmavonf/

pdwf"mwfqdkonfrSm qef;Mu,fvSayonfwum;/ ,if;odkU twdwfum;csyfwpfckudk xif[yfaeonfh


wpfcPüyif ypöKyÜef um;csyfwpfckonf a&maESmxif[yfvmjyefavonf/ wDbD[k xif&aom a&m*gjzifh
EGrf;&daysmhacGvJavsmif;ae&aom rjrifhOD;\ &kyfykHum;csyfaywnf;/
uRefawmfonf rjrihfOD;xHodkU rMumcP a&mufcJU\/ tajctaewdk;wuf aumif;rGefvmonfudk rawGU&/
rjrifhOD;tm; ukoaeaom q&m0efxHodkU oGm;NyD; tajctaear;cJU\/ tm;&zG,faumif;aom
pum;udkrMum;cJU&/ q&m0efonf a&m*guRrf;aeNyD? arQmfvifhcsufr&Sdawmhbl;[laom pum;rsKd;udk
rajymaomfvnf; pdwfrylygESifh? rMumcif aysmufygvdrfhr,f[laom pum;udkvnf; rajymay/
]]apmifhMunfhao;wmaygh}}[laom pum;udk wGifwGifajymNyD; aq;awGom wGifwGifay;aeavonf/

uRefawmfonf rjrifhOD;udk tm;wufatmif trsKd;rsKd;BuHzefajym&\/ olUtwGuf arQmfvifhcsufAdrmefBuD;awG


crf;em;xnf0gpGm aqmufay;&\/

armif*dkrm&Dvrf;/

xkdvrf;yifvQif tawmf&Sif;ae\/ [dkem;'Dem; vefcsm;wpfpD;wav ajy;vTm;aejcif;Esifh


vltcsKdUul;oef;jzwfoGm;jcif;om &Sdawmh\/ "mwf&xm;rsm;rSm wpfpif;rusef &kyfodrf;oGm;cJUNyD/

uRefawmfaexdkif&m aA'u0defq&mOD;wuf&Sdef\ wkdufcef;a&SUodkU a&mufaomtcg vefcsm;udk


t&yfcdkif;vdkufavonf/

uRefawmfvefcsm;ay:rSqif;NyD; aiGwpfusyfay;vkdufaomtcg vefcsm;ukvm;onf ppfom;\


zswfvwfwnfhrwfjcif;rsKd;jzifh qvHay;vkduf avonf/ xdkqvHduk cH,l&aom uRefawmfonf
ppfAdkvfvdkjyKrl&rnfvm;? olaX;vkdjyKrl&rnfvm; rod/ bmuvdk wkdwkdBuD;jzpfum NyKH;íom NyKH;vkduf&
avawmhonf/

avSum;ay:odkU wufrnftjyKwGif Munfvifaom? jymvJUaom aumif;uifrS rkd;BudK;oHudk


Mum;&bdouJUodkU ]]armifuav;}}[laom toHudk tHUMopGm Mum;&avonf/ toHvm&modkU
vSnfhMunfhvkdufaomtcg vrf;ab;rSm &yfxm;aom rjrrSD\ armfawmfum;udk awGU&avonf/
uRefawmfonf tHUMorqkH;EdkifjzpfNyD; &yfwefUai;armaerdavonf/

rjrrSDonf armfawmfum;ay:rS acgif;jyLxGufNyD;-

]]armifuav;? atmifr,fav; 'Dujzifh &Smvdkuf&wm}}

onfawmhrS uRefawmfonf um;teD;odkU ajy;uyfvkdufonf/

]][if rryguvm;? uRefawmf vkH;vkH;rarQmfvifhbl;? vkH;vkH; rxifbl;}}

'&dkifbmudkbkd;atmifum; tvGef£ajEéaumif;oljzpf\/ uRefawmfwkdUudk vkH;vkH; vSnfhrMunfh/ pyfpkvkdaom


trlt&mudk vkH;0rjy/ olUbmomol pwD,m&ifbD;ay: vufwif&if; a&SUodkU ai;Munfhaeavonf/

rjrrSDonf rl&mrm,mrsm;vSaomrsufESmjzifh uRefawmfhtm; armhMunfh&if;-

]][kwfrSmaygh armif&,f? odygw,f/ rrudk arQmfrSmr[kwfygbl;? owdawmif &rSmr[kwfygbl;/ tdkwrif


arhxm;wJU[myJav}}

]]tdk 'Dvkdr[kwfygbl; rr&JU/ uRefawmfu 'Dvdk'Dae&mrSm? 'DtcsdefBuD;rSm rrudkawGU&zdkU rarQmfvifhwmudk


ajymwmyg}}
]]rr 'Dem;u apmifhaewm wpfem&DausmfausmfMumNyD}}

]][mAsm [kwfvm;? tm;emp&mBuD;}}

uRefawmfhrSm ajcrudkifrd? vufrudkifrdqdkovdk jzpfvmavonf/ rjrrSDonf um;ckHwpfzufodkU a&TUxdkif&if;-

]]vmavuG,f? rwfwwfBuD; pum;ajymraeygeJU? um;xJwufcJUyg}}

rjrrSD\ trlt&mrSm cgwdkif;ESifhtenf;i,f jcm;em;\/ cgwdkif; '&dkifbm tapcHpaom


vlrsm;a&SUwGifyifvQif £ajE´xdef;xm;onf/ uRefawmfhtm; ckvdk vGwfvyfpGm rqufqHcJUacs/
uRefawmfonf um;wHcg;udkzGifhNyD;wufvsuf rjrrSD ab;rSmyif cyfcGmcGm cyf,kdU,dkU xdkifvkdufavonf/
um;wHcg;udkyif rydwfrd/

]]rr ckb,fu vmwmvJ}}

]]rifhqD wrifvmwmaygh/ armifav;[m vludk,fwdkifvnf; rvmbl;? pmvnf; r&bl;? 'Dvdkaewmu


bmoabmvJ}}

rjrrSDu tylwjyif; vIyf&Sm;aeaomcHpm;rIESifh ajymonf/ uRefawmfuawmh at;pufpGm ajzvkduf\/

]]bmoabmrS r[kwfygbl; rr&,f? rtm;wJU oabmygyJ}}

]]rrrSm bmjzpfaew,fqdkwm odovm;}}

uRefawmfu rjrrSDtm; xdef;odrf;ydjym;pGm aexdkifajymqkd&ef owday;onfhoabmESifh a&SUuxdkifaeaom


'&dkifbmbufodkU vufraiguf wufxdk;í jyvdkufavonf/ rjrrSDum; *&kpdkufykHray:/ tylwjyif;
vIyf&Sm;aeaom cHpm;rIrsKd;jzifhyif-

]]rrrSm bmjzpfaew,fqdkwmod&JUvm;}}

uRefawmfu at;aq;pGmyif-

]]qkdprf;ygOD;}}

]]udkxGef;0if; qkH;oGm;NyD;}}

]]a[mAsm b,fwkH;uvJ}}

rjrrSDonf rm,mavm? wu,favm rod/ 0rf;enf;vIdufzdkaom toHjzifh-

]]wpfvawmif ausmfoGm;NyD}}

uRefawmfhrSmrl 0rf;enf;&rnfvm;? 0r;fom&rnfvm; a0cJGqkH;jzwfjcif; rjyKEdkifao;rD 0rf;enf;[efyif


aqmif&avonf/
]]b,fvkd qkH;oGm;wmvJ rr}}

rjrrSDonf wufvmaom pdwfaomuvIdif;rsm;udk ESmacgif;rS nSpfxkwfNyD; a&arT;xkHoif;aeonfh


vufudkfify0gjzifh okwf&if;-

]]olUa&m*ga[mif;eJUyJ qkH;oGm;&SmwmygyJuG,f/ emwm&SnfBuD; jyefemvefxlw,fvdkU r&Sdawmhygbl;}}

uRefawmfonf rjrrSD\vufudkify0grS ysHUvGifhvmaom a&arT;eHUwGif xkH,pfaerd\/ xkdcPü wpfcgwkef;u


uRefawmfESifh vGwfvyfpGm aygif;oif;qufqHEdkif&ef OD;xGef;0if; aoygapawmh[k rjrrSD qkawmif;cJUonfudk
zswfceJ owd&avonf/

]]olUcrsmvnf; 0#fuRwfw,fvkdUqdk&rSmygyJ rr&m/ tdyf&mrSm tNrJvSJae&wJU


'ku©qif;&J[mb,favmufBuD;r,fqdkwm}}

]]at;aygh? 'DvdkawG;NyD; pdwfylwm ajz&wmyJ/ olUcrsmrSm 0#fuRwf&SmwmygyJ/ rrjzifh


odyftm;i,foGm;wmyJuG,f/ rkqdk;rb0qkdwm rrvdk tvkyftudkifeJU wifhawmifhwifhw,f &SdOD;awmh?
vltxifao;awmh cH&wmyJ}}

rjrrSDu rkqdk;rb0 idkcsif;&Snfcsaeonfudk uRefawmf pdwfr0ifpm;Edkifawmh yg/ OD;xGef;0if;uG,fvGefjcif;udk


taMumif;jyKí rjrrSDESifh uRefawmfwkdU\ a&SUa&;uHMur®m b,fodkUb,fykH zefvmOD;rnfudkom
cefUrSef;awG;xif pdwful;cef; 0ifaeavawmhonf/

]]armifav; wHcg;ydwfvdkufuG,f}}

qdkawmhrS tawG;&yfNyD; uRefawmfonf um;wHcg;udk qJGydwfvdkufavonf/ bmvkyfzkdU


um;wHcg;ydwf&onfudkyif uRefawmfrod/ odkUaomf um;wHcg;ydwfvkdufonfqdkvQifyif um;onf NidrfhceJ
armif;xGufoGm; onfudkom odavawmhonf/ /

67

&kef;xGufr&aom ydkufuGef

taMumif;uHu xl;qef;pGm zefwD;ay;aeoavm/

uRefawmfhudk,fwdkifu r&Sif;r&Sif; vkyfcJUojzifh &IyfaxG;aeaom tusKd;tmedoifawGjzpfvmoavm/

uRefawmfhtcspfZmwfvrf;awGum; Mumav &IyfaxG;vmavonf/ zcifBuD; romcstNyD; rdcifu ]]ighom;


rif;tdrfaxmifjyKzdkUaumif;NyD}}[k qkdum ZeD;avmif; ta&G;cdkif;awmh uRefawmfonf
rjrrSDtaMumif;xnfhoGif;wifjyjcif; rjyKcJUacs/ rjrifhOD;ESifh rcifopfESpfOD;Mum;rSmvnf;
awGa0aecJUavonf/ tarudk,fwdkif ]]orD;av;u cspfp&maumif;w,f? orD;BuD;uvnf;
cspf&maumif;wmyJ}}[k a0cJGr&aom oabmudkjycJUavonf/

a[m &efukefudkjyefa&mufawmh-
ra&SmifrvTJomaom taMumif;rsm;aMumifh rjrifhOD;ESifhtwdtvif; cspfcsif; pum;qdkNyD; b0c&D;wGif
at;twlyltrQ vufwGJavQmuf&ef 0efcHuwdjyKcJU&avonf/

uRefawmfhtcspfjzifh rjrifhOD;\a&m*g oufomaprnf[k ESvkH;ydkufcJUonf/ olrESifh uRefawmf


ZeD;armifESH&moufyefjzpfa&;udk arQmfrSef;apjcif;tm;jzifh rjrifhOD;onf touftwGuf vufravQmhbJ
tm;wufpGmBudK;yrf;vmvdrfhrnf[k uRefawmf ,kHMunfaeonf/

a[m-wpfzef? wkdif;jynfvGwfvyfa&;twGuf ajratmufta&;awmfykH vkyfief;rsm;udk jywfom;pGm


aqmif&Gufawmhrnf[k pdwfxufoefaewkef;? tcspfudpörSmvnf; rjrifhOD;tm; wpfOD;wnf;tcspfjzifh
tm&kHpl;pdkufrnf[k jyXmef;xm;wkef;-

]]rjrrSDtm; rarQmfvifhbJ awGU&jyefNyD/ xdkrarQmfvifhjcif;xuf ydkíBuD;aom rarQmffvifhjcif;rSm rjrrSD\cifyGef;


OD;xGef;0if; uG,fvGefoGm;jcif; jzpfayonf/

umrydkifr&Sd yuwd vGwfvyfoefU&Sif;aom rjrrSDESifh uRefawmf b,fvdkaeae bmtjypfrS r&SdawmhNyD/


udk,fusifhw&m; ysufjym;aeonf[k odum udk,fhvdyfjym udk,fvefUaep&mvnf; rvdk?
olrsm;uJU&JUrSmudkvnf; aMumufp&mr&Sd/ w&m;0if vifr,m;tjzpfjzifh vlodewfMum; aevdkuvnf; bmrQ
twm;tqd;r&Sdawmh[k uRefawmfxifrdayonf/

uRefawmfonf awG;csif&mawG awG;NyD; vkdufygvmcJUonf/ rjrrSDonf tpüuRefawmfhtm; [dkar;onfar;


ar;NyD; pum;ajymatmif vkyfao;\/ odkUaomf uRefawmfu Xmefu&dkPf;usatmif rajz/ pum;udkvnf;
jzwfjzwfypfvdkufojzifh rjrrSDonf bmrSrajymawmhbJ uRefawmfhtm; uJcwfíom vkdufygvmcJU\/
armfawmfum;onf b,fvrf;jzwfNyD; b,farmif;oGm;onf[k uRefawmfowdrxm;rd/
um;xdk;&yfvkdufawmhrS jynfvrf;&Sd odef;odef;wkdU\ NcHxJa&mufvmonfudk owd&avawmhonf/

um;onf qif0ifatmufrSm &yfxm;onf/ '&dkifbmonf um;ay:rS tjrefqif;NyD;


tdrfwHcg;aygufab;wGif&Sdaom bJvfudk ESdyfvdkufavonf/ txJrSm uvifwifwifESifh jrnfoGm;\/

rjrrSDonfvnf; um;ay:rSqif;onf/ uRefawmfuaMumifaeNyD; um;ay:rSmyif xdkifae&m rjrrSDu-

]]armifuav; qif;avuG,f}}

uRefawmfu qif;NyD;rjrrSD\ aemufem;rSm&yfaepOftwGif;rS wHcg;0qDodkU avQmufvmaomajcoHudk


Mum;&onf/ xkdtcg '&dkifbmonf um;ay:okdU jyefwufoGm;avonf/

txJrS rdef;roHay:vonf/

]]b,folvJ}}

rjrrSDu-

]]jryguG,f? odef;odef;&,f zGifhprf;ygOD;}}

wHcg;aomhzGifhoHESihftwl qJGiifysif;&daomtoHjzifh odef;odef;u-


]]jruvnf; odyfaemufuswmyJ? odef;odef;apmifhawmapmifhygao;&JU? tdyfcsifwmeJU}}

wHcg;yGifhvmonf/ tdyfrIefpkHrTm;ESifh odef;odef;u uRefawmfhtm;MunfhNyD; NyKH;vkdufonf/ uRefawmfonf


&Sufudk;&Sufuef;jzpfae\/ uRefawmfum; cdk;&m vkdufygvmaom rdef;uav;wpfa,mufESifh wlraeygvm;/
rjrrSDua&SUu0ifonf/ uRefawmfu &Sufudk;&Sufuef;ESifh aemufuvdkufonf/

'&dkifbm-

]]rr *&ufxJ um;oGif;xm;r,f? uRefawmfwef;vsm;rSmyJ &Sdr,faemf}}

]]at; at; aumif;w,f? um;vdkcsifawmh vmac:rSmaygh}}

odef;odef;onf uRefawmfwkdUaemufrSm wHcg;ydwfae&pfcJUonf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm;{nfhcef;xJodkU ac:oGm;avonf/ {nfhcef;xJrSm ydk;teDtkyfaqmif;tkyfxm;aom


rD;wdkifwpfckom xGef;xm;&m rD;wkdifteD;rSm&Sd aom qkdzmukvm;xdkifBuD;rsm;ESifh atmufu
Murf;jyifay:wGifom xif;xif;BuD; vif;aeonf/ usefae&mrsm;wGifum; rIef&D&DjzpfaeNyD;
teDa&mif,Sufoef;ae onf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm; rIef&D&DESifh teDa&mif,Sufoef;aeaom ae&m&Sd qdkzm&SnfBuD;wpfckay:wGif


xdkifapavonf/ NyD;awmh aemufuvdkufvmaom odef;odef;tm;-

]]odef;odef;a& armifwifxGef;udk cP{nfhcHvdkufygOD;uG,f}}

[kqdkum {nfhcef;ESifhqufaeaom tcef;wpfckwGif;odkU 0ifoGm;avonf/ rjrrSDu xdktcef;\rD;cvkwfudk


zGifhvdkufaomtcgusrS xdktcef;onf tdyfcef;wpfcef;jzpfaMumif; awGU&avonf/

odef;odef;onf uRefawmfha&SUrSm vm&yfvsuf uav;BuD;vdk NyKH;Ny;-

]]udkwifxGef;wkdUrsm; ckrSawGU&awmhw,f}}

]][kwfw,fAsm? uRefawmfvnf; tvkyfrsm;aewmeJUyJ/ tif; &Srf;jynfujyefa&mufvmrS


wpfcgrSrawGUMuao;bl;aemf}}

]]vmcsif teD;uav;? rvmcsifc&d;a0;ayhg&Sif [kwfvm;}}

uRefawmfum; tajz&usyfaeaomaMumifh-

]]OD;cifarmifaum usef;usef;rmrmyJvm;}}

[k olUa,musfm;taMumif;udk ar;vkduf&avonf/

]]usef;usef;rmrmygyJ&Sif/ ckawmh r&Sdbl;? e,fxGufae&w,f}}

]]aMomf[kwfvm;}}
uRefawmfonfOD;cifarmif\ taMumif;udk ar;omar;&onf/ rjrrSDESifh ywfoufí
odef;odef;tm;awGUod&onfrSm okH;ESpfausmfNyDjzpfaomfvnf; OD;cifarmifESifhwpfcgrQawGUjrifzl;jcif;r&SdcJUacs/

]]rcsKdaum aexdkifaumif;&JUvm;}}

&Srf;jynfoGm;wkef;u ygvmcJUaomqGHUtaeonfh tapcHrBuD;taMumif;udk ar;vkdufonf/

]]rmygw,f&Sif? &SifhtaMumif;awmif cPcPajymao;w,f}}

odef;odef;u cyfwnfwnfajymaomaMumifh uRefawmfhrSm ,kHxifaMumifxif jzpfoGm;onf/ rcsKdrSmqGHUtjcif;


aysmufoGm;NyD; pum;ajymwwfaeNyDavm/ okdUr[kwf ajc[efvuf[efjzifh uRefawmfwdkU taMumif;awGudk
rawmfwa&m ajymavacsa&mhovm;/

]]qdkprf;ygOD;? bmawGajymovJ}}

odef;odef;onf &TwfwGwfwGwf aemufawmufawmuf trlt&mawGudk vkyfaeNyD; aps;udkifcsifonfhoabmESifh


rajymbJaeonf/ uRefawmfu ydkMum;csifvm\/

]]b,fvdkajymovJ}}

]][J [J udkwifxGef;wpfa,muf[mwJU? uG,f&ifarh awGUaoatmifvGrf;owJU? rcsKdu arQmfayr,fhwpfcgrS


ay:rvmbl;wJU [m;[m;}}

uRefawmfvnf; olUjyufvkH;udkoabmusNyD; vkduf&,frd\/

]]EdkU aeygOD;odef;odef;&JU? 'Dpum;rsKd;udk t"dyÜm,fay:atmif rcsKd b,fvdkvkyfNyD; ajymovJ? odef;odef;u


rcsKdvkdvkyfjyprf;ygOD;}}

odef;odef;onf vuf[efajc[ef rsufESmrl[efponfwkdUjzifh qGHUtolajymykH vkyfjyawmhrnfuJUodkU&SdpOf-

]]odef;odef; cPvmygOD;}}

[k rjrrSDu aigufqwfqwftoHjzifh ac:vkdufavonf/ odef;odef;onf csufcsif; jyL;wl;ysmwmjzpfoGm;NyD;


uav;BuD;vdk vQmwpfvpfxkwfvsuf csmceJ vSnfhajy;av\/

aMomf odef;odef;/ rjrrSDxm;&muaeaom odef;odef;/ tb,fhaMumifh odef;odef;tay:wGif rjrrSD\MoZm


þrQanmif;avoenf;/ odef;odef;ESihf rjrrSDwkdUrSm oli,fcsif;rsm;ESifh odyfrwl/ uav;aygwmBuD;ESifh
txdef;awmfBuD;vdkom ydkwlavonf/

uRefawmfonf {nhfcef;xJ0ifpu &kwfw&uf rjrif&aom tdrfaxmify&dabm*rsm;udk eDa&mif,Sufoef;aom


rIef0g;0g; tvif;a&mifwGif awGUjrifae&avonf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm; OD;cifarmiftdrfrSm r&Sdaomtcsdefudk a&G;cs,fí ac:vm[efwlonf/


tBuHydkifvSaom rjrrSDygwum;/ vGwfvGwfvyfvyfjzpfae aom rkqdk;r rjrrSDtay:wGif
uRefawmfb,fvdkoabmxm;&rnfenf;/ w&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh aezdkUajymqdk&awmhrnfavm/
uRefawmfhaMumifhb0udk wG,fwmqkyfudkifaeaom rjrifhOD;tm; opömazmufawmhrnfavm/ tkdcPcP
awGa0wwfaom iwifxGef;/ b,ftouf? b,ft&G,fxd awGa0OD;rnfenf;/ ckb,fbufodkU
,drf;,dkifOD;rnfenf;/

odef;odef;onf xGufvmNyD; £ajE¨BuD;wpfcJGom;avmufESifh-

]]udkwifxGef; bmrsm;pm;OD;rSmvJ? tm;remygeJU? uRefrrtdyfcif pDpOfay;cJUyghr,fj}}

]]aeygapAsm? 'ku©r&SmygeJU? nOfheufvSygNyD}}

]]&Sif wu,frqmvkdUvm;}}

]]rqmygbl; udpör&Sdygbl;}}

]]'gjzifh uRefrudkcGifhjyKygaemf? q&m0efu nOfheufatmif rae&bl;vdkU wm;jrpfxm;vdkUyg}}

]]aMomf [kwfvm;? tdrfonf&JUtjypf r[kwfygbl;? {nfhonf&JUtjypfyg/ {nfhonfu


nOfheufBuD;rSvmwmudk;}}

uRefawmfajymvkdUrS rqkH;rD odef;odef;onf tay:xyfodkU wufoGm;avNyD/ uRefawmfwkdUESpfa,mufwnf;


ae&pfcJU&ef odef;odef;u wrifa&Smifay;ovdkjzpf aeonf/ tawmfaMumifaom tvkyf? tvGefajAmifusaom
tvkyfygwum;/ ,cifuawmhrxl;awmhygbl;? vQKdU0Sufxm;zkdUrvdkawmhygbl;[k ,lqum ckvdk ajAmifusus
pDpOfxm;jcif; jzpf[efwlonf/ rjrrSDonf uRefawmfESifhtwdtvif; w&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh
ae&efkqHk;jzwfNyD; jzpfaumif;jzpfayvdrhfrnf/ odkUuvdkawG;rdonfESifhwpfNydKifeuf aysmhacGEGrf;vsNyD;
ae&Smonfh rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; udk,fxif&Sm;jyvmonf/ jrifhrm;aomawmifBuD; ausmfwufEdkif&ef
uRefawmfhnmvufarmif;udk zufudkifí yckH;wGif acgif;rSDxm;onf/ uRefawmfonf rjrifhOD;tm;
oem;vm\/ &ifwGif;u zdkvIdufvm\/ acgif;rSm idkufpdkufusae\/

]]armifav; rrudkMunfprf;}}

[kjrL;xl;aom toHESifhrjrrSDuajymvkdufawmhrS armhNyD; Munfhvkdufav onf/ uRefawmfhrSm


tHUMooGm;avonf/ rjrrSDonf *ysefrrsm;\ uDrkdEdkESifhwlonfh n0wf&kHBuD;udk0wfxm;onf/
wzdwfzdwfawmufaeaom tpdrf;a&mifzJpwGif tEkynmajrmufpGm yef;xkd;xm;&m &ifom;
wpfzufwpfcsufwGif EG,fwufaeaom yef;cufBuD;ESpfcufESifh 0JysHaeaom vdyfjymESpfaumifwdkUonf
xif&Sm;vSay\/ zJp\tpdrf;a&mifay:0,f rD;wkdifrS cyfrIefrIefteDa&mif yufzsef;,Suful;aeykHrSm
wpfrsKd;vSae\/ ckeifu uspfvspfpGmbD;ausmfywfxm;aom qHxkH;udk ajzavsmhum uydku&dk wpfywf&pfNyD;
b,fbufyckH;ay:rSm qHNrdwfcsxm;onf/

rjrrSDonf iSufrsm;vnfqHzGí armhumaumhum tvSjyovdk uRefawmfha&SUrSm aMumh[efaemh[efawGjyae\/

uRefawmfurjrrSDtm; &Da0pGmMunfhNyD;-

]]rruvnf; b,fvkd0wfxm;wmrSef;vnf; rodbl;? *syefrBuD;eJU wlaew,f}}


]][kwfvm;? *syefawGacwfaumif;wkef; *syefreJUwl&if aumif;wmayghuG,f [J [J? uJygav *syefreJU wlwl?
t*FvdyfreJU wlwl vSaumvS&JUvm;}}

þum;robm0wnf;/ vSaMumif; tNrJowd&aecsifonf/

uRefawmfu aemufawmufawmufNyKH;NyD;-

]]vSykHu wpfrsKd;BuD;yJ}}

rjrrSDonf uRefawmfhab;rSmxdkifcsvkdufNyD;-

]]b,fvdkwpfrsKd;BuD;vJ? ajymprff;ygOD; armif&,f}}

qdkzmwGif tdqif;oGm;aom rjrrSD\udk,fcE¨monf uRefawmfhbufodkU ,drf;vmaeonf/

]]cgwdkif;eJUrwlbJ vSvkdUvSykHuwpfrsKd;BuD;yJvdkU ajymwmaygh? qHNrdwfcsykH awmif cgwkdif;eJUrwlbl;}}

]]aMomf [kwfvm;}}

rjrrSDonf olUqHNrdwfudk vufuav;ESifh ,k,NyD; uRefawmfhyg;jyifudk qHnGefUzsm;uav;rsm;ESifh


yGwfoyfonf/ uRefawmfhudk,fcE¨monf txl;0g,r rpdkufxkwf&bJ rjrrSDbufodkU ,drf;oGm;avonf/
rjrrSDxHrS ysHUvGifhaeaom a&arT;eHU aygif'geHU tarT;tBudKifwkdUonf uRefawmfhtm; rl;,pfapavonf/

]]rr&JU rsufESmuvnf; wpfrsKd;BuD;vSaew,f}}

]]tkd qkdprf;ygOD; b,fvkdwpfrsKd; vS&jyefwmvJ}}

]]rIef&D&DeJU a&mifeDajy;aewJU rD;a&mifxJrsm rr&JUrsufESm[m vif;t&kPf a&mifeDrSm


yGifhtmvmwJUy'kr®mMumvdkyJ}}

rjrrSDonf uRefawmfhudkwpftm;zufvdkufonf/

]]tr,fav;? ajymwwfvdkufwmaemf/ 'Dpum;rsKd;awGeJU rrudkt&l;rvkyfygeJUuG,f}}

]]wu,fajymaewmyg rr&JU}}

rjrrSD\rsufESmonf nSK;doGm;onf/

]]r,kHygbl;uG,f/ armifav;[m rrudkwu,fvSw,f? wu,fcspfp&m aumif;w,fxif&if


'Dvkdb,faerSmvJ}}

]]uRefawmfu b,fvdkaevdkUvJ}}

]]at;pufpufeJUyguG,f/ rr[m rodem;rvnfwJU tysKdjzef;uav; r[kwfygbl;? av;q,fem;uyfaewJU


rkqkd;ryg}}
]]tkdav;q,feJU tykHBuD;vkdygao;w,f/ uyfaeNyDvdkU rajymygeJU}}

]]rr em;vnfygw,fuG,f? rtm;vdkU rtm;vdkUqdkNyD; rvmwm? pifppfrSmawmh rvmcsifvkdU rvmwmyg/


a,musmf;uav;wpfa,muf[m rdef;rwpfa,mufudkwu,fcspf&if b,favmuf tvkyfrsm;rsm;bmawGu
wm;qD;xm;xm; a&mufatmifvmwmyJ/ armifav;[m vlysKdvl&G,f vli,fyguG,f? vmcsif&ifbmrS
iJUuGufaerSm r[kwfygbl;}}

tawGUtBuKHrsm;NyD; &ihfusufaom rjrrDSajymaom pum;awGrSefygonf/ uRefawmfacsyp&m


bmwpfckrQr&Sdyg/

]]uJ rrudkajymprf;yg? trSefudkajymprf;yguHG,f? rrudkbmjzpfvkdU tqufjzwfjzwfxm;wmvJvdkU}}

uRefawmfum; aemufxyfqifajcray;vdkawmhNyD/ trSefawGudkom &Sif;jycsifonf/


&ifwGif;uuRefawmfhcHpm;csufrsm;udk zGifh[jycsifayNyD/ odkUaomf a&SUtzdkU qkH;jzwfcsuf wpfpkHwpf&m
tckdiftrm&Sdxm;rS ajymvdkUaumif;ayrnf/ rjrrSDESifh w&m;0iftMuifvifr,m;tjzpfjzifhae&ef uRefawmfu
,wdjywf qkH;jzwfxm;zdkUvkdonf/ xdkcPtxd xdkqkH;jzwfcsufodkU uRefawmfra&mufacs/ uRefawmfhtm;
b0\ arQmfvifhcsuftjzpfjzifh qkyfwG,fí aorif;ESifhwdkufyJGqif ae&Smaom rjrifhOD;udk opömrazmufvdk/
xdkcPüuRefawmfhtonf;ESvkH;rSm ESpfjcrf;uGJaeayonf/ wpfjcrf;rSm rjrrSDxH? tjcm;wpfjcrf;rSmum;
rjrifhOD;xH a&mufae\/ pdwfqif;&JvS\/ idkyifidkcsifygonf/

rjrrSDonf uRefawmf\ idkrJUrJUrsufESmudk tuJcwfrd[ef&Sdonf/ uRefawmfh twGif;pdwfudk &dyfrd[ef&Sdonf/


uRefawmfhudkrsm;pGm oem;oGm;[efwlonf/ rjrrSD\ rsufESmrSmvnf; nSKd;onfxuf nSKd;vmonf/

]]uJav ajym&rSmcufvnf; rajymygeJUawmhuG,f}}

rjrrSD\toHrSm qkdUepfoGm;\/ rsufvkH;rsm;rSm rsuf&nfa0hvmonfudk jrif&\/ xdkUaemuf rjrrSDonf


uRefawmfhtm;wif;usyfpGm zufNyD;tBudrfBudrf b,fjyefnmjyeferf;avonf/
xdktcgaMuuJGpdwfawG;0rf;enf;pdwfawG aea&mifjcnfatmuf ESif;aygufawG aysmufovkd aysmufukefMu\/
,if;wkdUESifhtwl rjrifhOD;tay:wGif yEéufxm;aom opömw&m;onfvnf; aysmufuG,foGm;avawmh\/
uRefawmfonf rjrrSD\ w&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh &moufyef
&dk;ajrusae&efqkH;jzwfvdkufavonf/ xdkqkH;jzwfcsufudkvnf; tNyD;tydkif tcdkuftrmjzpfap&ef rjrrSDtm;
csufcsif;ajymjyzdkUvdkavonf/

]]rr uRefawmf wpfckajymr,faemf}}

]]tkd wpfckruygbl;? ESpfckawmif ajymEdkifygw,f/ [J [J armifawmfbk&m; trdefUoH emcHvsuf&Sdygw,f


armifarmif}}

]]uRefawmfu twnfajymr,fvdkUAs}}

uRefawmfonf udk,fudkrjrrSDxHrScGmvdkufNyD; rsufESmxm; wnfvkdufavonf/ xkdtcgrSrjrrSDu


cyfwnfwnfjzifh-

]]tif; qkdprf;ygOD;}}
]]uRefawmf[m rrudk wu,fharwÅmppfeJU cspfygw,f/ tay:,Hcspf? wPSmcspf? aiGcspfrsKd; r[kwfygbl;}}

]]aiGaMu;pum; xnfhrajymygeJU armifav;&,f}}

]]wu,fharwÅmppfeJUcspfayr,fh [dkwke;fuawmh rru rvGwfvyfbl;? rvGwfrvyfBuD;ESifh uRefawmfeJU


tvGeftusL;jzpfcJUw,f/ uRefawmfjzifh Armtae? Ak'¨bmomwpfa,muftaeeJU apmifhxdef;&r,fh
tajccHoDig;yg;rSm umarokrdpämpm&uHudk usL;vGefrdNyDqkdNyD;awmh txl;aemifw&w,f?
vdyfjymroefUjzpfcJUw,f? udk,fhudk,fudk,f &SufcJUw,f}}

]]twdwfawG xnfhajymaeOD;rSmvm;uG,f/ 'DudpörSm armifav;u 'Dvkdajym&if rruvnf;


ig[mvifi,faecJUolyguvm;qkdNyD; igtjypfawG usL;vGefcJUNyDvdkU pdwfraumif;jzpfae&rSmyJ/ twdwfudk
twdwfrSmxm;cJUMu pdkUvm;uG,f}}

]]uRefawmftwdwfudkajymaewmu rru uRefawmfhtaMumif; em;vnfatmifajymwmyg/ tJ'Dvdk


vdyfjymroefUjzpfjzpfaevdkU rrudk a&SmifcJUzdkU BudK;pm;cJUwmyg/ tqufjzwfr,fvkdU BudK;pm;cJUwmyg/
rcspfvkdUr[kwfygbl;? ,kH&JUvm;}}

]],kHygNyDarmif? ,kHygNyD/ a&SUtzdkUrSmom a&Smifawmifawmif vkyfvkyfraeygeJU/ tqufjzwfzkdUrsm;


rvkyfvdkufygeJU [kwfvm;}}

]]b,fawmhrS ra&Smif&atmif? b,fawmhrS rqufrjzwf&atmif ckvkyfEdkifNyD/ rr[m vGwfvyfoljzpfNyD?


'Dawmh w&m;0ifvifr,m;tjzpfjzifh txift&Sm; aeEdkifatmif vufxyf,lMur,f/ uRefawmfajymyg&apvdkU
cGifhyefwJU pum;u'gygyJ}}

xkdpum;udk uRefawmfupdwftm;xufoefpGm ajymonf/ odkUaomf rjrrSDu xkdpum;aMumifh


pdwftm;xufoefrI rjyaomtcg tenf;i,f tHUMooGm;avonf/

]][kwfvm; rr? vlodewfMum; vufxyfvdkufMur,fav}}

uRefawmfu xkdtBuHtpnfudk &ufa&mpGm ay;vdkufonf/ rjrrSDum; vufcH&ef wGefUwdkaeonf/

]]'gawGaemufrS pOf;pm;wmayghuG,f/ uJnOfheufvSNyD? rrawmh tdyfcsifNyDuG,f}}

rjrrSDonf rcsifhr&Jjzpfaejcif;udk &SufaomtNyKH;jzifh zkH;vkdufonf/ vufESpfzufudk


qefUwef;NyD;orf;vkdufonf/

rjrrSDonf uRefawmfhtm;uav;vdkoabmxm;[ef&Sdonf/ udpöudk vSD;vTJypfvkdufonf/ uRefawmfum;


uav;r[kwfawmhNyD/

rru vSD;vTJypfawmhrnfBuHcgrS uRefawmfhpdwfoabmu ydkNyD;vdk&modkU wtm;xdk;pd;qif;vdkavonf/

]]aemufrS pOf;pm;wm uRefawmfrvdkcsifbl;/ tck pOf;pm;&r,f/ uRefawmfcspfovdk rrucspf&if tck


uRefawmfajymovdk vkyf&r,f? vufxyf&r,f}}

rjrrSDonf oa&mfNyKH;NyKH;vdkufonf/
]]b,fhES,fbmrsm; 'DavmufavmBuD;p&m vdkaeygovJ udk,fawmfav;&,f}}

]]avmBuD;p&mtaMumif;&SdvdkU avmwmaygh rr&JU/ uJ ajymyg? vufxyfrSmvm;}}

]]bmvJ? rru vufrxyfbl;qdk&ifarmifav;u onfhjyifrdef;uav; wpfa,mufudk


vufxyf,lawmhr,fhqJqJrkdUvm;}}

tyJUrygaomvufonfqm;udk qkyfudkifírjzpf/ tyJUygaomtcg qm;xdNyD; pyfonf/ rjrrSD\pum;rSm


uRefawmfhtm;xdoGm;onf/ uRefawmfpdwfqdk;oGm;onf/ rjrifhOD;ESifhywfoufí rjrrSDrSmwpfpkHwpf&m
odaeavoavm[kvnf; pkd;&drfvmavonf/ xdkUaMumifh bmjyefacsy&rnfvJ [k rodjzpfaeavonf/
uRefawmfhrsufESmwGif pdwfqdk;pdwfnpfjzpfaeaom tjzpfonf ay:vGifae[efwlonf/ rjrrSDonf
uRefawmfhtm; Muifem,k,pGm MunfhNyD; cyfcRJcRJ-

]]'DvdkrSr[kwfvnf; rru armifav;udk r,lbJ onfhjyif a,musmf;wpfa,mufudk


csufcsif;vufxyf,lawmhr,frsm; xifaevdkUvm;}}

uRefawmfu pdwfaumufaeaom trlt&jzifh-

]]bmhaMumifhyJjzpfjzpf vlodewfMum; vufxyf,l&r,f}}

]]jzpfyghrvm; armifav;&,f? ckqkH;jzwfvdkU jzpfyghrvm;/ vifaowm rMumao;bl;? aemufxyfwpfa,muf


,lvdkufNyDqdkawmh vltrsm;u ruJU&JUaybl;vm;}}

]]uJU&JUaum bmjzpfvJ/ udk,fhESmacgif;eJUudk,f touf&SLwmyJ? olrsm;ESmacgif;eJU touf&SLwmrSr[kwfbJ}}

rjrrSDu rcsdNyKH;NyKH;vkdufonf/ NyD;awmhxkdif&mrSx&efjyif&if;-

]]csufcsif;awmh rjzpfEdkifygbl;uG,f? pum;qdkwm b,fhavmufum;rSmvJ qkd&if


csufcsif;vufxyfvdkufa&mqkdygawmh/ vifuav;eJUaecsifvkdU vifBuD;udk owfvkdufw,fqdkNyD;
ajymcsifajymMurSm odvm;/ olUbuftrsKd;? udk,fhbuftrsKd;u ydkqdk;vdrfhOD;r,f/ ckrrtdrfrSmav aqGrsKd;awG
a&mufaew,f/ udkxGef;0if;bufua&m? rrbufua&m/ tcsif;csif; twif;awGavQmufajym?
olrsm;twGif;awG avQmufajym? pum;rsm;&efjzpf/ rrjzifhem;NiD;vGef;vkdU olwkdUrjyefrcsif; rrawmh
tdrfjyefruyfcsifbl;/ tJ'DaqGrsKd;awGupNyD; pum;awG trsKd;rsKd; ajymMurSm? uJU&JUMurSm od&JUvm;}}

rjrrSDonf rwfwwfxí uRefawmfha&SUa&SUwnfhu uyfNyD; &yfvkdufonf/ 4if;aemuf


uRefawmfhyckH;rsm;udkudkifvsuf-

]]armifav;u 'gawGbmrSrodbl;? 'ghaMumifh ckrpOf;pm;MueJUOD;pdkUaemf? [kwfvm;/ uJxyg tdyfMur,f}}

uRefawmfum; acgif;idkufpdkufcsNyD; pdwfaumufovdk rlaeavonf/ odkUaomfpdwfaumufEdkifp&mum;


taMumif;r&Sdawmhacs/

]]uRefawmfuaeUcsif;ncsif; vufxyf&r,fvdkU ajymaewmrS r[kwfbJ/ ckajymaewmu ESpfvwefonf


okH;vwefonfMumawmh txift&Sm; vifr,m; tjzpfjzifhae&atmifvufxyfzkdUom ajymaewmyJ}}
rjrrSDonf uRefawmf\idkufxm;aomacgif;udk vufESpfzufjzifh ayGUcsDNyD; armhay;vkdufonf/

]]aMomf armifav;? avmurSm armifav; rodwmawG trsm;BuD;&Sdao; w,f? w&m;0ifvifr,m;tjzpfeJU


txift&Sm;aezkdUqdkwm[m odyfvG,fwmr[kwfbl;/ tzufzufu pOf;pm;NyD;rS qkH;jzwf&wJUt&myguG,f/
'gaMumifhrrudk ckqkH;jzwfygvdkU twif;ZGwfrcdkif;oifhygbl;uG,f}}

]][mAsm qkH;jzwf&rSmyJ}}

]]aemufawmh qkH;jzwfwmayghuG,f/ckta&;BuD;wmu armifav;u rrudkcspfcsifwdkif; rcspfEdkifbl;vm;?


cspfEdkifw,f/ rru armifav;udk cspfcsifwdkif; rcspfEdkifbl;vm;? cspfEdkifw,f/ bmrS twm;tqD;r&Sdbl;/
vifr,m;vdkaum raeEdkifbl;vm;? w&m;0if0if r0if0if aeEdkifwmy Jr[kwfvm;/ b,folrS
rwm;qD;Edkifbl;/ 'gyJ ta&;BuD;wmr[kwfvm;? 'Djyif[m bmylp&m&SdovJ}}

uRefawmfonf rjrrSDtm; ,ckxd uRefawmfbmhaMumifh vufxyf,lvdk onfhtaMumif;&if;udkrajymcJU/


okdUtaMumif;onf rSefvGef;tm;BuD;ojzifh rjrrSD em;rcHEdkifrSm pdk;&drfonf/ uRefawmfhudk,fwdkifuvnf;
pl;&SvGef;aom rD;a&mifudk rsufESmvTJxm;ovdk rSefvGef;aom taMumif;udk arhxm;vdkonf/ wu,fqdkaomf
jyefvnfqufpyfr&atmifjywfoGm;rnfudkvnf; pdk;&drfavonf/ ,ckrl rajymrNyD; awmhacs/

]]w&m;0ifvifr,m;tjzpfeJU vlodewfMum; rae&&if 'Dtwdkif;awmh raecsifbl;? 'Dtwdkif;ae&if


uRefawmf[m viftajrSmifuav;om jzpfaerSmyJ? tJ'gudk uRefawmf&Sufw,f}}

uRefawmfhtoHrSm emusnf;oHjzpfonf/ idkoHwpfydkif;vnf;jzpfonf/ rjrrSDonf


uRefawmfha&SUMurf;jyifay:rSm'l;axmufí xdkifcsvkdufNyD; uRefawmfh&ifcGifxJwGif acgif;0ifum idkoHjzifh-

]]'Dpum; rajymygeJUuG,f? rkd;BudK;ypfvdkufovdkygyJuG,f? vifajrSmifvdkU rac:ygeJUuG,f}}

rjrrSDonf zdkvIdufzdkvIdufESifh &dIufvmonf/ rsuf&nfNzdKifNzdKifusvmonf/

]]'Dvdkajymvnf; rajymygeJUuG,f/ oabmvnf; rxm;ygeJUuG,f/ tcuftcJ awG&Sdao;vdkU


vufrxyfEdkifao;vkdU ajymaewmyguG,f}}

rjrrSDonf uRefawmfhcg;udkzufNyD; &ifcGifudk acgif;ESifha0SUuma0SUum idkavonf/

uRefawmfhpdwfrSm &Da0aeavNyD/ oem;ovdkvdkjzpfvmonf/ ajymrdwm rSm;ovdkvdk xifvmonf/


uRefawmfuyJ ,k,ydkufaxG;&jyefonf/ uRefawmfuyJ acsmharmh&jyefonf/ uRefawmf\ udk,fcE¨um;
&kef;uefxGufír&atmif ydkufxJrSm rdaejyefavNyD/ teDa&mif,Sufoef;aeonfh rIef&D&Dtvif;wGif
tpdrf;a&mif zJ0wf&kH vTrf;NcKHxm;aom rjrrSDrSwpfyg; rnfonhft&mudkrQ aumif;pGm rjrif&awmhacs/
pdwftm&kHuvnf; rjrrSDtay:wGifom pkykHNyD; uGefUjrL;aevdkonf/ okdUaomf arSmifaeaom
OrifvdkPfacgif;BuD;xJrSmvif; uGufao;ao;uav; ay:vmovdk todOmPfwpfckonf jAKef;ceJxifvif;
vmavonf/ vifajrSmifb0rS wu,fvGwfajrmufvdkvQif rjrrSDteD;odkU vkH;0ruyfbJ
ta0;uae&efjzpfavonf/ /

68

xD;&dk;udk rkd;BudK;ypfrnf
odkUjzifh 1941? 'DZifbmv 8&ufaeUodkU a&mufvmcJUavonf/

xdkaeUwGif ArmwpfjynfvkH;onf *syefu t*Fvdyftar&duefwkdUtm; ppfaMunmvdkufNyDjzpfaMumif;


od&avonf/

a&'D,kdrS owif;rsm;udkvlawGpk&kH; em;axmifMuonf/ wpfqifhpum; wpfqifhMum;Muonf/

owif;pmtxl;xkwfawG xGufvmonf/ cgwdkif;pmrsufESm 48rsufESm xkwfNyD; ig;jym;ESifha&mif;aom


jrefrmhtvif;onf pmrsufESmav;rsufESmESifh txl;xkwfNyD; aygufaps;rSm wpfrwfjzpfoGm;avonf/
owif;pmawGudk vlawG 0dkif;tkHzwfMuonf/ wpfa,mufu zwfjyonfudk 0dkif;em;axmifMuonf/
wpfqifhpum; wpfqifhMum;Muonf/

]]raeUu *syefu vdyfuefawGudk ppfaMunmvdkufNyD}}

]]*syefu ygvf[m;bm;? reDvmESifh pifumyludk wpfNydKifeuf AkH;BuJwdkufcdkufjcif;}}

]]yg;vf[m;bm;rSm tar&duefbufrS tustqkH;rsm;jcif;}}

]]r[mrdwfbufrS *syefwkdUtm; ppfaMunmvkdufNyD}}

qihfuJqifhuJ owif;awG a&mufvmavonf/

vlawGrSm vIyfvIyf&G&G jzpfvmMuonf/ bmawGjzpfrSmvJ[k pkd;&drfMuonf/

vufzuf&nfqdkifrSm ppfowif;awG ajymMu\/

]]ygvf[m;bm;rSm *syefu av,mOfysHwpf&m? a&ikyfoabFmti,fpm; ig;q,fESifh 0ifwkdufvdkufwm


tar&duefawG tawmfxdoGm;owJU/ tar&duefa&wyfu ppfAdkvf? ppfom; wpfcsDwnf;eJU 2117a,muf
yJGcsif;NyD;oGm; a&mqdkyJ/ tar&duef a&wyfbuf av,mOfysH 80pif;? ukef;wyfbuf av,mOfysH
97pif;ysufpD;oGm;w,f}}

bwfpfum;ay:rSmvnf; ppfowif;udkyif ajymMuonf/

]]t*Fvdyfu y&ifhpfatmfhzfa0;vfESifh &Dyghvfpfac:wJU ppfoabFmBuD;awGudk ypdzdwfork'´&mbuf


vTwfvdkufNyDqdkyJ}}

aps;xJrSmvnf; ppftaMumif;udkyif ajymMuonf/

]]aps;awGu wufvScsnfhvm;}}

]]ppfjzpfvmNyDudk;/ ukefawGa&mufawmhrSmrS r[kwfbJ? wufwmaygh}}

puf&kHawG? tvkyf&kHawG? ausmif;awGrSmvnf; ppftaMumif;udkyif ajymMuavonf/

]]wkdUArmjynfeJU *syefeJUbmqdkifvdkU ppfaMunm&rSmvJ}}


]][ wkdUu t*FvdyfvufatmufcHqdkawmh t*Fvdyf&JU &efol[m wkdU&efol jzpfoGm;wmaygh/
'ghaMumifhbk&ifcHu ppfaMunmwmaygh}}

vltrsm;onf t*Fvdyfudk ydkírkef;vmMuonf/ t*Fvdyf\ r[mrdwfjzpfaom


tar&duefysufpD;qkH;&IH;onfudkvnf; auseyfMuonf/ t*FvdyfESifh tar&duefawG vlpGmvkyfcJUorQ
*syefESifhawGUawmhrS xdawmhonf[k ajymMuonf/ t*Fvdyftm; ESdrfEdkifol *syefudk
aumif;csD;Mobmay;Muavonf/

xdkUxufqkd;onfrSm *syefvkyforQ taumif;xifNyD; t*FvdyfvkyforQ ajymorQ raumif;csnf;xifonf/


t*FvdyfwkdUu ppfjzpfvmNyDjzpfí avaMumif; umuG,fa&;rSm txl;ta&;BuD;vmNyD[k qdkaomtcg
ta&;rBuD;[l vltrsm;u xifjrifMuonf/ avaMumif;umuG,fa&; owday;csufrsm;udk rsm;aomtm;jzifh
*&krpdkufMuacs/ pdwf0ifpm;jcif;r&SdMuacs/

EdkifiHjcm;ukefypönf;awG csufcsif; &Sm;oGm;avonf/ Muufaysmuf iSufaysmuf aysmufukefMuonf/


&efukefol? &efukefom;rsm;taeESifh ukefypönf;&Sm;jcif;aMumifh ukvm;rsm;udkydkí rkef;wD;vmMuavonf/
aps;qdkifrsm;rSm rsm;aomtm;jzifh ukvm;rsm;om jzpfMuonf/ aps;jrSifha&mif;aom ukvm;rsm;udk rrkef;bJ
aeawmhrnfavm? ukefypönf;rsm;udk odkavSmifum arSmifcdkaps;vkyfaom olwkdU\ acgif;aqmifrsm;rSm
r*dkvrf;rS bmblBuD;rsm;ESifh t&mBuD;rsm; jzpfavonf/ xdk[mudk vltrsm;odonf/ ukvm;udk
vltrsm;rrkef;wD;bJ aernfavm/

uRefawmfonf rjrrSDxHodkUroGm;/ teD;uyfrdvQif viftajrSmifb0u &kef;xGufEdkifrnfr[kwf[k odojzifh


a&Smifaeavonf/ odkUaomfrjrrSDtaMumif;udkum; pkHprf;Munfh\/ waphwapmif; acsmif;Munfh\/ rjrrSD
r*dkvrf;tvkyfwdkufwGif tajcrysuf vkyfudkifaeonfudk awGU&\/ xl;jcm;csufrSm ,cifu wpfcgwpf&H
rjrrSDxHrSm awGU&aom bmblukvm;BuD; onf ,cktcgrjrrSD\ tvkyfwdkufrSm tNrJvdkvdk awGUEdkifonf[k
Mum;od&jcif; jzpfavonf/ wpfcgaomfrjrrSDESifh bmblukvm;BuD;wkdUonf um;twlpD;oGm;
onfudkuRefawmfudk,fwdkif jrifvkduf&avonf/

rjrrSDum; bmblukvm;BuD;ESifhwGJNyD; pD;yGm;a&;vkyfae[efwlonf/ arSmifcdkaps; vkyfae[efwlonf/

bmblukvm;BuD;onf rjrrSDESifhpD;yGm;a&;t&om aygif;&kHru vlygaygif; &atmifrBuHbJaeygrnfavmj[k


uRefawmfpdk;&drfvmavonf/

w&m;0ifvifr,m;tjzpf uRefawmfESifh txift&Sm;ae&ef uRefawmfZGwfajympOfu


]]armifav;rodwJUudpöawG avmurSm trsm;BuD;&Sdao;w,f}}qkdNyD; jiif;cJU&m þudpörsKd;um; avmurSm
uRefawmf rodao;aom udpörsKd;jzpfaeavrnfavm[k awG;awmrdavonf/

xkdtcsdefonf aumvm[v trsm;qkH;aom tcsdefvnf;jzpfay\/ aumvm[v [lorQrSmvnf;


*syeftwGuf aumif;NyD; t*FvdyftwGuf raumif;onfomrsm;avonf/

*syefa&ikyfoabFmBuD;awG &efukefjrpf0a&mufaeNyD[k wD;wkd;ajymolawG trsm;tjym;/

pifumylcHwyfBuD; usNyD[k wD;wkd;ajymolawGuvnf; renf;vS/

wabmifpenf; zwfolawGuvnf; ae&mwumrSm&Sdonf/


0wpfvkH; ESpfvkH;ay:cJUonf/ ESpfvkH;jzpfjyefawmh av;vkH;ay:cJUonf/

tif;udk[oFmqif;rnf/ qif;&if av;ESifhcGif;rnf/ xkdrkqdk;udk xd;&dk;&dkufrnf/ xD;&dk;udkrdk;BudK;ypfrnfwJU


paom oD;csif;pmom;rsm;udk t"dyÜm,ftrsKd;rsKd;aumufNyD; edrdwfzwfolawGudk ynm&SdawG[k
trsm;uxifrSwf Muavonf/ udk;uG,fqnf;uyfMuavonf/

*syefa&'D,dkrSmvnf;-

]]t*Fvdyfe,fcsJUorm;awGudk tjrefarmif;xkwfygawmhvm;}}

[laom ocifxGef;tkyf\ ywfMurf;wkduf oHudkMum;Mu&onf/

]]aemuf rMumcifqdk&if uRefrwdkU *syefjynfrSm eD&JvSywJU cs,f&Dyef;awGu zl;aeygawmhr,f/ Armjynfu


taqGawmfrsm;udkvnf; ,ckvdk om,mvSaom &IarQmfcif;udkjrifapcsifprf;ygbdawmhw,f}}paom jrefrm
*syefrBuD;\ toHudkvnf; em;0ifyD,H jzpfaeMuavonf/

uRefawmfwkdU jrefrmtrsm;onf cs,f&Dyef;udk jrifzl;Muonfr[kwf/ odkUaomf


*syefa&'D,kdrStajymESifhcs,f&Dyef;udkvGrf;aeMuavNyD/

*syefa&'D,dkonf cs,f&Dyef;&eHUESihftwl ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ aumif;pm;a&;0g'udkvnf;aumif;?


