V s n t t c c c n c, o n k t l i!

V.I. L-nin
Ton tp 31

V.I. L-nin
Ton tp
Tp 31
Thng Ba - thng T 1917

Nh xut bn Chnh tr quc gia H Ni - 2005

Li nh xut bn
Nhng tc phm ca V. I. L-nin trong tp ny in theo bn dch ca Nh xut bn S tht, H-ni

Nh xut bn Tin b, 1981

10102119 014(01)81 47881

Khng nh ch ngha Mc - Lnin v t tng H Ch Minh l nn tng t tng v kim ch nam hnh ng l vn c tnh nguyn tc i vi cch mng Vit Nam; l bc pht trin v nhn thc v t duy l lun ca ng ta trong cng cuc i mi, quyt tm xy dng t nc theo con ng x hi ch ngha. Nhng thnh tu mi mt do cng cuc i mi t nc mang li trong nhng nm qua tht ng trn trng v khch l, ng thi i hi ton ng, ton dn phi tip tc nghin cu, pht trin l lun cch mng khoa hc ca ch ngha Mc - Lnin gii quyt nhng vn thc tin ang t ra trong s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc trong giai on hin nay. Vi tinh thn , vic tm hiu, nghin cu c h thng v vn dng sng to nhng t tng, nhng tinh hoa ca ch ngha Mc Lnin l v cng quan trng v cp thit i vi chng ta hin nay. p ng nhu cu hc tp, nghin cu l lun ca ng o bn c, c bit l ca cc nh hoch nh chnh sch, cc nh khoa hc, cc nh nghin cu, ging vin v sinh vin cc trng i hc, nhn dp k nim 135 nm ngy sinh ca Vlaimia Ilch Lnin (22-4-1870 22-4-2005), Nh xut bn Chnh tr quc gia xut bn B sch qu V. I. Lnin - Ton tp gm 55 tp v hai tp tra cu. B sch V. I. Lnin - Ton tp ra mt bn c ln ny c xut bn theo ng nguyn bn ca B V. I. Lnin - Ton tp, ting

VII

Vit, do Nh xut bn S tht, H Ni, hp tc vi Nh xut bn Tin b, Mtxcva, xut bn vo nhng nm 70-80 th k XX. * * Tp 31 ca B sch V. I. Lnin - Ton tp bao gm nhng tc phm do V. I. Lnin vit t thng Ba n cui thng T 1917. Trong tp ny c nhiu tc phm c coi nh nhng vn kin mang tnh cht cng lnh ca ng Bn-s-vch ca ch ngha Mc sng to. Nhng vn v l lun cch mng, v nh nc, v chin tranh v ho bnh, v vai tr ca ng Bn-svch, sch lc ca ng, c bit l lun im v s chuyn bin ca cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha v kh nng thng li ca ch ngha x hi thot tin mt nc c Lnin trnh by, lun gii trong tp ny. Ni dung nhng tc phm chnh trong tp ny c phn tch kh ton din trong phn Li ta in u sch, do Vin Nghin cu ch ngha Mc - Lnin (Lin X) vit cho ln xut bn bng ting Vit. Phn Ph lc v cc Bn ch dn (vi nhng s trang tng ng ca phn ni dung trong tp) cui sch c trnh by ht sc khoa hc v chun xc; y l phn tra cu rt b ch, gp phn lm sng t nhiu vn trong ni dung tc phm, gip bn c hiu su sc hn t tng ca V. I. Lnin. Ch thch cui trang bng du (*) l ca V. I. Lnin; ch thch bng ch s arp (1)) l ca Vin Nghin cu ch ngha Mc - Lnin trc thuc Ban Chp hnh Trung ng ng cng sn Lin X (trc y). Chc chn B sch s l ti liu nghin cu v tham kho qu bu cn thit cho bn c. *

Li ta

Tp 31 trong V. I. L-nin Ton tp gm nhng tc phm vit t u thng Ba n cui thng T 1917. Trong thi k ny, ng bn-s-vch, di s lnh o ca V. I. L-nin, m rng cuc u tranh nhm chuyn cuc cch mng dn ch - t sn thnh cuc cch mng x hi ch ngha. Thng Hai 1917, cng nhn v nng dn lt ch chuyn ch Nga hong; xut hin nhng iu kin thun li cho cuc u tranh thng li ca giai cp cng nhn nhm lt s thng tr ca t bn. Trong nhng ngy u tin ca cch mng, trong ton quc xut hin cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn. Ti cc a phng, cc X-vit t ng thc hin nhng ci cch dn ch, thc hin ch ngy lm vic tm gi, ch cng nhn kim sot sn xut, kim sot cng tc lng thc, bi b b my hnh chnh ca Nga hong, bi b to n, th cc t chnh tr. Tuy nhin, X-vit P-t-r-grt thc s l c quan trung ng ton Nga li nm trong tay cc lnh t ca phi men-s-vch v phi x hi ch ngha - cch mng l nhng ngi nm quyn lnh o X-vit ny. Ban chp hnh X-vit t nguyn nhng chnh quyn cho Chnh ph lm thi t sn v ha hn s hon ton ng h n, nh vy l Ban chp hnh X-vit to iu

Thng 10 - 2005
Nh xut bn chnh tr quc gia

VIII

Li ta

Li ta

IX

kin thun li cho Chnh ph lm thi c th tip tc chnh sch quc ch ngha, phn dn ca ch Nga hong. Nhng tc phm ca V. I. L-nin in trong tp ny nh gi theo quan im mc-xt cuc cch mng dn ch t sn c thc hin n c Nga, vch ra tnh cht c o ca n, nhn nh v cuc u tranh ca cc giai cp v cc ng, lm sng t vai tr lch s ca ng bns-vch, chng t rng d i s lnh o thin ti ca Lnin, ng i theo ng li chuyn sang cch mng x hi ch ngha. L-nin c bit v thng li ca cuc cch mng dn ch - t sn Nga ngy 2 (15) thng Ba, v ngy 4 (17) thng Ba, Ngi tho ra v gi v Khri-xti-a-ni-a (xl), ch o nhng ngi bn-s-vch tr v Nga, bn s tho lun cng u tin, trong nh gi Chnh ph lm thi l chnh ph ca giai cp t sn v ca bn a ch, l chnh ph cp chnh quyn ca giai cp v sn, v coi nhng ngi men-s-vch v nhng ngi x hi ch ngha cch mng l nhng chnh khch tiu t sn b giai cp t sn v bn a ch x mi. "Hon ton khng tn nhim, khng ng h chnh ph mi mt cht no c; c bit nghi ng K-ren-xki", ngy 6 (19) thng Ba, L-nin gi in nh th qua Xtc-khn chuyn v P-t-r-grt (tp ny, tr. 9). Bc in c c ti phin hp ca B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga ngy 13 (26) thng Ba v cng ngy c c ti phin hp ca U ban thc hin thuc Ban chp hnh ng b P-tc-bua. Trong tt c cc th gi v nc Nga, L-nin bo tr c cho nhng ng i bn-svch phng nga vic lp khi, vic lin minh v tho hip vi phi v quc, vi phi th tiu trc y cng nh vi nhng ng i x hi ch ngha ang ng v pha ch ngha v quc.

Trong tp ny c in tp "Th t nc ngoi gi v", trong nh gi cc ng lc, tnh cht v xu hng cch mng Nga, tr li nhng vn phc tp nht ca l lun v cch mng, v nh nc, v chin tranh v ho bnh, cng nh nhng vn sch lc ca ng. Trong "Th t nc ngoi gi v", L-nin xc nh nhim v chuyn sang cch mng x hi ch ngha, thnh lp nh nc v sn, trnh by nhng t tng m sau ny c pht trin trong tc phm thin ti "Nh nc v cch mng". Khi ku gi cng nhn Nga thay th b my nh nc c bng b my nh nc mi, Lnin by t nim tin vng chc rng trong qu trnh sng to cch mng ca qun chng, tt s to nn mt kiu nh nc mi nh nc ca nhng ngi lao ng m tin thn ca n l Cng x Pa-ri. Trong "Th t n c ngoi gi v", L-nin vch trn chnh sch quc ch ngha ca Chnh ph lm thi l chnh ph np d i nhng li l gi di v bo v thnh qu cch mng tip tc cuc chin tranh n c p. Lnin nhn mnh rng sau khi lt ch Nga hong, c ng lnh ho bnh do ng bn-s-vch ra nm 1915 vn c hiu lc: khng thc hin nhng hip c ca Nga hong, cng b cc hip c , nh chin ngay lp tc, ho bnh vi iu kin gii phng cc thuc a, cc dn tc b ph thuc, b p bc v khng c y quyn, ku gi cng nhn tt c cc n c lt chnh ph n c mnh v ginh ly chnh quyn, khng tr cc khon n m cc chnh ph t sn vay tin hnh cuc chin tranh y ti li. C ng lnh ho bnh ca L-nin tr thnh cng c tuyn truyn mnh m trong qun chng i tm cu gii p cho vn : lm th no thot ra khi cuc chin tranh, lm th no tin ti mt nn ho bnh dn ch v cng bng. Trong s cc vn kin lin quan n thi gian cui cng

Li ta

Li ta

XI

sng nc ngoi ca L-nin, trong tp ny c in nhng li ku gi vit khng bao lu trc lc Ngi tr v Nga "Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh" v "Th t bit gi cng nhn Thy-s". Trong th gi nhng t binh b giam cc tri ca c v o, L-nin nh gi theo quan im bn-s-vch cuc cch mng Nga, nhn nh v Chnh ph lm thi phn dn; L-nin ku gi cc binh s khi tr v t quc hy ng v pha nhn dn cch mng tham gia cuc u tranh tch cc. Trong "Th t bit gi cng nhn Thy-s", thay mt nhng ngi bn-s-vch tr v t quc, L-nin by t lng bit n su sc v thi y tnh ng ch ca h i vi nhng ngi lu vong v gii thch cho cng nhn Php, c v v tnh cht v nhim v ca cuc cch mng Nga. Lnin vit rng nhng iu kin khch quan do cuc chin tranh quc ch ngha to nn ang t ra cho ton nhn loi mt s la chn hoc l hy sinh thm hng triu ngi na, hoc l trao chnh quyn "trong t t c cc nc vn minh" cho giai cp v sn cch mng, tin hnh cuc cch mng x hi ch ngha (tr. 110). Cc tc phm ca L-nin nhm tng kt cc bi hc ca cuc cch mng Nga ln th nht, nhm nghin cu cc lun im v s chuyn bin cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha, v kt lun ca L-nin v kh nng thng li ca ch ngha x hi thot tin mt nc lm cho ng bn-s-vch v giai cp cng nhn thy r trin vng r rng ca cuc u tranh cch mng. Tuy nhin cn phi p dng mt cch sng to l lun vo hon cnh c o hnh thnh Nga sau khi ch chuyn ch b lt . Khi ng chuyn sang hot ng cng khai th c nhng vn mi t ra trc ng, cn phi ra sch lc ng n trong iu kin mi.

Theo li ku gi ca B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng, cc ng b bn-s-vch m rng cng tc c ng v t chc trong qun chng di nhng khu hiu: y mnh cch mng mt cch su sc hn na, on kt cc lc lng cch mng xung quanh cc X-vit nhm u tranh chng bn phn cch mng; cc ng b ny cng thnh lp cc i cn v v i dn cnh cng nhn, tip tc u tranh i chuyn rung t ca a ch cho nng dn, i tho mn mi yu sch dn ch ca nhn dn. Nhng sch lc do B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng v do cc ng b a phng thi hnh l nhm hon thnh cuc cch mng dn ch - t sn v thit lp nn chuyn chnh dn ch ca giai cp cng nhn v nng dn, iu khng p ng c nhng iu kin mi ca cuc u tranh giai cp, v nn chuyn chnh dn ch ca giai cp v sn v nng dn c thc hin thng qua cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn. Mt s ban chp hnh bn-s-vch v mt s cn b lnh o ca ng ku gi thc hin "s kim sot ca qun chng" i vi hot ng ca Chnh ph lm thi, khng t vn chuyn ton b chnh quyn vo tay cc X-vit. Hi na cui thng Ba, B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng v ban bin tp bo "S tht", m hi L. B. Ca-m-np v I. V. Xta-lin l nhng ngi gi vai tr lnh o, ng h lp trng . V thc cht, Ca-m-np gi lp trng men-s-vch, bo v ch trng: nhng ngi bn-s-vch ng h c iu kin Chnh ph lm thi t sn, cn trong vic nh gi cuc chin tranh th y ri vo ch ngha v quc. Vic V. I. L-nin tr v, vic Ng i tuyn b k hoch chuyn sang cch mng x hi ch ngha, vic cng khai trnh by c ng lnh hnh ng ca L-nin trn bo ch v ti nhiu cuc hp, tt c nhng vic bo m

XII

Li ta

Li ta

XIII

cho ng chuyn sang u tranh chun b tin hnh cch mng x hi ch ngha. Nhng tc phm in trong tp ny cho thy rng L-nin kin tr v kin quyt nh th no nhm lm cho cc ng vin bn-s-vch hiu c y tnh c o ca hon cnh nc Nga sau khi ch Nga hong b lt v nhng nhim v mi do hon cnh ra - ca cuc u tranh cch mng. Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt v Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) chng minh rng qua mt thi gian ngn, nhm nh nhng k chng li ng li ca L-nin (L. B. Ca-m-np, A. I. R-cp, v.v.) b c lp. Chim v tr trung tm trong tp ny l "Lun cng thng T" ca V. I. L-nin, "Nhng bc th v sch lc", "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta (D tho cng lnh hnh ng ca ng v sn)", cc bn bo co v tham lun ca Ngi, cng nh cc ngh quyt do Ngi tho ra ti Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng. Nhng vn kin c tnh cht cng lnh v trang cho ng bn-s-vch, cho giai cp cng nhn Nga mt k hoch c cn c khoa hc nhm chuyn cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha. "Lun cng thng T" mt vn kin xut sc, c tnh cht cng lnh ca ng bn-s-vch, ca ch ngha Mc sng to p ng c nhng vn nng hi nht ca thi i: v phng php thot ra khi cuc chin tranh quc ch ngha, v hnh thc mi ca chnh quyn nh nc, v vic thi hnh nhng bin php kinh t chn mui v c coi l nhng bc u tin ti ch ngha x hi, v cuc u tranh chng nn i, chng tnh trng kinh t suy sp, v sch lc ca ng trn con ng tin ti cch mng x hi ch ngha. V mt ni b ng, bn lun cng cng nu ra nhim v sa i

cng lnh ca ng, triu tp i hi ng v i tn ng thnh ng cng sn. L-nin cng ra trong bn lun cng nhim v "thnh lp mt Quc t cch mng, mt Quc t chng li bn x hi - s-vanh v chng li "phi gia"". L-nin trnh by bn "Lun cng thng T" ti hai cuc hp ngy 4 (17) thng T, sau y ti Ban chp hnh trung ng v ban bin tp bo "S tht". Thc hin ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng l tho lun cng khai cng lnh ca L-nin, L-nin vit cun sch nh "Nhng bc th v sch lc", trong Ngi nu r lp trng sai lm ca L. B. Ca-m-np v ca nhm nh cng ch hng vi Ca-m-np chng li ng li ca L-nin v cch mng x hi ch ngha. Trong nhng tc phm vit vo nhng ngy u tin sau khi tr v nc, trong cc bi din vn v tranh lun, L-nin hon ton bc b nhng quan im ca nhng k i ch vi mnh, nhng ngi ny mun chng minh rng cuc Cch mng thng Hai vn cha dn ti nn chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn. L-nin vch trn tnh cht v cn c v sai lm ca cch nhn gio iu i vi vic nh gi cuc cch mng Nga ln th hai trn c s nhng cng thc c. L-nin vit: thc t din ra mt cch "c o hn, c sc hn, mun hnh mun v hn" (tr. 161). L-nin nhn mnh rng trong nc hnh thnh hai chnh quyn ang tn ti song song hai chnh quyn: Chnh ph lm thi t sn tip tc chnh sch qun ch ca Ni-c-lai, v cc c quan ca chnh quyn mi cc X-vit, di p lc ca qun chng, thi hnh mt s bin php cch mng v trn thc t thc hin nn chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp cng nhn v nng dn. Trong "Lun c ng thng T ", L-nin vit rng: "c im ca tnh hnh hin nay Nga l b c qu t giai on th nht ca cch mng, l giai on em

XIV

Li ta

Li ta

XV

li chnh quyn cho giai cp t sn do ch trnh gic ng v t chc ca giai cp v sn cn thp, tin ln giai on th hai ca cch mng, l giai on phi em li chnh quyn cho giai cp v sn v cho nhng tng lp ngho trong nng dn" (tr. 137). ng li ca L-nin nhm tin ti thng li ca cch mng x hi ch ngha xut pht t nguyn l c bn ca ch ngha Mc cho rng khng th no chuyn ln ch ngha x hi nu khng thit lp c nn chuyn chnh ca giai cp v sn. Trn c s nghin cu nhng bi hc ca Cng x Pa-ri v kinh nghim ca hai cuc cch mng Nga, trong "Lun cng thng T", L-nin nu ra ch cng ho X-vit l mt hnh thc chnh tr ca chuyn chnh v sn. Ngi chng minh rng so vi ch cng ho i ngh th ch cng ho X-vit l hnh thc t chc chnh tr tt hn c ca x hi trong thi k qu t ch ngha t bn sang ch ngha x hi. Trong "Lun cng thng T", L-nin tuyn b "Khng phi l mt ch cng ho i ngh, tr li ch sau khi c nhng X-vit i biu cng nhn, th s l mt bc tht li, m l mt ch cng ho ca cc X-vit i biu cng nhn, c nng v nng dn trong c nc, t c s n trung ng". Ngi chng minh rng cc X-vit l cc t chc qun chng cch mng ca a s nhn dn, th hin trc tip ch ca nhn dn, dn ch hn bt k mt ngh vin no, rng cc X-vit bo m cho qun chng nhn dn c th tham gia trc tip v tch cc vo vic xy dng ton b sinh hot nh nc t di ln trn. "Loi ngi vn cha sng to ra c, v cho n nay, chng ta cng cha tng thy c kiu chnh ph no cao hn v hay hn X-vit i biu cng nhn, c nng, nng dn v binh s c" (tr. 179). l mt pht kin khoa hc v i, n lm phong ph thm hc thuyt mc-xt v chuyn chnh v sn.

Trong chng trnh nhng bin php qu tin ln ch ngha x hi, c nu ra trong "Lun cng thng T", c quy nh vic thit lp s kim sot ca cc X-vit i vi nn sn xut x hi v s phn phi cc sn phm, vic quc hu ho rung t, vic thit lp s kim sot ca cc X-vit i vi tt c cc ngn hng v hp nht chng li thnh mt ngn hng quc gia thng nht. Trn c s tnh ton mt cch khch quan mi tng quan gia cc lc lng giai cp hnh thnh sau Cch mng thng Hai, L-nin ch ra rng nc Nga c th chuyn mt cch ho bnh ton b chnh quyn vo tay cc X-vit m khng cn khi ngha v ni chin, v lc lng thc t ca cuc cch mng nm trong tay cc X-vit v giai cp t sn khng th ngn cn c, mt cch c t chc, vic chuyn . Nhng iu kin m ra v bo m con ng pht trin ho bnh ca cch mng, trong cuc u tranh ca cc giai cp v s thay th cc ng s din ra trong ni b cc X-vit mt cch t au n nht. Khi chnh quyn hon ton nm trong tay cc X-vit, trong tin trnh hot ng thc tin ca cc X-vit, nng dn s tch khi giai cp t sn, nng dn cch mng s xch li gn hn na vi cng nhn v s lnh o ca giai cp cng nhn s c cng c. Cc X-vit, vi tnh cch l chnh quyn cch mng da trn c s lin minh gia cng nhn v nng dn, ngha l a s nhn dn, trong iu kin xut hin hi ma xun 1917, c th bo m c s chuyn bin mt cch ho bnh t ch ngha t bn ln ch ngha x hi. Ngy 13 (26) thng T 1917, L-nin vit: cc X-vit l mt t chc chnh quyn "bo m t do v trt t, ng thi bo m kh nng qu ln ch ngha x hi mt cch ho bnh v tun t" (tr. 270). Mt s bi in trong tp 31 ny ca b Ton tp cho thy r cng tc gii thch lin tc m L-nin tin

XVI

Li ta

Li ta

XVII

hnh trn bo "S tht" vo thng T 1917. Cc bi "Chin tranh v Chnh ph lm thi", "H t rng buc mnh vo bn t bn nh th no", "Thng ip ca Chnh ph lm thi", v.v. l mu mc ca vic t co v chnh tr nhm chng li nhng hnh ng phn cch mng ca Chnh ph lm thi v chnh sch tho hip ca cc th lnh cc X-vit i theo phi x hi ch ngha - cch mng v men-s-vch. Trong cc bi ng trn bo "S tht" v trong nhiu bi pht biu trc cng nhn v binh s, L-nin gii thch v lun chng cho ng li cch mng x hi ch ngha, ng thi chun b cho qun chng bc sang giai on th hai ca cuc cch mng cch mng x hi ch ngha. Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt v Hi ngh VII ton Nga ca ng hp vo thng T 1917 c vai tr to ln trong vic chun b ny. Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt t r s on kt ca mt trong nhng ng b mnh nht xung quanh cng lnh ca L-nin. Tin tc t nhiu ng b a phng cng cho bit l c s nht tr vi "Lun cng thng T" ca L-nin. Nhng ngi bn-s-vch cng tc cc a phng, gia lng nhn dn cch mng, trong a s cc trng hp gi c s c lp v t chc, tin hnh u tranh chng a s tho hip trong cc X-vit, cng c mi lin h vi cc t chc binh s v vi nng dn v ginh nh hng trong qun chng. Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt hp trong hon cnh c cuc khng hong chnh tr ngy 20 - 21 thng T v qun chng cng phn i vi bc thng ip ca Mili-u-cp gi "cc ng minh", trong ni rng Chnh ph lm thi t sn khng nh sn sng tip tc cuc chin tranh xm l c, n c p. Cuc khng hong lm bc l nhng ng lc tht s ca cuc u tranh giai cp thc s din ra. Trong ngh quyt ca Ban chp hnh trung

ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 22 thng T (5 thng Nm), L-nin ln n khu hiu " o Chnh ph lm thi" do mt s u vin Ban chp hnh ng b Ptc-bua ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, ng u l X. Ba-ga-chi-p, a ra trong nhng ngy ny, coi l khu hiu khng hp thi. ng thi, ngay khi , trong bi "Cc ng ch hy ch !" (ln u tin in trong Ton tp), Lnin gii thch rng ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng "khng nhm chng li nhng ngi t chc cc cuc biu tnh c tnh cht qun chng", m cng lao ca h "l tnh cht ho bnh v tnh cht qun chng v cng ng o ca cc cuc biu tnh " (tr. 396). S pht trin ca cc s kin hon ton xc minh li tin on ca L-nin cho rng s thc tnh ca qun chng bt u v s tip tc tu theo mc t bc trn ca Chnh ph lm thi t sn v ca cc ng tho hip. Khi ch ra rng cn phi rt ra nhng bi hc t kinh nghim ca cuc u tranh trong lc n ra cuc khng hong thng T, L-nin cp n nhim v ca nhng ngi bn-s-vch l phi tun th tnh t chc v tnh k lut mc cao nht. L-nin ni: "i vi mt chnh ng v sn, khng c sai lm no nguy him hn l nh ra sch lc ca mnh theo mun ch quan chnh ngay ch cn phi c tnh t chc" (tr. 435). Cho rng hnh ng nh vy l mt "trng ti", cn khu hiu ca X. Ba-ga-chi-p l phiu lu, L-nin vch ra tm quan trng ca vic cng c b my t chc ca ng v ca vic ngn nga cc t chc a phng hoc mt s ng vin ca ng khng vi phm nhng quyt nh ca Ban chp hnh trung ng. Ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T ) ca ng, trong cc bo co v tnh hnh hin nay (thi i vi Chnh ph lm thi v i vi chin tranh), v

XVIII

Li ta

Li ta

XIX

vn rung t, v vic sa i cng lnh ca ng, trong cc din vn v thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s, v vn dn tc, v tnh hnh trong Quc t v v cc vn khc, L-nin pht trin nhng t tng ca "Lun cng thng T", gii p nhng vn cn bn ca cch mng, ch ra con ng u tranh ginh thng li cho cch mng x hi ch ngha Nga, v vch ra mt cng lnh c th v nhng bc tin dn dn ln ch ngha x hi. Cng lnh xut pht t ch nc Nga c nhng tin kinh t cn thit cho cch mng x hi ch ngha, m s pht trin ca ch ngha t bn to ra, ng thi cng tnh n tnh hnh l v mt kinh t - k thut, nc Nga lc hu rt nhiu so vi cc nc t bn ch ngha pht trin hn. Bn cnh phng thc sn xut t bn ch ngha thng tr trong nn kinh t, nc Nga cn tn ti nhiu tn d ca cc hnh thi tin t bn ch ngha, cc tn tch ca ch nng n. iu gy ra tnh cht phc tp v kh khn ca bc qu ln ch ngha x hi. Ngay trong "Th t nc ngoi gi v", L-nin ch ra rng khng th ngay lp tc v trc tip thc hin c ch ngha x hi nc Nga, nhng hon ton c th thc hin c v cp thit phi c mt s bin php qu , m xt v ton b v trong s pht trin ca mnh, chng s bo m cho bc qu tin ln ch ngha x hi. L-nin vch ra tnh cht thiu cn c v sai lm trong lp tr ng ca L. Ca-m-np v A. R -cp, l nhng ng i lp li nhng lun im men-s-vch cho rng khng c nhng iu kin khch quan cho cuc cch mng x hi ch ngha Nga. " khng phi l ch ngha Mc, m l mt li xuyn tc ch ngha Mc" (tr. 449), L-nin nhn nh nh th v lp tr ng u hng ca nhng i th ca mnh ni rng ch ngha x hi s t cc n c khc pht trin hn du nhp vo n c Nga. L-nin cng bc

b nhng quan im ca bn c hi ch ngha cho rng giai cp v sn Nga yu t v khng c tnh t chc. Cuc Cch mng thng Hai chng minh trong thc tin rng giai cp cng nhn c nhng kh nng cch mng tim tng to ln nh th no, nhng truyn thng ca nhng cuc u tranh giai cp v i trong nhng nm 1905 - 1907 cn sng trong cng nhn nh th no. Chng trnh ca L-nin v nhng bin php qu tin ln ch ngha x hi Nga, l mt thnh tu v i nht ca ch ngha Mc sng to, lm phong ph thm l lun v thc tin ca ch ngha x hi khoa hc. Ti Hi ngh thng T, Lnin ni rng ngy nay chng ta phi t vn ch ngha x hi mt cch khc so vi cch t vn trc y, chng ta phi chuyn n vo lnh vc thc tin; thay cho nhng lun im chung chung v vic qu ln ch ngha x hi, chng ta "phi ni n nhng hnh ng v bin php c th. Mt s hnh ng v bin php chn mui ri, cn mt s khc th cha" (tr. 441). ng thi L-nin lun lun nhn mnh rng iu kin quyt nh l giai cp cng nhn v nng dn ngho phi ginh ly chnh quyn. Khi nh gi nhng bin php v nhng hnh ng c th tin ln ch ngha x hi, L-nin xut pht trc tin t ch xt xem v kinh t chng chn mui cha v trong thi k ny v mt k thut c thc hin c khng; th hai l liu nhng bin php v nhng hnh ng c c a s ngi lao ng ng h khng. Vch trn li vu khng ca bn t sn ni rng ng bn-s-vch nh dng sc lnh "thc hin" ch ngha x hi, ch khng tnh n nhng iu kin kinh t khch quan v ch ca a s dn c, trong cc bi bo v din vn ca mnh, L-nin gii thch rng cc X-vit khng "thc hin", khng d nh v khng nn "thc hin" mt cuc ci to no cha chn mui v mt kinh t cng nh v

XX

Li ta

Li ta

XXI

mt thc ca a s nhn dn. Nhng L-nin kch lit chng li vic lm tr hon nhng bc tin ln ch ngha x hi no hon ton chn mui trong thc tin. Trong tc phm "Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn", L-nin vit rng: "Cc X-vit i biu cng nhn v.v. phi tin hnh ngay nhng bin php thc t c th thi hnh c thc hin ch ngha x hi" (tr. 238). Trc ht, Lnin yu cu cc X-vit phi thc hin cc bin php bo m ci thin ngay tc khc i sng ca ngi lao ng. Phi phn u lm sao gia nh no cng c bnh m, tr em no cng c sa, cc cung in v cc cn nh ca bn giu c do Nga hong v bn qu tc li, c s dng v li ch ca nhng ngi khng c nh , khng c ca, tt c nhng bin php ny v nhng bin php khc c vch ra ngay trong tp "Th t nc ngoi gi v". K hoch ca L-nin v vic chuyn sang cch mng x hi ch ngha thm su nim tin vng chc vo lc lng ca giai cp cng nhn, vo kh nng sng to ca nhn dn thot khi ch ca bn a ch v t bn. L-nin ra sc phn u nhm nng cao tnh tch cc v tnh t chc ca qun chng, nhm ht sc s dng sng kin v s sng to a dng ca qun chng, coi l iu kin ch yu cho thng li ca cch mng v cho vic thc hin nhng bc tin ln ch ngha x hi sau khi cng c Chnh quyn X-vit. Khi c th ho ch ng trnh v cc bin php thc tin tin ln ch ngha x hi, L-nin cn a vo ch ng trnh ny c yu cu thit lp s kim sot ca cc X-vit i vi cc c quan bo him v cc t chc c quyn ln nht ca bn t bn (v d xanh-i-ca cc ch nh my ng, Cng ty than , Cng ty kim kh, v.v.), p dng ch thu lu tin nh vo cc thu nhp v ti sn ca bn t bn ln. Nhng bin php ny hon ton thc t

v c th thc hin c trong thc tin. Trong bi "Mt trong nhng vn cn bn", L-nin vit: sau khi thc hin nhng bin php , "nc Nga nht nh s thc s chuyn ln ch ngha x hi v thng li ca bc chuyn ln s c bo m" (tr. 374). L-nin xem vic kim sot cc ngn hng v xanh-i-ca l bin php qu v chun b cho vic quc hu ho, cho vic bin cc t liu sn xut ch yu thnh ti sn ca ton dn. V mt vn m s pht trin ca cch mng t ra l liu nhn dn c nn nm ly cc ngn hng, cc xanh-i-ca v cc t chc c quyn khc ca t bn khng, ngay hi thng T 1917 L-nin tr li r rng v dt khot: "Phi c h u n b ngay lp tc cc X-vit i biu cng nhn, cc X-vit i biu nhn vin ngn hng, v.v., nhm bt u thi hnh nhng bin php thc t c th c c v hon ton c th thc hin c, trc ht l hp nht tt c cc ngn hng thnh mt ngn hng quc gia, sau na cho cc Xvit i biu cng nhn c th gim st cc ngn hng v cc xanh-i-ca v, cui cng, quc hu ho cc ngn hng v xanh-i-ca y, ngha l bin cc ngn hng v xanh-i-ca y thnh s hu ton dn" (tr. 250). Hi ngh thng T tn thnh ngh ca L-nin v vic a vo Cng lnh ca ng yu cu "quc hu ho cc xanh-i-ca, v.v. c chun b nhiu nht cho vic ny". Trong ngh quyt ca L-nin v tnh hnh hin nay c Hi ngh thng T thng qua, ln u tin ra lun im v kh nng s dng ch ngha t bn nh nc nhm phc v li ch ca cng cuc xy dng ch ngha x hi sau khi cch mng v sn thng li. Trong iu kin ch ngha quc, di s thng tr ca ch t hu v t liu sn xut, nh ni trong ngh quyt, s pht trin ca ch ngha t bn c quyn nh nc v nhng bin php nhm nh nc ho nn sn xut nht

XXII

Li ta

Li ta

XXIII

nh s tng cng s bc lt qun chng lao ng, tng cng ch p bc v s phn ng, s lm giu cho bn t bn ln bng cch cp bc qun chng nhn dn. Nhng sau khi cch mng x hi ch ngha ginh c thng li, chuyn c chnh quyn nh nc vo tay giai cp v sn v xo b c ch t hu v t liu sn xut, th nhng phng php ca ch ngha t bn nh nc c th phc v li ch ca cng cuc ci to x hi ch ngha i vi x hi. Chng trnh ca L-nin v cc bin php qu tin ln ch ngha x hi, tnh n tnh cht c o ca nn kinh t nc Nga, n s tn ti cc thnh phn kinh t khc nhau, n trnh pht trin khc nhau ca cng nghip v nng nghip. Nu nh trong nn cng nghip ln t bn ch ngha c nhng tin khch quan thit lp ngay s kim sot ca cc X-vit i vi vic sn xut v phn phi sn phm, ri sau x hi ho theo tinh thn x hi ch ngha cc t liu sn xut, th mun ci to x hi ch ngha nn nng nghip li cn phi c mt s bin php qu . ng thi cng phi tnh n tnh hnh l trong nng nghip, cc tn tch ca ch nng n vn cn mnh. Trong lnh vc nng nghip, L-nin v nhng ngi bn-svch ra vic th tiu ch chim hu rung t ca a ch v quc hu ho ton b rung t, coi l bin php kinh t cch mng hng u. "Tch thu ton b rung t ca a ch. Quc hu ho tt c rung t trong nc; giao rung t cho cc X-vit i biu c nng v nng dn a phng x l", yu sch c tnh cht cng lnh c vit trong "Lun cng thng T" trc y c lun chng su sc v ton din trong cc tc phm ca V. I. L-nin vit v vn rung t. Quc hu ho rung t l mt tt yu kinh t chn mui, n ph hp vi li ch ca a s nng dn. Trong

iu kin chuyn sang cch mng x hi ch ngha, quc hu ho rung t l mt bc tin ln ch ngha x hi. Bo co ca L-nin v vn rung t ti Hi ngh thng T c mt ngha ht sc to ln, trong lun chng yu sch ca nhng ngi bn-s-vch v quc hu ho rung t. Cuc sng hon ton xc minh tnh cht thiu cn c ca cng lnh a phng cng hu ho rung t c cc i biu men-s-vch thng qua ti i hi IV ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Trong iu kin mi ca phong tro nng dn pht trin nh v bo, hon ton cn phi thay th ci cng lnh rung t phn mc-xt ny, ci cng lnh phc v li ch ca bn cu-lc l bn mnh ln nh chnh sch rung t ca Xt-l-pin. "Lun c ng thng T" v nhng ngh quyt ca Hi ngh thng T ca ng bn-s-vch ch ra cho nng dn con ng duy nht ng gii quyt vn rung t theo phng php cch mng. Tri vi chnh sch ca Chnh ph lm thi t sn, tri hn vi nhng li khuyn can ca bn men-s-vch v bn x hi ch ngha - cch mng, ng bn-s-vch ku gi nng dn t ng thc hin ngay nhng cuc ci cch rung t, tch thu ngay tt c cc rung t ca a ch, ca hong tc, ca gio hi v nhng rung t khc theo cc ngh quyt ca cc X-vit i biu nng dn a phng. ng khuyn nng dn chim li rung t mt cch c t chc, ng thi khng cho php lm h hi cc ti sn v ch tng cng sn xut cc sn phm nng nghip. K hoch ca L-nin vch ra rng trn c s cc in trang tch thu ca bn a ch phi lp ra cc doanh nghip kiu mu ln do X-vit i biu cng nhn nng nghip qun l v do x hi i th, di s lnh o ca cc nh nng hc v p dng nhng ph ng php k thut

XXIV

Li ta

Li ta

XXV

tt nht. L-nin ch ra rng vic thnh lp cc doanh nghip nh th theo ch ca nhn dn, theo ngh quyt ca cc Xvit a phng s ph hp vi li ch pht trin vic kinh doanh ln hp l v tng thm sn xut la m. L-nin gii thch cho nng dn lao ng thy s cn thit phi tip tc chuyn dn dn t nn kinh t nh, phn tn sang nn sn xut c tnh cht x hi. Nn kinh t nh c th khng th lm cho qun chng nng dn trnh khi cnh ngho nn v b bc lt, "phi ngh n vic chuyn sang kinh doanh ln trn c s cng hu v phi bt tay thc hin ngay vic , ng thi gio dc qun chng v hc hi qun chng nhng bin php thc tin thch hp thc hin s chuyn bin " (tr. 336). ng bn-s-vch ng h nhng bin php thc tin m nng dn p dng trong vic t chc canh tc chung rung t, ng h nhng hnh ng cch mng ca cc u ban nng dn tin tin, l nhng u ban chim ly cc rung t ca a ch, s dng my mc v cc nng c ca cc in trang, coi l ti sn chung. Khi nu ln sng kin nh vy ca nng dn tnh Pen-da, L-nin pht biu ti Hi ngh thng T ca ng rng nng dn "t bn thn s kt lun l cn phi s dng nng c khng nhng canh tc cc mnh rung t nh, m cn canh tc ht thy mi rung t. H lm vic nh th no, iu khng quan trng: h c hp nht cc mnh rung li cy ba v gieo trng chung khng, iu chng ta khng bit, v h lm nh th hay lm khc i th cng khng quan trng" (tr. 515). Xut pht t lun im ca L-nin v s lin minh ca giai cp cng nhn vi nng dn d i s lnh o ca cng nhn, coi l mt iu kin bt buc phi c cch mng ginh c thng li, trong mt ngh quyt v vn rung t, Hi ngh thng T t vn l kt

qu ca cuc cch mng tu thuc trc tip vo ch "giai cp v sn thnh th c li ko c giai cp v sn nng thn theo mnh hay khng v c lm cho qun chng na v sn nng thn theo giai cp v sn nng thn hay khng" (tr. 524); hi ngh ku gi ng hy ra sc ng h nhng bin php cch mng ca nng dn v lm cho phong tro nng dn c tnh t chc cao nht. Khi tho lun vn dn tc ti Hi ngh thng T, L-nin lun chng cho yu sch ca nhng ngi bn-s-vch v quyn dn tc t quyt. Ph phn nhng quan im sai lm ca G. Pi-a-ta-cp nh buc ng phi ph nhn quyn dn tc t quyt, L-nin ni rng chnh sch nh th "nu c thnh cng th n cng chng c th dn ti ci g khc ngoi vic lm cho nhng ngi dn ch - x hi Nga chuyn sang lp trng svanh" (tr. 538). Hi ngh thng qua mt ngh quyt do V. I. L-nin vit v vn dn tc, m im ch yu trong l tha nhn cho tt c cc dn tc trong nc Nga u c quyn t do phn lp v thnh lp mt nh nc c lp. Ngh quyt ch ra rng i vi vn v s hp l trong vic phn lp ca mt dn tc no , ng phi gii quyt trong tng trng hp ring bit trn quan im li ch ca ton b s pht trin x hi v li ch ca cuc u tranh ca giai cp v sn v ch ngha x hi. L-nin coi vic sa i cng lnh ca ng c mt ngha ht sc to ln. Trong bn bo co v vn ny, L-nin ch ra nhng phng hng tin hnh sa li cng lnh. Nhng phng hng c Ngi xc nh trong s tho bc th s 5 ca tp "Th t nc ngoi gi v" (tr. 73 74), v v sau c b sung v pht trin thm vo thng T thng Nm 1917 v c a vo cun sch nh "Nhng ti liu v vic sa i cng lnh ca ng". Trong bn d tho sa i cc phn l lun, chnh tr v mt s phn khc ca cng

XXVI

Li ta

Li ta

XXVII

lnh, L-nin trnh by t tng trung tm ca cng lnh mi ca ng l cng lnh ra mc tiu ginh thng li cho ch ngha x hi. "Cho nn nhng iu kin khch quan ang ra nhim v cp thit ca thi i chng ta l: giai cp v sn phi trc tip chun b trn mi mt ginh ly chnh quyn ng p dng nhng bin php kinh t v chnh tr, nhng bin php ny chnh l ni dung ca cuc cch mng x hi ch ngha" (Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 32, tr. 140). Hi ngh ton Nga (Hi ngh thng T) nht tr tn thnh ng li ca L-nin v cch mng x hi ch ngha v vic giai cp cng nhn v nng dn ngho, thng qua cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn ginh chnh quyn, tn thnh k hoch p dng nhng bin php qu tin ln ch ngha x hi. Ngh quyt ca hi ngh ch ra rng: "Cc bin php , v phng din kinh t hon ton chn mui, v phng din k thut chc chn l c th thi hnh ngay c, v v phng din chnh tr th c th c tuyt i a s nng dn tn thnh v c li cho h v mi mt". Hi ngh khuyn cc X-vit a phng, ngoi nhng bin php k trn, nn thc hin ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi v nhng cuc ci to khc tu theo mc tuyt i a s nhn dn nm vng mt cch t gic v chc chn tnh tt yu thc t ca nhng cuc ci to . Hi ngh cng vch ra nhng bin php thc tin nhm khc phc tnh trng kinh t b suy sp do cuc chin tranh quc ch ngha gy ra; tnh trng suy sp ny tr nn nghim trng hn v chnh sch phn dn ca Chnh ph lm thi t sn v v hnh ng ca bn a ch, bn u s cc ngn hng v xanh-i-ca. Ti Hi ngh thng T ca ng, L-nin ni rng c ng lnh kinh t phi ch ra c cch thc thot khi tnh trng suy sp, rng nhng bc i ln ch ngha x hi phi gn cht

vi nhim v u tranh khc phc tnh trng kinh t suy sp. Nhng tc phm in trong tp ny nhn mnh ngha quc t ht sc v i ca cch mng x hi ch ngha Nga. Trong bui khai mc Hi ngh thng T ca ng, L-nin ni: "Giai cp v sn Nga c vinh d v i l c bt u; nhng giai cp v sn Nga khng c qun rng phong tro v cuc cch mng ca mnh ch l mt b phn ca phong tro cch mng v sn ton th gii". Giai cp cng nhn Nga trc y cng nh hin nay lun lun trung thnh vi ngn c ch ngha quc t v sn ca L-nin. * * Trong tp 31 c in mt s tc phm ca V. I. L-nin cha c in trong cc Ton tp trc y: "S tho bc th s 5 trong tp "Th t nc ngoi gi v"", trong V. I. L-nin vch ra mt k hoch sa i cng lnh ca ng; nhng vn kin lin quan n vic V. I. L-nin tr v nc Nga vo thng T 1917: tr li nhng cu hi ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in v li pht biu ti cuc hi ngh vi h ngy 31 thng Ba (13 thng T) 1917 Xtc-khn. Nhng vn kin ny c in trong c quan ngn lun ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in "Politiken" ngy 14 v 15 thng T 1917. Trong tp ny cng in li bi tng thut trn bo v li pht biu ca V. I. L-nin khi v n P-t-r-grt, L-nin ng trn xe bc thp ti qung trng ga Phn-lan, c bi din vn ny trc cng nhn, binh s v lnh thu ngy 3 (16) thng T, v bi din vn ngy 4 (17) thng T ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch tham gia Hi ngh ton Nga ca cc X-vit. *

XXVIII

Li ta

Li ta

XXIX

Trong tp ny cng in nhng bi pht biu ca V. I. L-nin ti cuc mt-tinh ca binh s tiu on xe bc thp ngy 15 (28) thng T v ti phin hp ca Tiu ban binh s thuc X-vit P-t-r-grt ngy 17 (30) thng T nhn vic bo ch t sn m chin dch vu khng nhng ngi bn-s-vch. Ln u tin c in: nhng li gii p cc cu hi a ra ti phin hp ca Tiu ban binh s. Ln u tin c a vo Ton tp: cc mc 25 v 26 tc phm "Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn"; cc mc ny c in li theo bo "Ln sng" (Hen-xinh-pho) ca nhng ngi bn-s-vch, nhng khng c in trong cc sch ring; nhng mc ny gii p cc cu hi: "Nhng ngi lu vong c nn i qua nc Anh v Nga khng?" v "Nhng ngi lu vong c nn i qua nc c v Nga khng?". Trong tp ny ln u tin cng b ba bi in trn bo "S tht": "Cc ng ch hy ch !" vi li bt "Li ban bin tp", "T bo thn chnh ph c ng cho s tn st" v "Mt s di tr qu th bo", bn d tho ngh quyt ca ng on bn-svch trong X-vit i biu cng nhn v "Cng tri v nn t do" v cc bi tng thut trn bo v cc bo co v bi pht biu ca V. I. L-nin ti Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt v Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Mt s bi pht biu ti Hi ngh thng T c in c hai loi bin bn; ng thi cng a vo tp ny nhng nhn xt quan trng nht khi tho lun m trc y cha in trong Ton tp. Trong phn "Cc ti liu chun b" c in cc vn kin sau y: dn bi bc th s 4 trong tp "Th t n c ngoi gi v. Ginh ho bnh nh th no?", dn bi bi "Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc n c", dn bi v lun c ng bn thuyt trnh "Cch mng

Nga, ngha v nhim v ca n" trnh by ti Xuy-rch ngy 14 (27) thng Ba 1917. Trong phn Ph lc c in bn Thng co ca nhm th nht nhng ngi lu vong chnh tr tr v Nga qua c, do V. I. L-nin chuyn Xtc-khn cho ban bin tp bo "Politiken" v c coi l mt ti liu hon ton chc chn l ca V. I. L-nin.
Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x

S tho lun cng

Ngy 4 (17) thng Ba 19171 Nhng tin tc t Nga m chng ta c c trong lc ny, ngy 17. III. 1917 Xuy-rch, th tht qu t m nhng s kin nc ta hin nay th li pht trin qu nhanh, khin ngi ta ch c th phn on tnh hnh mt cch rt d dt. Ngy hm qua, tin in bo cho bit rng Nga hong thoi v v chnh ph mi ca phi thng Mi v phi dn ch lp hin2 k kt mt hip ngh vi nhng i biu khc ca dng h R-ma-np. Ngy hm nay, tin tc t Anh loan bo rng Nga hong cha thoi v v khng bit hn u! Vy l hn mu toan chng c li, mu toan t chc mt ng v c th l mu toan t chc mt i qun hng khi phc li ngai vng; nu hn chy thot c ra khi nc Nga hoc tranh th c mt b phn qun i, th c th l nh la nhn dn, hn s cng b mt bn tuyn ngn v mt ho c ring r m hn s k lp tc vi nc c! Trong tnh hnh y, nhim v ca giai cp v sn kh phc tp. Khng nghi ng g na, giai cp v sn phi t t chc li mt cch cng tt bao nhiu cng hay by nhiu, phi tp hp lc l ng ca mnh li, t v trang, cng c v pht trin khi lin minh ca mnh vi tt c cc tng lp qun chng lao ng thnh th v nng thn, phn

V. I. L-nin

kch li mt cch kch lit th lc phn ng Nga hong v bp hn ch qun ch Nga hong. Mt khc, chnh ph mi, ci chnh ph nm c chnh quyn P-tc-bua, hay ng hn, git chnh quyn t trong tay giai cp v sn va thng li trong mt cuc u tranh anh dng v m mu, th gm bn t sn thuc phi t do v bn a ch; bn ny x mi K-ren-xki, ngi i biu ca nng dn dn ch v c th l ca mt b phn cng nhn b li cun vo con ng ca giai cp t sn v qun mt ch ngha quc t. Chnh ph mi gm nhng bn cng khai ng h v bnh vc cuc chin tranh quc ch ngha chng nc c, ngha l ng h cuc chin tranh tin hnh trong s lin minh vi nhng chnh ph quc ch ngha Anh v Php, mt cuc chin tranh cp bc v xm chim cc nc khc nh c-m-ni-a, Ga-li-xi-a, Cn-xtan-ti-n-pn, v.v.. Chnh ph mi khng th mang li cho nhn dn Nga (cng khng th mang li cho cc dn tc m chin tranh lm cho h lin kt vi chng ta) ho bnh, bnh m, t do hon ton, v chnh v th m giai cp cng nhn phi tip tc u tranh cho ch ngha x hi v ho bnh, phi li dng tnh hnh mi vo mc ch v gii thch tnh hnh y cho qun chng nhn dn rng ri nht. Chnh ph mi khng th mang li ho bnh, v n i din cho bn t bn v a ch cng nh v n b nhng hip c v ngha v ti chnh tri buc vi bn t bn Php v Anh. Cho nn, trc ht v trn ht, phong tro dn ch - x hi Nga, trung thnh vi ch ngha quc t, phi gii thch cho qun chng nhn dn ang mong i ho bnh, cho qun chng thy rng di s thng tr ca chnh ph th khng th c ho bnh. Trong li ku gi u tin gi nhn dn (17. III.), chnh ph khng h ng n vn ch yu v c bn hin nay l ho bnh. Chnh ph gi b mt nhng hip

V. I. L-nin 1916

V. I. L-nin

Trang u bn tho ca V. I. L-nin "S tho lun c ng ngy 4 (17) thng Ba 1917" nh thu nh

V. I. L - n i n

S tho lun cng ngy 4 (17) thng Ba 1917

c n cp do ch Nga hong k kt vi Anh, Php, , Nht, v.v.. N mun giu khng cho nhn dn bit r s tht v chng trnh qun s ca n, v vic n ch trng tip tc chin tranh v nh bi c. N khng c kh nng thc hin iu m cc dn tc hin ang cn n: ngh ngay v cng khai vi cc nc giao chin thc hin mt cuc nh chin tc khc, v sau k kt ho c trn c s hon ton gii phng cc thuc a v tt c cc n c ph thuc v khng c y quyn. Mun thc hin c nhng iu , th cn c mt chnh ph cng nhn lin minh, th nht l vi qun chng ngho kh nht trong nng dn; th hai l lin minh vi cng nhn cch mng ca tt c cc nc giao chin. Chnh ph mi khng th mang li bnh m cho nhn dn. M qun chng b i kh v thiu lng thc, v s phn phi lng thc t chc ti, v iu ch yu l v bn a ch v bn t bn chim ot lng thc, th khng mt quyn t do no c th tho mn c h. mang li bnh m cho nhn dn, cn c nhng bin php cch mng chng bn a ch v bn t bn, v ch c mt chnh ph cng nhn mi c th thc hin c nhng bin php . Sau ht, chnh ph mi cng khng th mang li t do hon ton cho nhn dn, mc d bn tuyn ngn ngy 17. III. 1917 ca n ch chuyn ni n t do chnh tr m khng ni n nhng vn khc khng phi l km quan trng hn. Chnh ph mi mu toan tho hip vi triu vua R-ma-np, v chnh ph ny ngh l nu Ni-c-lai II thoi v v c mt tn trong dng h R-ma-np lm ph chnh cho con hn, th n s cng nhn triu vua , khng cn m xa n ch ca nhn dn. Trong bn tuyn ngn ca n, chnh ph mi ha hn mi th t do, nhng n khng thi hnh ngha v trc tip v tt yu ca n l: thc hin ngay cc quyn t do, binh lnh

V. I. L - n i n

S tho lun cng ngy 4 (17) thng Ba 1917

tuyn chn cc s quan, v.v., n nh vic bu c cc uma thnh ph P-tc-bua, Mt-xc-va v cc thnh ph khc theo cch u phiu tht s ph thng, ch khng phi ch c nam gii mi c bu, mi dinh th ca nh n c v mi cng trnh kin trc cng cng cho nhn dn dng lm ch hi hp, n nh vic bu c mi c quan a ph ng v cc hi ng a ph ng cng theo cch u phiu tht s ph thng, xo b mi s hn ch quyn t qun a ph ng, bi min tt c nhng vin chc do trn c ra gim st cc c quan t qun a ph ng, m bo khng nhng quyn t do tn ng ng m c quyn t do khng tn ng ng, lp tc tch nh tr ng khi gio hi v gii phng nh tr ng khi s bo h ca cc vin chc, v.v.. Ton b bn tuyn ngn do chnh ph mi cng b ngy 17. III. lm cho ngi ta hon ton khng tin vo n v n ch gm ton nhng li ha hn v khng thc hin ngay lp tc bt c mt bin php khn cp nht no m ngi ta hon ton c th v phi p dng ngay by gi. Trong cng lnh ca mnh, chnh ph mi khng h ng g n ch ngy lm 8 gi, n nhng bin php khc nhm ci thin, v mt kinh t, tnh cnh ca cng nhn, n vic trao li rung t cho nng dn, n vic chuyn giao khng phi chuc tt c rung t ca a ch cho nng dn; do khng ng g n nhng vn bc thit y, nn n l r bn cht t bn v a ch ca n. Ch c mt chnh ph cng nhn da th nht l vo qung i qun chng nng dn, vo cng nhn nng nghip v nng dn ngho, v th hai l vo s lin minh vi cng nhn cch mng tt c cc nc giao chin, mi c th mang li cho nhn dn ho bnh, bnh m vo t do hon ton.

Cho nn giai cp v sn cch mng ch c th coi cuc cch mng ngy 1 (14). III. l thng li bc u ca mnh, l thng li rt cha y trn con ng quang vinh ca mnh, v khng th khng t t cho mnh nhim v phi tip tc cuc u tranh v ch cng ho dn ch v ch ngha x hi. hon thnh nhim v ny, giai cp v sn v ng cng nhn dn ch - x hi Nga phi li dng trc ht quyn t do tng i v khng y m chnh ph mi ban b, quyn t do m ngi ta ch c th m bo v m rng ra c bng cch tip tc cuc u tranh cch mng kin quyt v bn b hn na. iu cn thit l tt c qun chng lao ng nng thn v thnh th, cng nh qun i phi bit r s tht v chnh ph hin nay v thi thc s ca chnh ph i vi nhng vn bc thit. Cn phi t chc cc X-vit i biu cng nhn v cn phi v trang cng nhn; cn phi thnh lp nhng t chc ca giai cp v sn trong qun i (chnh ph mi cng ha hn cho qun i hng nhng quyn li chnh tr) v trong nng thn; v c bit cng cn phi c t chc giai cp ring ca cng nhn nng nghip lm thu. Ch c lm cho qun chng dn c rng ri nht hiu bit tin tc v c t chc li, th mi bo m c thng li hon ton cho giai on tip theo ca cch mng v bo m cho chnh ph cng nhn nm c chnh quyn. thc hin nhim v , trong thi k cch mng v di nh hng nhng bi hc au n ca chin tranh th dn chng c th hiu c nhim v trong mt thi gian v cng ngn hn so vi di nhng iu kin bnh thng, cn phi c tnh c lp v t tng v v t chc ca ng ca giai cp v sn cch mng, l chnh ng vn trung thnh vi ch ngha quc t v khng b m hoc bi nhng li di tr ca giai cp t sn l giai

V. I. L - n i n

cp ang la di nhn dn bng nhng li l v "bo v t quc" trong cuc chin tranh quc ch ngha n cp hin nay. Khng nhng chnh ph hin nay khng c kh nng gii thot nhn dn khi cuc chin tranh quc ch ngha v bo m ho bnh, m c mt chnh ph cng ho dn ch - t sn, nu ch gm c K-ren-xki v cc nh x hi - i quc dn tu v "mc-xt" khc, th cng khng c kh nng lm c nhng vic . Chnh v th m chng ta khng th tham gia bt c mt khi no, bt c lin minh no v ngay c bt c mt hip nh no vi nhng cng nhn thuc phi v quc, cng nh vi khuynh hng Gv-d-p - P-t-r-xp - Ts-khn-k-li - Kren-xki, v.v., hoc vi bn ging nh Ts-kh-t-d, v.v. ang c mt lp trng dao ng v khng r rt trong vn cn bn . Nhng hip nh loi ny khng nhng s lm cho qun chng nhn thc sai v lm cho h ph thuc vo giai cp t sn quc ch ngha Nga, m cn lm yu v ph hoi vai tr lnh o ca giai cp v sn trong hot ng nhm gii thot nhn dn khi cuc chin tranh quc ch ngha v bo m mt nn ho bnh tht s vng chc gia cc chnh ph cng nhn tt c cc nc.
In ln u nm 1924 trong Vn tp L-nin, t. II Theo ng bn tho

in gi nhng ngi bn-s-vch tr v nga3

Sch lc ca chng ta: hon ton khng tn nhim, khng ng h chnh ph mi mt cht no c; c bit nghi ng Kren-xki; v trang giai cp v sn l bo m duy nht; bu c ngay u-ma P-t-r-grt; khng xch li gn cc ng phi khc mt cht no c. in iu cho P-t-r-grt.

U-li-a-np
Vit bng ting Php ngy 6 (19) thng Ba 1917 ng ln u bng ting c ngy 29 thng Ba 1917 trn bo "Volksrecht", s 75; in bng ting Nga nm 1930 trong Vn tp L-nin, t. XIII Theo ng bn tho Dch t ting Php

10

Li tuyn b gi bo "Volksrecht"

11

ha. Nhng cuc bu c ny c th gip cho giai cp v sn t chc v tng cng v tr cch mng ca mnh.

N. L-nin
Vit sau ngy 6 (19) thng Ba 1917
4

Li tuyn b Gi bo "Volksrecht"

ng ngy 29 thng Ba 1917 trn bo "Volksrecht", s 75 In ln u bng ting Nga nm 1949 trong V. I. L-nin. Ton tp, xut bn ln th 4, t. 23

Theo ng bn ng trn bo Dch t ting c

Nhiu bo c ng mt cch xuyn tc bc in ti gi ngy th hai 19 thng Ba ti Xcan-i-na-v cho mt vi ng vin ng chng ti tr v Nga v c hi kin ti v sch l c m nhng ng i dn ch - x hi phi theo. Bc in ca ti nh sau: "Sch l c ca chng ta: hon ton khng tn nhim, khng ng h chnh ph mi mt cht no c; c bit nghi ng K-ren-xki; v trang giai cp v sn l bo m duy nht; bu c ngay u-ma P-t-rgrt (hi ng thnh ph); khng xch li gn cc ng phi khc mt cht no c. in iu cho Pt-r-grt". Ti gi bc in ny nhn danh nhng u vin ngoi n c ca Ban chp hnh trung ng, ch khng phi nhn danh bn thn Ban chp hnh trung ng. Ti khng ni n Quc hi lp hin, m ni n vic bu cc c quan th chnh. Vic bu Quc hi lp hin trong lc ny ch l mt li ha sung thi. C th v cn phi tin hnh ngay vic bu u-ma thnh ph P-t-r-grt, nu chnh ph thc s c kh nng thc hin nhng quyn t do

12

13

Th t nc ngoi gi v 5

14

15

Th t nc ngoi gi v
Th s 1

Giai on u Ca cuc cch mng th nht 6 Cuc cch mng th nht do chin tranh quc ch ngha th gii gy ra, bng n. Cuc cch mng u tin chc chn s khng phi l cuc cch mng cui cng. Theo nhng ti liu t i m ngi ta c c Thy-s, th giai on u ca cuc cch mng th nht , tc l cuc cch mng Nga ngy 1 thng Ba 1917, kt thc. Giai on u chc chn s khng phi l giai on cui cng ca cuc cch mng ca chng ta. Lm sao li c th xy ra ci "php l" l ch trong vng 8 ngy, thi gian do ng Mi-li-u-cp nu ln trong bc in khoc lc gi cho tt c nhng i din ca nc Nga nc ngoi, mt ch qun ch tn ti sut hng bao th k v, bt chp tt c, ng vng c trong ba nm y dy nhng trn chin u giai cp cc k ln lao do ton th nhn dn tin hnh t 1905 n 1907, m li b sp c? Lch s cng nh thin nhin khng h bit c php l, nhng mi bc ngot t ngt ca lch s, k c mi cuc cch mng, u c ni dung phong ph, u c nhng s phi hp bt ng v c o ca cc hnh thc u tranh v ca cc quan h so snh gia cc lc lng i ch, khin cho c nhiu s vic xem chng nh l k l i vi tr tu ca mt k tm thng.

16

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

17

Mun cho nn qun ch Nga hong c th sp trong my ngy, th cn phi c s kt hp mt lot nhng iu kin c tm quan trng lch s th gii. Chng ta hy ch ra y nhng iu kin ch yu. Nu giai cp v sn Nga, trong ba nm, t 1905 n 1907, khng tin hnh nhng trn chin u giai cp cc k ln lao v khng c ngh lc cch mng, th cuc cch mng th hai khng c nhanh chng n nh th, ngha l giai on u ca n khng th hon thnh c trong my ngy. Cuc cch mng th nht (1905) xi su t, nh ht gc r nhng thin kin lu i, thc tnh hng triu cng nhn v hng chc triu nng dn tham gia sinh hot chnh tr v u tranh chnh tr, lm cho tt c cc giai cp (v tt c cc ng ch yu) trong x hi Nga biu l cho nhau v cho ton th gii bit r bn cht tht s ca mnh, tng quan tht s v li ch ca mnh, v lc lng ca mnh, v phng thc hnh ng ca mnh, v mc ch trc mt v lu di ca mnh. Cuc cch mng th nht v thi k phn cch mng tip theo (1907 - 1914) lm l r ton b thc cht ca ch qun ch Nga hong, y ch ti "gii hn cui cng" ca n, bc trn tt c s thi nt, s xu xa ca n, tt c s v lim s v s i try ca ci b l ng h Nga hong ng u l con qu Ra-xpu-tin, bc trn tt c s tn c ca dng h R-ma-np nhng tn st nhn lm cho nc Nga ngp mu ca ngi Dothi, ca cng nhn, ca ngi cch mng, nhng tn a ch "hng u trong nhng a ch bnh ng" chim hu hng triu -xi-a-ti-na rung t v sn sng lm mi vic tn nhn, phm mi ti c, sn sng lm ph sn v bp nght bao nhiu cng dn cng c duy tr "quyn t hu thing ling" ca chng v ca giai cp chng. Khng c cuc cch mng 1905 - 1907, khng c cuc phn cch mng 1907 - 1914, th tt c cc giai cp trong nhn

dn Nga v trong cc dn tc sng trn t Nga khng th c mt "s t biu l ra" chnh xc nh th; v cng khng ti no xc nh c thi ca cc giai cp i vi nhau v i vi ch qun ch Nga hong, thi l r ra trong 8 ngy ca cuc cch mng hi thng Hai - thng Ba 1917. Nu c th ni bng t d bng by, th cuc cch mng tm ngy c "biu din" ng nh sau khi n c din tp tng phn v din tp ton b n mi ln; "cc din vin" u bit nhau, bit vai tr ca mnh, v tr ca mnh, bi cnh ca mnh, bit mt cch tng tn, cn k, bit n c nhng sc thi quan trng i cht ca nhng xu hng chnh tr v nhng phng php hnh ng. Nhng nu 12 nm sau, cuc cch mng th nht, cuc i cch mng 1905 m cc ngi Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp cng vi bn tay sai ca h ln n l mt cuc "phin lon ln", dn n cuc cch mng "huy hong" v "vinh quang" nm 1917 m bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp tuyn b l "vinh quang" v n (tm thi) em chnh quyn li cho h, th cn cn phi c mt "ngi o din" v i, mnh v vn nng, c kh nng, mt mt, y rt nhanh tin trnh lch s th gii, v mt khc, gy nn nhng cuc tng khng hong mnh lit cha tng thy v kinh t, chnh tr, trong cc nc v trn trng quc t. Ngoi vic y nhanh mt cch l thng tin trnh lch s th gii ra, cn cn phi c nhng bc ngot c bit t ngt cho, n mt trong nhng bc ngot , c xe ch qun ch b bt mu v bn nh ca dng h R-ma-np c th b nho ngay lp tc. "Ngi o din" vn nng , lc lng thc y mnh lit chnh l cuc chin tranh quc ch ngha th gii. Cuc chin tranh l chin tranh th gii, iu hin nay khng cn phi bn ci g na, v M v Trung-

18

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

19

quc ngy nay b cun ht vo cuc chin tranh mt na ri, v mai y tt phi b cun ht hon ton vo . V c hai pha, cuc chin tranh u l chin tranh quc ch ngha, iu hin nay khng cn phi bn ci g na. Ch c bn t bn v bn tay sai ca chng, bn x hi i quc v x hi - s-vanh, hoc nu ch danh nhng nhn vt chnh tr c ting Nga, ch khng phi dng nhng nh ngha c tnh cht ph phn chung chung, th ch bn Gu-ts-cp v bn Lvp, bn Mi-li-u-cp v bn Sin-garp mt bn, ch bn Gv-d-p, bn P-t-r-xp, bn Tskhn-k-li, bn K-ren-xki v bn Ts-kh-t-d mt bn, mi c th ph nhn hay xo m s tht . Chin tranh v lun l do giai cp t sn c hoc do giai cp t sn Anh - Php tin hnh cng u nhm mc ch cp bc cc nc khc, bp nght cc dn tc nhc tiu, thng tr th gii v mt ti chnh, chia v chia li thuc a, cu ch t bn ch ngha ang giy cht, bng cch la bp v chia r cng nhn cc nc. Do tnh tt yu khch quan, chin tranh quc ch ngha t phi lm cho cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn chng li giai cp t sn pht trin v cng nhanh chng v tr nn kch lit cha tng thy, cuc chin tranh t phi bin thnh ni chin gia cc giai cp th ch.

Ba phe chnh tr , ba lc lng chnh tr ch yu l: 1) ch qun ch Nga hong, k cm u bn a ch - ch nng n, bn quan li c v bn tng soi; 2) giai cp t sn v a ch Nga thuc ng thng Mi v ng dn ch - lp hin, theo sau chng c giai cp tiu t sn (m nhng i din ch yu l K-ren-xki v Ts-kh-t-d); 3) X-vit i biu cng nhn ang tm bn ng minh trong ton b giai cp v sn v trong ton th qun chng dn ngho, ba lc lng chnh tr ch yu t bc l ra mt cch ht sc r rng ngay c trong 8 ngy ca "giai on u", ngay c i vi mt ngi quan st rt xa ni xy ra nhng s bin v bt buc phi cn c theo nhng tin in bo ngho nn ca bo ch nc ngoi, nh ngi vit nhng dng ny. Nhng trc khi ni t m hn n iu , ti phi tr li on th ca ti bn v mt nhn t cc k quan trng: chin tranh quc ch ngha th gii. Chin tranh tri cht cc c ng quc tham chin, cc nhm t bn tham chin, "cc ng ch" trong ch t bn ch ngha, cc ch n trong ch n l t bn ch ngha li vi nhau bng nhng dy xch st. Mt khi m mu l i sng chnh tr v x hi ca thi k lch s chng ta ang sng. Nhng ngi x hi ch ngha chy sang pha giai cp t sn hi u chin tranh, tt c nhng bn a-vt v Sai--man y c, bn Pl-kha-np - P-t-r-xp - Gv-d-p v ng bn Nga, tt c bn h u khng ngt gn c ln m h ht phn i "nhng o tng" ca nhng ngi cch mng, "nhng o tng" ca bn Tuyn ngn Ba-l 8, phn i ci "mng tng bun ci" mun bin chin tranh quc ch ngha thnh ni chin. Chng tn dng, bng mi ging, ci sc mnh, sc sng, kh nng thch ng m ch ngha t bn dng nh biu l, chng gip bn t bn lm cho giai cp cng

S chuyn bin bt u bng cuc cch mng hi thng Hai - thng Ba 1917, m giai on u ch cho chng ta thy, mt l, c hai lc lng cng nh vo ch Nga hong: mt bn l ton b giai cp t sn v a ch Nga vi tt c bn tay sai khng t gic ca chng v tt c nhng th lnh t gic ca chng l bn i s v t bn Anh - Php, cn bn kia l X-vit i biu cng nhn l t chc bt u thu ht cc i biu binh s v nng dn tham gia 7.

20

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

21

nhn cc nc "thch ng" vi n, thun phc, m hoc v chia r h. Nhng, "ci ngi hm trc, hm sau ngi ci". Giai cp t sn khng th tr hon lu c cuc khng hong cch mng do chin tranh gy nn. Cuc khng hong ang pht trin nh nc v b trong tt c cc nc, t nc c l nc, theo li mt nh quan st va mi n thm nc y, ang tri qua "mt nn i c t chc rt ti tnh", cho n nc Anh v nc Php l nhng nc cng sp b i nhng vic t chc li km "ti tnh" hn nhiu. L t nhin l cuc khng hong cch mng n ra nc Nga Nga hong sm hn ht, v , tnh trng tan r xy ra gh gm hn ht v giai cp v sn c tinh thn cch mng hn ht (khng phi do phm cht c bit ca n, m do truyn thng sinh ng ca "nm 1905"). Cuc khng hong c y nhanh thm do nc Nga v ng minh ca n lin tip b bi trn ht sc nng n. Nhng cuc bi trn lay chuyn ton b b my chnh quyn c v ton b ch c; nhng cuc bi trn lm cho tt c cc giai cp trong nhn dn cm ght ch c, lm cho qun i phn ut, lm cht mt s ln bn ch huy c xut thn t bn qu tc h bi hoc t bn quan li v cng mc nt, v thay th bn bng nhng phn t tr tui, sung sc, ch yu l thuc cc tng lp t sn, bnh dn v tiu t sn. Nhng ngi cng nhin qy ly trc giai cp t sn hoc ch l khng c kh tit thi, trc kia vn la v h ht phn i "ch ngha tht bi", th by gi phi ng trc mt s tht l: mi lin h lch s gia s tht bi ca ch qun ch Nga hong lc hu nht v d man nht vi bc u ca m chy cch mng. Nh ng nu nhng cuc bi trn hi u chin tranh c tc dng l mt nhn t tiu cc y nhanh s bng

n, th s lin h gia t bn ti chnh Anh - Php, gia ch ngha quc Anh - Php vi t bn Nga thuc ng thng Mi v ng dn ch - lp hin li l mt nhn t y nhanh cuc khng hong bng cch trc tip t chc mt m mu chng Ni-c-lai R-ma-np. V mt cc k quan trng ca vn , bo ch Anh - Php m i khng ni n, v nhng l do d hiu, nhng bo ch c li nhn mnh mt cch c a. Chng ta, nhng ngi mc-xt, chng ta phi tnh to nhn thng vo s tht, khng bi ri v nhng li la phnh c tnh cht quan phng v ngoi giao ngt ngo ca cc nh ngoi giao v ca cc b trng ca nhm quc tham chin th nht, cng nh v nhng ci nhy mt v li ci ma ca bn i th ca chng v mt ti chnh v mt qun s, thuc nhm tham chin th hai. Ton b tin trnh cc s bin trong cuc cch mng thng Hai - thng Ba ch r rng cc i s qun Anh v Php, bn ny cng vi bn tay sai v "mi lin lc" ca h, t lu ht sc c gng mt cch tuyt vng nht ngn cn nhng hip c "ring r" v mt ho c ring r gia Ni-c-lai II (v y l Ni-c-lai cui cng, chng ta hy vng nh th v chng ta s c gng lm sao c nh th) v Vin-hem II, trc tip t chc mt v m mu cng vi ng thng Mi v ng dn ch - lp hin, cng vi b phn tng lnh v s quan trong qun i v trong n v bo v P-tc-bua, nhm trut b Ni-c-lai R-ma-np. Chng ta khng nn c o tng. Ch ri vo sai lm ca nhng k ging nh mt vi "phn t thuc Ban t chc" hoc thuc phi "men-s-vch"9 vn ng nghing gia xu hng Gvd-p - P-t-r-xp v ch ngha quc t, v rt thng ng theo ch ngha ho bnh tiu t sn, by gi sn sng tn dng "s tho hip" ca ng cng nhn vi bn dn ch - lp hin, "s ng h" ca ng cng nhn i vi bn dn ch - lp hin, v.v..

22

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

23

theo ng hc thuyt c (khng mc-xt cht no) c hc thuc lng ca h, nhng k che giu vic bn quc Anh - Php cng vi bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp m mu trut b "tn gy chin ch yu" l Ni-c-lai R-manp v thay hn bng nhng tn gy chin cng quyt hn, sung sc hn v c nng lc hn. S d cch mng thng li c nhanh v trit n th nhn b ngoi v nhn mt cch hi ht ch l v, do mt hon cnh lch s c bit c o, nhng tro lu hon ton khc nhau, nhng li ch giai cp hon ton bt ng, nhng khuynh hng chnh tr v x hi hon ton i lp nhau ho ln vi nhau v ho ln mt cch c bit "cht ch". l: m mu ca bn quc Anh - Php l nhng k thc y Mi-li-u-cp, Gu-ts-cp v ng bn cp ly chnh quyn tip tc cuc chin tranh quc ch ngha, tin hnh cuc chin tranh mt cch cn c lit v dai dng hn na, st hi thm hng triu cng nhn v nng dn Nga na ng trao li Cn-xtan-ti-n-pn... cho bn Gu-tscp, Xy-ri... cho bn t bn Php, M-d-p-ta-mi... cho bn t bn Anh, v.v.. Mt mt l nh vy. Cn mt khc l mt phong tro c tnh cht cch mng, su sc ca giai cp v sn v ca qung i qun chng nhn dn (tt c dn ngho thnh th v nng thn) u tranh ginh bnh m, ho bnh v t do

mt cc din no , h c gip sc bi cuc u tranh ca tn Biu-k-nn, tn Gu-ts-cp, tn Mi-li-u-cp v ng bn nhm thay th mt tn vua ny bng mt tn vua khc, v tt hn c l cng vn bng mt tn thuc dng hc R-ma-np! Tnh hnh l nh vy v ch l nh vy thi. Mt nh chnh tr khng s s tht, tnh to xem xt tng quan lc lng x hi trong cch mng, nh gi mi "thi cuc" khng nhng theo c tnh ny, c tnh ngy hm nay ca n, m cn theo nhng ng c su sc hn, theo mt tng quan su sc hn gia nhng li ch ca giai cp v sn v li ch ca giai cp t sn Nga cng nh trn ton th gii, th phi xt vn nh th v ch nh th m thi. Cng nhn P-t-r-grt cng nh cng nhn ton nc Nga chin u qun mnh chng ch qun ch Nga hong ginh t do, ginh rung t cho nng dn, ginh ho bnh chng li cuc tn st ca ch ngha quc. tip tc v y mnh thm cuc tn st , bn t bn quc ch ngha Anh - Php by mu lp k trong triu nh, cu kt vi bn s quan i cn v nhm t chc cuc m mu, xi by v gy hy vng cho bn Gu-ts-cp v bn Mi-liu-cp, ngm ngm t chc mt chnh ph mi sn t trc, chnh ci chnh ph ny nm chnh quyn sau khi cuc u tranh ca giai cp v sn nh nhng n u tin vo ch Nga hong. Chnh ph mi , chnh ph m trong nhng ngi thng Mi10 v nhng ngi "canh tn ho bnh"11, nhng k m hm qua l ng la ca tn Xt-l-pin git ngi, l Lvp v Gu-ts-cp, chim nhng chc v thc s quan trng, nhng v tr trng yu, nhng cng v quyt nh, nm qun i, vin chc, chnh ph m trong Mi-li-ucp v nhng ngi dn ch - lp hin 12 khc ch c dng trang tr, lm chiu bi, c nhng din vn ngt

thc s.
Hon ton l phi l, nu ni rng giai cp v sn cch mng Nga "ng h" ch ngha quc ca bn dn ch - lp hin v bn thng Mi, l ch ngha quc do tin bc ca Anh "dng ln" v cng b i nh ch ngha quc Nga hong. Cng nhn cch mng tng ph hu, ph hu c nhiu ri v s tip tc ph hu n tn nn tng ci ch qun ch Nga hong hn h, m khng h thch th cng nh khng h bi ri nu, trong nhng giai on lch s ngn ngi v c bit v

24

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

25

ngo theo kiu gio s, cn K-ren-xki "thuc phi lao ng" th ng vai k ba hoa la bp cng nhn v nng dn, chnh ph khng phi l mt nhm ngi c tp hp li mt cch ngu nhin. l nhng i biu ca mt giai cp mi ln nm chnh quyn Nga, giai cp bn a ch t bn ch ngha v bn t sn, bn t sn ny lu nay vn lnh o nc ta v mt kinh t v trong thi k cch mng 1905 - 1907 cng nh trong thi k phn cch mng 1907 - 1914 v cui cng, trong thi k chin tranh 1914 - 1917, vi mt mc nhanh chng l th ng, rt mau l t t chc li v mt chnh tr, bng cch chim ly c cc c quan t qun a phng, c ngnh gio dc quc dn, c cc i hi mi loi, c u-ma ln cc u ban cng nghip - qun s 13, v.v.. Giai cp mi ny "gn nh hon ton" nm chnh quyn tr c nm 1917; cho nn ngay sau nhng n u tin, ch Nga hong lin sp dn ch cho giai cp t sn. Chin tranh quc ch ngha i hi phi n lc ht sc, nn thc y nc Nga lc hu pht trin n mc khin chng ta "ngay tc khc" (thc ra th dng nh ngay tc khc) ui kp nc , nc Anh, gn ui kp n c Php, t n ch lp c mt chnh ph "i ngh", "lin hip" "dn tc" (ngha l thch hp tin hnh cuc chm git quc ch ngha v la phnh nhn dn). Bn cnh chnh ph y, tht ra ng trn gic cuc chin tranh hin i m xt, chnh ph ny ch l mt tn tay sai ca ci "hng bun" t ph: "Anh v Php", xut hin mt chnh ph cng nhn, mt chnh ph ch yu, khng chnh thc, ch a pht trin, t ng i yu, i din cho li ch ca giai cp v sn v ca tt c nhng dn ngho thnh th v nng thn. l X-vit i biu cng nhn P-t-r-grt, X-vit ny ang bt lin lc vi binh s v nng dn cng nh vi cng nhn nng

nghip, v tt nhin l bt lin lc c bit v trc ht vi nhng cng nhn nng nghip, hn l vi nng dn. l tnh hnh chnh tr thc t m chng ta trc ht phi c gng xc nh mt cch ht sc chnh xc khch quan, t ra sch lc mc-xt trn c s vng vng duy nht m n cn phi t, trn c s thc t. Ch qun ch Nga hong b nh bi, nhng cha hon ton b tiu dit. Chnh ph t sn thuc ng thng Mi v ng dn ch lp hin mun tin hnh chin tranh quc ch ngha "n cng", trn thc t ch l tn tay sai ca ci hng bun ca t bn ti chnh "Anh v Php", chnh ph buc phi ha cho nhn dn nhng quyn t do ti mc ti a v nhng th b th khng c hi ti vic duy tr quyn hnh ca n i vi nhn dn v duy tr kh nng tip tc cuc chm git quc ch ngha. X-vit i biu cng nhn, mt t chc ca cng nhn, mm non ca chnh ph cng nhn, i din cho li ch ca tt c qun chng dn c ngho kh nht, ngha l ca 9 10 dn c ang u tranh ginh ho bnh, bnh m, t do. Cuc u tranh ca ba lc lng y quyt nh tnh hnh hin nay, tnh hnh nh du bc chuyn t giai on th nht sang giai on th hai ca cch mng. Mu thun gia lc lng th nht v lc lng th hai

khng phi l mu thun su sc, m l mu thun tm thi, ch

do hon cnh lc by gi, do mt bc ngot t ngt ca cc s bin trong chin tranh quc ch ngha gy ra m thi. Ton b chnh ph mi u thuc phi bo hong, v ch ngha cng ho u li ca K-ren-xki r rng l khng ng n v khng xng ng l ca mt nh chnh tr; khch quan m ni, ch ngha cng ho l mt mnh kho chnh tr xo tr. Chnh ph mi cha tiu dit hn ch qun ch Nga hong, m

26

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

27

bt u cu kt vi dng vua a ch R-ma-np ri. Bn t sn thuc loi phi thng Mi v phi dn ch - lp hin cn c
ch qun ch ng u b my quan liu v qun i gi vng c quyn ca t bn chng li nhng ngi lao ng. K no ni rng cng nhn phi ng h chnh ph mi chng li th lc phn ng ca ch Nga hong (v c l chnh l bn P-t-r-xp, bn Gv-d-p, bn Ts-khn-k-li ang ni nh vy v c Ts-kh-t-d na cng ni nh th, mc du y ht sc quanh co) th k phn bi cng nhn, phn bi s nghip ca giai cp v sn, s nghip ho bnh v t do. V trn thc t, chnh chnh ph mi b t bn quc ch ngha, b chnh sch chin tranh v n cp quc ch ngha tri cht chn tay, bt u cu kt (m khng hi kin nhn dn!) vi nh vua, hot ng phc hi ch qun ch Nga hong, mi Mi-kha-in R-ma-np ln ngi, lo lng cng c ngai vng cho tn ny, lo thay nn qun ch chnh thng (hp php, da vo mt o lut c) bng mt nn qun ch kiu B-na-pc-t, theo li trng cu dn (da vo mt cuc b phiu gi mo l ca nhn dn). Khng, mun thc s chin u chng ch qun ch Nga hong, mun thc s m bo t do, khng phi ch trn li ni, khng phi trn li ha sung ca bn bm mp Mi-li-ucp v K-ren-xki, th khng phi l cng nhn phi ng h chnh ph mi, m chnh chnh ph y phi "ng h" cng nhn! V s m bo duy nht cho t do v cho vic hon ton ph ch Nga hong, l v trang giai cp v sn, cng c, m rng v pht huy vai tr, ngha v sc mnh ca X-vit i biu cng nhn. Ngoi ra, ch l li ni sung v li ni di, ch l s t la di ca nhng chnh khch thuc phe t do hay cp tin, ch l mnh kho bp bm m thi.

Hy gip cng nhn t v trang hoc t ra cng ng cn tr h lm vic v nh th th s nghip t do Nga s l v ch, ch qun ch s khng th phc hi li c v ch cng ho s c m bo. Nu khng, bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp s phc hi li ch qun ch v s khng my may thc hin, hon ton khng my may thc hin "nhng quyn t do" m chng ha hn. Tt c bn chnh khch t sn trong tt c cc cuc cch mng t sn u "ha sung" vi nhn dn v la bp cng nhn bng nhng li ha hn. Cuc cch mng ca chng ta l cch mng t sn, v th cng nhn phi ng h giai cp t sn, bn P-t-r-xp, bn Gv-d-p v bn Ts-kh-t-d hm nay u ni nh th, ging nh hm qua Pl-kha-np cng ni nh th. Chng ta, nhng ngi mc-xt, chng ta ni rng cuc cch mng ca chng ta l cch mng t sn, v th cng nhn phi lm cho nhn dn thy r s di tr ca bn chnh khch t sn, lm cho nhn dn ng tin vo li ni, m ch nn da vo lc lng ca mnh, vo t chc ca mnh, vo s on kt ca mnh v vo s v trang ca mnh. Chnh ph ca bn thng Mi v bn dn ch - lp hin, ca bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp khng th mang li cho nhn dn ho bnh, bnh m v t do, ngay c khi n thnh tht mun nh th (ch c tr con mi c th tin s thnh tht ca Gu-ts-cp v Lvp). Khng th mang li ho bnh, v l mt chnh ph ch chin, mt chnh ph ch trng tip tc cuc chm git quc ch ngha, mt chnh ph n cp ang mun cp bc c-m-ni-a, Gali-xi-a, nc Th-nh-k, mun chim ot Cn-xtan-ti-n-pn, mun chim li Ba-lan, Cuc-li-an-i-a, x Lt-va, v.v.. Chnh ph b bn t bn quc ch ngha Anh - Php tri cht chn tay li. T

28

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

29

bn Nga ch l mt chi nhnh ca ci "hng bun" quc t ang chi phi hng trm t rp v tn l "Anh v Php". Khng th mang li bnh m, v l mt chnh ph t sn. Nhiu lm th chnh ph cng s ch mang li cho nhn dn, nh nc c mang li, "mt nn i c t chc rt ti tnh". Song nhn dn khng mun chu i. Nhn dn s bit v chc chn l khng bao lu na s bit rng c bnh m v ngi ta c th ginh c bnh m, nhng ch c th ginh c bng nhng bin php khng sng phc tnh cht thing

ling ca t bn v rung t.
Khng th mang li t do, v chnh ph l chnh ph ca bn t bn v ca bn a ch, mt chnh ph s nhn dn v bt u cu kt vi dng vua R-ma-np. Trong mt bi khc, chng ta s bn n nhng nhim v sch lc trong hnh ng trc mt ca chng ta i vi chnh ph y. Trong bi , chng ta s ch r ci g l c im ca tnh hnh hin nay bc chuyn t giai on th nht sang giai on th hai ca cch mng; v ti sao khu hiu, "nhim v trc mt" lc ny phi l: hi anh ch em cng

nhn, trong cuc ni chin chng ch Nga hong, anh ch em thc hin c nhng k tch ca ch ngha anh hng v sn v nhn dn, by gi anh ch em cn phi thc hin c nhng k tch ca t chc v sn v ton dn, chun b cho thng li ca mnh trong giai on th hai ca cch mng. V lc ny chng ta ch phn tch cuc u tranh giai cp v
tng quan lc lng giai cp trong giai on hin ti ca cch mng, nn chng ta cn phi t ra cu hi ny: ai l ng minh ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin ti? Giai cp v sn c hai ng minh: mt l, ng o qun chng na v sn v mt b phn ng i tiu nng Nga, khi qun chng ny ng hng chc triu ng i v

chim tuyt i a s trong dn c. Ho bnh, bnh m, t do v rung t u cn thit cho khi qun chng . Tt nhin, khi qun chng ny s chu t nhiu nh hng ca giai cp t sn v nht l ca giai cp tiu t sn m h gn hn ht do iu kin sinh sng ca h, h ng nghing gia giai cp t sn v giai cp v sn. Nhng bi hc au n ca chin tranh bn Gu-ts-cp, Lvp, Mi-li-u-cp v ng bn tin hnh chin tranh cng cng quyt hn, th nhng bi hc s cng au n hn na, nht nh s y khi qun chng ny n vi giai cp v sn v s buc h i theo giai cp v sn. Gi y, chng ta phi li dng s t do tng i ca ch mi v li dng nhng X-vit i biu cng nhn trc ht v trn ht gng sc gio dc v t chc khi qun chng . Mt trong nhng nhim v quan trng nht l thnh lp nhng X-vit i biu nng dn, nhng X-vit i biu cng nhn nng nghip. Khi lm vic , chng ta s c gng khng nhng lm cho cng nhn nng nghip thnh lp c nhng X-vit ring ca h, m cn c gng lm cho nng dn ngho v tng thiu t t chc li mt cch ring bit vi nng dn kh gi. Trong th sau, chng ta s bn n nhng nhim v c bit v nhng hnh thc c bit ca ci t chc m ngy nay chng ta ang cn ti mt cch bc thit. Th hai, ng minh ca giai cp v sn Nga l giai cp v sn ca tt c cc nc tham chin v ca tt c cc nc ni chung. Hin nay, ng minh ang b chin tranh nng, v chu u nhng k pht ngn cho n thng l nhng ngi x hi - s-vanh chy theo giai cp t sn, nh Pl-khanp, Gv-d-p v P-t-r-xp Nga. Nhng mi thng ca cuc chin tranh quc ch ngha li lm cho giai cp v sn thot khi nh hng ca chng thm mt bc, v cch mng Nga nht nh s y nhanh qu trnh vi mt quy m rng ln.

30

V. I. L - n i n

31

Vi hai ng minh , giai cp v sn li dng nhng c im ca giai on qu hin nay, c th i ti v s i ti ch ginh c trc ht l ch cng ho dn ch v thng li hon ton ca nng dn i vi a ch, ch khng phi ch na qun ch Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp, sau na l ch ngha x hi l ch duy nht s mang li ho bnh, bnh m v t do cho cc dn tc b kit qu v chin tranh.

Th t nc ngoi gi v
Th s 2

Chnh ph mi v giai cp v sn Cho n ngy hm nay (8 (21) thng Ba), ti liu ch yu m ti c trong tay l t "Times" (Tai-m)14, t bo c tnh cht bo th nht, t sn nht Anh, ra ngy 16/III., c ng tm tt nhng tin tc v cuc cch mng Nga. Hin nhin l kh m tm c mt ngun tin no c cm tnh hn th y l ni mt cch nh i i vi chnh ph Gu-ts-cp v Mi-liu-cp. Sau y l li ca phng vin bo bo tin t P-tc-bua vo th t, ngy 1 (14) thng Ba, lc ch mi c Chnh ph lm thi th nht, ngha l Ban chp hnh ca u-ma gm c 13 ngi, ng u l Rt-di-an-c, v theo bo y th trong s cc u vin ca n, c hai ngi "x hi ch ngha" l K-renxki v Ts-kh-t-d15: "Hm qua, mt nhm 22 i biu trng c trong Hi ng nh nc, l Gu-ts-cp, Xta-kh-vch, T-ru-b-tx-ci, gio s Va-xi-li-p, Grim, Vc-nt-xki v mt s ngi khc, gi n Nga hong mt bc in" cu xin Nga hong hy cu "hong triu", v.v., v.v., bng cch triu tp u-ma v ch nh v th lnh chnh ph c "ton quc tn nhim". Phng vin vit: "Cho n nay, cha bit hong quyt nh nh th no hong hm nay s n, nhng c mt iu ht sc chc chn. Nu hong khng tho mn ngay tc khc nhng nguyn vng ca nhng phn t n ho nht trong s qun thn

N. L-nin
Vit ngy 7 (20) thng Ba 1917 ng c rt gn ngy 21 v 22 thng Ba 1917 trn bo "S tht", s 14 v 15 In ton vn ln u nm 1949 trong V. I. L-nin. Ton tp, xut bn ln th 4, t. 23 Theo ng bn sao nh my, c i chiu vi bn ng trn bo "S tht"

32

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

33

trung thnh vi hong , th nh hng hin nay ca Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc s hon ton chuyn vo tay nhng ngi x hi ch ngha l nhng ngi ang mong mun thnh lp ch cng ho, nhng h li khng c kh nng thit lp bt k mt chnh ph n nh no, v nht nh s dn nc Nga n ci tnh trng l trong nc th c tnh trng v chnh ph, ngoi nc th mc tai ho...". Tht l khn ngoan v chnh tr v r rng bit bao phi khng? Ngi ng o Anh (nu khng phi l ng i lnh o) ca bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp hiu r bit bao v mi tng quan lc l ng v li ch giai cp! "Nhng phn t n ho nht trong s qun thn trung thnh", tc l bn a ch v t bn thuc phi qun ch ang mun nm ly chnh quyn, hiu rt r rng khng th th "nh hng" s chuyn vo tay "nhng ng i x hi ch ngha". Ti sao li vo tay chnh "nhng ng i x hi ch ngha" m khng vo tay nhng ng i khc? V ng i ng o ca Gu-ts-cp Anh nhn thy rt r l khng c v khng th c mt lc l ng x hi no khc trn v i chnh tr. Giai cp v sn hon thnh cch mng, t r tinh thn anh dng, mu, li cun c rt ng o qun chng lao ng v dn ngho; h i bnh m, ho bnh v t do; h i thnh lp ch cng ho v c cm tnh vi ch ngha x hi. Th m mt nhm a ch v t bn, ng u l bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp, li mun la gt ch hay nguyn vng ca i a s, mun cu kt vi ch qun ch ang sp , mun ng h n, cu n: tu b h, xin ngi hy c ch nh Lvp v Gu-tscp, chng ti s ng h ch qun ch, chng li nhn dn. Ton b ngha, thc cht ca chnh sch ca chnh ph mi l nh th ! Nh ng lm th no bin h cho s la bp nhn dn,

lng gt nhn dn, i ngc li ch ca tuyt i a s dn c? Mun th cn phi vu co nhn dn l mt th on c nhng vnh vin mi ca giai cp t sn. Th l ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh lin vu co, chi ra v vng ra: "trong nc th c tnh trng v chnh ph, ngoi nc th mc tai ho", khng c "bt k mt chnh ph n nh no"!! Tht l sai, ngi ng o ca Gu-ts-cp ng knh ! Cng nhn mun thnh lp ch cng ho, m ch cng ho l mt chnh ph "n nh" hn ch qun ch rt nhiu. Ly g m bo vi nhn dn rng mt tn R-manp th hai li s khng dng ln mt tn Ra-xpu-tin th hai na? Tai ha th chnh l do vic tip tc chin tranh, ngha l do chnh ph mi, mang li. Ch c ch cng ho v sn c cng nhn nng nghip, nng dn ngho v dn ngho thnh th ng h, mi c th m bo ha bnh, mang li bnh m, trt t v t do m thi. Nhng ting ku go chng li tnh trng v chnh ph ch l che y nhng mc ch v li ca bn t bn ang ao c lm giu bng chin tranh, bng nhng khon cho vay tin hnh chin tranh, ang ao c khi phc ch qun ch chng li nhn dn.
Phng vin li vit tip: "... Hm qua, ng dn ch - x hi cng b mt bn hiu triu c ni dung cc k phin lon v pht hnh bn hiu triu khp thnh ph. H" (tc ng dn ch - x hi) "l nhng nh khng lun thun tu, nh ng trong mt thi k nh thi k hin nay th kh nng tc hi ca h tht l to ln. ng K-ren-xki v ng Ts-kh-t-d bit rng nu khng c cc s quan v nhng phn t n ha hn trong nhn dn ng h th khng hy vng g c th trnh khi tnh trng v chnh ph, nhng h buc lng phi coi trng nhng ngi bn t sng sut hn ca mnh v v tnh y h ti ch c thi lm kh khn cho nhim v ca Ban chp hnh lm thi..."

34

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

35

i nh ngoi giao, ngi ng o v i ca Gu-ts-cp Anh! Ngi l b mt mt cch "t sng sut" bit chng no! "ng dn ch - x hi" v "nhng ngi bn t sng sut hn" m "K-ren-xki v Ts-kh-t-d buc lng phi coi trng", chc hn l Ban chp hnh trung ng hoc Ban chp hnh P-tc-bua ca ng ta, ng c khi phc ti Hi ngh thng Ging 191216, chc hn l chnh "nhng ngi bns-vch" m bn t sn lun lun tho m l "nhng nh khng lun" v trung thnh vi "l lun", ngha l vi nhng nguyn l, nguyn tc, hc thuyt v mc ch ca ch ngha x hi. Ci m ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh tho m l c tnh cht phin lon v khng lun, th r rng l bn hiu triu17 v thi ca ng ta ku gi u tranh cho ch cng ho, cho ho bnh, u tranh ph hu hon ton ch qun ch Nga hong, u tranh i bnh m cho nhn dn. Mang li cho nhn dn bnh m v ho bnh, l ch trng phin lon, cn mang li chc v b trng cho Gu-tscp v Mi-li-u-cp th li l "trt t". Lun iu c rch nhm tai ri! Vy theo nhn xt ca ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh th sch lc ca K-ren-xki v Ts-kh-t-d l nh th no? Sch lc dao ng: mt mt th ngi ng o ca Gu-tscp khen ngi h, cho rng h "bit" (tht l nhng cu b rt ngoan! nhng k thng minh!) rng nu khng c "s ng h" ca cc s quan v nhng phn t n ho hn th khng th no trnh khi tnh trng v chnh ph (cn chng ta th cho n nay vn ngh v tip tc ngh, mt cch ph hp vi l lun ca chng ta, vi hc thuyt x hi ch ngha ca chng ta, rng chnh bn t bn em tnh trng v chnh ph v chin tranh n cho x hi loi ngi, rng ch c chuyn ton b chnh quyn vo tay

giai cp v sn v dn ngho, mi c th gii phng chng ta khi chin tranh, khi tnh trng v chnh ph v nn i!). Mt khc, li cho rng h " buc lng phi coi trng" "nhng ngi bn t sng sut hn ca mnh", ngha l nhng ngi bn-s-vch, ng cng nhn dn ch - x hi Nga c Ban chp hnh trung ng khi phc v thng nht li. Th th lc lng no "buc" K-ren-xki v Ts-kh-t-d phi "coi trng" ng bn-s-vch m h khng bao gi trong ng y, v chnh ngay h hoc nhng ngi pht ngn ca h trn bo ch ("nhng ngi x hi ch ngha - cch mng", "x hi ch ngha nhn dn"18, nhng ngi "men-s-vch trong Ban t chc", v.v.) lun lun chi bi, ln n, t co ng y l mt nhm nh khng ng k hot ng b mt, mt tng phi khng lun, v.v.? Trong thi k cch mng, ng lc hot ng ca qun chng chim u th, th c khi no v c u ngi ta li thy nhng nh chnh tr u c lnh mnh "coi trng" "nhng nh khng lun" khng?? Ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh ng thng hi ca chng ta bi ri, chng bit u cui ra sao c, khng bit ni di n cng, cng khng bit ni ht s tht, v t lt mt n mnh. iu bt buc K-ren-xki v Ts-kh-t-d phi coi trng ng dn ch - x hi do Ban chp hnh trung ng thng nht li, chnh l nh hng ca ng trong giai cp v sn, trong qun chng. Mc d cc i biu ca chng ta b giam gi v y i Xi-bi-ri ngay t 1914, mc d Ban chp hnh ng b P-tc-bua b khng b d di v b giam gi v trong thi k chin tranh b mt hot ng chng chin tranh v chng Nga hong, nhng ng chng ta vn hot ng cng vi qun chng v giai cp v sn cch mng. Ngn ng Anh c cu: "S tht bao gi cng b ng

36

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

37

bnh". Tha ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh rt ng knh, hy cho php ti nhc ngi cu ! "Bn thn" ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh phi tha nhn l ng chng ta lnh o hay t ra ht lng ht d gip cng nhn P-tc-bua trong nhng ngy cch mng v i. ng ta cng phi tha nhn l K-ren-xki v Ts-kh-td dao ng gia giai cp t sn v giai cp v sn. Phi Gv-d-p, "phi v quc", tc l bn x hi - s-vanh, tc l bn bo v cuc chin tranh quc ch ngha, n cp, hin nay u i theo hn giai cp t sn ri; K-ren-xki cng ng hn sang pha giai cp t sn v tham gia ni cc, tc l Chnh ph lm thi th hai; Ts-kh-t-d th cha i, ng ta cn nghing ng gia mt bn l Chnh ph lm thi ca giai cp t sn, bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-ucp, v mt bn l "chnh ph lm thi" ca giai cp v sn v qun chng ngho kh trong nhn dn, X-vit i biu cng nhn v ng cng nhn dn ch - x hi Nga do Ban chp hnh trung ng thng nht li. Nh vy cch mng xc nhn iu m chng ta c bit nhn mnh khi ku gi cng nhn hy hiu r s khc nhau v mt giai cp gia cc ng phi ch yu v cc xu hng ch yu ca phong tro cng nhn v ca giai cp tiu t sn, iu m chng ta vit, chng hn trn t "Ngi dn ch - x hi"19, s 47, xut bn Gi-ne-v, cch y gn mt nm ri, tc l ngy 13 thng Mi 1915: "Cng nh tr c y, by gi chng ta vn cho rng vic nhng ng i dn ch - x hi tham gia Chnh ph cch mng lm thi cng vi giai cp tiu t sn dn ch, c h k h n g p h i cng vi bn cch mng - s-vanh, l c th chp nhn c. Chng ta cho rng nhng ng i no mun nh bi ch Nga hong nh bi nc c, c p bc cc n c khc, cng c ch thng tr ca

nhng ngi i Nga i vi cc dn tc khc nc Nga, v.v., th l nhng ng i cch mng - s-vanh. Nn tng ca ch ngha s-vanh cch mng l a v giai cp ca giai cp tiu t sn. Giai cp ny lun lun nghing ng gia giai cp t sn v giai cp v sn. Hin nay n li nghing ng gia ch ngha s-vanh (ch ngha ny cn tr khng cho n tr thnh giai cp cch mng trit , ngay c xt theo ngha l cch mng dn ch) v ch ngha quc t v sn. Hin nay, nhng i biu chnh tr ca giai cp tiu t sn ny Nga l nhng ng i thuc phi lao ng 20, nhng ng i x hi - cch mng, t "Bnh minh ca chng ta" (hin nay l t "S nghip") 21, ng on Ts-kh-t-d22, Ban t chc, ng Pl-kha-np, vn vn. Nu nhng ng i cch mng - s-vanh thng Nga, th trong cuc chin tranh ny, chng ta s chng li vic bo v "t quc" ca h. Khu hiu ca chng ta l phn i bn s-vanh, d h l nhng ng i cch mng v l nhng ng i cng ho, phn i h v ng h s lin minh ca giai cp v sn quc t nhm thc hin cch mng x hi ch ngha"1).

Nhng chng ta hy tr li ni v ngi ng o ca Guts-cp Anh.

Phng vin vit tip: "...Trong khi nh gi cc nguy c t ra trc , Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc c khng thi hnh k hoch u tin ca n l bt cc b trng, d hm qua y c th rt d dng thc hin c k hoch . Nh vy l m ca tin hnh m phn, nh chng ta" ("chng ta" y l t bn ti chnh Anh v ch ngha quc) "c th t c tt Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 63-64.
1)

38

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

39

c nhng iu li ca ch mi m khng phi tri qua s th thch kinh khng l Cng x v tnh trng v chnh ph ca ni chin..."

Bn Gu-ts-cp tn thnh ni chin c li cho chng, chng phn i ni chin c li cho nhn dn, tc l cho a s thc s trong nhng ngi lao ng. "...Nhng quan h gia Ban chp hnh lm thi ca u-ma i din cho ton quc" ( l ban chp hnh ca u-ma IV, u-ma ca bn a ch v bn t bn!) "v X-vit i biu cng nhn i biu cho nhng li ch thun tu c tnh cht giai cp" (y l ngn ng ca nh ngoi giao nghe mt cch l nh nhng li l khoa hc v mun che giu s tht l X-vit i biu cng nhn i din cho giai cp v sn v nhng ngi ngho, tc l 9 10 dn c), "nhng trong thi gian c cuc khng hong nh cuc khng hong hin nay th X-vit c mt quyn lc rng ln; nhng quan h gy ra nhiu mi lo ngi trong nhng ngi sng sut, h tin on l gia hai bn c th xy ra nhng cuc xung t m kt qu c th s rt khng khip. May thay, nguy c c khc phc, t ra l trong lc ny" (ch ch "t ra" !), "nh c nh hng ca ng K-renxki, nh lut s tr tui, rt c ti hng bin, ngi hiu r rng" (khc vi Ts-kh-t-d l ngi cng " hiu", nhng theo ngi ng o ca Gu-ts-cp th chc l hiu khng r rng bng, phi khng?) "s cn thit phi hot ng cng vi Ban chp hnh v li ch ca nhng cng nhn bu cho ng" (tc l ve vn cng nhn h b phiu cho mnh). "Hm nay (th t, 1 (14) thng Ba), mt hip ngh tho ng23 c k kt, nh c th trnh c tt c nhng va chm v ch". Bn hip nh no vy? C phi vi ton b X-vit i biu cng nhn khng? Nhng iu khon trong bn hip ngh l nhng g? Chng ta khng bit nhng iu . Ln ny, ng i ng o ca Gu-ts-cp Anh hon

ton khng ni ti iu cn bn. C nhin ri! Giai cp t sn khng c li g trong vic lm cho nhng iu khon c r rng, chnh xc v mi ngi u bit, v nh th n s kh vi phm nhng iu khon hn!

Sau khi vit nhng dng trn y, ti c c hai tin rt quan trng. Mt l, bn hiu triu ca X-vit i biu cng nhn ku gi "ng h" chnh ph mi24, ng trn t "Le Temps" ("Thi bo")25, xut bn Pa-ri, l mt t bo bo th nht v t sn nht, ra ngy 20/III.; hai l, nhng on trong bi din vn ca Xc-b-lp c u-ma nh nc, ngy 1 (14) thng Ba, m mt t bo Xuy-rch ("Neue Zrcher Zeitung", 1 Mit.-bl., 21/III.) ng li ca mt t bo Bc-lanh ("National-Zeitung")26. Nu bn hiu triu ca X-vit i biu cng nhn khng b bn quc Php xuyn tc i th l mt ti liu v cng tuyt diu, chng t rng giai cp v sn P-tc-bua, t ra l trong lc cng b bn hiu triu , chu rt nhiu nh hng ca nhng chnh khch tiu t sn. Ti xin nhc li rng cng nh ni trn, ti xp nhng ngi loi K-ren-xki v Ts-kh-t-d vo s nhng chnh khch tiu t sn. Chng ti thy bn hiu triu c hai t tng chnh tr, v tng ng vi iu c hai khu hiu: Trc ht, bn hiu triu ni rng chnh ph (mi) gm "nhng phn t n ho". l mt nhn xt k l, hon ton khng y , c tnh cht thun tu t do ch ngha, khng mc-xt. Ti cng sn sng tha nhn rng theo mt ngha no , trong bc th sau ca ti, ti s ni r l theo ngha no, by gi, sau khi qua c giai on u ca cch mng, th chnh ph no cng u

40

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

41

phi "n ho". Nhng tuyt i khng c t giu mnh v giu khng cho nhn dn bit rng chnh ph mun tip tc cuc chin tranh quc ch ngha, rng n l tay sai ca t bn Anh, rng n mun phc hi ch qun ch v cng c nn thng tr ca bn a ch v t bn. Bn hiu triu tuyn b rng tt c nhng ngi dn ch u phi "ng h" chnh ph mi, v X-vit i biu cng nhn yu cu v u nhim cho K-ren-xki tham gia Chnh ph lm thi. iu kin l: thi hnh nhng ci cch ha trong thi k chin tranh, bo m "quyn t do" pht trin v "mt vn ho" (ch c mt vn ho thi ??) ca cc dn tc (cng lnh hon ton c tnh cht dn ch - lp hin, ngho nn theo kiu phi t do) v thnh lp mt U ban c bit gim st hot ng ca Chnh ph lm thi, U ban ny gm nhng i biu ca X-vit i biu cng nhn v gm cc "binh s"27. Sau y, chng ta s ni ring n U ban gim st , n c lin quan n nhng t tng v nhng khu hiu loi th hai. Cn v vic ch nh K-ren-xki, mt phn t Lu-i Blng Nga, v v li ku gi ng h chnh ph mi th c th ni l mt v d in hnh v s phn bi s nghip cch mng v s nghip ca giai cp v sn, s phn bi ging y nh nhng s phn bi lm cho nhiu cuc cch mng th k XIX phi tht bi, khng k l nhng ngi lnh o v nhng ngi tn thnh chnh sch chn thnh v tn ty vi ch ngha x hi n mc no i na. Giai cp v sn khng th v khng nn ng h mt chnh ph tn thnh chin tranh, mt chnh ph tn thnh phc hi ch qun ch. Mun u tranh chng th lc phn ng, mun y li nhng m mu c th xy ra v chc chn s xy ra ca bn R-ma-np v b bn ca chng nhm phc hi ch qun ch v xy dng qun i phn

cch mng th hon ton khng cn phi ng h Gu-ts-cp v ng bn, m cn t chc, m rng v cng c mt i dn cnh v sn, cn v trang nhn dn di s lnh o ca cng nhn. Nu khng c bin php ch yu, cn bn, c bn th khng th ni n vic chng li mt cch mnh lit s phc hi ch qun ch v nhng m mu tc ot hoc ct xn nhng quyn t do ha, cng nh khng th ni n vic cng quyt i vo con ng dn ti ch ginh c bnh m, ho bnh v t do. Nu trc y, Ts-kh-t-d cng vi K-ren-xki tham gia Chnh ph lm thi th nht (Ban chp hnh u-ma gm mi ba ngi) m hin nay li khng tham gia Chnh ph lm thi th hai tht s v nhng l do c tnh nguyn tc trnh by trn hoc v nhng l do tng t nh th, th vic lm y lm v vang cho ng. Nn ni thng ra nh th. Nhng khn thay, li gii thch li tri ngc vi nhng s vic khc v trc ht l vi din vn ca Xc-b-lp l ngi lun lun i cng vi Ts-kh-t-d. Theo ngun tin trn y th Xc-b-lp ni rng "nhm x hi (? chc l dn ch - x hi) v cng nhn ch lin quan cht t (dnh lu cht t) vi nhng mc ch ca Chnh ph lm thi thi", rng cng nhn i ho bnh, v nu c tip tc chin tranh th d sao thm ho cng s xy ra trong ma xun, rng "cng nhn k kt vi nhm (nhm t do ch ngha) mt bn hip ngh tm thi (eine vorlufige Waffenfreundschaft), mc du mc ch chnh tr ca h v mc ch ca nhm xa nhau mt tri mt vc", rng "nhng ngi thuc phi t do phi t b nhng mc ch chin tranh phi l (unsinnige)", v.v.. Bi din vn l mt v d v ci m trn y, trong khi trch dn bo "Ng i dn ch - x hi" chng ta gi l thi "nghing ng" gia giai cp t sn v giai cp v sn. Nhng ng i thuc phi t do, nu cn thuc phi

42

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

43

t do, th khng th "t b" nhng mc ch chin tranh "phi l", nhn tin ni thm rng nhng mc ch khng phi ch do h quy nh, m cn do t bn ti chnh Anh - Php, lc lng ca n trn th gii ln n hng trm t, quy nh na. Vn khng phi l "thuyt phc" nhng ngi thuc phi t do, m l gii thch cho cng nhn hiu ti sao phi t do li ri vo b tc, ti sao chn tay h li b tri cht li, ti sao h li che giu c nhng hip c m chnh ph Nga hong k kt vi Anh, v.v., v nhng s cu kt gia t bn Nga vi t bn Anh - Php, v.v.. Nu Xc-b-lp ni rng cng nhn k kt vi nhm t do ch ngha mt hip ngh no , m li khng phn i hip ngh v t din n u-ma khng gii thch r rng hip ngh l c hi cho cng nhn, th nh vy l ng ta tn thnh hip ngh . Th m lm nh vy th tuyt i khng nn. Thi tn thnh trc tip hoc gin tip, cng khai hoc ngm ngm, ca Xc-b-lp i vi bn hip ngh k kt gia X-vit i biu cng nhn v Chnh ph lm thi, chng t rng Xc-b-lp ng v pha giai cp t sn. Li tuyn b ca Xc-b-lp ni rng cng nhn i ho bnh, rng mc ch ca cng nhn v ca nhng ngi thuc phi t do cch xa nhau mt tri mt vc, li chng t rng Xc-b-lp ng v pha giai cp v sn. T tng thun tu v sn, thc s cch mng v hon ton chnh xc v ch l t tng chnh tr th hai trong bn hiu triu ca X-vit i biu cng nhn m chng ta ang nghin cu, tc l t tng thnh lp "U ban gim st" (ti khng bit c ng nh tn gi theo ting Nga khng; y ti dch thot theo ting Php), tc l s gim st ca v sn v binh s i vi Chnh ph lm thi. l mt vic hay! l mt vic xng ng vi cng nhn, nhng ngi mu ginh t do, ho bnh,

bnh m cho nhn dn! ng l mt bc thc t tin ti c nhng s bo m thc t chng li ch Nga hong, chng li ch qun ch, chng li bn qun ch Gu-ts-cp, Lvp v ng bn! l mt du hiu chng t rng giai cp v sn Nga, d sao i na, cng vn tin b hn giai cp v sn Php hi 1848 "u nhim" cho Lu-i Blng! l bng c chng t rng bn nng v l tr ca qun chng v sn khng tho mn vi nhng li hoa m, nhng ting reo h, nhng li ha hn v ci cch v t do, khng tho mn vi danh hiu "b trng c cng nhn u nhim" v vi mi s ho nhong tng t, m ch tm ch da ni no c ch da , tc l qun chng nhn dn v trang do giai cp v sn, do nhng cng nhn gic ng t chc v lnh o. l mt bc trn con ng ng n, nhng mi ch l bc u m thi. Nu "U ban gim st" vn ch l mt c quan thun tu kiu i ngh, ch c tnh cht chnh tr, ngha l mt tiu ban s "t cu hi" vi Chnh ph lm thi v nhn ca chnh ph nhng cu tr li, th tt c nhng iu ny s vn ch l tr chi v s v dng. Nhng nu iu li dn n vic t chc cho bng c v ngay tc khc mt i dn cnh cng nhn hay mt i t v cng nhn m tt c nam n, ton th nhn dn u thc s tham gia, i ny khng phi ch thay th i cnh st b nh tan v tiu dit, khng phi ch lm cho khng mt chnh ph qun ch lp hin hay cng ho dn ch no c th khi phc li i cnh st v lun l P-t-r-grt hay bt c ni no khc trong nc Nga, th nh th nhng cng nhn tin tin Nga mi tht s i vo con ng dn ti nhng chin thng ln lao mi, ti ch chin thng c chin tranh, ti ch thc hin c tht s khu hiu m, theo bo ch, ngi ta ghi trn nhng l c ca nhng on k binh

44

V. I. L - n i n

45

biu tnh P-t-r-grt ti qung trng trc u-ma nh nc, l: "Cc nc cng ho x hi ch ngha trn ton th gii mun nm!" Trong bc th sau, ti s trnh by quan nim ca ti v i t v cng nhn . Trong bc th , ti s c gng chng minh rng mt mt th chnh vic thnh lp i t v ca ton dn do cng nhn lnh o l mt khu hiu ng trong lc ny, p ng c nhng nhim v sch lc ca giai on qu c bit m cch mng Nga (v cch mng th gii) ang tri qua; v mt khc, i t v cng nhn mun t c thng li th: th nht, phi c tnh cht ton dn, c tnh cht qun chng n mc ph bin, thc s bao gm ton th dn c nam n c kh nng lao ng; th hai, i phi i ti ch kt hp c chng nhng cc chc nng thun tu c tnh cht cnh st m c nhng chc nng chung ca nh nc, vi chc nng qun s v vi vic kim sot nn sn xut x hi v vic phn phi cc sn phm.

Th t nc ngoi gi v
Th s 3

V i dn cnh v sn Kt lun m ti nu ln ngy hm qua v ci sch l c ng nghing ca Ts-kh-t-d, th hm nay, ngy 10 (23) thng Ba, c hai ti liu xc nhn hon ton. Ti liu th nht l on trch bn tuyn ngn m Ban chp hnh trung ng ng ta, tc ng cng nhn dn ch x hi Nga, cng b P-t-r-grt, on trch ny c thng bo bng in tn t Xtc-khn gi cho "Bo Phran-pho" 28 . Ti liu khng ni mt cu no n vic ng h chnh ph Gu-ts-cp m cng khng ni mt cu no n vic lt chnh ph c; ti liu ku gi cng nhn v binh s t chc nhau li xung quanh X-vit i biu cng nhn, bu cc i biu vo X-vit i biu cng nhn u tranh chng ch Nga hong, ginh ch cng ho, ngy lm vic 8 gi, tch thu rung t ca a ch v cc kho la m, v nht l i chm dt cuc chin tranh c p bc. ng thi, t t ng c bit quan trng v c bit cp bch l t t ng hon ton ng ca Ban chp hnh trung ng ng ta cho rng mun ginh c ho bnh th phi thit lp quan h vi

N. L-nin
Xuy-rch, ngy 22 (9) thng Ba 1917 P.S. Ti qun ngy bc th trc ca ti vit ngy 20 (7) thng Ba.
ng ln u nm 1924 trn tp ch "Ngi bns-vch", s 3 - 4

Theo ng bn tho

nhng ng i v sn tt c cc n c tham chin.

Trng mong vo cc cuc m phn v s giao thip gia cc chnh ph t sn c ho bnh, nh th l t la mnh v la nhn dn.

46

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

47

Ti liu th hai cng c thng bo bng in tn t Xtckhn gi cho mt t bo c khc ("Bo Vt-x"29), bo tin v cuc hi ngh ngy 2 (15) thng Ba ca ng on Ts-kh-td trong u-ma vi nhm lao ng (? Arbeiterfraction) v i biu ca 15 nghip on cng nhn, v bo tin v li ku gi cng b ngy hm sau. Li ku gi c 11 im, nhng in bo ch trnh by c ba im: im 1 i thnh lp ch cng ho; im 7 i ho bnh v m ngay cuc m phn v ho bnh; v im 3 i "i biu ca giai cp cng nhn Nga c tham gia y vo chnh ph". Nu im c trnh by ng n, th ti hiu ti sao giai cp t sn li tn tng Ts-kh-t-d. Ti hiu ti sao ngoi nhng li tn tng, m ti dn ra trn, ca nhng ngi ng o ca Gu-ts-cp Anh trn t "Times" ("Tai-m"), li cn c nhng li tn tng ca nhng ngi ng o ca Guts-cp Php trn t "Le Temps". T bo ca bn triu ph v bn quc Php, ngy 22/III, vit: "Cc lnh t ca cc ng cng nhn, v nht l ng Ts-kh-t-d, dng tt c nh hng ca mnh hn ch bt nhng nguyn vng ca giai cp cng nhn". Tht th, i cho cng nhn "tham gia" chnh ph Gu-tscp - Mi-li-u-cp l mt iu ngu xun v l lun v chnh tr: tham gia vi s i biu t hn, th ch tr thnh mt con tt thi; tham gia vi s i biu "ngang nhau" th khng th c, v khng th no iu ho c yu cu tip tc chin tranh vi yu cu k kt nh chin v m nhng cuc m phn v ho bnh; mun "tham gia" vi s i biu nhiu hn th phi c lc lng lt chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp. Trn thc t, i "tham gia" th l ch ngha Lu-i Blng xu xa nht, tc l lng qun u tranh giai cp v hon cnh thc t ca n, l say sa vi li l rt ku nhng li ht sc trng rng, l gieo rc nhng o tng trong cng nhn, l lng ph vo cc cuc

m phn vi Mi-li-u-cp hoc vi K-ren-xki mt thi gian qu bu m ng l nn s dng vo vic thnh lp mt lc lng giai cp v cch mng thc s, tc l mt i dn cnh v sn, c kh nng thu ht c s tn nhim ca t t c c c tng lp dn ngho kh nht hp thnh i a s dn c, c kh nng gip h t t chc li, gip h u tranh ginh bnh m, ho bnh, t do. Sai lm ca li ku gi Ts-kh-t-d v ca nhm y (ti khng ni n ng ca Ban t chc, v nhng tin tc m ti c c khng thy ni mt ch no v Ban t chc) li cng k l hn na v c theo li cc bo ch th Xc-b-lp, ngi ng o gn nht ca Ts-kh-t-d, tuyn b trong hi ngh ngy 2 (15) thng Ba, rng: "Nc Nga ang vo m trc ca cuc cch mng th hai, mt cuc cch mng tht s (wirklich, ngha en l thc t)". l mt s tht m Xc-b-lp v Ts-kh-t-d qun khng rt ra nhng kt lun thc tin. T ni y, t ci ni xa cch ng nguyn ra ca ti, ti khng th xt xem cuc cch mng th hai n gn ti mc no ri. Xc-b-lp y, ngay ti ch, nn bit c iu y r hn. Cho nn, ti khng t t ra cho ti nhng vn m ti khng c v cng khng th c nhng ti liu c th gii quyt. Ti ch nhn mnh li xc nhn ca mt "nhn chng khng thin v", tc l Xc-b-lp, mt ngi khng thuc ng ta, v ci kt lun thc t m ti i n trong bc th th nht ca ti, c th l: cch mng thng Hai - thng Ba ch l giai on u ca cuc cch mng. Nc Nga ang tri qua mt giai on lch s c o, giai on qu sang giai on tip theo ca cch mng, hoc ni nh Xc-b-lp, sang cuc "cch mng th hai". Nu chng ta mun l nhng ng i mc-xt v mun hc tp kinh nghim ca cc cuc cch mng trn ton th gii,

48

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

49

th chng ta phi c gng hiu c chnh tnh cht c o ca giai on qu l g v do nhng c im khch quan ca n, ta phi c sch lc g. c im ca tnh hnh l: chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-ucp t c thng li u tin mt cch v cng d dng do ba hon cnh ch yu nht sau y: 1) s gip ca t bn ti chnh Anh - Php v bn tay sai ca n; 2) s gip ca mt phn cc gii cao cp trong qun i; 3) s t chc c sn ca ton b giai cp t sn Nga trong cc c quan hi ng a phng, cc c quan thnh th, u-ma nh nc, cc u ban cng nghip - qun s, v.v.. Chnh ph Gu-ts-cp b mc kt gia hai gng km: mt mt, b li ch ca t bn tri buc, n bt buc phi tm cch tip tc cuc chin tranh n cp, cp bc, bo v li nhun rt ln ca t bn v bn a ch, phc hi ch qun ch. Mt khc, b tri buc bi ngun gc cch mng ca n v bi s cn thit phi c mt bc chuyn t ngt t ch Nga hong sang ch dn ch, ng thi di p lc ca qun chng i kh i ho bnh, chnh ph bt buc phi di tr, quanh co, tranh th thi gian, "tuyn b" v ha hn cng nhiu cng tt (nhng li ha hn vn l mn hng r tin c nht ngay c trong thi k t nht) v thc hin li ha cng t cng tt, cho tay ny, tay kia li git li. Trong hon cnh nht nh, trong trng hp thun li nht i vi n, da vo tt c nhng kh nng t chc ca ton th giai cp t sn Nga v lp tr thc t sn, chnh ph mi c th tr hon s ph sn li mt t. Nhng ngay c trong trng hp na, n cng khng th trnh khi s ph sn, v k h n g t h thot khi c nanh vut ca con qui vt kinh khng do ch ngha t bn th gii sn sinh ra, tc l chin tranh quc ch ngha v nn i, nu khng ri b ci c s nhng quan

h t sn, nu khng tin hnh nhng bin php cch mng, nu khng da vo tinh thn dng cm v i nht trong lch s ca giai cp v sn Nga v giai cp v sn ton th gii. T ta rt ra kt lun l: chng ta s khng th ngay mt lc lt c chnh ph mi, hoc nu chng ta c th lm c vic (trong nhng thi k cch mng th phm vi kh nng ln gp nghn ln) th chng ta cng s khng th gi c chnh quyn nu khng em i lp vi t chc tuyt diu ca ton th giai cp t sn Nga v tt c nhng tr thc t sn mt t chc cng tuyt diu ca giai cp v sn l giai cp lnh o qung i qun chng dn ngho thnh th v nng thn, nhng ngi na v sn v nhng ngi tiu ch. D cuc "cch mng th hai" n ra P-t-r-grt ri (ti ni rng t ngoi nc, m mun nh gi tc chn mui c th ca cuc cch mng , th tht l hon ton phi l), hoc d n phi lui li n mt thi gian no , hoc d n bt u trong nhng vng no Nga ri (iu m hnh nh mt s ti liu cho bit), nhng trong bt k trng hp no, khu hiu hin nay, lc sp n ra cuc cch mng mi, cng nh trong qu trnh cuc cch mng y v c sau khi cch mng n ra, vn phi l t chc v sn. Hi cc ng ch cng nhn! Hm qua, trong cng cuc lt ch qun ch Nga hong, cc ng ch thc hin c k tch ca ch ngha anh hng v sn. Trong tng lai tng i gn y, cc ng ch nht nh s phi li thc hin c k tch ca cng ch ngha anh hng (c th ngay hin nay, khi ti vit nhng dng ny th cc ng ch ang thc hin iu ) lt chnh quyn ca bn a ch v bn t bn l bn ang tin hnh cuc chin tranh quc ch ngha. Trong cuc cch mng "thc s" k tip , cc ng ch khng th thng

50

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

51

li vng chc c, nu khng thc hin c nhng k tch ca tnh t chc v sn!
Khu hiu lc ny l t chc. Nhng ch ni th thi th vn cha ni c iu g c, v, mt mt, t chc l iu bao gi cng cn thit, cho nn ch khng nh rng cn "t chc qun chng li" th tuyt nhin cha gii thch c iu g c; mt khc, k no cho th l th ch l tay sai ca phi t do, v cng c nn thng tr ca chng, phi t do c h n h l mun rng cng nhn khng nn vt ra ngoi nhng t chc b n h t h n g, "hp php" (theo quan im ca x hi t sn "bnh thng"), ngha l cng nhn ch nn ghi tn vo ng, cng on, hp tc x, v.v., v.v. ca h thi. Do bn nng giai cp ca h, cng nhn hiu rng trong thi k cch mng, h cn phi c mt t chc hon ton khc, khng phi ch l t chc bnh thng; h i theo mt cch ng n con ng m kinh nghim ca cuc cch mng 1905 ca chng ta v ca Cng x Pa-ri nm 1871 vch ra; h thnh lp X-vit i biu cng nhn, h bt u pht trin, m rng, cng c t chc bng cch thu ht cc i biu binh s v chc chn l c cc i biu cng nhn lm thu nng thn, ri n (di hnh thc ny hay hnh thc khc) cc i biu ca tt c nng dn ngho na. Vic thnh lp nhng t chc nh th trong khp nc Nga, khng tr mt ni no c, cho tt c cc ngh nghip v tt c cc tng lp trong dn c v sn v na v sn, khng tr mt ngh nghip v tng lp no c, ngha l trong ton th nhng ngi lao ng v ton th nhng ngi b bc lt, nu ni mt cch i chng hn, mc d t chnh xc hn v mt kinh t, l nhim v quan trng nht v khn cp nht. Ti xin ch ra trc rng ng ta (ti hy vng c th bn v vai tr c bit ca ng ta trong nhng t chc v sn kiu mi, mt trong cc th

sau ca ti) phi c bit khuyn ton th qun chng nng dn nn thnh lp cc X-vit ring ca cng nhn lm thu, sau ca nhng ngi tiu nng khng c la m bn, t c h k h i nhng nng dn kh gi; nu khng c iu kin th ni chung* s khng th no tin hnh c mt chnh sch thc s v sn v cng khng th no cp c ng n n mt vn thc t ht sc quan trng, vn sng cn ca hng triu ngi: vn phn phi la m mt cch ng n, vn tng sn xut la m, v.v.. Nhng ngi ta s hi: X-vit i biu cng nhn phi lm g? Trong t "Ngi dn ch - x hi", s 47, ngy 13 thng Mi 1915 xut bn Gi-ne-v, chng ti vit: cc X-vit "phi c xem l nhng c quan khi ngha, nhng c quan ca chnh quyn cch mng"1). Lun im l lun , rt ra t kinh nghim ca Cng x nm 1871 v ca cch mng Nga nm 1905, cn c gii thch v c pht trin mt cch c th hn trn c s nhng iu ch dn thc t ca chnh giai on hin ti ca chnh cuc cch mng hin nay Nga. Chng ta cn c mt chnh quyn cch mng, chng ta cn c (cho mt thi k qu nht nh) mt nh nc. l iu chng ta khc vi bn v chnh ph. S khc nhau gia nhng ng i mc-xt cch mng v bn v chnh ph khng nhng ch ch nhng ngi mc-xt cch mng
* Hin nay, nng thn s thnh v i ca cuc u tranh tranh th tiu nng v mt b phn trung nng. Bn a ch, da vo nng dn kh gi, s c gng lm cho tiu nng v trung nng chu s chi phi ca giai cp t sn. Da vo nhng cng nhn lm thu nng nghip v nng dn ngho, chng ta phi hng tiu nng v trung nng i n ch lin minh cht ch nht vi giai cp v sn thnh th. Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 62.
1)

52

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

53

tn thnh nn i sn xut cng sn ch ngha tp trung, cn bn v chnh ph th tn thnh nn tiu sn xut phn tn. Khng, chnh s khc nhau v vn chnh quyn, v vn nh nc l ch: chng ta th t n t h n h vic s dng theo li cch mng nhng hnh thc cch mng ca nh nc u tranh cho ch ngha x hi, cn bn v chnh ph th

chng li.
Chng ta cn c mt nh nc. Nhng chng ta cn k h n g p h i ci nh nc m giai cp t sn lp ra khp ni, t chnh th qun ch lp hin n chnh th cng ho dn ch nht. V chnh l iu chng ta khc vi bn c hi ch ngha v bn thuc phi Cau-xky trong nhng ng x hi ch ngha c bt u thi nt, tc l bn xuyn tc hay qun mt nhng bi hc ca Cng x Pa-ri v s phn tch ca Mc v ng-ghen v nhng bi hc *. Chng ta cn c mt nh nc, nhng k h n g p h i ci nh nc m giai cp t sn cn v trong nhng c quan chnh quyn nh cnh st, qun i, b my quan liu (quan li) u tch khi nhn dn v i lp vi nhn dn. Tt c cc cuc cch mng t sn ch hon thin b my nh nc , ch chuyn n t tay mt ng ny sang tay mt ng khc thi. Nu giai cp v sn mun bo v nhng thnh qu ca cuc cch mng hin nay v tip tc tin ln, nu n mun ginh ly ho bnh, bnh m v t do, th n
* Trong mt bc th sau hoc trong mt bi bo ring, ti s bn t m v s phn tch , s phn tch c c bit trnh by trong quyn "Ni chin Php" ca Mc, trong li ta ca ng-ghen vit cho quyn sch khi xut bn ln th 3, trong nhng bc th ca Mc ngy 12. IV. 1871 v ca ng-ghen ngy 18 - 28. III. 1875, v ti s ni n c vic Cau-xky hon ton xuyn tc ch ngha Mc trong bi bt chin nm 1912 ca y chng li Pan-n-cc v vn gi l "s th tiu nh nc"30.

phi " p t a n ", ni theo Mc, ci b my nh nc "c sn" v thay th n bng mt b my mi, hp nht cnh st, qun i v b my quan liu vi ton dn v trang. i theo con ng m kinh nghim ca Cng x Pa-ri nm 1871 v ca cch mng Nga nm 1905 vch ra, giai cp v sn phi t chc v v trang tt c mi ngi ngho v b bc lt trong dn c bn thn h trc tip nm ly cc c quan chnh quyn nh nc v bn thn h hp thnh nhng c quan chnh quyn . V ngay t giai on u tin ca cuc cch mng th nht, vo thng Hai - thng Ba 1917, cng nhn Nga i vo con ng . Ton b nhim v by gi l ch hiu c r rng con ng mi l con ng no, v tip tc i theo con ng vi tinh thn dng cm, cng quyt v bn b. Bn t bn Anh - Php v Nga "ch" mun trut b Ni-c-lai II hoc thm ch lm cho hn "hong s" m thi, cn b my nh nc c, cnh st, qun i, b my quan li, th chng vn mun y nguyn khng thay i. Cng nhn i xa hn th v ph hu b my . V gi y, khng phi ch c bn t bn Anh - Php m c bn t bn c na u ang go tht ln mt cch in cung v kinh hong khi thy, chng hn, cc binh s Nga bn git bn s quan ca h, d ch l tn c hi qun N-p-nin, k tn thnh Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp. Ti ni rng cng nhn ph hu b my , b my nh nc c. Ni cho ng hn l: h bt u ph hu b my . Hy ly mt v d c th. P-t-r-grt v nhiu ni khc, bn cnh st phn th b git, phn th b cch chc, Chnh ph Gu-ts-cp - Mi-liu-cp s khng th khi phc ch qun ch, v ni chung, cng khng th gi vng c chnh quyn nu khng khi phc i cnh st l mt t chc c bit gm

54

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

55

nhng ngi c v kh, tch khi nhn dn v i lp vi nhn dn, mt t chc t di quyn ch huy ca giai cp t sn. iu tht l r nh ban ngy. Mt khc, chnh ph mi phi m xa n nhn dn cch mng, phi v v h bng nhng s nhng b na vi v nhng li ha hn, phi ko di thi gian. Cho nn chnh ph p dng mt bin php na chng: n thit lp mt "i dn cnh nhn dn" m cc cp ch huy u c bu ra (iu c v nh cc k tt! cc k dn ch, cch mng v rt p !), n h n g ... n h n g, mt l, chnh ph t i dn cnh di s kim sot, di quyn ca nhng hi ng t qun a phng v hi ng t qun thnh ph, tc l di quyn ca bn a ch v bn t bn c bu theo o lut ca tn Ni-c-lai kht mu v tn Xt-l-pin git ngi!! Hai l, chnh ph , gn cho i dn cnh ci t "nhn dn" la bp "nhn dn", nhng trn thc t, n li khng cho ton th nhn dn tham gia i dn cnh , v khng bt buc bn ch v bn t bn phi tr cho nhn vin v cng nhn s tin cng thng l v nhng gi v nhng ngy m h lm ngha v x hi, ngha l tham gia cng tc trong i dn cnh. Mu cht vn l . Chnh bng cch m chnh ph a ch v t bn ca bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp t c kt qu l "i dn cnh nhn dn" ch l trn giy t, cn trn thc t th ngi ta dn dn ti lp mt cch ngm ngm i dn cnh t sn i lp vi nhn dn ban u gm "8 000 sinh vin v gio s" (bo ch ngoi quc m t i dn cnh hin nay P-t-r-grt nh vy) r rng l mt th chi! ri dn dn gm c i cnh st c v mi. Khng cho i cnh st c khi phc li! Nm ly chnh quyn a ph ng! Thnh lp i dn cnh thc s ton dn, bao gm ton th nhn dn v do giai cp v sn

lnh o! l nhim v bc thit, l khu hiu trong lc ny, n ph hp vi c li ch c quan nim mt cch ng n ca cuc u tranh giai cp sau ny, ca phong tro cch mng sau ny, vi c bn nng dn ch ca mi cng nhn, mi nng dn, mi ngi lao ng v mi ngi b bc lt; h khng th no khng cm ght i cnh st, bn lnh cnh v, bn h s quan cnh st huyn, cm ght s ch huy ca bn a ch v t bn i vi nhng ngi cm v kh, nhng k ang tc oai tc qui i vi nhn dn. Bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp, bn a ch v t bn, chng cn loi cnh st no? Loi cnh st ging nh loi cnh st ca ch qun ch Nga hong. Tt c mi chnh th cng ho t sn hay dn ch - t sn trn th gii, sau nhng thi k cch mng rt ngn ngi, u thnh lp hoc ti lp trong nc mnh, mt i cnh st ng nh loi , mt t chc c bit gm nhng ngi cm v kh, tch khi nhn dn, i lp vi nhn dn, do giai cp t sn chi phi bng cch ny hoc cch khc. Giai cp v sn, tt c nhng ngi lao ng chng ta cn loi dn cnh no? Loi dn cnh tht s nhn dn, ngha l, trc ht, do ton th nhn dn, tt c mi cng dn nam n trng thnh hp thnh, hai l, kt hp nhng chc nng ca qun i nhn dn vi nhng chc nng ca i cnh st, vi nhng chc nng ca c quan ch yu v cn bn duy tr trt t nh nc v qun l nh nc. trnh by r rng hn v nhng lun im , ti xin nu mt v d ht sc s lc. Chng phi ni th ai cng thy rng tht l phi l nu c mun dng ln bt c mt "k hoch" no v i dn cnh v sn: khi cng nhn v ton th nhn dn bt tay vo vic mt cch thc t tht s ng o th h s tin hnh v t chc vic tt hn gp trm ln so vi bt c mt nh l lun no.

56

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

57

Ti khng ra mt "k hoch" no, m ch mun minh ha kin ca ti thi. P-t-r-grt c gn 2 triu ngi. Trong s hn mt na l t 15 n 65 tui. Ta ch ly mt na, tc l 1 triu ngi thi. Trong s hy b ra c cho l mt phn t l nhng ngi m au, v.v., hin nay khng tham gia ngha v x hi c v nhng l do chnh ng. Cn li 750 000 ngi, v nu s ngi c 15 ngy li tham gia i dn cnh 1 ngy chng hn (v ngy vn c ch tr cng), th s to thnh mt o qun 50 000 ngi. l kiu "nh nc" m chng ta cn! , mt "i dn cnh nhn dn" thc s ch khng phi ch trn u li, s l nh th. l con ng m chng ta phi i theo khng mt i cnh st c bit no hoc mt i qun c bit no tch ri khi nhn dn, c th khi phc li c. Mt i dn cnh nh th s gm 95% cng nhn v nng dn, s thc s i biu cho l tr v ch, lc lng v quyn lc ca i a s nhn dn. i dn cnh nh vy s thc t v trang cho ton dn v hun luyn ton dn v qun s, do bo m khng phi theo kiu Gu-ts-cp, khng phi theo kiu Mi-liu-cp trnh khi mi mu phc hi th lc phn ng, khi mi m mu ca bn tay sai ca Nga hong. i dn cnh s l c quan chp hnh ca cc "X-vit i biu cng nhn v binh s"; n s c nhn dn tuyt i knh trng v tn nhim v chnh n s l mt t chc ca ton dn. i dn cnh s bin nn dn ch, t mt chiu bi p che y s n dch ca bn t bn i vi nhn dn v s nho bng ca bn t bn i vi nhn dn, thnh mt cng cuc gio dc qun chng thc s nhm lm cho h tham gia mi cng vic nh nc. i dn cnh s li cun lp ngi tr tham gia sinh hot chnh tr, gio dc h khng nhng bng li ni m c bng hnh ng, bng cng tc na. i

dn cnh s pht huy nhng chc nng thuc thm quyn ca "cnh st v phc li" ni theo li ca cc nh hc gi, s pht trin cng tc kim tra v sinh, v.v., bng cch li cun ht thy ph n trng thnh tham gia cng tc . V khng th no bo m c t do thc s, khng th no xy dng c ngay c ch dn ch ch ng ni n ch ngha x hi na nu khng li cun c ph n tham gia cng tc x hi, tham gia i dn cnh, tham gia sinh hot chnh tr, nu khng gii thot ph n khi tnh cnh phi lm cng vic ni tr v bp nc khin b m mm i. i dn cnh s l mt i dn cnh v sn, v trong cng nhn cng nghip v cng nhn thnh th tt nhin v tt yu c tc dng lnh o i vi qun chng ngho, cng nh tt nhin v tt yu h gi vai tr lnh o trong ton b cuc u tranh cch mng ca nhn dn c vo nhng nm 1905 - 1907 ln nm 1917. i dn cnh s m bo c mt trt t tuyt i v mt k lut theo tnh ng ch v c ht lng tn trng. ng thi, trong cuc khng hong nghim trng m tt c cc nc tham chin ang tri qua, i dn cnh khin cho c th u tranh chng c cuc khng hong ny bng nhng bin php thc s dn ch, c th tin hnh ng n v nhanh chng vic phn phi la m v cc th lng thc khc, c th thc hin c "ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi" m ngy nay ngi Php gi l "ng vin cng dn", ngi c gi l "ch ngha v cng dn", v nu khng c ci th khng th by gi r rng l khng c th cha lnh c nhng vt thng m cuc chin tranh cp bc gh gm v ang tip tc gy ra. Phi chng giai cp v sn Nga mu ch c nhn ly nhng li ha hn hoa m v cc ci cch dn ch chnh tr m thi? Phi chng giai cp v sn s khng i

58

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

59

v khng gng sc t ti ch l mi ngi lao ng c nhn thy v cm thy ngay tc khc mt s ci thin nht nh trong i sng ca h? Cho mi gia nh u c bnh m? Cho mi em b u c chai sa ngon v cho khng mt ngi ln no trong gia nh giu c li dm dng qu nhiu sa trong khi cc em b b thiu sa? Cho cc cung in v nhng to nh lch s ca Nga hong v bn qu tc b li u khng c b khng, m phi em dng lm ni tr ng cho nhng ngi khng c nh v ngi ngho? Ai c th em p dng c nhng bin php , nu khng phi l i dn cnh ton dn m ph n nht nh s tham gia mt cch bnh ng nh nam gii? Nhng bin php vn cha phi l ch ngha x hi. N thuc phm vi phn phi tiu dng, ch khng phi vic t chc li nn sn xut. vn cha phi l "chuyn chnh v sn", m ch l "chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn ngho". Lc ny, vn khng phi l ch phn loi nhng bin php v mt l lun nh th no. Sai lm s rt ln, nu ng l trc ht v trn ht phi xem l lun l kim ch nam cho h n h n g, th li em nhng nhim v ca cch mng, nhng nhim v thc tin, phc tp, cp bch v ang pht trin nhanh chng, t ln trn chic ging ca Pr-crt, tc l g vo mt th "l lun" cng . Trong qun chng cng nhn Nga, liu c s gic ng, lng kin nhn, ch ngha anh hng thc hin c nhng "k tch ca t chc v sn", sau khi thc hin c nhng k tch ca tinh thn dng cm, c sng kin v tinh thn hy sinh trong cuc u tranh cch mng trc tip, khng? Chng ta khng bit, v khng cn mt cng phng on v vn , v ch c thc tin mi gii p c nhng vn nh th thi. L mt ng, th iu m chng ta bit r v phi gii thch cho qun chng, chnh l: mt mt, hin ang c mt

ng c lch s ht sc mnh lit gy ra mt cuc khng hong cha tng c, gy ra nn i v khng bit bao nhiu tai ha. ng c chnh l cuc chin tranh m bn t bn ca hai phe tham chin ang tin hnh nhm nhng mc ch cp bc. "ng c" dn mt lot quc gia giu c nht, t do nht v vn minh nht, ti b vc thm. N bt buc cc dn tc phi n lc n cc , a h n mt tnh trng khng th chu ng ni, n ra thnh vn tr c mt, khng phi vic thc hin mt s "l lun" no (khng th ni nh th c, v Mc lun lun ni trc cho nhng ng i x hi ch ngha thy h trnh o tng ), m l vic p dng nhng bin php cc oan nht, c th thc hin c trn thc t, v khng c nhng bin php cc oan, th hng triu ngi tc khc v chc chn s b cht i. Chng cn phi chng minh cng thy rng khi tnh hnh khch quan i hi ton th nhn dn phi p dng nhng bin php cc oan, th nhit tnh cch mng ca giai cp tin tin c th lm c nhiu vic . Nga, v mt ca vn th ai cng quan st thy v cm thy r rt. iu quan trng l phi hiu rng trong nhng thi k cch mng, tnh hnh khch quan bin i cng nhanh chng v cng t ngt, chng khc chi cuc sng ni chung tri qua nhanh chng. Th th chng ta phi bit lm cho sch lc v nhng nhim v trc mt ca chng ta thch ng vi nhng c im ca tng tnh hnh c th. Cho n thng Hai 1917, nhim v trc mt vn l dng cm tin hnh tuyn truyn cch mng quc t ch ngha, ku gi qun chng u tranh v thc tnh h. Nhng ngy thng Hai - thng Ba i hi phi u tranh dng cm v qun mnh tiu dit tc khc k th trc mt, tc l ch Nga hong. Hin nay, chng ta ang vo bc qu t giai on u ca cch mng sang giai on th

60

V. I. L - n i n

Th t nc ngoi gi v

61

hai, t "cuc chin u" chng ch Nga hong sang "cuc chin u" chng ch ngha quc ca bn a ch v t bn, ca bn Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp. Nhim v t chc l nhim v trc mt, nhng tuyt nhin khng phi vi ngha khun so l ch cng tc i vi nhng t chc khun so m thi, m vi ngha l thu ht ht sc ng o qun chng trong cc giai cp b p bc tham gia vo t chc v dng t chc thc hin nhng nhim v qun s v nhng nhim v c quan h n ton b nh nc, n nn kinh t quc dn. Giai cp v sn bt u thc hin v s tip tc thc hin nhim v c o bng nhiu cch khc nhau. Ti mt s a phng nc Nga, cch mng thng Hai - thng Ba em li cho giai cp v sn hu nh ton b chnh quyn; ti nhng a phng khc th c th giai cp v sn dng phng php "tc ot" thnh lp v m rng i dn cnh v sn; ti nhng a phng khc na th chc hn giai cp v sn s ra sc u tranh nhm thc hin ngay tc khc nhng cuc bu c cc u-ma thnh ph v cc hi ng a phng trn c s quyn u phiu ph thng, v.v. bin nhng c quan thnh nhng trung tm cch mng, v.v., cho ti khi s pht trin tnh t chc v sn, s gn gi gia binh s v cng nhn, phong tro nng dn, s tht vng ca rt nhiu ngi i vi chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp, tc chnh ph tn thnh chin tranh quc ch ngha, s y nhanh ti ngy m "chnh ph" X-vit i biu cng nhn thay th cho chnh ph . Chng ta cng s khng qun rng, ngay st cnh Pt-r-grt, chng ta c mt trong nhng n c cng ho thc s tin tin nht l Phn-lan, n c ny, t 1905 n 1917, nh nhng cuc chin u cch mng Nga m pht trin t ng i ho bnh nn dn ch v lm cho a s nhn dn ng v pha ch ngha x hi. Giai cp v

sn Nga s bo m cho nc cng ho Phn-lan mt nn t do hon ton, k c quyn t do phn lp na (by gi, khi m Hen-xinh-pho, tn dn ch - lp hin R-i-tsp mc c mt cch v s v mt vi c quyn cho nhng ngi i Nga31, th v tt c ngi dn ch - x hi no li ng nghing v vn c), v chnh v th m s lm cho cng nhn Phn-lan hon ton tn nhim v ng h s nghip ca giai cp v sn ton Nga trn tnh ng ch. Khi thc hin mt s nghip ln lao v kh khn th khng sao trnh khi sai lm c, chng ta cng khng sao trnh khi sai lm c; cng nhn Phn-lan l nhng ngi rt c ti t chc, h s gip chng ta v mt , h s y mnh, theo phng php ca h, vic thnh lp ch cng ho x hi ch ngha. Nhng thng li ca cch mng ngay nc Nga, nhng kt qu ca cng tc t chc mt cch ho bnh t c Phn-lan nh nhng thng li , vic cng nhn Nga chuyn sang nhim v t chc - cch mng trn mt quy m mi vic giai cp v sn v cc tng lp ngho trong dn c ginh c chnh quyn s thc y v s pht trin ca cch mng x hi ch ngha phng Ty, l con ng s dn chng ta n ho bnh v ch ngha x hi.

N. L-nin
Xuy-rch, ngy 11 (24) thng Ba 1917
ng ln u nm 1924 trn tp ch "Quc t cng sn", s 3 - 4

Theo ng bn tho

62

Th t nc ngoi gi v

63

Th t nc ngoi gi v
Th s 4

Ginh ho bnh nh th no? Ti va c (ngy 12 (25) thng Ba) bn tin sau y, truyn i bng in bo t Bc-lanh v ng trn t "Bo Xuy-rch mi" (s 517, ngy 24/III.):
"C tin t Thy-in cho bit rng Mc-xim Goc-ki gi cho c chnh ph ln Ban chp hnh li cho mng y nhit tnh. ng cho mng nhn dn chin thng th lc phn ng v ku gi tt thy nhng ngi con ca nc Nga hy gp phn xy dng to lu i mi ca nh nc Nga. ng thi ng yu cu chnh ph hy hon thnh s nghip gii phng ca mnh bng cch k ho c. Nhng theo ng, khng c l mt ho c vi bt c gi no; so vi bt c lc no khc, lc ny nc Nga cng c t c s hn k mt ho c vi bt c gi no. phi l mt ho c em li cho nc Nga kh nng tn ti mt cch xng ng trc cc dn tc khc trn tri t. Nhn loi nhiu mu ri, chnh ph mi s c cng ln nht khng nhng i vi nc Nga, m c i vi ton th nhn loi na, nu chnh ph k kt c ho c mt cch nhanh chng".

Bc th ca M. Goc-ki c truyn i nh th . Ngi ta cm thy cay ng khi c bc th , bc th b tim nhim su sc nhng thin kin thng thng ca con ngi tiu th dn. Trong nhng cuc gp g Goc-ki o Ca-pri, ngi vit nhng dng ny c dp phng cho ng v trch ng v nhng sai lm chnh tr ca ng. Goc-ki chng nhng li trch mc bng mt n ci duyn dng c mt khng hai ca mnh v bng li tuyn b chn thnh rng: "Ti bit ti l mt ngi mc-

xt ti. Thm na, tt c nhng ngh s chng ti u c phn v trch nhim". Tht kh m ci li c. Chc chn rng Goc-ki l mt ngh s rt c ti, tng v s cn gip ch nhiu cho phong tro v sn trn th gii. Nhng ti sao Goc-ki li lm chnh tr? Theo ti, bc th ca Goc-ki biu th nhng thin kin ht sc ph bin, khng nhng ca giai cp tiu t sn, m cn ca c mt s gii cng nhn chu nh hng ca giai cp tiu t sn na. ng ta phi em ht thy lc lng, cng nhn gic ng phi em ht sc c gng tin hnh u tranh ton din, ngoan cng v bn b chng nhng thin kin . Chnh ph Nga hong bt u v tin hnh cuc chin tranh hin ti ny, mt cuc chin tranh quc ch ngha, k cp v cp bc, cp ot v bp nght cc dn tc nhc tiu. Chnh ph ca bn Gu-ts-cp v bn Mili-u-cp l mt chnh ph ca bn a ch v t bn, chnh ph b bt buc phi tip tc v cng mun tip tc chnh cuc chin tranh . Yu cu chnh ph k kt mt ho c dn ch, th c khc no khuyn bn trm nh th phi tu nhn tch c. By gi, xin ni r kin ca chng ti. Ch ngha quc l g? Trong quyn sch nh ca ti nhan l: "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn", gi n nh xut bn "Cnh bum" hi trc cch mng, c nh xut bn nhn v gii thiu trong tp ch "Nin gim"32, ti gii p cu hi nh sau: "Ch ngha quc l ch ngha t bn t n mt giai on pht trin trong s thng tr ca cc t chc c quyn v ca t bn ti chnh c xc lp; vic xut khu t bn c mt ngha ni bt; s phn chia th gii bt u c tin hnh gia cc t-rt quc

64

V. I. L-nin

Th t nc ngoi gi v

65

t v s phn chia ton b t ai trn th gii gia nhng nc t bn ln nht, kt thc" (chng VII ca quyn sch nh ni trn c gii thiu trong tp ch "Nin gim" vo thi k cn c ch kim duyt, di nhan : V. I-lin "Ch ngha t bn hin i")1). Vn l ch t bn t n quy m ht sc ln. Nhng lin minh gm mt s t tn t bn ln nht (cc-ten, xanh-i-ca, t-rt) thao tng hng t v chia nhau ton b th gii. Ton b t ai u b phn chia. Chin tranh l do s xung t gia hai nhm t ph cc k hng mnh l Anh Php v c nhm phn chia li th gii. Nhm t bn Anh - Php th mun trc tin hy cp bc nc c, chim ot cc thuc a ca c (hu ht cc thuc a ca c u b chim ot ri), ri sau cp bc Th-nh-k. Nhm t bn c th mun chim ly Th-nh-k cho mnh v xm chim cc nc lng ging nh b (B, Xc-bi-a, Ru-mani) b p vo ch cc thuc a b mt. l mt s tht hin nhin c che y bng mi lun iu t sn di tr v mt cuc chin tranh "gii phng", "dn tc", "chin tranh v cng l v chnh ngha" v bao nhiu li phnh ph khc tng t nh th m bn t bn lun lun dng la gt nhng ngi dn thng. Khng phi nc Nga b tin ti ra tin hnh chin tranh. T bn Nga tham d vo t bn Anh - Php. Nc Nga tin hnh chin tranh cp bc c-m-ni-a, Th-nh-k v Ga-li-xi-a. Gu-ts-cp, Lvp, Mi-li-u-cp, cc ng b trng hin nay ca chng ta, khng phi ngu nhin m ngi cc chc v . H l i biu v th lnh ca ton th giai cp a
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 490.
1)

ch v t bn. H b li ch ca t bn tri buc. Bn t bn khng th no t b li ch ca chng cng nh mt ngi khng th no nm tc m li mnh ln c. Hai l, Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp v ng bn b t bn Anh Php tri buc. Chng v ang tin hnh chin tranh bng tin ca ngi khc. Chng ha hng nm s tr hng trm triu tin li cho hng t tin vay, v ha s bp nn cng nhn v nng dn Nga ly s tin cng np . Ba l, Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp v ng bn u b nhng hip c trc tip c mc ch cp ot ca cuc chin tranh tri buc vi Anh, Php, , Nht v vi nhng nhm t bn n cp khc. Nhng hip c do ngay chnh Nga hong Ni-c-lai II k kt. Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp v ng bn li dng cuc u tranh ca cng nhn chng ch qun ch Nga hong chim ly chnh quyn; cn nhng hip c do Nga hong k kt, th c h n g t h a n h n c . Chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp lm tt c iu trong bn tuyn b ca n m "Thng tn x P-tc-bua" a tin bng in bo ra nc ngoi ngy 7 (20) thng Ba; bn tuyn b y ni: "chnh ph" (ca Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp) "s trung thnh vi tt c nhng hip c lin kt chng ta vi cc cng quc khc". ng b trng B ngoi giao mi, Mi-li-u-cp, trong bc in gi cho tt c cc i din ca nc Nga nc ngoi ngy 5 (18) thng Ba 1917, cng tuyn b ging y nh th. Tt thy cc hip c u l nhng hip c b mt, Mi-li-u-cp v ng bn khng mun cng b nhng hip c v hai l do: 1) chng s nhn dn l nhng ng i khng a g cuc chin tranh c p bc; 2) chng b t bn Anh - Php tri buc v bt phi gi b mt cc hip c. Song ai c bo ch v nghin cu vn , u bit rng nhng hip c c ni n vic Nht-bn c p bc

66

V. I. L-nin

Th t nc ngoi gi v

67

Trung-quc, Nga cp bc Ba-t, c-m-ni-a, Th-nh-k (nht l Cn-xtan-ti-n-pn) v x Ga-li-xi-a; cp bc An-ba-ni, Php v Anh cp bc Th-nh-k v cc thuc a ca c, v.v.. Tnh hnh l nh vy . Cho nn li ku gi chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp nn sm k kt mt ho c chn thc, dn ch v lng ging thn thin cng chng khc g vic "vin mc s" lng thin lng ku gi bn a ch v li bun nn sng theo " cha", yu thng ng loi v khi ngi ta tt vo m bn tri th hy cha m bn phi ra. Bn a ch v li bun nghe li thuyt gio, nhng tip tc n p, cp bc nhn dn v ly lm khoi ch v ti kho lo m "vin mc s" bit dng an i v xoa du "ngi mu-gch". Tt thy nhng ai dng nhng li m i v ho bnh ku gi cc chnh ph t sn trong thi gian cuc chin tranh quc ch ngha hin nay th d c thc hay khng c thc, u ng vai tr hon ton ging y ht th c. C khi cc chnh ph t sn t chi dt khot khng nghe nhng li nh th v thm ch cn cm ni nhng li l ; c khi chng cng cho php ni nhng li l , ng thi ha vi mi ngi rng s d chng tin hnh chin tranh ch l sm k kt c ho c "cng bng nht", v ch c k ch ca chng mi l k c ti. Thc ra, nhng li l v ho bnh ni vi cc chnh ph t sn ch l la gt nhn dn m thi. Cc nhm t bn v s phn chia t ai, th trng, t nhng, lm cho tri t trn ngp mu th khng th no k kt c mt ho c "v vang". Chng ch c th k kt mt ho c nhc, mt ho c phn chia ca n cp

hin nay v "ca n cp c", n s ch c "c" c x cm-ni-a v mt phn x Ga-li-xi-a, nhng n cn mun cp c Cn-xtan-ti-n-pn v cng mun ot li ca c nc Ba-lan
m ch Nga hong lun lun p bc d man v v s. Sau na, thc ra chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp ch l tn tay sai ca t bn Anh - Php l bn mun gi cc thuc a cp c ca c v hn na mun buc c phi tr li nc B v mt phn nc Php. T bn Anh - Php gip bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp trut b Ni-c-lai II, ri bn ny li gip n "chin thng" nc c. Th th lm th no? Mun ginh c ho bnh (v hn na, mt nn ho bnh thc s dn ch, thc s v vang) th chnh quyn trong nc phi thuc v cng nhn v nng dn ngho, ch khng phi thuc v bn t bn v bn a ch. Bn a ch v t bn ch l mt thiu s ht sc nh trong dn c; mi ngi u bit rng bn t bn kim c rt nhiu tin bc v chin tranh. Cng nhn v nng dn ngho chim i a s trong dn c. H khng giu v chin tranh, m li b ph sn v i kh. C t bn ln cc hip c k kt gia cc nhm t bn n cp u khng tri buc c h; h c th v thnh tht mun chm dt chin tranh. Nga, nu chnh quyn nh n c thuc v cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn, th cc X-vit v X-vit ton Nga do h bu ra, s c th thi hnh v chc chn s vui lng thi hnh c ng lnh ho bnh m ng ta (ng cng nhn dn ch - x hi Nga) ra ngay t ngy 13 thng M i 1915 trn t "Ng i dn ch x hi" 1 ) , C quan ngn lun trung ng ca ng, s 47
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 61 - 65.
1)

c, phn chia nc Th-nh-k v cc thuc a.

Cn chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp th ngoi ra, ni chung khng mun k kt ho c trong lc ny, v

68

V. I. L-nin

Th t nc ngoi gi v

69

(lc xut bn Gi-ne-v, trnh ch kim duyt ca Nga hong). Cng lnh ho bnh chc chn l nh sau: 1) X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn ton Nga (hoc X-vit P-tc-bua l X-vit tm thi thay th cho Xvit ton Nga) s lp tc tuyn b khng b rng buc bi bt c mt hip c no ca c ch qun ch Nga hong ln ca cc chnh ph t sn. 2) X-vit ton Nga s lp tc cng b ht thy cc hip c phanh phui trc cng chng nhng mc ch n cp ca ch qun ch Nga hong v ca tt c cc chnh ph t sn, khng tr mt chnh ph no c. 3) X-vit ton Nga s lp tc v cng khai ngh vi tt c cc cng quc tham chin k kt ngay nh chin. 4) X-vit ton Nga s lp tc cng b cho ton th nhn dn bit

nhng iu kin ho bnh ca chng ta, ca cng nhn v nng dn, l: gii phng tt c cc thuc a; gii phng tt c cc dn tc b ph thuc, b p bc hoc
khng c y quyn. 5) X-vit ton Nga s tuyn b rng mnh khng trng mong g cc chnh ph t sn lm c ci g tt c, v ku gi cng nhn tt c cc nc lt cc chnh ph v trao ton b chnh quyn trong nc cho cc X-vit i biu cng nhn. 6) X-vit ton Nga s tuyn b rng nhng mn n hng t do chnh ph t sn vay tin hnh cuc chin tranh ti li v n cp ny th bn thn cc ngi t bn c vic tr, cn cng nhn v nng dn th khng tha nhn nhng mn n . Tr li cho nhng s tin vay , tc l np cho bn t bn trong mt thi gian di khon cng np v bn ny c ho tm cho cng nhn chm git ln nhau v s phn chia nhng ca ci ca bn t bn cp c.

X-vit i biu cng nhn s ni: hi anh ch em cng nhn v nng dn! Anh ch em c bng lng hng nm np cho cc ngi t bn hng trm triu rp thng cc ngi tin hnh chin tranh nhm chia nhau cc thuc a chu Phi, chia nhau nc Th-nh-k, v.v., khng? Ti ngh rng chnh v nhng iu kin ho bnh m Xvit i biu cng nhn s vui lng tin hnh chin tranh chng bt c chnh ph t sn no v chng tt c cc chnh ph t sn trn th gii, v s l mt cuc chin tranh thc s chnh ngha, v tt c cng nhn v nhng ngi lao ng tt c cc nc s gp phn a cuc chin tranh n thng li. Hin nay, cng nhn c thy rng Nga, ch qun ch hiu chin c thay th bng mt ch cng ho hiu chin, mt ch cng ho ca bn t bn kht khao tip tc cuc chin tranh quc ch ngha v tha nhn nhng hip c n cp m ch qun ch Nga hong k kt. Hy t xt xem: cng nhn c c th no tn nhim mt ch cng ho nh th khng? Hy t xt xem: nu nhn dn Nga v ang c c v bi nhng k c sinh ng v cuc i cch mng 1905, m ginh c hon ton t do v chuyn c ton b chnh quyn vo tay cc X-vit i biu cng nhn v nng dn, th chin tranh c th no cn tip tc c na khng, bn t bn c th no cn thng tr c trn tri t na khng?

N. L-nin
Xuy-rch, ngy 12 (25) thng Ba 1917.
ng ln u nm 1924 trn tp ch "Quc t cng sn", s 3 - 4

Theo ng bn tho

70

Th t nc ngoi gi v

71

Th t nc ngoi gi v
Th s 5

Nhim v t chc nh nc Theo tinh thn v sn cch mng Trong nhng th trc, nhng nhim v hin nay ca giai cp v sn cch mng Nga c nu ra nh sau: (1) bit tin mt cch chc chn nht n giai on tip theo ca cuc cch mng hay cuc cch mng th hai, l cuc cch mng (2) phi chuyn chnh quyn nh nc t tay chnh ph ca bn a ch v t bn (bn Gu-ts-cp, bn Lvp, bn Mi-li-u-cp, bn K-ren-xki) sang tay chnh ph ca cng nhn v nng dn ngho. (3) Chnh ph cng nng ny phi c t chc theo kiu cc X-vit i biu cng nhn v nng dn, tc l (4) n phi ph hu, hon ton xo b b my nh nc c thng c trong tt c cc nc t sn, qun i, cnh st, bn quan liu (quan li), thay th b my (5) bng mt t chc nhn dn v trang khng nhng ch c tnh cht qun chng m cn c tnh cht ph bin, bao gm tt c mi ngi. (6) C h c mt chnh ph nh th, vi thnh phn giai cp ca n ("chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn") v nhng c quan qun l ca n ("i dn cnh v sn") "nh th" th mi c kh nng gii quyt thnh cng nhim v ch yu nht trong lc ny, nhim v cc k kh khn v ht sc khn cp, tc l ginh ho bnh, nhng khng phi mt nn ho bnh quc ch ngha, cng khng phi l mt s cu kt gia cc cng quc quc ch ngha phn chia nhng ca ci m bn t bn v cc chnh ph ca chng cp c, m l mt nn ho

bnh thc s bn vng v dn ch, mt nn ho bnh khng th no c c nu cuc cch mng v sn khng n ra mt s nc. (7) Nga, giai cp v sn ch c th ginh c thng li trong mt tng lai rt gn nu ngay t bc u ca thng li , cng nhn nhn c s ng h ca i a s nng dn ang u tranh tch thu ton b rung t ca a ch (v quc hu ho ton b rung t, nu cho rng cng lnh rung t ca "104 ng i" v cn bn vn cn l c ng lnh rung t ca giai cp nng dn33). (8) Do cuc cch mng nng dn v trn c s cuc cch mng , nn c th c v cn thit phi c nhng hot ng tip theo ca giai cp v sn lin minh vi b phn ngho nht trong giai cp nng dn, nhng hot ng nhm kim sot s sn xut v s phn phi nhng sn phm quan trng nht, nhm p dng "ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi", v.v.. Tnh hnh do chin tranh gy ra v thm ch tr nn trm trng thm v nhiu mt trong thi k sau chin tranh, bt buc tuyt i cn phi c nhng hot ng ; nhng xt ton b v xt qu trnh pht trin ca chng th nhng hot ng s l bc qu ln ch ngha x hi, ch ngha ny Nga, s khng th thc hin c ngay lp tc, ngay mt lc, khng phi qua nhng bin php qu , nhng li hon ton c th thc hin c v v cng cn thit do kt qu ca nhng bin php qu nh th. (9) Nhim v t chc mt cch ring bit v ngay lp tc nhng X-vit i biu cng nhn trong nng thn, ngha l nhng X-vit cng nhn nng nghip lm thu, tch ring khi nhng X-vit i biu nng dn khc, phi c t ra mt cch ht sc cp bch. l s lc cng lnh m chng ta ra, cn c vo vic nh gi lc lng giai cp trong cch mng Nga v cch mng th gii, v c vo kinh nghim ca nhng nm 1871 v 1905.

72

V. I. L-nin

73

By gi hy th nhn chung ton b cng lnh , ng thi phn tch lp trng v vn ca C. Cau-xky nh l lun ln nht ca Quc t "th hai" (1889 - 1914) v ngi i biu ni bt nht cho ci tro lu m nc no cng c, tro lu "phi gia", "phi m ly" ang nghing ng gia bn x hi s-vanh v nhng ngi cch mng quc t ch ngha. V vn , Cau-xky ni trong mt bi bo u l "Nhng trin vng ca cch mng Nga" ng trn tp ch "Thi mi"34 ("Die Neue Zeit", s ra ngy 6 thng T 1917, lch mi) ca ng ta nh sau:
"Trc ht, Cau-xky vit, chng ta phi lm sng t nhng nhim v ra cho ch v sn cch mng" (thit ch nh nc). Tc gi vit tip: "C hai iu ti cn thit cho giai cp v sn: ch dn ch v ch ngha x hi".

S tho bc th s 5 trong tp "th t nc ngoi gi v"35

Khng th tham d cuc bu c Quc hi lp hin vi cng lnh c. Cn phi thay i cng lnh : 1) b sung v ch ngha quc l giai on tt cng ca ch ngha t bn 2) v chin tranh quc ch ngha, v cc cuc chin tranh quc ch ngha v vic "bo v t quc" + 2 bis: v cuc u tranh v s phn lit vi bn x hi - svanh 3) b sung v loi nh nc m chng ta cn v v s t i u NB v o n g ca nh nc. 4) Thay i 2 on cui trc cng lnh chnh tr (chng ch qun ch ni chung v chng nhng bin php phc hi ch ) 5) b sung vo 3 phn chnh tr: bt k vin chc no cng u khng c ch nh t trn (i chiu s ph phn nm 1891 ca Engels 36) + lng tr cho mi vin chc: khng c cao hn lng tr cho cng nhn + quyn bi min tt c cc i biu v cc vin chc bt c lc no + 5 bis) sa cha 9 v quyn t quyt

Tic thay, Cau-xky trnh by lun im hon ton khng th chi ci c di mt hnh thc qu chung chung n ni v thc cht n khng h em li ci g c v khng h lm sng t c ci g c. Mi-li-u-cp v K-ren-xki, thnh vin ca chnh ph t sn v quc ch ngha, s sn lng tn thnh lun im chung chung , k th tn thnh phn u, k th tn thnh phn th hai ca lun im ...1)
Vit ngy 26 thng Ba (8 thng T) 1917 ng ln u nm 1924 trn tp ch "Ngi bns-vch", s 3 - 4 Theo ng bn tho

1)

Bn tho dng li y.

74

V. I. L-nin

75

+ tnh cht quc t ca cch mng x hi ch ngha, ni mt

cch c th
6) sa cha nhiu trong cng lnh ti thiu v n n g c a o. 7) Trong cng lnh rung t: () quc hu ho thay cho a phng cng hu ho (ti s gi bn tho ca ti vit v vn ny n P-t-rgrt, bn tho ny b t nm 190937) () bin cc in trang ca a ch thnh cc doanh nghip kiu mu 8) "Ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi" (Zivildienstpflicht) 9) xo b s ng h "mi" phong tro " i l p" (phong tro cch mng, l vn khc). 10) Thay i tn gi, v () tn khng ng () n b bn x hi - s-vanh bi nh () n s lm cho nhn dn b lc hng trong cc cuc bu c, v nhng ngi dn ch - x hi = Ts-kh-t-d, P - t - r - x p v ng bn. l s tho "bc th s 5". Hy tr li ngay lp tc. Cc ng ch c cc s tho v cc ghi chp v s sa i phn thc tin ca cng lnh ti thiu khng? ((Cc ng ch c nh l chng ta n h i u l n ni v iu khng?)) Cn phi bt tay ngay lp tc vo vic ny.
Vit khong t ngy 7 n ngy 12 (20 n 25) thng Ba 1917 In ln u nm 1959 trong Vn tp L-nin, t. XXXVI Theo ng bn tho

Gi cc ng ch ang mn mi Trong cnh b gi lm t binh38

Cc ng ch! Mt cuc cch mng bng n Nga. Mt ln na, cng nhn P-t-r-grt v Mt-xc-va li l nhng ngi khi xng ca phong tro gii phng v i. H tuyn b bi cng chnh tr. H mang c xung ng. H chin u, nh s t, chng cnh st v hin binh ca Nga hong v chng mt b phn nh qun i khng ng ngay v pha nhn dn. Ch ring P-t-r-grt tnh ra c trn 2 000 ngi cht v b thng. Cng nhn Nga mu i ly t do cho t nc chng ta. Yu sch ca cng nhn l: bnh m, t do v ho bnh.

Bnh m v Nga cng nh hu khp cc nc tham

gia cuc chin tranh n cp hin nay, nhn dn ang b i.

T do v chnh ph Nga hong, li dng chin tranh,

bin hn ton b nc Nga thnh mt nh t hon ton.

Ho bnh v cng nhn Nga, cng nh nhng cng nhn gic ng hn cc nc khc, khng cn mun cht v li ch ca mt nhm bn giu c na, khng cn mun tin hnh cuc chin tranh ti li do bn k cp c ngai vng v khng c ngai vng gy ra na.
Phn ln binh lnh n tr P-tc-bua v Mt-xc-va ng v pha cng nhn khi ngha. Cng nhn v nng dn mc o lnh thn i bt tay cng nhn v nng dn

76

V. I. L-nin

77

khng mc o lnh. B phn s quan u t nht gia nhp hng ng cch mng. Nhng s quan mun chng li nhn dn b binh lnh bn cht. Cng nhn v binh lnh lm cch mng. Nhng, nh thng xy ra trong cc cuc cch mng khc, lc u, giai cp t sn cp ly chnh quyn. u-ma nh nc, trong a ch v t sn chim i a s, tm mi cch ho gii vi Nga hong Ni-c-lai II. Cho c n pht cht, trong khi ni chin din ra khc lit trn cc ng ph P-t-r-grt, th u-ma nh nc vn gi cho Nga hong ht bc in ny n bc in khc khn khon ni nh vua ng thun mt vi nhng b nh gi ly ngai vng. Khng phi u-ma nh nc u-ma ca bn a ch v nh giu m chnh cng nhn v binh lnh khi ngha lt Nga hong. Nhng chnh ph mi, Chnh ph lm thi th li do u-ma nh nc ch nh. Chnh ph lm thi ny gm nhng i biu ca bn t bn t do ch ngha v ca bn i a ch. Nhng gh chnh trong chnh ph y nm trong tay: cng tc Lvp (a ch ln v ngi thuc phi t do n ho nht), A. Gu-tscp (bn chin u ca Xt-l-pin, tng tn thnh a nhng ngi cch mng ra trc to n qun s), T-r-senc (nh i cng nghip ng, tn triu ph), Mi-li-u-cp (lc no cng bnh vc v hin nay vn bnh vc cuc chin tranh cp bc m Nga hong Ni-c-lai v b l li ko nc ta vo). Nh "dn ch" K-ren-xki c mi tham d chnh ph mi vi mc ch duy nht l cho chnh ph ny c ci v mt chnh ph "nhn dn", trong chnh ph c mt nh "dn ch" ba hoa ni vi dn chng nhng li l ku nhng rng tuch, trong khi bn Gu-ts-cp v bn Lvp hot ng chng li nhn dn. Chnh ph mi mun tip tc cuc chin tranh cp bc. N l tn tay sai ca bn t bn Nga, Anh, Php, bn ny

Trang u t truyn n "Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh" do V. I. L-nin vit. Thng Ba 1917 nh thu nh

78

Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh

79

cng nh bn t bn c nht quyt mun " nhau n cng" v ginh git nhng ming mi ngon nht. N khng mun v khng th mang li ho bnh cho nc Nga. Chnh ph mi khng mun tc ot rung t ca a ch chia cho nhn dn, n khng mun bn nh giu phi mang gnh nng chin tranh. Chnh v vy m n khng th mang li bnh m cho nhn dn c. Cng nhn v dn ngho ni chung vn buc phi chu i nh trc kia. Chnh ph mi gm bn t sn v a ch. N khng mun mang li t do hon ton cho nc Nga. Di p lc ca cng nhn v binh lnh khi ngha, n ha triu tp Quc hi lp hin quyt nh xem nn xy dng nc Nga nh th no. Nhng n tr hon ngy bu c Quc hi lp hin, v n mun tranh th thi gian sau la di nhn dn, nh cc chnh ph tng t nhiu ln lm nh vy trong lch s. N khng mun cho mt ch cng ho dn ch c thnh lp Nga. N ch mun a ln ngi tn Mi-kha-in, c v nh l mt Nga hong "tt", thay cho Nga hong xu l Ni-c-lai II. N mun cho khng phi bn thn nhn dn, m l mt Nga hong mi cng vi giai cp t sn nm c chnh quyn Nga. Chnh ph mi l nh vy. Nhng P-t-r-grt, song song vi chnh ph ny, mt chnh ph khc dn dn c t chc nn. Cng nhn v binh s thnh lp X-vit i biu cng nhn v binh s. C mt nghn cng nhn hoc binh s bu mt i biu. X-vit ny hin nay t tr s Cung in Ta-vrch v c hn 1 000 i biu. V n thc s l c quan i biu ca nhn dn. Lc u, X-vit ny c th phm mt s sai lm no . Nhng chc chn th no n cng ln ting i mt cch mnh m: ho bnh, bnh m, ch cng ho dn ch.

