You are on page 1of 144

VARLIIN YAPISI (De Rerum Natura) Bu kitap Sayn smet Zeki Eybolu'nun izniyle baslmtr.

Yayna hazrlayan : Egemen Berkz Dizgi : Yeni Gn Haber Ajans Basn ve Yaynclk A.. Bask : ada Matbaaclk Yaynclk Ltd. ti. Mart 2001

LUCRETIUS CARUS VARLIIN YAPISI (De Rerum Natura) Latinceden eviren: smet Zeki Eybolu NSZ

Bat kltrnn gelimesinde byk yararllklar, emekleri bulunan, gnmzn dnce lle ir gr, keskin bir anlay gcyle iki bin yl nce k tutan "De Rerum Natura" yazarnn ldiklerimiz pek azdr. Elde bulunan eksik bilgilere baklrsa Titus Lucretius Carus .. 9 8-55 yllar arasnda yaam, yazlarn bitiremeden ldrm, kendi eliyle canna kymt ir sre sonra Cicero sona erdirmi, derleyip dzenlemitir. Bunlarn doruluunu kestirecek d rumda deiliz, elimizde bunlarn dnda ll bilgiler verecek belge de yoktur. Onu anlamak, getirdii grn, davrann derinliine inip zn kavramak, yaad yllar i nlarn bir bir gz nnde bulundurmaya deil; ancak ann dncelerini, felsefe-kltr d titii ortamn deer rglerini bilmeye baldr. Lucretius ortaya yeni bir gr, yeni bir dnce dzeni koyduu sansnda deildir. De Rerum birok yerinde, retmeni olan Epikuros'un (341-270) ardndan gittiini, onun grlerini, rini Latin diline aktarmaya altn syler. Te sequor, o Graiae gentis decus, inque tuis nunc Ficta pedum pono pressis vestigia signis, Non ita certandi cupidus quam propter amorem Quod te imitari aveo... (III, dize 3-6) Bunun arkasndan byle bir aktarma iini yapmann bile ne denli g olduunu belirtmek iin: ...Quid enim contendat hirundo Cycnis? Aut quidnam tremulis facere artubus haedi Consimile in cursu possint ac fortis equi vis?

demekten kendini alamaz. Lucretius'un bu filozofa alakgnlllne karn, kuru, duruluktan, dirilikten uzak bir ak ak anlalmas ok yanl. Nitekim Platon da bize kalan o pek ll, derin rlar aan olg nos'tan Max Scheler'e dein btn Bat dncesine kaynak olan yaptlarnda, kendini gizler, a Sokrates'i konuturur, dndrr. Gerek dnrn Sokrates olduunu, kendisinin bu sylen yetindiini aklar. Bunlar bizim iin, byk dnrlerin, bal bulunduklar retmenlerin saygy, sevgiyi gsteren, filozofun olgunluuna en ok yakan zdeyileridir. te Lucretius iin de durum byledir; Sokrates'in karsnda Platon neyse, Epikuros'un yann da Lucretius odur. Sokrates ile Platon adat, sylemi glmlerdi, De Rerum Natura yaz r ey sylemeye, aradaki yzyllar engeldir; Lucretius'u Epikuros'a, yalnzca temelini bil gide bulan, evren anlaynn derinliinde duyan sevgi balamtr. De Rerum Natura'nn ierdii konular, sorunlar olduu gibi, el srlmeden alnm, aktarlm an dncelerini dzenler, sorularnn karlklarn aratrrken ilkin kendinden ncekileri larn varlk anlaylarn, grlerini belli ller iinde, belirli bir adan eletirmiti Yeni bir grn, varlk anlaynn ortaya konmasnda ncelikle savaa girimek, onlarn tut

en geirmek, dnce rglerini skmek felsefenin "titanlar sava" adn almasn salayan g Evet, felsefe yapmak biraz da titanca bir savaa girimektir. Yalnz, byle yiitlii gze al nlarn kllarn iyi kullanmas, sava renimlerinde baarl snavlar vermesi de gene bu esidir. Yoksa "titanlar sava" yle oldum olas pala sallamak deildir. Burada, evirisinde birok eksikliin bulunacan sylemekten kanamayacamz De Rerum Natura'nn dnr-yaz utlu, bu etin savaa katlrken klcn Epikuros'un bilei tana vurmu yiit bir batr. Lucretius'un byle bir ie girimesi geliigzel bir davrann sonucu deildir; yaad a anlaynn, Roma'nn iinde bulunduu tarih-kltr tutumunun rndr; ykmlarn, skntla sklardr. Nam neque nos agere hoc, patriai tempore iniquo, Possumus aequo animo; neque Memmi clara propago Talibus in rebus communi desse saluti. (I, 42-43)

derken yurdunun iinde alkaland kargaalklarn, grltlerin sessizlie kavumasn, din kvrantlar iindedir.. .. I. yzylda Roma kendi tarihinin en atk, en ekimeli alarndan birini yayordu. dzene, yaama sevincine kavumak, parti patrtlarndan syrlmak; bir yandan da yaylmak, A u'da bulunan uluslar boyunduruk altna alarak dtan gelecek korkular ortadan kaldrmak r lar vard. Bunlarn ardsra Greklerin baskn gelen kltr karsnda ortaya kan birtakm duu bilimci gerekeler, dncede kimlie ulama didinmeleri. alarn szgecinden geerek Roma toplumunda yeniden ele alnan yeni llerle deerlendirile sorunlar, skender'in Asya savalarndan sonra Doudan gelen in, Hint, ran, Msr, Mezopot Anadolu dinlerinin, uygarlklarnn verilerinden etkilenmi; Grek felsefesinin, Trakya kaynakl inanlarn karmyla, bir dnce "chaos"u biimine girmiti. Eskiden kalan yerli grenekler de bunlara katlnca Roma'da gerekd konulara eilmeler, kurtuluu gerekst ta arayanlar artm; sarsntlar, ykntlar hzlanmt. Artk Roma kendini bulma, gereine u. ster dnce, ister ynetim ilerinde olsun Roma'nn bir akla, bir durulua kavumas rdu. Bu gereklilii an aydnlar, yneticileri kendi anlay llerine gre deerlendiriy ollarla varmak istiyorlard. Bir aydn, bir ynetici, bir eitimci ne gibi koullar, kurallar altnda bulunursa bulunsu n, ann, ulusunun, iinde yaad toplumun boyasn almaktan, deerlerini yaamaktan kend u onun tarihe izilmi, belirtilmi alnyazsdr. Byk balar alarnn deer rglerinde ler; dzen, yap deitirmek yalnzca zamann iidir. Byk yaratclarn bu konudaki baarl eni deer rglerinin atlmasn salayan grleri, anlaylar ortaya koymak, gnnn st Onlarn alarnda anlalamaylar, zamanlarnn deerlerini amalar yzndendir. Lucretius'un yaad ada; bir yana atmak, yerlerine yenilerini getirmek istedii deerler a'ya dardan geldiini bildiimiz, gerekd inanlara, yolsuz kazanlara dayanan dzensiz .. I. yzyln Roma'snda toplumsal durum yrekler acsdr, yn yn ktlkler yaplr tsaklar unun bunun gnl elendirmesi iin diri diri aslanlara yedirilir, paralatlrd. Atina-Troya savalarnda sava kazansn diye kzn tanrlara adayan, yrei szlamadan kese ann inanlar Romann da benimsedii samalklard. Szn ksas, Roma, komusuyla, gemii, inanlarn, gerekd din geleneklerinin iinde yuvarlanyordu. Btn bu samalklar, yolsu ar en salam snaklarn gene tanrlarn kapsnda buluyordu. Tarihin ak iinde durum b iyordu. Btn sorunlar, konular, kuruntulara balanan inanlarla aklanrd. Gerek dnce, alannda Roma bir danklk, bir ykm iinde alkalanyordu. Bunlarn Lucretius'un gznde rek nedenlerini arayp bulmak, Romay bir idzene, igvene kavuturmak iin ne denli derin n dndn De Rerum Natura'dan reniyoruz: Anmsa Aulis'te Diana Tapna'nda kannn Dkldn o susuz kzcazn, savalarn, Soylu Yunan komutanlarnn iekleriyle sslenmi, phianassa'nn; lm kaplam genliini kzn, Grmesin diye toyunlar gizlemi geceden ba, Grnce boalm gzyalar, tutulmu dili Kzcazn korkudan, bklm dizleri, Kapanm yere. Ne iine yaram bu yoksulun "Kzn tanrlara adayan ilk kral" Denmise babasna. Yakalam onu kimileri Gtrmler sunaa, kutlu trenler bitsin Diye deil, mutlu bir stnlk salasn

Diye tanrlar Yunan donanmasna, grkl Hymene birlikleri bir adak iin Byle iren iler retmi insanlara Bu samalklar, bu boinanlar, Bylesini yapar ancak din ktln. (I/86-102).

Bu geleneklerin, bu lgnlklarn; varln yapsn, gizemlerini, evrenin zn, oluu, kur erek dzenini derinden kavramak, aratrmak isteyen filozof bir ba iin; kiinin de, iinde d toplumun da anlalp aklanmas yolunda pek byk anlamlar tayaca bir gerektir. Evet, Lucretius'un, yaad an byle karmakark bir ortamda sallanan dnce dzenleri, de kendi grne en uygun geleni semesi, gnn zlmeye yz tutmu kltr davranlarnn aramas bir gereklilikti. Bu yzden o da inceledii felsefe rlar arasnda en ie yarar ukippos ile Demokritos'un kurup Epikuros'un kendi anlay llerine gre gelitirdii eler e bulmutur. Bundan baka bir kar yol da yoktu onun iin... Protagoras gr, bilgide gereklii, tek tek kiilerin durumuna, varlk yapsna, nesneler eral biimine balam; kesinlikten, ilkeden, salam-sarslmaz dzenden, genel bilgi geerl sz etmeyi bir glnlk saymt. Bilmeyi durmadan, kiiden kiiye deien bir ak olarak ii kendi dnda bir l, bir gerek tanmayacak; toplumun kuruluu bir "yan yana gelme", b z de yalnzca "bir arada bulunma" olmaktan teye gemeyecekti. Kukuyu, kesinlikten kamay, gerein olamazln ortaya atarak savunmay ama edinen teki u da bundan baka deildi. Platoncu anlay, gerei yaananda deil, dncede varolanda, du ir lkede aryor; ilkelerin, deimez llerin bizim evrende yalnzca grntlerinin bulundu sryordu. Oysa biz "idea"lar deil, duyularmzla tandmz bir varlk dzenini, bir diri . Homeros, Hesiodos, Ksenophanes gibi eski ozanlarn yazlarnda ilenen konular da filozo flarn grlerinden apayr, kurtarc bir grn deil, daha ok kuru tlerin, dinci duyg de duruyor; felsefe lsnde derin, geni olmad gibi, geree de pek yanamyordu. Btn ozanlar, filozoflar, dnrleri arasnda; yaanan plak gerei ileyen, toplumun sorunla zmlemek iin duyularla verilen, bilinen varlk tmne, evren dzenine eilen, onu aratr izliliklerini bilginin altnda didikleyen, aklayan, kiinin ivarln, ddzenini alantlarn, doa olaylar alannda etkilenmelerini, bunlarn kiinin dnce gcnde dour anlatan, dmlerini zen bir keskin grl, gereki ba pek kmamt, Lucretius'a gre. gerek ulus ynetimcilii bakmndan, Lucretius'un yaad a byle yn yn atmalar atura'nn incelemesinden de anlalaca zere, Lucretius kendisine gelinceye dein btn gel dnrlerin retilerini, dncelerini, topluluklarn tarihlerini iyi biliyordu. Dnceler n, rgsne balamadan nce onlar tanm, anlamt. Bu durum karsnda Lucretius iin inc eken tek varlk dzeni doayd. Doay bir btnlk iinde tanyp kavradktan sonra gerek b ana inanyordu. Bunu yazlarnn ierdii konularn trnden, ortaya koyup zmeye alt ulu biimlerinden anlyoruz. Bu yazlarnda ozanmz, dncede varolandan deil nmzde du birlikte yaayandan kalkyor; nce sorunu koyuyor, sonra zme yollarn aratryor. Bu davran; eski dnrlerin yapt gibi, evrenin karsnda anlatmc, grnen olaylardan tutumu deil; nesnelerin zn, yapsn, onlar kuran, varlk rglerini ren nedenlerin ar bilindikten, bulunduktan sonra doann konularn kavrama yoluna gidilmesini gerekli klyo rdu. Doa bir btn, deiik zlerden kurulmu srekli bir birleimdir. Bu birleimin salam ten koullar, kurallar bulunmu, yaplm deildir, onlar bir gereklilik tm iinde kendili ardr. Bizim gerek dediklerimiz, dndklerimizden ok yaadklarmz, duyularmzla dokunu uyularmzn dnda bilebileceimiz bir gerek, bizi etkileyen bir varlk yoktur, olamaz da. Lucretius'un sorunlar, ele ald konular, sorduu sorular bir btn olarak bizim amzn ii, birok bakmdan zerine eildii, zmeye alt nesnelerdir. Eski dinlerin douunda ii dncesinin gemi yllarn urat varlk alanlarn yeni grlerin altnda, y sinlik isteyen, yneldiini en ince esine dein "bilinemez" olmaktan kurtarmaya, aydnlatm aya alan tkenmez abasdr. Bilgide, bilimde kesin sonuca vardrmadan "bir kyya atma" y Bunun en ak rnei 2500 yllk eler retisidir. Gelecek a dnrlerinin eler reti e almayacan imdiden kestiremeyiz. Bugn bile enin yapsn ilgilendiren birok soru var aml yn yn konu bulunuyor. Lucretius'un Sorunlar

1. Doa: inde bulunduumuz, duyularmzla varln, niceliklerini, niteliklerini belli sn

a da olsa tandmz doa, saysz trde nesneden, deiik oluumlardan kurulmu bir Btn'd ek bir yumak deildir. Onu kuran, yapsn salayan varlklar da byle tek tek "btnckler", balarna buyruk zler deil, ayr ayr birer birleim, birer rgdr. Trl trl doalarn belli dzenler iinde biraraya gelmesinden doan evren de bir btndr, r. Evrenin yaps ierdii doalarn zdeidir, yalnzca byklk bakmndan btn doalar k r uzay kaplamtr. Doa, dolaysyla evren kendi bana, kendiliinden vardr, yaratlmam i dnda bir elle dzene konmamtr. Sonsuz bir sre iinde kendini yapar, yeniler, onun i an varolmu diye dnlemez. O, ancak kendi ierdii yasalarna uygun olarak yaar, n sonu Evreni yneten kurallar, koullar, ilkeler vardr, bunlar onun kendi yaps gereincedir. Bu alabildiince uzayan, drt yanmz kaplayan, btn varlklar tayan doa pek kk, tr lmutur. Bu nesneler biim bakmndan da, tr bakmndan da, yap, rg, katlk, yumuaklk rlerinden ayrdr. Bunlar belli devinmelerle, zlerinden gelen direnler, kaynamalarla bi rleerek nesneleri yapan, ortaya karan elerdir. 2. eler retisi: Leukippos-Demokritos'tan balayan, Epikuros'ta az da olsa, deien eler , bir btnlk iinde derli toplu olarak De Rerum Natura'da, zellikle drdnc kitapta enine yuna ele alnp incelenir. teki be kitapta dolaysyla dokunulan eler yaznn ana konusud k zerinde durulan, btn zellikleriyle anlatlan bir sorun dzeni lsnde ilenen eler e varln temel ilkeleridir. eler varlk kavram iine giren btn nesnelerin ilk kurucula r gereince yer kaplayan, zdek soyundan, balangtan beri bitmeyen bir devinme sreci iin bulunan eler ne yaratlmtr, ne de yokolurlar. Aristoteles'in anlad anlamda elerin d iin bir ilk kmldatc, bir ilk yerinden oynatp depretici, devindirici z yoktur. elerin nmesinde bir erek, bir ama da yoktur. Onlar yalnzca kendiliinden (sponte sua) kmldarl ar. Onlar yneten bir alnyazs sz konusu olmamaldr. Varl kuran ilkenin (arche); Thales su, Anaximandros tz (apeiron), Anaximenes yel, He rakleitos od (ate), Anaxagoras "nus", Empedokles toprakla birlikte yel, su, ate ol duunu sylemi, saylarn drde karmt. Onlarn anlayna gre varlk'n trll bu douyordu. Empedokles birletirici g olarak sevgiyi (filia, storge), ayrc olarak da anl azl (neikos) ileri sryor. Sevgi ekmenin, anlamazlk ise itmenin karldr. "Nus"a g ir gtr, kaynamtr, ilkeldir, kendiliinden kmldayc, devinicidir, baka bir nesnenin irmez. Yaptn bilen, znn bilincine varm bir varlktr. Gerek Herakleitos'un, gerek Empedokles'in grne gre; bunlar yiter, yeniden ortaya kar, nlar birletiren, evrim yoluyla gelimelerini salayan geliigzelliktir (casus). Bu drt il e bir yandan da diridir. Btn ilkeler (arche) nsz-sonsuzdur, ne yoktan varolmutur, ne de yokolurlar. De Rerum Natura'da byle bir e anlayn bulamayz. elerin ne says snrldr, ne de v ulmutur. Varlk'n tek ilkeden kurulmadnn en ak, en seik kant bir oktrlln bu n bir nesnenin bile kendi lleri iinde ok deiik durumlar gstermesidir. Nam cur tam variae res possent esse requiro, Ex uno si sunt igni puroque creatae. (I, 645-646)

Bir nesnenin trel yapsnda ne bulunursa tmnde de (summa) ancak o bulunur. yleyse yalnzc sudan, topraktan, yelden.. kurulan bir varlk'n tmnde onu yapan, yapsn douran elerd yer alamaz. Bu duruma gre: Amplius hoc fieri nil est quod posse rearis Talibus in causis, nedum variantia rerum Tanta queat densis rarisque ex ignibus esse. (I, 653-655)

eler ancak biimleri, yap dzenleri, kurulular bakmndan trl trl olabilir, klk de Nesneleri kuran eler say bakmndan sonsuz, yap-biimi ynndense belli belirlidir. Onlar tkl, kancal, sivri, okgen, ya da yuvarlak, dzdr. Duyularmz zerinde yaptklar deii tatl, souk, scak, yumuak, kat gibi duyumlar, biimlerinin, yaplarnn trl trl olma lmektedir. Btn duyu verileri, alglamalar, bilginin domasn salayan duyumlar elerin y z zerine yapt deiik yollu dokunmalardan gelir. Alnan izlenimlerin trll, nicelik-n arndan ayrl, sresi, elerin etkisine, biimine baldr. elerin dnda nesneleri kuran, dzenleyen, ortaya karan yer kaplayc baka bir z yoktu lerin kuruluunu salayan iki ana ilkeden biridir. elik katlnda, blnmez, direnci ykse rdir. 3. Boluk retisi: Nesneleri kuran ilkelerin ikincisi de boluktur. Boluk (inanis) elerin

bamszca devinmesini, birlemesini, balamn, bir araya gelmesini, onlarn deiik ll ini, zlmesini, ayrlmasn salayan ikinci ana ilke, temel yetenektir. Bo uzayn (inanita ne eler devinebilir, ne de elerin zgr devinmesinden kurulan nesneler yaratlabilir. Lucretius'un yazlarnda bol bol kulland "creare" sznden yoktan var etmek anlamnda bir u karmak yanltr. "Creare" onun dilinde elerden kurulma, elerin birleimi, balam r, biimler altnda ortaya kmadr. "Creare"nin iki ana ilkesi de "corpora", "primordia", "primordia rerum", "princi piis" gibi adlar alan elerdir. eler (corpora) bo uzayda (spatium) btn yneltilere doru geliigzel devinirler, birlei enip dzenlenir, zlrler. Boluk, biri nesnelerin iinde, biri dnda olmak zere iki trldr. Nesnelerin katl, a arasnda bulunan boluklarn (inanis) azlna okluuna baldr. elerin, iinde drt bir leri bo uzay "spatium"dur. Bu bo uzay bir yandan da nesnelerin kaplad, yerletii uzayd Bir nesnenin kendi dyap llerine gre -eni, boyu, derinlii ynnden- oturduu, kaplad r. Nesneler bu "spatium" iinde kapladklar "locus"ta arpmalara (ictus) gre devinir, ye rleirler. "Ictus" ancak bir "necessitas"n gerekli sonucudur. Devinmeler de geliigzel (casus) deil, gereklidir (necessum est). Bir nesnenin baka bir nesne karsndaki arlk durumu ierdii boluk'un boyutlarna bal yn ya da snger yumayla kurun yuvarlann arlk ayrm ilerinde bulunan boluklarnn Ergo quod magnumst aeque, leviusque videtur, Nimirum plus esse sibi declarat inanis: At contra gravius plus in se corporis esse Dedicat, et multo vacui minus intus habere. (I, 365-368)

te nesneleri yapan, dzenleyen bu boluktur (inanis, vacuum). Boluk, e nesnelerin ana il esidir, bunlarn dnda yaratc bir varlk yoktur: Nullam rem e nilo gigni divinitus unquam. (I, 151)

Duyularmzla algladmz, tandmz btn varlklarn rgsn kuran ilmikler boluk'la, 4- zdeler retisi: De Rerum Natura'nn atsn kuran ana direklerden biri de zde (simul iimiz nesnelerin st yzlerinden kan, onlar bir btnlk iinde, varlk lsnde yansta kklkleri yznden elde olmayan saysz grntdr. Dmzda bulunan varlklar bilmemizi snelerin elerden rlm pek incecik gmlekleridir. Bunlarn dokusunu yapan, ilmiklerini a r "olu"larnn ana ilkesidir. Ne elerin dnda bir zde dnmek, ne de zdesiz bir nes izdedir. zde, nesnenin en incecik, en gzle grlmez bir rgsdr. Say bakmndan bunlar sonsuzdur. Nesneler srekli olarak e verip aldklarndan dolay bitip tkenmezler. Nesneleri pek kk lde, olduu gibi yanstan zdeler devinme bakmndan ok gl bir h rn hzn gzle lebilecek durumda deiliz. Onlar bir ou bir araya gelmeden gremeyiz. ibi algnn ilk koullardr. Nitelikleri, nicelikleri doduklar nesnelerle e yapdadr. Ya an ayrlr bir ynleri, yanlar yoktur. Nesneleri kuran elerle ok kk bir btnlk iinde olduu gibi yanstan, duyularmza de birbirlerinin rnei olmad gerei De Rerum Natura okuyucularn bir ok yerde artabil en durmakszn saysz elerin kt, drt bir yana yayld, ok hzla devinmede bulundu iin de dorudur. Yalnzca zdeler de nesneler gibi elerden kurulmutur. Bize nesneleri b iren, onlar grmemizi, duymamz salayan zdeler birer e deildir, elerden rlm "b Burada, Lucretius'un grnde bir atallama var gibidir. Onun giderilmesi iin dncenin s z daha geniletmek, biraz daha konu zerinde derine dalmak gerekiyor. Byle yapnca karmza cak ilk sorular unlar oluyor: Nesnelerden srekli olarak eler mi yaylyor, zdeler mi? elerin olabildiine yayldn anlarnda badndrc bir hzla devindiini sylerken, nesnelerden kan zdeler ne oluyor? rmyor mu? Byle bir karmada bizim duyularmza gelenlerin yapt uyarmlardan doan alg ri, ls ne olabilir? Bilginin lei nedir? Bunlarn karln bulmak iin zdeleri nesnelerin btn yzeylerinden kan elerin kurd le geldiini sylemekle yetinmek, duyularmzn birbirine yardmc olduunu, gzn dokunma, d me, dokunmann tatmayla karlkl olarak onaylandn benimsemek gerekir. Lucretius'a gre, rn arasnda bir badama, birbirlerinin eksiini, yanln anlama, giderme yetenei vardr. Res kavram: Trke "nesne", "yer kaplayan z", "zdek", "varlk" gibi deiik karlklarla "res" szcnn De Rerum Natura'da pek kk bile olsa yer kaplayc, boluk'un kart bir

dncede deil, gerekte de varolduunu anlamak gerekir. Lucrettus'un can, tin dedii "anima", "animus" da birer "res"tir; yer kaplayan, eler den kurulan, dalan, zlen, nesneciklere (corpuscula) blnen soydan, ta gibi, toprak gib irlemi bir varlktr. "Res"in karsnda ancak boluk bulunabilir. Tanrlar, yeller, denizl umlar birer "res"tir. Lucretius'un dilinde "res" olmayan varlk kavram iinde yer ala maz, onun kuruntudan baka bir anlam yoktur. Bu geni yetisi dolaysyla "res", "varlk"n b r anlatm, bir belirleyici deyimidir. Gereklii olann ak kavramdr. "Res" en kk l oyutlar olabilen, kendi yeteneklerine gre yeri (locus) bulunabilen bir varlktr. Onun kart ancak "yokolan"dr. yleyse "res" zdektir, yer kaplayan zn geni kapsaml deyimid ularmza gelerek bizde uyarmlar douran ne varsa "res"tir. Lucretius'un yazlarnda "res"i n bu anlatlanlar dnda gerekd, gerekst bir anlam, bir belirleyici zellii yoktur. Lucretius'un iiri zerine

Bat dnrleri, bunlar arasnda zellikle felsefe tarihileri, De Rerum Natura'daki gibi en rin felsefe konularn, varlk sorunlarn Epikuros'tan aldn, kendiliinden bir nesne ka bir dille ekinmeden syleyen Lucretius'un pek yeni, derin bir ozan olmadn ileri srmekt n geri kalmamlar. Bu yarg Lucretius'un adn duymaktan teye geemeyen bir takm Trk ayd da olduu gibi benimsenmi, onun ad geince "pek byk bir ozan deil, Epikuros'a zenmi ya ip gemelerine yol amtr. iiri kuru bir sz dizisi, ii bo kavramlarn yanyana gelmesind pek s bir uyum olarak anlayanlar, varln derinliinde, doann bilinmeyen yrelerinde, ge psnda neler olduunu bilemeyenler iin bu kksz yarg azdr bile. Oysa gerek iir, Baty ucuzundan, birka eviriden tanyan, okumadan yazmaya kalkan, d en yoksun, ilka yle dursun bizim Divan Edebiyatn bile okuyup anlayacak yeteneklerden u zak kimselerin sand gibi kuru sz dizisi deil, bir sorunu, varlk karsnda derinden gel tutumu, davran olan, kendinden nce gelenlerden soru soran, gelecektekilere karlk vere iirdir. Felsefe iin "titanlar sava" derler, iir de "tanrlarla yaratma yar"dr. Ger zan yaatan, yeryznn bucaklarnda benimseten sesinden ok ze inen gr, varlk'a ala uu yaratma ortamdr. Batnn yaratma alannda "byk" adn alan ozanlarn iinde ilkan ni, ozanlarn tanmayan, bilmeyen, onlarn diliyle syleemeyen bir tek kii yoktur. iir bir yoksunluun dourduu tatl sesler yn deil, bolluun yaratt dzendir. Bunu s r demek istemiyoruz. Felsefe deildir, yalnz bombo bir ses de deildir. O, kiinin evreninde yaayan, ozandan baka kimsenin grp anlatamad gereklerin, belli l ortaya konmas, dilin snrszlnda aklanmasdr. Doann sz lleri iinde, yaratma il a dorusu iir, ozann dilin baar yeteneklerini kendi yaratcl lsnde geniletmesi, ini aarak varlk' uzayn dar boyutlarndan teye armasdr. iir usun da snrlarn aan; belli, sayl leklere balanan dnme gcn geride brakan yaylmadr. Onun, kiinin bir ynn allagelinen snrl btnlk dnda vermesi bu yete dan filozofun dndn ozan yaar, ozann yaadn filozof derin derin dnr. Filozof , ozansa yaayarak dzeni aan bir filozoftur. Bu, ozan yaar da filozof yaamaz m soyundan bir soruyu gerekli klmaz. Anlam vermesini, deerlendirmesini bilen bir ba iin iirle f elsefenin iledii z deil, ancak oya ayrdr; bu oya da yaratcnn tutumundan, kiiliini n davran llerinden doan varlk' aklama, tantma ayrmdr. Filozof dille en gzel, en ll dnen, en yerinde dzeni koyan, ozansa bu dille en iyi ko en gzel syleyen bir yaratcdr. Lucretius bu iki yetiyi znde birletiren, iirsiz felsefeye, felsefesiz iire inanmayan bir filozof ozandr. Varlk', doay incelemekle kiiyi, kiiyi bilmekle doay, evreni tan r ozan iin en doru yol onun tuttuu yoldur. Bu yzden, De Rerum Natura'da konular dner dolar, kiinin davran, yaay snrlar iine girer. Goethe bile Faust'un bir yerinde ki de birletirmekten, kiiden kalkarak doay tanmaya almaktan kendini alamaz. te byle d elen, akn bir cokunluk iinde: Ist nicht der Kern der Natur Menschen im Herzen...

"doann ekirdei kiilerin yreinde deil midir" demesi bu yzdendir. Lucretius yazlarnda evrenin snrlar iinde geen, kiiyle sk skya ilikisi bulunan b m, onlarn aralarndaki balantlar, kiiler zerindeki etkilerini derin derin aratrm, edenlerini de bulmutur. Evrene kiiden alm, kiinin iskntlarn, yrek korkularn, incelemitir. Lucretius'u en ok ilgilendiren, kiinin varlk karsnda duyduu gelecek korkusudur. Bunu D

Rerum Natura'nn daha banda syler. Onun iledii, zerine eildii, sorunlarn zmeye u amzda, iimizde, bizimle yanyana, babaa yaayan, gerein btn balantlaryla evrilen, varolan kiidir, varln evreleyen sorunlarn basks altnda ezilen, kvranan, korkudan iin mutlulua giden gizli yollar arayan kiidir. lme, yokolma, yerin altnda bilinmeyen bir lkede aclar ekme korkusu iinde yanan, yaknan, kvranan kiidir. lkan kiisi, kendisine verilen, buyrulan koullara dnmeden bal kalmas istenen, yaa sevinci diye benimsemesi beklenen bir varlkt. zemedii yn yn olaylar karsnda el nzca yazyd. Onun iin, yerine gre dnmek bile su saylabilirdi. Durum bugn de eskisin yr deildir. Yalnzca, amzn korkular uygarln yaratt yeteneklerin baka amalar u , daha geni bir yzeye yaylan korkulardr. Bunlar kiiyle balam, kiiyle srer gider; bi bunlarn kendisini deil, ancak kaynan deitiriyor. Yoksa var olma sevinci lsnde bi lma korkusu bulunacaktr. Lucretius'un korkular da byle kaynaklar deien, z olduu gibi kalan korkulardr. Bunlar varlk sorunu diye bambaka ller iinde, bambaka bir adan ele almas onu biraz da varo xistantialisme) akmnn -belli bir alanda- ncs yapmtr denebilir. De Rerum Natura'da konunun arl, eski bir dnce dzenine bal kalmann gereklilii yz lip alalmalar, birden batp yze kmalar oktur. Bir yerde iirin en cokun akna kaplr nin en derin, en ba atlatan arl iinde gzden uzaklar. iirin ar bast yerler da nlar, doayla olan, dnceden ayr kalm yaaylar, krlar, bayrlar, tanrlara, Epi eleri, gezintileri, denizleri, dalar, srleri, kular, yldrmlar, gk grltlerini, y anlatan, felsefeden ok iire kapld yerlerdir. Buralarda yle pek derin aratrmalar yokt aha ok anlatmalarla yetinmeler, olaylarn aknca comalar vardr. te yandan iirin en yav ld yerlerse, felsefenin btn gcyle kendini gsterdii olduka g konulardr. Bunlar i a ilendiinde bile dnme gcn yoran, anlay yetisini arl altnda ezen, ypratan ko irini yetersiz bulanlar daha ok bu yrelerde gezen, iiri yalnzca kolay syleyi diye anla yanlardr. Lucretius'da Homeros'un cokunluunu bulamayanlar, Homeros'da Lucretius'un derinliini , dnce rgsn, dzenini buluyor mu, bilmiyoruz. Ennius'un Lucretius'u ok etkilediini syleyenler, Lucretius'un Roma iirinin gnei saydkl r Vergilius'a (.. 70-19) neler verdiini dnmler mi? Yeryznde byk olup da kendinden sonra gelenler zerinde etkisi bulunmayan, ne bir yaratc ba vardr, ne de dnc. Lucretius'un iiri bugnn de iiridir. Yalnzca, dnce bakmndan allagelen iirin sn aan, dnceyle karan, kaynaan, bir rgnn ilmikleri gibi i ie geen bir iirdir. Duyg k gerei ieren, ileyen bir iirin yaps atlrken kullanlan nesneler kolay kolay anla d iin, Lucretius'un tadn karmak ilka bilgisinin, felsefesinin zn kavramaya bal um Natura, zerinde uzun boylu durmay, dnmeyi, anlalmas iin daha birok bilgi edinmey tiren g bir iirdir. Gelenein dnda kalm, iiri yalnzca iir olarak anlayanlarn gr nliklerin iinde Lucretius'un eskimeyen, l l kalan bir yn, salam bir yaratc dn meli vardr. Bu temel salaml, dayankll; yaayan gerei ilemesinden, kiiyi kendi v bir btn olarak grmesinden, onu derlitoplu bir dzen, bir gelien, gelecee uzanan, evren e alan, kendini yetenekleriyle ayakta tutan, yap bakmndan doayla birleen bir "kurulu" ye benimsemesinden almaktadr. smet Zeki Eybolu VARLIIN YAPISI (De Rerum Natura) I BRNC BLM Vens'e vg Aeneaslar anas yce Vens, insanlarn da Tanrlarn da sevgi kayna; yol gsterirsin Denizde, gklerin altnda gemicilere, yaatrsn Dirileri, bolluk verirsin yn yn

Verimli topraklara, seni grr doan gnn , Ey Tanra, sen gelirsin gider yeller, dalr bulutlar, Seninle bezenir yaratc toprak, gzel ieklerle. Sana glmser durgun denizlerin sular, Iklarla dolar prl prl yaygn gkler. Grnm gnlerin baharlk yz birden, zlm bolluk getiren gney yelleri. Uan kular anlatr ey Tanra Geliini yrekten, yank yank, nceden. Yaylm bol yaylmlarda srler, Hzla akan rmaklardan geerler. Senin gzelliine kaplm btn canllar, Gsterdiin yollardan gidiyorlar canla bala. Ardn ardn denizlerde, dalarda, alayan rmaklarda, Kularn konduu yaprakl dallarda, geni ayrlarda, izer btn gnllere gzelliklerini, sevgilerinin. Sensiz btn varlklara soylarn srdrmenin Tadn veren, evreni tek bana yneten. Sensiz kamaz tanrsal aydnla varlklar, Doamaz gnl eken tatl bir nesne sensiz. arcam seni bu yazlm dizelerde Yardma, ey bizim Memius; alrken anlatmaya Varlklarn zn, tm alar iinde yce Tanra, Sen istedin dzenlenmi nesneleri anlatmam, imdi gel ey Tanra, gzellik ver szlerime Sonsuzca. Kalksn artk korku salan boumalar, Burada bir mutluluk, bar sala denizde, karada. Sensin lmllere barla mutluluk veren. Kaleler stnde vuruanlar da savalar tanrs Mars'tr yneten. Senin kucana atar kendini okluk, yaralannca sonsuz akn elinden. Bklr boynu, der arkaya, dner sana gzleri, Ey Tanra, balar cann dudaklarna. Dinlenirken kollarnda sere serpe, Tatl szckler dklsn azndan, nl Romallar iin iste mutlu bar. Veremeyiz kendimizi bu ie yrekten, Grdke yurdumuzu skntlara batm, Alamaz nl Memmius'un torunlar bile Bu yardmdan kendilerini toplum uruna. Gel ey Memmius, yaam aclarndan kurtulmu, nceleyen, aratran bir gr, duyu ver, Sana balanmann armaan olan Bu yazdklarm klmesin gznde senin. Sana gklerin de, tanrlarn da, nesnelerin de Balayacam zlerine aklamaya. Doa yaratm tm varlklar, dzenlemi, beslemi, Datm toplanan nesneleri yeniden, Dourgan varlklar, "yer kaplayan" denen, Besleyici zleri tm nesnelerin, lke dediimiz, onlardan tremi tanrlar da. Tanrlar zleri gerei ayrlm bizden, Uzaklam lmsz tanrlar, Sonsuz bar iinde yaayanlar. Onlara snrz zlnce, korkunca; Kskanmadan, kzmadan, darlmadan Yardm ederler bize ilerimizde. Dinler zerine

Balanm eskiden beri kiilerin gzleri, Korkun balarna vurulmu dinlerin Yeryzne geldi geleli. Gsterirler gk lkelerinden balarn Titreten, korkun grnleriyle lmllere. Bir lml Grek ilkin bunlara kar evirmi yiite baklarn, grlemi. Ne dev masallar, ne yldrmlar, Ne rperten gk grltleri, krabilmi onun Smsk kapanm evren kapsnn Srgsn skp atma gcn. Alm gtrm onu anlaynn stn gc Evrenin yalml korkun evresinden teye, Dolam uzayn engin boluunu bilinle, Anlayla, getirmi oradan bize baarsn Bilinenle bilinmeyen bilgilerin, Serilmi yere tmden boinanlar. Ezilmi ayaklarn altnda samalklar; Bu baardr ykselten bizi gklere dein. Korkum var yine bu konuda, sanr msn retmek istediimin sana dinsizce bir reti Olduunu, seni bir kt yola srklediimi. nanr msn buna? Bu samalklardr douran Birok dinsizce ktl, cana kymay hep. Anmsa Aulis'te Diana Tapna'nda kannn Dkldn o susuz kzcazn, savalarn, Soylu Yunan komutanlarnn iekleriyle sslenmi phianassa'nn; lm kaplam genliini kzn, Grmesin diye toyunlar gizlemi geceden ba; Grnce boalm gzyalar, tutulmu dili Kzcazn korkudan, bklm dizleri, Kapanm yere. Ne iine yaram bu yoksulun "Kzn tanrlara adayan ilk kral" Denmise babasna. Yakalam onu kimileri Gtrmler sunaa, kutlu trenler bitsin Diye deil, mutlu bir stnlk salasn Diye tanrlar Yunan donanmasna, grkl Hymene birlikleri bir adak iin Byle iren iler retmi insanlara; Bu samalklar, bu boinanlar, Bylesini yapar ancak din ktln. Kaar msn bir gn, bilmem anlattm Bu korkun olaylar yznden, bizden, Nice dlere kapldktan sonra dnmek ster misin yeniden bu yaama, Korkmaz msn yazgnn ardnca gitmeden? nsanlar grseydi bittiini bir gn Tm glklerin, dknlklerin, arar Bulurdu yolunu kar koymann, kurtulmann, Gzda vermesinden, samalndan bilicilerin. Nedendir lmden sonra ac ekme korkusu, Bounadr btn bu kar koymalar, bilinmiyor Tinin z, bizimle mi, sonradan m, nce mi Girmi gvdeye, dalr m lnce bizimle, Gider mi grmeye bataklklarn, karanlklarn Orcius'un, yoksa baka gvdelere mi geerler Yazgyla? Ennius'un dedii gibi trklerde. Getirmi lmsz yapraklarla ssl elengi, Kii soyu, Helicon'un tepesinden, parlatm talya'y. Ennius diyor lmsz trklerinde

Ne bizden bir nesne kalr, ne tinden, Ne de Aceron'un cehennem lkelerinden. Silik grntler stnedir onun bu szleri lmsz Homeros'un balam alml grnnden Dkm gzyalarn, nesnelerin znden am Byle sz, gnein, ayn dnmesinden, olaylardan Ne varsa dkm ortaya, trklerinde. Anlamak in, bizim usumuz, btn yeryznde Geen olaylar, cann, tinin yapsn, Kuruluunu, dlerimizde salmz bozulmu Gibi bize korku salan, titreten, kvrandran Korkun nesnelerin gerekte ne olduunu ncelemek gerek grdmz, duyduumuz, Topran kucaklad l kemiklerini de, Aratrmak gerekir bunlar da. Anlyorum gln, Karanlk dzenlerini Greklerin, yeni szler Bularak, Latin diliyle bunlar anlatmann, Ak-seik bir iir iinde aklamann. Bir yandan dilimizin yoksulluu, geni konular, Erdem grkemi, yeni sorunlar, tatl yoldalk Brakmyor beni sessiz geceleri bekleyim, ekiyor beni katlanaym diye yorgunluklara, Aydnlatmak iin varln iyzn. Hangi k dm iine senin Gidermek iin bu korkuyu, yreinin Karanlklarn besleyen gl ykmaya? Gn, gne deil bu besbelli, Grmek gerek, aklamak gerek evreni dosdoru. Yaratlamaz varolmayan bir nesne, yoktan, Tanr gcyle, byledir bizim grmz, Balam btn lmlleri kskvrak Derin bir korku, yerde, gkte geen olaylarn Grlmeyen, bilinmeyen tm nedenleri Tanrlarn elindedir, buyruundadr diye. Anlarsak yokluktan varlk yaratlamaz Daha kolay bulunur aradmz sonu, Biliriz olmadan tanrsal ettiler nasl Varolur grdmz btn nesneler. Yokluktan ksayd varlklar, tm trler Doard nesnelerden, gerekmezdi tohumlar, nsanlar kard denizden, uan pullu balklar Doard karadan, gkten uzun koyun srleri, Tm kk diriler, yrtc yaratklar dizi dizi. Yerleirdi llerde yaratklar geliigzel, Yaanacak yerlerde oldum olas. Belli yemiler olmazd belli aalarda, Deiirdi dzeni yaratklarn, tm nesnelerden kayd tm nesneler. olmadndan belli dourgan, Bilinmezdi kimsenin anas. Tohumundan trer nesne. Byledir yaratklarn oluumu, ncedendir lkelerin zleri, yaratlamaz nesneler nesnelerden, Hepsi belli bir trden, ayr ayrdr zleri Tm nesnelerin bakadr nedenleri. Nedendir gllerin at, budayn olgunlat, Nedendir bunlar yaz banda grmemiz, Yemilerin belli bir evrede oluu neden, Neden tm nesnelerin yaratld toprakta Gzn balarn olumas, en gzel gnde Aydnla kmas nedendir? Yoktan varolsayd belli gnde

Tm nesneler, gelince birden a Dirilik veren doann yaratklarn, rnlerini ortaya koymasnn yntemi nedir? Aalm sz biraz daha; gerekmezdi nesnelerin Bymesinde zlerin birleme dnemini beklemesi, Yokluktan yaratlma gerekse, birden delikanl Olurdu ocuklar, gemeden ilk ergenlik a, Bym aalar kard yerden, oysa bellidir Durum, ardarda olur, nesnelerden oluan, Belli bir zden doar tm nesneler, ayrca, Byle srer trlerin zellii de, bilinen, Bundandr nesnelerin gelitiini, srdn Bilmemiz kendi zleri gereince, bamsz. Olmaynca yllk yamurlar, vermezdi toprak Mutluluk salayan rnleri bolundan, kalrd Besinsiz dirilerin soyu, yaama gc Olmazd. Szleri kuran yaz dizileri gibi lkesiz varlk dnlemez, bize kalrsa. Neden yaratmam doa insanlar yryerek Gesinler diye denizleri, byk dalar da Elleriyle savuracak, oynatacak gte, neden Birka kuak boyu yaamaz bir kii, nedendir Bir zden gelmeyii tm varlklarn? Sylemek gerek yoktan varlk olmayacan, Tm nesnelerin kendi znden geldiini, Tatl esintilerle serpilip gelitiini. Gryoruz stn geldiini ilenmi Yerlerin ilenmemi topraklardan daha, Elle verimli duruma getirildiini; topraktadr lk nesnel zler, orada bulunmas gerekli. Gryoruz ilenmi, ekilmi bakml yerde Dolgun yemiler veren zlerin bulunduunu. Emeksiz yetitii grlrd daha iyilerin Kendince, yoktan varolsayd nesneler. Bir bakma dorudur ilk varln yok etmeden Nesneleri zlerine dntrd bir bir. lml olsa btn blmleri varln Yiter gider, varolmazd bir daha nesneler. Ayrmak iin blmlerini, zmek iin Dmleri gce dayanmak gerekmezdi varlklarn, lmsz zlerden kurulmutur nesnelerin, dtan Gelen, en ince boluklarna dein giren Bir basnla dalrlar, yeniden birleirler, Gizlemi yaratan varlk bunlar gzmzden. Geen gnlerin, gremediimiz ileri yok etmek in olsa, bsbtn yiter, yklr gider, Kalmazd tm nesneler, gnderemezdi trlere, Kuaklara yaatan n Vens, yetitirmez, Beslemezdi bunlar becerikli toprak. Nerede bulurdu denizler kaynak, nereden kard sular uzaklardan gelen rmaklar, Nereden alrd besini hava? Yokolurdu bitmeyen Srede lml nesnelerden kurulu varlklar, Gemiin bu gitmilii iinde yeniden onarmak in evreni, sonsuz, lmsz zl nesnelerin Bulunmas gerekir, bu yzden evrilemez yoklua Varlk, zde nedenlerle bal birbirine Btn nesneler sonsuz bir zde. Yoksa lm Olurdu en ufak dokunular zdeklerin Birbirine, kurulmasalar ilksiz, sonsuz elerden,

Dalr, kopar dokular birbirinden; oysa sonsuz Bir zden dzenlenmitir bunlar, baldr Trl dmlerle birbirine tm nesneler, Sarsncaya dein dokularn baka gl Bir etken, bir olu iinde kalrlar tmden. Dnmez yoklua varolan bir nesne, ayrlr Yer kaplayan ilkelerine tm varlklar, Sonra dner, yine bu dalan nesnel ilkeler Kendi aralarnda birleir. Btn varln Anas yerin kucana Baba Aether'in gnderdii Yamur yokolmu grnr bir sre, yaratr oysa Prl prl rn, yeertir aa dallarn, Byr aalar, eilir yemili dallar arca, Soyumuz iin, teki soylar iin oluur Bunlardan besinler, grrz illeri dolduran ocuklarn ieklerce gelitiklerini, ormanda Yapraklar arasnda ten yavru kular Yaylmda yaylan, dinlenen koyunlarn yorgun Gvdelerinde dolgun memelerinden szlen Ak stleri ien, ot yiyemeyen, oynayan, Srayan, elenen krpecik kuzular, Yamurdan olumu tm bu grdklerimiz, yokolmaz yokolmu grnen, yokolmaz. Yeni bir nesne dourur yaratc varlk Tkenenden, birinin lm tekinin doumudur. Varln lkeleri, Boluk - eler Gstereyim yoktan gelmediini varln: yokolmaz artk bir kez varolan, gremeyiz Nesnelerin ilkelerini, budur seni yanltan. Anlataym sana gerek olduunu grnmeyenin de. Birtakm olaylar sayacam: nce korkun arplaryla denizi dven, kocaman gemileri Deviren, bulutlar paralayan, datan yeller, Yelevrintileri geni ovalarda dolaan, Srkler devrilmi byk aalar, sprr Tepelerini yksek dalarn, alt st eder Ormanlar sanaklar, grnmeyen varlklardr Grleyen, uuldayan, homurdanan korkun yeller, Yerler toz duman, alkanan denizler, boanan sanaklar, Uzaklara savrulan bulutlar, yeller yznden. nce durgun grnr, sonra birden dalardan nen yamurlarla beslenen, orman ykntlarn Silen spren, btn aalar srkleyen, Azgn rmaklar gibi taan esen yeller, Ne kprler dayanr bu taknlara, ne yamurdan Kabaran rmaklarn gcne direnecek ayak kalr, te bunlar gibi ykar korkun gmbrtlerle Yeller kocaman ynlar, nasl ykarsa Byk sanaklar nne geleni. Ne karsa Karsna yklenir, devirir srekli vurularla, Sarsar taan bir rmak gibi srkler, sallar, Gtrr, yokeder, atar iine evrintilerin, Byledir azgn sanaklar, savuran kasrgalar. Grnmeyen, yalnzca sezilen varlklardr Tm esen yeller, yaptklar ilerle, Yer kaplayan nesnel zleriyle grnen Byk rmaklarla yarrlar. te byledir Grnmeyen, sessiz, deiik trde korkular da,

Grmeyiz burnumuza geliini sezdiimiz kokuyu, Duyularmza gelen sca, souu da, Ne de iittiimiz sesi grebiliriz, oysa Bunlar, tmden, yer kaplayan nesnel varlklar, Bunlar olmasa almazd baka trl duyular, Dokunma, dokunulma gc olmasa gvdemizin Bilemezdik bunlarn bir tekini bile. Sereriz giysileri dalgalarn krld kylara Islanrlar, kururlar sonra gnete, oysa Ne slakln yapsn grrz, ne de Scakln etkileyen zn, besbelli ok ufack elere blnm, ayrlm hepsi, Bir yolu yoktur onlar grmenin gzle. Yllar geer aradan, anr parmakta yzk, Oyar bir oluktan damlayan su ta geen Srenin aknda, incelir topraa srnen Kaskat sapan demiri grnmeden evleklerde, Byle ypranr kaldrmlar da yllar boyu Gelip geenlerin ayaklar altnda... Anm, kap tokmaklar biz grmeden, gizlice, Sk sk tapnaklara gelenlerin sa elleriyle Dokunmadan, ypranm grdmz nesneler, krlp Dklm byle srtnmekle, dokunmakla, dalm. Gizler bizden bu olaylar doa, gstermez, Sonradan, ana varlk ayrr bu nesneleri blmlere, Birletirir uyarnca, yaratr yeniden, dzenler, Yetmez gzmzn gc bunlar grmeye. Ne yaam gc tkenir, eksilir bu nesnelerin Ne yalanma, kocalma sz konusudur onlarda, Ne tuz tkenir, ne kayalar biter denizlerde, Anlalmaz bu oluumlar ksa srede, doada Birleemez nesneler, boluklar var arada, evrende, Uygundur bunlarn bilinmesi, yanlmay dnme Srekli bir aratrmada, varlk btn yolunda, Kuku duymayasn aklamamzdan, grmzden. Boluklar vardr nesnelerin iinde, el dememi, Gzler grmemi bilesin, yoksa bir kmldama bile Olamazd bu nesnel varlklarda, bu yzdendir Tm nesnelerin devinmesi, birtakm iler grmesi, Birbirinin yannda, devinmeden kalrd hepsi Boluk olmasa, engellerdi birbirini nesneler, Bir neden kalmazd devinmeye, yer deitirmeye, Grrz denizleri, karalar, gklerin ykseliini, Daha birok nesnenin trl durumlarda, biimlerde Devindiini grrz aka, boluk olmasa Devinme de olmazd nesnelerde, kendiliinden, Kuaklar bile varolmazd, kalrd kaskat Olduu yerde nesneler, kmldamadan. Dnlse bile dolu nesnelerin varl Kolay olmaz bunlar varlklarda grmek, anlamak Kayalardan, oyuklardan, yarklardan szan sularn Besin verir slakl dklen bol damlalarla Diri varlklara kendiliinden, geliir bylece Ormanlar gnden gne bolluk yaar ortala, Kaynaklardan kan besleyici zler dalr Btn dallara yaylr kkler araclyla. Sesler kar dalgalardan, kap srglerinden Evlerin, gcrtlar gelir, katlk verir Kemiklere souk, olmasayd boluk olmazd Bunlar da, grlmezdi karlkl dnme nesnelerde,

Bir olay domazd boluun olmay yznden. Nedendir grdmz eit byklkte nesnelerin Birbirinden ar geldiini? Yoksa eit olurdu Bir yn yumayla kurunun arl e boyutlarda, Basn eit olsayd btn nesnelerde. Ne denli Dse de somut nesneler, yine boluklar vardr lerinde, bundandr yeniklii byk olann, Daha byktr ierdii boluklar, budur neden. Daha ardr iinde daha kk boluk olan Nesneler, budur anlatmak istediim kolayca, Bundandr nesnelerde boluklar dememiz de, Gerekten ayrmasn seni diye, bu konuda rtmem gerekir bakalarnn dncelerini. Onlar, pullu balklarn su dolar arkadan boluklarna tilir ileri, yer deitirip diyorlar, buymu devinme, Sularla arparak, yzmenin nedeni suda, Byle deitirmi yerleri, dolu olmalarna karn, Aralarnda, yanl olsa gerektir bu aklama, Nasl ilerlerdi yzcler, nasl deitirirlerdi Yerlerini bir kez, boluk olmasa sularn znde? Geriye ekildike sular, boluk nedeniyle, lerler ne doru balklar, ya kendiliinden Devinir nesneler, ya da ilerinde boluk var Benimsemek gerek bu gr, baka trl deil Devinmenin aklan, balamas bile. nce arpr, sonra ayrlr iki nesne Birbirinden, soluk dolar gereince aralarna, Alan bolua, ok hzl devindiinden dolay Akar gibidir yel, doldurur ortal batan baa Birden, ite bu yzdendir hzla doldurmas Havann boalan bir yeri, alan boluu da. Sylemek yanltr bu konuda, nesnelerin Birbirinden ayrlmas, btn teki olaylar Younlamas, katlamas yzndendir havann, Oysa yanltr bu dnce, gerekte byle deil Boluun oluu, yine o soluktur boalan yeri Dolduran, oysa yanltr havann byle Katlatn ne srmek, bir boluun Bulunmadn sylemek. Nesnelerin birlemesi, ekilmesi, alp kavumas dnlse bile Devinmede kanlmazdr nesnelerin ilerinde Bir boluun bulunmas, devinmeyi salamas. Gstermem gerek sana bu konuda birok kant, Bunlarla kazanrm gvenini senin, Yeter anlayabilmen iin gerei, u birka izgi bile sana bolca: Dabanda birini kovalayan kpekler, Bulurlar koklayarak yapraklar arasnda Burunlaryla en kesin izleri amadan, sen de Grrsn tekilerden ayr btn nesnelerin inde sakl, grnmeyen ileri, burada, Kavrarsn onlarn zn, bulursun gerei. Yavalarsa alman, bkarsn konudan, o gn Bunu sererim gzlerinin nne yeniden Memmius: Yudum yudum imek iin yaklayorum kaynaklara, Bu bilgilerden zenginleecek benim dilim, Korkuyorum yallm yznden bozulacak Diye bu derli toplu dzen. zlmesin srgs Yaadmz kapnn, duyacaksn tm iirlerimde Gsterilen kantlarn okluunu bu konuda,