*syeftultnDESifh ArmhvGwfvyfa&; wdkuf,la&;0g'udkvnf;aumif; jzefUvTwfvsuf&Sdavonf/
uRefawmfwkdUjrefrmtrsm;onf *syefa&'D,dktajymESifh ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ aumif;pm;a&;pepf?
ArmhvGwfvyfa&;acwfopfwkdUudk arQmfrSef;wrf; waeMuavNyD/

cs,f&Dyef;? ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ aumif;pm;a&;ESifh ArmhvGwfvyfa&;wkdUaemufrS *syeftifydkif,m


bk&ifrif;jrwf\ Munf;? a&? av ppfwyfrsm;onf atmifjrifpGm csDwufaeMuavonf/ wufae0ef;tvHudk
wpfae&mNyD;wpfae&mrSm vTifhxlEdkifcJUayonf/

wpfzufwGif NAdwdoQwkdUonfum; "m;Budrf;Budrf;vsuf&Sd\/

ppfNyD;vQif Armjynftm; tkyfcsKyfa&; wkd;wufay;yg&ef eef;&if;0ef csmcsDESifh twGif;0efatrm&DwkdUxH


t,lcHoGm;aom *VKefOD;apmtm; NAdwdoQtmPmydkifwkdUonf *syefESifh qufoG,fonf[kqdkum zrf;qD;vdkuf
avonf/

OD;apmESifheD;pyfolrSeforQ NAdwdoQqkH;&IH;rIwGifauseyftm;&NyD; wufae0ef; tvHwvlvlvGifhvmonfudk


c&D;OD;BudKqdk&ef tqifoifhjzpfaeMuavonf/

ppfBuD;tNyD;wGif Armjynftm; 'dkrDeD,Htqifh vGyfvyfa&;udkay;NyD; r[mrdwfppftm;xkwfrIwGif Armjynf\


tultnDudk&,l&ef tBuHay;a&;om;Muaom owif;pmrsm;udk bk&ifcHqma':refprpfESifh eef;&if;0ef
qmay:xGef;wkdU\ tpdk;&onf zdESdyfcsKyfcs,fjcif; trsKd;rsKd;vkyfMu\/

'dkrDeD,HvGwfvyfa&;orm;wkdUonf NAdwdoQ"eo[m,wGif arQmfvifhcsuf rxm;awmhbJ ta&SUawmiftm&S


omwlnDrQ aumif;pm;a&;pepfwGifom arQmfvifhcsuf xm;Muavawmhonf/
vkH;0vGwfvyfa&;udkawmif;qdkí wdkufyJGtrsKd;rsKd; qifETJaeaom wkdUArmtpnf;t&kH;udk
rw&m;oif;aMunmvdkufavonf/

xkdtcsdeftxd tzrf;rcH&ao;aom ocifudk,fawmfrIdif;? ocifjr? ocifwifarmifBuD;


paomacgif;aqmifrsm;yif rvkHNcKHawmhay/ olwkdUonf ykef;vQKd; wdrf;a&SmifMu&avawmhonf/

vkH;0vGwfvyfa&;udk a<u;aMumfaeMuonfh rsm;pGmaom wkdUArmocif wkdUonf *syefESifhaygif;í


t*Fvdyftm; tjyKwfwdkufa&;udkom vkH;0vGwfvyfa&;\wpfckwnf;aom vrf;pOftjzpfjzifh
,kHMunfaeMuav awmhonf/ ]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrm? wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm
rvGJyg}}[laom wkdUArmoDcsif;\ pmom;udkt"dyÜm,fwpfrsKd;aumufvmMuavonf/
wufae0ef;tvHxlvmaom *syeftwGuf twdwfedrdwfa&SUajy; oDcsif;pmom;jzpfonf[k
xifrSwfvmMuavonf/

]]a[mifaumif *syefUvufodkUusNyDwJU}}

]]pifumyl t*Fvdyfa&wyfpcef;BuD;udk *syefa&wyfu 0dkif;xm;NyDwJU}}

]]rmvm,kudk *syefMunf;wyfrawmfBuD;u 0ifa&mufwdkufcdkufaeNyDwJU}}

Armtrsm; auseyftm;&Muonf/

jrefrmjynf toHvTifhXmeESifh tjcm;NAdwdoQtmPmydkifwkdU\ toHvTifhXmersm;rS-

]]r[mrdwfwyfrsm;onf atmifjrifpGm qkwfcGmcJUMuavonf}}

[laom aMunmcsufudkrMumcP Mum;Mu&avonf/ Armtrsm;onf t*FvdyfwkdUtm; atmifjrifpGm


qkwfcGmjcif;twGuf oa&mfavSmifajymif Muavonf/

wpfreuf rdk;rvif;wvif;tcsdefuav;wGif uRefawmfonf uRefawmfhtcef;rSm tdyfaysmfaepOf


wHcg;acgufoHaMumifh vefUEdk;avonf/ wkdUArmtpnf;t&kH;udk rw&m;oif;aMunmNyD; ocifrsm;udk
vdkufzrf;aeojzifh uRefawmfhtm;zrf;&efvmaom ykvdyfrsm;jzpfaeavoavm[k awG;awmrdum
apmifacgif;NrD;NcKHNyD; zGifhay;&aumif;rnfavm? rzGifhbJae&aumif;rnfavm csDwkHcswkHjzpfaepOf aA'u0def
q&mOD;wuf&Sdefu uysmu,m xí zGifhay;avonf/

wHcg;acgufol-

]]ocifwifxGef;&Sdygovm;Asm}}

aA'u0def-

]]&Sdygw,f}}

uRefawmfum; acgif;NrD;NcKHNyD; csDwkHcswkH raeomNyD/ apmifzGifhNyD; Munhfvkduf\/ txJodkU0ifvmolrSm


ocifwifarmifBuD;jzpfaeojzifh uRefawmfhrSm tHUMojcif;jzifh-
]][m ocifwifarmifBuD;ygvm;}}

]]xprf;ygOD; udk,fhvl&m}}

ocifwifarmifBuD;\toHum; at;pufpufyifjzpf\/ trlt&mrSmvnf; at;pufpufyifjzpfonf/


vmykHvmcsdef xl;jcm;jcif;ESifh rqDavsmfaom trlt&mrsm;aywnf;/ uRefawmfu uysmu,m xxdkifvkdufpOf
aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf uRefawmfwkdUESpfa,muftm; cGifhvGwfnSmwmaom tNyKH;jzifhMunfhum-

]]usKyfu usKyf{nfhonfrsm;vm;vkdUAsm? ,MwmvkyfcsdefusvkdU apmifhaewm}}

onfawmhrS bk&m;pifbufodkU Munfhvkdufrdonf/ uefawmhyGJrsm; tqifoifh&Sdaeonf/


tarT;wdkifrsm;teHUwoif;oif;ESifh tckd;wvlvl vGifhaeMuonf/
za,mif;wdkifrsm;vnf;awmufyaeMuonf/ OD;wuf&Sdefonf uefawmfhyJGqDokdUoGm;\/
ocifwifarmifBuD;onf uRefawmfhtdyf&may: vmxdkif\/ olUAdkvfaurSm e*dkurS &SnfvSonfhtxJ
jyefUusJyGxaeojzifh tMunfh&qdk;aeonf/ rkwfqdwfr&dyfbJxm;onfrSmvnf; &uftenf;i,f
MumaeNyDxif\/ a[mif;EGrf;aeaom bavZmtjymudk 0wfxm;onf/ &ifbwfae&mrSm
oHMu,foD;atmufcHrsm; awGUjrif&ao;ojzifh wpfcgwkef;u xdkae&mrSm wuúodkvfbkwfuvyf
wHqdyf&SdcJUonf[k uRefawmf awG;Munfhaeavonf/

]]tcef;rSm;NyD; wHcg;racgufrdatmif tawmf*&kpdkuf&w,f}}

]]cifAsm;u tapmBuD;vmwmudk;As}}

]]odyfawmhrapmawmhygbl;? tjyifxGufMunfhygOD;/ 'gayrJU udk,fu 'Dtcef; wpfcgrS a&mufzl;wmrS


r[kwfbJ? udk,fhvludkom ar;xm;zl;wmyJ}}

olonf taMumif;xl;vdkUom þodkUaom tcsdefBuD;wGif vmonf[k wGufxm;NyD; jzpf\/

]]b,fuvmwmvJ? cifAsm; XmecsKyfrSm raeawmhbl; r[kwfvm;}}

]]aevkdUb,fjzpfrSmvJ? zrf;oGm;rSmaygh}}

uRefawmfonf OD;wuf&SdefbufodkU tuJcwfvkdufonf/ olum; uefawmhyJG a&SUrSm 'l;wkyfxdkifvsuf


'dAÁpu©KrsufvTmcsaeavonf/ aA'u0defonf uRefawmfwkdUtm; *&krpdkuf? olUazmufonfrsm;twGufom
tm&kHpl;pdkufae[ef wlonf/ odkU&mwGif uRefawmfonf toHudktkyfNyD; ocifwifarmifBuD;tm;
ar;vkdufonf/

]]b,fhES,fvJ? cifAsm; ykef;vQKd;ae&w,f r[kwfvm;}}

]]at; [kwfw,f? ck ykef;aewJUae&mu odyfrvkHvdkU udk,fhvlrSm vkHwJUae&mrsm;&Sd&if


ydkUay;prf;ygvkdUajymr,fvdkU ckvmwmyJ}}

]]t*Fvdyfu ocifwifarmifBuD;vdkvludk bmvdkUzrf;csif&wmvJAs}}

ocifwifarmifBuD;onf rcsdNyKH;NyKH;vkdufonf/
]]bmjzpfvkdUrzrf;csif&rSmvJ? ajymprf;ygOD;}}

]]ocifwifarmifBuD;[m r[mrdwfawGeJUaygif;NyD; zufqpfawGudkckcHwkduf ckduf&r,fvkdU ,kHMunfwJUvl?


ajyma[mwJUvlyJAs? [kwfw,f r[kwfvm;/ cifAsm;[m 'D,kHMunfcsuf rajymif;bl; r[kwfvm;}}

]]at; ckxd tcdkiftrm ,kHwkef;yJ}}

]]wkdUArmtpnf;t&kH;udkrw&m;oif;aMunm? ocifawG[lorQ awGUwdkif;zrf;/ 'gvnf; ,kHwkef;yJvm;}}

olUrsufESmonf0if;yvmonf/

]]at; ,kHwkef;yJ udk,fh,kHMunfcsufu t*FvdyfwpfrsufESmwnf; MunfhNyD; jzpfvmwJU


,kHMunfcsufrSr[kwfbJ/ urÇmt&yf&yf tajctae? zufqpfe,fcsJUorm;awG&JU tajctae? wkdUArm
tajctae? t*Fvdyftar&duefwkdU&JU tajctae? &k&Sm;w&kwfwdkU&JU tajctae tm;vkH; wGufcsufNyD;rS
jzpfay:vmwJU ,kHMunfcsufyJuG/ 'Dawmh t*Fvdyfu wkdUArmtpnf;t&kH; rw&m;oif;aMunmwm? wkdUudk
vdkufzrf;wmqdkwJU taMumif;uav;wpfckESpfckeJUawmh udk,fh,kHMunfcsuf[m b,frSm ajymif;vdrfhrSmvJuGm}}

uRefawmfonf rsm;pGmaom udpöwkdUrSmuJUodkUyif ocifwifarmifBuD;\ t,ltqudk vufrcHEdkif/ odkUaomf


olUtaMumif;jycsufrsm;wGif pdwfr0ifpm;bJ raeEdkif/ ol\,kHMunfrI &dk;om;jcif;twGuf rav;pm;bJ
raeEdkif/

]]cifAsm;vdk ,kHMunfcufrsKd;&SdwJUvl ArmjynfrSm &Sd&JUvm;}}

]]&Sdwmaygh}}

]]cifAsm;avmuf cdkifrm&JUvm;}}

]]ydk ydkromaygh udk,fhvl&m}}

]]b,folawGvJAs? ajymprf;ygOD;}}

]]ckaxmifxJa&mufaewJU ocifpdk;wkdU? ocifausmfpdefwkdUvnf; 'D,kHMunfcufrsKd;&SdwmyJ}}

]]aMomf [kwfvm;/ ocifausmfpdefudkawmh od&kHom odw,f? ruRrf;bl;/ ocifpdk;udkawmh


tuRrf;w0ifodw,f/ olUpmtkyfawG zwfNyD; qdk&S,fvpf0g'? uGefjrLepf0g' em;vnf&wmyJ/
olUoifwef;vnf;wufzl;w,f/ ocifausmfpdef&JU oifwef;vnf; wufzl;yg&JU? 'gayrJU
aemufqkH;b,fvdk,kHMunfcsufawG &Sdaew,f qkdwmawmh cifAsm;ajymrS od&wmygyJ/ EdkUaeprf;ygOD;Asm?
cifAsm;wkdU[m ckudpörSm ckvdk ,kHMunfaew,fqdkwm t*FvdyfawG rodbl;vm;}}

]]odwmaygh? rMumao;cifuyJ ocifausmfpdefwkdUvlpku axmifxJuaeNyD;


bk&ifcHqma':refprpfqDpma&;w,f/ udk,fwkdUuvnf; bk&ifcHqD pma&;wmyJ/ wkdUwpfawG[m
zufqpfawGudkom t"du&efoltjzpfjzifh oabmxm;wJUtaMumif;? r[mrdwfawGeJUaygif;NyD;
*syefudkckcHwdkufcdkufvdkaMumif;? wkdUeJUyl;aygif;aqmif&GufapvdkaMumif;? zrf;xm;wJU wkdU&JabmfawG
vTwfay;zdkUvkdwJUtaMumif;? wdkUoabmw&m; taMumif;jycsufawGudk awmfawmfpkHpkH a&;NyD;ydkUwmyJ}}
]]bk&ifcHu b,fvkdtaMumif;jyefovJ? ocifausmfpdefwkdUvlpkudk vTwfray;bl;vm;}}

]]vTwfray;Edkifbl;wJU/ wkdUu bmajymajym ocifatmifqef;wkdU? ocifvSazwdkU? vSarmifwkdU? xGef;&SdefwkdU


'DvlpkawG *syefa&mufaeNyDqdkwm bk&ifcHu aocsmaygufajymw,f/ 'gaMumifh
wkdUudkvnf;r,kHEdkifbl;vdkUqdkwJU oabmayghavuGm/ *syefa&mufoluvnf; a&mufaeavawmh
t*Fvdyfbufu wkdUocifawGudkr,kHEdkifbl;qdkwmvnf; obm0uswmyJuG}}

]]cifAsm;wkdU r[mrdwfu rpGHygbl;Asm/ udk,fhvludk vdkufzrf;vkdzrf;? udk,fhvlrSef; odvsufeJU


vnf;axmifxJu rvTwf/ uRefawmfawmh cifAsm;wkdU t*Fvdyfudk b,fenf;eJUrSr[mrdwf
oabmrxm;Edkifbl;Asm}}

]]at;uGmf 'DudpörSmawmh ocifwifxGef;eJU udk,fwkdU[m oabmuJGvJGzkdU oabmwlvkdufMupdkU&JU}}

olESifhuRefawmfwkdUonf tdyf&may:rSm rsufESmcsif;qdkif aqmifhaMumifh xdkifNyD; twefMum


ai;rIdifaeMuavonf/ "mwf&xm;ESifh bwfpfum; ajy;vTm;oHrsm; qlnHvmavNyD/
"mwf&xm;ckwfarmif;oGm;jcif;aMumifh uRefawmfwdkU wdkufcef;rSm wkefcgoGm;avonf/ ocifwifarmifBuD;u
oufjyif;csvdkufNyD;aemuf-

]]udkif;-ocifwifxGef;? vkHNcKHwJU wpfae&m&mudkrsm; ighudkydkUay;EdkifrSmvm;}}

]]ykef;aeNyD; cifAsm; bmvkyfrSmwkH;}}

]]ykef;ae&kHayghuG/ rykef;&if tzrf;cH&r,f? tzrf;cH&&if axmifxJrSm bmvkyfrSmwkH;}}

]]EdkU ykef;aeawmhaum bmvkyfrSmwkH;}}

]]ykef;ae&kHyJ udk,fawmhbmrSvkyfEdkifrSm r[kwfbl;/ r[mrdwfeJUvnf; yl;aygif;EdkifrSm r[kwfbl;/


udk,fh,kHMunfcsuftwdkif; udk,fhbmom vkyf&atmifuvnf; axmifhtjyifrSm udk,fwpfa,mufwnf;vdkvdk
jzpfaew,f}}

avSum;rS wufvmaom&SL;zdeyfESifhajcoHudk Mum;&avonf/ ocifwifarmifBuD;tm; vkHNcKH&mydkUxm;rS


jzpfawmhrnf/ xkdcPü vQyfpD;vufovdk uRefawmhpdwfxJrSm urm&GwfrdwfaqGrsm;\ rsufESmrsm;onf
0if;ceJay:vmav\/ uRefawmfuxdkif&mrSx&if;-

]]uJ x oGm;r,f}}

ocifwifarmifBuD;onfvnf; xvkdufonf/

]]udk,fhudk ydkUay;r,fvkdUvm;}}

]][kwfw,f}}

xkdtwGif;ouúvwfvkHcsnf? qG,fwm? ouúvwftay:tusÐwkdUudk 0wfqifvsuf rmzvmacgif;rSm


pnf;xm;aom vlBuD;wpfa,muf a&mufvmavonf/ aA'u0def OD;wuf&Sdef\ azmufonfBuD;jzpf\/
uRefawmfonf olUtm;jrifzl;ovkdvkd&Sd\/ olu uRefawmfhtm; NyKH;jyonf/ odkUaomf
EIwfqufpum;rajym&rDyif OD;wuf&Sdefu uefawmhyGJqDodkU olUtm; vSrf;ac:vkdufavonf/

uRefawmfwkdUonf tcef;rSqif;vmpOfwGifrS xdkolum; tjcm;r[kwf? wpfcgwkef;u &mxl;wdk;&ef


aA'u0defu ,MwmjyKay;zl;aom twGif;0efuav; wpfOD;jzpfaMumif; owd&avawmhonf/

ppfBuD;onf uRefawmfwkdUbufodkU ul;pufjyefUyGm;vmNyDjzpfaomfvnf; urm&GwfrSm tjaymif;tvJrsm;


rawGU&/

udkbusL;onf qHyifnSyfqdkifudk zGifhNrJzGifhxm;avonf/ uRefawmfESifh ocifwifarmifBuD;wkdU bwfpfum;rS


qif;vmMuaomtcg udkbusL;onf qHyifnSyfqdkif wHcg;udkzGifhNyD; wHjrufpnf; vSnf;aeonfudk
awGU&avonf/

uRefawmfu olUqdkifa&SUrS jzwfavQmuf&if;yif-

]]ocifbusL; aevdkUxdkifvdkU aumif;&JUvm;}}

udkbusL;onf tHUMopGmESifh uRefawmfhqDodkU vSrf;MunfhvkdufNyD;-

]][m ocifwifxGef;yguvm;? vmav 0ifygOD;}}

olonf wHjrufpnf;udk udkifí uRefawmf0ifvmrnfudk apmifhBudKaeavonf/

]]tjyefrS 0ifcJUr,fav}}

]]ocifwifxGef;wkdUawmh tawmf[efusaeNyDav/ owif;pmxJrSm XmecsKyf acgif;aqmifawGemrnfeJU


wJGwGJNyD; ocifwifxGef;udkwpfcgwpfcg zwf&w,f/ 0rf;omygw,f? BudK;pm;Muyg}}

uRefawmfu a&SUqufavQmuf&if;-

]]aus;Zl;wifygw,fAsm}}

udkbusL;onf uRefawmfhaemufu cyfukyfukyfvdkufygvmaom ocifwifarmifBud;tm;


cyfpdrf;pdrf;Munhfvsuf uRefawmfhtm;-

]]tjyef0ifjzpftmif 0ifcJUaemf}}

OD;zkd;cifwkdUonfvnf; jrif;vSnf;axmifxm;Muwke;fjzpfonf/ odkUaomf olwkdUtdrfa&SUrSm jrif;vSnf;rawGU&/


jrif;acs;rsm;ESifh jrif;pmauR;aom ykH;rsm;udkom jrifEdkifavonf/ a':vSaronf xrif;tdk;udkarTvsuf&Sd\/
OD;zkd;cifum; uGyfyspfay:wGif xdkifum vufzuf&nfMurf;aomufvsuf&Sdav onf/

uRefawmfu olwkdUtdrfa&SUrSm &yfvsuf-

]]b,fhES,fvJ aeaumif;Mu&JUvm;}}
olwkdUvifr,m;onf uRefawmfhtm;tHUMopGm aMumifMunfhvkdufMuonf/ aemufcPMumawmh
0rf;omt,fvJ &SdvSpGmjzifh-

]]aeaumif;yghAsm}}

]]aeaumif;yghawmf? b,fursm; rsufpdvnfvmwmwkH;}}

]]wrif'DbufvmwmygyJ? udkwifazaum b,foGm;ovJ}}

uRefawmfu olwkdUom; uRefawmfholi,fcsif; udkwifazhtaMumif;udkar; vkdufonf/ OD;zdk;cifu-

]]vSnf;xGufw,fav}}

]]EdkU rwifa&TwkdUaum &Sd&JUvm;}}

uRefawmfuolwkdUorD;taMumif;udk ar;vkdufjyefavonf/ OD;zdk;cifuyif-

]]r&SdMubl;/ armifNyKH;u vufyHwef; ajymif;&w,f/ 'gaMumifhwifa&Tvnf; vdkufoGm;&wmaygh/ ppfBuD;u


jzpfvmawmh a&SUb,fvdkjzpfrSmvJ rodbl;uG,f/ 'Dawmh orD;a&m? orufa&m? ajr;awGa&m
twlaecsifygw,fuG,f/ rvTJomvdkUom}}

OD;zdk;cifu olUorD;ESifh rD;&xm;vufrSwfppfjzpfol olUorufESifh ajr;rsm;twGuf pdk;&drfylyefpum;qdkaepOf


a':vSar\ rsufESmrSm twGif;usdwf rsKdodyfpdk;&drfaMumifhMujcif;rsm;udk xif[yfaeavonf/

a':vSar-

]]xdkifOD;avuG,f}}

]]ck rxdkifao;bl;? tjyefrS xdkifr,f/ OD;av;jrifhwkdU&SdMu&JUvm;}}

]]&SdrSmaygh? tdyf&murS xygOD;rvm; rqdkEdkifbl;}}

taMumfonf a':vkH;wifum; ,cifuuJUodkUyif taMumfzkdESifh 0rf;udk r0w0ausmif;NyD;


cg;udkrvSwvSqifae&avonf/ pGyfus,fpufrSm tvkyfvkyfaeNyDjzpfaom orD;jrMunfum;
,cifuuJUodkUyif ykHrysuf yef;rysuf? tysKd&nfvnf; ysuf[efrwl/ orD;i,fjr&Donfom
udk,f0efBuD;waumhaumhESifh jzpfaeavonf/ uRefawmfESifhudk,f<u,fwkdUu rjzpfapcsifwmrS
jr&Dujzpfonf/ jr&Dum; ukvm;r,m;/

OD;av;jrihfwkdUtdrfodkUa&mufMuavonf/ udk,fMum&Snfav;jrifh aecJUzl;aom tdrfuav;ESifh


cGJae&jcif;onf,ckrS topfozG,f jzpfvmavonf/ 0rf;enf;p&mvkdvkd? vGrf;p&mvdkvkdxifrdonf/
acgif;&if;u jywif;aygufwpfaygufudk zGifhxm;jcif;ESifh tdrfa&SUwHcg;wpfcsyf zGifhxm;jcif;wkdUrSm
uRefawmfaewkef;u reufapmapmxNyD; vkyfxm;avh&Sdonfhtwdkif;yif jzpfonf/
OD;av;jrifhtm; tdyf&mrSmawGU&OD;rnfxifcJUaomfvnf; wu,fawGU&awmh a&wGif;rSmjzpfavonf/ olon
apmapmpD;pD;a&csKd;vsuf &Sd\/ aqmif;wGif;rSm wGif;a&udkeHeufapmapmcsKd;vdkuf&vQif aEG;oGm;onf[k
OD;av;jrifhu ajymwwfonfudk owd&oGm;\/

uRefawmf-

]]Od;av;jrifh tdyf&mu Edk;aerSudk;}}

]]tdyfrS rtdyf&ao;bJuG}}

aMomf n tvkyfqif;ae&ovm;}}

]]at;[kwfw,f rif;ckb,fu vmwmwkH;}}

]]'Dudk wrifvmwmyJ}}

]]tdrfay: oGm;xdkifOD;uGm? wHcg;awG zGifhvdkufaygh}}

]]udk<u,f 'DrSm tdyfovm;}}

]]at; tdyfw,f/ igtvkyfu jyefa&mufrS olxGufoGm;wm [dkbufem;rSm qGrf;auR;&Sdxifyg&JUuGm}}

uRefawmfwkdUonf tdrfay:odkUwufNyD; wHcg;rsm;zGifhMuonf/ NyD;awmh tdrfa&SUrSm xdkifMuav\/


ocifwifarmifBuD;um; awmufavQmuf bmpum;rQ rajymcJU/ uRefawmfhaemufuom vkdufcJUonf/
uRefawmfajymykHqdkykH vkyfudkifykHwkdU udkom tuJcwfNyD; cyfrqdwfaecJUavonf/ ckxdkifrdNyD qdkawmhrS
tdrfrdk;udkarmhMunfhNyD;-

]]'gu b,folUtdrfvJ ocifwifxGef;}}

]][dk a&csKd;aewJU uRefawmfhOD;av;tdrfyJ? uRefawmftckaewJU tcef;udk rajymif;cifu 'DrSmaewmyJ}}

]]ocifwifxGef;u 'D&yfuGufxJrSm cifrifol aygw,fxifw,faemf}}

]]aewmu MumNyDudk;As? aygwmaygh}}

OD;av;jrifhonf a&csKd;t0wftpm; vJNyD;NyDjzpfojzifh uRefawmfwkdUteD;odkU vmxdkifavonf/

]]bmudpörsm; &SdvdkUvJa[h}}

]]OD;av;jrifh'g[m EdkifiHvkH;qdkif&m wkdUArmtpnf;t&kH;&JU OuúX ocifwifarmifBuD;yJcifAs}}

OD;av;jrifhonf tHUMonyD;aemufwGefUoGm;onf/ cPMumrS £ajE¨qnfNyD; NyKH;vsufEIwfqufum-

]]awGU&wm 0rf;omygw,fAsm}}
ocifwifarmifBuD;u &,foGrf;aoG;vdkuf\/

]]olrsm;awG axmifusvkdU tpm;0ifxdk;&wJU Mum;jzwfOuúXyg cifAsm/ [J [J omreftcsdeftcgqkd&if


uRefawmfOuúXjzpfzkdU r[kwfygbl;}}

þodkU &,fp&mvkdvdkESifh udk,fhudk,fudk,f ESdrfhcsajymonfudk OD;av;jrihfonf rsm;pGm oabmusoGm;[ef&Sd\/


OD;av;jrifhu pdk;&drfaomavoHjzifh-

]]ck wdkUArmtpnf;t&kH;udk bk&ifcHu rw&m;toif;aMunmNyD; ocifawG vkdufzrf;aew,f r[kwfvm;?


ocifwifarmifBuD;udkaum rzrf;bJ aeyghrvm;}}

ocifwifarmifBuD;onf rcsdNyKH;NyKH;NyD; uRefawmfhtm; Munfhvkdufonf/ ajymayawmh[k tcsufay;vkdufonfh


tMunfhrsKd;jzpfay\/

]]'gaMumifh ckOD;av;jrifhqDvmwmaygh/ wjcm;ae&mrSm ocifwifarmifBuD; [m rvkHNcKHbl;?


ykvdyfzrf;rdoGm;rSm pdk;&w,f/ 'gaMumifh OD;av;jrifh&JU tdrfrSm ykef;aezdkU cGifhjyKapcsifw,f}}

]]aewmaygh aewmaygh/ 'Dtdrfu twGif;bufvnf;usawmh awmfawmhfvl rjrifygbl;/ NyD;awmhtdrfrSmvnf;


vlodyf&Sdwmr[kwfbl;/ udk<u,fqdkwm&,f? xrif;csuf tdrfMunfhvkyfaewJU usKyfwlwpfa,muf&,f
'gyJ&SdwmyJ}}

]]tdrfaxmifr&Sdbl;vm;}}

]]rkqdk;zdk qdkygawmhAsm/ uJ uJ? aeomaeyg/ emrnfuav;bmav;awmh ajymif;xm;aygh?


b,fvkdac:&rSmvJ}}

ocifwifarmifBuD;onf tdrfacgifrkd;udk armhMunfhum twefMumatmif pOf;pm;aeNyD;aemuf-

]]OD;BuD;armifvdkUac:Asm/ uRefawmfu owif;pmwdkufu t,f'DwmAsm/ ESvkH;a&m*g&SdvdkU


'DvmNyD;tem;,laew,f [kwfvm;}}

ocifwifarmifBuD;u odkUuvdk OmPfqifvkdufjcif;udkrsm;pGm oabmusoGm;NyD; olUtm;pdwfxJu


rsm;pGmcsD;usL;rdayonf/ olaeykHxdkifykH ajymqdkykHESifh oGifjyifwkdUonf
t,f'Dwm[laomtvkyfESifhrsm;pGmudkufnD\/ ESvkH;a&m*g&Sdí tem;,lvmonf[laom qifajcrSmvnf;
,kwÅdwefvSayonf/

OD;av;jrifhonf xdkudpöESifh ywfoufí aemufxyfbmrQ rajymawmhbJ rsufvTmatmufcsNyD;


awG;awmai;armaeavonf/ uRefawmfhwGifvnf; pum;ajymp&m tp&Smr&ojzifh udpöNyD;NyDyJ?
jyefawmhrnf[efjyifvkdufpOf OD;av;jrifhonf touf0ifvIyf&Sm;vm[efjzifh-

]]pifumylNrdKUawmh AkH;awGodyfBuJaew,f/ a&avSmifuefawG? ydkufawG ysufukefvkdU NrdKUolNrdKUom;awG


a&tcuftcJawGUaew,fvdkU aemufqkH; aMu;eef;owif;uqdkw,f/ igwkdU&efukefvnf;*syefu
AkH;rsm;vmBuJOD;rvm; rqdkEdkifbl;}}

ocifwifarmifBuD;-
]]b,faevdrfhrSmvJ? zufqpfawG[m enf;rsKd;pkHeJU wdkufrSmyJ/ jynfoljynfom;awG bmjzpfr,fqdkwm
*&kpdkufaewmrS r[kwfbJ}}

uRefawmf-

]]zufqpfbufuwif 'Dvkd&rf;wmr[kwfygbl;Asm? t*Fvdyf? tar&duef? r[mrdwfawGvnf; &rf;rSmygyJ/


olwkdUvnf; jynfoljynfom;awG bmjzpfr,fqdkwm rMunfhygbl;? ppfEdkifzdkU wpfckwnf;MunfhrSmygyJ/
ckMunfhygvm; r[mrdwfawG rvTJomvdkUqkwfcGm&wJU a'owdkif;rSm &efol bmrStokH;csr&atmif
rD;avmifajrvkyfypf&r,fwJU/ puf&kHawG? &du©m*dka'gifawG? qdyfurf;awG tm;vkH;zsufqD;ypfcJU&r,fwJU}}

OD;av;jrifh-

]]b,fbufurS wkdUtay:aumif;rSm r[kwfygbl;uG,f/ wkdUwpfawGawmh uRJESpfaumifcwfwJUMum;u


ajrpmyifvdk cHMu&rSmygyJ/ wkdUArmawGawmh qefaumxJ qD;jzLoD;vdrfhovdk tajctaeqdk;ygvdrfhr,f}}

uRefawmfonf xdkuJUodkUaom pdk;&drfaMumifhMuoHrsKd;udk rMum;csif/ ppfjzpfvmNyD?


t*Fvdyfe,fcsJUtcuftcJawGUae&NyD/ t*Fvdyftcuf Armhtcsuf/ *syefESifhaygif;t*Fvdyfudk
tjyKwfwdkufxkwf? vGwfvyfa&;t&,l/ þuJUodkUaom &J0HUjywfom;aom toHrsm;udkom Mum;vdkonf/
om;orD; ajr;jrpfawGESifhuJGrSm pdk;&drfoH? AkH;BuJrSm aMumuf&GHUoH? a&SUb,fvdkjzpfbmjzpfrSmavvJ[k
aMumifhMuylyefoH? nnf;nLoHawGudk Mum;vdkonf r[kwfay/ odkUaomf xkdtoHawGudkyif xyfumxyfum
Mum;ae&\/

OD;av;jrifhESifh ppftaMumif; twefMumajymNyD;aemuf-

]]uJ ocifwifarmifBuD;? 'DrSmae&pfcJUayawmh}}

[k uRefawmfu EIwfqufvdkufavonf/

OD;av;jrifhu ocifwifarmifBuD;tm; tm;ay;aom tNyKH;jzifh-

]]aeygav? usKyfqDrSm vkHNcKHygw,f/ b,fenf;eJUrS tzrf;cH&p&m taMumif; r&Sdygbll;/


usKyfudktm;emp&mvnf; bmrSr&Sdygbl;/ tJ wpfckawmh &Sdyg&JU? tpm;taomufawmh
rdef;r&SdwJUtdrfr[kwfawmh jzpfovkdeJUyJ NyD;&wmyJ}}

ocifwifarmifBuD;rSm rsm;pGm &Tifvef;tm;wufaeykH &avonf/

]]udpör&Sdygbl;? usKyfwkdUvnf; jzpfovdkyJ pm;wwfygw,f/ ocifqkdwm ajcovkH;tdrfwkdif aeEdkif&w,f?


Armjynfwpf0Srf; tukefudk,fhjynfrSwfyg? udk,fh&GmrSwfygqdkwJUtwkdif; a&mufav&m
udk,fhjynfudk,fh&GmrSwfygxm;NyD; tm;rem yg;rem aerSmygyJ [J [J}}

ocifwifarmifBuD;um; þvdkcyf&Tef;&Tef; ajymcJvS\/ ajymNyD; olU[mESifhol oabmusojzifh w[J[J


vkyfae\/ OD;av;jrifhum; rsufpdarS;oGm;onfhwdkifatmif tm;&yg;& NyKH;NyD;aeavonf/

]]uJ uRefawmfoGm;awmhr,f OD;av;jrifh}}


]]aumif;NyDav}}

uRefawmfu rwfwwfxvdkufNyD; ocifwifarmifBuD;tm;-

]]OD;BuD;armif uRefawmfoGm;r,faemf/ ESvkH;a&m*gtwGuf bmaq;rsm; ydkUay;&OD;rSmvJ [J [J}}

]]aq;txl;taxG ydkUzkdUrvkdygbl;? pmtkyfuav;bmav;awmh ydkUay;&if aumif;r,f/


ocifwifxGef;eJUqufoG,f&ifaum b,femrnfeJUqufoG,f&rSmvJ}}

uRefawmfhrSmjynfolUta&;awmfykHygwDESifh qufoG,f&mü emrnf0Sufwpfck xm;&SdNyD;jzpfavonf/ okdU&mwGif


xdkemrnf0Sufudk ocifwifarmifBuD;tm; ray;vdkacs/ xdkUaMumifh emrnf0Sufwpfckudk
pOf;pm;&SmazG&avonf/ xdkcPü wufbkef;BuD; udkodef;az\ wufacwfewfqdk;0w¬Kudk zswfceJ
owd&onf/ xdk0w¬KxJu Zmwfvdkuf\trnfudk tokH;jyK&efqkH;jzwfvkdufavonf/

]]nGefUarmifqkdwJU trnfudkokH;Asm}}

uRefawmfonf olwkdUxHrSxGufvmcJUNyD;aemuf vrf;rBuD;ay:&Sd OD;zdkcifwkdUtdrfodkU 0ifavonf/ OD;zdk;cifu


vufzuf&nfMurf;iSJUay;avonf/ a':vSaronf bdef;rkefUrsm;udkvmcsNyD; uGyfyspfatmufrSm
aqmifhaMumifhxdkif aeavonf/ twefMumaomtcg toHudkESdrfhvsuf-

]]*syefawG vmawmhr,fqdkyguvm;? [kwfovm;}}

a':vSaronf *syefawGvmrnfudk vdkvdkvm;vm; ar;oavm? pdk;&drfí ar;oavm uRefawmfrodacs/


okdUaomf uRefawmfum; xkdar;cGef;udk rBudKufEdkifay/ t*Fvdyfajy;&vQif *syefvmrnf[k jynfolawGu
ykHaowGufrxm;apvdk/

]]'Dvdk&Sdw,fcifAs/ ckta&SUbufppfBuD;rSm t*Fvdyf&IH;NyD; *syefawG Edkifaew,f/ odkUayr,fh *syefawGu


uRefawmfwkdUjynfudk 0ifodrf;rSm r[kwfbl;/ uRefawmfwkdUArmawGu uRefawmfwdkUjynfudk
ukd,fhbmomodrf;Mu&rSmyJ/ 'ghaMumifh *syefawGvmr,fvkdU rajymeJU? ArmawG vmr,fvdkUomajym}}

OD;zdk;cifESifh a':vSarwdkUonf uav;rsm; ykH0w¬Kem;axmifovdk rsufpdayuvwfayuvwfjzifh


em;axmifaeMuavonf/ uRefawmfu qufjyef\/

]]wpfoufrS wpfcgBuKHw,f? &wemykHqdkufwJUolaX;qdkwmvdkyJ/ uRefawmfwkdUtwGufawmh 'DppfBuD;[m


BuHBudKufcJwJU tcGifhta&;BuD;yJAs/ 'DppfBuD;aMumifh t*FvdyftcuftcJawGUw,f? t*Fvdyf tcuftcJ[m
ArmhtcsufyJ/ uRefawmfwkdUocifawG? ausmif;om;awG vli,fawG 'Dtcsufudk tokH;cszkdU pGefUpGefUpm;pm;
BudK;pm;aeMuNyDAs}}

OD;zdk;cifonf uRefawmfhyef;uefxJodkU vufzuf&nfiSJUay;jyef&if;-

]]om"kuG,f? BudK;pm;Muprf;yg}}

a':vSaru-

]]rkefUuav;vnf; pm;vkdufprf;ygOD;}}
xdktcdkuf a':vkH;wifa&mufvmavonf/ olronf cgwdkif;vdk pdkpdkjynfjynf r[kwf/ 0NzdK;aom
udk,fcE¨mBuD;&Sdao;aomfvnf; aeylrdaom c&rf;oD;nSdK;ovdk nSKd;aeonf/
uRefawmfuqD;BudKEIwfqufvdkufonf/

]]a':vkH;wif b,foGm;rvdkUvJ}}

]]b,frSroGm;ygbl;? armifwifxGef; 'Dtdrfa&mufaeNyDqdkvdkU vmwmygyJ}}

]]b,folu ajymvdkufwmvJ cifAsm;udk}}

]]jrMunfu ajymwmyJ? ckeifu rif;'Dtdrf0ifoGm;wm jrifvkdufowJU}}

a':vkH;wifonfuGyfyspftpGef;wGif zifwpfjcrf;wifíxdkif&if;-

]]rif;uvnf; wkdUurm&Gwfu ajymif;oGm;w,fqdk&if wkdUqDjynfvSnfh Munfhazmfr&bl;/ wkdUbufudk


tifrwefa&mufcJw,f/ ckvdka&mufwkef; pum;pjrnfajym&atmif vmwmayghuG,f}}

OD;zkd;cifonf olaomufaeaom vufzuf&nfyef;uefudk csxm;vkdufNyD;aemuf-

]]armifwifxGef; wifazwkdUr*FvmaqmifvmcJUygOD;vm;}}

uRefawmfu 0rf;omjcif;? tHUMojcif;wkdUjzifh-

]]b,foleJUvJ}}

a':vSaru NyKH;pdpdjzifh-

]]rif;oli,fcsif;taMumif; rif;rodbl;vm;? b,foleJUxifovJ}}

uRefawmfonf a':vkH;wifqDodkU tuJcwf&ef Munfhvkdufonf/ a':vkH;wifum; pyfNzJNzJvkyfae\/


onfrQjzifhyif udkwifaz\ ZeD;avmif;udk &dyfrdavNyD/

]]uRefawmfxifxm;wmawmh &Sdom;yJ? [kwfrS [kwfyghrvm;vdkU}}

a':vSar-

]]b,folUxifxm;wmvJ}}

]][J [J rSm;&if pdwfrqdk;eJUaemf a':vkH;wif? jrMunfeJU vufxufzdkU r[kwfvm;}}

a':vkH;wifonf oabmaumif;rBuD;\ tNyKH;jzihf-

]]olwkdUvli,fcsifcsif; pDrHMuwmyg}}

OD;zdk;cif-
]]awmfyg[,f vkH;wif&,f? igMum;awmh tarvkyfol udk,fwkdifu atmufoG,fvkyfowJU}}

a':vSaru &,fvsuf-

]][kwfw,f/ vkH;wifa&m? uRefra&m ESpfzufpvkH; tarawGu atmifoG,fawGyJ}}

qHyifnSyfqdkif&Sif udkbusL; a&mufvmjyefavonf/

]]tkdudkbusL; cifAsm;qdkifb,foleJUxm;cJUovJ}}

udkbusL;u acG;ajcckHuav;wpfckrSm xkdifvdkufNyD;-

]]aumifuav;wpfa,muf&Sdygw,f}}

]]qHyifnSyform;vm;}}

]]r[kwfygbl;? awmufwkdrnf&cdkif;zdkU ac:xm;wJU wluav;wpfa,mufyg/ qHyifnSyfzdkU


vlvm&ifvkdufac:zkdU rSmxm;cJUw,f}}

udkbusL;a&mufNyD; rMumrDyif udk<u,fa&mufvmjyefavonf/ udk<u,fum; tay:tusÐESifhjzpfí


tcgwdkif;ESifhrwl? toGifxl;aeovdk xif&onf/ cgwdkif;awmh vluvnf; cyfeJUeJU t0wfuvnf;
avsmh&J&Jjzpfonf/

uRefawmfuyifqD;BudKEIwfqufvkduf\/

]]b,fhES,f udk<u,f? qGrf;auR;tdrfu jyefvmNyDvm;}}

]]rif;b,fwkH;u a&mufaeovJ MumNyDvm;}}

udk<u,fvnf; uGyfyspfay:rSm 0ifxdkifavonf/ uRefawmfwkdUonf onfhjyifpum;awG ajymraeMuawmhbJ


ppftaMumif;udkom a&mufoGm;awmh\/ vlpkrdvQif ppftaMumif;udkom ajymMuonfrSm xkdpOfu
tavhtxwpfck jzpfaeavNyD/

udk<u,f-

]]ck *syefawG b,fa&mufaeNyDvJ}}

uRefawmf-

]],dk;',m;wpfjynfvkH;awmh *syefawG tESHUtjym;a&mufaeNyDwJU/ rmvm,kxJudkvnf; 0ifaeNyDqdkwmyJ}}

udk<u,f-

]]&efukefudkrsm; AkH;BuJOD;rSmvm;}}
OD;zkd;cif? a':vSarESifh a':vkH;wifwkdUonf bmrQrajymbJ em;axmifaeMuonf/ odkUaomf olwkdUrsufESmwGif
aMumuf&GHUjcif;onf xif&Sm;vS\/ uRefawmfhrSm &efukefudkAkH;rBuJyg[k ajymp&m taxmuftxm;
wpfckrQr&Sd/ odkUaomf &efukefudkAkH;BuJvdrfhrnf[k ajym&efvnf; 0efav;aeonf/ xkdUaMumifh awGa0ae\/
udkbusL;u 0ifNyD;-

]]tkd *syefu ArmawG&JU r[mrdwfjzpfaeawmh &efukefudkAkH;BuJrSm r[kwfygbl;}}

olonf b,ftaxmuftxm;jzifh þodkU&J0HUpGm ajymvkdufonfrod/ wu,fyif


,kHMunfpGmajymvkdufonfrSmum; xif&Sm;vS\/ udk<u,fum; ,kHMunf[efrwl/ usefvlawGum; ,kHwpf0uf
r,kHwpf0uf &Sdae[efwlonf/

udk<u,fonf udkbusL;\ pum;udkvkH;0 rudk;pm;vkd/ uRefawmf\ xifjrifcsufudkom awmif;aeavonf/


uRefawmfvnf; qdwfqdwfraeomawmh NyDjzpfí-

]]BuJcsifrSawmh BuJr,f? odkUayr,fh ppfqdkwmrsKd;u tcufom;yJAsm BuJcsifvnf; BuJcsrSmyJ}}

uRefawmfu pum;vTJcsifojzifh-

]]udk<u,focifwifBud;wpfa,mufaum awGUao;ovm;}}

jrifuGef;rif;om;BuD;ESifhtquf&Sdonf/ t*Fvdyfudkwdkuf&ef vufeufawG &Smay;rnf?


*syefESifhqufoG,faeonf ponfjzifh uRefawmfhtm;<um;0gajymqdk avh&Sdaom ocifwifBuD;taMumif;udk
ar;vdkufavonf/

udk<u,fonf rsufESmudk&IHUvkdufonf/ ocifwifBuD;taMumif; pum;xJxnfhí ajymqkdvkd[efr&Sd/

]]'DaumifhtaMumif;udk,f b,fodrSmvJ? olUvdkvl&Iyfudk *&krpdkuftm;ygbl;}}

udkbusL;url ocifwifBuD;taMumif;udkajymMum;vkdufonf/

]],dk;',m;bufudk a&mufoGm;NyDvdkU owif;jzpfaew,f? aysmufaewmvnf; tawmfMumoGm;ygyaum}}

,ckxd uRefawmfwkdUajymorQudk NidrfNyD; em;axmifaeaom a':vkH;wifonf pdk;&drfruif;aom rsufESmjzifh-

]]wu,fvdkU &efukefrSm AkH;awGBuJcs&if b,fvdkvkyfrSmvJ}}

uRefawmfu ajzrnfvkyfaepOf udkbusL;u jAKef;ceJ 0ifajymvkdufonf/

]]bmcufwmvdkufvdkU opfyifBuD;BuD; ajc&if;uyfNyD; xdkifaevkduf&if NyD;wmyJ}}

udk<u,fonf a'gazmif;oGm;onf/

]]rif;tarapmuf ajymvkduf& raumif;awmhbl;/ opfyifajc&if; uyfxdkifaevkdU b,fvkdvkyfvGwfrSmvJ/


NrdKUxJrSm aqmufxm;wJU AkH;cdk*lrsKd;awGvkd wkdkUurm&GwfbufrSm &Sd&ifvnf; aumif;om;yJ}}
uRefawmf-

]]'gvnf; odyfpdwfrcs&ygbl;Asm? wnfhwnfhrsm; AkH;usvkduf&if vJNydKusoGm;NyD; vlawGtm;vkH; aoukefrSmyJ}}

udk<u,f\rsufeSmrSm tkdoGm;NyD; tm;udk;&mrJUjzpfvSaom avoHjzihf-

]]'gjzifh b,fvkdvkyf&if aumif;rSmvJ[if}}

]]ajrBuD;xJrSm usif;wl;xm;&if taumif;qkH;yJ? usif;r&Sd&if ajrmif;xJ ckefcsNyD; a&Smif&rSmyJ}}

a':vSaru oufjyif;BuD; csvdkufNyD;-

]]usif;xJrSm rdae&ifawmh ajrjrKyfNyD;om;jzpfoGm;rSmyJ}}

tm;vkH;udkbusL;ygrusef ylyefpdk;&drfvmMuonf/ oufjyif;BuD;rsm; csNyD; &ifwzkdzkdESifh NidrfaeMu\/


twefMumawmh uRefawmfuolwkdUwpfawG pdwfoufom&m&atmif-

]]AkH;[m acgif;ay:wnfhwnfhuszkdUqkdwm cufygw,fAsm/ rkd;ay:u csvdkufwmeJU tyfcsnfeJUajrBuD;ay:u


tyfezm; wyfrdzdkUurS vG,f&if vG,fOD;r,f? acgif;ay:wnfhwnfhuszdkUu rvG,fygbl;/ 'DtxJu
uHqdk;vS&ifvnf; cH&kH&SdawmhwmayghAsm}}

a':vkH;wifu t&JpGefUNyD; tBuHwpfckay;vdkufjyefavonf/

]]AkH;vmBuJ&if xGufajy;wmyJ taumif;qkH;aerSmygyJ}}

udk<u,fonf a':vkH;wiftm; a':ojzifh rsufapmif;xkd;NyD;-

]]awmfprf;yg[m eifbmrS em;rvnfbJeJU}}

a':vkH;wifonf wkwfaMumufaomuav; NidrfusoGm;ovdk rsufpdoi,fESifh Nidrfaeavonf/ tm;vkH;vnf;


xkdUtwlyif jzpfav\/

uRefawmfonf wwfEdkiforQ olwkdUtm; pdwfoufom&m&atmif tm;ay;pum; ajymqkdNyD;aemuf &efukefodkU


jyefvmcJUavonf/ /

69

vu©Pma&;okH;yg; qifjcifjcif;

'DZifbmv 23 &ufaeUodkU a&mufcJUavNyD/

xdkaeUeHeufrSm aumif;uifonf Munfvifae\/ aea&mifjcnfonf xGef;vif;awmufyvS\/

uRefawmfonf xdkaeU nae&xm;jzifh c&D;xGuf&ef jyifqifvsuf &Sdavonf/ ]Zpf} BudK;jzifh zGifhydwf&aom


vufqGJom;a&tdwfwGif 0efusOf;aom tokH;taqmifrsm;ESifh txnftvdyfrsm;udk xnfhvsuf&Sdavonf/
,refaeUu uRefawmfonf vQKdU0Sufa&; ajratmufXmecsKyfpcef;odkU oGm;a&mufcJU&\/ ajratmufpcef;rSm
a&T*kHwdkifvrf; ajcmufxyfBuD;ausmif;wdkufrSm r&Sdawmhacs/ a&Twd*kHapwD\ ajrmufbufukef;jrifhESifh
uyfvsuf&Sdaom NcHwpfckxJodkU a&TUxm;avonf/ csdef;xm;aomtcsdefwGif aoG;aq;uefteD;ü
udkat;aiGonf uRefawmfhtm; BudKqdkNyD; xkdNcHxJodkU ac:oGm;avonf/ NcHab;wGif
w&kwfbkef;BuD;ausmif;vnf; &Sdonf/ tdrfi,fuav;rsm;vnf; 0dkif;&Haeonf/ NcHwGif;&Sd ESpfxyftdrfrSm
tawmfBuD;aomfvnf; opfyifrsm;0g;&kHrsm;Mum;wGif jrKyfaeonf/ vQKdU0Sufa&;pcef;twGuf
tawmfaumif;aom ae&maywnf;/

udkat;aiGonf uRefawmfhtm; q&mcspfxHrSm tyfcJUNyD; tjcm;vlwpfa,mufESifh xGufoGm;avonf/


q&mcspfu uRefawmfhtm; av,mOfysHrS csay;rnfh vufeufrsm;udk vufcH&ef uRefawmf a&G;cs,fxm;aom
ae&modkUoGm;&awmhrnf[k nTefMum;vdkufavonf/ NyD;awmh t&yf&Snf&Snf cyfawmifhawmifh
tom;rnf;rnf;jzpfaom vlwpfa,mufESihfvnf; rdwfqufay;avonf/ xdkolum; ysOf;rem;rS
ocifjrqdkol jzpf\/ ocifjronf rdk;ukwfodkUoGm;í rkd;ukwfrSm&Sdaom ocifomcifwdkUESifh
twlocifomcifwkdU a&G;cs,fxm;aomae&mwGif av,mOfysHrS csay;rnfh vufeufrsm;udk vufcH&ef
wm0ef,l&avonf/

ocifcspfu ]]cifAsm;wkdU[m vufeufawG&NyD; ta&;awmfykHvkyfwJUtcgrSm yl;aygif;vkyfp&mawG?


nSdEIdif;wdkifyifp&mawG &Sdvdrhfr,f? 'gaMumifhckvdk qufay;vkdufwmyJ}}[k nTefMum;avonf/

uRefawmfonf om;a&tdwfxJrSm 0efusOf;aom tokH;taqmifrsm;ESifh txnftvdyfrsm;udkxnfh&if;


,refaeUu txufygtwdkif; nTefMum;cJUaom q&mcspftaMumif;udk pOf;pm;aeavonf/ olu
acgif;aqmif? uRefawmfu aemufvdkuf/ olu jrefrmq,fwef;omatmifol? uRefawmfu
bDatatmifxm;ol/ xdktcsufudk pOf;pm;rdNyD; rcHcsifovdk jzpfae\/ cPtwGif; ynmrmeonf
wufvm\/ odkUaomf ta&;awmfykH\ wm0efudk xrf;aqmif&rnf[laom todu xdkrmeudk
aemufwpfcPrSmyif csKd;ESdrfvkdufavonf/

xdktcsdefwGif aumif;uifrS rkd;csKef;oHxuf jyif;xeffaom toHrsm;udk Mum;&avonf/


OMorIwfoHawGudkvnf; pl;&SpGm Mum;&jyefonf/ vlawGuvnf; tkef;tkef;uRwfuRwf jzpfvmavonf/

{uEÅ *syefAkH;BuJav,mOfysHawG vmaeNyD/

uRefawmfonf c&D;xGuf&ef jyifaeaom vufqJGom;a&tdwf ZpfBudK;udk qJGydwfNyD; xdktdwfudk vufrS qGJum


atmufxyfodkU tjrefqif;cJUavonf/

twlae aA'u0defq&mOD;wuf&SdefESifh bavmufq&m udkwifat;wkdUum; tdrfrSmr&SdMu/


olwkdUb,foGm;aeMuygvdrhfrnfvJ [k pdwfylrdonf/

vrf;ay:wGif vltrsm;um; ajy;vTm;aeMu\/ wcsKdUu awmifajy;í wcsKdUu ajrmufajy;onf/ wcsKdUu


ta&SUajy;í wcsKdUu taemufodkU ajy;onf/ rsm;aomtm;jzifh aumif;uifudk armhMunfhvkduf?
ajy;vdkufvkyfaeMu\/

tckae a':vkH;wifwkdUrdom;wpfpkvnf; 'Dvdkajy;aeMurSmyJ[k atmufarhrd\/

uRefawmfum; rajy;yg/ vrf;ab;wGif tawmfuav;eufaom jrLeDpDy,f a&ajrmif;rsm;&Sd\/ a&awmhr&Sd?


cef;ajcmufaeonf/ a&ajrmif;ab;rSm &yfNyD;aumif;uifodkU armhMunfhaeonf/ vQyfppfvufovdk
av,mOfysHawGrS rD;yGifhvmonfudk jrif&onf/ rkd;BudK;ypfovdk toHrsm;udk Mum;&onf/
uRefawmfonfjAKef;ceJ ajrmif;xJckefcsvdkuf\/ uRefawmfhvkdajrmif;xJ ckefcsolum;enf;vS\/
ajy;Muolomrsm;\/ uav;csDajy;ol? tbkd;tdk tr,ftdkwkdUudk vufqGJajy;ol? axmheJUaxmheJUESifhajy;ol?
tm;&Sdyg;&Sdajy;olpkHae\/ vefcsm;ukvm;rsm;onf vef;csm;udk,fpDqGJNyD; twif;pdkif;ae\/
armfawmfum;rsm;vnf; tjrefarmif;ajy; ae\/

AkH;BuJoHrsm; tenf;i,fpJNyD; av,mOfysHrsm; a0;oGm;NyD; xif&ojzifh uRefawmfonf ajrmif;ay:odkU


wufjyef\/ ajrmif;ab;rSm &yfNyD;aumif;uifodkU Munfhjyef\/ uRefawmfum; udk,fhudk,fudk,f tHUMord\/
tb,fhaMumifh[krod/ uRefawmfonf wkefvIyfacsmufcsm;jcif;vkH;0rjzpf/ AkH;xdrSefvdrfhrnf[k vkH;0rxif/
at;at;vlvlyif yJGaumif;Munfhovdk aumif;uifodkU armhMunfhae\/ av,mOfysHtkyfrsm; ysHoef;aeonf/
jAKef;ceJ rkd;BudK;ypfovdk ypfoHcwfoHMum;& onf/ aumif;uifrSm rD;cdk;vkH;BuD;wpfckjrif&NyD; xdkrD;cdk;vkH;xJrS
jzLjzLoP²mefwpf ckusqif;vmavonf/ aemufAkH;BuJoHrsm; qufMum;&ojzifh ajrmif;xJ
ckefqif;jyefavonf/

ajrmif;xJrSm ckdaepOf tcef;wHcg; rydwfcJU&onfudkajy;owd&\/ wHcg;oGm;ydwfcsifaom


qE´jzpfvmao;\/ okdUaomftcsnf;ESD;rpGefUpm;tyf? twifhr&Jtyf[k csufcsif;oabmaygufNyD; xdkqE´udk
csKyfwnf;xm;vdkufayonf/ ightoufESifh udk,fcE´mNrJae&ifvnf; 0wfp&m? tokH;jyKp&m zlzlvkHvkH
'DtdwfxJrSm ygvmom;yJ[k awG;awmrdNyD; c&D;xGuf&ef jyifqifxm;rdonfudkyif aus;Zl;wifaeao;\/

ajy;MuvTm;MuolwkdU\ pdk;&drfwBuD; [pfoH? atmfoH? idka<u;oHawGudk Mum;ae&avonf/ uRefawmfu


olwkdUtm;rajy;MuESifh[k wm;\/ uRefawmfhvdk ajrmif;xJvmcdkMu[k ac:\/ em;raxmifolom
rsm;avonf/ wpfa,mufwavom uRefawmfhtem;odkU vm\/

tdk [kwfrS[kwfygrnfvm;/ wu,fyif olwkdUom;trdjzpfae\/

a':a':nGefUESifhrcifopfwkdUonf armif*dkrm&Dvrf;BuD;ay:wGif uRefawmfwkdUbufqDodkU


ajy;vmaomvltkyfMum;wGifygvmonf/ a':a':nGefUum; rcifopf\vufudkqJGvsuf/

uRefawmfonf olwkdUom;trdqDtjrefoGm;&if;-

]]a':a': a':a':a&SUqufrajy;eJU? vm vm 'Dudkvm}}

olwkdUonftHUMooGm;Mu\/ olwkdUrsufESmrSm xdwfvefUaMumuf&GHUjcif;jzifh ysufaeavonf/ acR;awGvnf;


,dkpD;aeonf/

]]a':a':? opfopf a&SUqufrajy;MueJU/ ajy;wmu rvGwfbl;? vm ajrmif;xJvmMu}}

olwkdUonf tajy;&yfoGm;NyD; uRefawmfhtm; aMumifMunhfaeavonf/ uRefawmfu a':a':nGefUvufudk


twif;qGJNyD; ac:onf/ om;trdonf uRefawmfhaemufodkU vdkufvmNyD; uRefawmfESifhtwl
ajrmif;xJqif;vkdufMuav onf/

a':a':ESifhrcifopfwkdUonf touf&SLrSm;avmufatmif arm[dkufaeMu\/ tcgwdkif;qdkvQif a':a':onf


tm;vkH;aomolwkdU\ tm;xm;p&mrsufESmrl&mESifh [efyefwkdUudk aqmifavh&Sd\/ ,ckrl a':a':hxuf
ckd;udk;&mrJUjzpfolr&Sd[k xifp&mjzpfaeavonf/ uRefawmfonf rcifopftm; wpfcgrQ
þrQavmuftm;i,faeaom tjzpfwGif rawGUjrifzl;acs/ uRefawmfonf a':a':\tm;udk;&m? rSDcdk&mjzpf&ef
BudK;pm;&onf/ tm;i,fae&Smaom rcifopftm; uRefawmfvIdufvIdufvSJvSJ oem;vmavonf/

]]ajrmif;xJrSm NidrfNidrfxdkifaeMuygaemf/ AkH;qdkwm ajrBuD;ay:uswmeJU wpfNydKifeuf uGJNyD; AkH;uGJtpawGeJU