80

V. I. L - n i n

Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh

81

X-vit i biu cng nhn v binh s phn u triu tp ngay mt Quc hi lp hin, binh s c tham gia bu c v gii quyt vn chin tranh hay ho bnh. Xvit phn u trao li rung t ca Nga hong v ca a ch cho nng dn. X-vit phn u thit lp ch cng ho v khng mun nghe ni n vic ch nh mt Nga hong mi v "tt". X-vit i quyn u phiu ph thng v bnh ng cho mi ngi nam cng nh n. X-vit thnh cng trong vic i bt gi Nga hong v n hong. X-vit mun thnh lp mt y ban gim st kim sot mi hnh ng ca chnh ph mi, v bn thn y ban ny, trn thc t s tr thnh chnh ph. X-vit phn u lin minh vi cng nhn tt c cc nc khc nhm cng nhau nh vo bn t bn. Mt s ln cng nhn cch mng ra mt trn li dng quyn t do m tho thun vi binh lnh lm th no hnh ng chung, chm dt chin tranh, bo m quyn li ca nhn dn, cng c t do Nga. T bo dn ch - x hi "S tht" 39 li xut bn Pt-r-grt, n gip cng nhn hon thnh tt c nhng nhim v ln lao . Cc ng ch, tnh hnh hin nay l nh vy. Cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh, cc ng ch khng th no th c. Cc ng ch phi sn sng, trong mt ngy c l khng xa na, gnh vc mt nhim v quan trng. K th ca nn t do ca nc Nga i khi trng mong vo cc ng ch. Chng ni: c khong hai triu binh lnh l t binh; nu khi h tr v t quc, h ng v pha Nga hong, th chng ta cn c th trao li ngai vng cho Ni-c-lai hay cho ngi em "yu du" ca Nga hong. Trong lch s tng c ln k th ngy hm qua, sau khi ho gii vi mt tn vua b lt , th trao tr binh lnh b cm t cho tn ny h gip n chng li nhn dn nc mnh...40

Cc ng ch! bt c ni no, h c kh nng th cc ng ch hy tranh lun v nhng s kin v i ang xy ra trong t quc chng ta. Hy ln ting tuyn b rng cng vi b phn u t trong binh s Nga, cc ng ch khng mun c Nga hong, rng cc ng ch i hi mt ch cng ho t do, i trao li rung t ca a ch cho nng dn m khng phi bi thng, i ngy lm 8 gi, i triu tp ngay Quc hi lp hin. Hy tuyn b rng cc ng ch ng v pha Xvit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt v khi tr v Nga, cc ng ch s khng ng h Nga hong m chng li Nga hong, s khng ng h bn a ch v bn nh giu, m chng li chng. bt c ni no, h c kh nng th cc ng ch hy t t chc li, hy thng qua nhng quyt nh theo hng trn, hy gii thch cho nhng bn b chm tin b v s kin v i xy ra trn t nc chng ta. Trc chin tranh cng nh trong chin tranh v trong lc b gi lm t binh, cc ng ch chu ng kh nhiu gian kh ri. Gi y, chng ta ang tin ti nhng ngy ti p nht. Bnh minh ca t do bng ln. Cc ng ch hy tr v Nga vi t cch l qun i ca cch mng, qun i ca nhn dn ch khng phi ca Nga hong. Nm 1905 cng vy, t binh, khi t Nhtbn tr v, tr thnh nhng chin s u t u tranh ginh t do. Khi tr v t quc, cc ng ch s to ra khp t n c. Cc ng ch hy mang tin tc v t do n mi hang cng ng hm, n mi lng mc Nga chu ng nhng cnh i kht, s u thu nng n v s nhc. Hy gic ng anh em nng dn: hy xua ui bng ti khi ng qu, hy ku gi nng dn ngho ng h cng nhn thnh th v cng nhn nng nghip trong cuc u tranh quang vinh ca h.

82

V. I. L - n i n

83

Sau khi ot c ch cng ho, cng nhn Nga s lin kt vi cng nhn tt c cc nc khc, v mnh dn dn ton th nhn loi ti ch ngha x hi, ti mt ch trong khng cn k giu ngi ngho, trong mt nhm nh giu khng th bin hng triu ngi thnh n l lm thu cho chng. Cc ng ch! H c kh nng th chng ti s mau chng tr v Nga tham gia cuc u tranh ca anh em cng nhn v binh lnh ca chng ta. Nhng y cng vy, chng ti s khng qun cc ng ch. T nc Nga t do, chng ti s c gng gi n cc ng ch sch v, bo ch v tin tc v nhng s kin ang xy ra trn t nc chng ta. Chng ti s i hi ngi ta phi gi tin v bnh m n cc ng ch. V chng ti s ni vi cng nhn v binh lnh khi ngha: cc ng ch c th trng cy c vo nhng ngi anh em ca cc ng ch hin nay ang mn mi trong cnh b gi lm t binh. l nhng ngi con ca nhn dn v h s cng i vi chng ta trong cuc chin u cho t do, trong cuc chin u cho ch cng ho, chng li Nga hong.

Cch mng nga V nhim v ca cng nhn tt c cc nc

Cc ng ch cng nhn! D on ca nhng ngi x hi ch ngha vn trung thnh vi ch ngha x hi v khng b u c hiu chin d man v tn bo lm cho m mui, c chng thc. Cuc cch mng u tin do cuc chin tranh th gii cp bc gia bn t bn cc nc khc nhau gy ra, bng n. Chin tranh quc ch ngha, ngha l chin tranh phn chia li ca n cp c, gia bn t bn vi nhau, bp nght cc dn tc nhc tiu, b t u chuyn thnh ni chin, ngha l thnh chin tranh ca cng nhn chng li bn t bn, ca nhng ngi lao ng v b p bc chng li k p bc h, chng li Nga hong v vua cha, chng li bn a ch v t bn, hon ton gii phng nhn loi khi chin tranh, khi cnh ngho kh ca qun chng, khi cnh ngi p bc ngi! Cng nhn Nga c vinh d v hnh phc l nhng ngi u tin pht ng cch mng, ngha l cuc chin tranh v i, duy nht hp l v chnh ngha, chin tranh ca nhng ngi b p bc chng li k p bc. Cng nhn P-tc-bua thng ch qun ch Nga hong. Trong cuc u tranh anh dng chng cnh st v qun i ca Nga hong, trong h bt u ni dy tay khng chng li sng my, cng nhn tranh th c

Ban bin tp t "Ngi dn ch - x hi"

Vit gia thng Ba 1917 In thnh truyn ring nm 1917 n Theo ng bn in trong t truyn n

84

V. I. L - n i n

Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc

85

phn ln binh lnh n tr P-tc-bua. Nhng s bin tng t cng din ra Mt-xc-va v cc thnh ph khc. B qun i b ri, Nga hong phi u hng: hn k bn tuyn b thoi v ca hn v ca con trai hn. Hn ngh a em hn l Mi-kha-in ln ngi. Do cch mng din bin qu nhanh chng, do bn t bn Anh - Php trc tip gip , do trnh gic ng ca ton th qun chng cng nhn v nhn dn P-tc-bua khng cao, do ch bn t bn v a ch Nga c t chc v c chun b nn bn chng nm c chnh quyn nh nc. Nhng gh quan trng nht trong chnh ph mi Nga, tc "Chnh ph lm thi", nh chc th tng, B ni v v B chin tranh u c giao cho Lvp v Gu-ts-cp, nhng k thuc phi thng Mi tn lc gip tn Ni-c-lai kht mu v tn Xt-l-pin git ngi bp nght cch mng 1905, bn git v treo c cng nhn v nng dn chin u v rung t v t do. Nhng b t quan trng hn th c phn cho bn dn ch - lp hin: B ngoi giao cho Mi-li-ucp, B gio dc quc dn cho Ma-nu-i-lp, B nng nghip cho Sin-ga-rp. Mt gh hon ton khng quan trng l B t php c trao cho K-ren-xki, mt ngi thuc phi lao ng, mt tay ba hoa m bn t bn cn dng lm yn lng dn chng bng nhng li ha ho, nh la h bng nhng li l tht ku, lm cho h "ho gii" vi chnh ph ca bn t bn v a ch l chnh ph mun lin minh vi bn t bn Anh - Php m tip tc cuc chin tranh cp bc, cuc chin tranh nhm xm chim c-m-ni-a, Cn-xtan-ti-n-pn, Ga-li-xi-a, cuc chin tranh m mc ch l cho bn t bn Anh - Php gi c ci ca m chng cp c ca bn t bn c (ton b thuc a ca c chu Phi) v ng thi ginh li ca bn t bn c ci ca m bn cp ny chim c (mt phn lnh th Php, B, Xc-bi-a, Ru-ma-ni, v.v.).

D nhin l cng nhn khng th tin tng vo mt chnh ph nh vy. H lt ch qun ch Nga hong, chin u cho ho bnh, bnh m v t do. Cng nhn hiu ngay ti sao bn Gu-ts-cp, Mi-li-u-cp v ng bn cp ot c thng li ca nhn dn lao ng. Chnh l v bn a ch v t bn Nga c chun b tt v t chc tt; v bn chng c sc mnh ca t bn, c ca ci ca c bn t bn Nga v ca c bn t bn Anh - Php l bn giu nht th gii. Cng nhn hiu ngay rng cuc u tranh v ho bnh, bnh m v t do i hi cc giai cp lao ng, cng nhn, binh lnh v nng dn phi t t chc li, on kt li, xit cht hng ng li tch khi bn t bn v chng li chng. V cng nhn P-tc-bua, sau khi thng c ch qun ch Nga hong, lp tc thnh lp ngay t chc ca h, tc l X - v i t i b i u c n g n h n, bt tay ngay vo vic cng c v m rng t chc ra, thnh lp nhng X-vit c lp ca i biu binh s v nng dn. Ch ngay vi ngy sau cch mng, X-vit i biu cng nhn v binh s P-tc-bua c hn 1 500 i biu cng nhn v nng dn mc o lnh. Cng nhn vin ng st v ton th qun chng lao ng tn nhim X-vit ny n mc n bt u bin thnh mt chnh ph nhn dn thc s. Ngay bn b v nhng k u trung thnh nht ca bn Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp, nhng con ch sn trung thnh nht ca bn t bn n c p Anh - Php, R-bc Uyn-tn, cng tc vin t bo giu kch x ca bn t bn Anh l t "Tai-m" ("The Times"), v Sc-l Ri-ve, cng tc vin t bo giu kch x ca bn t bn Php l t "Tng" ("Le Temps") ngay bn chng, mc d chi bi thm t X-vit i biu cng nhn, cng buc phi cng nhn rng n c N g a c h a i c h n h p h . Mt chnh ph c "tt c" (thc ra l c tt c bn nh giu) cng nhn,

86

V. I. L - n i n

Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc

87

l chnh ph ca bn a ch v t bn, ca bn Gu-tscp v bn Mi-li-u-cp. Mt chnh ph k h n g c "ai" (trong cc tng lp giu c) cng nhn, l chnh ph ca cng nhn v nng dn: X-vit i biu cng nhn v binh s P-tc-bua, X-vit ny ang ra sc thit lp trn ton nc Nga nhng X-vit i biu cng nhn v nhng Xvit i biu nng dn. Chng ta xem c hai chnh ph ny ni g v lm g? 1. Chnh ph ca bn a ch v bn t bn, chnh ph Lvp -

th khn hn l t chi chng no Quc hi lp hin cha trao ngi vua cho mnh, v nc Nga tm thi vn l mt nc cng ho. Chnh ph cho cu Nga hong c t do. Cng nhn bt buc chnh ph phi bt hn. Chnh ph mun trao ton b quyn ch huy qun i cho Ni-c-lai Ni-c-la-vch R-ma-np. Cng nhn buc chnh ph phi cch chc hn. R rng l nu khng c X-vit i biu cng nhn v binh s th ch mt sm mt chiu l bn a ch Lvp - Guts-cp s thng ng ngay vi tn R-ma-np hoc vi mt tn a ch no khc. Trong bn tuyn ngn gi dn chng, cng nh trong bc in ca Mi-li-u-cp gi tt c i din nc Nga nc ngoi, chnh ph tuyn b rng n vn trung thnh vi tt c cc hip c quc t do nc Nga k kt. Nhng hip c ny l do tn Nga hong b lt k kt. Nhng hip c ny, chnh ph khng dm cng b, th nht l v n b t bn Nga, Anh, Php tri cht c chn ln tay; hai l v n s dn chng s x xc bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp ra tng mnh nu h bit c rng bn t bn c nh a thm 5 n 10 triu cng nhn v nng dn Nga i cht trong cuc chin tranh xm chim Cn-xtan-ti-n-pn, bp nght x Ga-li-xi-a, v.v.. Nu nhn dn khng th bit c s tht sau y: v nhng hip c no ca tn a ch Nga hong m bn t bn mun lm chy thm bao nhiu mu ca binh lnh na, th nhng li ha hn mang li t do liu cn c gi tr g khng? Khi nhn dn b nn i e do, v khi ngi ta mun bt mt h m dn h n l st sinh cho bn t bn Nga, Anh, Php cp bc bn t bn c, th nhng li ha hn v mi th t do v thm ch v vic thc hin ch cng ho dn ch, liu cn c gi tr g khng? Trong lc , chnh ph ca bn Gu-ts-cp v bn

Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp lm g?
Chnh ph ny tung ra khp ni nhng li ha hn bi tai nht. N ha vi nhn dn Nga l s thc hin mt nn t do hon ton nht. N ha triu tp mt Quc hi lp hin ca ton dn quy nh hnh thc chnh quyn Nga. K-renxki v cc lnh t dn ch - lp hin tuyn b ng h ch cng ho dn ch. V ch ngha cch mng ph trng, th khng ai b kp bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp. Cng tc qung co c lm ht mc. Nhng vic lm ca chng th th no? Trong khi ha hn thc hin nhng quyn t do, th trn thc t chnh ph mi tin hnh m phn vi hong gia, vi vng triu v vn phc hi ch qun ch. Chnh ph ny ngh vi Mi-kha-in R-ma-np gi chc ph chnh, ngha l lm Nga hong lm thi. Ch qun ch c l c phc hi nc Nga nu cng nhn khng ngn cn c bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp; h t chc nhng cuc tun hnh trn ng ph P-t-r-grt v vit nhng t sau y trn l c ca mnh: "Rung t v t do! Git cht bn cng bo!"; h tp hp cng vi k binh ti qung trng trc u-ma v ging cao ngn c c dng ch: "Ch cng ho x hi ch ngha trong tt c cc nc mun nm!". Ngi ng minh ca bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp l Mi-khain R-ma-np nhn thy rng trong nhng iu kin nh vy

88

V. I. L - n i n

89

Mi-li-u-cp trc tip dng v lc n p mi d nh ca cng nhn Nga mun hip ng vi nhng ngi anh em ca h l cng nhn cc nc khc: chnh ph khng cho lu hnh ra ngoi nc Nga c t "S tht" l t bo li c xut bn P-tc-bua t sau cch mng, ln bn Tuyn ngn ca Ban chp hnh trung ng ng chng ta, ng cng nhn dn ch - x hi Nga, xut bn P-tc-bua, cng nh nhng li ku gi ca i biu Ts-kh-t-d v ca nhm ca ng ta!! Cng nhn v nng dn! Cc bn c th yn tm: ngi ta ha mang li t do cho cc bn t do cho nhng k cht v i v b git v chin tranh!! Trong cng lnh ca mnh, chnh ph mi khng h ni mt ting no v vn tr li rung t cho nng dn cng nh v vn tng lng cho cng nhn. Cho n nay, ngi ta vn khng quy nh ngy no th triu tp Quc hi lp hin. Ngi ta khng h n nh tin hnh mt cuc bu c no bu u-ma thnh ph P-tc-bua. i dn cnh th b t di quyn ca nhng hi ng a phng v hi ng t qun thnh ph l nhng t chc hon ton do bn t bn v a ch giu c nht bu ra theo lut ca Xt-l-pin. Nhng vin tnh trng c ch nh trong bn a ch y, "t do" cho cc bn y! 2. Chnh ph ca cng nhn v nng dn lm g v phi lm

v nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi nga trong cuc cch mng nga 41

bn t tm tt

g?... 1)
Vit ngy 12 (25) thng Ba 1917 In ln u nm 1924 trong Vn tp L-nin, t. II

Theo ng bn tho

1)

Bn tho dng li y.

Cuc thuyt trnh ca L-nin, lu ti 2 1 2 ting ng h, gm hai phn. Trong phn u, L-nin khi qut nhng iu kin lch s c th v tt phi sinh ra ci "chuyn k diu" l: trong c 8 ngy m ch qun ch Nga hong sp . Trong s nhng iu kin y th ci chim v tr ch yu l "cuc bo ng v i" trong nhng nm 1905 - 1907, m nhng k lm ch tnh th hin nay l bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp ph bng kch lit, nhng chng li phn khi v "cuc cch mng quang vinh" nm 1917. Nhng nu cuc cch mng 1905 tht s su sc khng "xi t ln", khng lm cho tt c cc giai cp v cc ng phi thy r nhau trong hnh ng, khng vch trn bn cht c c v d man ca by l Nga hong, th khng th c c thng li nhanh chng nm 1917. Mt s kt hp hon ton c bit ca cc iu kin khin cho, nm 1917, cc lc lng x hi ht sc khc nhau lin hp li nh Nga hong. Trc ht, t bn ti chnh Anh Php nhng k ang thng tr v ang cp ot nhiu nht i vi ton th gii, chng li cch mng hi nm 1905 v gip (vic cho vay nm 1906) chnh ph Nga hong bp nght cch mng. Hin nay, n li trc tip tham gia cch mng mt cch tch cc nht bng cch t chc mt m mu tht s ca cc ngi Gu-ts-cp, Mi-li-u-cp, ca mt b phn cc vin ch huy cao cp trong qun i, nhm trut b Ni-c-lai II hoc

90

V. I. L - n i n

V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga

91

i nh vua phi nhng b. Xt v mt chnh tr th gii v t bn ti chnh quc t, th chnh ph Gu-ts-cp - Mili-u-cp tht ra ch l nhng tn cai ca ngn hng "Anh v Php", l cng c tip tc cuc chm git quc ch ngha i vi cc dn tc. Hai l, do nhng tht bi ca ch qun ch Nga hong, nhng vin ch huy qun s c b sa thi v b thay th bng nhng ng i mi, tr v xut thn t giai cp t sn. Ba l, ton b giai cp t sn Nga l giai cp t t chc li mt cch khn tr ng t nm 1905 n nm 1914 v t t chc li cn nhanh hn na t nm 1914 n nm 1917, th lin kt vi bn a ch trong cuc u tranh chng ch qun ch Nga hong mc nt, nhm lm giu bng cch c p bc c-m-ni-a, Cnxtan-ti-n-pn, x Ga-li-xi-a v.v.. Bn l, bn cnh lc l ng c tnh cht quc ch ngha , li c thm phong tro v sn su rng v mnh m na. Hon ton khc hn giai cp t sn quc ch ngha, giai cp v sn lm cch mng, i ho bnh, bnh m v t do, v h tranh th c a s trong qun i gm cng nhn v nng dn i theo mnh. Chin tranh quc ch ngha bt u bin thnh ni chin. l mu thun c bn ca cuc cch mng hin nay, mu thun khin cho cuc cch mng ny ch mi l giai on u ca cuc cch mng th nht do chin tranh gy ra. Chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp, chnh ph ca bn a ch v t sn, khng th em li cho nhn dn c ho bnh ln bnh m cng nh t do. l mt chnh ph mun tip tc cuc chin tranh n cp v tuyn b dt khot l trung thnh vi cc hip c quc t do ch Nga hong k kt; nhng nhng hip c th ch ton l nhng hip c n cp thi. Trong trng hp thun li nht, chnh ph c th tr hon cuc khng hong nhng khng th lm cho nc nh trnh c nn i. N cng khng th em li t do, mc du n a

ra rt nhiu "li ha hn" (nhng li ha hn r tin), v n b rng buc bi li ch ca ch s hu rung t ca a ch v bi li ch ca t bn, v n bt u ngay s cu kt vi vng triu nhm khi phc li ch qun ch. V vy, chng c g ngu xun hn ci sch lc "ng h" chnh ph mi, dng nh v li ch "u tranh chng li th lc phn ng". Cuc u tranh ny i hi phi v trang giai cp v sn; l iu m bo duy nht chc chn v thit thc va chng li ch Nga hong va chng li nhng mu toan ca bn Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp nhm khi phc li ch qun ch. Do i biu Xc-b-lp c l khi ni rng nc Nga ang vo "m trc ca cuc cch mng th hai, mt cuc cch mng tht s (wirklich)". T chc ca nhn dn tin hnh cuc cch mng th c ri v ang pht trin. l X-vit i biu cng nhn v binh s; v khng phi v c m nhng tn tay sai ca t bn Anh - Php, nhng phng vin ca t "Times" v t "Le Temps", ph bng X-vit . Do nghin cu nhng tin tc ca bo ch a ra v X-vit i biu cng nhn, L-nin kt lun l trong X-vit c ba phi. Phi th nht rt gn vi nhng ngi x hi - i quc ch ngha. Phi ny tn nhim K-ren-xki, mt ngi c ti ni vn hoa rng tuch, con tt en di quyn iu khin ca Guts-cp v Mi-li-u-cp, i biu b i nht ca ch ngha Lu-i Blng 42, ch ha sung vi cng nhn, ni nhng cu rt ku theo kiu nhng ngi x hi - i quc ch ngha v nhng ngi x hi - ho bnh ch ngha u chu la Cau-xky v ng bn, nhng trn thc t lm cho cng nhn "cam chu" vic tip tc cuc chin tranh n cp. Qua li pht biu ca K-renxki, bn t sn quc ch ngha Nga ni vi cng nhn rng: chng ti s cho cc anh ch cng ho, ngy lm 8 gi ( c thc hin P-tc-bua), chng ti ha s cho cc anh

92

V. I. L - n i n

V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga

93

nhng quyn t do s cho cc anh tt c nhng ci cc anh gip chng ti cp Th-nh-k v o, cp li ca ch ngha quc c nhng ca m n cp c, gi gn ca cp c cho ch ngha quc Anh - Php. Phi th hai l Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga chng ta. Bo ch ng trch yu (Auszug) bn "Tuyn ngn" ca Ban chp hnh trung ng chng ta. Bn Tuyn ngn ny c xut bn ngy 18/III. Xanh P-tc-bua. Bn Tuyn ngn a ra nhng yu sch: thnh lp ch cng ho dn ch, thi hnh ch ngy lm 8 gi, tch thu rung t ca a ch chia cho nng dn, tch thu la m d tr, m ngay lp tc nhng cuc m phn ho bnh khng phi do chnh ph Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp tin hnh, m do X-vit i biu cng nhn v binh s tin hnh. Theo bn Tuyn ngn , X-vit ny l chnh ph cch mng chn chnh. (L-nin ni thm rng c phng vin t "Times" cng ni n hai chnh ph Nga.) Nhng cuc m phn thc hin ho bnh ngay lp tc cn phi c tin hnh khng phi vi cc chnh ph t sn, m vi nhng ng i v sn ca tt c cc nc tham chin. Bn Tuyn ngn ku gi tt c cng nhn, nng dn v binh s hy bu i biu vo X-vit i biu cng nhn. Sch lc duy nht tht s x hi ch ngha, tht s cch mng l nh vy. Phi th ba l Ts-kh-t-d v bn b ca ng ta. H dao ng, iu c phn nh r rng trong cc nhn xt ca t "Times" v t "Le Temps" l nhng t bo lc th khen ngi Ts-kh-t-d, lc th li kch ng ta. Khi Ts-kh-t-d t chi khng tham gia Chnh ph lm thi th hai, khi ng ta tuyn b rng i vi c hai bn, cuc chin tranh u l chin tranh quc ch ngha, v.v. th ng ta thi hnh chnh sch v sn. Khi Ts-kh-t-d tham gia Chnh ph lm thi th nht

("Ban chp hnh ca u-ma"), trong khi 3 ca li ku gi ca ng ta, ng ta i hi "ausreichende Teilnahme der Vertreter der russischen Arbeiterschaft an der Regierung" (nhng ng i quc t ch ngha tham gia mt chnh ph tin hnh chin tranh quc ch ngha!!), khi ng ta (cng vi Xc-b-lp) ku gi chnh ph quc ch ngha m nhng cuc m phn ho bnh (ch khng gii thch cho cng nhn thy r chn l l giai cp t sn b tri cht chn tay bi li ch ca t bn ti chnh l t bn khng th khng c tnh cht quc ch ngha c), khi bn b ca Ts-kh-t-d l Tu-li-a-cp v Xc-b-lp, do chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp phi c, i "v v" nhng binh lnh ni dy chng li nhng tng lnh thuc phi t do (vic git N-p-nin (Admiral Nepenin) m ngay c bn quc c cng phi than tic!!), th lc Ts-kh-t-d cng bn b ca ng ta ri vo "ch ngha Lu-i Blng" ti t nht, tin hnh chnh sch ca giai cp t sn, lm hi s nghip cch mng. L-nin cng ph bnh c li ku gi c tnh cht x hi - ho bnh ch ngha ca Goc-ki v t tic l nh vn v i bc vo lm chnh tr m cn lp li nhng nh kin ca giai cp tiu t sn. Trong phn th hai, L-nin t ra nhim v ch r sch lc ca giai cp v sn phi nh th no. L-nin miu t c im ca tnh hnh lch s trong thi k hin nay l bc qu t giai on th nht sang giai on th hai ca cch mng, t giai on ni dy chng ch Nga hong sang giai on ni dy chng giai cp t sn, chng chin tranh quc ch ngha hoc l bc qu n Hi ngh quc c m Quc hi lp hin c th tr thnh hi ngh nh th, nu chnh ph gi "li ha" ca mnh l triu tp Quc hi lp hin. Nhim v c bit tr c mt, nhim v ph hp vi tnh hnh qu , l t chc giai cp v sn. Nh ng

94

V. I. L - n i n

V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga

95

khng phi l t chc rp khun m bn phn bi ch ngha x hi, bn x hi - i quc ch ngha v bn c hi ch ngha trong tt c cc nc cng nh bn Cau-xky u ly lm hi lng, m l t chc cch mng. T chc ny trc ht phi c tnh cht ton dn, hai l phi phi hp chc nng ca qun i

v ca nh nc.
Bn c hi ch ngha thng tr trong Quc t II xuyn tc hc thuyt ca Mc v ng-ghen v nh nc trong thi k cch mng. Trong cuc lun chin vi Pan-n-cc (1912), Cau-xky cng ri b quan im ca Mc 43. Rt nhng bi hc kinh nghim ca Cng x nm 1871, Mc dy rng giai cp cng nhn "die Arbeiterklasse nicht die fertige Staatsmaschine einfach in Besitz nehmen und sie fr ihre eigene Zwecke in Bewegung setzen kann". Das Proletariat soll (mu?) diese Maschine (Armee, Polizei, Bureaukratie) z e r b r e c h e n 44. Das ist, was die Opportunisten (Sozialpatrioten) und Kautskianer (Sozialpazifisten) entweder bestreiten oder vertuschen. Das ist die wichtigste praktische Lehre der Pariser Kommune und der russischen Revolution von 1905. Wir unterscheiden uns von den Anarchisten dadurch, da wir die Notwendigkeit des Staates fr die revolutionre Umwlzung anerkennen. Wir unterscheiden uns aber von den Opportunisten und Kautskianer dadurch, da, wir sagen: wir brauchen nicht die "fertige" Staatsmaschinerie, wie sie in den demokratischsten brgerlichen Republiken existiert, sondern

chng ta", cho bn t bn phi tr cho cng nhn s tin cng ca nhng ngy h cng tc trong i dn cnh. Hy b sung cho "nhng k tch ca ch ngha anh hng v sn" m giai cp v sn lp c hm qua trong cuc u tranh chng ch Nga hong v s t c mai y trong cuc u tranh chng bn Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp, "bng nhng k tch ca t chc v sn". l khu hiu trc mt! l iu m bo cho s thnh cng! Nhng iu kin khch quan y cng nhn tin ln con ng l: nn i, s cn thit phi phn phi bnh m, vic nht nh phi thi hnh "Zivildienstpflicht"1), s cn thit phi c ho bnh. L-nin ni rng nhng iu kin ho bnh ca chng ta l nh sau: 1) vi t cch l chnh ph cch mng, Xvit i biu cng nhn s tuyn b ngay lp tc l khng b rng buc bi bt c mt hip c no ca ch Nga hong cng nh ca giai cp t sn; 2) n s lp tc cng b nhng bn hip c nhc nh, n cp ; 3) n s cng khai ngh nh chin ngay vi tt c cc nc tham chin; 4) n s ngh ho bnh
nh nc c sn v buc n phc v cho mc ch ca bn thn mnh". Giai cp v sn phi p h h u b my i (qun i, cnh st, quan li). l ci m bn c hi ch ngha (x hi - i quc ch ngha) v bn Cau-xky (x hi - ho bnh ch ngha) phn i hoc l che giu i. l bi hc thc t quan trng nht ca Cng x Pa-ri v ca cuc cch mng Nga nm 1905. Chng ta khc vi bn v chnh ph ch l chng ta tha nhn rng cn thit phi c nh nc thc hin s o ln cch mng. Nhng chng ta khc vi bn c hi ch ngha v bn Cau-xky ch l chng ta ni rng: ci chng ta cn, khng phi l b my nh nc "c sn" ng nh n tn ti trong nhng nc cng ho t sn dn ch nht, m l chnh quyn trc tip ca cng nhn c v trang v c t chc. l nh nc m c h n g t a cn c. Cng x nm 1871 v cc X-vit i biu cng nhn hi 1905 v 1917, v thc cht, l nh nc thuc loi y. y l nn tng m trn chng ta phi tip tc xy dng.
1)

von 1905 und 1917. Auf diesem Fundament m ssen wir weiter bauen1). Khng cho i cnh st c khi phc li! Phi xy dng i dn cnh thnh i dn cnh tht s ton dn, do giai cp v sn lnh o, thnh "nh nc ca
1)

unmittelbare Macht bewaffneter und organisierter Arbeiter. D a s ist der Staat, den w i r brauchen. Das sind, ihrem Wesen nach, die Kommune von 1871, und die Arbeiterdelegiertenr te

"Giai cp cng nhn khng th ch gin n nm ly b my

"ch ngha v cng dn"

96

V. I. L - n i n

97

vi iu kin l phi gii phng tt c cc thuc a v tt c cc dn tc khng c y quyn; 5) n s tuyn b khng tn nhim cc chnh ph t sn v n ku gi cng nhn tt c cc nc lt nhng chnh ph y; 6) n s tuyn b rng nhng mn n v chin tranh l do giai cp t sn vay, th bn t bn phi tr ly. l chnh sch s li cun c a s cng nhn v nng dn ngho ng v pha X-vit i biu cng nhn. Vic tch thu rung t ca a ch s c thc hin. Nhng n c h a phi l ch ngha x hi. s l thng li ca cng nhn v nng dn ngho, thng li s bo m ho bnh, t do, bnh m. thc hin nhng iu kin ho bnh nh th, chng ta cng vy, chng ta tn thnh tin hnh cuc chin tranh cch mng! L-nin nhc li l t "Ngi dn ch - x hi", s 47 (13. X. 1915), tuyn b rng nhng ngi dn ch - x hi khng c tuyt mt cuc chin tranh cch mng nh vy1). S gip ca giai cp v sn x hi ch ngha ca tt c cc nc s c m bo. Nhng li ku gi hn h ca bn x hi - i quc ch ngha (thuc loi nh bc th nhc ca Ghe-: "Trc ht l thng li, sau mi l ch cng ho") u s tan thnh my khi. Din gi kt thc bng cu: Cch mng Nga mun nm! Cch mng ca cng nhn th gii bt u mun nm!
Vit ngy 16 hay 17 (29 hay 30) thng Ba 1917 ng ngy 31 thng Ba v ngy 2 thng T 1917 trn t "Volksrecht", s 77 v 78 ng ln u bng ting Nga nm 1929 trn tp ch "Cch mng v sn", s 10
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 64 - 65.
1)

Mu k Ca nhng ngi s-vanh Cng ho 45

30/III. 1917. Ti va c thy trong t "Bo Xuy-rch mi", s 557, ra hm nay, 30/III., t xut bn th nht vo bui sng, c nhng dng di y:
"Mi-lng, ngy 29 thng Ba. Phng vin Xanh P-tc-bua bo cho bit rng ngi ta bt gi mt ngi tn l Tsc-n-ma-dp, bin tp vin t bo x hi ch ngha "S tht", l t bo bt u xut bn trong thi k cch mng. Di ch c, Tsc-n-ma-dp l mt cnh st mt lng thng 200 rp. T bo m anh ta ch o i phi thit lp ch cng ho x hi ch ngha v kch d di Chnh ph lm thi nhm mc ch r rng l phc v bn phn ng. Ni chung, vic c ng nhng gii thiu trch nhim nhm chng li chnh ph, lm cho ngi ta nghi l c s cu kt vi ch c v vi k th. Ngay c X-vit i biu cng nhn v binh s l t chc c lp trng r rng l cp tin so vi Chnh ph lm thi, th cng xa lnh nhng gii ".

Theo ng bn tho

Tin ny thut li mt tin in ng trn t "Tin bui chiu" ("Corriere della Sera")46, mt t bo s-vanh Mi-lng, , ngy 29/III. v l bn tin in gi t P-tc-bua hi 10 gi ri ti ngy 26/III. cho t bo . gii thch cho c gi bit rng ln ny "s gi mo" quen thuc chung ca nhng ngi s-vanh l ch no, th ti phi ni tr li v trc mt cht. T "S tht" , t bo hng ngy ca nhng ng i dn ch - x hi, xut bn P-tc-bua "d i ch c", c

98

V. I. L - n i n

Mu k ca nhng ngi s-vanh cng ho

99

th l t thng T 1912 n thng By 1914. Trn thc t, t bo ny l c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng ng chng ti, ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Hu nh hng ngy, ti u vit cho t bo , t Cra-cp, l ni m lc y ti sng vi t cch l ngi c tr chnh tr. Nhng i biu ca ng dn ch - x hi u-ma, ng vin ng chng ti v b Nga hong y n Xi-bi-ri v h c ng chng li chin tranh quc ch ngha, nh Ba-a-p, Mu-ra-np, P-t-rpxki, Sa-gp v Xa-mi-lp (c Ma-li-np-xki cng thuc vo nhm cho n ma h nm 1914), thng n Cra-cp, v chng ti cng tho lun vi nhau v vic ch o t bo. C nhin, chnh ph Nga hong khng phi ch ht sc dng bn mt thm bao vy t "S tht", l t bo c s lng in ti 60 000 bn, m n cn ra sc a nhng tn khiu khch vo lm nhn vin t bo. Trong s nhng tn khiu khch c c Tsc-n-ma-dp m b danh trong ng l "Mi-rn". Hn lun li chim c lng tin v 1913 th tr thnh th k ca t "S tht". Cng vi nhm i biu, chng ti xt hot ng ca Tsc-n-ma-dp v chng ti i ti kt lun: mt l, trong nhng bi bo hn vit, hn lm mt uy tn ca ng li ca chng ti, v hai l, v mt tnh trung thc chnh tr th hn l mt ngi ng nghi. Nhng tm mt ngi thay hn khng phi l d, hn na vic lin lc ca nhm i biu vi Cra-cp phi tin hnh hoc l b mt, hoc l cc i biu phi i n y nhng h khng c th i n y lun c. Cui cng, mi n ma xun 1914, chng ti mi a c n P-tc-bua, R-den-phen (tc Ca-m-np) l ngi cng b Nga hong y cng vi cc i biu chng ti n Xi-bi-ri vo cui nm 1914. R-den-phen (Ca-m-np) c nhim v gt b Tsc-nma-dp v hon ton gt b c hn ra khi cng vic.

Tsc-n-ma-dp b cch chc. Nhn vic nghi ng hn, Ban chp hnh trung ng chng ti m cuc iu tra nhng khng thu thp c nhng ti liu xc thc, thnh th cc ng ch P-tc-bua khng th mnh dn t co Tsc-nma-dp l mt tn khiu khch c. nh phi ch gt hn ra ngoi t "S tht" thi. Tsc-n-ma-dp v tt nhin l cc tn khiu khch khc na gip Nga hong y cc i biu ca chng ti i Xi-bi-ri, l iu khng c g nghi ng na. Chng ti nhn c ca "Thng v Ban chp hnh trung ng" ng chng ti P-tc-bua bn thng bo ngy 13 thng Mi mt 1916 cho bit rng Tsc-n-ma-dp li mu toan chui vo t chc b mt, v "Thng v Ban chp hnh trung ng" gt "Mi-rn" cng vi mt tn khc c lin lc vi hn, ra khi t chc v "s hnh ng nh vy i vi bt c k no tip tc lin h vi hn". Tt nhin, chng ti tr li l khng th Tsc-n-ma-dp trong ng c, v hn b gt b theo quyt nh ca Ban chp hnh trung ng, c s tham gia ca cc i biu ni trn. l lch s ca t "S tht" c xut bn di ch c, ch Nga hong, v b Nga hong bp cht ngay trc chin tranh, vo thng By 1914. C ngi hi: khng bit Tsc-n-ma-dp c phi cng l mt cng tc vin trc tip hay gin tip ca t "S tht" mi va xut bn P-tc-bua sau cch mng khng? iu ti khng bit cht no, v t ngy cch mng n ra, th chnh ph Gu-ts-cp Mi-li-u-cp khng cho chuyn nhng bc in ca ti gi cho t "S tht" v d nhin l cng khng cho chuyn nhng bc in m t "S tht" gi cho ti. Thm ch ti cng khng bit Thng v Ban chp hnh trung ng c cn tn ti hay khng, cng khng bit Ca-m-np v nhng i biu c n P-tc-bua hay khng,

100

V. I. L - n i n

101

h bit r Mi-rn v s gt hn ra ngay nu hn li dng vic thay i nhn vin v li chui vo mt ln na47. T bo x hi - s-vanh Php "L'Humanit" ngy 28/III. ng li bn tin in hnh nh t P-tc-bua gi n cho bo "Petit Parisien"48. Trong bn tin in , Tsc-n-ma-dp c coi l "bin tp vin c ca t bo dn ch - x hi cc oan "S tht"". Ti mong rng by gi c gi c th hiu s phn trc v s hn h ca cc phng php u tranh ca chnh ph Gu-tscp - Mi-li-u-cp v bn b ca chng, l nhng k mun gieo rc cho ngi ta s nghi ng ng chng ti, lm nh ng ca chng ti "cu kt vi ch c v vi k th". Chnh ph v bn b ca n th ght ng chng ti v vu co ng chng ti, v chng ti tuyn b ngay t ngy 13. X. 1915, trong t "Ngi dn ch - x hi", s 47 (xut bn Gi-ne-v), rng chng ti s dt khot chng chin tranh quc ch ngha, ngay c khi cuc chin tranh khng phi do chnh ph Nga hong tin hnh, m do mt chnh ph s-vanh - cch mng, s-vanh - cng ho 1) Nga tin hnh. Chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp chnh l mt chnh ph thuc loi , v n tha nhn nhng hip c n cp do Nga hong k vi ch ngha quc Anh - Php v n tin hnh cuc chin tranh ny nhm nhng mc ch n cp (xm chim c-m-ni-a, x Ga-li-xi-a, Cn-xtan-ti-n-pn v.v.).

Ngh quyt ca ban lnh o nc ngoi ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi nga 50
Ban lnh o nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga quyt nh chp nhn ngh ca ng ch R-bc Grim v vic nhng ngi Nga sng lu vong mun v nc Nga bng con ng i qua nc c51. Ban lnh o nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng xc nhn rng: (1) cuc m phn c ng ch R. Grim tin hnh vi mt thnh vin chnh ph ca nc trung lp, b trng Hpman, ng ny cho rng Thy-s khng th chnh thc can thip c ch v mt l do l chnh ph Anh nht nh s cho rng lm nh th l vi phm chnh sch trung lp, v nc Anh khng mun cho nhng ngi quc t ch ngha i qua; (2) ngh ca ng ch R. Grim l hon ton c th chp thun c v d l c khuynh hng chnh tr th no, c thi nh th no i vi vn "bo v t quc", i vi vic nc Nga tip tc chin tranh hay l k kt ho c, v.v., th cng vn c bo m t do i qua; (3) ngh l cn c vo mt k hoch trao i nhng ngi Nga sng lu vong vi nhng ngi c b gi Nga, v nhng ngi Nga sng lu vong khng c l do g t chi khng c ng Nga cho mt s trao i nh th;

N. L-nin
(Ngy mai, ti s gi cho bo "Volksrecht" v "Avanti!" 49.)
ng ngy 5 thng T 1917 trn bo "Volksrecht", s 81 In ln u bng ting Nga nm 1924 trong Vn tp L-nin, t. II Theo ng bn sao chp tay ca N. C. Crp-xcai-a, c V. I. L-nin xem li v b sung

1) Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 63.

102

V. I. L - n i n

103

(4) ng ch R. Grim chuyn ngh cho nhng i biu ca tt c cc phi trong s nhng ngi hot ng chnh tr lu vong, ng thi ni ln kin ca mnh cho rng trong tnh hnh ny th l con ng duy nht v trong nhng iu kin hin ti th l con ng hon ton c th chp nhn c; (5) v pha chng ti, chng ti lm tt c mi vic c th lm c thuyt phc nhng i biu ca cc phi khc nhau rng cn phi chp thun ngh v tuyt i khng c tr hon mt cht no; (6) ng tic l nhng i biu ca mt s phi li tn thnh vic tr hon thm na, quyt nh chng ti khng th khng coi l mt sai lm ht sc nghim trng v cc k c hi cho phong tro cch mng Nga. Trn c s nhng l do nh vy, Ban lnh o nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng quyt nh bo cho tt c nhng ng vin ca ng ta bit l chng ti chp thun ngh y v chng ti khi hnh ngay lp tc, quyt nh yu cu cc ng vin ghi tn tt c nhng ai mun v nc, v gi mt bn sao ngh quyt ny cho i biu cc phi khc c bit. Xuy-rch, ngy 31 thng Ba 1917.

N. L-nin
In nm 1917 trong t truyn n: "Bin bn cuc hp ngy 8 thng T 1917 ca cc ng vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng"

Theo ng bn tho

Trang u bn tho ca V. I. L-nin "Th t bit gi cng nhn Thy-s". 26 thng Ba (8 thng T) 1917 nh thu nh

104

105

ng cng nhn dn ch - x hi nga (on kt xung quanh ban chp hnh trung ng)

V sn tt c cc nc, on kt li!

Th t bit Gi cng nhn thy-s 52

Cc ng ch cng nhn Thy-s! Ri Thy-s v Nga tip tc hot ng cch mng quc t trong nc chng ti, chng ti, nhng ng vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng ( phn bit vi mt ng khc, cng tn, nhng li on kt xung quanh Ban t chc), xin gi ti cc ng ch li cho thn i v t lng bit n su sc, thn i v thi y tnh ng ch i vi nhng ngi sng lu vong. Nu nhng ngi x hi - i quc ch ngha v nhng ngi c hi ch ngha cng khai, phi "Grut-li" Thy-s, tc l nhng k, ging nh nhng ngi x hi - i quc ch ngha tt c cc nc, ri khi phe v sn v chy sang phe giai cp t sn, nu nhng ngi cng khai ku gi cc ng ch u tranh chng nh hng tai hi ca nhng ngi ngoi quc i vi phong tro cng nhn Thy-s, nu nhng ngi x hi - i quc ch ngha v bn c hi ngy trang, chim a s trong nhng lnh t ca ng x hi ch ngha Thy-s 53, tin hnh cng mt chnh sch di hnh thc ngy trang, th chng ti phi tuyn b l chng ti c c s ng tnh nng nhit ca nhng cng nhn x hi ch ngha cch mng Thy-s ng trn lp tr ng quc

106

V. I. L - n i n

Th t bit gi cng nhn Thy-s

107

t ch ngha, v mi quan h ng ch vi h rt c li cho chng ti. Chng ti lc no cng c bit thn trng khi cp ti nhng vn v phong tro Thy-s, cc vn m ngi ta ch c th hiu c qua mt thi gian lu di cng tc trong phong tro a phng. Nhng nhng ngi no trong s chng ti nhiu nht l t 10 n 15 ngi l nhng ng vin ng x hi ch ngha Thy-s th u cho rng ngha v ca mnh l phi kin quyt bnh vc quan im ca chng ti, quan im ca "phi t Xim-mc-van", v nhng vn chung v cn bn ca phong tro x hi ch ngha quc t, v kin quyt u tranh khng nhng chng ch ngha x hi - i quc ch ngha, m cn chng khuynh hng gi l "phi gia" trong c R. Grim, Ph. Snai-, Gic-c Smt, v.v. Thy-s, Cau-xky, Ha-d v "Arbeitsgemeinschaft" c 54, Lng-gh, Prt-x-man, v.v. Php, Xnao-en, Ram-xy Mc--nan, v.v. Anh, Tu-ra-ti, T-r-ve-x v b bn ca h , v ng ni trn ca "Ban t chc" (c-xen-rt, Mc-tp, Ts-kh-t-d, Xc-b-lp, v.v.) Nga. Chng ti k vai st cnh hot ng cng nhng ngi dn ch - x hi cch mng Thy-s m mt b phn tp hp xung quanh tp ch "Freie Jugend" 55, h tho ra v ph bin bn trnh by nhng l do ca cuc trng cu kin (bng ting c v ting Php) i triu tp i hi ng vo thng T 1917 gii quyt vn thi i vi chin tranh, h a ra i hi bang Xuy-rch hp Tss bn ngh quyt ca phi tr v ca "phi t" v vn chin tranh 56, h in v pht hnh mt t truyn n bng ting Php v ting c nhan l "Nhng iu kin ho bnh ca chng ti" vo thng Ba 1917 mt s a phng ni ting Php Thy-s, v.v.. Chng ti gi li cho anh em n cc ng ch ,

nhng ng ch m chng ti cng st cnh hot ng, cng chung mt l tng. Trc kia, cng nh by gi, chng ti u khng my may nghi ng g iu ny: chnh ph quc ch ngha Anh d th no cng s khng cho php nhng ngi quc t ch ngha Nga tc l k th khng iu ho ca chnh ph quc ch ngha Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp v ng bn, k th khng iu ho chng vic nc Nga tip tc cuc chin tranh quc ch ngha, tr v nc Nga. V th cho nn chng ti phi ni vn tt v quan nim ca chng ti i vi nhng nhim v ca cch mng Nga. V li chng ti nhn thy rng cn phi lm nh th v chng ti c th v phi thng qua cng nhn Thy-s m ni vi cng nhn c, Php v l nhng ngi cng ni mt th ting vi nhn dn Thy-s nhng ngi cho n nay vn c hng ho bnh v mc ti a tng i v t do chnh tr. Chng ti vn tuyt i trung thnh vi li tuyn b ca chng ti ng trn s 47, ngy 13 thng Mi 1915 t "Ngi dn ch - x hi", C quan ngn lun trung ng ca ng chng ti, xut bn Gi-ne-v. Trong , chng ti ni rng nu cch mng thng li Nga v nu mt chnh ph cng ho nm chnh quyn mun tip tc chin tranh quc ch ngha, lin minh vi giai cp t sn quc ch ngha Anh v Php xm lc Cn-xtan-ti-n-pn, c-mni-a, x Ga-li-xi-a v.v., v.v. th chng ti s cng quyt chng li chnh ph , chng ti s c h n g l i "vic bo v t quc" trong cuc chin tranh n y 1). i khi th tnh hnh xy ra nh vy. Chnh ph mi ca nc Nga, ci chnh ph iu nh vi ngi
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 64.
1)

108

V. I. L - n i n

Th t bit gi cng nhn Thy-s

109

em ca Ni-c-lai II v vic khi phc ch qun ch Nga, ci chnh ph m nhng chc quan trng nht, c ngha quyt nh u thuc v tay bn bo hong Lvp v Gu-ts-cp, chnh ph y mu toan la di cng nhn Nga bng khu hiu "ngi c phi nh Vin-hem" (ng lm! nhng ti sao khng thm l ngi Anh, ngi , v.v. phi nh nh vua ca h v ngi Nga phi nh bn bo hong Lvp v Guts-cp ca h??). Khi a ra khu hiu v k h n g cng b nhng hip c quc ch ngha n cp do ch Nga hong k vi Php, Anh, v.v. v c c h n h p h G u t s - c p - M i - l i - u - c p - K - r e n - x k i t h a n h n, chnh ph mu toan lm cho ngi ta hiu cuc chin tranh quc ch ngha ca n chng nc c l mt cuc chin tranh "t v" (ngha l chnh ngha, hp l ngay c xt theo quan im ca giai cp v sn na), mo nhn vic bo v nhng mc ch gian tham, quc ch ngha, cp bc ca t bn Nga, Anh, v.v. l "bo v" ch cng ho Nga (m Nga hy cn cha c v bn Lvp v Gu-ts-cp thm ch cng cha ha thit lp ra na!). Nu nhng tin in mi nht l ng, nhng tin in cho bit rng gia nhng ngi x hi - i quc ch ngha Nga cng khai (theo kiu cc v Pl-kha-np, Da-xu-lch, P-t-rxp, v.v.) v "phi gia", tc l ng ca "Ban t chc", ng ca Ts-kh-t-d, Xc-b-lp, v.v., c mt ci g ta nh i gn li vi nhau trn c s khu hiu: "cuc chin tranh ca chng ta l mt cuc chin tranh t v chng no ngi c cha nh Vin-hem", nu ng nh vy, th chng ti s u tranh kin quyt gp bi chng ng ca Ts-kh-t-d, Xc-b-lp, v.v., cng nh trc kia chng ti lun lun u tranh chng hnh vi chnh tr c hi ch ngha, dao ng v bp bnh ca ng . y l khu hiu ca chng ti: tuyt i khng ng

h chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp! Ai ni rng ng h chnh ph l cn thit cho cuc u tranh chng s khi phc ch Nga hong th ngi la di nhn dn. Tht ra th tri li, chnh ph Gu-ts-cp tin hnh m phn v vn khi phc nn qun ch Nga. Ch c v trang giai cp v sn v t chc giai cp v sn li mi ngn cn c bn Gu-ts-cp v ng bn khi phc ch qun ch Nga. Ch c giai cp v sn cch mng Nga v t o n t h c h u u trung thnh vi ch ngha quc t mi c th gii thot nhn loi khi nhng cnh khng khip ca chin tranh quc ch ngha! Chng ti khng nhm mt trc nhng kh khn to ln m i tin phong cch mng quc t ca giai cp v sn Nga ang gp phi. mt thi i nh thi i chng ta ang sng, c th c nhng s bin i v cng t ngt v nhanh chng. Trong t "Ngi dn ch - x hi", s 47, chng ti tr li thng thn v r rng mt cu hi m tt nhin ngi ta phi t ra: nu cch mng a ng chng ti ln cm quyn ngay lp tc th ng s lm g? Chng ti tr li: (1) chng ti s ngh ho bnh ngay vi tt c cc dn tc tham chin; (2) chng ti s cng b nhng iu kin ho bnh ca chng ti: gii phng ngay tc khc cho tt c cc thuc a v tt c nhng dn tc b p bc hoc khng c hng y quyn; (3) chng ti s bt tay ngay vo hon thnh trit vic gii phng cc dn tc b ngi i Nga p bc; (4) chng ti khng t di mnh mt cht no rng nhng iu kin l khng th chp nhn c khng nhng i vi giai cp t sn bo hong, m c i vi giai cp t sn cng ho c, v k h n g nhng i vi nc c, m c i vi cc chnh ph t bn ch ngha Php v Anh cng th. Chng ti s phi tin hnh mt cuc chin tranh cch mng chng giai cp t sn c, v khng phi ch chng mt mnh giai cp t sn c. C h n g t i s t i n h n h

110

V. I. L - n i n

Th t bit gi cng nhn Thy-s

111

c u c c h i n t r a n h . Chng ti khng phi l nhng ngi ho bnh ch ngha. Chng ti l k th ca chin tranh quc ch ngha nhm chia ca cp c gia bn t bn vi nhau, nhng chng ti lun lun tuyn b rng nu giai cp v sn cch mng t b vic tin hnh nhng cuc chin tranh cch mng c th cn thit cho li ch ca ch ngha x hi th tht l v l.
Nhim v m chng ti phc ra trong t "Ngi dn ch x hi", s 47, l nhim v cc k to ln. Nhim v ch c th c hon thnh qua hng lot trn chin u giai cp to ln gia giai cp v sn v giai cp t sn. Nhng khng phi s nng vi ca chng ti, khng phi mun ca chng ti, m nhng iu kin khch quan do cuc chin tranh quc ch ngha to nn, a ton th nhn loi vo mt con ng cng v t nhn loi vo tnh trng phi chn mt trong hai kh nng: hoc l cht thm hng triu ngi v th tiu ton b nn vn ho chu u, hoc l trao chnh quyn trong t t c cc nc vn minh cho giai cp v sn cch mng v tin hnh cuc cch mng x hi ch ngha. Giai cp v sn Nga c vinh d to ln l m u mt lot cuc cch mng m cuc chin tranh quc ch ngha gy ra mt cch tt yu khch quan. Nhng chng ti tuyt i khng c t tng coi giai cp v sn Nga nh l mt giai cp v sn cch mng u vit so vi cng nhn cc nc khc. Chng ti bit rt r rng v mt t chc, v mt c ti luyn, v mt gic ng th giai cp v sn Nga km cng nhn cc nc khc. Nhng ci lm cho giai cp v sn Nga, trong mt thi gian nht nh, c th l rt ngn, tr thnh con chim u n ca giai cp v sn cch mng ton th gii, th khng phi l nhng phm cht c bit, m ch l nhng iu kin lch s c bit thi. N c Nga l mt n c nng dn, mt trong nhng nc lc hu nht chu u. Ch ngha x hi khng th ngay

lp tc thng li trc tip c. Nhng trn c s kinh

nghim ca nm 1905 v do tnh hnh l rt nhiu rung t cn nm trong tay bn a ch qu tc, nn tnh cht nng dn ca nc Nga c t h lm cho cuc cch mng dn ch - t sn Nga c mt quy m rt rng ln v lm cho cuc cch mng ca chng ti tr thnh mn m u ca cuc cch mng x hi ch ngha th gii, thnh mt nc tin ln cuc cch mng . Trong cuc u tranh cho nhng t tng , nhng t tng c kinh nghim ca nm 1905 cng nh ca ma xun 1917 hon ton xc nhn, ng chng ti hnh thnh trong qu trnh u tranh thng tay vi tt c nhng ng khc; v t nay v sau, chng ti cng s tip tc u tranh cho nhng t tng . Ch ngha x hi s khng th trc tip v ngay tc khc chin thng Nga c. Nhng qun chng nng dn c th a cuc cch mng rung t khng th trnh khi v chn mun n ch tch thu ton b rung t rng ln ca a ch. Chng ti lun lun ra khu hiu , v Ban chp hnh trung ng ng chng ti cng nh t "S tht", t bo ca ng chng ti, lc ny y cng ra khu hiu Ptc-bua. Giai cp v sn s u tranh cho khu hiu , m hon ton khng nhm mt trc s tt yu ca nhng xung t giai cp gay gt gia nhng cng nhn nng nghip lm thu cng nhng nng dn ngho k bn h, vi nhng nng dn kh gi m "cuc ci cch" rung t ca Xt-l-pin (1907 1914) lm cho mnh thm. Ch nn qun rng 104 i biu nng dn trnh trc c u-ma I (1906) v c u-ma II (1907) mt n rung t c tnh cht cch mng i quc hu ho ton b rung t v giao cho cc u ban a phng c bu ra trn c s hon ton dn ch, x l cc rung t . T bn thn n th s bin i nh vy hon ton ch a c tnh cht x hi ch ngha. Nh ng n s thc y rt

112

V. I. L - n i n

Th t bit gi cng nhn Thy-s

113

mnh phong tro cng nhn th gii. N s cng c rt mnh a v ca giai cp v sn x hi ch ngha Nga v nh hng ca giai cp i vi cng nhn nng nghip v nng dn ngho. N cho php giai cp v sn thnh th da vo nh hng m pht trin nhng t chc cch mng nh "nhng X-vit i biu cng nhn", ly nhng t chc thay th nhng cng c n p c ca nhng nh nc t sn, nh qun i, cnh st, quan li, cho php thi hnh di p lc ca cuc chin tranh quc ch ngha v cng gian kh v ca nhng hu qu ca cuc chin tranh mt s bin php cch mng nhm kim sot vic sn xut v vic phn phi sn phm. Ch ring vi lc lng ca mnh thi, giai cp v sn Nga khng th hon thnh thng li cuc cch mng x hi ch ngha c. Nhng n c th lm cho cch mng Nga c c ci quy m to ra c nhng iu kin tt nht cho cch mng x hi ch ngha v xt theo mt ngha nht nh bt u cuc cch mng . Giai cp v sn Nga c th lm cho bn ng minh c h y u ca mnh, bn ng minh trung thnh nht, chc chn nht, tc l giai cp v sn x h i c h n g h a c h u u v chu M, kh khn bc vo nhng trn chin u quyt nh. Mc cho nhng ngi km tin tng m ra tht vng trc vic bn tay sai gm ghic ca giai cp t sn quc ch ngha, nh bn Sai--man, L-ghin, a-vt v ng bn c, bn Xam-ba, Ghe-, R-n-en v ng bn Php, phi Phabing v "nhng ngi thuc Cng ng" 57 Anh, tm thi thng li trong phong tro x hi ch ngha chu u. Chng ti tin chc rng ln sng cch mng s cun i nhanh chng ci bt bn ca phong tro cng nhn th gii. c, tm trng ca qun chng v sn tc l nhng ng i gip ch nhiu cho nhn loi v ch ngha

x hi bng cng tc t chc bn b, kin nhn, kin nh ca mnh trong thi gian "yn tnh" ko di hng chc nm chu u t 1871 n 1914, ang si sc ln. i biu cho tng lai ca ch ngha x hi c khng phi l bn phn bi Sai-man, L-ghin, a-vt v ng bn, m cng khng phi l nhng nh chnh tr dao ng, khng c kh tit, b t tng th cu ca thi k "ho bnh" nng nh cc ngi Ha-d, Cau-xky v ng bn. Tng lai y l thuc v phi cung cp Cc-l Lip-nch, lp ra "nhm Xpc-ta-ct" 58 v tuyn truyn trong t "Arbeiterpolitik" 59 Br-m. Nhng iu kin khch quan ca cuc chin tranh quc ch ngha bo m rng cuc cch mng khng ch hn ch giai on th nht ca cuc cch mng Nga, rng cuc cch mng k h n g ch hn ch nc Nga m thi.

Giai cp v sn c l bn ng minh trung t h n h n h t, c h c c h n n h t c a c u c c c h m n g v s n N g a v t h g i i.

Vo thng Mi mt 1914, khi ng chng ti a ra khu hiu: "bin chin tranh quc ch ngha thnh ni chin" ca nhng ngi b p bc chng k p bc, ginh ch ngha x hi, th nhng ngi x hi - i quc ch ngha n tip khu hiu bng thi th ch v nhng li chm bim c c, cn nhng ngi dn ch - x hi "phi gia" th n tip n bng s yn lng thiu tin tng v hoi nghi ch ngha, nhu nhc v ch i. a-vt, mt ngi x hi - s-vanh v x hi quc ch ngha c, coi khu hiu l "in r", cn ngi Pl-kha-np, mt ngi i din cho ch ngha x hi s-vanh Nga (v Anh - Php), cho ch ngha x hi trn li ni v cho ch ngha quc trong hnh ng, th gi n l mt "mng tng bun ci" (Mittelding zwischen Traum und Komdie). Cn nhng i biu ca phi gia th im lng hoc ch

114

V. I. L - n i n

115

giu mt cch nht nho rng l "con ng thng trong khng trung". Hin nay, sau thng Ba 1917, ch c ngi m mi khng thy rng khu hiu l ng. Vic bin chin tranh quc ch ngha thnh ni chin ang tr thnh mt s thc. Cuc cch mng v sn ang bt u chu u mun nm! Theo s u quyn ca cc ng ch ng vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga (on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng) sp ln ng v thng qua bc th ny hi ngh ngy 8 thng T (lch mi) 1917.

Tr li phng vin Bo "politiken" 60 Ngy 31 thng ba (13 thng T) 1917

Cc bn ca chng ti khng mun tr li mt cuc phng vn no. Thay cho cuc phng vn, nhng ngi mi n thng qua t "Politiken" chuyn n bo ch v d lun x hi bn thng bo v cuc hnh trnh ca h.

N. L-nin
ng bng ting c ngy 1 thng Nm 1917 trn bo "Jugend-Internationale", s 8 ng ln u bng ting Nga ngy 21 thng Chn 1917 trn bo "Thng nht", s 145 Theo ng bn tho

L-nin si ni ni rng: iu quan trng nht l chng ti phi v c ti nc Nga cng nhanh cng tt. Mt ngy cng qu. Cc chnh ph p dng mi bin php cn tr cuc hnh trnh.
Cc ng ch c gp ng i no trong s cc ng ch trong ng c khng?

Khng. Vin-hem Gian-xn Bc-lanh tm cch n gp chng ti Linh-ghen gn bin gii Thy-s. Nhng Plt-ten t chi Gian-xn, thn mt ni bng gi rng ng mun trnh cho Gian-xn nhng s kh chu do mt cuc gp g nh vy a li.
"Politiken", s 85, ngy 14 thng T 1917 In ln u bng ting Nga, theo ng bn ng trn bo "Politiken" Dch t ting Thy-in

116

117

Tr li ph. Xt-rm, i biu ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t thy-in ngy 31 thng ba (13 thng t) 1917
V kin cho rng Phr-rch Xt-rm, bt chp mun ca nhng ngi Nga, ngn cn khng cho i biu t "Socialdemokraten" 61 tham d hi ngh, th l hon ton ba t. L-nin tr li cu hi ca Xt-rm nh sau:

Li pht biu Ti cuc hi ngh Vi nhng ngi Dn ch - x hi Cnh t thy-in Ngy 31 thng ba (13 thng T) 1917 62
Tng thut trn bo

C h n g t i hon ton khng tin ng Bran-tinh. Nu cc anh tin tng ng ta th cc anh c th mi i biu ca ng
ta n.
"Politiken", s 86, ngy 15 thng T 1917 In ln u bng ting Nga, theo ng bn ng trn bo "Politiken" Dch t ting Thy-in

Thay mt cc ng ch Nga, L-nin cm n s n tip v ni rng i hi ng x hi ch ngha Nga c triu tp trong thi gian sp ti, s a ra mt ngh c tnh cht quc t ch ngha. Mi quan h cht ch vi cc ng ch Thy-in v c bit vi t "Politiken" s c gi vng.
"Politiken", s 86, ngy 15 thng T 1917 In ln u bng ting Nga, theo ng bn ng trn bo "Politiken" Dch t ting Thy-in

118

119

S tho ln u Li pht biu trc cng nhn, Binh s v lnh thu Ti qung trng ga phn-lan Ngy 3 (16) thng t 1917
Tng thut trn bo Lun cng:

Lun cng thng t 63

ng trn chic xe bc thp ng ph, ng ch Lnin cho mng giai cp v sn cch mng Nga v qun i cch mng Nga, nhng ngi chng nhng gii phng c nc Nga khi ch chuyn ch Nga hong, m cn t c s cho cuc cch mng x hi trong phm vi quc t; Ngi ch ra rng giai cp v sn ton th gii tin tng theo di nhng hnh ng dng cm ca giai cp v sn Nga. C m ng i theo sau xe n Cung in K s - x i n - x c a i - a, t i , c u c m t - t i n h c t i p t c.
"S tht", s 24, ngy 5 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

1) Thi i vi chin tranh: Khng cho php c mt s nhn nhng no i vi "ch ngha v quc cch mng". 2) "i Chnh ph lm thi" "t b nhng cuc xm l c". () Thi i vi Chnh ph lm thi. () " " cc X-vit i biu cng nhn. 2 b i s) S ph phn cc X-vit i biu cng nhn. 3) Khng phi ch cng ho i ngh, m l ch cng ho ca cc X-vit i biu cng nhn, c nng, nng dn v binh s. () Xo b qun i, quan li, cnh st. () Tin lng cho vin chc. 4) c im ca cc nhim v tuyn truyn, c ng v t chc trong thi k qu t giai on th nht ca cch mng sang giai on th hai. Tnh trng hp php n cao . Nhng ngi thnh tm, nhng b giai cp t sn la bp, ch ng h "cuc chin tranh v cn thit", "cuc chin tranh khng phi v mc ch xm lc" v s la bp ca giai cp t sn i vi h. 5) Cng lnh rung t.

120

V. I. L-nin

121

() Quc hu ho. (Tch thu ton b rung t ca a ch). () T cc in trang ln lp nn "nhng doanh nghip kiu mu" di s kim sot ca X-vit i biu c nng. + () Trng tm trong cc X-vit i biu c nng. 6) Mt ngn hng di s kim sot ca cc X-vit i biu cng nhn. 6 bis) K h n g p h i l thc hin ch ngha x hi n g a y l p t c , m l chuyn ngay lp tc, lin tc, dn dn cc X-vit i biu cng nhn sang vic kim sot nn sn xut x hi v vic phn phi sn phm. 7) i hi. Thay i cng lnh v tn gi. i mi Quc t. Thnh lp mt Quc t cch mng quc t ch ngha...1)
Vit ngy 3 (16) thng T 1917 In ln u nm 1928 trong Vn tp L-nin, t. XII Theo ng bn tho

1)

Bn tho dng li y.

Bn tho ca V. I. L-nin "S tho ln u Lun cng thng T". 3 (16) thng T 1917 nh thu nh

122

123

Bo co ti cuc hp Ca nhng ngi bn-s-vch Tham gia hi ngh ton nga Ca cc X-vit i biu Cng nhn v binh s Ngy 4 (17) thng T 1917 64
Ti vch ra mt s lun cng, ti xin gii thch thm mt cht v cc lun cng . Do khng thi gian nn ti khng th trnh by mt bn bo co t m v c h thng. Vn c bn l thi i vi chin tranh. iu ni bt ln hng u khi c sch bo ni v nc Nga v nhn thy y, l thng li ca ch ngha v quc, thng li ca bn phn bi ch ngha x hi, l vic giai cp t sn la bp qun chng. iu p vo mt ngi ta l tnh hnh nc Nga chng ta, trong phong tro x hi ch ngha cng ging nh tnh hnh cc nc khc: ch ngha v quc, "vic bo v t quc". S khc nhau l ch khng u c t do nh nc ta, v do chng ta phi c trch nhim trc ton th giai cp v sn quc t. Chnh ph mi vn l mt chnh ph quc ch ngha nh chnh ph trc y, d n c ha hn thit lp ch cng ho nhng n vn l quc ch ngha n tn xng tu. "I. ng v pha nc Nga, ngay c d i chnh ph mi ca Lvp v ng bn, do tnh cht t bn ch ngha ca chnh ph , cuc chin tranh hin nay hon ton vn l mt cuc chin tranh n c p, c tnh cht quc ch ngha, nn thi ca chng ta i vi cuc chin tranh

124

V. I. L-nin

Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch

125

ny l khng cho php c mt s nhn nhng no, d l ht sc nh, i vi "ch ngha v quc cch mng". Giai cp v sn gic ng ch c th tn thnh mt cuc chin tranh cch mng no thc s bin h cho ch ngha v quc cch mng, vi iu kin l: a) chuyn chnh quyn vo tay giai cp v sn v nhng b phn nng dn ngho i theo giai cp v sn; b) t b tht s, ch khng phi trn li ni, tt c cc cuc thn tnh; c) hon ton on tuyt tht s vi tt c cc li ch ca t bn. Do c s thnh tm hin nhin ca nhng tng lp qun chng rng ri ang ng h ch ngha v quc cch mng v tha nhn chin tranh ch v cn thit ch khng phi v mc ch xm lc, v do c tnh trng l nhng ngi ang b giai cp t sn la gt, nn cn phi gii thch mt cch c bit t m, kin tr, nhn ni h thy c sai lm ca h, phi gii thch cho h hiu mi lin h khng kht gia t bn v chin tranh quc ch ngha, phi chng minh cho h thy rng nu khng nh c t bn, th khng th chm dt c chin tranh bng mt ho c tht s dn ch, khng c tnh cht cng bc. T chc tuyn truyn ht sc rng ri quan im y trong qun i ang chin u. Bt tay thn thin gia cc binh s ang giao chin". Ngay c di mt chnh ph mi nhng vn l chnh ph quc ch ngha th thi ca chng ta i vi chin tranh l khng cho php c mt s nhn nhng no, d l ht sc nh, i vi ch ngha v quc. Qun chng xem xt vn mt cch thc t ch khng phi l trn l lun. H ni: "Ti mun bo v t quc ch khng mun xm chim t ai ca nc khc". Khi no ngi ta c th coi chin tranh l ca mnh? Khi ngi ta hon ton t b s thn tnh.

Qun chng xem xt vn mt cch thc t ch khng phi l trn l lun. Sai lm ca chng ta l ch xem xt vn trn l lun. Giai cp v sn gic ng c th tn thnh cuc chin tranh cch mng no tht s bin h cho ch ngha v quc cch mng. i vi cc i biu ca qun chng binh s, th cn phi t vn mt cch thc t, ch khng th lm cch no khc. Chng ta hon ton khng phi l nhng ngi ho bnh ch ngha. Nhng vn c bn l: giai cp no tin hnh chin tranh? Giai cp bn t bn, tc giai cp gn lin vi cc ngn hng, th khng th tin hnh mt cuc chin tranh no khc ngoi cuc chin tranh quc ch ngha. Giai cp cng nhn th c th lm c. Xt-clp, Ts-kh-t-d qun tt c. Khi c ngh quyt ca X-vit i biu cng nhn, ngi ta s ngc nhin thy c nhng con ngi t xng l x hi ch ngha m li c th a ra mt ngh quyt nh vy65. c im nc Nga l s chuyn bin ht sc nhanh t ch s dng bo lc d man sang ch la bp ht sc tinh vi. iu kin c bn l: t b s thn tnh khng phi trn li ni, m l trn thc t. T "Ngn lun" tru tro ln phn i li tuyn b ca t "Ngi dn ch x hi" ni rng sp nhp Cuc-li-an-i-a vo nc Nga l thn tnh. Nhng thn tnh l sp nhp bt k mt nc no c c im dn tc ring vo mt nc khc, l sp nhp bt k mt dn tc no d cho dn tc ny c ngn ng ring hay khng, iu cng khng quan trng, mt khi h cm thy h l mt dn tc khc, vo mt dn tc khc, tri vi nguyn vng ca h. l thin kin ca ngi i Nga, thin kin c nui dng lu i. Ng i ta ch c th kt thc chin tranh khi hon ton on tuyt vi t bn quc t. Khng phi l nhng con ng i c bit, m l t bn ti chnh quc t gy ra chin tranh. on tuyt vi t bn quc t khng phi l

126

V. I. L-nin

Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch

127

vic d dng, nhng kt thc chin tranh cng khng phi l vic d dng. Nu cho rng vic chm dt chin tranh ch do mt pha quyt nh th tht u tr v ngy th... Xim-mcvan, Ki-en-tan66... Chng ta c trch nhim hn ai ht phi bo v danh d ca ch ngha x hi quc t. Kh khn trong cch gii quyt... Do r rng l c t tng v quc ch ngha trong qung i qun chng tha nhn chin tranh ch v cn thit ch khng phi v mc ch xm lc, nn cn phi gii thch mt cch c bit t m, kin tr, nhn ni h thy c rng nu khng nh c t bn th khng th no chm dt c chin tranh bng mt ho c khng c tnh cht cng bc. Cn phi pht trin rng ri t tng , trn nhng quy m rng ri nht. Binh s i hi phi tr li c th: kt thc chin tranh nh th no? Nhng nu ha hn vi mi ngi rng chng ta c th kt thc chin tranh theo nguyn vng tt lnh ca mt s ngi no th l s la bp v chnh tr. Cn phi bo trc qun chng phng. Cch mng l cng vic kh khn. Khng th trnh khi sai lm. Sai lm l ch chng ta (khng vch trn?) ch ngha v quc cch mng mt cch tht su sc. Ch ngha v quc cch mng l s phn bi ch ngha x hi. Khng th ch hn ch ... Cn phi tha nhn sai lm. Lm g? Gii thch. a ra nh th no... nhng ngi khng bit th no l ch ngha x hi... Chng ta khng phi l nhng k la bp. Chng ta ch c da vo s gic ng ca qun chng. D cho c phi b thiu s chng na th cng khng sao. Cn tm thi t b a v lnh o, khng nn s b thiu s. Khi qun chng tuyn b rng khng mun xm lc, th ti tin h. Khi Gu-ts-cp v Lvp ni rng khng mun xm lc th chng l bn la bp. Khi cng nhn ni rng h mun bo v t nc, th l ting ni ca bn nng con ngi b p bc.

"II. c im ca tnh hnh hin nay Nga l bc qu t giai on th nht ca cch mng, l giai on em li chnh quyn cho giai cp t sn do ch trnh gic ng v t chc ca giai cp v sn cn thp, tin ln giai on th hai ca cch mng, l giai on phi em li chnh quyn cho giai cp v sn v cho nhng tng lp ngho trong nng dn. Bc qu y c nhng c im: mt mt l tnh trng hp php n cao (lc ny, nc Nga l nc t do nht trong s tt c cc nc tham chin trn th gii); mt khc l khng c tnh trng dng bo lc i vi qun chng, v sau ht l thi tin tng v thc ca qun chng i vi chnh ph ca bn t bn, tc l nhng k th t hi nht ca ho bnh v ca ch ngha x hi. c im i hi chng ta phi bit thch ng vi nhng iu kin c bit ca cng tc ng trong qun chng v sn v cng ng o va mi thc tnh tham gia i sng chnh tr". Ti sao khng nm ly chnh quyn? Xt-clp ni: v l ny v v l kia. Tht l nhm nh. Vn l ch giai cp v sn cha gic ng y v cha c t chc mt cch y . Cn phi tha nhn iu ; sc mnh vt cht nm trong tay giai cp v sn, nhng giai cp t sn th gic ng v c chun b. l mt s tht k qui, nhng cn phi cng khai v thng thn tha nhn s tht v tuyn b vi nhn dn rng cha nm c chnh quyn l v cha c t chc v cha gic ng... Hng triu ngi b ph sn, hng triu ngi b cht. Nhng nc tin tin nht ang b sp , do vn t ra trc cc nc s l nh sau... B c chuyn t giai on th nht sang giai on th hai bc chuyn chnh quyn vo tay giai cp v sn v nng dn c c im: mt mt l tnh trng hp php

128

V. I. L-nin

Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch

129

n cao (lc ny, nc Nga l nc t do nht, tin tin nht trn th gii); mt khc l thi tin tng v thc ca qun chng i vi chnh ph. Thm ch nhng ngi bn-s-vch chng ta cng t ra tin tng vo chnh ph. iu ch l do tnh cung nhit cch mng. l s dit vong ca ch ngha x hi. Cc ng ch tin tng vo chnh ph. Nu nh vy th chng ta khng i cng mt ng. Th l chu b thiu s cn hn. Mt mnh Lip-nch cng qu hn l 110 tn v quc ch ngha loi nh Xt-clp v Ts-kh-t-d. Nu cc ng ch ng tnh vi Lip-nch v cha tay ra, d ch mt ngn tay (cho bn v quc ch ngha) th nh vy l phn bi ch ngha x hi quc t. Nu chng ta xa ri nhng con ngi nh vy th... mi ngi b p bc s n vi chng ta, v chin tranh s dn h n vi chng ta, h khng c li thot no khc. i vi nhn dn, cn dng nhng li l n gin, d hiu ch khng nn dng nhng t la-tinh. Nhn dn c quyn... cn phi thch ng... chuyn sang, nhng cn thit. ng li ca chng ta nht nh l ng n. "III. Tuyt i khng ng h Chnh ph lm thi; vch r tnh cht hon ton di tr ca tt c nhng li ha hn ca chnh ph y, nht l nhng li ha hn t b cc cuc thn tnh. Vch trn, ch khng "i hi" rng chnh ph , chnh ph ca bn t bn, thi khng cn l mt chnh ph quc ch ngha na; s i hi l mt iu khng th dung nhn c v n gy ra o tng". T "S tht" i hi chnh ph phi t b s thn tnh. i hi chnh ph ca bn t bn phi t b s thn tnh, l mt iu nhm nh, l s nho bng qu qut i vi... Xt theo quan im khoa hc, l v vn s la bp m ton th giai cp v sn quc t, tt c... n lc phi tha nhn sai lm. Thi ri, nhng li cho mng

v ngh quyt, n lc phi bt tay vo hnh ng. Cn phi chuyn sang... thit thc, tnh to. "IV. Tha nhn s tht l trong phn ln cc X-vit i biu cng nhn, ng chng ta ang b thiu s, v trong lc ny l mt thiu s nh, so vi ci khi ca tt c nhng phn t tiu t sn c hi ch ngha chu nh hng ca giai cp t sn v ang truyn nh hng vo giai cp v sn; nhng phn t bao gm t nhng ngi x hi ch ngha nhn dn, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng cho n Ban t chc (Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, v.v.), n Xt-clp, v.v., v.v.. Gii thch cho qun chng hiu r rng ch c cc X-vit i biu cng nhn mi l hnh thc chnh ph cch mng duy nht c th tha nhn c, v do , chng no m chnh ph cn chu nh hng ca giai cp t sn, th nhim v ca chng ta ch c th l gii thch mt cch nhn ni, c h thng, kin tr, c bit thch hp vi nhu cu thc tin ca qun chng, qun chng thy r nhng sai lm trong sch lc ca h. Chng no chng ta cn b thiu s th chng ta vn tin hnh ph bnh v vch nhng sai lm, ng thi tuyn truyn s cn thit phi chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay cc X-vit i biu cng nhn, cho qun chng nh kinh nghim m trnh c nhng sai lm ca mnh". Nhng ngi bn-s-vch chng ta quen i hi phi c mt tinh thn cch mng cao nht. Nhng nh vy cha . Cn phi phn tch. Chnh ph chn chnh l X-vit i biu cng nhn. Quan nim khc i l ri vo ch ngha v chnh ph. Mt s tht c tha nhn l ng ta b thiu s trong X-vit i biu cng nhn. Cn phi gii thch cho qun chng bit rng X-vit i biu cng nhn l chnh ph duy nht c th chp nhn, l chnh ph cha tng

130

V. I. L-nin

Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch

131

thy trn th gii, ngoi Cng x. Nu a s trong X-vit i biu cng nhn ng trn quan im v quc ch ngha th s nh th no? Chng lm c g c. Chng ta ch cn cch l gii thch mt cch nhn ni, kin tr, c h thng nhng sai lm trong sch lc ca h. Chng no chng ta cn b thiu s th chng ta vn tin hnh ph bnh cho qun chng khi b la di. Chng ta khng mun qun chng tin tng chng ta trn li ni. Chng ta khng phi l nhng k la bp. Chng ta mun rng qun chng qua kinh nghim m trnh c nhng sai lm ca mnh. Bn hiu triu ca X-vit i biu cng nhn khng c mt ch no thm su thc giai cp. Ton l li ni sung! iu duy nht lm tht bi mi cuc cch mng, l li ni sung, l s phnh nnh nhn dn cch mng. Ton b ch ngha Mc dy rng khng nn nghe theo nhng li ni sung v cch mng, c bit khi nhng li ni sung ang thnh hnh. "V. Khng phi l mt ch cng ho i ngh, tr li ch sau khi c nhng X-vit i biu cng nhn, th s l mt bc tht li, m l mt ch cng ho ca cc X-vit i biu cng nhn, c nng v nng dn trong c nc, t c s n trung ng. Bi b cnh st, qun i v quan li*. Lng ca tt thy mi vin chc u khng c cao hn tin lng trung bnh ca mt cng nhn gii, ng thi mi vin chc u do tuyn c bu ra v bt c lc no cng c th b bi min". l bi hc m Cng x Php em li, m Cau-xky qun mt v cng nhn dy cho chng ta trong nhng nm 1905 v 1917. Kinh nghim ca nhng nm dy chng ta rng khng c cho cnh st
* Ngha l thay th qun i thng trc bng v trang ton dn.

c khi phc li, khng c cho qun i c c khi phc li. Cn phi thay i cng lnh v n lc hu ri. X-vit i biu cng nhn v binh s l mt bc tin ln ch ngha x hi. Hon ton khng c cnh st, khng c qun i, khng c quan li. Triu tp Quc hi lp hin, nhng ai triu tp? Cc ngh quyt c vit xp x chng hoc ngi ln chng. Ti s vui mng v mai y Quc hi lp hin s c triu tp, nhng nu tin rng Gu-ts-cp s triu tp Quc hi lp hin th l ngy th. Mi li ba hoa v vic buc Chnh ph lm thi phi triu tp Quc hi lp hin ch l nhng li ba hoa rng tuch, ch hon ton l la bp. Cch mng c tin hnh, nhng cnh st vn tn ti, cch mng c tin hnh, nhng ton b quan li, v.v. vn tn ti. l nguyn nhn tht bi ca cch mng. X-vit i biu cng nhn l chnh ph duy nht c th triu tp quc hi . Tt c chng ta u bm ly cc X-vit i biu cng nhn, nhng khng hiu cc X-vit y. Chng ta t hnh thc i li li Quc t l mt t chc theo ui giai cp t sn. Ch cng ho t sn khng th gii quyt vn (chin tranh), bi v ch c th gii quyt vn ny trn phm vi quc t. Chng ta khng ha gii phng..., nhng chng ta ni rng ch vi hnh thc ny (X-vit i biu cng nhn v binh s) mi c th gii phng c. Dt khot khng chp nhn chnh ph no ngoi X-vit i biu cng nhn v c nng. Ni v Cng x th ngi ta khng hiu. Nhng ni rng bi b cnh st, thnh lp X-vit i biu cng nhn v c nng thay vo , hc tp qun l, th khng c ai cn tr chng ta c, (ngi ta hiu iu ). Khng th hc c ngh thut qun l t trong cc sch v. C th lm i, phm sai lm, nhng s hc c cch qun l.

132

V. I. L-nin

Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch

133

"VI. Trong cng lnh rung t, chuyn trng tm vo cc X-vit i biu c nng. Tch thu ton b rung t ca a ch. Quc hu ho tt c rung t trong nc; giao rung t cho cc X-vit i biu c nng v nng dn a phng x l. Thnh lp ring cc X-vit i biu nng dn ngho. Bin mi in trang ln (quy m t 100 n 300 -xi-a-ti-na, tu theo nhng iu kin a phng v nhng iu kin khc, v theo quy nh ca cc c quan a phng), thnh nhng doanh nghip kiu mu t di s kim sot ca cc X-vit i biu c nng v do x hi i th". Nng dn l g? Chng ta cha bit, khng c ti liu thng k, nhng chng ta bit rng l mt lc lng. Nu h ginh c rung t th xin hy tin rng h s khng giao li rung t cho cc anh, h s khng hi kin chng ta. Trung tm ca cng lnh thay i, trng tm l X-vit i biu c nng. Nu nng dn Nga khng gii quyt cuc cch mng, th cng nhn c s gii quyt. Ngi mu-gch Tam-bp... Mt -xi-a-ti-na th khng cn phi tr tin, -xi-a-ti-na th hai th tr 1 rp, -xi-a-ti-na th ba th tr 2 rp. Chng ta s ginh c rung t, v a ch khng th ly li rung t c na.

Kinh doanh chung.

Cn phi tch ring X-vit i biu nng dn ngho. C ngi mu-gch giu c, c c nng. Thm ch nu cho c nng rung t, th h cng vn khng lp ra c cc doanh nghip. Cn phi bin cc in trang ln thnh cc doanh nghip kiu mu, tin hnh kinh doanh chung v do cc X-vit i biu c nng kinh doanh. C cc in trang ln.

"VII. Hp nht ngay lp tc tt c cc ngn hng trong nc thnh mt ngn hng ton quc t di s kim sot ca cc X-vit i biu cng nhn". Ngn hng, l mt "hnh thc k ton ca x hi" (Mc). Chin tranh dy ngi ta v kinh t, mi ngi u bit rng ngn hng cp ot sc lc ca nhn dn. Ngn hng l thn kinh, l trung tm ca nn kinh t quc dn. Chng ta khng th nm ly ngn hng, nhng chng ta tuyn truyn vic thng nht cc ngn hng di s kim sot ca X-vit i biu cng nhn. "VIII. Nhim v trc tip ca chng ta khng phi l "du nhp" ch ngha x hi, m ch l chuyn ngay lp tc sang ch kim sot ca cc X-vit i biu cng nhn i vi nn sn xut x hi v vic phn phi sn phm". Cuc sng v cch mng t Quc hi lp hin xung hng th yu. Cc o lut s d quan trng khng phi ch chng c ghi trn giy, m ch do ai thc hin. C chuyn chnh ca giai cp v sn, nhng ngi ta khng bit s dng n. Ch ngha t bn chuyn thnh ch ngha t bn nh nc... Mc... ch ci g chn mui trong thc tin... "IX. Nhng nhim v ca ng l; 1) triu tp ngay i hi ng; 2) sa i cng lnh ca ng, ch yu l: a) v ch ngha quc v chin tranh quc ch ngha, b) v thi i vi nh nc v yu sch ca chng ta v "nh nc - cng x"*, c) sa li bn cng lnh ti thiu li thi; 3) i tn ng**.
* Ngha l nh nc m Cng x Pa-ri l mu mc. ** Phi ly tn l ng cng sn thay cho tn l "ng dn ch - x hi", mt ng m nhng lnh t chnh thc ("bn v quc ch ngha" v nhng k dao ng trong "phi Cau-xky") phn bi ch ngha x hi trn khp th gii v nhy sang pha giai cp t sn.

134

V. I. L-nin

Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch

135

X. i mi Quc t. Khi x ng vic thnh lp mt Quc t cch mng, mt Quc t chng li bn x hi - s-vanh v chng li "phi gia"" *. Tng kt. X-vit i biu cng nhn c thnh lp, n c nh hng to ln. Mi ngi t nhin u ng tnh vi n. T chc ny c t tng cch mng hn nhiu so vi tt c nhng li ni sung v cch mng. Nu X-vit i biu cng nhn c th nm ly vic qun l, th s nghip ca t do s c m bo. Cc anh c th vit ra nhng o lut l tng nht, nhng ai s thc hin nhng o lut y? Cng vn l nhng vin chc y, nhng h gn b vi giai cp t sn. iu cn phi ni vi qun chng khng phi l "thc hin ch ngha x hi", m l thi hnh (?). Ch ngha t bn tin ln pha trc, ch ngha t bn thi chin khng ging vi ci ch ngha t bn tn ti trc chin tranh. Trn c s nhng kt lun v sch lc, cn phi chuyn sang hnh ng thc tin. Cn phi triu tp ngay lp tc i hi ng, cn phi xem xt li cng lnh. Nhiu im trong lc hu. Cn phi thay i cng lnh ti thiu. Ring c nhn ti ngh thay i tn ng, gi l ng cng sn. Gi l "cng sn" th nhn dn s hiu c. a s nhng ng i dn ch - x hi chnh thc phn bi, chng li ch ngha x hi... Lip-nch l ng i
* "Phi gia" l tn gi mt tro lu trong phong tro dn ch x hi quc t ng nghing gia bn s-vanh (= "bn v quc ch ngha") v nhng ngi quc t ch ngha, c th l: Cau-xky v ng bn c, Lng-gh v ng bn Php, Ts-kh-t-d v ng bn Nga, Tu-ra-ti v ng bn , Mc--nan v ng bn Anh, v.v..

dn ch - x hi duy nht... Cc anh s phn li nhng hi c c. Nhng mun thay qun o th cn phi ci o bn ra v mc o sch vo. V sao li b kinh nghim ca cuc u tranh ca ton th gii? a s nhng ngi dn ch - x hi trn ton th gii phn bi ch ngha x hi v chuyn sang pha chnh ph nc mnh (Sai--man, Pl-kha-np, Ghe-). Lm th no Sai--man ng ... Quan im s lm cho ch ngha x hi b dit vong. Gi in cho Sai--man v vic chm dt chin tranh... mt s la bp. T ng "ng dn ch - x hi" khng chnh xc. Khng nn bm ly ci t ng c hon ton mc nt ri. Cc anh mun xy dng mt ng mi... mi ngi b p bc s n vi cc anh. Ti Hi ngh Xim-mc-van v Hi ngh Ki-en-tan phi gia chim u th... "Bo cng nhn". Chng ti s ch cho cc anh thy ton b kinh nghim chng minh rng... Chng ti tuyn b thnh lp cnh t v on tuyt vi phi gia. Hoc l cc anh ni v Quc t, v nh vy hy thc hin..., hoc l cc anh... Tro lu phi t Xim-mc-van tn ti tt c cc nc trn th gii. Qun chng phi hiu r rng ch ngha x hi b phn lit trn khp th gii. Phi v quc t b ch ngha x hi. Mt mnh Lip-nch... Ton b tng lai l thuc v Lip-nch. Ti nghe ni rng Nga ang c xu hng thng nht, ang c s thng nht vi phi v quc. l s phn bi ch ngha x hi. Ti cho rng tt hn l c n thng c m nh Lip-nch: mt chng li 110.
ng ln u ngy 7 thng Mi mt 1924 trn bo "S tht", s 255 Theo ng bn ng trn bo

136

V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay

137

V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay 67

Va mi n P-t-r-grt m mng 3 thng T, d nhin l trong phin hp ngy 4 thng T, ti ch c th ly danh ngha c nhn m trnh by mt bn bo co v nhng nhim v ca giai cp v sn cch mng, v xin ni trc rng s chun b ca ti cha c y . iu duy nht m ti c th thc hin c lm d dng cho cng vic ca bn thn ti v ca nhng ngi i bin thnh tm, l chun b c nhng lun cng vit. Ti c v chuyn giao nguyn vn cc lun cng cho ng ch Tx-r-t-li. Ti c rt thong th nhng lun cng y v c n hai ln: trc ht l cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch, ri sau , cuc hp ca c nhng ngi bn-svch v nhng ngi men-s-vch. By gi ti cho in nhng lun cng ny ca ring ti, ch km theo nhng ch gii ht sc vn tt; trong bn bo co ca ti, nhng lun cng c pht trin mt cch chi tit hn nhiu. Lun cng 1. ng v pha n c Nga, ngay c d i chnh ph mi ca Lvp v ng bn, do tnh cht t bn ch ngha ca chnh ph , cuc chin tranh hin nay hon ton vn

l mt cuc chin tranh n cp, c tnh cht quc ch ngha, nn thi ca chng ta i vi cuc chin tranh ny l khng cho php c mt s nhn nhng no, d l ht sc nh, i vi "ch ngha v quc cch mng". Giai cp v sn gic ng ch c th tn thnh mt cuc chin tranh cch mng no thc s bin h cho ch ngha v quc cch mng, vi iu kin l: a) chuyn chnh quyn vo tay giai cp v sn v nhng b phn nng dn ngho i theo giai cp v sn; b) t b tht s, ch khng phi trn li ni, tt c cc cuc thn tnh; c) hon ton on tuyt tht s vi tt c cc li ch ca t bn. Do c s thnh tm hin nhin ca nhng tng lp qun chng rng ri ang ng h ch ngha v quc cch mng v tha nhn chin tranh ch v cn thit ch khng phi v mc ch xm lc, v do c tnh trng l nhng ngi ang b giai cp t sn la gt, nn cn phi gii thch mt cch c bit t m, kin tr, nhn ni h thy c sai lm ca h, phi gii thch cho h hiu mi lin h khng kht gia t bn v chin tranh quc ch ngha, phi chng minh cho h thy rng nu khng nh c t bn, th khng th chm dt c chin tranh bng mt ho c tht s dn ch, khng c tnh cht cng bc. T chc tuyn truyn ht sc rng ri quan im y trong qun i ang chin u. Bt tay thn thin gia cc binh s ang giao chin. 2. c im ca tnh hnh hin nay Nga l bc qu t giai on th nht ca cch mng, l giai on em li chnh quyn cho giai cp t sn do ch trnh gic ng v t chc ca giai cp v sn cn thp, tin ln giai on th hai ca cch mng, l giai on phi em li chnh quyn cho giai cp v sn v cho nhng tng lp ngho trong nng dn. B c qu y c nhng c im: mt mt l tnh

138

V. I. L-nin

V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay

139

trng hp php n cao (lc ny, nc Nga l nc t do nht trong s tt c cc nc tham chin trn th gii); mt khc l khng c tnh trng dng bo lc i vi qun chng, v sau ht l thi tin tng v thc ca qun chng i vi chnh ph ca bn t bn, tc l nhng k th t hi nht ca ho bnh v ca ch ngha x hi. c im i hi chng ta phi bit thch ng vi nhng iu kin c bit ca cng tc ng trong qun chng v sn v cng ng o va mi thc tnh tham gia i sng chnh tr. 3. Tuyt i khng ng h Chnh ph lm thi; vch r tnh cht hon ton di tr ca tt c nhng li ha hn ca chnh ph y, nht l nhng li ha hn t b cc cuc thn tnh. Vch trn, ch khng "i hi" rng chnh ph , chnh ph ca bn t bn, thi khng cn l mt chnh ph quc ch ngha na; s i hi l mt iu khng th dung nhn c v n gy ra o tng. 4. Tha nhn s tht l trong phn ln cc X-vit i biu cng nhn, ng chng ta ang b thiu s, v trong lc ny l mt thiu s nh, so vi ci khi ca tt c nhng phn t tiu t sn c hi ch ngha chu nh hng ca giai cp t sn v ang truyn nh hng vo giai cp v sn; nhng phn t bao gm t nhng ngi x hi ch ngha nhn dn, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng cho n Ban t chc (Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, v.v.), n Xt-clp, v.v., v.v.. Gii thch cho qun chng hiu r rng ch c cc X-vit i biu cng nhn mi l hnh thc chnh ph cch mng duy nht c th tha nhn c, v do , chng no m chnh ph cn chu nh hng ca giai cp t sn, th nhim v ca chng ta ch c th l gii thch mt cch nhn ni, c h thng, kin tr, c bit thch hp vi nhu cu thc tin ca qun chng, qun chng thy r nhng sai lm trong sch lc ca h.

Chng no chng ta cn b thiu s th chng ta vn tin hnh ph bnh v vch nhng sai lm, ng thi tuyn truyn s cn thit phi chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay cc X-vit i biu cng nhn, cho qun chng nh kinh nghim m trnh c nhng sai lm ca mnh. 5. Khng phi l mt ch cng ho i ngh, tr li ch sau khi c nhng X-vit i biu cng nhn, th s l mt bc tht li, m l mt ch cng ho ca cc X-vit i biu cng nhn, c nng v nng dn trong c nc, t c s n trung ng. Bi b cnh st, qun i v quan li*. Lng ca tt thy mi vin chc u khng c cao hn tin lng trung bnh ca mt cng nhn gii, ng thi mi vin chc u do tuyn c bu ra v bt c lc no cng c th b bi min. 6. Trong cng lnh rung t, chuyn trng tm vo cc X-vit i biu c nng. Tch thu ton b rung t ca a ch. Quc hu ho tt c rung t trong nc; giao rung t cho cc X-vit i biu c nng v nng dn a phng x l. Thnh lp ring cc X-vit i biu nng dn ngho. Bin mi in trang ln (quy m t 100 n 300 -xi-a-ti-na, tu theo nhng iu kin a phng v nhng iu kin khc, v theo quy nh ca cc c quan a phng) thnh nhng doanh nghip kiu mu t di s kim sot ca nhng i biu c nng v do x hi i th. 7. Hp nht ngay lp tc tt c cc ngn hng trong nc thnh mt ngn hng ton quc t di s kim sot ca cc X-vit i biu cng nhn. 8. Nhim v trc tip ca chng ta khng phi l "du nhp" ch ngha x hi, m ch l chuyn ngay lp tc sang
* Ngha l thay th qun i thng trc bng v trang ton dn.

140

V. I. L-nin

V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay

141

ch kim sot ca cc X-vit i biu cng nhn i vi nn sn xut x hi v vic phn phi sn phm. 9. Nhng nhim v ca ng l: a) triu tp ngay i hi ng; b) sa i cng lnh ca ng, ch yu l: 1) v ch ngha quc v chin tranh quc ch ngha, 2) v thi i vi nh nc v yu sch ca chng ta v "nh nc - cng x"* 3) sa li bn cng lnh ti thiu li thi; c) i tn ng **. 10. i mi Quc t. Khi xng vic thnh lp mt Quc t cch mng, mt Quc t chng li bn x hi - s-vanh v chng li "phi gia"***. c gi c th hiu c ti sao ti c bit nhn mnh vo "trng hp" nhng ngi i bin thnh tm, coi l mt trng hp ngoi l him c, ti ngh c gi hy so snh vi nhng lun cng ni trn, li phn i sau y ca ng Gn-en-bc: L-nin " cm l c ni chin trong hng ng phi dn ch cch mng" (trch dn trong s 5 bo "Thng nht" 68 ca ng Pl-kha-np). chng phi l mt li chu ngc ? Ti vit, ti c, ti nhc li nhiu ln: "Do c s thnh
* Ngha l nh nc ca Cng x Pa-ri l mu mc. ** Phi ly tn l ng cng sn thay cho tn l "ng dn ch - x hi", mt ng m nhng lnh t chnh thc ("bn v quc ch ngha" v nhng k dao ng trong "phi Cau-xky") phn bi ch ngha x hi trn khp th gii v nhy sang pha giai cp t sn. *** "Phi gia" l tn gi mt tro lu trong phong tro dn ch x hi quc t ng nghing gia bn s-vanh (= "bn v quc ch ngha") v nhng ngi quc t ch ngha, c th l: Cau-xky v ng bn c, Lng-gh v ng bn Php, Ts-kh-t-d v ng bn Nga, Tu-ra-ti v ng bn , Mc--nan v ng bn Anh, v.v..

tm hin nhin ca nhng tng lp qun chng rng ri ang ng h ch ngha v quc cch mng... v do c tnh trng l nhng ngi ang b giai cp t sn la gt, nn cn phi gii thch mt cch c bit t m, kin tr, nhn ni h thy c sai lm ca h...". Th m nhng ngi thuc giai cp t sn, t xng l nhng ngi dn ch - x hi, khng thuc v nhng tng lp rng ri, cng khng thuc v s qun chng ang ng h ch ngha v quc, li mt dy my dn trnh by quan im ca ti nh l: " cm (!) l c (!) ni chin" (m trong cc lun cng, cng nh trong bo co, khng h c ting no ni n c!) "trong hng ng (!!) phi dn ch cch mng...". Th l th no? Vic c khc g c ng c tnh cht mt st? c khc g vic lm ca bo " ch Nga" 69 khng? Ti vit, ti c, ti nhc li nhiu ln: "Ch c cc X-vit i biu cng nhn mi l hnh thc chnh ph cch mng duy nht c th tha nhn c, v do , nhim v ca chng ta ch c th l gii thch mt cch nhn ni, c h thng, kin tr, c bit thch hp vi nhu cu thc tin ca qun chng, qun chng thy r nhng sai lm trong sch lc ca h...". Th m, nhng k i bin thuc mt loi nht nh li trnh by nhng quan im ca ti nh l mt li ku gi "ni chin trong hng ng phi dn ch cch mng"!! Ti cng kch Chnh ph lm thi v rng chnh ph ny ch lng trnh bng nhng li ha hn sung, m khng n nh mt thi hn no gn y hay mt thi hn ni chung no c, triu tp Quc hi lp hin. Ti chng minh rng nu khng c cc X-vit i biu cng nhn v binh s, th vic triu tp Quc hi lp hin khng c m bo v quc hi cng khng th no thnh cng c. Ngi ta gn cho ti ci quan im cho rng ti phn i vic triu tp tht cp tc Quc hi lp hin!!!

142

V. I. L-nin

143

Nu my chc nm u tranh chnh tr khng gio dc cho ti bit coi ci thnh tm ca nhng k i bin nh l mt ngoi l him c, th ti s gi nhng li ni l nhng li "m sng". Trn t bo ca mnh, ng Pl-kha-np gi bi din vn ca ti l "m sng". Tt lm, ng Pl-kha-np ! Nhng ng c thy ng tht l th kch, vng v v km sng sut bit bao trong cuc bt chin ca ng khng. Nu trong sut hai gi ng h ti c mt bi din vn m sng, th lm th no m hng trm thnh gi li c th chu ng c "cn m sng" ca ti? y na. Ti sao t bo ca ng li dnh c mt ct trnh by "s m sng" y? Ci l khng vng u, ci l tht khng vng t no c. Chc chn l ku la, nguyn ra, h ht th v cng d dng hn l tm cch k li, gii thch, nh li nhng iu m Mc v ng-ghen ni trong nhng nm 1871, 1872, 1875 v kinh nghim ca Cng x Pa-ri 70 v v vn nh nc no cn thit cho giai cp v sn. ng Pl-kha-np vn trc kia l mt ngi mc-xt, by gi li c th khng mun nh li ch ngha Mc na. Ti trch dn li ni ca R-da Lc-xm-bua l ngi, ngy 4 thng Tm 1914, gi ng dn ch - x hi c l "ci xc cht ang tan ra". Nhng cc ngi Pl-kha-np, Gnen-bc v ng bn "bt bnh"... gim cho ai vy? cho bn s-vanh c b gi l s-vanh! Nhng ngi x hi - s-vanh Nga ng thng, nhng ngi ngoi ming th x hi ch ngha, m hnh ng th svanh, lm ln.
Vit ngy 4 v 5 (17 v 18) thng T 1917 ng ngy 7 thng T 1917 trn bo "S tht", s 26 K tn: N. L-nin

Chng ti v n y Nh th no
71

Trn bo ch x hi ch ngha c tin l cc chnh ph Anh v Php t chi khng cho nhng ngi lu vong theo ch ngha quc t mun tr v Nga, c php i qua. 32 ngi lu vong mi v n y thuc cc ng phi khc nhau (trong c 19 ngi bn-s-vch, 6 ngi thuc phi Bun 72, 3 ngi thuc t bo quc t ch ngha "Li ni ca chng ta" 73 Pa-ri) nhn thy c trch nhim phi tuyn b nh sau: Chng ti nm c mt s ti liu m chng ti s cng b ngay sau khi nhn c cc ti liu t Xtc-khn gi v (s d chng ti li nhng ti liu y l v cc i din ca chnh ph Anh hnh ng ngang ngc bin gii Nga Thy-in), nhng ti liu y s lm cho mi ngi hiu c vai tr ng bun ca cc chnh ph "ng minh" ni trn trong vn ny 74. V iu , chng ti ch ni thm l Ban hi c nhng ngi lu vong thnh lp Xuy-rch gm c i biu ca 23 nhm (trong s c Ban chp hnh trung ng, Ban t chc, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng, phi Bun, v.v.) cng khai nhn xt, trong mt ngh quyt c nht tr thng qua, rng chnh ph Anh quyt nh khng cho nhng ngi lu vong theo ch ngha quc t c th tr v t

Theo ng bn ng trn bo

144

V. I. L - n i n

Chng ti v n y nh th no

145

quc v tham gia u tranh chng chin tranh quc ch ngha c. Ngay t nhng ngy u ca cch mng, nhng ngi lu vong thy r ca chnh ph Anh. Lc y, ti mt cuc hi ngh cc i biu ca ng x hi ch ngha - cch mng (M. A. Na-tan-xn), ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga (G. Di-n-vi-p), ca Ban t chc ng cng nhn dn ch - x hi Nga (L. Mc-tp) v ca phi Bun (C-xp-xki), c mt k hoch (do L. Mc-tp xut) c vch ra nhm tm cch lm cho nhng ngi lu vong c i qua nc c m v, vi iu kin i nhng t binh c v o b giam gi Nga. Ngi ta gi v Nga mt s in tn tho ra theo hng , ng thi tin hnh nhng hot ng, do nhng ngi x hi ch ngha Thy-s lm trung gian, thc hin k hoch ny. Nhng in tn gi v Nga hin nhin l b "Chnh ph cch mng" lm thi nc ta (hay nhng ngi ng h n) gi li. Sau hai tun ch i tr li t Nga gi sang, chng ti quyt nh t mnh thc hin k hoch (nhng ngi lu vong khc th quyt nh vn c ch i, v h thy cha c g chng t rng Chnh ph lm thi s khng lm g cho ht thy mi ngi lu vong c tr v). Cng vic ny c giao cho Phri-xt Plt-ten, mt ngi x hi ch ngha quc t ch ngha Thy-s, m nhim. ng ch y k vi i s c Thy-s mt bn hip ngh r rng. Chng ti s cng b vn bn hip ngh . Nhng iu khon chnh ca hip ngh l: 1) Ht thy mi ngi lu vong u c th ln ng v nc, khng phn bit l quan im ca h v chin tranh nh th no. 2) Toa xe ca h s c hng c quyn ngoi giao; khng mt ai c quyn vo toa xe nu khng c php ca

Plt-ten. Khng ai c kim sot h chiu cng nh hnh l. 3) Nhng ngi c v phi cam oan s tuyn truyn Nga cho vic trao i mt s ngi c - o b giam gi, tng ng vi s ngi lu vong c php hi hng. Tt c nhng mu toan ca a s nhng ngi dn ch - x hi c nhm tip xc vi nhng ngi hi hng u b h kin quyt c tuyt. Plt-ten i theo toa xe trong sut c cuc hnh trnh. ng ch y c nh i theo chng ti cho n Pt-r-grt, nhng ng ch y b gi li bin gii Nga ( Toc-n-). Mong rng ng ch y ch b tm gi thi. Tt c nhng cuc m phn u c tin hnh vi s tham gia ca mt s ngi x hi ch ngha quc t ch ngha nc ngoi v c h hon ton ng tnh. Hai ngi x hi ch ngha Php, L-ri- v Ghin-b, v mt ngi x hi ch ngha thuc nhm Lip-nch (Hc-t-stanh), nh x hi ch ngha Thy-s Plt-ten, nh dn ch - x hi Ba-lan Brn-xki, cc i biu dn ch - x hi Thy-in Kin-ha-ghen, Cc-l-xn, Xtrm, Tu-r Nc-man v nhng ngi khc na, k vo bin bn v cuc hnh trnh. "Nu hin gi Cc-l Lip-nch Nga th bn Mi-li-u-cp cng s sn lng cho ng ch y tr v c; cn bn Btman-Hn-vch th cho cc ng ch, nhng ngi quc t ch ngha Nga, c tr v Nga. Nhim v ca cc ng ch l tr v Nga v chin u ti y chng c ch ngha quc c ln ch ngha quc Nga". l iu m cc ng ch quc t ch ngha y ni vi chng ti. Chng ti ngh rng h ni ng. Chng ti s bo co vi Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s v cuc hnh trnh ca chng ti. Chng ti mong rng Ban chp hnh s phn u phng thch c mt s ngi b giam cm tng ng vi s ng i l u vong chng ti c v n c, tr c ht l

146

V. I. L - n i n

147

phng thch nh x hi ch ngha o ni ting t-t Bau-, v chng ti cng mong rng Ban chp hnh s phn u cho tt c nhng ngi lu vong u c tr v Nga, ch khng phi ch ring nhng ngi x hi - i quc ch ngha m thi. Chng ti hy vng rng Ban chp hnh cng s chm dt c ci tnh trng cha h thy l: ngi ta khng cho a ra khi nc Nga mt t bo no c khuynh hng t hn t "Ngn lun" 75 v ngay c bn tuyn ngn ca X-vit i biu cng nhn v binh s gi cng nhn tt c cc nc cng khng c a ra cho bo ch nc ngoi.
Vit ngy 4 (17) thng T 1917 ng ngy 5 thng T 1917 trn bo "S tht", s 24 v trn bo "Tin tc", s 32 Theo ng bn ng trn bo "S tht", c i chiu vi bn ng trn bo "Tin tc"

Pht biu ti cuc hp Ca ban chp hnh X-vit P-t-r-grt Ngy 4 (17) thng t 1917 V cuc hnh trnh i qua c
Bin bn

Mun chm dt s la di do bo ch t sn tung ra th cn phi thng qua ngh quyt do ng ch Di-n-vi-p a ra. Din gi ngh tuyn b cho php nhng ngi lu vong thuc mi xu hng c i qua. Chng ti khng cam kt iu g c. Chng ti ch ha rng khi tr v, chng ti s ku gi cng nhn, h ng h vic trao i. Nu cc ng ch tha nhn vic trao i l ng n th nh vy l cc ng ch s bc b mi s di tr. Nu cc ng ch khng tha nhn nh vy th cc ng ch s nui dng s ba t v vu khng...
In ln u nm 1925 trong cun "X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Bin bn"

Theo ng bn in trong sch

148

S tho bi bo hay din vn bo v Lun cng thng T

149

mng li pha sau, lm cho n tht li t cc X-vit i biu cng nhn ti "mt chnh quyn duy nht" ca giai cp t sn, ti ch cng ho i ngh t sn thng thng. Bng cch gic ng qun chng, chng ta phi khn kho v thn trng a giai cp v sn v nhng nng dn ngho t i n l n, t ch "hai chnh quyn song song tn ti" t i c h n h q u y n h o n t o n ca cc X-vit i biu cng nhn, chnh l cng x theo ngha Mc ni, theo ngha ca kinh nghim nm 1871. Vn khng phi l ch i nhanh nh th no, m l ch i ti u. Vn khng phi l ch cng nhn c chun b cha, m l ch chun b cho h n h t h n o v chun b l m g . V nhng tuyn ngn v hiu triu ca X-vit i biu cng nhn v chin tranh, v.v. ch l chuyn ba hoa tiu t sn rng tuch v la di, ch ru ng nhn dn, cho nn nhim v ca chng ta, nh ti ni, trc ht l phi gic ng qun chng, lm cho qun chng thot khi nh hng t sn ca Ts-kht-d, Xt-clp, Tx-r-t-li v ng bn. "Ch ngha v quc cch mng" ca X-vit i biu cng nhn, tc l ca Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li v Xt-clp, l mt tro lu s-vanh trm ln tai hi hn v n c che y di nhng cu ng mt, l mt mu lm cho qun chng tho hip vi Chnh ph cch mng lm thi. Qun chng ti tm, khng gic ng, b cc ngi Ts-kh-td, Tx-r-t-li, Xt-clp v ng bn la bp, khng hiu rng chin tranh l s tip tc ca chnh tr, rng chin tranh l do cc chnh ph tin hnh. Phi gii thch rng ch c thay i tnh cht giai cp ca chnh ph th "nhn dn" mi c th chm dt c

S tho bi bo hay din vn Bo v lun cng thng t

(1) Nguy c ph sn v kinh t ang e do. V th cho nn loi tr giai cp t sn l sai. ( l mt kt lun c tnh cht t sn. S ph sn cng sp xy ra th cng bc thit phi loi tr giai cp t sn). (2) Giai cp v sn th thiu t chc, yu ui, khng gic ng. (ng th. V vy cho nn ton b nhim v l u tranh chng bn lnh t tiu t sn gi danh l nhng ngi dn ch x hi (Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp), nhng k ru ng qun chng, lm cho h tin vo giai cp t sn. Khng lin hip vi bn tiu t sn y (Ts-kh-t-d, Xtclp, Tx-r-t-li), m phi ph tan ci phi dn ch - x hi , ci phi ang hu hoi cuc cch mng ca giai cp v sn.) (3) Trong giai on hin nay, cch mng l cch mng t sn. V vy khng nn "thc nghim ch ngha x hi". (Li lp lun l t sn t u ch cui. Chng ai ni n "s thc nghim ch ngha x hi" c. Lun im mc-xt c th i hi lc ny phi ch khng nhng n cc giai cp, m n c cc thit ch na.) Bng nhng cu ni ng mt, cc ngi bp cht cch mng (Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp) ang ko cch

150

V. I. L - n i n

151

chin tranh hoc mi thay i c tnh cht ca chin tranh.

Vit khong t ngy 4 n ngy 12 (17 n 25) thng T 1917 ng ln u ngy 21 thng Ging 1933 trn bo "S tht", s 21 Theo ng bn tho

Hai th gii
Cc bo ca bn t bn nh t "Ngn lun" v t "Thi mi" 76 ng nhng bi phn i chng ti l i qua nc c, chng dng nhng li mp m m ch rng nhng ngi mi v c th l tay sai ca bn quc c*. T "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s" 77 ng ton vn bn bo co c ng hm qua trn t "S tht"** v c trnh by trc Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s ngay sau hm chng ti v nc; ngoi bo co y ra, t "Tin tc" cn ng mt ngh quyt ca Ban chp hnh. Ban bin tp t "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s" thut li ngh quyt nh sau:
"Sau khi nghe bo co ca cc ng ch Du-ra-bp v Di-n-vi-p, Ban chp hnh quyt nh phi lp tc ku gi Chnh ph lm thi v thi hnh nhng bin php cho php ngay tt c nhng ngi lu vong c tr v Nga, bt k chnh kin v thi ca h i vi chin tranh nh th no. Trong nhng ngy sp ti, chng ti s thng bo v kt qu m phn vi chnh ph. Ban bin tp". * Trong bi bo cng kch chng ti, t " ch Nga" ni ting ni ting mt cch ng bun a ra mt "ti liu" hon ton ng theo tinh thn t "Ngn lun". Cc ngi Mi-li-u-cp v ng bn c ly lm xu h v s ging nhau nh th khng? ** T "Ngn lun" c dm cng b bn bo co y khng?

152

V. I. L - n i n

153

l mt bc tranh nh, rt nh nhng rt tiu biu, v hai th gii. Mt ng l th gii ca bn t bn, ca t "Ngn lun", ca t " ch Nga", ca t "Thi mi", nhng li m ch bn thu, nhng li ba t hn h chng li nhng ngi x hi ch ngha; ng kia l th gii ca phi dn ch cch mng, ca cc i biu cng nhn v binh s, th gii ny quyt ngh mt cch bnh tnh, t ch v ch ng rng phi "thi hnh nhng bin php". Bin php nhm lm g? Bin php lm nhng vic m Chnh ph lm thi khng lm! iu h chng phi l mt li khin trch i vi Chnh ph lm thi hay sao? V li khin trch chng ch ng hay sao? Nn ch l Ban chp hnh thng qua ngh quyt ca mnh trong khi vn bit rng gia nhng ngi bn-s-vch vi mnh c nhng bt ng v chnh tr. i vi bn t bn, y l ci c cho chng ba t. Phm cch con ngi l ci m ta ch nn tm trong th gii ca bn t bn.
"S tht", s 25, ngy 6 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Ch ngha lu-i blng

Nh x hi ch ngha Php Lu-i Blng t lm cho mnh ni ting mt cch ng bun trong cuc cch mng 1848 bng cch b lp trng u tranh giai cp m chy sang lp trng nhng o tng tiu t sn, o tng c t v bng nhng cu ra v "x hi ch ngha", nhng thc ra ch dng tng cng nh hng ca giai cp t sn i vi giai cp v sn m thi. Lu-i Blng ch i s gip ca giai cp t sn, hy vng v nui hy vng rng giai cp t sn c th gip cng nhn v mt "t chc lao ng" thut ng m h ny hn l ni ln nhng xu hng "x hi ch ngha". Hin nay, Nga, ch ngha Lu-i Blng ginh c thng li hon ton trong "phi dn ch - x hi" cnh hu, trong ng ca Ban t chc. Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp v nhiu ngi khc ngy nay l lnh t ca X-vit i biu binh s v cng nhn P-t-r-grt v cng l lnh t ca hi ngh ton Nga ca cc X-vit va b mc chnh l lm theo lp trng ca Lu-i Blng. Trn tt c cc vn ch yu ca i sng chnh tr hin nay, cc lnh t y chnh l ng trn lp tr ng tiu t sn ca Lu-i Blng, khi h ng trn quan im gn ging nh quan im ca tro l u "phi gia" c tnh cht quc t, tro l u ca Cau-xky, Lng-gh, Tu-ra-ti

154

V. I. L - n i n

Ch ngha Lu-i Blng

155

v ca nhiu ngi khc. Chng ta hy xt vn chin tranh. Quan im v sn l nh r tnh cht giai cp ca chin tranh v kin quyt chng chin tranh quc ch ngha, ngha l chin tranh gia cc nhm nc t bn ch ngha (d l theo ch qun ch hay theo ch cng ho th cng th) chia nhau ca m bn t bn cp c. Quan im tiu t sn khc quan im t sn (bin bch cng khai cho chin tranh, cng khai "bo v t quc", tc l bo v "li ch" ca bn t bn nc mnh, bo v "quyn" thn tnh ca chng) ch l ngi tiu t sn "khng tn thnh" thn tnh, "ln n" ch ngha quc, "i" giai cp t sn phi t b ch ngha quc nhng vn trong khun kh nhng quan h quc ch ngha th gii v ch kinh t t bn ch ngha. Ngi tiu t sn ch ni nhng li ho tm, v hi, rng tuch, nhng thc ra ch bt lc lo o theo ui giai cp t sn, n "ng tnh" trn li ni v mt s im vi giai cp v sn, nhng trn thc t th vn l thuc vo giai cp t sn, khng th hoc khng mun hiu con ng dn n ch lt ch t bn ch ngha, con ng duy nht gii phng c loi ngi khi ch ngha quc. i vi ng i tiu t sn th "i" cc chnh ph t sn "trnh trng tuyn b" theo tinh thn t b cc cuc thn tnh, l dng cm lm ri v l mt mu mc ca tinh thn trit phn "kiu Xim-mc-van". Chng kh khn g m khng nhn thy rng l th ch ngha Lu-i Blng loi t nht. Mt l, mt chnh khch t sn c kinh nghim i cht s khng bao gi thy kh tht ra bao li l "ho nhong", gy n tng v ku, nh ng chng ni ln ci g c v cng chng chu mt trch nhim no c, phn i cc cuc thn tnh "ni chung". Nhng khi ng n thc t th ng i ta c th dng n cc ngn bp, th d nh ci ngn bp mi y ca t "Ngn lun", l t bo

c ci can m ng bun l tuyn b rng Cuc-li-an-i-a (ngy nay b bn k cp quc ch ngha ca nc c t sn thn tnh) khng phi l mt lnh th b nc Nga thn tnh!! l mt ngn bp ng cm phn nht, l mt s la bp khng th tha th c ca giai cp t sn i vi cng nhn, v bt c k no c i cht kin thc v chnh tr cng phi tha nhn rng Cuc-li-an-i-a t trc n nay vn l mt lnh th b nc Nga thn tnh. Chng ti cng khai v thng thn thch t "Ngn lun": 1) hy a ra cho nhn dn mt nh ngha chnh tr v khi nim "thn tnh" c th thch dng cho ht thy mi trng hp thn tnh trn th gii, ca c cng nh ca Anh v Nga, trc kia cng nh hin nay, khng tr trng hp no c; 2) hy ni r rng v chnh xc xem theo mnh, th nh th no l t b thn tnh khng phi trn li ni m trn thc t. Hy a ra mt nh ngha chnh tr v khi nim "t b thn tnh trn thc t", mt nh ngha thch dng khng nhng cho ngi c, m cho c ngi Anh v cho tt c cc dn tc tng i thn tnh. Chng ti chc rng hoc t "Ngn lun" s khng p li c li thch ca chng ti, hoc n s b chng ti lt mt n trc mt mi ngi. V chnh do t "Ngn lun" cp n vn Cuc-li-an-i-a m cuc tranh lun ca chng ta l mt cuc tranh lun c tnh cht thc t ch khng phi l lun, mt cuc tranh lun ht sc bc thit, ht sc khn cp v ht sc nng hi. Hai l, thm ch cc bn hy gi nh, d ch trong chc lt, rng cc b trng t sn l nhng con ngi c lng thnh thc l tng, rng bn Gu-ts-cp, Lvp, Mi-li-u-cp v ng bn ht sc thnh thc tin l c th t b thn tnh trong khi vn duy tr ch ngha t bn, v mun t b thn tnh.

156

V. I. L - n i n

Ch ngha Lu-i Blng

157

Chng ta hy gi nh thm ch l nh th trong chc lt; chng ta hy t ci gi thuyt kiu Lu-i Blng ra xem. Th hi! mt con ngi trng thnh liu c th tho mn c vi nhng iu con ngi ngh v bn thn h, m khng ly vic lm ca h kim tra li nhng iu h ngh khng? Mt ngi mc-xt liu c th khng phn bit nhng nguyn vng v nhng li tuyn b vi thc t khch quan c khng? Khng. Khng th nh th c. Thn tnh s d c duy tr, l do nhng mi lin h ca t bn ti chnh, t bn ngn hng, t bn quc ch ngha. l c s kinh t hin i ca thn tnh. Xt v mt th thn tnh l li nhun c m bo v chnh tr, m ngi ta thu c do hng t t bn "u t" vo hng ngn, hng vn x nghip ti cc nc b thn tnh. D c mun chng na, cng khng th t b thn tnh nu khng tin hnh nhng hnh ng cng quyt lt ch t bn. Phi chng nh th c ngha l nh t "Thng nht", t "Bo cng nhn" 78 v nhng phn t "Lu-i Blng" khc thuc giai cp tiu t sn nc ta sn sng kt lun v kt lun khng nn tin hnh nhng hnh ng cng quyt lt t bn? Phi chng nh th c ngha l t ra cng phi dung nhn mt s thn tnh no ? Khng phi th. Phi tin hnh nhng hnh ng cng quyt lt t bn. Phi lm iu mt cch khn kho v tng bc, bng cch ch da vo s gic ng v tnh t chc ca tuyt i a s cng nhn v nng dn ngho. Nhng nhng hnh ng cn phi c tin hnh. V l iu m cc X-vit i biu cng nhn bt u lm ti nhiu ni nc Nga. Nhim v tr c mt l phi c ng quyt v dt khot phn r ranh gii vi bn Lu-i Blng, Ts-kh-t-d,

Tx-r-t-li, Xt-clp, vi ng ca Ban t chc, vi ng x hi ch ngha - cch mng, v.v., v.v.. Phi gii thch cho qun chng hiu rng ch ngha Lu-i Blng ang hu hoi v s hy hoi thng li ca cch mng sau ny v c ca t do na, nu qun chng khng hiu s tai hi ca cc o tng tiu t sn v nu h khng lin hip vi nhng ngi cng nhn gic ng ang tin nhng bc thn trng, tun t, chn chn, nhng vng chc v ngay lp tc trn con ng tin ln ch ngha x hi. Khng c ch ngha x hi th khng th cu loi ngi thot khi cc cuc chin tranh, khi cnh i kh v khi nhng cuc tn st thm hng triu v hng triu ngi na.
"S tht", s 27, ngy 8 thng T 1917 K tn: N. L-nin Theo ng bn ng trn bo "S tht"

158

Nhng bc th v sch lc

159

Nhng bc th v sch lc 79
Li ni u Ngy 4 thng T 1917, ti phi c P-t-r-grt bn bo co v ti nu trn u bi, trc tin l trong mt cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch. y l nhng i biu n d cuc hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s; h cn phi ln ng v, v l , h khng th cho ti tr hon n mt lc no khc c. Sau khi cuc hp kt thc, ng ch G. Di-n-vi-p, l ch to cuc hp, nhn danh ton th hi ngh, yu cu ti trnh by li ngay tc khc bn bo co ca ti trong cuc hp ca nhng i biu bn-svch v men-s-vch mun tho lun vn thng nht ng cng nhn dn ch - x hi Nga 80. Mc du ti thy kh trnh by li ngay tc khc bn bo co ca ti, nhng ti cho rng mnh khng c quyn t chi vic v l yu cu va l ca cc ng ch ca ti, va l ca nhng ngi men-s-vch; do gn n lc h ln ng nn qu tht h khng th cho ti tr hon n mt lc no khc c. Trong khi bo co, ti c nhng lun cng ca ti, ng trn bo "S tht", s 26, ngy 7 thng T 1917*.
* Ti cho in li, thnh bn ph lc ca bc th ny, nhng lun cng km theo nhng ch gii vn tt, ng nh s bo "S tht" ni trn ng1).
1)

C nhng lun cng ln bn bo co ca ti u gy ra nhng kin bt ng ngay c trong hng ng nhng ngi bn-s-vch v ngay c trong ban bin tp bo "S tht" na. Sau mt s bui hp, chng ti nht tr i n kt lun rng tt hn ht l nn em tho lun cng khai nhng kin bt ng y, v qua cung cp ti liu cho cuc hi ngh ton Nga ca ng ta (ng cng nhn dn ch - x hi Nga on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng) khai mc ngy 20 thng T 1917 P-t-r-grt. Chnh l tun theo ngh quyt v vic a ra tho lun nn ti cng b nhng bc th sau y, khng c tham vng rng trong vn c nghin cu mt cch ton din, m ch mun nu ln nhng l l ch yu, c bit quan trng i vi nhng nhim v thc tin ca phong tro ca giai cp cng nhn.

Bc th s 1

nh gi tnh hnh hin nay Ch ngha Mc i hi chng ta phi tnh ton mt cch chnh xc nht v khch quan c th kim tra c, n tng quan gia cc giai cp v nhng c im c th ca mi thi im lch s. Chng ta, nhng ngi bn-s-vch, chng ta lun lun c gng thc hin ng yu cu , yu cu tuyt i cn thit ng v phng din xy dng mi chnh sch c cn c khoa hc. "Hc thuyt ca chng ti khng phi l mt gio iu, m l kim ch nam cho hnh ng" 81, Mc v ng-ghen vn lun lun ni nh th v ch giu mt cch rt ng ci li hc thuc lng v lp li ng nguyn vn "nhng cng

Xem tp ny, tr. 136 - 142.

160

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

161

thc", nhng cng thc ny bt qu ch c th vch ra c nhng nhim v chung l nhng nhim v nht nh phi bin i tu theo tnh hnh kinh t v chnh tr c th ca mi giai on c bit trong qu trnh lch s. Vy th nhng s tht khch quan no c chng minh mt cch chnh xc m ngy nay ng ca giai cp v sn cch mng phi dng lm kim ch nam quyt nh nhng nhim v v nhng hnh thc hot ng ca mnh? Trong bc th th nht ca tp "Th t nc ngoi gi v" ca ti ("Giai on u ca cuc cch mng th nht"), ng trn bo "S tht", s 14 v 15, ngy 21 v 22 thng Ba 1917, cng nh trong nhng lun cng ca ti, ti nhn nh rng "c im ca tnh hnh hin nay Nga" l b c q u t giai on u ca cuc cch mng sang giai on th hai. Cho nn ti cho rng khu hiu cn bn, "nhim v trc mt" lc n y l nh sau: "Hi anh ch em cng nhn, trong cuc ni chin chng ch Nga hong, anh ch em thc hin c nhng k tch ca ch ngha anh hng v sn v nhn dn, by gi anh ch em cn phi thc hin c nhng k tch ca t chc v sn v ton dn, chun b cho thng li ca mnh trong giai on th hai ca cch mng" (Bo "S tht", s 15) 1). Giai on u l giai on g? L giai on chuyn chnh quyn nh nc vo tay giai cp t sn. Trc cuc cch mng thng Hai - thng Ba 1917, chnh quyn nh nc Nga thuc v tay mt giai cp c, tc l giai cp a ch - qu tc - ch nng n, ng u l Ni-c-lai R-ma-np. Sau cuc cch mng , chnh quyn thuc v tay mt giai cp khc, mt giai cp mi, tc l giai cp t sn. Vic chnh quyn chuyn t tay mt g i a i c p ny sang
1)

tay mt giai cp khc l du hiu u tin, ch yu, cn bn ca mt cuc cch mng, hiu theo ngha khoa hc cht ch cng nh theo ngha chnh tr - thc tin ca khi nim y. Trong gii hn , cuc cch mng t sn hay dn ch - t sn nc Nga c hon thnh ri. Trong vn ny, chng ta nghe thy c nhng ngi thch t xng l "bn-s-vch lo thnh" ln ting phn i: chng ta chng lun lun ni rng cuc cch mng dn ch - t sn ch kt thc bng "chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn" ? phi chng cuc cch mng rung t, cng l cch mng dn ch - t sn, c hon thnh? tri li, chng phi s tht l n vn cha c bt u ? Ti p li rng: nhng khu hiu v nhng t tng ca nhng ngi bn-s-vch, ni chung, c lch s hon ton xc nhn, nhng trong thc t c th, s vic din ra mt cch khc so vi iu m ti c th (v bt c ai cng vy thi) d on c; n din ra mt cch c o hn, c sc hn, mun hnh mun v hn. Khng m xa n hay qun mt iu th s l t lm cho mnh ging nh nhng v "bn-s-vch lo thnh" kia l nhng ngi nhiu ln ng vai tr ng bun trong lch s ca ng ta, v ng l phi nghin cu c im ca thc t mi, sinh ng, th li i lp li mt cch ngu xun mt cng thc hc thuc lng. "Chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn" c thc hin * trong cuc cch mng Nga ri, bi v "cng thc" ch d on c tng quan gia cc giai cp, ch khng d on c thit ch chnh tr c th t h c h i n mi tng quan , s hp tc . "Xvit i biu cng nhn v binh s", l "chuyn chnh dn
* Di mt hnh thc nht nh v ti mt mc nht nh.

Xem tp ny, tr. 28.

162

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

163

ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn" c cuc sng thc hin. Cng thc li thi ri. Cuc sng em n t lnh vc nhng cng thc vo lnh vc hin thc, cho n c xng c tht, c th ho n, v do m sa i n. Mt nhim v khc, mt nhim v mi c nu ln lm nhim v trc mt: phi tch nhng phn t v sn (l nhng ngi th ch vi phi v quc, v l nhng ngi quc t ch ngha, nhng ngi "cng x ch ngha", tc l nhng ngi tn thnh ch trng tin ln cng x), trong ni b ca nn chuyn chnh , ra khi nhng phn t tiu ch hay tiu t sn (Tskh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp, nhng ngi x hi ch ngha cch mng v nhng ngi v quc cch mng khc, nhng k th ca phong tro tin ln cng x, nhng k tn thnh ch trng "ng h" giai cp t sn v chnh ph t sn).

ra c nt cn bn, nt chung, ch tin gn ti ch nm c tnh cht phc tp ca cuc sng m thi. "Bn i, l lun th xm, m cy i th mi mi xanh ti" 82. Ngi no t vn "hon thnh" cuc cch mng t sn

theo li c th ngi hy sinh ch ngha Mc sinh ng i

ly ci t ng cht. Theo li c th: sau nn thng tr ca giai cp t sn th c th v phi l nn thng tr ca giai cp v sn v nng dn, nn chuyn chnh ca h. Th m trong i sng sinh ng, th chng ta thy mt hnh hnh k h c: s xen k ht sc c o, mi l, cha tng thy gia hai th . Chng ta thy tn ti bn cnh nhau, cng nhau, ng thi, c s thng tr ca giai cp t sn (chnh ph Lvp v Gu-ts-cp) ln chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn, t n g u y n nhng chnh quyn cho giai cp t sn, t nguyn bin thnh vt ph thuc ca giai cp ny. Bi v khng nn qun rng P-t-r-grt, chnh quyn thc t l thuc v cng nhn v binh s; chnh ph mi khng thi hnh bo lc i vi h v cng khng th thi hnh c, v khng c c cnh st, c qun i tch bit vi nhn dn, ln b my quan li c ton quyn ng trn nhn dn. l mt s tht. S tht chnh l c im ca mt nh nc theo kiu Cng x Pa-ri. S tht khng ph hp vi cc cng thc c. Cn phi bit lm cho cng thc thch ng vi cuc sng, ch khng nn lp li nhng li ni v "chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn" ni chung l nhng li ni mt ht ngha ri. Hy xt vn v mt pha khc lm cho n sng t hn. Mt ng i mc-xt khng c ri b lp tr ng chnh xc l phn tch nhng mi quan h giai cp. Giai cp t

Ngy nay, ngi no ch ni n "chuyn chnh dn ch cch mng ca giai cp v sn v nng dn" th ngi lc hu i vi cuc sng, v do , trn thc t nhy sang hng ng ca giai cp tiu t sn chng li cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn, v ngi ng a vo vin bo tng nhng k quan "bn-s-vch" tin cch mng (c th ni l vin bo tng cc v "bn-s-vch lo thnh"). Chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn c thc hin ri, nh ng thc hin mt cch cc k c o, vi nhiu sa i ht sc quan trng. Ti s ni ring n nhng sa i mt trong nhng bc th sau ca ti. Cn by gi, th phi thu trit ci chn l khng th chi ci c l ng i mc-xt phi ch trng n cuc sng sinh ng, n nhng s tht chnh xc ca hin thc, ch khng nn tip tc bm ly ci l lun ngy hm qua, l lun ny cng nh mi l lun, bt qu ch vch

164

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

165

sn ang nm chnh quyn. Cn qun chng nng dn h chng phi cng l giai cp t sn thuc mt tng lp khc, mt loi khc, mt tnh cht khc ? Ti sao tng lp x hi ny li khng th i n ch nm chnh quyn v "hon thnh" c cuc cch mng dn ch - t sn? Ti sao li khng th lm nh th c? Nhng ngi bn-s-vch lo thnh y thng suy lun nh th. Ti p li rng hon ton c th lm c vic . Nhng mun nhn nh tnh hnh, ngi mc-xt phi xut pht t ci hin c, ch khng phi t ci c th c. Chnh thc t th li ch ra cho chng ta thy s tht nh th ny: nhng i biu binh s v nng dn c bu ra mt cch t do, ang t do hp thnh mt chnh ph th hai, mt chnh ph song song, v ang t do b sung, pht trin v hon thin chnh ph . V h nhng chnh quyn cho giai cp t sn mt cch cng khng km t do, iu khng lm "tn hi" cht no n l lun mc-xt, bi v chng ta lun lun bit v nhiu ln vch ra rng giai cp t sn ng vng c khng phi ch nh vo bo lc, m cn nh c vo tnh trng khng gic ng, th cu, m mui, khng c t chc ca qun chng na. Th m ng trc thc t hin nay , li khng ch n s tht, li ni n "nhng ci c th" th tht l l bch. C th l nng dn nm c tt c rung t v ton b chnh quyn. Ti khng nhng khng qun iu c th y v khng b hp tm mt ca mnh vo hin trng ngy nay, m cn thng thn vch ra mt cch chnh xc mt cng lnh rung t c ch trng n mt hin tng mi m l: c s chia r su sc hn gia nhng c nng v nng dn ngho vi nhng nng dn - ch rung. Nh ng li c mt kh nng khc: nng dn c th nghe theo li khuyn ca ng x hi ch ngha - cch mng

tiu t sn, l ng chu nh hng ca giai cp t sn, ng nhy sang hng ng bn v quc v ang khuyn nng dn nn ch i Quc hi lp hin, mc du cho ti nay ngy triu tp quc hi cng cha c n nh l bao gi c! * C th l nng dn c duy tr, tip tc s tho hip ca h vi giai cp t sn, s tho hip m h va k kt khng nhng v mt hnh thc m c trn thc t na vi giai cp t sn, thng qua cc X-vit i biu cng nhn v binh s. C th c cc loi gi thuyt. Qun mt phong tro rung t v c ng lnh rung t, nh th s phm sai lm rt ln. Nh ng qun mt ci thc t ch ra cho chng ta thy s tht l c s tho hip, hay nu dng mt danh t chnh xc hn, khng c tnh cht php l bng, nhng c tnh cht kinh t v tnh cht giai cp hn, th tc l: s tht l c mt s hp tc giai cp gia giai cp t sn v giai cp nng dn, qun mt ci thc t th cng khng km phn sai lm. Khi no s tht khng cn l mt s tht na, khi no nng dn tch ri khi giai cp t sn, v chng li giai cp ny m nm ly rung t, chng li giai cp ny m nm ly chnh quyn, th mt giai on mi ca cuc cch mng dn ch - t sn s m u, giai on s c bn ring.
* Ti s ni ngay v ni trc cho nhng li ni ca ti khi b hiu lm: ti hon ton ng rng c c X - v i t c nng v nng dn phi chim n g a y l p t c t t c rung t, nhng ng thi c h n h b n t h n h phi trit tun theo trt t v k lut, khng dung th mt hnh ng ph hoi d l nh no i vi my mc, nh ca, gia sc, v chng nhng khng lm ri lon vic kinh doanh v vic sn xut la m, m cn phi p h t t r i n sn xut ln, v khu phn bnh m ca binh s phi c tng ln g p i, v khng c dn c lm vo nn i.

166

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

167

Hin nay, khi m nng dn ang tho hip vi giai cp t sn, ng i mc-xt no v thy ci giai on tng lai c th c c y m qun mt ngha v ca mnh, th s l mt ng i tiu t sn. V thc ra l ng i tuyn truyn cho giai cp v sn tn nhim giai cp tiu t sn ("giai cp tiu t sn ny, tng lp nng dn ny t hn phi tch ri khi giai cp t sn ngay c trong khun kh cuc cch mng dn ch - t sn"). "Kh nng" c th c ci tng lai d chu v ngt ngo y, trong ngi nng dn s k h n g c n theo ui giai cp t sn, v trong bn x hi ch ngha - cch mng, bn Ts-kh-t-d, bn Tx-r-t-li, bn Xt-clp s k h n g c n l mt vt ph thuc ca chnh ph t sn na, "kh nng" c th c ci tng lai d chu y s lm cho ngi qun mt c i h i n t i k h n g d c h u l nng dn vn cn theo ui giai cp t sn, nhng ng i x hi ch ngha - cch mng v dn ch - x hi vn cn l vt ph thuc ca chnh ph t sn, l phi i lp ng v pha "c vua" 83 Lvp. Ci nhn vt m chng ta gi nh ra y s ging mt tn Lu-i Blng du dng, mt mn ng mt ca Cau-xky nhng s khng ging mt ngi mc-xt cch mng cht no c. Chng ta h chng ang b ci nguy c ri vo ch ngha ch quan, ri vo mun "nhy" qua cuc cch mng c tnh cht dn ch - t sn hy cn d dang cha a phong tro nng dn n ch kt thc tin ti cuc cch mng x hi ch ngha, ? Nu ti ni: "khng phi Nga hong, m l chnh ph cng nhn " 64 th ti s ri vo nguy c . Nh ng ti k h n g ni nh th, ti ni khc. Ti ni rng nc Nga, khng th c chnh ph no khc (khng k chnh ph t sn) ngoi cc X-vit i biu cng nhn, c nng, binh s v nng dn. Ti ni rng ngy nay, n c Nga,

chnh quyn ch c th chuyn t Gu-ts-cp v t Lvp sang nhng X-vit y, trong chnh l nng dn chim a s, binh s chim a s, v nu mun din t bng mt thut ng khoa hc, mc-xt, nu mun dng mt nhn xt khng phi l mn trong ngn ng hng ngy, trong ngn ng ca ngi bnh thng, cng khng phi l trong ngn ng nh ngh, m l mt nhn xt c tnh giai cp, th tc l giai cp tiu t sn chim a s. Trong cc lun cng ca ti, ti tuyt i t phng mi nguy c mun nhy qua phong tro nng dn hay phong tro tiu t sn ni chung l phong tro vn cn cha kt thc, ti phng mi nguy c mun chi ci tr chnh ph cng nhn "cp ly chnh quyn", phng mi hnh ng phiu lu theo kiu Blng-ki, v ti trc tip nu ln kinh nghim Cng x Pa-ri. V li, nh mi ngi u bit, v nh Mc nm 1871, ng-ghen nm 189185 vch ra mt cch t m, kinh nghim hon ton gt b ch ngha Blng-ki, tuyt i m bo s thng tr cng khai, trc tip v v iu kin ca a s v bo m tnh tch cc ca qun chng, ch c iu l tu theo trnh tham d t gic ca bn thn a s y. Trong cc lun c ng ca ti, cho c hon ton r rng, ti quy tt c vo vic u tranh ginh nh hng t r o n g n i b cc X-vit i biu cng nhn, c nng, nng dn v binh s. cho ngi ta khng cn cht g nghi ng v im ny, ti hai ln nhn mnh trong cc lun cng ca ti l cn thit phi c mt cng tc "gii thch" nhn ni, kin tr, "thch hp vi nhu cu t h c t i n ca qun chng". Nhng ng i khng hiu bit g ht hay nhng k phn bi ch ngha Mc, nh ng Pl-kha-np, v.v., c th la ln no l ch ngha v chnh ph, no l ch ngha Blngki, v.v.. Ai mun suy ngh v hc hi u khng th no khng hiu rng ch ngha Blng-ki l mt thiu s c p

168

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

169

ly chnh quyn, cn nh cc X-vit i biu cng nhn, v.v., th hin nhin l t chc cng khai v trc tip ca a s trong nhn dn. Mt hot ng no m ch nhm u tranh ginh nh hng trong ni b nhng X-vit y th khng th no, hon ton khng th no sa vo vng ly ca ch ngha Blngki c. Hot ng li cng khng th no sa vo vng ly ca ch ngha v chnh ph c, v ch ngha v chnh ph ph nhn s cn thit phi c nh nc v chnh quyn nh nc trong thi k q u t s thng tr ca giai cp t sn sang s thng tr ca giai cp v sn. Cn ti th bnh vc mt cch r rng khng th hiu lm g c c, kin cho rng trong thi i y cn phi c nh nc, nhng, nht tr vi Mc v vi kinh nghim Cng x Pa-ri, khng phi l mt nh nc i ngh t sn thng thng, m l mt nh nc khng c qun i thng trc, khng c cnh st i lp vi nhn dn, khng c b my quan li t ln trn nhn dn. Nu trong bo "Thng nht" ca mnh, ng Pl-kha-np ang em ht sc ra la ln rng l ch ngha v chnh ph, th iu y ch chng minh thm mt ln na rng ng ta on tuyt vi ch ngha Mc. i vi li ku gi ca ti ng trn bo "S tht" (s 26) yu cu ng ta ni r li dy ca Mc v ng-ghen trong nhng nm 1871, 1872, 18751) v vn nh nc, th ng Pl-kha-np phi v s phi tr li bng s im lng v thc cht ca vn v bng nhng ting ku la ging nh bn t sn ang ni khng. Ngi Pl-kha-np, mt ngi nguyn l mc-xt, hon ton chng hiu g hc thuyt ca ch ngha Mc v vn nh nc c. Tin y xin ni l nhng mm mng ca s khng hiu biu l r c trong cun sch ca ng ta vit bng ting c ni v ch ngha v chnh ph86.
1)

* *

By gi chng ta hy xt xem ng ch I-u. Ca-m-np trnh by nh th no trong bi bo ngn ng trn bo "S tht", s 27, "nhng kin bt ng" ca mnh i vi cc lun cng ca ti v i vi cc kin trnh by trn y. iu s gip chng ta xc nh c r rng hn nhng kin bt ng y.
ng ch Ca-m-np vit: "Cn v ci cng thc tng qut ca ng ch L-nin, th chng ta thy khng th no chp nhn c, bi v n xut pht t nhn nh cho rng cuc cch mng dn ch - t sn h o n t h n h, v bi v n trng mong chuyn ngay lp tc cuc cch mng thnh cch mng x hi ch ngha..."

y c hai sai lm ln. Sai lm th nht. Vn xt xem cuc cch mng dn ch t sn "hon thnh" hay cha, b t sai. N b t mt cch tru tng, gin n, ch mt mu sc, nu c th ni nh vy, v khng ph hp vi thc t khch quan. Ai m t vn nh th, ai m ngy nay hi: "cuc cch mng dn ch - t sn hon thnh cha?" v c h h i t h t h i, th ngi y t lm cho mnh khng th hiu c mt thc t v cng phc tp v t nht cng "c hai mu sc". l v l lun. Cn v thc tin th ngi u hng mt cch thm hi

tinh thn cch mng tiu t sn.

Thc th. Thc t ch ra cho chng ta thy c vic chuyn chnh quyn vo tay giai cp t sn (cch mng dn ch t sn kiu thng th ng " hon thnh") ln vic mt chnh ph song song, tc l "nn chuyn chnh dn ch cch mng ca giai cp v sn v nng dn" tn ti bn cnh mt chnh ph tht s. Ci "chnh ph song song" t

Xem tp ny, tr. 142.

170

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

171

nhng chnh quyn cho giai cp t sn, t tri buc mnh vo chnh ph t sn. Ci cng thc bn-s-vch c ca ng ch Ca-m-np: "cuc cch mng dn ch - t sn cha hon thnh" c bao hm thc t khng? Khng, cng thc y li thi ri. N khng cn dng c vo vic g na. N cht ri. ng c lm cho n sng li m ung cng. Th hai. Vn thc tin. Ngi ta khng bit l liu mt nn chuyn chnh c bit, "chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn" tch ri khi chnh ph t sn, ngy nay cn c th thc hin c nc Nga hay khng. Ngi ta khng th cn c vo mt ci khng bit m xy dng sch lc mc-xt c. Nhng nu iu cn c th xy ra, th c mt con ng v ch c mt con ng dn ti ch m thi, l: nhng phn t cng sn, v sn ca phong tro phi tch ra khi nhng phn t tiu t sn ngay lp tc, qu quyt v dt khot. Ti sao? V rng khng phi ngu nhin, m l tt nhin ton b giai cp tiu t sn quay v ch ngha s-vanh (= ch ngha v quc), v ch trng "ng h" giai cp t sn, v tnh trng l thuc vo giai cp ny, v tnh trng lo s l khng c giai cp y th c xong khng, v.v., v.v.. Lm th no c th "y" c giai cp tiu t sn ln nm chnh quyn, nu h khng mun lm vic , mc du hin nay h c kh nng lm vic ? Ch bng cch tch ng cng sn, ng v sn ra, ch bng cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn t h o t k h i tnh rt r ca nhng ng i tiu t sn . Ch c s on kt ca nhng ng i v sn thot khi nh hng ca giai cp tiu t sn, trn thc t ch khng phi ch trn li ni, mi c th lm cho ming t d i chn giai

cp tiu t sn tr nn "nng bng" n ni trong nhng iu kin nht nh, h phi nm ly chnh quyn; thm ch khng loi tr trng hp l Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp s t ra tn thnh trong nhng trng hp nht nh, ti xin nhc li quyn lc v hn, chnh quyn duy nht ca Ts-kh-t-d, Txr-t-li, bn x hi ch ngha - cch mng, Xt-clp, bi v, d sao i na, bn ny cng l "nhng ngi v quc ch ngha"! Ai tch ngay t by gi, lp tc v dt khot, nhng phn t v sn trong cc X-vit (ngha l ng cng sn, ng v sn) ra khi nhng phn t tiu t sn, th ngi th hin mt cch ng n nhng li ch ca phong tro trong hai trng hp c th xy ra: c trong trng hp nc Nga s cn phi kinh qua ch "chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn", mt ch chuyn chnh c bit, c lp, khng ph thuc vo giai cp t sn, cng nh trong trng hp giai cp tiu t sn s khng th tch ra khi giai cp t sn v s cn mi mi (ngha l cho n ch ngha x hi) ng nghing gia giai cp t sn v chng ta. Ngi no ch ly ci cng thc gin n l "cuc cch mng dn ch - t sn cha hon thnh" lm kim ch nam cho hot ng ca mnh th do chnh ngay vic , ngi y ta h nh cam oan rng giai cp tiu t sn chc chn c kh nng ng c lp vi giai cp t sn. Do chnh vic m by gi y, ngi y ang u hng giai cp tiu t sn mt cch thm hi. Nhn th, khi bn n "cng thc" chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn, th du sao cng nn nh li rng trong cun "Hai sch lc" (thng By 1905), ti c bit nhn mnh rng (xem "Trong 12 nm", tr. 435): "Chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn, cng nh mi ci trn i, u c mt qu kh v mt tng lai. Qu kh ca n l ch chuyn ch,

172

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

173

ch nng n, ch qun ch, nhng c quyn c li... Tng lai ca n l cuc u tranh chng ch t hu, l cuc u tranh ca cng nhn lm thu chng li ch, l cuc u tranh cho ch ngha x hi..."1). Sai lm ca ng ch Ca-m-np l ch: n nm 1917 ri m ng ch y cng vn ch xt n ci qu kh ca nn chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn m thi. Nhng trong thc t th i vi nn chuyn chnh y, tng lai bt u ri, bi v nhng li ch v ng li chnh tr ca cng nhn lm thu v ca ch, trong thc t khc i ri, nht l trong mt vn cng ht sc trng yu nh vn "ch ngha v quc", vn thi i vi cuc chin tranh quc ch ngha. V y ti ni n iu sai lm th hai trong lp lun ni trn ca ng ch Ca-m-np. ng ch y trch ti rng cng thc ca ti "trng mong chuyn ngay lp tc cuc cch mng (cch mng dn ch - t sn) thnh cch mng x hi ch ngha". Khng ng. Chng nhng ti khng h "trng mong chuyn ngay lp tc" cuc cch mng ca chng ta thnh cch mng x hi ch ngha, m ti cn dt khot phng chng li quan im , ti dt khot tuyn b trong lun cng s 8 rng: "Nhim v trc tip ca chng ta k h n g p h i l "du nhp" ch ngha x hi..."2). Chng phi hin nhin l ngi no m trng mong chuyn ngay lp tc cuc cch mng ca chng ta thnh cch mng x hi ch ngha th ngi y s khng ln ting phn i vic coi nhim v trc tip l du nhp ch ngha x hi hay sao? Hn th na. Cng khng th thc hin c "ngay lp
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 11, tr. 93 - 94. 2) Xem tp ny, tr. 139.
1)

tc" nc Nga mt "nh nc - cng x" (ngha l mt nh nc c t chc theo kiu Cng x Pa-ri), bi v mun th th a s i biu trong tt c (hay l trong phn ng) cc X-vit phi c thc r rt v ton b sai lm v ton b s c hi ca sch lc v chnh sch ca nhng ngi x hi ch ngha cch mng, ca Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp v ng bn. Cn ti th tuyn b hon ton chnh xc rng trong lnh vc ny, ti ch "trng mong" tin hnh mt cng tc gii thch "nhn ni" m thi (mun c mt s thay i m ngi ta c th thc hin c "ngay lp tc" th c cn phi nhn ni khng?)! Trong khi "nn nng", ng ch Ca-m-np hi cng iu ln mt cht v lp li thin kin t sn v vn Cng x Pa-ri m cho rng Cng x mun thc hin "ngay lp tc" ch ngha x hi. Khng phi th. Tic rng Cng x li qu chm trong vic thc hin ch ngha x hi. Thc cht ca Cng x khng phi l ch m bn t sn vn thng tm, m l vic sng lp ra mt kiu nh nc c bit. M mt nh nc thuc loi y th hin nay ra i nc Nga ri, chnh l cc X-vit i biu cng nhn v binh s! ng ch Ca-m-np khng suy ngh k n s tht, n ngha ca nhng X-vit ang tn ti, n ch ging nhau v loi hnh, v tnh cht x hi v chnh tr gia cc X-vit v nh nc ca Cng x; v ng l phi nghin cu s tht th ng ch y li i ni v iu m ta h nh ti ang "trng mong" lm cho n xy ra "ngay lp tc". Khn thay, kt qu l ng ch y li dng n mt bin php m nhiu ngi t sn dng, tc l khng ch n vn xt xem th no l X-vit i biu cng nhn v binh s, xt xem cc X-vit y c phi l mt kiu cao hn ch cng ho i ngh khng, c ch li hn cho nhn dn khng, c dn ch hn khng, c thch hp hn u tranh, chng hn, chng nn thiu la m, v.v.. khng,

174

V. I. L - n i n

Nhng bc th v sch lc

175

l vn bc thit, vn thc t m cuc sng ang ra thnh vn trc mt, m li ch n mt vn v b, c v l khoa hc, nhng thc ra th rng tuch, c tnh cht kinh vin v cng nhc, tc l vn "trng mong chuyn ngay lp tc". Tht l mt vn v b v b t sai i. Ti ch "trng mong", c bit trng mong rng cng nhn, binh s v nng dn s bit hn cc vin chc, hn bn cnh st, trong vic gii quyt nhng vn thc tin kh khn l phi tng sn xut la m, phi phn phi la m mt cch tt hn, phi ci thin vic tip t cho binh s, v.v., v v.v.. Ti tin tng ht sc su sc rng so vi ch cng ho i ngh th cc X-vit i biu cng nhn v binh s s bit s dng nhanh chng hn v tt hn tnh t ch ca qun chng nhn dn (xem on so snh chi tit hn v hai kiu nh nc trong mt bc th khc). Nhng X-vit y s gii quyt tt hn, thc tin hn v chnh xc hn vn nn p dng nh th no n h n g b i n p h p v c th l n h n g b i n p h p g i ln ch ngha x hi. Vic kim sot ngn hng, vic hp nht tt c cc ngn hng thnh mt ngn hng duy nht u cha phi l ch ngha x hi, nhng l mt bin php i ln ch ngha x hi. Nhng bin php nh th, ngy nay bn gioong-ke v t sn ang p dng nc c chng li nhn dn. Ngy mai y, X-vit i biu binh s v cng nhn s lm c iu mt cch tt hn nhiu phc v cho li ch ca nhn dn, nu n nm c ton b chnh quyn nh nc. Ci g b t b u c phi p dng nhng bin php nh th? Nn i. Tnh trng ri lon ca nn kinh t. S ph sn ang e do. Nhng cnh khng khip ca chin tranh. Nhng vt thng khng khip m chin tranh gy ra cho nhn loi. kt thc bi bo ngn ca mnh, ng ch Ca-mnp tuyn b rng "ng ch y hy vng, trong mt cuc tho

lun rng ri, s bnh vc quan im ca mnh, coi l mt quan im duy nht c th tha nhn c i vi ng dn ch - x hi cch mng, nu ng ny mun v c nhim v gi vng cho n cng l ng ca qun chng cch mng ca giai cp v sn, ch khng t bin mnh thnh mt nhm nhng ngi tuyn truyn cng sn". Ti ngh rng nhng li ni chng t mt s nh gi rt sai lm v tnh hnh hin ti. ng ch Ca-m-np em i lp "ng ca qun chng" vi "nhm nhng ngi tuyn truyn". Nhng chnh ngy nay, "qun chng" ang b say m cung nhit bi ch ngha v quc "cch mng". i vi c nhng ngi quc t ch ngha na, trong lc ny m bit chng li tnh cung nhit trong "qun chng" th nh th chng tt hn l "mun li" vi qun chng, ngha l cam chu nn truyn nhim chung, hay sao? Chng ta chng thy l trong tt c cc nc chu u tham chin, bn s-vanh vin l mun " li vi qun chng" bin h cho mnh, sao? Ngi ta h li khng cn phi bit chu b thiu s trong mt thi gian no chng li tnh cung nhit trong "qun chng", hay sao? Chnh lc ny, hot ng ca chnh nhng ngi tuyn truyn h chng phi l cng tc trung tm lm cho ng li v sn thot khi tnh cung nhit v quc ch ngha v tiu t sn trong "qun chng" hay sao? Chnh s hp nht ca qun chng, c v sn v phi v sn, khng phn bit s khc nhau v giai cp trong ni b qun chng, chnh l mt trong nhng iu kin lm truyn nhim ch ngha v quc. C thi khinh b khi ni n "nhm nhng ngi tuyn truyn" ng li v sn th c l l khng thch hp lm.
Vit khong t ngy 8 n ngy 13 (21 n 26) thng T 1917 In thnh sch ring P-t-rgrt vo thng T 1917, do Nh xut bn "Sng v" xut bn

Theo ng bn in trong sch

176

V vic hai chnh quyn song song tn ti

177

V vic hai chnh quyn Song song tn ti

Vn c bn ca mi cuc cch mng l vn chnh quyn nh nc. Chng no m cha nhn r c vn th hon ton khng th ni n vic t gic tham gia cch mng, v cng khng th ni n vic lnh o cch mng. c im cc k ni bt ca cuc cch mng ca ta l n to ra tnh th hai chnh quyn song song tn ti. l mt s tht m trc ht ngi ta cn phi hiu r; khng hiu ci th khng th tin ln c. Cn phi bit b sung v sa cha li "nhng cng thc" c, nh nhng cng thc ca ch ngha bn-s-vch chng hn, bi v trn i th, nhng cng thc u ng, nhng em vn dng c th th li thy khc i ri. Trc kia, cha h c ai ngh n v cng khng th ngh n vic hai chnh quyn song song tn ti. Hai chnh quyn song song tn ti l g? L bn cnh Chnh ph lm thi, chnh ph ca giai cp t sn, hnh thnh mt chnh ph khc, tuy ang cn non yu, mi phi thai, nhng trn thc t n vn tn ti mt cch hin nhin v ang ln ln, l cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Thnh phn giai cp ca chnh ph th hai ra sao? N gm c giai cp v sn v nng dn (mc o lnh). Tnh cht chnh tr ca chnh ph l g? L mt nn chuyn

chnh cch mng, tc l mt chnh quyn trc tip da vo bin php cch mng m nm ly quyn, da vo sng kin trc tip ca qun chng nhn dn t di ln, ch khng phi da vo lut php do mt chnh quyn nh nc tp trung ban b. Chnh quyn hon ton khc vi th chnh quyn vn thng thy trong ch cng ho dn ch - t sn i ngh loi thng thng v t trc n nay vn thng tr cc nc tin tin u M. l mt iu ngi ta thng hay qun v khng chu suy ngh k, nhng y li chnh l iu cn bn. Chnh quyn cng mt kiu vi Cng x Pa-ri nm 1871. Nhng c im chnh ca n l: 1) ngun gc ca chnh quyn khng phi l do lut php c mt ngh vin tho lun v thng qua trc, m l do sng kin trc tip ca qun chng nhn dn t di ln v cc a phng, v ni mt cch thng thng, l do trc tip "ot ly"; 2) cnh st v qun i, tc l nhng c quan tch khi nhn dn v i lp vi nhn dn, u c thay th bng vic trc tip v trang ton dn; di chnh quyn , chnh cng nhn v nng dn c v trang, chnh nhn dn cm v kh bo v ly trt t quc gia; 3) b my cng chc, b my quan liu cng c thay bng chnh quyn trc tip ca chnh nhn dn, hay t ra cng t di mt s kim sot c bit; chng nhng h phi do nhn dn bu ra m cn c th b bi min ngay khi nhn dn yu cu; h ch cn l nhng ngi c u quyn m thi; t tng lp c c quyn c li, c hng "chc trng" lng cao theo li t sn, h tr thnh nhng ngi cng nhn c "chc trch" c bit m tin lng th khng cao hn tin lng thng thng ca mt cng nhn thnh tho. y v ch c y mi l thc cht ca Cng x Pa-ri, c coi l mt kiu nh nc c bit. Chnh thc cht l ci m cc ngi Pl-kha-np (nhng ng i s-vanh cng khai phn bi ch ngha Mc), Cau-xky (nhng ng i

178

V. I. L - n i n

V vic hai chnh quyn song song tn ti

179

thuc "phi gia", tc l nhng k ng nghing gia ch ngha s-vanh v ch ngha Mc), v ni chung tt c nhng ngi dn ch - x hi, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng v nhng k ging h hin ang chim a v thng tr, u qun mt v xuyn tc i. Ngi ta dng nhng li ni sung lng trnh, ngi ta lm thinh, ngi ta ni loanh quanh, ngi ta chc mng nhau hng nghn ln nhn ngy cch mng thnh cng v ngi ta khng mun suy ngh xem cc X-vit i biu cng nhn v binh s l g. Ngi ta khng mun nhn n ci s tht hin nhin l: h c cc X-vit , h cc X-vit l chnh quyn ri, th nh th l nc Nga c mt nh nc kiu Cng x Pa-ri. Ti nhn mnh ting: "h". Bi v y ch l mt chnh quyn mi phi thai thi. Bng mt s tho hip trc tip vi Chnh ph lm thi t sn cng nh bng mt s nhng b thc t khc, chnh quyn t mnh em np v ang np trn a cho giai cp t sn. V sao? C phi v Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp v ng bn phm "sai lm" chng? Tht l chuyn nh nht. Ch mt k tm thng mi c th ngh nh vy c, ch mt ngi mc-xt th khng th ngh nh th. Nguyn do l trnh gic ng v trnh t chc ca giai cp v sn v nng dn cn thp. "Sai lm" ca nhng th lnh ni trn chnh l lp trng tiu t sn ca h, chnh l ch h khng soi sng cho thc ca cng nhn, m li lm m ti thc i, h khng gt b nhng o tng tiu t sn, m li i truyn b ci , khng lm cho qun chng thot khi nh hng ca giai cp t sn, m li cng c nh hng trong qun chng. Ch nh vy cng lm cho ngi ta hiu v sao ngay c cc ng ch chng ta cng phm phi nhiu sai lm n th, khi h "ch n gin" t cu hi l: c nn nh ngay lp tc Chnh ph lm thi khng?

Ti tr li: 1) phi nh chnh ph , v n l mt chnh ph ca mt nhm u s, mt chnh ph t sn ch khng phi l chnh ph ca ton dn; n khng th em li ho bnh, cng nh bnh m v t do hon ton c; 2) lc ny khng th nh n c, v n ang cn ng c nh s tho hip trc tip v gin tip, trn hnh thc v trn thc t, vi cc X-vit i biu cng nhn, v trc ht l vi X-vit ch yu tc l X-vit P-t-r-grt; 3) ni chung, khng th dng phng php thng thng "nh " n c, v n da vo "s ng h" ca chnh ph th hai, tc l X-vit i biu cng nhn, i vi giai cp t sn; th m, chnh ph th hai ny li l chnh ph cch mng duy nht c th c c, chnh ph trc tip th hin thc v ch ca a s cng nhn v nng dn. Loi ngi vn cha sng to ra c, v cho n nay, chng ta cng cha tng thy c kiu chnh ph no cao hn v hay hn X-vit i biu cng nhn, c nng, nng dn v binh s c. Mun nm c chnh quyn th cng nhn gic ng phi ginh ly a s v pha mnh: khi m cha c mt bo lc no i vi qun chng th khng c con ng no khc tin ti chnh quyn. Chng ta khng phi l nhng ngi theo ch ngha Blng-ki, khng phi l nhng ngi ch trng dng mt thiu s ot ly chnh quyn. Chng ta l nhng ngi mc-xt, nhng ngi ch trng tin hnh cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn chng li s m hoc tiu t sn, chng li ch ngha s-vanh v quc ch ngha, chng li li ni sung, chng li s l thuc vo giai cp t sn. Chng ta hy lp ra mt ng cng sn v sn; nhng ngi u t tn thnh ch ngha bn-s-vch to ra nhng nhn t ca ng ri; chng ta hy on kt li tin hnh hot ng giai cp ca giai cp v sn, v nhng ngi v sn, nhng ngi nng dn ngho s i theo chng ta

180

V. I. L - n i n

181

ngy cng ng hn. Bi v cuc sng s mi ngy mt nh tan nhng o tng tiu t sn ca "nhng ngi dn ch - x hi", ca bn Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp v b l, ca "nhng ngi x hi ch ngha - cch mng", ca nhng ngi tiu t sn "thun tu" hn na, v.v., v.v.. Giai cp t sn ch trng mt chnh quyn t sn duy nht. Cng nhn gic ng ch trng mt chnh quyn duy nht ca cc X-vit i biu cng nhn, c nng, nng dn v binh s, ch trng mt chnh quyn duy nht c xy dng ln khng phi bng nhng cuc mo him, m l bng cch soi sng thc ca giai cp v sn, gii thot thc khi nh hng ca giai cp t sn. Giai cp tiu t sn "nhng ngi dn ch - x hi", nhng ngi x hi ch ngha - cch mng, v.v., v.v., c thi ng nghing, cn tr vic soi sng v gii thot y. y l tng quan lc lng thc t, gia cc giai cp, mi tng quan quyt nh cc nhim v ca chng ta.
"S tht", s 28, ngy 9 thng t 1917 K tn: N. L-nin Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Nhim v ca giai cp v sn Trong cuc cch mng Ca chng ta

(D tho cng lnh hnh ng ca ng v sn) 87

Vit ngy 10 (23) thng T 1917; li bt vit ngy 28 thng Nm (10 thng Su) 1917 In thnh sch ring P-t-rgrt vo thng Chn 1917, do Nh xut bn "Sng v" xut bn K tn: N. L-nin Theo ng bn in trong sch

182

183

Thi im lch s m nc Nga ang tri qua c nhng c im cn bn nh sau: Tnh cht giai cp ca cuc cch mng va qua 1. Chnh quyn Nga hong c ch i din cho mt nhm a ch - ch nng n ch huy ton b b my nh nc (qun i, cnh st, quan li), b nh bi v lt , nhng cha b tiu dit hn. Ch qun ch cha chnh thc b th tiu. B ng R-ma-np vn tip tc nhng m mu ca bn qun ch. Ch i chim hu rung t ca bn a ch - ch nng n cha b xo b. 2. Chnh quyn nh nc Nga chuyn vo tay mt giai cp mi, tc l giai cp t sn v bn a ch t sn ho. Trong gii hn , cuc cch mng dn ch - t sn nc Nga c hon thnh ri. Khi ln nm chnh quyn, giai cp t sn lp khi (lin minh) vi nhng phn t r rt qun ch, tc l nhng k, trong nhng nm 1906 - 1914, t ra hng hi phi thng trong vic ng h tn Ni-c-lai kht mu v tn Xt-l-pin git ngi (Gu-ts-cp v nhng nh chnh tr khc hu hn phi dn ch lp hin). Chnh ph t sn mi ca Lvp v ng bn mu toan v bt u m phn vi bn R-ma-np v vic khi phc ch qun ch Nga. n np sau nhng li ni sung v cch mng, chnh ph c nhng ngi ng h ch c vo cc chc v ch huy. Chnh ph ang c lm sao ci cch cng t

184

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

185

cng hay ton b c cu ca b my nh nc (qun i, cnh st, quan li) m n giao vo tay giai cp t sn. i vi sng kin c tnh cht cch mng trong hnh ng ca qun chng v i vi vic nhn dn nm chnh quyn t di ln, tc l s m bo duy nht cho nhng thng li tht s ca cuc cch mng, th chnh ph mi bt u gy ra mi th tr ngi. Ngay c ngy triu tp Quc hi lp hin, cho n nay chnh ph cng cha n nh. N khng h ng g n ch chim hu rung t ca a ch l c s vt cht ca ch nng n Nga hong. Chnh ph cng khng ngh c n vic iu tra nhng hnh ng ca cc t chc ti chnh lng on, cc ngn hng ln, cc xanh-i-ca v cc-ten ca bn t bn, v.v., n vic cng b nhng hnh ng ca cc t chc y, n vic gim st cc t chc y. Nhng chc v b trng ch yu, quyt nh nht trong chnh ph mi (B ni v, B chin tranh, ngha l vic ch huy qun i, cnh st, quan li, tt c b my p bc qun chng) u thuc v bn qun ch chnh cng v bn ng h ch i chim hu rung t ca a ch. Bn dn ch lp hin hm qua y l nhng ngi cng ho, nhng ngi cng ho bt c d, th c giao nhng chc v th yu khng c quan h trc tip vi vic ch huy nhn dn v vi b my chnh quyn nh nc. A. K-ren-xki, i din ca phi lao ng v l "mt ngi t xng l x hi ch ngha", th hon ton khng c mt tc dng g ngoi vic dng nhng li hoa m rt ku ru ng tinh thn cnh gic v s ch ca nhn dn. V tt c nhng l do , chnh ph t sn mi, ngay c v mt chnh sch i ni, cng khng ng c giai cp v sn tn nhim cht no c, v giai cp ny tuyt nhin khng th no li ng h chnh ph c.