Dnelim bir daha eski szmze, burada: ki kayna vardr tm varln, nesnelerin, Biri boluk, teki kurucu e, ilke denen, Bunlarn iinde geliir, devinir varlk, yeter Saduyu anlamak iin nesnelerin olu ilkelerini, Hepsinin kurucu, btnleyen zlerini. Bilinmeyen olaylarn kavranmasnda, bulamayz Daha salam bir ilke anlmz iin. Olmasayd boluk denen uzay, bir yer bulamazd Nesneler, olanak kalmazd gidip gelmeye, Sevinmeye, biraz nce akladmz gibi Sana bu konuda, nc bir ilkenin Sylenemez bulunduu varlk iin, Yalnz boluk, bir de somut nesneler var, Baka bir varlk olsayd, gerekirdi onun da Ya daha byk, ya daha kk olmas, grlr Yumuak ya da kat bir dokunma sonunda Yer kaplayan nesnelerin tm dzeninde Bir gelimenin srp gittii boyuna, Dokunma olmadan nesnenin bir blmnde Ne bir deime gerekleir, ne dnme, Bu yzden, bu doldurulmam yere gerekir Boluk adn vermemiz dnce dizgemizde. Hangi nedenle olursa olsun varln baka Varlklara kar ya etkileyen, ya da Etkilenen bir zellii vardr, kesin, olamaz Somut varlk olmadan etkileme, etkilenme. Olmadan boluk, bamsz devinme olmaz uzay, Bundandr bolukla eler dnda bir ilkenin Bulunmad nesnel varlk dzeninde. Gvenilmez Salt dnmekle duyulara gelmeyen varla. Tm nesneler bu iki badak ilkeden kar, Yoktur bunlarn dnda bir olay, bir kural, Gremeyiz yok edici, ayrc baka bir ilke, Bu yzdendir tan arl, suda akclk. Somut nesnelerde sakldr dokunma gc, Boluk dediimiz ilkede deil. Tutsaklk, Bamszlk, yoksulluk, varsllk, varolan, yokolan, bir de btn deimeler olamaz Nesnelerin kurucu eleri olmadan, byledir Altmz, doru dediimiz tm olaylar. Zaman kendince bir varlk deildir gerekte. Nesnelerden gelir duyumlarmz, unutmalarmz, Gelir, arpar duyularmz ne varsa, sonradan Kavranamaz duyularla zaman, nesnelerin oluumu, Davran trleri anlalmadan, olamaz sre, Sava gerekli klm Troyallar iin baklrsa Sylentilere karlan Melena'nn kurtarlmas, Gerekten bunlar olmasayd, bilinemezdi nsan soyunca bu olay bize gre, getirilemez Geen gnler bir daha geri, bir kez olmu Bitmi olaylar, ne olaylarn getii sylenen Yerler, ne geen gnler dner bir daha geri. lk yer kaplayc z bulunmazsa nesnelerde Ne yer olur, ne btn olaylarn getii uzay, Ne gzel Helena'nn sevgi atei, gnn birinde Tututururdu Frigyal Aleksander'in gnln, Ne dillerde sylenen, yrekler dorayan Savalar olurdu, ne kaleler yaklr, yklr, Ne tahta atla Grekler girerdi gece Troya'ya,

Anlarsn btn bunlardan, geen olaylardan Kendiliinden domadn elerin oluumu gibi. Boluun bile sz edilmez bu konuda, birok Olayn ortaya knda etkindir kurucu eler, Onlar kapsayan uzay. Nesnelerin kurucu zleri Somuttur, bunlar birleir kendi aralarnda Badar nesnel ilkeler denen kurucu eler. ok dayankldr, skdr bu kurucu eler, lkzler dediimiz, giremez ilerine baka Bir nesne dtan, blnmezler, bal birbirine, Gtr inanmak buna gerekten, hangi nesnelerde zne girilmez elerin bulunduuna, gtr. Yldrm der, girer evlerin atlarna, gkten, Bir grlt kopar, bir ses, akkor oluu gibi Demirin ocakta, kzgn buularla dolar uzay, Dalr kayalar, yldrm scaklndan, erir Altn, akar madenlerin z buzlar gibi. ler scaklk gme, yree dein souk. Duyarz sca, souu sa elle tutunca yukardan ine su dklen kab, ok grlm evrende zne girilemeyen nesnelerin varl, bundandr Nesnelerin zyle uramam, dinle birka dizeyle Neler anlatacam sana; sonsuzca kalan vardr, Gerek bu, somut varlklar, dayankl, bunlardr Kurucu zler, onlardr evrende tm olularn Nedeni. eler, iinde nesnelerin devindii bo uzay Varln iki kurucu esidir, gerekten. Bilindii gibi bsbtn deiiktir evren, Bozulmadan, dalmadan tm kurucu elerin Kendiliinden sakland, kald bir yerdir. Uzayn yayld boluk denen alanda Bulunmaz bir nesne, nesnelerin olduu Yerde de bir boluk olmaz, dnlemez bu. Bundandr kurucu elerde boluun olmad. Btn varlklarda gerekli boluk, sk kurucu eleri de kuatr boluk, ancak grlemez Gizli, evreyi kaplayan, sk, somut eler Dnlse de, saptanamaz bu. Ancak kurucu ilkedir Nesnelerle boluu badatran, uyum salayan g. En sk, en kat elerden kuruludur Varl oluturan nesnel ilke, yalnz Odur lmsz, dalr, ayrr teki nesneler. Olmasayd uzay oluturan engin boluk Dzen kurulmazd tm nesnelerde, yer kaplayan Tm evreni dolduran deiik varlklarda, ssz. Byledir nesneyle boluk, ayr, trl dzende, Yoksa ne doluluk, ne boluk kendiliinden, Birok zgn yapl nesneler vardr imdi Bo uzay dolusundan ayran, dzeni salayan, Bunlar dalmaz dtan gelen vurularla, yalnz ten gelen baka bir itkidir bu salam eleri datan, sarsan, paralara ayran, Yukarda ksaca gsterdiim gibi, apak. Ne bklme grlr boluun olmad yerde, Ne krlma, ikiye ayrlma, ne blnme. Ne derinden derine ileyen souklar olur, Ne de bulduunu yakan, yree inen ate, scaklk, Boluktan kopan nesne ne denli ilerse ze, Derine, o denli kolay olur glerin basnc. Byle rettiim gibidir sana tm ilkeler,

Smsk, boluksuz, bu nitelikler onlar sonsuz Klan, olmasayd evrende sonsuz bir ilke, oktan yokolurdu tm nesneler, yiterdi, Sonra yeniden doard grdmz ne varsa. Gsterdiim gibi nceden, yokluktan yokluk kar. yokolmaz varolan bir nesne bir daha, bundandr Tm kurucu ilkelerin lmsz, sonsuz oluu. Ayrlr birbirinden gn gelince eler, Yenilemek, yeniden kurmak iin anavarl. Skdr, salamdr kurucu eler, bundandr Hepsinin sonsuzca kal, olmazd baka trl, Yaratlmazd, sonsuzluk iinde, yeni nesneler. elerin Blnmezlii Evrende yokoluun ard gelmeseydi, yokolurdu Nesneleri kuran anavarln eleri de, Batan beri geen gnler, akan sre iinde, Bir nesne kalmazd kurmak iin yenilerini, Belli bir srede anr giderdi varolanlar, Gnnden nce yaratmann, yeniyi dzenlemenin. Gryoruz geen gnler dizisinde sonsuz srenin Yok edemediini bugne dein kurucu eleri, Gelecek alar iinde yenilerini kurmada. Btn nesnelerin yenilenmesinden anlyoruz Kurucu elerin yokolmadn, boyuna. Yoksa tm kurucu eler azalsayd gitgide, Yani bir varlk konmazd ortaya, oysa iek Gibi alyor nesneler, douyor zgn, srelerde. Drt enin Yaps Skdr, kaskatdr anazn eleri, Yumuak yapdadr toprak, su, yol, od, Bolukla karmtr bunlarn tm de. Yumuak deildir kurucu ilkeler, yoksa Nereden kard demir, kaskat akllar, Hangi g kurmu bunlar? Nerde, bilinmez. Olmasa kurucu eler yoksun kalrd znden Anavarlk, kopard gerek kaynandan. Salamdr, dayankldr, yalndr kurucu eler, Nesnelerin gerek kurucular, baldr hepsi zgn balaryla balannca birbirine smsk Birok etkin g koyabilirler ortaya, zgn. Yoksa pek az kalrd bu sonsuz nesnelerin, Bunlar da sonsuz sreden imdiye dein yokolmaktan kurtulan, vlmeye deer olan Nesneler olurdu. O zaman bir elime kar Ortaya, blnen varlkla blnmeyen arasnda. Dipdiri kalr ilkeler sonsuz sre boyunca, Saysz arpmalara karn dalma yok zlerinde, Artk belli belirlidir btn soyun, oluan, Yaamn snr, izilmi nceden. Anavarlk koullarna uygun kuaklar Sonsuz dzen gerei sapasalam kalrlar. Deimez varlk trleri, uyar bu kurala, kalr: Boyam boyam tyl kular bir diziye gre, renir atalarndan, soylarnca, yuva kurmay, Deimez onlarn z, saklanr gvdelerinde Gereince, yoksa deiirdi ilk kurucu eler,

Tm nesnelerde, anlalmazd hangi trn Kendi zne uygun yapda doabilecei, Nenin baka trl olabilecei, bilinmezdi, Ne tr bir varlktan ayrlml kesinkes, Anlalmazd yaratan gcn znde sakl gizem. renemezdi tr tr ayrlm diriler kendi Trelerine uygun davranmay, devinmeyi, atalardan, Yaam dzenini, bulunca ilklerde bir snr bile, Alglanmaz duyularla, olmazd srekli blnme, Tek tek bekler kmazd ortaya, ne bamsz Bir blm, ne bir nesne doard, yetersiz Kalrd. Gerekirdi byle bir blmn de olmas, Bakalama. Oysa doar benzeri benzerden, ikisinin Birlemesinden bir dzen iinde, somutun z. Tek tek varolamazlar, bu yzden gereklidir zlmez bir dzen iinde badamalar. Skdr, dayankldr, yalndr ilk eler, En ufak nesneler bile skdr geymelidir Birbiriyle, olumaz tek tek krntlardan Bir btn, nesne, birlemekle, yanyana gelmekle. Sonsuz bir yaam salar onlarn birlii. Atamaz, eksiltemez doa bu ilk zleri. Saklamas gerekir gelecek kuaklar iin Tm kurucu zleri, ana varlk. Saysz eden Oluur en ufak nesne bile, blnr durmadan Bir yarm baka yarma sonsuzca, gelse ayrlmazd Birbirinden bykle kk, i yok bunda. Blnr Sonsuzca "btn" de, byle doar ufak ufaktan Us alglamaz bunu bir gerek diye, budur Uygun geleni bizim usumuza. Gerekir senin de Kesinlikle, gerek bir ilk kurucu enin Bulunduunu sylemen. Grnmez bu ilk Kurucu e, bae, sylemelisin artk sen de Salam bir yapdadr bu lmsz kurucu e. nnde sonunda yaratc tanra, bask yapar Btn yaratklara blnmek, dalmak yel Olmak iin. Bunlardan kuramaz eit zdeleri Yeniden, gelmez elden blnmez tozanlarn Birer birer dourucu zde sakl gc tamak. Arlk, arpma, arpma, itim, kmldama deiik Bir balamda gerekleir dzen iindeymi gibi Belli bir uyumda btn nesne trlerinde. Herakleitos Bundandr atein "tm varlk"n kurucu ilkesi, Evrenin dourucu tzdr diye dnlmesi. Herakleitos'dur ncs byle dnenlerin, Gerekten ayrlp yanl yolda gidenlerin, Pek nldr onun karanlk, anlalmaz szleri Grek lkesinde, ilk aratrcs sayld gerein Birtakm delilerce. aknlar baylr karmak Szlerine, dilinin altnda sakl hepsi, dolak, Gerek sayarlar kula okayan, ssl, yaln, ekici bir anlatmla yksekten atan konumalarn. Sorarm onlara, neden trl trldr nesneler Gerekten atese kaynaklar, yalnzca? Bir kazan kmaz yalmn incelmesinden, Skmasndan, saklar ate blmlerinde de Kendi "btn" iinde bulunan, brakmaz.

Daha younlasa blmleri, daha keskin, Daha yaln, yenik olsa da yalm, inanlmaz Ayrlm, dalm blmlerden srekli, belli Bir oranda trl varlklarn olutuuna, Skmakla, gevemekle, deimekle ate olmaz Trler, bir de u var: ncelme, skma nesnelerde Boluk aarsa kolay gever, ya da younlar Ate, Bilinir kendi dnceleriyle elitii Onun, yazd yaptnda, korkuyor kendisi de Bolua inanmaktan, ayor gerek yolunu, rkyor, anlamyor boluk dlanrsa skr Tm nesneler, toplanr bir araya, balangta Bir somut nesne varken, kalr akta, anlamsz. Boluktan ne retilir, ne dar atlr, Yapamaz bunu somut bir nesne, etkin yalmla Ate ndan kar buu, ate gevek, yaygn elerden kurulu, besbelli. Hzla geer ate, Deiir "btn" olarak zyaps, sner Blm blm, yokolur yalmlar, bunlardan yeni Nesneler doar, diyor, olmaz byle, deiir Durmadan atein olu nedeni, birden karr Yoklua, bir iz kalmaz eski varlndan. Oysa nesneler yokolmaz, yenileri kurulur hep, Deimez z kurucu elerin, oalr trler, Bu sonsuz eler deien dzenle kar, batar, Yeni nesneler oluturmak iindir bu dzenli Deime, oysa ateten kurulamaz bu lmsz eler, bilmen gerekir bunu, aka senin de. Kurucu eler tar deimeyen, sonsuz zleri te bunlardr varln olu nedenleri, Oluyor benzer durumlar da, yumuama, yitme, Katlma, dzende seyrek de olsa bir bozulma, Yalnz atein kzgnl kalsayd yitmeden, Ate olurdu btn varl yaratan, kuran. Benim anladm gerek: eler vardr kurucu, Onlarn belli dzeni, biimi, durumu, oran, Derlenmesi, birlemesi, devinmesi atei douran Onlar, deitike durum deiir onlarda dzen, kmaz ateten baka nesneler, eleri bizim Duyularmza gelen, bizde duyumlar oluturan, Nesneler, sylemek gerek unu da: "Yalnz atetir Tm nesnelerin iinde olan, baka bir gerek Yoktur varlk dzeninde ateten te." Demi Herakleitos, benim anladma gre. Doruuna km deliliin, bunlar sylemekle. Tutarsz Szleri, duyulara atar, onlara uyar, der elikilere, rtr kendi kendini. nce duyulara Gvenmi, aklam atei, dnm, kesin saym, Sonra dnm yadsm duyular, dlam onlarla Gelen verileri, delice iler, neye gvenmeli? Nedir gvenilir duyular dnda, doru, yanl Hangisi duyularla salanan izlenimlerin? Neden atlsn hepsi, yalnz atee inanmak iin, Atei anmadan, yerine baka bir nesne koymak in? Sama nermeden sama karmaktr bu, Bunlar, nesnelerin ilkesini atete bulanlar, Tm evreni yalnz ateten karanlar. OIuun ilkesini suda, solukta, ararlar, Suyu biricik ilke sayarlar, sonra yeryzn Yceltirler, tm varlklarn deitiini,

Sonra toprak anaya dndn ileri srerler. reniyoruz bunlarn yanldn, ayrldn Gerek yoldan, u iki ilkeden: Suyu toprakla, Yeli atele birletirirler, sonra dner Btn varlk trlerinin drt eden ktn Savunurlar: Sudan, yelden, ateten, topraktan. Empedokles Agrientumlu Empedokles'ti onlarn ncs, yan ak bir adann kysnda domu, on denizi evrelemi bir dalgal yay gibi Mavi dalgalarn tuzlu kpkler fkrtt on denizi, ayrr darack bir geitle burada talya kylarndan adann yresini, Buradadr nl Charybdis l, grleyerek dnen Aethna, yalmlar saar, grldeyen gsnde toplamak Azndan ate pskrtmek iin kraterlerin, Ykselir gklere, yalmlar saar, yldrmlar evirir bu grkl aday, frlar arada bir gzleri Kamatran, ok ilgin saylr uluslarca tm Yeryznde, grkemli varsllar bolluk iinde, Karg kullanmada sekin yiitleri, savunmada Benzersiz erleri, yoktur daha grkemli kimse Gsnden kan takn bilgeden, tanrsal nc. Bize byle bilgelik retileri gsteren, Bir lml soyun aydnl diye, grnmeden. Gsterdiimiz gibi, yukarda, onu izlemeden uzak, Anlay yetersiz kimselere karn, tanrsal Grn kavrad, kimi esiz bulular aklam, Duygularnn pek yksek, kutlu tapnanda, Apollon bilicisinin Tripodus'ta Pytia'ya Syledii, gerekten, bize dein gelen bilgelikleri. Yklr bu ilkeler karsnda ne varsa. Ykseliyor, gleniyor, pekiiyor bu ilkeler. Onlar dnmyorlar ncekiler gibi boluksuz Bir devinmenin olmayacan, seiyorlar gevek, Yumuak varlklar, toprak, su, yel, ate gibi, Tm dirileri, bitkileri, nesneleri boluk olmadan Ortaya koyabilmek iin. Srekli blndn Sylyorlar nesnelerin, sonsuzmu bu blnmeler. Yine bulunmazm iinde nesnelerin ince krntlar Bile. D ularnda bu nesnelerin duyularmz Sezer kimi izleri gerektir bu, bundan anlalr, Grnmeyen elerin de bir d ucu, daha ufak bir blm tad, bunun da hangi anlama Geldii. Bir de u var: Onlar nesnelerin hep Kurucu elerini seiyorlar, bizce grnr Bunlarn geveklii, geicilii, verimsizlii, Dalr bunlar, evren de dalr, yeniden Oluur bir nesneler yn, diyorlar, oysa Gerek deil bu grlerin ikisi de. Karttr bu drt e birbirine, lmldr, Gnn birinde zlp gitse ilerinden biri Dalsa, engin boluun iinde yokolur, Frtnada yldrmn, yamurun yellerin Yuvarlandn, daldn grdmz gibi. Bu drt eden domas gereken nesnelerin Sonradan ayrln, dntklerini nesnel "Btn"e yeniden, grlr m ilk kurucu eleri?

Dnlmez mi bu balantnn bir de kart? Batan beri douruyor nesnel e, deiiyor hep, Deitiriyor boyamlarn tm nesneler, tekiler Gibi, dnrsen kartn toprakla atein, Esen yellerle suyun, akc slakln Deime yok demektir bu balantda, yoktur Bu drt eden ayrlm bir yaratma, nesne, Krda bir aa gibidir bu, alr, solar. Syler, Trl nesnelerin karmnda kendi zn Gsterdiini varlklarn, toprakla karan yel Yine yel, atein suda snnce yine ate kaldn, Gelince dourma konusuna: Grnmeyen, gizli bir g Sakldr ilk kurucu elerde, anavarlk, Direnir zvarla, yeni yaratla kar, Engelleyici bir etken yoktur burada, korur zn doa, gkten, kzgn yalmlardan bile kar birtakm kurucu ilkelerden nesneler, nce ate dner yel olur bulut olur, yamur Buluttan kar, toprak derlenir yamurdan, deiir Ne varsa, gider geriye, nce su, sonra yel, ate, Bitmez deimeler sonsuz akta, ne gkten Yere inenlerde, ne yerden yldzlara aanlarda, Bunlar da grnmez kurucu elerde, bir z var Kalmas gereken bu deimelerde, bu akta, O da, bsbtn yokolmaddr nesnelerin. Oysa srekli deien, yerini deitiren, belli Durumda kalmayan yokolur nceki gibi, Bu yzden, deimesi gereken diye, gsterilen Nesnel zler baka nesnelerden oluur ancak, Byledir, deimeyenler de yitip gitmezler, yokolmazlar bsbtn, byle ilkeler dnmeli, lmeyen, yokolmayan esel ilkeler, Olasdr bu tr ilkelerin kurmas atei, Onun ardndan yel domu bu kural zre, Eklenmi ona daha birka nesne kmldam, Bir de dzen deitirerek km biri tekinden bir btn iinde olumu. Olumludur diyorsun olay, yukar bakarak Nesnelerin havaya ykseliine, gelince gn Gkten inmezse yamur, sarslmazsa bulutlardan Dklen sularla aalarn dallar stlerine, Gndermezse stan nlarn bize gne, Ne buday geliir, ne yemiler, besleyen zler, Kat yemek, birletiren s gerekser gvdemiz, Yoksa yaanmaz, incelir sinirler, erir kemikler. Somut nesnedir gelimeyi salayan, besleyen, Byle besler birbirini tm nesnel varlklar, Trl nitelikte, durumda toplanm elerle, Birlemi birok trde nesne kendi znce. Kendi trlerince beslenir varlklar, ne yolla Beslendii kurucu ilkelerle, bunlarn hangi Yntemle birbiriyle kaynat, devindii zel yaplarna gre nemlidir, bunu bilmek. Bir zden kuruludur yer, gk, deniz, rmaklar, Gne, bir de ekinler, dipdiri, zl yemiler. Bundandr davran, seim deiiklii onlarda, z bir, davran baka. Benzer bu durum, benim Dizelerimde yan yana dizilen, biimi ayr Harflerin kurduu anlamsal dzene, tek bana Yok anlam bir harfin, yledir eler de, gelir

Yan yana, birleir belli ller iinde, kurulur Nesneler, sen syle kurucu elerin de byle Olduunu, dirilerde yetenek, g ayrln. Anaksagoras Grelim ne dndn Anaksagoras'n da, Ne anladn homoiomereia kavramndan, Yok karl yoksul dilimizde bu Greke szn, Yine yazyla anlatabilirim bu konuyu, nedir bu Homoiomereia, ne retiyor bize bununla bilge. Kemikler oluur, dzenle, incecik blmlerden, Klcal damarlardan geliir barsaklar da, Et dzenlenir birbirine karan, akc kann nce damlalarndan, bir de aklar hangi yolla ktn altnn tozanlardan, Anaksagoras, Topran toprak tozanlarndan, suyun su Damlacklarndan, atein kvlcmlardan Olutuunu. Byle aklar teki nesneleri de, Kendi bile inanr sylediklerine, oysa anmaz Boluun adn bile, belli bir erek gstermez Nesnelerde blnmeye, yanlma var iki grte de. nceden akladmz koullar iinde. Dnr verimsiz bir tutumla kurucu eleri, "e" denecek bir zellii varsa onlarn, zde zle donatlmsa onlardan oluan Nesneler belli biimde. Ac eker, lr Varlk, kurtulu yok lmden, direnemez Basnca. Ne kaabilir yazgnn elinden, lmn Dilerinden? Nedir bu yel, su, toprak, ate? Kan, kemik? Sonu alnmaz bunlardan, geicidir Tm nesneler bu durumda, grdmz gibi, basklarla. Blnemez bir nesne baka bir nesneye, Yoktan varolamaz. Bunun kantdr sylediklerim nceden. Besler, gelitirir gvdeleri yemek, bilmek Gerek burada damar, kan, kemik, sinir ne varsa Gvdemizde yabanc nesnelerden, yemekten, gelir, Ya da yemekler trl nesnelerin karmndan Olur, ilerinde pek ince sinir zleri, kemik, kan, Damar blmckleri, yapc eler bulunur, sakl. Btn yemeklerin kurusunda, yanda bir bileim Var, bsbtn yabanc zlerden kurulmu, onlar Gelitirir bizi kan, zsu, kemik, sinir karmyla. Topraktan gelirse somut nesnelerin gelimesi, Gerekir topran da yabanc elerden olumas, Onun sandna gre hepsi, oysa onlar da topraktan kyor bir bir. Dnelim baka konuya, yeterlidir Buna da szmz. Odunda gizliyse yalm, duman, kl, Baka nesnelerden kurulmas gerekir odunun, Odundan, daha nce kan, baka nesnelerden Gerekir imdi topra besleyen, byten, durmadan Bata tr nesnelerin kmas birbirinden. etin Bir olay, bunu da Anaksagoras seiyor, kendince: ten ie karr nesneler, balar birbiriyle, Gizli birlik salanr aralarnda, dizilir "btn"de Tozanlar, uyum iinde kaynar. Anlalmaz denir Onun bu savna da. Deirmen talar arasnda Ekinler ezilirken gerekirdi kanlarn szmas, Gvdemizde grld gibi. Havanda dlen, Talarn altnda kalanlardan, yine gerekirdi

Kan damlamas, te yandan ynl bir koyunun Memelerinde olduu gibi sudan tatl bir svnn Akmas. Gerekli miydi toprak ynlar iinde, Tarlalarda trl trl otlarn, bitkilerin, Yemilerin, yapraklarn grnmesi, Ya da toprak ynlarnn arasnda gizlenmesi? Grnrd odunlarda dumanlar, kller krlp Daldklarnda, kvlcm kararak yandklarnda. Oysa bunlar olmuyor, ne varsa gzlerimizin nnde. Bilmek gerekir nesnelerin karmadklarn, Birbirine, bakalarnn syledikleri gibi. Grnmeyen ortak eler, zler, biderler (*) Vardr, nesnelerin iinde sakl, bilmek gerekir, Nesneleri oluturmak iindir bunlar. Yine sylyorsun: "Yksek da tepelerinde, Yetien aalarn azgn yeller estiinde, Birbirine srtnme yznden yandn, sonra Yalmlardan, kvlcmlardan iekler aldn" Sylyorsun yine, dorudur bu grn, ancak Aata gizlenmi yalm olmaz, oktur odun dokusu, Srtnmeden akm dosa yanard tm ormanlar, Yalm gizlense aata, her gn yangn grnrd, Yakar ykard tm ormanlar drt yandan, tututurur Aa gvdelerini. Baladk bu konuyu da salama, Szlerimle, budur nemli olan da, konunun, Nasl gider gelir karlkl kurucu eler, Aralarnda ne denli birleirler, deiik durumlarda, Kart devinimlerle, kmldanlarla. Grmez misin belli nesnelerin dourduunu Az ok deiince yalml da, aac da? Yakndr Birbirine anlatmlar da, deien ilkelerin Aklannda, anlarsn dnnce bir aac, Atei incelerken, tm nesnelerde byle olduunu Durumun, apack. Dnemezsen nesnel zn zde Yapda ilkelerden kurulduunu, senin gznde Yokolmu demektir varln ilk kurucu eleri. Bundandr tuzlu gzyalarnn, biz, glerken Yanaklarmz, kirpiklerimizi kaplamas. Dinle biraz daha, ren aka, geri kalanlar. Kamyor gzmden iine daldm karanlk alan. Doldurmu iimi n salama umudu, neden uyandrm Bende Thyrsus bilmem, iir istei, tatl. Budur beni srkleyen, rpnan yrekle, bilinmez Bir lkede esin perileri arasnda dolamaya. Sevindirir beni bilinmeyen kaynaklar bulmak, Yeni am iekler dermek, kvan verir, Perilerin, ncllerimizin dte bile grmedii Bir ta yapmak iin bama, deer verir iirim Yksek nesnelere, benim kurtarmaya alan tinleri, Dinlerin skc balarndan. Benim iirimdir Aydnlatan bu yrenin karanlklarn. Aydnlk gerek, yaylm evreye peri byleri, En uygun dnceyle seilmi iirimin ss, Bu yazdklarm, benzer ac ila veren Saltcnn altn rengi bal srmesine bardaa Kandrmak iin toy ocuklar, duyurmamak iin Acl; aldanr dudaklar bala, ierler ac svy, te byle kandrlr, kanmayan ocuklar bile. Bu yntemle korunur salk, dnlr iyilie, Byledir yapmak istediim de, retimizi duymayan

Kimselere, kuru, kolay, yzeysel sananlara. Bakmayp onlarn bo szlerine, tatl iirin Aknda bildirmek istiyorum kolayndan Anlatarak, esin perilerinin en tatl ballarna Batrp getirmiim bilgeliimizi, duyduum gibi, yle kavrarsn iirimizde varln yapsn, tmden. Sonsuzluk Anlatmtm somut nesnelerin en kat, salam, Dayankl, aralksz elerden kurulduunu, Sonsuzluk iinde bulunduunu. Aratracam Evrenin de bunlar gibi snrlanm Olup olmadn, yukarda grdmz boluun, Btn varlklarn iinde devindii alann, tm Yollarn drt yandan evrilip evrilmediini, Ya da sonsuz derinlikte bir yere dayanmadan Utuunu. Var alann yoktur baka snr, birer Son u bulunur nesnelerde, oysa yine bir Son utur denen de bir edir kesinlikle, nceden varolan e snr izebilir ancak, Uygun deil duyunun yaps bunu kavramaya, Uzaklk var arada. O da dnda deil evrenin, Ne son, ne d u, ne l, ne bitim vardr, Kapladn yer iin de byledir durum. Yaylr nesnelerin bulunduu yerden drt yana Eit uzaklkta bu sonsuz btn, evren Yuvarlana, dnr msn snrlandn Tm evrenin, son ucuna varmak olas mdr, Gerilmi yaydan oku atmak, oradan sylemek ster misin yle gnlden, hzl bir vurula Frlatlm sinein, durmadan ilerleyeceini, lk atld yerden, dnr msn bir durumu Deitirmeden saklamann elden geldiini? Onaylaman gerek birini, kapar ikisi yolunu, nan evrenin sonsuzca yayldna, kesin. Engel olursa atlm okun ulamasna, Eree, bir yerde duru, ya da uup giderse Ok sreklice gelmez bu gidiin sonu da. Byle geliyorum ardndan yllar yl senin, Sorarm sana, evrene bir son bulduun yerde: Ne kacak bu frlatlm kargdan? Dahas var: Yoktur evrende bir son, uzay Kesintisiz bir ak iindedir, geniler boyuna. evrilseydi uzay engellerle, bu toplu yn, Birlemi, snrlandrlm olurdu, batard Drt yandan engine, evren, ar basnla. Bir olay grlmezdi gk atsnn altnda, Devinme olmazd, gne bile kmazd, gkte. Birlemi bir btndr evrenin doas, ortaya kt bilinmeyen, sonsuz alardan beri. Gerekten, kurucu eler iin, sz konusu deil Bir yer, dayanarak deitirme, baka gvenilir bir Odak dzenlemek, btn ilkeleri birletirmek iin. Devinir tm nesneler, yer deitirirler, srekli Devinim iinde, gider gelir drt yana varln kurucu eleri, hzla kar aadan, sonsuz uzaydan yerleir Boluklara. Grrz nesnelerin birbiriyle snrl Kaldn, yel dalar snrlar, da yeli kuatr, evreler, karalar snrlanr denizlerle,

Snrlar denizleri yeniden karalar, yoktur evreni Snrlayan baka bir varlk, ok genitir uzay, Esneyen boluklarn derinlii, kvlcmlar saan, Den yldrmlar bile sonsuz srenin stnden Aarak varamaz son snra, bir baka gn balasa Kald yerden yldrm ksaltamaz kalan uzakl. yle sonsuz yaylm bu genilik, aar nesneleri. Evrenin bir srekli yasa var burada: Kuramaz Kendince engeller, birlese, toplansa tm nesneler. Bolukla snrlanr tm somut varlklar, yeniden Snrlanr onlarla boluk, gerektirir birbirini karlkl, varlklar. Bir engel karsa iki lkeden birine yaylr snrszca z gerei teki, boluk snrlarsa uzay, saklayamaz doa Kurucu elerini, boluk sonsuz, ilkeler snrl Kalr, ne deniz, ne kara, ne kl gk, ne insan Soyu, ne kutlu tanrlar, ne de biraz yaam, zlr bandan dalr, sonsuz bolukta varlk, Toplanr birleemezdi bir daha, yeniden oluturmak in bir nesne bu dalandan doa, Ne bir ama gder kurucu eleri nesnelerin, Ne uygun sra, ne toplu dzen, ne de rnekle, Uzlamayla, kaynama benzer nesnel direnmeler. Deiir ou trl biimlenmelerle sonsuzdan Gelen bir arpma, nlama, sarsnt nedeniyle. Gelir arpmalarn ardndan, btnlk iinde, Direnmeler, balantlar, saysz yllar geer Aradan, varln kuruluunda olduu gibi balar Biimlenmeler, ular direnme son odana. Beslenir azgn deniz rmak sularyla, Ular bol bir kaynaa, saysz evren dnemlerinde Yeryz geliir gne klaryla, yeni domu Yaratklarla dolar srekli, snmez Aether'in Dnyay drt yanndan kucaklayan atei, Bunlar olmasa ykselemezdi doa, snrsz Uzaydan gidenlerin yerini doldurmak iin. Birilerin yaplar gerei besini tketmeleri, Azalmalar gibi, dalr tm nesneler de, Eksilir, buna karn onarr kendi kendini Doa, bu yer kaplayan anavarlk, bir eksilme Balaynca zgnde, kart durumda. Engeller kar nne, dtan gelen arpmalar, birlemeler nleyemez byle dalmasn, eler baarr Blm blm onarmay, giden elerin yerine Gelir bakalar, onarr "btn", giderir Eksikliini, kayarak ileri geri bu ilemde, Yer yapar, sre kazandrr kurucu ilkelerin, Anazn elerine. Dner durmakszn anazn eleri evresinde, gelir gidenin yerine bakas. nlenir eksilme bu srekli alverile, Bu arpmalarla snrsz btnde, doldurur Gidenden doan eksiklii gelen. Orta Yere Ynelme Ey Memmius, brak "tm nesneler orta yere" gelir Denen gr, bu konuda, durur smsk arpma Olmadan dtan, nesneler, zlmez, brakmam Gerekir bu "ortaya ynelir" diyen kuram, tmden, nanmam gerek tm nesnelerin kendi kendini

Tuttuuna, gl ynn topran iinde olduuna, Sularn acmasnda grlen yansmalar gibi teye beriye gidip geldiine inanmam gerek. Buna benzer szlerle srerler ileri btn Yaratklarn dimdik durarak dolatn, kamaz yerden ge gvde, demez ordan, uamayz Ge, orada gne varken bizde gece, ayrlr Zaman bizimle gk arasnda, deliliktir Btn bunlar, sarsaka bir yanlmaya Nedendir, balangta sapmlar doru yoldan, Yoksa, doru deildir bir "orta yer" Boluun, uzayn snrsz olduu yerde. Bir "orta yer" olsayd orada eskiden beri Bir nesne kalrd yerleirdi gerekten. Boluk dediimiz uzay da, yer de ya ortada, Deilse, adm atm devindii yere ekilme Gereindedir, eit arlklar karsnda. Bir erek yoktur nesnelerin varmak istedii, Nesneler arlkszm gibi durur bolukta. Boluk olan yerde yoktur bir temel ta Denebilecek nesne, ekilmesi gerekir zne Gre nesne geriye. "Ortaya ynelme" basnc Yok nesnelerde, yalnz birlemek iindir bask. Ortaya ynelmek iin deil bu birleme; topraa, Islakla, denizlerin, dalardan inen rmaklarn, Denizlerin slaklna ynelme, birleme var. Havann incelii, atein scakl nedeniyle Bir ykselme, itinme olur yukar doru. Budur Havann yldz malaryla evrilmesini Salayan neden. Gkyznde nlar saarak Doup batyor gne, orta yerden dalarak Toplanyor btn s. Yeeremez yapraklar Bile aa doruklarnda, veremiyor onlara Toprak sindirilmi olarak gereken besini, Ayr ayr, ancak buradan yaylr zsular, Yanltr karsan, benimsenemez artk, Aka gstereceim gibi daha sonra. Burada, yanlmayasn diye, unu syleyim yine: ekmezse zel gler eleri baka bir yne: Korumas gerekir kendini tm nesnelerin, Aa dme abasna karn, undan korkulur Dorusu: Tutmazsa evrenin oynaklar dalr, Yuvarlanr sonsuzluun iine eler. Uan yalmlarn evren atsnn duvarlarn Dat, hzla sonsuzda yokedii gibi, Bu rnek zredir teki evrende, gmbrdeyerek Der yksekten aa gn ats, birden Batar ayaklarmz altnda yer, yiter engin Boluklarn uurumunda. atrdar gklerle birlikte Tm varlklar, katlr toptan ke, dalr Nesneler, dner yoklua, kalr geride bo uzay, Bir de grnmeyen eler. Anazdekte eksilme Olduu yerde, alr nesnel varlklar iin Alr lm kaplar, kvrlr ger sonsuza zdek. Sonuna dein gidersen kolay kavrarsn retimizi; biri tekinden anlalr bunlarn. Kesmeyecek yolunu karanlk gece, aktr sonu, Doada biri yakar tekiler iin.

KNC BLM Ne gzeldir dalgalanan denizde, frtnann Allak bullak etti sularda, karadan birisinin Didinmesine bakmak sessiz sessiz. Bir kvan Deil bu bakasnn acsndan duyulan, zntden Uzakln verdii duygu. Ne gzeldir dz ovada Korkudan uzak, azgn savalarn kudurduunu Grmek. Ne var daha tatl, gzel, Bilgelerin retisini gvenli yceliklere karan bir tapnaa snmaktan. Oradan Bakabilirsin sessiz, abalarna, yanlglarna Bakalarnn. Yaamn dar yolunu aramalarna Yorgun, bo dolamalarna, soy beenmilie, ekimeye, ykselmeye, ynetim tutkusuna. Sarsaklarn znts Ne acnasdr anlay, nn grmezce istei, Ne korkun, ne karanlk bir gece iinde Geip gidiyor u ksa yaam. Bilinmez mi Doann gvdesel aclardan uzak, tininse Korkulardan, kukulardan syrlm sevin inde yaamay istedii? Anlyoruz, Buna gre, gvdemizin yapsna uygun, tm Aclardan uzak kalmak gibi, pek az bir duru Gerekmekte, genellikle yaam sresinde. stenebilir, yine de, tatl gnler geirmek. Bir eilim duymaz doa byk konaklar Altn yontularla evirmeye, k saan Ildaklar gz kamatran, lenlerde Bol aydnlk salamak iin ellerinde tutan, Yukar kaldran delikanllara, iinde ne varsa Gmle, altnla donatlm geni sofalarda uzanp Yankyan altn kitar seslerini dinlemeye. Oysa tad kar yaamn daha sevecen, Uygun tutumla, gerekmez arlk, gklere Ykselen aalarn glgesinde, rmak kysnda, Gr ayrlarda, gklerin gldnde, yeiller inde baharda, renk renk iekler arasnda. Brakmaz ateli stmalar, yoksul deinde Olduu gibi, srmal yataklarda yatsan bile. Ne soy stnl, ne varsllk, ne grev, ne n, Ne grkem mutluluk verir gvdeye, tinlere, Sava alannda sanrsn kendini bir de, olursun Grr gibi, yapmack, ackl bir boumay, gl Bir donanmann korunmasnda, hepsinin pusatlara Brndn, zde duygularla cotuunu ynla Kalabaln. inden gideceini sanrsn Dinlerden gelen korkularn, yreini ezmeyeceini lm rpertilerinin, skntlardan kurtulacan Sanr msn? Grrsek ne gln, ne sama bir oyun Olduunu bunlarn, bu kiileri titreten korkularn,

zen, skan durumlarn, sava aralarndan, Vurulardan kamayacan; krallarn, komutanlarn, Altnn, yksek erguvan boyal giysilerin, parlak Grnmleri nnde eilmediini: Yalnz usun bize G saladndan kuku duyar msn? Didinir Durur yine karanlklar iinde kiinin yaam, Ne denli titrerse gecenin karanlnda korkudan ocuklar, sararrsa, yle korkarz biz de Gndzn nda korkulmayacak nesnelerden. ocuklarn korkudan karanlkta gn bekledikleri Gibi. Bu karanl, bu isel korkuyu gideremez Gnn, gnein aydnl, doann derinliine Bir inceleme giderebilir. elerin Devinmesi nceleyim hangi devinimle nesnelerin kn Dourucu zlerden, zln, nedir onlar Yaratan, devindiren g, bu sonsuz bolukta Onlara yol ama yetisini salayan erk. Dinle szlerimi, aklayacam tm bunlar. Yuvarlanan bir yumak gibi toplanm deil Kldn, yava yava zamann ar aklar inde daldn grdmz somut nesneler. Gremeyiz bu zdeksel elerin yalandn Gzlerimizle... Eksilmez, kalr olduu gibi Nesnel btn, eksilirken elerin ayrld Nesneler, oalyor, te yandan, katldklar, Orada yalanana karlk, yenisi ieklenir Burada.Durma yok, yenilenir evren srekli, lenler can verir yaayanlara. Bir ulus Doarken batar biri de, deiir kuaklar Ksa bir sre iinde, bir kouya girmi gibi Geer elden ele yaamn lda. Sanrsan kurucu elerin dinlenebileceini, Yeni bir biimlendirme salayacan, Ayrlrsn gerein yolundan. Bolukta Gidi gelilerin gereklidir ya kurucu elerin znden gelen bir aklkla, ya da Dtan gelen bir itimle ortaya kmas. Kart devinimdeyse eler, tepmeler balar Deiik ynlerde, ayrlrlar birbirlerinden Hzla, elik katlndadr elerin yaps, Ar, sk, engel yok aralarnda. Uzayn Sonsuzluu Kolay anlarsn elerde devinmeyi, topluca Gidi gelileri. Bir snr yok evrende Kurucu elerin durmas iin, sonsuz, snrsz, Yaylr, geniler uzay. Gsterdiim gibi. Kesin kantlarla, akladm uzun boylu. elerin Balam Bolukta durmaz eler, devinirler srekli Deiik ynlerde, ayrlr topluca skan eler birbirinden, kimi gider uzaklara, arpr, geymelenir birbirine, katlar Kimi kalr yanyana younlar. Birbiri

Yannda younlaan, az uzaklkta kalan Teper, ayrlr yeniden, bu tepme yznden Daha salam olur badama, glenme. ie kaynamalar sonucudur bu olaylar, Salam kkler geer kayalara elik elie Eklenir, zde zdee. Sonsuz uzayda, darda Devinen eler srar, yeniden dnerler Birbirlerine, belli uzaklkta, incecik havamz, Parlayan gne n beslerler. Szlr sonsuz Bolukta teye beriye baka birou daha, Nesnelerin balamndan zlm, ayrlm Olanlar uuur ba bo, katlamaz devinmeyi Dzenleyen dnmeye. Gne Tozanlar Olayn zdei, grnts gezer nnde Gzlerimizin, gr alannda, deliklerinden Gne nlarnn szd, k aydnlna Yakn parlaklkta, bir karanlk oda greceksin Uutuunu, incecik saysz tozcuun, kta Karr bolukta birbirine bu tozcuklar, Kesiir eike, deiik, uzun bir savata Dve giden, uraan, soluyan olaylar gibi. Burada birlemek iin yettiince, ayrlmak in de etkileyen bir kprdama var: Anlarsn bundan, bu yansyan olay gibi Devinir eler bolukta srekli, ufak rnekler Dourur byk nesneler, ulatrr bizi gerek Bilginin izlerine bunlar. Grrsn aydnlkta Uutuunu nesneciklerin. Gsterir byle bir Ynlama zdein iinde sakl, Glerin devindiini, grnmeden. Greceksin ok tozcuun yn deitirdiini, gizli arpmada. Geriye dndn, her yana srklendiini: Anla Tm devinmenin, ilkelerde, burada baladn. Kurucu elerden gelir ilk arpma, devindiren Sonra geer daha az balantl nesnelere, G ynnden, en yakn, kurucu eler gizli arpmalarla kmldatlr, ular bylece arpma Kendiliinden daha byklere doru. Gelir yavaa elerden doan devinme duyularmza, devinen Nesneyi grnceye dein gnein aydnlnda Gzlerimizle. Biz arpmalar da gremeyiz, Devinmenin balayn da. elerin Hz Anlayacaksn zdeksel elerde ne tr devinim Bulunur, Memmiusum kolayca, bir iki szden: Yayar Aurora gnn ilk kzlln krlara, Uar renk renk kular sessiz ormanlarda, nlar yaylan sesleri ykseklerde, havada. Alm gzlerimizin nnde ne varsa, nesnel, Giydirir yeni doan gne bu evrede, kuatr Ortal birdenbire, parlayan ktan giysilerle. Yine gneten gelen tatl nlar, scaklk lemez, gemez boluktan, geciktirir yolunu. Datmak gereindedir eler havann dalgalarn, Dolduramaz bu yolu tek tek scaklk eleri,

Bu nedenle smsk balarlar birbiriyle, Engeller biri tekini dtan, alkonur, Yavalar, baskyla devinimleri, gidileri hep. lkel olan, dayankl olan kurucu eler bolukta Dolar durur ba bo, dtan engel yoksa, Birleir, badarlar kendilerince, giderler Bir eree doru balanm yneltide. alas deil bu olay, gerekir onlarn Hzla yenmesi, amas tm engelleri. eler Gne ndan hzl, yrr, bitirir yolunu, Onlardr engin uzaylar aan, yaran yldrmdan Hzl gkleri, yeter, gerekmez uzatmak sz, Yolda kurucu elerin ardnca gitmek, hangi Yntemle deprendiklerini grmek, anlamak iin. Tanrsal Yaratma Yoktur Tanrsal bir ynetimin sonucudur diyor nesnel, zdeksel varl benimseyen, ne srenler, Kiilere uygun mevsimlerin, deimesini, yemilerin Oluumunu, teki nesnelerin dzenlenmesini, Yaam yneten Vens'n tanrsal sevgiyi gstermek in kiileri uyardn, kii soyunun esenlii Uruna yeni kuaklarn domasn saladn Sevgiye yolatn, yaltaklanmay, sevimeyi nerdiini sylyorlar, hepsinin tanrsal Olduunu savunuyorlar, insanlar ayrlm dorudan, Yanlm, sapm grnyorlar. Bilmesem ben de Kurucu elerin yapsn byle dnmeyi yelerdim. Gkleri gzleyip, baka nedenlere dayanarak Tanrlar yaratt diyemem evren btnn. oktur Bu yanlgya kaplan, ey Memmius, sonra gsteririm Sana, imdi inceleyelim, kalan devinme konusunu. Kurucu elerin Devinme Yn Nesnelerde yoktur bir isel itim gc, kmldatan. Yksee karan, ne bir yn var, ne bir yasa Benim anladma gre, nesnelerin znde. Sakn yanlma yanan nesnelere bakarak. kar ynla yalm yukar doru, byk Iyan yemiler de yukar doru, aalar da, Sarkar arlk nedeniyle topluca, sonradan, Kendiliinden baaa. Yalmlarla fkrr Ate evlerin damlarndan, uar talalar, yangn Kudurunca atlar balar atrdamaya, grnce Kendi yaplar gerei sanma bunlar. Byle Fkrr yay gibi gerilmi damardan kesilince Kan da, srar drt yana gvdemizden oluk oluk. Grmez misin kaldrr yukar aalar, direkleri su? Ne dalsak derine, atlasak suya ivileme, alsak Dibe inmeye, didinsek, kaldrr bizi hzla su, Nerdeyse yarsn karr yze nesnenin. Sanmyorum boluklar arasnda bunlarn kendince Aa batmas gerektiini. Bundandr arln Aa ekii, yalmn havann itimiyle ykselii, Grmez misin geceleyin kuyruklu yldzn Gkyzn nasl yarp getiini, parlayan Inlarn durmakszn uzaklara yayldn, Doann gsterdii gerek yrnge zerinde?

Yine grmez misin gktann yere dtn, Yldzlarn gkyznde durduunu, dmediini? Gkyznn en yksek yerinde serper gne In tm ynlere, epeevre ovalara, Karr topraa gnein scakl. Grrsn, Bunun gibi, yldrmn ylan gibi szldn Bulutlarn arasndan, tede beride bulutlardan kan, uuldayan imekleri, yere den yldrmlar. elerin Aklan Gerek bilgi vermek isterim sana bu konuda, Dik dle devinirse bolukta nesneler, zgl arlyla kurala uygundur dme. Raslantyla yana kayma olursa bir yerde Gerek yn deimitir, dnmek gerek. Aykr deil dzene bunlar, yamur damlalar Gibi yukardan derek adm adm batmalar Boluun derinliine. arpma, raslant deil eleri yneten, doa yaratmakla balam ie. Kim dnrse ar nesnelerin dik olarak Yukardan hzla dtn bolua, bu dle Yenik nesneler zerinde arpmalarn etkisini, Yaratc devinmenin byle doduunu, yanlmtr, Gerek yoldan sapmtr, ister suda olsun ster havada, hzlanr arlnca dmesi Batan nesnenin, byledir grnen gerek. Bundandr zde yapda olmad daha gevek Havayla suyun z, dte gecikme konusunda, Kazanr arlara gre daha hzla ekilen. Bu yzdendir boluun nesneler karsna, Rasgele bir yerde, durak diye kamay, znn uyarnca olabildiince yayl. Bundandr nesnelerin zde hzla, deiik Arlklarna karn, sessiz boluk iinde Dmesi. Gerekmez daha ar nesnelerin, Yukardan daha yeniklerin stne dmesi, arparak onlar etkilemesi, arpmalarn Doa ynetiminde trl devinimler yaratmas, Aratrmak gerek den nesnelerin, biraz Saptn, kklerin bile, yn deitirmediini. Gzmzn nnde bu olay, apak. Ar nesneler Yukardan aa doru sapmaz yolundan kendince Bunu kolaydr anlaman, yoksa sezilir mi, az da Olsa, gerek yoldan ayrlp ayrlmad derken? Srekli bir balant iindedir devinim, ncekilerle Bir btnlk dzeni kurunca eler birbirlerinden Ayrlmaz da, balarsa yazgnn ban koparan Devinme, sonsuz bir balam kurulur nesneler Arasnda: imdi sorarm sana nereden kar Bize yeryznde yaam salayan yapy Kazandran, isteyene diledii yere gitme Kolayl kazandran, devinim deitirmemizi Salayan, ne zaman belirleyen, ne de Yeri snrlayan; bize yerleme anlay Veren istencin bamszl nerden geliyor. Kesindir nesnelere ilk vuruu yapann, ilk Devinimi balatann kendi istenci olduu, Sonradan devinmenin tm gvdesel rgenlere Yayld. Grmez misin yar alanlarnda engelleri

Son abayla kalkp aan atn atlayn? Bu ilk devinimin tm gvdeyi sarmasndan doar, Bununla kmldar gvdede oynaklar, uyar hepsi Tinin istencine, yaylr ardndan topluca, Gvdeye, bundan anlarsn ilk itimin yrekten ktn, tinin istencinden doan ilk devinimin El, ayak yoluyla btn gvdeye yayldn. Benzemez buna yrmemizi salayan, ar basnc Yksek bir baskyla btn rgenlere yaylan lk iti. Yaylnca gvdenin btnne ilk Devinim hz, biz istemesek de oynar rgenler, Sonra kendi istencimizle ekeriz elimizi, Ayamz eski yerine. Grmez misin okluk Dtan gelen bir etkinin basksyla, istemeyerek leri gittiimizi, bu aralksz arpmalar sonucu, imizde bir tepkinin uyandn, dtan gelenle ten gelen arasnda bir atmann belirdiini. Yaylr gvdenin btnne bu tepki duygusu, etkiler rgenleri, bastrr, dzenlemek iin d, yeniden Durmaya baladn? Sylemen gerekir senin de Gvdesel elerde devinmek iin arpmalardan, Arlktan baka bir zgcmzn olduunu, Bir nedenin bulunduunu, kmaz biliriz yoktan var. nler arlk, arpma, her olayn douunu. nlenemez tm eylemlerinde tin, d basnla Olduu gibi, bir i basnla edilgen klnamaz, Aclara katlanr bir duruma drlemez, teper. Kurucu elerin sapmasndan ileri gelir bu, Zaman, uzay belirleyemez bu sapmay, kktr. Kurucu elerde Sonsuz Devinim Toparlanm bir sk yumak deil zdeksel yn, Aralklar da yoktur blmlerinde, geveme de, Ne artar, ne oalr bunlar olsa bile. Bu nedenle kurucu elerin zleri, zde Devinim iindedir imdiki gibi, eskiden beri. Byle srecek gelecekte de zde devinmeler, imdi doduu gibi duracak hepsi, deimeyen Bir kurala gre, yaayacaklar, geliecekler, Byyecekler, doann geerli yasasna gre. Bir g yoktur tm evreni deitirecek. Bir yer yoktur kurucu enin btnden Ayrlnca gidebilecei, bir blmnn de. Varln yapsn, devinim gcn deitirmek, Doaya yeni g katacak bir yer yoktur. alas Bir durum yok bu konularda: Btn kurucu zlerin devinmesine karn, evrenin srekli Devinmezlik gstermesinde, bir de rasgele Bir nesnenin, kendi kendine kmldannda. Pek uzak kalr kurucu ilkeler zleri gerei Sularmzn eiinden. Bu nedenle grnmezler, Gremezsin devinimlerini, gizli kalr sana. Gzlerimizle grdmz nesneler de okluk Gizler devinimlerini bizden uzak bir yerde Durduka. Gider yaylmda sk, gzel Bir sr, yavatan, otlaya otlaya sabahn Krasnda bir elmas gibi parlayan ayra Kvrck koyunlar, st kuzularnn oynat Boynuzcuklaryla toslatklar evrede.