AkH;qefawG[m ab;vGifhpOf wwfwmyJ/ 'Dawmh b,ftumtuG,frS r&SdwJU rwfwwf&yfaeoludk
rSefzkdUodyfvG,fulw,f/ ajrBuD;ay:tm;vsm;arSmufae&if oufomw,f? xdrSefzdkU enf;w,f/
usif;xJ0ifaeoltwGuf ydkNyD; xdrSefzkdU enf;w,f/ AkH;u acgif;ay:wkduf&dkufus&ifom xdzkdU&Sdw,f/
acgif;ay:udkwkduf&dkufuszkdUqdkwm vnf; xDaygufwmxufawmif cufao;wmyJ}}

uRefawmfonf AkH;BuJjcif;ESifhywfoufí Mum;zl;wmawG? zwfzl;wmawGudk &kwfw&uf trSwf&NyD;


ajymjyaeavonf/ a':a':ESifh rcifopfwkdUonf ajymjy aom tcsufrsm;udk oabmaygufMu[ef wlonf/
wpfpwpfp aMumuf&GHU pdk;&drfrIawG ajyoGm;[efwlonf/

a':a':-

]]uHaumif;axmufrvkdU ighwleJU awGU&w,fuG,f}}

rcifopfurl tm;wufvmaom rsufESmjzifh uRefawmfhtm; Munhfvkduf\/

uRefawmf-

]]q&mazwkdUaum? a&Ta&Taum b,frSmvJ}}

a':a':\rsufESmwGif pdk;&drfaMumifhMujcif;wkdUonf csif;eif;0ifa&mufvmjyef\/

]]rif;wkdUq&mu ausmif;oGm;w,f? ra&Topfuawmh aps;oGm;w,f? tif; bk&m;odMum;rvdkU vGwfMuygap}}

aumif;uifrSav,mOfysHwkdUonf wjznf;jznf;a0;oGm;\/

rcifopf-

]]azazwkdUausmif;em;rSmawmh AkH;cdkusif;&Sdw,f arar? azazawmh AkH;cdkusif;xJrSmyJ ckdaerSmyJ?


a&Ta&TtwGufom}}

rcifopfonf oufjyif;csvdkufonf/ a':a':um; bk&m;udkom wjyef\/

OMoHMum;&\/ tEÅ&,fuif;&Sif;NyDqdkaom OMoHESifhwlonf/ wu,frl uRefawmfudk,fwdkif tEÅ&,fuif;


OMooHavm? bmavm wyftyfrajymEdkif/ odkUaomf t&JpGefUNyD; ajrmif;ay:wufvkduf\/

rcifopf-

]]tkdq&muvnf; bmjzpfvkdU tay:wuf&wmvJ}}

a':a':-
]][kwfom;yJ bmjzpfvkdU wufwmvJuG,f}}

]]ab;uif;NyDvdkU tcsufay;wJUOMooHeJUwlw,f a':a':&JU/ udpör&Sdygbl;? av,mOfysHeD;vmjyef&if


vnf;csufcsif; ckefqif;vdkuf&if NyD;wmyJ/ ckeifu uRefawmf 'DvdkvkyfaewmyJ? ckefqif;vdkuf?
wufMunfhvkdufeJUyJ}}

a':a':ESihfrcifopfwkdUonf uRefawmfhtm; tm*vlpGrf;aumif;BuD;tjzpf ESifh armhMunfhaeMuonf/

aumif;uifudk armhMunhf\/ t&yfudk;rsufESm vSnfhMunfh\/ avm,mOfysH wpfpif;rQrjrif&/


vlawGvnf;&Sif;ae\/ ,mOfwpfckrQvnf; oGm;vmjcif;r&Sd/ ta&SUawmifbufwGif
rD;cdk;vkH;BuD;rsm;udkjrif&avonf/

]][m rD;awGavmifaeNyDxifw,f}}

a':a':-

]]b,fbufqDrSmvJ}}

]]AdkvfwaxmifbufqDu xifwmyJ a':a':}}

a':a':-

]]bk&m; bk&m; cufukefygNyD}}

ppfbufrS um;wpfpD; armif;oGm;avonf/ NyD;awmh ykvdyfarmfawmfqdkif u,fESifh ykvdyfum;rsm;/


twefMumawmh rD;owfum;rsm;/

OMoH &yfoGm;avNyD/

]]uJ ab;tEÅ&,f uif;oGm;NyD a':a':? AkH;BuJav,mOfysHawG jyefoGm;MuygNyD? wufMuygawmh}}

a':a':ESifhrcifopfwkdUonf cyf&GHU&GHUjzihfyif wufvmMuonf/ rcifopfonf vufudkify0gESifh rsufESmudk


acR;okwfae\/ a':a':um; tusÐvufjzifh acR;okwf\/ olwkdUonf ajrmif;eHab;wGif twefMum&yfNyD;
[dk[dkonfonf tuJcwfí MunhfaeMuav\/

q,frdepfavmufMumaomtcg vlrsm;vIyf&Sm;oGm;vmaeonfudk awGU&avonf/ tcsKdUum; txkyftydk;udk


&Gufí? tcsKdUrSm xrf;íoGm;Muonf/ vefcsm;ukvm;tcsKdUonf olwkdUtxkyfESifh tdk;cGufrsm;udk
wifíoGm;aeMuonf/

a':a':nGefU-

]]uJ a':a':wdkU tdrjfyefOD;r,f}}

]]uRefawmfvdkufydkUr,fav}}
uRefawmfonf tdrfay:wufNyD; vufqJGtdwfudk xm;cJUonf/ wHcg;udk aomhcwfydwfxm;cJUNyD;
a':a':wkdUtm;vdkufydkUavonf/ tdrfa&SUxGufarQmfaeaom a':a&TopfudkawGU&avonf/ raovdkU
awGUMuonf/ 0rf;omtm;& EIwfqufMu\/ ar;Mu\/ a':a&Topfonf rcifopftm; zufxm;onf/
olwkdUonf rcifopf\taz OD;a&Tazudk pdk;&drfBuD;pGmESifh apmifharQmfaeMujyef\/ uRefawmfu
apwemawGydkvmum-

]]uRefawmfoGm;&Smay;r,fa':a':}}

a':a':nGefUu NyKH;ae\/ a':a&Topfurl rsufESmxm;wif;wif;jzifh-

]]aeygap armifwifxGef;&,f? uav;rSr[kwfbJ ab;uif;NyDqkd&if udk,fhtdrfudk csufcsif;jyefvm&rSmaygh/


olUr,m;? olUESr? olUorD;twGuf ol pdk;&drfwwf&rSmaygh rif;ylzkdUrvdkygbl;}}

a':a&Topfonf odkUuvdk uRefawmfhtm; bkususajymonfrSm olUe*dk"avhaMumifhomru


rcifopftay:wGif uRefawmfu opömrJUcJUonfudk &IwfcsuefUuGufvkdaomaMumifh wrifajymjcif;vnf;
jzpf[efwlavonf/ a':a':nGefUESifh rcifopfwkdUum; uRefawmfhtm; tm;wkHUtm;emESifh MunfhNyD;aeMuonf/
4if;jyifolwkdUtm; ulnDcJUonfudkvnf;aumif;? q&maztm; &Smay;rnf[k qkdjcif;udkvnf;aumif; pdwfxJrS
usdwfí aus;Zl;wifaeMu[efwlavonf/ olwkdUom;trdonf tdrfxJ r0ifMuao;bJ ra,mifrvnfESifh
&yfaeMuonf/ uRefawmfuvnf; olwdkUteD;rSm &pfoD&pfoD vkyfaeavonf/ a':a&Topfonf
uRefawmfwkdUtm; MunfhNyD; udk,fhtwGif;oabmudk zkH;zdxm;wwfol r[kwfonftm;avsmfpGm
rsufapmif;xdk;vdkuf EIwfcrf;plvkduf? aqmifhvkdufatmifhvdkufvkyfaeavonf/ twefMumawmh-

]][JU rda&Topf? vmtdrfxJudk? a[harmifwifxGef;? rif;vnf;oGm;csif&moGm; ayawmh? udka&Tazudkawmh


oGm;&SmraeeJUawmh}}

rcifopfum; a':a&TopfaemufodkU aMumufaMumufESifh vdkufygoGm;aovnf/ uRefawmfonf


&Suf&SufESifhra,mifrvnfjzpfNyD; xGufcGmvmcJUavonf/ a':a':nGefUum; tm;wkHUtm;emESifh uRefawmfhtm;
MunfhNyD; pum;wpfcGef;rQrajymbJ awmif;yefvsuf usef&pfcJUavonf/

uRefawmfum; a':a&Topftm; pdwfrqdk;yg/ udk,fhtjypf udk,fem;vnfNyD; jzpfonf/ uRefawmfhrSm


þvdkjyKrljcif;rsKd;ESifh xdkufaomol jzpfayonf/ okdUaomf 0rf;enf;aMuuJGjzpfrd\/ rcifopftm;
vufvGwf&avNyDwum;[lívnf; owd&vmjyefay&m b,fwkH;urQESifhrwlatmif ESajrmaerdavonf/
tpm;rxdk;Edkifaom qkH;&IH;jcif;[kvnf; xifvkdufayonf/

aeu tawmfyifylaeonf/ aeylusJusJwGif vlrsm;onf a&TUajymif;aeMu\/ wpfzufodkU OD;wnfum


nDnmpGm a&TUajymif;aeMuonf r[kwf/ tcsKdUu ta&SU? tjcm;tcsKdUu taemuf? onfhjyif tcsKdUu awmif?
usefwcsKdUu ajrmuf? a&mufwwf&m&m a&TUajymif;aeMuonf/ ukvm;? Arm? w&kwf? ujym;vlrsKd;pkH
a&TUajymif;aeMuonf/ tcsKdUum; txkyfudkacgif;rSm&Guf vsuf? tcsKdUrSm xrf;vsuf? tcsKdUtcsKdUrSm
,lEdkiforQom 0efxkyf0efydk;wkdUudk ,mOftrsKd;rsKd;ü wifaqmifum ajymif;a&TUMuonf/ vefcsm; jrif;vSnf;?
pufbD;? cs,f*g&D? x&yfum;? bwfpfum;? qvGef;um;/

uRefawmfonf vltcsKdUESifhtwlwl uGrf;NcHblwmBuD;bufodkU vkdufygvmcJUavonf/ vltrsm;onf


&xm;jzifh a&TUajymif;&ef pka0;vmMuonf/ odkUaomfrD;&xm;tvkyform;rsm;udk rawGUjrif&/
blwm&kHtvkyform;rsm;onf tvkyfrSm pdwrf 0ifpm;Edkif/ wm0efusae&mrsm;rSm raeEdkif/
uRefawmfonf ckH;wHwm;BuD;udk ausmfjzwfcJUonf/ [dkbufa&mufonfqdkvQifyif AkH;xdNyD;aoaeaom
tavmif;rsm;udkawGU&awmhonf/ uRefawmfhtzkdUþjrifuGif;um; ppfBuD;\ yxrqkH;awGUjrif&aom
aoG;pGef;aeonfh 'Pf&m'Pfcsufrsm;aywnf;/ a[m[dkbufrSm tm;vsm;arSmufBuD;aoaeonf/
acgif;jywfBuD;ESifh/ 0if;x&HtkwfwdkifrSm MunfhvdkufygOD;/ vlwpfa,mufrSDxdkifvsuf aoaeonf/
acgif;idkufpdkufusvsuf &ifbwfrSm aoG;uGufBuD;ESifh/ onfbufu tavmif;rSmum; 'l;wkyf&if; vJusum
aoqkH;oGm;aom ukvm;rBuD;jzpfonf/ tavmif;awG tavmif;awG/

uRefawmfhacgif;rSmrl;vmonf/ rsufpdawGu a0vmonf/ pdwfraumif;vdkufonfhjzpfjcif;/

uRefawmfonf taemufbufodkU avQmufcJUonf/ aeylvkdUyl&rSef;rod/ vrf;ay:uvlwdkif;vnf;


uRefawmfhvdkyif jzpfavonf/ ql;avwHwm;BuD;udk jzwfcJUavonf/ c&D;onfwif bwfpfum;rsm;um;
vkH;0&yfpJoGm;\/ qdkifawGtm;vkH; ydwfxm;onf/ r*dkvrf;oGm;zkdU pdwful;rdonf/ rjrrSDwkdUwkduf
AkH;rsm;xdvkdUNydKavNyDvm;/ rjrrSDaum b,fvdkaeygvdrfh/ vGwfrSvGwfygavp? AkH;rsm; xd&ifaum/

okdUuvdk ruif;&mruif;aMumif;awGaMumifh aMumifhMupdk;&drfrIawG ay:vmapvifhupm; rjrrSDxHodkUum;


b,fenf;ESifhrQ roGm;awmh[k pdwfudk ydkif;jzwfvdkufavonf/ rjrrSDum; tem;udyfrdvQif &kef;xGufr&aom
ydkufuGefBuD;ESifhwlonf/ tm;emvdkUoGm;oGm;? oem;vdkUullnDcsifvkdU oGm;oGm;? oGm;csifvkdU
oufoufoGm;oGm; olUtem;oGm;rdvQif uRefawmfhb0onfepfrGef; awmhrnf[k xifvkdufao;onf/
&ufpuf&mrusaybl;vm;? vlpdwfuif;&m rusaybl;vm;? ppfab;'ku©usa&mufaecsdef
rjrrDSwpfa,mufwnf; ckdudk;&mrJU jzpfraeaybl;vm;/ udk,fhpdwfEdkif&if NyD;wmyJ? wm0eftwkdif;
ulnDvdkufNyD;awmh udk,fhbmomudk,f &Sif;&Sif;aevdkuf/ pdwfxJrSom odkUuvdk awGa0aeonf/
ajcaxmufurl armif*dkrm&Dvrf;twkdif; ta&SUbufodkUom avQmufvmcJUayonf/ xdkUaemuf
yef;qdk;wef;vrf;wpfavQmufESifh za&Zmvrf;wpfavQmufudkMunfhonf/ AkH;tcsufrsm;pGmxdaom
ae&maywnf;/

uRefawmfhvdkyif avQmufMunfhaeMuaom vli,fawG tawmfrsm;aeavNyD/

za&Zmvrf;ESifh yef;qdk;wef;axmifh av;xyfwkdufBuD; atmufqkH;xyfrS vufzuf&nfqdkifrS ukvm;trsm;qkH;


AkH;xdonf[k qkdMuavonf/

yvufazmif;ay:rS tavmif;awGudk b,folrQ ra&TUao;/ wkH;vkH;yufvuf aoaeMuonfrSm jrifraumif;/


rawmfwmawG ay:aeí zkH;zdolr&Sd/

vlwpfa,mufonf avSum;ay:rSm acGacGuav;aoaeonf/ opfyifcGMum;wpfckwGif


tavmif;wpfavmif;onf cGpD;vsufom;aeonf/ rnfuJUodkU a&mufoGm;onfudk cefUrSef;íyif r&acs/
acgif;jywfaomtavmif;? vufjywfaomtavmif;? ajcjywfaomtavmif;? tavmif;awG tavmif;awG/
ra&Edkif[k xifrdawmh\/

jrif;wpfaumifonf ajcav;zuf 'l;axmufvsuf acgif;a&SUpdkufum aoaeavonf/ bm'Pf&mrQr&Sd/


vdkufMunfhaeolwpfOD;u AkH;pufuGif;rdí aooGm;[ef&Sdonf[k xifaMu;ay;\/ wpfa,mufurl
AkH;uGJaomt&SdefaMumifh wkefvIyfoGm;NyD; tonf;ESvkH;a<uum aoonf[k ,lqavonf/ þjrif;aoovdk
'Pf&mray:bJ aoaeaom vlaotavmif;awGudkvnf; awGU&ao;onf/

uRefawmfhrSm wpfoufESifhwpfudk,f þrQaoausysufpD;onfudkwpfcgrQ rBuKHawGUzl;ojzifh


MuufoD;arG;nif;awG xaeonf/ &ifxJrSm zdkvIdufaeonf/ acgif;xJrSmrl;aemufaeonf/
udk,fhudk,fudk,f okH;oyfMunfhrd\/ olwdkUvdkao&rSm aMumufaevdkUvm;/ uRefawmfraMumufyg/ apmapmu
aMumufvkdUajy;vTm;olawGom olwkdUvdkaoukefMuonf/ blwm&kHem;rSm aoaeolawGonf uRefawmfha&SUrS
jzwfajy;MuolawG? uRefawmfu raMumufMuESifh rajy;MuESifh[k ajymvdkufolawG jzpfaumif;jzpfayvdrfhrnf/
taoaumifwdkUu wapäjzpfNyD; ajcmufrnfudkvnf; uRefawmfraMumuf/ uRefawfmum;wapäudk
,kHolr[kwf/ oem;MuifempdwfawG ,kdzdwfaeNyD; MuufoD;arG;nif;awG xaeavovm;?
&ifzdkaeavovm;/ onfvkdvnf; [kwfrnfrxif/ aoolawGudk oem;awmhoem;\/ odkUaomf ppfjzpfvQif
AkH;BuJrnf/ AkH;BuJvQif vlwGxdrSefNyD; aornf/ þum; obm0wnf;om[lí at;pufwnfNidrfpGm
aojcif;udk vufcHvdkufNyDjzpfojzifh oem;jcif;jzifh &ifwGif;rSm zdkvIdfufzkdU taMumif;r&Sdyg/

MuufoD;arG;nif;xjcif;? &ifzdkjcif;ponfwdkUrSm aMumufpdwf? oem;pdwf paom pdwfrsm;ESifh qdkif[efr&Sd/


þvdk[mawGjzpfNyD; þvdk[mawGudk jrifvQif þvdkyif MuufoD;xrnf? &ifzdkrnf? acgif;aemufrnf/
&[ef;awmfrsm;yifvQif þvdk[mawGjrifvQif þvdkyif jzpfayvdrfhrnf[k uRefawmfxifrdayonf/

wpfpwpfp vdkufMunfolawG rsm;vmonf/ wcsKdUu yef;qdk;wef;ESifh 'gv[dkZD(r[mAE¨Kv)vrf;axmifh


aMu;eef;&kH;BuD;wGifvnf; AkH;usonf[k ajymMuonf/ uRefawmfonf xdkae&modkU oGm;avonf/
oGm;&ifaojcif;? ysufpD;jcif; ponfrsm;udk qifjcifaerdjyefavonf/ tedpö? rNrJaom t&mawGygwum;
þt&mawG þjzpfysuf&yfawGESifh þavmurSm 'ku©ygwum;/ aMomf b,f[mudkqkyfzrf;í rSwfrSwf?
b,frSm&Sm&Sm olwkdUxJrSm&Sm&Sm udk,fhxJrSm&Sm&Sm twÅqdkwm rawGUEdkifyguvm;/ tm;vkH; tewÅomvQif
tESpfjzpfacsonfwum;/

uRefawmfonf udk,fhudk,fudk,f tHUMoaeonf/ igbmhaMumifh vu©Pma&;okH;yg;awG xifjrifaeygvdrfh/


igbmhaMumifh tbdr®mqefygvdrfh/

&SdwfpyD;,m;u qdkonfr[kwfygvm;/ ajrrIefUrSvmaomvlonf ajrrIefUodkU jyefoGm;onf/


vlawGaojcif;udk xif[yfaeaom uRefawmfhOD;aESmuftwGif;odkU aumvdyfausmif;wkef;u oifcJUzl;aom
xdkpmaMumif;uav;onf 0ifvmavonf/

aMu;eef;&kH;BuD;a&SUodkU a&mufaomtcg vlawGtrsm;BuD; tkHMunfhaeonfudkawGU&avonf/


vrf;rBuD;ay:wGif AkH;usxm;NyD; a&ydkufrsm;aygufum a&vkH;BuD;rsm; yef;xGufaeavonf/ vlpkxJwGif
ta&;awmfykH ajratmufpcef;rSm raeUu awGUcJUaomvlrsm;udk awGU&onf/ ocifcspf? ysOf;rem;ocifjrESifh
ocifwifxGef;wkdUjzpfonf/ ocifcspfum; rsufrSefjzKwfxm;\/ rsufrSefjzKwfxm;&kHjzifh &kyfzsufNyD;
jzpfEdkifyghrvm;/ ocifwifxGef;rSmum; rsufrSfernf;BuD;wyfxm;onf/ ocifjrum; vkH;0&kyfrzsuf/
trSefrSmum; þtcgrsKd;ü&kyfzsufzdkU rvkdawmhyg/ pkHaxmufonf olU0wÅ&m; olrvkyfEdkif/ pkHaxmufu
axmufaomfvnf; zrf;rnfholr&Sd/ uRefawmfum; olwkdUudkjrifvQif 0rf;omonf/ uRefawmfwkdU
ta&;awmfykHwyfom;awG ab;roD &efrc &SdMuonf/ okdUaomf olwkdUESifh oduRrf;onfudkab;vlawG
rodapcsifojzifh olwkdUtm; EIwfrqufcJUay/

urm&GwfurdwfaqGawG ab;tEÅ&m,fuif;Muygavvm;/ urm&GwfrSm AkH;BuJOD;awmh? rMumrDu


aqG;aEG;jcif;aMumifh AkH;ckdAkH;a&Smif wwfavmufMuayrnf/

rjrifhOD;wpfa,muf b,fvdkae&Smygvdrfh/ *syefzufqpfawGonf wuúodkvfudkawmh AkH;BuJrnfrxif/


rjrifhOD;tm; AkH;u tEÅ&m,fay;rnfrxif/ odkUaomf tdyf&may:rSm acGvJum zsm;emaeaom rjrifhOD;onf
av,mOfysHoH? AkH;oHawGaMumifh xdwfvefUwMum; jzpf&Smayvdrfhrnf/ tm;udk;&mrJU jzpf&Smayvdrfhrnf/
uRefawmfhtm; ydkrdkí wrf;w&Smayvdrhfrnf/
uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf rjrifhOD;xHodkU OD;wnfaeMuav\/

rjrifhOD;/ wDbDa&m*gESifh ppfwdkufaeaom rjrifhOD;/ uRefawmfhtm; olr\ toufwnfae


rSDcdktm;xm;&mtjzpfjzifh qkyfudkifwG,fwmvsuf aorif;udk tausmuftuef ckcHae&Smaom rjrifhOD;/
uRefawmhywf0ef;usifum; aorif;udk t&IH;ay;&aom vlaoaumifwkdU\jrifuGif; uRefawmfonf
xdkjrifuGif;udk pGefUypfvsuf aorif;udkt&IH;ray;aom jrifuGif;jzpfonfh rjrifhOD;\tdyf&mab;odkU
wpfvSrf;NyD;wpfvSrf; vSr;fvmcJUonf/

vlaoaumif a&TUrnfholvnf;r&Sd? jrKyfrnfholvnf;r&Sd? tysuftpD;awG z,f&Sm;rnfholvnf;r&Sd?


rD;avmifaeonfudk owfrnfholvnf; r&Sd? c&D;onfwif bwfpfum;vnf;r&Sd? jrif;vSnf;vnf;rajy;?
vefcsm;vnf;rqGJ/ odkUaomf uRefawmfum; wuúodkvfudk b,fodkUb,fvdkoGm;rnf[k pOf;pm;rae/
uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf aemufrwkHU/ uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf rjrifhOD;xHodkUom
OD;wnfaeMuavonf/

wuúodkvfbufrSm AkH;wpfvkH;rQrus/

tysuftpD; vkH;0r&Sd? rD;avmifuRrf;jcif;udkvnf;rawGU&/ tcgwdkif;vdkyif om,mpdkjynfonf/


wuúodkvfe,fajrudk awGUjrif&aomtcg rsm;pGm pdwfoufom&m&oGm;avonf/ &efukefxJrSm jrifcJU&aom
&Icif;rsm;ESifh wuúodkvfe,fajr&Icif;jcm;em;ykHonf rD;wkwfudkifxm;aom bDvl;ESifh a&csrf;tkd;udkifxm;aom
trsKd;orD;wkdU\ jcm;em;ykHESifh wlaeavonf/ uHUaumfyifrsm;um; pdrf;vef;NrJ pdrf;vef;aeonf/
opfwkdyifBuD;rsm;? ydEéJ? o&uf? r&ef;ESifh wnif;yifBuD;rsm;um; cgwkdif;vdkyif wnfNidrfpGm
xD;rdk;aeMuonf/

wuúodkvfe,fajrwGif NrdKUxJrSm AkH;BuJxm;aom vIdif;*,ufrsm;rS uif;&Sif;onf r[kwfacs/


[dkem;onfem;rSm NrdKUxJrSajymif;a&TUvmaom olrsm;udkawGU&\/ 0efpnfpv,frsm; tjynfhwifxm;aom
um;rsm;? tdrfaxmifypönf;awG wifxm;aom cs,f*g&Drsm;? xif;&SL;aowÅm? zsmvdyfESifh
xrif;tdk;[if;tdk;rsm;wifxm;aom vefcsm;rsm; ponfwkdUudk [dktdrfonftdrf [dkopfyif onfopfyif
t&dyfrsm;atmufwGif xdk;qdkufxm;Muavonf/

wuúodkvfausmif;BuD;udk 'DZifbmv 8&ufaeU ppfjzpfNyD; aemufwpf&ufwGif ydwfvkdufNyDjzpfojzifh


ausmif;om;rsm;udkum; rawGU&awmhNyD/

rjrifhOD;aexkdif&m a*[mav;um; cgwdkif;vdkyif at;&dyfomuav;jzpf\/ a&avmif;xm;jcif; r&Sdaomfvnf;


yef;yifuav;rsm;rSm vef;&TifpGmom &SdaeMu\/ a&mifpkHyGifhawGvnf; a0aeavonf/

cgwdkif;vdkyif ydwfxm;aom tdrfa&SUwHcg;rBuD;udk acgufvdkuf&\/ cgwdkif;vdkyif ]at;cif}qdkaom


tapcHruav;onf ajy;vmNyD; wHcg;zGifhav onf/

at;cifum; uRefawmfhtm; aumif;pGmodaeNyDjzpfí ]]bmudpöygvJ&Sif}}[krar;awmhacs/ odkU&mwGif


uRefawmfu tcef;wGif;rSm &Sdaernfjzpfaom rjrifhOD;tm; toHay;vdkufonfhtaeESifh-

]]rjrifhOD;&Sd&JUvm;}}[k ar;vkdufonf/ at;cifu acgif;udkom ndwfonf? bmrQjyefrajym/ tcef;wGif;u


rjrifhOD;xHrSvnf; bmoHrQrvm/ tcgwdkif;qdkvQif uRefawmfhtoHudk tNrJwrf; em;pGifhae[efwlaom
rjrifhOD; onf ]]udkwifxGef;vm;? 0ifcJUav}}[kac:avh&Sdonf/ ,ck þokdUaom BudKqdkzdwfac:oH
ray:vmay/ uRefawmfhpdwfxJrSm [mwmwmBuD;jzpfoGm;onf/
]][JU at;cif? rjrifhOD; aeaumif;&JUvm;}}

at;cifonf pdwfrcsrf;omaom acG;uav;Munfhovdk rsufpdoi,fESifhom Munfhaeavonf/


uRefawmfh&ifckefvmonf/

uRefawmfonf pdk;&drfjcif;jzifh wkefvIyfacsmufcsm;vmNyD; tdrfxJrSm [dk[dkonfonf Munhfvdkufavonf/

{nfhcef;\acgif;&if;buf pBuFefwGif ukvm;xdkifay:ü rwfrwfxdkifaeaom vlBuD;wpfa,mufudk


awGUjrif&avonf/ aoQmifBuD;aAGESifh vlBuD;/ olonf zsiftusÐvuf&SnfESifh csnfvkHcsnfudk 0wfxm;onf/
olUudk uRefawmfjrifzl;\/ &kwfw&ufaomf b,fwkH;u jrifzl;onf[k rrSwfrd/ oluvnf; uRefawmfhtm;
jrifzl;awGUzl;[efjzifh Munfhaeavonf/ rSwfrdygNyD/ olum; rjrifhOD;\OD;av;jzpfavonf/ 1300jynfhESpf
ta&;awmfykHtwGif;u NrdKUrausmif;rSm ausmif;om; ausmif;olawG tpmiwfcHaeMupOf rjrifhOD;tm;
ae&yfXmeDodkU jyefac:oGm;aom vlBuD;aywnf;/

]]OD;av;b,fwkH;u a&mufaeovJ}}

olu xdkif&mrS x&if;-

]]raeUuygyJ wlarmif&m}}

]]bmudpövJ? tvnfyJvm;}}

]]udkBuD;u olUorD;ac:cJU&r,fqkdvdkU vmcJUwmyJ}}

]]BuKH&yavw,f OD;av;&,f? OD;av;a&mufwkef; AkH;BuJwmeJUqkHaew,f? b,fhES,fvJ rjrifhOD;


aeaumif;&JUvm;}}

OD;av;\rsufESm tkdoGm;onf/

]]0ifMunhfavuG,f wkdUvnf; rif;udkarQmfaeMuwmygyJ/ rjrifhOD;uawmh raeUnuyJ


rif;vmvdrfhr,fxifaewmyJ}}

OD;av;onf ukvm;xdkifrSm jyefxkdifNyD; ae&pfcJUonf/ uRefawmfu tcef;wGif;odkU 0ifoGm;\/

raeUnuyif arQmfaeaomfvnf; ray:vmojzifh uRefawmfhtm; rjrifhOD; pdwfaumufaeNyDavm


odkUaMumifhom apmapmu uRefawmf\toH ay;ygvsuf rwkHUjyefbJaejcif;yif jzpfavoavm/

rjrifhOD;tm; jrifvkduf&&kHjzifhyif uRefawmfhrSm txdwfwvefUjzpfoGm; onf/ tdyf&may:ü


yufvufuav;aeykHrSm tdyfaeonfESifhrwl? ajrmaeonfESifhwlonf/ rjrifhOD;\ rsufESmrSm 0gNyD;
azsmhaeonf/ em;xifuus? rsufwGif;u a[muf/

toufrS &SLao;&JUvm;/ aoaocsmcsmpdkufMunfhawmhrS tm;enf;pGm touf&SLaeonfudk jrif&\/


uRefawmfu rsufESmudk aphaphpdkufMunfhaepOf rjrifhOD;onf rSdef;xm;aom rsufvkH;uav;rsm;udk
zGifhvdkufavonf/ rsufvkH;BuD;rsm;um; cgwdkif;vdkyif 0dkif;pufvsuf&Sdyg\/ odkUaomf cgwdkif;vdk
rMunfvifawmhacs/ onfhxufydkqdk;onfrSm cgwdkif; uRefawmfhtm; nSKdUavh&Sdaom xdkrsufvkH;rsm;onf
,cktcg uRefawmfhtm; odyifrodawmhovdk aMumifaeMujcif;jzpf\/ uRefawmf&ifqkdUvmonf/
avoHjzifh-

]]rjrifhOD;}}

olronf tm;,lNyD; Munfhaeonf/

wkd;wkd;oufomjzifh-

]]rjrifhOD; b,fhES,faeovJ [if}}

olronf uRefawmfhbufodkU acgif;udktenf;i,fa&TUvsuf vuf[efjzifh txdkifcdkif;onf/

uRefawmfonf ukvm;xdkifwpfvkH;udk ckwifteD;odkU qGJ,lNyD;xdkifonf/

uRefawmfu olr\ezl;udk vufjzifhprf;onf/ olr\vufudk ,k,pGm udkifNyD; aoG;wdk;vnf;prf;onf/


rjrifhOD;onf uRefawmf\ ,k,pGm prf;oyfjcif;udk auseyfpGmcHaeonf/ tyl'D*&Db,frQ&Sdonf? aoG;b,frQ
wkd;aeonfudk q&m0efvdk wyftyfrodaomfvnf; tzsm;tjyif;wufaeNyDudk um;uRefawmfod\/

uRefawmfucyfqwfqwftoHjzifh-

]]at;cif 'DcPvmOD;}}

aumifruav;rSm jAKef;ceJqdk a&mufvmNyD; vufydkufí&yfaeonf/

]]'DaeUq&m0efvmao;ovm;}}

]]rvmbl;&Sifh}}

]]at;av b,fvmvdrfhrSmvJ? AkH;BuJawmh q&m0efvnf; vefUajy;aerSmaygh? 'DaeUnae


aq;aumwdkufNyD;yvm;}}

]]q&mru 'DaeU aq;vnf;raomufbl;? bmrSvnf; rpm;bl; q&m&JU}}

]]tdk bmhaMumifhvJ}}

rjrifhOD;onf bmrQrajym? jyL;aMumifaom rsufpdjzifh uRefawmfhtm; Munhfvdkuf? at;ciftm;


Munfhvdkufvkyfae\/

at;cifonf vufydkufvsufom;yif ausmif;oluav;ajzovdk ajzae\/

]]reufu q&m&JU? q&mr[m yufvufukvm;xdkifrSmxdkifNyD; EGm;EdkUaomufr,fvdkU vkyfaew,f/ uRefru


EGm;EdkUyef;uef,lvmw,f/ jAKef;qdkav,mOfysHoHawG Mum;&wmyJ? NyD;awmh rkd;BudK;ypfovdkyJ?
aemufcPMumawmh Akef;'dkif;eJU qlaewmyJ/ vrf;ay:rSm vlawGuvnf; AkH;BuJaeNyDa[hvdkU
atmfNyD;ajy;MuwmyJ/ q&mrvnf; jAKef;qdk ukvm;xdkifu xNyD; ajy;wmyJ/ uRefrvnf; q&mraemuf
vkdufajy;wmyJ/ 'gayrJU ta0;BuD; rajy;Edkifbl;? q&mrav acsmif;awGqdk;vmNyD; vrf;xdyfu
ikyifBuD;atmufrSm xdkifae&wmyJ/ aoG;awGvnf; tefw,f q&m&JU? aemufNyD; OD;av;BuD;vnf;
vdkufvmw,f}}

at;cifu ajymaepOf uRefawmfonf rjrifhOD;tm; MuifempGm MunfhNyD;-

]]jzpfrSjzpf&av jrifh&,f}}

at;cif-

]]tdrfjyefa&mufawmhvnf; aoG;awGtefao;w,fq&m&JU}}

]]'DaeUwpfaeUvkH; bmaq;rS rwdkuf&ao;bl;? bmrSvnf; rauR;&ao;bl;? [kwfvm; at;cif}}

]][kwfuJU&Sif}}

]]uJ oGm;? a&aEG;usKdvdkufprf;}}

]][kwfuJU&Sif}}

at;cifxGufoGm;aomtcg uRefawmfonf aq;ykvif;rsm;udk avQmufMunfhonf/


tm;wkd;aq;ykvif;udk,lcJUNyD;-

]]aq;aomufvkdufOD;aemf jrifh}}

rjrifhOD;onf jznf;nif;pGm acgif;ndwfvdkufonf/ uRefawmfonf olrtm;xlray;NyD;


aq;wpfcGufwdkufonf/ NyD;awmh ausmaemufrSm acgif;tkH;rsm; ckay;NyD; rSDíxdkifapavonf/

]]jrifh&JU AkH;qdkwm t&rf;raMumuf&bl;/ vrf;ay:avQmufajy;wmxuf a&csKd;cef;xJ 0ifykef;wmu


aumif;ao;w,f odvm;/ NyD;awmh wuúodkvf e,fajrwkdUvdk ae&mawGudk AkH;BuJwm r[kwfygbl;/
rD;&xm;wkdU? oabFmqdyfwkdU? puf&kHwkdU? ppftaqmufttkHwkdUudkom AkH;BuJwmyg jrifh&,f/ ck
b,fhES,faeao;ovJ}}

rjrifhOD;u ajcmufuyfaom avoHwdk;wkd;jzifh-

]]reufuavmufawmh rqkd;ygbl; reufujzifhav...}}

a&SUrqufbJ ai;aeonf/

]]reufu b,fvdkaeovJ? ajymjyprf;ygOD;}}

olr\rsufvkH;rsm;rSm pdkvmonf/

]]reufjzihf aoawmhrSmyJvdkU xifwmyJ}}


]]tdk bmjzpfvkdU 'Dvdkxif&wmvJjrifh&,f? tNrJwrf; tm;wif;xm;rSaygh}}

rjrifhOD;u a&awmif;ojzifh a&wkduf&onf/

uRefawmfonf rjrifhOD;tm; reufAkH;BuJykHtaMumif;rsm; ajymjycsifonf/ NrdKUxJrSm vlawGaoykH?


taqmufttkHawGysufpD;ykH? rD;awGavmifykH? vlawGajy;MuykH? 'gawGudkajymjycsif\/ odkUaomfþvlrrmrsKd;udk
pdwfrcsrf;omp&mowif;awG rajymtyf[k oabm&NyD; tjcm;pum;udk pOf;pm;jyefavonf/
EdkifiHa&;tajctaeajym& raumif;aybl;vm;/ EdkifiHa&;pum;onf vlaumif;udkyifvQif armaprnfjzpf&m
rjrifhOD;tm;qdkvQif tarmqdkUaprnf xifonf/ ab;Oy'f tuif;qHkH;aom pum;udk &Sm&\/

]]jrifh 'DaeU bmrSrpm;ao;bl;aemf}}

]]rpm;csifbl;}}

]]wpfckck pm;rSaygh? tpm;rsm;rsm;pm;EdkifrS 'Da&m*gudk ckcHwdkufcdkufEdkif r,fr[kwfvm;? rzwfrpm;csifawmif


a[mvpfaomufygvm; jrifh&,f}}

rjrifhOD;u NyKH;jyonf/ tckrSyJ tNyKH;uav;udk jrif&awmhonf/ okdUaomf 0dkif;pufaom


rsufvkH;BuD;rsm;0if;vufNyD; yg;csKdifhBuD;rsm; ay:omonfhwdkifatmif NyKH;avh&Sdaom tNyKH;um;
r[kwfawmhay/ NyHK;a&mifuav;om jyEdkifawmh\/

uRefawmfonf at;cifa&aEG;usKdae&modkU vdkufoGm;avonf/ avrD;zdku w&SL;&SL;jrnfae\/


a&aEG;usufaomtcg udk,fwdkifyif a[mvpfazsmfNyD; rjrihfOD;xHodkU ,lvmcJUavonf/

rjrifhOD;um; ausmrSDxm;aom acgif;tkH;ay:rSm ZufusKd;acGusaeav onf/ jrif&ykH roufomvSacs/


uRefawmfuxllay;&jyefyg\/ xdkUaemuf a[mvpfudk yef;uefjym;rS xnfhumxnfhum wkduf&\/

twefMumawmh rjrifhOD;\ ezl;rSm acR;uav;rsm; pdkUvm&m uRefawmfu vufudkify0gEkEkuav;ESifh


okwfay;avonf/ xdktcg rjrifhOD;onf NyKH;vdkufjyef\/ rsufESmonf tenf;i,f vef;qwfvmonf[k
xif&onf/

odkUaomf xdktNyKH;Esifh xdkrQaom vef;qwfjcif;wkdUaMumifh uRefawmf tm;rwufyg/


4if;wdkUonfa&epfae&mrSm aemufqkH;tBudrf ay:vmjcif;ESifhom wlonf/ uRefawmfhtxiftm;jzifh
rjrifhOD;onf q,fvkdUr&EdkifatmifepfaeNyD/

rjrifhOD;u tm;,lNyD;-

]]xGef;uav; jrifhBuD;udk b,fawmh r'&yfpfac:oGm;rSmvJ}}

uRefawmfu rjrifhOD;tm; tdE´d,jynfr'&yfpfNrdKUodkUac:oGm;NyD; aq;ukay;rnf[k ajymzl;onf/

ae0ifoGm;avNyD/ arSmifuvnf; w&dyf&dyfusvmaeNyD/ odkUaomf rD;awGum; rvif;vmao;/


&efukef\vQyfppftm;ay;a&;pepfum;z&dkz&J jzpfoGm;cJU[efwlonf/
rjrifhOD;\ tar;udkajz&ef cufonf/ trSefudk ajymzkdUcufonf/ uRefawmfum; wpfoufrS wpfcgBuKHaom
tcGifhta&;udk ,lNyD; ta&;wmfykHBuD;xJwGif yg0ifqifEGJ&awmhrnfjzpfonf/ aumif;uifrS csay;rnfaom
vufeufrsm;udk vufcH&ef c&D;xGufoGm;&awmhrnf jzpfayonf/ xdkudpö r&Sdbl;yifxm;OD;awmh? rjrifhOD;tm;
r'&yfpfodkU aq;ukac:oGm;&rnfqkdvQif roGm;cif vufxyfvQifaomfvnf; vufxyf?
odkUr[kwfvufxyf&ef tNyD;tydkif aphpyfaMumif;vrf;xm;vQifaomfvnf; xm;&vdrhfrnf/
odkUjzpfEdkifygrnfvm;/ rjrifhOD;\ rdbaqGrsKd;awGu oabmwlygrnfavm q&m0efu cGifhjyKygrnfavm?
uRefawmfrdwfawGESifh &JabmfawGu b,fokdUajymMurnfenf;/

uRefawmfonf tajz&cufaeonfESifh xdkif&mrSxNyD; za,mif;wdkifudk &SmíxGef;onf/


za,mif;wdkifxGef;NyD;aemuf olr\ tdyf&mab;wGif xdkifrdjyefaomtcg rjrifhOD;u-

]]jrifhawmh 'DrSmvkH;vkH;raecsifawmhbl;uG,f? wpfae&m&m oGm;rSjzpfr,f? wpfcgwkef;u ajymovdkr'&yfpfudk


oGm;wm taumif;qkH;yJxifw,f}}

uRefawmfhrSmrajzbJ raeomNyD/ odkUaomf rjrifhOD;tm; trSefajymNyD; rESdyfpufcsifawmhNyD/ þtajctaewGif


arQmfvsihfcsuf ay;xm;jcif;onfom taumif;qkH; r[kwfygvm;/

]]jrifhtazeJU jrifhOD;av;u oabmwlrSmvm;}}

]]OD;av;udkawmh ajymjyNyD;om;yJ? oabmwlygw,f/ tazuvnf; oabmwlrSmygyJ}}

rjrifhOD;onf olr\OD;av;udkyif ajymjyxm;NyD;jzpfonfqdkí uRefawmfhrSm tHUMoaeonf/


uRefawmfhtay:0,f rjrifhOD; ,kHMunfpdwfcsxm; ykHrSmvnf; tHUMop&myifjzpfonf/
uRefawmfum;vkH;0,kHpm;jcif;cHxdkufol r[kwf/ uRefawmfhudkb,frdef;rrS pdwfcsxm;xdkufonfr[kwf/
rjrifhOD;tm; vufxyf,lrnf? tcspfjzifh toufu,frnf ponfjzifh uwdjyKNyD;cgrSyif rjrrSDESifh
aemufqkH;awGUMuwkef;u uRefawmfESifhrjrrSDw&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh ae&rnf[k twif;tMuyf
awmif;qdkcJUao;onf r[kwfygavm/ oem;vSygonf? cspfvSygonfqdkaom rjrihfOD;tm; opömazmuf&ef
BudK;yrf;cJUonf r[kwfygvm;/ rjrrSDu jiif;y,fíom xdkopömazmufrIBuD; ratmifrjrif jzpfcJU&ayonf/

uRefawmfonf uRefawmfhtay:wGif þrQ,kHpm;&Smaom rjrifhOD;tm; ykdvkdUoem;vmonf/


uRefawmfhtm;þvdk pdwfcsxm;aom rjrifhOD;\ &dk;om;jcif;udk twdkif;rod jrwfEdk;vmavonf/
þokdUuRefawmfhtm; ,kHMunfpdwfcspGm cspf&Smaom rjrifhOD;tm; t&ifwkef;u bmaMumifh wpfOD;wnf;aom
cspfoltjzpfjzifh opömyEéuf&dkufESufcsnfaESmifjcif; rjyKcJUrdavoenf;/

uRefawmf,lusKH;r&jzpfrdonf/ ESajrmrdonf/ udk,fhudk,fudk,fvnf; pufqkyfrdonf/

wu,fawmh uRefawmfonfrjrifhOD;udkom tcspfqkH;r[kwfygvm;/

ajcmufESpfvkH;vkH; oli,fcsif;vnf;ru? &nf;pm;vnf;rus &if;ESD;pGm qufqHaygif;oif;cJUMuaom


rjrifhOD;ESifh uRefawmfwkdUrSm wpfa,muftaMumif; wpfa,muftodqkH;jzpfonf/ wpfa,muftay:
wpfa,mufvdkwm&Sdjznfh? vGefwm&Sd onf;nnf;cHum at;twl yltrQ aeEkdifMuaom pkHwGJjzpfMuonf/

olrESifh uRefawmfawGUcgpu uawmfurqwfjzpfNyD; pum;rsm;cJUykH? aemuf oifhjrwfNyD; cifrif&if;ESD;oGm;ykH?


oGm;twl vmtwl pm;twl aecJUMuykH? pdwfxJu cspfaeMuaomfvnf; zGifh[rajymjzpfykH rjrifhOD;u
zGifh[ajymqdk&ef pum;pykH? tm;vkH;udk owd&aeavonf/
uRefawmfonf rjrifhOD;tm; jzpfcJUorQ taMumif;pkHawGudk zGifh[ajymcsifaeavonf/ rjrifhOD;tm;
opömazmufcJUaom uRefawmf\ Zmwf&Iyfudk azmfxkwfNyD; 0efcsawmif;yef&vQif raumif;ygavm/

rjrifhOD; ,kHMunfpdwfcspGm cspfaeaom uRefawmfonf wpfqdwfpmrQ ,kHMunfpdwfcsxm;tyfol


r[kwfaMumif; rjrifhOD;tm; todray;vQif w&m;&musygrnfavm/

okdUaomf'gawGajymaejcif;tm;jzifh rjrifhOD; pdwf&IyfoGm;rSm pdk;&ao;onf/ pdwfudkxdcdkufNyD; ,ckyif


tajctaeqkd;aom a&m*gonf ydkvdkUqkd;oGm;rnfudk pdk;&drf&ao;onf/

uRefawmfu pdwfxJrSm csDwkHcswkHjzpfNyD; bmrQrajymbJaepOf rjrifhOD;onf El;nHUoufomaom toHjzifh-

]]aiGaMu;ukefusr,fh tcuftcJtwGuf BuH&mr&jzpfaeovm; xGef;uav;&,f? 'DtwGufawmhbmrSryleJU?


jrifhrSmvnf; pkxm;wm&Sdw,f? tazhqDuvnf; xyfawmif;Edkifw,f odvm;}}

rjrifhOD;onf xdkrQaom pum;udkyifcJ,Of;pGm ajym&\/ ajymNyD;armvm\/


cPMumawmhacsmif;qdk;vmavonf/ wu,fawmh uRefawmfu ydkUEdkifOD;awmh olr\a&m*g
r'&yfpfoGm;csdefrS ay;ygOD;rnfavm [kpkd;&drfrdayonf/ xdkUaMumifh uRefawmfhwm0efrSm aemuftcsdef?
aemufwpfaeU bmjzpfrnf rjzpfrnfxuf xdktcsdef? xdkaeU? xdkcPü rjrihfOD; pdwfoufom&m&atmif
tvdkuftxdkuf ajyma&;om jzpfonf[k oabm&avonf/

]]aiGa&;aMu;a&;udpöaMumifh r[kwfygbl; jrifh&,f? EdkifiHa&;udpöawG aMumifh pOf;pm;aewmyg/ uJ


EdkifiHa&;udpöawG? wm0efawGudkvnf; xnfhrpOf;pm;awmhygbl;/ jrifhtwGufqdk&if bmrqkdvkyfr,f?
jrifhtazoabmwlatmifom tajymvTwfayawmh/ vlBuD;awG oabmwlNyDqkd&if jrifheJUudk,feJU
csufcsif;oGm;Mur,f}}

rjrihfOD;\ EIwfcrf;ay:0,f tNyKH;uav;orf;vmonf[k xifayonf/ uRefawmfhpum;aMumifh


tm;wufvm[ef&Sdayonf/

]]jrifheJUudk,f oabFmBuD;pD;NyD; oGm;Mur,f/ cktcsdef[m vIdif;avNidrfoufwJUtcsdefjzpfw,f/


oabFmBuD;ay:r,ftvGefoefU&Sif;wJU yifv,favnif;udk cHoGm;&r,f? jrpdrf;a&mifxaewJU
yifv,fa&jyifudk Munfhae&wmudku jrifh&JUpdwfudk at;jrapvdrhfr,f/ NyD;awmh ppfrD;cdk;awGeJU
touf&SLusyfvmwJU &efukef? AkH;oHawG xpfcsKef;aewJU &efukefeJU a0;a0;oGm;wmudku jrifha&m*gaysmufzdkU
eD;eD;oGm;wmyJ/ r'&yfpfa&muf w,fqdk&if tawmfoufomoGm;r,f? ajcmufvavmuf aq;ukvdkuf&if
vkH;vkH;BuD; aysmufoGm;rSmyJ odvm;/ NyD;awmh ESpfa,mufom;tdE´d,rSm pdwfat;vufat; okH;av;v
avQmufvnfMur,f/ ausmif;wkef;u ESpfa,mufom; wpf&ufwav avQmufvnf&wmawmif
b,favmuf aysmfp&maumif;ovJ? pOf;pm;Munfhygvm;/ aysmfaysmfyg;yg; vnfNyD;awmhrS
jrefrmjynfjyefvmMur,f/ tJ'Dtcgusawmh ppfBuD;vnf; NyD;aea&mhr,f? Nidrf;csrf;aea&mhr,f/
tJ'Dtcgusawmhav jrifh&,f udk,f&,f[mav usef;rmjcif;? aysmf&Tifjcif;? Nidrf;csrf;jcif;?
tukefjynfhpkHMurSmyJ}}

uRefawmfu ajymaumif;aumif;ESifh ajymaepOf rjrifhOD;onf rSdef;í em;axmifae&mu


tdyfaysmfoGm;avonf/ uRefawmfhpum;rsm;onf uav;acsmh aw;*DwESifhyif wlao;awmh\/

rjrifhOD;onf acgif;tkH;rsm;udk rSDxm;&if; tdyfaysmfoGm;jcif;jzpf\/ uRefawmfonf olrtm;ayGUvsuf


ausmatmufu acgif;tkH;awG cGmNyD; acgif;atmufodkU ajymif;ay;um ,k,pGm odyfay;&avonf/
rjrifhOD;Edk;oGm;rSm tifrwefpdk;onf/ tdyfaysmfaeawmhrS olUcrsm a0'emudk arhEdkifonf r[kwfygavm/
wnfNidrfaeaom olr\rsufESmay:0,f tNyKH;a&mifuav; orf;usef&pfcJUonfum; rSef\/
uRefawmf\ESpfodrfhpum; rsm;aMumifh rjrifhOD; pdwfoufom&m&oGm;onfum; rSef\/ odkUaomf
uRefawmfhpum;rsm;onf olr\ cE¨mudk,frS pGefUcGmpjyKaeNyDjzpfaom toufudkum; &ufMumpGm
wm;rxm;Edkifawmhyg/

xdkUaeU 'DZifbmv 23&ufaeU? aemufwpfaeU jcm;emwmvl;yGJawmfaeU? 'DZifbmv 25&ufaeUwGif


*syefrsm;onf &efukefNrdKUtm; c&pfprwf vufaqmifay;onfhtaejzifh AkH;BuJcsjyefavonf/
xdktBudrfwGifvnf; wuúodkvfe,fajrwGif AkH;rusyg/ okdUaomf tjcm;ae&mwGif usaomAkH;\ wkefcgrIonf
*,uf&dkufcwfvmavonf/ AkH;oHrsm;? pufaoewfoHrsm; xpfcsKef;aeonfhMum;0,f rjrifhOD;onf
uGefvGeftedpöa&muf&Smavawmhonf/

uRefawmfum; rjrifhOD;\ tavmif;udkyif rjrifvdkuf&awmhyg/ olr\ OD;av;onf ppfjzpfaeonfhtwGif;


jzpfEdkiforQaomenf;jzifh olr\ arG;&yfXmeDodkU tavmif;udk aqmif,loGm;avonf/
uRefawmfhtzkdUrjrifvdkuf &onfu aumif;ygao;\/ uRefawmfhuav;acsmh*DwoHaMumifh tdyfaysmfoGm;
aomrjrifhOD;\tNyKH;a&miforf;[ef&Sdaom rsufESmonfom uRefawmfhpdwfxJrSm pGJusef&pfavaomaMumifh
ygwnf;/

uRefawmfhb0vrf;aMumif;onf vkH;0ajymif;vJoGm;onf[k xifvdkufrd\/ þESpf&ufokH;&uftwGif;


rSmtawGUtBuKHtrsKd;rsKd;jzifh &ifhusuf vmaom vlBuD;wpfa,muf jzpfvmonf[k oabm&ayonf?
,cifu tckvdk aoG;pdrf;&Sif&SifESifh twkH;t&kH; aojcif;rsKd;awGudk rawGUBuKHzl;cJU/ rsufpda&SUrSm
þvdkBuD;rm;aom NydKusysufpD;rIrsKd;awGudk &ifrqdkifzl;cJU/ wpfcgrSþrQcspfolESifh aouJGruGJzl;cJU/
trSefqkdaomf rjrifhOD;uG,fvGef tedpöa&mufjcif;aMumifh uRefawmfhudk,fudk,f rkqkd;zdkwpfOD;vdkxifjrif,laerd
avawmhonf/ tcspfESifh ywfoufNyD; vdyfjymuav; ysH0Jovdk [dkysHonf0J rvkyftyfawmhNyD/
av;eufwnfMunfzkdU vdkonf[laom todonf 0ifvmcJUavonf/ ppfBuD;udk pGefUpm;cef;wpf&yftaeESifh
MunfhjrifNyD; ayghaygh wefwef oabmxm;cJUjcif;rsKd;onfvnf; vGifhpOfoGm;aeavNyD/ ppfqdkonfum;
wu,fhqif;&J'ku©yguvm;[k em;vnfpjyKygavNyD/ /

70

vufeufudkifta&;awmfykHtwGuf cJavorQ oJa&us

rD;&xm;onf uRefawmfwkdUtm; ajrmufbufodkU ,laqmifoGm;av onf/

rEÅav;oGm; tqefrD;&xm;jzpf\/ wJGwdkif;rSm vlawGnyfaeonf/ vlpD;wJGrsm;omru ukefwJGrsm;rSmvnf;


nyfaeonf/ trdk;ESifhwJGrsm;rSmom ru trdk;rygaom wGJrsm;rSmyif nyfaeonf/

&efukefNrdKUBuD;um; a&umwmBuD;aygufusKd;onfESifhwlonf/ vlawG? ,mOfawG? ukefypönf;awG'va[m


,dkpD;xGufaeavonf/

uRefawmfhrSm xdkifp&mwpfae&m&í uHaumif;onf/ xdkifp&mr&í rwfwwf&yfvdkufol vkdufMuonf/


aowÅmawG tdyf&mvdyfawGay: wufxdkifvdkufolvnf;vdkufonf/ uRefawmfwdkUvdk 0efusOf;olawGrSmum;
Asmyg'r&Sd? 0efpnfpv,frsm;olawGrSmum; Asmyg'awGrsm;vS\/ aysmufrnfpdk;&onfu wpfrsKd;
uJGrnf&Srnfpdk;&onfu wpfzkH? olrsm;awG wufxdkifonfudk jiLpl&onfu wpfvSnfh/
yJcl;blwma&mufawmhrS aeom;tenf;i,fusoGm;avonf/ c&D;onftcsif;csif; rdwfqufEdkifMuonf/
az;az;rr ululnDnD qufqHEdkifMuonf/ tvkt,uf wkd;jcif;? qlyljcif;ESifh &efapmifjcif;wkdUae&mwGif
rQwjcif;? Muifemjcif;ESifh rdwfaqGjzpfjcif; a&mufvmavawmhonf/ 'ku©twl a&mufaeMuaom
uHwltusKd;ay; ppfajy;rsm;ygwum;[laom tod0ifvmavonf/

'kwd,wef; yxrwef;rsm;rSmvnf; jynfhnyfaeonf/ olwkdUxJwGif ajcqefUí rvdkuf&jcif;aMumifh


platmifhaeolawG? aya&npfywfolawG ygvmjcif;aMumifh ESmacgif;&IHUolawG? acG;awGypfxm;cJU&aomaMumifh
ESajrmwoaeolawG ygvmcJUav&m ywf0ef;usiftajctaeonf wif;rmaeavonf/ &xm;BuD;u
wjznf;jznf; qefwuf&if;aom 'ku©awGMum;rSm usifhom;&vmMuavonf/ wif;rmrIawG
avsmhyg;vmavonf/

bk&ifcH qma':refprpfESifh eef;&if;0efqmay:xGef;wkdU\ tpdk;&onf Oa&my wdkufom;rsm;ESifh


tpdk;&t&mxrf; trIxrf;rsm;tm; &efukefrSm BuHUBuHUcHaeMu&ef paw;yGwf (Stay-Put)
trdefUxkwfxm;avonf/ odkUaomfBuHUBuHUrcHbJ &efukefrS taMumif;trsKd;rsKd;&Smí xGufcGmvmolawG
tajrmuftjrm; &Sdavonf/ rD;&xm;vrf;ESifh um;vrf;rsOf;NydKifajy;rdaom ae&mwdkif;ü xdkolrsm;tm;
um;BuD;awGESifh awGU&onf/ olwkdUum;BuD;rsm;ay: rSm 0efpnfpv,fawG rsm;vSonf/
AdkvfacG;BuD;rsm;vnf; om;om;em;em; vdkufygcJUavonf/

aumf&if*sD? tl&,m ulvDukvm;rsm;pGmrSm rD;&xm;rSmvnf; ae&mr&? bwfpfum;ESifhvnf; roGm;Edkif?