Chnh sch i ngoi ca chnh ph mi 3. V mt chnh sch i ngoi m hin nay nhng iu kin khch quan ang t ln hng u, th chnh ph mi l mt chnh ph tip tc cuc chin tranh quc ch ngha, cuc chin tranh m n lin minh vi cc cng quc quc ch ngha Anh, Php, v.v., chia nhau chin li phm t bn ch ngha, bp nght cc dn tc nhc tiu. Phc tng nhng li ch ca t bn Nga v ca k bo h v ch nhn hng cng ca n l t bn quc ch ngha Anh - Php, t bn giu nht th gii, chnh ph mi khng h tin hnh mt bin php thc t no chm dt cuc chm git gia cc dn tc, mt cuc chm git v nhng li ch ca bn t bn, chnh ph bt chp nhng nguyn vng m X-vit i biu binh s v cng nhn nhn danh a s r rt ca cc dn tc nc Nga a ra mt cch r rng nht. Chnh ph cng khng cng b c nhng hip c b mt c tnh cht cp ot trng trn (v vic chia nhau nc Bat, cp bc Trung-quc, cp bc nc Th-nh-k, chia nhau nc o, cp ly vng ng Ph v nhng thuc a ca nc c, v.v.), l nhng hip c lin kt mt cch r rt nc Nga vi bn t bn quc ch ngha k cp Anh Php. N xc nhn nhng hip c y do ch Nga hong k, ch ny trong bao nhiu th k tng cp bc v p bc nhiu dn tc hn l tt c nhng tn bo cha v chuyn ch khc, ch Nga hong ny khng nhng p bc, m cn lm nhc v lm i bi dn tc i Nga v bin h thnh tn ao ph git hi cc dn tc khc. V xc nhn nhng hip c nhc v c p bc kia ri, cho nn, tri vi ch ca a s cc dn tc n c Nga m cc X-vit i biu cng nhn v binh s biu th mt cch r rt, chnh ph mi khng ngh nh

186

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

187

chin ngay lp tc vi nhn dn tt c cc nc tham chin. Chnh ph ch a ra nhng li tuyn b v nhng cu ni trnh trng, rt ku v hoa m, nhng hon ton trng rng; nhng li ni , ca ming bn ngoi giao t sn, bao gi cng c dng v vn cn c dng la gt nhng qun chng nh d v ngy th trong nhn dn b p bc. 4. Cho nn chnh ph mi khng nhng khng ng c tn nhim cht no v mt chnh sch i ngoi, m nu li tip tc i hi chnh ph phi biu th ch ho bnh ca cc dn tc Nga, phi t b cc cuc thn tnh, v.v., v.v., th thc t ch l la gt nhn dn, lm cho nhn dn nui nhng hy vng khng th no thc hin c, lm chm s gic ng ca h, gin tip lm cho h chp nhn vic ko di mt cuc chin tranh m tnh cht x hi thc s ca n khng phi l do nhng nguyn vng lng thin quyt nh, m l do tnh cht giai cp ca ci chnh ph ng tin hnh cuc chin tranh , do mi lin h gn lin giai cp m chnh ph i din vi t bn ti chnh quc ch ngha Nga, Anh, Php, v.v., do chnh sch thc t hin thc ca giai cp quyt nh.

Tnh trng hai chnh quyn song song tn ti biu hin ch l c hai chnh ph: chnh ph ch yu, tht s, hin thc ca giai cp t sn, tc l "Chnh ph lm thi" ca Lvp v ng bn, ng nm tt c cc c quan chnh quyn, v mt chnh ph song song, b tr, "kim sot", m i din l X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, khng nm cc c quan chnh quyn nh nc, nhng trc tip da vo a s vng chc r rt ca nhn dn, vo cng nhn v binh s ang cm v kh. Ngun gc giai cp ca tnh trng hai chnh quyn song song tn ti v ngha giai cp ca tnh hnh , l ch cuc cch mng thng Ba 1917 Nga khng nhng qut sch ton b ch qun ch Nga hong, khng nhng giao ton b chnh quyn vo tay giai cp t sn, m cn tin st n chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn. Chnh nn chuyn chnh (ngha l mt chnh quyn khng da vo php lut, m da vo lc lng trc tip ca qun chng v trang trong dn c), chnh nn chuyn chnh ca nhng giai cp ni trn l X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt v nhng X-vit khc cc a phng. 6. Mt c im khc, cc k quan trng ca cch mng Nga, l ch X-vit i biu binh s v cng nhn P-t-rgrt, xt trn mi mt, c s tn nhim ca a s cc X-vit a phng, t nguyn giao chnh quyn nh nc cho giai cp t sn v cho Chnh ph lm thi ca giai cp y, t nguyn nhng quyn u tin cho chnh ph , sau khi tho thun vi n l ng h n, v ch gi vai tr ngi quan st, ngi gim st vic triu tp Quc hi lp hin (m cho ti nay Chnh ph lm thi vn cha cng b ngay c ngy triu tp). Tnh hnh cc k c o , cha tng thy di hnh thc nh th trong lch s, a n tnh trng xen k nhau, ci vo nhau ca hai nn chuyn chnh: chuyn chnh

tnh hnh c o v vic hai chnh quyn song song tn ti v ngha giai cp ca tnh hnh 5. c im ch yu nht ca cuc cch mng ca chng ta, c im ang i hi mt cch bc thit nht phi suy ngh ti, l tnh trng hai chnh quyn song song tn ti din ra ngay sau khi cch mng thng li.

188

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

189

ca giai cp t sn (bi v chnh ph Lvp v ng bn l mt th chuyn chnh, ngha l mt chnh quyn khng da vo php lut v khng da vo ch nhn dn c biu th t trc, m li da vo hnh ng cp ot bng bo lc, hn na hnh ng ny li do mt giai cp nht nh, tc l giai cp t sn, tin hnh) v chuyn chnh ca giai cp v sn v giai cp nng dn (X-vit i biu cng nhn v binh s). Hon ton chc chn rng "tnh trng xen k" khng th no ng vng c lu. Hai chnh quyn khng th no tn ti trong mt quc gia c. Mt trong hai chnh quyn phi b tiu dit, v ton b giai cp t sn nc Nga ang em ht sc mnh ra hot ng bng mi phng tin v khp mi ni, xo b v lm suy yu, tiu dit X-vit i biu binh s v cng nhn v thnh lp chnh quyn duy nht ca giai cp t sn. Tnh trng hai chnh quyn song song tn ti ch phn nh mt thi k qu trong s pht trin ca cch mng, khi m cuc cch mng ny vt qu khun kh ca mt cuc cch mng dn ch - t sn thng thng, nhng vn cha t n chuyn chnh "thun tu" ca giai cp v sn v nng dn. ngha giai cp (v s gii thch v mt giai cp) ca tnh trng qu khng n nh y l th ny: cng nh mi cuc cch mng khc, cuc cch mng ca chng ta i hi qun chng phi c mt ch ngha anh hng v i nht v mt s hy sinh cho cuc u tranh chng ch Nga hong; ng thi, cuc cch mng li li cun c ngay vo phong tro mt s ngi tiu t sn ng khng th tng tng c. Mt trong nhng du hiu ch yu, khoa hc, chnh tr v thc tin ca mi cuc cch mng tht s l s tng ln mt cch mau chng, t ngt v bt ng phi th ng s "phn t phi-li-xtanh" bt u tham gia mt cch tch cc,

c lp v c hiu qu vo i sng chnh tr, vo vic t chc

nh nc.
Nc Nga cng vy. Ngy nay, nc Nga ang si sc. B m mui v chnh tr t mi nm nay, v mt chnh tr b bp di ci ch kinh khng ca ch Nga hong v trong cnh lao ng kh sai cho bn a ch v bn ch xng, hng triu v hng chc triu ngi thc tnh v hng v chnh tr. Nhng hng triu v hng chc triu ngi y l nhng ngi no? Phn nhiu l nhng ngi tiu ch, nhng ngi tiu t sn, nhng ngi ng gia bn t bn v cc cng nhn lm thu. Nc Nga l nc tiu t sn nht trong tt c cc nc chu u. Mt ln sng tiu t sn khng l trn ngp tt c, bp giai cp v sn gic ng khng nhng bng s lng ca n, m cn bng c h t tng, ngha l n dng nhng quan im tiu t sn v chnh tr u c v m hoc nhng gii cng nhn rt rng ri. Trong i sng, giai cp tiu t sn b l thuc vo giai cp t sn, v rng bn thn h sng theo li ngi ch ch khng theo li ngi v sn (do a v ca h trong nn sn xut x hi), v v cch suy ngh, h i theo giai cp t sn. Thi tin tng v thc i vi bn t bn, nhng k th ti t nht ca ho bnh v ca ch ngha x hi, l c im chnh tr hin nay ca qun chng Nga; l hin tng pht trin vi mt tc cch mng trn a ht kinh t v x hi ca mt nc tiu t sn nht trong tt c cc nc chu u. l c s giai cp ca "s tho hip" (ti nhn mnh rng ti ni n s tho hip v hnh thc t hn l ni n s ng h thc t, n s tho hip ngm, n s nhng li chnh quyn mt cch tin tng v thc) gia Chnh ph lm thi v X-vit i biu cng nhn v binh s, s tho hip em li cho bn Gu-ts-cp phn bo b, tc l chnh quyn tht s, v

190

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

191

em li cho X-vit nhng li ha hn, nim vinh d (nht thi), nhng li phnh ph, nhng cu ni sung, nhng li cam oan, nhng ci cho knh cn ca bn K-ren-xki. S lng t i, trnh gic ng v t chc cn thp ca giai cp v sn Nga, l mt mt khc ca tnh hnh y. Tt c cc ng dn tu, k c ng x hi ch ngha - cch mng, u lun lun l nhng ng tiu t sn; ng ca Ban t chc (Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li v nhng ngi khc) cng th; nhng ngi cch mng khng ng (nh Xt-clp v nhng ngi khc) cng bung mnh tri theo ln sng y, hoc khng vt khi, khng kp vt khi ln sng y.

gii phng giai cp v sn khi tnh cung nhit tiu t sn

"chung".

Hnh nh nhng iu "ch" l vic tuyn truyn m thi. Tht ra chnh l mt cng tc cch mng thc tin nht, bi v khng th no lm tin trin c mt cuc cch mng ngng li, b m mui v li ni sung v ang "dm chn ti ch" khng phi v nhng tr ngi bn ngoi, khng phi v giai cp t sn dng bo lc (Gu-ts-cp ch mi do dng bo lc chng li qun chng binh s), m v s tin tng v thc ca qun chng.
Ch c chng li thi tin tng v thc (ngi ta ch c th v cn phi chng li thi trn a ht t tng m thi, bng cch thuyt phc vi mt thi ng ch, bng cch ch ra kinh nghim ca cuc sng), chng ta mi c th thot khi s chi phi ca li ni cch mng sung ang thnh hnh, v mi tht s pht trin c thc ca giai cp v sn, cng nh thc ca qun chng, cng nh sng kin to bo v qu quyt ca h a phng, mi thc y c h t ng thc hin, pht trin v cng c cc quyn t do, ch dn ch v nguyn tc s hu ton dn v tt c rung t. 8. Kinh nghim ton th gii ca nhng chnh ph ca giai cp t sn v ca bn a ch to nn hai phng php giam hm nhn dn trong vng p bc. Trc ht l bo lc. Ni-c-lai R-ma-np I - tc Ni-c-lai di cui, v Ni-c-lai II tc l Ni-c-lai kht mu, ch cho nhn dn Nga thy r rng vi ci phng php tn bo y th mc ti a ca iu m ngi ta c th lm c v khng th lm c l th no. Nhng c mt phng php khc c giai cp t sn Anh v giai cp t sn Php ci tin ti ch cc k tinh xo, v chng c "rn luyn" qua mt s cuc cch mng v i v mt s phong tro cch mng ca qun chng. l phng php di tr, la phnh, ni sung, nhng ha hn khng bit bao nhiu m k,

Tnh cht c o ca sch lc Xut pht t tnh hnh ni trn 7. i vi nhng ngi mc-xt l nhng ngi cn phi ch trng n nhng s tht khch quan, n qun chng v n cc giai cp, ch khng phi n cc c nhn, v.v., th tnh cht c o vch ra trn ca tnh hnh thc t tt nhin phi quyt nh tnh cht c o ca sch lc trong lc ny. Tnh cht c o ang t ln hng u "vic dm chua v mt ng vo nc ngt ca nhng cu ni sung dn ch - cch mng" (theo li ni tuyt ng m T---r-vch, mt ng ch ca ti trong Ban chp hnh trung ng ca ng ta, dng ti phin hp hm qua ca i hi cng nhn vin ngnh ng st ton Nga hp P-t-r-grt88). Tin hnh cng tc ph bnh, gii thch nhng sai lm ca cc ng x hi ch ngha - cch mng v dn ch - x hi l nhng ng tiu t sn, chun b v tp hp nhng phn t ca ng v sn gic ng, ng cng sn,

192

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

193

nhng n hu nh mn, nhng nhng b khng quan trng, gi ly nhng phn ct yu. iu c o ca tnh hnh hin nay nc Nga l bc chuyn cc k mau chng t phng php th nht sang phng php th hai, t ch dng bo lc i vi nhn dn ti ch la phnh nhn dn v dng nhng li ha hn la di nhn dn. Con mo Vt-ca c va nghe, va n. Mi-li-u-cp v Gu-ts-cp nm chnh quyn, bo ton nhng li nhun ca t bn, tin hnh cuc chin tranh quc ch ngha v li ch ca t bn Nga v t bn Anh - Php, v ch dng nhng li ha hn, nhng li tuyn b, nhng cu ni gy n tng, tr li nhng bi din vn ca "nhng tn u bp" nh Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xt-clp l nhng k e do, khu gi lng tm, ku ni, van xin, yu cu, tuyn b... Con mo Vt-ca c va nghe, va n. Nhng ci tnh trng v thc c tin v tnh trng c tin v thc s cng ngy cng bt dn i, nht l nhng ngi v sn v nng dn ngho m cuc sng (a v kinh t v x hi ca h) ang gio dc cho h l khng nn tin bn t bn. Cc lnh t ca giai cp tiu t sn "cn phi" gio dc cho nhn dn tn nhim giai cp t sn. Nhng ngi v sn cn phi gio dc cho nhn dn khng tn nhim giai cp y.

Ch ngha v quc cch mng V ngha giai cp Ca ch ngha y 9. Ch ngha v quc cch mng phi c xem nh l biu hin ln nht, ni bt nht ca ln sng tiu t sn trn ngp "hu ht mi ci". Chnh n l k th c c

nht ca b c tin tip theo v ca thng li ca cch mng Nga. Ngi no b m hoc v im ny v khng bit thot ra khi th l mt ngi b i i vi cch mng. Nhng qun chng b m hoc mt cch khc cc lnh t, v qun chng cng thot ra khi mt cch khc, bng mt con ng pht trin khc, bng nhng phng php khc. Ch ngha v quc cch mng mt mt l kt qu ca vic giai cp t sn la bp qun chng, l kt qu ca tnh trng v thc c tin ca nng dn v ca mt b phn cng nhn; mt khc, n biu hin nhng li ch v cch nhn ca ngi tiu ch thit tha ti mt mc no n cc cuc thn tnh v n cc li nhun ngn hng, bo v mt cch "thnh knh" nhng truyn thng ca ch Nga hong l ch lm i bi nhng ngi i Nga, bin h thnh nhng tn ao ph git hi cc dn tc khc. Giai cp t sn la gt nhn dn bng cch li dng lng t ho cao thng v cch mng, bng cch miu t s vic nh th i vi nc Nga th tnh cht chnh tr v x hi ca cuc chin tranh bin i t giai on ny ca cuc cch mng, t lc ch qun ch Nga hong b thay th bng ch cng ho gi hiu ca Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp. V nhn dn nht thi tin, nht l do nhng thnh kin ca thi trc lm cho h coi nhng dn tc khc nc Nga, tr ngi i Nga, nh l th ca ring, vt c hu ca ngi i Nga. Hnh vi b i ca ch Nga hong lm i bi nhn dn i Nga v luyn tp cho h coi cc dn tc khc nh l hng ngi di, nh l mt hng ngi thuc quyn s hu "chnh ng" ca ngi i Nga, hnh vi khng th ngay mt lc m tiu tan c. Yu cu i vi chng ta l phi bit gii thch cho qun chng thy rng tnh cht chnh tr v x hi ca cuc chin tranh khng phi l do "thin " ca nhng c nhn v

194

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

195

nhng tp on, thm ch ca cc dn tc, quyt nh, m c quyt nh bi a v ca giai cp ng tin hnh chin tranh, bi chnh sch ca giai cp , chin tranh l s tip tc ca chnh sch , bi nhng mi lin h ca t bn, tc l lc lng kinh t thng tr trong x hi ngy nay, bi tnh cht quc ch ngha ca t bn quc t, bi s l thuc v mt ti chnh, ngn hng, ngoi giao ca nc Nga i vi nc Anh, nc Php, v.v.. Bit gii thch iu cho qun chng mt cch kho lo v d hiu khng phi l mt vic d dng, v khng mt ai trong chng ta c th lm ngay mt lc xong nhim v m khng mc sai lm. Nhng phng hng, hay ni cho ng hn, ni dung tuyn truyn ca chng ta phi l iu v ch l iu thi. Bt c mt nhng b d l nh nht no i vi ch ngha v quc cch mng cng u l phn bi ch ngha x hi, l hon ton thot ly ch ngha quc t, mc du ngi ta c bin h cho vic bng nhng cu ni tt p v nhng l do "thc tin" n u chng na. Khu hiu " o chin tranh" hin nhin l ng, nhng n khng ch trng n tnh cht c o ca nhim v lc ny, n s cn thit phi c thi khc i vi qung i qun chng. Theo kin ti, khu hiu cng chng khc no khu hiu " o Nga hong" m nhng ngi c ng vng v trong "thi tt p xa kia" n gin v trc tip em v cc lng mc v b nh p y. ng o nhng ngi ng h ch ngha v quc cch mng u l nhng ngi thnh tm, v nh th khng phi l v phng din c nhn, m l v phng din giai cp, tc l h thuc v nhng giai cp (cng nhn v nng dn ngho) tht s khng c li g trong cc cuc thn tnh cng nh trong vic bp nght nhn dn cc nc khc c. Cn bn t sn v cc ngi "tr thc" th li khc; h bit rt r rng khng th no tr b c cc cuc thn tnh nu khng tr

b nn thng tr ca t bn, nhng h li la gt qun chng mt cch v lim s, bng nhng cu ni tt p, nhng li ha hn khng chng mc, v v s nhng li cam oan. ng o nhng ngi ng h ch ngha v quc u nhn xt s vic mt cch n gin, theo li tiu t sn: "ti khng mun nhng cuc thn tnh, ngi c "nhy x vo" ti, vy cho nn ti bnh vc chnh ngha ch hon ton khng bnh vc li ch quc ch ngha no y". i vi nhng ngi th cn phi gii thch i gii thch li rng y khng phi l vn nhng mun c nhn ca h, m l vn nhng quan h v iu kin chnh tr, c tnh cht qun chng v c tnh cht giai cp, vn mi lin h ca cuc chin tranh vi nhng li ch ca t bn v h thng ngn hng quc t, v.v.. Ch c cuc chin u chng ch ngha v quc l nghim chnh v ha hn thng li, mt thng li c l s khng mau chng lm, nhng chc chn v bn vng.

c th chm dt chin tranh bng cch no? 10. Khng th chm dt chin tranh "theo mun". Khng th chm dt chin tranh do quyt nh ca mt bn. Khng th chm dt chin tranh bng cch "cm li l xung t" nh li mt binh s ng h ch ngha v quc ni. Khng th chm dt chin tranh bng mt "hip nh" gia nhng ngi x hi ch ngha cc nc, bng "hnh ng" ca nhng ngi v sn tt c cc nc, bng " ch" ca cc dn tc, v.v. tt c cc cu ni nh th y dy trong cc bi ng trn nhng bo v quc ch ngha, na v quc ch ngha v na quc t ch ngha, cng nh

196

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

197

trong v s nhng ngh quyt, hiu triu v tuyn ngn, trong cc ngh quyt ca X-vit i biu binh s v cng nhn, tt c nhng cu ni nh th u chng qua ch l nhng nguyn vng y thin , ngy th v ho huyn ca nhng ngi tiu t sn. Khng g c hi hn nhng cu ni ny v "vic biu l ch ho bnh ca cc dn tc", v vic giai cp v sn ln lt hnh ng cch mng (sau giai cp v sn Nga, th "n lt" giai cp v sn c), v.v.. Tt c nhng ci chnh l ch ngha Lu-i Blng, l nhng m mng m m, l chi ci tr "vn ng chnh tr" nhng s tht chnh l lp li cu chuyn ng ngn con mo Vt-ca. Chin tranh pht sinh ra khng phi do c ca bn t bn tham tn, tuy chc chn rng chin tranh din ra ch l v li ch ca chng v ch lm giu cho chng. Chin tranh pht sinh ra l do s pht trin hng na th k ca t bn ton th gii, l do v vn mi lin h v s rng buc ca n. Khng th no dt ra khi cuc chin tranh quc ch ngha c, khng th no t c mt nn ho bnh dn ch, khng b cng p, nu khng lt chnh quyn ca t bn, nu khng chuyn chnh quyn nh nc vo tay mt giai cp khc, tc giai cp v sn. Cuc cch mng Nga thng Hai - thng Ba 1917 l bc u ca vic bin chin tranh quc ch ngha thnh ni chin. Cuc cch mng i c bc th nht tin ti chm dt chin tranh. Ch c bc th hai tc l bc chuyn chnh quyn nh nc vo tay giai cp v sn mi c th m bo chm dt chin tranh c. s l bc u ca "s tan v mt trn" trn ton th gii, mt trn nhng li ch ca t bn, v ch c ph v c mt trn , giai cp v sn mi c th tr c cho nhn loi nhng s tn khc ca chin tranh v em li c cho nhn loi nhng li ch ca mt nn ho bnh bn vng.

V chnh l bng cch sng lp ra X-vit i biu cng nhn, m cuc cch mng Nga a giai cp v sn Nga tin st n ch lm "tan v mt trn" t bn.

Kiu nh nc mi Do cuc cch mng ca chng ta Sng lp ra 11. Ngi ta khng hiu r X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v., khng nhng xt v mt l a s khng hiu r ngha giai cp v vai tr ca cc X-vit trong cuc cch mng Nga. Ngi ta cng khng hiu r cc X-vit xt v mt l cc X-vit l mt hnh thc mi, hay ni cho ng hn, l mt kiu nh nc mi. Kiu nh nc t sn hon thin nht, tin tin nht l ch cng ho dn ch i ngh: quyn lc thuc v ngh vin; b my nh nc, b my v c quan qun l vn l b my v c quan thng thy: qun i thng trc, cnh st, bn quan li thc s khng b bi min, c hng c quyn v ng trn nhn dn. Nhng t cui th k XIX, nhng thi i cch mng a ra c mt kiu nh nc dn ch cao hn, mt nh nc m theo cch din t ca ng-ghen th, v mt s phng din no , khng cn l nh nc na, "khng phi l nh nc theo ngha en ca danh t y"89. l nh nc kiu Cng x Pa-ri; nh nc ny thay th cnh st v qun i bit lp vi nhn dn, bng vic v trang cng khai v trc tip cho chnh nhn dn. l thc cht ca Cng x m cc nh vn t sn ch bai v vu khng, v ngoi nhng iu khc ra, ngi ta gn mt cch sai lm cho Cng x l c nh "thc hin" ngay tc khc ch ngha x hi.

198

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

199

Cuc cch mng Nga bt u sng lp ra hi nm 1905 v nm 1917 chnh l mt nh nc thuc kiu nh th. Cng ho cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v., hp thnh mt Quc hi lp hin ton Nga gm nhng i din ca nhn dn, hay hp thnh mt Hi ng cc X-vit v.v., l ci xut hin trong lc ny nc ta, theo sng kin ca hng triu qun chng nhn dn t ng sng to ra ch dn ch theo cch thc ca h, m khng cn i cc ngi gio s dn ch - lp hin tho xong nhng bn d lut thnh lp mt ch cng ho i ngh t sn, cng khng cn i nhng nh thng thi rm v nhng ngi c h ca "phi dn ch - x hi" tiu t sn, nh ng Pl-kha-np hay Cau-xky, t b vic xuyn tc hc thuyt mc-xt v vn nh nc na. Ch ngha Mc khc vi ch ngha v chnh ph ch l ch ngha Mc tha nhn nh nc v chnh quyn nh nc l cn thit trong thi k cch mng ni chung v trong thi k qu t ch ngha t bn tin ln ch ngha x hi ni ring. Ch ngha Mc khc vi "ch ngha dn ch - x hi" tiu t sn c hi ch ngha ca ngi Pl-kha-np, Cau-xky v ng bn ch l ch ngha Mc tha nhn trong nhng thi k ny cn phi c nh nc, nhng nh nc khng phi l mt cng ho i ngh t sn thng thng, m l mt nh nc kiu Cng x Pa-ri. Nhng s khc bit ch yu gia kiu nh nc vi kiu nh nc c l nh sau: Ch cng ho i ngh t sn quay li ch qun ch l mt vic hon ton d dng (lch s chng minh iu ), v ton b b my p bc vn cn nguyn nh c: qun i, cnh st, quan li. Cng x v X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v., li p tan v th tiu b my . Ch cng ho i ngh t sn cn tr, bp nght sinh

hot chnh tr c lp ca qun chng v s tham gia trc tip ca h vo vic xy dng mt cch dn ch ton b sinh hot ca nh nc t di ln trn. X-vit i biu cng nhn v binh s th li lm ngc li. X-vit xy dng li kiu nh nc ng theo kiu m Cng x Pa-ri sng to ra v Mc gi l "ci hnh thc chnh tr rt cuc c tm ra, khin c th gii phng nhng ngi lao ng v mt kinh t"90. Ngi ta thng ci li rng nhn dn Nga vn cha trnh "thit lp" Cng x. l l l ca bn ch nng n, chng cho rng nng dn cha trnh hng t do. Cng x, ngha l X-vit i biu cng nhn v nng dn, khng "thc hin", khng ngh "thc hin" v khng nn thc hin mt cuc ci cch no cha hon ton chn mui, c trong thc ti kinh t ln trong thc ca tuyt i a s nhn dn. S ph sn v mt kinh t v cuc khng hong do chin tranh gy ra, cng trm trng bao nhiu, th cng cn thit phi c mt hnh thc chnh tr hon ho nht lm d dng cho vic hn gn nhng vt thng khng khip do chin tranh gy ra cho nhn loi. Nhn dn Nga cng km kinh nghim v mt t chc, th cng phi cng quyt bt tay vo cng cuc xy dng v mt t chc do bn thn nhn dn tin hnh, ch khng phi ch do bn chnh khch t sn v bn cng chc gi "nhng chc v bng lc hu" tin hnh. Chng ta cng sm vt b c nhng thin kin c ca ch ngha Mc gi hiu b ng Pl-kha-np, Cau-xky v ng bn xuyn tc i, chng ta cng hng hi gip nhn dn thnh lp ngay t by gi v khp ni cc X-vit i biu cng nhn v nng dn v nm c ton b sinh hot, cc ngi Lvp v ng bn cng hon ngy triu tp Quc hi lp hin li, th nhn dn cng d (thng qua Quc hi lp hin hoc l khng thng qua Quc hi lp hin, nu Lvp tr hon mi khng triu tp) la chn ch

200

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

201

cng ho X-vit i biu cng nhn v nng dn. Khi nhn dn t mnh thc hin ly cng cuc xy dng mi m ny v mt t chc, th nhng sai lm bui u l khng th no trnh khi c, nhng th phm mt vi sai lm m tin ln c, cn hn l ch i cc gio s lut hc do ngi Lvp hp li, tho ra nhng o lut v vic triu tp Quc hi lp hin v duy tr vnh vin ch cng ho i ngh t sn, v vic bp nght cc X-vit i biu cng nhn v nng dn. Nu chng ta t t chc nhau li v tin hnh vic tuyn truyn ca chng ta mt cch kho lo, th khng nhng nhng ngi v sn, m c n chn phn mi nng dn na, cng s phn i vic thit lp li ch cnh st, phn i m quan li khng th b bi chc v c hng c quyn c li, phn i qun i tch ri khi nhn dn. V kiu nh nc mi chnh ch l ch m thi. 12. Vic thay th cnh st bng mt i dn cnh l mt ci cch do ton b tin trnh cuc cch mng ra v hin ang c thc hin trong phn ln cc vng nc Nga. Chng ta phi gii thch cho qun chng hiu rng trong phn ln cc cuc cch mng t sn theo kiu thng thng, th cuc ci cch rt l ngn ngi, v giai cp t sn, ngay c giai cp t sn dn ch nht v cng ho nht, cng thit lp li ch cnh st theo kiu c, kiu Nga hong, tch ri khi nhn dn, do bn t sn iu khin v c kh nng p bc nhn dn bng mi cch. Mun khng cho thit lp li ch cnh st, th ch c mt phng php duy nht l: thnh lp mt i dn cnh ton dn, hp nht i dn cnh vi qun i (ton dn v trang thay th cho qun i thng trc). S phi tham gia i dn cnh , tt c nhng nam n cng dn, khng tr mt ai, t 15 n 65 tui, nu c th dng nhng la tui quy nh mt cch i khi y ch r s tham

gia ca nhng ngi tr v nhng ngi gi. Bn t bn phi tr tin cng cho nhng cng nhn lm thu, cho nhng ngi i , v.v., v nhng ngy lm cng v trong i dn cnh. Chng no m ph n khng nhng cha c quyn t do tham gia i sng chnh tr ni chung, m cng cha c quyn gnh vc mt cng v thng xuyn v chung cho ht thy mi ngi, th chng y khng nhng cha c th ni n ch ngha x hi c, m cng cha c th ni n ngay c mt ch dn ch y v bn vng c. V nhng chc nng ca "cnh st" nh vic trng nom ngi m v nhng tr em b v, vic t chc n ung tt, v.v., th ni chung, khng th no m bo c mt cch m mn, chng no m ph n cha c quyn bnh ng tht s ch khng phi ch trn giy t m thi. Khng cho thit lp li ch cnh st; thu ht nhng lc lng t chc ca ton dn vo vic thnh lp mt i dn cnh ton dn l nhng nhim v m giai cp v sn phi lm cho qun chng thm nhun bo v, cng c v pht trin cch mng.

Cng lnh rung t v cng lnh dn tc 13. Hin gi, chng ta khng th bit ch xc c, trong mt ngy gn y, mt cuc cch mng rung t mnh lit s c th bng n trong nng thn Nga hay khng. Chng ta khng th bit c mc su sc ca s phn ha giai cp, trong nhng thi gian gn y chc chn l tr nn su sc, s phn ha nng dn thnh, mt bn l nhng c nng, cng nhn lm thu v nhng nng dn ngho ("na v sn"), v mt bn l nhng nng dn kh

202

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

203

gi v trung bnh (t bn v tiu t bn). Ch c kinh nghim mi c th gii quyt v s gii quyt c nhng vn y. Nhng vi t cch l ng ca giai cp v sn, nhim v tuyt i ca chng ta khng nhng l phi ra ngay lp tc mt cng lnh rung t, m cn phi tuyn truyn nhng bin php thc tin c th thc hin c ngay lp tc, c li cho cuc cch mng rung t ca nng dn Nga. Chng ta phi i hi quc hu ha tt c rung t, ngha l chuyn tt c nhng rung t trong nc thnh ti sn ca chnh quyn nh nc trung ng. Chnh quyn s quy nh quy m, v.v. ca s rung t dng cho vic di dn, s ban hnh nhng o lut v vic bo v rng v vic ci to t, v.v., chnh quyn s tuyt i cm mi hnh ng trung gian gia ngi ch rung t, tc l nh nc, vi ngi thu nhng rung t y, tc l ngi cy rung (cm khng cho thu li rung t). Nhng ton b vic x l rung t, ton b vic n nh nhng iu kin a phng v s hu v s dng th s ch thuc v hon ton thuc quyn ca cc X-vit i biu nng dn tnh v a phng, ch tuyt nhin khng phi thuc quyn ca bn quan liu, bn cng chc. nng cao k thut sn xut v tng thm quy m sn xut la m, cng nh pht trin cch lm n hp l quy m ln v m bo c s gim st ca x hi i vi cch lm n , chng ta phi ra sc vn ng trong ni b cc y ban nng dn bin in trang ln tch thu c ca a ch thnh doanh nghip ln kiu mu t di s gim st ca cc

t", v.v., ng ca giai cp v sn phi gii thch r rng ch kinh doanh quy m nh trong nn sn xut hng ha khng th no gii phng c nhn loi ra khi cnh qun chng b ngho kh v b p bc. Tuy khng nht thit v ngay lp tc phi tin hnh vic phn chia cc X-vit i biu nng dn, nhng ng ca giai cp v sn phi gii thch r l cn phi c nhng X-vit ring ca i biu c nng v nhng X-vit ring ca i biu nng dn ngho (na v sn) hay t ra cng phi c nhng hi ngh c bit v thng xuyn gm nhng i biu ca cc loi giai cp y, di hnh thc cc phi hay ng ring trong lng nhng X-vit chung ca cc i biu nng dn. Nu khng th, th tt c nhng li l ng mt tiu t sn ca bn dn tu v nng dn ni chung, s ch che y vic tng lp nng dn kh gi la bp qun chng ngho kh, m tng lp nng dn kh gi ny ch l mt loi t bn m thi. i lp vi lun iu tuyn truyn c tnh cht t do ch ngha t sn hay thun ty c tnh cht quan liu, thnh hnh trong nhiu ngi x hi ch ngha - cch mng v nhiu X-vit i biu cng nhn v binh s ang khuyn nh nng dn khng nn chim li rung t ca a ch v khng nn bt tay vo vic ci cch rung t trc ngy triu tp Quc hi lp hin, ng ca giai cp v sn phi ku gi nng dn t ng thc hin ngay lp tc cuc ci cch rung t v theo ngh quyt ca cc i biu nng dn a phng m tin hnh vic tch thu ngay lp tc rung t ca a ch. ng thi iu c bit quan trng l i hi phi tng thm sn xut lng thc cho binh s ngoi mt trn v cho cc thnh th, i hi tuyt i khng c dung th mi vic lm tn hi, mi vic hy hoi gia sc, dng c, my mc, cng trnh xy dng, v.v., v.v.. 14. Trong vn dn tc, ng v sn tr c ht phi

X-vit i biu c nng.

i lp vi li ni sung v chnh sch tiu t sn ang thnh hnh trong bn x hi ch ngha - cch mng, nht l trong nhng cuc bn bc v ch ca h v tiu chun "tiu dng" hay tiu chun "lao ng", v "vic x hi ha rung

204

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

205

ch trng tuyn b v p dng ngay lp tc cho tt c cc dn tc v b tc b ch Nga hong p bc, b sp nhp v km hm bng bo lc trong bin gii quc gia, ngha l b thn tnh, c quyn hon ton t do tch ra khi nc Nga. Tt c nhng li tuyn b, tuyn co v tuyn ngn v vic t b cc cuc thn tnh, m khng c km theo vic p dng thc s quyn t do phn lp, u ch l nhng li la bp ca t sn i vi nhn dn, hay l nhng nguyn vng ngy th ca ngi tiu t sn m thi. ng v sn mong mun thnh lp mt quc gia cng rng ln cng tt, v iu c li cho nhng ngi lao ng; ng mong mun thc hin s gn gi, ri sau i n s hp nht gia cc dn tc, nhng ng mun t ti mc ch khng phi bng bo lc, m ch bng s lin minh t do v anh em ca qun chng cng nhn v lao ng tt c cc dn tc. Nc cng ha Nga cng dn ch bao nhiu, cng c t chc thnh nc cng ha X-vit i biu cng nhn v nng dn c kt qu bao nhiu, th sc li cun nhng qun chng cn lao ca tt c cc dn tc t nguyn i theo nc cng ha s cng mnh m by nhiu. Quyn hon ton t do phn lp, quyn t tr a phng (v dn tc) rng ri nht, nhng m bo, c ra mt cch t m, v quyn ca cc dn tc thiu s l cng lnh ca giai cp v sn cch mng.

thc v s cn thit phi c cuc cch mng x hi ch ngha. Nhng ch c nhng bn ngu bin t sn np sau nhng li l "gi danh mc-xt" mi c th xut pht t ci chn l bin h cho chnh sch lm tr hon nhng bin php cch mng khn cp, nhng bin php hon ton chn mui v mt thc tin, thng c mt s quc gia t sn thc hin trong thi chin v cn thit cp bch gii quyt tnh trng hon ton hn lon v kinh t v nn i sp xy ra. Nhng bin php nh quc hu ha rung t, quc hu ha tt c cc ngn hng v cc xanh-i-ca ca bn t bn hay ch t vic thit lp ngay lp tc s gim st ca cc X-vit i biu cng nhn i vi cc t chc , v.v., tuyt nhin khng phi l "thc hin" ch ngha x hi, nhng l nhng bin php tuyt i cn phi c bo v v phi c thc hin vi mi kh nng c th c, bng con ng cch mng. Khng c nhng bin php , nhng bin php hon ton c th thc hin c v phng din kinh t v ch l nhng bc tin ti ch ngha x hi, th khng th no hn gn c nhng vt thng do chin tranh gy ra v ngn nga c ci tai ha sp n ni; cn nh chn bc khng dm ng n nhng li nhun cao cha tng thy ca bn t bn v bn ch ngn hng l nhng k lm giu mt cch c bit v lim s nh chnh "cuc chin tranh", th ng ca giai cp v sn cch mng s khng bao gi lm nh th c.

Quc hu ha cc ngn hng v cc xanh-i-ca ca bn t bn 15. ng ca giai cp v sn quyt khng th no li ra mc tiu "thc hin" ch ngha x hi trong mt n c tiu nng, khi m tuyt i a s dn c cn ch a c

Tnh hnh trong quc t x hi ch ngha 16. Chnh ngy nay, nhng ngha v quc t ca giai cp cng nhn Nga ang c ln hng u mt cch c bit mnh m.

206

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

207

thi i chng ta, ch nhng k li bing th mi khng ly ch ngha quc t ra m th tht; cho n c bn s-vanh v quc ch ngha, cho n c cc ngi Pl-kha-np v P-t-r-xp, cho n c K-ren-xki cng t xng mnh l nhng ngi quc t ch ngha. Cho nn nhim v ca ng v sn l cng phi cp thit em i lp mt cch hon ton sng t, chnh xc v r rt ch ngha quc t tht s vi ch ngha quc t u li. Nhng li ku gi sung cng nhn tt c cc nc, nhng s cam oan ho huyn v s trung thnh vi ch ngha quc t, nhng mu toan quy nh trc tip hay gin tip "th t" hnh ng ca giai cp v sn cch mng trong cc nc tham chin, s ung cng k kt "hip c" gia nhng ngi x hi ch ngha cc nc tham chin v cuc u tranh cch mng, vic lm m v cc i hi x hi ch ngha nhm vn ng cho ha bnh, v.v., v.v., tt c nhng ci , xt theo ngha khch quan ca n, v d cho nhng ngi xng ra nhng kin , nhng mu toan hay nhng k hoch , c thnh thc n u chng na, th cng ch l ni sung, hay tt lm cng ch l nhng nguyn vng ngy th v thin , ch dng che y vic bn s-vanh la bp qun chng m thi. V bn x hi s-vanh Php l nhng k thnh tho nht, lo luyn nht trong ngh bp bm ngh trng, t lu chim gii qun qun trong vic s dng nhng li ni sung ha bnh ch ngha v quc t ch ngha v cng hoa m v ku nhng gn lin vi s phn bi ch ngha x hi v Quc t mt cch ht sc v lim s, vi vic tham gia nhng ni cc ang tin hnh cuc chin tranh quc ch ngha, vi vic b phiu tn thnh ngn sch hay cng tri (nh Ts-kh-t-d, Xc-b-lp, Tx-r-t-li, Xt-clp va mi lm nc Nga), vi vic chng li cuc u tranh cch mng chnh trong nc h, v.v., v.v.. Nhng ngi hin lnh thng hay qun ci cnh tn bo

v hung c do chin tranh quc ch ngha th gii gy ra. Cnh tng khng dung th li ni sung, n nho bng nhng nguyn vng ngy th v ng mt. C mt v ch c mt ch ngha quc t tht s l: lm vic qun mnh nhm pht trin phong tro cch mng v cuc u tranh cch mng trong nc mnh, ng h (bng s tuyn truyn, bng s ng tnh, bng s gip v vt cht) chnh cuc u tranh y, chnh ng li y, v ch ng li y thi, trong tt c cc nc, khng tr mt nc no. Ngoi ci ra th ch l di tr v ch ngha Ma-ni-lp m thi. T hn hai nm chin tranh, trong phong tro cng nhn v x hi ch ngha quc t, trong tt c cc nc, u thy hnh thnh ba xu hng, v ngi no xa ri c s thc t, khng chu tha nhn, khng chu phn tch ba xu hng y, khng chu u tranh trit cho xu hng quc t ch ngha tht s, th ngi t chuc ly s bt lc, yu ui v sai lm. Ba xu hng y l: 1) Bn x hi - s-vanh, tc l nhng k ngoi ming th x hi ch ngha nhng thc t th s-vanh, nhng k tha nhn "vic bo v t quc" trong cuc chin tranh quc ch ngha (v trc ht l trong cuc chin tranh quc ch ngha hin nay). l nhng k th giai cp ca chng ta. Chng nhy sang hng ng giai cp t sn. Phn ng cc lnh t chnh thc ca ng dn ch - x hi chnh thc trong tt c cc nc u nh th c. l nhng ngi Pl-kha-np v ng bn Nga, bn Sai--man c, R-n-en, Ghe-, Xam-ba Php, Bt-x-la-ti v ng bn , Hen-man, phi Pha-bing v nhng "ngi thuc Cng ng" (cc lnh t "ng cng nhn") Anh, Bran-tinh v ng bn Thy-in, T-run-xt-ra v ng

208

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

209

ca ng ta H-lan, Xtau-ninh v ng ca ng ta an-mch, Vch-to Bc-gi v nhng ngi khc thuc "phi bo v t quc" M, v.v.. 2) Xu hng th hai m ngi ta gi l "phi gia" l nhng ngi ang ng nghing gia bn x hi - s-vanh v nhng ngi quc t ch ngha tht s. Tt c "phi gia" th sng th cht rng h l nhng ngi mc-xt, nhng ngi quc t ch ngha, rng h tn thnh ha bnh, tn thnh lm tt c mi "p lc" i vi chnh ph, tn thnh tt c mi "yu sch" i chnh ph nc h phi "biu l ch ha bnh ca cc dn tc", tn thnh tt c mi cuc vn ng ng h ha bnh, tn thnh th ha bnh khng c thn tnh, v.v., v.v., v tn thnh ha bnh vi bn x hi - s-vanh. "Phi gia" tn thnh "thng nht", phi gia phn i chia r. "Phi gia" chnh l ni thnh hnh ca li ni sung tiu t sn thin , ca ch ngha quc t ngoi ming, ca ch ngha c hi hn nht v ca thi qu ly bn x hi - s-vanh trong thc t. Mu cht ca vn l ch "phi gia" khng tin l cn thit phi c mt cuc cch mng chng li chnh ph ca h, khng tuyn truyn cho cuc cch mng , khng tin hnh mt cuc u tranh cch mng qun mnh, ba t ra nhng c thoi thc hn nht, m nghe ra th c v cc k "mc-xt". Bn x hi - s-vanh l nhng k th giai cp ca chng ta, l nhng tn t sn nm trong phong tro cng nhn. Chng i din cho mt lp ngi, cho nhng nhm, cho nhng gii cng nhn, v khch quan th b giai cp t sn mua chuc (tin cng cao, danh v, v.v.) v ang gip giai cp t sn ca chng cp bc v bp nght nhng dn tc nhc tiu, gip giai cp y u tranh chia nhau nhng ca m bn t bn cp c. "Phi gia", chnh l nhng ng i c h b ch

hp php thi nt lm cho i bi, b ci hon cnh ca ch i ngh, v.v. lm cho h hng, l nhng cng chc quen ngi mt n bt vng v quen vi cng vic "an nhn". ng v mt lch s v kinh t m ni, th h khng i din cho mt tng lp c bit, h ch i din cho bc qu t mt giai on qua ri ca phong tro cng nhn tc l giai on 1871 1914, giai on em li nhiu iu quan trng, nht l trong ngh thut cn thit cho giai cp v sn l ngh thut t chc mt cch t t, bn b, c h thng, trn mt quy m rng ln v rng ln nht sang giai on mi, xt v mt khch quan, th tr nn giai on tt yu t cuc chin tranh quc ch ngha th gii ln th nht, giai on m ra k nguyn cch

mng x hi.
Ngi lnh t v i din chnh cho "phi gia" l Cc-l Cau-xky, mt ngi c uy tn ln nht trong Quc t II (1889 1914), t thng Tm 1914, ng ta l mt mu mc v s on tuyt hon ton vi ch ngha Mc, v tnh cht bc nhc cha tng thy, v nhng s dao ng v phn bi thm hi nht. Xu hng "phi gia" Quc hi c chnh l Cau-xky, Ha-d, L--bua, ci gi l "Lin on cng nhn hay lao ng"; Php l Lng-gh, Prt-x-man v ci gi l "phi thiu s"91 (tc l nhng ngi men-s-vch) ni chung; Anh l Phi-lp Xnao-en, Ram-xy Mc--nan v nhiu lnh t khc ca "ng cng nhn c lp"92 v phn no ca ng x hi ch ngha Anh93; l M-rt Hin-qut v nhiu k khc M; l Tu-ra-ti, T-r-ve-x, M-i-li-a-ni, v.v. ; l R-bc Grim, v.v. Thy-s; l Vch-to t-l v ng bn o; l ng ca Ban t chc, c-xen-rt, Mc-tp, Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li v nhng ngi khc na Nga, v.v.. i khi mt s c nhn no nhy t lp tr ng ca ch ngha x hi - s-vanh sang lp tr ng ca "phi gia", v ng c li, m t mnh khng bit, iu cng d hiu.

210

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

211

Mi ngi mc-xt u bit rng cc giai cp vn khc bit nhau, tuy c nhng c nhn nhy mt cch d dng t giai cp n sang giai cp kia; cc xu hng trong i sng chnh tr cng vn khc bit nhau, tuy rng c nhng c nhn nhy mt cch d dng t xu hng n sang xu hng kia, tuy rng c nhiu mu toan v c gng nhm hp nht cc xu hng li. 3) Xu hng th ba l xu hng ca nhng ngi quc t ch ngha tht s, m "phi t Xim-mc-van"94 l i din gn gi nht (chng ti cho in li trong ph lc bn tuyn ngn thng Chn 1915 ca phi , c gi c th c vn kin chnh thc ny m bit c xu hng y pht sinh nh th no). c im ch yu l: on tuyt hon ton c vi bn x hi s-vanh ln vi "phi gia". u tranh cch mng qun mnh chng chnh ph quc ch ngha ca h v giai cp t sn quc ch ngha ca h. Nguyn tc l: "k th chnh ngay trong nc mnh". Thng tay u tranh chng nhng li l ng mt ca bn x hi - ha bnh ch ngha (ngi x hi ha bnh ch ngha l ngi ngoi ming th x hi ch ngha m thc t th l ha bnh ch ngha t sn; bn ha bnh ch ngha t sn m tng mt nn ha bnh vnh vin, m khng lt ci ch v nn thng tr ca t bn) v chng li tt c cc c thoi thc ph nhn kh nng hay s ng ch, hay s ng lc ca cuc u tranh cch mng ca giai cp v sn v cuc cch mng v sn x hi ch ngha gn lin vi cuc chin tranh hin nay. Nhng ngi i din c danh ting nht ca xu hng ny l: c th c "nhm Xpc-ta-ct" hay "nhm Quc t", trong c Cc-l Lip-nch. Cc-l Lip-nch l ngi i din ni ting nht ca xu hng ny v ca Quc t mi, Quc t v sn chn chnh. Cc-l Lip-nch ku gi cng nhn v binh s c quay v kh chng li chnh ph ca h . ng ch lm

vic mt cch cng khai trn din n ca ngh vin (Quc hi). Sau , ng ch i n mt cuc biu tnh ti qung trng Pt-xam, mt trong nhng qung trng ln nht Bc-lanh, mang theo truyn n in b mt ku gi " o chnh ph". ng ch b bt v b kt n kh sai. By gi ng ch ang b t kh sai c, cng nh hng trm, nu khng phi l hng nghn ngi x hi ch ngha chn chnh nc c b giam cm v u tranh chng chin tranh. Trong cc bi din vn v trong cc bc th, Cc-l Lipnch tin hnh mt cuc u tranh quyt lit khng nhng chng bn Pl-kha-np v bn P-t-r-xp nc mnh (tc l bn Sai--man, bn L-ghin, bn a-vt v ng bn), m cn chng c nhng ngi thuc phi gia nc mnh, chng bn Ts-kh-t-d, bn Tx-r-t-li nc mnh (tc l Cau-xky, Ha-d, L--bua v ng bn). Cc-l Lip-nch v bn ca ng ch l t-t Ruy-l l hai ngi trong s mt trm mi i biu, ph v k lut, p tan "s thng nht" vi "phi gia" v bn s-vanh, phn i tt c bn h. Ch c mt mnh Lip-nch l i din cho ch ngha x hi, cho s nghip v sn, cho cch mng v sn. Tt c s cn li trong ng dn ch - x hi c ch l mt ci xc cht ang tan ra, theo cu ni rt ng ca R-da Lc-xm-bua (cng l mt ng vin v l mt trong nhng lnh t ca "nhm Xpc-ta-ct"). Mt nhm quc t ch ngha tht s khc c l t bo "Chnh tr cng nhn" Br-m. Php, gn gi vi nhng ng i quc t ch ngha tht s hn c th c L-ri- v cc bn ca ng ch y (Buc--rng v Mc-hem ri vo ch ngha x hi - ha bnh), cng nh Hng-ri Ghin-b, mt ngi Php xut bn Gi-ne-v tp ch "Ngy mai" 95, Anh th c bo "Ngi hi vin cng lin" 96 v mt s ng vin ng x hi ch ngha Anh v ng cng nhn c lp (nh Uy-li-am Rt-xen, l

212

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

213

ngi cng khai ku gi on tuyt vi cc lnh t phn bi ch ngha x hi), c nh x hi ch ngha ngi x Sct-len l Ma-clin, mt gio vin nhn dn b chnh ph t sn Anh kt n kh sai v u tranh cch mng chng chin tranh, c hng trm ngi x hi ch ngha Anh ang b cm t cng v nhng ti c. Nhng ngi v ch nhng ngi mi l nhng ngi quc t ch ngha tht s; M th c "ng cng nhn x hi ch ngha"97 v nhng phn t thuc "ng x hi ch ngha"98 c hi ch ngha, l nhng ngi bt u xut bn t thng Ging 1917 t bo "Ngi quc t ch ngha"99, Hlan th c ng ca nhng ngi thuc phi "Din n" ang xut bn t bo "Din n" (Pan-n-cc, Hc-man Goc-t, Vanh-cp, Hng-ri-t-ta R-lng-Hn-tx, b ny i din cho phi gia Hi ngh Xim-mc-van v by gi ng theo chng ta)100; Thy-in th c ng ca phi tr hay l phi t101 vi nhng lnh t nh Lin-ha-ghen, Tu-r Nc-man, Ccl-xn, Xt-rm, Tx. H-glung, ng ch ny ti Hi ngh Ximmc-van ch thn tham gia thnh lp "phi t Xim-mcvan" v hin nay ng b cm t v hot ng u tranh cch mng chng chin tranh; an-mch th c T-ria v cc bn ca ng ch y rt ra khi ng "dn ch - x hi" anmch, v ng ny tr thnh mt ng hon ton t sn, ng u l tn b trng Xtau-ninh; Bun-ga-ri th c "phi hp"102, th nhng ngi gn nht vi nhng ngi quc t ch ngha tht s l Cn-xtan-tin Lt-xa-ri, b th ng, v Xera-ti, ch bt c quan ngn lun trung ng ca ng l bo "Tin ln"; Ba-lan th c Ra-ch, Ga-n-tx-ki v nhng lnh t khc ca ng dn ch - x hi tp hp xung quanh "Ban lnh o x"; R-da Lc-xm-bua, T-sca v nhng lnh t khc ca ng dn ch - x hi tp hp xung quanh "Ban lnh o trung ng"103; Thy-s th c nhng ngi thuc phi t l nhng ngi nu ln nhng l do ca cuc "trng cu

kin" (hi thng Ging 1917) nhm u tranh chng bn x hi s-vanh v "phi gia" trong nc h, v trnh by ti i hi ng x hi ch ngha bang Xuy-rch, hp ngy 11 thng Hai 1917 Tt-x, mt bn ngh quyt c tnh nguyn tc v cch mng phn i chin tranh; o th c nhng ngi bn tr thuc phi t ca Phri-rch t-l, l nhng ngi hot ng trong chng mc no cu lc b "Cc Mc" ti Vin, m ngy nay cu lc b ny b chnh ph ti phn ng nc o ng ca, chnh ph ny ng y a Phri-rch t-l v ng ch anh dng bn, tuy cha suy ngh chn chn, vo mt tn b trng, v.v. v v.v.. Gia cc phi t y tuy c nhng mu sc khc nhau, nhng vn khng phi y. Vn l ci xu hng. Thc cht vn l ch trong thi i chin tranh quc ch ngha khng khip ny, lm mt ngi quc t ch ngha tht s khng phi l chuyn d dng. Nhng ngi khng nhiu, nhng tt c tng lai ca ch ngha x hi ch trng cy vo h m thi; ch ring h mi l nhng ngi lnh t ca qun chng, ch khng phi l nhng k lm i bi qun chng. Nhng s khc nhau gia nhng ngi ci lng v nhng ngi cch mng, trong s nhng ngi dn ch - x hi, trong s nhng ngi x hi ch ngha ni chung, tt yu khch quan l phi thay i trong iu kin ca cuc chin tranh quc ch ngha. Ngi no ch bit a ra "nhng yu sch" i cc chnh ph t sn phi k ha c hay phi "biu l ch ho bnh ca cc dn tc", v.v., th ngi thc t ri vo ch ngha ci lng. Bi v, v mt khch quan, vn chin tranh ch t ra theo li cch mng. Khng th no thot ra khi chin tranh thit lp mt nn ha bnh dn ch v khng c tnh cht c ng p, gii phng cc dn tc thot khi ci gnh nng hng

214

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

215

t li tc np cho cc ngi t bn nh "chin tranh" m lm

giu, khng th no thot ra khi chin tranh bng cch no khc ngoi cuc cch mng ca giai cp v sn. Ngi ta c th v phi i cc chnh ph t sn phi thc hin mi th ci cch, nhng ngi ta khng th no li khng ri vo ch ngha Ma-ni-lp v ch ngha ci lng nu i hi nhng ngi v nhng giai cp , vn b tri buc bng hng nghn mi lin h vo t bn quc ch ngha, phi ct t nhng mi lin h y i; nu khng c s ct t , th tt c cc li ngh lun v vic ly chin tranh chng li chin tranh ch l nhng cu ni trng rng v la bp. "Phi Cau-xky", "phi gia" l nhng k ngoi ming th cch mng m trong thc t th theo ch ngha ci lng, l nhng k ngoi ming th quc t ch ngha m trong thc t th l ti t ca ch ngha x hi - s-vanh.

t x hi - s-vanh c do Van-c-ven- v Huy-xman cm u La-hay (H-lan), v.v.. nc ta, ngi ta vn cha bit rng chnh phi Cau-xky chim a s trong Quc t Xim-mc-van. Nhng chnh l mt s tht c bn m ngi ta khng th khng tnh n v by gi y, Ty u, tt c mi ngi u bit. Ngay c tn s-vanh, tn ht sc s-vanh c l Hai-lman, ch nhim "Bo Hem-ni-tx" cc k s-vanh v cng tc vin ca tp ch "Ci chung"104, tp ch cc k s-vanh ca Pc-vu-x (d nhin Hai-lman l mt ngi "dn ch - x hi" v l ngi ng h nhit lit ch trng "thng nht" ng dn ch - x hi) cng phi tha nhn trong bo ch rng phi gia hay "ch ngha Cau-xky" v phi a s Xim-mc-van cng ch l mt m thi. V giai on cui nm 1916 v u nm 1917 xc nh hon ton s tht . Mc du bn Tuyn ngn Ki-en-tan ln n ch ngha x hi - ha bnh, nhng ton b phi hu Xim-mc-van, ton b phi a s Xim-mc-van u ri vo ch ngha x hi - ha bnh, nh: Cau-xky v ng bn trong mt s cuc din thuyt t thng Ging n thng Hai 1917; Buc-rng v Mc-hem Php nht tr vi bn x hi - s-vanh m b phiu tn thnh nhng ngh quyt ha bnh ch ngha ca ng x hi ch ngha (thng Chp 1916)105 v ca "Tng lin on lao ng" (tc l t chc cng on ton quc Php, cng trong thng Chp 1916); Tu-ra-ti v ng bn , ni m ton ng c mt lp trng x hi - ha bnh ch ngha, cn bn thn Tu-ra-ti th cng "ri vo" ch ngha (chc hn khng phi l ngu nhin u) n ni tht ra trong bi din vn ca ng ta ngy 17 thng Chp 1916, nhng lun iu dn tc ch ngha dng t v cho cuc chin tranh quc ch ngha. Ch tch Hi ngh Xim-mc-van v Hi ngh Ki-en-tan l R-bc Grim, hi thng Ging 1917 lin minh vi bn x

Quc t Xim-mc-van ph sn. cn phi thnh lp quc t III 17. Quc t Xim-mc-van, ngay t bui u, ng trn lp trng dao ng, "kiu Cau-xky", kiu "phi gia"; chnh iu bt buc phi t Xim-mc-van phi ngay lp tc ng ring ra, tch ri khi Quc t v a ra mt bn tuyn ngn ca mnh (in Thy-s bng ting Nga, ting c v ting Php). Khuyt im chnh ca Quc t Xim-mc-van, nguyn nhn ph sn ca n (v Quc t ph sn v t tng v chnh tr ri), chnh l ch dao ng, do d trong vn quan trng nht, thc t quyt nh tt c: vn hon ton on tuyt vi ch ngha x hi - s-vanh v vi Quc

216

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

217

hi - s-vanh trong ng ca mnh (Gry-lch, P-phluy-g, Gu-xta-v Muy-l, v.v.) chng li nhng ngi quc t ch ngha tht s. Trong hai cuc hi ngh ca phi Xim-mc-van cc nc hp hi thng Ging v thng Hai 1917, ci thi nc i v hai mt y ca phe a s Xim-mc-van b nhng ngi quc t ch ngha phi t ca mt s nc chnh thc ln n, nh: Muyn-txen-bc, b th t chc quc t ca phi tr v ch bt t bo quc t ch ngha tuyt vi "Quc t thanh nin" 106; Di-n-vi-p, i din Ban chp hnh trung ng ca ng ta; C. Ra-ch, i din ca ng dn ch - x hi Ba-lan ("Ban lnh o x"); Hc-t-stanh, mt ngi dn ch - x hi c, thnh vin "nhm Xpc-ta-ct". Giai cp v sn Nga c hng nhiu; khng mt ni no trn th gii giai cp cng nhn li c th pht huy c nhiu ngh lc cch mng bng Nga. Nhng ai c hng nhiu th trch nhim cng nhiu. Khng th no chu mi c ci vng ly Xim-mc-van. Khng th v "phi Cau-xky" Xim-mc-van m c gi mi mi lin h na chng vi Quc t s-vanh ca bn Pl-kha-np v bn Sai--man. Phi on tuyt ngay lp tc vi Quc t . Cn phi li Quc t Xim-mc-van ch l nm tnh hnh m thi. Chnh lc ny, chnh chng ta c nhim v phi thnh lp ngay mt Quc t mi, Quc t cch mng, Quc t v sn, hay ni cho ng hn, chng ta khng s g m khng cng khai tha nhn rng Quc t c thnh lp ri v n ang hot ng. l Quc t ca "nhng ngi quc t ch ngha tht s" m ti k ra tng tn trn kia. Nhng ngi v ch ring nhng ngi mi l nhng i din ca qun chng quc t ch ngha cch mng, ch khng phi nhng k lm i bi qun chng. Nu nhng ng i x hi ch ngha khng nhiu lm

th mi cng nhn Nga hy t hi xem l ngay trc cuc cch mng thng Hai - thng Ba 1917, phi chng c nhiu ngi cch mng gic ng Nga? Vn khng phi s lng, m s biu hin mt cch ng n nhng t tng v chnh sch ca giai cp v sn tht s cch mng. iu cn bn khng phi ch "tuyn b" ch ngha quc t, m l ch, ngay trong nhng gi pht kh khn nht, bit t ra l ngi quc t ch ngha tht s. Chng ta ch b la di bi hy vng v nhng hip nh v i hi quc t. Chng no m cuc chin tranh quc ch ngha cn ko di, th nhng mi lin lc quc t cn b kp cht trong gng km st ca chuyn chnh qun s ca giai cp t sn quc ch ngha. Nu ngay nh anh chng "cng ha" Mi-li-u-cp buc phi cam chu tnh trng c chnh ph song song l X-vit i biu cng nhn, m hi thng T 1917 khng cho vo nc Nga nh x hi ch ngha Thy-s Phri-tx Plt-ten, b th ca ng , mt ngi quc t ch ngha, ngi tham gia Hi ngh Xim-mc-van v Ki-en-tan, mc du ng ch c v l ngi Nga v i thm h hng bn v, mc du ng ch tham gia cuc cch mng 1905 Ri-ga, do b giam trong mt nh t Nga v, c th ra, ng ch phi np cho chnh ph Nga hong mt s tin m bo m ng ch mun i hon li, nu hi thng T 1917, anh chng "cng ha" Mi-li-u-cp m c th hnh ng nh vy c Nga, th ngi ta c th phn on c nhng li ha hn v cam oan, nhng cu ni sung v nhng li tuyn b ca giai cp t sn v nn ha bnh khng c thn tnh v.v., s c gi tr nh th no. Cn vic chnh ph Anh bt gi T-rt-xki th l th no? Vic khng cho php Mc-tp ri khi Thy-s, vic mu toan d d Mc-tp sang nc Anh chu mt s phn nh T-rtxki l th no? Chng ta ch c o tng. Chng ta ch c t di mnh.

218

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

219

"i ch" nhng cuc i hi hay hi ngh quc t th chnh l phn bi ch ngha quc t, mt khi m s tht chng minh rng ngay c t Xtc-khn ngi ta cng khng cho nhng ngi x hi ch ngha trung thnh vi ch ngha quc t v thm ch c nhng th t ca h ti c chng ta, mc du c mi kh nng v c kim duyt cc k tn nhn ca gii qun s. ng ta khng nn "i ch", m phi thnh lp ngay lp tc Quc t III, v hng trm ngi x hi ch ngha ang b giam cm c v Anh s th di khoan khoi, hng nghn v hng nghn cng nhn c hin ang t chc nhng cuc bi cng v biu tnh lm cho tn khn nn v tn k cp Vin-hem run s, s c bn ngh quyt ca chng ta trong nhng t truyn n b mt, s bit chng ta c lng tin anh em i vi Cc-l Lip-nch v ch ring i vi ng ch thi, s thy c rng ngh quyt ca chng ta ni l ngay c by gi cng phi u tranh chng "ch ngha v quc cch mng", h s c iu v s cng c thm lng tin tng ca h i vi ch ngha quc t cch mng ca h. Ai c hng nhiu th trch nhim cng nhiu. Khng c mt nc no trn th gii m hin gi li c c nhiu t do nh Nga. Chng ta hy li dng t do , khng phi tuyn truyn ng h giai cp t sn hay "ch ngha v quc cch mng" t sn, m thnh lp Quc t III mt cch mnh dn v trung thc, theo tinh thn v sn v theo Lip-nch; Quc t l k th khng i tri chung c ca bn phn bi tc bn x hi s-vanh ln ca nhng k dao ng thuc "phi gia". 18. Sau nhng iu va ni trn, th bt tt phi mt nhiu li chng minh rng khng th c vn thng nht nhng ngi dn ch - x hi nc Nga. Th rng ch cn li hai ngi, nh Lip-nch, v nh th l cn trung thnh vi giai cp v sn cch mng,

cn hn l tha nhn, d ch trong mt chc lt thi, ci kin v vic hp nht vi ng ca Ban t chc, vi Ts-kh-t-d v Tx-r-t-li l nhng k chu lin minh vi P-t-r-xp trong "Bo cng nhn", l nhng k b phiu tn thnh vic pht hnh cng tri trong Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn107, l nhng k ri vo "ch ngha v quc". Hy cho nhng ngi cht chn ct nhng xc cht ca h. Ai mun gip nhng ngi dao ng, th trc ht bn thn mnh phi thi khng dao ng na.

Tn ng ca chng ta phi nh th no c chnh xc v mt khoa hc v gp phn soi sng thc chnh tr ca giai cp v sn? 19. Ti ni n vn cui cng, vn tn ng ca chng ta. Chng ta phi ly tn l ng cng sn, nh Mc v ng-ghen gi. Chng ta phi nhc li rng chng ta l nhng ngi mc-xt v chng ta ly bn "Tuyn ngn ca ng cng sn" lm c s, bn Tuyn ngn b ng dn ch - x hi xuyn tc v phn bi hai im ch yu: 1) cng nhn khng c t quc: "bo v t quc" trong cuc chin tranh quc ch ngha tc l phn bi ch ngha x hi; 2) hc thuyt ca ch ngha Mc v vn nh nc b Quc t II xuyn tc. Ci tn "ng dn ch - x hi" l khng ng v mt khoa hc, nh Mc nu ln nhiu ln chng hn vo

220

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

221

nm 1875 trong cun "Ph phn cng lnh G-ta", v nh ng-ghen nhc li mt cch ph thng hn vo nm 1894108. T ch ngha t bn, nhn loi ch c th tin thng ln ch ngha x hi, ngha l ln ch cng hu v cc t liu sn xut v ch phn phi sn phm theo lao ng ca mi ngi. ng ca chng ta nhn xa hn: ch ngha x hi nht nh phi dn dn pht trin thnh ch ngha cng sn l ch ngha ghi trn l c ca mnh: "lm theo nng lc, hng theo nhu cu". L l th nht ca ti l nh th. y l l l th hai: phn th nht ca tn ng ca chng ta (dn ch - x hi) cng khng ng v mt khoa hc. Ch dn ch l mt trong nhng hnh thc nh nc. M chng ta, nhng ngi mc-xt, chng ta phn i mi nh nc. Nhng lnh t Quc t II (1889 - 1914), nh ng Pl-khanp, Cau-xky v ng bn, tm thng ha v xuyn tc ch ngha Mc. Ch ngha Mc khc ch ngha v chnh ph ch l ch ngha Mc tha nhn nh nc l cn thit tin ln ch ngha x hi, nhng (v y chnh l iu khc vi Cau-xky v ng bn) nh nc khng phi l mt cng ha i ngh dn ch - t sn thng thng, m l mt nh nc kiu Cng x Pa-ri nm 1871 hay l kiu X-vit i biu cng nhn nm 1905 v 1917. L l th ba ca ti l: nc ta, trn thc t, cuc sng sng to ra, cch mng sng to ra chnh ci "nh nc" mi ri, tuy l di mt hnh thc cn non nt, phi thai, nhng khng phi l mt nh nc hiu theo ngha en ca t na. l mt vn thc tin ca qun chng ri, ch khng phi ch l mt l lun ca cc lnh t. Nh nc theo ngha en tc l s ch huy qun chng bng nhng i v trang tch ri khi nhn dn.

Nh nc mi, ang ra i ca chng ta cng l mt nh nc, bi v chng ta cn c nhng i v trang, chng ta cn c trt t cht ch nht, chng ta phi dng bo lc trn p thng tay tt c mi mu toan phn cch mng ca bn Nga hong cng nh ca bn t sn Gu-ts-cp. Nhng nh nc mi, ang ra i ca chng ta khng cn l mt nh nc theo ngha en ca t na, bi v mt s ni trong nc Nga, nhng i v trang l bn thn qun chng, l ton th nhn dn, ch khng phi l mt k no ng trn nhn dn, tch ri khi nhn dn, c nhng c quyn c li v thc t khng th bi min c. Khng nn nhn li pha sau, m phi nhn v pha trc; khng nn nhn li pha ch dn ch kiu t sn thng thng, tc l ch cng c quyn thng tr ca giai cp t sn bng nhng c quan cai tr c ca ch qun ch, tc l cnh st, qun i, quan li. Phi nhn v pha trc, nhn v pha ch dn ch mi ang ra i, v khng cn l mt ch dn ch na, bi v ch dn ch l s thng tr ca nhn dn, m nhn dn v trang th khng th no t mnh li thng tr mnh c. Danh t dn ch p dng cho ng cng sn, th khng phi ch khng ng v phng din khoa hc m thi. Ngy nay, sau thng Ba 1917, danh t l mt tm chn che mt nhn dn cch mng ngn cn khng cho h t do, mnh dn v t ng xy dng ci mi, tc l cc X-vit i biu cng nhn, nng dn v v.v., coi l chnh quyn duy nht trong "nh nc", l bo hiu "s tiu vong" ca mi nh nc. L l th t ca ti l: phi ch trng n tnh hnh khch quan ca ch ngha x hi trn ton th gii. Tnh hnh hin nay khng cn nh tnh hnh hi nm 1871 - 1914 na, ngha l thi k m Mc v ng-ghen

222

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

223

c tnh chu chp nhn mt cch t gic ci t ng c hi ch ngha v khng chnh xc l "dn ch - x hi". Bi v, trong thi k y, sau tht bi ca Cng x Pa-ri, lch s ra nhim v trc mt l phi tin hnh t t cng tc t chc v gio dc. Lc khng c cch no khc. Bn v chnh ph (v hin vn cn) mc sai lm cn bn khng nhng v mt l lun, m c v mt kinh t v chnh tr. H nh gi thi cuc mt cch sai lm, v khng hiu c tnh hnh quc t lc : cng nhn Anh b nhng li nhun quc ch ngha lm i bi, Cng x Pa-ri b bp, phong tro dn tc - t sn va mi thng li nc c (1871), nc Nga na phong kin cn ang m man trong gic ng trin min. Mc v ng-ghen nh gi ng thi cuc lc ; hai ng hiu r tnh hnh quc t, hiu r nhng nhim v phi tin t t ti ch bt u cuc cch mng x hi. Cn chng ta, chng ta cng nn tm hiu nhng nhim v v nhng c im ca thi k mi. Chng ta khng nn bt chc nhng ngi gi danh mc-xt, m Mc ni v h nh sau: "ti cho p trng rng nhng li n ra ton loi b mt"109. Tnh tt yu khch quan ca ch ngha t bn pht trin thnh ch ngha quc, sn sinh ra chin tranh quc ch ngha. Chin tranh a ton th nhn loi n bn b vc thm, n ch tn ph tt c nn vn minh, n cnh d man v cht chc ca hng triu v hng triu ngi na. Ngoi cuc cch mng ca giai cp v sn ra, khng c mt li thot no khc c. V trong thi k m cuc cch mng mi bt u, thi k m cuc cch mng b c nhng b c u tin rt r, khng vng, ch a t gic, v qu tin vo giai cp t sn, trong thi k nh th, th a s ( l s tht, l mt vic c tht) cc lnh t "dn ch - x hi", cc ngh

s "dn ch - x hi", cc t bo "dn ch - x hi", y li chnh l nhng cng c tc ng vo qun chng, ri b ch ngha x hi, phn bi ch ngha x hi, nhy sang hng ng giai cp t sn dn tc "ca h". Qun chng b cc lnh t lm cho hoang mang, lm mt phng hng, b h la gt. Th m nu c gi mi ci tn gi c li thi, cng mc nt nh Quc t II, th chng ha ra chng ta khuyn khch s la bp , chng ta to iu kin thun tin cho s la bp sao! nh l c "nhiu" cng nhn hiu ng dn ch - x hi mt cch trung thc. Nhng n lc cn phi bit phn bit ci ch quan vi ci khch quan. ng v phng din ch quan m xt th nhng cng nhn dn ch - x hi y l nhng lnh t trung thnh nht ca qun chng v sn. Nhng tnh hnh khch quan trn th gii i n ch l ci tn gi c ca ng ta lm cho ngi ta d la bp qun chng, lm tr ngi phong tro ang tin ln, bi v trn mi bc i, trn mi t bo, trong mi ng on ngh vin, qun chng u thy nhng lnh t, ngha l nhng ngi m li ni c lng nghe hn, m hnh ng c ch hn, v tt c nhng ngi u "t xng l ngi dn ch - x hi"; tt c h u "tn thnh thng nht" vi bn x hi - s-vanh l nhng k phn bi ch ngha x hi; tt c h u xut trnh nhng k phiu do "ng dn ch - x hi" pht hnh trc kia, i tin... Cn nhng l l phn i l th no? "...Ngi ta s ln ln chng ta vi nhng ngi cng sn v chnh ph...". Ti sao chng ta li khng s b ln ln vi nhng ng i x hi - dn tc ch ngha, vi nhng ng i x hi t do ch ngha, vi nhng ng i thuc ng x hi ch

224

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

225

ngha cp tin, tc l ng t sn tin tin nht v c nht ca nc Cng ha Php, trong vic la bp qun chng bng th on t sn? "...Qun chng quen, cng nhn "yu mn" ng dn ch - x hi ca h...". l l l duy nht, nhng l l hon ton bc b c khoa hc mc-xt, c cc nhim v mai y ca cuc cch mng, c tnh hnh khch quan ca ch ngha x hi trn ton th gii, c s ph sn nhc nh ca Quc t II, ln vic ph hoi s nghip thc tin, s ph hoi ny l do b l nhng k "t xng l ngi dn ch - x hi" ang xm quanh nhng ngi v sn, gy ra. l l l ca u c th cu, l l ca u c m mui, l l ca u c tr tr. Song chng ta mun ci to th gii. Chng ta mun chm dt cuc chin tranh quc ch ngha th gii li cun hng trm triu ngi v c dnh lu n li ch ca nhng t bn tnh ra c n hng trm v hng trm nghn triu, mt cuc chin tranh m mun kt thc c bng mt nn ha bnh tht s dn ch th khng c cch no khc ngoi cuc cch mng v sn v i nht trong lch s nhn loi. Th m chng ta li s c bn thn mnh. Chng ta c gi mi chic o "quen thuc", "thn yu", bn... n lc phi qung chic o bn i, n lc phi mc o sch vo. P-t-r-grt. Ngy 10 thng T 1917.

Li bt Cun sch ca ti xut bn khng kp thi do tnh trng kinh t b tn ph v do cc nh in P-tc-bua khng c kh nng hot ng. Vit xong ngy 10 thng T 1917, m mi n hm nay, 28 thng Nm, cun sch cng vn cha ra c! Cun sch vit dng lm d n cng lnh hnh ng tuyn truyn cc quan im ca ti trc ngy hp Hi ngh ton Nga ca ng ta, ng cng nhn dn ch - x hi bn-s-vch Nga. c nh my ra mt vi bn v phn pht cho cc ng vin ngay trc ngy hp hi ngh v ngay trong hi ngh, cun sch d sao cng hon thnh c mt phn no vai tr ca n. Nhng hin nay, hi ngh hp t ngy 24 n 29 thng T 1917, nhng ngh quyt ca hi ngh c cng b lu ri (xem ph trng ca s 13 bo "S tht binh s"110), v bn c no ch s d dng nhn thy rng cun sch ca ti thng l s tho ln u ca nhng ngh quyt y. Ti ch cn c vic by t hy vng rng cun sch d sao cng c s b ch no i vi cc ngh quyt y, lm sng t nhng ngh quyt y, v sau bn n hai im. Ti ngh, trang 27, rng li Quc t Xim-mc-van ch l nm tnh hnh m thi 1 ) . Hi ngh khng
1)

Xem tp ny, tr. 216.

226

V. I. L - n i n

Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta

227

ng vi ti v im , v ti phi biu quyt phn i ngh quyt v Quc t. By gi th thy r rng l hi ngh phm mt sai lm, v sai lm ny s c tin trnh cc bin c sa cha nhanh chng. li Quc t Xim-mc-van l chng ta gp phn (mc d chng ta khng mun) lm chm tr vic thnh lp Quc t III; chng ta lm tr ngi mt cch gin tip vic thnh lp Quc t , v chng ta b buc mnh vo vi ci Quc t Xim-mc-van cht v mt t tng v chnh tr. Tnh hnh ca ng ta trc tt c cc ng cng nhn trn ton th gii ngy nay chnh l nh sau: chng ta c ngha v phi thnh lp ngay lp tc Quc t III. Ngoi chng ta ra, ngy nay khng ai c th lm c iu , v mi s tr hon u c hi. Nu chng ta li Quc t Xim-mc-van ch l nm tnh hnh th ngay lc chng ta c rnh tay thnh lp Quc t III ri (m ng thi vn c th s dng c Quc t Xim-mc-van, nu hon cnh cho php lm vic ). Nhng by gi y, do sai lm ca hi ngh, chng ta buc phi ch i mt cch th ng t nht cng n ngy 5 thng By 1917 (ngy triu tp Hi ngh Xim-mc-van; min l ngi ta khng hon cuc hi ngh li mt ln na! hi ngh b hon mt ln ri...)111. Nhng quyt nh m Ban chp hnh trung ng ca ng ta nht tr thng qua sau cuc hi ngh v ng trn bo "S tht", s 55, ngy 12 thng Nm, cha c mt na sai lm : quyt nh rng chng ta s ri b Quc t Xim-mc-van nu Quc t i thng lng vi bn b trng1). Ti xin php by t hy vng rng cn mt na sai lm kia s c sa cha nt trong mt ngy gn y, khi m chng ta triu tp c cuc hi ngh quc t u tin ca nhng ngi "phi t" ("xu hng th ba",
1)

"nhng ng i quc t ch ngha tht s", xem trn y, tr. 23 - 25 1) ). im th hai cn phi bn n l vic thnh lp, ngy 6 thng Nm 1917, mt "ni cc lin hip"112. Hnh nh v im ny cun sch ca ti c bit c ri. K tht, chnh v im y, cun sch ny li khng c mt t no c. Cun sch ny t tt c mi vic trn c s mt s phn tch v mt giai cp, s phn tch m bn men-s-vch v bn dn ty l nhng k em su b trng lm con tin cho mi b trng t bn, u s nh s la. V chnh v cun sch ny t tt c mi vic trn c s mt s phn tch v mt giai cp, cho nn n vn khng b c, bi v vic Tx-r-t-li, Tsc-np v ng bn tham gia ni cc ch thay i rt t ci hnh thc ca s tha hip m X-vit P-t-r-grt k kt vi chnh ph ca bn t bn; v chng, ti c dng nhn mnh trong cun sch ca ti, trang 8, rng "ti ni n s tha hip v hnh thc t hn l ni n s ng h thc t"2). Cng ngy cng thy r rng Tx-r-t-li, Tsc-np v ng bn chnh ch l nhng con tin ca bn t bn; rng ci chnh ph " i mi" khng mun v cng khng th gi mt li ha hn hoa m no ca h, c v chnh sch i ngoi ln chnh sch i ni. Tsc-np, Tx-r-t-li v ng bn t st v mt chnh tr; chng t r l nhng tay sai ca bn t bn, v thc t chng bp nght cch mng; K-ren-xki th i n ch dng bo lc i vi qun chng (xem cun sch ca ti, tr. 9: "Gu-ts-cp ch mi da dng bo lc chng li qun chng"3), cn K-ren-xki th phi thc hin nhng li da ...)113. Tsc-np, Tx-r-t-li v ng bn t git mnh v mt
1) 2)

Xem Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 32, tr. 84.

Xem tp ny, tr. 210 - 214. Xem tp ny, tr. 189. 3) Xem tp ny, tr. 191.

228

V. I. L - n i n

229

chnh tr v git c ng mnh, ng ca nhng ngi mens-vch v x hi ch ngha - cch mng. Cng ngy nhn dn cng nhn thy iu mt cch r rng hn. Ni cc lin hip ch l mt giai on qu trong qu trnh pht trin ca nhng mu thun giai cp c bn ca cuc cch mng ca chng ta, nhng mu thun ny c phn tch vn tt trong cun sch ca ti. Tnh trng khng th ko di. Hoc l i git li v pha phn cch mng v tt c cc mt, hoc l tin v pha trc, tin n ch chuyn chnh quyn sang tay nhng giai cp khc. Khng th ng nguyn ti ch trong thi k cch mng, trong hon cnh chin tranh quc ch ngha ton th gii.

Bi ni chuyn vi binh s trong cuc mt-tinh ca trung on I-d-mai-lp-xki ngy 10 (23) thng t 1917
Hm qua, ti cuc mt-tinh ca nhng ngi thuc trung on I-d-mai-lp-xki, ti , ng ch Di-n-vi-p v ti pht biu, sau khi cn b tuyn truyn ca Ban chp hnh ng b P-t-r-grt pht biu, ti ni nh sau: Cc ng ch binh s! Vn t chc nh nc hin nay c ra trc mt ri. Bn t bn hin ang nm chnh quyn mun thnh lp mt ch cng ha i ngh t sn ngha l mt ch nh nc khng c Nga hong, nhng bn t bn vn thng tr v ang dng nhng b my c, c th l cnh st, quan li, qun i thng trc, cai tr nc nh. Chng ta mun c mt ch cng ha khc, dn ch hn, ph hp vi li ch ca nhn dn hn. Cng nhn v binh s cch mng P-t-r-grt lt ch Nga hong v qut sch bn cnh st th . Cng nhn ton th gii u khm phc v, vi nim hy vng, coi cng nhn v binh s cch mng Nga l i tin phong trong i qun gii phng ca giai cp cng nhn ton th gii. Mt khi bt u cch mng, th phi cng c n v tip tc n. Chng ta quyt khng cho bn cnh st c phc hi! Tt c chnh quyn trong nc, t di ln trn, t mt lng ho lnh nht n mi khu ph P-t-r-grt, u phi thuc v cc X-vit i biu cng nhn, binh s, c nng, nng

N. L-nin
P-tc-bua. Ngy 28 thng Nm 1917.

230

V. I. L - n i n

Bi ni chuyn vi binh s trong cuc mt-tinh

231

dn, v.v.. Chnh quyn nh nc trung ng phi l Quc hi lp hin thng nht cc X-vit a phng , hoc l mt Quc hi nhn dn, hoc l mt Hi ng cc X-vit, vn khng phi l tn gi. Khng phi l bn cnh st, khng phi l bn quan li v trch nhim trc nhn dn v ng bn trn nhn dn, khng phi l qun i thng trc tch ri khi nhn dn, m chnh l bn thn ton dn c v trang do cc X-vit tp hp li, chnh h phi qun l nh nc. chnh l ngi s thit lp c mt trt t cn thit. l chnh quyn s c cng nhn v nng dn khng nhng phc

tng m cn tn trng na.

Ch c chnh quyn , ch c bn thn cc X-vit i biu binh s v nng dn mi c th gii quyt mt vn v i l vn rung t, m khng dng li quan liu v khng v li ch ca bn a ch. Rung t khng th thuc v bn a ch. Cc y ban nng dn phi tch thu ngay lp tc rung t ca bn a ch, ng thi phi bo v chu o mi ti sn khng b h hng, v quan tm tng thm sn xut la m cc binh s ngoi mt trn c tip t kh hn. Ton b rung t phi thuc v ton dn v do cc X-vit i biu nng dn a phng x l. cho bn ph nng chnh chng cng l bn t bn khng th lm hi v la bp c c nng v bn nng, th h cn phi bn bc vi nhau, on kt li, t lin hp li mt cch ring bit, hoc l t chc ring nhng X-vit i biu c nng ca mnh. ng cho bn cnh st c phc hi; ng b mc chnh quyn nh n c v vic qun l nh nc cho bn quan li khng c ai bu ra, khng b ai cch chc v c tr l ng theo li t sn; hy thng nht li, hy on kt li, hy t chc nhau li, khng trng cy vo ai c, m ch trng cy vo tr tu v kinh nghim ca mnh, nh vy nc Nga mi c th tin nhng bc vng vng, u n

v chc chn gii phng nc nh v ton th loi ngi khi tai ha chin tranh cng nh ch p bc ca t bn. Chnh ph nc ta, mt chnh ph ca bn t bn, ang tip tc chin tranh v li ch ca bn t bn. Cng ging nh bn t bn c ng u l Vin-hem II, tn cp ng ngai vng, bn t bn tt c cc nc khc u tin hnh chin tranh chia li nhun ca bn t bn, thng tr th gii. Hng trm triu ngi v hu ht cc nc trn qu t u b li cun vo cuc chin tranh y ti c ; hng trm t t bn c u t vo cc x nghip "c nhiu li" mang li cho nhn dn cnh cht chc, i rt, ph sn, d man, v cho bn t bn nhng mn li nhun kch x, xu xa. Mun thot khi cuc chin tranh khng khip v k kt mt ha c tht s dn ch, mt ha c khng c tnh cht cng bc, th ch c mt cch l: chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Cng nhn v nng dn ngho khng h c li g trong vic bo v li nhun ca t bn v cp bc cc dn tc nhc tiu nn h c th thc s thc hin c ci m bn t bn ch ha sung, tc l chm dt cuc chin tranh bng mt nn ha bnh vng chc bo m quyn t do cho mi dn tc, khng tr mt dn tc no.
"S tht", s 30, ngy 12 thng T 1917 K tn: N. L-nin Theo ng bn ng trn bo "S tht"

232

233

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn 114

Vit u thng T 1917 ng ngy 6, 9 v 10 thng Nm (23, 26 v 27 thng T) 1917 trn bo "Ln sng", s 20, 22 v 23; in thnh sch ring, c rt gn, vo thng By 1917, do Nh xut bn "i sng v tri thc" xut bn Theo ng bn in trong cun sch xut bn nm 1917, c i chiu vi bn in trong cun sch xut bn nm 1918 v bn ng trn bo "Ln sng"

234

235

Li ta ln xut bn th hai Tp sch ny c vit vo u thng T 1917, trc khi ni cc lin hip thnh lp. T , bao ngy thng tri qua, nhng nhng c im c bn ca cc chnh ng ch yu biu l ra v c xc minh trong tt c cc giai on k tip ca cch mng: trong thi k "ni cc lin hip" c thnh lp ngy 6 thng Nm 1917, cng nh trong lc bn men-s-vch v bn x hi ch ngha - cch mng lin hip vi nhau hi thng Su (v thng By) 1917 chng li nhng ngi bn-s-vch, v trong thi gian Coc-ni-lp lm phn, cng nh trong thi k Cch mng thng Mi 1917 v sau cuc cch mng . Ton b tin trnh ca cch mng Nga chng minh tnh cht ng n ca s nhn nh v cc ng ch yu v v c s g i a i c p ca cc ng y. Gi y, s pht trin ca cch mng Ty u ch ra rng c y na, mi tng quan c bn gia cc ng ch yu cng vn th thi. Nhng ngi x hi - s-vanh tt c cc nc (ngoi ming th x hi ch ngha, m hnh ng th s-vanh), cng nh

236

V. I. L - n i n

237

phi Cau-xky c, phi Lng-gh Php v.v., ang ng vai tr ca bn men-s-vch v bn x hi ch ngha - cch mng.

N. L-nin
Mt-xc-va. Ngy 22 thng Mi 1918.
In nm 1918 trong cun sch: N. L-nin. "Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn", Nh xut bn "Ngi cng sn", Mt-xc-va

Theo ng bn in trong sch.

Trong cc trang sau y, ta th nu ra trc ht l nhng cu hi v nhng cu tr li quan trng nht, ri n nhng cu hi v nhng cu tr li t quan trng hn, nhng cu hi v nhng cu tr li ni ln c im ca tnh hnh chnh tr hin nay Nga v nhn nh ca cc ng v tnh hnh .

Hi:
1) Nga c nhng nhm chnh ng ch yu no?

p:
A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Cc ng v nhm hu hn bn dn ch - lp hin. B, (nhng ngi dn ch - lp hin). ng dn ch - lp hin (bn dn ch - lp hin, ng t do nhn dn) v cc nhm gn gi vi ng . C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nhng ngi dn ch - x hi, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng v cc nhm gn gi vi h. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). ng ny ng l phi gi l ng cng sn v hin nay gi l "ng cng nhn dn ch x hi Nga, on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng", hay thng quen gi l "nhng ngi bn-s-vch".

238

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

239

2) cc ng y i biu cho giai cp no? phn nh quan im ca giai cp no?

4) Hin nay cc ng y mun c c cu nh nc no?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Bn a ch - ch nng n v nhng tng lp lc hu nht trong giai cp t sn (trong bn t bn). B, (bn dn ch - lp hin). Ton b giai cp t sn, tc l giai cp ca bn t bn v nhng a ch t sn ha, ngha l tr thnh nhng nh t bn. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nhng tiu ch, tiu nng v trung nng, giai cp tiu t sn, v c b phn cng nhn chu nh hng ca giai cp t sn. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Nhng ngi v sn gic ng, nhng cng nhn lm thu v b phn nng dn ngho (na v sn) i theo h.
3) Thi ca cc ng i vi ch ngha x hi nh th no?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Mt ch qun ch lp hin; bn quan li v cnh st nm ton quyn. B, (bn dn ch - lp hin). Mt ch cng ha i ngh t sn, ngha l cng c nn thng tr ca bn t bn trong iu kin vn duy tr b my quan li c v cnh st c. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Mt ch cng ha i ngh t sn vi mt s ci cch cho cng nhn v nng dn. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Mt ch cng ha cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v.. Bi b qun i thng trc v cnh st; thay chng bng ton dn c v trang; vin chc khng nhng do tuyn c bu ra m cn c th b bi min, lng ca h khng c cao hn lng ca mt cng nhn gii.

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Hon ton th nghch, v ch ngha x hi e da n li nhun ca bn t bn v a ch. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Tn thnh ch ngha x hi, nhng cho rng ngh n ch ngha x hi v tin hnh ngay lp tc nhng bin php thc tin thc hin ch ngha x hi th cn sm. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Tn thnh ch ngha x hi. Cc X-vit i biu cng nhn v.v. phi tin hnh ngay nhng bin php thc t c th thi hnh c thc hin ch ngha x hi*.
* V cc bin php , xem nhng cu hi 20 v 22.

5) Thi i vi vic phc hi ch qun ch ca dng h R-ma-np nh th no?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Tn thnh, nhng hnh ng b mt v thn trng, s nhn dn. B, (bn dn ch - lp hin). Khi bn Gu-ts-cp c v mnh, th bn dn ch - lp hin tn thnh vic a em trai hay con trai ca Ni-c-lai ln lm vua, cn khi nhn dn bt u t ra mnh, th h phn i. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng), D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Tuyt i phn i mi s phc hi ca ch qun ch.

240

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

241

6) Thi ca cc ng i vi vic ginh chnh quyn nh th no? Theo cc ng th th no l trt t, th no l v chnh ph?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Nu Nga hong hay mt v tng dng cm no nm c chnh quyn, l thun theo Cha, l trt t. Ngoi ra l v chnh ph. B, (bn dn ch - lp hin). Nu bn t bn nm c chnh quyn, d l bng bo lc, th l trt t. Ginh ly chnh quyn chng li bn t bn, nh th l v chnh ph. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nu ch ring cc X-vit i biu cng nhn, binh s, v.v. nm ton b chnh quyn, th nh th s c nguy c v chnh ph. Tm thi c cho bn t bn nm chnh quyn, cn cc X-vit i biu cng nhn v binh s th ch cn gi ly "tiu ban lin h". D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Ton b chnh quyn phi duy nht thuc v cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, c nng, v.v.. Mi cng tc tuyn truyn, c ng v t chc hng triu v hng triu ngi phi lp tc hng ti mc ch y*.
7) C nn ng h chnh ph lm thi khng?

C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nn, nhng vi iu kin l n phi tn trng hip ngh k kt vi X-vit i biu cng nhn v binh s v tham d cc phin hp ca "tiu ban lin h". D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Khng nn; mc bn t bn c ng h n. Cn chng ta phi c h u n b cho ton th nhn dn tin ti ch lm cho X-vit i biu cng nhn, binh s, v.v. mt mnh nm c ton b chnh quyn.
8) Tn thnh mt chnh quyn duy nht hay tn thnh hai chnh quyn song song tn ti?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tn thnh chnh quyn duy nht ca bn t bn v a ch. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Tn thnh hai chnh quyn song song tn ti: X-vit i biu cng nhn v binh s "kim sot" Chnh ph lm thi. Ngh rng kim sot m khng c quyn hnh th c hiu lc hay khng, ngh nh th l c hi. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Tn thnh chnh quyn duy nht ca X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v., t di ln trn, trong ton quc.
9) C nn triu tp quc hi lp hin khng?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i nn ng h, v gi y, n l chnh ph duy nht c th bo v li ch ca bn t bn.

* Ph nhn mi chnh quyn nh nc, nh th gi l v chnh ph, nhng X-vit i biu cng nhn v binh s cng l mt chnh quyn nh nc.

A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Khng nn, v n c th lm tn hi n li ch ca a ch. Quc hi lp hin, nng dn rt c th quyt ngh tch thu ht thy rung t ca a ch. B, (bn dn ch - lp hin). Nn, nh ng khng nh ngy triu tp. Tho lun k hn vi cc gio s lut hc, v th nht, B-ben tng ni rng cc nh lut hc l

242

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

243

nhng nhn vt phn ng nht trn th gii, v th hai, kinh nghim ca tt c cc cuc cch mng dy rng s nghip t do ca nhn dn s tht bi khi ngi ta giao n cho cc gio s. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nn, v cn triu tp sm hn. Phi nh ngy triu tp; "tiu ban lin h", chng ti ni n hai trm ln v iu ri, v mai y, chng ti s ni li ln cui cng, tc ln th hai trm l mt. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Nn, v cn triu tp sm hn. Nhng ch c tng thm s lng v cng c c c l c l n g ca X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v., th mi m bo cho Quc hi lp hin c thnh cng v c triu tp; t chc v v t r a n g qun chng cng nhn l m bo duy nht.
10) Nh nc c cn c mt t chc cnh st theo kiu thng thng v mt qun i thng trc khng?

trang ton dn, lm cho nhn dn ha ln vo i dn cnh v qun i: bn t bn phi tr cng cho cng nhn trong nhng ngy phc v trong i dn cnh.
11) Nh nc c cn c mt i ng vin chc theo kiu thng thng khng?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i cn. Chn phn mi vin chc l con ci v anh em ca a ch v t bn. Vin chc vn phi l mt tng lp c c quyn, trn thc t khng th bi min c. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nu ra ngay mt vn m Cng x Pa-ri t ra mt cch thc tin th cha chc hp thi. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Tuyt i khng cn. Tt c cc vin chc v tt c mi i biu khng nhng phi c bu ra, m cn bt c lc no cng c th b bi min. Lng ca h khng c cao hn lng ca mt cng nhn gii. Thay th (dn dn) cc vin chc bng i dn cnh v cc phn i ca n.
12) S quan c cn do binh s bu ra khng?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Nht thit v tuyt i cn, v l m bo vng chc duy nht cho nn thng tr ca cc nh t bn; v trong trng hp cn thit, nh kinh nghim ca tt c cc nc dy chng ta, iu lm cho vic chuyn t ch cng ha quay tr li ch qun ch, c d dng rt nhiu. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Mt mt th c l l khng cn. Nhng mt khc, th thi hnh cc ci cch cn bn, liu c qu sm chng? V li, chng ti s cn ni ti iu "tiu ban lin h". D, ("nhng ng i bn-s-vch"). Tuyt i khng cn. mi ni phi tin hnh ngay lp tc v tuyt i vic v

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Khng. iu c hi cho a ch v t bn. Nu ngi ta khng th i ph vi binh s bng cch no khc, th tm thi phi ha cho h s ci cch y, nhng sau bi b ngay. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Cn. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Chng nhng cn bu ra s quan, m mi hnh ng ca cc s quan v cc tng lnh u phi do cc i biu c bit ca binh s kim tra.

244

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

245

13) Binh lnh t ng bi chc cp trn ca mnh th c li khng?

cuc chin tranh quc ch ngha ni chung; phn i h t t h y m i chnh ph t sn tin hnh cuc chin tranh y, k c Chnh ph lm thi nc ta; tuyt i phn i "ch ngha v quc cch mng" Nga.
15) Tn thnh hay phn i cc hip c quc t c tnh cht n cp (d nh bp cht Ba-t, phn chia Trung-quc, Th-nh-k, o, v.v.) do Nga hong k vi Anh, Php v.v.?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i c hi. Gu-ts-cp cm lm nh th. ng ta da dng n bo lc. Phi ng h Gu-ts-cp. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). C li, nhng khng r l nn bi chc trc ri sau mi n "tiu ban lin h", hay ngc li. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). C li v cn thit v mi mt. Binh s ch phc tng nhng ngi cm quyn c bu ln v ch t n t r n g nhng ngi y thi.
14) Tn thnh hay phn i cuc chin tranh hin nay?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i tn thnh, v cuc chin tranh em n cho cc nh t bn nhng mn li nhun kch s cha tng thy v a li cho h kh nng cng c nn thng tr ca mnh, bng cch chia r cng nhn v lm cho cng nhn chm git ln nhau. Chng ti s la di cng nhn bng cch gi chin tranh l chin tranh t v v tht ra l nhm lt Vin-hem. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Ni chung, chng ti phn i chin tranh quc ch ngha, nhng chng ti sn sng cho ngi ta la di mnh v sn sng gi s ng h cuc chin tranh quc ch ngha do chnh ph quc ch ngha Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp v ng bn tin hnh l "ch ngha v quc cch mng". D, ("nhng ng i bn-s-vch"). Tuyt i phn i mi

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Hon ton v tuyt i t n t h n h. Cn nh cng b cc hip c th khng th lm c, v t bn quc ch ngha Anh - Php v cc chnh ph Anh - Php khng cho php lm nh th, v v t bn Nga khng th l cho ton th cng chng bit nhng mu m bn thu ca n. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Phn i, nhng chng ti cn hy vng dng "tiu ban lin h" v mt s "chin dch" trong qun chng "nh hng" vo chnh ph ca bn t bn. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Phn i. Ton b nhim v l gii thch cho qun chng hiu rng, v phng din , nu t hy vng no vo cc chnh ph t bn, th l mt iu hon ton vin vng, rng cn phi chuyn chnh quyn vo tay giai cp v sn v nng dn ngho.
16) Tn thnh hay phn i thn tnh?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch lp hin). Nu thn tnh l do bn t bn c v Vin-hem, k cm u n cp ca chng tin hnh, th chng ti phn

246

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

247

i. Chng ti s khng phn i nu l do cc nh t bn Anh tin hnh, v h l ng minh "ca chng ta". Nu l nhng cuc thn tnh ca cc nh t bn nc ta dng li cng bc m gi li trong khun kh nc Nga nhng dn tc b Nga hong n dch th chng ti tn thnh v chng ti khng gi l thn tnh. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Phn i thn tnh, nhng chng ti cn hy vng c th lm cho ngay c mt chnh ph ca cc nh t bn cng phi "ha" t b thn tnh. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Phn i thn tnh. Ht thy mi li ha t b thn tnh do cc chnh ph t bn a ra ch l la bp. Phng php duy nht bc trn s la bp y l i gii phng cc dn tc b bn t bn ca nc mnh p bc.

18) Tn thnh hay phn i vic cc chnh ph t bn phi biu th ch ha bnh ca cc dn tc?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tn thnh, v kinh nghim ca phi x hi - s-vanh cng ha Php chng minh ht sc r rng rng c th la di nhn dn nh vy c: c th ni g cng c, nhng trn thc t, chng ti s gi li chin li phm m chng ti cp c ca bn c (thuc a ca chng), ng thi ot ca bn c cc chin li phm m chnh bn k cp y cp c. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha cch mng). Tn thnh, v chng ti ni chung vn cha mt nhiu hy vng v cn c m giai cp tiu t sn t vo cc nh t bn. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Phn i, v nhng ngi cng nhn gic ng khng nui mt hy vng no bn t bn c, v nhim v ca chng ti l gii thch cho qun chng hiu rng nhng hy vng y chng c cn c no c.
19) Ni chung c nn lt ht thy mi tn vua khng?

17) Tn thnh hay phn i "cng tri v nn t do"?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i tn thnh, v cng tri lm d dng cho vic tin hnh chin tranh quc ch ngha, tc l cuc chin tranh nhm quyt nh xem nhm t bn no s thng tr th gii. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Tn thnh, v lp trng sai lm theo "ch ngha v quc cch mng" y chng ti i n ch r rng l xa ri ch ngha quc t. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Phn i, v chin tranh vn l chin tranh quc ch ngha, do bn t bn ny lin minh vi bn t bn khc tin hnh, v li ch ca bn t bn.

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Khng, ni chung khng nn lt cc vua Anh, v cc vua ng minh khc; ch cn lt cc vua c, o, Th-nh-k, Bun-ga-ri, v thng c cc tn vua th li nhun ca chng ti s tng ln gp mi ln. C, (nhng ng i dn ch - x hi v x hi ch ngha cch mng). Cn quy nh "th t" v nht thit bt u lt

248

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

249

Vin-hem, cn i vi cc vua ng minh, th c th ch i. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Khng th quy nh th t cho cch mng. Cn gip ch ring nhng ngi cch mng tht s v phi lt ht thy mi tn vua trong tt c cc nc, khng tr nc no.

21) C th ch giao cho cc X-vit i biu nng dn quyn x l rung t v gii quyt ht thy mi vic nng thn ni chung khng?

20) Nng dn c nn chim ngay ton b rung t ca a ch khng?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). V lun nh th no cng khng nn. Phi i Quc hi lp hin. Sin-ga-rp gii thch rng nu bn t bn ginh ly chnh quyn ca Nga hong th l mt cuc cch mng v i v vinh quanh; nhng nu nng dn chim ly rung t ca a ch, th l mt hnh ng t tin1). Phi thnh lp nhng y ban ha gii, trong a ch v nng dn chim s lng ngang nhau v do cc vin chc ch ta, ngha l cng vn do nhng nh t bn v a ch ch ta. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Tt hn l nng dn nn ch Quc hi lp hin. D, ("nhng ng i bn-s-vch"). Phi chim ngay ht thy rung t; phi thng qua cc X-vit i biu nng dn m thit lp mt trt t nghim ngt nht. Phi tng cng sn xut la m v tht: binh s phi c cung cp y hn. Tuyt i khng th cho gia sc, nng c v.v., b tn hi.
1)

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). a ch v t bn ni chung chng li tnh trng ch c cc X-vit i biu nng dn nm ton b chnh quyn nng thn. Nhng nu tht s khng th trnh c cc X-vit y, th ng nhin iu tt nht l ch hn ch cc X-vit thi, v ph nng cng l nhng nh t bn. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Tm thi trong lc ny, c l c th ch ng khung thi, mc du "v nguyn tc", nhng ngi dn ch - x hi khng ph nhn l cn phi c mt t chc ring ca cng nhn nng nghip lm thu. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Khng th ch ng khung cc X-vit chung ca i biu nng dn, v ph nng cng l nhng nh t bn, bn ny bao gi cng c khuynh hng lm thit hi hay la di c nng, nhng ngi lm cng nht v nhng nng dn ngho. Cn phi thit lp ngay nhng t chc ring ca cc tng lp nng dn c trong lng cc X-vit i biu nng dn, c di hnh thc X-vit ring ca nhng i biu cng nhn nng nghip.
22) Nhn dn c cn phi nm ly cc t chc lng on ln nht v mnh nht ca bn t bn, cc ngn hng, cc xanh-i-ca ca bn ch xng, v.v. khng?

Xem tp ny, tr. 289.

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch lp hin). V lun trong tr ng hp no cng khng nn, v

250

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

251

nh th s c th lm thit hi n li ch ca a ch v t bn. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Ni chung, chng ti tn thnh chuyn giao cc t chc vo tay ton th nhn dn, nhng by gi m ngh n iu y v chun b lm iu y th cn sm. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Phi c h u n b ngay lp tc cc X-vit i biu cng nhn, cc X-vit i biu nhn vin ngn hng, v.v., nhm bt u thi hnh nhng bin php thc t c th c c v hon ton c th thc hin c, trc ht l hp nht tt c cc ngn hng thnh mt ngn hng quc gia, sau na cho cc X-vit i biu cng nhn c th gim st cc ngn hng v cc xanh-i-ca v, cui cng, quc hu ha cc ngn hng v xanh-i-ca y, ngha l bin cc ngn hng v xanh-i-ca y thnh s hu ton dn.
23) Hin nay cc dn tc cn c quc t x hi ch ngha no tin hnh v thc hin s lin minh anh em ca cng nhn tt c cc nc?

hp ht thy mi ngi: c nhng Sai--man, c nhng Pl-kha-np ln nhng ngi thuc "phi gia", ngha l nhng ngi dao ng gia ch ngha x hi - s-vanh v ch ngha quc t. Cng ln xn th "s thng nht" cng ln: s thng nht x hi ch ngha v i mun nm! D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Cc dn tc ch cn c mt Quc t tp hp nhng cng nhn thc s cch mng, c kh nng chm dt cuc chm git khng khip v y ti c gia cc dn tc, mt Quc t c th gii phng nhn loi khi ch t bn. Ch c nhng ngi (nhng nhm, nhng ng, v.v.) nh nh x hi ch ngha c Cc-l Lip-nch hin cn b cm t kh sai, ch c nhng ngi ht lng ht d u tranh chng c chnh ph n c m n h, c giai cp t sn n c m n h, c bn x hi - s-vanh n c m n h ln "phi gia" n c m n h th mi c th v phi thnh lp ngay Quc t cn thit cho cc dn tc.
24) C nn khuyn khch vic bt tay thn thin ngoi mt trn gia nhng binh s cc nc tham chin khng?

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Ni chung th mi Quc t x hi ch ngha u c hi v nguy him i vi t bn v a ch, nhng nu Pl-kha-np c, ngha l Sai--man, m ng tnh v tha thun vi Sai--man Nga, ngha l Pl-kha-np, nu h tm thy nhau nhng du vt ca lng tm x hi ch ngha, th c l chng ti, nhng nh t bn, chng ti phi hoan nghnh th Quc t ca nhng ngi x hi ch ngha y nhng nh x hi ch ngha ng v pha chnh ph n c h . C, (nhng ng i dn ch - x hi v x hi ch ngha cch mng). Cn phi c mt Quc t x hi ch ngha tp

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Khng nn. iu c hi cho li ch ca t bn v a ch, v vic bt tay thn thin c th gip cho nhn loi thot khi ch thng tr ca t bn v a ch mt cch mau chng hn. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nn. iu c ch. Nhng khng phi tt c chng ti u tin chc rng cn phi khuyn khch ngay vic bt tay thn thin y trong tt c cc nc tham chin.

252

V. I. L - n i n

Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn

253

D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Nn. iu c ch v cn thit. Tuyt i cn phi lp tc khuyn khch trong tt c cc nc tham chin, nhng nh bt tay thn thin gia nhng binh s t h u c c h a i nhm nc tham chin.

26) Nhng ngi lu vong c nn i qua nc c v Nga khng?

25) Nhng ngi lu vong c nn i qua nc Anh v Nga khng? 115

A, (hu hn bn dn ch - lp hin), B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i nn. Chng ti, nhng nh t bn, chng ti s mng thm nu nc Anh bt gi nhng ngi r rng l quc t ch ngha, nhng ngi chng chin tranh, thuc loi nh T-rt-xki; v nh lc s ch ca nhn dn, chng ti s gi mt bc in lch s cho chnh ph Anh ca bn t bn ngh lm n thng bo cho bit c phi xy ra v bt gi do mt s hiu lm ng bun khng? C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Nn. Nu nc Anh bt gi th chng ti s thng qua mt ngh quyt ht sc nghim khc phn i v s nu vn vi "tiu ban lin h". D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Tuyt i khng nn. Nc Anh s bt gi hoc s khng cho nhng ngi quc t ch ngha, nhng ngi chng chin tranh c i ra khi nc Anh. Bn t bn Anh khng khip s trc nhng bc in lch s v nhng ngh quyt phn i c tnh cht e da; l nhng con ngi thit thc. Cn phi lt bn t bn Anh, v chng ti tin tng vng chc rng cuc cch mng cng nhn ton th gii pht trin ln t cuc chin tranh quc ch ngha ton th gii, s lt bn chng.

A, (hu hn bn dn ch - lp hin) v B, (bn dn ch - lp hin). Tuyt i khng. Bi v, th nht, h c th v n ni mt cch hon ton an ton v nhanh chng. V th hai, l iu s nhc, l v o c, n xc phm ti tm hn nhn dn Nga chn chnh. Nu nhng k giu nh loi gio s t do ch ngha Mc-xim C-va-lp-xki khng dng cch no khc ngoi cch lin h vi nhng ngi quyn qu v thng qua chnh ph, d l chnh ph Nga hong, t chc vic trao i nhng ngi Nga b gi c vi nhng ngi c b gi Nga, th li l mt vic khc. Mu toan t chc vic trao i nh vy khng thng qua chnh ph m thng qua mt ngi x hi ch ngha cnh t no ca nc trung lp, th tht l ht sc v o c. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Tuyt i khng cho php c ng kch lit chng nhng ngi x hi ch ngha i qua c, nhng ngi m ngay nh y-ts, mt k ng h Pl-kha-np, cng khng nghi ng s thnh thc ca h. Nhng c nn i qua nc c hay khng th chng ti cha quyt nh. Mt mt, liu c nn bt u "chin dch" vch trn Mi-li-u-cp khng hay l nn ch i m xt xem nhn dn ta tm ti n chng no, nhn dn ta c th nghe theo s c ng kch lit ca t " ch Nga" n mc no. Mt khc, sau khi nc Anh bt gi T-rt-xki v sau bc in phn n ca Mc-tp, c l phi tha nhn rng cn phi i qua nc c. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Cn phi i qua nc c, nhng phi tun theo nhng iu kin sau y: 1) nhng ngi x hi ch ngha cc nc trung lp phi tin hnh m phn vi chnh ph quc v k ngh nh th

254

V. I. L - n i n

255

v chuyn i, vn tr nn r rng, cng khai, c th kim tra c y ; 2) nhng ngi v n ni phi bo co ngay lp tc cho Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s, ban chp hnh ny c a s binh s v cng nhn P-t-r-grt khng nhng tn nhim m cn knh n na.
27) Mu c no thch hp vi bn cht v tnh cht ca cc chnh ng khc nhau?

Mt li ni di v s ca bn t bn
Khng phi ch c cc bo ca bn t bn ni di v c ng kch lit chng t "S tht"; khng phi ch c t "Ngn lun" ganh ua v mt ny vi chnh t " ch Nga", l t bo m chnh n cng khng th khng khinh b. Hin gi chnh cc b trng trong chnh ph ca bn t bn cng ni theo ging li ca t " ch Nga". T "Ngn lun" hm nay nhc n nhng li ca b trng N-cra-xp tuyn b ngy 9 thng T Mt-xc-va, trong mt cuc hp ca ng dn ch - lp hin nh sau:
"Ngy nay, nhng li tuyn truyn dng bo lc vang ln i l Ca-men-n--xt-rp-xki, tht l kinh khng".

A, (hu hn bn dn ch - lp hin). Mu en, v y l bn Trm en thc s. B, (bn dn ch - lp hin). Mu vng, v y l mu c quc t ca nhng ngi cng nhn hon ton thnh tm phc v t bn. C, (nhng ngi dn ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng). Mu hng, v ton b chnh sch ca h l chnh sch nc hoa hng. D, ("nhng ngi bn-s-vch"). Mu , v l l c ca cch mng v sn ton th gii. Tp sch ny vit vo u thng T 1917. Nu ngi ta hi ti: ngy nay, sau ngy 6 thng Nm 1917, sau vic thnh lp chnh ph "mi", chnh ph lin hip, tp sch ny c li thi khng, th ti s p: Khng, v trn thc t, tiu ban lin h cn tn ti, n ch chuyn sang mt gian phng khc, gian phng chung ca cc ngi b trng. Du cho bn Tsc-np v bn Tx-r-t-li thay i phng, nhng chnh sch ca chng v chnh sch m cc ng ca chng thi hnh chng thay i g c.

Bt chc t " ch Nga", ngi b trng ni lo mt cch v s, la di nhn dn, gip sc cho bn tn st nhng li np ng sau chng v khng dm thng thn nu mt tn no, mt t bo no, mt din gi no, mt chnh ng no c. Ngi b trng thch dng nhng li bng gi mp m hy vng rng bit u c mt s ngi no s khng hiu c! Nhng bt c ngi no c kin thc v chnh tr cng u s hiu: ngi b trng ni n t "S tht", c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga, v n nhng ngi cng t tng vi t bo ny.

256

V. I. L - n i n

Mt li ni di v s ca bn t bn

257

Tha ngi b trng, ngi ng vin ca ng "t do nhn dn", ngi ni di ri. ng Gu-ts-cp tuyn truyn dng bo lc, e da trng pht binh s khi h bi chc bn ch huy ca h. T " ch Nga" t bo thn thin vi ng v l t bo st nhn ca bn "cng ha" st nhn tuyn truyn dng bo lc. T "S tht" v nhng ngi cng t tng vi n chng nhng khng tuyn truyn bo lc, m ngc li cn ni mt cch ht sc r rng, chnh xc v dt khot rng ton b trng tm cng tc hin nay ca chng ti l gii thch cho qun chng v sn hiu nhng nhim v v sn ca mnh, ch khng nh giai cp tiu t sn ang mc phi bnh cung nhit s-vanh. Tha cc ngi t bn, ngi Gu-ts-cp v ng bn, chng no cc ngi ch e da dng bo lc m thi, chng no cc ngi cha dng n bo lc, chng no cn c cc X-vit i biu cng nhn v binh s, chng no cc ngi cha thi hnh nhng li e da ca cc ngi i vi cc X-vit (nhng li e da m, chng hn, ng Uyn-tn, ngi cng tc ca Mi-li-u-cp v phng vin ca t "Times" ni chng p m g na), chng no cc ngi cha s dng bo lc i vi qun chng, th chng ti, nhng ngi thuc phi "S tht", tuyn b v nhc li rng chng ti coi cc X-vit i biu cng nhn v binh s l hnh thc chnh ph duy nht c th c c. u tranh m rng nh hng trong qun chng v sn, u tranh m rng nh hng trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s, gii thch nhng sai lm trong sch lc ca cc X-vit, gii thch tt c nhng ci ho huyn trong trng thi cung nhit s-vanh (= "ch ngha v quc cch mng") l sch lc ca chng ti, sch lc ca tt c nhng ngi thuc phi "S tht", sch lc ca ton ng chng ti, trong lc ny v cho n khi cc ngi, nhng nh t bn, cc ngi nm cc vin ch huy qun i trong tay, bt u

Ngi b trng N-cra-xp bit r iu lm, d ch l qua nhng trch dn m chnh t "Ngn lun" buc phi ng li. Ngi b trng bt chc t " ch Nga"; bng cch ni di, vu khng, hm hi, bng nhng li e da tn st, ngi mun ngn tr khng cho t do gii thch chn l. Tha cc ngi N-cra-xp, cc ngi s khng t c mc ch nh th u! Cng nhn v binh s mun bit s tht, mun hiu r cc vn chin tranh, ha bnh v t chc nh nc. V nht nh h s hiu r cc vn y.
Vit ngy 11 (24) thng T 1917 ng ngy 12 thng T 1917 trn bo "S tht", s 30 Theo ng bn ng trn bo

dng bo lc.

258

"Cng tri v nn t do"

259

"Cng tri v nn t do" 116

(D tho ngh quyt do ng on bn-s-vch trong X-vit i biu cng nhn son ra)

Ngh quyt ca X-vit i biu cng nhn v binh s v t th 4 "Cng tri v nn t do" Xut pht t ch cuc chin tranh hin nay l mt cuc chin tranh n cp quc ch ngha, tuy Nga chnh quyn chuyn sang tay Chnh ph lm thi t bn ch ngha nhng tnh cht ca cuc chin tranh ny khng v th m thay i cht no, cc hip c b mt ca cc cng quc ng minh cc hip c quyt nh mc ch tht s ca cuc chin tranh vn c hiu lc nh trc, xut pht t tnh hnh , X-vit i biu cng nhn v binh s ht sc kin quyt phn i ci gi l "cng tri v nn t do" v t chi ng h nh ca Chnh ph lm thi mun ko di cuc chin tranh ch c li cho giai cp t sn quc ch ngha. Nu cng nhn tt c cc nc trn th gii b phiu tn thnh cng tri do cc chnh ph t sn nc h pht hnh tin hnh cuc chin tranh quc ch ngha, th s khng th tm ra c mt li thot khi nhng cnh khng khip ca chin tranh v tt c nhng cu ni v tnh on kt anh em ca giai cp v sn ton th gii, v ch ngha quc t, v.v. u s tr thnh nhng cu ni hon ton gi nhn gi ngha. B phiu tn thnh cng tri ng thi li cng b nhng nguyn vng, nhng li tuyn b, nhng tuyn co, v. v.

tn thnh nn ha bnh khng c thn tnh, vic lm ch cho ta thy c bit r rng ton b s nguy hi ca ci tnh trng ni v lm khc nhau a Quc t II n ch tan v. Chng no quyn lc chnh tr v kinh t cha chuyn vo tay giai cp v sn v tng lp nng dn ngho, chng no mc ch chin tranh vn do li ch ca t bn quyt nh th chng cng nhn vn t chi khng ng nhng cng tri mi, nhng cng tri nhm chng li nn t do cch mng ca nc Nga, ch khng phi v nn t do . Trong khi tha nhn rng cung cp cho qun i mi th cn thit, cn phi c tin, trong khi khng mun cho nhng ngi anh em ca mnh phi chu thiu bnh m mt gi no, th ng thi X-vit i biu cng nhn v binh s cng cho rng bn t bn phi gnh chu cc khon chi ph cho cuc chin tranh t bn ch ngha, v bn chng kim c v tip tc kim c hng t rp qua cuc chin tranh , rng nhng khon tin cn thit ch c ly t ti ca bn t sn v bn a ch m thi.
Vit ngy 11 (24) thng T 1917 ng ngy 13 thng T 1917 trn bo "S tht", s 31 Theo ng bn ng trn bo

260

Chin tranh v Chnh ph lm thi

261

Chin tranh v chnh ph lm thi

...D sao chng ti cng buc Chnh ph lm thi t b thn tnh.

khng phi l nu ln nhng iu kin ha bnh, m ch nu ln nhng nguyn tc chung nhiu ln c cc chnh khch ca cc nc ng minh ca chng ta tuyn b. Theo cng c Lun-n, th phi c s ng ca cc nc ng minh ca chng ta, mi c th nh ra nhng iu kin ha bnh c. D ngi ta ngh th no v khu hiu "ha bnh khng c thn tnh", ngi ta cng khng th b qua nhng nguyn tc c tt c cc nc ng minh tha nhn: ti thng nht Ba-lan, c-m-ni-a, tha mn nhng nguyn vng dn tc ca nhng ngi Xla-v o ("Ngn lun", ngy 11 (24) thng

T 1917, s 83).

Din vn ca I-u. Xt-clp c ngy 4 thng T Cung in Ta-vrch.

...D ngi ta ngh th no v khu hiu "ha bnh khng c thn tnh", ngi ta cng khng th b qua nhng nguyn tc c tt c cc nc ng minh tha nhn...

Li tuyn b ca b trng B ngoi giao Mi-li-u-cp chc chn s c ng trn tt c cc bo ch nc ngoi v s tng cng tnh hiu chin c. Mi-li-u-cp gip bn quc c khch ng ch ngha s-vanh c, Mi-li-u-cp gip

Vin-hem II tin hnh "n cng" cuc chin tranh n cp.

Chng ta hy phn tch li tuyn b ca ng Mi-li-u-cp. Li tuyn b ca Chnh ph lm thi v mc ch chin tranh (cng chnh l li tuyn b m I-u. Xt-clp, do mt s hiu lm ng bun, coi l li tuyn b t b thn tnh) khng phi l nu ln nh Mi-li-u-cp ni nhng iu kin ha bnh, "m ch nu ln nhng nguyn tc chung nhiu ln c cc chnh khch ca cc nc ng minh ca chng ta tuyn b". Ni mt cch n gin, th iu c ngha l: vic t b thn tnh ch l mt cu ni hoa m, ch l "nhng nguyn tc chung", rt l li ni, li ni, li ni. Nhng li ni y, cc ng minh "ca chng ta" cng tuyn b nhiu lm ri. Cn nhng iu kin thc s ca "ha bnh", th li l mt vic hon ton khc. Mt chnh khch, Bi-xmc, nu ti khng lm, ni: c theo li cc nh ngoi giao, th ng "trn nguyn tc" c ngha l c tuyt: trn thc t. Mi-li-u-cp th cng th. "Trn nguyn tc", ng ta phn i thn tnh, nhng trn thc t, ng ta li tn thnh thn tnh, v do , tn thnh chin tranh "n cng".

Din vn ca P. Mi-li-u-cp ("Ngn lun", ngy 11 thng T).

Dn dn bn cm u Chnh ph lm thi bc l chnh sch thc s ca chng i vi chin tranh. Cng vi vic "t b" trn li ni cc cuc thn tnh, trong mt bn tuyn b ni ting, Chnh ph lm thi ni rng cc hip c "ca chng ta" vi cc chnh ph Anh v Php vn c hiu lc. Hai tun l tri qua, v chng ta c thy trong bo "Ngn lun", c quan ngn lun ca ng Mi-li-u-cp, b trng B ngoi giao: Li tuyn b ca Mi-li-u-cp
Trong khi lu li Mt-xc-va, P. N. Mi-li-u-cp, b trng B ngoi giao, tuyn b nh sau trong mt cuc hp ca ng vin ng t do nhn dn: Li tuyn b ca Chnh ph lm thi v mc ch chin tranh

262

V. I. L - n i n

Chin tranh v Chnh ph lm thi

263

Nhng cu ni hoa m cha phi l nhng iu kin ha bnh, ng Mi-li-u-cp tuyn b vi chng ta nh th. Vy iu kin ha bnh ca ng ta l nhng iu kin g? l nhng iu kin c quy nh trc trong cng c Lun-n. V ng ta gii thiu cho chng ta tham kho cng c . Nhng cng c (hip c) y do ai k kt? Do Nga hong Ni-c-lai II k kt vi bn t bn Anh v Php! Nh vy, nhng hip c do b l Nga hong k kt vn c hiu lc. Nh vy, chng ta ang tin hnh chin tranh v nhng hip c n cp , nhng hip c do b l Nga hong k kt vi bn ch ngn hng "ng minh". Xm chim Ba-lan v c-m-ni-a, xm chim o (ln ny, ng Mi-li-u-cp l i khng ni g n Cn-xtan-ti-n-pn), cng lnh ha bnh ca ng Mi-li-u-cp tm li l th . V li tuyn b mi y ca b trng ngoi giao Mi-li-ucp, cc lnh t phi a s trong X-vit i biu cng nhn s ni th no? H ch c nhn danh tiu ban "lin h" m "khin trch" Mi-li-u-cp v nhng li tuyn b ... Vy vic "Chnh ph lm thi t b thn tnh", mt vic m "d sao" I-u. Xt-clp v N. Ts-kh-t-d cng khin cho Chnh ph lm thi phi lm, th nay ra sao ri? Nga khng h c tnh trng hai chnh quyn song song tn ti. X-vit i biu cng nhn ch thi hnh mt s gim st c thin cm i vi Chnh ph lm thi thi. Theo tng thut ca bo ch, th hnh nh N. X. Ts-kh-t-d ni ti i hi qun s Min-xc117 nh th y. S gim st c thin cm a chng ta n ch nh th y! Nhng ng i gy ra chin tranh vn tip tc nhn danh nc Nga m pht ngn. Ngi ta la phnh cng nhn v binh s bng nhng cu chung chung v ha bnh khng c thn tnh, ng thi vn ngm ngm tip tc mt chnh

sch ch lm li cho mt nhm triu ph m chin tranh lm cho giu c. Cc ng ch cng nhn v binh s! Trong tt c cc cuc hp, cc ng ch hy c v lm sng t li tuyn b ca Mi-liu-cp m chng ti va nu ra! Cc ng ch hy tuyn b rng cc ng ch khng mun cht v nhng bn cng c (hip c) b mt do Nga hong Ni-c-lai II k kt v vn c Mi-liu-cp coi l thing ling!
"S tht", s 31, ngy 13 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

264

i theo vt chn ca t " ch Nga"

265

cng quc "ln" tham chin khc. Bn t bn c v tn u s ca chng l Vin-hem, tn cp ng trn ngai vng, u l bn quc tham tn cng nh bn t bn cc nc khc. Chng ti xin nhc li: mt ngi c kin thc d ch hiu nhng ngi bn-s-vch cht t thi cng khng th khng bit rng kin ca chng ti l th no. V ng Pl-kha-np bit rt r iu . ng ta bit rng tp sch ca Di-n-vi-p v L-nin "Ch ngha x hi v chin tranh"1), xut bn nc ngoi, cng c in bng ting c Thy-s v c b mt a vo nc c. V trong tp sch c ni ht sc r rng rng nc c theo ui mt cuc chin tranh n cp "cp bc nhng nc cnh tranh vi n"; rng nc c l "mt tn cp tr v mnh"; rng "bn quc ch ngha c trng trn xm phm nn trung lp ca nc B, cng nh trc kia cc nc giao chin lun lun lm nh th khp mi ni, v khi cn, th chng giy xo ln tt c nhng hip c v nhng li cam kt"; rng "Cau-xky iu ha mt cch v nguyn tc t tng c bn ca ch ngha x hi - s-vanh, tc l vic tha nhn bo v t quc trong cuc chin tranh hin ti, vi nhng s nhng b c tnh cht b ngoi i vi phi t"; rng "bn c hi ch ngha - s-vanh c i n mc i bi v phn bi cao hn bt k ni no khc". ng Pl-kha-np bit rt r iu , th nhng ng ta t h thp mnh n mc dng th on ca t "Thi mi" v ca t " ch Nga", ra sc miu t nhng ngi thuc phi "S tht" nh l nhng ngi thn c. Sau na, nho bng ch ngha Mc, ng Pl-kha-np bm ly vn : ai tuyn chin vi ai?
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 26, tr. 383 - 442.
1)

i theo vt chn ca t " ch Nga"

Nhng th on ca t " ch Nga" m ngay c bn dn ch lp hin cng t b mt cch khinh b th nay li c ngi ta bt chc ngy cng nhiu. Cc bn hy xem t "Thng nht" ca ng Pl-kha-np. Mun "vch mt" t "S tht", ng Pl-kha-np lin v ly lun cng th nht ca L-nin, dn ra mt cu ni rng, v pha nc Nga, cuc chin tranh vn l mt cuc chin tranh n cp, c tnh cht quc ch ngha, ri c hi:
"Th cn v pha c th sao? L-nin khng ni g n iu y c."

y, nguyn vn ng nh th y. c cu ln, ngi ta khng tin vo mt mnh na. C tht ng Pl-kha-np hon ton ri xung hng t "Thi mi" v t " ch Nga" chng? l iu hnh nh kh tin c, nhng s thc l nh th y. Ci v s ca ng Pl-kha-np v t ra ngoi mi gii hn. ng ta hiu rt r nhng sch bo ca nhng ng i bn-s-vch xut bn n c ngoi. ng ta bit rt r rng tt c nhng ng i bn-s-vch, khng tr mt ng i no, u tuyn b khng bit bao nhiu ln, trong cc bi din vn, trong cc bi bo v trong cc ngh quyt ca h, rng v pha c, chin tranh cng c cng mt tnh cht n c p, quc ch ngha, nh l v pha tt c cc

266

V. I. L - n i n

i theo vt chn ca t " ch Nga"

267

ng Pl-kha-np qun rng i vi nhng ngi mc-xt th chin tranh l s tip tc ca chnh tr m nhng chnh ph nht nh, i biu cho nhng giai cp nht nh, theo ui. Ni-c-lai II v Vin-hem II, c hai u i din cho cc giai cp phn ng v t bn ch ngha ca nc chng, c hai u theo ui, trong thi gian my chc nm gn y, mt chnh sch nhm cp bc cc nc ngoi, cp bc Trung-quc, bp cht Ba-t, chia nm x by Th-nh-k, l mt s thc. Nu ng Pl-kha-np c lt qua ch lt qua thi lch s ngoi giao v lch s chnh sch i ngoi trong thi gian my chc nm gn y, ng ta cng khng th khng nhn thy iu , ng ta cng khng c gan ph nhn iu . Cuc chin tranh hin nay do Ni-c-lai II v Vin-hem II tin hnh chnh l s tip tc ci chnh sch n cp , ci chnh sch quc ch ngha , gn cht vi t bn ngn hng ca hai nc. V nu chin tranh c tin hnh gia hai nhm tham tn v p bc chia nhau ca n cp c, quyt nh xem k no bp nght c nhiu dn tc hn, k no cp bc c nhiu hn, th vn xem ai l k bt u cuc chin tranh ny, ai tuyn chin, v.v., chng c ngha g v kinh t cng nh v chnh tr. Hon ton ging nh nhng phn t Pl-kha-np c, tc l bn Sai--man v ng bn, ng Pl-kha-np ri xung hng k s-vanh t sn tm thng nht, thng thng nht, khng mun bit (hay cha tng bit) rng chin tranh l s tip tc ca chnh tr, rng chin tranh v chnh tr gn lin vi li ch ca nhng giai cp nht nh, v cn phi xc nh xem nhng giai cp no tin hnh chin tranh, v ti sao li tin hnh chin tranh. Ni di in cung, v s, che y chnh sch n cp ca Ni-c-lai II, chnh sch m nhng tn Lvp v ng bn chng

sa i cht no c (chng xc nhn ngay c nhng hip c do Nga hong k kt!) tt c ci khn ngoan ca ng Pl-kha-np l nh th . Cng nhn gic ng v binh s gic ng s khng nghe theo li ni di y u.
"S tht", s 31, ngy 13 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

268

Khi lin minh ni di

269

truyn tnh trng v chnh ph", v lm nh th, tc l n t hi mnh, iu c bit r rng i vi bt c ngi no c suy ngh v iu mnh c c v nghe c.
..."Cuc i cch mng qut sch ton b t chc chnh quyn c...". Khng ng. Hon ton khng phi l ton b. "Chnh quyn ny ch c th c khi phc nh s bin i trong tm l nhn dn (theo ngha rng), hay ni cho ng hn, nh mt tm l mi, tm l tha nhn s cn thit phi c mt chnh quyn v ngha v phi phc tng chnh quyn y".

Khi lin minh ni di

C mt phng php ca bo t sn, lun lun v khp tt c cc nc t ra l phng php thng dng nht v c hiu qu "chc chn" nht. C ni di, c lm m ln, c ht ln, c lp li nhng iu di tr i, "th no cng vn cn li mt ci g ".
T "Ngn lun" vit: "L-nin lm m Cung in Ks-xin-xcai-a, ra sc lm m ln". Mt s t bo vit: "L-nin ng trn mi nh m ni trong cuc mt-tinh M-c-n".

R rng l iu di tr hin nhin, r rng l khi lin minh ni di hin nhin gia bn t bn vi cc ngi Pl-kha-np, Ts-r-va-nin v ng bn ang la v tnh trng v chnh ph. Trong khoa hc cng nh trong cch ni thng thng u c s xc nh, khng cn phi tranh ci g na, rng ch ngha v chnh ph l vic ph nhn nh nc trong thi k qu t ch ngha t bn ln ch ngha x hi. Theo ch ngha Mc th ch ngha x hi dn n s "tiu vong" ca nh nc; v bn Mi-li-u-cp, bn Pl-kha-np, bn Ts-r-va-nin, v.v. thng nht vi nhau trong vic ni di, khng th khng bit iu y. Nhng ngi thuc phi "S tht" hay L-nin c ph nhn s cn thit phi c nh nc hin nay khng? s cn thit phi c "t chc chnh quyn" khng? c ph nhn "ngha v phi phc tng chnh quyn" khng? Ngoi khi lin minh nhng k ni di y ra, th bt c ngi no c hiu bit u thy rt r l khng ph nhn. Bo "S tht" v L-nin u ni v lp i lp li ht sc r rng tt c chng ti u tuyt i tha nhn cn phi c nh nc v t chc chnh quyn, khng nhng trong lc ny, m c trong giai on lch s sau ny na, giai on qu t ch ngha t bn ln ch ngha x hi.

Nhng, tt c nhng ci u sai c. L-nin khng d cuc mt-tinh M-c-n. L-nin hon ton khng lm m , v ch trnh by mt bn bo co trc nhng ngi bn-s-vch v nhng ngi men-s-vch, v ch c ng mt vi bi ngn trong mt t bo nh, t "S tht" thi. Nhng k "ra sc lm m " chnh l bn t bn v bo ch ca chng; chng ra sc lm t v ngn cn khng cho ngi ta nghe c s tht, ra sc dng mt lot nhng li x v v la che lp tt c v cn tr khng cho ngi ta gii thch mt cch thc t. chnh l thc cht ca nhng m mu ca bn t bn hin nay, v c ca nhng ngi gi danh x hi ch ngha, nh ng Pl-kha-np, hon ton i theo bn t bn. Hm nay, trong bi x lun c bit "c tm quan trng quc gia", t "Ngn lun" li la phn i "vic tuyn

270

V. I. L - n i n

Khi lin minh ni di

271

Ch c khi lin minh ni di mi c th ph nhn hoc khng nhn thy iu y thi. Vn l ch: chng ti ngh vi nhn dn nn c "t chc chnh quyn" no? iu m chng ti ngh, khng phi l t chc chnh quyn c, khng phi l cnh st, khng phi l quan li, qun i thng trc, m l mt t chc chnh quyn mi X-vit

i biu cng nhn, binh s, nng dn, v. v..

Cc X-vit ny c ri, c cch mng lp ra ri, c mi ngi, k c chnh ph ca bn t bn, tha nhn l na chnh quyn ri. V chng ti ni ht sc r rng cc X-vit ny l hnh thc chnh ph cch mng duy nht c th c c. Cn g r rng hn th na khng? Mt khi l hnh thc "duy nht c th c c" th ch cn tin hnh cng tc gii thch thi, chng no cha c ai dng n bo lc chng li qun chng. Tt c nhng ngi thuc phi "S tht" u tha nhn "s cn thit phi c mt chnh quyn v ngha v phi phc tng chnh quyn y", v h ang tuyn truyn iu y cho nhn dn. Bn Mi-li-u-cp, bn Pl-kha-np, bn Ts-r-va-nin v ng bn ni di che y khng cho nhn dn thy r s tht; chng ni di khi phi ni n vn ch yu: vn tnh cht giai cp ca mt t chc chnh quyn ny hay ca mt t chc chnh quyn n. Thc cht vn l y. Nh t bn gi cc X-vit i biu cng nhn, v.v., l "v chnh ph", v t chc chnh quyn ny khng qung vo c nhn dn t trc v tuyt i ci ch ca bn t bn, m li bo m t do v trt t, ng thi bo m kh nng qu ln ch ngha x hi mt cch ha bnh v tun t. Chnh iu y v ch c iu y lm cho bn t bn

bt bnh, pht tc ln v ni gin. Do m sinh ra khi lin minh ni di. Do m c hng lot nhng li vu co v ting la gin d. Do m trong bi x lun ni trn, bo "Ngn lun" tin hnh mt s tuyn truyn tn st nhng kn o v che giu bng nhng li ni bng by, ku gi "s phn khng", ku gi t b thi "th ", "tiu cc", v.v.. Nu a s nhn dn i theo cc ngi, nu s lin minh gia cc ngi vi cc X-vit (lc ny chng ti cha chim c a s trong cc X-vit, chng ti tuyn b r rng iu y ri) m c vng chc, th cc ngi s st ci g, v sao cc ngi li ni di? Chng ti ch mun gii thch cho cng nhn v nng dn ngho thy c nhng sai lm trong sch lc ca h. Chng ti coi cc X-vit l chnh quyn duy nht c th c c. Chng ti tuyn truyn rng cn phi c chnh quyn v c ngha v phc tng chnh quyn y. Th th cc ngi s ci g? V sao cc ngi li ni di? Cc ngi s chnh l s tht. Cc ngi ni di lm tiu tan kh nng gii thch s tht, lm tiu tan bng cch gy ra nhng v tn st, bng cch vu co, bng cch dng bo lc v nhng iu ph bng. Mt s k th ch ca chng ta cng nhn ra iu . Hy c s ra ngy hm nay ca t "S nghip nhn dn"118, c quan ngn lun ca ng x hi ch ngha - cch mng, t bo c b trng K-ren-xki cng tc. Bo ny vit v Pl-kha-np, k ng minh trung thnh nht ca t " ch Nga" v ca t "Ngn lun" nh sau: "...chng ti quen thy nhng li l , thy phng php u tranh trn cc trang bo ca t " ch Nga". V thnh tht m ni, chng ti rt phin lng v au n khi thy nhng li l v phng php y trong cc bi bo ca nhng nh x hi ch ngha...". Chnh ngay nhng k ch ca chng ta cng vit nh th y.

272

V. I. L - n i n

273

Nhng ngi dn ch c lng tm dn ch tri dy vit nh th y. Ngi ta khng th hy vng lm cho bn Mi-li-u-cp, bn Pl-kha-np, bn Ts-r-va-nin h thn; nhng nu ngay c mt t bo c b trng K-ren-xki cng tc m cng gh tm gt b nhng th on ca Pl-kha-np, nhng th on s-vanh in cung, c tnh cht vu co hn h v l ci tn st, th chng ta c th ni: Nhng ai dng n nhng th on nh vy th u l nhng con ngi b i.

Mt s vch trn quan trng

Hm nay, chng ta c trong x lun ca t "S nghip nhn dn", t bo c b trng K-ren-xki cng tc ht sc cht ch, li tuyn b thng thn nh th ny: "theo nhng ti liu do nhng ngi m chng ti coi l c thm quyn v vn ny, cung cp cho chng ti, cho t "S nghip nhn dn", th bc thng ip ni trn" (tc l bc thng ip v s t b chnh sch thn tnh v bi thng) "cha c gi i". Nh vy l nhng ngi tham gia v nhng ngi ng h X-vit i biu cng nhn v binh s nhm khi h ni v ngh rng: "chng ti buc chnh ph t b thn tnh". Tha cc ng ch v ng bo! Hy c i c li li tuyn b m chng ti dn ra ca t "S nghip nhn dn", hy suy ngh v ngha ca n! Bi x lun vit tip:
"V, ph ha vi bn ng nghip hiu chin ca mnh Qung trng voc-tx-vai-a ang nhm ng v thm mun Cn-xtan-ti-npn v vng eo b, ng Gu-ts-cp tung ra, trong li ku gi qun i mt trn Ru-ma-ni, nhng khu hiu ni rng cn phi nh bi hon ton nc c v nc o...".

Vit ngy 13 (26) thng T 1917 ng ngy 14 thng T 1917 trn bo "S tht", s 32 Theo ng bn ng trn bo

Nu t "S nghip nhn dn" bit rng Mi-li-u-cp nhm ng v thm mun nhng t ai nh thn tnh, ti sao bo y li khng ni n iu y mt cch chi tit hn? S nghip ca nhn dn h chng buc t "S nghip nhn dn" phi pht biu rnh rt v thng thn hn hay sao?

274

V. I. L - n i n

275

Bi x lun kt thc bng vic ch ra ci "b phn hiu chin trong Chnh ph lm thi ca chng ta". Vy mt ln na xin hi: s nghip ca nhn dn h chng buc t "S nghip nhn dn" phi nu ln nhng tn ngi v s thc, nhng s thc v tn ngi hay sao?

Vit ngy 13 (26) thng T 1917 ng ngy 14 thng T 1917 trn bo "S tht", s 32 Theo ng bn ng trn bo

Ngn hng v b trng

N. N. P-crp-xki, cu b trng B ngoi giao v hin nay l ph ch tch U ban cng nghip - qun s trung ng tr thnh y vin trong Hi ng ca Ngn hng ngoi thng Nga. B tc V. N. C-cp-txp, cu ch tch Hi ng b trng, cng l mt y vin trong Hi ng ca ngn hng. Cc bo bui chiu ngy hm qua mang li cho chng ta ci tin vui y. Hm nay l b trng, ngy mai l ch ngn hng; hm nay l ch ngn hng, ngy mai l b trng. Hm nay hay ngy mai cng u l v "chin tranh n cng" c. Khng nhng Nga m khp mi ni c t bn thng tr cng u nh vy c. Chin tranh lm giu cho mt nhm ch ngn hng l bn ang nm c th gii trong tay. C th c ngi bo chng ti: P-crp-xki v C-cptxp lm b trng di ch c; nhng chng ta hin nay li ang sng trong mt nc Nga i mi kia m. Chng ti p li iu trn y bng cu hi ny: nhng b trng hin nay nh Gu-ts-cp, T-r-sen-c, C-n-va-lp ang tham gia (vi t cch gim c, c ng, ch nhn tht s) trong bao nhiu ngn hng?

276

V. I. L - n i n

277

Cc ng ch nhn vin ngn hng (nhn y xin nhc rng cc ng ch phi nhanh nhanh t chc ly cng on ca mnh), nu thu thp ti liu v vn ny v ng ln bo ch cng nhn th s l mt vic lm rt tt.
"S tht", s 32, ngy 14 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Gi cc binh s v lnh thy

Hi cc ng ch binh s! Hi cc ng ch lnh thy! Trong dp ti v 30 ngi lu vong khc i ngang qua nc c, cc bo ch t bn, t t "Ngn lun" n t " ch Nga", u m mt chin dch ni di v vu khng ht sc tr tro. Bo ch t bn ni di khng cht ngng ngng khi khng nh hay m ch rng chng ti c hng nhng n hu khng th dung th c hay nhng n hu c bit ca ci chnh ph c m chng ti coi nh mt chnh ph n cp v y ti li khng km tt c cc chnh ph t bn ang eo ui cuc chin tranh hin ti. Bn nh giu c "nhng lin h" vi bn quan li cao cp ca ch qun ch Nga hong, nh gio s t do ch ngha C-va-lp-xki, bn ca bn Mi-li-u-cp v ng bn, thng xuyn m phn vi chnh ph c, qua s trung gian ca chnh ph Nga ca Nga hong, thng lng trao i t nhn c ly t nhn Nga. Ti sao nhng ngi v u tranh chng Nga hong m lu vong nc ngoi li khng c quyn tin hnh khng thng qua chnh ph vic thng lng trao i ngi c ly ngi Nga? Ti sao chnh ph Mi-li-u-cp v ng bn li cm khng cho vo t Nga nh x hi ch ngha Thy-s Phri-tx

278

V. I. L - n i n

Gi cc binh s v lnh thu

279

Plt-ten, ngi i theo chng ti v k kt vi chnh ph c bn hip ngh v s trao i ny? Chnh ph ni lo khi tung tin n rng Plt-ten l bn ca bn c. l mt li vu khng. Plt-ten l bn ca cng nhn v l k th ca bn t bn t t c cc nc. Bn t bn ni lo khi tung tin n rng chng ti tn thnh vic k ha c ring r vi c, rng chng ti hi m hay mun hi m Xtc-khn vi nhng ngi x hi ch ngha c no ng v pha chnh ph nc h. l ni lo v vu khng. Chng ti khng h d v s khng d mt cuc hi m no vi nhng ngi x hi ch ngha thuc loi y. Chng ti coi nhng ngi x hi ch ngha ca bt c nc no m i gip bn t bn n c h tin hnh cuc chin tranh y ti c ny, l nhng k phn bi ch ngha x hi.

C h c nhng ngi x hi ch ngha no chng li bn t bn nc h, nh Cc-l Lip-nch, l ngi b chnh ph k cp c kt n kh sai, th mi l bn ca chng ti.
Chng ti khng mun k ha c ring r vi c, chng ti mun c ha bnh cho tt c cc dn tc, chng ti mun cng nhn tt c cc nc chin thng bn t bn tt c cc nc. Bn t bn Nga ni lo v vu khng chng ti cng nh bn t bn c vu khng Lip-nch. Bn t bn ni lo rng chng ti mun chia r v i lp cng nhn vi binh s. Khng ng! Chng ti mun cng nhn v binh s on kt vi nhau. Chng ti mun gii thch cho cc y vin trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s thy r rng cc X-vit cn phi nm ly t o n b chnh quyn nh nc. Bn t bn vu khng chng ti, t ra v lim s n ni khng mt t bo t sn no chu ng li bn bo co v cuc hnh trnh ca chng ti v bn ngh quyt ca Ban

chp hnh cng nhn v binh s, hai bn u c ng trn t "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s". Bt c ngi cng nhn no, bt c ngi binh s no cng u bit r X-vit i biu cng nhn v binh s ca mnh. Ngay ngy hm sau khi v ti t nc, chng ti bo co vi Ban chp hnh ca X-vit . Bo co ny ng trn bo "Tin tc"1), s 32. V sao khng mt t bo no ca bn t bn ng li bn bo co ny? Bi v cc bo y truyn b nhng li ni lo v vu khng, s rng bn bo co ca chng ti vi Ban chp hnh s lt mt n bn la bp ra. V sao khng mt t bo no ng li ngh quyt ca Ban chp hnh v bn bo co ca chng ti, ngh quyt ny c ng trn cng mt s bo "Tin tc" y? Bi v ngh quyt y vch trn nhng li ni lo ca bn t bn v ca bo ch ca chng, ng thi i chnh ph phi thi hnh nhng bin php nhm bo m s hi hng ca nhng ngi lu vong. T "Tin tc" ca X-vit c ng mt bn khng ngh phn i vic ngi Anh bt gi T-rt-xki; ng thi cng c ng bc th ca Du-ra-bp t co li ni lo ca Mi-li-u-cp119 v in bc in ca Mc-tp cng ni v vn ny. Hi cc anh em binh s v lnh thy! ng tin nhng li ni lo v vu khng ca bn t bn! Hy vch mt bn la bp l i khng ni g n s tht c cng b trn t "Tin tc"!
Vit khong t ngy 11 n ngy 14 (24 n 27) thng T 1917 In ln u nm 1925 trong Vn tp L-nin, t. IV

Theo ng bn tho

1)

Xem tp ny, tr. 143 - 146.

280

Chng bn ch trng tn st

281

Chng bn ch trng tn st
Gi cng nhn, binh s v ton th nhn dn P-t-r-grt 120 Hi ng bo! T " ch Nga", t bo do tn b trng Nga hong l Pr-t-p-pp sng lp nn, m ngay bn dn ch lp hin cng khinh b, ang c ng nhng v tn st chng li ng ta, chng li t "S tht", chng li cc ng ch L-nin v Di-n-vi-p ca chng ta, chng li Ban chp hnh P-tc-bua ca ng ta hin ng tr s ti Cung in Ks-xinxcai-a. Chng ti khng nhng c nghe m cn c c tin tc ni rng ngi ta e da s dng bo lc, dng bom, v.v.. Ngay t nhng ngy u ca cch mng, bn t bn i lt "cng ha", ra sc gieo rc s th hn gia cng nhn v binh s. Trc tin, chng vu cho cng nhn l mun cho qun i phi i. By gi, chng ang ra sc xi gic ngi ta chng li bo "S tht". Chng ti ku gi lng danh d ca cng nhn v binh s cch mng P-t-r-grt v chng ti tuyn b: Khng nhng chng ti cha bao gi, trc tip hoc gin tip, dng bo lc e da mt ai, m tri li, chng ti lun lun tuyn b rng chng ti c nhim v gii thch cc quan im ca chng ti cho ton th nhn dn, v chng ti coi X-vit i biu cng nhn v binh s, do tt c cng nhn v tt c binh s bu ra, l chnh ph cch mng duy nht c th c c.

Nhng ng ch thuc cc ng phi khc nhau i ngang qua c, ngay hm mi v nc, trnh mt bn bo co vi nhng ngi ng tin cy ca tt c cng nhn v binh s tc l: Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s. Ban chp hnh ny gm c Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Xc-b-lp, Xt-clp v nhiu ngi khc na. Cc ng ch! Nhng v lnh o y ca X-vit i biu cng nhn v binh s c nhiu im khng ng tnh vi cc quan im ca chng ti v vn t chc nh nc. H khng th hnh ng v tnh cm ring i vi chng ti. Th m Ban chp hnh lm g? H cng b ton vn bn bo co v cuc hnh trnh ca chng ti qua nc c trn t "Tin tc", s 32 ra ngy 5 thng T 1917. Bn bo co trnh by tt c nhng s kin v tn h nhng ngi x hi ch ngha ngoi quc thuc hai nc trung lp, Thy-s v Thy-in, nhng ngi ny thm tra cc bin bn ca chng ti. Ban chp hnh quyt ngh nh th no? N c ln n cuc hnh trnh ca L-nin v nhng ngi khc i ngang qua c khng, hay t nht, n c t ra bt bnh v vic khng?

Khng. Ban bin tp t "Tin tc" trnh by trong cng s

bo y ngh quyt ca Ban chp hnh nh sau:
"Sau khi nghe bo co ca cc ng ch Du-ra-bp v Di-n-vi-p, Ban chp hnh quyt nh phi lp tc ku gi Chnh ph lm thi v thi hnh nhng bin php cho php ngay tt c nhng ngi lu vong c tr v Nga, bt k chnh kin v thi ca h i vi chin tranh nh th no. Trong nhng ngy sp ti, chng ti s thng bo v kt qu m phn vi chnh ph. Ban bin tp."

Ai cng thy rng trong ngh quyt ny khng c ly mt ting no phn i L-nin v cc ng ch ca L-nin.

282

V. I. L - n i n

Chng bn ch trng tn st

283

y li c li cnh co i vi Chnh ph lm thi, li c quyt nh thi hnh nhng bin php chnh ph ny khng gy tr ngi cho vic tr v Nga. V sau , bc in ca Mc-tp v vic T-rt-xki b bt Anh chng t rng Mi-li-u-cp bt lc i vi Anh v Php, l nhng nc cm t nhng ngi x hi ch ngha quc t ch ngha nc h, hoc chng t rng Mi-li-u-cp khng mun thi hnh nhng bin php nghim chnh. Vic trao i t nhn c v Nga din ra hng chc ln trong thi gian chin tranh. Ngi ta em mt ngi o ra trao i ly C-va-lp-xki, y vin Hi ng nh nc, v.v.. Cc chnh ph nhiu ln t chc nhng cuc trao i i vi bn nh giu. V sao chnh ph hin thi li khng mun t chc mt cuc trao i i vi nhng ngi lu vong? Bi v chnh ph mun lm cho mt s chin s khng th tham gia hot ng cch mng c. Cn bo " ch Nga" v nhng t bo theo gt n nh t "Ngn lun" v "Thng nht" th ang lm g? Chng tip tc tin hnh vic hm hi, do xi gic nhng phn t lc hu hnh hung mt s ngi v khng ng c bn bo co ln ngh quyt ca Ban chp hnh!.. Tn h ca nhiu nh x hi ch ngha thm tra v tn thnh tng bc cuc hnh trnh ca nhng ngi lu vong, th c bo cho Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s bit. l cc nh x hi ch ngha Php L-ri- v Ghin-b, nh x hi ch ngha Thy-s Plt-ten, cc nh x hi ch ngha Thy-in Lin-ha-ghen (th trng thnh ph Xtc-khn), Cc-l-xn, Xt-rm, Nc-man, nh x hi ch ngha c Hc-t-stanh thuc nhm Cc-l Lip-nch, nh x hi ch ngha Ba-lan Brn-xki. Hnh vi ca bo " ch Nga", ca bo "Ngn lun" v bo "Thng nht" l s ng la vi nhng lc l ng

en ti ang e da dng bo lc, tn st v bom n. Cc ng ch binh s v cng nhn! Chng ti nhc cc ng ch phi cnh gic i vi cc ngi bo " ch Nga", bo "Ngn lun" v bo "Thng nht", v chng ti tuyn b mt ln na: chng ti tn thnh vic gii thch cho ton th nhn dn hiu r quan im ca tt c cc ng phi; chng ti tn thnh ch trng tn trng X-vit i biu binh s v cng nhn. Nu Chnh ph lm thi, nu t "Ngn lun", nu ng Pl-khanp u bt bnh v hnh vi ca Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s, th ti sao h li khng cng khai tuyn b iu ? Ti sao h li khng i xt li? Ti sao h s ng li bi m bo "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s" ng trong s 32? V sao? V h mun gieo rc s ri lon! Nu bo lc c s dng di hnh thc ny hay hnh thc khc, th chng ti quy trch nhim cho nhng bin tp vin v cng tc vin ca bo " ch Nga", bo "Ngn lun", bo "Thng nht", v.v., l nhng t bo c gan khng ng bn bo co v ngh quyt ca Ban chp hnh, v tin hnh vic hm hi m mui. Bo "S nghip nhn dn" l bo c b trng A. Ph. K-ren-xki cng tc cht ch, nhn xt rng nhng th on ca cc t bo ni trn gip bn st nhn ("S nghip nhn dn", s 23). Bn Mi-li-u-cp, bn Am-phi-t-a-t-rp, bn Pl-kha-np v ng bn nn hiu rng: nu hnh ng hm hi ca chng dn n vic dng bo lc th bo lc trc tin s quay tr li chng li bn thn chng. o s tuyn truyn ca bn ch trng tn st! o bn trm hm hi v di tr ang che giu nhng ngh quyt ca Ban chp hnh i! Hi cc ng ch binh s v cng nhn! Cc ng ch s khng cho nhng hnh vi tn st lm lu m t do ca

284

V. I. L - n i n

285

nhn dn! Cc ng ch s t kt qu trong vic lm cho ngi ta phi tn trng nhng ngh quyt ca X-vit i biu binh s v cng nhn ca cc ng ch!.

Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga Ban chp hnh ng b P-tc-bua ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga
Vit ngy 13 hay 14 (26 hay 27) thng T 1917 ng ngy 15 thng T 1917 trn bo "S tht", s 33 Theo ng bn ng trn bo

Hi ng bo! Hy nhn r nhng th on Ca bn t bn Tt c cc nc Trn th gii! 121

Bi x lun bo "Ngn lun" hm nay kt thc bng nhng li sau y:
"Chnh ph c ang ra sc duy tr s thng nht ni b c v chia r cc cng quc ng minh. Nhng ngi thuc phi "S tht" nc ta th tm mi cch ph hoi s thng nht ca nc Nga cch mng v xi gic chnh ph Nga chng nhng chnh ph ng minh Anh v Php. Chng ta h chng c quyn ni rng nhng "ngi c phch" ca L-nin ang hot ng cho phn Bt-man-Hn-vch v Vin-hem II hay sao?"

Khng, cc ngi t bn , cc ngi khng c quyn ni nh vy c. Chng nhng chng ti khng duy tr s thng nht ni b c, m tri li, chnh chng ti, nhng ngi thuc phi "S tht", v ch c chng ti mi l nhng ngi ph hoi s thng nht y. l mt s tht m khng c li ni di no ca cc ngi t bn Nga c th che giu ni. S tht l: chng ti, nhng ngi thuc phi "S tht", v ch c chng ti mi i nhng ngi x hi ch ngha c phi on tuyt hn v on tuyt ngay lp tc vi bn Pl-kha-np c, ngha l bn Sai--man, v vi "phi gia" c, ngha l vi nhng k ng nghing khng

286

V. I. L - n i n

Hi ng bo! Hy nhn r nhng th on ca bn t bn

287

dm t mnh kin quyt on tuyt v nguyn tc vi bn Sai--man. S tht l: chng ti, nhng ngi thuc phi "S tht", v ch c chng ti mi ch trng ch thng nht vi hai nhm x hi ch ngha c m thi (nhm "Xpc-ta-ct" v nhm "Chnh tr cng nhn") cc nhm ny tn thnh chnh sch ca Cc-l Lip-nch, ngha l mt chnh sch nhm ph hoi s thng nht ni b c. Chnh sch ca Cc-l Lip-nch l ph hoi trn thc t, ch khng phi trn li ni, "s thng nht ni b" ca t bn vi cng nhn c. Nhn thc c r rng rng bn t bn c v Vin-hem ca chng l nhng tn quc ch ngha, tc l bn k cp, Cc-l Lip-nch ngay t lc y (thng Chn 1915) gi cho Hi ngh Xim-mc-van mt bc th, nhng bc th ny khng c cng b, v lc y Lip-nch vn cn hot ng cng khai. Nhng tt c nhng ai d Hi ngh Xim-mc-van cng u bit bc th y122. Trong bc th y c li ku gi: khng nn nh chin trong nc, m phi tin hnh ni chin. Ngi bn cng ch hng vi chng ti, Cc-l Lip-nch tuyn truyn "s thng nht ni b" c nh th y. chnh l iu m chng ti tuyn truyn trong bn dch ra ting c tp sch ca phi "S tht" (do Di-n-vi-p v L-nin vit) "Ch ngha x hi v chin tranh"1). V Cc-l Lip-nch khng phi ch c ni nh th m cn hnh ng nh th na. Trn din n ca ngh vin c, ng ku gi binh s quay sng chng li chnh ph c ca h, ri ng li xung ng biu tnh v pht truyn n cch mng: " o chnh ph". Cc-l Lip-nch, ng i ng h chnh sch ca phi "S tht" chng ta, "ra sc duy tr s thng nht ni b
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xcva, t. 26, tr. 383 - 442.
1)

c" nh th y. Chnh v vy m gi y ng ang cht dn cht mn trong nh t kh sai. V th l khng phi ch c bo ch ca bn t bn c cng khai gi Cc-l Lip-nch l phn bi, l bn nc, m ngay tt c bo ch ca bn Pl-kha-np c cng t nhiu cng khai buc ti ng l phn bi hay l v chnh ph. Trong tt c cc nc, bn t bn a ra khng bit bao nhiu li di lo v vu co, nguyn ra v gn ti phn bi cho nhng nh x hi ch ngha hnh ng nh Cc-l Lip-nch c v nh nhng ngi thuc phi "S tht" Nga, ngha l nhng ngi ph hoi "s thng nht ni b" gia cng nhn vi bn t bn trong mi nc, vi bn Pl-kha-np trong mi nc v bn "phi gia" trong mi nc, v thc hin s thng nht ca cng nhn tt c cc nc nhm chm dt cuc chin tranh quc ch ngha c tnh cht n cp v tc ot, nhm gii phng ton th nhn loi khi ch t bn. c, bn t bn hm hi Cc-l Lip-nch v bn hu ca ng, coi h l phn bi. c, ng ch Cc-l Lip-nch ca chng ta nhiu ln cng b e da a ra cho m ng t xt x. Ngay c a-vt, mt tn Pl-kha-np c, mt phn t x hi s-vanh, cng ni n iu y. Nga, bn t bn hm hi nhng ngi thuc phi "S tht", coi h l phn bi. Anh, bn t bn hm hi Ma-clin, mt gio vin nhn dn Xct-len, coi ng l phn bi, v cng lm cho ng cht dn cht mn trong nh t kh sai v phm cng mt ti, tc l ti "phn bi" nh Cc-l Lip-nch v nhng ngi thuc phi "S tht" chng ti. Php, chnh ph ca bn t bn cng ha cm t Cngtng, ngi Php, v Ra-p, ngi Nga, v cc ng y cho in nhng truyn n: "chng ta hy dng sc mnh ginh ly ha bnh". Cc ngi thuc bo "Ngn lun", cc ngi b tr ng,

288

V. I. L - n i n

289

cc ngi c chn trong chnh ph cch mng! Cc ngi hy a chng ti, nhng ngi thuc phi "S tht" i y kh sai i hoc l hy ku gi nhn dn Nga a chng ti i y kh sai i! Lm nh vy, thc t l cc ngi s bt chc c chnh sch ca nc Anh t bn ch ngha "ng minh" (ca Nga hong Ni-c-lai II, v hn ta k kt hip c ng minh!), l nc a i y nhng phn t thuc phi "S tht" Anh. o "s thng nht ni b" ca cng nhn vi bn t bn tt c cc nc, v "s thng nht" y v ang lm cho nhn loi phi chu nhng thm ha ca mt cuc chin tranh n cp quc ch ngha, tin hnh v li ch ca bn t bn! S thng nht ca nhng ngi x hi ch ngha v cng nhn tt c cc nc, nhng ngi khng nhng ch ang ng tnh vi Cc-l Lip-nch trn li ni, m cn thc hnh mt chnh sch nh th chng bn t bn nc mnh, mun nm!
Vit ngy 14 (27) thng T 1917 ng ngy 15 thng T 1917 trn bo "S tht", s 33

"Tha thun t nguyn" gia a ch v nng dn ?

Sau y l nguyn vn bc in ca b trng Sin-ga-rp, ng hm nay trn t "Ban ngy"123, m hm qua bi x lun trong t bo ca chng ti ni n:
"Sau khi c bit quyt nh ca y ban Ra-nen-bua v vic gieo trng, ti cho rng trch nhim ca ti l phi tuyn b rng khng th dung th c vic cc a phng t gii quyt ly vn rung t, khng tun theo lut php chung cho ton quc. Nhng hnh ng t tin nh th s gy tai ha cho quc gia v lm cho s nghip ca t do lm nguy, v gy ra s phn tranh. Vic gii quyt vn rung t theo lut php l thuc quyn ca Quc hi lp hin. Hin nay, cc phng ha gii v vn rung t s c thnh lp cc a phng bn cnh cc y ban lng thc ca tng thc hin s tha thun t nguyn gia ngi cy rung v in ch. Vic thu t b hoang cng ang c khn cp nghin cu. tn trng quy nh chung, ti ngh phi tun theo nhng quyt nh ca Chnh ph lm thi v ng t tin t ra nhng ci c v nh l lut php".

Theo ng bn ng trn bo

C th no coi l "dn ch", l "t do ca nhn dn" khi m nng dn l nhng ngi r rng, hin nhin chim i a s trong dn c li khng c quyn ra ngh quyt v thc hin ngh quyt , m li phi ch "s tha thun t nguyn" gia in ch v ngi cy rung ?

Mt in ch chim 2 000 -xi-a-ti-na rung t, cn ba trm gia nh nng dn th ch c 2 000 -xi-a-ti-na

rung t. Tnh hnh chim hu rung t Nga, trn i th,

290

V. I. L - n i n

291

l nh vy y. Ba trm nng dn phi i s tha thun "t nguyn" ca ch mt tn a ch!! Th c ng khng, cc ng ch binh s?

Vit ngy 14 (27) thng T 1917 ng ngy 15 thng T 1917 trn bo "S tht", s 33 Theo ng bn ng trn bo

Mt ting ni trung thc Trong bn hp xng Ca bn vu khng

"T bo nh"124 hm nay c ng li ku gi ca mt nhm binh s thuc i -t qun y tin phng th 4 gi cho tt c cc ng ch trong qun i, v i m cuc iu tra v cc tnh tit ca cuc hnh trnh ca L-nin v nhng ngi khc na i ngang qua nc c. l mt ting ni trung thc ni bt ln gia hng lot nhng li di tr hn h, nhng li vu khng nh bn v nhng li c ng tn st. Thc ra, mi cng dn u c quyn v c ngha v i m cuc iu tra v bt c mt s kin no c ngha x hi. chnh l thi trung thc ca nhng con ngi trung thc, ch khng phi l thi ca nhng bn ch trng tn st. V cng l thi m L-nin v tt c nhng ngi thuc cc ng phi khc nhau cng v nc vi L-nin, lp tc biu l ra ngay hm va v n nc nh. H trnh vi Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s mt bn bo co v cuc hnh trnh ca h1), v trong , h nu tn h nhng nh x hi ch ngha ca hai nc trung lp, Thy-s v Thy-in, nhng ngi k bin bn v cuc hnh trnh sau khi xem xt tt c cc vn kin. Trong Ban chp hnh X-vit c Ts-kh-t-d,
1)

Xem tp ny, tr. 143 - 146.

292

V. I. L - n i n

293

Tx-r-t-li, Xc-b-lp, Xt-clp v my ngi khc na. Cc v ny quyt nh cng b ln t "Tin tc" c bn bo co ln bn ngh quyt ca Ban chp hnh. Sau khi nghe bn bo co ny, c quyt ngh nh sau: "Sau khi nghe bo co ca cc ng ch Du-ra-bp v Di-n-vip, Ban chp hnh quyt nh phi lp tc ku gi Chnh ph lm thi v thi hnh nhng bin php cho php ngay tt c nhng ngi lu vong c tr v Nga, bt k chnh kin v thi ca h i vi chin tranh nh th no". C bo co, c ngh quyt u c cng b trn t "Tin tc ca X-vit", s 32, ngy 5 thng T 1917. Khng ng li bn bo co v ngh quyt ni trn, m li i c ng tn st, nh th c phi l hnh ng trung thc v hp l khng? Cc ng ch trong i -t qun y tin phng th 4, khng tho lun nhng iu ng trn t "Tin tc" m vi "mt st" nhng ngi v nc, chi bi h l "phn bi", "chi ra" h v dng nhiu li x v khc i vi h, cc ng ch y lm nh vy c ng khng? h chng phi, chnh l tnh trng v chnh ph, chnh l ku gi khng tn trng nhng y vin ca Ban chp hnh, do cng nhn v binh s bu ra, sao?

Hi ngh i biu ng b ton thnh p-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (B) nga125

Ngy 14 - 22 thng T (27 thng t - 5 thng nm) 1917
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh i biu ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga hp hi thng T 1917"; d tho ngh quyt v chin tranh in nm 1927 trong Ton tp ca V.I. Lnin, xut bn ln th 2-3, t. XX; tng thut trn bo bn bo co v tnh hnh hin nay v ngh quyt v thi i vi Chnh ph lm thi v v cuc bu c th chnh, cng b ngy 8 thng Nm (25 thng T), 1 thng Nm (18 thng T) v 15 (2) thng Nm 1917 trn bo "S tht", s 40, 35 v 46. Theo ng bn nh my bin bn; d tho ngh quyt v chin tranh theo ng bn nh my c V. I. L-nin sa li; tng thut trn bo bn bo co v tnh hnh hin nay v ngh quyt v thi i vi Chnh ph lm thi v v cuc bu c th chnh theo ng bn ng trn bo "S tht".

Vit ngy 14 (27) thng T 1917 ng ngy 15 thng T 1917 trn bo "S tht", s 33 K tn: N. L-nin Theo ng bn ng trn bo

294

295

1 Bo co v tnh hnh hin nay V v thi i vi Chnh ph lm thi ngy 14 (27) thng t
1

Bin bn Chng ta xc nh trc ng li chnh tr mt cch r rng hn cc ng khc rt nhiu, ng li c n nh r trong cc ngh quyt. Cuc sng t chng ta trc mt tnh th hon ton mi. Sai lm chnh m nhng nh cch mng mc phi, l c nhn v pha sau, nhn v nhng cuc cch mng c. Cuc sng li ang em li rt nhiu yu t mi cn phi c a vo tin trnh chung ca cc s bin. Chng ta xc nh mt cch hon ton ng nhng ng lc ca cch mng. Cc s bin chng thc rng nhng lun im bn-s-vch c ca chng ta l ng, nhng iu khng may ca chng ta l c nhng ng ch c mun vn l nhng ngi bn-s-vch "c". Trc y, phong tro qun chng ch bao gm c giai cp v sn v nng dn m thi. Giai cp t sn Ty u th lun lun chng li cch mng. Tnh hnh chng ta vn thng quen thy trc y l nh th . Nhng hin nay tnh hnh khc i ri. Cuc chin tranh quc ch ngha chia r giai cp t sn chu u, v kt qu l bn t bn Anh - Php, do mc ch quc ch ngha ca chng, tr thnh nhng ngi ng h cch mng Nga. Bn t bn Anh ng l thng mu vi Gu-ts-cp, Mi-li-u-cp v bn ch huy qun s cao cp. Bn t bn Anh - Php ng v pha cch mng. Bo ch chu u ni n hng lot trng hp phi vin

296

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

297

Anh v Php i m phn vi "nhng nh cch mng" thuc loi nh Gu-ts-cp. Cch mng c mt ngi bn ng minh bt ng. Cho nn n din ra mt cch khng ai ng ti c. Chng ta c ng minh, chng nhng l giai cp t sn Nga, m c cc nh t bn Anh - Php na. Khi ti bn ti iu trong mt bi thuyt trnh nc ngoi1), th mt ngi men-s-vch ni vi ti rng nh vy l trc kia chng ta lm, v theo kin ng ta, ha ra l cn c giai cp t sn cch mng thnh cng. Ti tr li anh ta rng iu "cn" ch l cho cch mng ginh c thng li trong vng tm ngy m thi. Trc cch mng, chnh Mi-li-u-cp tng tuyn b rng nu c phi qua con ng cch mng mi ginh c thng li, th hn s khng mun c thng li . Khng nn qun nhng li ni y ca Mi-li-u-cp. Nh vy l cch mng, trong giai on u ca n, din ra mt cch khng ai ng ti. i vi cu hi v kh nng "bo v t quc", nhng ngi bn-s-vch tng tr li l: nu cch mng t sn - s-vanh ginh c thng li ("Ngi dn ch - x hi", s 47) th trong trng hp , khng c bo v t quc2). Tnh cht c o ca tnh hnh hin nay l ch c hai chnh quyn song song tn ti. nc ngoi, ni m hin nay khng c mt t bo no t hn t "Ngn lun", ti c, ni m bo ch t sn Anh - Php ang ni rng Chnh ph lm thi ang nm c ton quyn, cn X-vit i biu cng nhn v binh s ch l mt "m hn n", th khng ai c c quan nim chnh xc v hai chnh quyn song song tn ti c. Ch c y, ngay trong nc ta, chng ta mi bit c rng X-vit i biu cng nhn v binh s nhng chnh quyn cho Chnh
Xem tp ny, tr. 89-90. Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 64.
2) 1)

ph lm thi. X-vit i biu cng nhn v binh s l chuyn chnh ca giai cp v sn v binh s; m binh s th a s li l nng dn. Cho nn chnh l chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn. Nhng "nn chuyn chnh" tha hip vi giai cp t sn. V ch ny cn thm tra li ch ngha bn-s-vch "c". Cc din c to nn hin nay ch r rng chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn v chnh quyn ca giai cp t sn ang xen k nhau. Tht l mt hnh th c o l thng. Ngi ta cha tng thy c cuc cch mng no m trong , cc i biu ca giai cp v sn cch mng v ca nng dn cch mng, khi nm v kh trong tay, li i k kt lin minh vi giai cp t sn, v khi nm c chnh quyn li i nhng chnh quyn cho giai cp t sn. Giai cp t sn c sc mnh ca t bn v sc mnh ca t chc. C iu nn ngc nhin na l cng nhn tuy nhin cng t ra kh c t chc. Cch mng t sn nc Nga c hon thnh ri, v chnh quyn trong tay giai cp t sn. ch ny, "nhng ngi bn-s-vch c" bc li rng: "cch mng t sn cha hon thnh, v cha c chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn". Nhng X-vit i biu cng nhn v binh s li chnh l nn chuyn chnh . Phong tro rung t c th pht trin theo hai cch. Nng dn chim ly rung t m khng n ra cuc u tranh gia giai cp v sn nng thn v nng dn kh gi. Nhng kh nng t chc chn, v cuc u tranh giai cp khng ch i. By gi m lp li nhng iu chng ta tng ni hi nm 1905, v khng ni n u tranh giai cp nng thn, th tc l phn bi s nghip ca giai cp v sn. Ngay hin nay, trong nhng ngh quyt ca mt s i hi nng dn, ta thy xut hin t tng cho rng cn phi ch Quc hi lp hin gii quyt vn rung t, l thng li ca tng lp nng dn kh gi ng theo bn dn ch - lp hin. Nng dn hin nm ly rung t.

