T.C.

BABAKANLIK DEVLET AR VLER GENEL MDRL Osmanl Arivi Daire Bakanl Yayn No: 74

OSMANLI YNET M NDE MAKEDONYA

ANKARA 2005

Proje Yneticisi Do. Dr. Yusuf SARINAY Devlet Arivleri Genel Mdr

Proje Sorumlular Do.Dr. Mustafa BUDAK Genel Mdr Yardmcs Dr. nder BAYIR Osmanl Arivi Daire Bakan Dr. Ahmet Zeki ZGER Yayn leri Koordinatr

Yayna Hazrlayanlar H. Yldrm AANOLU Sebahattin BAYRAM Ylmaz KARACA Ahmet Semih TORUN Mmin YILDIZTA

Grsel Tasarm ve Uygulama Yakup YILDIRIM Belge Fotoraflar Aras Nefti Baskya Hazrlayanlar Murat ENER Salih DUTOLU

OSMANLI YNET M NDE MAKEDONYA

 NDEK LER

 NDEK LER (Makedonca)

KISALTMALAR A .DVN. MKL A. MKT. MHM a.g.e. a.g.m. BOA bkz. DARM DH. D. DH. MU . Do. Dr. . PT. .. EF MEB M.. M.S. s. T.C. TDV. vb. vs. VMRO Y.EE. Sadaret Divn- Hmyn Mukavelenme Sadaret Mektubi Mhimme

Ad geen eser Ad geen makale Babakanlk Osmanl Arivi Baknz Drjaven Arhiv Republika Makedonija (Makedonya Cumhuriyeti Devlet Arivi) Dahiliye Nezareti dare Dahiliye Nezareti Muhabert- Umumiye daresi Doent Doktor rade Posta ve Telgraf stanbul niversitesi stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi Milli Eitim Bakanl Milattan nce Milattan Sonra Sayfa Trkiye Cumhuriyeti Trkiye Diyanet Vakf Ve benzeri Vesaire Vnatrena Makedonska Revolucionerna Organizacija ( Makedon htilal rgt) Yldz Esas Evrak Yldz Perakende Evrak, Tahrirt- Ecnebiyye ve Mbeyn Mtercimlii

DH. SNM. Dahiliye Nezareti Sicil-i Nfus Mdriyeti

F.Y.R.O.M The Former Yugoslav Rebublic of Macedonia (Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya)

Y. PRK. AZJ Yldz Perakende Evrak, Arzuhal ve Jurnaller Y. PRK. TKM.

NSZ

Bir lkenin mill hafzas, tapu senedi ve diplomatik ilikiler bellei kabul edilen arivler, gemii gnmze, gnmz gelecee balayan en deerli kltr ve tarih hazineleridir. Ayrca arivler, lkeler aras ilikilerde dostluk kprlerinin kurulabilecei ortak bir hareket ve balang noktalardrlar. Ortadou, Kafkaslar, Balkanlar ve Akdeniz lkeleri ierisinde kudretli ve kuvvetli bir dnya devleti niteliini uzun sre devam ettiren Osmanl Devleti, egemen olduu corafyada birok millet ve topluluklar huzurlu, gvenli ve hogrl bir ynetim anlay ile idare etmitir. Osmanlnn yklmasndan sonra ortaya kan yaklak 30dan fazla devletin Trkiye Cumhuriyeti ile ilikilerinde Osmanl gerei halen belirleyici zelliini korumaktadr. Osmanl Devleti iinde barndrd farkl dil, din, millet ve kltrlere mensup topluluklar ayn potada kaynatrmay baarm ve yzyllarca mutluluk ve skunet iinde birlikte yaatmtr. Fethedilen lkelerin halklarn zorla slmlatrma ve Trkletirmeye tabi tutmad gibi, smr ve asimilasyona dayal bir ynetim biimi de hibir zaman devlet politikas haline getirmemitir. Farkllk iinde birliktelik formlnde her din ve her millet bu yapda kendi kimliini ifade etme imknna sahip olmutur. Osmanl hakknda yrtlen ilm almalar her geen gn artmakta ve gnmz dnyasnda tarafsz tarihilik noktasnda yeniden sorgulanmaktadr. Bu erevede, devletler ve tarihiler arasndaki nyarglar gitgide kaybolup siyas tarihilikten ok sosyal tarihilik alannda yaplan almalar, kltrler aras ilikilerde yeni bir diyalog noktas haline gelmektedir. Devletler aras ilikilerde imzalanan ibirlii anlamalarnn da dostluklarn gelimesindeki rol unutulmamaldr. Babakanlk Devlet Arivleri Genel Mdrl bu anlamda Makedonyadan Yemene, Azerbaycandan Rusya Federasyonuna kadar 25ten fazla devletle ibirlii protokolleri imzalamtr. Osmanl hakimiyetinin be yz yl boyunca devam ettii topraklarda kurulmu olan Makedonya Cumhuriyeti ile arivcilik alanndaki ibirliimiz, 4 Eyll 1990 tarihinde balatlmtr. Daha sonraki yllarda Trkiye ve Makedonya arivleri arasnda gerekletirilen ibirlii protokolleri neticesinde belge fotokopisi ile mikrofilm deiimleri ve ortak sergilerle sz konusu ilikiler en st dzeye karlmtr. Yine bu erevede srdrlen ilikiler esnasnda iki dost lke olan Trkiye ve Makedonya, Devlet Arivleri dzeyinde ortak bir kitap yaynlama karar almlardr. Nitekim elinizde bulunan Osmanl Ynetiminde Makedonya adl eser bu dncenin bir rndr. Kitapta her iki lke arivinden 50er adet olmak zere toplam 100 adet belge seilmitir. Ayrca dneme ait eitli harita ve fotoraflar da kitabn sonuna eklenerek eser zenginletirilmitir. Seilen belgeler konu balklarna ayrlarak kendi iinde kronolojik bir sraya dizilmitir. Sz konusu balklar ve almlarn ksaca u ekilde ifade etmek mmkndr: a- dar ve Mlk Dzenlemeler: skp, Ustruga, Usturumca, Kalkandelen vb. ehirlerin idar yaplarndaki deiiklikler, belediye meclisi yeliklerine tayin, yeni mahalleler kurulmas ve rtbe tevcihi. b-Siyas Hayat: Anayasann kabul, cemiyetler, meclisin al. c- mar Faaliyetleri: skp, Manastr, Kumanova, Debre, Kaanik, Pirlepe, Kalkandelen ehirlerindeki yol, kpr, hkmet kona, kla, telgrafhane, mezbahane ina ve tamir faaliyetleri.

d- ktisad Hayat: Vergiler, panayr ve fabrikalar almas, ticarete ait dzenlemeler, eitli esnaf gruplarnn fiyat tarifeleri, maden imtiyazlar. e-Askeri Konular: skp, Kalkandelen, Pirlepe ehirlerindeki inaatlar, halkn askerlere yapt yardmlar, askere alnanlar. f-Sosyal Hayat: Manastr, Ohri, Kalkandelen, Kumanova ehirlerindeki pazarlar, halkn arazilerine mdahale edilmemesi, fakirlere kmr yardm, deprem. g-Din: Gostivar, Kratova, Debre, Pirlepe, Resne, Kumanova ve Manastr ehirlerindeki gayr-i mslimlerin kilise, ibadet, metropolit ve vergilerine mahall idareciler tarafndan mdahale edilmemesi; yeni kilise, manastr ve bunlara ait misafirhaneler almas ile Mslmanlar iin yeni cami inas ve imam tayini. h-Eitim: Pirlepe, Debre, Ohri, Radovite, skp, Manastr, Kalkandelen, Ustrumca ve Gostivar ehirlerinde hristiyan ve mslman ocuklar iin yeni okullar almas, retmen tayini, fakir renciler yararna tiyatro dzenlenmesi. i-Vakf: skp, Ustruga ve Manastr gibi ehirlerde cami, imaret, mektep vakf mtevelliliklerine tayin, kiliselere vakfedilen mallar. Sayfa dzeninde mmkn olduu kadar sol sayfada belge fotokopisi, hemen yanndaki sa sayfada Trke ve Makedonca zetleri ve bunlarn alt tarafnda da transkripsiyonuna yer verilmitir. Transkripsiyon sonunda belgenin hangi lke arivine ait olduu ve fon bilgileri de kaydedilmitir. Kitabn sonuna ayrca bir de indeks ilave edilmitir. Bu erevede, eserin iki lke arasndaki dostluu pekitirmesini ve her iki lke tarihilerine yeni ufuklar amasn temenni ederim. Eserin hazrlanmas konusunda her trl yardm ve katky salayan Makedonya Devlet Arivleri Genel Mdr Sayn Dr. Atanas Vangelov ve sz konusu arivin deerli personeli ile eseri hazrlayan Devlet Arivleri Genel Mdrl Osmanl Arivi Daire Bakanl alanlarna da teekkr eder, eserin iki lkenin dostluklarnn devam yolunda atlm nemli bir adm olmasn dilerim.

Do. Dr. Yusuf SARINAY Devlet Arivleri Genel Mdr

NSZ Balkan yarmadasnda XIV. yzyln sonunda balayp XX. yzyln bana kadar devam eden Osmanl hakimiyeti iinde birok unsuru barndran "kompleks" bir yapdayd. Asrlar boyu hkm sren Osmanl ynetimi birka yzyl boyunca blgenin tarihinde "belirleyici" ve "ynlendirici" bir konumdayd. Osmanl idaresi sona erdikten sonra hayatmzn, zellikle kltr, sosyal, ekonomi ve demografi alanlarnda byk ve zengin bir miras brakt. Tarihiler, mimarlar, sanat tarihileri, yazar ve dier aydnlar bu miras kuaklar boyu gemiin bir devam olarak incelemi ve halen incelemektedirler. Makedonya'da bulunan Osmanl mirasnn en zengin ve en nemli blmlerinden biri phesiz ki ariv belgeleridir. Makedonya Cumhuriyeti Devlet Arivi, Balkanlar'daki en zengin Osmanl belge koleksiyonlarndan birine sahiptir. Bu birinci derecede nem tayan belgelere sadece Makedonya tarihini aratranlar deil, tm Balkan tarihini aratranlar da bavurmaktadr. Osmanl Ynetiminde Makedonya adl kitap ile kamuoyuna, Makedonya ve Trkiye arivlerinde muhafaza edilen mirasn ancak bir ksm takdim edilebilmektedir. Bylece ayn idare altnda yaadmz hayat bir kez daha hatrlamak suretiyle, gemiten olumlu tecrbeler edinerek gelecekte de bu tecrbeleri kullanmak ve paylamak amacndayz. Birka on yldan beri Makedonya Cumhuriyeti ile Trkiye Cumhuriyeti arasnda srmekte olan dostluk ilikilerinin, bundan byle de artarak devam etmesi en byk temennimizdir. Umuyorum ki bu kitap ilim dnyas iin sadece yeni bir tarih kaynak olarak kalmaz, ayn zamanda Makedon ve Trk milletleri arasnda mevcut olan samimi dostluun devam yolunda yeni bir kpr daha oluturur. M-r Sao Jankulovski Makedonya Cumhuriyeti Devlet Arivi Mdr

P R E D G O V O R

Arhivite koi se prifateni kako riznica na nacionalnoto pametewe, na imotno-pravnite dokumenti i na diplomatskite vrski na edna dr`ava, pretstavuvaat i najvredni kulturni i istoriski trezori koi go povrzuvaat minatoto so dene{nicata i dene{nicata so idninata. Osven toa, arhivite se po~etni to~ki za edna zaedni~ka aktivnost za gradewe na prijatelski mostovi vo me|unarodnite odnosi. Osmanliskata dr`ava koja kako svetska sila dolgo vreme dominira{e vo zemjite na Sredniot Istok, Kafkaz, Balkanot i Mediteranot, vladee{e so spokojna, bezbedna i tolerantna uprava vo geografska oblast so mnogu narodi i zaednici. Pove}e od 30-tina dr`avi sozdadeni po raspa|aweto na Osmanliskata dr`ava, se u{te imaat svoja zabele`itelna specifi~nost {to ja nosat od vremeto na osmanliskiot period. Osmanliskata dr`ava uspea da gi obedini vo ist sad zaednicite {to pripa|aa na razli~ni jazici, veri, nacii i kulturi koi vlegoa vo nejziniot sostav i da gi natera vo tekot na stotici godini da `iveat mirno i zadovolno. Kako {to zavladeanite narodi ne gi podlo`i na nasilna islamizacija i potur~uvawe, taka dr`avnata politika vo nitu eden moment ne se pretvori vo sistem koj sproveduva{e eksploatacija i asimilacija. Sekoj narod i sekoja vera imaa mo`nost da go istaknat svojot identitet vo formulata "edinstvo vo razli~nosta". Nau~nite trudovi koi se objavuvaat vo vrska so osmanliite so sekoj pominat den stanuvaat se pobrojni i so niv povtorno se preispituva "objektivnata istorija" vo sovremeniot svet. Vo toj pogled, predrasudite me|u dr`avite i istori~arite s pove}e is~eznuvaat, a trudovite koi s pove}e se pravat vo oblasta na socijalnata istorija otkolku vo politi~kata istorija, pretstavuvaat pojdovna to~ka za eden nov dijalog vo odnosite me|u kulturite. Ne treba da se zaboravi i ulogata {to vo razvojot na prijaltestvoto ja imaat dogovorite za sorabotka potpi{ani me|u dr`avite, Vo toj kontekst Generalnata Direkcija na Vladinite Dr`avni Arhivi ima potpi{ano protokoli za sorabotka so pove}e od 25 dr`avi i toa od Makedonija do Jemen i od Azerbejxan do Ruskata Federacija. Na{ata sorabotka na arhivski plan so Republika Makedonija koja vleguvala vo sostav na teritoriite koi vo tekot na pet veka bile pod osmanlisko vladeewe, zapo~na na 4 septemvri 1990 godina. Vo tekot na slednite godini kako rezultat na sorabotkata {to be{e ostvarena me|u turskite i makedonskite arhivi preku razmena na fotokopirani dokumenti, mikrofilmovi i zaedni~ki izlo`bi, odnosite bea dovedeni do najvisoko nivo.
10

Povtorno, vo ramkite na kontinuiranite vrski, dvete prijatelski zemji Turcija i Makedonija donesoa odluka da objavat edna zaedni~ka kniga vo izdanie na Dr`avnite arhivi. Deloto koe se nao|a vo va{ite race so naslov "Makedonija vo vremeto na osmanliskoto vladeewe", e proizvod na taa odluka. Knigata sodr`i vkupno 100 dokumenti, po 50 od arhivite na dvete zemji. Osven toa, deloto e zbogateno so razni karti i fotografii od soodvetniot period, dodadeni na krajot od knigata. Izbranite dokumenti se podeleni tematski, a vo ramkite na temite tie se podredeni hronolo{ki. Nakratko, spomenatite temi mo`at da bidat prika`ani na sledniov na~in: Administrativno ureduvawe: izmeni vo administrativnite strukturi na Skopje, Struga, Strumica, Tetovo i drugi gradovi; nazna~uvawe ~lenovi vo op{tinskite Soveti; formirawe novi maala; dodeluvawe ~inovi Politi~ki `ivot: usvojuvawe na Ustavot; dru{tva; otvorawe na Sobranieto Grade`ni aktivnosti: gradbi i popravki na pati{ta, mostovi, vladini konaci, kasarni, telegrafski stanici i klanici Ekonomski `ivot: danoci; otvorawe pana|uri i fabriki; uredbi za trgovijata; ceni na proizvodite na razni esnafi; konecesii za rudi Voeni temi: gradbi na voeni objekti vo Skopje, Tetovo, Prilep; pomo{ od narodot za vojskata; lica zemani vo vojska Socijalen `ivot: pazari vo Bitola, Ohrid, Tetovo, Kumanovo; neme{awe vo imotite na naselenieto; pomo{ vo vid na jaglen na siroma{nite; zemjotres Religija: neme{awe na lokalnite vlasti vo crkvite, obredite, vo dava~kite i vo rabotata na mitropolitite na nemuslimanite vo Gostivar, Kratovo, Debar, Prilep, Resen, Kumanovo i Bitola; otvorawe novi crkvi, manastiri i konaci; gradba na novi xamii za muslimanite i nazna~uvawe imami Obrazovanie: otvorawe novi u~ili{ta za hristijanskite i muslimanskite deca vo Prilep, Debar, Ohrid, Radovi{, Skopje, Bitola, Tetovo, Strumica i Gostivar; nazna~uvawe u~iteli; teatarski pretstavi vo polza na siroma{nite u~enici Vakafi: nazna~uvawe vakafski mutevelii na xamii, imareti i u~ili{ta vo Skopje, Struga i Bitola; uvakafeni imoti za crkvi. Vo rasporedot na stranicite zapazen e sledniot red: na levata strana, kolku {to be{e mo`no, se nao|aat faksimilite, vedna{ do niv, na desnata strana, stojat regestite na turski i makedonski jazik, a pod niv sledi nivnata transkripcija. Na krajot od transkripcijata sleduva signaturata na dokumentot, od koj fond e zemen i na koj arhiv mu pripa|a.

11

Posakuvam ovaa delo da go zacvrsti prijatelstvoto me|u dvete zemji, a na istori~arite od dvete zemji da im otvori novi horizonti. Vo vrska so podgotvuvaweto na knigata izrazuvam blagodarnost do direktorot na Dr`avniot Arhiv na Republika Makedonija, po~ituvaniot d-r Atanas Vangelov, za dadenata pomo{ i podr{ka, kako i na vrabotenite vo Pretsedatelstvoto na Osmanliskiot arhiv pri Generalnata direkcija na Dr`avnite Arhivi koi go podgotvija deloto zaedno so vredniot personal na spomenatiot arhiv. Posakuvam ova delo da bide va`en ~ekor na patot kon prodol`uvawe na prijatelstvoto me|u dvete zemji. Doc. d-r Jusuf Sarinaj Generalen direktor na Dr`avnite Arhivi

12

PREDGOVOR Osmanliskiot period be{e kontinuiran i kompleksen proces za celiot Balkanski Poluostrov, koj po~na kon krajot na XIV, a zavr{i vo po~etokot na XX vek. Dolgovekovnoto osmanlisko vladeewe ja diktira{e i ja oformuva{e istorijata na regionot vo tekot na nekolku vekovi. Pritoa, osmanliskata tradicija ostavi ogromno i bogato nasledstvo vo pove}e sferi od `ivotot, osobeno vo kulturnata, socijalno-ekonomskata i demografskata sfera. Generacii istori~ari, arhitekti, istori~ari na umetnosta, pisateli i drugi intelektualci go prou~uvaat toa nasledstvo kako istoriski kontinuitet na minatoto. Eden od najbogatite i najzna~ajni segmenti na osmanliskoto nasledstvo vo Makedonija, sekako, e i nasledstvoto vo oblasta na arhivskata dokumentacija. Dr`avniot Arhiv na Republika Makedonija raspolaga so edna od najbogatite zbirki na originalni osmanliski dokumenti na Balkanot. Taa sodr`i dokumenti od prvostepeno zna~ewe, kon koi se navra}aat site tie {to ja prou~uvaat istorijata ne samo na Makedonija, tuku i na celiot Balkan. So knigata "Makedonija vo vremeto na osmanliskoto vladeewe" pred javnosta se prezentira del od toa nasledstvo za~uvano vo makedonskite i vo turskite arhivi. Na toj na~in u{te edna{ se navra}ame vo vremeto na zaedni~koto `iveewe vo edna dr`ava so ideja da izvle~eme pozitivni iskustva od minatoto {to }e gi koristime i spodeluvame vo idninata. Prijatelskite vrski me|u Republika Makedonija i Republika Turcija postojat kontinuirano nekolku decenii nanazad. Na{a `elba e tie vrski da prodol`at i ponatamu i se nadevam deka ovaa kniga }e bide ne samo nov istoriski izvor za nau~niot svet, tuku i u{te eden most na iskreno prijatelstvo me|u makedonskiot i turskiot narod. M-r Sa{o Jankulovski Direktor na Dr`avniot arhiv na Republika Makedonija

13

A-) DAR VE MLK DZENLEMELER

14

1
SKP VE KALKANDELEN'DE DAR DE KL K Halkn resm ilerinin takibinin kolaylatrlmas iin skp Sanca Kaymakaml'nn Prizren Mutasarrfl'ndan ayrlarak Ni Eyaleti'ne ve Kalkandelen Kazas'nn skp Sanca'na baland
UPRAVNITE IZMENI VO SKOPJE I VO TETOVO

Otcepuvawe na Skopskiot kajmakamlak od Prizrenskiot mutesarifat i negovo povrzuvawe so Ni{kata oblast kako i povrzuvawe na Tetovskata so Skopskata kaza so cel da mu se olesni na narodot pri sledeweto na slu`benite raboti. 18 dekemvri 1863 g.

Atfetl efendim hazretleri Meclis-i Vl'dan kaleme alnp melffuyla beraber arz ve takdim klnan mazbatadan mstebn olduu vechile skb Sanca Prizren Mutasarrfl'nn taht- idaresinde ise de baz mlhakt Bosna ve Selanik caddeleri zerinde ve Prizren ise sapa bir mevkide bulunmak ve skb ve hususuyla Kumanova ve Palanka kazalar Manastr arasnda olup Ni tarafna hepsinden yakn bulunduu hlde oralarn meslihine mteallik Ni'e ifadt ve irt vukuunda kaide zere merkezden Prizren'e ve Prizren'den dahi skb'e ve oradan dahi hem Ni'e ve hem de Prizren'e mracaat olunmak hasebiyle erbb- meslih hakknda mkilt istilzm eylediinden skb Sanca Kaymakaml'nn takmyla Prizren Mutasarrfl'ndan ayrlarak Ni veya Manastr eyletlerinden birine ilhkyla mezkr mutasarrflk unvannn Prizren Mutasarrfl'na tahvli ve ar balkannn skb cihetinde bulunarak cr- mlsk olan Debreler ekyasndan Kalkandelen Kazas'nn muhafazas zmnnda skb Sanca'na ilhk Ni Valisi devletl paa hazretleri tarafndan beyn ve ir olunmu ve vkan tasavvurt- merha mevki-i icriyenin teshl ve tadli ve bir mazbt hle tahvli demek olarak muvfk- maslahat grnm olduundan sl-i hl Mart'ndan itibaren skb Sanca Kaymakaml'nn Prizren Mutasarrfl'ndan bi't-tefrk Ni Eyleti'ne ve mezkr Kalkandelen Kazas'nn skb Sanca'na ilhk ve skb Mutasarrfl unvannn dahi Prizren Mutasarrfl'na tahvliyle icra-y icabnn Maliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi ve keyfiyetin vali-i mrunileyh hazretleriyle zikrolunan mutasarrfla bildirilmesi tezekkr klnm ise de ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i Padiah mteallik ve erefsudr buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 6 Receb sene 1280 / [17 Aralk 1863]

15

Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle evrak- marza manzr- l-i hazret-i Padiah buyurulmu ve husust- mezkrenin tezekkr ve istzn olunduu vechile icra-y iktizlar mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i ehriyr icab- lsinden olarak evrak- merkme yine savb- sm-i Sadretpenhlerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 7 Receb sene 1280 / [18 Aralk 1863]
BOA, rde Meclis-i Vl, 22549

16

2
SKP BELED YE MECL S YEL KLER NE TAY N skp Belediye Meclisi'nden eitli sebeplerden dolay boalan yeliklerine yeni yelerin tayin edildii NAZNA^UVAWE ^LENOVI VO SOBRANIETO NA OP[TINATA SKOPJE
Poradi razni pri~ini otstapenite mesta na ~lenovite na op{tinata na gradot Skopje se popolnija so nazna~uvawe na novi ~lenovi. 17 noemvri 1870 g.

skb Meclis-i Belediye-i Liv'da unvan tekilde lzm gelen alt nefer az tayin klnm ise de az-y mmileyhdan rifatl Mlik ve Kadri Beylerin ve Eref Efendi'nin istifalaryla ikisinin yerine Yahya Bey ve Hseyin Aa tayin buyurulmu ise de imdi dnk gn mmileyh Yahya Bey emr-i Hak vaki olup vefat cihetiyle ve henz tayin olunmayan aznn yeri dahi mnhal bulunduundan meclis-i mezkra mnasib buyurulan iki nefer zatn az tayin buyurulmas bbnda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 9 Eyll sene [12]86 / [21 Eyll 1870] skb Daire-i Belediye Meclisi Meclis-i dare'ye F 9 Eyll sene [12]86 / [21 Eyll 1870] Arslan Beyzde Ali Bey ile Mahmud Bey'in tayini tensb klnm ise de nezd-i l-i cenb- mutasarrf- ekremlerine dahi rehn-i tasvib buyurulduu hlde tayini tezekkr klnd ise de fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 3 Receb sene [12]87 ve f 16 Eyll sene [12]86 / [28 Eyll 1870] Meclis-i dare-i Liv-i skb Mcebince kendileri az nasb edilmidir. F 16 Eyll sene [12]86 / [28 Eyll 1870] Meclis-i dare-i Liv kararyla mnasib buyurulmu Arslan Beyzde Ali Bey ve Mahmud Bey, mr-i mmileyh Mahmud Bey gelip devam etmekde ancak Ali Bey gelemeyeceini katiyyen cevab vermi olup ve dier az Hseyin Aa devam etmekde ise de bu aralk kendisinin ilerinin tekessr cihetiyle baz gn gelemediinden mr-i mmileyh Ali Bey'in yerine dier bir mnasib buyurulan zatn az tayin buyurulmas bbnda ve her hlde fermn hazret-i men leh'l-emrindir.

17

F 20 Tern-i Evvel sene [12]86 / [1 Kasm 1870] skb Daire-i Belediye Meclisi Meclis-i dare'ye 21 Tern-i Evvel sene [12]86 / [2 Kasm 1870] **

Ali Bey celb olunup devam eylemesi kendisine sylenerek gelmezse istifanmesini verdikden sonra icabna baklmak zere tekrar Beled Meclisi'ne havalesi tezekkr klnd. F 4 Tern-i Sn sene [12]86 / [16 Kasm 1870] Meclis-i dare-i Liv-i skb Meclis-i Belediye'ye 5 Tern-i Sn sene [12]86 / [17 Kasm 1870]
DARM, F.1/10/2/42/43

18

3
KALKANDELENL MEHMED RD PAA'YA RTBE TEVC H Kalkandelenli Hasan Paazde Mehmed Rd Paa'ya iinde gsterdii baarl almalar sebebiyle "mrimrnlk" rtbesi verildii
DODELUVAWE NA ^IN ZA UNAPREDUVAWE NA MEHMET RU[DI- PA[A OD TETOVO Poradi poka`aniot uspeh vo negovata rabota, mu se dodeluva ~in, so koj e unapreden vo Mirmiran Mehmet Ru{di-pa{a, sin na Hasan-pa{a od Tetovo. 27 oktomvri 1883 g.

TURA [II. ABDLHAM D]

Fahru'l-meri'l-kirm mutemed'l-kberi'l-fihm z'l-kadri ve'l-ihtirm sahib'l-izzi ve'l-ihtim el-muhtass bi-mezd-i inyeti'l-meliki'l-al Istabl- mirem mdrl pyelilerinden olup bu defa mrimrnlk rtbe-i refas tevch ve ihsan klnan Kalkandelenli mteveff Hasan Paazde Mehmed Rd Paa dme ikbluh tevk-i ref-i hmynum vsl olcak malum ola ki sen ki paa-y mmileyhsin senin erbb- diryet ve ehliyetden olman ve tfet-i seniyye-i ahaneden sezvr bulunman hasebiyle hakknda taltift- seniyyei Padiahnem zuhura gelerek ibu bin yz senesi Zilhiccet'-erifesinin yirmi birinci gnnde avtf- aliyye-i ahane ve avrk- behiyye-i Tcdrnemden eref-efz-y snh ve sudr olan emr-i hmyn- evket-makrn- ehriyrnem mcebince uhde-i diryetine mrimrnlk rtbe-i refas tevch ve ihsan klnm olman iln ve Divan- Hmynumdan ibu emr-i cell'l-kadrim sdr ve it olundu. Slif'z-zikr mrimrnlk rtbe-i refasna tarih-i merkmdan itibaren nil olup bundan byle dahi her hlde f-y mersim-i kr-gzr ve mahmidetle dua-y mr evket-i ahaneme itigl ve muvzabet eyleyesin. Tahrren fi'l-yevmi'l-hmis ve'l-rn min ehr-i Zilhicceti'-erife li-sene selse mie ve elf / [27 Ekim 1883] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 32

19

4
SKP'TE MUHAC R MAHALLES KURULMASI skp'n Cedid Hristiyan Mahallesi civarna iskn edilen muhacirlerin oluturduklar yeni mahalleye "Tevikiye" ismi verilmesi
SOZDAVAWE NA MUHAXIRSKOTO(doseleni~koto) MAALO VO SKOPJE Poradi doseluvaweto na muhaxirite (doselenicite), imenuvawe na novosozdadenoto maalo vo Te{fikije, koe se nao|a pokraj skopskoto maalo Xedid hristijan, kako Muhaxirsko Maalo. 20 oktomvri 1884 g.

Beyliki-i Divan- Hmyn Cnib-i Vls'na skb Kasabas'nda Cedd Hristiyan Mahallesi'nde elli be hne inasyla iskn edilen muhacirn bir mahalle tekil etdiklerine mebn ahali-i kadmesinin skin olduklar hnelerin yine Cedd Hristiyan ve mezkr elli be hnenin Tevikiye mahalleleri nmyla yd edilmeleri zmnnda Kosova Vilyeti'ne mezuniyet ve Maliye Nezret-i Cellesi'yle Vergi Emnet-i Behiyyesi'ne malumt its hususuna vuku bulan ir zerine r-y Devlet kararyla bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulduu beyn- lsiyle icra-y icab b-tezkire-i smiye emr ir buyurularak icab icra klnman muamele-i lzme icra olunmak zere Divan- Hmyn Beylikilii cnib-i vlsna ibu mzekkire it klnd. F selh-i Zilhicce sene 1301 ve f 8 Tern-i Evvel sene 1300 / [20 Ekim 1884]
BOA, Buyuruldu Defteri, no: 6, sayfa 23

20

5
USTRUGA'NIN NAH YE HAL NE GET R LD Resm ilerin takibinin kolaylatrlmas ve asayiin salanmasna katkda bulunmas iin Manastr'n Ohri Kazas'na bal Ustruga kasabasnn 13 Mart 1885 tarihinden itibaren nahiye haline getirildii
PRETVORAWE NA STRUGA VO NAHIJA So cel da se pridonese za poefikasno sledewe na slu`benite raboti i stabilizirawe na mirot, pripojuvawe na Bitola kon Ohridskata kaza i od 13 mart 1885 godina pretvorawe na Struga vo nahija. 23 januari 1885 g.

Devletl efendim hazretleri Manastr Sanca dahilinde Ohri Kazas'na mlhak Ustruga Kasabas'nn cesmetiyle beraber kur-y mtecvirede merkez kazaya yakn olanlar -drt ve bazlar be-alt saat uzak bulunduundan n umr- zbta ve husust- sairesi yolunda cereyan etmediinden kur-y mezbrenin nevh-i saire misill bir mdr idaresinde bulunmak zere bin yz bir senesi ibtidsndan itibaren nahiye hline vazyla cmlesine mnasebet-i mevkiiyesi olan Ustruga Kasabas'nn nahiye merkezi ittihz ve nahiye-i mezkre iin melff pusulada mfredt gsterildii vechile mdr ve ktib maalar ve hkmet kona bedel-i cr ve krtasiye masraf olarak ehr bin yz kuruun tahsisi hakknda Manastr Vilyeti Meclis-i daresi'nden mebs mazbata zerine r-y Devlet Dahiliye Dairesi'nden kaleme alnan mazbatada gsterildii vechile nahiye-i mezkrenin tekili umr- zbta-i mahalliyenin hsni idaresiyle ahalinin teshl-i meslihi maksadna mstenid olduu suret-i ir- mahallden nmyn olmasyla ber-mceb-i inh icra-y icab ve mebla- mezkrun sene-i mezbre muvzenesine idhli hususuna dair Dahiliye Nezret-i Cellesi'nin tezkiresi zikrolunan mazbata ile beraber leffen arz ve takdim klnm olmala ol bbda her ne vechile emr u fermn- hmyn- cenb- ehinh eref-snh ve sudr buyurulur ise infz- mantk- mnfine ibtidr edilecei beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 5 Rebilhir sene [1]302 - F 10 Knn- Sn sene [1]300 / [22 Ocak 1885] Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle melff tezkire ve mazbata manzr- l-i hazret-i Hilfet-penh buyurulmu ve ber-vech-i istzn muamelt mukteziyenin fs hususuna irde-i seniyye-i cenb- ehriyr eref-mteallik buyurularak tezkire ve mazbata-i marza iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'lemrindir. F 6 Rebilhir sene [1]302 / [23 Ocak 1885]
BOA, rde r-y Devlet, 4265

21

6
REKA- BL VE REKA- Z R NAH YELER N N B RLET R LMES Asayiin salanmas iin halkn talebi ile Debre-i Bl Sanca'na bal Reka-i Bl ve Rekai Zir nahiyelerinin, merkezi Reka-i Trebite ky olmak zere birletirilerek bir kaza haline getirildii
SPOJUVAWE NA NAHIITE GORNA REKA I DOLNA REKA Zaradi obezbeduvawe na mirot, a po barawe na narodot, nahiite Gorna i Dolna Reka, koi administrativno mu pripa|ale na sanxakot Goren Debar, se pretvoraat vo edna kaza Centralna Reka so centar vo seloto Trebi{te. 30 april 1885 g.

Yekn- Umum Nfus Neferen aded 7541

Yekn- Umum Hne Neferen 2808

Nfus- Gayr-i Mslimesi Neferen aded 4476

Hne-i gayr- Mslimesi aded

Nfus- Mslimesi Neferen aded

Hne-i Mslimesi aded

Aded-i Kur aded

Esm-i Nevh

1439

3065

1369

25

Reka-i Zr Nahiyesi

3140

1230

1331

451

1809

778

20

Reka-i Bl Nahiyesi

10681

4038

5807

1890

4874

2147

45

Yekn

Reka-i Zr ve Bl nahiyelerinin mslim ve gayr- mslim hnelerinin mikdar- nfusu blda arz olunduu vech zere bulunduu kayden tebeyyn eylemi olmala ibu zeyl-i cedvel tasdiken temhr klnd. F 16 Austos sene [1]300 / [28 Austos 1884] (Mhr)
**

Devletl efendim hazretleri

22

Dahiliye Nezret-i Cellesi'nin r-y Devlet Dahiliye Dairesi mazbatas ve evrak- mteferrias ile beraber arz ve takdim klnan tezkiresi ile mazbata mellerinden mstebn olduu zere Manastr Vilyeti'nde Debre-i Bl Sanca'na mlhak Reka-i Bl ve Reka-i Zr nahiyeleri kurs ahalisinin istidlar vechile temin-i asayi mezkr nahiyelerin kaza hline vazna mtevakkf olduu beynyla Debre Sanca'na merbt bulunmak ve kaza merkezi Reka-i Trepete1 karyesi olmak zere oralarn kaza ekline vaz ve kaymakamlna Mat Kazas Kaymakaml'ndan mstaf izzetl Cemal Paa'nn tayini ve memurlar iin melff pusula mcebince ehr bin iki yz elli kuru maa ve otuz kuru krts bahs tahsisi mahallince taleb ve ir olunmasna ve mebs cedvelleri mfdnca mezkr nahiyelerin hv olduu kur krk be ve mslim ve gayr- mslim nfus on bin alt yz seksen bir aded ve vridt- seneviyeleri mikdar dahi yedi yz on sekiz bin sekiz yz altm drt kuru olduu gibi kur-y mezbre bu nahiyelerin merbt bulunduu Debre-i Bl Kasabas'na ikiden on iki saatlik ve tekil olunacak kaza merkezine birden nihayet alt saatlik mesafede bulunup ahalinin istikml-i asayi ve emniyeti lzmeden bulunmasna binen tervc-i ir mnasib grndnden ber-mceb-i ir Reka-i Trebite karyesi merkez ve Debre Sanca'na merbt bulunmak ve yz bir senesi Mart'ndan muteber olmak zere mezkr nahiyelerin birledirilerek kaymakamlk tekiliyle mlkiye ve eriye memurlar iin ber-vech-i muharrer tahsisi taleb olunan mezkr bin iki yz elli kuru maa ve otuz kuru krtasiyenin sene-i cedde muvzenesine idhlen tesviyesi hususunun Dahiliye ve Maliye Nezret-i Cellelerine havalesi ve taraf- vl-y Mehat-penhye malumt its ve mmileyh Cemal Paa'nn kaymakamla tayinine aid muameltn ntihb- Memurn Komisyonu'na havalesi tezekkr olunmu ve slif'z-zikr tahsisi icab edecek maalardan kaymakamlk ve tahrrt ktibi maalar olan ceman ehr bin sekiz yz elli kuruun Dahiliye ve mebli-i mtebkiyenin dahi daire-i mteallikalarnn yz bir senesi bdcelerine ilveten tesviyesinin istzn Dahiliye muhasebesinden ifade olunduu ve husust- mezkre, nezretce dahi tensb edildii gsterilmi olmala ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i Padiah eref-mteallik buyurulur ise mantk- celli infz olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 15 Receb sene [1]302 - F 18 Nisan sene [1]301 / [30 Nisan 1885] Said Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle evrak- marza manzr- l buyurulmu ve ber-vech-i istzn tekilt- muharrere ve muamelt- mukteziyenin icras hususuna irde-i seniyye-i hazret-i Hilfet-penh eref-sudr buyurularak evrak- mezkre iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 19 Receb sene [1]302 - F 22 Nisan sene [1]301 / [4 Mays 1885]

Trebite 23

Ktib-i Mbeyn Kadri

BOA, rde r-y Devlet, 4394

24

7
USTURUMCA'DA MUHAC R MAHALLES KURULMASI Usturumca civarnda oluturulan muhacir mahallesine "Hamidiye" ad verilmesi
OSNOVAWE NA MUHAXIRSKOTO MAALO VO STRUMICA Imenuvawe na novosozdadenoto Muhaxirsko Maalo so mestopolo`ba kraj Strumica kako " Hamidije ". 5 septemvri 1886 g.

Beyliki-i Divan- Hmyn'a Usturumca Kasabas civarnda tekil olunan muhacirn mahallesinin nm- akdes-i hazret-i ehinhye mensuben tevsmi hususuna Selanik Vilyeti'nden vaki olan ir zerine taraf- sm-i Sadret-penhden bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulmu ve keyfiyet icab edenlere bildirilmi olmala ber-mceb-i irde-i seniyye f-y muktezs zmnnda ibu mzekkire Beyliki-i Divan- Hmyn'a it klnd. F 7 Zilhicce sene [1]303 ve f 24 Austos sene [1]302 / [5 Eyll 1886] Mstear- Dahiliye Celal
BOA, Buyuruldu Defteri, no: 6, sayfa 71

25

8
REKALAR KAZA MERKEZ N N DE MES Manastr'a bal Rekalar Kazas merkezinin Trebite'den Jirovnica kyne nakli
PREMESTUVAWE NA CENTAROT NA KAZATA REKALAR Premestuvawe na centarot na kazata Rekalar od seloto Trebi{te vo seloto @irovnica, koe administrativno pripa|a na Bitola. 13 noemvri 1887 g.

Manastr Vilyet-i Cellesi'ne Rekalar Kazas merkezinin Trebite'de ibks veyahud Jirovnica karyesine nakli hakknda ahali tarafndan evvel ve hir vaki olan mstediyta mebn vilyet-i cellelerinden istilm- keyfiyet olunmu ve geende tekden istifsr- mtlaa edilmi idi. Meclis-i dare-i Vilyet'den tevrd edip mtlaa olunan 21 Tern-i Evvel sene [1]303 tarihli mazbatada kaza-i mezkrun tekili esnda Trebite karyesi merkez ittihz olunmu ise de orada heyet-i hkmetin yerlemi olduu hneyi, sahibinin tahliye etdirmesiyle beraber mezkr Jirovnica karyesi vasat- kazada ve ekya mvredesine hkim bir noktada olarak ahali tarafndan drt yz lira masrafla bir de hkmet kona yaplm olmasna binen merkezin bu karyeye naklolunduu ve artk iade ve tahvli muhassent- melhzenin fevtini mcib olaca cihetle mnsib olamayaca dermeyn edilmi ve ol bbda yver-i ekrem-i hazret-i Padiah devletl Dervi Paa hazretleri tarafndan arz- atebe-i uly klnan arza ile merbtt melleri mcebince icra-y icabna eref-sdr olan irde-i seniyye-i hazret-i Padiah Mbeyn-i Hmyn Bakitbet-i Cellesi'nden b-tezkire-i hususiye tebli olunarak evrak- mezkre mnderectnda dahi esbb- mezkre beyn ve terh ile mezkr Jirovnica karyesinin merkez ittihz lzumu gsterilmi olduundan ve ber-mceb-i emr u fermn- hmyn ibu karyenin kaza-i mezkra merkez ittihz zmnnda buraca icab eden muamele f klndndan vilyet-i cellece de icra-y icabna himem-i aliyye-i dverleri derkr buyurulmak bbnda. Muhasebe'ye Mzekkire Manastr Vilyeti'nde mukaddem tekil edilmi olan Rekalar Kazas iin Trebite karyesi merkez ittihz olunmu ise de Jirovnica karyesi vasat- kazada ve ekya mvredesine hkim bir noktada olarak ahali tarafndan drt yz lira masrafla bir de hkmet kona yaplm olmasna binen merkez kazann mezkr Jirovnica karyesine nakil ve tahvline evrak- mteferria zerine irde-i seniyye-i hazret-i Padiah eref-mteallik buyurulduu Mbeyn-i Hmyn Bakitbet-i Cellesi'nden b-tezkire-i hususiye tebli olunarak mcebince cnib-i vilyete beyn- malumt edilmi olman muamele-i lzmenin fs zmnnda ibu mzekkire Muhasebe'ye it olundu. 27 Safer 1305 - 1 Tern-i Sn 1303 / [13 Kasm 1887]
BOA, DH. MKT, 1462/109

26

9
K L SEL KYNDE BELED YE TEK L tip Kazas'na bal Bereketli Nahiyesi'nin merkezi olan Kiliseli kynde belediye tekil olunarak Cumartesi gnleri kurulan pazardan tahsil edilen vergilerin belediyeye braklmas
ORGANIZACIJA NA OP[TINA VO SELOTO CRKVENO Otkako se organizira op{tina vo seloto Crkveno, centar na nahijata Bereketli vo [tipskata kaza, danocite sobrani od pazarite, ostvareni sekoja sabota, }e se ostavaat na op{tinata. 28 fevruari 1910 g. r-y Devlet Mlkiye Dairesi Aded: 4410

Ber-mceb-i mazbata Dahiliye Nezret-i Cellesi'nden icra-y icabna himmet buyurulmak. F 17 Safer sene [1]328 - 15 ubat sene [1]325 / [ 28 ubat 1910] (Mhr) Veziriazam brahim Hakk tib Kazas'nn Bereketli Nahiyesi merkezi olan Kiliseli karyesinin kesret-i nfus ve cesmetden ve umrn ve terakk kabiliyetinden bahisle nahiye-i mezkre merkezinde bir belediye tekili ile oradaki pazarn muamelt- dd sitdndan mtehassl rsm- erbaann tekil olunacak ibu belediyeye terkine msaade olunmas lzumuna dair Kosova Vilyeti'nden alnan tahrrtn takdimiyle keyfiyetin r-y Devletce tedkiki ifadesini mutazammn Dahiliye Nezreti'nin havale buyurulan 12 Zilkade sene [1]327 tarihli ve 1/3148 numaral tezkiresi ve melffu bi'l-muhabere vilyet-i mrunileyhdan alnan tahrrt ile Mlkiye Dairesi'nde kret olundu. Mezkr tahrrt melinde Kiliseli karyesinin yz seksen iki hne ve yz ksr dkkn ile bin yedi yz altm nfusdan ibaret olduu ve her Cumartesi gnleri kurulan pazara tip ve Kprl, skb, Kumanova, Kratova kazalar ahalisinin itirak etmekde bulunduu ve orada belediye tekili hlinde belediye reisi fahr olmak zere istihdm iktiz eden ktib, sandk emini, arabac, sprgeci gibi memurn ve mstahdemn maat iin senev on bir bin kuru sarf muktez olup rsm- erbaa vridt ise on sekiz bin kurudan aa bulunmamasna nazaran masrf- vkaya kifyet etdikden baka fazla kalan yedi bin kuruun kasabann imar ve terakksine tahsis klnaca ve tark fazlalarndan ve ceza-y nakdlerinden senev bin be yz kuru kadar bir meblan temin olunaca beyn edilmidir.

27

Vilayt Belediye Kanunu'nun 13 Safer sene [1]304 tarihli zeylind: "Nevh merkezleri ile kbil-i umrn olan cesmetli karyelerde vilyetler cnibinden gsterilecek lzum ve vuku bulacak inh zerine belediye daireleri tekiline msaade olunur ve o misill merkez nahiye ve karyede istf olunan rsm- belediye kendi devir-i belediyelerine aid olur." diye muharrer bulunmasna ve orada belediye tekili hakkndaki ir- vilyet yn- tervc grlmesine nazaran f-y muktezsnn Kosova Vilyeti'ne tebliinin Dahiliye Nezreti'ne havalesi tezekkr klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 17 Safer sene [1]328 ve f 14 ubat sene [1]325 / [28 ubat 1910] (Mhr) r-y Devlet Azdan Es-Seyyid Mehmed Yahya Azdan stakanaki Azdan Mehmed Bahaeddin Azdan Reis-i Sn Mlkiye Ahmed Salim vekili azdan Dairesi Reis-i bin Rifat Reid Mustafa Snsi Nureddin Bey Aydn Vali Vekleti'nde

BOA, DH. MU , 43-2/9

28

10
OHR 'DE EYPSABR BEY MAHALLES KURULMASI Ohri Kasabas'nda, Kolaas Eyp Sabri Bey tarafndan bir idadi mektebi ve mescit ina edilmekte olan mahalleye "Eypsabribey Mahallesi" ad verildii
OSNOVAWE NA MAALOTO "EJUP SABRI BEJ" VO OHRID Otkako vo edno maalo vo gradot Ohrid bile izgradeni od Ejup Sabri Bej osnovno u~ili{te i edna xamija, toa maalo bilo nare~eno "Ejup Sabri Bej", 6 april 1910 g. Dahiliye Nezreti Muhabert- Umumiye Dairesi ube: 1

Huzur- l-i Hazret-i Sadret-penh'ye Ohri Kasabas'nn skenderbey Mahallesi'nin mntehsnda mchid-i hrriyet Kolaas Eyb Sabri Bey tarafndan mceddeden bir bb mekteb-i idd ile mescid-i erif ina etdirilmekde olduundan bahis ile mahalle-i mezkrenin Eybsabribey Mahallesi nmyla tevsmi istidsn hv ahali-i mahalliye tarafndan verilen arzuhlin gnderildiine ve bu suret vilyetce de mnasib grldne dair Manastr Vilyeti'nden alnan tahrrt melffuyla maan takdim klnm olmala f-y muktezs vbeste-i msaade-i aliyye-i Sadretpenhleridir. Ol bbda. F 24 Mart sene [1]326 / [6 Nisan 1910]
BOA, DH. MU , 82/37

29

11
SKP'TE YER S MLER DE KL skp'te iskn edilen muhacirlerin istasyon civarnda oluturduklar mahallenin "Readiye", ayr mevkiindeki mahallenin "Kayhan", Macarlk'taki kyn "Muradiye", Emirahl mevkiindeki kyn "Sleymanah", Kaplanky civarndaki kyn "Mecidiye", Kumanovaskp arasndaki kyn "Yldrm Bayezid" ve Jibnia ve Lebnia'daki kylerin ise " ttihad" ve "Terakki" olarak adlandrld
PROMENA NA MESNITE IMIWA VO SKOPJE Doselenicite {to se smestile vo maaloto pokraj stanicata vo Skopje go narekle "Re{adije", mesnosta vo ^air bila nare~ena "Kajihan", seloto vo Maxarlik (Miladinovci) bilo nare~eno "Muradije", seloto vo mesnosta Emir{ahli bilo nare~eno "Sulejman{ah", seloto pokraj Kaplankoj (Katlanovo) bilo nare~eno "Mexidije", seloto pome|u Kumanovo i Skopje bilo nare~eno "Jildirim Bejazid" i selata vo Jibnica i Lebnica bile nare~eni "Ittihad" i "Teraki". 28 maj 1911 g. Dahiliye Nezreti Muhabert- Umumiye Dairesi ube: 1

Huzur- l-i Sadret-penh'ye skb Kazas'nda evvelce iskn edilen muhacirnin tekil etdikleri mahalle ve karyelerden skb stasyonu civarnda tesis edilen mahallenin nm- nm-i hazret-i Padiah'ye nisbetle "Readiye" ve skb'n ayr mevkiindeki mahallenin "Kayhan" ve Macarlk'da messes karyenin "Muradiye" ve "Emirahl" mevkiinde bulunan karyenin "Sleymanah" ve Kaplan karyesi civarndaki arazi-i hliyede tesis olunan karyenin "Mecidiye" ve Kumanova ile skb arasnda Homendol mevkii civarnda messes karyenin "Yldrm Bayezid" ve Jibnia ve Lebnia mevkilerinde tekil edilen iki karyeden birinin " ttihad" ve dierinin "Terakki" nmlaryla tevsmleri hakknda Kosova Vilyeti Meclis-i daresi'nden alnan mazbata leffen takdim klnmala icra-y icab ment- rey-i sm-i Sadret-penhleridir. Ol bbda. F 15 Mays sene 1327 / [28 Mays 1912]
BOA, DH. D, 97-1/22

30

B-) S YAS HAYAT

31

12
SKP'TE ANAYASANIN KABUL ZER NE SEV N GSTER LER Osmanl Devleti'nde anayasann kabul edilmesi sebebiyle sevin gsterilerinin yapld skp ehrinde ynetici ve halkn ileri gelenlerinin memnuniyetlerini bildirdikleri
MANIFESTACII NA RADOST VO SKOPJE PRI USVOJUVAWETO NA USTAVOT Me|u prvite {to otvoreno ja izrazile radosta so manifestacii po povod usvojuvaweto na Ustavot vo Osmanliskata Imperija bile narodot i upravata vo gradot Skopje. 27 dekemvri 1876 g..

Makam- Muall-y Hazret-i Veklet-penh'ye Cls- hmyn- hazret-i Padiahyi mtekib eref-sudr eden hatt- hmyn- mesadet-makrn- hazret-i ehriyr mantk- celli zere idare-i umumiye-i devletin bir kanun- cedd vechile tanzim ve tesisi akdem-i maksd- ehinh olmasyla bu emr-i azmin mzakeresi iin vkel ve ulem ve sair zevt- kirmdan mrekkeb Bbli'de teekkl eden komisyon- l bu kere ikml-i vazife ile ol bbda tanzim olunan kanun- esasn iln ve icras hakknda eref-sdr olan hatt- hmynun baheyledii emniyet ve rz ve can ve mal ve nimet-i alka-i hrriyet-i ahsiyenin toplar endhtyla cmleye iln ve iatla istek edenler tarafndan icra-y ehryin edilmesi irde-i hikmet-ifadesini mil olup bu kere zuhur eden 11 Knn- Evvel sene [12]92 tarihli telgrafnme-i sm-i cenb- veklet-penhleri hkmet konanda keml-i tazm ile cmlemiz hzr olduumuz hlde alenen feth ve kret ve mazmn- mtvaat-nmnu bi'l-etraf tefhm olundukdan sonra yirmi bir pre top endhtla ahalinin umumuna iln ve iatla bi'l-cmle cevmi ve mescid ve dekkn ve byt kd- kandil ile tenvr edilerek icra-y ehryin edilmidir. Metb- mufahhammz Padiahmz efendimiz hazretlerinin teden ber murad- mekrim-itiyd- Mlkdrleri umum tebaa ve zr sitnnn hrriyet ve istirahat zere bulunup niam- celle-i adl merhametleriyle dil-sr edilmi idii tamamyla malum- kernemiz olmu ve bu vechile nev be-nev nil-i mazhar olduumuz inyt ve msaadt- seniyye-i hazret-i ehriyrlerine kar vazife-i nazfe-i ubdiyetimiz olan dua-y devam- eyym- mr ikbal-i evket ve iclli tevfr-i an ve kh- Hilfet-penhlerinin tekrar-i tizkryla lisan- sadakat-nin- ubdiyetimiz tezyn edilmidir. Kffe-i evmir ve irdt- Padiahnin bi-hakkn hsn-i infz ve icrasna sarf- m-hasal iktidar edildii gibi ibu telgrafnme-i sm-i cenb- hidv-i azamlerinde beyn buyurulan fermn- seniyy'l-unvan- hazret-i ehriyrnin mazmn- itaat-makrnunun dahi harf be-harf icrasna her vakitden ziyade ikdm- tam ile cmleden cnib-i seniyy'l-cevnib-i hazret-i Padiah iin ale'd-devam daavt- mahsusa isticlbna ve rza-y meymin-irtiz-y hazret-i Hilfet-penhnin hilf- hl ve hareketin vukuundan ittik ve mcnebete devam olunacandan hemen Cenb- Hak ve feyz-i mutlak hazretleri zat-
32

merhim-simt- hazret-i ehinhyi dnya durdukca erke-pr-y saltanat ve lutf- cell-i badl-i Padiahleriyle kffe-i tebaa-i sdkalarn vye-mend-i huzur- mesadet buyurmas duasn tekrar yd ve tizkr ile teekkr hv ibu mazbata-i kernemizin tanzim ve takdimine ictisr klnd. Ol bbda ve her hlde emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 10 Zilhicce sene [12]93 ve f 15 Knn- Evvel sene [12]92 / [27 Aralk 1876] (Mhrler)
BOA, YEE, 68/26

33

13
Gen Makedonya Cemiyeti'nin amacn, yelik artlarn ve nasl idare olunacan belirten "statsnn" Glass Makedonski adl gazetede yaynland.
STATUT NA MLADOTO MAKEDONSKO DRU[TVO Statut so celite na Mladata makedonska organizacija, objaveni vo vesnikot "Glas makedonski", so uslovite za ~lenstvo i na~inot na upravuvawe. Bez datum. 10 juli 1894

Glass Makedonski nm gazetenin nsha-i ahresinde mnderic statnn tercmesidir. Gen Makedonya Cemiyeti Stats

1- Cemiyetin maksad ber-vech-i tdir:

Bir risle-i mevkte neri Sofya'da Makedonyallar iin bir krethne tesisi Makedonyallar tarafndan Makedonya'da ihtiyaca, zamana, ahvle muvfk suretde vaziyetin tadline hizmet edecek muhtelif vesit-i mnsibe intihbnn teviki.

2- Gen Cemiyet:
Cemiyetin kffe-i icratnda ibrz- faaliyet edecekler daim azlar olup her ay cemiyetin kasasna arzularyla bir hisse terk edeceklerden. Cemiyet kasasnn herhangi bir muveneti iin bir hisse terk ederek muvin-i az sfatn hiz olacaklardan, Cemiyete edilecek byk bir muvenetle Makedonya iin sebk edecek hizmetine mukabil cemiyet takmndan tasvib olunacak fahr azlardan mrekkeb olacakdr.

3- Gen Makedonya Cemiyeti reisi ve ktibi ve sandkkr tarafndan cemiyet

arkadalarnn arzularna muvfk vechile idare olunacakdr.

