Professional Documents
Culture Documents
Isıtma Tesisatı
Isıtma Tesisatı
MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)
ANKARA - 2006
Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller; Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilir. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.
NDEKLER
1. KAT KALORFER TESSATI............................................................................... 3 1.1. Kat Kaloriferi Kazanlar.................................................................................... 3 1.1.1. Kat Yaktl Kazanlar ................................................................................. 3 1.1.2. Sv Yaktl Kazanlar.................................................................................. 4 1.1.3. Gaz Yaktl Kalorifer Tesisat .................................................................... 5 1.1.4. Elektrikli Kat Kaloriferi ............................................................................. 6 1.1.5. Kombiler..................................................................................................... 6 1.2. Genleme Deposu ve Yeri................................................................................. 7 1.3. Dolam Pompas ve Yeri.................................................................................. 8 1.4. Kat Kalorifer Tesisatlar.................................................................................... 9 1.4.1.Yerden Istma .............................................................................................. 9 1.4.2. Tek Borulu Istma..................................................................................... 10 1.4.3. ift Borulu Sistem.................................................................................... 11 1.5. Kat Kaloriferi Tesisat (Ayn balk zaten bir nceki maddede kullanlmt) 12 1.5.1. Istc Montajlar....................................................................................... 12 1.5.2. Kombinin Montaj .................................................................................... 13 1.5.3. Kat Kaloriferi Kazannn Montaj ............................................................ 14 1.5.4. Genleme Deposunun Tespiti ve Balants............................................. 15 1.5.5. Kazana Boru Balantsnn Yaplmas ..................................................... 16 1.5.6. Elektrik ve Otomatik Kumanda Eleman Balantlarnn Yaplmas....... 17 2. TESSATIN TEST................................................................................................ 24 2.1. Istc Balantlarnn Testi.............................................................................. 24 2.2. Kat Kalorifer Kazan Balantlarnn Testi ...................................................... 25 2.3. Boru Balantlarnn Testi............................................................................... 25 2.4. Kombi Balant Testi ...................................................................................... 26 3. TESSATI LETMEYE ALMAK........................................................................ 32 3.1. letme Basnc Kontrol................................................................................. 32 3.2. Gaz Kontrol ................................................................................................... 32 3.3. Pompa Kontrol .............................................................................................. 33 3.4. Tesisat erisinde Hava Kontrol.................................................................... 33 3.5. Kombiyi Devreye Alma .................................................................................. 33
AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN 582YIM009 Tesisat Teknolojisi ve klimlendirme Istma ve Doal Gaz Tesisat Istma ve Shhi Tesisat Istma ve Gaz Yakc Cihazlar (Bakm - Onarm) Servisi Kat Kaloriferi Tesisat -1 Kat kaloriferi tesisatlarnn montaj, testi ve iletmeye almak iin gerekli olan renme materyalleridir. 40/32 Istma montaj modln alm olmak Kat kaloriferi kazanlarnn montajn, testini ve iletmeye alma ilemlerini yapmak. Genel Ama Gerekli ortam salandnda, kat kaloriferi tesisatn standartlara ve tekniine uygun olarak yapabileceksiniz. Amalar Gerekli donanm kullanlarak standartlara uygun olarak kat kaloriferi tesisat borularn deyebileceksiniz. Gerekli donanm kullanlarak, standartlara uygun olarak kat kaloriferi boru tesisatn test edebileceksiniz. Gerekli donanm kullanlarak standartlara uygun olarak kat kaloriferi tesisatn iletmeye alabileceksiniz. Televizyon, snf kitapl, VCD, DVD alar, tepegz, projeksiyon, bilgisayar ve donanmlar, internet balants, retim materyalleri vb. Krmz kurun kalem, metre, bloknot, plastik fzyon kaynak makinesi, balant paralar, uygun apl borular, bilgi ilem sayfas, boru kesme makas Modln iinde yer alan her bir renme faaliyetinden sonra verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz. Modl sonunda ise kazandnz bilgi, beceri, tavrlar retmeniniz tarafndan hazrlanacak lme aralar ile deerlendirileceksiniz.