Bulank grnr bize bunlar uzaktan, Durur ak bir parlt gibi yeil dada. Dev ordularn dolu dizgin doldurduu gn Ovay, balar sava oyunu, kuatr atllar evreyi, bir yarma, girerler korkun bir Saldrla ortadan, titretirler dz ovay. imek akar gibi ykselir parltlar ge, Yer ldar klnlardan epeevre, inler Atlarn ayaklar altnda, sarar tepeleri Sava grltleri, yansr yldzlara dein. yle yerler vardr yksek dalarda, Sessiz bir lt grnr ovada. Kurucu elerin Biimi Dinle, deiik yapdadr kurucu eler, Trl biimlerdedir hepsi, zde, benzer deil. Anla, grnte, benzeip benzemediklerini. Kurala gre trl trldr nesneler, ayr ayr, Blmler btnlere benzemez, alas deil Durum, ilkeler yn byk, saysz, snrsz, Dediim gibi, gerekmez zde btnlk iinde Benzemeli rlmeleri, benzer biimde grlmeleri. Bak kii soyuna, yzc, pullu, dilsiz dirilere Denizde, yrtclara, srlerle sevimli srlara, Renkli kulara, serin deniz kylarna, kk Deniz koylarna bakver, halkn evresinde Yerletii kaynaklara, gller, sk ormanlar Arasnda uzayan sessiz ayrlara; soylarna Gre dn onlar, anlayacaksn birbirinden Ayrldn z-biimlerinde. Yoksa ne ocuklar Tanyabilirdi analarn, ne de analar ocuklarn Bundan anlalr insanlar gibi hayvanlarn da Birbirlerini belledii. Sslenmi tanrlar Tapnann nnde, okluk boazlanr bir danack, Gnlk kokulu sunakta, can ekiir, akarken Gsnden gr kan, dolar anas boynu bkk, Yeil ovalar, seer ayak izlerini toprakta, Arar durur yazy epeevre, bir yerde, yiten Yavrumu grebilir miyim diye. Doldurur iniltilerle Tm yeil yaylm, dner yeniden ahra, Yavrunun sevgisiyle yana yana, ne yeeren Kvrk otlar kral ayrlarn, ne Yaylmlarn imenleri, ne de kntl kylarda Akan rmak avutur gnln, yrek dorayan Acsn giderebilir. teki danalarn sevimli Sraylar bile oyalamaz gnln, gideremez znty. Byle derin yavrusuna tutkunluu. Olaklar bile seer boynuzlu analarn Daha yavrucukken titrek sesleriyle, bundan Az deil toslaan kuzucuklarn meleyen analarn Tanmas, byle koar yavrular analarnn Stl memelerine, doa kuralnca. Gremezsin Ekinlerde, biimsel ayrlk olmayanlarda, Bir benzeme, nce. Byle sslediini grrz Kayalar deiik boyal, deiik biimli Midyelerin, denizin yumuak dalgalaryla Kumsalda, susayan kumlar kzgnca Dvd yerde, budur gerei de sylediim Gibi, tm kurucu eler arasnda kesin

Deiikliin; z-biim ynnden, doaldr, Kiinin elinden km deil bunlar. z - biim, Nitelik Pek kolay anlalr, bizce, benzer biimde; imekten doan byk yakcln nedeni, Bizim toprak ocakta yaklanla karlatrma Yapnca, diyebilirsin artk; gksel imein Daha kk elerden kurulduunu. Bundandr Bizim odun paralarndan kk ldaklarda Yaktmz atein giremedii yere girmeleri, Onlarn. Boynuz geirir , yamur yanstr, Nedendir bu? ok kktr n eleri Canlar balayan suyun elerinden. Neden ok hzl akar szlen arap, Ar ar damlar fya zeytinya? Aktr, zeytinyann daha kk elerden Olutuu, ya da birbirine balanm, engelli, Sk, yle benzer ki ayrlyor tek tek eler, Yavaa szlyor ufak damlalar szgecin Deliklerinden. Bundan anlalr stn, baln Azda, dil zerinde tatl duyum uyandrmas, te yandan ac bir ikinin dudaklarmzda Tedirgin eden, ya da kantaronun teksindiren Etkisine kar tatlnn yelenmesi. Buna Balanr, dorudur, dz, yuvarlak elerden Olutuu duyularmza arpan, tatllk veren Nesnelerin. engellidir, geymelidir (*) aclk Uyandran, kaba grnen nesnelerin eleri. Bu tr eler duyularn nn tkar, trnaklar, Gvdemize ulanca batar, ac verir. Duyum Ayrlklar atr duyularda iyi, kt etki brakan Nesneler, z-biimlerin bakanlndan bu, Sanma atrdayan bkdan kan, titreyen atlak sesin, esin perilerinden yardm gren Sanatnn oynak ellerle tellerden kard Dz elerden kuru ezgiler gibi anlalacan. nanmayacaksn yrek bulandran bir lnn Yansmasndan kan kokuyla Kilikya tiyatrosunu Dolduran taze safrann, ya da sunaktan ykselen Gnlk kokularnn zde biimli elerden Olutuuna. Benzerlik dnlmez boya elerinin Gr alanmza giren iyileriyle, bizde tiksinti Yaratan, baklarmz ineleyen, gz yaartan, Korkulu, rpertici ktleri arasnda. Dz yapl elerden olumu duyularmzda Gzel, sevilir bir etki brakan nesneler. Kaba yapl, duyular trtklayan nesneler Kurucu zn dzeninde ortaya kan bozukluk Nedeniyle yledir. Bir de gerekten dz olmayan, engelli, ular bklmemi, ileri kntl Nesneler vardr, ite bunlardr duyular actan... Bu nedenledir etkisi arap keleinin, Bir de baldran kknden karlan suyun. Atein scakl, suyun soukluu, ypratr zdein trl trtklaryla gvdenin duyularn,

nceden kantlanm bunlarn dokunmayla geldii bize, Ant olsun yce tanrlara, dokunmadan, gelir Hepsi, dtan arpmayla doan i acsnn Bizi sarsmas, sevimede Vens'n verdii tadn Duyulmas. Bir yabanc nesne girdiinde gvdeye Karr duyulur, balar kart direniler, Tepkiler sezilir gvdenin kimi yerlerinde, Duyarsn tepkiyi elini koyduun blmde. Bundandr ilkelerin deiik biimde oluu, Deiik duyularn uyarlmasnda. Bize kat, Sk grnenler iinde gereklidir derinliine Dal budak salarak, en salam yapy kuran, Birbiriyle iyiden iyiye badaan, engelli Trden elerin bulunmas. Byle olumutur Bazalt talar, ilkin kayalarn arpmasna Kar koyan, salam akllar, demirin gl Katl, gcrdayarak kapanmaya engel olan Maden znden yaplm kap srgleri. Gereklidir akc nesnelerden doan Akc zn dz, yuvarlak biimli elerden Kurulmas, engel olmadndan birbirine yuvarlak eler yutulur su kolaylnca haha Taneleri, eit hzla yuvarlanrlar derine. Grrsn birdenbire ayrldn birbirinden Gerekince sis bulutunun, dumann, atein, Oysa kurulmamtr dz, yuvarlak elerden Bunlarn hepsi de, yine de engellemez bunlar Kark yapl ilkeler. Deler gvdeyi, Girer ieri gzeneklerden, sivri, engelli eler, nlemezler birbirlerini, grdmz gibi Devedikeninde, kolay anlarsn bunlarn Karmak ilkelerden deil, sivrilerden Kurulduunu. Grnce akc olduunu aclk Veren nesnelerin de sakn amayn, denizde, Topran buusunda olduu gibi kavramsan Gerei: Dz, yuvarlak elerden oluur akclar, Ac verir bize bunlara karnca kat nesneler. Gerekmez engelli biimde kalmalar bunlarn, Bellidir kat, yuvarlak yapl elerin Yuvarlanrken duyulara ac verdii, Daha iyi kavrarsn imdi kat, dz elerin ne denli birleme gc olduunu, Bundandr acl deniz suyunun da. Bir yol var burda, ikisinin ayrlmasnda: Bsbtn yzde kalr atk tuz eleri, Bir havuza akmak, ya da iilecek duruma Getirilmek iin sznca tatl olur topran Katlarndan su, byle kalabilir toprakta actan. eler Sonsuz Biimde Deil Balaynca anlattklarm baka bir konuyla Kantlanr nesneleri kuran elerin Belli sayda biim deitirdii. Sayl elerden snrszca byyen bir gvdenin Kurulmas gerekirdi. Btn elerce zde Olan, zdeksel zn kkl, onlarn birbirinden ok ayr, deiik biimlere girmesini nler. Sz gelii en ufak blmlerden bir ede Birleir srerse bu durum, tasarla tek enin

Tm blmlerinin aa, yukar, saa, sola Daldn, bu enin tm biimine, dzenine, Yapsna nasl geeceini, teki blmler iin de Byle yapman gerekir biimleri deitirmek stersen, zdetir teki blmler iin de, Dzen gerei durum, biimlerin deimesinde. Byledir yeni biim kazanmakla nesnede byme. nanlmaz kurucu elerin sonsuz trde biimli Olduuna. Yoksa dev byklkte nesneler bulunmazd, Yukarda dediim gibi, dnmen gerekir. Gremezdin Dou dokumalarn, erguvan renkli Tessalia midyelerinin boyad Meliboea Cilasn, sevimli, ltl, altn tavus soyunu, Baslm yeni boyal dokumalar, deersiz Kalrd sakzn kokusu, baln tad, kmazd kuularn rlar, bir de becerikli Phoebus'un kavalndan, zde nedenle, yaylan ezgiler, Rasgele doacakm, demek, bir nesne tekinden. Daha ktye dnecekti btn varlk alan, En iyilerinde, dediimiz gibi, nceden, deierek Geri dnecek bir nesne olurdu burun, kulak, gz, Az iin kt bir durum kacakt ortaya. Oysa yoktur byle bir durum, kesin engellerle evrili varln btn, epeevre, inanmak Gerekir zdein sonsuz, deiik sayda Biimlerinin bulunmadna. Ate snrlam K souklarna giden yolu, zde ldedir Yolun geri kalan da. Scaklk gibi soukluk, Orta nitelikte slar, bulunur tm varln Ortasnda, doldurur uzay. byle snrlanm Yaratklar, ayr, iki yanl kl gibi arada, Bu yanda yaln, o yanda kaskat souklar. Benzeik elerin Says Sonsuzdur Balayaym sylediklerimle baka bir konuyu, Bundan anlalr nesnelerin kurucu eleri, Biimlerinin zde nitelikte dzenlenmesi, Sonsuz sayda bulunmalar. Biimlerin ayrmlar Snrl olduundan, ya benzeik elerin sonsuz Sayda olmas, ya da zdeksel btnn snrl Kalmas gerekir, bunun da gsterdim olmadn. Bu gerek bilgiyi verdikten sonra, gel bakalm Birka dizeyle gstereyim sana zdeksel elerin Doada, nesnelerin btnn tkenmez varlktan Kurmadn, onlarda srekli bir devinmenin Varln. Kimi yaratklar grrsn, seyrek, Sezersin eli skdr onlarda doa, verimi az, Baka yerlerde, uzaklarda, boldur zde varlklar: Bundandr grmemiz deiik drt ayakllar, Hindistanda binlerce hortumlu fil, lkeyi eviren fildiinden engellerin koruduunu, Giri yolunu kapadn. Bu yaratklarn Byk kalabalndan, ok azdr grdmz. Anlatmak isterim ayrca, tek olan bir nesnenin, Bir kez yaratlan, yeryznde bir benzeri daha Grlmeyen, zdeksel bir varln bulunduunu, Elverili deildir bu somut, sonsuz z, ondan Doamaz btn varlk, yaratlamaz, beslenemez, Geliemez. Tasarla bir sre, bu eler ynnn

Devinen bir nesne dourmak iin, evrende, ortaya Getirmek iin snrl olduunu. Peki nerede, Ne biimde, ne nitelikte bir gle, nereden Kalkp girecek uzayda baka bir varla? Ussal bir dayanak yok bu birlemede, bence, Gl donanmalarn arpmasna benzer, engin Deniz datr, paralar, atar uzaklara, dmeni, Gverteyi, yelkenleri, kamaray, ipleri, Kydan kyya srklenen pupay. Bir lm kalm savadr grnen belirti, Kurtulmak iin azgn denizin ar gcnden, Sinsice dzeninden, acmaszlndan, gven olmaz Denize, bir gn bile, ikiyzldr, glmserken de Il l deniz; byledir senin de yaptn Bir snr koyarsn ilkelere, ayrlr zdek Her yne, akar dalgalar sonsuzluk iinde, Bundandr birlie varamadklar, derli toplu Beslenerek oalamadklar, oysa apaktr Yine de varlklarnn doduu, doanlarn da Gelime olana bulduu. Deney gsteriyor Oluumunu bu iki olayn; gerektir tm trler in saysz kurucu enin bulunduu, tm Varlklarn onlardan yaratld, kurulduu. Yaam - lm Deprem, ykm sarsamaz sonsuz yaam gcn, Ne de tm nesneleri douran, oaltan g Sonsuz bir yaam salayabilir btn yaratklara, Byledir bilinmeyen alardan bu yana sren Yarmada kurucu elerin karlkl sava, Bir burda, bir orda kazanr yaama gc, Yenildikleri de olur, karm lm iniltileri, lk a gz aan ocuk lklaryla. Yoktur gnn ardndan gelen bir gece, gecenin Ardndan doan bir gn, duyulmasn Kart acyla sevincin, lm keskin Karanlk bir gle babaa vermesin. elerin karm Bitmi bu konular, kavranm, yerlemi bellee yice, bilgi olmu, grlyor aka Tek eden bir varln domad. Yoktur Kark zlerden kurulmayan bir nesne, Gittike glenen, etkinlik kazanmayan, Kurucu elerden oluan btn trlerin Birleimi, bykl lsnde deiik Olur biim kazanmas da. Byledir toprak, Gizler koynunda souk kaynaklarda toplanan eleri, bunlardr sonradan yuvarlanan, denizi Besleyen. Topraktan kar atein eleri de, Yanar, tutuur birok yerinde yeryznn, Bunlarn en korkunlardr Etna'nn yalmlar. eler var, bunlardan kar yan yemi, aalar, Kii soyunu esenleyen, sevindiren. Yine onlardan doar orman, akarsular, bir de Dalarda yaylan yabanlar besleyen yem. Kibele

Tanrlarn, yrtc yabanlarn yce anas, Varlmz yaratan denmi topraa bu yzden. Geldiini syler bilge Grek ozanlar Frigya Tepelerinden, gk konaklarndan, aslanlarn Koulduu bir arabayla. Bununla retirler bize, Kocaman yeryznn bolukta durduunu, yerin Yer stne dmediini. Yabanlar katlr bunlara, En uysal ilerde kullanlr, tanrann elinde, Buyruk altna girince azgn yabanlar, kendince. evrelemi ban kale biimli tala, ykselen Surlarla kentleri koruduundan. rpertir, titretir Kocaman karalar korkudan, Ana Tanra'nn Yznn grnts bile. O gn deiik uluslar, Eski, kutsal geleneklere bal kalarak, anar bu dal anay saygyla, Frigyal yanamalar gider Onlarn ardnca. O geni tarlalarda bilinen yntemle Ekilir tarlalar. Onun buyruunda Galluslar anaya Kar gelmekle tannrlar, dnmezler atay, soyu, Deer vermezler, anlatlanlara baklrsa, yaayan Kuaklarn aydnlanmasn yeterince dnmezler. Gmbrder ellerinde gk grler gibi dmbelekler, nlar oyuk ziller, rpertir ac seslerle uuldayan Boru, kulaklarda Frigya dzeninde alnan, kaval Sesinin yankland sra. Oklar atlr azgn Bir lgnln belirtisi, oynatr yreini nansz, tanrtanmaz halkn, bir rperti Tanrann yce ad karsnda. Bir el atar da Tanr kadn byk illere, esenlerse lmlleri Gizliden, derler tm yollarn gmle, bakrla, Bol salarla kutlarlar onu, gller serperler Avula, kar gibi, alay alay, ieklerle evrilir Ana Tanra. Oynanr Greklerin Kureta dedikleri Oyun. Benzer Frigyallara vuruan, kan dken, Kargl, bu cirit oynayanlar. Korkun grnl, Balarnda tolgalar. Benzer Girit Kuretalarna Bunlar, sylencelerde anlatlan, Zeus'un ocukluk lklarna, evre tutup oynarken ocuklar, sevinir, Karglar taknrlar, dizilirler, kllar kllara arpar, almak iin deil Saturnus'un bu oyunlar Onmaz bir yara amaz anann yreinde bunlar. Bundandr pusatlarla donanm birliklerin gitmesi Byk Ana'nn, ya da anayurdun pusatlarla korunmas Yiite, bu yolda buyruu yanstlr Tanrann, Anann, atann sslenmesinde, korunmasnda olduu Gibi, btn bunlar gzel iler saylabilir, Uzaklalr gerein yolundan gittike. Tanrlarn Varln Aklama Anlalr, tanrlarn lmsz, kvanl olduu, zleri gereince, bizim acmzdan, zntmzden Uzak yaad. Syrlmtr onlar korkudan, Skntdan, yardm beklemezler bizden, dayanarak zglerine, kzmadan, su ilemeden. Yoktur topran Duyarlk gc, yalnz kurucu elerle doludur, karr biroklarn gne na deiik Koullar altnda. Eilim duymu kimi kimseler, Denize Neptunus, bollua Ceres demeye, sevgili, Bacchus'un adn anmadan gememeye, gerek ze uygun bir tanmla araptan sz etmek

steyince. Diyebiliriz, yeryznde Tanrlar Anas Adnn verilmesi kurtarm tini bozulmaktan Dinlerin getirdii kt inanlar yznden. elerin Karm Otlar srekli belli bir ayrda koyunlar, Keiler, sava atlarnn taylar, boynuzlular, Yine bu gk atsnn altnda ierler Belli rmaklardan, serinletirler kurumu Boazlarn susuzluktan. Apayr yaarlar Yine de, korurlar anadan, atadan kalan zdelii, Kendi soyuna eker btn bu zellikler. Ot, trnn zdeinde grlen trllk tutarnca, Bir ayrm bulunur elerinde de, suda da. zsu, kemikler, barsaklar, damarlar, sinirler, Scaklk, bir yaayc zden kurulur topluca, Biimlenmede birbirinden ayrlrlar. lkelerin Deiik dzene girmesi sonucudur bu. Ne varsa Ate yalmlarndan olumu, srp gitmezse Gerekir elerle birlikte nesnelerin iinde Saklanmas, bundandr yayp ateten Yalm karan, kvlcm sratan, kl datan. lgilen ll bir anlayla bunlara benzeyen Nesnelerle, reneceksin birok varln zlerinin, Deiik yaplarnn iinde sakl kaldn, Gryorsun birok varlkta, yemite Kokunun, tadn renkle birletiini. Bundandr Varlklarn deiik nitelikte oluu: Girer rengin ulaamad elere buu, Baka ynden bir tat uyandrr renk Nesnelerden gelen, duyularda. Anlarsn Bundan deiik yapda olduunu elerin. Byle birleir deiik yapda zler, Bir yumak olur, biim kazanr, nesneler Bu zlerin karmndan. Grebilirsin bizim Dizelerimizde bunu, birok zde harfin Deiik szcklerde bulunduunu, Gerekir Onaylaman sesin kurulduunu szlerin olduu Gibi, dizilerin de deiik elerin birlemesinden. Ortak harflerden kurulan iki szck, birbirinin zdei deilse, yledir benzer elerden dzenlenen Btn varlklar da, benzemez yap bakmndan Birbirine hepsi, byledir teki varlk evreni de, Ortaktr birok nesnenin kurucu eleri, Oysa ayrlrlar birbirinden, bir btn olarak, Oluumlar iinde. Dorudur buna dayanarak Sylemek kii-soyu, yemiler, yaprakl aalar in trl ilkelerin bulunduunu. Kurucu lkeler Karmaz Sanlmasn tm varlklar birbirini dlleyebilir: Yoksa grrdn her yanda, yar insan, yar hayvan Grnml, alas yaratklarn kn. Gvdelerden kocaman dallar, denizde, karada Yaayan yaratklar, ellerin-ayaklarn karmndan Azndan yalmlar sap soluyan Chimaeralar bile Brakrd tm nesnelerin yaratcs doa. Grrz Bunlarn olmadn, varlklarn belirli zlerden

Geldiini, ana kuak, trler soylar belli Dzende, biimde, gereklidir bu oluum. Yemeklerle Beslenen tm varlklar, alnca besinlerini, iten Yayar btn rgenlere blml, onlar birleerek Bu dzenle, salar en uygun devinmeyi, yer aar. Biliriz doa gereksizleri geri verir topraa. Atlr, arpmalarla, grnmeyen tozanlar gvdeden, Ne dl, ne yaamsal gce katk verebilir bunlar, Sanma yalnzca diriler iin geerli bu yasalar, Tm varlklar iin geerli bu dzen. Ayrlr Doaya gre birbirinden yaratklar, kurulmas Gerekir nesnelerin, bireysel durumda, ilkelerin Biimlerine gre deiiklikte. Sanlr benzeen lkeler yok da, bundandr deiik yapda Nesneler, ayn grnml varlklar Deiiktir kurucu eler, bundandr zlerin Bakal da, blmenin, yolun, uzakln, dmenin, arpmann, devinmenin, arln gereklilii. Yalnzca nesneleri deil, dirilerden, denizi, Karay birbirinden ayrr, yeri gklerden. Kurucu elerin Boyas Yoktur Dinle, tatl almayla biten dizeleri, benden, Sanma, gzlerimizde ak grnenlerin ak ilkelerden Kurulduunu, ya da karalarn yine karalardan, Nesnelerin belli renkleri olduunu, bu yzden. Sanrsn zdein eleri hep benzer boyalardan Oluan bir rtyle kaplanmtr, oysa yoktur zdein ilkelerinde boya. Ne grnen, ne de Grnmeyen bir boyas olur zdein elerinde. Bu yzden kavramaz anlmz eleri dersen Yanlrsn, gerekten uzak kalrsn, doutan Grmeyen, gne nlarn bilmeyenler yalnz Dokunmakla duyar nesneleri, ocukluktan Yoksundur onlar renk duyusundan. yi dn yleyse, dokunmayla kavrar, alglarz Nesneleri, renkleri olmasa bile, ancak buna Yeter anlay gcmz bizim, grmeden Boyalar dokunuruz nesnelere, yine, karanlkta, Alglarz onlar, kantladm bunu da baaryla, Gstermek istediim elerin renksiz olduunu sana. Tm renkler dnebilir baka bir renge, Oysa eler elverili deildir buna, gerekir Sonsuzca kalmas deimeyen bir nesnenin, yokolmaz bu yzden bir tek nesne bile. Deien, yerinden tanan dner yoklua, Varolmadan nceki duruma , sakn bu nedenle elerde renk olduuna inanmaktan, dnmez Yoklua bir nesne bile, varolduka. Renklerin Oluu z bakmndan boyasz olan btn eler Kurulu ynnden deiik biimlerdedir, Deien renklerle grnr tm nesneler ok nemliyse nesnelerin balamsal varl, Nasl bir deikenlik iinde birletii, Dzenlendii, kart devinimde bulunduu, kolay Anlarsn bunu, bir nesnenin karayken ak olduunu,

Sonradan bir mermer yn gibi prl prl, Denizde azgn yellerle kamlanan sularn Parlayan mermer rengi ak dalgalara dndn. Diyebilirsin bunun ardndan: Kara grdmz Bir nesnenin karr birden kurucu eleri, zdeinde, deiir ilkelerin dzeni, eklenir Birbirine, yava yava dnr ldayan aka. Koyu mavi elerden kurulmu olsayd denizin Dalgal sular parlamazd bir gn bile. Pek ok sarsp alkadn mavi nesneler Alamazlar ak mermerin rengini, deiik Trde kurucu ilkeler bulunsa renkte, denize Geici, arnm bir duruluk veren, bir drtgenin Deiik biimlerden kurulup, bir birlik, Btnlk gstermesi gibi, grmemiz gerekirdi Bizim de, deiik biimlerden kurulan Drtgende tandmz ak seik birlii, Ya da keskin izgili, atk nesneleri. te yandan biimlerin deiiklii, Dtan drtgen grnmede bir engel Deildir kurulu ynnden zdeler iin, Yalnzca tek tek nesnelerin renklenmesinde Grlen deiik lt btnn parlaklnda Bozabilir uyumu, birlii. Burada bizi, nesnelerin elerindeki renklenmeyi anlamada yanltan Bir neden yok, aktan ak kmad gibi Kara da karadan kmyor, deiik renklerden Doarlar okluk, daha kolay deil mi akn Renksiz bir zden, karann karadan ya da Bsbtn kart renklerden geldiini dnmek. Seilemez renkler k olmadan, ktan Yoksun kaldka nesnelerin kurucu ilkeleri, Anlalr bir renk rtsnn de bulunmad. Ne deeri olabilir rengin karanlkta? Ikta deiir, kta yansr renk, Ya a ynelir, ya da yansr ktan. Gnete renk renk parlayan elenk gibi Boynunu eviren gvercin tylerince. Ildar, ara sra, bir yakut gibi parlak, Kpkzl aydnlkta, bir de grnd olur Bize bakldnda tyden bir elenk Gk mavisinin yeil zmrtle karmasnda, Ya da a kar evrilmi bir tavusun Kuyruunda grlen renk deimelerinde Olduu gibi. In yaylmasndan doar bunlar Besbelli, bilmek gerek ksz renk yoktur. Bilindii gibi alglar gzbebei, gerekten, Sezer ak olan, baka bir yolla karay da, Alglar teki renkleri de ayrca. Duyulmaz Nesnelere dokunmakla renkler, yalnzca Biimler sezilir nesnelerde, bundan anlalr Tm kurucu ilkelerin renksiz olduu, dokunma Duyusuna deiik etkiler yapan, trl Nitelikte, zel biimlerin bulunduu, kavranr. Bal deildir rengin yaps belli biimlere, Bulunabilir btn eler, kurulu bakmndan, stenen renkte. Nedendir zdekten doan btn Trlerde yaratklarn deiik renge brnmesi? Byle olmasa, gerekirdi uan kargalarn bile Ak tylerden kan ak nlar yaymas, gerekirdi

Yine, ya kara kuularn kara ilkelerden, ya da Alacal, tek rtl renkten domas. Sen, rasgele bir nesneyi, en ufak blmcklerine Ayrr brakrsan, aka grrsn ilk renk rtsnn yavaa silinip gittiini, byledir Erguvan rengi giysilerde de durum, iplik iplik Ayrldnda kalkar ortadan erguvan rengi, Byledir Fenike'den gelen, iplikleri parlayan Ynetici giysilerinde grnm. Bundan anlarsn Tek tek ipliklerin tm renkleri yitirdiini elere ayrlmadan nce. Syleyebilirsin tm Nesnelerin kokular, sesler yaymadn, inanmazsn Artk nesnelerden kokunun, sesin kacana. Bundan anlalr kokusuz, sessiz nesnelerde Olduu gibi, grmediimiz birtakm renksiz Nesnelerin de ortaya kt. Keskin bir Anlay yetisinin bile gc yetmez kavramaya Bunu, baka nesnelerin eksikliini sezdii gibi. lkelerin Nitelii Yoktur Sanma kurucu elerin yalnzca rengi yoktur, okluk scaklktan, soukluktan, kzgn buudan, Srp giden niteliklerden, sesten olduu gibi Tattan da yoksundur tm kurucu ilkeler. Koku da yaymaz kendiliinden nesneler. Ne ok istersin mercankk, sarsakz, snbl Gibi bitkilerden koku yaylmasn, burnumuza Bir nektar kokusu gelmesini, tm bunlardan Daha ok bitki yandan tatl kokular almay. Elinden gelmez senin kokusu burnumuza gelmeyen Artlm nitelikte bir ya oluturmak ya da Nesneden yaylan kt kokuyu kartrp gidermek, Bu zde nedenler yznden yaylamaz koku, ses Kurucu zlerden, bir de onlarn benzerleri: Scaklk, soukluk, lklk gibi lml Bir yndan kan nitelikler. Uzak kalmas Gerekir ilkelerden kolayca bklme, eilme, ncelik, blmsel dalma, delinerek iten ten oyulma. Sonsuzca kalan dayanaklar zerine Evreni kurmak, btnn saln korumak istersen, Btn varlklarn yoklua batmamasn dilersen. lkelerde Duyarlk Yoktur Dn imdi, duyarlk yetisi olduunu grdmz Tm nesnelerin, duyarlktan yoksun elerden Olutuunu: Geree yz evirmeden, direnmeden Siliniyor aka, deney bildiriyor elimizden Tutarak, sylendii gibi, dirilerin duyusuzlardan Doduunu. Grrz srasz yaan yamurlar Yznden, oka slanan toprakta dipdiri Bceklerin amurdan ktn, bu nedenle Btn nesnelerin birbirine dntn, Irmaklarn, yapraklarn, besleyici yemin, Dalarda yaayan hayvanlara dntn, Da hayvanlarnn da, yediimiz iin etlerini Bizim gvdelerimize kartn, sk sk Bizim gvdelerimizden de yrtc hayvanlarn, Kanad gl kularn beslenip gelitiini.

Byle eviriyor doa besini diri varla, Bundan oluur btn yaratklarn duyarl, Yine byledir kurumu odunun yalmlanarak Yanmas, btn yongalarn ocakta atee Dnmesi, anla bir de, ne nemli olduunu Bu kurucu elerin, dzenlenmesinin, karmasnn, Yerlemesinin, birbirine dnmesinin, sonra Kart devinimler iinde bulunmasnn. Duyarln Ortaya k Nedir tini kendi kendine devindiren, Trl trl duyularn olumasn salayan, Kmldanmalara neden olan, duyarszdan nanmadn duyarl bir varlk karan? Kendiliinden karr toprak, talar, odunlar Kaynar, dnr de yaratamaz bir dirilik Duyusu, canllk, bellidir bu. Unutmamak gerek Bu konularda, benim tm yaratc varlklarda Duyu gcnn, duyarlk yetisi bulunan yaratklarn, Domu olduunu sylememi. Dn ilkelerin Kkln, odunda, toprak ynnda grmediimiz Duyarlk yetisi uyandrdn, dizilileri, Biimlerini, devinimlerini, yerlerini. Yamurlarn yaratt slaklktan trer Diri bcekler, bozulur yeni basnlar altnda zdei kuran ilkelerin dzeni, yeniden Bir bileim gerekleir, diri varlklarn Olumas yolunda. Bunun yannda duyarllar Yalnzca duyu gc bulunanlardan yaratlabilse, Tm teki nesneler iin bu durum srse, burda, Sresiz olurdu zleri dnld gibi, bal Kalrd duyu gc barsaklara, damarlara, iliklere, lml nesnelerden doard tm grdmzce. Onlarn srp gitmesi iin, sonsuzca, ya blmsel Duyarl olmalar ya da btn gibi duyu gc Tamalar gerekirdi. Oysa olamaz rgenlerde Srekli bir duyarlk. Dnmek gerek rgenlerin Birer birer ya da gvdeden ayrlm elin, kolun, Baka bir rgenin kendi bana duyarsz olacan. zde bir yaam duyusu iinde bulunan, Birbirine uyan, tm dirilerde durum byledir. Bu kurucu eler denen yaplamalar nedir? Neden lml olur yaayan bir varlk, sonra Kurtulur lmn darack yolundan, diriler, lmller iin belirli bir durum varken? Tm varlklar dlleseydi birbirini, kocaman Bir diri kalabalk kard ortaya; oysa Apaktr, insan, evcil hayvanlar ya da Da dirileriyle birlese bile bir yaratn kmayaca byle bir birlemeden. Gerekten, varlklar kendi duyarlklarn Yitirir, bakalarna zgleri alrsa bundan Ne kar? nceden gsterdim yumurtann yaayan Civcive dntn gryor, anlyoruz, yerde Solucanlarn kaynatn, sonra srasz Yamurlar etkisiyle rdn. Anlamak Gerek artk, duyu gcnn duyarlktan yoksun Nesnelerden doduunu. Sylemek gerek burada: Deimenin duyarl olmayandan duyarly

Dourabildiini, ya da benzer bir doumla Ortaya ktn. Elverir gstermek, kantlamak in aka bunu, ancak birlemeden sonra olmas Doumlarn, birlemenin ardndan deimenin gelmesi. lkin ne nesnelerde duyarlk vardr, ne dirilerde Domadan nce, alacak bir yn yok, dalmtr Yaratc z havaya, sulara, topraa, topraktan kan varlklara. Toplamaz bunlar bir daha Bir araya, birletirmez birbiriyle, yeniden, Yaamsal davran, btn varlklara duyarlk Yetisini veren yeti. lm zerine Ar bir tekmeyi yemeye grsn diri, sonunda, Sarsar, alar onu birdenbire yere doa, Karr birbirine btn duyular gvdede, tinde. Bozulur ilkelerin dzeni, dalrlar, yklr Yaam srdren devinme, sarslr ele, ayaa Dein btn gvde, kopar gvdeyle can arasnda Yaam balayan ba, zlr can, gider, damardan. Baka hangi yolla dnebilir etkisini basknn, Btn balar koparan, datan olayn? Az ykc arpmalarda stn geldii olur Son yaam kmldannn, yendii grlr Gl arpmalarn dourduu sarsntlar, Yolunca gider iler, aksamadan, dzen iinde, lmn baskn gcn ykm gibi yeniden Uyandrr duyular. Yoksa nasl dndrebilirdi lmn eiinden, yeniden salard yaam, Bilincini toplayabilirdi onlarn, nceden Gelitirilen eree ynelmede? Sevinli Ac Ac doar; zdein eleri diri etin iinde, Elde, ayakta sarsnt yapar, kmldarsa saa Sola ierde, kendi yerlerinde; sevin duyulur Buna karn eski yerlerine dnnce eler. Bundan anlamak gerek ac ya da tat duyusunun Nesnelerin ilkelerinde olmadn, kurucu elerde Bulunmadn. lkelerin yeni kmldanndan Ya bir acnn, ya sevilen bir tatlln Domas gerekir, yoktur elerde duyu gc. Duyarlk bulunsayd tm yaratklarda, elerden Kurulmalar nedeniyle nerde gelirdi kii soyuna zellik? Bir kahkaha nlatmak, glmek gerekirdi. Kirpiklerden, yanaklardan gzyalar dkerek, ok szler sylenirdi nesnelerin karm zerine, bilerek, hepsinin lmllere Benzemesinden dolay, domas gerekirdi elerin Bylece baka varlklardan, onlar da bakalardan, Byle srer gidermi sonusuz durum. Bunun ardndan konuan, glen, anlayan btn Varlklar, bu yntemle kard ortaya, sandn Gibi yrrd tm iler. Bizce, bir deli samasdr. Bu, glmek glc bir zdekten de gelmeyebilir, Anlay olan, kantlarla deneyip renen Gerekli klmaz sylenmi, aklanm balanmay Kendince. Neden gerekli deildir yleyse

Duyarl olan yaratklarn, duyudan yoksun zlerden olumas? Gke elerden domuuz Hepimiz, bir ata yaratm btn bizleri. Onun Verimli yamur damlalarndan dllenmitir Yce toprak ana, dourmu l l yemileri, Yaprak aan aalar, kii soyunu, tm hayvan Trlerini, koymu ortaya yaratklarn beslendii Besini, tat vermiler yaama, srdrmler yeni Kuaklar, bundan ana adn alm toprak, gerekli. Bundandr topraktan doann yine topraa dn. Havadan kp yere denlerin, yine ge amas. Sanma geni evren alannda devindiini Grdmz sonsuzca kalabilen ilkelerin lmle yokolacan, datr, birliini bozar onlarn lm, aar aralarn, ayrr birbirinden. Sonra balar birini tekine, etkiler, Dntrr biimleri, bakalatrr, deitirir renkleri Bsbtn, duyarlk kazanr dzenlenen varlklar Sonra yitirir bunu birden. Bundan anlarsn Hangi kurucu elerin, hangi yntemle geldiini, Hangi kurulu iinde ilkelerin birleerek Aralarnda karlkl devindiini. nanma sakn Sonsuz eler dzeninde bir durma olduuna, Nesnelerin yzeylerinde grdmz dalgalanma, Birden doup batma vardr ilerinde de. Bizim, bu dizelerimizde olduu gibi, Harflerin yanyana gelerek tekilerle birlemesine Benzer onlarn da dzeni, yerlemesi: Yer, gk, Deniz, rmaklar, gne, ekin, yemi, bir de diriler, Tm benzeme gstermese de aralarnda yine de Birlik vardr, evrensel btnde, gerekten durum Almadadr nesnelerin ayrmlama gstermesi. Byle doar varlklar arasnda zdein Kendiliinden deien kesimleri, yollar, balants, Dleri, itileri, birlikte arpmalar, devinme, Dzen, durum alma, biimlenmeler, bundan gerekir Nesnelerin, onlarla, atba giden deimesi. teki Evrenlerin Bat evirelim anlay yetimizi gereklik retisine, imdi, yeni bir konu rpnmada ulamak in kulaklarna, bir yenilik getiriyor Varln grn. Yoktur kolay kavranmasna Karn, balangta, inanc sarsacak glk Yaratan bir nesne. Yoktur yine byle byk, artc, sonra adm adm aknl Tmden gidermeyen bir nesne. nceleyin gn Iyan duru mavilii kucaklar dizilen Yldzlar, ay, gne nn aydnlatc Parlakln: Btn bunlar lml olsa batan Grnmezce, birden, ksayd ortaya, alacak Ne denebilirdi bunlar iin, ya da nasl nanabilirdi nceden bunlara kiiler? nanmazlard bana kalrsa. alacak bir grn Vardr gkyznn. Alamaz kendini kimse Bu parlak, yan gkyzne bakmaktan. Bir korku uyandrrsa bu yenilik sende, yice lp bimeden, gerek grneni, sana, Dnmeden girime bu aratrmaya; yanltr

Dersen tartmay gze al, bir soru bastryor Bize, yaylyor d uzay, sonsuzca, ayor evreni, Grmek, anlamak, zgr olmak istiyor anlk. Evren Sonsuzdur Son yoktur sada, solda, stte, altta, evremizde, Evrende, olaylarn dilincedir anlattm burda, Ancak byle kar aydnla sonsuzluun yaps, Kuku yok, bo uzay, snrsz, saysz ilkeler Engin evrende, sonsuz devinimler yznden Uumakta trl hzla. Yeryz de, gkyz de Saysz zdeksel enin devinimsiz evresinde Olutuu gerek, evrenin varlk dzenine uygun lde; ya kendince, ya bir raslant sonucu Karlamann, arpmann sonucudur. Tmden bo, dzensiz, verimsizdir elerin Basnla bir araya gelmesi, bu bileimlerin Daldktan sonra birden, byk bir kuruluun Balangc oluncaya dein derlenip toplanmalar Topran, denizin, gn, dirilerin douu gibi. Dnmek, kantlamak gerek, teki zdeksel dzenin Baka bir olanakla, havann dev kollaryla, Evreni kucaklay gibi kurulduunu. ok Sonsuz Evren Vardr Gl bir yn iinde kurulmusa ilk zdek, Olabildiince yaylyorsa bir engelle, Bir dayanakla karlamadan uzay, gerekir O gn, yaayan, diri varln ortaya k. O denli bykse kurucu eler yn, yetmezse Bir dirinin yaam sresi onlar saymaya, Bir yere toplad gibi her yana yayabilecek Gteyse varln elerini doa, benimsemen Gerekir, baka evrenlerde, daha birok dnyalarn, Trl kii soylaryla, hayvan trleriyle doacan. Bundan anlalr, evrende, bulunmad byle Bir varln, tek dosun, tek gelisin de, inde zde soydan biroklarnn baland Kuaa balanmasn. ncelemeye deer diriler, Ancak byle bulursun dalarda yaayan hayvan Soyunu, dourgan kii kuan, dilsizleri, Pullu balklar srsn, tm ku trlerini. Bundan karlr gn, yerin, denizin, gnein, Ayn, bir de teki varlklarn tek deil Byk bir nicelikte varolduunu, bu nedenle Yaam srelerinin derin, kmldamaz bir snr Tayla belirlenmedii, yeryznde tr tr Byyen, toplu bir soy olarak onlarn lml lkelerden domad. Mutluluktur insan iin: Tanrlarn Ynettii lke Yok Gryorsun, btn evrenin tanrlarn basksndan Kurtulmu, bamsz, bana buyruk olduunu. Kutlu tinde, tanrlarn yce bar iinde, Sessiz bir yaamn tadna doyulmaz, mutlu Bir varln srdrldn, kimmi onlardan Bu sonsuz evreni ynetebilen, bu sonsuz snrsz

Gk boluunun dizginini ynetici elinde Tutabilecek olan kimmi, tm gkyzn dzenle Dndrecek, verimli topra gn yalmlaryla Istabilecek, bu gnde, bu yerde, bulutlarla Bir karanlk yaratmak iin, yan gkyzn Karartmak iin, yldrmlar gnderen, imekler aktran, gkleri grleten, kendi tapnaklarn Ykan, kuduran, lleri tututuran, gszleri, susuzlar ldren, sonra tm sulardan syrlan kim? Evrenin Oluu - Yokoluu Evrenin balangcndan, oluum gnnden Sonra km ortaya gne, deniz, yeryz E srede, toplanm dsal bir basnla Nesnelerin eleri, derlendi sonsuz btnn Engine frlatt zler, bunlardan beslenmi, Gelimi denizler, karalar. Bunlardan kurulmu Uzayda, uzakta, yksek atl gkyz kona, Onunla ykselen hava. Byle derleniyordu arpmalarla varlklarn eleri evreden. Bu yntemle oluuyordu trler, sular sulara Toprak topraa katlyor, ate atei besliyor, Hava havay. Srm tm varlklarn yaratcs Toprak anann yaratmaya en yetkin biimi Vermesine, son snra getirmesine dein. Bundan anlalyor, daha gl olmad yaam Giysilerini giyinip gelmenin onlar karp Gitmekten. Byle ayrlmtr bir bir yaam Yollar yaratklarn, gereince, byle ynetir Gelimeyi doa zgcyle. Ne varsa mutlu bir Davranla bydn, adm adm geen yllarn Basamaklarna trmandn grdn, alr bolca, zdekten, yitirdiklerini, yaylr gvdeye besin, Tmden, damar damar, dalm uzaklara ayrlanlar, Yine de yitmemitir, azalmasn diye yaamak iin Besin olan zdek. Ayrlanlar saysnda dnp Gelenler, katlanlar var nesnelere, bymenin Doruuna varlr byle, nesneler toplanarak. Azalr yaama gc, blnr yeniden, dirimi Salayan yetiler, ger daha kt bir yne. Bykl, genilii orannda, bir de byme Yetisi bulununca bir nesnenin, o byklkte Yn yn eler kar, dalr evreye zdeksel zlerden. Kolayca blnp dalamaz Beyin btn rgenlere damar damar, yetmez Byle bir varlkta besin yaam akmn Yenilemeye, beslemeye, gidenin yerini doldurmaya. Byle lr gider adm adm diriler, elerin Ayrlmasndan boluklar dounca, bir de, Dtan arpmalara uraynca. Azalr yallkta Beslenme gc, dinlenmez varlk, gider lme, Dtan gelen saldrlarla, ypratan vurularla, Btn nesneler, bunun gibi evrenin gl ats, Sarslr sonunda, ykntya dner arpmalarla. Besindir varlklar glendiren, btnleyen, Nesneleri ayakta tutan, kart da olur bunun, Ne damarn, ne de doann yeterli olur yardm. kalmam amzda, dev yaratklar, trler Dourmusa da eskiden, tkenmi, daha kk

Yaratklar retebiliyor imdi. Gndermiyor gk, Altn balklarla lml varlklar tarlalarmza, Denizi, kayalara arpan, grleyen krlmay yaratt Gndeki gibi. Toprak dourmu besledii varlklar, lmller iin yaratm toprak: Iyan ekini, Sevindiren asmay, grne gre, sevimli hayvan, Besleyen yemi, emeimiz gemeden yetienler. Geiniriz emekleriyle srlarn, tarmclarn, Demirin azlndan tarla srmede oalr yorgunluk, Azalr rn. Ban sallar yal kyl, eker iini, Boa gitmi bitmeyen almalar, geen gnlere Gre, ver gemii, atalarn mutlu an zler. Szlanr yal, kurumu asmalar grnce, yaknr alarn deimesinden, kar yaknmalar ge: Anlatldna gre ok mutluymu eski kuak, Ufack tarlas olsa da, az emekle iyi geinirmi Banda. Anlamaz nasl getiini, yere gmldn, Yllar iinde, yorgun den kimselerin.

NC BLM Epikuros'a vg Sensin, ilkin, korkun karanlklar iinden Aydnlatan lda kaldrabilen, gstermek iin Yaamn iyiliklerini. Senin ardnca geliyorum, Sen, ey Grek soyunun ss. Korkusuz basyorum Ayaklarm, yerde braktn izlere, yarmak deil Seninle dncem. ieklenen sevgim srklyor Ardnca beni. Kuunun elinden gelir mi krlangla Yarmak, titrek ayaklarna bakmadan keinin Oynak atla boy lmesi? Sensin ey atam, Gerein bulucusu, sevecen d veren. Arlar, ne denli, krlarda, iekler arasnda, Emerse bal iekten, yle toplarz biz de Senin yazdn yapraklardan altn szleri. Altn szler yarar sonsuz yaama. Tanrsal bir anlay gcnn rndr Senin kurduun dzen, odur varln yaps stne, gr sesle bir bildiriyi ortaya koyan. Canlar titriyor korkudan, sarsldka evrenin evresel direkleri, gryorum sonsuz uzayda Varlklarn dnn, tanrsal g dzenliyor Barn yerini, frtnalardan uzak, yamur Bulutlarnn toplanmad, kar serpintilerinin Dokunmad, buzlu souklarda yan yumaklarn Dkld, sevimli havann gld, k yamurlarnn Yad yerde. Kendince dzenler doa varl, Kimse bozamaz mutlu tanrlar sevincini, kar kamaz Acheron'un karanlk lkesine, engel Olamaz yeryzne, ayaklarmzn altnda sonsuz Bolukta olanlara bakmaya. Tanrlk g burada

Doar iime, sevinle korku, km ortaya Alm senin dnce gcn tm ynleriyle. Gsterdin elerin tm varlklarda ne denli varolduunu, deiik biimlerini, kendiliinden Bir itimle sonsuz devinime getiini, nesnelerin Bunlardan, bir bir, kurulduunu, olutuunu. Grnyor tinin de, cann da yaps, aklanm Hepsi dizelerimde, gitsin yreinden kiinin, Derinden, yaam titreten cehennem korkular. rtlm tm insanlar lm karanlklaryla, Kimse kalmam yaamn tadn karacak. lm Korkusu lmden sonra, Tartarus'ta kt, korkulu, ekilmez bir yaamn sreceine, tinin Kandan, yelden geldiine inananlar, nerenler Tadna varamaz retimizin. Anlayacaksn tmn Bunlarn, greceksin ileride, ne grkl bir varlk, Ne de gerek bir yaam deeri olduunu. Yurdundan kovulanlar, toplumdan dlananlar, Ar, kt sularla sulananlar, acnn Saylmaz trn ekenler bile yaarlar, Keserler kara koyunlar, tanrlara adak Diyerek, aclar iinde rpnrken, Kutlamalk gnderirler mutlu llere. Bylece dndrrler, acmakszn, ruhu Bir ykm iinde dinlerin yoluna, Bundandr kiinin, korkulur durumlarda, inden klmaz, kark ilerde denenmesi, Ne gn duyulursa yreklerinden gelen Derin, boumlu bir gerein sesi, o gn kar Ortaya doruluk, dler yz rtleri, srkler Trenin snrlarn amaya n kazanmann, Varsl olmann ar tutkusu dknleri Srkler, ynetimin doruuna kmak iin, Gece gndz uramakla, didinmekle, ypratr. Byle olur, bunlar, ar su orta, yardmcs, Bunlar, lm korkusundan beslenen, byyen dirim Yaralar; birleemez skntyla, iren svglerle, Mutlu, gvenli bir varlk, grne baklrsa. lm kapsnda pusuya yatmak iindir bunlar. Bundan gelir lm korkusu, saknmalar, kiilerde, Hepsi bo, kamalar, varsll oaltma tutkusu, Para biriktirme, toplumda kan dkme, can alma, lm deinde kvranan kardeten sevin duyma, Kan kardein sofrasna korkuyla, kt gzle bakma. Bir korku, zde durumda, ska ezilen, zen, Ac veren kskanln kayna gibidir: Yanar, yaknr bu gz kamatran, gnl eken Varlklar grmek iin insan, bakar gzlerinin nnde geen olaylara, yuvarlanrken karanlklar, amurlar iinde kendisi, bir irenme duyar evreye. Der lm tuzana kimileri de, n ardnda Koarken. Tiksinir yaamaktan okluk, sonra dner lmn eiinden aydnla, korkudan titreyenler, Aclar iinde rpnrken kendi elleriyle canlarna Kymak istemelerine karn, dnmezler aclarn Korkudan doduunu. Kaldrr utanc korku, sevecenlik Balarn koparr, datr kutsal grevi, gldrr,

Kurtulmak istersen Acheron uurumundan, yz evirmi Kimseler yurdundan, anasndan, atasndan. Nasl titrer, Sarslr, rperir, sararrsa ocuklar karanlkta, yle sarslrz biz de gn nda, gerekte korkun Olmayan, yalnz karanlkta ocuklar korkutan, Gnn domasn bekleten nesnelerden. Yoksa ne duyusal korku, ne karamsarlk, kta, Gn aydnlnda rktebilir kiiyi. Yalnz Doann derin dzenini incelemek bir yana. Tin de zdekseldir lk szm u: Tin, ya da anlk dediimiz, yneten, Dnen bir yer edinmi varlmzda. El, ayak gibi Bir blm, kiiden, ya da gz gibi tm diri Yapnn bir blm deil, bal saylmaz Belli bir rgeye, tinsel varlk, serpilmi Tm gvdeye, yaatan g, "harmonia" Greklerde. Yaatr, duyu gc salar bize, bulunmaz belli Bir yerde tin. ok sz sylenmi bu konuda, Gvdemizin sal nedeniyle, gvdesel blm Olmay yznden. Bundandr belli bir rgene Yerlemedii, tutarsz gelir bana bu savlar, Sk sk sezilir gvdenin d blmlerinde, Bir sarsnt, bir ykm, i rgenlerimizde Bir genilik duyulur buna karn, bunun da Grlr kart okluk, tinde bitkinlik, Gvdede dinlik. Ayakta bir sz, bata ar. Bir uyku sarnca bizi batan aa, kesiliriz Elden, ayaktan, ne duyarlk kalr, ne sezi, baka ler olur iimizde, trl kmldanlar, tatl Dnceler, dler, bilmez yrek btn olup Bitenlerin ne olduunu bile. Can da zdekseldir Can da duyabilir btn rgenlerde olanlar, Yalnz "harmonia" deil gvdede sezinleyen g. Anlalr nceden bu, birok nesne yitirir gvde, Buna karn elimizde, kolumuzda, kalmaktadr Yaam srdren bir zellik. Yine kemiklerden, Damarlardan, gvdeden az ok scaklk elerinin kmasndan, azdan uan soluun havada Dalmasndan. Bundan anlalyor artk btn elerin zde nitelikte bulunmad, zde bir Yaam yetisi tamad. Buna karn ilkeleri, Soluu, stc scakl dzenlemekle gvdede Yaam salamak iin elverili olduklar. Bundandr lm gnnde elin, ayan souduu, Gvdeden yaatan soluun uup gittii. Anlalmtr artk cann da, tinin de yaps, Kiinin zel bir blm olduu; Bundandr Helicon'un yksek tepelerinden gelen algclara Harmonia adnn verilmesi de, yitirmi anlamna Aktarlnca bu szck, daha geni bir ierik Kazanm denebilir, bugn ykletilen baka erikte olmasnn nedeni budur, sanlr. Canla Tin Birliktedir

Sylyorum cann, tinin birlik olduunu, Aralarnda zde bir yap kurulduunu, Yalnz bataym, tm gvdede, buyruk, dnen Yeti, anlay gc, tin denen, gsn Ortasdr onun yeri, sreklidir orda. Korku, rperme, mutluluun-, tinin yeri de, Anln da, buradan yaylm btn gvdeye can, Buradan dnme gc, tinin buyruuna balanan. zgrdr dnmede tin, karr tadn sevincinin, Ne gvdede kmldama, ne canda. Buysa gzde, Bata bir ar, sezmez acsn gvdesel btn, Yalnzca tin eker arnn aclarn, sevincin Tadn karr can, elde, ayakta ya da teki Oynaklarda bir kl bile oynamadan. Sarlr Oysa derin bir korkuyu duyunca tin, rperir Can, hepten, grrz titrediini korkudan, elin Ayan, terler dktn, tm gvdenin slandn, Tutulur dilimiz, kesilir sesimiz, nlar kulak, Titrer dizlerimiz, kararr gzlerimiz, grrz Nasl yere serdiini birden, bir can Korkusunun kiileri sk sk. Sezebilir Bakas da kolayca, canla tinin iten ie Balandn. Ar bir arpma olunca, can Ulatrr onu tm gvdeye, serer yere. Can da, Tin de Nesneldir Grdk aka, cann da, tinin de zdeksel Bir yapda olduunu, onlar oynatr eli, aya, Onlar uyandrr gvdeyi uykudan, onlar gsterir Yzde anlam ieren devinmeleri, grnyor tm Kiileri onlarn ynettii, anlyoruz dokunmasz Cann, tinin, gvdesiz dokunmann i gremediini. Gerekmez mi imdi, cann, tinin birer zdeksel Yapda varlk olduunu sylemek? Gryorsun Ortaklaa altn tinle gvdenin, birlikte sezdiini. lerse korkun bir ok kemiklere, sinirlere, Bir sarsnt doar ierde, kurtulur yaam, Sanlr, kesilir elden ayaktan, baygnlk geirir, ten bir bask sezer yerde srnmeye, alkant Belirir tinde, bulank bir duygu dorulmak, kalkmak in. Bundan belli zdeksel olduu tinin, Ac veren okun, atein zdek olduklar gibi. Tini Kuran eler Hangi nesnelerde tin var, hangi elerden Kurulmu tin, aklayacak, sana, bu yazdklarm. nceleyin en ufak, en ince elerden kurulmu, Budur, burada syleyeceim. Byledir gerek, dn, Anlayacaksn ilerde, aktr hepten sana, Yoktur hzllkta tinle zde bir varlk, Kendi kendinin nedeni olan, dnmede. ok Hzldr tin, gzmzn nnde duran nesneler Ynndan oluan bir varlktan. Bu denli hzl, Kolay devinen, bir nesne ancak yuvarlak, yumak Biimli, ok ufak elerden kurulabilir, bunlardr Yumuak bir vurula kmldayan. Byle sessiz Bir vurula alkalanr, dalgalanr su, kolay Yuvarlanan, ufak elerden kurulmutur, benzemez

Buna baln daha sk olan yaps: Ar Akar damlalar, devinmesi de yavatr baln. ok sk birlemi, aralarnda, yapy kuran eler, daha dz, daha az ince, az yuvarlak elerden kurulmann sonucudur bu. Gelelim imdi gelincik tohumlarna, yumuak nceden esen yeller kocaman yumaklar koparr, Datr teye beriye, dker aa. Olamaz ta, ya da baak ynnda bu, Ne denli kk, dz olursa elerin yaps, yle hzl olur devinmeleri de, ar szlerden Kurulu nesnelerin ar, yava olur devinmeleri, Sklnda salamdr nesneler. Bilinir yaps Deviniminden tinin, alacak nitelikte. Nedeni Budur kk, dz, yuvarlak elerden kurulmasnn. Ey can yoldam! Edindiin bu bilgi yarar iine Birok durumda, kazanl karsn bunu renince. Cann eleri Aklayacak sana cann yapsn, gelecek konu, Ne denli ince dokulu olduunu, neden az yer Kapladn, yumak olup toplannca, birleince. Bastrr, birden, tatl bir lm sessizlii Kiileri, ayrlnca birbirinden canla tin, Ne bir azalma btnnde, grnnde Gvdenin, ne biiminde, arlnda. Gsterir lm nceden varolanlar yine, eksilen yalnz Yaam duyusudur, bir de gvdeyi stan scaklk. Bundandr cann damarlarda, sinirlerde, barsaklarda Kk elerle tm gvdeye dml olmas. Ayrlnca gvdeden can, bir kabuktur elden, Ayaktan kalan, gvdesel arlk azalmadan. Byle solar, dklr Bacchus'un iekleri, Tatl bir ya dokusu dalnca havaya, baka Nesneden, baka bir zsu yayldnda, grrz Bunlarn arlnda bir azalmann olmadn almaz buna. Saysz eler kurar zsuyu, Nesnelerde sezilen kokuyu. Bu nedenle syledim Sana sk sk, doann tin gibi, can da ok kk elerden yarattn, bunlar Uup gittiinde, bir deiiklik grlmyor Nesnel arlkta. yle kolay deil dnmek Bu yapy. kar lrken bir kiinin azndan Buulu bir soluk, kurucu eleri ok incecik, Karr yeniden havaya; byle karm Scaklk da havayla. ok gevektir yaps Scakln, iinde, sayszca devinen, nicelikte, Hava elerinin bulunmas nedeniyle. Belli Bundan, tinin l bir yaps olduu. Ancak Bunlar yetmez duyu gcnn olumasna, gl Duyusal, algsal bir yetinin domasna, Kmltsz dnme gcnn eyleme gemesine. Onlardan, domas gerekmi, bilinmeyen, devinmede, ncelikte, benzerli elerin kklne, dzlne, E bulunmayan, drtl, bir yapnn kurumas. Budur dourgan elerde duyunun ilk duyusal Devinmesi, sonra scakln uyan, yellerin etkisi, Havann, yellerin, tm varlklarn devinii. Kan dalgalanr, geer btn i rgenlere,

Ulak kemiklere bu duyu, varr iliklere, Bir tat doar bundan, ya da kart durumda Bir yanma sezilir. Ne bir ac verir, Ne ar bir ykm iler iliklere dein. Yoksa karmakark olurdu ne varsa, Sonunda kalmazd yaanacak bir yer, kard can blm blm, tm gzeneklerinden Gvdenin. Dururdu stderide btn devinmeler, Byle koruyabiliriz dirimi ancak. Anlatmak sterim sana, imdi, seve seve nasl birbiriyle Karp dzenlendiini bu yeteneklerin, bozuyor imi dzenin aklanmasnda dilimizin yetersizlii, stiyorum gcm yettike, yine de, belirlemek En nemlilerini, bak alkalanyor nesnelerin ilkeleri, tede beride, birbiriyle, ayrlmyor, kamyor Ortaya uzay ynnden apayr bir etki. Bu tr etkiler gsteriyor buna karn, Birlik iindedir nesnelerin kurucu eleri. Koku, tat, zel rengin btn dirilerin Etinde kurala uygun biimde bulunmas gibi, Birliini salar yetkin bir gvdenin tm Bunlarn, byle kurulur bir varlk havayla Isdan, yelin grnmeyen gcnden dolay, Bir de nesnelerde arpmay badatran Kolay devinme yetisiyle, nce ette kar Ortaya, bir duyu kmldan, en derin tabanda Gizli kaldndan cann yetenei, benzemez Gvdemizde can derdinde saklanm olanlara, Can btnnden domutur, dosdoru, can. Cann rgenler iinde gvdeyle kaynamas Tin gcnn bir btnlk iinde can yetisiyle Birlemesi gibidir. Bundandr onun da daha kk elerden kurulmas. Gizli kalmtr bu bile Kk elerden yaratlan, ad bilinmeyen Yeteneklerden, cann btnl iinde yeniden Kurulmas, gvdenin btnne egemen olmas gibi. Buna benzer nitelikte kaynar scaklkla soluk, Birbirine yelde, byle alr rgenleri bamsz, Biri geer tekileri, ya da kalr geri, yine de Birlik iindedir tm, ayr deildir esen yelle Scaklk buulu soluun etkilerinden, yoksa Ayrlma yoketmek olurdu duyarl. Cann Trl Grnleri Scaklk yayar tinsel kzgnln yalm, artarsa imekleir gzler, soutucu bir soluk belirir Korkunun yannda, titrer el, ayak, bir sarsnt Sezilir tm oynaklarda, etkiler sessiz can Duyusunu yel, bir tatl grnt belirir, bir sevin. Ykselmi beyin ss, takn, azgn oynak yrek, Byledir kzan, kkreyen aslan da, patlatr Gibi sarsar yreini kkremesi, grlemesi, Yetmez nlemeye yreinin gc kzgnln Dalgalarn. Bundandr geyiin cannda Yelden gelen soukluun basknl, getirir Birden soutucu buuyu gvdeye, geirir baa, Titremenin, sarslmann balad yere, Durgun bir soluk stn gelir kzn znde, Ne fkenin kvlcmlar saan lda,

Ne en ince bir dumann kta yaylan glgesi Depretebilir, ne korku saan demir oklar Kaskat kesebilir onlar korkudan. Kana susam arslanla geyik arasnda Bir durumdadr kzlerin z. Byledir Kii soyunda da durum, kendi atasnn zleri bulunur znde, bireylerin bireysel Oluumunda. Kimsenin elinden gelmez ktlklerin Kkn kazmak, takn bir kzgnla uygun Grnr kimileri, sreklice, kolayca korku Duyarken biri, sevinir baka bir ncs, Ayrmak gerekir deiik durumlarda kiilerin Deiik yaratllarn, trelerin, bundandr Syleyemediim, burada, gizli nedenleri, Bir ad bile bulunmuyor elerin, nesnelere Trllk kazandran, deiik biimlerine. Soydan geldiini sylemektir en dorusu bence, Kimi zelliklerin, usla dlanmaz bunlar da. Tanrca yaamak iin de bir engel yok ortada. Can - Gvde Ortakl Bir yandan varl korur gvde btnnde, Bir yandan da kendi kendini, saln Korunmasdr bunda kural. Ortaktr canla Gvdenin balar, ayrlmaz grnrler. Ne denli gse gnlk tanelerini yok etmeden Kokusunu kaldrmak, yledir canla tini de Gvdeden ayrmak, tmn birden yok etmeden. lkelerin, kaynakta kaynamasndan, ortaklaa Bir yaam kurulmasndan douyor bu durum, Bu yzden, ikisinden biri, can ya da gvde Yardmlamadan birbiriyle sezemez, duyamaz. Bunlarn birlemesinden yalmlanr iimizde Devinme duyusu. Doamaz kendiliinden gvde, Tutunamaz, kalamaz lmden sonra. Gvde yitirmez Scakln su gibi sk sk, oysa gider scakl Suyun, ancak bozulmaz, dalmaz z, kalr yine Eskiden olduu gibi. Byle deildir canda Durum, tayamaz kendini, can gidince gvde, Dalr, rr gider bsbtn, byledir balangc Yaamn, ana kucanda gizlenmi olmas. Tinle, gvde renir isel dokunma gcnn Deimesinden, belli bir l iinde, yaam Davrann, yokolmadan birbirinden ayrlmann Olanakszln. Bundan anlayabilirsin neden Smsk bal kaldklarn birbirine, varln Sresince, iten birbirine dml olmalarn. Duyu Gc Yalnzca Canda Deil Bir kimse, gvdenin duyudan yoksun olduunu, Yalnzca, yaylan cann btn gvdeye Duyarlk verdiini sylerse, aratrma sonucu, kar apak geree kar, besbelli bu. Kim aklayabilir dokunma duyumunun zn, Aka bildirmeyince, deney kendiliinden? "Duyusuz kalr gvde can ktnda." Yaayan gvdenin tm yitirdikleri, deildir Kendine zg, gn gn kazanlan birok nesne Brakp gitmitir artk yaam.