4- Gen Cemiyet'in sermayesi sandkkr veya reis nmna Bulgaristan Millet

Bankas'nda hfz olunacak ve her ay hesabt risle-i mevktede nerolunacakdr. Bu cemiyete itirak edeceklerin hukuk ve vazifelerini tayin edecek bir nizamnme kaleme alndndan taht- muayeneye vaz olunarak cemiyet tarafndan muayenesini ve kabuln mtekib nerolunacakdr. 6 M sene 1312 / [10 Temmuz 1894]
BOA, Y. PRK. TKM, 32/7

34

14
SKP HALKININ PAD AHA BALILIK TELGRAFI Haklarndaki iddialarn aslsz olduunu ifade eden skp halknn devlete ve padiaha ballklarn bildirdii
TELEGRAMA DO PADI[AHOT ZA LOJALNOSTA NA SKOPSKIOT NAROD Izvestuvawe od narodot vo Skopje deka dotoga{nite tvrdewa se neosnovani i deka negoviot odnos kon padi{ahot i dr`avata e lojalen. 27 maj 1910 g Telgrafnme

Mbrek ve Muall-y Atebe-i Uly-y Merhim-r-y Hazret-i Hilfet-penh'ye Cenb- Hak mr fiyet-i cihan-kymet-i cenb- Hilfet-penhlerini efzn buyursun. Amin. Hakkmzda garazkrlarn etdikleri tefevvht nezd-i adalet-r-y hazret-i Padiahde gayr- mtehakkak olduu vuku bulan mracaatmz zerine vali bey kullar tarafndan tefhm olunmasna ve bu sdk kullarnz alt yz seneden beri Saltanat- Seniyye-i ebediyy'ddevamlarnn zr-i cenh- adl ve refet ve sye-i ihsan ve inyetinde yaam ve her trl rahat ve emniyet ve saadet-hli o sye-i lde grm olduumuz gibi zt- b-hemt-y akdes ve makam- kibriy-y mukaddes-i hazret-i Hilfet-penhlerinde rbta-i mukaddese-i diynetle merbt ve mukayyed bulunduumuz iin bu rbta-i celle ve mukaddesenin bilutfih tel il-yevmi's-saa hsn-i muhafazas emrinde ve uur- hmyn- cenb- Hilfetpenhlerinde kanmzn son damlasn sr ve fedya ahd u msk ile her an ve zaman rza-y meymin-irtiz-y zllullahleri daire-i nect- bhiresinde hareket ve her bir emr u fermn- hmyn- Hilfet-penhlerine mutvaatla daavt- hayriyet-yt- cenb- ehinhleriyle megul sdk ve mut kullar olduumuzu min-gayri haddin mbarek ve muall hk-i py- sipehr-al-y veliyy'n-nimet-i azamlerine yzler srerek arza cret eylediimiz muht- ilm-i lem-r-y l buyuruldukda ktbe-i ahvlde emr u fermn lutf u merhamet-ihsan evketl adaletl mehbetl merhametl Padiahmz efendimiz hazretlerinindir. F 14 Mays sene 1316 / [27 Mays 1900] Ed-d ve umum ahali nmna Mderris Cell
ed-D Mderris ed-D Mderris Nabi Ahmed el-Fakir e-eyh el-Fakir e-eyh dris el-Fakir e-eyh Abbas el-Fakir e-eyh dris el-Fakir e-eyh Abdullah

Vchdan Osman

Vchdan Abdullah

Vchdan Abdlhamid

Abbas

35

Vchdan Ali Rza Esnafdan Abdl Esnafdan smail Esnafdan Yaar Esnafdan Edhem

Vchdan Mehmed Ali Esnafdan Ataullah Esnafdan Edhem Esnafdan aban Esnafdan Sleyman

Vchdan Selim Esnafdan Adem Esnafdan Mustafa Esnafdan Hasan Esnafdan Aydn

Esnafdan Hasan Esnafdan Abdlaziz Esnafdan Said Esnafdan Ali Esnafdan smail

Esnafdan smail Esnafdan Salih Esnafdan Sleyman Esnafdan Ataullah Esnafdan Hsman

BOA, Y. PRK. AZJ, 40/56

36

15
MECL S AILII VE ANAYASANIN KABULNN MANASTIR'DA KUTLANMASI Anayasann kabul ve Meclis-i Mebusan'n almasnn, Manastr'da ttihad ve Terakki Cemiyeti nderliinde yaplan gsterilerle Mslman, Bulgar, Rum, Ulah, Yahudi halk ile devlet grevlileri tarafndan sevinle kutland
PROSLAVA VO BITOLA PO POVOD USVOJUVAWETO NA USTAVOT I OTVORAWETO NA NARODNOTO SOBRANIE Vo proslavite, organizirani od dru{tvoto "Ittihad i Teraki" po povod usvojuvaweto na Ustavot i otvoraweto na Narodnoto sobranie vo Bitola, zaedno so narodot - muslimanite, Bugarite (Makedoncite), Grcite i Vlasite, u~estvuvale i dr`avnite slu`benici. 23 juli 1908 g.

Gayet mhim ve mstaceldir Suret Deraliyye'den Harbiye Nezret-i Cellesi'ne Manastr'da bulunan bi'l-umum piyade ve topu ve svari ve sunf- saire-i askeriye kttyla Ohri ve Resne'den gelen taburlar ve zmir Redif Livs'n tekil eden yedi tabur asker ve Mekteb-i Harbiye ve ddiye-i ahane talebesi ve jandarma ve polis ve gerek merkez-i vilyet ve gerekse mlhakt ahalisinden slm ve Bulgar [ve] Rum [ve] Yahudi ve Ulah olarak yz binlerce tebaa-i Osmaniyyeden ve vali-i vilyet ve ferikn ve kumandan paalarla bi'l-umum erkn ve mer ve zbitn ve memurn-i askeriye ve mlkiye ve ulem ve meyih ve mutebern- memleket ve rahibn el-hsl havss u avm ve kibr u sgr ve bi'lcmle efrddan mrekkeb bir cemiyetimiz bugn saat drtde Kla-i Hmynlar Meydan- Kebri'nde ictim ederek ve sokaklar dolarak ve hrriyet sancaklar ile alay ve taburlar sancaklar ekilerek ve milel-i muhtelife-i eimme ve mektebler talebeleri tarafndan "hrriyet" ve "adalet" ve "msvt" hakknda nutuklar rd ve dualar tilvet olunarak Osmanl ttihad ve Terakki Cemiyeti nmna mersim-i fevkalde ile iln- hrriyet ve dmn edildii ve hitm- mersimde yirmi bir pre top endhtyla da ikml-i srr klnd marzdur. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [ 23 Temmuz 1908] Manastr Merkez Kumandan Mirliv Cemal Manastr Mntkas Kumandan Vekili Mirliv Taki **

37

Mbeyn-i Hmyn Bakitbet-i Cellesi'ne Bugnki tarihli Osmanl ttihad ve Terakki Cemiyeti Manastr Merkezi tarafndan atabe-i uly-y Mlkneye takdim olunan telgrafnmede ber-tafsl arz edildii vechile Hilfet-penh- evket-iktinh efendimiz hazretlerinin cls- hmyn- ehriyrlerini mtekib tebaa-i sdka-i ahanelerine ihsan buyurmu olduklar Kanun- Esas'nin tatbikt- filiyesine ve Meclis-i Mebusn'n kdna msaade buyurulmasn istid hususunda umum memurn-i mlkiye ve askeriye ile efrd- askir-i ahane ve mslim ve gayr- mslim bi'lcmle ahali-i vilyet yek-dil ve yek-cihet olup el-hlet hzih hibir kimseye bir gne taarruzda bulunmayarak ve rza-y lye mugyir ahvl vukuuna katiyyen meydan brakmayarak keml-i skn ile eref-sdr olacak irde-i inyet-ifade-i cenb- zllullahye intizr eylemekde bulunduklar arz olunur. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [ 23 Temmuz 1908] Manastr Valisi Hfz
** Bb- l Daire-i Sadret-i Uzm Mektub Kalemi

Rumeli Mfettilii'nden vrid olan ifre telgrafnme Gayet mstaceldir Deminden takdim klnan drt numaral telgrafa ilvedir. Manastr'da askerle ahali bayraklarla dolap iln- maksad etdikden sonra yirmi bir pre top dahi endht edildii telgrafhne vastasyla anlalm ve vilyetden bir gne cevab ve malumt alnamamakda bulunmu olduu marzdur. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Rumeli Mfettii Hseyin Hilmi **
Yldz Saray- Hmynu Bakitbet Dairesi

Fevkalde Mstaceldir

38

Mfetti Paa'dan ifre Bugn nevhde bi'l-umum askerle ahalinin bayraklarla sokaklarda dolaarak iln- muhede etmekde ve fevc fevc devir-i resmiyeye doru gitmekde olduklar Manastr Telgrafhnesi'nden daire-i ker telgrafhnesine bildirildiini mtekib Manastr'la Sultaniye arasnda muhaberenin munkat olduu ve Manastr Telgrafhnesi'nden hibir cevab alnamamakda bulunduu marzdur. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Rumeli Mfettii Hilmi
BOA, YEE, 71/68

39

16
MANASTIR TT HAT VE TERAKK CEM YET 'N N ANAYASA MUHTIRASI Anayasann uygulanmas ve Meclis-i Mebusan'n almas hakknda ferman karlmad takdirde Manastr ve civarnda istenmeyen olaylar kabileceine dair Manastr ttihat ve Terakki Cemiyeti'nin verdii muhtra
USTAVEN MEMORANDUM NA BITOLSKOTO DRU[TVO "ITTIHAD I TERAKI" Memorandum od bitolskoto dru{tvo"Itihad i Teraki", vo koj se veli, dokolku ne bide izdaden ferman za sproveduvawe na Ustavot i otvorawe na Narodno sobranie, }e dojde do nesakani nastani vo Bitola i vo okolijata. 23 juli 1908 g. Telgrafnme

Makam- Sm-i Sdret-i Uzm'ya Mbeyn-i Hmyn ifre Ktibi Esad Bey vastasyla makine banda atebe-i uly-y Mlkneye ref ve takdim klnan telgrafnme-i kernemin bir sureti imdi ifre olarak zeylen derdest-i ir bulunduu rehn-i ilm-i fehmet-penh buyurulmak zere marzdur. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Yvern- Hazret-i ehriyr'den nc Ordu-y Hmyn Mri brahim **
Telgrafnme

Mbeyn-i Hmyn- Cenb- Mlkne ifre Birinci Ktibi Esad Beyefendi Hazretleri'ne Bugn sabahleyin Selanik'de dahi mukaddime-i iti olmak zere gece yapdrlan ilnnmeler hakknda ve bundan baka ayn zamanda birisi Osmanl ttihad ve Terakki Cemiyeti ve dier bir Manastr Mntkas Kumandan Vekili Mirliv Taki ve ikisi de Manastr Merkez Kumandan Mirliv Cemal Paalar imzalar altnda Manastr'dan alnan ceman be kta telgrafnme Bakitbet-i Celle vastasyla ref ve takdim klnmd. Bunlarn mnderectndan rehn-i ilm-i muall-karn-i l buyurulaca zere atebe-i kudsiyetmertebe-i Mlknelerine py dr olan sadakatlerinin haleldr olmamas kuyd- niyazkrnesiyle tevl eden istirhmt ve ttihad Cemiyetince takib olunan maksd ve emel hemen ekl-i umum rengini almdr. Fikr-i ksrnemce artk mevsim-i pend ve nasihat ve cebr iddet gzr etmi olmala beraber vaziyet-i hzrann daha ziyade temdsi mazallahi tel mdahale-i ecnibi icab edecek ve hukuk- mukaddese-i Hilfet-

40

penhlerinin bsbtn ziyn mcib olacak suretde Selanik ve bild- sairede dahi vekyi-i elme ve ri-i dahiliye vukuunu intc edecek ahvl-i mkile zuhuru bhesiz grlmdr. ayed baz ezm- ricl ve saire taraflarndan ibrz- iddet yolunda merf- marzt ve mtlat varsa bunun Saltanat- Hilfet-Uzm'y daha ziyade mkilta drmek maksad- sunsine mstenid ve matf olabilmesi dahi bakaca lyh- htr- ksrnem olmakda bulunmudur. imdi u satrlar yazarken Manastr Mntkas Kumandanl Vekleti'nden alnan ve aynen ve zeylen ref ve takdim olunmak zere bulunan iki kta telgrafnme muhteviyt dahi ibu marztm teyid-i ahvlden grlmdr. Binenaleyh bu hle aresz olacak bir tedbir var ise o da dev-i kl olan emr u fermn- inyet ve isabet-iktirn- Halife-i akdes ve azamleridir. te hk-i py- emel-bah-y kudsiyet-ihtiv-y Hilfetpenhlerine ebed ve zevl-i n-pezr olan ubdiyet-i rsiha ve sadakat-i hakikyye-i abdnem ve salbet-i slmiyem sikasyla byle bir lisan- hakikatle teveddde cret-yb olduum marzdur. **
Telgrafnme

Mbeyn- Hmyn- Cenb- Mlkne Bakitbet-i Cellesi'ne Harbiye Nezret-i Cellesi'ne Manastr'dan imdi mevrd telgrafnme sureti ber-vech-i zr arz ve tezyl olunur. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Yvern- Hazret-i ehriyr'den nc Ordu-y Hmyn Mri brahim Suret rdt- seniyye-i mstekrralaryla tebaa-i vezir-i dostnlerine bah ve ihsan buyurulan Kanun- Esas'nin tatbikt- filiyesine msaade ve icab- hlin irde buyurulmas suretiyle sadakat ve ubdiyetimizin halelden vikyesini istirhm ve Pazar gnne kadar Meclis-i Mebusn'n kdna dair fermn- hmynlar sdr buyurulmad hlde rza-y ehriyrlerine muhalif ahvlin vukuu derkr olup ve Manastr Vilyeti dahilinde el-yevm bulunan memurn-i mlkiye erkn ve mer ve zbitn- askeriye ve efrd- ahanelerine ulem ve meyih ve'l-hsl kibr u sgr edyn- muhtelife mensubninin bil-istisn vahdniyet-i Hud'ya kar ahd msk- umum altnda bulunduunu arz ederiz. Fermn. Sret Selanik'de huzur- mr-i efhamye

41

Atebe-i felek-mertebe-i cenb- Padiah'ye kede klnan telgrafnme aynen bldr. Hisse-i fehmet-penhlerine isabet eden vazife-i hamiyet ve vatan-pervernin fs msterhamdr. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Osmanl Terakki ve ttihad Cemiyeti Manastr Merkezi **
Telgrafnme

Atebe-i Felek-mertebe-i Cenb- Padiah'ye rdt- seniyye-i mstekrralaryla tebaa-i vezir-i dostnlerine bah u ihsan buyurulan Kanun- Esas'nin tatbikt- filiyesine msaade ve icab- hlin irde buyurulmas suretiyle sadakat ve ubdiyetimizin halelden vikyesini istirhm ve Pazar gnne kadar Meclis-i Mebusn'n kdna dair fermn- hmynlar sdr buyurulmad hlde rza-y ehriyrlerine muhalif ahvlin vukuu derkr olup Manastr Vilyeti dahilinde el-yevm bulunan memurn-i mlkiye erkn ve mer ve zbitn- askeriye ve efrd- ahaneleriyle ulem ve meyih ve'l-hsl kibr u sgr edyn- muhtelife mensubninin bil-istisn vahdniyet-i Hud'ya kar ahd msk- umum altnda bulunduunu arz eyleriz. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Osmanl Terakki ve ttihad Cemiyeti Manastr Merkezi **
Telgrafnme

Sret rdt- seniyye-i mstekrra ile tebaa-i vezir-i dostnlerine bah ve ihy buyurulan Kanun- Esas'nin tatbikt- filiyyesine msaade ve icab- hlin irde buyurulmas suretiyle sadakat ve ubdiyetimizin halelden vikyesini istirhm ve Pazar gnne kadar Meclis-i Mebusn'n kdna dair fermn- hmynlar sdr buyurulmad takdirde rza-y ehriyrlerine muhalif ahvlin vukuu derkr olup ve Manastr Vilyeti dahilinde el-yevm bulunan memurn-i mlkiye ve erkn ve mer ve zbitn- askeriye ve efrd- ahaneleriyle ulem ve meyih ve'l-hsl kebr u sagr ve edyn- muhtelife mensubninin bil-istisn vahdniyet-i Hud'ya kar ahd msk- umum altnda bulunulduu arz olunur. Fermn. Harbiye Nezret-i Cellesi'ne

42

Osmanl ttihad ve Terakki Cemiyeti tarafndan atebe-i felek-mertebe-i cenb- Padiahye kede klnp bir sureti dahi taraf- kerye tevd edilen muhtra sureti aynen bl edilmi olduu marzdur. Fermn. F 10 Temmuz sene [1]324 / [23 Temmuz 1908] Manastr Mntkas Kumandan Vekili Mirliv Taki
BOA, YEE, 71/69

43

C- MAR FAAL YETLER

44

17
MANASTIR'DA KILA VE HASTAHANE'YE KONULACAK K TABELER Manastr'da yeni ina olunan svari klas ile hastahanenin yapl tarihlerini gsteren kitabe iin Resa Efendi tarafndan yazlan iirlerin padiah tarafndan da beenildii
NATPISITE [TO KE SE ZAKA^AT NA VOENIOT KAMP I BOLNICATA VO BITOLA I na padi{ahot mu se dopadnala poezijata napi{ana od Resa-efendi po povod natpisot {to }e gi odbele`i datumite na izgradbata na noviot voen kamp i na bolnicata vo Bitola. 18 noemvri 1884 g.

Tarih-i Kla-y Svari-i Askir-i Nizamiye-i Hazret-i ahane der-Manastr h- sahib-i madelet-hakan- dr-menkabet Dver-i haydar-ecat ehriyr Abdlmecid Hazret-i Vefk- Cenb- Kibriydr yveri Rm etse emrine skender'i olmaz bad Dim efkr- hmynu imr- memleket Gid ad define endesi sille-i sedd Akdem-i mlidir terfh-i ahvl-i ibd Eyler ahrr der-i ihsanna her dem abd Askir-i ahanesin ihy buyurdu himmeti Eyleyince ltf-i Hak'la vaz- kann- cedd Bir usul hkmne rabt etdi ki cey-i h Akl- Eflatun'a gelmez idi bu rey-i red

45

Rumeli'nin merkezi ehr-i Manastr'da hemn Bu svari klas oldu metnetle vahd Maksad teksr-i asker matlab ihy-y din Himmeti l hmyn baht gayetle sad Ltfuna yn olduka cnd- Mslimn Tna ser-dde olsun y Rab ad-y and Syledi tarih-i tmmn bendesi kemter-res Brekallah yapd dilc kla h Abdlmecid Sene 1260

Tarih-i Hastahne-i Askir-i Nizamiye-i Hazret-i ahane der-Manastr Dver-i hurd-eser fermn-rev-y huk u ter ehriyr- dd-gster hazret-i Abdlmecid lem syi bulup kesbetdi hsn-i intizm Olal zll- zall-i adli ifka medd Giye-i berdu dr Cem-i kemne bendesi Man htemdir ki ihsanna kemter abd Mahz- ilhm- Hud r-y zt- evketi Fikri sib-i nemk glib-i rey tedbiri sedd Adilde Frk-eser ilm ecatde ali Akl Eflatun'a glib tarz- zhd Byezd Etmemidi bir hekmin aklna asla hutr Ceyine hikmetce tanzim etdii vaz- cedd

46

Hastahne yapdrp ehr-i Manastr'da bu dem Askerisin eyledi ihy ehinh- ferd Hem muall hem havdr ve hem gyet metin Kpy b- irem oldu bu mevkide pedd Hasret olsun hastalk zebhine askeri Hfz ede cmle elemden ceyini Rabbu'l-vahd Syledi itmmetin tarih-i tmmn Res Nev-msanna dr- bimr yapd h Abdlmecid Sene 1260

** Veliyy'l-himem kerm'-iyem devletl inyetl tfetl bbehetl efendim hazretleri Malum- Seraskerleri buyurulduu zere sye-i evket-vye-i hazret-i ahanede Manastr'da derdest-i ina olunan svari klasyla hastahnenin kaps blsna hakkolunmak iin Silistre mri atfetl paa hazretlerinin kethdlk hizmetinde bulunan Resa Efendi marifetiyle ind klnarak memuru tarafndan b-tahrrt tevrd eden iki kta tarih Maliye nzr devletl paa hazretleri cnibinden b-tezkire irsl olunmu ve mezkr tarihler bir kere grlp tashhi iktiz eyledii hlde icra klnmak zere saadetl Ziver Efendi'ye gnderildiinden efendi-i mrunileyh tarafndan dahi bakaca iki kta tarih tanzim ve ind birle takdim klnm ve manzr- l-i hazret-i Mlkne buyurulmak iin ikisi dahi tezkire-i merkme ile beraber sy- smlerine gnderilmi olmala slif'z-zikr tarihlerin hangisi rehn-pesend ve tahsn-i l-i cenb- Padiah buyurulur ise icra-y icab zmnnda keyfiyet Maliye nzr mrunileyh hazretlerine havale olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tevkr olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle zikrolunan tarihler manzr- evket-mevfr- hazret-i Hilfet-penh buyurulmu ve efendi-i mrunileyh tarafndan tanzim ve takdim klnan tarihler gzel ind olunmu olduundan tarih-i mezkrlar hakk ve tanzim olunmak zere icabnn icras mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i Mlkne muktez-y mnfinden bulunmu ve mezkr tarihler yine savb- llerine iade klnm olduu muht- ilm-i lleri buyuruldukda ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir.

47

F 7 Zilkade sene 1260 / [18 Kasm 1844]

BOA, rde Dahiliye, no: 4677

48

18
SKP'TE KALE, MANASTIR'DA KPR TAM R skp Kalesi'nin Beylik zahire anbar duvarnn tamiriyle Manastr'daki Dragor Nehri zerindeki kprnn sk sk tamir gerektirdiinden yklarak, yerine daha geni ve dayankl olarak yenisinin yaplmas
POPRAVKA NA KALETO VO SKOPJE I NA MOSTOT VO BITOLA Popravka na yidot na Bejlik Zahire-ambarot pri Skopskoto kale i izgradba na nov most na rekata Dragor vo Bitola po urivaweto na stariot, od pri~ini {to na stariot trebalo da se izvr{uvaat ~esti popravki. 23 juli 1847 g.

Atfetl efendim hazretleri skb Kalesi'nin varo tarafnda bulunan kebr duvar mukaddem hn-i tamirinde metnet zere yaplmam olduundan iki tarafndan elli zir tlunde yeri mnhedim olmu ve mahall-i mezkr lede'l-kef sed stnde olan beylik zahre anbar duvarnn tamiriyle beraber on bin kuru masrafla tamiri husle gelecei ve u aralk iktizsna baklmad hlde ileride masrf- kesreyi istilzm edecei beynyla icabnn icras skb Valisi atfetl paa hazretleriyle defterdar efendi tarafndan b-tahrrt- mtereke beyn ve inh olunmu ve kuyd- lzmesi ve iktizs mfd- ilm ve derkenardan anlalm olmala ber-mceb-i inh mezkr duvarlarn kefini tecvz etmemek ve bi't-tasarruf daha noksan masrafla vcda getirilmek zere icra-y tamiri zmnnda iktizsnn fs. Manastr'da Nehr-i Dragor zerinde olan cisr geen sene mehm-emken tamir olunmu ise de cisr-i mezkr cadde zerinde olduuna ve icra-y talim ve taallm zmnnda ekseri top ve svari mrr etmekde bulunduuna binen biraz mahalleri fenalaarak muhtac- tamir olmu ve cisr-i mezkr aralk aralk tamir etdirilmekde ise de artk khneleerek kbil-i tamir olmadndan bu mevkii mnasebetiyle vsatlice olmas lzmeden bulunduundan cisr-i mezkrun hedmiyle ber-vech-i rasnet vsatlice olarak mceddeden bir cisrin inas Rumeli Ordu-y Hmynu bamhendisi marifetiyle lede'l-kef enkaz- mevcudesinden mad yirmi sekiz bin elli kuru masrafla vcda gelecei tahmin klnm idiinden icabnn fs mahall meclisinden tevrd eden mazbatada beyn ve inh olunmu ve kezlik kuyd- lzmesini ve iktizs ilm ve derkenar klnm olmala mrru'l-beyn cisrin masrf- inaiyyesi kefini tecvz etmemek ve belki daha ehven masrafla husle getirilmek zere mceddeden bina ve inas hususlarnda istzn- irde-i seniyyeyi mil Maliye nzr devletl paa hazretlerinin iki kta takrri manzr- l buyurulmak iin sy- atflerine gnderilmi olmala muvfk- irde-i seniyye-i hazret-i Padiah buyurulur ise icra-y muktezlar nzr- mrunileyh hazretlerine havale olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim.

49

F 8 sene [12]63 / [22 Temmuz 1847] Marz- ker-i kemneleridir ki Enmele-zb-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i veklet-penhleriyle mezkr takrrler meml-nazar- evket-eser-i hazret-i Padiah buyurulmu ve ir ve istzn olunduu vechile bend-i evvelde zikrolunan duvarlarn ber-minvl-i muharrer tamiri ve bend-i snde mnderic cisrin dahi kefini tecvz etmeyip daha ehven masrafla husle getirilmek zere mceddeden bina ve inas zmnnda icra-y iktizlarnn nzr- mrunileyh hazretlerine havalesi mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i cenb- Mlkne icab- lsinden bulunmu ve takrr-i mezbre yine savb- savb-nm-y safnelerine iade ve tesyr klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 9 sene [12]63 / [23 Temmuz 1847]
BOA, rde Dahiliye, no: 7946

50

19
KUMANOVA'DA KPR NASI Kumanova Kazas'na iki saat mesafede bulunan Bck deresinin k mevsiminde etrafa verdii zararn nlenmesi iin zerine bir ahap kpr yaplmas
IZGRADBA NA MOST VO KUMANOVO Izgradba na drven most na rekata Bi~ik na mestoto {to e oddale~eno dva ~asa od Kumanovskata kaza so cel da se onevozmo`i rekata da ja o{teti okolinata vo zimskiot period. 8 septemvri 1859 g.

Maliye Nezret-i Cellesi'nin 12 Muharrem sene [1]276 tarihiyle Meclis-i Vl'ya havale buyurulan bir kta takrrinden mstebn olaca vechile posta tatarlarnn vaktiyle mahallerine gidip gelmeleri iin esn-y rhda bulunan ahab kprlerden tamirt- klliyeye muhtac olanlarn evvelbahara talki ve on bin kuru masrafla vcda geleceklerin dahi hemen kef ve mnkasasyla tamirtna baklmas zmnnda tammen yazlan emirnme-i sm zerine skb tarafndan vuku bulan irda Kumanova Kazas'na iki saat mesafede bulunan Bck Deresi hengm- itda tuyn ederek skb Caddesi'ni pek fena hlde bozmasyla mahall-i mezkra mceddeden bir aded ahab kprnn inas iktiz ederek kefi bi'l-icra drt bin yz krk kuru masrafla hsl olaca anlalm ve inasna dahi mberet klnm olduu inh olunmala ve suret-i ir emirnme-i mezkr ahkmna dahi muvfk grnmekle ol vechile icra-y icabnn nezret-i mrunileyhya havalesi Meclis-i Vl'da dahi tezekkr klnm ise de ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 28 Muharrem sene [1]276 / [27 Austos 1859] (Meclis-i Vl yelerinin mhrleri)
**

Atfetl efendim hazretleri Meclis- Vl'dan kaleme alnp melffuyla beraber mantk- l buyurulmak zere arz ve takdim klnan mazbata melinden mstefd olduu vechile skb Eyleti dahilinde kin Kumanova Kazas'na iki saat mesafede bulunan Bck Deresi hengm- itda tuyn ederek skb Caddesi'ni pek fena hlde bozmasyla mahallince icra klnan kefi mcebince drt bin bu kadar kuru masrafla mahall-i mezkra mceddeden bir aded ahab kprnn inasna mberet olunmu olmas yolunda grnmekle f-y muktezsnn Maliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi tezekkr olunmu ise de ol bbda her ne vechile emr u fermn- hazret-i Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkirei senver terkmine ibtidr olundu, efendim.

51

F 9 S sene 1276 / [7 Eyll 1859] Marz- ker-i kemneleridir ki Enmele-zb-i tekrm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle evrak- marza manzr l-i hazret-i Padiah buyurulmu ve husus- mezkrun tezekkr ve istzn buyurulduu vechile f-y muktezsnn nezret-i mrunileyhya havalesi mteallik ve eref-snh buyurulan emr u irde-i seniyye-i cenb- Mlkne icab- lsinden olarak evrak- merkme yine savb- sm-i saflerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'lemrindir. F 10 S sene [12]76 / [8 Eyll 1859]
BOA, rde Meclis-i Vl, no: 18476

52

21
MANASTIR'DA MADEN SULARI TES SLER Manastr yaknlarnda bulunan maden sularndan Ekisu ile stime(?) suyunun yanna yaplan havuzlarn tamamland / stime suyunun yanndaki bir baka tatl su kaynann da Ekisu yanna getirilerek burada bir kahvehne ile dinlenme yeri yaplmas iin gerekli parann Hazine'den karland
INSTALACII NA MINERALNITE VODI VO BITOLA Dovr{uvawe na izgradenite bazeni pokraj izvorot na kisela voda od mineralnite vodi {to se nao|aat vo blizinata na Bitola so toa {to }e se donese u{te eden izvor na slatka voda. Na istoto mesto }e se izgradat i edna kafeana i odmorali{te. Neophodnite finansiski sredstva se obezbedeni od dr`avnata kasa. 14 noemvri 1863 g.

Maliye Nezret-i Cellesi'ne Manastr etrafnda bulunan miyh- madeniyeden Ekisu ile stime suyunun yanna on bin kuru ile yaplacak havuzlarn tekml olduu ve stime suyunun yannda bulunan m-i lezzin dahi eki su yanna getirilerek bir kk kahvehne ile ikmet iin bir mahal ina klnm idii atfetl Subhi Beyefendi hazretleri tarafndan vuku bulan inhdan anlaldndan mebla- mezbrun hazinece tesviye ve havalesi hususunun savb- devletlerine irna bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulmu ve bunun mahallince bi'l-mzyede bedel-i mnasib ile iltizm edilerek verilen masrafn az mddet iinde istf olunmas kbil olaca dahi mr-i mrunileyh cnibinden ifhen ifade klnm olmala iktizsnn icrasna himmet buyurula deyu. 2 Cemziyelhir sene [12]80 / [14 Kasm 1863]
BOA, A. MKT. MHM, 283/73

53

20
DEBRE- BL'DA HKMET KONAI VE KILA NASI Debre-i Bl'da hkmet kona ve bir tabur asker alabilecek kapasitede bir kla ina edilip bir tabur asker ile eitimleri iin bir batarya top gnderilmesi
IZGRADBA NA VLADIN KONAK I VOENA BARAKA VO GOREN DEBAR Izgradba na eden vladin konak i na edna voena baraka so kapacitet na priem na edna voena redica i ispra}awe na edna topovska baterija so cel da se obu~i taa voena edinica. 4 oktomvri 1863 g.

Subhi Beyefendi Hazretleriyle Maliye Nezreti Cellesi'ne Debre-i Bl'da bulunan arsa-i vsiann bir tarafna hkmet kona ve dier cnibine dahi bir tabur istib edecek derecede bir kla inas hususuna atfetl Subhi Beyefendi hazretlerinin inhs zerine taraf- vl-y serdr- ekrem ile icra olunan muhabere mcebince bi'l-istzn irde-i seniyye-i hazret-i Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulmu ve suret-i hl mr-i mrunileyhe bildirilmi olmala defterinin vrdunda hazinece tesviye-i muktezsna himmet buyurula deyu dahi kla inasyla bir tabur askir-i ahane ikmesi hususuna ve teferrutnn icrasna dair atfetl Subhi Beyefendi hazretlerinin tevrd eden tahrrt ol bbda taraf- vl-y serdr- ekrem ile muhabereyi mil tezkirenin ve evrak- mteferriasnn arz ve takdimini mutazammn tezkire-i senver takmyla sy- smlerine irsl klnm ve suret-i hl mr-i mrunileyh ile Maliye Nezret-i Cellesi'ne bildirilmi olmala oraca dahi icabnn icrasyla tezkire-i merkmenin iadesi mtevakkf- himem-i mrleridir ve mezkr tabur ile drt kta topun imdiden sevki derece-i lzum ve ehemmiyetde idii ifadesine dair vrd eden muharrert- behiyyeleri zerine keyfiyet serdr ekrem devletl paa hazretleriyle lede'l-muhabere bu klann bir tabur istib edecek derecede bir kat bina olunmas ve imdiden drt kta topun sevki topularn matlb vechile talim ve taallm edemeyip maharetsizliklerini mcib olacandan lykyla taallm edebilmek iin bir batarya topun mezkr tabur ile beraber imdiden sevk ve irsli mnasib olaca ifade olunmu ve bu suret muvfk- hl ve maslahat bulunmu olduuna mebn hemen icra-y icabyla tesviye-i masrf maddesinin Maliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi hususuna bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulup suret-i hl Bb- Serasker ile nezret-i mrunileyhya havale ve ir klnm olmala iktizsnn icrasna himmet buyuruldu siyknda ukka. 20 Reblhir sene [12]80 / [4 Ekim 1863]
BOA, A. MKT. MHM, 279/24

54

55

22
SKP'TE HKMET KONAI, HAP SHANE VE ZAPT YE KOUU NASI skp'te yeni bir hkmet kona, 100 kiilik bir hapishane ve zabtiye kouu ile bir ahr yaplmas
IZGRADBA NA VLADIN KONAK, ZATVOR I POLICISKA STANICA VO SKOPJE Izgradba na eden nov vladin konak, eden zatvor za sto lica, policiska stanica i {tala. 19 juli 1864 g.

Maliye Nezret-i Cellesi'nin 2 Muharrem sene [1]281 ve 25 Mays sene [12]80 tarihiyle Meclis-i Vl'ya havale buyurulan bir kta takrri melinden mstebn olduu zere skb Sanca hkmet konann masrf- tamiriyesi olan bin sekiz yz seksen be buuk kuruun tesviyesi ve konak- mezkrun cr bulunan yz elli kuruun zerine yetmi dokuz senesi Mays ibtidsndan itibaren iki yz elli kuru zam olunarak alt yz kurua ibl kararladrlm ise de konak- mezkr hakkyla kbil-i iskn olamadndan skb Kasabas'nn vasatnda bulunan yedi bb vran hnenin cmlesi on bin kurua mbyaa olunarak arsas zerine bir bb hkmet konayla yz nefer mcrimne kf hapishne ve yz nefer ihta eder zaptiye kouu ve bir ahrn inas lede'l-kef yetmi dokuz bin sekiz yz otuz kuru masrafla vcda gelecei tahmin olunmu ve hazine mal olarak mevcud olan harab hapishnenin on be bin kurua itirsna tlib bulunacandan st taraf iin altm bu kadar bin kuruun cnib-i mrden its lzm gelmi olduundan bahisle tesviye-i iktizs Ni Valilii cnibinden inh olunmasyla konak- mezkrun usulne tatbikan ol mikdar masrafla inas ve istcr olunan mezkr hkmet konana sarf klnan bin sekiz yz otuz kurula yetmi be senesinden yetmi dokuz senesi Nisan' nihayetine dein ehriye er yz ellier kuru ve sene-i merkme Mays' ibtidsndan mezkr konan ikmline kadar ehriye altar yz kuru bedel-i crn hazinece kabul ve mahsubu istzn olunmu olup vka mahall-i mezkrda hkmet kona ittihz olunan hnenin harab olmas cihetiyle dernunda iskn kbil olamamasndan ve dier mnasib mahal dahi bulunamamasndan dolay orada n- Hkmet-i seniyye'ye lyk yle bir dairenin mceddeden tesviyesi iktiz-y hlden olmasna ve senev verilmekde olan cra nisbetle sarf olunacak ake dahi hadd-i itidalde grnmesine mebn zikrolunan konan inas ve masrft ve crtn mahsubu zmnnda ber-mantk- takrr hazinece f-y muktezsnn nezret-i mrunileyhya havalesi tezekkr klnd ise de ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 23 Muharrem sene [1]281 ve f 16 Haziran sene [1]280 / [28 Haziran 1864] (Meclis-i Vl yelerinin mhrleri) **
56

Atfetl efendim hazretleri Meclis-i Vl'nn mazbata-i marzas melinden mstefd olduu vechile skb Sanca hkmet konanda iskn kbil olamadndan skb Kasabas'nn vasatnda bulunan yedi bb virn hnenin cmlesi on bin kurua mbyaa olunarak arsas zerine bir bb hkmet konayla yz nefer mcrimne kf hapishne ve yz nefer ihta eder zaptiye kouu ve bir ahrn inas lede'l-kef yetmi dokuz bin sekiz yz otuz kuru masrafla vcda gelecei tahmin olunmu ve hazine mal olarak mevcud olan hapishnenin on be bin kurua itirsna tlib bulunacandan st taraf iin altm bu kadar bin kuruun cnib-i mrden its ve istcr klnan konaa sarf olunan bin sekiz yz otuz kurula yetmi be senesinden yetmi dokuz senesi Nisan' nihayetine dein ehr er yz ellier ve sene-i merkme Mays' ibtidsndan mezkr hkmet konann kemline kadar ehr altar yz kuru bedel-i crn hazinece kabul ve mahsubu zmnnda f-y muktezsnn Maliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi tezekkr klnm ise de ol bbda her ne vechile emr u irde-i seniyye-i hazret-i Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkirei senver terkm klnd, efendim. F 13 S sene 1281 / [18 Temmuz 1864] Marz ker-i kemneleridir ki Hme-pr-y tazm olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle mazbata-i marza manzr- mel-mevfr- hazret-i Mlkne buyurulmu ve husust- merkmenin tezekkr ve istzn olunduu vechile f-y muktezlarnn nezret-i mrunileyhya havalesi eref-snh ve sudr buyurulan emr u irde-i mekrim-de-i cenb- Cihan-bn mantk- cellinden olarak mazbata-i mezkre yine savb- sm-i safnelerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 14 S sene 1281 / [19 Temmuz 1864]
BOA, rde Meclis-i Vl, no: 23129

57

23
P RLEPE'DE TELGRAF MERKEZ NASI / MANASTIR-P RLEPE ARASINDA LAVE TELGRAF HATTI YAPILMASI Pirlepe Kasabas'nda maliyeti halk tarafndan karlanmak zere bir telgraf merkezinin yapmyla Manastr ile Pirlepe arasndaki telgraf hattna yeni bir hat ilave edilmesi / Telgrafhane inas iin yardmda bulunanlarn listesi
IZGRADBA NA TELEGRAFSKI CENTAR VO PRILEP / DODAVAWE NA TELEGRAFSKA LINIJA POME\U BITOLA-PRILEP Obezbedeni finansiski sredstva od strana na narodot za izgradba na edna telegrafska stanica vo Prilep / Dodavawe na edna nova telegrafska linija na telegrafskata linija Bitola - Prilep / Spisok na lica {to pomagale pri izgradbata na telegrafskata stanica. 17 avgust 1896 g.

Manastr'dan Pirlepe'ye temdd olunacak hat iin Avrupa'dan mbyaa olunacak eya bahsn mbeyyin pusulasdr Kilogram Beher yz kilogram Santim aded Tel Makine avu takm Eleman Sigorta Mezkr teller ile eya-y sairesinin nakliye ve sandk bahs [Yekn] Memurn maa Neferen aded Mdr Maa 1 800 Kuru 5.000 kyye aded 65 2 3 60 Fincan- cedd 800 Frank aded 60 1 450 40 5 8 3.000 1.320 900 120 300 28 900 6.568 Nev aded hsl Frank aded

58

Msl- muharrert [Yekn]

166 966 **

Pirlepe Kasabas'nda ina olunacak telgrafhne[ye] ine eden kesnn esmlerini mbeyyin defterdir Meclis-i Nib-i Kaza Meclis-i dare Kaymakam- Kaza dare Vchdan mekremetl azsndan rifatl Cafer Efendi azsndan Abdlhadi Salih Bey kuru Halil Bey Efendi Salih Bey kuru 300
kuru 100 kuru 100 Kuru 100 222

Meclis-i Dev Mmeyyizi Mehmed Ali Efendi

kuru 100

Vchdan Hac Musa

kuru 222

Mal Mdr Sleyman Efendi

kuru 75

Tahrrt Ktibi Yusuf Efendi

kuru 50

Meclis Ktibi Raif Efendi

kuru 50

Vchdan Rifat Bey

kuru 40

Meclis- dare azsndan Nico Aa

kuru 100

Meclis-i Dev Meclis-i Dev mmeyyizlerin mmeyyizler inden den Haci Grae Ramo Aa Aa kuru
100 kuru 100

Batahsildar Selim Bey

kuru 60

Alt Nefer Tahsildar[]n

kuru 150

Zaptiye Yzbas Bereket Aa

kuru 30

Vukut Ktibi Ahmed Efendi

kuru 25

Sandk Emini Nikola Nasov

kuru 275

Tapu Ktibi Yusuf Aa

kuru 25

Tefti Memuru akir Efendi

kuru 25

Tccar- muteberndan Mire Bombol Aa

kuru 222

Tccardan Hac lyaoullar

kuru 249.5

Tccarndan Kone Martin

kuru 111

Mahkeme Ktibi Ahmed Efendi

kuru 40

Gola Sabiyazde Hseyin Aa

kuru 45

Srgc Hac Salih Aa

kuru 55

Kaltakc Yahya Aa
kuru 40

Sabit Aazde brahim

kuru 35

Kanbere Yusuf Aa
kuru 40

Tccardan

Orcofcal

Nikola Cuke

Tccardan

Yovanzerde

59

Dame Petre
kuru 166.5

Yovane
kuru 111

kuru 166.5

Haci Panto
kuru 166.5

kuru 111

Dimko Acko
kuru 166.5

Naydo Kulu Erikoullar

kuru 166.5

Tccardan Mihail Kalugera

kuru 166.5

Mihail Vreto ve karnda Risto

kuru 111

Naum Macar
kuru 111

Dimitri Krota
kuru 166.5

Bakkal Kosta Mitro

kuru 55.5

Kazanc Mihal Bzergn

kuru 83.5

Nikola Gine Bazergn

kuru 27.5

Tfeki Mehmed Aa
kuru 55

Emirolu Ali Aa
kuru 55

Nikola Kondo Aa
kuru 111

Benerekli Yovan Riste

kuru 166.5

Kazanc Mire Yanko

kuru 166.5

Kone Trpe Bakkal

kuru 111

Haci Riste Bune

kuru 111

liya Too
kuru 55.5

Naume Too
kuru 55.5

Papa Stefan
kuru 166.5

Dimitri Haci liya

kuru 111

Dimitri Moyso Bajo

kuru 166.5

Kone Zogo
kuru 111

Kazanc Yovane Yakofe Pavle Bade Bakkal

kuru 55 kuru 111

Naume Haci Ognen

kuru 55.5

Kone Sekula Bzergn

kuru 111

Naume ervenko
kuru 55.5

Nikola Pote
kuru 111

Dina Petre Tata

kuru 111

Kazanc Nikola
kuru 55.5

Beeye Bzergn
kuru

Tale Aladenti
kuru

Dime Peko
kuru

liya Kantarc
kuru

o Direfe
kuru

11 Dime Balk
kuru

55.5 Ae Vranceli
kuru

83 liya Boboyerko
kuru

55.5 Kazanc Moyso Reste

kuru

55.5 Sotrie Hanc

kuru

55.5

55.5

55.5 Velyan Sekula

kuru

166.5 Kona Okle

kuru

55.5

Bose Krabe
Kuru

Reste Kona Yankula

kuru

Ae Todore
kuru

Stoyle Balaska
kuru

55.5 Kazanc Yovan Kondo

kuru

111 Yankula Gravali

kuru

55.5 Kazanc Yuka

kuru

111 Kazanc Kone Katrenoka

kuru

55.5 Dime Yipan

kuru

55.5 Kone Zedie

kuru

55.5

55.5

55.5 Bakkalba Hac Ali Aa

55.5

83 Sarra Yusufolu Hasan Kahya

kuru

55.5 Dizdar vazolu Preselli Receb Hfz Ahmed Mehmed Aa Aa

60

kuru

Aa
kuru

kuru

kuru

kuru

30 Manca Osman Aa
kuru

30 Direnoval smail Aa
kuru

30 Arap Birin Aa
kuru

30 Talebeden Zekeriya Efendi

kuru

30 Arpac Mehmed Efendi

kuru

30 Tano Selim Aa
kuru

30 Hac Bayram Aaoullar

kuru

30 Nalband Ago Osmanoullar

kuru

30 Nalband Ago Rstem

kuru

30 Ekmeki Molla Timur

kuru

30 Bakkal Ali Efendi

kuru

30 Sinan Aazde Ahmed Aa

kuru

30

30

30

30

30 Beki Sleyman Beete

kuru

Nalband Hac Azizoullar

kuru

30 Gavil Hasan Aa
kuru

Adem Cobe Aa
kuru

30 slm Ekmeki Esnaf

kuru

30 Debbhne Mahallesi slm

kuru

Balko smail Nazif Efendi kuru Aa kuru 30 30 Tokan Mahallesi slm

kuru

30 Yonce Sleyman Aa
kuru

30 Orta Mahalle slm

kuru

Dipete Mahallesi slm

kuru

495 Akmescid Mahallesi slm

kuru

30 ar Mahallesi slm
Kuru

120 Bayraklbey Mahallesi slm

kuru

165 Terzeme Mahallesi slm

kuru

130 Kasaba Hristiyan Mahallt

kuru

65 Macoteli Apostol
kuru

55.5 Gostra Karyesi'nden Sekula

kuru

75 Senokos Karyesi'nden Zdrave

Kuru

90 Dolneni Karyesi'nden Stoyan Velko

kuru

175

295

499.5 spele Karyesi'nden Tale Kole

kuru

Dosevo Biraylova Karyesi'nden Karyesi'nden brahim Goge Angele Ortak

kuru kuru

55.5 Istoroa Karyesi'nden Stoyan

Kuru

55.5 rnite Karyesi'nden Sinan Sase

kuru

55.5 Dilgofa Karyesi'nden Kasali

kuru

27.30 Margabet Karyesi'nden Sekula

kuru

55.5 Trizende Karyesi'nden Yankula Pankolat

kuru

27.30 Koha Karyesi'nden Angele

kuru

55.5 Segeri Karyesi'nden Trayko Angele

Kuru

55.5 Petaleva Karyesi'nden Receb

kuru

27.30 Rimova Karyesi'nden Veletitan

kuru

12.5 Jabyani Karyesi'nden Trayko

kuru

27.30 Karyeli Kostadin

kuru

27.30 Ropotovo Karyesi'nden Trayko Gaydaci

kuru

40.10

82.10 Aslankolu Stonoye liya

55.5 Boonlu Stoyko Kolar

27.30 Drenoval aban

27.30 Selcebadeli Boko Riste

55.5 Krivogatanl Sekula

Jitofce'den Ali bata

61

Kuru

kuru

kuru

kuru

Veroyan
kuru

kuru

27.30 Buhuranl Ali Mata

kuru

55.5

27.30

27.30

55.5 Virame Panaydokoa Yani

kuru

27.30 Zebulcanl Ae
kuru

Lianl Braho Bresteli olak Yine karye-i kuru Emin Aa mezbrdan kuru Arslan 55.5 kuru 55.5 27.30 Nuslanl Belobolal Tarandenli Kartac Velkao Ognan Stoyan Ortak
kuru kuru kuru

111 Bukanl Mitre

kuru

12.5 Oba-i Kebirli Riste Gola maa Nikola

kuru

55.5 Bicinci Traya

kuru

27.30 Svetomitreni liya Kolar

kuru

27.30 Korjoyanl Petko evie

kuru

37.5 Vribyanl Momir Ortak

kuru

12.5 Berotinli Naume

kuru

27.30 Topolcanl Yankula Kocaba

kuru

27.30

37.5

55.5

27.30

82.10 Veselcanl Riste ve Zagoranl Biko

kuru

55.5

Kelpal van ve Troykrstl Dame

kuru

Kanatlar Tekke-nini Ali Baba

kuru

Musa Obal Muska

kuru

40.10 Urleli skale

kuru

27.30

Eleklerli Srmeli Mehmed ve Naume

kuru

32.5 Makoval Koydo

kuru

40.10 vanli Boliko kuru 27.30 Marolli Yovan Borce

kuru

Birnikli Trayko Save

kuru

37.5 Koropeli Trayle Aylak

kuru

37.5 Buncal Petro

kuru

27.30 tavieli Trayko

kuru

40.10 Budaklarl Cerincanl Tode Yofe Marko Dedeball kuru Harizan 37.5 kuru 55.5 Rapeli Petko Catepte Spase Enbar kuru kuru 55.5 55.5 Pirlipeli Dimo Vien
kuru

Rusceli Sagos
kuru

55.5 Berofce karyeli Mitride

kuru

27.30 Dobyacane-i Bala Karyesi'nden Trayko

kuru

37.5 Alvarlar Karyesi'nden

kuru

55.5 Kadkyl liya

kuru

27.30 Oba-i Sairli Haci Zdrave

kuru

37.5 Kala-i Varodan Dimo Mende

kuru

27.30

55.5

27.30

27.30 Dobyacane-i Zir Karyesi'nden Tute

kuru

111 Prisan Karyesi'nden Trayko Sekula

kuru

Petrik Direnofe Karyesi'nden Karyesi'nden Yovan Ruban Koco Angele

kuru kuru

Kostenceli Naume ve ....al Mire

kuru

27.30 Dabnica Papas

kuru

12.5

37.5 Direnli locarevikli Kole

37.5 Radoplulu Petre Peik

kuru

40.10 Klnl lko Stoyan

kuru

27.30 Selceli Mitre Keltovarl Dimo

27.30 Direnova-i Kebir Karyesi'nden

Mezrakolu Trayko Mitre

kuru

62

kuru

kuru

40.10

50

55.5

mer avu Aa
kuru

55.5

37.5

Kokreli Roesni Kole TraykoYovan Yano

kuru kuru

Jiholu Kola Gore

kuru

82.5 Vitoliteli vo Mitre

kuru

Melniceli Mitre
kuru

Polciteli Riste Yovan

kuru

55.5 Beiteli Stoyan

kuru

37.5 Gradenical Stoyan Petko

kuru

27.30 Gradenical Mitre

kuru

27.30 Budimirceli Kole Yovan

kuru

27.30 Staravineli Riste Yovan

kuru

82.10 Zovikli Krste Yovan

kuru

82.10 Donbeli Marko Dimitri

kuru

27.30 Gruniteli Stoyan

kuru

37.5 55.5 82.10 Manastirceli Vircanl Mitro Galiteli Riste Mitre ve ve Godyakl Stoyan kuru Petanl Gorki 55.5 Moyan kuru kuru 55.5 40.10

27.30 Virockolu Mitro Rizo

kuru

27.30 Kalanl Reste Domazet

kuru

27.30

27.30

27.30 Ceman
kuru

15.616.30
Numara: 75

F 15 Ramazan sene [12]85 tarih ve yirmi bir numaral takdim klnan mazbata-i ciznemize cevaben 8 evval sene [12]85 tarih ve iki yz doksan numaral eref-sudr olan emirnme-i smlerinin mel-i ulysnda telgrafhne iin cem olunmakda olduu beyn olunan ine ne yolda ve ne suretle cem olunmakda ve kimin tarafndan ne mikdar ey ine edilmekde bulunduunun esm be-esm zri mazbatal bir kta mfredt defterinin tisyr lzm geldii Meclis-i dare'den ifade olunmala icabnn icras hususu irde ve ir buyurulmu ve tbk- fermde-i smleri zere Pirlepe'de ina olunacak telgrafhne iin blda esm be-esm gsterilen kesn tarafndan olan ineleri ahalice bi'l-ittifak intihb olunmu olan komisyon- mahsus marifetiyle tecemmu olunmakda bulunmu ve bunun mecmu bermceb-i bl on be bin alt yz on alt kuru otuz paraya bli ve resde olmu ve telgrafhne-i mezkrun kef-i snsinde dahi bu masrafla vcda gelecei anlalp ve inas dahi derdest bulunmu olmala makinesiyle telgraf memurunun celbi hakknda icabnn icrasna msaade-i aliyyeleri sezvr buyurulmak niyaz maraznda bls defterli ibu mazbata-i ciznemizin takdimine cret klnd. Ol bbda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 17 Zilkade sene [12]85 ve f 17 ubat sene [12]84 / [1 Mart 1869]

63

(Pirlepe Kazas dare Meclisi yelerinin imzalar) **

Atfetl efendim hazretleri Manastr Sanca dahilinde kin Pirlepe Kasabas'nda bir telgraf merkezi kd lzumuna ve bunun ebniyesi iin baz ashb- servet ve kudret taraflarndan olunan ine on be bin kurua bli olup lede'l-mnkasa bu mikdar masrafla inas takarrur etmi olduundan icra-y iktizsna dair Selanik Vilyeti'nden vrid olan tahrrt ve ol bbda Nfia Nezret-i Cellesi'yle cereyan eden muhabere zerine r-y Devlet Nfia Dairesi'nden kaleme alnan mazbata arz ve takdim klnd. Mtalaasndan mstebn olduu zere Manastr hatt bir telden ibaret olmasyla muhabert- dimeye sekte gelmemek zere Manastr'dan Pirlepe'ye kadar bir tel daha temddi mnasib olup bunun iin muktez olan edevt bahs alt bin be yz altm sekiz franga bli olaca ve ikme olunacak bir nefer memur ile msl- muharrerta ceman dokuz yz altm alt kuru maa tahsisi lzm gelecei anlalm olmasyla edevt- merkmenin mbyaasyla ibu telin temddi hususunun nezret ve zikrolunan telgraf merkezinin mnkasas vechile inas maddesinin vilyet-i mrunileyhimya ir ve hazinece f-y muktezsnn Maliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi tezekkr klnm ise de ol bbda her ne vechile emr u fermn- hazret-i Mlkne mteallik ve eref-sudr buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 8 Ca sene [12]86 / [16 Austos 1869] Marz- ker-i kemneleridir ki Hme-pr-y tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle evrak- marza manzr l-i hazret-i Padiah buyurulmu ve mevdd- muharrerenin tezekkr ve istzn olunduu vechile icra-y iktizlar eref-snh ve sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i Mlkne icab- cellinden olarak evrak- merkme yine savb- sm-i hidvlerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 9 Ca sene [12]86 / [17 Austos 1869]
BOA, rde r-y Devlet, no: 692

64

24
OHR 'DE TELGRAFHANE NASI Manastr ile Elbasan arasndaki telgraf hattnn Ohri'den gemesi sebebiyle buraya bir telgrafhane tesis edilmesi
IZGRADBA NA TELEGRAFSKA STANICA VO OHRID Osnovawe na edna telegrafska stanica vo Ohrid od pri~ini {to tamu pominuva telegrafskata linija pome|u Bitola i Elbasan. 24 avgust 1869 g.

Nfia Nezret-i Cellesi'ne Manastr ve Ebasan arasnda bulunan telgraf hatt Ohri'den mrr eyledii cihetle oraya bir telgrafhne kdna mahallince lzum grnd Selanik Telgraf Mfettilii cnibinden ir olunmu ve mezkr telgrafhne memurunun beinci snfdan olmas idarece kararlatrlarak memur- mmileyhe sekiz ve bir nefer msl- muharrerta yz altm alt kuru maa its emsli iktizsndan bulunmu olmala muvfk- rey-i l-i cenb- nezretpenhleri buyurulduu hlde mezkr maalarn Hazine-i Celle'den tesviye ve its iin irde-i seniyyesinin istihsli bbnda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 2 Cemziyelevvel sene [1]286 ve f 29 Temmuz sene [1]285 / [10 Austos 1869] Feyzi ** Huzur- Fihmet-mevfr- Cenb- Veklet-penh'ye Marz- ker-i kemneleridir ki Manastr ile lbasan beyninde bulunan telgraf hattnn Ohri'den mrr eyledii cihetle oraya bir telgrafhne kdna mahallince lzum grnd mfettilii tarafndan bildirildiinin zerine memurunun beinci snfdan olarak sekiz yz ve bir nefer msl- muharrerta dahi emsli misill yz altm alt kuru maa itsyla zikrolunan maalarn Hazine-i Celle'den tesviye ve fs iktiz eylediine dair telgraf idaresinden mevrd bir kta takrr manzr- l-i cenb- veklet-penhleri buyurulmak zere leffen arz ve takdim klnm olmala icra-y icab bbnda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 4 Cemziyelevvel sene [12]86 ve f 31 Temmuz sene [12]85 / [12 Austos 1869] Kabul **

65

Atfetl efendim hazretleri Manastr ile lbasan beyninde telgraf hattnn Ohri'den mrr eyledii cihetle oraya bir telgrafhne kdna lzum grnd cihetle memurunun beinci snfdan itibar olunarak Hazine-i Celle'den buna sekiz yz ve bir nefer msl- muharrerta dahi emsli misill yz altm alt kuru maa tahsisi ve its hususuna dair telgraf idaresinin takrri Nfia Nezret-i Cellesi'nin tezkiresi ile arz ve takdim klnm olmala ol bbda her ne vechile emr u irde-i seniyye-i hazret-i Mlkne mteallik ve eref-sudr buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 15 Ca sene [12]86 / [23 Austos 1869] Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle zikrolunan tezkire manzr- l-i hazret-i Padiah buyurulmu ve husus- mezkrun ber-mceb-i istzn icra-y iktizs mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i ehinh mantk- mnfinden olarak mezkr tezkire yine savb- sm-i Sadret-penhlerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 16 Ca sene [12]86 / [24 Austos 1869]
BOA, rde Dahiliye, 41578

66

25
SKP TAHTAKALE ARISI [skp'n] Tahtakale ars'ndaki bakkal, marangoz ve semerci esnafna ait dkknlarn yklmaya balayan tahta perdelerinin yenilenmesi gerektii
^AR[IJATA POD KALE VO SKOPJE Neophodno e otstranuvawe na drvenite roletni na du}anite na samarxiskiot, stolarskiot i na trgovskiot esnaf vo Skopskata ~ar{ija pod Kale. 15 septemvri 1869 g.