298

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

299

Bn x hi ch ngha - cch mng km h li, khuyn h hy ch Quc hi lp hin. Cn phi gn lin yu sch ginh ngay lp tc rung t vi vic tuyn truyn thnh lp cc X-vit i biu c nng. Cch mng dn ch - t sn c hon thnh ri. Cng lnh rung t phi c thc hin theo mt phng thc mi. Cuc u tranh ca bn t hu ln v bn t hu nh ginh chnh quyn hin ang xy ra y, cng s din ra nng thn. i vi nng dn, ch c rung t khng thi th vn cha . S nng dn khng c nga tng ln rt nhiu. Lc ny, chng ta l nhng ngi duy nht ang lm cho cch mng rung t pht trin bng cch khuyn nng dn hy ginh ngay ly rung t. Cn phi ginh ly rung t mt cch c t chc. Khng c lm h hng ti sn. Nh vy, phong tro rung t ch l mt d kin, ch cha phi l hin thc. Nhim v ca nhng ngi mc-xt l gii thch cho nng dn hiu r cng lnh rung t; trng tm ca n th phi chuyn vo X-vit i biu c nng. Nhng chng ta cn phi chun b l nng dn c th lin hip vi giai cp t sn, nh X-vit i biu cng nhn v binh s lm. Vy cn phi pht trin phong tro rung t hn na. L t nhin l nng dn kh gi s nghing v giai cp t sn, v Chnh ph lm thi. H c th cn hu hn Gu-ts-cp. Chnh quyn t sn lc ny ginh c thng li. a v kinh t ca nng dn lm cho h tch khi a ch. Ci m nng dn ang cn n, khng phi l quyn s hu rung t. H cn c cc X-vit i biu c nng. Nhng ai khuyn nng dn ch i Quc hi lp hin th nhng ngi la gt nng dn. Nhim v ca chng ta l lm cho ng li giai cp thot ra khi vng bn tiu t sn: giai cp t sn tin hnh cng vic ca mnh rt ti, ha hn mi chuyn, nhng trn thc t th vn thi hnh chnh sch giai cp ca chng.

Tnh hnh trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s l nh sau: chnh quyn th giao cho Chnh ph lm thi, cn chnh nhng ngi x hi ch ngha th ch ng khung "cc tiu ban lin h" thi. Chnh ph qu l gm nhng ngi c tn nhim nht trong giai cp ca h, nhng du sao cng l mt giai cp nht nh. Giai cp tiu t sn hon ton u hng nhng ngi . Nu chng ta khng phn bit r ng li v sn, th chng ta s phn bi s nghip ca giai cp v sn. Giai cp t sn thng tr hoc bng s la bp hoc bng bo lc. Ngy nay, li phnh ph v la bp ang thnh hnh, v iu ang ru ng cch mng. Chng nhng b trn nhng im th yu. Cn v im ch yu (cch mng rung t) th chng khng lm g c. Ai m chng thy rng ngoi nhng ngi bn-s-vch ra, hin nay nc Nga ch cn ton phi v quc cch mng, v u phi ny cng thng th, th ngi khng nhn thy s thc; th m ch ngha v quc cch mng ny li c ngha l vt b tt c cc nguyn tc x hi ch ngha bnh vc nhng li ch tham tn ca t bn ln, nhng li ch c ngy trang bng nhng cu rng tuch v "bo v t quc", c ngha l u hng giai cp tiu t sn. Khi ti ni n s qun chng mang t tng v quc cch mng "trung thc", th khng phi l ti ni n mt phm tr o c, m l ni n mt s xc nh v giai cp. Nhng giai cp c i biu trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s khng c li g trong mt cuc chin tranh cp bc c. Tnh hnh chu u khng ging nh th. , ngi ta p bc nhn dn; nhng ngi ha bnh ch ngha, ngay c c hi ch ngha nht, thng li b hm hi hn l nhng ngi thuc phi "S tht" chng ta. Cn ta, X-vit i biu cng nhn v binh s thc hin ng li v quc cch mng ca mnh nh s tn nhim ca qun chng, ch khng phi l nh bo lc. Chu u ch l mt nh t qun s rng ln. T bn thng

300

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

301

tr mt cch tn bo. Trn ton th chu u, cn phi nh giai cp t sn, ch khng phi l thuyt phc n. Nga, binh s c v trang: bn thn h cho ngi ta yn n la gt mnh, khi h ng rng ch c "phng th" chng li Vin-hem m thi. chu u, khng c ch ngha v quc cch mng "trung thc" nh Nga, ni m nhn dn do dt nt, th cu, do quen chu b roi vt, do truyn thng, nn nhng li chnh quyn cho giai cp t sn. Xt-clp, Ts-kh-t-d, trn li ni, l nhng lnh t, nhng trn thc t, mc du c tnh ca h nh th no, hiu bit ca h v ch ngha Mc nh th no, v.v., h vn l nhng k theo ui giai cp t sn; v chnh tr, h l nhng ci xc cht. nc ta, chnh quyn nm trong tay binh s l nhng ngi c t tng v quc ch ngha. a v giai cp khch quan ca bn t bn l mt vic. Chng tin hnh chin tranh v li ch ca bn thn chng. Binh s l nhng ngi v sn v nng dn. li l mt vic khc. H c li ch g trong vic nh chim Cn-xtan-ti-n-pn khng? Khng, li ch giai cp ca h l chng li chin tranh! Cho nn ngi ta c th gio dc h, lm cho h thay i kin c. im mu cht ca tnh hnh chnh tr hin nay, chnh l ch bit gii thch s tht cho qun chng. Khng th cho rng chng ta "ang da" vo qun chng cch mng, v.v., khng th nh th c, chng no chng ta cn cha gii thch c cho binh s v qun chng cha gic ng hiu r ngha ca khu hiu: " o chin tranh". X-vit i biu cng nhn v binh s l g? ngha giai cp ca n chnh quyn trc tip. C nhin, chng ta ch a c mt quyn t do chnh tr hon ton. Nh ng hin nay, khng mt ni no khc li c mt quyn t do nh n c Nga. " o chin tranh" khng c ngha l cm l i l xung t. iu c ngha l chuyn chnh quyn sang tay mt giai cp khc. Trng tm ca ton b lp

trng hin nay l gii thch r iu . Ch ngha Blng-ki chnh l ch mun ginh chnh quyn bng cch da vo mt thiu s. i vi chng ta th hon ton khng phi nh th. Chng ta cn b thiu s, nhng chng ta nhn thc r s cn thit phi ginh ly a s. Khc vi nhng ngi v chnh ph ch ngha, chng ta cn c nh nc chuyn ln ch ngha x hi. Cng x Pa-ri cho chng ta kiu mu v mt nh nc kiu X-vit i biu cng nhn mt chnh quyn trc tip ca cng nhn c t chc v c v trang, mt nn chuyn chnh ca cng nhn v nng dn. Vai tr ca cc Xvit, ngha ca nn chuyn chnh , l dng bo lc c t chc chng li th lc phn cch mng, l bo v nhng thnh qu ca cch mng v li ch ca a s v bng cch da vo a s. Khng th c hai chnh quyn song song tn ti trong nc c. X-vit i biu l mt kiu nh nc trong khng th c cnh st. y, bn thn nhn dn t qun l ly mnh; y, ch qun ch khng th no quay tr li c. Qun i v nhn dn phi hp li lm mt lc t do s thng li! Mi ngi u phi bit s dng v kh. Mun bo v t do, phi v trang cho ton dn l thc cht ca Cng x. Chng ta khng phi l nhng ngi v chnh ph ch trng vt b t chc nh nc, ngha l vt b s cng bc ni chung v s cng bc ca nh nc ca bn thn cng nhn c t chc v c v trang ni ring, vt b t chc nh nc c thc hin thng qua cc X-vit ca cng nhn. Cuc sng lm cho chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn xen k vi chuyn chnh ca giai cp t sn. Giai on v sau s l giai on chuyn chnh ca giai cp v sn, nhng giai cp ny cha c t chc v gio dc mt cch y ; cn phi gio dc h. Cn phi thnh lp khp trong nc nhng X-vit i biu cng nhn, v.v., cuc sng i hi phi nh th. Khng c con ng no khc c. Nh th chnh l Cng

302

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

303

x Pa-ri y! X-vit i biu cng nhn khng phi l mt t chc c tnh cht ngh nghip, nh giai cp t sn mong mun. Nhn dn nhn nhn s vt mt cch khc v ng hn: ci m nhn dn thy trong , l chnh quyn. Nhn dn thy rng con ng thot ra khi chin tranh, chnh l s thng li ca cc X-vit i biu cng nhn. chnh l kiu nh nc khin cho ngi ta c th tin ln ch ngha x hi. Khi mt nhm ot ly chnh quyn, th vn cha . Cuc cch mng Nga tin ln cao hn: khng th c chnh quyn no khc ngoi X-vit c, v chnh l iu m giai cp t sn lo s. Chng no m cc X-vit vn cha ot c chnh quyn, th chng ta vn cha nm c chnh quyn. Sc mnh ca cuc sng tt phi thc y cc X-vit nm ly chnh quyn. Nu khng, chng ta s khng ra khi c cuc chin tranh m bn t bn ang tin hnh bng cch la gt nhn dn. Tt c cc nc u ang ng k bn s dit vong; cn phi thy r iu ; khng c li thot no ngoi cch mng x hi ch ngha. Cn phi lt chnh ph, nhng khng phi tt c mi ngi u hiu ng iu . Nu chnh quyn ca Chnh ph lm thi da vo X-vit i biu cng nhn, th khng th lt chnh ph "mt cch gin n" c. Ngi ta c th v cn phi lt chnh ph bng cch ginh ly a s trong cc X-vit. Hoc tin ln pha trc, lm cho cc X-vit i biu cng nhn v binh s ginh c ton b chnh quyn, hoc li v pha sau, v pha chin tranh quc ch ngha, khng c con ng no khc c. Cau-xky ph nhn kh nng tin hnh mt cuc cch mng trong thi k chin tranh. Cuc sng bc b kin ca y ri. Cn v vic quc hu ho v kim sot cc ngn hng, th l iu c th lm c v mt kinh t; v mt kinh t, khng c g tr ngi cho vic c, mt khi chnh quyn trong tay cng nhn. iu rt d hiu l mt khi

quan nim nhng nhim v ca giai cp v sn nh vy, th khng th ni n vn thng nht vi "phi v quc ch ngha". V tn gi mi ca ng: t ng "dn ch - x hi" l khng chnh xc, khng ng v mt khoa hc. Mc v ng-ghen tng nhiu ln tha nhn iu . Trc kia hai ng "phi chp nhn" t ng ny, l v t sau nm 1871 hnh thnh mt tnh th c bit: cn phi rn luyn dn dn qun chng nhn dn; cch mng cha c ra thnh vn trc mt. Ch dn ch cng l mt ch nh nc, nhng Cng x Pa-ri tin ln cao hn ri. V hin nay, ton th gii ang ng trc mt vn thc tin: vn qu ln ch ngha x hi. Nh dn ch - x hi Pl-kha-np v nhng ngi x hi - s-vanh khc trn ton th gii phn bi ch ngha x hi. Chng ta cn phi gi ng ta l "ng cng sn". 2 Tng thut trn bo Nhng cng thc truyn thng c (chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn) khng cn p ng c nhng iu kin thay i. Chuyn chnh dn ch - cch mng c thc hin, nhng khng phi di hnh thc do chng ta vch ra: n xen k vi chuyn chnh ca giai cp t sn quc ch ngha. Cuc chin tranh quc ch ngha o ln mi tnh hnh, bin nhng k th in cung ca cch mng, bn t bn Anh - Php thnh nhng k tip tay cho cch mng ginh thng li (c bn ch huy cao cp trong qun i v c giai cp t sn phn cch mng th cng vy). Chnh s kt hp cc hon cnh mt s kt hp c bit trong lch s to ra hai nn chuyn chnh: chuyn

304

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

305

chnh ca giai cp t sn v chuyn chnh dn ch cch mng. V mt t chc, cha bao gi nhn dn theo kp giai cp t sn; Nga nhn dn xy dng nn mt chnh quyn c t chc ca mnh, nhng ng thi li cha t n mt s c lp v chnh tr. Do m c tnh trng hai chnh quyn song song tn ti, c thi c tin v thc ca a s tiu t sn trong qun chng binh s v mt b phn cng nhn i vi Chnh ph lm thi, c tnh trng phi dn ch cch mng t nguyn phc tng nn chuyn chnh t sn. c im ca tnh hnh hin nay l s khng gic ng ca qun chng cn tr vic to ra mt a s vng chc v gic ng i theo ng li ca giai cp v sn (ton b cc xu hng chnh tr khc hon ton chuyn sang lp trng ca giai cp tiu t sn). Phi dn ch cch mng l s tp hp nhng thnh phn ht sc khc nhau (v mt a v v li ch giai cp, iu hon ton khng phi l mt!). Tch cc thnh phn ra th nh sau: nng thn nhng nng dn kh gi c cng c thm nh o lut ngy 9 thng Mi mt v nhng nng dn ngho c mt nga hoc khng c nga; thnh ph nhng tng lp gn vi giai cp cng nhn v nhng ngi tiu ch; nhng ngi v sn v nhng ngi na v sn tt yu phi tch ri giai cp tiu t sn, nhng c kh nng l s on kt nhng phn t t hu thuc khi cch mng s dn ti ch l n chim u th so vi t chc ca qun chng tp hp xung quanh khu hiu v sn. Do khng loi tr trng hp l chnh quyn vn nm trong tay giai cp t sn v chnh quyn khng chuyn vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Kt lun l: nhim v t ra cho chng ta khng phi l lt Chnh ph lm thi, chnh ph ny s d ng c l nh c s tn nhim ca qun chng tiu t sn v mt b phn cng nhn, m l gii thch cn k cc nhim v giai cp v t chc.

2 li kt thc cuc tho lun bn bo co v tnh hnh hin nay ngy 14 (27) thng t
Cuc trao i kin l nhng s bt ng. Ti khng th no tr li ht tt c cc cu hi c. V ch ngha bn-s-vch c. Ca-li-nin bnh vc ch ngha bn-s-vch c. V chnh ng ch y i n kt lun rng sch lc ca chng ta hin nay l ng. kin khc: khuynh hng ng theo sch lc ca giai cp tiu t sn bc l ra nhiu hn c. Mt li ni c s dng t lu: tin hnh cch mng n cng; nhng cuc cch mng no ch? Tnh hnh khch quan nm 1905 l nh th ny: giai cp v sn v nng dn l nhng phn t cch mng duy nht, cn bn dn ch - lp hin th ng h ch qun ch. Ngy nay, ch ngha v quc biu th bc chuyn ca nng dn theo sch lc tiu t sn. Trong nhng iu kin , vic tin hnh cch mng n cng khng cn c ngha g na. Cch mng thng nht giai cp tiu t sn v cc phn t cch mng khc trn c s ch ngha v quc. Tng lai ca nn chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn nh th no? Giai cp nng dn tiu t sn i theo lp trng v quc ch ngha, nn h c th ng h ch qun ch.

306

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

307

T ng li ca ch ngha bn-s-vch sn sinh ra mt ng li mi. Giai cp tiu t sn v giai cp i t sn lin hp li vi nhau. Chng ta xut pht t s khc nhau v li ch giai cp. Nhng nng dn l c nng s phn i chin tranh quc ch ngha. Nhng nng dn c t hu th s ng h ch ngha v quc. Ch ngha v quc ch r rng giai cp tiu t sn xa ri giai cp cng nhn v i theo giai cp i t sn. Ngi nng dn ngho sng mt phn nh vo lao ng ca h thnh th, h khng cn cuc chin tranh . Giai cp s chng li chin tranh. Cn phi b ch ngha bn-s-vch c i. Cn phi vch r ranh gii gia ng li ca giai cp tiu t sn v ng li ca giai cp v sn lm thu. Nhng cu ni sung v nhn dn cch mng thch hp cho K-ren-xki, ch khng thch hp cho giai cp v sn cch mng c. Khi m tn Ni-c-lai b nh ri, th lm mt ngi cch mng, d l lm mt ngi dn ch, khng phi l mt thnh tch to ln g lm. Phi dn ch cch mng chng c gi tr g lm u; chng qua ch l li ni sung; n che y mu thun gia cc li ch giai cp, ch khng bc trn mu thun y ra. Ngi bn-s-vch cn vch ra cho cng nhn v nng dn thy s tn ti ca nhng mu thun y, ch khng c lp lim nhng mu thun y i. Nu chin tranh quc ch ngha nng, v mt kinh t, ln giai cp v sn v nng dn, th cc giai cp ny cn phi ng ln chng li cuc chin tranh . Thit lp mt mng l i cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn, l nhim v tr c mt. Hin nay, trn ton nc Nga cng c mt mng l i nhng c quan t qun a phng. Cng x cng c th mang hnh thc nhng c quan t qun. Vic bi b cnh st v qun i thng trc, vic v trang ton dn tt c nhng ci u c th c thc hin thng qua nhng c quan t

qun a phng. Ti ly X-vit i biu cng nhn lm v d, ch l v X-vit y c ri. Ngi ta ni rng cn phi lm cho giai cp v sn "khi ngi khng". chnh l iu m Ts-kh-t-d, Chnh ph lm thi, v.v., ang lm khi pht biu nhng li l ba hoa rng tuch v dn ch cch mng. Ngi bn-s-vch phi phn bit: giai cp v sn v giai cp tiu t sn, cn nhng t ng "dn ch cch mng" v "nhn dn cch mng" th cho K-ren-xki ni. nc Nga, phi dn ch mang tnh cht quc ch ngha. Ngi ta ni rng chng ta ang thu hp hot ng ca chng ta vo cng tc vn ho. Khng ng. Thng qua nhng ngh quyt v Quc hi lp hin, v.v., chnh l lm cho giai cp v sn "khi ngi khng". Nhim v hin nay l thc hin vic th tiu qun i thng trc, quan li v cnh st, v thc hin v trang ton dn. Quc hi lp hin s khng bp cht cch mng c, v lc ny ngi ta khng ni n Quc hi lp hin v cng chng c ai tnh n vic triu tp n na. Ch c nhng ngi x hi ch ngha - cch mng l c th "i" triu tp Quc hi lp hin m thi. Chin tranh l chin tranh ton th gii. Chin tranh do nhng giai cp nht nh tin hnh v do t bn ngn hng gy ra. Ch c chuyn chnh quyn vo tay mt giai cp khc th mi c th chm dt c chin tranh. Chng no cc giai cp thng tr cn gi chnh quyn, th ho bnh cng khng th thay i g c c. Phi ch cho giai cp v sn thy r nhng bin php c th lm cho cch mng tin ln. Lm cho cch mng tin ln, c ngha l t thc hin vic t qun. M rng dn ch khng lm tr ngi g cho vic t qun, m li gip thc hin c nhng nhim v ca chng ta. Ch c chuyn chnh quyn vo tay mt giai cp khc v nc

308

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

309

Nga tin gn hn ht n im ny th mi c th chm dt c chin tranh, nhng khng khi no li c th chm dt c chin tranh bng mt cuc ngng chin gia bn t bn cc nc dng cch em nhng dn tc b p bc ra m i chc vi nhau. Cng x hon ton thch hp vi nng dn. Cng x c ngha l ch t qun hon ton, khng c mt s gim st no t trn xung c. Chn phn mi nng dn nht nh s ng h bin php . Giai cp t sn c th chu nhn vic quc hu ho rung t, nu nng dn nm ly rung t. Nhng, l mt ng v sn, chng ta phi ni rng ch c rung t thi th s khng nui sng nng dn. Cho nn h cn phi t chc cng x cy cy rung t. Chng ta phi ch trng ch tp trung, nhng cng c nhng lc nhim v cn phi c thc hin cc a phng, chng ta phi cho a phng c pht huy tnh ch ng ti mc ti a. Bn dn ch - lp hin hnh ng nh bn quan li. H bo nng dn: "hy i Quc hi lp hin". Ch c ng ta l a ra nhng khu hiu tht s lm cho cch mng tin ln. Cc X-vit i biu cng nhn hon ton c th thit lp c nhng cng x cc a phng. Vn l xt xem giai cp v sn c kh nng t chc hay cha, nhng l mt iu m ngi ta khng th phn on trc c, cn phi hc trong thc t. Ch ngha T-rt-xki ni: "khng phi Nga hong, m l chnh ph cng nhn". Khng ng. Giai cp tiu t sn ang tn ti; khng th khng k n h c. Nhng h gm c hai b phn. B phn ngho i vi giai cp cng nhn. V chin tranh. Chm dt chin tranh theo kiu ho bnh ch ngha l mt o tng. C th chm dt chin tranh bng mt ho c theo kiu quc ch ngha. Nhng th ho bnh li khng phi l ci m qun chng mun. Chin tranh l s tip tc ca chnh tr ca mt giai cp nht

nh; mun thay i tnh cht ca chin tranh, th phi thay th giai cp hin ang nm chnh quyn. Tn gi ng cng sn, v mt l lun, l ng. Nhng ngi x hi ch ngha cnh t cc nc khc u qu yu. Chng ta phi ch ng.

310

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

311

3 hai nhn xt trong cuc tho lun ngh quyt v thi i vi chnh ph lm thi ngy 15 (28) thng t
1 Sau cuc tho lun ngy hm qua, ti c th ch ni mt vi nhn xt vn tt. Ngh quyt vch r con ng thot l ch no. Tnh hnh c quyt nh khng nhng do ch nhng giai cp no c i biu trong Chnh ph lm thi, m cn do ch chnh ph da vo X-vit i biu cng nhn. Do rt ra kt lun l: chng ta khng c nghe theo giai cp tiu t sn y, m phi thnh lp nhng nhm ring bit khng phi l tch khi giai cp tiu t sn, m l y giai cp y tin ln. Ginh ly ton b rung t l mt bc tin ca nhn dn cch mng. Thay th qun i thng trc bng mt i dn cnh l mt bc tin. 2 ng ch Ca-m-np ng theo chnh sch ca Ts-kht-d v ca Xt-clp. ng nhin, khng c mt ai s ni rng Chnh ph lm thi tr hon vic triu tp Quc hi lp hin, nu chng ta s khng ni iu . Mi ng i u mun tin hnh chin tranh. Vn y l t chc ca lc lng phn cch mng. Trong thi k cch mng, vic

kim sot l mt s la bp. Cuc bu c c th c n nh trong vng ba ngy. Khi k ra "nhng ti li", tc l chng ta cung cp nhng ti liu chnh xc cho hot ng tuyn truyn. Khng th i tm s tht trong tiu ban lin h. Khng nm chnh quyn trong tay th khng th tin hnh vic kim sot c. Dng nhng ngh quyt, v.v., kim sot, ch l mt chuyn hon ton v vn. Kim sot l mt o tng tiu t sn ang tiu tan, l mt s m h.

312

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

313

4 ngh quyt v thi i vi chnh ph lm thi

Nhn thy rng: 1) Chnh ph lm thi, cn c vo tnh cht giai cp ca n, l c quan thng tr ca bn a ch v ca giai cp t sn; 2) Chnh ph lm thi v cc giai cp m n thay mt, gn b khng kht v kinh t v chnh tr vi ch ngha quc Nga v Anh - Php; 3) ngay c cng lnh m n cng b, Chnh ph lm thi cng ch thc hin mt cch khng y v ch thc hin di p lc ca giai cp v sn cch mng v, mt phn, di p lc ca giai cp tiu t sn; 4) cc lc lng phn cch mng ang c t chc li ca giai cp t sn v a ch np di l c ca Chnh ph lm thi v c chnh ph ny cng khai dung tng, bt u tn cng vo phi dn ch cch mng; 5) Chnh ph lm thi tr hon vic n nh ngy bu c Quc hi lp hin; cn tr vic v trang ton dn; chng li vic chuyn ton b rung t cho nhn dn; buc nhn dn phi nhn mt gii php v vn rung t ph hp vi li ch ca bn a ch; cn tr vic thc hin ch ngy lm vic 8 gi; dung tng hot ng tuyn truyn phn cch mng (ca Gu-ts-cp v ng bn) trong qun i; t chc bn ch huy cao cp ca qun i chng li binh lnh, v.v.;

6) ng thi, hin nay, chnh ph y da vo s tn nhim ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, v ti mt mc no , da vo s tho thun trc tip vi X-vit ; hin nay, X-vit ny r rng tp hp c a s cng nhn v binh s, tc l a s nng dn; 7) mi bin php ca Chnh ph lm thi trong chnh sch i ngoi cng nh trong chnh sch i ni, s m mt khng nhng cho nhng ngi v sn thnh th v nng thn, cng nh cho nhng ngi na v sn, m cho c nhng tng lp rng ri trong giai cp tiu t sn thy r thc cht ca chnh ph ,

Hi ngh quyt nh:

1) chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay cc Xvit i biu cng nhn v binh s, hay vo tay cc c quan khc th hin trc tip ch ca nhn dn, cn phi tin hnh mt cng tc lu di nhm gio dc thc giai cp ca giai cp v sn v on kt nhng ngi v sn thnh th v nng thn chng li nhng s dao ng ca giai cp tiu t sn, v ch c cng tc mi tht s m bo cho ton th nhn dn cch mng tin ln mt cch thng li; 2) hot ng y i hi phi c cng tc ton din trong ni b cc X-vit i biu cng nhn v binh s, phi tng thm s lng cc X-vit, phi cng c lc lng cc X-vit, phi on kt cc nhm v sn quc t ch ngha ca ng ta trong ni b cc X-vit; 3) vic t chc cc lc lng dn ch - x hi ca chng ta cn phi c tng cng cho ln sng mi ca phong tro cch mng c pht trin di l c ca ng dn ch - x hi cch mng.

314

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

315

5 hai nhn xt trong cuc tho lun v vn bu c th chnh ngy 22 thng t (5 thng nm)
1 Mt khi chng ta c ch bu c theo t l, th nh vy cn g n khi lin minh; thiu s c m bo ri. Ti cng quyt phn i ng ch Ca-li-nin, v khi lin minh vi giai cp tiu t sn, vi bn s-vanh, l vic khng th c c. Ngay ch mt cht ngh mun lp khi vi giai cp tiu t sn c bn t bn ng h, cng l mt s phn bi ch ngha x hi ri. Chng ta s lp khi vi ai? Vi nhng ngi xut bn t "Quc t"126 ? Nhng t bo cha xut bn, cho nn chng ta khng bit h. Ts-kh-t-d l k bao che t hi nht cho ch ngha v quc. Khi xut bn mt t bo Pa-ri, T-rt-xki khng ni r l mnh tn thnh hay phn i Ts-kh-t-d. Chng ta bao gi cng phn i Ts-kh-t-d v hn l mt k bao che tinh vi cho ch ngha s-vanh. T-rt-xki khng ni dt khot thi ca mnh. Bit u La-rin (tc l ngi xut bn t "Quc t") li chng i theo cng mt sch lc nh th? Chng ta cn phi a ra mt c ng lnh r rng. Hin nay ang c cuc u tranh gia ba ng: ng th nht l ng ca nhng tn k c p v git ng i; ng th hai gm nhng k bao che cho nhng tn k cp bng

nhng li ni p , v cui cng l ng th ba hon ton khng ng h bn k cp, bc trn tt c mi sai lm, k c nhng sai lm ca Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s. Lm li ca X-vit khng phi ch khng nm ly chnh quyn, m l ch dy cho nhn dn nhng iu xu, ch reo ln rng chin thng chnh ph. 2 Ti hon ton ng ghi vo cc danh sch ca chng ta nhng ng c vin men-s-vch on tuyt vi ch ngha svanh. khng phi l khi lin minh. V mt ng phi th nc Nga l mt nc cc k c t chc. V cng lnh: vn i dn cnh c hng lng, vn lng thc, vn thu m, l nhng vn trng yu.

316

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

317

6 ngh quyt v cuc bu c th chnh

Cng lnh bu c th chnh quyt khng th ch hn ch trong nhng vn th chnh, nht l trong thi i cch mng hin nay. N cng cn phi gii p r rng tt c nhng vn c bn trong chnh sch hin nay, nht l nhng vn v chin tranh v v nhng nhim v ca giai cp v sn i vi chnh quyn trung ng. Trong nhng vn th chnh nh vn i dn cnh, lng thc, nh v thu m, chng ta khng th ch i cc ng tiu t sn mt s tn thnh nhng bin php cch mng cn thit u tranh chng chin tranh v nhng hu qu ca n. V tt c nhng l do ny, cn phi ra ng c, m khng tham gia khi no c, ch ly cng lnh c tnh nguyn tc ca ng v sn lm ngn c, ng thi gii thch cho nhn dn thy r ch khc nhau cn bn gia ba loi chnh ng ch yu: 1) ng dn ch - lp hin v nhng ng hu hn ng ny; 2) nhng ng ca giai cp tiu t sn (nhng ngi dn tu) v ca b phn cng nhn chu nh hng ca giai cp t sn (nhng ngi men-s-vch theo ch ngha v quc) v 3) ng ca giai cp v sn cch mng (nhng ngi bn-s-vch). Nhng iu kin k thut ca bu c da trn ch c i biu theo t l, khin cho, xt v mt k thut, cc khi lin minh tr thnh tha.

i vi nhng ngi men-s-vch thc s t b ch ngha v quc cch mng v thi khng ng h Chnh ph lm thi na, th ta cn ht sc gn gi h v c tinh thn hiu bit ln nhau trn c s cng tc thc tin; c th lp nhng danh sch chung vi cc ng ch y, vi iu kin l v cn bn phi nht tr vi nhau trn mt mc cn thit. Cn phi a ra mt ngh c th v cng lnh th chnh, nht l v vn i dn cnh v sn do bn t bn tr lng.

318

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

319

7 d tho ngh quyt v thi i vi cc ng x hi ch ngha - cch mng v dn ch - x hi (men-s-vch), i vi ng ca nhng ngi gi l dn ch - x hi "khng ng phi" v i vi cc tro lu chnh tr khc cng loi nh th
Nhn thy rng: 1) cc ng x hi ch ngha - cch mng, dn ch - x hi men-s-vch, v.v., trong i a s trng hp, u i theo lp trng "ch ngha v quc cch mng" v b phiu tn thnh cng tri, ngha l h thc t ng h chin tranh quc ch ngha do chnh ph quc ch ngha ca bn t bn Gu-tscp, Lvp v ng bn tin hnh; 2) cc ng y ng h Chnh ph lm thi l chnh ph i biu cho li ch ca t bn v c mt lp trng phn cch mng khng nhng trong chnh sch i ngoi, m c trong chnh sch i ni; 3) cc ng y cho bn t bn la gt mnh v, v pha mnh, h li la gt nhn dn vi ci hy vng ho huyn rng tuy khng nm chnh quyn nh nc, nhng bng cch a ra "nhng yu sch" cho Chnh ph lm thi, bng cch "kim sot" chnh ph , v.v., ngi ta cng vn c th thay i c bn cht giai cp ca chnh ph ca bn t bn v a c chnh ph n ch t b chnh sch quc ch ngha hin cn thit cho bn t bn, n ch t b vic dng cc bin php phn cch mng xm

phm quyn t do; 4) v ni chung qun chng thng c thi c tin v thc vo bn t bn l nhng k ngy nay li rt hay dng n li la bp v phnh nnh, nn tnh trng thc giai cp ca nhng ngi v sn v na v sn b lu m i do tnh hnh ni trn gy ra v do nhng ng duy tr, l nguyn nhn ch yu khin cho cch mng b nh tr v khin cho cc lc lng phn cch mng ca bn a ch v ca giai cp t sn c kh nng nh bi c cch mng, nhn thy tt c nhng iu nu trn y, hi ngh quyt nh: 1) coi vic b phiu tn thnh cng tri, cng nh vic bnh vc lp trng v quc cch mng ni chung, l hon ton v tuyt i phn bi ch ngha x hi, phn bi cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn v nhng nguyn tc ca ch ngha quc t tc l s lin minh anh em gia cng nhn tt c cc nc chng bn t bn tt c cc nc; 2) coi cc ng k trn y l nhng ng thc hin nhng li ch v quan im ca giai cp tiu t sn v lm cho giai cp v sn b i bi do chu nh hng ca giai cp t sn; 3) coi vic thng nht vi nhng ng, c coi l mt chnh th, thi hnh chnh sch ng h Chnh ph lm thi, ng h ch ngha v quc cch mng, v.v., l iu tuyt i khng th c, v nhng ng ri b lp trng giai cp ca giai cp v sn v i theo lp trng tiu t sn; 4) i vi mt s nhm cng nhn a phng i theo bn men-s-vch, v.v., nhng mong mun bnh vc lp trng ca ch ngha quc t chng "ch ngha v quc cch mng", chng vic b phiu tn thnh cng tri, v.v., th chnh sch ca ng ta l phi ng h nhng cng nhn v nhng nhm , phi gn gi h, phi ng h s thng nht vi h trn c s hon ton t b s phn bi ca giai cp tiu t sn i vi ch ngha x hi.

320

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

321

8 pht biu khi a ra ngh quyt v chin tranh ngy 22 thng t (5 thng nm)
Ngh quyt v chin tranh c son tho tiu ban, nhng n cha c hon chnh hon ton. Ti cho rng khi c hon chnh hon ton th ngh quyt s c trnh by trc hi ngh i biu ton ng, cn by gi ti ngh c c bn ngh quyt di dng hin nay ca n. Ngh quyt gm 3 phn: 1) nhng nguyn nhn khch quan ca chin tranh; 2) ch ngha v quc cch mng v 3) kt thc chin tranh nh th no.

9 d tho ngh quyt v chin tranh127

1 V pha c hai tp on cng quc tham chin, cuc chin tranh hin nay l cuc chin tranh quc ch ngha, tc l cuc chin tranh do bn t bn tin hnh thng tr th gii, chia nhau nhng ca m bn t bn n cp c, chim ot cc th trng c li cho t bn ti chnh, t bn ngn hng, bp cht cc dn tc nhc tiu. Vic chnh quyn nh nc Nga chuyn t Ni-c-lai II sang tay chnh ph ca bn Gu-ts-cp, Lvp v nhng k khc, tc chnh ph ca bn a ch v bn t bn, khng thay i v cng khng th thay i c tnh cht giai cp nh th v ngha nh th ca chin tranh v pha nc Nga. Chnh ph mi vn tin hnh cuc chin tranh quc ch ngha , ngha l cuc chin tranh xm lc v n cp, s tht ny tr nn c bit r rng khi chnh ph chng nhng khng cng b cc hip c b mt do cu Nga hong Ni-c-lai II k kt vi cc chnh ph t bn Anh, Php, v.v., m li chnh thc xc nhn cc hip c y. Chnh ph lm nh th m khng trng cu kin nhn dn, v lm vi mc ch r rng l la di nhn dn, v khng mt ai li khng bit rng cc hip c b mt ca cu Nga hong, t u ch cui, u l nhng hip c n cp, ha hn cho bn t bn

322

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

323

Nga c cp bc Trung-quc, Ba-t, Th-nh-k, o, v.v.. Cho nn, mt chnh ng v sn khng th no li ng h cuc chin tranh hin nay, cng khng th no li ng h chnh ph hin nay v cc cng tri ca chnh ph , d ngi ta c t cho cc cng tri ny nhng tn tht hoa m i na cng vy, m li khng hon ton on tuyt vi ch ngha quc t, tc l on tuyt vi tnh on kt anh em gia cng nhn tt c cc nc trong cuc u tranh chng ch p bc ca t bn. Chnh ph hin nay ha s t b cc cuc thn tnh, ngha l t b khng xm chim cc nc khc hoc khng cng bch cc dn tc khc phi nm trong khun kh nc Nga, nhng c li ha cng khng ng tin cht no. Bi v, mt l, bn t bn b rng buc vi t bn ngn hng Nga v Anh - Php bng hng ngn mi lin h, ng thi li bnh vc nhng li ch ca t bn, nn khng th t b nhng cuc thn tnh trong chin tranh hin nay, nu chng vn c l bn t bn, nu chng vn khng t b nhng li nhun do u t hng t vn vo cng tri, vo cc x nghip t nhng, vo cc x nghip qun s, v.v.. Hai l, sau khi tuyn b t b nhng cuc thn tnh la di nhn dn, th ngy 9 thng T 1917, Mt-xcva, chnh ph mi, qua li pht biu ca Mi-li-u-cp, li tuyn b khng t b cc cuc thn tnh. Ba l, nh bo "S nghip nhn dn", mt t bo c b trng K-ren-xki cng tc, vch trn, Mi-li-u-cp thm ch cng khng gi ra nc ngoi bn tuyn b ca ng ta ni l t b cc cuc thn tnh. V vy, phng cho nhn dn khi lm v nhng li ha sung ca bn t bn, hi ngh tuyn b rng cn phi phn bit r vic t b trn u l i vi vic t b trn thc t cc cuc thn tnh, tc l phi cng b ngay tc khc tt c cc hip c b mt, c tnh cht n c p, tt c nhng vn kin v chnh sch i ngoi, v lp tc bt

tay vo vic gii phng mt cch y nht tt c cc dn tc b giai cp t bn giai cp k tc ci chnh sch nhc nh i vi nhn dn chng ta, ca cu Nga hong Ni-c-lai II, p bc hoc cng bc sp nhp vo nc Nga, hoc km gi trong tnh trng khng c y quyn. II Ci gi l "ch ngha v quc cch mng", ci ch ngha hin nay Nga thm nhp vo hu ht cc ng dn tu (phi x hi ch ngha nhn dn, phi lao ng, phi x hi ch ngha - cch mng) v ng c hi ch ngha ca bn dn ch x hi men-s-vch (Ban t chc, Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, v.v.), v c a s nhng ngi cch mng khng ng phi, xt v ngha giai cp ca n m ni, th mt mt, th hin nhng li ch v quan im ca giai cp tiu t sn, ca tiu ch, ca nhng nng dn kh gi nh cng bc cc dn tc nhc tiu m kim c li nhun nh bn t bn vy, mt khc, l kt qu ca s la bp ca bn t bn i vi qun chng nhn dn, bn t bn khng cng b cc hip c b mt v dng nhng li ha hn sung cng nhng li ni hoa m cho qua chuyn. Cn phi tha nhn rng s rt ng nhng qun chng theo "ch ngha v quc cch mng" u trung thc, ngha l thc s khng mun cc cuc thn tnh, s xm lc hay cng bc cc dn tc nhc tiu, thc s mong mun gia tt c cc nc tham chin c mt ho c dn ch, ch khng phi mt ho c c tnh cht cng bc. Cn phi tha nhn iu , v a v giai cp ca ngi v sn v na v sn thnh th v nng thn (ngha l nhng ngi sng hon ton hoc mt phn bng cch bn sc lao ng ca mnh cho bn t bn) khin cho h khng quan tm n li nhun ca bn t bn.

Trang u bn d tho ngh quyt v chin tranh c a ra Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 16 (29) thng T 1917, vi nhng im sa i ca V. I. L-nin

nh thu nh

324

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

325

Cho nn, hi ngh coi bt c s nhng b no i vi "ch ngha v quc cch mng" cng u l tuyt i khng th dung th c, v trn thc t, nhng b nh vy c ngha l hon ton on tuyt vi ch ngha quc t v ch ngha x hi, ng thi hi ngh cng tuyn b rng: chng no m bn t bn Nga v Chnh ph lm thi ca chng vn ch e da dng bo lc i vi nhn dn thi (v d nh sc lnh ni ting mt cch ng bun ca Gu-ts-cp da trng pht nhng binh s no t cch chc ngi ch huy), chng no m bn t bn cha dng bo lc chng li cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, c nng, v.v., c t do t chc nn, c t do bi min v bu ra tt c mi c quan chnh quyn, th chng ng ta s vn tuyn truyn khng dng bo lc ni chung, ng thi u tranh chng ci sai lm nghim trng v nguy hi ca "ch ngha v quc cch mng", c bit bng phng thc thn i thuyt phc v gii thch ci chn l sau y: Nga hin nay, thi c tin v thc ca ng o qun chng vo chnh ph ca bn t bn, nhng k th t hi nht ca ho bnh v ch ngha x hi, l tr ngi chnh cho vic chm dt chin tranh mt cch nhanh chng. III V vn quan trng nht: lm th no kt thc tht nhanh chng cuc chin tranh cp bc, y ti c ny ca bn t bn, mt cuc chin tranh a ton th loi ngi n gn k cnh ph sn, nn i v cht chc, bng mt ho c tht s dn ch, ch khng phi bng mt ho c cng bc, hi ngh tha nhn v quyt nh: Nu cho rng ch cn binh s ca bt c mt n c no y n ph ng t chi khng tip tc chin tranh, hoc

n phng ngng chin s bng cch ch "cm li l xung t", l c th chm dt c cuc chin tranh ny, th nh th s hon ton phi l. ng ta s nhn ni nhng kin nh gii thch cho nhn dn r s tht l cc cuc chin tranh u do cc chnh ph tin hnh, chin tranh bao gi cng gn cht vi chnh sch ca nhng giai cp nht nh v, v l , cuc chin tranh do bn k cp ng ngai vng bn vua cha nh Ni-c-lai II v khng ng ngai vng bn t bn gy ra, ch c th kt thc bng mt ho c tht s dn ch, ch khng phi l mt ho c c tnh cht cng bc, bng cch chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay mt giai cp tht s khng c li ch g trong vic bo v nhng li nhun ca bn t bn, giai cp tht s c kh nng chm dt c ch p bc ca t bn, tc l giai cp v sn v na v sn. Ch c giai cp ny mi c th t b tht s cc cuc thn tnh, c th thot ra khi nhng s tri buc ca t bn ti chnh, t bn ngn hng v, trong nhng iu kin nht nh, c th tht s, ch khng phi ch trn li ni, bin cuc chin tranh n cp thnh mt cuc chin tranh v sn - cch mng, thnh mt cuc chin tranh c tin hnh khng phi bp cht cc dn tc nhc tiu, m gii phng cng nhn v nng dn ton th gii thot khi ch p bc ca t bn. Li mt ln na, hi ngh phn i s vu khng hn h ca bn t bn i vi ng ta, cho rng chng ta tn thnh ho c ring r vi nc c. Chng ta cho rng bn t bn c cng nh bn t bn Nga, Anh, Php, v.v., u cng mt phng n cp c, v hong Vin-hem cng nh Ni-c-lai II v bn vua cha Anh, , Ru-ma-ni v tt c cc tn vua khc u l bn k cp ng ngai vng c. Quan im ny, chng ta tng ni r khng nhng bng ting Nga, m c bng ting c, trong bn

326

V. I. L - n i n

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt

327

dch sang ting c cun sch ca Di-n-vi-p v L-nin nhan l "Ch ngha x hi v chin tranh"1). Hn th na. Vi t cch l nhng bin tp vin ca C quan ngn lun trung ng ca ng ta, hai ng ch y nhn danh ng ta m tuyn b trn bo "Ngi dn ch - x hi", s 47, ra ngy 13 thng Mi 1915 Gi-ne-v, rng: nu cuc cch mng a ng ta ln nm chnh quyn ngay trong thi gian chin tranh, th chng ta s cng khai ngh ngay lp tc vi nc c v vi tt c cc dn tc cng nhau k mt ho c khng cng bc, ngha l mt ho c dn ch, v nu bn t bn c, Anh, Php v cc bn t bn khc khng nhn ho c , th chng ta s t mnh tin hnh mt cuc c h i n t r a n h c c h m n g, ng thi ku gi cng nhn tt c cc nc lin hip vi chng ta2). Hi ngh hon ton xc nhn li tuyn b . Hi ngh nhn nh rng hin nay khng c mt nc tham chin no c c mt nn t do nh nn t do nc Nga, cng khng c c nhng t chc cch mng c tnh cht qun chng nh cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v.; rng, v vy, trn th gii khng c mt ni no m vic chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay a s tht s ca nhn dn, ngha l vo tay cng nhn v nng dn ngho, li c th tin hnh c mt cch d dng v ho bnh nh Nga. Hi ngh tuyn b rng c c tin chi ph cho qun i th khng nn dng cch pht hnh cng tri lm giu cho bn t bn, m phi nh thu tht nng vo thu nhp v ti sn ca bn t bn.
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 26, tr. 393 - 400. Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 64 - 65.
2) 1)

Hi ngh tuyn b rng, chng no m trong iu kin c hon ton t do c ng v tuyn truyn, a s nhn dn vn cha hiu c rng gia cuc chin tranh hin nay v nhng li ch ca bn t bn c mt mi lin h khng kht, th ch cn c mt bin php thc tin mau chng chm dt cuc chm git nhn dn cc nc m thi. Bin php l bt tay thn thin gia cc binh s ngoi mt trn. Hi ngh khng nh mt s tht l: ngay c bo "Thi mi", mt t bo hon ton bo v li ch ca bn t bn, cng tha nhn, trong mt bc in gi t Ki-p ngy 12 thng T, rng ngoi mt trn bt u c vic bt tay thn thin. C mt lot nhng tin tc do cc i biu binh s gi cho X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, u xc nhn s tht . Bt u bt tay thn thin vi nhau, cc binh s nc Nga v nc c, nhng ngi v sn v nng dn mc o lnh ca c hai nc, t r cho ton th gii thy rng s nhy bn vng chc ca nhng giai cp b bn t bn p bc ra cho h bin php ng n chm dt cuc chm git nhn dn cc nc. i vi chng ta, bt tay thn thin c ngha l: mt l, in nhng li ku gi bng ting Nga, cng vi bn dch sang ting c, ph bin ngoi mt trn; hai l, t chc ngoi mt trn nhng cuc mt-tinh ca cc binh s Nga v c, c ngi phin dch, m khng cho bn t bn cng nh bn tng t v s quan ca c hai nc, l nhng k phn nhiu thuc giai cp t bn, dm ngn cn nhng cuc mt-tinh v thm ch dm tham d nhng cuc mt-tinh m khng c chnh cc binh s cho php mt cch c bit v trc tip. Nhng li ku gi v nhng cuc mt-tinh phi nu r nhng quan im trnh by trn y i vi

328

V. I. L - n i n

329

chin tranh v ho bnh, phi vch r rng, nu trong c hai nc, c v Nga, cc X-vit i biu cng nhn v binh s c quyn nm c ton b chnh quyn trong nc, th ton th nhn loi s lp tc th di khoan khoi, bi v lc , vic chm dt chin tranh mt cch ht sc nhanh chng s c m bo tht s, mt nn ho bnh vng chc nht v tht s dn ch gia tt c cc dn tc s c m bo tht s, ng thi s qu ca tt c cc nc ln ch ngha x hi cng s c m bo.

Binh s v rung t
i a s binh s l nng dn. Bt c nng dn no cng u bit a ch v ang p bc nhn dn nh th no! Th th th lc ca a ch do u m c? Do rung t. Bn a ch chim hu hng chc triu -xi-a-ti-na rung t. Cho nn hng triu gia nh nng dn ch cn c mt con ng l chu ch n dch ca bn a ch m thi. Tt c "nhng quyn t do" s chng gip ch g cho nng dn c khi m a ch vn cn nm trong tay hng chc triu -xi-a-ti-na rung t. Tt c rung t ca a ch phi tr v tay nhn dn. Tt c rung t trong nc phi tr thnh s hu ca ton th nhn dn. V chnh nhng X-vit i biu nng dn v c nng a phng phi nm quyn s dng rung t y. Lm th no t c nh th? Phi lp tc t chc ngay trong ton n c Nga, trong mi thn x, khng tr mt thn x no, nhng X-vit i biu nng dn v c nng theo kiu nh nhng X-vit i biu cng nhn v binh s thnh th. Nu nng dn v c nng khng t mnh on kt li, khng t mnh nm ly vn mnh ca mnh trong tay mnh th chng c ai trn i ny c th

330

V. I. L - n i n

331

gip h c, chng ai c th gii phng cho h khi ch n dch ca a ch c c. V mun cho bn thn nng dn cc a phng c th nm ly ngay tt c rung t ca a ch v s dng rung t y mt cch ng n, gi c hon ton trt t, trnh cho mi ti sn khi b ph hng, th binh s phi n gip h. Nng dn, binh s v cng nhn chim i a s trong nc. a s mong mun ton b rung t phi c chuyn ngay vo tay nhng X-vit i biu nng dn. Khng ai c th cn tr ni a s , nu h c t chc tt (on kt, thng nht), nu h c gic ng, nu h c v trang. Hi binh s! Hy gip vic thng nht v v trang ton th cng nhn v nng dn! Hi binh s! Hy xit cht hng ng v on kt cht ch hn na vi cng nhn v nng dn! ng ai tc mt lc lng v trang trong tay mnh! Lc y v ch c lc y, nhn dn mi ginh c ton b rung t v mi t gii phng khi ch n dch ca a ch.
"S tht binh s", s 1, ngy 15 thng T 1917 K tn: N. L-nin Theo ng bn ng trn bo "S tht binh s"

Pht biu ti cuc mt-tinh Ca binh s tiu on Xe bc thp trng ua nga mi-khai-lp-xki ngy 15 (28) thng t 1917
tng thut trn bo

Chng ti, nhng ngi dn ch - x hi ng trn quan im ca ch ngha x hi quc t, b ngi ta buc ti l i qua nc c v Nga, l phn bi s nghip ca nhn dn v t do, l b bn c mua chuc. K no ni nh vy? K no tung ra li vu khng v di lo ? Nhng ng ch binh s v cng nhn no c cc bo ca cng nhn th u bit rng t "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s", s 32, ngy 5 thng T 1917, ng bn ngh quyt ca X-vit; ngh quyt ny c thng qua sau khi nghe bn bo co ca ng ch Di-n-vi-p v ng ch Dura-bp ni r chng ti i qua c nc c nh th no. X-vit c ch trch chng ti khng? Khng. Vy X-vit ni g? X-vit tr li, i hi Chnh ph lm thi phi p dng cc bin php khn cp tt c nhng ngi Nga b trc xut v l do chnh tr, ang sng nc ngoi, c d dng tr v nc Nga. Sau ng ch L-nin ch ra rng Chnh ph lm thi cho ti nay vn ch a thi hnh mt bin php no, v cc ng ch x hi ch ngha ca chng ta ang sng

332

V. I. L - n i n

Pht biu ti cuc mt-tinh ca binh s tiu on xe bc thp

333

nc ngoi khng th v nc Nga c. V sao? Chnh ch v nc Anh c li trong cuc chm git huynh tng tn , khng mun cho cc ng ch x hi ch ngha ca chng ta c i qua, cc ng ch ny tuyn b ly chin tranh chng li chin tranh, i ha bnh. Ngi Anh cm t c mt ngi x hi ch ngha nc Anh128 ca h v cng bt gi v cm t c ng ch T-rt-xki ca chng ta, cu ch tch X-vit i biu cng nhn nm 1905. Nhng tt c cc Chnh ph ca bn t bn v a ch mong mun cuc chin tranh : chnh ph Php, c, , u v ang hnh ng ging y nh th c, chng b t v giam gi tt c nhng ngi x hi ch ngha chng chin tranh. Trong tnh hnh nh vy, liu c th i qua nc Anh c khng? Khng. l l do v sao li phi nh n Plt-ten, mt ngi x hi ch ngha Thy-s, mt ngi cng tn thnh ha bnh. Vy tnh hnh dn ti kt qu g? Ngi ta cho L-nin v nhng ngi cng i vi L-nin c v nc, nhng ng ch Plt-ten, ngi lm chng ca chng ti, ngi c th xc nhn rng chng ti khng c cuc tip xc no vi ngi c, th li khng c vo nc Nga. Vn y l th no? Vn l ch cuc chin tranh hin nay cp i hng trm ngn sinh mng mi thng, n do bn t bn tin hnh, cuc chin tranh c li cho bn chng, n em li li ch cho bn t bn, v do bn t bn tt c cc nc, trong c tn k cp v tn cng ot Vin-hem, b t tt c nhng ngi mong mun v phn u t c ha bnh, v gieo rc s di lo v vu khng i vi nhng ngi x hi ch ngha. Tip , ng ch L-nin gii thch t m nguyn nhn

v mc ch ca chin tranh. L-nin ch ra rng giai cp cng nhn v bn nng trc y khng mun v hin nay vn khng mun cuc chin tranh cng nh bt c cuc chin tranh no khc. L-nin ni t m rng X-vit i biu cng nhn v binh s l g v Chnh ph lm thi l g, trong chnh ph ny c tn ch xng Gu-ts-cp v bn a ch. Khng c ng h v gip Chnh ph lm thi, m phi ng h v gip chnh ph duy nht hp php, tc l X-vit i biu cng nhn v binh s, ch c chnh ph ny mi i biu cho li ch ca nhn dn m thi.
"S tht binh s", s 2, ngy 18 thng T (thng Nm) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht binh s"

334

i hi i biu nng dn

335

V t chc ca bn thn nng dn ngay t c s, chc chn khng c bn quan li, khng c "s kim tra v s gim st" ca bn a ch v b l ca chng, l mt m bo chc chn nht, mt m bo duy nht cho thng li ca cch mng, cho thng li ca t do, cho thng li ca vic gii phng nc Nga khi ch thng tr v n dch ca bn a ch.

i hi i biu nng dn

129

Cuc i hi i biu ca nhng t chc nng dn v ca nhng X-vit i biu nng dn hp t hm 13 thng T ti cung in Ta-vrch, son tho nhng quy ch v vic triu tp mt X-vit i biu nng dn ton Nga v thnh lp nhng X-vit nh vy cc a phng. Theo t "S nghip nhn dn" th i biu ca hn 20 tnh tham d i hi ny. Nhng ngh quyt v s cn thit phi gp rt t chc "nng dn" t di "ln trn" c thng qua. Ngi ta tha nhn l "X-vit i biu nng dn cc cp" l "hnh thc t chc tt nht ca nng dn". B-khp-xki, mt y vin trong ban tr b triu tp i hi hin nay, ch ra rng i hi hp tc x Mt-xc-va130, i din cho 12 triu hi vin trong t chc, hoc l 50 triu dn c, quyt nh t chc nng dn bng cch thnh lp mt Xvit i biu nng dn ton Nga. l mt vic c mt tm quan trng to ln m chng ta phi ht sc ng h. Nu cng vic y c thc hin ngay, nu nng dn, bt chp kin ca Sin-ga-rp, chim ly ngay tt c rung t theo ng ngh quyt ca a s, ch khng theo "s tha thun t nguyn" ca h vi a ch, th khng nhng ch c binh s c li l nhn nhiu bnh v tht hn, m s nghip ca t do cng c li.

Khng nghi ng g c, tt c cc ng vin chng ta, tt c cc cng nhn gic ng s ht sc ng h vic t chc cc Xvit i biu nng dn, s lo lm cho con s cc X-vit tng ln, lo cng c lc lng ca n, v v phn mnh, s n lc lm cho cng tc trong nhng X-vit c tin hnh theo hng giai cp v sn mt cch trit v nghim tc. Mun tin hnh cng tc nh th, th cn phi tp hp ring nhng thnh phn v sn (c nng, ngi lm cng nht, v.v.) trong lng cc X-vit chung ca nng dn, hoc gi (cng c khi ng thi) cn phi t chc nhng X-vit i biu ring ca c nng. Khng phi chng ta lm nh th l chia nh lc lng; tri li, chnh l tng cng v m rng phong tro, nn chng ta cn phi pht ng ci tng lp, hay ni cho ng hn, ci giai cp "thp" nht, ni theo thut ng ca bn a ch v t bn. Mun lm cho phong tro tin ln, th cn phi tch n ra khi nh hng ca giai cp t sn, c gng lm cho n khc phc c nhng nhc im, nhng dao ng v nhng sai lm khng th trnh c ca giai cp tiu t sn. Cn phi tin hnh cng vic y bng cch thuyt phc mt cch thn i, khng i tr c cc s bin, khng hp tp "gn ghp" v ph ng din t chc nhng ci m bn thn nhng i biu v sn v na v sn nng thn cn cha nhn thc, suy ngh, hiu bit, cm thy mt cch

336

V. I. L - n i n

i hi i biu nng dn

337

y . Nhng cn phi tin hnh cng tc ny, phi bt u lm ngay v khp mi ni. Nhng yu sch thc t, nhng khu hiu, hay ng hn, nhng kin ngh cn c a ra lm cho nng dn ch , phi l nhng vn trc mt, cp thit ca chnh cuc sng. Vn trc tin l vn rung t. V sn nng thn s tn thnh giao ngay v y tt c rung t, khng tr mt ngoi l no, cho ton th nhn dn, v s tn thnh giao ngay cho cc y ban a phng x l rung t. Nhng khng th n t c. Hng triu nng h khng c nga, khng c nng c v ging m, s khng c li g trong vic giao rung t cho "nhn dn" c. Phi a ra ngay tho lun vn sau y, v c bin php thc tin thc hin n: khi c kh nng d nh n u cng phi lm cho cc trang tri ln tip tc kinh doanh ng nh trang tri ln, di s lnh o ca nhng nh nng hc v nhng X-vit i biu c nng, dng nhng my mc tt nht, nhng ging m tt nht v p dng nhng phng php tt nht ca k thut nng nghip. Chng ta khng th che giu nng dn, li cng khng th che giu nhng ngi v sn v na v sn nng thn khng cho h thy rng chng no m kinh t hng ha v ch ngha t bn cn tn ti, th kinh t tiu nng khng sc gii phng nhn loi thot khi cnh ngho kh m qun chng phi chu ng, rng phi ngh n vic chuyn sang kinh doanh ln trn c s cng hu v phi bt tay thc hin ngay vic , ng thi gio dc qun chng v hc hi qun chng nhng bin php thc tin thch hp thc hin s chuyn bin . Mt vn khc ht sc quan trng v ht sc cp thit: vn t chc v qun l nh nc. Khng phi ch tuyn truyn v dn ch, tuyn b v ra sc lnh v dn ch l

, khng phi ch giao trch nhim thc hin ch dn ch cho "nhng ngi i din" nhn dn trong nhng c quan i biu l . Cn phi xy dng ngay ch dn ch, bt u t c s, da vo sng kin ca bn thn qun chng, vi s tham gia thc s ca qun chng vo tt c i sng ca nh nc, khng c "s gim st" t trn, khng c quan li. Thay th cnh st, quan li v qun i thng trc bng vic v trang ton dn, bng mt i dn cnh ton dn, trong nht nh phi c ph n tham gia, l nhim v thc tin m ngi ta c th v phi bt u thc hin ngay. Qun chng cng ch ng, cng c nhiu kin, cng mnh dn v cng c tinh thn sng to khi tin hnh cng vic th li cng tt. Khng nhng ch c nhng ngi v sn v na v sn nng thn, m c chn phn mi ton th nng dn cng nht nh s theo chng ta, nu chng ta bit ly nhng th d sinh ng v nhng bi hc rt ra t cuc sng sinh ng, gii thch cho h mt cch r rng, n gin v d hiu nhng kin ngh sau y ca chng ta:

khng phc hi ch cnh st; khng phc hi quyn lc v hn ca bn quan li l

bn thc s khng b bi min v thuc v giai cp a ch hay t bn;

khng phc hi qun i thng trc tch ri nhn dn, qun i ny l bo m chc chn nht thc hin mi mu toan tc ot t do v quay tr li ch qun ch; gio dc nhn dn, cho n tn nhng tng lp bn di nht, ngh thut qun l nh nc, khng phi ch bng sch v, m bng cch chuyn lp tc khp ni sang nhng hot ng thc tin, sang p dng kinh nghim ca qun chng.
Dn ch t c s ln, dn ch khng c bn quan li,

338

V. I. L - n i n

339

khng c cnh st, khng c qun i thng trc. i dn cnh v trang gm ton th nhn dn thc hin cc cng v, l m bo ca mt nn t do m c bn Nga hong, ln bn tng t can m, c bn t bn, u khng th no tc c.
"S tht", s 34, ngy 16 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

V vic hi hng nhng ngi lu vong

Cc bo hm nay u ng mt bc in do P.B. c-xen-rt, L. Mc-tp, Ri-a-da-np, Lu-na-tsc-xki v Na-tan-xn k tn, trong c vit: "Chng ti nhn thy hon ton khng th i qua nc Anh tr v Nga c". V di y l mt bc in khc c ch k ca Man-enbc, i biu u-ma II, ca gio s Rai-kh-xbc, Ph-lch Cn, U-xti-np, Ba-la-ba-n-va, An-rn-ni-cp v nhng ngi khc na;
"Chng ti cho rng gii php ca vn l ch hai chnh ph Nga v c k mt hip ngh... v vic trao i nhng ngi b giam gi... i ly mt s tng ng nhng ngi t thng dn c b giam gi Nga".

Vy th ti sao cc ngi trong bo " ch Nga" v bo "Thng nht" khng gi nhng kiu dn l tay sai ca c?
"S tht", s 34, ngy 16 thng T 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

340

Phin hp ca tiu ban binh s P-t-r-grt

341

Phin hp ca tiu ban binh s thuc X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt
Ngy 17 (30) Thng T 1917131

1 Pht biu v ngh quyt ca y ban chp hnh X-vit i biu binh s
L-nin bo tin rng Ngi c ngh quyt ca y ban chp hnh v Ban chp hnh ni v hot ng ca Ngi v quyt nh cho ng bi ca mnh v ngh quyt trn bo "S tht"; cn by gi th L-nin mun tr li mt cch ngn gn i vi nhng li buc ti m ngi ta vu co cho Ngi. L-nin c bn vn ny ra v Ngi mun gii p bn vn y: 1) Vn hnh thc, 2) Vn rung t, 3) Vn chnh ph, 4) Vn chin tranh. V vn th nht, L-nin hoan nghnh vic ngh quyt khng ni ti cuc hnh trnh ca Ng i i qua c, bi v iu chng t rng y ban ng trn quan im ca c hai b phn ca Ban chp hnh, hai b phn ny u khng ng n vic ny. L-nin c on trch trong ngh quyt: "... Thy rng s tuyn truyn ca nhng ng i gi l phi L-nin, v.v.", v tuyn b rng Ng i chu tt c trch nhim v li tuyn truyn ca phi L-nin. p li li buc ti y trong ngh quyt, cn phi phn tch ba vn nu trn. L-nin chuyn sang gii thch cc vn . V vn rung t, L-nin ch tr ng chuyn

ton b rung t cho qun chng lao ng s dng m khng phi chuc; ni v vic chuyn rung t theo quyt ngh ca cc y ban nng dn, ng thi ch ra bc in ca Sin-ga-rp, trong gi vic chim rung t l hnh ng t tin. Gi nh th l khng ng, v nu tin hnh vic theo quyt ngh ca cc y ban nng thn, th l s tc ot hp php. Tht l ngy th khi ngh rng c th tc ng n nng dn bng vic tuyn truyn t P-t-r-grt, iu khng th thc hin c. Vn rung t s c gii quyt cc a phng. Cn phi lp tc chim ly rung t v nn i ang n gn. Tha thun t nguyn vi bn a ch, l iu phi l; khng th i hi 300 h nng dn phi tha thun vi ch mt tn a ch, m phn nc Nga thuc chu u th c quan h t l nh vy. (C k i n n g h h n c h t h i g i a n p h t b i u c a d i n g i . C k i n t n t h n h, c k i n p h n i. H i n g h b i u q u y t t h i h n p h t b i u l 3 0 p h t .) L-nin ni rng nu hi ngh mun th Ngi c th thay i thi gian gii thch, nhng cng c th kt thc s gii thch ca mnh ngay c trong 20 pht. V c cu nh nc v vic qun l, L-nin ni rng chng ta khng cn ch cng ha c cc quan li, c bn t bn v qun i; chng ta cn ch cng ha nhn dn. X-vit i biu cng nhn, nng dn v c nng t di ln trn l iu l tng trong qun l. Nhn dn phi nm ly chnh quyn. V vn chin tranh, L-nin tuyn b rng cha bao gi Ngi ni v nhng i hi tip vin v Ngi hon ton khng r vn 132. Cho nn L-nin ch ni v chin tranh. Chnh ph nc ta ch gm bn t bn, v chin tranh c tin hnh theo bn t bn, ch c th kt thc cuc chin tranh nh cuc cch mng ca qun chng cng nhn.

342

V. I. L - n i n

Phin hp ca tiu ban binh s P-t-r-grt

343

Li cam kt do cc ng minh ca chng ta a ra, l li cam kt n cp, trong ch ni n vic phn chia; s thn tnh gn lin vi t bn, v khi cha nm c t bn, th khng th loi tr c s thn tnh. L-nin cho rng bn t bn c cng ging ht nh bn t bn Nga, Ngi cho rng Vin-hem l tn kht mu v tt nhin khng th c cc cuc m phn vi hn v mt ha c ring c, l iu v ngha. Bn t bn m u chin tranh nhng khng th kt thc chin tranh c, kt thc chin tranh th cn c cuc cch mng ca cng nhn. Phi L-nin phn i ha c ring. H tuyn b v vn ny ngay t nm 1915; h ni rng giai cp v sn, sau khi nm c chnh quyn v sau khi cng b tt c cc hip c, phi ngh k ha c vi ton th gii1). Nu ngi ta t chi khng k ha c nh vy th giai cp v sn s bt u cuc chin tranh cch mng. Ch c cuc cch mng ca cng nhn mt s nc mi c th kt thc c chin tranh. Ch c th thc hin c nn ha bnh chung nh cuc cch mng ca cng nhn. Phng php thc tin kt thc chin tranh l t chc vic bt tay thn thin gia cc binh s ngoi mt trn, cng c chnh quyn ca X-vit i biu cng nhn, nng dn, c nng. Ch c bng cc phng php mi c th i ti cuc cch mng ca cng nhn v t c nn ha bnh chung. 2 Tr li cc cu hi 1) Vic chim li Cuc-li-an-i-a l mt s thn tnh, bi v nh vy l n c c c quyn chim li cc thuc
Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 64.
1)

a ca mnh. Cn phi cho nhn dn c quyn t mnh quyt nh vn mnh ca mnh. Trong th gii t bn ch ngha, s phn chia l ty theo sc mnh k no mnh hn th c chia nhiu hn. Khng nn tin hnh chin tranh chim Cuc-li-an-i-a, m nn tin hnh chin tranh cho Cuc-li-an-i-a c t do quyt nh vic sp nhp theo nguyn vng ca h. 2) V vic chim cc ngn hng v tin. L-nin ku gi chim cc ngn hng v tin nhng khng phi l t tin, m theo quyt nh ca a s. (T r o n g p h n g h p c t i n g l a l i: "Hc thuyt ca anh dn ti trng thi nguyn thy".) K h n g p h i ! ( C k i n h i : "Phi lm g nu cc nc khc mong mun ha bnh?") Pht trin cuc cch mng ca cng nhn v bt tay thn thin gia cc binh s ngoi mt trn. Sch lc l cn xt xem cuc sng din ra nh th no. Kinh nghim ca cuc sng, l iu tt nht. Cn pht trin cuc cch mng Nga sao cho chnh quyn chuyn vo tay cc i biu cng nhn, nng dn v c nng. (L i c k i n h i: "Cc ng ch tuyn truyn iu c cha") Chng ti, tc l ti v Di-n-vi-p, cho xut bn mt cun sch nh133 nc ngoi, trong chng ti ni nhng iu nh hin nay; chng ti xut bn tp sch bng ting c, v nhng ngi x hi ch ngha c ph bin tp sch ny c.
ng khng ton vn ngy 18 thng T 1917 trn bo "Thng nht", s 17 In ton vn ln u, theo ng bn nh my ca bin bn

344

Quan im ca chng ti

345

Quan im ca chng ti
p li bn ngh quyt ca y ban chp hnh X-vit i biu binh s

Cc bo ra ngy 16 thng T u ng bn ngh quyt sau y:

"Sau khi tho lun tin tc ca mt s ng ch cho bit v mt cuc tuyn truyn c tnh cht ph hoi t chc ang n np di l c cch mng, nhiu khi thm ch di l c dn ch - x hi, ni ring l v s tuyn truyn ca nhng ngi gi l phi L-nin; v thy rng s tuyn truyn khng km phn nguy hi so vi bt c mt s tuyn truyn phn cch mng no ca phi hu; ng thi, nhn thy rng chng no m cuc tuyn truyn ch thun l tuyn truyn thi, th khng th no dng n nhng bin php trn p c, U ban chp hnh X-vit i biu binh s thy ht sc cn thit phi p dng tt c mi bin php dng cng tc tuyn truyn v c ng ca chng ta m i ph vi cuc tuyn truyn . Chng ta phi c gng sao cho cc t chc ca chng ta mnh bt c lc no cng c th dng hnh ng ca chng ta chng li hnh ng phn cch mng, bt c t u n. Chng ti thit tha mong rng Ban chp hnh s tin hnh mt cuc vn ng c k hoch, trn bo ch v nht l trong cc n v qun i, chng li cuc tuyn truyn c tnh cht ph hoi t chc ".

Nu chng ta em i chiu ngh quyt vi li tuyn b c chng ti dn ra, li tuyn b trong bi x lun ca ban bin tp bo "Tin tc" (ra ngy 17 thng T) ln ting chng li "mt s hm hi bt lng v kh ", th chng ta s thy ngay rng v vn , trn thc t, c mt s phn ha v chnh tr nh th no:

T " ch Nga", c quan ngn lun tin hnh s hm hi , v t "Thng nht" ca ng Pl-kha-np lp li "phng php u tranh ", u c mt nhn chng l t "S nghip nhn dn" cng nhn. Lp trng ca U ban chp hnh X-vit i biu binh s li khc; y ban tuyn b thng ra rng "chng no m cuc tuyn truyn ch thun l tuyn truyn thi, th khng th no dng n nhng bin php trn p c". Bi vy chng ti in li ton vn bn ngh quyt ca U ban chp hnh v thy rng phn tch v thc cht ngh quyt l iu b ch. Ngh quyt tuyn b rng s tuyn truyn ca L-nin "khng km phn nguy hi so vi bt c mt s tuyn truyn phn cch mng no ca phi hu". Vy chng ta hy xt xem ch khc nhau v thc cht gia ba loi tuyn truyn: 1) tuyn truyn phn cch mng ca phi hu, 2) tuyn truyn tn thnh Chnh ph lm thi v ng h n, v 3) tuyn truyn ca chng ti. Phi hu th mun lt Chnh ph lm thi v lp li ch qun ch. Chnh ph lm thi th ha l hnh ng theo s tha thun vi X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Cn iu chng ti tuyn truyn l: ton b chnh quyn trong nc phi c chuyn vo tay ch ring cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v.v. m thi, v cc X-vit r rng i biu cho i a s nhn dn. Mun lm c nh th, chng ta phi c gng "gii thch" (nh L-nin ni ti, ngay t hm u tin mi v nc, mt cch r rng v chnh xc, trong lun cng ca ng ch)1) a s nhn dn hiu rng vic chnh quyn chuyn vo tay cc X-vit l mt iu tt yu.
1)

Xem tp ny, tr. 138.

346

V. I. L - n i n

Quan im ca chng ti

347

Nh vy l phi hu th tn thnh chnh quyn qun ch. Cc nh t bn th tn thnh chnh quyn ca cc nh t bn (v Chnh ph lm thi l mt chnh ph ca cc nh t bn); h ha s hnh ng theo s tha thun vi X-vit i biu cng nhn v binh s. Chng ti mun thuyt phc a s nhn dn thy rng chnh quyn phi thuc v ch ring cc X-vit i biu cng nhn, binh s, v.v. m thi. iu ht sc hin nhin l khng c coi s tuyn truyn ca chng ti l "khng km phn nguy hi so vi bt c mt s tuyn truyn phn cch mng no ca phi hu", ngay c xt theo quan im ca nhng ngi tn thnh tha hip vi Chnh ph lm thi. V nhng ngi tn thnh tha hip hin gi ang da vo a s nhn dn kia m! Cuc tuyn truyn ca chng ti l nhm thuyt phc a s nhn dn ginh ly ton b chnh quyn, th lm th no nhng ngi li c th cho rng tuyn truyn ca chng ti "cng nguy hi nh tuyn truyn ca phi hu" c? l mt iu r rng khng hp l. L no X-vit i biu binh s li c th bnh vc c lu di cho ci quan im y ca U ban chp hnh ca mnh. Chng ta hy bn tip. Nhng kin bt ng gia chng ta v thc cht l ch no? Ch yu l ba im: (1) V rung t. Chng ti ch trng rng nng dn, theo ngh quyt ring ca a s bn thn nng dn cc a phng, phi ginh ngay ly ton b rung t nh sn xut ra nhiu la m v nhiu tht hn na cho binh s. Chnh ph lm thi ch trng "tha thun" gia nng dn vi a ch, tc l ch trng "tha thun" gia ba trm nng dn vi ch mt tn a ch thi.

Chng ta s xt xem v vn ny, a s nhn dn s tn thnh chng ti hay tn thnh Chnh ph lm thi. (2) Chng ti ch trng thit lp mt ch cng ha, trong t di ln trn, s khng c cnh st, khng c qun i thng trc (theo chng ti, qun i thng trc phi c thay th bng vic v trang ton dn) v cng khng c quan li thc s khng b bi min v c hng lng bng hu kiu t sn. Chng ti ch trng tt c mi vin chc u hon ton do nhn dn bu ra v c th b bi min bt c lc no, cn lng ca h th c tr theo kiu v sn. Chnh ph lm thi th ch trng phc hi t chc cnh st theo kiu thng thng, mt i qun thng trc v nhng quan li theo kiu thng thng. (3) Chnh ph lm thi ch trng tip tc cuc chin tranh ny, tc l cuc chin tranh do tn Ni-c-lai kht mu m u. Chnh ph lm thi ch trng xc nhn cc hip c b mt, c tnh cht n cp, do Nga hong k kt m khng hi kin nhn dn, thm ch cng khng cng b cc hip c y. Chng ti chng li cuc chin tranh , chng li vic xc nhn cc hip c v chng ch trng khng cng b nhng hip c . Chng ti khuyn nhn dn tt c cc nc, khng tr mt nc no, hy kt thc cuc chin tranh bng mt ha c khng cng p, ngha l bng mt ha c tht s dn ch, mt ha c em li t do cho nhn dn tt c cc nc, cho tt c mi dn tc, khng tr mt nc no, mt dn tc no. Chng ti mun chng minh cho nhn dn thy rng kt thc chin tranh bng mt ha c thc s khng cng p, th chnh quyn nh nc phi c chuyn ton b v ch ring vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s. V chng no chnh quyn cn trong tay bn t bn

348

V. I. L - n i n

Quan im ca chng ti

349

v a ch (Gu-ts-cp, Lvp, Mi-li-u-cp) th chng trn thc t chin tranh vn tip din di s lnh o ca bn t bn, tt c mi li ha v ha bnh khng c thn tnh u ch l nhng li ha sung thi, qun chng cng nhn trn ton th gii tt nhin khng tin chnh ph ca bn t bn; v do chin tranh vn s ko di. C ngi hi: phi lm g, nu Nga, chnh quyn chuyn vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s, v nu c khng xy ra cuc cch mng lt khng nhng Vin-hem II m c bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp c na (v nu thay th Ni-c-lai II c bng nhng Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp c th v vn chin tranh, tuyt nhin s khng c mt t g thay i c)? Chng ti tr li: chnh quyn trong tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s s l chnh quyn ca a s nhn dn, m a s nhn dn y bao gm cng nhn v nng dn ngho. H thc s khng c li g trong vic thn tnh; h khc t nhng cuc thn tnh , khng phi trn li ni, m trn vic lm, v thc t h s khng cn l nhng ngi bo v li nhun ca bn t bn na. Trong nhng iu kin nh th, chng ti cng ng tin hnh mt cuc chin tranh cch mng chng li bn t bn ca bt c mt nc no, v s thc s l mt cuc chin tranh chng li li ch ca bt c t bn no, ch khng phi l bo v li ch ca bn t bn mt nc no . C ngi hi: nu khng th kt thc chin tranh bng cch ch cm li l xung t, th trn thc t, lm th no y mnh c ngay lp tc vic k kt ha c? Chng ti tr li: ng i ta khng th no kt thc c chin tranh hoc bng cch ch cm l i l xung t, hoc bng cch ch c mt nc, trong nhng nc tham chin, t chi khng tip tc chin tranh na. Ch c v ch c

th c mt bin php thc t, nhanh chng (ngoi thng li ca cuc cch mng cng nhn i vi bn t bn) i ti ha bnh: l s bt tay thn thin gia binh s ngoi mt trn. Chng ta hy lp tc gip mt cch ht sc mnh m, ton din v tuyt i i vi vic bt tay thn thin ngoi mt trn, gia cc binh s ca hai tp on ang tham chin. Vic bt tay thn thin gia cc binh s bt u ri. Chng ta hy gip n! Quan im ca chng ti l nh th y. Chng ti tin chc rng a s nhn dn s khng coi quan im y l "khng km phn nguy hi so vi bt c mt s tuyn truyn phn cch mng no ca phi hu".
"S tht", s 35, ngy 1 thng Nm (18 thng T) 1917 K tn: N. L-nin Theo ng bn ng trn bo "S tht"

350

V. I. L - n i n

H t rng buc mnh vo bn t bn nh th no

351

H t rng buc mnh vo bn t bn nh th no

"Bo ti chnh"134, t bo ca bn i t bn v ca ngn hng, trong bi x lun ngy 17 thng T, hon ton lm sng t mt s kin ht sc quan trng l: cc ng x hi ch ngha - cch mng, dn ch - x hi men-s-vch, v.v., t tri cht tay chn li, t rng buc mnh vo bn t bn nh th no qua bn "hip ngh" ni ting ca cc ng vi Chnh ph lm thi. Sau y l ton vn bi x lun :
Phi t v cng tri Cng tri v nn t do, do Chnh ph lm thi pht hnh, khng gy c trong cc gii phi t mt nim phn khi ging nh l nim phn khi ca a s dn c i vi cng tri. Bo ch phi t chia lm ba nhm. Bo "S tht" ca L-nin th r rng l chng li cng tri: do n ni ln quan im ca nhng ngi bn-s-vch. T "Thng nht" ca Pl-kha-np th kin quyt ng h cng tri. Cui cng, cc c quan bo ch x hi ch ngha khc nh: "Bo cng nhn", "Rung t v T do", " ch nhn dn", u t thi "lng chng", nc i; h khng tn thnh cng tri, nhng cng chng phn i n. cng l thi ca X-vit i biu cng nhn v binh s; sau khi quyt nh v nguyn tc ng h cng tri,

X-vit i biu cng nhn v binh s hin nay li m ra hoi nghi v do d. V mi y, t "Ban ngy" trch c mt cch c l ci thi khng dt khot v nc i ca phi gia y l phi mnh nht, gm nhng phn t men-s-vch v x hi ch ngha - cch mng. Nh th v mun chng minh mt ln na rng li trch c trn y l xc ng, nn hm qua, X-vit i biu cng nhn v binh s bn tr li vn cng tri l mt vn c gii quyt ri, v pht biu mt ln na v vn . N.X.Ts-kh-t-d bo tin rng trong nhng ngy sp ti, s c mt vn kin mi ca Chnh ph ni r hn lp trng ca Chnh ph v chnh sch i ngoi v i ni. ng ta ngh rng trong khi ch i khng nn bn ci v vic ng h cng tri. Lp trng ca phi t t ra cng gy cho ngi ta mt thc mc. V th no ri cng phi c mt ngi no ng ra qun l nh nc v thi hnh nhng ci cch m nc Nga au thng ang nng lng mong i. V trong hai iu, tt phi c mt: hoc l chnh ph hin ti c phi t tn nhim, ngha l cho n nay, trong qu kh, chnh ph vn cha lm mt iu g tri vi nhng li cam kt ca mnh; hoc l n khng c tn nhim. Trong trng hp sau, phi t khng ng h Chnh ph lm thi na, cho nn h khng nhng phi m nhim vic "kim sot" s hot ng ca chnh ph , m cn phi m nhim ly tt c gnh nng ca vic qun l v nhn ly trch nhim trc nhn dn v trc lch s. Nhng nu h khng c iu g trch c Chnh ph lm thi, th t nhin l h khng c l do g ch i nhng vn kin sau ny ca chnh ph y c v phi hon ton ng h n. V lun th no, iu khng th dung th c l thi nc i, d dt c tnh cht lnh trnh, nhng li ni p m, l nhng ci, mt mt, khng lm gim bt cht no trch nhim ca Chnh ph lm thi l chnh ph thm ch cng khng th vin vo s c lp ca mnh m bin bch trc lch s c, v mt khc, khin cho chnh ph , trn thc t, khng c ng o qun chng dn ch ng h v b lm vo mt hon cnh kh khn. Tnh thng thn lun lun vn l mt trong nhng u im ca cc tro lu x hi ch ngha. Chnh sch ca cc ng x hi ch ngha khng bao gi bit n nhng s ln trnh trch nhim, tnh nhu nhc kiu phi-li-xtanh v nhng li quanh co c hi ch ngha. Ngy nay, trong vn cng tri, cc phi gia ca ch ngha x hi Nga phn li nhng nguyn tc truyn thng v i vo con ng na vi ca nhng ngi thuc ng thng Mi. D lun cng chng c

352

V. I. L - n i n

H t rng buc mnh vo bn t bn nh th no

353

quyn yu cu cc phi gia xc nh r rt thi ca mnh i vi cng tri, tuyn b mt cch thnh thc v thng thn l mnh c ng h hay khng ng h cng tri, v do lm trn c ngha v tinh thn ca mnh i vi Chnh ph lm thi: hoc l lm cho chnh ph ny c th da c vo cc phi t, hoc l xc nhn s bt ng gia cc phi y vi n.

Bn u s ngn hng u l nhng con ngi thc t. Trong chnh tr, h c con mt rt tnh to: anh ha ng h chnh ph ca bn t bn (l chnh ph ang theo ui cuc chin tranh quc ch ngha), vy anh hy ng h cng tri i. ng th! Cc ng x hi ch ngha - cch mng v mens-vch u t tri cht tay chn li v np mnh cho bn t bn mt cch thm hi. Li ha: "trong nhng ngy sp ti, s c mt vn kin mi ca chnh ph ni r hn" (!!??) tht qu l khng c g r hn th na! "lp trng ca chnh ph v chnh sch i ngoi v i ni", l mt li ha sung. "Nhng vn kin" bao gm nhng li tuyn b, nhng li qu quyt v nhng tuyn ngn, u khng thay i c bn cht ca s vt. Bn cht ca s vt chnh l ch: chnh ph ca bn t bn, chnh ph ca bn Lvp, Gu-ts-cp, Mi-li-ucp v ng bn, l chnh ph i din cho li ch ca t bn, n gn lin vi nhng li ch , n khng th t b c (gi d n c mun i na) chnh sch quc ch ngha, chnh sch xm lc v thn tnh. Dng n nhng cu ni sung v khng cam kt g ht nh cu " da c vo " phi "t", ngha l dng uy tn ca cc phi t cng c chnh sch quc ch ngha ca mnh, nh ng trn thc t khng t b chnh sch mt cht g c, l dng ca chnh ph quc ch ngha n c ta, l iu m Ts-kh-t-d v bn b

ca ng ta ang gip mt cch khch quan chnh ph thc hin. "Tnh na vi ca nhng ngi thuc ng thng Mi" ch dng tht l t l s nh gi ca nhng chnh khch nhn thy r bn cht ca s vt, mt s nh gi va thit thc va hon ton chnh xc i vi ng li ca nhng ngi x hi ch ngha - cch mng v ca nhng ngi men-s-vch.
"S tht", s 36, ngy 3 thng Nm (20 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

354

V i dn cnh v sn

355

V i dn cnh v sn
Ngy 14 thng T, t bo ca chng ta ng mt tin t Ca-na-vi-n thuc tnh Ni-gi-ni Np-g-rp gi v cho bit rng: "mt i dn cnh ca cng nhn do ban gim

Bn a ch v bn t bn thy r lc lng ca qun chng cch mng, nn iu ch yu i vi chng hin nay l duy tr cc c quan trng yu nht ca ch c, duy tr nhng cng c p bc c: cnh st, bn quan li, qun i thng trc. Chng c gng ko "i dn cnh" tr li con ng c, ngha l bin n thnh nhng ton ngi v trang, tch ri nhn dn, ht sc gn gi giai cp t sn v do nhng ngi thuc giai cp t sn ch huy. Cng lnh ti thiu ca ng dn ch - x hi i phi thay th qun i thng trc bng vic v trang ton dn. Nhng a s nhng ngi dn ch - x hi chnh thc chu u v phn ng cc lnh t men-s-vch nc ta " qun" hoc b ri cng lnh ca ng, h ly ch ngha s-vanh ("ch ngha v quc") thay cho ch ngha quc t, v ly ch ngha ci lng thay cho sch lc cch mng. Nhng chnh lc ny, trong thi im cch mng, v trang ton dn l mt vic c bit cp thit. Cho rng khi c qun i cch mng th v trang giai cp v sn l tha, hoc cho rng "thiu" v kh, th chnh l mt s di tr v ngy bin quanh co. Vn l phi bt u t chc ngay mt i dn cnh ton dn, i ny s hc cch s dng v kh, mc d v kh "khng " cho tt c mi ngi; v nhn dn hon ton khng cn phi c mt s lng v kh mi ngi u thng xuyn c v kh. iu cn thit l ton dn hc tp bit s dng v kh v tham gia i dn cnh thay th cho t chc cnh st v qun i thng trc. iu cn cho cng nhn l cng nhn v binh s u thng nht li trong cng mt i dn cnh ton dn, ch khng phi l mt qun i tch ri nhn dn. Nu khng th b my p bc vn cn, hm nay n sn sng phc v Gu-ts-cp v bn b ca hn l bn

c cc x nghip tr lng c thnh lp trong hu ht cc nh my".

Tc gi tin cho bit vng Ca-na-vi-n c 16 nh my vi 3 vn cng nhn, khng k cng nhn vin ng st; nh vy l vic thnh lp i dn cnh cng nhn do bn t bn tr lng lan rng n mt s lng khng t nhng x nghip ln nht trong vng . Vic thnh lp i dn cnh cng nhn do bn t bn tr lng l mt bin php c ngha to ln v c th ni mt cch khng qu ng l: c ngha rt to ln, c tnh cht quyt nh v mt thc tin cng nh v mt nguyn tc. Nu bin php khng tr thnh bin php ph bin, khng c tin hnh n cng v khng c p dng trong ton quc, th s nghip cch mng khng c m bo, thnh qu cch mng khng bo m t c, cuc cch mng khng th pht trin hn c na. Bn t bn v a ch theo phi cng ha chng theo phi cng ha sau khi chng tin rng ngoi cch ra khng cn cch no khc cai tr nhn dn, c gng thnh lp mt nc cng ha cng qun ch cng hay, theo kiu nc cng ha Php m S-rin gi l nc cng ha khng c nhng ngi cng ha.

356

V. I. L - n i n

V i dn cnh v sn

357

tng t phn cch mng, v c th ngy mai li phc v mt tn Rt-c mi-t-ri-p hay mt tn no y tp tnh ln ngi vua v thnh lp mt nn qun ch theo li trng cu dn . Bn t bn hin nay cn c ch cng ha, v khng th c cch no khc "i ph c" vi nhn dn. Nhng iu m chng cn c l mt ch cng ha "i ngh", tc l ch dn ch b hp trong phm vi bu c dn ch, trong quyn c c vo ngh vin nhng ngi m theo nhn xt xc ng v rt ng ca Mc, th va i din cho nhn dn va p bc nhn dn135. Bn c hi ch ngha trong phong tro dn ch - x hi thi nay em Sai--man thay th cho Mc, chng hc thuc lng ci nguyn tc "phi li dng" ch i ngh ( l iu khng cn tranh ci g na), nhng qun mt bi hc ca Mc v ngha ca ch dn ch v sn l ch khc vi ch i ngh t sn. Nhn dn cn c ch cng ha cho qun chng c gio dc v dn ch. iu cn thit khng phi ch l c quan i biu theo kiu ch dn ch, m l ton b vic qun l nh nc t di ln phi do bn thn qun chng t chc, qun chng thc s tham gia vo tng bc ca cuc sng v ng vai tr tch cc trong vic qun l. Thay th cc c quan p bc c: cnh st, bn quan li, qun i thng trc bng v trang ton dn, bng mt i dn cnh thc s ton dn, l bin php duy nht m bo mt cch tt nht cho nc nh trnh khi s phc hi ch qun ch v lm cho nc nh c kh nng i ln ch ngha x hi mt cch c k hoch, vng chc v kin quyt, ch khng "a" ch ngha x hi t bn trn xung, m bi dng cho ng o qun chng v sn v na v sn bit ngh thut qun l nh nc v iu khin ton b chnh quyn nh nc. Dng bn cnh st t ln trn nhn dn v dng bn

quan li, y t ht sc trung thnh ca giai cp t sn, cng vi qun i thng trc di quyn ch huy ca bn a ch v t bn, thc hin cc cng v, l l tng ca ch cng ha i ngh t sn, mt ch c sc duy tr mi nn thng tr ca t bn. Dng mt i dn cnh thc s ca ton dn gm c nam ln n, c th thay th phn no bn quan li, trong tt c cc cng chc khng nhng c bu ra v c th b bi min bt c lc no, m cn n lng nh cng nhn, ch khng phi n lng nh "qu tc" hay nh t sn, thc hin cc cng v, l l tng ca giai cp cng nhn. L tng khng nhng ghi trong cng lnh ca chng ta, khng nhng tn ti trong lch s phong tro cng nhn phng Ty, chnh l trong kinh nghim ca Cng x Pa-ri, khng nhng c Mc nh gi, nhn mnh, gii thch v gii thiu, m cn c cng nhn Nga thc t vn dng hi nm 1905 v 1917. V mt ngha ca n, v mt hnh loi chnh quyn nh nc do chng to ra, th cc X-vit i biu cng nhn ng l nhng c quan ca mt nn dn ch ang xa b nhng c quan p bc c v i vo con ng thnh lp mt i dn cnh bao gm ton th nhn dn. Nhng lm th no i dn cnh bao gm c ton th nhn dn khi m nhng ngi v sn v na v sn b dn vo trong cc nh my, cng lng bi nhng cng vic kh sai m bn a ch v t bn bt h phi lm? Ch c mt cch l: i dn cnh cng nhn phi do bn t bn tr lng. Bn t bn phi tr lng cho cng nhn trong nhng gi hay ngy h lm cng v. Qun chng cng nhn t mnh i vo con ng ng n . Ton nc Nga cn noi gng cng nhn Ni-gi-ni Np-g-rt.

358

V. I. L - n i n

359

Cc ng ch cng nhn, cc ng ch hy lm cho nng dn v ton th nhn dn hiu r s cn thit phi thnh lp mt i dn cnh ton dn thay th cho bn cnh st v quan li c! Hy thnh lp i dn cnh , v ch i dn cnh m thi. Phi thng qua cc X-vit i biu cng nhn, cc X-vit i biu nng dn, cc c quan t qun a phng do giai cp cng nhn nm gi, m thnh lp i dn cnh . ng bao gi tha mn vi t chc dn cnh t sn. Hy thu ht ph n cng lm ngha v cng dn nh nam gii. Hy kin quyt i bn t bn tr lng cho cng nhn trong nhng ngy h lm cng v trong i dn cnh! T cc ng ch hy hc tp vic thc hin ch dn ch ngay by gi, trong thc tin, t c s, hy pht ng qun chng mi ngi u thc s tham gia trc tip vo vic qun l, iu v ch c iu mi l bo m duy nht cho thng li hon ton ca cch mng, bo m cho cch mng tin ln mt cch vng vng, chn chn v c k hoch.
"S tht", s 36, ngy 3 thng Nm (20 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Ph sn chng?
Ngi ta va bo tin cho chng ta hay rng Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s mi nhn c mt bc thng ip ca Chnh ph lm thi nc ta gi cho tt c cc i din nc ngoi. Bc thng ip ny hin nhin chnh l "vn kin" m theo d kin ca N. X. Ts-kh-t-d, phi c cng b sau ba ngy v chc l n phi bao gm nhng li tuyn b r rng phn i cc cuc thn tnh. S tht th nh th no? Trong bc thng ip y, Chnh ph lm thi tuyn b r rng rng nc Nga s tin hnh chin tranh n cng, v nc Nga vn trung thnh vi nhng li cam kt ca mnh i vi cc nc ng minh. Bc thng ip gy ra mt n tng nh mt qu bom n. a s trong Ban chp hnh X-vit, Ts-kh-t-d, Tx-r-tli, v.v., u hon ton bi ri. Ton b chnh sch "tha hip" r rng l b ph sn, v s ph sn xy n sm hn nhiu so vi d on ca chng ta. Khng phi l nhng cuc thng thuyt ca tiu ban lin h s chm dt c chin tranh quc ch ngha...
"S tht", s 36, ngy 3 thng Nm (20 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

360

Ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng

361

Ngh quyt ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (B) Nga Ngy 20 thng t (3 thng nm) 1917 v cuc khng hong do bc thng ip ca Chnh ph lm thi ngy 18 thng t (1 thng nm) 1917 gy ra
Bc thng ip ca Chnh ph lm thi chng minh rng lp trng m ng ta gi trong bn ngh quyt ca Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt, l hon ton ng n, c th l: 1) Chnh ph lm thi hon ton l mt chnh ph quc ch ngha, b t bn Anh - Php v Nga tri cht tay chn; 2) tt c nhng li ha m chnh ph a ra hoc c th a ra (v "s biu l ch ha bnh ca cc dn tc", v.v.) ch l mt s la bp ch khng c g khc c; 3) v lun thnh phn ca n nh th no, Chnh ph lm thi cng k h n g t h n o t b c cc cuc thn tnh, v trong chin tranh hin nay v c bit l trong lc ny, giai cp bn t bn ang b t bn ngn hng tri buc; 4) bc thng ip li mt ln na bc trn ci chnh sch ca giai cp tiu t sn, do nhng ngi dn ty, nhng ngi men-s-vch v a s lnh t trong X-vit i biu cng nhn hin ti tin hnh nhm lm cho ngi ta nui nhng hy vng ho huyn v kh nng "ci ha" cc nh t bn (ngha l Chnh ph lm thi) bng nhng "bin php gy p lc".

Do , Ban chp hnh trung ng nhn nh rng: I. Tt c nhng s thay i thnh phn trong chnh ph hin nay (Mi-li-u-cp t chc, triu hi K-ren-xki, v.v.) vn ch l bt chc nhng th on xu xa nht ca ch cng ha i ngh t sn, l th ch ly vic cnh tranh gia cc phe phi v nhng mu sp xp li gia cc c nhn thay th cho u tranh giai cp. II. i vi qun chng tiu t sn trong dn c vn dao ng gia cc nh t bn v giai cp cng nhn, th li thot duy nht l phi ng hn v pha giai cp v sn cch mng, giai cp duy nht v tht s c kh nng ph tan c nhng xing xch ca t bn ti chnh v ca chnh sch thn tnh. Ch c nm c ton b chnh quyn nh nc nh s ng h ca a s nhn dn, th giai cp v sn cch mng cng vi binh s cch mng do X-vit i biu cng nhn v binh s i din, mi lp ra c mt chnh ph c cng nhn tt c cc nc tn nhim, chnh ph s l chnh ph duy nht c kh nng kt thc nhanh chng chin tranh bng mt ha c tht s dn ch.
"S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

362

Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin

363

Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin136

Hi anh em binh s! Tt c chng ta u b kit sc v cuc chin tranh tn khc, cuc chin tranh git hng triu sinh mng, lm tn ph hng triu ngi, gy ra nhng tai ha cha tng thy, gy ra cnh ph sn v tng i. Ngy cng c nhiu ngi t t cho mnh cu hi: ti sao c cuc chin tranh ny, tin hnh cuc chin tranh ny lm g? Cng nhn v nng dn chng ta, nhng ngi phi chu ci gnh nng ln nht ca chin tranh, ngy cng thy r cuc chin tranh ny l do bn t bn tt c cc nc gy ra v tin hnh v li ch ca chng, thng tr th gii, ginh th trng cho bn ch cng xng, ch nh my v ch ngn hng, cp bc cc dn tc nhc tiu. Chng chia nhau cc thuc a, xm chim t ai vng Ban-cng v Th-nh-k, v l nguyn nhn ti sao nhn dn chu u phi ph sn, ti sao chng ta phi cht chc v phi nhn thy cnh gia nh chng ta b ph sn, i kh, cht chc. tt c cc n c, giai cp bn t bn, nh vic t hng v cung cp hng qun s, nh c quyn kinh doanh cc n c b thn tnh, nh nng cao gi hng m kim c nhng khon li nhun khng l, kch x ch a tng thy. Hng my chc nm rng, giai cp bn t bn

bt nhn dn tt c cc nc chu mt th cng np di hnh thc nhng li tc cao v cng tri chin tranh tnh ra c ti hng t. Cn chng ta, nhng cng nhn v nng dn, chng ta phi cht chc, ph sn, i kht, phi kin nhn chu ng tt c mi ci , gp phn lm cho bn t bn ang p bc chng ta c mnh thm nh vic cng nhn cc nc chm git ln nhau, th ght ln nhau. Chng l chng ta c ngoan ngon chu ng ci ch , chu ng cuc chin tranh gia cc giai cp bn t bn hay sao? Chng l chng ta li cho cuc chin tranh ny ko di bng cch ng v pha chnh ph nc mnh, ng v pha giai cp t sn nc mnh, v pha bn t bn nc mnh, do ph v s on kt quc t ca cng nhn cc nc trn ton th gii hay sao? Khng, cc anh em binh s, n lc chng ta phi m mt ra, n lc chng ta phi t tay nm ly vn mnh ca mnh. Lng cm phn ca nhn dn tt c cc nc i vi giai cp t bn, l bn y nhn dn vo cuc chin tranh ny, th ngy cng tng cng, lan rng v mnh m. Khng nhng c m ngay c Anh, mt nc trc chin tranh ni ting l c bit t do, cng c hng trm v hng trm ngi bn v i biu chn chnh ca giai cp cng nhn ang cht dn cht mn trong cc nh t v ni ln nhng li trung thc v chn tht chng chin tranh v chng bn t bn. Cuc cch mng Nga ch l bc u ca cuc cch mng u tin; nhng cuc cch mng khc phi ni tip v nht nh s ni tip theo n. Chnh ph mi n c Nga, chnh ph lt Nic-lai II, mt tn c p ng trn ngai vng, ging nh Vinhem II, l chnh ph ca bn t bn. N cng theo ui cuc chin tranh n c p, quc ch ngha nh bn t bn c, Anh v cc n c khc vy. N xc nhn nhng hip c b mt c tnh cht n c p m Ni-c-lai II

364

V. I. L - n i n

Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin

365

k kt vi bn t bn Anh, Php v cc nc khc; n khng cng b nhng hip c , cng ging nh chnh ph c khng cng b nhng hip c b mt cng c tnh cht n cp nh th m chnh ph ny k kt vi nc o, nc Bun-ga-ri, v.v.. Ngy 20 thng T, Chnh ph lm thi Nga cng b mt bc thng ip xc nhn mt ln na nhng hip c n cp c m Nga hong k kt v tuyn b sn sng tin hnh cuc chin tranh n thng li hon ton, v vy gy nn s cm phn ca c nhng ngi t trc n nay vn tn nhim v ng h chnh ph . Song bn cnh chnh ph ca bn t bn, cuc cch mng Nga t ng lp ra cc t chc cch mng i biu cho i a s cng nhn v nng dn, tc l cc X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt v phn ln cc thnh ph ca nc Nga. Cng nh rt nhiu cng nhn v binh s c, a s binh s v mt b phn cng nhn Nga cho n nay cn tin tng mt cch v thc vo chnh ph ca bn t bn, vo nhng bi din vn rng tuch v la bp ca chng v ho bnh khng c thn tnh, v chin tranh t v, v.v.. Nhng, khc vi bn t bn, cng nhn v nng dn ngho khng c li g trong cc cuc thn tnh v trong vic bo v li nhun ca bn t bn. Do mi ngy, mi hot ng ca chnh ph t bn Nga cng nh c, u s vch r nhng s la bp ca bn t bn v s vch ra rng chng no bn t bn cn thng tr th khng th no c nn ho bnh thc s dn ch, mt nn ho bnh khng c tnh cht cng bc, m da trn vic thc s t b mi cuc thn tnh, ngha l trn s gii phng tt c cc thuc a, khng tr mt thuc a no, trn s gii phng tt c cc dn tc b p bc, b cng bc sp nhp hay b tc mt quyn, khng tr mt dn tc no, rng chng no chng cn thng tr th cuc chin tranh

chc hn s cn ngy cng khc lit thm v ko di. Ch khi no chnh quyn trong c hai nc hin nay ang i ch nhau, v d nh c nc Nga ln nc c, hon ton ch c chuyn vo tay cc X-vit cch mng i biu cng nhn v binh s l nhng t chc c th ph b, khng phi ch trn li ni, m c trn hnh ng, ton b mng li quan h v li ch ca t bn, th lc cng nhn ca c hai nc tham chin mi c th tin nhau v chm dt nhanh chng cuc chin tranh bng mt nn ho bnh thc s dn ch, gii phng thc s nhn dn tt c cc nc v cc dn tc trn th gii. Hi anh em binh s! Hy lm tt c mi vic m ta c th lm c tin nhanh n ngy , t ti mc ch . ng s hy sinh: mi hy sinh cho s nghip cch mng ca cng nhn vn khng nng n bng nhng tn tht do chin tranh gy ra. Mi bc tin thng li ca cch mng u s cu vt hng chc vn, hng triu ngi ra khi cnh cht chc, ph sn v tng i. Hy em li ha bnh cho cc mi nh tranh! Hy tuyn chin vi cc cung in! Ha bnh cho cng nhn tt c cc nc! Tnh on kt anh em gia cng nhn cch mng tt c cc nc mun nm! Ch ngha x hi mun nm!

Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga Ban chp hnh P-tc-bua ng cng nhn dn ch - x hi Nga Ban bin tp bo "S tht"
"S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

366

Thng ip ca Chnh ph lm thi

367

Thng ip ca Chnh ph lm thi

Cc con bi c m c ra ri. Chng ta c tt c mi l do cm n cc ngi Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp v bc thng ip ca cc ngi ng hm nay trn tt c cc t bo. a s trong Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s, nhng ngi dn ty, nhng ngi men-s-vch, tt c nhng k t trc n nay ku gi ngi ta tn nhim Chnh ph lm thi, b trng pht mt cch thch ng. H hy vng, h ch i, h tin tng rng Chnh ph lm thi nh nh hng ca mt "s tip xc" c li vi Ts-kh-t-d, Xcb-lp v Xt-clp, s vnh vin t b cc cuc thn tnh. Nhng tnh hnh hi khc i ri... Trong thng ip ngy 18 thng T, Chnh ph lm thi tuyn b rng "ton dn (!) mong mun tip tc cuc chin tranh th gii cho n thng li hon ton".
Bc thng ip li ni thm rng: "ng nhin l Chnh ph lm thi... s lm trn tt c nhng iu cam kt vi cc nc ng minh ca mnh".

Tht l ngn gn v r rng. Tin hnh chin tranh cho n thng li hon ton. Lin minh vi bn ch ngn hng Anh v Php l mt iu thing ling... Ai k kt cuc lin minh vi cc ng minh "ca chng ta", ngha l vi bn t ph Anh - Php? ng nhin nhng k l Nga hong, l Ra-xpu-tin, l b l ca Nga hong. Song i vi Mi-li-u-cp v ng bn th cuc lin minh li l mt iu thing ling. Ti sao vy? C ngi p li: v Mi-li-u-cp l mt k khng thnh tht, v y l mt con ngi gio hot, v.v.. Vn hon ton khng phi nh vy. Vn l ch Guts-cp, Mi-li-u-cp, T-r-sen-c, C-n-va-lp u l nhng i biu ca bn t bn. M iu cn cho cc nh t bn l phi i xm chim t ai cc nc ngoi. H s ginh c nhng th trng mi, nhng ni u t mi cho t bn, nhng kh nng mi sp xp hng vn con em ca h vo nhng ch bo b, v. v.. Vn l ch li ch ca cc nh t bn Nga lc ny cng l li ch ca bn t bn Anh v Php. Chnh v l v cng ch v l m nhng bn hip c k kt gia Nga hong v bn t bn Anh - Php li c Chnh ph lm thi ca cc nh t bn Nga coi l ht sc ng tn qu. Bc thng ip mi ca Chnh ph lm thi s thm du vo la. Bc thng ip y ch c th gy thm tinh thn hiu chin nc c m thi. N gip cho tn k cp Vin-hem tip tc nh la cng nhn v binh s "ca hn", v li ko h tin hnh chin tranh "n cng". Bc thng ip mi ca Chnh ph lm thi t thng vn : ri sau th no? Ngay t khi cch mng n c ta mi mt u, bn t bn Anh v Php khng nh rng cuc cch mng Nga ch c bit l tip tc chin tranh "n cng". Bn t bn cn c p bc Th-nh-k, Ba-t v Trung-quc.

368

V. I. L - n i n

Thng ip ca Chnh ph lm thi

369

Mun t c mc ch y, d c phi nng thm khong chc triu ngi mu-gch Nga na th no c tai ha g u? Ch c "thng li hon ton" l ng k... V hin nay, Chnh ph lm thi chnh l ang hon ton cng khai i theo con ng y. Cc anh hy c chin u i, v chng ti mun cp bc! Mi ngy cc anh c cht hng vn i, v "chng ti" cn nh nhau, v chng ti cha nhn c phn chin li phm ca chng ti!.. Bt c mt cng nhn gic ng no, bt c mt binh s gic ng no cng s khng ng h c lu hn na ci chnh sch "tn nhim" i vi Chnh ph lm thi. Chnh sch tn nhim b ph sn ri. Ngh quyt ca Hi ngh i biu ng b ton thnh ng dn ch - x hi ca chng ta nu ln rng hin nay, cng ngy cng chng minh r s ng n ca lp trng ca chng ta1). Nhng chnh ngay chng ta cng khng ng ti bc tin trin nhanh chng nh th ca nhng s bin. X-vit hin nay ca cc i biu cng nhn v binh s buc phi la chn: hoc l nh nut mi hn do Gu-ts-cp v Mili-u-cp gy ra, tc l vnh vin t b vai tr chnh tr c lp, v mai y Mi-li-u-cp s "t hai chn ln bn" v bin X-vit thnh con s khng; hoc l chng li bc thng ip ca Mi-liu-cp, tc l on tuyt vi ci chnh sch tn nhim trc kia v i vo con ng do bo "S tht" vch ra. ng nhin l ngi ta cng c th tm ra c mt gii php na vi thi nt. Nhng c c lu khng?.. Hi cng nhn v binh s, by gi cc bn hy ni to ln iu ny: chng ti yu cu phi c mt chnh quyn
1)

duy nht, tc l cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Chnh ph lm thi, chnh ph ca mt nhm cc nh t bn, phi nhng ch cho cc X-vit .
Vit ngy 20 thng T (3 thng Nm) 1917 ng ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 37

Theo ng bn ng trn bo

Xem tp ny, tr. 312-313.

370

Mt trong nhng vn cn bn

371

Mt trong nhng vn cn bn
(nhng ngi x hi ch ngha chy theo giai cp t sn lp lun nh th no)

ngn Ba-l, do i hi nht tr thng qua, ni mt cch chnh xc, r rng, thng thn v minh bch (n ni chnh ngay cc ngi Pl-kha-np cng khng th xuyn tc c s tht ) v cuc cch mng v sn v hn na chnh l cuc cch mng lin quan ti cuc chin tranh n ra nm 1914. Khng kh g m khng hiu ti sao nhng ngi x hi ch ngha chy theo giai cp t sn li i n ch "qun mt" hoc l ton b bn Tuyn ngn Ba-l, hoc l on quan trng nht ca n.
Hai l, tc gi ca chng ta vit, vic "qun chng cn lao Nga" ginh chnh quyn "ch c th c ngha khi no c nhng iu kin cn thit tin hnh cch mng x hi".

ng Pl-kha-np gii thch iu mt cch tht l tuyt diu. Sau y l li ng vit trong bc th "ngy 1 thng Nm" gi cho "hi sinh vin x hi ch ngha", ng trn cc bo "Ngn lun", "S nghip nhn dn" v "Thng nht", ra ngy hm nay:
"... i hi y (i hi x hi ch ngha quc t nm 1889) hiu rng cch mng x hi, hay ni cho ng hn, cch mng x hi ch ngha, i hi mt cng tc gio dc v t chc lu di trong giai cp cng nhn. l iu m ngy nay, nc ta, nhng ngi ang ku gi qun chng cn lao Nga ginh ly chnh quyn qun mt; vic ginh chnh quyn ny ch c th c ngha khi no c nhng iu kin khch quan cn thit tin hnh cch mng x hi. Nhng iu kin hin nay cn cha c...".

Tht l mt m h ln ch khng phi l nhng suy ngh na. Ta hy c gi nh ngay nh t "x hi" ch l vit lm ca t "x hi ch ngha" i na. M h ln khng phi ch l ch m thi. Qun chng cn lao Nga gm nhng giai cp no? Ai cng bit rng qun chng bao gm cng nhn v nng dn. Ai chim a s? Nng dn. Xt v a v giai cp th nng dn l g? L nhng ngi tiu ch hay nhng ngi tiu ch rt nh. Vy th hi: nu nhng ngi tiu ch chim a s trong dn c v nu cha c nhng iu kin khch quan thc hin ch ngha x hi, th lm th no m a s trong dn c li c th tn thnh ch ngha x hi c?! ai c th ni v ai l ngi ni n vic thc hnh ch ngha x hi ngc vi nguyn ca a s c?! ng Pl-kha-np lp tc lm lc mt cch ht sc l bch. i vi nhng k theo g ng bo ch ca bn t bn m t v ra "k ch" cho mnh, ch khng vin dn ng theo li ca ch th chnh tr no ca mnh, th ri

v vn vn, cho n c ku gi "nht tr ng h" Chnh ph lm thi na. Lp lun trn y ca ng Pl-kha-np l th lp lun in hnh nht ca mt nhm "ngi trc y" t xng l dn ch x hi. V chnh v lp lun l in hnh, nn chng ta cn phi phn tch k lp lun . Mt l, ch vin n i hi th nht ca Quc t II, ch khng vin n i hi sau cng ca Quc t II, th th hi nh vy c hp l v c chn thnh khng? i hi th nht ca Quc t II (1889 - 1914) hp nm 1889 v i hi sau cng hp Ba-l nm 1912. Bn tuyn

372

V. I. L - n i n

Mt trong nhng vn cn bn

373

vo tnh trng l bch nh th ch l mt s trng pht ht sc nh thi. Xin bn tip. Ngay nh ng trn quan im ca ngi dn ch t sn tm thng ca bo "Ngn lun" m xt, th "chnh quyn" cn phi thuc v tay ai? V tay a s dn c. Vy th hi "qun chng cn lao Nga", m nh x hi - s-vanh lm lc ni n mt cch phi l, c chim a s trong dn c Nga khng? ng nhin l chim a s v thm ch cn chim tuyt i a s na! Vy nu khng phi l phn bi nn dn ch, ngay c nn dn ch theo cch hiu ca Mi-li-u-cp i na, th lm sao ngi ta li c th phn i vic "qun chng cn lao Nga" "ginh ly chnh quyn"? Cng i su vo rng, cng thy nhiu ci. C mi bc phn tch, chng ta li thy thm nhiu quan nim h mi ca ng Pl-kha-np. Nh x hi - s-vanh phn i vic chuyn chnh quyn qua tay a s dn c Nga! ng Pl-kha-np nghe thy c ting chung, nhng ng khng nhn r c l ting t u ti. Mc d ngay t 1875 Mc tng c bit ngn nga s ln ln y, ng Pl-kha-np vn c ln ln "qun chng cn lao" vi qun chng v sn v na v sn137. Chng ta hy gii thch cho nh cu mc-xt Plkha-np hiu r s khc nhau . a s nng dn Nga c th i hi v thc hin quc hu ha rung t c khng? Chc chn l c th c. Nh vy c phi l mt cuc cch mng x hi ch ngha khng? Khng phi. Nh vy vn l mt cuc cch mng t sn thi, v quc hu ha rung t l mt bin php c th dung hp c vi ch ngha t bn. Nhng ng thi y cng l mt n nh vo ch t hu v mt th t liu sn xut ht sc quan trng. So vi cc cuc cch mng hi th k XVII, XVIII v XIX th mt n

nh vy lm cho nhng ngi v sn v na v sn mnh hn ln rt nhiu. Chng ta bn tip. a s nng dn Nga c th tn thnh vic hp nht tt c cc ngn hng li thnh mt ngn hng duy nht khng? h c th tn thnh rng trong mi thn x phi c chi nhnh ca mt ngn hng nh nc chung cho c nc khng? C th tn thnh, v r rng l lm nh vy th s c li v thun tin cho nhn dn. Ngay c "phi v quc" cng c th tn thnh bin php , v n s lm cho kh nng "phng th" ca nc Nga c tng thm rt nhiu. ng v mt kinh t m xt, s hp nht tt c cc ngn hng li thnh mt ngn hng duy nht c th thc hin c ngay lp tc khng? Chc chn l hon ton c th thc hin c. phi chng l mt bin php x hi ch ngha? Khng phi, vn cha phi l ch ngha x hi. Chng ta bn tip. a s nng dn Nga c tn thnh vic chuyn xanh-i-ca cc ch nh my ng vo tay nh nc v t di quyn gim st ca cng nhn v nng dn khng, v c th tn thnh vic gim gi ng khng? H hon ton c th tn thnh nh th, v vic c li cho a s nhn dn. ng v mt kinh t m xt, mt vic nh th c th thc hin c khng? Hon ton c th thc hin c, v xanh-ica cc ch nh my ng, xt v mt kinh t, thc ra khng nhng tr thnh mt c cu sn xut vi quy m ton quc, m li cn tng c t di s gim st ca "nh nc" (ngha l t di s gim st ca bn quan li phc v cho bn t bn) ngay t thi k Nga hong. em chuyn xanh-i-ca vo tay mt nh nc dn ch - t sn, nng dn, nh vy c phi l mt bin php x hi ch ngha khng?

374

V. I. L - n i n

375

Khng, nh vy vn cha phi l ch ngha x hi. ng Plkha-np s d dng nhn r iu , nu ng ta nh li nhng chn l ca ch ngha Mc m ai ny u bit c ri. Th hi: nhng bin php nh vic hp nht tt c cc ngn hng li thnh mt ngn hng duy nht v nh vic chuyn xanhi-ca cc ch nh my ng vo tay mt nh nc dn ch nng dn s tng cng hay gim bt ngha, vai tr v nh hng ca nhng ngi v sn v na v sn trong ton th dn c? Chc chn l s tng cng, v khng phi l nhng bin php c tnh cht "tiu ch", v kh nng lm c nh th chnh l do "nhng iu kin khch quan" to ra, m "nhng iu kin khch quan" nm 1889 th cha c, nhng nay th c ri. Nhng bin php nht nh s lm cho ngha, vai tr v nh hng c bit l ca cng nhn thnh th, i tin phong ca nhng ngi v sn v na v sn thnh th v nng thn, c tng cng trong ton th dn c. Sau khi thi hnh nhng bin php ni trn, nc Nga s hon ton c th tip tc tin ln ch ngha x hi; v trong iu kin cng nhn nc ta c s ng h ca cng nhn Ty u tin tin hn v trng thnh hn, ly khai vi bn Plkha-np Ty u, th nc Nga nht nh s thc s chuyn ln ch ngha x hi v thng li ca bc chuyn ln s

Dng tng thnh chi vi i bc dng li ni sung chng li t bn

Bc thng ip ca Chnh ph lm thi khng nh s tin hnh chin tranh n ton thng gy lng cm phn ngay c trong nhng ngi vn nui mi hy vng ho rng chnh ph ca bn t bn c th s t b thn tnh. Ngy nay, cc bo ch phn nh ci chnh sch tiu t sn nui nhng hy vng ho u b lng tng ni chng nn li, nh "Bo cng nhn" chng hn, hoc ra sc hng lng cm phn vo mt s c nhn. Bo "i sng mi"138 vit: "k bo v nhng li ch ca t bn quc t khng c ch ng trong hng ng chnh ph Nga dn ch u! Chng ti tin chc rng X-vit i biu cng nhn v binh s s thc hnh mt cch khng chm tr nhng bin php kin quyt nht lp tc ngn nga khng cho ng Mi-li-u-cp gy tc hi c". Cn bo "S nghip nhn dn" th biu th cng ci li khn ngoan ht sc phi-li-xtanh nh sau: bc thng ip ca Mi-li-u-cp "nhm th tiu ci vn kin c mt ngha quc t ht sc to ln v c ton b ni cc thng qua". Dng t ng thnh chi vi i bc. Dng li ni sung chng li t bn. Ci "vn kin" ca chnh ph v vic t b nhng cuc thn tnh ch l mt li ln trnh c tnh cht ngoi giao, hon ton khng c ngha g c, n c th la di c mt ng i mu-gch ngu n, nh ng ch c th "gy bi ri" cho cc th lnh cc ng tiu t sn dn

c bo m.
Bt c mt ngi mc-xt no v bt c mt ngi x hi ch ngha no khng ng v pha giai cp t sn dn tc "ca mnh" th cng u phi lp lun nh th.
Vit ngy 20 thng T (3 thng Nm) 1917 ng ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 37

Theo ng bn ng trn bo

376

V. I. L - n i n

377

ch - x hi v x hi ch ngha - cch mng, cc cy bt ca bo "i sng mi" v bo "S nghip nhn dn" khi h sn lng cho ngi ta la di mnh. Ni: "k bo v nhng li ch ca t bn quc t khng c ch ng trong hng ng chnh ph Nga dn ch u!", tc l ni sung thi! Lm sao m nhng ngi c hc thc li khng thy h thn khi vit ra nhng iu ngu xun nh th? Ton th Chnh ph lm thi l chnh ph ca giai cp t bn. y l vn giai cp, ch khng phi vn c nhn. kch c nhn Mi-li-u-cp, trc tip hay gin tip i cch chc hn ta th ch l tr khi hi m thi, v rng chng no m cc giai cp hin ang nm chnh quyn cha b thay th, th bt c mt s thay i c nhn no cng u khng th ci bin c cht g ht. em "nn dn ch" Nga, Anh, Php, v.v. i lp vi vic bo v t bn, nh vy l t h mnh xung trnh nhn thc kinh t v chnh tr ca mt g Ga-pn no . Mt anh mu-gch ngu n m i nh t bn phi "ha" l "s sng theo o l" ch khng sng nh nh t bn na, v i y khng c lm "k bo v nhng li ch ca t bn" na th cn c th tha th c. Cc lnh t ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, cc cy bt ca bo "i sng mi" v bo "S nghip nhn dn" m cng theo ui mt chnh sch nh th, th tc l h lm cho nhn dn hy vng ho huyn vo bn t bn, nhng hy vng tai hi nht, nguy him nht cho s nghip ca t do v ca cch mng.
"S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

L-gch ca ngi V. Tsc-np

Trong bo "S nghip nhn dn" ra ngy 16 thng T, ngi V. Tsc-np vit:
"ng ta (L-nin) thm ch cng khng ngh rng, ngay nh ng trn quan im ca ng ta m xt, nu nc Anh cho php ng ta i qua th vn l tt hn, v c th l do p lc ca cch mng Nga, ch nh vic nc c cho php ng ta i qua th c th l do nhng ng c kh nghi hn".

Kt lun: L-nin chng khc g mt k ngng cung. Cng c. Nhng 30 ng vin ca cc ng phi khc nhau, k c phi Bun, cng v nc vi L-nin th nh th no ch? H u l nhng k ngng cung c ? Tt c h u "khng ngh" ? Ta hy bn tip. Ngi ta ngh th no v bc in ca Mc-tp, Na-tan-xn (xin ch rng ng ny l mt lnh t ca ng x hi ch ngha - cch mng), c-xen-rt, v.v., trong ni: "Chng ti nhn thy hon ton khng th i qua nc Anh tr v Nga c"? (xem "Bo cng nhn", s ra ngy 15 thng T). Phi chng nh th c ngha l Mc-tp v Na-tan-xn cng l nhng k ngng cung, phi chng h cng "khng ngh"? Nhng h, cc nhn chng , khng phi l ngi ca ng ta, cn Na-tan-xn l nhn chng thuc ng ca V. Tscnp, tt c h u tha nhn s tht l hon ton khng th i con ng no khc v nc Nga c!

378

V. I. L - n i n

379

Vy kt lun nh th no? Ch c mt trong hai iu ny: hoc V. Tsc-np l mt con ngi hi k qui, a nhng li ni sung ra lng trnh s tht, hoc ng ta b bn phi-lixtanh v bn s-vanh vu co v ph bng m pht s n mt tr ri.
"S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Nhng mu toan chng ch khng thnh cng ca ng pl-kha-np

Trn bo "Thng nht" s 15, ng Pl-kha-np trt ln bo "S tht" rt nhiu iu lng m m ngay c trn ci t bo "Thng nht" hay lng m cng t khi thy, ng ta lng m c sc che giu hai s tht hon ton r rng khng th chi ci c. Cc ngi , cc ngi s khng che giu c nhng s tht u! S tht th nht. ng Pl-kha-np khng cho ng li bn bo co ca chng ti cng b ngy 5 thng T 1917 trn bo "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-rgrt", s 32, m cng khng cho ng li c ngh quyt ca Ban chp hnh na. Lm nh th khng nhng l t ra coi thng theo li v chnh ph i vi cc i biu c bu ra ca a s binh s, m cn l mt th on bt lng ca mt k hung bo. S tht th hai. Phn khng li cuc cng kch ca ng Plkha-np khng phi l chng ti, m l t "S nghip nhn dn", t bo c ngay c K-ren-xki, ng nghip ca Gu-tscp v Mi-li-u-cp, cng tc. Khi ni v bo "Thng nht" ca ng Pl-kha-np, bo "S nghip nhn dn" ngy 13 thng T 1917 vit rt r rng:
"... chng ti quen thy nhng li l , thy phng php u tranh trn cc trang bo ca t " ch Nga". V thnh tht m ni,

380

V. I. L - n i n

381

chng ti rt phin lng v au n khi thy nhng li l v phng php y trong cc bi bo ca nhng nh x hi ch ngha".

y l mt li chng ca nhng ngi theo ch ngha v quc, nhng ngi m v mt chnh tr th cn gn vi ng Plkha-np gp nghn ln hn so vi chng ti. Khi ng Pl-kha-np gi bi ca t "S nghip nhn dn" l "mt bi khng t", bc b nhng li chng ca nhn chng, th nh vy ng ta trng mong vo nhng c gi no ch? Ngi lm chng th xc nhn rng ng Pl-kha-np dng n nhng th on hung bo. c lc ng Pl-kha-np l mt ngi x hi ch ngha; by gi th ng ta tt xung ngang hng t " ch Nga" ri. Bt c li lng m no cng khng th lp lim c ci s tht l: ngay c t "S nghip nhn dn" cng vch trn ng Pl-kha-np. Trong mt bi x lun m chng ti cho ng li vo ngy 18 thng T, bo "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt" (s 43, ngy 17 thng T) gi s hm hi y l "bt lng v kh ". Nhn chng ni thng ra rng s hm hi bt lng v kh ca cc th lc en ti v ca bo ch ca h trc kia c v hin nay vn c. ng Pl-kha-np t h mnh xung ngang hng t " ch Nga" nn b ln n ch ng.
"S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Ngh quyt ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (B) Nga thng qua ngy 21 thng t (4 thng nm) 1917
Xt tnh hnh xy ra P-t-r-grt sau khi cng b bc thng ip c tnh cht quc ch ngha, xm lc v n cp ngy 18 thng T 1917 ca Chnh ph lm thi, v sau cc cuc mt-tinh v biu tnh ca nhn dn din ra cc ng ph P-t-r-grt ngy 20 thng T, Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga quyt nh: 1) Cc cn b tuyn truyn v cc din gi ca ng phi bc b li di tr b i ca cc bo ch ca bn t bn v cc bo ch ng h bn t bn, ni rng chng ta da s pht ng ni chin. l iu di tr b i, v tung nh trong lc ny, lc m bn t bn v chnh ph ca chng khng th v khng dm dng bo lc chng li qun chng, lc m qun chng binh s v cng nhn vn cn c t do by t ch ca mnh, c t do bu c v bi min tt c cc c quan chnh quyn, trong gi pht nh vy, th bt c mt nh no mun pht ng ni chin cng u l ngy th, v l v k quc, trong gi pht nh vy th iu cn phi lm l phc tng ch ca a s dn c v cho thiu s ngi bt mn c t do ph phn ch ; nu tnh hnh a ti ch phi dng n bo lc, th trch nhim s thuc v Chnh ph lm thi v nhng k ng h n.

382

V. I. L - n i n

Ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng

383

2) Chnh ph ca bn t bn v cc bo ch ca n ln ting phn i ni chin; chng lm nh th ch l che giu vic bn t bn, r rng ch l mt thiu s khng ng k trong nhn dn, khng mun phc tng ch ca a s. 3) hiu c ch ca a s dn c P-t-r-grt, ni m hin nay binh s c bit ng hiu r v th hin ng tm trng ca nng dn, th cn phi t chc ngay tc khc, tt c cc qun trong thnh ph v vng ngoi , mt cuc trng cu dn v thi i vi bc thng ip ca chnh ph, v vic ng h ng phi ny hay ng phi kia v v vic nn thit lp Chnh ph lm thi nh th no. 4) Ton th cn b tuyn truyn ca ng nh my, trong cc trung on, ng ph, v.v., u phi tuyn truyn nhng quan im y v ngh y khp ni, trong cc cuc tho lun ha bnh, cc cuc biu tnh ha bnh v c cc cuc mt-tinh; phi c gng t chc tng nh my v tng trung on mt cuc trng cu kin c k hoch, gi vng nghim ngt mt trt t hon ton v mt k lut theo tnh ng ch. 5) Cc cn b tuyn truyn ca ng phi khng ngt phn i s vu co hn mt ca bn t bn ni rng tung nh ng ta tn thnh k ha c ring r vi nc c; chng ta coi Vin-hem II l tn k cp ng ngai vng, cng ng b x t nh Ni-c-lai II vy, v coi bn Gu-ts-cp c, tc bn t bn c, u l k xm lc, l k cp v l nhng tn quc ch ngha nh bn t bn Nga, Anh v tt c bn t bn khc; chng ta phn i cc cuc m phn vi bn t bn, chng ta tn thnh cc cuc m phn v vic bt tay thn thin vi cng nhn v binh s cch mng tt c cc nc; chng ta tin chc rng chnh ph Gu-ts-cp - Mi-li-u-cp s d c lm cho tnh hnh trm trng thm, chnh l v n bit rng cch mng cng

nhn ang bt u c, v cuc cch mng s l mt n nh vo bn t bn tt c cc nc. 6) Trong lc gieo rc nhng tin n i v s ph sn hon ton v khng trnh khi, Chnh ph lm thi khng nhng ch e da nhn dn hng lm cho nhn dn c cho Chnh ph lm thi nm chnh quyn, m li cn ni ln mt cch m h, khng r rng v lng tng ci chn l su sc v khng th chi ci c l: nhn dn tt c cc nc trn th gii u lm vo bc ng cng, cuc chin tranh ang c tin hnh v li ch ca bn t bn dn h n b vc thm, v thc s khng cn c con ng thot no khc ngoi vic chuyn chnh quyn vo tay giai cp cch mng, tc l vo tay giai cp v sn cch mng l giai cp c kh nng thi hnh nhng bin php cch mng. Nu nc ta cn c nhng d tr la m v cc th khc na, th chnh ph mi ca cng nhn v binh s cng s bit cch s dng nhng th . Cn nu cuc chin tranh ca bn t bn a n tnh trng ph sn n mc khng cn c la m na, th chnh ph ca bn t bn s ch lm trm trng thm, ch khng th no ci thin c tnh cnh ca qun chng nhn dn. 7) Chng ti coi chnh sch ca a s cc th lnh hin nay ca X-vit i biu cng nhn v binh s, chnh sch ca cc ng dn ty v men-s-vch, l mt chnh sch ht sc sai lm, bi v tn nhim Chnh ph lm thi, tm cch iu ha vi n, mc c v nhng sa i ny n, v.v., nh th, trn thc t, c ngha l lm tng thm hng ng giy ln, l tr hon v b; ngoi ra, chnh sch cn to nguy c l s gy ra tnh trng chia r gia ch ca X-vit i biu cng nhn v binh s v ch ca a s binh s cch mng ngoi mt trn v P-t-rgrt, cng nh ca a s cng nhn. 8) Chng ti ku gi cc cng nhn v binh s no tha

384

V. I. L - n i n

385

nhn rng X-vit i biu cng nhn v binh s cn phi thay i chnh sch ca mnh i v cn phi t b ci chnh sch tn nhim v tha hip vi chnh ph ca bn t bn, hy bu li cc i biu ca h vo X-vit i biu cng nhn v binh s, ch c vo y nhng ngi no s kin quyt thc hin mt chnh kin hon ton r rng, ph hp vi ch chn chnh ca a s.
"S tht", s 38, ngy 5 thng Nm (22 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Nhng nh t bn r di hay l nhng ngi dn ch - x hi thiu tr khn?

"Bo cng nhn" hm nay vit:
"Chng ti kin quyt phn i nhng k i theo L-nin pht ng ni chin. Nhng hin nay, k khi mo ni chin khng phi l nhng ngi i theo L-nin, m li l Chnh ph lm thi, v n cng b mt vn kin nho bng nhng nguyn vng dn ch. l mt vic lm tht s r di, v X-vit i biu cng nhn v binh s cn phi lp tc c nhng hnh ng kin quyt phng nga nhng hu qu gh gm ca hnh ng ".

Cn c g v l hn v ng ci hn l cu chuyn hoang ng ni rng chng ti " pht ng" ni chin, trong khi chng ti tuyn b mt cch r rng nht, chnh thc nht, rnh mch nht rng trng tm ton b cng tc ca chng ta l kin nhn gii thch ng li ca giai cp v sn i chi vi ci bnh cung nhit tiu t sn, v quc ch ngha tn nhim bn t bn? Hin nay, nhng ting ku go v ni chin u do bn t bn tht ra hng ph hoi ch ca a s nhn dn, l no "Bo cng nhn" tht s khng hiu c iu ? Ni rng thi ca bn t bn bn b kp trong gng km st ca t bn quc Nga v Anh - Php nn khng th hnh ng g khc c, l "r di" th c cht no l ch ngha Mc khng? Trn t "Thng nht", ng Pl-kha-np hm nay th hin mt cch thnh tht hn ci chnh sch ca ton b khi lin minh v quc ch ngha tiu t sn, khi ku gi

386

V. I. L - n i n

387

X-vit i biu cng nhn v binh s "hy tho hip" vi Chnh ph lm thi. Tht l mt li ku gi bun ci, chng khc no ngi ta a gia v ra sau khi n cm xong ri vy. M s tha hip th c t lu ri kia m! M s tho hip th c t bui u ca cch mng kia m! Ton b vn ca cuc khng hong hin nay, lc ny chnh l do ch s tho hip thnh mt t giy ln hoc mt li ha sung! Tr li "nhng vn qui c" c trc tip t thng ra trc nhn dn, sau khi s tho hip b ph sn, bng cch tung ra nhng li ku gi "tho hip" chung chung, m khng h ni n iu kin tha hip v cng khng h ni n nhng bo m thc t cho s tho hip , hoc bng cch tht ra nhng ting th than v nhng li nguyn ra ", cc anh r di tht!" th nh vy h chng phi l mt tn bi hi kch kiu Lu-i Blng tiu t sn hay sao? (Lu-iBlng, ngoi ming l th lnh cng nhn, nhng trong thc t li theo ui giai cp t sn). "Cn phi lp tc c nhng hnh ng kin quyt", "Bo cng nhn" tuyn b trnh trng nh th. C "nhng hnh ng" g, tha ng bo thn mn? Bn thn cc anh cng khng th ni ra c iu , bn thn cc anh cng khng bit iu , cc anh ch c ni vn hoa thi, v rng cc anh, ng nh Lu-i Blng, trn thc t qun mt u tranh giai cp, trn thc t thay th u tranh giai cp bng li ni sung v li ni vn hoa theo li tiu t sn.
Vit ngy 21 thng T (4 thng Nm) 1917 ng ngy 5 thng Nm (22 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 38 Theo ng bn ng trn bo

Ch ngha v quc trung thc t bc l

Nhng s bin xy ra P-t-r-grt trong my hm nay v nht l hm qua chng minh rt r l chng ta c l bit bao khi ni n ch ngha v quc "trung thc" ca qun chng khc vi ch ngha v quc ca cc th lnh v cc ng phi. ng o dn c gm nhng ngi v sn, na v sn v nng dn ngho. l i a s nhn dn. Cc giai cp y thc s khng c li g trong nhng cuc thn tnh; h (cc giai cp y) khng c li g v chnh sch quc ch ngha, v nhng li nhun ca t bn ngn hng, v nhng thu nhp ca ngnh ng st Ba-t, v nhng chc v bng lc hu Ga-li-xi-a hoc c-m-ni-a, v vic hn ch quyn t do Phn-lan. M tt c nhng ci gp chung li th chnh l ci m trong khoa hc v trn bo ch, ngi ta vn thng gi l mt chnh sch quc xm lc v cp ot. Thc cht vn l ch bn Gu-ts-cp, bn Mi-li-ucp, bn Lvp d tt c bn chng c l nhng v thin thn ca lng t thin, v t v bc i i na vn l nhng i biu, nhng th lnh, nhng k c u quyn ca giai cp bn t bn, m giai cp ny th quan tm n chnh sch xm l c v c p ot. Giai cp u t "vo chin tranh" hng t v "nh c chin tranh" v cc cuc thn tnh (ngha l nh dng bo lc khng ch

388

V. I. L - n i n

Ch ngha v quc trung thc t bc l

389

hay sp nhp cc dn tc khc) m kim c hng trm triu. Hy vng rng giai cp bn t bn s c th "ci ho", s thi khng l giai cp t bn na, s t b li nhun ca chng, nh th l hy vng ho, l m tng vin vng, v trn thc t, l la di nhn dn. Ch c nhng nh chnh tr tiu t sn, ng nghing gia chnh sch ca bn t bn v chnh sch ca nhng ngi v sn, mi c th nui dng hoc m p nhng hy vng ho nh vy. chnh l ci sai lm ca cc th lnh hin nay ca cc ng dn tu v men-s-vch, ca Ts-kh-td, Tx-r-t-li, Tsc-np vn vn. ng o nhng ngi theo ch ngha v quc hon ton khng bit g v chnh tr c: h khng th hc tp c chnh tr trong sch v, trong vic tham gia u-ma nh nc, cng nh bng cch quan st k nhng ngi lm chnh tr. ng o nhng ngi theo ch ngha v quc vn cha hiu rng chin tranh l do cc chnh ph tin hnh, rng cc chnh ph u th hin li ch ca nhng giai cp no , rng chin tranh hin nay l do bn t bn trong c hai tp on cng quc tham chin tin hnh v li ch v mc ch cp ot ca bn t bn. V khng hiu nh th, nn ng o nhng ngi theo ch ngha v quc u lp lun mt cch gin n rng: chng ti khng mun c thn tnh, chng ti i hi mt nn ho bnh dn ch, chng ti khng mun tin hnh chin tranh ginh ly Cn-xtan-ti-n-pn, bp cht Ba-t hoc cp bc Th-nh-k, v.v.; chng ti "i hi" Chnh ph lm thi phi t b cc cuc thn tnh. ng o nhng ngi theo ch ngha v quc u

bn t bn v chnh ph ca bn t bn u c th ngoi ming th ni t b thn tnh, u c th dng nhng cu ha hn v nhng li ni p "lng trnh", nhng trn thc t th khng h t b nhng cuc thn tnh. Bi th cho nn ng o nhng ngi theo ch ngha v quc cng phn mt cch rt mnh lit v rt chnh ng v bc thng ip ca Chnh ph lm thi ngy 18 thng T. Nhng ai thng hiu chnh tr u khng th ngc nhin v bc thng ip , bi v h bit rt r rng tt c nhng li "t b thn tnh" ca bn t bn, ch l mt li lng trnh, mt mnh kho tm thng v l li ni ngoi giao m thi. Nhng ng o nhng ngi theo ch ngha v quc "trung thc" u sng st, cm tc v rt phn n. H cm thy h cha hon ton hiu c r, nhng h cm thy l h b nh la. l thc cht ca cuc khng hong, m ngi ta cn phi phn bit rnh mch vi nhng kin, nhng hy vng, nhng gi thit ca mt s nhn vt v ng phi. Dng mt li tuyn b mi, mt thng ip mi, mt li lng trnh mi "lp lim" trong mt thi gian ngn cuc khng hong ny (li khuyn ca ng Pl-kha-np trn bo "Thng nht" chung quy l nhm a ti ch , v ca mt bn l ng Mi-li-u-cp cng ng bn, v bn kia l Ts-kh-t-d, Txr-t-li, v.v., cng nhm i ti ch ), v dng li "lng trnh" "lp lim" ch rn v mi hnh thnh, nh vy ng nhin l c th lm c, nhng ch dn ti tai hi m thi. V rng qun chng tt nhin s b mt li lng trnh mi la di; lng cm phn tt nhin s li bng ln v, nu s bng ln y khng c tnh cht t gic, th d dng tr thnh rt nguy hi. Cn phi ni cho qun chng bit ht s tht. Chnh ph ca bn t bn khng th t b thn tnh; n qun

thnh tht mun nh th, khng phi l v mt c nhn, m l v mt giai cp, v h tiu biu cho nhng giai cp khng c li g trong cc cuc thn tnh. Nhng h khng hiu rng

390

V. I. L - n i n

391

ri, n khng cn ng no thot na. N cm thy, nhn thy v nhn thy rng, ngoi nhng bin php cch mng ra (nhng bin php m ch c giai cp cch mng mi c kh nng dng c), th khng cn con ng cu thot no na; v n quay cung, pht in pht di, ha mt ng lm mt no, khi th do dng bo lc chng li qun chng (Gu-tscp v Sin-ga-rp), lc th ngh nhng li chnh quyn. Kinh t suy sp, khng hong, nhng tai ho khng khip ca chin tranh, tnh th khng li thot l tnh cnh m bn t bn dn nhn dn tt c cc nc i ti. V thc ra khng c con ng no thot c, ngoi bin php chuyn chnh quyn vo tay giai cp cch mng, vo tay giai cp v sn cch mng l giai cp duy nht, vi iu kin l a s dn c s ng h h, c th gip cho cch mng thng li tt c cc nc tham chin v c th dn nhn loi ti mt nn ho bnh vng chc, ti ch gii phng khi ch p bc ca t bn.
"S tht" s 38, ngy 5 thng Nm (22 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Li khuyn hay l mnh lnh ca sin-ga-rp v li khuyn ca mt X-vit i biu cng nhn v binh s a phng
"Bo mt xu"139 P-t-r-grt, s ra ngy 14 thng T, ng mt tin nh sau:
Trng dng rung t t K i - s i - n p, ngy 13 thng T. V trong huyn cn c nhng khu rung t rng cha c gieo trng do gi thu cao nn khng th thu c, X-vit i biu cng nhn v binh s c-kc-man yu

cu tt c cc u ban thn v u ban x, khi khng th dn xp n tho c, th hy thng qua mt u vin m trng dng gieo trng tt c nhng rung t t cha s dng.

Nu tin l ng, th n cc k quan trng. X-vit i biu cng nhn v binh s c-kc-man r rng l xut pht t nhng l do thc t; khng nghi ng g na, n hiu rt r v rt st hon cnh a phng. N nh gi rt ng rng bt lun nh th no cng cn phi ht sc tng thm din tch gieo trng. Nhng nu bn a ch nng cao gi tin thu rung t mt cch qu ng, th lm th no? Dn xp n tho vi bn a ch ? B tr ng Sin-ga-rp t P-t-r-grt dt khot khuyn ng i ta phi lm nh th, v e do nng dn,

392

V. I. L - n i n

393

ku go chng nhng hnh ng t tin. Sin-ga-rp c P-tr-grt m l s th d thi. ng ta ly danh ngha chnh ph ca bn t bn "che ch" cho bn a ch, th d thi. Nhng nng dn cc ni th nh th no? X-vit i biu cng nhn v binh s c-kc-man phi chng nhn xt tnh hnh ng hn, khi h ni rng "khng th dn xp n tho c?"
"S tht", s 38, ngy 5 thng Nm (22 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Ngh quyt ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (B) nga thng qua sng ngy 22 thng t (5 thng Nm) 1917
Cuc khng hong chnh tr xy ra ngy 19 - 21 thng T phi c coi l kt thc, t ra l giai on u ca n. Qun chng tiu t sn lc u la b bn t bn v chng khin cho h phn n, v ng theo cng nhn; nhng n hm sau th h li i theo cc th lnh men-s-vch v dn tu, l nhng k ang "tn nhim" bn t bn v "tho hip" vi chng. Bn th lnh nhn tho hip, nhng hon ton tt c cc v tr ca h, tho mn vi nhng li ro n ht sc rng tuch, ch ton l trn u li, ca bn t bn. Cc nguyn nhn ca cuc khng hong khng b xo b, v nht nh nhng cuc khng hong tng t s cn ti din. Bn cht ca cuc khng hong: qun chng tiu t sn ang cn ng nghing gia thi tip tc tn nhim bn t bn nh hng bao i nay v thi cm phn bn chng, mun tin cy vo giai cp v sn cch mng. Bn t bn dng nhng cu ni sung che giu vic chng ko di chin tranh. Ch c giai cp v sn cch mng mi dn ti v c th dn ti chm dt chin tranh bng cuc cch mng cng nhn ton th gii, cuc cch mng ang ln ln r rt nc ta, cng ang pht trin nc c v ngy cng ti gn mt s nc khc.

394

V. I. L - n i n

Ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng

395

Khu hiu: " o Chnh ph lm thi!" lc ny khng ng, v trong nhn dn chng no cha c mt a s vng chc (ngha l gic ng v c t chc) i theo giai cp v sn cch mng, th mt khu hiu nh th hoc ch l mt cu ni sung, hoc, v mt khch quan, tu trung l nhng mu toan c tnh cht phiu lu140. Chng ta s ch tn thnh chuyn chnh quyn vo tay nhng ngi v sn v na v sn khi no cc X-vit i biu cng nhn v binh s ng h chnh sch ca chng ta v mun nm ly chnh quyn . T chc ca ng ta, s on kt ca cc lc lng v sn t ra r rng l khng mnh trong nhng ngy khng hong. Nhng khu hiu lc ny l: 1) gii thch ng li ca giai cp v sn v gii php ca giai cp v sn chm dt chin tranh; 2) ph phn chnh sch tiu t sn tn nhim v tho hip vi chnh ph ca bn t bn; 3) tuyn truyn v c ng t nhm ny qua nhm khc trong mi trung on, trong mi nh my, v nht l trong qun chng lc hu nht, nh ngi i , ngi lao cng, v.v., v trong thi gian khng hong, giai cp t sn ra sc da c bit vo nhng phn t ; 4) t chc, t chc v t chc hn na giai cp v sn: trong mi nh my, mi qun, mi khu ph. Ht thy ng vin ng ta phi tuyt i tn trng quyt nh ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-tr-grt ngy 21 thng T cm ch trong hai ngy khng c tin hnh bt k mt cuc mt-tinh no, mt cuc biu tnh no ngoi ng ph. Ban chp hnh trung ng ngay t sng hm qua truyn i v hm nay li cho ng trn t "S tht" mt ngh quyt ni rng "trong gi pht nh vy, th bt c mt nh no mun pht ng ni chin cng u l v l v k quc", rng nhng cuc biu tnh u phi hon ton c tnh cht ho bnh, v trch nhim

gy ra bo lc s thuc v Chnh ph lm thi v nhng k ng h n1). Cho nn, ng ta coi ton b quyt nh trn y ca X-vit i biu cng nhn v binh s (quyt nh c bit cm ch nhng cuc biu tnh v trang v bn sng ch thin) l hon ton ng v cn c chp hnh v iu kin. Chng ti ku gi tt c cc cng nhn v binh s hy tho lun k nhng kt qu ca cuc khng hong trong hai ngy va qua v ch c nhng ng ch no th hin c ch ca a s vo X-vit i biu cng nhn v binh s v vo Ban chp hnh. Mi khi c mt i biu khng th hin c kin ca a s, th nht thit phi tin hnh bu c li trong cc cng xng v tri lnh.
"S tht", s 39, ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

1)

Xem tp ny, tr. 381.

396

397

Cc ng ch hy ch !
Cc ng ch La-s-vch, Cr-mp v Ma-vrin, l nhng ngi c ng on bn-s-vch trong X-vit i biu cng nhn v binh s u nhim, ngh chng ti tuyn b rng tuyt i a s cng nhn tham gia cc cuc biu tnh ngy 20 v 21 thng T v mang biu ng " o Chnh ph lm thi!" hiu khu hiu ny ch theo ngha l ton b chnh quyn phi chuyn vo tay cc X-vit, v ch sau khi chim c a s trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s th cng nhn mi mun nm chnh quyn. Thnh phn hin nay ca X-vit biu hin khng hon ton chnh xc ch ca a s qun chng cng nhn v binh s. V vy ng on bn-s-vch coi ngh quyt ngy 22 thng T ca Ban chp hnh trung ng l ngh quyt nh gi khng chnh xc tnh hnh hin nay.

Li ban bin tp. L ng nhin l ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng hon ton khng nhm chng li nhng ng i t chc cc cuc biu tnh c tnh cht qun chng, v nu hiu nh vy v khu hiu ni trn th mi kin cho l khinh sut hay phiu l u u b bc b. V lun th no, cng lao to ln ca cc ng ch ni trn vi t cch l cc i biu ca nhng ng i t chc cc cuc biu tnh, l tnh cht ha bnh v tnh cht qun chng v cng ng o ca cc cuc biu tnh . H l nhng

Trang u bo "S tht", s 39, ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917, c ng ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v bi "Nhng bi hc ca cuc khng hong" do V. I. L-nin vit

nh thu nh

398

Cc ng ch hy ch !

399

ngi duy nht t chc cuc chng tr thch ng vo giai cp t sn l giai cp biu th thi ng h Chnh ph lm thi ca mnh.
Vit ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917 ng ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 39 Theo ng bn ng trn bo

400

Nhng bi hc ca cuc khng hong

401

Nhng bi hc ca cuc khng hong

Thnh ph P-t-r-grt v ton b nc Nga va tri qua mt cuc khng hong chnh tr nghim trng, cuc khng hong chnh tr u tin sau ngy n ra cch mng. Ngy 18 thng T, Chnh ph lm thi thng qua bn thng ip ni ting mt cch ng bun, xc nhn mc ch xm lc v n cp ca cuc chin tranh, xc nhn mt cch kh r rt, khin gy nn lng phn n ca qung i qun chng thnh tht tin tng rng bn t bn mong mun (v c kh nng) "t b thn tnh". Ngy 20 v 21 thng T, thnh ph P-t-r-grt si sc ln. Ph x ng nght nhng ngi; khp ni, ngy cng nh m, ngi ta t hp thnh nhng nhm, nhng m ng, nhng cuc mt-tinh ln hoc nh; nhng cuc biu tnh v tun hnh c tnh cht qun chng k tip nhau n ra khng ngng. Hm qua, ngy 21 thng T, vo bui ti, cuc khng hong, hay t ra l giai on u ca cuc khng hong, hnh nh kt thc: Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s, ri bn thn X-vit, u tuyn b ly lm hi lng v "nhng li thanh minh", nhng sa i bn thng ip, nhng "iu gii thch" ca chnh ph (nhng th chung quy ch l nhng li ni ht sc rng tuch, chng c ngha g, chng thay i g v chng ha hn g141) v u cng nhn l "v rc ri dn xp xong".

Tng lai s chng minh rng qung i qun chng c cho l "v rc ri dn xp xong" hay khng. Hin nay, nhim v ca chng ta l phi nghin cu k lng hn na nhng lc lng, nhng giai cp c biu hin ra trong cuc khng hong, v phi rt ra t vic nghin cu y nhng bi hc cho ng ca giai cp v sn. V ngha ln lao ca mi cuc khng hong l ch chng lm sng t c ci m cho n lc y vn cn trong trng thi tim tng, ch chng vt b c ci c tnh cht c l, b ngoi, nng cn, ch chng r sch c rc bi chnh tr, lm l r nhng ng lc chn chnh ca cuc u tranh giai cp ang tht s din ra. V thc cht, th ngy 18 thng T, chnh ph ca bn t bn ch lp li nhng bn thng ip c ca n, nhng bn ny che giu cuc chin tranh quc ch ngha d i nhng li ro n tr c sau theo li ngoi giao. Qun chng binh s u phn n v thnh tht tin vo lng tht th v mun ha bnh ca bn t bn. Cc cuc biu tnh bt u vi tnh cch l nhng cuc biu tnh ca binh s , di khu hiu tri ng c, khng suy tnh, khng th em li kt qu g: " o Mi-li-u-cp!" (tung nh c thay i ng i hoc nhm l c th thay i c thc cht ca chnh sch!). Nh th c ngha l qung i qun chng bp bnh v ng nghing, gn gi nht vi nng dn, v theo s nhn xt khoa hc v mt giai cp th nhng qun chng y l qun chng tiu t sn, ri b bn t bn v ng v pha cng nhn cch mng. Chnh s ng nghing hoc s chuyn bin ca qun chng qun chng ny nh sc mnh ca mnh m c kh nng quyt nh ht thy gy ra cuc khng hong. Lc th khng phi l nhng phn t trung gian m l nhng phn t cc oan, khng phi l qun chng tiu t sn trung gian, m l giai cp t sn v giai cp v sn,

402

V. I. L - n i n

Nhng bi hc ca cuc khng hong

403

lp tc bt u hot ng, bt u xung ng v t t chc li. Giai cp t sn chim ly i l Np-xki "i l Mi-li-ucp", nh li mt t bo gi, v cc khu ln cn P-tr-grt ca bn giu c, P-t-r-grt ca bn t bn v quan li. Cc s quan, sinh vin, cc "giai cp trung gian" u biu tnh ng h Chnh ph lm thi, v trong nhng khu hiu vit trn c thng c khu hiu: " o L-nin". Giai cp v sn ni dy t nhng trung tm ca mnh, tc l nhng khu cng nhn ngoi ; n c t chc chung quanh nhng li ku gi v nhng khu hiu ca Ban chp hnh trung ung ca ng ta. Ngy 20 v 21, Ban chp hnh trung ng thng qua nhng ngh quyt m b my t chc truyn t ngay tc khc cho qun chng v sn. Nhng cuc biu tnh ca cng nhn trn ngp nhng khu xa trung tm hn, nhng khu khng giu c, ri xm nhp tng nhm vo i l Np-xki. Cc cuc biu tnh ca giai cp v sn khc hn nhng cuc biu tnh ca giai cp t sn ch cc cuc biu tnh ca giai cp v sn th ng o hn v nht tr hn. Trn cc l c c khu hiu: "Ton b chnh quyn v tay X-vit i biu cng nhn v binh s". i l Np-xki tnh hnh i n ch xung t. Ngi ta x toang nhng l c ca cc on biu tnh "i ch". T mt s ni, ngi ta gi in thoi bo cho Ban chp hnh bit rng hai bn n sng, rng c nhng ngi cht v b thng; nhng tin tc y ht sc tri ngc nhau v khng c xc minh. Giai cp t sn s rng qun chng chn chnh, ngha l a s tht s ca nhn dn, cp mt chnh quyn; chng biu l lng run s ca mnh qua nhng li la m v "ci bng ma ni chin". Nhng lnh t tiu t sn trong X-vit, bn men-s-vch v bn dy tu, ngha l

nhng bn m sut t u cuc cch mng ni chung, cng nh trong nhng ngy khng hong ni ring, cha c c mt ng li ng r rt, bn b nhng li la kia lm cho s hi. Trong Ban chp hnh, m ngy hm qua gn na s u vin b phiu chng li Chnh ph lm thi, ngi ta tn thnh vi 34 phiu thun (19 phiu chng), vic quay tr li chnh sch tn nhim v tha hip vi bn t bn. "V rc ri" c cng nhn l " dn xp xong".

Thc cht cuc u tranh giai cp l g? Bn t bn tn thnh vic ko di chin tranh v dng nhng li ni sung v
nhng ha hn che giu nh y; chng mc kt trong mng li ca t bn ngn hng Nga, Anh - Php v M. Giai cp v sn, thng qua i tin phong gic ng ca n, tn thnh vic chuyn chnh quyn vo tay giai cp cch mng, vo tay giai cp cng nhn v nhng ngi na v sn, tn thnh vic pht trin cuc cch mng cng nhn ton th gii l cuc cch mng ang dng ln r rng c, tn thnh chm dt chin tranh bng cuc cch mng . Qung i qun chng, m ch yu l qun chng tiu t sn, vn cn tn nhim cc th lnh men-s-vch v dn tu, h b giai cp t sn lm cho ht sc s hi v tin hnh, vi nhng li ro n, ng li ca giai cp y, qung i qun chng ang dao ng, lc th ng v phe hu, lc th ng v phe t. Chin tranh tht l kinh khng; n nng nhiu nht ln chnh qung i qun chng; chnh trong hng ng qung i qun chng ngy cng pht trin thc tuy cn rt m h rng cuc chin tranh y y ti c, rng cuc chin tranh y c tin hnh l do nhng cuc tranh chp v ci c gia bn t bn, do vic phn chia ca n c p c ca chng . Tnh hnh ton th gii ngy cng rc ri. Khng cn li thot no khc ngoi cuc cch mng

404

V. I. L - n i n

Nhng bi hc ca cuc khng hong

405

cng nhn ton th gii, cuc cch mng hin nay ang tin trin nc Nga nhanh hn cc nc khc, nhng cng ang ln mnh r rt c c na (nhng cuc bi cng, vic bt tay thn thin gia binh s mt trn). V qun chng ang ng nghing: gia lng tin vo nhng ch c, tc l bn t bn, v lng cm ght i vi bn chng; gia lng tin vo giai cp mi, giai cp duy nht trit cch mng v ang m ra cho tt c nhng ngi lao ng con ng dn n mt tng lai xn ln, tc l giai cp v sn, vi nhn thc cha c r rng v vai tr lch s ton th gii ca giai cp y. y khng phi l s do d u tin, cng khng phi l s do d cui cng ca qun chng tiu t sn v na v sn! Cc ng ch cng nhn, bi hc r rng ri! Thi gian khng ch i. Sau cuc khng hong th nht, nhiu cuc khc s tip tc n ra. Hy em ton b sc lc ca cc ng ch ra gic ng nhng phn t lc hu, gn gi trc tip, theo tinh thn ng ch v c tnh cht qun chng (ch khng ch trong nhng cuc mt-tinh m thi) vi tng trung on, vi tng nhm tng lp lao ng cha gic ng! Hy em ton b sc lc ra on kt hng ng ca cc ng ch, t chc cng nhn t di ln trn, cho ti mi qun, mi nh my, mi khu trong th v trong cc ngoi ca th ! Khng c cho mnh b lc hng v bn tiu t sn "tha hip" vi bn t bn, v bn v quc ch ngha, bn ch trng "ng h", bn hnh ng n c c khuynh hng nng vi, khi a s nhn dn cha c on kt vng chc m h " o Chnh ph lm thi!". Cuc khng hong khng th gii quyt c bng bo lc ca mt s ngi ny i vi s ngi khc, bng nhng hnh ng l t ca nhng nhm nh c v kh, bng nhng m mu theo kiu Blng-ki nhm "cp ly chnh quyn", "bt giam" Chnh ph lm thi, v.v..

Khu hiu hin nay l: hy gii thch mt cch chnh xc hn, minh bch hn, rng ri hn ng li ca giai cp v sn, bin php do giai cp ra nhm chm dt chin tranh. Hy t chc thnh cc i ng v sn khp ni, mnh m hn, ng o hn! Hy on kt chung quanh cc X-vit ca cc ng ch v, trong cc X-vit y, hy n lc on kt a s chung quanh cc ng ch bng cch thuyt phc thn mt v bng cch bu li mt vi u vin!
Vit ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917 ng ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 39

Theo ng bn ng trn bo

406

T bn v v sn hiu nh th no l "nhc nh"

407

chnh Pl-kha-np cng k v phn bi). Bn "hip c" y ca cng nhn cho rng vic cng nhn nc ny bn vo cng nhn nc khc bo v li nhun ca bn t bn, l mt "ti c".

Cc nh t bn v nhng ngi v sn hiu nh th no l "nhc nh"

Hm nay t "Thng nht" ng trang u v bng nhng ch in m nt mt bn ku gi do cc ng Pl-kha-np, yts, Da-xu-lch k. Trong c on vit:
"... Mi dn tc u c quyn c t do nh ot s phn ca mnh. Vin-hem c v Cc-l o khng bao gi tn thnh iu c. Tin hnh chin tranh vi hai tn y l chng ta bo v nn t do ca chng ta v nn t do ca ngi khc. Nc Nga khng th phn li bn ng minh ca mnh. Lm nh th l t lm nhc mnh...".

Tt c bn t bn u lp lun nh vy. Chng coi vic khng thi hnh nhng hip c k kt gia bn t bn vi nhau l mt iu nhc nh, cng nh bn vua cha coi vic khng thi hnh nhng hip c k kt gia vua cha vi nhau l mt iu nhc nh. Cn cng nhn th ngh th no? H c coi vic khng thi hnh nhng hip c m bn vua cha v bn t bn k kt vi nhau l mt iu nhc nh khng? Chc chn l khng! Nhng cng nhn gic ng tn thnh hu b tt c nhng hip c y, tn thnh ch tha nhn nhng hip c k kt gia cng nhn v binh s ca tt c cc nc, v li ch ca nhn dn, ngha l khng phi v li ch ca bn t bn, m l v li ch ca cng nhn v ca nng dn ngho. C mt hip c khc, c k kt gia cng nhn tt c cc n c, tc l bn Tuyn ngn Ba-l nm 1912 (m

Nhng cy bt ca t "Thng nht" lp lun nh bn t bn (t "Ngn lun" v nhng t bo khc u lp lun nh th c), ch khng phi nh nhng cng nhn. Hon ton ng l c tn vua c ln tn vua o u ph nhn quyn t do ca tt c cc dn tc, v hai tn vua , cng nh tn Ni-c-lai II, u l nhng tn k cp ng ngai vng. Nhng, mt l, c nhng tn vua Anh, v c nhng tn vua khc ("ng minh" ca Ni-c-lai II) u khng hn g c. Qun iu , tc l tr thnh mt tn bo hong hay mt k bo v bn bo hong. V hai l, nhng tn k cp khng ng ngai vng, ngha l bn t bn, chng t trong cuc chin tranh ny l chng chng hn g bn vua cha c. Chng phi l nn "dn ch" M ngha l bn t bn dn ch cp bc Phi-lp-pin v hin ang cp bc nc Mch-xch sao? Bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp c, nu chng thay th Vin-hem II, th chng cng s l nhng tn k cp v cng s khng hn g bn t bn Anh v Nga. Ba l, bn t bn Nga liu c "ng thun" cho nhng dn tc m chng ang p bc c-m-ni-a, Khi-va, U-cra-i-na v Phn-lan, c "t do" hay khng? Khi ln trnh vn y, nhng cy bt ca t "Thng nht" thc ra bin thnh nhng ngi bo v bn t bn "nc h" trong cuc chin tranh n cp ca chng chng li bn t bn khc. Nhng ng i cng nhn theo ch ngha quc t trn ton th gii u tn thnh nh tt c cc chnh ph t bn, c tuyt mi s tho hip hoc tho thun vi bt

408

V. I. L - n i n

409

c ti t bn no, tn thnh mt ha c chung c k kt gia nhng cng nhn cch mng tt c cc nc v c kh nng thc s bo m c quyn t do ca "mi" dn tc.
Vit ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917 ng ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 39

Theo ng bn ng trn bo

T bo thn chnh ph c ng cho s tn st

Cc ngi b trng, sau khi tranh th c s tn nhim mi ca a s cc th lnh ca X-vit, chuyn sang tip tc cng kch bo "S tht" v ng ta. Bo "Ngn lun", mt t bo thn chnh ph, chuyn sang dng nhng th on ti t nht ca bo " ch Nga". Trong hai bi x lun ngy hm nay, t bo thn chnh ph , trong khi lp li nhng iu quen thuc c ca t " ch Nga", vu co thay cho c hai.
"Ton th (!!) P-t-r-grt thc tnh, xung ng v ln ting v trnh trng tuyn b rng h tn nhim Chnh ph lm thi".

"Ton th" P-t-r-grt! t hn th t bo thn chnh ph khng chu u... Nu "ton th" P-t-r-grt m khng k tt c nhng cng nhn biu tnh chng Chnh ph lm thi, khng k i a s binh s xung ng v biu tnh chng Chnh ph lm thi, khng k hng trm v hng trm nghn ngi trong nh, nu hiu "ton th" P-t-r-grt l mt thiu s khng ng k thuc giai cp t sn, mt s t hc sinh, mt b phn s quan cao cp trong qun i, nu nh vy th t bo thn chnh ph ni ng: "ton th" P-t-rgrt ng h bn Gu-ts-cp v bn Mi-li-u-cp...

410

V. I. L - n i n

411

Da vo "ton th" P-t-r-grt (hy nh li cc lng Ptem-kin!), t bo thn chnh ph i thng ti ch kch lit cng kch chng ti.
"...Nhng pht sng ca nhng k no c v trang, nhng s git chc binh s c lin quan vi vic ht sc tr tro treo ti i s qun c nhng l c ca nhng k ch trng tht bi... Hnh vi lng hnh m mu ngy hm qua ca phi L-nin lm cho ngi ta khng chu ng c na v ging mt n sm st vo lun iu tuyn truyn phn dn tc v phn bi . Chng ta hy vng rng lun iu tuyn truyn khng cn dm ngc u ln na".

Bng cch no ngi ta lm cho mt vn r rng li tr thnh ri tung?

Hm nay, bo "Ban ngy" vit nh sau v ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ngy 20 thng T, tc l ngh quyt nu ln s cn thit phi chuyn chnh quyn cho giai cp v sn cch mng "nh s ng h ca a s nhn dn":
"iu rt n gin, nhng nh vy th cn i g na? Hy ti m nm ly chnh quyn, ch khng cn ngh quyt".

y "s tr tro" l thuc v ai xin bn c phn xt. y bt c li no cng l gi di v vu khng c. Cc ng ch ca chng ti khng treo mt l c no ti i s qun c c. Cc ng ch ca chng ti khng c li g trong vic git cc binh s c. Trch nhim v cc hnh vi bo lc ngy hm qua l thuc v Chnh ph lm thi v ch thuc v Chnh ph lm thi m thi. Xin bn c hy phn xt xem s tuyn truyn ca ai tht s l phn bi.
Vit ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917 ng ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 39 Theo ng bn ng trn bo

l mt th d in hnh v nhng phng php quen thuc ca bo ch t sn! Ngi ta gi v khng hiu c nhng s vic ht sc r rng v bo m cho mnh trn giy t mt thng li d dng. K no ni: "hy nm ly chnh quyn", k suy ngh t cht thi cng c th hiu rng, chng no cn cha c a s nhn dn ng h, th mi mu toan ginh chnh quyn s l mt hnh ng phiu lu hay l ch ngha Blng-ki (bo "S tht" tng c bit ngn nga trc iu , ngn nga mt cch c , chnh xc, r rng v khng p m). Nc Nga hin nay ang c mt nn t do n mc l thnh phn ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s c th phn nh c ch ca a s; cho nn, nu mun ginh ly chnh quyn mt cch nghim chnh, ch khng phi theo kiu Blngki, th ng ca giai cp v sn phi u tranh ginh nh hng trong ni b cc X-vit.

412

V. I. L - n i n

Mt vn r rng tr thnh ri tung

413

Tt c cc iu , bo "S tht" ni i ni li, nhc i nhc li nhiu ri; phi tht s l ngi thiu suy ngh hay l c c mi c th "khng hiu" iu . Chng ti bn c t phn xt xem "Bo cng nhn" thuc loi no trong hai loi khng ng knh y, bo y gi " ngh" (vi X-vit) "ginh ly chnh quyn" l "hnh vi xi gic v trch nhim", l "hnh vi m dn khng c t tinh thn trch nhim chnh tr no c, hnh vi khinh sut ku gi phi dn ch tin hnh u tranh v ni chin, thc y cng nhn v binh s khng nhng chng li chnh ph, m chng li ngay c X-vit na", v.v.. C th no tng tng c mt tnh trng lm ln thm t n th khng v c th no tng tng c mt s vy thm t n th trong vn m dn khng? Theo t bo bui chiu "Tin tc S giao dch"142, s ra ngy 21 thng T, th b trng kim th tng Lvp tuyn b nguyn vn nh sau:
"Cho ti nay, Chnh ph lm thi lun lun c c quan lnh o ca X-vit i biu cng nhn v binh s ng h. Mi quan h y thay i t hai tun nay. Chnh ph lm thi b nghi ng. Trong nhng iu kin nh vy, n khng cn c kh nng iu khin nh nc c na, v trong khng kh nghi k v bt bnh, th kh m lm nn c bt c vic g. Trong nhng iu kin y, tt hn c l Chnh ph lm thi nn rt lui. Chnh ph nhn thc qa r trch nhim ca mnh trc t quc, cho nn n sn sng, v li ch ca t quc, t chc ngay tc khc nu cn".

Trong hai iu tt phi c mt: hoc l "Bo cng nhn" cho rng Lvp la bp nhn dn bng nhng li tuyn b trn kia hay bng nhng li tuyn b tng t, nh th th t bo phi h ho nhn dn khng phi l tn nhim v ng h Chnh ph lm thi, m l h ho khng tn nhim v t chi khng ng h n. Hoc l "Bo cng nhn" cho rng Lvp thc s "sn sng t chc", th th ti sao li la v ni chin? Nu "Bo cng nhn" hiu ng tnh th, hiu rng bn t bn la v ni chin l che giu nh ca chng mun dng bo lc nh bi ch ca a s, th tt c nhng ting la ca t bo y l lm g vy? Lvp c quyn ngh X-vit tn thnh v thng qua chnh sch ca hn, ca Lvp. ng ta c quyn ngh Xvit tn thnh v thng qua chnh sch v sn ca chng ta. Ni "xi gic", v.v., th c ngha l hon ton khng hiu bit g c hoc l t h xung ti mc lm mt vic m dn tin. Chng ta c quyn u tranh v chng ta s u tranh ginh nh hng v ginh ly a s trong X-vit v trong cc Xvit. V chng ta nhc li:

"Chng ta s ch tn thnh chuyn chnh quyn vo tay nhng ngi v sn v na v sn khi no cc X-vit i biu cng nhn v binh s ng h chnh sch ca chng ta v mun nm ly chnh quyn " 1).
Vit ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917 ng ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917 trn bo "S tht", s 39 Theo ng bn ng trn bo

Nh th phi chng cha r rng ? C th no li khng hiu c l do ti sao Ban chp hnh trung ng ca chng ta, sau khi c nhng li ni trn, ngh t chc mt cuc trng cu dn? Ni n "ni chin", "xi gic", "m dn" v nhng ting khng khip khc y lm g, nu v b trng kim th tng tuyn b l sn sng "t chc"??? nu ng y cng nhn X-vit i biu cng nhn v binh s l mt "c quan lnh o"???

1)

Xem tp ny, tr. 394.

414

Tr li phng vn ca E. Toc-ni-ai-nen

415

Tr li phng vn ca E. Toc-ni-ai-nen ngy 23 thng t (6 thng nm) 1917143

Chng ti ngh rng hin nay X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt i din cho a s cng nhn v binh s. V pha chng ti, chng ti (nhng ngi bn-s-vch) u tranh ginh nh hng v chim c a s ti X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt v tt c cc X-vit a phng. Chng ti ngh cng nhn v binh s hy bu li cc y vin X-vit khi c nhng i biu khng p ng c y ch ca a s. Hin nay, a s trong X-vit i theo cc lnh t dn tu v men-s-vch. Chng ti tin chc rng X-vit c th gi vng c chnh quyn chng no n c s ng h ca a s ln v vng chc trong cng nhn v binh s. Hn na, chnh quyn s dn n khng phi l ko di chin tranh, m l chm dt chin tranh mt cch nhanh chng vi nhng iu kin c li hn c cho qun chng nhn dn. Chng ti cng ngh rng X-vit, mt c quan do cng nhn v binh s bu ra, nht nh c th tranh th c v pha mnh i a s cng nhn v binh s. Chnh ph ca bn t bn c th khc t c vic triu tp Quc hi lp hin hay khng, iu tu thuc s pht trin v lc lng ca phe phn cch mng, m chc chn l nhng yu t phn cch mng y th c ri.

Vic chm dt chin tranh bng mt ha c tht s dn ch ph thuc vo tin trnh ca cuc cch mng v sn th gii, cuc cch mng ny hin nay chim mt v tr c li Nga v chc chn l cng ang ln mnh c (bi cng c tnh cht qun chng, binh s mt trn bt tay thn thin).