&efukefNrdKUrSmvnf; wpfaeUwpf&ufrQ apmifhqdkif;raevdk? rae0HU/ olwkdUonf aywpf&mvrf;rBuD;tvdkuf
csDwufae Muavonf/ txkyfxrf;vsuf? uav;csDvsuf? aMu;tdk;&Gufvsuf tpkvdkuf tNyKHvdkuf
avQmufMuonf/ olwkdUonf armfawmfum;ay:rSm cHUnm;pGm ygoGm;aom acG;BuD;rsm;udk rnfrQ
remvdkayrnfenf;/ wkdUb0u acG;avmuf rS r[efygbJuvm;[k 0rf;enf;aMuuJGjcif;jzpfolu
jzpfrdayvdrfhrnf/

blwmqdkufwdkif; tpm;taomufa&mif;csoludkomru ukodkvfaumif;rI jyKaeolawGudkvnf; awGU&\/


NrdKUi,fawm&Gmrsm;rS jrefrmvlxkonf AkH;BuJcH&aom &efukefvlxkudk oem;Muonf/ ppfajy;rsm;tm;
u&kPmoufMuonf? apwem,dkzdwfMuonf/ aq;vdyfwnfol? vufzufurf;ol? a&vSLol?
xrif;xkyfa0ol 'ge&SifawG rsm;vSay\/

uRefawmfum; ppfajy;r[kwf? ta&;awmfykHwm0efESifh c&D;xGufcJUol jpzfonf/ okdUaomf


uRefawmfonfvnf; ppfajy;rsm;ESifhtwl jynfolwkdU\ apwemudk cHpm;&avonf/
anmifav;yifblwmwGif xrif;xkyfa0\/ xrif;u ylylaEG;aEG;udk v,fxJu&aom ig;ovJxdk;qDjyefcsuf
oHy&moD; qm;pdrfESifhpm;&onf/ NrdefvSayonf/

tcsKdUolrsm;onf NrdKUBuD;rsm;wGif rae0HUMuawmhay/ NrdKUBuD;[lorQ *syefu AkH;BuJrnf[k


owif;jzpfyGm;aeavonf/ yJcl;rSmqdkvQif AkH;BuJ&kHru *syefESifh r[mrdwfMunf;aMumif;wyfrsm;
wkdufyJGjzpfvdrfhrnf[k Mum;aeMu avonf/ NrdKUBuD;rsm;rS vltrsm;onf NrdKUi,frsm;odkUvnf;aumif;?
awm&Gmrsm;odkUvnf;aumif; ppfajy;Mu\/ tcsKdUum; aqGrsKd;om;csif;&Sd&mokdU? tcsKdUum;
todrdwfaqG&Sd&mokdU? tcsKdUum; ajcOD;wnfh&mokdUajy;Muonf/

tpdk;&&kH;pdkuf&mXmeudk &efukefrS rdw¬DvmodkU ajymif;rnf[kvnf;aumif;? rEÅav;odkUa&TUrnf[kvnf;aumif;?


arNrdKUwGif xm;rnf[kvnf;aumif; owif;trsKd;rsKd;jzpfcJU&m tpdk;& t&mxrf;trIxrf; rsm;pGmwkdUonf
pdwful;aygufovdk? tqifajyovdk ajymif;a&TUMuavonf/
rD;&xm;onf ajrmufodkU ckwfarmif;vmonf/ wpfpwpfp awmawmif a&ajr opfyifobm0 &Icif;wkdUonf
ajymif;vmcJU\/ okdUaomf ppfajy;&Icif; um; rajymif;acs/ uRefawmfwkdU &xm;ay:rS tcsKdUppfajy;'ku©onf
wkdUonf qif;Muvsuf? aemufxyf ppfajy;'ku©onfwkdUu wufMuonf/ aywpf&mvrf;ay:wGif
armfawmfum;ESifh ppfajy;ol? bwfpfum;ESifh ppfajy;ol? ajcvsifppfajy;ol ponfwkdUtm; rD;&xm;vrf;ESifh
armfawmfum;ESifh rsOf;NydKif uyfvmwdkif; jrifawGU&avonf/ ppfajy;ukvm;awGMum;wGif
0rf;a&m*gjzpfaeonf[k Mum;&onf/ tcsKdUopfyifrsm;atmufüapmifudk trkd;vkyfum wJxkd;NyD;
zsm;emaeaom ppfajy;rsm;udkjrif&avonf/ wcsKdUae&mwGif ukvm;ppfajy;rsm;Mum;wGif romrsm;udk
awGUjrif&onf/ ukvm;ulvDrsm; vefcsm;orm;rsm; tvkyform;rsm;rSm &efukefwGif AkH;'Pf tcH&qkH;jzpf\/
ppfajy;'ku©wGifvnf; tBuD;qkH;cH&olrsm; jzpfavonf/

þodkUajymif;vJaom ppfajy;&Icif;onf uRefawmfESifh xufMuyfvdkufyg cJUavonf/ xkdrQruao;


uRefawmf\ c&D;pOfqkH;aomfvnf; ppfajy;'ku©onfwdkU\ c&D;um; rqkH;ygacs/

uRefawmfonf uRefawmfh&GmodkUr0if? tjcm;wpfae&mrSaeNyD; oli,fcsif;a[mif; a,mufzawmf


ocifbaztm; ac:,lvkdufavonf/ &GmodkU uRefawmf0ifvQif vlawGodrnf/ ykvdyfu aemufvkdufaernf/
xkdUaMumifh udk,fa,mifazsmufvdkuf&jcif;jzpfavonf/ ocifbaz uRefawmfhxHodkU
a&mufvmaomtcgvnf; olUtm; &kyfzsufcdkif;&avonf/ NyD;rS olESifhuRefawmf qnfBuD;&GmodkU
oGm;Muavonf/

qnfBuD;&Gm ajrmufbuf&Sd &Gmuav;wGifrSm cPomem;Muonf/ pnf;&kH;NyD;om;jzpfaom &Gmom;rsm;xJrS


pdwftcs&qkH; vlav;a,mufwkdU tm;ac:NyD; awmypfxGuf&ef[k owif;vTifhvsuf
awmxJodkUvmcJUMuavonf/

naeig;em&DomomavmufwGif udkaexGef;ESifh uRefawmfwdkU a&G;cs,fxm;cJUaom av,mOfysHrS


vufeufcsay;rnfh ae&modkU a&mufMuavonf/

awmBuD;tv,faumifrS uGufvyf/ xdkuGufvyfxJrSm acgif;wkH;ajymifaeaom awmifurluav;/

uRefawmfwkdUonf awmifurluav;ay:rSm &yfem;Muonf/

aevkH;BuD;onf taemufbuf awmwef;xdyfzsm;ESifhxdaeavNyD/ ajrmufbufu avat;onf


wokefokefwkdufcwfvmae\/

xef;wuform; uHxdkufonf xef;&nfykvif;ESifh t&ufykvif;rsm;udk vG,ftdwfESifh vG,fí ,lcJUavonf/


tkef;rIwfwpfvkH;wnf;ygvm\/ uRefawmfESifh ocifbazwkdUum; xef;&nfudkom aomufMuavonf/
&Gmom;rsm;um; t&ufudk aomufMu\/

&Gmom;rsm;u uRefawmfhtm; ,cifwpfacgufu þae&modkU uRefawmfESifhygvmcJUaom


udkaexGef;taMumif;udkar;Muavonf/ udkaexGef; ,ckb,fa&mufaeonfudk uRefawmfudk,fwdkifrod/
odkUaomf rodaMumif;udk rajymbJ udpöwpfckESifh tjcm;wpfae&mokdU oGm;aeaMumif; ajymjy&avonf/

aevkH;BuD;onf taemufawmwef; aemufuG,fodkU qif;oGm;avonf/ wdrfawmifwdrfwkdufuif;pifaom


aumif;uifonf jymae\/

uRefawmfuxdkif&mrSxNyD;-
]]uJ tvkyfpMuOD;pdkU}}

&Gmom;wpfOD;u-

]]bmvkyf&rSmvJ q&mav;&JU}}

]]opfyifav;yifrSm tvHjzLxdk;wifxm;&r,f? NyD;awmh rD;zdkav;zdk zkd&r,f}}

tjcm;&Gmom;wpfOD;-

]]'Dvdkvkyf&kHeJU aumif;uifay:u vufeufawG usvma&mvm;Asm}}

uRefawmfu oa&mfawmfawmfvkyfNyD; &,fvkdufonf/ NyD;awmhrS-

]]'DvdkAs? 'Dem;wpf0dkufudk av,mOfysH vmvdrfhr,f? aeUvm&if tvHjzLav;ckudk jrifvdrfhr,f? nvm&if


rD;zdkav;zkdudkjrifvdrhfr,f? 'DawmhrS 'Dae&mrSm uRefawmfwkdUapmifhaew,fqdkwm wyftyfodNyD;
av,mOfysHay:u vufeufawG csay;vdrfhr,f}}

yxr&Gmom;u rsm;pGmtHUMoae&mrS-

]]aMomfav,mOfysHvmrSmvm;? 'Dwpfcgawmh av,mOfysHudk jrifzl;&OD;awmhrSmyJaemf}}

ocifbaz-

]]udk&ifwifxGef; tvHjzLxdk;zdkUu reufjzefrS vkyf&ifjzpfwmaygh? aeUcif;rS tcsufjyzkdU r[kwfvm;?


ckvkyf&rSmu rD;zdkzdkU? 'grS 'DaeUn tcsufjyEdkifr,f}}

uRefawmf-

]][kwfw,f? rif;ajymwmrSefw,f? rD;zdk&r,f}}

&Gmom;rsm;um; a0SUuGif;jyifaeaom EGm;rsm;ESifhwlvmonf/ vIyfvIyf&G&GjzpfaeMuonf/


cg;awmif;usKdufolu usKdufaeMuonf/

yxr&Gmom;-

]]uJajym b,frSmzdk&rSmvJ}}

]]a[m'D awmifurl&JU ta&SUtaemuf awmifajrmuf plpl;t&yfawGrSm 'DuaeNyD; cJwpfypfavmuftuGmpDrSm


zdk&r,f? a[m'DcsKHpyfatmufrSm rD;zdkwpfzdk i,fi,fuav;zdk&r,f}}

'kwd,&Gmom;-

]]uJ ocifbazBuD;u tv,frD;zdkudkzdk? wkdUrsm;wpfa,mufwpfzkdpD av;ae&mrSm zdkr,f}}


olwkdUonf toD;oD; wm0efcGJMuonf/ udk,fhbmomudk,f xif;acG,lMu&onf/

wwd,&Gmom;-

]][-ighrSm rD;jcpfrygbl;}}

uHxdkuf-

]]ighrSm rD;cwfygw,f}}

yxrESifh 'kwd,&Gmom;wdkUrSmvnf; rD;jcpfrygcJUMu/ ocifbazrSmrl rD;jcpfygvmavonf/

uRefawmf-

]]rD;zdkudkom tqifoihfvkyfxm;yg? uRefawmfu rD;jcpfvdkufay;rSmaygh}}

odkUjzifh rD;zdkawGjyifMuavonf/ wu,fawmh nvkH;ayguf rD;&IdUzdkU xif;acG&onfrSm


vG,fulonfr[kwfay/ tawmfMumrS NyD;avonf/ rD;zdkrsm;jyifqifNyD;csdefwGif arSmifvmavNyD/
ESif;awGvnf; a0vm\/ &moDOwkvnf; tawmfyifat;vmavNyD/

4if;aemuf rD;zdkrsm;udkrD;vdkufnSdMu\/ wjznf;jznf; rD;awmufrsm; xvmav\/

cPMumaomtcg uRefawmfwdkU ajcmufa,mufpvkH; tv,frD;zdkrSm pkrdMuavonf/ þrD;zdkrSm


csKHuG,fxm;ojzifh txufrS rjrifEdkifyg/ txufrS rD;zdk av;zdkom jrif&rnfjzpf\/

rD;zkdrSm rD;vIH&if; ,ckyifav,mOfysHvmonfudk jrif&awmhrvdk aumif;uifodkU rMumcP armhMunhfMuonf/


av,mOfysHoHudk em;pGifhMuonf/

av,mOfysHum; rvm/

uRefawmfwdkUrSm vufzuf&nftdk;? vufzufajcmuf? trJajcmuf? qDESifh qm;rsm; ygvmcJUavonf/


uHxdkufonf a&&Sdaom &dk;okdUoGm;í a&o,fcJUavonf/

]]aomufusKd;enf; orifawG a&aomufqif;vmwmeJU oGm;wdk;w,f/ rypfcJU&wmemwmyJ}}

yxr&Gmom;-

]]owdeJUvkyf armifa&U? orihfaemufu usm;ygvmwwfw,f}}

uRefawmfonf MuufoD;awG jzef;ceJ xoGm;avonf/ apmapmu awm&Jwd&pämefwdkU\ ab;udkawG;yif


rawG;rdcJUacs/

vufzuf&nfMurf;wpftdk;ESifh trJajcmuf wpfyef;uefukefaomtcg rD;ykHawGqDodkU oGm;Mujyefavonf/


rD;awmufrjywfatmif rD;xdk;ay;Mu&\/ tv,frD;zdkwGif uRefawmfwkdUvlpk pkrdMujyefaomtcg uHxdkufwGif
a&Muufwpfaumif ygvmavonf/ acgif;rSmaMurGaeNyD; vnfqHawGrSm aoG;awGvl;ae\/
ocifbaz-

]]a[h rif;b,fvdk&vmovJ}}

]]a&pyfu csKHatmufrSm awGUwmeJU acsmif;NyD; &dkuf,lvmwmyJ}}

uRefawmfwkdUonf aemufwpfem&DomomrQ MuufESifhtvkyfrsm;aeMu avonf/ MuufudknSyfESifhnSyfNyD;


tarG;rEkwfbJ rD;uifonf/ tawmfteHUqdk;\/ aemufrS ta&cGHudk cGmcsNyD; qDESifhqm;vl;ay;onf/
vufzuf&nfMurf;wpftdk;ESifh jrnf;Mu&m t&om&SdvSayonf/

,ckxd av,mOfysHum; rvm/ av,mOfysHESihfwlaom ykpOf;rQrvm/ av,mOfysHoHESihfwlaom


eus,faumiftoHudkrQ rMum;&/

oef;acgifausmfavNyD? tdyfidkufvmMu\/

ESpfa,mufwpfvSnhfpD uif;apmifh&ef qkH;jzwfNyD; usefav;a,mufu tdyfMu\/ uRefawmfwkdUtdyf&ykHudk


MunfhygOD;? rD;zdkESifhcyfeD;eD;rSm tifzufBuD; rsm;udk cif;Muonf/ tifzufrsm;ay:rSm vG,ftdwfrsm;udk
acgif;tkH;NyD; vkHcsnfNcHKí tdyfMu&onf/ rD;zdkbuf rsufESmjyKtdyfvQif ausmat;onf/ rD;zdkausmay;NyD;
tdyfvQif a&SUu at;onf/

onfvdkESifh rdk;pifpifvif;avawmh\/

vufeufcsay;rnfh *syefav,mOfysHum; rvmacs/ uRefawmfhpdwfxJ wGifoHo,0ifvm\/ wkdUtvkyfu


[kwfrS[kwf&JUvm;/ odkUaomf&Gmom;rsm; oHo,0ifvmrnfudk pdk;&drfonf/ olwkdUu uRefawmfwdkU tvkyfudk
txifao;oGm;rnfudkvnf; umuG,f&rnf/

]]tpDtpOfawGuawmh vkyfNyD;om;yJAs/ av,mOfysH[m vmawmhvm&rSmyJ/ 'gayrJU 'DvdkeJUwlw,f?


av,mOfysHu aeUcif;wpfacguf vmNyD; tvHjzLxdk;xm;wmudk Munfh&OD;r,f/ tJ'Dtcsufjywmudk jrifNyD;rS
ae&maocsmNyD; nwpfcg xyfvm&r,f/ nusawmh rD;tcsufjywmudk MunfhNyD; vufeufcsay;r,f/
ckuRefawmfu ysmavmifcwfNyD; aeUcif;tcsufrjy&ao;bJeJU nrSmrD;tcsufjyrdw,f? 'ku©ygyJAsm
rSm;oGm;w,f}}

ocifbazu uRefawmfhtm;oa&mfNyKH;uav;ESifh-

]]rif;[mu bkef;BuD;xdyfacgufNyD;rS uefawmhwmudk;uG}}

&Gmom;awGurl uRefawmfhtm; oufnSmpGm MunfhNyD; bmrQrajymMuay/

uRefawmf-

]]uJAsm opfyifawGay:rSm tvHjzLxdk;MuOD;pkdU&JU}}

uRefawmfhrSm tvHvkyfp&m ydwfpom ygvmcJUonf/ bmrQtqifoifh vkyfvmcJUonfr[kwf/


tyfcsnfBudK;yifrygcJU/
uRefawmfwkdUonf jzpfovdkyif tvHav;ck vkyfMu&avonf/ "m;rESifhyifydwfpudk jzwfMu&\/
ydwfpudkyifqkwfí BudK;vkyfMu&\/

t&yfav;rsufESmpl;pl;wGif&Sdaom opfyifBuD;rsm;ay:wGif tvHjzLxdk;Mu &avonf/

wpfaeUcif;vkH; awmxJrSm bmvkyfMurnfenf;/

&GmxJjyefvkduf? awm0ifvdkuf vkyfaejyefuvnf; vlawG rouFmp&m jzpfrnf/ tajctaeysufrnf/

trJvdkufxGufaeygonfqdkvQif &Gmtjyefom;aumifudk xrf;jyefEdkifrS jzpfrnf/

xdkUaMumifh awmxJrSm qufaeMu\/ opfyifBuD;rsm;atmufwGif tifzufwJi,f aqmufMu\/


0g;usnfawmufESifh xrif;csufpm;Mu\/ xrif;[if;csuf&ef qef? ig;yd? MuufoGefponfwkdUudk
vdkvQifxef;awmwJ rsm;odkU uHxdkuftm; oGm;NyD; ,lap&\/

aemufnwGifvnf; yxrnuuJUodkUyif rD;zdkí apmifhMujyefavonf/ vufeufcsay;rnfh


av,mOfysHum;rvm/ &Gmom;wdkUonf pdwfysufMu\/ olwkdUxufydkí ocifbazu pdwfysuf\/
ocifbazudk uRefawmfu ZGJr&Sd[k tjypfwifavonf/

ocifbaz-

]]aemuf b,fESn apmifh&OD;rSmvJuG}}

uRefawmf-

]]tm;vkH; ckESpfn apmifh&rSmqdkawmh aemufig;nusefao;w,f}}

trSefrSm XmecsKyfu okH;napmifh&efom nTefMum;cJUavonf/ uRefawmfum;


arQmfvifhcsufenf;vmavZGwfvkyfcsifvmav jzpfayonf/ ikyfrdoJwdkif wufEdkif zsm;a&muf[laom
pum;udkvufokH;jyKaeavonf/

ocifbazonf aemufig;napmifh&r,fqdkaomtcg csLoHygatmif nnf;avonf/

]]rif;[m jzpfEdkifr,frxifygbl;uGm? b,faeUb,fnb,ftcsdefrSm csay;r,fqdk&ifvnf; [kwfao;&JU? 7


nawmifqdkawmh tpdk;&zrf;r,fqdk rif;wdkU igwkdU*GdceJ rdaeavmufNyD}}

&Gmom;wdkUvnf; pdwfysufykHjyMuonf/ twdtvif;um; zGifhrajym/ taMumif;wpfrsKd;rsKd;jyNyD;


&GmcPjyefyg&ap[k ajymolu ajymaeavNyD/

uRefawmfu vufavQmhvdkuf&\/

]]uJ wpfnawmh xyfapmifhMuygOD;Asm? tm;vkH; okH;napmifhvdkUrS rvm&if &yfvdkufMuwmaygh[kwfvm;?


wdkif;jynfvGwfvyfa&;twGufqdkwm 'Davmuf pdwfysufp&mudpöudkawmh taysmhvdkUxm;&rSmyJAs}}
wwd,n apmifhMuao;onf/ vufeufcsay;zdkUrajymESifh av,mOfysHESihfwlaomt&m ykpOf;awmifrvm/
av,mOfysHoHESifhwlaom toH eus,faumiftoHawmif rMum;&/

wwd,napmifhNyD;awmh uRefawmfum; tm;vkH;xJwGif pdfwftysufqkH; jzpfavonf/ &Gmom;awGu


aemufwpfcg tpDtpOfopfvkyfNyD; apmifhao;wmaygh[k tm;ay;pum; ajymMuao;onf/ ocifbazu
tpDtpOfawG vJGukefvdkUxifyg&JU[k xifaMu;ay;onf/ uRefawmfum; *syefonf uRefawmfwkdUvdk
e,fcsJUqefUusifa&;orm; rsKd;cspfrsm;vufodkU vufeufay;vdrfhrnfr[kwf[k ,lqvmavonf/

&efukefjyefa&mufNyD;aemuf pkH;prf;Munfhaomtcg od&onfrSm jrefrmjynf 8 ae&mpvkH;ü uRefawmhfvdkyif


vufeufapmifhMuonf/ b,folrQ r&Muacs/

cJavorQ oJa&us jzpfukefMuavNyD/

jynfwGif;rSaeNyD; t*FvdyfwkdUtm; vufeufudkifpGJNyD; wdkufyJG0ifvdkufrnf[k tm;cJxm;cJUMu&m


*syefvufeufudk arQmfudk;rdvsuf vufawGUtm;jzifhrl Armhvufeufjzifhyif rwkdufMu&awmhacs/

jynfyrS zGJUpnf;csDwufvmrnfh ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfBuD;udkom uRefawmfwkdUwpfawG


arQmfvifhae&awmhonf/

xdkArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfBuD;taMumif;udk rodMuonfh jynfoltrsm;um; *syefwyfrawmfBuD;udkom


arQmfvifhapmifhpm;aeMuawmh onf/

awmxJrSm av,mOfysHudk 3napmifhNyD;aomtcg ocifbazrSm tjyif;zsm;avawmhonf/ ocifbaztm;


qnfBuD;&Gmom;ESpfa,mufu vdkufydkU&\/

uRefawmfum; pdwfysufysufESifh rEÅav;odkU wkduf&dkufvmcJUavonf/

rEÅav;wGif txufArmjynftwGuf jynfolUta&;awmfykHygwD XmecGJ&Sdavonf/ q&m udkcifarmifuav;?


wdkif;cspf udkodef;az polwkdUrSm xdkXmecJG\ acgif;aqmifrsm;jzpfavonf/ xdktcsdefwGif wufbkef;BuD;
udkodef;azvnf; rEÅav;XmecsKyfodkU a&mufvmNyD; acgif;aqmifwpfOD;taeESifh aqmif&Gufvsuf&Sdavonf/
q&mudkcifarmifuav;um; A[dktrsKd;om;ausmif;rSm q&mvkyf&if; ta&;awmfykHvkyfief;rsm;wGif
wuf<upGmyg0ifaeav\/ trSeftm;jzifh q&mtvkyfonf ta&;awmfykHvkyf ief;\
tumtuG,fjzpfaeayonf/ wdkif;cspf udkodef;azum; wdkif;cspfykHESdyfwdkufvkyfief;rsm;udk a&SUrSmjyxm;NyD;
aemufrSm ajratmuf ta&;awmfykHvkyfief;rsm;udk tm;ay;aqmif&Gufvsuf &Sdavonf/

rEÅav;odkUa&mufvQif a&mufcsif;yif wufbkef;BuD; udkodef;azonf q&m udkcifarmifuav;\


xHrStumtuG,f,l&avonf/ udkcifarmifuav;onf olUtm; A[dktrsKd;om;ausmif;tkyfBuD; OD;&mZwfxH
ac:oGm;NyD; ausmif;q&m 0ifvkyfapavonf/ ykvdyfrsm;onf udkodef;aztm; vkHcsnftpdrf;?
tusÐteuf0wfxm;aom ae&S,fe,f ausmif;q&mtjzpfjzifh om awGUjrifMuav&m olUtm; ajratmuf
ta&;awmfykH EdkifiHa&;orm;jzpfonf[k xifjrif,lq&ef cJ,Of;aeavonf/

uRefawmfonf wpfnaomtcg wufbkef;BuD; udkodef;aztm; A[dktrsKd;om;ausmif; abmf'gq&m\


tcef;wGifawGU&avonf/ tcef;xJwGif rD;xGef;rxm;? tjyifrSrD;a&mif tenf;i,fom 0ifaeonf/
uRefawmfu udkodef;aztm; owfrSwfxm;aom ae&mrSm 3 nwdkifwdkif rD;zdkNyD;
vufeufcsay;rnfhav,mOfysHudk apmifhcJUykH? bmav,mOfysHrQ rvmykHESifh vltrsm; pdwfysufMuykHudk
ajymjyavonf/

uRefawmfucRJyspfaomtoHESifh nnf;nLvdkuf\/

]]uRefawmfjzifh *syefawGudk pdwfysufygNyDAsm}}

ukdodef;azonf uRefawmfhtm; oufnSmaxmufxm;[ef rjy. olUtrlt&mESifhajym[efqkd[efwkdUwGif


oa&mfjcif;ESifh rvdkwrmEdkifjcif;wkdU udkomawGU&\/

]][J [J ausmcsrS "m;jyrSef;odMuwmayghavuGm/ aumif;w,f? aumif;w,f [J [J xday;rSaumif;w,f/


xday;rS tawGUtBuKHrsm; w,f? cg;oD;wJUtawGUtBuKHayghavuGm/ *syefawGu
wkdUArmta&;awmfykHvkyfief;twGuf aiGoef;20 ay;r,fqdkw,f r[kwfvm;? b,favmufrsm; ay;vdkUwkH;/
2aomif;rS&ygavp/ *syefawGu vufeufawG csay;r,fajymw,f? rihfae&mom rubl;? rkd;ukwfrSmvnf;
rvmbl;/ rif;bl;bufrSmvnf; rvmbl;/ ocifjr? ocifomcifeJU ocifbaomfwdkUvnf; udk,fhvlvdkyJ
pdwfysufaeMuw,f/ trSefrSmawmh &JabmfwifxGef;&JU pdwfysufwm[m vrf;rSefr[kwfbl;}}

olajymykHrSm rmeoHawGygvS\/ udkodef;azonf olUudkol txifBuD;NyD; rmewHcGefxlol[k


trsm;uajymqkdaeMu&m rSefonf[k uRefawmfu axmufcHvdkayonf/ olUwGif csD;usL;p&m
t&nftcsif;awG &Sdoavmuf rkef;p&mtuGufawGvnf; rsm;onf/

]]&JabmfwifxGef; aemufqkH;owif;awG Mum;NyD;NyDvm;}}

]]bmowif;awGvJcifAsm? urÇmppfBuD;owif;awGvm;}}

]]tdk &JabmfES,f? urÇmppfowif;qdkwm owif;pmxJzwf&if odEdkifwmyJ/ 'gudk udk,fu ar;aeyghrvm;/


ArmhppfrsufESmjyifudk jzwfausmfvmwJU owif;ar;aewm/ [J [J udk,fhvlMum;OD;rSm r[kwfao;ygbl;/
*syefawGu tpyxrajymwmu olwkdUudk,fwkdif ArmjynfxJ r0ifbl;? twGif;u olykefxolux? tjyifu
ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfBuD; csDwufvm/ csDwufNyD; 0ifvmvmcsif; ArmhvGwfvyfa&; aMunmr,fwJU/
ckawmh *syefawGudk,fwdkif ArmjynfxJ0ifvmNyD;? armfvNrdKif a&mufawmh vGwfvyfa&;aMunmr,fajymw,f/
ck armfvNrdKifa&mufaeNyD? vGwfvyfa&; raMunmEdkifao;bl;wJU/ vGwfvyfa&;aMunm&ifaum b,fvdk
vGwfvyfa&; jzpfr,fxifovJ[if? ESpfjym;awmifwefr,fh vGwfvyfa&; r[kwfbl;}}

olu onfavmufajymaerSjzifh uRefawmfu wpfpkHwpf&m 0ifa&mufajymqdkOD;rS aumif;rnfxifojzifh-

]]pdwfysufp&mBuD;Asm}}

]]tdk vmjyefNyD pdwfysufpum;? udk,fajymw,f r[kwfvm; &JabmwifxGef;&JU? pdwfysufwm[m


enf;rSefr[kwfbl;vdkU}}

]]'gjzifh uRefawmfwdkU bmvkyfMu&rSmvJ}}

]]tqdk;qkH;tajctaeupNyD; taumif;qkH;&SmNyD; vkyf&r,f/ ajy;ae&wJU t*Fvdyfudkvnf;


tqif;wGef;ay;&r,f/ olUudkwwfEdkifwJU enf;eJU wkdufNyD; &EdkifwJUae&mrSm udk,fwkdUu
tkyfcsKyfa&;tmPmudk csufcsif;,l&r,f/ 0ifvmwJU*syefudk ckcHwdkufzdkUjyifxm;&r,f/ *syefeJUygvmr,fh
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfudk tpGrf;ukeftm;ay;BudKqdkNyD;awmh wu,f wkdUtm;udk;avmufwJU
wyfjzpfatmifvkyf&r,f/ *syefudkjyefcsatmif EdkifiHa&;0g' oGwfoGif;ay;&r,f? pnf;&kH;&r,f}}

]]'Dvkdqdkawmh ppfrsufESmESpfzuf zGifh&rSmayghaemf}}

]][kwfw,f? ESpfzufzGifh&rSmyJ/ odkUayr,fh ESpfzufpvkH;rSm wpfNydKifeufwnf;


tjyif;txefwdkufwm[kwfcsifrS [kwfr,f/ 'guawmh tajctaeay:rSm wnfw,f/
tqdk;tqkH;tajctaexJrS taumif;qkH;xkwf,lNyD; tvkyfvkyfMu&rSmyJ}}

xdkuJUodkU aqG;aEG;aeMupOf ausmif;om;wpfa,mufu udkodef;aztm; ac:oGm;avonf/

xdktcsdefu vQKdU0SufaqG;aEG;yJGrsm; usif;yvsuf&Sd&m olonf xdknü rEÅav;q&mjzpfoif


aemfrefausmif;wGif usif;yaom aqG;aEG;yGJodkU wufa&muf&ef xGufoGm;jcif;jzpfavonf/

uRefawmfum; rEÅav;wGif &uftawmfMum ae&ao;onf/ ajratmufta&;awmfykHtwGuf


vQKdU0Suftpnf;ta0;rsm;udk A[dktrsKd;om;ausmif;rSmomru wdkif;cspfowif;pmwdkufwGifvnf; usif;y
wwfMuonf/ rMumcP rpdk;&drfausmif;wdkufxJrS ausmif;wpfausmif;wGif vnf; usif;yMuavonf/
wpfcgwpf&Hppfudkif;awmif&dk;&Sd r[mor, acsmifwGifvnf; usif;ywwfavonf/
awmfvSefa&;pm&Gufpmwrf;rsm;udk wdkif;cspfykHESdyfpufrSm pufwifykHESdyfonfhtcgESdyfNyD;
rpdk;&drfausmif;wdkufwGif&Sd aompMumoD[pmcswef;pmar;yGJrsm;twGufxm;aom *sufpwifemBuD;jzifh
vufESdyful;,lonfhtcg ul;,lMuavonf/

0g'jzefU pm&Gufpmwrf;rsm;ESifh nTefMum;vTmrsm; jzpfavonf/

0g'jzefU pm&Gufpmwrf;rsm;wGif e,fcsJUt*FvdyfqefUusifa&;? zufqpfqefUusifa&; tpkHyg\/


e,fcsJUppfyGJBuD;ESifh ywfoufaom w&kwfuGefjrLepfacgif;aqmif armfpDwkH;\ 1940 ckESpfxJu rdefUcGef;
bmomjyefvnf;yg\/

aq;aumvdyfrS ausmif;om;acgif;aqmifjzpfol udkarmifarmifum; ppfynmpmtkyfrsm;udk


tm;BuD;zwfoljzpf\/ olonfvnf; rEÅav;odkU a&mufvmNyD; ppfynmoifwef;rsm; ay;vsuf&Sdavonf/
rEÅav;? a&Tbdk? uompaom NrdKUBuD;rsm;ü ajratmufawmfvSefa&;orm;rsm;u vli,frsm;udk vQKdU0SufpGm
pkay;&onf/ udkarmifarmifu ppfynmoifwef;rsm; ay;avonf/

rEÅav;odkU atmufppfrsufESmjyifrS ausmfjzwfía&mufvmaom owif;rsm;um; raumif;acs/


vGwfvyfa&;twGuf *syefwkdUudk tm;rudk;Edkif? ,kHMunfpdwfcsjcif;rjyKEdkifaom
taxmuftxm;awGydkrsm;jym;vm\/ odkUaomf rEÅav;XmecJGESifh &efukefXmecsKyfwkdU\ tquftoG,frSm
raumif;vSojzifh wdusjynfhpkHaom owif;rsm;udk r&Muay/ uRefawmfwkdUqDuvnf; &efukefodkU
owif;rydkUEdkifMuay/ xdkUaMumifh uRefawmfhtm; &efukefodkU vTwf&ef qkH;jzwfMuavonf/

&efukefodkUoGm;&ef rvG,fulacs/ rD;&xm;vnf; rSefrSefrxGuf/ wpfcgwpf&H vrf;rSm


tMumBuD;&yfaeavonf/ rD;oabFmawGuvnf; rrSefawmhacs/ bwfpfum;awGuvnf; atmufodkU
tqif;enf;NyD; tnmodkUtwufom rsm;avonf/ atmufodkUawmufavQmufqif;aom bwfpfum;u
ydkíenf;avonf/ vlwdkif;onf xdwfvefUpdk;&drfaeMuav onf/ AkH;BuJcH&rnfavm? ppfyGJESifh
&ifqdkifwkd;ae&rnfavm/
odkUaomf uRefawmfhrSm pdk;&drfxdwfvefUNyD; raetm;acs/ jzpfovdk &efukef ta&mufoGm;&rnfjzpfav\/

rEÅav;rSxGufvmaom aeUrSmyif taESmifht,Suf awGU&awmhonf/ rD;&xm;onf a&SUqufroGm;awmhbJ


ompnfblwmrSm ntdyfaeavonf/ aumvm[vowif;rsm;um; trsKd;rsKd; ysHUvGifhae\/

armfvNrdKifNrdKUudk *syefwyfrsm;ESifh ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf odrf;ydkufNyD;MuNyD/

*syefppfwyfrsm; oxkHbufodkU a&SUqufcsDwufaeMuonf/

*syefppfwyfrsm; usKdif;wkHbufrSaeNyD; 0ifvmMuNyD/

yJcl;blwmudk AkH;BuJvdkufonf/

yJcl;wpf0dkufrSm ppfyJGBuD;rsm; jzpfyGm;aeonf/

w&kwfppfwyfawG awmifiludk wyfpJGaeMuonf/

xdkowif;rsm;aMumifh vIyfvIyf&G&G jzpfae\/ uRefawmfwkdUrSm b,fowif; twnfjyK&rnfudk rodacs/

ompnfblwm&kHü aMu;eef;tvkyform;rsm;onf a'guf'ufa'guf'uf ESifh tvkyfrsm;aeonfudk axmufNyD;


atmufjrefrmjynfESifh txufjrefrmjynf tqufrjywfao;[k cefUrSef;&awmh\/

odkUaomf rD;&xm;a&SUqufrckwfjcif;aMumifh vltrsm;onf aumv[mvrsm;udk ydkí csJUum;um


ajymqdkaeMuav\/

rD;&xm;um; atmufjynfatmuf&GmrS tEÅ&,fr&Sd[k aMu;eef;vmrS a&SUckwfvdrfhrnf[k


uRefawmfcefUrSef;rdavonf/ xdkUaMumifhpdwfudk wkH;wkH;csum rD;&xm;ESifhtwlwl ntdyf&ef
qkH;jzwfvkdufavonf/

xkdUaemuf uRefawmfonf blwm0if;xJwGif tanmif;tnmajy vrf;avQmufaeavonf/

blwm&kH&Sd yxrwef;wnf;cdkcef;wGif oduRrf;zl;onf[k xif&aom rdef;rESpfa,mufudkjrifvdkufavonf/


rdef;rBuD;rSm ig;q,fwGif;jzpfí rdef;rysKdrSm q,fh&SpfESpf q,fhudk;ESpfrQ &Sdavao;onf/ ESpfa,mufpvkH;
0g0if;aeatmif tom;jzLMuavonf/ olwkdUuvnf; uRefawmfhtm; oduRrf;a[mif;taeESifh
pdkufMunfhaeMuav\/

rSwfrdygNyD/ rdef;rBuD;um; anmifa&TrS yJGpm;BuD; OD;eE´\ 0rf;uGJESr apmokjrwfjzpf\/ rdfef;ri,frSm


OD;eE´orD; rEÅav;wGif ausmif;aeol apmokeE´mjzpfav\/ tHMop&m? awGUyJawGU&wwfonf/

uRefawmfu olwkdUtem;oGm;NyD;-

]]tdk ta':wdkUyguvm;? b,fuvmNyD; b,foGm;MurvdkUwkH;}}

apmokjrwfu toH0J0Jjzifh-
]]rEÅav;u vmMuwmuJGU? anmifa&TjyefzdkUyJuJGU? wlawmfarmifu b,fuvmwmwkH;}}

]]uRefawmfvnf; rEÅav;u vmwmyJ? &efukefoGm;r,f}}

]]aeygOD;? &efukefu b,fwkH;uxGufvmcJUwmvJ}}

]]awmfawmfuav; MumoGm;NyDcifAs}}

]]&efukefAkH;BuJwkef;u b,frSmvJ}}

]]&efukefrSmyJcifAsm;? udk,fawGUBuKHvdkuf&ao;wmaygh cifAsm}}

apmokeE´um; yg;pyfuav;ta[mif;om;ESifh ai;NyD; em;axmifaeav onf/ bmrQ0ifrajym/

apmokjrwf-

]]bk&m;trBuD; rjrrSDwkdUab;rxd? &efrNid csrf;csrf;omomyJvm;}}

wu,fpifppf uRefawmfum; tqufjywfaeNyDjzpfí rjrrSDwkdUtaMumif;udk aumif;aumif;rodawmhacs/


odkUaomf[kwfonfhtwdkif; vnf;olwdkUtm; ajymraecsifawmhyg/

]]bmrSrjzpfygbl;? ab;&efuif;ygw,f/ olwkdUvnf; odef;odef;EGJUwdkdUteJUtwl jynfvnf;NcHxJrSm


aeMuw,fcifAs? jynfvrf;bufrSmawmh AkH;BuJrSm pdk;&drfp&m r&Sdygbl;}}

xdktcdkufcGefomjrwfa&mufvmavonf/ cGefomjrwfum; yJGpm;BuD; OD;eE´ESifh 0rf;uJGESr apmokjrwfwdkU


wdwfwdwfykef;nm;&mrS &xm;aom om;jzpfonf/

]]tdk aemifBuD;udkwifxGef;yguvm;}}

]][m cGefomjrwfvnf;ygvmoudk;? ckbmvJ apmokeE´udk ausmif;u ac:vmMuwmvm;}}

cGefomjrwfESifh apmokeE´mwkdUonf wpfa,mufudkwpfa,muf MunfhNyD; NyKH;pdpd vkyfaeMuavonf/


xdktcgolwdkUESpfOD;\ wdwfwdwfykef;tcspfudk vnf;aumif;? yJGpm;BuD;Od;eE´u xdktjzpfudk
[efUwm;aomtm;jzifh cGefomjrwftm; tdrfrS ESifxkwfxm;cJUonfudkvnf;aumif; zswfceJ
owd&rdavonf/

apmokjrwfu £ajE´&pGmjzifhyif-

]]wlawmfarmifudk ajymjyOD;r,f/ anmifa&Tvmwkef;uvnf; wlawmfarmif odoavmuf odom;yJaemf


olwdkUESpfOD; cspfjcif;udk bk&m;eE´u cGJzdkUBudK;pm;ayr,fh cJGr&bl;? ydkawmifqdk;ukefw,f/
'gaMumifholwkdUxGufajy;Mu w,f/ tck uRefru jyefac:vm&wm wlawmfarmif&JU}}

uRefawmfu 0rf;omtm;& NyKH;vkdufNyD;-


]]aumif;wmaygh ausmif;trBuD;&m? vli,fawG&JU tcspfudk ydwfyifwm;qD;wm[m rrSefbl;?
xdef;odrf;MuyfrwfNyD; vrf;rSefa&mufatmif ydkU&w,f? ck anmifa&Tjyefa&muf&if bk&mh'umBuD; OD;eE´u
b,fvdkoabmxm;rSmyJ}}

]]bk&m;eE´u tckawmhoabmwlygawmhr,fwJU? tdrfjyefa&mufatmifom jyefac:cJUygwJU}}

uRefawmfonf cspfolESpfOD;tm; csD;usL;pum; ajymaeavonf/

xdkUaemufcGefomjrwfESifh ESpfa,mufom; [dk[dkonfonf vrf;avQmuf &if; ppftajctae? EdkifiHa&;


tajctaersm;udk ajymqdkaqG;aEG;Muavonf/ cGefomjrwfum; uRefawmfwkdU ausmif;om;ta&;awmfykHwGif
ygcJUoljzpfojzifh ArmhvGwfvyfa&;? &Srf;jynfvGwfvyfa&;? ya'o&mZfqefUusifa&;wGif
pdwf0ifpm;cJUoljzpfonf/ wpfcgwkef;u uRefawmfhtm; ta&;awmfykHBuKHvQif olUtm;today;yg?
olyg0ifyg&ap[kajymxm;cJUoljzpfavonf/ xdkUaMumifh t*Fvdyftm; wdkufxkwfa&; *syefzufqpfwdkUtm;
ckHcHawmfvSefa&;paom vkyfief;rsm;udk &Srf;jynfrSmvnf; rsKd;aphcs&ef aqG;aEG;Muavonf/

blwm&kHxJwGif a&'D,dkwpfvkH;&Sd\/ &efukeftoHvTifhXmerSaeNyD; q&mjzpfoif aemfrefausmif;tkyfBuD;a[mif;


NrdKUrOD;wifhaqGonf tpdk;&0g'jzefU pum;ajymvsuf&Sdavonf/ *syefav,mOfysHawGu AkH;BuJaomfvnf;
jrefrmawGu raMumufaMumif;? xdrSefjcif;? ysufpD;jcif;? enf;aMumif; pdwf"mwfysufjym;jcif;r&SdaMumif;?
bk&ifcHrif;BuD; qma':refprpf uGyfuJrIaumif;aomaMumifh tpkd;&tzGJUBuD;vnf; BuHUBuHUcdkifvsuf&SdaMumif;
z&dkz&JvkH;0r&SdaMumif; ponfrsm;jzpfavonf/

xdkUaemuf toHwpfoHu wif;rmpGmjzifh-

]]armifrif; ivSaz? iAaqGwkdU emcH&rnfrSm}}[k tpcsDí Nrdwf? xm;0,fbufwGif *syefESifhaygif;í


tkyfcsKyfa&;tmPm odrf;ydkufMuaom ocifvSazESifh ocifAaqGwkdUtm; &mZ0wfaumifrsm;tjzpf
aMunmNyD;vQif olwkdUtm;ay;rnfh tjypf'Pfrsm;udk rkd;BudK;xpfcsLef;í aeavonf/

&xm;onf ompnfblwmrSm tawmfMum aomifwifaeavonf/

apmokjrwf? apmokeE´mESifhcGefomjrwfwkdUum; ompnfrS uavmodkU &xm;jzifhyif wufoGm;Muavonf/

c&D;onftcsKdUonf&&mjzifh rEÅav;odkU jyefoljyef? udk,fh&yfudk,fh&GmokdU jyefoljyef?


a&SUokdUqufolqufoGm;Muavonf/

uRefawmfum;&efukefodkU ta&mufoGm;&ef oEédXmefjyKxm;ojzifh rEÅav;odkUrjyef/


&xm;rSmvnf;ESpf&ufokH;&ufompnfwGif &yfaeOD;rnf[k blwm&kH t&SdwkdUu cefUrSef;vdkufojzifh
bmvkyf&rnfrodjzpfaeav\/

csDwkHcswkHjzpfvsuf ompnfblwmrSmyif apmifhaepOf rEÅav;wGif wufbkef;BuD; udkodef;azxHodkU


rMumcPvmwwfaom OD;xGef;pdefqkdolonf rdw¬DvmNrdKUrSm aeaeaMumif;owd&avonf/ olUxHoGm;&vQif
raumif;aybl;vm;/ OD;xGef;pdefonf t&yftarmif;aumif;aumif; 00NzdK;NzdK;ESifh
Munfhíaumif;aom&kyf&nf&Sd\/ taetxdkifuvnf; oefUjyefUom;em;\/ a':refprpf tpdk;&wGif
0efBuD;wpfOD;jzpfaom rdw¬DvmOD;b&if\ wlvnf;jzpf\/ udk,fwdkifu t*Fvdyfydkifjzpfaom
ruúrDvifpmtkyfukrÜPDudk,fpm;vS,fvkyf\/ xdkUaMumifh olUtm; uRefawmfu awmfvSefa&;orm;[krxif?
olUtm; t*Fvdyftpdk;&bufom;[kom xifp&m &Sdavonf/ udkodef;azESifhom tquftoG,fr&SdvQif
olUtm; uRefawmfu ,kHMunfp&mwpfuGufrQrS&Sdacs/

olESifhudkodef;azwkdU\ tquftoG,fudk tm;udk;NyD; olUxHoGm;&ef qkH;jzwfvdkufavonf/

naeav;em&DavmufwGif ompnfblwmrS rdw¬DvmodkU ajcusifavQmufcJU\/

usaeyifjzpfvifhupm; tawmfylonf/ vrf;rSmvnf; t&dyftm0go enf;vSonf/ vrf;ab;rsm;wGif


t&Gufryg t&dk;pdrf;uav;rsm;jzifhom pdrf;aeaom jrpdrf;yifwkdUom pdrf;pdrf;&Sd\/ tjcm;tyifwkdUrSm
ajcmufaoGUae Mu\/ jrufcif;wkdUrSm tkef;cGHa&mifaygufae\/

uRefawmfhudk,fudk &kyfzsufxm;aomtm;jzifh zsifMurf;vkHcsnfESifh zsifMurf;&SyftusÐwkdUudk 0wfxm;onf/


rsufESmokwfy0gBuD;udkacgif;aygif;xm; onf/

wu,fawmh xdkpOftcgwGif &kyfodyfzsufaezkdU rvdkawmhyg/ t*Fvdyf bk&ifcHrif;jrwf\ tpdk;&tzGJUonfyif


wvkH;wpnf;wnf;r&SdawmhbJ [dk0efBuD;u awmifajy;? onf0efBuD;u ajrmufajy;? [dkt&m&SdawGu
armfawmfum;jzifhajy;? onft&m&SdawGu av,mOfysHjzifhajy;? ppfajy;aeMuNyD jzpf&m ykvdyftzGJUwkdUonf
uRefawmfwkdU ocifrsm;tm; vdkufzkdUxuf ajy;zkdUom vkH;yef;aeMuygavNyD/

ompnf? rdw¬Dvm aywpf&mvrf;rBuD;ay:rSm acR;wvkH;vkH;jzifh avQmufvmavonf/


vrf;rSmEGm;tkyfrsm;ESifhvSnf;rsm;udkawGU\/ armfawmfum;wpfpD;rQ rawGU&acs/ vrf;ay:rSm awGUol[lorQ
uRefawmfhtm; ta&;BuD;olwpfOD;[k xifMu[efr&SD/ tjrifhqkH;xifvSvQif
awmyJGpm;wpfa,mufomjzpfonf[k xifayvdrfhrnf/

aer0ifrD awmfawmfapmapmrSmyif rdw¬Dvmuefawmf&dk;udk a&mufvmavonf/ uefawmfBuD;um; tif;BuD;


tdkifBuD;ozG,f us,fvSay\/ opfyift&dyftm0gouvnf;aumif;\/ uRefawmfuefaygifrSm cPxdkifNyD;
em;\/ wpfae&mwGif tkwfESifhaqmufxm;aom ewfuGef;wpfck&Sd\/ ewfuGef;ESifh
0g;wpf&dkuftuGmavmufwGif a&tdk;pif&Sd\/

uRefawmfonf acR;rsm;udk rsufESmokwfy0gjzifh okwfNyD;aemuf acgif; aygif;NrJ aygif;xm;vdkuf\/

rdw¬DvmNrdKUxJwGif 0efBuD;OD;b&if\ tdrfudkvnf;aumif;? ol\wl OD;xGef;pdef\ tdrfudkvnf;aumif;


&SmazG&ef rcJ,Of;acs/ tvG,fwuljzifhyif OD;xGef;pdef\tdrfokdU a&mufoGm;avonf/

tdrfatmufuaeNyD; uRefawmfuar;vkdufonf/

]]OD;xGef;pdefwpfa,muf&Sdygovm;cifAsm}}

ndKndK00 touf50ausmf rdef;rBuD;wpfa,mufonf qif0ifjywif;aygufrS ay:vmNyD;-

]]&Sdygw,f? bmudpö&SdvdkUwkH;}}

]]awGUcsifvkdUygcifAsm}}

]]tdrfatmufrSm 0ifxdkifygOD;uG,f}}
twGif;rStoHwpfoHu-

]]tarb,folwJUwkH;}}[lí ar;vkdufonf/

OD;xGef;pdef\taru-

]]{nfhonfa[h}}[k ajzav\/

tdrfatmufxyfrSm tumr&Sdyg/ xef;yvyfjym;rsm; cif;xm;aom yufvufukvm;xdkifrsm;ESifh acG;ajcckHrsm;


&Sdavonf/

uRefawmfonf acG;ajcckHwpfckay:rSm 0ifxdkifum OD;xGef;pdeftm; apmifhae\/

twefMumaomtcg OD;xGef;pdefqif;vmavonf/ olUvufxJrSm pD;u&ufwpfbl;? aq;ayghvdyf? rD;jcpfESifh


jymxnfhcGufrsm; ygvmavonf/ olUyg;pyfrSmvnf; aq;ayghvdyfcJxm;\/

olonf uRefawmfhtm; tuJcwfMunfh&if; uRefawmfhqDodkU cHUnm;aom ajcvSrf;rsm;jzifh vmaeav\/

uRefawmfu rsufESmokwfy0gudk acgif;rSjzKwfvkdufNyD; NyKH;EIwfqufonf/ oluvnf; jyefNyKH;NyD;-

]]jrifzl;ygw,frSwfygw,f}}

]]rpdk;&drfausmif;wkdufxJrSm udkodef;azqD OD;xGef;pdefvmawmh awGUMuwmav}}

OD;xGef;pdefonf tm;&Sdyg;&SdNyKH;NyD; acgif;udkwqwfqwfvIyfum yufvufukvm;xdkifrSm xdkifí-

]]aMomf [kwfNyD [kwfNyD? &Jabmfu &kyfzsufvmwmudk;/ &kwfw&uf b,frSm rSwfrdvdrfhrSmvJ? emrnfu


b,folwJU? aeprf;ygOD; cyfarharh jzpfaew,f/ [J [J 40 rausmfao;bl;? owdawG vpfukefNyD [J [J}}

tNzD;awmh tawmfaumif;aomieJBuD;yJ[k pdwfxJu rSwf,lvkduf avonf/ olESifh uRefawmfjrifzl;awGUzl;


pum;wpfcGef;ESpfcGef; ponfjzifh ajymzl;Muaomfvnf; uRefawmfhemrnf&if;udkyif ar;onfhjref;onfh
tqifhodkU ra&mufzl;acs/

]]uRefawmfhemrnfu nGefUarmifygcifAsm}}[k uRefawmfu vQKdU0Sufemrnfudk ajymvdkufavonf/

]]aMomf[kwfom;yJ? [kwfw,frSwfrdNyD/ ckb,fuvmwmvJ? zkd;odef;azu vTwfvkdufwmvm;}}

]]&efukefoGm;r,fvdkUygyJAsm? ompnfrSm &xm;&yfae&vkdU 0ifvmwmyg? udkodef;azuvnf; BuKH&ifcifAsm;qD


0ifoGm;vdkufygwJU}}

olu NyKH;NyD; acgif;ndwfum ndwfumjzifh em;axmifaeonf/

]]rD;&xm;u wpf&ufESpf&uf &yfae&r,fxifw,f}}

]]rdw¬DvmrSm ntdyfrvm;}}
]][kwfuJU}}

]]b,foleJU awGUcsifao;wkH;}}

olu uRefawmfwkdU ta&;awmfykHvkyfief;ESifh ywfoufí awGUp&mvludk ar;jcif; jzpf[efwlonf/

]]t"duuawmh cifAsm;eJU awGUzdkUygyJAsm? onfhjyif awGUoifhawGUxdkuf wJU vlawGvnf; awGU&wmayghAsm}}

olonfaq;ayghvdyfudk jymxnfhcGufxJ acgif;pdkufí xnfhNyD;aemuf pD;u&uf wpfvdyf,lNyD;


uRefawmfhtm;ay;onf/ uRefawmfu jiif;vdkufaomtcg olUbmomol nSdaomufvsuf acgif;armhí
pOf;pm;aeavonf/

twefMumawmholu-

]]vmAsm uReffawmfeJUvdkufcJU}}

ajymajymqdkqdkESifh jAKef;ceJxavonf/ uRefawmfuvnf; xvdkuf\/

]]cifAsm;vG,ftdwfvnf;,lcJU}}

tNrJwrf; yckH;rSmvG,fcJUNyD; ,cktdrfa&mufrS yufvufukvm;xdkiftpGef; wGif csdwfxm;aom


uRefawmfhvG,ftdwfudk jzKwf,lcJUavonf/

olu bmrQrajymbJ a&SUu avQmufoGm;&m uRefawmfuvnf; bmrQrajymbJ aemufrSvkdufoGm;avonf/

uefawmfBuD;teD; bkef;BuD;ausmif;wpfausmif;odkU a&mufMuav\/

xdktcsdefwGif ae0ifNyD;NyDjzpfí arSmif&DvmavNyD/

ausmif;0if;rSm refusnf;? o&uf? ydEéJpaom tyifBuD;rsm;jzifhtkyfae \/ AsKdif;tkyf? usD;tkyfrsm;onf


4if;tyifBuD;rsm;ay:wGif tdyfwef;wuf&ef ysHoef;vmMuonf/ cdkrsm;um; ausmif;acgifrkd;ay:wGif
tdyfwef;wuf&ef em;aeMuavonf/

ausmif;atmufxyfrSm edrfhNyD;arSmifaeonf/

OD;xGef;pdefonf ausmif;ay:odkU rwufao;bJ atmufrSyif-

]]q&mawmf ausmif;ay:a&mufNyDvm; bk&m;}}[k ar;avQmufav&m ausmif;atmuf arSmifxJrS


MoZm&SdvSaom toHwpfoHay:vmavonf/

]]b,folvJa[h atmuf0ifcJUav}}

atmufxyfarSmifxJokdU azmufxGif;í MunhfvdkufMuaomtcg ckwifBuD;aywGif bkef;awmfBuD;wpfyg;?


bkef;awmfBuD;tm; eif;ay;aeaom udk&ifwpfyg;ESifh OD;yOöif;ESpfyg;udk 0dk;wdk;0g;wm;jrifMu&avonf/
uRefawmfwkdUonf acgif;vGwfaomfvnf; acgif;ikHUí atmufxyfxJodkU 0ifoGm;Muavonf/
cg;yef;ESifhwkdufrdrSmpdk;íavm? bkef;BuD;ausmif; bkef;BuD;a&SUrSmrdkU jzpfíavmrod? acgif;ikHUrdMu\/

]]b,folawGvJa[h}}[k ar;jyefavonf/

]]wynfhawmfygbk&m;}}

]]aMom xGef;pdefvm;}}

]]wifyghbk&m;}}

uRefawmfwkdUonf 0wfcsNyD;aemuf ckwifay: wufxdkifMuavonf/

q&mawmftm; 0wfjyKaeaom (eif;ay;aeaom) udk&ifonf qif;vdkuf\/ q&mawmfu xxdkifNyD;-

]]b,fu vmMuwmvJa[h}}

]]t&Sifbk&m;qD wrifvmwmygyJ bk&m;? ocifacgif;aqmif wpfa,muft&Sifbk&m;ausmif;rSm


cPxm;csifvdkUyg bk&m;}}

]]a[ [kwfvm;? aeyg aeyg? &efukefuvm;}}

uRefawmf]]wifyghbk&m;}}

OD;yOöif;ESpfyg;xoGm;Muavonf/

bkef;awmfBuD;-

]]OD;paE´m ausmif;ay:rSm rD;tdrfxGef;xm;vkdufyg? {nfhonf xrif;pm;NyD;cJUNyDvm;}}

uRefawmfum; rpm;cJU&ao;acs/ odkUaomfajz&rSm tm;emae\/ OD;xGef;pdefu 0ifí ]]rpm;&ao;bl;bk&m;?