Tahtakale'de bakkal, neccr ve semerci esnaflarnn dkknlar zerinde bulunan tahta perdeleri hedm olmaa yz tutmu olduu mazallah gndz hlinde yklm olsa gelengeenlere ve dkknlarda bulunan kesnlara mazarrat olaca ikr olduu cihetle mezkr perdelerin hedm etdirilip etdirilmemesi istzn bbnda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 13 Austos sene [12]85 / [25 Austos 1869] Es-Seyyid Sleyman Meclis-i Belediye-i Liv'ya F 13 Austos sene [1]285 / [25 Austos 1869] Blda beyn olunan esnafn dkknlar zerinde bulunan tahta rtlerin hedmi lzm gelip mezkr rtlerin indirilmesi icra olunmudur. F 2 Eyll sene [1]285 / [14 Eyll 1869] (Belediye Meclisi azlarnn mhrleri) Mcebince 3 Eyll sene [1]285 / [15 Eyll 1869]
DARM, F.1/10/1/32/32

67

26
SKP'TE MEZBAHANE NASI skp'te yeniden yaplan mezbahanenin kereste, kiremit, usta ve nakliye masraflar bedelinin skp Belediye Sand'ndan alnarak gereken yerlere dendii
IZGRADBA NA KLANICA VO SKOPJE Zapisnik za izgradbata na klanica vo Skopje i za sumata sredstva potrebni za izgradbata zemeni od blagajnata na Op{tinata. 6 fevruari 1870 g.

Taban aac aded Beheri Kuru

Deme aac aded Beheri kuru

am aalar aded Beheri para kuru 208 95 bi-hesab- kuru 494

Makara iin aa aded 8 Beheri para aded 85 kuru 17 1 nakliye 18 kuru

Dier aalar iin nakliye araba creti araba beheri 6 2 Bi-hesab- kuru 8

10 20.5 bi-hesab- kuru 205

16 27.5 bi-hesab- kuru 440

Bi-hesab-

Astarlk tahta Tahta aded 899

Tahta

aded

Bakkal Yovan'dan alnan ekseri Dirhem kyye 300 37 beher kyyesi kuru 3,10

Beheri para 899 mbyaa Ake olunan 769 mezbahaneye sarf 13

olunan

Kebir ekser iin azdan Dimitri marifetiyle alnan Dirhe Demi beher m r kyyesi kyye kuru 100 6 90 Bi-hesab- kuru 14 4,5 stadiye 18,5

bi-hesab- 130 bu yz otuz kuru tahta fazla kalm olduu 2922 42,10 fazla kalan blda yz otuz tahta tenzl olunmudur
kuru 250 Para 10

Bi-hesab- kuru 122 kuru 27 para

1 kuru 40 para hesabyla 68

Kiremiti smail'den Kiremit aded 3500

Bi-hesab- kuru

Kiremit aded

Dlger Usta starjo'ye

Dier Dlger ustalarna Yevmiye aded 7 Nefer aded 69

Beheri 1000 ake 120

3500 Mbyaa olunan Yevmiy Eyyam kiremit e aded 2765 Mezbahaneye aded 20 fer olunan 10 735 Fazla kalan Bi-hesab- kuru 200

Bi-hesab- kuru 483

420 88,5 331,5 Fazla kalm olan 735 kiremit

cmal kuru 2.570 130 2.701 para 37 10 27 nas vuku bulan mezbahne masrf Blda gsterilen tenzilt

Yalnz iki bin yedi yz bir kuru 27 para Blda muharrer olan on bir kalem kereste ve tahta eya-y saire fiyatlar gsterildii vechile marifet-i ciznemizle mbyaa olunarak mceddeden ina olunan mezbahneye vuku bulan masrf iki bin be yz yetmi kuru otuz yedi para ve zikrolunan tahta fazlasndan krk iki kuru on para ve kiremit fazlasndan seksen sekiz buuk kuru ceman yz otuz kuru otuz para zam olunarak ber-vech-i yekn yalnz iki bin yedi yz bir kuru yirmi yedi paraya belediye sandndan ahz olunup masraf olduunu mbeyyin mazbata-i ciznemiz bi't-tanzim takdimine cret klnd. Ol bbda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir F 10 Knn- Sn sene [1]285 / [22 Ocak 1870] (Belediye Meclisi azlarnn mhrleri) Meclis-i dare-i Liv'ya F 21 Knn- Sn sene [1]285 / [2 ubat 1870]

69

Kalan kereste rsm bahs olan yz otuz kurua zam icab etmeyip kereste-i mezkrun satlmasyla masrf- vkasnn sarf mikdarn mazbatasnn tanzimi zmnnda belediyeye iadesi tezekkr olunmudur. F 2 Zilkade sene [12]86 / [3 ubat 1870] Meclis-i dare-i skb Mcebince F 25 Knn- Sn sene [1]285 / [6 ubat 1870]
DARM, F.1/10/1/3/3

70

27
KAAN K'TEK HSEY NAH KPRS NA MASRAFLARI Kaanik Nahiyesi'ndeki Hseyinah Kprs'nde kullanlmak zere kesimi yaplan 21 adet tabann (taban aac) kesim, balama urgan ve nakliye creti olarak 1.280 kuru harcand
TRO[OCI ZA IZGRADBA NA MOSTOT HUSEIN[AH VO KA^ANIK Vkupno 1.280 gro{a pari~ni sredstva potro{eni pri izgradbata na mostot Husein{ah vo nahijata Ka~anik. 15 avgust 1875 g.

Huzur- l-i Cenb- Mutasarrf- Ekrem'ye Mazbata-i Abdnemizdir. Taban adedi aded 21 Beheri kuru 25 Bi-hesab- kuru 525 Bahs kuru 270 Ceman yekn kuru 1280 Nefer 54 Beheri kuru 5 Baltac Kalkandelen Caddesi'ne imendifer cret-i nakliyesi maa bendiye urgan kuru 475 10 485 cret-i nakliyesi Bendiye urgan

Hseyinah Kprs iin kat olunan yirmi bir aded tabann blda gsterildii vechile beheri yirmi beer kuru kymetle be yz yirmi be kurua mbyaa olunduu gibi katna ve yondurulmas iin beer kurula bir nefer amele istikf mazbatasnda beyn edilmi ise de adem ve fens cihetle kffe-i tabanlarn katyla yondurulmasna elli drt nefer ameleye bli olup ve beheri beer kurudan iki yz yetmi kurua bli olduu misill cisr-i mezkra tahmli zmnnda Kalkandelen Caddesi'ne imendiferin cret-i nakliyesi mr fiyat olarak drt yz yetmi be kurula bendiye urgan bahs on kuru ki ceman bin iki yz seksen kurua bli ve resde olmu ve mebla- mezkrdan cret-i nakliyesi olan drt yz yetmi be kurula bendiye urgan bahsn on kurua meclis azsndan ftvvetl Meto Aa tarafndan imendifere ale'l-usul peinen tesviye klndndan mebla- mezkru aa-y mmileyhe

71

reddi lzm gelecei gibi mtebksi dahi kyem-i ecryla baltac creti olan yedi yz doksan be kuruun buraca ashblarna reddedilmek zere irsli hususuna emr u irde-i ihsande-i cenb- mutasarrf- ekremleri yn buyurulmak bbnda takdim-i mazbata-i abdnem cret olundu. Ol bbda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 12 Receb sene [12]92 ve f 1 Austos sene [12]91 / [13 Austos 1875] (Kaanik Nahiyesi mdr ve azlarnn mhrleri) ktizsnn Muhasebe-i Liv'ya Mebla- masrf- mezkr iin Turuk Komisyonu tarafndan varaka-i sahha zerine makbz senedinin tanzimiyle Meclis-i dare'den tasdik olundukdan sonra emvlden its iktiz edeceinden evvel emirde Turuk Komisyonu'na havalesi iktiz edeceinden ol bbda fermn hazret-i men leh'l-emrindir F 3 Austos sene [12]91 / [15 Austos 1875] Vekil-i Muhasebeci (Mhr)
DARM, F.1/10/6/19/19

72

28
SKP VE C VARINA TELGRAF HATTI TES S / PALANKA LE KUMANOVA'DA TELGRAFHANE NASI skp'ten Kumanova ve Palanka zerinden Kstendil'e ve Kumanova'dan vranya'ya telgraf hatt ve Palanka ile Kumanova'da birer telgrafhanenin devlet-halk ibirlii ile inas VOSPOSTAVUVAWE NA TELEGRAFSKA LINIJA VO SKOPJE I OKOLIJATA/IZGRADBA NA TELEGRAFSKA STANICA VO PALANKA I KUMANOVO
Vo sorabotka na dr`avata i narodot, izgradba na edna telegrafski stanici vo Kumanovo i vo Palanka i instalirawe telegrafska linija od Skopje preku Kumanovo, Palanka do ]ustendil i od Kumanovo do Vrawe. 1 januari 1877 g.

Telgraf ve Posta Nezret-i Behiyyesi'nin 25 evval sene [12]93 tarihinde r-y Devlet'e havale buyurulan tezkiresi Mlkiye Dairesi'nde kret olundu. Hulsa-i meli skb'den Kumanova ve Palanka tarkyla Kstendil'e ve Kumanova'dan vranya telgraflarna birer kol hatt- telgraf rabtyla Palanka ile Kumanova'da birer bb telgrafhne inas hlinde hsl olacak vridt masrfna kifyet edecei Manastr Vilyeti'nden ir olunmu ve mezkr telgrafhnelerin masrf- inaiyesiyle lzumu olan direkler ahali tarafndan meccnen it olunaca misill eya ve edevt bahs bulunan yirmi drt bin alt yz altm drt frank ile bunlarn masrf- rekziye ve cret-i nakliye ve sairesi olan otuz bin kuruun doksan iki senesi bdcesinde muharrer tertibt- mahsusasndan tesviyesi mmkn olup yalnz tayin edilecek memur ve avulara tahsisi iktiz eden ehr bin yedi yz kurua karlk bulunamam idiinden maat- mezkrenin sene-i hliye zarfnda verilecek mikdarnn mesele-i hzradan dolay tezyd olunan telgraf memurlar iin muvakkaten tahsis edilen altm bin kurua ilveten sarf olunmakda bulunan mebliden mahsubu ve doksan senesi Mart' ibtidsndan itibaren umum muhassasta bi'l-ilve sene-i merkme bdcesine idhlen tesviyesi istznndan ibaretdir. cab lede'l-mlhaza zikrolunan mahallere birer kol telgraf hatt temddi hkmetce ve ahalice menfi ve muhassent medd olaca derkr bulunmu ve vridt masrftna kifyet edecei ve mezkr telgrafhnelerin masrf- inaiyesiyle lzumu olan direkler ahali tarafndan it olunaca ve masrf- rekziye ve sairenin dahi tertib-i mahsuslarndan tesviyesi kbil olabilecei anlald misill memurn maat bu senelik ber-vech-i muharrer mahsub klnmak ve ilerisinin doksan senesi bdcesine idhl olunmak zere tesviye ve fs muvfk- maslahat grnm olmala ber-mceb-i istzn f-y muktezsnn nezret-i

73

mezkreye havalesiyle beraber Maliye Nezret-i Cellesi'ne ve mahalline dahi malumt it buyurulmas tezekkr klnman ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 20 Zilkade sene [1]293 ve f 25 Tern-i Sn sene [1]292 / [7 Aralk 1876] [r-y Devlet azlarnn mhrleri] ** Atfetl efendim hazretleri skb'den Kumanova ve Palanka tarkyla Kstendil'e ve Kumanova'dan vranya'ya hatt- telgraf rabtyla Palanka ile Kumanova'da birer telgrafhne dahi inas lzumuna dair Telgraf ve Posta Nezreti'nin ir zerine r-y Devlet Mlkiye Dairesi'nden kaleme alnan mazbata leffen arz ve takdim olundu. Melinden mstebn olduu vechile bunlarn yaplmas hkmet ve sekene-i memleketce menfii mcib olaca ve masrf- inaiyesiyle direkleri ahali cnibinden meccnen it olunaca misill masrf- rekziye ve sairesi olan otuz bin kuru ile alnacak eya ve edevt bahs bulunan yirmi drt bin alt yz altm drt frangn dahi tertib-i mahsusundan tesviyesi mmkn olabilecei anlaldndan memurn maa olarak tahsisi lzm gelen ehr bin yedi yz kuruun sene-i hliyede verilecek mikdar mesele-i hzradan dolay telgraf muhassastna muvakkaten zam edilen altm bin kurua ilveten sarf olunmakda bulunan mebliden mahsub olunmak ve ilerisi doksan senesi muvzenesine idhlen it klnmak zere ber-mceb-i ir f-y muktezsnn nezret-i mezkreye havalesiyle Maliye Nezret-i Cellesi'ne ve Manastr Vilyeti'ne dahi malumt verilmesi tezekkr olunmu olmala ol bbda her ne vechile emr u fermn- hmyn- hazret-i ehinh mteallik ve eref-sudr buyurulur ise mantk- lsi infz edilecei beynyla tezkire-i senver terkm olundu, efendim. F 14 Z sene [12]93 / [31 Aralk 1876] Marz- ker-i kemneleridir ki Enmele-zb-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle mazbata-i marza manzr- hmyn- hazret-i Padiah buyurulmu ve zikrolunan hatt- telgrafnin ve telgrafhnelerin inasyla masrfnn ve memurn maalarnn ber-mceb-i istzn tesviyesi mteallik ve eref-sudr buyurulan irde-i seniyye-i cenb- Tcdr mantk- mnfinden olarak mazbata-i mezkre savb- l-i safnelerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 15 Z sene [12]93 / [1Ocak 1877]
BOA, rde r-y Devlet, 1593

74

29
SELAN K'TEN MANASTIR'A DEM RYOLU YAPILMASI Selanik'ten balayarak Karaferye-Vodine yoluyla Manastr'a kadar uzanacak bir demiryolu ina edilerek 99 yllk iletme ruhsatnn Berlin'deki Deutsche Bank ile Kuyumcular Heyeti adna hareket eden Msy Alfred Kavella'ya verilmesinin padiah tarafndan da uygun grld / Manastr'dan Avlonya ve Dra'a kadar iki ayr hat tesisi hususunda ayrca alma balatlmas iin padiahn emir verdii
IZGRADBA NA @ELEZNI^KA PRUGA OD SOLUN DO BITOLA Se odobruva od padi{ahot da mu se dade dozvola na Alfred Kavela za period od 99 godini za izrabotka na `elezni~kata linija {to }e se izgradi od Solun preku Kareferija i Voden do Bitola, a koja }e bide pod pokrovitelstvo na Deutsche-bankata vo Berlin i delegacijata na kujumxiite / Naredba od padi{ahot vo vrska so po~nuvaweto na rabotite za instalacija na dve posebni pati{ta, edniot od Bitola za Avlonija, a drugiot do Dra~. 15 noemvri 1888 g.

Selanik'den bed ile Karaferye ve Vodine nm mahallerden veya civarndan geerek Devlet-i Aliyyemce kabul ve tasdik olunacak gzergha tevfkan Manastr'a kadar bir demiryol ile mteferritnn ina ve iledilmesi zmnnda Meclis-i Umr- Nfiaca tanzim ve icab vechile tadl ve tashh olunan mukavele ve artnme mcebince Stuttgart'da Vort Berkis Verns Bank direktr olup Berlin'deki Deutsche Bank ile heyet-i sarrfiyesi nm ve hesabna hareket eden Msy Alfred Kaulla'ya doksan dokuz sene mddet ve erit-i saire-i mukarrere ile imtiyz its vuku bulan istid ve cereyan eden tedkikt ve muhabert zerine Meclis-i Mahsus- Vkel-y fihmda tezekkr ve tensb olunarak keyfiyet taraf- eref-i Mlkneme arz ile istzn edilmi ve Memlik-i Mahrse-i ahanemde demiryollarn tekessr menfi ve muhassent mcib olarak erit-i mukarrere yolunda grld gibi Manastr'dan Avlonya'ya ve yine Manastr'dan Dra'a kadar iki hattn kefiyt- evveliyesini icra ile Devlet-i Aliyyemce bu hatlardan hangisinin inas tercih ve tensb olunur ise ol bbda kararladrlacak erit vechile o hattn inas iin bakaca imtiyz its dahi cmle-i mukaveleden bulunmu olduundan ol vechile f-y iktizs hususuna irde-i seniyye-i ehriyrnem mteallik ve eref-sudr olmu olman hkm-i mnfi mezkr mukavelenme ve artnme muhteviytnn tamam-i icrasna muallak olmak zere Divan- Hmynumdan ibu emr-i cell'l-kadrim sdr ve slif'z-zikr mukavele ve artnmenin birer suret-i musaddakas dahi beraberce it olundu. Tahrren f 11 Ra sene [1]306 / [15 Kasm 1888]

75

BOA, A. DVN. MKL, 30/15

76

30

USTRUGA'DA YOL NASI / OHR 'DE SOUKSU DERES 'N N TEM ZLENMES Ustruga'dan Drin Nehri hizasyla Vizanite tarafndan Dibriyan kyne kadar ose benzeri bir yol yaplmas./ Ohri civarndan doan Souksu isimli derenin evresine verdii zararn nne geilebilmesi iin temizlenmesi
IZGRADBA NA PAT VO STRUGA / ^ISTEWE NA REKATA LADNA VODA VO OHRID Izgradba na pat od Struga pokraj rekata Drim od stranata na Vizani{te do seloto Dibrijan / ^istewe na rekata Ladna Voda, koja izvira nekade vo okolinata na Ohrid, so cel da se onevozmo`i da predizvika {teta vo okolinata. 18 maj 1896 g. Sadret Mektub Kalemi

Ticaret ve Nfia Nezret-i Cellesi'ne Ohri Kazas'na tbi Ustruga'dan cereyan eden Karadrin Irma'nn ekser-i evktda taarak kasabay su basp mezrtn dahi mahvolduu beynyla icra-y icab ve Ustruga'dan Drin Nehri hizasyla Vranite cihetinden Dobovyoni karyesine kadar ose klkl bir yolun inasna ahali-i karyece mberet edilmi ise de hem bunu inaya hem de tark- hssa inesini fya kudretleri olmamak cihetiyle Debre caddesinin ibu tarkden geirilmesi iin kefiyt- lzme bi'l-icra mezkr tark ina etdirilmek zere bu sene sair cihetlerce olan tark ameliytndan afvlar ve Ohri civarndaki kaynaklardan zuhur ile gle akmakda bulunan Souksu nm derenin tuyn sebebiyle arazi-i mezraya ve Hazine-i Celle'ye olan mazarrat cihetiyle amele mkellefiyetinin bir-iki senelii karlk tutulup mezkr nehrin tathr olunmas mahalleri ahalisi tarafndan istid edildiinden ve ol bbdaki mehdt ve tahkiktdan bahisle icra-y icabna dair Rumeli Vilyt- ahanesi Heyet-i Teftiiyesi'nden vrid olan 25 Zilkade sene [1]313 tarihli ve 113 numaral tahrrt leffen taraf- devletlerine irsl klnm olmala meline nazaran bi't-tedkik icab- hlin f ve inbsna ve tahrrt- mezkrenin iadesine himmet buyurulmas siyknda tezkire. 5 Zilhicce sene [1]313 - 6 Mays sene [1]312 / [18 Mays 1896]
BOA, A. MKT. MHM, 677/19

77

31
MANASTIR TELGRAF HATLARININ TAM R Manastr merkezine bal telgraf hatlarnn tamiri iin alan ihaleye kimsenin katlmad
POPRAVKI NA TELEGRAFSKI LINII VO BITOLA Nemawe kandidati za objaveniot tender za popravki na telegrafskite linii vo centarot na Bitola. 22 mart 1899 g.

Vilyete arza Manastr merkezine merbt telgraf hatlarnn yz on be senesine mahsuben erit-i mevza dairesinde tamiri iin mnkasaya vaz olunan yz altm aded diree lede'l-iln buraca tlibi zuhur etmedii bi'l-havale belediye riysetinden b-derkenar bildirilmekle Manastr Telgraf Mdriyeti ifadesiyle eref-mevrd f 18 ubat sene [1]314 tarihli ve 606 numaral emirnme-i sm-i vilyet-penhlerine cevaben marzdur. Fermn. F 10 Mart sene [1]315 / [22 Mart 1899]
DARM, F. 1/8/1/49/50

78

32
P RLEPE HAP SHANES 'N N TAM R Pirlepe Hapishanesi'nin temizlenip tamir edilmesi iin gerekli olan malzemeleri satn almak zere dare Meclisi yesi Hac Selim ile Bidayet Mahkemesi yesi Pavene Efendilerin grevlendirildii
POPRAVKA NA ZATVOROT VO PRILEP Paven~e-efendija, ~len na Osnovniot sud, i Haxi Selim, ~len na Upravniot odbor, se nazna~eni za snabduva~i na neophodniot materijal za ~istewe i popravka na zatvorot vo Prilep. 1 maj 1899 g.

Vilyete arza Hapishnelerle tevkfhnelerin mukarrert- slhiyeye tevfkan kavid-i hfzu'sshhaya muvfk bir hle ifr olunmas lzumu meynnda Pirlepe Hapishnesi'nin mahall kalfas tarafndan misha ile d bir resm ve kef-i evvel defteri tanzim olunup ve ryic defterleri doldurulup tisyr hususu Dahiliye Nezreti-i Cellesi'nin f 9 Knn- Evvel sene [1]314 tarih umum 169 numaral tahrrt- aliyyesi zerine belediye ifadesiyle eref-mevrd f 25 Knn- Sn sene [1]314 tarih ve 584 numaral zeyilnme i l-i dstrlerinde emr u fermn buyurulmu ve lede't-tedkik Pirlepe Hapishnesi'ndeki mahbsn ve zabtiye koularnn rtb- dim olundukdan ve abdesthnelerin dahi mteaffin bir suretde bulunduundan n menfezlerin almas ve tamirt- lzmesinin hfzu's-shha kaidesine tatbikan icra ve ikmli hakknda belediye tabibinin mzekkiresi zerine kefinin icrasyla olbbdaki defterinin leffiyle icra-y icab f 13 Knn- Sn sene [1]314 tarihli ve 503 numaral arza-i ker ile vuku bulan istzna cevaben eref-mevrd f 22 ubat sene 1314 tarih ve 616 numaral emirnme-i l-i vilyet-penhlerinde tamirt- mezkre iin sarf olunacak 2.344 kurua mukabil sene-i hliye maat- eyym- hliyesinden tasarruf hsl ve karlk olmasna mebn muktedir memurlarn tayinle muvcehelerinde emr-i tamirta mberet olunmas ve uurunda sarf olunacak mebli hakknda ashb- matlbdan alnacak senedta mbyaa edilen levzm ve amele yevmiyesiyle mteferritnn ale'l-mfredt iresiyle bade't-tasdik masraf kayd edilmesi lzumu emr u fermn buyurulduu anlalm ve tbk- fermde-i devletleri vechile Meclis-i dare'den az Hac Selim ve Mahkeme-i Bidyet azs Yovane Efendilerin bu ie memur edilerek onlar marifetiyle levzmt mbyaasnn f ve emr-i tamirt icra edilegelmekde olup hakknda matlb defter derdest-i takdim olman ol bbda. F 19 Nisan sene [1]315 / [1 Mays 1899]
DARM, F.1/8/1/108/111

79

33
SKP TELGRAFHANES 'N N YEN DEN YAPILMASI Harap olan skp Telgrafhanesinin yeniden yaplmasna gerekli parann, halk tarafndan taahht edilen blmnn, ticaretin durgunluu sebebiyle tahsil edilemediinden bu parann 1315 (1899) senesi bina tamirleri btesinden karlanmasna padiah tarafndan irade buyurulduu
POVTORNA IZGRADBA NA SKOPSKATA TELEGRAFSKA STANICA Povelba od padi{ahot, so koja se odobruva od 1899 godina da se koristat finansiski sredstva od buxetot za popravka na zgradi, so cel da se obnovi skopskata telegrafska stanica, bidejki poradi zastojot vo trgovijata narodot ne uspeal da obezbedi pari~ni sredstva za svojot del, iako prethodno se obvrzal deka ke obezbedi. 14 juni 1899 g.

Bb- l Daire-i Sadret med-i Divan- Hmyn 291

Atfetl efendim hazretleri skb Telgrafhnesi'nin harab olmasna mebn hedmiyle atk telgrafhnenin enkaz bedel-i muhammeni olan yirmi bin ve ahali-i mahalliyece tedarik ve its taahhd olunan otuz iki bin kuru ki ceman elli iki bin kuruun karlk ittihzyla mtebk elli bin kuruun tertib-i mahsusundan tesviyesiyle mceddeden inasna irde-i seniyye cenb- Hilfet-penh eref-mteallik buyurularak icab icra klnm ise de ticaretin durgunluundan ve esbb- saireden dolay ahali tarafndan evvelce taahhd olunan otuz iki bin kuru tamamyla tedarik ve tahsil olunamam olduundan levzm- inaiye iin dyn kalp mahall-i istfs mefkd bulunan yirmi bir bin kuruun yz on be senesi tamirt- ebniye tertibinden tesviyesi hususunun Telgraf ve Posta Nezret-i Behiyyesi'ne tebliinin Dahiliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi tezekkr klndna dair r-y Devlet Maliye Dairesi'nin mazbatas arz ve takdim olunmu olmala ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh erefmteallik buyurulur ise mantk- mnfi infz edilecei beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 26 Muharrem sene [1]317 - F 25 Mays sene [1]315 / [5 Haziran 1899] Sadrazam Rfat

80

Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olup melffuyla beraber manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh erefmteallik buyurulmu olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 6 Safer sene [1]317 ve f 3 Haziran sene [1]315 / [14 Haziran 1899 ] Serktib-i Hazret-i ehriyr Tahsin
BOA, rde Posta ve Telgraf, 1317. S/3

81

D-) KT SAD HAYAT

82

34
SKP BEDESTEN 'NDE PANAYIR KURULMASI Pritine Kazas'nda her yl kurulmakta olan panayrn bitiminden sonra skp Bedesteni ierisinde de bir panayr kurulmasna izin verildii
OSNOVAWE SAEM VO SKOPSKIOT BEDESTEN Odobrenie za osnovawe na eden saem vo Skopskiot bedesten, doneseno vedna{ po zavr{uvaweto na saemot {to sekoja godina se odr`uva vo Pri{tinskata kaza. 22 juni 1785 g.

Panayr- Nefs-i skb Hl tur-y erif hizmetinde olan el-Hc Mustafa Efendi'ye skb Nezreti dahilinde vaki kazalardan Pritine Kazas'nda akdolunan panayr avdetinde nefs-i skb Kazas dernunda dahi panayr ikmesinde izin ve ruhsat buyurulduu suretde hem ibdullaha mcib-i shlet ve refh ve hem cnib-i mriye nef ve fi'l-cmle husuln mstelzim olaca vreste-i kayd u itibh olmala sayen li'l-mr ibu bin yz doksan dokuz senesinden itibar ile nezret-i mezkre malna otuz bin ake zam ve ol mukabelede rz- Kasm vchundan yirmi gn mukaddem nefs-i skb'de vaki bedestan dernunda mceddeden panayr kurulmak iin izin ve ruhsat hv emr-i erif sudrunu Dergh- muallm gediklilerinden skb Nzr brahim zde mecduh arz ve skb Kads Mevln aban zde fazluh ilm ve Defterhne-i mire'ye mracaat olundukda skb Nahiyesi'ne tbi mahallt ve nefert ve odah ve cemaat ve iftlikh ile nefs-i skb ve mahsult- skb ve tahtnda resm-i ift mselmnn ve ispen-i gebrn ve an-mahsul-i bc- siph ve emhne ve bc- ra ve bc- kirbs ve kapan ve resm-i keyl-i kapan ve bc- esr ve hme ve bc- py- anm f sene bir pul altm bin ake yaz ve maa mevdd- saire defter-i mufassalda muharrir kalemiyle tahrr ve defter-i icmlde tamamen yazu-y merkmesiyle nefs-i skb an-mahsul-i resm-i ift-i mslimnn ve ispen-i gebrn ve mevdd- saire birikdirilip havss- hmyn mlhaktndan olup ve skb Kazas'nda sarhaten panayr mahalli bulunmayp husus- mezbr emsline kysen b-hatt- tevk sebt-i defter olmaa muhtc idiin bilfil Defter Emni Mr Ahmed dme mecduh arz ve el-hlet hzih nefs-i medine-i skb'de ikmesi arz ve istid olunan panayr pazarn rsmt- muayyenesi kanun- kadm ve olageldii zere cnib-i mr iin cem ve tahsl ve emneten zabt ve marifet-i erle sebt-i defter olunmak iin emsli mcebince b-hatt- tevk hss- hmyna tashh ve ziyadesi zuhurunda ml- nezrete zam olunmak artyla doksan dokuz senesinden itibaren sayen li'l-mr otuz bin ake zam olunup Divan- Hmyn'dan iktizsna gre musahhah emr-i erifi tahrr ve zamme-i maddesi iin Bamuktaa'ya ilmuhaber its
83

bbnda Badefterdar Sleyman Feyzi Efendi ilm etmein sen ki mmileyhsin defterin getirdip mceblerince kaleminle sebt-i defter eyleyesin deyu emr-i erif yazlmdr. F 14 sene [1]199 / [22 Haziran 1785]
BOA, Tahvil Defteri, no: 30, sayfa 29

84

35
KALKANDELEN'DE ALKOLL ECEKLER VERG S Kalkandelen'den alnacak olan 3.137 kuru zecriye (alkoll iecekler) vergisinin Austos bandan itibaren stanbul'daki Zecriye Sand'na teslim edilmesi gerektii
DANOCI NA ALKOHOLNI PIJALACI VO TETOVO Po~nuvajki od avgust, koga danokot za alkoholni pijalaci vo Tetovo }e se se sobira vo iznos od 3.137 gro{a, }e se dostavuva do kasata za alkoholni pijalaci vo Istanbul. 15 juni 1828 g

TURA [II. MAHMUD]

Kdvet'l-kuzt ve'l-hkkm maden'l-fazl ve'l-kelm mevln Kalkandelen kads zde fazluh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki hcegn- divan- muallm erkn- Mlknemden hl Zecriye Muhassl iftihru'l-emcid ve'l-ekrim es-Seyyid Abdurrahman Nfiz dme mecduhnun takdim eyledii bir kta takrri mefhmunda bu defa snh eden irde-i seniyye-i Mlknem mcebince Kalkandelen Kazas'nn rsm- zecriyesinin reys iin maktiyeti istid ve maa-zam bin yz otuz yedi kurua kat ve irz olunmala fmbad ziyade ve noksan kabul etmeyerek bedel-i zecriyesi ibtid-y Austos'da reys tarafndan Dersaadetimde Zecriye Sand'na ed ve teslim olunur ve vakt-i mezkrda teslim olunmayp tehire dr olup mbir gnderilmesi lzm gelir ise hizmet-i mbiriyesiyle masrf rey tarafndan verilmek ve fukara-y raiyyetden bu bahne ile ziyade ake alnmamak ve bu husus ayn ve zbitndan kimesne karmamak artyla bin iki yz krk senesi Austos ibtidsndan itibaren makta rabt olunduunu mbeyyin Bamuhasebe Kalemi'ne kayd ile reys yedine bir kta emr-i erifim sudrunu tahrr ve inh etmekle kuyd- lzmesi ihrac olunarak mcebince emr-i erifim sdr hususuna irde-i aliyyem taalluk edip ol vechile kalem-i mezbra kaydolunmu olmala ber-minvl-i merh zere amel ve harekete mbderet olunmak fermnm olman hssaten ibu emr-i lnm sdr ve reys yedine irsl olunmudur. mdi vuslnde sen ki kad-y mmileyhsin ber-vech-i muharrer kaza-y mezbrun rsm- zecriyesi sene-i merkmeden itibaren art- mezkre zere maa-zam bin yz otuz yedi kuru makt kaydolunmu olduu mantk- emr-i erifimden malumun oldukda mcib ve muktezs zere amel ve harekete mezd-i say ve gayret ve hilfndan teh v mcnebet eylemen bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifim vardkda bu bbda vech-i merh zere eref-yfte-i sudr olan

85

ibu emr-i lnmn mazmn- mnfi birle mil olasn, yle bilesin almet-i erife itimad klasn. F'l-yevmi's-sn ehr-i Zilhicce sene selse ve erbaa ve mieteyn ve elf / [15 Haziran 1828] Be-Makam- Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 10

86

36
OSMANLI DEVLET 'NDE VE DI T CARETE A T DZENLEMELER Osmanl Devleti reysndan olup Avrupa ticaretiyle uraan zmirli Stefan Royer olu Angeli'ye Ocak 1835 tarihinde verilen bertn yenilendii / Osmanl Devleti snrlar dahilinde ticaretin dzenlenmesi, bu konuda devletleraras hukuka uyulmas, yabanc tccarlar ile Osmanl tebaas olan gayr-i mslim tccarlarn ticaret ilerinin belirli kurallara balanmas, mstemenler, tercman, tccar ve vekillerin yiyecek, iecek ve giyeceklerine dokunulmamas, Dava konusu 4.000 akeyi geen meselelerin stanbul mahkemelerine havale edilmesi, tccarlarn davalarn ticaret mahkemesine veya stanbul'a gtrme isteklerine karlk zor kullanlmamas, yabanc lke vatandalaryla olan davalarnn ilgili devletlerle yaplan ticaret anlamalarna gre zmlenmesi gerektii
REGULIRAWA [TO SE ODNESUVAAT NA VNATRE[NATA I NADVORE[NATA TRGOVIJA VO OSMANLISKATA DR@AVA Se obnovuva beratot dodelen vo januari 1835 godina na Angele, sin na Stefan Roxer od Izmir, koj e pripadnik na rajata vo osmanliskata dr`ava za odobrena trgovija so Evropa / Regulirawa na trgovijata vo ramkite na granicite na osmanliskata dr`ava, vo vrska so ova usoglasuvawe so me|unarodnoto pravo, pridr`uvawe kon odredeni pravila na trgovskite raboti koi se odvivaat pome|u stranskite trgovci i nemuslimanskite trgovci, a pripadnici na osmanliskata dr`ava, neme{awe vo oblekite, jadewata i pijalocite na licata garanti, preveduva~i, trgovci i opolnomo{tenici, sudskite predmeti {to ja preminuvaat cenata nad 4.000 ak~iwa da se prefrlat vo sudovite vo Istanbul, da ne se ote`nat procedurite za prenos na sudskite predmeti vo trgovskite sudovi ili vo Istanbul dokolku toa se pobara od samite trgovci, sporovite koi se so stranskite trgovci da se re{avaat vo soglasnost so dogovorite vospostaveni so tie dr`avi. 25 mart 1841 g.

TURA [ABDLMEC D]
Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Taht- l-baht- Osman zere cls- hmyn- meymenet-makrn- Mlknem vukuuna mebn kaide-i meriyye-i Saltanat- Seniyyem zere umumen tecdd-i berevt ve ahkm olunmakda olduundan yver-i tevfk-i Br ile itimad- memleket ve tevs-i ticaret mutlaka nizam- hl tccar ve raiyyet hususlarna dikkat ve nezret birle ol bbda iktiz eden esbb ve vesilin istihsl ve istikmline mtevakkf ve ment ve usul ve kavid-i dvel ve rsm- yin-i (...) zere mtedvil ve mazbt olarak bu cihetle berren ve bahren Avrupa ve Acem ve Hindistan ticaretiyle melf olan ve silk-i tccara insilk hh ve arzusunda bulunan Devlet-i Aliyyem ehl-i zimmet reys ticaretlerinin taht- rbta ve nizama idhl olunmas

87

env- fevid ve menfii mstelzim olaca mukaddem nezd-i Saltanat- Seniyyemde mutasavver ve hsn-i mtlaa ile tccar- merkme haklarnda b-irde-i seniyye-i ahane tesis olunan nizam iktizsnca kendilerinin muteber ve mtehayyizlerinden b-fermn- l iki nefer vekil nasb ve tayin klnarak beher sene ibu vekiller tebdl olunup yerlerine yine cmlesinin marifet ve intihbyla harlar tayin olunmak ve taife-i merkmenin ticaretleri Avrupa diyrlarna mnhasr olduundan mstemen tercman ve hizmetkrlarnn nil olduklar imtiyz ve emniyet ve msaade ve riyet bunlarn ve iki nefer hizmetkrlarnn haklarnda dahi bil-istisn icra klnmak zere zikrolunan tcirlere ve ikier nefer hizmetkrlarna zikrolunan ticaret erit ve rt- saire derciyle baka baka berevt ve evmir-i aliyyem verilmekde idiine binen ol vechile rey-y Devlet-i Aliyyemden olup Avrupa ticaretiyle melf olan zmir'de mtemekkin rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Angele veled-i Stefan Royer nm tcir yedine iki yz elli senesi evst- Ramazan'nda verilmi olan bert- ln tecdd olunmak zere vkel-y fihm- Saltanat- Seniyyemden hl Umr- Ticaret Nzr dstr- mkerrem mr-i mufahham nizam'l-lem vezirim Ahmed Fethi Paa edmallahu tel iclleh tarafndan ber-vech-i yoklama ed olunmu ve zikrolunan atk bert- l ahz ve battalda hfz etdirilmi olmala vech-i merh zere ibu nin- hmynumu verdim ve buyurdum ki, merkm kemkn defterli tccardan olarak bermceb-i nizam ibu Avrupa tcirlerinden hasbe'l-iktiz biri veyahud hizmetkr ve demleri liecli't-ticare bir mahalle gitmek murad eyledikde vekiln- merkmnn memhr arzuhliyle (...) tbk- mstemenn tercman ve demlerine it olunduu misill ticaret rtu derciyle yol emirleri verile. Mstemenn ve tercmanlarnn kendileri ve evld u yllerinin meklt ve merbt ve melbstlarna dahl u taarruz olunmad misill bunlarn ve gerek yl u evldlarnn meklt ve merbt ve melbstlarna dahi dahl u taarruz olunmaya ve ashb- berevt olan tccarn bulunduklar mahalde yanlarnda bulunmak artyla baka baka evmiri erife tahsis klnan ikier nefer hizmetkrlar ibu imtiyzt- celleye nil olalar ve ibu iki nefer hizmetkrn biri iktiz eder ise zmir'de veyahud sair mevki-i ticaret olan mahalde ikamete mezun olalar ve ashb- berevtdan birinin her kimde olur ise olsun mmz ve mamln bih temessk mcebince vekilleri ve esnafnn tevtren ehdetleriyle msbit matlbu olarak yedinde olan temessk hkime ibrz eyledikde lede's-sbt matlbu olan mebla tahsil olunup yzde ikiden ziyade resm mutlebe olunmaya ve tccar- merkmeden biri gerek ehl-i slm ve gerek reydan birisi li-ecli't-terfu mahkeme-i ticarete veyahud Bbli'ye gtrmek murad eyledikde zbitn taraflarndan tekdr ile muamele ve kesr-i itibarn mcib olacak vaz vuka gelmemek rt ve nizamlar iktizsndan ve ale'l-tlk zevbt hakknda o misill muamele vuku bulmamas kavnn-i messese iktizsndan olmak hasebiyle zikrolunan bertl tccar ve hizmetkrlar Ticaret Nezreti tarafndan mbir tayiniyle kaldrlp har tarafdan mbir tayin olunmaya ve hapisleri iktiz eder ise nezret-i mrunileyh marifetiyle hapis oluna ve bunlarn ekser-i ticaretleri Frengistan emtiasna mteallik olduundan gerek mstemenn ile ve gerek ehl-i slm ve milel-i saireden her kiminle dava ve nizlar zuhur [eder] ise nezret-i mrunileyhnn inzimm- rey ve tccar vekilleri tarafndan bi'l-intihb memur olacak muteber ve mevsk tccar marifetleriyle kaidei tccar zere mahkeme-i ticaretde ryet ve kat- niza mbderet olunup er-i erife
88

mracaatlar lzm gelir ise Ticarethne-i mire'de Meclis-i Umr- Nfia mfettii bulunan huzurunda ve orada fasl ve hasm- mdde olunduu suretde huzur- eyhlislmde erle grlerek fasloluna ve bundan mad sair gne umr ve hususlar ve mevdd- ticarete dair hesab ve kitablar ve l-siyyem idhl ve ihraclar keyfiyt nezret-i mrunileyhnn mteferrit dynundan olmak mlbesesiyle ber-vech-i muharrer tccar- merkmun kffe-i emvline nezret-i mrunileyh cnibinden ber-vech-i dikkat nezret ve ol vechile meslih-i vkalar marifet-i nezret-i mrunileyh ile tesviye ve ryet klna ve mstemennn tarada drt bin akeden ziyade davalar sitne-i Aliyyeme havale olunmak ahidnmeleri rtundan olduu misill bunlarn dahi mstemenn ile olan nizlar kezlik Dersaadetime havale klna. Ve'l-hsl bertl rey-y Devlet-i Aliyyem tccarnn kangi devlet tcirleriyle nizlar zuhur ederse devleteyn beyninde mnakid olan ahidnme rtu icra olunup bir vakitde hilf tecvz olunmaya ve tife-i merkmenin bu vechile taht- rbtaya idhl olunmalarndan maksd ancak ticaretlerine vesile-i ysr u suhlet olmak kazyyesine mebn olduundan tccar- merkmenin diyr- ecnebiyyeden Memlik-i Mahrseme getirdikleri emtia ve eyadan ngiltere ve Fransa devletleri ve sair baz dvel-i mtehbbe ile muahharan akdolunan ticaret muhedesi ve tanzim klnan tarifesi vechile hn-i vrdunda mediye olarak yzde ve gayr- ez-damga reftiye ve rsmt- saire yerine muntazam olan yzde iki resm-i gmrk ve Memlik-i Mahrse-i ahanem mahsulnden nakledecekleri emtia ve eya ve erzakdan mahallinde byii tarafndan verilecek ryle icab eden resm-i damgadan baka mcib-i tarife-i mezkre iskelelere hn-i tenzlinde yzde dokuz mediye ve tara gtrdklerinde yzde reftiye resmi alna ve Memlik-i Mahrse-i ahanem mahsul olup memlik-i Padiahnem vilaytnda bey u frht olunan mteferrik emtia ve eya ve erzakn dahi rsmt- mukteziyesi usul-i mukarrere vechile ... tediye ve f klna ve tccar- merkme bu vechile icab eden resm-i gmrklerini ed edip yedine mamln bih ed tezkiresi aldkdan sonra mkerrer ve ziyade gmrk taleb ve ahz olunmaya ve eer gmrk mens taraflarndan ziyade ve mkerrer gmrk nmyla akeleri alnr ise derhal red etdirile ve tccar- merkme vlt ve hkkm ve sair memurn ve zbitn taraflarndan hilf- er-i erif ve mugyir-i kavnn-i cedde-i messese teadd ve rencde vukuu tecvz olunmayp matlb- hmyn- Mlknem vechile her hlde himyet ve siynetlerine dikkat oluna ve ashb- berevt olan tccar ve hizmetkrlar umrlarna ve kocabalk misill hususta vechen mine'l-vch mdahale eylemeyeler ve bu husus akdem-i esbb- imtiyz ve nizam olmala bir vakitde hilf tecvz olunmayp u kadar ki eer baz memleketin bertl olan mad erbb- tasarruf kocabala yn kimesne bulunmayp da rey-y vilyetin hsn-i idare ve ryet-i umrlar iin berevt ashb olan tccardan birinin kocaba olmas zarur icab ederek ol memleketde olan reynn umumen istidlar vuku bulur ise fakat o makle mahalle bunlarn kocabal ryet eylemesi ciz ola lkin kocaba olacak ahs dahi ibu imtiyzt meline mebn ... serbest olmas sebebiyle rey hakknda hilf- Tanzimat-i Hayriye bir gne teadd ve etvr- nbeste vechen mine'l-vch tasadd eylemeye ve eder ise ber-mceb-i kanunnme-i ceza tedibt- lzmesi icra klna ve tccar- merkmeden fevt olanlarn dkkn ve oda ve sair emlklar cnib-i erden baka ve nezret-i mrunileyh tarafndan baka temhr olunup emvl-i metrke ve emvl ve akar ve sair cz
89

ve kll eya ve nkdlarna vereseleri mevcud olmadkca cnib-i mrden taarruz ve temhr ve zabt olunmaya sar ve sareleri bulunup eran tahrri lzm gelenlerden ziyade resm talebiyle kabz etdirilmeyip ber-muktez-y er-i erif beyne'l-verese nezret-i mrunileyh marifetiyle taksim etdirile sar ve sare ve gaib ve gaibesi olmayp beyne'l-verese taksmi murad olunmayan tereke dahi bir trl cebr-i icrm ile tahrr etdirilmeye ve al cizye on iki kuru iken sayen li'l-mr sekiz kuru zammyla ashb- berevt senev verecekleri yirmier kuru cizyeyi iki yz otuz iki ve krk ve krk tarihleri zammesinden baka elli senesi Muharrem'inden itibaren umum vaki olan zamm- cedd ile maan ve Tanzimat- Hayriye icras srasnda tesis olunan usule tatbikan beher sene gurre-i Muharrem'de mahalline teslim eyleyeler ve evmir-i aliyyemle hizmetkr olanlar dahi rt ve nizamlar muktezsnca drt kuru zammyla veregeldikleri evsat cizyeyi kezlik otuz iki ve krk ve krk seneleri zammesinden mad yeni olan zam ile beraber usul-i mezkre zere tediye edeler ve ibu imtiyzt ancak tccar- merkme ve ikier nefer hizmetkrlarnn kendi haklarna mahsus olup evld ve mtealliktlar ve yedinde emr-i lnm olmayan hizmetkrlar haklarnda sair rey-y Devlet-i Aliyyeme nasl muamele olunmakda ise ol vechile icra oluna ve yedlerine berevt ve evmir-i erifem verilen tcirler dahi Devlet-i Aliyyem raiyyetinin kadrini bilip her hlde arz ve ed eyleye muteber olarak mugyir-i resm-i raiyyet harektda bulunmayarak haklarnda bu vechile erzn klnan msaadt ve inyetin krn edya dikkat ve devam- mr devletime ve kvm- fer evket-i ahaneme duaya itigl ve muvzabet zere olalar, yle bileler almet-i erifeme itimad klalar. Tahrren f evil-i ehr-i Saferi'l-hayr sene seba ve hamsn ve mieteyn ve elf / [25 Mart 1841] Be-Makam- Kostantiniyye El-Mahrse
DARM, Bert, no: 43

90

37
SKP'TE PEK RET M VE Z RAAT USULLER skp Sanca'nda ipek retimi ve ziraatin modern usullerle yaplmas iin Selanik'ten mtehassslar gnderilmesine padiah iradesi ile izin verildii
PROIZVODSTVO NA SVILA I METODI ZA UNAPREDUVAWE NA ZEMJODELSTVOTO VO SKOPJE So povelba (dozvola) od padi{ahot im se odobruva doa|awe od Solun vo Skopskiot sanxak na eksperti za proizvodstvo na svila i za unapreduvawe na zemjodelstvoto so moderni metodi. 22 avgust 1845 g.

Seniyy'l-himem devletl inyetl atfetl efendim hazretleri skb Kazas'nn istihsl-i esbb- mamriyeti zmnnda ipek imali iin dut fidanlar gars etdirilmek ve harmanlarnda den kullanlmadndan samanlar telef olmakda olduuna ve trpan usul oraca bilinmediine mebn den yapdrlp trpan usuln talim etmek ve kullanlan arabalar iki tekerlekli idiinden drt tekerlekli arabalar yapdrlmak iin drt nefer std ve muallimin irsli hususuna dair skb Meclis-i mar' tarafndan mukaddem ve muahhar tevrd eden tahrrt- mtereke ile evrak- saire Meclis-i Ziraat'e ol bbda mzkert- vkay mutazammn kaleme alnan mazbata Maliye Nezret-i Cellesi'nin bir kta takrriyle beraber Meclis-i Vl-y Ahkm- Adliye'ye havale ve it olunmu olmasyla buna mtedir Meclis-i Vl-y mezkrdan tanzim klnan bir kta mazbata ibu ehr-i aban'l-muazzamn on nc Pazar gn akdolunan meclis-i umumde lede'l-kre bu makle eylerin cmlesi asl matlb ve mltezem-i l olan mamriyet-i mlkiyeyi mcib ve iktiz eden mahallerin kffesinde icras menfaat- tebaay mstevcib olarak mazbata-y merkmede gsterildii vechile mezkr std ve muallimlerin Selanik'den tertib ve irsli ve mevsim-i harmann mrr etmi bulunmasna ve ecr- mezkrenin zerine hayli vakit olmasna nazaran zikrolunan drt nefer std ve muallimden evvel be-evvel araba yapcs gnderilip dierlerinin her ne vakit taleb olunur ise ol vakit izm olunmalar ve zikrolunan std ve muallimlerin istenilmesi birka adam iin olmayp bunun menfii skb Eyleti ahalisinin cmlesine mil olaca cihetle hn-i irsllerinde kendilere verilmesi lzm gelen harcrah ve yevmiyelerinin oraca ne suretle tesviyesi mnasib olaca evvel emirde Selanik mri atfetl paa hazretleriyle bi'l-muhabere badeh icra-y iktizsna baklmasnn mahalline ir ve ifade-i hli mutazammn meclis-i mezkr memurlarna dier tahrrt tisyr olunmas ve eeri mukaddem Rumeli'de iki tekerlekli araba bulunmamas mtlaasyla buna dair Rumeli Meclis-i mariyesi talimtna bir ey yazlmam ise de suret-i inhya gre oralarda dahi iki tekerlekli araba istiml olunmakda idiine binen bu bbda Anadolu
91

talimtnda muharrer olan fkraya mtedir Meclis-i Vl tarafndan Rumeli Meclis-i mariyesi memurlarna dahi b-tahrrt talimt- mahsusa gnderilmesi ve mezkr std ve muallimlerin gerek harcrah ve yevmiyelerinin tesviyesi ve gerek hn-i taleblerinde tedarik ve izm hususlarnn Selanik Mri mrunileyhe dahi tavsiye ve izbr klnmas tezekkr ve tensb ve ber-mceb-i mazbata icra-y iktizlar meclisce dahi bi't-tasvb manzr- l buyurulmak iin zikrolunan mazbata evrak- merkme ile maan sy- vllarna bas ve tesrb olunmu olmala muvfk- irde-i seniyye-i ahane buyurulur ise ol vechile iktizlarnn icrasna ibtidr olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. Marz- ker-i musdakat-gsterleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle mazbata ve evrak- merkme manzr- l-i hazret-i ahane buyurulmu ve husust- merkme hakknda meclisce vuku bulan suver-i mzkere yolunda ve mnasib grlm olmasyla ir ve istzn olunduu vechile ber-mceb-i mazbata iktizlarnn icrasna ibtidr olunmas mteallik ve eref-sudr buyurulan irde-i seniyye-i cenb- Mlkne muktez-y mnfinden bulunmu ve zikrolunan mazbata evrak- mezkre ile beraber yine savb- llerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 17 aban sene 1261 / [22 Austos 1845]
BOA, rde Meclis-i Vl, no: 1286

92

38
SKP'TE DOKUMACI ESNAFI [skp'te] mutaf (kei klndan dokuma yapan) esnafna ait ak ve kapal olan dkknlarn says
MUTAFXISKIOT ESNAV VO SKOPJE Broj na zatvoreni i otvoreni mutafxiski du}ani vo Skopje. 17 juli 1869 g.

Mutf esnafnn dkknlar beyn Dkkn- Ak aded 12 Kapal dkkn aded 3

Blda muharrer dekknin adedi bu mikdar olduunu mbeyyin ibu mahalle temhr klnd. F 9 Temmuz sene [12]85 / [21 Temmuz 1869] Mutf Usta Eyb bendeleri (Mhr)
DARM, F.1/10/1/11/11

93

39
SKP MEYHANELER [skp'te] Rum 1285 [1869-1870] senesi itibariyle krk drt adet meyhne olduunun Kocaba Resto tarafndan bildirildii
SKOPSKITE MEANI Izve{taj od ~au{ot Resto za toa deka vo 1869-1870 godina vo Skopje ima 44 meani. 22 juli 1869 g.

Meyhneciyn Dkkn- mevcud aded 44 Yalnz krk drt dkkndr. Seksen be senesi esnafmzda bulunan dkknlarnda mevcudiyeti Kocaba Resto marifet[iy]le gsterilen ber-vech-i bl yalnz krk drt dkkn olduuna ibu mahalle gsterilmidir. F 10 Temmuz sene [12]85 / [22 Temmuz 1869] Kocaba avu- Meyhneci
DARM, F.1/10/1/14/14

94

40
SKP TAHTAKALE ARISI'NDA K SATI TALEB Yahudi Yako'nun skp'teki Tahtakale ar'nda iki satmak iin yapt bavurunun baz sakncalarndan dolay bir kere daha grlmek zere merkeze havale edildii
BARAWE DOZVOLA ZA PRODA@BA NA ALKOHOL VO ^AR[IJATA POD KALETO VO SKOPJE So cel da se razgleda u{te edna{ baraweto na Jako Evreinot od Skopje za proda`ba na alkohol vo ~ar{ijata pod Kaleto vo Skopje, toa e isprateno vo centarot. 10 avgust 1870 g.

skb Mutasarrfl'na Saadetl efendim hazretleri skb'de mukm olduum Yahudiyn mahallemizde ve kendi hnemizde bazlarna akamdan akama hnelerine nakletmek, kadeh ve kyye satmakda olduum mskirtn ol vechile satlmamas hususuna Gmrk daresi tarafndan emr u tenbih buyurulduu hlde kurmu olduum haylice mal- mskirtm olup bunun sarf ve frhtuna mahsus ve zat- mahallemizde byle bir mekde lzum olmala ol mikdar malmn orada milletimize satlaca ikr olmala Yahudiyn mahallesinin Tahtakale ars kaps ittislinde Yahudi Meramet'den istcr etmi olduum bir bb dkknda nizam vechile mskirt satmak zere icab eden bir kta ruhsat- beyiye tezkiresinin Rsmt daresi Mdrl'nden its niyz bbnda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l emrindir. F 20 Temmuz sene [12]86 / [1 Austos 1870] skbl Yahudi Yako kullar Evvel emirde keyfiyet bil-taraf tahkik olunmas iin Meclis-i Belediye'ye F 21 Temmuz sene [12]86 / [2 Austos 1870] Mahall-i mezkrda bir mazarrat grlememi ise de kilise kapsna kar olduundan bir kere dahi Meclis-i dare-i Liv'ya havale buyurulmas tezekkr klnd. Ol bbda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 27 Temmuz sene [12]86 / [8 Austos 1870]

95

(Belediye Meclisi azlarnn mhrleri) ** Mahall-i mezkr Yahudi mahallesinin ve karsnda kilisenin kaplar olmak ve memerri ns bulunmak mlbesesiyle orada mskirt frhtu mahzurdan slim olmayacandan sahib-i istidya cevab verilmek zere merkeze havalesi tezekkr klnd. F 29 Temmuz sene [12]86 / [10 Austos 1870] Meclis-i dare-i Liv-i skb
DARM, F.1/10/2/33/33

96

41
SKP BOZACI ESNAFININ RN F YAT TAR FES skp'te bozac esnafnn sattklar tahin ve ceviz helvas ile kadayf ve boza fiyatlarnda yaplan deiikliin Belediye Meclisi tarafndan onayland
CENI NA PROIZVODITE NA BOZAXISKIOT ESNAF VO SKOPJE Odobrenie od Sobranieto na op{tinata Skopje vo vrska so izmenite na cenite doneseni od bozaxiskiot esnaf za proda`ba na taan-alvata, na alvata so orevi, na kadaifot i na bozata. 30 noemvri 1870 g.

Tahin Helvas Kyye 1 Bihesab- kuru 7

Ceviz Helvas Kyye 1 Bihesab- kuru 6

Kadayf Kyye 1 Bihesab- kuru 2

Boza Kyye 1 Bihesab- kuru Para 20

Sene-i sbkdaki fiyat

Para 30

Para 30

Para

[tenzl] 1 Bkye 6

10 20

[tenzl] 1 5

[Zam] 10 20 2 10 10

[Zam] 2 22

skb'de bozac esnaf teden beri satageldikleri helva ve kadayf ve bozann blda zikrolunan sene-i sbk fiyat kd olunarak tahin helvasndan ve ceviz helvasndan ellier para tenzliyle alt ve be buuk kuru fiyatlaryla ve kadayfa on ve bozaya iki para zammyla yani kadayf doksan ve boza yirmi iki paraya ahaliye satmalarna fiyat tahkik klnp esnaf- merkma iln olunmas lzm gelmi olup fiyat- mezkr meclis-i ciznemizde mukannen bulunmu ise de icra-y icab bbnda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 16 Tern-i Sn [12]86 / [28 Kasm 1870] (Belediye Meclisi azlarnn mhrleri) Meclis-i dare'ye

97

F 17 Tern-i Sn [12]86 / [29 Kasm 1870] Fiyat- muharrere mutedil olmala hemen iln zmnnda tekrar Belediye'ye havalesi tezekkr klnd. F 18 Tern-i Sn sene [12]86 / [30 Kasm 1870] Meclis-i Belediye'ye F 18 Tern-i Sn [12]86 / [30 Kasm 1870] Meclis-i dare-i Liv-i skb
DARM, F.1/10/2/55/56

98

42
SKP HELVACI ESNAFININ RN F YAT TAR FES Helvac esnafnn sattklar rnler iin skp Belediye Meclisince belirlenen fiyatlarn, tekrar gzden geirilmek zere liva idare meclisince iade edildii
CENI NA PROIZVODITE NA ALVAXISKIOT ESNAF VO SKOPJE Povtornoto vra}awe na re{enieto za ceni od mesnata zaednica do Sobranieto na op{tinata na gradot Skopje vo vrska so opredeluvaweto na cenite na proizvodite za alva na alvaxiskiot esnaf. 23 noemvri 1875 g.