"Tymies", s 122, ngy 8 thng Nm 1917 In ln u bng ting Nga nm 1926 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XX, ph. II Theo ng bn ng trn bo "Tymies" Dch t ting Phn-lan

416

S vui mng c c v ngu xun

417

S vui mng c c v ngu xun

"Bo cng nhn" vui mng c c v nhy ma ln khi thy ngh quyt mi y ca Ban chp hnh trung ng bc l (v li cng c lin quan vi li tuyn b c cng b ca cc i biu ng on bn-s-vch trong X-vit1)) mt vi im bt ng kin trong ni b ng ta. Bn men-s-vch c vic vui mng c c v nhy ma ln i. Chng ta khng h v th m ri tr. V bn chng khng c t chc no c. Ts-kh-t-d v Tx-r-t-li l mt loi: chng l nhng b trng khng b; cn Ban t chc th li l loi khc: l bn dn ch - x hi khng c ng li chnh tr; "bn v quc ch ngha" l loi th ba: chng i theo Pl-kha-np. Mctp l loi th t, l ngi khng ng h cng tri. Nu c nhng ngi chng c c t chc no, cng chng c c ng no, m li nhy ma v reo mng c khi thy trong t chc ca ngi khc l ra thiu st no , th vic y c g l l u. Chng ta khng s g s tht c. ng y, cc ng ch cng nhn , cuc khng hong bc l ra rng t chc ca chng ta c mt s thiu st. Hy bt tay sa cha nhng thiu st i! Cuc khng hong bc l ra rng c nhng
1)

rt yu t ch trng "t hn mt cht" so vi Ban chp hnh trung ng ng ta. Ban chp hnh trung ng ng ta khng tn thnh nh th, v chng ta khng cht no hoi nghi rng trong ng ta ang tin hnh khi phc li s nht tr ri, hn na, l s nht tr t nguyn, t gic v ht sc y . ng li ca chng ta ngy cng c chng thc. cho ng li y c nht tr chp hnh, chng ta cn phi c mt t chc ca qun chng v sn tt hn nhiu so vi t chc hin nay. Trong mi qun, trong mi khu, trong mi nh my, trong mi i i phi c mt t chc ln mnh, on kt nht tr, c kh nng hnh ng mun ngi nh mt. Mi t chc nh th phi c nhng mi lin h trc tip vi trung tm, vi Ban chp hnh trung ng, v nhng mi lin h ny phi vng chc khin k ch khng sao ph hoi ngay t n u tin c, nhng mi lin h ny phi l nhng mi lin h thng xuyn, c cng c v kim nghim hng ngy, hng gi, khin k ch khng th no nh chng ta mt cch bt ng c. Hi cc ng ch cng nhn! c s v bt k ch no, chng ta hy xy dng ngay tc khc mt t chc v sn vng chc, c tnh cht qun chng, c trong qun chng cng nhn ln trong qun i. ng nhng s vui mng c c ca k ch lm cho chng ta ri tr, ng s nhng sai lm cng nh nhng thiu st c bit. Chng ta s sa cha c nhng sai lm v thiu st . Tng lai thuc v chng ta.
"S tht", s 40, ngy 8 thng Nm (25 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Xem tp ny, tr. 396 - 399.

419

Hi ngh vii ton nga (hi ngh thng t) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) nga144
24 - 29 thng t (7 - 12 thng nm) 1917

420

421

1 Din vn khai mc hi ngh 24 thng t (7 thng nm)

Cc ng ch, hi ngh ca chng ta l hi ngh u tin ca mt ng v sn, hp trong nhng iu kin khng nhng ca cuc cch mng Nga, m c ca cuc cch mng th gii ang ln mnh. n lc m khp ni c chng thc li khng nh ca cc nh sng lp ra ch ngha x hi khoa hc, cng nh d kin nht tr ca nhng ngi x hi ch ngha hp i hi Ba-l cho rng chin tranh th gii tt nhin s dn ti cch mng. th k XIX, Mc v ng-ghen, khi quan st phong tro v sn nhng nc khc nhau v xt ti nhng trin vng c th xy ra ca cuc cch mng x hi, nhiu ln ni rng vai tr ca cc nc ni chung s tng xng, thch hp vi nhng c im lch s dn tc ca mi nc. Nu din t mt cch vn tt, th hai ng trnh by t tng ca mnh nh sau: cng nhn Php th bt u, cng nhn c s hon thnh. Giai cp v sn Nga c vinh d v i l c bt u; nhng giai cp v sn Nga khng c qun rng phong tro v cuc cch mng ca mnh ch l mt b phn ca phong tro cch mng v sn ton th gii, phong tro ny ngy cng mnh m hn, th d nh c. Ch c ng trn gic , chng ta mi c th xc nh c nhim v ca chng ta.

422

V. I. L - n i n

423

Ti tuyn b khai mc Hi ngh ton Nga v ngh bu on ch tch.

Bn tng thut tm tt ng ngy 12 thng Nm (29 thng T) 1917 trn bo "Ngi dn ch - x hi", s 43 In ton vn ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II Theo ng bin bn nh my

2 bo co v tnh hnh hin nay 24 thng t (7 thng nm)

1 bin bn Cc ng ch, xem xt tnh hnh hin nay v nh gi tnh hnh , ti phi cp ti c mt ch v cng rng ln, v theo ti ngh, ch c th chia lm ba phn: mt l, nh gi tnh hnh chnh tr nc ta, Nga; thi i vi chnh ph v i vi tnh trng c hai chnh quyn song song tn ti; hai l, thi i vi chin tranh, v ba l, hon cnh quc t ca phong tro cng nhn, hon cnh ny t phong tro cng nhn, xt trn phm vi quc t, ng ngay ngng ca cch mng x hi ch ngha. Ti ngh rng, v mt s im, ti s ch c th ni vn tt thi. Mt khc, v ht thy mi vn y, ti s trnh by vi cc ng ch mt d tho ngh quyt, nhng cng cn ni r thm rng v lc lng chng ta v cng thiu v cng v cuc khng hong chnh tr xy ra y, P-t-r-grt, cho nn chng ta chng nhng khng th tho lun ngh quyt y c, m thm ch cng khng th thng bo kp thi ngh quyt cho cc a phng na. V vy, ti nhc li rng y ch l nhng d tho s b nhm lm cho cng tc ca tiu ban c tin hnh thun li v lm cho cng tc c th tp trung vo my vn quan trng nht thi. Ti bt u ni vn th nht. Hi ngh i biu Mt-xc-va, nu ti khng lm, cng thng qua chnh

424

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

425

ci ngh quyt m Hi ngh i biu ng b ton thnh P-tr-grt chp nhn. (C t i n g n i t r o n g p h n g h p: "Vi nhng iu sa i".) Nhng iu sa i ny ti khng c xem v khng th nhn xt c. Nhng v ngh quyt ca hi ngh P-t-r-grt c cng b trn bo "S tht", v nu khng c kin phn i li, th ti c th cho rng tt c mi ngi u bit ngh quyt y ri. Ti ly ngh quyt y lm d tho trnh vi hi ngh ton Nga ln ny. Phn ln cc ng thuc khi tiu t sn ang thao tng Xvit P-t-r-grt, u cho rng chnh sch ca chng ta l mt chnh sch hp tp, tri ngc vi chnh sch ca h. Chnh sch ca chng ta c iu c bit l chng ta i trc ht phi c s nhn xt r rng v mt giai cp i vi nhng bin c ang din ra. iu lm li ch yu ca khi tiu t sn chnh l ch h dng nhng li ni sung che giu khng cho nhn dn thy s tht v tnh cht giai cp ca chnh ph. Nu cc ng ch Mt-xc-va c nhng iu sa i th h c th trnh by ngay nhng iu sa i 145. (D i n g i c n g h q u y t c a H i n g h i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v thi i v i C h n h p h l m t h i.) "Nhn thy rng: 1) Chnh ph lm thi, cn c vo tnh cht giai cp ca n, l c quan thng tr ca bn a ch v ca giai cp t sn; 2) Chnh ph lm thi v cc giai cp m n thay mt, gn b khng kht v kinh t v chnh tr vi ch ngha quc Nga v Anh - Php; 3) ngay c cng lnh m n cng b, Chnh ph lm thi cng ch thc hin mt cch khng y v ch thc

hin di p lc ca giai cp v sn cch mng v, mt phn, di p lc ca giai cp tiu t sn; 4) cc lc lng phn cch mng ang c t chc li ca giai cp t sn v a ch np di l c ca Chnh ph lm thi v c chnh ph ny cng khai dung tng, bt u tn cng vo phi dn ch cch mng; 5) Chnh ph lm thi tr hon vic n nh ngy bu c Quc hi lp hin; cn tr vic v trang ton dn; chng li vic chuyn ton b rung t cho nhn dn; buc nhn dn phi nhn mt gii php v vn rung t ph hp vi li ch ca bn a ch; cn tr vic thc hin ch ngy lm vic 8 gi; dung tng hot ng tuyn truyn phn cch mng (ca Gu-ts-cp v ng bn) trong qun i; t chc bn ch huy cao cp ca qun i chng li binh lnh, v.v. ..." Ti va c cho cc ng ch nghe phn u ca ngh quyt, tc l phn nh r tnh cht giai cp ca Chnh ph lm thi. Nu c th ch cn c vo vn bn ca ngh quyt m xt, th cha chc c g khc quan trng so vi ngh quyt Mtxc-va, nhng nu nhn xt chung v chnh ph, coi l chnh ph phn cch mng, th ti cho l khng ng. Ni chung, phi ch r cuc cch mng m chng ta ni y l cuc cch mng no. ng trn quan im cch mng t sn th khng th ni nh vy c, v cuc cch mng ny kt thc ri. Nu theo quan im cch mng v sn v nng dn m ni nh th, th qu sm, v ngi ta khng th tin chc rng nng dn s nht nh i xa hn giai cp t sn, v theo ti, khng c c s no tin tng vo nng dn c, nht l hin nay, khi h hng v pha ch ngha quc v ch ngha v quc, ngha l v pha ng h chin tranh. V mi y h k vi bn dn ch - lp hin mt lot hip ngh. Cho nn ti coi im trong bn ngh quyt ca cc ng ch Mt-xc-va l sai lm v chnh tr. Chng ta mun nng dn i

426

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

427

xa hn giai cp t sn, mun h chim ly rung t ca a ch, nhng hin nay ngi ta vn cha th ni ch xc c rng trong tng lai h s hnh ng nh th no. Chng ti thn trng trnh ni nhng t ng "dn ch cch mng". Ngi ta c th dng nhng danh t y khi ni n s tn cng ca chnh ph; nhng lc ny, nhng t ng y ang cn che y s la di ln nht, v rt kh m phn bit r c nhng giai cp nhp vo trong ci m hn n y. Nhim v ca chng ta l phi gii phng nhng ngi theo ui phong tro. i vi chng ta, cc X-vit quan trng khng phi l v mt hnh thc, iu quan trng i vi chng ta l xt xem cc X-vit i biu cho nhng giai cp no. Cho nn cn phi cng tc lu di lm cho thc ca giai cp v sn c sng t... (D i n g i t i p t c c n g h q u y t.) "...6) ng thi, hin nay, chnh ph y da vo s tn nhim ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, v ti mt mc no , da vo s tho thun trc tip vi X-vit ; hin nay, X-vit ny r rng tp hp c a s cng nhn v binh s, tc l a s nng dn; 7) mi bin php ca Chnh ph lm thi trong chnh sch i ngoi cng nh trong chnh sch i ni, s m mt khng nhng cho nhng ngi v sn thnh th v nng thn, cng nh cho nhng ngi na v sn, m cho c nhng tng lp rng ri trong giai cp tiu t sn thy r thc cht ca chnh ph ;

thnh th v nng thn chng li nhng s dao ng ca giai cp tiu t sn, v ch c cng tc mi thc s m bo cho ton th nhn dn cch mng tin ln mt cch thng li; 2) hot ng y i hi phi c cng tc ton din trong ni b cc X-vit i biu cng nhn v binh s, phi tng thm s lng cc X-vit, phi cng c lc lng cc X-vit, phi on kt cc nhm v sn quc t ch ngha ca ng ta trong ni b cc X-vit; 3) vic t chc cc lc lng dn ch - x hi ca chng ta cn phi c tng cng cho ln sng mi ca phong tro cch mng c pht trin di l c ca ng dn ch - x hi cch mng." im then cht trong ton b chnh sch ca chng ta l . Hin nay, ton b giai cp tiu t sn ang dao ng v dng nhng cu ni sung v dn ch cch mng che giu s dao ng ca h; v chng ta phi em ng li v sn chng li nhng s dao ng y. Bn phn cch mng mun ph hoi ng li bng cch y chng ta hnh ng qu sm. Nhim v chng ta l phi tng s lng cc X-vit, cng c lc lng ca cc X-vit, on kt trong ni b ng ta. Cc ng ch Mt-xc-va b sung thm vic kim sot vo im th ba. Vic kim sot ny l do Ts-kh-t-d, Xt-clp, Tx-r-t-li v nhng ngi lnh o khc ca khi tiu t sn nu ra. Kim sot m khng c chnh quyn th hon ton l mt cu ni sung. Ti s kim sot nc Anh nh th no? kim sot nc Anh, phi chim ly hm i ca n. Ti hiu rng qun chng lc hu trong cng nhn v binh s c th tin mt cch ngy th v v thc vo vic kim sot, nhng ch cn ngh ti nhng nhn t c bn ca s kim sot cng thy rng tin vo l vt b nhng nguyn tc c bn ca u tranh giai cp. Kim sot l g? Nu ti tho mt vn kin hay mt ngh

hi ngh quyt nh:

1) chuyn ton b chnh quyn nh n c vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s, hay vo tay cc c quan khc th hin trc tip ch ca nhn dn, cn phi tin hnh mt cng tc lu di nhm gio dc thc giai cp ca giai cp v sn v on kt nhng ng i v sn

428

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

429

quyt, th h tho ra mt phn ngh quyt. Mun kim sot th phi c chnh quyn. Nu qung i qun chng ca khi tiu t sn khng hiu iu , th cn phi kin nhn gii thch cho h, m v lun th no cng khng c ni vi h nhng iu tri vi s tht. M nu ti dng s kim sot che giu iu kin c bn y i, nh th l ti ni mt iu tri vi s tht v ti tip tay cho bn t bn v bn quc. "Anh c kim sot ti i, nhng ti vn c sng i bc. Anh c kim sot cho chn i", h ni nh th y. H bit rng lc ny m t chi nhn dn l khng th c. Kim sot m khng c chnh quyn l mt cu ni sung tiu t sn, n ngn tr tin trnh v s pht trin ca cch mng Nga. Bi vy ti phn i im th ba ca cc ng ch Mt-xc-va. V ci tnh trng hai chnh quyn tn ti xen k nhau mt cch c o, trong Chnh ph lm thi khng c quyn lc, khng c i bc, khng c qun lnh, khng c ng o nhng ngi c v trang, li da vo cc X-vit l nhng t chc lc ny ang cn tin vo nhng li ha hn, cn tin hnh mt chnh sch ng h nhng li ha hn y, nu cc ng ch mun tham gia ci tn tr y, th cc ng ch khng trnh khi ph sn. Nhim v ca chng ta l khng c tham gia tn tr y; chng ta s tip tc gii thch cho giai cp v sn hiu tt c nhng ci v cn c ca chnh sch y; v cuc sng thc t s khng ngng chng minh rng chng ta c l bit dng no. Hin nay, chng ta ang cn b thiu s, qun chng cha tn nhim chng ta. Chng ta c th ch i: qun chng s ng v pha chng ta mt khi chnh ph l r b mt tht ca n cho qun chng thy. Nhng thi dao ng ca chnh ph c th y qun chng xa ri n v lm cho h x v pha chng ta; v lc , cn c vo tng quan lc lng, chng ta s ni: thi c ca chng ta n ri.

By gi, ti xin ni sang vn chin tranh l vn trn thc t on kt chng ta li khi chng ta cng phn i cng tri, v thi i vi vic ny lm l r ngay tnh hnh phn chia ca cc lc lng chnh tr. ng nh bo "Ngn lun" ni, ai ny u ng nghing, ch tr c bo "Thng nht"; ton b qun chng tiu t sn u tn thnh cng tri vi nhng iu kin no . Bn t bn ra v ru r, chng mm ci, b ngh quyt vo ti v ni: "cc anh tha h m ni, nhng chng ti c hnh ng". Trn ton th gii, k no hin nay biu quyt tn thnh cng tri th u l ngi x hi - s-vanh c. Ti xin c ngay bn ngh quyt v chin tranh. Ngh quyt ny c ba phn: 1) nh gi cuc chin tranh xt v mt ngha giai cp ca n, 2) ch ngha v quc cch mng ca qun chng l ch ngha khng h c trong mt nc no khc c, v 3) chm dt chin tranh nh th no. Rt nhiu ngi, trong c bn thn ti, phi pht biu, nht l pht biu trc binh lnh, v ti ngh rng, nu chng ta gii thch mi ci theo quan im giai cp th i vi binh lnh, iu kh hiu nht trong lp trng ca chng ta chnh l ch chng ta mun kt thc chin tranh nh th no, chng ta quan nim v kh nng chm dt chin tranh nh th no. Trong ng o qun chng c v khi s hiu lm v hon ton khng hiu g v lp trng ca chng ta, cho nn, y, cch ni ca chng ta phi ht sc d hiu i vi qun chng. (D i n g i c d t h o n g h q u y t v c h i n t r a n h.) "V pha c hai tp on c ng quc tham chin, cuc chin tranh hin nay l cuc chin tranh quc ch ngha, tc l cuc chin tranh do bn t bn tin hnh thng tr th gii, chia nhau nhng ca m bn t bn n cp c, chim ot cc th trng c li cho t bn ti

430

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

431

chnh, t bn ngn hng, bp cht cc dn tc nhc tiu. Vic chnh quyn nh nc Nga chuyn t Ni-c-lai II sang tay chnh ph ca bn Gu-ts-cp, Lvp v nhng k khc, tc chnh ph ca bn a ch v bn t bn, khng thay i v cng khng th thay i c tnh cht giai cp nh th v ngha nh th ca chin tranh v pha nc Nga. Chnh ph mi vn tin hnh cuc chin tranh quc ch ngha , ngha l cuc chin tranh xm lc v n cp, s tht ny tr nn c bit r rng khi chnh ph chng nhng khng cng b cc hip c b mt do cu Nga hong Ni-c-lai II k kt vi cc chnh ph t bn Anh, Php, v.v., m li chnh thc xc nhn cc hip c y. Chnh ph lm nh th m khng trng cu kin nhn dn, v lm vi mc ch r rng l la di nhn dn, v khng mt ai li khng bit rng cc hip c b mt ca cu Nga hong, t u ch cui, u l nhng hip c n cp, ha hn cho bn t bn Nga c cp bc Trung-quc, Bat, Th-nh-k, o, v.v.. Cho nn, mt chnh ng v sn khng th no li ng h cuc chin tranh hin nay, cng khng th no li ng h chnh ph hin nay v cc cng tri ca chnh ph , d ngi ta c t cho cc cng tri ny nhng tn tht hoa m i na cng vy, m li khng hon ton on tuyt vi ch ngha quc t, tc l on tuyt vi tnh on kt anh em gia cng nhn tt c cc nc trong cuc u tranh chng ch p bc ca t bn. Chnh ph hin nay ha s t b cc cuc thn tnh, ngha l t b khng xm chim cc n c khc hoc khng c ng bch cc dn tc khc phi nm trong khun kh n c Nga, nh ng c li ha cng khng ng tin cht no. Bi v, mt l, bn t bn b rng buc vi t bn ngn hng Nga v Anh - Php bng hng ngn mi lin h,

ng thi li bnh vc nhng li ch ca t bn, nn khng th t b nhng cuc thn tnh trong chin tranh hin nay, nu chng vn c l bn t bn, nu chng vn khng t b nhng li nhun do u t hng t vn vo cng tri, vo cc x nghip t nhng, vo cc x nghip qun s, v.v.. Hai l, sau khi tuyn b t b nhng cuc thn tnh la di nhn dn, th ngy 9 thng T 1917, Mt-xc-va, chnh ph mi, qua li pht biu ca Mi-li-u-cp, li tuyn b khng t b cc cuc thn tnh. Ba l, nh bo "S nghip nhn dn", mt t bo c b trng K-ren-xki cng tc, vch trn, Mi-li-u-cp thm ch cng khng gi ra nc ngoi bn tuyn b ca ng ta ni l t b cc cuc thn tnh. V vy, phng cho nhn dn khi lm v nhng li ha sung ca bn t bn, hi ngh tuyn b rng cn phi phn bit r vic t b trn u li vi vic t b trn thc t cc cuc thn tnh, tc l phi cng b ngay tc khc tt c cc hip c b mt, c tnh cht n cp, tt c nhng vn kin v chnh sch i ngoi, v lp tc bt tay vo vic gii phng mt cch y nht tt c cc dn tc b giai cp t bn giai cp k tc ci chnh sch nhc nh i vi nhn dn chng ta, ca cu Nga hong Ni-c-lai II, p bc hoc cng bc sp nhp vo nc Nga, hoc km gi trong tnh trng khng c y quyn". Na sau ca phn ny trong ngh quyt ni v nhng li ha ca chnh ph. Phn ny chc l tha i vi ng i mc-xt, nh ng li quan trng i vi nhn dn. Cho nn cn ni thm l v sao chng ta khng tin cc li ha , v sao chng ta khng nn tin vo chnh ph. Chnh ph hin nay ha t b chnh sch quc ch ngha, nhng li ha khng ng tin cy cht no c. Trong vn ny, ng li ca chng ta khng phi l ch i hi chnh ph cng b cc hip c. Nh th l o tng.

432

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

433

i hi nh th i vi mt chnh ph ca bn t bn th cng ging nh i hi phi tit l cc mnh kho gian ln v thng mi vy. Nu chng ta ni rng phi t b cc cuc thn tnh v cc khon bi thng i, th cn phi ch r thc hin vic nh th no; v nu c ngi hi chng ta rng ai s lm vic , th chng ta ni rng v thc cht l mt hnh ng cch mng, v hnh ng cch mng ny th ch giai cp v sn cch mng mi c th tin hnh c. Nu khng th ch l nhng li ha sung v nhng nguyn vng m bn t bn dng x mi nhn dn m thi. (D i n g i l i c t i p d t h o n g h q u y t.) "Ci gi l "ch ngha v quc cch mng", ci ch ngha hin nay Nga thm nhp vo hu ht cc ng dn tu (phi x hi ch ngha nhn dn, phi lao ng, phi x hi ch ngha - cch mng) v ng c hi ch ngha ca bn dn ch x hi men-s-vch (Ban t chc, Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, v.v.), v c a s nhng ngi cch mng khng ng phi, xt v ngha giai cp ca n m ni, th mt mt, th hin nhng li ch v quan im ca giai cp tiu t sn, ca tiu ch, ca nhng nng dn kh gi nh cng bc cc dn tc nhc tiu m kim c li nhun nh bn t bn vy, mt khc, l kt qu ca s la bp ca bn t bn i vi qun chng nhn dn, bn t bn khng cng b cc hip c b mt v dng nhng li ha hn sung cng nhng li ni hoa m cho qua chuyn. Cn phi tha nhn rng s rt ng nhng qun chng theo "ch ngha v quc cch mng" u trung thc, ngha l thc s khng mun cc cuc thn tnh, s xm l c hay c ng bc cc dn tc nh c tiu, thc s mong mun gia tt c cc n c tham chin c mt ha c dn ch, ch khng phi mt ha c c tnh cht c ng bc. Cn

phi tha nhn iu , v a v giai cp ca ngi v sn v na v sn thnh th v nng thn (ngha l nhng ngi sng hon ton hoc mt phn bng cch bn sc lao ng ca mnh cho bn t bn) khin cho h khng quan tm n li nhun ca bn t bn. Cho nn, hi ngh coi bt c s nhng b no i vi "ch ngha v quc cch mng" cng u l tuyt i khng th dung th c, v trn thc t, nhng b nh vy c ngha l hon ton on tuyt vi ch ngha quc t v ch ngha x hi, ng thi hi ngh cng tuyn b rng: chng no m bn t bn Nga v Chnh ph lm thi ca chng vn ch e da dng bo lc i vi nhn dn thi (v d nh sc lnh ni ting mt cch ng bun ca Gu-ts-cp da trng pht nhng binh s no t cch chc ngi ch huy), chng no m bn t bn cha dng bo lc chng li cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, c nng, v. v., c t do t chc nn, c t do bi min v bu ra tt c mi c quan chnh quyn, th chng ng ta s vn tuyn truyn khng dng bo lc ni chung, ng thi u tranh chng ci sai lm nghim trng v nguy hi ca "ch ngha v quc cch mng", c bit bng phng thc thn i thuyt phc v gii thch ci chn l sau y: Nga hin nay, thi c tin v thc ca ng o qun chng vo chnh ph ca bn t bn, nhng k th t hi nht ca ha bnh v ch ngha x hi, l tr ngi chnh cho vic chm dt chin tranh mt cch nhanh chng". Mt b phn giai cp tiu t sn quan tm n chnh sch ca bn t bn, iu ny khng cn phi nghi ng g na, v v th m chnh ng v sn hin nay khng th no t hy vng vo s nht tr gia li ch ca mnh vi li ch ca nng dn c. Chng ta u tranh sao cho nng dn ng v pha chng ta, nhng trong mt chng mc no , nng dn vn t gic ng v pha t bn.

434

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

435

Chc chn l giai cp v sn v na v sn, ng v phng din giai cp m ni, th khng c li g trong chin tranh. H ang chu nh hng ca tp qun v nhng s la bp. H cha c kinh nghim chnh tr. Do , nhim v ca chng ta l bn b gii thch. Chng ta khng nhng b h mt cht no c v nguyn tc, nhng chng ta khng th i i vi h nh i i vi nhng ngi x hi - s-vanh c. Nhng phn t ni trn trong dn c cha h l ngi x hi ch ngha, h khng hiu t g v ch ngha x hi, h ch mi thc tnh tham gia i sng chnh tr. Nhng thc ca h ln ln v pht trin cc k nhanh chng. Cn phi bit cch gii thch cho h, v l nhim v kh khn nht, c bit l i vi mt ng hm qua cn trong vng b mt. Mt s ng ch c kin l nh th c phi chng ta t b ch trng ca mnh chng: chnh chng ta tng tuyn truyn ch trng bin chin tranh quc ch ngha thnh ni chin, y th m by gi chng ta li ni tri ngc vi chnh chng ta. Nhng cuc ni chin th nht Nga kt thc; hin nay, chng ta ang bc vo cuc chin tranh th hai, cuc chin tranh gia ch ngha quc v nhn dn v trang; v trong giai on chuyn tip ny, chng no m sc mnh v kh cn trong tay binh lnh, chng no m Mili-u-cp v Gu-ts-cp cha dng n bo lc, th cuc ni chin , i vi chng ta, tr thnh mt cuc tuyn truyn giai cp c tnh cht ha bnh, lu di v bn b. Nu chng ta ni n ni chin trc khi ngi ta hiu c s cn thit ca n, th chc chn l chng ta ri vo ch ngha Blng-ki. Chng ta tn thnh ni chin, nhng ch khi no n do mt giai cp gic ng tin hnh. K p bc ch c th b nh khi no nhn dn hiu r chnh l k p bc. Nhng hin nay khng c bn p bc no c, v i bc v sng trng u trong tay binh lnh, ch khng phi trong tay bn t bn;

hin nay, bn t bn thng th khng phi nh dng bo lc, m nh la bp, cho nn hin nay khng th c la v bo lc c na, lm nh vy l v l. Cn phi bit ng trn quan im mc-xt, quan im ny ni rng vic bin chin tranh quc ch ngha thnh ni chin da trn nhng iu kin khch quan, ch khng phi trn nhng iu kin ch quan. Chng ta tm thi b khu hiu , nhng ch b tm thi thi. V kh hin nay trong tay binh lnh v cng nhn, ch khng phi trong tay bn t bn. Chng no chnh ph cha gy chin th chng ta vn tuyn truyn mt cch ha bnh. Chnh ph mong rng chng ta s khinh sut tn cng trc; nh th s c li cho chnh ph. Chnh ph tc gin v ng ta a ra khu hiu biu tnh ha bnh. i vi giai cp tiu t sn hin nay ang ch i, chng ta quyt khng nhng b mt cht no v nguyn tc ca chng ta c. i vi mt chnh ng v sn, khng c sai lm no nguy him hn l nh ra sch lc ca mnh theo mun ch quan chnh ngay ch cn phi c tnh t chc. Chng ta khng th ni l a s ng h chng ta; trong trng hp ny, chng ta khng c c tin, nht thit khng c c tin. nh ra mt sch lc v sn trn c s c ngha l lm cho sch lc b tht bi. im th ba ni v vn : chm dt chin tranh nh th no. Ngi ta u bit quan im ca nhng ngi mc-xt nh th no ri; nhng ci kh l trnh by quan im cho qun chng di mt hnh thc ht sc d hiu. Chng ta khng phi l nhng ngi ha bnh ch ngha, chng ta khng th t b chin tranh cch mng. Chin tranh cch mng khc vi chin tranh t bn ch ngha ch no? Trc ht l ch giai cp no c li trong chin tranh v chnh sch ca giai cp ny trong cuc chin tranh nh th no... Khi ni vi qun chng, cn phi tr li h c th. Nh vy, cu hi th nht l:

436

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

437

lm th no phn bit c chin tranh cch mng vi chin tranh t bn ch ngha? Nhng ngi lm cng tc qun chng khng hiu c s khc nhau y nh th no, khng hiu rng y l vn khc nhau v giai cp. Chng ta khng phi ch ni v mt l lun, chng ta cn phi chng minh trn thc t l chng ta s tin hnh mt cuc chin tranh tht s cch mng khi giai cp v sn nm c chnh quyn. Theo ti, cch t vn nh th mi gii p c mt cch r rng hn cu hi: cuc chin tranh l cuc chin tranh g v ai tin hnh cuc chin tranh ? Bo "S tht" ng d tho li ku gi binh s tt c cc nc tham chin1). Chng ti c bit rng mt trn c s bt tay thn thin, nhng vic cn tnh trng na t pht. Vic bt tay thn thin cn thiu ci t tng chnh tr r rng. Binh s nh bn nng m cm thy phi hnh ng t di ln, bn nng giai cp ca nhng con ngi c tinh thn cch mng ch cho h thy y l con ng chn chnh duy nht. Nhng i vi cch mng nh th vn cha . Chng ta mun ra mt gii p chnh tr r rng. Mun chin tranh chm dt, chnh quyn phi chuyn vo tay giai cp cch mng. Ti ngh ly danh ngha hi ngh i biu m tho ra mt bn ku gi binh s tt c cc nc tham chin v em cng b li ku gi bng tt c cc th ting. Nu chng ta phn pht bn ku gi thay cho tt c nhng li ni sung v nhng hi ngh ha bnh m trong mt na s ngi tham d l nhng tn tay sai b mt hoc cng khai ca cc chnh ph quc ch ngha, th vic s a chng ta n ch ngn ln nhanh chng hn tt c mi hi ngh ha bnh. Chng ta khng mun dnh lu vi bn Pl-kha-np c. Khi chng ti i tu ho qua nc c,
1)

cc ngi x hi - s-vanh , tc l bn Pl-kha-np c, leo ln toa chng ti; nhng chng ti tr li vi h rng khng mt ngi x hi ch ngha no trong bn h c i vo toa xe ca chng ti, v nu h c vo th chng ti s lm cho h b mt m i ra khi toa xe. Nu ngi ta cho Cc-l Lip-nch chng hn n gp chng ti, th chng ti s ni chuyn vi ng ch . Khi chng ta cng b li ku gi gi nhng ngi lao ng tt c cc nc, v trong chng ta gii p c vn lm th no chm dt chin tranh, v khi binh s c c li gii p ca chng ta ch r gii php chnh tr thot khi chin tranh, th vic bt tay thn thin s pht trin v cng. iu ny l cn thit lm cho vic bt tay thn thin vt qua giai on s chin tranh theo bn nng m t n mc gic ng chnh tr r rng v cch lm th no thot khi cuc chin tranh . Ti xin ni sang vn th ba, c th l vic nh gi tnh hnh hin thi cn c vo tnh hnh ca phong tro cng nhn quc t v ca ch ngha t bn quc t. Theo quan im mcxt, khi ni n ch ngha quc m ch xt c tnh hnh ca mi mt nc, trong khi cc nc t bn ch ngha lin h rt cht ch vi nhau, th tht l v l. Cn by gi, trong thi k chin tranh, mi lin h cng cht ch hn rt nhiu. Ton nhn loi ang ri bi trong m bng bong m mu, nn khng th c li thot cho tng c nhn ra khi tnh trng c. C nhng nc pht trin nhiu hn, c nhng nc pht trin t hn, nhng chin tranh hin nay ct cht tt c cc nc li vi nhau bng nhng si dy lin h khin cho khng cn c th ngh c v tht l v l nu ngh rng mt nc no c th n c thot khi chin tranh. Tt c chng ta u ng rng chnh quyn phi thuc v tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Nh ng nu chnh quyn vo tay mnh, ngha l vo tay nhng

Xem tp ny, tr. 362 - 365.

438

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

439

ngi v sn v na v sn, th cc X-vit y c th v phi lm g? Tnh hnh s tr nn phc tp v kh khn. Nu chng ta ni n s thay i chnh quyn, th s thy xut hin mt nguy c cng tng c tc ng ln trong nhng cuc cch mng trc kia, tc l: giai cp cch mng, sau khi nm c chnh quyn nh nc trong tay ri th khng bit dng chnh quyn lm g. Trong lch s cch mng c nhng v d v cuc cch mng b tht bi chnh l ch . Cc X-vit i biu cng nhn v binh s ngy nay bao trm khp c nc Nga, hin ang l trung tm ca ton b cuc cch mng; song, theo ti, chng ta vn cha hiu y v nghin cu y cc X-vit . Nu cc X-vit nm ly chnh quyn, nh vy s khng phi l mt nh nc theo ngha thng thng. Cha bao gi trn th gii c loi chnh quyn ng vng c lu; nhng ton b phong tro cng nhn th gii li mong mun iu . y chnh l mt nh nc kiu Cng x Pa-ri. Mt chnh quyn nh th l mt nn chuyn chnh, ngha l n khng da vo php lut, khng da vo ch c tnh cht hnh thc ca a s, m trc tip da hn vo bo lc. Bo lc l cng c ca chnh quyn. Vy cc X-vit s vn dng chnh quyn nh th no? Phi chng cc X-vit s tr li li qun l c thng qua cnh st, s qun l bng cch da vo nhng c quan chnh quyn c? kin ca ti l: cc X-vit khng th lm nh th c, v bt lun nh th no nhim v trc tip ca cc X-vit cng l t chc ra mt nh nc khng c tnh cht t sn. Trong nhng ngi bn-s-vch, ti tng so snh nh nc vi Cng x Pa-ri theo ci ngha l Cng x p tan cc c quan qun l c v thay th vo bng nhng c quan qun l hon ton mi, cng khai, trc tip ca cng nhn. Ngi ta trch ti l dng ci t ng hin ang lm cho bn t bn hong s nht, bi v h coi t ng nh mt bng chng t ra rng chng

ta mun thc hin ngay tc khc ch ngha x hi. Nhng ti ch dng t ng theo ci ngha l nhng c quan mi ca giai cp v sn thay th cho cc c quan c m thi. Mc ni rng l bc tin ln nht ca ton b phong tro v sn th gii146. i vi chng ta, vn nhim v x hi ca giai cp v sn c mt ngha thc tin rt ln; mt mt, v lc ny, chng ta b rng buc vo tt c cc nc khc v v ngi ta khng th thot ra khi m bng bong y c: hoc l ton th giai cp v sn s thot ra khi ci , hoc l n s b bp; mt khc, v cc X-vit i biu cng nhn v binh s l mt s tht. Chng mt ai nghi ng c rng cc X-vit y ang bao trm khp c nc Nga, rng cc X-vit l chnh quyn v khng th c chnh quyn no khc c. Nhng nu th, chng ta phi hnh dung r xem cc X-vit c th s dng chnh quyn y nh th no. Ngi ta ni rng chnh quyn y cng ging nh Php v M, nhng trong cc nc khng h c chnh quyn no tng t nh vy c, chnh quyn trc tip nh th khng c cc nc . Ngh quyt v tnh hnh hin nay chia lm ba phn. Phn th nht nhn nh v tnh hnh khch quan do cuc chin tranh quc ch ngha gy ra, tnh hnh hin ti ca ch ngha t bn th gii; phn th hai nhn nh v nhng iu kin ca phong tro v sn quc t, v phn th ba nhn nh v nhng nhim v ca giai cp cng nhn Nga khi chnh quyn vo tay mnh. Trong phn th nht, ti nu ra kt lun l trong thi gian chin tranh, ch ngha t bn cn pht trin hn c trc chin tranh. Ch ngha t bn nm trong tay trn c tng ngnh sn xut. Ngay t nm 1891, tc l cch y 27 nm, khi ngi c thng qua Cng lnh c-phuya ca h, ng-ghen ni rng ngi ta khng th c tip tc gii thch nh trc rng ch ngha t bn l thiu tnh k hoch147. Gii thch

440

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

441

nh vy th li thi ri: khi c nhng t-rt th khng cn c hin tng thiu tnh k hoch na. c bit vo th k XX, ch ngha t bn tin nhng bc khng l, v chin tranh thc hin c nhng ci m trong 25 nm trc kia khng thc hin c. Vic nh nc ho cng nghip pht trin khng nhng c, m c Anh na. Ngi ta bc t c quyn ni chung sang c quyn nh nc. Tnh hnh khch quan chng t rng chin tranh y nhanh s pht trin ca ch ngha t bn, v ch ngha t bn pht trin thnh ch ngha quc, c quyn pht trin thnh nh nc ho. Tt c tnh hnh lm cho cch mng x hi ch ngha ti gn v to cho n nhng iu kin khch quan. Nh vy, tin trnh ca chin tranh lm cho cch mng x hi ch ngha ti gn. Trc chin tranh, nc Anh, nh cc nh chnh tr kiu ng dn ch - lp hin vn lun lun nu ln, l nc c hng nhiu t do nht. S d trc kia Anh c t do l v khng c phong tro cch mng. Chin tranh lp tc thay i tt c ri. Mt nc m trong hng chc nm ngi ta khng thy c mt s xm phm no n quyn t do ca bo ch x hi ch ngha, th by gi li dng ngay nhng bin php kim duyt hon ton theo kiu Nga hong, v tt c cc nh t hin nay u y p nhng ngi x hi ch ngha. Trong hng th k, ti y, bn t bn hc cch cai tr nhn dn m khng dng n bo lc, v nu chng c dng n bo lc, th l v chng cm thy rng phong tro cch mng dng ln, v chng khng th hnh ng khc c. Khi chng ti ch ra rng Lip-nip i biu cho qun chng, mc du ng ch y ch n thng c m v b c mt trm phn t Pl-kha-np c chng li, th ngi ta ni vi chng ti rng l khng tng, l o tng. Tuy nhin, k no tham d nhng cuc hp ca cng nhn nc

ngoi, d ch mt ln thi, th cng bit rng cm tnh ca qun chng i vi Lip-nch l mt s tht khng th chi ci c. Nhng k ch hung hn nht ca ng ch y phi dng th on xo quyt i vi qun chng; v nu khng gi v tn thnh quan im ca ng ch y, th trong bn chng v lun th no cng chng c ai dm chng li ng ch y. Tnh hnh by gi tin b hn nhiu. Trc mt chng ta l nhng cuc bi cng qun chng v s bt tay thn thin gia cc binh s ngoi mt trn. Hin nay tin on v mt , th s sai lm ht sc; nhng Quc t ngy cng thu c nhiu cm tnh v qun i c bt u si sc cch mng d sao cng l nhng s vic chng t rng cch mng ang chn mui c. By gi, nhim v ca giai cp v sn cch mng l g? Khuyt im ch yu v sai lm ch yu trong tt c cc lp lun ca nhng ngi x hi ch ngha l ch t vn mt cch qu chung chung, ch ni n s qu ln ch ngha x hi. K thc th phi ni n nhng hnh ng v bin php c th. Mt s hnh ng v bin php chn mui ri, cn mt s khc th cha. Lc ny, chng ta ng tri qua mt giai on qu . Chng ta a ra mt cch r rng nhng hnh thc nh nc khng ging nhng hnh thc nh nc t sn: cc X-vit i biu cng nhn v binh s hnh thc nh nc cha tng c v hin khng c trong bt c mt nc no khc. Hnh thc l nhng bc u tin ti ch ngha x hi, n l hnh thc khng th trnh khi trong thi k u ca x hi x hi ch ngha. S kin ny c tnh cht quyt nh. Cch mng Nga sng to ra X-vit. Trong bt c nc t sn no trn th gii cng u khng c v khng th c c quan nh nc thuc loi , v khng mt cuc cch mng x hi ch ngha no li c th tin hnh c vi mt chnh quyn no khc ngoi chnh quyn y. Cc X-vit i biu

442

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

443

cng nhn v binh s phi nm ly chnh quyn, nhng khng phi lp ra mt nc cng ha t sn thuc loi thng thng hoc chuyn thng ln ch ngha x hi. Nh th khng th c. Vy th lm g? Cc X-vit phi ginh ly chnh quyn thc hin nhng bin php c th u tin m ngi ta c th v phi thc hin tin ti s chuyn bin . V mt ny, thi s st l k th ch yu. Phi tuyn truyn cho qun chng thy rng nhng bin php y phi c tin hnh ngay t by gi, khng th th chnh quyn ca cc Xvit i biu cng nhn v binh s s khng c ngha g v s khng mang li cho nhn dn g c. Ti c gng tr li vn nhng bin php c th m chng ta c th ngh vi nhn dn, m khng tri vi nhng quan im mc-xt ca chng ta. Chng ta mun chnh quyn chuyn vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s l nhm mc ch g? Quc hu ho rung t l bin php u tin m cc Xvit phi p dng. Tt c cc dn tc u ni n vic . C ngi cho rng bin php y l bin php khng tng nht, th nhng tt c mi ngi li tn thnh bin php y, chnh v ch s hu rung t Nga phc tp n mc khng c gii php no khc hn l ph b hng ro ngn cch v bin ton b rung t thnh s hu ca nh nc. Phi xo b ch t hu v rung t. Nhim v y c t ra cho chng ta, v l ch ca a s nhn dn. Mun th chng ta cn phi c cc X-vit. V vi i ng quan li c, ngi ta khng th p dng bin php y c. Bin php th hai. Chng ta khng th ch tr ng "thc hin" ch ngha x hi c, s l iu ht sc v l. Chng ta cn phi tuyn truyn ch ngha x hi. Phn ln dn c Nga l gm nng dn, tiu ch, h thm ch khng th ngh n ch ngha x hi. Nh ng i vi vic

lp ra trong mi lng mt ngn hng khin cho h c th ci thin c vic kinh doanh ca h, th liu h c th phn i g khng? H khng th phn i g v vic . Chng ta phi tuyn truyn cho cc bin php thc tin y trong nng dn v lm cho h nhn r l cn thit phi dng nhng bin php y. Xanh-i-ca ca cc ch nh my ng li l mt vic khc; l mt s tht. V vn ny, ngh ca chng ta phi c tnh cht thc tin trc tip: cc xanh-i-ca pht trin y phi tr thnh s hu ca nh nc. Nu cc X-vit mun nm ly chnh quyn, th ch l t mc ch y thi. Khng v iu th cc X-vit h tt phi nm chnh quyn. Vn t ra nh th ny: hoc cc X-vit y s tip tc pht trin, hoc cc X-vit y s cht mt cch chng vinh quang g, nh trong thi Cng x Pa-ri vy. Nu cn c mt ch cng ha t sn, th ngay bn dn ch - lp hin cng c th lp ra c. kt thc, ti xin k ra y mt li pht biu tng gy cho ti mt n tng su sc nht. l mt li pht biu rt hay ca mt th m, anh ta k chuyn, m khng dng mt ting no trong sch v c, v vic cc bn anh v anh lm cch mng nh th no. Vn t ra cho h khng phi l xt xem h s c mt v tng thng hay khng, m vn quan tm ca h l khi h chim c cc hm m ri, th phi bo v cc dy cp nhm lm cho sn xut khng b ngng li. Ri n vn bnh m, l th m h ang thiu, v h cng tho thun vi nhau v vic tm kim bnh m. Cng lnh chn chnh ca cch mng l th , cng lnh ny khng rt t sch v ra. Thc s ginh chnh quyn a phng l nh th y. Khng u giai cp t sn c t chc nh P-t-rgrt, v y, bn t bn nm chnh quyn, cn cc a phng th nng dn thc hin nhng bin php thun tu thc tin, ch khng ra nhng k hoch x hi ch ngha

444

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

445

no c. Ti cho rng ch ring c cng lnh ca phong tro cch mng mi vch ra c mt cch ng n con ng chn chnh ca cch mng. Chng ti cho rng cn phi p dng ht sc thn trng v ht sc chu o nhng bin php y, nhng phi p dng ch nhng bin php y m thi, phi nhn vo tng lai ch theo hng , nu khng th s khng c li thot. Nu khng th cc X-vit i biu cng nhn v binh s s b gii tn v s cht mt cch chng vinh quang g; cn nu chnh quyn thc s v tay giai cp v sn cch mng, th ch l tin ln m thi. M tin ln c ngha l thc hin nhng bin php c th, ch khng phi ch ni sung m bo thot ra khi chin tranh c. Cc bin php y ch c th thnh cng hon ton, nu cch mng th gii xy ra, nu cch mng dp tt c chin tranh v nu n c cng nhn tt c cc nc ng h; cho nn, ginh ly chnh quyn l bin php c th duy nht, l li thot duy nht.
In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II

Theo ng bin bn nh my

2 tng thut trn bo ng ch L-nin c bo co v tnh hnh hin nay. Sau khi trnh by lp tr ng ca ng v vn hai chnh quyn song song tn ti, sau khi vch ra rng cc hnh thc u tranh giai cp thay i tu theo cc iu kin khch quan, rng thng li ca nhn dn v trang i vi ch Nga hong v vic t thit lp nn t do chnh tr y nht dn n ch l ngoi cuc u tranh

thng qua vic gio dc chnh tr v gio dc x hi ch ngha cho qun chng, th bt k mt cuc u tranh no khc chng k th giai cp ca giai cp v sn cng u tr thnh tha v thm ch c hi (tt nhin chng no m bn thn bn t bn khng dng n bo lc i vi a s), sau khi trnh by v vch ra nh th, bo co vin chuyn sang xem xt hon cnh khch quan do chin tranh to ra nc ta v phng Ty. Ton nhn loi ang ri bi trong m bng bong m mu, nn khng th c li thot cho tng c nhn. Khng th chm dt chin tranh bng cch l binh s ca mt bn tham chin no n phng t chi khng tip tc chin tranh na. Li thot l chuyn chnh quyn t tay giai cp t sn quc ch ngha sang tay giai cp v sn v nhng tng lp na v sn gn vi giai cp v sn v a v giai cp ca h. Cc X-vit i biu cng nhn v binh s ngy cng m rng mng li ca mnh trn ton nc Nga, l mt t chc c o mi ca chnh quyn nh nc, t nht th cng trng thi mm mng. So vi tt c cc t chc tn ti t xa ti nay th cc t chc ny khc v cn bn v hon ton khng th dng xy dng cc thit ch t sn, lp nn ch cng ha i ngh t sn vi qun i thng trc, cnh st v quan li. Hin nay, chnh quyn trc tip nm trong tay nhn dn c t chc v c v trang. Cng c sc mnh thuc quyn s dng ca a s. Chnh ph ng vng c nh thi c tin v thc ca a s i vi chnh ph. Do , nhim v hin nay l tin hnh cng tc gio dc, gii thch s cn thit phi chuyn chnh quyn vo tay giai cp cch mng, li cun qun chng ng v pha ng dn ch - x hi cch mng. Nu cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn v c nng nm c chnh quyn, h s s dng chnh

446

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

447

quyn ny theo cch hon ton khc hn so vi cch m cc giai cp thng tr vn s dng. Nht nh s phi chuyn sang p dng nhng bin php c th c chun b qua qu trnh pht trin ca ch ngha t bn v ph hp vi li ch ca a s dn c m Nga th tuyt i a s l giai cp tiu t sn. Cuc cch mng x hi ch ngha ang pht trin phng Ty nhng cha trc tip tr thnh vn trc mt Nga, tuy vy chng ta bc vo giai on qu sang cuc cch mng . Cc X-vit i biu cng nhn, binh s, v.v. l t chc chnh quyn m ngi ta phi s dng tin hnh cuc cch mng x hi ch ngha. phng Ty khng c g ging vi cc X-vit c. Do , nhim v ca chng ta l phi cng c cc X-vit. Do , nhim v c th ca X-vit i biu cng nhn, v.v. l: 1) quc hu ho rung t (tch thu cng c sn xut chnh ca ch t hu) nng dn i hi phi tin hnh vic , 2) hp nht cc ngn hng t nhn thnh mt ngn hng ton quc, quc hu ho cc ngnh sn xut lin hip li thnh cc xanh-i-ca, 3) thi hnh ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi. Nu cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn v c nng khng chu thc hin cc nhim v , th nht nh h s b tht bi. Cc X-vit s gp phi cng ci s phn m nhiu thit ch do cc cuc cch mng t sn th k XIX lp ra gp phi: hoc l s b ngi ta hon ton gii tn hoc p tan, hoc bn thn s t tan v, khng hon thnh c nhng nhim v m chnh cuc cch mng t ra cho h (v d Cng x). Ch c hai con ng: tin ln p dng cc bin php kin quyt v kinh t v chnh tr, hoc lui li ti ch cht. Khng c con ng th ba.
"S tht", s 40, ngy 8 thng Nm (25 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

3 li kt thc cuc tho lun bn bo co v tnh hnh hin nay ngy 24 thng t (7 thng nm)
ng ch Ca-m-np lanh l dng n ci ngn s trng ca mnh l ch ngha mo him. Cn phi bn v im ny. ng ch Ca-m-np tin chc v qu quyt rng khi ln ting phn i khu hiu: " o Chnh ph lm thi", nh vy l chng ta t ra dao ng. Ti ng vi ng ch y: ng nhin l c nhng s dao ng v ng li chnh tr cch mng, v cn phi trnh khng c dao ng nh vy. Ti ngh rng nhng s bt ng kin gia chng ta vi ng ch Ca-m-np khng ln lm, bi v, trong khi ng vi chng ta, ng ch y li gi mt lp trng khc. Ch ngha mo him ca chng ta l ch no? ch mu toan dng n nhng bin php bo lc. Chng ta khng bit qun chng c nghing nhiu v pha chng ta trong lc nguy cp ny khng, v nu qu c th th vn s t ra mt cch khc. Chng ta nu ra khu hiu biu tnh ha bnh, nhng mt s ng ch trong Ban chp hnh ng b P-tc-bua li a ra mt khu hiu khc, khu hiu m chng ta hu b, song khng kp ngn chn vic truyn b khu hiu y, thnh th qun chng vn nghe theo khu hiu ca Ban chp hnh ng b P-tc-bua. Chng ta ni rng khu hiu: " o Chnh ph lm thi" l mo him, rng lc ny khng th lt chnh ph c, v v th chng ta nu ra khu hiu biu tnh ha bnh. Chng ta ch mun thm

448

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

449

d mt cch ha bnh cc lc lng ca k ch, m khng mun giao chin148; cn Ban chp hnh ng b P-tc-bua th li t hn mt cht, trong trng hp ny m lm nh vy l tt nhin l mt ti li v cng nghim trng. B my t chc t ra khng vng vng: khng phi tt c mi ngi u chp hnh cc quyt ngh ca chng ta. ng thi vi khu hiu ng: "cc X-vit i biu cng nhn v binh s mun nm!", ngi ta nu ra khu hiu sai: " o Chnh ph lm thi". Trong lc hnh ng m "t hn mt cht" l khng thch hp. Chng ta cho rng lm nh vy l mt ti li ht sc nghim trng, nh vy l ph hoi t chc. Nu ngi ta c cho php lm nh vy, th chng ti s khng th li thm pht no na trong Ban chp hnh trung ng. Nguyn nhn gy ra tnh hnh l ti b my t chc ca chng ta khng c hon ho. ng vy, t chc ca chng ta c khuyt im. Vn ci tin t chc c t ra. Bn men-s-vch v ng bn lm dng ci t ng "ch ngha mo him", nhng trn thc t, chnh h khng c t chc, khng c mt ng li no c. Cn chng ta th c t chc v c ng li. Lc , giai cp t sn huy ng ht thy mi lc lng ca n, phi gia th giu mt, cn chng ta t chc mt cuc biu tnh ha bnh. Chng ta l nhng ngi duy nht c mt ng li chnh tr. C phm sai lm khng? C phm. Ch c k no khng hnh ng th mi khng phm sai lm thi. Cn t chc cho tt th l vic kh. By gi, hy ni v vn kim tra. Tr vn kim tra, cn th chng ta u ng vi ng ch Ca-m-np. ng ch y coi kim tra l mt hnh ng chnh tr. Nhng v mt ch quan, ng ch y hiu t ng y mt cch thu o hn l Ts-kh-t-d v nhng ng i khc. Chng ta s khng ng vic kim tra. Ngi

ta ni vi chng ta: cc anh t c lp mnh, cc anh ni nhng t ng gh gm v ch ngha cng sn, cc anh lm cho ngi t sn run ln nh cy sy... Thi c!... Nhng khng phi iu c lp chng ta. Chnh vn cng tri c lp chng ta, l iu lm cho chng ta b c lp. Chng ta b thiu s trn vn nh th . Phi, chng ta b thiu s. Thi nh nh vy! Trong lc ch ngha s-vanh ang honh hnh, th ngi x hi ch ngha phi chu thiu s, m mun l a s th phi l ngi theo ch ngha s-vanh. Lc ny, nng dn v Mi-li-u-cp u dng cng tri m gy tn hi cho ch ngha x hi. Ngi nng dn i theo Mi-li-u-cp v Gu-ts-cp. l mt s tht. Chuyn chnh dn ch - t sn ca nng dn l mt cng thc c. Mun thc y nng dn lm cch mng th cn phi tch giai cp v sn ra, tch ng v sn ra, v nng dn l nhng ngi theo ch ngha s-vanh. Lc ny m mun li ko ngi mu-gch th tc l u hng v iu kin Mi-li-u-cp. Cn phi lt Chnh ph lm thi, nhng khng phi lt ngay lp tc v khng phi lt bng nhng bin php thng dng. Chng ti ng vi ng ch Ca-m-np. Nhng phi gii thch. ng ch Ca-m-np li bm vo t ng ny. Th nhng li l iu duy nht m chng ta c th lm c. ng ch R-cp li cn ni rng ch ngha x hi phi pht sinh t nhng nc khc, nhng nc c mt nn cng nghip pht trin hn. Ni nh th khng ng. Ngi ta khng th ni ai s bt u v ai s kt thc c. khng phi l ch ngha Mc, m l mt li xuyn tc ch ngha Mc. Mc ni rng ngi Php th bt u, ngi c s hon thnh. Nhng chnh giai cp v sn Nga c nhiu thng li hn ai ht.

450

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

451

Nu nh chng ti ni: "khng phi Nga hong, m l chuyn chnh v sn", th y s l mt bc nhy vt qua giai cp tiu t sn. Nhng chng ti ni: hy thng qua X-vit i biu cng nhn v binh s m gip cch mng. Khng c sa vo ch ngha ci lng. Chng ta chin u khng phi ri b nh bi, m chin thng, ch t cng hy vng thu c thng li cc b. Nu chng ta b nh bi, th chng ta cng s ginh c thng li cc b. s l nhng ci cch. Ci cch l mt phng sch b tr cho u tranh giai cp. ng ch R-cp li cn ni rng khng c thi k qu gia ch ngha t bn v ch ngha x hi. Ni nh th khng ng. Ni nh th l on tuyt vi ch ngha Mc. ng li m chng ta vch ra l ng, v trong tng li, chng ta s p dng mi bin php lp ra mt t chc, trong khng c nhng u vin Ban chp hnh ng b Ptc-bua khng phc tng Ban chp hnh trung ng. Chng ta ang pht trin nh mt ng chn chnh cn pht trin.
In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II

4 din vn v d n triu tp hi ngh x hi ch ngha quc t 25 thng t (8 thng nm)149

1 bin bn Ti khng th ng vi ng ch N-ghin. Ti ngh rng y chng ta c mt s kin chnh tr c bit quan trng buc chng ta phi m mt chin dch kin quyt chng li bn svanh Nga v Anh - Php, l nhng k t chi li ca Bocg-bi-e mi n d hi ngh. Khng c qun ci thc cht v iu un khc ca tt c cu chuyn y. Ti s c nguyn vn cho cc ng ch nghe ci ngh ca Boc-g-bi-e ng trn "Bo cng nhn", v ch ra rng tt c tn hi kch v ci i hi gi danh x hi ch ngha che giu mt th on chnh tr rt hin thc ca ch ngha quc c. Thng qua nhng ngi x hi - s-vanh c, bn t bn c mi nhng ngi x hi - s-vanh tt c cc nc hp hi ngh. l l do ti sao cn phi pht ng mt chin dch rng ln. Ti sao chng li thng qua nhng ngi x hi ch ngha tin hnh vic ny? Bi v chng mun la di qun chng cng nhn. Cc ngi ngoi giao l nhng ngi rt tinh khn: khng th ni thng s vic ra c, cn phi c s mi gii ca mt phn t Pl-kha-np an-mch. nc ngoi, chng ta c hng trm cuc gp g vi bn x hi - s-vanh c, chng ta phi vch mt chng ra. (Di n g i c m t o n t r c h t r o n g " B o c n g n h n ", s 3 9, n g y 8 t h n g N m (2 5 t h n g T ) 1 9 1 7).

Theo ng bin bn nh my

452

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

453

"Boc-g-bi-e, ch bt t "Socialdemokraten", c quan ngn lun trung ng ca ng dn ch - x hi an-mch, nhn danh Ban chp hnh hp nht ca ba ng cng nhn vng Xcng-i-na-v (an-mch, Na-uy, Thy-in) chuyn cho Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s li mi tt c cc ng x hi ch ngha Nga tham d mt cuc hi ngh x hi ch ngha quc t. Nh hon cnh an-mch v c st cnh nhau, ng ch Boc-g-bi-e c kh nng tip xc vi nhng ngi dn ch - x hi c, nht l vi nhng ngi thuc phi "a s", bo cho nhng ngi tham gia phin hp bit nhng iu kin m theo ng dn ch - x hi chnh thc c cho l c th k kt ha c c, nhng iu kin m cc i biu ca ng s mang ti hi ngh. Cc iu kin nh sau: Nhng ngi dn ch - x hi c trc ht tuyn b ng vi cc lun im m nhng ngi x hi ch ngha vng Xcng-i-na-v v H-lan thng qua hi ngh nm 1915, ngha l tha nhn quyn t quyt ca cc dn tc, tha nhn l phi lp ta n trng ti quc t v i gii tr qun b tng bc. Ngoi ra, v phn mnh, h ni thm l ng dn ch - x hi c s kin tr i: 1) phi tr li ht thy mi lnh th b nc c v ng minh ca c xm chim; 2) x Ba-lan thuc Nga phi c hon ton t do tuyn b c lp hay sp nhp vi nc Nga; 3) nc B phi c khi phc li thnh mt nc hon ton c lp; 4) Xc-bi-a, Tsc-n-g-ri-a v Ru-ma-ni cng phi c khi phc li thnh nhng nc c lp; 5) Bun-ga-ri phi thu li cc vng Bun-ga-ri thuc Ma-x-oan, v Xc-bi-a phi c li thng ra bin A-ri-a-tch. i vi vng An-da-x - Lo-ren th c th i n mt tho thun ha bnh v vic iu chnh li bin gii Lo-ren; ngi c s i cho ngi Ba-lan P-d-nan c quyn t tr dn tc v vn ho".

v sn hp hi ngh ny, c nhim v phi bc trn n ra trc ton th gii. Chng ta phi cng b mt ngh quyt chi tit, dch n ra cc th ting nc ngoi v tr li mt cch ch ng cc ngi y khng dm ch vo ng x hi ch ngha na. (D i n g i c b n d t h o n g h q u y t.) Sng nay, cc bo x hi ch ngha u im hi lng ting. H bit r thc cht ca vn l u ri. H bit rng im lng l vng. Ch c "Bo cng nhn" l ng mt bi khng c nhn xt g c: mt mt, khng th khng nhn, mt khc, phi tha nhn... Chnh ph Nga c th bit chc hn bt c mt ai rng y ch thc l mt tn tay sai ca chnh ph c. Nu ngi ta lun lun la ht vi chng ta v s gii phng An-da-x - Lo-ren, th cn phi nhc cho cc ngi y nh rng y chng qua ch l mt vn ti tin thi, v vng c nhiu ca ci, v bn t bn c nh nhau vi bn t bn Php l tranh nhau cp ot nhiu hn. Bn Pl-kha-np ni rng vic gii phng An-da-x - Lo-ren l mt s nghip thing ling, ni nh th th c li cho chng. Cho nn, khi bn x hi - svanh c ni n iu chnh mt cch ha bnh bin gii vng An-da-x - Lo-ren, th phi hiu l: phn chia mt cch ha bnh ca cp c gia bn quc Php v bn quc c. Ti phi ni thm mt iu: ti qun ch ra mt s tht l cc i din ca "phi gia" c Cau-xky, Ha-d, L-bua u ng tham gia hi ngh y. l mt hnh vi ht sc nhc nh i vi h. Nhng ngi x hi ch ngha Anh - Php khng i d hi ngh ny. iu chng minh rng bn s-vanh Anh - Php, gi danh l nhng ngi x hi ch ngha, tht ra u l nhng tay sai ca giai cp t sn, v chng gp phn vo vic tip tc cuc chin tranh quc ch ngha, mc du phi a s x hi ch ngha

Khng th nghi ng cht no ht, l ngh ca chnh ph c, chnh ph ny khng tin hnh nhng bin php mt cch cng khai, m li cn s gip ca nhng phn t Pl-kha-np an-mch, v nhng tn tay sai ngi c khng tin lm vic . Bn x hi - s-vanh sinh ra chnh l lm cng vic . iu un khc m chng che giu i y, chng ta, nhn danh 70 000 cng nhn thuc ng

454

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

455

c, thng qua Boc-g-bi-e, c nhng c gng ln lao, v khng cn nghi ng g na, chnh ph c, thng qua Boc-gbi-e, ni rng: tnh th n mc chng ti phi hon li cho cc anh nhng ci m cc anh n cp c (cc thuc a ca c chu Phi). Tnh hnh ht sc tuyt vng ca nc c xc nhn iu , hin nay m c tip tc cuc chin tranh ny th khng cn cht hy vng no, t nc gn st ngy b dit vong. Chnh v th chng tuyn b sn sng giao li hu ht nhng ci m chng cp c, tuy rng ng thi chng vn mun ginh ly mt ci g . Cc nh ngoi giao c ng hong trao i kin vi nhau, cn bo ch t sn khi ni n nhng cng vic ngoi giao, u dng nhng cu ni sung la di nhn dn. Khng cn nghi ng g na, khi bn x hi - s-vanh Anh Php tuyn b khng i d hi ngh, th chng bit r tt c ri: chng n gp B ngoi giao ca nc chng, ti y ngi ta bo chng: iu un khc l nh th y, v chng ti khng mun cc anh i ti . Tnh hnh xy ra nh vy v ch nh vy thi. Chng ta s thy rng nu binh s Nga nhn c ngh quyt ny, v theo kin ti th cn phi nhn danh 70 000 ng vin ca ng ta m gi cho h bn ngh quyt y, th thc t h s bt u hiu c ton b ci th on m ngi ta che giu h. By gi h s hiu rng nc c khng th tip tc cuc chin tranh xm lc c na, v vn ch l bp cht, cp sch nc c. Ngi ta khng th ph nhn rng Boc-g-bi-e l mt tay sai ca chnh ph c. Th cho nn, cc ng ch , ti ngh rng chng ta phi vch trn ci tr h i hi x hi ch ngha y ra. Tt c cc cuc i hi ch l nhng tr h nhm che giu s cu kt m cc nh ngoi giao ang tin hnh sau l ng qun chng nhn dn. Cn phi dt khot ni r s tht

sao cho binh s ngoi mt trn v cng nhn tt c cc nc u bit. Chng ta tin hnh chin dch vch trn cc ngh nh vy ra, th mt mt, s lm sng t c ng li v sn ca chng ta, v mt khc, s l mt hnh ng c tnh cht qun chng cha tng c. l l do v sao ti yu cu cc ng ch, nu c th, th thng qua bn tuyn ngn ny, chuyn n cho Ban chp hnh, dch ra cc th ting nc ngoi v ngy mai cho ng ln bo "S tht"150.

In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II

Theo ng bin bn nh my

2 mt bin bn khc Ti khng ng vi din gi trc. ngh ca Boc-g-bi-e, chng ti coi l mt s kin chnh tr c bit quan trng buc chng ta phi vch trn bn x hi s-vanh, phi trin khai cuc vn ng chnh tr. "Nhng ngi x hi ch ngha" Anh v Php bc b ngh ca Boc-gbi-e. Bn Pl-kha-np Anh v Php khng i d hi ngh ny. ngh ca Boc-g-bi-e l mt tr h. Nhng ngi x hi s-vanh c thng qua Boc-g-bi-e a ra nhng iu kin ha bnh ca h. H thc hin vic thng qua mt ngi x hi ch ngha nh che giu ci mu k x hi - s-vanh ca h. Cn phi vch trn iu h khng cn dm cu vin n cc ng x hi ch ngha na.

456

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

457

Khng th nghi ng cht no ht, l ngh ca chnh ph c, chnh ph ny hot ng thng qua nhng ngi x hi - s-vanh ca nc mnh. Chnh n l k t chc i hi ny... Bn thn chnh ph khng th cng khai thc hin vic ny c, nn n lm vic thng qua bn Pl-kha-np ca nc mnh. Chnh ph c dng bin php ngoi giao trn trnh trch nhim v ng thi thng qua h m tuyn truyn nguyn vng thm kn ca mnh. Ti xin c cho cc bn nghe tin ca mt trong nhng t bo nc ngoi v Bocg-bi-e: "Thng qua mt ngi x hi - s-vanh an-mch, hong c mun triu tp mt hi ngh ha bnh c li cho mnh". R rng l ngh ca Boc-g-bi-e ch l la bp v lng gt. Sau , chng ti c tin ca t "Bo cng nhn". (L n i n c t i n c a t "B o c n g n h n" n g y 2 5 t h n g T 1 9 1 7). Nh vy r rng l ngh ca chnh ph c. y, nhng s vic din ra nh th y. Nhim v ca chng ta l vch trn cho ton th gii bit iu un khc , tc l thng qua mt ngh quyt t m, dch n ra mt s th ting v ng trn tt c cc bo. Ti xin a ra mt d tho ngh quyt. iu th v l cc bo t bn im lng theo li ngoi giao. Cc bo bit nguyn tc: li ni l bc, im lng l vng. Cc bo t sn bit r thc cht ca vn l u ri. Nhng t bo loi nh t "Bo cng nhn" cm thy mnh bt lc. Ch c t "Thng nht" l ng bi ni rng Boc-g-bi-e l tay sai ca chnh ph c. Nhng cng y, khi vch ra rng c bn x hi - s-vanh Anh v Php, c bn Pl-kha-np Nga u khng khi no chu tham gia hi ngh , th nh vy l bo "Thng nht" vch trn chnh ph Anh, chnh ph Php v chnh ph Nga; nhng chnh ph ny bit r hon cnh tht s kh khn ca c, nn mun li dng nc c kim chc c tht nhiu. Chng ta cn phi vch trn tr h gi trang .

Cn phi ni cho ngi ta thy r nhng s vic din ra nh th no: Bt-man - Hn-vch i n gp Vin-hem, Vinhem ku gi Sai--man, Sai--man i n an-mch, v kt qu l Boc-g-bi-e n nc Nga vi cc iu kin ha bnh. (L - n i n c n g h q u y t.) T-ria l mt ngi mc-xt an-mch. an-mch l mt nc tiu t sn. Giai cp t sn an-mch lm giu trong chin tranh v th ght cng nhn. Th lnh ca phi a s trong ng dn ch - x hi an-mch l mt trong nhng ngi c hi ch ngha nht chu u. H chng t r rng rng h tht s l nhng ngi x hi - s-vanh. Vy chng ta phi cng bng v phi ni v Boc-g-bi-e ng nh chng ta ni v Pl-kha-np. Nu ngi ta dng nhng li ni sung hay ho v An-da-x - Lo-ren h ht vi chng ta, th cn phi nh rng iu c quan h trc ht l vi ti tin. Tht ra l ni n nhng m qung ht sc phong ph. l vn li lc, l s phn chia mt cch ha bnh nhng ca n cp c gia bn t bn c v bn t bn Php. Nhng ngi quc t ch ngha an-mch bc b iu . Ti qun ch ra rng phi Cau-xky ng i d hi ngh; cn phi vch trn iu ra. ngh c a ra thng qua Boc-g-bi-e, ni ln rng bn t bn c ang m c, bi v chng khng th gi c nhng ca cp c. Tnh hnh ca c tht tuyt vng; n sp b dit vong. V hin nay bn t bn c cn hy vng gi c mt phn nh. Cc nh ngoi giao c quan h cht ch vi nhau, h hiu v bit r tt c. H ch khng ni nhng iu vi nhn dn thi. Bn s-vanh Anh - Php khng ng i d hi ngh, v h bit rt r tnh hnh tht s. Cng khng phi ngu nhin m chng n gp cc b trng. Vn hin nay l bp nght v cp bc nc c, bi v nc ny khng cn c th tip tc chnh sch xm lc lu hn na. Boc-g-bi-e l tay sai ca ch ngha quc c. Nu binh s nhn

458

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

459

c ngh quyt , th h s hiu rng by gi vn l bp cht hn nc c. Cc i hi u l tr h, l ni hi hp ca cc nh ngoi giao x hi - s-vanh. y l i hi, cn cn nh bn cnh ngi ta s phn chia An-da-x - Lo-ren. Cn phi dt khot ni r hn s tht v cc i hi lm cho nhn dn nhn thc r c vn . Nu chng ta thng qua bn tuyn ngn , in li, dch ra cc ting nc ngoi v ph bin bn tuyn ngn trong cng nhn v binh s, th h s hiu r tnh hnh tht s nh th no. Cuc vn ng s l cuc vn ng chn chnh nht, n s gii thch r ng li ca giai cp v sn.
In ln u nm 1958 trong cun "Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Hi ngh i biu ng b ton thnh Pt-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Thng T 1917. Bin bn" Theo ng bn in trong sch

v Boc-g-bi-e l i din ngoi giao ca chnh ph . Bocg-bi-e (i din ca ng ca Xtau-ninh; nhm mc-xt ng u l ng ch T-ria rt ra khi ng ny sau khi Xtauninh tham gia ni cc t sn) khng c g ging vi nhng ngi cng nhn c cng nh vi nhng ngi cng nhn Xcng-i-na-v. Hi ngh ca cc phi a s x hi - i quc c cc gii cm quyn c coi l mt trng hp thun tin c gng t c mu toan cu kt vi bn tham tn pha bn kia. Bn x hi - i quc tham gia vo cuc chin tranh nhc nh, nh ng ch N-ghin ni, li mun tham gia c vo vic kt thc cuc chin tranh mt cch nhc nh. Mt khc, bn quc thuc khi ng minh tay ba chng li ngh , iu ny bc l r rng kht vng xm lc ca chng. ng dn ch - x hi cch mng cn phi s dng iu phc v li ch ca mnh, vch trn s la di ca c hai bn. ng tp hp c hn 70 000 cng nhn, phi ku gi nhng ngi cng nhn quc t ch ngha tt c cc nc phng s la di .
"S tht", s 41, ngy 9 thng Nm (26 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

3 tng thut trn bo Li mi tham d hi ngh c gi cho tt c cc ng x hi ch ngha Nga, do cng c gi c cho ng ta, v chng ta khng th im lng b qua ci s kin c ngha quc t . Nhng ngi x hi - s-vanh tt c cc nc tham chin l nhng i din khng chnh thc cho chnh ph v giai cp cm quyn nc mnh, ng ch L-nin ni nh vy. Chnh ph c do p lc ca s bt bnh trong n c, sn sng t b mt phn t ai m n thn tnh,

460

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

461

Theo li th nhn ca bn thn Boc-g-bi-e th hn hnh ng vi s ng ca Sai--man v nhng ngi x hi ch ngha khc c, l nhng k chy sang pha chnh ph c v giai cp t sn c.

5 ngh quyt v ngh ca boc-g-bi-e

V vic "ngi x hi ch ngha" an-mch Boc-g-bi-e n v mi chng ta tham d mt i hi nhng ngi x hi ch ngha ng h ha c do nhng ngi x hi ch ngha c thuc khuynh hng ca Sai--man v Pl-kha-np ra vi iu kin l nc c t b phn ln nhng lnh th m n thn tnh, hi ngh quyt nh: Boc-g-bi-e pht biu nhn danh ba ng cc nc vng Xcng-i-na-v, tc l Thy-in, an-mch v Na-uy. ng thi, Boc-g-bi-e li c s y nhim ca ng Thy-in ng u l Bran-tinh, mt ngi x hi ch ngha chy sang pha giai cp t sn "nc mnh", phn bi s lin minh cch mng ca cng nhn tt c cc nc. Chng ta khng th coi ng Thy-in l mt ng x hi ch ngha c. Chng ta cho rng ch c ng ca phi tr do H-glung, Linha-ghen, Xt-rm, Cc-l-xn, v.v. lnh o mi l ng x hi ch ngha Thy-in. i vi ng an-mch l ng cng u nhim Boc-gbi-e th cng vy, chng ti khng coi ng l mt ng x hi ch ngha, bi v k cm u ng ny l Xtau-ninh li c chn trong ni cc t sn. Vic Xtau-ninh tham gia ni cc t sn lm cho mt nhm cng vi ng ch T-ria phn i v rt ra khi ng , nhm ny tuyn b rng ng x hi ch ngha an-mch tr thnh mt ng t sn.

Vy chng cn cht nghi ng g na, Boc-g-bi-e tht ra trc tip hay gin tip l tay sai ca chnh ph quc c. Do , hi ngh cho rng, v mt nguyn tc, ng chng ta khng th tham gia mt cuc hi ngh trong c Boc-g-bi-e v Sai--man tham d, v nhim v ca chng ta khng phi l tp hp nhng tay sai trc tip hay gin tip ca cc chnh ph quc, m l on kt cng nhn tt c cc nc, l nhng ngi trong thi chin tng tin hnh cuc u tranh cch mng chng cc chnh ph quc ca nc mnh. Ch c hi ngh v s gn gi vi cc ng v nhm nh th mi c th thc s xc tin vic k kt ha c c. Chng ti nhc cng nhn hy coi chng ch c tin vo mt cuc hi ngh do Boc-g-bi-e t chc, bi v cuc hi ngh ca nhng k gi danh x hi ch ngha thc t s ch l mt tr h nhm che giu nhng s cu kt ca cc nh ngoi giao tin hnh trong hu trng bng cch i chc cho nhau cc lnh th thn tnh c, th d "cho" bn t sn Nga x c-mni-a, "cho" Anh nhng thuc a ca c m Anh cp c, nh i li, c l, s "nhng" cho bn t bn c mt phn t ai c qung Lo-ren l mt vng c rt nhiu qung st loi tt nht, v.v.. Nhng ngi x hi ch ngha nu khng phn bi s nghip ca giai cp v sn th khng th trc tip hay gin tip tham d nhng cuc mc c bn thu v tham lam nh vy gia nhng tn t bn cc nc chia nhau ca m chng cp c. ng thi, hi ngh nhn thy rng, ngay c khi bn t

462

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

463

bn c dng Boc-g-bi-e lm k pht ngn cho chng i na, chng cng khng t b tt c cc lnh th m chng thn tnh, ch ng ni n vic rt qun ngay lp tc khi cc khu vc m chng xm chim bng v lc. Bi v nhng khu vc ca c an-mch, Ba-lan, nhng b phn t ca c vng An-da-x thuc Php u ng l nhng lnh th bn t bn c thn tnh cng y nh Cuc-li-an-i-a, Phn-lan, Ba-lan, U-cra-i-na, v.v., l nhng lnh th bn Nga hong v bn t bn Nga thn tnh vy. Cn v vn khi phc nn c lp ca Ba-lan, th chng qua ch l mt s la bp ca bn t bn c - o cng nh ca Chnh ph lm thi Nga m thi; chnh ph ny ni n mt lin minh qun s tung nh l "t do" gia Ba-lan v Nga. Bi v mun thc s xc nh c ch ca nhn dn tt c cc vng b thn tnh, th cn phi rt qun i v v cn phi tin hnh vic trng cu dn mt cch t do. Ch khi no bin php nh th c p dng cho ton b nc Ba-lan (tc l khng nhng ch c p dng nhng lnh th b ngi Nga chim ot, m c nhng lnh th b ngi c v ngi o chim ot na), cng nh cho ton b c-m-ni-a, v.v., th mi l mt bc bin nhng li ha ca cc chnh ph thnh hin thc. Hi ngh cn xc nhn mt s tht l nhng ngi x hi ch ngha Anh v Php, nhng k chy sang phe cc chnh ph t bn nc h, u t chi khng i d cuc hi ngh do Bocg-bi-e t chc. S tht ch r rng giai cp t sn quc Anh - Php, c bn gi danh x hi ch ngha y lm tay sai, c mun tip tc, mun ko di cuc chin tranh quc ch ngha ny, ch thm ch cng khng mun tho lun v nhng iu nhng b m giai cp t sn quc c buc phi ha hn thng qua s mi gii ca Boc-g-bi-e, di p lc ca cnh

khn cng ngy cng trm trng, ca nn i v s tn ph v nht l ca cuc cch mng cng nhn sp n ra c. Hi ngh quyt nh phi cng b ht sc rng ri ht thy mi s tht y, v nht l phi loan bo ht sc cn thn nhng s tht cho binh s Nga ngoi mt trn bit; binh s Nga nn bit rng bn t bn Anh - Php, v theo ui chng l bn t bn Nga, ang ko di chin tranh, ch khng mun tham d d ch l mt hi ngh nh th bn v nhng iu kin ha c. Binh s Nga nn bit rng khu hiu "chin tranh cho n thng li" hin ang che giu ci nh ca nc Anh mun cng c nn thng tr ca n Bt-a v cc thuc a ca c chu Phi, ci nh ca bn t bn Nga mun cp bc v bp cht c-m-ni-a v Ba-t, v.v., ci nh mun cho nc c sp hon ton. Binh s Nga hy t chc ti mt trn nhng cuc b phiu trong mi n v qun i, trong mi trung on, trong mi i i ni r l mnh mun bn t bn ko di cuc chin tranh nh vy, hay mun ton b chnh quyn trong nc phi chuyn hon ton v ch vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s ng chm dt chin tranh ht sc nhanh chng. ng ca giai cp v sn Nga s tham gia hi ngh v s gia nhp khi lin minh anh em ch vi nhng ng cng nhn no ca cc nc khc ang tin hnh mt cuc u tranh cch mng c trong nc mnh chuyn ton b chnh quyn vo tay giai cp v sn.
"S tht", s 41, ngy 9 thng Nm (26 thng T) 1917 Theo ng bin bn nh my

464

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

465

6 ngh v phng hng tho lun bn bo co ca v. p. n-ghin "thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s" 25 thng t (8 thng nm)
ngh cc din gi nn tp trung vo vic tr li mt s vn nht nh son tho cng lnh ca ton ng. l cc vn : 1) i dn cnh, 2) ngy lao ng, 3) tin lng, 4) tng v gim sn xut, 5) c tin hnh nhng s thuyn chuyn trong b my chnh quyn khng? tuyn ai vo c quan chnh quyn v t chc nh th no? 6) mt chnh quyn duy nht hay hai chnh quyn song song tn ti, 7) nhng nhn t ang lm gim st tinh thn cch mng, 8) tc v kh giai cp t sn, 9) lng thc, 10)...1) B sung: 1) cc X-vit c bin thnh cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn khng, 2) vai tr ca cc X-vit trong mi lin h vi X-vit ton quc.
In ln u nm 1934 trong cun "Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) v Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Thng T 1917"

7 din vn bn v thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s 25 thng t (8 thng nm)
1 bin bn Nhng ti liu v hot ng ca cc X-vit m cc ng ch trnh by tuy khng y , nhng rt ng ch . C th l ti liu quan trng nht trong s nhng ti liu m hi ngh cung cp, l ti liu cho php chng ta c th kim tra li cc khu hiu ca chng ta bng tin trnh thc t ca cuc sng. Qua tnh hnh thu nhn c, chng ta c th rt ra nhng kt lun lc quan. Phong tro bt u n ra cc trung tm; ti lc u giai cp v sn a ton b sc lc vo cuc u tranh. Rt nhiu sc lc b tiu ph trong cuc u tranh chng ch Nga hong. P-t-r-grt, cuc u tranh ny p tan chnh quyn nh nc trung ng. Mt cng vic rt to ln c thc hin. Nhng nu nh tnh hnh dn ti ch l giai cp t sn ginh c chnh quyn, th t cng khng th rt ra nhng kt lun bi quan, khng th cho rng cng nhn sai lm v khng ginh ly chnh quyn. Nu cho rng ch qua my ngy u tranh m qun chng cng ginh c chnh quyn, th nh vy l khng tng. Khng th thc hin c iu khi cn c giai cp t sn l giai cp c chun b rt chu o nm chnh quyn. Cuc cch mng chuyn t trung tm n cc a phng. iu xy ra Php cch mng tr thnh cuc cch mng a phng. Phong tro cc a phng

Theo ng bin bn nh my

1)

Bin bn mt mt on.

466

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

467

chng t rng a s ng h nng dn, ng h cng nhn; rt t c trng hp s lnh o thuc v giai cp t sn; qun chng khng bi ri g c. Chng ta cng tp hp c nhiu ti liu th cng thy r rng nu thnh phn v sn trong dn c cng ng, nu nhng phn t trung gian cng t, th cch mng cc a phng cng pht trin tt p. Cc ng ch Ca-dan cp thng ti cc nhim v ca cch mng x hi ch ngha. Chng ti thy rng ni no t chc ca giai cp v sn cn nh b qu th nhng nhu cu thc tin lm cho giai cp v sn xc nh hon ton chnh xc cc nhim v ca mnh. Khng c nhng nhn t, chng hn nh thng k, v.v. th khng th thc hin c cuc cch mng v sn. Mun thc hin c cuc cch mng v sn th phi lm sao cho cc k s, cc cn b k thut, v.v. chu s kim sot thc t ca giai cp v sn cch mng. Cch mng cc a phng c thc hin d dng. Trong cch mng lun lun c th xy ra nguy c v chnh ph. nc ta tnh trng v chnh ph khng...1) Cch mng t sn khng quan tm n sn xut, cn y, cng nhn chm lo n sn xut. Cng nhn chm lo sao cho sn xut khng gim st. Cch mng cc a phng tin nhng bc rt ln. Cc bo co ca cc a phng chng t rng cc mu thun giai cp m cng gay gt th cch mng cng tin ln mt cch ng n hn, chuyn chnh v sn cng c thc hin vng chc hn. Chuyn chnh v sn ang c thc hin cc a phng nh, cn cc trung tm th s pht trin ca cch mng t thun li nht. Bt c mt thi bi quan no cng u hon ton khng ng. cc trung tm bt u c s hp tc vi giai cp t sn, l mt s tht. Giai cp t sn ra

sc dng tnh trng c t chc ca mnh bin giai cp v sn thnh ti t ca chng, lm cho cng nhn tm thi tham gia vo ci t chc do giai cp t sn lp ra. Tht l tc ci nu cho rng nhn dn Nga lnh hi cc nguyn tc lnh o qua nhng cun sch nh. Khng phi nh vy, kinh nghim sng ca qun chng bt ngun t thc tin trc tip...1) Nhn dn c th rt ra kinh nghim trong thc tin, qua phong tro ca qun chng. Chnh nhn dn bt u thu thp kinh nghim ca qun chng...1) tnh Pen-da, chnh quyn c xy dng di nn chuyn chnh ca nng dn. i biu ca tnh Pen-da cho chng ta xem nhng ngh quyt ca nng dn, l nhng ngi chim ly cc cng c sn xut v rung t. Nhng li ni ca Mc ang c chng thc...1) Cng lnh cch mng ang c thc hin cc a phng c bnh m...1) t thit lp cc quan h. Trong cuc cch mng ny con ngi rt ra kinh nghim thc tin ca mnh. V ch c thng qua s kim tra ca thc tin a phng th cch mng mi c th tin ln c. V trn ton nc Nga, mt nc m nng dn chim i a s, tin trnh cch mng khch l chng ta rt nhiu. Trong khi trung tm qun chng cha lc lng nm ly sn xut, th cc tnh h li ang lm iu , nhng ni no thy d lm. cc tnh l cuc cch mng a phng, v n thc y trung tm; trung tm tp hp kinh nghim ca a phng li. ng ch th m ni rng nhim v u tin ca h khi... 1) l i ly bnh m... Nu ngh rng kinh nghim chng gip c g, th nh vy l sai lm. Khng c kinh nghim th trung tm chng bit ly u ra ci thc y mt cuc cch mng mi. Cuc cch mng mi ang pht trin. Tin trnh cc s bin, tnh trng nt
1)

1)

Bin bn mt mt on.

Bin bn mt mt on.

468

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

469

trong cuc sng, nn i l nhng ci ang thc y cch mng pht trin. Cuc u tranh chng nhng phn t ng h giai cp t sn chnh l bt ngun t . Tnh hnh dn ti s ph sn m giai cp t sn khng th khc phc c. Chng ta ang chun b mt i qun mi gm hng triu ngi, i qun ny c th th hin mnh cc X-vit, Quc hi lp hin, chng ta cha bit r l di hnh thc no. trung tm, chng ta cha lc lng. Cc tnh c u th rt ln. Tin trnh pht trin ca cch mng cc a phng ang ng h chng ta, n ang o n v tin ln. Lc ny ngi ta khng ra cho mnh bt c mt mc tiu cng sn ch ngha no. Giai cp cch mng trn ton nc Nga ang tp hp lc lng ca mnh li, v nhim v ca chng ta l thu thp cc kinh nghim li, v tu theo mc tch ly lc lng m tin ln. Khng c lo s trc tnh hnh l h (phi dn tu v phi men-s-vch) chim a s p o nh vy. Trn c s kinh nghim, hin nay ta c th ch ra trong ngh quyt...1) cc a phng, phi nm ly sn xut, nu khng th nht nh s b ph sn. Nng dn s khng cung cp la m. Mun c la m th phi thi hnh cc bin php cch mng m ch c giai cp cch mng mi c th thc hin c; giai cp ny phi da vo qun chng ng o hng triu ngi. Ti hi cc ng ch a phng rng tnh hnh sn xut a phng ca cc ng ch th no. tnh Ni-gi-ni Np-g-rt thc hin ch ngy lm vic 8 gi, sn xut tng ln. l iu m bo thnh cng. Nu khng lm nh vy th khng th thot khi cnh nt c. Mun c nh vy phi lm vic rt nhiu. Chng ta tch ra khi ng li tiu t sn.
1)

Cuc sng ng h chng ta. Khng th gii quyt c cuc khng hong bng nhng phng thc dn ch tiu t sn, bi v nhng phng thc y khng th p dng nhng bin php cch mng. (Sin-ga-rp, Mi-li-u-cp). Tin trnh chung ca cch mng chng t rng tnh hnh ang tin ti. Chng ta khc giai cp tiu t sn khng phi ch h th ni "phi thn trng", cn chng ta th ni "phi nhanh"; chng ta ni "phi thn trng hn na". u tranh thng tay chng ci tr v nh nc...1) Th chm mt cht cn hn v trung ng s thng li. (V t a y).
In ln u nm 1934 trong cun "Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) v Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Thng T 1917"

Theo ng bin bn nh my

2 tng thut trn bo ng ch L-nin ch ra rng cch mng Php tri qua giai on cch mng cc a phng, rng n c cng c trong cc c quan t qun a phng, cc c quan ny tr thnh ch da ca n. Trong cch mng Nga, ngi ta thy c mt tnh trng quan liu no cc trung tm, cn cc a phng, cc tnh th chnh quyn nm trong tay cc X-vit v c s dng y hn. V mt chnh tr, cc X-vit th ph thuc vo chnh quyn trung ng ca giai cp t sn nhiu hn so vi cc X-vit
1)

Bin bn mt mt on.

Bin bn mt mt on.

470

V. I. L - n i n

471

cc tnh. cc trung tm, khng th d dng nm ly vic iu khin sn xut; nhng cc tnh th vic c thc hin mt phn. Do , ta rt ra kt lun l: phi cng c cc X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn cc a phng. V mt ny, c th tin ln c trc ht l bt u t cc tnh.
"S tht", s 42, ngy 10 thng Nm (27 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Trang u bn tho ca V. I. L-nin "S tho cng ngh quyt v cc X-vit". 25 - 26 thng T (8 - 9 thng Nm) 1917

nh thu nh

472

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

473

8 s tho cng ngh quyt v cc X-vit

Tc dng ca cc X-vit t ra c bit ln trong nhiu trung tm a phng, nht l trong cc trung tm cng nhn. Mt chnh quyn duy nht c lp nn; giai cp t sn b tc ht v kh v vo a v hon ton phi phc tng; tin lng c tng ln, ngy lao ng rt ngn li m sn xut khng b gim st; tip t lng thc c m bo; bt u thi hnh vic gim st sn xut v phn phi; ht thy mi c quan chnh quyn c u b bi b; tnh ch ng cch mng ca nng dn c khuyn khch c trong vn chnh quyn (bi b ht thy mi c quan chnh quyn c v lp ra nhng c quan chnh quyn mi), cng nh trong vn rung t. Ti th v mt s trung tm ln th thy c tnh hnh tri ngc li: trong cc X-vit, thnh phn v sn t hn cc thnh phn khc; trong cc Ban chp hnh th nh hng ca nhng phn t tiu t sn rng hn rt nhiu, v "s cng tc vi giai cp t sn" cng c thi hnh rng hn rt nhiu, nht l trong cc tiu ban; giai cp ny cn tr tnh ch ng cch mng ca qun chng, q u a n l i u h o phong tro cch mng ca qun chng v cc nhim v cch mng ca h, cn cc phn t tiu t sn th ngn cn vic thi hnh mi bin php cch mng c th "ng chm" n bn t bn.

474

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

475

Hon ton t nhin v khng th trnh khi l sau khi sc lc cch mng c pht huy n cao ti th , ni m nhn dn v nht l cng nhn chu nhng hy sinh nng n nht lt ch Nga hong, ni m chnh quyn nh nc trung ng b lt v chnh quyn tp trung nht ca t bn em li cho bn t bn nhiu quyn lc nht, th chnh quyn ca cc X-vit (v chnh quyn ca giai cp v sn) t ra non yu, nhim v pht trin hn na ca cch mng t ra c bit kh khn, vic chuyn cch mng sang giai on mi t ra c bit nng n, s chng i ca giai cp t sn t ra mnh lit hn ht. Cho nn: trong khi ti cc th v ti cc trung tm ln nht, nhng c gng ch yu phi hng vo vic chun b lc lng nhm h o n t h n h giai on th hai ca cch mng, th cc a phng, ngi ta c th v phi trc tip thc y cch mng tin ln hn na, thit lp chnh quyn duy nht ca cc X-vit i biu cng nhn, pht huy ngh lc cch mng ca qun chng cng nng, chuyn sang kim sot vic sn xut v vic phn phi sn phm., v.v.. Tin trnh pht trin ca cch mng c xc nh nh sau: (1) bi b chnh quyn c trung ng; (2) giai cp t sn ginh c chnh quyn, v giai cp v sn thiu chun b thc hin nhng nhim v l n l a o ca c nc; (3) cch mng lan rng ra cc a phng; (4) trong cc a phng, nht l ti cc trung tm ca giai cp v sn, nhiu cng x c thnh lp v ngh lc cch mng ca qun chng c pht huy; (5) tch thu rung t, etc; (6) i vi nh my th tin hnh vic kim sot; (7) lp chnh quyn duy nht; (8) cch mng a phng, th, u pht trin; (9) ti trung tm th c tnh trng quan liu ho v phc tng giai cp t sn. Kt lun: ( ) 1: chun b trung tm (chun b lc

lng lm mt cuc cch mng mi); () 2: y cch mng tin ln (chnh quyn? rung t? nh my?) cc a phng; () 3: a phng, lp ra cc cng x, ngha l () a phng t tr hon ton; ch ng; () khng c cnh st, khng c bn quan li, cng nhn v qun chng nng dn v trang nm ton b chnh quyn; () 4: u tranh chng nh hng ca cc phn t tiu t sn, nh hng c tc dng quan liu ho v trn an theo li t sn; () 5: tp hp kinh nghim cc a phng thc y trung tm: "a phng" tr thnh gng

mu.
() 6: gii thch cho qun chng cng nng binh hiu rng nguyn nhn thng li ca cch mng trong cc a phng l ch c chnh quyn duy nht v chuyn chnh v sn. () 7: ng nhin trung tm th kh khn hn, i hi nhiu thi gian hn. + () 8: cch mng pht trin bng cch lp ra nhng cng x ti cc vng ngoi v khu ph ca cc thnh ph ln... () 9: chuyn bin (trong hai th , v.v.) thnh "ti t ca giai cp t sn".
Vit ngy 25 - 26 thng T (8 - 9 thng Nm) 1917 In ln u nm 1925 trong Vn tp L-nin, t. IV.

Theo ng bn tho

476

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

477

9 din vn bo v ngh quyt v chin tranh 27 thng t (10 thng nm)

1 bin bn Cc ng ch! Hi ngh i biu ng b ton thnh Pt-r-grt, ti c bn d tho u tin ca ngh quyt v chin tranh. V P-t-r-grt, tt c cc ng ch u phi dn sc lc v s chm ch vo cuc khng hong ti y nn chng ta cha th sa li bn d tho c. Nhng hm qua v hm nay, tiu ban lm vic c kt qu; bn d tho c sa li, rt gn li nhiu, v theo chng ti th kh hn trc. Ti mun ni qua v kt cu ca bn ngh quyt . Bn ngh quyt gm ba phn: phn th nht phn tch ni dung giai cp ca chin tranh, ng thi trnh by thm thi c tnh nguyn tc ca chng ta v vn : v sao ng phng nga khi c s tin tng no vo li ha hn ca chnh ph v khi c bt c s ng h no i vi Chnh ph lm thi. Phn th hai ni v ch ngha v quc cch mng l mt tro lu ht sc rng ri trong qun chng v hin ang tp hp ng o nhn dn chng li chng ta. Nhim v l phi xc nh ngha giai cp ca ch ngha v quc cch mng , thc cht ca n, tng quan lc lng thc t v phng php u tranh ca chng ta chng tro lu . Phn th ba ca bn ngh quyt ni v phng php kt thc chin tranh. Cn phi tr li t m vn thc tin , mt vn quan trng nht i vi ng, v chng ti cho rng chng ti tr li y vn

ny. Qua nhiu bi ng trn bo "S tht" v trn cc bo ca tnh (nhng t bo ny, chng ti nhn c rt tht thng: bu in khng hot ng v phi li dng mi c hi chuyn cc bo a phng n Ban chp hnh trung ng), trong c nhiu bi vit v chin tranh, th thi phn i chin tranh v cng tri c biu l r rng. Ti cho rng vic b phiu chng cng tri gii quyt vn thi phn i ch ngha v quc cch mng. V im ny, ti khng th ni t m hn. "V pha c hai tp on cng quc tham chin, cuc chin tranh hin nay l cuc chin tranh quc ch ngha, tc l cuc chin tranh do bn t bn tin hnh phn chia nhng mn li trong vic thng tr th gii, chim ot cc th trng cho t bn ti chnh (ngn hng), n dch cc dn tc nhc tiu v.v.". Lun im c bn v hng u l vn ni dung ca chin tranh, mt vn c tnh cht chung v tnh cht chnh tr, mt vn cn phi tranh lun m bn t bn v bn x hi - svanh li ht sc trnh khng ni n. V vy chng ti phi t vn ny ln hng u v b sung thm: "Mi ngy chin tranh li lm giu thm cho giai cp t sn ti chnh v giai cp t sn cng nghip, nhng li lm suy yu, lm kit sc lc ca giai cp v sn v nng dn tt c cc nc tham chin v sau l cc nc trung lp. nc Nga, chin tranh ko di cn l mt nguy c ht sc ln cho thnh qu ca cch mng, cho s pht trin hn na ca cch mng. Vic chnh quyn nh nc Nga chuyn sang tay Chnh ph lm thi, tc chnh ph ca bn a ch v t bn, khng thay i v cng khng th thay i c tnh cht nh th v ngha nh th ca chin tranh v nc Nga". Cu m ti va c xong c mt tm quan trng rt

478

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

479

ln i vi ton b cng tc tuyn truyn v c ng ca chng ta. Tnh cht giai cp ca chin tranh hin nay thay i cha v c th thay i c khng? Cu tr li ca chng ti cn c vo s thc l chnh quyn chuyn vo tay bn a ch v t bn, vo tay ca chnh ci chnh ph chun b cuc chin tranh . Di y, chng ti s ni n mt trong nhng s thc biu l ht sc r rt tnh cht ca chin tranh. Tnh cht giai cp th hin trong ton b chnh sch m nhng giai cp nht nh tin hnh trong hng chc nm, l mt vic; cn tnh cht giai cp r rt ca chin tranh li l mt vic khc. "S tht ny tr nn c bit r rng khi chnh ph mi chng nhng khng cng b cc hip c b mt do Nga hong Ni-c-lai II k kt vi cc chnh ph t bn Anh, Php, v.v., m li chnh thc xc nhn cc hip c b mt m khng trng cu kin nhn dn, cc hip c ny ha hn cho bn t bn Nga c cp bc Trung-quc, Ba-t, Th-nh-k, o, v.v.. H gi b mt cc hip c l la di nhn dn Nga v thc cht ca chin tranh". Nh vy, ti nhn mnh mt ln na rng, chng ti nu ln nhng iu xc nhn c bit r rng v tnh cht ca chin tranh. D khng c mt hip c no c, tnh cht ca chin tranh cng vn khng h thay i, v cc tp on t bn thng hay c th tha thun vi nhau m khng cn k kt hip c no c. Nhng hin nay ang c nhng hip c, ngha ca chng c bit hin nhin, v th chng ti cho l rt cn thit phi nhn mnh s thc v chng ti cng quyt nh nu bt iu ny bo m s thng nht ca cng tc tuyn truyn v c ng ca chng ta. Nhn dn rt ch n iu v h cng phi ch hn v nhng hip c l do Nga hong nc ta k kt, m Nga hong th b lt , cho nn phi lm cho nhn dn ch n s tht l chnh ph cc

nc vn tip tc cuc chin tranh da theo nhng hip c do cc chnh ph trc k kt. Ti cho rng im ny, mu thun gia li ch ca bn t bn v ch ca nhn dn biu l r rt nht, v nhim v ca ngi lm cng tc c ng l nu r nhng mu thun ln, lm cho nhn dn ch n nhng mu thun , c gng thc tnh qun chng bng cch khu gi thc giai cp ca h. Khng nghi ng g na, ni dung ca nhng hip c chnh l ch cc hip c ha hn cho bn t bn thu c nhng khon li nhun kch s bng cch cp bc cc nc khc, v nhng hip c , bt c nc no, bt c lc no, cng u c gi b mt. Trn th gii, khng mt nc cng ha no thc hnh chnh sch i ngoi mt cch cng khai c. Khi m cn ch t bn ch ngha th ng c trng mong g bn t bn l r s sch thng mi ca chng. Mt khi c ch t hu v t liu sn xut th ch ny bao hm c ch t hu v c phiu v dch v ti chnh. C s ch yu ca ngoi giao hin nay chnh l nhng dch v ti chnh a ti s cp bc v bp nght cc dn tc nhc tiu. Theo quan im ca chng ti, l nhng nguyn l c bn lm c s cho ton b vic nh gi v chin tranh. Do chng ta c th rt ra kt lun sau y: "Cho nn, mt chnh ng v sn khng th no li ng h cuc chin tranh hin nay, cng khng th no li ng h chnh ph hin nay v cc cng tri ca chnh ph , m li khng hon ton on tuyt vi ch ngha quc t, tc l on tuyt vi tnh on kt anh em gia cng nhn tt c cc nc trong cuc u tranh chng ch p bc ca t bn". l kt lun ch yu v c bn ca chng ta, n xc nh ton b sch l c ca chng ta v phn bit chng ta vi tt c cc ng khc, mc du h cng t x ng l x hi ch ngha. Lun im ny m tt c chng ta khng

480

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

481

th chi ci c, quy nh trc thi ca chng ta i vi tt c cc chnh ng khc. Tip cn ni rng v mt ha hn th chnh ph nc ta c bit rng ri. Cc X-vit b nhng li ha hn lm cho bi ri v ang th thch nhn dn, ang tin hnh mt cuc vn ng lu di xung quanh nhng li ha hn . V vy chng ti cho rng, ngoi vic phn tch ht sc khch quan tnh hnh giai cp ra, chng ta cn phi nh gi nhng li ha hn , tt nhin nhng li ha hn , bn thn chng khng c cht gi tr g i vi nhng ngi mc-xt c. Nhng iu li c ngha ln i vi ng o qun chng; v v mt chnh tr, ngha li cn ln hn na. X-vit P-t-r-grt b bi ri v nhng li ha hn , n coi trng v ha ng h nhng li ha hn . V vy chng ti b sung thm im mt on nh sau: "Chnh ph hin nay ha s t b cc cuc thn tnh, ngha l t b khng xm chim cc nc khc hoc khng cng bch cc dn tc khc phi nm trong khun kh nc Nga, nhng li ha khng ng tin cht no". V ci t ng "thn tnh" l mt t ng ngun gc nc ngoi, nn chng ta cho t ng mt nh ngha chnh tr xc thc, m c ng dn ch - lp hin ln cc ng ca nhng ngi dn ch tiu t sn (bn dn tu v men-s-vch) u khng th nu ra c. Khng h c cc t ng no li b em dng mt cch trng rng v cu th nh vy. "Bi v, mt l, bn t bn b rng buc vi t bn ngn hng bng hng ngn mi lin h, nn khng th t b nhng cuc thn tnh trong chin tranh hin nay, nu chng vn khng t b nhng li nhun do u t hng t vn vo cng tri, vo cc x nghip t nh ng, vo cc x nghip qun s, v.v.; hai l, sau khi tuyn b t b nhng cuc thn tnh la di nhn dn, th ngy 9 thng T

1917, Mt-xc-va, chnh ph mi, qua li pht biu ca Mi-liu-cp, li tuyn b khng t b cc cuc thn tnh, v qua bc thng ip ngy 18 thng T v nhng li gii thch v bc thng ip ngy 22 thng T, chnh ph xc nhn tnh cht xm lc trong chnh sch ca mnh. V vy, phng cho nhn dn khi lm v nhng li ha sung ca bn t bn, hi ngh tuyn b rng cn phi phn bit r vic t b trn u li vi vic t b trn thc t cc cuc thn tnh, tc l phi cng b ngay tc khc v hu b tt c nhng hip c b mt c tnh cht n cp v phi trao ngay cho tt c cc dn tc quyn biu quyt t do quyt nh vn : h mun tr thnh nhng nc c lp hay mun sp nhp vo mt nc no ". Chng ti xt thy cn phi ni r im ny, v vn ha bnh khng c thn tnh l vn c bn trong tt c cc cuc tho lun v iu kin ha bnh. Tt c cc ng phi u cho rng c th c ha bnh v cng c th khng c ha bnh, nhng ha bnh m c thn tnh th s l mt tai ha cha tng c cho tt c cc nc. V i vi nhn dn mt nc c t do chnh tr th ch c th t ra vn ha bnh khng c thn tnh thi. Do , ngi ta buc phi tuyn b ng h nn ha bnh khng c thn tnh, v chng c cch no khc hn l la di bng cch lm lu m quan nim thn tnh, hoc ln trnh vn . Chng hn, bo "Ngn lun" h ht rng tr li Cuc-li-an-i-a chnh l t b thn tnh. Khi ti pht biu trc X-vit i biu cng nhn v binh s, c mt binh s vit giy hi ti: "chng ti phi chin u ot li Cuc-li-an-i-a. ot li Cuc-li-an-i-a phi chng l tn thnh thn tnh?" Ti phi tr li: nh vy l thn tnh1). Chng ta phn i vic nc
1)

Xem tp ny, tr. 342 - 343.

482

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

483

c dng bo lc sp nhp Cuc-li-an-i-a, nh ng chng ta cng phn i vic nc Nga cng bc Cuc-lian-i-a phi nm trong a gii ca mnh. Mt th d: chnh ph nc ta ra tuyn b v nn c lp ca Ba-lan, bn tuyn b ny y dy nhng cu trng rng. Nhng cu ni rng Ba-lan cn phi cng vi nc Nga lp thnh mt lin minh qun s t nguyn. Ch c su ting l ng vi s tht thi. N c Ba-lan nh b lin minh qun s t nguyn vi nc Nga rng ln, thc t c ngha l Ba-lan b n dch hon ton v mt qun s. Bn tuyn b c th cho Ba-lan c t do v mt chnh tr, nh ng d sao bin gii ca nc vn do lin minh qun s quy nh. Nu chng ta chin u bn t bn Nga chim gi Cucli-an-i-a v Ba-lan trong ng bin gii c, nh vy c ngha l bn t bn c c quyn cp ot Cuc-li-an-i-a. Bn chng c th ci li rng: chng ta cng nhau cp bc Balan. Cui th k XVIII, khi chng ta bt u chia ct Ba-lan, th Ph ch l mt nc rt nh v rt yu, cn Nga l mt nc rt ln, nn nc Nga cp ot c nhiu hn. Gi y, chng ti l nhng ngi mnh hn, vy phi chng ti chim phn ln hn. Khng g c th bc b c ci l-gch ca bn t bn. Nm 1863, Nht l mt con s khng so vi nc Nga, nhng nm 1905, Nht nn cho nc Nga mt trn. Nm 1863 - 1873, c cng l mt con s khng so vi Anh, nhng hin nay c mnh hn Anh. Bn t bn c c th b li rng: trc y chng ti yu, cc anh chim ot mt Cuc-li-an-i-a ca chng ti, by gi chng ti pht trin mnh hn cc anh, chng ti mun cp li x . Khng t b vic thn tnh tc l bo cha cho cuc chin tranh v tn xm lc cc nc nhc tiu. T b vic thn tnh tc l cho cc dn tc c t do quyt nh vn : h mun sng ring hoc sng chung

vi dn tc khc. Tt nhin, mun nh vy th phi rt qun i ra. Dung th mt s dao ng d l rt nh trong vn thn tnh cng l bin h cho cuc chin tranh v tn. V vy, v mt ny, chng ta khng th dung th bt c mt s dao ng no. Chng ta tr li vn thn tnh nh sau: cc dn tc c t do quyt nh. Lm th no cho quyn t do chnh tr cng l quyn t do kinh t? Mun th th phi chuyn chnh quyn sang tay giai cp v sn v phi lt ch thng tr ca t bn. By gi, ti ni sang phn th hai ca ngh quyt. "Ci gi l "ch ngha v quc cch mng", ci ch ngha hin nay Nga thm nhp vo tt c cc ng dn tu (phi x hi ch ngha nhn dn, phi lao ng, phi x hi ch ngha cch mng) v ng c hi ch ngha ca bn dn ch - x hi men-s-vch (Ban t chc, Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, v.v.), v c a s nhng ngi cch mng khng ng phi, xt v ngha giai cp ca n m ni, th mt mt, th hin nhng li ch v quan im ca nhng nng dn kh gi v ca mt b phn tiu ch nh cng bc cc dn tc nhc tiu m kim c li nhun nh bn t bn vy. Mt khc, ch ngha v quc cch mng l kt qu ca s la bp ca bn t bn i vi mt b phn nhng ngi v sn v na v sn thnh th v nng thn, l nhng ngi do a v giai cp ca h u khng thit tha g n li nhun ca bn t bn v chin tranh quc ch ngha c". Nh vy, nhim v ca chng ta y l phi xc nh xem nhng tng lp no c th lm ny n v lm ny n tm l v quc ch ngha. Nga l mt nc tiu t sn nht, v cc tng lp trn ca giai cp tiu t sn u trc tip c li trong vic tip tc cuc chin tranh ny. Nng dn kh gi cng thu c li nhun trong chin tranh nh bn t bn. Mt khc, qun chng v sn v na v sn khng c li g trong vic thn tnh c, v h khng thu c li

484

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

485

nhun g ca t bn ngn hng. Nhng giai cp lm th no li c th chp nhn quan im ca ch ngha v quc cch mng c? S d nhng giai cp c thi nh vy i vi ch ngha v quc cch mng l do nh hng ca h t tng ca bn t bn, iu c din t trong bn ngh quyt bng t ng "la bp". Nhng giai cp khng bit phn bit li ch ca bn t bn vi li ch ca t nc. T , chng ti rt ra kt lun sau y: "Hi ngh coi bt c s nhng b no i vi ch ngha v quc cch mng cng u l tuyt i khng th dung th c, v trn thc t, nhng b nh vy c ngha l hon ton on tuyt vi ch ngha quc t v ch ngha x hi. Cn i vi tm l v quc ch ngha ca ng o qun chng nhn dn, th ng ta s u tranh chng tm l bng cch kin tr gii thch ci chn l sau y: hin nay, thi c tin v thc vo chnh ph ca bn t bn l mt trong nhng tr ngi chnh cho vic chm dt chin tranh mt cch nhanh chng". Nhng li cui cng ny nu r ci c im lm cho nc Nga khc hn tt c cc nc t bn khc phng Ty v tt c cc nc cng ha dn ch t bn ch ngha. V trong cc nc , ngi ta khng th ni rng s tin tng ca qun chng v thc l nguyn nhn ch yu ca vic tip tc chin tranh. Qun chng hin nay b chic km st ca k lut qun s kp cht ri, v nc cng ha no cng dn ch th k lut cng cht ch, v trong nc cng ha dn ch, lut php da trn " ch ca nhn dn". Nh cch mng nn nc Nga khng c th k lut . Qun chng t do bu ra i biu ca mnh vo cc X-vit, l hin tng m hin nay ngi ta khng th thy bt c mt ni no trn th gii. Nhng qun chng li d tin mt cch v thc, do c th b ngi ta li dng n mt mc no u tranh.

Trong tnh hnh ny th ch c mt cch l gii thch ch khng cn cch no khc. Phi gii thch r nhim v cch mng trc tip v phng php hnh ng. Khi qun chng c t do m khng gii thch cho qun chng, li c ly danh ngha ca mt thiu s hnh ng, th l ch ngha Blng-ki v l, l mt mu toan hon ton mo him. Ch c tranh th qun chng nu c th tranh th c, v ch c nh th chng ta mi c c s vng chc cho thng li ca cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn. Ti ni sang phn th ba ca ngh quyt: "V vn quan trng nht: lm th no kt thc tht nhanh chng cuc chin tranh ny ca bn t bn bng mt ha c tht s dn ch, ch khng phi bng mt ha c cng bc, hi ngh tha nhn v quyt nh: Nu ch c binh s ca mt bn tham chin t chi khng tip tc chin tranh, hoc ch c mt bn tham chin ngng chin s thi, th khng th no chm dt cuc chin tranh ny c". C mt s ngi thng hay gn cho chng ta phi c mun kt thc chin tranh bng cch ; bn h nh xuyn tc quan im i phng d dng chng li i phng, l mnh kho quen thuc ca bn t bn gn cho chng ta nh ngu xun l mun kt thc chin tranh bng cch mt bn tham chin t chi khng tip tc chin tranh. V chng bc li rng: "khng th chm dt chin tranh bng cch cm li l xung t", nh li mt binh s, i biu in hnh cho ch ngha v quc cch mng ni. Ti ni rng: khng phi l mt li bc li. chnh l t tng v chnh ph ch ngha cho rng ngi ta c th kt thc chin tranh m khng cn thay i cc giai cp nm chnh quyn; l t tng hoc l v chnh ph, khng c ngha g ht, khng c ngha v mt nh nc, hoc l t tng ha bnh ch ngha m h, hon ton

486

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

487

khng hiu g v mi lin h gia chnh tr v giai cp p bc. Chin tranh l ti c, ha bnh l hnh phc... Tt nhin, cn phi gii thch, truyn b rng ri t tng trong qun chng. V ni chung, tt c nhng ngh quyt ca chng ta u vit cho nhng tng lp lnh o, cho nhng ngi mc-xt, ch hon ton khng phi vit cho qun chng c; nhng nhng ngh quyt phi ra c nhng ch th bao qut v ton b chnh sch cho bt c ngi tuyn truyn v ngi c ng no. V vy, c thm on sau y: "Li mt ln na, hi ngh phn i s vu khng hn h ca bn t bn i vi ng ta, cho rng chng ta tn thnh ha c ring r vi nc c. Chng ta cho rng bn t bn c cng nh bn t bn Nga, Anh, Php, v.v., u cng mt phng n cp c, v hong Vin-hem cng nh Ni-c-lai II v bn vua cha Anh, , Ru-ma-ni v tt c cc tn vua khc u l bn k cp ng ngai vng c". Trong tiu ban c mt s cuc tranh lun v im ny; mt mt, hnh nh y chng ti s dng li hnh vn qu tm thng, mt khc, bn vua Anh, v Ru-ma-ni khng xng ng c nu ra y. Nhng sau khi tho lun k cng, chng ti u nht tr rng trong lc ny, khi m chng ta ra mc tiu l ci chnh nhng li vu khng m bn chng nh gieo rc chng li chng ta bo "S giao dch" thng hay vu khng mt cch th l, bo "Ngn lun" lm vic mt cch t nh, bo "Thng nht" lm vic mt cch bng gi, v vn ny, cn phi ph phn cc quan im mt cch ht sc r rng v kch lit, v phi ch n qun chng ht sc ng o. V v ngi ta bo chng ta rng nu cc anh cho Vin-hem l tn n cp th cc anh hy gip chng ti lt hn i, nn chng ta c th tr li rng bn vua cha khc cng u l phng n cp c, v cng

phi u tranh vi chng, v vy chng ta ch qun ni n bn vua v Ru-ma-ni, v ngay trong cc nc ng minh ca chng ta cng c nhng tn vua nh th. Hai on ny ca bn ngh quyt nhm nh tan nhng li vu khng m ngi ta mun dng lm cho cuc tranh lun tr thnh mt cuc kch, mt cuc chi bi nhau. Bi th cho nn sau chng ta phi ni sang vn thc tin quan trng l kt thc chin tranh nh th no. "ng ta s nhn ni nhng kin nh gii thch cho nhn dn r s tht l cc cuc chin tranh u do cc chnh ph tin hnh, chin tranh bao gi cng gn cht vi chnh sch ca nhng giai cp nht nh v c th kt thc c cuc chin tranh ny bng mt ha c dn ch ch bng cch chuyn ton b chnh quyn nh nc, t ra cng trong mt s nc tham chin, vo tay mt giai cp thc s c th chm dt c ch p bc ca t bn, l giai cp v sn v na v sn". Cc cuc chin tranh u do bn t bn tin hnh v u gn lin vi li ch giai cp ca chng; i vi ngi mc-xt, cc chn l l cc chn l tuyt i. Ngi mc-xt khng cn phi bn g thm na. Nhng i vi ng o qun chng th tt c nhng ngi lm cng tc tuyn truyn v c ng thnh tho u phi bit gii thch chn l m khng dng nhng danh t nc ngoi, v nc ta nhng cuc tranh lun thng bin thnh nhng cuc chi bi nhau ht sc trng rng, v ch. V chng ti c gng lm nh vy trong tt c cc phn ca bn ngh quyt. Chng ti ni: mun hiu chin tranh, th phi hi xem chin tranh c li cho ai; mun hiu kt thc chin tranh nh th no, th phi hi xem chin tranh khng c li cho nhng giai cp no. Mi lin h y rt l r rng cho nn c kt lun sau y: "Sau khi ginh c chnh quyn nh n c Nga, giai cp cch mng s p dng mt lot bin php nhm tiu

488

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

489

dit ch thng tr ca bn t bn v mt kinh t v nhng bin php lm cho chng hon ton v hi v mt chnh tr, v s lp tc cng khai ngh vi nhn dn cc n c k kt mt ha c dn ch trn c s t b hon ton tt c cc cuc thn tnh". Nu chng ta thay mt cho giai cp cch mng pht biu, th nhn dn c quyn hi chng ta: ny cc anh, nu cc anh a v bn h, th cc anh lm th no kt thc chin tranh? Cu hi tt nhin s c t ra. Hin nay, nhn dn bu chng ta lm i biu ca h, v chng ta phi tr li ht sc chnh xc. Sau khi ginh c chnh quyn, giai cp cch mng trc ht s lt nn thng tr ca bn t bn v s ngh nhng iu kin ha bnh chnh xc vi nhn dn cc nc, bi v nu s thng tr kinh t ca bn t bn khng b lt th tt c mi ci ch nm trn giy t m thi. Ch c giai cp chin thng mi c th lm ni vic v c th a n s thay i chnh sch. Ti nhc li mt ln na: mun trnh by vi qun chng nhn dn km gic ng th chn l phi c gii thch qua nhng khu trung gian khin cho nhng ngi t am hiu cng nm c vn . Ton b sai lm v s la bp ca nhng sch bo ph thng ni v chin tranh l ch nhng sch bo u ln trnh khng bn n vn ny, m n i, trnh by s vic nh th khng c u tranh giai cp, nh th hai nc tng chung sng thn i vi nhau, v by gi nc ny tn cng nc kia v nc kia phi t v. l cch lp lun tm thng hon ton khng c mt cht khch quan no c, l mt s la bp nhn dn mt cch c thc ca nhng ngi c hc thc. Nu chng ta bit trnh by vn th mi ngi i biu ca nhn dn u nm c bn cht vn ; v li ch ca nhng giai cp thng tr l mt vic, v li ch ca nhng giai cp b p bc li l mt vic khc.

Nu giai cp cch mng nm c chnh quyn th tnh hnh s ra sao? "Nhng bin php v ngh ha bnh cng khai s lm cho cng nhn ca nhng nc tham chin hon ton tin cy ln nhau..." Hin nay cha c th c s tin cy ln nhau , v chng ta khng th to ra lng tin cy bng nhng li l trong cc bn tuyn ngn. Nu mt nh t tng ni rng con ngi c li l che y t tng ca mnh, th cc nh ngoi giao cng lun lun ni rng "hp hi ngh l la di qun chng nhn dn". Khng phi ch c bn t bn lp lun nh vy m c nhng ngi x hi ch ngha cng lp lun nh vy. Nht l i vi hi ngh do Boc-g-bi-e triu tp, th cng c th ni c nh vy. "... v khng trnh khi dn ti nhng cuc khi ngha ca giai cp v sn chng li nhng chnh ph quc ch ngha phn i ngh ha bnh". Hin nay, khi chnh ph t bn ni: "chng ti ng h nn ha bnh khng c thn tnh", th khng mt ai tin vo iu c. Qun chng nhn dn c bn nng ca giai cp b p bc, bn nng ny lm cho h hiu rng tnh hnh khng c g thay i c. Ch khi no chnh sch c thay i thc s trong mt nc, th mi c th c lng tin v mu toan khi ngha c. Chng ti ni v "nhng cuc khi ngha", v y l ni n tt c cc nc. "Cch mng bng n trong mt nc ri, by gi cch mng phi bng n c" lun iu l gi di. Ngi ta mun quy nh mt th t, nhng khng th lm nh th c. Tt c chng ta u tri qua cuc cch mng 1905, tt c chng ta tng tai nghe hoc mt thy cuc cch mng gy ra mt s pht trin ca t tng cch mng nh th no trn ton th gii, iu Mc lun lun ni n. Ngi ta khng th ch to ra mt cuc cch mng v cng khng th quy nh th t cho cch mng c.

490

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

491

Cch mng khng thc hin theo n t hng, m n t pht trin. l ngn bp bm trm phn trm rt thng c p dng nc Nga hin nay. Ngi ta bo vi nhn dn: cc anh lm cch mng nc Nga, by gi th n lt ngi c. Nu iu kin khch quan thay i, th khi ngha khng th no trnh khi. Nhng theo th t no, n bao gi, kt qu ra sao, th chng ta khng r. Ngi ta ni vi chng ta: nu giai cp cch mng nm chnh quyn Nga m khi ngha cha n ra cc nc khc th ng cch mng s lm g? Lc th nh th no? im cui cng trong bn ngh quyt ca chng ta tr li vn ny. "Nhng chng no m giai cp cch mng Nga cha nm c ton b chnh quyn nh nc, th ng ta s cn dng mi cch ng h cc ng v cc nhm v sn nc ngoi ang thc t tin hnh ngay trong chin tranh, cuc u tranh cch mng chng chnh ph quc v giai cp t sn nc mnh". l tt c nhng iu m chng ta c th ha hn v phi lm ngay lp tc. Cch mng ang pht trin tt c cc nc, nhng pht trin khi no, vi mc no th khng ai bit c. tt c cc nc u c nhng ngi ang tin hnh u tranh cch mng chng li chnh ph nc mnh. Chng ta phi ng h h v ch ng h h m thi. l iu thc t, ngoi ra th ch l la di thi. V chng ti b sung thm: "c bit ng s ng h vic bt tay thn thin c tnh cht qun chng bt u ca binh s tt c cc nc tham chin mt trn...". l nhn xt v li bc li ca Pl-kha-np. Pl-khanp ni: "Nh th th s i n u? Cc anh c bt tay thn thin vi nhau i, nhng sau th th no? Th ngha l c th k ha c ring r mt trn". ch l tr o thut ch khng phi l lp lun ng n. Chng

ta mong mun khp tt c cc mt trn u c vic bt tay thn thin gia cc binh s v chng ta quan tm n iu . Khi hot ng Thy-s, chng ti ra li ku gi vit bng hai th ting: mt bn l ting Php, mt bn l ting c, v chng ti ku gi lm ci iu m hin nay chng ti ang ku gi binh s Nga. Chng ti khng ch b hp vic bt tay thn thin gia nc Nga v nc c, m chng ti cn ku gi binh s tt c cc nc bt tay thn thin vi nhau. By gi, phi hiu vic bt tay thn thin gia cc binh s nh th no? "...bng cch c gng bin biu hin t pht ca tnh on kt gia nhng ngi b p bc thnh mt phong tro t gic, ht sc c t chc, nhm chuyn ton b chnh quyn nh nc trong tt c cc nc tham chin sang tay giai cp v sn cch mng". Hin nay, vic bt tay thn thin gia cc binh s l t pht, v chng ta khng nn t la di mnh v iu ny. Cn phi tha nhn iu khi a nhn dn n ch lm lc. Cc binh s bt tay thn thin vi nhau nhng khng c t tng chnh tr r rng. l bn nng ca nhng ngi b p bc b kit qu, kh cc v khng cn tin tng bn t bn na: "trong khi cc anh ni i ni li mi v ha bnh chng ti nghe ni v iu t hai nm ri nay ri, chng ti s t bt u". y, bn nng giai cp vng vng l nh th y. Khng c bn nng th s nghip cch mng chng c hy vng g. Bi v, nh cc ng ch bit, nu cng nhn khng t gii phng mnh th chng ai gii phng cho h c. Nhng ch ring bn nng cha? Ch c bn nng thi th chng i c xa. Cho nn phi nng bn nng ln thnh thc. Nh vy vic bt tay thn thin phi tr thnh ci g? Chng ti tr li cu hi trong li ku gi "Gi binh s tt c cc n c tham chin": vic bt tay thn thin

492

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

493

phi a n ch chuyn chnh quyn vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s1). Tt nhin, cng nhn c s gi Xvit ca h bng tn khc, iu khng quan trng. Nhng thc cht l ch chng ta tha nhn dt khot rng phong tro l t pht v chng ta khng phi ch c khuyn khch n, m cn t t cho mnh nhim v bin vic xch li gn nhau mt cch t pht ca cng nhn v nng dn mc o lnh ca tt c cc nc thnh mt phong tro t gic m mc ch l s lm cho chnh quyn ca tt c cc nc tham chin chuyn sang tay giai cp v sn cch mng. l mt nhim v rt kh khn, nhng chnh quyn ca bn t bn lm cho loi ngi vo tnh th cng ht sc kh khn, v tnh th y loi ngi i thng n ch dit vong. Cho nn tnh th s gy nn lng cm phn sc si, v lng cm phn l ci bo m cho cch mng v sn. l ngh quyt ca chng ti m chng ti ngh hi ngh l u xt.
In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II Theo ng bin bn nh my

kt thc chin tranh nh th no. Phn u ca ngh quyt vch trn nhng ng lc ca cuc chin tranh quc ch ngha, xc nh mi lin h ca cc ng lc vi giai on pht trin nht nh ca ch ngha t bn, lm sng t nhng tham vng i thn tnh ca cc giai cp cm quyn tt c cc n c. Phn th hai nhn xt v mt tro l u c bit. Phn th ba vch ra con ng chm dt chin tranh, bc b s vu khng nhm nh v "ha c ring r", vch ra con ng u tranh giai cp cch mng ginh chnh quyn.
"S tht", s 44, ngy 12 thng Nm (29 thng T ) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

2 Tng thut trn bo

ng ch L-nin c bo co lun chng cho ngh quyt th nht, ng ch ch ra rng cn phi chia ngh quyt ra lm ba phn: phn u phn tch ni dung giai cp ca chin tranh; phn th hai cp n ci gi l "ch ngha v quc cch mng", v phn th ba gii p vn
1)

Xem tp ny, tr. 362 - 365.

494

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

495

3
X-cn-ni-cp ngh b ch "hon ton" trong cu: "Nhng bin php lm cho chng hon ton v hi v mt chnh tr", bi v ch c lt s thng tr ca chng v mt kinh t th mi c th lm cho bn t bn tr thnh v hi v mt chnh tr...

10 nhn xt khi tho lun ngh quyt v chin tranh 27 thng t (10 thng nm)
1
Hen-man ngh thay cc t "ng c hi ch ngha ca bn dn ch - x hi men-s-vch" bng cc t "cnh c hi ch ngha trong ng", vin c rng khng phi tt c nhng ng i men-svch u i theo tro l u v quc, cnh t khng tn thnh quan im v quc.

L-nin phn i vic xo b ch "hon ton" v ngh din t nh sau: "nhng bin php lt s thng tr ca bn t bn v mt kinh t v nhng bin php lm cho chng hon ton..."
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, thng T 1917"

Theo ng bin bn nh my

L-nin phn i s sa cha y: chng ti ni n a s, n ng ca nhng ng i men-s-vch ni chung, do khng nn thay i nhn nh . 2
V-c-ni-cp ngh gch b cc tn: "Ts-kh-t-d, Tx-rt-li, v.v."... Nu chng ta b cc tn th ngh quyt cng chng thit hi g. p-xi-an-ni-cp... ngh b cc t: Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, Ban t chc.

L-nin phn i c hai s sa cha y. Nu khng mun gi c tn ng i v Ban t chc, th phi gi mt trong hai th hoc l tn ng i, hoc l Ban t chc. ng ch th nht ngh gi ch Ban t chc v b tn ng i. Nhng i vi qun chng nu ch bit c Ban t chc th c khng, hay l phi s dng nhng ci tn m ai cng bit l Tx-r-t-li v Ts-kh-t-d lm cho qun chng hiu r tnh hnh?

496

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

497

11 ngh quyt v chin tranh151

I V pha c hai tp on cng quc tham chin, cuc chin tranh hin nay l cuc chin tranh quc ch ngha, tc l cuc chin tranh do bn t bn tin hnh phn chia nhng mn li trong vic thng tr th gii, chim ot cc th trng cho t bn ti chnh (ngn hng), n dch cc dn tc nhc tiu, v.v.. Mi ngy chin tranh li lm giu thm cho giai cp t sn ti chnh v giai cp t sn cng nghip, nhng li lm suy yu, lm kit sc lc ca giai cp v sn v nng dn tt c cc nc tham chin v sau l cc nc trung lp. nc Nga, chin tranh ko di cn l mt nguy c ht sc ln cho thnh qu ca cch mng, cho s pht trin hn na ca cch mng. Vic chnh quyn nh nc Nga chuyn sang tay Chnh ph lm thi, tc chnh ph ca bn a ch v t bn, khng thay i v cng khng th thay i c tnh cht nh th v ngha nh th ca chin tranh v pha nc Nga. S tht ny tr nn c bit r rng khi chnh ph mi chng nhng khng cng b cc hip c b mt do Nga hong Ni-c-lai II k kt vi cc chnh ph t bn Anh, Php, v.v., m li chnh thc xc nhn cc hip c b mt m khng tr ng cu kin nhn dn, cc hip c ny ha hn cho bn t bn Nga c c p bc Trung-

quc, Ba-t, Th-nh-k, o, v.v.. H gi b mt cc hip c l la di nhn dn Nga v thc cht ca chin tranh. Cho nn, mt chnh ng v sn khng th no li ng h cuc chin tranh hin nay, cng khng th no li ng h chnh ph hin nay v cc cng tri ca chnh ph , m li khng hon ton on tuyt vi ch ngha quc t, tc l on tuyt vi tnh on kt anh em gia cng nhn tt c cc n c trong cuc u tranh chng ch p bc ca t bn. Chnh ph hin nay ha s t b cc cuc thn tnh, ngha l t b khng xm chim cc n c khc hoc khng cng bch cc dn tc khc phi nm trong khun kh nc Nga, nh ng li ha khng ng tin cht no. Bi v, mt l, bn t bn b rng buc vi t bn ngn hng bng hng ngn mi lin h, nn khng th t b nhng cuc thn tnh trong chin tranh hin nay, nu chng vn khng t b nhng li nhun do u t hng t vn vo cng tri, vo cc x nghip t nh ng, vo cc x nghip qun s, v.v.. Hai l, sau khi tuyn b t b nhng cuc thn tnh la di nhn dn, th ngy 9 thng T 1917, Mt-xc-va, chnh ph mi, qua li pht biu ca Mi-li-ucp, li tuyn b khng t b cc cuc thn tnh, v qua bc thng ip ngy 18 thng T v nhng li gii thch v bc thng ip ngy 22 thng T, chnh ph xc nhn tnh cht xm l c trong chnh sch ca mnh. V vy, phng cho nhn dn khi lm v nhng li ha sung ca bn t bn, hi ngh tuyn b rng cn phi phn bit r vic t b trn u l i vi vic t b trn thc t cc cuc thn tnh, tc l phi cng b ngay tc khc v hu b tt c nhng hip c b mt c tnh cht n c p v phi trao ngay cho tt c cc dn tc quyn biu quyt t do quyt nh vn : h mun tr thnh nhng nc c lp hay mun sp nhp vo mt nc no .

498

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

499

II Ci gi l "ch ngha v quc cch mng", ci ch ngha hin nay Nga thm nhp vo tt c cc ng dn tu (phi x hi ch ngha nhn dn, phi lao ng, phi x hi ch ngha - cch mng) v ng c hi ch ngha ca bn dn ch x hi men-s-vch (Ban t chc, Ts-kh-t-d, Tx-r-t-li, v.v.), v c a s nhng ngi cch mng khng ng phi, xt v ngha giai cp ca n m ni, th mt mt, th hin nhng li ch v quan im ca nhng nng dn kh gi v ca mt b phn tiu ch nh cng bc cc dn tc nhc tiu m kim c li nhun nh bn t bn vy. Mt khc, "ch ngha v quc cch mng" l kt qu ca s la bp ca bn t bn i vi mt b phn nhng ngi v sn v na v sn thnh th v nng thn, l nhng ngi do a v giai cp ca h u khng thit tha g n li nhun ca bn t bn v chin tranh quc ch ngha c. Hi ngh coi bt c s nhng b no i vi "ch ngha v quc cch mng" cng u l tuyt i khng th dung th c, v trn thc t, nhng b nh vy c ngha l hon ton on tuyt vi ch ngha quc t v ch ngha x hi. Cn i vi tm l v quc ch ngha ca ng o qun chng nhn dn, th ng ta s u tranh chng tm l bng cch kin tr gii thch ci chn l sau y: hin nay, thi c tin v thc vo chnh ph ca bn t bn l mt trong nhng tr ngi chnh cho vic chm dt chin tranh mt cch nhanh chng. III V vn quan trng nht: lm th no kt thc tht nhanh chng cuc chin tranh ny ca bn t bn bng

mt ha c tht s dn ch, ch khng phi bng mt ha c cng bc, hi ngh tha nhn v quyt nh: Nu ch c binh s ca mt bn tham chin t chi khng tip tc chin tranh, hoc ch c mt bn tham chin ngng chin s thi, th khng th no chm dt cuc chin tranh ny c. Li mt ln na, hi ngh phn i s vu khng hn h ca bn t bn i vi ng ta, cho rng chng ta tn thnh ha c ring r vi nc c. Chng ta cho rng bn t bn c cng nh bn t bn Nga, Anh, Php, v.v., u cng mt phng n cp c, v hong Vin-hem cng nh Ni-c-lai II v bn vua cha Anh, , Ru-ma-ni v tt c cc tn vua khc u l bn k cp ng ngai vng c. ng ta s nhn ni nhng kin nh gii thch cho nhn dn r s tht l cc cuc chin tranh u do cc chnh ph tin hnh, chin tranh bao gi cng gn cht vi chnh sch ca nhng giai cp nht nh v c th kt thc c cuc chin tranh ny bng mt ha c dn ch ch bng cch chuyn ton b chnh quyn nh nc, t ra cng trong mt s nc tham chin, vo tay mt giai cp thc s c th chm dt c ch p bc ca t bn, l giai cp v sn v na v sn. Sau khi ginh c chnh quyn nh nc Nga, giai cp cch mng s p dng mt lot bin php nhm tiu dit ch thng tr ca bn t bn v mt kinh t v nhng bin php lm cho chng hon ton v hi v mt chnh tr, v s lp tc cng khai ngh vi nhn dn cc nc k kt mt ha c dn ch trn c s t b hon ton tt c cc cuc thn tnh v mi khon bi thng. Nhng bin php v ngh ha bnh cng khai s lm cho cng nhn ca nhng nc tham chin hon ton tin cy ln nhau v khng trnh khi dn ti nhng cuc khi ngha ca giai cp v sn chng li nhng chnh ph quc ch ngha phn i ngh ha bnh.

500

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

501

Nhng chng no m giai cp cch mng Nga cha nm c ton b chnh quyn nh nc, th ng ta s cn dng mi cch ng h cc ng v cc nhm v sn nc ngoi ang thc t tin hnh ngay trong chin tranh, cuc u tranh cch mng chng chnh ph quc v giai cp t sn nc mnh. c bit ng s ng h vic bt tay thn thin c tnh cht qun chng bt u ca binh s tt c cc nc tham chin mt trn, bng cch c gng bin biu hin t pht ca tnh on kt gia nhng ngi b p bc thnh mt phong tro t gic, ht sc c t chc, nhm chuyn ton b chnh quyn nh nc trong tt c cc nc tham chin sang tay giai cp v sn cch mng.
"S tht", s 44, ngy 12 thng Nm (29 thng T) 1917 Theo ng bin bn nh my, c i chiu vi bn ng trn bo "S tht"

12 ngh quyt v thi i vi chnh ph lm thi152

Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga cho rng: 1) Chnh ph lm thi, cn c vo tnh cht ca n, l c quan thng tr ca bn a ch v ca giai cp t sn; 2) Chnh ph lm thi v cc giai cp m n thay mt, gn b khng kht v kinh t v chnh tr vi ch ngha quc Nga v Anh - Php; 3) ngay c cng lnh m n cng b, Chnh ph lm thi cng ch thc hin mt cch khng y v ch thc hin di p lc ca giai cp v sn cch mng v, mt phn, di p lc ca giai cp tiu t sn; 4) cc lc lng phn cch mng ang c t chc li ca giai cp t sn v a ch np di l c ca Chnh ph lm thi v c chnh ph ny cng khai dung tng, bt u tn cng vo phi dn ch cch mng: chng hn nh Chnh ph lm thi tr hon vic n nh ngy bu c Quc hi lp hin; cn tr vic v trang ton dn; chng li vic chuyn ton b rung t cho nhn dn; buc nhn dn phi nhn mt gii php v vn rung t ph hp vi li ch ca bn a ch; cn tr vic thc hin ch ngy lm vic 8 gi; dung tng hot ng tuyn truyn phn cch mng (ca Gu-ts-cp v ng bn) trong qun i; t chc bn ch huy cao cp ca qun i chng li binh lnh, v.v.;

502

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

503

5) v Chnh ph lm thi bo v li nhun ca bn t bn v a ch, nn n khng th thi hnh trong lnh vc kinh t (tip t lng thc, v.v.), nhiu bin php cch mng cp bch v tt yu v tai ho kinh t sp xy ra n ni ri; 6) ng thi, hin nay, chnh ph y da vo s tn nhim v da vo s tho thun trc tip vi X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, m cho n nay, X-vit y vn l t chc lnh o i vi a s cng nhn v binh s, tc l a s nng dn; 7) mi bin php ca Chnh ph lm thi trong chnh sch i ngoi cng nh trong chnh sch i ni, s m mt cho nhng ngi v sn thnh th v nng thn, cng nh cho nhng ngi na v sn, v s buc cc tng lp trong giai cp tiu t sn phi chn ly mt lp trng chnh tr nht nh. Xut pht t nhng nhn nh ni trn, hi ngh quyt nh: 1) Phi tin hnh mt cng tc lu di nhm gio dc thc giai cp ca giai cp v sn v on kt nhng ngi v sn thnh th v nng thn chng li nhng s dao ng ca giai cp tiu t sn, v ch c cng tc mi c th m bo c vic chuyn mt cch c kt qu ton b chnh quyn nh nc vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s, hay vo tay cc c quan khc th hin trc tip ch ca a s nhn dn (c quan t qun a phng, Quc hi lp hin, v.v.). 2) Cng tc y i hi phi c hot ng ton din trong ni b cc X-vit i biu cng nhn v binh s, phi tng thm s lng cc X-vit, phi cng c lc lng cc X-vit, phi on kt cc nhm v sn quc t ch ngha ca ng ta trong ni b cc X-vit. 3) cng c v m rng ngay tc khc nhng thnh qu ca cch mng ti cc a ph ng, phi da vo a

s vng chc trong dn c a phng v phi pht trin, t chc v tng cng mt cch ton din nhng hot ng ch ng nhm thc hin cc quyn t do, nhm bi b cc c quan chnh quyn phn cch mng, nhm p dng nhng bin php v mt kinh t nh gim st vic sn xut v vic phn phi, v.v.. 4) Cuc khng hong chnh tr trong nhng ngy 19 - 21 thng T, do thng ip ca Chnh ph lm thi gy ra, ch r rng ng dn ch - lp hin chp chnh, l ng thc s t chc cc phn t phn cch mng trong qun i cng nh ng ph, i n nhng mu toan bn vo cng nhn. Do tnh hnh khng n nh tnh hnh ny bt ngun t ch c hai chnh quyn song song tn ti nn tt nhin l nhng mu toan nh th c ti din, v ngha v ca ng ca giai cp v sn l phi ht sc kin quyt ni vi nhn dn rng mun trnh khi nguy c nghim trng gy ra nhng v bn git hng lot ngi v sn, nh cc v bn git trong nhng ngy thng Su 1848 Pa-ri, th cn phi tin hnh vic t chc v v trang giai cp v sn, phi thc hin s lin minh cht ch nht gia giai cp v sn v qun i cch mng, phi on tuyt vi chnh sch tn nhim Chnh ph lm thi.
"S tht", s 42, ngy 10 thng Nm (27 thng T) 1917

Theo ng bin bn nh my

504

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

505

13 bo co v vn sa i cng lnh ca ng 28 thng t (11 thng nm)153

1 bin bn Cc ng ch, v vic sa i cng lnh ca ng, tnh hnh l nh sau: ngi ta giao cho tiu ban mt d tho sa i u tin v phn ni v nguyn tc trong cng lnh v v mt s im c bn trong phn chnh tr ca cng lnh. Ton b cng lnh phi c sa i li, v t lu trc chin tranh trong ng coi cng lnh l hon ton khng thch hp na. Rt cuc, chng c mt hy vng no c th tho lun c mt d tho sa i ton b cng lnh. Mt khc, tt c mi ngi trong tiu ban tha nhn l tuyt i cn phi sa li cng lnh, v i vi mt lot vn , ngi ta c th v phi ch r phng hng tin hnh vic sa i y. V vy, chng ti ra bn d tho ngh quyt sau y m ti s c cho cc ng ch nghe, ng thi s gii thch vn tt thm. Hin gi, chng ti khng c nh trnh by nhng lun cng nu ra mt cch chnh xc, m ch vch ra phng hng ca s sa i m thi. (D i n g i c b n n g h q u y t.) "Hi ngh cho rng cn phi sa i cng lnh ca ng theo hng sau y: 1) Khi nh gi ch ngha quc v thi i chin tranh quc ch ngha th phi lin h vi cuc cch mng x hi ch ngha sp bng n; u tranh chng s xuyn tc ca ci gi l nhng ngi v quc i vi ch ngha

Mc, nhng ngi ny qun khu hiu ca Mc: "v sn khng c t quc154". iu r rng n mc chng cn phi gii thch lm g na. Chnh sch ca ng ta thc t i xa hn th nhiu v trong thc tin gi thi do cng thc nu ln. "2) Sa li nhng lun im v nhng on ni v nh nc theo tinh thn ca yu sch lp mt ch cng ha dn ch v sn - nng dn (ngha l mt kiu nh nc khng c cnh st, khng c qun i thng trc, khng c bn quan li c c quyn), ch khng phi l mt ch cng ha i ngh t sn". V im ny, cng c nhng cng thc khc na. C mt cng thc vin n kinh nghim ca Cng x Pa-ri v kinh nghim ca nhng nm 70 - 80, nhng mt cng thc nh th th khng tho ng v qu chung chung; mt cng thc khc ni n ch cng ha X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn, nhng a s cc ng ch u thy rng ngay cng thc y na cng cha tho ng. Cng thc l cn thit, v vn khng phi l ch t tn cho mt c quan m ch nh r tnh cht chnh tr v c cu ca nhng c quan . Khi ni v ch cng ha v sn - nng dn, chng ti vch ra ni dung x hi v tnh cht chnh tr ca n. "3) Xo b hoc sa i nhng phn li thi trong cng lnh chnh tr". Hot ng chnh tr chung ca chng ta trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s, trn thc t, i vo con ng y ri, v th cho nn chng l li c th nghi ng g na l vic sa i cng lnh v im v vic xc nh r rng ci giai on cch mng m ng ta tri qua, u khng th gy nn nhng s bt ng kin. "4) Sa li mt s im trong cng lnh chnh tr ti thiu theo hng l quy nh chnh xc hn nhng yu sch dn ch trit hn.

506

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

507

5) Sa li hon ton rt nhiu ch trong phn kinh t li thi ca cng lnh ti thiu, cng nhng im c lin quan n gio dc quc dn". Ci ch yu l cc im y li thi ri: phong tro nghip on vt qu cc im y. "6) Sa li cng lnh rung t cho ph hp vi ngh quyt v vn rung t c thng qua. 7) Ghi vo cng lnh yu sch quc hu ho cc xanh-ica, v.v. c chun b nhiu nht cho vic ny". y ngi ta la chn mt cng thc thn trng m ngi ta c th thu hp hay m rng tu theo tnh hnh l nhng d n no s c ng trn bo ch. "8) B sung s nhn xt v cc tro lu chnh ca ch ngha x hi hin i". "Tuyn ngn ca ng cng sn" c s b sung nh th. "Hi ngh giao cho Ban chp hnh trung ng, ni trong hai thng v trn nhng c s , tho ra mt d tho cng lnh ca ng trnh i hi ng thng qua. Hi ngh ku gi tt c cc t chc ng v tt c cc ng vin hy tho lun, sa cha cc d tho cng lnh v tho ra nhng phn d n". C kin ch ra rng vic xy dng cc ti liu v vn ny v vic xy dng mt c quan khoa hc l rt nn lm, nhng chng ta thiu ngi, thiu tin. y l ngh quyt s gip vo vic sa li cng lnh mt cch mau chng. N cng s c gi ra nc ngoi cho cc ng ch ca chng ta theo ch ngha quc t ti cc nc khc c th tham gia vo vic sa i cng lnh, do ng ta tin hnh cn c theo kinh nghim ca cuc chin tranh th gii.
In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II

2 tng thut trn bo Tiu ban ngh thng qua ngh quyt ni r s thay i cng lnh ca ng phi theo phng hng: 1) nh gi ch ngha quc trong mi lin h vi cuc cch mng x hi sp bng n; 2) cn sa i v nh nc nh nc khng c qun i thng trc, cnh st v b my quan li c c quyn; 3) cn xo b nhng phn li thi trong cng lnh chnh tr (v ch Nga hong, v.v.); 4) cn phi sa li cng lnh ti thiu; 5) sa li phn kinh t ca cng lnh l phn r rng li thi, v sa li c phn v trng hc trong cng lnh; 6 - 7) ghi vo cng lnh nhng yu sch xut pht t s thay i c cu ca x hi t bn ch ngha (quc hu ho cc ngnh sn xut xanh-i-ca ho, v.v.); 8) b sung s nhn xt v cc tro lu trong ch ngha x hi.
"S tht", s 45, ngy 13 thng Nm (30 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Theo ng bin bn nh my

508

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

509

14 ngh quyt v vic sa i cng lnh ca ng155

Hi ngh cho rng cn phi sa i cng lnh ca ng theo hng sau y: 1) khi nh gi ch ngha quc v thi i chin tranh quc ch ngha th phi lin h vi cuc cch mng x hi ch ngha sp bng n; u tranh chng s xuyn tc ca ci gi l "nhng ngi v quc" i vi ch ngha Mc, nhng ngi ny qun khu hiu ca Mc: "v sn khng c t quc"; 2) sa li nhng lun im v nhng on ni v nh nc theo tinh thn ca yu sch lp mt ch cng ha dn ch v sn - nng dn (ngha l mt kiu nh nc khng c cnh st, khng c qun i thng trc, khng c bn quan li c c quyn), ch khng phi l mt ch cng ha i ngh t sn; 3) xo b hoc sa i nhng phn li thi trong cng lnh chnh tr; 4) sa li mt s im trong cng lnh chnh tr ti thiu theo hng l quy nh chnh xc hn nhng yu sch dn ch trit hn; 5) sa li hon ton rt nhiu ch trong phn kinh t li thi ca cng lnh ti thiu, cng nhng im c lin quan n gio dc quc dn; 6) sa li cng lnh rung t cho ph hp vi ngh quyt v vn rung t c thng qua;

7) ghi vo cng lnh yu sch quc hu ho cc xanh-ica, v.v. c chun b nhiu nht cho vic ny; 8) b sung s nhn xt v cc tro lu chnh ca ch ngha x hi hin i. Hi ngh giao cho Ban chp hnh trung ng, ni trong hai thng v trn nhng c s , tho ra mt d tho cng lnh ca ng trnh i hi ng thng qua. Hi ngh ku gi tt c cc t chc ng v tt c cc ng vin hy tho lun, sa cha cc d tho cng lnh v tho ra nhng phn d n.
Ph trng bo "S tht binh s", s 13, ngy 16 (3) thng Nm 1917

Theo ng bin bn nh my

510

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

511

15 bo co v vn rung t 28 thng t (11 thng nm)

1 bin bn Cc ng ch, ngay trong thi gian cuc cch mng ln th nht, vn rung t c ng ta tho lun chu o n mc l, theo ti, hin gi vic chun b cho vn y ri; v iu c s vic sau y gin tip chng minh: tiu ban ca hi ngh, gm nhng ng ch bit r v quan tm n vn , tn thnh bn d tho ngh quyt c ra m khng nu ra nhng im sa i no quan trng c. Cho nn ti ch c mt vi nhn xt rt vn tt thi. V d tho c in th v pht cho tt c mi thnh vin, nn khng cn phi c ton vn bn d tho y na. Trc mt mi ngi, phong tro rung t pht trin khp c nc Nga lc ny l mt s tht r rng nht v khng th no chi ci c. Cng lnh ca ng ta, c thng qua nm 1906 ti i hi Xtc-khn theo ngh ca bn men-s-vch, b ngay tin trnh ca cuc cch mng Nga ln th nht bc b ri. Ti i hi trn, bn men-svch thng qua c cng lnh a phng cng hu ho ca chng, m thc cht ca cng lnh l nh sau: rung t ca nng dn, ngha l rung t ca cng x v rung t cp cho cc nng h, vn l s hu ca nng dn. Rung t ca bn a ch th chuyn t tay bn chim hu cc rung t y sang tay cc c quan t qun a phng. Mt trong nhng l do chnh m bn men-s-vch nu ra

bnh vc cho cng lnh y l: nu em rung t ca nng dn giao cho nhng k no khc ch khng giao cho nng dn th nng dn s khng bao gi hiu c iu . Ai nghin cu cc bin bn ca i hi Xtc-khn cng u nh rng c bo co vin Ma-xlp ln C-xt-rp u c bit nhn mnh vo l do y. Khng c qun hin nay ngi ta thng hay qun iu , rng tnh hnh y xy ra trc khi c u-ma I, tc l vo lc cha c nhng s thc khch quan chng minh tnh cht v sc mnh ca phong tro nng dn. Mi ngi u bit rng ngn la ca cuc cch mng rung t bng chy nc Nga, nhng chng mt ai bit phong tro rung t s c t chc nh th no, phong tro cch mng nng dn s ra sao. i hi ny tiu biu n mc no cho kin nghim chnh v thit thc ca bn thn nng dn, iu khng th no kim tra c; v l l v sao nhng l do ca bn men-s-vch li c tc dng nh vy. Sau i hi Xtc-khn ca chng ta chng bao lu, ln u tin chng ta c ci chng c quan trng ni ln rng qun chng nng dn nhn nhn vn y nh th no ri. "D n ca 104 ngi" thuc phi lao ng c chnh bn thn nng dn trnh u-ma I v u-ma II. Ti c bit nghin cu nhng ch k trong bn d n y, ti tm hiu t m v nhng kin ca cc i biu, v thnh phn giai cp ca h v mc m ta c th gi h l nng dn c. V trong mt quyn sch m c quan kim duyt ca Nga hong t i, nhng sau, ti s vn c in li, ti khng nh ht sc dt khot rng trong s 104 ch k th tuyt i b phn l ch k ca nhng nng dn tht s. D n i hi phi quc hu ho rung t. Nng dn ni rng ton b rung t s phi chuyn giao cho nh nc. V vy, vn l gii thch v sao nhng i biu ca nng dn ton nc Nga trong hai kho ca u-ma li thch

512

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

513

quc hu ho hn l ci bin php m bn men-s-vch ng trn quan im li ch ca nng dn m ngh ti c hai uma. Bn men-s-vch ngh rng nng dn vn gi rung t lm s hu ca mnh v ch c rung t ca a ch mi phi giao cho nhn dn thi; cn nng dn th ni rng h s chuyn ton b rung t vo tay nhn dn. Gii thch iu nh th no? gii thch iu , nhng ngi x hi ch ngha - cch mng ni rng do tnh cht cng ng ca mnh, nng dn Nga tn thnh vic x hi ho, tn thnh nguyn tc lao ng. Trong tt c li ni , chng c ly mt cht l phi no c; ch l nhng li ni sung thi. Nhng gii thch iu nh th no? Ti ngh rng nng dn s d i n kt lun y l v ton b ch s hu rung t Nga, d l ca nng dn hay ca a ch, ca cng x hay ca nng h, u cn y dy nhng iu kin ca ch na nng n c; v do iu kin ca th trng, nng dn phi i chuyn rung t vo tay ton dn. Nng dn ni rng ch c quc hu ho mi c th xo b c nhng tnh trng rc ri ca ch rung t c. Quan im ca h l quan im t sn: h quan nim vic s dng bnh qun rung t l tch thu rung t ca bn a ch, ch khng phi l bnh qun ho rung t ca cc nng h. Quc hu ho c ngha l ht thy mi rung t u s em phn phi theo nhn khu. l mt d n cc k t sn. Khng mt ngi nng dn no ni n bnh qun, n x hi ho c; nhng tt c mi ngi u ni rng khng th ch i lu hn c, rng cn phi ph hng ro ca ht thy mi tha rung i, tc l, th k XX, khng th c tip tc kinh doanh theo li c c. T by n nay, vic ci cch ca Xt-l-pin cn lm cho vn rung t rc ri thm na. l iu m nng dn mun ni khi h i phi quc hu ho. iu c ngha l ht thy mi rung t, ni chung, phi c phn phi theo cch mi. Khng nn c nhiu hnh thc s hu rung t.

y, khng c mt cht g l x hi ho c. Yu sch ca nng dn s d gi l yu sch i s dng bnh qun rung t l v, nh mt bn thng k s lc v tnh hnh chim hu rung t nm 1905 ch r, 300 nng h mi c 2 000 -xi-ati-na rung t m mt h a ch cng c chng y; theo ngha m ni th ng nhin l yu sch c tnh cht bnh qun, nhng khng th v th m ni rng iu c ngha l phi bnh qun ho tt c cc nng h nh. Bn d n ca 104 ngi li ni ngc li. l iu cn bn cn ni ra chng minh mt cch khoa hc cho quan im ni rng theo quan im dn ch - t sn th quc hu ho l cn thit nc Nga. Nhng quc hu ho cng cn thit v n nh mt n mnh lit vo ch t hu v t liu sn xut. R rng l v l nu ngh rng Nga, sau khi xo b ch t hu rung t, th mi s s vn nh c. Sau , bn d tho ngh quyt nu ra nhng kt lun v yu sch thc tin. Trong s nhng sa i nh, ti mun nhn mnh nhng im sa i ny: iu th nht c ni: "ng ca giai cp v sn ht sc ng h vic tch thu tc khc v hon ton tt c rung t ca a ch..." khng nn ni "ng h", m phi ni "u tranh ...". Chng ta khng ni rng nng dn c t rung t nn h cn c thm nhiu rung t. l mt quan im thng thng; chng ta ni rng ch chim hu ca a ch l c s ca ch p bc ang bp nght nng dn v lm cho h b lc hu. Vn khng phi l nng dn c t hay nhiu rung t; o ch nng n l cch t vn theo quan im u tranh giai cp cch mng, ch khng phi theo quan im ca bn quan li, bn ny lp lun: nng dn c bao nhiu rung t v phi phn phi rung t cho h theo tiu chun no. Ti ngh hy o ln th t ca cc iu hai v ba, v i vi chng ta, ci quan

514

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

515

trng l tnh ch ng cch mng, m lut php phi l kt qu ca tnh ch ng . Nu cc anh c ch i cho ti lc vit

xong lut php, ch khng t mnh pht huy ngh lc cch mng, th cc anh s chng c lut php m cng chng c rung t na.
Ngi ta rt thng hay phn i vic quc hu ho, cho rng mun quc hu ho th phi c mt b my quan li rt ln. ng th, nhng chnh ch s hu ca nh nc c ngha l mi ngi nng dn u thu rung t ca nh nc. Cm cho thu li. Nhng nng dn thu bao nhiu rung t v thu tha rung no, th nhng vn ny hon ton do mt c quan dn ch thch hp gii quyt, ch khng do mt c quan quan liu gii quyt. Thay t ng "c nng" bng t ng "cng nhn nng nghip". Mt s ng ch ni rng t ng "c nng" lm xc phm ngi ta; ngi ta phn i vic dng t ng y. Phi b n i. Lc ny, ni n u ban v sn - nng dn hay X-vit v sn - nng dn trong vic gii quyt vn rung t th khng c, v nh chng ta u thy, nng dn lp ra nhng Xvit i biu binh s, v nh vy l gia giai cp v sn v nng dn c phn bit ri. Cc ng v quc ch ngha tiu t sn, nh mi ngi bit, u tn thnh ch i Quc hi lp hin gii quyt vn rung t. Chng ti th ch trng giao ngay tc khc rung t cho nng dn mt cch ht sc c t chc. Chng ti kin quyt phn i nhng s chim ot v chnh ph. Cc anh ngh vi nng dn l hy tho thun vi a ch. Chng ti th ni phi ginh ly v canh tc rung t ngay lp tc chng nn thiu la m, trnh cho nc nh khi s ph sn ang ti gn vi mt tc nhanh chng phi thng. Lc ny, ngi ta khng th chp nhn phng n ca Sin-ga-rp v ca bn dn ch - lp hin c, v cc phng n ny ngh hy ch i

Quc hi lp hin m ngi ta khng bit ngy no mi hp, hoc hy tho thun vi bn a ch v vic thu rung t. Nng dn tin hnh chim rung t m khng tr tin bi thng hay ch tr mt phn t a t thi. C mt ng ch mang ti mt ngh quyt ca a phng, ca tnh Pen-da, trong c ni rng nng dn chim ot nng c ca bn a ch, nhng khng em chia nng c theo tng h, m li chuyn thnh ti sn cng cng. H t ra mt th t nht nh, mt quy ch s nng c dng vo vic canh tc ht thy mi rung t. S d h dng cc bin php y l do h c mun nng cao sn xut nng nghip. Vic lm c mt ngha nguyn tc v cng to ln, mc du bn a ch v bn t bn la ln rng lm nh th l v chnh ph. Nu cc anh c ba hoa v la rng lm nh th l v chnh ph, cn nng dn s c ch i, th mi tht l v chnh ph. Nng dn t ra rng h hiu hn bn cng chc v nhng iu kin kinh t v v vic kim sot cng cng v t ra rng h thc hnh vic kim sot tt hn bn cng chc gp trm ln. Mt bin php nh th, hin nhin l d thi hnh trong mt lng nh, tt nhin s thc y nng dn thi hnh nhng bin php rng ri hn na. Nu nng dn hc tp lm vic , v h bt u hc ri, th chng cn g phi c s hiu bit ca cc gio s t sn mi lm c, t bn thn nng dn s kt lun l cn phi s dng nng c khng nhng canh tc cc mnh rung t nh, m cn canh tc ht thy mi rung t. H lm vic nh th no, iu khng quan trng: h c hp nht cc mnh rung li cy ba v gieo trng chung khng, iu chng ta khng bit, v h lm nh th hay lm khc i th cng khng quan trng. iu quan trng duy nht l may sao h li khng gp phi ci s rt ng o cc nh tr thc tiu t sn t xng l nhng ngi mc-xt, l nhng ngi dn ch - x hi v ln mt

516

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

517

dy nhn dn rng thi c cch mng x hi ch ngha vn cha n v do , gi y, nng dn khng nn ginh ly rung t. May sao, trong nng thn Nga, cc ngi y li khng c my. Nu nng dn ch ly rung t sau khi tho thun vi a ch, m khng p dng mt cch tp th kinh nghim ca mnh, th chc chn s tht bi v cc u ban nng dn s ch cn l mt tr a, mt s mua vui v ch thi. V th cho nn chng ti ngh thm im 81) vo d tho ngh quyt. Khi chng ta bit rng nng dn a phng t mnh c sng kin , th ngha v ca chng ta, bn phn ca chng ta l phi ni rng chng ta ng h v khuyn khch sng kin . Ch c lm nh vy mi m bo cho cch mng khi b gii hn nhng bin php c tnh cht hnh thc, mi m bo cho cuc u tranh chng nn khng hong khi tr thnh i tng ca nhng cuc tho lun cng ng v ca nhng bc th ca Sin-ga-rp, v mi m bo cho nng dn dng bin php c t chc m tin ln thc s trong cuc u tranh chng nn thiu la m v nng cao sn xut ln.
In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II

Theo ng bin bn nh my

2 tng thut trn bo

ng ch L-nin ch r rng nguyn nhn ch yu ca tnh trng cn duy tr nhng quan h n l - nng n nng thn l ch chim hu rung t ca a ch, l
1)

Xem tp ny, tr. 525.

tnh trng rung t b x l xen k ln nhau lung tung khng th tng tng c do rung t ca nng dn thng xuyn b trc ht l bn qun gia, ri n bn trung gian ho gii nm 1861 v cui cng l bn quan li Xt-l-pin, tin hnh kinh doanh rt ln xn. Do nng dn m c nguyn vng mun "ph v cc hng ro phn chia rung t", em chia li ton b rung t, th cng l iu rt t nhin; nguyn vng ny c biu hin qua nhng li l nh "ton b rung t l ca tri". Ngi nng dn t hu khng th cam chu nhng tr ngi tr thnh khng th chu ng c i vi h trong nhng iu kin mi ca vic trao i hng ho t bn ch ngha. iu c chng minh qua bn d n ca 104 i biu nng dn trong u-ma I v u-ma II. Chnh nhng ngi x hi ch ngha - cch mng cng th nhn l trong d n "h t tng ca ngi tiu ch" thng "nguyn tc bnh qun". Nng dn cn c rung t t hu nhng mun l rung t phi c phn phi ph hp vi nhng nhu cu mi ca nn kinh t hng ho. Nu nh mt s nng dn dng nh cng chp nhn nguyn tc bnh qun s dng rung t, th quan nim ca h v nguyn tc cng khc quan nim ca nhng ngi tr thc x hi ch ngha - cch mng. Thng k v tnh hnh phn b rung t ca a ch v ca nng dn Nga cho ta cc s liu sau y: 300 h nng dn chim 2 000 -xi-a-ti-na, nhng mt a ch cng c chng y rung t. R rng i vi h yu cu "bnh qun" bao hm l s 300 h y phi c hng nhng quyn ngang nh nhng quyn ca a ch. Ci dn n s cn thit phi quc hu ho rung t, coi l bin php hon ton c tnh cht t sn v ht sc tin b, l ton b s pht trin tr c ca nn nng nghip Nga v s pht trin ca th trng th gii. Chin tranh lm cho mi mu thun tr nn gay gt. V

518

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

519

hin nay, vic chuyn ngay lp tc rung t vo tay nng dn l mt i hi do nhng nhu cu ca thi chin ra mt cch khng th cng li c. Bn Sin-ga-rp v ng bn khi ngh nng dn nn i Quc hi lp hin (nhng vic gieo trng th li cn phi tin hnh ngay lp tc), trn thc t lm trm trng thm cuc khng hong v c c lm cho tnh trng thiu la m tr thnh nn i tht s. H dng sc mnh buc nng dn phi chp nhn cch gii quyt vn rung t theo li quan liu - t sn. Nhng khng th ch i vic hp php ho quyn s hu rung t, bi v cuc khng hong ang pht trin ht sc nhanh chng. Nng dn c mt sng kin cch mng tnh Pen-da, h tch thu sc vt canh tc v nng c ca a ch a ra s dng chung. ng nhin, ng ta ch tn thnh vic chim ot rung t v nng c mt cch c t chc, bi v iu cn thit tng thm sn xut; mi vic lm h hi ti sn u c hi trc ht cho bn thn nng dn v cng nhn. Mt khc, chng ta tn thnh c mt t chc ring ca cng nhn nng nghip.
"S tht", s 45, ngy 13 thng Nm (30 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

16 nhn xt khi tho lun ngh quyt v vn rung t 28 thng t (11 thng nm)
1 Cc ng ch, ti thy kin ca ng ch An-gc-xki c nhng mu thun. Ti xin ni v vn c s vt cht ca cc xu h ng mun quc hu ho. Nng dn chng c mt t t ng no v quc hu ho c. Ti ni rng c nhng iu kin v th tr ng trong n c Nga v th tr ng th gii, v iu biu hin gi la m cao. Mi ng i nng dn u nhn thy, u bit v u cm thy nhng bin ng v gi c y. V phi c mt t chc kinh t thch hp vi nhng iu kin y, nhng gi c y. Ti ni rng gia ch s hu rung t c v c cu kinh t mi c tnh trng hon ton khng thch ng vi nhau, v tnh trng khng thch ng ny gii thch ti sao nng dn li xng ln tr c. ng ch An-gc-xki ni rng nng dn l mt ng i t hu. ng ch y hon ton ng. Xt-l -pin mun da vo ch sa i cc quan h rung t; hn c gng ht sc, nh ng khng thnh cng, v khng c s bin i cch mng th khng th sa i cc quan h y c. l c s vt cht ca cc xu h ng ca nng dn mun quc hu ho rung t, tuy rng h hon ton khng bit g v vn quc hu ho. Ng i nng dn t hu do bn nng nn c xu h ng ni rng rung t l ca tri, bi v ngi ta khng th sng trong nhng iu kin ch s hu c c. iu m ng ch An-gc-xki ngh

520

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

521

hon ton l mt s hiu lm. on th hai ni rng ch s hu rung t ca nng dn t di ln trn, u u cng u b rng buc bi nhng lin h v quan h c, na nng n. Nhng ng ch y c ni n rung t ca bn a ch khng? Khng. ngh sa cha ca ng ch An-gc-xki l do mt s hiu lm m ra. ng ch y gn cho ti nhng iu m ti khng ni, nhng iu m ngi nng dn thm ch khng c mt khi nim no. Nng dn thng qua gi la m v gi vt phm thng dng m hiu c tnh hnh th gii; v nu c mt ng xe la i qua lng th ngi nng dn thy c iu trong chnh ngay doanh nghip ca anh ta. Ngi ta khng th sng theo li c c, l iu anh ta cm thy, v anh ta biu l ci cm ngh di hnh thc mt yu sch cp tin: o ton b ch s hu rung t c. Ngi nng dn mun tr thnh mt ngi t hu, nhng l ngi t hu trn tha rung chia theo cch mi, kinh doanh trn mt tha rung m vic chim hu l do nhng nhu cu hin nay ca anh ta quyt nh, ch khng phi do nhng nhu cu ca bt c cng chc no quy nh cho anh ta. iu , ngi nng dn bit r, nhng ng nhin anh ta li biu th n ra mt cch khc, v chnh l c s vt cht ca cc xu hng mun quc hu ho rung t.
In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II Theo ng bin bn nh my

ng cch mng phi v tr hng u, cn quc hu ho l php lut th hin ch ca nhn dn. Ti phn i.
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, thng T 1917"

Theo ng bin bn nh my

2
X-l-vi-p cho rng u ngh quyt nn vch ra mt im quan trng nht l: ng i hi phi quc hu ho rung t.

im sa cha khng quan trng lm. Ti t vic quc hu ho vo v tr th ba, bi v sng kin v hnh

522

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

523

17 ngh quyt v vn rung t156

Ch chim hu rung t ca a ch tn ti Nga l c s vt cht ca chnh quyn ca bn a ch - ch nng n v l s bo m c th phc hi ch qun ch. Ch chim hu tt nhin lm cho i a s dn c Nga, tc giai cp nng dn, ri vo tnh trng cng kh, n l v ngu dt, lm cho ton quc phi chu tnh trng lc hu trong tt c mi lnh vc ca cuc sng. Ch s hu rung t ca nng dn Nga, d l rung t c chia (cho cng x v cho cc nng h) hoc l rung t t hu (rung t thu v mua c) t di ln trn, u u cng u b rng buc bi nhng mi lin h v quan h c, na nng n, bi s phn chia nng dn thnh tng loi do ch nng n li, bi tnh trng rung t b x l xen k ln nhau, v.v., v.v.. Cn phi ph v tt c nhng s ngn cch c k v c hi , cn phi "ph v cc hng ro phn chia" rung t, ci to tt c nhng quan h chim hu rung t v nhng quan h trong nng nghip bng cch lm cho nhng quan h li ph hp vi nhng iu kin mi ca nn kinh t trong ton nc Nga v trn ton th gii, l c s vt cht ca nhng xu hng ca nng dn mun quc hu ho tt c nhng rung t trong nc.