MODLN AMACI
LME VE DEERLENDRME
ii
GR GR
Sevgili renci, Hazrlamaya altmz bu modln amac sizleri konu hakknda bilgi sahibi yapmaktr. Yaplan bir almada n bilginin olmas, siz rencilere gerekli olan z gveni salayacaktr. Gnmz teknolojisi srekli olarak kendisini yenilemektedir. te burada eitici olarak biz retmenlere grev dt kadar, siz rencilere de uygulayc olarak grev dmektedir. Gaz ve tesisat teknolojisi konularndan kat kaloriferi tesisatn renmek ve iletmeye alabilecek duruma gelebilmek asl hedefiniz olmaldr. Mesleinizi tam olarak renip piyasada i yapabilmeniz iin gerekli bilgi ve birikime sahip olmanz ilk hedefiniz olmaldr. Gnmz teknolojisi o kadar hzl geliiyor ki ayak uydurmak ok zor hale geliyor. Gelien teknolojiden faydalanmak gerekiyor. Teknoloji gelitike, insan yaamndaki rahatlk da o derece nem kazanyor. te bu konforlardan bir tanesi de kat kaloriferi tesisatdr. Bu ileri yapabilmek iin teknoloji ile i ie olmanz, gelien bu teknolojiyi yakndan takip etmeniz gerekmektedir. te! Yukardaki bu zellikler sizde olutuu zaman, mesleinizde aranan eleman olarak kazan salamanz hi mi hi zor olmayacaktr. Tm bu zelliklerinizi de i ahlak ile btnletirirseniz daha da gzel olacaktr.
ARATIRMA
Kat kaloriferi tesisatnda kullanlan kat yaktl kazanlar hakknda aratrma yapnz. Kat kaloriferi tesisatnda kullanlan sv yaktl kazanlar hakknda aratrma yapnz. Kat kaloriferi tesisatnda kullanlan gaz yaktl kazanlar hakknda aratrma yapnz. Kombiler hakknda bilgi toplaynz. Tesisat taahht firmalarn dolaarak aratrma ve gzlem yapnz. nternet ortamnda aratrma yapnz. Aratrma ve gzlemlerinizi rapor haline getiriniz. Hazrladnz raporu snfta tartnz.
Kat yaktl kat kaloriferi tesisatlarnda sistemin daha verimli almas iin gidie veya dne sirklasyon pompas konur.
Sv yaktl kat kalorifer kazanlarnda yakt olarak motorin ve fuel-oil yaklr. Kat yaktl kat kaloriferi kazanlarndan bir fark, sistemde brlrn olmasdr. Bulunduu ortamn daha temiz ve dzenli olmas bir avantajdr. Yakt deposu kazandan ayr olarak monte edilir. Brlr, depodan ald yakt, ucundaki memeler yardmyla yanma odasna pskrtr. Meme as, yanma odasnn byklne gre seilir. Kat yaktl kazanlara gre verimleri daha fazladr. abuk devreye girer, otomasyona uygundur. Kazanlarn normal dizaynl boylersiz olanlarnn yan sra boylerli tipleri de mevcuttur. Gnlk scak su kullanm ihtiyacmz, boyler sayesinde temin edebiliriz. Kazanlar iyi bir izolasyonla, sessiz ve yksek verimle alarak ve suyun abuk snmasn salayarak yakttan tasarruf salar. Suyun ar snmasn nleyen emniyet termostat, kazann iinde hava olumasn nleyen otomatik tahliye prjr ve kapal sistemde oluabilecek basn ykselmesine kar emniyet ventili sayesinde tam olarak emniyet salanr. Kazanda yaz / k ayarlar ile sadece scak su kullanm veya hem scak su hem de stma salanabilir. Kazan zerinde bulunan termometreden scaklk, manometreden de kazan basnc kontrol edilir. Program saatleri sayesinde saatlik, gnlk haftalk ve daha uzun sreli ayar yapmak mmkndr. Kat kaloriferinin uzun mrl olmas, tesisatta ve kazanda kirelenme olmamas iin yumuak su kullanlmas tavsiye edilir. Tesisatn suyu gereksiz yere boaltlmamaldr. Kapal genleme deposu kullanlmal ve dn hattna pislik tutucu konulmaldr. Tesisatn en dk noktasna bir boaltma vanas, en yksek noktasna ise bir hava tahliye prjr konulmaldr. Radyatrlerin giri ve kna vana konulmaldr. Yakt deposunun ve kat kaloriferlerinin yannda mine, soba gibi baka bir yanc cihaz bulunmamaldr.