Huzur- l-i Cenb- Mutasarrf- Ekrem'ye eker tahin helvas Beyaz tahinden 1 8 yalnz sekiz kuru eker tahin helvas Siyah tahinden 1 7 yalnz yedi kuru eker ceviz helvas 1 7 yalnz yedi kuru Kadayf Boza Pekmez Pekmez tahin ceviz helvas helvas 1 1 6 yalnz 5 yalnz be alt kuru kuru 1 1 2 yalnz 20 iki kuru yalnz yirmi paradr

Kyye kuru

Helvac esnafnn imal ve frht etdikleri blda gsterilen yedi kalem eya-y muharrerenin esmsi zrinde vaz ve terkm olunan fiyatlar mcebince narh verilmesi meclisi ciznemiz[ce] tezekkr ve tensb klnm ise de keyfiyetin li-ecli't-tezekkr bir kere de Meclis-i dare-i Liv'ya havale buyurulmas lzm gelirse de fermn hazret-i men leh'lemrindir. F 10 Tern-i Sn sene [12]91 / [22 Kasm 1875] (Belediye Meclisi azlarnn mhrleri) Meclis-i dare-i Liv'ya
1974

cra olunan tedkikta nazaran yalnz helvalara takdir olunan fiyat esnaf celb olunup da eker ile tahinin fiyat zerine hesab olunmu ve esnaf- merkmenin rzalar istihsl klnm olmayp fakat Meclis-i Belediye'nin iin tedkiktna gitmeksizin fiyat takdir eyledikleri anlalmakda bulunmu olmasna binen bunun takdir olunan fiyatlar ile narh its yoluna gidildii takdirde muvfk- adalet olamayacandan bir kere dahi esnaf- merkmenin celble tahin ve ekerlere beher kyyesini kaar kurua almakda bulunduklarnn ve onun zerine dkkn kiras ve masrft- sairesiyle ticaretleri bi'l-hesab kaar kuru zerine satlmalar lzm gelir ise ol fiyatn takdiri ve imal edip karacaklar helvann dahi evvel emirde nmneleri alnp ire olunmas iin yine belediyeye havalesi tezekkr klnd.
99

11 Tern-i Sn sene [12]91 / [23 Kasm 1875] Meclis-i dare-i Liv-i skb
DARM, F.1/10/6/52/52

100

43
SKP'TE S C M FABR KASI NASI skp Kasabas'nn kar yakasnda Kirihne mevkiinde Prizrenli Hac Abdurrahim Efendi'nin sahip olduu deirmenin su yolu zerinde bir gaytan (sicim) fabrikas inasnn padiah tarafndan da uygun grld
IZGRADBA NA FABRIKA ZA KABLI VO SKOPJE Padi{ahot ja pozdravuva izgradbata na edna fabrika za kabli na

drugata strana na Skopje, kaj mesnosta Kiri{hane pokraj vodenicata kraj rekata {to e vo sopstvenost na Haxi Abdurrahman-efendi od Prizren. 19 avgust 1885 g.

Devletl efendim hazretleri Vergi Emanet-i Behiyyesi'nin r-y Devlet'e havale olunan tezkiresi zerine Dahiliye Dairesi'nden bi't-tanzim leffen arz ve takdim klnan mazbata melinden mstebn olduu vechile skb Kasabas'nn kar cihetinde Kirihne nm mahal civarnda Prizrenli Hac Abdurrahim Efendi'nin b-tapu mutasarrf olduu deirmen hark zerinde mceddeden bir gaytan fabrikas inas iin ruhsat its Kosova Vilyeti'nden ir olunduundan ve skb Kasabas hss- hmyn dahilinde arazi-i emriyeden ve mezkr deirmen yeri dahi senev kuru bedel-i r ile mmileyh uhdesinde olup bu misill arazi-i emriye zerine ebniye inas irde-i seniyye-i hazret-i Mlkdr eref-sudruna vbeste olarak mezkr fabrikann inasnda mahallince bir gne mahzur olmad dahi Meclis-i dare-i Vilyet'in taht- tasdikinde bulunduu anlaldndan ber-vech-i ir f-y muktezsnn emnet-i mrunileyhya havalesi tezekkr klnm olmala ol bbda emr u fermn- hmyn- hazret-i ehinh her ne vechile eref-mteallik buyurulur ise infz- mantk- mnfine ibtidr edilecei beynyla tezkire-i senver terkm olundu, efendim. F 7 Zilkade sene [1]302 - F 6 Austos sene [1]301 / [18 Austos 1885 ] Said Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle melff mazbata manzr- l buyurulmu ve ber-vech-i istzn muamelt- mukteziyenin fs hususuna irde-i seniyye-i cenb- Padiah eref-sdr olarak mazbata-i marza iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 8 Zilkade sene [1]302 ve F 7 Austos sene [1]301 / [19 Austos 1885] Ali Rza

101

BOA, rde r-y Devlet, 4496

102

44
KUMANOVA'DA KROM MADEN MT YAZI skp Sanca'na bal Kumanova Kazas'nn Lopan kyndeki krom madeni iletme imtiyaznn 40 yllna Paalyan Kirkor Efendi'ye verildii, Paalyan Kirkor Efendi'nin madendeki hisselerinin bir ksmn muhtelif tarihlerde talyal Msy Alatini Birderler, Banker Msy Kostantin Ralli ve Karagzyan Kirkor Efendi'ye verdii
PRIVILEGIJA NA RUDATA HROM VO KUMANOVO Vo seloto Lopan, Kumanovska kaza, Skopski sanxak, mu dava pravo na obrabotka na privilegiranata ruda hrom vo tekot na 40 godini na Kirkor- efendi i del od negovite akcii so razli~ni dati im se dodeluva na Italijanecot Alatini i na negovite bra}a, bankarot Konstantin Ralli i na Karagozjan Kirkor-efendi. g. 2 juli 1891

skb Sanca'na muzf Kumanova Kazas'na tbi Lopan karyesinde zhire ihrac edilen krom madeninin krk sene mddet ve erit-i mukarrere ile iftihru'l-ekbir ve'l-ekrim Paalyan Kirkor Efendi zde uluvvuh uhdesine ihalesi hakknda Orman ve Madin daresi encmeninin tanzim olunup Umr- Maliyemiz Nezreti'nden Bbli'mize irsl klnm olan mukavelenme ve artnme r-y Devlet Tanzimat Dairesi'nde ve Meclis-i Mahsus- Vkel-y fihmda bi't-tedkik icra-y icab tensb olunarak keyfiyet b-mazbata-i mzeyyele taraf- eref-i Padiahneme arz ile istzn edilmi olmasyla mezkr mukavelenmede Kosova Vilyeti dahilinde skb Sanca'na muzf Kumanova Kazas'nda Lopan karyesinde zhire karlm olan bir kta krom madeninin ibu fermn- lnm tarihinden itibaren krk sene mddet-i imtiyziye ve erit-i tiye ile mmileyh Kirkor Paalyan Efendi uhdesine ihale ve ilzm olunaca ve maden-i mezkrun hafr u imali iin harita-i mahsusasnda gsterildii vechile bin dokuz yz elli drt cerb arazi tahsis olunmala ibu arazinin hududu imlen Kkkulak (Kkgolak) Tepesi'nden bed edip Bykgolak Tepesi'nden bi'l-mrr stirzeta ( stirneta) Tepesi beyninde vaki hatt- mtekessir ve garben mezkr stirzeta Tepesi'nden bed edip Kocanusca Tepesi beyninde vaki hatt- mstakm ve cenben mezkr tepeden bed ile Kurudere'nin Fndk Deresi'yle mlk olduu noktaya vsl olan hatt- mstakm ve nokta-i mezkreden bed ile mezkr Kurudere'yi takib etdirerek Preova'dan Kumanova'ya giden caddenin Kurudere ile mlk olduu nokta beyninde vaki hatt- mnteh ve arkan mezkr noktadan bed ile Preova'dan Kumanova'ya giden tarkin Lopan Deresi ile birledii nokta ile Bykmslih (Bykmslnih) Tepesi'nden bi'l-mrr mebde-i hudud olan Kkkulak Tepesi beyninde vaki hatt- mtekessir ile mahdddur. bu hudud ile tahdd olunan arazi dahilinde mezkr madenden mad zuhur edecek olan sair cins madenler bu

103

ihaleye dahil olmadndan onlar iin gerek mltezim-i mmileyh ve gerek sairlerin tarafndan taleb ve istid vuk bulduu hlde Madin Nizamnmesi'nin otuz beinci maddesi hkmne tatbikan muamele-i mukteziye icra klnaca ve bu maden iin ber-vech-i muharrer tahsis olunan bin dokuz yz elli drt cerb arazinin Madin Nizamnmesi'nin krk ikinci maddesi mcebince beher cerbi iin resm-i mukarrer olmak zere onar kuru hesabyla Osmanl altn yz kurua olarak on dokuz bin be yz krk kuru mltezim-i mmileyh tarafndan beher sene Mart ibtidsnda Madin daresi veznesine tediye ve olunmad hlde eyym- mteahhire iin senev yzde dokuz hesabyla icab eden faizi dahi mltezim-i mmileyh tarafndan ayrca it ve tesviye edilecei ve mezkr madenin hudud- imtiyziyesi dahilinde bulunan arazi yalnz mezkr madenin iledilmesi iin itibar olarak tahsis olunduundan Madin Nizamnmesi'nin altm bir ve altm iki ve altm ve altm drdnc maddeleri hkmnce iktiz eden muamelt f olunaca ve maden-i mezkrdan ihrac olunacak krom madeninden yzde on resm-i nisbiyenin Orman ve Madin daresi'ne its mukarrer olmasyla rsm- mezkre idare-i mezkrenin karar ve Maliye Nezretimizin tensbi zerine aynen veyahud ryic-i vakte gre Madin Nizamnmesi'nin krk nc maddesi hkmne tevfkan bi'l-hesab istf klnaca ve ihaleyi hv olan fermn- lnm tarihinden itibaren maden-i mezkrun iki seneye kadar kd ve imaline mltezim-i mmileyh mecbur olup bu mddet zarfnda kd olunmad takdirde Madin Nizamnmesi'nin elli ikinci ve elli nc maddeleri mcebince muamele-i nizamiye bi'l-icra mezkr madenin ihalesi fesh ve ilg olunaca ve mezkr madenin rsm- nisbiyesinin tahsili Kosova Vilyeti'ne aid olduundan ibu rsm- nisbiyeyi Osman altn yz kurua olarak hslt- madeniyenin nakil ve imrr veya frht olunduu anda tediye ve it ve olunmad hlde eyym- mteahhire iin senev yzde dokuz hesabyla icab eden faizi dahi mltezim-i mmileyh ayrca tesviye ve f etmee mecbur bulunaca zikrolunan madenin imali zmnnda ihale-i emr-i lnmn itsnda Madin Nizamnmesi'nin krknc maddesine tevfkan bir defa olarak fermn harc olmak zere mltezim-i mmileyh tarafndan Madin daresi veznesine yz aded Osmanl altn it klnaca ve mltezim-i mmileyh mezkr madenin imaltna mteferri kffe-i ahvl ve husustda Madin Nizamnmesi'nin ahkm- mnderecesine tebaiyyet ve tatbik-i hareket eyleyecei misill ihale fermn- lnmn zeyli olarak tet olunan artnmeye nizamt- hliye ve mstakbele-i Devlet-i Aliyyeme tamamyla tevfk-i hareket edeceini mteahhid olduu misill mltezim-i mmileyh Patent Nizamnmesi mcebince hangi snf ve derecede bulunur ise o snfa aid olan patent resmini dahi itya mecbur olaca ve maden-i mezkrun bulunduu mevki ve civarna ve maden yataklaryla mahrecleri zerine istihkm ve tark- askeriye ina olunacak olur veyahud istihkm inas iktiz edip de maara ve ebniyelerinin hedmi veya harekt- askeriye icrasyla ameliyt ksmen veya kmilen tatl etdirildii hlde mltezim-i mmileyhin hibir suretle mmnaata hak ve selhiyeti olamayaca gibi bir gne zarar u ziyan ve tazmint talebine dahi hakk olamayaca muharrer bulunmu olduundan maden-i mezkrun ber-minvl-i muharrer krk sene mddet ve erit-i mukarrere ile mmileyh Paalyan Kirkor Efendi uhdesine ihalesi hususuna irde-i seniyye-i ehriyrnem mteallik ve eref-sudr olmu olman hkm-i mnfi Divan- Hmynum
104

kaleminden musaddak ve mahtm olarak suretleri rabt olunan slif'l-beyn mukavelenme ve artnme muhteviytnn tamam-i icrasna muallak olmak zere Divan- Hmynumdan ibu emr-i cell'l-kadrim sdr ve it olundu. Tevk F 25 Za sene [1]308 / [ 2 Temmuz 1891] [erh:] Sahib-i imtiyz Paalyan Kirkor Efendi ibu madenden uhdesinde bulunan otuz be hissedeki kffe-i hukukunu talya Devleti tebaasndan Msy Alatini Birderler'e terk ve fer eyledii Maliye Nezret-i Behiyyesi'nin havale buyurulan 21 Safer sene [1]309 ve 12 Eyll sene [1]307 tarihli tezkiresinde beyn ve ir olunmu ve tezkire-i mezkre bu defterin 211. sahifesine aynen kaydedilmi olduunu mbeyyin erh verildi. Shib-i imtiyz Kirkor Paalyan Efendi ibu madende uhdesinde bulunan altm be hissesinden drt hissesini bu kere Banker Msy Kostantin Ralli'ye terk ve fer eylediine dair fermn- l kayd blsna erh verilmek zere f 17 Muharrem sene [1]310 tarihli vrid olan Maliye tezkiresi bu defterin 113'nc sahifesinde mukayyeddir. Shib-i imtiyz Paalyan Kirkor Efendi ibu madenden uhdesinde bulunan altm bir hisseden iki buuk hissesini Kostantin Ralli'ye terk ve fera eylediine dair fermn- l kayd blsna erh verilmek zere 3 aban sene [1]310 tarihli vrid olan Maliye tezkiresi mcebince erh verilerek tezkire-i mezkr ibu defterin 228'inci sahifesinde mukayyeddir. Shib-i imtiyz yirmi hissesini dahi Karagzyan Kirkor Efendi'ye terk eylediine dair f 10 evval sene [1]310 tarihli tezkire 214. sahifede mukayyeddir.
BOA, mtiyz Defteri, no: 2, sayfa 171-172

105

45
KRATOVA'DA S ML KURUN MADEN MT YAZI Kratova Kazas'ndaki simli kurun madeni iletme imtiyaznn 99 yllna Asker Mteahhit Kosoval Yunus Efendi'ye verildii / Simli kurun madeni ihale artnmesi ve mukavelenme metni
PRIVILEGIJA NA RUDATA OLOVO VO KRATOVO Za period od 99 godini mu se dodeluva na obrabotka rudata olovo vo Kratovskata kaza na voeniot obvrznik od Kosovo Junus efendi / tekst na dogovorot za obrabotka na rudata olovo. 6 april 1896 g. r-y Devlet Tanzimat Dairesi

Kosova Vilyeti dahilinde skb Sanca'nda Kratova Kazas'nda vaki olup Hazine-i Celle nmna imal etdirilmekde iken muahharan terk ve tatl edilip bu kere bi'l-mzyede emvl-i mevcude-i menkle ve gayr- menklesi kemkn devlete aid olmak zere erzak- askeriye mteahhidlerinden Kosova'da mukm tebaa-i Devlet-i Aliyyeden rifatl Yunus Efendi uhdesine ihale klnacak olan bir kta smli kurun madeninin ihale fermn- lsine zeyl olunacak olan artnme msveddesidir. Birinci Madde Kosova Vilyeti dahilinde skb Sanca'nda Kratova Kazas'nda vaki bir kta smli kurun madeninin tersm edilen kta harita-i mevkiiyesinin bir ktas Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti Fen Odas'nda hfz edilerek bir ktas mahalline irsl ve dier bir ktas dahi mltezim-i mmileyhe it klnmdr. hale fermn- lsinin tarih-i itsndan itibaren alt mh mddet zarfnda masrf mltezim-i mmileyhe aid olmak zere zikrolunan haritada gsterilen hududun mevki-i lzmesine mrr- zaman ile bozulacak suretde Madin Nizamnmesi'nin elli birinci maddesine tevfkan hkmet- i mahalliye ve mhendis marifetiyle almt- mahsusa rekz etdirilerek ve keyfiyet vilyetin ve madenin bulunduu kazann sicilltna kayd olundukdan sonra muamelt hv olarak nsha zabt varakas tanzim ve zrleri cnib-i vilyetden tayin olunan memurlara ve mltezimlere mtereken temhr etdirilecek ve bundan bir nshas b-mazbata Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne irsl olunacakdr. kinci Madde Mltezim-i mmileyh Madin Nizamnmesi'nin elli be ve elli alt ve elli yedinci maddeleri hkmnce tanzim etdirecei resm-i msettah ve mttesimlerden mad madende icrasn ihtiyr edecei imaltn usuln ve mezkr resimlere dair izaht ve tasavvurtn bend

106

bend yazp bir lyiha tanzimiyle fermn- l-i mezkrun tarih-i itsndan itibaren alt mh zarfnda mahallinde hkmet mhendisine ve mhendis bulunmad takdirde dorudan doruya Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne irsl edip nezret-i mrunileyhdan dahi tensb olunduu hlde icrasna ruhsat verilecekdir. ayet suret-i marzann mahzur ve muhtaras mtalaa olunur veyahud imaltn devam- intizmna ve icra olunacak ameliyt- tiye-i nfiaya mni olaca tahakkuk eder ise mezkr lyiha nezret-i mrunileyhdan tadl ve slh olunacakdr. nc Madde lemekde olan maaralara girmek veya hava aldrmak iin mceddeden sath- arzdan yol ve kuyu ve baca kd lzm geldii hlde evvel emirde mltezim-i mmileyh istid ve lyihasn Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne it edip badeh maden mhendisinin icra edecei kef zerine nezret-i mrunileyhnn rey ve karar vechile muamelesi icra olunacak ve ruhsat istihsl olunmadka o makle ameliyt icra edemeyecekdir. Drdnc Madde Mezkr madenin ameliyt- esasiyesinden mad mceddeden dier bir ubenin kd murad olunduu hlde ibu ube iin ihalesinin harita-i mahsusasna merbt olmak zere ayrca bir kta harita tanzim olunarak ikinci maddeye tevfkan tasavvur olunan ameliyt- dime lyihasyla beraber mltezim-i mmileyh tarafndan Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne it olunacak ve mezkr lyihann nezret-i mrunileyhdan kabul ve tadli veyahud icabna gre reddi ciz olacakdr. Beinci Madde Mltezim-i mmileyh Madin Nizamnmesi'nin otuz altnc maddesi mcebince ameliyt- vkadan dolay ashb- emlka terettb edecek zarar u ziyandan mesul olmasyla bunun iin aid olduu mahkemeden tayin klnacak tazmintn tediye ve itsna mecburdur. Altnc Madde bu madenin civarnda bulunan ebniye ve menzilin altnda icra-y ameliyt iktiz eyledii hlde mltezim-i mmileyh ve ashb- menzilin ifadeleri alndkdan ve terettb edecek zarar u ziyann tediyesi iin kefalete rabt olundukdan sonra hkmet mhendisinin lyihas veyahud mahall hkmetinin ir zerine Madin daresi'nden ruhsat verilmedikce o makle ameliyta teebbs olunamayacakdr. Kefalet ve tazmint maddelerine dair olan mnzat aid olduklar mehkim-i nizamiyede fasl ve ryet olunacak ve ayet ameliyt- mezkre o misill ebniye ve arazinin mamriyet ve umumun emniyetine muzrr u muhill olduu tahakkuk eder ise klliyen men olunacakdr. Yedinci Madde Maden-i mezkr ameliytnn su yollaryla bend ve emelere ve ose tark ve demiryollara yz elli metre uzaklkda icras lzmeden olduundan ayed bu mikdar- mesafeden noksan olursa bend-i sbkda muharrer olan muamelt aynyla bunun dahi

107

hakknda icra olunacak ve'l-hsl emniyet-i umumiyenin vikye ve muhafazasna gayet itina ve dikkat klnacakdr. Sekizinci Madde Esbb- gayr- melhzadan n ayed usul-i imaltn ikinci maddeye tevfkan tadl ve slh icab eyledii hlde mltezim-i mmileyh istids ve mhendisin lyihas zerine hkmet-i mahalliye tarafndan inh olundukda umr- esasiyesine tatbikan slht- icabiye icra klnacakdr. Dokuzuncu Madde Sath- arzda olan kuyu ve maaralarn terk ve tatli icab eyledii suretde Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nin gsterecei usul zerine masrf mltezim-i mmileyh tarafndan tesviye olunmak zere mahrecleri setr ve iml etdirilecekdir. Onuncu Madde Mltezim-i mmileyh cevhir ihracna mahsus maara ile su yolu maaras var ise imaltn ve sularn ihracna elverili suretde azlarna kuvvetli ve emniyetli makineler vazna mecbur olacakdr. On Birinci Madde mal olunacak madenin hududu ittislinde dier maden bulunduu takdirde iki madenin yekdierine iltihkndan neet edecek mazarrtn meni iin nihayet hududda bulunan mevdd- madeniye yataklarndan bir mikdar mahal terk etdirilecek ve terk edilecek mahallin vsat ve mikdar dahi Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nden tayin klnacakdr. On kinci Madde Bu madenin arazi-i mahddesi dahilinde smli kurun madeninden mad dier cins maden zuhur edip de har tlibine ihale olunduu ve mezkr madenin imalt vaziyetinin ibu smli kurun madeninin imalt- hzras dernundan mrruna lzum ve ihtiyac grnd hlde mltezim-i mmileyh hibir suretle mmnaat edemeyecekdir. Ancak ondan terettb edecek tazmint ashb- imtiyz beyninde rzaen tesviye olunmad hlde ehl-i vukfun takdiri Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nin tensbi ile tayin klnacakdr. On nc Madde bu madenin ihalesi dahilinde vakten mine'l-evkt demiryolu geirilecek ve umuma menfaatli bir tark veyahud sair ey ina klnacak olduu hlde mltezim-i mumileyhin hibir suretle tazmn davasna veyahud muhalefete istihkk ve selhiyeti olamayp bunlar mezkr madenin asl smli kurun yataklar mahrecleri zerinden gemek lzm gelir ise olhlde terettb edecek zarar u ziyan mteallik olduu mahkemenin tedkik ve hkm zerine icab eden tarafdan f klnacakdr. On Drdnc Madde bu madenin rsm- nisbiyesinin tahsili Kosova Vilyeti'ne aid olduundan mltezimi mmileyh mezkr madeninden ihrac edecei cevherin Madin Nizamnmesi'nin krk

108

drdnc ve krk sekizinci maddeleri mcebince mikdarn mbeyyin lzm gelen cedvel ve icmli takdim edecekdir. On Beinci Madde Mltezim-i mmileyh madde-i sbkada muharrer olan hesab cedvellerini vakt-i muayyeninde it ve teslim etdii hlde Madin Nizamnmesi'nin krk dokuzuncu maddesi mcebince be yzlk Osmanl altnndan yirmi be yzlk altnna kadar ceza-y nakd alnacak ve mezkr cedvellerde hakikat-i hli ketm ederek bi'l-ihtiyr hslt mikdar- sahhinden noksan gstermi olduu sbit olur ve kaak vukuu tebeyyn eder ise devlete aid rsmtn noksan iki kat olarak tazmn etdirilip hukuk- umumiye ciheti mahkeme-i ceziyede bakaca fasl ve hkm edilir. Gerek vergi ve rsmtn tediyesinde ve gerek hkmolunan ceza-y nakdnin fsnda muhlefet ve taannd eyledii takdirde vilyet-i mrunileyh tarafndan nihayet'n-nihaye iki ay gememek zere bir mddet tayiniyle resmen ve tahriren tebligt icrasyla o mddet zarfnda tamamen f olunmaz ise Madin Nizamnmesi'nin ellinci maddesi mcebince istf-y deyn olunacakdr. On Altnc Madde bu madenden karlp harice gnderilecek cevheri iskelesine nakil ile Madin Nizamnmesi'nin krk yedinci maddesi hkmne tevfkan orada veznolunarak rsm- nisbiye ve resm-i gmrn it ve mrr tezkiresini ahz eyledikden sonra istedikleri mahalle nakletmeye mltezim-i mmileyh mezun olup ayed ruhsat ve mrr tezkiresi alnmakszn har mahalle hslt naklolunduu tahakkuk eder veyahud nakleder iken tutulur ise Madin Nizamnmesi'nin krk dokuzuncu maddesi hkmnce muamele f olunacakdr. On Yedinci Madde Maden-i mezkrun fermn- lsine zeyl olarak tanzim klnan Madin Nizamnmesi'ne mteferri bulunan ibu artnmenin ahkm- mnderecesi mltezim-i mmileyh tarafndan kabul ve tasdik olunduundan erit-i muharrerenin hilfnda hl ve hareket vukua getirildii hlde muamele-i mukteziye icra klnaca misill kavnn ve nizamt- hliye ve mstakbelei Devlet-i Aliyye'ye tamamyla tevfk-i hareket olunacakdr. F 18 Receb sene [1]312 ve f 3 Knn- Sn sene [1]310 / [15 Ocak 1895] (Mhr) r-y Devlet
** r-y Devlet Tanzimat Dairesi

Kosova Vilyeti dahilinde skb Sanca'nda Kratova Kazas'nda vaki olup Hazine-i Celle nmna imal etdirilmekde iken muahharan terk ve tatl edilip bu kere bi'l-mzyede emvl-i mevcude-i menkle ve gayr- menklesi kemkn devlete aid olmak zere erzak-

109

askeriye mteahhidlerinden Kosova'da mukm tebaa-i Devlet-i Aliyyeden rifatl Yunus Efendi uhdesine ihale klnacak olan bir kta smli kurun madeninin ihale fermn- lsine derc olunacak mukavelenmedir. Birinci Madde Kosova Vilyeti dahilinde skb Sanca'nda Kratova Kazas'nda vaki olan bir kta smli kurun madeninin eref-sdr buyurulacak fermn- lsi tarihinden itibaren doksan dokuz sene mddetle ve erit-i tiye ile mmileyh Yunus Efendi uhdesine ihale ve iltizm olunacakdr. kinci Madde Harita-i mahsusasnda gsterildii vechile maden-i mezkrun hafr ve imali iin yetmi drt cerb arazi tahsis olunmala ibu arazinin hududu imlen Dobrevo kynden Kratova Kasabas'na giden iki yolun birledii noktadan bed ile Sveti Atanas Tepesi'ne vasl olunan hatt- mstakm garben mezkr tepeden bed ile Dobrevo karyesinde vaki kilisenin bulunduu noktadan bi'l-mrr Orainsi Tepesi'ne vasl olunan hatt- mnkesir cenben mezkr tepeden bed ile Linokiyuri Tepesi beynindeki hatt- mstakm ve arkan mezkr tepeden bed ile Emirmusa Maazas'nn ark cihetine doru alt yz metre ilerisindeki noktadan bi'l-mrr mebde-i hudud olan balda mezkr yolun tektu etdikleri noktaya vasl olunan hatt- mnkesir ile mahdddur. nc Madde bu hudud ile tahdd olunan arazi dahilinde mezkr madenden mad zuhur edecek olan sair cins madenler bu ihaleye dahil olmadndan onlar iin gerek mltezim-i mmileyh ve gerek sairleri tarafndan taleb ve istid vuku bulduu hlde Madin Nizamnmesi'nin otuz beinci maddesi hkmne tatbikan muamele-i mukteziye icra klnacakdr. Drdnc Madde bu maden iin ber-vech-i muharrer tahsis olunan iki bin yz yetmi drt cerb arazinin Madin Nizamnmesi'nin krk ikinci maddesi mcebince beher cerbi iin resm-i mukarrer olmak zere onar kuru hesabyla Osmanl altn yz kurua olarak yirmi bin yedi yz krk kuru mltezim-i mmileyh tarafndan beher sene Mart ibtidsnda Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti veznesine tediye klnacak ve vakt-i muayyeninde it olunmad hlde eyym- mteahhire iin senev yzde dokuz hesabyla icab eden faizi dahi ayrca f olunacakdr. Beinci Madde Mezkr madenin hudud- imtiyziyesi dahilinde arazi yalnz mezkr madenin iledilmesi iin itibar olarak tahsis olunduundan Madin Nizamnmesi'nin altm bir ve altm iki ve altm ve altm drdnc maddeleri hkmnce iktiz eden muamelt f klnacakdr. Altnc Madde

110

Maden-i mezkrdan ihrac olunacak cevherden yzde yedi rsm- nisbiyenin Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne its mukarrer olmasyla rsm- mezkre nezret-i marnileyhnn rey ve karar zerine aynen veyahud ryic-i vakte gre bedelen Madin Nizamnmesi'nin krk nc maddesi hkmne tevfkan bi'l-hesab istf klnacakdr. Yedinci Madde haleyi hv verilecek fermn- l tarihinden itibaren maden-i mezkrun iki seneye kadar kd ve imaline mltezim-i mmileyh mecbur olup bu mddet zarfnda kd olunmad takdirde Madin Nizamnmesi'nin elli ikinci ve elli nc maddeleri mcebince muamele-i nizamiye bi'l-icra mezkr madenin ihalesi fesh olunacakdr. Sekizinci Madde Mezkr madenin rsm- nisbiyesi Osmanl altn yz kurua olarak hslt- madeniyenin nakil ve imrr veya frht olunduu anda it ve tediye olunmad hlde eyym- mteahhire iin senev yzde dokuz hesabyla icab eden faiz dahi mltezim-i mmileyh ayrca it ve tediye etmeye mecbur olacak ve mezkr madenin imalt ve ameliyt iin levzm- ibtidiye olarak bir defaya mahsus olmak zere haricden getirilecek lt ve edevt ve makine gmrkden bil-resm imrr etdirilecekdir. Dokuzuncu Madde Zikrolunan madenin imali zmnnda ihaleyi hv tasdr buyurulacak fermn- lnin itsnda Madin Nizamnmesi'nin krknc maddesine tevfkan bir defa olarak fermn harc olmak zere mltezim-i mmileyh tarafndan nezret-i mrunileyh veznesine yz elli aded Osmanl altn it klnacakdr. Onuncu Madde Mltezim-i mmileyh mezkr madenin imaltna mteferri kffe-i hvl ve husustda Madin Nizamnmesi'nin ahkm- mnderecesine tebaiyyet ve tatbik-i hareket eyleyecei misill ihale fermn- lsinin zeyli olarak tet olunan artnmeye ve kavnn ve nizamt- hliye ve mstakbele-i Devlet-i Aliyye'ye tamamyla tevfk-i hareket edeceini taahhd eder. On Birinci Madde Mltezim-i mmileyh Patent Nizamnmesi mcebince hangi snf ve derecede bulunur ise o snfa aid patent resmini itya mecburdur. On kinci Madde Mltezim-i mmileyh rsm- mukarrere ve nisbiye ve saireden mad madenin hslt- sfiyesinden yz kuruda be parasn dahi Dersaadet'deki Darlaceze iin tediye ve fsn deruhde ve kabul eylemi olduundan ibu yz kuruda be para resm-i madenin rsm- nisbiyesiyle maan tediye olunacakdr. Madde-i Mahsusa Maden-i mezkrun bulunduu mevki ve civarna ve maden yataklaryla mahrecleri zerine istihkm ve turuk ve mevridt- askeriye ina olunacak olduu veyahud istihkm

111

inas iktiz edip de maara ve ebniyelerinin hedmi veya harekt- askeriye icrasyla ameliyt ksmen veya kmilen tatl etdirildii hlde mltezim-i mmileyhin hibir suretle muhalefete hak ve salhiyeti olamayaca gibi bir gne zarar u ziyan ve tazmint talebine dahi hakk olamayacakdr. F 18 Receb sene [1]312 ve f 3 Knn- Sn sene [1]310 / [15 Ocak 1895] (Mhr) r-y Devlet **
Bb- l Daire-i Sadret Amed-i Divan- Hmyn 2433

Atfetl efendim hazretleri skb Sanca'na mlhak Kratova Kazas'nda kin smli kurun madeninin erit-i mukarrere ve doksan dokuz sene mddet ile erzak- askeriye mteahhidlerinden Yunus Efendi uhdesine ihalesi hakknda r-y Devlet Tanzimat Dairesi'nin Meclis-i Mahsus- Vkel'dan mzeyyel mazbatas melffuyla arz ve takdim klnm olmala mnderect hususunda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i Hilfet-penh eref-mteallik buyurulur ise mantk- mnfi infz edilecei beynyla tezkire-i senver terkm klnd efendim. F 14 evval sene [1]313 - F 17 Mart sene [1]312 / [28 Mart 1896] Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olup melfflaryla manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh eref-mteallik buyurulmu olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 22 evval sene [1]313 ve f 25 Mart sene [1]312 / [6 Nisan 1896] Serktib-i Hazret-i ehriyr Tahsin
BOA, rde mtiyz ve Mukavelat, 1313. L/1

112

46
KALKANDELEN'DE KROM MADEN MT YAZI Kosova Vilayeti'ne bal Kalkandelen Kazas'nn Oraye ve Rogaevo kylerindeki krom madeni imtiyaznn 60 seneliine Dersaadet Arabaclar Kethdas Vekili Hafz Bekir Efendi'ye verildii / Krom madeni ihale artnmesi ve mukavelenmesi metni
PRIVILEGIJA NA RUDATA HROM VO TETOVO Za period od 60 godini privilegijata na obrabotka na rudata hrom vo selata Ora{je i Roga~evo vo Tetovskata kaza, Kosovski vilaet, mu se dodeluva na Hafiz Be}ir-efendi / tekst na dogovorot za obrabotka na rudata hrom. 23 avgust 1902 g. r-y Devlet Tanzimat Dairesi

Kosova Vilyeti dahilinde Kalkandelen Kazas'nda Oraye karyesinde mekf bulunup Dersaadet Arabaclar Kethds Vekili Hfz Bekir Efendi uhdesine ihale klnacak olan bir kta krom madeninin ihale fermn- lsine zeyl olunacak artnmedir. Birinci Madde Kosova Vilyeti dahilinde Kalkandelen Kazas'nda Oraye karyesinde zhire karlm olan bir kta krom madeninin tersm edilen kta harita-i mevkiiyesinin bir ktas Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti Fen Odas'nda hfz edilerek bir ktas mahalline irsl ve dier bir ktas dahi mltezim-i mmileyhe it klnmdr. hale fermn- lsinin tarih-i itsndan itibaren alt mh mddet zarfnda masrf mltezim-i mmileyhe aid olmak zere zikrolunan haritada gsterilen hududun mevki-i lzmesine mrr- zaman ile bozulmayacak suretde Madin Nizamnmesi'nin elli birinci maddesine tevfkan hkmet-i mahalliye ve mhendis marifetiyle almt- mahsusa rekz etdirilerek ve keyfiyet vilyetin ve madenin bulunduu kazann sicilltna kaydolundukdan sonra muamelt hv olarak nsha zabt varakas tanzim ve zrleri cnib-i vilyetden tayin olunan memurlara ve mltezimlere mtereken temhr etdirilecek ve bundan bir nshas b-mazbata Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne irsl olunacakdr. kinci Madde Mltezim-i mmileyh Madin Nizamnmesi'nin elli be ve elli alt ve elli yedinci maddeleri hkmnce tanzim etdirecei resm-i msettah ve msennemlerden mad madende icrasn ihtiyr edecei imaltn usuln ve mezkr resmlere dair izaht ve tasavvurtn bend bend yazp bir lyiha tanzimiyle fermn- l-i mezkrun tarih-i itsndan itibaren alt mh zarfnda mahallinde hkmet mhendisine ve mhendis bulunmad takdirde dorudan

113

doruya Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne irsl edip nezret-i mrunileyhdan dahi tensb olunduu hlde icrasna ruhsat verilecekdir. ayed suret-i marzann mahzur ve muhtaras mtlaa olunur veyahud imaltn devam ve intizmna ve icra olunacak ameliyt- tiye-i nfiaya mni olaca tahakkuk eder ise mezkr lyiha nezret-i mrunileyhdan tadl ve slh olunacakdr. nc Madde lemekde olan maaralara girmek veya hava aldrmak iin mceddeden sath- arzdan yol ve kuyu ve baca kd lzm geldii hlde evvel emirde mltezim-i mmileyh istid ve lyihasn Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne it edip badeh maden mhendisinin icra edecei keif zerine nezret-i mrunileyhnn rey ve karar vechile muamelesi icra olunacak ve ruhsat istihsl olunmadkca o makle ameliyt icra edemeyecekdir. Drdnc Madde Mezkr madenin ameliyt- esasiyesinden mad mceddeden dier bir ubenin kd murad olunduu hlde ibu ube iin ihalesinin harita-i mahsusuna merbt olmak zere ayrca bir kta harita tanzim olunarak ikinci maddeye tevfkan tasavvur olunan ameliyt- dime lyihasyla beraber mltezim-i mmileyh tarafndan Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne it olunacak ve mezkr lyihann nezret-i mrunileyhdan kabul ve tadli veyahud icabna gre reddi ciz olacakdr. Beinci Madde Mltezim-i mmileyh Madin Nizamnmesi'nin otuz altnc maddesi mcebince ameliyt- vkadan dolay ashb- emlke terettb edecek zarar u ziyandan mesul olmasyla bunun iin aid olduu mahkemeden tayin klnacak tazmintn tediye ve itsna mecburdur. Altnc Madde bu madenin civarnda bulunan ebniye ve menzilin altnda icra-y ameliyt olunmak iktiz eyledii hlde mltezim-i mmileyh ve ashb- menzilin ifadeleri alndkdan ve terettb edecek zarar u ziyann tediyesi iin kefalete rabt olundukdan sonra hkmet mhendisinin lyihas mahall hkmetinin ir zerine Madin daresi'nden ruhsat verilmedikce o makle ameliyta teebbs olunamayacakdr. Kefalet ve tazmint maddelerine dair olan mnzat aid olduklar mehkim-i nizamiyede fasl ve ryet olunacak ve ayed ameliyt- mezkre o misill ebniye ve arazinin mamriyet ve umumun emniyetine muzrr u muhill olduu tahakkuk eder ise klliyen men olunacakdr. Yedinci Madde Maden-i mezkr ameliytnn su yollaryla bend ve emelere ve ose tark ve demiryollara yz elli metre uzaklkda icras lzmeden olduundan ayed bu mikdar mesafeden noksan olur ise bend-i sbkda muharrer olan muamelt aynyla bunun dahi hakknda icra olunacak ve'l-hsl emniyet-i umumiyenin vikye ve muhafazasna gayet itina ve dikkat klnacakdr. Sekizinci Madde

114

Esbb- gayr- melhzadan n ayed usul-i imaltn ikinci maddeye tevfkan tadl ve slh icab eyledii hlde mltezim-i mmileyh istids ve mhendisin lyihas zerine hkmet-i mahalliye tarafndan inh olundukda umr- esasiyesine tatbikan slht- icabiye icra klnacakdr. Dokuzuncu Madde Sath- arzda olan kuyu ve maaralarn terk ve tatli icab eyledii suretde Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nin gsterecei usul zerine masrf mltezim-i mmileyh tarafndan tesviye olunmak zere mahrecleri setr iml etdirilecekdir. Onuncu Madde Mltezim-i mmileyh cevhir ihracna mahsus maara ile su yolu maaras var ise imaltn ve sularn ihracna elverili suretde azlarna kuvvetli ve emniyetli makineler vazna mecbur olacakdr. On Birinci Madde mal olunacak madenin hududu ittislinde dier maden bulunduu takdirde iki madenin yekdierine iltihkndan neet edecek mazarratn meni iin nihayet hududda bulunan mevdd- madeniye yataklarndan bir mikdar mahal terk etdirilecek ve terk edilecek mahallin vsat ve mikdar dahi Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nden tayin klnacakdr. On kinci Madde Bu madenin arazi-i mahddesi dahilinde krom madeninden mad dier cins maden zuhur edib de har tlibine ihale olunduu ve mezkr madenin imalt vaziyetinin ibu krom madeninin imalt- hzras dernundan mrruna lzum ve ihtiyac grnd hlde mltezim-i mmileyhe hibir suretle mmnaat edemeyecekdir. Ancak ondan terettb edecek tazmint ashb- imtiyz beyninde rzaen tesviye olunmad hlde ehl-i vukfun takdiri Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nin tensbi ile tayin klnacakdr. On nc Madde bu madenin ihalesi dahilinde vakten mine'l-evkt demiryolu geirilecek ve umuma menfaatli bir tark veyahud sair ey ina klnacak olduu hlde mltezim-i mmileyh hibir suretle tazmn davasna veyahud muhalefete istihkk ve salhiyeti olamayp bunlar mezkr madenin asl krom yataklar mahrecleri zerinden gemek lzm gelir ise ol hlde terettb edecek zarar u ziyan mteallik olduu mahkemenin tedkik ve hkm zerine icab eden tarafdan f klnacakdr. On Drdnc Madde bu madenin rsm- nisbiyesinin tahsili Kosova Vilyeti'ne aid olduundan mltezimi mmileyh mezkr madenden ihrac edecei cevherin Madin Nizamnmesi'nin krk drdnc ve krk sekizinci maddeleri mcebince mikdarn mbeyyin lzm gelen cedvel ve icmli takdim edecekdir. On Beinci Madde

115

Mltezim-i mmileyh madde-i sbkada muharrer olan hesab cedvellerini vakt-i muayyeninde it ve teslim etmedii hlde Madin Nizamnmesi'nin krk dokuzuncu maddesi mcebince be yzlk Osmanl altnndan yirmi be yzlk altnna kadar ceza-y nakd alnacak ve mezkr cedvellerde hakikat-i hli ketm ederek bi'l-ihtiyr hslt mikdar- sahhinden noksan gstermi olduu sbit olur ve kaak vukuu tebeyyn eder ise devlete aid rsmtn noksan iki kat olarak tazmn etdirilip hukuk- umumiye ciheti dahi mahkeme-i ceziyede bakaca fasl u hkm edilir. Gerek vergi ve rsmtn tediyesinde ve gerek hkmolunan ceza-y nakdnin fsnda mmnaat ve taannd eyledii takdirde vilyet-i mrunileyh tarafndan nihayet'n-nihaye iki ay gememek zere bir mddet tayiniyle resmen ve tahrren tebligt icrasyla o mddet zarfnda tamamen f olunmaz ise Madin Nizamnmesi'nin ellinci maddesi mcebince istf-y deyn olunacakdr. On Altnc Madde bu madenden karlp harice gnderilecek cevheri Selanik skelesi'ne nakl ile Madin Nizamnmesi'nin krk birinci maddesi hkmne tevfkan orada veznolunarak rsm nisbiye ve resm-i gmrnn it ve mrr tezkiresini ahz eyledikden sonra istedii mahallere nakletmee mltezim-i mmileyh mezun olup ayed ruhsat ve mrr tezkiresi alnmakszn har mahalle hslt naklolunduu tahakkuk eder veyahud nakleder iken tutulur ise Madin Nizamnmesi'nin krk dokuzuncu maddesi hkmnce muamele f olunacakdr. On Yedinci Madde Maden-i mezkrun fermn- lsine zeyl olarak tanzim klnan ve Madin Nizamnmesi'ne mteferri bulunan ibu artnmenin ahkm- mnderecesi mltezim-i mmileyh tarafndan kabul ve tasdik olunduundan erit-i muharrerenin hilfnda hl hareket vukua getirildii hlde muamele-i mukteziye icra klnaca misill kavnn ve nizamt- hliye ve mstakbele-i Devlet-i Aliyye'ye tamamyla tevfk-i hareket olunacakdr. F selh-i Zilkade sene [1]319 ve f 26 ubat sene [1]317 / [10 Mart 1902] (Mhr) r-y Devlet **
r-y Devlet Tanzimat Dairesi

Kosova Vilyeti dahilinde Kalkandelen Kazas'nda Oraye karyesinde mekf bulunup Dersaadet Arabaclar Kethds Vekili Hfz Bekir Efendi uhdesine ihale klnacak olan bir kta krom madeninin ihale fermn- lsine derc olunacak mukavelenmedir. Birinci Madde Kosova Vilyeti dahilinde Kalkandelen Kazas'nda Oraye karyesinde mekf bulunan bir kta krom madeninin eref-sdr buyurulacak olan fermn- lsi tarihinden itibaren altm
116

sene mddetle ve madenin mcidlerinden snf- zrra mensub emsi Bey'e yevm yirmi ve ticaretle melf Taso veled-i Marko'ya yirmi be kurula beraber masrf- umumiyelerini teminen her iki sene elli aded lira-y Osmannin ve madenlerin imalt devam etdikce hslt sfiyesinden yzde ikiden ibaret bir mkft its artyla ve erit-i tiye ile mmileyh Hfz Bekir Efendi uhdesine ihale ve ilzm olunacakdr. kinci Madde Harita-i mahsusasnda gsterildii vechile maden-i mezkrun hzr ve imali iin bin drt yz yirmi iki cerb arazi tahsis olunmala ibu arazinin hududu imlen Varidoni Paani Tepesi'nden bed ile Oraye ve Rogaevo karyelerinin hatt- fslnda bulunan Blaga Tepesi beyninde hatt- mstakim ve garben mezkr tepeden bed ile Oraye Karyesi Kalesi Tepesi beyninde hatt- mstakim ve cenben mezkr tepeden bed ile Kalkandelenli Mehmed ve sa Paalarn Kuri Tepesi beyninde hatt- mstakim ve arkan mezkr tepeden bed ile mebde-i hudud olan Varidoni Paani Tepesi beyninde hatt- mstakim ile mahdddur. nc Madde bu hudud ile temdd olunan arazi dahilinde mezkr krom madeninden mad zuhur edecek olan sair cins madenler bu ihaleye dahil olmadndan onlar iin gerek mltezim-i mmileyh ve gerek sairleri tarafndan taleb ve istid vuku bulduu hlde Madin Nizamnmesi'nin otuz beinci maddesi hkmne tatbikan muamele-i mukteziye icra klnacakdr. Drdnc Madde bu maden iin ber-vech-i muharrer tahsis olunan bin drt yz yirmi iki cerb arazinin Madin Nizamnmesi'nin krk ikinci maddesi mcebince beher cerbi iin resm mukarrer olmak zere onar kuru hesabyla Osmanl altn yz kurua olarak on drt bin iki yz yirmi kuru mltezim-i mmileyh tarafndan beher sene Mart ibtidsnda Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti veznesine tediye klnacak ve vakt-i muayyeninde it olunmad hlde eyym- mteahhire iin senev yzde dokuz hesabyla icab eden faizi dahi ayrca f olunacakdr. Beinci Madde Mezkr madenin hudud- imtiyziyesi dahilinde bulunan arazi yalnz mezkr madenin iledilmesi iin itibar olarak tahsis olunduundan Madin Nizamnmesi'nin altm bir ve altm iki ve altm ve altm drdnc maddeleri hkmnce iktiz eden muamelt f klnacakdr. Altnc Madde Maden-i mezkrdan ihrac olunacak cevherden yzde on iki rsm- nisbiyenin Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne its mukarrer olmasyla rsm- mezkre nezret-i mrunileyhnn rey ve karar zerine aynen veyahud ryic-i vakte gre bedelen Madin Nizamnmesi'nin krk nc maddesi hkmne tevfkan bi'l-hesab istf klnacakdr. Yedinci Madde

117

haleyi hv eref-sdr olacak fermn- l tarihinden itibaren maden-i mezkrun iki seneye kadar kd ve imaline mltezim-i mmileyh mecbur olup bu mddet zarfnda kd olunmad takdirde Madin Nizamnmesi'nin elli ikinci ve elli nc maddeleri mcebince muamele-i nizamiye bi'l-icra mezkr madenin ihalesi fesh olunacakdr. Sekizinci Madde Mezkr madenin rsm- nisbiyesi Osmanl altn yz kurua olarak hslt- madeniyenin nakil ve imrr veya frht olunduu anda it ve tediye olunmad hlde eyym- mteahhire iin senev yzde dokuz hesabyla icab eden faizi dahi mltezim-i mmileyh ayrca it ve tediye etmeye mecbur olacak ve mezkr madenin imalt ve ameliyt iin levzm- ibtidiye olarak bir defaya mahsus olmak zere haricden getirilecek lt ve edevt ve makine gmrkden bil-resm imrr etdirilecekdir. Dokuzuncu Madde Zikrolunan madenin imali zmnnda ihaleyi hv tasdr buyurulacak fermn- lnin itsnda Madin Nizamnmesi'nin krknc maddesine tevfkan bir defa olarak fermn harc olmak zere mltezim-i mmileyh tarafndan nezret-i mrunileyh veznesine yz elli aded Osmanl altn it klnaca gibi iln masraf iin sekiz ve Bbli Teshlt Sand iin yirmi, iskn- muhacirn inesi iin yz aded lira-y Osman tediye ve f klnacakdr. Onuncu Madde Mltezim-i mmileyh mezkr madenin imaltna mteferri kffe-i ahvl ve husustda Madin Nizamnmesi'nin ahkm- mnderecesine tebaiyyet ve tatbik-i hareket eyleyecei misill ihale fermn- lsinin zeyli olarak tet olunan artnmeye ve kavnn ve nizamt- hliye ve mstakbele-i Devlet-i Aliyye'ye tamamyla tevfk-i hareket edeceini taahhd eder. On Birinci Madde Mltezim-i mmileyh Patent Nizamnmesi mcebince hangi snf ve derecede bulunur ise o snfa aid patent resmini itya mecburdur. On kinci Madde Mltezim-i mmileyh rsm- mukarrere ve nisbiye ve saireden mad ileride gmrk ihract resminin devletce ilgs hlinde gmre aid yzde bir ihract resm-i gmrn dahi ayrca Orman ve Madin ve Ziraat Nezret-i Cellesi veznesine ve madenin hslt- sfiyesinden yz kuruda be parasn dahi Dersaadet'deki Darlaceze iin tediye ve fsn deruhde ve kabul eylemi olduundan ibu yz kuruda be para resm madenin rsm nisbiyesi ile maan tediye olunacakdr. Madde-i Mahsusa Maden-i mezkrun bulunduu mevki ve civarna ve maden yataklaryla mahrecleri zerine istihkm ve turuk ve muvredt- askeriye ina olunacak olduu veyahud istihkm inas iktiz edip de maara ve ebniyelerinin hedmi veya harekt- askeriye icrasyla ameliyt ksmen veya kmilen tatl etdirildii hlde mltezim-i mmileyh hibir suretle muhalefete

118

hak ve selhiyeti olamayaca gibi bir gne zarar u ziyan ve tazmint talebine dahi hakk olmayacakdr. F selh-i Zilkade sene [1]319 ve f 26 ubat sene [1] 317 / [10 Mart 1902] (Mhr) r-y Devlet **
r-y Devlet Tanzimat Dairesi Aded: 3050

Kosova Vilyeti dahilinde Kalkandelen Kazas'nn Oraye karyesinde bulunan mekf krom madeninin Arabaclar Kethds Vekili Hfz Bekir Efendi uhdesine ihalesi hakknda Encmen-i Nezret'den tanzim olunan mazbata ile mukavelenme ve artnme lyihalarnn harita-i mevkiiyesiyle beraber takdim klnd ve ihract resm-i gmrnn lav hlinde maden-i mezkrdan Avrupa'ya ihrac ve imrr olunacak cevher iin yzde bir ihract resm-i gmrnn bakaca tediye ve teslim olunacana ve saireye dair mmileyh tarafndan verilen sened muhasebede hfze dildii beynyla f-y muktezsna dair Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'nin r-y Devlet'e havale buyurulan 29 Reblevvel sene [1]319 tarih ve yz alt numaral tezkiresi melfftyla Tanzimat Dairesi'nde kret olundu. Mellerinde emsi Bey'le Taso Marko'nun yz yedi tarihinde istihsl etdikleri ruhsatnme mcebince Oraye ve Rogaevo karyelerinde bi't-taharr meydana kardklar krom madenlerinin mddet-i taharr zarfnda yalnz nmunesini verip harita ve rapor ve ihale istidnmesi tanzim ve it etmek gibi vezif-i nizamiyeyi yerine getirmediklerinden dolay ber-mceb-i nizam mekfiyetine ve ale'l-usul mzyedesiyle en ziyade resm-i nisb verir tlibine ihalesine karar verilerek mkerreren mevki-i mzyedeye konulmu ise de mddet-i iln zarfnda yzde on iki resm-i nisb ile ilk defa iltizma tlib kan Arabaclar Kethds mmileyh Hfz Bekir Efendi'den fazla bir resm ile mahallince ve Dersaadetce iltizma baka tlib zuhur etmemi ve resm-i mezbr emsline nisbetle hadd-i itidlde bulunmu ve cihet-i askeriyece maden-i mezbrun imal ve ihalesinde mahzur olmad lede'l-istilm makam- vl-y Serasker'den cevaben bildirilmekle beraber ileride madenin hudud ve civarnda yaplacak turuk ve inat- askeriyeden dolay imalt- madeniye dr- tatl olur ise bir gne zarar u ziyan veya tazmint talebine hakk olamayacana dair mukavelenme lyihasna bir madde-i mahsusiye derc ve ilve olunmu olduu beynyla yn hlinde bulunan slif'z-zikr krom madeninin imaltna hasr ve tahsis olunacak bin drt yz yirmi iki cerb arazinin beher cerbi iin senev on kuru hesabyla ceman on drt bin iki yz yirmi kuru resm-i mukarrer ve ber-vech-i muharrer yzde on iki resm-i nisb it olunmak ve fermn- lnin eref-sudrunda bir defaya mahsus olarak yz elli ve iln masraf bulunan

119

sekiz ki ceman yz elli sekiz Osmanl altn Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti veznesine ve yz kuruda be para Darlaceze'ye verilmek ve kezlik bir defa iin yirmi aded Osmanl altn Bbl Teshlt Sand'na ve yz aded Osmanl altn da iskn- muhacirn inesi olarak it olunmak artlaryla ve erit-i mukarrere-i saire ile ve altm sene mddetle madeni mezkrun mmileyh Hfz Bekir Efendi uhdesine ihalesi istzn olunmu ve mazbata-i mezkre mnderectna nazaran ibu madenin mzyedesi hakknda cereyan eden muamele ve takarrur eden erit-i ihale Madin Nizamnmesi ahkmna muvfk bulunmu olduundan mukavele ve artnme lyihalarnn nsha-i mbeyyezelerine harita-i mevkiiye leffen takdim klnm olmala zikrolunan madenin mmileyh Bekir Efendi uhdesine ol vechile ihalesi hususuna bi'l-istzn irde-i seniyye-i hazret-i Padiah mteallik ve erefsudr buyurulduu hlde mukavelenmede mnderic eritin derciyle Divan- Hmyn Kalemi'nden bir kta fermn- l tasdr ve artnme tezyl olunarak f-y muktezs iin Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti'ne irsli ve Bbli Teshlt Sand iin alnacak yirmi aded Osmanl altnnn mezkr sanda ve iskn- muhacirn inesi olarak alnacak yz aded Osmanl altnnn da merciine gnderilmesinin dahi nezret-i mezkreye ir ve alnacak harlara dair zikrolunan Teshilt Sand Komisyon- lsi Riyset-i Sniyesiyle Muhacirn-i slmiye Komisyon- lsi Birinci Azl'na malumt its bbnda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F selh-i Zilkade sene [1]319 ve f 20 ubat sene [1]317 / [26 Mart 1902] (r-y Devlet Tanzimat Dairesi azlarnn mhrleri)
**

r-y Devlet Tanzimat Dairesi'nin meyne-i bendegnemizde kret ve mtlaa olunan ibu mazbatasnda gsterildii vechile Kosova Vilyeti dahilinde Kalkandelen Kazas'nn Oraye karyesinde bulunan mekf krom madeninin imaltna hasr ve tahsis olunacak bin drt yz yirmi iki cerb arazinin beher cerbi iin senev on kuru hesabyla ceman on drt bin iki yz yirmi kuru resm-i mukarrer ve ber-vech-i muharrer yzde on iki resm-i nisb it olunmak ve fermn- lnin eref-sudrunda bir defaya mahsus olarak yz elli ve iln masraf bulunan sekiz ki ceman yz elli sekiz Osmanl altn Orman ve Madin ve Ziraat Nezreti veznesine ve yz kuruda be para Darlaceze'ye verilmek ve kezlik bir defa iin yirmi aded Osmanl altn Bbli Teshlt Sand'na ve yz aded Osmanl altn da iskn- muhacirn inesi olarak it olunmak artyla ve erit-i mukarrere-i saire ve altm sene mddet ile Arabaclar Kethds Vekili Hfz Bekir Efendi uhdesine ihalesi heyet-i ciznemizce de tezekkr ve tensb klnm ve mukavele ve artnme lyihalar harita-i mevkiiye ile beraber leffen arz ve takdim olunmu olmala keyfiyet rehn-i tasvib-i l olduu hlde f-y mukteziytnn devir-i mteallikasna havalesi bbnda ktbe-i ahvlde emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 16 Zilhicce sene [1]319 - F 13 Mart sene [1]318 / [26 Mart 1902]

120

(r-y Devlet azlarnn mhrleri) **

Bb- l Daire-i Sadret med-i Divan- Hmyn 3154

Atfetl efendim hazretleri Kosova Vilyeti'nde Kalkandelen Kazas'nn Oraye karyesinde bulunan mekf krom madeninin erit-i mukarrere ve altm sene mddet ile Arabaclar Kethds Vekili Hfz Bekir Efendi uhdesine ihalesi hakknda r-y Devlet Tanzimat Dairesi'nin Meclis-i Mahsus Vkel'dan mzeyyel mazbatas melfflaryla arz ve takdim olunmala ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i Hilfet-penh mteallik buyurulur ise mantk- lsi infz edilecei beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 16 Zilhicce sene [1]319 - F 13 Mart sene [1]318 / [26 Mart 1902] Sadrazam Said Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olup melfflaryla beraber manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i Hilfet-penh eref-sudr buyurulmu olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 19 Cemziyelevvel sene [1]320 - F 10 Austos sene [1]318 / [23 Austos 1902] Serktib-i Hazret-i ehriyr Tahsin
BOA, rde mtiyz ve Mukavelt, 1320. Ca/1

121

47
OHR 'DE PANAYIR AILMASI Ohri Kasabas civarnda ve Manastr caddesinde her sene 15-20 Mays tarihleri arasnda bir panayr almas
OTVORAWE NA SAEM VO OHRID Sekoja godina pome|u 15 i 20 maj se otvoral saem vo okolinata na gradot Ohrid i vo Bitolskata ulica. 30 septemvri 1909 g. Dahiliye Nezreti Muhabert- Umumiye Dairesi

Manastr Vilyet-i Behiyyesi'ne Ohri Kasabas civarnda ve Manastr caddesinde kin hl ve gayr- mezr arazide her sene Mays on beinden yirmisine kadar be gn devam etmek zere bir panayr kd ticaret ve sanayi-i mahalliyenin terakksini ve menfaat-i hazineyi mcib olacana binen mezkr panayrn kdna msaade its makam- vllarndan vaki olan ir zerine bi'l-muhabere r-y Devlet Mlkiye Dairesi'nin buyuruldu-i l ile tebli olunan mazbatasnda dermeyn klnm olduundan icabnn icrasna himmet. 23 Eyll sene [1]325 / [5 Ekim 1909] **
Bb- l Daire-i Sadret-i Uzm Mektub Kalemi Aded: 2317

r-y Devlet Mlkiye Dairesi'nin 3341 numaral mazbatasnn suretidir Dahiliye Nezreti'nin r-y Devlet'e havale buyurulan 24 aban sene [1]327 tarihli ve iki bin drt yz yetmi yedi numaral tezkiresi Manastr Vilyeti'nin melff tahrrtyla Mlkiye Dairesi'nde kret olundu. Mellerine nazaran Ohri Kasabas civarnda ve Manastr caddesinde kin hl ve gayr- mezr arazide her sene Mays'n on beinden yirminci gnne kadar be gn devam etmek zere bir panayr kd ticaret ve sanayi-i mahalliyenin terakksini ve menfaat-i hazineyi mcib ve bu hlde mezkr panayrn kdna msaade its mnasib olaca anlalmala ona gre icra-y icabnn nezret-i mrunileyhya havalesi tezekkr klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 12 Ramazan sene [1]327 - F 14 Eyll sene [1]325 / [27 Eyll 1909]

122

Veziriazam Hseyin Hilmi r-y Devlet Mlkiye Dairesi'nin sureti blda muharrer mazbatas mcebince Dahiliye Nezret-i Aliyyesi'nden icra-y icabna himmet olunmak buyuruldu. F 15 Ramazan sene [1]327 - F 17 Eyll sene [1]325 / [30 Eyll 1909]
BOA, DH. MU , 6-2/10

123

E-) ASKER KONULAR

124

48
SKP HALKININ ASKER YEYE YAPTII YARDIMLAR skp'teki Mslman ve gayr-i mslim halkn askeriyeye yaptklar yk hayvan ve un yardmnn asker gazetede yaynland ve bundan duyulan memnuniyetin ilgililere bildirildii
POMO[ OD NARODOT ZA VOJSKATA VO SKOPJE Objaven napis vo voeniot vesnik za poka`ana pomo{ kon vojskata od strana na muslimanskiot i nemuslimanskiot narod vo Skopje i izrazeno zadovolstvo na vojskata vo vrska so toa. 22 avgust 1876 g.