wynfhawmfvnf; uwdkufu&dkufzkdU tdrfu auR;rvmrdbl; bk&m;}}

q&mawmf]]udk&ifOmP? xrif;ajcmuf xrif;wpftkd;awmh csufOD;rSyJ? [if;av;tdk; t&Sdom;yJ?


ajryJaMumfawGvnf;&Sd&JUr[kwfvm;}}

udk&ifonf oGufvufcsufcsmpGm xGufoGm;avonf/

q&mawmfu aemufqkH;ppfrsufESm tajctaeudkar;aeavonf/ uRefawmfu &efukefrSxGufvmonfrSm


MumNyDjzpfí odyfrodaMumif; odkUaomf odoavmufudk avQmufxm;&aMumif; avQmufaepOf OD;xGef;pdefonf
q&mawmftm; 0wfcsNyD;-

]]wynfhawmf oGm;acsygOD;r,fbk&m;}}

]]jrefvScsnfhvm;uG}}
]]wifygh? nrS vmcJUygOD;r,fbk&m;? ckawmh udpöuav;awG &Sdao;vdkUyg bk&m;}}

OD;xGef;pdef xGufoGm;avonf/

q&mawmfonf ppfa&;ppf&mrSmomru EdkifiHa&;rSmvnf; pdwf0ifpm;vSavonf/ wkdUArmocifdwkdU\


vGwfvyfa&;tm;xkwfrI [lorQudk axmufcHajymqdkaeavonf/ ocifudkawmfrIdif;taMumif;udkar;aeav&m
uRefawmfu aemufqkH;od&orQjzifh q&mBuD;onf tzrf;rcH&avatmif ykef;a&Smifae&aMumif;
ajzavQmufvdkufay\/

4if;aemufausmif;ay:odkU wufMuav\/

rD;a&mifxJwGifq&mawmftm; tuJcwfcGifh&ay\/ toufawmf 60rQ &SdNyDjzpfaomfvnf;


tvGefaocsm[ef&Sdonfh cdkifcHUaom udk,fxnfESifh Munfvifaom rsufESm&Sdavonf/ rsufckH;arG;rSm
xlvSNyD;jzLa&miforf;ae avonf/ uGrf;tawmfpm;[efwlaomfvnf; oGm;rsm;udkjzLatmif wdkufxm; \/

uRefawmfxrif;pm;aepOf q&mawmfonf pBuFavQmuf&if; oGm;rsm;udk wHylwdkufaeavonf/

twefMumaomtcg ig;q,fausmfvlBuD;ESpfa,muf a&mufvm\/ wpfa,mufrSm


uyÜd,on*dKvfq&mjzpfNyD; tjcm;wpfa,mufrSm yOöif;'um awmifolBuD; jzpfavonf/
aemufwpfcPMumawmh toufav;q,fausmf rif;om;[ef aoQmifwJGxkH;ESifh vlwpfa,muf
aygufvmjyefavonf/ olum;aq;q&mjzpf\/

OD;xGef;pdefonf uRefawmfwkdUESifh awGUoifhaomolrsm;[lí vTwfvkdufoavm[k yxraomf xifjrifrdum


uRefawmfhpdwfxJrSm raus rcsrf; jzpfaerdavonf/ okdUaomf olwkdUrSm nnwGifpum;pjrnf
ajymqdkESD;aESm&ef q&mawmfxH vmaeusjzpfaMumif; &dyfpm;rdavonf/

q&mawmhxHrS uRefawmfonf ocifacgif;aqmifwpfOD;jzpfaMumif;? &efukefAkH;BupOfu


udk,fawGUjrifcJU&aMumif;rsm;udk olwkdUod&aomtcg olwkdUonf uRefawmfhab;wGif 0dkif;aeMuavawmh\/
ppfrsufESmtajctae? EdkifiHa&; tajctaeESifh &efukefwGif AkH;BuJykHrsm;udk ajymjy&jyefavonf/ pum;0dkif;odkU
OD;yOöif;wpfyg;a&m udk&ifyg 0ifvmMuavonf/ q&mawmfum; teD;rS yufvufukvm;xdkifwGifxdkif&if;
uRefawmfwkdU pum;0dkif;wGif yg0ifaeavonf/

vufqJGrD;tdrfu rD;rSm wvufvuf/

wdkifuyfem&DBuD;rS csdefoD;u wcsufcsuf/

uRefawmfwkdUpum;0dkif;u wkd;wpfcg us,fwpfvSnfhESifh oGufvSay\/

uRefawmfuajymp&m&SdwmawG tawmfajymNyD;í tawmfarmoGm;aomtcg uRefawmfajymjyonfh


tcsKdUtcsufrsm;udk tajcjyKí olwkdUtcsif;csif; aqG;aEG;ajymqdkaeMujyefavonf/ urÇmhta&;wGif
olwkdUem;vnfykHESifh em;vnforQ azmfjyykHwkdUrSm pdwf0ifpm;zG,f jzpfayonf/

t*Fvdyf tar&duefu wpfzuf? *smref emZDwdkUuwpfzuf ppfjzpfvmcJUykH? &k&Sm;u wpfzuf?


t*Fvdyftar&duefwkdUu wpfzuf y#dyu©jzpfcJUykH? *smrefESifh&k&Sm;oifhjrwfaeovkd xif&&mrS ppfrD;awmufykH?
t*Fvdyf tar&duefuwpfzuf ppfjzpfcJUykHponfrsm;ESifh ywfoufí ausmif;uyÜd,BuD;u ]wxmuwrH?
umrm0p&HqdkwJU on*dKvfpum;t& umrbkH 'DurÇmBuD;[m w,f&IyfwmyJAsm}}[k qkdvdkufav&m-

yOöif;'um awmifolBuD;u axmufcHvdkufykHrSm ]]qkwfuyfBuD;qdkawmh 0doravmbu vTrf;aewmyJAsm/


0doravmb OD;aqmifaewJU EdkifiHBuD;awG [m b,frSm tcsif;csif; wnfhEdkifyghrvJ? y#dyu©jzpfpNrJaygh/
acwfqkd;BuD;rSm vufeuf txl;xl; tqef;qef;awGuvnf; ay:aeawmh xaqmfMuwmyJAs}}

aq;q&mynm&Sdu þodkUwpfurÇmvkH; BudrfrD;tkHovdk ylyif'ku© ppfab;BuD;usa&mufcJUonfrSm


rif;awGraumif;vdkUjzpfaMumif;? ]* i,fokH;ck? OoQpfxk}qkdaom t*¾d&wfvuFmudk &Gwfzwfí
t"dyÜm,fazmf&mZ0ifcif;NyD; vQif ydkif;jcm;a0zefavonf/

xdkUaemuf t*Fvdyfrif; raumif;ykH? a'gufwmbarmf? *VKefOD;apm? qmay:xGef; paom t*Fvdyftvdkawmf&d


eef;&if;0efrsm;\ tpdk;&tzGJUrsm; raumif;ykHrsm;wGif pum;vufqkHusMuavonf/

xdktcg q&mawmfu 0ifa&mufpGufzufí ]]'umBuD;wkdU&JU? 'DurÇmavmuBuD;rSm tm;vkH;aom t&mawG[m


tedpöawGyJ? rif;vnf;yJ tedpö? tpdk;&vnf;yJ tedpö? rif;ajymif;rif;vTJ BuKH&awmhrSm trSefyJ/ jzpfjyefysufjyef
avmu"HyJav}}

uyÜd,BuD;]]wabmifvnf;&Sdom;yJ bk&m;/ tif;udk [oFmqif;rnf? [oFmudkrkqdk; av;eJUcGif;rnf?


rkqkd;xD;&dk;&dkufrnf/ xD;&dk;udkrkd;BudK;ypfrnfwJU/ ckaemufqkH; rkd;BudK;ypfrnfh udef;ybk&m;}}

aq;q&muvnf; tm;usrcH/ wkdif;jynfysufrnfh wdwfedrdwf wabmifrsm;taMumif;


0ifa&mufajymqdkavonf/

]aomfwmuefBuD;? [oFmpD;? tif;BuD;onfwGif ysufvwÅHU}[laom Zm*&kodkufwabmif?


ewfpufa&mifokdufwabmif? *0Hyawh &aohq&m odkufwabmif? ]yefygwJUyefyg? a&Trif;0Hawmifay:xdyfu?
vlysKdawmf armifpHtdwfu,f? yef;qdwfvdkUvm? ryefomaeygtoifh? Muufoli,f wGefoHqkH;vQif?
bkef;yefzkdUvifh} [laomwabmif/

]refusnf;yif awmifudkif;? AsKdif;em;wJU zGwfodkuf/ armifrvmtm;? vliSm;vdkUvTwfvkduf}[laomwabmif/

]a&TbdkcsOfaygif? ckESpfawmif? zl;acgifa0íNzdK;}[laom wabmif/

olwkdUonf odkufawG? wabmifawGudkMum;zl;orQ rSwfzl;orQ? &Gwfqkdí jyMuavonf/

olwkdUonf rif;ajymif;rif;vJudk vkdcsifMu\/ vdkcsifonfhtwdkif; wabmifrsm;udk vdkovdkqJGí


t"dyÜm,fjyefMu\/

ukef;abmifqufrSmay:cJUaom odkufwabmifwkdUonf uRefawmfwkdUacwfESifh oufqkdifvmavawmhonf/

q&mawmf-

]]ouú&Zf 1208ckESpfrSm yk*Hrif; eef;pHawmfrlw,f/ yk*Hrif;eef;uscgeD;rSm ]awmifuajcmufvkdU ajrmufu,l?


tv,fvl tleJUa[mif;avmif;}&,fvkdU oHcsyfwabmifay:cJUw,f 'umBuD;wkdU&JU/
]]yk*Hrif;[m ukvm;bdkifqwfeJU OD;bdefqkdwJU vlawGudk &mxl;BuD;ay;owJU/ olwkdUwpfawGuvnf;
wkdif;oljynfom; &Sifvltrsm;udk odyfESdyfpufowJU/ rif;raumif;awmh wpfwkdif;jynfvkH; A&kef;okef;um;
Aa,mufA,ufjzpfaewmyJ/ 'DtcgrSm awmifbufu t*FvdyfawGu 0ifwkdufw,f/ nDawmf
rif;wkef;rif;om;u ajrmufjrif;e,f a&TbkdxGufNyD; ajrmufbufu ykefuefwdkufcdkuf w,f/ 'Dawmhyk*Hrif;u
usawmhwmaygh/ ckvnf;yJ 'Dudef;qdkufaeNyD 'umBuD;wkdU&JU? jrefrmEdkifiHudk tkyfpdk;aewJU t*Fvdyfrif;udk
*syefu 0ifwdkufw,f? aemufuaeNyD; ocifawGu t*Fvdyfrif;udkwdkufw,f? t*Fvdyfrif;awmh
us&awmhrSmyJ/ tv,fvl tleJUa[mif;avmif;qkdwm t*Fvdyfrif;yJ}}

olwkdUonf wabmifpenf;wkdU\tultnDjzifh rsufarSmuftajctaersm;udk qifjcifokH;oyfNyD;rsm;pGmyif


tm;&&Tifvef;aeMuavonf/

xdkUaemuf OD;xGef;pdefESifh vlESpfa,muf a&mufvmavonf/ wpfa,mufrSm ocifomnTefU[kac:í


wpfa,mufrSm armifudkudk[kac:avonf/ ocifomnGefUrSm touftpdwfavmuf&SdOD;rnf/
w&kwfujym;uav;vm; atmufarh&atmif tom;jzLonf/ olum; ausmif;om;acgif;aqmifuav;jzpf\/

olwkdUvmaomtcg uRefawmfonf q&mawmftrSL;jyKaom pum;0dkif;rS xavonf/


olwkdUonfodkufwabmif &mZ0ife,frS xGufNyD;on*ÐK[fedygwfe,fodkU ul;ajymif;aecJUMuavonf/

q&mawmfuvSrf;NyD; rdefUMum;vdkufao;onf/

]]xGef;pdefa& rif;wkdUvGwfvGwfvyfvyfwdkifyifajymqdkcsif&if [dkbufcef; oGm;xdkifMu}}

[dkbufcef;qdkonfrSm q&mawmfOykofay;aom taqmifjzpfavonf/

OD;xGef;pdefum; ocifomnGefUESifh armifudkudkwkdUtm; xm;cJUNyD; tdrfjyef&ef q&mawmftm; 0wfcsavonf/

]][ rif;u oGm;awmhrvm;? rif;{nfhonfeJU pum;rajymawmhbl;vm;}}

OD;xGef;pdefu NyKH;vsuf-

]][J [J wynfhawmfu EdkifiHa&;orm;rS r[kwfbJ bk&m;? udk,fh0efudkf,fxrf; udk,fhvrf;udk,foGm;


pD;yGm;a&;orm;yJ [J [J}}

q&mawmf-

]][ xGef;pdef&? cktcgrsKd;rSmawmh vlwdkif; EdkifiHa&;orm;uG/ vlawGom rubl;? bkef;BuD;awGvnf;


EdkifiHa&;orm;yJ[/ wkdUEdkifiHvGwfvyfzdkUta&; tm;vkH;0ifNyD; wufokwf&dkuf&r,f r[kwfvm;}}

OD;xGef;pdefu ]r[J}awmhbJ wnfMunfpGm ]]wynfhawmfudpö&Sdao;vdkUyg bk&m; oGm;acsygOD;r,f}}

OD;xGef;pdef xGufoGm;avonf/ uRefawmfonf ocifomnGefU? armifudkudkwkdUESifh ta&;awmfykHvkyfief;rsm;udk


aqG;aEG;wdkifyifaeavonf/ olwkdUtm; *syefuwdzsufykHrsm; ajymjy&avonf/ *syefUxHrS vufeufr&Edkif
aMumif;? odkUaomfpdwfysufraeMubJ udk,fwwfEdkifaomenf;jzifh t*Fvdyftpdk;&tm;
wkdufxkwf&rnfjzpfaMumif;? tcgtcGifhoifhaomtcg 0ifvmaom *syeftm; jyefcs&ef
toifhjyifxm;Mu&rnfjzpfaMumif;? *syefESifh csDwufvmrnfh ArmhvGwfvyfa&;wyfrsm;tm;
tpGrf;ukeftm;ay;&rnfjzpfaMumif;rsm;udk &Sif;jy&avonf/

ocifomnGefUESifh armifudkudkwkdUonf Nidrfí em;axmifaeMu\/

xdkUaemufrdw¬Dvme,f pnf;&kH;a&;tajctaersm;udk aqG;aEG;Muonf/ ocifomnGefUu ta&;&Sdu


ta&;awmfykHwGif toufpGefUum yg0ifaqmif&GufMu rnfhvl trsm;tjym;&SdaMumif; ajymjyavonf/

]]t*Fvdyf&JU bm;rm;&dkifz,f ppfwyfxJu ArmwcsKdUvnf; vufeuf,lNyD; 'DvkdyJ xGufvmMuwJU


Armppfom;awG&Sdw,f/ olwkdUudk wkdUuususee vufcHjyKpkxm;&r,f/ olwkdUudk tajccHNyD;
vufeufudkifta&;awmfykHwyfpdwfawG zGJU&r,f/ aumif;w,f ckb,fESa,muf&SdNyDvJ}}

ocifomnGefU-

]]okH;a,muf? 'DjyifuRefawmfwkdUeJU tqufr&bJ olwkdUbmom xGufajy;vmwJUppfom;awGvnf;&SdOD;rSmyJ}}

]]&Sm &Sm? olwkdUudk awGUatmif&Sm? ta&;BuD;w,f}}

4if;aemuf ppf&xm;rsm;udk zsuf&efESifh vufeufvk,l&efudpörsm; aqG;aEG;Mu avonf/ þudpörsm;udk


atmifjrifpGmvkyfEdkif&ef rdwD¬dvmrS &Jabmfrsm;csnf; rNyD;/ jrpfom;rSm a&mufaeaom '*kefOD;vSaz? ulrJrS
udkxGef;Munf? omvGefrS udkwifarmif? oajyawmif;rS ocifpHvSESifh OD;b&Dpaom &Jabmfrsm;yg
yl;aygif;aqmif&GufrSNyD;rnf[k oabm&&SdMuojzifh rEÅav;XmecsKyfESifh ulrJpufydkif a':usifqdkifESifh
refae*sm OD;odef;armifwkdUrSwpfqifh qufoG,fí vkyfMu&efqkH; jzwfMuavonf/

xdkaeUntzdkU xkdrQaqG;aEG;NyD; ocifomnGefUwkdUvlpk jyefoGm;Muavonf/ q&mawmfBuD;rSL;onfh


pum;0dkif;rSmvnf; vlpkuJGoGm;avonf/ uRefawmfvnf; OD;yOöif;rsm; ae&mcsxm;onfhtwdkif;
tdyf&m0ifavonf/ xdknwGif uRefawmfonf rjrifhOD;tm; rdw¬DvmodkUac:vmNyD;
tqkwfema&m*gaysmufuif;atmif ukay;aeonf[k tdyfrufjrifrufavonf/ vGefcJUaom
nuvnf;aumif;? onfht&if &ufrsm;üvnf;aumif; rjrifhOD;taMumif;udk pOf;yifrpOf;pm;rdbJaecJU&mrS
,ckvdk tdyfrufjrifrufojzifh tHUMordavonf/ rjrifhOD;tm; wpfreufvkH; owd&ae\/ rdw¬Dvmuef&dk;wGif
eHeufapmapm om,monfhtcsdefü rjrifhOD;ESifh uRefawmfvrf;avQmufaeMuovkdvkd pdwful;,Ofum
vGrf;aerdavonf/

ompnfblwmodkU jyefvmcJU&m rD;&xm;rxGufao;onfudk awGU&ojzifh 0rf;omrd\/


aeUcif;wpfcsufwD;wGif &efukefodkU rD;&xm;xGufrnfqdkojzifh tm;wuf&Tifvef;Ncif;jzpf&avonf/

okdUaomf wpfcsufwD;aomtcg rD;&xm;ay:a&mufaeaom c&D;onfawGudk tmPmydkifwkdUu


tqif;cdkif;jyefavonf/ awmifil ppfajrjyifodkU csDwufoGm;&rnfh
w&kwfppfom;rsm;udko,faqmif&efxdk&xm;udk odrf;vdkufonf[k qdkavonf/ xdk&xm;onf rEÅav;odkU
jyefí ckwfarmif;oGm;avonf/

tcsKdUc&D;onfrsm;rSm rEÅav;odkUyif vdkufoGm;Muavonf/ uRefawmfum; onfpnfblwmrSm


ra,mifrvnfESifh usef&pfjyefav\/
uHtm;avsmfpGm uRefawmfonf ompnfblwmrS pma&;wpfa,mufEsifh tuRrf;w0if cifrifoGm;Muavonf/
olu rEÅav;odkU jyefoGm;aom &xm;onf w&kwfppfwyfrsm;tm;wifaqmifNyD;
ompnfblwmodkUjyefa&mufygu *gwfAdkvfudk oluajymNyD; uRefawmfhtm;wifvTwfvkdufrnf[k
uwday;avonf/

xdk&xm;onf oef;acgifausmfrS ompnfblwmodkU qkdufa&mufvmavonf/ uRefawmfonf *gwfwJGwGif


rD;&xm;ulvDacgif;vdkvdk? rD;&xm; pma&;vdkvdk [efaqmifNyD; vkdufcJU&avonf/ ausmcif;í tdyfp&mr&Sd?
xdkifvsuf tdyfvdkuf&ay\/

ysOf;rem;odkU a&mufaomtcg &xm;qufrxGufjyefojzifh tcufawGU&jyef\/ ysOf;rem;rS


&efukefxdrD;&xm;vrf;udk ppfbufu odrf;vdkfufNyDvdkvkd Mum;&jyef\/

*gwfAdkvfu uRefawmfhtm; ausmufyef;awmifbufodkU vkdufí xdkrSwpfqifh rauG;?


jynfpaomNrdKUrsm;bufodkU bwfpfum;jzifhoGm;&eftBuHay;avonf/ xdkokdUoGm;rS
ab;uif;&efuif;jzpfvdrhfrnf[k qdkavonf/

xdkUaMumifh ysOf;rem;rS &xm;pD;NyD; ausmufyef;awmif;odkU vkduf&avonf/

wpfvrf;vkH; awGUorQvltaygif;onf wvIyfvIyfw&G&GjzpfaeMuavonf/ aumv[mv


owif;rsm;uvnf; yGae\/

&efukefrSmyif tpdk;&r&Sdawmh[lí ajymoluajym\/

t*FvdyfwkdUonf ppfwyfrsm;udk qkwfcGm&if; NrdKUrsm;? wHwm;rsm;? &xm;rsm;? oabFmrsm;? puf&kHrsm;udk


zsufqD;ypfcJU&ef pDpOfaeNyD[kvnf; owif;jzpfae\/

a&eHacsmif;rS a&eHwGif;rsm;xJodkUyif uGefu&pfavmif;xnfhNyD; zsuf&ef pDrHaeMuNyD[kqdk\/

jynfNrdKUblwm&kH *syefuAkH;BuJcsjyefonfwJU/

a&eHacsmif;AkH;BuJonfwJU/

bmowif;awGMum;&Mum;& uRefawmfum;aemufjyefrvSnfhawmhacs/ &xm;r&vQif bwfpfum;?


bwfpfum;r&vQif jrif;vSnf;? jrif;vSnf;r&vQif ajcusif/ jrpfawGUvQif oabFm? oabFmrawGUvQif avS?
avSrawGUvQif azmif? BuKH&mawGU&mESifh atmufodkUqif;cJUavonf/

*syefppfom;rsm;\ &ufpufMurf;MuKwfrIrsm;vnf; vGifhvmavonf/ rnfrQvsifjrefpGmvGifhvmoenf;/

armfvNrdKifbufrSm *syefppfwyfudk yef;oajyESifhqD;BudKolrsm;tm; ppfom;awGu vSnf;awGqJGaponfwJU/

qD;BudKolrsm;xJwGif vufywfem&D? vufpGyfygolrsm; *syefppfom;rsm; jzKwfay;cJU&onfwJU/

awmif&Snfykqdk;ESifhvlBuD;vlaumif;awGudk ulvDtxrf;cdkif;onfwJU/

*syefppfom;wkdUonf Armrdef;uav;rsm;tm; r[m;w&m;vkyfonfwJU/


xkdowif;awGudk ,kHolvnf;&Sd\/ r,kHolvnf;&sd\/ ,kHolawGxJwGif
uRefawmfwpfa,muftygt0ifjzpfavonf/

r,kHoltcsKdUurl *syefESifhArmonfrdwfaqGawGjzpfonf/ b,fenf;ESifhrQ


Armtay:þrQ&dkif;pdkif;vdrfhrnfr[kwf[k qdkMuavonf/ tcsKdUurl ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ
aumif;pm;a&;twGuf toufpGefUum wkdufMu&aom *syefppfom;wkdU\ tjyKtrludk tjypfwif rapmoifh?
cGifhvTwfoifhonf[kqdkMuonf/

rsm;pGmaom awmolawmifom; qif;&Jom;rsm;ESifh NrdKUay:rSqif;&Jom;rsm;url ,kHonfvnf;rajym?


r,kHbl;[kvnf; rqdk? Mum;orQ NidrfoufpGm em;axmifaeMuNyD; udk,fhtvkyfudk,f ukef;vkyfaeMuavonf/
xGefp&m&SdxGef? ,ufp&m&Sd ,uf? xrf;p&m&Sdxrf;? a&mif;p&m&Sd a&mif;aeMuavawmhonf/

uRefawmfonfvnf; oGm;p&m&SdvdkU oGm;aeavonf/ aemufjyefrqkwfyg/

okdUjzifh &ufaygif;tawmfMumaomtcg [oFmwodkU a&mufcJUavonf/

71

bD tdkif at

vrf;wkef;u b,fNrdKU b,folodrf;onfudkrodcJU/ ppfrsufESmjyif b,fodkU a&mufaeonfudkvnf; rodcJU/

[oFmwa&mufrS &efukefNrdKUudk *syefawG odrf;NyD;NyDjzpfaMumif; od&avonf/

xkdrQruao;? [oFmwudkvnf; bDtdkifatac:aom ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfu


odrf;ydkufxm;NyDjzpfaMumif; od&avonf/

ocifESifh ausmif;om;rsm;onf wyfzGJUvsuf *syefESifhtwl csDwufvm NyD;ArmhvGwfvyfa&;twGuf


wdkufaeMuNyD[kum; Mum;odxm;ESifh\/ okdUaomf bDtdkifatqkdaom tac:ta0:udkum; ,ckrSyif
yxrqkH;tBudrf Mum;zl;&jcif; jzpfavonf/

[oFmwNrdKUum; tysuftpD; odyfr&Sd/ ppfajrjyif trm&Gwf[lí wpfpkHwpf&m rawGU&/ zkH;íxm;aom


'Pf&m'Pfcsufvnf;r&Sd/ ppftwGif; uHaumif;aom [oFmw/

[oFmwrSm wkdufyJGjzpfrjzpf uRefawmfpkHprf;Munfhonf/ urf;em;rSm wkdufyJGjzpfonf[k qdk\/


bDtdkifatwyfrsm;u a&umwmudk tumtuG,f ,lNyD; wkdufMuonf/ t*Fvdyfppfwyfrsm;u jrpfxJrS aeí
wkdufMuonf/ ypfcwfwdkufcdkufaeMupOf [oFmwNrdKUolNrdKUom;rsm;onf bDtdkifatppfom;rsm;udk
tzufzufrS ulnDMuonfqkd\/ usnfqefo,fay;ol? a&wkdufol? aq;vdyfwnfol? xrif;xkyfurf;ol?
oufoufMunfhNyD; Mobmay;ol? bDtdkifatxJ0if&ef pm&if;ay;ol w&kef;&kef; wtkef;tkef;
pnfum;vSonfqdk\/

bDtdkifatppfom;wkdUtm; csD;usL;oHrSm tysHUtESHUjzpfavonf/

uRefawmfum; [oFmNrdKU ajray:eif;rdonfqdkvQifyif bDtdkifatppfom;awG udk awGUjrifcsifavonf/


okdUaomfuRefawmfa&mufaomtcsdefrSm nae0if&Dwa&m jzpfaomaMumifh vG,fulpGm rawGUEdkifacs/
NrdKUrSm "mwfrD;awGjzifh xdefae\/ vrf;rD;? tdrfrD;? bk&m;rD;/

a&'D,dkoHawGudkvnf; Mum;aeonf/

Nidrf;csrf;aeaom tcsdeftcgESifh wlaeay\/

ocifrsm;? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm; acgif;aqmifum zGJUpnf;xm;aom


[oFmwc&dkif tkyfcsKyfa&;tzJGU &SdaeNyD[kvnf; od&\/ xdktzJGUonf rif;ajymif;rif;vJGjzpfaomfvnf;
z&dkz&Jrjzpf&atmif xdef;odrf;&kHru tm;vkH;tajctae aeom;wusjzpfatmif pDrHaeNyD[kqdk\/

uRefawmfum; jzpfEdkifvQif [oFmwrS vufyHwef;odkU? vufyHwef;wkdUrS &efukefodkU rD;&xm;jzifh


oGm;csifonf/ okdUrS jrefjrefa&mufvdrfhrnf/ xkdUaMumifh uRefawmfhteD;vmxdkifNyD; [oFmwtaMumif;
ajymjyaeaom xrif;qdkif&Siftm;-

]]tm;vkH; aeom;wusjyefjzpfatmif pDrHaew,fqdkawmh om&a0g vufyHwef; rD;&xm;


oGm;aea&mayghaemfAsm}}

]]tJ'Dbufvrf;udkawmh bmrS rvkyfEdkifao;bl;vdkU xifw,fAs/ t*Fvdyf ppfwyfawGu


wHwm;BuD;csKd;xm;w,f? &efukefbufu qkwfvmwJU t*Fvdyfppfwyf awGuvnf; vufyHwef;bufrSm
&Sdao;w,fqdkovdkvdkyJAs/ ykodrfbufudkawmh rMumcifyJ rD;&xm;oGm;Edkifatmifvkyfr,fvdkU vlBuD;awG
ajymaeMuwmyJ/ jzpfrSmygyJ Asm? bDtdkifatAdkvfBuD;uvnf; w,fNyD; tpDtrHaumif;wmyJ?
AdkvfBuD;udk,fwdkifrsm; 'De,frSm quftkyfcsKyfNyD; vkyfvkduf&&if cPuav;ESifh tm;vkH;aumif;ukefrSmyJ/
ckawmh AdkvfBuD;u 'DrSmtMumBuD; raeEdkifbl;wJUAs}}

]]b,foGm;rSmvJ}}

]]&efolaemuf vdkufwkduf&rSmwJUAsm? jynfbuf qufcsDwufMu&rSmyJvdkU owif;jzpfaewmyJ/


bDtdkifatAdkvfBuD;u w,fvnf; wdkuf&nfcdkuf&nf&SdowJU? owÅdvnf; aumif;oAs}}

]]AdkvfBuD;emrnfu b,folwJUvJ}}

]]Adkvf&efEdkifwJUAs? emrnfudku &efEdkifr,fh edrdwfyJ}}

]]uRefawmfjzifh wpfcgrS 'Demrnfudk rMum;zl;bl;As/ ocif&efEdkif? &Jabmf &efEdkif? rMum;zl;ygbl;Asm}}

uRefawmfonf onfemrnfudk tBudrfBudrf a&&GwfNyD; awG;Munhfaeonf/ aemufay:wJU a&TMumyifxJuyJrdkU


uRefawmfrMum;zl;jcif;jzpf&rnf[k atmufarhvdkufayonf/

xrif;qdkif&Sifonf uRefawmfhtm; tuJcwfae[ef&Sd\/

twefMum NidrfoufaeMuNyD;aemuf uRefawmfu ar;vkdufjyefonf/

]]olu ppfAdkfvfBuD;rjzpfcifu ocifacgif;aqmifvm;? ausmif;om;acgif; aqmifvm;}}


]]ausmif;om;acgif;aqmifqdk xifyg&JUAsm/ uRefawmfawmh aumif;aumif; rodygbl;? aps;pum;ygyJ?
*syefjyefwJUAs}}

]]ausmif;om;acgif;aqmifqdk&if uRefawmfod&rSmyJAs}}

okdUuvdk ajymaeMupOf qdkifa&SUrS um;wpfpD;jzwfoGm;avonf/

xrif;qdkif&Sifu-

]]a[m a[m? olyJ olyJ? bDtdkifat AdkvfBuD;}}

uRefawmfum; ppfAdkvfBuD;\ rsufESmudk aumif;pGm rjrifvdkuf&yg/ ppfAdkvfBuD; rSef;awmh tvGefodom\/


um;ab; wpfzufwpfcsufwGif ppfom;wpfa,mufpD vSHpGyfwyfxm;aom &dkifz,fudkudkifí rwfwwf&yfvsuf
vdkufygoGm;avonf/

armfawmfum;rSm [pfvrif trsKd;tpm; cyfopfopfjzpfonf/

uRefawmfu qufjyef\/

]]ausmif;om;acgif;aqmif *syefjyefqdk&ifawmh uRefawmfod&rSmyJAs}}

xrif;qdkif&sifonf uRefawmfhtm; rouFmaom rsufvkH;rsm;jzifh Munhfvsuf qdwfqdwfaeavonf/

]]olu b,frSm aeovJAs}}

qdkif&Sifonf rMum;csifa,mifaqmifaeonf[k xifonf/

uRefawmfuxyfí-

]]bDtdkifat ppfAdkvfBuD;u b,frSm pcef;csovJAs}}

qdkif&Sifonf rajymcsifajymcsifjzifh-

]]rajymwwfygbl;Asm}}

uRefawmfhrSm uRefawmfhtaMumif; ajymrjyvQif rNyD;awmhacs/ uRefawmfvnf;


ocifacgif;aqmifwpfOD;jzpfaMumif;? ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;vnf; jzpfcJUao;aMumif;? ,ck
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;ESifh ywfoufí ta&;wBuD; rEÅav;rS vmcJU&aMumif;/ csJUoifhwmcsJU? um;oihfwm
um;aomfvnf; zkH;oifhwmzkH;? zdoifhwmzdí ajymjyvdkufavonf/

onfawmhrS xrif;qdkif&Sifonf uRefawmfhtm; ,kHMunfvm[ef&Sdonf/ ,kHMunf&kHru


udk;pm;vm[efvnf;&Sdonf/ tqdkyg ppfAdkvfBuD; Adkvf&efEdkifonf [oFmwOD;jrac:
rsKd;cspfacgif;aqmifBuD;\ tdrfwGifaeaMumif;ajymjyavonf/ uRefawmfuxdktdrfodkU oGm;NyD;
pkHprf;csifaMumif; ajymaomtcgolu-
]]'DtcsdefBuD; oGm;vdkUawmh rawmfbl;As? uif;awGbmawG csxm;w,f/ rawmfwq ypfvkdufcwfvdkufrSjzifh
udk,fusKd;BuD;enf;&csnfhAsm}}

uRefawmfu rtkHratmhvkyfaeaomtcg ]]reufrS oGm;wmayghAsm}}[k oluxyfNyD; tBuHay;jyefavonf/

uRefawmfhudk,ftrlt&mESifh rsufESm[efyefwkdUrSm pdwfysufjcif;udk o&kyfaqmifae[ef&Sd\/

]]'DaeUn 'DrSmtdyfayghAsm? reufrS xoGm;wmaygh}}

wpfnwm wnf;ckdp&mae&mtwGuf pdwftdkufaecJU&m jyóemwpfck &Sif;oGm;avonf/ odkUaomf [efawmh


vkyf&ao;\/

]]aeygapAsm? 'ku©&SmvdkU}}

]]bmrS 'ku©r&Sdygbl;/ xrif;qdkifqdkwm 'DvdkyJ? {nfhonfawGvnf; tvG,fwul 0ifwnf;MuwmygyJ}}

]]at;avAsm? aus;Zl;ygyJ/ 'DrSm rtdyfvnf; tjcm;tdrfwpftdrfoGm;NyD; 'ku©ay;ae&OD;rSmygyJ/ reufrSyJ 'Du


xoGm;wmu tqifajyygw,f}}

xdkaeUn xrif;qdkifrSm ntdyfvdkuf&avonf/ uRefawmhftzdkU BuKHovdk oGm;? awGUovdkpm;?


jzpfovdktdyfcJU&onfrSm rqef;awmhyg/ trSeftm;jzifh ppfBuD;umv c&D;oGm;&olwdkif;tzdkUvnf;
rqef;awmhyg/

aemufwpfaeU eHeuf 7 em&DavmufwGif xrif;qdkif&Sif vrf;nTefvdkufonfh twdkif; OD;jr\


tdrfbufodkUavQmufvmcJUMuavonf/

urf;emvrf;ay:rSm tenf;i,favQmuf&\/

umuD,leDazmif;udk tcsKd;usus 0wfqifvsuf zdeyfajymifatmifwkdufNyD; umuDOD;xkyfaqmif;xm;aom


ppfAdkvfwpfOD;onf avSorm;rsm;udk aigufirf;aeavonf/ olUvufxJrSm wkwfwdkwpfacsmif;udkifvsuf/
olUaemufrSm pkyfjywfNyD; rJJGnpfnpfjzpfaeaom umuD,leDazmif; yGa&mif;BuD;awG 0wfxm;aom
&Dkifz,fvG,fxm;onfh ppfom;okH;OD;u &yfvsuf/

ppfAdkvfonfavSrsm;udk qifhaeonf/ rjynfhao;ojzifh rausreyfjzpfae\/

]]rif;wkdUem;rvnfbl;vm;uG/ wkdUu rif;wdkUvGwfvyfa&;twGuf toufpGefU NyD; wkdufae&wJUaumifawG?


rif;wkdU[m wkdUwyfrawmf&JU aus;Zl;udkodwwf&r,f/ ratay;awG? aus;Zl;rodwwfvdkU ckxdrvmMuwmyJ}}

xdkodkUa&&Gwfajymqdkaom pum;rsm;udk Mum;&aomtcg uRefawmf acgif;BuD; oGm;avonf/


aus;Zl;tawmftwifcHcsifwJU tmPmoHjyif;vSwJU ppfAdkvfBuD;yguvm;[k pdwfxJrSm rSwfcsufcsrdavonf/
]Adkvf&efEdkifqdkwm olyJrsm; jzpfrvm;[JU}[k awG;Munfhvdkufrdao;\/ okdUaomf bDtdkifat tBuD;tuJvkyfol
Adkvf&efEdkifonf udk,fwdkif avSqifhrnfr[kwf[k em;vnfvkdufayonf/

OD;jr\ tdrf0if;NcHt0rSmvnf;aumif;? tdrfaygufa&SUem;rSm vnf;aumif;? ab;em; [dkem; onfem;rSm


vnf;aumif;? ,leDazmif;tjym0wfxm;aom &dkifz,f vG,fxm;onfh ppfom;rsm;udk awGUjrif &avonf/
vSHpGyfBuD;rsm;um; wvufvufjzpfae\/ olwkdUonfvG,fvifhwul rD;owf,leDazmif;rsm;udk ,lNyD;
0wfae[efwl\/

0if;NcHxJ0if&rSm cyf&GHU&GHUjzpfvmonf/ odkUaomf t&JpGefUNyD;0ifoGm;av\/ qwfceJ ppfom;rsm;u


vSHpGyfrsm;ESifh uRefawmfh&ifbwfudk &G,fNyD; wm;xm;vdkuf avonf/

ppfom;wpfa,muf-

]]b,fukdvJ}}

uRefawmf-

]]OD;jrtdrf r[kwfygvm;cifAsm}}

]][kwfw,fav}}

]]OD;jrtdrf oGm;csifvkdUygAsm}}

olwkdUonfcsdef&G,fxm;aom vSHpGyfBuD;rsm;udk &kyfodrf;MuNyD; twGif;odkU 0ifapavonf/

tdrfwHcg;0odkU a&mufaomtcg wHcg;apmifh ppfom;rsm;u vSHpGyfrsm;jzifh csdefum wm;Mujyefavonf/

]]b,foleJU awGUcsifvdkUvJ}}

]]Adkvf&efEdkifeJU awGUcsifvkdUygcifAsm}}

]]cP 'DrSmapmifhOD;}}

&Jabmfwpfa,mufudk tdrfxJodkU vTwfvkduf\/ tdrfxJodkU uRefawmhfrsufvkH; rsm; vdkufoGm;avonf/


cef;rBuD;\ wpfzufaxmifhwGif pm;yJG&SnfBuD;wpfvkH;&Sd\/ xkdpm;yJGrSm ppfAdkvfwpfa,mufxdkifí
aumfzDaomufaeonfudk ab;apmif;jrif&\/ umuD,leDazmif;rSm cyfyGyGjzpfonf/
jrif;pD;bGwfzdeyf&SnfBuD;udk pD;xm;\/ &Jabmfonf olESifhrvSrf;rurf;wGif ajzmif;xdkif;ceJ ajczaemifhcsif;
aygufum &yfNyD; qvHay;\/ {nfhonfwpfa,mufu awGUvdkaMumif; ajymjyae[ef&Sd\/ ppfAdkvfonf
aumfzDaomufrysufbJ wpfpkHwpf&mudkajymvTwfvkdufavonf/

xkd&JabmftjyifjyefxGufvmNyD; uRefawmfhtm;-

]]cifAsm;emrnf b,folvJwJUAs? [oFmwuvm;? wjcm;uvm;}}

]]&efukefu ocifwifxGef;vdkU ajymvdkufygAsm}}

xdk&Jabmf 0ifoGm;jyefavonf/ ajzmif;xdkif;ESifh zaemifhcsif;aygufum qvHay;NyD; ajymjyaejyefavonf/

ppfAdkvfBuD;onf tjyifbufwGif &yfaeaom uRefawmfhbufqDodkU vSrf;Munfhvdkufavonf/


uRefawmfu olUtm;jrifzl;ovkdvdk&SdonfESifh pdkufMunfhae\/ olurl jAKef;ceJ xdkif&mrSxNyD;-

]]a[; &JabmfwifxGef;}}

olonfajymajymqdkqdk jrL;xl;&Tifvef;pGmjzifh uRefawmfhqDvmavonf/ onfawmhrS uRefawmfum;


Adkvf&efEdkifqdkonfrSm udkxGef;&SdefjzpfaMumif; odavawmhonf/ uRefawmfhrSm
xDaygufoavmuf0rf;ajrmuf0rf;omjzpfoGm;av onf/

]][m udkxGef;&Sdefyguvm;}}

uRefawmfwkdUonf wpfa,mufvuf wpfa,mufqJGMuonf/

udkxGef;&Sdef-

]]ck b,fuvmwmvJ}}

uRefawmf-

]][m rajymygeJUawmhAsm? rEÅav;u vmwm/ ck'D0ifvmwm Adkvf&efEdkifqdkwJU ppfAdkvf[m


cifAsm;yJvdkUodNyD;vmwm r[kwfbl;/ ocifta&;awmfykH wyfom;wpfa,muf &efukefa&mufatmif
oGm;zdkUudpörSm ppfAdkvfBuD;wpfa,mufudkjzifh tultnDawmif;rSyJqkdNyD; vmcJUwmAs/ 0rf;omvdkufwmAsm
udkxGef;&Sdef&m}}

]]tif; 0rf;omp&mayghAsm/ uJ udk,fwkdUvnf; eufjzefyJ qufNyD;csDwuf&vdrfh r,f/ udk,fhvl udk,fwkdUwyfeJU


tnmvdkufcJUayawmh}}

]][if tnmuvTwfvkdufvkdU uRefawmfuatmufqif;cJU&wm/ vdkufawmh vkdufcsif&JU?


vdkufvdkUrjzpfbl;xifw,f}}

]]uJav jznf;jznf;aqG;aEG;wmaygh/ xdkif? vm'DrSm xkdif? aumzDaomuf}}

uRefawmfu olUtm; rEÅav;u vmcJU&ykHudk ajymjyonf/ olurEÅav;rS jynfNrdKUtxd vrf;wpfavQmufvkH;


t*FvdyfppfwyfawG b,favmufawGUcJUovJ? vufeuftiftm; b,fvkdaeovJ? t*Fvdyftpdk;&
tkyfcsKyfa&;tajctae b,fvdkvJ ponfjzifh ar;avonf/ uRefawmfum; ppfom;ta&twGufvnf;
rSefpGmrcefUrSef;wwf? vufeufESifh ywfoufNyD; bmu b,fvdk[kvnf; cJGjcm;rajymwwf/ uRefawmfhudk,fudk
uRefawmftm;r&/ EdkifiHa&;tajctaeudkawmh ususee ajymjyEdkifavonf/ *syefawG uwdrwnfykHudkvnf;
ajymjyonf/

udkxGef;&Sdefonf olwkdUarmfzdkqmrSm ppftwwfoif&ykH? ppfaMunmawmh befaumufodkU vmcJUMuykH?


ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf pwifzJGUMuykH? ppfaMumif; okH;aMumif;cJGNyD; rJaqmuf? jrpfomESifh 0dwdk&d,wkdUrS
jrefrmjynfxJ0ifcJUMuykH? xm;0,frSm olUppfwyfwkd;csJUykH? xm;0,frS armfawmfuwÅLBuD;rsm;jzifh rkwÅryifv,f
udkjzwfNyD; a';'&J0ifodrf;ykH? usKdufvwf? bkduav;wkdUbufrSaeNyD; [oFmwxd
a&mufvmcJUykHwkdUudkajymjyavonf/

]]*syefawGeJU qufqH&wm? b,fhES,faeovJ}}


]]olwkdUvnf; e,fcsJUorm;yJ[m? qufqHa&; b,faumif;w,fvkdU [kwfyghrvJ udk,fhvl}}

uRefawmhf&ifxJrSm 'dwfceJjzpfoGm;onf/ a&SUtzkdU tqdk;awGESifh BuKH&OD;rSmyguvm;[k awG;rdvdkufavonf/

xdkcPü tom;jzLjzL &SyftusÐtjzLESifh vkHcsnfeD 0wfxm;aom vlESpfa,muf 0ifvmavonf/

udkxGef;&Sdefu-

]][dku0ifvmwJU vlawG[m *syefawGAs/ uRefawmhfwyfu tBuHay;t&m&Sd ESpfa,mufyJ? pum;ajym&if


Munfhajym? Armpum;rwwfayr,fh tuif;yg;w,f}}

xdkpum;rsm;udk uwdkufu&dkufajymNyD; udkxGef;&Sdefonf xdkolwkdUtm; *syefpum;jzifh


tmvmyov’myajymaeavonf/

xdkaeU aeUv,fwGif [dkufpul;ausmif;ü ppfom;pkaqmif;a&; w&m;yJGwpfck usif;yavonf/ Adkvf&efEdkifu-

]]e,fcsJUorm;awGudk Armajrjyifu armif;ESifxkwf&r,f? tck ppfwdkufaewm ArmhvGwfvyfa&;twGuf


wdkufaewm? b,folUtwGufrS wkdufwmr[kwfbl;? rSwfxm;yg}} ponfjzifh a[majymav&m
vufckyfoHwajzmif;ajzmif;ESifh aeavonf/

wkdUArmocifrsm;? awmolawmifom; v,form;rsm;ESifh ausmif;om;trsm;tjym; bDtdkifatxJodkU


0ifMuavonf/ aumvdyfwkef;u uRefawmfwkdUESifhodaom bDat t*Fvdyfpm*kPfxl;jzifh
atmifxm;onfh[oFwmom; twmac: udkbodef;onf bDtdkfifatxJ 0ifoGm;avonf/ /

72

*syefedyGef; bd&krm tkHemusd

]]tckppfwdkufaewm ArmhvGwfvyfa&;twGuf wdkufaewm? b,folUtwGufrS wkdufwmr[kwfbl;?


rSwfyg}}[laom Adkvf&efEdkif\pum;udk BudKufESpfoufol rsm;ayonf/ xdktxJwGif
uRefawmfwpfa,mufvnf; tygt0if jzpfay\/ xkdpum;onf Adkvf&efEdkiftp&Sdaom *syefjyef&Jabmfrsm;
OD;pD;onfh ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf (bDtdkifat) wpfckvkH;tm; pdwf"mwfwuf<uaponfh pum; jzpf\/
jynfolvlxktrsm;tjym;tm;vnf; xdk,kHMunfcsufjzifh ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmftm; axmufcHatmif
vIHUaqmfay;Edkifonfh pum;jzpfav onf/ *syefwkdUonf uRefawmfwkdUtay:wGif xm;cJUaom uwdrsm;udk
zsufpjyK avNyD/ armfvNrdKifa&mufvQif ArmhvGwfvyfa&;aMunmrnf[k qkdcJUaomfvnf; &efukefodkUyif
a&mufcJUNyD/ bmoHrQ rMum;cJU&ao;/ Armjynfudk t*FvdyfvufxJrS ArmwkdUuom wkduf,lapygrnf/
*syefppfwyfrsm; jrefrmjynfwGif;odkU r0ifygapeJU[k qdkcJaomfvnf; *syefppfwyfrsm;onf ArmjynfxJodkU
0if&kHrQru Armvlxkudk trsKdrsKd;nSOf;yef;ESdyfpufaeavNyD/ xdktcsufrsm;aMumifh pdwfysufp&maumif;aomf
vnf; uRefawmfwdkUpdwfrysufMuay/ taMumif;rlum; b,folUtwGufrQ wdkufaejcif;r[kwfbJ ArmhtwGuf
wkdufaeMuonf[k ,kHMunfaeMuaomaMumifh jzpfay\/ bmyJjzpfjzpf wpfenf;enf;jzifh
uRefawmfwkdUvGwfvyfa&;&rnf[k ,kHMunfaeMuayonf/ ,ckrS jynfvnfokH;oyfum ajymMurnfqkdvQif
xkd,kHMunfcsufonf &dk;tol\ ,kHMunfcsufjzpfonf[k ajymolu ajymayvdrfhrnf/ zufqpf*syefESifh
yl;aygif;jcif;rSm rnfonfhenf;ESifhrQ ArmhvGwfvyfa&; ray:xGufEdkif[k EdkifiHa&;u0dwpfqltaejzifh
ajymolu ajymayvdrfhrnf/ okdUaomf xdktcsdefu ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfom;Mum;wGif vnf;aumif;?
vli,fausmif;om; ESifh wdkUArmocifrsm;Mum;wGif vnf;aumif; xkdk,kHMunfcsufrSm tpdkiftcJESifh cdkifNrJpGm
&SdcJUavonf/

Adkvf&efEdkif tkyfcsKyfaom bDtdkifatonf c&dkifNrdKUe,f tkyfcsKyfa&;tzJGUudkvnf; zJGUpnf;ay;\/ xdktzJGUrsm;udk


c&dkifrSvnf;aumif;? NrdKUe,frS vnf;aumif; zJGUvdkufNyDqdkaomtcg rsm;pGmaom aus;&Gmrsm;wGif vnf;
tkyfcsKyfa&;tzJGUrsm; ay:aygufvmcJUavonf/ NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm;? a'oynm&Sdrsm;ESifh EdkifiHa&;ygwD
tzJGUtpnf; toD;oD;rS yg0ifaom tkyfcsKyfa&;tzJGUrsm;jzpfav&m tvGefus,fjyefUNyD; MoZm&SdaomtzGJUrsm;
jzpfaeayonf/ xdktzJGUrsm;\ tultnDjzifh bDtdkifatonf vlxk\ toufpnf;pdrftdk;tdrfudk aumif;pGm
umuG,fapmifha&SmufcJU\/ olckd;"m;jyudk Edkifeif;pGm okwfoifcJU\/ ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf\
tcsKdUtpdwftydkif; rsm;ESifh tkyfcsKyfa&; tzJGUtpnf;wcsKdUonf cspfwD;xHrS ypönf;odrf;jcif;? ArmolaX;xHrS
aiGtajrmuftjrm; tvSLcHjcif;? t&m&Sda[mif;rsm;xHrS armfawmfum; odrf;jcif; paomudpörsm;ESifh
tcsKdUwyfom;rsm; rrSefruefjyKrljcif;rsm; &Sdaumif;&SdcJUayrnf/ okdUaomf xdkuJUodkUaom ppfBuD;jzpfaecsdef
rif;ajymif;rif;vJGjzpfaecsdefwGif vlxk\ toufpnf;pdrfudk þrQumuG,fEdkifNyD; tajctaez&dkz&Jrjzpfatmif
xdef;odrf;Edkifjcif;rSm csD;usL;p&maumif;ayonf/

pyful;ryful;umvrSm vlawGonf wxdwfxdwf wvefUvefUjzpfaeMu\/ xdwfwdkif;vefUwdkif;


tqifjcifrJUNyD; csJUum;ajymMu\/ csJUum;,kHMu\/ wpftdrfrSm vifr,m;&efjzpfonfudkyif "m;jyawG
NrdKUxJ0ifvmNyD[kqdkum aps;qdkifawG 0kef;ceJ 'dkif;ceJ ydwfukefMu\/ ajy;olajy;? vTm;olvTm;
jzpfwwfMu\/ ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfESifh tkyfcsKyfa&;tzJGUwkdUonf xdkodkUaom rwnfrNidrfonfh
tajctaeudk aeom;wus jzpfatmif zefwD;ay;\/

[oFmtkyfcsKyfa&;tzJGUwGif [oFmwOD;jr? wkdUArm OD;odef;? ocifApdef\ tpfudk ocifjyefU? udkomwif?


udkom'if paom yk*¾dKvfrsm; yg0ifavonf/

[oFmwodkU bDtdkifatra&mufcif &efukefwuúodkvfrS ausmif;om;acgif;aqmif udkodef;atmifonf


bDtdkifatudk BudKqdk&ef a&mufvmcJUavonf/ xdkUaMumifh [oFmwNrdKUrSm ausmif;om;vli,fESifh wkdUArmrsm;
Mum;ü bDtdkifat\ taMumif;udk BudKwif odaeESifholawG awmfawmfrsm;rsm; &Sdavonf/

AdkvfbMuifqdkol acgif;aqmifonfh bDtdkifatwyfOD;onf nOfheufoef;acgifBuD;rSm [oFmwodkU


a&mufvmonf/ xdkUaMumifh udkodef;atmifonfvnf;aumif;? tjcm;vlawGonfvnf;aumif; bDtdkifat
udkyef;oajyESifh tcrf;tem;ESifh qD;rBudKEdkifawmhacs/ xkdUaemuf Adkvf&efEdkifESifh bDtdkifatwyf&if;
a&mufcJUavonf/

bDtdkifatonf udkbodef;tm; ppfwm0efcHtjzpfjzifh cefUxm;vdkufavonf/ uRefawmf[oFmwokdU


a&mufoGm;csdefwGif udkbodef;ESifh udkoefUwifwkdUonf ausmif;om; oHrPdrsm;udk jyefvnfpkaqmif;NyD;
ppfwyfzGJUaeavNyD/ udkatmifrif;? udkzdk;om paom ausmif;om;rsm; 0ifMuavonf/

uRefawmf[oFmwokdU a&mufaecsdefrSm ygyDqdkolonf ckd;rIjzifh tjypfay;cHcJU&avonf/ ygyDonf


rMumao;rDu NrdKUolBuD;bk&m;wGif XmyemazmufcJU\/ ,ck 'dpBwdwfaumifpD&kH;rS ypönf;rsm;udkcdk;,ljyefav
onf/ bDtdkifatonf trIudkppfaq;NyD; pHerlemjytaejzifh ygyDtm; owfypfvdkufavonf/

uRefawmfonf Adkvf&efEdkif? udkodef;atmif? udkbodef;ESifh tjcm; rdwfaqG&if;rsm;ESifh


jynfvnfawGUqkH&jcif;aMumifh tvGef0rf;omtm;& jzpfavonf/ tjcm;rdwfaqGrsm;? vkyfazmfudkifzufrsm;ESifh
&Jabmfrsm; taMumif;udk olwkdUxHrS ar;jref;ajymqdk&onfrSmvnf; waysmfwyg;BuD; jzpfavonf/
ocifatmifqef;u AdkvfawZ? ocifvSazu Adkvfvusmf? udkvSarmifu AdkvfaZ,s? udkatmifoef;u
AdkvfpMum? b,folujzifh b,fAdkvfjzpfaeNyDwJU/ b,fol b,fppfaMumif;rSm wdkufaeNyD/ Adkvfrif;acgif?
Adkvf&efatmifwkdU &cdkifjynfodkU csDwufaeNyD/ b,foljzifh b,frSmtkyfcsKyfa&; rSL;vkyfaeNyD/

[oFmwaiGwdkufrSm t*Fvdyfrsm; zsufqD;roGm;Edkifojzifh aiGESpfodef;ausmfESifh bdef;paom tjcm;ypönf;rsm;


usef&pfcJUavonf/ 4if;wdkUudk [oFmwtkyfcsKyfa&;tzJGUu odrf;NyD; Adkfvf&efEdkifwkdUwyftm;
wpfodef;ay;vdkufavonf/ Adkfvf&efEdkifwkdUwyfonf usKdufvwf? zsmykHbufrS aiGwkdufrsm;rSvnf;
aiGrsm;&ao;onf[k qkdavonf/ xdkaiGrsm;udk tkyfcsKyfa&;tzGJUodkU tcsKdUt0ufay;cJUNyD; usefwmudk
ppfp&dwftjzpfjzifh ,lcJUavonf/ Adkvf&efEdkifonf ppfcsDwuf&mü vSnf;c? avSc? um;c ponfrsm;udk
ray;rae& pnf;urf;owfrSwfxm;avonf/ xdktcsufaMumifh yif olcsDwufav&mrSm owif;arT;aeay\/

uRefawmfESifhawGUNyD; aemufwpf&ufrSmyif Adkvf&efEdkifonf a&SUqufcsDwuf&avonf/


*syefwyf&if;wpfckvnf; bDtdkifatESifhtwl csDwufoGm;avonf/ [oFmwBuHcif; rD;&xm;vrf;wGif
NrdKUwGif;blwmtxd rD;&xm;oGm;Edkifao;ojzifh rD;&xm;jzifh csDwufoGm;Muavonf/