Grme Sylemek sras gelmi gzn kendiliinden Bir nesneyi gremeyeceini, yalnzca tin Ak gzkapaklarndan baknca gzlerle greceini, Dorusu g bir itir bu, buna karttr Onun duyu gc bile, duyu grdne letir bizi, gremeyiz okluk, ak parltl Nesneleri, kamatrr gzlerimizi dtan, k. Gzkapaklar engelse kalkar ortadan onlar Aldnda, grmemiz salanr aka. Gzkapaklar yzndense aydnlmz, alnca Patlarcasna gzlerimiz, kapaklar yokmu gibi, Tinin grlmesi gerekirdi nesnelerce. Demokritos'un Gr Kaptrma kendini sakn bu konularda yce Anlayl Demokritos'un koyduu kurama. Ona gre tinin kurucu eleriyle gvdeninkiler Birlemi, deitirmi, badatrm rgenleri. Bu da, ok kk olduundanm can elerinin Gvdeyi de, ieriklerini de kuranlardan. Say bakmndan da azmlar, daha tutumluca Blnm rgenler yoluyla, teki rgenlere. Dnce u: Nasl olabilir byle kk nesne, Sonra kmldatabilir gvdemizde duyular, ok aralkl yer kalr can elerine. Sezemeyiz Bunu biz de, gvdemizden bir tozun umasndan, Ya da elimize, kolumuza bir sva damlacnn Dmesinden. Duymayz gecenin sisini, rmcein ncecik an, yolumuzda bize arpmalarna, Yrrken evremizi sarmalarna karn. Ya da ne onun amurlu giysilerinin, derimizin stne dtn sezeriz, ne de aydnln Ardndan yavaa den ku tylerini, uan Bitki tohumlarn, bir hayvann yanmza Sokulduunu, tatarcklarn seyrek admlarn, teki bceklerin stmze srnp geerken Kalan ayak izlerini. Byle devinir gereince Gvde elerinin ou, karp badaan Can elerinin, sonradr sarsnty sezmesi. Bu arpmalarla ayrlr nemli aralklar, Kart ynde gidip gelmeler, srama, birleme, Birbirinden ayrlma yznden, elerde. Tin Candan nemlidir Gerek bekisidir dirim kapsnn tin, candan ok geer sz, yaam sresince. Gitmeye grsn Tinle bilin, ne elde, ne kolda i grebilir Cann bir blm, bir soluk bile duramaz Gider o da, yoldann ardndan, yaylr Havaya, brakr elimizi, kolumuzu lmn Souuna, donmaya. Yaar oysa kimde kalsa tin, Bilin, kim bilir rgenlerin bir yerinde tin Bzlp kalm olabilir, can ayrlm ondan, Gitmi elden, koldan, byle yaar soluunu Alr yelden. gitmise can znden en byk Blmler, kukulu olur lmler, srer yaamn

Salnts, gz korur kendini, salam kalmsa Gzbebei bozulup ypranmalar sonunda, Eskisi gibi dipdiri. Ypratlmam olsa da Gz yuvarla, grme yresini koruyan deri, Gecek bunlar besbelli. Gitsin en nemsizi Bu arac blmlerin, dalsn. Snsn k, Batrsn karanlk, incinmesin bu yre, kalsn Canla tin sonsuz bala balanp birbirine. Can da, Tin de lmldr renebilirsin imdi, yaayan zde kaygan Cann da, tinin de lml olduunu. stiyorum Uzun, sevindiren bir alma sonunda olgunlaan Bu iirleri sylemek; sana yararca. Anla Burada, iki kavram bir ilinti iinde, Szgelii, benim, candan sze balamam, onun lml olduunu kantlamam geerlidir tinde de. Smsk baldr, ikisi, birbirine. Can elerinin Kkl Yukarda gstermitim, nceden, ince yapsn, ok kk elerden kurulduunu cann. Bunlar, daha kktr, akar suyun, sisin, Dumann elerinden. ok uzaklara gider Onlarn devinmesi, yumuak bir itile Kmldanlar, duman, sis grntlerinin etkisi Nedeniyledir bu olay. Byle grrz onlar Uykuda, sunan kapsnda ge ykselen sis, Ya da uzaklara yaylan bir duman gibi. Dolar gzlerimizin nnde grntler ak, Krlan kaplardan aktn, uzaklara daldn Grdn sular gibi sisle duman da yaylr Havalarda, inan bana can da byle zlr, Daha hzla gider, ayrlr elerine, yalnz Bir kezdir onun gidii, elden, ayaktan, dnmez. Gvde, gerek bir kafes olsa, can iin, Tutamazd can, bir arpmadan sonra, delinince, Damarlardan boalan kan gibi. Sonra senin Sannca, tutabilir mi soluu gvdeden daha Az sk, daha tutucu olduundan? Canla Gvde Yadadr Seziyoruz gvdeyle tinin ne denli birlik inde olduunu, srede olarak kocaldn. ocuklar gibi sendeler, erir, incelir gvde, Budur uygun gelen tinin dncesine. Sonra Erkeklerin yalar varr olgunlua gl Yetileriyle, geliir usla anlay gc, oaltr Tinin etkinliklerini. Sonradan titretir gvdeyi Bir vuru, yaam yetileri iinde sinirlerin, Azalnca gvdenin gc bulanr dnce. Sendeler Tin, yitim grr ne varsa, eksilir, azalr Bir kez daha. zlr can da yaps gerei, Duman gibi, ykselir havann katlarna, onun Gvdeyle doar, byr grnmesi, gsterdiim gibi, Yalanma yznden eriyip dalmas. Aclar

Bir de sezdiimiz olur gvdede, ekilmez aclar, Katlanlmaz arlar, der tine bir korku, Bir ac, kemirici bir sknt, lm yazgsyla, lgnlklar geirir gvdenin aclarndan tin, Dalr bilin, balar delice konumalar, Yava yava tinde bozulma, bunama, derin, Tkenmez uyku, karr ba, ekilir gzler, Ne ses duyar, ne de yaknlarn tanr, seer, evresini saranlar, onu yeniden yaatmak iin Uraanlar, yznden, yanaklarndan ya dkenleri. Sylemek gerekir artk tinin bulac hastalk Tayan nesnelerin zne girmesiyle dalacan, Ac bir lmn dourucusudur bunlarn ikisi de, Hastalk gibi, retmi bunu bize yllar yl, Biroklarn lm. "Grlr tinin de sayrlaan Gvdede sala kavutuu, hardal yaksyla Kendine geldii," gvdenin dzelmesiyle. arabn Etkisi Neden etkiler kiiyi arap, ac duyar, Yaylr iinde bir scaklk damar damar, Yakc, ac, arlar el, ayak, bacaklar titrer Sarslr, dil tutulur, pepeler, ba dumanlanr, Gzler kararr, szlr, balar grlt patrt, Hkrk tutar, dvme ilerler. Neden benzer Durumda grlr bu sonular, neden olabilir Btn bunlar, ar deilse arabn etkisi, Yanlma, gvdede, tinde gizliyse? Bilin bozucu, Kartrc durumlarn ykselmesi, etkilerinin Artmas sonunda gider lme. Kalmaz gelecek in bir yaama gc kimsede. Saraya Yakalanma Birden, yldrm arpm gibi der kii, Tutulunca sayrla, gzmzn nnde Ylr yere, kpk dolar az, inler, nler derinden, titrer elleri, ayaklar, geer Kendinden, gerilir kaslar, solur kvranm Gibi acdan rasgele, arpar elini, ayan Yoruluncaya dein, darmadan olmu sayrln Basncndan gvdenin tmnde, elde, ayakta can, Irgam yerinden bu karmaada kasrgalarn Kudurup ykseldii tuzlu denizde kpren, Azan dalgalar gibi. niltiler kar gsten, Arlara tutulunca el, ayak, yaylr evreye Skan, dar dklen, azdan kan ses eleri, olduklar yerde, alan yoldan. Gider Bilin, karr tinin de, cann da gc, birbirinden Uzaklar, bu sayrlk yznden, anlattm gibi Biimsiz bir nesne olur. Balayc zsularla Giderilir sayrln nedeni. Alnr bunlarla Gvdenin slakl, dzelir durum, kalkar hasta Bir sarsnt geirmi gibi, can bulur yeniden. Nedendir, bir sarsnt olunca gvdede, cann Ac duymas, szlanmas, didiklenmesi, Nedendir gvdesiz babo havalarda, azgn Yeller iinde, glk ekerek yaayabilmesi?

Canla Gvdenin Saln Koruma Anlyoruz artk tinin z niteliini, yapsn, Hekimlikle salk kazandn, gvde gibi, Budur kant, lml olmasnn, znn. Kim tini deitirmeyi denemi, uram, ya da Bir nesneyi bakalatrmak istemise, almsa, Ya blm btne eklemek, ya yerinden aktarmak, Ya da btnden, az ok, bir blmck koparmak stemitir. lmsz bir nesne deimez, eklenmez, Tek blmnn, ya da en ufak bir blmnn Deimesi, kk beklere ayrlmas, atlmas Olanakszdr. Durmadan deien, bakalaan Bir nesnenin yoklua dner, nceki durumu da. Can yitim grr sylendiince, bozulur sal, Kurtarlr hekimlikle lml varl, iyileir. Bylece yanl bir dzene karn, bir gerek kyor ortaya, apak, ondan kurtulu yok, rtyor bu yanl tutumu ikilem. lm Adm Adm Gelir Sk sk gryoruz, artk, bir kimsenin ne denli Yavatan gtn, yaam duyusunun elden, Ayaktan ar ar ekildiini. Soluyor ilkin Ayaklarda trnaklar, parmaklar, kyor can Gsteriyor lm izlerini, daha sonra gvdenin teki rgenlerinde. Katlyor buna tinin de z, Bamsz kalamyor bir kez bile, lmldr Tin de, bir sre dnsen bile, kendiliinden erde toparlanmann, elerini belli bir yere Derlemenin, btn rgenlere duyarlk vermenin Cann elinden gelen bir i olduunu, Can elerinin ynlat bu birleme Yerinin, en byk duyarlk kayna sayldn, Yanltr, yoktur byle bilinen, ak bir yer, Can dalr, ger tm bunlara karn, Sner bir bir klar, saplanrsn Yanl bir dnceye, adm adm giderken lenler, toparlanacan sanrsan gvdede cann. Sylemelisin, artk, lml olduunu cann da. Doaldr cann dalp havaya karmas, Duyusuz kalmas, gzden uzaklamas. Gvdenin btnnde, adm adm, gider duyu gc, Kalr geride damla damla dalm can, lm. Canla Gvde Ayr Varlklar Deil Bir blmdr kiide tin, belli yerinde kalr Gzler, kulaklar gibi, teki duyular, yaam Ynetmek iin. Bu yzdendir elin, burnun, gzn Dzenlenmesi, bizden ayr bir duyarlk, bir varlk Tamamas, yoksa dalr gider, rr, bozulurdu. Bundandr tinin gvdesiz, kiiden ayr, bamsz Bir varlk olmad, bundandr tinin kab denmesi Gvdeye, sk ba var aralarnda ikisinin, Ayrlamaz gvdeden tin, bundandr gvdeye tinin Kab dendii, tin dirim gc salar gvdeye, Birliktir ikisi de, budur yaamn tad onlarda. Ne tin gvdesiz ynetebilir dirimi, ne cansz

Gvde kalr uzun sre, kullanabilir duyular. Byledir gz iin de durum, yoksa onun da Sklr kk, zlr gvdeden, gremez Gvdesiz i can, tin tek bana, Gerekte grld gibi, smsk baldr bunlar Birbirine gvdede etle, damarlarla, iliklerle, Kemiklerle. ok ksadr eleri arasnda uzaklk, Geni bir alana srayamazlar, snrldr evresi Duyularnn, uarlar lmn kucana havalara Ayrlnca gvdeden, devinemezler bile, kesilmi Aralarndaki ba. Yoksa, hava kendince gvde, Ya da yalnz yaayan bir varlk olur, can Tayabilir, devinim alan evreler, sinirlerde, Gvdede olduu gibi kmldanr kendince. Bir daha sylyorum, inanmalsn bana: Soyunmu gvde tm rtsnden, tketmise Yaam soluunu gerekir tin duyarlnn da Yokolmas, canla gitmesi, ikisinde de yaam Kural olan dirim bann zlmesi. Canla Gvdenin Ayrlmas Dayanmaz cann ayrlna gvde, katlanamaz lmn iren kokular iinde rmesine, Neden kukulanrsn, cann iimizin en derin Yerinden fkrmasndan, duman gibi umasndan, Gvdenin dalmasndan, yklmasndan, deimesinden, Yapnn temelleri oynaynca gvdenin gzeneklerinden Uup gtimesinden? Anlarsn artk can yapsnn Gvdenin tm rgenlerinde ykldn, blndn, kmadan, bolukta ba bo kalmadan nce. Eskidir cann dirim korkularyla evrildii, Grnr aka bu durum: Sarsntldr can, Sk sk alkanr; zlr gvdeden, dalgalanr, Dalacak uykuya kiiler, lm baularnda, eriyecek Kansz gvdelerde, tutmayacak el, ayak, byledir Sre, bilindii zere, yklr biri, karr Bilin, urar kimileri yaam ban elinde Tutmak iin, kopmadan srdrmeye, sonunda Yklr tin gibi can da, urar ykma Byle, titreten, tmyle alkanr gvde gibi, Yalpalanr, byle zlr ancak, dner yoklua. Artk nasl kukulanrsn can gvdeden usun da Bamsz, bana buyruk, yardmsz, sonsuz Bir yaam srdrsn, olmaz bu, bir gn bile Koruyabilir mi kendini? Grnyor lm iinde Kimse koruyamaz kendi duyarln, can Tmden ayrlnca gvdeden, ya da boazdan Ykselip grtlaa geldiinde. kar can Yklr gider besbelli yerine, bolua Anlald gibi duyulardan aka. Yiter tm nesneler kendi alannda, lmsz Olsayd can yaknmazd ayrlktan lnce, Sevinirdi, ylan gibi gmlek deitirdiine. Tin Gstedir Neden anlkla tin, ne bata kar ortaya, Ne ellerde, ne ayaklarda, neden belli bir dura, Snrl bir alan vardr gvdesel btnde

Verilmemise tm rgenlere, btn yaratklarn Srp gidebildii yerde domas iin belirli Bir yer, tek tek rgenlerde dzenin bozulmasn nleyen, oynaklarda douunu salayan, trl Trl blmlenme? Bu yntemle gelir biri tekinin ardndan, yoksa ne ate doar sudan, Ne de buz oluur ateten. Be Duyu Gvdesiz Olmaz Gerekten lmsz olsayd cann yaps Duyabilir durumda gvdemizde dzenlense Verilmesi gerekirdi be duyunun ona da Sanld gibi: Elimizden gelmez baka trl Dnmek, canlarn nasl Acheron'a dnmesinin Gerektiini. Bundandr ressamlarn, eski ozanlarn l canlarn anlatarak bylesi duygularla imizi doldurmas. Ne gz, ne burun, ne el Dzenlenebilir, kendince can dourmak iin, Ne dil, ne kulaklar. Canlar varolamaz Kendiliinden, duyarlk gsteremez, sezeriz Btn gn evreden dirim uyarlarnn geldiini Gvdemize, grrz onun da canl olduunu, Birden bir ar vuru gelirse orta yerine Ayrlr gvdenin blmlerine, yaylr, dalr Cann gc gvdeyle, uzak kalr birbirinden, Gerekten. Byle olur ayrlabilen, blnebilen Kesimler, bunun dnda kalr, sonsuz yapl. Bunlar, trpanl sava arabasn andrrlar, Saar, fkran, buulu kanlar, bier, ayrr Birden elleri, ayaklar, rgenleri gvdeden, Grlr oynak yerlerinden kopan paralar Derken, yerde srar, dalr kiide bilin, Duymaz olur acdan, gelmi birden ykm, iinden Bu sava lgnlnn, gitmi tmden can da. Baylr gs gse savaa, kanlar iinde Yzmeye bu araba, duymaz bile tekerleklerin, Bien trpanlarn, sol yann kesip attn, Kalkan da, kesileni de atlarn nne frlattn. Duvara trmanan biri duymaz sa yannn gittiini, rpnr, frlar birden, kopmu bir bacak teden, Yannda bir ayak, can verirken parmak ularnda, Scack, dipdiri bir gvdeden, ayrlm ba da Gsterir bir kumsalda canl baklarn ak Gzlerin, son canl kalntlar kncaya dein. Dayanrsa yrein, baksana, dilini oynatarak yaklaan Ylana, dikilmi korkutan kuyruuyla, srnen, Bir kl vuruuyla can gibi gvdesi de Blnen. Grmez misin tm blmlerinin Yeni alm yaralarla doranmasn, bir bir Yuvarlanmasn, irinli kann yere akmasn, Azyla kendi kuyruunu yakalamak iin Kvranmasn, dilerini skarak doranmann Dalayan acsn gidermeye almasn? Her blmde bir can m var diyelim imdi? yle olsa pek ok can tamas gerekirdi Bir yaratn, dalr gvdeyle gnde Olan can, bundandr ikisinin lml oluu, Cann gvde gibi dalmas, blnmesi.

Cann nvarl Var m? lmsz bir yaps varsa cann, doumla Bulmusa yaratn gvdesine giri yolunu, Neden bilemeyiz ilk yaam, neden kalmam Bizde nceden olup bitenlerden bir iz? Deitiine gre can gc btn, nceden Geen olaylar bilmezcesine, kendince, Bundan ok deildir lmn getirdii deime, Bana kalrsa. Sylemen gerek imdi: nceden Bir can varm, gm, imdiki yeniden yaratlm Yine gvde btnlenince, bilindii gibi doumla Girmise cann dirim gc varlmza, birden Balardk yaamaya, ne can, ne gvde, ne rgenler Beslenebilirdi, ortaklaa kandan, kurtaramazd Kendini can, kafeste yalnz yaamaktan, Dolmu olmas gerekirdi gvdenin de duyarlkla, Ayrca, bir daha syleyelim yleyse: Blnemez Deildir can, doutan, zgr de deildir lmden Sanld gibi. Bir i de gremezdi gvdemizde ten, dardan gelmi olsa can. Durum apak, Ancak kart dorudur bunun. tendir damarlar, Sinirler, etler, kemikler arasnda balant, Bundandr dilerin de duyarl, di ars bunu Kantlar, buzlu suyun titretii, ya da birden Ekmekten kan, atrdatan sert bir ta. Canlar iten baldr birbirine, darda yaam Yoktur onlara, gvdeden kamaz, zlemezler Sinirlerden, kemiklerden, rgenlerden. Dnrsen Dtan geldiini cann, rgenlere yayldn, Gerekir onun da gvdeyle gmesi belli srede, Kendiliinden zlen, gvdeye giren, kar Gider geldii gibi, blnr gvdenin iine Yarklara, nasl eriyip dalrsa yemek ele, Kola, rgenlere, btn oynaklara inceden, blmcl, Ondan kar geliirse baka bir varlk, yle Olur girince gvdeye canla tin, tmden zlrler, ayrlrlar akntlara, su akan Yarklarda olduu gibi, geer tm rgenlere. Blnrler can yapsnn kurulduu elere. Gvdemizin, banda, buyruk olan can da candan Domu yine, doumda blnm tm rgenlere. Bundan anlalr: Ne bireyin doumunda, ne de Ackl lm gnnde cann z kalr, kalr m Kalmaz m bir krnt lmden sonra irdeleyenler Var yine de, bir artk kalsa bile geriye lmszdr denemez can, bir azalma balar knca gvdeden, blnmekten dolay canda da. z brakmadan m gitmi can elden, ayaktan, Bir krnt kalmam m, nereden kyor yleyse lmn kokmu etlerden kurtuklar Kusmas, nereden geliyor bu kansz, ayaksz ien rgenlere saldrmas? Sanrsn Canlarn dardan geldiini bceklere, Yava yava birer gvde kazandn. Neden binlerce cann, bir gvdenin ryp dald yerde ortaya ktn ncelemeden, gerekir aadaki soruyu sormak: Kurtuk zlerinin ardndan m gelir canlar Yoksa sonradan m kurarlar kendi rgenlerini,

Doal yaplarn, girerler gvdelere? Kolay deil sylemek neden byle yaptklarn, Bu yorgunlua girdiklerini, durup dururken, Olabildiince gvdesiz dolarken orada, burada Alktan, souktan, sayrlklardan uzakken. eker bunlarn acsn gvde, eksikliinin, Yalnca dokunmasyla tinde, birok sanc Douranlarn. Oturma yeriyse karlarna Gre canlarn gvdede bilinmez bunun nedeni de. Canlar yapmamtr gvdeyi, rgenleri, yaplm, Bitirilmi gvdelere de girmemiler szarak, Ne byle smsk balanrd birbirine, ne de Bir dokunula oluurdu dokunma duyusu. Tinsel Yetilerde Soyaekim Nedendir aslan soyunca ac bir gcn, Tilkide kurnazln, geyiklerde ayaklar Kanatlandran, korkudan kan soyaekimi? Byledir teki soylarda da durum, nedendir Birimin bandan beri rgenlerde bu soyaekim? Kaynaktan gelir bu, elerden, bir zgc olan Can, doar, znce kkten, byr gvdeyle srekli, lmsz olsa can, deise gvdeler, gerekirdi Tm yaratklarda niteliklerin karmas. Yarta Geerdi geyii Taberistan kpei, kaard rkek Doan havada yaklaan gvercinden, us kazanrd Hayvanlar, yoksun kalrd kiiler ustan. Bir de deitii syleneydi lmsz cann, Gvdenin deitii gibi, doru olmazd. zlr dnen, ger e yntemle. Blmler Yer deitirir, kalmaz belli dizide, gerekir rgenlerin de birbirinden ayrlmas, gvdeyle Gmesi. Sylenirse kii cannn bile, gvdeyle Sresizce olduu, sorarm ben de: Nedendir Pek uslu bir tinin delirmesi, deme ocuun Anlayl olmamas, nedendir deme tayn nceden, gl bir yar atnca, becerikli Olamay? Uygundur doaya ince yapl gvdede nce yapl bir tinin yerlemesi. Gereklidir Bu durumda cann lml olduunu dorulaman. ok deise gvde, can yoksun kalrd nceki Birimden, duyudan. Nasl beslenir, g kazanrd Tin, gvde, nasl ieklenirdi dirimin sevimli Gzellii, can yolda olmasalard batan beri? Ya da nasl isterdi kendiliinden ayrlmay Yalanm rgenlerden? Korkmaz myd yetikin Bir gvdede, eli kolu bal kalmaktan? Korkmaz myd eskimi bir yapda, ykntlarn kmesinden, lmszlkte kayg yokken? Canlar Dolamaz Ne glntr canlarn nceden varolduunu, Vens'n hayvanlar dllendirirken, bir de Doumda ortaya ktn dnmek. Gerekir mi lmsz canlarn sonsuz sayda, lml rgenleri Beklemesi? Aralarnda yarmaya girimesi? Kim yapacak, ilerinden, ilk dllemeyi diye? Yoksa dnldne gre nceleyin, gerekirdi Canlar arasnda atmalar srdren, ilk

Dllemeyi yapma konusunda, uygun bir anlama. Bu yzden yetiemez gkte aa, deniz dibinde Bulut, yaayamaz orak yerde balk, dklmez Odundan kan, talardan zsu, bellidir yeri Hepsinin, nesnelerin, gelimek, varolmak iin. Olamaz can gvdesiz, kurulamaz cann yaps Kandan, sinirlerden uzakta. Byle olsayd ok nceden toplanrd tinin gc bata, Omuzlarda, bsbtn aada, ayaklarda, Ya da kart bir yerde, byrd sresiz Belli bir kapta, kiilerin iinde kalrd. Gryoruz imdi de bu kuraln gvdemizde geer Olduunu, byme, varolma iin, bir yerin Ayrlm, belirlenmi bulunduunu, tin iin Olduu gibi, can iin de dzenlendiini. Yalanlanr Kesinlikle onlarn gvde dnda yaamas. Dalnca Gvde zlr can da, tin de. Delidir lml Varlkta lmsz duyu bulunduunu dnen, lmlyle lmsz birletirerek ortak duyu Oluturmay savunan. ok eliik, atktr bu. Bundan daha tutarsz, aykr ne dnlebilir? Can Sonsuz Deildir Gereklidir sonsuz olanlarn arpmalara direnmesi Ya gvdesi yznden katdr, ya da smskdr, nler yabanc bir nesnenin giriini, blmlerinin Balamn bozmasn: Gsterdiimiz gibi nceden, zdein eleri trndendir bunlar, srdrr Hepsi tm sonsuzca kalmay, sarslmaz arpla, Byledir zdeksiz boluklar da yklmaz arpmayla, Sreklidir dokunulmaz olular, evrilmi onlar inde btn nesnelerin rd, suya kart Havayla. Byledir sonsuz evren, ne dnda nesnelerin yokolaca bir uzay vardr, ne de ilerine dein leyecek, ar vurula dalacak zler. Sanrsn stenecek cann lmsz olmas, kurtarlmas, Bu yntemle dirimsel glere dayanlarak dirime Ykm getiren, grnmeyen bir nesne, ya da nceden Ykmn sezdiimiz, az ok yakna gelmi, nedense Geri dnm, sram bir nesne vardr. yoktur Bunlarda, cann yaps iin, gvdesel aclar dnda Can bunlara katlsa da. Buna karn can skan, Ezen, aclarla kvrandran, titreten, baskn bir Gelecek korkusu, yrek dorayan eski sularn Yaylmasdr. Buradadr cann z ykmlar. lgnlk, bellein bozulmas, uykusuzluktan bunalma. lm Yoktur Dokunmaz bile lm, yoktur bir anlam da, Tinin z lml olduktan sonra. Nasl En ufak bir ac duymamsak donanm Kartacallar Savamaya geldiinde, gemi alarda, sarslrken Sava grltlerinden titreyen yerler, yksek Gk alanlarnn altnda grlerken, atm kendini Bu iki ulusun komutanlarndan biri sulara, karalara, Tm insanlara bakan olmak iin, dnmeden, Byle olacak biz olmaynca, imdi birbirine iten Smsk bal canla gvde ayrlnca. Kmldatmayacak duyularmz yeryznde olaylar.

Karalar denizlerle, denizler gklerle karsa, Evrenin alt stne gelse bile. Buysa da Gvdemizden ayrldnda tinin z, cann gc Sezinleyemeyiz bunlar, bir birlik olarak. Biz Yalnzca, gvdeyle can arasnda, balantyla varz. Zaman birletirse de lmmzden sonra varlmzn Tm elerini imdiki gibi, grsek dirimin n Bir baka biimde, olsa bile bunlarn tm, Yine duyacamz yok ilk yaanan gnlerden Yeni bir an, imdi duymadmz gibi nceki Varlmz, bir korkumuz yoktur gelecek Yaam iin de. Dnrsen nasl yayldn Sonsuzca gemiin btn zamana, nasl Trl trl devindiini zdein, anlarsn Kolayca, belli bir dzen iinde bulunduunu, Bizi oluturan zlerin bugn olduu gibi Eskiden de. Bizim elimizde deil artk, bunu Anmsamak, bir durgunluk varm yaammzda. Bsbtn uzakm duyu gcnden eler akm. Dnlrse gelecekte kt bir olayn ortaya kndan kanma olanakszl, ancak iyi Davranmayan bireyde olmas gerekecek bunun Varlnca. Gerekletiremez bunu kendince kii, lm kaldryor varlm, yakmak, ykmak elinde, Bundan reniyoruz, lmden korkmak gereksiz. Ac duymaz yaamayan, domam gibi oluruz, lml yaamdan ayrnca bizi lmsz lm. lm stne Aykr Dnceler Anlarsn artk bu ii, kzar, acnr kendi Kendine kii, lmden sonra gvdenin dinlenecei Ya da yalmlar, bcekler aznda yem olmann Gerekecei yerde, topran altnda, sinde. nan bana, yanltr bu dnce, bir gizli Diken var yree batm, budur yalanlayan Bunlar, lm durumunda duyu gcnn Srdne inanmak iin. Yerine getirmiyor Verdii sz, dnmyor onun derin nedenini, Benim dndm gibi. Ayrlmaz dirimden Bsbtn, bir kalnt brakr "ben"den, te yanda srp gitmek iin, bilmeden. Bir kez, yaayan bir varlk olarak, lnce Gvdesini kularn, yrtclarn nasl didikleyip Yiyeceini dnen zlr kendiliinden, Ayrlamaz bu yaamdan, ayrlamaz cansz Gvdesinden, yanlr gvdeye duyarln Geici, dn verildiini sanarak. Tketir Kendini soyunun lml olmasndan, gerek lmden sonra baka bir varlkta ortaya kmayacandan. Yanar, yaknr yaarken lmne, Yalmlarn, yrtclarn kendisini bir gn Yama edeceine. Ktyse yrtc yaratklarn Aznda yem olmak iin lm, acdr onun Gibi atee atlmak, kzl yalmlarda kzarmak, Ya da boucu bir baln iine yatrlmak, Buz gibi mermerin zerinde katlamak, Yukardan bastran yerin arl altnda Ezildiini duymak. Ac geliyor bu bana da.

zc Dnceler Yersizdir "Hogeldin demeyecek sana bir gn bile Evin barkn, iyi yrekli karn, sevimli ocuklarn, koarak karna kmayacak pcklerle, bir gn bile dolmayacak yrein ten gelen sevinlerle, ne adn kalacak, Ne yaptklarn, gelecek bir uursuz gn, Bakmadan gznn yana, kracak gcn Mutluluunun." Byle yaknmlar, szmz Yok buna. "imdi sen, tm zlemlerden, Kvanlardan uzaksn." Yerinde bulsaydlar Cann da konumasn, kurtarmak kolayd daha Ar basan korkulardan yrei. "Byle olacaksn daldn gibi lm Uykularna, imdi, yarn da ykan arlardan, Aclardan syrlm dinleneceksin, yanndayz Biz de, korkun bir odun yn stnde sen, Yanp kl olunca, alamz sana, yanmz, Bu sonsuz acdan yrei kurtaracak gn yok." Sorulabilir burada: Nedir bu ac olan? Sonsuz bir dinlenmeye, uykuya gidiyorsa Olay, neden bitmez aclar iinde tkenmek? okluk glenler de yaknr, zlr, evrilirse Alnlar ieklerle, kadehler kalkar inerse, kar yrein derinlerinden: ok az yaar nsan, az srer bu tatllk, birden biter, Yok geri dnmek. Buymu lmde korkun ykm, Az kurutan susuzluk, yakarm lenleri, Ya da baka sevincelerden tr bir zlem Uyanr onlarda yakan, dinlenirse e lde Canla gvde uykuda, kimse dnmezse yaamn, karn, sevinirdik srsn sonsuzca bu uyku. Girmesin zel istekler uykularmza, elerin Gvdemizde kald, duyulardan uzak, kiinin Kendiliinden uyanabilecei, abalayaca sra. lm dayanr kapmza, umduumuzdan yakn, Grnmesin yokluk belirtisi, der lmn Ardnca zdee dalma, karma byke. Kalkamaz Ayaa kimse, kuatm yresini yaam sonu souu. Doann Uyarm Birden ykseltirse sesini doa, balarsa znden bizim dilimizle konumaya: "Syle Ey lml, ne olmu sana? Neden kaptrmsn Kendini skntlara, yaknrsn boyuna? Neden szlanrsn lmden? Mutlu muydu yaamn, Arkada braktn? Yaknmalar iin de gemi Deil mi? Tadn karmak istediklerin, bir kpn Deliinden dudana demeden? Neden ayrlmak stemezsin tadn karm bir konuk gibi Yaam leninden, koca akn, kar sessizliin Tadn, dengeli ol. Tkenmi mi sevincin kaynaklar, ren deil mi yaamak, nedir beklediin, umduun, Yeniden yitirmek istediin, nedir giden sence Tadna doymadan? Neden sevinmezsin aclarn, Yaamn bitmesine? Ne dneyim, bulaym Senin iin, ne var seni sevindirecek daha? Birden bu yol, tm varlklar iin, ypranmamsa

Gvden yllarca, eskisi gibi kalmsa hepsi, Glyse elin, ayan, yenebilirsin tm kuaklar Yaam boyunca, kaabilecek durumdaysan lmden." Neden direnirsin doaya, doruluk yargcnn nne karnca bizi, gerei apak sylediinden? Daha gekin, yal, km bir kocalm yaknsayd, Yaklaan lmden szlansayd, gerekmez miydi daha Sesli, yrekten yaknmas? "Brak gzya dkmeyi, Ey akn, yaknmay, szlanmay. Grdn greceini, kardn tadn yaamn, bittin, kesilmi gcn, Nedir istediin, eksiin, neyin var, sevimsiz Bir savsaklama iinde gemi yaamn, lm Birdenbire boynunu bknceye dein, doymu Olarak dirimin tm iyiliklerine, bolluklarna ekip gidebilirdin nceden, brak gitsin Yana yakmayan, yap yerini, hzlan, budur Gerei, brak rn krn etmeyi daha." Byledir yaknmas doann, yerindedir k, Sktrr eskileri yeniler, btnler birini teki doa gereince, ne uurumunda, ne korkun Karanlnda batp gidecek var Tartarus'un. Yaratma gcndedir zdek gelecek kuaklar, Bir gn gelecek senin ardndan tm bu kuaklar Az deildir senden ncekiler daha senden Sonra yklp gideceklerden. Tkenmeden Bu yolla biri doar tekinden, verilmemi Kimseye dirim, tm varlklardan yararlansn Diye, tek bana, bakver arkaya! Ne anlam tar Bizim iin sonsuz srenin aknda biz domadan nce geen yllar: Bir aynadr bu, doann bize Gelecek alardan tuttuu, byle olacak bizden Sonra da, lnce, korkulur bir dzenleme mi bu? Daha gvenli deil mi lm deliksiz bir uykudan? lm Sonras Masallar nceleyin Acheron'un dibinde geen masallara Gelelim; yaarken biliriz bunlar, gerekmez Tantalus'a korkutmak iin yukarda, havada Szlen ynla kayalar, sylendii gibi, Yersizdir korkusu bilgisiz dknlerin. Bo bir korku lmllerin iinde, tanrlar stne, yaarken bile, gereksiz bir korku bu, Acheron'un kysna atlan Tityon'un Gvdesinde de, akbabalarn yemesinde de yok, Onlar sonsuzda didik didik etmek iin yle Byk bir yrek bulamazlar. Bir yandan kaplarm Dev gvdesi sonsuz enginleri, yz alt dnm Deil kaplad yer, anca kollarn kucaklarm Tm yeryzn de, yine de katlanamazm bitmez Aclara, kurtaramazm kendini kendi etinden Yem vermekten kulara. Yaar iimizde Tityos, Bam skntya sokanlarn, korkanlarn Titreyenlerin, rkenlerin, yrei delinenlerin, Bunlar didikler akbabalar, yaarm gibi Gzlerimizin nndedir Sisyphus'un grnts, Oklar dilenirmi undan bundan, baltalar, bkk Boynu, gnl krk, baarsz, aclar iinde, rpnrm ykseleyim diye, itinir talar karrm yukar, tepeye, yuvarlanrm hepsi

Aa, uar gibi ovaya. Bir duygu akl Yreine, evrelemi onu, iyilik, deer bilmez, Ne kanar yllarca bize verdiklerine, bolluk, Armaan, doymaz salad kazanca dirimin, Delik kovaya dklen su gibi bunlar, bence, Verimli olmam didinme, urama byledir Masallarla bildirdii iekli Danaos kzlar, Cerberus'la Furialar, sular yznden korkun Aclar karr Tartarus, hepsi yalan, botur. Yaarken korkun, kanl sular ardndan gelir Cezalarn rperten korkusu: Namussuzluk karl Zindan, titreten bir atlma kayalardan, asmalar, Kesmeler, dvmeler, krbalar, katranlar, yakmalar, Kzgn iler, bak gibi kesen sular, sezilen. Hepsi bilinci yaralayan, szlatan, gzden kamayan, Ykm, ac sonu, korkun ceza, sonu bilinmeyen. Korku, lmde daha kts var diye, densizlerin Yaam cehenneminde byledir durum. lm Yiitlik Dinlemez Dinle syleyeceklerimi daha, yummutu nl Ancus Ia gzlerini, senden iyi bir kimseyken Birok konuda, gm onun ardnca nice nl kimseler, bunlard byk boylarn, uluslarn Balarnda bulunanlar, denizlerde kprler kuran, Dalgalarn stnden aan, ordular geiren Persler. retmi yayalara tuzlu suyun zerinden yryp Gitmesini, onlar geermi atlarla azgn denizi, imdi onlar da uzak ktan, kesilmi soluklar, Gmler; sava alanlarnn yldrm, Kartaca'ya Korku salan Scipio, vermi topraa kemiklerini, En dk ilerde kullansn diye, katlsn bilimlerin, Sanatlarn yaratclar buna, Heliconlu esin Perileriyle savaan, onlara katlan, sinde dinlenen, tekiler gibi Homeros da. Neydi Demokritos, silik Bir andr ondan kalan, eski adan, bakaldrrd lme. Epiruros da gitti, snd bir yaam lda Olarak, k sam insan soyuna, engin anlyla, Bol bol, gkte, yldz malar arasnda gne Gibi doan. Dnmek mi istiyorsun, yine de? Ey yaayan gvde, gren gz, lmsn artk, Uykuda yitmi byk bir blm yaamnn, Eriyorsun uyankken, durmuyor dler ipliini Eirmekten, durmadan oynattn cann, lm Korkularyla, bilmeden yanldn, sarsntlar inde bir ba dnmesinin, zgn, ezilmi Binlerce skntdan, dolamadn m her yanda Yanlglar iinde, rasgele adm atmadn m, Kukular iinde sallanmadn m? Yanlgy Bilmek Salktr Elindeyse kiilerin cann srtna binen ykn Ar basncn, g kestiini sezmek, acnn Kaynan aydnla karmak, gsn stnde duran Ar ta gibi, yapt basncn nedenini grmek, Anlarlar te yanda imdikinden, daha uzun bir Yaam srecinin bulunduunu. Bilmez ne istediini okluk kimse, deitirecek yer arar, azaltrm Gibi ykn, atlr yuvasndan, deitirir yerini,

Ger ellere, dner bir gn eski konana, anlar O zaman olmadn daha iyisinin, bulunmadn erdekilerden. Srer arabasn hzla Ponys'le Krlara, grltl. ats tutumu evini Yangndan kurtarmak iin koanlar gibi. Ulatnda evin eiine, dm gibi balar Gevemeye, esnemeye, derin bir uykuya. Byle didinir, yer kendini unutmak iin, Ya da dner geriye, arar kente varan doru Yolunu, uup gitmek ister byle, kim olursa. Gitmeye urasa da kurtulamaz kesinlikle, isteksiz Durur, kukulu, dalar zntlere, bilmemi Salksz olmasna karn kaynan sayrln. Bilse nedenini brakr iini balar doay renmeye. yle ksa srede olmaz bu i, Uzar, iinde lmlleri yanstan, sonsuzlua. Budur bize lmden kalan, insanlar bekleyen. Yanl Yaam stei Ar bir yaama istei, lsz, etkili, Baskn, korkular, kukular, titremeler, sarslmalar, Bellidir bekledii tm lleri, bizi, dirim Sonunun, kurtulu yok lmden, kamak yararsz. Direniriz srekli, evremizde, tedirgin, akn, Tad kmaz yaamn, botur uzamas da, Eksiliriz uzadka, yanlrz isteklerimizde, Bu yanlma, eksilme bile gzel grnmeye balar imizde tm nesnelerden, yneliriz birinden tekine, ele geen nesnelerin, bir susuzluk Duyduumuz, dinmeyen iimizde yaamla gelen. Hangi yazg gtrr bizi rasgele bir gelecee, Nedir bizi sonunda bekleyen: Kukulu grnr Bunlarn hepsi, uzatmak elden gelse yaam, Bir krnt alamayz lmden, sezmeyiz Gelecek lm sresini, gnn. Yetse gcmz alar boyunca yaamaya, lm de sonsuzca Srerdi ylece, daha ksalmazd yokluk da, Bugn, gn ndan ayrlan bir kimse in, daha nceden gemi, yaanm alardan, Yllardan, aylardan, bir nesne kalmazd Elimizde, ie yarayan, umutlandran. DRDNC BLM Bir yolda gidiyorum Musalar lkesinde, benden nce kimsenin ayak basmad bir yolda, Sevin veriyor bana, yeni kaynaklar bulmak Onlardan imek kana kana, yeil iekler dermek, Alml bir elenk rmek iin bama, ncekilere Bu esin perilerinin dte bile gstermedii. Benim iirimdir ieren, konularn en grkemli, En mutlusunu, benim uraan din balarndan Kurtarmak iin tinleri. Benim iirimdir Yrenin karanln aydnlatacak olan, Musalarn tm bylerini kapladndan. Kimsenin gremedii bylerini. Vardm tadna En gzel dncelerle, en gzel dizgeleri semenin. Ac damlalar verirken hekimler ocuklara, Altn rengi tatl bal srerler kylarna

Bardan, unutturmak iin toy ocuklara Damlalarn acln, srnce dudaklarna barda, Kaar damlalarn acl genizlerine, yoksa Baka trl kandrlamaz ocuk, byle korunur Salk, elden geldiince, ben de yle yapmak stedim, anlataym diye retimizi, kiilere. Duyulmamtr bu reti, rperir, kanr ondan Ayaktakmnn babolar, ekilir geriye. Ballanm z bulularla iirimiz, varsl. Bildirecek sana bilgelik retimizi, kolay Kavranacak biimde aklanacak sana. Musalarn gnl aan balndan alm tadn iirimiz, bilmem badar m senin dncen Bizim dizelerimizle, tm varl smsk, Ayrntlarna dein kvranr durumda, Yararl kla sokunca. Bundan sonra Dzenledim, anlattm tinin zn, yapsn, Hangi elerden kurulduunu, gvdeyle toplu Balam iinde badatn, gvdeden ayrlp Kurucu elerine dnmesini; senin yzndendir Bu retiye byle balamak isteyiim, kurtulasn Diye glklerden, "Varln Yaps zerine" demem. Bu ad verelim bu retiye. Soyulur nesnelerin st yzlerinden bir kabuk gibi, dolar teye, Beriye havada bu zler. zdetir bunlar geceleyin Dte, uyankmz gibi, karmza kan, korkutan Bizi grntlerle, bu benzeik zlerledir grmemiz Birok grnty, alr trden rnekler km Gibi, aydnla ykselir, derin uykudan uyandrr Bizi de, lenlerin canlarndan kurulmaz bunlar, Orcus'tan umu, gmlerin glge-canlarndan Yaylm deil bu grntler. Bunlar ne diridir, Ne lmden sonra, bizde, arta kalan, ne de tinle Gvdenin ayrlmasndan, kendi elerine blnmesinden Kurulmular. Bunlardr benim, nesnelerin yznden Uup gelen, varlklarn rnekleri, benzeii dediim. Bunlardr incecik, zde grntler, tin daldktan Sonra kalan. reteceim sana, sonra, nasl ilkelerin Yaratldn, tm nesnelerin kurucu elerini, Bunlarn deiik biimlere ayrldn, kendi zglerine balanarak devinime getiklerini, Dnlerini, deiik biimlere girmelerini. Balamak istiyorum bunlar gsterecek retiye, Glklerden kurtulasn diye. Varln yaps Diyelim bu yeni retiye. Deri, ya da kabukuk Diye gsterilmeli bunlarn en uygunu. Dzen, Biim bakmndan nesnelerin zdei, gmlei Gibidir bunlarn, nesneleri yanstanlar. Ayrlr, Uar hepsi nesnelerden, yaylr uzaklara. zdeler retisi Grnten anlaldna gre, ok benzeikler Gsterir nesneler, dalr, yaylr uzayda, Odundan kan duman, ateten yaylan scaklk gibi. Katlar kimi, rglenir birbiriyle, yaz aylar Austosbceinin kozasndan kmas, doumdan Sonra buzann eten ayrlmas, dikenli allk inde bir ylann gmleinden soyunmas gibi. Byle grrz okluk, bir rg iinde, ylanlardan

kan parltlar, ldayan bir utku tacnda. Kolaydr bunu belirtmek, ok incecik bir zde Byle kar nesnenin yzeyinden, yaylr. Neden Bu gmlekiklerin, incecik kabuklardan kmas? Yol aabilir bir yanlgya burada, yaplacak Bir aklama. Ancak d yzlerinde bulunur Nesnelerin, ilk dzende olduu gibi kalan eler, Bunlar biimlerini, dzenlerini saklayabilir. Ne deli hzl olursa bu olay, eler de ufak Bir engelin knda bile, o hzla doldurur lk yerlerini. Gryoruz aka ne sayda enin, sylendii gibi, yalnzca iten, derinden Deil, renkler gibi, dtan ktn, zldn, Fkrdn. Bunlar srekli kar ortaya, Tiyatrolarn zerine gerilen sar, mavi, Kzl yelken bezlerinden yaylan renkler gibi. Titreen dalgalar yayar tm sahneye, boy boy, Oturma yerlerini kaplar, bayram trenlerinde Bayanlarn, beylerin, eref tribnnde evreyi Renklerdiren, tm kiilerin geldii, klanan Yerler gibi. Ne denli sk olsa da tiyatroyu evreleyen duvarlar, o ldedir scak ekicilii yrenin de, kendi rengiyle parlar nesneler Orada, yer yer, yaylr gnn aydnl. Keten adrlarn stnden dklen renkler gibi tm Nesnelerin yzeyinden kar zdeyiler inceden, Bunlardan doan biimlerin kesin izdmleri. En ince ipliklerden kar bu izdmler, yaylr evreye, gremeyiz bunlar bir bir, hzla zlp Dallar yznden. Koku, duman, scaklk Tm byle benzeikler, zdekten karlar, Derinden doan zdeler yayl yolunun Sapal yznden ayrlm birbirinden. Ne kaklarnda bir dzen, ne doutan sonra Bir gedik. Rengin yzeyinden atlan gmlek ok incecik, dalmaz, derlenir iyice, salam. Ayna Grntleri Aynada, suda beliren tm zde izdmlerin, Parlak nesnenin yzeyinden gzlerimize gelen, Yansmalara uymas gerekir gerek nesnelere. Nesnelerden kanlar, zdeleri douranlar. Nesneler, kan elerdir, zdeleri kuranlar. Gerek birer zbiim var nesnelerin yzeyinde, zdelere uygun, grnmeyen, arpmalara yansyan, Parlayan yzeyde. Baka tr yok uygunluun. zdelerin ncelii Gsterdim sana, nasl yaratlr, nasl olmas Gerekir zdein. Dn kurucu elerin geliini Duyularmza, grlmediini kkl yznden. Dorulaman gereken birka szm daha var, dinle. ok kktr kurucu eler, yaplar. Kk Hayvanlarn Koku Almas ok kk hayvancklar vardr, grlmeyen, Nasl dnlebilir iyaps birinin?