Manastr Vilyet-i Cellesi'ne (...)Temmuz sene [12]92 tarihli telgrafnmeleri mtlaa olundu. Manastr Sanca ahalii gayr- mslimesi taraflarndan malumu'l-mikdar brgr ve ahali-i mslime tarafndan dakk its gibi (...) olunan hizmet-i eser-hamiyyet ve sadakat olarak istilzm- fart- memnuniyet eyledii gibi mlhaktca reviyyet-mendn ahali tarafndan arz- int hakknda grlen evk ve gayret dahi bis-i mahzziyet olarak int- marza cerde-i askeriye vastasyla iln etdirilmi olman derect- memnuniyet-i hslann oraca dahi suret-i mnasibede iktiz eden hamiyyet-mendna tebli ve tefhmine ve bundan byle arz olunacak hidemt- sadakatkrnenin srat-i irna himmet buyurulmas matlb- katdir. F 25 Temmuz sene [12]92 / [6 Austos 1876] Umum: 114 skb Mutasarrf Rifatl Rif Efendi'ye Rifatl efendi Askir-i nusret-meser-i ahane iin ineten buraca tedarik ve tehyie edilen brgr ve dakkden dolay beyn- mahzziyeti mutazammn olup cevaben eref-tevrd eden telgrafnme-i smnin sureti blya nakil ve tastr klnd. Mfd- smsinin lzm gelenlere tebli ve beyn zmnnda Meclis-i dare-i Vilyet kararyla terkm-i zeyle ibtidr klnd. F 25 Receb sene [12]93 ve f 3 Austos [12]92 / [15 Austos 1876] Kaymakam- Vali-i Vilyet smail Hakk Meclis-i dare-i Liv'dan
125

F 8 Austos [12]92 / [20 Austos 1876] 941 bu emirnme-i smnin mfd- celli iktiz eden hamiyet-mendna teblii iin mlhak kazalara yazldkdan sonra komisyon- mahsusuna its bbnda. F 10 Austos sene [12]92 / [22 Austos 1876] Meclis-i dare-i Liv-i skb
DARM, F. 1/10/7/74/79

126

49
KALKANDELEN ASKERL K DEFTER Kalkandelen Kazas'nda askerlik ana gelmi 1869-1870 doumlu 628 adet gencin kimlik bilgilerini ieren defterin sunulduu
VOEN DEFTER VO TETOVO Defter vo koj se poka`uvaat li~nite podatoci na lica rodeni od 18691870 godina so ispolneti uslovi za voena slu`ba, a gi ima 628 lica. 31 juli 1890 g.

Kalkandelen Kazas Sicill-i Nfusunda ve Seksen Be Mevldnde Mukayyed Bulunanlarn Defteridir.

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras smiyle Pederi smi Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Tekke Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu eyh Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Cami-i Atik Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Selimbey Mahallesi Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu

35 42 51 93 126 9 40 84 100 133 10 30 35 47 60 73 101 144 146 191 1 6 20 22 24 52

2 2 2 2 2 4 2 2 2 4 2 2 2 2 1 1 2 1 4 3 3 2 1 2 2 2

Hasan bin Mustafa Musa bin Mustafa Efendi Musa bin lyas Mahmud bin Abdullah Salih bin Abbas Selim bin Abdurrahman bidin bin Ali slm bin Sdk Yakub bin Selim Bekir bilnTafil Feyzullah bin Zbeyir Salih bin Ali mer bin Mehmed Cafer bin Mustafa Osman bin Mustafa Ahmed bin Bayram Sleyman bin Baheddin Mustafa bin Muhsin Yusuf bin smail Abdlaziz bin Adem smail bin mer Sleyman bin Hasan Hamd bin Edhem Cafer bin mer Sleyman bin Yusuf Hurid bin aban

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

Kalkandelen " " " " " " " " " " " Ni Leskofa rgp Kalkandelen " " " " " Leskofa Kalkandelen " " "

127

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Cedd Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Kpr Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Kpr Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Salihelebi Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Ahmedbey Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu

66 71 119 134 32 64 136 146 172 174 178 181 190 8 47 48 65 67 82 102 130 147 149 155 165 175 202 211 220 292 292 295 306 309 35 38 43 66 83 152 160 48 67 75 87

2 2 2 3 2 1 2 1 2 2 2 2 3 3 2 2 2 5 1 3 3 1 2 2 4 2 4 2 4 3 10 2 2 6 3 3 2 4 5 2 6 3 5 3 2

Yunus bin Hac Numan Selim bin Mahmud zzet bin Davud Efendi Mahmud bin Bekir aban bin zzet Kzm bin dris Hseyin bin Ali Mahmud bin Hasan brahim bin Kurti Receb bin dris Hasan bin ahran Maruf bin eyh mer Abdullah bin smail Celaleddin bin lyas Mustafa bin Yakub Sleyman bin Yaar Tahir bin Muhtar Rifat bin Muslih Mehmed Ali Abdullah bin

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 Hfz [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

aban bin Hac Sleyman Muslih bin Hac dris Veli bin Cafer Zeynullah bin Osman Nureddin bin Receb Halid bin Yusuf Hsn bin Hasib Ahmed bin Receb Hasan Hac Veli Sleyman bin Hasan Abdurrahman bin Hasan Yunus bin Bekir Kzm bin Ali brahim bin Abdovi Yusuf bin Mehmed uayb bin Raid Salih bin Au Hseyin bin Sleyman Nureddin bin Hac Mehmed Abdlhamid bin sa Sleyman bin Yunus Muslih bin dris Reid bin Edhem Sbit bin Ahmed Selim bin Adem uayb bin Muhyiddin

128

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Doanc Mahallesi'nden Mahalle-i mezbrlu Mahalle-i mezbrlu Bozofce Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Veala Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Brode Karyesi'nden Veye Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Selce Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Germo Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Poroy Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Cebcite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Nebroteno Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

100 108 151 156 168 185 192 19 30 38 40 44 51 20 26 28 2 6 65 68 14 58 68 117 4 18 34 60 4 23 47 66 14 22 26 45 47 13 65 1 39 64 2 24 25

2 10 3 7 3 4 4 3 1 3 4 1 2 5 1 2 4 4 2 2 9 2 4 2 3 3 3 4 3 3 5 7 2 7 5 2 4 3 2 3 7 3 5 4 3 5

Sadullah bin Nhi slm bin Abbas slm bin smail Numan bin Durmu Dervi bin Mehmed Mehdi bin Yusuf uayb bin Davud Mehmed bin Sleyman Mehmed bin Hseyin Ahmed bin Mahmud Ramazan bin brahim Zbeyr bin Ahmed Abdullah bin Osman Yusuf bin Musa dris bin Mustafa Hseyin bin Zeynel dris bin Mehmed lyas bin smail Nebi bin Rgp Kmil bin Yunus Yusuf bin Veysel Kzm bin Selm zzet bin Kanber Zohrab bin Yahya Nesim bin akir Abdlgafur bin smail Osman bin Emin Kzm bin Bayram Abdlgafur bin dris Sleyman bin Yaar dris bin Receb Nesim bin Muslih brahim bin Yunus mer bin Fazl zim bin Edhem Lzm bin Arif Mahmud bin Celaleddin Kanber bin Muslih Ramazan bin Veys Hseyin bin Abdi Musa bin dris Reid bin Zihar Reid bin dris Sdk bin Ali Hebib bin Teymur Talib bin zeyir

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]280 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " Kalkandelen " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

Varo- Mslim Mahallesi'nden 13

129

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Slatino Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Tearce Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Otoite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Perofe Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Gloci Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Debrete Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Berefe Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Odri Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Globoia Karyesi'nden Karye-i mezbrlu

1 3 8 10 57 60 61 66 90 96 98 103 52 60 62 67 72 77 86 89 1 2 9 19 22 24 35 50 51 1 4 12 19 44 77 82 95 109 111 1 7 9 19 31 37

7 3 1 6 3 3 3 3 2 4 3 4 2 5 2 3 3 1 2 1 6 1 2 2 5 3 4 3 2 3 3 3 1 5 4 2 2 7 2 3 3 3 3 3 2 3

Zim bin Davud Adem bin Mehmed Osman bin Musa Abdlhamid bin dris Bayezid bin bi Cumali bin Bayram ehvar bin Yaar Ramazan bin Muslih Elmas bin Salih Ramazan bin slm Zeynullah bin Cafer Rifat bin Bilal sa bin Salih Elmas bin Hseyin Mustafa bin Zbeyir Cumali bin Salih Yakub bin Veli Sleyman bin mer Hasan bin Abdullah Mehdi bin Zkeyr Hasib bin Zeynullah Adem bin Zkeyr Rifat bin Davud Feyzullah bin Mehdi Eyb bin lyas Veli bin Bahtiyar dris bin Hasan Naim bin Numan Selim bin lyas Mehmed bin Emin dris bin Sleyman Rifat bin Said smail bin Sleyman Hseyin bin Numan Mehdi bin Selim Said bin smail Kadri bin Sleyman Zbeyr bin Salih Mahmud bin Receb Kzm bin ahin Bayram bin Elmas Teymur bin Abdurrahman Kmil bin Dervi dris bin Hayrullah Behet bin Rstem Abdlbaki bin Abdullah

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " Kstendil Kalkandelen " " " " " "

Straka(Straja) Karyesi'nden 2

130

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Kotlina Karyesi'nden Gorane Karyesi'nden Rejance Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Radua Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Nerate Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu emevo Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Germo(Grupin) Karyesi'nden Karye-i mezbrlu
Nevo Selo Karyesi'nden

22 14 24 14 16 64 87 15 26 30 42 60 63 69 71 75 83 86 5 12 11 21
derbent 12

4 5 2 4 2 4 1 2 2 1 2 2 3 2 2 3 5 4 4 5 1 4 2 3 1 3 3 2 3 3 4 2 4 2 5 2 1 3 3 4 2 2 1 2 4

Adem bin Ali akir bin Selm Ahmed bin Zlbahar Ali bin aban Yunus bin Khil Bahaeddin bin Abbas Timur bin Hayreddin Ahmed bin Osman Yusuf bin Muharrem Salih bin Habib Davud bin Ali Bahtiyar bin Faris Bekir bin Sleyman Ali bin Davud Cemil bin smail akir bin Salih Sleyman bin Bekir Abdlhamid bin Emin Hsman bin brahim Habib bin akir Yunus bin erif Yunus bin Sadk Osman bin Hayrullah Ruan bin Adem Seydi bin Abdullah Nebi bin Tahir Habib bin Hseyin Nezir bin akir Bayram bin Veyis Muharrem bin Murtaza aban bin Mustafa Kurti bin Rehvan Timur bin Fetth Osman bin Receb Yunus bin akir dris bin Feyzullah Sleyman bin Mrsel Celaleddin bin Maksud Yaar bin Zbeyr zeyir bin Salih Aydn bin Hzr Murtaza bin Abdullah Muhsin bin Fris Veli bin Abdlfettah Yunus bin Mustafa

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

Karye-i mezbrlu Rogle Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu erova Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Laskarci Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Zahobey(?) Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Merovo(?) Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Sedlarevo Karyesi'nden

15 17 18 27 29 1 2 22 38 12 28 33 45 5 24 35 6 12 23 33 37 3

131

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Lare Karyesi'nden iftlik Karyesi'nden Dobare Karyesi'nden Jelino Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Lenice-i Zr Karyesi'nden Karye-i mezbrlu strimceste(Strimnica) Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Lenice-i Bl Karyesi Celopek Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Miletino Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Gurgurnica Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Cegrane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

11 34 60 12 22 5 13 19 34 69 92 96 3 4 3 16 21 25 33 25 8 18 28 45 52 25 70 75 75 81 85 88 89 94 96 141 16 20 21 27 29 4 7 35 41

4 5 2 2 1 2 2 2 3 1 3 2 2 5 2 2 2 2 3 3 1 3 2 2 3 2 2 2 5 4 2 3 1 3 3 3 2 2 5 5 2 2 4 6 3

Kadri bin Receb Esad bin Abdllatif Hayrullah bin smail Aydn bin Arif Salih bin Fazl Faris bin Rstem brahim bin Abdlfettah ahin bin Mazlum Khin bin brahim Kasm bin Cafer lyas bin Ahmed smail bin Timur Behet bin Hayrullah smail bin Timur Sadeddin bin Bayram Zeynel bin Bayezid Sleyman bin smail Kzm bin Murtaza Emin bin Arif Murad bin Zkeyr Abdlbki bin Davud Hasan bin Halil Behet bin Yakup Ramazan bin Zeynel Kzm bin Arslan lyas bin Ahmed Rifat bin Yakub Nebi bin lyas Ahmed bin Yakub Yahya bin Hasan Ahmed bin erif lyas bin Veli smail bin Celil Celaleddin bin Bayram Eyb bin Adem Abdullah bin emseddin Kamil bin Ali Selim bin Tahir Elmas bin Arif Habib bin Bekir Mslim bin slm smail bin Adem Cabir bin Arif Ahmed bin Abdullah Behet bin Aziz

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " Ni Kalkandelen " " Berkofa Kalkandelen " "

132

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Korito Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Forino Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Cayle Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Balin Dol Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Durane-i Sar Karyesi Karye-i mezbrlu Durane- Kebr Karyesi Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Lakavia Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Trnovo Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

78 109 115 116 128 133 23 39 45 3 8 22 39 40 46 49 55 56 70 6 56 7 13 18 21 26 27 40 3 30 1 19 25 29 6 16 18 38 60 78 92 6 11 22 43 47

2 1 8 5 2 3 2 1 3 3 2 2 2 2 2 3 4 4 2 2 3 2 4 1 2 2 2 2 5 7 3 2 5 6 4 2 2 2 2 5 2 4 5 2 4 3

Arif bin Said Rifat bin mer Kzm bin Durmu Zenn bin Abdi Selim bin Kanber akir bin Fidan aban bin Veli Sleyman bin Selim Sleyman bin Mustafa Hayrullah bin Zlbehar Rstem bin Bilal Habib bin Osman Zlbahar bin Sleyman Selim bin Hasan Kamil bin Behzad Ltfi bin mer Demir Ali bin Mehmed Kmil bin zeyir lyas bin Sleyman Hseyin bin Adem Nuhi bin Hsman Celil bin Adil smail bin aban Behet bin Haydar Kzm bin Emrullah Ahmed bin Celil Edhem bin Selim Kamil bin Receb Murtaza bin Ali Halil bin Bekir Zlf bin Muhtar Ali bin Salh Talib bin Hzr Halid bin Hsman Nebi bin Mustafa Cafer bin Zeynullah Emrullah bin Muharrem Abdullah bin Sleyman Abidin bin Beyazid Arslan bin Yusuf Zlf bin Abdi sa bin Zeynel Abdlvehhab bin Timur Abdlvahid bin Zekeriya Zeynullah bin dris Kadri bin Aziz

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

133

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Strajane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Papradite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Padalite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Srbinovo Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Gonovia Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Simnica Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Mavrovo Karyesi'nden Duf Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Orcue Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Recane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Vrutok Karyesi'nden Pekovo Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

11 14 34 5 6 8 9 13 16 29 32 49 65 1 40 2 36 2 24 25 45 11 12 22 11 12 24 40 54 55 64 65 85 88 96 101 123 137 143 168 6 1 31 65 69

1 2 3 4 4 4 3 4 2 2 2 2 3 3 2 2 4 2 1 3 1 1 3 2 2 3 3 4 6 2 3 3 1 2 2 4 2 2 3 2 4 3 2 2 2 3

Maksud bin Hzr Abdlkerim bin Sleyman Kzm bin slm dris bin Seydi Abdurrahman bin Receb Kzm bin Halil Zkeyr bin Bilal Osman bin Celil Nureddin bin Fazl Hamd bin Nezir Nuhi bin Zbeyir Ali bin Hasan Zekeriyya bin Bayezid Numan bin Nuhi Hfz bin Ferhad Nezir bin akir Ahmed bin Salih Kasm bin Nureddin Tahir bin Cafer Elmas bin Beytullah Zeynel bin slm Bilal bin Nureddin slm bin Sleyman Celil bin Ferhad ahin bin Celil Haydar bin Halil Tahir bin dris Zlfikar bin slm Hfz bin Kasm Arif bin Abdlvehhab Mahmud bin Emi Feyzullah bin Yaar Yakub bin Eyb Rza bin Ali Bayram bin Salih Said bin Hzr aban bin lyas Veli bin Ali Hfz bin Tahir Garib bin Osman Hamza bin Talib Hseyin bin Durmu Kmil bin Hasan Mlyim bin Talib Cemal bin Murad Yakub bin Said

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

Yelofe-i Bl Karyesi'nden 18

134

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Yelofe-i Zr Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Yance-i Bl Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Yance-i Zr Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Gostivar Nahiyesi'nden Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu Zdunye Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

2 5 17 21 22 28 48 68 1 13 51 67 5 24 78 110 118 140 156 164 203 205 287 292 299 305 309 318 326 347 358 387 428 431 436 452 456 458 476 488 493 525 33 34 35 71

2 2 3 2 3 4 3 2 2 2 2 1 1 2 3 1 1 3 4 4 2 2 2 3 2 4 1 2 2 4 2 4 2 2 5 1 2 2 2 2 1 4 3 3 2 2

ehsuvar bin Ramazan Abdurrahman bin Adem Veli bin Bahtiyar Cafer bin Abdi Fetth bin Muslih smail bin Bayram Esad bin mer Maksud bin Nezir Hseyin bin Maksud Kadri bin Habib Celaleddin bin Ahmed Hfz bin Receb Ahmed Bey bin smail Bey Ali bin Kurti Behet bin Timur Ali bin Hac aban Abbas bin brahim Eyb bin Ahmed Mehdi bin Aziz Ali bin Zlfikar emseddin bin Hseyin Mehmed bin Hasan Hseyin bin Sleyman Mehmed bin Bahtiyar Hseyin bin Bekir Ruan bin Baheddin Salih bin Hac Emrullah Halid bin Zlbahar Kmil bin Adem Sadk bin Habib Adem bin Selim Yunus bin Zlbahar Rd bin aban Hasan bin slm Bahaeddin bin Cafer brahim bin Zkeyr lyas bin Sleyman Ahmed bin Bayram Abdlvehab bin Yusuf Abdlvehab bin Kasm Talib bin mer uayb bin Ali Bayram bin Yahya Receb bin lyas Mahmud bin Yakub Muslih bin Beytullah

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

135

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Debree Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Ayarinyofa(Vranovci) Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Vrapite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Pojarane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Toplica Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Dobri Dol Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Negotino Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

5 11 20 22 39 42 31 75 27 44 5 12 19 25 43 49 52 59 106 109 129 177 183 192 206 2 3 8 11 16 14 20 12 33 39 48 65 125 140 17 23 53 64 73

6 3 4 10 6 3 1 2 2 3 4 5 2 3 4 3 4 1 2 1 2 2 2 2 2 3 2 6 6 2 2 3 3 3 3 3 2 2 5 3 4 6 3 5 5

Davud bin Yunus Mazlum bin Murad mer bin Selim Hfz bin Aydn Kurti bin Dervi zim bin Veysel Hseyin bin Fris Mustafa bin Abdlbki Sleyman bin Ali Zeynel bin Abdullah Nureddin bin slm Sleyman bin Receb Cabir bin Abdlhalim Hamdi bin Raid Muharrem bin Selim Dervi bin Yusuf Mustafa bin Arslan Cemail bin Tahir Feyzullah bin Kurti Davud bin Celleddin Behzad bin Habib Muharrem bin Ali Hseyin bin lyas Cemail bin Veysel Bahaeddin bin Bekir Musa bin erkes Kahraman bin Hamza Behzad bin Ahmed Abbas bin Yusuf Arslan bin Yahya Adem bin Yahya Ramazan bin Selim Mehmed bin Mnir Abdurrahman bin akir Ramazan bin smail Abbas bin Mustafa Abdulhamid bin lyas Kahraman bin dris Bayram bin brahim Bayram bin Mnir mer bin Hasan Mahmud bin Emi Selim bin Abdlfettah Abdlhamid bin Ali Kasm bin Sehaeddin

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

B(D)ebreofa Karyesi'nden 5

136

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Kalite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Lomina Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Gurgevite Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Goryane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Senokos Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Gradec ? Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

77 2 4 25 34 61 65 79 90 1 10 17 36 41 24 57 62 67 73 23 24 28 1 8 12 2 12 16 34 39 46 47 59 72 77 82 85 86 93 14 20 30 41 43 46

1 6 3 4 1 3 4 1 4 3 4 9 4 2 3 4 3 1 2 2 3 3 3 2 3 2 6 4 3 3 3 13 7 2 1 5 4 4 4 2 4 3 3 1 4 5

Ali bin Mslim Khil bin Yunus Adem bin Hodo Yusuf bin Malik Mehmed bin Selim Kzm bin Kahraman Husro bin Cafer Sleyman bin Halil Osman bin Pervez Veysel bin Timur Yahya bin Bayezid Salih bin Bekir Esad bin Hurid Cemail bin Hamza Kmil bin Mustafa Dervi bin Seydi Hebib bin Osman Bayezid bin Nureddin mer bin Zeynel Nuhi bin Bayram Zkeyr bin Hamza Murtaza bin Halid Yakub bin akir Hasan bin Hseyin Ali bin Osman Selim bin Murad Kzm bin Said ehsuvar bin mer Cemal bin Adem Mustafa bin Veli smail bin Ali Ahmed bin brahim Mustafa bin Tahir Murad bin brahim Ruan bin brahim lyas bin Bekir Hfz bin Halil brahim bin Said Bayram bin Dehar Adem bin Ali Salih bin Halil Adil bin Davud Behet bin Mustafa Abdlmecid bin Mustafa Ramazan bin Sleyman Abdlhamid bin Halid

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

Burgos (Pirok)Karyesi'nden 1

137

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Rakofec Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Begovinye Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Selce Ke Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Nevo Selo Cayla Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu

61 80 100 108 110 118 129 144 152 159 167 169 171 174 175 17 21 46 64 68 13 17 38 51 82 84 93 111 118 126 5 12 20 33 6 6 12 17 18 24 25 24 41 52 54

4 3 10 5 7 2 2 2 4 3 2 3 5 2 2 4 1 6 3 4 4 3 2 2 2 2 2 2 3 5 2 2 1 2 2 6 2 3 2 2 2 4 3 2 2

Sadk bin Abdurrahman Adem bin Kamber Sleyman bin Adem Yusuf bin Sleyman Zkeyr bin Abdullah Behet bin aban aban bin Durmu Abdullah bin Hasan Bayram bin Hasan Hseyin bin Hseyin Behll bin Murad erif bin Ahmed Bedreddin bin Ahmed Ahmed bin Osman Yaar bin Zkeyr Abdlhamid bin Znnun Hseyin bin Sinan Murad bin Kadri Sleyman bin Hasan Rstem bin Hamza Behzad bin Abbas smail bin Ali Bekir bin Muhsin Murtaza bin Adem Kzm bin mer brahim bin Ramazan Esad bin Hseyin Yunus bin smail Hasib bin slm Kzm bin Veli Kmil bin Zeynel dris bin Zeynel Bayram bin Rstem Abdlkerim bin Mustafa Ali bin Hasan Selim bin Abdlfettah Sleyman bin smail Kmil bin Osman Esad bin Hamza Nuhi bin Ferhad Behll bin dris Hsman bin Kadri Selm bin erif Mazlum bin Ali Halil bin Feyzullah

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

138

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Urvic Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Yelovyane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Sincane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Kamenyane Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Sedlarce-i (Sedlarevo) Bl Karye-i mezbrlu

57 71 71 74 82 83 94 95 15 49 73 74 78 90 96 105 131 142 145 151 168 170 14 17 19 19 33 36 38 41 83 134 148 157 37 47 7 21 37 56 74 78 90 94 9 12

2 2 3 2 3 3 3 4 4 1 3 4 4 2 4 2 3 4 1 3 3 2 4 3 7 9 6 2 4 2 3 2 6 2 3 2 2 1 2 2 2 2 2 2 1 2

aban bin Ahmed Behll bin Salih akir bin Salih Halil bin Muhsin Ramiz bin ahb Necib bin Sleyman Bahtiyar bin Sleyman Fris bin smail Ahmed bin aban Mehmed bin Ali mer bin Hasan Behll bin Memi Kzm bin Behzad Mahmud bin Aziz Ahmed bin Bekir Hurid bin Kanber Mehmed bin Hurid akir bin Abdlgafur Ramazan bin Abdlaziz Haim bin Zkeyr Yusuf bin Zkeyr Sadk bin Raid Kasm bin Ramazan Nesim bin Sabri Salih bin Sinan Edhem bin Cemali Abdlhamid bin aban Yunus bin Osman Abdlhamid bin Arif Mazlum bin Yakub Zlbahar bin Rstem Ramazan bin skender Salih bin Feyzullah Abdlhamid bin Mehmed Behet bin Raid Abdullah bin Vehhab Aziz bin Sleyman Osman bin Hseyin Habib bin Arif Abdlhamid bin Cafer Ali bin Bahaeddin Yusuf bin Recep Abdlhamid bin Zeynullah Receb bin Rstem Kzm bin Nureddin lyas bin smail

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

139

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Karye-i mezbrlu Novae Karyesi'nden Palciste-i Zr Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Reica-i kebr Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Lisec Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Gyre Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu ipkovia Karyesi'nden Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Karye-i mezbrlu Arabac Kbtiyn'ndan Arabac-i mezbrlu Canbaz kbtynndan Cami-i Atk Mahallesi'nden

13 4 1 12 39 40 44 46 57 69 44 13 36 42 47 54 55 65 64 70 76 10 20 45 25 66 74 10 18 45 45 16 29 40 58 72 74 88 102 111 19 33 19 202

3 2 4 1 5 2 3 3 2 1 2 4 2 1 2 2 6 2 3 4 3 2 2 5 1 2 3 3 2 2 1 2 3 4 2 2 2 2 3 4 2 4 1 2 1 2

Hasan bin bi Bilal bin Kurti Abdullah bin Abdlhamid Ali bin Abdurrahman slm bin Nortin zzet bin Hamza Kzm bin Raid Kahraman bin Nureddin Kmil bin Aziz Emrullah bin dris Nureddin bin Davud Emrullah bin Mustafa slm bin Halil Raif bin Hayrullah Ali Rza bin Cafer Kurti bin Adem Muharrem bin Bayram Mustafa bin Feyzullah Zeyd bin Abdlgani Selim bin Celleddin Celleddin bin lyas Ali bin Selim Ahmed bin Arif Abdlgafur bin Muharrem Veli bin ehvar Abdlgan bin Kurti Arslan bin Kahraman Bekir bin Muni Adem bin Arslan Znnun bin lyas slm bin Raid Sadullah bin Feyzullah Cafer bin Bekir Bayram bin Cafer Abdullah bin Ramazan lyas bin Abdurrahman Hasan bin dris Yusuf bin Halil Eyb bin dris Hayrullah bin Arslan Abdlvahid bin slm Muhammed bin Ramazan Kbti Ramazan bin Mustafa Kzm bin Behll Kbti Ali bin Bahtiyar

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "

Palcite-i Bl Karyesi'nden 12

Reica-i Sagr Karyesi'nden 15

Kbti Muharrem bin skender [1]285

140

Esm-i Mahallt ve Kur Hne num aras

smiyle Pederi smi

Tarih-i Maskat- Resi Mlhazt Vildet i

Numara-i Husus

Ahmedbey Mahallesi'nden Dervisalih Mahallesi'nden Selce Karyesi'nden Korina Karyesi'nden Burgos Karyesi'nden Gostivar Nahiyesi'nden Nahiye-i mezbrlu Nahiye-i mezbrlu

2 4 1 1 4 44 44 58

3 3 2 5 2 2 3 4

Kbti Sleyman bin Beytullah Kbti lyas bin Bahaeddin Kbti Bekta bin mer Kbti mer bin Hasan Kbti mer bin Hasan Kbti Hurid bin Osman Kbti Malik bin Osman Kbti Ali bin Ramazan

[1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285 [1]285

" " " " " " " "

Neferen 628 Ahz- Asker Kanunnme-i Hmynu'nun hkm-i lsine imtislen yz alt senesinde askeriye ile mkellef olan ve Kalkandelen Kazas'nn sicill-i nfusunda seksen be mevldnde mukayyed bulunan delikanllarn birer birer tetebbu olunarak ahali-i kadme ile muhacirnden alt yz yirmi sekiz nfusa bli olmu ve bundan isim ve hne ve numara ve mahall-i meskenleriyle maskat- resinden baka baka gsterilmi idiini mbeyyin ibu defter b-tanzim takdim klnd. F 19 Temmuz sene 1306 / [31 Temmuz 1890] Kalkandelen Kazas Nfus Memuru
BOA, DH. SNM, 57/35

141

50
MANASTIR JANDARMA KOMUTANI MEHMED PAA'YA N AN VER LMES Manastr Vilayeti Jandarma Komutan Mehmed Paa'ya, memuriyetinde gstermi olduu baarlarndan dolay Mecidiye nin verildii
DODELUVAWE ORDEN NA MEHMET PA[A KOMANDANT NA BITOLSKATA @ANDARMERIJA Poradi poka`aniot uspeh vo svojata slu`ba, ordenot Mexidije mu se dodeluva na Mehmet Pa{a, komandant na `andarmerijata vo Bitolskiot vilaet. 2 januar 1892 g.

TURA [II. ABDLHAM D]

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan nffize bi'l-avni'r-rabbn hkm oldur ki Mrimrn- kirmdan Manastr Vilyeti Jandarma Kumandan fahru'l-meri'l-kirm Mehmed Paa dme ikbluhnun vezif-i memuriyetinde mhed olan hsn-i ikdm ve mes-i reviyyet-mendnesi cihetiyle sezvr- telattuft- seniyye-i ahanem olduuna binen bi'l-istzn mteallik ve eref-sdr olan emr u fermn- hmyn- Padiahnem mcebince kendisine Mecid Nin- z-nnn nc rtbesinden bir ktas ihsan klnm olduunu mutazammn ibu bert- lnm tastr olundu. Hurrire fi'l-yevmi's-sn min ehr-i Cumdelhire li-sene tisa ve selse miete ve elf / [2 Ocak 1892] Be-Makam- Kostantiniyye el-Mahrseti'lMahmiye
DARM, Bert, no: 83

142

51
P RLEPE'DE ASKER NAATLAR Pirlepe halknn yardmlaryla yaplmas kararlatrlan depo ve cephnelik masraflarn gsterir yardm defteri ile Mslman ve Hristiyan kylerinin kendi rzalaryla verdikleri tasdikli defterin gnderildii
VOENI IZGRADBI VO PRILEP Samovolno ispra}awe na zavereniot defter od muslimanskite i hristijanskite sela i pomo{niot defter od narodot na Prilep, so koi se poka`uva nivnata ponudena pomo{ za u~estvo vo izgradba na depoata za oru`je. 19 april 1899 g.

Vilyete arza Pirlepe'de ineten inas musammem olan depo ve cephnelik masrf- inaiye-i taahhdiyeyi hv olan ine defterinin grlp iade buyurulmak zere lzum- irsli erefmevrd f 3 Nisan sene [1]315 tarihli telgrafnme-i devletlerinde emr u fermn buyurulmu ve nefs-i kasaba erbb- hamiyetinin isimleri defter-i kebr ile dernunda iki zarfda mevz olarak kur-y slmiye ve Hristiyaniye tarafndan kendi arzularyla verilen musaddak defter dahi maan ve Svari Ahmed'e teslimen takdim-i hk-i py- sm-i efhamleri klnm olman. 7 Nisan sene [1]315 / [19 Nisan 1899]
DARM, F.1/8/1/91/92

143

52
KALKANDELEN'DE ASKER KOU NASI Kalkandelen Kasabas'nda halkn yardmlaryla subay ve askerler iin 6 odal zabta dairesi ile 200 kiilik bir asker kou yaplmas ve bu konuda yardmda bulunanlarn nianla dllendirilmesi
IZGRADBA NA VOEN OBJEKT VO TETOVO So pomo{ na narodot vo Tetovo e izgraden eden objekt so {est sobi za oficeri i vojnici i vojni~ki paviljon za 200 lica, licata {to u~estvuvale vo izgradbata se nagradeni so ni{ani (zna~ki). 28 septemvri 1907 g. Tefti-i Umum-i Asker Komisyonu

Kalkandelen Kasabas'nda emkin-i askeriye mevcud olmadndan oradaki askir-i ahaneleri yazn adrlarda ve kn hnelerle baz cevmi ve medrisde ikmete mecbur bulunduklarndan ve bu hl ahali-i mahalliyenin ihtiyactn baz mertebe tazyik eylemekde olduundan ahali-i merkme yedi yz lira ine itsn taahhdle sye-i mel-vye-i cenb- Hilfet-penhlerinde alt odal bir zbitn dairesiyle iki yz nefer istibna kfi baraka tarznda iki kouun inasna msaade-i seniyye-i cenb- Mlknelerinin eref-erznn istirhm eylemekde olduklar cihetle keyfiyet sdde-i muall-y hazret-i Hilfet-penhlerine arz ve ilsyla msaade-i seniyye-i Cihan-bnlerinin istihsli lzumu Kosova Valisi Birinci Ferik Mahmud Paa kullarndan mevrd telgrafnmede ir klnm ve askir-i ahanelerini yaz ve k mevsimlerinde tesirt- haviyeden muhafaza iin bir klann vcdu lzmeden ve ine its suretiyle arz- hizmet arzusunda bulunan ahali-i mahalliyenin kesr-i htrlarna mahal kalmamak zere mesullerinin isf muvfk- n- l-i cenb- vel-nimet-i azamleri bulunmasna binen Kalkandelen Redif Deposu civarnda mevcud kla inasna pek msaid olan mahallede yaplmak zere ve muvenet-i fasliye-i askeriyenin dahi inzimmyla mezkr klann ol vechile hamiyyet-mendn ahali kullarnn inesiyle inas abd-i memlklerince mnasib-i mtlaa klnm ve emr u fermn- cenb- Hilfetpenhleri her ne merkezde eref-p- sahife-i sudr buyurulur ise hikmet ve isabetin anda olaca derkr bulunmu olmala ol bbda ve ktbe-i ahvlde emr u fermn veliyy'l-emr ve'l-ihsan efendimiz hazretlerinindir. F 10 aban sene [1]325 ve f 5 Eyll sene [1]323 / [14 Eyll 1907] Komisyon- askeriyenin ibu mazbatas manzr- l buyurularak mcebince irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh eref-sudr buyurulmu ve inede bulunan ahaliden ileri

144

gelenlerin ve mnasib grnenlerin nin- l ile taltifleri zmnnda bi't-tahkik arz cmle-i emr u fermn- hmyn- Mlkneden bulunmu olmakla, ol bbda. F 14 aban sene [1]325 - F 9 Eyll sene [1]323 / [18 Eyll 1907] bu irde-i eref-sdra-i cenb- Hilfet-penh mantk- mnfinin f ve infz klnm olduu marzdur, fermn. F 15 aban sene [1]325 / [19 Eyll 1907 ]
BOA, Y. MTV, 302/90

145

F-) SOSYAL HAYAT

146

53
1530 YILINDA MAKEDONYA CORAFYASININ SOSYAL VE EKONOM K DURUMU 1530 Ylnda Rumeli Vilayetinin skp, Kalkandelen, Krova, Pirlepe, Manastr ve Kprl kazalar merkezinde bulunan medrese, imaret, cami, hamam, kale, kalede bulunan grevliler ile silah ve mhimmat miktar; Mslman, Hristiyan, Yahudi ve ingene mahallelerinin isimleri ve buralarda bulunan vergiye tabi aile reisleri, yetikin erkekler, dullar ve baz vergilerden muaf grevlilerin miktaryla vergiye tabi mal, hizmet ve ticar faaliyetlerin kaydedildii muhasebe defterinin ilgili blmleri Socijalnata i ekonomskata sostojba na makedonskata geografija vo 1530 godina
Delovi od defterot za registrirani evidencii vo 1530 godina vo gradovite Skopje, Tetovo, Ki~evo, Prilep, Bitola i Veles na Rumeliskiot vilaet, vo vrska so brojot na medresite, imaretite, xamiite, hamamite, tvrdinite, nositeli na zada~i vo tvrdinite, oru`jeto i drugi prioritetni raboti; imiwata na muslimanskite, hristijanskite, evrejskite i romskite maala kako i brojot na ~elnite lu|e na semejstvata dano~no obvrzani vo ovie maala, brojot na polnomo{nite ma`i, vdovici, nekoi lica oslobodeni od danoci, brojot na imoti obvrzani so danok, uslugi i trgovski raboti. 8 Oktomvri 1530 g.

s. 121 KAZA- SKB Cihet-i Kaza F Yevm 160 HSH- PAD AH-I LEM-PENH NEFS- SKB AN-CEMAAT- MSL MNN KALE - SKB Dizdr Kethd mam Mstahfzn
147

1 Cebe sevb 37 Siper kabza 70 Ta nukra zevc 4 Burgu-i hen aded 4 Keman kabza 26 Siper-i gebr kabza 20 Be-defa gherile kantar 10 Ey[e] aded 3

34 Zenbrek kabza 23 Tfek kabza 147 Klnk aded 27 Ms (bakr) kantar 4 Mengene kta 7 Fndk aded 4.000 Vezne aded 3 Srb kantar 6 Peykn- nze aded 4.000 Gherile kantar 8 Ksey-i hen aded 3 hen atal 129

Yarak- Kale Be-defa keman kabza Trh-i dest aded 15 13.000 Toulga-i gebr kabza 250 Kkrd kantar 3 Teber 1 Be-defa toulga 37 Top oltas kta 4 Keser 1

Mahalle-i Tuzcusleyman derkenr- Vardar Hne 4 Mcerred 2 Mahalle-i Hackemal Hne 7 Mahalle-i Kasmkad

Mahalle-i Muslihuddinharcc [Sulhuddinharcc] Hne 11 Mcerred 4 Mahalle-i Pazarba Hne 5 Mcerred 2 mam 1

Mahalle-i Kamente [Kadmente] Hne 9 Mcerred 5

Mahalle-i Emirhoca Hne 6 Mcerred 1 mam 2

Mezzin 2

Mahalle-i mret-i shakbey Ehl-i bert 4 Mtevell-i evkf 1

Mahalle-i Alibey nm- dier Eberbey Hne 5 mam 1 Mezzin 1

Hne Mcerred Yamak mam Hne mam Mezzin 6 1 1 1 7 1 3 Mahalle-i Hacbali

Mahalle-i Karakapucuba

Mahalle-i Kapucuolu [Kuyumcuolu]

148

Hne 17

mam Mezzin Ehl-i bert 1 1 1 Mahalle-i Hachayreddin Hne Mcerred 10 4

Hne 11

Mcerred 6

mam 3

Hne 6

Mcerred 1

mam 2

Mezzin 2

Mahalle-i Veled-i ahin

Mahalle-i Orupaa Hne 20 Mcerred 3 Mahalle-i Hackasm Hne Mcerred mam 8 6 1 Mezzin 1

mam Hne Mcerred mam Mezzin eyhzde 2 2 4 1 1 2 Mahalle-i Muhtesib Hne Mcerred Bzdr 11 1 1

Mahalle-i Hacinebeyi nm- dier Pabuumehmed Hne 4 Mcerred 1 mam 1 Mezzin 1

B-bert 1

Mahalle-i Harccuc nm- dier Paykolu Hne 17 mam 1 Hne 13

Mahalle-i Hackad

Mahalle-i Veled-i Kocack

Mcerred mam Mezzin Hne Mcerred mam Mezzin 3 1 1 15 1 1 1 Mahalle-i Terziba Hne 3 mam 1 Mezzin 2 Mahalle-i Debbaahin Hne 23 Mcerred 8 B-bert 1

Mahalle-i Hactanrvermi Hne 9 Mcerred Mezzin 4 1

Mahalle-i Hamzabey Serbevvbn-i sa Bey

Mahalle-i Cami-i Kebr

Mahalle-i Hacmuhyiddin el-marf beGargaraolu Mahallesi

149

Hne 7

Mcerred 2

mam 1

Mezzin 1

Hne Mcerred mam Mezzin 35 8 1 1

B-bert 4

Hne 5

Mcerred 3

mam 1

Mezzin 2

Mahalle-i sabey-i Cedd Hne 5 Mcerred Mezzin 4 1

Mahalle-i Mehmedelebi veled-i sa Bey [Youn elebi] Hne 17 Mcerred 4 mam 1 Mezzin 1

Mahalle-i Hocaems Hne 4 Mcerred 1 mam 1

150

s.122 Mahalle-i Tophne nm- dier Alimente Hne 39 Mcerred 9 Mahalle-i Veled-i Bahri Mahalle-i Karakad Hne Mcerred mam Mezzin Hne Mcerred mam Mezzin 14 1 1 2 23 2 1 1 Mahalle-i Kpcolu [Gncolu] Hne 7 Mcerred 1 mam 1 Mezzin 1 Mahalle-i Derviramazan Hne 9 mam 1

Mahalle-i Yazcahin Hne 10 Mezzin 1

Mahalle-i Hachasan nm- dier Ahryanolu Hne 14 Mcerred 2 Mezzin 1

Mahalle-i Yahyapaa Hne 9 Mcerred 1

Mahalle-i Tahisar Hne 11 B-bert 1

Mahalle-i sabey nm- dier Hatuncuk Hne 7 Mcerred 4 mam 1 Mezzin 1 B-bert 2

Mahalle-i shakbey Hne Mcerred mam Mezzin 6 5 1 1

Mahalle-i smailvoyvoda Hne 13 mam 1

Mahalle-i Mehmedelebi-i Cedd Hne 6 Mcerred 1

Mahalle-i Paabey Hne 7 Mcerred 2 Hne 19

Mahalle-i Katurlu Mcerred 3 mam 1 Mezzin 1

151

Mahalle-i Hocamer Hne Mcerred 16 ... mam Mezzin 1 1 B-bert 1

Mahalle-i Hocaemseddin Hne 6 mam 1 B-bert 1

Mahalle-i Ahiisa Hne 4 Mcerred 2 Mahalle-i Hzrkazanc Hne 3 mam 1 Mezzin 2

Mahalle-i Hacmehmed el-marf be-Onalt Hac Mehmed Hne 6 mam 1 Mezzin 1

Mahalle-i Dervin Hne 5 Mcerred 1

Medrese-i shak Bey cihet-i tedrs 40 mret-i shak Bey mret-i sa bin shak Bey mret 3

Medrese-i sa Bey cihet-i tedrs 25 mret-i Yahya Paa Mezzin 35 Mescid 42 B-bert Mtevell eyhzde 16 1 2 Hamam 8 Hn 4

YEKN Mahallt Medrese 51 2 Yamak 1 mam 38 Cami 6

Hne-i Mcerredn Mslim 113 537

AN-CEMAAT-I GEBRN-I NEFS- SKB Mahalle-i Kalugeri nm- dier Terziradahine Mahalle-i Kuraini Mahalle-i Dimitribojitin

152

Hne 8

Bve 4

Hne 24

Bve 4

Hne 8

Mcerred 2

Mahalle-i Radomanya Hne 24 Mcerred 2

Mahalle-i Petriyovan Hne 13 Bve 2

Mahalle-i Dabjebonikola Hne 17 Bve 2

153

s. 123 Mahalle-i Kenako Hne 20 Mahalle-i eri [erp] Hne 28 Bve 1 Bve 2 Mahalle-i Nikodofa nm- dier stanko Hne 15 Bve 3 Mahalle-i Eberbey Hne 16 Bve 1

Mahalle-i Keletonik Mahalle-i Andronik Hne 5 Bve 2 Hne 16 Bve 1

Mahalle-i Dimitrimanko Hne 6 Mcerred 1

CEMAAT- YAHUD YN DER-NEFS- SKB Hne 12 YEKN Mahallt 13 Hne-i Gebrn 200 Mcerredn 5 Bve 22 MAHSULT-I SKB Hne-i Yahudiyn 12 Mcerredn 5 Mcerred 5

154

Muktaa-i Darbhne-i Nefs-i skb f sene 41.667

Mahsul-i bc- siyh ve bc- esb ve emhne ve kapan ve resm-i keyl-i kapan ve bc- esr ve hme ve bc- p-y anm ve bere f sene 161.000

Niybet ve arsiyye-i mslimnn ve gebrn- nefs-i skb maa hargele-i ehr ve nsf niybet-i siphiyn- vilyet-i mezbre f sene 45.500

siyb 36 pre resm f 30 1.080

An-mahsul-i bat- mslimn 600

An-mahsul-i r-i bat- gebrn 1.500 Mahsul-i beyt'l-ml ve ml- gib ve ml- mefkd ve yve ve kakun- nefs-i skb 14.000 Mahsul-i cizye-i yve-i gebrn- nefs-i skb 1.166

An-mahsul-i manopolya-i skb 28.000

An-mahsul-i bozahne 12.000 Resm-i mzn- harr f sene 10.000

Mahsul-i resm-i narh ve bd- hevi [ve] ihtisb ve ihzr- nefs-i skb 36.500

Mahsul-i kitbet-i esr 1.600

Mahsul-i beyt'l-ml ve ml- gib-i gebrn- Vilyet-i skb maa beyti'lml ve ml- gib-i mslimnn- Vilyet-i Krova ve Pirlepe ve Kprl 2.063 Hssa ayr kta

155

2 2.600

156

s.124 Muktaa-i zindan f sene 2.100 Dekkn f ehr bb 831 f sene 9.972 Mahsul-i cizye-i yve-i gebrn- Kalkandelen ve Krova 600 An-mahsul-i serasesn- nefs-i skb Bd- hev f sene 3.000 An-mahsul-i ra beher br 96 f pre-i kk 1 An-mahsul-i gmrk-i ka-i Selanik 11.000

Rsm- mezkre kadm'l-eyymdan alnagelmi deyu defter-i atkde mukayyeddir. Yekn- hsl maa harc ve levzm- ulfeciyn 12.972 An-mahsul-i ispene-i gebrn- nefs-i skb ve r-i gallt maa r-i gallt- iftlikh ve gayrih 40.579

Muktaa-i det-i anm- Vilyet-i skb f sene 501.761

157

Yekn- nefs-i skb maa muktat Hsl 426.527 + 501.761 det-i anm 928.288

158

Sayfa 137 AN-KAZA- KALKANDELEN Cihet-i Kaza F Yevm 40 NEFS- KALKANDELEN ZEMET AN-CEMAAT- MSL MNN Mahalle-i Cami Hne 12 Mcerred 7 Mahalle-i Selukbey Hne 11 Mcerred 3 mam 1 Mezzin 3 Hne 9 Mahalle-i eyhahmed Mcerred 4 mam 1 Hne 10 Mahalle-i Bey Mcerred 5 mam 1 Mezzin 1

Mahalle-i Hocamuslihuddin Hne 13 Mcerred 12 AN-CEMAAT- GEBRN Hne 7

Mahalle-i Ahmedbey Mcerred 3 mam 1

Mahalle-i stoyannitade nm- dier Nikola Hne 19 Mcerred 1 Bve 4

Mahalle-i Stepanlazari nm- dier Petkovnikola Hne 13 Mcerred 2 Bve 2

Mahalle-i Ralepio nm- dier Dimitripetkov Hne 24 Mcerred 2 Bve 3

Mahalle-i Stepanivan nm- dier ayr- Bodan

Mahalle-i Pojdanpetkov
159

Hne 18

Mcerred 2 YEKN

Hne 7

Bve 2

Nefs-i kasaba 1

mam 5 Mahallt 11

Mezzin 4

Cami 1

Mescid 5

Hamam 1

mret 1 Hne-i gebr 81

Hatib 1

Hne-i mslim 62 Gebrn 5 Mcerred 24 Hsl 33.658

Mslimnn 6

Mcerred 7

Bve 11

An-mahsul-i bc- bzr ve niybet ve resm-i arsiyye 5.000

Niybet an-timarh-i siphiyn be-tark-i mnsafa 6.000

Resm-i dnm-i bat- mslimnn 2.281

An-mahsul-i r-i gallt ve hububt ve gayrih ve ispen 10.877

An-mahsul-i ihtisb ve ihzr- nefs-i Kalkandelen an-resm-i narh ve bd- hev maa ihtisb- bzr- Gostivar, bc- Kalkandelen 9.500

160

s.146 KAZA- KIROVA Cihet-i Kaza F Yevm 30 NEFS- KIROVA ZEMET AN-CEMAAT- MSL MNN Mahalle-i Cami Hne 31 Mcerred 5 Mahalle-i eyhsinanhalife mam 1 Hne 4 Mcerred Mezzin 2 1 Mahalle-i Yenice nm- dier Yeanbey mam 1 Mezzin 1 Hne 13 Mahalle-i shak Mezzin 1 Hne 15 Mcerred 1

KALE- KIROVA Kale 1 Top aded 4 Trh-i dest aded 1.300 Dizdr 1 Tfek kabza 30 Teber kabza 50 Kethd 1 Yarak- kale-i mezbre Fndk aded 30.000 Cebe sevb 30 Gherile kantar 7 Tomruk- ra 150 Keman maa zrh kabza 64 siyb- dest 7 Mstahfzn 23 mam 1

161

AN-CEMAAT- GEBRN Mahalle-i ark Hne 44 Mcerred 6 Bve 4 YEKN Nefs-i kasaba 1 Mahallt 6 Mslimnn 4 Gebr 2 Hatib 1 Cami 1 Hne-i mslim 78 Mcerred 9 Hsl 17.836 An-mahsul-i r-i gallt ve ispen ve gayrih 7.404 An-mahsul-i niybet nsf nevh-i mezbr 2.000 An-mahsul-i bc- bzr maa niybet ve resm-i ars- nefs-i Krova 8.162 An mahsul-i siyb bb 10 270 [ake] Mcerred 9 Hamam 1 Mescid 2 Hne-i gebr 83 Bve 8 mam 3 Mezzin 5 Hne 39 Mahalle-i Arnavud Mcerred 3 Bve 4

162

s.155 KAZA- MANASTIR Cihet-i Kad 70 HSH- PAD AH-I LEM-PENH NEFS- MANASTIR CEMAAT- MSL MNN Mahalle-i Eymir Hne 42 mam 3 Ehl-i bert Akncyn Mcerredn Mezzin 2 7 30 1 Hne 39 Mahalle-i shakelebi nm- dier nebeyi mam 4 Mezzin 1 Akncyn 12 Mcerredn 16

Mahalle-i Karaolan Hne 34 mam 3 Muarrif 1 Mezzin 1 Akncyn 8 Ekinci 2 Yamak 4 Ehl-i bert 2 Der-kira 1 Mcerred 20

Mahalle-i Haydarbey Hne 5 Mcerredn 1 Aknc 1 Der-kir 1 Hne 21

Mahalle-i Karadebb nm- dier Tanrver[mi] Mcerredn 11 mam 3 Akncyn Yamak 5 1 Derkira 36 Ekinci 1

163

Mahalle-i Oulpaa Hne 31 mam 3 Aknc Mcerred Yamak 3 21 1 Derkira 3 Ekinci 2 Hne 24

Mahalle-i Mehmedsipah maa mahalle-i smailbakkal Mcerred 7 mam 3 Mtevell Aknc 2 4 Eknci Der-kira 2 3

Mahalle-i avuali Hne 21 Mcerred 7 mam 1 Aknc 7 Der-kira 7 Yamak 1

Mahalle-i Firuzsuba Hne 9

Mahalle-i Yusufdebb nm- dier Suhtehoca Hne 26 Mcerred 18 Mahalle-i dier Karacabey Hne 7 mam 1 Mcerred ... Aknc ... Yamak ... Hne 17 Aknc 2 Hne 18

Mahalle-i laldbey nm- dier Dmkbey mam 1 Aknc 6 Mcerred 3

Mahalle-i Trbe mam 2 Mcerred 6 Aknc 6 Yamak 1

Mahalle-i Kasmelebi Hne 11 mam 1 Mahalle-i Karacabey Mcerred 4 Hne 1

Mahalle-i Hasanbey mam 1 Der-kira ...