Resim 1.5: Gaz yaktl kat kaloriferi (Resim net deil, fotograf ok tralanm, kat kaloriferi tam anlalamyor)
Kat, sv ve gaz yaktl kat kaloriferleri iinde en yksek verime sahip olan gaz yaktl kazanlardr. Bunun sebebi, doalgazn yanma veriminin yksek olmas ve gelien teknolojiye paralel olarak kazan dizaynlarnn da gelitirilmesidir. Doalgaz ok temiz ve evreci olma zelliyle, nakliye ve depolama probleminin olmamas, kullanmnn ve s kontrolnn kolayl, sl veriminin ykseklii sebebiyle alternatif enerji kaynaklar iinde n plana kmaktadr. Dolaysyla doalgazla alan yakc cihaz eidi hzla artmaktadr. Kat kaloriferi kazanlar villalarda, bamsz konutlarda ve dairelerde kullanlr. Uzaktan kumanda sistemi ile istenilen ayar yapmak mmkndr. erisinde bulunan eanjr sayesinde evin scak su ihtiyacn rahatlkla karlayabilir. Yazn da ayar yaplarak scak su elde etmek mmkndr. Kazan kapasitesi, evin s ihtiyacn karlayabilecek kapasitede olmaldr. Gaz yaktl kat kaloriferi de dierlerinde olduu gibi yatak odasna, mutfaa, balkona, hole konulmamaldr. Baca balants ok iyi olmaldr. Yanma havas iyi ayarlanmaldr. Geni aralkl modlasyon zellii sayesinde gereksiz enerji tketimi nlenmi olur. Ayn zamanda konforlu bir snma salanr.
1.1.5. Kombiler
Bireysel stma ve scak kullanm suyu temini iin dizayn edilmi, duvara aslan kombine cihazlardr. Kalorifer ve kullanma scak suyunu annda salayan kombiler yap itibariyle ofbene benzer, lleri de ofbene yakndr. Duvara monte edildikleri iin fazla yer kaplamazlar. Geleneksel du ya da banyolarn dnda fazla miktarda su gerektiren, yeni konfor ihtiyalarn karlayan durumlara da cevap verebilecek kapasiteye sahiptirler. Kat stma ve scak su hazrlanmasnda kullanlan otomatik atelemeli, modlasyonlu g ayar olan bir cihazdr. Kalorifer ve kullanm suyu devresinde limit ve emniyet termostatlar, manometre, dijital gsterge, tek devirli hava ayarlatc, sirklasyon pompas, diyaframl genleme tank, kazan suyu ve kullanm suyu scaklk ayar anahtar ve basn alteri bulunur. Cihazlarn verimi % 90n zerindedir. Yerden stma sistemine de uygundur. Baz modellerde, grntleme ekrannda, arzay ve ilevleri, kodlar yardmyla kolaylkla belirlemek mmkndr. Kombilerde ncelik, kullanma scak suyuna aittir. Radyatrle stma yapmakta olan bir kombi, mutfak yada banyoda scak su musluu aldnda radyatr stmasn keserek tm enerjisini scak su hazrlamaya sarf eder.
Ak Genleme Depolar Atmosfere ak kaplardr ve scak sulu stma sistemlerinde; boru tesisatnn en st noktasnn veya en st noktasndaki radyatr seviyesinin daha stnde bir seviyeye yerletirilir. Bylece tesisatn en yksek noktasn oluturur ve sistemi atmosfere aar. Btn tesisat, bu depo seviyesine kadar su ile doludur. Suyun buharlamas, eitli kaaklar, tamir ve bakm gibi nedenlerle kaybolan su, bu depodan takviye edilir. Ak genleme kabndaki suyun belirli bir deerin altna dmesi halinde elle veya bir amandra yardm ile otomatik olarak dardan sisteme su baslr. Kapal Genleme Depolar Gnmzdeki stma tesisatlarnda artk genellikle kapal genleme depolar, kullanlmaktadr. Kapal genleme depolar, sadece otomatik kontroll olarak mekanik yanma salanan sv ve gaz yaktl stma sistemlerinde kullanlr. Elle beslemeli, kmrl kazanlarda byk scaklk dalgalanmalar veya artlar olabilir. Bu yzden kat yaktl sistemlerde ak genleme deposu kullanlmaldr. Kapal genleme depolar ierisinde bulunan membran sistemdeki basnc dengeler.