Nasldr onlarn yuvarlak yrei? Gzleri, Eli-aya, oynaklar? Onlarn can, tini, lye Gre dzenlenme gereinde bu kklkte? Dnemez misin onlar incelik, kklk ynnden? Keskin koku yayarlar, ila da yaplr onlardan, Ac, kt kokulu, ok kk olmalarna karn. Dokununca kuzuotu, kantaroniki parmakla, der Bir yaprak, epeyce kalr kokusu. ok bilgi Edinirsin bunlardan, ok trde eleri vardr zdelerdin, nesnelerin biimine gre; uuurlar evreye yaylrlar. Sezilmez dokunmakla bunlar. Bulutlar zerine Baka kaynaklar da vardr zdelerin, hepsi Nesnelerden doarsa da, evremizde dolaan, Uuanlarn. Anla, gkte, u hava yuvarla yerde, Oluur varlklar kendilerince, deiik zdeler Doar, biimlenir, devinir, saysz trde. Grrsn Uzayda yuvarlandn bulutlarn, korkun karanlk Yaydn, evrensel aydnl lgarladn, azgn Bir grleyile havay dverken. Grrsn o zaman Devlerin uuunu, glgelerin yaylmasn, yksek Tepeler, kopmu kayalar gibi yuvarlanr nnden Gnein bulutlar, kayarak grr srklediini Savaa, birbirini deiik bulut ynlarnn. Dalr gibidir gidileri, deimeleri baklnca, Dnrler baka biime, yle grnr dtan. Grntlerin Oluumu Dinle, ok hzl, ok kolay deiir, geliir zdeler, ayrlr nesnelerden, akr, zlr, Gremeyiz onlar, kukulanma retimizden. Nesnelerin yzeyinde gmlekleri vardr yaylan, Baka nesnenin yzeyine gelen, gider oradan, rter stn yaamak gibi dumann, odunun, tan: Kopar bir aknt, kmaz gerek bir zde, doar Parlak bir rt, kaln, sk, kart, aynada Grnenin grenden baka oluu gibi, Ne zdeler arasndan bir rt gibi kar, Ne ayrlr, dz yzeyin kaygan oluundan. Byledir birok grnty, bize, yanstmas Aynann. Grrsn bir zde, her aynalaan yzeyde, renirsin incecik dokulardan, srekli, yzeylerden ncecik zdelerin doduunu, byle doar Saysz zde. Dorudur bunlarn hzl olmas da. yledir gnein, saysz n yaymas, birden Evrenin klarla dolmas, gerekir saysz zdein trl nesnelerden, deiik yolla Ayrlmas, belli yneltiye gre devinmesi, ksa Sre iinde, kart durumlarda koyarsak aynay Ayr yerlere, benzer biimlerle, renklerle Yanltlr nesneler. te yandan ak mavilik Kaplaynca g, balaynca korkun kasrga Ortal sarmaya, sanrsn, Acheron'dan kan Titreten karanlktr dnyay kuatan, kapanr Gkyz dev bulutlarla. Bir korku yakalar bizi Kt, yukardan karanlk bir rperti, sezilir, Yamur bulutlarnn rkten karanl yaylnca. Ufak bir blmn zdeleri bunlar, nesnelerden

kan, szle sayyla, anlatlamayan grntler. zdelerin Ak Hz Byk bir hzla devinir zdeler, anla, Szlr geer havann iinden, birdenbire, Umulmadk uzakla, ynlere yaylr hepsi. Bir bir gstermek isterim sana uygun dizelerle: Az srer kuunun trks, kolay gider uzaa, Gney yellerinin getirdii bulutlar aan, Havalar dolduran turnann cvltsndan. Grlyor daha kk elerden kurulan Nesnelerin daha hzl olduu. Bu trdedir Gnein , scakl. ncecik elerden Kurulmu. Ardarda eki vurularndan kan, Hava boluunu aan, durmayan sesler gibi. Ik gelir, iki kzn ifte kouluunca, imek akar gibi ardarda, yledir zdelerin varlk Gerekimi, ok ksa srede aarlar engini, nce, birden, arkadan gelen ufak bir arpma ter zdeleri ne doru, srer ileri. Onlarn kanatlanrcasna, yaylmalarna elverili Yer; alas nitelikte ince dokusu, bu yaylta Tm nesnelerden gemesini salar, kolaylkla geer Havay da. Grlr sezildii nesnelerin de iten, En derinden gelen, daha kk, gvdeciklerinin Gne nda, scanda olduu gibi, hzla Da fkrd, zlnce gkyzne yayld, Karalarn, denizlerin zerine utuu, bir k Yamuruyla uzay doldurduu. Nedendir nde Bulunan tm zdelerin ayrlmaya uygunluu, Bir engelle karlamama? Grmez misin Ne denli hzla devindiklerini, uzaa gitmeleri Gerektiini, geni bir alanda uutuunu, gne Inlarnn da e zamanl, gklere yayln? Bence bir kantlanmasdr bu, bilginin nesnel zdelerin gelimesi, devinmesi konusunda. Bir kap su koyarsn geceleyin dar, parlar, Grrsn iinde yldzl g, yansr yldzlar Suya, bundan anlalr zdein byk hz, Uzaydan yeryzne inii, suda izdm. zde Akmlarn Alglan Sylemek gerek: Durmadan yaylr eler Ular gzlerimize, uyarr grme duyusunu, Nesneler bilmez kokularn ktn, rmaklardan Serinliin, gneten scakln, deniz dalgasndan atrtlarn doduunu, kylarda ykntlar sularn Andrdn, trl grltlerin uzay yardn, Deniz kysna varnca birden azmza ac nesnenin Erimesinden doan ac karml, tuzlu slakln Geldiini. Akar boyuna nesnelerden zdeler, teden beriden blnr, ayrr, yaylr evreye. Kesilmez akmlar, bunlardr duyularmz uyaran, Sessizce. Grebilir, sezebiliriz bu sesleri, kokular. zdelerin Gze Etkisi Karanlkta bile duyarz, dokunmakla biimini

Bir nesnenin, ayr deil gndz grlenden. Birdir z bakmndan dokunmann, grmenin nedeni. Budur gereken de. Geceleyin elle dokunup sezdiimiz Bir dikdrtgenin baka olabilir mi biimi Gndz grdmz drtgenin zdeinden? Bundan belli grmenin zdelerle olutuu. Evrende zdesiz bir nesnenin grnmedii. Nesnelerde Renk, Biim, Aralk Akar drt yana ad geen nesnelerin zdeleri, Dner, yaylr ayr ynlere, yalnzca gzle Grlebilir bu biimler, tm nesnelerden doar Biim, renk yneltilerine gre ular gzlerimize, zdeler gsterir bize, olabildiince, uzakl Onlarla belirleriz bunu, uzaklktr ayran zdelerin nesnelerinden bizi, knca gider teye beriye nesnesinden zde, blnr Tmden havada, zlr, dikilir nne gzlerin. Girer gzmzden ieri, arpar gzbebeine, Oradan varr daha ieri sonuna dein, Bu yntemle biliriz zdelerin uzakln, Kestirebiliriz, ne denli ok sarsarsa nmzde Duran havay, o oranda, kavrarz ra. Ne denli uzarsa zdein akm, yaylrsa, Olabildiince gzlerimizin nnde, o denli Uzakta grnr bize bir grnt. alas Hzdadr bunlar, bir bakta grrz uzakl. zdelerin Grnmesi amamalyz artk, gzmze yakn gelen zdelerin, tek tek grnmemesine karn Nesnelerin grnmesine. Deiik ynlerden eser Yeller, sarar bizi birden keskin souklar, Gremeyiz bunlar oluturan eleri bir bir, Sezemeyiz esen yellerin, ancak bir btnlk inde duyarz vurularn tek tek, bize gelip arpan baka bir nesne gibi, bu yolla gsterir zdek olduunu bize, dtan uyarr gvdeyi. Dokununca bir taa parmamzla, sezinleriz Yzeyini, ona renk veren st yzn, Derinden gelen katln, duymayz rengini Dokunmakla. imdi dinle bunu da: Nedendir zdelerin, te yanda, grnmesi, anla: Yanstlm Orada bize grnen. Darda, gerek olan Bir nesneyi, gr asnda, grmemize benzer Bu da; ak bir kapdan baktmzda, birok Olay grrz evden, darda geen, ite byle Grnr aynada, sylediklerimiz de, burada ki katl havadr grmeyi salayan. lkin kapnn nnde olanlar grrsn, yanda, Sonra kapda duran sal-sollu iki direk, Daha sonra keser gzlerinin nn k, kinci hava, darda, gr asnn kapsad Ne varsa. Byledir aynada yansyan grnt de, Krlnca gnderir onu, gzle grnt arasnda Kat kat hava, gzlerimize dein, ne doru. Budur, daha nceden, aynadan yansyanlar Duyularmza gtren. Bu evrede grrz bunlar.

Bu grnt ok ksa srede yansr yeniden, Dner aynaya, o yandan bu yana, bu yandan O yana yansr srekli, gelir gzlere, hep, Gider ileri, yuvarlanr boyuna havaya. Bundan Anlalr ilkin, aynadan yansyan havadr Grnen, sonra gider yansyan grnt, uzaklam Grnr bizden. Bir kez daha syleyeyim: Darda Kapnn arkasnda yansd grlen grntlerin alr bir nesne olmadn, sularn yznde Yansyanlar gibi aklanr bunlar, havann Katl olmasndan doar burada ikisinin etkisi. Ayna Yansmalar Deiir Deiir aynada grntler, rgenlerimiz de, Samz solda, solumuz sada grnr, bunu Aklayacam aada: Aynann yzne arpan Bir grnt dner geriye, deimeden, atlr Da, topraktan yaplm bir maskenin slakken Duvara, ya da direklere bastrldnda, gerek Biiminde kalnca nden baskyla, kart Durumlar grlr iki ynden, ortaya kan. Bundan anlalr nceden, sa gzn imdi Solda, sol gzn de imdi sada grnd. Ayna Grntleri Trldr Benzer bu olaya, bir grntnn aynadan aynaya Vurmas, birka zdein arka arkaya gelmesi. Ne varsa evin iinde, gizlenmi arkada Byle grnr birbirinden uzaklam, Yol, iz karm. kar ktan eri br Bir grnt, birka ayna kullanlr, bylece Grlebilir bir durum salanr, bu yntemle Geen grntler aynadan aynaya prl prl Soldaki sada grnr, sonra geriye yeniden Kesilmeden soldan saa, sadan sola dnr. Yan Grntler Aynalar, gvdelerimiz gibi, iki yana Doru karlkl, eik durumda konursa, Doru grntler yanstr bize, bylece Ya grnt aynadan aynaya yansr, iki katl Krlr, bize ular, ya da bu yolla grnt Dner evreyi, varr sonuna. Anlalr bu aynann bize evrilmesinden. Aynada Grntlerin Devinmesi nan bana, e admlarla devinir grntler, Srekli, belirir, bizim davrandmz gibi, Braknca aynay, kesilir grnt, gelmez bize, Bir kural grlr burada doann: Yansyan Tm nesnelerin gerekir eit ayla krlmas Geriye, yansmaya kart yansmas. Gz Kamamas Engeller gz, bozar gr parlak nesneler,

Srekli baknca gne de bozar gz, akn Bir g var onda, yukardan derken eleri Aa doru yarak, parlayan uzaydan gelir Hzla gze, ypratr i dokusunu gzn. Yakar gz keskin parlaklk, sreklice, Ate eleriyle ykldr hepsi, derin aclar Dourur gze giren ate eleri. Sarlk Hastal Sar grr neye bakarsa sarla tutulan. Akar sarla tutulanlarn gvdelerinden Sar zdek eleri oka, bunlardr sonradan Havada nesnelerin zdelerine yerleen. Bunlardr hastann gzlerinde trl Biimde karan, sonra solgun renk rtsyle Btn grd nesnelerin yzeyini kaplayan. Karanlktan Aydnla Karanlktan bakarz aydnlkta olana nceleyin, karanlk havadr aan, bakan Gzlere bir k yolu, oradan der aa Doru, parlayarak gider ardnca, aydnlk Havann, srekli. Daha gvenli, sekin, oynak, ncedir yan aydnlk, parlak hava, Geni, uzun gecenin korkun karanlndan. Birden doldurmu kla gzn gr yolunu, Alm daha nceden karanln kapad Yol, km ortaya nesnelerin grntleri Onun ardndan, ktr bunlar gsteren, Gze grmeyi salayan, baklmaz karanlkta Iksz, gelir kararmann kaln havas Sonradan, doldurur btn yarklar, kapar Gzn gr yollarn, gelemez nesnelerden Gzlere bir grnt, orada, devinebilen. Gr Yanlmalar okluk yuvarlak grnr bize kentin drt Kyl kuleleri uzaktan baklnca. Nedeni: Byle bir ke ya dz grnr uzaktan, ya da Grnmez, yitirir arpma gcn, gelemez ordan Bir uyar gzlerimize, devinirken zdeler, Hava ynyla srekli arpmalar sonucu Tkenir, engellenir duyulara gelen uyar. Bundandr iyi grnemeyii kelerin. Yuvarlak Grnr bize drtgen biimli yaplar. Gerekten yuvarlak deil onlar, yakndan Grdmz gerek yuvarlak gibi. Bu durum Karma yzndendir evresel izgilerde. Glgelerin Kmldan Byle grnr, bize, gnete, yanmzda Bizden ayrlmayan glgemiz. Uyar admlarmza, zenir devinmemize, sanlr gerekten ksz Havann gittiini kiinin admnn da, Devinmesinin, davrannn da. Gerekte Alkanla gre, glge dediimiz, nesne

Deildir, ktan yoksun havadan baka. Iksz kalr yrrken biz, yerler, nereye Varsak, gne n nlesek. Yine dolar Ikla getiimiz yerler. Yanl dnyoruz Glgelerin bizimle gezdiini sanarak, onlarn nceden gvdeden ayrldna inanarak. Sreklidir nlarn dkl, ocaa atlan Bir yn gibi gider eskisi, gelir yenisi. Bundandr topran gne malarn yitirii. Alr ykanr karanlk glgeler, alr. Karmalar Gr Gzler yanlyor diyemem burada, ancak Glgenin, n bulunduu yerde alr gzler. Deimeden kalmaz k olduu gibi, ya da baka Yerde kar m ortaya burada bulunan glge Deimeden? Yukarda sylendii zre nesneler Durur mu deimeden? Uygundur bunlar kavramaya Anlay gc. Giremez nesnelerin zne gz, gzde Deildir yanlmann nedeni. Kmldanmadan sessiz Durulduu sanlr, yelkenliyle gidilirken. Bir koyda demir atlm sanlr, hzla gidiyor Gibi gelir bize tepeler, krlar nmzde, uarca Geminin kuyruk kesimine doru. Krekler ekilir, Yelken alrken kanatlanm gibi geeriz nlerinden, Grnmez mi ge dmlenmi gibi Kmldamadan, sessiz duran yldzlar? Oysa Srekli devinirler. karlar yukar parlayan zleriyle gn stnden anca, uzaklarlar Gzden batda. Gne, ay devinmez grnr, oysa Devinirler gerekte. Ykselir iki kaya bir Deniz evrintisinden, bakarsn bunlarn arasndan Geni bir yol alr, donanmalara, birleir, Bir ada olduu da grlr iki kayann. evrelenip Dnen ocuklar, dndklerini sanr durunca, Oynad gelir onlara direklerin avluda. Anlalr, damn onlar korkutmak iin kmeye Kalkmad, balaynca parlak klarn yaymaya Doa, gnn yan kzlln tepelere, ge Amaya, trmanr gibi grnr dan doruu Gnee doru. Yanar yaknnda yalmsz scaklkla ki bin ok atm, ya da beyz karg boyu uzakta, Bizden, bir dev boluk varken gnele da arasnda. Bu boluun aynasdr ldatan sonsuz uzay. Binlerce lke var, bu arada, deiik uluslar, Hayvan soylar yaar bu alanlarda. Bir parmak Yksekliinden az bir su birikintisi talarn Arasnda, kaldrmda, baklr derinliine buradan Sonsuz bir grle dnyann, Alr gibi engin bir uurum yerden ge, Sanrsn bunun iinde grdn bulutlar, Gk varlklar yaylm yerin altnda, geni, Byl bir gkteymi gibi, byledir rman Ortasnda duran azgn bir at ayn aknca, Bize kart olmadan, baktmzda suyun akan Dalgalarna, aprazlama dndn, durmasna Karn atn, kaplm akntya, srklenmi Sanlr aknt yznden. Ne yana evirsek Gzlerimizi suyun akna kaplm grnr

Nesneler. Buna benzer stunlar dizilir yolun ki yan boyunca; stunlara dayandndan, Birden baklnca uzunlamasna yukardan darald Grlr balklarn; damla demenin kesim izgisi, sadan-soldan uzar sonuna dein Grnmez olur bitim yerine gelince yolun. Dalgalardan doar, dalgalar ardnca batar gibi Grnr gne okyanusta gemicilere. Orada Gemiciler yalnzca g, denizi grrler. Bu yzden sakn, inanma duyu yanltlarna. Anla denizi bilmeyen gemilerin limanda yavaa Dalgalarla savatn, bordalarn krldn, Sezilir kreklerin tuzlu dalgalara batmayan Yerlerinden bunlarn dmen st blmndeki gibi Olduu, suya batan blmn krld, yanl Burada. knca sudan anlalr gerek. Eilmeyle Balar suyun stnde yzmeye. Srer ge Geceleyin yeller dalm bulutlar, grnr Iyan yldzlar, bulutlara doru koar gibi, Baka yollar aar, yksekte, devindikleri yerde Elimizle bastrrsak yukar doru gzmz ki kat oalm grrz karmzda nesneleri, Gzmze arpanlar. ki kat grnr bize Ildaklardan kan, parlak, iekleen aydnlk, ki kat grnr evde te beri, iki kat grnr Kiilerin yzleri, boylar, gvdesel rgenleri. Dler - Uykular D konusuna geldik, sonunda. Tatl bir Uykunun bizi smsk sard, gvdemizin Derin bir dinlenmeye dald, sessizlie Brnd dte bile uyank olduumuzu sanrz, Elimizi, ayamz oynattmz, gecenin youn Karanlna karn aydnla, gnee, gne Baktmz. Kapal bir yerde bulunmamza Karn uar gibi oluruz gklere, dolarz Denizde, yerde, aylarda, krlarda, bayrlarda. Sesler duyarz gecenin bizi evreleyen Sessizliinde, yantlarz azmz almadan. Grlmedik iler, olaylar grrz, dte Grlen tm bunlar, duyulara gveni sarsar. Gerek bu deil, birok tuza var yanlmann, Katlrz kiminin dndklerine, gzn Grmediklerine de, dte grlenlere de. Glk yok bilinenleri bilinmeyenlerden Ayrmak iin, anln kukulu dediklerinden. Kukucular Kiinin bilme olana yoktur diyen, dnen, Bilmiyor demektir, neyin bilineceini, aka, Yalanlyor kendi bildiini de. Demez bunlarla Savamam, devekuuna benzer bunlar, yalnzca Ban gizler kendi ayak izlerinde. Sorabilirim Onlara yine de, ksaca: Evrende gerek nesne Grlmediine gre daha nceden, nereden karyorlar bilmenin, bilmeyiin anlamn, Bilgisini? Nedir gerein bilgisini yanltan Ayran, amayan, kesin l nedir?

Epikuros'un Kuram Greceksin aada tm gerek bilgiyi Duyularn yarattn, onlarn rtlemez Olduunu, gvenmek, balanmak gerek duyulara, Eziyor yanlmann ban gereklik, kendince. Nedir byk gven uyandran duyularda? Nasldr duyudan gelen yanlma, yine duyudan Kaynaklanan bir algya kar, Gerek deilse Duyular, yanltr alnan sonular. Eletiremezdi Gz, kulan yanln, kulak dokunmay, dokunma Tatmay, bunlara kar kmaz myd gz, burun. Doru deil bunlar benim kanmca. Kendine zg Bir alan var duyularn, yetenei, gc. Bundandr bir duyunun yumuak, scak, souk gibi zellikleri kendi z gcyle sezinlemesi, Renkleri, biimleri de. Baka bir duyuyla Kavranr bunlarla birleenler. Bundan da tadn Ayr etkisi, koklamada, duymada baka bir duyu Gcnn bulunmas, atmaz birbiriyle duyular. Gvenle alrlar e lde, dorudur Duyularla gelen izlenimler, sreklice. Yetimiz zemezse yaknmzdaki drtgenin uzaktan Neden yuvarlak grndn eksii vardr, nemsenmez nesne grntlerinin st ste Gelmesinden doan yanlg, yiter ynetim gc Onun, sarslr yaama, sala dayanan temeli, Yklr anln gveni. Yalnzca kurulu dzen Deil ken; duyulara gven kalmaynca devrilir Tm dayanaklar, ne uurumdan kaarsn, ne de Gereksiz ilerden, ylmazsn arlktan. Ne varsa duyulara kart birikmi, anlamsz, Bo bir sz olur sence, temelsiz, dzensiz, arpk, yanl tasarlanm bir yap gibi hepsi. Kalemin biraz kaymasyla bozulur lde denge, Uyumsuz, aykr, densiz grnr yap, bozuk. Bir uygunluk olmaz n-arka ynlerde, atda. Yklr, sarsntda devrilir bir yan, ker lszlk sonucu. Byle kurulsayd duyular, Yanl bildireydi tm verilerini, tm dzenin de Bozuk, lsz olmas gerekirdi. nemli deil Bir duyunun algsn tekinden, neden, baka Gstermek, akla kavumutur artk konu. itme zerine Gelince angrtlar kulaa duyulur tm sesler, Gvdesel duyu dzeni uyarnca. zdektir sesin Yaps, grlt gibi, direnilmez duyular uyarmasna, Ypratr grtla, ksar kendiliinden, ses boazdan lk gibi kopup havaya yaylnca. Byk bir Yn karsa ses ilkelerinden, grtlan darack Geidinden, birden, balarsa havada dalmaya, Anr, ypranr azn yanlar. eler kurar Sesleri, szleri, kukusuz, yoksa olmazd uyarma. Bilirsin, sen de, bir kiinin neler yitirdiini, Uzun konumakla sinirlerin yprandn, gsz Kaldn, srerse bu konuma gnamndan Gece karanln glgelerine dein, yksekten karsa ses. Budur sesin zdeksel kant,

Ses zdektir. Yorulur ok konuan, tkenir Gvdede zler, azalr, yavalar ses de. lkeler azaldka seste de sezilir bir kesilme, Dz elerden kar ses, anma yznden. Trl biimde elerden sesler gelir kulaklara, Kavallar alnr, nlar, yankr Frigya krlarndan. Geceleri Helicon lkelerinden yankr duygulu sesler. Sesin Kuruluu Azmz alnca, derinden kan sesleri ayrr Oynak dil, szleri dzenleyen, dudaklarn Blmsl kmldanlaryla dzenlenir sesler, Ksadr bireysel seslerin birbirinden uzakl, Gerekir kesinlikle, belli biimde szleri Kavramamz, duymamz aka, sesler korur sreklice Biimlerini, yaplarn, geni bir uzay oluursa Sesler arasnda, karm balar, birbirine Geiir sesler hava younluu yznden, bir Engeldir bu, bir nlama duyulur yalnzca, Anlalmaz szckler aka, bulanklk balar. Engeller belirir, kark gelir kulaklarmza Sesler, ular topluluun kulana da, tek ses kar bir rtkann azndan: Byle dalr Bu tek ses, karr binlerce sese. Girerse sz Biimine, ak bir anlam kazanrsa, o zaman Baarr uyarmay, ular bildiri kulaa. Uar, Yiter, bolukta bu seslerden kulaa dosdoru Gelmeyenler, baka bir blm yanklanr, Yanltr bizi arpnca sapasalam kayalara. Yank Doru kavra bunu da, byle verebilirsin kendine, Bakalarna doru, kukusuz yant. Byle anlarsn Issz bir yerde, kayalarn arka arkaya, eite Szleri neden yansttn, karanlk ormanda Yolunu arm, arkadalarmz ararken, bize Doru gelsinler diye, yksek sesle arrken. Kendim duymuum bir sesin alt, yedi kez Yanklandn. Bir kez barnca kii yansr Sesler tepelerden tepelere, dner durmakszn Geri, szler ardarda yanklanr, sreklice. Yerlemi bu lkede su perileri, komu kylerde Faun denen kei ayakl Satyrler topluluu. rktrm yerlileri, onlarn geceleyin, kan Grntleri, bozarm dirlii, dzeni sessizce, Onlarn yalanl dolanl satamalar. Telli alglar gibi sazlar nlarm, tatl, Yaknmal sesler karrm, oynak parmaklarn Dzenledii kavallar alnnca. Dinlermi nsanlar Pan' doyasya, amlarn elenkledii Yar-hayvan ban saa sola sallayp Gsterdi, kvrk dudaklarndan slklar kard, yeller gibi estii gnler. Yrekler Yanarm, susmazsa Pan'n ormanda nlayan Kavalndan dkklen trkler. Ne alas masallar Anlatrlar, bunlar gibi, yoktur tanrlardan uzak Bir yer yaylsn diye byle ykler. Baka bir i vardr bunda, sever insanlar

Eskiden beri duyulmam ykler dinlemeyi. Seslerin Yaylmas alr yan yok, bir yerden engellenmeden Gze grntler gelmezken, sesler ular Kulaklarmza, uyarrlar bizi, kapal kaplardan Bile ok grrz konumalarn duyulduunu. ama, zdeler sesler gibi elverili deil Nesnelerin gzeneklerinden gemeye, onlar okluk yrtar, datr getii yeri, akamazlar Camlardan, baka nesnelerin getii gibi. Blnr ses ayr ynlere, biri kar tekinden, Dzenlenir yine, ok blnd de olur Kiminin, atete grlebilir bu, bir kvlcm Ayrlr saysz kvlcma. Seslerle dolar Uzay, yaylr gizlice sesler baka ynlere, Dalgalanr bir grlt. Buna karn zdeler Yalnzca bir kez kurulmu olduundan, uygun Bir dorultuda gider. Bu nedenle gremez kimse zdeleri, oysa duyar dtan da olsa sesleri, Girince kapal uzamlara sesler, dank, kark, Anlalmaz bir yapda gelir kulaklarmza, Bir grlt, bir patrd duyabiliriz. Tat Alma zerine Bir bilgi ediniriz az ok, deince dilimize, Damamza bir nesne, bu konuda dnnce. nce tadn duyarz azmzda zsuyun, Suyla dolmu bir sngerin sklp kurutulmas Gibi, yemei inediimizde. Yaylr damakla ncecik damarlara, bir snger gibi dile, Besini yiyince; yuvarlak olduundan akc zsuyun eleri yumuak bir etki brakr, Yumuaktr btn yrelerde devinmesi de, Kimi sulu zler vardr dilin gzeneklerine Dolunca, kart durumda, bir ac uyarma Sezilir duyuda, biimsiz elerin okluundan Gelir bu tedirgin edici uyarlar, bozuktur Kurulular. Uzar daman bitimine dein tat, zsu, szar boaz yoluyla aa, blnnce Oynaklara, sinirlere tkenir tat. nemli Gvdenin neyle beslendii, yenen sindirilirse yice dalr btn rgenlere beslemek iin, Bilindii gibi korur midenin suyunu, ssn. Tatlarn Trll Aklamak isterim imdi, yemeklerin deiik Tadn, neden birine ac gelenin tekine Tatl geldiini, byk bir ayrmdr arada, Birinde besin olur, tekinde a. Ylanda Budur durum, ldrr karrsa salyasna Birinin, kendi kendini soksa lr. Keskin Bir adr plemeotu insana, yalandrc Yemdir bldrcn, olaklar iin. Anlarsn Bununla, buna benzer neler olabilir daha, Dnmen gerek daha nce sylediklerimi, Karm eler vardr tm nesnelerde birbiriyle.

Yaayan, beslenen kendi soyunca dzenlenir, birer Ayrm, bakalk gsterir dtan, trl Biimlere girer, snrl kesimler iinde. elerin deiik yapsndan kyor bunlar, Nesnel zleri oluturan. Trl trldr eler, Bu trllk nedeniyle gzenek dediimiz geitler, Kesimler tm rgenlerde, azda, damakta ayrlr Birbirinden. Yine bundandr elerin bykl Kkl yapda olmas. gen, drtgen biimlidir, Yuvarlaktr birou da, deiik, okgen biimli Olanlar da var. Sreklidir elerin devinmesi, Dzenlenmesi, bundandr getikleri gzeneklerde Biimsel ayrmlama, dokularn d rgsne gre Gei yollarnda deime. Budur nedeni nesnelerde Acnn, tatlnn. Tatlnn dz, yuvarlak eleri Girer gzeneklerine daman, acnn da engelli eleri aza dolunca birine ac gelir, tekine Tatl, geince boaza. Kolaydr renmek bunlar. ok artar safras stmalnn, ya da baka sayrla Yakalanann, sarsar kiiyi batan aa bu olay, Deitirir elerin yerini tmden, anlalr Tatlyla ac arasndaki dnme, duyulara gelen elerin, deien etkisinden azda. Birlemi Baln tat duyumunda acyla tatl, nce akladm. Koku stne ren imdi kokunun nedenini, aratracam Buruna geliini; akar, evreye yaylr koku, Etkiler deiik yaratklar, kimine uygun gelir, Kimine kart ,trl kokular, deiiktir eleri. Yaylr havada baln kokusu, szlr kokmu Lee akbaba, gider yabanlarn toprakta kalan Ayak izlerini koklayan oban kpei, arkadan. Roma'nn kurtarcs Juno'nun beyaz kz Byle sezer yaklaan kimseleri kokularndan. zel bir kokuyla ynelir tm canllar yeme, Kanr al otlardan. Byle korunur btn Diri yabanlar soylarn, dirimlerini, sal. Koku eleri Yava Yaylr Yaylabilir nesneden nesneye kesintisiz, Buruna gelen kokular olabildiince, uzaa gidemez Yalnz bana grlt, ses gibi kokular. zdeler zerinde duracam burada, gzmze Gelen, srtnen, grme duyusunu uyaran. lkin zlr znden, yava yava iner Derinlere akar, kar nesnelerden, bundan Anlalr daha ar koktuu dalan, zlen nesnelerin, ocakta yananlardan. Grlyor Kokunun, sesten daha kaln elerden kurulduu. Delip geemez ta duvarlar sesin, nlamann Yayld yerde kolayca. Bundan anlarsn Kokularn kaynan, yerini bulmann gln. Yaylnca bolukta koku yavalar, azalr Hz, ulaamaz bildiriler erken duyulara, Bu yzden yanlr kokuyu izleyen kpekler. renme zerine

Tatla koku konusunda deil etkisi nesnel Biimlerin, renklerde de grlr zellii. Eit duyumlar uyandrmaz nesneler, kimi basar l, tiksinir kimileri, grnce kanat rpan, Bize gnn dn bildiren, yerinde durmayan Kzgn sesli horoza bakamaz aslanlar, Duramaz karsnda, hzla kaarlar ondan. Horoz gvdelerinden kan kimi eler, Deler arslanlarn gzlerini, girer ieri Oyarlar gzbebeklerini, byk aclar verirler Aslanlara. Kar durulmaz byle dik bal Hayvanlara. Korkulur bir yan yoktur elerin bizim gzlerimiz iin, korur gei Yerini gzler, dokunamaz onlara gidip karken eler, ypratamaz onlar dudaklarnda Bile, incitemezler gzleri, gerekten. Tinin almas ren imdi tinimizin devinme nedenini, Nereden dnlr, kavrama ulalr, anla. Trl nedenlerle devinir nesnelerin zdeleri, Dalr her yana, kolayca birleir, derlenirler Havada, ok incecik olduundan yaplar, birbiriyle rglenirler, karlanca, ya bir ipliin Eirilmesi, ya da dz bir altn yapran Oluumu gibi. ok inceciktir bu tr zdeler, Kendi dokular iinde gzlerimize gelen, grme Duyusunu uyaranlardan. Szar geerler iimize Gvdemizin gzeneklerinden. Uyarrlar gzel Bir kokuyla tini, daha sonra duyu gcn, Byle grrz Centauruslar, Scylla'nn ellerini, Kollarn, Cerberus'un lgnca ilerini, sonsuz Bir uykuya dalanlarn grntlerini. Kuatm Onlarn kemikleri lm gecesi yeryzn, Sarar tm ortal, doldurur uzay deiik Trlerden kan yn yn zdeler, lkin hzla geliirler havada srekli, Bir blm alr, yaylrlar, bambaka Biimlerde deiik nesnelerden karak dzenlenir Gzlerimizde, zlerinden oluan yeni bir grnt. Gerekten, yaayan bir varlktan gelmiyor Centaurus'un grnts, yok evrende byle yaratk, Gelince bir araya kiiden kan zdele attan Yaylan, sylediim gibi, bir Centaurus oluur, Kolayca. ok incedir zdelerin yaps, dokusu. Byle dzenlenir benzeik trden grntler. Ar bir kolaylkla devinirler, ierlere girerler. Sylediim gibi yukarda, ok incecik olmakla, Yine de rasgele arpmayla bir zdeik kmldatr Tinimizi, alas bir incelii vardr tinin Kendi soyunca, kmldancdr. Artk anlarsn Kolayca sylediim yntemledir tm olular, Tinle grdmz gibi grrz gzlerimizle Deimeden, bundandr ikisinin de birbirinin eksiksiz Benzeri olmas, biimce. Bunu da syledim yukarda, Ben, aslanlara baktmda, uyarlr aslan zdeleriyle Gzm, tin de uyarlr e lde. Aslan zdeinde Olduu gibi baka grntlerle de uyarlr tin, Alglar onu gz, ince zdeleri grdnde.

Dalar uykuya kii, yaylr tm rgenler, Yalnzca tin kalr btn gcyle uyank. Uyarr tini benzeik zdeler, uyankken olduu Gibi dte de. Kimi ok arlk verir, yayormu Gibi grnr dte, yle sanrz. Oysa daha oktan lp gitmi, yutmu onu toprak, lm. Doann basksdr bu etkiyi yapan, uyurken Sessizlie varr gvdenin tm rgenleri, duyular, Kmldamaz el ayak, bu yzden ayrdna varmaz Duyular gerekle yanlgnn, aksam bellek bile, Uyku nedeniyle tkenmi gc. Bundandr lmden Uzun sre nce tinin yaanan, alglanan, Dnlen, grlen bir nesneyi seemedii. alas deil, zdelerin devinmesi artk, rgenleri uyarmas, kmldat. nanrz uykuda Benzer ilerin grleceine. Yiter nceki zde, Baka durumla kar ortaya yenisi, deimi Grnr bize birincisi. Ksa srede olur bunlar, Ayrdna varmak gtr, yle oynak, yle bol Grnr nesneler yn, kk blmcklerde Olduu gibi, sylenemez, en ksa srelerde Birbiri ardndan gelip gelmeyecei. sten zerine ok sorun var bu konuda sylenecek, aklanacak, Konuyu tmden incelemek, sonuca varmak iin. En nemlisi udur sorunlarn burada: Nereden Gelir anlay yetisinin doru dnmesi, neden bir uyanma balar sevimeyi dleyince? Bizim isteimize mi bal zdeler, biz Dileyince mi gelirler bir yere, birleirler Duruma en uygun biimde? Gnl m ekmi Bu denizi, g, yeryzn, yoksa uluslarn Toplanmas, elenmesi, savamas, birliklere Ayrlmas, ya da isteimiz iin mi yaratm Doa? Byle olsa da tin belli yerde bambaka Konular dnr deiik kimselerde. Grr myz nesneler arasnda btn devingen Bir oyunda, kollarn yukar kalkarken ayaklarn Onlara uymasndan doan dzeni, yoksa grntler ok becerikli oyuncudur, onlar m geceleyin Oyun oynayabilenler? Yoksa u kant m daha Doru? Yalnzca dnmekle anlaldna gre Birok zaman blmleri mi vardr, bizim bir sz Sylediimiz, algladmz sre iinde? Tm zaman blmlerinde, her yerde, her trde zdeler vardr, bize ulaacak dzende. Ynla nesne vardr devindii oranda grnen. Grnmez olunca ilk gelen zde, kar Ortaya baka durumda. Bundan anlalr Birincinin deitii. ok incedir yaps Bu zdelerin, hangisine ynelir, kavramak sterse anlk, yalnzca onlar kalr, yiter tekiler, tin iin kalandan bakas. Kaplr bir umuda tin, tm nesnelerden Yaylan zdeleri kavramak iin, byledir teki konularda da durum. Grmez misin Ne denli aldn gzn ince bir grntye Ynelince, isten o nesneye evrilince?

Yorgunlua katlanmadan ak bir gr olamaz. G deil anlamak kendi kendine kavranan Nesnelerin, anlk onlara ynelmeyince Uzaklaacan, kavranmak olacan. alr Yan yok bizce, neye ynelirse anlk onu Kavramann, tekilerin geip gitmesinin. Katalm buna byk yanlmalar douran Dte grlen daha kk grntleri de. Dte Grnt Deimeleri Arada bir grrz dte nceki grntnn Sonrakiyle yer deitirdiini. Bu nedenle Kollarmzn arasndaki kadn birden dnr Erkee, bir yz deiir, yalanr. amayalm: Byledir unutkanlklar uykuda. rgenler steklerden ncedir Saknmak gerek yanlgya dmekten bu konuda, Byk yanlmalardan; dnme sakn gklerin Parlak nlar grmemiz iin varolduunu, Ayaklar zerine oturan baldrlarn, kala Gibi yukardan inen, uzayan bacaklarn adm Atalm, gvdeyi tutsun diye, gl kaslarla Balanan kollarn, iki elin yardmc olarak Olutuunu, yaarken gerekenleri salasn diye Dzenlendiini dnme sakn. Ne varsa kart Dnlen yanltr, yanltc bir kuraldr. Yaratlmam yarar grmek, kullanmak, gvdeye kar salamak iin bir nesne; yaratk yarar in deil, yarar yaratk iindir, nce yaratk Vardr, ardndan gelir yarar. ncedir kulak Duymaktan sesleri, tm rgenlerimiz vard Bence, onlarla salanan btn yararlardan nce. Yararlk rgen oluturamaz. El gvdeyi ldrc, Datc, ba baca kana bulayc bir yumrua Kar koymak iindir, byledir kural, imek Gibi akan karglar umadan, korunmak iin Yaralanmaktan, iini bil demi, doa, yolunu Gstermi kargya kar kalkanla savunmann. Gidermek iin gvdenin yorgunluunu yumuak, ktk Yataklardan ok nce bulmu kii dinlenmenin Yolunu, giderilirmi yine susuzluk bardaktan nce. Ne varsa yarar iin, baka deil, gnlk yaam Gerelerinin rettiklerinden. Ayrdr bunlardan nce var olan, sonradan domasna karn yararn Bilgisini, nceden alan duyular, rgenler. Uzak Bir dncedir senin iin rgenlerin yararmz Uruna yaratldn savunmak, daha nceden. Alk, Susuzluk Duygusu alas deil tm yaratklarn, gvdesel besini Kendince, yaps gereince, igdyle aramas. Sylemitim nceden de, tm nesnelerden saysz enin ktn trl nedenlerle, birou canllardan Ayrlr, durmakszn devinir, azdan kokular kar, Yorulup soluyunca; terleme yoluyla atlr birok e, iten. Boalr gvde, kaznr, byle kar

Ortaya alk duygusu, bitirir canly; yenilir Yemek gvdeyi korumak iin, glenir, dirilik Kazanr kii, yemein gvde sindirimiyle, Esnek bir tatllk ker stmze, balar Oynaklarda, damarlarda geveme. Dalr akc zler de svlardan yararlanma gereken yerlere, Ylr kursakta scaklk eleri, bir yanma Balar, iilen suyla sndrlr ate gibi. Yakamaz kavuran bir scaklk eli, aya srekli, Bilirsin byle giderilir gvdesel susuzluk, Kurutan, gsz brakan alk duygusu da. Yry Anlataym neden, isteyince adm atar, elimizi Kolumuzu oynatrz, bu yetinin nedenini. Byle ar bir yk altnda bulunmasna karn Gvdemiz nasl devinebiliriz, ren bu retiyi. Anlataym: nce grnr bize yrmeyi salayan zdeler, iterler tini, yukarda grldnce. Sonra uyanr gitme istei, yoksa balayamaz Kimse, tin nceden onun isteini sezmeden, zdeini grmeden, canda. Byledir uyanmas Tinde yrme isteinin. Gelir tm gvdeye Yaylan can gcne istek, dalr oynaklara, Ele, ayaa; kolaydr bu canla tinin balam Nedeniyle. Drter gvdeyi sreklice can, kaynar, Devinir, yaylr arlk, btn iinde, ileri Gitmeye, sonra kaslr gvdenin dokular, Alr, kendiliinden girer soluk boluklara, Gerekli eviklikle akar ieri bol bol, Gzeneklerden, blnr en ince elerine Gvdemizin. Byle iki yandan gelen yardmla, Devinir gvde yelkenle, kreklerle yryen Bir gemi gibi. alas yn yok bunun, Byle kk elerin kocaman gvdeyi Dndrmesinde, kiisel arln Srekli ynetiminde. Srer yel de znn Byle kk elerden kurulmasna karn Byk bir gemiyi esintileriyle ileri. ok hzl yol almada bile yetiir bir el Oynat, bir dmen gemiyi her yana Dndrmeye, ynetmeye. Buna benzer yntemle Kaldrr az emekle kaldralar ar ykleri Yellerin, tekerleklerin yardmyla Uyku zerine Hangi yolla girer uyku, yaylr tm gvdemize, Bir sessizlik gelir gizliden iimize, kurtarr Canmz birok skntdan, bunu anlatmak sterim sana ksaca, tatl szlerle Ksadr kuunun trks, daha tatl gelir yine, Turnann havalar dolduran, gney yellerinin Srkledii bulutlardan dklen, lndan. Bir ses duyarm uzaktan, inceden, rperen bir Duygu, anlatmak elinden gelmez senin sylediimi, Yrrsn gerisin geri, ayak direyen, direten Bir duyguya kaplrsn, gremezsin gerei. Balarsn gzlerini kendi elinle, dersin

Kazdn kuyuya. Bastrr nceden, yaylr Tm gvdeye, ele ayaa uyku, can gider Blm blm da doru, ya da ie, derinlere ekilince topluca. Kesilir gvdesel g. Candr bizim duyu gcmz, onunla gerekleir Tm iler kukusuz. Yalnzca uyku balarsa Duyu gcn, aar iimizde can, kar Baary grmek iin bir blm, tm Deil, yoksa cansz kalrd gvde, kuatlm Bir lm soukluuyla. Kalmazsa candan bir Blm, saklanmazsa gvdede, kllerin altnda in iin yanan bir ate gibi, nereden Gelirdi duyarlk, birden, kalknca ele ayaa Yeniden, bir yalm gibi kzlerden ykselen? Nereden gelir duyulara blmcl yenilenme, Nedendir cann karkl, gvdenin uykusu Aklamak isterim, brak dalmasn szm. lkin sarar gvdeyi bir hava akm evreden, Dtan gelen arpmalar duyarz, titretir, Actr ardarda havann vurular. Bundandr Tm yaratklarn gvdelerinde bulunmas Koruyucu bir derinin, domuz ya da sr Derisiyle rtnmesi, sarnmas kiinin. Anr gvdenin ii soluk almada, biraz, eker soluu gsne kii, atar dar, Urar saldrya gvde iki ynden, O evrede uzaktan gelen arpmalar girer iine Gzeneklerden, ular elere, gvdesel yapya. Yavatan bir ykm balar gvdesel btnde, Oynamtr gvdenin eleri yerlerinden. Cann iinde olduu gibi; bir yandan da Yneliktir bu arpma, gizlenir, yansr ieri te yandan, gitmitir artk teki blm, Dalm. Bir ballk var aralarnda ten, geriye doru deiik tepmelerde. Doa Kapam ona badama yolunu uykuya dalnca. Deiir yn duyunun, ieri girmez artk. Koruyacak g kalmam oynaklarmz, gever Gvde, gmlr uykuya, der bir yn gibi Kollar, bacaklar, bklr dizler, zlr Balar, konar lene uyku, havann etkisiyle. Blnr besin tm damarlara, gsterir etkisini, Gerekten pek gldr uyku, yaygn durumunda, Bitkinlik, kendinden gei, tketir bizi, dalma Balar elerde. Brakr cann bir blm e girmeyi, kar gvdeden dar, nemli Bir yan, dalr yavatan, ieride kalan. Dlerin Ortaya k Hangi ie verirse kendini, iten, atlr, Eskiden beri urarsa kii, hangi konuya Saplanrsa dnme yetisi, grlr uykuda da Onunla urat. Savunmanlar dnr yasalar, nceden grlen durumalar, komutanlar atlr Dte sava birliklerine, gemiciler denizde yaar, Tutuur sonsuz bir savaa yellerle, beni de lgilendirir bu konu: Varln yapsn aratrmak, Bulduumu yurdumun dilinde dzenlemek. Byle Grlr dte baka almalar, sanatlar, okluk

Balar kiinin anlay yetisini, kartrr. Gnlerce oyuna dalanlar, durmakszn yukarda Sylendii gibi, oyunlarla urarlar dlerinde. Bak, uzun sre ayrlrsa, duyularn yresinden, Aar kesinlikle tinin teki yollarn, baskn Yapar oradan, sreklice, nesnelerin eleri eri. Byle dalgalanr, yaylr her gn, Ede zdeler gzlerin nnde, byledir Uyankken de oyuncularn grdkleri hep, Yava, hzl kmldatrlar ellerini, ayaklarn, Byle nlar kulakta, duru bir ses karan Kavaldan dklen ezgiler, tellerin konumas, Deien, yan donatm grrler oyuncular Dlerinde. oktur byle kiinin abasn, stencini, alkanlk gerei, uratrd. Yalnzca kiiler iin deil, tm yaratklar iin Byledir durum. Geceleyin dinlenen evik at, Terler uykuda, solur derinden hep, gerilir Kaslar, bir baardan sonra ya da Tm engeller alp kalkmak ister gibi. Birden abalar av kpei tatl uykuda, durmaz, evik, gl bacaklaryla balar havlamaya, Koklar burnuyla yoklar havay, koar yabanlar Ardnca, sk sk, yeri koklaya koklaya. Uyanmsa, gider grntnn arkasndan Grr gibi olur srayp kaarken geyii, Varncaya dein yanna silinir grnt, yanlma Biter, uyanr, dte grrken sry, balar Dalamaya sevimli yavrular, yabanc grmesine. Ne denli azgn bir yaratlta gemise kulukalk Dnemi hayvanlarn, yledir uykuda davranlar da. Bir de grnrse dte atmacann geldii, dolar Cvltlarla birden tanrlarn krlar, gece Cvldar kular, kar sr sr, ekime, Kama. Byk ilerden sonra doar byklk Gnlnde yiitlerin, grlr uykuda benzerleri, Eylemler, lkeler alm grr kendini krallar, Ynetirler dlerinde savalar, haykrr Tutsaklar, durduu yerde, skboaz edilmi gibi. Savar biroklar yaamak iin giderken lme, di di koparyor sanrlar etlerini Azgn aslanlar, kaplanlar, doldururlar oday Kaln brmelerle. Pek nemli iler stne Mrldanr pek oklar dte, krar geirir Kimileri, nceden, kzdklarn, Dm lmn Eline sanr kendini oklar korkar, rperir, sarslr, atlr sanr kendini tm Arlyla dan doruundan, titrer stmal Gibi, karr ba, aar, ker yorgunluktan, Susuzluk bastrr, gider gibi serin kaynaa, Ya da durur bir rmak kysnda, iip kanar, Tketircesine, yudumla akar boazndan su. Uyannca ocuklar uykudan, ara sra sanr Kendini ya bir glde, ya bir mlekte, Kaldrrlar slanmasn diye eteklerini, Akar gvdede toplanan sular, Labilonya Dokumalarnn gider alm, parlakl. Uykuda Boalma

Olgun yan yumurtalarda yaratt tohum Balarsa ergenlik anda trdamaya, dtan zdeler gelir trl gvdelerden, yaklar Ergin delikanlya, kar ortaya ieklenen Bir renk, bir gzel yz. te bunlar, tohumla Dolmu, imi damarlar uyarr, balar Sevimede grlen boalma, bir aknt kirletir stn, gelimise, beslenmise gvdemiz uyanr Olgunluk evresinde yumurtalarda tohum. Nesneler Deiik uyarlar, kmldamalar yapar. Sevime stne Kmldatr kiinin tohumunu, bir kiinin zdei, kar tohumlar kaynaklarndan, akar gvdenin eleriyle tohum, szar damarlardan yumurtalklara, reten erkek rgenini kmldataca yere. ier yumurtalklar, uyarr tohum, uyanr istek, Bastran eilimin yerine fkrtlr tohum, Ular eree gvde, anca yrein yarasn, Alkanlk sonucu deriz stne yaral yerin. Kan akar vurulduumuz yerden, bir blmden, Yakndaysa dman gelir ona da kzl kanl su, Kime atlmsa Vens'n oklar, kime gelmise, Bir ocuk gnderilir kadnn dlyatandan. Kadndr tm gvdeden sevgiyi saan, kurulur Onda balant, korunur onda. Atmaya bakar gvde kard tohumu bakasna, bu sessiz, iten Yanan istekten karr tadn sevimenin. Sevime steinin Bilinmesi Vens denir buna bizde, bundandr "sevgi" Adn almas, budur sevginin tatl damlalarn lk damlatan gnlmze, ardndan gelir souk Aclar, senden rak kalmsa sevgilin, yakndr Yine grntleri sana sevginin, fsldar sevimli Adn kulama, durmadan. Kovmak gerek zdelerini, Baka konuya evirmek iin dnsel yetiyi. Almak gerek sevgiyi besleyen z, zsuyu, Baka bir gvdede kullanmak iin. Tketmekten Saknp saklamak gerek, baka bir sevimeye, Ezici aclara, zntlere girimek iin. Doar Byle bir yara, kk salar yldan yla, daha ar, ekilmez olur skntlarn, kabuk balatmazsan lk yaraya, ya bir kaldrm yosmasnda gidermez, Ya da evirmezsen dnsel yetini baka konuya Artar gnden gne aclarn. Sevimede Arlk Kurtulu yok acdan kaan da olsa, dnmekten Vens sevgisinin ana, ucuz kurtulacak sevgiler Arar kaanlar. karr dupduru bir sevginin Tadn salam kii, sayrdan daha iyi. Yanar kucaklamada, sarslr, geer kendinden, Sevienler, lgnlk iinde, sevgiden, Bu iin tadna doymak ne ellerden beklenir Ne de gzlerden, tutarlar birbirini, sararlar Smsk, bastrrlar, arr gvde, kvranr,

Bir de balar birbirini dudaklardan srmalar, pckler kondurmalar, dupduru bir sevime deil Bu, bir gizli inedir delen, sevienlere ac Veren, bu yola den sezer iinin yanmasn. Yetiir Vens, yumuatr aclarn, koar Yardmna sevimenin tadn karanlarn, nler korkulur bir duruma girmeden srmalar, Gizlice sokulan sevimeyi, yalnzca gvdeyedir Umut, yakan gvdeye, odur sndrebilen yakc Yalmlar, oradadr aclarn kayna, onda Tutumu iin iin yalm, yoksa doaya aykr Bir tutum olurdu bu, ite budur daha nceden Bulunan, durmadan yrei yakan, lgn isteklerle Tututuran. Yer yiyecei, ier iecei gvde Sindirilir bunlar ierde elerce, doldurur Belli yerleri, byle doyunur yeme, ime stei, renklenen, ieklenen gzel yzlerden kan tadn gerei. nemsizdir gvde iin ncecik grntler, bo avunmalar getirir Yanar susuzluktan, verilmez ona kuruyan azn, Dilini serinletecek bir yudum su, suyun Grntleri dalgalanr iecein yerinde, rganr. lr susuzluktan rman ortasnda, bir yudum eyim derken. Byle oynatr Vens sevenleri, Sevginin kuru grntleriyle, durur gznn nnde, pek yaknnda, doyamaz tadna, bir imdik Bile koparamaz dokunduu koldan, bacaktan, Oyalar, yanltr gvdeyi, bir oynamayla. Birleirse birbiriyle rgenler, ieklenir, Alr ergenlik a karnca sevimenin Tadn gvde, dzenlemise kadnlk tarlasn Elverili klmsa ekmeye Vens, bastrr Azgn bir istekle gsler gsleri, karr Birbirine az sular, diler geer dudaklara Soluya soluya; yoksa i karamaz gvdeden Grntler, gmlemez iyice biri tekinin iine. Gerek bir yarma balam aralarnda, Smsk birlemiler Vens'n eli altnda, Ayrlmaz birbirine geen rgenler sonunu Getirmeden tadn, bsbtn yorgun dmeden. Boaltm damar damar sevimenin biriken Tadn, balar bir azalma, snme, diner Yanmalar, durgunluk gelir erkee, kadna, Sonra balar yine kudurmalar, girerler Uyanan istei giderme yoluna: ekilir Baa gelen, kurtulu yok, kimseden yardm Grmeden onarrlar bu gizli yaray bylece. Sevimenin Bitimi Balar elden ayaktan kesilmeler, ypranmalar, Tkenmeler, yorgunluklar, tm nesnelerden bkma, ten kanma, batar gibi szlr gzler, zlr el ayak. Yerde bir Babilonya kilimi, Ayakta Sicyonia ayakkablar, parlak, yan Kocaman bir zmrt, dner altuna yeil Iklar altnda erguvan rengi, salam giysi, Sere serpe yaylm bir kuma, emmi Doyasya Yunus'un terlerini. Gitmi babalarn Kazand baa taklan bir inciye, ya da

Sakz'dan, Alinda'dan gelme bir giysiye, Bir mantoya. Gz kamatran rtler, oyunlar, Elenceler, trenler, lenler, dzenlenir, Kadehler dndrlr, ezmeler yenir, ieklenen Giyim kuamlar, elenkler, donanmalar. Bakarsn Alt st olur birden hepsi, sevienlerin Can damarndan, yreinden kar ac damlalar Birden, bir korkudur balar iekler arasndan Titretir onu, grnce gnlerin boa gittiini, zlr, anlar toza topraa kartn, bastrr ten aclar, ya bulank bir sz kar, iler Derinlerine seven gnlnn, yakan bir ate gibi, Ya da dnr derin derin, dolar gzleri, Bakar bakalarna, uzun uzun sorar yzlerinde Bir gln, bir mutluluun izlerini. Sevgiden Kalmaz Aclar vardr en mutlu, yrekten bal Sevgilerde sresiz. Bunlar mutsuzlukta saysz, Gz yummak, katlanmak gerek. Yukarda gsterdiim Yoldur en dorusu: a a bunlardan korunmak, Tuzaktan kurtulmak iin. Bir kez dlmse Aa, g deil Vens'n vurduu sk dmleri zmek, sevgi tuzandan kurtulmak. Debilirsin Byle bir tuzaa sen de, smsk balanrsn, Yolda durmazsan, dikilmezsen kazk gibi, Kurtulursun dmandan, tinsel yanlmalara Aldrmazsan, sevgilinin gvdesel eksikliine. Byle yapar oklar, balaynca sevgi gzlerini, dn almaya kalkarlar, gerek olmayan sevgi Uyarlarn, birok yetikin, irkin kz Grrz, baskndr etkileri, gnl eken Uyarmalarla, glmser, birbirlerine t verirler ; Vens' kzdrmasnlar sevimede, utandran, Skan ktlkler gelmesin balarna diye. Grmez en dknler bile, ar mutsuzluunu Sevginin; karalar, bal rengi sallar, toprak Arlndan sradan gzeller, donuk mavi Gzller, Pallas denenler, meraller, kemikli, Kurumsu, ksa boylu, ince yapl Charitinlerden Biri, buna karlk dev yapl kadnlar Almldr, gz doyurur, konuur, kekeler, utanr, karr tatl sesini. Kskan olur, barbar olur, Sever almay, durmaz enesi, atelidir bunlar. nce yapldr bu yaratk, sararr, solar, uzun Boylu, lm eskiden, ksrkten. Beslemi Ceres ri gslerinden Iacco'yu, topuz burunlu, Selene Bal, plere susatan kaln dudakl Satyra. Anlatmak istesem sonu gelmez, bakalarn da. karsa ortaya gzler kamatran, alml yzl Bir ece, dklr tanrsal bir sevginin eken, Yrek oynatan gzellii her yerinden, ad Anlr m yannda tekilerin? Onsuz yaamz nceleri, biliriz yaratt kskanlklar, Bozgunluklar. Ttsler elini, kolunu, boynunu, Kart kokular srnr, utanr kaar beslemeleri, Glerler, elenirler onunla Kalr kapal kaplarda Sevenler, alar, szlanr, sslenir iekli giysilerle, Kantaron ya serper direklere, kucaklar kaplar,

Dolar kollarn, per. Brakr seven erkei kadn, Bir soluk vurur yzne, yel gibi ieri girince. Sevilir duruma gelmek iin, yeniden, yol arar, Yank trkler syler, karr sulara, uzun Sren ie kapanmalardan, deliliine sayar bunu. Anlar ona balanmann lml ii olduunu. Bunlar bilir gzellerimiz. Uzatmak isterler Sevimelerin sresini, gizlemeye kalkarlar perdenin arkasnda olanlar, grenlerden. Senin elindedir Dnsel gcn gzleriyle oyunun tesini grmek, Olanlar aklamak, balanr eksikleri kiinin, Densizlii, yiite duyguysa, deilse tatszdr. Sevgi Duygusu Topludur kiyzl deil her zaman, sevgiye susayan, Erkein kollarna atlan kadn, btnleen, pcklerle aznn suyunu aktan, emici dudaklarla Kendini brakan kadn. Yrekten yapar bunlar, rpnr, can atar, deiik tadna bakar, ister. Bu yolla dllenmez tavuklar, srlar, ksraklar, Koyunlar, yabanlar, erkekten dl alamazlar, onlarda Kudurmusa dllenme istei, yaratllar gerei Soydan gelir sevime atakl, uyarr, Birletirir iki kiiyi karlkl sevimeler, Grmez misin, katlanrlar ortak aclara sevimede? rpnr zlmek iin kpekler, ortalkta Grlr sk sk, urarlar ayrlmak iin, Ayrlamazlar yine de, dmlemi onlar iten Vens'n salam balar. Kurtulamazlar tadna Doymadan sevimenin balarndan, sylediim gibi, Ortaklaadr birlemenin tad ikisinde de. Soyaekim Sorunlar Tohumlar karr, stn gelirse kadn, tadn Verdii gle sevimede, koynunda erkeinkine, Anaya benzer ocuklar, onun tohumundan bu, Baskn karsa baba benzer ona ocuklar. Birleir ana-ata zellikleri iki yapnn Kuruluunda, birbirine karr ocuklarda. Byk ocuklar ana-babadan ieklenerek, Sonradan. Uyarr teden sevimenin suyu Ular ergenlere Vens'n tohumlar, atr Yalmlar karlkl, ne yenen, ne yenilen. Benzer ocuklar ataya, nineye, yanstrlar. Pek ok e gizli ana-baba gvdesinde, Kaynaan, bunlar soyaekimle atadan ataya Geer, bundan benzer ocuk atalarna. Bundan karr Vens trl yaratk biimlerini. Dzenler atalara eken ty rtsn, sesleri, Kuaklar, yz, el, ayak, gvde soyaeker, gerekli. Babann dlnden gelen dii, doar anadan yle, diice zden; birleir iki tohum, Bir doumda. Birine benzer, tekine benzemezse ocuk, ya anann, ya atann soyuna ekmi demek. Ksrlk Engeldir tanrsal g, kimi doumlara, gzel,

Tatl bir yavrunun azndan "baba"nn kmasna, Soyun srmesine; byle sanr ou, gider sunaa zlr, kanl, buulu adaklar sunar Vens'e dllesin Diye erkekler bol tohumlarla kadnlar, olmazsa Yererler tanr bilicilerini, dilekleri. Verimsizlik Var burada, ya kaln, iridir dlleyen tohum, ya da ncedir, kaygandr uygun olandan. Duramaz anann Dlyatanda, incecik tohum, kaygansa akar. e yaramaz kaln tohum, skdr. Frlamaz ileri Yetmez iti gc, girmez ieri, karmaz kadnn Dlyle. Baka erkekten yklenir kadn, dourur, oaltr boyunu. Byledir erkekler de, baka Kadn dourtur, srdrr soyunu, kurtarr ileri Yan. Tohum tohumla karr, uygun gelirse Gerekleir doum. ri, kaygan erkek tohumu Birleebilir iri, kaygan kadn tohumuyla, Buradadr dirimin besini, iriletirir tohumu Kimi besinler, kayganlk, incelik verir ierde. Sevimenin Trleri Gerekten ok nemli, erkein kadnla birleme Yntemi, yanlr birok erkek, drt ayakllar Gibidir en iyi birleme kadnla, kolay ular Tohum dlyatana, yzkoyun, gs demez yere, Yukar kaldrrsa kadn kalalarn. ine gelmez Kadnn agzl, ar davran, gebelii nler, Ancak, direnmeye yol aar. Sallarsa kalalarn Engeller erkein tat almasn sevimeden, karr evlekten saban demirini, oynak gvde Kvrmalar, dalgal alkalamalar; sapar erkek Tohumu ynnden, orospular byledir, kar gerei, Gebe kalmamak iin. byle duyurmak ister Vens Erkeklere kolay sevime tadn, bktrcdr bunlar Bizi karlarmzdan, tanrlardan, Vens oklarndan, karsz, az gzel de olsa sevilen bir kadn. Kendi yapar etkisini, gzellik, beenilir onlarda, Eylemlerinde, esen yaanr onlarla, sevecen, duru, Alkanlkla dzenlenir sevimeler, Sk arpmalar, Az tatl, az titretici olursa srer gider etkisi, Dayanlmaz, kar klmaz ona. Grmez misin Nasl akan damlalar oyar kayalar, gnlerin Gemesiyle, ta stne derek. Byledir sevime de.