Mahalle-i Bostancolu nm- dier Hayyathzr

164

Hne 34

mam 2

Mezzin 1

Der-kira 1

Mcerred 3

Hne 11

mam 2

Der-kira 4

Mcerred 8

Mahalle-i Hseyinsuba Hne 12 mam 1 Mezzin 1 Der-kira 9 Mcerred 6

Mahalle-i Cemalbey [Kemalbey] nm- dier Bet Mahalle Hne 17 Der-kira 1 Mcerred 4 Mahalle-i Hacbey Mcerred 5 mret 1 YEKN Hne 43 Hamam 1

Mahalle-i Yakubbey Hne 9 Medrese-i shak elebi mam 1 Der-kira 2 Medrese-i avu

Mahallt 21 Hne 432 Medrese 2

mam 32 Mcerredn 170 mret 1

Mezzin 5 Ekinci 7 Hamam 1

Muarrif 1 Yamak 8 Cami 1

Mtevell 2 Der-kira 68 Mescid 32

Ehl-i bert 4 Akncyn 61

165

s.156 CEMAAT- NGENEYN DER-NEFS- MANASTIR Hne 19 Der-kira 1 CEMAAT- YAHUD YN Hne 43 Mcerred 6 CEMAAT- GEBRN Mahalle-i Koyodimo Hne 29 Mcerred 1 Bve 5 Mahalle-i Todormiho nm- dier Luka Hne 16 Bve 3 Mahalle-i Piyo veled-i Hapkov Hne 16 Bve 2 Bve 5 Mcerred 5

Mahalle-i Ralnikola Hne 25 Mahalle-i Todoryano Hne 22 Mcerred 2 Bve 7 Bve 2

Mahalle-i Piyonikola nm- dier Piyokop [Piyo Pop] Hne 11 Mahalle-i Turnik nm- dier Kalie Hne 17 Mcerred 3 Bve 2 Bve 4

Mahalle-i Dapeberelidedebe nm- dier Dapeistaykov Hne 23 Mcerred 1 Bve 2

166

Mahalle-i Ceddmlekciyn Hne 10 YEKN Mahalle 10 An-mahsul-i niybet ve bc- bzr ve emhne ve bozahne ve serhne ve arsiye f sene 81.636 An-mahsul-i ra maa'l-hric ve det-i manopolya 450 medre f 26 11.700 Hne 171 Mcerredn 8 Hne 2

Mahalle-i Dmkbey Mcerred 1

Bve 27 An-mahsul-i ihtisb ve ihzr- nefs-i Manastr 15.000 Muktaa-i det-i anm- kaza-i Manastr f sene 140.049

An-mahsul-i niybet-i siphiyn- vilyet-i Manastr be-tark- mnsafa 2.615 An-mahsul-i r-i gallt ve ispene-i gebrn ve gayrih f sene 10.325 Hsl 121.276 + 140.049 det-i anm 261.325

167

s.167 KAZA- P RLEPE Cihet-i Kad 30 NEFS- P RLEPE ZEMETD R. KALE- P RLEPE Dizdr 1 Keman 17 kabza Gherile 4 Trh 22.590 aded Sapan 50 Siper 63 kabza b- nze 57 aded Kethd 1 Yarak Peykn- tr 40.000 aded Cebe 13 sevb ekre-i zembrek kta snova 7 Trh-i zembrek 70 atal- hen 197 Top 1 kta siyb- dest 4 Tfek 10 kta mam 1 Mstahfzn 19

CEMAAT- MSL MNN Mahalle-i Cami Hne 39 Mcerred 4 mam 1 Mezzin 1 Mahalle-i Turalbey Hne 13 Mcerred 5 Hne 13 Mahalle-i Tokatlhoca Mcerred 5 mam 1 Mezzin 1

Mahalle-i Hatib

Mahalle-i Yaraklbey

Mahalle-i Tekebey
168

Hne 19

Mcerred 5

mam 2

Hne 24

Mcerred 5

Mezzin 1

Hne 45

Mcerred 10

mam 1

Mahalle-i Hacbey nm- dier Kabasakal Hne 27 Mcerred 5 YEKN Mahallt 8 mam 5 Mezzin 3

Mahalle-i Hacubeyd Hne 1

Hne 181

Mcerredn 39

CEMAAT- GEBRN Mahalle-i Yanikalkov Hne 32 Mcerred 2 Mahalle-i Barova Hne 13 Mahalle-i Nikolabodan Mcerred 1 Hne 10 Bve 4 Hne 11 Mahalle-i Faliar Mcerred 1 Mahalle-i Cllahan Mcerred 1 Bve 1 Hne 7 Bve 1 Hne 12 Mahalle-i Nikolayano Mcerred 1 Mahalle-i Karasu Mcerred 1 Bve 2 Bve 1

Mahalle-i rniska [ rmenka]

Mahalle-i Cehre [Cehrova]

169

Hne 14 Mahalle-i Timuryano [Miho Yano] Hne 9 Mcerred 2 Bve 1

Hne 10

Mcerred 1

Bve 2 Mahalle-i Hayytn Hne 19 Mcerred 5 Bve 4

Hne 17 Mahalle-i Horlova Hne 16 Bve 2

Mahalle-i Sola nm- dier Grgodimitri Hne 10 Bve 2

An-Mahalle-i Dukov Hne 13 Mcerred 2

Mahalle-i Trnogovite [Tergovite] Hne 11 Mcerred 1

Mahalle-i Rodosofilibe [Rodoslav Filip] Hne 18 Bve 1

170

s.168 Mahalle-i Kojoar Hne 14 Mcerred 1 Bve 1 Hane 25 Mahalle-i Dorupa Mcerred 5 Bve 2 Hne 8 Mahalle-i Kalebale Mcerred 2 Bve 1

Mahalle-i tar [ tinar] Hne 23 Mcerred 3 Mahalle-i Carovik Hne 6 Mahalle-i Berdorum Hne 21 Mcerred ... Hne 15 Bve 1

Mahalle-i svetitodor Hane 12 Mcerred 3 Mahalle-i stane Mcerred ... Mahalle-i Yoykotodor Hne 8 Mcerred 2 Mahalle-i Bijade Hne 10 Mcerred 3 Hne 11 Hne 10 Bve 2 Hne 16

Mahalle-i Frankopol Hne 14 Mcerred 4 Mahalle-i igar Mcerred 2 Mahalle-i Dabjenov Mcerred 1 Mahalle-i Radol Mcerred 3 Mahalle-i Nikifor
171

Bve 1

Bve 1

Mahalle-i Nikolavayko Hne 10 Mcerred 1

Bve 1

Mahalle-i Popmelamiye [Popmelahiyov]

Mahalle-i vlaykoistania

Hne 6

Mcerred 2

Bve 1

Hne 7

Hne 6

Mcerred 1

Bve 1

Mahalle-i Domkov Hne 16 Mahallt 36 An-mahsul-i bc- bzr ve resm-i ars fi sene 12.733 Bve 4 Hne 471 Hne 11 YEKN

Mahalle-i Dinar [Grinar] Mcerred 1 Bve 39 An-mahsul-i bat- gebrn medre 2.674 f 10 maa resm-i manopolya 26.740 Bve 2

Mcerredn 52

An-mahsul-i nsf siphiyn- Pirlepe 2.727

An-mahsul-i bat- mslimnn 250

An-mahsul-i r-i gallt ve resm-i ayr ve ispene-i gebrn ve gayrih 34.527 Hsl 76.977

172

s.178 KAZA- KPRL Cihet-i Kad 30 NEFS- KPRL ZEMETD R Mahalle-i Cami Mezkr mahalle cami kurbunda skin olup sarp ve sengistn yerde olup ve zirate kbil yerleri olmad ecilden dahil-i mahalle-i mezbr fukar olman Padiah- lem-penh eazzellahu ensrah hazretleri kbelinden mezd-i inyet olunup resm-i raiyyet vermemek zere muaf klnd mam 1 Mahalle-i Yenikpr Hne 8 mam 2 Mezzin 1 Mcerred 2 Hne 32 CEMAAT- GEBRN Mahalle-i Dobkov Mahalle-i Piyodobroslav Mahalle-i Ralekokor mam 1 YEKN Mcerredn 13 Mahallt 3 Mezzin 1 Hne 16 Mahalle -i evliler Hne 8 Mcerred 3 Mcerredn 8

173

Hne 11

Bve 1

Hne 36 Mahalle-i Yankopopov Hne 14 Bve 4

Hne 18

Mcerred 1

Mahalle-i stanedovie [ staledovie] Hne 19 Bve 3

Mahalle-i Popovpetri Hne 32 Bve 1

Mahalle-i Hadidkrn- Kpr ve Nefs-i Kprl'de Bykkpr'nn muhafazas ve hizmeti iin avrzdan muaf ve msellem olmak zere otuz nefer kefere konulmu amma yeserisi ve aac ve sair levzmnn harc beylikden olup bki hidemtn mezbr kfirler ed edegelmiler ve mezkr kprye evvelden ne vechile hizmet edegelmiler ise yine ol hizmet zere duralar. Hne 30 Mahalle-i Kostin [Kostantin] Hne 23 Mahalle 9 An-mahsul-i r-i bat- mslimnn 624 Mcerred 3 Hne 174 Bve 3 Hne 27 YEKN Mcerred 12 Bve 19 An-mahsul-i r-i gallt ve resm-i bostan ve ispene-i gebrn ve gayrih 26.112 Mahalle-i mezbr Kpr [Bykkpr] Mcerred 8 Bve 7

An-mahsul-i bc- bzr ve crm-i cinayet-i nefs-i Kprl ve nsf kitbet ve resm-i dalyan

174

hsl 4.740 Hsl 31.476

BOA, Tapu-Tahrir Defteri, No: 370, s. : 121-124, 137, 146, 155, 164, 178.

175

54
MANASTIR PAZARININ CUMARTES GN KURULMASI Hristiyanlarn Pazar yinlerini rahata yapabilmeleri iin Manastr Kazas'nda pazar gnleri kurulmakta olan pazarn, Cumartesi'ye alnd
SABOTA PAZAREN DEN VO BITOLA Poradi hristijanskata misa vo nedela i so cel hristijanite vo toj den spokojno da si ja posetuvaat svojata misa, pazarniot den vo Bitolskata kaza namesto vo nedela se prefrluva vo sabota. 16 septemvri 1831 g.

[TURA] II. MAHMUD

Kdvet'l-kuzt ve'l-hkkm maden'l-fazl ve'l-kelm medine-i Manastr Kads Mevln (...) zde fazluh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki Manastr Kazas'nda ikme olunan pazar kaza-y mezbr reylarnn icra-y yin-i btla eyledikleri Pazar gnlerinde ikme olunageldiinden bu keyfiyet ahz u itlarndan dr olmaklklarn mcib ve yin-i tlalarndan mehcriyetlerini mstevcib olduundan bahisle yevm-i mezkrda ikme olunan pazarda Cumartesi gnne tahvl ve tahsis klnmasn rey-y merkmn rikb- Hmynuma sunduklar arzuhlleriyle inh ve istid ve ol bbda sdr olan fermn- lnma imtislen kuyd- lzmesi bade'l-ihrac ikme-i pazar olunan mahal kimesnenin mlkne ve vakfna ve havss- hmynuma zarar olmayp hangi gn ikme olunacak ise ismi tasrhiyle rikb- ahaneme lede'l-arz izn-i hmynum erzn klndn mir hatt- erif-i ahanem sudruyla tashh klnarak ikme-i pazar olagelmi ve inh olunan bc- bzr vka dahilinde bulunmu ise de hangi gn kurulaca hn-i tahrrde tasrh olunmam ve kadmden Pazar gn kurulmas iin emr-i lnm verildiinin kayd bulunmam idii tahrr klnm ve lede'l-havale ber-muktez-y Defter-i Hakan nefs-i Manastr el-mezbre ve tahtnda muharrer iftliktn mahsult ve rsmt hslyla mahsub mahsul-i bc- bzr- emhne ve boyahne ve srhne ve resm-i arsiyenin f sene mtevecciht serbestiyet vechile mteveff Vezir brahim Paa ile zver-i zevciyetleri olan mersme ve mafiret-nin Ftma Sultan tbet serhnn stanbul'da vaki cennet-mekn merhum ehzde Sultan Mehmed tbe serhumun cami-i erifi kurbunda mceddeden bina ve ihy eyledikleri dershne-i celle ve kitabhne-i latfe vakflar tarafndan zabt olunmak iktiz eylediinden ber-minvl-i muharrer pazar- merkmun ikmesi iin yevm-i Cumartesi'ne tahvl klnarak tanzimi hususuna msaade-i aliyyem taalluk eyledii hlde hk-i py-

176

hmyn- ahanemden bi'l-istzn hatt- hmyn- inyet-makrn- Mlknem sudruyla Defterhne-i miremde olan kayd mahalli tashh klnmas iin Divan- Hmynumdan emr-i erifim sudru iktiz eyledii hl Defter Emini iftihru'l-emcid ve'l-ekrim Mehmed rif dme mecduhnun arz mefhiminden mstebn idiini bilfil badefterdarm iftihru'lmer ve'l-ekbir Mr Ali Necib dme uluvvuh takrr ve takrri atebe-i uly-y Mlkneme lede'l-arz inh ve istid olunduu zere pazar- merkmun Cumartesi gnne tahvli iin kayd mahalli tashh olunmak zere iktiz eden emr-i erifim sdr ve itsyla tanzim ve icrasna ibtidr olunmas mazmnunda eref-yfte-i sudr olan hatt- hmyn- evketmakrn- ahanem mcebince b-hatt- tevk Defterhne-i miremde olan kayd mahalline sebt ve tashh olunmakdan n sen ki mevln-y mmileyhsin ber-minvl-i muharrer pazar merkmu Cumartesi gnne tahvl ve ikme etdiresin, yle bilesin almet-i erife itimad klasn3. Tahrren fi'l-yevmi's-smin min ehr-i Rebilhir sene seba ve erban ve mieteyn ve elf / [16 Eyll 1831]
DARM, Fermn, no: 40

3 Makedonya Arivinde bulunan bu belge, Babakanlk Osmanl Arivinde Tahvil Defteri No: 66 Sayfa 3de kaytldr. Bu rnek, merkez arivi ve tara arivindeki birliktelii grmek ve belgeye ulamak noktasnda Osmanl Ariv sisteminin mkemmelliini gstermektedir.

177

55
OHR 'DE B R GAYR- MSL ME A T AYIRA MDAHALE ED LMEMES Agomen Gresne adl gayr-i mslim, Ohri Kazas'na bal Reka Nahiyesi'ndeki ayrn biip toprak sahibine de rn vererek tapuya hak kazanm ise, ayrna bakalar tarafndan mdahaleye izin verilmemesi gerektii
NEME[AWE VO EDNA LIVADA VO SOPSTVENOST NA EDEN NEMUSLIMAN VO OHRID Dokolku nemuslimanot Igumen Gresne se steknal so pravo na tapija za posed na negovata livada vo nahijata Reka vo Ohridskata kaza i vo soglasnost so zakonot gi podmiruva dava~kite, toga{ da ne mu se dozvoli na nikoj da se me{a vo negovata livada. 20 - 30 oktomvri 1838 g.

TURA [II. MAHMUD]

Kdvet'n-nvvbi'l-mteerrin Ohri Kazas Nibi Mevln (...) zde ilmuh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki Igumen Gresne nm zimm sdde-i saadetime arzuhl edip Ohri Kazas'na muzfe Reka nahiyesine tbi Redinordrga (bulunmuyor) karyesi topranda tapulu ve temesskl mutasarrf olup beher sene otun biip r resmin sahib-i arza ed edegeldii ayrnda harn alkas olmayp dahl olunmak icab etmez iken lhk mutasarrf Hseyin nm kimesne ile sair malumu'l-ism kimesneler ol ayra hilf- kanun fuzl mdahaleden hl olmadklarn bildirip kanun zere amel olunmak bbnda emr-i erifim sudrunu istid etmelerinden n Divan- Hmynumdan kanunu sual olundukda mersm mnzaun fih olan ayrn beher sene otn bimeyip r resmin sahib-i arza vermeyip mstahkk- tapu olmu ve dahl eden kesn sahib-i arzdan resm-i tapu ile almlar ise mdahale eylemeleri bi-hasebi'l-kanun yolunda olup eer byle olmayp da fi'l-hakika mersm ol ayra tapulu ve temesskl mutasarrf olup beher sene otn biip r resmin sahib-i arza ed edegelr iken merkmlar fuzl mdahale eyledikleri vaki ise men u defi muvfk- kanun idii tahrr olunmala kanun zere amel olunmak bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifim vsl buldukda bu bbda sdr olan emrim zere amel dahi sen ki nib-i mmileyhsin husus- mezbru er-i erife ve bilhare muharrer olan kanun- mnfe tatbik ederek ber-vech-i hakkaniyet ryet birle fi'l-hakika merkmlarn ol ayra mdahale eylemeleri b-vech ve hilf- kanun idii inde'-er tebeyyn ve tahakkuk eder ise men u def eyleyesin. Min bad er-i erife ve emr-i hmynuma muhalif

178

kimesneye i etdirmeyip husus- mezbr iin bir dahi emrim varmalu eylemeyesin, yle bilesin almet-i erife itimad klasn. Tahrren f evil-i ehr-i abani'l-muazzam sene erbaa ve hamsn ve mieteyn ve elf / [20-30 Ekim 1838] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 21

179

56
KALKANDELEN PAZARININ CUMARTES GN KURULMASI Hristiyanlarn Pazar yinlerini rahata yapabilmeleri iin Prizren'e bal Kalkandelen Kazas'nda Pazar gnleri kurulmakta olan pazarn Cumartesi gnne alnmasyla ilgili Kalkandelene gnderilen fermann sureti.
SABOTA PAZAREN DEN VO TETOVO So cel hristijanite da si ja posetuvaat svojata nedelna misa spokojno, pazarniot den vo Tetovskata kaza, Prizrenski sanxak, namesto vo sabota se prefrla vo nedela. 22 avgust 1857 g.

Emru'l-meri'l-kirm kebru'l-kberi'l-fihm z'l-kadri ve'l-ihtirm sahib'l-izzi ve'lihtim el-muhtass bi-mezd-i inyeti'l-meliki'l-al hl mlhaktyla skb Eyleti Mutasarrrf Mehmed Akif Paa dmet meliyeh ve iftihru'l-ekbir ve'l-ekrim cmi'lmefhir ve'l-mekrim el-muhtass bi-mezd-i inyeti'l-meliki'd-dim rtbe-i sniye ashbndan eylet-i mezkre defterdar es-Seyyid Mustafa Raid zde uluvvuh ve kdvet'l-ulemi'l muhakkikn Kalkandelen Kazas nibi ve mfts zde ilmuhum ve mefhiru'l-emsil ve'lakrn ve mdr-i kaza ve vch- memleket zde kadruhum tevk-i ref-i hmynum vsl olcak malum ola ki Pirizren Sanca dahilinde Nefs-i Kalkandelen Kazas'nda beher hafta Pazar gnleri pazar kurulmakda ise de yevm-i mezkr tebaa-i gayr- mslimenin yortu gn olmasyla dd u sitddan mahrum olduklarndan pazar- mezkrun Cumartesi gnne tahvli hususu skb Meclisi'nden b-mazbata ve ukka fermn olunmu olmakdan n kuyd- mezkresi bade'l-ihrac ber-mantk- inh pazar- mezkrun Cumartesi gnne tahvli hususuna msaade-i seniyye-i Mlknem erzn klnd hlde Defterhne-i miremde olan kayd mahalli b-hatt- tevk tashh olunmak zere baka ve mahalline ifade-i hli mutazammn baka iki kta emr-i erifim iktiz eyledii ve vkel-y fihm- Saltanat- Seniyyemden hl Maliye nzr ve Mecdiye Nin- Hmynumun birinci rtbesinin hiz ve hmili dstr- mkerrem mr-i mufahham nizam'l-lem mr-i sadakat-semr esSeyyid Mehmed Hasib Paa edmallahu tela iclleh cnibinden b-takrr ve telhs ifade ve ifhm olunmu ve ol vechile icras hususuna irde-i seniyye-i Mlknem talkiyle ol bbda hatt- hmyn- evket-makrn- ahanem eref-efz-y sahife-sudr olarak muktez-y mnfi zere Defterhne-i miremde olan kayd mahalli b-hatt- tevk tashh olunmak zere dier emr-i erifim tasdr klnm olman sen ki mutasarrf- mrunileyh ve defterdar ve nib ve mft ve mdr ve sair mmileyhimsiz size dahi ifade-i hli mutazammn ibu emr-i erifim sdr ve it olundu keyfiyet malumunuz oldukda blda beyn olunduu zere bundan byle beher hafta Cumartesi gnlerinde kaza-y mezbrda

180

pazar kd olunmas hususuna mbderet eyleyesiz yle bilesiz almet-i erifime itimad klasz. Tahrren fi'l-yevmi's-sn min ehr-i Muharremi'l-harm sene erbaa ve sebn ve mieteyn ve elf / [22 Austos 1857] Tbku aslihi'l-mmz Nemmakahu'l-fakir ileyhi azze neh Ahmed Nazif bin smail El-Mvell-Hilfe bi-Medne-i umnu Gufire lehum (Mhr) Be-Makam- Mahrusa-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 72

181

57
KUMANOVA'DA DOKTOR, CERRAH VE ECZACI BULUNMADII skp'e tabi yerleim birimlerindeki diplomal doktor, cerrah ve eczaclarn tespiti iin mutasarrflka yaplan aratrmada, Kumanova'da doktor, cerrah ve eczac olmadnn anlald
NEMAWE DOKTOR, OPERATOR I APTEKAR VO KUMANOVO Izvestuvawe vrz osnova na istra`uvaweto napraveno od mutesarifatot na Skopje deka vo Kumanovo nema doktor so diploma, operator nitu pak aptekar. 18 mart 1876 g.

skp Mutasarrfl Cnib-i lsi'ne Saadetl efendim hazretleri F 1 Mart sene [1]292 tarihli ve umum bir cedd numaral olup eref-tevrd eden mcebnme-i hazret-i mutasarrfleri blsna suret-i cellesi menkl f 12 ubat sene [1]291 tarihli ve alt yz altm drt numaral emirnme-i cenb- vilyet-penhde tabbet ve cerrahlk ve eczaclk edenler var ise yedlerinde ehadetnme olanlarn ktlar alnp ol cnib-i lye irsli hususu emr u fermn buyurulmu. Emr-i l-i mezkrun mfd- mnfi rehn-kn- ciznem oldukdan sonra Meclis-i dare-i Kaza'ya lede'l-havale Kumanova'da tabbet ve cerrahlk ve eczaclk edenler olmad ve geri evvelce arz olunduu zere bir Cerrah brahim Efendi ve dier Tabib Lefter nmyla bir tabib bulunmu idiyse de cerrah denilen brahim Efendi end mh mukaddem buradan kalkp diyr- hara gitmi ve nereye gitdii mechl bulunduu gibi tabib denilen Lefter dahi ehadetnmesi olmayp ve hekimlik dahi etmemekde olup ticaret-i saire ile melf bulunduu meclis-i mezkrdan ifade klnm ve rev-i ifade ve edilen tahkikta nazaran Kumanova'da ne tabib ve ne de cerrah ve eczac olmadnn ifadesi maraznda terkm ve takdim-i arza-i cevabiye-i kerye cret klnd. Ol bbda ve her hlde emr u fermn hazret-i men leh'lemrindir. F 22 Safer sene [1]293 ve f 6 Mart sene [1]292 / [18 Mart 1876] Kaymakam- Kumanova Mustafa Sabri
DARM, F. 1/10/7/9/11

182

58
SKP FAK RLER NE KMR YARDIMI skp'n yerli ve muhacir halkndan kimsesiz ve muhta olanlarna kmr yardm yaplmas
POMO[ VO VID NA JAGLEN ZA SIROMA[NITE VO SKOPJE Dodelena pomo{ vo vid na jaglen na lu|e {to nemaat nikogo i na lu|e {to imaat potreba od pomo{ vo gradot Skopje, bez razlika dali se starosedelci ili doselenici. 13 dekemvri 1879 g.

Huzur- l-i Cenb- Mutasarrf- Ekrem'ye skb yerli ahalisinden b-kes ve b-vye olan fukarann iddet-i itdan reh olunmas zmnnda ihrklarna iktiz eden on bir kyye kmrn cnib-i belediyeden mbyaasyla esmnnn belediye vridtndan mnasib ise de husus- mezkre Meclis-i dare-i Livca tasvib buyurulduu hlde ol vechile muktezs f olunmak zere emir ve its bbnda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 1 Knn- Evvel sene [12]95 / [13 Aralk 1879] skb Daire-i Belediye Meclisi Beled-i Liv'nn ibu mzekkiresinde yerli fukaraya its gsterilmi ise de bununla beraber b-kes ve b-vye olan muhacirne dahi lzum grnen kmrn tedarik ve its lbdd ve lzm idiinden gerek yerli ve gayr- mslimden b-kes fukara ve muhtacne ve gerek muhacirn fukarasnn iddet-i itdan muhafaza olunmas zmnnda on bin kyye kmrn cnib-i belediyeden mbyaasyla esmnnn beled malndan its mahallince b-tezekkr karar verilmi olduundan ol vechile muktezsnn fs zmnnda beled-i livya havalesi tezekkr klnd ise de fermn. F 1 Knn- Evvel [12]95 / [13 Aralk 1879] Meclis-i dare-i Liv-i skb
DARM, F. 1/10/9/34/36

183

59
OHR 'DE DEPREM 10-11 Temmuz 1911 tarihlerinde Ohri'de biri iddetli, ikisi hafife olmak zere deprem olduu
ZEMJOTRES VO OHRID Na 10-11 juli 1911 godina vo Ohrid se slu~ija tri zemjotresi, od koi eden posilen i dva poslabi. 11 juli 1911 g.

Telgrafnme

Dahiliye Nezreti'ne Ohri Kazas'nda akam saat de iddetlice ve bu sabah saat on birde ve ikide hafife defa hareket-i arz vuku bulduu mahall kaymakamlnn irna binen marzdur. F 28 Haziran sene [1]327 / [11 Temmuz 1911] Manastr Valisi Vekili Ferik Fethi
BOA, DH. MU , 146-44

184

G-) D N

185

60
GOST VAR'DAK KAAN KL MEHMED PAA CAM MAMI BERATININ YEN LENMES Kalkandelen Kazas'nn Gostivar kyndeki Kaanikli Mehmed Paa Camii mam Seyfi olu Mehmed Emin Halife'nin kaybettii imamlk bertnn yenilenmesi
OBNOVA NA BERATOT ZA IMAM VO XAMIJATA MEHMET PA[A OD KA^ANIK VO GOSTIVAR Poradi izgubeniot berat, mu se obnovuva beratot na Mehmet Emin Halife, sin na Sejfi, so koj e nazna~en da bide imam vo xamijata Mehmet Pa{a od Ka~anik vo Gostivar, Tetovska kaza. 23 mart 1808 g.

TURA [IV. MUSTAFA]

Nin- erif-i ln- mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Kalkandelen Kazas'na tbi Gostivar nm karyede vaki merhum Kaanikli Mehmed Paa Cami-i erifinde vazife-i muayyene ile imamet cihetine mutasarrf olan erbb- istihkkdan ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Mehmed Emin Halife bn-i Seyfi her vechile lyk ve mahall [] mstahkk olup yedinde olan bert bi-kazillhi tel zyi etmekle zyiden yedine bert- erif-i lnm verilmek ricasna istid etmein mcebince mezbra sadaka edip ibu bert- hmyn- inyet-i makrnu verdim ve buyurdum ki, bade'l-yevm varp mezbr Mehmed Emin Halife bn-i Seyfi zikrolunan cami-i erifde kem fi'l-evvel imam olup hizmet-i lzmesin b-kusur mer ve medd kldkdan sonra vazife-i muayyenesine mutasarrf olup devam- mr-i devletim iin duaya mdvemet gstere, yle bilip almet-i erifime itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi'l-hmis rn min Muharremi'l-harm sene selse rn ve mieteyn ve elf / [23 Mart 1808] Be-Makam- Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 23

186

61
KRATOVA'DAK AYA YAN K L SES 'NE MAHALL DAREC LER N MDAHALE ETMEMES Kstendil ve Civar Metropolidi Efkasandiyos'a bal Kratova'daki Aya Yani Kilisesi'nin, padiah emrine ramen mahall idareciler tarafndan tefti edilmesinin men edilmesi konusunda Kratova kadsna gnderilen ferman
NEME[AWE NA MAALSKITE VLASTI VO KRATOVSKATA CRKVA SVETI JANI Ispraten ferman do kadijata vo Kratovo so cel da im zabrani na maalskite vlasti da izvr{at pretres vo kratovskata crkva Sveti Jani, koja e pod nadle`nost na mitropolitot }ustendilski Efkasandijos, bidejki prethodno bil izvr{en pretres vo taa crkva, iako imalo naredbi od padi{ahot da ne se izvr{i. 2 septemvri 1816 g.

TURA [II. MAHMUT]

Kdvet'l-kuzt ve'l-hkkm maden'l-fazl ve'l-kelm Mevln Kratova kads zde fazluh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki stanbul Rum Patrii ve sitne-i saadetimde mukm cemaat-i metropolidn Divan- Hmynuma memhr arzuhl edip patrikliine dahil Kstendil ve tevbii metropolidi Efkasandiyos nm rahibin yedine verilen bert- ln rtunda taht- iltizmnda vaki mahallerde kin kilise ve manastrlarn bilemr-i erif tefti olunmamas hususu musarrah iken iltizm dahilinde vaki Kratova Kazas'nda kin Aya Yani nm kilise baz ehl-i rf taifesi bil-emr-i erif b-buyuruldu ve mrsele tefti ederiz deyu hilf- rt tecrm ve teaddden hl olmadklarn bildirmeleriyle ber-vech-i muharrer kilise-yi mezkreyi bil-emr-i erif b-buyuruldu ve mrsele tefti ederiz deyu o maklelerin hilf- rt vaki olan zulm ve teaddleri men u def olunmak bbnda emr-i erifim sudrunu istid-y inyet eyledikleri ecilden Hazine-i miremde mahfz Piskopos Muktaas defterlerine nazar olundukda bu makle metropolidliine tbi yerlerde kadmden zabt u tasarruflarnda olan kilise ve manastrlarn bil-emr-i erif kimesne ellerinden almayp ve bil-emr-i erif ehl-i rf taifesi taraflarndan buyuruldu ile mceddeden kilise ve manastrlarn tefti ederiz deyu teadd ve rencde etdirilmeye deyu verilen bertlar rtunda musarrah olduu derkr olunmala imdi rtu mcebince amel olunmak bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifim vardkda bu bbda sdr olan emrimle amel edip dahi metropolid-i mersmun bert rtu vech-i merh zere olduu Hazine-i mirem defterlerinde mukayyed olmakla rt- muharrere-i mezkre mcebince amel ve hareket olunup hilf- rt ve mugyir-i emr-i lnm kilise-yi mezkru tefti

187

ederiz deyu ehl-i rf taifesinin vaki olan mdahale ve teaddlerin men u def eyleyesin, yle bilesin almet-i erife itimad klasn. Tahrren fi'l-yevmi't-tsi an-ehr-i evval sene ihd ve selsn ve mieteyn ve elf / [2 Eyll 1816] Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 78

188

62
DEBRE- BL'NIN RADOSTOV KYNE YEN MAM TAY N Ohri Sanca'nn Debre-i Bl Kazas'na bal Radostovi kynn imam-hatibi olan dris olu Salih'in vefat sebebiyle yerine kardei Abbas Halife'nin grevlendirildii
NAZNA^UVAWE NA NOV IMAM VO SELOTO ROSTU[E, GOREN DEBAR Kako imam na xamijata vo seloto Rostu{e, vo kazata Goren Debar, Ohridski sanxak, se nazna~uva Abbas Halife na mestoto na po~inatiot imam Salih, sin na Idriz. 15 januari 1822 g.

TURA II. MAHMUD

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Ohri Sanca kazalarndan Debre-i Bl Kazas'na tbi Rostue nm karyede vaki cami-i erifde vazife-i muayyene ile imam ve hatib olan Salih bin dris fevt olup yeri hl ve hizmet-i lzmesi mahll ve muattal kalmala yerine cami-i mezkr ittislinde kin mekteb-i erifimde muallim-i sbyn olan mteveff-y mezbrun karnda erbb- istihkkdan ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Abbas Halife bn-i dris her vechile lyk ve mahall ve mstahkk olman mteveff-y merkmun mahllnden ciheteyn-i mezkreteyn vazife-i mersmesiyle kendye tevch olunup yedine bert- erif-i lnm verilmek ricasna nibi Ali zde ilmuh arz etmein mcebince mezbra sadaka edip ibu bert- hmyn- inyetmakrnu verdim ve buyurdum ki, bade'l-yevm varp mezbr Abbas Halife bn-i dris zikrolunan cami-i erifde mteveff-y merkmun yerine imam ve hatib olup hizmet-i lzmesi b-kusur mer ve medd kldkdan sonra vazife-i muayyenesiyle mutasarrf olup devam- mr devleti iin duaya mdvemet gstere, yle bilip almet-i erife itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi'l-hd rn min ehr-i Rebilhir sene seba ve selsn ve mieteyn ve elf / [15 Ocak 1822] Be-Makam- Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 30

189

63
DEBRE HIR ST YANLARI'NIN BADET VE VERG LER NE KARIILMAMASI Gregorius adl metropolidin sorumluluunda olan Debre, Gencova ve civarndaki Hristiyan halkn ibadetlerine ve deyecekleri vergilerin tahsiline dardan mdahale edilmeyip kanunda ngrlenden fazla herhangi bir ey istenilmemesi hususunda padiah ferman NEME[AWE VO OBREDITE I DANOCITE NA DEBARSKITE HRISTIJANI Ferman od padi{ahot, so koj se nareduva da ne se bara ni{to pove}e od predvidenoto so zakon, no i na mitropolitot Grigorij, odgovoren za hristijanite vo Debar i vo Debarsko da ne mu se me{a nikoj odnadvor vo crkovnite obredi, sobiraweto danoci od nivnite pripadnici 10 avgust 1828 g.

TURA [II. MAHMUD] Mefhiru'l-kuzt ve'l-hkkm medin'l-fezil ve'l-kelm Debre ve (...) ve (...) kazalarnn kadlar ve nibleri zde fazluhum tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki stanbul ve tevbii Rum Patrii ve sitne-i saadetimde mukm cemaat-i metropolidn Divan- Hmynuma memhr arzuhl edip patrikliine dahil Debre ve Gencova ve tevbii Metropolidi Grigoriy nm rahibin yedine verilen bert- ln rtu mcebince iltizm dahilinde vaki kaza ve karyelerde mutavattn rey taifesinin yinlerin icra ve umr ve hususlarn ryet ve senev zerlerine eds lzm gelen emvl-i mriye ve rsmt- mutde-i sairelerin cem u tahsili zmnnda Teteven Kazas'nda ... kurlarna tayin eyledii vekilinin cem ve tahsiline har b-vech mdahale eylememek zere bert- ln rtu tasrhiyle mufassal ve merh emr-i erifim sudruna istid-y inyet eyledikleri ecilden Hazine-i miremde mahfz Piskopos Muktaas defterlerine nazar olundukda metropolid-i merkmun metropolidliine tbi yerlerde zimm taifesinin ulusu ve sabsi ve piskoposlar ve papazlar ve keiler ve kalogaryalar ve gamnoslar merkmu zerlerine metropolid bilip yinlerine mteallik umrlarnda doru sznden tecvz eylemeyip itaatde kusur eylemeyeler ve mracaatlarn metropolide edeler ve kadmden tasarrufunda olan kazalarn piskoposlar yinleri mcebince zerlerine metropolid bilip azil ve nasblar metropolidin muvaffakiyetiyle olup hardan bir ferd karmayp ve metropolidliine tbi yerlerde kadim tasarruflarnda olan kilise ve manastrlar bil-emr-i erif kimesne ellerinden almayp ve vaz- kadim zere izn-i erle vaki meremmtlerine hardan bir ferd dahl taarruz klmayp ve bil-emr-i erif ehl-i rf taifesi taraflarndan buyuruldu ile mcerred kilise ve manastrlarn tefti ederiz deyu teadd ve tecrm etdirilmeye ve zmm taifesinden biri tezvc etmel oldukda veyahud avrat

190

boamal olsa aralarna metropolid ve tarafndan tayin eyledii vekillerinden gayr kimesne girmeyip ve karmayp ve mrd olan rahib ve zmm taifesi kendi yinleri zere patrik ve metropolide ve piskoposlarna her ne vasiyet ederler ise makbul olup Rum hidleriyle erle istim oluna ve metropolid-i merkmun iltizmnda olan piskoposlarn ve keilerin ve papazlarn ve kalogarya ve gamnoslarn yinlerine muhalif nikh caiz olmayan zmmye nikh eden papazlar veyahud vekillerinin haklarnda lzm gelen tediblerin icra eyleyeler ve metropolid ve vekil ve adamlarnn ve piskoposlarn er-i erife mteallik her ne gne davalar zuhur eder ise bir yerde istim olunmayp Divan- Hmynumda vzer-y izmm ve kadaskerlerim huzurlarnda grlmek zere havale oluna. sitne-i aliyyemde Divan- Hmynumda grlmek zere iken mahalline ihzrdan men ref olunup yerine nasb olunan papazlara kimesne mni olmaya ve hardan efat ve rica ile bu keii piskopos eyle deyu cebr ve teadd olunmayp veyahud u papaz azil ve kilisesin u papaza ver deyu bir ferd teadd ve rencde eylemeyip ve metropolid-i merkmun kanun- kadm ve bert muktezsnca senev lzm gelen rsm- mrlerinden piskopos ve keiler ve papazlar ve sair zimmlerde alaca var ise tayin eyledii vekillerine tahsili iin hkim'l-vakt olanlar erle muvenet edip alvereler ve zimm taifesinin senev lzm gelen mr rsm ve tasadduk akeler ve nikhlar ve manastrlar rsmu ve sair den patriin ve metropolidin rsmun kadmden olageldii zere ve bert mcebince verip tereddd etdirilmeyip metropolidliine tbi baz terk-i dnya olan keiler ve papazlar mahalle mahalle gezip fesda bis olanlar yinlerine muhalif istedikleri yerlerde gezmeyip ve metropolidleri marifetiyle yinleri zere tedib ve men ve geri kadim skin olduklar manastrlarna gnderile ve papaz ve kei taifesinden bazlar metropolidleri marifetiyle zimm taifesinin hnelerine varp yinlerin icra eyledikde ve kadmden yinleri zere mbeynlerinde olan nizam ve intizmlarna kuzt ve nvvb ve mtesellimler ve voyvoda ve mtevelller ve subalar ve sair ehl-i rf taifesi taraflarndan mmnaat olunmaya ve memlik-i mahrsemde vaki rey fukarsnn bi'lcmle umr ve hususlarnn ryet ve temiyeti ve keihnelerinin rd ve masrftn ve sair husust kaide-i yinleri muktezsnca yalnz patrik'l-vakt olanlarn rey ve ihtimmna mnhasr olmayp cemaat-i metropolidna tefvz olunagelmekle cemaat-i metropolidn dahi dyn ve kefalete zmin olduklar hasebiyle istidne olunan meblie alemleri lhk olmak iin ez-kadm mhrleri metropolidlerin yedleriyle imal ve bade'l-yevm gadr ve zulmden masn olmalar iin memlik-i mahrsemde olan cmle manastrlarn mhrleri bu vechile mfevvez-i cemaat olup ferd-i harden mdahale etmedii gibi m-takaddemden beri keihne mhr cemaat-i metropolidna ihale olunduu vechile bu evn- meymenetiktirnda dahi mhr-i merkm cemaate tefvz ve sitne-i saadetimde mukm cemaat-i metropolidnn unvann hv ve beynlerinde ihtiyr eyledikleri metropolide teslim oluna ve stanbul Patrii'nin cemaat-i metropolidn ile keihne mhryle memhr arzuhlleri mamlun bih olup yinlerine mteallik her ne gne arz ve ilm ederler ise msaade oluna ve metropolid ve papaz taifelerinin hnelerinde izhr- savt etmeksizin ncil kret eylemelerine mmnaat olunmayp ve ehl-i rf taifesi mcerred taciz iin siz mlk menzilinizde bir odanzda La Torah ve ncil okuyup kandil almsz ve mum yakmsz ve iskemle ve tasvr koyup perde almsz ve buhur yakp salarsz ve elinizde denek tutarsz
191

deyu bahne ile ref-i savt ve iln- kfr eylememek artyla icra-y yin-i tlelerine mcerred celb-i mal kasdyla mrimrn ve sair ehl-i rf taifesi taraflarndan hilf- er-i erif ve bigayr- hakkn ake mutlebesiyle teadd etdirilmemesi iin mukaddem verilen fermn- ln bertlar rtuna idhl oluna deyu sdr olan fermn- ln mahalline kayd olunmala hilf- fermn rencde ve teadd etdirilmeyip ve metropolid-i merkmun tarafndan mr rsm tahsili iin gnderdii vekilleri ve demlerine klavuz verilip ve gezdikleri yerlerde tebdl-i cme ve kisve ve lt- harb getirdiklerinde ehl-i rf taifesi taraflarndan celb-i mal sevdsyla sen niin gezersin [dey] hardan mdahale olunmayp ve bir zmmnin kendi rzas yoiken cebren kimesne msliman eylemeyip ve metropolide mr rsm iin verecek akesi olmayp mr rsm akesine bedel kuma ve esvb ve ake verdiklerinde vekilleri ve demleri getirir iken menzil ve merhilde ve iskelelerde gmrk ve bc ve hediye ve avid mutlebesiyle eminlerden ferd dahl ve rencde eylemeyeler ve metropolid-i merkmun kendi meklt iin hsl olan balar mahsuln ve tasadduk nmyla zmm taifesinin veregeldikleri ra ve ya ve bal ve sair tereke ve eyalarn getirirler iken iskelelerde ve kaplarda gmrk eminleri ve yasaklar resm-i gmrk ve bc ve sair nesne mutlebe eylemeyip ve muhalefet eylemeyeler ve metropolidliine ve kilise ve manastrlarna mteallik ba ve bahe ve iftlik ve kadmden temlk olup vakfolan tarlalarna ve ayr ve deirmen ve ayazma ve panayrlarna ve manastrlarna ve sair bunun emsli kiliseye vakfolan byt ve dekkn ve emlk ve eya ve nkd ve davarlarna ve zabt u tasarruflarna dstru'lamel olup hardan ferd dahl olunmayp metropolid-i merkmun ve piskoposlarnn azil ve nefy ve s-i hlini mir paalardan ve kadlar ve niblerden arz alp teekk olundukda shhati malum olmadkca sg olunmayp ve bir takrb ile fermn dahi sdr olur ise itibar icra olunmayp ve mukaddem ve muahhar tarihiyle ve bir vechile emr-i erif verilir ise dahi mahallinde amel olunmamak zere men olunup ve zmm taifesinin bazlar hl hayatnda patrik, metropolide ve piskopos ve kiliselerine bir mikdar ey vasiyet eylediklerinde badeh mrd olduklarnda vrislerinden erle alverilip mrd olan zmm taifesinin ricl ve nisvnlarnn dahi yarise ve yortasi ? tabir olunur rsmlar vrislerinden marifet-i erle alverilip ve metropolid-i merkmun taht- iltizmnda olan kaza ve nevh ve kurda skin piskopos ve papaz ve keileri ve sair zmmlerin senev mr rsm ve zarar- kassbiye ve tasadduk akeleri ve ayazmozvizne ? ve panayrlarna ve evvelki ve ikinci ve nc nikhlar rsmlarn ve senev her evli zmm onda on ikier ake ve her papazdan birer altn patriklik ve yine senev her evli zmm onda on ikier ake ve her papazdan birer altn metropolidlik rsmun ve baz zimmler mr rsm mukbelesinde senev veregeldikleri budaylar ve naklolunan budaydan ve revgan- zeytden bc ve gmrk mutlebe olunmaya ve senev kiliselerinin ve karyelerinin bankerleri ve sair cz ve kll mahsult ve rsmtn mecmu metropolidi veyahud tarafndan vekilleri mr iin ahz u kabz eyledikleri vakitde ehl-i rf ve sairlerden mutazarrr olduklar sebebiyle zulm ve teddleri men ve hardan mdahale ve bir ferd muhalefet ve tecvz etdirilmeyip ve baz zimmler ml- mr cemi zamannda ve mukaddem evld ve akraba ve ylleriyle maan bir evde cem olup bertnzda ev bana tahrr olunmala imdi bizler bir evde cem oluruz deyu ml- mrye gadr olunmayp inad ve muhalefet etdirilmeye ve baz z-kudret kimesneler zuem ve erbb- timar iftliklerinde ve
192

klaklarnda ve karyelerinde olan zmmlere bunlar bizim kethdmz ve ter olanlarmz ve rgatlarmz ve hizmetkrdr deyu mr rsm edsna inad ve muhalefet etdirilmeye ve akd-i nikh ve fesh-i nikh ve mnzaun fih olan iki zmm mbeynlerin rzalar ve metropolid ve vekilleri marifetiyle slh ve iktizs hasebiyle yinleri zere kiliselerinde yemin verdirip ve aforoz tabir olunur tedib eylediklerinde kuzt ve nvvb mdahale ve tarm eylemeye ve metropolidlerin marifet ve izni yoiken taht- iltizmlarnda olan papazlar yinlerine muhalif nikh ciz olmayan zmmye nikh eylemeyip ve zmm taifesi yinleri zere ancak defa teehhl edip yinlerine mugyir ziyade evlenmek ve avrat boamak ve avrat zerine avrat almalar her vechile yinlerine muhalif olmala o maklelere ruhsat verilmeyip tedib ve gml olunup ve bil-vris mrd olan piskopos ve kei ve kalogaryalarn gerek nkd ve eya ve brgr ve emlklar ve kiliselerine mteallik her nesi var ise metropolid veyahud tarafndan tayin olunan vekilleri mr iin ahz u kabz eylediklerinde beyt'l-ml ve kassm ve mtevelller ve mevkftclar ve nzrlar ve voyvodalar ve subalar ve demleri ve sair beyt'l-ml- mme ve hssa Defter-i Hakan'de bize hsl yazlmdr deyu mdahale olunmayp ve yinlerine muhalif nikh eden mersmlar kiliselerine girmek dahi yinlerine mugyir olmala badeh ol vechile mrd olanlar kuzt ve nvvb ve sair zbitler ve zkudret kimesneler papazlara siz kaldrn deyu teadd etdirilmeyip ve mr rsm vermekde inad zere olan piskopos ve papazlar yinleri zere tedib ve salarn tra ve kendilerin azil ve yerlerin hara verdikde dahl etdirilmeye ve zmm taifesinden birini tedib ve terbiye iin yinleri muktezsnca gnderdikleri aforoz tabir olunur tedib ktlarna mdahale olunmayp ve zmm taifesinin bazlar yinlerine muhalif nikh murad eylediklerinde sair yerlere vardklarnda nikh eylemeyeler ve baz zmm sls mln kilise ve manastrlarna ve patrik ve metropolid ve piskoposa vasiyet eyledikde Rum hidleriyle erle istim oluna ve piskopos ve papaz ve kei ve kalogaryalardan biri izn-i erle zbit tarafndan alkonulmak lzm geldikde metropolid-i merkm alkoyup ve kilise ve manastrlarna vekil olup den mahsultn ekl bel eden mersmlarn muhasebelerin grdkde ve azl ve nasb eyledikde hardan muhalefet olunmayp ve metropolid-i merkmun kendi rzas yoiken biz sana cebren yasak oluruz deyu asker ve sairleri tarafndan mugyir-i rt cebr ve mdahale etdirilmeyip ve kendinin ve demlerinin bindikleri brgr ve katrlar ulak ve asker ve sairleri tarafndan alnmayp ve mdahale etdirilmeyip metropolidin skin olduu konana asker ve ehl-i rf ve sairleri tarafndan konak teklifi ile rencde etdirilmeyip ve metropolid-i merkmun kendye mahsus olan ssn elinde getirdikde mrimrn ve mrliv ve mtesellimler ve mtevelller ve nzrlar ve voyvodalar ve bostan hasekileri ve ustalar ve subalar ve kur zbitleri taraflarndan ferd mni ve mzhim ve teadd ve dahl olunmayp bert- lnm mcebince dstru'l-amel ve serbestiyet zere zabt u rabtna hardan bir trl vechen mine'lvch ve sebeben mine'l-esbb dahl taarruz klmayalar deyu bert rtu mukayyed olup metropolid-i mersmun yedine verilen bert- lnm rtu mcebince taht- iltizmna dahil mahallerde skin Rum rey taifesinin yinlerin icra ve zerlerine eds lzm gelen ml- mr ve rsmt- mutde-i sairelerin cem u tahsiline tarafndan tayin eyledii vekiline har b-vech mdahale ve taarruz etdirilmemek zere bert- ln rtu tasrhiyle mufassal ve merh zere evmir-i erifem verilegeldii derkenar olunmala imdi arzuhli ve rtu
193

mcebince amel olunmak bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifim vardkda bu bbda sdr olan emrim zere amel edip dahi metropolid-i mersmun bert rtu vech-i merh zere olduu Hazine-i mirem defterlerinde mukayyed olmala rt- muharrere-i mezkre mcebince taht- iltizmna dahil zikrolunan kaza ve kurda skin Rum rey taifesinin yinlerin icra ve senev zerlerine eds lzm gelen emvl-i mriye ve rsmt- mutde-i sairelerin cem u tahsiline ve umr ve hususlarn ryetine tarafndan tayin eyledii vekiline har b-vech mdahale ve taarruz etdirmeyesiz, yle bilesiz almet-i erife itimad klasz. Tahrren fi'l-yevmi's-smin rn ehr-i Muharremi'l-harm sene erbaa ve erban ve mieteyn ve elf / [10 Austos 1828] Be-Makam- Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 11

194

64
DEBRE'DE MAHALL DAREC LER N K L SELERE MDAHALE ETMEMES Debre ve civar metropolidi Yovakim'in sorumluluundaki Reka-i Kebir Nahiyesi'ne bal Radiovce kynde bulunan Aya Yorgi Kilisesi'nin, mahall idareciler tarafndan tefti edilmesi ve benzeri mdahalelerde bulunulmas, Yovakim'e verilen berat gerei kanunsuz olacandan bu tr mdahalelerin nne gemekle Debre Naibi'nin ykml olduu
NEME[AWE NA MAALSKITE VLASTI KAJ CRKVITE VO DEBAR Se nazna~uva zamenikot na Debar da im zabrani na maalskite upravnici da ja pretresuvaat crkvata Sveti \orgi vo seloto Radiovce vo nahijata Golema Reka, koja e pod nadle`nost na debarskiot mitropolit Johakim, bidejki vakvite i sli~ni upadi na lokalnite vlasti se zabraneti so berat. 26 mart 1837 g.

TURA [II. MAHMUD]

Kdvet'n-nvvbi'l-mteerrin Debre Nibi Mevln (...) zde ilmuh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki stanbul ve tevbii Rum Patrii ve sitne-i saadetimde mukm cemaat-i metropolidnn Divan- Hmynuma takdim eyledikleri bir kta memhr arzuhlleri mefhmunda patrikliine dahil Debre ve tevbii Metropolidi Yovakim nm rahibin yedine verilen bert- ln rtunda kilise ve manastrlarn bil-emr-i erif kimesne ellerinden almayp ve bil-emr-i erif tefti olunmamak hususu musarrah iken iltizm dahilinde Debre-i Bl Kazas'na tbi Reka-i Kebr Nahiyesi'nde vaki Byk Manastr'n mesthu olan Radiovce nm karyede kin Aya Yorgi Kilisesi'ni (Sveti Gyorgi) mcerred celb-i mal sevdsyla hilf- rt tamir etmisiz deyu ehl-i rf taifesiyle zbitn- saire taraflarndan b-buyuruldu ve mrsele tefti ederiz deyu tecrm ve teaddden hl olmadklarn bildirmeleriyle o makle vaki olan mdahalenin meni bbnda bir kta emr-i erifim sudrunu istid-y inyet eyledikleri ecilden Hazine-i miremde mahfz Piskopos Muktaas defterlerine nazar olundukda bu makle metropolidlerin metropolidliine tbi yerlerde kadm tasarruflarnda olan kilise ve manastrlarn bil-emr-i erif kimesne ellerinden almayp ve bil-emr-i erif ehl-i rf taifesi taraflarndan buyuruldu ile mcerred kilise ve manastrlarn tefti ederiz deyu tecrm ve teadd etdirilmeye deyu verilen bertlar rtunda musarrah bulunduu derkenar olunmala imdi rtu mcebince amel olunmak bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifim vardkda bu bbda sdr olan emrim zere amel edip dahi metropolid-i mersmun bert rtu vech-i merh zere olduu

195

Hazine-i mirem defterlerinde mukayyed olmala rt- muharrere-i mezkre mcebince amel ve hareket olunup hilf- rt ve mugyir-i emr-i lnm o makle bahneler ile kilise-i mezkru tefti ederiz deyu ehl-i rf taifesi taraflarndan vaki olan mdahale ve teaddlerin men u def eyleyesin, yle bilesin almet-i erife itimad klasn. Tahrren fi'l-yevmi's-smin aer an-ehr-i Zilhicce sene isn ve hamsn ve mieteyn ve elf / [26 Mart 1837] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 27

196

65
DEBRE HIR ST YANLARI'NIN Y N ARILARI ESNASINDA BAKALARINI RAHATSIZ ETMEMELER Debre, Reka ve civar metropolidi Yovakim'in sorumluluundaki Trebite-i Reka kynde bulunan Broderomos Manastr'nda insanlar yinlere armak iin eskiden beri yaplan ta alma iinin, bakalarn rahatsz etmeden manastr avlusunda yaplmas gerektii
NEVOZNEMIRUVAWE NA DRUGITE VO TEKOT NA VERSKITE CEREMONII NA DEBARSKITE HRISTIJANI Da ne se voznemiruvaat drugite vo tekot na hristijanskite verski ceremonii vo manastirot Broderomos vo seloto Trebi{te, koe e pod nadle`nost na Johakim, mitropolit na Debar, Reka i na okolinata, tuku toa da se napravi vo dvorot na manastirot. 15 - 24 maj 1838 g.

TURA [II. MAHMUD]

Kdvet'n-nvvbi'l-mteerrin Reka Nibi Mevln (...) zde ilmuh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki stanbul ve tevbii Rum Patrii ve sitne-i saadetimde mukm cemaat-i metropolidnn sdde-i saadetime takdim etdikleri memhr arzuhllerinde Rum Patriklii'ne dahil Debre ve Reka ve tevbii metropolidleri Yovakim nm rahibin iltizm dahilinde Reka Kazas'na tbi Trebite-i Reka nm karyede vaki Broderomos ? Manastr'nda yinleri icra olunaca vakitde reynn kiliseye gelmeleri iin ta almak teden beri mutd iken ehl-i rf taifesiyle zbitn- saire taraflarndan mmnaat olunmakda olduundan bahisle o makle vaki olan mdahale ve mmnaatn meni bbnda emr-i erifim sudrunu istid etmeleriyle kuyda mracaat ve muktezs sual olundukda stanbul Rum Patrii'nin cemaat-i metropolidn ile keihne mhryle memhr arzuhlleri mamlun bih olup yinlerine mteallik her ne ki arz u ilm ederler ise msaade oluna deyu metropolidlerin yedlerine verilen bert- lnm rtunda mnderic ve mezkr ve emsline emr-i erifim verildii mukayyed ve mastr olmala bu suretde emsli vechile emr-i erifim its ment- rey-i lnm idii tahrr olunmala vech-i merh zere amel olunmak fermnm olman imdi sen ki nib-i mmileyhsin. Keyfiyet malumun oldukda ber-minvl-i muharrer amel ve hareketle rey-y mersmenin yinleri gnlerinde li-ecli'l-iln ziyade emtt etmeyerek manastr- mezkr havlusunda ta almalarna mmnaat ve bu vesile ile

197

ziyade emtt misill vaza iret-i ruhsat olunmamak bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifim vusl buldukda bu bbda vech-i merh zere erefyfte-i sudr olan fermn- vcib'l-ittibm ve lzm'l-imtislimin mazmn- itatmakrnuyla mil olasn, yle bilesin, almet-i erife itimad klasn. Tahrren f evst- ehr-i Saferi'l-hayr sene erbaa ve hamsn ve mieteyn ve elf / [15-24 Mays 1838] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 19

198

66
DEBRE METROPOL D N N RAHATSIZ ED LMEMES Metropolid konaklarnn, sivil veya asker amal olarak kullanlmamas gerektii ellerine verilen beratta yazl olduu halde Debre, Reka ve civar metropolidi Yovakim'in, Debre Nahiyesi'nde oturduu konak iin resm amal kullanm teklifi yaplarak rahatsz ve rencide edildii, bu konudaki berat artlarnn yerine getirilmesi hususunda Debre naibinin sorumlu olduu NEVOZNEMIRUVAWE NA DEBARSKIOT MITROPOLIT Da ne se voznemiruvaat konacite na mitropolitot za civilni i voeni celi, bidej}i toa e zagarantirano so berati. Mitropolitot Johakim na Debar, Reka i na okolinata vo Debarskata kaza nema da se voznemiruva, a za sproveduvawe na uslovite od beratot e odgovoren nazna~eniot zamenik na Debar. 24 maj 1838 g.