Dolam (sirklasyon) pompasnn grevi stc akkana hz kazandrarak, akkann (scak suyun), stc elemanlara (radyatrlere vb.) abuk bir ekilde iletilmesini salamaktr. Pompalar stcnn gidi veya dn hattna konulur. Genellikle gidi hattna konulmasnda fayda vardr. Bylece st katlarda hava oluumunun nne geilmi olur.
Bu sistem, taban alanna denmi bulunan, basnca ve scakla dayankl zel plastik ve bakr borularn tad sy ortama homojen olarak yayan, dk scaklkta (3060C) bir stma sistemidir. Yerden stma sisteminde, duvarlarn i yzeylerinin daha scak olmasndan dolay ma yoluyla s kazanlar yksektir. Toplam s geiinin nemli bir ksm ma (radyasyon), kk bir ksm ise tama (konveksiyon) yolu ile gerekleir. Bu sistemin uyguland yerlerde souk hava cereyanlar ve pencere ile d kaplardan hava sznts daha az olacandan konforlu bir ortam elde edilmi olur. Yerden stma sistemleri, konforlu ve ekonomik bir snma eklidir. Son yllarda gittike yaygnlaan kullanm ile dikkat eken bu sistem, zellikle bu ilerde kullanlan kaliteli borularn retilmesi ile popler hale gelmitir. Bu sistemin uyguland yerlerde, demeye serilen yaltc styropor ve PP folyo, ideal bir ek s yaltm olduu gibi, ayn zamanda ses yaltmn da salar. Uygulamada, yaklak % 30 enerji tasarrufu salanr. Mikroorganizmalar kuru zeminde reyemez; bu nedenle hastane, cami gibi byk alanl zeminlerde yerden stma sistemi zellikle tercih edilmektedir. Radyatrl sistemde ise hava, mesken ierisindeki sirklasyondan dolay yksek scaklktaki radyatr yzeylerinden geerken snr. Isnan havann nemi azalr ve kurur. Bu artlardaki hava, salk asndan pek uygun deildir. O meknn nemlendirilmesi veya havalandrlmas gerekir.
Hava dolam hzlandka mekann konfor artlarn salamak zor olacaktr. Yerden stma sisteminde her dairede bir dolap ierisinde estetik olarak kolayca gizlenebilen birka azl kolektr bulunmaktadr. Bu sayede her oda, modlasyonu ayr vana ile kontrol edilebildiinden, ihtiyaca gre bamsz ve tamamen o dairede yaayan sakinlerin isteine gre kolaylkla ayar yapma imkan vardr. Bylece hem enerji tasarrufu hem de iyi bir konfor salanm olur. Yerden stma sistemi ile mekanlarda homojen s dalm salanr. Odalar arasndaki scaklk farklar da azdr. Klasik sistemlerde grlen tavanda s birikmesi bu sistemler iin sz konusu deildir.
Montaj kolaydr. Sistemin kurulmas ucuzdur. Daha az delik delmeye ihtiya duyulur. Estetiktir.