BENC BLM Epikuros'a vg Kimin elinden gelir byle gr bir sesle Bu trky sylemek, varln ycesinden, Bulularmzdan deerler getiren bir iiri Sylemek? Nerde o saygdeer szlerle kutlanmas Gereken? Anln derinlerinden, yollar aan,

Ynla altn getiren, aratrmalarn rnlerini Bize brakan, yok lmller soyunda, bence Onun yaptn yapacak, bilelim diye gerei Kurmu bir yce dzen, tanrdr o, tanrdr, k Saan Memmius, tektir, bilgelii bildiren, evren Gr deyip altmz. Odur karmaasndan Kurtaran dirimin, bizi durgun sulara gtren, Dalgalardan kurtaran, karanlktan aydnla karan, korkuyu datan. Vur lye, dn Tanrlarn neler bulduunu, nceden, Ceres Bulmu buday beslensin kiiler diye, sylence Budur, armaan etmi Bacchus yrek oynatan Sevinci, asmann znden doan. Yaanabilir Bunlardan uzak, yaayanlar var yle, imdi de, Artlmam yrek, nerde mutlu yaamak. Dorudur o'nu bir tanr diye grmemiz, Onun retisidir yayan ok uzaklara, Kalabalk toplumlara, bir sevin iinde Yaamann tatl avuntusunu. Ayrlrsn gerekten, Uzaklarsn, dnrsn ykselmek iin neler Yaptn Herkl'n, ne yaparm bize Nemeaeus'un Uurum azl aslan, azgn Arcadius domuzu? Girit'in boas, Lerna'nn ejderi, Hydra al Ylanlarla demir giysilere brnen? Nedir gvdeli Geryon'un verdii sknt, Diomedes'in Burunlarndan yalmlar karan, soluyan azgn Atlarnn, Trakyallarn Bistonia glnde, Imaros Tepelerinde yapt? nce Stymphala'nn yce Kular, Hesperidlerin bahelerinde altn Iltl elmalar koruyan, dev halkalarla Aalarn ktklerini saran keskin bakl, Pullu ejderler neden korkutur bizi, engin Okyanus kylarnda, ne birimizin sokulabildii, Ne de bir yabancnn gidebildii yerlerde? Ne yapabilirdi bize, ldrlen devletlerden biri Yaasa? Yeter yeryzne korku salmas devlerin, Hepsi bo, yksek dalarda, krlarda, ormanlarn Sk, gr yerlerinde, yaadmz blgelerde, zmesi. Arnmam iimiz korkulur nesnelerden, istenmeyen, Kar koyulmas gerekenlerden. Neden kemirir Kiinin yreini bu yutucu, korkutan skntlar, lgilenmeler, etkili? Nedir kendini beenmilik, Uyarma, bu dn, saygszca davranlar? Hangi Ykntdr doan bu bitmez samalklardan? Kim kurtard bizi bu basklardan, aclardan, Ktlklerden, savalardan? Yok mu tanrlardan Bununla ilgilenen biri? Anlatm bunlar, kendi rnlerinde gzel, lmsz tanrlardan gelen Tanrsal yetili kii, aklam varln yapsn, Szleriyle, koymu ortaya. Aydnlk izindeyim, Kurduu dzenin yolundan, ardndan gidiyorum, Ondandr, rettiklerim, bu dzene borludur Varln, douunu, yaayan, sergilenen, an Kopmayan, salam yasalar, kuruluunu da. Tinin Geicilii lkin lml bir zden kurulmu, yle bulunmu Tinin yaps, yaratlmtr o da, dalmadan Kalamaz uzun sre tin, koruyamaz kendini.

Yanltr dte zdeler bizi, lenlerin yaar Grnmeleri. retinin sonucu gerei kantlamam Uygundur evrenin lml nesneden kurulduunu, Benzer yapda olduunu. Bu zdeksel birleme Yeri, g, denizleri, yldzlar, ay yuvarlan Topraktan kan canl kemiklerini, ortada yokken Bir nesne, kantlamam gerek bunlarn kaynan. Kii soyu nesneleri adlandrmakla nasl deiik Diller yaratm, nereden tanr korkusu girmi imize, yeryznn drt yanna yaylan krlar, Sunaklar, glleri, tapnaklar, tanrsal grntleri Koruyan kutsal korkuyu aklamam gerekir. Yldzlarn Devinmesi Anlataym gnein yrngesini, ayn dnn, Doann, onlar dnerken yneten gcn. Dnrz bamszdr yldzlar, dnerler Yerle gk arasnda sresiz, yalnzca yemilere, Diri varlklara uzatr yardm elini tanrlar Dzen verirler ynetime diye. aar gerekten Tasasz, kaygsz yaadn renen tanrlarn, Kendi bana yrrken birok i, bamzn stnde, bolukta geen olaylar grrken. Birtakm kimseler kaplr eski inanlara, Benimser acmasz beylerin tusakln, inanr Onlarn gcne, yazk. Bilmez dkn kii Neyin olup neyin olamayacan. Onu etkileyen Gcn her yandan evrildiini, snr tan. Evrenin g Kalan konular zerinde durmak istiyorum Uzun uzadya, ilkin bakver denize, topraa, Ge, kattr onlarn yaps ey Memmius, kattr onlarn zdei, kattr deiik Biimi, kattr onlarn i yaps, bir yn indeymi balangta tm varlk, dalm Binlerce yln koruduu evrenin yapsn Kuran yn. Gizlemek deil yeri, g Korkutan, yok etmenin dncemizde ne denli kark Sorunlar yarattn, bunlar szle kantlamann Bana ar geldiini kaygm, gerekirse sylemek nceden olduu gibidir bunlar, ne gzle grlr, Ne elle tutulur. Son kar yol bunlarn kiinin Yreine, dnsel yetinin tapnana girdiini Sylemektir, birk sz etmiim onlardan yine. Kim bilir ya benim sylediim, ya senin grecein Gibi, yerin sarslmasyla birdenbire yok olur Tm varlk. Ynetici kadn, Fortuna vurur bizi Boyunduruuna. Yalnzca usumuz retebilir bize Bir olay olarak bunlar, atrdayan bir kle Evrenin de yklp gideceini, burada. Canllar - Canszlar Balamadan bu konuya; bu gvenli, kutlu Szlere temel koyan Pythia'nn, sunakta Apollo'nun "ayakl"s, Daphnesi zerine syledii Bilicilikleri sayp dkmeye; isterim bilgi vermek

Sana, bilginin szleriyle avutmak, umut iin. Dinci dncelerden, kuruntulardan korkarak, sanmayasn Gn, yerin, denizin, ayn, gnein, yldzlarn Tanrsal olduklarn, sonsuzlukta kalacaklarn. Sanma sakn, Gigantoslar soyunda olduu gibi, Bilinmedik sular yznden, korkun cezalar Greceini bunlarn. Evreni ykan, gnei Sndrmeye kalkanlarn. Onlar lmsz olmak stemiler lml bir azla, tanrsal deil Nesneler, bunlar gibi. Yakmaz tanrsal Yrelerde grnmeleri, tanrsal saylmalar. Birer kavramdr bunlar, gerek deil, dirimsel Devinimler onlarda, duyu gcnden yoksundur. nanlmaz tin gcnn, ya da usun rasgele Bir nesneyle badatna, yoktur uzayda Bir Aa, tuzlu deniz suyunda bulut, balklar Yaayamaz tarlalarda, odundan kann, tatan zsuyun kmay gibi, bellidir yerleri Nesnelerin gelimek, var olabilmek iin. Tinle Gvdenin Ball Var olamaz, geliemez tinin z gvdesiz, Kandan, sinirlerden ayr; kart olsa bunun nceden tinin gc, ya bata, ya omuzlarda, Ya ayaklarda, ya da rasgele bir yerde bulunur, inde yerleirdi kiinin sresiz. Konmu Gibi belli bir kaba, biz de grrz gvdemizde Byle belli dzenin bulunduunu, gelimekle Var olmann birbirinden ayr olduunu. Gereklidir bilmek tin gibi cann da, gvde dnda Bir btnlk iinde yaama gc olmadn. Ne yeryznn kucanda, ne gnein ateinde, Ne gk boluunda, ne suda yaayabilir gvdesiz. Yoktur bunlarn tanrsal bir gc, hepsinin Bir yaamsal etkinlikle donatld gerek. Tanrlarn Konak Yeri nanlmaz tanrlarn evrende zel bir yeri Bulunduuna, orada oturduklarna, ok incedir Yaps tanrlarn, duyularmzdan uzak onlar, Grlmezler tinsel kavray gcyle. Kayarlar, Ne elle tutulur, ne dokunulur, nesnel varlk Deil onlar dokunulan. Dokunmamas gerekir Dokunulmayann da. Benzemez bizim yerlerimize Onlarn yerleri de. Uygundur yerleri incecik Gvdelerine, anlatrm sana onlar ayrntl. Evreni Tanrlar Yaratmam Kaynadr kiisel sevginin yaanan evren, Bu yzden tanrlar dzenlemi onu sanrlar, yle savunurlar, vlr tanrlarn yaratmas Diye tadna doyulmaz evren, bundanm sonsuz Yaam, bozulmadan, dalmadan kal sonsuzca. Bu yzden sumu, tanrlarn, insanlar otursunlar Diye kurduklar evreni, gnn birinde, Temelinden ykmaya kalkmak, onu yermek, svmek, En yce varla kar direnmek, yalan sylemek, Delilik btn bunlar Memmiusum, dzmece.

Ne kazandrr bu mutlu lmszlere bizim Sungularmz? lgilenirler mi yaptklarmzla? Hangi olay bozmu sessiz yaayan tanrlarn Esenliini, zletmi onlara ilk yaama dnmeyi. Bir deiiklik var sanrm, eskileri yanltan Bu durumda, gemi gnleri mutlu yaayan; Ac, znt bilmeyen karr m eski tad Yeniden? Yaratlmadan ne getirdi bize, kt Konusunda, karanlklar, aclar iinde gemise Gnleri evrende, yaratl gnnden, aydnla kmadan nce? Srdrmek ister dirimi, yaamay, Bir de dounca kii, kardka tadn doyunca. Kim var yaamn tadna varamayan, Kty gren, domadan, derin dnmeden? Evren Doann Yaptdr Nereden gelir ilk rnek, nesnelerin domasnda, Yaratlmasnda kii kavramnn tanr dncesinde? Nereden gryor, nereden biliyor dnsel yetide Tanrlar yaratmak istedikleri varl? Nereden reniyor tanrlar ilkelerin glerini, onlarn Dzen deitirme yetisini, doa vermezse Yaratmann ilk rneini, kendi kendine? Bilinmeyen bir adan beri ilk eler dtan Gelen deiik arpmalarla devinirler, birbirine Geerler, kaynar birleirler, z arlklarnn Etkisiyle, geerler birlemenin nedeni yollardan, Deiik dzenler iinde btnleirler, kurabilmek in aralarnda bir balant, sonradan. alas deil byle bir yol amas, Ardarda gelerek dizilmesi, yerlemesi, bu yntemle Yeni bir evrenin sresiz, bugne dein gelmesi. Evren Eksiktir Bilemesem ilkelerin zn bile, yine de, ekinmeden, gn incelenmesine, baka nedenlere Dayanr, eksikliklerle dolu evreni bizim in yaratmadn sylerdim tanrlarn. lkin, kuatlm gklerin dev rtsyle yer; Pek az kalm oturulur trde, dalar, yabanlar, Ormanlar, bataklklar, kayalklar, engin ller, Karalar birbirinden ayran denizler kaplam. Yoksun klnm lmller iin ikisinden. Burda yakan, kavuran scaklklar, orda Durmadan yaan karlar, dondurur lmlleri. Arta kalan olur tarla, kaplanr devedikenleriyle, Emek tketir, bakar kiiler, basar ar belin stne, inletir elverili klmak iin yaama Topra, amazsak derin evlekler sapan Demiriyle, karmazsak gne na tohum Ekmede, ykselemez slak havaya kendince, Gsteremez kendini toprak. Bunlar gibidir hepsi, Yorucu almadan sonra ortaya kann, toprakta Yeeren, ieklenen, gz kamatran, sarartr Gne , kavurur takn scaklk ekinleri, Ya birden bastran yamurlar bozar, rtr, Ya ar bir gece souu dondurur, ya da Datr, gtrr esen yeller uzaklara.

Neden besler, oaltr doa korkun yabanlar, Karada, denizde insanlara korku salanlar? Neden getirir gz bulac salgnlar? Neden srasz gelir lm, gnnden nce? Neden lr bir ocuk, azgn dalgalarn kyya Frlatt bir gemici yaam gcnden yoksun, plak bir direk gibi durur, Kvrandran sanclar iinde bir anann Karnndan getirir klar lkesine onu Doa, doldurur yaknmal lklarla ortal Budur doann dzeni. Bekler birok aclar Onu yaamda, te yandan renk renk koyunlar, Srlar, yabanlar byrler, ne akrtlar Gerekir onlara, ne besleyen stanne okamalar, Peltek konumalar; ne yln deiik evrelerine Uygun trl giysiler, karglar, varln korumak in yksek duvarlar gerekir onlara. Varsldr Yeryz, doann yaratc gds, doar Ne varsa, bu yntemle, birbirinden. Blmlerin Yaam Btne bal Bence, yeryz, yenik canlar, su, havann Islakl, yakan scaklk, evrenin genel yaps Gereidir. zdekten gelir dou, bat, evren de zdekten olumu, pek yerindedir Btn'n de, Blmlerinin de, kurulmu zdekten domas, lml zdelerden olumas byledir kural, lmek de var domak gibi. Grrm yok olduunu Evren blmlerinin, yenilerin doduunu, bilirim Gnn de, yerin de balang evresi olduunu. Drt e De Geicidir nanma sakn yok olduunu, bittiini sylersem Ate gibi yeryznn de lml z tadn, Suyun, yelin geicilii yznden kukulanma Sakn yeniden doduunu, byyp gelitiini sylersem. Yeryz zerine nceleyin dalr, tozar yerin nemli blm, Takn scandan gnein, kiilerin ayaklarndan, Sislerden, bulutlardan gelen arpmalarla toz olur, Yaylr bolukta azgn yellerle, dalr. zlr bir blm iplik gibi, yamur aznca, Dklr, akar evlek evlek, oyar yeri rmaklar, Didikler, beslenir, oalr toprak bylece, Bir elle verir, tekiyle alr, nce besler Dourduunu, sonra yutar, btn varlklar, oalmak iindir azalmak, dolar deniz yeniden. Su zerine Akar rmaklar, aylar, dereler, gelir kesilmeden Yeni sular. Ne dersin? Kantlyor gerei tm Akan sular oylumlardan; ykselir buular sudan, Yzeyden, yaylmaz Btn'e bir slaklk. Sprr Azgn yeller deniz yzeyini, bir yandan. Gtrrler gkte gnein emdiini, szar su

Topran iine, szgeten szlr gibi, akar Svann z topraktan, kelti kalr yatanda Byle doar topluca sudan treyenler, dklr Parlak renkli havadan yol bulunca kendine, Kayganlk verir ayaklarmza, toprakta. Yel zerine Bir szm var yel zerine, durmadan, yavatan Kendi varl iinde deimeler gsteren, Nesnelerden kan ne varsa, alr engin havann Denizi kendi varl kapsamna. Giderilmezse Nesnelerin eksiklii, verilmezse onlardan kan zdekler geri, dnr havaya varlk, oktan, Durmadan doar hava baka zdeklerden, sonra Dner geldii ze yeniden, byle srer Tm nesnelerde karlkl dnmeler, srekli. Ate zerine Gke gne, tkenmez kayna klarn, Gkten aydnlk yadrr sresiz, yeni, tmden Onarr azalan klar, tkenir dt yerde Bu parlaklk, eksilir mann kayna. undan Anlayabilirsin bunu: Balaynca bulutlar kaymaya Gne altnda bozulur n parlts, azalr, Sner, birden, parlakln alt yzeyi, Kararr ortalk, bulutlarn gittii yerde Bundan anlarsn, sresiz beslenmesi gerekir Ik kaynann hep, tkendii iin. Kaynaktan kann yeri doldurulmazsa, gremeyiz nesneleri Gne aydnlnda, baka trl. Vardr bizim de Ildaklarmz, ralarmz, sisli yalmlarla k Verirler. Byle benzer yolda gnderir gne Yanma yardmyla, srekli, nlar, titreir Yalmlar boyuna, bozmaz k akmlarn Urar ate, n yok olmasn, yeniden Doan yalmlarla gidermeye kalan boluu. Dnmek gerekir, bu nedenle, gnein, ayn, Yldzlarn klarn, sresizce, yenilediini. Tkenir, durmadan, onlarn yalm kayna. nanma Sakn bunlarn bozulmaz, dalmaz olacana. Talar Grmez misin talarn da yenildiini zamana? Ykselen kulelerin ykldn, esintilerin Kayalar dattn, tapnaklarn, tanr izimlerinin geveyip atladn, yazgnn sresini Tanrlarn bile uzatamadn, doal yasalara Bir nesnenin kar duramayacan, anlamaz msn? Grmez misin nasl ktn byklere dikilen Antlarn, eski durumlarn? Yuvarlanmaz m da Tepelerinden kocaman kayalar, zamann ar basan Gcne kar sonsuzca direnenler? Yuvarlanmazd Onlar, ok eskiden beri yllarn ykc gcne Kar direnebilseler, anmasalar, tepelerden. Gk zerine Bir de yukar evirelim gzlerimizi, yeryzn

Drt yanndan evreleyene, gerekse sylenenler O dourmu yaayan, len tm yaratklar. lml nesnelerden kurulmu o da. Kendinden douran Bakasn, oalan tm nesnelerin Gereklidir eksiini gidermesi bakalarndan. Evrenin Genlii Bundan baka, belli bir doum gn olmayayd Yerle gn, sonsuz, sresiz olurlard onlar da Bugn: Neden ayr trkler sylemez birbirinden Ozanlar Troya'nn grd ykm konusunda? Thebaililerin savalar zerine? Nereye gm Bu saysz yiitler, neden ieklenmez nleri Sonsuzluk iinde? Oysa evren gencecik, dipdiri Yeniden domu gibi, ayor stnden eski alarn, byle dnyorum ben. Bu yzden doar, Dzenlenir, ayrlr birbirinden yapclk ileri, Geliir, katlr gemi yapmna yeniden, ok yeni rnler koymu ortaya o ezgisel yapclk ok yakn bir gemite kurulmutur bu doann ncelenmesi, dzeni, yaps, retisi. lkiyim Ben nclerin, bu konuda, ana dilde yeniden leyebilen. nanrsan tm bunlarn nceden Var olduuna deimeksizin, sonradan kiinin Yanp tkendiine, ya da yeryznde kentlerin Byk depremlerle gtne, ard kesilmez Yamurlardan doan sellerin ortal bastna, Kaplmsan elinde olmadan yerin de, gn de, Gelecek bir gnde batacana da inanrsn. Byle bir ykmla geydi evren, sarslr, Dalr drt yanndan, byle bir batn Domasndan, kt. Durum olmazd baka trl Biz lmller iin de, biz de urardk O ykmlara, tutulurduk onlardan gelen kt Salgnlara, arrd bizi de lme doa. Evrenin Yaps Srekli Deil Ne varsa sonsuzca kalmas gereken, ya salam Bir yaps,kuruluu vardr tm arpmalara Dayanan, ya da gl ba var blmlerinde, Brakmaz dtan zne girecek bir nesne, Smskdr yaps. Ya yukarda sylediim zdein kurucu eleri trndedir, ya da sonsuz Dayanabilendir, sarsamaz, ykmaz onu arpmalar, zdeksiz bir boluu vardr, dokunulur trden Deil, arpma da yoktur onun iin. Dalm, zlm bir nesne var uzayla evrilmemi Orda. Byledir sonsuz, ilkesiz Btn, ne yaylan, Alan nesnelerin dna taan bir uzay Vardr, ne de gl bir vurula iten dalan zdeksel zler. Boluksuz bir yn deil Evrensel yap, sylediim gibi karm eler Nesnelerin iindeki boluklarla, benzemez Evren nesnelerden yoksun bir bolua, sonsuz Uzaydan rasgele yaylabilen, bize gelen, arpan, tm evreni evrintiler iinde sarsan, ktren, bambaka bir ykma uratan, yoklua Srkleyen nesnelerden. Yoktur ykl engin

Uzayda, snrsz enginlerde, bir kntnn evren Duvarlarn koruyan, ykc glerden kurtaranlarda. Ne gkte kapanm lmn kaplar, ne gnete, Ne yerde, ne denizlerin engin sularnda, yine de, Alm korkun azyla bekler pusuda. Artk benimsemen gerekir senin de, yok olucu Deil tm varlklar, bir yandan yaratlrlar, Yoksa tm lml z tayanlar oluamazd Sonsuzluktan, kar duramazd zaman azgn Gcne kendi varln srdrmek iin. Atele Suyun Sava Sen, evreni kuran gl elerin birbiriyle Savandan, bu kt karde kavgasndan anlarsn Sonsuz bir ekimenin srp gittiini. Tketir Byle sular gne, scaklk, byledir baar Onlarda. Bir sonuca varmak iin urarlar. Ancak ulaan olmam baarya imdiye dein. Birok yedek kol gnderir rmaklar, kar Denizlerin dibinden, basar gibi korkutur Evreni, basamaz yine de, esen yeller sprr Yzn denizlerin, byle yitiyor gkte gnein Emdikleri, sular ulamadan eree savarlar, Bouurlar birbirleriyle, terazinin dili gibi Aralarnda, nemli, ekimeli izgiler oluur. Phaeton'un Dmesi Ate, bir kez yakmakla, salam baary, Bir kez sular stn gelmi karalara, sylence Byle diyor. Gnn birinde baskn km Ate, yakm nne geleni, geni alanlar, Azm, arm yolunu kalkp drt nala, Srm ardndan koulu, gne arabasn, ekmi karalar gklere, srtm. teden Kprm ycegl baba, ok kzm, ate Kesilmi, birden frlatm arabadan yalm Saan yldrmlarla saygsz Phaeton'u yere. Gelmi derken oluna, yardma gne, alm Ondan evrenin sonsuz ldan, komu Einen, titreen, oynaan atlarn yeniden Arabaya, alm eline dizginleri, yneten Olarak, kurmu evrende dzeni, budur yk. Ayrlm gerekten, eski Grek ozanlar. Yalnzca Atetir buyruu yrten, sonsuz uzayda Saysz ate esi olduundan. Yenilir Saldrnca bakalar, ker evren, azalr Gc, yanar kavuran buular iinde. Nuh Tufan Kabarm sular, masallara gre, bir gn, Karm dalgalara saysz ili kiilerin, gmlm Dibe, sonra ekilmi taknlar, gmlm yerler, Yamur dinmi, durmu rmaklarn tamas. Evrenin Ortaya k Aklayaym bir diziye gre, skan, birleen

zdein yeryzn kuruunu, g, ay, gnei, Denizin dibini dzene koyuunu. Tm nesneleri Kuran elerin kukusuz kesindir, sezgisi Olmad, devindiren, dzenleyen, biimleyen. Tm eler, eskiden beri, deiik d arpmalarla, zgl arlklaryla kmldar, birleir, yaylr, Srekli bir balant kurar, kendi aralarnda. Dalr sonsuzlukta eler, zlr birleen Blmler, ayrr, sonra birleir yeniden, oluur Yer, gk, deniz, canllar, byledir evrensel Kurulular salayan kurucu elerin ilevi. elerin evrintisi Eskiden, ne yan gne tekerlei grnrd Ykseklerde uarken, ne engin uzayda dnen Yldzlar, ne deniz, ne gk, ne kara, ne hava, Ne bize uzaktan grnenler benzerdi bunlara. Daha yeni, gl bir akm ykselmi, Deiik trde km eler evreninden bunlar. Onlarn deiik biimli, trl olmasndan Doar davranlarna zg srtmeleri, byle Karr, kaynar, salanr birbiriyle birleme, Onlarn arl, arpmas, devinmesi, kaynap Ayrlmas bu yntemle gerekleir, bundand Tek tek kalamaylar, zel balantlarla, Yapamazlard, aralarnda, uygun devinmeyi. Bu yzden balam onlarda bir bir, ayr ayr Blnmeler. Byle katlm benzer benzere, zlm evren, ayrlm eler birbirinden Dzenlenmi ilkeler, kurulmu onlardan byk Nesneler; ayrlm yerden yksekte gk, yer Denizden, slaklk sudan km, bu yolla Ayrlm salt ate de havadan. Drt enin Kuruluu Aktr, ilkin, toprak elerinin birlemesi, ar, Birbiriyle kaynar olmalarndan, onlar evrenin En altnda yer almak iin ortaya doru itinirler. Ne denli, sk, birbiriyle geymelenirse eler, O denli kat, youn olur zdek, ondan doan Deniz, ay, gne, bir de yldzlar, evrenin kocaman evresini kuatrlar. elerdir tm bunlar kuran, Dz, yuvarlak eler, ok kk toprak elerden Kurulur bu kocaman "Byklk". Topran gzeneklerinden Ykselir, ilkin, atei tayan hava, teden, beriden. Pek yeniktir ate zleriyle birlikte yukar Fkran buu, bu olaylar baka deil yaamda Grdmzden. Gnn altn kzllnda, inci ilerle sslenmi imenlerde, yansdka kzl Gne , ykselir deniz kylarndan srekli, Akan rmaklardan buular, grrz, tter toprak. Toplanr birikirse yukarda btn buular, Skr, younlar, katlar, kaplar gkleri Onlardan doan bulutlar. Byle kucaklam, sarm Kollaryla yrekten, yumuak, akkan hava Genileyen, dklen, yaylan zlerle, tm varlklar. Ayn, Gnein Oluu

Gelir bu olayn ardndan gnein, ayn oluumu, Dner gk alannda onlarn yuvarla, ne topraa Dayanr, ne gl havaya. Ar deil, batmaz Onlar, yenik de deil, kmaz evrenin dna. Yuvarlanrlar orta yerde, bamsz varlk olarak, Evrenin, btnn birer blm durumunda, bizim Gvdemizde devingen, duraan rgenler gibi, Devinirken teki, kmltsz, durur beriki. Denizlerin Oluumu Batm toprak, yayld mavi enginde, eleri birbirinden zlnce, doldurmu Kocaman oyuklar tuzlu bir karmla. Bir yandan evresini kuatan havann scakl, Bir yandan gnein nlar, bastrm, sktrm Yeri ularndan, younlaan yeryz ekilmi Orta alana, trl terler dklm gvdesinden, Bu ar basn yznden, artrm, bytm Denizi, yzen ovalar, ylesine oktu ateten kan eler, kayorlar da doru, ite bunlar Ulat yerden, yksek gk tapnann daha Youn olmasn salad. Ovalar batarken burada, Tepeler ykseliyordu orada, yuvarlanmazd kayalar Derinlere, uygun yer yapamazd kendilerine zg. Drt enin Dzenlenmesi Sk, youn zdekten olur topran arl, Byle akm topraa evrenin amuru, arl Nedeniyle, szm temeline bir maya gibi. Byle olumu deniz de, soluk da, ateler Ykselten hava da, byle kalabilmi akc Salt zlerden ne kurulmusa. Daha yeniktir Biri tekinden, soluktan daha kaygandr yaps Havann, daha kolay akar havann buusu stnde, Karmaz zdei, yelin evrintisiyle, burada, Dner tm nesneler evrintiler iinde, havada, Bir kudurma, dzensiz boralarda, srekli: Srer Ateten ordusunu hava sessiz, belli yolda. Belli, dzenli bir yolu vardr, ondandr bu Havann devinmesi, bunu gsterir, kantlar Karadeniz'in belli srelerde aknts, srekli, Deimeden akyor sessizlik iinde, ynnde. Yldzlarn Devinmesi Anlatacak iirimiz, neden devindiini yldzlarn, imdi, ilkin dnerken kocaman gk yuvarla, basn Yapar kuzey-gney ularna, sylentiye gre, hava, Dtan tutmak, snrlamak uruna. Balar sonradan Baka dorultuda bir akm, yukarda, sonsuz gkte Dnmesiyle kvlcmlanan yldzlarn. Ya da eker Gtrr gk varlklarn baka bir akm, dolab eviren akntlarda grdmz gibi. Dnmeli, Gk yuvarlann sresiz olduunu, durduunu, Yldzlarn dndn, evresi kuatlm havann Yuvarlanan dalgalarnn bir k aradndan Dndn, ya da dta rasgele bir yerden

Bir hava akmnn yldzlara basn yaptn, Devinmelerin bundan geldiini. Kim bilir yldzlar Besin bulduklar bir yola koyulurlar, gk krlarnda Iyan gvdelerine, bir yer yapmaya kaplrlar. Gtr evreni aklamada kesin, gvenilir Olan bulmak, ancak evrenin btnnde, deiik Dnyalarn oluumunda, bilinebilen anlatlr. Aklamak isterim, yine, birok nedeni, evrende, Yldz devinmelerinde, olabilir grlenleri, bence. Bir ana-neden gerekli bunda, devinimi balatan, Birlikte dnmeli bunu, ilerlemek isteyen. Yerin Devinmesi Evrenin ortasnda, yeryznn kmldamadan durmas, Arlnn azalmas sonucudur yavaa, alttan Bir dayanak gerekir, yer iin, zdeksel trden. Bu korur onun saln, balant kurar, birlik Salar evrenin yel eleriyle onun arasnda, Srdrr yaamn, yk olmaz ona, basn yapmaz Havaya, yk deil kimseye, el ayaa, ba boyuna Yk olmaz, sezmeyiz, gvde arlnn ayaklara Yk olduunu, onlara dayanmasna karn. Sonradan, Dtan gelen arlk, az da olsa yktr bize. Daha ok tekil durumlar iindir bu. Yabanc Bir nesneden domam yeryz, birden; gelmi Gibi baka lkeden dikilmemi uzayn karsna, Evrenin oluumuyla gndetir, blmdr; Elimizin, ayamzn, bizden bir blm olmas Gibi; Titretir yeri, sonunda, bir frtna, geer Bu sarsnt tm yeryznde bulunanlara. Frtna Gstermeseydi etkisini yeryznde, gn, havann, Yerin, olmazd byle smsk balam da. Oluumun balangcnda ok sk bir balam Salanm, kkten geymelenmi birbiriyle, Birlik kurulmu bu varlklar arasnda. Grmez misin, ipincecik yapsna karn iimizde Can, geri kalmaz, ar gvdeyi tamaktan, Nedendir bu? Canla gvdenin birbiriyle Smsk badamasndan. Yoksa nedir gvdeye Birden, can gc deilse, atlma, devinme veren, Elimizi, ayamz yneten? Grmez misin yine Byle incecik bir yapnn nasl etkiler yapacan, Toprakla yelin badat gibi, can gcyle Gvdenin, birbiriyle, iten kaynatn? Gnein Bykl Ne daha byk, ne daha kk olabilir Gnein tekerlei duygularmzla alglanandan. Ne denli byrse bysn uzaklk, oradan ate Gnderir , yayar stan scakln Elimize kolumuza, yalmlanan gvdeden uzaklk Yznden, bir eksilme olmaz gneten, grlmez En ufak bir azalma, onun ateinde. Eriir Duyularmza, aydnlatr krlar, ne denli yaylrsa Scakl, biimi de, bykl de grnr olduu Gibi, gnein gerekte, ne daha az, Ne daha ok olduundan, kart Bir dnce sylemenin anlam yok, burda.

Ayn Bykl Kmldanr ay bile, ya kendi yla aydnlatr Krlar, ya da gneten ald bir kla, ster yle, ister byle, baka deil biimi, Gzlerimize gelen grntsnden. Tm grdmz Uzak nesneler, hava katnn kalnlndan, Bulank bir grnm verir, kldnden ok Gerek lsnden; seik bir grnm, kesin izgili biim gstermesine karn, neyse evre izgileri ayn dtan, yle gsterir Kendini, olamaz baka, grndnden. Yldzlarn Bykl Gkyznde, yerden grdmz, ateler daha Kk, daha byk olabilir, kendi gerek ls iinde. yeryznde dosdoru grnen Birok ate yalmlanp titreyince, deiir Boyutlar daha byk, daha kk olur Bizden biraz uzaklanca, bakalar byklk. Ikla Isnn Kayna alas deil senin iin, byle kk Olmasna karn bol k gndermesi gnein. Doldurur btn karalar, denizleri, gkleri Ik akmlaryla, iler evrene stan scayla. Yalnzca evrenden toplanr n z, fkrr Sonradan, dklr verimli bir kaynaktan, Evrenden yaylr scaklk eleri evreye, Btn evrenden, byle kurulur arada balant, Dklr bir zden, topluca, gne slar. Grmez misin yava akan bir su kaynann, Nasl suladn imenleri, ara sra krlar Sularn bastn? Byledir okluk, orta yollu Bir gne masnda bile scakln havay, Yakc yalmlarla uzay sarmas, havann uygun Olmasndandr bu, daha nceden tututuran clz Bir yalmn etkisiyle de olabilir bu durum. Grrz baka tr rneini de bunun, bir Kvlcmdan yavaa yaylan, bir lkeyi, Biilmi tarlay saran, azgn yangnlarda. Kim bilir, dev ldayla aydnlk saan gne, Ymtr gkte ynla ate, gremeyiz onu Buna karn, gelmez ondan bize bir n, yalnzca, Yalmlar saarak byltr mann etkisini. Gnein Dnmesi, Ayn Yolu Doru, gvenilir bir aklama yoktur bu konuda, Ne yazk. Neden geer gne yaz yrngesinden, Gider arkaya, dner olak burcuna, gelir geriye Durana, dner yeniden yenge burcuna, neden Bu yrngeden bir ay iinde geer ay, gnein Bir ylda bitirdii bu yolu? Bana kalrsa Bu konuda, yanltr bizi kolay bir aklama. Daha dorudur, tm tekiler arasnda, ilkin Yce grl Demokritos'un verdii aklama.

yle sylyor, aka: Yeryzne yakn olduu Oranda yavatr yldzlarn dnmesi, azalr Aa indike hz, eksilir gl etkisi. Bu nedenle gelir geriye gne, hayvan burcunun Son yldzna kar, yavaa, iner yksekteki Kzgn yldzlardan, ok aa. Buna karn Derindir ayn yolu, uzaklar gittike gkten, Yaklar yeryzne, yavaa, eriir yar Yolunda yldzlara. Gten kesilinceye dein, Onu devindiren, kendi yrngesinde, gider ardnca Gnein, bu nedenle ok hzla eriir ona, Geer nnden ayn, hayvan burcunun yldzlar Kendi yrngelerinde. Bu yzden ular a, Devinir geri gider gibi bu yldzlara, oysa Yldzlar yeniden ular ona. udur baka Bir aklama: ki katl, iki ynl deiik Bir akm doar kart yrngelerden, gereken Srede, karr gnei hayvanlar burcunun Yaz yrngesinden, getirir k dnmne, Buz kesen souklara dein; sonra karr Gnei yeniden ar souklarn glgesinden, letir yaz dnmne, scak yldzlara dein; Buna benzer yolda dnlebilir, uzun yllar Boyunca uzun yollar aan ayla gezegenler, Havann deiik akmlar iinde bu yrngeyi Bitirebilenler. Grmez misin bulutlarda, yukarda Bulunanlarn aadakilere oranla kart ynde Esen deiik yollarla devinmesini? Neden Byk yollarnda deiik akmlarla yldzlar Srklenemesin havann? Gece Sarar yeryzn koyu karanlkla gece, Uzun bir yol aldktan sonra gkte gne, Eriince son snrna, azalrsa atein gc Yorulur gezmekten, eritir, tketir hava yn Onu, ya da yerin evresindeki yrngeyi izen Gc, bitirmek iin gnein yolunu, verir alta. Gnein Douu Buna benzer biimde, belli srede uzay Alanlarndan saar sabahn gl rengi nn lk kzlln Aurora, yayar ldayan parlty Yeryznn altna inen gne, gnderir Oradan gkyzn tututuran nlarn. Ya da belli srede toplanr ynla ate, Derlenir ok ate eleri, birleir, durmadan Bir gne yaratmak iin. Ayrlabilir da Dann doruunda doan kta yumaklaan Ate bekleri. alas bir durum yok burda, Toplanr ate eleri belli srede yenilemek in gnei, byle de olabilir birleme. Grrz, ok nesnede belli sreye bal Olduunu olacak ilerin. Byle ieklenir aalar, Belli srede, ya gerei. Byle dklr st dileri, kar erginlik ann ayva tyleri ocuklarda, Dalgalanr, doldurur erkein yanan sakal, Kl rts. Sonra gelir kar, yldrm, bulutlar

Yamurlar, yeller yln belli evrelerinde. Byle kurulmusa ncl ilkeleri nedenlerin, Biimlenmise nesneler balangta, dnerler Yeniden en salam, en kesin dzene, gereince. Gnlerin Uzayp Ksalmas Gnler, gecelerin gemesiyle, uzayabilirler. Ik azalmaya baladnda, birden uzar geceler, Gne yerin altna, stne dner, trl Boylarda yaylar izer, uzay alanlarn bler, Ayrr gkte yrngesini ikiye, eitlik gzetmez Blmler arasnda. Koyar ortaya gne kart Durumda, geri dnnce, burda gstermedii tede, Ulancaya dein gecenin yldzlarna, yln Dmn gecenin glgesiyle gnn aydnln Eitledii yere. Yrngenin ortasnda, kuzey-gney Yellerinin estii yerde, eit uzaklkta tutar Gk dnemlerini, ayr ayr, yapar bunu hayvan Burcunda duran yolun tm durumundan dolay, Bir yl srer gnein, yava dnle yolu Gemesi, bundandr eik nlarla gnein Yeri, g aydnlatmas, gkbilimcilerin kantlad Gibidir bunlar. Onlar izmi, belirlemi, belgelemi Bize belli yerlerini gklerin. Yol aabilir kaln Hava, belli yerlerde, gne nlarndan kan Atein uzun sre yerin alt ynnde beklemesine, Gnein dou-batnn kolay olmamasna. Bundan, uzun srer geceler kn, gnn yan Tacnn grnmesine dein. Mevsimlerin deimesi Sonunda, derlenir ate elerden, doru sylemi Bence gnein her gn yeni nlar dourduunu Savunanlar, belli yerlerden ykseldiini syleyenler. Ay Inn Deimesi Nereden gelir ay ? Gneten gelen nlarla Gsterir kendini bize ay, byr gittike gneten Uzaklatka, yle grnr. Ortada, karlanca Gnele, sergiler en duru parlakln dolunay, Bakar ykseldike gnein batna. Bu nedenledir Yavaa, bizden gizlemesi n, geri dnerken, Gk yrngesinin te yanna geerek gnein Ateine yaklarken. Byle aklyor ay Yuvarlak bir yumak gibi dnenler, gnein Arkasnda izer yrngesini onlara gre ay. Onlar, ayn neden kendi yla yp Yayldn, n byle deiik biimlere Girdiini de dnyorlar. Yoksa, baka nesne Olabilirdi burada grnen, ayla e bir srede Yola dklen, onunla dnen, yryen atba, Iksz, karanlkta kaldndan ak grnmeyen. Yuvarlak izgi biimli de olabilir bu dnme. Szgelii, yan yldzlarla yars boyanm Bir top, trl biimler gsterir dnerken, Ak gzlerimize atele doluymu gibi gelir, Baknca. Sonradan dnerken geriye doru Yavaa grnmez parlayan yz. Byle aklar Dzeni, Babilonya'da Kaldeliler. nanmaz buna Bugn yldzbilimciler. Olabilir, grnmeseydi

ki dzenin savunduu grler zde, yelenirdi kisinden biri. yleyse, neden klar belli Biimler, dnemler iinde dzenlenirken domuyor Ay sreklice, yeniden? Ayrca her gn yitmez ay, Yeni bir ay domaz, o evrede, kendi yerinden. Gtr anlatmak bunlar szle, salam belgeler Gstermek; grrsn bu dzende ok sorun vardr. Yazba grnr Vens, koar nden ula Flora, Zephyr'in yannda yryen ana, bezemi Yollar bahar iekleriyle, sam evreye Renkleri bolundan, burcu burcu kokular da. Ardndan kavuran scaklk, yannda Ceres, Toza dumana katm ortal, kuzey yelleri Gelir yavatan. Bastrr arkadan gz, "Evhius" Diyen, inleyen Bacchus. Bunlarn ardndan Grleyen, imekli frtnalar, nce gneydoudan Duyulan gk grltleri, gney yelleri, yln Sonunda kar kaskat, souklar buzlu, getirir Yeniden, en ksa gnnde di aktrr k. Daha, ok olay kabilir ortaya, bu belli srede aarsn bu evrede ayn doup battn grnce. Gnein, Ayn Kararmas Gstermek kolaydr sana, gnein, ayn gmlp Karanla saklanmasnn nedenlerini, pek ok, lkin, neden gneten ald kla aydnlatr Ay yeryzn, neden gizler bunu yaparken Gne yerden ykselen ban, karanlk bir Yumak kor ortaya, klardan, neden yapamazm Bu olay, o evrede ksz dolaan baka Bir nesne? Gideremez mi gne bu srede Atein eksikilini yeniden? Havann yalmlar Yok ettii uzayda yaylnca gne, sner mi Onun atei? Neden dnyay aydnlatan Gneten alr ay da gizlenir gne, doarken Yeni ay tepenin ardndan, koyu glgelerde? Girmez mi bu evrede, ikisinin arasna, baka Bir nesne, ya gnein stne, ya ayn altna Engel olmaz m akan a, gne nlarna? Ildar m, kendi parlaklnda, ay tkenir mi Evrenin baka bir yerinde, geerken iinden Kart kl yerlerin? Akladm u sorular: Gkte, engin bir mavi uzay iinde olanlar, Olabilenleri, devinen glerden, ana-nedenlerden Doan ayn dnn, gne yrngelerini nasl Kavrayabildiimizi, onlarn yaygn aydnlklar inde geip gittiini, krlarn sezmeden Birdenbire karanlklara gmldn akladm. Parlatr aydnlatan anlarla gne krlar, Dker klarn ortaya yeniden, grnmezken. Dnyorum evrenin genlii konusuna, aklamak in nceden nelerin doduunu, gevek yeryz Tarlalarnn, gvenilmez, oynak yellerin Yeniden aydnla kmak isteyiini. Bitkilerin, Hayvanlarn Douu lkin yeermi imenlerin parltsn dourmu Toprak, evrelemi btn tepeleri, yeim renkler

inde, yaym krlara, evreye, ldayan iekler aan ayrlara. Sonradan balam Gl bir yar, aa trleri arasnda, Havalara ykselmede, dizgine vurulmuken nceden. Deriler, kllar, salar olumu bu yntemle Drt ayakllar soyunda, derilenen kularda, Byle km ortaya gnn birinde verimli Yeryznn ekini, ayr, all, ilkin Onlarn ardndan domu diri varlklar, Deiik soydan, bolundan, ok deiik biimde Devingenler, yoksa gkten demezdi diriler, Domazd tuzlu denizden de, karada yerleenler. Byledir tekilerde de durum: Yerinde "ana" Adn almas topran, toprak yaratmtr Saysz canllar, imdi yeryznde yaayanlar, Yamurla gnein stan scakl yznden Ortaya kanlar, amamal, daha nceden Pek ok dev gvdeli diriler domu, beslenmise Gen topraktan, havadan. lkin yerde Srnrd kanatl yaratklar, yumurtadan kan Yazbanda kulukaya yatan renkli kular, Yazn yuvarlak kozalardan, kendiliinden kan, besin arayan, yaam ana basan Austosbcekleri gibi. Byle domutur lkin hayvanlar da, insanlar da. Ar scaklar, Islaklklar vard tarlalarda, krlarda, Byle yetiiyordu oturma yerlerinin elverdii Oranda diriler, topran iine ilemi kkler, Kapklar kyordu yukar. Olgun ekinlerin Yaam srecinin getii yerde tomurcuklar Ykselirdi havaya, slanrd topran neminden, Kendince yneltir onlar doa topran iine, Akar st gibi zsu, damarlarn ak azndan, Byledir dourgan kadnlarda memeye gelen st, Oraya yneltilmi kadn gvdesinin besin akm. Byle vermi kklere yemei toprak, giysi de Scakl. Saklam gr imenleri dek diye, Yatak diye, nlemi evrenin genlii takn Souklar, scaklklar, su basknlarn. E lde bytyor, glendiriyor bunlar. Yerindedir topraa "ana" denmesi, demitim. O yaratm insan soyunu, tm dirileri uygun Srede, her yanda srayanlar, yksek dalarda Grleyen, havalarda szlen bir yelken gibi Renk renk, biim biim ne varsa. Brakm Kocalm bir kadn gibi bu ileri, Sonu gelmi dourmann, ya deitirmi Tm doay, evrende, dzene girmi nesneler, Kalmaz, deiir hepsi, dnr tm varlklar, evirir, bastrr doa, srekli dnme yolunda. rr, gten kesilirse, yalanma nedeniyle, Birey ykselir, geliir, kar karanlktan. Ya, evrende doal yapy byle deitirir, Bir oluum ardndan tekinin geldii yeryzn, Yaratr nceden yapamadn, imdilik olmayan. Doaya Aykr Biri Yoktur alas nesneler yaratmm toprak eskiden, Grnmezmi elleri, ayaklar. Bir Androgynus varm

Yar-erkek, yar-dii, kiminin elleri, kiminin Ayaklar eksikmi, kiminin az, dili yokmu, Gzszm kimi de, kaskatym birisi de, gvde rtm, gizlemimi rgenlerini. gremez byle Bir yaratk nereye gitse, yaayamaz, korunamaz, Yanl, sapk retmelerdir bunlar, anlamszdr, Botur, inanlmaz onlara, doaya aykrdr, Besin bulamaz, iei gremez, seviemez, Birleemez, dllenemez, deiik yollarla gerekir Sevimeleri, oalmalar lml bir ey olarak. Beslenme, dourucu tohum, gerekir onlarda, ancak Bu tohumlar akar erkek rgenlerinden. Gerekir rgenlerin karlkl olmas sevimede, birlemede. Evcillerin Durumu Yokolmu, eskiden yaayan, trlerin ou, Yoktur onlarda, gelecek kuaklar iin, gvenli Bir dnme yetisi. imdi yaam soluuyla Beslenen, yaayan yaratklar yavruyken soyunu Koruyabilecek yapdadr. Onlar kendilerini Gle, kamakla, kurnazlkla korurlar. Yarar lerimize bunlarn ou yaatrz, bakarz, Koruruz onlar. Eskiden yrtclar trnden Sryle aslanlar, kendilerini gleriyle Korurlar, tilkiler kurnazlkla, geyikler kamakla, Kula duyarl kpek sevilesi ball Nedeniyle korunur. Yk tayanlarn tohumundan kan trler, ynl koyunlar, ekinler, korunmu Kiilerce, Memmiusum, byle kalm bugne Tm kalanlar. Yok olur yaban hayvanlarn nnde, ksa srede, yem olur, salk verirler Onlara, koruyamazlar kendilerini, yaayamazlar; Biz, grdkleri ilere karlk, ekin veririz Onlara, besin diye. te yandan, doasnca, Ausuz, kendince beslenemeyen, iimize yaramayan Hayvanlar, yk tamayan, neden koruyalm, onlara Yaam salayalm, oaltalm, bunlar yrtclarn Tuzana der, av olur, byledir yazglar, lmle babaa brakm gsz soylar doa. Devler Yalandr Yoktur Centauros diye bir nesne, iki yapl, ki zl bir varlktan kurulamaz yenisi, bir de Baka trlerden domusa uymaz bir kaynaa Eli, aya, yetileri, byle iki ayr yanl. Anlar bunu s bir yeti; gl bir at ylda yetiir, ocuk byle deil, st Uyuyarak verir ona memesi anann, azalr Ya ilerledike atn gc, yaam uzadka Ypranr at, ocuk glenir, geliir, alr, Ekin eker, erkeke ty rts kaplar Yanaklarn, uyanr sevime istei. nanma Sakn atlarn hayvans tohumundan, bir de nsannkinden bir Centauros'un kacana, Yaayacana. Ne Scylla gibi azgn kpeklerle Balk kuyruklu bir yarata inan, Ne eli, aya birbirinden ayr trden olana. Doamaz, olamaz bunlar doal srelerinde,

