BAB 2

BENTUK
BENTUK
PEMILIKAN
PERNIAGAAN
•Pengenalan kepada Entiti Perniagaan
•Bentuk-bentuk Pemilikan Perniagaan
- Pemilikan Tunggal
- Perkongsian
- Syarikat (Sendirian Berhad dan
Awam)
- Koperasi
- Badan Berkanun
•Kelebihan dan kelemahan bentuk-
bentuk
 Pengenalan Entiti
Perniagaan
Definisi Entiti
Perniagaan
 Perniagaan adalah
satu badan yang
mempunyai
fungsinya
tersendiri.
Entiti perniagaan dapat
dilihat daripada pelbagai
sudut:
 Berdasarkan jenis pemilikan.
 Aktiviti perniagaan yang
dijalankan.
 Sektor industri perniagaan
tersebut beroperasi.
 Jenis keluaran yang dihasilkan.
 Peringkat perniagaan dalam
aliran industri.
 Konsep Liabiliti Terhad
 Tanggungan pemilik perniagaan terhad –
modal yang dilaburkan dalam perniagaan
sahaja
 Tidak melibatkan aset peribadi untuk
menampung liabiliti/ kerugian perniagaan.
 Pemilik hanya akan kehilangan modal yang
dilaburkan sahaja
 Konsep Liabiliti Tidak
Terhad
 Tanggunggan pemilik tidak terhad kepada
modal yang dilaburkan ke dalam
perniagaan.
 Ia melibatkan aset peribadi pemilik untuk
menjelaskan liabiliti perniagaan.
Bentuk-bentuk Pemilikan
Perniagaan
a) Pemilikan Tunggal
b) Perkongsian
c) Syarikat
 Awam
 Sendirian Berhad
d) Koperasi
e) Badan Berkanun
 Pemilikan Tunggal
 Dikawal dan dimiliki oleh seorang individu.
 Peniaga menanggung liabiliti tidak terhad

 Di Semenanjung tertakluk kepada Akta

Pendaftaran Perniagaan 1956, pindaan 1978
(akta 197) manakala Sabah dan Sarawak
tertakluk kepada enakmen negeri masing-
masing.
Sambungan…..

 Merupakan jenis perniagaan paling banyak dan

tertua di Malaysia.

 Cth: Kedai Runcit Mesra, Lucky Store

minimarket, Restoran Pak Lah.
 Ciri-ciri Perniagaan
Milikan Tunggal
 Pemilik tunggal/ persendirian
 Modal di perolehi daripada simpanan dan
pinjaman daripada rakan dan saudara mara.
 Diuruskan oleh pemilik sendiri dengan
bantuan saudara mara atau pekerja.
Sambungan…….

 Mudah ditubuhkan-tidak banyak prosedur.

 Menanggung liabiliti tidak terhad.
 Berhak mendapat kesemua keuntungan dan
menanggung kerugian sendiri.
 Dikenakan cukai perorangan.
 Jangkahayat perniagaan adalah pendek.
 Perkongsian
 Perkongsian adalah perniagaan yang
dikongsikan dua orang atau lebih (tidak
melebihi 20 orang) mengikut Akta Syarikat
1965, Seksyen 14(3)(b).

 Didaftarkan dengan Pejabat Pendaftaran

Perniagaan (ROB).

 Rakan-rakan kongsi berkongsi tanggungan

terhadap hutang syarikat.
Sambungan…..

 Terikat dengan surat ikatan perjanjian di antara

rakan kongsi. Surat perjanjian perkongsian
tentukan kuasa dan tanggungjawab rakan
kongsi dan syarat-syarat lain.

 Rakan kongsi dikehendaki menyumbangkan

modal mengikut nisbah yang dipersetujui dlm
artikel perkongsian.
Sambungan…..

 Keuntungan diagih kepada rakan kongsi

mengikut syarat-syarat dan nisbah modal yang
disumbangkan seperti dalam Artikel
Perkongsian.
 Ciri-ciri Perniagaan
Perkongsian
 Ahli : 2-20 orang
 Modal dari sumbangan rakan kongsi
 Di uruskan oleh rakan kongsi aktif, yang
dibayar gaji atau elaun mengikut syarat
perjanjian.
 Pembahagian keuntungan menurut
perjanjian perkongsian.
Sambungan……

 Dikenakan cukai perorangan iaitu cukai

pendapatan.

 Perkongsian berhad –liabiliti terhad

 Pekongsi biasa – liabiliti tidak terhad

 Jangkahayat perkongsian adalah terhad, jika

rakan kongsi menarik diri atau meninggal
dunia,pindaan perlu dilakukan bagi meneruskan
perniagaan.
Syarikat (Sendirian Berhad
dan Awam Berhad)
 Def: ditubuhkan di bawah undang-undang yg
mempunyai hak di bawah undang-undang utk
menjalankan aktiviti perniagaan, memiliki @
menjual harta, meminjam wang, mengambil &
diambil tindakan oleh mahkamah dan
membuat perjanjian dgn sbrg entiti.