10
11
1.5. Kat Kaloriferi Tesisat (Ayn Balk Zaten Bir nceki Maddede Kullanlmt)
1.5.1. Istc Montajlar
Gnmzde deiik biimlerde stclar imal edilmektedir. Bunlardan panel radyatrler ve dkme dilimli radyatrlerin montajlarn inceleyecek olursak her iki stcnn da monte edilirken yerden belli bir mesafe ykseklikte, duvardan da belli bir aralkta monte edildiini grrz. Yerden yksekte ve duvardan aralkl olmas temizlik ve havann daha iyi bir ekilde sirklasyon yapmas asndan nemlidir. Istclar genellikle her eit s ykne cevap verebilmek iin dilimler ve gruplar halinde retilir. Istclar genellikle souk gelen yerlere yani pencere altlarna konulur. Estetik olmas iin pencerelerin ortalanmas tercih edilir. Radyatrlerin duvarla arasndaki mesafe en az 40 mm, yerden ykseklii de yine en az 70 mm olmaldr. Burada pencere ykseklii nemlidir. Panel Radyatrler
Tablo1.1: Dkme dilimli radyatr l tablosu ekil 1.10: Dkme dilimli radyatrlerin montaj
12
13
14
15
16
17
18
Ara Ve Gereler 1. 2. 3. 4. Oda kumandas Kombi Kombi besleme kablosu Uygun apl boru 5. Filtre 9. Hava ayrc 6. Gaz vanas 10. Boru kesme makas 7.Yangn emniyet vanas11. Kurbaack 8. Pislik ayrc 12. Boru anahtar
lem Basamaklar Uygun apl boru seiniz. Kombiyi montaj yapacanz yere getiriniz Elektrik panosunu, retmeninizin nezaretinde kontrol ediniz. Kombinin uygun yere balantsn yapnz. Boru balantlarn yukarda belirtilen filitre, gaz vanas, yangn emniyet vanas, pislik ayrc ve hava ayrc ile birlikte yapnz. Elektrik kablosunun balantsn yapnz.
19
almanz bittikten sonra kullandnz tm takmlarn temizliini yaparak teslim ediniz. lem Basamaklar Projeye gre yakc cihaz yerini tesbit ediniz ve yerletiriniz. Cihaz cinsine gre yakt balantsn yapnz. Radyatr montajlarn yapnz. neriler Projede belirtilen yer tesbitini yapnz. Terazisinde yerletirme ilemini yapnz. Montaj yaplacak cihazn yakt balantsn, szdrmayacak biimde yapnz. Balant malzemelerinin nceden testini yapnz. Radyatr montajn belirtilen llerde yapnz (en az 40-70 mm). Montaj ii bitmeden estetik grnm salaynz. Pencereyi ortalaynz ve su terazisiyle kontrol ediniz.
borularnn
Radyatr gidi borusunun balantsn, radyatre doru eim vererek yapnz. Radyatr dn borusunu, stcdan dn borusuna doru eim vererek yapnz.
ebeke giri suyunun cihaza balantsn, szdrmaz bir biimde yapnz. Kullanm scak suyu balantsn szdrmaz bir biimde yapnz. Vana ve filtre kullanmay unutmaynz.
20
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8. 9.
21
Ara ve Gereler
Kombi ve stclar Borular ve fzyon kaynak makinesi Boru kesme makas ve boru anahtar Elektrik kablosu ve kontrol kalemi Matkap
22
Deerlendirme lei
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Deerlendirme Kriterleri gvenlii kurallarna uydunuz mu? Montaj yapacanz ortam dzenlediniz mi? Montaj yapacanz borular, fzyon kaynak makinesini, alma yerine getirdiniz mi? l alacanz yeri krmz kalemle iaretlediniz mi? Kombiyi yerine monte ettiniz mi? Monte ederken terazi ve gnyesine getirdiniz mi? Gaz balantsn yaptnz m? Elektrik balantsn yaptnz m? Souk su giriini baladnz m? Istclar monte ettiniz mi? Gidi dn boru balantlarn yaptnz m? Temiz ve dzenli altnz m? Uygulamay verilen saatte yaptnz m? Evet Hayr
Deerlendirme
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Bu faaliyette eksik olduunuzu dndnz konular varsa tekrar bilgi sayfasna dnerek eksik olan ynlerinizi ders retmeninizden de yardm alarak tamamlayabilirsiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.
23
ARATIRMA
Istclarn testinde kullanlan test tulumbasnn alma prensibini aratnz. Test yapmann nemi hakknda bilgi toplaynz. Test yaparken kullandmz sv ve gazlar hakknda bilgi toplaynz. Tesisat taahht firmalarn dolaarak aratrma ve gzlem yapnz. nternet ortamnda aratrma yapnz. Aratrma ve gzlemlerinizi rapor haline getiriniz. Hazrladnz raporu snfta tartnz.