TURA [II. MAHMUD]

Kdvet'n-nvvbi'l-mteerrin Debre Nibi mevlna ( ) zde ilmhu tevk-i ref-i hmyun vsl olcak malum olaki stanbul ve tevbii Rum Patrii ve Asitne-i sadetimde mukm cemaat metropolidnnn sdde-i sadetime takdim eyledikleri memhr arzuhallerinde metropolidlerin sakin olduklar konaa asker ve ehl-i rf ve sirleri taraflarndan konak teklfi ile rencide ettirilmemesi metropolidlerin yedlerine verilen bert- linmda mnderic ve mert iken Rum Patriklii'ne dahil Debre ve Reka ve tevbii metropolidi Yovakim nm rhibin iltizm dahilinde Debre Nahiyesi'ne tbi Trebite-i Reka nam manastrda mtemekkin olduu hanesine konak teklfi ile teadd ve rencde olunmakda olduundan bahisle o makle mugyir-i urt vki olan teaddinin menve defi bbnda emri erfim sudrunu istid etmeleriyle urtu mcebince amel olunmak fermnm olman imdi senki naib-i mmileyhsin keyfiyet malumun oldukda ber-minvl-i muharrer amel ve hareket ve hilf- urt mersmun mtemekkin olduu hanesine konak teklifiyle teadd vukuundan mcnebet olunmak bbnda fermn- linm sdr olmutur. Buyurdum ki: Hkm-i erifimle vusl buldukta bu bbda vech-i merh zere eref-yafte-i sudr olan fermn- vcibl-ittib ve lzml-imtislimin mazmn- itat-makrnuyla amel ve hareket eyleyesin yle bilesin almet-i erfe itimd klasn. Tahrren f evst ehri Saferi'l-hayr sene erbaa ve hamsn ve mieteyn ve elf / [15-24 Mays 1838] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye

199

DARM, Fermn, no: 18

200

67
DEBRE'DE BRODEREMOS MANASTIRI ARAZ VE ORMANLARININ KORUNMASI Debre, Reka ve civar metropolidi Yovakim'in sorumluluundaki Trebite-i Reka karyesinde bulunan Broderomos adl manastra ait arazi ve ormanlarna Oreor, Velebrdo ve Ravmestos kyleri halknn yapt zararlarn nlenmesi hususunda Reka naibinin sorumlu olduuna dair padiah ferman
SO^UVUVAWE NA IMOTOT NA MANASTIROT BRODEROMOS I NA [UMITE VO DEBAR Ferman od padi{ahot, so koj se nazna~uva zamenikot na Debar da bide odgovoren vo vrska so so~uvuvaweto i onevozmo`uvaweto {teta od selanite na Oreor, Velebrdo i Ravmestos vo imotot na manastirot Broderomos vo seloto Trebi{te, a pod nadle`nost na Johakim, mitropolitot Debarski, Rekanski i na okolinata. 20-30 oktomvri 1838 g.

TURA [II. MAHMUD]

Kdvet'n-nvvbi'l-mteerrin Reka Nibi Mevln (...) zde ilmuh tevk-i ref-i hmyn vsl olcak malum ola ki stanbul ve tevbii Rum Patrii ve sitne-i saadetimde mukm cemaat-i metropolidnn sdde-i saadetime takdim etdikleri memhr arzuhllerinde patrikliine dahil Debre ve Reka ve tevbii metropolidleri Yovakim nm rahibin yedine verilen bert- lnm rtunda metropolidliine ve kilise ve manastrlarna mteallik ba ve bahe ve iftlik ve kadmden temlk olup vakfolan tarlalarna ve ayr ve deirmen ve sair bunun emsli kiliselerine vakfolan byt ve dekkn ve emlk ve eya ve nkd ve davarlarna ve zabt u tasarruflarna dstru'l-amel olup hardan ferd mdahale eylemeyeler deyu musarrah iken iltizm dahilinde Reka Kazas'na tbi Trebite-i Reka nm karye snr dahilinde Nehr-i Erbaa te yannda vaki Broderomos tabir olunur manastra teden beri senedt- mutebere ile olan orman ve Nehr-i Erbaa civarnda olan tarla ve mersna Oreor ve Velebrdo ve Ravmestos karyeleri ahalisi taraflarndan b-vech mdahale olunmakda olduundan bahisle ol bbda emr-i erifim sudrunu istirhm etmeleriyle rtu ve emsli lede's-sual rt- muharrere metropolid-i mersm yedine verilen bert- lnmda mnderic ve mezkr ve emsline emr-i erifim verildii defterinde mukayyed ve mastr olmala vech-i merh zere amel olunmak fermnm olman imdi sen ki nib-i mmileyhsin husus-

201

mezkra takayyd ve zikrolunan Broderomos Manastr papazndan sdde-i saadetimden ihrac olunmu mhrl sahh suret-i defter-i hakan taleb edip gresin mrru'z-zikr Trebite-i Reka Karyesi'nden manastr- mezkre tarla ve mera ve ormana dair nesne tahrr ve tahsis klnd muharrer ve mezkr olduu hlde ecnibden olan kimesneler hilf- er-i erif ve mugyir-i suret-i defter-i hakan dahl taarruz etdirilmemesi hususuna dikkat ve hilf- er-i erif ve mugyir-i kuyd- defter-i hakan vazdan mcnebet olunmak bbnda fermn- lnm sdr olmudur. Buyurdum ki, hkm-i erifimle vsl buldukda bu bbda vech-i merh zere eref-yfte-i sudr olan fermn- vcib'l-ittib ve lzm'l-imtislimin mazmn- itaat-makrnuyla mil olasn, yle bilesin almet-i erife itimad klasn. Tahrren f evil-i ehr-i abani'l-muazzam sene erbaa ve hamsn ve mieteyn ve elf / [20-30 Ekim 1838] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 22

202

68
DEBRE- BL'DA K L SE TAM R Debre-i Bl Kazas'na bal Vilkoviya karyesinde harap durumdaki Aya Dimitri adl Rum kilisesinin aslna uygun ekilde tamirine izin verildii
POPRAVKA NA CRKVA VO GOREN DEBAR Odobrena dozvola za izgradba na gr~kata crkva Sveti Dimitri vo seloto Volkovija, vo kazata Goren Debar, bidejki taa bila vo mnogu lo{a sostojba. 5 - 15 noemvri 1851 g.

TURA [ABDLMEC D]
ftihru'l-emcid ve'l-ekrim cmi'l-mehmid ve'l-mekrim el-muhtass bi-mezd-i inyeti'l-meliki'd-dim rtbe-i slise ashbndan Ohri Kaymakam akir Bey dme mecduh ve kdvet'l-ulemi'l-muhakkikn Debre-i Bl Kazas nib ve mfts zde ilmuhum ve mefhiru'l-emsil ve'l-akrn mdr-i kaza ve vch- memleket zde kadruhum tevk-i ref-i hmynum vsl olcak malum ola ki Debre-i Bl Kazas'na tbi Vilkoviya karyesinde vaki Aya (Sveti) Dimitri Kilisesi demekle marf bir bb Rum kilisesinin sakf ve cevnib-i erbaas mrr- eyym ile mrif-i harab olduundan tamiri hususu karye-i mezbre reys taraflarndan istid olunduuna mebn kilise-i mezbr marifet-i erle keif ve misha birle tlen on zir eyrek ve arzan ve kadden yedier zir ve bir kap ile bir aded pencereyi mtemil olup fi'l-hakika muhtac- tamir olduundan bahisle vaz- kadm ve heyet-i asliyesi zere tamir ve termmine ruhsat hv emr-i erifim its b-ilm ve mazbata inh olunmu ve keyfiyet bilfil eyhlislm ve mfti'l-enm olan smet Beyzde alem'l-ulemi'lmtebahhirn efdal'l-fudali'l-mteverrin yenbu'l-fazl ve'l-yakn Mevln el-Hc Ahmed (Gazi ?) Hikmet Bey edmallahu tel fezilehdan lede'l-istift: "Bir karyede vaki kense-i kadme harab oldukda erbb heyet-i asliyesine nesne ziyade etmeksizin vaz- kadm ve heyet-i asliyesi zere tamire kdir olurlar m ? " El-cevab: "Olurlar." deyu bir kta fetv-y erife verilmi olmakdan n kilise-yi mezbrun mes- er-i erif olduu zere tamirine ruhsat- seniyye-i Mlknem erzn klnarak hatt- hmyn- merhamet-makrn- Padiahnem sahife-pr-y sudr olmu olmala mantk- mnfi ve verilen fetv-y erife muktezs zere amel olunmak fermnm olman ruhsat hv ibu emr-i erifim sdr ve it olundu. Kilise-i mezbrun tlen ve arzan ve kadden ve vsaten vaz- kadm ve heyet-i

203

asliyesini tecvz etmemek artyla ber-vech-i mes- er tamirine msaade-i seniyyem erzn klnd ve bu vesile ile vaz- kadiminden ziyade nesne ihdsna ire-i ruhsat klnmak veyahud zmnnda reydan ake alnmak lzm gelir ise mtecsir olanlar haklarnda mstelzim-i mesuliyet ve vehmet olaca siz ki kaymakam- nib ve mft ve sair mmileyhimsiz malumunuz oldukda ona gre amel ve hareket ve hilfndan be-gyet teh ve mcnebet eyleyesiz yle bilesiz almet-i erifime itimad klasz. Tahrren f evst- ehr-i Muharremi'l-harm sene semne ve sittn ve mieteyn ve elf / [5-15 Kasm 1851] Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 29

204

69
P RLEPE'N N CAN STE KYNDE K L SE NASI Kilisesi bulunmayan Pirlepe Kazas'nn Caniste kyne bir kilise yaplmasna ruhsat verildii IZGRADBA NA CRKVA VO PRILEPSKOTO SELO XANI[TE Poradi nemawe crkva vo seloto Xani{te vo Prilepskata kaza odobrena e dozvola za nejzina izgradba. 31 maj 1869 g.

Atfetl efendim hazretleri Pirlepe Kazas'na tbi anite karyesinde mtevattn Hristiyan ahalinin kiliseleri olmadndan ziraate gayr- slih talk bir mahal zerine tlen yirmi drt ve arzan on alt ve kadden on iki zir olmak zere mceddeden bir bb kilise inas hususunda istid-y msaade-i seniyyeyi hv Rum Patrii'nin takrri leffen arz ve takdim klnd. Divan- Hmyn Kalemi'nden derkenar edilen muktezda gsterildii vechile mahall-i mezkra ol vechile bir bb kilise inasna ruhsat hv erit-i muharrere ve mebstann derciyle iktiz eden emr-i lnin sdr ve its hakknda her ne suretle irde-i seniyye-i hazret-i ahane mteallik buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 18 S sene [12]86 / [30 Mays 1869] Marz- ker-i kemneleridir ki Hme-pr-y tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle mezkr takrr manzr- l-i hazret-i ehinh buyurulmu ve zikrolunan emr-i lnin ber-vech-i istzn sdr ve its eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i ehinh mantk- mnfinden olarak mezkr takrr yine savb- sm-i Sadret-penhlerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 19 S sene [12]86 / [31 Mays 1869]
BOA, rde Hariciye, 14076

205

70
P RLEPE'DE YEN K L SE NASI Pirlepe Kasabas'nn Papa Elikonom Mahallesi'ndeki mevcut kilisenin yetersiz kalmas sebebiyle, "Hristos Kilisesi" olarak isimlendirilecek yeni bir kilisenin yaplmasna ruhsat verildii
IZGRADBA NA NOVA CRKVA VO PRILEP Bidej}i crkvata {to se nao|a vo maaloto Papa Elikonum vo gradot Prilep e nedovolna, se odobruva dozvola za izgradba na nova crkva nare~ena Hristos vo istoto maalo. 31 juli 1869 g.

TURA [ABDLAZ Z]
Dstr- mkerrem mr-i mfahham nizam'l-lem mdebbir-i umru'l-cumhr bi'lfikri's-skb mtemmim-i mehmm'l-enm bi'r-reyi's-sib mmehhid-i bnyn'd-devleti ve'l-ikbl meyyid-i erkn's-saadeti ve'l-icll el-mahff bi-sunf- avtfi'l-meliki'l-al Selanik Vilyeti valisi olup birinci rtbe Mecd Nin- z-nn hiz ve hsl olan vezirim Sabri Paa edmallahu tel iclleh ve fahru'l-meri'l-kirm mutemed-i ekberu'l-fihm z'l-kadri ve'l-ihtirm sahib'l-izzi ve'l-ihtim el-muhtass bi-mezd-i inyeti'l-meliki'l-al mrimrn- kirmmdan Manastr Sanca Mutasarrf Ahmed Paa dme ikbluh ve kdvet'l-ulemi'l-muhakkikn Pirlepe Kazas nibi ve mfts zde ilmuhum ve mefhiru'lemcid ve'l-ekrim az-y meclis zde mecduhum tevk-i ref-i hmynum vsl olcak malum ola ki Pirlepe Kasabas'nda mtevattn Hristiyan tebaa-i ahanemin bir bb kiliseleri ahali-i mevcudeye gayr- kf olduundan kasaba-i mezbr mahalltndan Papa Elikonom Mahallesi'nde vaki mlk arsa zerine tlen yirmi sekiz ve arzan yirmi ve kadden on drt zir olmak zere Hristos namnda mceddeden bir bb kilise bina ve inasna msaade-i seniyyem erzn klnmas ahalisi tarafndan niyz ve istirhm klnd Rum Patrikhnesi cnibinden b-takrr istid olunmu ve keyfiyet taraf- eref-i Padiahneme arz ile lede'listzn kilise-i mezbrun ol vechile bina ve inasna msaade-i seniyye-i Mlknem erzn klnarak emr-i hmyn- ahanem snh ve sudr eylemi olman muktez-y mnfi zere ruhsat hv Divan- Hmynumdan ibu emr-i cell'l-kadrim sdr ve it olundu siz ki vali-i mr ve mutasarrf ve nib ve mft ve sair mmileyhimsiz fi'l-hakika kilise yaplacak mahal mlk olarak mstakllen millet-i merkmeye mensub olup milel-i sairenin alka ve medhal ve itirki olmad ve slm mahallesinde olmayp mahall-i merkmca bir gne mahzuru ve kimesneye mazarrat- sahhas ve vakf dahilinde bulunmad ve sahibinin rzas olduu hlde messes olan nizam- mahsusuna tatbik olunmak ve blda beyn olunan
206

tl ve arz ve kaddi zirlarn tecvz etmemek ve bu vesile ile millet-i merkmeden cebren ake toplanlmak veyahud har suretle izc olunmak misill hlt vukua gelmemek zere bin ve inasna hibir tarafdan mdahale ve mmnaat olunmamas ve bir gne mahzuru olmad suretde ibu emr-i lnm ahz olunarak keyfiyetin b-mazbata ve tahrrt bu tarafa inh ve ir klnmas hususuna dikkat ve hilfndan tevakk ve mbadet eyleyesiz. Tahrren fi'l-yevmi'l-hd ve'l-rn min ehr-i Recebi'l-ferd li-sene sitte ve semnn ve mieteyn ve elf / [31 Temmuz 1869] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 57

207

71
RESNE'N N CAR ZOR KYNDE K L SE NASI Resne Kazas'na bal Carizor ky mezarlnda bulunan harap durumdaki kilisenin yklarak aslna uygun olarak yeniden yaplmasna ruhsat verildii
IZGRADBA NA CRKVA VO RESENSKOTO SELO CAREV DVOR Izdadeno odobrenie za urivawe na starata crkva {to se nao|a na grobi{tata vo seloto Carev Dvor, Resenska kaza, i izgradba na nova, kako {to dolikuva vo istoto mesto. 13 januari 1872 g.

Gyorgia Karafil
kuru 700

Neo Andon
kuru 500

Kole Karafil
kuru 450

van Naum
kuru 650

Mitre Yanko
kuru 400

Naste Gyorgi
kuru 650

Tane Gyorgi
kuru 700

Mitre Tane
kuru 350

Tane Nikola
kuru 350

Kote Kale
kuru 300

Angele Bazgala
kuru 250

Naum Hristo
kuru 500

Mile Papas
kuru 200

Stefo Riste
kuru

450 Papa Traye

kuru 500

Angele Andon
kuru 500

Kole Papaz
kuru 300

Angele Papaz
kuru 250

Peno Papaz
kuru 150

Riste Lobelko
kuru 100

Naste Lobelko
kuru 250

van Andon Hristo lyo

kuru 600 kuru 200

Mitre lyo
kuru

Stoyan Beriha kuru

300

Boyce Papaz
kuru 550

Naum van
kuru 300

Naum Trifun
kuru 400

150 Kole Naste

kuru 300

Yankula Trpe
kuru

Vasil Trpe
kuru 250

Kole Niyaki
kuru 250

Naum Uzun
kuru 150

Estoyan Uzun
kuru 400

350

208

Mitre Uzun
kuru 350

Kole Kokare
kuru 450

Mitre Boyce
kuru 150

Mitre Gyorgi
kuru 400

van Trpo
kuru 200

van Hristo
kuru 100

Ber-vech-i bl Hristiyan- merkmdan Kiliselerinde terkm eden paralarndan Yekn kuru **

Bb- l Nezret-i Celle-i Hariciye Divan- Hmyn

14350 15650 30.000

Melff tahrrt ve mazbatann hulsa-i melleri Resne Kazas'na tbi Carizor karyesinde mtevattn ahali-i gayr- mslimenin kabristan mahallinde bulunan atk kilisenin harabiyeti cihetiyle hedm olunarak tlen otuz bir ve arzan on sekiz zir ve on iki pencere ve iki kapy mtemil olmak ve masrf- vkas olan otuz bin kurudan on drt bin yz elli kuru pusula-i mtekaddimede muharrer malum'l-esm kesn taraflarndan ve kusuru dahi mterkim olan akeden f olunmak zere mceddeden bir bb kilise inas hususu ahali-i merkme cnibinden istid olunduu kaza-i mezbr mdrlnden b-mazbata ir olunmu olduu beynyla icra-y icab ifadesinden ibaret olup bu makle kilise inas zmnnda b-irde-i seniyye-i ahane ruhsat hv evmir-i aliyye verilegeldii kuyddan mstebn olmala ... bu suretde keyfiyetin evvel emirde taraf- eref-i hazret-i Padiahden istznyla fi'l-hakika kilise-i mezkr mine'l-kadm inasn istid eden millete mensub olup milel-i sairenin alka ve medhal ve itirki ve slm mahallesinde ve vakf dahilinde olmad ve mahal ve mevkice bir gne mahzuru ve kimesneye mazarrt- sahhas bulunmad ve millet-i merkmenin kiliseye ihtiyaclar olup da inasn istid etmekde olduklar ve masrf- inaiyesi iin kesn- merkmn tarafndan verilecek ve tedarik olunmu olan ake mukaddem b-irde-i seniyye-i ahane tesisi ve muahharan tebdl klnm olan usul ve kaideye tevfkan tedarik ve tesviye olunduu hlde blda beyn olunan tl ve arz zirlarn tecvz etmemek ve kaddi dahi derece-i kifyede olmak zere inasna mmnaat olunmamas ve bu vesile ile millet-i merkmeden hayran ake toplanlmak veyahud har suretle izc olunmak misill hlt vuka getirilmeyip bir gne mahzuru olduu suretde dahi verilecek emr-i l terfk olunarak keyfiyet b-mazbata ve tahrrt Dersaadet'e inh ve ir ve emr-i l-i mezkr dahi iade ve tisyr olunmak zere ruhsat hv emr-i l its ment- rey-i

209

safleri idii muht- ilm-i lleri buyuruldukda ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'lemrindir. F 26 evval sene [1]288 ve f 26 Knn- Evvel [1]287 / [7 Ocak 1872] Kalem-i Divan- Hmyn

**

Atfetl efendim hazretleri Selanik Vilyeti dahilinde kin Resne Kazas'na tbi Carizor karyesinde mtevattn ahali-i gayr- mslimenin kabristannda olan atk kilisenin harabiyetinden n hedmiyle mceddeden baka bir kilise inasna ruhsat itsn hv mahallinden tevrd eden evrak zerine Divan- Hmyn Kalemi'nden verilen muktez mzekkiresi leffen arz ve takdim olunduu ve tezkire-i merkmede gsterilen eritin derciyle iktiz eden emr-i lnin sdr hakknda her ne vechile emr u fermn- cenb- ehinh eref-snh ve sudr buyurulur ise mantk- celline gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 2 Zilkade sene [1]288 / [12 Ocak 1872] Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle evrak- marza manzr- l-i hazret-i Padiah buyurulmu ve ber-mceb-i istzn erit-i muharrerenin derciyle iktiz eden emr-i lnin sdr mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i ehinh mantk- mnfinden olarak evrak- mezkre yine savb- sm-i Sadret-penhlerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 3 Zilkade sene [1]288 / [13 Ocak 1872]
BOA, rde-i Hariciye, 15032

210

72
KUMANOVA'NIN BEZEVE KY K L SES 'NDE M SAF RHANE NASI skp'e bal Kumanova Kazas'nn Bezeve kyndeki Bulgar cemaatine ait sveti Tepka Kilisesi avlusunda mabede dntrlmemek artyla bir misafirhane yaplmasna izin verildii
IZGRADBA NA GOSTINSKA KU]A VO CRKVATA VO KUMANOVSKOTO SELO PEZOVO Odobrena dozvola za izgradba na edna gostinska ku}a vo dvorot na crkvata Sveta Petka, koja pripa|a na Bugarskata (makedonska) zaednica vo seloto Pezovo vo Kumanovskata kaza, pod uslov objektot da ne se pretvori vo hram. 13 juni 1896 g.

Kumanova'nn Pezovo karyesinde inasn istirhm etmekde olduumuz misafirhnenin inat iin muktez malzeme kmilen tarafmzdan it ile mlen ve bedenen hizmet ve ine ile slif'l-arz misafirhneyi ina etmei taahhd etdiimizi mbeyyin ibu musaddak defter it klnd. F 27 Knn- Sn sene [1]311 / [8 ubat 1896] (Pezovolu Papaz Manaste (Manasiye) ve dier ahslarn isim ve mhrleri) **
r-y Devlet Dahiliye Dairesi 678

skb Sanca'na mlhak Kumanova Kazas'nn Pezovo karyesinde vaki Sveti Petka Kilisesi havalisinde inas istid olunan misafirhne hakknda icra klnan tahkikt hv Kosova Vilyeti Meclis-i daresi'nden vrid olan mazbata ve evrak- mteferriasnn leffiyle icra-y iktizs ifadesini mutazammn Adliye ve Mezhib Nezreti'nden takdim olunan 12 Zilkade sene [1]313 tarih ve yz on drt numaral tezkire Divan- Hmyn Kalemi'nin mzekkiresiyle beraber r-y Devlet'e havale buyurulmala Dahiliye Dairesi'nde kret olundu. Evrak- mahalliyede karye-i mezkr ahalisi yetmi yedi hnede zkr ve ins yedi yz sekiz nfusdan ibaret ve cmlesi Bulgar cemaatine mensub olup misafirhnenin eyym-

211

mahsusada icra-y yin etmek iin kur-y mtecvireden gelenlerin ikmetlerine mahsus olmak zere kilise mtemiltndan bir kta arsaya tlen on alt, arzan dokuz ve irtifan be metre olarak ina ve masrfnn ksmen ahali intndan tesviye ve f edilecei ve emr-i inasnca da bir gne mahzur olmad beyn ve tasdik klnm olduundan Divan- Hmyn Kalemi'nin mzekkiresinde gsterildii vechile bunun emkin-i diyeden madd olmak ve vakten mine'l-evkt mabed ekil ve suretine konulmamak art ve icab- hl ve mevkie mretteb erit-i saire vaz ile Ebniye Kanunu'na tevfkan Daire-i Belediye tarafndan ruhsat verilmesi hususunun cnib-i vilyete tebliini Dahiliye Nezreti'ne havalesi ile Adliye ve Mezhib Nezreti'ne de malumt it buyurulmas tezekkr ve resmiyle taahhd hv sened leffen takdim klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'lemrindir. F 8 Zilhicce sene [1]313 ve f 9 Mays sene [1]312 / [21 Mays 1896] [r-y Devlet azlarnn mhrleri] **
Bb- l Daire-i Sadret med-i Divan- Hmyn 3226

Atfetl efendim hazretleri skb Sanca'na mlhak Kumanova Kazas'nn Pezovo karyesinde vaki Sveti Petka Kilisesi avlusunda bir bb misafirhne inasna ruhsat its istid olunmu ve karye-i mezkre ahalisi yetmi yedi hnede zkr ve ins yedi yz sekiz nfusdan ibaret ve cmlesi Bulgar cemaatine mensub olup mezkr misafirhnenin eyym- mahsusada icra-y yin etmek iin kur-y mtecvireden gelenlerin ikmetlerine mahsus olmak zere tlen on alt ve arzan dokuz ve irtifan be metre olarak ina ve masrfnn ksmen kilise mtemiltndan ve ksmen ahali intndan tesviye ve it olunaca ve ol bbda bir gne mahzur olmad ir- mahallden anlalm olduundan Divan- Hmyn Kalemi mzekkiresinde gsterildii vechile bunun emkin-i diyeden madd olmak ve vakten mine'l-evkt mabed ekil ve suretine konulmamak art ve icab- hl ve mevkie gre erit-i saire vaz ile Ebniye Kanunu'na tevfkan Daire-i Belediye tarafndan inasna ruhsat verilmesinin Kosova Vilyet-i Behiyyesi'ne tebliinin Dahiliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi ve muamele-i mteferriasnn icras tezekkr klndna dair mantk- mnfi infz olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 27 Zilhicce sene [1]313 - F 28 Mays sene [1]312 / [9 Haziran 1896] Sadrazam Rifat

212

Marz- ker-i kemneleridir ki Reside-i dest-i tazm olup melffuyla manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i hazret-i Hilfet-penh eref-sudr buyurulmu olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 2 Muharrem sene [1]314 - F 2 Mays sene [1]312 / [13 Haziran 1896] Serktib-i Hazret-i ehriyr Tahsin
BOA, rde Adliye Ve Mezhib, 1314. M/8

213

73
MANASTIR'DA K L SE VE MANASTIR NASI Manastr'da Lazarist Fransz rahiplerine ait yanm kilise ve manastr arsas zerine an kulesi olan bir kilise ile bir manastr yaplmasna izin verildii
IZGRADBA NA CRKVA I MANASTIR VO BITOLA Izgorena crkva na francuskite sve{tenici Lazaristi vo Bitola i odobrenie za izgradba na edna crkva i na eden manastir na imotot na manastirot. 7 dekemvri 1909 g.

Bb- l Daire-i Sadret Tahrrt Kalemi 2786

Dahiliye Nezret-i Aliyyesi'ne Saadetl efendim hazretleri Manastr'da Lazarist Fransz rahiblerine aid ve resmen musaddak olan muhterik manastr ve kilisenin kadm arsasna haritas mcebince ve Fransz Sefreti'nin iltims vechile bir an kulesini hv olarak bir kilise ile rahibler iin bir manastr inasna ruhsat its ve bu cemiyet nmna sened-i hakanlerinin tashhi ve arazisine karar- mahsusuna tevfkan muktaa-i zemn tahsisi ve tashh-i kayd muamelesine gelince evvel be-evvel Cemiyetler Kanunu ahkmna tevfkan hkmete mracaatla mezkr rahibler cemiyetinin mevcudiyetini musaddak ilmuhaber istihsli ve muamelt- ibtidiye-i kanuniyenin ikml edilmesi lzm geleceinin alkadr olanlara tebli etdirilmesi hususlarna Hariciye Nezret-i Cellesi'nin ir zerine r-y Devlet kararyla bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- Padiah erefsudr buyurularak tasdr olunan emr-i l leffen Hariciye Nezret-i Cellesi'ne isr ve Defter-i Hakan Nezret-i Aliyyesi'ne de malumt it edilmi olmala nezret-i aliyyelerince de iktizsnn fsna himmet olunmas siyknda tezkire-i muhlis terkm klnd. F 21 Zilkade sene [1]327 - F 21 Tern-i Sn sene [1]325 / [4 Aralk 1909] Sadrazam Hseyin Hilmi

**

214

Dahiliye Nezreti Muhabert- Umumiye Dairesi

Manastr Vilyet-i Behiyyesi'ne Manastr'da Lazarist Fransz rahiblerine aid ve resmen musaddak olan muhterik manastr ve kilisenin kadm arsasna haritas mcebince ve Fransz Sefreti'nin iltims vechile bir an kulesini hv olarak bir kilise ile rahibler iin bir manastr inasna ruhsat its ve bu cemiyet nmna sened-i hakanlerinin tashhi ve arazisine karar- mahsusuna tevfkan muktaa-i zemn tahsisi ve tashh-i kayd muamelesine gelince evvel be-evvel Cemiyetler Kanunu ahkmna tevfkan hkmete mracaatla mezkr rahibler cemiyetinin mevcudiyetini musaddak ilmuhaber istihsli ve muamelt- ibtidiye-i kanuniyenin ikml edilmesi lzm geleceinin alkadr olanlara tebli etdirilmesi hususlarna Hariciye Nezret-i Cellesi'nin ir zerine r-y Devlet kararyla bi'l-istzn irde-i seniyye-i hazret-i Padiah erefsudr buyurularak tasdr olunan emr-i lnin nezret-i mrunileyhya isr ve Defter-i Hakan Nezret-i Cellesi'ne de malumt it klnd b-tezkire-i smiye izbr buyurulmala o vechile icra-y icabna himmet buyurulmas bbnda. F 24 Tern-i Sn sene [1]325 / [7 Aralk 1909]
BOA, DH. MU , 41-1/10

215

74
MANASTIR'IN SVETA KYNDE YEN K L SE NASI Nfusunun ou Bulgar olan Manastr'n Demirhisar Nahiyesi'ne bal svat (Sveta) kynde, zamanla harap olmu kilisenin Mslman mahallesinin iindeki arsas hazineye terk edilerek Hristiyan mahallesi yaknnda hazineye ait arsa zerinde yeni bir kilise yaplmasna, belirlenen lleri amamak ve halktan zorla para toplamamak kaydyla izin verildii
NOVA IZGRADBA NA CRKVA VO BITOLSKOTO SELO SVETA Odobrena dozvola za izgradba na nova crkva vo seloto Sveta, Demirhisarska nahija, Bitola, vo koe mnozinstvo se Bugari (Makedonci), pod uslov da ne se iznudat pari od narodot so sila i da ne se pre~ekorat granicite za gradba. 27 noemvri 1910 g.

TURA [V. MEHMED READ]

ftihru'l-el ve'l-ezm mstecmiu cemi'l-mel ve'l-mefhim el-muhtass bimezd-i inyeti'l-meliki'd-dim mtehayyizn- ricl-i Devlet-i Aliyyemden Manastr Vilyeti Valisi Halil Bey dme uluvvuh ve akz kuzt'l-mslimn evl vlt'l-muvahhidn maden'l-fazl ve'l-yakn rfi-i alm'-era ve'd-din vris-i ulm'l-enbiy ve'l-mrseln elmuhtass bi-inyeti'l-meliki'l-mun Manastr Nibi Mevln Adem Fehmi Efendi zdet feziluh mefhir'l-emcid ve'l-ekrim az-y meclis zde mecduhum tevk-i ref-i hmynum vsl olcak malum ola ki Manastr Kazas'na merbt Demirhisar Nahiyesi muzftndan svat karyesinde mceddeden bir bb Bulgar kilisesi inasna ruhsat its hakknda mahallince vuku bulan istid zerine icra klnan tahkikt hv gnderilip r-y Devlet'e havale ve tebli klnm olan evrak mellerine nazaran mezkr kilisenin mrr- zaman ile mnhedim olmasna mebn slm mahallesi dahilinde bulunan arsasnn terk olunarak Hristiyan mahallesinin st tarafnda bulunan arazi-i emriyeden tahminen iki- dnm mikdarnda ve bin sekiz yz kuru kymetinde bulunan mahal zerine on iki metre yetmi be santimetre tl ve yedi metre arz ve sakfna kadar alt buuk metre irtifnda olmak zere mceddeden bir kilise ina ve sarf iktiz eden yz lirann ahali tarafndan ineten tesviye ve f olunaca ve karye-i merkme ahalisinin umumen Bulgar milletine mensub olup inasnda hl mahallen mahzur olmad anlalm olduundan arazi-i emriyye zerine kilise yaplacak mahal iin kymetine nisbeten binde otuz para hesabyla takdiri icab eden bedel-i r karar- mahsusa tevfkan on misline bi'l-ibl muktaa-i zemn tahsis olunmak zere zikrolunan kilisenin inasna ruhsat hv lzm gelen emr-i erifim tasdri ra-y
216

mezkr Mlkiye Dairesi'nden b-mazbata ifade klnm ve keyfiyet taraf- eref-i ahaneme arz ile lede'l-istzn mucebince irde-i seniyye-i Mlknem mteallik ve eref-sudr olmu olmakla ruhsat mutazammn Divan- Hmynumdan ibu emr-i cell'l-kadrim sdr ve it olundu siz ki vali-i mr ve nib ve sair mmileyhimsiz zikrolunan kilisenin ebd blda beyn olunan mekdri tecvz etmemek ve masrf ber-minvl-i muharrer tesviye edilmek zere inasna mmnaat olunmayp bu vesile ile kimesneden cebren ake alnmak veyahud har suretle tazyik ve izc klnmak misill mugyir-i usul ve nizam ahvl vukua getirilmemesine itina ve dikkat eyleyesiz. Tahrren fi'l-yevmi'r-rbi ve'l-rn min ehr-i Zilkadeti'-erife li-sene semn ve rn ve selse mie ve elf / [27 Kasm 1910] Be-Makam- Kostantiniyye el-Mahrse
DARM, Fermn, no: 34

217

75
RESNE'DE READ YE CAM NASI Resne'de yeni yaplan camiye Hereke Fabrikas'ndan iki adet hal hediye edilmesi zerine yre halknn teekkrlerini bildirdii ve sz konusu camiye "Readiye" isminin verildii
IZGRADBA NA XAMIJATA RE[ADIJE VO RESEN Po povod novoizgradenata xamija nare~ena "Re{adije" vo Resen podareni kilimi od strana na fabrikata Hereke kako znak na blagodarnost od naselenieto. 10 avgust 1912 g.

Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye Telgraf daresi

Telgrafnme Deraliyye'de Mbeyn-i Hmyn- Mlkne Bakitbet-i Cellesi'ne Resne'de mceddeden ina edilen cami-i erif iin ahali-i sdka kullar tarafndan bi'lvekle sdde-i seniyye-i Padiah'ye sebkat eden istirhm- diynem zerine ltfen ve keremen Hereke Fabrika-i Hmynu mamultndan iki para kymetdr hal ihsan buyurulduu tebrt umum ahaliyi ek-rz-i krn ve mahmidet eylemi ve mezkr hallar bu kere vrd etmekle bizzat Manastr'dan teslim olunarak Resne'ye bir saat kadar takarrub olundukda bin[den] ziyade ahali ve memurn ve mchid-i hrriyet Niyazi Bey tarafndan keml-i ihtirmla istikbl ve daavt- hayriye-i Tacdr brgh- mstane sl klnmdr. Umum ahalinin arzu-y hlisnesi zerine pek dil-en olan cami-i erifin ism-i pk- hmyn ile Readiye tesmiyesine irde-i seniyye-i Mlkne eref-sudrundan sonra Cuma gn resm-i kd icras mukarrer bulunduu marzdur. 23 Temmuz sene [1]328 / [5 Austos 1912] Resne Kazas Nibi Halil Hilmi

**

Mbeyn-i Hmyn- Mlkne Bakitbeti

218

87

Resne'de mceddeden ina edilen cami-i erife istirhm- vaki zerine Hereke Fabrika-i Hmynu mamultndan iki aded hal ihsan buyurulmu olmasndan dolay ahali nmna arz- teekkrt ve cami-i erif-i mezkrun nm- hmyn- Mlkneye izfeten Readiye tesmiyesine msaade-i seniyye-i ahanenin erzn buyurulmas ricasn hv Resne Kazas nibi efendi tarafndan kede olunan telgrafnme lede'l-arz manzr- l olarak ber-mceb-i arz u istirhm icra-y icabna irde-i seniyye-i hazret-i Hilfet-penh eref-mteallik buyurulmu ve mezkr telgrafnme leffen savb- sm-i Sadret-penhlerine irsl klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 24 aban sene [1]330 - F 25 Temmuz sene [1]328 / [7 Austos 1912] Serktib-i Hazret-i ehriyr Ali Fuad

**
Bb- l Daire-i Sadret Meclis-i Vkel ve Marzt Kalemi 1358

rde-i Seniyye Resne'de ina olunan cami-i erifin "Readiye" tesmiyesi tensb olunmudur. Bu irde-i seniyyenin icrasna Sadret memurdur. F 27 aban sene [1]330 - F 28 Temmuz sene [1]328 / [10 Austos 1912] Sadrazam Gazi Ahmed Muhtar
BOA, rde Evkf, 1330. /7

Mehmed Read

219

H-) E T M

220

76
P RLEPE'DE GEVHER SULTAN MEKTEB 'NE YEN RETMEN TAY N Pirlepe'nin Bayraklbey Mahallesi'ndeki Gevher Sultan Mektebi'nde retmen olan Seyyid Mehmed Halife'nin vefat zerine yerine Hafz Hasan Halife'nin grevlendirildii
NAZNA^UVAWE NA NOV U^ITEL VO U^ILI[TETO GEVHER SULTAN VO PRILEP Kako u~itel vo u~ili{teto Gevher Sultan vo maaloto Bajraklibej vo Prilep se nazna~uva Hafiz Hasan Halife namestoto na po~inatiot u~itel Mehmed Halife. 9 januari 1820 g.

TURA II. MAHMUD

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultn tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Medine-i Pirlepe mahalltndan Bayraklbey Mahallesi'nde vaki merhume Gevher Sultan tbe serh Mekteb-i erifinde Cami-i Atk Mahallesi'nde hamam- ceddde hamamc yedinden almak zere yevm on ake vazife ile muallim-i sbyn olan es-Seyyid Mehmed Halife bil-veled fevt olup yeri hl ve hizmet-i lzmesi mahll ve muattal kalmala yerine erbb- istihkkdan ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Hfz Hasan Halife bn'l-Hc Yusuf her vechile lyk ve mahall mstahkk olman mteveff-y merkmun mahllnden cihet-i mezkr vazife-i mersmesi ile kendye tevch olunup yedine bert- erif-i lnm verilmek ricasna nibi Mevln el-Hc Mehmed akir zde ilmuh arz etmein mcebince mezbra sadaka edip ibu bert- hmyn- inyet-makrnu verdim ve buyurdum ki, bade'lyevm varp mezbr Hfz Hasan Halife bn'l-Hc Yusuf zikrolunan mekteb-i erifde mteveff-y merkmun yerine muallim-i sbyn olup hizmet-i lzmesi b-kusur mer ve medd kldkdan sonra hamam- mezkr hamamc yedinden almak zere yevm on ake vazifesiyle mutasarrf olup devam- mr devleti iin duaya mdvemet gstere, yle bileler almet-i erife itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi's-slis rn min ehr-i Rebilevvel sene hamse ve selsn ve mieteyn ve elf / [9 Ocak 1820] Be-Makam- Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 28

221

77
DEBRE- BL'DA OKUL AILMASI Ohri Sanca'na bal Debre-i Bl Kazas'nda hi okul olmadndan Mektib-i Umumiye Muavini Vehbi Efendi'nin gzetiminde be adet sbyan okulu almas
OTVORAWE NA U^ILI[TE VO GOREN DEBAR Otvorawe na pet novi detski u~ili{ta vo kazata Goren Debar, Ohridski sanxak, pod direktno nabquduvawe na Vehbi-efendi, bidej}i tamu nikoga{ nemalo u~ili{te. 12 juli 1858 g.

Atfetl efendim hazretleri Marif-i Umumiye mstear saadetl efendi hazretlerinin manzr- l buyurulmak iin arz u takdim klnan takrri melinden mstefd olduu zere sye-i marif-vye-i hazret-i Padiahde Rumeli'nin mevki-i mnsibesinde mteaddid mektib-i rdiye kd olunduu misill henz mekteb almayan mahallere dahi yeniden rdiye mektebleri kd etmek ve bu srada sbyn mekteblerini dahi muayene eylemek zere Mekke-i Mkerreme pyelilerinden Mektib-i Umumiye Muvini fazletl Vehbi Efendi bu kere dahi Selanik ve Manastr taraflarna mteheyyi-i azmet olup hibir mekteb olmad tahkik ve istihbr olunmu olan Debre-i Bl Kazas'na dahi giderek rdiye mektebi iin emsli misill ehriye tahsisi lzm gelen bin kuruun ikier yz kuruuyla mahall-i mezkrda be aded sbyn mektebi kdyla hocalarn dahi Ohri'den ve Manastr'dan celb ve mevcud- mstashab olan kitablardan bir mikdarn it eylemesi mnasib gibi grnr ise de ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i Padiah mteallik buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 29 Zilkade sene [12]74 / [11 Temmuz 1858] Marz- ker-i kemneleridir ki Hme-zb-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleriyle zikrolunan takrr-i manzr- evket-mevfr- cenb- Padiah buyurulmu ve husus- mezbrun ber-mceb-i istzn icra-y iktizs mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i Mlkne muktez-y mnfinden bulunmu ve takrr-i mezkr yine savb- sm-i safnelerine iade klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F selh-i Zilkade sene [12]74 / [12 Temmuz 1858]
BOA, rde Dahiliye, 26905

222

78
OHR 'N N POTGORC KYNE RETMEN TAY N Ohri Kazas'na bal Potgorci kynde halkn yardmyla yaplan okula bir hoca tayin edilmesi NAZNA^UVAWE NA U^ITEL VO OHRIDSKOTO SELO PODGORCI Nazna~uvawe na eden u~itel vo novoizgradenoto u~ili{te potpomognato od narodot vo seloto Podgorci vo Ohridskata kaza. 17 avgust 1863 g.

Atfetl efendim hazretleri Meclis-i Vl'nn mazbata-i marzas melinden anlald zere Ohri Kazas'na tbi Potgorci karyesinde mekteb olmadndan bunun inas iin olacak ineden baka mrden bin kuru sarf ve yz elli kuru maa ile bir hoca tayini istid ve inh klnm ve sye-i mel-vye-i hazret-i ahanede hkmete terettb eden bin kuruun tesviyesi bir ey demek olmad misill yz elli kuru maan dahi karl bulunmu olduundan zikrolunan maan tahsisi ve masrfn fs hususunun Maliye Nezret-i Cellesi'ne havalesi tezekkr klnm ise de ol bbda her ne vechile emr u fermn- hazret-i ehinh eref-snh ve sudr buyurulur ise ona gre hareket olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F selh-i S sene1280 / [16 Austos 1863] Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olan ibu tezkire-i smiye-i safneleriyle zikrolunan mazbata manzr- mel-mevfr- cenb- Cihan-bn buyurulmu ve tezekkr ve istzn olunduu vechile zikrolunan maan tahsisi ve masrfn fs hususunun nezret-i mrunileyhya havalesi mteallik ve eref-sudr buyurulan emr u irde-i seniyye-i hazret-i Padiah iktiz-y lsinden olarak mezkr mazbata yine savb- sm-i Sadret-penhlerine irsl klnm olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F gurre-i Ra 1280 / [17 Austos 1863]
BOA, rde Meclis-i Vl, no: 22196

223

79
RADOV TE HALKININ SKP SANAT MEKTEB NE YARDIMLARI skp'te inas kararlatrlan slahhne (sanat mektebi) iin Radovite halk tarafndan yaplan yardmlara ait defterin gnderildii
POMO[ OD GRA\ANITE NA RADOVI[ ZA POPRAVNIOT DOM VO SKOPJE Se o~ekuva pomo{ {to }e pristigne od gra|anite na Radovi{ za popravniot dom {to }e se izgradi vo Skopje. 29 juli 1870 g.

skp Mutasarrfl Cnib-i lsi'ne

Saadetl efendim hazretleri 134 numaral ve f 22 R sene [12]87 tarihli emirnme-i mutasarrf- ekremleriyle cevab tekid buyurulan f 21 Zilhicce sene [12]87 tarihli ve on dokuz umum numaral emirnme-i ulylar skb'de ina buyurulacak slhhneye Radovite'nin ashb- servet ahalisi tarafndan olunacak inenin irsli irdesini mutazammn bulunmudur. Tevik ve terbt- lzme icra olunarak ashb- servet-i hamiyetkrnn arzu-y vicdansiyle ve istedikleri defteriyle beraber irsl klnd kayden tebeyyn etmekle beyn- hle cret klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 1 Cemziyelevvel sene [12]87 ve f 18 Temmuz sene [12]86 / [29 Temmuz 1870] Kaymakam- Radovite Es-Seyyid Mehmed Tahir
DARM, F.1/10/2/166/191

224

80
OHR 'DE HIR ST YAN ERKEK VE KIZ OKULU AILMASI Ohri'nin Sveti Klime Kilisesi yaknndaki eski metropolidhane ve mektep arsas zerine Bulgar cemaatince erkek ve kz okullar yaplmasna ruhsat verildii
OTVORAWE NA MA[KO I @ENSKO U^ILI[TE VO OHRID Odobrena dozvola za izgradba na ma{ko i `ensko u~ili{te za Bugarskata (makedonska) zaednica na imotot na stariot mitropolit, koj se nao|a vo blizinata na crkvata Sveti Kliment vo Ohrid. 26 april 1896 g.

Bb- l Daire-i Sadret med-i Divan- Hmyn

Atfetl efendim hazretleri Manastr Vilyeti dahilinde Ohri Kasabas'nda Sveti Klime Kilisesi kurbunda vaki atk metropolidhne ve mekteb arsas zerine Bulgar cemaati zkr ve ins etfli iin iki bb mekteb inasna ruhsat its istid edilmi ve kasaba-i mezkredeki Bulgar cemaati bin be yz hnede zkr ve ins alt bin alt yz on nfus olup zkra mahsus mektebin tlen yirmi alt ve arzan on alt ve irtifan on iki metre ve ins mektebinin tlen yirmi ve arzan on be ve irtifan on iki metre olarak ina ve krk be bin kuru masrfnn kilise nukdundan tesviye ve f klnaca ve ol bbda mahzur olmad ir- mahallden anlalm olduundan suret-i istid makrn- msaade-i seniyye-i hazret-i Padiah buyurulduu hlde Divan- Hmyn Kalemi mzekkiresinde gsterildii vechile kuyd- lzme ve mutde derciyle ruhsat hv emr-i l sdr ve muamele-i mteferriasnn icras tezekkr edildiine dair r-y Devlet Dahiliye Dairesi'nin mazbatas melffuyla arz ve takdim klnm olmala ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh eref-mteallik buyurulur ise mantk- mnfi infz edilecei beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 9 Zilkade sene [1]313 - F 10 Nisan sene [1]312 / [22 Nisan 1896] Sadrazam Rifat Marz- ker-i kemneleridir ki Resde-i dest-i tazm olup melfflaryla manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh eref-mteallik buyurulmu olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 13 Zilkade sene [1]313 - F 14 Nisan sene [1]312 / [26 Nisan 1896]

225

Serktib-i Hazret-i ehriyr Tahsin

BOA, rde Adliye ve Mezhib, 1313. Za/4

226

81
SKP'TE L SE NASI skp'te yaplacak lise iin gerekli parann 1897 ve 1898 seneleri inaat btesinden karlanmas
IZGRADBA NA SREDNO U^ILI[TE VO SKOPJE Obezbeduvawe finansiski sredstva od buxetot za 1897 i 1898 godina gradbi zaradi izgradba na sredno u~ili{te vo Skopje. 6 dekemvri 1896 g.

Bb- l Daire-i Sadret med-i Divan- Hmyn Aded: 2067

Atfetl efendim hazretleri skb'de mekteb-i idd iin istikr olunan hne matlba gayr- muvfk ve harab olduundan bir bb mektebin inas iin sarfna lzum grlen alt yz altm be bin alt yz elli kuruun li-ecli't-tenmiye vaktiyle Dersaadet'e gnderilmi olan yedi yz elli drt bin ksr kurudan tesviyesi mahallinden ir klnm ise de slif'z-zikr yedi yz elli drt bin ksr kuru esliha ve mhimmt- harbiye esmn olarak hisse-i marifden Hazine-i Celle'ye verilen mebli meynnda bulunduundan masrf- inaiyenin bundan tesviyesine mahal kalmad cihetle Kosova Vilyeti'nin ir ve msakkaft vergisi hisse-i inesinin yz on iki senesine mdevver drt milyon ksr bin kuru bakysndan tahsilta itina ile masrf- inaiyenin ondan fs ve fakat sene-i hliye inat tertibi hitm bulmu olduundan mebla- mezbrun yz on ve on drt seneleri inat tertiblerinden mahsubu hususunun Marif Nezret-i Cellesi'ne havalesi tezekkr edildiine dair r-y Devlet Dahiliye Dairesi'nin mazbatas arz ve takdim klnm olmala ol bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i Hilfet-penh eref-mteallik buyurulur ise mantk- lsi infz edilecei beynyla tezkire-i senver terkm olundu, efendim. F 20 Cemziyelhir sene [1]314 - F 14 Tern-i Sn sene [1]312 / [26 Kasm 1896] Sadrazam Rifat Marz- ker-i kemneleridir ki

227

Resde-i dest-i tazm olup melffuyla beraber manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- Hilfet-penh erefmteallik buyurulmu olmala ol bbda emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 1 Receb sene [1]314 ve f 24 Tern-i Sn sene [1]312 / [6 Aralk 1896] Serktib-i Hazret-i ehriyr Tahsin
BOA, rde Maarif, 1314.B/1

228

72
P RLEPE'DE KIZ MEKTEB Pirlepe Kasabas merkezi ile kazann tm kylerinde yeteri derecede ilkokul bulunmasna ramen kasabann bykl sebebiyle Evsat Mahallesi'ndeki ilkokulun geniletilip bir ksmnn kz mektebi olarak kullanlmasnn daha uygun olaca / Halk tarafndan karlanan ve yetersiz olan ilkokul retmenlerinin maalarnn Marif btesinden verilmesi
@ENSKO U^ILI[TE VO PRILEP Iako vo Prilep i vo selata na Prilepskata kaza ima dovolno osnovni u~ilili{ta, se uviduva deka poradi goleminata na gradot od op{ta korist e u~ili{teto vo Sredno Maalo vo Prilep da se pro{iri i edniot del da se koristi za `enskite u~enici / Isplata na mese~ni plati od buxetot na Ministerstvoto za obrazovanie na u~itelite od osnovnite u~ili{ta, koi dotoga{ se ispla}ale od narodot. 26 mart 1899 g.

Vilyete Mazbata Nerelerde ne kadar ve ne derece mektibe ihtiyac olduunun ve int- mahalliyeden mad tasarruf dairesinde ne mikdar tahsista lzum grldnn ve mtlaa-i mahalliyenin arz ve inbs ve muktez defterin dahi arz ve isrs Marif Nezret-i Cellesi'nin irna atfen Meclis-i dare-i Vilyet ifadesiyle eref-mevrd f 20 ubat sene [1]314 tarihli telgrafnme-i devletlerinde emr u fermn buyurulmu ve bi'l-havale ol bbda Marif Komisyonu'ndan verilip aynen ve leffen takdim-i huzur- sm-i efhamleri klnan cedvelden keyfiyet mstebn buyurulaca vechile Pirlepe Kasabas'yla kazasnn kur-y kmilesinde derece-i kfiyede mektib-i ibtidiye mevcud olup yeniden mekteb tesisine ihtiyac yok ise de kasabann cesmeti cihetiyle mektib-i hzradan Evsat (Sredno) Mahallesi'ndeki mektebin tevsiyle bir ksmnn ins mektebi ittihz ve kdna, bir muallimenin tayinine lzum grnd ve maamfh gerek kasaba ve gerek kazann mektib-i ibtidiye muallimlerinin maat imdiye kadar ahali inesiyle idare olunmakda ise de bu cihet muallimlerin idarelerini temine gayr- kf bulunmasna binen emr-i tedrstn bi-hakkn fs ve feyzin terakksiyle husl-i intizm adm'l-imkn derecesinde kalm ve binenaleyh int- mahalliyeden mad bu kere cedvel-i mezkrda muallimlerin hne-i mahsuslar hizasnda tasarruf kaidesine tevfkan tahsis klnan maatn hisse-i marifden its hlinde her vechile husl-i intizm kfil ve tedrstn matlb- l derecesine vsl olacann bi'l-mtlaa anlalm ise de f-y muktezs merhn- rey-i devletleridir. Ol bbda. 14 Mart sene [1]315 / [26 Mart 1899]
DARM, F.1/8/1/10/10

229

83
MANASTIR'DA YANMI RUM OKULUNUN YEN DEN NASI Manastr Vilayeti'nin Brusnik adl kynde bulunan yanm Rum okulunun eski llerine uygun olarak yeniden yaplmasna izin verildii
POVTORNA IZGRADBA NA IZGORENOTO GR^KO U^ILI[TE VO BITOLA Otkako izgore gr~koto u~ili{te vo seloto Brusnik vo Bitolskiot vilaet, se odobruva na istoto mesto izgradba na novo u~ili{te so ista povr{ina. 12 juni 1904 g.

TURA [II. ABDLHAM D] ftihru'l-el ve'l-ezm muhtru'l-ekbir ve'l-efhim mstecmiu cemi'l-mel ve'lmekrim el-muhtass bi-mezd-i inyeti'l-meliki'd-dim ezm-i ricl-i Devlet-i Aliyyemden Manastr Vilyeti valisi olup ikinci rtbe Osman ve nc rtbe Mecd Nin- z-nlarn hiz ve hmil olan Hzm Bey dme uluvvuh ve mefhiru'l-emcid ve'l-ekrim az-y meclis zde mecduhum tevk-i ref-i hmynum vsl olcak malum ola ki Manastr Vilyeti mlhaktndan Brusnik karyesinde muhterik olan Rum mektebinin mceddeden inasna ruhsat its hakknda Rum Patriklii'nden vuku bulan istid zerine sebk eden istilma cevaben icra klnan tahkikt hv gnderilip r-y Devlet'e havale ve tebli klnm olan mazbata ve evrak- saire mellerine nazaran mezkr mektebin mine'l-kadm Rum etfline mahsus olduu cihetle yine onlara aid olmak zere arsas dernunda vaki eski temelleri zerine tlen on drt ve arzan on iki ve irtifan sekiz zir vsatinde iki katl nm krgr olarak bir mekteb ina ve sarf iktiz eden yz altnn mahall metropolidi tarafndan tesviye ve it edilecei ve karye-i merkmede altm yedi hnede iki yz krk Rum ve elli hnede iki yz on yedi Bulgar nfus mevcud olup inasnda mahzur olmad anlalm olduundan hitm- inasyla kdnda Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesiyle sitne-i aliyyem ve tevbii Rum Patrikhnesi hakkndaki mfredt- ahre ahkmna riyet olunmak zere mezkr mektebin inas iin ruhsat hv lzm gelen emr-i erifimin tasdri r-y mezkr Mlkiye Dairesi'nden b-mazbata ifade klnm ve keyfiyet taraf- eref-i Mlkneme arz ile lede'l-istzn mcebince irde-i seniyye-i Mlknem mteallik ve eref-sudr olmu olmala ruhsat mutazammn ve Divan- Hmynumdan ibu emr-i cell'l-kadrim sdr ve it olundu siz ki vali-i mr ve sair mmileyhimsiz slif'z-zikr mektebin ebad blda beyn olunan mekdri tecvz etmemek ve masrf- inaiyesi ber-minvl-i muharrer tesviye edilmek zere inasna mmnaat olunmayp bu

230

vesile ile kimesneden cebren ake alnmak veyahud har suretle tazyik ve izc olunmak misill mugyir-i rza-y ahanem hlt vukua getirilmemesine itin ve dikkat eyleyesiz. Tahrren fi'l-yevmi's-sbi ve'l-rn min ehr-i Rebilevvel li-sene isn ve rn ve selse mie ve elf / [12 Haziran 1904] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Fermn, no: 70

231

84
KALKANDELEN RD YE MEKTEB RETMEN N N EMEKL L Emeklilie hak kazanan Kalkandelen Rdiye Mektebi retmeni Hseyin Efendi'ye yz kuru emekli maa tahsis edildii
PENZIONIRAWE NA U^ITELOT VO U^ILI[TETO RU[DIJE VO TETOVO Otkako Husein Efendi, u~itel vo u~ili{teto Ru{dije vo Tetovo, se zdobi so pravo na penzija, mu se obezbeduva sekoj mesec penzija vo iznos od 100 gro{a. 12 dekemvri 1906 g.