 Dibahagikan kpd 2:
i. Sendirian Berhad
ii. Awam Berhad
 Syarikat Sendirian
Berhad
 Boleh dikenali dengan mudah, ada perkataan
Sendirian Berhad atau Sdn. Bhd pada akhir
nama syarikat. Cth: Canon Marketing Sdn.
Bhd.

 Dikawal dibawah Akta Syarikat 1965, dan

merupakan entiti yang sah terpisah daripada
pemilik.
Sambungan……

 Saham syarikat boleh dijualbeli tetapi tidak

dilakukan dalam pasaran terbuka.

 Penjualan mesti dgn persetujuan pmg syer yg

lain.

 Pemegang saham yang memiliki 51% atau lebih

daripada jumlah saham Syarikat Sendirian
Berhad berhak untuk mengawal syarikat
tersebut.
 Ciri Syarikat Sendirian
Berhad
 Dimiliki oleh 2-50 org pmg syer.
 Pemilik syarikat mempunyai liabiliti terhad.
 Pemilik/pemegang saham menyumbangkan
modal.
 Syarikat dianggotai lembaga pengarah
(sekurang-kurangnya 2 orang) untuk
menentukan dasar dan matlamat syarikat.
Sambungan…..

 Saham syarikat boleh dijualbeli tetapi tidak

dilakukan dalam pasaran terbuka. (dgn
persetujuan pemegang syer lain)
 Pemegang saham yang memiliki 51% atau lebih
daripada jumlah saham Syarikat Sendirian
Berhad berhak untuk mengawal syarikat
tersebut.
 Tdk disenaraikan di BSM.
 Jangka hayat perniagaan adalah panjang.
 Syarikat Awam Berhad

 Mempunyai perkataan berhad di hujung

perkataan. Cth: TNB Bhd.
 Syarikat berhad adalah syarikat awam yang
dimiliki oleh pemegang-pemegang saham.
 Disenaraikan di BSM
Sambungan….

 Modal diperolehi melalui penjualan saham kpd

org ramai
 Penjualan dan pembelian saham dibuat tanpa
persetujuan pmg saham yg lain.
 Bil ahli min. 2 dan max. tdk terhad.
 Cth: TNB Bhd.
 Ciri Syarikat Awam
Berhad
 Bilangan pemegang saham lebih dua orang
hingga tiada had.
 Modal syarikat adalah dari penjualan saham
dan bon kepada orang awam.
 Pemegang saham bebas membeli dan
menjual saham di Bursa Saham Malaysia.
Sambungan….

 Pemilik syarikat mempunyai liabiliti terhad.

 Pengurusan dan kawalan syarikat adalah
tanggungjawab lembaga pengarah yang dipilih
oleh pemegang saham dalam mesyuarat agong
tahunan.
 Pembahagian untung dan dividen bergantung
kepada keuntungan syarikat.
 Menerbitkan prospektus di akhbar.
 Koperasi
 Perniagaan yang dijalankan oleh sekumpulan
individu secara sukarela untuk menjaga
kebajikan ahli-ahlinya.
 Dimiliki dan dikawal oleh ahli-ahlinya.
 2 bentuk koperasi; koperasi keahlian terhad
kepada jenis pekerjaan, kawasan dan latar
belakang seperti koperasi Guru, dan koperasi
yang keahlian bebas seperti koperasi
perumahan dan koperasi pengguna.
Sambungan….

 Mengikut Akta Koperasi 1948, koperasi

mempunyai prinsip-prinsip seperti keanggotaan
sukarela dan terbuka, perjalanan pengurusan
secara demokrasi, bayaran untung atas saham
yang terhad, pembahagian untung secara
saksama, menggalakkan pendidikan koperasi
dan bekerjasama secara aktif disemua
peringkat.
 Ciri-ciri Koperasi
 Ditubuhkan di bawah Ordinan Akta Koperasi
Malaysia.
 Liabiliti Terhad
 Modal diperolehi melalui yuran samada yuran
bulanan, tahunan atau saham yang dibeli oleh
ahli.
 Didaftarkan dengan Jabatan Pembangunan
Koperasi.
Sambungan….

 Agihan risiko, keuntungan dan kerugian

berdasarkan pegangan saham dan penglibatan
ahli-ahli
 Diuruskan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik
oleh ahli-ahli koperasi semasa mesyuarat agong
tahunan.
 Keuntungan koperasi diagihkan kepada ahli
sama ada satu kali atau dua kali setahun dalam
bentuk dividen atau bonus atau kedua-duanya.
 Badan Berkanun
 Ditubuhkan oleh kerajaan yang bertujuan untuk
membangunkan sesuatu industri atau menjaga
kepentingan rakyat.
 Diwujudkan melalui Akta Parlimen @ Enakmen
Negeri
Sambungan…..

 Ditubuhkan secara perbadanan-mempunyai

tugas khas dan kaedah pengoperasiannya mirip
sektor swasta.
 Cth: KWSP, Suruhanjaya Sykt Malaysia,
Perbadanan Kemajuan Negeri (PKN), UDA,
PDC.
Sambungan…..