2. TESSATIN TEST
2.1. Istc Balantlarnn Testi
Istc balantlarnn testi test tulumbas yardmyla olur. Test tulumbasnn deposu su ile doldurulur. Sonra test tulumbasnn manometre bal yerden kan balant hortumu stcya skca balanr. Istcnn bir taraf kr tapa ile kapatldktan sonra dier taraf test tulumbasna bal haldeyken, tulumbada bulunan kol yardmyla stcya su baslr. Bu basn, normal basncn iki kat olmaldr. Normal basn 2 at iken test basnc 4 at dr. Eer balantlarda kaak yok ise problem yoktur, var ise kaak olan yerin balants sklerek, gerekli tamiri yaplr ve tekrar test edilir.
24
25
26
Test edilecek radyatr grubu Test tulumbas Kurbaack Boru anahtar Uygun apl birletirme rakoru
lem Basamaklar :
Radyatr, test yaplacak yere getiriniz. Test tulumbasn getiriniz. Radyatrlerin bir ucu hari dier yerlerini kr tapa ile skca kapatnz. Ak kalan yere test tulumbasn balaynz. Radyatre 4 atye kadar basnl su veriniz Szdrmazl bir gn boyunca aralkl kontrol ediniz Olumsuzluk yoksa teste son veriniz.
27
Test ileminde almanz bittikten sonra kullandnz takmlar temizleyerek yerine braknz. lem Basamaklar Test tulumbasn tesisatn herhangi bir u noktasna balaynz. neriler Test tulumbasn nceden belirlediiniz yerden szdrmaz bir biimde balaynz. Test tulumbas deposunu, su ile doldurunuz. Doldurduunuz suyun oda scaklnda (200C - 220C) olmasn salaynz.
Normal iletme basnc 2 atdr. yleyse 2 atnn 2 kat olan 4 atlk basnl su vermeyi salaynz.
Tesisatta baknz.
kaak
olup
olmadna
Boaltma drnz.
vanasndan
basnc
Tesisatta kaak olup olmadn kontrol ediniz. Kaak var ise yerini belirleyiniz. Kaak olan yerin kaan, kontrol altna alnz. Kaak yok ise yaptnz balantlar dzgn bir biimde sknz. Skerken paralara ve kullandnz takmlara zen gsteriniz. Test ilemine son veriniz. nceden takm olduunuz boaltma vanasndan basnc ar ar drnz Kullandnz paralar toplaynz.
28
2.
3.
4.
5.
6.
29
Ara ve Gereler :
Kazan Istclar ve balantlar Boru balantlar
30
Deerlendirme lei
1 2 3 4 5 6 7 8 9 Deerlendirme Kriterleri gvenlii kurallarna uydunuz mu? Test cihazn kazana balayarak kurallara uygun olarak test yaptnz m? Test cihazn boru balantlarna balayarak kurallara uygun olarak test yaptnz m? Test cihazn stc balantlarna balayarak kurallara uygun olarak test yaptnz m? Test yaptnz yerlerin basn denemesini 4 bara ayarladnz m? Her yaptnz testte bekleme sresine (1saat ) uydunuz mu? Suyun oda scaklna yakn olmasna dikkat ettiniz mi? Temiz, tertipli ve dzenli altnz m? Uygulamay verilen srede tamamlayabildiniz mi? Evet Hayr
Deerlendirme
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Bu faaliyette eksik olduunuzu dndnz konular varsa tekrar bilgi sayfasna dnerek eksik olan ynlerinizi ders retmeninizden de yardm alarak tamamlayabilirsiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.
31
ARATIRMA
letme basncnn kontrolnn nasl yaplacan aratrp, bilgi toplaynz. Gaz ve pompa kontrolnn nasl yaplacan aratrnz. Kombilerin nasl devreye alndn aratrnz. Tesisat taahht firmalarn dolaarak aratrma ve gzlem yapnz. nternet ortamnda aratrma yapnz. Aratrma ve gzlemlerinizi rapor haline getiriniz. Hazrladnz raporu snfta tartnz.