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Memurn-i Mlkiye Kararnmesi ahkmna tevfkan Mlkiye Tekd Sand Heyet-i Umumiyesi'nden ve r-y Devlet'den tanzim olunan mazbt mcebince hakk- tekde istihkk tebeyyn eden Kalkandelen Mekteb-i Rd Muallim-i Snsi ibu rf-i tevk-i refu'-n- hakan Hseyin Efendi'ye nizamen muayyen olan tarihden itibaren Tekd Sand'ndan ehr yz kuru maa tahsisi mteallik olan irde-i aliyyem iktizsndan olmala maa- mezkr mh be-mh tesviye ve it olunmak zere ibu bert- hmynum sdr olundu. Tahrren fi'l-yevmi'l-hmis ve'l-rn min ehr-i evvali'l-mkerrem li-sene erbaa ve rn ve selse mie ve elf / [12 Aralk 1906] Be-Makam- Kostantiniyye el-Mahrseti'lMahmiye
DARM, Bert, no: 127

232

85
USTURUMCA'DA RUM KIZ VE ERKEK OKULU NASI Usturumca Kasabas'nda harap olan Rum kz ve erkek okullarnn yklarak yerine yenilerinin yaplmasna izin verildii / Okula ait proje izimleri
IZGRADBA NA GR^KO U^ILI[TE ZA MA[KI I @ENSKI VO STRUMICA Odobrenie za urivawe na starite gr~ki u~ili{ta za `enski i ma{ki za namesto niv da se izgradat novi / crte`i od proektot za u~ili{te. 2 dekemvri 1909 g.

Usturumca Kasabas'ndaki Rum zkr ve ins mekteblerinin tecdden inalarna ruhsat its hakknda Rum Patriklii'nden vuku bulan istid zerine icra klnan tahkikt hv evrakn takdimini mutazammn Adliye ve Mezhib Nezreti'nin 29 Cemziyelhir sene [1]327 tarihli ve drt yz on yedi numaral tezkiresi melfflar Divan- Hmyn Kalemi'nin mzekkiresiyle r-y Devlet'e havale buyurulmakla Maliye ve Nfia ve Marif Dairesi'nde kret olundu. Mellerine nazaran kasaba-i mezkrede Rum cemaati etfl-i zkr ve insna mahsus mekteb inasna ruhsat hv emr-i l sdr buyurulduuna dair kayd bulunamam ise de zikrolunan mekteblerin harab olmasndan n hedm olunarak eski arsalar zerine zkra mahsus olarak yirmi drt zir tl ve yirmi iki zir arznda ve on drt buuk zir irtifnda ve ins mektebinin on dokuz zir tl ve on be zir arznda ve on drt zir irtifnda nm krgr olarak ina ve sarf iktiz eden bin altnn drt yz mahall kilisesi ve iki yz ellisi Selanik Metropolidhnesi sandklarndan ve yz elli altnn da mahallince ber-mceb-i defter ineten tesviye ve f klnaca ve mezkr mekteblerin inalarnca mahzur olmad anlalm ve zerine mekteb ina olunacak arsalarn vakf olup iki yz lira kymetinde bulunduu bi'l-muhabere Selanik Vilyeti'nden ir klnmdr. cab lede'l-mzkere irt ve tahkikt- vka muvfk- usul ve nizam bulunmasyla vakf olduu anlalan mezkr arsalar iin kymetlerinin binde onu nisbetinde muktaa-i zemn tahsis olunmak ve hitm- inalaryla kdlarnda Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesiyle Dersaadet ve tevbii Rum Patrikhnesi hakkndaki mukarrert- ahre ahkmna riyet klnmak zere mezkr mekteblerin inalarna bi'l-istzn irde-i seniyye-i hazret-i Padiah eref-sudr ve snh buyurulduu hlde kuyd- lzme ve mutdenin derciyle ruhsat hv emr-i l sdr hususunun Divan- Hmyn Kalemi'ne havalesi ve Adliye ve Mezhib ve Marif ve Evkf ve Defter-i Hakan Nezretlerine malumt

233

its tezekkr ve iki kta resim ile ine defteri leffen takdim klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 16 evval sene [1]327 ve f 18 Tern-i Evvel sene [1]325 / [31 Ekim 1909] [r-y Devlet azlarnn mhrleri]

Daire-i Sadret Meclis-i Vkel ve Marzt Kalemi 2303

Atfetl efendim hazretleri Adliye ve Mezhib Nezreti'nin r-y Devlet'e muhavvel tezkiresi zerine Maliye ve Nfia ve Marif Dairesi'nden tanzim ve melfflaryla arz ve takdim klnan mazbatada dermeyn olunduu vechile Usturumca Kasabas'ndaki Rum zkr ve ins mekteblerinin harab olmasndan n hedm olunarak eski arsalarna zkra mahsus olann yirmi drt zir tl ve yirmi iki zir arznda ve on drt buuk zir irtifnda ve ins mektebinin de on dokuz zir tl ve on be zir arznda ve on drt zir irtifnda nm krgr olarak inas Rum Patriklii'nden istid olunup sarf iktiz eden bin altnn drt yz mahall kilisesi ve iki yz ellisi Selanik Metropolidhnesi sandklarndan ve yz elli altnn da ineten tesviye ve f olunaca ve mezkr mekteblerin inasnca bir gne mahzur olmad anlalmasna ve mekteblerin yaplaca arsalarn vakf olup iki yz lira kymetinde bulunduu Selanik Vilyeti'nden bildirilmesine binen vakf olan mezkr arsalar iin kymetlerinin binde onu nisbetinde muktaa-i zemn tahsis ve mekteblerin hitm- inalaryla kdlarnda Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesiyle Dersaadet ve tevbii Rum Patrikhnesi hakkndaki mukarrert- ahre ahkmna riyet olunmak zere kuyd- lzme ve mutdenin derciyle ruhsat hv emr-i l sdr hususunun Divan- Hmyn Kalemi'ne havalesi ve nezret-i mrunileyh ile Marif ve Evkf- Hmyn ve Defter-i Hakan Nezretlerine malumt its hakknda irde-i seniyye-i cenb- Padiah ne vechile erefsudr buyurulur ise mantk- lsi infz olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 17 Zilkade sene [1]327 - F 17 Tern-i Sn sene [1]325 / [1 Aralk 1909] Sadrazam Hseyin Hilmi Marz- ker-i kemneleridir

234

Resde-i dest-i tazm olup melfflaryla manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- Padiah eref-mteallik buyurulmala emr u fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 18 Zilkade sene [1]327 - F 18 Tern-i Sn sene [1]325 / [2 Aralk 1909] Serktib-i Hazret-i ehriyr Halid Ziya ** Rum zkr ve ins mekteblerinin inas hususunda Rum cemaatinin inelerini mbeyyin defterdir. Esm Haci Juli Karamonoli Hanmefendi Yorgi Haci Dimitri Kostantin-i stanbul Yorgi Karamanoli Manu uhac Kolaki ve birderleri Haci Dimitri Koloka Yovan uhac Yorgi Kiro Kostantin Rizpulo Tane Mauki Nikolaki Haci Velko Nikolaki Andonyadi Pandazi Karamanol Yorgi Panayot Vasil Yorgi eni Grigor Urganc Kostantin irlanc Taki Zafir Yorgi Mulka Kostantin Haci Mio Vasil Haci Dimitri Lira-y Osman 50 30 30 20 15 15 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 8 6 5 5 5 5

235

Aleksandar- stanbul Yekn Leonid Haci Dimitri Kostantin Apostol Kostantin Dimitri Mio Vasil Zografov Dimitri Protoyiro Pandeli irlanc Andikon Haci Yorgi Pandeli Andon Nikola konomidi Yovan stoyminidi Nikola Haralambidi Yorgi konomidi Cmle-i Yekn
BOA, rde Adliye ve Mezhib, 1327. Za/14

5 299 5 5 5 5 5 5 5 4 3 5 2 2 350

236

86
KALKANDELEN'DE FAK R RENC LER YARARINA T YATRO TERT B [Kalkandelen'in] Varo- Atik Mahallesi Kz Okulu'ndaki fakir renciler yararna "Anlalmaz" ve "Kumarc" adnda iki tiyatro oyununun sergilenmesi iin kaymakamlktan izin istendii
TEATARSKA PRETSTAVA VO TETOVO VO POLZA NA SIROMA[NITE U^ENICI Molba do kaimakamlukot za odobrenie na dve teatarski pretstavi nare~eni "Anla{ilmaz" i "Kumarxi" vo polza na siroma{nite u~enici vo `enskoto u~ili{te na tetovskoto maalo Varo{ Atik. 19 januari 1910 g.

419

Kaymakamla Tezkiredir Mektebimize devam eden fukar ocuklarnn menfaati nmna Varo- Atk Mahallesi'nde kin ins mektebinde bu gece bir tiyatro yapmak fikrinde bulunduklarndan "Anlalmaz" ve "Kumarc" iki komedya mevki-i temya konulacandan yz biletin beher adedi drder ve ikier kurudan satlacandan ltfen oynadlmak zere msaade-i l-i kermneleri intizr olunur. Ol bbda. F 6 Knn- Sn sene [1]325 / [19 Ocak 1910]
DARM, Trk Belediyesi Kalkandelen, K.1 s. 33-34

237

87
DEBRE KASABASINDA HIR ST YAN OCUKLARI N OKUL NASI Debre Kasabas'nn Varo Mahallesi'nde bulunan kilise yaknna Bulgar cemaati ocuklar iin krgir bir okul yaplmasna izin verildii
IZGRADBA NA U^ILI[TE ZA HRISTIJANSKITE DECA VO GRADOT DEBAR Odobrenie za izgradba na u~ili{te za decata od Bugarskata (makedonskata) zaednica vo blizinata na crkvata {to se nao|a vo maaloto Varo{ vo gradot Debar. 20 juli 1910 g. ur-y Devlet Nafi ve Marif ve Maliye Dairesi Aded 903

Debre Kasabas'nn varo mahallesinde kin kilise ittisline Bulgar cemaati etfline mahsus mceddeden bir bb mekteb inasna ruhsat its hakknda mahall Bulgar Metropolidlii tarafndan vuku bulan istid zerine Selanik Vilyetince icra klnan tahkikt hv evrakn takdimini mutazammn Adliye ve Mezhib Nezreti'nin gurre-i Cemziyelhir sene [1]328 tarihli ve iki yz yirmi sekiz numaral tezkiresi ve melfft Divan- Hmyn Kalemi'nin mzekkiresiyle r-y Devlet'e havale buyurulmala Marif ve Nfia ve Maliye Dairesi'nde kret olundu. Mellerine nazaran zikrolunan mektebin kilise avlusuna merbt eski mekteb mahalli ile arazi-i memlkeden bb hne arsalar zerine on dokuz metre tl bir taraf on be ve dier taraf on iki buuk metre arz ve sakfna kadar on bir metre irtifnda krgr olarak ina ve sarf iktiz eden yedi yz elli altnn ine suretiyle cem ve iddihr edilmi olan mebliden tesviye ve f klnaca ve mahalle-i mezkrede Bulgar ve Srb ansrndan mrekkeb be yz doksan sekiz nfus olup mekteb-i mezbrun inasnda mahzur olmad anlalmdr. rt ve tahkikt- vka muvfk- usul ve emsl olduundan Divan- Hmyn Kalemi'nin mzekkiresinde beyn olunduu vechile arazi-i memlkeden olduu gsterilen slif'z-zikr eski mekteb mahalli ile bb hne arsalar zerine hitm- inasyla kdnda Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesi ahkmna riyet klnmak artyla cemaat-i mezkre etfline mahsus bir bb mektebin inasna bi'l-istzn irde-i seniyye-i hazret-i Padiah mteallik ve eref-sudr buyurulduu hlde kuyd- lzme ve mutdenin derciyle ruhsat hv emr-i l sdr hususunun Divan- Hmyn Kalemi'ne havalesi ve Adliye ve Mezhib ve Marif ve Defter-i Hakan Nezretlerine de malumt its tezekkr ve keif defteri ile resim leffen takdim klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 5 Receb sene [1]328 ve f 29 Haziran sene [1]326 / [12 Temmuz 1910]

238

(r-y Devlet azlarnn mhrleri)

**
Bb- l Daire-i Sadret Meclis-i Vkel ve Marzt Kalemi 1984

Atfetl efendim hazretleri Debre Kasabas'nn varo mahallesinde kin kilise avlusuna merbt eski mekteb mahalli ile arazi-i memlkeden bb hne arsalar zerine Bulgar cemaati etfli iin on dokuz metre tl ve bir taraf on be ve dier taraf on iki buuk metre arz ve sakfna kadar on bir metre irtifnda mceddeden krgr bir mekteb inasnda mahzur olmad anlaldndan hitm- inasyla kdnda Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesi ahkmna riyet olunmak zere kuyd- lzme ve mutdenin derciyle ruhsat hv emr-i l sdr hususunun Divan- Hmyn Kalemi'ne havalesi ve Adliye ve Mezhib ve Defter-i Hakan Nezretlerine malumt its hakknda r-y Devlet Marif ve Nfia ve Maliye Dairesi'nden tanzim olunan mazbata melfflaryla arz ve takdim olunmala irde-i seniyye-i cenb- Padiah ne vechile eref-sudr buyurulur ise mantk- lsi infz olunaca beynyla tezkire-i senver terkm klnd, efendim. F 12 Receb sene [1]328 - F 6 Temmuz sene [1]326 / [19 Temmuz 1910] Sadrazam brahim Hakk Marz- ker-i kemneleridir Resde-i dest-i tazm olup melfflaryla manzr- l buyurulan ibu tezkire-i smiye-i Sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- Padiah eref-mteallik buyurulmala emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir F 13 Receb sene [1]328 - F 7 Temmuz sene [1]326 / [20 Temmuz 1910] Serktib-i Hazret-i ehriyr Halid Ziya
BOA, rde Adliye Mezhib, 1328. B/3

239

88
GOST VAR'IN TURANE- KEB R KY HIR ST YAN OCUKLARI N OKUL NASI Gostivar'n Turane-i Kebir kynde Naumca olu Andon ile Bodan kz Have'nin arsalar zerinde, stanbul Rum Patrikhanesi'ne bal Hrstiyanlarn ocuklarna ait yeni bir okul yaplmasna izin verildii
IZGRADBA NA U^ILI[TE ZA HRISTIJANSKITE DECA OD SELOTO GOLEMO TUR^ANE, GOSTIVARSKO Odobrenie za izgradba na novo u~ili{te na imotot na Andon, sin na Naum i na Have, }erka na Bogdan, vo seloto Golemo Tur~ane, Gostivarsko, za hristijanskite deca {to i pripa|aat na crkvata na Istanbulskata gr~ka patrijar{ija. 5 mart 1912 g.

r-y Devlet Nfia ve Marif ve Maliye Dairesi Aded: 849

Gostivar'n Turane-i Kebr karyesinde Patrikhne'ye mensub ahali-i Hristiyaniye etfline mahsus olmak zere mceddeden bir mekteb inasna ruhsat its hakknda mahallince vuku bulan istid zerine icra edilen tahkikt hv evrakn takdimini mutazammn Adliye ve Mezhib Nezreti'nden bi't-takdim r-y Devlet'e havale buyurulan 2 Haziran sene [1]327 tarihli ve iki yz elli alt numaral tezkire ve melfft Divan- Hmyn'un mzekkiresiyle beraber Maliye, Nfia ve Marif Dairesi'nde kret olundu. Suret-i irdan mceddeden inas istenilen mektebin mekteb nmna vakfedilip muktaaya merbt bir hne arsas zerine on sekiz buuk metre tl ve be buuk metre arz ve at ile beraber be buuk metre irtifnda krgr ve tahtn olarak ina ve levzm- inaiye karye-i mezkre Hristiyan ahalisi tarafndan ineten it ve masrf- inaiyesi sekene-i karyedeki matlbt- vakfiyeden tahsil olunacak krk liradan tesviye ve f olunaca ve karye-i mezkrede iki yz doksan be nfus slm ve yz doksan iki Patrikhne'ye ve on drt Bulgar cemaatine mensub ahali olup mektebin inasnda mahzur olmad anlalmdr. Geri mahall-i mezkrda inasnca mahzur olmad anlalan mezkr mekteb arsasnn ne nev araziden olduuna dair evrak- mevcudede sarhat olmamasna mebn bu bbda tahkikt fs lzumu Divan- Hmyn'un mzekkiresinde gsterilmi ise de evvelce bi'lmnasebe arz ve beyn klnd zere nev ve mahiyeti tasrh klnmayan arazi hakknda r-y Devletce tahkikt icrasna mahal olmayp bunlar hakknda tedkikt fsyla muamelt mukteziyesinin ona gre icras esasen mahallerine aid vezifden olduu cihetle mezkr arsann arazi-i emriye veya vakfiyeden olduu takdirde usul dairesinde bedel-i r veya muktaa-i zemne rabt olunmak ve hitm- inasyla kdnda Marif-i Umumiye

240

Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesi mnderectyla Dersaadet ve tevbii Rum Patrikhnesi hakkndaki mukarrert ahkmna riyet klnmak zere mezkr mektebin bermceb-i istid inasna bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- Padiah eref-sdr olduu takdirde ruhsat mutazammn emr-i l sdr hususunun Divan- Hmyn'a havalesi ve Adliye ve Mezhib ve Marif Nezretlerine de malumt its tezekkr ve merbt resim leffen takdim klnd. Ol bbda emr u fermn hazret-i men leh'l-emrindir. F 26 Receb sene [1]329 ve f 9 Temmuz sene [1]327 / [23 Temmuz 1911] (r-y Devlet azlarnn mhrleri)

**
Bb- l Daire-i Sadret Meclis-i Vkel ve Marzt Kalemi 3041

rde-i Seniyye Kosova Vilyeti'nde Gostivar Kazas'nn Turane-i Kebr karyesinde tebaa-i Devlet-i Aliyye'den Naumce olu Andon ile Bogdan kermesi Hade uhdelerinde bulunan srf mlk arsa zerine on sekiz buuk metre tl ve be buuk metre arz ve zemnden itibaren be metre irtifnda oday mil olmak ve hitm- inasyla kdnda Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesiyle Dersaadet ve tevbii Rum Patrikhnesi hakkndaki mukarrert- ahre ahkmna riyet klnmak zere Patrikhne'ye mensub ahali-i gayr- mslime etfline mahsus mceddeden bir mekteb inasna r-y Devlet kararyla ruhsat verilmidir. bu irde-i seniyyenin icrasna Adliye ve Mezhib ve Marif Nezretleri memurdur. F 16 Reblevvel sene [1]330 - F 22 ubat sene [1]327 / [5 Mart 1912] Marif Nzr Emrullah Adliye ve Mezhib Nzr Mehmed Memduh Sadrazam Said Mehmed Read

BOA, rde Adliye Mezhib, 1330. Ra/12

241

89
GOST VAR'IN V RANETE (VRAPC TE) KYNDE OKUL NASI Gostivar Kazas'nn Viranete (Vrapcite) kynde kiliseye bal mezarlk arsasnda okul yaplmasna izin verildii
IZGRADBA NA U^ILI[TE VO SELOTO VRAP^I[TE, GOSTIVARSKO Odobrenie za izgradba na u~ili{te na imotot od grobi{tata na crkvata vo seloto Vrap~i{te, Gostivarska kaza. 5 oktomvri 1912 g.

Bb- l Daire-i Sadret Tahrrt Kalemi

rde-i Seniyye suretidir Kosova Vilyeti'nde Gostivar Kazas'nda Virapite karyesinde kin Bulgar Kilisesi'ne merbt kabristan arsas dahilinde on drt metre tl, sekiz metre arz ve dokuz metre irtifnda olmak ve hitm- inasyla kdnn Marif-i Umumiye Nizamnmesi'nin yz yirmi dokuzuncu maddesi ahkmna riyet klnmak ve arsann nevine gre muamele-i mukteziye-i kanuniye f edilmek zere bir bb mekteb inasna r-y Devlet kararyla ruhsat verilmidir. Bu irde-i seniyyenin icrasna Adliye ve Mezhib ve Maliye ve Marif Nezretleri memurdur. F 23 evval sene [1]330 - F 22 Eyll sene [1]328 / [5 Ekim 1912] Marif Nzr Said Maliye Nzr Abdurrahman Adliye ve Mezhib Nzr Abdlhalim Mehmed Read Aslna mutabkdr.
BOA, DH. D, 30-2/20

Sadrazam Gazi Ahmed Muhtar

242

I-) VAKIF

243

90
USTRUGA'DAK AYE HATUN VAKFI'NA MTEVELL TAY N Ohri Kazas'nn Ustruga Kasabas'nda Mustafa elebi'nin yaptrd caminin kapsnda kandil yaklmas iin Aye Hatun'un vakfettii dkknlarn "zemn" ve kira gelirlerini bu maksatla harcamak zere Ali Efendi'nin mtevelli tayin edildii
NAZNA^UVAWE MUTEVELI VO VAKAFOT NA AJ[E HATUN VO STRUGA Za odr`uvawe na zapaleni svetla pred i vo xamijata izgradena od Mustafa ^elebi vo gradot Struga, Ohridska kaza, za mutevelija se nazna~uva Ali-efendi, dodeka prihodite vo vid na kirija {to se zemaat od du}anite na Aj{e Hatun }e se iskoristat za taa cel. 1754-1757 g.

TURA [III. OSMAN] Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Ohri Kazas'na tbi Ustruga Kasabas'nda vaki Mustafa elebi bina eyledii cami-i erifinin kaps banda kd- kandl iin Aye Hatun['un] vakfeyledii dokuz bb dkknn zemn ve icresini mahalline sarf etmek zere mtevell tayin olunan erbb- istihkkdan ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan kdvet'l-emsil ve'l-akrn Ali zde kadruh her vechile lyk ve mahall mstahkk olmala tevch olunup yedine mceddeden bert- erif-i lnm verilmek bbnda inyet rica etmek vaki ise mezbra sadaka edip bu bert- hmynu verdim ve buyurdum ki, bade'l-yevm varp mezbr Ali zde kadruh zikrolunan dekknin mtevellsi olup hizmet-i lzmesin bi-tevfkih mer ve medd klndkdan sonra ber-minvl-i muharrer mutasarrf olup vkfenin ruhu ve benim devam- mr-i devletim iin duaya mdvemet gstere, yle bilip almet-i erifime itimad klalar. Tahrren f evil-i ehr-i ... / [1754-1757] Be-Makam- Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 5

244

91
SKP'TEK SHAK BEY CAM VAKFI'NDA GREV DE KL Seyyid Mehmed Halife'nin skp'te shak Bey Camii Vakf'ndaki duagyluk vazifesini, Fazl olu Hseyin Halife adna feragat ettii
IZMENA NA RABOTNI MESTA VO VAKAFOT NA XAMIJATA ISHAK BEJ VO SKOPJE Rabotnoto mesto duagoj vo vakafot na xamijata Ishak bej vo Skopje mu se otstapuva na Husein Halife od strana na Sejjid Mehmed Halife. 26 mart 1774 g.

TURA [I. ABDLHAM D]

Hve'l-mun Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki skb'de vaki mteveff shak Bey Cami-i erifi evkfndan almak zere yevm be ake duagy vazifesine mutasarrf olan Seyyid Mehmed Halife kendi hsn-i rzas ile ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Hseyin Halife bn-i Fazl'ya fergat ve kasr- yed etmekle kasr- yedinden tevch olunup yedine bert- erif-i lnm verilmek ricasna nzr- vakf iftihru'l-havss ve'l-mukarrebn bilfil Bb's-saadetim aas Yusuf dme uluvvuh arz etmekle mcebince tevch olunmak fermnm olman hakknda mezd-i inyet-i Padiahnem zuhura getirip bin yz seksen sekiz senesi Muharrem'inin dokuzuncu gn tarihiyle mverrah verilen rus- hmynum mcebince bu bert- hmynu verdim ve buyurdum ki, mezbr Hseyin Halife bn-i Fazl varp vech-i merh zere tayin olunan yevm be ake duagy vazifesin vakf- mezbr mahsulnden mtevellsi olanlar yedinden alp mutasarrf ola, yle bileler almet-i erife itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi's-slis aer Muharrem sene semn ve semnn ve mie ve elf / [26 Mart 1774] Be-Makam- Kostantiniyye-i Mahrse
DARM, Bert, no: 11

245

92
SKP'TE GAZ YAHYA PAA CAM VAKFI MARET 'NDE GREV DE KL skp'te Gazi Yahya Paa Camii Vakf mareti'nde (aevi) frnc olan Abdullah olu Hseyin'in kendi isteiyle grevini Fazl olu Hseyin'e devrettii
PROMENA NA RABOTNI MESTA VO VAKAFSKIOT IMARET NA XAMIJATA GAZI JAHJA PA[A VO SKOPJE Dobrovolno otstapuvawe na rabotnite zada~i vo vakafskiot imaret na xamijata Gazi Jahja pa{a vo Skopje od strana na Husein, sin na pekarot Abdullah vo korist na Husein, sin na Fazli. 30 avgust 1774 g.

TURA [I. ABDLHAM D]

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki skb'de vaki mteveff Gazi Yahya Paa Cami-i erifi Evkf mahsulnden almak zere yevm be ake vazife ile imretinde habbz olan Hseyin bin Abdullah kendi hsn-i rzasyla ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Hseyin bin Fazl zde kadruhya fergat ve kasr- yed etmekle kasr- yedinden tevch olunup yedine bert- erif-i lnm verilmek ricasna vakf- mezbrun ber-vech-i merta mtevellsi Mehmed Arif zde mecduh arz etmekle mcebince kasr- yedinden tevch olunmak fermnm olman hakknda mezd-i inyet-i Padiahnem zuhura getirip bin yz senesi evval'inden yirmi birinci gn tarihiyle mukaddem verilen rus- hmynum mcebince bu bert- hmynu verdim ve buyurdum ki, mezbr Hseyin bin Fazl zde kadruh varp kasr- yed eden merkm yerine habbz- imret olup ed-y hizmet eylediinden sonra tayin olunan yevm be ake vazifesin evkf- mezbr mahsulnden mtevellsi olanlar yedinden alp mutasarrf ola, ol bbda kasr- yed eden merkm ve taraf- hardan hi ferd mni ve mzhim olmayp dahl ve taarruz klmayalar, yle bileler almet-i erife itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi's-slis aer an-evval sene semn ve semnn ve mie ve elf / [30 Austos 1774] Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 13

246

93
SKP GAZ SA BEY VAKFI K LERC S N N BERATININ YEN LENMES skp'te bulunan Gazi sa Bey Evkaf'nn kilercisi Fazl olu Hseyin Halife'nin bertnn yenilenmesi
OBNOVA NA BERATOT NA GLAVNIOT SLU@ITEL VO FAKAFOT NA GAZI ISA BEJ VO SKOPJE Obnovuvawe na beratot na Husein Halife, sin na Fazli, koj e kilerxija (glaven uslu`itel) vo vakafite na Gazi Isa Bej vo Skopje. 14 dekemvri 1774 g.

TURA [I. ABDLHAM D]

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Bin yz seksen yedi senesi Zilkade'sinin sekizinci gn taht- l-baht- Osman zere cls- hmyn- meymenet-makrnum vaki olup umumen tecdd-i berevt olunmak fermnm olman bundan akdem skb'de vaki mteveff Gazi sa Bey Evkf'nn yevm be ake vazife ile kilrcs olan ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Hseyin Halife bn-i Fazl zde kadruh yedinde olan bert Dersaadet'ime getirip tecddin rica etmein hakknda mezd-i inyet-i Padiahnem vcda getirip atk bert mcebince tarih-i mezbrdan mceddeden bu bert- hmynu verdim ve buyurdum ki, mezbr Hseyin Halife bn-i Fazl zde kadruh varp slub- sbk zere vakf- mezbrda kilr olup ed-y hizmet eyledikden sonra tayin olunan yevm be ake vazifesin evkf- mezbr mahsulnden mtevellsi olanlar yedinden alp mutasarrf ola, yle bileler almet-i erife itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi'l-ir evval sene semn ve semnn ve mie ve elf / [14 Aralk 1774] Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 12

247

94
SKP'TEK GAZ SA BEY VAKFI KTPHANES 'NE KAPICI TAY N skp'teki Gazi sa Bey ve olu Ahmed Bey Cmi ve maret ve Medresesi Vakf'nn ktphane kapcs Ahmed olu Hac Hasan'n ocuksuz olarak lmesi sebebiyle yerine Mehmed Nuri'nin grevlendirildii
NAZNA^UVAWE VRATAR NA VAKAFSKATA BIBLOTEKA ISA BEJ VO SKOPJE Otkako po~ina Haxi Hasan, sin na Ahmed, koj nema{e sinovi, a be{e vratar na biblotekata na vakafskata xamija, imaret i u~ili{te na Gazi Isa Bej i sin mu Ahmet vo Skopje, na negovoto mesto se nazna~uva Mehmet Nuri. 9 maj 1791 g.

Hve'l-mun

TURA [ABDULHAM D]
Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan nffize bi'l-avni'r-rabbn hkm oldur ki skb'de vaki Gazi sa Bey ve olu Ahmed Bey Cami-i erif ve mret ve Medresesi Vakfndan almak zere yevm bir ake vazife ile bevvb- ktbhne cihetinin mutasarrf Hac Hasan bn-i Ahmed'in bil-veled vefat eyledii beynyla cihet-i mezkrenin mteveffy mmileyhin mahllnden ehliyet ve istihkk zhir olan Mehmed Nuri zde kadruhya tevchi b-muharrert- mahalliye inh olunmu ve tedkikt- kaydiyye lede'l-icra vakf- mezbrdan almak zere yevm bir ake vazife ile bevvb- ktbhne ciheti iki yz tarihiyle Hseyin'e tevch klnd Ciht Kalemi'nden muhrec derkenrdan ve cihet-i mezkre mmileyh Hseyin'in bil-veled mahllnden harn uhdesinden mnhal olan ciht- saire-i malume ile maan Hac Hasan bn-i Ahmed'e bi't-tevch iki yz yetmi sekiz senesi tarihiyle sdr olan fermn- lnm mcebince rs verildii Divan- Hmynum kaleminden yazlan derkenrdan anlalm ve ol vechile cihet-i mezkre tarih-i merkmda mmileyh Hac Hasan'a tevch olunarak verilen rs- hmynum mcebince bert it klnm ise de Ciht Kalemi'nde olan kayd tesviye olunmam olduu mnfehim olmu olmala bu suretde

248

mezkr bevvb- ktbhne cihetinin Ciht Kalemi'nde olan kaydnn rs- hmynum kayd mcebince tesviyesiyle cihet-i mezkrenin mteveff-y mmileyhin mahllnden mmileyh ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Mehmed Nuri zde kadruhya tevchi mahkeme-i teftiten olunan ilm zerine makam- Nezret-i Evkf- Hmynumdan btelhs ifade klnarak mcebince tevch olunmak fermnm olman bin yz be senesi Reblhir'inin drdnc gn tarihiyle bu bert- hmynumu verdim ve buyurdum ki, mmileyh sbku'z-zikr bevvb- ktbhne cihetine vazifesiyle bi'n-nefs bil-kusur ed-y hsn-i hizmet etmek artyla mutasarrf ola. Tahrren fi'l-yevmi's-sdis min ehr-i Ramazan- erif sene hamse ve selse miete ve elf / [9 Mays 1791] Be-Makam- Kostantiniyye-i Mahrse
DARM, Bert, no: 78

249

95
USTRUGA HACI MUSA MEKTEB VAKIF MTEVELL L NE TAY N Ohri'ye bal Ustruga Kasabas'nda bulunan Hac Musa Mektebi Vakf Mtevellisi Abdlaziz Halife'nin vefatndan tr yerine olu smail Halife'nin grevlendirildii
NAZNA^UVAWE MUTEVELI NA VAKAFSKOTO U^ILI[TE HAXI MUSA VO STRUGA Kako mutevelija na vakafskoto u~ili{te Haxi Musa vo gradot Struga se nazna~uva Ismail Halife na mestoto na po~inatiot Abdulaziz Halife. 27 avgust 1838 g.

TURA [II. MAHMUD]

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan hkm oldur ki Nezret-i Evkf- Hmyn- Mlkneme mlhak evkfdan Ohri muzftndan Ustruga Kasabas'nda vaki ashb- hayrtdan el-Hc Musa Mekteb-i erifi Vakf'ndan almak zere yevm iki ake vazife ile mtevellsi olan Abdlaziz Halife fevt olup yeri hl ve hizmet-i lzmesi muattal kalmala sulb olu erbb- istihkkdan ibu rfi-i tevk-i refu'n- hakan smail Halife zde salhuh her vechile mahall mstahkk olman tevliyet-i mezkre babas mteveff-y mezbrun mahllnden olu merkma tevch ve yedine bert- lnm verilmek ricasna Ohri Nibi Mevln Murtaza zde ilmuh tarafndan arz ve vech-i merh zere Rznme Defteri'nde mukayyed olmala bu suretde vakf- mezbr umrunu hsn-i edda ve ryet ve hayrtnn imaryla art- vkf icraya dikkat eylemek ve bermceb-i nizam sl be-sl lzm gelen muhasebesini mahallinde marifet-i erle grp mmz defterini cnib-i nezrete bi'l-irsl yedine suretin almak ve hilf- art- vkf ve mugyir-i nizam bir gne hareketi vuku bulur ise refinden hara verilmek artyla cihet-i mezkre babas mteveff-y mezbrun mahllnden olu merkma tevch ve yedine bert- erifim ve Mlhakt Zimmeti Defterleri'ne ilmuhaberi it olunmak bbnda Darbhne-i mirem Mri dstr- mkerrem mr-i mfahham nizam'l-lem es-Seyyid Mehmed Hseyin Paa edmallahu tel iclleh telhs etmekle mcebince tevch ve bert ve ilmuhaberi it olunmak fermnm olman hakknda mezd-i inyet-i Padiahnem zuhura getirip bin iki yz elli drt senesi Reblhir'inin beinci gn tarihiyle mverrah verilen rus- hmynum mcebince Mlhakt Zimmeti Defterleri'ne ilmuhaberi verilmekle vech-i merh zere bu bert- hmynu verdim ve buyurdum ki, mezbr smail Halife zde salhuh varp babas mteveff-y mezbrun mahllnden art- mezkr zere tevliyet-i mezkra mutasarrf olup

250

ed-y hizmet eyledikden sonra tayin olunan yevm iki ake vazifesin vakf- mezbr mahsulnden alp mutasarrf ola, yle bileler almet-i erifeme itimad klalar. Tahrren [f']l-yevmi's-sdis ehr-i Cumdell sene erbaa ve hamsn ve mieteyn ve elf / [28 Temmuz 1838] Be-Makam- Kostantiniyye el-Mahrse
DARM, Bert, no: 39

251

96
SKP'TEK GAZ SHAK BEY VAKFI'NA YEN FIRINCI TAY N skp'teki Gazi shak Bey Vakf frncs Mustafa olu Abdlbaki'nin lm zerine yerine olu Abdnnebi Halife'nin grevlendirildii
NAZNA^UVAWE NOV PEKAR VO VAKAFOT GAZI ISHAK BEJ VO SKOPJE Otkako po~ina Abdulbaki sin na Mustafa, pekar na vakafot Gazi Ishak Bej vo Skopje, na negovo mesto se nazna~uva negoviot sin Abdunebi Halife. 18 maj 1853 g.

TURA [ABDULMEC D]
Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan nffize bi'l-avni'r-rabbn hkm oldur ki Nezret-i Evkf- Hmyn- Mlkneme mlhak evkfdan skb'de vaki Gazi shak Bey Cami-i erif ve mreti Vakf'ndan almak zere yevm be ake vazife ile tabh- fodula ciheti mutasarrf Abdlbaki bin Mustafa'nn vefat vukuuyla mahllnden esnn- askeriyeyi mtecviz sulb olu erbb- istihkkdan ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Hac Abdnnebi Halife zde salhuhya tevch ve yedine bert- lnm its hususu skb Nibi Kadzde Mevln Halil Rd zde ilmuh ile meclis ve evkf mdr tarafndan b-ilm ve mazbata ve arza inh olunmu ve mmileyhin esnn- askeriyeyi mtecviz idii hnesi kaydndan tebeyyn eylemi olduundan cihet-i mezkre mteveff-y merkmun mahllnden olu mmileyhe ber-mceb-i nizam bi'n-nefs bil-kusur ed-y hizmet etmek ve teksl eder ise refinden hara verilmek artyla tevch ve yedine bert- lnm it olunmak bbnda efhim-i ricl-i Devlet-i Aliyyemin hl Evkf- Hmynum nzr iftihru'l-el ve'l-ezm muhtru'l-ekbir ve'l-efhim Ahmed Ziver dme uluvvuh ilm etmekle mcebince tevch olunmak fermnm olman hakknda mezd-i inyet-i Padiahnem zuhura gelip bin iki yz altm dokuz senesi Receb-i erifinin beinci gn tarihiyle mverrah verilen rus- hmynum mcebince bu bert- erifimi verdim ve buyurdum ki, mmileyh Hac Abdnnebi zde salhuh babas mteveff-y merkmun mahllnden art- mezkr zere cihet-i mezbra mutasarrf olup tayin olunan yevm be ake vazifesin vakf- mezbr mahsulnden mtevellsi olanlar yedinden ahz eyleye, yle bileler almet-i erifime itimad klalar. Tahrren fi'l-yevmi't-tsi min ehr-i aban- erif li-sene tisa ve sittn ve mieteyn ve elf / [18 Mays 1853] Be-Makam- Kostantiniyye el-Mahrse

252

DARM, Bert, no: 108

253

97
MANASTIR'DAK AYA D M TR K L SES 'NE VAKFED LEN MALLAR Rum Dimitri'nin, Manastr'n Karadebba Mahallesi'nde bir hne ile Hacbey Camii civarndaki bir hne ve Boyaclar ars'ndaki drt dkkannn gelirlerini, Manastr'daki Ayadimitri Kilisesi'nin tamirine vakfettii ve vakf hizmetlerinin ise kendisinin lmnden sonra Kirkyako olu Mihail'e ondan sonra da kilise mtevelli heyetine gemesini istedii
IMOTITE PODARENI NA CRKVATA SVETI DIMITRI VO BITOLA Site prihodi steknati od ku}ata vo maaloto Karadebah, ku}ata pokraj xamijata Haxibej i prihodite steknati od ~etirite du}ani vo ~ar{ijata Bojaxilar vo Bitola, grkot Dimitri gi podaruva za popravkite na crkvata Sveti Dimitri vo Bitola, isto taka po negovata smrt za uslugite na vakafot go nazna~uva Mihail, sin na Kirjako, a po negovata smrt vakafskite ovlastuvawa saka da preminat vo racete na soborot oformen od crkvata. 14 dekemvri 1874 g.

Huve M fhi min asli'l-vakfi ve'-rt vakaa Abd ale's-samt'l-mebst ve hakemt bi'sshhati ve'l-lzum fi'l-husus ve'l-umm limen bi'l-hilf beyne'l-eimmeti'l-eslf ve ene'l-fakir es-Seyyid Mehmed Hulusi Salhaddin el-mvell-hilfe be-medine-i Manastr. Gufira lehum. bu kitb- shhat-nisbn tahrr ve imlsna bd oldur ki medine-i Manastr'da Kara Debb nm- dier Papa Tatam Mahallesi ahalisinden ve tebaa-i Devlet-i Aliyye'nin Rum taifesinden tcir Dimitri veled-i Nedilko meclis-i er-i hatr-i lzm't-tevkrde zikri t vakfna li-ecli't-tescl ve'l-itmm emru'l-vkf ve't-tekml mtevell nasb ve tayin olunmala tevliyeti kabul eden tebaa-i mrunileyhdan Nikola veled-i Zaraf mahfil-bend-i ikrr- tm ve takrr-i kelm edip vakf- ti'l-beynn vukuuna dein yedimde mstakllen malm ve mlkm olan mahalle-i mezbrede vk bir tarafdan Yahudi Buhur veled-i Alfos menzili ve bir tarafdan Sapa veled-i Fransko menzili ve bir tarafdan Muon veled-i Ardosin menzili ve bir tarafdan tark- mm ile mahdd fevkn iki bb oda ve bir hayt ve tahtn kezlik iki bb oda ve bir kilr ve bir mikdar avlu ve dern- avluda bir su kuyusu ve mtemilt- saire-i malumeyi hv on iki numaral bir bb mlk menzili ve yine medine-i mezbrede bulunan Hac Bey Cami-i erifi kurbunda vki bir tarafdan Andon veled-i Lasko dkknna ve tarafeyni cami-i erif ve bir tarafdan tark- mm ile mahdd elli numaral bir bb dkkn ve yine Boyaclar ars'nda vk bir tarafdan Bezirci Kola oullar dkkn ve bir tarafdan Pamuku Pana karndalar dkkn ve bir tarafdan Radoborlu Lozan oullar dkkn ve bir

254

tarafdan tark-i mm ile mahdd malum'l-mtemilt on dokuz ve yirmi ve yirmi bir ve yirmi iki numaralar ile mevz birbirine muttasl drt bb dkknlardan her birini cem-i tevbi ve levhklaryla vakf- sahh mebbed ve habs-i sarh-i muhalled ile vakf u habs edip yle art ve tayin eyledim ki mrru'l-beyn menzil ve dekkn-i mahddlar icre-i vhide-i eriyye ve beher sene icre-i misilleriyle b-marifet-i mtevell hara istcr olunup hsl olan icrelerinden menzil ve dekkn-i mezkrlar muhtac- tamir olduka tamir ve termm ve b-emr-i l memleket vergi-yi senevsinden menzil ve dekkn-i mezkrlarn hisse-i matrhalarn cnib-i mr iin kabzna memura verilip menzil ve dekkn-i mezkrlar icrelerinden bk medine-i mezbrede kin Ayo Dimitri Kensesi'nin tamir ve termmine sarf oluna ve ben sa olduka vakf- mezkrun tevliyeti ber-vech-i hasb bana ve fevtimden sonra tevliyet-i mezkre hzr bi'l-meclis tebaa-i mrunileyhdan Mihail veled-i Kiryako'ya ve bade'l-fevt kenise-yi mezkrede mtevell bulunanlar kezlik ber-vech-i hasb mtevell olalar ve vakf- mezkrenin tebdl ve tayri merraten bade uhr yedimde ola deyu tayin-i kuyd ve tebyn-i rt birle menzil ve dekkn-i mezkrlar frigan ani'-evgl vech-i lyk zere mtevell-i merkm Nikola'ya teslim eylediinde mtevell-i merkm dahi ber-vech-i muharrer tesellm ve kabz ve kabul eyledi dedikde gbbe't-tasdik emr-i vakf tamm ve hl teslim-i encm bulmu iken merkm Haci Dimitri vakf- mezkrdan ruc birle menzil ve dekkn-i mahdd- mezkrlar ke'l-evvel mlkne istirdd ve mtevell-i merkm Nikola dahi teslimden imtin birle hkim-i mevki-i sadr- kitaba tb leh ve hsn-i meb efendi huzurunda kem hve'l-mastr fi'l-ktbi'l-fkhiyye mterfian ve her biri fasl u hasma tlibn olduklarnda hkim-i mmileyh dahi limen bi'l-hilf al-kavli men yerhu mine'leimmeti mctehidn evvelen vakf- mezkrun shhat ve lzumuna hkm-i sahh ve lzm ve mtehattim olup min bad nakz ve nakzine muhl ve mecl ve ibtl ve tatili mmteniu'lihtiml olup cer zlik. Hurrire fi'l-yevmi'l-hmis min Zilkadeti'-erife li-sene ihd ve tisn ve mieteyn ve elf / [14 Aralk 1874] uhdu'l-hl Sermuhzrn Salih Aa Muhzr Ahmed Aa Muhzr Nazif Aa Muhzr brahim Aa Todor veled-i Yofca

Papa Kostandin Lazor veled-i Giyorgi Divo veled-i Giyorgi veled-i Giyorgi Nemelko Tarabce veled-i Papas Nikola veled-i Anastas Pebse Yovan

veled-i Peter veled-i Cini

Nikola Dimitri Zagraf ve gayruhum

DARM, Vakfnme, no: 23

255

98
SKP'TE MEVLEV DERGHI EYH AL EFEND 'N N VAKFI skb'n Ktibahin Mahallesi'nde bulunan Mevlev Dergh eyhi Ali Efendi'nin, kale arkasnda Yahudi Mahallesi civarndaki tapulu deirmeninin, kiraya verilip vergi ve tamir masraflarndan arta kalan gelirini, dergha gelecek yolcu ve fakirlerin yemek vs. ihtiyalarna harcanmak artyla vakfettii ve vakfn mahkemece tescil edildii
VAKAFOT NA ALI EFENDI [EJH NA MEVLEVISKOTO SEDI[TE VO SKOPJE [ejhot Ali Efendi na Mevleviskoto sedi{te vo maaloto Katib{ah vo Skopje, uslovno ja podaruva na vakafot vodenicata koja e so tapija vo negova sopstvenost, a so lokacija kraj Evrejskoto Maalo zad Kaleto, seto toa e sudski registrirano so cel vi{okot na kirijata, pokraj danocite i popravkite, da se upotrebi za hrana na site patnici i siroma{ni {to }e dojdat vo sedi{teto. 29 juni 1903 g.

[pul zeri mhr]

M fhi mine'l-vakfi'l-mseccel ve'l-habsi'l-kitb (?) vadaha ve sahha ind ve hakemt bishhatih ve lzumih Zeberah'l-fakir ileyhi tel mer Hulusi el-mvell bi-hilfe be-medine-i skb gufire leh Sebeb-i tahrr-i hurf oldur ki Kosova'da paa merkezi olan medine-i skb mahalltndan Ktibahin Mahallesi'nde kin tarikat- aliyye-i Mevleviye Dergh- erifi Post-nini eyh Ali Efendi bn-i Niyazi Dede medine-i mezbrede hkmet konanda mahkeme-i eriyeye mahsus odada makd meclis-i er-i erif-i enverde zikri t vakfa li-ecli't-tescl mtevell nasb ve tayin eyledii medine-i mezbre mahalltndan Kapchamza Mahallesi skinlerinden Hseyin Efendi bin Salih mahzarnda ikrr- sahh- er ve itiraf- sarh- mer edip vakf- ti'l-beynn sudruna dein yedimde b-tapu mstakllen mlk ve hakkm olup medine-i mezbrede kala arkasnda Yahudi mahallesi civarnda vaki bir tarafdan asker baesi ve bir tarafdan mer ve bir tarafdan hendek ve taraf- rbii tark- mm ile mahdd ve ta devern eder bir bb deirmeni vakf- sahh-i mebbed ve habs-i sarh-i muhalled ile vakf u hapis edip yle art ve tayin eyledim ki deirmen-i mahdd- mezkr hara cr olunup hsl olan bedel-i icresinden tamir u termmi icra ve vergisi f edildikden sonra bksi hl post-nini bulunduum dergh- erife gelecek fukara ve misafirin tamiyesi ile masrf- sairesine sarf oluna ve hayatda oldukca ben mtevell ve mutasarrf olup vefatmdan sonra dergh- erif-i mezkrda post-nin olanlar mtevell olalar deyu deirmen-i mahdd- mezkru frian ani'-evgl mtevell-i mmileyhe teslim ve ol dahi sair mtevellyn- evkf gibi bir

256

bana mine'z-zaman tasarruf eyledi dedikde vkf- mmileyh kelmn semt-i hara srif olup vakf akr mam- Azam ve hmm- efham Eb Hanife el-Kf hazretleri katnda menzile-i riyetde olmala rc mer ve mam Muhammed bin Hasan e-eyban hazretleri katnda vkf menfi-i vakf nefsine art ile vakf btl olduuna binen vakf- mezbrdan rc ve deirmen-i mahdd- mezkru ke'l-evvel mlkme istirdd ederim deyicek mtevell-i mmileyh cevaba tasadd edip eeri serd bast olunan mukaddemt zere olduu c-y ikl deildir lkin rif-i Samedn Eb Yusuf e-ehr bi'l-imam hazretleri katnda vkf mcerred vakaft demekle ve mam Muhammed bin Hasan e-eyban hazretleri katnda teslim ile'l-mtevell olmala vakf- mezbr sahh ve lzm oldu deyu redd teslimden imtin ve mterfindan her biri mbtegsnca fasl u hasma tlibn olduklarnda tarafeynin lsna nazar ve mubtl-i hayr olmakdan hazerle limen bi'l-hilfi'l-cr beyne'leimmeti ve'l-eslf vakf- mezbrun shhat lzumuna hkm olunman min bad vakf- mezbr sahh ve lzm oldu. Hurrire fi'l-yevmi's-slis min-ehr-i Rebill li-sene ihd ve rn ve selse miete ve elf / [29 Haziran 1903]
DARM, Vakfname, no: 21

257

99
GAZ YAHYA, KAAN KL MEHMED VE YAHYALI MEHMED PAALARIN SKP VE BELGRAD'DAK CAM VE MARET VAKIF H ZMETLER Gazi Yahya Paa'nn stanbul'da Kadrga Liman'ndaki mektebi ile skp ve civarndaki cami ve imareti, Kaanikli Mehmed Paa'nn skp'teki cami ve imareti, Yahyal Mehmed Paa'nn Belgrad ve skp'teki cami ve imareti vakflarnn mtevellisi Ahmed Niyazi'nin vefat zerine vakf hizmetlerini yrtme vazifesinin Hseyin ve Hafz Hasan beylere verildii
VAKAFSKITE USLUGI VO SKOPJE I BELGRAD VRZ XAMIITE I IMARETITE NA GAZI JAHJA, MEHMET OD KA^ANIK I NA JAHJA MEHMET- PA[A Husein i Hafiz Hasan se nazna~uvaat kako mutevelii na vakafite Gazi Jahja Pa{a, na Mehmet od Ka~anik i na Jahja Mehmet Pa{a vo Istanbul, Skopje i Belgrad, otkako prethodniot mutevelija Ahmet Nijazi po~ina. 17 avgust 1904 g.

Tur-y Garr-y Hmyn Fermn- Hmyn suretidir

Evkf- mlhakadan merhum Gazi Yahya Paa'nn stanbul'da Kadrga Liman civarnda vaki mektebi vakfnn yevm krk ake yani ehr on kuru ve skb ve gayrda vaki cami-i erif ve imreti vakfnn vazife-i muayyene ile ve Kaanikli Mehmed Paa'nn skb'de vaki cami-i erif ve imreti vakfnn yevm yirmi ake yani ehr be kuru ve Yahyal Mehmed Paa'nn Belgrad ve skb'de vaki cami-i erif ve imreti vakfnn yevm otuz be ake yani ehr sekiz kuru otuz para vazife ile tevliyetlerine mutasarrf olan Ahmed Niyazi'nin vefat eyledii beynyla tevliyt- mezkrenin uhdesine tevchi Hseyin ve Hfz Hasan Beyler taraflarndan istid olunup lede't-tedkik tevliyt- mezkre mteveff-y mmileyh uhdesinde bulunduu ve bunlardan Gazi Yahya ve Kaanikli Mehmed Paalarla mukayyed olan vakfiyeleri mceblerince vakflar mtevellleri hayatda oldukca kendilerine ve vefatlarndan sonra ebnsnn ve ebn-i ebn-i ebnsnn batnen bade batnin ekberine ve bade'l-inkrz ebn-i bentnn ve ebn-i bent- ebnsnn batnen bade batnin eslahna mert ve Yahyal Mehmed Paa Vakf'nn vakfiyesi gayr- mukayyed deil ise de tevliyetinin Yahya ve Kaanikli Mehmed Paalar vakflar tevliyetleriyle birlikde tevchi mtedhil olarak u kadar ki vkfn- mrunileyhimnn ebn-i ebn-i ebns vaktiyle mnkariz olarak nevbet-i tasarruf ebn-i bentnn batn- evvelde olan eslahna intikl eyledii kayden anlald gibi msted Hseyin ve Hfz Hasan Beyler geri ve batn ve eslahiyetde msv ebn-i ebn-i bentdan olduklar ve umr- vakf idareye de ehil ve muktedir bulunduklar ber-nehc-i er tahakkuk eylemi idiine mebn tevliyt- mezkrenin mteveffnn
258

mahllnden mmileyhya mertiyet zere tevchi Mahkeme-i Tefti'den tanzim olunan ilm zerine makam- Nezret-i Evkf- Hmynumdan bi't-takrr ifade klnmala mcebince tevch olunmak fermnm olman bin yz yirmi iki senesi Muharrem'inin on birinci gn tarihinde Hseyin Bey'in hissesi iin lzm's-sudr olan dier bir kta bert- erifim bi'l-it ber-vech-i muharrer mmileyh ibu rfi-i tevk-i refu'-n- hakan Hfz Hasan Bey'in hissesi iin dahi bu bert- hmynumu verdim ve buyurdum ki, mmileyh tevliyt- mezkrenin nsf hisselerine evldiyet ve mertiyet vechile evkf- mezkre umrunu hsn-i idare ile beher sene lzm gelen muhasebesini mterekiyle maan marifet-i erle ryet eylemek artyla mutasarrf ola. Tahrren fi'l-yevmi'l-hmis min ehr-i Cemziyelhir sene isn rn ve selse mie ve elf / [17 Austos 1904] Ktib-i Adl stanbul
DARM, Fermn, no: 38

259

100
SKP'TEK MEZZ N HOCA CAM VAKFI'NA MTEVELL TAY N skp'teki Mezzin Hoca Camii Vakf mtevellisi Ali Efendi'nin vefat etmesi zerine yerine oullar Abdurrahman ve Mmtaz efendilerin grevlendirildii
NAZNA^UVAWE MUEZIN I HOXA NA VAKAFSKATA XAMIJA VO SKOPJE Otkako po~ina Ali-efendi mutevelija na vakafskata xamija vo Skopje za imam i muezin na negovoto mesto se nazna~uvaat negovite deca Abdurahman i Mumtaz. 2 fevruari 1910 g.

Hve'l-mun

TURA [V. MEHMED READ]

Nin- erif-i ln- sm-mekn- sultan ve tur-y garr-y cihan-sitn- hakan nffize bi'l-avni'r-rabbn ve bi's-savbi's-samedn hkm oldur ki Evkf- mlhakadan skb'de kin Mezzin Hoca Cami-i erifi Vakf tevliyetinin Ali Efendi mahllnden evld Abdurrahman ve Mmtaz zde kadruhum uhdelerine tevchi mahallinden b-ilm ve mazbata ir olunmas zerine lede't-tedkik tevliyet-i mezkre yevm on ake vazife ile mteveff-y mmileyhin uhdesinde olduu ve vakf- mezkrun [mamln bih] vakfiyesine nazaran tevliyeti ebn-i ebn-i ebn-i vkfn batnen bade batnin eslahna mert bulunduu anlalm ve mteveff-y mmileyh evldndan Mihriye ve Afife Hanmlar hisse taleb etmeyip tevliyet-i mezkrenin karndalar Abdurrahman ve Mmtaz Efendiler uhdelerine tevchine rza ve muvfakat eyledikleri ve mmileyhim eslah ve ered ve alem-i evld- evld- evld- bent- vkfdan olup umr- vakf hakkyla idare ve ryete muktedir ve istikamet ve diyanetle muttasf olduklar suret-i irdan mnfehim olarak mel-i ilm ve mazbata muvfk- art u nizam bulunmu olduundan tevliyet-i mezkrenin mteveff-y mmileyh Ali'nin mahllnden ve kermeleri Mihriye ve Afife Hanmlarn rza ve muvfakatlaryla terklerinden eslah ve alem-i evld- evld- evld- bent- vkfdan mmileyhim ibu rfin- tevk-i refu'-n- hakan Abdurrahman ve Mmtaz zde kadruhum uhdelerine seviyyen tevchi Mahkeme-i Evkf'dan tanzim olunan ilm zerine makam- Nezret-i Evkf- Hmynumdan ba-takrr ifade klnmala mcebince tevch olunmak fermnm olman bin yz yirmi sekiz senesi Muharrem'lharmnn beinci gn bu bert- hmynumu verdim ve buyurdum ki, mmileyhim tevliyet-i mezkreye evldiyet ve mertiyet vechile vakf- mezkr umrunu hsn-i idare ile beher sene lzm gelen muhasebesini marifet-i erle ryet etmek ve terk teksl eder ise refinden hara verilmek artyla itirken ve seviyyen mutasarrf olalar.

260

Tahrren fi'l-yevmi'l-hd ve'l-rn min ehr-i Muharremi'l-harm sene semn ve rn ve selse mie ve elf / [2 ubat 1910 ] Be-Makam- Mahrse-i Kostantiniyye
DARM, Bert, no: 77

261