 Beberapa badan berkanun di Malaysia telah

diswastakan melalui dasar penswastaan dan
pensyarikatan tahun 1980an seperti TNB dan
Syarikat Telekom Malaysia.

 Menggabungkan matlamat sosial dengan

keuntungan.
Kelebihan Pemilikan Tunggal
 Hak milik persendirian
 Mudah ditubuhkan atau dibubarkan kerana
tiada banyak prosedur yang perlu diikuti.
 Modal kecil – memulakan perniagaan
 Keputusan perniagaan – dibuat sendiri
 Hak kebebasan keatas perniagaan – untung
dan rugi.
 Cukai yang dikenakan adalah cukai
pendapatan. Akaun peniaga tidak perlu
diaudit.
 Kelemahan Pemilik
Perniagaan
 Menanggung liabiliti tidak terhad
 Sukar untuk berkembang – modal terhad
 Sukar untuk mendapatkan modal.
 Jangka hayat perniagaan pendek.
 Kekurangan kemahiran – menguruskan
perniagaan.
 Pemilik sendiri melakukan semua operasi
perniagaannya.
Kelebihan Perkongsian
 Mudah di tubuhkan berbanding
perbadanan– tidak banyak prosedur
 Mudah mendapat sumber kewangan.
 Kemahiran pengurusan pelbagai
 Pengagihan risiko di sebar antara rakan
kongsi –ditanggung bersama
 Cukai perorangan – rakan kongsi
 Kelemahan Perkongsian
 Menanggung liabiliti tidak terhad.
 Mudah berlaku perselisihan faham di antara
rakan kongsi.
 Proses pembuatan keputusan lambat.
 Sukar untuk dapatkan pelaburan.
 Jangka hayat perniagaan pendek- mudah
dibubarkan
 Kelebihan Syarikat
 Modal banyak dikumpul – orang awam &
pinjaman bank.
 Jangka hayat perniagaan panjang – entiti
berasingan pemilik dan syarikat.
 Mudah berkembang- modal besar
Sambungan…..

 Risiko pelaburan tidak melibatkan harta peribadi

– setakat jumlah dilaburkan.
 Saham mudah dijual – tidak memerlukan
banyak prosedur
 Pengurusan syarikat lebih efisyen.
 Pemegang saham dilindungi oleh undang-
undang.
 Kelemahan Syarikat
 Pembentukan syarikat adalah rumit -
prosedur pendaftaran ketat – Akta Syarikat
1965.
 Saiznya besar dan banyak cawangan –
merumitkan pengurusan. Banyak masalah
timbul di kalangan pihak pengurusan dan
pekerja.
Sambungan….

 Pengurusan dilakukan oleh lembaga Pengarah

bukannya pemegang saham, memungkinkan
peyalahgunaan kuasa.
 Operasi perniagaan dikawal oleh undang-
undang dan peraturan yang ketat.
 Kos penubuhan adalah tinggi.
 Cukai dua kali, cukai pendapatan dan cukai
syarikat.
 Kelebihan Koperasi
 Menjaga kepentingan ahli, bukannya
mencari keuntungan semata-mata.
 Wujudkan kerjasama dan tolong menolong
antara ahli.
 Liabiliti terhad
 Wujud secara berterusan – entiti
berasingan.
 Cukai dikenakan atas keuntungan oleh
kerajaan – lebih rendah syarikat berhad.
 Ditadbir secara demokrasi melalui
pengundian.
 Kelemahan Koperasi
 Pulangan modal tetap dan rendah
 Pemilikan syer terhad – tidak boleh melebihi
jumlah tertentu.
 Aktiviti koperasi dikuasai oleh segolongan
individu tertentu kerana ahli-ahli koperasi kurang
aktif.
 Operasi dikawal oleh Jabatan Pembangunan
Koperasi.
 Laporan kewangan perlu dibuat oleh juruaudit
luar yang bertauliah
Sambungan…..

 Mesyuarat Agong Tahunan boleh menggugat

sistem pengurusan koperasi.
 Syer tidak boleh dipindahmilik dan tidak
disenaraikan di BSM
 Ahli koperasi – mungkin kekurangan
pengalaman dan kebolehan.
 Modal terhad – disumbangkan oleh ahli yang
berpendapatan rendah.
Kelebihan Badan Berkanun

 Mementingkan kebajikan masyarakat –

matlamat utama kebajikan sosial.
 Bebas dari dikenakan cukai.
 Modal diperolehi daripada kerajaan dan
mudah diperolehi.
 Kelemahan Badan
Berkanun
 Ketidakcekapan berlaku – tidak wujud
persaingan kurang motivasi untuk
bekerja.
 Badan berkanun yang besar – sistem
pengurusan yang kompleks dan rumit.
 Proses membuat keputusan dipengaruhi
oleh politik. Lembaga Pengarah dilantik
oleh kerajaan.