Adkvf&efEdkifonf uRefawmfhtm; olESifhvdkufyg&ef ac:ao;\/ ppfwyfxJ0ifNyD; wdkufvdku wdkufEdkifonf/


odkUr[kwfa&muf&mt&yfrSm &du©mpkaqmif;a&;? ppfom;pkaqmif;a&;? tkyfcsKyfa&;tzGJU zGJUpnf;a&;ESifh
tjcm;EdkifiHa&; vkyfief;rsm; vkyf&mrSm Adkvf&efEdkiftm; ulnD&efjzpfavonf/ uRefawmftvGefyif
vdkufcsifygonf/ odkUaom rEÅav;rS ,ckavmuf tcuftcJrsm;fudk ausmfeif;NyD;vmjcif;rSm
&efukefXmecsKyfodkU oGm;&efjzpfav onf/ txufjrefrmjynfrSm jzpfysufaeaom tajctaeudk
tpD&ifcH&rnf/ wpfwdkif;jynfvkH;tajctae? urÇmt&yf&yf tajctaersm;udkNcKHNyD; em;vnf&efESifh a&SUtzdkU
nTefMum;csufrsm;udk ,l&efrSm &efukefXmecsKyfodkU oGm;rSom jzpfEdkifayvdrfhrnf/

xdkUaMumifh Adkvf&efEdkifu uRefawmfhtm; &efukefodkU tjrefqkH;ESifh acsmacsmarmarm


a&mufatmifomulnDapvdkaMumif; ajym&avawmhonf/ rD;&xm;jzifh &efukefodkUroGm;Edkif/
crkefqdyfwHwm;BuD;rSm usKd;aeonf/ vufyHwef; &efukef rD;&xm;vrf;wpfavQmufrSm wdkufyGJrsm;vnf;
r&Sif;ao;/ t*FvdyfwkdUonf av,mOfysHtenf;i,fvTwfNyD; wwfEdkifoavmuf AkH;BuJae\/ [oFmwrSm
uRefawmf&Sdaewkef;rSmyif av,mOfysHwpfpif;vmNyD; AkH;BuJoGm;ao;\/ {&m0wDwGif oabFmr&Sdawmhacs/
armfawmfbkwfyifr&Edkif awmhay/ t*FvdyfppfwyfwkdUonf tcsKdUudk tnmodkUac:oGm;NyD; tcsKdUudk
zsufqD;ypfcJUavonf/ jrpfaMumif;rSoGm;vdkvQif avSpD;&kHom &Sdavonf/

tcsdefrSm {&m0wDwGif a&jymaygufcsdef? a&Munfwufcsdefjzpf\/ xGef;aeaom aomifBuD;rsm;um;


onftwdkfif;yif &SdMuao;vsuf aea&mifwGif wzdwfzdwfawmufum rsufpdusdef;p&m jzpfavonf/
jrpfaMumif;rSqdkvQif &ufaygif;rsm;pGm ysif;p&maumif;atmif avSpD;&rnf/

vSnf;wpfwef? um;wpfwef? ukef;aMumif;vrf;&Sd\/ &efukefodkU cyfjrefjrefa&mufEdkifonf/

b,fbufu oGm;oGm; vG,frnfum; r[kwfacs/

Adkvf&efEdkifonf uRefawmfhtm; t*Fvdyftpdk;&xkwfcJUaom aiGpuúLjzifh 500d? *syefppfwyfrS


xkwfaomaiGpuúLjzifh 200day;vdkufavonf/ jrefrm-*syef ESpfbmomjzifh uRefawmfonf bDtdkifat
AdkvfcsKyfatmifqef;\ txl;XmewGif trIwm0efxrf;aqmifae&oljzpfaMumif; vufrSwfpmwpfapmif
a&;ay;vdkufavonf/ ]]rDeifrDbGefwdkif;}}qkdaom tcsufjy pum;uav;udkvnf; oifay;vdkufay\/

[oFmwNrdKUrS Adkvf&efEdkifxGufcGmoGm;aomtcg AdkvfbBuD;qdkoltm; csefxm;cJUavonf/ AdkvfbBuD;rSm


NrdwfrSpNyD; Adkvf&efEdkifESifh vdkufygvmcJUol jzpfavonf/ ppftawGUtBuKHtawmfrsm;NyD;
wdkuf&nffdcdkuf&nfjynfh0onf/ olonf pkaqmif;NyD; ppfom;opfrsm;tm; ppftwwf oifMum;avhusifhay;&
\/ AdkvfbBuD;onf *syefppfwyf? *syefe,fcsJUorm;wkdUESifh tawGUtBuKHrSmvnf; tawmfrsm;cJUavNyD/
xdkUaMumifh *syeftaMumif; aumif;pGmod\/

]]wkdU[m b,faumiftwGufrS wdkufwm r[kwfbl;? ArmhvGwfvyfa&; twGufwdkufw,frSwfyg}} [laom


,kHMunfcsufudk ppfom;opfrsm;tm; ememoGif;ay;\/ xdkrQruao; ]]*syefawG[m aumif;wJUaumifawG
r[kwfbl;/ wpfaeU olwkdUudkvnf; aqmfvTwf&rSmyJ}}[laom pum;rsKd;rsm;udkvnf; ajymqdkaeavNyD/

uRefawmfonf [oFmwrS om&a0g? om&a0grS pHa&G;zdk;acgif? xdkUaemuf okH;q,f? okH;q,frS &efukefodkU


oGm;&rnfjzpfavonf/

om&a0godkU avSjzifh/

om&a0grS pHa&G;zdk;acgifjzwfvsuf okH;q,fodkUvSnf;jzifh/

okH;q,frS &efukefodkU bwfpfum;jzihf/

okH;rsKd;okH;wef oGm;&ayvdrfhrnf/

AdkvfbBuD;u uRefawmfESifh tazmftjzpfjzifh vdkuf&ef armifb0if;ESifh armifazMunfqdkaom


vli,fESpfa,mufudk xnfhvdkufavonf/ olwkdUonf oGm;&if;vm&if; ta&mif;t0,frsm;vnf;
vkyfMurnfjzpf\/

[oFmwrSaeMunfhaomf om&a0gudkjrifae&\/ okdUaomf awmfawmfESifh ra&mufEdkif/ avSavSmf&olrSmvnf;


roufomvSacs/ aerxGufrD c&D;xGufcJUMujcif;jzpfí awmfayao;\/

b0if;ESifh azMunfwkdUonf [oFmwodkU t*FvdyfppfwyfrS apvTwfvkdufonfh zsufqD;a&;wyfpdwfwpfck


oabFmjzifh0ifvmykH? bDtdkifatESifh awGUNyD; wkdufyJGjzpfykH? w&m;a[mrnfvkyfaeaom Adkvf&efEdkif
wdkufyGJqDodkU ajy;vm&ykH ponfrsm;udk ajymaeMuavonf/ aemuf *syefwyfpkwpfpk a&mufvmykHudk
ajymMuavonf/

b0if;-

]]*syefawG[m txufwef;pm;vlrsKd;awGvdkU xifcJUwm[m rSm;wmyJuG/ wkdUqDa&mufvmwJU *syefawG[m


xrif;udkbmeJUxnfhpm;w,f atmufarhvJ? a<ua&okwf aemufaz;tdk;eJU xnfhpm;w,f odvm;?
aemufaz;tdk;rSef; od&ufeJU pm;wmvm;? rodvdkUvm;awmh rajymwwfbl;}}

azMunf-

]]rodvdkUqdkvnf; a&SmfwmyJ? od&ufeJU pm;w,fqdkvnf; a&SmfwmyJuG/ xrif;udkvnf; aumif;aumif;rGefrGef


csufrpm;wwfygbl;uGm/ xrif;tdk;xJ tmvl;a&m? oMum;a&m? i&kwfoD;a&m? c&rf;oD;a&m
tukefa&musKdwmygyJ/ wu,fhvl&dkif;awGygyJuGm}}

avSorm;u 0ifaxmufcHvdkuf\/
]]&dkif;wmuawmh bmajymaumif;rSmvJ? udk,fwkH;vkH;aewm MunfhygOD;}}

xdkcPü vuf0Jbufurf; cyfvSrf;vSrf;rS aoewfoHokH;csuf qifhumqifhum Mum;&ojzifh


bmrQrajymMubJ em;pGifhaeMuavonf/ "m;jywdkufaeoavm/ ppfwkdufaeoavm pdk;&drfpGmjzifh
tuJcwfaeMu&m 10rdepf avmufMumawmhvnf; aemufxyf bmoHrQ rvmojzifh
pdwfat;oGm;Mujyefavonf/

b0if;? azMunfESifh avSorm;wdkUonf *syefppfwyfu xkwfay;aeaom aiGpuúLrsm;taMumif;udk


ajymaeMujyefavonf/ t*Fvdyftpdk;& xkwfaomaiGESifh wefzdk;nDrQjcif; &SmMu\/

avSorm;rSm ausmcsrS "m;jyrSef;odNyD;-

]][m 'gjzifh raeUu uRefawmfhavSudk iSm;NyD; olwkdUay;wJUydkufqH[m wpfrwfavmufom&Sdwmaygh? [if


acG;rom;awG}}

olonf oufjyif;BuD;csvdkuf\/ rsufESmwGif pdwfqkd;jcif;ESifh pdwfysufjcif;qdkUonf wpfvSnfhpD


ay:aeavonf/

olUvdkyif cHvdkuf&olawG renf;awmhacs/ *syefppfwyftm; a&xrf;ay;& aomolawG? xif;acGay;&olawG?


vSnf;ydkU&olawG/

olwkdUomru aps;onfawGvnf; epfemMu\/

b0if;-

]]rodvdkUomayghAsm? od&if b,fcH&rSmvJ}}

azMunf-

]]ydkufqHwpfjym;rS ray;bJ aoewfjyNyD; cdkif;wmeJUpmawmh awmfao;wmayghuGm}}

olwkdUonf xdkokdUajymNyD;aemuf awG;awmai;armaeMuavonf/

uRefawmfwkdUonf om&a0godkU a&mufaomtcg vSnf;iSm;Mu\/ okdUaom tcsKdUu rvdkuf&J/ tcsKdUurl


aeUcif;aeylaernfqdkNyD; jiif;aeMu\/ aemufqkH;wGif naeapmif;rS xGufrnfqdkvQif vdkufydkU&rnfh
vSnf;wpfpD;udk awGUMuavonf/ vrf;rSm wpf&Gm&GmwGif ntdyfMu&rnf jzpfavonf/

om&a0grSm eHeufpm xrif;0,fpm;Muavonf/ qdkif&Sifonf *syefaiGpuúLxuf t*FvdyfaiGpuúLudkom


vdkcsif[efwlojzifh uRefawmfu t*FvdyfaiGpuúLudk xkwfay;vdkuf&m tvGefyif 0rf;omoGm;avonf/

om&a0grS pHa&G;-zdk;acgifjzwfí vSnf;jzifh oGm;&aomvrf;rSm pdrfhBuD;udk jzwf&avonf/ rkd;wGif;rSm


a&0yfNyD; aEGrSmpdrfhaeaom us,fjyefUvSonfh ajr&dkif;uGufBuD;jzpfavonf/ tjcm;jrufrsm;tjyif
qifidkjrufESifh udkif;awmrsm; zkH;vTrf;aeayonf/ opfyifBuD;rsm;&Sm;ojzifh t&dyfyif
r&Sdoavmufjzpfaeonf/
vSnf;udkwtdtdarmif;vmMu\/ vrf;rSmcsKdifh0Srf;ESifh ausmufwkH; ausmufcJr&Sdojzifh raqmifhvSacs/

vSnf;orm;onf topfa&mufvmaom *syefESifhywfoufí tMum;tjrifrsm;onfhtjyif


tmoGufvQmoGufxJuvnf; jzpfojzifh olUxHrS *syefppfom;awGtaMumif; tawmfyifMum;od&avonf/

b0if;u azMunftm;-

]]igwkdUuom *syefvkdUac:Muwm? olwkdUudkeDyGefvdkUac:&owJUuG/ wkdUudkvnf; olwkdUu


bd&krmvdkUac:w,fwJU}}[k udpöwpfckESifh ywfoufNyD; ajymvdkufaomtcg vSnf;orm;u-

]]atmifrm *syefvdkUac:&if yg;awmif&dkufowJUAs/ eDyGefac:&ifawmh enf;enf;tzufvkyfNyD;


ac:ac:ajymajymvkyfowJU? 'gayrJU rwfpwmac:&if olwkdUtBudKufqkH;yJwJUAsm;}}

azMunf-

]]rwfpwmwJU [kwfvm;}}

b0if;-

]]'g *syefpum;vm; rwfpwm}}

vSnf;orm;uvnf; jyefrajzEdkifbJ wpfpkHwpf&m awG;awmaepOf uRefawmfu-

]]rwfpwmqdkwm t*Fvdyfpum;yJ? t"dyÜm,fuawmh q&m? okdUr[kwf ocifvdkU&w,f/ tif; olwkdUuvnf;


ajy;oGm;wJU t*FvdyfawGvdkyJ ociftac:cHcsifwm xifyg&JU}}v

vSnf;orm;\ rsufESmonf em;vnfrIjzifh 0if;vufoGm;onf/

]]tm; [kwfNyD? 'ghaMumifh olwkdU'Dvdkac:wm odyfBudKufwmudk;/ olwkdUudk,fudk usKyfwkdU&JU t&SifociftjzpfeJU


c,apcsifwmudk;As? vufpowfawmh Munfhprf;}}

olonf okdUuvdkajymNyD; vuf0Jbufu EGm;udk wHzsmESifh cyfemem&dkufvdkufavonf/


vSnf;rSmjrefoGm;ojzifh uRefawmfwkdU udk,frsm;onf aemufodkU,drf;oGm;Mu\/

twefMumaomtcg vSnf;orm;onf &Gmwpf&GmodkU *syefawGa&mufaomtcg ypönf;rsm;&SmNyD;


,lykHudkajymjyaejyefavonf/ *syefwkdUonf Muuf? 0uf? O paom pm;p&mawGudk,l&kHru
a&TaiGvuf0wfvufpm;udkyg ,lMuavonf/ tcsKdUrSm rdef;r0wf ydk;xbDudkyg ,lonf/

]]&Smwmuvnf; odyfaphpyfaocsmwJU taumifawGAs/ tdrfxJrSm &Sm&kHwifrubl;? aumuf&dk;ykHxJudkawmif


cuf&if;eJUxdk;&Smao;w,f/ pdwfxJrSmvnf; 0ifNyD;xdk;qG&SmwmyJ}}

b0if;-

]]vufeufrsm; zGufxm;ovm;vdkU &Smwmavvm;Asm}}


]]b,f[kwfvdrfhrSmvJ? vufeuf&Smwmomqdk&if wjcm;ypönf;awGU&if xm;cJU&r,f r[kwfvm;?
ckawmhrxm;cJUbl;? uav;em;qGJawmif rcsefbl;,lw,f}}

xkdUaemuf *syefppfom;rsm; rdkufom; rodom; qdk;&Gm;ykHudk ajymMujyefavonf/

vSnf;orm;u-

]]Munfhprf;ygOD;? tkef;oD;pm;csifwmeJU tkef;yifudk vSJowJU}}

uRefawmfwkdUonf rsufESmudkrJU&GJUNyD; rvdkwrm &,fvkdufMuav\/

nae ae0if&Dwa&mtcsdfefusvmaomfvnf; uRefawmfwkdUvSnf;onf c&D;qkH;cef;odkU ra&mufMuao;acs/


tcgumvaumif;ygrl nOfheufoef;acgifjzpfOD;awmh vSnf;armif;EdkifMu\/ tcgumv raumif;ojzifh
rarSmifcif yxrqkH;a&mufaom &GmwGif0ifí ntdyf&ef qkH;jzwfvdkufMuavonf/

wpfntdyfNyD;aemuf aemufwpfaeU eHeuft&kPfwufwGif c&D;xGufMujyefavonf/

eHeufydkif; vSnf;jzifhc&D;oGm;&onfrSm c&D;wGifvSí EGm;udkwHzsmwkdU&onfyif r&Sd?


cyfoGufoGufoGm;avonf/ obm0uvnf; om,mvSonf/

okdUaomfc&D;rSm tawmfusefao;ojzifh okH;q,fodkU eHeufq,fem&DausmfrS a&mufavonf/


okH;q,frS&efukefodkU armfawmfum;jzifh vkduf&rnfjzpf&m armfawmfum;&Sdr&Sd pkHprf;Munfh&m
aemufwpfaeUrS&Sdrnf[k od&avonf/ xrif;qdkifwpfqdkifrSm 0,fjcrf;pm;aomufMuNyD;aemuf
vSnf;orm;\ tBuHay;csuft&bkef;BuD; ausmif;wpfausmif;wGif 0ifwnf;ckd&ef qkH;jzwfMuavonf/
xdkausmif;wGif vSnf;orm;ESifhtrsKd;awmfaom OD;yOöif;wpfyg;&Sdavonf/

pnfum;aom ausmif;wdkufBuD;jzpf\/ ausmif;aqmiftrsm;tjym;&Sd&m tcsKdUtkwfwkdufausmif;rsm;


jzpfayonf/ aumif;aumif;rGefrGef? oyfoyf&yf&yf? vkHvkHNcKHNcKH aqmufxm;aom Z&yfrsm;? tkwfpDxm;aom
a&wGif;rsm;? a&avSmifuefrsm;ESifh opfyifyef;yifrsm;jzpfavonf/

vSnf;orm;onf uRefawmfwkdUtm; tkwfwdkufausmif;wpfausmif;ay: odkUac:oGm;av\/


pkHprf;vkdufaomtcg olUtrsKd;OD;yOöif;rSm vlxGufNyD; ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf (bDtdkifat) xJodkU
vkdufygoGm;aMumif;od&av onf/ uRefawmfwkdUu 0wfcsNyD; jyefrnfvkyfaomtcg xdkausmif;rS
ausmif;xdkifESifh wlaomOD;yOöif;u-

]]'umwdkUu bmudpö&SdvdkUwkH;}}

vSnf;orm;-

]]wynfhawmfu om&a0guyg bk&m;? OD;yOöif; OD;om*&ESifh nDtpfudkawmfygw,f/ a[m'Du{nfhonfawG


&efukefoGm;rSmrkdU wynfhawmfu vSnf;vdkfufydkUw,f/ &efukefxGufr,fh um;u eufjzefrS &SdawmhrSmrkdU
olwkdUwpfnwnf;&atmif vmydkUwmyg bk&m;}}

OD;yOöif;-
]]aMomf [kwfvm;? OD;om*& r&Sdayr,fh wnf;Edkifygw,f 'umwkdU&m}}

uRefawmfwkdUu wpfa,mufudkwpfa,muf MunfhNyD; NyKH;pdpdvkyfaeMupOf OD;yOöif;u qufjyefonf/

]]'umwkdUu ukefonfawGvm;}}

uRefawmf-

]]r[kwfygbl; bk&m;? EdkifiHa&;udpöeJU &efukefoGm;&rSmyg bk&m;}}

]][kwfvm; wnf;ygAsm? 'DrSmyJwnf;yg? wjcm;oGm;raeygeJUawmh/ &efukefrSm tkyfcsKyfa&;tzGJUawG zGJUaeNyDvdkU


owif;Mum;&w,f? ocifxGef;tkyfu ArmEdkifiH tkyfcsKyfa&;tzGJUacgif;aqmifvkdU aMunmvkduf
w,fqdkyguvm;}}

uRefawmfonf ta&;BuD;orQ tppt&m&m odNyD;jzpfaeaom [efrsKd;udk aqmifvsuf-

]][kwfaumif;[kwfygvdrfhr,fbk&m;? [oFmwrSmvnf; tkyfcsKyfa&;tzGJU zJGUxm;NyD;NyD bk&m;? okdUayr,fh


'gawGu ,m,DoabmawGyJ? a&SUtzdkU b,fvdkpcef;oGm;MurSmvJqdkwm &efukefrSm
aqG;aEG;Mu&OD;rSmyJbk&m;}}

onfvkdajymvkdufaomtcg OD;yOöif;onf uRefawmfhtm; av;pm;aom rsufvkH;rsm;jzifh


MunfhNyD;oabmusaom tNyKH;udk jyaeavonf/

]]ocifxGef;tkyfu ArmEdkifiH tkyfcsKyfa&;acgif;aqmiftjzpfjzifh aMunmr,fqdkwmuawmh 'DdvdkeJU


wlygw,fbk&m;/ olvnf; *syefudk vdkufoGm;ao;w,f? ocifatmifqef;eJU twlwlyJ}}

OD;yOöif;-

]]aMomf [kwfvm;? tm*vlyguvm;/ OD;yOöif;wkdUawmh ocifxGef;tkyfBuD;udk jrifzl;yg&JUAsm/


yef;qJGocifnDvmcHvkyfwkef;u usKyfwdkU okH;q,frSm 0ifNyD; w&m;a[moGm;ao;w,f/ vlu vlacsmBuD;}}

vSnf;orm;u 0wfcs&if;-

]]uJ wynfhawmfuawmh aecsKd&if jyefxGuf&r,fbk&m;? aps;vnf; 0,foGm;&OD;r,f}}

OD;yOöif;-

]]at; at; oGm;p&m&Sd&if oGm;a&mhav/ 'D'umawGtwGuf pdwfcsoGm;yg? OD;yOöif;udk,fwdkif


armfawmfum;&SmNyD; xnfhay;vdkufyghr,f? "mwfqD&&ifawmh oGm;MurSmygyJ}}

azMunf-

]]'DbufrSm "mwfqD&Smovm; bk&mh;? wynfhawmfwkdU [oFmwrSmawmh aygao;w,f/ t*FvdyfawGu


zsufqD;roGm;Edkifbl;}}
OD;yOöif;-

]]tif; 'DbufrSmawmh rdpämaumifawGu o,fEdkiforQ o,foGm;w,f? ro,fEdkifwm oGefypfoGm;w,f/


ckawmh 'if;wkdU oHvsif-a&eHacsmif;ydkufudk azmufNyD; a&eHtMurf;awG ,lMuw,f/ NyD;awmh
Armhenf;eJUcsufNyD; okH;aeMu&w,f}}

xkdpum;udkMum;&aomtcg uRefawmfhrSm tvGeftm;&oGm;NyD; udk,fhArmawGudk csD;usL;aerdavonf/

OD;yOöif;-

]]'umhemrnfu b,folwJUvJ}}

]]ocifwifxGef;ygwJUbk&m;}}

]][dkbufu oli,fawGuaum}}

]]armifb0if;eJU armifazMunfygwJUbk&m;}}

]]ppfowif;awGrsm; bmMum;ao;ovJ ocifwifxGef;&JU}}

]]wynfhawmfwkdU 'DxGufrvmcif Adkvf&efEdkifwkdU wyfrawmf jynfbufudk csDwufoGm;w,f bk&m;}}

]]'DaeUyJ Mum;w,f'um&UJ? a&TawmifrSm wdkufyJGawGjzpfaew,fwJU}}

uRefawmfutppt&m&m odxm;NyD;aom avjzifhyif-

]]jzpf&rSmyJ ppfy&d,m,ft& csufydkifwJUae&mudk; bk&m;}}

vSnf;orm;rSm uRefawmfwkdUESifh cGJoGm;&awmhrnfjzpfojzifh uRefawmfwkdUonf ausmif;wdkuf0if;jyifbufwGif


cRwfxm;cJUaom vSnf;odkUta&muf vdkufydkUMuavonf/

wnf;cdkrnfh bkef;BuD;ausmif;odkU jyefa&mufvmaomtcg atmufxyfwHcg;ayguf0wGif rwfwwf&yfum


uRefawmfhtm; Munfhaeaom ta':BuD;wpfa,mufudkawGU&avonf/ xdkta':BuD;tm; jrifzl;ovkdvdk
&SdaomaMumifh uRefawmfuvnf; pdkufMunfhaerdonf/ ta':BuD;uvnf; uRefawmfhrsufcGufwnfhwnfhudk
pdkufMunfhae\/ wu,fyif jrifzl;\/ b,fwkH;uygvdrhf}}

rdef;rBuD;um; toufav;q,fausmf ig;q,fwGif;/ axmifaxmifarmif;armif; jzLjzLNzdK;NzdK;? oyfoyf&yf&yf/

[kwfygonf/ 1300jynfhESpf ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u or*¾toif;wdkufodkU þta':BuD;vmNyD;


uRefawmfhtm; olwkdUtdrfodkU ac:oGm;cJUonf/ xrif;auR;NyD; ausmif;om;wdkufyJG &efykHaiGodkU tvSLaiG 95
usyf ay;vdkufcJUonf r[kwfygvm;/

]][m ta':yguvm;}}

]]rif; ausmif;om;acgif; armif[dkoif; tif;-r[kwfvm;}}


uRefawmfhemrnfudk rrSwfrdaomfvnf; olronf vludk aumif;pGm rSwfrdaeonf/

]]armifwifxGef;ygcifAsm;}}

]]at; at; rSwfrdNyD? ckeifu rif;wkdUqif;oGm;uwnf;u vSrf;jrifvdkufawmh wlygw,fvkdUxifvdkU


apmifhMunfhaewmuJGU}}

olrum; &efukefNrdKUwGif emrnfausmf q&m0efrBuD; a'gufwmwifwifvS\ tpfr


wifwifi,fjzpfavonf/

]]ta':wkdU b,fwkH;u 'Dudka&mufaeMuwmvJ}}

]]&efukefAkH;BuJNyD;uwnf;u ajy;vmMuwmyJ}}

]]tukefvkH;vm;cifAsm? a'gufwma&mvm;}}

olwkdUrSm nDtpfrig;OD;ESifh tartdkBuD; jzpfavonf/

]]a'gufwm 'Da&mufwmawmh rMumao;bl;uJGU? *syefawG &efukef0ifNyD;rS a&mufvmw,f uJ0ifygOD;}}

b0if;ESifh azMunfwdkUonf uRefawmhfudkxm;cJUNyD; ausmif;ay:odkU wuf&ef vkyfaeMupOf


a':wifwifi,fac: xkdrdef;rBuD;u-

]]ac:yg? rif;rdwfaqGawGudkac:yg}}

b0if;-

]]tay:rSmvkyfp&muav;awG &Sdao;vdkUygcifAsm}}

olwkdUonf ausmif;ay:odkU wufoGm;Muavonf/ a':wifwifi,fu uRefawmfhtm;


txJodkUac:oGm;avonf/

tkwfwdkufausmif;atmufxyfrSm tay:xyfxufyif aumif;ao;onf [kxif&\/ ysOf;uwdk;


vQmxdk;Murf;jyifrSm wzdwfzdwfawmufaeonf/ axmifhESpfaxmifhwGif csdyfaq;t0ga&mif
wzdfwfzdwfawmufaeaom opfom;vdkufumrsm;jzifh tcef;zJGUxm;aom tcef; 2cef;&Sdonf/
jywif;aygufrsm;wGif a&mifpkH zefykwD;aphukH;rsm;jzifh vkyfxm;aom vdkufumrsm; qGJxm;onf/ okdUaomf
yufvufukvm;xdkif wpfvkH;rSwpfyg; bmtdrfaxmify&dabm*rQr&Sdacs/ qdkzmawG? ukvm;xdkifawG?
pm;yJGawGESifh cHUnm;vSaom olwkdU&efukefwdkufESifhum; uGmjcm;vSay\/

0ifoGm;&if; a':wifwifi,fu txJodkU vSrf;ajymvdkuf\/

]][kwfw,f rrBuD;a&? ausmif;om;acgif;aqmifoli,fuav;yJ}}

ta&SUbufeH&H\ jywif;aygufrsm;teD;wGif om;a&teufzkH; pmtkyfudk,fpDESifh


pmxdkifzwfaeMuaomolrsm;rSm a':wifwifi,f\ rrav;? rrvwf? rrBuD;wnf;[laom
tukefvkH;?wpfNyHKvkH; vifr&ao;onfh rdef;rBuD;rsm;jzpf\/ olwkdUudk uRefawmfuawmh tysKdBuD; eHygwf3?
2ESifh1 [laom toD;oD;rSwfrd\/ wifwifi,frSm tysKdBuD;eHygwf 4 jzpfavonf/ olwkdUonf
uRefawmfwdkUxHodkU xvmMuavonf/ a':wifwifi,fonf oifjzL;zsmrsm;cif;NyD; uRefawmfhtm;
xdkifap\/ NyD;rS olwdkU0dkif;xdkifMuav\/ xdkifykHrSm ydydjym;jym;&SdvSonf/ 'l;wkyfvsuf? rsufESmrSmvnf;
£ajEé&SdvS\/ Oykofonf £ajEé/

olwkdUtm;awGUonfrSm vGefcJUaom okH;ESpfausmfu jzpfavonf/ okdUaomf olwkdUtm;vkH;onf okH;ESpfru


ESpfaygif;rsm;pGm ydkBuD;oGm;onf[k xif&avonf/ olwkdUwGif pdefawG? jrawG? vuf0wfvufpm;awG
rygawmhacs/ yJGaeyJGxdkif pwdkifjzifh 0wfqifjcif;vnf; r&SdawmhNyD/ tpfrBuD; jzpfaom tysKdBuD; trSwf 1\
aoQmifxkH;rSm qHyifeuf[lí wpfacsmif;rQ rjrif&awmh? qHyifuRwfaeaom tuGufrsm;rSm ydkvm\/
tysKdBuD; 2\ aoQmifxkH;rSmvnf; aiGa&mifvTrf;ae\/ tysKdBuD; 3rSm qHyifteuf
tjzLqwlavmufjzpfaeayonf/ a':wifwifi,fac: tysKdBuD; 4rSmum; bD;qHywfyif rywfEdkifawmhacs/
aemufwGJxkH;rSm wpfcsufwpfcsuf qHjzLuav;rsm; vufvufoGm;onfudkjrif&\/ tysKdBuD;1ESifh2wkdU\
vufaumuf0wfwGifum; vGefcJUaom 3 ESpfausmfwkef;uuJUodkUyif y,if;ykwD;rsm;udk awGU&ao;\/ 3ESifh
4wkdU\ vufaumuf0wfwGifrl jrvufaumufESifh pdwfvufaumufrsm; rjrif&awmhbJ
qifpG,fykwD;uav;rsm; udkomawGUjrif&avawmhonf/

olwkdUonf ydyd&d&d 'l;wkyfxdkifNyD;aemuf tawmfMumrS pum;ajymMuawmhonf/

a':wifwifi,fu pvdkuf\/

]]tHUMop&maumif;w,faemf? ckvdk awGU&wm}}

tysKdBuD; 1-

]]uHw&m;qdkwm 'DvdkyJ? uHqkHpnf;&if awGUzkdUtaMumif;ay:&wmyJ}}

tysKdBuD; 2 ESifh 3 onfNydKifwlar;vdkufMuavonf/

]]armif&ifuaum b,fuvmvdkU 'Dudka&mufvmwmvJ}}

uRefawmfurEÅav;upNyD; c&D;xGufcJUykH? [oFmwrS vmcJU&ykHESifh bkef;BuD;ausmif;odkU a&muf&ykHwdkUudk


wdkwdkESifh vdk&if;ajymjyaepOf olwkdUonf pum;azmufrajymbJ pdkufem;axmifaeMuavonf/ þwGif
vnf;olwdkUofn t&ifuESifh rwlonfudkawGU&\/

uRefawmfajymNyD;rS-

tysKdBuD; 1 u-

]]Munhfhprf;? b,favmufa&pufqkHovJ? 'Dausmif;rSm vmawGU&w,f/ 'Dausmif;u


ararbk&m;vSLxm;wJUausmif;? ysHawmfrloGm;wJU ausmif;xdkifq&mawmfu ararbk&m; yOöif;cHxm;wm/
NyD;ckeu armif&ifajymwJU vlxGufNyD; ppfxJvdkufoGm;w,fqdkwJU OD;om*&udk yOöif;cHxm;wm 'DuyJav}}

tysKdBuD; 4 uNyKH;vsuf-
]]rrBuD;u yOöif;truJUG? ckawmh vlxGufoGm;vdkU cufaeaygh}}

tysKdBuD; 1-

]]bmcuf&rSmvJ? ckppfxJvkdufwmvnf; udk,fhwdkif;jynftwGuf vdkufwmyJ/ omoemawmftusKd;twGuf


xrf;&GufwJUtcg xrf;&Gufw,f? tckawm t h rsKd;om;tusKd;twGuf xrf;&Gufwmaygh}}

tysKdBuD; 3 onf Nidrfai;NyD; em;raxmifcsifawmhaomaMumifh-

]]ckeu OD;om*&&JUaqGrsKd; vSnf;orm;qdkwm ararbk&m;&JUoD;pm;orm;rsm; jzpfaervm; rqdkEdkifbl;}}

uRefawmfhpdwfxJrSm edygwfawmfZmwfaygif;oHawGudk Mum;a,mifvmavonf/

tysKdBuD; 2 onfvnf; pum;rajymbJae&onfudk onf;nnf;rcHEdkifawmhbJ-

]]oD;pm;orm;rjzpfEdkifbJ aeyghrvm;? 'Dbufwpf0dkufrSma&m om&a0gbufrSma&m [oFmwbufa&m


ararbk&m;wkdU ajrawGu trsm;BuD;&SdwmyJ/ armif&ifhudk vdkufydkUwJU [oFmwu oli,fESpfa,muf awmif
ararbk&m;&JU oD;pm;orm;uav;awG jzpfcsifjzpfr,f}}

uRefawmfonf xdkZmwfaygif;oHawGudk &yfpJapjcif;iSm-

]]bGm;bGm;aum aeaumif;&JUvm;}}

tysKdBuD; 4 ESifh 2 wkdUu wpfNydKifwnf;-

]]aumif;ygw,f aumif;ygw,f}}

tysKdBuD; 3-

]]ckawmh aeUv,fpmpm;NyD;vkdU tdyfaew,f}}

aeUv,fpmpm;jcif;ESifh pum;pyfrdNyD;aemuf olwkdUonf &efukeftdrfrS yef;uefcGufa,muf


t*Fvdyfvkyfrsm;ESifh aiGZGef;cuf&if;rsm;udk ajrrSm jrKyfxm;cJU&aMumif;? tdrfaxmify&dabm*rsm;udk
ro,f,lEdkifcJUaMumif;? xdkUaMumifh 'DrSmae&wm rnfrQqif;&JaMumif;? axmywfaumif;aumif;r& aMumif;?
ararbk&m;twGuf pyspfoD;vnf; 0,fr&aMumif;? 0ifaiGvnf;r&Sd awmhbJ ypönf;ypö,rsm;udk
xkcJGpm;ae&í rnfrQNcKd;NcHae&aMumif;? &efukefNrdKU ywfuvdef;&Sd olwkdUtdrf ysufpD;rnfudk
rnfrQpdk;&drfaMumif;? vlrormwkdUonf tdrfaomhudk &dkufcsKd;NyD; pE´&m;? AD&dkpaom
tzdk;weftdrfaxmifypönf;rsm;udk ,lNyD; ypfpvufcwf vkyfavh&Sdonf[k Mum;&aMumif;? bk&m;cef;xJu
aiGzvm;wpfvkH;ESifh a<uyef;pdkuftdk;wpfvkH;udk ajrjrKyfxm;onfhtxJwGif rxnhfvkdufrdaMumif; ponfjzifh
trQifrjywf ajymqdkaeMuavonf/ xdkxdkaom 'ku©rsm;ESifh þþaomAsmyg'rsm;aMumifh olwkdUwpfawGonf
&kyfo@mef tqif;MuefawG þrQBuD;&ifh tdkrif;oGm;Mujcif; jzpfonf[k qifjcifrdavonf/ Mumawmh
olwkdU\ nnf;nLoHawGudk rMum;csifawmhacs/ xdkUaMumifhpum;aMumif; ajymif;vJoGm;ap&ef-

]]a'gufwmaum &Sd&JUvm;cifAsm}}
tysKdBuD; 4-

]]&Sdygw,f tcef;xJrSm pmzwfaew,f}}

tysKdBuD; 1-

]]wifwifi,fa&? wifwifvSudk ac:NyD; rdwfqufay;vdkufygOD;uG,f}}

tysKdBuD; 4-

]][kwfuJU rrBuD;}}

a':wifwifi,fonf zswfvwfpGmxNyD; vuf0Jbufaxmifh&Sd tcef;qDokdU oGm;avonf/

ajymp&m pum;paysmufaeMuojzifh tysKdBuD; 3 onf vufrSqifpG,f ykwD;udkjzKwfum pdyfaeavonf/


tysKdBuD; 2 um; vufaumuf0wfwGif ywfxm;aom y,if;ykwD;udk pdkufMunfhaeonf/ tysKdBuD; 1 rSm
xdkif&mrSx NyD; om;a&eufzkH;pmtkyfrsm;qDodkU oGm;avonf/

tcef;xJrS a':wifwifi,fonf xGufvm&m aemufrS a'gufwmwifwifvS ygvmavonf/ uRefawmfonf


a'gufwmwifwifvS tm;,ckrS yxrtBudrf jrifzl;&jcif; jzpfavonf/ toufav;q,fwGif;odkU
a&mufaevifhupm; ysKdrspfjcif; tjynfh&SdNyD; ppfajy;b0 'ku©oku©awG awGUBuKHaevifhupm;
usef;rmvef;qef;jcif; tjynfhaqmifaeay\/ t&yftarmif;rSm a':wifwifi,fESifh twl
axmifaxmifarmif;armif; jzpfavonf/ rsufESmrSm a':wifwifi,fu rrav;[kac:aom tysKdBuD; trSwf
3 ESifh cyfqifqifjzpf\/ &aumufajymif;jyefaxmifxm;aom ESmacgif;udk olwkdUtazxHrS
tarGqufcHxm;Muavonf/ qHyifudk wywfvQKdaemufwJG xkH;xm;NyD; ezl;jyifrSm qHEkuav;rsm;
jzefUBuJcsxm;av onf/ &SHom;tusÐwdkusyfyg;ESifh tjym&ifh ydk;wGefUvkHcsnf wpfywf&pfudk
0wfxm;avonf/

a':wifwifi,f-

]]a[m'D oli,faygh? ausmif;om;acgif;aqmif armifwifxGef;qdkwm}}

uRefawmfu rwfwwf&yfNyD; BudK&if;-

]]aeaumif;yg&JUvm; a'gufwm}}

]]aus;Zl;wifygw,f? aeaumif;yg&JU}} (uRefawmfhxHrS tpfrrsm;bufvSnfhNyD;)


]]t&ifwpfacgufa,musfm;rygvmaomtdrfwGif tpfrvkyfoltm;vkH;u nDrti,fqkH;tm; armifuav;vdk
qufqHMu&mrS uRefawmf[laom tokH;tpJGonf tavhtxjzpfvmcJU[efwlavonf/

a'gufwmwifwifvSu uRefawmfhbufodkU jyefvSnfhNyD;-

]]tJ'Dwkef;u udk,feJUrawGUvdkuf&wm 0rf;enf;ygw,f xkdifyg xdkifyg}}


uRefawmfu rlvae&mrSm jyefxdkifonf/ a'gufwmwifwifvSonf rrBuD; xdkifoGm;aomae&mrSm
0ifxdkifonf/ odkUaomf tpfrrsm;vdk ydyd&d&d 'l;wkyfírxdkif? aqmifhaMumifhom xdkifvkdufavonf/

uRefawmfonf bmpum;ajym&ygrnfvJ[k pOf;pm;aepOf a'gufwmwifwifvSu-

]],lwkdUvnf; 'Dudk ajy;vmovm;}}

[kar;vkduf&m okH;q,fodkUa&mufNyD; rarQmfvifhbJ olwkdUESifhawGU&ykHudk tusOf;&kH;NyD; ajymjy&jyefavonf/

a'gufwmonf uRefawmfajymorQudk pdkufem;axmifaeaomvnf; uRefawmfhEdkifiHa&;aqmif&GufrIrsm;wGif


pdwf0ifpm;[efr&Sd/ olronf uRefawmfhtm; rpyf[yfaom ar;cGef;jzifhom wkHUjyefvkdufavonf/

]],lu *&,f*sL,dwfvm;}}

]][kwfuJU? uRefawmf bDatatmifygao;w,f}}

]]bDt,fvfqufroifbl;vm;}}

]]roifjzpfygbl;cifAsm? rdwfaqGawGuawmh wdkufwGef;Muyg&JU}}

uRefawmfhpdwfxJrSm uG,fvGefol rjrifhOD;u uRefawmfhtm; bDt,fqufoif&ef twefwefajymcJUonfudk


owd&oGm;avonf/ a'gufwmu-

]]qufoifzkdUaumif;w,faemf? ,l rSm;wmyJ}}

uRefawmfu-

]]a'gufwm &efukefudk *syefawG a&mufNyD;rS 'DudkvmcJUw,fqdk}}

]][kwfw,f? tpuawmh b,folvmvm udk,fhtvkyf udkf,hfwm0efudk qufvkyfr,fvdkUyJ/ udk,fwkdUuawmh


t*FvdyftkyfcsKyfonfjzpfap? *syeftkyfcsKyfonfjzpfap? ArmtkyfcsKyfonfjzpfap? vlemaq;uk&rSmyJ/ *syefu
ypfcwfvkdU 'Pf&m&wJU t*Fvdyfudk ukozdkUvnf; udk,fwkdUwm0ef? t*Fvdyfu ypfcwfvdkU 'Pf&m&wJU
*syefudk ukozkdUvnf; udk,fwdkUwm0ef 'Doabmxm;wmyJ/ 'gaMumifh &efukefAkH;BuJwmawmif
tvkyfudkrpGefUbl;? ararESifhrrwkdUudkom 'DudkykdUxm;wm}}

olronf tpfrBuD;rsm;vdk ararbk&m;[k rac:? arar[k &dk;&dk;omac: onfudk owdjyKvdkufrdavonf/


olr\ wm0efudk odwwfaom oabmudkvnf; MunfndKrdavonf/

]]&efukefwpf0dkufrSm ppfjzpfaeawmhvnf; wm0efudk rpGefUbl;? *syefawGeJU bDtdkifatawG


0ifvmjyefawmhvnf; rpGefUbl;/ 'gayrJU cPMumawmh tifrwef&dkif;pdkif;wJU *syefawGeJU
rqufqHcsifawmhbl;/ vlBuD;vlaumif;udk vlBuD;vlaumif;eJUwlatmif olwkdU rqufqHwwfMubl;/
q&m0efrkdUvkdU &dkao&rSef;rSvnf; rodbl;? rdef;rom;rkdU ta&;ay;&rSef;vnf; rodbl;/ NyD;awmh udk,fhrSm
t*FvdyfaiGpuúLawG&Sdaewmudkvnf; rouFmMubl;/ ajcmufvm; vSefUvm;vkyfw,f? NyD;awmh r[m;w&m;
&dkif;pdkif;wJU trlt&mawGjyMuw,f/ 'geJUxGufvmcJUwmyJ/ wcsKdU,Ofaus;wJU *syeft&m&SdawGawmh ygyg&JU?
olwkdUuvnf; rxGufzdkU awmif;yefMuyg&JU? 'gayrJU owkdUrsufuG,frSm olwkdUatmufuvlawG
vkyfcsif&mvkyfaewmawG wm;qD;EdkifMuwm r[kwfbl;? 'geJUZGwfxGufvmcJUwmyJ}}

*syefppfom;wkdU\ r[m;w&m; &dkif;pdkif;aom trlt&mqdkonfrSm a'gufwmwifwifvS\


trsKd;orD;*kPf&nfrsm;udk apmfum;jcif; r[kwfygapESifh[k pdwfxJu qkawmif;aerd\/

]]'yfz&if aq;&kHBuD;udkvnf; *syefppfwyfu odrf;xm;w,f/ aq;&kH? aumvdyfwkdUudk ppfpcef;vkyfwmvnf;


udk,fjzifh enf;enf;rS oabmrusbl;}}

tcgwdkif;ESifhrwl wpfckxl;jcm;onfrSm a':wifwifi,fESifh tpfrBuD;rsm;ofn


nDrwifwifvSpum;ajymaepOf wpfvkH;wpfyg'rQ 0ifa&mufpGufzufajymqdkjcif; rjyKMuacs/
pum;vkajymzdkUum; a0;\/

a'gufwmwifwifvSonf &efukefaq;&kHBuD;&yfpJroGm;atmif a'gufwmboef;wkdUvlpk


qufvufxdef;odrf;um wm0efxrf;aeMuykH? usef;rma&; oefU&Sif;a&;ESifh tjcm;jrLeDpy,f vkyfief;rsm;
&yfroGm;atmif jrefrmhtvif;OD;wifpaom vlBuD;rsm; aqmif&GufaeMuykH t&l;axmifESifh
&efukefaxmifyGifhojzifh rnfrQy&rf;ywmjzpfoGm;ykH? qdkifazmuftdrfazmuf vk,ufrIrsm; jzpfyGm;ykHponfwkdUudk
ajymjyaeavonf/

xdktcdkuf toufig;q,fcefU&Sdaom ckyfykykao;ao; vlBuD;wpfa,muf 0ifvmavonf/ olUvufxJrSm


*keftdwftvGwfwpfvkH;ESifh ESD;awmif;tvGwfwpfvkH;ygvmavonf/

a':wifwifi,fu qD;NyD;-

]]a0NyD;cJUNyDvm;}}

xdkvlBuD;onf awmif;ESifhtdwfwdkUudk Murf;jyifay:rSmcsxm;&if;-

]][kwfuJU a0NyD;ygNyD cifAsm? qefuawmh avmufyg&JU? qDu ravmufbl; cifAs}}

a':wifwifi,f-

]]aemufawmh usefwJUvlawG qDa0ao;wmaygh}}

xkdvlBuD;onf xdkifyifrxdkifawmhbJ jyefxGufoGm;av\/

a':wifwifi,fu uRefawmfhtm;-

]]ausmif;wdkufxJrSm a':a':wkdUvdkyJ ppfajy;'ku©onfawG jynfhaewmyJ? olwkdUu


udk,fhxuf'ku©a&mufaeMuavawmh qefqD a0ay;&wmudk; ocifwifxGef;&JU}}

]]aumif;ygw,fcifAsm? 'gvnf; om"ktEkarm'eac:p&m aumif;rIukodkvf wpfckaygh}}

tysKdBuD; 2 ESifh 3 wkdUu NydKifwl-


]]ppfqdkwm w,fqdk;wmuvm;}}

]]ppfqdkwm w,fqkd;wmuvm;}}

]]vlawG odyf'ku©a&mufMuw,f}}

vlawG odyf'ku©a&mufMuw,f}}

olwkdUonf a'gufwmwifwifvS pum;pajymuwnf;u þwpfBudrfom 0ifajymMujcif;jzpfavonf/

a'gufwmwifwifvSu tpfrrsm;tm;-

]]'Dausmif;wdkufxJae&wJU ppfajy;'ku©onfawGu tawmf awmfao;wmyJ? wcsKdU opfyifatmufrSmawmif


ae&wm uRefawmfawGUcJU &w,f}}

xdkUaemuf a'gufwmonf tdE´d,odkU oabFmjzifh jyef&eftm;cJum apmifhaeNyD;rS oabFmr&awmhojzifh


'ku©qif;&Ja&mufaeaom ukvm;ppfajy;rsm;taMumif;udk ajymjyaeavonf/

xdktcdkufwGif tysKdBuD; 2 onf zkH;zd&ef BudK;pm;aomfvnf;r&? tkH<uvmaom orf;jcif;jzifh


orf;vdkufavonf/ uRefawmfwkdU pum;ajymaeMuonfrSm MumNyDjzpfaMumif; uRefawmfuowd&ojzifh-

]]tJAsm ckvdk a'gufwmwkdUeJU vmawGU&wm tifrwef 0rf;omwyJ? uRefawmf eufjzefreufrS


&efukefoGm;rSmyg? naeus&if bGm;bGm;eJUvnf; awGU&atmif vmygOD;r,f}}[k ajymNyD; xavonf/

a':wifwifi,fu-

]]&efukefa&muf&ifuG,f a':a':wkdUtdrf oGm;Munfhvdkufprf;yg? '&0rfawmh xm;cJUyg&JU}}

]][kwfuJU? oGm;MunfhNyD; tajctaeudk pma&;vdkufyhgr,f}}

]]wwfEdkif&if rysufrpD; raysmufr&Satmif apmifha&SmufvdkufyguG,f}}

]]pdwfcsygcifAsm}}

uRefawmfhtm; EIwfquf&ef tysKdBuD; 1 onf pmzwfae&mrS xvmcJUavonf/ a':wifwifi,fESifh


tysKdBuD; 2 ESifh 3 wkdUonfvnf; xdkif&mrS xMuavonf/ a'gufwmwifwifvSonfvnf;
rwfwwf&yfvdkuf\/

xdkcPü a'gufwmwifwifvSonf uRefawmfhtcspfa[mif;BuD; rjrrSDESifh touft&G,fESifh t&yftarmif;?


udk,fvkH;twlavmuf jzpfrnf[k cefUrSef;Munhfrdavonf/ odkUaomf a'gufwmrSm rjrrSDavmufrvS?
rjrrDSavmufvnf; EGJUaemif;ajyjypfjcif;r&Sd? robm0 nSdKU"mwfvnf;r&Sd/

uRefawmfwHcg;aygufodkU a&mufaomtcg a'gufwmwifwifvSu-

]],lnaerSm tm;r,fvm;}}[k ar;vkdufavonf/


]]tm;ygw,f a'gufwm? bmudpö&SdvdkUygvJ}}

]]udk,f 'Da&mufuwnf;u ausmif;0if;tjyifudk wpfacgufrS ra&mufao;bl;? tjyifxGufNyD;


vrf;avQmufcsifw,f? vdkufydkUEdkifr,fvm;vdkU}}

]][kwfuJU? ydkUyghr,fcifAsm}}

tysKdBuD; 3 ESifh 4 wkdUu NydKifwl-

]]'Duvnf; vdkufcJUr,fuJUG}}

]]'Duvnf; vdkufcJUr,fuJGU}}

uRefawmfon ausmif;tay:xyfodkU wufvmcJUavonf/

naewGif vrf;ravQufjzpfay? *syefppfwyfawG trsm;tjym; aemufxyf a&mufvmojzifh


txdwfwvefUjzpfaeMuav&m a'gufwmwifwifvS\ rdcifBuD;u b,forD;rQ tjyifrxGuf&[k
Muyfwnf;pGm ydwfyifvdkufavonf/

rdef;rom;awGrqdkxm;ESifh uRefawmfwkdU a,musm;fom;rsm;yifvQif *syef ppfom;rsm;tm; a0;a0;u


a&SmifMuonf/ olwkdUpcef;csaeaom ae&mrsm;odkU roGm;rdzkdU owdxm;Mu\/ rvTJomvdkU
olwkdUESifhrsufESmwl&l yufyif;yg awGUMuvQifvnf; ta&mw0if jzpfroGm;atmif udk,fhbmom
aevdkufMuavonf/

,cifu *syefwkdUtm; t*FvdyfvufatmufrS u,fwifolrsm;tjzpfjzifh &dk;om;pGm txifBuD;NyD; vIdufvSJpGm


qD;BudKcJUolrsm;onf ydkí owdBuD;pGmjzifh a&SmifMuavonf/ *syefwkdUonf urf;vSrf;aom oajyyef;udk
vTifhypfcJUonf r[kwfavm/ awmif&Snfykqkd;ESifh vlBuD;rsm;udk vSnf;twGef;cdkif;onf r[kwfavm/
tay:tusÐ a&Tudkif;rsufrSefESifh vli,ftm; aoewfajymif; twkdufcdkif;onf r[kwfavm/
ocifacgif;aqmiftm; zmt&Smcdkif;onf r[kwfavm/

okdUaomf *syefwkdUudk Armtm;vkH;u a&SmifMuonf r[kwfyg/ olwkdUESifh yvJeHyoifhjrwfatmif atmufusKdUí


rsufESmcsKdaoG;í aygif;olawGvnf; &Sdayonf/ t*Fvdyfpum; acsmufcsD;acsmufcsuf ajymwwfaom
*syefppfAdkvf uav;udk &Smí qnf;uyfNyD;vQif bmomjyefvkyfovdkvdk? pma&;vkyfovdkvdk?
*syefolvQKdvkyfovdkvdk vkyfMuolawGudk awGU&onf/ tcsKdUrdfef;r a,musmf;awGu *syefawGESifh todzGJUNyD;
ta&mif;t0,f toGm;tvm vG,fulatmifvkyfum pD;yGm;&SmolawGvnf; ay:vmavonf/
*syefUbkef;&dyfudkckdvIHum ArmawGtay:rSm AdkvfusEdkif&ef pDpOfol pDpOfonf/

rdrdukdvnf;aumif;? rdrd\ t0ef;t0dkif;udkvnf;aumif;? ArmtrsKd;om;wkdUudkvnf;aumif; *syefppf0g'DwkdU


rnSOf;yef; rESdyfpufEdkif&ef tumtuG,ftjzpfjzifh rcspfaomfvnf; atmifhum erf;&rnf[k
,lqolawGuvnf; rsm;vSay\/

uRefawmfonf okH;q,frS &efukefodkUbwfpfum;jzifh vdkufygcJUpOf txufygtjcif;t&mrsm;udk


awGUjrifqifjcifrdavonf/
ppfBuD;wGif udk,fawGUrBuKHBudKufzl;pOfuqdkvQif txufyg rBudKufp&m tjcif;t&mrsKd;udkawGUvQif &ifxJrSm
rsKdodyfrxm;EdkifbJ xkwfazmfzGifh[ &Iwfcsrdayvdrhfrnf/ ,ckawmh rsKdodyfxm;vkdufonf/ aumif;raumif;?
rSefrrSefudk pdwfxJrSmom usdwfí a0zefaeavonf/ bmhaMumifhvJ/

*syefawGudk aMumufvkdUrsKdodyfxm;ovm;/ 'g [kwfaumif;[kwfEdkifonf/

tcuftcJ tusOf;tusyfESifh wGUvmaomtcg rsm;pGmaom vlwkdUrSm tm;enf;csufuav;awG?