Yetmez gvdesel g, hepsini baarmaya, Yaam sresince, etkilemez bunlar sevime Atei, birleme sevinci, igd, dllemeye. Beslemez bunlar bir trn besini. Grlr oka sakall keinin baldran otuyla Beslendii, ldren bir audur insan iin, Kavurur yalmlar aslanlarn altn gvdelerini, Yakar tmden yeryznde kandan, etten kabilen, Gvdeler, olursa. Doabilir mi ayr gvdeden Chimera, n aslan, kuyruu dev, ortas kei, Dklr m byle yaratn azndan yalmlar? Taknl yznden erginlik ann, Yerden, gkten byle delice varlklarn, Yaratklarn doacan, dnen kimse kaplm Toplumsal boinanlara, samalklar retmi. Sylenirmi eskiden, altn rmaklarn akt, Karalar bast, aalardan elmas iekler Dkld, insanolunun ok gl ayaklaryla Denizleri, enginleri getii; elleriyle, kollaryla Gkleri kucaklad, dndrd. Bir zamanlar Yeryznde, birok tohumdan canllar karm Toprak, yanltr bizi bu belirtiler, sanrz Yapsal elerin karmndan, eli aya baka Trden dirilerin kabileceini. Vardr yeryznde Deiik otlar, yemiler, sevimli aalar yetimi, Kart bir durum yok, kendi soyunca geliir Hepsi, kesindir, ortada, doann dzeni. nsan Soyunun Gelimesi Daha gl, dayanklym eskiden krlarda Yaayan insan soyu; gl, dayankl, byk Kemiklerle balanm, kurulmu gvde yaps, ten, sapasalam kaslar pekitirilmi, Etlerin iinde birer birer rgenler, Dokunmazm insana scak, souk, bozmazm Saln yeni besinler, uzakm sayrlklardan. Saysz yllarca dnerken gne, uzunmu Yaam sreci de hayvanlarn. Ne gl ellerle Kullanlan aa sapan, ne kazmalarla tarla Ama varm, ne de topraa fidan dikme, Ne de bklarla dal kesme yksek aalardan. Bir armaan diye benimsenirmi mutlu Yreklerince kiilerin, yamurun, topran, Bir de gnein eliyle verdii, istemeden. okluk palamutlu ormanlarda beslenirdi kiiler O gn de derdi, yere, yemiler aalardan, stelik daha da bykm, kn grdklerimizden, Olgunlanca erguvan gibi ldayan ileklerden. Daha birounu douruyordu toprak, genliiyle, Krlarda, ayrlarda kan otlarm, acnas lmllerin tm geimlii. Yine rmaklar aryordu bugnk gibi, yksek tepelerden Dklen sular, kaynaklar susuzluunu gidermek in tm yabanlar, sularndan imeye. Bunlar Gece yolculuuna ktklarnda, ormanlarda, Nymphalarn maaralarnda konaklar, otururlar. Bunlar biliyor yeil yosunlarla kapl kayalardan Szlerek akan ovadan geen bol sular. Onlar ne ateten yararlanma bilirdiler, ne de

Yabanlar ldrp derileriyle gvdelerinin plakln gidermeyi, onlar yalnzca krlarda, Ormanlarda, dalarn oyuklarnda barnrlard, Kamlayan yamurdan, esen yellerden duyulunca Kama sknts buralarda gizlermi kirli Gvdelerini iyice. Bilmezdi toplumsal yaam, Mutluluk dzeni kurmay, ya da bir yasa Balamazd onlar, yoktu toplumsal bir tre. Rasgele, ne derse eline, onu getirirlerdi Yiyecek diye evlerine, kendi igds uyarnca Dnrd, tm kiiler yaam, mutluluu. Ormanlarda birletirirdi sevienleri Vens, Balard erkein stn gc, karlkl birleme Gds, diiyle erkei birbirlerine, doal eilimle. Palamut, armut, iek gibi bir nesne karl Srdrlrd sevime, olas, gven verirdi Yumruun, ayaklarn gc, yabanlar dzene kordu Ormanda. Silaht sivri talar, ar topuzlar. Byle yaard biroklar, snak bulurdu Kiminin nnde, azgn domuzlar bile byle plak yaard ormanda, yeryznde bastrnca Karanlk gmlrd yapraklarn, dallarn iine, Ne brmeden rkerdiler, ne korkardlar ovada. Gecenin kara glgelerinde kiiler gne, gnee Dein besin aramak iin sessiz bekler dalarlarm Derin uykuya, gne kzl yla aydnlk Sancaya dein. ocukluktan almlar byle, Karanlklar, n parlakln e lde Deiir grmeye, ne alr, ne korkulur durum. Batnca gnn , rtnce sonsuz gece Sreklice karalar. teden yaban saldrsndan, Yaam sarsan olaylardan korkulurdu yalnzca Geceleyin. Yaklanca gl bir arslan, hlayan Bir yaban domuzu, ykar evlerini kaardlar Maara kayalarnn stnde, gecenin ortasnda. Toplanrlard dallarn arasnda, acmasz Konuklar yznden. Bugn yaknmyor kimse, Ayrlm, eskiden, yaamn i aan ndan. Eski, Yeni lm Trleri Daha kolay yakalanr, yem olurdu bir kimse Yrtclarn aznda, yutulurdu diri diri. Doldururdu, yrtclar aznda yem olan, dalar lklarla, ormanlar, krlar, bayrlar, grnce Canl gmln diri bir tabuta, kamakla Kim kurtarabilmise dilimlenen etlerini, tutard Titreyen elleriyle korkun yaralarn, yakarrd Yrek dorayan iniltilerle kurtulmak iin Kurtarc lme. Brakm katlanlmaz aclara Kendini, ne yardmc, ne saaltc vard yaralar. Buna karn yoktu eskiden bir gnlk savata len, binlerce kii, sz konusu deildi ykselen Bir denizin gemilerle iindekileri arparak Kayalara yok edii. Bounayd denizlerin azgn Dalgalarla ykselip alalmas, korkutmalar, kolayca. Aldatamazd kimseyi denizin kandrc sessizlii, Ik gl dalgalarn srklemezdi kimseyi lme, Gndermezdi utanmayan gemiciyi deniz yolculuuna, Eskiden besin yokluundan lrd gc kesilen

rgenler, bugn besin bolluundan gelir lm. Kendiliinden dklrd, kimse sezmeden, aular, Bugn ok akgz kii, eliyle verir auyu. Toplumsal Btnleme Dallardan barnaklar kurmular, deriyi, atei Bulmular, bir kadnla evlenmeye balam erkek, Byle kurulmu kutsal dzeni ilk ocan, Evliliin, yuvann, bu bala domu ocuklar. lkin byle gelimeye balam kii soyu, Dzene, treye balanm. Ate yznden yumuam, ncelmi gvdeleri, katlanamaz olmular gk ats Altnda uzun sren souklara, azaltm erkek Gcn Vens, ocuklar yaltaklanyor, direnilmez Duygular uyandryor anada, babada. Balam Karlkl komuluklar, anlamalar, badamalar, Klna dokunmak istemiyor, bilerek, kimse kimsenin. stlenmi ocuu, kadn korumay erkek, szler Kekelenir, el kol sallanr, anlatlrd istenen, Kolayna geldiince. Kurulamaz geerli bir yasa Duygudalk salanmaynca, dkne acmaynca. Biterdi kii soyu, kalmazd bugne dein. Dilin Kayna Doadr trl dillerin kayna, nesneleri Adlandrmadr, kk ocuklar imlerle anlatr Nesneleri, szck yetersizliinden, dilsizce Davranrlar, parmakla gsterirler, anlam verme Alkanl geliir. Tm dirilerde vardr yaama Elveriliyi sezme yetisi. Danann ilkin boynuzlar kar alnnda, saldrr, vurur kznca nndekine. Buna karlk aslan, panter yavrular Penelerle, ayak trnaklaryla, srmalarla Korunur, yeni kmaya balasa bile bunlar. Kular soyu, grld gibi, kanatla, kanat Vurularyla uarak bulur kurtulu yolu. lkin nesnelere ad veren, kiilere szleri reten bir bulucuya samadr inanmak, yoktur. Nedendir dnld, tm nesnelerin szcklerle Adlandrlmas, deiik nesnelerin kurulmas Konusunda, belli bir ada, bunu yapan olmadna Gre, bir yapan aramann gerektii? teki Varlklar, aralarnda, bir yarar grmemise dilden Niin dnlr dilin yarar, nerden gelmi Ona ilk yeti, ne yapmay dnm, nereden km Tinde bilmek, anlamak? Olacak i deil nesnenin Birouna sz geirmesi, renmek iin adlarn Nesnelerin, bu gle katlanmas, sarlara Kulaklar dibinde i gstermek daha kolayken. Yoksa ne katlanabilir, ne de dayanrlard Onlar, kulaklarna anlalmaz seslerin gelmesine. Ne var alacak, gerekse kii soyu, sesi, Dili salamsa, deiik duyumlara gre, deiik karsa nesnelerden. Dilden yoksun hayvanlar, Yabanlar soyu bile, tm deiik sesleri, Trl lklar, sezerler, biraz korku, biraz Ac, biraz yrek oynatan sevin varsa. Bu denenmi, bilinen olaylardan ok bilgi Edinmek gerekir. Aldatlan gsterili bir Molos

Kpei, karrken etli azndan kaln dilerini Bir nlama duyulur bambaka, korkutan, kzgn Atlmalarndan, bouna havlam, barm, ortal Doldurmusa ulumalarla. Yine baka trldr Diliyle yalayp okarken eniini, n ayaklaryla Yuvarlarken rasgele srr, saldrrken kard Sesler, dileriyle yavrucuu yutar gibi Korkuturken kard seslerden. Apayrdr yine Ulumas keskin havlamasndan, evin beyi brakmsa Onu evde, ya da dayaktan ac duymusa gvdesi, Znayarak kaarken kard sesler, barmasdr Onun. Yok mu ayr bir yn kpek seslerinin At kinemesinden, genliin azgn evresinde Ksraklar arasnda dlleme ateiyle kanatlanan Bir aygrn, ya da sava arabasna koulmu, Gergin burun deliklerinden hzla soluyan, lm Hrltlar karrken ayaklar titreyen Bir at kinemesinden? Baka, kanatl yaratklar, Trl kular, atmacalar, kartallar, balkllar, deniz Dalgalar zerinde yuvarlanan besinini, geimini Tuzlu dalgalardan salayanlar, deiik sesler karrlar, ayr gnlerde savanca yutmak, Vuruunca kapp kamak iin. Bunlar frtnalara Gre deitirir lklarn. Kargakuzgun soyundan Bunlar; suyu, yamuru, yelleri, frtnalar grnce Barrlar. Hayvanlar sktran trl duyular Dilsiz, deiik sesler karttrr. Eskiden byleydi lmller de, e sayda deiik sesler karrd. Atein Bulunuu Urama bunlarla, dinle, yldrm getirmi ilk atei, Yeryzne, lmllere, yle yaylm ortala Scakl, birden, yalmlarn. Grrz gkten Hzla yayldn yangnlarn, ate verince Bulutlar, dall bir aa bile sarslr frtnada, Saa, sola, arpnca komu aa dallarna, yalmlanr, Srtnmeden tutuur, imek akar, ykselir yalmlar, Srtnnce dallarla gvdeler, eserken azgn yeller. Bundan bulmu atei lmller, yemei, piirmeyi retmi onlara gne. Grm kr yemilerinin Gne scayla tatllatn kii, anlam. llerin, Beyliklerin Kuruluu Atele gelien bulular nedeniyle gnden gne Daha iyiye gittii grlyordu yaamn, byle Balam anlay, gr ynnden kadnlardan Gl olan erkiiler illeri kurmaya, oralarda Kaleler, korunma, savunma yerleri yapmaya, Blmler hayvanlar, tarlalar, vermiler onlara Doal glerine, gvdelerine uygun iler. Byk nem tar d grn, yetiler, gler Ynetim konusunda. Sonradandr bireysel iyelik, Bulunmu nlerin gzelliini, gcn kolayca alan Altn. Gerek ama edinmi varlkllar gl Olmay, d gzellii, gsterii. Bilseydi yaam Bilgece ynetmenin yntemini kii, varrd Doruuna varslln, sessizlik, mutluluk iinde, Skntsz; azla yetinmekle karrd tadn

Yaamn, alrd yine, oklar nlenmek iin, Gl olmaya, yaamn yazgsn salam temele Oturtmak, bolluk iinde yaamak iin. Oysa nn Doruuna kmada giriilen yarlarda korkun Ykmlar grr kii, kendi engeller yolunu. Ularlar istedikleri yere sonunda, derler Oradan yavaa, ynla, bir yldrm gibi Doymazln tepesinden korkun Tartarus'a. yidir, gzeldir sessizlik, bar iinde gnl Kvancyla yaamak, bir lkeye bakan, ya da Kral olmaktan. Kanlar dklr bu yolda, Kesilir yollar, geitler, bouulur doymazlk Yznden. Gz doymazlk, alkndr, ykselen Bir dan stnden daha yukarlara den Yldrm gibidir. Doymazlar bakalarnn azna Bakarlar, kiisel ilerinde bile, duyduklarn Yaparlar, acnaslar, dn de, yarn da yledirler. Nice krallar gm, km ykselen tahtlar, Gemi grkemli gnler, yklm egemenlikler, Kana bulanm buyurgan balar, darmadan olmu Ildayan talar, inenmi ayaklar altnda Topluluklarn gvenilen, saygn ululuklar. Korkan urar korktuuna, byle geer halkn Eline devlet ynetimi, kiisel gcn egemen Olmak istedii lkede. retirler yetkililer imdi grevlileri semeyi, yasalar, treleri Dzenlemeyi; bitmiti baskdan, yaamaktan, Kiiler, yorulmutu, boumalardan tkenmiti. Ba eerdi, kendince, yasalarn, trelerin ezici Boyunduuuna; kprm, kzm kimselerce, ana gre, en uygun nitelikte kiiyi balayan Yasalarn bana. BIkm, usanm kiiler, Boyunduruk altnda yaamaktan, ceza korkusundan, Kam yaamn tad oktan. Kuatm evreyi Tresiz eylemler, bask yaylm ortala, Geri gelmi geleneksel ktlkler, kesmeler, Vurmalar, toplumsal dzeni bozan iin ar Bir durumdu sessizlik, bar iinde yaamak. Tanrlar, kii soyunu kandrmaya alan Ummasn gizli kalacan yaptklarnn sresiz. Mrldanmaz m, oklar, uykuda ktlkleri de, Sylendiine baklrsa, yataa dnce saymaz m Gizli kalm sularn, btn ktlklerini? Tanrlar vmenin Kayna G deil tanrsal yceliin kaynan aklamak, Byk toplumlar korkutmann nedenini, kutlu Bayramlar, illeri dolduran sunaklar, lenleri, Yllk trenleri, bunlarn dzenlenmesini anlatmak, Bir de lmllerde bu duygunun nerden geldiini, Yeryznde, her yerde, tanrlar adna kurulan Sunaklarn, ynetmenlerin, ykmllerin, ayrca Bayramlarda kutlamalarn, etin deil bugn. Dev gibi tanrsal biimler aykken, uyankken Grnm kiiye, eskiden yerlemi bunlar tinine. Duyumlar alnm bunlardan gelip geen, depretmi rgenleri az da olsa, bunlardr gerekd Sylentilerin nedeni, biimlerin, grntlerin. Sonsuz yaantlar, gler yklemi insanlar,

Bu tanrsal varlklara, klklarna uygun. Sonradan byle gl, iri varlklar, yenilmez, Alt edilemez sanmlar. Bu yzdendir kiilere tekilerden bambaka bir yapda dzenlenmi Gibi gelmeleri tanrlarn, yaaylar da, lm korkusundan uzak kallar da. Kiiler Gryordu dsel grntler iinde aknlk Veren iler yaptklarn tanrsal varlklarn, Yorulmadan, eyleme gemeden; onlar yalnzca Gksel kurallara bal, mevsimler gibi sonsuz Bir deiim iinde dnenler, lmszler, Anlamaz bu olaylarn nedenlerini tanrlardan Korkan, onlara snan insanlar, buyruklarla Evreni ynetiyor sananlar, dlerler gkte Tanrsal konaklar, sunaklar, gnein, ayn aylk Sreyle dnmesinden byle anlam karrlar. Ay, gn, gece, gn derinlerinde takm yldzlar, Gklerin lda, uan yalmlar, bulutlar, yamur, Kra, yeller, saanak, dolu, yldrm, kar, Uuldayan boralar, grlemeler, atrdamalar. Kaplr bunlara mutsuz kii soyu, ykletirdi Hepsini tanrlara, kzgnlk, znt katarak. Ne denli skntlar ekmi, ac yaralar Am iimizde, alatm bizi ocuklarmz iin. Deildir dine ballk yoktan bir ba yaparak Tatan, evresini dolanmak, sunaklara varmak, Adaklar sunmak, yere uzanmak, ellerini sunaklara, Tapnaklara kaldrmak, kurban kesmek, kan aktmak, Duvarlara samak; en iyisi evrene bakabilmektir. Bakalm gklere, yan yldzlara, dnelim Gnein, ayn yrngesini, iimize kapanalm. Sonra, baka aclar yznden derin uykuya Dalan yree kar kaldrmal dnen ba, Gc sonsuz mu, deil mi, deien yrngelerde Parlak yldzlar yneten tanrlarn. Yanltr Dnsel yetiyi, kukulandrr dzenden ayrlma, Evren yaratlm m, yaratlmam m, sonu olsa, Evrenle yldzlar atsnn evrimleri uzun Sessiz, grltsz bir yolculukta yorulur mu Yorulmaz m diye. Tanrlar sonsuz bir mutluluk Vermi mi evrene, donatmam m bu sonsuzluk aknda Bitmez bir yaamla, dnmesini salam m, sonsuzluk inde, stn gce dayanabilsin diye, btnyle? Baka kimde vardr tanrlara kar korkusuz Yrek, kimin titremez korkudan eli, aya? Birden sarsnca kaskat dnyay korkun yldrm, Gk atsn yaran imek? Titremez mi insanlar? zlmez mi dizlerinin ba tanr korkusundan Byklenen krallarn, rpermez mi yaklanca yarg Gn, iren sularn sorgulanmas, kan kusturan Buyruklarn karln grme evresi? Eserken Uuldayan azgn yeller, engin sular zerinden, Dev ordularn, donanmasn filleriyle gtrrken Deniz stnden yalvarmaz m tanrlara komutan, Adaklar sunmaz m korkarak, titreyerek dinsin Diye kasrga; snmaz m tanrsal sungulara? Dinleyen yok bunlar, yakalar azgn evrinti Gmlr lm dalgalarna, yakarlara karn. Gelir gizli ykm, ker kii soyu, vurur amurlara gzel bar ban, baltasn, elenir

Byklenerek, bir oyuncak gibi insanlarla. Kayarsa ayaklarmzn altnda yeryz, yklrsa arpmalarla iller, kme korkusu geirirse, almaz m kiinin kendince dnerek stn Gleriyle tanrlarn bunlar yaptn sanmasna, Tm varlklar takn yetileriyle sarsmasna? Madenlerin Bulunuu Bakr bulunmu, altn, demir, kurunun grd , gmn arl zde ada konmu ortaya. Yksek tepelerde gkten den, ormanlar yakan Yldrmdan, ya birbiriyle ormanda savaan Kimselerin dmanlar korkutmak iin yangn karmalarndan, ya da topran bol rnlerinden Dolay baka kimseler, atele yeri, verimli Krlar, ayrlar almak istemiler, lgarlamak, Yabanlar avlamak, varsl olmak dilemiler. Gerekten, daha nce bulunmu, atele, ukur Kazmakla avlanmak, ormanlarn evresini alarla Sarmaktan, kpekleri ksklamaktan. Durmadan yangn karmakta neyse neden, odur korkun atrdamalarla Ormanlar derin kklere dein tketen, yalmlarla, O gn akm damarlarndan topran iine Kvrlarak bir rmak gmten, altndan, bakrdan, Kurundan; o gnler grlm, sonradan nasl Katlat kvlcmlaan ltlarla parlayan Ynlarn; topraktan karken alnm yan Yzeyleri yaprak gibi kaldrlm. Anlalm Onlarn dkld yerin uyarnca biim ald, Bir oyua doldurulan erimi nesne gibi kald. ekilerle dverek inceltmiler onlar; istenen Biimde, kalnlkta, katlkta yaplm bunlardan Pusatlar, evlek aan saban demiri, ktklerin Kesilmesinde, tahtalarn dzenlenmesinde, aalarn Burgularla delinmesinde, yap ilerinde gereken Aralar. Olmaz, kat madensiz bunlar. Denenmi lkin altn, gm, boa gitmi emek, yumuak Olmalar sonucu; ar, kat nesnelerle ilgili almalarda, anlald e deerde ie Yaramadklar, ykselmi madenin deeri, dm Gzden altn, kolay andndan. Madenlerin Azalm deeri, ykselmi altn imdi, deimi an gidii, nesnelerin durumu, deersiz Saylr bugn, eskiden ba stnde tutulan. Baka bir nesne ykselmi iren karanlklardan Didinilir daha ok, trenlerle alklanr Bu yeni bulu, anlalmaz bir sayg gsterilir. Maden, Demir Anlarsn kolayca Memmiusum, sana demirin lk bulunuu zerine sergilenen bilgiyi. Eskiden eller pusatlarm, trnaklar, diler, Onlar gibi talar, aalardan krlan dallar, Bunlardan sonra bulunmu ate. Sonradan anlalm Demirin, madenin deeri. renmi maden znden Demir karmay oklar, dvmeyi demiri Yaps gerei. Maden z yarar, yrtar Topra; maden zyle oynatlr yerinden

Savaan birliklerden kan yangn dalgalar, Odur aan onulmaz yaralar, maden zdr ortadan Kaldran srleri, tarlalar alt st eviren. Yalnzca tun pusatlarla ba edirilir plaklara, Pusatszlara. Sonradan gemi ne demir kl, Kiiyi blen, ekilen tun kl. nceleri Demirle balanm srlmeye toprak. Donannca Byle pusatlarla, balar dv, dalgal savata. Sava Aralar lkin donanm pusatlarla, binmi atlara kii Girmi savaa, alnca dizginleri eline, korkusuz. Sonra denenmi iki koumlu sava yazgs, drt Gerekince iki koumlu srmede, kllarla donanm Arabay savaa sokmada. retmi Lucania'nn Korkun kzlerine, srtlarnda kule tayan Fillere Kartacallar, sava yaralarna nem Vermemeyi, Mars ordusunun byk ynaklarn Yarmay, byle giriir boumaya, tekinden nce biri, insana kar korkun pusatlar Kullanmak iin, bundan artar sava korkular. Denenmi boalarn savalarda kullanlmas, Kkreyen, azgn domuzlarn dmana kar Gnderilmesi. Srlm ordulara kar azgn Aslanlar, pusatlarla donanm bekilerin, Acmasz boa vurucularnn ynettikleri. Onlar eitmek, balamak, ynlendirmek iindi Bu kimseler. Bo ilermi bunlar, getirmiler Kzgn, azgn birok sava, arm dman, Balar sorgulu, brmelerle korkutan, Titreten, azgn, soluyan atlar, binicilerle Glkle elenen, saldrgan, atak hayvanlar. Atlm kudurgan dii aslanlar ynlara Azgn sramalarla, tutmular nde savaanlar. Yklm soluksuz, kimileri, dm arkadan, Ezen vurutan, ar yaralamadan, kopan yerinin stne, orada aklm gibi tutar kanl Gvdesini ekeler aslanlar. Byledir yaban Domuzlar da, bierler kesici dilerle kiileri, Islatr kendi kanyla gvdesinde kalan oku, Krlan, kanl. Kudurur acdan, azgnlar. Byleymi lm yayalarn, binicilerin savata. Ya keskin di aklarndan korkar, kaar, Ya da aha kalkar, oynar ayaklar havada. Hepsi bo bunlarn, grlm nasl akt Kesilen damarlardan kann, ar damlalarla Yeri kaplad. Evde yeterince bal tutulursa lk azgnl kar ortaya domuzun savata, balar Yaralanmalar sonucu ulumalar, kamalar, korkmalar, Kargaalklar. Bir kez ancak bir blm Sokulabilir savaa hayvanlarn. ndiziler geri ekilirse kllarn parltsn gren, rken Lucania'nn sava boalar gibi. Grlmtr Sonradan, sava nceden sezen, rken acnas Hayvanlarn ie yaramad. Sandma gre, bu Uygulama savata toplu bir ykm, bir korku Yaratmak iin dnlm olabilir eskiden, Bu hayvanlar savaa sokma yntemi. Dorudur bu gr savunmam; evrende

stendii gibi dnlen yeryznden ok, Dou ynnden baka dnyalar bulunduunu Onlar iin. Oysa onlar stn geleceklerini Ummadlar, daha ok dmana ykm vermeye Koyuldular, azd ordular, yoktu yeterli pusatlar. Dokumaclk zerine Elle rlrm giysiler, dokumalardan nce, Demirden sonra domu dokuma, demirin kullanm Gerekir onlarda, yaplamazd y, makara, yelken, krk, dokuma tezgahnn krdyan aralar, Yn bkmeyi doal gddr reten erkeklere, Sonra kadnlara, uzun sren el ilerinde kadn Beceriklidir daha, erkekten. almaktan utanan Ky erkekleri, kadn eline yatkn bir i sayar El ilerini, kendileri daha ar, elle, ayakla Daha ok g isteyen iler yapmak isterler. Aa Bakm Evreni yaratan tanr kadn, doa, sonunda Kendiliinden bir yol gstermi ekin ekmek, Aa dikmek iin; ileklerin, palamutlarn Aalardan dt yerlerde, gnler geince, Ykselen, kalabalk srgnlerle, ekinlerle. Sonradan benimsenmi dallara a, tarlada gen Ekinleri topraa dikme. Denenmi sevimli Toprakta trl ekinler. Grlnce topran lenmesinden, sonra, yaban srgnlerin byd, Baklm onlara da sevgiyle, ormanlam Tepeler byle, doldurmu da eteklerini Boy boy aalar, ayrlar, gller, aylar, Ekinlikler, sevindiren asmalklar yetimi Tepelerde, krlarda, mavimsi zeytin aalar Bym tarlalar arasnda snr boyunca, Bundandr, grdn renkli, sevimli sslerle Bezendiini krlarn, yetien yemilerin, Onlar frdolay eviren allklarn oluu. Mziin Bulunuu zenirmi, eskiden beri, kularn seslerine Azyla kii, nce mutlu trk rmay, dinleyen kulaa kvan doldurmay. Zephyros'un borusundan kan takn, tatl Sesler krlarda gezen kiinin retmenidir, Baldran sapnn oyuuna flemeye balayan, Sonradan retilmi yaknmann tatl sesleri. Musalarn, tanrsal kvan gnnde, bulduu Kavaln, parmakla alnmasndan ezgiler taarken Ormanlarda, krlarda dolard obanlar. Bylemi, tarm insanlar byle, Derin susuzluu gideren, tatl ezgilerle. Uzanm, byle, kiiler yanyana ayrlarda, Bir rmak kysnda, salnan aalar altnda. Elendiler, kvandlar, uygun aralarla byle, Havann uyarnca yazbalar, renkli iekler Arasnda, yeil krlarda, ac szler, nlayan Kahkahalar varm o alarda da, alldnca, Yaard kr Musalar iekler iinde, yaygn

Elencelerde balar, omuzlar donanm renkli ieklerle, uuan elenklerle; ekerdi onlar ten bir duygu, oynamaya, patrtl, tepmeli Toprak anaya vurmaya, ayaklarla; yenileyen Budur glmeleri, elenceleri, yenilii, Dirilten, alas yenilik getiren, eskiden. Uyarmak gerek, eksik uykuyu gidermeye, trl Sesler dzenleyerek trkler rmaya, kvrk Budaklarla oban kavallarn almaya. Budur Gnmzde bekileri gerektiren, renilmi imdi dzen birliinin gerekesi, topraktan Doan ilk atann, ormanda yaayann, yaratt Elenceler. Beenilen bir nesnenin oktur etkisi Grlmemise, eskiden, bulununca daha iyisi Yitirir etkisini eski, deiik tad nesnelerin. Byle braklm eski yerler, palamutlar, konaklar, ayrlar, yapraktan, ktktan yataklar; dm Gzden, hayvan derisi giysiler, yelenenler Eskiden; sandma gre byk bir istek gerekirmi Nice hayvan ldrlrm derisi yznden, anlam Hayvan da kamann gerektiini, uzaklam kiiden. Dilimlenmi hayvanlar, kan gvdeyi gtrm, vurula, Eskiden deri, imdi altn yznden, erguvan rengi Giysiler iin tad yok yaamn. Sanrm byk Su bizde, deri giysiden yoksun ocuklar, Titrerken ac souklarda, neyimiz eksilirdi, bizim Erguvan rengi giysiler giymesek, sslenmesek? Korur bizi, bir iinin giysileri de, souktan. Byle didinmi kii boyuna, tkenmi yaam, Youn skntlar iinde. Anlamam yine, Yazk, varslla duyulan tutkunun, gerek Mutluluktan, yaam tadndan uzak olduunu. Budur, gn gn, yaam ykma srkleyen, Savan azgn dalgalarn oynatan, douran. Evrenin byk, dnen yce tapna, klarla retmi insanlara yln blmlerini, deitiini, Dndn, evreni belli bir yasann ynettiini. Ekinin Son Basama Byk kulelerle evrilmi illerde, gvenle Yaanyordu, ekilmi, blnm, snrlanm yeryz. ieklenmi deniz, olabildiince, yelkenlerle, Anlamalarla ulam birlik iinde, karlkl Yardmlamaya, ozanlar balam iirler sylemeye, Birer birer anlatmaya yiitlikleri, bulunmadan nce yaz, bundandr gnmzde bile, eskisi gibi, Dnsel yetinin izinden yrmek, aratrmalar Yapabilmek, gemicilii, tarla bakmn, duvarcl, Yasalar, pusatlar, yollar, giyecekleri, tm bunlara Benzer nesneleri, nleri, yaam, dirimi inceletiren, Kolaylatran, onunla birlikte gidenleri, trkleri, Resimleri yapmay, tm teki nemli, kurucu Baarlar deneydir, almadr reten, adm adm Bunlara benzeyenleri, basamak basamak ilerleyen, Yryen tine. Byle km aydnla alar, gelimi Dnsel yeti, aklam, grlm dnsel yetinin Nasl bakalarn aydnlatt, btn baar Alanlarnda yksek bir dorua varncaya dein.

ALTINCI BLM Epikuros Felsefesine vg Bunalan lmllere dourgan ekini letiren, Iyan adyla, nceden, ili aydnlatan ilk Atinal, bize can balayan yeniden, kenti Dzenleyen yasalar yrrle koyan, yaama Yeniden bir tatl avuntu getiren erkiiyi douran, Gstermi onun yaratan gc bilgelikler salan Azndan, odur btn doay nmze seren. Yaamasayd uzun yllar, tanrsal bulularndan Dolay yaylamazd yllarca gklere dein Ykselen n uluslara. Grm srekli olan, Beslenmek iin lmllere gerekeni, neyin nceden Bizim yararmza derlendiini, ortaya konduunu, Yaam yolunda gvenli, gerekli bulunduunu. Bykler varlk, n, elence iinde yzerken, Gzelliklerin salad yce bir nle gsterie Ulamken kimsenin yreinden gitmediini grm Korkularn, istencin de, tinin de tkenmeyen Ezilmeler, ldrc rpermeler yznden yaknmalar inde kvrandn: O gn anlam yanlmann Anlay gcnden geldiini, derinden, tm olaylarn Bu yanlmadan kaynaklandn. Gryordu kimi Bsbtn eskimi, ypranm, geersiz kalm Dncelerin dzeltilir yan olmadn; ten bozulmu kimi, tad kam, rm z a gemi kanlarn; bu nedenle balad insan Gnlne bilgece szler sylemeye,belirledi Snrlarn korkunun, tutkunun. Koymu nmze Ulamak istediimiz en yksek iyinin yerini, Gstermi bize mutluluun en gerek Ak iinde eree ulatran yntemini, lmllerin ilerinde ktlklerin ne olduunu. Doal nedenlerden gelen trl karkl, Bir gn rasgele, bir gn basnla doann Yaratt ktlkleri pskrtmek iin hangi Yollara bavurmak gerektiini, retti; Byle gsterdi bize, insan soyunun gnlnde Dayanaksz, bombo znt dalgalar iinde, alkandn okluk. Nasl kk ocuklar rperir, titrerse, sarslrsa karanlk gecede, Onlar gibiyiz biz de, korkarz gn nda Varlklar karsnda, korkulur neden yokken. Karanlk geceden korkup gnn amasn Bekleyen ocuklar gibiyiz biz de. Duyusal Korku, bilgisizlikten kaynaklanan isel Karamsarlk gitmez gnn, gnein aydnlnda. Derinden incelemek gerekir doay. Bunun iin Bitireyim bu baladm ii. Sylemitim nceden Gksellerin bile lml olduunu, gklerin Yaratlm bir zden kurulduunu, ondan neyin Domu, neyin domas gerektiini anlatmtm.

Ne kalm aklanacak bir daha, biniyorum Koulmu, yce arabasna Musalarn: Nasl imekler akar, yldrmlar der, gkler grler, azgnlk inde savarken kasrgalar, bulutlar; sonra Nasl barrlar, gkleri saran grlemeler, Sanaklar durunca gmlrler sessizlie, Bunlar gstermek iin. Gksel olaylar yansynca Trl korkular salar kiilere, tanrlar nnde, rperir gerekten duyular, bastrr tanrlar Yeryzne; bilinmez bunlarn nedenleri, tanrlar Neden buyururlar, kavranmaz olaylarn z, Bilinmeyen nedenler yznden doard tanrsallk. Tanr Varlnn Nedeni aar, tasasz tanrlara, gerei renen, bunun Tutarsz kaynana, bamzn stnde, uzayda Geen olaylarn, ilkel inanlara dnmeyi Saladna; yetersiz insanlar, acmasz Tanrlarn tutsaklar olduklarna inanrlar. Bilmezler gerei, snrl yetilerini; krdr Onlarn dnsel odaklar, yanlglar iinde Yalpalanrlar, aydnlanmazsa kksz dnceleri Tanrsal varlklara aykr der, sklrsn bundan, Kukulanrsn gksel glerden, inanmazsn daha. Tanrlar, yaptklarndan dolay duygulanrlar, kzarlar, Seni cezalandrrlar, sonsuz barn sessizliinde Yaayan insanlar sana kar korkun bir fkeyle Sarslrlar, almaya kalkarlar, yle sanrsn. Giremezsin sessiz bir anlayla tanrsal alana, Bu yzden gremezsin tanrsal varlklarn zdelerini, kiisel bellee tanrsal gzelliin Engelleri olarak girseler, gnlnde yerleseler de. Budur nedeni seni bekleyen yaamsal aclarn. Yalnz, benim sylediim gerekler nler yanlmay. Nice konu, geride, bu dizelerimle aklamak iin. Gerekir gksel dzeni, olaylar, frtnay, yan Yldzlar anlatmam, onlarn gcn, oluumunun Nedenlerini, korkudan arp sormayasn diye ncelemem gerekir; hangi gksel blmden uan In geldiini, nereye dndn, saa, sola, Duvarlardan geerek uzaklara nasl gittiini, Oradan aa indiini, yeniden ykseldiini, Elden gelmez bunlarn nedenlerini kavramak, Bundandr tm olaylarn tanrlara yklenmesi. evirirsem yar arabam imdi kiisel Mutluluk yoluna, tanrsal sevgi kayna Kalliope'nin, Bilge Musalarn yolunda yardmcm ol benim.. Frtna lkin yldrmlar titretmi gn yan Maviliini, arpr uzayda yksek uan bulutlar, Kart yellerle karlanca, gelmez grltler Gkten, yan alanlardan toplanrsa kaln Bulutlar, ynlarsa. Duyulur azgn grlemeler Eskiden beri; takn bulutlar kmazlar odun Gibi, ta gibi kaskat elerden, ok incecik Nesnelerden, sislerin, uan duman bulutlarnn Bize gsterdiinden. Yoksa derlerdi yere

Talar gibi, ar ynlamalar iinde, Ya da toplanamaz bir araya duman gibi, Buzdan, kradan kurulmu kat yn olamazd. Evrenin geniliinden sk sk aklayan bir Grlt duyulur, byk bir tiyatronun stnde atdan direklere doru gerilen renkli yelken Bezinin yellerde savruluu gibi, sarslr, sesler karr arpmalarn etkisiyle, trmalar gibi, Benzer bir k dn yrtlna, duyulur gk Grlemesinden okluk byle bir grlt, ya da Rzg ra aslm bir giysiden kan sesi andrr Havada titrerken, dnen bir k dn aklayna. Gelince bulutlar kar karya, yalnzca byk Byk ynlar olutururlar, birbirlerine arparlar, Srklenirler, o srada duyduumuz, uzaklara Yaylan, kulaklar trmalayan seslerdir, bunlar Esen yellerin skmasndan doar. Korkun Bir frtna gelir ardndan, sarslr, titrer Birden evrenin salam duvarlar, atlar, atrdayan Seslerle ayrlr birbirinden, kopunca azgn Bir kasrga yarlr bulutlar ortadan, dnerken Bir evrinti iinde brakr bulutlar yava Yava evrede, koyu bir rt kaplar ortal, Bir oyuk alr ilerinde. Kesilince gc Kulaklar sarlatran atrdamalar duyulur Yarlan bulutlardan, birden, alas deil bu, te byle blnr yn, havayla dolan, Durmadan korkun atrdamalar karan yn. Eserken yeller bulutlar arasndan gmbrtler karr baka yollardan, grrz okluk Ynla bulut, deiik ayrlmalar, dalmalar, Uarken yarlmalar, dalgalanmalar, bundandr hrdayan Aalklar, kuzey yelleri estiinde uuldayan Dallardan, allklardan duyulan atrdamalar. Bundandr, esen yellerin gl oluundan, arpmasndan bulutlarn yarlmas, ortasndan kiye ayrlmas. Esintiler balaynca, aka, Yeryznde neler olduunu gsterir deneyler. Esmeye balaynca yeller, sker kknden aalar Kasrgalar, seller, karr yzeye derinden. Balar Karlkl dalgalanma, bulutlar denizinde. Vuran, kran, azgn bir kaynama, atrdama, Enginlerinde evrenin, koparr taan rmaklar. Yldrm Olaylar Bir gmbrt bulutlardan bulutlara, imekler, Engin sulara yaar ateler, yutar ateleri sular, Ortalk grltlerle dolar, yalmlanan ocaktan ekilmi kpkzl demirin buzlu suya atlmasndan Doan atrtlar gibi ateler salr kuru Bulutlara, birden yalmlar yaylr, baka takn Grlemelerle yangn, da aalarn yakan, Dndren, orman yangnlar gibi, yeller kvrlr, Yaklar, yakar, kudurur, dnyay lletiren, Grleyen, olamaz Delphicus Phoebus aacndan kan yalmlardan bakas. Buz kesilir dolular Derken bulutlardan, yksekten, keskin grlemeler Duyulur, yeller toplanr ar basnla, buzla Karm dolular krlr, iner bulut dalarndan.

akar imek, karlanca bulutlar, boalnca Ynlamalarla ate eleri, ekile vurulan Tatan, tan taa arpmasndan srayan parlak Kvlcmlar gibi, ate kar imek akmasndan. Duyulur, sonra, grlemeler kulakla, gzle grlr imek, nceden. Bundan anlalr daha yava Olduu kulak duyusunun gznkinden. yle: Uzaktan baknca iki azl baltann vuruuyla Salnan aalara, grlr nceden baltann Kalk, sonra ular kulaa kan ses. Byle grrz imei gzle, grlemeyi duymadan, Atele e zamanl, e nedenlere karn, E arpmalar sonucu. Byle aydnlatr frtna Bulutlar, uan klarla ortal, imeklenen Parltl havay. Girer buluta yeller, dner Sylediim gibi nceden, younlatrr, smsk Bulutun oyuunu. Bu devinmedir onu kzllatran, Devinen kpkzl olur, snr, eritir kurunu Bu dnme, yrtar yakan yel kara bulutu, datr Bir arpmayla, boaltr kzl ate elerini, Bunlardr yalmlandran kvrlan yldrm, gelmi Daha sonra kulamza ilk duyulan gk grlts, Gzlerimize ulaan nlardan. Bunlar, bulutlar Sknca, hzla st ste ylnca olabilir. Yanlma sakn, aadan grdmz nesneler, Daha geni yer kaplayacak yapda deildir gkte, Grndnden, byk dalar kurar bulutlar, benzer Birbirine, havann iinden esen yellerle srklenir Eik, ya yukar doru kmldayan yksek bulut Dalar grrsn st ste, sessiz, sarkm, Yeller esmiyorsa evresinde, ebilirsin ne denli Ykseldiini ynlarn, ya da alan oyuklar Grebilirsin kayalardan kurulmu gibi, yellerin Ykselen frtnasndan skan bulutlar kuatm, Kafese konmu yabanlar gibi kkreyen; grldeyen Kayalar, ardarda kar brmeler bulutlardan. Yuvarlanr teye beriye bulmak iin k yeri, Dolanr gk boluunda saysz ate eleri, Ocan oyuunda yalmlar gibi dne dne. Paralar bulut ynlarn bir de, salr Kvrk yldrmlar. Sonradan, baka bir nedenden, Altn renkli, parlak, oynak nlar yaar Yukardan yeryzne. Bunlar bulutlarn znden Atele yklenmeleri gerektiinden oluur hep. Bulunmazsa onlarda bir damla su, parlayan Atee dnrd birou. Gr parlaklk yaylr Gne ndan, znden parlayan kzl Ate nlar gnderirler, eker bunlar Toparlar yeller, yar stste, doar onlardan Atei kuran eler, kar kzl imek . Pek ince olursa bulutun yaps, gkte okluk, imek akar, yeller ayrrsa bulutlar Srsn birbirinden, der imek aktran eler kendince, sonra balar duru, aydnlk Bir gn, korkudan, kargaadan uzak. Yldrmn Yaps, Etkisi Gsteriyor gerek yapsn da, etkisini de imekler. lkin imek akar, yangnlar kar,

Kkrt kokulu dumanlar kaplar ortal, boucu, Bunlar ate belirtileri, yamur, yel deil. Bundandr evleri, damlarn yakmas yldrmn, Odalarda yalmlar egemenlik srer, evrenin Ateleri arasnda en incesi imek atei. Ona vermi doa en incecik, oynak eleri. Kar koyamaz ona evrende bir nesne. Deler Evlerin duvarlarn gl yldrmlar, geer. lk gibi, ses gibi geer kayadan, madenden Yldrm. Akar altndan, bakrdan, kayar birden araptan, kabna dokunmadan. Yumuatr yavaa Scak soluu arab, kolayca geebilecek Durumdadr kabn gvdesinden, titreerek szar eri, bler, ayrr birden arap elerini. Gne scann kii salna dokunmay Gibi, byle hzl devinmesine karn yldrmn Baskn gelen oynak gc geer araptan. Yldrmn Douu Nereden kar yldrmlar, korkun etkileri, Kzgn yalmlar, yksek kuleleri yakan, Evleri kerten, aty, direkleri sken, sarsan, Antlar bozan, yiitlerin ansna dikilen. Kiileri ldren, hayvanlar yok eden evrede. Aklamak isterim, sana, verdiim sz uzatmadan. Bu azgn, byk iler gren gcn kan. Yldrmlar, yalnzca, stste ylm, da Gibi bulutlardan kar, anlalr bu kolayca, Parlak gkte yenik bulutlardan kmayan imeklerden. Duyular gsterir apak bunu. Balaynca frtna imek aktrmaya, yuvarlanr Yumaklaan bulutlar engin uzayda, sanlr Acheros'un uurumlarndan km korkun Bir karanlk, doldurmu gkleri batanbaa, Bir korkudur alr bizi yukardan gelen Yamur bulutlaryla koyu bir karanlksa Ykselen; ker kara bir bulut yn deniz Dalgalarnn stne, uursuz boalma balaynca Gkten, byr gittike koyuluklar iinde, Yaklar, uzaktan, korkun karanlklarla, Birden boalr yldrmlar, kasrgalarla Ykl sanaklar, atelerle, yellerle Dolduu yerlerden, titrer kiiler, ararlar Snmalk bir yer karada korunmak iin. nanlr bamzn stnde frtnalarn Ykselmesine; yoksa glge salmazd ylmadan Byle kat kat, stste binmeden karada, nn Kapayamazd gne aydnlnn bulut ynn. Yakp gelmezdi yamurla birlikte sanaklar. Topra, sular basard karalar, ne tarlalar alkanrd gllerde, uzayda ykselmeseydi byle Yn yn bulutlar, bu nedenle dolarlar yukarda Esen yellerle, atelerle. Bu nedenle der Yldrm teye beriye, grler gkler. Dediim Gibi, saklar bulutlar yukarda da scaklk elerini oyuklarnda. ok uzak kalmas gerekir Bunlarn gne scaklndan, malardan. Esen yeller rasgele bir yerde arpar, toplarsa Yn yn bulutlar, pek ok ate eleri

kar onlardan, balanrlar atele, kayar hzla Girerler ieri, dnerler, kvrlr daralrlar, imek klcnn yapld kzl ocakta. Kat kat tutuur yeller, yanar burada kendi Sk devinmesiyle kzarr, doar gl bir akm, Yaygn ateten, olgunlar, geliir imein z, Frlatr birden bulut kanatlanm kzl Bir k, atrdayan, ltlarla evreyi Parlatan. Gelir ardndan bouk bir grlt, yklr Gibi gn ats, atlam, yarlm, km Gibi der yere ykseklerden. Yaylr gkte Grltler, grlemeler, kopmutur artk frtna, Oynam yerinden toprak, korkun grltlerle, Balar bardaktan boalrca bir sanak, yaan Yamurdan oluk oluk, alkanr batanbaa Gk, yuvarlanr yeni bir Tufan kopmu gibi, Yamur iinde, dklr sular, yarlp atlaynca Bulutlar, balar sanaklar, burda birdenbire Gkler grlerken imekler akar, birden dtan Akarcasna gelen yeller, arpar girer bulutlarn Yreine, yarar keskin doruu, bler yn kiye, srar, dne dne kvlcm kar, buna imek deriz biz, anadilimizde. Yellerin estii Ynden kar. Ate karmadan da arpar yeller Seyrek, yalnz uzayda, uzun yol alnda yakar Kendi kendini. Daha byk eler tek tek der. Bunlar ilemez havaya tekiler gibi, didiklerler Onu yalnzca, sonradan karr onunla, uarken Atei doururlar. Bunlar, uzun yol giden, arabann Isnnca, kzllaan, kurundan dingil yuvarla Gibi olmaz; soukluk eleri tkenince oka, Ateler karr kurun yuvarla, havadan, yeter Atelenmeye arpann gc; atesiz, souk esinti Depretince eleri; yeller tm gcyle arpt Yerden kolayca karabilir scaklk elerini. Bundan belli arpan nesnelerde, onlarn Topland. ekile vurulan bir tatan kt gibi, kar ate yelin arpmasndan, Toplanr, e dzeyde, srayan kvlcm eleri zerinde, vuru srasnda. Budur gerekli Neden yldrm dnce yalmlarn kmasnda, Yanmaya elverili olmasnda arpt nesnenin. Yoksa olamazd bu denli yksekten tm gcyle Uzaydan den yellerin arpmas souk, d Yolunda atelenmese bile snr biraz Scaklk veren dokunmalar, srtnmeler yznden. imein Hz ok kolay devinir imek, ok ardr yldrmn arpmas, bier havay ortasndan yldrm, nceden akn depremleri yznden birikmi Tm bulutlarda, yarp gemek iin, gelmi Elverili duruma, imein artan gc stn Gelirse bulutun direnmesinden der yldrm, Korkun oynaklndan kar grlemeler, bunlar Mancnkla atlrken ar gllelerin kard Gmbrtlere benzer. Kk, dzdr yldrmn eleri, Kolay engelleyemez onu nesneler. ler derinlere, Kayar uu yolunun kvrmlarndan, srekli olmaz

Engellenmesi de. stn bir ivme gcyle kayar, Yerin arlk gc eker tm nesneleri aa, Bir arpma doar bundan, artar yldrmn gc Ykseltir hzn devinim yetisini. Deler, datr nne kan yldrm. Hzlanr, oynak olur daha Devinim gc, sreklice, oalr hzllk, Ykselir arpn etkisi hz orannca, arpmann etkisinden btn eler uygun Yolda, belli bir lye gre birleerek devinir. Balar birbiriyle, geyimlenir kendiliinden Btn eler yol boyunca. kabilir imek yine Havadan, kendine zg bir zden, doabilir hzn Ykselmesi de, artan arpmadan. arpr trl Nesnelerle, ykmaz birbirini, grlderler iten. Bundan anlalr imek ateinin incecik Deliklerden uar gibi kt. Paralar imein eleri dorudan arparsa zdein elerine Topluca olduu yerde. Eritir madenin zn Yldrm, evirir svya altn bile. Pek incecik, Dz ate elerinin, ok kk ilkelerin Blnmesine dayanr yldrmn btn gc. ok kolay iler ate eleri nesnelerin zne. Birdenbire zerler, en ie girince Dmleri btn balar gevetirler nesnelerde. Gz, lkyaz Frtnalar Titretir gz frtnalar, kvlcml yldzlarla Ssler gkleri, yazbanda ieklenen yeryzn. Souklarda ate bulunmaz, scaklar yel, bir de Kaln elerden doan bulutlar, bu iki dnen Arasnda kalan mevsimler elverilidir ortaya kmasna yldrmlarn. Karr, yl blmlerinin Ayrlma evresinde, souklarla scaklar, O zaman, ikisinden, kan bulutlardr nedeni Yldrmn, evrende boumay, korkun kargaay Kztran. Sarslr hava, sava balaynca Esen yellerle ateler arasnda. Balar scaklar Yazbanda, gelir souklarn sonu, bu nedenle Gerekir arpma kart gler arasnda, karr Birbirine, alt st olur ortalk. te yandan Scaklarn sonu, souklarn balangcyla gelince Kar karya, yaklar gz denen dnem. Balar Burada yazla k arasnda ac bir sava. Bundan Dolay yln "dnm" evreleri denir bunlara. almasn, en ok bu evrede imeklerin akna, Gkyznn frtnarla kaplanmasna, iki yanda Deiik savalarn kudurmasna, bir yanda Yamurlarn, bir yanda yalmlarn karmasna. imdi, burada, ateler saan imein yapsn, Gcn, kendiliinden anlamann nemi vardr, zerinde durarak Etrsk masalnn boluunu Gstermek iin deil, bu konuda tanrlarn Dzenleyici belirtilerini kavramamzn. imek akt yerden saa doru uan ate, Dner sola, geer duvarlardan girer evin iine, kar dar, yine, ierde angrtlar, gkten Den bir yldrmn arpmas ykm getirebilir. Jpiter, ya da teki tanrlarsa, yan gk lkelerinden dinledikleri gibi korkun

Grltlerle yeryzn titreten imekleri Gnderen, neden iren sular ileyen, gizleyen Bir suluya gelmiyor imein atei, neden Delinmi gsnden imek yalmlar dklmyor, rnek olsun diye lmllere? Neden bilmeyen Ktln ne olduunu susuz bir kimse yalmlar ine yuvarlanr, yakalanr, kaplr birden Gksel atelerin evrintisine? Neden urar Biroklar verimsiz yerlerde yerlemeye? Olmaz bunlar elin gc, kolun emeiyle. Neden braklr Jupiter'in kargs toprakta? Neden, buna katlanr, atmaz dmanlara? Neden, Jpiter gkyz gzelken frlatmaz yere Yldrmn, grltlerle doldurmaz ortal? Bulutlar aada toplannca, oku eree Varsn diye, kendi ykseklere mi kar yoksa? Neden saldrr denize, ne gsterir dalgalara, Akarsuya, yzen ovalara? stemise saknmamz Neden kanm, sezilir durumda gndermekten? Baskn myd dilei, sezdiren, yldrmlarla? Nedir, ilkin, karanlk gkgrltleri, sarsmalar? Neden bunlarla korkutur, snak aratr kiilere? Nedendir her yandan ok, karg gndermesi? Syleyebilir misin, birok imek akn zamanda Olmadn, birden ortaya kmadn? Gerekir Byle olmas, e srede birok yldrmn dmesi, Yamurlarn, birok blgeye birden yamas. Neden datr, ykar tanr kutsal tapnaklar Dmanca yldrmlarla, kendine zg yerleri, Neden paralar tanrsal izimleri, onulmaz Yaralar aar, kirletir kendi izimlerinin Saygnln? Neden ykseklere atar yldrm okluk, dalarn tepelerinde grlr sk sk Yldrm izleri? Bir konu daha var olaylardan Kolayca anlalan, dilimizde hortum, Grekede "Peresteres" denen. Gkten iner gmlr Denize yavaa. Gkten yere doru iner okluk, aa sarkan bir direk gibi, kaynar evrede kpkler, azgn bir sanak deniz Dalgalarn alt st ettiinde. Btn gemiler Bu byk kargaadan korkar, sarslr, arr. Esen yellerin savuran gcdr bunun nedeni. Tmden bulutlar datp paralamadan, aa Bastrmas, gkten yere sarktmasdr. Ellerle Tutulan, kollarla kucaklanan, yukardan baslan, Skan dalgalar yaylnca, blnnce Byk bir baskyla bulutlar, ker yeller Dalgalarn stne, grlmedik bir evrinti yaparlar. Halkalanan evrinti batarken eker bulutu Kaygan ynla, gider ardnca, birlikte batar. Islaklkla ykl olmasndan, itilmi aa Denizin stne doru, birden ker yzeyine Suyun, bundan doar grlt, kaynama, takn. Karr evrinti bulutlara kendince, geni Ynlarn bulutlarn alr gtrrken. Sonra Sarkar yeniden bir evrinti gkten. Bu evrede Yeryzne inen yeni evrintiden bir patlama Duyulur, kasrgalar koparan frtnadan Korkun bir gllktr doan. Az grdmz Bir olaydr bu, yeryznde, dalarn engel olduu