32
Oda scakl termostat ayarndan ayarlanarak yaplabilir. Durdurma cihaz 0 (sfr) pozisyonuna getirilerek cihaz durdurulur.
33
UYGULAMA FAALYET
Aada ekli verilen kombiyi iletmeye alnz.
Ara Gere :
Kombi cihaz
lem Basamaklar
Kombiye gaz gelip gelmediini kontrol ediniz. Souk su giriinin ak olup olmadn kontrol ediniz. Ana alteri k veya yaz ayarna getiriniz. Kombiyi altrnz. Scak su knn dzenli olup olmadn kontrol ediniz. Kombiyi iletmeye alma ynteminizi ve karlatnz sorunlar retmeninizle tartn.
34
lem Basamaklar
Cihaza gaz, su ve elektirik gelip gelmediini kontrol ediniz.
neriler
Kontrol kalemi kullanarak cihaza elektriin gelip gelmediini kontrol ediniz. Kullandnz kontrol kaleminin salam olup olmadndan emin olunuz. Cihaza gazn gelip gelmediini devreyi aarak kontrol ediniz. Souk suyun cihaza girip girmediini kontrol ediniz. Cihazn problem kartmamas iin basn ayarn iyi kontrol ediniz. Tesisat ierisinde birikmi hava varsa boaltnz. Havay ya prjrlerden veya kr tapalar skerek alnz. Pompann alp almadndan emin olmak iin pompay iyice kontrol ediniz. Pompann dn ynnn doru olup olmadn ok ynne bakarak emin olunuz. alan cihazn istenilen scakl verip vermediini veya scakln fazla olup olmadn dikkatli bir biimde kontrol ediniz. Baca ekiinin kontroln dikkatli bir ekilde yapnz. Baca ekii iyi olmaz ise cihaz verimli olarak almaz.
Pompann alp almadn, dnme ynnn doru olup olmadn kontrol ediniz. Cihaz alma scaklk ve basn yarlarn yapnz. Bacann genel kontroln yapnz.
35
2.
3.
4.
5.
qqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqq
6. 7.
36
Ara Ve Gereler:
1. 2. 3. 4. Bas kontrol aygt Gaz kontrol aygt Pompa kontrol elemanlar Kombi devresi elemanlar
37
PERFORMANS DEERLENDRME
DEERLENDRME KRTERLER 1 2 3 4 5 6 7 8
gvenlii kurallarna uydunuz mu? letme basncnn kontroln yaptnz m? Gaz kontroln yaptnz m? Pompa ynnn kontroln yaptnz m? Tesisat ierisindeki hava kontroln yaptnz m? Kombiyi devreye aldnz m? Temiz ve dzenli altnz m? Uygulamay verilen srede tamamladnz m?
Evet
Hayr
38
MODL DEERLENDRME
Sevgili renci, retmeninizin belirledii yerde; Kazan montajn yapnz Kombi montajn yapnz Genleme deposu montajn yapnz. Istclarn montajn yapnz. Tesisat elemanlarnn ( pompa, vanalar vb.) balantlarn yapnz. Su ve yakt balantlarn yapnz. Tesisatn ve tm cihazlarn testini yapnz. Tesisatn elektrik balantlarn yapnz. Tesisatlar tm kontrolleri yaparak iletmeye alnz.