EkHwmnHUwmawG? tvG,fvkdufwmuav;awG ay:vmwwfavonf/ xdkUaMumifh rdrdtm; yg;csaeaom
*syefudk ajczufvdkolawG ay:vm\/ ukef;cHjcif;? rcspfaomfvnf; atmifhumerf;jcif; ponfwkdUonf
ynm&SdwdkUvkyftyfaom tvkyfrnf\[laom Mo0g'rsKd;awG ay:vm\/ þum; oabm0ygwum;/
onfvlawG&JU trltusifhawG[m obm0usaom trltusifhawGyguvm;/ xdkUaMumifh uRefawmfonf
olwkdUwpfawGudk cGifhvTwfvdkonf r[kwfvm;/ jypfwif&IwfcscsifwmawGudk rsKdodyfxm;vkdonf r[kwfvm;/
'gvnf;jzpfEdkifayonf/

odkUaomf uRefawmfonf &ifwGif;&Sdwm zGifh[azmfxkwfcsifOD;awmh? rnfolUa&SUwGif zGifh[azmfxkwf&rnfenf;/


rnfolUtm; ,kHMunf&rnfenf;/ þvdktcgrsKd;wGif rnfolu rnfolUtm; ,kHMunf&tHUenf;/
&efukefa&mufvQif ,kH,kHMunfMunfjzifh zGifh[azmfxkwfajymEdkifolawG awGUaumif;yg\/

okdUuvdk awG;awmum vkdufygvmpOf uRefawmfwkdU\ bwfpfum;rS py,f,m\ atmfoHaMumifh


vefUoGm;avonf/

]]a&SUrSm iykawGa[h iykawG? owdxm;armif;uG}}

arSmfbDtvGefrSm jzpfavonf/ iykawGqdkwm b,folawGrSef; uRefawmfrod? acgif;jyLí a&SUMunfhvdkufawmh


ppffum;awGudk jrif&avonf/ uRefawmfwkdU\ bwfpfum;onf jref&Sdefudk avQmhNyD; armif;oGm;\/ c&D;onf
wpfa,mufu ]]*syefawGu wkdUum;udk t&yfcdkif;aew,f}}[k ajymvdkufawmhrS iykqdkonfrSm
*syef[kqdkvdkaMumif; od&awmhonf/

*syefppfom;wkdUonf aoewfrsm;jzifh csdef&G,fNyD; uRefawmfwkdU bwfpfum;udkt&yfcdkif;\/ c&D;onfrsm;rSm


txdwfwvefUjzpfaeMuavonf/ bwfpfum;orm;rSm xef;vsufrSwfNyD; acG;tvsuf cH&xdkufavmufatmif
rsufESmrsm;udk csKdapMuNyD; um,0pD trsKd;rsKd;yvDvsuf-

]]rwfpwm rwfpwm}}[k EIwfqufMuav\/

*syefwkdUonf um;udk ppfaq;Mujcif;jzpfavonf/ olwkdUonfz&JoD;BuD;rsm;ESifh


xef;vsufrsm;udkawGUaomtcg tmomirf;irf; wufaeMuaMumif; jyaeavonf/ tvdkufodaom
py,f,monf z&JoD;okH;vkH;ESifh xef;vsufwpfydómavmufudk ,lay;vdkufaomtcg
tvGef0rf;omoGm;avonf/ wyfMuyfuav;ESifhwlaom *syefum; c&D;onfwpfa,muf pD;vmaom
uwÅDygonf;BudK;wyf nSyfzdeyfudk tawmfoabmusae[ef&Sd\/ olUckHzdeyfudk vufnSdK;xdk;jyvdkuf?
uwÅDygzdeyfudk vufnSdK;xkd;jyvdkuf yg;pyfu *syefpum;awGajymvdkuf vkyfaejcif;aMumifh tuif;yg;aom
Armtaygif;u xdkc&D;onftm; ]]uJygAsmvJvdkufyg}}[kawmif;yef wdkufwGef;Muavonf/ ckHzdeyfESifh
uwÅDygzdeyf vJvmcJUMu&av\/ auseyfoGm;NyDjzpfaom *syefwkdUonf uRefawmfwkdU\ bwfpfum;udk
oGm;cGifhjyKvdkufavonf/ py,f,monf *syefpum;vkH; awmfawmfrsm;rsm;udk wwfaeNyDudk awGU&ojzifh
uRefawmftHUMoae\/ olonf ]a&mawm&Sd} ]tm&duawÅm} ]edyGef bk&krmbefZdkif;} ]edyGefbk&krm tkHemusd}
ponfhpum;rsm;jzifh ab;roD &efrc udpöacsmatmif vkyfcJUavonf/
um;xGufNyD;aemufwpfcPüum; olonf *syefrsm;udk qJa&;wdkif;xGm aeavNyD/

]]ratay; iykawG? *dwfvnf;r[kwfbl;? oufouf pm;aygufxGifwmuG}}

uwÅDygzdeyfESifh ckHzdeyfvJcJU&aom c&D;onfonfum; bwfpfum;py,f ,mvdk qJa&;wdkif;xGmjcif;rjyK?


ckHzdeyfudkom vGifhypfcJUavonf/

bwfpfum;onf urm&GwfXmeteD; vSnf;wef;rSm &yf&avonf/ a&SUqufroGm;&/

,ckxd NrdKUxJodkU pD;eif;vkdufyg&ef,mOfrsm;r&Sdao;/

armifb0if;ESifh armifazMunfwkdUonf MunfhjrifwdkifrSmaeonf[k owif;&xm;aom


olwkdU\rdwfaqGwpfOD;xHodkU oGm;csifMuavonf/ uRefawmfhtzdkUrSm urm&GwfOD;av;jrifhtdrfodkU oGm;jcif;u
taumif;qkH;jzpfvdrfh rnf/ urm&GwfrSm vltrsm;rSm ajymif;a&TUaexdkifjcif;jyKzdkU vdkrnfr[kwfay/

t*Fvdyf rufaom'pf rdef;uav;ausmif;rSm pcef;csxm;aom bDtdkifat ppfXmecsKyfodkU


oGm;&efvnf;rvG,fao;/

wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfvkyfxm;aom udk,fhrif;udk,hfcsif;vrf; trSwf 8 odkU oGm;&efvnf; rvG,fao;/

ArmhvGwfvyfa&;acgif;aqmif AdkvfawZ ac: ocifatmifqef;ESifh vnf;rawGUcsifao;/


ArmEdkifiHtkyfcsKyfa&;acgif;aqmif[k aMunmvsuf&Sdol ocifxGef;tkyfESifhvnf; rawGUcsifao;/
tajctaebmqdkwmudkom odcsifaeavonf/ uRefawmfwdkUXmecsKyfu b,frSmvJ/ bDtdkifatXmecsKyf [m
uRefawmfwdkUXmecsKyfvm;? wkdUArmtpnf;t&kH;u uRefawmfwdkUXmecsKyfvm;? ausmif;om;or*¾[m
uRefawmfwkdUXmecsKyfvm;/

ausmif;om;rsm; or*¾udk &Smí r&EdkifawmhNyD/ wuúodkvfausmif;om; or*¾ taqmufttkHudk


*syefppfwyfu odrf;xm;ojzifh b,folrQ r0if&/ wu,fawmh wuúodkvfausmif;wdkufwpfckvkH;udk
*syefppfwyfawGu odrf;xm;avonf/ wuúodkvf0if;xJodkUyif trdwuúodkvfrS arG;xkwfvdkfuf aom
om;rsm;jzpfoluRefawmfwkdU ajcrcs&awmhacs/ urm&GwfbufodkU avQmufoGm;aepOf
uRefawmfhtonf;ESvkH;rsm;rSm txufyg cHpm;csufrsm;jzifh aqGUaqGUckefaeonfavonf/ cspftyf?
av;pm;tyf? jrwfEdk;tyfaom trdwuúodkvftwGuf ESajrmaeonf/ vGrf;qGwfaeonf? ,lusKH;r&jzpfae
onf/ wuúodkvfonf uRefawmfwkdUtm;wwfodvdr®mapcJU\/ or*¾onf uRefawmfwkdUtm;
Edk;Mum;rmefwufapcJU\/ *syefppfom;wdkUonf uRefawmfwkdU\ todvdr®mESifh Edk;Mum;rmefwkdUudk &THUykyfxJ
cseif;aeonfESifh wlavonf/

urm&Gwf&Gmuav;rSm ,cifuoGifjyifESifh rxl;jcm;/ ydef;Mum&GufwGif a&rwifavQmufusovdk


ppfBuD;rSmurm&Gwfudk jzwf&aomfvnf; avQmusoGm;[efwlonf/ tdrfwpfvkH;rQ rD;ravmif?
wdkufwpfvkH;rQrNydKtuf? opfudkif;wpfudkif;rQ yJUrus? AkH;BuJcs&m pufaoewfypf&mpaom trm&GwfawG
wpfckrQ rawGU&/ vlawGudkvnf; t&ifutwdkif;yif awGU&avonf/

jrif;vSnf;orm;rsm;jzpfMuaom OD;zdk;cifESifhom; udkwifazwkdUudk olwkdUtdrfrSmyif awGU&avonf/


a':vSartm;vnf; awGUNrJtwdkif;awGU&\/ udkwifaz\ r,m;jzpfaeaom a':vkH;wif\orD;
jrMunfudkvnf; olwkdUESifhtwl awGU&onf/ xl;jcm;csufum; jrMunfonf tysKdwkef;u
&GufMurf;a&usKdMunfhaysmf&Iaysmfavmufom vScJUaomfvnf; ,ck tawmfvSaeavonf/
tcsKdUrdef;rawGonf a,musmf;&rS tvSwkd;onfrSm wu,fyifjzpf\/ olwkdUtdrfrSm OD;zdk;cif? a':vSarwkdU\
orD; rwifa&TESifh orufrD;&xm;vufrSwfppf udkNyKH;wkdUonf uav;wpfa,mufESifhwuG
jyefa&mufaeojzifh vlpnfum;ae\/

a':vkH;wifrSm bl;oD;aMumfa&mif;jcif;? csif;okyf vufzufa&mif;jcif;wkdU udkcgwdkif;vdkyif


qufvkyfaeavonf/ okdUaomf olr\b0rSm BuD;pGmaom ajymif;vJcsufwpfckudk 0rf;ompGmjzifh
awGU&avonf/ tjyuftjyufESifh ESmacgif;aoG;xGufcJUNyD/ *syefawGrvmcifu tcsif;csif;
ajymifMuaemufMu&kH ESifha':vkH;wifuom wpfzufowfBudKuf&kH jzpfaecJUaomfvnf; *syefawGvmaomtcg
uRefawmfhrdwfaqGBuD;udk<u,fESifh a':vkH;wifwkdUonf ykqdk;wef;wif tMuifvifr,m;
jzpfoGm;Muavownf;/

OD;av;jrifhtdrfrSmvnf; cgwdkif;vdkyifjzpf\/ uJvm;wHcg;axmufonfyif vQif t&ifutwdkif;jzpf\/


a&wGif;em;u acgif&ef;yifonf cgwdkif;vdkyif yGifhaeavonf/ odkUaomf ocifwifarmifBuD;um;
r&Sdawmhacs/ olUtm; &efukefNrdKUudk AkH;rBuJcif 'DtdrfrSm 0Sufxm;cJUonf/ wpfvausmfausmfaeNyD;
wjcm;a&TUoGm;aMumif;ckrSod&avonf/ ppfBuD;ESifh *syefwkdUtm; tawmfem;vnfNyDjzpfaom uRefawmfonf
t&ifuwnf;u ppfBuD;udk ckcHqefUusif&rnf[k ajymqdkcJUaom ocifwifarmifBuD;tm;awGUcsifvSonf/
awGUatmif&Smí awGU&rnf/ OD;av;jrifhwdkUtdrfrSm uRefawmfhtodvnf;jzpf? OD;av;jrifh\
rdwfaqGvnf;jzpfaom ygarmu©OD;azarmifwif\ rsufESmESifhwl aom rsufESm&Sdonf/ pmwpfvkH;rS
rwwfonfh uyÜd,BuD; OD;tkef;az a&mufaeavonf/

olwkdUtm;vkH;onf uRefawmfhtm; 0rf;omt,fvJ qD;BudKEIwfqufMu avonf/


udk,fhtdrfudk,fh&Gmjyefa&muf&onfESifh rjcm;ay/ tjyeftvSef ar;Mujref;MuonfrSmvnf; qlnHoGm;awmh\/

xl;jcm;csufwpfckudk awGUvkdufonf/ ocifbusL;\ qHyifnSyfqdkifudk ydwfxm;jcif; jzpfonf/


ar;Munfhaomtcg ocifbusL;onf ,cktcg urm&Gwf&GmtwGuf
tkyfcsKyfa&;rSL;jzpfaeonf[kvnf;aumif;? ajcmufvkH;jyL;cg;xdk;NyD; tkyfcsKyfa&;vkyfae&aomaMumifh
qHyifnSyfqdkifydwf xm;&onf[kvnf;aumif;? olonf ocifwifBuD;\ vufatmufrSm
trIxrf;&onf[kvnf;aumif; od&avonf/

pmzwfolwkdUonf ocifwifBuD;tm; rSwfrdMuvdrfhrnf[k xifonf/ wkwfcdkifaom


udk,fcE¨mESifhao;auG;0ga&mfaom vufrsm;&Sdaom ocifwifBuD;yif jzpfavonf/
aumvdyfausmif;om;b0rSm ocifaygufp píjzpfpOfu uRefawmfhtm; jrifuGef;rif;om;BuD;\
tqufrsm;rSwpfqifh EdkifiHjcm;rSvufeufawGaiGawG &Smay;Edkifonf[k 0g<um;ajymqdkvsuf
arQmfvifhcsufawGtrsKd;rsKd;ay;NyD;aemuf uRefawmfhxHrS aiGacs;oGm;cJUaom ocifwifBuD;jzpfavonf/
ukvm;Arm t"du&kPf;wkef;u aumv[mv owif;awG trsKd;rsKd;vTifhNyD; urm&GwfodkU t"du&kPf;rD;BuD;
ul;pufatmif vkyfcJUaom ocifwifBuD;jzpfonf/ t*Fvdyf-*syef ppfrjzpfrDuav;wGif
ausmif;om;acgif;aqmif udkat;aiGtm; *syefESifhtquf,lay;rnf[k ajymvmaom
ocifwifBuD;jzpfavonf/ xdk udkwifBuD;tm; uRefawmfhrdwfaqG udk<u,fuvkH;0r,kHbJ ykvdyfESifhaygif;um
wkdUrD;&IdUrD;vkyfaeol[k xifavonf/ uRefawmfvnf; ocifwifBuD;tm;r,kH MunfcJUacs/

xkdocifwifBuD;onf ,cktcg *syefwkdU\ vl,kHawmfBuD; jzpfaeavNyD/ ocifbusL;vdk


&dk;om;aomrsKd;cspfwpfOD; olUvufatmufrSm trIxrf;&Gufae NyD[k Mum;&ojzifh ESajrmrdavonf/
ocifbusL;onf OD;av;jrifhESifh udk<u,fwkdUtm; olESifhtwlwl tvkyfvkyf&ef qG,fvmonf[k
qdkavonf/ tajctaetenfrxdkifao;í OD;av;jrifhrSm bmu b,fvdkjzpfaeonf[k
taotcsmrodojzifh awGa0aeav&m ocifbusL;u ]]ocifatmifqef; ESifhocifxGef;tkyfwkdU
vkyfwJUtvkyfudk rulnDcsifbl;vm;}}[k ar;onfqdk\/ xdkUaMumifh OD;av;jrifhu acgif;ndwfcJUavonf/

okdUaomf udk<u,fu-

]]iguawmh rvkyfcsifbl;vdkU jiif;vdkufw,fuG/ ocifbusL;[m ocifwifBuD;&JU aemufvkdufyJ?


ocifwifBuD;eJU ywfoufwJUtvkyfqkd&if b,fenf;eJUrS aumif;EdkifrSm r[kwfbl;}}

uRefawmf-

]]cifAsm;qkH;jzwfcsuf[m rqkd;bl;As}}

uyÜd, OD;tkef;az-

]]ckvdk armif<u,fjiif;vdkufwm aumif;awmhaumif;yg&JU/ ckvdktcgrsKd;rSm taewwfrS? taerwwf&if


a&TOMurf;nyfjzpfwwfw,f/ 'gayrJU ypfypfcgcgBuD;vnf; ajymraeeJU armif<u,fa&U? trkef;odyfrcHeJU[?
ocifwifBuD;u &ef&SmaeOD;r,f}}

udk<u,f-

]]raMumufygbl;Asm? vl&IyfvlayGawGudk aMumufNyD; ajymoihfajymtyfwm rajymbJawmh raeEdkifbl;}}

OD;av;jrifh-

]]uJ uJ awmfMuygawmhav? cyfNidrfNidrfaeNyD; apmifhMunfhaeMuygOD;pdkU}}

jrif;vSnf;orm; OD;zdk;cifESifh tjcm;olrsm;u OD;av;jrifhudk axmufcHMuavonf/

uRefawmfonf urm&GwfrSm OD;av;jrifhwdkUESifhtwlaevdkufavonf/ OD;av;jrifhrSm


owif;pmwdkufydwfxm;ojzifh tvkyfvufrJUjzpfae\/ [oFmwwkef;u Adkvf&efEdkifay;vdkufaom aiGxJrS
uRefawmhfvufrSm tenf;i,fomcsefNyD; OD;av;jrifhtm; ay;vdkufavonf/ &efukefrSm aiGpuúLESpfrsKd;pvkH;udk
vG,fulpGmyifokH;Edkifao;\/

&efukefNrdKUxJodkU vG,fvG,fululESifh oGm;r&acs/ rsm;aomtm;jzifh ajcvsifavQmufMu&\/ r0if&? rjzwf&?


roGm;&? rvm&[k wm;jrpfxm;aom ae&mrsm;rSmvnf; rsm;vSay\/

rsm;pGmaom &yfuGufrsm;rSm rD;avmifajrrsm; jzpfaeay\/ rD;avmifxm;aom tdrfwkdifikwfwdkrsm;ESifh


NydKvJaeaom wdkufeH&Hrsm;tay: 0,f rnf;eufí t&dk;NydKif;NydKif;jzpfaeaom rD;avmifopfyifrsm;u
t&dyfrdk;&ef BudK;pm;aeMuykHESifh tkwfzdkckHavmufESifh rD;avmifoGyfjym;wkdUom usefawmhaom
rD;zdkacsmifrsm;teD;wGif tpmr&Sdí a[mifyif ra[mifEdkifawmh aom acG;ydefuav;rsm;onf
axmheJUaxmheJUESifh vIyf&Sm;oGm;vmaeMuykHwdkUrSm pdwfnpfp&maumif;atmif wrifOmPfqifí qGJxm;aom
yef;csDum;csyfESifh wlaeavawmhonf/

t*FvdyfwkdUonf &efukefrS ajy;cgeD;wGif ro,faqmifEdkifaom armfawmfum;rsm;udk pkNyD;


zsufqD;rD;&IdUxm;cJU\/ xdk[mudkarmfawmfum; ocsFKdif;[k ac:Muonf/ rD;avmifum rnf;NyD;ykHysufaeaom
armfawmfum; trsm;tjym;&dSaom xdkarmfawmfum;ocsFKdif;onf&orQ odrf;&ef tjyif;csDwufvmaom
*syefwkdUtm; oa&mfavSmifajymifaeonfESifhwlav onf/

&uftwefMumaomtcg uRefawmfonf cufcufcJcJESifhyif ArmhvGwfvyfa&;


wyfrawmfXmecsKyfvkyfxm;aom rufaom'pf rdef;uav;ausmif;odkU oGm;cJU\/ rsufESmpdrf;ppfom;awG?
ppfAdkvfawG trsm;tjym;udkomawGU&onf/ todawGUygaomfvnf; &ifwGif;&SdorQudk zGifh[ajymqkdum
wdkifyifEdkifaom todrsKd;r[kwf/ olwkdUuvnf; uRefawmfhtm; ,kHMunfrnf r[kwf/ AdkvfawZ
ac:ocifatmifqef;? Adkvfvusmfac:ocifvSaz? AdkfvfaZ,s ac: udkvSrmifpaom uRefawmfodaom
acgif;aqmifrsm;onfvnf; ppfajrjyifokdU xGufcGmoGm;MuavNyD/

udk,hfrif;udk,hfcsif;vrf; trSwf 8 wGif wnf&Sdaom wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyfodkUvnf; oGm;cJUavonf/


ArmEdkifiHtkyfcsKyfa&; tzJGUacgif;aqmif[k aMunmaeaom ocifxGef;tkyftm; wpfaphwapmif;
acsmif;ajrmif;MunfhcJU\/ ol\ tkyfcsKyfa&;onf b,frQxda&mufonf rod? olUtmPmonf
b,frQpl;&Sonf rod? odkUaomf ol\ rif;oHpdk;oH? eDyGefbd&krm tkHemusd[k a<u;aMumfoHESifh
ta&SUawmiftm&S r[mppfyGJBuD; atmifjrifatmifwdkufrnf[k a<u;aMumfoHwkdUum;
us,favmifpl;&SvSayonf/

uRefawmfum; xdka<u;aMumfoHudk r,kHMunfawmhacs? odkUaomf ocifxGef;tkyfwkdUESifh tjiif;ryGm;vdk/ ol


,kHcsif,kH udk,fr,kHNyD;wmyJ[k oabmxm;vdkufavonf/ xdkUaMumifh olwkdUteD;odkU ruyf/
ocifudkawmfrIdif;? ocifwifarmifBuD;ESifh ocifjrwkdUudkvnf; XmecsKyfrSm rawGU&/ ocifoef;xGef;? ocifpdk;?
ocifausmfpdef? ocifb[dfef;paom uRefawmfhoifwef;q&mrsm;rSmvnf; rEÅav;axmif?
rkH&Gmaxmifponfrsm; wGif a&mufae&m tckaetcg b,fvkdjzpfaernfudk rcefUrSef;Edkif/

yghufa[mfw,fESifh x&DeDwDa&[mrsm;odkUvnf; a&muf\/ ausmif;om;or*¾wGif vkyfazmfudkifzuf


jzpfcJUaom &JabmftcsKdUESifhawGU&\/ olwkdUtm; tkyfcsKyfa&;zGJUvQif trIxrf;Mu&ef pkac:xm;jcif;jzpf\/
uRefawmfhtm;vnf; ac:Mu\/ okdUaomf uRefawmfum; xdktvkyfrSmvnf; pdwfr0ifpm;awmhacs/
b,folUtusKd;twGuf b,folUudk tkyfcsKyf&rSmvJ/ b,folrQ auseyfavmufatmif tajzray;EdkifMu/

ocif? ausmif;om;? bDtdkifatppfAdkvfESifh tm;vkH;aom jynfoljynfom;wkdUonf


]]igwkdUb,frSm&yfwnfaeMuovJ}}[k udk,fhudk,fudk,far;NyD; rajzwwfMuavmufatmif jzpfaeaomtcsdef
jzpfavonf/

uRefawmfonfar;jref;vdkonf? aqG;aEG;vdkonf? wdkifyifvdkonf? odkUaomf ,kHMunfpdwfcs&rnfholudk rawGU/


uRefawmfhvdkcHpm;aeolawG &Sdaumif;&Sdrnf/ odkUaomfolwkdUu uRefawmfhtm;,HkMunfpdwfcs&Jygrnfvm;/
b,folUudk b,folu ,kH&rSef;rod jzpfaeaom tcsdefygwum;/

uRefawmfonfurm&GwfrSm cyfvQKdvQKdaeNyD; tjyeftvSef ,kHMunfpdwfcsEdkifoludk &Sm&if;


tajctaeudkapmifhMunfh&ef qkH;jzwf&avonf/

urm&GwfrSmae&if; rawmfwqawG jrif&Mum;&avonf/ &ufawGMumvmav ydkí rawmfwmawGudk


ydkíjrif& Mum;&avjzpfayonf/

*syefwkdUonf rD;&xm;rsm;udk odrf;vdkufNyD; wwfEdkiforQ o,f,lykdUaqmifa&; vkyfMuavonf/


aps;onfrdef;rtcsKdUonf *syef&kHydkifESifh *gwfAdkvfwkdUtm; udk,fcE¨mjzifh vmbfxkd;NyD; rD;&xm;jzihf
ul;oef;oGm;vm a&mif;0,fazmufum;rI jyKMuavonf/ *syefppfom;wkdUonf qefawG
odrf;xm;vdkufMuNyD;aemuf pm;p&mr&Sdaom ulvDruav;rsm;tm; qefay;NyD; aysmfyg;Muavonf/

0ifeDazac: cifodef;0if;\ taMumif;udk Mum;&onfrSmvnf; pdwfraumif;p&myif/

tNidrf;pm;0efaxmufBuD; OD;azESifh 0efaxmufuawmf a':aX;MunfwkdU\ orD; 0ifeDazESifh


uRefawmfwkdUonf aumvdyfausmif; a&mufpu ]txJ0if tjyifxGuf} bmuvdkwdkwkd jzpfcJUNyD;aemuf
pv,f0ifzifrrnf;cifu uJGUcJUMu\/ aemuf 0ifeDonf 0efaxmufuav; wpfa,mufESifh
vufxyfawmhrnfvdkvdk Mum;&ao;\/ aemufxyfum; bmrQrMum;cJUonfrSm MumavNyD/ ,ckawmh
rawmfwm Mum;&avonf/ *syefppfAdkfvfwpfa,mufESifh rMumcP um;wJGpD;onf[k vltrsm;
ajymMuavonf/ wpfaeUawmh urm&Gwfpmwkdufa&SUem;rSm uRefawmfudk,fwdkif jrifvdkuf&avonf/

onfawmhrS uRefawmfonf 0ifeDazwkdU rdom;pktaMumif; jyefvnfpdwf0ifpm;rdNyD; udk<u,ftm;


ar;Munfhaomtcg tNidrf;pm;0efaxmufBuD; OD;azonf *syefrsm; &efukefr0ifrD ESpf&uf
okH;&ufavmufuyi aoG;wdk;a&m*gjzifh qkH;oGm;aMumif; od&avonf/ pdwfaumif;ESvkH;aumif;&Sdaom
OD;az? tauR;tarG;&ufa&mvSaom OD;az? ocifaygufpjzpfaom uRefawmf\w&m;rsm;udk
oabmxm;BuD;pGmESifh em;axmif&if; tdyfaysmfwwfaom OD;az/ ,ckum; rEdk;aomtdyfjcif;jzifh
tdyfoGm;avNyD/ uRefawmfum; ocifaygufpr[kwfawmhNyD/ tawGUtBuKHrsm;aom ocifjzpfcJUayNyD/
tazaojcif;? &nf;pm;aojcif; paom 'ku©ESifhvnf; BuKHcJU\/ ppfab;ppf'PftawGUtBuKHvnf;&Sd\/
*syefwkdU\ vSnfhjzm;cH&aom tawGUtBuKHvnf;&Sd\/ rjrrSD\ uGefydkufrS &kef;xGufEdkifcJUaom
ajymifajrmufonfh tawGUtBuKHvnf;&Sd\/ xdkrQ tawGUtBuHK rsm;aeNyDjzpfaom uRefawmfonf OD;azESifh
w&m;a[mvdkufcsif ygbdonf/ 'Dwpfcgawmh OD;azonf tdyfaysmfoGm;rnf r[kwfacs/

odkUaomf OD;aztm; rawGUEdkifawmhNyD/ OD;azonf rkqdk;ra':aX;MunfESifh om;orD;rsm;ukd


*syefzufqpfbGwfzdeyfatmufwGif xm;ypfcJUonf/ a':aX;Munfum; <um;&kHom <um;wwfonf?
[efaqmif&kHom wwfonf/ &SdwmzJUNyD; xkcJGpm;&kHom wwfonf? yifpifudk xdkifpm;&kHom wwfonf?
0rf;pmtwGufwpfpkHwpf&m vkyfwwfolr[kwf? wpfjym;wcsyf &Smwwfol r[kwf/ olwkdUtwGuf
pdwfylrdao;awmh\/

tylqkH;rSm 0ifeDtm; udka&T*syefAdkvfu AdkufwpfvkH;ESifh xm;ypfcJUrnfh ta&; jzpfavonf/ odkUaomf


&uftwefMumaomtcg 0ifeDazac: cifodef;0iftm; uyÜwdef,dk;&SD'g ac: AdkvfBuD; &ef&Sif;ESifh
tBuD;tus,f vufxyfr*FvmjyKMujcif; [laom owif;udk Mum;&aomtcg &ifzdkwmawG aysmufNyD;
tawmfpdwfat;oGm;&avonf/

ocifwifBuD;ofn urm&GwfbufrSmawmh tawmfvufpGrf;jyaeav onf/ *syeftaESmifht,Sufr&SdbJESifh


]olcdk;aps;}zGifhEdkifatmif pDpOfay;onf/ ]olcdk;aps;}[k ac:aom aps;rSm pyful;ryful;
txdwfwvefUumvwkef;u qdkifawGrS azmuf,lxm;aom aygif'gbl;rSpNyD; zdeyfxd ypönf;rsm;ESifh
Oa&mywdkufom;rsm; tdrfawGrS azmuf,lvmaom ZGef;? cuf&if;rS pE´&m;xd ypönf;rsm;udk
a&mif;cs&mae&mjzpfavonf/ b,fvlolcdk;? b,fvlu ckd;&myg ypönf;vufcHol? b,folu wpfqifh0,fol
rodEdkifawmhacs/ xdkpOftcgu cdk;jcif;udk usifh0wfodu©mysufonf[k b,folurQ rxifMuawmhacs/
okdUaomf ocifwifBuD;onf xdkaps;odkU a&mufvmNyD; ppfaq;avonf/ yef;uefa&mif;aeaom
olwpfa,mufudk ckd;&mygypönf;vufcHol[kqdkNyD; Budrf'Pfudk,fwdkifay;avonf/ ocifwifBuD;tm;
xdkolu vmbfrxdk;aom aMumifhckvdk &dkufjcif;jzpfaMumif; aemufrS Mum;&avonf/
wpfaeU a&ausmfa&mufoGm;&m rcifopfwkdUtdrfodkU oGm;Munfhavonf/ rcifopfwkdUtdrfrSm AkH;vnf;rxd?
rD;vnf;ravmif/ odkUaomf tdrfwGif b,folrQ r&SdMu/ wHcg;aomhcwfxm;onf/ tdrfeD;em;csif;rsm;uvnf;
bmrQrodMu/ rcifopfwkdU wpftdrfvkH; b,fodkU ajy;a&SmifaeMuygvdrfh/

ckaeom rcifopfwkdU rdom;wpfpktaMumif; Mum;&ygu awmfwm Mum;& jcif;rnfayrnf/


ckaeomrcifopfwkdUrdom;pktm; jrif&ygu awmfwm jrif&jcif;rnfayrnf/ odkUaomf ,ckvdktcsdefum;
rawmfwm Mum;&? rawmfwm jrif&NyD; awmfwm rMum;&? awmfwm rjrif&aom tcsdefaywnf;/ /

73

avjyif;rkefwdkif;BuD;wGif wG,fp&m ckdp&m

omrefr[kwfaom tcgumvBuD;wGif tcsdefonf b,fvdkukefoGm; rSef;rodEdkifacs/

uRefawmfonf urm&GwfrSmom cyfvQKdvQKd qufaeoGm;\/ bDtdkifat XmecsKyfwGif AdkfvfawZac:


ocifatmifqef;wkdU txufjrefrmjynfodkU wufoGm;NyD;onhfaemuf AdkvfpMumonf tBuD;tuJjzpf\/
AdkvfpMumqdkolrSm ocifatmifoef;yif jzpfaMumif;? olvnf; ocifatmifqef;ESifhtwl *syefjyef
AdkvfwpfOD;jzpfaMumif;avmufudkom odxm;yg\/ onfhjyifum; bmrQaumif;pGm rod/ AdkvfpMumrSm
aq;&kHwifae&onf[kvnf; Mum;&\/ olUae&mwGif AdkvfausmfaZmqkdol tjcm; *syefjyefAdkvfwpfOD;
tvkyfqif;aeonf[kod&\/ xdkAdkvf\ yif&if;wm0efrSmum; a*:&mukef;rSm Adkvfoifwef; zGifhay;jcif;
jzpfonf[kvnf; od&ao;\/ onfhxufydkNyD; uRefawmfrod/ AdkvfausmfaZmqdkol\ trnf&if;udkyif
rodao;acs/ olwdkUxHarSmufwGif uRefawmfh&ifwGif;rSm&SdorQawGudk zGifhxkwf&ef rjzpfEdkifacs/ olwkdUuvnf;
uRefawmfhtm; ,kHMunfEdkifrnfr[kwf/ t&if;ESD;qkH; &Jabmfvnf;jzpfNyD; tcspfcifqkH; ausmif;aezuf
oli,fcsif;udkat;aiGudk wrf;wrdonf/ olESifhawGUNyD; wdkifyifaqG;aEG;vdkonf/

odkUr[kwf ocifwifarmifBuD;ESifhawGU&vQif tqifajyvdrfhrnf/ *syefawG ArmjynfxJ ra&mufcifu


uRefawmfonf olESifhyGifhyGifhvif;vif; raqG;aEG;&Jacs/ uRefawmfwkdU\ ta&;awmfykHvkyfief;rsm;udk
ajymrjy&Jacs/ tJ'Dwkef;u olUt,ltq? txiftjrifrsm;udk uRefawmfav;pm;pGm em;axmifaomfvnf;
vufrcHcJUacs/ ,ck *syefrsm; jrefrmjynfxJodkU a&mufNyD;csdefwGif vkH;0vufrcHEdkifayNyD/ ol\ [dkwkef;u
ajrmfjrifcsufrsm;onf ,ck uRefawmf\ cHpm;csufrsm;ESifh nDnGwfaeayNyD/

t*FvdyfESifh *syefppfrjzpfrD okH;avvavmufwkef;u tif;pdefaxmifxJrS ]]zufqpftEÅ&m,fudk 'Drdkua&pD


tiftm;pktm;vkH;ESifh yl;aygif;wdkufzsufvdkonf}}[laom toHwpfoH xGufvmcJU\/ xkdpOftcgu
tif;pdefaxmifxJwGif wkdUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifwpf0ufcefU axmifusaeavonf/
tvkyftrIaqmifwpfOD;jzpfol ArmEdkifiHvkH;qdkif&m tvkyform;tpnf;t&kH;\ taxGaxG
twGif;a&;rSL;jzpfol ocifausmfpdefu ]]olonf zufqpf*syeftEÅ&m,fudk vlxkenf;
tpnf;t&kH;enf;rsm;jzihf jyefvnfwdkufzsufzdkUvdkaMumif;? xdkvkyfief;rsm;udk vGwfvyfpGmvkyfudkifEdkif&ef
olUtm;axmifrS vTwfay;zdkUvdkaMumif;}} bk&ifcH a':refprpfxHodkU pma&;cJUavonf/ xdkpOftcgwkef;u
uRefawmfonf tif;pdefaxmifxJrS xdktoHudkav;eufpGm rpOf;pm;cJUacs/ ocifausmfpdef\
awmif;qdkcsufudkvnf; tjcm;aom uRefawmfh&Jabmfrsm;ESifhtwl ]]axmifuxGufcsifvkdU
oabmw&m;awGxkwfNyD; a&;aewJUpmawGyg}} [k &,fp&mvkyfcJUavonf/ ,ckzufqpf
oHwvdrfh('vdrfh)BuD; uRefawmfwkdUtay: BudwfvmNyDjzpf&m txufyg tif;pdefaxmifxJrS
acgif;aqmifrsm;\ toHudkav;av;eufeuf pOf;pm;EdkifygNyD/ olwkdU\ xifjrif,lqcsufrsm;udk
&dkaoav;pm;vmygNyD/
xdkpOftcgwkef;u tif;pdefaxmifxJwGif tvkyftrIaqmifvlBuD;rsm; jzpfaom ocifav;armif? ocifEk?
ocifpdk;? ocifoef;xGef;? ociftkef;az? ocifcifatmif? ocifvSabmfBuD;ESifh ocifausmfpdefwkdU &SdMuonf/
ck olwdkU b,fa&mufaeMuNyDvJ/ t*Fvdyfu olwkdUtm; axmifawGajymif;ajymif;ydkUoGm; &m
tdE´d,jynftxdac:oGm;avrnfvm;/ olwkdUtwGuf uRefawmfrsm;pGm pdk;&drfaMumifhMuaeavonf/
[dkpOfwkef;u tif;pdefaxmifxJrS xGufvmaom zufqpfqefUusifa&;ac:oHudk olwkdUtm;vkH;
oabmwlMuovm;/ ,ckolwkdU b,fvdk,lqaeMurnfvJ/ ,ckolwdkUb,fvkdvrf;prsm; awGUxm;MuovJ/
,ck olwkdUb,fvdknTefMum;rnfvJ/ uRefawmfodcsifprf;ygbd/ olwkdUwpfawGudk vkduf&SmNyD; ar;csifvS\/
uRefawmfum;zufqpfarSmifxkwGif usa&mufae&mrS tvif;a&mif &Smaeolaywnf;/

uRefawmfaeUpGJtaotcsm rrSwfrdawmhaom arv\ aeUwpfaeUwGif aeylvSaom aeUv,ftcsdefü


a&wGif;teD; opfyifatmufrSm uRefawmfonf udk<u,fESifh usm;xdk;vsufaeavonf/ xdktcdkuf
udkwifaza&mufvmav onf/

udk<u,fu olUusm;udk a&TUvdkufcsdefESifh udkwifaz a&mufvmcsdefrSm wpfNydKifeufwnf; jzpfaeavonf/


xdkUaMumifh olonf pum;ajym&ef tm;oGm;av&m udkwifaztm;-

]]rif; vSnf;jzKwfNyD;NyDvm;a[h}}

]][kwfuJU? ckyJ jyefa&mufw,f? jzKwfNyD; jrif;pmauR;xm;cJUNyD; udpö&SdwmeJU 'DudkvmcJUwmyJ}}

uRefawmfum; uRefawmfhusm;udk a&TU&efom pdwful;ae&ojzifh pum;rajymtm;/ udk<u,fuyif-

]]aMomf rif;uudpöeJU vmcJUwmudk;? udkif; qdkapAsm;}}

]]udkwifxGef;udk pmwpfapmifay;p&m&SdvdkU}}

uRefawmfon usm;uGufpdwful;ray:ao;onfESifh ra&TUao;bJ xm;vdkuf&onf/ udkwifaztm;


vSrf;MunfhNyD;-

]]b,folu ay;vdkufwmvJ}}

udkwifazu uRefawmfhtm; pmudkvSrf;ay;&if;-

]]'DrSmaeraumif;vdkU aeoGm;wJU OD;BuD;armifqDuav}}

uRefawmfrSm tHUMo0rf;omjzifh ysmysmovJ jzpfoGm;avonf/ OD;BuD;armifrSm wkdUArmtpnf;t&kH;\ OuúX


ocifwifarmif? odkUr[kwf ocifwifarmifBuD;\ emrnf0Sufjzpfonf/

]]oleJU b,frSmawGUcJUovJ}}

]]tif;pdefbufrSm awGUcJUw,f}}

uRefawmfu ocifwifarmifBuD;\pmudk azmufNyD;zwf&ef vkyfaepOf olu qufajymjyefavonf/


]]awGUawmhOD;av;jrifhwkdU? udk<u,fwkdUtaMumif; ar;w,f? usef;usef;rmrm &SdMu&JUvm;wJU? tEÅ&m,fuif;
ab;&Sif;Mu&JUvm;wJU/ pum;pyfrdwmeJU usKyfu udkwifxGef;vnf; a&mufaewJUtaMumif; ajymjyvdkufw,f?
'Dawmholu 'Dpmudk a&;ay;vdkufwmyJ}}

olu uRefawmf\emrnf0Suf ]nGefUarmif}qdkwmudk okH;NyD;a&;vkdufonf/ olUqDvmawGU&efcsdef;jcif;jzpf\/


olaexdkifaom awm&ausmif;odkU vmwwfatmif nTefMum;&Sif;vif;csufrsm;vnf;ygav onf/

udk<u,f-

]]olwpfacgufrS 'Dbufrvmbl;aeEdkifvdkufwm}}

uRefawmf-

]]vmvdkUrvG,fvdkUjzpfrSmygAsm? rvmcsifvdkUawmh r[kwfEdkifygbl;}}

udkwifazu csufcsif;vdkvdk vSnfhjyefrnfvkyfaomtcg udk<u,fu-

]]jyefawmhrSmvm;uG aeygOD;vm;}}

]]jyefawmhr,fAsm? tdrfrSm tazwpfa,mufwnf;&Sdw,f? oluvnf; uRefawmfjyefa&mufw,fqdk&ifyJ


olUjrif;wyfNyD; vSnf;xGufzkdU vkyfaeNyD}}

udk<u,f-

]]rif;tareJU jrMunfwkdUu b,foGm;MuovJ}}

]]tar&,f? wifa&TwdkU vifr,m;&,f blwm&kHbufoGm;Muw,f? udkNyKH;u blwm&kHrSm tvkyfjyef&rvdkvdk


Mum;wmeJU oGm;MuwmAs? jrMunfawmh aps;oGm;w,fAs}}

udk<u,f-

]]jrMunfwpfa,mufwnf; oGm;wmvm;}}

]][kwfw,fAs}}

udk<u,fhrsufESmwGif pdk;&drfpdwfaMumifh xif[yfvmonf/ olonf a':vkH;wifESifh rnm;cifuyif


jrMunfwkdUtm; *&kwpdkuf apmifha&SmufcJU\/ ckawmh r,m;ygorD;vnf; jzpfjyef? udkwifaz\
r,m;vnf;jzpfvmjyefaom tcgydkí *&kpdkufvsuf&Sdavonf/

]]'DacwfBuD;rSmuGm? rdef;uav;wpfa,mufwnf; roGm;rvmapeJU[? ysKdysKd tdktdk rxl;bl;[?


iykawGb,favmuf&rf;um;aew,fqdkwm rif;Mum;w,f r[kwfvm;}}

]][kwfw,f? uRefawmfajymawmhxm;om;yJ? aps;uvnf; odyfra0;vkdU oGm;vdkufwmxifyg&JU?


uJjyefOD;r,fAsm}}
udkwifaz\ rsufESmESifh trlt&mwkdUwGif pdk;&drfruif;jzpfvmonfrSm odomvS\/

olxGufoGm;aomtcg udk<u,fu usm;udkvufckyfxJrSm vIyf&if;-

]]wkdUjynfuawmh aezdkUawmif raumif;awmhbl;aemf? rif; Mum;vm; wpfaeUu acG;rom;wifBuD;u


ykvdyftifpydwfawmf OD;wkwfuav;&JU orD;udk awmif;,lwm? uav;ruav;u
tysKdzm;zm;jzpfwmrSrMumao;bl;? uGefAifhausmif;oluav;av}}

]]olUtazujiif;vdkufzkdU aumif;w,faemf}}

]]b,fhES,fvkyfNyD; jiif;rSmvJ? acG;om;BuD;u OD;wkwfuav;udk t*FvdyfolvQKd *syefUvufxJtyfvdkufr,f?


bmnmajymNyD; ajrmufvkduf vSdrfhvdkuf vkyfwmudk;/ ykvdyft&m&Sdqdkawmh t*FvdyfolvQKddvdkU pGyfpJG&if
vG,faewmudk;uG? *syefuvnf; ,kHrSmyJ? tzsif;qkH;vufxdyfudk tyfeJU tqGcH&NyD;om;yJ}}

uRefawmfhrsufpdxJwGif cyfcGifcGifajcESpfacsmif;jzifh cyf,dkif,kdifaxmufxm;aom wkwfcdkifonfh udk,fcE¨mrS


ao;auG;aom vufESpfacsmif; wJGusvsuf&Sdaom touf 40 ausmfNyDjzpfonfh ocifwifBuD;tm;
jrifaeavonf/ olUtm; uGefAifhausmif;ol ysKdjzLvSvS EkEkuav;ESifh ,SOfwGJvsuf uRefawmfhrsufpdrSm
xifjrifvm&ef BudK;pm;onf? ratmifjrifacs/

uRefawmfwkdUonf usm;qufrupm;Muawmhay/

aemufwpfaeU eHeufwGif uRefawmfwpfa,mufwnf; ocifwifarmifxHodkU oGm;&ef xGufcJUavonf/

tif;pdefaxmifBuD;teD;odkU oGm;&\/ NyD;rSvSnf;vrf;uav;wpfckodkU csKd;0if&\/


vSnf;vrf;ab;wGifv,fcif;rsm;ESifh O,smOfNcHrsm; &Sd\/ twefMumaomtcg awmuav;xJodkU 0if&onf/
4if;aemufjAKef;ceJ awm&ausmif;wkdufodkU a&mufoGm;avonf/ NrdKUESifhwu,fa0;NyD; ]pdyfykwD;ESifh
&dyfBuD;cdk&ef} wu,faumif;aom ausmif;wdkufjzpfavonf/ taqmufttkH BuD;BuD;rm;rm; r&Sd/
opfom;ausmif;cyfi,fi,frsm;om&Sd onf/ ]opfwpfyif&if; 0g;wpfyifatmuf oDwif;oDv
aqmufwnf&ef} ae&mrsm;um; aygvS\/

olpdrf;wpfa,muf 0ifoGm;onfqdkvQif vIyfvIyf&G&G jzpfoGm;NyD; odomvSonfhae&mjzpf\/


ocifwifarmifBuD;onf uRefawmfa&mufonfudk csufcsif;odavonf/

ocifwifarmifBuD;u uRefawmfhtm; b,folrQr&Sdaom Z&yfuav;wpfckodkU ac:oGm;avonf/

xdkifrdvQifyif uRefawmfu-

]]uRefawmf &efukefa&mufa&mufcsif; cifAsm;udk pkHprf;aewmyJAs}}

ocifwifarmifBuD;onf ol\ rlydkiftNyKH;jzifh-

]]b,folrS rodMubl; r[kwfvm;}}

]][kwfuJU b,folrSrodMuygbl;xifw,f/ uRefawmfuvnf; cifAsm;eJU &if;ESD;wJUvl b,folrSef;rSrodbJ/


wu,fqkdawmhAsm 'DaeUxd uRefawmfawmh &efukefrsm &if;ESD;wJU &Jabmf&Jbuf b,folUrS rawGU&ao;bl;As}}
]][J [J ckrSyJ &if;ESD;ol awGU&awmhw,faygh}}

]][kwfw,f}}

olu uRefawmfESifh uGJoGm;NyD;onfhaemufrSpí ,ck jyefawGUonftxd olUrSm jzpfysufcJUwmawGudk


ajymjyonf/ wpfygwnf;yif jrefrmjynfwpfjynfvkH; *syefUvufatmufodkU a&mufcJU&ykHudk ajymoGm;onf/
arv 13 &ufaeUu r[mrdwf ppfwyfrsm;onf jrefrmjynft&yf&yfrS &kyfodrf;NyD;aMumif;
aMunmonf[kod&avonf/ uRefawmfuvnf; ocifwifarmiftm; olESifhuGJNyD;onfhaemufrSpí
,ckjyefawGUonftxd uRefawmfhrSm jzpfysufwmawG? Armrsm;rSm jzpfysufwmawGudk awGUorQ? BuKHorQ
zkH;uG,fjcif;r&SdbJ ajymjyonf/ wpfygwnf;rSmyif ,cifuol\ ajrmfjrifcsufwdkUonf ,aeUuRefawmf\
cHpm;csufawGESifh wpfxyfwnf; wlaeaMumif; 0efcHvdkufavonf/

olum; uRefawmf0efcHorQudk NyKH;í em;axmifaeonf/ ]]igrajymbl; vm;uGm}}[laom


<um;0ifhjcif;rsKd;r&Sday/

uRefawmf-

]]tif;pdefaxmifuaeNyD; ajymif;oGm;&wJU wkdUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifvlBuD;awG ckb,frSmwJUvJ?


vdrfhvdrfhvnf;vnf; bmrSrjzpfbl; xifyg&JUaemf}}

olu 0rf;omtm;&pGmajymonf/

]]tm;vkH; ab;uif;&efuif;wmyJwJUuG/ tif;pdefaxmifuaeNyD; o&uf? NyD;awmh jrif;NcH? NyD;awmh


wcsKdUudkrEÅav;? wcsKdUudkrkH&Gm ajymif;ac:oGm;w,f/ tdE´d,udkawmh c:roGm;Edkifawmhbl;/ ocifEk?
ocifpdk;wdkU vlpku rEÅav;axmifa&mufrS vGwfMuowJU/ ocifoef;xGef; ocifav;armifwkdU vlpkuawmh
rkH&GmaxmifusrS vGwfMuowJU}}

]]ocifausmfpdef&JU owif;aumAs}}

]]olvnf; ocifEkwkdeJU twlwl rEÅav;axmifu vGwfMuwmyJwJU/ udk,fhvl b,folUrSvnf; rajymeJU?


ocifEk? ocifpdk;eJU ocifausmfpdefwkdUudk axmifuxkwfNyD; w&kwfjynfydkUay;zkdU pDpOfMuao;owJU/
'gayrJUratmifbl;/ *syefawGu oDaygNrdKUudk odrf;vdkufawmh w&kwf-Armvr;fuaeNyD; xGufr& awmhbl;/
ckawmhb,fenf;eJUrqdk Armjynftjyifa&mufNyD; r[mrdwfawGeJU tquftoG,f,lzkdU ocifausmfpdef?
ocifjroGifeJU udkodef;azwkdU[m w&kwfwyfeJU vdkufoGm;MuNyDwJU}}

]][kwfvm;? udkodef;azudk uRefawmfrEÅav;rSm awGUcJUao;w,f}}

]]'DhjyifvlawGawmh rMumcif &efukefudkqif;vmMuvdrfhr,f}}

]]qif;vmNyD;bmvkyfMurSmvJ? ckaumbmvkyfaeMuNyDvJ? uRefawmfwkdU aumbmvkyf&rSmvJ?


'gyJodcsifw,fAsm/ jrifawGUae&wJU tajctaeawGudk uRefawmfrBudKufbl;? rcHr&yfEdkifjzpfaew,f/
EdkUayr,fh bmvkyf&rSef;rodbl;}}
uRefawmfhtar;udk ocifwifarmifBuD;onf vG,fvG,f&Sif;&Sif;ESifh rajzwwf jzpfaeoavm? odkUr[kwf
oludk,fwdkif uRefawmfhvdkyif tajz&SmaeqJyifavm rajymwwfyg/ olum; twefMum bmrQrajym?
ajymjyefawmhvnf;-

]]'Dvdk&Sdw,fav ocifwifxGef;&JU? wpfckckawmh vkyf&rSmyJ/ EdkUayr,fh rcHr&yfEdkifjzpfwdkif; t&ifpvdkvkyfvdkU


rjzpfbl;/ ppfra&mufcifu jrm;ukefw,fqdkwmrsKd;udk a&Smif&r,f}}

uRefawmfum; olUvdk tbd"r®mqefawG;awmNyD; at;at;aewwfol r[kwf/ uRefawmfhtm;


aoG;qlvG,fol[kac:vQifvnf; cH&ygawmhrnf/

]]ppfra&mufcifu jrm;rukefapeJU qdkwmuawmh bmrSrvkyfcsifwJUvlawGtwGuf taumif;qkH;pum;ykHyJAsm}}

uRefawmfonfþpum;rsm;jzihf ocifwifarmifBuD;tm; wkdufcdkufvkdufovdk jzpfoGm;avonf/


olUrsufESmonf wif;rmoGm;\/ olonfacgif;udk aemufypfvSefum ol\xlxyfaom qHyifrsm;udk vufjzifh
zd&if;oyf&if; twefMumatmif pOf;pm;aeavonf/ 4if;aemuf rwfrwfxdkfif vdkufNyD;
av;aq;pGmajymvkdufavonf/

]]udk,fwdkUwpfawGvnf; wwfEdkifoavmuf vkyfMuwmygyJuGm/ umuG,fa&;yk'fr 26 eJU 38 t&


ocifav;armif? ocifEk? ocifoef;xGef;? ocifpdk;wdkU axmifusNyD;wJUaemuf
wkdUArmtpnf;t&kH;tvkyftrIaqmif jyefzGJU&vdkU udk,fu OuúXwufvkyf&w,f/aemufbmMumvJ
zufqpf*syefawG tif'dkcsKdif;em;&JU urf;r&m;auGUudk odrf;NyD; a&wyftajccHpcef; vkyfvdkufw,f/ 1940
ckESpfZlvdkfifvxJrSmayghuG/ a&ausmfvrf;rSm wkdUArmtpnf;t&kH;&JU EdkifiHvkH;qdkif&m
aumfrwDtpnf;ta0;usif;yw,f? tJ'DrSmyJ iguOuúXtjzpfeJU wkdUArmtpnf;t&kH;onf
ArmwpfEdkifiHvkH;udk,fpm; zufqpfpepfudk ckcHwGef;vSefr,f vdkUaMunmcJUw,f/ urf;r&m;auGUrSm
*syefawGvkyfykHudk &IwfcscJUw,f/ aemufpufwifbmvxJrSm t*Fvdyfu w&kwf-Armvrf;rBuD;udk
*syeftBudKufvdkufNyD; ydwfvdkufawmh wkdUArmtpnf;t&kH;u uefUuGufcJUw,f/ 'g[m w&kwf'Drdkua&pDudk
t*Fvdyfe,fcsJUwkdUu opömazmufjcif;jzpfw,fvdkU wkdUu owfrSwfcJUw,f/ 1940 ckatmufwkdbmvrSm
ysOf;rem;rSm wkdUArmtpnf;t&kH; EdkifiHvkH;qdkif&m aumfrwD tpnf;ta0;udk usif;ycJUw,f/
tJ'Dtpnf;ta0;rSm udk,fu OuúXtaeeJU zufqpf*syefrsm;[m jrefrmjynfxJ usL;ausmf0ifa&mufvm&if
ckcHwGef;vSefr,fvkdU aMunmcJUw,f}}

ocifwifarmifBuD;onf wkdUArmtpnf;t&kH;taeESifh zufqpfqefUusif a&; oabmxm;rsm;&SdcJUykHudk


twdwfaqmifaeavonf/ a&eHajr tvkyform;wyfOD; nDvmcHrS qkH;jzwfcsufrsm; jrif;NcH
wkdUArmtpnf;t&kH; nDvmcHrS qkH;jzwfcsufrsm; ponfwkdUudk udk;um;í ajymavonf/

]]aMunmcsufawG qkH;jzwfcsufawGuawmh [kwfwmayghAsm? zufqpf*syef ckcHwGef;vSefa&;twGufygyJ/


odkUayr,fh vufawGUjzpfwmuawmh uRefawmfwkdUjrefrmjynfxJ jrefjref0ifvmEdkifatmif ulMuwmyJAs/
b,fvkdvkyfNyD; 'DvdkjzpfoGm;ovJqdkwmawmh uRefawmfem;udk rvnfbl;Asm}}

ocifwifarmifBuD;onf bmrQjyefrajymEdkifbJ aMumifoGm;onf/ okdUaomf ol\rsufESmrSm a'gor&Sd? yuwd


at;csrf;wnfNidrfaeav\/

twefMumrS-
]]tif; [kwfawmh [kwfwmyJ/ 'gayrJU udk,fhtaeeJUuawmh tjzpftysufawGudk rwm;qD;Edkifwmom
tjypfygyJ/ [dkt&ifu rif;t,ltqawG rrSefbl;vdkUqdkNyD; udk,fa0zefcJUw,f r[kwfvm;/ okdUayr,fh
rif;udk trSefa&mufatmif rydkUEdkifcJUbl;? rif;wkdUtvkyfudk wdkUrwm;qD;EdkifcJUbl;/ pum;pyfrdvdkU
ajym&OD;r,f/ ocifjr&,f? udk,f&,f? bk&ifcH a':refprpfeJU oGm;awGUMuNyD; zufqpfqefUusifa&;
vkyfief;awG vkyfzkdU axmifxJu wkdUArmtpnf;t&kH; acgif;aqmifawGudk vTwfay;zkdU awmif;qkdMuw,f/
'Dawmh bk&ifcHu ocifatmifqef;eJU ocifacgif;aqmif tcsKdU *syefa&mufaeNyDqkdwJU tpD&ifcHpmudk
xkwfjyNyD; awmif;qdkcsufudk rvdkufavsmEdkifwJUtwGuf 0rf;enf;ygw,fvkdU ajymvTwfvdkufw,f/ tJ'Dvdk
tajctaersKd;rSm wkdUubmawGrsm; vkyfEdkifrSmvJ/ wu,fuawmh ocifatmifqef;
*syefa&mufoGm;wmudku tpDtpOfr&SdbJeJU a&mufoGm;wmyJ/g 'gvnf;yJ tajctaeudk rwm;qD;EdkifwJU
oabmaygh udk,fhvl}}

uRefawmfhrSm tHUMoí rqkH;Edkifjzpfaeonf/

]]'gt[kwfyJvm;}}

]]'DvdkyJ ajymMuwmyJ/ udk,fuawmh ocifatmifqef;wkdU *syefa&mufoGm;wm tpDtpOf&SdNyD;


BuHpnf&if;twdkif; a&mufoGm;wmvm;/ rBuHpnfbJeJU a&mufoGm;wmvm;qdkwmudk tjiif;ryGm;csifbl;?
wkdUwpfawG [m tm;vkH;yJ tajctaeudk rwm;qD;EdkifcJUMubl;qdkwmuawmh b,folrS
rjiif;Edkifbl;xifw,f}}

]][kwfw,f? tajctaeudk rwm;qD;Edkifwmawmh trSefyJ/ 'gaMumifhvnf; zufqpf*syef[m


uRefawmfwkdUEdkifiHudk ukyfcGpD;xm;EdkifaeNyD? tkyfpD;xm;EdkifNyD/ aemufvmwJU armifykvJ 'dkif;0efxufuJ
qkdwmvdkygyJ? 'D0#fu uRwfatmif b,fvdkvkyfMurvJ? zufqpf*syefudk b,fvdk wGef;vSefMurvJ}}

uRefawmfu qlylvIyf&Sm;aeoavmuf ocifwifarmifBuD;rSm at;pufpuf EdkifvSonf/

]]tajctae &ifhusufatmifapmifhNyD; tcsdefusawmh wGef;vSef&rSmaygh}}

olUtajzudkrrSef[k uRefawmf]]rajymEdkifaomfvnf; tm;&p&maumif;aom tajzum; r[kwfacs/


uRefawmfhaoG;rSm qlyGufae[efwlonf/ uRefawmfhtoHrSm obm0rusbJ jrifhwufaeonf/

]]t&dyfxJuxdkifNyD; at;at;uav; apmifhae&rSmvm;}}

ocifwifarmifBuD;onf uRefawmfhtwGif;vIyf&Sm;rIrsm;udk &dyfrd[efwlonf/ &,fypfvdkufNyD;-

]][m; [m; ocifwifxGef;&,f 'Dvdkvnf; r[kwfygbl;? acgif;at;at;xm;prf;yg/ udk,fwkdUvlawGpkHatmif


apmifhygOD;? ,kHMunf&wJU vltcsif;csif;wdkifyif aqG;aEG;NyD; vkyfoifhwm pvkyfMuwmaygh}}

ocifwifarmifBuD;u ,kHMunf&wJU vltcsif;csif;[laom pum;udk xnfhajymvkdufjcif;onf


uRefawmfhtm;av;av;eufeuf pOf;pm;cef;0ifap\/ ,ckxd uRefawmfvnf; udk,fh&ifwGif;&SdorQudk
zGifhjyEdkifaom ,kHMunf&olrsm; udk&Smaeonf r[kwfygvm;/ ocifwifarmifvnf; uRefawmfhvdkyJ
,kHMunf&ol &Smaeonfr[kwfyguvm;/ avjyif;rkefwdkif;onf uRefawmfwkdUtay:wGif
jAKef;ceJusa&mufvm\/ opfyifawG tjrpfuvefNyD; vJusvGifhpOfae\/ vIdif;wHydk;BuD;rsm; &dkufcwfae\/
xdkMum;xJwGif cdkifNrJaom twG,ftcdk? vkHNcKHaom tumtuG,f&Sm&onfrSm wu,frvG,fygwum;/
rkd;onfjAKef;ceJ &Gmusvmavonf/ vGefcJUaom &ufrsm;twGif;u aetvGefylxm;ojzifh "edrdk;wGif
taygufrsm;&Sdaeay&m rkd;,kdí usavonf/ uRefawmfwkdUonf ae&ma&TUxdkifMu&\/ Z&yfa&SUrSm
OD;yOöif;wpfyg; cyfokwfokwf avQmufoGm;avonf/

uRefawmf-

]]'Dausmif;wdkufrSm odyfNyD; wdwfqdwfwmyJaemf? ausmif;wdkifoHCmvnf; enf;w,fxifw,f}}

]]enf;w,f? odyfenf;wmyJ? ausmif;om;vnf; odyfr&Sdbl;}}

]]ppfajy;awGaum odyfr&Sdbl;vm;}}

]]r&Sdbl;? udk,fawmif ajymif;vmwm rMumao;bl;}}

]]t&ifu b,frSmvJ}}

]]a&TawmifMum;rSm aevdkufao;w,fav? ocifudk,fawmfrIdif;eJU rsufESmcsif;qdkiftdrf[maygh}}