D cho tt c cc ng v cc nhm dn tu c a ra nhng iu khng tng tiu t sn nh th no t im cho cuc u tranh ca qun chng nng dn chng li ch chim hu rung t ca bn a ch - ch nng n v, ni chung, chng li tt c nhng s rng buc nng n trong ton b ch s hu v s dng rung t Nga, th chnh bn thn cuc u tranh cng biu hin mt xu hng hon ton dn ch - t sn, mt xu hng tin b hin nhin v cn thit v mt kinh t, xu hng mun xo b trit tt c nhng s rng buc . Quc hu ho rung t tuy l mt bin php t sn, nhng n l mt s t do ln nht c th c c v c th tng tng c trong x hi t bn ch ngha, s t do u tranh giai cp v t do s dng rung t m khng b rng buc bi bt c tn tch no c trc ch t sn. Ngoi ra, vic quc hu ho rung t, khi xo b ch t hu v rung t, thc t ging mt n rt mnh vo ch t hu v ton b t liu sn xut ni chung, khin ng ca giai cp v sn phi dng mi cch gp phn vo vic thc hin cuc ci to nh vy. Mt khc, tng lp nng dn kh gi Nga t lu to ra nhng thnh phn ca giai cp t sn nng thn, m cuc ci cch rung t ca Xt-l-pin chc chn tng cng, tng thm v cng c cc thnh phn . cc bn kia trong nng thn th cng nhn lm thu trong nng nghip, nhng ngi v sn v qun chng nng dn na v sn gn gi vi h, cng c tng cng v ng thm. Vic ph hu v th tiu ch chim hu rung t ca a ch cng c tin hnh mt cch kin quyt v trit , cuc ci cch rung t c tnh cht dn ch - t sn Nga ni chung cng c tin hnh mt cch kin quyt v trit th cuc u tranh giai cp ca giai cp v

524

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

525

sn nng nghip chng tng lp nng dn kh gi (t sn nng thn) cng c pht trin mnh m v nhanh chng. Giai cp v sn thnh th c li ko c giai cp v sn nng thn theo mnh hay khng v c lm cho qun chng na v sn nng thn theo giai cp v sn nng thn hay khng, hay l qun chng ny s i theo giai cp t sn nng thn l giai cp ang mun lin minh vi Gu-ts-cp, vi Mili-u-cp, vi bn t bn v bn a ch v, ni chung, vi th lc phn cch mng, iu ny quyt nh vn mnh v kt cc ca cch mng Nga, chng no cuc cch mng v sn ang m u chu u khng trc tip gy nh hng to ln n nc ta. Cn c vo tnh hnh v tng quan lc lng ca cc giai cp, hi ngh quyt nh: 1) ng ca giai cp v sn ht sc u tranh tch thu tc khc v hon ton tt c rung t ca a ch Nga (cng nh nhng rung t ca hong tc, ca gio hi, ca nh vua, v.v., v.v.). 2) ng kin quyt ch trng chuyn tc khc tt c mi rung t vo tay nng dn c t chc trong cc X-vit i biu nng dn hoc trong cc c quan t qun a phng khc c bu ra mt cch tht s hon ton dn ch v hon ton khng ph thuc vo bn a ch v bn quan li. 3) ng ca giai cp v sn i hi phi quc hu ho tt c rung t trong nc; quc hu ho tc l chuyn quyn s hu tt c mi rung t vo nh nc, nhng li chuyn quyn s dng rung t cho cc c quan dn ch a phng. 4) ng phi kin quyt u tranh chng Chnh ph lm thi, v chnh ph ny, theo nh li Sin-ga-rp cng nh theo nhng li tuyn b tp th ca n, buc nng dn phi "tho thun t nguyn vi a ch", tc l trn thc t, phi chu nhn mt cuc ci cch ca a ch, v e

da trng pht nng dn v nhng "hnh ng t tin", ngha l mt thiu s trong dn c (a ch v t bn) s dng bo lc chng li a s, cng nh phi kin quyt u tranh chng thi dao ng tiu t sn ca a s phi dn tu v phi dn ch - x hi men-s-vch l nhng ngi khuyn nng dn khng nn ginh ly ton b rung t trc khi triu tp Quc hi lp hin. 5) ng khuyn nng dn phi ginh ly rung t mt cch c t chc, m tuyt i khng c gy ra mt s thit hi no, d ht sc nh, cho ti sn v phi quan tm lm cho sn xut tng ln. 6) Ni chung, tt c nhng cuc ci cch rung t ch c th c hiu qu v lu bn mt khi ton b nh nc c hon ton dn ch ho, ngha l mt mt, th tiu cnh st, qun i thng trc v b my quan li tht s c c quyn, v mt khc, thit lp c mt nn t qun a phng ht sc rng ri, hon ton khng b cp trn theo di v gim h. 7) Cn phi tin hnh tc khc v mi ni vic t chc mt cch ring bit v c lp giai cp v sn nng nghip va di hnh thc cc X-vit i biu cng nhn nng nghip (v c cc X-vit ring ca i biu nng dn na v sn na) ln di hnh thc cc b phn hay cc nhm v sn trong cc Xvit chung ca i biu nng dn, trong tt c cc c quan t qun a phng v thnh ph, v.v., v.v.. 8) ng phi ng h sng kin ca cc u ban nng dn; mt s ni trong nc Nga, cc u ban ny tin hnh chuyn giao sc vt canh tc v nng c ca bn a ch cho nng dn c t chc trong cc u ban y ca nng dn, nhm s dng theo s iu tit ca x hi vo vic canh tc tt c rung t. 9) ng ca giai cp v sn phi khuyn nhng ng i v sn v na v sn nng thn h bin mi in trang

526

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

527

ca a ch thnh mt c s kinh doanh kiu mu kh ln do X-vit i biu cng nhn nng nghip qun l v do x hi i th, di s lnh o ca cc nh nng hc v p dng nhng phng php k thut tt nht.
"S tht", s 45, ngy 13 thng Nm (30 thng T) 1917 Theo ng bn in th c V. I. L-nin sa cha

18 ngh quyt v vic on kt nhng ngi quc t ch ngha chng li khi lin minh nhng ngi v quc ch ngha tiu t sn
Nhn thy rng:
1) cc ng x hi ch ngha - cch mng, dn ch - x hi men-s-vch, v.v., trong i a s trng hp, u i theo lp trng "ch ngha v quc cch mng", ngha l h ng h chin tranh quc ch ngha (b phiu tn thnh cng tri v ng h Chnh ph lm thi l chnh ph i biu cho li ch ca t bn); 2) ton b chnh sch ca cc ng y u bo v li ch v quan im ca giai cp tiu t sn v lm i bi giai cp v sn bng cch lm cho giai cp v sn chu nh hng ca giai cp t sn, lm cho giai cp v sn tng l c th bng cch tho hip, bng cch "kim sot", bng cch tham gia ni cc, v.v. m thay i c chnh sch quc ch ngha ca chnh ph v c th lm cho chnh ph b c con ng phn cch mng xm phm n t do; 3) chnh sch nui dng v tng cng thi c tin v thc ca qun chng i vi bn t bn m thi li l ci tr lc chnh cho s pht trin hn na ca cch mng v lm cho cch mng c th b th lc phn cch mng ca bn a ch v ca giai cp t sn nh bi,

528

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

529

hi ngh quyt nh: 1) tuyt i khng th on kt vi cc ng v nhm thc hnh chnh sch ; 2) i vi cc nhm v cc tro lu tht s ng trn lp trng ch ngha quc t, th cn phi gn gi v on kt vi h, trn c s on tuyt vi chnh sch tiu t sn phn bi ch ngha x hi.
"S tht", s 46, ngy 15 (2) thng Nm 1917

Theo ng bin bn nh my

19 ngh quyt v cc X-vit i biu cng nhn v binh s

Sau khi tho lun cc bo co v thng bo ca cc ng ch cng tc trong cc X-vit i biu cng nhn v binh s ti cc a phng trong nc Nga, hi ngh xc nh nh sau: rt nhiu ni thuc cc tnh, cch mng ang tin ln bng cch ch ng t chc giai cp v sn v nng dn trong cc X-vit, ch ng th tiu cc c quan chnh quyn c, thnh lp i dn cnh ca giai cp v sn v nng dn chuyn giao ht thy rung t vo tay nng dn, thit lp ch cng nhn gim st cc cng xng, thi hnh ch ngy lm 8 gi, tng lng, m bo cho sn xut khng b gim st, quy nh vic cng nhn gim st s phn phi lng thc, v.v.. S pht trin su rng nh vy ca cch mng trong cc tnh, mt mt l s pht trin ca cuc vn ng nhm chuyn giao ton b chnh quyn cho cc X-vit v nhm thit lp ch cng nhn v nng dn t mnh gim st vic sn xut; mt khc, n m bo vic chun b lc lng trong phm vi ton quc cho giai on th hai ca cch mng l giai on phi chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay cc X-vit hay cc c quan khc trc tip th hin ch ca a s nhn dn (c quan t qun a phng, Quc hi lp hin, v.v.).

530

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

531

Vic chuyn giao chnh quyn nh nc cho X-vit trong hai th v trong mt s thnh ph ln l nhim v v cng kh khn v i hi mt s chun b lc lng c bit lu di ca giai cp v sn. Chnh l ni tp trung cc lc lng ln nht ca giai cp t sn. Chnh l ni m chnh sch tho hip vi giai cp t sn biu hin r rng hn, chnh sch ny thng xuyn cn tr sng kin cch mng ca qun chng v hn ch tnh c lp ca h, l iu c bit nguy him v cc X-vit ng vai tr lnh o i vi cc tnh. V th cho nn ng ca giai cp v sn c nhim v, mt mt, phi ng h v mi mt s pht trin ca cch mng cc a phng nh ni n trn kia, v mt khc, phi thng xuyn u tranh trong ni b cc X-vit (bng cng tc tuyn truyn v bng cch bu li cc X-vit) ginh thng li cho ng li v sn; ht thy mi c gng v mi s ch u phi hng vo qun chng cng nhn v binh lnh, vo s phn ranh gii gia ng li v sn v ng li tiu t sn, gia ng li quc t ch ngha v ng li v quc ch ngha, gia ng li cch mng v ng li c hi ch ngha, vo vic t chc v v trang cng nhn, vo vic chun b lc lng ca h cho giai on cch mng k tip. Hi ngh tuyn b mt ln na rng cn phi tin hnh mt cng tc ton din trong ni b cc X-vit i biu cng nhn v binh s, phi tng thm s lng cc X-vit, tng cng lc lng cc X-vit, on kt cc nhm v sn quc t ch ngha ca ng ta trong ni b cc X-vit.
"S tht", s 46, ngy 15 (2) thng Nm 1917

20 din vn v vn dn tc 29 thng t (12 thng nm)

1 bin bn K t nm 1903, khi ng ta thng qua cng lnh, chng ta lun lun vp phi s i lp kch lit ca cc ng ch Balan. Nu cc ng ch nghin cu nhng bin bn ca i hi II, cc ng ch s thy rng i hi h tng trnh by nhng l l m by gi chng ta ang gp phi; v nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan ri b i hi , cho rng h khng th tha nhn quyn t quyt cho cc dn tc c. T , chng ta lun lun vp phi cng vn y. Ngay t nm 1903 c ch ngha quc ri, nhng thi k y, ngi ta khng dng ch ngha quc lm mt l do; v lc by gi, cng nh ngy nay, lp trng ca ng dn ch - x hi Balan vn l mt lp trng sai lm l lng, k quc: nhng ngi y mun lm cho lp trng ca ng ta bin thnh lp trng ca bn s-vanh. Do s p bc lu di ca n c Nga, nn chnh sch ca Ba-lan hon ton c tnh cht dn tc ch ngha, v ton b dn tc Ba-lan thm su t t ng tr th nhng ng i Nga. Chng ai p bc ng i Ba-lan bng ng i Nga. Ng i Nga b bn Nga hong dng lm k ao ph bp cht t do ca ng i Ba-lan. Chng c dn tc no cm th n c Nga nh ng i Ba-lan, chng c dn tc no chn ght n c Nga mt cch gh gm nh ng i Ba-lan, v do m ny ra mt hin t ng k l. Giai cp t sn Ba-lan

Theo ng bin bn nh my

532

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

533

lm cho Ba-lan tr thnh mt tr ngi cho phong tro x hi ch ngha. Sng cht mc thy, ch ct sao Ba-lan c t do. ng nhin t vn nh th, tc l ch nho ch ngha quc t. nh rng Ba-lan hin ang sng trong vng b bo lc khng ch; nhng nu cho rng nhng ngi dn tc ch ngha Ba-lan c th trng cy vo nc Nga gii phng cho nc h, th nh vy l phn bi Quc t. Th m nhng ngi dn tc ch ngha Ba-lan lm cho quan im ca h thm su vo nhn dn Ba-lan n mc nhn dn Ba-lan cng nhn s vt nh vy. Cng lao lch s to ln ca cc ng ch dn ch - x hi Balan l nu ra khu hiu ch ngha quc t v ni: i vi chng ti, s lin minh anh em vi giai cp v sn tt c cc nc khc l quan trng hn ht, v chng ti s khng bao gi tin hnh chin tranh gii phng Ba-lan c. Cng lao ca cc ng ch y l , v v th bao gi chng ti cng ch coi nhng ng ch dn ch - x hi Ba-lan y mi l nhng ngi x hi ch ngha m thi. Cn nhng ngi khc th u l nhng ngi i quc ch ngha, nhng Pl-kha-np Ba-lan c. Nhng do ci lp trng c o , do c nhng ngi, mun cu ch ngha x hi, phi u tranh chng li mt ch ngha dn tc in cung, bnh hon, nn c mt hin tng l lng l: c nhng ng ch n ni vi chng ti rng chng ta phi t chi khng cho Ba-lan c t do, t chi khng nc c phn lp. Ti sao nhng ngi i Nga chng ta, so vi cc dn tc khc th l nhng k p bc nhiu dn tc hn, li phi t chi khng tha nhn quyn phn lp ca Ba-lan, U-cra-i-na, Phn-lan? Ngi ta ngh vi chng ta hy tr thnh nhng ngi s-vanh, v nh vy l lm cho nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan d dng gi c lp trng ca mnh. Chng ti khng ch trng gii phng Ba-lan, v dn tc Ba-lan sng gia hai quc gia c kh nng

gy chin vi nhau. Nhng ng l ni rng cng nhn Ba-lan cn phi lp lun nh sau: ch c nhng ngi dn ch - x hi no cho rng dn tc Ba-lan phi c t do, th mi l nhng ngi dn ch, v nhng ngi s-vanh khng c ch ng trong hng ng mt ng x hi ch ngha, ng l phi ni nh vy th nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan li ni: chng ti phn i vic phn lp ca Ba-lan, chnh l v chng ti thy lin minh vi cng nhn Nga l c li. H hon ton c quyn lm nh th. Nhng ngi ta khng mun hiu rng, cng c ch ngha quc t th khng phi c lp i lp li nhng cu ni , m Nga phi nhn mnh vo quyn t do phn lp ca cc dn tc b p bc, cn Ba-lan phi nhn mnh vo quyn t do lin hp. Tin ca t do lin hp l t do phn lp. Nhng ngi Nga chng ta phi nhn mnh t do phn lp, cn Ba-lan phi nhn mnh t do lin hp. y, chng ta thy c nhng li ngy bin dn n ch hon ton t b ch ngha Mc. Quan im ca ng ch Pi-a-tacp rp khun theo quan im ca R-da Lc-xm-bua...1) (th d v H-lan)...1) ng ch Pi-a-ta-cp lp lun nh vy, v ng ch y t vo mnh, v v mt l lun, ng ch y ph nhn quyn t do phn lp, nhng ng ch y li ni vi nhn dn rng: ai m ph nhn quyn t do phn lp th khng phi l ngi x hi ch ngha. iu m ng ch Pi-a-ta-cp ni y l mt s m h khng th tng tng c. Ty u, trong phn ln cc nc, vn dn tc c gii quyt t lu ri. Khi ngi ta ni rng vn dn tc c gii quyt, l ngi ta ngh n Ty u. ng ch Pi-a-ta-cp em cu ni y p dng rng n c ng u, l ni m cu ni y khng thch hp, th l chng ta lm vo mt tnh th ng bun ci.
1)

Bin bn mt mt on.

534

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

535

Cc ng ch hy suy ngh xem ngi ta i n ch h gh gm n th no! Chnh Phn-lan st nch chng ta thi. V vn Phn-lan, ng ch Pi-a-ta-cp khng tr li c c th, m li hon ton h . Hm qua, cc ng ch c thy trong "Bo cng nhn" c on ni rng ch ngha phn lp ang pht trin Phn-lan. Ngi Phn-lan n v ni rng, ch ngha phn lp ang pht trin nc h, v bn dn ch lp hin khng nhn cho Phn-lan c t tr hon ton. , cuc khng hong v s bt mn i vi vin thng c R-itsp tng ln, cn "Bo cng nhn" vit rng ngi Phn-lan phi ch i Quc hi lp hin, v s thc hin c s tho thun gia Phn-lan v Nga. Tho thun l th no? Ngi Phn-lan nn ni rng h c th c quyn quyt nh vn mnh ca h theo mun ca h, cn ngi i Nga no khng tha nhn cho h c quyn s l mt k s-vanh. S tnh s khc i nu chng ta ni vi cng nhn Phn-lan rng: mun quyt nh th no l ty anh...1) ng ch Pi-a-ta-cp ch bc b khu hiu ca chng ta, ni rng khng phi l mt khu hiu cho cch mng x hi ch ngha, nhng chnh ng ch y li khng a ra c khu hiu thch ng. Phng php cch mng x hi ch ngha tin hnh di khu hiu "hy xo b cc ng bin gii" l hon ton m h. Chng ti khng ng c bi bo trong ti gi quan im y l "ch ngha kinh t quc"2). Ci "phng php" cch mng x hi ch ngha tin hnh di khu hiu: "hy xo b cc ng bin gii" nh vy c ngha th no? Chng ta khng nh l cn phi c nh n c; m c nh nc th phi c bin gii. Hn l nh n c c th c mt chnh ph t
1) 2)

sn, th m chng ta li cn c cc X-vit. Song vn bin gii cng t ra cho c cc X-vit na. "Hy xo b cc ng bin gii" ngha l th no? Trng thi v chnh ph bt u y... "Phng php" cch mng x hi ch ngha tin hnh di khu hiu "hy xo b cc ng bin gii" ch l cu ni h . Khi cch mng x hi ch ngha chn mui, khi n bng n, n s lan sang cc nc khc, v chng ta s gip cho n lan nh th, nhng gip th no th chng ta vn khng bit. "Phng php cch mng x hi ch ngha" l mt cu ni sung, khng c ni dung. V cn c nhng vn m cch mng t sn khng gii quyt, nn chng ti cho rng cn phi gii quyt nhng vn y. Chng ta t ra th , trung lp i vi phong tro phn lp. Nu Phn-lan, Ba-lan, U-cra-i-na tch ra khi nc Nga, chng ti chng thy c g l tai hi c. Phn lp nh th c g l tai hi? Ai cho phn lp nh th l tai hi, th ngi l s-vanh. Phi l in r mi tip tc ci chnh sch ca Nga hong Ni-c-lai. Na-uy tch hn khi Thyin ri ... c lc A-lch-xan-r I v Na-p-l-ng em cc dn tc ra trao i vi nhau, Nga hong cng em Ba-lan ra trao i. Th th chng ta s c tip tc ci sch lc ca Nga hong khng? Tip tc sch lc l t b sch lc ca ch ngha quc t, l theo ch ngha s-vanh thuc loi ti t nht. Nu Phn-lan tch ra, th tai hi ch no? Lng tin cy ln nhau ca nhn dn Na-uy v Thy-in, ca nhng ngi v sn hai nc , c cng c sau khi Na-uy tch ra khi Thy-in. Bn a ch Thy-in mun gy chin tranh, nhng cng nhn Thy-in chng li vic v tuyn b: chng ti s khng tham gia cuc chin tranh . Hin nay, ng i Phn-lan ch mun t tr. Chng ti tn thnh cho Phn-lan c hon ton t do; khi iu c thc hin th lng tin vo phi dn ch Nga s cng tng, v lc y ng i Phn-lan s khng tch ra na.

Bin bn mt mt on.

Xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 30, tr. 76 - 87.

536

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

537

Khi ng R-i-tsp ti gp ng i Phn-lan v mc c vi h v quyn t tr, th cc ng ch Phn-lan ni vi chng ta: chng ti cn c t tr. Nhng ng i ta nht t phn i h v ni: "cc anh hy ch i Quc hi lp hin". Cn chng ta th ni: "ng i x hi ch ngha Nga no m t chi khng cho Phn-lan c t do th ng i l mt k s-vanh". Chng ti ni rng bin gii phi do ch ca dn c quyt nh. N c Nga quyt khng tin hnh chin tranh v Cuc-li-an-i-a na! N c c phi rt qun khi Cuc-lian-i-a! Chng ta gii quyt vn phn lp nh th y. Giai cp v sn khng th dng bo lc c, v giai cp v sn khng c cn tr quyn t do ca cc dn tc. Khi m cch mng x hi ch ngha s tr thnh hin thc, ch khng phi l mt ph ng php, th khu hiu: "hy xo b cc ng bin gii" mi l mt khu hiu ng, v lc chng ta s ni: cc ng ch, hy n vi chng ti... Vn chin tranh li l mt chuyn hon ton khc. Khi cn, chng ta s khng t chi tin hnh mt cuc chin tranh cch mng. Chng ta khng phi l nhng ngi ha bnh ch ngha... Khi ln nm chnh quyn nc ta, Mi-li-u-cp phi R-i-tsp sang Phn-lan mc c mt cch trng tro vi nhn dn Phn-lan, th chng ta ni: khng, nhn dn Nga quyt khng dng bo lc i vi Phn-lan: mt dn tc i p bc cc dn tc khc th bn thn n khng th c t do157. Trong ngh quyt v ngh ca Boc-g-bi-e, chng ta ni: cc anh hy rt qun v hy cho cc dn tc t quyt nh ly vn mnh ca h. Nu mai y, X-vit nm chnh quyn, khng phi l "phng php cch mng x hi ch ngha", khi chng ta s ni: nc c, hy rt qun khi Ba-lan; nc Nga, hy rt qun khi c-m-ni-a, khng lm nh th l la bp.

ng ch gic-gin-xki ni vi chng ta v nc Ba-lan b p bc ca mnh rng, y, mi ngi u l s-vanh c. Nhng ti sao khng c ly mt ngi Ba-lan no ni na li v cch ngi ta phi i x vi Phn-lan, vi U-cra-i-na? T nm 1903, v vn , chng ta tranh lun nhiu n ni by gi m ni li na th tht l nng n. Tu anh mun i u th i... Ai khng tn thnh quan im l k theo ch ngha thn tnh, l mt k s-vanh. Chng ta mun c lin minh anh em gia tt c cc dn tc. Nu c mt nc Cng ha U-cra-ina v mt nc Cng ha Nga, th mi lin h gia hai nc v lng tin cy ln nhau s c tng thm. Nu ngi U-cra-ina thy Nga c mt ch cng ha ca cc X-vit, th h s khng tch ra, nhng nu chng ta c mt ch cng ha ca Mi-li-u-cp, th h s tch ra. Khi ng ch Pi-a-ta-cp ni hon ton mu thun vi chnh mnh rng: chng ti phn i dng bo lc gi mt dn tc trong bin gii ca nc Nga, th chnh l ng ch y tha nhn quyn t quyt ca cc dn tc. Chng ta tuyt nhin khng mun rng ngi nng dn x Khi-va phi sng di ch thng tr ca tn cha Khi-va. S pht trin ca cuc cch mng ca chng ta s tc ng n qun chng b p bc. Cng tc c ng trong qun chng b p bc ch c th lm nh vy thi. Nhng bt k ngi x hi ch ngha Nga no m khng chu tha nhn quyn t do ca Phn-lan v U-cra-i-na th u s ri vo ch ngha s-vanh. V d ngy bin nh th no, d vin n "phng php" ca mnh nh th no, ngi cng khng bao gi c th bin h cho mnh c.

In ln u nm 1921 trong Ton tp ca N. L-nin (V. U-li-a-np), t. XIV, ph. II

Theo ng bin bn nh my

538

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

539

2 tng thut trn bo ng ch L-nin nhc li rng nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan chng li quyn dn tc t quyt vo nm 1903, khi m vn ny cha c t ra trong ci vin cnh cch mng x hi ch ngha. c im ca lp trng ca h trong vn dn tc l do tnh hnh c bit ca h Ba-lan quyt nh; ch p bc ca Nga hong nui dng nhng kht vng dn tc ch ngha ca cc tng lp t sn v tiu t sn Ba-lan. Nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan phi tin hnh cuc u tranh c lit chng "nhng ngi x hi ch ngha" (ng x hi ch ngha Ba-lan158) sn sng tham gia c cuc chin tranh chu u gii phng Ba-lan; v lc ch c h, nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan, l nhng ngi duy nht vun trng nhng tnh cm on kt quc t trong cng nhn Ba-lan, mi dt dn lm cho h xch gn li vi cng nhn Nga. Nhng mu toan ca h nh buc nhng ngi x hi ch ngha thuc cc dn tc i p bc phi ph nhn quyn t quyt ca cc dn tc b p bc, th tht ht sc sai lm; v nu c thnh cng th n cng chng c th dn ti ci g khc ngoi vic lm cho nhng ngi dn ch - x hi Nga chuyn sang lp trng s-vanh. Ph nhn quyn t quyt ca cc dn tc b p bc, nhng ngi x hi ch ngha thuc cc dn tc i p bc tr thnh nhng k s-vanh v ng h giai cp t sn nc mnh. Nhng ngi x hi ch ngha Nga phi phn u cho cc dn tc b p bc c t do phn lp, cn nhng ngi x hi ch ngha thuc cc dn tc b p bc th phi ng h s t do lin hp; m c nhng ngi x hi ch ngha Nga ln nhng ngi x hi ch ngha thuc cc dn tc b p bc tuy i theo nhng con ng khc nhau v hnh thc

(thc cht th ch l mt thi) nhng cng dn ti mt mc tiu: t chc quc t ca giai cp v sn. Khi ngi ta ni rng trong phm vi ch t sn, vn dn tc c gii quyt, th nh vy l qun rng vn ny ch c gii quyt Ty u (khng phi mi ni), ni m mc thun nht trong dn c t ti 90%, ch khng phi phng ng l ni m mc thun nht trong dn c khng vt qu 43%. V d v nc Phn-lan chng t rng vn dn tc thc s tr thnh vn trc mt, rng cn phi la chn gia vic ng h giai cp t sn quc ch ngha v ngha v on kt quc t, ngha v ny khng cho php cng bc ch ca cc dn tc b p bc. Nhng ngi mens-vch ngh nhng ngi dn ch - x hi Phn-lan hy "ch i" n ngy triu tp Quc hi lp hin v cng vi quc hi ny gii quyt vn quyn t tr, thc ra h pht biu theo tinh thn bn quc Nga.
"S tht", s 46, ngy 15 (2) thng Nm 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

540

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

541

vic ph nhn quyn t do phn lp ch dn n ch tip tc trc tip chnh sch ca Nga hong m thi. Khng c ln ln vn quyn t do phn lp ca cc dn tc vi vn tnh cht hp l ca s phn lp ca mt dn tc no trong mt thi k no . i vi vn th hai ny, trong mi trng hp ring bit, ng ca giai cp v sn cn phi ng trn quan im li ch ca ton b s pht trin x hi v li ch ca cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn cho ch ngha x hi m gii quyt mt cch hon ton c lp. ng i hi phi c mt ch t tr rng ri cho cc a phng, phi xo b s gim st t trn xung, phi th tiu vic bt buc dng mt ngn ng chnh thc v phi vch r ranh gii cc khu vc t qun v t tr trn c s chnh dn c a phng phi ch n nhng iu kin kinh t v iu kin sinh sng, ch n thnh phn dn tc ca dn c, v.v.. ng ca giai cp v sn kin quyt bc b ci gi l "quyn t tr dn tc v vn ho", ngha l nh nc khng qun l cng vic nh trng, v.v. m em trao cng vic cho mt th xy-m dn tc ca mnh. Ch t tr dn tc v vn ho chia tch mt cch gi to cng nhn c tr trong cng mt a phng v thm ch lm vic ngay trong cng mt x nghip na, tu theo h thuc v mt nn "vn ho dn tc" no , ngha l tng cng thm mi lin h gia cng nhn vi nn vn ho t sn ca cc dn tc, trong khi m ng dn ch - x hi ang t cho mnh nhim v l phi tng cng nn vn ho quc t ca giai cp v sn ton th gii. ng i hi phi a vo hin php mt o lut c bn tuyn b xo b tt c mi c quyn ca bt c mt dn tc no, cng nh tt c nhng s xm phm n quyn li ca cc dn tc t ngi. Li ch ca giai cp cng nhn i hi cng nhn thuc

21 ngh quyt v vn dn tc
Chnh sch p bc dn tc, di sn ca ch chuyn ch v ch qun ch, c bn a ch, bn t bn v giai cp tiu t sn ng h nhm bo v c quyn giai cp ca chng v chia r cng nhn thuc cc dn tc khc nhau. Ch ngha quc hin i ang tng cng thm xu hng thng tr cc dn tc nhc tiu, n l mt yu t mi lm nng n thm ch p bc dn tc. Nu trong x hi t bn ch ngha m c th xo b c ch p bc dn tc, th vic xo b ch c th thc hin c trong iu kin nh nc c t chc v qun l theo ch cng ha dn ch trit , bo m c quyn bnh ng hon ton ca tt c cc dn tc v tt c cc ting ni. i vi tt c cc dn tc trong nc Nga u phi tha nhn cho h c quyn t do phn lp v c t chc thnh quc gia c lp. Ph nhn quyn v khng dng nhng bin php m bo cho vic thc hin quyn trn thc t, nh th tc l ng h chnh sch xm lc hay thn tnh. Ch c giai cp v sn tha nhn quyn phn lp ca cc dn tc mi c th m bo c s on kt hon ton gia cng nhn cc nc v lm cho cc dn tc xch li gn nhau mt cch tht s dn ch. Cuc xung t hin ang xy ra gia Phn-lan v Chnh ph lm thi nc Nga chng t c bit r rng rng

542

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

543

tt c cc dn tc Nga phi hp nht li trong cc t chc v sn thng nht cc t chc chnh tr, cng on, hp tc gio dc, v.v.. Ch c mt s hp nht nh th ca cng nhn cc dn tc khc nhau vo trong cc t chc thng nht mi lm cho giai cp v sn c th tin hnh thng li cuc u tranh chng t bn quc t v ch ngha dn tc t sn.
Ph trng bo "S tht binh s", s 13, ngy 16 (3) thng Nm 1917

22 din vn v tnh hnh trong quc t v nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) nga 29 thng t (12 thng nm)
1 bin bn Chnh ng ch Di-n-vi-p cng tha nhn rng cuc i thm ca chng ta Xtc-khn s l cuc i thm cui cng v mc ch chng ta n y ch l tm hiu tnh hnh thi. Khi Grim triu tp hi ngh, ti khng n, v thy r rng khng th bn bc vi nhng k tn thnh ch ngha x hi - s-vanh. Chng ti ni: "quyt khng cng tc vi bn x hi - s-vanh". Chng ti n v chng ti ni chuyn vi phi t Xim-mc-van. V mt tinh thn v v mt chnh thc th Grim c quyn tho ra ngh quyt ngy nay. ng y c ci quyn l v da vo Cau-xky c, vo Lng-gh Php. V mt chnh thc, vn l th ny: Grim ng ln bo: "chng ti s gii tn u ban ca chng ti khi m Huy-xman lp c u ban ca ng ta". Khi chng ti ni rng Xim-mcvan khng c quyt nh nh th, th ng y ng , nhng li tuyn b rng "a s ngh nh vy", v l s tht. V cuc i thm: "chng ta s bit c tnh hnh, chng ta s tip xc vi phi t Xim-mc-van". Cho rng chng ta s tranh th c thm nhiu ng i th l iu khng c hy vng my. Chng ta ch c o tng: th nht,

Theo ng bn tho

544

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

545

cuc i thm s khng thnh; th hai, s l cuc i thm cui cng; th ba, v nhng l do k thut, chng ta khng th li ko c nhng phn t c mun on tuyt vi bn x hi - s-vanh. Nhng ng ch N-ghin hy c tin hnh cuc i thm u tin v ng ch Di-n-vi-p hy c i thm ln cui cng Xtc-khn i. V phn ti, ti mong mi mt cch chnh ng rng cuc i thm cui cng s c tin hnh mt cch ht sc nhanh chng v ht sc thun li.
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, thng T 1917"

23 din vn bo v ngh quyt v tnh hnh hin nay 29 thng t (12 thng nm)
Trong ngh quyt v tnh hnh hin nay m ch ni n nhng iu kin Nga thi, nh vy l sai. Chin tranh lm cho chng ta gn b vi nhau mt cch cht ch n mc l nu chng ta b qua khng ch n ton b nhng mi quan h quc t th l mt sai lm rt ln. Nhim v ca giai cp v sn Nga s nh th no, nu phong tro quc t t chng ta ng trc cuc cch mng x hi? l vn ch yu c phn tch trong ngh quyt ny. "Ngay trc chin tranh, nhng tin khch quan ca cch mng x hi ch ngha chc chn l c trong nhng nc tin tin pht trin nht; do chin tranh, nhng tin chn mui hn v tip tc chn mui rt nhanh chng. Cc doanh nghip nh v va ngy cng b loi tr v tiu dit nhanh chng. S tp trung ho v quc t ho ca t bn tng ln rt ln. Ch ngha t bn c quyn bin thnh ch ngha t bn c quyn nh nc; do tnh th thc bch nn trong nhiu nc phi thi hnh vic iu tit x hi i vi sn xut v phn phi, mt s trong nhng nc t ra ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi". Trc chin tranh c s c quyn ca cc t-rt v cc xanh-i-ca; trong chin tranh c t chc c quyn nh n c. Cn ch ngha v lao ng chung i vi mi

Theo ng bin bn vit tay

2 tng thut trn bo ng ch L-nin ngh tuyn b rng ng cng nhn dn ch - x hi Nga li trong khi lin minh Xim-mc-van ch nhm mc ch thng bo tnh hnh, do rt ra khi khi lin minh . Kinh nghim, L-nin ni, cho thy rng khng cn thit phi tip tc li trong khi na. nhiu nc, t chc Xim-mc-van thm ch cn tr s pht trin ca phong tro. Bn x hi - s-vanh dng t chc che giu mnh.
"S tht", s 46, ngy 15 (2) thng Nm 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

546

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

547

ngi th l mt nhn t mi, n l b phn ca mt chnh th x hi ch ngha, l iu m nhng ai khng dm nghin cu c th nhng iu kin hin c, th thng hay qun mt. Trng tm phn th nht ca ngh quyt l nhn nh v nhng iu kin ca nn kinh t t bn ch ngha th gii. iu ng ch l cch y 27 nm, ng-ghen vch ra rng, t vn ch ngha t bn m khng tnh n tc dng ca cc t-rt, ri c ni: "c trng ca ch ngha t bn l khng c tnh k hoch", nh vy l khng tho ng. ng-ghen nhn xt v iu : "ni no c t-rt th khng phi l khng c tnh k hoch, m c ch ngha t bn". Nu ra iu ch dn y li cng ng lc, v hin nay chng ta ang c mt nh nc qun s mt ch ngha t bn c quyn nh nc. C tnh k hoch cng vn khng lm cho cng nhn khi tr thnh nhng ngi n l, nhng bn t bn th bn rt c li nhun "mt cch c k hoch" hn. Lc ny, chng ta ang thy ch ngha t bn trc tip chuyn sang mt hnh thc c k hoch cao nht ca n. Phn th hai ca ngh quyt khng cn phi gii thch thm g c. V phn th ba ca ngh quyt th cn phi bn k lng hn (d i n g i c n g h q u y t). "Giai cp v sn Nga, v hot ng mt trong nhng nc lc hu nht chu u, trong mt dn c m ng o l nhng ngi tiu nng, nn khng th t t cho mnh mc ch thc hin ngay tc khc vic ci to x hi ch ngha c. Nhng nu v th m kt lun rng giai cp cng nhn cn phi ng h giai cp t sn, hoc phi hn ch hot ng ca mnh trong mt phm vi m giai cp tiu t sn c th nhn c, hoc phi t b vai tr lnh o ca giai cp v sn trong vic gii thch cho nhn dn hiu s cp

bch phi thi hnh mt s bin php chn mui trong thc tin tin ln ch ngha x hi, th nh vy l mt sai lm ht sc ln v thm ch, trn thc t, l hon ton chuyn sang pha giai cp t sn". T nhng tin th nht, ngi ta thng rt ra kt lun nh sau: "Nga l mt nc lc hu, mt nc nng dn, tiu t sn, v vy hon ton khng th ni n cch mng x hi ch ngha c"; nhng ngi ta qun rng chin tranh t chng ta vo nhng iu kin bt thng v bn cnh giai cp tiu t sn, cn c i t bn. Khi nm chnh quyn ri, cc X-vit i biu cng nhn v binh s s phi lm g? Chuyn sang pha giai cp t sn ? Giai cp cng nhn vn tip tc cuc u tranh giai cp ca mnh cu tr li l nh vy. Ci g c th lm c v ci g cn phi lm di chnh quyn ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s? Trc ht l quc hu ho rung t. Quc hu ho rung t l mt bin php t sn; n khng loi tr ch ngha t bn, v t bn cng khng loi tr n, nhng n ging mt n rt mnh vo ch t hu. Chng ti bn tip (d i n g i c): "... t ch gim st ca nh nc i vi tt c cc ngn hng, cc ngn hng ny s hp nht thnh mt ngn hng trung ng thng nht, v c i vi cc c quan bo him v cc xanh-i-ca ln nht ca bn t bn (th d, xanh-i-ca cc ch nh my ng, cng ty than , cng ty kim kh, v.v.), ng thi p dng dn dn mt ch thu lu tin cng bng hn, nh vo cc thu nhp v ti sn. Cc bin php , v phng din kinh t hon ton chn mui, v phng din k thut chc chn l c th thi hnh ngay c, v v phng din chnh tr th c th c tuyt i a s nng dn tn thnh v c li cho h v mi mt". im cn phi c em ra tranh lun. Ngay trong

548

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

549

bo "S tht", ti tng ni v cc bi bo ca Pl-kha-np: "nhng ai ni rng ch ngha x hi khng th thc hin c, th u ra sc trnh by ch ngha x hi mt cch c li cho h: mt cch m h, khng r rng, nh l mt bc nhy". Chnh ngay Cau-xky cng vit: "khng mt ngi x hi ch ngha no ni n vic xo b ch t hu ca nng dn c". Nhng phi chng nh th c ngha l s tn ti ca i t bn tt s lm cho chng ta khi phi thit lp ch gim st ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s i vi sn xut, i vi cc xanh-i-ca ca bn ch nh my ng, v.v.? Bin php khng phi l ch ngha x hi, m l mt bin php qu ; nhng do c cc X-vit i biu cng nhn v binh s, nn vic thc hin cc bin php nh th s lm cho nc Nga ng mt chn vo ch ngha x hi, ng mt chn thi, v a s nng dn iu khin mt mt khc ca nn kinh t nc nh. Ngi ta khng th ph nhn rng, v phng din kinh t, s thay i chn mui ri. Nhng mun thc hin cc bin php y v mt chnh tr th phi c c a s; m a s li l nng dn, nh mi ngi u thy r, h u quan tm n nhng ci cch y. H c c t chc y khng, l mt vn khc, chng ta khng th tr li thay cho h c. Xa kia vn thng c lun iu chng ch ngha x hi, cho rng ch ngha x hi l mt "tri lnh ln", mt "b my quan li ln". By gi chng ta phi t vn ch ngha x hi mt cch khc trc, bng cch chuyn n t lnh vc m h sang lnh vc c th nht: quc hu ho rung t, gim st cc xanh-i-ca, v.v. (d i n g i c n g h q u y t). "Tt c cc bin php v nhng bin php t ng t khng nhng c th v phi c tho lun v chun b em ra thi hnh trong ton quc khi ton b chnh quyn chuyn vo tay nhng ng i v sn v na v

sn, m cn phi c cc c quan cch mng a phng ca chnh quyn ca ton dn em ra thc hin mi khi c kh nng lm c. Vic thc hin cc bin php i hi phi ht sc chu o v thn trng, phi tranh th c mt a s vng chc trong dn c, a s ny phi tin tng mt cch t gic rng bin php ny hay bin php khc u thc t c chun b ri; i tin phong gic ng ca qun chng cng nhn phi hng s ch v n lc ca mnh chnh vo pha y, v cng nhn c nhim v gip qun chng nng dn tm li thot khi tnh trng ph sn v kinh t". Nhng ting sau cng trn y l then cht ca ton b ngh quyt: chng ti khng trnh by ch ngha x hi nh l mt bc nhy, m l con ng thc t thot khi tnh trng ph sn v kinh t. Nhng i th ca chng ta ni: "Cch mng l cch mng t sn, bi vy khng nn ni n ch ngha x hi". Ngc li, chng ta ni: "chnh v giai cp t sn khng th thot ra khi tnh trng hin nay, nn cch mng ang tin ti". Chng ta khng c ch hn ch nhng li ni sung v dn ch, m phi gii thch cho qun chng hiu r tnh hnh v ch cho h thy nhng bin php thc t: nm ly cc xanh-i-ca thng qua cc X-vit i biu cng nhn v binh s m gim st cc xanh-i-ca , v. v.. Chnh thi hnh tt c cc bin php y th s lm cho nc Nga ng mt chn vo ch ngha x hi. Cng lnh kinh t ca chng ta phi ch ra con ng thot khi tnh trng ph sn v kinh t l iu m chng ta phi i theo.
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, thng T 1917"

Theo ng bin bn vit tay

550

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

551

24 nhn xt khi tho lun ngh quyt v tnh hnh hin nay 29 thng t (12 thng Nm)
1
Trong phng hp c ngi hi. Gim st cc xanh-i-ca v cc ngn hng l nhng bin php ch nn p dng trong phm vi ton quc, hay cn bao hm c nhng bin php nh gim st cc x nghip t nhn, v. v.?

Cng lnh rung t c...1) khng thnh, nhng ni: "ng i lp mt ch cng ha v sn - nng dn, khng c cnh st, khng c qun i thng trc, khng c bn quan li". Nh vy hi ngh quyt nh trc vn ri2), v by gi chng ta ch cn phi din t ra thi.
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, thng T 1917"

Theo ng bin bn vit tay

ng, y khng ni n iu , bi v ci thc tin sinh ng y c phn nh trong mt ngh quyt khc, trong mt vin cnh y hn1). Cn ngh quyt ny ni v mt ch khc thc hin cc bin php tin ln ch ngha x hi. 2
X-l-vi-p a ra mt ngh sa i: nn ni my li v nhng c im ca nh nc trong thi k qu ny iu rt quan trng, bi v n xc nh phng hng hot ng chung ca cc Xvit i biu cng nhn v binh s...

L-nin phn i im sa i ca ng ch X-l-vi-p: Trong cc ngh quyt ring, chng ta lun lun gp phi nhng quy nh c th. Cc X-vit i biu cng nhn v binh s c th hnh ng khng cn n cnh st, bi v cc X-vit c binh s c v trang. Cc X-vit i biu cng nhn v binh s l nhng c quan c th thay th b my quan li c.
1) 1)

Trong bin bn c mt ch vit khng r. Xem tp ny, tr. 508.

Xem tp ny, tr. 529.

2)

552

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

553

25 ngh quyt v tnh hnh hin nay

Cuc chin tranh th gii do s u tranh ca cc t-rt quc t v ca t bn ngn hng gy ra thng tr th trng th gii, dn n ch tn ph hng lot nhng gi tr vt cht, lm kit qu lc lng sn xut, pht trin cng nghip chin tranh n mc khin cho ngay c vic sn xut mt s lng ti thiu tuyt i cn thit v vt phm tiu dng v t liu sn xut cng khng th tin hnh c. Nh vy cuc chin tranh dn loi ngi vo mt tnh hung khng c li thot v a loi ngi n ming h dit vong. Ngay trc chin tranh, nhng tin khch quan ca cch mng x hi ch ngha chc chn l c trong nhng nc tin tin pht trin nht; do chin tranh, nhng tin chn mui hn v tip tc chn mui rt nhanh chng. Cc doanh nghip nh v va ngy cng b loi tr v tiu dit nhanh chng. S tp trung ho v quc t ho ca t bn tng ln rt ln. Ch ngha t bn c quyn bin thnh ch ngha t bn c quyn nh nc; do tnh th thc bch nn trong nhiu nc phi thi hnh vic iu tit x hi i vi sn xut v phn phi, mt s trong nhng nc t ra ch ngha v lao ng chung i vi mi ngi.

Do ch t hu v t liu sn xut c duy tr, nn tt c nhng bin php nhm y mnh vic c quyn ho v nh nc ho sn xut, tt nhin s tng cng vic bc lt qun chng lao ng, lm cho s p bc nng n thm, lm cho vic chng li bn bc lt tr nn kh khn hn, lm cho th lc phn ng v ch chuyn ch qun s mnh thm ln, ng thi khng th khng dn n tnh trng bn i t bn da vo vic bc lt tt c cc tng lp dn c khc m tng thm li nhun mt cch cha tng thy v khng th khng lm cho qun chng lao ng b n dch v phi np cho bn t bn, trong hng chc nm, mt khon cng np di hnh thc hng t li tc v cng tri. Nhng khi ch t hu v t liu sn xut b xo b, khi chnh quyn nh nc hon ton chuyn vo tay giai cp v sn, th cng nhng iu kin li m bo c thng li cho mt s ci to x hi khin cho tnh trng ngi bc lt ngi b th tiu v m bo phc li cho tt c mi ngi v cho mi ngi. * * * Mt khc, trong bn Tuyn ngn Ba-l nm 1912, nhng ngi x hi ch ngha trn ton th gii, nht tr tuyn b rng cch mng v sn tt nhin s n ra, chnh trong tnh hnh c cuc chin tranh quc ch ngha m lc sp xy n, v ngy nay ang din ra d di, d kin y c tin trnh cc s bin chng thc r rt. Cch mng Nga ch l giai on u ca cuc cch mng v sn u tin trong s nhng cuc cch mng v sn do chin tranh tt nhin gy ra. Trong tt c cc n c, lng cng phn ca qung i qun chng nhn dn chng li giai cp bn t bn ngy cng tng, v giai cp v sn ngy cng hiu r rng ch c chuyn chnh quyn vo tay mnh v ch c xo b ch

554

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

555

t hu v t liu sn xut, mi cu c loi ngi thot khi s dit vong. Trong tt c cc nc, c bit l trong nhng nc tin tin nht, nh Anh v c, c hng trm ngi x hi ch ngha khng chuyn sang pha giai cp t sn dn tc "nc mnh" nn b cc chnh ph ca bn t bn tng vo nh lao; trong khi tin hnh nhng cuc khng b nh th, cc chnh ph t r rng h s cuc cch mng v sn ang pht trin su trong qun chng nhn dn. S chn mui ca cuc cch mng ti c cng l r cc cuc bi cng c tnh cht qun chng c bit mnh lit trong nhng tun gn y, v cng l r s pht trin ca vic bt tay thn thin gia binh lnh c v binh lnh Nga ngoi mt trn. S tin cy v lin minh anh em gia cng nhn cc nc, hin gi h ang tn st ln nhau v li ch ca bn t bn, ang dn dn c khi phc li nh th, v v pha mnh, ci to ra tin cho hnh ng cch mng nht tr ca cng nhn cc nc. Ch c nhng hnh ng nh th mi m bo cho cch mng x hi ch ngha th gii pht trin mt cch u n nht v ginh c thng li chc chn nht. * * Giai cp v sn Nga, v hot ng mt trong nhng nc lc hu nht chu u, trong mt dn c m ng o l nhng ngi tiu nng, nn khng th t t cho mnh mc ch thc hin ngay tc khc vic ci to x hi ch ngha c. Nh ng nu v th m kt lun rng giai cp cng nhn cn phi ng h giai cp t sn, hoc phi hn ch hot ng ca mnh trong mt phm vi m giai cp tiu t sn c th nhn c, hoc phi t b vai tr lnh o ca *

giai cp v sn trong vic gii thch cho nhn dn hiu s cp bch phi thi hnh mt s bin php chn mui trong thc tin tin ln ch ngha x hi, th nh vy l mt sai lm ht sc ln v thm ch, trn thc t, l hon ton chuyn sang pha giai cp t sn. Trong s cc bin php , trc ht c bin php quc hu ho rung t. Bin php ny tuy khng trc tip vt ra khi phm vi ca ch t sn, nhng n ng thi ging mt n mnh m vo ch t hu v t liu sn xut v do tng cng nh hng ca giai cp v sn x hi ch ngha i vi nhng ngi na v sn nng thn. Trong s cc bin php cn c bin php t ch gim st ca nh nc i vi tt c cc ngn hng, cc ngn hng ny s hp nht thnh mt ngn hng trung ng thng nht, v c i vi cc c quan bo him v cc xanhi-ca ln nht ca bn t bn (th d, xanh-i-ca cc ch nh my ng, cng ty than , cng ty kim kh, v. v.), ng thi p dng dn dn mt ch thu lu tin cng bng hn, nh vo cc thu nhp v ti sn. Cc bin php , v phng din kinh t hon ton chn mui, v phng din k thut chc chn l c th thi hnh ngay c, v v phng din chnh tr th c th c tuyt i a s nng dn tn thnh v c li cho h v mi mt. Ngoi cc bin php ra, cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn, v. v. hin ang ph ln n c Nga mt mng l i ngy mt dy c hn cn c th chuyn sang vic thc hin ch ngha v lao ng chung i vi mi ng i, bi v tnh cht ca cc c quan y, mt mt th m bo cho tt c nhng ci cch mi s ch c thc hin khi m tuyt i a s nhn dn hiu r mt cch c thc v vng chc rng nhng ci cch y thc t l cn thit v, mt khc, tnh cht ca cc c

556

V. I. L - n i n

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T)

557

quan y m bo rng nhng ci cch y s khng c thc hin bng con ng quan liu - cnh st, m s c thc hin nh c s tham gia t nguyn ca qun chng c t chc v c v trang ca giai cp v sn v ca nng dn vo vic iu tit nn kinh t ca chnh h. Tt c cc bin php v nhng bin php tng t khng nhng c th v phi c tho lun v chun b em ra thi hnh trong ton quc khi ton b chnh quyn chuyn vo tay nhng ngi v sn v na v sn, m cn phi c cc c quan cch mng a phng ca chnh quyn ca ton dn em ra thc hin mi khi c kh nng lm c. Vic thc hin cc bin php i hi phi ht sc chu o v thn trng, phi tranh th c mt a s vng chc trong dn c, a s ny phi tin tng mt cch t gic rng bin php ny hay bin php khc u thc t c chun b ri; i tin phong gic ng ca qun chng cng nhn phi hng s ch v n lc ca mnh chnh vo pha y, v cng nhn c nhim v gip qun chng nng dn tm li thot khi tnh trng ph sn v kinh t.
Ph trng bo "S tht binh s", s 13, ngy 16 (3) thng Nm 1917 Theo ng bn in trong Ph trng, c i chiu vi bin bn nh my, c V. I. L-nin sa li

26 din vn b mc hi ngh 29 thng t (12 thng nm)

V thiu th gi, L-nin khng gp kin bo v vic i tn ng, nhng v vn ny, ng ch ngh hy xem tp sch nh m ng ch va vit: "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta"1), tp sch ny s dng lm ti liu tho lun cc a phng. Vi li v hi ngh. Thi gian t, cng vic li nhiu. Hon cnh ca ng ta tht l kh khn. Cc ng v quc ch ngha rt ln, nhng i vi ch ngha v quc v chin tranh quc ch ngha th qun chng v sn li c thi khng tn thnh. Cc ngh quyt ca chng ta khng thch hp vi qung i qun chng, nhng cc ngh quyt s thng nht hot ng ca cc cn b c ng v cn b tuyn truyn ca chng ta, cn cc bn c s thy nhng ch dn cho cng tc ca mnh. Chng ta phi pht biu trc hng triu ngi, chng ta phi thu ht c nhng lc lng mi trong qun chng, phi c nhng cng nhn gic ng, c kin thc hn, c th tu theo trnh qun chng m gii thch nhng lun cng ca chng ta. Trong cc tp sch nh ca chng ti, chng ti s c gng trnh by, di hnh thc ph thng hn, cc ngh quyt ca chng ta; v chng ti hy vng rng cc ng ch cc a phng
1)

Xem tp ny, tr. 181 - 224.

558

V. I. L - n i n

559

cng s lm nh vy. Giai cp v sn s tm thy trong cc ngh quyt ca chng ta nhng ti liu ch o cho h tin ln giai on th hai ca cuc cch mng ca chng ta. (H i n g h k t t h c b n g b i Q u c t c a)
In ln u nm 1925 trong cun "Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt v Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, thng T 1917"

Li gii thiu cc ngh quyt Hi ngh vii ton nga (hi ngh thng t) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) nga159
Cc ng ch cng nhn! Hi ngh ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng v thng c gi l ng "bn-s-vch" va kt thc. Hi ngh thng qua nhng ngh quyt rt quan trng v mi vn c bn ca cch mng, v chng ti ng ton vn nhng ngh quyt di y. Cch mng ang tri qua mt cuc khng hong. Ngi ta thy tnh hnh y trn cc ng ph P-t-r-grt v Mt-xc-va trong nhng ngy 19 - 21 thng T. Chnh ph lm thi tha nhn iu . Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt tha nhn iu . Lc chng ti vit nhng dng ny th vic Gu-ts-cp t chc li chng minh iu mt ln na. Khng hong ca chnh quyn, khng hong ca cch mng u khng phi l hin tng ngu nhin. Chnh ph lm thi l chnh ph ca bn a ch v bn t bn, tc l bn ang b t bn Nga v t bn Anh - Php tri cht v bt buc phi tip tc cuc chin tranh quc ch ngha. Nhng binh s b chin tranh lm cho kit lc ri; h cng ngy cng hiu r l chin tranh c tin hnh l v li ch ca bn t bn; h khng mun c chin tranh. V, trong lc , nc Nga cng nh cc nc khc u thy hin ln ci bng ma rng rn ca mt s ph sn

Theo ng bin bn vit tay

560

V. I. L - n i n

Li gii thiu cc ngh quyt Hi ngh VII (Hi ngh thng T) 561

kinh khng, ca nn thiu la m v ca mt s nt hon ton v kinh t. X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt k kt tho hip vi Chnh ph lm thi v ng h chnh ph y, ng h cng tri, v do , ng h c chin tranh na, X-vit y cng lm vo tnh th khng c li thot. X-vit chu trch nhim v Chnh ph lm thi, v khi nhn ra tnh hnh b tc th X-vit cng thy bi ri v k kt tho hip vi chnh ph ca bn t bn. Trong gi pht lch s trng i ny, lc m tt c tng lai ca cch mng c nh ot, lc m bn t bn hoang mang bi ri gia s tuyt vng v nh tn st cng nhn, th ng ta ln ting ku gi nhn dn v ni vi h trong nhng ngh quyt ca hi ngh ca mnh nh sau: Cn phi hiu r n h n g g i a i c p no ang thc y cch mng tin ln. Phi sng sut tnh n nhng c vng khc nhau ca nhng giai cp y. Nh t bn khng th i cng mt con ng vi ngi cng nhn. Nhng ngi tiu ch khng th hon ton tin tng bn t bn, cng khng th ngay mt lc v tt c cng quyt tm lin minh cht ch v thn i vi cng nhn. Ch khi no hiu c s khc nhau gia nhng giai cp y th ngi ta mi c th tm ra c con ng ng n cho cch mng. V v tt c cc vn c bn ca i sng nhn dn, cc ngh quyt ca hi ngh ng ta u phn bit r rt nhng li ch ca nhng giai cp khc nhau, ch ra rng nu tn nhim chnh ph ca bn t bn hoc ng h chnh ph y th hon ton khng th thot ra khi b tc c. Hon cnh kh khn khng sao tng c. Ch c mt li thot duy nht: chuyn tt c chnh quyn nh n c vo tay cc X-vit i biu cng nhn, binh s, nng dn v nhng i biu khc, trong ton n c Nga, t d i ln trn. Ch c chuyn chnh quyn vo tay giai cp cng nhn, nu a s nng dn ng h h, th mi c th hy vng khi

phc li c mt cch nhanh chng s tn nhim ca cng nhn cc nc khc v mi c th hy vng n ra mt cuc cch mng mnh lit chu u, cuc cch mng ny s p tan ch p bc ca t bn v b gy gng km st ca cuc chm git y ti li i vi cc dn tc. Ch c chuyn chnh quyn vo tay giai cp cng nhn, nu a s nng dn ng h h, th mi c th c hy vng chc chn ton th qun chng lao ng s hon ton tn nhim chnh quyn y v s ng ln, mun ngi nh mt, lm vic qun mnh cho s nghip xy dng li ton b i sng ca nhn dn, v li ch ca qun chng lao ng, ch khng phi v li ch ca bn t bn v bn a ch. Khng lm vic qun mnh, khng c s n lc rt ln ca tt c mi ngi, khng c s kin nh v quyt tm xy dng li i sng theo li mi, khng c mt t chc ht sc cht ch v mt k lut theo tnh ng ch ca ton th cng nhn v ton th nng dn ngho, khng c tt c nhng ci th khng th

no c li thot.
Chin tranh a ton th nhn loi n st ch b dit vong. Bn t bn lao u vo chin tranh v khng lm sao thot ra khi chin tranh c. Ton th gii ang b mt thm ha e da. Cc ng ch cng nhn! sp n lc m cc s bin s i hi cc ng ch mt tinh thn anh dng mi v cao hn tinh thn anh dng trong nhng ngy quang vinh ca cuc cch mng thng Hai - thng Ba, v li l tinh thn anh dng ca hng triu, hng chc triu ngi. Cc ng ch hy sn sng. Cc ng ch hy sn sng v phi nh rng nu cng vi bn t bn, tr c kia cc ng ch c th t thng li ch trong c vi ngy v n thun nh s bng n ca lng phn n ca nhn dn, th hin nay cc ng ch s phi cn nhiu hn th na mi chng c bn t bn v chin thng chng. Mun thu c thng li ny, mun

562

V. I. L - n i n

563

cho cng nhn v nng dn ngho nm c chnh quyn, mun gi vng chnh quyn y, mun s dng n mt cch khn kho, th phi c t chc, t chc v t chc. ng chng ti tn lc gip cc ng ch v, trc ht, lm cho mi ngi hiu r a v khc nhau ca cc giai cp v lc lng khc nhau ca cc giai cp y. Chnh l nhm mc ch y m hi ngh ca chng ti c cc ngh quyt ny. Nu khng c nhn thc r rng th t chc khng c gi tr g ht. Khng c t chc th khng th lm cho hng triu ngi hnh ng c, khng th thu c mt thng li no c. Cc ng ch ng tin vo nhng li ni sung. ng nhng li ha hn ho la phnh. ng nh gi lc lng ca mnh cao qu. Hy t chc nhau li mi nh my, mi trung on, mi i i, mi khu ph. Hng ngy, hng gi phi tin hnh cng tc t chc; bn thn cc ng ch phi bt tay vo cng tc y, l mt nhim v m chng ta khng th giao ph cho ai c c. Hy lm th no thng qua cng tc y, xy dng c mt cch dn dn nhng vng chc v khng g ph v c, lng tin tng hon ton ca qun chng i vi nhng cng nhn tin tin. l ni dung c bn ca tt c nhng ngh quyt ca cuc hi ngh ca chng ta. l bi hc ch yu ca ton b qu trnh cch mng. l iu m bo duy nht cho thng li. Cc ng ch cng nhn! Chng ti ku gi cc ng ch hy tin hnh khng bit mt mi mt cng tc kh khn, quan trng, tc l cng tc on kt giai cp v sn gic ng, cch mng trn ton th gii. Chnh con ng v ch c con ng mi a n li thot v mi cu nhn loi ra khi nhng khng khip ca chin tranh, ra khi ch p bc ca t bn.
Ph trng bo "S tht binh s", s 13, ngy 16 (3) thng Nm 1917

Bn tm tt li pht biu Ti mt cuc mt-tinh Khng r l ch no

Cuc cch mng do cng nhn P-t-r-grt tin hnh. Cch mng khng dng li, hin nay n ch va mi bt u. P-t-r-grt thc tnh nc Nga. P-t-r-grt gii phng nc Nga. S nghip v i ca cng nhn P-t-r-grt. V sau, X-vit i biu cng nhn v binh s s nm ly chnh quyn v s gii thot ngi ta khi chin tranh v quyn lc ca t bn. iu m cng nhn P-t-r-grt bt u, th vic bt tay thn thin gia cc binh s ngoi mt trn s tip tc. S lin minh anh em ca cng nhn tt c cc nc. Lin minh cch mng. Cch mng Nga mun nm! Cch mng x hi ch ngha ton th gii mun nm! 25 thng T 19171).

N. L-nin
In ln u nm 1933 trong Vn tp ca L-nin, t. XXI Theo ng bn ghi cha bit ca ai, V. I. L-nin c xem li v b sung

Theo ng bn in trong Ph trng

1)

Hai cu cui, ngy thng v ch k th do V. I. L-nin vit.

564

ngha vic bt tay thn thin gia cc binh s

565

ngha vic bt tay thn thin gia cc binh s

Bn t bn hoc ch giu hoc kch in cung vic bt tay thn thin gia cc binh s ngoi mt trn, chng la di v vu khng, quy vic thnh "s la bp" ca ngi c i vi ngi Nga, v e do thng qua bn tng lnh v s quan ca chng trng pht vic bt tay thn thin. Xt v mt bo v "quyn t hu thing ling" v t bn v li nhun ca t bn, th chnh sch ca bn t bn l hon ton ng: mun bp cht ngay t trong trng nc cuc cch mng x hi ch ngha ca giai cp v sn th qu l cn thit phi nhn nhn vic bt tay thn thin ng nh bn t bn nhn nhn. Nhng cng nhn gic ng cng nh qun chng na v sn, qun chng nng dn ngho i theo h do bn nng vng vng ca cc giai cp b p bc, u ng tnh ht sc su sc vi vic bt tay thn thin. R rng l vic bt tay thn thin l bin php dn n ha bnh. R rng l mun thc hin bin php th khng nn trng cy vo cc chnh ph t bn, vo s lin minh vi chng, m phi chng li chng. R rng l bin php ang pht trin, cng c v tng cng lng tin tng anh em gia cng nhn cc nc. R rng l bin php bt u ph v ci k lut ng nguyn ra ca tri lnh - t ngc, mt th k lut da trn s phc tng b ng ca binh s i vi bn s quan v t ng lnh

"ca h", i vi bn t bn ca h (v a s s quan v tng lnh u thuc giai cp t bn hoc bo v li ch ca bn t bn). R rng s bt tay thn thin l mt sng kin cch mng ca qun chng, l s thc tnh ca lng tm, tr tu v dng kh ca cc giai cp b p bc, ni mt cch khc, l mt trong nhng khu ca chui bin php dn n cuc cch mng x hi ch ngha, cuc cch mng v sn. S bt tay thn thin mun nm! Cch mng x hi ch ngha ton th gii ang bt u ca giai cp v sn mun nm! Chng ta c ngha v lm cho vic bt tay thn thin c tnh t chc cao v c mt cng lnh chnh tr r rng, t n mc ch ca chng ta mt cch ht sc d dng, chc chn v nhanh chng. D cho bo ch ang tc gin ca bn t bn v bu bn ca chng khng tic li vu khng chng ta, gi chng ta l nhng ngi v chnh ph, chng ta vn lun lun nhc li rng: chng ta khng phi l nhng ngi v chnh ph, chng ta kin quyt ch trng lp mt t chc tt nht ca qun chng, xy dng mt chnh quyn "nh nc" vng chc nht, ch c iu l nh nc m chng ta mun xy dng khng phi l mt nc cng ha i ngh t sn, m l mt nc Cng ha X-vit i biu cng nhn, binh s v nng dn. Chng ta lun lun khuyn nh v hin vn cn khuyn nh nn bt tay thn thin mt cch ht sc c t chc, da vo tr tu, kinh nghim v s nhn xt ca bn thn binh s, kim tra nhm khi b la bp, ng thi ra sc lm cho bn s quan v tng lnh khng th tham d cc cuc mt-tinh c, v phn ng bn chng u l nhng k hn hc vu khng vic bt tay thn thin. Chng ta c gng lm th no cho vic bt tay thn thin khng ch b hp vo nhng cuc bn lun v ha bnh

566

V. I. L - n i n

ngha vic bt tay thn thin gia cc binh s

567

ni chung, m phi i n ch tho lun mt cng lnh chnh tr r rng, tho lun nhng vn nh kt thc chin tranh nh th no v lt ch p bc ca bn t bn l bn gy ra chin tranh v hin ang ko di chin tranh, nh th no. V vy, ng ta ra li ku gi binh s tt c cc nc tham chin (xem bo "S tht", s 37)1), trong trnh by gii p ca chng ta v nhng vn y mt cch dt khot, chnh xc, v ra mt cng lnh chnh tr r rng. Cc binh s u nguyn ra chin tranh, nh th l tt. H i ha bnh, nh th l tt. H bt u cm thy chin tranh c li cho bn t bn, nh th l tt. H ph v k lut kh sai, t bn thn h bt u bt tay thn thin trn khp cc mt trn, nh th l tt. Tt c nhng ci u tt. Nhng nh th vn cha . By gi cc binh s cn phi chuyn sang vic bt tay thn thin m trong lc tho lun mt cng lnh chnh tr r rng. Chng ta khng phi l nhng ngi v chnh ph. Chng ta khng cho rng ch cn mt s "t b" gin n, s t b ca mt s c nhn, ca nhng nhm hay nhng "m ngi" tnh c no m c th kt thc c chin tranh. Chng ta cho rng chin tranh phi c kt thc v s kt thc bng cuc cch mng trong mt s nc, tc l bng vic mt giai cp mi ginh ly chnh quyn nh nc, giai cp khng phi l giai cp ca bn t bn, cng khng phi l ca cc tiu ch (lun lun ph thuc mt na vo bn t bn) m chnh l giai cp nhng ngi v sn v na v sn. Trong li ku gi ca chng ta gi binh s tt c cc n c tham chin, chng ta trnh by c ng lnh cch
1)

mng cng nhn ca chng ta trong tt c cc nc l: chuyn ton b chnh quyn nh nc vo tay cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Cc ng ch binh s! Cc ng ch hy tho lun vi nhau v tho lun vi binh s c v bn cng lnh i! Cuc tho lun ny s gip cc ng ch tm ra bin php chc chn, c t chc nht v nhanh chng nht chm dt chin tranh v lt ch p bc ca t bn. * * * By gi xin ni i li v Pl-kha-np, mt trong nhng tn ti t ca t bn. Tht ng bun khi thy ngi cu x hi ch ngha ny sa o n mc y! ng ta xem vic bt tay thn thin nh l mt "hnh vi phn bi"!! ng ta lp lun: nu vic bt tay thn thin m thnh cng, th s chng a n mt ha c ring r ? Khng u, tha ngi cu x hi ch ngha, vic bt tay thn thin m chng ti ng h trn khp cc mt trn khng a n mt ha c "ring r" gia bn t bn ca mt s nc u; bt chp v chng li bn t bn tt c cc nc, vic bt tay thn thin s a li mt ha c chung gia cng nhn cch mng tt c cc nc, nhm lt ch p bc ca bn t bn.
"S tht", s 43, ngy 11 thng Nm (28 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Xem tp ny, tr. 362 - 365.

568

Hnh ng phn cch mng ca Chnh ph lm thi dn ti u

569

huyn xa xi thuc Xi-bi-ri, qua c quan ch o do ton dn bu ra, phi cng khai e do chnh ph l h khng c li

Nhng hnh ng Phn cch mng Ca chnh ph lm thi Dn ti u

Chng ti nhn c bc in sau y:
" - ni - xy - xc. X-vit i biu cng nhn v binh s c c mt bc in c tnh cht ch th gi n -ni-xy-xc lnh o, do b trng Lvp gi cho Cru-tp-xki, ngi c b nhim lm u vin tnh -ni-xy-xc. Chng ti phn i nh phc hi ch quan li v tuyn b rng: th nht, chng ti s khng cho nhng quan li c b nhim n cai tr chng ti; th hai, nhng quan li nng thn b ui i ri th khng c tr li na; th ba, trong huyn -ni-xyxc, chng ti ch tha nhn nhng c quan no do chnh nhn dn thit lp ln thi; th t, chng ti c cht ri th bn quan li c b nhim mi c th thng tr c. X-vit i biu -ni-xy-xc".

bng v lc.
Cc ngi trong Chnh ph lm thi lng quyn n th l cng! V h li sp la ln nh h tng lm t trc ti nay chng nhng k bt ho ang "tuyn truyn" "ni chin"! Vic g cn phi b nhim t P-t-r-grt, hoc t mt trung tm khc, nhng "u vin" "lnh o" c quan dn c a phng? Mt k mi n liu c th hiu thu hn c nhng nhu cu ca a phng khng, liu y c kh nng "lnh o" c dn c a phng khng? V c g li thi hnh bin php phi l i vi nhn dn -ni-xy-xc? Nu h c xung t nh th no i na vi nhng quyt nh ca a s dn c nhng a phng khc, th ti sao trc ht li khng chu tm hiu tnh hnh v ng cho ngi ta c c ni n "ch quan li", ng gy ra trong dn c a phng mt s phn n v bt mn chnh ng? i vi nhng cu hi trn y, ch c th c mt gii p thi. Cc ngi i din cho bn a ch v bn t bn trong Chnh ph lm thi vn c kin quyt duy tr b my cai tr c thi Nga hong: duy tr b my quan li do trn "b nhim". l iu m tt c cc chnh th cng ha i ngh t sn vn thng lm, ch tr nhng thi k ngn c cch mng trong mt s nc. l iu m ngi ta lm to iu kin thun li v chun b t b nn cng ha v quay v vi nn qun ch, vi nhng Na-p-l-ng, vi bn c ti qun s. l iu m ngi ta lm v cc ngi dn ch - lp hin nht quyt mun lp li nhng tm gng bun thm y. Vn v cng nghim trng. Khng nn t la di mnh. Chnh bng nhng hnh ng nh vy m Chnh ph

Nh vy l t P-t-r-grt, Chnh ph lm thi b nhim "nhng u vin" "lnh o" X-vit i biu cng nhn v binh s -ni-xy-xc hay l lnh o c quan t qun a phng -ni-xy-xc ni chung. V s b nhim c Chnh ph lm thi tin hnh di mt hnh thc khin cho X-vit i biu cng nhn v binh s -ni-xy-xc phi phn i ci " nh phc hi ch quan li". Hn na, X-vit i biu cng nhn v binh s -nixy-xc tuyn b: "chng ti c cht ri th bn quan li c b nhim mi c th thng tr c". Thi ca Chnh ph lm thi a n kt qu l lm cho ci

570

V. I. L - n i n

Hnh ng phn cch mng ca Chnh ph lm thi dn ti u

571

lm thi chun b chng k l c thc hay khng c thc vic khi phc nn qun ch Nga. Tt c trch nhim v nhng m mu c th xy n v tt nhin ti mt mc no khng trnh khi nhm khi phc nn qun ch Nga, u ln u Chnh ph lm thi l chnh ph ang thi hnh nhng bin php phn cch mng nh th. V b my quan li do trn "b nhim" "lnh o" dn c a phng cng nh qun i thng trc v cnh st u lun lun, trc kia cng nh hin nay, l m bo chc chn nht cho vic phc hi nn qun ch. X-vit i biu cng nhn v binh s -ni-xy-xc hon ton c l trn thc tin v v nguyn tc. Khng cho bn quan li nng thn b ui i, nay li quay tr li. Khng c dung th vic thit lp b my quan li do trn "b nhim". Ch nn tha nhn "nhng c quan no do chnh nhn dn thit lp ln" a phng m thi. Ci quan nim cho rng cn phi c s "lnh o" ca nhng quan li do trn "b nhim" l mt s phiu lu hon ton sai lm, phn dn ch, theo li X-da hoc theo li Blng-ki. ngghen hon ton c l khi nm 1891 ph phn bn d tho cng lnh ca nhng ngi dn ch - x hi c l nhng ngi nhim phi kh nng ch ngha quan liu, ng nhn mnh vo yu sch ny: khng c c mt s gim st no t trn xung i vi cc c quan t qun a phng c; ng-ghen c l khi nhc li kinh nghim ca nc Php, l nc t nm 1792 n 1798 do nhng c quan dn c a phng ng ra qun l, m khng h c s gim st no nh th c, vy m nc Php khng "suy sp", khng "tan r", m cn c cng c, cn on kt li v c t chc mt cch dn ch160. Nhng thnh kin ngu xun ca bn quan li, nn quan liu do nhng thi quen d i ch Nga hong gy ra, nhng

t tng kiu hc gi phn ng cho l cn thit phi c ch quan liu, nhng thi quen v mu phn cch mng ca bn a ch v bn t bn l c s cho nhng hnh ng ca Chnh ph lm thi nh loi chng ta va mi phn tch trn y, pht sinh v pht trin. Ci tnh cm dn ch lnh mnh ca cng nhn v nng dn l nhng ngi phn n v ci mu c tnh cht nho bng nh "b nhim" cho nhng ngi ln tui a phng, cho i a s tng bu ra i din ca mnh, nhng quan li do trn phi v "lnh o" h l iu m X-vit i biu cng nhn v binh s -ni-xy-xc biu l ra. iu m nhn dn cn c l mt ch cng ha thc s dn ch ca cng nhn v nng dn, khng h c nhng c quan chnh quyn no khc ngoi c quan do dn c bu ra v c th b bi min bt c lc no tu theo nguyn vng ca h. V thnh lp ch cng ha y, tt c cng nhn v nng dn u phi u tranh chng nhng th on ca Chnh ph lm thi nh phc hi nhng phng php v b my cai tr ca ch qun ch Nga hong.
"S tht", s 43, ngy 11 thng Nm (28 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

572

573

Mt s di tr qu th bo
T "Bo cng nhn" anh minh qu quyt vi c gi ca mnh rng Pl-kha-np v L-nin lin minh vi nhau, bi v c hai ngi ny u chng li Hi ngh Xtc-khn ca nhng ngi x hi - s-vanh. V t "Bo cng nhn" la ht cho qua chuyn, khng nhc mt li no n cc lun c ca chng ta v thc cht vn , lm thinh trc thc t l hi ngh ny ch l tm bnh phong cho cc nh ngoi giao t bn! Tht l mt bin php thm hi! Ngi mc-xt phi ni cho nhn dn bit r s tht, phi vch trn th on ca cc nh ngoi giao hot ng thng qua nhng ngi x hi - s-vanh. Ngi mc-xt khng bao gi t cho php mnh, nh t "Bo cng nhn" lm, lng thinh trc s thc l s t chi ca nhng ngi x hi - s-vanh Php c ngha l giai cp t sn Anh - Php v Nga mun ko di chin tranh cho ti khi hon ton nh bi nc c.
"S tht", s 43, ngy 11 thng Nm (28 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Nhng ngi x hi - s-vanh V nhng ngi Quc t ch ngha

Sau khi phn bi ch ngha x hi v i theo bn t bn "nc mnh", nhng ngi x hi - s-vanh cng t nhin phn lit ging nh s phn nhm ca bn t bn trong chin tranh. D nhin s phn lit cng ch l nht thi thi. Pl-kha-np khng mun m lun vi Sai--man, nhng chnh Pl-khanp li bnh vc ci "Quc t" ca nhng ngi x hi - svanh phn bi ch ngha x hi. Ni mt cch khc l: Plkha-np vn tn thnh on tuyt vi Sai--man chng no bn t bn, m c Pl-kha-np ln Sai--man u l tay sai ca chng, vn cn chia r nhau. Pl-kha-np s tn thnh hp nht vi bn Sai--man khi no bn "ch" (ngha l bn t bn hai nc) ho ho vi nhau. Lp trng ca Pl-kha-np l nht qun, iu ny khng ai ph nhn c c, l nht qun phn bi ch ngha x hi, nht qun lm ti t thnh tm cho bn t bn. Cng chng ly g lm l na khi thy bn i biu cho ci tro l u x hi ch ngha quc t khc, tc l tro l u "phi gia" (Cau-xky v nhng ng i khc) tn thnh "s hp nht" vi bn x hi - s-vanh ni chung, li chu tham gia mt cuc hi ngh do Boc-g-bi-e, tay chn ca Sai--man, t chc, hoc chnh h ng ra t chc ly (nh Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt) mt cuc hi ngh "x hi ch ngha" quc t cng

574

V. I. L - n i n

Nhng ngi x hi s-vanh...

575

vi bn Sai--man v bn Pl-kha-np. Chng ly g lm l

na khi thy nhng i biu "phi gia" ca nc Nga chng ta thng qua "Bo cng nhn" m t ra ht sc tc gin i vi ng ta v t chi tham d hi ngh do Boc-g-bi-e t chc. Chiu hm qua, chng ti nhn c mt bc in ca thng tn vin ca chng ti Xtc-khn nh sau:

"Ha-d v Lng-gh tham d hi ngh. Nhm "Xpc-ta-ct" t chi".

c, ngi ta gi nhm c Cc-l Lip-nch tham gia l nhm "Xpc-ta-ct", hay nhm "Quc t". t lu nay, c nhng ngi c bit thch lm cho trng en ln ln phao tin m ln rng nhm Lip-nch v phi Cau-xky hp nht thnh mt ng mi, "ng dn ch - x hi c lp c"161. Thc ra, nhm Lip-nch khng hp nht hon ton vi phi Cau-xky; h vn gi tnh cht c lp ca h v mt t chc v ch thnh lp mt lin minh tm thi v c iu kin nhm chng li bn x hi - s-vanh. Bc in ni trn mt ln na li xc minh iu . Khi no mt vn thc tin c ra trc mt v cn phi c ngay mt gii p r rng v chnh xc: i hay khng i vi bn Sai-man v tay chn ca chng, th s lin minh gia C. Lipnch v nhm ca ng vi Cau-xky v ng bn lin tan r

hi ngh vi bn x hi - s-vanh v khng dm on tuyt hn vi chng. Trong khi khi xng vic phn chia ranh gii dt khot nh th, ng ta bt u tp hp nhng phn t ch trng thnh lp Quc t III ri. Nu sch lc ca ng ta v ca nhm Lip-nch nht tr vi nhau, th iu y khng phi l ngu nhin, m l mt trong nhng bc trn con ng ca Quc t III ang ra i.
"S tht", s 44, ngy 12 thng Nm (29 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

ngay tc khc.
Mt s ng ch lo rng ngh quyt ca chng ta v Boc-gbi-e s "c lp" chng ta. Khng u, cc ng ch ! Ngh quyt s c lp chng ta khi nhng k dao ng. Ch c mt phng php gip cho nhng k dao ng l chnh bn thn mnh thi khng dao ng na. Cc s bin chng minh mt cch y v nhanh chng l th ng rng ngh quyt ca chng ta v Boc-gbi-e l rt ng. Bn Cau-xky c (Ha-d) v bn Cau-xky Php (Lng-gh) vn cn dao ng, nn nhn tham d

576

I. G. Tx-r-t-li v cuc u tranh giai cp

577

i. g. Tx-r-t-li v cuc u tranh giai cp

Tt c cc bo u ng li ton b hay mt phn bi din vn ca I. G. Tx-r-t-li c ngy 27 thng T ti phin hp long trng ca cc i biu thuc tt c cc kho ca u-ma nh nc. Tt nhin l mt bi din vn b trng. Din gi l mt b trng khng b. Nhng chng ti ngha rng, ngay c khi nhng b trng khng b c nhng bi din vn b trng, m nhc n ch ngha x hi, n ch ngha Mc, n u tranh giai cp, th cng c tt. Mi ngi c ci thch hp ca mnh: ci thch hp i vi giai cp t sn l trnh khng ni n u tranh giai cp, khng phn tch v nghin cu n, khng lun chng chnh tr theo quan im u tranh giai cp. Ci thch hp i vi giai cp t sn l trnh nhng ch "kh chu", "thiu t nh" y nh ngi ta thng ni trong nhng phng khch, v ca tng "s on kt" ca "tt c nhng ngi yu chung t do". Ci thch hp i vi ng ca giai cp v sn l khng c qun u tranh giai cp. Mi ngi c ci thch hp ca mnh. Bi din vn ca I. G. Tx-r-t-li da trn hai t tng chnh tr c bn: t tng th nht cho rng ngi ta c th v phi phn bit hai "b phn" trong giai cp t sn. Mt b phn "tho hip vi phi dn ch"; lp trng ca b phn ny "vng vng". Mt b phn khc gm nhng "gii

v trch nhim trong giai cp t sn ang xi gic gy ni chin"; Tx-r-t-li cn gi b phn ny l "thuc s nhng k c gi l nhng phn t n ho c t cch tuyn c". T tng chnh tr th hai ca din gi nh sau: "mu toan tuyn b (!!?) ngay by gi nn chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn" s l mt mu toan "tuyt vng", v ng ta, Tx-r-t-li, s ch ng vi mu toan tuyt vng ny nu ng ta tin tng, d ch trong chc lt thi, rng nhng kin ca Sun-ghin u l "nhng kin ca ton b giai cp t sn c t cch tuyn c". Chng ta hy phn tch c hai t tng chnh tr ca I. G. Tx-r-t-li l ngi gi lp trng "phi gia", mt lp trng thch hp vi mt b trng khng b hay vi mt ngi ang lm le gh b trng, lp trng l: khng phn ng m cng khng cch mng! khng i vi Sun-ghin m cng khng theo nhng ngi c "mu toan tuyt vng". Gia hai b phn trong giai cp t sn m hn phn bit ra, Tx-r-t-li c nu ln c nhng s khc nhau no v giai cp khng? Hon ton khng nu ln c mt s khc nhau no c. Tx-r-t-li thm ch cng khng ngh rng lun chng chnh tr theo quan im u tranh giai cp th khng phi l xu. Xt v c s giai cp ca n th c hai "b phn" trong giai cp t sn u l bn a ch v bn t bn. Tx-r-t-li khng h ni mt li no v vic ta h nh Sun-ghin i din khng phi cho nhng giai cp hay nhng b phn giai cp m Guts-cp (mt thnh vin trong Chnh ph lm thi, v li l thnh vin ht sc quan trng...) ang i din. Tx-r-t-li tch nhng kin ca Sun-ghin ra khi nhng kin ca "ton b" giai cp t sn c t cch tuyn c, nhng khng a ra c mt c s no c. V ng ta khng th lm c vic . Nhng " kin" ca Sun-ghin tn thnh chnh quyn duy nht ca Chnh ph lm thi, phn i s gim st ca binh s v trang i vi

578

V. I. L - n i n

I. G. Tx-r-t-li v cuc u tranh giai cp

579

chnh ph ny, phn i "vic tuyn truyn chng nc Anh", phn i vic "xi gic" binh lnh chng li "gii s quan", phn i vic tuyn truyn ca "khu P-t-r-grt"162, v. v., nhng kin , c gi thng thy hng ngy trn nhng ct bo ca t "Ngn lun", trong nhng bi din vn v trong nhng bn tuyn ngn ca cc b trng cc b, v. v.. Ch c mt iu khc nhau l Sun-ghin th ni nng "kho lo hn", cn Chnh ph lm thi th, vi danh ngha l chnh ph, ni mt cch d dt hn; Sun-ghin c ging trm, m Mili-u-cp th c ging kim. Mi-li-u-cp ch trng tho hip vi X-vit i biu cng nhn v binh s, Sun-ghin cng vy, ng ta khng phn i vic . Sun-ghin v Mi-li-u-cp c hai u ng h "nhng phng php kim sot khc" (khng phi l s kim sot ca binh s v trang). Tx-r-t-li vt b mi t tng v u tranh giai cp ri! ng ta khng nu v khng ngh ti vic nu ln nhng s khc nhau v giai cp, cng nh nhng s khc nhau v chnh tr khng quan trng lm gia "hai b phn" trong giai cp t sn! Trong mt phn bi din vn ca ng ta, Tx-r-t-li quan nim "phi dn ch" l "giai cp v sn v nng dn cch mng". Chng ta hy xem xt cch nh ngha giai cp . Giai cp t sn tho hip vi phi dn ch ny. Th hi s tho hip da trn c s g? trn li ch giai cp no? Tx-r-t-li khng h ni g v iu c! ng ta ch ni v "cng lnh dn ch chung m hin nay ton quc c th chp nhn c", ngha l nhng ngi v sn v nng dn c th chp nhn c, r rng l nh th; v "ton quc" m khng k n "nhng ngi c t cch tuyn c" th chnh l cng nhn v nng dn. Cng lnh y c loi tr vn rung t chng hn khng? Khng. Khng thy ni n vn trong cng lnh ny. Phi chng v trong cc ti liu ngoi giao, trong cc

"bn hip nh", trong cc bi din vn v cc li tuyn b ca cc b trng, ngi ta khng ni n nhng li ch ca cc giai cp v s khc nhau v li ch giai cp, m nhng li ch v s khc nhau ny khng cn na hay sao? Tx-r-t-li "qun" t vn ra, qun mt "vic tm thng": "ch" qun li ch giai cp v u tranh giai cp thi... I. G. Tx-r-t-li ht nh ho mi rng: "Tt c nhng nhim v ca cch mng Nga v ton b bn cht ca n (!!??) u tu thuc vo ch: cc giai cp hu sn c t cch tuyn c" (ngha l bn a ch v bn t bn) "c hiu c rng cng lnh chung y ca ton dn khng phi l mt cng lnh c bit v sn hay khng..." Ti nghip thay nhng ngi a ch v nhng nh t bn! H "km thng minh". H "khng hiu". Cn phi c mt b trng c bit ca phi dn ch dy cho h bit iu hn l thit... Hay l ngi i biu ca "phi dn ch" qun mt u tranh giai cp, ng theo lp trng ca Lu-i Blng v dng nhng li ni sung ln trnh s khc nhau v nhng li ch giai cp? Phi chng Sun-ghin v Gu-ts-cp cng vi Mi-li-u-cp "khng hiu" rng c th ho gii nng dn vi a ch trn c s mt cng lnh khng ng n vn rung t? Hoc l I. G. Tx-r-t-li "khng hiu" rng iu l khng th t c hay sao? Cc bn cng nhn v nng dn, cc bn hy tho mn vi nhng ci g m cc nh a ch v t bn "c th chp nhn c" y l thc cht (giai cp ch khng phi l trn li ni) ca lp trng ca Sun-ghin - Mi-li-u-cp - Pl-kha-np. V v iu ny, h cn "hiu" hn I. G. Tx-r-t-li. n y, chng ta chuyn sang t tng chnh tr th hai ca Tx-r-t-li ni rng nn chuyn chnh ca giai cp v

580

V. I. L - n i n

I. G. Tx-r-t-li v cuc u tranh giai cp

581

sn v nng dn (nhn tin ta cn ch ra rng ngi ta khng "tuyn b" mt nn chuyn chnh, m ginh ly n...) s l mt mu toan tuyt vng. Th nht, ngy nay ngi ta khng th ni ti nn chuyn chnh y mt cch n gin nh vy c: I. G. Tx-r-t-li kho khng li ri vo vin bo tng "nhng ngi bn-s-vch lo thnh"*... Th hai, v y l im ch yu, cng nhn v nng dn h chng chim i a s trong dn c sao? thc hin ch ca a s h li khng gi c l "dn ch" sao? l ngi dn ch th lm sao li c th phn i "chuyn chnh ca giai cp v sn v nng dn"? lm sao li c th s rng chuyn chnh s a n "ni chin"? (ni chin no? c phi ni chin ca nhm nh a ch v t bn chng li cng nhn v nng dn khng? c phi l ni chin ca mt thiu s khng ng k chng li tuyt i a s khng?). I. G. Tx-r-t-li hon ton nhm ln, thm ch qun rng nu nh Lvp v ng bn gi li ha triu tp Quc hi lp hin, th quc hi ny chnh s l nn "chuyn chnh" ca a s! Hay c trong Quc hi lp hin cng vy, cng nhn v nng dn phi chng ch nn tho mn vi nhng ci m cc nh t bn v a ch "c th chp nhn c" hay sao? Cng nhn v nng dn l i a s. Hy xt xem, mun cho ton b chnh quyn thuc v a s ny, nh th m li cho l mt "mu toan tuyt vng"... Tx-r-t-li nhm ln v hon ton qun mt u tranh giai cp. ng ta t b hon ton quan im ca ch ngha Mc m nhy sang quan im ca Lu-i Blng l ngi dng nhng li ni sung "ln trnh" u tranh giai cp.
* Xem "Nhng bc th v sch lc" ca ti1).
1)

Nhim v ca mt lnh t v sn l phi gii thch s khc nhau v li ch giai cp v thuyt phc nhng tng lp nht nh trong giai cp tiu t sn (c th l nng dn ngho) la chn gia cng nhn v t bn v ng v pha cng nhn. Nhim v ca nhng phn t Lu-i Blng tiu t sn l lm lu m s khc nhau v li ch giai cp v thuyt phc cho nhng tng lp no trong giai cp t sn (nht l nhng phn t tr thc v nhng ngh s) "tho hip" vi cng nhn, thuyt phc cho cng nhn "tho hip" vi cc nh t bn, thuyt phc cho nng dn "tho hip" vi a ch. Lu-i Blng ra sc thuyt phc giai cp t sn Pa-ri v, nh mi ngi u bit, sut na th ng ta thuyt phc c h ng tin hnh cc cuc bn git hng lot hi nm 1848 v nm 1871...
"S tht", s 44, ngy 12 thng Nm (29 thng T) 1917 K tn: N. L - nin Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Xem tp ny, tr. 158 - 175.

582

Lo ngi

583

Lo ngi
c tin nhiu cu b trng tr thnh nhng gim c cc ngn hng ln, bo "S tht" ra cu hi sau y: " Nhng b trng hin nay nh Gu-ts-cp, T-r-sen-c, C-n-va-lp ang tham gia (vi t cch gim c, c ng, ch nhn tht s) trong bao nhiu ngn hng?" V bo vit thm: "Cc ng ch nhn vin ngn hng (nhn y xin nhc rng cc ng ch phi nhanh nhanh t chc ly cng on ca mnh) nu thu thp ti liu v vn ny v ng ln bo ch cng nhn th s l mt vic lm rt tt"1). T "Tin tc s giao dch" l mt t bo, m ai ny u bit n "sc mi" ngn hng kh nhiu, lo lng v vit v vic nh sau:
"Ngi ta ku gi "cc ng ch nhn vin" t chc mt cuc iu tra, lc sot trong kt ca cc b trng t sn xem trong c g. Nhng ngi bn-s-vch cng tin hnh lc sot nhng quan nim ca k khc vi mt thi cng s sng nh vy. Nay mai c l chng ta s thy bo "S tht" ngh vi cc ng ch nhn vin thnh lp s mt thm ring ca h chng? S c mt ch dnh ring cho s Cung in Ks-xin-xcai-a..."

Cuc "iu tra" c quan h g y, tha cc ngi? Chng ti hon ton khng c g phn i vic cc ng ch nhn vin ngn hng cng b bn danh sch bn trm ngn hng thuc tt c cc ng. Vy, tha cc ngi, ti sao nhn dn li khng c quyn c bit ch xc nhng ngi no l ch nhn chnh ca nhng c quan nh cc ngn hng, l nhng c quan c mt th lc gh gm, chi phi ton b i sng kinh t trong nc, chi phi vic gii quyt cc vn chin tranh v ha bnh? Tha cc ngi, vy cc ngi lo s ci g?
"S tht", s 44, ngy 12 thng Nm (29 thng T) 1917 Theo ng bn ng trn bo "S tht"

Ti sao cc ngi trong t "Tin tc s giao dch" li t ra lo ngi nh vy?

1)

Xem tp ny, tr. 275 - 276.

584

585

Cc ti liu chun b

586

587

Dn bi bc th s 4 Trong tp "th t nc ngoi gi v"

Ginh ho bnh nh th no?
1) Mi ngi u ni n hoc suy ngh v iu . 2) S ngy th: Goc-ki. 3) Mt kiu thiu gic ng. 4) Chin tranh quc ch ngha. 5) Ch ngha quc l g? 6) Nhng lc lng no ang tham chin? 6 bis) "Bo v t quc" trong chin tranh q u c

[10

c h n g h a.
7) Chm dt nh th no? C h bng cch lt giai cp t sn. 8) T bn gm hng trm t... 9) Nhng khon n ca nh nc. 10) Cc thuc a. 11) Mt nc c th c khng? 12) Trch s 47. Bo co tr. 16 - 17. 92 - 93: v X-vit i biu cng nhn v C h n h p h l m t h i.
Vit ngy 12 (25) thng Ba 1917 In ln u, theo ng bn tho

[7 [8 [9

588

Dn bi bi "Cch mng Nga..."

589

b i s. Cng nhn v nng dn cn c nh nc no, ch

nh nc no? V sao cch mng Nga l khi im ca cc cuc cch mng trn ton th gii? Ba khuynh hng trong nhng ngi x hi ch ngha Nga. id.1) trn ton th gii. Nhng iu rt ra c v kt lun.

Dn bi bi "Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc"

1 1. 2. Giai cp v sn v 2 chnh ph. Chnh ph ca Gu-ts-cp + Mi-li-u-cp lm g? cu kt vi vng triu xc nhn cc hip c (b mt) tip tc chin tranh ha em li t do: tt c... Nhng li ha. Chnh ph ca cng nhn v nng dn lm g. ngy lm vic 8 gi binh s bu ra cc s quan gim st Chnh ph lm thi li cun cng nhn v binh s vo t chc. 2 1. 2. Cch mng Nga din ra nh th no v ti sao n li to ra hai chnh ph? Chnh ph Lvp, Gu-ts-cp, Mi-li-u-cp v ng bn lm g? Ci chnh ph mi ca bn a ch v bn t bn lm g? Chnh ph ca cng nhn v nng dn lm g? Chnh ph ca cng nhn v nng dn phi lm g? Ginh ha bnh nh th no? Lm sao cho chnh ph ca cng nhn v nng dn l chnh ph duy nht Nga?

6. 7. 8. 9.

Vit chm nht l ngy 12 (25) thng Ba 1917 In ln u nm 1959 trong Vn tp L-nin, t. XXXVI

Theo ng bn tho

3.

3. 4. 5.

1)

idem nh trn.

590

Dn bi bn thuyt trnh "Cch mng Nga v nhim v ca n" 591

dn bi bn thuyt trnh "cch mng Nga, ngha v nhim v ca n"163

1. 2. 3. Die erste Etappe der ersten Revolution. Nicht die letzte Revolution, nicht die letzte Etappe. In drei Tagen Sturz der monarchischen Regierung, die Jahrhunderte gedauert und schwere Kmpfe 1905 1907 erlebt hat? Wunder1). Phn I 1. "Th gii thay i sau ba ngy". 2. "Php l". 3. Nh th no m c th lt trong 8 ngy? B n iu kin chnh: 4. (I) Cch mng nm 1905 - 1907.
((( xi t ln; lm l r t t c cc giai cp v cc ng; vch trn v c lp N i - c - l a i I I v n g b n (Ra-xpu-tin).

4.

5. (II) S cng tc ca b a lc l ng trong cuc cch mng ny: () t bn ti chnh Anh - Php 6. () ton b giai cp t sn v giai cp a ch - t bn Nga (v bn ch huy trong qun i) 7. ( ) giai cp v sn cch mng v b phn cch mng trong qun i, binh s. 8. Ba lc lng hin nay: ( ) ch qun ch Nga hong; nhng tn tch ca vng triu (phn cch mng min Nam) 9. () chnh ph mi v giai cp t sn 10. () X-vit i biu cng nhn v binh s. 11. Ha bnh, bnh m, t do = = Ba yu cu c bn. 12. Chnh ph mi k h n g t h 13. em li nhng iu ... 14: Ba ng li trong X-vit i biu cng nhn: 15: Ngh quyt v K - ren - xki 164 etc. 16: S dao ng ca Ts-kh-t-d. 17: ng li ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Tuyn ngn ca Ban chp hnh trung ng. Phn ii 18. Lm g? Tin n u v tin nh th no? Tin ti Cng x? Chng minh iu . 19. Phn tch tnh th. Tnh th thay i nhanh chng. hm kia - ht sc b t h p p h p. Ku gi u tranh cch mng. u tranh chng ch ngha x hi - s-vanh.

1)

1. Giai on u ca cuc cch mng th nht. 2. Khng phi cuc cch mng cui cng, khng phi giai on cui cng. 3. Trong ba ngy m lt c chnh ph qun ch l chnh ph tn ti sut bao nhiu th k v tri qua nhng trn chin u c lit nm 1905 - 1907? 4. Php l.

Thng bo v bui thuyt trnh ca V. I. L-nin v vn "V nhim v ca ng cng nhn dn ch x hi Nga trong cuc cch mng Nga", tin hnh ngy 14 (27) thng Ba 1917 Xuy-rch

nh thu nh

592

V. I. L - n i n

593

(
20. 21 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32.

hm qua maximum ca ch ngha anh hng cch mng

trong chin u. ( hm nay q u , t c h c... ( ngy mai li chin u. T c h c khu hiu trc mt. T chc no? ng? Cng on? etc. X-vit i biu cng nhn. Quid est 1) . Lun c ng s 4.165 "Nh nc" ca chng ta. Cng x Pa-ri... Thc cht ca n. Hc thuyt ca Mc v ng-ghen v nh nc kiu qu 166: i d n c n h v sn. i dn cnh no...

cng bn thuyt trnh "cch mng Nga, ngha v nhim v ca n"

Bn thuyt trnh d nh gm 2 phn: Phn u ni v nhng lc lng lch s c bn v nhng iu kin ca cuc cch mng; phn th hai ni v cc nhim v ca cch mng. Phn u phi chng minh r do nhng hon cnh no m c th c "php l" l ch trong 8 ngy m lt c ch qun ch Nga hong. Phn th hai trnh by r v sao giai cp v sn Nga phi tin ln Cng x, trn con ng giai cp v sn phi c nhng bc tin u tin nh th no, v trong nhng iu kin no th giai cp ginh c thng li.
Vit chm nht l ngy 14 (27) thng Ba 1917 In hi thng Ba 1917 trn t thng bo v bui thuyt trnh, do chi b Xuy-rch ca cc t chc ngoi nc ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, in knh

cn thit cho h v cho c h n g t a

"Khng cho phc hi cnh st"

Chuyn chnh dn ch - cch mng ca giai cp v sn v nng dn... Ha bnh? N h t h n o (Goc-ki?). Nhng iu kin ha bnh ca chng ta (lun cng s 11 trong s 47)167 Bc tin (qu ) ln ch ngha x hi. Cch mng v sn Nga mun nm, cch mng v sn ton th gii ang bt u mun nm!

Vit chm nht l ngy 14 (27) thng Ba 1917 ng ln u nm 1955 trn tp ch "Lu tr lch s", s 2

Theo ng bn in trn t thng bo

Theo ng bn tho

1)

L ci g.

594

595

Ph lc

596

597

Cuc hnh trnh Ca nhng ngi cch mng Nga i qua nc c

Thng co ca nhm168

Sng th su, sau khi ti Xtc-khn, nhng ngi cch mng Nga gi cho t "Politiken" cng b bn thng co chnh thc sau y v cuc hnh trnh ca mnh: Nc Anh tuy chnh thc t ra "vui mng" cho n cuc cch mng Nga, nhng lm mi vic th tiu ngay lp tc mt trong nhng kt qu ca cch mng tc l vic n x chnh tr. Chnh ph Anh khng cho nhng ngi cch mng Nga sng nc ngoi v ang u tranh chng chin tranh, c tr v nc Nga. Sau khi vic ny b vch ra mt cch khng th chi ci c, s tht ny c xc minh bi nhiu ti liu s c cng b trong nhng ngy sp ti, v nhng ngi x hi ch ngha Nga thuc tt c cc xu hng xc nhn iu trong mt ngh quyt c nht tr thng qua, mt s ng ch trong ng Nga quyt nh th tm cch t Thy-s i qua c v Thy-in tr v Nga. Phri-tx Plt-ten, b th ng dn ch - x hi Thy-s v th lnh cnh t ca ng ny, mt ngi quc t ch ngha ni ting v mt ngi chng ch ngha qun phit, tin hnh thng lng vi chnh ph c. Cc ng ch ng Nga i hi rng cuc hnh trnh ca h phi c hng c quyn ngoi giao (khng c kim tra h chiu v hnh l ca h; khng mt vin chc no c i vo toa xe ca h). Tt c nhng ngi no, d chnh kin ca h ra sao, nhng nu c chnh nhng ngi Nga ng gii thiu, th u c tham gia on ngi i v nc. Cc ng ch thuc ng Nga tuyn b rng: p li, h s i th nhng cng dn o v c b gi Nga.

598

V. I. L - n i n

599

Chnh ph c chp nhn cc iu kin , v ngy 9 thng T, t Gt-ma-in-ghin, 30 ng ch nam v n thuc ng Nga ln ng v nc, trong c L-nin v Di-n-vi-p, cc bin tp vin bo "Ngi dn ch - x hi", C quan ngn lun trung ng ca ng dn ch - x hi Nga, bin tp vin t "Bc u"169 Pa-ri l Mi-kha Tx-kha-cai-a, mt trong nhng ngi sng lp ra ng dn ch - x hi Cp-ca-d, ngi trc y a Ts-kh-t-d v c mt s thnh vin ca Hi lin hip cng nhn Do-thi, vo ng. Lnh o cuc hnh trnh l Phri-tx Pltten, ngi mt mnh tin hnh cuc thng lng cn thit vi cc i din ca chnh ph c i theo on tu. Trong ba ngy hnh trnh qua c, cc ng ch thuc ng Nga khng ri khi toa tu. Cc nh ng cc c thc hin hon ton trung thc s tho thun. Ngy 12 thng ny, cc ng ch Nga n Thy-in. Trc khi ri khi Thy-s c mt bin bn v tt c nhng vic chun b cho cuc hnh trnh. Sau khi nghin cu vn bn ny, Hng-ri Ghin-b, i biu ca nhm dn ch - x hi Php "Vie Ouvrire" v bin tp vin t "Demain", mt trong nhng ngi lnh o phi i lp cp tin Php Pa-ri, hin nay cha th ni ra tn tui ca ngi ny,170 Pn Hct-stanh, thnh vin phi i lp cp tin c, M. Brn-xki, i biu phi dn ch - x hi Nga - Ba-lan, v Phri-tx Plt-ten k vo mt bn tuyn b ni r l hon ton tn thnh cch hnh ng ca cc ng ch thuc ng Nga.
Vit ngy 31 thng Ba (13 thng T) 1917 ng ngy 14 thng T 1917 trn bo "Politiken", s 85 ng bng ting Nga khng ton vn ngy 5 (18) thng T 1917 trn cc bo "Ban ngy", s 25 v "Ngn lun", s 78

Danh mc cc tc phm Cha tm thy Ca V. I. L-nin Ch thch Cc bn ch dn Thn th v s nghip Ca V. I. L-nin

Theo ng bn ng trn bo "Politiken" Dch t ting Thy-in

601

Danh mc cc tc phm ca V. I. L-nin Cho n nay cha tm thy (Thng Ba - thng T 1917) in gi G. E. Di-n-vi-p V bc in gi ngy 2 hoc 3 (15 hoc 16) thng Ba 1917 n Bcn, m trong L-nin gi G. E. Di-n-vi-p n ngay Xuy-rch, G. L. Sc-lp-xki vit trong bi "Vla-i-mia I-lch v Cch mng thng Hai" (xem "Cch mng v sn", ting Nga, 1926, s 1, tr. 6 - 7). Th gi M. Tx-kha-cai-a V bc th ca V. I. L-nin gi sau ngy 2 (15) thng Ba 1917, M. Tx-kha-cai-a vit nh sau: "Sau khi nhn c tin u tin v cuc Cch mng thng Hai - thng Ba 1917, I-lch bo tin cho ti qua mt bu thip gi t Xuy-rch, ni v cuc cch mng Nga, chc mng v "thi lc quan" ca ti c thc hin nhanh nh vy. L-nin vit: "Ti ang thu xp va-li, cn ng ch Mi-kha, ng ch ang lm g?" (M. Tx-kha-cai-a. T nc ngoi tr v nc Nga cch mng. "S tht", ting Nga, s 114, ngy 22 thng Nm 1929). in v th ngn gi I-a. X. Ga-n-tx-ki in v th ngn gi I-a. X. Ga-n-tx-ki c gi khong t ngy 2 n ngy 6 (15 n 19) thng Ba 1917. Ga-n-tx-ki vit v iu ny trong nhng hi k ca mnh: "Ti t nhin nhn c in ca Vlai-mia I-lch bo tin rng Ngi gi cho ti mt bc th quan trng, v ngh khi nhn c th th nh in bo cho Ngi bit. Vi ngy sau, ti nhn c mt cun sch t Thy-s gi qua ng bu in. Ti on rng trong ba sch s tm thy th ca I-lch. Qu nhin ng nh th. Ti tm c mt bc th ngn ca I-lch v... nh ca Ngi. Trong th vit i th nh sau: "Khng th ch i c na, mi hy vng v chuyn i hp php tr nn v

602

Danh mc cc tc phm cha tm thy ca V. I. L-nin

Danh mc cc tc phm cha tm thy ca V. I. L-nin

603

ch. Cn phi bng mi cch tr v ngay nc Nga, v k hoch duy nht l nh sau: hy tm mt ngi Thy-in no ging ti. Nhng ti khng bit ting Thy-in, nn ngi Thy-in phi l ngi va cm va ic. D sao th cng gi cho anh bc nh ca ti"". (I-a. Ga-n-tx-ki. V L-nin. Nhng on hi k, ting Nga, 1933, tr. 59). Th gi n Bc-n Cha r cho ai V bc th gi t S- Phn n Bc-n ngy 5 (18) thng Ba 1917, I-a. B-kin vit trong hi k ca mnh. Th ny c vit sau khi t bo a phng "La Sentinelle" bo tin rng Nga tuyn b thnh lp nc cng ha dn ch. L-nin ng vc v s chnh xc ca tin ny; Ngi xin mt bu thip ca mt ngi bn-s-vch v gi n Bc-n yu cu cho bit v tin ny (I-a. B-kin. L-nin S- Phn ngy 18 thng Ba 1917. "Cch mng v sn", ting Nga, 1930, s 1, tr. 75). Vn bn bn thuyt trnh V cng x Pa-ri V nhng trin vng pht trin Ca cch mng nga V vn kin ny, I-a. B-kin l ngi c mt trong bui thuyt trnh ca V. I. L-nin ngy 5 (18) thng Ba 1917 S- Phn, vit nh sau: "L-nin c bn thuyt trnh vit sn bng ting c... L-nin a bn tho bn thuyt trnh ny cho ng ch A.1) in v xut bn, ... nhng ng ch A. i ni khc, v cn c vo ch l bn tho cho ti nay vn cha c in, th r rng l bn tho b mt ri" (I-a. B-kin. L-nin S- Phn ngy 18 thng Ba 1917. "Cch mng v sn", ting Nga, 1930, s 1, tr. 74). Din vn ti phin hp Ca y ban Xuy-rch ph trch Vic hi hng Cho nhng ngi lu vong chnh tr Din vn c c sau ngy 12 (25) thng Ba 1917; A. V. Luna-tsc-xki l ngi d phin hp ny, vit rng mt s ngi tham
1)

d cuc hp t ra lo ngi khng bit vic i qua c tr v nc Nga c lm mt uy tn nhng ngi lu vong hi hng khng. "Vlai-mia I-lch gii quyt chnh nhng suy ngh . Vi thi lnh lng nhng bnh tnh v tin tng, Ngi mm ci tuyn b: "Cc anh mun lm ti tin rng cng nhn s khng hiu nhng l do ca ti khin phi i bt c con ng no tr v nc Nga v tham gia cch mng. Cc anh mun lm ti tin rng nhng k vu khng no s nh la c cng nhn v lm cho h tin rng chng ta, nhng nh cch mng lo thnh, c ti luyn, li hnh ng v li ch ca ch ngha quc c. Tht l nc ci"" (A. V. Lu-na-tsc-xki. Chuyn tr v ca L-nin (Mt vi hi k). "T bo " ting Nga, s 87, ngy 16 thng T 1926).

Th gi G. A. U-xi--vch V bc th gi G. A. U-xi--vch vit ngy 13 (26) thng Ba 1917, L-nin nhc li trong bc th gi I. Ph. c-mng ngy 14 (27) thng Ba: "Hm qua ti vit th cho U-xi--vch" (Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x).

Th gi M. M. Kha-ri-t-np V bc th ny vit ngy 24 hoc 25 thng Ba (6 hoc 7 thng T) 1917, M. M. Kha-ri-t-np vit trong hi k ca mnh nh sau: "Vlai-mia I-lch rt quan tm n vic lm cho tt c mi thnh vin ca chi b chng ti u c th i v nc c, min l c y sc khe. Ngi quan tm c bit n cng nhn. Ti cn nh 2 - 3 ngy trc khi ln ng, ti nhn c ca Ngi mt bu thip, trong Ngi nh ti tm ng ch cng nhn Lin-, mt thnh vin ca chi b Xuy-rch, Ngi qun nhc n ng ch ny trong ln ni chuyn, v gip ng ch i cng vi chng ti" (M. M. Kha-ri-t-np. Trch hi k. K s ca Vin L-nin, ting Nga, t. II, 1927, tr. 145).

Cha bit l ai.

604

Danh mc cc tc phm cha tm thy ca V. I. L-nin

Danh mc cc tc phm cha tm thy ca V. I. L-nin

605

Bn t khai do V. I. L-nin Vit trn ng i T Da-xni-tx n T-ren-ly-bo Theo yu cu ca nhng ngi ph trch chic tu Thy-in, trn ng i t c ti Thy-in, ngy 30 thng Ba (12 thng T) 1917, L-nin vit bn t khai m M. Tx-kha-cai-a nhc n trong bi bo "Tr v nc Nga vi I-lch" (xem "S tht", ting Nga, s 86, ngy 16 thng T 1927) v I-a. X. Ga-n-tx-ki trong bi "Nhng ngy y" (xem "Tin tc", ting Nga, s 91, ngy 16 thng T 1937). Bc in v tuyn Gi I-a. X. Ga-n-tx-ki Xtc-khn V. I. L-nin gi mt bc in v tuyn chc mng v ngh m bo v xe la cho tt c nhng ngi lu vong chnh tr tr v nc; bc in ny l tr li cu hi ca I-a. X. Ga-n-tx-ki ngy 30 thng Ba (12 thng T) 1917 gi ngi thuyn trng xem liu V. I. Uli-a-np c i theo tu khng (xem I-a. X. Ga-n-tx-ki. Cuc hnh trnh ca ng ch L-nin t Thy-s v Nga. "Cch mng v sn", ting Nga, 1924, s 1, tr. 106). in gi ch tch x-vit P-t-r-grt N. X. Ts-kh-t-d Bc in ny c gi t Xtc-khn ngy 31 thng Ba (13 thng T) 1917 n ch tch X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-rgrt N. X. Ts-kh-t-d. . Xu-li-a-svi-li trong nhng hi k ca mnh vit rng, L-nin gi "cc bc in n P-t-r-grt. Ngi gi c in ti Ts-kh-t-d, do Mi-kha v ti k tn, ng ch tin hnh tt c nhng bin php nhm lm cho chng ti khng b gi li khi v nc Nga" (. Xu-li-a-svi-li. Cng vi L-nin i t Thy-s v P-t-r-grt. "Bnh minh phng ng" (Ti-phlt), ting Nga, s 781, ngy 17 thng Ging 1925). Th gi I-a. X. Ga-n-tx-ki Trong mt bc th t Xtc-khn gi n V. I. L-nin ngy 6 (19) thng T 1917, I-a. X. Ga-n-tx-ki khng nh l c nhn c

bc th ca V. I. L-nin ngy 2 (15) thng T 1917 gi t Kha-paran-a, ni v vn kim k cc bi bo gi i. (Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x). in gi b phn trong nc ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga V bc in do V. I. L-nin gi B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga t Toc-n- ngy 2 (15) thng T 1917 lc 6 gi 32 pht chiu, A. G. Sli-p-ni-cp vit nh sau: "Mt ngi x hi ch ngha Thy-s l Plt-ten b bt Kha-pa-ran-a; cn c giy php ca b Tng tham mu, xin ngay giy php" (A. G. Sli-p-ni-cp. Cuc hnh trnh ca V. I. L-nin tr v Nga nm 1917. Vn tp L-nin, ting Nga, t. II, tr. 451). Th ngn gi L. N. Xtan Th ngn gi L. N. Xtan c vit ngy 14 (27) thng T 1917 trong phin hp u tin ca Hi ngh i biu ng b ton thnh Pt-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga khi tho lun bo co ca V. I. L-nin "Nhng nhim v trc mt tnh hnh hin nay". V bc th ngn ny, Xtan vit nh sau: "Ti Hi ngh ton thnh thng T, ti kch lit phn i mt s ng ch ph bnh L-nin, v ngay sau nhn c ca L-nin mt th ngn (rt tic l tht lc). Trong th ny, Ngi vit cho ti i th nh sau: "ng ch Lt-mila, khng c pht biu gay gt nh vy, khng c mng cng nhn nh vy. Cn gii thch v gio dc nu h cha hiu. Trn c s nhng s kin sp xy ra, h s hiu sai lm ca mnh. Chng ta cn phi thuyt phc, cn phi chim c a s trong cng nhn"" (L. Xtan. Lnh t Cch mng thng Mi. "Tng nh L-nin", Vn tp ca Vin bo tng cch mng Lin-x, ting Nga, s 6, 1934, tr. 110 - 113).

606

Danh mc cc tc phm cha tm thy ca V. I. L-nin

607

D tho ngh quyt hi ngh VII Ton Nga (Hi ngh thng T) Ca ng cng nhn Dn ch - x hi (b) nga Phn ln nhng d tho ngh quyt ca hi ngh l do V. I. L-nin vit v c phn pht cho cc i biu v c dng lm ti liu tin hnh hi ngh; nhng d tho ny l c s ca nhng ngh quyt do cc tiu ban ca hi ngh son tho. Nhng d tho ngh quyt in nh in "S tht binh s" thnh nhng bn in ring vi s lng khong 20 - 30 bn v c phn pht cho cc i biu ca hi ngh. Trong nhng li pht biu ca mnh hi ngh, L-nin nhc rng cc d tho c trong tay cc i biu (xem tp ny, tr. 510). Trong Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x ch cn gi c mt bn in d tho ngh quyt v vn rung t c nhng im sa i ca V. I. L-nin. D tho tuyn ngn Gi cng nhn v binh s Tt c cc nc v vic triu tp Hi ngh x hi ch ngha quc t Ti phin hp th ba ca Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ngy 25 thng T (8 thng Nm) 1917, V. I. L-nin ngh thng qua d tho Tuyn ngn (xem tp ny, tr. 455 v 458). V d tho Tuyn ngn ny, Ph. E. dc-gin-xki, G. E. Di-n-vi-p v nhng ngi khc nhc n trong cc bi pht biu ti phin hp ny. Tuyn ngn c chuyn n tiu ban son tho ngh quyt c thnh lp ngay ti phin hp ny; V. I. L-nin c tham gia vo tiu ban . (xem "Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (bn-s-vch) Nga. Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (bn-svch) Nga. Thng T 1917. Bin bn", ting Nga, 1958, tr. 122).

Danh mc cc sch bo v vn kin M V. I. L-nin tham gia Hiu nh Bo "S tht" Thng bo v vic N. L-nin, y vin ban bin tp C quan ngn lun trung ng ca ng, sau khi t nc ngoi tr v tham gia ban bin tp bo "S tht", c ng trn bo "S tht", s 25, ngy 6 thng T 1917. S 25 6 thng T 1917. S 26 7 thng T 1917. S 27 8 thng T 1917. S 28 9 thng T 1917. S 29 11 thng T 1917. S 30 12 thng T 1917. S 31 13 thng T 1917. S 32 14 thng T 1917. S 33 15 thng T 1917. S 34 16 thng T 1917. S 35 1 thng Nm (18 thng T lch c) 1917. S 36 3 thng Nm (20 thng T lch c) 1917. S 37 4 thng Nm (21 thng T lch c) 1917. S 38 5 thng Nm (22 thng T lch c) 1917. S 39 6 thng Nm (23 thng T lch c) 1917. S 40 8 thng Nm (25 thng T lch c) 1917. S 41 9 thng Nm (26 thng T lch c) 1917. S 42 10 thng Nm (27 thng T lch c) 1917. S 43 11 thng Nm (28 thng T lch c) 1917. S 44 12 thng Nm (29 thng T lch c) 1917. S 45 13 thng Nm (30 thng T lch c) 1917.

608

Danh mc cc sch bo m V. I. L-nin tham gia hiu nh

609

Ngh quyt ca hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) nga v "thi i vi Chnh ph lm thi" v "d tho ngh quyt v chin tranh" C hai ngh quyt do V. I. L-nin a ra da theo bo co "Nhng nhim v trc mt tnh hnh hin nay" ngy 14 (27) thng T 1917 v c chuyn cng ngy hm n tiu ban son tho ngh quyt v vn ny. V. I. L-nin tham gia tiu ban ny. Ngh quyt "V thi i vi Chnh ph lm thi" c thng qua ngy 15 (28) thng T; d tho ngh quyt th hai cha hon chnh, c V. I. Lnin c trong phin hp th t ngy 22 thng T (5 thng Nm) v c ly lm c s trnh by di hnh thc hon chnh ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) (xem tp ny, tr. 320 v 476; "Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch x hi (bn-s-vch) Nga. Hi ngh i biu ng b ton thnh P-tr-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (bn-s-vch) Nga. Thng T 1917. Bin bn", ting Nga, 1958, tr. 22, 36, 54 - 58). Nhng ngh quyt Ca hi ngh VII ton Nga (hi ngh thng t) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga Trong "Li bt" vit cho cun sch nh "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta", vit ngy 28 thng Nm (11 thng Su) 1917, V. I. L-nin vit rng "cun sch thng l s tho ln u" ca nhng ngh quyt ca Hi ngh thng T. Trong phin hp th hai ca hi ngh, ngy 24 thng T (7 thng Nm), L-nin tham gia tiu ban son tho ngh quyt, tiu ban ny c bu ra vi thnh phn l 9 ngi (xem "Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (bn-s-vch) Nga. Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Thng T 1917. Bin bn", ting Nga, 1958, tr. 112).

Danh mc nhng tc phm v vn kin C th l ca V. I. L-nin

Nhng iu kin thnh vn Do Phr. Plt-ten ra Ngy 21 thng Ba (3 thng T) 1917 Cho cng s c Thy-s Phr. Plt-ten xc nhn rng ngi vit nhng iu kin ny l L-nin; trong bi bo "L-nin tr v (16 thng T 1917)", ng ni rng sau khi chnh ph c ng cho nhm th nht nhng ngi lu vong chnh tr c i qua c, th nhng iu kin v cuc hnh trnh ny c son tho. Plt-ten vit: "L-nin tr ng trong mt phng nh ca Cung nhn dn. Ti y bc thng ip u tin ca Chnh ph X-vit tng lai c son tho... Cng s Rm-bc ngp ngng hi lu v cui cng tuyn b rng nhng iu kin do L-nin xut lm cho ngi ta lo ngi rng ton b nh ca cuc hnh trnh s b tht bi... Ti khng c thm quyn ng gim nh mt cht no cc iu kin ni trn" ("T bo ", s 100, ngy 15 thng T 1927). Trong Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x, cn lu li mt bc th ca V. I. L-nin khng r gi cho ai, c vit trc ngy 17 (30) thng Ba, trong trnh by nhng iu kin v cuc hnh trnh i qua nc Anh ca nhng ngi lu vong chnh tr ng u l Phr. Plt-ten. Nhng iu kin ny v c bn ph hp vi nhng iu kin m sau ny c giao cho Phr. Plt-ten chuyn cho cng s chnh ph c Bc-n.

610

Danh mc nhng tc phm v vn kin c th l ca V. I. L-nin

Danh mc nhng tc phm v vn kin c th l ca V. I. L-nin 611

"Bin bn cuc hp ca nhng ng vin ng cng nhn dn ch - x hi nga on kt xung quanh ban chp hnh trung ng, hp ngy 8 thng t (lch mi) 1917 Bc-n, c ch k ca cc ng ch d hp (khng c nhng vn kin nhc ti trong bin bn)" Bin bn ny l mt vn kin trnh by ton b lch s vic t chc cuc hnh trnh ca nhm u tin nhng ngi lu vong chnh tr i qua c tr v t quc. V. A. Cc-pin-xki l ngi nh my bin bn ny, xc nhn rng ng ch l ngi nh my li, ch khng phi l tc gi ca bin bn, v ni chc rng bin bn do V. I. L-nin chun b. L ngi ng u nhm nhng ngi lu vong tr v t quc, Lnin khng th y thc cho mt ngi no khc son tho mt vn kin c tm quan trng v chnh tr nh vy. Tnh chnh xc v cht ch v mt php l ca cch din t chng t rng L-nin vit vn kin ny. ""S tinh nghch" ca ngi Mi-li-u-cp" Bi ""S tinh nghch" ca ngi Mi-li-u-cp" c ng lm x lun bo "S tht", s 29, ra ngy 11 (24) thng T 1917, v Chnh ph lm thi khng cho php ngi dn ch - x hi cnh t Thy-s Phri-tx Plt-ten c vo nc Nga; Phr. Plt-ten l ngi i theo nhm th nht nhng ngi lu vong chnh tr do V. I. L-nin ng u khi h i qua c tr v nc Nga. Bn thn ch bi bo xc nhn rng L-nin l ngi vit bi bo . Vi t cch l ngi ng u nhm th nht nhng ngi lu vong chnh tr c Phr. Plt-ten i theo, L-nin phi t thi ca mnh v s phn bit i x i vi Plt-ten, vch trn mu k ca b trng B ngoi giao Mi-li-u-cp, l k tuyn b rng Plt-ten l k thn c. Hn lm nh vy nhm ph hoi uy tn ca Plt-ten v ngn chn Plt-ten pht biu trc cng nhn Nga vi t cch l nhn chng khch quan chng minh rng chuyn i qua c l bt buc, rng chuyn i ny c thng bo v c s ng ca nhng ngi x hi ch ngha cnh t Php, c, Ba-lan, Thy-s.

Pht biu ti cuc mt-tinh ca binh s tiu on xe bc thp trng ua nga Mi-khai-lp-xki ngy 15 (28) thng T, L-nin ni v vn ny nh sau: "ng ch Plt-ten, ngi lm chng ca chng ti, ngi c th xc nhn rng chng ti khng c cuc tip xc no vi ngi c, th li khng c vo nc Nga" (tp ny, tr. 332). Trong bi "Ti gip L-nin tr v Nga nm 1917 nh th no", Pltten vit rng "L-nin c gng ht sc cho ti c php vo nc Nga, nhng khng thc hin c iu ny v bin gii b ng ca" ("Ngi bn-s-vch lo thnh". Thng Mi - thng Chp 1933, s 5, tr. 234). L-nin l tc gi ca bi bo ny, iu ny cng c xc nhn do nhng cch din t v cch vit ng tiu biu ca Ngi, nhm nhn mnh on vn: "r rng cch buc ti nh vy hon ton l nhm nh", " i ph vi nhng ngi x hi quc t ch ngha, th i vi Chnh ph lm thi, mi th on u l tt c", "lnh do mt s quan Php pht ra", cng nhn "phi i thc hin nhng bin phpthc tin", "Ban chp hnh cc i biu binh s v cng nhn nu vn ny. Cn phi gii quyt vn ", v.v.. Tt c nhng iu ni trn l c s xc nhn bi bo ny do V. I. L-nin vit. "Li thm hai iu vu khng na" Bi bo "Li thm hai iu vu khng na" ng trn bo "S tht", s 33, ngy 15 (28) thng T 1917 tr li thng bo ca nh trc tc . Min-xki ni rng I-u. Boc-khc-t vn l ng minh c ca nhng ngi bn-s-vch vit mt li ta mp m cho quyn sch theo khuynh hng x hi - s-vanh ca Hc-mng "Nc Anh v phong tro dn ch - x hi". Thng bo ny nhm mc ch trch nhim v thi chnh tr ca I-u. Boc-khc-t cho nhng ngi bn-s-vch, cho L-nin. Tc gi bi bo "Li thm hai iu vu khng na" vit: Min-xki "qun thng bo rng chng ta lp tc tuyn b trn t "Chnh tr cng nhn" (C quan ngn lun ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t c, xut bn Br-m. B. T.) l chng ta on tuyt vi Bockhc-t". Tht vy, trong s 13 ca t "Chnh tr cng nhn" ngy 31 thng Ba c ng bc th ca nhng ngi thuc phi t Xim-mcvan, trong c L-nin; trong bc th ny khng nhng h on tuyt vi lp trng chnh tr ca Boc-khc-t, m cn ngh nhm nhng ngi x hi ch ngha quc t c (I. S. D.) cng khai t r thi ca mnh i vi hnh ng chnh tr ca I-u. Boc-khc-t, "nhm lm

612

Danh mc nhng tc phm v vn kin c th l ca V. I. L-nin

Danh mc nhng tc phm v vn kin c th l ca V. I. L-nin 613

cho khng mt t chc no ca phi t Xim-mc-van c th b ch trch l gp phn tuyn truyn bng cch no cho ch ngha quc". Li khuyn hon ton ph hp vi thi ca L-nin i vi nhng ngi dn ch - x hi cnh t c, m Ngi lun lun gip c mt lp trng ng n. Gi nh cho rng bi bo "Li thm hai iu vu khng na" do L-nin vit, cn c c s na l chnh Ngi hiu rt r tnh hnh s vic v ng nhin ch c Ngi mi c th cng kch bi bo vu khng ca . Min-xki. Nhng ngi bn-s-vch Nga khng th vit bi bo ny, v h khng th bit c li ta ca Boc-khc-t, cng nh khng bit bc th ca nhng ngi quc t ch ngha ng trn t "Chnh tr cng nhn". "S u hng khng iu kin" Bi "S u hng khng iu kin" ng trn t "S tht", s 38 ra ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917, c vit ngy 21 thng T (4 thng Nm) do c s u hng ca Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt i vi Chnh ph lm thi v vn tip tc cuc chin tranh quc ch ngha. S cng phn ca nhn dn bng n v bc thng ip ca b trng ngoi giao P. N. Mi-li-u-cp gi cc chnh ph ng minh, trong khng nh mc ch xm lc v cp bc ca cuc chin tranh, buc Ban chp hnh phi tuyn b "phn i" bc thng ip y v bt u cuc m phn vi Chnh ph lm thi v vn ny. Kt qu ca nhng cuc m phn ny l xut hin mt bn "Thng co" ca chnh ph, v sau l mt ngh quyt ca Ban chp hnh tn thnh bn "Thng co" ny v cho rng "v rc ri dn xp xong". Tc gi bi "S u hng khng iu kin" gi mt cch ma mai bn "Thng co" l s "gii thch kiu Php vin ti cao", v khi trnh by n tc gi bc trn tnh gi di ca vn kin nh trn an nhng qun chng chuyn t ch tin bn t bn n ch ng v pha cng nhn cch mng. "Cc ngi Gu-ts-cp v Mi-li-u-cp " gii thch" ch trng tin hnh "chin tranh cho n thng li" theo ngha l "thng li" ch cn cho h... m bo thc hin quyn dn tc t quyt. Ngoi ra, cc ngi Mi-li-u-cp v Gu-ts-cp, qua bc thng ip ca mnh, ha ra l c gng t c xin cc ngi ng ci! vic tng gii tr qun b ca cc dn tc v thit lp c cc ta n trng ti gii quyt nhng xung t quc t...", tc gi bi "S u hng khng iu kin" vit nh vy. Tc gi gi "mnh giy" ca chnh ph l

"s nho bng cng khai i vi cng nhn, binh s v nng dn", tc gi coi hnh ng ca Ban chp hnh X-vit l s u hng v iu kin bn quc, v kt thc bi bo bng nhng li tiu biu ca L-nin: "Nhng cuc sng l ngi thy tt nht, v chng bao lu na, cng nhn v binh s s thy ng li chnh tr ca ai l ng n, v ng li chnh tr ca ai dn cng nhn ti ch u hng lp trng ca bn t bn". Ta c th khng nh rng bi ny l do L-nin vit; iu c chng minh th nht, bng cch i chiu vn bn bi "S u hng khng iu kin" vi vn bn cc bi c ni dung ph hp, phn tch cc s kin ngy 20 v 21 thng T 1917 ng ng thi trn bo "S tht" cc s 38 v 39 ("Ch ngha v quc trung thc t bin minh" v "Nhng bi hc ca cuc khng hong". Xem tp ny, tr. 387 - 390 v tr. 400 - 405). Th hai, iu c chng minh l ng, v trong c nhng cch din t v cch ni tiu biu ca L-nin: "xin cc ngi ng ci!", "nhng cuc sng l ngi thy tt nht", v.v. v, cui cng, l do trong bi "S u hng khng iu kin" c li ha l s tr li mt ln na vn hnh vi ca cc th lnh men-s-vch - x hi ch ngha - cch mng trong X-vit. Li ha c L-nin thc hin trong bi "Nhng bi hc ca cuc khng hong" ng vo ngy hm sau. Cng vo thi gian ny r rng l hi ngh ton th ca X-vit P-t-r-grt tha nhn l "hi lng v "nhng li thanh minh", nhng sa i bn thng ip, nhng "iu gii thch" ca chnh ph (nhng th chung qui ch l nhng li ni ht sc rng tuch, chng c ngha g, chng thay i g v chng ha hn g) v cng tha nhn l "v rc ri dn xp xong"" (tp ny, tr. 400).

614

Ch thch

615

hnh ny ng ng h Chnh ph lm thi t sn. Trong qu trnh m phn gia Ban chp hnh u-ma vi nhng i din ca Ban chp hnh, vn kin ny c P. N. Mi-li-u-cp hiu nh v l c s ca li ku gi u tin ca Chnh ph lm thi gi nhn dn. 1. Ch thch
1 3

Ngy 2 (15) thng Ba 1917 L-nin nhn c nhng tin tc u tin v cuc cch mng dn ch - t sn thng Hai Nga. Nhng bn tin in ni v thng li ca cch mng v v vic chnh ph ca phi thng Mi v phi dn ch - lp hin ca bn t bn v bn a ch nm c chnh quyn c ng trn cc bo "Zricher Post" v "Neue Zrcher Zeitung". Bn s tho lun cng v nhng nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng Nga c son xong vo bui ti ngy 4 (17) thng Ba; bn s tho ny khng phi vit cho bo ch. Cng ngy hm , nhng lun cng y c chuyn qua Xtc-khn ti Khri-xti-a-ni-a (-xl) cho nhng ngi bn-s-vch ln ng tr v Nga h nghin cu. 1.

Bc in ny c gi n Xtc-khn cho Lung-xt-rm, ng vin ng dn ch - x hi Thy-in, chuyn cho nhng ngi bn-s-vch t Xtc-khn v Khri-xti-a-ni-a ln ng v Nga; bc in ny c h a n P-t-r-grt v ngy 13 (26) thng Ba c E. B. B-s c trong phin hp ca B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga v cng ngy hm y c c ti phin hp ca U ban thc hin thuc Ban chp hnh ng b P-tc-bua. 9. Li tuyn b gi bo "Volksrecht" c ng di u "Feststellung" ("Ti liu thc t") km theo li m u ca ban bin tp: "ng ch L-nin vit cho chng ti..."; tip l vn bn li tuyn b. "Volksrecht" ("Dn quyn") t bo hng ngy; c quan ngn lun chnh thc ca ng dn ch - x hi Thy-s, ca t chc dn ch - x hi bang Xuy-rch v ca cc cng on Xuy-rch; xut bn Xuy-rch t nm 1898 cho ti nay. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 - 1918), t bo do E. Np-x ch bin, ng ta tham gia t chc ca phi t Xim-mc-van, nhng c lp trng gn vi phi gia. T bo ny a tin ng n, tuy cha y , v phong tro cng nhn trong nhng nm chin tranh th gii th nht, ng nhng bi ca nhng ngi phi t Xim-mc-van. T "Volksrecht" ng nhng bi ca V. I. L-nin: "Mi hai lun cng vn tt v vic H. Gry-lch bnh vc ch trng bo v t quc", "Mu k ca nhng ngi s-vanh cng ha" v bn t tm tt bo co "V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga trong cuc cch mng Nga", bn bo co ny c c Xuy-rch ngy 14 (27) thng Ba 1917. V sau, phn nh lp trng ca nhng ngi dn ch - x hi Thy-s, t "Volksrecht" phn i ng ny gia nhp Quc t cng sn v bc b 21 iu khon ca Quc t cng sn. Hin nay, t bo ny gi lp trng chng cng sn v hu nh khng c g khc vi cc t bo t sn. 10.

L-nin gi Chnh ph lm thi t sn l chnh ph ca phi thng Mi v phi dn ch - lp hin; chnh ph ny c thnh lp vo lc 3 gi chiu ngy 2 (15) thng Ba 1917 theo s tha hip ca Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc vi nhng th lnh x hi ch ngha - cch mng - men-s-vch ca Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Tham gia chnh ph c: cng tc G. E. Lvp (ch tch Hi ng b trng v b trng B ni v), th lnh ca phi dn ch - lp hin P. N. Mi-li-u-cp (b trng B ngoi giao), th lnh ca phi thng Mi A. I. Gu-ts-cp (b trng B chin tranh v tm thi kim b trng B hng hi) v nhng i din khc ca giai cp i t sn v a ch, v c A. Ph. K-ren-xki (b trng B t php), ngi thuc phi lao ng. Li ku gi ngy 4 (17) thng Ba, m sau L-nin nhc n, l do nhng ng i men-s-vch trong Ban chp hnh X-vit Pt-r-grt son tho ra, coi y l nhng iu kin cho Ban chp
5

"Th t n c ngoi gi v" th s 1 th s 4 do L-nin

vit t ngy 7 n ngy 12 (20 n 25) thng Ba; th s 5 cha vit

616

Ch thch

Ch thch

617

xong, th ny c bt u vit ngay trc khi Ngi ri Thy-s tr v Nga ngy 26 thng Ba (8 thng T) 1917. Ngay sau khi nhn c nhng tin in xc nhn nhng s kin cch mng Nga, thnh phn Chnh ph lm thi t sn v Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, L-nin bt u vit tc phm ny cho bo "S tht" v cho rng cng tc gii thch v t chc qua bo ch c ngha c bit. Ngy 3 (16) thng Ba, Ngi vit cho A. M. Cn-ln-tai nh sau: "Ci ch yu hin nay l bo ch" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 49, tr. 542). "Hin nay ti s khng i thuyt trnh v cng khng i mt-tinh, v cn phi hng ngy vit bi cho t "S tht" P-t-r-grt", Ngi tr li V. A. Cc-pin-xki ngy 8 (21) thng Ba nh vy khi Cc-pin-xki mi Ngi sang Gi-ne-v thuyt trnh cho nhng ngi Nga lu vong v nhng ngi x hi ch ngha Thy-s v nhim v ca ng trong cch mng (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 49, tr. 551 - 552). Ngy 9 (22) thng Ba, bc th s 1 v s 2 trong tp "Th t nc ngoi gi v" c gi n A. M. Cn-ln-tai Khri-xti-a-ni-a tip tc chuyn i P-t-r-grt; ngy 17 (30) thng Ba, L-nin hi I-a. X. Gan-tx-ki xem cc bc th s 1 s 4 n bo "S tht" P-t-rgrt cha, v ha l nu cc th ny b tht lc th s gi bn sao ca chng. A. M. Cn-ln-tai em th n P-t-r-grt v chuyn ti ban bin tp bo "S tht" ngy 19 thng Ba (1 thng T). Bc th s 1 c ng trn t "S tht", s 14 v 15 ngy 21 v 22 thng Ba (3 v 4 thng T) 1917 c rt ngn nhiu v c mt s thay i ca ban bin tp bo "S tht" m L. B. Ca-m-np v I. V. Xta-lin tham gia t gia thng Ba. Ln u tin, bc th ny c ng ton vn nm 1949 trong Ton tp ca V. I. L-nin, ting Nga, xut bn ln th 4, t. 23, tr. 291 - 301. Cc th s 2, 3 v 4 hi nm 1917 khng ng c. Nhng t tng trong bc th s 5, mt bc th cha vit xong, sau c pht trin trong cc tc phm "Nhng bc th v sch lc" v "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta". Trc khi tr v Nga, L-nin dng nhiu bin php ph bin cc th s 1 v 2 trong nhng ngi bn-s-vch sng Php v Thy-s. 13. Th s 1 trong tp "Th t n c ngoi gi v" do ban bin tp t "S tht" rt ngn i khong mt phn nm vn bn. Ch yu

l rt ngn phn nhn xt v cc th lnh qu ly trc giai cp t sn ca cc ng tha hip men-s-vch v x hi ch ngha - cch mng, v mu toan ca h nh che giu vic i din ca cc chnh ph Anh v Php tham gia cng vi nhng ngi dn ch lp hin v nhng ngi thuc phi thng Mi vo vic lt Nic-lai R-ma-np; v cng rt ngn c phn L-nin vch trn nhng qun ch v quc ch ngha ca Chnh ph lm thi ang tip tc cuc chin tranh xm lc. 15.
7

L-nin c ni n X-vit i biu cng nhn P-t-r-grt xut hin vo nhng ngy u Cch mng thng Hai. Cuc bu c X-vit din ra mt cch t pht, lc u mt s xng v nh my, sau trong c my ngy lan n tt c cc x nghip. V mun nm quyn lnh o X-vit, chiu ngy 27 thng Hai (12 thng Ba), trc khi X-vit hp phin u tin, nhng ngi men-s-vch theo phi th tiu C. A. Gv-d-p, B. . B-ga-np v cc thnh vin u-ma nh nc N. X. Ts-kh-t-d, M. I. Xc-b-lp v nhng ngi khc t tuyn b rng h l Ban chp hnh lm thi ca X-vit. Ti hm , phin hp u tin ca X-vit c ra on ch tch (N. X. Tskh-t-d, A. Ph. K-ren-xki v M. I. Xc-b-lp). Trong Ban chp hnh, ngoi cc y vin on ch tch, cn c A. G. Sli-p-ni-cp, N. N. Xukha-np, I-u. M. Xt-clp v c nhng i din ca Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh P-t-r-grt ca cc ng x hi ch ngha. ng x hi ch ngha - cch mng lc u phn i vic t chc X-vit, nhng sau c i din vo (V. A. A-lch-xan-rvch, V. M. Den-di-np, v.v.). X-vit t tuyn b l c quan ca cc i biu cng nhn v binh s, v thc t cho n i hi I cc X-vit, (thng Su 1917), n l c quan trung ng ton Nga. Ngy 1 (14) thng Ba, Ban chp hnh c thm nhng i din ca binh s: Ph. Ph. Lin-, A. I. Pa--rin, A. . Xa-p-xki, v.v.. Thng v Ban chp hnh gm N. X. Ts-kh-t-d, I-u. M. Xt-clp, B. . B-ga-np, P. I. Xtu-ts-ca, P. A. Cra-xi-cp, C. A. Gv-d-p, v.v.. N. X. Ts-kh-t-d v A. Ph. K-ren-xki c c lm i biu trong Ban chp hnh u-ma nh nc. Ngy 28 thng Hai (13 thng Ba) li hiu triu "Gi dn chng P-t-r-grt v Nga" c cng b, ku gi on kt xung quanh X-vit v nm ly vic qun l tt c cc cng vic a phng. Ngy 3 (16) thng Ba, cc tiu ban ca X-vit c thnh lp: tiu ban lng thc, tiu ban qun s, tiu ban an ninh thnh ph v tiu ban trc tc m t nhng thnh vin ca n hnh

618

Ch thch

Ch thch

619

thnh nn nng ct u tin ca ban bin tp bo "Tin tc" (N. . X-c-lp, I-u. M. Xt-clp, N. N. Xu-kha-np, C. X. Gri-n-vch, sau l V. A. Ba-da-rp v B. V. A-vi-lp). Cc ng on dn ch - x hi trong u-ma nh nc tt c cc kha, nm i din tiu ban binh s, hai i din ca Thng v trung ng cc cng on, i din cc X-vit qun, i din ban bin tp bo "Tin tc", v.v. tham gia cc phin hp ca Ban chp hnh vi t cch t vn. X-vit c cc phi vin i t chc cc X-vit qun, bt u thnh lp i dn cnh (c 1 000 cng nhn c 100 ngi). Mc du vic lnh o X-vit ri vo tay nhng ngi tha hip, nhng do p lc ca cng nhn v binh s cch mng, X-vit thc hin c mt s bin php cch mng: bt giam cc i din chnh quyn c v phng thch nhng ngi t chnh tr. Ngy 1 (14) thng Ba, X-vit cng b "Lnh s 1 v qun n tr ti Qun khu P-t-r-grt", lnh ny c tc dng to ln trong vic cch mng ha qun i. Theo lnh ny th v mt hnh ng chnh tr, cc n v qun i phi phc tng X-vit, bt c loi v kh no cng thuc quyn qun l v kim sot ca cc y ban i i v tiu on; nhng lnh ca Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc ch c thc hin nu khng mu thun vi lnh ca X-vit, v.v.. Nhng vo gi pht quyt nh, m mng 2 (15) thng Ba, bn tha hip trong Ban chp hnh X-vit t nguyn nhng chnh quyn cho giai cp t sn, chun y thnh phn Chnh ph lm thi gm bn t sn v bn a ch. nc ngoi, ngi ta khng c bit hnh ng u hng giai cp t sn ny, bi v cc bo t hn bo ca bn dn ch - lp hin th khng c a ra nc ngoi. V. I. Lnin bit iu ny sau khi v n Nga (xem tp ny, tr. 296). 18.
8

nm 1907 im ny do L-nin xut ni rng khi chin tranh quc ch ngha n ra th nhng ngi x hi ch ngha phi li dng cuc khng hong v kinh t v chnh tr do chin tranh gy ra lm cho ch thng tr giai cp ca ch ngha t bn mau sp , u tranh cho cch mng x hi ch ngha. 19.
9

Nhng "phn t thuc Ban t chc" nhng ngi men-s-vch on kt

xung quanh mt trung tm lnh o ca h l Ban t chc; ban ny c thnh lp nm 1912 ti hi ngh thng Tm ca phi th tiu. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Ban t chc theo lp trng x hi - s-vanh, bo cha cho cuc chin tranh ca chnh ph Nga hong, truyn b nhng t tng ch ngha dn tc v ch ngha s-vanh. Ban t chc xut bn tp ch "Bnh minh ca chng ta", v sau khi tp ch ny b nh bn, th xut bn t "S nghip ca chng ta", ri t "S nghip" v bo "Bui sng cng nhn", sau l bo "Bui sng". Ban t chc hot ng cho n khi Ban chp hnh trung ng ng men-s-vch c bu ra vo thng Tm 1917. Ngoi Ban t chc hot ng Nga, cn c Ban th k nc ngoi ca Ban t chc, gm c 5 th k (P. B. c-xen-rt, I. X. A-xtrp - P-vt, I-u. . Mc-tp, A. X. Mc-t-np, X. I-u. Xem-cp-xki), ban th k ny theo lp trng gn gi vi phi gia, n che y bng nhng li ni sung quc t ch ngha, nhng thc ra th li ng h bn x hi s-vanh Nga. Ban th k nc ngoi ca Ban t chc xut bn t bo ring "Tin tc ca Ban th k nc ngoi ca Ban t chc ng cng nhn dn ch - x hi Nga", xut bn t thng Hai 1915 n thng Ba 1917 Gi-ne-v. 21.

10

Nhng ngi thng Mi ng vin ca ng thng Mi (hay

l "Lin minh ngy 17 thng Mi"), ng ny c thnh lp Nga sau khi Nga hong cng b o d ngy 17 (30) thng Mi 1905. l mt ng phn cch mng, i biu cho nhng li ch ca giai cp i t sn v a ch kinh doanh theo li t bn ch ngha v bo v nhng li ch ; cm u ng ny l A. I. Guts-cp, mt nh cng nghip v ch nh t ni ting Mt-xcva, v M. V. Rt-di-an-c, mt tn a ch ln. Nhng ngi thng Mi hon ton ng h chnh sch i ni v i ngoi ca chnh ph Nga hong. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, nhng ngi thng Mi gia nhp "khi tin b" i lp, khi ny i thnh lp ni cc c trch nhim, ngha l mt chnh ph c cc gii t sn - a ch tn nhim. Sau cuc Cch mng dn

Bn Tuyn ngn Ba-l Tuyn ngn v chin tranh c thng

qua ti i hi x hi ch ngha quc t bt thng hp Ba-l ngy 24 - 25 thng Mi mt 1912. Bn Tuyn ngn bo trc cho cc dn tc v nguy c cuc chin tranh quc ch ngha th gii ang n gn, vch trn nhng mc ch n cp ca cuc chin tranh y v ku gi cng nhn tt c cc nc u tranh kin quyt v ha bnh, "em sc mnh ca tnh on kt quc t ca giai cp v sn i chi vi ch ngha quc t bn". Trong Tuyn ngn Ba-l c mt im rt trong ngh quyt i hi Stt-ga

620

Ch thch

Ch thch

621

ch - t sn thng Hai, nhng ngi thng Mi tr thnh ng cm quyn, tch cc chng li cuc cch mng x hi ch ngha ang chn mui Nga. Lnh t ng thng Mi l Gu-ts-cp tham gia Chnh ph lm thi th nht vi t cch l b trng B chin tranh. Sau cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i, nhng ngi thng Mi ra sc chng li Chnh quyn x-vit. 23.
11

lp hin tr thnh k th khng i tri chung ca Chnh quyn xvit, chng tham gia tt c cc hot ng v trang phn cch mng v cc cuc hnh qun ca bn can thip. Sau khi bn can thip v bn bch v b nh bi, nhng ngi dn ch - lp hin sng lu vong, nhng khng ngng hot ng phn cch mng, chng Nh nc x-vit. 23.
13

Nhng ngi "canh tn ha bnh", ng "canh tn ha bnh", mt

t chc qun ch - lp hin ca giai cp i t sn v a ch, c thnh lp xong xui vo nm 1906, sau khi u-ma nh nc I b gii tn. ng ny hp nht "nhng ngi thng Mi cnh t" v "nhng ngi dn ch - lp hin cnh hu". Nhng th lnh ca ng ny l P. A. Gy-en, N. N. Lvp, P. P. Ri-a-bu-sin-xki, M. A. Xta-kh-vch, E. N. T-ru-b-tx-ci v G. N. T-ru-b-tx-ci, . N. Si-pp, v.v.. V cng lnh, ng ny gn gi vi nhng ngi thng Mi. Hot ng ca ng ny nhm bo v li ch ca giai cp t sn cng thng nghip v ca a ch kinh doanh theo li t bn ch ngha. Trong u-ma nh nc III, ng "canh tn ha bnh" hp nht vi ci gi l ng "ci cch dn ch" thnh ng on "nhng ngi tin b". 23.

Cc y ban cng nghip - qun s do giai cp i t sn quc ch

ngha thnh lp Nga thng Nm 1915 gip ch Nga hong tin hnh chin tranh. Ch tch U ban cng nghip - qun s trung ng l tn t bn kch x, th lnh ca nhng ngi thng Mi A. I. Gu-ts-cp. Tham gia y ban ny cn c ch x nghip A. I. C-n-va-lp, ch ngn hng v ch nh my ng M. I. Tr-sen-c v nhng ngi khc. Mu toan t cng nhn trong phm vi nh hng ca mnh v gy cho h tm l v quc ch ngha, giai cp t sn quyt nh t chc nhng "nhm cng nhn" trc thuc cc y ban ny v bng cch m chng minh rng nc Nga nn "ha bnh giai cp" gia giai cp t sn v giai cp v sn c thit lp. Nhng ngi bn-s-vch tuyn b ty chay cc y ban cng nghip - qun s v tin hnh cng tc ny mt cch thng li nh s ng h ca a s cng nhn. Nh cng tc gii thch ca nhng ngi bn-s-vch nn trong tng s 239 y ban cng nghip - qun s cc tnh v cc a phng th ch c 70 y ban l tin hnh c vic bu cc "nhm cng nhn", v ch c 36 y ban l bu c cc i biu cng nhn. 24.

12

Nhng ngi dn ch - lp hin ng vin ca ng dn ch lp hin, ng ch yu ca giai cp t sn qun ch - t do ch ngha Nga. ng dn ch - lp hin c thnh lp thng Mi 1905; thnh phn ca ng bao gm nhng i din ca giai cp t sn, cc nh hot ng hi ng a phng xut thn t a ch v tr thc t sn. Nhng nh hot ng c tn tui ca ng dn ch - lp hin l P. N. Mi-li-u-cp, X. A. Mu-rm-txp, V. A. Macla-cp, A. I. Sin-ga-rp, P. B. Xt-ru-v, Ph. I. R-i-tsp v nhng ngi khc. V sau, nhng ngi dn ch - lp hin bin thnh ng ca giai cp t sn quc ch ngha. Trong thi k chin tranh th gii th nht, nhng ng i dn ch - lp hin tch cc ng h chnh sch i ngoi xm l c ca chnh ph Nga hong. Trong thi k Cch mng dn ch - t sn thng Hai, chng c gng cu vt ch qun ch. Gi a v lnh o trong Chnh ph lm thi t sn, nhng ng i dn ch - lp hin thc hin chnh sch phn nhn dn, phn cch mng, c li cho bn quc M - Anh - Php. Sau thng li ca Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i, nhng ngi dn ch -

14

"The Times" ("Thi bo") t bo hng ngy, thnh lp nm 1785

Lun-n, c quan ngn lun chnh ca giai cp t sn bo th Anh. L mt trong nhng t bo c th lc, rt tho tin, n thng gy p lc i vi chnh sch ca nhng nc nh. Thng qua nhng phng vin ca mnh, t bo ny bit c cc s kin nc Nga nm 1905 v 1917. 31.

15

Chnh ph lm thi th nht "Ban chp hnh lm thi ca uma nh nc" c thnh lp ngy 27 thng Hai (12 thng Ba) 1917, sau khi ch tch u-ma M. V. Rt-di-an-c nhn c lnh ca Nga hong gii tn u-ma p li bc in ca Hi ng nhng ngi lo thnh ca u-ma IV gi Nga hong ni v tnh hnh khn cp P-t-r-grt v v s cn thit phi thi hnh ngay

622

Ch thch

Ch thch

623

lp tc cc bin php " cu T quc v vng triu". Cc i biu ca u-ma hp mt hi ngh khng chnh thc trong hon cnh qun chng nhn dn khi ngha bao vy cung in Ta-vrch, trn ngp khu vc quanh u-ma, cn binh s v cng nhn v trang th ko n y tr s ca u-ma, nn vi v bu ra Ban chp hnh lm thi "duy tr trt t P-t-r-grt v lin lc vi cc c quan v cc nhn vt khc nhau". Tham gia Ban chp hnh lm thi c nhng ngi thuc phi hu: V. V. Sun-ghin v V. N. Lvp, phi thng Mi: X. I. Si-lp-xki, I. I. mi-t-ri-u-cp v M. V. Rt-di-an-c (ch tch), "phi tin b": V. A. R-gip-xki v A. I. C-n-va-lp, nhng ngi dn ch - lp hin: P. N. Mi-li-u-cp v N. V. N-cra-xp, ngi ca phi lao ng A. Ph. K-renxki v ngi men-s-vch N. X. Ts-kh-t-d. 31.
16

Tham gia B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga n ngy 9 (22) thng Ba 1917 c A. I. -li-da-r-va, C. X. E-r-m-np, V. N. Da-l-gi-xki, P. A. Dalu-tx-ki, M. I. Ca-li-nin, V. M. M-l-tp, M. X. n-min-xki, A. M. Xmic-np, E. . Xta-x-va, M. I. U-li-a-n-va, M. I. Kha-kha-rp, C. M. Svt-tsi-cp, A. G. Sli-p-ni-cp, C. I. St-c. Ngy 12 (25) thng Ba, G. I. B-ki, M. C. Mu-ra-np v vi t cch t vn I. V. Xta-lin c a vo B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng.

Ban chp hnh ng b P-tc-bua ca ng cng nhn dn ch x hi Nga c thnh lp ti phin hp ngy 2 (15) thng Ba 1917,
gm tt c nhng y vin ca Ban chp hnh ng b P-tc-bua cc kha hi b mt v mt phn l nhng y vin mi c b sung. Tham gia Ban chp hnh ny c B. V. A-vi-lp, N. C. An-ti-pp, B. A. Giem-tsu-gin, V. N. Da-l-gi-xki, M. I. Ca-li-nin, N. P. C-ma-rp, L. M. Mi-khai-lp, V. M. M-l-tp, C. Oc-lp, N. I. Pt-vi-xki, P. I. Xtu-ts-ca, V. V. Smt, C. I. St-c. Tham gia Ban chp hnh ng b P-tc-bua cn c i din Thng v Ban chp hnh trung ng A. G. Sli-p-ni-cp. L-nin gi Hi ngh i biu VI ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga l Hi ngh thng Ging; hi ngh ny hp Pra-ha trong nhng ngy 5 - 17 (18 - 30) thng Ging 1912; hi ngh ny trn thc t ng vai tr mt i hi. V. I. L-nin lnh o hi ngh. Ngi c nhng bo co v tnh hnh hin ti v nhim

v ca ng, v cng tc ca Cc quc t x hi ch ngha, v pht biu v nhng vn khc. L-nin l tc gi ca nhng d tho ngh quyt v tt c cc vn quan trng nht trong chng trnh ngh s ca hi ngh. Nhng ngh quyt c thng qua ti hi ngh "V ch ngha th tiu v nhm th tiu", "V t chc ng ngoi nc" c ngha to ln v mt nguyn tc v v mt thc tin. Hi ngh tuyn b rng do hnh vi ca mnh, phi th tiu hon ton t mnh ra ngoi ng, v hi ngh khai tr h ra khi ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Hi ngh ln n nhng hot ng ca cc nhm chng ng ngoi nc: nhng ngi men-s-vch theo phi "Ting ni", nhm "Tin ln", nhm T-rt-xki. Hi ngh nhn nh rng iu tuyt i cn thit l nc ngoi phi c mt t chc ng thng nht hot ng ng h ng di s kim tra v lnh o ca Ban chp hnh trung ng, v ch r rng nhng nhm nc ngoi "nu khng chu phc tng trung tm ph trch cng tc dn ch - x hi Nga, tc l Ban chp hnh trung ng, v nu gy ph hoi t chc bng cch lin h ring vi phong tro trong nc khng thng qua Ban chp hnh trung ng, th u khng th mang danh hiu ng cng nhn dn ch - x hi Nga". Hi ngh thng qua ngh quyt "V tnh cht v hnh thc t chc ca cng tc ng", thng qua d tho iu l t chc ca ng do V. I. L-nin ngh, xc nhn bo "Ngi dn ch - x hi" l C quan ngn lun trung ng ca ng, bu ra Ban chp hnh trung ng ng v thnh lp B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng. Hi ngh Pra-ha ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga ng vai tr xut sc trong s nghip xy dng ng bn-s-vch, mt ng kiu mi, trong vic cng c s thng nht ca ng. Hi ngh tng kt c mt thi k lch s u tranh ca nhng ngi bn-s-vch chng nhng ngi men-s-vch, v cng c thng li ca nhng ngi bn-s-vch sau khi ui nhng ngi mens-vch theo phi th tiu ra khi ng. Cc t chc ng a phng xit cht hng ng trn c s nhng quyt nh ca hi ngh. Hi ngh xc nh ng li chnh tr ca ng trong iu kin c cao tro cch mng mi. Hi ngh Pra-ha c ngha quc t ln lao. Hi ngh ch ra cho nhng ng i cch mng trong cc ng thuc Quc t II mt mu mc u tranh kin quyt chng ch ngha c hi, a cuc u tranh ny n ch on tuyt hon ton v t chc vi nhng phn t c hi ch ngha. Chi tit hn v Hi ngh Pra-ha,

624

Ch thch

Ch thch

625

xin xem V. I. L-nin, Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 21, tr. 157 - 201. 34.
17

Bn hiu triu y l tn gi m L-nin dng ch "Tuyn ngn ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga gi tt c cc cng dn Nga" do Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x
hi Nga, a ra. Tuyn ngn ny c in trong Ph lc ca t "Tin tc ca X-vit P-t-r-grt", s 1 ngy 28 thng Hai (13 thng Ba) 1917. L-nin c bit Tuyn ngn ny khi n c ng tm tt trn "Bo Phran-pho" s ra bui sng ngy 9 (22) thng Ba 1917. Ngy 10 (23) thng Ba, L-nin in qua Khri-xti-a-ni-a v P-t-rgrt cho t "S tht" nh sau: "Ti va mi c c nhng on trch trong bn Tuyn ngn ca Ban chp hnh trung ng. Gi nhng li chc tt p nht! i cng an v sn, ang chun b cho ha bnh v ch ngha x hi, mun nm!" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 49, tr. 555). 34.

18

Nhng ngi x hi ch ngha - cch mng mt ng tiu t sn

Nga; xut hin vo cui nm 1901 u 1902 do s hp nht nhiu nhm v tiu t dn ty ("Lin minh nhng ngi x hi ch ngha cch mng", ng x hi ch ngha - cch mng, v.v.). Nhng quan im ca nhng ngi x hi ch ngha - cch mng l mt s hn hp chit trung nhng t tng ca ch ngha dn ty v ch ngha xt li; theo cch ni ca L-nin, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng mun v vu "nhng ch rch ca ch ngha dn ty" bng "nhng mnh v "ph phn" hp thi trang c hi ch ngha i vi ch ngha Mc" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 11, tr. 357 - 358). Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, a s nhng ngi x hi ch ngha - cch mng ng trn lp trng ch ngha x hi - s-vanh. Sau thng li ca Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng cng vi nhng ngi men-s-vch v dn ch - lp hin tr thnh ch da ch yu ca Chnh ph lm thi t sn - a ch phn cch mng, v nhng lnh t ca ng (K-ren-xki, p-kxen-chi-p, Tsc-np) tham gia chnh ph. ng ca nhng ngi x hi ch ngha - cch mng t chi khng ng h yu sch ca nng dn i xa b ch chim hu rung t ca a ch; h ng h vic duy tr quyn s hu ca a ch v rung t; nhng b trng x hi ch ngha cch mng trong Chnh ph lm thi phi nhng ton qun bnh

nh i n p nhng nng dn chim rung t ca a ch. Ngay trc khi cuc khi ngha v trang thng Mi n ra, ng ny cng khai chuyn sang pha giai cp t sn phn cch mng, bo v ch t bn ch ngha v b c lp trc qun chng nhn dn cch mng. Cui thng Mi mt 1917, cnh t ca nhng ngi x hi ch ngha - cch mng thnh lp mt ng c lp ca nhng ngi x hi ch ngha - cch mng cnh t. V mun duy tr nh hng ca mnh trong qun chng nng dn, nn v mt hnh thc, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng cnh t cng nhn Chnh quyn x-vit v tha thun vi nhng ngi bn-s-vch, nhng t lu sau h i vo con ng u tranh chng li Chnh quyn x-vit. Trong nhng nm c cuc can thip v trang ca nc ngoi v ni chin, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng tin hnh hot ng ph hoi, phn cch mng, ro rit ng h bn can thip v bn bch v, tham gia nhng v m mu phn cch mng, t chc nhng hot ng khng b chng cc nh hot ng ca Nh nc x-vit v ng cng sn. Sau khi ni chin kt thc, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng tip tc hot ng th ch trong nc v trong hng ng bn bch v lu vong. "Nhng ngi x hi ch ngha nhn dn" ng vin ca ng lao ng x hi ch ngha nhn dn tiu t sn, ng ny tch khi cnh hu ca ng x hi ch ngha - cch mng nm 1906. Nhng ngi x hi ch ngha nhn dn ng h khi lin minh vi nhng ngi dn ch - lp hin. L-nin gi h l "nhng ngi x hi - dn ch - lp hin", "nhng ngi c hi ch ngha tiu t sn", "nhng ngi men-s-vch x hi ch ngha - cch mng" dao ng gia nhng ngi dn ch - lp hin v x hi ch ngha - cch mng; Ngi nhn mnh rng ng ny "khng khc my so vi ng dn ch - lp hin, bi v n gt b khi cng lnh c ch cng ha ln yu sch v ton b rung t" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 14, tr. 30). ng u ng ny l A. V. P-skh-np, N. Ph. An-nen-xki, V. A. Mi-a-c-tin, v.v.. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, "nhng ngi x hi ch ngha nhn dn" gi lp trng x hi - s-vanh. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, ng ca "nhng ngi x hi ch ngha nhn dn" hp nht vi phi lao ng, ro rit ng h hot ng ca Chnh ph lm thi t sn, c cc i din ca mnh tham gia chnh ph ny. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, nhng ngi x hi ch

626

Ch thch

Ch thch

627

ngha nhn dn tham gia cc v m mu phn cch mng v cc hot ng v trang chng Chnh quyn x-vit. ng ny ngng hot ng vo nhng nm c cuc can thip v trang ca nc ngoi v ni chin. 35.
19

"Ngi dn ch - x hi" t bo bt hp php, C quan ngn lun

trung ng ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga; xut bn t thng Hai 1908 n thng Ging 1917. Sau khi s 1 c xut bn Nga, vic xut bn t bo c chuyn ra nc ngoi; t s 2 n s 32 (thng Hai 1909 - thng Chp 1913) xut bn Pa-ri, t s 33 n s 58 (thng Mi mt 1914 - thng Ging 1917) xut bn Gi-ne-v. Tt c ra c 58 s, trong 5 s c ph trng. T thng Chp 1911, bo "Ngi dn ch - x hi" do V. I. L-nin ch bin. T bo ny ng hn 80 bi bo v tiu lun ca L-nin. Trong nhng nm en ti khi th lc phn ng honh hnh v trong thi k c cao tro cch mng mi, t "Ngi dn ch - x hi" u tranh chng phi th tiu, phi T-rt-xki v phi triu hi, bo v ng mc-xt bt hp php, cng c s thng nht ca ng, tng cng quan h ca ng vi qun chng. Sau khi ra s 32, ngy 15 (28) thng Chp 1913, bo "Ngi dn ch - x hi" tm thi nh bn v trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii th n c tc bn. Sau khi V. I. L-nin n Thy-s thng Chn 1914, th ngy 1 thng Mi mt cng nm , s bo tip theo, s 33 c xut bn. Mc du c nhng kh khn ca thi chin, t "Ngi dn ch - x hi" vn c xut bn u n. L-nin lnh o ton b cng vic xut bn t bo, quy nh ni dung ca cc s bo, hiu nh cc ti liu, nghin cu cc vn trnh by v in t bo. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, bo "Ngi dn ch - x hi" ng vai tr xut sc trong cuc u tranh chng ch ngha c hi quc t, chng ch ngha dn tc v ch ngha s-vanh, trong vic tuyn truyn cc khu hiu bn-svch, thc tnh giai cp cng nhn v qun chng lao ng tham gia cuc u tranh chng cuc chin tranh quc ch ngha v bn c v cuc chin tranh . Bo "Ngi dn ch - x hi" soi sng tt c nhng vn quan trng nht ca phong tro cng nhn cch mng, vch r mc ch quc ch ngha ca cuc chin tranh, vch trn nhng li l gi nhn gi ngha v nhng hnh ng c hi ch ngha ca nhng ngi x hi - s-vanh v ca phi gia,

ch ra ng li u tranh cch mng duy nht ng n ca giai cp v sn trong iu kin c chin tranh quc ch ngha. Bi bo ca V. I. L-nin "Bn v khu hiu Lin bang chu u" c ng trn cc trang ca bo ny, trong bi ln u tin Ngi nu ln kt lun rng ch ngha x hi c kh nng thng li thot tin mt nc. Vic truyn b t "Ngi dn ch - x hi" Nga v vic in li nhng bi quan trng nht ca bo trn cc t bo bn-svch a phng, gp phn gio dc chnh tr, gio dc ch ngha quc t cho giai cp v sn Nga, chun b cho qun chng tham gia cch mng. Bo "Ngi dn ch - x hi" ng vai tr to ln trong vic on kt nhng phn t quc t ch ngha trong phong tro dn ch - x hi quc t. Vt qua mi tr ngi do tnh hnh chin tranh gy ra, t "Ngi dn ch - x hi" c ph bin nhiu nc. Mc ph bin v nh hng ca t "Ngi dn ch - x hi" c chng minh qua cc cuc quyn gp tin v nhng bui d hi k nim nhn dp xut bn s 50 ca t bo, v qua nhng li cho mng m ban bin tp nhn c t Pa-ri, Lun-n, Li-ng, Xuy-rch, Gi-ne-v, L-da-n, Bc-n, S- Phn, C-pen-ha-g, Si-ca-g, Tu-lu-d, Gi-n, Niu-oc, Khri-xti-a-ni-a (-xl), Xtckhn, Glt-g v t nhiu thnh ph khc. nh gi cao cng lao ca t "Ngi dn ch - x hi" trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, V. I. L-nin v sau vit rng "mt cng nhn gic ng mun hiu c qu trnh pht trin ca nhng t tng v cch mng x hi ch ngha quc t v thng li u tin ca cuc cch mng , thng li ngy 25 thng Mi 1917", khng th khng tm hiu nhng bi ca bo y" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 36, tr. 155 - 156). y, L-nin trch tc phm ca mnh "Vi lun cng". 36.
20

Nhng ngi thuc phi lao ng (Nhm lao ng) nhm nhng ngi dn ch tiu t sn trong cc u-ma nh nc, gm nhng nng dn v tr thc theo khuynh hng dn ty. ng on ca phi lao ng c thnh lp vo thng T 1906 gm nhng i biu nng dn trong u-ma nh nc I. Trong u-ma, phi lao ng dao ng gia phi dn ch - lp hin v phi dn ch - x hi cch mng. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, a s nhng ngi thuc phi lao ng ng trn lp trng ch ngha x hi - s-vanh.

628

Ch thch

Ch thch

629

Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai, phi lao ng i din cho li ch ca tng lp cu-lc, tch cc ng h Chnh ph lm thi. Sau khi ln lm b trng B t php sau nhng s bin thng By, Da-rt-ni, mt phn t thuc phi lao ng, truy n ng bn-s-vch. Phi lao ng c thi th ch i vi cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i v tham gia cc hot ng phn cch mng ca giai cp t sn. 37.
21

vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Nhng ngi x hi ch ngha - cch mng v nhng ngi men-s-vch t nguyn nhng chnh quyn cho giai cp t sn, giao quyn cho Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc thnh lp Chnh ph lm thi theo ca h. 38.
24

"Bnh minh ca chng ta" tp ch hp php ra hng thng ca nhng ngi men-s-vch theo phi th tiu; xut bn P-tc-bua t thng Ging 1910 n thng Chn 1914. Ch o tp ch ny l A. N. P-t-r-xp; cng tc vi tp ch ny c Ph. I. an, X. O. Txc-bau-m v nhng ngi khc. Xung quanh t "Bnh minh ca chng ta" hnh thnh mt trung tm ca phi th tiu Nga. T u cuc chin tranh th gii th nht, tp ch ny ng trn lp trng ch ngha x hi - s-vanh. "S nghip ca chng ta" tp ch ra hng thng; xut bn nm 1915 P-t-r-grt thay cho tp ch "Bnh minh ca chng ta" b ng ca nm 1914. Cng tc vi tp ch ny c: E. Ma-p-xki, P. P. Ma-xlp, A. N. P-t-r-xp, N. Ts-r-va-nin v nhng ngi khc. Tp ch ra c 6 s. 37. ng on Ts-kh-t-d ng on men-s-vch trong u-ma nh
nc IV, ng u l N. X. Ts-kh-t-d. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng on men-s-vch trong uma gi lp trng phi gia, trn thc t li hon ton ng h ng li ca nhng ngi x hi - s-vanh Nga. Nm 1916, tham gia ng on ny c M. I. Xc-b-lp, I. N. Tu-li-a-cp, V. I. Khauxtp, N. X. Ts-kh-t-d, A. I. Ts-khn-k-li. Trong bi bo "Ban t chc v ng on Ts-kh-t-d c ng li ca mnh khng?", "ng on Ts-kh-t-d v vai tr ca n" v nhng tc phm khc, V. I. L-nin ph phn ng li c hi ch ngha ca ng on Ts-kh-t-d (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 306 - 314; t. 30, tr. 296 - 301). 37.
25

22

Bn hiu triu ca "Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s" c ng ngy 3 (16) thng Ba 1917 trn bo "Tin tc", s 4 cng vi bn thng bo ca Chnh ph lm thi v vic thnh lp ni cc u tin ng u l cng tc G. E. Lvp, bn hiu triu ny do Ban chp hnh tha hip ca X-vit P-t-r-grt tho ra. Bn hiu triu vit rng phong tro dn ch s ng h chnh quyn mi "trong chng mc chnh quyn mi thnh lp ny s hot ng theo hng thc hin... nhng cam kt v u tranh kin quyt chng chnh quyn c". Bn hiu triu khng thng bo v vic X-vit y nhim cho Kren-xki tham gia Chnh ph lm thi, v ngy 1 (14) thng T, Ban chp hnh thng qua quyt nh khng c "nhng i din ca phong tro dn ch" vo chnh ph. Bo "Le Temps" vit v vn ny da theo ngun tin ca phng vin bo . Ngy 2 (15) thng Ba, "tuy c nhng li phn i ca thiu s", X-vit tn thnh vic K-ren-xki t tham gia chnh ph vi t cch l b trng B t php. 39.

"Le Temps" ("Thi bo") bo ra hng ngy; xut bn Pa-ri t nm

1861 n 1942. Phn nh nhng li ch ca gii cm quyn Php v thc t l c quan ngn lun chnh thc ca B ngoi giao. 39.

26

23

C ni n hip nh thnh lp Chnh ph lm thi t sn c k kt vo m mng 1 rng ngy 2 (14 - 15) thng Ba 1917 gia Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc v nhng th lnh x hi ch ngha - cch mng - men-s-vch ca Ban chp hnh X-

"Neue Zrcher Zeitung und schweizerisches Handelsblatt" ("Bo Xuy-rch mi v thng nghip Thy-s") mt t bo t sn; xut bn Xuy-rch t nm 1780; trc nm 1821 xut bn vi tn gi l "Zrcher Zeitung"; hin nay vn xut bn v l t bo c th lc nht Thy-s. "National-Zeitung" ("Bo Quc gia") mt t bo t sn; xut bn Bc-lanh t 1848 n 1938; t 1914 xut bn vi tn gi "8-Uhr Abendblatt. National-Zeitung" ("Pht hnh lc 8 gi ti. Bo Quc gia"). 39. Da vo nhng tin tc ca bo ch n c ngoi v vic X-vit P-t-r-grt thnh lp mt c quan c bit kim sot Chnh

27

630

Ch thch

Ch thch

631

ph lm thi, L-nin lc u c thi khng nh s kin ny, ng thi Ngi ch r rng ch c kinh nghim mi chng minh c rng mt c quan nh vy c li hay khng. Trn thc t, "tiu ban lin h" do Ban chp hnh tha hip ca X-vit thnh lp ngy 8 (21) thng Ba "xc tin" v "kim sot" hot ng ca Chnh ph lm thi, bao gm M. I. Xc-b-lp, I-u. M. Xt-clp, N. N. Xu-khanp, V. N. Phi-li-pp-xki, N. X. Ts-kh-t-d (sau ny c thm V. M. Tsc-np v I. G. Tx-r-t-li), gip chnh ph li dng uy tn ca X-vit che y chnh sch phn cch mng ca n. Nh s tip tay ca "tiu ban lin h", ngi ta ngn khng cho qun chng nhn dn tham gia cuc u tranh cch mng tch cc nhm chuyn chnh quyn vo tay cc X-vit. "Tiu ban lin h" b gii tn vo gia thng T 1917, v chc nng ca n c chuyn giao cho Thng v Ban chp hnh. 40.
28

hin php iu khon ni v s bnh ng "gia nhng cng dn Nga v cng dn Phn-lan trong cng thng nghip", v di chnh ph Nga hong, quyn ny khng c lut php Phn-lan chp nhn v c thi hnh bng bo lc. Vic Chnh ph lm thi t chi gii quyt vn quyn t quyt ca Phn-lan, ni rng phi "ch n Quc hi lp hin", gy ra cuc xung t su sc vi Phn-lan; vn ny ch c gii quyt sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i. Ngy 18 (31) thng Chp 1917, Chnh ph x-vit giao quyn c lp hon ton cho Phn-lan. 61.
32

Tc phm "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn" do L-nin vit trong su thng u nm 1916 v ngy 19 thng Su (2 thng By) c chuyn qua Pa-ri v P-t-r-grt cho Nh xut bn "Cnh bum". Theo sng kin ca M. Goc-ki, nh xut bn ny in mt lot sch ph thng v cc nc Ty u trong thi k chin tranh th gii th nht. Ngi bin tp lot sch ny l M. N. P-crp-xki lc ang Pa-ri; v thng qua P-crp-xki, Lnin lin h vi nh xut bn. Ngy 29 thng Chn 1916, M. Goc-ki vit th cho M. N. P-crp-xki ni rng cun sch ca L-nin "tht l tuyt" v nh xut bn s xut bn cun sch ny ngoi lot sch ni trn. Nhng ban bin tp Nh xut bn "Cnh bum" kch lit phn i s ph phn ca L-nin i vi lp trng phn bi ca C. Cau-xky, v tin hnh sa cha nhiu im quan trng trong vn bn, loi b khi cun sch nhng li ph phn l lun ch ngha siu quc ca Cau-xky, xuyn tc nhiu lun im ca L-nin. Cun sch ny c in hi gia nm 1917 vi li ni u do L-nin vit ngy 26 thng T. "Cnh bum" v "Nin gim" nh xut bn v tp ch do M. Goc-ki thnh lp P-t-r-grt. "Nin gim" tp ch vn hc, khoa hc v chnh tr; cng tc vi tp ch ny c nhng ngi trc kia l bn-s-vch (nhng ngi theo ch ngha Ma-kh: V. A. Ba-da-rp v A. A. B-ga-np) v c nhng ngi men-s-vch. M. Goc-ki ph trch mc vn hc ca tp ch. Tp ch ny ng nhng tc phm ca A. Blc, V. Bri-uxp, Ph. Glt-cp, M. Goc-ki, X. -x-nin, A. V. Lu-na-tsc-xki, V. Mai-a-cp-xki, V. Si-scp, A. Tsa-p-ghin, v.v.. Tp ch ny c xut bn t thng Chp 1915 n thng Chp 1917. Nh xut bn "Cnh bum" tn ti t nm 1915 n nm 1918. 63.