Yerde. Yalnzca denizde sk grlr hortum, Geniler grnts, yaylr gklere dein. Bulutlarn Oluumu Uarken bulutlar gk lkelerinde, saysz Kaln elerin, birden, hzla birlemesinden Oluur. Bunlar kk, birbirini engelleyen Sivriliklerle yklenen, kart durumda bulunan elerdir. Bunlar, nce bulutuklarn domasn Salar, sonra kk bulutuklar birleir, badar Bir birim oluturur. Bu balamla byrler, Yellerle srklenirler, sonra korkun frtna Gsterir kendini. Dalar, tepeler, yaknl Orannda ge, yle kaln, youn havadan oluan Sarms, koyu bir bulut yn sarar evreyi. Bulutlar, grlmeyen ince dokulu, srkler onlar Kolayca yeller, dan doruuna ylrlar. Burada Ynlama, yumaklama yznden grnrler bize. Bu evrede, dan tepesinden, ykselirler uzaya, Yalnzca yellerdir ykseklerde sz geen. Bunu retir bize duyular, tepelere karken, deneyle. Byk zdek yn kaldryor doa, denizden, Ykseltiyor, deniz kysnda aslan, tuzlu Scakl emen bir giysi gsteriyor bunu. Bu nedenle tuzlu dalgalarn oynandan Kaynaklanan ynla ykselen eler yaylr, Bulutlar besler, bytr. Btn trler Islaklk nedeniyle balanr iten ie Birbiriyle. ok grrz rmaklardan, topraktan Sislerin, buularn ykseldiini, onlardan kan birer soluk gibi, havaya gnderildiini. Byle evreler sis koyu karanlyla gkleri, Birleir teki buularla, btnletirir bulutlar Ynn; yukardan bastrr bunlar hayvan Burlarnn scaklklar, kaln bulutlarla kuatr Gklerin maviliini; bundan anlalr uan sis Katlarn, bulutlar gklerde, dardan gelen elerin oluturduu. Anlattm gibi, sayszdr eler, sonsuz derinlikte yaylrlar topluca. Gstermitim onlarn, uarken ne denli byk, Hzl olduunu, gittike bydklerini, birdenbire Anlatlmaz bir alana aldklarn. alas deil Bunlarn pek ksa srede youn bir frtna karmas, ynlaan, ykselen bulutlardan. Bunlar, bir korku salarlar, karalar, denizleri Kaplarlar. Byk evrenin soluunu salayan uzayn Damarlaryla her yana alr elerin gedikleri. Yamurun Aklanmas Anlataym suyun toplandn yamur bulutlarnda, Yukarda, damla damla dn topraa. nceleyin Bir yn iinde su eleri, bulutlarla e sreli kar, ykselir tm nesnelerden, eite oalrlar Orada, bulutlar gibi sular da, bulunur bulutlarda. Bizde de, birlikte, oalr etle kan, ter gibi, Trl sular gibi, rgenlerimizden kan; Btn bulutlar denizden slaklk alrlar, bol, Esen yeller, onlar, sular stnde srerken,

Deniz kysnda aslan ynden giysi gibi Islanrlar. Buna benzer tm rmaklardan ykselen Bulutlara dein slaklklar. Trl yolla birleir, oalr her yandan suyun eleri. Sonra boalr Sularla ykl bulutlar, budur yamur getiren! Bir yandan yellerin basnc, bir yandan Bulutlarn yk; iki neden. Ynlar yuvarlanr Daha gl, yamur boalr yukardan. Bundan baka, Yeller datr, ayrrsa bulutlar birbirinden, Yukardan kzl nlarn gnderirken gne Der yamur damla damla, ocakta eriyen balmumu Gibi akar oluklaan sular. Byk bir yamur Hzla birlemesinden iki gcn, esen yelle Bulutlarn skmasndan doar. Yalnzca, bildiimiz Uzun sreli yamurlar su elerinin toplanmasndan Yn yn, bulut stne bulut ylmasndan kan, devleen bir sisle birlemeden, ya da Bulutlarn her yandan birbirine yaklamasndan, Ykselen buularn sarmasndan doabilir. Gkkua Gne karanln bir frtna evreninde yice kar gelirse damlayan sis ynna, Parlarsa kar renkli bir yay, koyu bulutlardan. Birlikte oluan kar, yel, dolu, kra gibi Buzlaan, sklaan, souyan sular katlatran, Uzaklara giden rmaklara engel olan, btn Bunlar gibi ne varsa ortaya kan, aklamak, Anlalr klmak g deil, elerden belli bu. Deprem Dinle nereden ktn depremin, bir dn nce, stnde olduu gibi, topran altnda da Yellerin girdii oyuklarn bulunduunu her yanda. evrilmi bunlar gllerle, bol su tayan elerle, Bunlarn iinde bulunur talar, sk kayalklar, Saysz gizli akntlar, dalgalanmalar, kayalar, Tm bunlar, vargleriyle yerin altnda durmadan Salnmakta, inanlr olaylardr bunlar, anlalr Kendiliinden topran her yannda e yapl olduu. u, gvenli grten kalkalm: Titrer yeryz stten, bu sarslmalardr eski atlamalardan Doan oyuklar yznden; kerken btn Dalar, bu korkun k yayar, gtrr birden Depremin dalgalarn pek uzaklara, byledir Dorusu olay aklamann. Sarsar btn yaplar Deprem, kolay yaylan dalgalar kendiliinden Titretir, arpmalarla ne varsa ykar. Dalgalarla arpmalar ykselir yukar, geni yollar stnde Duran ynlar atar frlatr gibi teye beriye, Kaldrr demir aklm tekerler gibi yuvarlar. Anlalr bundan, kopan iri ynlarn, yukardan Engin, geni sulara yuvarland, sularn Dalgalanmas yznden yeryznn alkand, Dndrlen bir kabn iinde durmadan alkanan, Yanlara vuran, devinen dalgalanan su gibi. Byle toplanr, teye beriye, basn yaparsa Yeralt oyuklarnda yeller yklenirse btn

Gcyle tavanlara, oradan yellerin ar Basncndan ynelir topraa. O gn yeryznde Bulunan yaplar eik durular yznden, Eilir ykseltileri orannda daha da, devrilir Yatk ynlerine doru. Yarlr bozulmu atlar, Yanlar, sonra bir kle yklr. Bundan korkulur Evrenin keceinden, inanrlar belli sonunun Geleceine, byk toprak ynlarnn yerin Dibine battnn grlmesine karn. Dinmez Esen yeller, kurtaramaz baka bir aba evreni Bu battan, bu kten, artar, eksilir yeller Deimelerle, ynlar nde, sonra itilir Geriye, kalr arkada. Bundan korkutur yeri Sk sk, kecekmi gibi, budur gerekten olsa da. Yer eilir, hzla gelir geriye, yeniden, Kendi arlnn etkisiyle, dner yerine, Bu nedenle sarslr, sallanr btn yaplar, En ykseinden en alana, en kkten en bye, Saa, sola, aa, yukar, dibe, ortaya doru, Bir baka neden daha var, byk depremin Domasnda; ya birden gelen korkun yellerden Doan arpma, ya da azgn bir hava akm Dolar oyuklara, topran altnda, tm gcyle. Ya iinden, ya dndan alabilir bu yerin. O gn kar gmbrtler yerin byk oyuklarndan Uultular duyulur her yanda, artan, stan Etki yarar yeri dndan, ayrr, atlatr Topra derinden, korkun yarklar aar. Byle Olmu ok eskiden Suriye'de, Sidon'da, Peloponnes'de, Aegium'da. Darmadan etmi byk kentleri akmlar, km ardarda topraklar, gm bu yzden kimi Duvarlar, saysz iller gmlm denize, bylesine Korkun bir depremle batm yerlilerle derin Karanlklara. Yarp kmaz dar hava, blnr Yellerin arpmas yznden ierde. Yeryznn Saysz delikleri takn etkilenmeyle yayar Sarslmalar, titremeleri yeryznde olabildiince. liklere geen, eli aya dolduran keskin Bir souk gibi, sarsar, iler ieri deprem Koparmak iin yeniden. Bu nedenle artar korkular Kat kat, kentlerde oturanlarn, rktr k stten aa bir evin, derin bir korku salar, Alr birden yeraltnda oyuklar, bir uurum, Yerin yarndan, byk k sonunda dolar Boluklar ykntlarla. ok inanlm yrekten, Gn, yerin dalmadna, sonsuz gvenle, Gsterir kendini, yine de, gerek korku, batar nesi ama yavaa, rasgele bir nedenle, yutar Bizi, birdenbire toprak ayaklar altnda, atabilir Uuruma, kolsuz kanatsz kalr ardndan ne varsa, Sonunda, bir ykntya dnecek evren diye. Neden Deniz Tamyor alr, neden tarmaz denizi doa diye, Her yandan rmaklarn, byk sularn denize Dklmesine karn. Ge kan yamuru dn, Karay, denizi kuatan havay dn, buna Bir de kaynaklarn katver, tm bunlar Deniz byklnn artmasnda damla bile deil. almaz denizin bymediine, alr bir blmn

Srekli, grein scakl; gryoruz yine de Parldayan nlaryla gnein, nasl yellerin Esmesi sonucu, yavatan alkanan slaklk rtsn Kuruttuunu, gryoruz yine nasl yayldn Gnein altnda engin denizin, bylece gne Her yandan gtrebilir denizin bir blmn Yzeyinden, aparr sularn nemli bir ynn Geni uzayda. Sprr yeller de, lgarlar Yzeyinden, aka bir blmn sularn, gtrr. Gryoruz yine yellerin bir gecede amurlu Bir yeri kurutup ekmek kabuuna evirmesini. Anlattm aka, sulardan birok nesnenin Ayrlp yukar ktn, bulutlarn deniz Yzeyinden neler lgarladn, topran stnden epeevre nelerin fkrdn, karalara yamur Yanca yellerle bulutlar atba gittiinde. Deliklerle dolu bir gvdedir yer, denizle balak, Kylarla evrilmi. Sularn karadan denize ak, Gibi tuzlu dalgalardan kan sularn da gerekir Yeniden karaya akmas, baklrsa grne slaklk Kumla byle szar, sv byle akar, rmaklarn Kaynaklarndan, dner yeniden geldii yere. Akar renkli, parlak bir izlenimle oradan, nceden yarlm, kayganlam rmak yatana Dkld yerden. Anlataym nedenlerini imdi. Etna Yanarda Etna'nn ara sra kvlcm dkerek tepesinden Yalmlar pskrttn. Az ykm deildi yalmdan Sanaklarn dadan fkrarak Sicilya krlarn Sarmas, orada bir egemenlik kurmas. Kurtulamam Yakn komular bile bu korkun oyundan, dumanlar Kvlcmlar btn gkyzn kaplad gn. Doldurmutu bir korku yreklerini, yeni bir ykm Koparm gibiydi evrende, doa, ac; derin Bir aratrma konusudur bu olay. evirmeliyiz Gzlerimizi tm ynlere, unutmamak iin nesnelerin Nasl olgunlatn, evrende hangi kk Blmn g kurduunu, "Btn"n binde biri Bile olmamasna karn. Birden yaratlamaz Bu denli ok kii yeryznde, bunu dnmsen yice, amazsn, bu ynla iler karsnda. alr m bizden birini stma tutarsa, yaylrsa Bir yanma gvdemize, ya da baka bir ar derse? Dolanr birden ayaklar, bir di arsnn acs Duyulunca, gzler kararr yavatan, "kutsal ate" Yaylnca uzaktan uzaa, gvdeye sznca, eli, Aya srnd yerde tututurunca. Yoktur alas yan bunun, ok e var nesnelerde Bu trden. Ykmlarla dolu yer, gk, saysz Sayrlk doabilir bunlardan. nanmak gerek Sonsuz kaynaklardan gk iin, yer iin yeterli Btn zdein ktna, birden bir deprem karmak iin yeryznde, kudurmu bir hortumun Denizde, karada ne varsa alt st ettiine. Etna'nn ate sanan, gn yalmn Tututurduuna inanmak gerekir. unlar da var: Yalmlar tututurur gkleri, tm gcyle dklr Yamur, ynla toplanan su elerinden. Etna'dan

ok byktr kvrlarak kan yalmlar, olmamas Gerekir bir rman daha byk, grndnden. Buna karn, daha byk grnse bile, kiiler, Aalar, bunlar gibi btn baka varlklar, Ancak kendi llerine gre byk olabilirler. Yoksa gkle, yerle, denizlerle evrenin Dev bykl getirilemez yanyana. Anlataym artk, neden birdenbire Etna'nn Kudurmu azndan yalmlarn da dkldn. lkin, dan iinde, ok derinde oyuklar vardr Kurulutan; bu oyuklu kayalar stne oturmu Btn da, doldurmu oyuklar hava, yel. Havann devinmesinden doar esen yeller, Isnnca yel str talar, topra, nne geleni, kudurgan grltler karr. Taar onlardan yakan bir ate, grldeyen Yalmlarla, ykselir burkularak, srar Uurumlardan gklere doru bu yalmlar. Saar uzaklara yeller klleri, yalmlar, Yuvarlanr dumandan bulutlar, kaplar ortal Koyu bir karanlk; frlatr talar ar bir Gle yukar, artr kiiyi. Kim inanmaz Bunun iplerden boanm bir kasrga olduuna? Srer ok uzaklara deniz dadan kopan, Dalgalarn krd, yangnn psktt kkleri. Uzar yeralt oyuklar denizden dan uurumlarna Dein; srer bu oyuklarla sylentiye gre, Bir yel, okluk, sularla birleerek. Gstermi ak denizden geen yellerin karalara Frlattn, yalmlar gklere ykselttiini. Talar uar, kumlardan bulutlar oluur, dan Doruundan, alan azlardan. Byle sylenir, Orada uurumlar, gedikler olduunu anlatrken. Yeterli deil bir aklama yolu baka konular in, birounun bulunduu, bunlardan ancak Birinin doru olmas gerektii yerde. Gryorsan, Szgelii, kendini ldren birinin lsn Uzaktan, durduu yerde, lm nedenlerinden yalnzca Biridir bu sylenen, "btn" iin de sylenebilir. Ak deil lmn nedeni, kl, souk, hastalk Ya da aulanma saptanamaz uzaktan bakmakla. Bir nedeni vardr lmn, bilinir gerekten, Ancak uzaktan deil, yalnzca bu sylenebilir. Nil zerine Byledir Msr'da akan, yeryznde, yaz boyunca Ykselen, biricik rmak Nil konusunda da. Basar Karalar, tarlalar sular, kzgn scaklarda Bile taar. Durur yazn kuzey yellerinin akm, Balar esmeye gney yelleri dediimiz, rman Akna kart, suyun akna engel olurlar. Doldururlar batan yata, tutarlar orada, Kart ynden eserken kuzey yelleri, buzlu Kutup yldzlar yresinden, balar frtnalar Kuzeyden; bu evrede yanan, kzaran lkelerden Bir ak balar gneyden. Buras, kara, yank Yzl kimselerin lkesi, Nil kaynann Doduu en scak lke burasdr. Srkleyebilir, Esen yeller, kum dalgalarn yar denize, kapar

Irman azn, durur ak, engeller suyu, Direnir. Byle nlenir rman ak, yavalar Sular kendiliinden. Byle olur kaynaklarn Bulunduu yrede yamurlarn boand evrede Yeller estiinde, tm bulutlar gneye doru ekildiinde. Varnca bu scak blgeye bu ynlar, Yksek tepelere arpar bulutlar, yuvarlanr, Toplanr. Etyopya'nn yksek tepeleri bile Byle biriktirir ldayan karlar, dnyay Aydnlatan gnein erittii, ovaya aktt. Avernus zerine Anlataym Avernus yrelerini, gllerini Doal yaplarna gre, bunlar evrendedir. lkin Avernus'un ne olduunu, niteliini Gsteriyor aka; ykm getiriyormu kulara, Sylenceye gre, onun zerinden uarsa kular Dermi kanatlar, unuturlarm umay. Der balar, tkenir kanatlarn gc, Sarkar boynu, ylr yere, o yreye gelince. Batar suya stnden geerken Avernus glnn, Cuma'dadr bu yer. ok aulu kkrt ta vardr Orada, tten kaynaklar fkrr Athena'nn Kalelerinde, kulenin doruunda, Triton'un yce Minerva Tapna'nda, var bylesi. Geemez crlak Sesli kargalar oradan, sunak doldurulunca korku Saan adaklarla, kaamaz bu hayvan, byle sylyor Grek ozanlar, Minerva'nn kolay uyanan hncndan Kurtulamaz, yeter bunu kavramaya yrenin yaps. Suriye'de de varm benzeri, sylentiye gre, drt Ayakllar, adannca yeralt tanrlarna, gelirmi Kesim yerine kendince, kermi girince sunaa, Doal dzene uygunmu bunlar. Bunlarn nedenlerini Gsteren bilinir bizce, kimse dnmez yrelerde Oreus'a alan bir kapnn bulunacan, tanrlarn Buradan, lenlerin tinlerini Acheron'un kylarna ekeceini. Bir yk var geyikler, ylanlar zerine, Bunlar burunlarndan kardklar borularla srer Maaralardan karrm hayvanlar. Anla imdi nasl Saptn bunlarn, anlataym sana, nceki gibidir Bu da, yok baka zm bu konunun. Trl eler Var toprakta, besleyen, glendiren trden ou, Hastalk getirir, lm hzlandrr kimi de, Yararldr kimi baka yaratklara yaam, salk lerinde, eleri de deiiktir, yaplar da, syledim nceden, biimleri, elerin kaynamas, dzeni, Etkisi, actr kulaklarmza gelirse kimi, Burnumuza gelen de, ar etkisi dokununca, Kanmak gerek onlardan grmede, dokunmada, duymada, rentir etkisi kiminin tat duyusunda. Anlalr ok kimsede tiksinmeden, bunlarn ar duyumlar, Ypratlar. Byledir birtakm aa glgelerinin Sala dokunmas, kimi otlar arasnda yatnca Ban ard, skntnn, sarsntnn sezildii. Helicon'un yksek tepelerinde, iek aan Aulu bir aa, lm getirir kiilere, kokusu Ar, topraktan kar bunlarn hepsi, deiik Nesnelerden doan eleri tayan, ynla. Bunlardr birbiriyle karan, derlenen, dzenlenen.

ren bir koku duyulur sndrlen gece lambasndan, Gelince buruna bir ac verir, ldrr, uyku Basar, az kprr, uyurcasnadr etkisi yal, Keskin kokulu kunduzun. u incecik gzel ellerinden Gzleri kamatran iler kan kadnlar bile Byledir ayba gnlerinde. Daha pek ou Vardr bu trde, oynak yerleri geveyince Elde, ayakta kiinin, sarslr ruhu derinden. Terler basar tok karnla yatan uzun sre, Daha kolay olur bunlar ardn ardn, scak su Doldurulmu bir leene girince. nceden Islatlmayan kmrn kokusu ok ardr, sarsar Ba etkisi. Kim yakalanrsa eli aya titreten Ateli stmaya yklr yere arplm gibi arabn buusundan, yapr yakasna lm. Grmez misin kkrdn nasl olutuunu yerde, ren bir koku karan ziftin yumaklatn? Bir agzllkle altn, gm damarlarnn Bulunduu topraklar kazlrken, demirden Aralarla, ste karlrken, iren bir duman Sarar Scaptensula'y, aulayan bir soluk yaylr Altn madenlerinden, kimin yzne gelirse Bu hava sarms bir renk verir ona. Grmez misin, duymaz msn ne denli ksa Srede lme gittiini, dirim abalarnn boa ktn, yaam yolunda almann dourduu Skntlar gelince bana bir kimsenin? Bylesi buular karr toprak, yaylr Uzaklara, kaplar ak gkleri, byle gnderir Avernus gl kular ldren aulu dumanlar. Ykselir yerden havaya, dumanlar kaplar g Blm blm, lmcl bir etkiyle. Uarken ku Byle bir yerden girer aulu dumann iine, Uamaz daha, der sarslarak yere, kanat Aarken de, aulannca yalnzca bir kalnt Brakr arkada. Bir ba dnmesi verir kua, nceden, bu aulu duman, kendince dm Kaynana, ayrlmas gerekmi yaamdan, engin Bir ykm denizi kuatm onu. Yava yaylr Avernus'un etkisi, kovar salkl havay, girer Kula yerin arasna, nceden boalan alana. Bir ku, tm stne gelince bu yerin, krlr Kolu kanad, geer kendinden aunun etkisiyle, Yitirir gcn, gider uma yetisi, tutamaz Kendini, tayamaz onu kanatlar bile, Der btn arlyla, kendi kendine, Yaklar iyice gvdenin, btn damarlarndan Cann uzaklat yere, byk bir boluun Ald alana, gider etkinlii yaamn. Yazn Daha Souktur emeler Gelince yaz, daha souk olur emeler, Sular, kurur scaklk yznden toprak, daha Hzl kmldatr havay, s eleri. Azalr topran stn gc scaktan, Sular serinler, topran derinlerinde gml, Toplar elerini souk, yeniden, bir yere, Dzenlenir eskisi gibi, baskn klr scaa, tilir yeniden geriye s eleri emelerin

Su yollarna doru, budur souun nedeni. Ammon Oylumunun Kayna Bir kaynak vardr, Ammon Tapna yaknnda, Btn gn souk, geceleyin scak olurmu, oklar aarm kaynan bu zelliine. Korkun karanlk bastrnca, sarnca ortal, Alttan strm topra parlayan gne, Sylendiine gre, gerekten uzaktr bu gr. Dokununca kaynan plak gvdesine gne, Yukardan etkilerken, scaklk kamaz ortaya, stten byk bir s gnderse bile, ne denli Istabilir suyu topran kaln gvdesinden Geerek, karabilir mi sudan kzgn buu? ok g geer evin duvarlarndan bile Gnein nlar, srdrmek iin sy. Nedir yleyse bunun nedeni? Toprak kuatm Orada kayna, kurutmu evreyi, suyun yannda Yerlemi birok s eleri. Gece gmlnce Serin dalgalara yer, birdenbire skr Yerler. udur bundan kmas gereken sonu: Szgelii, elle iyice sklnca toprak tilir, iler iie tad scaklk eleri, Budur buuyu, scakl douran, sezilir Dokunma duyusuyla bu. Gne doar, saar Inlarn yeryzne, scaklk doar stmadan. Dner s eleri geriye, ilk yerlerine, kaar Tm scakl suyun, topran iine, sour Kaynak, gn nda, deitirir yerini scaklk, Gne nlar, incelir yarak scak buu. Bundan anlalr suyun, s elerini dlamas, Buzlarn eriyip balantnn kopmasna yolaan Souu datan zlmede okluk grldnce. Scak, Tatl Kaynaklar Souk bir kaynak vardr ayrca sakz Fkrr ondan, ate balar, kvrk Yalmlar kar, benzer ldaklarn tutumasna, Dalgalar zerinde ldamasna, yellerin savurup Uzaklara gtrd, yzdrd yerlerde. Birok ate esi vardr bu da yerin derininden Kendisince kmas gereken eler, iler kaynaklara. Kaar dar, yaylr havaya byle. Ancak Bunlar yetmez su kaynaklarn stmaya, gerekir Suda dalm s elerinin de bulunmas, birden Dar taan, kaynan yzeyinde toplanan elerin. Bir Arades kayna vardr denizde, byledir, Tatl su fkrr yukar, kovar evresini Kaplayan tuzlu dalgalar; baka yerlerde vermez Deniz susayan denizcilere tatl su, byle Gkte ararken yerde bulunan kar, tuzlu dalgalar Ortasndan fkran bylesi tatl sular. Bunun gibi fkrr ate z de kaynan dna, Orada girer zne sakzn, toplanr, birleir Derlenir yumak gibi, ya da ldan gvdesine Aslr, yalmlanr kar yukar birden, ikisi de Kolayca sakland yerden, ite bir ldak Gibi sakzn iinde de sakldr ate eleri.

Grmez misin ne biim durduunu snm gibi Clz bir n yaklatka gece ldana, Demeden nce yalma birden kararmasn? Byledir Ildakta da olan; iin iin grnr Kimi nesneler uzaktan, ate almadan nce Istlnca. Byledir tm kaynaklarda durum. Mknats Anlataym doann baka bir yasasn daha, u demir-eken talar iinde etkisini gsteren, Grek dilinde adna "magneta" denen ta. Manisa lkesidir onun yurdu, az bulunan soydan Saylr kiilerce bu ta. Dizilir sral, halkal, Yanyana balanr bu ta, okluk be, ya da daha ok evrinti yapabilirler aralarnda, yavaa sallanr Esen yellerle, alttan alta, biri tekine yapm Gibi aslrlar. Bunlarn bulunduu yerde tan Balayc gc yanndakinden renilir. Birbirine Geymelenmi gibi gsterir ekme gcn bu ta. Buna benzer birok soruya karlk bulmak, Olaylarn kkenine varmak iin, dinlemen gerekir Szlerimi can kulayla. lkin srekli bir e Akmnn kmas doaldr grdmz nesnelerden, Yaylr olabildiince her yana bu akm, gelir Gzlerimize, uyarr grme sinirlerini eler, Kokular yaylr belli nesnelerden, serinlik Gelir rmaklardan, gneten scaklk, atrtlar Duyulur deniz dalgalarndan, kylar oyan, Tkenmez sesler kar havadan deiik trde, Bir tuzlu karm girer azmza geerken Deniz yaknndan, dnnce ona doru bir aclk Duyulur, ac bir iki alnm gibi. Dinlenme Yoktur srekli aklarda, deiik nesnelerden kar deiik eler, yaylr evreye, durmaz. Uyank olduundan duyularmz, sresiz, sezer Btn kokular, grltleri, duyabiliriz. Gzenekler zerine Yeniden incelemem gerek ilk blmde ortaya Konan konuyu, btn zdeklerin nasl geit Verici olduunu; olduka karldr bunlar Bilmek, birok nesneler iin, ancak birer Ayrlr yan da vardr olaylarn birbirinden. Yarg kesin olsun diye, deeyim bu olay: Yalnzca boluk, bir de onunla karm nesneler Vardr, yoktur onlardan baka alglanan. elerle boluktur gerek. lkin terler, slanr Ta oyuklar, yavaa, yukardan den kaln Damlalardan doar bu slaklk. Terler boyuna Bizim gvdemiz de, ty, kl kmaz m oynaklarda, Elde, ayakta; yemek blnmez mi tm damarlara Sresizce, besleyip gelitirmez mi rgenleri, nemi en az olan trna bile? Byle duyarz Maden znn ne denli scaklk, soukluk Getirdiini; sezeriz altn, gm kaplardan Soukluu, scakl dolu barda elle tutunca. Bundan baka: Ses geer evlerin ta duvarlarndan, Kokular, souklar, atein scakl da.

Bunlar demirin znden bile geer, eler Dtan grnmeden girer ieri, yeryzn Her yanndan kuatan, smsk balayan gkten Gelir, hayvanlarn da, kiilerin de soyuna Ykmlar verir srekli. Dtan gelir sayrlk eleri, yaylr enginlere gksel devinmeler, Yoktur geit vermez yapda sk nesne, bundan Belli nesnelerden kan eler e uyarm Yapmaz, badamaz e lde tm nesnelerle. lkin gne kavurur topra, eritir buzu, zer Scakl dalarn karn, gnete bir mum gibi. Ate de byle aktr maden zn, eritir altn. Etle deriye gelince buruur; onlar katlar Yalmlarn iinde, younlar suda kzgn demir, Yumuar suda kurumu deri, kavrulmu et, ok Aranan bir yemdir zeytin yapra sakall Keiler iin, nektar, ambrosia denen zsu knca, acdr uyarm kiilerde tm yapraklarn. Yaramaz domuzlara saturotunun ya, korkuntur Onlar iin kokusu, audur tm kll hayvanlara, Oysa salk nedenidir insanlar iin. Pis denen amur tatl gelir iinde gmlen domuzlara, Kalkmaz amura doymadan gvdeleri. Bizce Sayrlk kayna amur. Bir konu daha var Aada, ilkin incelemem gereken, anlataym. Trl nesneler var ok gzenekli, ayr nitelikli Birbirinden, ayr yapl, ayr yntemli. Bunlar Diri yaratklarda deiik duyular gelitirir; Dirilerde duyarlk glerinin kendilerine zg Birer alan vardr. Gerekten grrz seslerin, zsularn, rek kokularnn tadndan baka Bir duyum dourduunu, benzemez birbirine nesnelerin Dokular, yaplar. Tatan geer kimi nesneler, Kimi altndan, odundan, camdan, gmten geecek Yapdadr; e yoldan akp gider scaklk, Hepsinden hzldr bunlarn. Yollarn, zlerin Ayr yaplarda olmas sonucu, gerekesidir, Grdmz gibi, nceden, yukarda. Mknatsn Aklanmas nceledik bunlar, iyice aratrdk, bunlardan Kesin, gvenilir bilgi dnce edinmek iin. Dnebiliriz sonuca gtrecek aklamaya kolayca, Gelelim imdi u demiri eken mknatsa, Nedenine. lkin ya tatan ayrlan birok enin, Ya da arpmalarla havay yaran gl akmn Bulunmas gerekir. Demirle tan arasndan geen Bir akm olmas gerekir bunun. Boalr ortam, Alr ortada bir boluk, der demir eleri Birden aa, bolua doru, onlarn ardndan Btn nesnecikleri birbirine balayan bir geyme Gerekleir, bir halkalanma kar ortaya. Yoktur demir katlnda, salamlnda elerle donatlan, birbirine smsk dmlenen, Balanan bir nesne. Yoktur ortada bir nedenle Korkuya, aknla kaplmann gerei, kimilerinin Sandklar gibi. Dmezse bolua demir elerinden birou, dizilmez, balanmazd bunlar Birbiriyle, balar onlar birbirine smsk

Gizli balar, son mknats tana dein varan, Bir halkalanma. Geer bu olay e lde Boluun bulunduu btn yerlerde, altta, stte, yanlarda, btn ynlerde, saldrnca Komu eler bolua birden. Dtan gelir Onlara arpmalar, yoksa kendi gleriyle Yukar doru kamaz, trmanma yapamazlar. Bir neden daha douyor bu olay kantlamak, Ortaya kn pekitmek iin: Ne denli ince olursa halkann nndeki Hava, o lde kltr, boaltr ara-yeri. Arkadan gelir, e lde srer, kaydrr Halkay ileriye doru, her yandan itimlerle Gtrr ne nesneleri hava. te yandan Esneyen boluk byle oynatr, kaydrr Demiri ileri, byledir demirin depretilmesi. Yok, sylendii gibi demirin bol gzeneklerinden Geer, ince blmlere iler, blnrse, ok Ufack deliklerden akarsa, halkann arkasnda Bulunan hava, katar nne demiri, srer ileri Denizde yelkeni gtrr bir yel gibi. Gerekir byle bir nesnenin gvdesinde havay Saklamas; gerekten btn nesneler gzeneklidir, Kurulutandr bu, byle olmasna karn yine de Hava kuatmtr btn nesneleri her yandan. Atlr devinim evresinde drtbir yana hzla Demirin iinde saklanan hava. Bu yntemle Kmldatr halkay iinden, gerekten. Ancak Sylendii gibi nceden boalan, alan Uzaya doru kmldanr yaps gerei halka. zel ekim Olaylar Yavaa kayar demir madeni mknatsa kaplr ekilir ileri, devinmede etkilenir. Ben, Somathracia'nn, mknatslanan demir Halkalarnda sramalar grdm, demir i satlarnda bir tun leenden durmakszn Delice zplamalar grnyordu. Mknats ta Konmutu kabn altna. Demiri ekme gcnden Dolay kayyordu ileri geri nnde mknatsl Tan; bir yn oluuyordu, toplannca Maden zleri. Maden znden kan elerin Akm birikir demirin stnde bulunan Gzeneklerin nnde, sonradan mknatstan Akm karken yaylr demir boyunca, grld Gibi derlenir, imdiki geit yerinde. Byle Savar demir ynyla mknats, kovar Demiri, kendi z akm, kendiliinden olur arpmalar da, akm vurarak depretir maden zn, Boa gider z olmadan akm. alr bir olay Deil bu konular, baka zdekleri etkilemiyor Diye mknats akm. Engeldir akma altn Gibi kimi madenler, zgl arlklar yznden. Geirir akm gevek yapl olan, altn zlerin gvdeleri, dokunmadan yrr akm Bir devinme de grlmez, bunlardan saylr Aa soyundan varlklar da. Demirin z, kisi aras bir yapdadr bunlar, biliriz Kendince devinmesinden, maden eleri tutar,

Geirmez baka nesnelere devinmeyi, aklm. Bu nedenle gemez mknats teki nesnelere. Yanltmaz beni baka konularda bu olay Aklamada, ayr deil ortaya klar, Az grlm bir balam var bunlarda, ilkin Grrsn kirele tan birlikte gelitiini, Odunlarn boa tutkalyla sk balakln, yi birletirmeyen, ayrlan tahtalar tutkaln Baladn. Oysa kartrsan pnar suyuyla zm suyunu ne tutkal olur, ne yumuak ya. Erguvan boyas kaynar ynle, birlemi grnr, Ayrlmaz, solmaz deniz suyuyla, okyanusla Ykasan. zel basnla balanmaz altn altna, Maden z birlemez mi ak kurunla? Nice benzer Nesneler vardr birbirine. Yaramaz uzun Konumalar sana da, bana da bu konuda, Soluk tketmek. Yedir az szle ok i grmek. Sk bir geymelenmeye dayanrsa nesnelerin yaps Bolukla, dolulukla atba gidiyor, demek budur En iyi balama yolu. Buna benzer biimde Bal, geyneli birbirine engeller, halkalar. Byledir demirde, mknatsta, bilinen, gerekli durum. Bulac Hastalklarn Nedeni Anlatalm sayrlklarn nedenlerini, aklayalm, Budur dileim. Nedendir bu salgnlar kii soyuna, Hayvan srlerine lm saan, ykm getiren. lkin, birok e vardr yukarda deindiim, Bize canllk veren. lm getirir birou da, Sal bozar, uar teye beriye, rasgele toplanr Bunlar, sonra yaylrlar ortala, havaya. Sayrlk getiren bir ortam oluur havada. Tm bu salgnlar, bulaclar dtan gelir, Sislerde, bulutlarda olduu gibi, aar ge, Bunlar bir yandan kar yerden yamurlar topraa leyince, bir yandan da gne scandan Isnan kokmu nesnelerden doar, yaylr. Grmez misin, yuvasn brakan, bize gelen Bir yabancya, almad bir lkenin suyu, Souu nasl dokunur, baka bir etki Gsterir? Bir ayrlk vardr Britanya havasyla Msr'nki arasnda, evren baltasnn byle Derine iledii, Pontus'tan Gades'e dein Uzayan bir uurum at, insan soyunda Kara-yank yzllerin yaad yerde. Evren Drt blmdr birbirinden ayr gksel Yrngelere, esen yellere gre. Kiiler Renklerinden, d grnten dolay ayrlr, Uluslarn ayrlklar da byledir, kan soyundan, Sayrlklardan. Fil hastal Orta Msr'da Nil rma yaknlarnda, grlmez yeryznn Baka yrelerinde. Diz ars Attika'da, gz ars Achaia'da oktur. Byledir baka yerlerde de, teki rgenleri kerten bu hava deiimleri. Uzun sre etkilerse, rasgele, hava akm bizi, Ypratc bir durum belirir, yaylr gkte Bulutlar gibi, sisler gibi yavaa ortala, Bir deime, karklk dourur, grdmz Gibi; bizim lkemize varnca deiir durum,

Bular bize de salgnlar, dolar iimize Hzla, baskn gelir, ya sularda, ya yaban Yemilerinde yuvalanr, ya kiisel besinlerde, Ya hayvan yeminde yerleir, sayrlk tayan Uygun nesneler bekler, kar havaya, soluk Aldmzda, aulu salgnn bulunduu, yellerden Yutarz bilmeden salgn tayanlar, solunandan, Benzer bir yolla bular srlara salgn, krar Geirir btn ynl hayvanlar. nemsizdir Bizim, salgn blgesine girip girmememiz, lkenin Havasna direnecek bir rtye brnmemiz. Doa, kendince, getirir bir lkeye ykm, km, bozulmusa, etin iler aar bamza Almadmz, yeni bir ykma srkler bizi. Atina'da Salgn Byle bir sayrlk, lm getiren yumurcak Salgn, "veba", yelle evirmi Cecrop lkesini Bir lm tarlasna; le dndrm yollar, Ilgarlam kentte oturanlar; Msr lkesinden kmt byle, salgn, yaylmt denizlere, Gklere, yoketmi tm Pandion'da yaayanlar. Ylm llerle, doldurdu ortal bu salgn. lkin, hasta ar bir yanma sezmi, kanlanm Gzler, kara kan gelmi boazdan, ierlerden, Daralm soluk alma, tkanm grtlaklar, Kapanm ses yollar, tinin szcs dil Kan iinde, kesmi gcn salgn; kaskat, Devingen salgn, sayrlk zleri girmi gse Boazdan, titretir korkudan hastann yreini, Sarartr, soldurur; sarslr dirimin tm dzeni, Karnca azdan kan soluk havaya, benzer rm leten yaylan kokuya. Yitirir Gvde gibi tin de gcn, sezilir lnn nceden basld kat eiine. Doar korku, Yaknmal, arlardan, karr iniltiler lklara, Bitmez hkrklar gece gndz, sk bozulur Sinirler bu tkenmez boumadan, tutmaz el ayak, Tkenir bitkinlik iinde gvdenin btn gc. Duymazd ykselen scakl, ayrt edemezdi Gvdesinde hastalar, dtan snyormu gibi Gelirdi onlara; lk bir duyum sezilir El deince gvdeye daha nceden, oysa yanp Kzarmaktadr ar ar ateler iinde Gvde tmden, "kutsal ate" yaylm gibi Ele kola. Yanar batan aa kiinin ii, ler kemiklere dein yanma, yalmlar varm Gibi yanar, tutuur kursak, iinde ie yaramaz ncecik, yumuak, yenik giysiler, serinlie, Esen yele ynelmiken btn abalar, didinmeler. Gmlm kimi buz gibi dalgalarna rman, Yumurcaktan yanan elini, ayan batrm suya plak, azn ap dalanlar olmu suyun Dibine, durmak bilmiyordu kavuran susuzluk Suyun iine batmakla, oklar gibi ban emeye sokmakla, birka damlaym gibiydi Sanrsn birka kova su, dindirmezdi acy. Bitkin dyordu yere gvdeler, dili dnmezdi Hekimlerin, gizlerlerdi korkularn, gittike

Gzleri dnen, yanan, kzaran, uykusuz, kaskat, Uzaklara dalan gzlerine baktka sayrlarn. Baka ok belirtiler grlm lmden: Gitmi bilin korkudan, zntden kararan Bir aln, azgn, kzgn baklar gzlerden Dklen, bir hrn uultu, kulaklarda vnlama, Uuan bir soluk, sonra yeniden derin, ar Bir yelin ak, bol terlemeler, damlalar Dklr boyundan aa inci gibi, biraz Tuzlu, ince, safran boyas bir tkrktr gelen, Binbir glkle soluk alan grlaktan, kslm Cierlerden, ellerde titreme, rgenlerde sarslma, Ayaklarda ilik ilik, durmayan bir sallant, Byle ermektedir sona. Sivrilir ucu, der Burun, oyuklar uykulu gzler, ker ieri Az, katlar yz, gerilir aln derisi. Uzun srmez lmek zereyken katlama gvdede. Geer yaamdan okluk, gne yan ldan Sekiz kez kaldrp dokuzuncuya geerken. Kurtulan Bir kii naslsa lm yazgsndan, sonradan Yutmu onu da korkun bir ban, eritmi Onu oturduu kara boyal koltukta, onun in de gerekliymi lm. Olmaz byle Seyrek grlen gte bir ba arsyla lm, Burundan oluk gibi boalan ldrc kanla Tkenir abas gvdenin, ylr yere hasta, Kim kurtulursa, gerekten, irinli, bol kan Akndan, lmden mutlulukla, ya sinirlerinde, Elinde, ayanda, ya da kemiklerinde bozukluk Kalr. Bozar dl rgenlerini de yumurcak, ister Kimi lm kapsnda, sancyan korkuyla bakla Kesilmesini bir yannn yaamak iin, yaar Kimileri elsiz, ayaksz, gznn Gitmi, byle korkun rpermeler sarm kiiyi lmn eiinde, kimi yitirmi gemii, bellei, Bilmez kendini, anmsayamaz kendi gemiinden Bir olay bile, ylm stste ller, gmlen Yok, kular, kurtlar didiklemi, tam uzaklara, Bir de koku kar iren, kimi lr rasgele, Kimi kalr bir kyda, yiter, gelir geen Korkulu gnde, bir ku konar bana yavaa, allar arasnda pis bcekler, byle sayrlanr, lr kimi de. Kiminin bekisidir banda kpekler, Her yanda koklarlar llerin stnden esen Havay, yrekler acs, ldrc bir au Bular onlardan yaama, yok koruyucusu ila Onlar, birine tm koullar altnda yaam Soluu aldran gc verecek, ge baktracak, yok. Kimine ldren bir au olmu, ne varsa, lm getirmi kimine de, ok daha ac bir olay Gemi bunlarn hepsinden,gz kulak kesilmi Halk bu salgna kar, yaknmal bir durum, lm sayard kendini kim olsa, yok yaam umudu, Yrek aclar iinde beklerken sonunu duman Gibi uard can, korkun salgn tohumlar Yaylm srelerce, birinden tekine tmden. Ynl hayvanlarda olduu gibi, boynuzlularda da l stne l, kanrd lm korkusu nedeniyle Evde, yaamak isteyen yataa dene bakmaktan, Sayrya yaklamaktan. Bu yzden bakmsz, kimsesiz,

Yardmsz kalan kurtulamazd ac sona dmekten. Kim elini uzatm, dokunmusa hastaya, n kazanm Emei, abasyla, yardm etmise kvrananlara Srklenmi lme, ele, ayaa deince. Yarrca l tard arabalar gmmek iin, atalardan Kalan geleneklere uymadan. Gmerdi halk kemiklerini llerin; byle yarrca gmld lenler, yal Gzler, zntler, evlere yorgun dnmeler, yataa Uzanmalar aclar, rpnlar iinde, kimse kalmam Bu korkun ylda, lmden, acdan, sayrlktan uzak. lm koyunlar gden de, srlar otlatan da, Tm gcyle sapan topraa daldran da. stste Ylm gvdeler duldalarda, lm kvran, Sayrlk acs yznden, yklm. ocuuklarn stne gmlm analar babalar okluk. Grlrd tede beride anasnn babasnn gsne yatm, Son soluunu vermi olancklar. Azalmam Bu yrek dorayan aclar, krlardan kentlere Ynla akan kimselerle sayrlatran zler Btn yrelerden tandlar, evleri, toplant Yerlerini doldurdular. Ykselmi kokan ller Da gibi, saysz l kaplam yollar, atlm, Frlam, yuvarlanm, teye beriye, Yrmler susuzluktan kurumu emelere, yine de Kurtaramam onlar, tm abayla imek istedikleri Sular. Pek ok l grlrd yollarda, alanlarda, Halkn severek topland yerlerde. Kesilmi Elden ayaktan, yar l, bitmi tkenmi paavralar inde kaskat, korkun amurlara batm, lm, Smks bir rt kaplam derileri, kemikleri, Pislikten, irinli banlara, amura batm gvdeler. Doldurmu tanrlarn kutsal tapnaklarn lm Yn yn llerle, tm tapnaklar dolu lkede, lenlerin kalntlaryla. Sonradan gmenler gelmi Yerlemi bu yallarda, bu krlarda. Yalnzca pek nem vermemiler dine, gnn bir zntsyd bu. Geri kalyordu kentte l gmme ileri de, Uyulmuyordu geleneklere, braklmt hepsi, nceden halk yapard bunlar, gmerdi lleri. arm korkudan halk, kar, saklanrd Korkudan, zntden, acdan, lm gibi olurdu. Korkun, ackl iler de olurdu, ykselirdi lklar koyarken odun ynlarnn stne lleri, yaknlardan, tandklardan, eten, kardeten, Yaklrken atelikte ller, bir ekime lm l stne, tabuttan atee srlrken.

AIKLAMALAR I

Acheron: Epeiros'ta bir rmak, tamu (cehennem), teki dnya, yeralt lkesi. Livius'da, Ci cero'da, Vergilius'da deiik anlamlarda kullanlmaktadr. Lucretius'da Yeraltnn lkesi, ta u demektir.

Aeneas: Anchises ile Vens'n olu, Romallarn atas. Aether: Havann en st kat, esir denen alan. Aleksander: Troya Kral Priamus'un olu Paris'in teki ad. Aulis: Yunan donanmasnn Troya savana kt Boiotia'daki bir limann ad. Charybdis: Messina boaznda bir evrinti, yutan, yok eden kimse. Ennius: .. 239 -169 yllar arasnda yaam, ok ynl, Annales adl yaptn yazar olan b Helena: Sparta kral Menelaos'un kars, Paris'in kararak Troya savann kmasna yol at Helicon: talya'da bir yre. Hymena: Dn tanrlar. Iphianassa: Bir Yunanl komutan olan babasnn (Agamemnon), Aulis'te, sava kazanmak iin t anrlara adad kz, Iphigenia. Orcus: Sulularn atld karanlk yeralt lkesi, tamu, br dnya. Otto Seemann "Mythologi en und Rmer" adl kitabnn 207. sayfasnda bunun iin: "Romallar bunu Etrsklerden alm, nrs olarak ona kimlik vermi, pusatlarla donatarak Orcus adn vermitir" diyor. Pythia: Apollo Tapna'nn bilicilerinden biri, Apollo bununla bildirirmi szlerini gerekt iinde. Thyrsus: Eski Greklerin yapt bir tr iki, arap. II

Aurora: Gn doumu tanras, Hyperion'un kz, Tithonos'un kars, Eos. Bacchus: kinin, balarnn, zm asmalarnn tanrs. Dionysos. Ceres: Bolluk Tanrs. Demeter'in Latincesi. Chimaera: Azndan yalmlar saan bir dev. Bellerophon ldrmtr onu. Curetes: Girit'te yaayan, Jupiter'in doumundan sonra ona yardmc olan, buyruunda bulun an bir boy. Bunlar Jupiter rahipleri olarak anlr, ok grltl bir mzikle ona tapnrlarm Curetes Dictae: Girit'in Dikte (Diktinna) denen dayla ilgili olduklarndan bu ad alma ktadrlar. Cybele: Kaynak bakmndan Phrygial bir kadn tanrdr. Btn tanrlarn anas sayldndan ca "Mater Magna" denirdi. Uranos ile Gea'nn kz, Kronos'un kars, Zeus ile teki Kronidle rin anasdr. da danda konaklarm. Grek dininde Rhea adyla anlrd. Hannibal savalarn tt yllarda rahiplerin istei zerine zel bir birlik eliyle Romaya tanmtr. Bu tanr a kiilendirilen z bu yolla Anadolu'dan alnm, Roma'nn Kartaca savalarn kazanmasn ( Cybele btn tanrlk evresi, balantlaryla Roma'ya Anadolu'dan gemitir. Bunun Hititlerd ba" olarak adlandrldn, Smerlerde de bilinen bir tanra olduunu deiik yazlardan an Erguvan boyal giyimlik: Roma'da Senato yelerinin toplantlarda giydikleri erguvan re ngi giysiler. Gallus: Tanra Cybele'nin buyruu altnda bulunan, onun ilerine bakan papazlarn bir takm kiler de Kabirler, Semivirler, Koribantlard. Nektar: Kiilere sonsuz bir dirilik veren su, bengisu, tanrlk iki. Neptunus: Rhea ile Kronos'un olu, Homeros'a gre Zeus'un kk kardei. Grekler buna Poseid on derler; sularn, denizlerin tanrsdr. Phobus: Sava Tanrs Mars'n (Ares) buyruunda bulunan bir tanr. III

Ancus Marcius: Roma'nn drdnc kral. Cerberus: Yeraltnda tamunun kaplarn bekleyen ya da yz bal bir kpek. Danaos: To'nun soyundan olup Belos'un olu, Aigiptos'un kardeidir. Argos'a gtrmek zere bir gemiye bindirdii elli kza evlenecekleri elli erkei ldrmek iin birer kama verir, k lar da onun szn yerine getirir, yalnzca Hypermnestra kocas Lynkeus'u ldrmez. Bu yzden nrlar Danaos'u yerin altna cezasn ekmeye atar. Furia: Grekede Erinyen, yeraltnda, Hades'te ileri gren kadnlar. Sisyphos: Korint mitosuna gre tanrlara kar iledii bir sutan dolay cezalandrlm: Ka den alr, yukar karr, kayalar tepeden yuvarlanr aa iner, yeniden karr, gene yuvarl anmadan yapar durur. Sisyphos kiinin bitmez tkenmez aclara katlanmasnn bir rneidir. Tantalus: Zeus'un olu. Bir gn tanrlara len vermi, lende tanrlara olunun etini yedir ar bu etin ne olduunu anlam, Tantalus'a btn yaay boyunca varlk-bolluk iinde alk, cezasn vermiler. Tantalus suyun iinde bile imeye eilirken su ayaklarnn altnda batar Tantalus acs derler. Tantalus'un Peloponnes yarmadasna ad verilen Pelops adnda bir ol

yla Niobe adl bir kz vardr. Bu tanrnn yurdu bizim zmir yresidir.. Tartarus: Yeralt lkesi, ktlerin gidecei, aclar ekecei yer, tamu, br dnya. Tityos: ledikleri byk sulardan dolay yeraltna atlarak ar cezalara arptrlan Sisyp , Ixion gibi Danaidlerden biridir. IV

Centauros: Thessalia'da bulunan yar insan, yar at gvdeli devler. Bunlar, masallara baklrsa, Lapithalarla korkun bir savaa tutumular. Ceres: Tarm Tanras. Saturnus ile Ops'un kz, Proserpina'nn annesi. Greklerdeki Kronos i e Rhea'nn kz Demeter'in Latincesidir. Charitin: Latinlerin "Gratiae" dedii Aglaja, Euphrosyne, Thalia gibi sslenmeyi sala yan, Homeros'a gre Zeus'un, sonraki ozanlara gre Dionyos ile Aphrodite'nin kzlar. E: Anadolu'da yenidoan buzann ardndan inein kanl bir gmlek gibi dl yatandan kan bir gmlek gibi kuatt sylenen nesneye e denir. Faunus, Fauna: talyann eski halk masallarnda adlar geen kr, ayr tanrlar. Bunlarn t nlarnkilere pek benzer. okluk ormanlarda yaamay severlermi. Fauna Faunus'un kars deil iisidir. Tepelerin iyi birer ruhu olarak adlar ok geer. Fortuna: Bunun adna Tyche de denmektedir Grekede. Mutluluk, iyi alnyazs tanrasdr. Ge gre Okeanos ile Tethys'in kzdr. Latincede alnyazs demektir. o, accho: Hera'nn rahibelerindendir. Gzelliinden dolay Kronion onu sevmi, Hera iin i arnca kskanm, onu yz gzl Argos Panoptes'in gzcl altnda yaatmak istemi. Bunun nek klna sokmu. Sonunda Zeus onu karmak iin Hermes'i gndermi, Hermes bekiyi nce b an kesmi. Nymphe: Orman, kr perileri olarak bilinirler. Genel olarak pnarlar, aalklar yer edinmi rdir. Bunlar mzii, oyunlar, trkleri seven, koruyan kimselerdir. Satyrler soyundan sayl lar. Pan: Yedi boumlu fltn bulucusu mzik tanrlar. Pan bir gn su perisi Sirinks'e gnl veri rinks kaar, o kovalar. Sirinks kurtulmak iin kendini bir kama evirir. Pan bu kamtan bi flt yaparak ac ac alar dururmu... Grek mitolojisine gre krlarn, ayrlarn da tanrs Scylla: Theseus mitosuyla Atina'nn masallarda sylenen kral Aegeus'un kardei Nisos'un kzdr. Charybdis boazyla da balants vardr. ledii bir sutan dolay tanrlarca ta Selene: Buna Luna da denir. Artemis gibi bu da Apollo'nun ikiz kardeidir. Gkteki a yn tanrasdr, ay kimliklendirir. okluk kltr tanrlar arasnda yer almaktadr. Helios anlr. Simulacra, figura, forma: Bunlar, daha bunlar gibi nesnenin belli bir biim, bir dz en kazanmasn gsteren, nesnenin bizim algladmz gerek ller iinde yer kaplamasn, an, bizce bilinmesine, duyularmza gelmesine neden olan, yol aan yaps, zyle ilgili, onl r kuran durumlarna bal olanlara Lucretius bu adlar veriyor. Bunlar bizim dilimizde ne sneden kan, onu bizim duyularmzda olduu gibi, yalnzca ok kk bir lde yanstan zd grntleri, bizi etkileyen, duyularmz uyaran, belli biimde, belirli yapda geldii nesne duu gibi veren grnleridir. Aa yukar Lucretius'ta anlamlar birdir. Bunlara yerlerine nelerden kan, yaylan gmlekler de diyebiliriz. V

Arcadius: Peleponnesos'un dalarla evrili bir yresidir. Androgynus: Hem erkek, hem dii olan bir yaratk. Bistones: Trakyal bir boyun ad. Bistonia Trakya ile ilgili olan anlamnda. Cecrops: Attike'nin ilk kral. Kekrops da denilmektedir. Diomedes: Theblere kar alan yedi savata ls bulunan Tydeus'un oludur. Flora: Roma'da ieklerin, iek amnn tanrasdr. lkyaz balarnda yeryznde iekler Giagantos - Gorgon: Grek - Latin masallarnda sk sk ad geen devler. *** Eski Grek-Latin masallaryla ilgili aklamalar konusunda geni bilgi almak iin bk. "Myth logie der Griechen und Rmer", Otto Seemann, 1895, Leipzig. Ayrca, Roma tarihleri.

You might also like