]]aMomf [kwfvm;? ocifudk,fawmfrIdif;vnf; a&TawmifMum;rSm aeovm;}}

]]aewmaygh? a&TawmifMum;bufu tdrfawGudk ocifacgif;aqmifawG aezdkU odrf;xm;wmyJ/ udk,fuawmh


tJ'DrSmae&if; pdwfcsvufcsaevkdU rjzpfwmawGUvm&w,f/ *syefawGu rouFmbl;qdk&if
zrf;qD;NyD;&dkufwmyJ? vufonf;cGHcGmw,f? vQyfppf"mwfeJU &IdUw,f? tkduGm trsKd;rsKd;ESdyfpufwmygyJ/ udk,fhudk
*syefuifayawGu rouFmjzpfaew,fqkdwm awGU&w,f/ 'Dawmh ckvdk ajymif;a&TUaevdkufwm
aumif;wmaygh}}

a&TawmifMum;xJrSm ocifacgif;aqmifwcsKdUaeMuw,fvdkUawmh uRefawmfMum;yg&JU? odkUayr,fh cktcgBuD;rSm


]ar;ygrsm; pum;&}qdkwJU pum;[m aumif;usKd;xuf qkd;usKd;udkom ay;Edkifavawmh
ar;jref;pkHprf;reawmhygbl;Asm}}

]]at; t&rf;rar;wm? rpkHprf;wm aumif;w,f/ ocifatmifqef;? ocifudk,fawmfrIdif;?


ocifjrwdkUtaMumif; rar;&bl;vdkU *syefawGu vkyfxm;w,f/ t*Fvdyfbufom; &efolawGu
vkyfBuHoGm;rSm pdk;&owJU/ uJ 'gxm;OD;? OyrmEdkifiHjcm;xGufoGm;NyDqdkwJU ocifodef;azwkdUvlpktaMumif;
ar;rdw,fqdkygawmh? ar;wJUvl[m ocifodef;azwkdU&JU vl&ifjzpf&r,f? odkUr[kwfvnf; *syefolvQKd&if
jzpf&r,fvdkU tar;cH&wJUvlu xifvdkufrSmyJ/ b,fbufurS ab;tEÅ&,f ruif;bl;/ 'Dawmh tifrwef
&if;ESD;wJUvludkrS ar;wmjref;wm aumif;w,f}}

]]ck 'DrSm cifAsm;eJUtwl ocifacgif;aqmifxJu b,folrsm;&SdaeovJ}}

]]b,folrSr&Sdbl;/ a&TawmifMum;rSmwkef;uawmh q&mawmf ocifygarmu©vnf; udk,feJUtwlaewmyJ/


bkef;BuD;uvnf; r[kwfrcHuG? 'Dawmh *syefawG vkyfaewmawG twdtvif; &IwfcsuefUuGufaew,f/
udk,fuvnf; tpuwnf;u zufqpfqefUusifa&;orm;rSef; vlodrsm;aeawmh a&TawmifMum;rSm
twlaevdkU raumif;awmhbl;/ q&mawmfuawmh Am;u&m olUausmif;ol jyefoGm;w,f? udk,fuawmh
q&mawmftqufESifh 'Dausmif;ajymif;vmwmyJ/ rMumcifawmh Am;u&m olUausmif;ol jyefoGm;w,f?
udk,fuawmh q&mawmftqufESifh 'Dausmif;ajymif;vmwmyJ/ rMumcifawmh q&mazwkdU
'Dudkajymif;vmMuvdrfh r,f? q&mOD;a&TazwkdUav? rif;odw,f r[kwfvm;}}

rodbJaeygrnfavm/ rcifopf\taz? a':a&Topf\ armif? ausmif;q&m OD;a&Tazudk


qkdvdkonfr[kwfygvm;/ olwkdUowif;udk em;pGifhaewm MumNyD/

]]aMomf q&mazwdkU 'Dajymif;vmMur,fvm;? ck olwkdU b,frSmvJ}}

]]ck olwkdU arSmfbDrSm &SdaeMuw,f? olwdkUu tJ'DZmwdudk;uG}}

ocifwifarmifBuD;onf pum;udk &yfxm;vkdufNyD; tjyifodkU Munfhaeavonf/ rdk;onf


apGaeaomrdk;r[kwf? oGefcsovdk &GmcsvdkufNyD; &yfoGm;cJUavNyD/ aerif;onf BudK;Mum;BudK;Mum;
xGufjyLae\/ ocifwifarmifBuD;\rsufESmrSm nSKd;EGrf;oGm;vsuf-

]]q&mazvnf; *syeftESdyftpuf cHxm;&w,f udk,fhvl}}

uRefawmfhrSmxdwfvefUoGm;onf/

]]tkdjzpf&avAsm? EdkifiHa&;orm;vnf; r[kwfbJeJU}}

]][ ocifwifxGef;&JU? cktcgrSm EdkifiHa&;orm; tESdyfpufcH&wmu enf;w,f/ &dk;&dk;vlawG


tESdyfpufcH&wmrsm;w,f/ EdkifiHa&;orm;uawmh a&Smifwwfwdrf;wwfw,f/ rD;pifMunfhuwwfw,f
&dk;&dk;vlawGuawmh 'Dvdkr[kwfbl;/ 'DdvkeJU q&mazcrsm cH&&Smwmaygh}}

uRefawmfhrSm rsm;pGm pdwfraumif;jzpf&onf/ q&muawmfa':nGefUESifh orD;rcifopfwkdUtm;


txl;u&kPmoufrdavonf/ olwkdUtwGufyif pdk;&drfvmonf/

]]jzpfykHajymprf;ygOD;Asm}}

]]ocifwifxGef; odwJUtwdkif;yJ? q&maz[m ausmif;q&m&dk;&dk;yJ/ 'gayrJU EdkifiHa&;orm;awGudk


av;pm;w,f? tm;ay;w,f/ ausmif;q&m udkxGef;a&TwdkUeJU ywfoufNyD; q&mazwdkUeJU wkdU&JabmfawG
&if;ESD;Mu&w,f/ udk,fwkdUwpfawG ajy;MuvTm;Mu&awmh olUqDrSm ta&;BuD;wJU pmtkyfawG
tyfxm;Muw,f/ udk,fhpmtkyfawGvnf; tyfxm;w,f/ vDeif0g'jyómemrsm; rmhufpf0g'vufpJGusrf;?
w&kwfjynfay:rSm xGef;wJUMu,feD? *syef&JU &THUajcaxmufpwJU pmtkyfawGayghuGm/ q&mazu vnf;
oludk,fwdkifrzwfwwfayr,hfvdkU wkdUtwGuf tifrwef tzkd;wefwJU pmtkyfawGjzpfw,fqdkwm
,kHMunfw,f/ 'gaMumifh arSmfbDajy;awmhvnf; ,loGm;w,f/ wpfaeUawmh *syefawGu tdrfawGwufarT&if;
tJ'DpmtkyfawG awGUoGm;awmh q&mazudk *syefqefUusifa&;orm; uGefjrLepfponfjzifh pGyfpGJNyD;
zrf;oGm;awmhwmyJ? acgif;aqmifb,folvJ? uGefjrLepfXmecsKyf b,frSmvJ ponfjzifh ar;awmhwmyJ/
q&mazuvnf; rodawmh b,frSm ajymwwfrSmvJ/ q&mazurodbl; rajymwwfbl;qdkwmudk
*syefawGur,kH bl;? b,folUpmtkyfawGvJvkdU ar;awmh q&mazu wkdUudk *syefawG &ef&SmrSm pdk;wmeJU
bmrSrajymbl;/ trsKd;rsKd;&dkufESuf? trsKd;rsKd;ESdyfpufNyD; ppfwmyJ/ tawmfcHvdkuf&w,f udk,fhvl? q&mazudk
AdkvfausmfaZmu aumif;aumif;odw,f}}

]]b,f AdkvfausmfaZmvJAs}}
]]b,fAdkvfausmfaZmjzpf&OD;rSmvJ? *syefjyef ? tckAdkvfoifwef;ausmif; wm0efcH AdkvfausmfaZmayghuG}}

]]aMomf Mum;zl;om;yJ}}

]]at; AdkfvfausmfaZmqD vlvTwfNyD; tusKd;taMumif; ajym&w,f? AdkvfausmfaZmu *syefawGxH0ifNyD;


ajymay;vdkU q&maz toufraobJ vGwfcJU&w,f udk,fhvl}}

]]jzpfrSjzpf&avAsm}}

]]arSmfbDrSmu *syefawGeJUeD;w,f? q&mazu *syefawG vufvSrf;rrSDavmufwJUae&m ajymif;csifw,f/


orD;ysKduav;uvnf; &Sdao;awmh trsKd;rsKd;pdwfylw,f xifyg&JU udk,fhvl&m/ 'gaMumifh 'Dawm&ausmif;
ajymif;vmcJUzkdU udk,fu ac:xm;wmyJ/ tm;vkH; tpDtpOfvkyfNyD;NyD? ajymif;vmMuvdrfhr,f}}

]]uRefawmfuvnf; olwkdUeJU awGUcsifygw,fAsm}}

]]aemufvmcJUaygh? 'Dvm&if awGUrSmygyJ}}

uRefawmf pOf;pm;Munfhaerdonf/ rcifopfwkdUrdom;wpfpkonfvnf; zufqpf*syefwkdUtm; uRefawmfhvdkyif


rkef;aevdrhfrnf/ ,kHMunftm;udk;pm;& aom&Jabmf&JbufawG &Smaumif;&Smaernf/

uRefawmfwkdU wJZ&yfa&SUrS tkyfvrf;uav;ay:wGif oydwfydkufxm;aom bkef;BuD;wpfyg;ESifh


qGrf;[if;tkyfxrf;aom ausmif;om;uav;wpfa,mufwkdUonf qGrf;cHjyefvmMuonfudk awGU&avonf/
bkef;BuD;ESifh ausmif;om;uav;wkdUrSm rkd;a&pkd&TJaeavonf/

]]uJ uRefawmfjyefOD;r,f}}

]]at; udk,fwkdUwpfawG pkMuOD;rSmaygh}}

]][kwfuJU? ppfa&mufawmh ypf&atmif jrm;awG pkxm;Mu&vdrfhr,f}}

ocifwifarmifu NyKH;vkdufavonf/ olUtNyKH;u olUwGif awGUaeus olUrlydkiftNyKH; jzpfavonf/

]]at; aumif;w,f? aumif;w,f? ppfra&mufcifom jrm;rukefyapeJU? jrm;udk pkawmhpkxm;&r,f}}

uRefawmf urm&GwftdrfodkU jyefa&mufaomtcg b,folUudkawGU&onf xifoenf;/

udkat;aiG/

avjyif;rkefwkdif;BuD;Mum;wGif wG,fp&m? ckdp&mwpfOD; awGUjyefavNyD/

rSm;twl? rSeftwl? qkd;twl? aumif;twljzpfcJUaom uRefawmfh&Jabmf BuD; udkat;aiG/

*syefESifh ppfpjzpfuwnf;u olESifhuRefawmf vlcsif;uGJoGm;cJUavonf/ odkUaomf uRefawmfwkdU\


tonf;ESvkH;wkdUum; oD;jcm; auGuGif;raecJUMuyg/
olonf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf Adkvfuav;,leDazmif;udk 0wfxm;\/ jrif;pD;om;a&zdeyfBuD;ESifh
"m;&SnfBuD;rsm;um; ryg/ &dk;&dk;cHUcHUESifh Munfhaumif; aeavonf/

]]b,fwkH;u bDtdkifatxJ 0ifovJ}}

]]rMumao;bl;/ a*:&mukef;Adkvfoifwef;ausmif;wufw,f? ausmif;uvnf; qif;a&m urm&Gwfwpf0dkufrSm


wpfpkwpfpk zGJU&r,fvdkU wm0efusw,f/ wm0efuswJUtwdkif; zGJUNyD;NyD? zGJUvnf;NyD;a&m bDtdkfifat
zsuf&r,fvkdU owif;Mum;aew,f}}

]]tdk [kwfvm;? *syefawGuvnf; tuif;yg;om;yJaemf? b,f[mjzifh jynfolUtzGJUvufeufqdkwm


odwmyJaemf}}

]]yg;wmaygh zdk;wifxGef;&m? olwkdUvnf; tHcGatmif pm;zl;aewJU aumifawGyJ/ udkf,fav *syefawG


a&mufvmNyD; rMumbl;? olwkdUtaMumif; aumif;aumif;odwm/ odvdkUvnf; jyefcs&atmifvdkU wyfxJ0ifwm?
Adkvfoifwef;wufwmyJ/ udk,fhudk tkyfcsKyfa&;bufrSm wm0efay;ao;w,f? &mxl;aygh udk,fhvl&m?
udk,fr,lbl;? ppfxJyJ 0ifypfvkdufw,f/ ckawmh bDtdkifat zsufypfr,fqkdawmh tzsufrcHbJeJU udk,fhwyfpkeJU
awmtajccH wpfckck,lNyD; cHcsaer,fawmif pdwful;rdw,f}}

]]wpfa,mufwnf;awmh xrvkyfeJUav? wdkifyifnSdEIdif;&OD;rSaygh}}

]]tif; tJ'gvnf; [kwfwmyJ/ NyD;awmhvnf; bDtdkifatudk zsufayr,fh 'DhjyifemrnfwpfckckeJUawmhxyfNyD;


qufzJGUOD;rSmeJUyJ wlygw,f? 'gaMumifhapmifhaewmyJ}}

]]udkat;aiG cifAsm; ppfAdkvfjzpfNyDqdkawmh rdef;rrsm;&aeNyDvm;}}

]][m BuHBuD;pnf&m udk,fhvl&m}}

]]rodbl;av? ckwavm bDtdkifatAdkvfwkdU? ocift&m&SdwkdU pef;yGifhaeMuvdkUyg/ vufxyfvkdufMuwm


tvQKdvQKdyJ}}

uRefawmfwkdUonf awmufwdkrnf& twif;tzsif;rsm;udk ajymMuonf/ vGefcJUaomajcmufvtwGif;u


tawGUtBuKHrsm;udk vSJvS,fMuonf/ xifjrif,lqykHawGudk nSdMuavonf/ urÇmppfowif;rsm;ESifh
urÇmha&;&mrsm;udk aqG;aEG;Muonf/ uRefawmfwkdUESpfa,mufonf wpfckwnf;aom a&pD;rSm
vdkufygcJUMu\/ ul;cwfcJUMu\/ uRefawmfwdkU ESvkH;onf;yGwfrsm;onf wpfckwfn;tjzpfjzifh
aygif;pyfcJUMu\/

,cktcg tawGUtBuKHwlnDonfhtay:wGif tajccHí txiftjrif t,ltqudk nSdvdkufMuaomtcg


wpfckwnf;aom txiftjrif t,ltq jzpfvmayonf/ uRefawmfwkdU\ OD;wnf&monf
wpfckwnf;jzpf\/ þodkU wlnDjcif;rsm;udkawGU&aomtcg uRefawmfhrSm rnfrQ0rf;omoenf;/ rnfrQ
tm;wufoenf;/ azmfjy&efyif cufavonf/ /

74

ppfra&mufcif jrm;pkjcif;
owif;ywftawmfMumoGm;NyD;aemuf aeUwpfaeU\ naecif;/

,cifwpfaeUuyif pNyD; rkd;&yfae&m xkdnaewGif aerylaomfvnf; cyftdkuftdkufyifjzpfae\/

uRefawmfhrSm tdrfa&SUwGif pmzwfaepOf t&yfxJü tkwftkwfusuf usufjzpfoGm;aomtoHaMumifh


pmtkyfudkypfxm;cJUNyD; tdrfjyifxGufoGm;av onf/ ]]jrMunfudk *syefppfom;awG 0ifqJGowJU}} [laom
owif;udkMum;& \/ b,folrSxGufNyD; rwm;qD;&JMu? udk,fhtdrfxJudk,faeNyD; rcHr&yfEdkifjzpfae
Muavonf/ *syefppfom;awGrSm aoewfESifhjzpfMuaomaMumifh jrMunf\
a,musfm;udkwifazonfvnf;aumif;? udkwifaz\taz OD;zdk;cifonfvnf; aumif; bmrQrvkyfEdkifbJ
w&SL;&SL;w&SJ&SJESifh a'goawG rIwfxkwf&if;om Munfhae&onf[k qkdavonf/ uRefawmfonf udkwifazwkdU
tdrfbufodkU taomhESifcJU\/

t&yfolt&yfom;wkdUrSm cyfa0;a0;rSom tuJcwfMunfhaeMuonf/ udkwifazwkdU tdrfteD;okdU


uRefawmfa&mufoGm;aomtcg *syefppfom;wpf a,mufonf aoewfudkvG,fvsuf tdrfa&SUrSm
avQmufaeonfudk awGU&av onf/ xdkcPüyif udkwifazonf "m;&Snfwpfacsmif;ESifh xdkppfom;aemufrS
ay:vmNyD; vnfyif;udk ckwfydkif;vdkufavonf/ uRefawmfonf tajy;oGm;NyD; vJusoGm;aom ppfom;qDu
aoewfudk,lvdkfuf\/ udkwifazonf tdrfwGif;odkU ajy;0ifavonf/ jrMunftm; rk'drf;usifhaeaom
ppfom;onf touftEÅ&m,fudkjrifojzifh jrMunftm; pGefUcJUum aoewfudkaumufudkif vdkufavonf/
olu udkwifaztm; aoewfESifh rcsdefEdkifcif uRefawmfu olUtm; csdefxm;NyD;om; jzpfaeavonf/
jrMunfum;axmifhwGifcsKH;yJGcsum idkaeavonf/ uRefawmfESifh udkwifazwkdUonf *syeftm; vufeufcsapNyD;
BudK;ESifh wkyfaESmifvkdufMuavonf/ "m;'Pf&mjzifh aovkajrmyg;jzpfaeaom *syefudkvnf;
jrif;vSnf;ab;odkU w&GwfqGJa&TUum &GufxnfzkH;xm;vdkufMu onf/ onfawmhrS t&yfom;awG
0dkif;tkHa&muf&Sdvmav\/ uRefawmfonf csufcsif;yif Adkvfat;aiGtm; tac:vTwfvkduf&avonf/
udkwifaztm;vnf; uRefawmfwkdUtdrfodkU oGm;NyD; ykef;ae&ef nTefMum;&av onf/ Adkvfat;aiG ra&mufrD
*syefppfwyfu rodygapESifh[kom qkawmif;ae&awmh\/

b,fwkH;u a':vkH;wifa&mufaeonfrod? olUorD; jrMunftm; zufxm;NyD; idkaeavonf/


*syefwkdUtm;vnf; usdefqJvsuf &Sd\/ twefMumaomtcg a':vSarvnf; jyefa&mufvmNyD;
olUacR;rteD;rSm xdkifum idkaeavonf/ tdrfeD;em;csif; tcsKdUu olwkdUtm; 0dkif;NyD;ESpfodrfhMu\/

uHaumif;onf/ Adkvfat;aiGonf tqifoifhvdkufygcJUEdkif\/ olUaemufrS Armhwyfrawmfom;


3a,mufvnf; ygvmavonf/

Adkvfat;aiGonf uRefawmfhxHrS tusKd;taMumif;rsm; ar;NyD;aomtcg 0dkif;tkHaeaom


t&yfolt&yfom;rsm;udk udk,fhtdfrfudk,fjyefMu&ef trdefUay;vdkufavonf/

uRefawmf ]]uJ b,fvkdvkyfMurvJ}}

]]owfwJUvl b,fa&mufoGm;NyDvJ? 'DvdkqkH;rvdkufwm cyfaumif;aumif;yJ}}

]]uRefawmf olUudkykef;aezkdU vTwfvdkufNyD}}

]]aumif;w,f}}
Armhwyfrawmfom;wkdUonf uRefawmfBudK;ESifhwkyfxm;aom *syefudk zrf;Muavonf/ tjypfvnf;ruif;?
aMumufvnf;aMumufaeaomaMumifh *syefonf Armppfom;rsm;tm; &Sdckd;OD;wifvkyfaeonfudk
awGU&aomtcg uRefawmhfpdwfrSm tauseyfBuD; auseyfoGm;avonf/ jrifoltaygif;rSmvnf; xdktwdkif;yif
jzpfMuayvdrfhrnf/

Adkvfat;aiG-

]]'DudpörSm &JabmfwifxGef;vnf; a&SmifaerSjzpfr,f? ckaeqdk&if *syefppfwyfudk oHawmfOD;oGm;wifaeolu


wifaea&mhr,f/ rMumcif a&mufvmMurSmyJ}}

xdktawmtwGif; udk<u,fonf ajy;vmNyD; *syefawG vmaeNyDjzpf aMumif; ajymavonf/

Adkvfat;aiG-

]]uJ &JabmfwifxGef; ajy;ayawmh? [dkvludkvnf; cyfa0;a0;ac:oGm;yg/ usefwJUudpöawG udk,fMunfh&Sif;r,f}}

uRefawmfu *syefawGxHrS odrf;xm;aom &dkifz,faoewf 2 vufudk vufnSdkK;xdk;jy&if;-

]]'gawG b,fvdkvkyfrvJ? uRefawmf,loGm;NyD; 0Sufxm;vdkuf&rvm;}}

]]tJ'Dvkdqkd&if trIu odyfBuD;oGm;vdrfhr,f? olwkdU rk'drf;usifhvdkU vlxku owfwJUtrI r[kwfbJ vlxku


*syefawGqDu vufeufvkw,fvkdU jzpfaeOD;r,f? tJ'DvdkjzpfvdkU raumif;ao;bl;? apmao;w,f}}

]]uRefawmfu 'DaoewfawG[m tcsdefusawmh zufqpf*syefawGudk ArmawGu awmfvSefwJUtcgrSm


yxrqkH; ypfazmuf&wJU aoewfawG jzpfapcsifw,f}}

]]uJ ajy;rSmom ajy;yg? 'gawGudk,feJUxm;cJUyg/ pnf;urf;azmufzsufwJU *syefppfom;awGudk


ta&;,lwJUtaeeJU vufeufawGudk odrf;xm;vdkufyghr,f/ &Jabmfajymovdk jzpf&rSmaygh/ uJ ajy;yg?
vmaeMuNyD}}

trIjzpfyGm;aom udkwifazwkdUtdrfrSm tif;pdefvrf;rBuD;\ taemufbufurf;ay:rSm wnf&Sd\/


uRefawmfonf olwkdUtdrfaemufaz;rS aeNyD; wpfzufodkU ul;oGm;avonf/ xkdrSaeNyD; taemufbuftdrfodkU
ul;oGm;onf/ vrf;Mum;uav;jzifh awmifbufodkU avQmufcJUNyD; uRefawmfwkdUtdrfodkU 0ifonf/
tdrfrSmykef;aeaom udkwifazudkac:um taemufbuf vIdifjrpfqDodkU OD;wnfum ajy;Muavonf/
rD;&xm;vrf;ay: odkU a&mufaomtcg ajrmufbufblwm&kHqDodkU ajy;Mu\/ blwm&kHrSmaeNyD;
usm;ausmif;aemufaz;&Sd vrf;Mum;jzifh ta&SUbufodkU ajy;Mujyefavonf/ tckxd b,ftdrf0ifykef;rnf/
b,foGm;rnf[k rqkH;jzwf&ao;/ auGUumaumufumESifh *syefawG vdkufrvmEdkifatmif[laom
&nf&G,fcsufjzifhomvQif ajy;ae&avonf/

urm&Gwfaps;ajrmufbufwGif tif;pdefvrf;udk jyefjzwfNyD; ta&SUbuf tif;vsm;uefqDokdU oGm;Mu\/

uRefawmfwkdUonf jynfvrf;ay:odkU a&mufvmonf/ bGm;ceJ odef;odef;wkdUtdrfudk awGU&avonf/

odef;odef;/ rjrrSD\oli,fcsif; odef;odef;/ rjrrSDcdkif;&mvkyfNyD; xm;&muaeaom odef;odef;/ þtdrfokdUrjrrSD


rMumcP vmaewwfonf r[kwfygvm;/ rjrrSDonf a0;a0;vHvH xGufrajy;bJ 'DtdrfrSm
ppfajy;'ku©onfrsm; vkyfaernfvm;/ 0if;NcHBuD;u aumif;vSonf/ AkH;cdkusif;awGvnf; wl;xm;onf/
uRefawmfonf xdktdrf0ifNyD; cPykef;&ef &kwfw&uf qkH;jzwfvkdufavonf/ tusOf;tusyf awGUvmawmh
vlawG[m &Snf&Snfa0;a0; awmawG; awmifawG; awG;raeawmhyg/ rjrrSDESifh a0;a0;aerS olr\ uGefydkufrS
&kef;xGufEdkifrnf[laom tcsufudk rawG;rdawmhyg/

]]vm udkwifaz? 'DtdrfxJ 0ifr,f}}

udkwifazum; bD;wyfNyD; BudK;eJUqGJxm;aom t&kyfvdk uRefawmfhaemufu bmrQrajymbJ vdkufaeavonf/

wHcg;acgufvdkufonf/

vkHcsnf0wf ukvm;BuD;wpfa,mufu vmzGifh\/ olUudk uRefawmf jrifzl;ovdkvdkxif\/

]]b,foleJUawGUcsifvdkUvJ}}

olu ar;vkdufawmh olUudkuRefawmf cyfa&;a&; owd&oGm;avonf/ rjrrSD\ tdrfrSmaeaom


tapcHukvm;BuD; r[kwfvm;/

]]odef;odef;eJUawGUcsifvdkU}}

]]odef;odef;wkdUtjyifoGm;aeMuw,f}}

atmufxyf&Sd {nfhcef;ESifhqufaeaom tcef;rS toHwpfoHay:vmav onf/

]]rlqmBuD;}}

xkdtcef;udk uRefawmfaumif;pGmodonf/ xdktoHrSmvnf; rjrrSD\ toHyifjzpf&rnf/


vSnfhjyef&aumif;avrnfavm/

]][rf; rrfqyf}}

]]b,folvmaeovJ}}

wu,f rjrrSD\ toHppfyifjzpfavonf/ rlqmBuD;u uRefawmfhtm;-

]]emrnf b,fhES,fac:ovJ}}

csDwkHcswkH jzpfraetm;awmhyg/ vSnfhjyefvkdUvnf; raumif;awmhNyD/ *syefawG aemufu


vkdufvmrnfudkvnf; pdk;&drf&ao;onf/ xkdcPuav;üyif ukvm;Armt"du&kPf;twGif;u rjrrSDtm;
oGm;u,f MuykHawG? tJ'Dwkef;u pwif cspfuRrf;0ifMuykHawG pdwfxJrSm zswfceJ ay:vmavonf/
uRefawmfu toHay;vdkufavonf/

]]uRefawmfyg rr}}
rjrrSD\yg;pyfrS bmoHrQ rMum;&awmhbJ &kwfw&uf ukvm;xdkifwGef;a&TUvdkufoHESifh
cyfaomhaomhavQmufxGufvmaom ajcoHudkom Mum;&awmhonf/

rjrrSDonf {nfhcef;xJu jzwfNyD; xGufvmavonf/ uRefawmfwkdUvnf; onfawmhrS


tdrfwGif;odkU0ifvkduf\/

]]tr,fav; rru [kwfrS[kwfyghrvm;vdkU}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm;awGU&wm 0rf;omtm;&&SdvSonf/ odkUaomf rjrrSD tm;wufoa&m &Sdoavmuf


uRefawmfur&Sd/ rjrrSDonf acsmwkef;vSwkef;yifjzpf\/ okdUaomf ,cifuvdk rEkysKdawmh[k xifonf/
,cifu okH;q,fausmf[k xif&aom &kyfonf ,cktcgav;wGif;&kyf jzpfaeavonf/

]]yxr toHMum;vkdufuwnf;u armifav;&JUtoHvdkUawmh txifom;? rlqmBuD; wHcg;ydwfxm;vkdufav}}

rlqmBuD;u wHcg;ydwfvkdufavonf/

rjrrSDu uRefawmfwkdUtm; {nfhcef;xJodkUac:onf/

]]uRefawmfu rr&Sdr,f r[kwfbl;xifwm}}

uRefawmfu ydkajymvdkufjcif;jzpf\/ &Sdaumif;&Sdvdrhfrnf[kum; uRefawmfxifcJUavonf/

]]&Sdr,fxif&if 0ifcJUrSm r[kwfbl;ayghav}}

]]'Dvdkvnf; r[kwfygbl; rr&,f}}

uRefawmfwkdU0ifcJU&onfhtjzpfudk csufcsif;zGifhajymrS aumif;awmhrnf[k atmufarhrdonf/ odkUaomf rjrrSDu


olajymvdk&m ajymaejyefojzifh em;axmifíom ae&ao;\/

]]rrwdkUvnf; b,frSa0;a0;vHvH ajy;raeawmhygbl;? a0;a0;ajy;wdkif;vnf; vGwfcsifrS vGwfwm/


ppf'ku©qdkwm rD;xufqdk;w,f? rD;urS a0;a0;ajy;&if vGwfao;w,f/ ppf;'ku©uawmh rvGwfbl;/
wpfrsKd;r[kwf wpfrsKd;awGUwmyJ/ 'Dawmhudk,fhtdrfudk,fh&meJU vnf;eD;? udk,fhtvkyf udk,fhtudkifeJUvnf;
eD;wJUae&mrSmyJ wwfEdkiforQ ab;Oy'fuif;&ifNyD;wmyJqdkNyD; aeaeawmyJ/ odef;odef;a,musmf;uvnf;
tdE´d,ygoGm;w,f? aoovm;&Sifovm;bmrS rod&ao;bl;/ 'Dawmh rrrSm odef;odef;udkvnf;
apmifha&SmufzkdU 0wÅ&m;&Sdaejyefw,f}}

rjrrSDajymjyaeykHrSm vlBuD;qefvS\/ tqiftjcif tawG;tac: tjynfhyg\/ vlBuD;yDoaom


oabmxm;udkvnf; azmfjyae\/

rjrrSDum; a,musm;fvnf;qkH;NyD;NyD/ b0udk udk,fhbmomudk,f OD;pD;cJU&NyD/ ppfBuD;udkvnf; &ifqdkifcJU&NyD/


b,frS vlBuD;rqefbJ aeygtHUenf;/

uRefawmf- ]]aumif;ygw,f rr&,f? rr&JUqkH;jzwfcsuf[m tvGefrSefw,f? tckvdk rrwkdU


usef;usef;rmrmeJU ab;roD &efrc awGU&wm uRefawmf tvGef0rf;omygw,f}}
uRefawmfajymykHqdkykHrSm 0wfauswef;aus EdkifvSonf/ wu,fawmhvnf; rjrrSDEsifh ywfoufí
uRefawmfh&ifwGif;rSm ylaEG;aom cHpm;csufrsm; r&Sdawmhacs/ qef;jym;aomtwdwf\ r&dk;om;aom
aESmifBudK;awGudk wpfacsmif;rusef jzwfawmufNyD; jzpfay\/ rjrrSDonf uRefawmf\ at;pufaom
trlt&mudk odyfBudKuf[efr&Sd/ odkUaomf ,cktcg rjrrSDtm; ur®oumyJ[laom oabmxm;onf
OD;aqmifae[ef&Sdavonf/ twefMum tmvmyov’my pum;awGajymNyD; aemuf
uRefawmfwkdU0ifvmonfhudpöudk ajymjyvdkufavonf/

rjrrSDu pdk;&drfwBuD; ar;vkduf\/ ]]tdk'gjzifh *syefawG[m armifav;wkdUaemufu vdkufvmaeNyDayghaemf}}

]] ckvdkufvmaeNyDvm; bmvm;awmh rajymwwfbl;? odkUayr,fh taES;eJUtjref vkdufaerSmyJ}}

rjrrSD\rsufESmwGif uRefawmfhtwGuf pdk;&drfaMumifhMurIonf txif;om;ay:ae\/ olr\


udk,ftrlt&mrsm;rSmum; wkefvIyfacsmufcsm; aeykHay:\/

]]onfvdkqdk&if ykef;aerSjzpfr,f odvm;? rlqmBuD;}}

rjrrSDonf rlqmBuD;udk vSrf;ac:&if; olUtcef;xJ 0ifoGm;avonf/ rlqmBuD;onf


{nfhcef;xJa&mufvmonf/ cPuav;twGif; rjrrSDonf pm&Gufwpfckudk udkifNyD; xGufvm\/

]]rlqmBuD; tdrfa&SUwHcg;0rSm 'Dpmudkuyfxm;vkduf}}

*syeftmPmydkifwkdU xkwfay;xm;onfh *syefvkd a&;xm;aom pm&Gufjzpfavonf/

rlqmBuD;onf xkdpm&Gufudk ,lNyD;xGufoGm;\/ rjrrSDu udkwifaztm; Munfhvsuf olr\


ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyfief;udk cefUcGJaeaom [efrsKd;jzifh-

]]eufjzefusrS b,fvdktwnfwus ykef;Mur,f aeMur,fqdkwm qkH;jzwfwmaygh/ ckawmh


,m,DtpDtpOfvkyf&vdrhfr,f/ rif;u rD;zdkacsmifrSm tvkyform; wpfa,mufvkdvdk [efeJUae&r,f?
b,folrS rouFmjzpfrSm r[kwfbl;/ armifuav;uawmh [dktcef;xJrSmae? tvkyf&SmaewJU
ausmif;q&ma[mif;qkdygawmhuG,f}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm; olUtcef;odkUnTefvkduf\/ uRefawmfwkdUonf olr\ a&Smifwcif


tpDtpOfudkrsm;pGm oabmusoGm;onf/ olr\ u&kPm apwemt&SdefawGaMumifh uRefawmf\
ESvkH;om;rsm;rSm tawmfnGefEl;oGm;av onf/

]]aus;Zl;wifygw,f rr&,f}}

rjrrSDonf EIwfcrf;udk tenf;i,frJU&GJUvdkufonfESifhwl\/

]]vmjyefNyD aus;Zl;wifygw,fqdkwJUpum;? wu,fuawmh armifav;udkrru aus;Zl;qyfaewmyg?


onfhjyif aus;Zl;awG ab;z,fxm; vkdufOD;awmh? wpfcgwkef;u ukvm;Armt"du&kPf;twGif;rSm rrudk
u,fwJU aus;Zl;[m qyfrukefavmufatmif BuD;ygw,f}}

uRefawmfum; ,cifuvdk pum;roGufawmhacs/ ,cifuqkdvQif rdef;rysKd rdef;r&G,f rdef;rvwfwkdUESifh


awGUvQif yef;yGifhvIdifvIdif BudKifBudKifrsm; ESifh awGU&aom vdyfjymyrm oGufvufcsufcsmvSavonf/
,ckawmh rjrrSDtm; tmoGufoGufESifhuEGJUuvs tcsdwftESdfyfawGudk rajymcsifawmhacs/ ,if;okdUajymrdvQif
nKwm wmwmrSm ed*kH;csKyfNyD; udk,fhudk,fudk,f xdef;tkyfr&rSm pdk;&drfaeavNyD/

wHcg;0rSm pm&Gufuyf&efoGm;aom rlqmBuD; jyefa&mufvmaomtcg rjrrSDu-

]]rlqmBuD; 'Doli,fudk aemufaz;ac:oGm;vdkufyg? ol rD;zdkacsmifrSm tvkyfvkyfvdrfhr,f}}

udkwifazonf rlqmBuD;aemufrS vdkufoGm;avonf/

rjrrSDu qufjyef\/ olr\rsufESm? olr\ trlt&mESifholr\ av,lavodrf;wkdUwGif


uvufwufwuftoGif vkH;0r&Sdonfudkum; azmfjy&ayrnf/

]]NyD;awmhvnf; armifav;wkdUwpfawG vkyfaeMuwJUEdkifiHa&;awG bmawGudk rrbmrS em;rvnfygbl;?


odkUayr,fh armifav;wkdUwpfawG&JU &dk;om;ykH? apwemoefUykH? udk,fusKd;pGefUykH? &J&J0HU0HUpGefUpm;ykHawGudkawmh
rr jrifawGUae&wmyJ/ tJ'D twGufrru &dkaow,f? rru armifav;wkdUvdk vlawG ab;roD
&efrcatmifwwfEdkiforQ ulnD&r,f? 'g[m rr&JU apwemt&if;ygyJuG,f}}

xdkcPrSmyif armfawmfum;wpfpD; tdrf0if;xJodkU 0ifvmoH Mum;&onf/ oyf&yfcHUnm;aom


[ef;bm;um;BuD;jzpfNyD; um;ay:rS *syeftcsKdUygvmonfudk rSefjywif;rS jrifvdkuf&avonf/
uRefawmfacgif; BuD;oGm;\/ wkefvIyfjcif; rjzpfatmifum; udk,fhudk,fudk,f xdef;xm;Edkifavonf/

rjrrSDum; rsufESma&m trlt&myg vkH;0rysuf/

]]armifav; tcef;xJoGm;ae? 'gawG[m rr&JU{nfhonfawGyguG,f}}

uRefawmfonf rjrrSD\ rlvpDpOfcsuftwdkif; {nfhcef;ESifhqufaeaom olr\ tcef;xJodkU


0ifaevkdufavonf/

twefMumaom rjrrSDudk,fwdkifwHcg;zGifhay;oH? {nfhonf*syefwpfOD;tm; {nfhcef;xJodkU ac:vmoHwdkUudk


Mum;&avonf/

*syefonf Armpum; tawmftwefwwf\/ t*Fvdyfpum;vkH; enf;enf;nSyfajym\/ olwkdUajymMuaom


pum;tm;vkH; uRefawmfhxH a&mufrvmacs/ tcsKdUom a&mufvm\/ okdUaomf xdk*syefonf ukefonf
BuD;jzpfaMumif; jrefrmjynfodkU t&ifua&mufzl;aMumif;? rjrrSDonf xdkukefonfBuD;ESifh pD;yGm;a&;wJGzufum
olr\ tvkyftudkifudk jyefvnfzGifhvSpf&ef pDpOfaeaMumif;rsm;udk cefUrSef;em;vnfEdkifayonf/ *syefBuD;\
ajymoHqdkoHwGif ukefonftcsif;csif; pm&if;tif;taMumif;t&m &dk;&dk;udkajym&kHqdk&kHru
,Ofaus;zG,f&mrIawGykdoH? rqDrqdkif cPcP&,foHESifh tjcm;aemufydk;oHpaom toHAvHtydkrsm;
ygaeonfudk owdjyKrdavonf/ uRefawmfuyJ *syefawGudk cyfrkef;rkef;ESifh ckvdk xifrdavovm;um;
rqdkEdkifyg/

tcsdefrSm ae0ifNyD;NyDjzpfonf/ rkd;r&Gmojzifh qnf;qmcsdefonf cgwdkif;xuf &Snfvsm;onf[k


xif&avonf/

]]rlqmBuD;}}[k cyfus,fus,f atmfac:vdkufaom rjrrSD\ toHudk Mum;&avonf/


rlqmBuD;onf {nfhcef;xJodkU tajy;tvTm;oGm;avonf/

]]odef;odef;udkajymvkdufaemf? uRefr rpöwm wmEdkeJU tjyifcPvdkufoGm; w,fvdkU}}

*syefBuD;u olUtm; rpöwmwmEdkvdkUrac:bJ rjrrSD jrefrmvdk bmomjyef ay;xm;onfhtwdkif; OD;wifEG,fvkdU


ac:yg[k qdkvdkufavonf/ NyD;awmh wcpfcpf&,faeavonf/

rjrrSDonf ckajymaeaom pum;rsm;udk uRefawmfrMum;Mum;atmif ajym[ef&Sdayonf/

]][kwfuJU&Sif? rpöwm wmEdkac: ODwifEG,feJU udpö&SdvdkU tjyifcPvdkufoGm;w,fvkdU odef;odef;udkajymvdkuf?


NyD;awmh {nfhonfawGudk xrif;auR;ESifhawmhav? uRefrudkapmifhraeeJU? uRefrtjyifrSm xrif;pm;r,f}}

*syefBuD;u rjrrSDtm; t0wftpm; rvJawmhbl;vm;? rNzD;rvdrf;awmhbl;vm;[k ar;vkduf[ef&Sdonf/


rjrrSDu ajzvkdufykHrSm-

]]'Davmuf0wfqifxm;&if awmfavmufa&maygh OD;wifEG,f&,f? Z&mzdpD;aewJU uRefrwkdUt&G,frSm


odyfjc,foaer,fqdk&if vluJU&JUcH&wwfw,f}}

rpöwm wmEdkonf w[J[J wcpfcpfESifh tl<uíaeavonf/ olUrsufESmrSm oGm;wNzJNzJ ESmacgif;yGpdyGpd


tNrD;weefUeefUjzpfaeaom awmfovif;acG;BuD;\ rsufESmESifh wlrwludk uRefawmfxGufMunfhcsif;prf;vS
onf/ okdUaomftcef;xJrS xGufjcif;onf uRefawmhfvnfyif;udk BudK;uGif;wyfjcif;om jzpfayvdrhfrnf/
4if;jyif *syefBuD;tay:wGif pdwfqdk;rdavorQ rjrrSDtm; rausreyf jzpfaerdavonf/

olwkdUxGufoGm;Muavonf/ uRefawmfonf {nfhcef;okdUxGufvmcJUNyD; rSefjywif;


uefUvefUumMum;uav;xJrS acsmif;NyD; Munfhvdkufavonf/ rjrrSDonf rpöwm wmEdkESifh um;aemufckHrSm
,SOfwGJí pD;oGm;onf/ a&SUckHrSmawmh *syefwpfa,mufu um;armif;NyD; wpfa,mufu ab;rSmxdkifí
vdkufoGm;avonf/ onfvkdyJ ,cifwpfBudrfu rm&0g&D olaX;BuD;ESifh ,SOfwGJí um;pD;oGm;cJUonfudk
uRefawmfowd&vdkufavonf/ Mo rjrrSD? cifAsm;uawmh b,folaoao iawrmNyD;a&m qkdwmvdkygyJ/
b,ftcsdeftcgrsKd; b,ftajctaersKd;rSmjzpfjzpf cifAsm; pD;yGm;a&;tvkyfuawmh rSefrSefoGm;aewmyJ/

cifAsm;rSm cifAsm;&JU ul;oef;a&mif;0,fa&; pD;yGm;a&;rS vGJNyD; iJUnSmp&m tjcm;udpö r&Sdawmhbl;vm;/

vGefcJUaom 4 ESpftwGif; uRefawmfodcJUaom awGUBuKHcJU&aom rjrrSD\ taMumif;udk jyefvnfqifjcifí


Munfhaerdavonf/

xdkUaemuf rjrrSDonf uRefawmfhtay:rSm b,ftcspfrsKd; xm;oenf;/ cspfaum cspf&JUvm;/


b,favmuftxd cspfoenf; ponfjzifhvnf; jyefvnf okH;oyfonf/ b,fvdktcspfrsKd;vJ[k
ydkif;jcm;r&atmif&Sdayonf/ cspfawmhcspfonf[k xifrdonf/ b,favmufxd cspfovJqdkvQifum;
odzdkUcufaeonf/ okdUaomf olr\ pD;yGm;a&;tvkyf xdcdkufysufjym;onftxdum; cspfrnfr[kwf[k
em;vnfEdkifayonf/

xdkcPü ukeful;vkdU vG,fulap&ef *syef&kHydkiftm; rdrdukd,fudk tyfESif;aom vifBuD;ikwfwkwfESifh


ArmrwpfOD;\ taMumif;onf acgif;xJodkU a&mufvmavonf/

rjrrSDESifhtJonfrdef;r bmxl;ao;ovJ/ tck *syefac:&m vdkufoGm;NyD/ udk,fudkaum rtyfESif;aybl;vm;/


uRefawmfonf tm;vkH;udkpufqkyfoGm;avonf/ rcHr&yfEdkif jzpfaerdonf/

ab;tEÅ&m,f b,favmufrsm;rsm; 'DtdrfrSm ykef;a&Smifí raecsifawmh NyD/ wu,fawmh


*syefUab;tEÅ&m,frS tawmfvkHNcKHaom tdrfjzpfonf/ *syefESifh tquftoG,faumif;aom rjrrSDonf
uRefawmfhtm; tpGrf;ukef umuG,fayvdrhfrnf/

odkUaomf xdktumtuG,fudk uRefawmfrvdkcsifawmhacs/ rjrrSDwdkUavmuESifh uif;csif&Sif;csifonf/


*syefzufqpfawG? ukefonfBuD;awGESifh &Iyf&Iyf,Suf,Suf qufoG,faexdkif&jcif;rS a0;vdkonf/

udkwifazu vmNyD; uRefawmfhtm; xrif;pm;ac:\/

]]rpm;MuygpkdUeJUAsm? oGm;MuygpdkU? 'DtdrfrSm raeawmhbl;}}

udkwifazu tHUMoaeavonf/

]] tdkbmaMumifhvJ}}

uRefawmfu&kwfw&uf rajzaomtcg udkwifazu xyfar;\/

]]bmaMumifhvJ udkwifxGef;&JU? 'DrSm vkHNcKHom;yJ r[kwfvm;}}

]]vkHNcKHoavmufawmh vkHNcHKyg&JU? okdUayr,fh raumif;ygbl;Asm *syefawGeJU vkH;vkH;uif;&Sif;rS ydkvkHNcKHrSm?


'DtdrfrSmu *syefawG t0iftxGuf rsm;w,f}}

udkwifazonf csufcsif;oabmaygufoGm;avonf/

]]'gjzifhvnf; oGm;Muwmayghav}}

uRefawmfurlqmBuD;tm; vSrf;ac:vkdufNyD; oGm;awmhrnfhtaMumif; ajymjyavonf/ rlqmBuD;rSm


tHUMoae\/ oGm;vdkvQifvnf; rjrrDS jyefa&muf í tusKd;taMumif;ajymjyNyD;rS oGm;zdkU tBuHay;avonf/

]][m rapmifhawmhygbl;Asm}}

]]'gjzifh xrif;pm;NyD;rS oGm;Muyg? jyifqifxm;NyD}}

udkwifaz ]][kwfom;yJ? jyifxm;NyDAs}}

tm;uvnf;em? 0rf;uvnf; qmaeonfjzpfaomaMumifh rlqmBuD;\ awmif;yefcsufudk vkdufavsmum


rjrrSD\ {nfh0wfausyGefrIudk aemufqkH;tBudrftjzpfjzifh cH,lvkdufavonf/

udkwifazESifh uRefawmfwkdU odef;odef;wkdUtdrfrS xGufvmMuaomtcg arSmifaeavNyD/


b,fokdUoGm;Murnfenf;/

ocifwifarmifaeaom awm&ausmif;udk &kwfw&uf owd&avonf/


]]uRefawmfwkdUtif;pdefbufxd vrf;avQmufoGm;r,f? b,fhES,fvJ}}

]]aumif;om;yJ? 'gayrJU cPavmuf urm&Gwfbuf oGm;Munhf&&if aumif;r,f/ arSmifaeNyDyJ?


uRefawmfwkdudk vlrjrifEdkifygbl;/ bmawGrsm; jzpfaeovJvkdU tuJcwfEdkifwmaygh}}

Mum;vrf;uav;jzifh urm&Gwfaps;bufqDodkU oGm;Muavonf/ arSmifuvnf;arSmif? &TUHAGufuvnf;rsm;?


vrf;uvnf;usOf;/

urm&Gwfaps;a&SUrSm w&m;yJGwpfck usif;yaeavonf/ xdkaeUn w&m;yJGtaMumif; ,ckrS owd&Muonf/


aeUv,fu toHcsJUpufESifh qHyifnSyfqdkifydkif&Sif ocifbusL;wkdUvlpk atmf[pfxm;NyD; jzpf\/
obmywdtjzpfjzifh yGGJpm;BuD; OD;vIdifbGm;u aqmif&GufNyD; ocifwifBuD;u a[majymavonf/

naeu rk'drf;rIESifh *syeftm; owfrIaMumifh tpnf;ta0; ysufroGm;/ trSefrSm olwkdUonf


xdktrIaMumifhyif xdktpnf;ta0;udk rjzpfjzpfatmif vkyfMu[efwlavonf/

uRefawmfwkdUonf arSmifckdNyD; em;axmifMu\/

ocifwifBuD;- ]]ppfjzpfvkdU wpfvrMumcif rdpämt*FvdyfawG&JU ta&SUbuf a&wyfpcef;BuD;jzpfwJU


pifumylNrdKUBuD; edyGefrsm;vufodkU uscJUw,f/ &ufaygif; 70 wGif;rSm ArmwpfjynfvkH; edyGefrsm;vufodkU
usa&mufcJUw,f/ b,favmuf edyGef[m wefcdk;BuD;w,fqdkwm tJ'gom Munfhayawmh/ ckqdk&if
vGwfvyfaom eef;uif;tpdk;& vufatmufodkU csKHuif;wyfrsm;[m wpfwyfNyD; wpfwyfqdkovdk
0ifa&mufaeMuw,f}}

urÇmhta&;awG ajymNyD;aemuf ocifwifBuD;u ArmhvGwfvyfa&; taMumif;qufajymjyefavonf/

]]csmcsDESifh &kpfAJvfwfwkdU twÅvefwdwfcsmwmqdkwm aMunmwJU tcsdefavmufrSmyJ


usKyfwdkUacgif;aqmifawG[m edyGefrsm;xHrS vGwfvyfa&;uwd &xm;cJUMuw,f/ usKyfwkdUwpfawG[m
*syefa&'D,dk cdk;zGifhem;axmifMuNyD; tifrwef tm;wufMuw,f/ usKyfwkdU[m *syefvm&if wHcg;zGifhay;zkdU
aomhwk vkyfaecJUMuw,f/ twGif;usdwf vlpkNyD; *syefvmr,fh vrf;eJU teD;uyfqkH;t&yfrSm
ckdatmif;aeMuw,f/ t*FvdyfawGvnf; ArmjynfwGif;rS abmif;bDtuRwfuRwf &if0wf tuGmuGmeJU
aoajy;&Sifajy; qkwfcGmMu&w,f}} y&dowfuvufckyfwD;Muonf/

]]t*FvdyfawGuajy;? edyGefawGu 0ifvm? tJ'DtcsdefrSm wkdUArmawG arQmfvifhcsuf wufwufvmcJUw,f/


edyGefwyfrawmfBuD;eJUtwl ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfBuD; csDwufvmw,fqdkawmh wkdUArmawGu [m-
[kwfrS[kwf&JUvm;? wu,fyJ olwkdUedyGefawGeJU yl;aygif;csDwufvmNyD? txJuvnf; xcszdkU tqifoifhyJ
ponfjzifh ajymqkdNyD; apmifhaeMuw,f/ ArmjynfeJU edyGefwyfawG eD;vmavav?
vGwfvyfa&;twGufpdwfaZmoefoef arQmfvifhapmifhpm;cJUavav jzpfw,f? tESpfwpf&mausmftwGif;
rBuKHzl;aom arQmfvifhcsufa&mifjcnf\ xGef;vif;jcif;atmufrSm warQmfarQmfeJU vnfyif;wpfawmif
&SnfaecJUMu&w,f/ a[mckawmh edyGefa&mufvdkUrS rMumcif vGwfvyfa&;&awmhr,f/ vGwfvyfa&;pDpOfrI
tzGJUBuD; zGJUNyD;oGm;ygNyD? uRefawmftJ'D vGwfvyfa&;pDpOfrI tzGJUBuD;rSm yg0ifwJUyk*¾dKvfBuD;rsm;pm&if;udk
zwfjyyghr,f/ a'gufwmbarmf? ocifudk,fawmfrIdif;? AE¨KvOD;pdef? ocifEk? ocifjr? OD;oGif? OD;vSaz?
OD;cifarmifa'G;? OD;xGef;atmif? OD;ausmf? ocifxGef;tkyf? [oFmwOD;jr? a'gufwmodef;armif? OD;cspfvIdif?
ocifApdef? OD;b0if;? AdkvfcsKyfatmifqef;? ocifoef;xGef;? OD;odef;armif? a'gufwmpHqDzdk;? OD;quf? OD;at;?
OD;xGef;az? OD;at;armif? OD;ausmfNidrf;? a'gufwmbarmfu OuúX? OD;ausmfNidrf;u twGif;a&;rSL;jzpfygw,f}}
y&dowfrSm awGa0ai;armpGmjzifh em;axmifaeMuonf/

ocifwifBuD;onf atmufygtwdkif; e*kH;csKyfavonf/

]]wdkUArmoDcsif;xJrSm ]]ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrmy? wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm rvJGyg}} qdkwJU


pum;ygygw,f/ 'g[m ZAÁL'dyfedrdwfxGef;wmygyJ/ edyGefwufae0ef;tvHBuD; xGufay:vmygNyD? ta&SUu
ae0ef;[m edyGefygyJ? tJ'Dawm hedyGefeJU wkdUArmawG&JU ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ
aumif;pm;a&;acwfudkawmh a&mufrSm rvJGygbl;qdkwm pdwfomcsvdkufMuygawmh}}

olwkdUwpfawG wkdUArmoDcsif;qkd&ef jyifqifaeMupOf uRefawmfu udkwifaztm; vufwkdUNyD;


ac:cJUavonf/

uRefawmfwdkUonf tif;pdefbufodkU OD;wnfíavQmufcJUMu\/ ocifwifarmifaexdkifaom


awm&ausmif;odkUta&muf csDwufMuvdrhfrnf/ [dkrSm ocifwifarmifomru ,ckaeqkdvQif q&maz?
a':a':nGefU? a':a':a&TESifh rcifopfwkdUa&muf&SdaeMuayvdrhfrnf/

ocifwifarmifBuD;uawmh wpfpkHwpf&m vGefvGefuRHuRH rvkyfMuESifhOD;[k owday;zl;onf/ naeu


udkwifazu *syefppfom;tm; "m;jzifhckwfowfcJUwm? uRefawmfu *syefppfom; rk'drf;aumifawGqDu
aoewfawG odrf;cJUwm? 'gawG[m tvGefuRHjzpfw,fvdkU ajymaeOD;rSmavvm;/ olUtvdkuawmh
zufqpfqefUusifa&;t,ltqudk ,cifuazmfjyNyD;jzpfaom acgif;aqmifrsm; pkHatmifapmifhNyD; aqG;aEG;
wdkifyifcsifao;onf/ ppfra&mufrD jrm;rukefapESifh[k ajymxm;onf/

ppfra&mufcif jrm;awmh pkxm;&rnf r[kwfygvm;/

vlpk&rnf? tm;pk&rnf? [dkrSm pkrdMuvdrfhrnf/

uRefawmfwdkU tpkwGif udkwifazESifh uRefawmfwkdUESpfa,muftjyif ocifwifarmifum; rygrNyD;acs/ olum;


pl;prf;qifjcifNyD; a&SUaemuf wdkif;xGmwwfol jzpf\/

&kwfw&uf udkat;aiGudk owd&avonf/ tcsdefusí zufqpfwkdUtm; awmfvSefwdkufcdkufaomtcg


yxrqkH; ypfazmuf&rnfh &dkifz,frsm;udk oludkifxm;onf r[kwfygvm;}}

aemuf b,folygEdkifOD;rnfenf;/ ocifwifarmifaexdkifvsuf&Sdaom awm&ausmif;wdkufwGif


rcifopfa&mufaeayvdrfhrnf/

rcifopfuav;onf 1300 jynfhESpf ta&;awmfykHwkef;u pdwftm;wuf<upGm ygcJUonf/ ,ckolUtaztm;


*syefwkdUu ESdyfpufxm;ojzifh tawmfyif rcHr&yfEdkif jzpfae&Smayrnf/ rcifopf\ EdkifiHa&;pdwf"mwfESifh
todrSmvnf; tNrJwrf;cdkifrmonf/ rcifopfonf yuwdtm;jzifhyif cdkifrmwnfMunfaom
pdwfESvkH;&Sdoluav; jzpfonf/ xdkUaMumifh rcifopfonf uRefawmfwkdUtpkrSm yg0ifrnf[k rkcsajymEdkifonf/

tm;awG wufwufvmayNyD/ ]udk,fuusL; 'l;udkaomfrQ r,kH&}[laom tajctaersKd;rS wkd;wufvm&m


,kH&olawG ydkíydkí awGUvm&onf/ vkyfazmfudkifzufawG yGm;rsm;vonf/ &Jabmftpktpnf; ydkí ydkí
BuD;xGm;vmonf/
vrf;rSm vlolav;yg;? ,mOf&xm; toGm;tvm r&Sd? wdwfqdwfNidrfoufaeavonf/ ydk;rTm;rsm;atmfoHESifh
MuufwGefoHrsm;udkom rMumrMum Mum;&avonf/ arSmifxkuvnf; ruJGao;/

okdUaomf uRefawmfwdkUESpfa,mufonf tm;wuf&Tifvef;pGmjzifhyif csDwufoGm;aeMuavonf/


]]ta&SUuae0ef;xGufonfh yrmy? wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm rvJGyg}}[kvnf; oDqdkvsuf &SdMuonf/
odkUaomf ocifwifBuD;wkdU t"dyÜm,faumufykHESifh vkH;0rwlyg/ zufqpf*syefudk awmfvSefwdkufcdkufaom?
jynfolvlxkBuD;\ vGwfvyfaom Nidrf;csrf;aom BuD;yGm;wdk;wufaom acwfodkUta&SUrS aeUpOf aeUpOf
aexGufovdk aocsmaygufa&muf&rnf rvJGraoGa&muf&rnf[kom t"dyÜm,faumufNyD; oDqdkMuvsuf
xdkt"dyÜm,fjzifh csDwufMujcif; jzpfayownf;/ /

odef;azjrifh

(NyD;ygNyD/)

[if;

You might also like