Ara Gereler
Kazanlar ve kombiler Ak veya kapal genleme deposu Istclar ve balantlar Pompa, vanalar ve tm balant elemanlar Test cihaz aleti Boru anahtar, kurbaack, kontrol kalemi Boru kesme makas ve fzyon kaynak makinesi
39
PERFORMANS DEERLENDRME
GZLEMLENECEK DAVRANILAR
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 gvenlii kurallarna uydunuz mu? Ara ve gerelerinizi setiniz mi? Krmz kurun kalemle boru zerini lsnde iaretlediniz mi? Birletirmeleri fzyon kaynak makinesiyle yaptnz m? Kazan montajn yaptnz m? Kombi montajn yaptnz m? Genleme deposu (ak, kapal) montajn yaptnz m? Istclarn montajn yaptnz m? Tm balant elemanlarnn balantsn yaptnz m? Su ve yakt balantlarn yaptnz m? Tesisatlarn tamamnn testlerini hatasz, kuralna uygun olarak yaptnz m? Tesisatlarn elektrik balantlarn yaptnz m? Otomatik kumanda elemanlarnn balantlarn yaptnz m? Kazan devreye aldnz m? Kombiyi iletmeye aldnz m? Istclar iletmeye aldnz m? letme basn kontrollerini yaptnz m? Pompa dn ynnn kontroln yaptnz m? Tesisat ierisindeki hava kontroln yaptnz m? Ara ve gereleri dzgn kullandnz m? Temiz ve dzenli altnz m? Uygulamalar verilen srede tamamlayabildiniz mi?
Evet
Hayr
40
CEVAP ANAHTARLARI
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Bu faaliyette eksik olduunuzu dndnz konular varsa tekrar bilgi sayfasna dnerek eksik olan ynlerinizi ders retmeninizden de yardm alarak tamamlayabilirsiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.
41
NERLEN KAYNAKLAR
Kenan YILDIRIM, Shhi Tesisat Blm, Meslek Teknolojisi III KATALOGLAR ISISAN Buderus, Logamax Plus Akll Istma Sistemleri RIMA Is Sistemleri, KY Serisi DEMR DKM, Kat Yaktl Kat Kaloriferleri E.C.A. Is Grubu, Sv Yaktl Kat Kaloriferleri, www.emas.com.tr Alarko, Super Comfort, Boylerli Kombi, www.alarko-carrier.com.tr E.C.A Is Grubu www.emas.com.tr BAYMAK DAB Pompa rn Katalou, www.baymak.com.tr ISISAN Buderus, Akll Istma Sistemleri, www.isisan.com BAYMAK BAXI GROUP, Kat Kaloriferleri, www.baymak.com.tr ISISAN Buderus Akll Istma Sistemleri ISISAN Istma ve Klima Sanayi A. ALARKO, Kat Yaktl Kalorifer Kazan, Yeni Seri 70-407 kW.
42
KAYNAKA
1. ISISAN almalar No: 265, Istma Tesisat 2. TMMOB Makine Mhendisleri Odas, Kalorifer Tesisat, Yayn No: MMO/2004/352/2 3. Kenan YILDIRIM, Shhi Tesisat Blm, Meslek Teknolojisi III 4. KATALOGLAR 5. ISISAN Buderus, Logamax PLus Akll Istma Sistemleri 6. RIMA Is Sistemleri, KY Serisi 7. DEMRDKM, Kat Yaktl Kat Kaloriferleri 8. E.C.A Is Grubu, Sv Yaktl Kat Kaloriferleri, www.emas.com.tr 9. Alarko Super Comfort, Boylerli Kombi, www.alarko-carrier.com.tr 10. E.C.A Is Grubu www.emas.com.tr 11. Baymak DAB Pompa rn Katalou, www.baymak.com.tr 12. ISISAN Buderus, Akll Istma Sistemleri www.isisan.com 13. BAYMAK BAXI GROUP, Kat Kaloriferleri, www.baymak.com.tr 14. E.C.A JUNKERS, Eurotherm Hermetik Kombi 15. BAYMAK BAXI GROUP Kat Yaktl Kalorifer Kazanlar www.baymak.com.tr 16. ISISAN Buderus Akll Istma Sistemleri ISISAN Istma ve Klima Sanayi A. 17. ALARKO, Kat Yaktl Kalorifer Kazan, Yeni Seri 70-407 kW. 18. ISISAN Buderus, Villa Tipi Istma
NOT: nerilen kaynaklar ve Kaynaka ayn. Bu nedenle bir tanesi iptal edilmeli.
Metinde dzeltilen yerler krmz renkle yazlmtr. Metinde silinmesi gereken yerlerin zeri izilmitir. NCELEYEN : Mak. Y. Mh. Abdlkadir Alper AKGNGR GDA UGETAM Eitim Mdrl Tel : 0 216 521 22 22 (2026 Dahili) e-mail : aakgungor@igdas.com.tr
43