"Bo Phran-pho" ("Frankfurter Zeitung") t bo hng ngy, c quan ngn lun ca bn kinh doanh ln s giao dch c; xut bn ti Phran-pho trn sng Manh t nm 1856 n nm 1943. Nm 1949 c tc bn v ly tn l bo "Bo ton Phran-pho" ("Frankfurter Allgemeine Zeitung"); l ci loa ca bn t bn c quyn Ty c. 45. "Bo Vt-x" ("Vossische Zeitung") t bo t do ch ngha n ha c; xut bn Bc-lanh t nm 1704 n nm 1934. 46.
V vn ny, xem tc phm ca V. I. L-nin "Nh nc v cch mng" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 33, tr. 1 - 148). 52. Trong nhng ngy tn ti u tin ca n, Chnh ph lm thi c mt ng vin ng thng Mi l M. A. Xta-kh-vch lm thng c Phn-lan v mt ng vin ng dn ch - lp hin l Ph. I. Ri-tsp lm b trng (y vin) ph trch vn Phn-lan. Ngy 8 (21) thng Ba cng b bn "Tuyn ngn v vic ph chun hin php i cng quc Phn-lan v v vic p dng tuyn ngn y mt cch ton din". Phn-lan c cng nhn l c quyn t tr nhng ng thi nhng o lut do Xy-m Phn-lan thng qua phi do chnh ph Nga ph chun. Nhng o lut p t cho ngi Phnlan trong thi chin v tri vi lut php ca h th vn c hiu lc trong sut thi chin. Chnh ph lm thi c gng lm cho Xy-m a vo

29

30

31

632

Ch thch

Ch thch

633

Cng lnh rung t ca 104 ngi d lut v rung t c ch k ca 104 i biu u-ma nh nc I do phi lao ng a ra phin hp th 13 ca u-ma ngy 23 thng Nm (5 thng Su) 1906. D lut ny ra mc ch ca o lut v rung t l "nhm thit lp mt ch m theo ton b rung t, k c ca ci trong lng t v cc ngun nc u thuc v ton th nhn dn, hn na rung t cn cho nng nghip s ch c cp cho ngi no canh tc bng lao ng ca mnh" ("u-ma nh nc Nga qua cc vn kin v ti liu", ting Nga, Mt-xc-va, 1957, tr. 172). Phi lao ng i xy dng "qu rung t ton dn" bao gm tt c mi rung t ca nh nc, ca hong tc, ca nh vua, ca nh tu v ca gio hi; nhng rung t ca a ch v rung t t hu khc cng bt buc phi chuyn nhng cho qu rung t ny nu quy m chim hu vt qu nh mc lao ng quy nh cho tng a phng. Nhng rung t t hu b chuyn nhng s c n b phn no. Nhng rung t c chia v nhng rung t t hu nh th tm thi vn thuc quyn ca ch t; d lut ny d tnh v sau s chuyn dn c cc loi rung t ny thnh s hu ton dn. Cuc ci cch rung t s do cc y ban a phng tin hnh, cc y ban ny c bu ra theo li u phiu ph thng, trc tip, bnh ng v b phiu kn. 71. 34 "Thi mi" ("Die Neue Zeit") tp ch l lun ca ng dn ch - x hi c, xut bn Stt-ga t 1883 n 1923. Trc thng Mi 1917, tp ch ny do C. Cau-xky lm ch bin, sau do G. Cu-np lm ch bin. Mt s tc phm ca C. Mc v Ph. ng-ghen c ng ln u tin trn t "Die Neue Zeit". ng-ghen gp kin gip ban bin tp tp ch ny v thng ph bnh ban bin tp v nhng im tp ch ny xa ri ch ngha Mc. T na cui nhng nm 90 th k XIX, sau khi Ph. ng-ghen mt, tp ch ny ng mt cch c h thng cc bi ca bn xt li, trong c lot bi ca E. Bc-stanh "Nhng vn ca ch ngha x hi", m u cuc tin qun ca bn xt li chng ch ngha Mc. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 - 1918), tp ch ny gi lp trng phi gia, thc t ng h bn x hi - s-vanh. 72. 35 S tho bc th s 5 trong tp "Th t n c ngoi gi v" ni v vn sa i c ng lnh ca ng. V ti ny, lc u V. I. L-nin d tnh vit trong bc th th t , sau l bc th th nm. Nh ng c bc th th t v c bc th th nm khng
33

vit xong, u cp ti nhng ti khc. Bn tho ca dn bi in trong ln xut bn ny chng t rng v sau, L-nin b sung thm vo nhng im mi (2 bis, 5 bis v nhng im c nh du +). Dn bi ny l c s cho vic nghin cu cng lnh ca ng sau khi L-nin tr v nc Nga (xem Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 32, tr. 139 - 144, 147 - 162). Theo li xc nhn ca V. A. Cc-pin-xki th nhng ghi ch l ca bn s tho l vit cho V. A. Cc-pin-xki. 73.
36

Xem Ph. ng-ghen "Gp phn ph phn d tho cng lnh dn ch x hi nm 1891" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 22, tr. 237 - 239). 73. Quyn sch m c quan kim duyt ca Nga hong t l tc phm ca L-nin "Cng lnh rung t ca ng dn ch - x hi trong cuc cch mng Nga ln th nht 1905 - 1907" do Ngi vit cui nm 1907 (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xcva, t. 16, tr. 239 - 526). Nm 1908, quyn sch ny c in P-tcbua, nhng b cnh st tch thu ngay ti nh in v hy i. n nm 1917 ch cn gi c mi mt bn ca cun sch ny. Ln u tin cun sch ny c xut bn nm 1917. 74. Truyn n "Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh" do L-nin vit vo u thng Ba 1917 v in Bc-n k tn "Ban bin tp "Ngi dn ch - x hi"" vi li ku gi nh sau: "Cc ng ch! Hy tip tc lin lc vi tiu ban gip t binh, theo a ch: "Schweiz, Bern, Falkenweg 9, Dr. Schklowsky. Cc ng ch, chng ti s c gng gi cho cc ng ch sch v cc th khc nh trc y". S lin lc vi nhng t binh Nga b tp trung trong cc tri giam ca c v o - Hung c bt u t nm 1915, khi thnh lp "Tiu ban dn ch - x hi Bc-n gip t binh v mt tinh thn trc thuc Ban chp hnh cc t chc ngoi nc ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga". Cc th t trao i u n vi t binh b giam trong hn 20 tri hng thng tnh ra c ti 250 l; mi lin h vi nhng t binh l ng vin ng dn ch - x hi, ch yu thuc phi bn-s-vch hoc c cm tnh vi ch ngha bn-s-vch, c thit lp; thng qua h m thc hin c vic b sung cc sch cho th vin, t chc c mt

37

38

634

Ch thch

Ch thch

635

cng tc tuyn truyn a dng v t chc k nim ngy 1 thng Nm, v.v.. Cc tri giam nhn c u n bo "Ngi dn ch - x hi", C quan ngn lun trung ng ca ng bn-s-vch, c phn pht "Vn tp "Ngi dn ch - x hi"", t "Ngi cng sn", cun sch nh ca A. M. Cn-ln-tai "Ai cn n chin tranh?" (xut bn hai ln), truyn n v vn rung t, truyn n ca A. M. Goc-ki "Nhng tn Trm en git ngi v nhng ngi Do-thi", sch gio khoa cc loi v cc sch bo khc. Thng Hai 1917, da vo s tin quyn gp c ca t binh, tp ch "Trong t", s 1, c xut bn; s 2 c chun b a i xp ch, nhng khng xut bn c v cui thng Ba 1917 nhng ngi bn-s-vch tr v Nga. L-nin rt coi trng cng tc vn ng t binh, v nhng ngi ny khi tr v t quc s tham gia cuc u tranh cch mng. Nhng cuc tip xc ring vi t binh khng thc hin c; nhng hai t binh chy thot khi tri giam ca c c bit a ch ca Lnin v n thm L-nin hi cui thng Ging 1917 Xuy-rch; L-nin vit th cho I. Ph. c-mng ni v vic ny (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 49, tr. 510 - 513). Thng qua cc t binh, nhng t tng ca ch ngha bn-svch thm nhp vo dn c a phng tip xc vi h. Trong nhng nm 1917 - 1918, nhng t binh Nga tham gia tch cc vo cuc u tranh cch mng ca giai cp cng nhn c. 75.
39

"S tht" bo hng ngy hp php ca nhng ngi bn-s-vch; s

bo u tin ra P-tc-bua ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1912. Ngh quyt v s cn thit phi xut bn mt t bo cng nhn hng ngy, c tnh cht qun chng, c thng qua trong qu trnh lm vic ca Hi ngh VI ton Nga (Hi ngh Pra-ha) ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Nhng y vin ban bin tp t "S tht" v nhng cng tc vin tch cc ca bo trong nhng thi gian khc nhau l: N. N. Ba-tu-rin, -mi-an Bt-n i, A. I. U-li-a-n-va - -li-da-r-va, C. X. -r-m-p, M. I. Ca-li-nin, N. C. Crp-xcai-a, X. V. Ma-l sp, L. R. Men-gin-xki v V. R. Men-gin-xki, V. M. M-l-tp, V. I. Np-xki, M. X. n-min-xki, N. I. Pt-vi-xki, N. G. P-lta-p, M. A. Xa-v-li-p, C. N. Xa-mi-l-va, I-a. M. Xvc-lp,

N. A. Xc-rp-nch, I. V. Xta-lin, P. I. Xtu-ts-ca, v.v.. Cc i biu bn-s-vch trong u-ma nh nc IV tham gia tch cc vo vic xut bn t bo. M. Goc-ki cho in nhng tc phm ca mnh trn t "S tht". L-nin lnh o t "S tht" v mt t tng, hu nh hng ngy Ngi u vit bi cho bo, ch dn cho ban bin tp, c gng lm cho t bo c xut bn theo tinh thn chin u, cch mng. Ban bin tp t "S tht" m nhim phn ln cng tc t chc ca ng. Nhng cuc gp g cc i din ca cc chi b ng a phng c t chc ti y; nhng tin tc v hot ng ca ng ti cc cng xng v nh my u c chuyn n y v t y li truyn i nhng ch th v cng tc ng ca Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh ng b P-tc-bua ca ng. T "S tht" thng xuyn b cnh st truy n. Ngy 8 (21) thng By 1914, bo b ng ca. T "S tht" ch c tc bn sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917. T ngy 5 (18) thng Ba 1917, t "S tht" c xut bn vi t cch l c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh ng b P-tc-bua ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Trong nhng s u tin xut bn vo u thng Ba 1917, t "S tht" khi cha lin h c vi V. I. L-nin, bt u ng nhng vn kin phn nh lp trng quc t ch ngha ca nhng ngi bn-s-vch. Bo ny ng: im sa i ca V. I. L-nin cho ngh quyt ca i hi Stt-ga "Ch ngha qun phit v cc v xung t quc t", ton b Tuyn ngn Ba-l, nhng vn kin ca Hi ngh Xim-mc-van v Hi ngh Ki-en-tan, trong c nhng d tho ngh quyt do phi t Xim-mc-van a ra, nhng vn kin ca phi Xpc-tact v.v.. Ngoi ra, t "S tht" lu bn c n bn d tho ngh quyt ca L-nin "Cc X-vit i biu cng nhn" trch t "Cng lnh hnh ng sch lc trnh ln i hi thng nht", cc X-vit c coi l mm mng ca chnh quyn cch mng. Nhng t gia thng Ba, trn t "S tht" xut hin nhng bi ca L. Ca-m-np l ngi m Thng v Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga cho php cng tc nhng khng c quyn k tn cc bi vit (v cc t chc a phng phn i s tham gia ca Ca-m-np trong sinh hot chnh tr do t cch khng xng ng ca y ta n nm 1915. Xem V. I. L-nin. Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-

636

Ch thch

Ch thch

637

xc-va, t. 26, tr. 206 - 216). Trong cc bi ny, vn ng h Chnh ph lm thi c t ra theo cng thc men-s-vch: "chng no m", "khi m Chnh ph lm thi cha kit sc", th m bo ng h tt c mi bin php ca chnh ph nhm "tr b mi tn tch ca ch a ch - Nga hong"; xut vi chnh ph yu cu t b cc cuc thn tnh l yu cu ch gieo rc cc o tng v.v.. Trong bi x lun "Khng th c mt nn ngoi giao b mt" do Ca-m-np vit, c li ku gi tip tc chin tranh, iu ny ht sc mu thun vi thi ca nhng ngi bn-s-vch i vi cuc chin tranh quc ch ngha. Trn cc trang bo "S tht", vic ph phn khuynh hng tha hip c tin hnh mt cch yu t. Trong bc th s 1 trong tp "Th t nc ngoi gi v" ca L-nin, ng ngy 21 - 22 thng Ba (3 - 4 thng T), on ph phn ban lnh o c xu hng tha hip ca X-vit P-t-r-grt v on vch trn nhng qun ch ca Chnh ph lm thi b ban bin tp ct i rt nhiu. Trn ng v P-t-r-grt ngy 2 v 3 (15 v 16) thng T, Lnin tm hiu t "S tht"; Ngi ch trch nhng bin tp vin ca bo n gp Ngi rng t bo khng th hin tht r lp trng quc t ch ngha, v ngy 12 (25) thng T, Ngi vit cho B phn nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng Xtckhn: "Chng ti hy vng l s un nn c ton b ng li ca bo "S tht" ng nghing theo "ch ngha Cau-xky"" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 49, tr. 595). Sau khi n P-t-r-grt, L-nin tham gia ban bin tp, v t "S tht" bt u cuc u tranh thc hin k hoch ca L-nin v chuyn cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha. Trong thi gian thng By thng Mi 1917, do b Chnh ph lm thi phn cch mng truy n, bo "S tht" nhiu ln i tn v xut bn vi cc tn "S tht "kh nh"", "Ngi v sn", "Cng nhn", "Con ng cng nhn". Sau khi Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i thng li, t ngy 27 thng Mi (9 thng Mi mt) 1917, bo li xut bn vi tn gi c l "S tht". ngha ca bo "S tht" trong lch s ca ng bn-s-vch v ca cch mng l cc k to ln. T bo l ngi tuyn truyn, ngi c ng v ngi t chc tp th trong cuc u tranh nhm
40

thc hin chnh sch ca ng, u tranh cho tnh ng; t bo tin hnh cuc u tranh kin quyt chng phi men-s-vch - th tiu, phi triu hi, phi T-rt-xki, vch trn vai tr phn bi ca chng. Bo "S tht" u tranh chng ch ngha c hi quc t v phi gia. N gio dc cng nhn theo tinh thn ca ch ngha Mc cch mng, gp phn quan trng vo vic pht trin ng, on kt hng ng ng, cng c mi lin h gia ng vi qun chng. Th h cng nhn tin tin c bo "S tht" gio dc, ng vai tr xut sc trong Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i v trong cng cuc xy dng ch ngha x hi. T "S tht" c v tr ht sc quan trng trong lch s bo ch bns-vch. N l t bo cng nhn hp php, c tnh cht qun chng u tin v nh du mt giai on pht trin mi ca bo ch ca giai cp cng nhn Nga v ca giai cp v sn quc t. T nm 1914, ngy xut bn s u tin ca bo "S tht" tr thnh ngy hi ca bo ch cng nhn. L-nin nh gi bo "S tht" trong cc bi "Tng kt na nm cng tc", "Cng nhn v bo "S tht"", "Giai cp cng nhn v bo ch cng nhn", "Bo co ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga v nhng ch th cho on i biu Ban chp hnh trung ng ti Hi ngh Bruy-xen", "Tng kt ngy bo ch cng nhn", "Nhn ngy k nim ln th mi ngy sng lp bo "S tht"" v nhng bi khc (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 21, tr. 545 - 563; t. 22, tr. 88 - 90; t. 25, tr. 264 272, 436 - 449, 493 - 502; t. 45, tr. 205 - 209). 80. L-nin nhc li nhng bi hc ca cuc chin tranh Php - Ph trong nm 1870 - 1871, khi chnh ph Ph chuyn giao t binh Php cho chnh ph phn cch mng Vc-xy n p Cng x Pa-ri. 80. Bn thuyt trnh "V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga trong cuc cch mng Nga" ("Cch mng Nga, ngha v nhim v ca n") c V. I. L-nin c bng ting c ngy 14 (27) thng Ba 1917 ti Cung nhn dn Xuy-rch trong cuc hp ca cng nhn Thy-s. Bn t tm tt do L-nin vit cho bo "Volksrecht", v sau ngy 31 thng Ba (13 thng T), khi Ngi i qua Xtc-khn v Nga th bn t tm tt ny c chuyn cho ban bin tp bo "Politiken" c quan ngn lun ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in. Ngy 15 thng T , bn

41

638

Ch thch

Ch thch

639

t tm tt ny c ng c rt ngn cht t trn bo "Politiken", s 86, bng ting Thy-in vi u "L-nin ni v cuc cch mng Nga. m phn trc tip v ha bnh gia cc dn tc, ch khng phi gia cc chnh ph". 89.
42

Cng xem bi bo ca L-nin "Ch ngha Lu-i Blng" (tp ny, tr. 153 157). 91. Chi tit hn v vn ny, xem trong tc phm ca V. I. L-nin "Nh nc v cch mng". Chng VI. 3. "Lun chin ca Cau-xky chng Pan-n-cc" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mtxc-va, t. 33, tr. 136 - 147). 94. Xem C. Mc. "Ngy 18 thng Sng m ca Lu-i B-na-pc-t"; "Ni chin Php. Li ku gi ca Hi ng trung ng Hi lin hip lao ng quc t". Ph. ng-ghen. "Th gi L. Cu-ghen-man" ngy 12 thng T 1871. C. Mc v Ph. ng-ghen. "Li ta cho ln xut bn bng ting c "Tuyn ngn ca ng cng sn" nm 1872" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 8, tr. 206; t. 17, tr. 339; t. 18, tr. 90; Tuyn tp gm 2 tp, t. II, 1955, tr. 443). 94. Bi bo "Mu k ca nhng ngi s-vanh cng ha" c ng trn bo "Volksrecht", s 81 ngy 5 thng T, v ng c rt ngn trn bo "Avanti!", s 99 ngy 10 thng T. Da vo th ca I-a. X. Ga-ntx-ki gi B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga ngy 24 thng Ba (6 thng T) th thy rng bi ny do Ga-n-tx-xki chuyn n P-t-r-grt ngy 22 thng Ba (4 thng T). Bi ny khng ng trn bo "S tht", c l v khi , vn vai tr ca tn khiu khch Tsc-n-madp c lm sng t trn bo ch. 97.

43

Hai 1914, nhng b thi hi v b nghi ng l phn t khiu khch, v sau , Thng v Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga cm mi t chc v c nhn khng c c bt c quan h no vi hn. Mu-ra-np vit: "M. Tsc-n-ma-dp cha bao gi l v cha bao gi c th l ngi lnh o ch cht v duy nht ca bo "S tht"", ng u t bo ny l tp th bin tp vin gm cc y vin Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga v cc thnh vin ng on ng cng nhn dn ch - x hi Nga u-ma. 100.
48

44

45

46

"Tin bui chiu" ("Corriere della Sera") mt t bo t sn c th lc ; xut bn Mi-lan t nm 1876 n nay. 97.
M. C. Mu-ra-np, i biu bn-s-vch trong u-ma nh nc IV, sau khi n P-t-r-grt ngy 12 (25) thng Ba 1917, vit ngay th n ban bin tp bo "Ban ngy" km theo ti liu thc t v vic Tsc-n-ma-dp tham gia bo "S tht". Bi bo ngn ny c ng ngy 14 (27) thng Ba. M. C. Mu-ra-np vit rng Tscn-ma-dp cng tc vi t "S tht" t thng Nm 1913 n thng
49

47

"L'Humanit" ("Nhn o") mt t bo hng ngy; do Gi. Gi-rex thnh lp nm 1904, l c quan ngn lun ca ng x hi ch ngha Php. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 - 1918), t bo ny nm trong tay cnh cc hu ca ng x hi ch ngha Php v theo lp trng x hi - s-vanh. Nm 1918, Mc-xen Ca-sanh, nh hot ng xut sc ca phong tro cng nhn Php v quc t, l ngi ng u v l ch nhim chnh tr ca bo. Trong nhng nm 1918 - 1920, bo ny phn i chnh sch quc ch ngha ca chnh ph Php, ci chnh ph a lc lng v trang ca h n Nga chng li nc Cng ha x-vit. T thng Chp 1920, sau khi ng x hi ch ngha Php phn lit v ng cng sn Php thnh lp, bo ny tr thnh c quan ngn lun trung ng ca ng cng sn Php. "Petit Parisien" ("Ngi dn thng Pa-ri") t bo l ci hng ngy, xut bn Pa-ri t nm 1876 n nm 1944 vi s lng ln. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, bo ny gi lp trng s-vanh cc oan. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i, n tin hnh chin dch chng Nh nc xvit. Sau khi Ht-le ln nm chnh quyn c, n ng h vic Php xch li gn c. Trong thi k nc Php b qun i phtxt Ht-le chim ng trong chin tranh th gii th hai, n tin hnh vic c ng c tnh cht thn pht-xt. Thng Tm 1944, t bo ny b ng ca. 100. "Avanti!" ("Tin ln!") mt t bo hng ngy, c quan ngn lun trung ng ca ng x hi ch ngha ; thnh lp hi thng Chp 1896 R-ma. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 - 1918), bo ny gi lp tr ng quc t ch ngha khng trit , khng on tuyt vi nhng phn t ci

640

Ch thch

Ch thch

641

lng. Nm 1926, bo b chnh ph pht-xt Mt-x-li-ni ng ca, nhng vn tip tc xut bn khng u k nc ngoi; t nm 1943 li xut bn . Hin nay, t "Avanti!" l c quan ngn lun trung ng ca ng x hi ch ngha . 100.
50

Ngoi ch k ca V. I. L-nin, di bn ngh quyt cn c ch k ca G. E. Di-n-vi-p. 101. L-nin bt u tm cch t Thy-s tr v Nga ngay sau khi tin tc v Cch mng thng Hai c xc nhn l ng. "Ti bc mnh v khng th i n Xcan-i-na-v c!! Ti khng th tha th cho mnh, v khng nh liu i hi nm 1915!" L-nin vit nh vy cho I. Ph. c-mng ngy 2 (15) thng Ba 1917 (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 49, tr. 541). Nhng Chnh ph lm thi t sn Nga, cng nh cc chnh ph "ng minh" Anh v Php cn tr chuyn i v Nga ca nhng ngi lu vong theo ch ngha quc t. Trong cc danh sch ca c quan kim sot qun s quc t ghi tn nhng ngi cn gi li bin gii, theo lnh ca cnh st chnh tr Nga, th ch yu l ngi ta ghi nhng ngi thuc phi Xim-mcvan, nhng ngi quc t ch ngha, nhng ngi chng li cuc chin tranh quc ch ngha; ch c nhng ngi theo ch ngha v quc l c vo nc Nga m khng b cn tr. Thy trc rng vic tr v nc Nga s gp nhiu tr ngi nghim trng, L-nin tm kim nhng cch i bt hp php, dng giy t ca ngi khc v vit th trao i vn ny vi V. A. Cc-pin-xki (Gi-ne-v) v I-a. X. Ga-n-tx-ki (Xtc-khn). Ngy 6 (19) thng Ba, ti cuc hp ring ca cc c quan trung ng ca ng Nga hp Bc-n, Mc-tp xut k hoch tr v qua c, trn c s i nhng ngi c b giam gi Nga. K hoch ny c L-nin nhit lit ng h, nht l v ngy 11 (24) thng Ba, on i din Nga Bc-n tr hon lm th tc giy t cho mt s ngi lu vong tr v Nga. Vic m phn vi cng s c Thy-s v vic cho php nhng ngi lu vong chnh tr Nga c i qua c tr v t quc l do R. Grim, ng vin ng dn ch - x hi Thy-s, c vn lin bang, bt u, nhng v lp trng lp l ca Grim, nn nhng ngi bn-s-vch chuyn vic t chc chuyn i cho Phr. Plt-ten, mt ngi thuc phi t Xim-mc-van, b th ng dn ch - x hi Thy-s, v Plt-ten hon thnh cng vic ny. Chnh ph c chp nhn nhng iu kin ca cuc hnh trnh i qua

51

c ca nhng ngi lu vong Nga. Theo s xc nhn ca Phr. Pltten, L-nin son tho cc iu kin . Nhng iu kin ny m bo c quyn ngoi giao cho toa xe trn ng i qua c, min s khm xt ca thu quan, min s thm tra xu hng chnh tr v s kim sot h chiu ca nhng ngi i, quy nh rng nh ng cc c ch lin h vi nhng ngi i thng qua Phr. Plt-ten l ngi cng i vi h. Cuc hnh trnh ri Thy-s b tr hon cho n ngy 27 thng Ba (9 thng T), v nhng ngi men-s-vch nu thm yu sch l phi c s ng trc ca Chnh ph lm thi hoc ca X-vit P-tr-grt v vic i nhng ngi dn thng c b bt lm t binh ly nhng ngi lu vong. Khng cn nghi ng g na, Chnh ph lm thi t sn, hnh ng theo lnh ca chnh ph Anh, s tm mi cch gy kh khn cho cuc hnh trnh tr v Nga ca nhng ngi cch mng ch trng u tranh chng vic tip tc cuc chin tranh n cp; v vy nhng ngi bn-s-vch quyt nh i qua c tr v Nga ngay lp tc. Mi iu kin v hon cnh cuc hnh trnh u c ghi vo bin bn, v bin bn c thng bo cho cc i din ca nhng ngi phi t Xim-mc-van c P. L-vy (P. Hc-stanh), Php Ph. Lri- v H. Ghin-b, Ba-lan M. Brn-xki v Thy-s Phr. Plt-ten. Ngoi ra, mt vn kin cho bo ch cng c tho ra nhn danh cc i din ; vn kin ny cng c c nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in (C. Lin-ha-ghen, Ph. Xt-rm, C. N. Cc-l-xn, C. Tsin-bum v Tu-r Nc-man) v Na-uy (A. G. Han-xen) k Xtc-khn; trong vn kin ny, cc i din ca cc ng k trn tuyn b nh sau: "Chng ti, nhng ngi k tn di y, c bit v nhng tr ngi m cc chnh ph cc nc ng minh gy ra cho cuc hnh trnh ca nhng ngi quc t ch ngha Nga. Chng ti cng c bit v nhng iu kin m chnh ph c ng cho i qua n Thy-in. Chng ti, nhng ngi k tn di y, l nhng ngi... quc t ch ngha Php, Thy-s, Ba-lan, c, Thy-in v Na-uy, cho rng cc ng ch Nga ca chng ti khng nhng c quyn, m c nhim v li dng thi c n vi h tr v Nga. Chng ti chc h t c kt qu ln nht trong cuc u tranh ca h chng chnh sch quc ch ngha ca giai cp t sn Nga, cuc u tranh ny l mt b phn ca cuc u tranh chung ca chng ta v s nghip gii phng giai cp cng nhn, v cch mng x hi ch ngha". Li tuyn b ny c ng trn bo "Politiken" ca nhng

642

Ch thch

Ch thch

643

ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in, s 86, ngy 15 thng T 1917. V bo ch Php ng tin b trng ngoi giao P. N. Mi-li-u-cp e da bt giam nhng ngi lu vong i qua c, coi h l nhng tn phn quc, nn tt c nhng ngi lu vong, ng u l L-nin, khng phn bit xu hng, lm giy cam oan nh sau: "Ti, k tn di y, bng ch k ca mnh, xc nhn rng: 1. ti c bit nhng iu kin do Plt-ten cng vi i s qun c quy nh; 2. ti xin theo lnh ca Plt-ten, ngi lnh o cuc hnh trnh; 3. ti c thng bo v tin ca bo "Petit Parisien" ni rng Chnh ph lm thi Nga e da truy t nhng ngi c quc tch Nga i qua c l phm ti phn quc; 4. ti xin chu hon ton trch nhim chnh tr v chuyn i ca ti; 5. Plt-ten ch m bo cho ti i n Xtc-khn. Ngy 9 thng T 1917. Bc-n Xuy-rch" (Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x). Giy cam oan ny b thu li trc khi ri khi Thy-s (trn xe la on ng t Bc-n n Xuy-rch). Ngay di vn bn l ch k: L-nin, sau l ch k ca nhng ngi khc cng i chuyn . Vn bn loi tr kh nng l sau ny c ngi no trong s nhng ngi tham gia cuc hnh trnh s vin c rng khng c bit v cc hu qu ca hnh ng ca mnh v trch nhim cho nhng ngi t chc cuc hnh trnh, vn bn chng t rng V. I. L-nin c tham gia son tho vn kin ny. Cuc hnh trnh bt u ngy 27 thng Ba (9 thng T); ngy 31 thng Ba (13 thng T), L-nin cng nhm nhng ngi lu vong n Xtc-khn v cng ngy hm ln ng qua Phn-lan, tr v Nga. 101.
52

"Th t bit gi cng nhn Thy-s" vit vo gia thng Ba 1917, trc khi bit r vo ngy 19 thng Ba (1 thng T) rng R. Grim, ngi bt u lo vic hi hng cho nhng ngi lu vong chnh tr i qua c tr v t quc, c lp trng lp l. Vn bn u tin c vit xong khi Grim ang tin hnh m phn, v cc dng ch ni n vic ng ta lm trung gian th L-nin gch

i sau khi on tuyt vi ng ta v chuyn cng vic ny cho Phr. Plt-ten. Th t bit c em ra tho lun v c thng qua ngy 26 thng Ba (8 thng T) ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch i v Nga; sau L-nin b sung thm nhng dng ch u "ng cng nhn dn ch - x hi Nga (on kt xung quanh B a n c h p h n h t r u n g n g )", "V sn tt c cc nc, on kt li!" v mt on kt. L-nin c lin lc vi mt s nh hot ng thuc ng dn ch x hi Thy-s, Ngi tip xc vi h sau khi i t P-r-nin n Bc-n nm 1914. Qua nhng ngi ny, bn cng ni ting "Nhng nhim v ca phong tro dn ch - x hi cch mng trong cuc chin tranh chu u" do Hi ngh ca nhng ngi bn-s-vch hp Bc-n thng qua ngy 24 - 26 thng Tm (6 - 8 thng Chn) 1914, c chuyn ti hi ngh ca nhng ngi x hi ch ngha - Thy-s Lu-ga-n ngy 27 thng Chn 1914. Theo s xc nhn ca nhng thnh vin ca nhm bn-s-vch Xuy-rch, nhng on vin cng on ca Thy-s, L-nin chng minh y sc thuyt phc cho h thy s cn thit phi tham gia ng dn ch - x hi Thy-s v h lm th tc chnh thc tr thnh ng vin trong t chc Xuy-rch. L-nin tch cc tham gia cuc u tranh trong ni b ng, lc u l trong t chc dn ch - x hi Bc-n, sau Xuy-rch, chng li cnh hu ca ng ng u l H. Gry-lch, mt phn t x hi - i quc, v chng li nhng ngi phi gia ng u l R. Grim; ng h mnh m nhng phn t phi t Xim-mc-van (Phr. Plt-ten, E. Np-x, v.v.), gip h khc phc s thiu kin quyt trong cuc u tranh chng phi gia. Nhiu vn kin m nhng ngi cnh t cng b trong ni b ng h chng li ch ngha c hi, c tho ra vi s tham gia ca L-nin. Nhng vn kin ny c vit ch yu bng ting c, c mt s c in trn bo ch x hi ch ngha Thy-s ("Din vn ti i hi ca ng dn ch - x hi Thy-s ngy 4 thng Mi mt 1916", "Mi hai lun cng vn tt v vic H. Gry-lch bnh vc ch trng bo v t quc"), nhng ch yu chng c ph bin trong cc ng b Thy-s tin hnh u tranh chng li ci ch ngha x hi - i quc thng li hi thng Ging 1917. Ngy 11 - 12 thng Hai 1917, ti i hi bang ca t chc Xuy-rch hp Tt-x, khi tho lun vn thi i vi chin

644

Ch thch

Ch thch

645

tranh, nhng ngi dn ch - x hi cnh t a vo bn ngh quyt ca phi gia m i hi thng qua im ngh do L-nin son tho: " ngh v nhng thay i trong ngh quyt v vn chin tranh" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 30, tr. 450 - 451), kin ngh ny c mt phn nm i hi b phiu tn thnh. Ngay sau i hi, c s gip ca L-nin, phi Xim-mc-van Thy-s chun b xut bn "Bo kh nh s 1" ("Gegen die Lge der Vaterlandsverteidigung"); t bo ny c xut bn vi ch k l "Gruppe der Zimmerwalder linken in der Schweiz". L-nin ch o bin tp t bo ny v tham gia ph bin t bo ny nc ngoi. Bo cho ng ton b kin ngh sa i ngh quyt v vn chin tranh cng nh nhng kin ca L-nin v vn thn tnh. Hot ng ca L-nin khin cc lnh t chnh thc ca ng kch lit cng kch Ngi l "ngi nc ngoi", v ngi ta tm cch lm cho Ngi khng tc ng c vo nhng ngi cng nhn dn ch - x hi. Tuy nhin, vo nm 1915 trong s nhng ngi x hi ch ngha Thy-s c nhng phn t ch trng on tuyt vi Quc t II, tn thnh thnh lp Quc t III, v c "Nhm nhng ngi phi t Xim-mc-van Thy-s" hot ng, tham gia nhm ny cn c nhng nh hot ng lu vong Nga, Ba-lan, Php v c thuc phi Xim-mc-van. 105.
53

ly khai ng on dn ch - x hi Quc hi thnh lp vo thng Ba 1916. ng u nhm ny l H. Ha-d, G. L--bua, V. t-man. Nhm ny xut bn t "Lose Bltter" ("Bo t do kh nh") v chim u th trong ban bin tp bo "Vorwrts" cho n thng T 1916. Sau khi nhng ngi thuc phi gia b loi khi t "Vorwrts", nhm ny ly t "Mitteilungsbltter" ("Bo truyn tin kh nh") xut bn Bc-lanh lm c quan ngn lun trung ng ca h. Nhm ny tranh th c a s trong t chc Bc-lanh. "Nhm lao ng dn ch - x hi" l nng ct ca ng dn ch - x hi c lp c thnh lp vo thng T 1917; ng ny bo cha cho bn x hi - s-vanh cng khai v tn thnh duy tr s thng nht vi h. 106.
55

"Freie Jugend" ("Thanh nin t do") c quan ngn lun ca t chc

thanh nin dn ch - x hi Thy-s; xut bn Xuy-rch t nm 1906 n thng Hai 1918. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 - 1918), i theo phi t Xim-mc-van. 106.

56

" ngh v nhng thay i trong ngh quyt v vn chin tranh" do V. I. L-nin vit (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 30, tr. 450 - 451). 106. L-nin mun ni n Hi Pha-bing mt t chc ci lng Anh, thnh lp nm 1884; hi ny ly tn ca mt thng soi La-m th k III trc cng nguyn, tn l Pha-bi-t Mc-xim m ngi i t cho bit danh l "Cng-ta-ro" ("Ngi ch thi"), v ng theo chin thut ch thi, trnh nhng trn quyt nh trong cuc chin tranh vi Han-ni-ban. Hi vin ca Hi Pha-bing ch yu l nhng i din ca gii tr thc t sn cc nh bc hc, nh vn, chnh khch (X. Ve-b v B. Ve-b, R. Mc - -nan, B. S, v.v.); h ph nhn tnh tt yu ca u tranh giai cp ca giai cp v sn cng nh tnh tt yu ca cch mng x hi ch ngha v khng nh rng bc qu t ch ngha t bn ln ch ngha x hi ch c th c thc hin thng qua nhng ci cch nh, dn dn ci to x hi. V. I. L-nin nh gi tro lu Pha-bing l mt "khuynh hng ca ch ngha c hi cc oan" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 16, tr. 428). Nm 1900, Hi Pha-bing gia nhp Cng ng Anh. "Ch ngha x hi Pha-bing" l mt trong nhng c s t tng ca Cng ng Anh.

57

54

L-nin mun ni n ng dn ch - x hi Thy-s (trong cc bang ni ting Php v ting , ng ny gi l ng x hi ch ngha Thy-s) thnh lp hi nhng nm 70 th k XIX v gia nhp Quc t I. ng ny c thnh lp ln th hai vo nm 1888. Nhng ngi c hi ch ngha c nh hng ln trong ng v gi lp trng x hi - s-vanh trong cuc chin tranh th gii th nht. Ma thu 1916, nhng ngi cnh hu tch khi ng v thnh lp t chc ring. a s trong ng, ng u l R. Grim, gi lp trng phi gia, x hi - ha bnh ch ngha. Cnh t ca ng gi lp trng quc t ch ngha. Do nh hng ca cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i Nga, cnh t ng dn ch - x hi Thy-s ln mnh. Thng Chp 1920, nhng ngi cnh t rt ra khi ng, v nm 1921 hp nht vi ng cng sn Thy-s (nay l ng lao ng Thy-s) c thnh lp nm 1919. 105. "Arbeitsgemeinschaft" ("Cng ng lao ng", "Nhm lao ng dn ch - x hi") t chc ca phi gia c; do nhng i biu

646

Ch thch

Ch thch

647

Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 1918), phi Pha-bing theo lp trng x hi - s-vanh. Nhn xt v phi Pha-bing, xin xem trong bi vit ca V. I. L-nin nhan "Ch ngha ha bnh Anh v s khng a l lun Anh" ("Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 26, tr. 331 - 339). Nhng ngi thuc Cng ng ng vin Cng ng (Labour Party) thnh lp nm 1900 do s thng nht cc cng on cng lin, cc t chc v nhm x hi ch ngha nhm mc ch a cc i din ca cng nhn vo ngh vin ("y ban i din cng nhn"). Nm 1906, y ban ny c i tn l Cng ng. Nhng thnh vin cng lin mc nhin tr thnh ng vin ca ng ny vi iu kin phi ng ng ph. Lin kt cht ch vi Cng ng l ng hp tc x ng ny tham gia Cng ng vi t cch ng vin tp th v ng cng nhn c lp. ng u Cng ng l Ban chp hnh; ban chp hnh ny cng vi i hi ng cng lin v Ban chp hnh ng hp tc x lp thnh ci gi l Hi ng lao ng ton quc. Cng ng, lc thot u mi thnh lp, xt v mt thnh phn ca n, tuy l mt ng cng nhn (v sau c nhiu phn t tiu t sn gia nhp), nhng xt v h t tng v sch lc ca n th l mt t chc c hi ch ngha. T khi ng ny ra i, cc th lnh ca n thc hin chnh sch hp tc giai cp vi giai cp t sn. "Cng ng l ng c tnh cht thc s t sn, v d n bao gm cng nhn, nhng li b lnh o bi nhng tn phn ng, nhng tn phn ng t hi nht, hnh ng hon ton theo tinh thn ca giai cp t sn..." (V. I. L-nin. Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 41, tr. 313). Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii (1914 - 1918), cc th lnh ca Cng ng (A. Hen-c-xn, v.v.) theo lp trng x hi - s-vanh, tham gia chnh ph vng quc; vi s ng h tch cc ca h, nhiu o lut c thng qua nhm chng li cng nhn (v qun s ha t nc, v.v.). Hi ngh Cng ng hp vo thng Hai 1916 tn thnh tham gia chnh ph lin hip. 112.
58

quanh tp ch ny l mt nhm ch cht ca nhng ngi dn ch x hi cnh t c. Ngy 1 thng Ging 1916, hi ngh nhng ngi dn ch - x hi cnh t ton c hp. Ti hi ngh , nhm ny c thnh lp v mt t chc v thng qua quyt nh t tn l nhm "Quc t". Hi ngh chp nhn "Leitstze" ("Nhng lun im c bn") lm cng lnh ca nhm, vn kin ny do R. Lcxm-bua son tho, c s tham gia ca C. Lip-nch, Ph. M-rinh v C. Txt-kin. T nm 1916, nhm "Quc t", ngoi nhng truyn n chnh tr pht hnh nm 1915, bt u xut bn v ph bin b mt "Nhng bc th chnh tr" k tn "Xpc-ta-ct" (xut bn u n cho n thng Mi 1918); do nhm "Quc t" cng c gi l nhm "Xpc-ta-ct". Nhm Xpc-ta-ct tin hnh tuyn truyn cch mng trong qun chng, t chc nhng cuc u tranh chng chin tranh, lnh o cc cuc bi cng, vch trn tnh cht quc ch ngha ca chin tranh th gii v s phn bi ca cc th lnh c hi ch ngha trong phong tro dn ch - x hi. Nhm Xpc-ta-ct phm nhng sai lm nghim trng v cc vn l lun v chnh tr. L-nin nhiu ln ph phn nhng sai lm ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t c, gip h c lp trng ng n. Thng T 1917, nhm Xpc-ta-ct gia nhp ng dn ch - x hi c lp c, mt ng theo phi gia, nhng vn gi s c lp v t chc ca mnh. Thng Mi mt 1918, gia lc cuc cch mng ang tin trin c, nhm Xpc-ta-ct, sau khi on tuyt vi phi "c lp", thnh lp "Lin minh Xpc-ta-ct" v ngy 14 thng Chp 1918 cng b cng lnh ca h. Ti i hi thnh lp (30 thng Chp 1918 1 thng Ging 1919), nhng ngi Xpc-tact thnh lp ng cng sn c. 113.
59

"Arbeiterpolitik" ("Chnh tr cng nhn") tp ch hng tun, theo ch

ngha x hi khoa hc, c quan ngn lun ca nhm cp tin cnh t Br-m, nhm ny do G. Kni-ph v P. Phru--lch ng u v gia nhp ng cng sn c nm 1919; xut bn Br-m t nm 1916 n nm 1919. Tp ch u tranh chng ch ngha x hi - svanh trong phong tro cng nhn c v quc t. N. I. Bu-kha-rin, H. Ghin-b, A. M. Cn-ln-tai, N. C. Crp-xcai-ai A. Pan-n-cc, C. Ra-ch, I-u. M. Xt-clp, v.v. cng tc vi tp ch ny. Sau Cch mng x hi ch ngha thng M i v i, tp ch a tin rng ri v i sng nc Nga x-vit. Trong nhng nm 1917 - 1918, tp ch ng mt s bi vit v bi pht biu ca

Nhm Xpc-ta-ct ("Quc t") t chc cch mng ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t c; t chc ny do C. Lip-nch, R. Lc-xm-bua, Ph. M-rinh, C. Txt-kin, I-u. Mc-khlp-xki, L. I--ghi-kh-x (T-sca), V. Pch sng lp vo hi u chin tranh quc ch ngha th gii. Thng T 1915, R. Lc-xm-bua v Ph. M-rinh thnh lp tp ch "Die Internationale"; tp hp xung

648

Ch thch

Ch thch

649

V. I. L-nin ("Cuc khng hong chn mui", "Bo co v nhng nhim v trc mt ca Chnh quyn x-vit", "Din vn c ti Xvit i biu cng nhn, nng dn v Hng qun Mt-xc-va ngy 23 thng T 1918"). Trong thi k Cch mng thng Mi mt 1918 c, tp ch ng cc phn I v II trong bi vit ca V. I. L-nin "Cng lnh qun s ca cch mng v sn" v nhng on trch t tc phm ca Ngi "Nh nc v cch mng" ( 1, 3, 4 chng I, 3 chng III v 1 chng IV). 113.
60

Thy-in nhit tnh cho mng nhng ngi cch mng Nga v Phr. Plt-ten, ngi t chc cuc hnh trnh. 117.
63

"Politiken" ("Chnh tr") bo ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in; nm 1917, nhng ngi ny thnh lp ng dn ch - x hi cnh t Thy-in; xut bn Xtc-khn t ngy 27 thng T 1916. T thng Mi mt 1917, xut bn vi tn gi "Folkets Dagblad Politiken" ("Nht bo chnh tr nhn dn"). Trong nhng nm 1916 - 1918, Tu-r Nc-man l ngi ch bin t bo. T bo c s cng tc ca phi t Xim-mc-van c, Nga, Php v nhng nc khc. Nm 1921, sau khi ng dn ch - x hi cnh t gia nhp Quc t cng sn v ly tn l ng cng sn, th t bo tr thnh c quan ngn lun ca ng. Sau khi trong ng cng sn c s phn lit vo thng Mi 1929, t bo ny chuyn vo tay cnh hu ca ng. Thng Nm 1945, t bo b nh bn. 115. "Socialdemokraten" ("Ngi dn ch - x hi") c quan ngn lun
ca cnh hu, theo xu hng x hi - s-vanh ca ng dn ch - x hi Thy-in, ng u l C. I-a. Bran-tinh. 116.

Sau khi v n Nga, V. I. L-nin pht biu kin ngay ti hm , ni cho chnh xc hn l vo m mng 3 rng ngy 4 (m 16 rng ngy 17) thng T 1917, trong cuc hp cc cn b ng P-t-rgrt c t chc cho mng Ngi v; cuc hp ny c t chc ti Cung in trc kia l ca Ks-xin-xcai-a tr s ca Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh ng b P-t-r-grt ng cng nhn dn ch - x hi Nga; Ngi c din vn v nhng nhim v mi ca ng bn-s-vch. S tho ln u "Lun cng thng T" c l l c s ca din vn ny. 119.

64

Cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch Hi ngh cn b ng ton Nga ("Hi ngh thng Ba") do B phn trong nc ca Ban chp
hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga t chc trng vi Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s khai mc ngy 27 thng Ba (9 thng T) 1917. Chng trnh ngh s c cc vn : thi i vi chin tranh, thi i vi Chnh ph lm thi, vic t chc cc lc lng cch mng, v.v.. Phin hp ngy 4 (17) thng T c tin hnh trn gc ca Cung in Ta-vrch, trong phin hp ny, L-nin c bo co. Khi gii thch "Lun cng thng T", L-nin trch dn tng phn ca lun cng. Vn bn bi pht biu ca L-nin c in li theo bn ghi ca th k, trong c nhng on b trng, c nh du bng nhiu du chm v mt s on khng hon ton r. Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s do Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt triu tp, hp ti P-t-r-grt t ngy 29 thng Ba n 3 thng T (t 11 n 16 thng T) 1917. Tham gia hi ngh c i din ca X-vit P-t-r-grt v 82 Xvit a phng, cng nh ca cc n v qun i tin tuyn v hu phng. Hi ngh tho lun cc vn v chin tranh, v thi i vi Chnh ph lm thi, v Quc hi lp hin, vn rung t, vn lng thc, v.v.. Nhng ngi men-s-vch v nhng ngi x hi ch ngha cch mng c nh h ng rt ln ti hi ngh; hi ngh theo lp tr ng "ch ngha v quc cch mng" (325 phiu thun, 57 phiu chng) v thng qua quyt nh v vic ng h Chnh

61

62

Hi ngh hp bui sng ngy 31 thng Ba (13 thng T) ti khch sn "R-ghi-na" vi s tham gia ca nhm nhng ngi lu vong Nga ng u l V. I. L-nin v nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in C. Lin-ha-ghen, Ph. Xt-rm, C. N. Cc-l-xn, C. Tsin-bum v Tu-r Nc-man. Th trng Xtc-khn C. Lin-ha-ghen v V. I. L-nin ch tr hi ngh. C. Lin-ha-ghen c din vn v ti "nh sng t phng ng". V. I. L-nin thng bo v cuc hnh trnh; bin bn v hon cnh cuc hnh trnh qua c c cng b, sau nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in tuyn b sn sng xc nhn s ng tnh hon ton vi bin php ny ca nhng ng i cch mng Nga. Ti hi ngh, thay mt nhng ng i Thy-in, C. N. Cc-lxn cng pht biu v t hy vng rng cch mng Nga s pht trin thnh cch mng quc t. Cui cng, nhng ng i

650

Ch thch

Ch thch

651

ph lm thi t sn cng nh v vic triu tp hi ngh x hi ch ngha quc t v vn thot ra khi chin tranh. Ti hi ngh, G. V. Pl-khanp pht biu kin hai ln theo tinh thn ch ngha x hi - i quc. Li pht biu ca ng vin bn-s-vch P. I. Xta-r-xtin ku gi kt thc chin tranh, b a s theo ch ngha v quc hi ngh ph ri. Hi ngh b sung 16 y vin vo Ban chp hnh X-vit P-t-rgrt, trong c su i biu qun i v hi qun. 123.
65

y l ni v ngh quyt ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt theo phi men-s-vch - x hi ch ngha - cch mng, c thng qua ti Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s ngy 30 thng Ba (12 thng T) 1917 sau khi tho lun bn bo co ca Tx-r-t-li v thi i vi chin tranh. Che y bng nhng li ni sung chung chung v t do v bo v cch mng, bn ngh quyt ny ku gi ng h chnh sch i ngoi ca Chnh ph lm thi t sn, ngha l ku gi tip tc cuc chin tranh quc ch ngha. 125. y l ni v cc cuc hi ngh x hi ch ngha quc t Xim-mcvan v Ki-en-tan.

ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s hp ti Cung in Tavrch. Trong thi gian tho lun, L-nin chuyn lun cng ny cho mt y vin ban bin tp bo "S tht" vi ngh thit tha l ng ton vn cc lun cng vo ngy hm sau. Nhng do my trong nh in b hng, nn lun cng khng in c vo ngy 5, m phi in vo ngy 7 thng T; iu ny c ban bin tp "S tht" bo cho bn c bit trc trn t "S tht" s 25 ngy 6 thng T. Bi ny c ng li trn cc bo "Ngi dn ch - x hi" (Mt-xc-va), "Ngi v sn" (Khc-cp), "Cng nhn Cra-xn-i-cxc", "Tin ln" (U-pha), "Cng nhn Ba-cu", "Cng nhn Cp-ca-d" (Ti-phlt), v.v.. 136.
68

66

Hi ngh Xim-mc-van hay l Hi ngh x hi ch ngha quc t ln th nht hp t ngy 5 n ngy 8 thng Chn 1915. Hi ngh Ki-en-tan hay l Hi ngh x hi ch ngha quc t ln th hai hp ti th trn Ki-en-tan (Thy-s) t ngy 24 n ngy 30
thng T 1916. Cc hi ngh Xim-mc-van v Ki-en-tan gp phn on kt cc phn t cnh t trong phong tro dn ch - x hi Ty u trn c s ch ngha Mc - L-nin; v sau, nhng ngi ny ng vai tr tch cc trong cuc u tranh thnh lp ng cng sn nc h v thnh lp Quc t III, Quc t cng sn. V s nh gi Lin hip Ximmc-van, xin xem tp ny, tr. 214 - 219, 543 - 544. 126.
67

"Thng nht" t bo, c quan ngn lun ca nhm men-s-vch v quc cc hu, ng u l G. V. Pl-kha-np; xut bn P-t-rgrt. Trong thng Nm - thng Su 1914 pht hnh 4 s. T thng Ba n thng Mi mt 1917, xut bn hng ngy. T thng Chp 1917 n thng Ging 1918, bo ny xut bn vi tn "S thng nht ca chng ta". Tham gia ban bin tp bo c L. I. c-xen-rt (Oc-tc), G. A. Alch-xin-xki, N. V. Va-xi-li-p, L. G. y-ts, V. I. Daxu-lch, N. I. I-oc-an-xki, G. V. Pl-kha-np. Trong khi ln ting ng h Chnh ph lm thi, ng h s lin hip vi giai cp t sn, ng h "chnh quyn cng rn", bo "Thng nht" u tranh chng nhng ngi bn-s-vch, nhiu khi s dng c nhng th on ca bo ch l ci. L-nin nhn xt rng hnh vi ca bo "Thng nht" "l s ng la vi nhng lc lng en ti ang e da dng bo lc, tn st v bom n", v gi t bo ny l "t bo hay lng m" (xem tp ny, tr. 282 - 283 v 379). Bo ny c thi th ch i vi Cch mng thng Mi v vic thit lp Chnh quyn xvit. 140.
" ch Nga" t bo t sn ra hng ngy do A. . Pr-t-p-pp, b trng B ni v ca chnh ph Nga hong, thnh lp, v tn ti c l nh vo tin ca cc ngn hng ln; xut bn P-tr-grt t thng Chp 1916. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai, bo ny tin hnh mt chin dch vu khng chng li nhng ngi bn-s-vch. L-nin gi t bo ny l "mt trong nhng t bo tin nht ca giai cp t sn" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 34, tr. 174). y ban

Bi "V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay" c ng trn bo "S tht", s 26, ngy 7 thng T 1917, k tn N. L-nin, bao gm "Lun cng thng T" ni ting ca V. I. Lnin; lun cng ny chc l do Ngi vit trn xe la ngay trc khi ti P-t-r-grt. L-nin c lun cng hai cuc hp ngy 4 (17) thng T: cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch v cuc hp lin tch ca nhng ng i bn-s-vch v men-s-vch l i biu Hi ngh ton Nga

69

652

Ch thch

Ch thch

653

qun s - cch mng ng ca t bo ny ngy 25 thng Mi 1917. 141.

70

Xem C. Mc v Ph. ng-ghen. "Li ta cho ln xut bn bng ting c "Tuyn ngn ca ng cng sn" nm 1872"; C. Mc. "Ni chin Php. Li ku gi ca Hi ng trung ng Hi lin hip lao ng quc t", "Ph phn cng lnh G-ta"; Ph. ng-ghen "Th gi A. Bben ngy 18 - 28 thng Ba 1875"; C. Mc. Th gi L. Cu-ghen-man ngy 12 v 17 thng T 1871 (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 18, tr. 90; t. 17, tr. 339 - 347; t. 19, tr. 5, 9 - 32; Tuyn tp gm 2 tp, ting Nga, t. II, 1955, tr. 443 - 444). 142. Thng bo "Chng ti v n y nh th no" c ng cng mt lc trn bo "S tht" v bo "Tin tc" ngy 5 (18) thng T 1917; trn bo "S tht", thng bo ny c ng vi ph "Thng bo gi Ban chp hnh do cc ng ch L-nin v Di-n-vi-p vit theo s y nhim ca cc ng ch t Thy-s v". Phin hp ca Ban chp hnh c tin hnh lc 8 gi ti ngy 4 (17) thng T. Ngi u tin pht biu v vn "V tnh hnh nhng ngi lu vong Thy-s" l A. G. Du-ra-bp i biu u-ma nh nc II, tr v Nga qua C-pen-ha-g. Du-ra-bp xc nhn s tht l theo lnh ca b trng B ngoi giao P. N. Mi-li-u-cp, ngi ta gy ra nhng tr ngi cho vic hi hng ca nhng ngi lu vong theo ch ngha quc t. Thay mt cho nhng ngi lu vong cn li Thy-s, Du-ra-bp t ra vn l "di sc p" ca Ban chp hnh, Chnh ph lm thi phi tin hnh m phn vi chnh ph c i nhng ngi c b giam gi hoc b bt lm t binh ly nhng ngi lu vong chnh tr. G. E. Di-n-vi-p, sau khi thng bo, ngh thng qua ngh quyt tn thnh vic i nhng ngi b giam gi ly nhng ngi hot ng chnh tr lu vong. L-nin ngh Ban chp hnh tn thnh ngh quyt ny. V nhng ngi men-s-vch I. G. Tx-r-t-li v B. O. B-ganp phn i ngh trn, nn L-nin pht biu bo v ngh ca mnh. Sau bn thng bo "Chng ti v n y nh th no", ban bin tp bo "Tin tc" ng li tuyn b sau y: "Sau khi nghe bo co ca cc ng ch Du-ra-bp v Di-n-vi-p, Ban chp hnh quyt nh phi lp tc ku gi Chnh ph lm thi v thi hnh nhng bin php cho php ngay tt c nhng ngi lu

vong c tr v Nga, bt k chnh kin v thi ca h i vi chin tranh nh th no. Trong nhng ngy sp ti, chng ti s thng bo v kt qu m phn vi chnh ph. Ban bin tp". V. I. L-nin c a vo tham gia X-vit P-t-r-grt. 143.
72

71

Phi "Bun" ("Tng hi cng nhn Do-thi Lt-va, Ba-lan v Nga") c t chc nm 1897 ti i hi thnh lp ca cc nhm dn ch - x hi Do-thi Vin-n; tp hp ch yu l nhng phn t na v sn trong cc th th cng Do-thi cc tnh min Ty nc Nga. Trong thi k chin tranh th gii th nht (1914 - 1918), nhng ngi thuc phi Bun ng trn lp trng ch ngha x hi - svanh. Nm 1917, phi Bun ng h Chnh ph lm thi t sn, ng v pha k th ca Cch mng x hi ch ngha thng Mi. Trong nhng nm c s can thip v trang ca nc ngoi v c ni chin, nhng th lnh ca phi Bun cu kt vi cc th lc phn cch mng. ng thi trong s nhng thnh vin thng ca phi Bun c s chuyn bin theo hng cng tc vi Chnh quyn x-vit. Thng Ba 1921, phi Bun t gii tn, mt s thnh vin ca phi ny c kt np vo ng cng sn (b) Nga theo nhng nguyn tc chung. 143. "Li ni ca chng ta" mt t bo xut bn Pa-ri t thng Ging
1915 n thng Chn 1916. T thng Chn 1916 n thng Ba 1917, xut bn vi tn l "Bc u". 143.

73

74

L-nin mun ni n "Bin bn cuc hp ngy 8 thng T 1917 (lch mi) ca cc ng vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng"; "Thng co" ca nhm u tin ca nhng ngi hot ng chnh tr lu vong i qua c tr v Nga (xem tp ny, tr. 597 - 598) v "Tuyn b" ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-s, c, Php, Ba-lan, Na-uy v Thy-in, k ti Bc-n ngy 25 thng Ba (7 thng T) v ti Xtckhn ngy 31 thng Ba (13 thng T). 143.

75

"Ngn lun" t bo ra hng ngy, c quan ngn lun trung ng ca ng dn ch - lp hin; xut bn P-tc-bua t ngy 23 thng Hai (8 thng Ba) 1906, d i s ch bin thc t ca P. N. Mi-li-u-cp v I. V. Ght-xen, c s cng tc trc tip ca M. M. Vi-na-ve, P. . n-g-ru-cp, P. B. Xt-ru-v v nhng ng i khc. Ngy 26 thng M i (8 thng M i mt) 1917, y

654

Ch thch

Ch thch

655

ban qun s - cch mng trc thuc X-vit P-t-r-grt ng ca t bo ny. Sau (n thng Tm 1918), t bo ny li tip tc xut bn di nhiu tn gi khc nhau: "Ngn lun ca chng ta", "Ngn lun t do", "Th k", "Ngn lun mi", "Th k chng ta". 146.
76

"Thi mi" t bo ra hng ngy; xut bn P-tc-bua t nm 1868 n nm 1917; bo ny do nhiu ngi ng ra xut bn v nhiu ln thay i xu hng chnh tr ca mnh. Lc u, t bo c xu hng t do - n ha; nm 1876, khi A. X. Xu-v-rin tr thnh ch nhim, th t bo ny bin thnh c quan ngn lun ca nhng gii qu tc v quan li quan liu phn ng, n truyn b ch ngha s-vanh nc ln, ch ngha bi Do-thi, v do thi b ca n i vi chnh ph, nn t bo xng ng vi bit danh "Xin sn sng hu ngi!". T nm 1905, t bo ny l c quan ngn lun ca bn Trm en. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, t bo ny gi lp trng phn cch mng v in cung kch nhng ngi bn-s-vch. y ban qun s - cch mng trc thuc X-vit P-t-r-grt ng ca t bo ny ngy 26 thng Mi (8 thng Mi mt) 1917. V. I. L-nin gi t "Thi mi" l in hnh ca nhng t bo vit thu. Ngi vit: ""Thi mi" tr thnh mt thnh ng ng ngha vi nhng khi nim sau y: s t b, s phn bi, s nnh ht". (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 22, tr. 55). 151. "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt" t
bo hng ngy; s u ra ngy 28 thng Hai (13 thng Ba) 1917 vi tn gi "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn P-t-r-grt"; t s 3 ra ngy 2 (15) thng Ba, t bo tr thnh c quan ngn lun ca Xvit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Sau Cch mng thng Hai, ban bin tp gm c: B. V. A-vi-lp, V. A. Ba-da-rp, V. . Bn-ts - Bru--vch, I. P. Gn-en-bc, G. V. Tx-p-r-vch. Do nhng kin bt ng trong ban bin tp, ngy 12 (25) thng T, B. V. A-vi-lp, V. . Bn-ts - Bru--vch v G. V. Tx-p-r-vch ra khi ban bin tp. Sau khi nhng ngi ny rt khi ban bin tp th nhng ngi men-s-vch v x hi ch ngha - cch mng Ph. I. an, V. X. Vi-tin-xki, A. A. G-tx, I. P. Gn-en-bc, I. V. Tsc-nsp tham gia ban bin tp. T khi Ban chp hnh trung ng cc X-vit i biu cng

77

nhn v binh s c thnh lp ti i hi I cc X-vit ton Nga, t bo ny tr thnh c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit v t ngy 1 (14) thng Tm (t s 132) bo ny c xut bn vi tn gi "Tin tc ca Ban chp hnh trung ng cc Xvit v ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt". ng li chnh tr ca t bo do cc i biu khi men-s-vch - x hi ch ngha - cch mng quyt nh, khi ny thi hnh mt chnh sch tha hip: chnh sch ng h Chnh ph lm thi t sn v chng li cc hot ng cch mng ca giai cp v sn. Sau i hi II cc X-vit ton Nga, thnh phn ban bin tp ca t "Tin tc" thay i; t bo tr thnh c quan ngn lun chnh thc ca Chnh quyn x-vit; bo ny ng nhng vn kin u tin quan trng nht ca Chnh ph x-vit, nhng bi vit v bi ni ca V. I. L-nin. Thng Ba 1918, vic xut bn bo "Tin tc" c chuyn v Mt-xc-va. Thng Chp 1922, sau khi Lin bang cng ha x hi ch ngha x-vit c thnh lp, bo ny li tr thnh c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit Lin-x v ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga. Theo quyt nh ca on ch tch X-vit ti cao Lin-x ngy 24 thng Ging 1938, bo "Tin tc ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit Lin-x v Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga" c t chc li v k t ngy 26 thng Ging 1938 cho n nay, c xut bn vi tn gi l "Tin tc ca cc X-vit i biu nhn dn lao ng"; hin nay c xut bn vi tn gi l "Tin tc ca cc X-vit i biu nhn dn Lin bang cng ha x hi ch ngha x-vit". 151.
78

"Bo cng nhn" bo hng ngy ca nhng ngi men-s-vch; xut bn P-t-r-grt t 7 (20) thng Ba n 30 thng Mi mt (13 thng Chp) 1917; t 30 thng Tm (12 thng Chn) bo ny l c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga ("thng nht"). Tham gia t bo ny c: L. c-xenrt, P. c-xen-rt, B. B-ga-np, C. Gv-d-p, Ph. an, V. Da-xulch, I-u. La-rin, P. Ma-xlp, L. Mc-tp, A. Mc-t-np, V. Mai-xki, A. P-t-r-xp, I. Tx-r-t-li, N. Ts-kh-t-d, N. Ts-r-va-nin v nhng ngi khc. T bo theo lp trng v quc ch ngha, ng h Chnh ph lm thi t sn, chng L-nin v ng bn-s-vch. Bo ny c thi th ch i vi Cch mng thng Mi v vic thit lp Chnh quyn x-vit. 156.

656

Ch thch

Ch thch

657

79

Cun sch nh ca L-nin "Nhng bc th v sch lc. Bc th s 1" do nh xut bn bn-s-vch "Sng v" xut bn ba ln P-t-rgrt nm 1917. Ln th nht xut bn vo ngy 27 thng T (10 thng Nm), bo "S tht", s 42, ni n iu . Nh vy cc i biu Hi ngh VII (Hi ngh thng T) ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga c kh nng tm hiu ni dung cun sch trc khi biu quyt ngh quyt v tnh hnh hin ti vo ngy 29 thng T (12 thng Nm). C ba ln xut bn u c km theo ph lc "Lun cng thng T" ca V. I. L-nin. 158. Tham d cuc hp lin tch ca nhng ngi bn-s-vch v nhng ngi men-s-vch d Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s, cn c c cc y vin Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt, i din cc bo ("S tht", "Thng nht", "Bo cng nhn", "Tin tc"), i din Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh ng b P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, i din Ban t chc, nhng i biu dn ch - x hi trong bn uma, i din cc ng x hi ch ngha dn tc, cc i biu a phng. Ti hi ngh, c V. X. Vi-tin-xki, N. X. Ts-kh-t-d v I. G. Tx-r-t-li ng h, I. P. Gn-en-bc (M-scp-xki) ku gi thng nht cc t chc dn ch - x hi. Sau , V. I. L-nin c bo co. Sau bo co ca Ngi, I. G. Tx-r-t-li, I. P. Gn-enbc, Ph. I. an, I-u. M. Xt-clp, I-u. La-rin v mt s ngi khc pht biu kin kch lit phn i Ngi. A. M. Cn-ln-tai pht biu kin bo v cng lnh hnh ng ca V. I. L-nin. V. I. L-nin v nhng ngi bn-s-vch ri cuc hp trc khi cuc hp kt thc. ng thi thay mt Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch -x hi Nga, h tuyn b rng nhng ngi bn-s-vch s khng tham gia bt c mt mu toan thng nht no. Bn bo co ca V. I. L-nin c s ng tnh nhit lit ca nhiu i biu cc ban chp hnh bn-s-vch a phng. Mt trong nhng ngi tham gia Hi ngh ton Nga ca nhng ngi bn-s-vch, mt cng nhn m n-bt, tuyn b trong phin hp ngy 5 (18) thng T: "Tt c nhng g m L-nin ni ra u ng c!". 158. Xem th ca Ph. ng-ghen gi Ph. A. Doc-gh ngy 29 thng Mi mt 1886 (C. Mc v Ph. ng-ghen. Nhng bc th chn lc, ting Nga, 1953, tr. 396 -399). 159.

82

y, V. I. L-nin trch dn li ca M-phi-xt-phen trong bi kch ca I. V. G-t "Phau-xt" (xem I. V. G-t. "Phau-xt". Phn I. Mn 4. "Phng ca Phau-xt"). 163. Thnh ng "phi i lp ng v pha c vua" l ca th lnh ng dn ch - lp hin P. N. Mi-li-u-cp. Trong li pht biu ti ba n sng ti nh th trng Lun-n ngy 19 thng Su (2 thng By) 1909, Mi-li-u-cp tuyn b "... khi Nga cn tn ti vin lp php, mt ci vin c tin hnh kim tra ngn sch, th phi i lp Nga s l phi i lp ng v pha c vua, ch khng phi l phi i lp vi c vua" ("Ngn lun", s 167, ngy 21 thng Su (4 thng By) 1909). 166.

83

80

84

"Khng phi Nga hong, m l chnh ph cng nhn" khu hiu chng bn-s-vch ln u tin do Pc-vu-x nu ra nm 1905. Khu hiu ny l mt trong nhng lun im c bn ca "l thuyt" ca T-rt-xki v cch mng thng trc cch mng khng c nng dn; l thuyt ny i lp vi hc thuyt ca L-nin v s chuyn bin cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha trong iu kin giai cp v sn nm quyn lnh o trong phong tro ton dn. 166.
Xem C. Mc. "Ni chin Php. Li ku gi ca Hi ng trung ng Hi lin hip lao ng quc t"; Ph. ng-ghen. "Li ni u" [vit cho tc phm ca C. Mc "Ni chin Php"] (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 17, tr. 339 - 354; Tuyn tp gm 2 tp, ting Nga, t. I, 1955, tr. 433 444). 167. V. I. L-nin mun ni n tc phm ca G. V. Pl-kha-np "Ch ngha v chnh ph v ch ngha x hi" xut bn ln u bng ting c Bc-lanh nm 1894 (xem G. Plechanow. "Anarchimus und Sozialismus". Berlin, Expedition des "Vorw rts", 1894, 84 S.; G. V. Pl-kha-np. Ton tp, ting Nga, t. IV, 1925, tr. 167 - 248). 168. V lch s vit tc phm "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta", xem "Li bt" (tp ny, tr. 225 - 228). 181. Hi ngh cng nhn vin ngnh ng st ton Nga c tin hnh P-t-r-grt t ngy 6 n ngy 20 thng T (19 thng

85

86

87

81

88

658

Ch thch

Ch thch

659

T - 3 thng Nm) 1917. C 220 i biu d hi ngh ny. Trong hi ngh c nm tiu ban (lao ng, iu l, iu ha vn ti, dn cnh v tiu ban triu tp i hi ton Nga t chc cng on). Hi ngh do cc ng tha hip ch o, gi lp trng v quc ch ngha v tuyn b ng h hon ton Chnh ph lm thi t sn. M. I. Ca-li-nin c li cho mng ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Trong phin hp ngy 8 (21) thng T, sau din vn ca A. Ph. K-ren-xki v b trng giao thng N. V. N-cra-xp, I. A. T---r-vch pht biu kin v " gy ra mt s bt ha trong tm trng chung" ("Thng nht", s 9, ngy 9 thng T 1917). Hi ngh bu Ban chp hnh v thng qua mt th y nhim v cc vn chnh tr cng nh cc vn thc tin nhm ci thin ngnh vn ti ng st. 190.
89

Xem Ph. ng-ghen. "Th gi A. B-ben ngy 18 - 28 thng Ba 1875" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 19, tr. 5). 197. Xem C. Mc. "Ni chin Php. Li ku gi ca Hi ng trung ng Hi lin hip lao ng quc t" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 17, tr. 346). 199.

hi cng lin mi" lp ra vo nm 1893 trong iu kin cuc u tranh bi cng ang pht trin v phong tro ca giai cp cng nhn Anh u tranh cho s c lp ca mnh i vi cc ng t sn, ang ln mnh. ng cng nhn c lp Anh bao gm nhng hi vin "cc hi cng lin mi" v mt s cng on c, cc i biu ca gii tr thc v giai cp tiu t sn chu nh hng ca phi Pha-bing. ng u ng ny l K-r-Hc-i v R. Mc--nan. T lc thnh lp, ng cng nhn c lp Anh gi lp trng ci lng t sn, ch yu ch n hnh thc u tranh ngh trng v nhng s lin minh trong ngh trng vi ng t do. Khi nhn xt ng cng nhn c lp, L-nin vit: "trn thc t li l mt ng c hi lun lun ph thuc vo giai cp t sn" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 39, tr. 103). Vo u cuc chin tranh quc ch ngha th gii, ng cng nhn c lp ra tuyn ngn chng chin tranh, nhng chng bao lu sau li ng trn lp trng x hi - s-vanh. 209.
93

90

91

Phi thiu s hay l phi Lng-gh phi thiu s ca ng x hi

ch ngha Php, hnh thnh nm 1915. Phi thiu s, nhng ngi ng h Lng-gh mt phn t x hi - ci lng, c nhng quan im ca phi gia v thi hnh chnh sch tha hip vi bn x hi s-vanh. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, h theo lp trng x hi - ha bnh ch ngha. Sau thng li ca Cch mng x hi ch ngha thng Mi Nga, h t nhn l nhng ngi ng h chuyn chnh v sn, nhng trn thc t th chng li chuyn chnh v sn. H tip tc chnh sch hp tc vi bn x hi - s-vanh, ng h ha c Vc-xy n cp. Ti i hi ng x hi ch ngha Php hp Tua thng Chp 1920, cnh t ginh c thng li, cn phi Lng-gh th b thiu s; h cng vi nhng phn t ci lng cng khai tch khi ng v gia nhp ci gi l Quc t II 1 2 , v sau khi Quc t ny tan r, h li tr v Quc t II. 209.

92

ng cng nhn c lp Anh (Independent Labour Party) mt t chc theo ch ngha ci l ng, do nhng ng i lnh o "cc

ng x hi ch ngha Anh (British Socialist Party) thnh lp nm 1911 Man-se-xt do s hp nht ng dn ch - x hi vi nhng nhm x hi ch ngha khc. ng x hi ch ngha Anh tin hnh cng tc c ng theo tinh thn ch ngha Mc v "khng phi l mt ng c hi ch ngha, tht s c lp i vi phi t do" (V. I. L-nin. Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 23, tr. 433). Nhng do s lng ng vin t v km lin h vi qun chng nn ng ny phn no c tnh cht bit phi. Trong thi k chin tranh th gii th nht, trong ng din ra mt cuc u tranh gay gt gia khuynh hng quc t ch ngha (U. Gan-la-x, A. In-cpin, . Ma-clin Ph. Rt-stanh v nhng ngi khc) v khuynh hng ch ngha x hi - s-vanh do Hen-man ng u. Trong khuynh hng quc t ch ngha, c nhng phn t khng trit , gi lp trng phi gia trong mt s vn . Thng Hai 1916, mt nhm nhng nh hot ng ca ng x hi ch ngha Anh lp ra bo "The Call" ("Li ku gi"), bo ny c vai tr quan trng trong vic on kt nhng ngi theo ch ngha quc t. Hi ngh hng nm ca ng x hi ch ngha Anh hp hi thng T 1916 Xn-phoc ln n lp trng x hi - s-vanh ca Hen-man v nhng ngi ng h ng ta, v h ra khi ng. ng x hi ch ngha Anh cho mng cuc Cch mng x hi ch ngha thng M i v i. Cc ng vin ca ng x

660

Ch thch

Ch thch

661

hi ch ngha Anh c vai tr to ln trong phong tro nhng ngi lao ng Anh bo v nc Nga x-vit chng cuc can thip ca nc ngoi. Nm 1919, a s cc t chc ca ng (98 phiu tn thnh, 4 phiu chng) tn thnh gia nhp Quc t cng sn. ng x hi ch ngha Anh cng vi Nhm thng nht cng sn ch ngha ng vai tr ch yu trong vic thnh lp ng cng sn Anh. Ti i hi ln th nht, i hi thng nht, hp nm 1920, tuyt i a s cc t chc a phng ca ng x hi ch ngha Anh gia nhp ng cng sn. 209. 94 Phi t Xim-mc-van c thnh lp theo sng kin ca V. I. L-nin ti Hi ngh x hi ch ngha quc t hp Xim-mc-van thng Chn 1915. Phi ny tp hp i din ca tm t chc: Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga, nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in, Na-uy, Thy-s, c, phi i lp dn ch - x hi Ba-lan, ng dn ch - x hi x Lt-vi-a. Phi t Xim-mc-van do V. I. L-nin ng u, tin hnh cuc u tranh chng a s theo phi gia trong hi ngh v a ra cc d tho ngh quyt ln n chin tranh quc ch ngha, vch mt s phn bi ca nhng ngi x hi - svanh v ch r s cn thit phi u tranh tch cc chng chin tranh. Cc d tho ngh quyt ni trn b a s theo phi gia hi ngh bc b. Tuy nhin phi t Xim-mc-van a c vo tuyn ngn, do hi ngh thng qua, mt s lun im quan trng ca d tho ngh quyt ca mnh. nh gi bn tuyn ngn l bc u trong cuc u tranh chng chin tranh quc ch ngha, phi t Xim-mc-van b phiu tn thnh bn tuyn ngn , ng thi trong mt tuyn b ring vch ra tnh cht na chng, khng trit ca bn tuyn ngn v nhng l do mnh b phiu tn thnh bn tuyn ngn . Phi t Ximmc-van tuyn b vn trong Lin hip Xim-mc-van thng nht, nhng s ph bin cc quan im ca mnh v tin hnh hot ng c lp trong phm vi quc t. Phi ny bu c quan lnh o Ban thng v, trong c V. I. L-nin, G. E. Di-n-vi-p v C. Ra-ch. Phi t Xim-mc-van xut bn c quan ngn lun ca mnh l tp ch "Vorbote" ("Ngi tin khu") bng ting c, trong c ng mt s bi ca V. I. L-nin. Lc lng ch o ca phi t Xim-mc-van l nhng ngi bn-s-vch, nhng ngi gi mt lp trng duy nht nht qun v quc t ch ngha trit . L-nin u tranh chng s dao ng c hi ch ngha ca Ra-ch, ph phn sai lm ca mt s ngi cnh t khc. Nhng phn t quc t ch ngha

trong phong tro dn ch - x hi quc t bt u on kt xung quanh phi t Xim-mc-van. Ti Hi ngh x hi ch ngha quc t ln th hai hp thng T 1916 Ki-en-tan (gn Bc-n), phi t Ximmc-van tp hp c 12 trong s 43 i biu ca hi ngh, v v mt s vn , cc kin ngh ca h c gn mt na s i biu b phiu tn thnh. Nhng ngi dn ch - x hi thuc mt s nc tham gia phi t Xim-mc-van, tin hnh cng tc cch mng to ln v c vai tr quan trng trong vic thnh lp ng cng sn nc mnh. V phi t Xim-mc-van, xem cc bi ca V. I. L-nin "Bc u", "Nhng ngi mc-xt cch mng ti Hi ngh x hi ch ngha quc t hp ngy 5 - 8 thng Chn 1915" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 46 - 60). 210.
95

"Ngy mai" ("Demain") tp ch vn hc - chnh lun v chnh tr ra

hng thng, do nh bo kim nh vn, nh quc t ch ngha Php l A. Ghin-b sng lp; xut bn t thng Ging 1916 n nm 1919 (gin on t thng Ging n thng T 1917), lc u Gi-ne-v, sau Mt-xc-va. Tp ch u tranh chng ch ngha s-vanh v tuyn truyn cng lnh ca phi Xim-mc-van. Cng tc vi tp ch "Demain" c cc nh vn R. Rn-lng, X. Tx-vy v nhng ngi khc. Tp ch "Demain" ng mt s bi vit v bi ni ca V. I. L-nin ("Din vn v vic gii tn Quc hi lp hin c ti phin hp ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga ngy 6 (19) thng Ging 1918", "Bn v lch s mt ha c bt hnh"). T thng Chn 1919, tp ch tr thnh c quan ngn lun ca nhm cng sn Php Mt-xc-va. 211.

96

"Ngi hi vin cng lin" ("The Trade Unionist") t bo ca cng

on Anh; xut bn Lun-n t thng Mi mt 1915 n thng Mi mt 1916. Ngi xut bn t bo ny l E. Prt. Cng tc vi bo ny c B. R. Cc-t, gi. . G. C-un, gi. . L-ren-x, T. Man, U. Ph. Ut-xn, A. Kh. Uy-l, T. P. Tin-c. 211.

97

ng cng nhn x hi ch ngha M c thnh lp nm 1876 ti i hi thng nht Phi-la-en-phi-a do s hp nht cc chi b M ca Quc t I vi cc t chc x hi ch ngha khc. i hi ny c tin hnh di s ch o ca Ph. A. Doc-gh, bn chin u ca Mc v ng-ghen. Tuyt i a s trong ng l nhng ngoi kiu khng c lin h cht ch vi cng nhn gc

662

Ch thch

Ch thch

663

M. Trong nhng nm u, vai tr lnh o ng nm trong tay phi Lt-xan, h mc nhng sai lm c tnh cht bit phi v gio iu. Mt b phn nhng ngi lnh o ca ng ny cho rng nhim v chnh ca ng l hot ng ngh trng, v nh gi thp ngha ca vic lnh o cuc u tranh kinh t ca qun chng; nhng ngi lnh o khc th ri vo ch ngha cng lin v ch ngha v chnh ph. Nhng s dao ng v t tng v sch lc ca ban lnh o lm suy yu ng v lm cho mt s nhm xa ri ng. Mc v ng-ghen ph phn kch lit sch lc bit phi ca nhng ngi x hi ch ngha M. Vo nhng nm 90, vic lnh o ng cng nhn x hi ch ngha nm trong tay cnh t do . -L-n ng u; nhng nhng ngi ny phm sai lm c tnh cht cng on - v chnh ph. ng cng nhn x hi ch ngha khc t cuc u tranh cho nhng yu sch c tnh cht b phn ca giai cp cng nhn, t b hot ng trong cc cng on ci lng, nn ngy cng mt nhng quan h vn khng cht ch vi phong tro ca qun chng cng nhn. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht (1914 - 1918), ng cng nhn x hi ch ngha thin v ch ngha quc t. Do nh hng ca Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i, b phn cch mng nht ca ng cng nhn x hi ch ngha tch cc tham gia vo vic thnh lp ng cng sn M. Hin nay, ng cng nhn x hi ch ngha l mt t chc c t ng vin v khng c nh hng i vi phong tro cng nhn M. 212.
98

trong ng x hi ch ngha hnh thnh ba tro lu: phi x hi s-vanh ng h chnh sch quc ch ngha ca chnh ph; phi gia chng chin tranh quc ch ngha ch trn li ni; thiu s cch mng ng trn lp trng quc t ch ngha v u tranh chng chin tranh. Da vo cc phn t v sn, cnh t ca ng x hi ch ngha, ng u l Sc-l Ru-ten-bc-g, Uy-li-am Phoc-xt, Uy-li-am Hy-vt, v.v., u tranh chng li ban lnh o c hi ch ngha ca ng, nhm tin hnh nhng hot ng chnh tr c lp ca giai cp v sn v thnh lp nhng cng on sn xut da trn c s nhng nguyn tc u tranh giai cp. Nm 1919, trong ng x hi ch ngha c s phn lit. Cnh t tch khi ng x hi ch ngha tr thnh ngi khi xng vic sng lp v ht nhn c bn ca ng cng sn M. Hin nay, ng x hi ch ngha l mt t chc bit phi c t ng vin. 212.
99

"Ngi quc t ch ngha" ("The Internationalist") t tun bo, c

quan ngn lun ca nhng ngi x hi ch ngha cnh t; do Lin minh tuyn truyn x hi ch ngha M xut bn u nm 1917 ti B-xtn. Tham gia ban bin tp bo ny c nhng ngi quc t ch ngha M v nhng nc khc: gi. . Uy-li-am, G. A. Ghpx, M. X. Dc-ta-ri-an, Phr. R-din, X. I-u. Rt-ghc-x, A. X. tvc-x. 212.

ng x hi ch ngha M c hnh thnh vo thng By 1901 ti i hi In-i-a-n-p-li-x, do c s hp nht cc nhm tch khi ng cng nhn x hi ch ngha v ng dn ch - x hi M m mt trong nhng ng i t chc ra ng ny l -gin p-x, mt nh hot ng ni ting ca phong tro cng nhn M, v cng l mt trong nhng ng i sng lp ra ng mi. Thnh phn x hi ca ng khng thun nht: tham gia ng ny c mt b phn cng nhn gc M, cc cng nhn ngoi kiu, cng nh cc ch tri nh v nhng ng i xut thn t giai cp tiu t sn. Ban lnh o theo phi gia v c hi hu khuynh ca ng (Vch-to L. Bcgi, M-rt Hin-qut, v.v.) ph nhn s tt yu ca chuyn chnh v sn, t b nhng ph ng php u tranh cch mng, quy hot ng ca ng ch yu vo vic tham gia cc cuc vn ng bu c. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht,

100

Phi "Din n" nhng ng vin ca ng dn ch - x hi Hlan c c quan ngn lun l bo "Din n". Th lnh ca phi "Din n" l . Vanh-cp, H. Goc-t, A. Pan-n-cc, G. R-lng-Hnxt. Phi "Din n" khng phi l mt ng cch mng trit nhng i din cho cnh t ca phong tro cng nhn H-lan v trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii (1914 1918), v c bn ng trn lp trng quc t ch ngha. Nm 1918, phi "Din n" thnh lp ng cng sn H-lan. "De Tribune" ("Din n") t bo do cnh t ng cng nhn dn ch - x hi H-lan sng lp nm 1907. T nm 1909, sau khi nhng ngi cnh t b khai tr ra khi ng ny v thnh lp ng dn ch - x hi H-lan, th t bo tr thnh c quan ngn lun ca ng ny; t nm 1918, n tr thnh c quan ngn lun ca ng cng sn H-lan v xut bn vi tn ny n nm 1940. 212.

664

Ch thch

Ch thch

665

101

L-nin gi xu hng t trong phong tro dn ch - x hi Thyin l ng ca phi tr hay l phi t. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, "phi tr" ng trn lp trng quc t ch ngha, ng theo phi t Xim-mc-van. Thng Nm 1917, h thnh lp ng dn ch - x hi cnh t Thy-in. i hi ng ny hp nm 1919 thng qua quyt nh gia nhp Quc t cng sn. Nm 1921, cnh cch mng ca ng thnh lp ng cng sn Thy-in. 212.

102

"Phi hp" ng cng nhn dn ch - x hi cch mng Bun-ga-ri, thnh lp nm 1903 sau khi c s phn lit trong ng dn ch - x hi. Ngi sng lp v lnh t ca "phi hp" l . Bla-g-p, sau ng u "phi hp" l cc hc tr ca Bla-g-p G. i-mi-t-rp, V. C-la-rp, v.v.. Trong nhng nm 1914 - 1918, "phi hp" chng chin tranh quc ch ngha. Nm 1919, h gia nhp Quc t cng sn v thnh lp ng cng sn Bun-ga-ri, v sau tr thnh ng cng nhn (cng sn) Bun-ga-ri. 212. Ban lnh o x v Ban lnh o trung ng ca ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va nhng c quan lnh o ca
ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va.

103

ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va ng cch mng ca giai cp cng nhn Ba-lan; xut hin vo nm 1893, lc u l ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan, nhng t thng Tm 1900, sau i hi ca cc t chc dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va i hi tin hnh c s thng nht gia nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan v mt b phn nhng ngi dn ch - x hi Lt-va, th c gi l ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va. Cng lao ca ng ny l ch n hng phong tro cng nhn Ba-lan i ti ch lin minh vi phong tro cng nhn Nga v chng li ch ngha dn tc. Ti i hi IV (i hi thng nht) ng cng nhn dn ch - x hi Nga nm 1906, ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Ltva c cng nhn l thnh vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga vi t cch l mt t chc ca khu vc. Sau khi cch mng 1905 - 1907 tht bi, trong ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va xut hin nhng bt ng kin v nhng vn ni b ng; u nm 1912, nhng s bt ng ny dn ng dn ch - x hi Ba-lan n ch phn lit thnh mt bn l phi

ng h Ban lnh o trung ng ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va (c gi l "phi Da-gin-p"), phi ny i theo ng li tha hip vi phi th tiu v c lc trn thc t ng h khuynh hng chng bn-s-vch trong ng cng nhn dn ch - x hi Nga, v bn kia l phi ng h Ban lnh o x ca ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va, phi ny da vo cc t chc ng Vc-sa-va v Lt-d (c gi l "phi R-d-la-mp"). Ban lnh o x ca ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va t quan h vi nhng ngi bn-s-vch v ng h ng li ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht (1914 - 1918), c hai nhm dn ch - x hi Ba-lan hp nht thnh mt ng thng nht ng trn lp trng quc t ch ngha. ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va tch cc u tranh chng phi Pin-xt-xki v phi dn ch - dn tc l nhng k ng h bn quc nc ngoi, v ng ny gi lp trng nhn chung l gn vi lp trng ca nhng ngi bn-s-vch. Tuy nhin, ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va phm mt s sai lm, khng tin hnh u tranh trit chng phi gia v phi iu ha. ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va cho mng cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i v m rng cuc u tranh ginh thng li cho cuc cch mng v sn Ba-lan. Thng Chp 1918, ti i hi thng nht ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va v ng x hi ch ngha Ba-lan "phi t", hai ng hp nht li v lp thnh ng cng nhn cng sn Ba-lan. 212.
104

L-nin mun ni n t "Ting dn" ("Volksstimme") c quan ngn lun ca ng dn ch - x hi c; bo ny xut bn Hemni-tx t thng Ging 1891 n thng Hai 1933. "Ci chung" ("Die Glocke") bn nguyt san, do Pc-vu-x (A. L. Ghen-phan-), ng vin ng dn ch - x hi c, xut bn Muyn-khen, sau Bc-lanh trong nhng nm 1915 - 1925. 215. L-nin dnh chng "Ch ngha ha bnh ca nhng ngi x hi ch ngha v cc on vin cng on Php" trong tc phm "Ch ngha ha bnh t sn v ch ngha ha bnh x hi ch ngha" ph phn nhng ngh quyt ca ng x hi ch ngha Php

105

666

Ch thch
110

Ch thch

667

(xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 30, tr. 318 - 324). C hai ngh quyt u cho mng tng thng M Uyn-xn l ngi, vi t cch l s gi ha bnh, ngh tt c cc nc "cng khai trnh by nhng quan im ca h v nhng iu kin c th chm dt chin tranh", ngha l ngh chm dt cuc chin tranh quc ch ngha bng mt ha c quc ch ngha. 215. 106 "Quc t thanh nin" ("Jugend-Internationale") c quan ngn lun ca Hi lin hip quc t cc t chc thanh nin x hi ch ngha ng theo phi t Xim-mc-van; bo ny xut bn t thng Chn 1915 n thng Nm 1918 Xuy-rch, do V. Muyn-txen-bc ch bin. V s nh gi bo "Jugend-Internationale", xem bi ca V. I. L-nin "Quc t thanh nin" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 30, tr. 285 - 290). 216.
107

"S tht binh s" t bo hng ngy ca phi bn-s-vch; bt u

xut bn P-t-r-grt t ngy 15 (28) thng T 1917, l c quan ngn lun ca T chc qun s trc thuc Ban chp hnh ng b P-tc-bua ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga; t s 26 ra ngy 19 thng Nm (1 thng Su) 1917, bo ny tr thnh c quan ngn lun ca T chc qun s trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. S lng pht hnh ca t bo ny ti 50 - 75 nghn bn; na s lng ny c gi ra mt trn. Nm 1917, ban bin tp t "S tht binh s" gm c: A. Ph. I-lin - Gi-np-xki, V. I. Np-xki, N. I. Pt-vi-xki, v.v.. Bo ny ng hn 60 bi ca V. I. L-nin, trong s c nhng bi vit ring cho t "S tht binh s". Ph trng ca s bo 13, ra ngy 3 (16) thng Nm, ng nhng ngh quyt Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga km theo "Li gii thiu" do V. I. L-nin vit. Cng tc vi bo "S tht binh s" c: M. M. V-l-c-xki, Ph. E. gic-gin-xki, M. I. Ca-li-nin, N. C. Crp-xcai-a, N. V. Cr-len-c, . D. Ma-nu-in-xki, V. R. Men-ginxki v nhng nh hot ng khc ca ng bn-s-vch. T bo rt c hm m trong binh s. Sau nhng ngy thng By 1917, Chnh ph lm thi ng ca t bo. T thng By n thng Mi 1917, bo c xut bn vi cc tn "Cng nhn v binh s" v "Binh s". T ngy 27 thng Mi (9 thng Mi mt) 1917, bo bt u xut bn vi tn c. Thng Ba 1918, t "S tht binh s" c nh bn theo quyt nh ca Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) Nga v vic thay th cc bo "Dn ngho nng thn", "S tht nng thn" v "S tht binh s" bng t "Nng dn ngho". 225.

Vi a s 21 phiu thun v 14 phiu chng, ngy 7 (20) thng T 1917 Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt thng qua quyt nh ng h tch cc ci gi l "Cng tri v nn t do" do Chnh ph lm thi pht hnh cp kinh ph cho vic tip tc cuc chin tranh quc ch ngha. Nhng ngi bn-s-vch l nhng y vin ca Ban chp hnh phn i cng tri v tuyn b rng ng h cng tri c ngha l "hnh thc ti t nht ca s "nh chin trong nc"", v a ra mt ngh quyt gii thch t m lp trng ca h. Mt s y vin Ban chp hnh khng thuc ng on bn-s-vch b phiu cng vi nhng ngi bn-s-vch. Vn ny c chuyn sang hi ngh ton th ca X-vit v c tho lun trc trong cc ng on (xem tp ny, tr. 258 - 259). 219. Xem C. Mc. "Ph phn cng lnh G-ta"; Ph. ng-ghen. "Li ni u cho vn tp "Internationales aus dem Volksstaat (1871 - 1875)"" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 19, tr. 9 - 32; Ton tp, ting Nga, t. XVI, ph. II, 1936, tr. 386 - 387). 220. Thnh ng ny, theo xc nhn ca C. Mc v Ph. ng-ghen, l ca G. Hai-n v ln u tin c Mc v ng-ghen s dng trong tc phm "H t tng c" (t. II, ch. IV. 4. Trng phi Xanh - Ximng) (xem C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 22, tr. 434 - 435). 222.

111

108

109

Hi ngh III Xim-mc-van ( Xtc-khn) c y ban x hi ch ngha quc t d tnh triu tp vo ngy 31 thng Nm 1917, nhng sau li b hon nhiu ln. V. I. L-nin cho rng nhng ngi bns-vch cn phi on tuyt vi Lin hip Xim-mc-van, v trong t chc ny, phi gia hon ton chuyn sang u hng ch ngha x hi - s-vanh trn tt c cc a ht, v phi bt u ngay vic t chc Quc t III. Ngi cho rng ch c th tham gia Hi ngh III Xim-mc-van vi mc ch nm tnh hnh m thi. Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T), sau khi tho lun bo co ca G. E. Di-n-vi-p, thng qua vi a s phiu quyt nh v vic cc i biu bn-s-vch tham gia hi ngh. Hi ngh hp trong nhng ngy 5 - 12 thng Chn (lch mi)

668

Ch thch

Ch thch

669

1917. D hi ngh c i din ca nhng phn t cnh t ca cc ng x hi ch ngha (cnh t Thy-in, Lin minh tuyn truyn x hi ch ngha M, nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan on kt xung quanh "Ban lnh o x", nhng ngi cnh t o ("phi i lp"), nhng ngi theo phi Xpc-ta-ct v Hi lin hip thanh nin dn ch - x hi an-mch); i din ca phi gia ("phi c lp" c, ng dn ch - x hi Thy-s, ng dn ch - x hi Phn-lan, ng Ru-ma-ni, nhng ngi men-s-vch - quc t ch ngha, cc "cng on c lp" Bun-ga-ri); i din ca nhng ngi x hi - s-vanh (nhng ngi men-s-vch Nga ng u l P. B. c-xen-rt). Thay mt nhng ngi bn-s-vch hi ngh c V. V. V-rp-xki (Oc-lpxki) v N. A. X-ma-sc (A-lch-xan-rp). Hi ngh tin hnh trong nhng iu kin rt b mt, hu nh khng c mt tin tc no v tin trnh ca n c bo ch bit n. Chng trnh ngh s ca hi ngh gm c nhng vn sau y: 1) Bo co ca y ban x hi ch ngha quc t, 2) V Grim, 3) Thi i vi Hi ngh ha bnh Xtc-khn v 4) u tranh cho ha bnh v phong tro Xim-mc-van cc nc. Hi ngh xem xt "V R. Grim", ngi m Nga b vch mt l phi vin ca b trng Thy-s Hp-man, k i thm d c s k kt mt ha c ring r v li ch ca ch ngha quc c. Lc , Grim b mt chc ch tch y ban x hi ch ngha quc t, v sau khi xc nhn rng hnh vi ca hn l khng th dung th c, hi ngh tn thnh khai tr hn ra khi y ban x hi ch ngha quc t. Lnin cho rng mt quyt nh nh vy cha . Khi tranh lun v vn thi ca nhng ngi x hi ch ngha trong Quc t II i vi Hi ngh ha bnh Xtc-khn, mt s i biu tn thnh vic tham d hi ngh , cn nhng ngi men-s-vch Nga th nhn c giy y nhim bt buc l ch c li d Hi ngh Xim-mc-van nu ton b Hi ngh Ximmc-van tham gia Hi ngh Xtc-khn. Thay mt Ban chp hnh trung ng v B phn nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v ng dn ch x hi Ba-lan, V. V. V-rp-xki c din vn kch lit t co bn men-s-vch v ng bn ti hi ngh. V-rp-xki i hi ngh phi t r thi ca mnh i vi nhng ngi men-s-vch Nga, tuy l thnh vin ca Lin hip Xim-mc-van, nhng li c i biu tham gia ni cc Ca-vai-nhc Nga tc ni cc K-ren-xki, v h phi chu hon ton trch nhim v vic thi hnh n t hnh

trong qun i, v cuc tn cng hi thng Su tin tuyn, v v ph hoi cc t bo bn-s-vch, v v bn vo cuc biu tnh thng By, v nhng v bt b nhng nh hot ng ca ng bn-s-vch, v.v.. Mt s i biu ti hi ngh ng h nhng ngi bn-s-vch, nhng a s do Ha-d cm u, khng chu thng qua quyt nh v vn ny. Thnh phn hn tp ca hi ngh lm cho cc ngh quyt v tuyn ngn ca hi ngh c tnh cht co dn v tha hip. Tuyn ngn ca hi ngh ku gi t chc cuc tng bi cng quc t chng chin tranh v bo v cch mng Nga; i din ca mt s ng khng tham d hi ngh cng tn thnh bn tuyn ngn. Ngoi tuyn ngn, hi ngh cn thng qua nhng ngh quyt t s ng tnh vi Phri-rch t-l v nhng ngi bn-s-vch Nga ang b giam trong nhng nh t ca K-ren-xki (A. M. Cn-ln-tai, v.v.). Hi ngh III Xim-mc-van hon ton xc nhn kt lun ca L-nin v s ph sn hon ton ca Lin hip Xim-mc-van, v s cn thit phi on tuyt ngay lp tc vi n v thnh lp Quc t III, Quc t cng sn. V. I. L-nin, trong bi vit cha xong "Nhng nhim v ca ng ta trong Quc t" (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 34, tr. 357 - 359), nh gi cc ngh quyt ca hi ngh ny. 226.
112

Vic thnh lp Chnh ph lm thi lin hip l hu qu ca cuc khng hong do bc thng ip ngy 18 thng T (1 thng Nm) 1917 ca b trng ngoi giao P. N. Mi-li-u-cp gi cc nc ng minh gy ra, thng ip ny xc nhn rng Chnh ph lm thi s tn trng mi hip c do chnh ph Nga hong k kt vi cc cng quc quc ch ngha ng minh Anh v Php. Do nhng cuc biu tnh phn i t pht n ra bin thnh mt phong tro mnh m ca cng nhn v binh s vo nhng ngy 20 v 21 thng T (3 v 4 thng Nm), nn Chnh ph lm thi phi cch chc b trng ngoi giao P. N. Mi-li-u-cp v b trng chin tranh A. I. Gu-ts-cp nhm to ra ci v b ngoi l c s chuyn bin trong chnh sch, v ngh X-vit P-t-r-grt ng thnh lp chnh ph lin hip. Mc du c quyt ngh ngy 1 (14) thng Ba ni rng cc i din ca X-vit khng c tham gia Chnh ph lm thi, nhng trong cuc hp bt thng hi ti v m 1 (14) thng Nm, Ban chp hnh X-vit ng vi ngh ca Chnh ph lm thi. Ti nhng cuc hp s b ca cc ng on, ch c ng on

670

Ch thch
114

Ch thch

671

bn-s-vch l phn i vic tham gia ny. Ln biu quyt cui cng, quyt ngh v vic cc i din ca X-vit tham gia chnh ph c thng qua vi 44 phiu thun, 19 phiu chng v 2 phiu trng. m phn v nhng iu kin thnh lp chnh ph lin hip, ngi ta bu ra mt tiu ban gm c N. X. Ts-kh-t-d, I. G. Tx-r-t-li, Ph. I. an, B. O. B-ga-np (phi men-s-vch), V. B. Xtan-k-vch; L. M. Bram-xn (phi lao ng), A. R. G-tx, V. M. Tsc-np (nhng ngi x hi ch ngha - cch mng), L. B. Ca-m-np (ngi bn-s-vch), C. C. I-u-r-np (phi lin khu) v N. N. Xu-kha-np (ngi dn ch - x hi ngoi ng on). Chiu ngy 2 (15) thng Nm, X-vit P-t-r-grt hp phin bt thng, ti phin hp ny hot ng ca Ban chp hnh c tn thnh vi a s phiu. Sau cuc m phn, ngy 5 (18) thng Nm ngi ta i ti s tha thun v s phn chia cc chc v trong chnh ph mi, do s tha thun ny, trong chnh ph mi s phi c 5 b trng l ngi x hi ch ngha: A. Ph. K-ren-xki b trng chin tranh v hi qun, M. I. Xc-b-lp b trng lao ng, V. M. Tsc-np b trng nng nghip, A. V. P-s-khnp b trng lng thc, I. G. Tx-r-t-li b trng bu in. Chiu ngy 5 (18) thng Nm, sau khi nghe bo co ca M. I. Xc-blp v kt qu cuc m phn vi Chnh ph lm thi, X-vit P-tr-grt quyt nh a i din ca mnh vo tham gia chnh ph vi iu kin h chu trch nhim v bo co trc X-vit, v by t hon ton tn nhim chnh ph mi. V sau, L-nin vit rng nhng ngi x hi ch ngha - cch mng v nhng ngi men-s-vch, khi tham gia chnh ph t sn, " cu n thot khi s ph sn, v... t lm cho mnh tr thnh nhng tn y t v nhng ngi bo v chnh ph" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 34, tr. 90). 227.
113

Thot tin L-nin c nh vit cun sch nh "Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn" nh l mt t truyn n, v khi , nhng ngi dn ch - lp hin, nhng ngi x hi ch ngha - cch mng v nhng ngi men-s-vch, trong hot ng tuyn truyn ca mnh, s dng truyn n mt cch rng ri, dn khp thnh ph. L-nin cho rng bn cnh nhng truyn n ca nhng ng th ch vi ch ngha bn-s-vch, cn phi dn truyn n ca nhng ngi bn-s-vch, trong tr li cu hi: thc cht v mc ch ca mi ng l g? Quy m ca cun sch khng cho php c th in n thnh truyn n c; n c ng trn bo bn-s-vch "Ln sng" Hen-xinh-pho, sau c xut bn thnh sch Nh xut bn "i sng v tri thc" vi s lng 50 nghn bn. Nhng ngi ch nh in c cm tnh vi bn dn ch - lp hin, tr hon vic xut bn cun sch ny. Nh s gip ca y ban cng nhn, cun sch c xut bn ngy 4 (17) thng By. Nhng do cc s kin thng By, cun sch c giu trong kho ca nh xut bn. t ngy sau cun sch c ph bin trong cc khu cng nhn; s lng u tin c phn pht ht nhanh, cho nn theo li xc nhn ca V. . Bn-ts - Bru-vch in s lng b sung. Cun sch c xut bn km theo li vo u sau y: "Gii thch d tho cng lnh hnh ng do N. L-nin son tho lun trong cc hi ngh ca nhng ngi bn-s-vch. Vic in bn d tho b chm tr ch v P-t-r-grt thiu nh in". Cun sch nh ny c in bng ting Anh trong tp ch "The Class Struggle" ("u tranh giai cp") (Niu-Oc, thng Mi mt - thng Chp 1917, t. I, s 4, tr. 49 - 59) v trn bo "The New-York Evening Post" ("Bu cc Niu-Oc bui chiu") ngy 15 thng Ging 1918. Nm 1918, Mt-xc-va xut bn ln th hai cun sch nh ny c li ta ca V. I. L-nin. 233.

L-nin c ni n vic cng b lnh ca b trng chin tranh A. Ph. K-ren-xki ngy 11 (24) thng Nm 1917; lnh ny bao hm "Tuyn ngn v quyn ca binh s", trong c im ni rng ngi ch huy, trong iu kin chin u, c s dng v lc i vi nhng ngi cp di khng thc hin mnh lnh. im ny nhm chng li binh lnh v s quan khng chu i tn cng. ng thi vi vic cng b lnh ni trn, A. Ph. K-ren-xki bt u gii tn nhng trung on v a ra ta nhng s quan v binh lnh "xi gic khng tun lnh" cp ch huy. 227.

115

Vo u thng Nm c mt nhm nhng ngi lu vong quc t ch ngha tr v nc, nhng trn ng v h b chnh ph Anh gi li, v c hn hai trm nm mi ngi lu vong i qua c tr v nc (trong s c L. Mc-tp, A. V. Lu-na-tsc-xki, . D. Ma-nu-in-xki), do tnh hnh nn vic kch L-nin v nhng ngi bn-s-vch i qua c tr v nc, tm lng xung. V vy cc cu hi 25 v 26 v nhng cu tr li khng c a vo tc phm "Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn" khi xut bn thnh sch ring. 252.

672

Ch thch

Ch thch

673

116

Vn thi i vi "Cng tri v nn t do" c ng on bn-s-vch trong X-vit tho lun hai ngy 10 v 11 (23 v 24) thng T 1917. D tho ngh quyt a ra phin hp ton th ca X-vit c son tho vi s tham gia tch cc ca V. I. L-nin. Trong bi tng thut v phin hp ca ng on ng trn bo "S tht", s 31 ngy 13 (26) thng T, c ni rng mc du tuyt i a s trong ng on chng vic ng h cng tri, nhng "khng phi tt c cc thnh vin trong ng on u nhn thc r thc cht lp trng chnh tr hin nay ca chng ta v h khng da vo rt ra nhng kt lun tt yu xut pht t thi ca chng ta i vi Chnh ph lm thi v i vi ng li ca Tskh-t-d, ca bn Xt-clp v nhng ngi khc trong X-vit i biu cng nhn v binh s". Ti phin hp ca ng on, trc ht ngi ta a ra ngh quyt ca tiu ban, do A. M. Cn-ln-tai ng u, v vic t chi ng h cng tri, sau V. I. L-nin v G. E. Din-vi-p a ra ngh quyt th hai b sung cho ngh quyt th nht. Cc ngh quyt ny c thng nht li v ngy 11 (24) thng T c nht tr thng qua. Trong bi tng thut ca t "S tht" c li ni thm: "Phi thiu s khng dm a ra ngh quyt ca mnh, m cng khng b phiu chng li hai ngh quyt sau c thng nht li lm mt". Vic nht tr thng qua ngh quyt chng t rng ngay n ngy 11 (24) thng T, cng tc gii thch ln lao do L-nin tin hnh sau khi n P-t-r-grt on kt nhng ngi bn-s-vch v mt trong nhng vn chnh tr gay cn nht. Trong bo co v tnh hnh trc mt ti Hi ngh thng T, L-nin ni rng vn chin tranh "trn thc t on kt chng ta li khi chng ta cng phn i cng tri" (tp ny, tr. 429). Ti phin hp ton th ca X-vit, hn 2000 i biu b phiu tn thnh cng tri v 123 i biu b phiu phn i. 258. L-nin gi i hi nhng i biu qun s v cng nhn trong qun i v hu phng mt trn pha Ty hp Min-xc t ngy 7 n 16 (20 - 29) thng T 1917 l i hi qun s Min-xc. Hn 1200 i biu (binh s, cng nhn, s quan) tham gia i hi ny. tranh th qun chng binh s ng v pha cch mng, nhng ng i bn-s-vch tham gia i hi. Nhng ng i men-svch v nhng ng i x hi ch ngha - cch mng cng nhng

ngi ng tnh vi h chim u th trong s cc i biu ca i hi nn nh trc tnh cht cc quyt nh ca i hi. V cc vn quan trng nht ca chng trnh ngh s (v chin tranh v thi i vi Chnh ph lm thi), i hi thng qua nhng ngh quyt c tnh cht tha hip ca Hi ngh ton Nga ca cc Xvit hp P-t-r-grt cui thng Ba - u thng T 1917, ngha l theo lp trng "ch ngha v quc cch mng" v ng h Chnh ph lm thi t sn. i hi quyt nh ph bin cc ngh quyt v chin tranh v ha bnh in bng ting c trong cc chin ho ca k ch. 262.
118

"S nghip nhn dn" bo hng ngy, c quan ngn lun ca nhng phn t phi gia ca ng x hi ch ngha - cch mng; xut bn P-t-r-grt t thng Ba 1917 n thng By 1918 (sau Cch mng thng Mi nhiu ln b ng ca v xut bn theo nhng tn gi khc). T thng Su 1917, l c quan ngn lun ca Ban chp hnh trung ng ng x hi ch ngha - cch mng. Ban bin tp bo ny nm 1917 gm c: V. M. Den-di-np, R. V. I-va-np Ra-dum-nch, V. V. Lun-k-vch, N. I. Ra-kt-ni-cp, N. X. Ru-xanp, V. M. Tsc-np. T bo ny theo lp trng v quc ch ngha v tha hip, ng h Chnh ph lm thi t sn. T bo c tc bn vo thng Mi 1918 Xa-ma-ra l ni lc b bn bch v ngi Tsc v bn phin lon bch v x hi ch ngha - cch mng chim ng (ra c 4 s), v thng Ba 1919 Mt-xc-va (ra c 10 s), sau t bo b ng ca do hot ng phn cch mng ca n. 271.
S d c l th ng ca A. G. Du-ra-bp gi P. N. Mi-li-u-cp ngy 7 (20) thng T 1917, l v c li tuyn b ca Mi-li-u-cp ng trn bo "Ngn lun", s 79 ngy 6 (19) thng T, ni rng hn dng mi bin php nhng ngi lu vong c tr v Nga mt cch thun li. A. G. Du-ra-bp trch dn bc in ca P. N. Mi-li-u-cp gi n cc phi on i din Nga nc ngoi, trong cm cp giy t cho nhng ngi theo ch ngha quc t tr v Nga. 279. Li ku gi "Chng bn ch trng tn st" l bn sa i li ku gi "Gi cc binh s v lnh thy" (xem tp ny, tr. 277 - 279) v c thng qua ti Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-rgrt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 14 (27) thng T 1917, khi Hi ngh tho lun c bit v im su ca chng trnh ngh s "V s hm hi bo "S tht"". 280.

119

117

120

674

Ch thch
124

Ch thch

675

121

Bi vit "Hi ng bo! Hy nhn r nhng th on ca bn t bn tt c cc nc trn th gii!" c ng li ngy 21 thng T (4 thng Nm) trn s 18 bo "Ln sng" c quan ngn lun ca Ban chp hnh Hen-xinh-pho ca ng cng nhn dn ch x hi (bn-s-vch) Nga, lm x lun vi u "Thng nht"; cu u ng bo "Ln sng" c bin tp nh sau: "Bn t bn ni:", v.v.. 285. V. I. L-nin c ni n bc th ca C. Lip-nch ngy 2 thng Chn 1915 gi Hi ngh x hi ch ngha quc t Xim-mc-van; bc th ny khi khng c ng. C. Lip-nch khng trc tip tham gia hi ngh v u nm 1915 b gi vo qun i c lm lnh thng. Trong th gi nhng ngi tham gia Hi ngh Xim-mc-van, C. Lip-nch vit: "Ni chin ch khng phi l nn ha bnh trong nc. S on kt quc t ca giai cp v sn chng li ha hp giai cp c tnh cht dn tc gi di, yu nc gi di: cuc u

"T bo nh" t bo l ci ca bn Trm en; do A. A. Xu-v-rin

(con) xut bn P-t-r-grt t thng Chn 1914 n thng By 1917; t thng Nm 1917, li dng cm tnh ca qun chng i vi ch ngha x hi, bo xut bn vi ph l "t bo ca nhng ngi x hi ch ngha ngoi ng". Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, bo ny in cung chng ng bn-s-vch v tin hnh chin dch vu khng ht sc c c chng V. I. L-nin. 291.

122

125

Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga c triu tp theo quyt nh ca
Ban chp hnh ng b P-tc-bua ngy 6 (19) thng T v hp t ngy 14 n 22 thng T (27 thng T - 5 thng Nm) 1917. Thng co v hi ngh c ng bo "S tht", s 30 ngy 12 (25) thng T. Vic bu i biu c tin hnh theo nguyn tc c 200 ng vin c c 1 i biu. Hi ngh gm c 57 i biu, trong s c cc i biu ca cc t chc Phn-lan, E-xt-ni-a, Lt-vi-a, Ba-lan v Lt-va, cc i biu ca T chc qun s v c 2 i biu ca nhm lin khu. Chng trnh ngh s ca hi ngh gm c nhng vn sau y: nhim v trc mt tnh hnh hin nay; v thi i vi Xvit i biu cng nhn v binh s v vn ci t X-vit; vic xy dng t chc ng; thi i vi nhng ngi dn ch - x hi thuc cc xu hng khc; cuc bu c th chnh; v s hm hi bo "S tht". V. I. L-nin c bu lm ch tch danh d ca hi ngh; Ngi c bo co chnh tr chnh "Nhng nhim v trc mt tnh hnh hin nay", tham gia tiu ban d tho ngh quyt "V thi i vi Chnh ph lm thi" v "V chin tranh", xut ngh quyt "V cuc bu c th chnh" v "V thi i vi cc ng x hi ch ngha - cch mng v dn ch - x hi (men-s-vch), i vi ng ca nhng ngi gi l dn ch - x hi "khng ng phi" v i vi cc tro lu chnh tr khc cng loi nh th". Mu toan ca Ca-m-np th hin trong din vn v nhng iu sa i ca y i vi ngh quyt ca L-nin v thi i vi Chnh ph lm thi, mu toan mun bo v yu cu kim sot chnh ph ny, b L-nin vch trn l mt mu toan tha hip, l ng li ca Ts-kh-t-d v Xt-clp. Hi ngh thng qua ngh quyt ca L-nin v thi i vi Chnh ph lm thi vi tuyt i a s phiu.

tranh giai cp quc t v ha bnh, v cch mng x hi ch ngha...

Ch bng hnh ng chung, ch bng hot ng phi hp ca cc nc, ch bng cch cng c lc lng ca mnh trong hot ng phi hp y, mi c th c c nhng phng tin cn thit, mi c th t nhng kt qu thc t... Mt Quc t mi s xut hin, n

ch c th xut hin trn s v ca Quc t c, trn mt nn tng mi, vng chc hn. Cc bn, nhng ngi x hi ch ngha tt c
cc nc, ngay t hm nay, cc bn phi t nn tng cho ngi nh sau ny. Hy thng tay phn x nhng tn gi danh x hi ch

ngha, hy thc y tt c nhng ngi ang dao ng v thiu kin quyt tt c cc nc... v c c, tin ln". Nhiu ln V. I. Lnin t ra hi lng v nhng khu hiu do C. Lip-nch nu ra, trch dn nhng on th ca ng ( y in ng) v chuyn th ny n nhng ngi Nga theo phi Xim-mc-van. Bc th ny gy nn s bt bnh trong mt s ngi tham gia hi ngh nhng ngi theo phi gia nh G. L--bua v A. Hp-man. 286.
123

"Ban ngy" t bo hng ngy theo xu hng t sn - t do ch ngha; xut bn P-tc-bua t nm 1912. Nhng ngi men-svch - th tiu tham gia t bo ny; sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, t bo hon ton ri vo tay h. y ban qun s - cch mng trc thuc X-vit P-t-r-grt ng ca t bo ny ngy 26 thng Mi (8 thng Mi mt) 1917. 289.

676

Ch thch

Ch thch

677

Ti phin hp u tin, hi ngh thng qua li ku gi do Lnin vit "Chng bn ch trng tn st. Gi cng nhn, binh s v ton th nhn dn P-t-r-grt". Ngy 19 thng T (2 thng Nm), cc phin hp ca hi ngh phi hon v c phong tro qun chng phn i bc thng ip ca Chnh ph lm thi gi cc cng quc ng minh ngy 18 thng T (1 thng Nm) ni l sn sng tip tc chin tranh quc ch ngha. Hi ngh thng qua quyt nh ku gi cng nhn v binh s biu th mt cch c t chc thi ng h nhng lun im ch yu trong ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 20 thng T (3 thng Nm) v cuc khng hong do bc thng ip ni trn ca Chnh ph lm thi gy ra (xem tp ny, tr. 360 - 361). Cc i biu hi ngh tham gia cng tc gii thch do Ban chp hnh trung ng ng tin hnh trong qun chng. Do , trong cc phin hp sau ca hi ngh khng c y mi i biu. Nhng ngh quyt ca Hi ngh i biu ng b ton thnh P-tr-grt chng t s on kt ca nhng ngi bn-s-vch P-t-r-grt xung quanh "Lun cng thng T" ca L-nin; sch lc ca L-nin c t chc ng ln nht, t chc ng ca th , tn thnh. Phn ln nhng ngh quyt ca Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt l c s cho nhng ngh quyt ca Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. 293.
126

t-r-grt thnh lp trong phin hp th nht ngy 14 (27) thng T v do V. I. L-nin c ti phin hp th t ngy 22 thng T (5 thng Nm). Ngh quyt c thng qua l c s hon chnh v trnh ln Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga (xem tp ny, tr. 476, 496 - 500). 321.
128 129

L-nin c ni n . Ma-clin. 332. Hi ngh i biu cc t chc nng dn v cc X-vit i biu nng dn, hp trong nhng ngy 13 - 17 (26 - 30) thng T 1917 ti P-tr-grt theo sng kin ca i hi hp tc x Mt-xc-va; L-nin gi l i hi i biu nng dn. Tham d hi ngh ny c i din ca 27 tnh, i biu qun i v i din ca Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh tnh P-t-r-grt ca Hi lin hip nng dn. Hi ngh c tin hnh di s lnh o ca phi x hi ch ngha nhn dn, phi lao ng v phi x hi ch ngha - cch mng v nhm chun b cho i hi ton Nga cc i biu nng dn. Hi ngh ng h vic thnh lp mt t chc nng dn thng nht, bu Ban tr b triu tp i hi I cc X-vit i biu nng dn; ban ny ra li ku gi nng dn v binh s tin hnh cuc bu c nhng ngi d i hi theo nguyn tc dn ch. 334. L-nin c ni n i hi ton Nga cc lin hip hp tc x, hp Mt-xc-va trong nhng ngy 25 - 28 thng Ba (7 - 10 thng T) 1917. C gn 800 i biu tham d i hi. i hi xem xt cc vn t chc Hi lin hip hp tc x ton Nga, vn chun b bu c Quc hi lp hin, vn cc t chc hp tc x tham gia cng tc lng thc, v.v.. Ti i hi, nhng ngi men-s-vch v nhng ngi x hi ch ngha - cch mng c nh hng nhiu nht. i hi ng h Chnh ph lm thi v vic tip tc cuc chin tranh quc ch ngha, nhng yu cu chuyn ton b rung t vo tay nhn dn lao ng, yu cu dn ch ha ch nh nc v ch t tr. V. I. L-nin quan tm n thi ca i hi i vi cc Xvit i biu nng dn, coi cc X-vit ny l hnh thc t chc tt nht ca qun chng nng dn; thi ny c th hin trong ngh quyt v bn bo co "V s tham gia ca cc hp tc x trong cng cuc i mi t nc". 334.

130

Thng bo v vic xut bn tp ch hng tun "Quc t" ng trn "Bo cng nhn" ngy 16 (29) thng T 1917. S u ca tp ch xut bn ngy 18 (31) thng T; c l ngy 22 thng T (5 thng Nm), L-nin cha thy s tp ch ny. Trn ba ph c ghi r trc khi L. Mc-tp v n ni, tp ch do I-u. La-rin ch bin. Danh sch cng tc vin c L. Mc-tp, I-u. La-rin, P. B. c-xen-rt, G. . Binstc. Trong s u, ban bin tp a ra mt khu hiu c tnh cht tha hip l gy sc p i vi Chnh ph lm thi thc hin nhng yu sch ca giai cp v sn trong chnh sch i ni v i ngoi. n s th 3 (thng Su 1917), tp ch b nh bn. Thng Tm 1917, mt s cng tc vin ca tp ch, ng u l I-u. La-rin, on tuyt vi nhng ngi men-s-vch v gia nhp hng ng ng bn-s-vch. 314. 127 D tho ngh quyt v chin tranh do V. I. L-nin chun b, c tho lun ti tiu ban do Hi ngh i biu ng b P-

678

Ch thch

Ch thch

679

131

Ngy 17 (20) thng T, khi n d phin hp ca tiu ban binh s thuc X-vit i biu cng nhn v binh s, L-nin xin pht biu kin ngoi chng trnh ngh s v cc bo ngy 16 (29) thng T ng ngh quyt ca Ban chp hnh ca tiu ban binh s ln n "cuc tuyn truyn ca phi L-nin", coi l vic lm khng km phn nguy hi "so vi bt c mt s tuyn truyn phn cch mng no ca phi hu" (xem tp ny, tr. 344). L-nin c pht biu, nhng do i hi ca a s men-s-vch v x hi ch ngha - cch mng trong tiu ban, mc du c s phn i ca thiu s, thi gian pht biu b gii hn trong 30 pht. Sau khi pht biu xong, L-nin tr li cc cu hi ca cuc hp, v sau tr li nhng cu hi ca binh s bao quanh Ngi trong mt phng gn li ra ca Cung in Ta-vrch. Sau li pht biu ca L-nin v nhng li phn i ca Li-be, mt phn t men-s-vch, i vi li pht biu ca L-nin, th tiu ban binh s thng qua quyt nh chuyn sang cc vn khc, khng ni r thc cht ca vn . Bi pht biu ca L-nin c ng trn cc bo "Ngn lun" v "Thng nht", nhng b xuyn tc i. Ln xut bn ny in theo bin bn c lu li trong Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x. 340. y l ni v vic chuyn ra mt trn nhng n v qun n tr P-t-r-grt; vic ny b cng nhn v binh s phn i, v thi hnh bin php , Chnh ph lm thi lm suy yu lc lng ca qun chng cch mng th v vi phm iu kin ca Ban chp hnh a ra khi thnh lp Chnh ph lm thi m 2 (15) thng Ba, iu kin ni rng khng c chuyn ra khi P-tr-grt nhng n v qun n tr tham gia lt ch chuyn ch. 341. L-nin c ni n tc phm "Ch ngha x hi v chin tranh" (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 26, tr. 383 - 442). 343.

ng Hi lin hip lao ng quc t" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 17, tr. 344). 356.
136

Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin ng trn bo "S tht", s 37 ngy 21 thng T (4 thng Nm) 1917, vi li ni u ca ban bin tp nh sau: "Bt tay thn thin gia binh s. ngoi mt trn, vic bt tay thn thin bt u. Ngh quyt ca i hi mt trn Min-xc ng trn t bo ca chng ti ngy 15 thng T, c quy nh in ngh quyt v chin tranh v ha bnh ca i hi ny bng ting c v phn pht chin ho ca k th. Chng ti ng li ku gi binh s tt c cc nc tham chin, li ku gi ny c ng chng ti thng qua in bng ting Nga, ting c v cc th ting khc v phn pht ngoi mt trn". 362.
Xem C. Mc. "Ph phn cng lnh G-ta" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 19, tr. 25 - 26). 372.

137

138

132

"i sng mi" bo hng ngy; xut bn P-t-r-grt t ngy 18 thng T (1 thng Nm) 1917 n thng By 1918. Ngi khi xng thnh lp t bo ny l mt nhm men-s-vch - quc t ch ngha v cc nh vn tp hp xung quanh tp ch "Nin gim". Ban bin tp gm c M. Goc-ki, N. N. Xu-kha-np, V. A. Ba-da-rp, A. N. Ti-kh-np, V. A. -xni-tx-ki - Xt-r-p, B. V. A-vi-lp (mt thi gian I. P. Gn-en-bc v I-u. M. Xt-clp). T bo khi thnh lp do M. Goc-ki cp tin.
Khi nhn xt v phi "i sng mi", L-nin vch ra rng "s hoi nghi kiu tr thc ang l tm trng ch o, n va che y li va biu th tnh v nguyn tc" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 34, tr. 137), v Ngi gi h mt cch ma mai l "nhng ngi gi danh l quc t ch ngha" v "nhng ngi gi danh mc-xt". Sau v ph bo "S tht" hi thng By 1917, V. I. Lnin buc phi cng b mt bc th trn bo "i sng mi", trong Ngi phn i chin dch vu khng Ngi do bo ch t sn v Trm en tin hnh vi s ng h ca Chnh ph lm thi. L th ny ng bo "i sng mi", s 71, ngy 11 (24) thng By 1917. T ngy 2 (15) n ngy 8 (21) thng Chn 1917, Chnh ph Kren-xki ng ca bo "i sng mi", v bo xut bn vi tn gi "i sng t do".

133

"Bo ti chnh" t bo chnh tr - ti chnh, kinh t, cng nghip v giao dch; xut bn bui chiu hng ngy P-t-r-grt t nm 1915 n nm 1917. 350. 135 Xem C. Mc. "Ni chin Php. Li ku gi ca Hi ng trung
134

680

Ch thch

Ch thch

681

Bo ny c thi th ch i vi Cch mng thng Mi v i vi vic thnh lp Chnh quyn x-vit. T ngy 1 thng Su 1918, bo ny xut bn hai a im: P-t-r-grt v Mt-xc-va. C hai ni xut bn ny u b ng ca vo thng By 1918. 375.
139

"Bo mt xu" t bo l ci t sn ra hng ngy; xut bn P-tcbua t thng Su 1908; ng ca nm 1918. 391.
L-nin c ni n sch lc phiu lu ca mt nhm nh nhng y vin Ban chp hnh ng b P-tc-bua (Ba-ga-chi-p, v.v.); nhm ny ra trong thi gian biu tnh hi thng T 1917 khu hiu lt ngay lp tc Chnh ph lm thi, bt chp ng li ca ng lc l pht trin cch mng mt cch ha bnh. Thi ca nhm ny b Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (bn-s-vch) Nga ln n. 394. L-nin c ni n "Thng co ca Chnh ph lm thi" ng cc bo ngy 22 thng T (5 thng Nm) 1917, trong ni rng "v c nhng s nghi ng trong vic hiu bc thng ip ca b trng ngoi giao nh th no", nn Chnh ph lm thi gii thch rng bc thng ip ngy 18 thng T (1 thng Nm) c chnh ph nht tr thng qua; rng chin thng k th, nh ni trong thng ip l iu kin kt thc chin tranh, khng c ngha l phi dng bo lc xm chim t ai nc ngoi; rng "nhng bin php trng pht v bo m" cho nn ha bnh bn vng ni trong thng ip, phi hiu l s hn ch v trang v thnh lp cc ta n quc t. 400.
144

140

ngy 8 thng Nm 1917, trong bi ca phng vin gi v vi u "Phng vn nhng ngi cch mng Nga" km theo li ni u ca phng vin: "Ti ban bin tp bo "S tht", ti c gp ng ch Lnin, ngi m trong nhng ngy gn y c ni n nhiu nc Nga. V khng c thi gi nn L-nin ch ng ni ngn gn. Tuy vy Ngi tr li nhng cu hi ca ti nh sau...". Bo "Tymies" xut bn Hen-xinh-pho t thng Ba 1895 n nm 1918. 414.

Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga c triu tp theo quyt nh c thng qua
khong t ngy 4 n ngy 8 (17 n 21) thng T ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v hp P-tr-grt trong nhng ngy 24 - 29 thng T (7 - 12 thng Nm) 1917. y l hi ngh u tin ca ng trong iu kin hp php. Thng bo v vic triu tp hi ngh ng trn bo "S tht", s 31, ngy 13 (26) thng T. y ban thc hin thuc Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga tin hnh cng tc t chc triu tp hi ngh. Cc hi ngh ng b a phng tin hnh bu c theo nguyn tc c 500 ng vin c c 1 i biu. Do c nhng s bt ng trong Ban chp hnh trung ng v vn nh gi, vn trin vng cch mng v nhim v ca ng, nn nht tr thng qua quyt nh tin hnh tranh lun cng khai v vn ny. Ti liu cho cuc tranh lun l "Lun cng thng T" ca L-nin ng trn bo "S tht" ngy 7 (20) thng T. Nh vy, cc t chc a phng c kh nng tho lun s b cc vn nu trong chng trnh ngh s, v thy r thi ca cc ng vin thng i vi cc vn . Ngoi ra, cc i biu n hp P-t-r-grt cn c phn pht bn nh my cun sch nh "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta" do L-nin vit trc hi ngh, coi nh l d tho cng lnh hnh ng. Trong thi gian hi ngh hp, chm nht l ngy 26 thng T (9 thng Nm) xut bn tc phm ca L-nin "Nhng bc th v sch lc. Bc th s 1", do cc i biu c kh nng tm hiu tc phm ny trc khi biu quyt ngh quyt v tnh hnh trc mt. Hi ngh cc a phng hp trc hi ngh ton Nga; trc ngy khai mc hi ngh, nhiu t chc bt u tuyn b ng h cng lnh hnh ng ca V. I. L-nin. Tham gia hi ngh c 131 i biu chnh thc v 18 i biu khng c quyn biu quyt thay mt cho 78 ng b (trong s

141

142

"Tin tc S giao dch" t bo t sn, thnh lp nm 1880 nhm mc ch bun bn. Xut bn P-tc-bua, lc u mi tun ra ba s, v sau l bn s, v sau na ra hng ngy. T nm 1902 xut bn hai s mt ngy. Do thi ty thi, vit thu, do v nguyn tc nn tn gi ca t bo thnh danh t chung ("S giao dch"). Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai, bo ny tin hnh c ng kch lit chng ng bn-s-vch v V. I. L-nin. y ban qun s cch mng trc thuc X-vit P-t-r-grt ng ca t bo ny vo cui thng Mi 1917. 412.
Cuc phng vn L-nin ca E. Toc-ni-ai-nen c ng trn bo dn ch - x hi Phn-lan "Ty mies" ("Cng nhn"), s 122,

143

682

Ch thch

Ch thch

683

c i biu ca ng b P-t-r-grt v vng ngoi vi, ca Mt-xcva v khu Mt-xc-va, ca Khu cng nghip trung tm, U-ran, nbt, P-vn-gie, Cp-ca-d), v c i biu cc t chc qun s ngoi mt trn v hu phng, cc t chc dn tc Lt-vi-a, Lt-va, Ba-lan, Phn-lan v E-xt-ni-a. Do c i din y , do nhng nhim v v chnh tr v t chc, nn hi ngh c th v lm trn nhim v ca mt i hi ng: ra ng li chnh tr cho ton ng, thnh lp nhng trung tm lnh o ca ng. Hi ngh din ra trong hon cnh va xy ra cuc khng hong chnh tr gay gt ngy 21 - 22 thng T do c bc thng ip ca P. N. Mi-li-u-cp gi Anh v Php ni v vic tn trng cc hip c do chnh ph quc ch ngha Nga hong k kt. Ngay trc ngy hi ngh khai mc, vo lc 2 gi chiu ngy 23 thng T (6 thng Nm) c cuc hp ca hn mt trm i biu; ti y b sung nhng vn mi vo chng trnh ngh s lc u v thng qua quy ch hi ngh. Ti cuc hp ny, V. I. L-nin c bo co v nhng s kin ngy 21 - 22 thng T; Ngi c hoan h nhit lit. Chng trnh ngh s ca hi ngh c nhng vn sau y: tnh hnh hin nay (chin tranh v Chnh ph lm thi, v.v.), hi ngh ha bnh, thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s, sa i cng lnh ca ng, tnh hnh trong Quc t v nhim v ca ng, hp nht cc t chc dn ch - x hi quc t ch ngha, vn rung t, vn dn tc, Quc hi lp hin, vn t chc, cc bo co v cc tnh, bu Ban chp hnh trung ng. L-nin c li cho mng ngn gn khai mc hi ngh, tham gia on ch tch v ch o mi cng vic ca hi ngh. Ngoi cc bo co chnh v tnh hnh hin nay, v vn sa i cng lnh ca ng, v vn rung t, L-nin cn c din vn v d n triu tp hi ngh x hi ch ngha quc t, v thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s, bo v ngh quyt v chin tranh, v vn dn tc, v vn tnh hnh trong Quc t v nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, c din vn b mc, nhiu ln pht biu kin nhn xt khi tho lun tt c cc vn nu trong chng trnh ngh s v khi bu c Ban chp hnh trung ng. D tho cc ngh quyt trnh hi ngh cng do L-nin son tho; ngoi ra, Ngi cn tham gia cng vic ca tiu ban ngh quyt vi t cch l mt thnh vin ca tiu ban . Hi ngh nghe nhng bo co v tnh hnh v cng tc

ca cc t chc a phng. Cc bo co ny chng t rng phn ln cc t chc a phng vn gi c tnh c lp hon ton v tin hnh cng tc theo tinh thn "Lun cng thng T" ca L-nin. Mt s t chc, sau khi ra khi hon cnh hot ng b mt, thnh lp nhng y ban thng nht vi nhng ngi men-s-vch, nhng khng hp nht hon ton vi h. Hi ngh vch trn v bc b ng li hu khuynh u hng ca L. B. Ca-m-np, y thay mt nhm chng L-nin c bo co b sung v tnh hnh hin nay. L. B. Ca-m-np v A. I. R-cp ra sc em i lp vic nh gi c tnh cht c hi ch ngha v cuc cch mng nm 1917 v trin vng pht trin ca n vi ng li ca Lnin v cch mng x hi ch ngha. Trong khi ph nhn kh nng v tnh tt yu phi chuyn cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha, Ca-m-np ngh ch nn hn ch ch cc X-vit men-s-vch v x hi ch ngha - cch mng kim sot Chnh ph lm thi t sn. Hi ngh bc b lp trng u hng ca Ca-mnp v mt nhm nh nhng ngi ng h Ca-m-np, nhng k ph nhn kh nng thng li ca ch ngha x hi Nga. Trong bo co v vn sa i cng lnh ca ng, V. I. Lnin xc nh phng hng m tiu ban cng lnh do hi ngh lp ra s phi cn c vo m sa li cng lnh nm 1903. Nh vy, cng trnh bt u trc khi tr v Nga (xem "S tho bc th s 5 trong tp "Th t nc ngoi gi v"" v "Lun cng thng T", tp ny, tr. 73 - 74, 119 - 120) th c tip tc pht trin trong bn bo co v ngh quyt ti Hi ngh thng T, v sau trong cun "Nhng ti liu v vic sa i cng lnh ca ng" xut bn km theo li ni u ca V. I. L-nin (xem Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 32, tr. 135 - 162). ng tha nhn rng "... nhng iu kin khch quan ang ra nhim v cp thit ca thi i chng ta l: giai cp v sn phi trc tip chun b trn mi mt chim ly chnh quyn ng p dng nhng bin php kinh t v chnh tr, nhng bin php ny l ni dung ca cuc cch mng x hi ch ngha" (xem Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 32, tr. 140). Khi tho lun vn dn tc, G. I-a. Pi-a-ta-cp phn i khu hiu ca L-nin v quyn dn tc t quyt, k c quyn phn lp v c t chc thnh nhng quc gia c lp. bo v ngh quyt ca mnh v vn dn tc, L-nin chng minh rng ch c quyn nh th mi m bo c s on kt hon ton ca cng nhn v tt c nhng ngi lao ng cc dn tc khc nhau;

684

Ch thch

Ch thch

685

cn v s hp l ca vic phn lp th ng ca giai cp v sn "trong mi trng hp ring bit... cn phi ng trn quan im li ch ca ton b s pht trin x hi v li ch ca cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn cho ch ngha x hi m gii quyt..." (xem tp ny, tr. 541). G. E. Di-n-vi-p chng li lun im ca L-nin v vic on tuyt vi a s Xim-mc-van theo phi gia v v vic thnh lp Quc t III, Quc t cng sn. Hi ngh phm sai lm khi biu quyt tn thnh ch trng nhng ngi bn-s-vch tham gia Hi ngh Xim-mc-van III, m thnh phn hi ngh ny ch yu l phi gia, do tr hon vic thnh lp Quc t III, Quc t cng sn. Sai lm ny chng bao lu sau c cuc sng sa cha (xem V. I. L-nin. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 32, tr. 66; ting Vit, t. 34, tr. 357 - 359, bi bo vit cha xong "Nhng nhim v ca ng ta trong Quc t"). Hi ngh bu ra Ban chp hnh trung ng ng do V. I. Lnin ng u. ngha lch s ca Hi ngh VII (Hi ngh thng T) l ch hi ngh thng qua cng lnh ca L-nin ch trng chuyn sang giai on th hai ca cch mng Nga, vch ra k hoch u tranh chuyn bin cch mng dn ch - t sn thnh cch mng x hi ch ngha, nu ra yu cu chuyn ton b chnh quyn vo tay cc X-vit. Theo khu hiu ny, nhng ngi bn-s-vch chun b cho qun chng lm cch mng v sn. 419.
145

Sau nhng li ny ca L-nin, A. X. Bp-np c vn bn ngh quyt Hi ngh tnh ca Khu cng nghip trung tm (Mt-xc-va). Sau , L-nin c tip bn bo co. 424. Xem th ca C. Mc gi L. Cu-ghen-man ngy 17 thng T 1871 (C. Mc v Ph. ng-ghen. Tuyn tp gm 2 tp, ting Nga, t. II, 1955, tr. 445). 439. Xem Ph. ng-ghen. "Gp phn ph phn d tho cng lnh dn ch - x hi nm 1891" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 22, tr. 234). 439. Xem s nh gi sau v s kin ny trong bi vit ca V. I. Lnin "Cch mng Nga v ni chin" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 34, tr. 287 - 288). 448. Vn triu tp hi ngh quc t nhng ng i x hi ch ngha

146

147

148

149

thuc cc nc tham chin v cc nc trung lp c tho lun nhiu ln Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt vo thng T 1917, v Ban chp hnh ny li ngh c ch ng lnh trch nhim triu tp hi ngh. Vo na sau thng T, mt ngi dn ch - x hi an-mch l Boc-g-bi-e, vn c lin h vi nhng ngi x hi - s-vanh c, n P-t-r-grt v nhn danh Ban chp hnh hp nht ca cc ng cng nhn an-mch, Na-uy v Thy-in (phi a s x hi - i quc trong cc ng ny) ngh cc ng x hi ch ngha Nga tham gia hi ngh v vn k kt ha c; hi ngh ny c d nh triu tp vo thng Nm 1917 Xtc-khn. Ngy 23 thng T (6 thng Nm), Boc-g-bi-e c bo co ti phin hp ca Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt v tuyn b cng khai rng chnh ph c s "ng " nhng iu kin ha bnh m phi dn ch - x hi c ngh ti hi ngh x hi ch ngha. Ngy 25 thng T (8 thng Nm), Ban chp hnh nghe li tuyn b ca cc chi b ng v vn ny. Nhng ngi bn-s-vch c ngh quyt c thng qua ngy hm ca Hi ngh thng T "V ngh ca Boc-g-bi-e"; cc i din ca phi dn ch - x hi Ba-lan v Ltvi-a tn thnh nhng ngi bn-s-vch. L-nin cho rng tham gia hi ngh ny l mt s phn bi hon ton ch ngha quc t. Hi ngh thng T kin quyt phn i s tham gia , vch mt Boc-g-bi-e l mt tn tay sai ca ch ngha quc c. Phi lao ng, phi Bun v phi men-s-vch tn thnh tham gia hi ngh. Mt ngh quyt men-s-vch c thng qua, trong Ban chp hnh tuyn b ch ng nhn trch nhim triu tp hi ngh v, t mc ch , thnh lp mt tiu ban c bit. Hi ngh ton th ca X-vit ph chun ngh quyt ny. Nhng ngi x hi ch ngha Anh, Php v B thuc phi a s t chi tham gia hi ngh, v cc chnh ph Anh v Php mun tin hnh chin tranh cho n lc hon ton thng c. Cc phn t phi gia ng tham gia hi ngh: Php l nhm Gi.Lng-gh, c l ng dn ch - x hi c lp ng u l C. Cau-xky, G. Ha-d v L. L--bua. "Phi Xpc-ta-ct" tuy trong ng "c lp" nhng vn gi s c lp v t chc, t chi tham d hi ngh vi bn x hi - quc ch ngha. V vn ny, Ph. M-rinh ra li tuyn b nhn danh c nhn v nhn danh nhng ngi cn ang b giam trong nh t l C. Lip-nch v R. Lc-xm-bua. Hi ngh Xtc-khn khng hp c, v mt s i biu

686

Ch thch
158

Ch thch

687

khng c chnh ph h cp h chiu, mt s khc t chi hp vi i din nhng nc ang c chin tranh vi nc h. 451.
150

L-nin nhc li y v phn di bn d tho tuyn ngn ca ng v hi ngh cc ng thuc Quc t II Xtc-khn, d tho ny khng c lu trong cc vn kin Hi ngh thng T. C l mt phn ca d tho nm trong vn bn ngh quyt v ngh ca Boc-g-bi-e. 445. Ngh quyt v chin tranh, m c s l vn bn do L-nin ngh ti Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga (xem tp ny, tr. 321 - 328), c Hi ngh thng T thng qua vi a s phiu, c 7 phiu trng, v ng trn bo "S tht", s 44, ngy 12 thng Nm (29 thng T) v tr bi x lun. 496. Ngh quyt v thi i vi Chnh ph lm thi ng trn bo "S tht", s 42, ngy 10 thng Nm (27 thng T) 1917 v tr bi x lun vi ph "D tho ngh quyt c tiu ban do hi ngh ton Nga c ra nht tr thng qua". Ti phin hp ton th, ngh quyt c thng qua vi a s phiu, c 8 phiu trng v 3 phiu chng. 501. Vic son tho cng lnh mi ca ng c hon thnh sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i. Cng lnh ny c i hi VIII ng cng sn (b) Nga thng qua thng Ba 1919. 504. Xem C. Mc v Ph. ng-ghen. "Tuyn ngn ca ng cng sn" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 4, tr. 444). 505. Ngh quyt v vic sa i cng lnh ca ng c thng qua vi a s phiu, c 3 phiu trng. 508. Ngh quyt v vn rung t c thng qua vi a s phiu, c 11 phiu trng, v c ng trn bo "S tht", s 45, ngy 13 thng Nm (30 thng T) 1917 v tr bi x lun. 522. Xem Ph. ng-ghen. "Sch bo ca nhng ngi lu vong. I. Truyn n Ba-lan" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 18, tr. 509). 536.

151

152

153

154

155

156

157

ng x hi ch ngha Ba-lan (Polska Partia Socjalistyczna) mt ng theo ch ngha dn tc ci lng, thnh lp nm 1892. Di khu hiu u tranh cho mt nc Ba-lan c lp, ng x hi ch ngha Ba-lan, ng u l Pin-xt-xki v nhng ngi ng h y, tin hnh tuyn truyn s phn lp v ch ngha dn tc trong cng nhn Ba-lan v tm cch li ko h xa ri cuc u tranh chung cng vi cng nhn Nga chng li ch chuyn ch v ch ngha t bn. Trong sut qu trnh lch s ca ng x hi ch ngha Ba-lan, do tc ng ca nhng cng nhn bnh thng, trong ni b ng xut hin cc nhm t. Mt s trong cc nhm y sau ny ng theo phi cch mng trong phong tro cng nhn Ba-lan. Nm 1906, ng x hi ch ngha Ba-lan phn lit thnh ng x hi ch ngha Ba-lan "cnh t" v thnh ci gi l ng x hi ch ngha Ba-lan "cnh hu", mt ng khuynh hu v s-vanh ("phi cch mng"). Do chu nh hng ca ng bn-s-vch, cng nh chu tc ng ca ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Ltva, ng x hi ch ngha Ba-lan "cnh t" dn dn chuyn sang lp trng cch mng trit . Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, mt b phn ln ca ng x hi ch ngha Ba-lan "cnh t" theo lp trng quc t ch ngha; thng Chp 1918, ng ny hp nht vi ng dn ch x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va. Hai ng ny sau khi hp nht lp ra ng cng nhn cng sn Ba-lan ( l tn gi ca ng cng sn Ba-lan t nm 1925 tr v trc). ng x hi ch ngha Ba-lan "cnh hu" vn tip tc chnh sch ca ch ngha s-vanh - dn tc trong thi gian chin tranh th gii th nht; ng ny t chc trn lnh th Ga-li-xi-a nhng i qun Ba-lan tham gia chin u trong hng ng phe quc c o. Khi nh nc t sn Ba-lan c thnh lp, nm 1919 ng x hi ch ngha Ba-lan "cnh hu" hp nht vi cc b phn ca ng x hi ch ngha Ba-lan trn lnh th Ba-lan, l ni b c v o chim ng trc y, v li ly tn l ng x hi ch ngha Ba-lan. Khi ln cm u chnh ph, ng ny gp phn vo vic chuyn chnh quyn vo tay giai cp t sn Ba-lan, tuyn truyn mt cch c h thng chng ch ngha cng sn v ng h chnh sch xm lc chng t nc x-vit, chnh sch xm lc v n dch min Ty U-cra-i-na v min Ty B-l-ru-xi-a. Mt s nhm trong ng x hi ch ngha Ba-lan khng ng vi chnh sch , gia nhp ng cng sn Ba-lan.

688

Ch thch

Ch thch

689

Sau cuc o chnh pht-xt ca Pin-xt-xki (thng Nm 1926), ng x hi ch ngha Ba-lan v hnh thc l phi i lp trong ngh vin, nhng trn thc t khng tch cc u tranh chng ch phtxt m vn tip tc tuyn truyn chng cng sn v chng Lin-x. Nhng phn t cnh t trong ng x hi ch ngha Ba-lan trong nhng nm cng tc vi nhng ngi cng sn Ba-lan, trong mt s cuc vn ng ng h sch lc lp mt trn thng nht. Trong thi gian chin tranh th gii th hai, ng x hi ch ngha Ba-lan li b phn lit. B phn phn ng, theo ch ngha svanh trong ng ly tn l "Wolnosc, Rwnosc, Niepodlegkosc" ("T do, Bnh ng, c lp") tham gia "chnh ph" Ba-lan phn ng lu vong Lun-n. Mt b phn khc, b phn cnh t ca ng x hi ch ngha Ba-lan, ly tn l "ng cng nhn ca nhng ngi x hi ch ngha Ba-lan", do chu nh hng ca ng cng nhn Ba-lan thnh lp nm 1942, nn gia nhp Mt trn nhn dn u tranh chng bn xm lc Ht-le, tin hnh cuc u tranh gii phng Ba-lan khi ch n dch ca bn pht-xt v ng theo lp trng thit lp cc quan h hu ngh vi Lin-x. Nm 1944, sau khi min ng Ba-lan c gii phng khi ch chim ng ca c v sau khi thnh lp y ban gii phng dn tc Ba-lan, ng cng nhn ca nhng ngi x hi ch ngha Ba-lan li ly tn l ng x hi ch ngha Ba-lan v cng vi ng cng nhn Ba-lan tham gia xy dng nc Ba-lan dn ch nhn dn. Thng Chp 1948, ng cng nhn Ba-lan v ng x hi ch ngha Ba-lan hp nht li v lp ra ng cng nhn thng nht Ba-lan. 538.
159

hnh c cao tro cch mng; cuc Cch mng dn ch - t sn thng Hai Nga c nh hng ln n vic thc y cao tro ny. Ban lnh o c hi ch ngha ca ng dn ch - x hi c ngy cng khng c cc ng vin thng tn nhim, v ng ng trc nguy c l cc phn t cnh t tch ra khi ng. ngn nga s phn lit v vic thnh lp mt ng cch mng ca giai cp cng nhn, cc th lnh phi gia mu tnh thnh lp mt ng gi l ng "c lp"; h hy vng l nh c mt ng nh vy, h s gi c qun chng chu nh hng ca h. Ngy trang bng nhng li ni mang tnh cht phi gia, "ng c lp" tuyn truyn cho vic thng nht vi bn x hi - s-vanh v sa vo ch t b u tranh giai cp. B phn ch yu ca ng ny l t chc "Cng ng lao ng" ca Cau-xky trong Quc hi. C mt thi gian, nhm "Xpc-ta-ct" gia nhp ng "c lp", nhng vn gi c lp v t chc v chnh tr, vn tip tc hot ng b mt v u tranh gii phng nhng ngi cng nhn dn ch x hi khi nh hng ca cc th lnh phi gia. Nm 1918, "Lin minh Xpc-ta-ct" rt ra khi ng dn ch - x hi c lp, v trn c s ca Lin minh y, thnh lp ng cng sn c. Thng Mi 1920, ti i hi ng dn ch - x hi c lp Han-l xy ra s phn lit. Thng Chp 1920, mt b phn ln "nhng ngi c lp" hp nht vi ng cng sn c. Nhng phn t cnh hu thnh lp mt ng ring v vn gi tn gi c l ng dn ch - x hi c lp c; ng ny tn ti cho n nm 1922. 574.
162

Cc ngh quyt ca Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga cng vi "Li gii thiu" c ng trong Ph trng bo "S tht binh s" ngy 16 (3) thng Nm 1917. Trn bo "S tht", hu ht cc ngh quyt khi c hi ngh thng qua th u c ng v tr bi x lun. 559.
163

"Khu P-t-r-grt" mt khu ca P-t-r-grt, c Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh P-t-r-grt ca ng bn-svch, T chc qun s trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, cu lc b binh s v nhng t chc khc ca cng nhn v binh s t Cung in Ks-xin-xcai-a c. 578. Bn thuyt trnh "Cch mng Nga, ngha v nhim v ca n" do V. I. L-nin c bng ting c ngy 14 (27) thng Ba 1917 ti Cung nhn dn Xuy-rch trong cuc hp ca cng nhn Thy-s. Nhng lun im c bn ghi trong dn bi bn thuyt trnh c V. I. L-nin pht trin trong tp "Th t n c ngoi gi v" ni ting (xem tp ny, tr. 13 - 74). Bo co tm tt v

160

Xem Ph. ng-ghen. "Gp phn ph phn d tho cng lnh dn ch - x hi nm 1891" (C. Mc v Ph. ng-ghen. Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 2, t. 22, tr. 239). 570.

161

ng dn ch - x hi c lp c ng theo phi gia, c t chc vo thng T 1917 ti i hi thnh lp G-ta, trong tnh

690

Ch thch

691

bn thuyt trnh c ng trn bo Xuy-rch "Volksrecht", s 77 v 78, ngy 31 thng Ba v 2 thng T 1917 (xem tp ny, tr. 89 96). 590.
164

V. I. L-nin c ni n quyt nh ca X-vit P-t-r-grt ngy 2 (15) thng Ba ty tin tn thnh vic K-ren-xki tham gia Chnh ph lm thi t sn, lm b trng t php, mc du "c s phn i ca phi thiu s". 591. y c ni n lun cng s 4 v cc X-vit i biu cng nhn trong tc phm ca V. I. L-nin "Vi lun cng" (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 62). 592. Hc thuyt ca Mc v ng-ghen v nh nc trong thi k qu c nu ra mt cch c th trong "Ph phn cng lnh G-ta" (xem C. Mc v Ph. ng-ghen. Tuyn tp gm 2 tp, ting Nga, t. II, 1955, tr. 23). 592. y c ni n lun cng s 11 trong tc phm ca V. I. L-nin "Vi lun cng" (xem Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 27, tr. 64 - 65). 592.

165

Bn ch dn Cc sch bo v ti liu gc M V. I. L-nin trch dn v ni n

ng-ghen, Ph. Gp phn ph phn d tho cng lnh dn ch - x hi nm 1891. Cui thng Su 1891. - , . umu npoema
coua-eopamueco npopa 1891 . oe 1891 . 73, 439 - 440, 546, 570.

166

- Li ta cho vn tp "Internationales aus dem Volksstaat (1871 - 1875)". 3

thng Ging 1894. peucoue copuy Internationales aus dem Volksstaat (1871 - 1875). 3 ap 1894 . 219 - 220.

167

- Sch bo ca nhng ngi lu vong. Thng Nm 1874 - thng T

1875. upamca umepamypa. a 1874 . - 1875 . 536.

168

"Thng co" ny V. I. L-nin chuyn n ban bin tp bo

"Politiken" ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in, v qua h n cc i din ca bo ch v on th x hi, sau khi ti Xtc-khn ngy 31 thng Ba (13 thng T). Cc bo "Ngn lun" v "Ban ngy", sau khi nhn c vn bn t "Thng co" qua Thng tn x P-t-r-grt, ng thng co ny ngy 5 (18) thng T, khng c on cui; on ny ni v s xc nhn ca cc i din phong tro dn ch - x hi quc t v vic t chc cuc hnh trnh i qua c. 597.

- Th gi A. B-ben [v Cng lnh G-ta]. 18 - 28 thng Ba 1875. uco A. ee [no nooy omco npopa]. 18 - 28 apa 1875 . 52, 142, 168, 197.

- Th gi P. La-phc-g. 2 thng Su 1894. - uco . a. 2

1894 . 421.

- Th gi Ph. A. Doc-gh. 29 thng Mi mt 1886. - uco . A.

op. 29 op 1886 . 159 - 160.

169

"Bc u" bo xut bn Pa-ri t thng Chn 1916 n thng

Ba 1917, thay cho t "Li ni ca chng ta". Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai Nga, bo ny xut bn vi tn gi "Thi i mi". 598.

- Th gi Ph. A. Doc-gh. 7 thng Chp 1889. - uco . A. ope. 7

eap 1889 . 159 - 160.

- Th gi Ph. A. Doc-gh. 10 thng Su 1891. - uco . A. ope. 10

1891 . 159 - 160.

170

y c ni n Ph. L-ri-. 598.

- Th gi Ph. Ken-li Vt-sn-vt-xcai-a. 27 thng Ging 1887 uco

. Keu-Bueeo. 27 1887 . 159 - 160.

Ban chp hnh quyt nh tham gia thnh lp chnh ph lin hip. cnoume oumem peu yacmoam coauu oauuo46 B. . , t. 31

692

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

693

oo uucmepcma. ec epopacoo Coea Paox Coacx eyao, 1917, No 55, 2 a, cp. 5. 559.

[Ca-m-np, L. B.] Khng th c mt nn ngoi giao b mt. - [Kaee,

. .] e mao unoamuu. paa, ., 1917, No 9, 15 apa, cp. 1. 119 - 128 - 129. - Nhng s bt ng gia chng ta. Ha paoacu. pa, ., 1917, No 27, 8 ape, cp. 2. o: . Ka. 169 -

"Ban ngy", P-t-r-grt. - "e, ., 1917, No (1604) 33, 14 ape,

cp. 1 - 2. 248, 289, 334, 340, 389 - 390, 391 - 392, 514 - 515, 516, 517, 524. - 1917, No (1611) 40, 22 ape, cp. 1. 411.

175. Ca-na-vi-n (tnh Ni-gi-ni Np-g-rt). uo (u. .).

pa, ., 1917, No 32, 14 ape, cp. 3, .: Poccca coa-. . . : . 354.

Bn Tuyn ngn Ki-en-tan. - ac aec - xem Gi nhn

dn cc nc b ph sn v b y vo ch dit vong.

Bo ch. eam. Pe, ., 1917, No 83 (3825), 11 (24) ape,

cp. 1 - 2. 257.

Cc bin bn ca i hi thng nht ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga hp Xtc-khn nm 1906. - pom uume
ce PCP, cocmoeoc Cmo 1906 . M., mun. oa, 1907. VI, 420 cp. 510 - 512.

"Bo cng nhn", P-t-r-grt. - "Paoa aema, . - 135, 156, 219, 375, 385, 412, 413, 456, 572.
- 1917, No 32, 15 ape, cp. 3. - 339, 377. - 1917, No 33, 16 ape, cp. 2. - 340, 344 - 347, 349. - 1917, No 36, 21 ape, cp. 1. - 385, 386. - 1917, No 37, 22 ape, cp. 1. - 411 - 413. - 1917, No 38, 23 ape, cp. 2. - 416. - 1917, No 39, 25 ape, cp. 1, 3. - 451 - 452, 453, 455 - 456, 457,

Cc i biu ca ng dn ch - x hi Phn-lan trong Ban t chc. eeam uco c.- - uu Opuauo. umeme. Pa , ., 1917, No 42, 28 ape, cp. 2. 533 - 534,

535 - 537, 539. Cc i biu Nga Anh. Nhng li pht biu trong ba n sng ti nh vin th trng. - Pyccue enymam Auu.Peu mpae y
p-pa. , 19 (2 ). Pe, C., 1909, No 167 (1045), 21 (4 ), p. 3. 166 - 167. Cc ng minh. - Couu. Pa , ., 1917, No 41, 27 ape, p. 2. 572, 573.

458, 460.
- 1917, No 41, 27 ape, cp. 2. - 572, 574. - 1917, No 42, 28 ape, cp. 2. - 534, 535 - 537, 538 - 539.

Cc ngh quyt ca Hi ngh ton Nga ng cng nhn dn ch - x hi Nga vo nhng ngy 24 - 29 thng T 1917. - Peuu
Bcepoccuco epeuu Poccuco coua-pamueco pa napmuu, cocmoc 24-29 anpe 1917 . Co pa, ., 1917, No 13, 16 (3) . p . Co pa, cp. 1 4. 225, 557 - 558, 559 - 562.

"Bo Hem-ni-tx". - "Xeua aema xem Volksstimme. "Bo mt xu", P-t-r-grt. - "-", ., 1917, No 3131, 14
(26) a, c. 2. 391 392.

"Bo ti chnh", P-t-r-grt. - "uacoa aema, ., 1917, No 454,

13 (26) ape. Beepee ae, cp. 3. 275, 582. - 1917, No 457, 17 (30) ape. Beepee ae, cp. 2. 275 276, 582.

Chin tranh th gii v nhng nhim v ca ng dn ch - x hi.

(D tho ngh quyt do cnh t ca hi ngh a ra). - Bceup u u coua-epamuu. (poe pe, ). Co-, , 1915, No 45 - 46, 11 , c. 3 - 4. 214.

"Bnh minh ca chng ta", Xanh P-tc-bua. - "Haa ap, C. 37. "Bc u", Pa-ri. - "Haao, ap. 598.

Chin tranh th gii v nhng nhim v ca ng dn ch - x hi.

(D tho ngh quyt do cnh t ca hi ngh Xim-mc-van thng
46*

694

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

695

Chn 1915, a ra). - Bceup u au ua-muu. ( , 1915 ). B .: . . . ( ). ., , ce 1917, c. 36-38. (PC). . .: H. . 210.

, [ IV (O) PC]. B : . c Pocc - . [C.], . K, [1906], c. 1. (PC). 73 - 74, 298, 506, 508, 511, 550 -

551. Du-ra-bp, A. Bc th ng gi ng Mi-li-u-cp. ypa, A.

Coc-ni-lp, I. v nhng ngi khc. Bn v vic iu tra v xt x v chuyn i ca L-nin trong toa tu ca c. Kopu, . .
K u u cyy noey u . Ma , ., 1917, No 85 (884), 14 (27) a, . 2.

Ommoe nuc uy Muy. x x , 1917, No 34, 7 a , c. 3. . .: O . 279.

291, 292. Cr-lp, I. A. Con mo v ngi nu bp. Kp, . A. Kom u . 192, 196. Cuc hnh trnh ca ng L-nin. ue . u. Pe, ., 1917, No 78 (3820), 5 (18) a, c. 3. 151. Cuc hp ca ng t do nhn dn. Coue napmuu . Pe, ., 1917, No 83 (3825), 11 (24) a, c. 5. 255, 257. Cuc khng hong ni cc. Muucmepcu uuc. e, ., 1917, No (1611) 40, 22 a, c. 1. 411. Cng lnh ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, c thng qua ti i hi II ca ng. u .- .
pa napmuu, npuma mopo napmuu. B .: B Pocc. o.- . pa . . . K. Genve, . , [1904], c. 1-6. (PC). 73, 74, 120, 131 - 132, 134, 140, 355, 357, 504 - 507, 508 -

D n cc im c bn ca ci cch rung t [do ng on dn ch x hi a ra u-ma nh nc II]. nou

, [ II m m uu coua-mu uu]. B .: [ ]. 1907 . . T. 1. 1-30 ( 20 30 ). ., . ., 1907, c. 728 - 730. ( . 2- o ). 510.

D n cc im c bn [ca lut rung t do 104 i biu u-ma nh nc a ra]. m nou [ ,

104 u am ]. B .: C [ ]. 1906 . Cecc . T. 1. 1-18 ( 27 30 ). C., . ., 1906, c. 560 - 562. ( ). 71, 111,

511 - 513, 516 - 518. D n cc im c bn [v ci cch rung t do Nhm lao ng v Hi lin hip nng dn a ra u-ma nh nc II]. m

509, 531. Cng lnh rung t ca 104 ngi. A 104-x xem D n cc im c bn ca lut rung t do 104 i biu uma nh nc a ra.

oc nu [ , II m om uu Tpy nn u Kpecm ]. B .: [, 2 - ]. . ., [1907], . 17-19, 37.

Cng lnh rung t ca 104 ngi. A 104-x xem D n cc im c bn v ci cch rung t do Nhm lao
ng v Hi lin hip nng dn a ra u-ma nh nc II.

111, 511 - 513, 516 - 518. D m ca ci c. Omu cmapoo. Pe, ., 1917, No 84 (3826), 12 (25) a, c. 3. : C. 429. i hi i biu nng dn. - C . "
", . 1917, No 25, 15 a, c. 3. 334.

* i hi II th ng k ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga.

* Mt hoa th ch nhng sch bo, bi bo v vn kin, trong c bt tch ca V. I. L-nin. Nhng sch bo v vn kin ny

Cng lnh rung t, [c thng qua ti i hi IV (i hi thng nht) ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga]. A

696

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

697

Ton vn cc bin bn. mopo o . co.- . pa napmuu. . . . Genve, . , [1904]. 397, 11 . (P) 73, 74, 120, 131, 134, 140, 355,

356, 504 - 507, 508 - 509, 531, 537 - 538. i hi mt trn. mo . Pe, ., 1917, No 83 (3825), 11 (24) a, . 2 - 3, .: Bo. 262. o d gi Php vin chp chnh ti cao [v vic nng dn ra khi cng x v vic cng c rung t c chia thnh s hu ring, ngy 9 (22) thng Mi mt 1906]. npaumem
[o m, 9 (22) 1906 .]. , C., 1906, No 252, 12 (25) , . 1. 304.

, 1917, No 15, 15 , c. 1. : . 92 - 93, 120 - 130, 146, 185. H mun g. [X lun]. u xomm. []. , 1917, No 43, 17 , c. 1. 344, 380. Hi ngh i biu ng dn ch - x hi bn v vn thng nht. Coue npemaume c.- . napmuu no onpocy o uuu. E, ., 1917, No 5, 5 a, c. 4. 136, 140, 141, 142,

Gi nhn dn ton th gii. K upa.

158, 268. Hi ngh I tnh ng b Mt-xc-va ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga. m u . 19-21

anpe 1917 . Co-, M., 1917, No 45, 15 (2) , c. 2. 423, 424, 425, 427 - 428.

o lut ngy 9 thng Mi mt. 9 xem o d gi

Php vin chp chnh ti cao v vic nng dn ra khi cng x v v vic cng c rung t c chia thnh s hu ring.

in ca b trng Sin-ga-rp. Te uucmpa u xem P-n-ma-rp, C. "S phn chia" ty tin. iu kin ha bnh ca nhng ngi dn ch - x hi c (ca phi a s). u upa c.- . (u). Pa , ., 1917, No 39, 25 a, . 3. 451 - 453, 454, 455 456, 457, 458 - 459, 460. "i sng mi", P-t-r-grt. - "Ho u, . . 375 - 376. ., 1917, No 2, 20 ape (3 ), c. 1. 375 - 376. G-t, I. V. Phau-xt. me, . B. m. 163. Gi binh s tt c cc nc tham chin. K coma u mpa xem L-nin, V. I. Li ku gi cc binh s tt c cc nc
tham chin.

Hi ngh ton Nga ca cc i biu X-vit i biu cng nhn v binh s. Phin hp ngy 29 thng Ba. Bcepoccu ue mo

om mo u u comcu nymamo. 29 . , 1917, No 29, 31 , c. 2 - 3. 125, 154, 185, 196,

207 - 208, 214. K th chnh nc mnh. m mpa xem

Liebnecht, K. Ein kraftiger Mahnruf.

Khng c ng n! Pyu npo! E, ., 1917, No 15, 16 a, c. 1 - 2. 379 - 380. [L-nin, V. I.] Bn v khuynh hng "ch ngha kinh t quc" ang ny sinh. - [u, B. .] O po npauu unuaucmu u. A 1916 . 534 - 535. - Bo co ti hi ngh lin tch ca nhng ngi bn-s-vch v nhng ngi men-s-vch tham gia Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s ngy 4 (17) thng T 1917.
u uu u u u mu u u m u o comcu nymamo 4 (17) anpe 1917 . xem Hi ngh i biu ng dn ch - x hi bn v vn thng nht. - Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn. umuecue napmuu uu u u npomapuama. [2-e .]

Gi nhn dn cc nc b ph sn v b y vo ch dit vong. K

pa u . -, , 1916, No 54 - 55, 10 , c. 1. 215 - 216. c bo qun trong Cc lu tr trung ng ca ng thuc Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x.

698

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

699

M. - ., Ko, 1918. 32 c. (PK ()). . a.: H. . 235 - 236. - Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn. (Gii thch d tho cng lnh, do N. L-nin bin son tho lun ti mt s cuc hi ngh ca nhng ngi bn-s-vch hp cc a phng v ti Hi ngh ton Nga ca nhng ngi bn-s-vch, do Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga triu tp). m napmuu npomapuama ( , coc. H. . co u, co ). [., 1917]. 23 c. 235 - 236, 253 - 254. - Cc ng ch hy ch ! m! , ., 1917, No 39, 6 (23 ) c. 3, .: Pocc . p . 416 - 417. - Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc. P m. 12 (25) 1917 . 588 - 589. - Chin tranh v phong tro dn ch - x hi Nga. B -m. Co-, , 1914, No 33, 1 , c. 1. : .- . p . 113. - Ch ngha quc, giai on mi nht ca ch ngha t bn. (Khi lun ph thng). nepu, u man nma. ( ). ., , 1917. [3], 130 c. . a.: H. (B. ). 64. - Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn. nepua, ma numa xem V. I. L-nin. "Ch ngha quc, giai on mi nht ca ch ngha t bn". - Chng ti v n y nh th no. . , 1917, No 32, 5 a, c. 2. 151, 278 - 279, 280 - 281, 282 - 283, 291

, c . - . , . - "", ., 1917, No 24, 5 a, c. 2. 151.

- "Cng tri v nn t do" (D tho ngh quyt do ng on bn-svch trong X-vit i biu cng nhn son ra). - "ae ". ( , ). 4 " ". - "", ., 1917, No 31, 13 , c. 3, .: Pocc . a . 427 - 428.

- Cng lnh rung t ca ng dn ch - x hi trong cuc cch mng Nga ln th nht 1905 - 1907. - A npo uamuu nep uu 1905 - 7. ., " ", 1917. VIII, 271 c. (- . K. 39). . .: B. (. ). 74, 511.

- D tho ngh quyt v chin tranh [c a ra ti Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. 1917]. - m uu o , [

mpo (). 1917.].

429 - 434 , 435, 476. - ngh v nhng thay i trong ngh quyt v vn chin tranh. no npocy - xem
Der Kantonale Parteitag.

- in gi nhng ngi bn-s-vch tr v Nga. - Te , om . 6 (19) 1917 . 10 - 11. - Giai on u ca cuc cch mng th nht. (Th t nc ngoi gi
v. Th s 1). - man nep . ( ; 1-). - "", ., 1917, No 14, 21 , c. 2-3; No 15, 22 , c. 2. : H. . 44, 47 - 48, 58, 70 - 71, 95 -

292, 331, 379. - Chng ti v n y nh th no. Thng bo do cc ng

ch L-nin v Di-n-vi-p vit theo s y nhim ca nhng ng ch t Thy-s tr v, gi Ban chp hnh. .

96, 159 - 160. - Giai on u ca cuc cch mng th nht. (Th t nc ngoi gi
v. Th s 1) - man nep . ( ; 1-). - "Co-", M., 1917, No 16, 24 , c. 2 - 3; No 18, 28 , c. 2 - 3. : H. . 124.

700

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

701

* - V. I. L-nin, Hai sch lc ca ng dn ch - x hi trong cch mng dn ch. mamu -m m

. B .: [, B. .] 12 . Co . T. I. -. ., . , [1907], c. 387 - 469. . .: B. . Ha . . .: 1908. 171 - 172.

- Ngh quyt v chin tranh c thng qua [ti Hi ngh VII] ton Nga [(Hi ngh thng T)] [ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga]. 26 thng T 1917. Pe , npu [
()] [Bcepoccu ()]. 26 1917 . , ., 1917, No 44, 12 (29 ), c. 1.

- Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin. Bo

m m. , ., 1917, No 37, 4 (21 ), c. 1 - 2. : . . Pe . 436, 491,

476 - 493, 494 - 495. - Ngh quyt v thi i vi Chnh ph lm thi. Pe xem L-nin, V. I. V thi
i vi Chnh ph lm thi.

566 - 567. - Ngn hng v b trng. m. , ., 1917, No 32, 14 a, c. 1. 582. - Ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch x hi Nga thng qua ngy 21 thng T 1917. P
- , 21 1917 . , ., 1917, No 38, 5 (22 ), c. 1. 394, 402, 412, 447 - 448.

- Ngh quyt v vn rung t [c thng qua ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. 1917]. Pe , [npu
() (). 1917 .]. , ., 1917, No 45, 13 (30 ), c. 1.

506, 508. - Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta.
(D tho cng lnh hnh ng ca ng v sn). a . ( ). 10 (23) a 1917 . 225 - 228.

- Ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga thng qua sng ngy 22 thng T. P
, 22 . a, ., 1917, No 39, 6 (23 ), c. 1. 396, 413, 416 - 417, 447.

- Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta.

(D tho cng lnh hnh ng ca ng v sn). . ( ). ., , ce 1917. 38 c. (PC). . .: H. . 210, 557 - 558.

- Ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch x hi Nga v cuc khng hong do bc thng ip ca Ch[nh] ph[] l[m] th[i] ngy [18] thng T[] 1917 gy ra.
[pe] npa[] [18] anp[e] 1917 . , ., 1917, No 37, 4 (21 ), c. 1. Ha . o : 19 a. 401 - 402, 411.

- Nhng bc th v sch lc. Bc th s 1. .

1-. ., 1917. 20 c. (PC). . a.: H. .

158 - 159, 580. - Quan im ca chng ti. p li bn ngh quyt ca y ban chp
hnh ca X-vit i biu binh s. Ha . O . , ., 1917, No 35, 1 (18 ), c. 2. : H. . 340.

- Ngh quyt v cc X-vit i biu cng nhn v binh s [c thng qua ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Pe
, [npu () (). 1917 ..] , ., 1917, No 46, 15 (2) , c. 3. 473 - 475, 550 - 551.

- Th t nc ngoi gi v. Th s 2. Chnh ph mi v giai cp v

sn. . 2. . 22 (9) 1917 . 29 - 30, 45, 46, 70 - 72.

702

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

703

- V. I. L-nin, Th t nc ngoi gi v. Th s 3. V i dn cnh v

sn. . . O . 11 (24) 1917 . 38 - 39, 43 - 44, 70 - 72.

- Th t nc ngoi gi v. Th s 4. Ginh ha bnh nh th no?

. 4. ? 12 (25) 1917 . 50, 70 - 72, 587.

. [, (). 1917 .]. , ., 1917, No 35, 1 (18 ), c. 3, .: Pocc -. . 310 - 311, 360 - 361, 367,

423 - 427, 530. - V vic hai chnh quyn song song tn ti. O .

*- Trong 12 nm. Tp bi bo. T. I. Hai xu hng trong phong tro

mc-xt Nga v phong tro dn ch - x hi Nga. 12 . Co . T. 1. -. C., . , [1907]. XII, 471 c. . .: . . Ha . . .: 1908. 171.

*- Vi lun cng. Li ban bin tp. Hec . O . Co-, , 1915, No 47, 13 , c. 2. 36 37, 41, 51, 67 - 68, 96, 100, 107, 109 - 110, 296, 326, 341, 587, 591 - 592. - V ngh ca Boc-g-bi-e. [Ngh quyt c thng qua ti Hi
ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. 1917]. O npe . [Pe, () Bcepocc (). 1917.]. "", ., 1917, No 41, 9 (26 ), c. 1. . .: Pe e . 536, 573 - 574, 575.

, ., 1917, No 28, 9 , c. 2. : H. . Ha . o No 58. 411 - 412. - V vic sa i cng lnh ca ng. [Ngh quyt c thng qua ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. 1917 O . [, () (). 1917 .]. Co , ., 1917, No 13, 16 (3) . . Co , c. 4. 504 - 507, 551.

- V vic triu tp mt hi ngh quc t mnh danh l hi ngh x hi ch ngha c nhng ngi x hi - s-vanh tham gia. O co
-. , ., 1917, No 55, 25 (12) , c. 2. 226.

* [L-nin, V. I. v Di-n-vi-p, G. E.] Ch ngha x hi v chin tranh.

(Thi ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga i vi chin tranh). [, B. . u ., . E.] Co . (O ). . pe. Co-. , Chaulmontet, 1915. 48 c. (PC). . .: . H. . 265, 286, 324 - 327, 343.

- V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay. O

. B .: , B. . a. 1 - . ., 1917, c. 18 - 20. (PC). . a.: H. . 158.

- V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga trong cuc cch mng Nga. O xem
Lenin ber die russische Revolution.

Lnh ca b trng B chin tranh v hng hi (ngy 7 thng T, s 33). ( 7- No 33).

Bec , ., 1917, No 26 (72), 8 (21) a, c. 1, .: . 191, 227, 244,

- V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay. O

. , ., 1917, No 26, 7 a, c. 1 - 2. : H. . 158, 159, 166 -

255, 256, 324, 389 - 390, 433. Lnh gi qun i v hm i. (Ngy 11 thng Nm 1917).
. (11- 1917 .). Bec , ., 1917, No 54 (100), 14 (27) , c. 1, .: . 227. Li ku gi ca Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s. Om ucno .

168, 264, 270, 208 - 209, 345 - 346. - V thi i vi Chnh ph lm thi. [Ngh quyt c thng qua
ti Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. 1917]. O -

704

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

705

, 1917, No 4, 3 , c. 1. : . . c. . . 39 - 40, 42.

- Tuyn ngn ca ng cng sn. . 1847 . 1848 . 219, 504 - 505, 506, 508. Mc-tp, L. [in ca Mc-tp]. Mapmo, . [Te ].
, 1917, No 37, 11 , c. 2. . .: K . 253, 279, 281.

Li ku gi ca Chnh ph lm thi gi nhng ngi Ba-lan.

Boa . Bec : ., 1917, No 11 (57), 17 (30) , c. 1. 462, 482.

"Li ni ca chng ta", Pa-ri. - "Ha , . 143. Mc, C. Ngy 18 thng Sng m ca Lu-i B-na-pc-t. Map, K.
Boce . 1851. 1852 . 52 - 53, 94.

Ngh quyt ca Hi ngh Mt-xc-va v thi i vi Chnh ph lm thi. xem Hi ngh I tnh ng b Mt-xc-va
ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga.

- Ni chin Php. Li ku gi ca Hi ng trung ng Hi lin hip

lao ng quc t. . Bo . A 1871 . 51, 52 - 53, 142, 167, 168, 199, 355 - 358.

Ngh quyt ca phin hp ton th X-vit i biu cng nhn v binh s ngy 21 thng T [1917]. Pe
21 [1917 .]. , 1917, No 47, 22 , c. 3. 400, 402 - 403.

- Ph phn cng lnh G-ta. K . A 1875 . 52 - 53, 142, 168, 220, 372 - 373, 591 - 592. - Th gi L. Cu-ghen-man. . Ky. 12 a 1871 . 52, 53, 94, 142, 168. - Th gi L. Cu-ghen-man. . Ky. 17 a 1871 . 142, 168, 439. - Th gi Ph. ng-ghen. . . 12 1870 . 421, 449. - T bn. Ph phn khoa kinh t chnh tr. Kanuma. Kp , . III, . 1 - 2. 1894 . 133. Mc, C. v ng-ghen, Ph. H t tng c. Ph phn trit hc c
mi nht m i biu l Ph-bch, B. Bau- v Stic-n v ph phn ch ngha x hi c m i biu l cc nh tin tri. 1845 - 1846. Map, K. u . . . Kp , . . 1845 - 1846 . 222.

Ngh quyt ca X-vit i biu cng nhn v chin tranh. Pe . . xem Hi ngh ton Nga ca cc i biu Xvit i biu cng nhn v binh s. Phin hp ngy 29 thng Ba.

"Ngn lun", P-t-r-grt. , ., 146, 151, 152, 154 - 155, 255, 271, 277, 282, 287, 296, 372, 407, 409, 486, 578.
- 1909, No 167 (1045), 21 (4 ), c. 3. 166 - 167. - 1917, No 76 (3818), 31 (13 ), c. 1. 125, 155, 481. - 1917, No 78 (3820), 5 (18) , c. 3. 152. - 1917, No 79 (3821), 6 (19) , c. 6. 279. - 1917, No 83 (3825), 11 (24) , c. 1 - 3, 5, 6. 255, 257, 260 - 261,

263, 322 - 323, 430 - 431, 481, 497 - 498.

- 1917, No 84 (3826), 12 (25) , c. 3. 429. - 1917, No 85 (3827), 13 (26) , c. 1, 2. 268 - 269. - 1917, No 86 (3828), 14 (27) , c. 1. 285 - 288. - 1917, No 91 (3833), 20 (3 ), c. 5. 370 - 374. - 1917, No 93 (3835), 22 (5 ), c. 2. 409 - 410.

- Li ta cho ln xut bn bng ting c nm 1872 "Tuyn ngn ca ng cng sn". Ma 1872 . 24 1872 . 52 - 53, 94, 142, 168.

706

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

707

"Ngi dn ch - x hi", [Xanh P-tc-bua - Vin-n] - Gi-ne-v - Pari. Co-, [C. B] . 67, 82, 107, 598.
- , 1914, No 33, 1 , c. 1. 112 - 114. - 1915, No 45 - 46, 11 , c. 3 - 4. 214. *- 1915, No 47, 13 , c. 2.

P-t-r-grt, 13 thng T. [X lun]. , 13 anpe. []. Pe, ., 1917, No 85 (3827), 13 (26) a, c. 1.

268 - 270. P-t-r-grt, [14] thng T. [X lun]. - , [14] anpe. []. Pe, ., 1917, No 86 (3828), 14 (27) a, c. 1. . o : 15 a. 285 - 288.

36 - 38, 41, 51, 67, 96, 100, 107, 109 - 110, 296, 326, 342, 587, 591 - 592.

P-t-r-grt, 20 thng T (3 thng Nm). [X lun]. , 20

anpe (3 ). []. Hapo, ., 1917, No 28, 20 a, c. 1. 375, 376.

- 1916, No 54 - 55, 10 , . 1. 215.

"Ngi dn ch - x hi", Mt-xc-va. C-, M., 1917, No 16, 24 , c. 2 - 3; No 18, 28 , c. 2 - 3. 125.

- 1917, No 45, 15 (2) , c. 2. 423, 424, 425, 426 - 428.

P-t-r-grt, 22 thng T. [X lun]. , 22 anpe. []. Pe, ., 1917, No 93 (3835), 22 a (5 ), c. 2. 409 - 410.

Ngi v ga ca vin h s quan. - . Pa , ., 1917, No 38, 23 a, c. 2. 416. Nhng k mt sch v o c gi. K .

, ., 1917, No 16184, 15 (28) a. ., c. 5, .: . 582 - 583.

Phi t v cng tri. [X lun]. . []. , ., 1917, No 457, 17 (30) . Be a, c. 2. 350 - 353.

Phin hp ca u-ma nh nc kha 4. Ngy 27 thng T 1917. 4- . 27- 1917 . , 1917, No 53, 29 , c. 3 - 4. 576 - 581.

Nhng mu toan m phn ha bnh. .

Ho , ., 1917, No 14750, 13 (26) a, c. 3.

Phin hp m ca ba ban lnh o cao cp. Ho

. , ., 1917, No 16195, 21 (4 ). ., c. 2 - 3. : A. . 412.

326 - 328. "Nin gim", P-t-r-grt. , ., 1916, No 11, . 338. 63. P-t-r-grt, 31 thng Ba. [X lun]. , 31 .
[]. , ., 1917, No 76 (3818), 31 (13 ), c. 1. 125, 155, 480 - 481.

Pl-kha-np, G. V. Cc ng ch, ng mc mu! , ! , ., 1917, No 22, 25 , c. 1. 455 - 458.

- Chin tranh v ha bnh. (Bi th t). , . B. Bo .

(C ). , ., 1917, No 23, 26 , c. 1. 489 - 492, 567,

P-t-r-grt, 4 thng T. , 4 a. Ho , ., 1917, No 14743, 5 (18) a, c. 7. 151. P-t-r-grt, 5 thng T. [X lun]. , 5 . []. Pycc , ., 1917, No 46, 5 a, c. 3. 151. P-t-r-grt, 13 thng T. Mt nh ngoi giao im lng v nhng li l
hiu chin. [X lun]. , 13 anpe. . []. , ., 1917, No 23, 13 a, c. 1. 273 - 274, 322, 430 - 431.

*- Li bn v chin tranh. (Tr li ng ch N-p). E . (

-). B .: Bo. C . : . A . [Paris, Ideal, 1915], c. 11 - 48. 19, 114.

- Th ca G. V. Pl-kha-np. . B. .
, ., 1917, No 28, 20 , . 3. 370 374.

- Th ca G. V. Pl-kha-np. . B. . , .,
1917, No 91 (3833), 20 (3 ), . 5. 370 374.

47 B. . . 31

708

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

709

Pl-kha-np G. V. Th ca G. V. Pl-kha-np gi sinh vin. .

B. . , ., 1917, No 18, 20 a, c. 3. 370 - 374.

[ ] no
. []. , . , [a 1917]. 2 c. : . 467, 515.

- V cc lun cng ca L-nin v v vn : ti sao mt iu nhm nh m i khi li ht sc ng ch . Lun cng th nht ca L-nin.
O , no . . , ., 1917, No 10, 11 a, c. 1 - 2. 264 - 267.

S chng c. [X lun]. - Omnop. []. - "", ., 1917, No 93 (3835), 22 a (5 ) . 2. 409 - 410. "S nghip", P-t-r-grt. - "", ., 37. "S nghip nhn dn", P-t-r-grt. - " Hapo", . 271, 272, 273, 274, 370, 376, 379, 431.
- 1917, No 23, 13 , c. 1. 271 - 272, 273 - 274, 283, 322, 345, 379 -

Pl-kha-np, G. V. v nhng ngi khc. Li ku gi. , . B.

u . Bo. , ., 1917, No 20, 22 . 1. : . B. , . . , B. . A. 406 - 408.

P-n-ma-rp, C. "S phn chia" ty tin. . K. Ca

. , ., 1917, No (1604) 33, 14 a, c. 1-2.

380, 431.
- 1917, No 25, 15 , c. 3. 334. - 1917, No 26, 16 , c. 1, 3. 340 - 341, 344 - 346, 349, 377 - 378. - 1917, No 28, 20 , c. 1, 3. 370 - 374, 375, 376.

248, 289 - 290, 334, 340, 389, 391 - 392, 515, 516, 517, 524. "Quc t", P-t-r-grt. , . 314. [Quyt nh ca Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. 4 (17) thng T 1917]. [ . 4 (17) a 1917 .]. , 1917, No 32, 5 a, c. 2. 151 - 152, 279, 281, 283, 291 - 292, 331, 379 - 380.

"S tht", Xanh P-tc-bua. - "", C. 97 - 98, 99, 548. "S tht", P-t-r-grt. - "", . 80, 88, 99, 111, 158 - 159, 255, 264, 268, 269, 280, 368, 379, 409, 411, 455, 477.
- 1917, No 9, 15 , c. 1. 119 - 120, 128. - 1917, No 10, 16 , c. 2. 119 - 120, 128. - 1917, No 14, 21 , c. 2 - 3; No 15, 22 , . 2.

Quyt nh ca Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s v hi ngh i biu. [25 thng T 1917].
. [25 a 1917 .]. , 1917, No 51, 27 a, c. 1 - 2. 573.

44, 47, 58,

70 - 71, 95 - 96, 160.

- 1917, No 24, 5 , c. 2. 151. - 1917, No 26, 7 , c. 1 - 2. 158, 159, 166 - 168, 172, 255, 264, 299,

[Quyt nh ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. 21

thng T 1917]. [ . 21 a 1917 .]. o , 1917, No 47, 22 , c. 1. 394.

345.
- 1917, No 27, 8 , c. 2. 169 - 175. - 1917, No 28, 9 , c. 2. Ha . o No 58. 411. - 1917, No 31, 13 , c. 3. 428. - 1917, No 32, 14 , c. 1, 3. 289 - 290, 354, 582 - 583. 47*

* Quyt ngh ca i hi [nng dn tnh Pen-da] v nhng bin php tm thi gii quyt vn rung t.

710

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

711

"S tht", P-t-r-grt. - "", . 1917, No 35, 1 (18 ), c. 2, 3. 310 - 311, 340, 344, 360, 367 - 368, 380, 423 - 427, 530.
- 1917, No 37, 4 (21 ), c. 1 - 2.

c ", 1917, No 47, 22 a, c. 3. 400.

401 - 402, 411, 436,491,

Thi ri cc chnh sch xm lc. [X lun]. -

. []. - "H ", ., 1917, No 2, 20 a (3 ), c. 1. 375 - 376.

566, 567.
- 1917, No 38, 5 (22 ), c. 1. 394 - 395, 401 - 402, 412, 447 -

448.
- 1917, No 39, 6 (23 ), c. 1, 3. 396, 413, 416, 447 - 448. - 1917, No 41, 9 (26 ), c. 1. 536 - 537, 573, 574. - 1917, No 44, 12 (29 ), c. 1. 476 - 493, 494 - 495. - 1917, No 45, 13 (30 ), c. 1. 505 - 506, 508 - 509. - 1917, No 46, 15 (2) , c. 3. 473 - 475. - 1917, No 55, 25 (12) , c. 2. 226.

Thng bo ca Chnh ph lm thi. - C . - " ", 1917, No 47, 22 a, c. 3. 400, 480 - 481, 497.

[Thng bo v vic chun b cho in ti Nh xut bn "Cnh bum" cun sch ca V. I. L-nin "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn"]. - [
"" . . ", "]. - "", ., 1916, No 11, c. 338. 63.

"S tht binh s", P-t-r-grt. - " ", ., 1917, No

13, 16 (3) . . " ", c. 1 4. 225 - 226, 504 - 507, 551, 557 - 558, 559 - 562.

[Thng ip ca Chnh ph lm thi gi cc cng quc ng minh.

Ngy 18 thng T 1917]. - [ . 18 a 1917 .]. - "Bec ", ., 1917, No 35 (81), 20 a (3 ), c. 2, .: .

S tha hip gia X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt vi Chnh ph lm thi. - . xem Trch bin bn phin hp ca X-vit i biu cng nhn v
binh s ngy 2 thng Ba.

359, 360, 363 - 364, 366 - 369, 375, 381, 382, 388 - 389, 400, 401, 480 481, 497, 502 - 503. Thng k s hu rung t nm 1905. -
1905 . C 50- . C., . , 1907. 199 c.; L c. t. (. c. . - . ). 512 - 513, 517.

S thoi v ca Ni-c-lai R-ma-np. - . " ", 1917, No 5, 4 , c. 1. . .: O . : H. 84.

S thng bo kh chu. - Henpu . - "P", ., 1917, No 85 (3827), 13 (26) , c. 2. 268 - 269. S tuyn truyn ca L-nin v cc binh s. -
. - " ", ., 1917, No 87 (886), 16 (29) a, c. 3. 340, 344 - 347, 349.

"Thng nht", P-t-r-grt. - "E", . 156, 168, 264, 282, 339, 345, 379, 406, 407, 429, 486.
- 1917, No 5, 5 , c. 4. 136, 140, 142, 158, 268. - 1917, No 10,11 , c. 1 - 2. 264 - 267. - 1917, No 15, 16 , c. 1 - 2, 3. 340, 345 - 347, 349, 379, 380. - 1917, No 18, 20 , c. 3. 370 - 374. - 1917, No 19, 21 , c. 1. 385 - 386, 389. - 1917, No 20, 22 , c. 1. 406 - 407.

Thng li mi ca phi dn ch. (Thng ip ca ngi Mi-li-u-cp v

nhng li gii thch ca chnh ph). - . (Ho . M ). - "-

712

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

713

"Thng nht", P-t-r-grt. - "", . 1917, No 22, 25 a, c. 1. 456 - 457.

- 1917, No 23, 26 , c. 1. 489 - 492, 566 - 567.

"Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt".

" ", 1917, No 37, 11 a, c. 2. 253 - 254, 279, 281. - 1917, No 43, 17 e, c. 1. 344, 380. - 1917, No 47, 22 e, c. 1, 3. 394 - 395, 400, 402 - 404, 480 - 481,

"Thng nht" ni v ch ngha bn-s-vch. - "E" . " ", ., 1917, No 23, 13 a, c. 1. : C. . 270 - 272, 282, 344, 379 - 380.

497.
- 1917, No 51, 27 e, c. 1 - 2. 573. - 1917, No 55, 2 , c. 5. 559.

"Thi mi" P-t-r-grt. - " ", . 151, 264, 265.

- 1917, No 14743, 5 (18) a, c. 7. 151. - 1917, No 14750, 13 (26) a, c. 3. 327.

"Tin tc S giao dch", P-t-r-grt. - " ", . 486.

- 1917, No 16120, 5 (18) . ., c. 1 - 2. 15, 89, 590. - 1917, No 16184, 15 (28) . ., c. 5. 582 - 583. - 1917, No 16195, 21 (4 ). ., c. 2 - 3. 412. - 1917, No 16206, 28 (11 ). ., c. 6 - 7. 576

Th ca Ghe-. - - xem Manifestations franaises. "Ting ni", Pa-ri. - "", . 314. "Tin tc ca X-vit i biu cng nhn P-t-r-grt". - "
", 1917, No 1, 28 . No 1, c. 1. 35, 45, 88, 92, 111 - 112, 591 - 592.

- 581. Tnh hnh trong Quc t v nhng nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga. (Ngh quyt c ton th thng qua, ch c
mt phiu chng). - . ( ). - "Co ", ., 1917, No 13, 3 (16) . . "Co ", c. 3. . .: Pe , coc 24 - 29 a 1917 . 225 - 226.

"Tin tc ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt". " ", 1917, No 4, 3 , . 1, 4. 2, 6, 25, 26, 39 - 40, 42, 54 -

55, 56, 188, 189 - 190, 227, 312, 350, 386, 424 - 425, 501, 559 - 561.
- 1917, No 5, 4 , c. 1. 83. - 1917, No 15, 15 , c. 1. 93, 129 - 130, 146, 185. - 1917, No 27, 29 , c. 1. 185, 260, 216, 321, 322, 430 - 431, 478 -

"T bo nh", P-t-r-grt. - "Ma ", ., 1917, No 85 (884), 14 (27) a, c. 2. 291, 292. Trn con ng i ti ha bnh. - Ha nymu . - "Pa ", ., 1917, No 39, 25 a. c. 1. 453 - 454. Trch bin bn phin hp ca X-vit i biu cng nhn v binh s ngy 2 thng Ba. - 2- . - " ", 1917, No 4, 3 , c. 4.

479, 480 - 481, 496, 497.

- 1917, No 29, 31 , c. 2 - 3. 125, 154, 185, 196, 207 - 208, 214. - 1917, No 32, 5 , c. 2. 151 - 152, 278 - 279, 280, 281, 282, 291 -

292, 331, 379.

- 1917, No 34, 7 , c. 3. 279. - 1917, No 36, 9 , c. 5. 279.

187 - 188, 189, 228, 350, 386, 559 - 561.

714

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

715

Trong ngn hng ngoi thng Nga. - B Pycc

. - " ", ., 1917, No 454, 13 (26) a. , c. 3, .: . 275, 582.

Tuyn b ca P. N. Mi-li-u-cp. - . H. . - "Pe",

., 1917, No 83 (3825), 11 (24) a, c. 6, o.: Pocc. : ("P. B."). 260 - 262, 263, 322, 430, 480 - 481, 497 - 498.

"Truyn tin ca chnh ph", Xanh P-tc-bua. - " ", C., 1906, No 252, 12 (25) , p. 1. 304. "Truyn tin ca Chnh ph lm thi", P-t-r-grt. - "Becm ", ., 1917, No 11 (57), 17 (30) , c. 1.

Tuyn ngn Ba-l. - - xem Manifest der Internationale zur gegenwrtigen Lage.

Tuyn ngn ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga gi tt c cc cng dn Nga. - -

. - " ", 1917, No 1, 28 . No 1, c. 1. : - . 34, 45,

461 - 462, 482.

- 1917, No 26 (72), 8 (21) a, cp. 1. 191, 227 - 228, 243, 255, 256 -

257, 323 - 324, 389 - 390, 433.

359, 360, 364, 366 - 369, 375, 381, 382, 389, 400, 401, 481, 497, 502 - 503. - 1917, No 40 (86), 26 a (9 ), cp. 1. - 559. - 1917, No 54 (100), 14 (27) , cp. 1. 227 - 228. Tsc-np, V. L-nin. - , B. . - " Hapo", ., 1917, No 26, 16 , c. 1. 377 - 378. Tuyn b ca cc i biu ng dn ch - x hi Ba-lan v Lt-va. - 1917, No 35 (81), 20 a (3 ), cp. 2. - . B .: B . c.- . pa . . . . Genva . , [1904], . 388 - 390. (PC). 531, 537.

88, 92, 111, 591. Tuyn ngn ca phi t Xim-mc-van. - Ma . - xem Chin tranh th gii v nhng nhim v ca ng dn
ch - x hi.

Tuyn ngn ca X-vit i biu cng nhn v binh s gi cng nhn tt c cc nc. - Co . - xem Gi nhn dn ton th gii. y ban chp hnh ca X-vit i biu binh s ni v hot ng ca L-nin. - . . c.
. - "E", ., 1917, No 15, 16 a, c. 3. . .: K . 340, 344 - 347, 349.

Tuyn b ca cc i biu ng on bn-s-vch ti X-vit. - . - xem L-nin,

V. I. Cc ng ch hy ch !

y ban chp hnh ca X-vit i biu binh s ni v vic tuyn truyn ca L-nin. - .
za . - " ", ., 1917, No 26, 16 a, cp. 3, .: Ap c. 344 - 347, 349. y ban chp hnh i biu binh s ni v vic tuyn truyn ca L-nin. . - " ", ., 1917, No 33, 16 a, c. 2, .: Xpoa. 340, 344 - 347, 349. Vc-si-nin, A. Php l. - Bep, A. . - " ", ., 1917, No 16120, 5 (18) . ., c. 1 - 2. 15, 89, 590.

Tuyn b ca Chnh ph lm thi. - Om Bpe . "B ", ., 1917, No 40 (86), 26 a (9 ), c. 1, .: . 559.

Tuyn b ca Chnh ph lm thi. - Om Bpe . " ", 1917, No 4, 3 , c. 1. - 2, 5 - 6, 25, 27, 54, 55, 312, 424, 501.

Tuyn b ca Chnh ph lm thi v chin tranh. - . - " ", 1917, No 27, 29 , c. 1.

185 - 186, 260, 261, 321, 322, 430, 478, 480, 496, 497.

V cc s kin nng hi. [X lun]. - K co . [ -

716

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

717

]. - " ", ., 1917, No 37, 22 a, c. 1. 411 413. V vic hi hng nhng ngi lu vong. - K . - "Pa ", ., 1917, No 32, 15 a, c. 3. 339. 377. V vic hi hng nhng ngi lu vong Nga. - O . - "Pe", ., 1917, No 79 (3821), 6 (19) a, . 6. 279. Vic bt gi nhng kiu dn Nga. - Apecm pycc . " ", 1917, No 36, 9 , c. 5. 279. Vic lm r di. [X lun]. - . []. - "Pa ", ., 1917, No 36, 21 , . 1. 385, 386. Vic trng thu cc rung t t hu. - . - "-", ., 1917, No 3131, 14 (26) a, c. 2. 391 - 392. [X lun]. - []. - "", ., 1917, No 19, 21 a, c. 1. - 385 - 386, 389. Xan-t-cp - S-rin, M. E. L an tng. - Ca-, M. E. . 453. - Nht k ca mt ngi tnh l P-tc-bua. - ze. - 453.

Abgeordnetenhaus. 27. Sitzung. 16. Mrz. - "Vorwrts", Berlin, 1916, Nr. 76, 17. Mrz. Beilage zu Nr. 76 des "Vorwrts, S. 2. 210 - 211, 286 - 287. Agents provocateurs dmasqus. - "L'Humanit", Paris, 1917, N 4728,
28 mars, p. 3, trong mc: La Rvolution russe. Di u chung: Autour de la Rvolution. 100.

"Arbeiterpolitik", Bremen. 113, 211. L'arme, les ouvriers et le gouvernement. - "Le Temps", Paris, 1917, N 20345, 20 mars, p. 1, trong mc: Les vnements de Russie. 39 40, 42 - 43. Aus der deutschen Presse. Berlin, 23. Mrz. - "Neue Zrcher Zeitung",
1917, Nr. 517, 24. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2, trong mc: Revolution in Ruland. 62, 63, 65 - 66, 93, 587, 592.

"Avanti!", Milano. 100, 212.

- 1916, N. 345, 18 dicembre, p. 1. 215.

"La Bataille", Paris, 1916, N 421, 27 dcembre, p. 2. 215.

- 1916, N 422, 28 dcembre, p. 2. 215.

Behrmann, M. Th. Stockholm, 21. Mrz. - "Vossische Zeitung", Berlin,

1917, Nr. 148, 22. Mrz. Morgen-Ausgabe, S. 1. Di u chung: Die Friedensforderung der russischen Sozialdemokraten. 45 - 46,

- nc ngoi. - . 354. X-vit i biu cng nhn v binh s chng li s bc hi. - Co

. - "", ., 1917, No 35, 1 (18 a), . 3. 344, 380. [Xta-lin, I. V.] Bn v chin tranh. - [Cma, . B.] O . - "", ., 1917, No 10, 16 , . 2. : K. . 119, 128. - Rung t cho nng dn. - - . - "", ., 1917, No 32, 14 a, . 1. : K. C. 289. " ch Nga", P-t-r-grt. - "Pycc Bo", . 141, 152, 253, 255,

92 - 93, 185. "Berner Tagwacht", 1915, Nr. 123, 31. Mai, S. 1. 210. Les comits ouvriers. - "Le Temps", Paris, 1917, N 20347, 22 mars, p. 2, trong mc: Les vnements de Russie. 46. "Corriere della Sera", Milano, 1917, N. 88, 29 marzo, p. 4. 97. * David, E. Die Sozialdemokratie im Weltkrieg. Berlin, Singer, 1915. 192 S. - 113. "Demain", Genve - M. 211, 598. Engels, F. Einleitung [zur Arbeit: "Der Brgerkrieg in Frankreich" von K. Marx]. - In: Marx, K. Der Brgerkrieg in Frankreich. Adresse des
Generalrats der Internationalen Arbeiterassoziation. 3-te deutsche Aufl. verm. durch die beiden Adressen des Generalrats ber den

257, 264, 265, 271, 277, 280, 282, 339, 345, 380, 409. - 1917, No 46, 5 a, c. 3. 152.

718

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

719

deutsch-franzsischen Kreig und durch eine Einleitung von F. Engels. Berlin, Exped. des "Vorwrts", 1891, S. 3 - 14. 52, 167.

La festa della libert. - "Corriere della Sera", Milano, 1917, N. 88. 29

marzo, p. 4, trong mc: Recentissime. Di u chung: In Russia. Le insidie del vecchio regime. 97.

"Frankfurter Zeitung", Frankfurt a. M., 1917, Nr. 80, 22. Mrz. Zweites Morgenblatt, S. 1. 45, 91 - 92. "Freie Jugend", Zrich. 106. "Die Glocke", Mnchen - Berlin. 215. - Mnchen, 1916, Jg. II, Bd. I, Hft. 20, 12. August, S. 770 - 786. 215. Heilmann, E. Der Kern des Streites. - "Die Glocke", Mnchen, 1916, Jg. II, Bd. I, Hft. 20, 12. August, S. 770 - 786. 215. "L'Humanit", Paris, 1917, N 4728, 28 mars, p. 3. 100. "Imposons la paix". [Truyn n. Paris, 1917]. 287. "Internationale Sozialistische Kommission zu Bern. Bulletin", Bern, 1915, Nr. 2, 27. November, S. 14. 215. "The Internationalist", Boston. 212. "Jugend-Internationale", Zrich. 216. Der kantonale Parteitag. - "Volksrecht", Zrich, 1917, Nr. 38, 14. Februar, S. 2. 106, 212. Kautsky, K. Die Aussichten der russischen Revolution. - "Die Neue Zeit", Stuttgart, 1917, Jg. 35, Bd. 2, Nr. 1, 6. April, S. 9 - 20. 72. - Die neue Taktik. - "Die Neue Zeit", Stuttgart, 1912, Jg. 30, Bd. 2, Nr.
44, 2. August, S. 654 - 664; Nr. 45, 9. August, S. 688 - 698; Nr. 46, 16. August, S. 723 - 733. 52, 94.

Lenin ber die russische Revolution. - "Volksrecht", Zrich, 1917, Nr. 77, 31. Mrz, S. 1 - 2; Nr. 78, 2. April, S. 2. 296, 590 - 592, 593. [Liebknecht, K.] Auf zur Maifeier! [Illegales Flugblatt des Spartakusbundes, Berlin, April 1916]. 210 - 211, 286. - Ein krftiger Mahnruf. - "Berner Tagwacht", 1915, Nr. 123, 31. Mai, S. 1. 210. London, 17. Mrz. [in tn]. - "Neue Zrcher Zeitung", 1917, Nr. 470,
17, Mrz, Erstes Mittagblatt, S. 2 - 3, trong mc: Ausland. Di u chung: England. 1.

Mailand, 29. Mrz. - "Neue Zrcher Zeitung", 1917, Nr. 557, 30. Mrz. Erstes Morgenblatt, S. 3, trong mc: Revolution in Ruland. 97, 99 - 100. Manifest der Internationale zur gegenwttigen Lage, [angenommen auf dem Auerordentlichen Internationalen Sozialistenkongre zu Basel]. - In: Auerordentlicher Internationaler Sozialistenkongre zu
Basel am 24. und 25. November 1912. Berlin, Buchh. "Vorwrts", 1912, S. 23 - 27. 19, 370 - 371, 406, 421 - 422, 533.

Manifest der provisorischen Regierung. - "Neue Zrcher Zeitung",

1917, Nr. 493, 21. Mrz. Erstes Morgenblatt, S. 2. trong mc: Revolution in Ruland. - 65, 86 - 87, 90, 185 186.

Das Manifest der Sozialrevolutionre. - "Frankfurter Zeitung",

Frankfurt a. M., 1917, Nr. 80, 22. Mrz. Zweites Morgenblatt, S. 1. Di u chung: Die russische Revolution. 45, 92.

Manifestations franaises. - "Le Temps", Paris, N 20347, 22 mars, p. 2, trong mc: Les vnements de Russie. 96. Marx, K. Der Brgerkrieg in Frankreich. Adresse des Generalrats der
Internationalen Arbeiterassoziation an alle Mitglieder in Europa und den Vereinigten Staaten. Sonderabdr. aus dem "Volksstaat". Leipzig, Exped. des "Volksstaates", 1871. 52 S. 94.

[Lenin, W. I. u. Zinowjew, G. E.] Sozialismus und Krieg. (Stellung der

SDAP Rulands zum Kriege). Khng ghi ni xut bn. 1915. 36 S. (SDAP). Sau u c ghi tn tc gi: G. Zinowjew und N. Lenin.

- Der Brgerkrieg in Frankreich. Adresse des Generalrats der Internationalen Arbeiterassoziation. 3-te deutsche Aufl. verm. durch die beiden Adressen des Generalrats uber den deutschfranzsischen Krieg und durch eine Einleitung von F. Engels. Berlin, Exped. des "Vorwrts", 1891. 72 S. 52, 167.

265, 286, 325 - 326, 343.

720

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

721

Names of the new ministers. - "The Times", London, 1917, No. 41, 428, March 16, p. 8. 38 - 39, 85, 91. "National-Zeitung", Berlin. 39. "Die Neue Zeit", Stuttgart, 1912, Jg, 30, Bd. 2, Nr. 41, 12. Juli, S. 541 550; Nr. 42, 19. Juli, S. 585 - 593; Nr. 43, 26. Juli, S. 609 - 616. 52, 94.
- 1912, Jg. 30, Bd. 2, Nr. 44, 2. August, S. 654 - 664; Nr. 45, 9. August, S. 688 - 698; Nr. 46, 16. August, S 723 - 733. 52, 94. - 1917, Jg. 35, Bd. 2, Nr. 1, 6. April, S. 9 - 20. 72.

Programm der Sozialdemokratischen Partei Deutschlands, beschlossen auf dem Parteitag zu Erfurt 1891. - In: Protokoll ber die Verhandlungen des Parteitages der Sozialdemokratischen Partei Deutschlands. Abgehalten zu Erfurt vom 14. bis 20. Oktober 1891. Berlin, "Vorwrts", 1891, S. 3 - 6. 439.

Das Referendum gegen den Parteivorstandsbeschlu ergriffen.

"Volksrecht", Zrich, 1917, Nr. 19, 23. Januar, S. 2, trong mc: Aus der Partei. 106, 212.

[La rsolution suivante sur le propositions de paix. Ngh quyt c

"Neue Zrcher Zeitung", 1917, Nr. 462, 16. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 1 - 2. 1.
- 1917, Nr. 470, 17. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2 - 3.

1, 2, 5 - 6, 25 -

26, 27.
- 1917, Nr. 481, 19. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2.

thng qua ti Hi ngh cng on. Ngy 26 thng Chp 1916]. "La Bataille", Paris, 1916, N 421, 27 dcembre, p. 2. Di u chung: La Confrence des Fdrations Corporatives des Unions de Syndicats et des Bourses du Travail. La sance de nuit. 215.

15, 17, 65 - 66, 87,

La rsolution sur les buts de guerre. [Ngh quyt c thng qua ti

i hi ca ng x hi ch ngha Php]. "La Bataille", Paris, 1916, N 422, 28 dcembre, p. 2. 215.

89, 90.
- 1917, Nr. 493, 21. Mrz. Erstes Morgenblatt, S. 2. 65 - 66, 87, 90, 185

- 186.
- 1917, Nr. 495, 21. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2. 39, 41 - 42. - 1917, Nr. 517, 24. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2.

62, 63, 65 - 66, 93,

587, 592.
- 1917, Nr. 557, 30. Mrz. Erstes Morgenblatt, S. 3. 97, 99 - 100.

Panneckoek, A. Massenaktion und Revolution. "Die Neue Zeit",

Stuttgart, 1912, Jg. 30, Bd. 2, Nr. 41, 12. Juli, S. 541 - 550; Nr. 42, 19. Juli, S. 585 - 593; Nr. 43, 26. Juli, S. 609 - 616. 52, 94.

Revolution in Ruland. "Neue Zrcher Zeitung", 1917. Nr. 470, 17. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2. 2, 5 - 6, 25 - 26, 27. Revolution in Ruland. "Neue Zrcher Zeitung", 1917, Nr. 481, 19. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2. 15, 17, 65 - 66, 87, 89, 90. Revolution in Ruland. "Neue Zrcher Zeitung", 1917, Nr. 495, 21. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 2. 39, 41 - 42. Revolution in Ruland. Abdankung des Zaren. "Neue Zrcher Zeitung", 1917, Nr. 462, 16. Mrz. Erstes Mittagblatt, S. 1 - 2. 1. De ryska revolutionrernas tyska resa. Ett intyg frn
internationalistiska socialister. 86, 15 april, p. 1. 598.

"Politiken", Stockholm, 1917, N:r.

Il pensiero del Partito Socialista. "Avanti!", Milano, 1916, N. 345, 18 dicembre, p. 1. 215. "Petit Parisien. 100. Plechanow, G. Anarchismus und Sozialismus. Berlin, Exped. des "Vorwrts", 1894. 84 S. 168. "Politiken", Stockholm. 115, 117, 597.
- 1917, N:r. 86, 15 april, p. 1. 598.

"Sofortige Beendigung des Krieges!" - "Vossische Zeitung", Berlin, 1917,

Nr. 147, 21. Mrz. Abend-Ausgabe, S. 1. Di u chung: Das russische Chaos. 46, 47, 49, 90, 93.

"Le Temps", Paris. 85, 91, 92.

- 1916, N 20345, 20 mars, p. 1. 39 - 40, 42. - 1917, N 20347, 22 mars, p. 2. 46, 96.

722

Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc

723

The Times", London. 85, 91, 92, 256.

- 1917, No. 41, 428, March 16, p. 8. 31 - 37, 38 - 39, 46, 85, 91.

"The Trade Unionist", London. 211. "De Tribune", Amsterdam. 212. Tsar's choice - reform or anarchy. - "The Times", London, 1917, No. 41, 428, March 16, p. 8. 31 - 37, 38, 46. "Volksrecht", Zrich. 10 - 11, 100.
- 1917, Nr. 19, 23. Januar, S. 2. 106, 212 - 213. - 1917, Nr. 38, 14. Februar, S. 2. 106, 212 - 213. - 1917, Nr. 77, 31. Mrz, S. 1 - 2; Nr. 78, 2. April, S. 2. Bn ch dn tn ngi

296, 590 - 592,

A-lch-xan-r I (R-ma-np) (1777 - 1825) hong Nga (1801 1825). 535. c-xen-rt, P. B. (1850 - 1928) mt trong nhng th lnh ca phi
men-s-vch. Nm 1883, c-xen-rt tham gia thnh lp nhm "Gii phng lao ng". T nm 1900, l mt thnh vin trong ban bin tp bo "Tia la". Sau i hi II ng cng nhn dn ch - x hi Nga, c-xen-rt l mt phn t men-s-vch tch cc. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, c-xenrt l mt trong nhng ngi lnh o phi th tiu; nm 1912, cxen-rt tham gia khi thng Tm chng ng. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, c-xen-rt theo phi gia. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, c-xen-rt l y vin Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt, ng h Chnh ph lm thi t sn. c-xen-rt c thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi; khi sng lu vong nc ngoi, y tuyn truyn cho cuc can thip v trang chng nc Nga X-vit. 106,

593. "Volksstimme", Chemnitz. 215. "Vorwrts", Berlin, 1916, Nr. 76, 17. Mrz. Beilage zu Nr. 76 des "Vorwrts", S. 2. 210 - 211, 286. "Vossische Zeitung", Berlin, 1917, Nr. 147, 21. Mrz. Abend-Ausgabe, S. 1. - 46, 47, 49, 90, 93.
- 1917, Nr. 148, 22. Mrz. Morgen-Ausgabe, S. 1, 46,93, 185 - 186.

Der Weltkrieg und die Aufgaben der Sozialdemokratie. [D tho ngh

quyt do phi t a ra ti Hi ngh x hi ch ngha quc t Ximmc-van]. "Internationale Sozialistische Kommission zu Bern. Bulletin", Bern, 1915, Nr. 2, 27. November, S. 14. Di u chung: Nachtrgliches von der Zimmerwalder Konferenz. Der Resolutionsentwurf. 214.

209, 247, 377. Am-phi-t-a-t-rp, A. V. (1862 - 1938) nh vn t sn, chuyn vit

bi chm bim, tng cng tc vi cc bo t do ch ngha t sn v c cc bo phn ng. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh, mt trong nhng k sng lp t bo phn ng dn tc ch ngha " ch Nga", bo ny, nm 1917, tin hnh chin dch kch lit chng ng bn-s-vch v bo "S tht". Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y tr thnh mt tn bch v lu vong. 283.
48. B. . e, t. 31

724

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

725

An-rn-ni-cp mt ngi men-s-vch; nm 1917 l thnh vin ca

y ban hi hng nhng ngi Nga lu vong chnh tr Thy-s.

339. An-gc-xki (Cl-xtp*), N. X. (1873 - 1943) ng vin ng bn-s-vch

t nm 1902, mt tc gia. Lm cng tc tuyn truyn v cng tc ng Nga v nc ngoi. Nhiu ln b chnh ph Nga hong n p. ng tham gia cuc Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917 Mt-xcva, l y vin Ban chp hnh ng b Mt-xc-va ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v l i biu X-vit Mt-xc-va. ng l i biu ca ng b Mt-xc-va ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga tham d Hi ngh VII (Hi ngh thng T) ca ng. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, cng tc B dn y ngoi thng, sau lm cng tc khoa hc v xut bn. 519, 520. t-l (Adler), Phri-rch (1879 - 1960) mt ngi dn ch - x hi o, mt trong nhng nh l lun ca "ch ngha Mc ca o", ch ngha ny dng nhng li ni sung v ch ngha Mc che y vic t b ch ngha Mc cch mng, t b cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn. Trong nhng nm 1910 - 1911, t-l l bin tp vin bo "Volksrecht" ("Dn quyn"), c quan ngn lun ca ng dn ch - x hi Thy-s, sau l b th ng dn ch - x hi o. Ngy 21 thng Mi 1916, t-l tin hnh mt hnh ng khng b: bn cht th tng o b tc Stuyc-c. t-l l mt trong s nhng ngi t chc ra Quc t II theo phi gia (1921 - 1923), sau l mt trong nhng th lnh ca Quc t cng nhn x hi ch ngha. 213.

nhng hot ng cch mng ca giai cp cng nhn. Nm 1918, sau khi ch cng ho t sn c thit lp o, t-l gi chc b trng B ngoi giao trong mt thi gian ngn. 209. ng-ghen (Engels), Phri-rch (1820 - 1895) mt trong nhng ngi sng lp ch ngha cng sn khoa hc, lnh t v ngi thy ca giai cp v sn quc t, bn v bn chin u ca C. Mc (xem bi ca V. I. L-nin "Phri-rch ng-ghen". Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 2, tr. XV - 14). 52, 73, 94, 142, 159, 167,

168, 197, 212, 221, 303, 421, 439, 546, 570, 592.
B Ba-a-p, A. E. (1883 - 1951) mt ngi bn-s-vch, v ngh nghip l th tin, v sau l nh hot ng ca ng v Nh nc x-vit. Gia nhp ng cng nhn dn ch - x hi Nga nm 1904, lm cng tc ng P-tc-bua. ng l i biu ca cng nhn tnh P-tc-bua ti u-ma nh nc IV, tham gia ng on bn-s-vch u-ma; ngoi cng tc u-ma, ng cn tham gia nhiu hot ng cch mng ngoi u-ma, cng tc vi t bo bn-s-vch "S tht". Thng Mi mt 1914, do hot ng cch mng chng chin tranh quc ch ngha, Ba-a-p b bt cng vi nhng i biu bn-svch khc v nm 1915 b y vng Tu-ru-khan-xc. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, ng tch cc tham gia cng tc ca t chc bn-s-vch P-t-r-grt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, ng lm cng tc lnh o ng, chnh quyn v kinh t. T nm 1925, ng l y vin Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) ton Lin-x. Trong nhng nm 1938 - 1943, ng l ch tch on ch tch X-vit ti cao nc Cng ho x hi ch ngha x-vit lin bang Nga v l ph ch tch on ch tch X-vit ti cao Lin-x. 98. Ba-la-ba-n-va, A. I. (sinh nm 1878) mt ngi dn ch - x hi, tham gia phong tro x hi ch ngha Nga v . Nm 1897, b gia nhp "Hi lin hip nhng ngi dn ch - x hi Nga nc ngoi". Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, b l mt ngi men-s-vch. B ng vai tr quan trng trong ng x hi ch ngha : tham gia ban bin tp bo "Avanti!" ("Tin ln!") c quan ngn lun trung ng ca ng ny, l y vin Ban chp hnh trung ng v i din ca ng x hi ch ngha trong Cc quc t x hi ch ngha. Trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, b theo lp trng ca phi 48*

t-l (Adler), Vch-to (1852 - 1918) mt trong nhng ngi t chc

v lnh o phong tro dn ch - x hi o. Nm 1886, t-l lp ra bo "Gleicheit" ("Bnh ng"). T nm 1889, l bin tp vin ca t "Arbeiter-Zeitung" ("Bo cng nhn"), c quan ngn lun trung ng ca phong tro dn ch - x hi o. Trong nhng nm 80 90 th k XIX, V. t-l c quan h vi Ph. ng-ghen, nhng t lu sau khi ng-ghen mt, t-l sa vo ch ngha ci lng, l mt trong nhng lnh t ca ch ngha c hi. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, t-l theo lp trng phi gia, tuyn truyn thuyt "ho bnh giai cp" v u tranh chng

* Ch vit ng trong du ngoc l h tht.

726

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

727

gia; tham gia cng tc ca Hi ngh Xim-mc-van, Hi ngh Ki-entan v Hi ngh Xim-mc-van III, tham gia Lin minh Xim-mc-van. Nm 1917, b n nc Nga; gia nhp ng bn-s-vch. B l i biu khng c quyn biu quyt ti i hi I Quc t cng sn. Do li i theo lp trng men-s-vch nn nm 1924, Ba-la-ba-n-va b khai tr khi ng cng sn (b) Nga. 339.

Bau- (Bauer) t-t (1882 - 1938) mt trong nhng th lnh ca

phong tro dn ch - x hi o v Quc t II, l nh t tng ca ci gi l "ch ngha Mc ca o". Bau- l mt trong nhng tc gi thuyt t sn - dn tc ch ngha "quyn t tr dn tc v vn ho". Bau- c thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi. Trong nhng nm 1918 - 1919, y lm b trng B ngoi giao nc Cng ho t sn o. Trong nhng nm 1919, 1927 v 1934, y ro rit tham gia n p cc hot ng cch mng ca giai cp cng nhn o. Trong nhng hnh ng chng cng sn ca mnh, Bau- ngoc cht vi ch ngha pht-xt, ng h vic tuyn truyn ch ngha i c. 146.

B-ben (Bebel), Au-gu-xt (1840 - 1913) mt trong nhng nh hot

ng ni ting nht ca phong tro dn ch - x hi c v phong tro cng nhn quc t. ng bt u hot ng chnh tr vo na u nhng nm 60 th k XIX. B-ben l y vin ca Quc t I. Nm 1869, B-ben cng vi V. Lip-nch sng lp ng cng nhn dn ch - x hi c ("phi Ai-x-nch"); nhiu ln c bu lm i biu Quc hi. Trong nhng nm 90 ca th k XIX v u th k XX, ng chng li ch ngha ci lng v ch ngha xt li trong hng ng phong tro dn ch - x hi c. V. I. L-nin coi nhng bi pht biu ca B-ben chng li phi Bc-stanh l "mt mu mc v vic bo v nhng quan im mc-xt v u tranh cho tnh cht tht s x hi ch ngha ca ng cng nhn" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 23, tr. 463). 241 - 242.

Bt-man-Hn-vch (Bethmann Hollweg), T--ban (1856 - 1921)

nh hot ng nh nc phn ng ca c. Trong nhng nm 1905 - 1907, l b trng B ni v Ph; trong nhng nm 1907 1909, l b trng B ni v ca ch v ph th tng; trong nhng nm 1909 - 1917, l th tng c. Hn thi hnh chnh sch n p phong tro cng nhn, ro rit gp phn lm bng n cuc

chin tranh quc ch ngha th gii. Thng By 1917, y t chc v thi hot ng chnh tr. 145, 457. Bi-xmc (Bismarck), t-t -u-a L--pn (1815 - 1898) nh hot ng nh nc v nh ngoi giao ca Ph v c. Mc ch c bn ca Bi-xmc l dng "mu v st thp" thng nht cc quc gia c nh ri rc v thnh lp mt quc c thng nht di quyn b ch ca nc Ph gioong-ke. Thng Ging 1871, Bi-xmc gi chc th tng ca quc c v trong sut 20 nm y lnh o ton b chnh sch i ngoi v i ni ca nc c, hng chnh sch vo mc ch phc v li ch ca bn a ch gioongke, ng thi c sc m bo s lin minh gia bn gioong-ke vi giai cp i t sn. Khng bp cht c phong tro cng nhn bng o lut c bit chng li nhng ngi x hi ch ngha do y ban hnh nm 1878, Bi-xmc nh a ra mt chng trnh m dn v b lut x hi, ban hnh cc o lut v ch bo him bt buc i vi mt s loi cng nhn. Nhng m mu ca Bi-xmc hng lm tan r phong tro cng nhn bng nhng b th thm hi y b tht bi. Thng Ba 1890, y t chc. 261. Bt-x-la-ti (Bissolati), L--ni-a (1857 - 1920) mt trong nhng ngi sng lp ra ng x hi ch ngha v l mt trong nhng th lnh cnh ci lng cc hu ca ng ny. Trong nhng nm 1896 - 1904 v 1908 - 1910, l bin tp vin bo "Avanti!" ("Tin ln!"), c quan ngn lun trung ng ca ng x hi ch ngha. T nm 1897, l ngh s. Nm 1912, b khai tr khi ng x hi ch ngha v thnh lp "ng x hi - ci lng". Trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt tn x hi - s-vanh, l k ng h vic nc tham gia chin tranh ng v phe ng minh. Trong nhng nm 1916 - 1918, y tham gia chnh ph vi chc b trng khng b. 207. Biu-k-nn (Buchanan), Gioc-gi Uy-li-am (1854 - 1924) nh ngoi giao Anh. Khi lm i s Nga (1910 - 1918), y gip gii phn ng chng ph cuc cch mng sp n ra. Thng Tm 1917, y ng h cuc phin lon phn cch mng ca Coc-ni-lp. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y ro rit gip bn bch v, tham gia vic t chc cc m mu phn cch mng, v sau tham gia vic t chc cuc can thip ca khi ng minh chng li nc Nga x-vit. Trong nhng nm 1919 - 1921, y lm i s , n nm 1921 th t chc. 23.

728

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

729

Blng (Blanc), Lu-i (1811 - 1882) mt ngi x hi ch ngha tiu t

sn, nh s hc Php. Blng ph nhn tnh khng th iu ho ca nhng mu thun giai cp di ch t bn ch ngha, chng li cch mng v sn, gi lp trng tho hip vi giai cp t sn. Bng sch lc tha hip ca mnh, Blng gip giai cp t sn lm cho cng nhn xao lng cuc u tranh cch mng. 40, 43, 153, 157,

hi s-vanh. Nm 1917, tham gia chnh ph E-en, mt chnh ph lin hip gia ng t do v ng x hi ch ngha, ng h vic can thip v trang chng nc Nga x-vit. Trong nhng nm 1920, 1921 - 1923, v 1924 - 1925, Bran-tinh cm u chnh ph dn ch - x hi. 116,

207, 460. Brn-xki, M. G. (1882 - 1941) mt ngi dn ch - x hi Ba-lan, sau

l ngi bn-s-vch. Brn-xki l ng vin ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va t nm 1902. ng lm cng tc ng Ba-lan v Thy-s. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Brn-xki l mt ngi quc t ch ngha. Brn-xki l i biu ca nhng ngi dn ch - x hi Ba-lan ti Hi ngh Ki-en-tan, i theo phi t Xim-mc-van. T thng Su 1917, P-t-r-grt, lm cn b tuyn truyn v c ng ca Ban chp hnh ng b P-tr-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, gi chc th trng B dn y thng mi v cng nghip. Nm 1918, ng trn lp trng ca "nhng ngi cng sn cnh t" . T nm 1920, l i din ton quyn v i din thng mi o; t nm 1924, l y vin ban lnh o B dn y ti chnh, B dn y ngoi thng, sau lm cng tc ging dy v nghin cu khoa hc. 145, 282. Buc--rng (Bourderon), An-be (sinh nm 1858) - mt ngi x hi ch ngha Php, mt trong nhng th lnh ca cnh t trong phong tro cng on, l th k cng on th ng thng. Buc--rng tham gia Hi ngh Xim-mc-van, trong hi ngh ny gi lp trng phi gia. Nm 1916, ch trng khi phc Quc t II. Thng Chp 1916, ti i hi ng x hi ch ngha Php b phiu tn thnh ngh quyt c tnh cht phi gia ng h cuc chin tranh quc ch ngha. Sau khi hon ton on tuyt vi phi Xim-mcvan, Buc--rng chuyn sang phe k th ca phong tro cng nhn cch mng. 211, 215.

166, 386, 579, 580, 581. Boc-g-bi-e (Borgbjerg), Phr--rch (1866 - 1936) mt phn t ci
lng an-mch, mt trong nhng ngi lnh o ng dn ch x hi an-mch, t nm 1892, l y vin Ban chp hnh trung ng ca ng; trong nhng nm 1911 - 1924, l tng bin tp bo "SocialDemokraten" ("Ngi dn ch - x hi"), c quan ngn lun trung ng ca ng. T nm 1898, l i biu Quc hi an-mch. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l mt ngi x hi - s-vanh. Ma xun 1917, n P-t-r-grt ngh t chc hi ngh nhng ngi x hi ch ngha ca cc nc tham chin. V. I. L-nin vch trn tnh cht quc ch ngha ca ngh ny; Ngi gi Boc-g-bi-e l "tn mt v ca chnh ph c". Y c thi th ch i vi cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi. Nm 1919, Boc-g-bi-e l mt trong nhng ngi t chc ra Quc t (II) Bc-n. Trong nhng nm 1924 - 1926, gi chc b trng B bo him x hi; trong nhng nm 1929 - 1935, l b trng B gio dc trong Chnh ph Vng quc an-mch. 451, 452, 454, 455, 456,

457, 459, 460 - 463, 536, 573, 574. Bc-gi (Berger), Vch-to Lu-i (1860 - 1929) mt ngi x hi ch ngha
M, mt trong nhng ngi t chc ra ng x hi ch ngha M. Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, gi lp trng ho bnh ch ngha. c bu my ln lm i biu quc hi; Bc-gi chng li vic Chnh ph M cng nhn nc Nga X-vit. 208. Bran-tinh (Branting) Cc-l I-an-ma (1860 - 1925) th lnh ca ng dn ch - x hi Thy-in, mt trong nhng ng i lnh o Quc t II. ng trn lp tr ng c hi ch ngha. Trong nhng nm 1887 - 1917 (c nhng thi gian ngt qung), Brantinh l bin tp vin bo "Socialdemokraten" ("Ng i dn ch x hi"), c quan ngn lun trung ng ca ng; trong nhng nm 1897 - 1925, l i biu quc hi. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Bran-tinh l mt phn t x

B-khp-xki, N. I-a. mt phn t x hi ch ngha - cch mng, y

vin Ban chp hnh X-vit i biu nng dn v y vin Hi ng y ban rung t trung ng nm 1917. 334. C

Ca-li-nin, M. I. (1875 - 1946) nh hot ng li lc ca ng cng

sn v Nh n c x-vit, ng vin t nm 1898. ng tham gia

730

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

731

hot ng trong cc nhm cng nhn mc-xt b mt u tin v trong "Hi lin hip u tranh gii phng giai cp cng nhn" P-tc-bua, do V. I. L-nin sng lp. Ca-li-nin l ngi tch cc tham gia cuc cch mng Nga ln th nht. ng lm cng tc ng P-tc-bua, Ti-phlt, R-ven, Mt-xc-va v nhiu thnh ph khc Nga. Ca-li-nin nhiu ln b chnh ph Nga hong khng b. Nm 1912, ti Hi ngh VI (Hi ngh Pra-ha), ng c bu lm y vin d khuyt Ban chp hnh trung ng, sau c bu lm y vin ca B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga. ng l mt trong nhng ngi t chc ra bo "S tht". Trong thi gian Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Ca-li-nin l mt trong nhng ngi lnh o cc cuc chin u ca cng nhn v binh s P-t-r-grt, l y vin y ban thc hin thuc Ban chp hnh ng b P-tc-bua. ng l ngi tham gia tch cc cuc khi ngha v trang thng Mi 1917 P-t-r-grt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, gi chc ch tch thnh ph, sau ph trch kinh t thnh ph P-t-rgrt. T nm 1919, Ca-li-nin l ch tch Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga. T nm 1922, l ch tch Ban chp hnh trung ng cc X-vit Lin-x. T nm 1938, l ch tch on ch tch Xvit ti cao Lin-x. T nm 1919, Ca-li-nin l y vin Ban chp hnh trung ng, t nm 1926, l y vin B chnh tr Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) ton Lin-x. Nm 1944, Ca-li-nin c tng danh hiu Anh hng lao ng x hi ch ngha. ng l tc gi ca nhiu cun sch bn v cc vn xy dng ch ngha x hi v gio dc cng sn ch ngha. 305, 314. Ca-m-np (R-den-phen), L. B. (1883 - 1936) vo ng bn-svch t nm 1901. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr, Ca-m-np gi lp trng iu ho i vi phi th tiu, phi triu hi v bn T-rt-xki. Nm 1915, y b bt, trc to n ca Nga hong, y t b khu hiu bn-s-vch l lm cho chnh ph Nga hong b tht bi trong cuc chin tranh quc ch ngha. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, y chng li ng li l-nin-nt ca ng l tin hnh cch mng x hi ch ngha. Thng Mi 1917, nhn danh c nhn v thay mt Di-n-vi-p, y cng b trn t bo na men-s-vch "i sng mi" bn tuyn b khng tn thnh ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng v khi ngha v trang; hnh ng lm tit l cc k hoch ca ng. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi,

Ca-m-np gi nhiu trng trch. Ca-m-np nhiu ln chng li ng li l-nin-nt ca ng: thng Mi mt 1917, ng h vic thnh lp chnh ph lin hip c s tham gia ca nhng ngi mens-vch v nhng ngi x hi ch ngha - cch mng; nm 1925, l mt trong nhng k t chc ra "phi i lp mi". Nm 1926, l mt trong nhng th lnh ca khi T-rt-xki Di-n-vi-p, mt khi chng ng. Nm 1927, y b i hi XV ng cng sn (b) ton Lin-x khai tr khi ng v hot ng ro rit trong phi i lp ca T-rt-xki. Nm 1928, Ca-m-np tuyn b tha nhn nhng sai lm ca mnh v c phc hi ng tch, tuy nhin khng chm dt hot ng chng ng, nn nm 1932, y li mt ln na b khai tr khi ng cng sn (b) ton Lin-x. Nm 1933, Ca-m-np li c phc hi ng tch. Nm 1934, v hot ng chng ng, nn ln th ba y li b khai tr ra khi ng. 98, 99, 169 - 175, 310, 447 - 449. Cc-l-xn (Carleson), Cc-l Na-ta-nen (1865 - 1929) mt ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng l ngi quc t ch ngha. Trong nhng nm 1916 - 1917, Cc-l-xn l bin tp vin bo "Politiken" ("Chnh tr") c quan ngn lun ca phi t i lp trong ng dn ch - x hi Thy-in. Trong nhng nm 1917 - 1924, ng gia nhp ng cng sn Thy-in. Nm 1924, ng gia nhp nhm c hi ch ngha H-glung, ra khi ng cng sn v tr v vi ng dn ch x hi. 145, 212, 282, 460. Cau-xky (Kautsky), Cc-l (1854 - 1938) mt trong nhng lnh t ca ng dn ch - x hi c v ca Quc t II, lc u l mt ngi mc-xt, v sau phn bi ch ngha Mc; l nh t tng ca ch ngha phi gia (ch ngha Cau-xky) mt bin dng nguy him nht v tai hi nht ca ch ngha c hi. Cau-xky l ch bin tp ch l lun ca ng dn ch - x hi c "Die Neue Zeit" ("Thi mi"). Cau-xky bt u tham gia phong tro x hi ch ngha t nm 1874. Hi , quan im ca Cau-xky l mt s hn hp gia ch ngha Lt-xan, ch ngha Man-tut mi v ch ngha v chnh ph. Nm 1881, Cau-xky lm quen vi C. Mc v Ph. ng-ghen, v do chu nh hng ca hai ng nn Cau-xky chuyn sang theo ch ngha Mc, song ngay trong thi k y, Cau-xky t ra dao ng ng v pha ch ngha c hi; C. Mc v Ph. ngghen ph phn kch lit Cau-xky v iu ny. Trong nhng nm 80 - 90 th k XIX, Cau-xky vit mt s tc phm v cc vn

732

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

733

ca hc thuyt Mc: "Hc thuyt kinh t ca Cc Mc", "Vn rung t", v.v.; mc du c nhng sai lm, nhng cc tc phm ng mt vai tr tch cc trong vic tuyn truyn ch ngha Mc. V sau, trong nhng nm 1910 - 1911, Cau-xky chuyn sang lp trng ch ngha c hi. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, Cau-xky ng trn lp trng phi gia che y ch ngha x hi - s-vanh bng nhng cu ni sung v ch ngha quc t, Cau-xky l tc gi ca hc thuyt phn ng v ch ngha siu quc. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, Cau-xky cng khai chng li cch mng v sn v chuyn chnh ca giai cp cng nhn, chng li Chnh quyn x-vit. V. I. L-nin ph phn ht sc kch lit ch ngha Cau-xky qua cc tc phm ca mnh "S ph sn ca Quc t II", "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn", "Nh nc v cch mng", "Cch mng v sn v tn phn bi Cau-xky" v qua mt s tc phm khc. 52, 72, 91, 94, 95, 106, 113, 130, 134, 140, 153, 177,

bt u tham gia t nm 1882. T nm 1904, l ng vin ng x hi ch ngha Ba-lan; t nm 1906, l y vin Ban chp hnh trung ng ng x hi ch ngha Ba-lan "phi t". Nhiu ln b chnh ph Nga hong khng b, t nm 1907 sng lu vong. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai, C-n sang Nga; nm 1918, ng gia nhp ng bn-s-vch. C-n lm cng tc ng U-cra-i-na v Mtxc-va; trong nhng nm 1922 - 1923, l b th Ban chp hnh Quc t cng sn, trong nhng nm 1924 - 1935, l y vin Ban kim tra quc t ca Ban chp hnh Quc t cng sn. Trong nhng nm 1925 - 1928, l ch bin bo "Sao ", sau l ch bin "Bo cng nhn". Trong nhng nm sau , C-n cng tc B dn y gio dc, l ch tch y ban v tuyn in Lin-x, l ch bin tp ch "t nc chng ta". ng l tc gi mt s bi bo, mt s sch nh v sch vit v phong tro cch mng. 339.

C-va-lp-xki, M. M. (1851 - 1916) nh s hc, nh hot ng chnh

tr c xu hng t do ch ngha t sn. T nm 1880, l gio s Trng i hc tng hp Mt-xc-va. C-va-lp-xki l i biu ca tnh Khc - cp ti u-ma nh nc I, sau l y vin Hi ng nh nc. ng l mt trong nhng ngi sng lp ng ci cch dn ch, ng ny ng trn lp trng hu hn nhng ngi dn ch - lp hin. ng l tc gi cc tc phm: "Quyn chim hu rung t ca cng x, nguyn nhn, qu trnh v hu qu s tan r ca n", "Lc kho ngun gc v s pht trin ca gia nh v quyn chim hu", "Ngun gc ca nn dn ch hin i", "X hi hc", v.v.. 253, 277, 282.

198, 199, 209, 211, 215, 220, 236, 265, 302, 453, 543, 548, 573, 574. Cl-xtp xem An-gc-xki, N. X. C-cp-txp, V. N. (1853 - 1943) mt trong nhng nh hot ng nh
nc ni ting ca nc Nga Nga hong, l b tc. Trong nhng nm 1904 - 1914 (c mt thi gian gin on ngn), y l b trng B ti chnh, v t nm 1911 ng thi kim chc ch tch Hi ng b trng. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii. Ccp-txp l mt nh hot ng ngn hng ln. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y l mt tn bch v lu vong. 275.

C-xp-xki, V. (L-vin-xn, M. I-a.) (1870 - 1941) mt trong nhng

ngi sng lp v th lnh ca phi Bun, l y vin Ban chp hnh trung ng ca phi ny. L tng bin tp c quan ngn lun trung ng ca phi Bun - bo "Die Arbeiter-stimme" ("Ting ni cng nhn"). Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, y cng tc vi cc c quan ngn lun ca phi mens-vch - th tiu: tp ch "Bnh minh ca chng ta" v bo "Tia sng". Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt phn t x hi - s-vanh, theo lp trng thn c. C-xp-xki c thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y chy ra nc ngoi, hot ng trong cc t chc ca phi Bun Ba-lan. Nm 1939, C-xp-xki i sang M. 144.

C-n-va-lp, A. I. (sinh nm 1875) ch x nghip dt ln nht Nga.

Y l i biu u-ma nh nc IV, mt trong nhng ngi t chc ra ci gi l khi tin b. Trong nhng nm 1915 - 1916, y l ph ch tch y ban cng nghip qun s trung ng. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l b trng B thng nghip v cng nghip, sau l ph th tng ca K-ren-xki trong Chnh ph lm thi t sn. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, C-n-va-lp l mt tn bch v lu vong. 275, 367, 582.

C-n, Ph. I-a. (1864 - 1941) mt trong nhng nh hot ng lo

thnh nht ca phong tro cng nhn cch mng Ba-lan, m ng

734

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

735

C-xt-rp xem, Gioc-a-ni-a, N. N. Cng-tng (Content), Giuy-li-ng bin tp vin trng yu ca tun
bo "Libertaire" ("Ngi yu t do") xut bn Pa-ri. u thng Ba 1917, b kt n 6 thng t giam v b pht 1000 phrng v in v phn pht truyn n "Imposons la paix!" ("Hy dng sc mnh ginh ho bnh!"). 287.

Cr-mp, M. . (sinh nm 1881) ng vin ng bn-s-vch t nm

1907, l cng nhn. T thng Ba n thng Tm 1917, l ch tch ng on bn-s-vch ti X-vit i biu cng nhn v binh s Pt-r-grt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, lm cng tc ng v cng tc kinh t Xi-bi-ri v Mt-xc-va. 396. D

l cc k hoch ca ng. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, Di-n-vi-p gi nhiu trng trch. Nhiu ln chng li ng li l-nin-nt ca ng: thng Mi mt 1917, ng h vic thnh lp chnh ph lin hip c s tham gia ca nhng ngi mens-vch v x hi ch ngha - cch mng; nm 1925, l mt trong nhng k t chc ra "phi i lp mi"; nm 1926, l mt trong nhng th lnh ca khi T-rt-xki - Di-n-vi-p, mt khi chng ng. Thng Mi mt 1927, do hot ng b phi, Di-n-vi-p, b khai tr ra khi ng. Nm 1928, c phc hi ng tch, nhng n nm 1932 li b khai tr; nm 1933, li c phc hi ng tch. Nm 1934, do hot ng chng ng nn ln th ba li b khai tr ra khi ng.

Da-xu-lch, V. I. (1849 - 1919) mt thnh vin ni ting ca phong

tro dn tu, v sau , ca phong tro dn ch - x hi Nga. B tham gia thnh lp nhm "Gii phng lao ng" v tham gia hot ng ca nhm ny. Nm 1900, b tham gia ban bin tp t "Tia la" v "Bnh minh". Sau i hi II ng cng nhn dn ch - x hi Nga, b tr thnh mt trong nhng th lnh ca phi men-s-vch. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, b theo phi th tiu. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, b gi lp trng x hi - s-vanh. B c thi tiu cc i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi. 108, 406.

280, 286, 326, 331, 343, 543, 544. Dng h R-ma-np triu i cc vua v hong Nga tr v t nm 1613 n nm 1917. 1, 5, 16, 23, 26, 33, 40, 86 - 87, 183.
Du-ra-bp, A. G. (1873 - 1920) mt ngi dn ch - x hi, tham gia phong tro cch mng t nm 1892. Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, l mt ngi bn-s-vch; nm 1906, gia nhp nhm men-s-vch. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l mt ngi men-s-vch - quc t ch ngha. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, t nc ngoi tr v Nga, tham gia Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, tch cc u tranh vng Da-cp-ca-d chng phi men-s-vch v bn asnc, nhm thit lp Chnh quyn x-vit v t quan h cht ch vi nc Nga X-vit. 279, 331.

Di-n-vi-p, (Ra--m-xl-xki), G. E. (1883 - 1936) gia nhp

ng bn-s-vch t nm 1901. T nm 1908 n thng T 1917, sng nc ngoi, tham gia ban bin tp t "Ngi v sn" v t "Ngi dn ch - x hi" - C quan ngn lun trung ng ca ng. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr, c thi iu ho i vi phi th tiu, phi triu hi v bn T-rt-xki. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, ng trn lp trng quc t ch ngha. Trong thi k chun b v tin hnh Cch mng x hi ch ngha thng Mi, t ra dao ng, phn i khi ngha v trang. Vic Ca-m-np nhn danh c nhn y v thay mt Di-n-vi-p cng b trn t bo na men-s-vch "i sng mi" bn tuyn b khng tn thnh ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng v khi ngha v trang l mt hnh ng tit

a-vt (David), -u-a (1863 - 1930) mt trong nhng th lnh

cnh hu ca phong tro dn ch - x hi c, l mt phn t xt li, v ngh nghip l nh kinh t. a-vt l mt trong nhng ng i sng lp tp ch ca nhng ng i c hi ch ngha c "Socialistische Monatshefte" ("Nguyt san x hi ch ngha"). Nm 1903, y cho xut bn cun sch "Ch ngha x hi v nng nghip", m V. I. L-nin gi l "tc phm chnh ca ch ngha xt li trong vn rung t". T nm 1903, l i biu quc hi. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh. Nm 1919, tham gia chnh ph lin hip u tin ca nc Cng ho c; trong nhng nm 1919 - 1920,

736

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

737

l b trng B ni v; trong nhng nm 1922 - 1927, l i biu chnh ph Ght-xen; y ng h nhng mu phc th ca ch ngha quc c, c thi th ch i vi Lin-x. V. I. L-nin nh gi a-vt l mt phn t c hi ch ngha "sut i chuyn dng t tng t sn h ho phong tro cng nhn" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 26, tr. 346). 19, 112,

113, 211, 287. y-ts, L. G. (1855 - 1941) tham gia phong tro dn tu, sau
tham gia phong tro dn ch - x hi. L thnh vin ca t chc "Rung t v t do", ri sau l thnh vin ca t chc "Chia u rung t". Nm 1883, tham gia thnh lp nhm "Gii phng lao ng", lm cng tc xut bn v vn chuyn cc sch bo mc-xt v Nga. Ti i hi II ng cng nhn dn ch - x hi Nga, ng l i biu ca nhm "Gii phng lao ng", l ngi thuc phi "Tia la" thiu s; sau i hi, y-ts l mt phn t men-s-vch, trong nhng nm th lc phn ng thng tr, l mt ngi thuc phi th tiu. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, cng vi Pl-kha-np bin tp bo "Thng nht" ca phi men-s-vch v quc cnh hu. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, thi hot ng chnh tr, lm cng tc xut bn di sn trc tc ca G. V. Pl-kha-np v vit mt s bi v lch s phong tro gii phng Nga. 253, 406. gic-gin-xki, Ph. E. (1877 - 1926) nh hot ng li lc ca ng cng sn v Nh nc x-vit, ng vin t nm 1895. ng l mt trong nhng ngi t chc phong tro dn ch - x hi Ba-lan v Ltva. ng lm cng tc ng Ba-lan v Nga. ng l ngi tch cc tham gia v ngi lnh o cuc u tranh ca giai cp v sn Balan trong nhng nm cch mng Nga ln th nht. ng b Chnh ph Nga hong n p nhiu ln: ng b giam cm, t kh sai v y i trn 11 nm. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, ng lm cng tc ng Mt-xc-va. Ti i hi IV ca ng, ng c bu lm y vin Ban chp hnh trung ng, l thnh vin ca Ban b th Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Trong thi k chun b v tin hnh Cch mng x hi ch ngha thng Mi, ng l y vin y ban qun s - cch mng Pt-r-grt v y vin Trung tm qun s - cch mng lnh o khi ngha ca ng. Sau khi cch mng thng li, ng l ch tch y ban

c bit ton Nga u tranh chng bn phn cch mng v chng s ph hoi. Nm 1921, ng c c lm b trng B dn y giao thng, ng thi vn gi chc ch tch y ban c bit ton Nga v b trng B dn y ni v; t nm 1924, ng lm ch tch Hi ng kinh t quc dn ti cao. T thng Su 1924, l y vin d khuyt B chnh tr Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) Nga v y vin Ban t chc ca Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) Nga. 537. mi-t-ri-p (i-mi-t-ri-p), Rt-c (1859 - 1918) tng Bun-ga-ri, tt nghip trng cao ng qun s Nga. Tham gia chin tranh Xc-bi-a - Bun-ga-ri nm 1885. Trong thi k chin tranh Ban-cng (1912 - 1913), ch huy tp on qun III ca Bun-ga-ri. Cui nm 1913, c c lm b trng ton quyn Nga. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, mi-t-ri-p chuyn sang phc v trong qun i Nga, lin tip ch huy qun on 7, tp on qun 1 v 12. L "Anh hng ca ba cuc chin tranh" v l ngi c bo ch t sn Nga tn sng vo thi k u cuc chin tranh quc ch ngha. 356. G

Ga-n-tx-ki (Phuc-xten-bc), I-a. X. (1879 - 1937) nh hot ng ni

ting ca phong tro cch mng Ba-lan v Nga. L ng vin ng dn ch - x hi t nm 1896. Tham d nhiu i hi ca ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va, v cng tham gia cc i hi II, IV v V ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Ti i hi V ng cng nhn dn ch - x hi Nga, c bu lm y vin Ban chp hnh trung ng ca ng. ng l y vin Ban lnh o trung ng ca ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va. Ti i hi VI ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va (1908), do bt ng v mt s vn ni b ng, ng ra khi Ban lnh o trung ng v sau khi xy ra s phn lit trong phong tro dn ch - x hi Ba-lan nm 1912, ng l mt trong nhng ngi lnh o ci gi l nhm i lp "R-d-la-mp", nhm ny c quan h gn gi nht vi nhng ngi bn-s-vch. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, Ga-n-tx-ki gia nhp phi t Xim-mc-van. Nm 1917, ng l y vin B phn nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, ng cng tc B dn

738

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

739

y ti chnh, sau lm cng tc ngoi giao, l y vin ban lnh o B dn y thng nghip v Hi ng kinh t quc dn ti cao. T nm 1935, Ga-n-tx-ki l gim c Vin bo tng cch mng nh nc Lin-x. 212. Ga-pn, G. A. (1870 - 1906) linh mc; nhn vin s mt thm ca Nga hong. Ngay trc cuc cch mng 1905 - 1907, theo lnh ca Cc cnh st, Ga-pn lp ra "Hi cng nhn cng xng - nh my Nga P-tc-bua", t chc ny c thnh lp theo kiu cc t chc ca Du-ba-tp v c Cc cnh st tr cp. Y gy ra v tun hnh ca cng nhn P-tc-bua a n thnh nguyn ln Nga hong ngy 9 thng Ging 1905. Y chy ra nc ngoi; , y gn gi vi nhng ngi x hi ch ngha - cch mng. Sau khi tr v Nga, Ga-pn b vch mt l mt tn khiu khch v b nhng ngi x hi ch ngha - cch mng git cht. 376. Ghe- (Guesde), Giuy-l (Ba-di-l, Ma-ti-) (1845 - 1922) mt trong nhng ngi t chc v lnh o ca phong tro x hi ch ngha Php v ca Quc t II. Ghe- bt u hot ng chnh tr t na sau nhng nm 60 th k XIX. Chu nh hng ca nhng tc phm ca C. Mc v Ph. ng-ghen, Ghe- chuyn sang lp trng ca ch ngha Mc. Nm 1901, Ghe- v nhng ngi ng h ng thnh lp ng x hi ch ngha Php; nm 1905, ng ny thng nht vi ng x hi ch ngha Php, mt ng theo ch ngha ci lng, v ly tn l ng x hi ch ngha thng nht Php. Ghe- hot ng rt nhiu nhm ph bin nhng t tng ca ch ngha Mc v pht trin phong tro x hi ch ngha Php. Nhng khi chng li ng li ca nhng ngi x hi ch ngha cnh hu, Ghe- phm nhng sai lm c tnh cht bit phi trong cc vn l lun cng nh cc vn sch lc. T u cuc chin tranh quc ch ngha th gii, Ghe- gi lp trng x hi - s-vanh v tham gia chnh ph t sn Php. Nm 1920, ti i hi Tua ca ng x hi ch ngha Php, Ghe- khng i theo phi a s l phi quyt nh gia nhp Quc t cng sn. 96, 112, 135, 207.

Nm 1916, Ghin-b tham d Hi ngh Ki-en-tan. T u nhng nm 20 th k XIX Ghin-b sng c, lm phng vin bo "L'Humanit" ("Nhn o"). V sau, Ghin-b chuyn sang lp trng ca T-rt-xki, cng tc vi cc bo ch dn tc ch ngha, c thi th ch i vi Linx. 145, 211, 282. Gian-xn (Jansson), Vin-hem (1877 - 1923) mt ngi tham gia phong tro x hi ch ngha c, mt phn t c hi ch ngha, l ngi Thy-in. T nm 1905 n nm 1919, l mt trong nhng bin tp vin ca bo "Correspondenzblatt der Generalkommission der Gewerkschaften Deutschlands" ("Bo tin tc kh nh ca y ban trung ng cng on c"). Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh. Cui thng Ba (u thng T) 1917, khi V. I. L-nin trn ng t Thy-s i qua c v Nga, Gian-xn tm cch gp Ngi v cc nh chnh tr Nga lu vong khc, nhng y b t chi. T nm 1919, Gian-xn l tu vin cng s qun Thy-in ti Bc-lanh. 115.

Gioc-a-ni-a, N. A. (C-xt-rp) (1870 - 1953) mt ngi dn ch x hi, mt trong nhng th lnh men-s-vch Cp-ca-d. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, Gioc-a-ni-a v mt chnh thc th gia nhp nhm men-svch ng h ng, nhng thc t li ng h phi th tiu. Nm 1914, y cng tc vi tp ch ca phi T-rt-xki "u tranh". Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt phn t x hi s-vanh. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, y l ch tch X-vit i biu cng nhn Ti-phlt; trong nhng nm 1918 1921, y ng u chnh ph men-s-vch phn cch mng Gru-di-a; t nm 1921, Gioc-a-ni-a l mt tn bch v lu vong. 510 - 511.

Goc-ki, Mc-xim (P-scp, A. M.) (1868 - 1936) nh vn v sn v

i, ngi sng lp ch ngha hin thc x hi ch ngha, ngi khai sinh nn vn hc x-vit. 62, 63, 93, 587, 592.

Ghin-b (Guilbeaux), Hng-ri (1885 - 1938) mt ngi x hi ch

ngha Php, nh bo. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l ngi theo phi gia, xut bn tp ch "Demain" ("Ngy mai"), ng h vic khi phc cc quan h quc t.

Goc-t (Gorter), Hc-man (1864 - 1927) mt ngi dn ch - x

hi H-lan, mt nh chnh lun. Nm 1907, l mt trong nhng ngi sng lp ra bo "De Tribune" ("Din n") c quan ngn lun ca cnh t ng cng nhn dn ch - x hi H-lan; nm 1909, cnh ny lp thnh ng dn ch - x hi H-lan (ng
49 B. . t. 31

740

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

741

ca phi "din n"). Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Goc-t theo ch ngha quc t, ng h phi t Ximmc-van. Trong nhng nm 1918 - 1921, gia nhp ng cng sn Hlan v tham gia hot ng ca Quc t cng sn; theo lp trng cc t, bit phi. Nm 1921, Goc-t ra khi ng cng sn v t b hot ng chnh tr tch cc. 212. Gn-en-bc, I. P. (1873 - 1922) mt ngi dn ch - x hi. Trong thi gian cch mng 1905 - 1907, l y vin ban bin tp cc c quan xut bn bn-s-vch. Tham d i hi V (i hi Lun-n) ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, ti i hi ny c bu vo Ban chp hnh trung ng, thay mt cho nhng ngi bn-s-vch. Nm 1910, l y vin B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng, c nhng dao ng c tnh cht iu ho i vi phi th tiu. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l phn t v quc, ng h Pl-kha-np. Trong nhng nm 1917 - 1919, gia nhp nhm "i sng mi". Nm 1920, li c kt np vo ng bn-svch. 140, 142. Gn-en-c xem Ri-a-da-np, . B. Gry-lch (Greulich), Hc-man (1842 - 1925) mt trong nhng ngi sng lp ng dn ch - x hi Thy-s, th lnh cnh hu ca ng ny. T nm 1869 n nm 1880, Xuy-rch, bin tp bo dn ch - x hi "Tagwacht" ("Ngi lnh canh"); trong nhng nm 1887 - 1925, l th k Hi lin hip cng nhn Thy-s. Gry-lch l thnh vin Ban lnh o ng dn ch - x hi Thy-s. T nm 1902, l ngh s Thys. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh, u tranh chng phi t Xim-mc-van. 216. Grim (Grimm), R-bc (1881 - 1958) mt trong nhng th lnh ca ng dn ch - x hi Thy-s; trong nhng nm 1909 - 1918, l b th ng y v l tng bin tp bo "Berner Tagwacht" ("Ngi lnh canh thnh Bc-n"). T nm 1911, l ngh s Thy-s. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, theo phi gia, l ch tch Hi ngh Xim-mc-van v Hi ngh Ki-en-tan, l ch tch y ban quc t x hi ch ngha. Grim l mt trong nhng ngi t chc ra Quc t theo phi gia (Quc t 2). Trong nhng nm 1945 - 1946, Grim l ch tch Hi ng quc gia Thy-s. 101, 106, 209, 215, 543. Gu-ts-cp, A. I. (1862 - 1936) tn i t bn, ng i t chc v th lnh ng thng Mi. Trong thi gian chin tranh quc

ch ngha th gii, Gu-ts-cp l ch tch y ban cng nghip - qun s trung ng v y vin Hi ngh quc phng c bit. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l b trng B chin tranh v hng hi trong Chnh ph lm thi t sn th nht. Thng Tm 1917, tham gia vic t chc v phin lon Coc-ni-lp. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y ro rit chng li Chnh quyn X-vit, y l mt tn bch v lu vong. 17 - 18, 22, 23 - 24, 27, 29,

30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 41, 43, 45, 53, 54, 55, 60, 63, 64, 65, 67, 70, 76, 84, 85, 86 - 88, 89 - 90, 91, 92, 93, 95, 99, 100, 101, 107 - 109, 126, 131, 155, 163, 167, 171, 183, 189, 191, 192, 227, 239, 244, 256, 275, 295, 298, 312, 318, 321, 324, 333, 348, 352, 355, 366, 367, 368, 379, 382, 387, 390, 407, 409, 425, 430, 433, 434, 449, 501, 524, 559, 577, 579, 582, 588. Gv-d-p, C. A. (sinh nm 1883) mt phn t men-s-vch theo
ch ngha th tiu. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l mt tn x hi - s-vanh, lm ch tch nhm cng nhn trong y ban cng nghip - qun s trung ng. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l y vin Ban chp hnh X-vit P-tr-grt, lm th trng, ri sau lm b trng B lao ng trong Chnh ph lm thi t sn. 8, 18, 19, 26, 27, 29. H

Ha-d (Haase), Hu-g (1863 - 1919) mt trong nhng th lnh ca

phong tro dn ch - x hi c, mt phn t c hi ch ngha. Nm 1911, c bu lm ch tch Ban lnh o ng dn ch - x hi c. L i biu Quc hi trong nhng nm 1897 - 1907 v 1912 1918. T nm 1912, l ch tch ng on dn ch - x hi trong Quc hi. Trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, ng trn lp trng phi gia. Thng T 1917, l mt trong nhng ngi sng lp ra "ng dn ch - x hi c lp c". L-nin gi Ha-d v nhng th lnh khc ca ng "c lp" c l "bn ti t, bn thuyt l sung, bn hn nht, bn tng phm nhu nhc ca giai cp t sn v bn ci lng ch ngha trong thc tin" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 39, tr. 186). Trong thi gian Cch mng thng Mi mt 1918 c, Ha-d tham gia ci gi l Hi ng dn biu ton quyn, mt t chc thi hnh chnh sch n p phong tro cch mng. 106, 113, 209, 211, 453, 574.
49*

742

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

743

Hc-t-stanh xem L-vy, Pn. Hai-lman (Heilmann), Eng-xt (1881 - 1940) mt ngi dn ch - x
hi cnh hu c, nh chnh lun. Trong nhng nm 1907 - 1917, l tng bin tp bo "Volksstimme" ("Ting dn"); trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, bo ny l c quan ngn lun ca cnh x hi - s-vanh cc hu trong nhng ngi dn ch - x hi c. ng cng cng tc vi tp ch x hi - s-vanh "Die Glocke" ("Ci chung"). Trong nhng nm 1919 - 1933, l i biu ngh vin Ph v l ch tch ng on dn ch - x hi ti ngh vin ny. T nm 1933, b giam trong cc tri tp trung ca pht-xt; nm 1940, b bn pht-xt git hi trong tri tp trung Bu-khen-van-. 215.

H-glung (Hglund), Cc-l Txt Cn-xtan-tin (1884 - 1956) mt

ngi dn ch - x hi Thy-in, th lnh ca cnh t trong phong tro dn ch - x hi v phong tro thanh nin x hi ch ngha Thy-in. Trong nhng nm 1908 - 1918, l ch bin bo "Stormklockan" ("Ting chung bo ng"). Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l mt ngi theo ch ngha quc t; ti Hi ngh x hi ch ngha Xim-mc-van, gia nhp phi t Xim-mc-van. Nm 1916, v hot ng tuyn truyn chng chin tranh nn b t. Trong nhng nm 1917 - 1924, l mt trong nhng ngi lnh o ng cng sn Thy-in. Nm 1924, b khai tr ra khi ng cng sn v gi lp trng c hi ch ngha v v cng khai chng li cc ngh quyt ca i hi V Quc t cng sn. Nm 1926, H-glung tr li ng dn ch - x hi. 212, 460.

Hen-man (Hyndman), Hen-ri May- (1842 - 1921) mt ngi x hi

ch ngha Anh, mt phn t ci lng. Nm 1881, sng lp ra Lin on dn ch; nm 1884, t chc ny c ci t thnh Lin on dn ch - x hi. Trong nhng nm 1900 - 1910, Hen-man l y vin Cc quc t x hi ch ngha. L mt trong nhng th lnh ng x hi ch ngha Anh; nm 1916, ra khi ng ny sau khi hi ngh i biu ca ng Xn-phoc ln n lp trng x hi - svanh ca y i vi chin tranh quc ch ngha. Hen-man c thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi, tn thnh cuc can thip chng nc Nga x-vit. 207.

Huy-xman (Huysmans), Ca-min, (1871 - 1968) mt trong nhng nh

hot ng lo thnh nht ca phong tro cng nhn B; l gio s ng vn, nh bo. Trong nhng nm 1904 - 1919, l b th Cc quc t x hi ch ngha ca Quc t II, trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, gi lp trng phi gia, trn thc t l ngi ng u Cc quc t x hi ch ngha. Nhiu ln tham gia Chnh ph B; trong nhng nm 1946 - 1947, l th tng. T nm 1910 l ngh s; trong nhng nm 1936 - 1939, 1954 - 1959, l ch tch Vin dn biu. Trong nhng nm cui i, ch trng lp quan h gia cc ng x hi ch ngha vi ng cng sn Lin-x, khi phc s thng nht ca phong tro cng nhn quc t. 215. K K-ren-xki, A. Ph. (1861 - 1970) mt ngi x hi ch ngha - cch mng. i biu u-ma nh nc IV. C mt thi, trong u-ma y tham gia nhm lao ng v l ch tch ca nhm ny. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt phn t v quc cung nhit. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l b trng B t php, b trng B chin tranh v hng hi, sau l th tng Chnh ph lm thi t sn v l tng t lnh ti cao. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, ro rit u tranh chng Chnh quyn x-vit; nm 1918, y chy ra nc ngoi; nc ngoi, y tin hnh tuyn truyn chng Lin-x. 1 - 2, 8, 9, 10, 18, 19, 23 - 24, 25, 26, 31, 33, 34, 35 - 36, 38, 39,

Hin-qut (Hillquit), M-rt (1869 - 1933) mt ngi x hi ch ngha

M, v ngh nghip l lut s. Lc u theo ch ngha Mc, v sau ri vo ch ngha ci lng v ch ngha c hi. Nm 1888, gia nhp ng cng nhn x hi ch ngha. Sau khi ng ny phn lit th Hin-qut l mt trong nhng ngi sng lp ra ng x hi ch ngha M (1901), mt ng theo ch ngha ci lng. T nm 1904, l y vin Cc quc t x hi ch ngha; Hin-qut tham gia cc i hi ca Quc t II. 209.

Hp-man (Hoffmann), c-tuya Hc-man (1857 - 1927) nh hot ng

chnh tr v nh nc Thy-s, mt trong nhng th lnh ng t do, v ngh nghip l lut s. T nm 1911, l thnh vin chnh ph Thy-s - Hi ng Lin bang; trong nhng nm 1914 - 1917, l ch tch Hi ng Lin bang, lnh o chnh sch i ngoi ca Thy-s. Thng Su 1917, t chc, lm ngh lut s. 101.

744

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

745

40 - 41, 47, 70, 72, 76, 84, 86, 91, 108, 184, 190, 206, 227, 271, 272, 273, 283, 306, 322, 361, 379, 431, 591.
L

La-rin, I-u. (Lu-ri-, M. A.) (1882 - 1932) mt ngi dn ch - x hi,

mt ngi men-s-vch. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, l mt trong nhng th lnh ca phi th tiu. La-rin tham gia khi thng Tm chng ng. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, La-rin gia nhp phi gia. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, ng ng u nhm men-s-vch - quc t ch ngha, l nhm xut bn tp ch "Quc t". Thng Tm 1917, ng c kt np vo ng bn-s-vch. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, La-rin cng tc trong cc t chc chnh quyn v t chc kinh t. 314.

La-s-vch, M. M. (1884 - 1928) ng vin ng bn-s-vch t nm

1901, lm cng tc ng -t-xa, Ni-c-lai-p, -ca-t-rin-bua v nhng thnh ph khc. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l b th, sau l ch tch ng on bn-s-vch trong Xvit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, lm cng tc chnh quyn v cng tc qun s. Trong nhng nm 1925 - 1926, l mt thnh vin hot ng ro rit trong "phi i lp mi". Do tham gia phi i lp ca Trt-xki nn b i hi XV ng cng sn (b) ton Lin-x khai tr ra khi ng, nhng sau c phc hi ng tch. 396.

Lt-xa-ri (Lazzari) Cn-xtan-ti-n (1857 - 1927) nh hot ng ca

phong tro x hi ch ngha . Nm 1882, l mt trong nhng ngi sng lp ra ng cng nhn ; nm 1892, l mt trong nhng ngi sng lp ra ng x hi ch ngha , v cng t nm l y vin Ban chp hnh trung ng ca ng. Trong nhng nm 1912 - 1919, l tng b th ng x hi ch ngha . Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng theo phi gia, l mt trong nhng ngi lnh o tro lu ti a ch ngha (phi gia) trong ng. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, ng ng h Nh nc xvit, tham gia cng tc ca cc i hi II v III ca Quc t cng sn. Nm 1922, Lt-xa-ri ct t quan h v mt t chc vi bn ci lng

ch ngha, nhng khng on tuyt dt khot vi chng. Nm 1926, b bt v sau khi c th t lu th cht. 212. L--bua (Ledebour), Gh-oc-g (1850 - 1947) mt ngi dn ch x hi c; t nm 1900 n nm 1918, l i biu ca nhng ngi dn ch - x hi c trong Quc hi. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, L--bua tn thnh vic khi phc nhng mi quan h quc t. L--bua tham gia Hi ngh Xim-mcvan, gia nhp phi hu Xim-mc-van. Nm 1916, sau khi c s phn lit trong nhng ngi dn ch - x hi, L--bua gia nhp "Nhm dn ch - x hi lao ng" trong Quc hi; nm 1917, nhm ny l ht nhn c bn ca "ng dn ch - x hi c lp c" theo phi gia, ng ny ng h nhng phn t s-vanh cng khai. Trong nhng nm 1920 - 1924, L--bua ng u mt nhm nh c lp Quc hi. Nm 1931, L--bua gia nhp ng cng nhn x hi ch ngha. Sau khi Ht-le ln cm quyn, L--bua sng lu vong Thy-s. 209, 211, 453. L-ghin (Legien), Cc-l (1861 - 1920) mt ngi dn ch - x hi cnh hu c, mt trong nhng th lnh cc cng on c, mt phn t xt li. T nm 1890, l ch tch Tng cng on c. T nm 1903, l th k, v t nm 1913 l ch tch Ban th k cng on th gii. T nm 1893 n nm 1920 (c nhng thi gian ngt qung), L-ghin l i biu ca ng dn ch - x hi c trong Quc hi. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, L-ghin l mt phn t x hi - s -vanh cc oan. Trong nhng nm 1919 - 1920, l i biu Quc hi nc Cng ho Vy-ma. L-ghin u tranh chng phong tro cch mng ca giai cp v sn. 112, 211. L-nin (U-li-a-np, V. I-lin, N. L-nin), V. I. (1870 - 1924) nhng ti liu v tiu s. 10 - 11, 19, 28, 31, 36, 39, 42, 44, 46, 47, 50, 51, 62, 63,

73 - 74, 89, 97 - 98, 99, 100, 114, 118, 136, 158, 225, 229, 235 - 236, 253, 265, 268, 277, 278, 296, 326, 343, 345, 476, 543, 572. L-vy (Levi) (Hc-stanh), Pn (1883 - 1930) mt ngi dn ch x hi c, v ngh nghip l lut s. Tham d Hi ngh Ximmc-van (1915), l thnh vin ca nhm Xim-mc-van cnh t Thy-s, gia nhp "Lin minh Xpc-ta-ct". Ti i hi thnh lp ng cng sn c, L-vy c bu vo Ban chp hnh trung ng ng cng sn c. L i biu i hi II Quc t cng sn. Nm 1920, l i biu ca ng cng sn c trong Quc hi. Trong ng cng sn c, L-vy gi lp trng cc hu. Thng

746

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

747

Hai 1921, L-vy ra khi Ban chp hnh trung ng ng cng sn c, v n thng T th b khai tr khi ng cng sn v hot ng b phi chng ng. V sau, L-vy tr li vi ng dn ch - x hi. Nm 1922, trong tc phm "Bt k ca mt nh chnh lun", chng III, L-nin nh gi lp trng ca P. L-vy (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 44, tr. 515 - 521).

145, 216, 282. Lip-nch (Liebknecht), Cc-l (1871 - 1919) nh hot ng li lc

ca phong tro cng nhn c v quc t; mt trong nhng ngi lnh o cnh t ca phong tro dn ch - x hi c; v ngh nghip l lut s. ng trong hng ng phong tro dn ch - x hi, Lip-nch u tranh tch cc chng ch ngha c hi v ch ngha qun phit. Nm 1912, ng c bu lm i biu Quc hi. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Lip-nch ku gi khng ng h chnh ph "nc mnh" trong cuc chin tranh n cp; ngy 2 thng Chp 1914, ng l ngi duy nht trong Quc hi b phiu chng ngn sch qun s. Lip-nch l mt trong nhng ngi t chc v lnh o nhm "Quc t", nhm ny v sau i tn thnh nhm "Xpc-ta-ct", ri sau li i thnh "Lin minh Xpc-ta-ct". Nm 1916, ng b kt n kh sai v tuyn truyn chng ch ngha qun phit. Trong thi k Cch mng thng Mi mt 1918 c, Lip-nch cng vi R. Lcxm-bua lnh o i tin phong cch mng ca cng nhn c. Lip-nch l ch bin bo "Die Rote Fahne" ("C "). ng l mt trong nhng ngi sng lp ng cng sn c v lnh o cuc khi ngha thng Ging 1919 ca cng nhn Bc-lanh. Sau khi cuc khi ngha b n p, ng b b l N-xk git hi mt cch d man. nh gi hot ng ca Lip-nch, L-nin vit: "tn tui l tng trng cho lng trung thnh ca mt lnh t i vi li ch ca giai cp v sn, cho lng trung thnh i vi cch mng x hi ch ngha... Tn tui l tng trng cho cuc u tranh khng khoan nhng chng ch ngha quc, khng phi trn li ni m l trong vic lm..." (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 37, tr. 560 - 561). 113, 128, 134, 145, 210,

nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Lin-ha-ghen theo ch ngha quc t. Nm 1917, ng l mt trong nhng ngi t chc ra ng dn ch - x hi cnh t Thy-in; nm 1919, ng ny gia nhp Quc t cng sn. Nm 1921, do hot ng chng i hi II Quc t cng sn, Lin-ha-ghen b khai tr khi ng cng sn, tr li hng ng ng dn ch - x hi. 145, 212, 282, 460.

Lp-kin, Ph. A. xem Ts-r-va-nin, N. L-ri- (Loriot), Phc-i-nng (1870 - 1930) mt ngi x hi ch
ngha Php. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng l mt ngi quc t ch ngha; ti Hi ngh Ki-en-tan, Lri- gia nhp phi t Xim-mc-van. Trong nhng nm 1920 - 1927, L-ri- gia nhp ng cng sn Php. ng l i biu i hi III Quc t cng sn. Thng Ging 1925, ti i hi IV ca ng cng sn Php, L-ri- chng li nhng ngh quyt ca i hi V Quc t cng sn; nm 1927, L-ri- b khai tr khi ng cng sn v tr thnh mt phn t c hi hu khuynh. 145, 211, 282.

Lng-gh (Longuet), Ging (1876 - 1938) ng vin ng x hi ch

ngha Php v thnh vin ca Quc t II, nh chnh lun; con trai ca Sc-l Lng-gh v Gin-ni Mc. ng tch cc cng tc vi bo ch x hi ch ngha Php v quc t. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng ng u nhm thiu s theo phi gia v ch ngha ho bnh trong ng x hi ch ngha Php. Trong nhng nm 1914 v 1924, Lng-gh c bu vo h ngh vin Php. ng l mt trong nhng ngi sng lp (1916) v bin tp bo "La Populaire" ("Nhn dn"), c quan ngn lun x hi ch ngha. ng ln n cuc can thip v trang ca nc ngoi chng nc Nga Xvit. T nm 1920, Lng-gh l mt trong nhng th lnh phi gia ng x hi ch ngha Php. Trong nhng nm 30 th k XX, Lnggh tn thnh s thng nht hnh ng gia nhng ngi x hi ch ngha v nhng ngi cng sn chng ch ngha pht-xt, tham gia nhiu t chc quc t u tranh chng ch ngha pht-xt v chin tranh. 106, 134, 140, 153, 209, 543, 574.

218, 251, 278, 282, 286, 287, 437, 440, 574 - 575. Lin-ha-ghen (Lindhagen), Cc-l (1860 - 1946) nh hot ng
chnh tr Thy-in, thi gian u theo phi t do, t nm 1909 l ngi dn ch - x hi. T nm 1897, l i biu quc hi Thyin; trong nhng nm 1903 - 1930, l th trng Xtc-khn. Trong

Lu-na-tsc-xki, A. V. (1875 - 1933) nh cch mng chuyn

nghip, nh hot ng nh n c ni ting ca Lin-x. ng tham gia phong tro cch mng t u nhng nm 90 th k XIX. Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, ng l

748

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

749

ngi bn-s-vch. ng tng l y vin ban bin tp cc t bo bn-s-vch "Tin ln", "Ngi v sn" v sau ca bo "i sng mi". Trong nhng nm th lc phn ng thng tr, ng t b ch ngha Mc, tham gia nhm "Tin ln", mt nhm chng ng, i kt hp ch ngha Mc vi tn gio. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, Lu-na-tsc-xki ng trn lp trng ch ngha quc t. Sau khi tr v Nga nm 1917, Lu-na-tsc-xki tham gia nhm lin khu, cng vi nhm ny c kt np vo ng ti i hi VI ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi cho n nm 1929, ng lm b trng B dn y gio dc, sau l ch tch y ban khoa hc trc thuc Ban chp hnh trung ng cc X-vit Lin-x. T nm 1930, Lu-na-tscxki l vin s Vin hn lm. Thng Tm 1933, ng c c lm i din ton quyn ca Lin-x ti Ty-ban-nha. ng l nh chnh lun, nh son kch, tc gi mt s tc phm v vn ngh thut v vn hc. 339. Lu-ri-, M. A. xem La-rin, I-u. Lc-xm-bua (Luxemburg), R-da (1871 - 1919) nh hot ng li lc ca phong tro cng nhn quc t, mt trong nhng lnh t ca cnh t trong Quc t II. B l mt trong nhng ngi sng lp v lnh o ng dn ch - x hi Ba-lan; b u tranh chng ch ngha dn tc trong hng ng phong tro cng nhn Ba-lan. T nm 1897, b tch cc tham gia phong tro dn ch - x hi c, u tranh chng ch ngha Bc-stanh v ch ngha Min-l-rng. R-da Lc-xm-bua tham gia cuc cch mng Nga ln th nht ( Vc-sava). Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, b c thi iu ho i vi phi th tiu. Lc-xm-bua theo lp trng quc t ch ngha ngay t u cuc chin tranh quc ch ngha th gii. B l mt trong nhng ngi khi xng vic thnh lp nhm "Quc t" c, v sau nhm ny i tn l nhm "Xpc-ta-ct", ri li i l "Lin minh Xpc-ta-ct". Sau Cch mng thng Mi mt 1918 c, Lc-xm-bua tham gia lnh o i hi thnh lp ng cng sn c. Thng Ging 1919, b b bt v b b l N-xk git hi d man. L-nin nh gi cao R. Lc-xm-bua, ng thi nhiu ln ph bnh nhng sai lm ca b, qua gip b c lp trng ng n. 142, 211, 212, 533. Lvp, G. E. (1861 - 1925) cng tc, i a ch, nh hot ng hi ng a ph ng, ng vin ng dn ch - lp hin. Trong

thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, Lvp l ch tch Lin on hi ng a phng ton Nga, sau l mt trong nhng ch tch ca lin minh thng nht cc hi ng a phng v cc thnh ph - nhng t chc ca bn t sn quc ch ngha v bn a ch. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, - t thng Ba n thng By - Lvp l ch tch Hi ng b trng v b trng B ni v ca Chnh ph lm thi t sn. Y l mt trong nhng tn ch mu trong v n p m mu cng nhn v binh lnh P-t-r-grt trong nhng ngy thng By 1917. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y l mt tn bch v lu vong; y tham gia vo vic t chc cuc can thip v trang ca nc ngoi chng nc Nga x-vit. 18, 23 - 24, 27, 29, 32, 43, 64, 70, 76, 84 - 86,

87, 108 - 109, 123, 126, 136, 155, 163, 167, 183, 187, 188, 199, 200, 266, 318, 321, 348, 352, 387, 412 - 413, 430, 580, 588.
M

Ma-clin (Maclean), Gin (1879 - 1923) nh hot ng ni ting ca

phong tro cng nhn Anh, v ngh nghip l nh gio. Trc chin tranh quc ch ngha th gii, ng gia nhp cnh t ca ng x hi ch ngha Anh v tr thnh mt trong nhng th lnh ca ng ny Sct-len. Trong thi gian chin tranh, Ma-clin ng trn lp trng quc t ch ngha, tch cc tuyn truyn cch mng chng chin tranh; ng l mt trong nhng ngi t chc v lnh o nhng cuc biu tnh ca qun chng v cc cuc bi cng ca cng nhn (k c nhng x nghip qun s), do nhiu ln b chnh ph Anh truy n. Thng T 1916, ng c bu vo ban lnh o ca ng x hi ch ngha Anh. Trong nhng nm cui i, ng thi khng hot ng chnh tr tch cc na. 212, 287, 332.

Ma-li-np-xki, R. V. (1876 - 1918) mt tn khiu khch, nhn vin

S mt thm Mt-xc-va. Nm 1906, y tham gia phong tro cng nhn v mc ch v li. T nm 1907, y t nguyn cung cp tin tc cho cnh st, v nm 1910 c nhn vo lm mt v ca c quan mt thm ca Nga hong. Y gi mt s trng trch trong ng bn-s-vch; ti Hi ngh Pra-ha ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga nm 1912, y c bu vo Ban chp hnh trung ng. Nh s gip ca c quan mt thm ca Nga hong, y c bu lm i biu u-ma nh n c IV, i biu cho on

750

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

751

tuyn c cng nhn tnh Mt-xc-va. Nm 1914, trc nguy c b vch mt, y t b quyn i biu v trn ra nc ngoi. Nm 1918, y tr v nc Nga x-vit, b a ra to v b x bn theo bn n ca Ta n ti cao ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga. 98. Ma-nu-i-lp, A. A. (1861 - 1929) nh kinh t t sn Nga, nh hot ng ni ting ca ng dn ch - lp hin, mt trong nhng bin tp vin bo "Tin tc nc Nga". Trong nhng nm 1905 - 1911, Manu-i-lp l gim c Trng i hc tng hp Mt-xc-va; trong nhng nm 1907 - 1911, l y vin Hi ng nh nc, nm 1917, l b trng B gio dc quc dn trong Chnh ph lm thi t sn. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, sng lu vong; sau khi t nc ngoi tr v nc, Ma-nu-i-lp ging dy cc trng cao ng ca Lin-x. ng l tc gi ca mt s tc phm vit v cc vn kinh t. 84. Ma-vrin, I. Ph. (sinh nm 1894) ng vin ng bn-s-vch t nm 1913, l cng nhn. Nm 1914, Ma-vrin tham gia Ban chp hnh ng b P-tc-bua ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Thng T 1917, ng l y vin X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-rgrt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, Ma-vrin tham gia Hng qun, sau lm cng tc kinh t. 396.

Mc - -nan (MacDonald), Gim-x Ram-xy (1866 - 1937) nh

hot ng chnh tr Anh, mt trong nhng ngi sng lp v th lnh ng cng nhn c lp v Cng ng. Y thi hnh mt ng li c hi ch ngha cc oan, truyn b thuyt hp tc giai cp v thuyt ch ngha t bn pht trin dn dn thnh ch ngha x hi. Trong thi gian u cuc chin tranh quc ch ngha th gii, y gi lp trng ho bnh ch ngha, sau chuyn sang cng khai ng h giai cp t sn quc ch ngha. Trong nhng nm 1918 1920, y ra sc cn tr cuc u tranh ca cng nhn Anh phn i cuc can thip chng Nh nc x-vit; y thi hnh ng li chia r giai cp cng nhn. Trong nhng nm 1924 v 1929 - 1931, Mc - nan l th tng. Chnh ph Cng ng ca Mc - -nan thi hnh chnh sch chng cng nhn, n p phong tro gii phng dn tc cc nc thuc a ca Anh. Trong nhng nm 1931 - 1935, Mc - -nan cm u ci gi l "chnh ph dn tc", chnh sch ca chnh ph ny l do phi bo th quyt nh. 106, 134, 140, 209. Mc-tp, L. (Tx-c-bau-m, I-u. O.) (1873 - 1923) mt trong nhng th lnh ca phi men-s-vch. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, y theo phi th tiu, bin tp bo "Ting ni ngi dn ch - x hi", tham gia hi ngh thng Tm chng ng (1912). Trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, y gi lp trng phi gia. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Mc-tp ng u nhm men-s-vch - quc t ch ngha. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y chng li Chnh quyn x-vit. Nm 1920, y lu vong sang c, xut bn Bc-lanh t bo men-s-vch phn cch mng "Truyn tin x hi ch ngha". 106, 144, 209, 217, 253, 279,

Ma-xlp, P. P. (1867 - 1946) mt nh kinh t, mt ngi dn ch - x

hi, tc gi mt s tc phm v vn rung t, trong Ma-xlp mu toan xt li ch ngha Mc. Sau i hi II ng cng nhn dn ch - x hi Nga, Ma-xlp gia nhp phi men-s-vch; Ma-xlp xut cng lnh men-s-vch v a phng cng hu ho rung t. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, Ma-xlp theo phi th tiu; trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, Ma-xlp t b hot ng chnh tr, lm cng tc s phm v khoa hc. T nm 1929, l vin s. 511.

282, 339, 377, 416. Man-en-bc, V. E. (sinh nm 1870) lm bc s P-tc-bua trong

nhng nm 1894 - 1896; v tuyn truyn cho phong tro dn ch - x hi trong cng nhn cc nh my nn b bt v sau 3 nm b t giam th b y i ng Xi-bi-ri 4 nm. Ti i hi II ng cng nhn dn ch - x hi Nga, Man-en-bc l i biu ca Lin minh Xi-bi-ri, l ngi theo phi "Tia la" thiu s; sau i hi, l mt phn t mens-vch. Man-en-bc l i biu u-ma nh nc II. 339.

Mc (Marx), Cc (1818 - 1883) ngi sng lp ra ch ngha cng sn

khoa hc, nh t tng thin ti, lnh t v ngi thy ca giai cp v sn quc t (xem bi ca V. I. L-nin "Cc Mc (S lc tiu s, km theo s trnh by ch ngha Mc)" - Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 26, tr. 51 - 111). 52, 53, 59, 94, 133,

142, 149, 159, 167, 168, 178 - 179, 198, 209, 219, 221, 303, 356 - 357, 372, 421, 439, 449, 467, 489, 505, 508, 533, 592.

Mc-hem (Merrheim), An-phng-x (1881 - 1925) nh hot ng

cng on Php, theo ch ngha cng on; t nm 1905, Mc-hem l

752

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

753

mt trong nhng ngi lnh o Lin on cng nhn luyn kim v Tng lin on lao ng Php. Thi k u cuc chin tranh quc ch ngha th gii, ng l mt trong nhng ngi lnh o cnh t ca phong tro cng on Php, chng li ch ngha x hi - svanh v chin tranh quc ch ngha; tham d Hi ngh Xim-mcvan, gia nhp cnh hu Xim-mc-van. Cui nm 1916, ng chuyn sang lp trng phi gia - ho bnh ch ngha v u nm 1918, chuyn sang lp trng x hi - s-vanh cng khai v ci lng ch ngha. Mc-hem c thi th ch i vi Lin-x. 211, 215.

Mu-ra-np, M. C. (1873 - 1959) mt ngi bn-s-vch, v ngh

nghip l th ngui. L ng vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga t nm 1904, lm cng tc ng Khc-cp. L i biu ca cng nhn tnh Khc-cp ti u-ma nh nc IV, tham gia ng on bn-s-vch u-ma. Cng tc vi t bo bn-s-vch "S tht". Thng Mi mt 1914, do hot ng cch mng chng chin tranh quc ch ngha, ng b bt cng vi cc i biu bn-svch khc, v nm 1915 b y bit x vng Tu-ru-khan-xc. Trong nhng nm 1917 - 1923, Mu-ra-np cng tc c quan Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) Nga; ti cc i hi VI, VIII, IX ca ng, ng c bu vo Ban chp hnh trung ng. T nm 1922 n nm 1934, Mu-ra-np l y vin Ban kim tra trung ng ng cng sn (b) ton Lin-x. 98. Muy-l (Mller), Gu-xta-v (1860 - 1921) mt ngi dn ch - x hi cnh hu Thy-s, s quan. T nm 1911, l c vn quc gia. Trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi s-vanh, u tranh chng phong tro Xim-mc-van. Trong nhng nm 1918 - 1919, Muy-l l ch tch ng dn ch - x hi Thy-s. 216. Muyn-txen-bc (Mnzenberg), Vin-hem (1889 - 1940) nh hot ng ca phong tro cng nhn Thy-s v c, v ngh nghip l th ng giy. Nm 1910, ng chuyn t c sang Thy-s. L ngi lnh o T chc thanh nin dn ch - x hi Thy-s (1914 - 1917) v ch bin t "Freie Jugend" ("Thanh nin t do") c quan ngn lun ca t chc ny; trong nhng nm 1915 - 1919, l b th Quc t thanh nin x hi ch ngha v l ch bin t "Jugend-Inrternationale" ("Quc t thanh nin") c quan ngn lun ca t chc ny. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Muyn-txen-bc ng trn lp trng quc t ch ngha. T nm 1916, l y vin Ban lnh o ng dn ch - x hi Thy-s. Khi tr v c, ng tr thnh ng vin ng cng sn c. Trong nhng nm 1919 - 1921, l b th Quc t thanh nin cng sn. L i biu cc i hi II, III, IV v VI ca Quc t cng sn. T nm 1924, l i biu Quc hi. Muyn-txen-bc l y vin Ban chp hnh trung ng ng cng sn c. Sau khi ch ngha pht-xt cp c chnh quyn c, ng lu vong sang Php. Trong nhng nm 30, lin minh vi bn T-rt-xki v vi cc phn t c hi ch ngha khc; Muyn-txen-bc u tranh chng li sch lc ca cc ng cng sn l lp mt trn thng nht

Mi-li-u-cp, P. N. (1859 - 1943) nh t tng ca giai cp t sn

quc ch ngha Nga, nh s hc v nh chnh lun. L mt trong nhng ngi sng lp ng dn ch - lp hin, l ch tch Ban chp hnh trung ng ca ng ny v l ch bin bo "Ngn lun", c quan ngn lun trung ng ca ng ny. L i biu u-ma nh nc III v IV. Nm 1917, l b trng B ngoi giao trong Chnh ph lm thi t sn u tin; thi hnh chnh sch tip tc chin tranh quc ch ngha "n thng li cui cng". Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y l mt trong nhng k t chc cuc can thip v trang ca nc ngoi chng nc Nga x-vit; l mt phn t hot ng ro rit trong bn bch v lu vong. 17, 18, 22, 23, 27,

30, 31, 32, 34, 36, 46, 47, 48, 53, 54, 55, 60, 63, 64, 65, 67, 70, 72, 76, 84, 85, 86, 87, 89 - 90, 91, 93, 95, 100, 107, 108, 109, 145, 151, 155, 171, 192, 217 - 218, 244, 253, 256, 260 - 262, 263, 269, 270, 272, 273, 277, 279, 282, 283, 295, 296, 322, 348, 352, 361, 366 - 367, 368, 375, 376, 379, 382, 387, 389, 401, 407, 409, 431, 434, 449, 469, 481, 497, 524, 536, 578, 579, 588. Mi-rn xem Tsc-n-ma-dp, M. E. M-i-li-a-ni (Modigliani), Vt-t-ri- E-ma-nu-en (1872 - 1947) mt
trong nhng ng vin lo thnh nht ca ng x hi ch ngha , mt phn t ci lng, v ngh nghip l lut s. Trong nhng nm 1913 - 1926, l h ngh s. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, M-i-li-a-ni theo phi gia. Tham gia cc hi ngh Xim-mc-van v Ki-en-tan, chng phi t Xim-mc-van. Nm 1926, lu vong Php, bin tp bo "Rinascita Socialista" ("Phc hng x hi ch ngha"), c quan ngn lun ca nhng ngi ci lng lu vong . ng tr v t quc sau khi nc c gii phng khi qun i pht-xt c. 209.

754

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

755

ca cng nhn v nhn dn chng pht-xt; Muyn-txen-bc b a ra khi Ban chp hnh trung ng ng cng sn c v n nm 1939 th b khai tr khi ng cng sn c. 216. N

N-p-nin, A. I. (1871 - 1917) ph c hi qun Nga hong. Thng

By 1916, c c lm t lnh Hm i Ban-tch. Ngy 4 thng Ba 1917, b nhng ngi lnh thu khi ngha git cht. 53, 93. Ni-c-lai I (R-ma-np) (1796 - 1855) hong Nga (1825 - 1855).

Na-p-l-ng I (B-na-pc-t) (1769 - 1821) hong Php trong nhng nm 1804 - 1814 v 1815. 535, 569. Na-tan-xn, M. A. (1850 - 1919) i biu ca phi dn tu cch mng,
v sau l mt ngi x hi ch ngha - cch mng. Tham gia phong tro cch mng t nm 1869. Na-tan-xn l mt trong nhng ngi sng lp ng "Rung t v t do", nm 1893 tch cc tham gia thnh lp ng "Dn quyn". T u nhng nm 1900, ng l ng vin ng x hi ch ngha - cch mng, l y vin Ban chp hnh trung ng ca ng ny. Trong thi k chin tranh quc ch ngha th gii, theo lp trng quc t ch ngha khng trit , dao ng ng v pha phi gia. Na-tan-xn l mt trong nhng ngi t chc v lnh o ng x hi ch ngha - cch mng cnh t. Nm 1918, Na-tan-xn ln n cuc phin lon ca bn x hi ch ngha cch mng cnh t chng Chnh - quyn x-vit. 144, 339, 377.

191. Ni-c-lai II (R-ma-np) (1868 - 1918) hong cui cng ca nc

Nga, tr v t nm 1894 n cuc Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917. Ngy 17 thng By 1918, b x bn -ca-t-rin-bua (Xvclp-xc) theo quyt nh ca X-vit i biu cng nhn v binh s tnh U-ran. 1, 5, 21, 22, 31, 53, 54, 65, 67, 76, 79, 80, 83, 84, 87, 89,

99 - 100, 108, 160, 183, 191, 239, 262, 263, 266, 306, 321, 323, 325, 348, 363, 367, 382, 407, 430, 478, 486, 496, 499, 535, 590. N-ghin, V. P. (1878 - 1924) nh cch mng chuyn nghip, nh hot
ng ni ting ca ng v Nh nc x-vit. Gia nhp ng cng nhn dn ch - x hi Nga t nm 1898, lm cng tc ng Nga v nc ngoi, l phi vin ca bo "Tia la". Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, l mt ngi bn-s-vch. Tham gia tch cc cuc cch mng 1905 - 1907. Ti i hi V (i hi Lunn) ng cng nhn dn ch - x hi Nga, c bu vo Ban chp hnh trung ng. Nhiu ln b Chnh ph Nga hong n p. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr, c thi dao ng iu ho i vi phi men-s-vch - th tiu. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, N-ghin l ph ch tch, sau l ch tch Xvit i biu cng nhn Mt-xc-va. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, N-ghin c c lm b trng B dn y thng nghip v cng nghip; thng Mi mt 1917, N-ghin ng h vic lp chnh ph lin hip c s tham gia ca nhng ngi men-s-vch v nhng ngi x hi ch ngha - cch mng. T nm 1918, ng gi trng trch trong cng tc chnh quyn v cng tc kinh t. 451, 459, 544. N-vc, G. E. xem Ra-pxu-tin, G. E. P

Nc-man (Nerman), Tu-r (sinh nm 1886) mt ngi dn ch x

hi cnh t Thy-in, nh th v nh vn. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l ngi theo ch ngha quc t, gia nhp phi t Xim-mc-van. Trong nhng nm 1916 - 1918, l bin tp vin s mt ca bo "Politiken" ("Chnh tr") c quan ngn lun ca phi i lp cnh t trong ng dn ch - x hi Thyin. Trong nhng nm 1917 - 1929, Nc-man gia nhp ng cng sn Thy-in. Nm 1929, b khai tr khi ng cng sn v l phn t c hi cnh hu. V sau, Nc-man tr li ng dn ch - x hi.

145, 212, 282. N-cra-xp, N. V. (sinh nm 1879) i biu ca tnh Tm-xc ti uma nh nc III v IV, l gio s, mt ngi thuc ng dn ch lp hin. Nm 1917, N-cra-xp l b trng B giao thng, b trng khng b v b trng B ti chnh trong Chnh ph lm thi t sn. Ma h 1917, ra khi ng dn ch - lp hin. Di Chnh quyn x-vit, N-cra-xp cng tc trong Lin hip trung ng cc hp tc x tiu dng. 255, 257.

Pan-n-cc (Pannekoek), An-t-ni (1873 - 1960) mt ngi dn

ch - x hi H-lan. Nm 1907, l mt trong nhng ngi sng lp ra bo "De Tribune" ("Din n") c quan ngn lun ca cnh t trong ng cng nhn dn ch - x hi H-lan; nm 1909, cnh t ny lp thnh ng dn ch - x hi H-lan (ng ca phi "Din
50 B. . t. 31

756

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

757

n"). T nm 1910, ng c quan h cht ch vi nhng ngi dn ch - x hi cnh t c, cng tc tch cc vi cc c quan ngn lun ca h. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng l ngi theo ch ngha quc t, tham gia vic xut bn tp ch "Vorbote" ("Ngi tin khu") c quan l lun ca phi t Xim-mcvan. Trong nhng nm 1918 - 1921, ng gia nhp ng cng sn Hlan v tham gia hot ng ca Quc t cng sn. ng gi lp trng cc t v bit phi. Nm 1921, Pan-n-cc ra khi ng cng sn v t lu sau th t b hot ng chnh tr tch cc. 52, 94, 212. P-t-rp-xki, G. I. (1878 - 1958) mt trong nhng ngi tham gia phong tro cng nhn cch mng lo thnh nht, mt ngi bn-svch, mt nh hot ng ni ting ca ng v Nh nc x-vit. L ng vin ng cng nhn dn ch - x hi Nga t nm 1897. Trong thi gian cch mng Nga ln th nht, ng l mt trong nhng ngi lnh o phong tro cng nhn -ca-t-ri-n-xlp (nay l n-pr-p-t-rp-xc). P-t-rp-xki l i biu ca cng nhn tnh -ca-t-ri-n-xlp ti u-ma nh nc IV, tham gia ng on bns-vch ti u-ma. Thng Mi mt 1914, v hot ng cch mng chng chin tranh quc ch ngha, nn ng cng cc i biu bn-s-vch khc b bt v n nm 1915 th b y bit x vng Tu-ru-khan-xc. ni b y, ng vn tip tc cng tc cch mng. ng tch cc tham gia cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi. Trong nhng nm 1917 - 1919, ng l b trng B dn y ni v nc Cng ho x hi ch ngha x-vit lin bang Nga; t nm 1919 n nm 1938, l ch tch Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton U-cra-i-na; sau khi thnh lp Lin-x th ng l mt trong nhng ch tch Ban chp hnh trung ng cc X-vit Lin-x; trong nhng nm 1938 - 1940, ng l ph ch tch on ch tch X-vit ti cao Lin-x. Trong nhng nm 1926 - 1939, ng l y vin d khuyt B chnh tr Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) ton Linx. T nm 1940, ng l ph gim c Vin bo tng cch mng nh nc Lin-x. 98. Phuyc-sten-bc, I-a. X. xem Ga-n-tx-ki, I-a. X. Pi-a-ta-cp, G. L. (1890 - 1937) gia nhp ng bn-s-vch t nm 1910. Lm cng tc ng U-cra-i-na v nc ngoi. Trong nhng nm 1915 - 1917, gi lp trng chng L-nin v vn quyn dn tc t quyt v v cc vn quan trng nht trong ng

li ca ng. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l ch tch Ban chp hnh Ki-p ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, chng li ng li cch mng x hi ch ngha ca ng. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, tham gia Chnh ph xvit U-cra-i-na v gi mt s trng trch khc. Trong thi k k kt ho c Brt, Pi-a-ta-cp l "ngi cng sn cnh t". Trong thi gian c cuc tranh lun trong ng v cng on (1920 - 1921), Pi-a-tacp ng h lp trng ca T-rt-xki. Nm 1927, i hi XV ng cng sn (b) ton Lin-x khai tr Pi-a-ta-cp ra khi ng, v hn ro rit hot ng trong phi i lp ca T-rt-xki; nm 1928, c khi phc ng tch. Nm 1936, Pi-a-ta-cp li b khai tr ra khi ng do hot ng chng ng. 533 - 534, 537.

Plt-ten (Platten), Phri-rch (Phri-tx) (1883 - 1942) mt ngi dn

ch - x hi cnh t Thy-s, sau l ng vin cng sn. Trong thi gian Cch mng Nga ln th nht 1905 - 1907, ng hot ng cch mng Ri-ga. T nm 1908, l th k qu ca nhng ngi Nga lu vong Thy-s; trong nhng nm 1912 - 1918, ng l b th ng dn ch - x hi Thy-s. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Plt-ten l ngi theo ch ngha quc t, tham gia Hi ngh Xim-mc-van v Hi ngh Ki-en-tan; theo phi t Xim-mc-van. Thng T 1917, ng l ngi t chc cuc hnh trnh ca V. I. L-nin t Thys tr v Nga. Nm 1919, ng tham gia vic t chc Quc t cng sn; l y vin Ban thng v Quc t cng sn. Plt-ten cng tc vi tp ch "Quc t cng sn". ng l mt trong nhng ngi t chc ra ng cng sn Thy-s, trong nhng nm 1921 - 1923, l b th ca ng ny. Nm 1923, ng lnh o cng x nng nghip ca cng nhn Thy-s Lin-x, sau lm cn b khoa hc cao cp ti Vin nng nghip quc t v Trng i hc s phm ngoi ng Mt-xc-va.

115, 144 - 145, 217, 277 - 278, 282, 332. Pl-kha-np, G. V. (1856 - 1918) nh hot ng li lc ca phong tro
cng nhn Nga v quc t, ngi u tin truyn b ch ngha Mc nc Nga. Nm 1883, ng thnh lp Gi-ne-v t chc mcxt u tin ca Nga - nhm "Gii phng lao ng". Pl-kha-np u tranh chng ch ngha dn tu, chng ch ngha xt li trong phong tro cng nhn quc t. Vo u nhng nm 1900, ng l y vin ban bin tp bo "Tia la" v tp ch "Bnh minh".

50*

758

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

759

T nm 1883 n nm 1903, Pl-kha-np vit mt s tc phm ng mt vai tr to ln trong vic bo v v truyn b th gii quan duy vt. Tuy nhin, ngay t hi , ng mc phi nhng sai lm nghim trng - mm mng ca nhng quan im men-s-vch ca ng v sau ny. Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, Pl-kha-np gi lp trng iu ho i vi ch ngha c hi, v sau gia nhp phi men-s-vch. Trong thi k cch mng Nga ln th nht, Pl-kha-np theo lp trng men-s-vch trong tt c nhng vn c bn. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, Pl-kha-np u tranh chng li vic ng trn lp trng ch ngha Ma-kh xt li ch ngha Mc v chng li ch ngha th tiu; ng cm u nhm men-s-vch ng h ng. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, ng chuyn sang lp trng x hi - s-vanh. Sau Cch mng dn ch t sn thng Hai 1917, ng tr v Nga, v cm u nhm "Thng nht", nhm cc hu ca nhng ngi men-s-vch - v quc ch ngha, chng li nhng ngi bn-s-vch, chng li cch mng x hi ch ngha, cho rng nc Nga cha chn mui chuyn sang ch ngha x hi. ng khng tn thnh Cch mng x hi ch ngha thng Mi, nhng khng tham gia u tranh chng li Chnh quyn x-vit. L-nin nh gi cao nhng tc phm trit hc ca Pl-kha-np v vai tr ca ng trong vic truyn b ch ngha Mc Nga; ng thi L-nin cng kch lit ph phn Pl-kha-np v vic i chch khi ch ngha Mc v v nhng sai lm ln trong hot ng chnh tr. 19, 27, 29, 37, 108, 113, 135, 140, 142, 167, 168, 177,198, 199, 206,

Mi, P-t-r-xp sng lu vong; khi nc ngoi, P-t-r-xp cng tc vi t tun bo "Thi gian" ca K-ren-xki, cng kch nc Nga x-vit. 8, 18, 19, 26, 27, 29, 74, 108, 206, 211, 219. P-phluy-g (Pflger), Pn Bc-na (sinh nm 1865) mt ngi dn ch - x hi Thy-s cnh hu. Trong nhng nm 1898 - 1923, l y vin to th chnh thnh ph Xuy-rch, ng thi l c vn bang (1899 - 1920) v c vn quc gia (1911 - 1917). Trong nhng nm chin tranh th gii th nht, P-phluy-g l mt phn t x hi - svanh. 216. Prt-x-man (Pressemanne), A-ri-en (sinh nm 1879) mt ngi x hi ch ngha Php. Nm 1912, l i din thng trc ca ng x hi ch ngha Php ti Cc quc t x hi ch ngha. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, gi lp trng phi gia.

106, 209. Pr-t-p-pp, A. . (1866 - 1918) i a ch v ch x nghip, ng

vin ng thng Mi, i biu u-ma nh nc III v IV. Nm 1916, vi s ng h ca Ra-xpu-tin, y c c lm b trng B ni v. L mt trong nhng ngi c v phe phn ng, l ngi sng lp t bo ca phi Trm en " ch Nga". Trong thi gian Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, y mu toan dng v lc n p cuc khi ngha ca cng nhn v binh s P-t-r-grt. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y ro rit chng li Chnh quyn x-vit. Pr-t-p-pp b x bn theo bn n ca y ban c bit ton Nga. 280. R

211, 220, 250, 253, 264 - 267, 268, 269, 270, 272, 283, 285, 287, 303, 370 - 374, 379 - 380, 385 - 386, 389, 406, 407, 416, 437, 440, 452, 453, 455 - 457, 460, 490, 532, 548, 567, 572, 573, 579. P-crp-xki, N. N. (sinh nm 1865) nh hot ng nh nc ca
nc Nga Nga hong. T nm 1904, l gim c cc thu, sau l th trng B ti chnh; t nm 1914 l y vin Hi ng nh nc. P-crp-xki l b trng ngoi giao cui cng ca Nga hong. 275. P-t-r-xp, A. N. (1869 - 1934) mt trong nhng th lnh ca phi men-s-vch. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, l nh t tng ca phi th tiu. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l ngi theo ch ngha x hi - s-vanh. Sau Cch mng x hi ch ngha thng

Ra-ch, C. B. (1885 - 1939) tham gia phong tro dn ch - x hi

Ga-li-xi-a, Ba-lan v c t u nhng nm 1900; tham gia cc c quan xut bn ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t c. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, ng ng trn lp trng quc t ch ngha, tuy nhin vn dao ng nghing v pha phi gia; gi lp trng sai lm trong vn quyn dn tc t quyt. Ra-ch tham gia ng bn-s-vch t nm 1917. Trong thi gian k ho c Brt, Ra-ch l "ngi cng sn cnh t". T nm 1923, l mt phn t hot ng ro rit trong phi i lp ca T-rtxki, v vy nm 1927, ti i hi XV ca ng cng sn (b) ton Lin-x, Ra-ch b khai tr khi ng; nm 1930, c phc hi ng tch; nm 1936, v hot ng chng ng, li b khai tr ra khi ng. 212, 216.

760

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

761

Ra-p, P. mt trong nhng bin tp vin ca tun bo "Libertaire"

("Ngi yu t do"), xut bn Pa-ri, l ngi Nga. u thng Ba 1917, b kt n mt nm t giam v b pht 1000 phrng v in v phn pht truyn n "Imposons la paix!" ("Hy dng sc mnh ginh ho bnh!)". 287. Ra-xpu-tin (N-vc), G. E. (1872 - 1916) mt k phiu lu, c nh hng ln di triu Ni-c-lai II. Xut thn l nng dn tnh T-bnxc. Lm ra v mt "o s" v mt "nh tin tri"; nm 1907, y tranh th c lng tin ca hong gia. "Ch ngha Ra-xpu-tin" l mt biu hin r rt nht ca chnh sch ngu dn, lng cung tn, s try lc v o c, l nhng c im ca lp ngi thng lu cm quyn nc Nga Nga hong. Ra-xpu-tin b mt nhm bo hong git cht P-t-r-grt, nhm ny mu toan dng hnh ng cu vn triu i Nga hong v km bt phong tro cch mng ang ln. 16, 33, 367, 590. Rai-kh-xbc (Reichesberg), Nau-m (1869 - 1928) t nm 1892, l gio s kinh t chnh tr hc v gio s thng k hc Trng i hc tng hp Bc-n, gc l ngi Nga. Nm 1917, l thnh vin y ban hi hng nhng ngi Nga lu vong chnh tr Thy-s. ng l tc gi ca mt s tc phm v thng k, v chnh sch thng nghip v v lut bo h lao ng. 339.

ch - lp hin, y vin Ban chp hnh trung ng ng ny. L i biu u-ma nh nc I, II, III, IV. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l y vin trong Chnh ph lm thi t sn ph trch cc vn Phn-lan. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y l mt tn bch v lu vong. 61, 536. R-lng - Hn-xt (Roland Holst), Hng-ri-t-ta (1869 - 1952) mt ngi x hi ch ngha phi t H-lan, mt nh vn n. B hot ng nhm t chc cc hi ph n; gia nhp cnh t ca nhng ngi dn ch - x hi H-lan tp hp t nm 1907 chung quanh bo "De Tribune" ("Din n") v t chc thnh ng dn ch - x hi H-lan vo nm 1909. Hi u cuc chin tranh quc ch ngha th gii, b gi lp trng phi gia, sau gia nhp phi quc t ch ngha, tham gia xut bn tp ch "Vorbote" ("Ngi tin khu") c quan l lun ca phi t Xim-mc-van. Trong nhng nm 1918 1927, b gia nhp ng cng sn H-lan v tham gia cng tc ca Quc t cng sn. Nm 1917, b ri b ng cng sn; sau sa vo lp trng ca ch ngha x hi c c. 212. R-ma-np, A. N. (1904 - 1918) con trai hong cui cng ca nc Nga Ni-c-lai II. 5, 84, 239.

Ri-a-da-np (Gn-en-c) . B. (1870 - 1938) tham gia phong tro

dn ch - x hi t nhng nm 90 th k XIX. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, theo phi gia; cng tc vi cc bo men-s-vch. c kt np vo ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ti i hi VI ca ng (1917). Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, hot ng trong phong tro cng on; Ri-ada-np l mt trong nhng ngi t chc Vin C. Mc v Ph. ngghen v l gim c vin ny cho n nm 1931. Thng Hai 1931, Ria-da-np b khai tr khi ng cng sn (b) ton Lin-x v gip nhng hot ng phn cch mng ca bn men-s-vch. 339.

R-ma-np, M. A. (1878 - 1918) i cng tc, em trai hong cui cng ca nc Nga Ni-c-lai II. 5, 26, 79, 80, 84, 86, 107 - 108, 239. R-ma-np, N. N. (1856 - 1929) i cng tc, ch hong cui
cng ca nc Nga Ni-c-lai II. T u chin tranh th gii th nht, y l tng t lnh ti cao qun i Nga. Thng Tm 1915, b cch chc v c c lm tng t lnh tp on qun Cp-ca-d v tng c Cp-ca-d. Sau khi Ni-c-lai II b ph trut khi ngai vng, y li c b nhim lm tng t lnh ti cao, song do p lc ca cng nhn v binh lnh, Chnh ph lm thi khng chun y vic b nhim ny. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y chy trn sang Php, y hot ng trong gii bo hong vi tham vng v lm vua Nga. 87. Rt-di-an-c, M. V. (1859 - 1924) i a ch, mt trong nhng th lnh ca ng thng Mi, mt phn t bo hong. T thng Ba 1911, l ch tch u-ma nh nc III, v sau l ch tch uma nh nc IV. Trong thi k Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, y t chc ra Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh n c mt trung tm phn cch mng, v sau lp ra "Hi

Ri-v (Rivet), Sc-l nh bo t sn; nm 1917, l phng vin Pt-r-grt ca t bo t sn Php "Le Temps" ("Thi bo"). 85, 92. R-den-phen xem Ca-m-np, L. B. R-i-tsp, Ph. I. (sinh nm 1856) a ch tnh Tve, nh hot
ng hi ng a phng, mt trong nhng th lnh ca ng dn

762

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

763

ngh ring" ca cc i biu u-ma. Y l mt trong nhng tn cm u v phin lon Coc-ni-lp. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y chy theo -ni-kin, mu toan tp hp mi lc lng phn cch mng chng li Chnh quyn x-vit, sau th sng lu vong. 31. R-n-en (Renaudel), Pi-e (1871 - 1935) mt trong nhng th lnh ci lng ca ng x hi ch ngha Php. L bin tp vin cc bo: "Le Peuple" ("Nhn dn") (1902 - 1914), "L'Humanit" ("Nhn o") (1914 - 1920); l h ngh s (1914 - 1919, 1924). Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, R-n-en l mt phn t x hi s-vanh. Nm 1927, ra khi ban lnh o ng x hi ch ngha; nm 1933, b khai tr khi ng; sau , R-n-en t chc ra mt nhm nh x hi ch ngha mi. 112, 207. Ruy-l (Rhle), t-t (sinh nm 1874) mt ngi dn ch - x hi cnh t c, nh chnh lun v nh s phm. T nm 1912, l i biu Quc hi. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, theo lp trng quc t ch ngha; trong Quc hi, Ruy-l b phiu chng ngn sch qun s. Nm 1919, gia nhp ng cng sn c. Sau khi c s phn lit trong hng ng nhng ngi cng sn c hi u nm 1920, Ruy-l tham gia vic thnh lp ng cng nhn cng sn c. V sau, do hot ng c hi ch ngha nhm chng li s thng nht ca ng nn Ruy-l b khai tr khi ng cng sn c v tr li ng dn ch - x hi. 211. R-cp, A. I. (1881 - 1938) gia nhp ng bn-s-vch t nm 1899. L i biu cc i hi III v IV (i hi thng nht) ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Trong thi k th lc phn ng thng tr, R-cp c thi iu ho i vi phi th tiu, phi triu hi v bn T-rt-xki. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Rcp chng li ng li l-nin-nt ca ng v cch mng x hi ch ngha. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, R-cp gi mt s cng v quan trng. Nhiu ln R-cp chng li ng li lnin-nt ca ng; thng Mi mt 1917, ng h vic thnh lp chnh ph lin hip c nhng ngi men-s-vch v nhng ngi x hi ch ngha - cch mng tham gia, cng vi nhng phn t c hi ch ngha khc k vo bn tuyn b rt khi Ban chp hnh trung ng v Hi ng b trng dn y; nm 1928, l mt trong nhng th lnh ca xu hng c hi ch ngha hu khuynh trong ng. Nm 1937, do hot ng chng ng nn R-cp b khai tr khi ng.

S Sa-gp, N. P. (1882 - 1918) mt ngi tham gia tch cc phong tro cch mng, mt ngi bn-s-vch, i biu ca tnh C-xt-r-ma ti u-ma nh nc IV, v ngh nghip l th dt. Tham gia ng on bn-s-vch trong u-ma. Nm 1914, do hot ng cch mng chng chin tranh, Sa-gp b bt cng vi cc thnh vin khc ca ng on bn-s-vch trong u-ma v nm 1915 b y bit x Xi-bi-ri; n nm 1917, Sa-gp mi t ni b y tr v. 98.

Sai--man (Scheidemann), Phi-lp (1865 - 1939) - mt trong nhng th

lnh ca cnh cc hu, c hi ch ngha trong nhng ngi dn ch - x hi c. T nm 1903, y tham gia ng on dn ch - x hi Quc hi. T nm 1911, l thnh vin Ban lnh o ng dn ch - x hi c. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt phn t x hi - s-vanh cung nhit. Trong thi k Cch mng thng Mi mt 1918 c, y tham gia ci gi l X-vit i biu nhn dn, y l k c v vic tuyn truyn kch lit chng phi Xpc-ta-ct. Thng Hai - thng Su 1919, y ng u chnh ph lin hip nc Cng ho Vy-ma, l mt trong nhng k t chc vic n p m mu phong tro cng nhn c trong nhng nm 1918 1921. V sau, Sai--man thi khng tch cc hot ng chnh tr na. 19, 113, 135, 207, 211, 250, 266, 285, 356, 457, 460, 461, 573, 574.

S-rin, N. xem Xan-t-cp - S-rin, M. E. Sin-ga-rp, A. I. (1869 - 1918) mt ngi dn ch - lp hin, nh hot
ng hi ng a phng, v ngh nghip l bc s. T nm 1907, l y vin Ban chp hnh trung ng ng dn ch - lp hin. L i biu ca tnh V-r-ne-gi trong u-ma nh nc II v III v i biu ca P-tc-bua trong u-ma nh nc IV; Sin-ga-rp l mt trong nhng th lnh ng on dn ch - lp hin u-ma. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Sin-ga-rp l b trng B nng nghip trong ni cc u tin v l b trng B ti chnh trong ni cc th hai ca Chnh ph lm thi t sn. 18, 84, 248,

289, 334, 341, 390, 391, 469, 514, 516, 518, 524. Smt (Schmid), Gic-c (sinh nm 1882) mt ngi dn ch - x
hi Thy-s. T nm 1911, l bin tp vin ca t bo dn ch - x hi Thy-s "Neue Freie Zeitung" ("Bo t do mi"). Smt l y vin Ban lnh o ng dn ch - x hi Thy-s. Trong thi gian

449 - 450.

764

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

765

chin tranh quc ch ngha th gii, ln ting chng ch ngha x hi - s-vanh, nhng t u nm 1917, gi lp trng phi gia ho bnh ch ngha, v sau hon ton chuyn sang cnh hu ng dn ch - x hi Thy-s v tr thnh mt k chng ph quyt lit cch mng v chuyn chnh v sn. 106.

Snai- (Schneider), Phri-rch (sinh nm 1886) mt ngi dn ch x hi Thy-s, nh chnh lun. T nm 1912, l th k cng on cng nhn thng nghip v vn ti Ba-l. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, ng trn lp trng phi gia ho bnh ch ngha. T nm 1916, l th k t chc dn ch - x hi Ba-l. L cng tc vin tch cc, v t nm 1917 n nm 1920, l tng bin tp t bo dn ch - x hi "Basler Vorwrts" ("Tin ln Bal"). Sau gi lp trng th ch i vi phong tro cng sn Thy-s v quc t. Trong nhng nm 1919 - 1939 v 1941 - 1951, Snai- l c vn quc gia. T nm 1937, Snai- cng tc trong ngnh bo him x hi ca cng nhn Thy-s. 106.

Sun-ghin, V. V. (1878 - 1976) a ch, i biu ca tnh V-ln ti

u-ma nh nc II, III v IV. L mt phn t bo hong v mt phn t dn tc ch ngha cung nhit, l bin tp vin bo "Ngi Kip" c quan ngn lun ca nhng ngi dn tc ch ngha Nga. Nm 1917, ro rit ng h Chnh ph lm thi t sn. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, Sun-ghin l mt trong nhng ngi sng lp "i qun tnh nguyn" ca bn bch v, gip bn tng phn cch mng A-lch-x-p, -ni-kin, Vran-ghen; v sau chy ra nc ngoi, ti y tip tc u tranh chng li Chnh quyn x-vit. Trong nhng nm 20, Sun-ghin t b hot ng chnh tr. Nm 1944, b a v Lin-x v b kt n v ti hot ng phn cch mng; c tha vo nm 1956. 577, 579. T T---r-vch, I. A. (1875 - 1940) mt ngi dn ch - x hi; bt u hot ng cch mng t nm 1895, gia nhp "Hi lin hip u tranh gii phng giai cp cng nhn" Mt-xc-va. Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, l ngi bn-s-vch. Nm 1905, l y vin ban bin tp C quan ngn lun trung ng ca nhng ngi bn-s-vch bo "Ngi v sn". Trong nhng nm 1905 - 1907, l y vin Ban chp hnh P-tc-bua ca

ng cng nhn dn ch - x hi Nga. Sau , cho n nm 1917, cng tc Mt-xc-va, P-tc-bua, Xm-len-xc, Xi-bi-ri. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, l b trng B dn y lng thc; trong nhng nm ni chin, tham gia cc i du kch chin u chng Cn- tsc; t nm 1920, cng tc B dn y nng nghip. Trong nhng nm 1928 - 1929, phm nhng sai lm c hi ch ngha hu khuynh trong cng tc. Trong nhng nm 1928 - 1930, l Tng th k ca Quc t nng dn, gim c Vin nng nghip quc t; trong nhng nm v sau, ng l tng bin tp nh xut bn ca Hi nhng chnh tr phm b y kh sai, ch bin tp ch "Kh sai v i y". 190. T-r-sen-c, M. I. (sinh nm 1888) ch nh my ng ln nht Nga, mt tn triu ph. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l b trng B ti chnh, sau l b trng B ngoi giao trong Chnh ph lm thi t sn, ro rit thi hnh chnh sch quc ch ngha l tip tc chin tranh "n thng li cui cng". Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, l mt tn bch v lu vong; l mt trong nhng k t chc hot ng phn cch mng v cuc can thip v trang chng Nh nc x-vit. 76, 275, 367, 582. T-r-ve-x (Treves), Clau-i- (1868 - 1933) mt trong nhng th lnh ci lng ca ng x hi ch ngha . Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, theo lp trng phi gia. C thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi. Sau khi c s phn lit trong ng x hi ch ngha (1922), T-r-ve-x l mt trong nhng th lnh ca ng x hi ch ngha thng nht, mt ng theo ch ngha ci lng. 106, 209. T-ria (Trier), Ghc-xn (sinh nm 1851) mt ngi dn ch - x hi an-mch, v ngh nghip l gio vin. ng u cnh t ng dn ch - x hi an-mch, u tranh chng ng li tho hip ca ban lnh o ci lng ca ng. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, gi lp trng quc t ch ngha. Thng Chn 1916, chng li ngh quyt ca i hi ng dn ch - x hi anmch v vn cc i din ca ng ny tham gia chnh ph t sn an-mch, v ra khi ng biu th thi phn i. 212,

457, 459, 460. T-rt-xki (Brn-stanh), L. D. (1879 - 1940) k th c c nht ca

ch ngha L-nin. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr

766

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

767

v c cao tro cch mng mi, T-rt-xki np di chiu bi "khng b phi", nhng thc t l ng trn lp trng ca phi th tiu. Nm 1912, y l ngi t chc ra khi thng Tm chng ng. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, y theo lp trng phi gia, u tranh chng V. I. L-nin trong cc vn chin tranh, ho bnh v cch mng. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, T-rt-xki tr v nc, gia nhp nhm "nhng ngi lin khu" v cng vi nhm ny c kt np vo ng bn-s-vch ti i hi VI ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, T-rt-xki gi mt s cng v quan trng. Nm 1918, y phn i ho c Brt; trong nhng nm 1920 1921, y cm u phi i lp trong cuc tho lun v cng on; t nm 1923, y tin hnh cuc u tranh b phi quyt lit chng li ng li chung ca ng, chng li cng lnh ca L-nin v xy dng ch ngha x hi, tuyn truyn quan im cho rng ch ngha x hi khng c kh nng thng li Lin-x. ng cng sn vch trn ch ngha T-rt-xki l khuynh hng tiu t sn trong ng, p tan ch ngha ny v mt t tng v t chc. Nm 1927, T-rt-xki b khai tr ra khi ng; nm 1929, do hot ng chng Lin-x, nn y b trc xut ra khi Lin-x v n nm 1932 th b tc quyn cng dn Lin-x. Sng nc ngoi, y vn tip tc u tranh chng Nh nc x-vit v ng cng sn, chng li phong tro cng sn quc t. 217, 252, 253, 279, 282, 314, 339. T-run-xt-ra (Troelstra), Pi-te I-en-lt (1860 - 1930) nh hot ng ca phong tro cng nhn H-lan; mt ngi x hi ch ngha cnh hu. L mt trong nhng ngi sng lp (1894) v lnh o ng cng nhn dn ch - x hi H-lan. u th k XX, chuyn sang lp trng ch ngha c hi cc oan. Tin hnh u tranh chng cnh t ca ng cng nhn dn ch - x hi H-lan, cnh t ny tp hp t nm 1907 xung quanh bo "De Tribune" ("Din n") v lp thnh ng dn ch - x hi H-lan vo nm 1909. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt tn x hi - s-vanh c khuynh hng thn c. V. I. L-nin kch lit ph phn chnh sch c hi ch ngha ca T-run-xt-ra, gi y l in hnh v mt "lnh t c hi ch ngha bn mnh, phc v cho giai cp t sn v la bp cng nhn" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xc-va, t. 39, tr. 221). 207. Tsc-n-ma-dp, M. E. (sinh nm 1882) mt tn khiu khch, tham gia ng cng nhn dn ch - x hi Nga, l th k qu bnh vin

ca nh my L-xn. T thng Nm 1913 n thng Hai 1914, y l th k ban bin tp bo "S tht"; Ban chp hnh trung ng ng bn-s-vch nghi Tsc-n-ma-dp l hot ng khiu khch, nn khng cho y tham gia cng tc ng na. Nm 1917, Tsc-n-madp b vch mt l tn mt v ca s mt thm P-tc-bua trong nhng nm 1913 - 1914. 98, 100. Tsc-np, V. M. (1876 - 1952) mt trong nhng th lnh v nh l lun ca ng x hi ch ngha - cch mng. Trong nhng nm 1902 - 1905, l bin tp vin bo "Nc Nga cch mng" c quan ngn lun trung ng ca ng x hi ch ngha - cch mng. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, y np di nhng li l t, nhng thc t li ng trn lp trng ch ngha x hi - s-vanh. Trong thi gian thng Nm - thng Tm 1917, y l b trng B nng nghip trong Chnh ph lm thi t sn, thi hnh chnh sch n p d man nhng nng dn chim rung t ca a ch. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, y l mt trong nhng k t chc cc v ni lon chng Chnh quyn x-vit. Nm 1920, y lu vong ra nc ngoi; y tip tc hot ng chng Chnh quyn x-vit. 227, 254, 377, 388. Ts-r-va-nin, N. (Lp-kin, Ph. A.) (1868 - 1938) mt trong nhng th lnh ca phi men-s-vch, mt phn t cc oan trong phi th tiu. Sau Hi ngh thng Tm chng ng nm 1912, l y vin ca trung tm men-s-vch (Ban t chc). Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, Ts-r-va-nin l mt phn t x hi - s-vanh. Nm 1917, y l mt trong nhng bin tp vin t "Bo cng nhn" c quan ngn lun trung ng ca nhng ngi men-s-vch v y vin Ban chp hnh trung ng men-s-vch. Y c thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi. 269, 270, 272. Ts-kh-t-d, N. X. (1864 - 1926) mt trong nhng th lnh ca phi men-s-vch. L i biu ca tnh Ti-phlt trong u-ma nh nc III v IV, ng u ng on men-s-vch u-ma IV. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l mt ngi theo phi gia. Trong thi k Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l y vin Ban chp hnh lm thi ca u-ma nh nc, l mt phn t v quc. Ts-kh-t-d l ch tch Xvit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, ch tch Ban chp hnh trung ng cc X-vit kho u tin, y ro rit ng h Chnh ph lm thi t sn. Sau Cch mng x hi ch ngha thng

768

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

769

Mi, y l ch tch Quc hi lp hin Gru-di-a - chnh ph men-svch phn cch mng. Nm 1921, sau khi Chnh quyn x-vit c thnh lp Gru-di-a, Ts-kh-t-d lu vong sang Php. 8, 18, 19,

26, 27, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 41, 45, 46, 47, 74, 92 - 93, 106, 108, 125, 128, 129, 134, 138, 140, 148, 149, 153, 156, 162, 166, 171, 173, 178, 180, 190, 192, 206, 209, 211, 219, 262, 281, 291, 300, 307, 310, 314, 323, 352, 359, 366, 388, 389, 416, 427, 432, 448, 483, 494, 498, 591. Ts-khn-k-li, A. I. (sinh nm 1874) mt ngi dn ch - x hi,
mt phn t men-s-vch, v ngh nghip l lut s. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, y l mt ngi theo phi th tiu. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt phn t x hi - s-vanh. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Ts-khn-k-li l i din ca Chnh ph lm thi t sn Da-cp-ca-d. Trong nhng nm 1918 1921, y l b trng B ngoi giao trong chnh ph men-s-vch Grudi-a, sau tr thnh mt tn bch v lu vong. 8, 18, 26. Tu-li-a-cp, I. N. (sinh nm 1877) cng nhn, mt ngi dn ch - x hi, mt ngi men-s-vch, i biu ca qun khu sng n trong u-ma nh nc IV. 93.

Tu-ra-ti (Turati), Phi-lp-p (1857 - 1932) nh hot ng ca phong

tro cng nhn , mt trong nhng ngi t chc ng x hi ch ngha (1892), th lnh cnh hu, ci lng trong ng. Nm 1896, c bu vo ngh vin, ng u nhm x hi ch ngha - ci lng ti ngh vin. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, ng trn lp trng phi gia. C thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi. Sau khi c s phn lit trong ng x hi ch ngha (1922), Tu-ra-ti ng u ng x hi ch ngha thng nht, mt ng theo ch ngha ci lng. Nm 1926, Tura-ti ri nc pht-xt sang Php. 106, 134, 140, 153, 209, 215.

Nga. ng tham gia tch cc cuc cch mng 1905 - 1907. ng tham gia cng tc ca i hi V (i hi Lun-n) ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga; ti i hi ny, T-sca c bu vo Ban chp hnh trung ng. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr, Tsca ln n phi th tiu, nhng trong nhiu trng hp li gi lp trng iu ho i vi phi ny. Nm 1912, ng chng li cc ngh quyt ca Hi ngh Pra-ha. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, T-sca c, tham gia hot ng trong phong tro dn ch - x hi c, ng trn lp trng quc t ch ngha; ng l mt trong nhng ngi t chc ra "Lin minh Xpc-ta-ct". Trong nhng nm 1916 - 1918, ng b giam. Sau khi c t do nh cuc Cch mng thng Mi mt 1918, ng tham gia thnh lp ng cng sn c v c bu lm b th Ban chp hnh trung ng ca ng ny. Thng Ba 1919, ng b bt v sau b git mt cch d man trong nh t Bc-lanh. 212. Tx-c-bau-m, I-u. O. xem Mc-tp, L. Tx-r-t-li, I. G. (1882 - 1959) mt trong nhng th lnh ca phi men-s-vch. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, y l mt ngi theo phi th tiu. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, y l mt phn t thuc phi gia. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Tx-r-t-li l y vin Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt, l mt ngi theo phi v quc. Thng Nm 1917, y tham gia Chnh ph lm thi t sn vi t cch l b trng B bu in; sau cc s bin thng By, l b trng B ni v, mt trong nhng k c v nhng v khng b nhng ngi bn-s-vch. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, Tx-r-t-li l mt trong nhng ngi lnh o chnh ph men-s-vch phn cch mng Gru-di-a. Sau khi Chnh quyn x-vit thng li Gru-di-a, y l mt tn bch v lu vong.

T-sca (Tyszka), I-an (I--ghi-kh-x, L-) (1867 - 1919) nh hot

ng ni ting ca phong tro cng nhn Ba-lan v c. L mt trong nhng ngi sng lp ng dn ch - x hi Vng quc Ba-lan v Lt-va v l y vin Ban lnh o trung ng ca ng ny. ng u tranh chng ch ngha xt li trong phong tro cng nhn quc t, chng ch ngha dn tc, kin tr nhn mnh s cn thit ca cuc u tranh chung ca giai cp v sn Ba-lan v

129, 136, 138, 148, 149, 153, 157, 162, 166, 171, 173, 178, 180, 190, 206, 209, 211, 219, 227, 254, 281, 292, 323, 359, 388, 389, 416, 427, 432, 483, 494, 498, 576 - 581.
U

U-xti-np, A. M. (1879 - 1937) tham gia phong tro cch mng t

nm 1901; trong nhng nm 1906 - 1917, l mt ngi x hi ch ngha - cch mng; trong nhng nm 1917 - 1918, l mt ngi x hi ch ngha - cch mng cnh t; t nm 1920, l ng vin ng cng sn (b) Nga. Trong nhng nm 1908 - 1917, sng l u

770

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

771

vong Thy-s v Php; nm 1917, l y vin y ban hi hng nhng ngi Nga lu vong chnh tr Thy-s. Trong nhng nm 1917 - 1920, U-xti-np l y vin Ban chp hnh trung ng cc Xvit ton Nga; t nm 1921, lm cng tc ngoi giao. 339. Uyn-li-am (Williams), T. Rt-xen mt ngi x hi ch ngha Anh, ng vin ng cng nhn c lp Anh. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, gi lp trng chng ch ngha qun phit, ph phn ng li ca cc lnh t Quc t II. 211. Uyn-tn (Wilton), R-bc nh bo t sn, nm 1917 l phng vin t bo bo th Anh "The Times" ("Thi bo") P-t-r-grt. 31, 32,

33 - 36, 37, 39, 85, 91, 256.

V

Van-c-ven- (Vandervelde), -mi-l (1866 - 1938) th lnh ng

cng nhn B, ch tch Cc quc t x hi ch ngha ca Quc t II, gi lp trng c hi ch ngha cc oan. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh, tham gia chnh ph t sn. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, y sang Nga c v tip tc cuc chin tranh quc ch ngha. Van-c-ven- c thi th ch i vi Cch mng x hi ch ngha thng Mi, thc y cuc can thip v trang chng nc Nga x-vit; y c gng nhiu khi phc Quc t II. Trong nhng nm 1925 - 1927, Van-c-ven- lm b trng B ngoi giao ca Chnh ph Vng quc B, tham gia k kt cc Hip ngh L-cc-n (1925) nhm chng Lin-x, ro rit chng vic thnh lp mt trn thng nht chng pht-xt ca nhng ngi cng sn v nhng ngi x hi ch ngha. Van-c-ven- l tc gi ca mt s sch ln v nh, trong , nh V. I. L-nin ch r, "ch ngha chit trung tiu th dn chng li ch ngha Mc, thut ngy bin chng li php bin chng, ch ngha ci lng phi-li-xtanh chng li cch mng v sn" (Ton tp, ting Vit, Nh xut bn Tin b, Mt-xcva, t. 37, tr. 416). 215. Vanh-cp (Wijnkoop), a-vt (1877 - 1941) mt ngi dn ch x hi cnh t H-lan, v sau l ng vin cng sn. Nm 1907, l mt trong nhng ngi sng lp, v sau l tng bin tp t bo "De Tribune" ("Din n") c quan ngn lun ca cnh t ng cng nhn dn ch - x hi H-lan. Nm 1909, Vanh-cp l mt trong nhng ngi sng lp v l ch tch ng dn ch - x

hi H-lan, ng ny n nm 1918 ly tn l ng cng sn H-lan. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Vanh-cp theo ch ngha quc t, cng tc vi tp ch "Vorbote" ("Ngi tin khu") c quan l lun ca phi t Xim-mc-van. L mt trong nhng ngi lnh o ng cng sn H-lan, Vanh-cp gi lp trng cc t v bit phi. Trong nhng nm 1918 - 1925 v t nm 1929, Vanh-cp l ngh s H-lan. Vanh-cp c bu vo Ban chp hnh Quc t cng sn ti i hi II ca Quc t cng sn. Nm 1925, Vanh-cp chng li cc ngh quyt ca Quc t cng sn v vn thuc a, cng on v cc vn khc, do nm 1926 b khai tr khi ng cng sn. Nm 1930, Vanh-cp tha nhn cc sai lm ca mnh nn li c kt np vo ng; nm 1935, c bu vo Ban chp hnh trung ng ca ng. 212. V-c-ni-cp, A. X. (1880 - 1919) cng nhn, ng vin ng bn-svch t nm 1897. Lm cng tc ng Tm-xc, Mt-xc-va, Pc-m v mt s thnh ph khc Nga. ng tham gia tch cc cuc cch mng Nga ln th nht. L i biu i hi V (i hi Lun-n) v Hi ngh VII (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l y vin Ban chp hnh X-vit Mt-xc-va. Thng Mi 1917, l y vin y ban qun s - cch mng Mt-xc-va, tham mu trng i Cn v . Nm 1918, V-c-ni-cp l y vin ban lnh o cc nh my Vc-xa v Cu-l-ba-ki tnh Ni-gi-ni Np-g-rt. 494. Vin-hem II (H-hen-tx-lc) (1859 - 1941) hong c v vua Ph (1888 - 1918). 21, 108, 215, 231, 244, 248, 261, 265, 266, 288, 300, 325,

332, 342, 348, 363, 367, 382, 407, 457, 486, 499.
X

Xa-mi-lp, Ph. N. (1882 - 1952) mt ngi bn-s-vch, v ngh

nghip l cng nhn dt. L ng vin ng cng nhn dn ch x hi Nga t nm 1903. Tch cc tham gia cuc cch mng Nga ln th nht, lm cng tc ng I-va-n-v - V-d-n-xen-xc. L i biu ca cng nhn tnh Vla-i-mia ti u-ma nh nc IV, tham gia ng on bn-s-vch trong u-ma. Thng Mi mt 1914, do hot ng cch mng chng chin tranh quc ch ngha nn b bt cng vi cc i biu bn-s-vch khc, v nm 1915 b y bit x vng Tu-ru-khan-xc. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, Xa-mi-lp lm cng tc
51 B. . e t. 31

772

Bn ch dn tn ngi

Bn ch dn tn ngi

773

ng v cng tc chnh quyn I-va-n-v - V-d-n-xen-xc. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, cng tc U-cra-i-na v Mt-xc-va. T nm 1921, l y vin Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga; t nm 1922, cng tc Ban kim tra trung ng ng cng sn (b) Nga v Ban nghin cu lch s ng thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn (b) Nga; Xa-mi-lp l ph ch tch Hi nhng ng vin bn-s-vch lo thnh ton Lin-x; trong nhng nm 1937 - 1941, l gim c Vin bo tng cch mng nh nc Lin-x. 98. Xam-ba (Sembat), Mc-xen (1862 - 1922) mt trong nhng th lnh ci lng ch ngha ca ng x hi ch ngha Php, nh bo. T nm 1893 l h ngh s. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l mt phn t x hi - s-vanh. T thng Tm 1914 n thng Chn 1917, l b trng B cng tc x hi trong "chnh ph phng v quc gia", mt chnh ph quc ch ngha Php. Thng Hai 1915, tham gia Hi ngh Lun-n ca nhng ngi x hi ch ngha cc nc trong khi ng minh, c triu tp nhm tp hp h li trn c s cng lnh ca ch ngha x hi - s-vanh. 112, 207. Xan-t-cp - S-rin, M. E. (S-rin, N.) (1826 - 1889) nh vn tro phng Nga v i, nh dn ch cch mng. 354. Xc-b-lp, M. I. (1885 - 1939) tham gia phong tro dn ch - x hi t nm 1903 trong hng ng nhng ngi men-s-vch, v ngh nghip l k s. L i biu ca on tuyn c ngi Nga vng Da-cp-ca-d ti u-ma nh nc IV. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, l ngi theo phi gia. Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, l ph ch tch X-vit P-t-r-grt, ph ch tch Ban chp hnh trung ng cc X-vit kha u tin; t thng Nm n thng Tm 1917, l b trng B lao ng trong Chnh ph lm thi t sn. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, tch khi bn men-s-vch, cng tc trong ngnh hp tc x, sau lm vic B dn y ngoi thng. T nm 1922, c kt np vo ng cng sn (b) Nga, gi trng trch trong cng tc kinh t; trong nhng nm 1936 - 1937, Xc-b-lp cng tc y ban v tuyn in Lin-x. 39,

41, 42, 47, 91, 93, 106, 108, 206, 281, 292, 366. Xe-ra-ti (Serrati), Git-sin-t M-nt-ti (1872 - 1926) nh hot
ng ni ting ca phong tro cng nhn , mt trong nhng ngi lnh o ng x hi ch ngha , cng vi Lt-da-ri v mt s

ngi khc ng u phi gia ca ng ny. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, Xe-ra-ti l ngi theo ch ngha quc t; trong nhng nm 1915 - 1923, l ch nhim bo "Avanti!" ("Tin ln!"), c quan ngn lun trung ng ca ng x hi ch ngha. Xe-ra-ti tham gia Hi ngh Xim-mc-van v Hi ngh Ki-en-tan. Sau khi Quc t cng sn thnh lp, Xe-ra-ti i ng x hi ch ngha phi gia nhp Quc t cng sn. Ti i hi II Quc t cng sn, Xe-ra-ti dn u on i biu ; khi tho lun 21 iu kin kt np vo Quc t cng sn, Xe-ra-ti phn i vic on tuyt v iu kin vi nhng phn t ci lng. V. I. L-nin ph phn lp trng sai lm ca Xe-ra-ti. Sau , Xe-ra-ti khc phc nhng sai lm c tnh cht phi gia ca mnh, v nm 1924 ng ng u phi "nhng ngi Quc t th ba", gia nhp ng cng sn , v ng hot ng tch cc trong ng ny cho n khi qua i. 212. Xnao-en (Snowden), Phi-lp (1864 - 1937) nh hot ng chnh tr Anh. Trong nhng nm 1903 - 1906 v 1917 - 1920, l ch tch ng cng nhn c lp, i din cnh hu ca ng; t nm 1906, l ngh s. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, l ngi theo phi gia; ch trng lin minh vi giai cp t sn. Tham gia ni cc Mc - -nan nm 1924, v trong nhng nm 1929 - 1931, l b trng B ti chnh. Xnao-en l k in cung chng ch ngha cng sn. 106, 209. Xtau-ninh (Stauning), Toc-van Au-gu-xt Ma-ri-nt (1873 - 1942) nh hot ng nh nc an-mch, mt trong nhng th lnh cnh hu ca phong tro dn ch - x hi an-mch v ca Quc t II, nh chnh lun. T nm 1906, l ngh s an-mch. T nm 1910, l ch tch ng dn ch - x hi an-mch v ch tch ng on dn ch - x hi ti ngh vin. Trong thi gian chin tranh quc ch ngha th gii, ng trn lp trng x hi - s-vanh, theo khuynh hng c. Trong nhng nm 1916 - 1920, l b trng khng b trong chnh ph t sn an-mch. Sau ng u chnh ph dn ch - x hi v cc chnh ph lin hip ca nhng ngi cp tin t sn v nhng ngi dn ch - x hi cnh hu. 208, 212, 459, 460. Xt-clp, I-u. M. (1873 - 1941) nh cch mng chuyn nghip, tham gia phong tro dn ch - x hi t nm 1893. Sau i hi II ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, gia nhp ng bn-s-vch. Trong nhng nm th lc phn ng thng tr v c cao tro cch mng mi, cng tc vi bo "Ngi dn ch - x hi" C quan ngn
51*

774

Bn ch dn tn ngi

775

lun trung ng ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga, v cc bo bn-s-vch "Ngi sao" v "S tht". Sau Cch mng dn ch - t sn thng Hai 1917, ng trn lp trng "v quc cch mng"; sau theo phi bn-s-vch. Sau Cch mng x hi ch ngha thng Mi, l y vin Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga v y vin Ban chp hnh trung ng cc X-vit, l bin tp vin ca bo "Tin tc ca Ban chp hnh trung ng cc X-vit ton Nga", ca tp ch "Xy dng x-vit"; t nm 1929, l ph ch tch y ban khoa hc trc thuc Ban chp hnh trung ng cc X-vit Lin-x. ng l tc gi ca mt s tc phm vit v lch s phong tro cch mng. 125, 127, 128, 129, 138, 148, 149, 153, 157, 162, 166, 171, 173,

Thn th v s nghip Ca V. I. L-nin (Thng Ba thng T 1917)

Thng Ba thng T 1917 2 (15) thng Ba.
L-nin sng Xuy-rch; t 3 (16) thng T, Ngi sng P-t-r-grt. Xuy-rch, L-nin nhn c nhng tin tc u tin v cuc Cch mng dn ch t sn thng Hai Nga v thc hin cc bin php tr v t quc nhanh nht. L-nin gi in cho G. E. Di-n-vi-p Bcn, bo tin v cuc cch mng Nga v ngh ng ta n ngay Xuy-rch. L-nin gi n Cla-ran cho I. Ph. c-mng t bo kh nh "Gegen die Lge der Vaterlandisverteidigung" ("Chng li s di tr v bo v t quc"); t bo ny c xut bn vi s tham gia ca L-nin trn cng v thay mt nhm Xim-mc-van Thy-s. Ngi bo tin v thng li ca cuc Cch mng thng Hai Nga.

178, 180, 190, 192, 206, 261, 262, 281, 292, 300, 310, 366, 427. Xt-l-pin, P. A. (1862 - 1911) nh hot ng nh nc ca nc Nga
Nga hong, i a ch. Trong nhng nm 1906 - 1911, l ch tch Hi ng b trng kim b trng B ni v. Tn tui ca y gn lin vi thi k phn ng chnh tr tn bo nht, trong n t hnh c p dng rng ri n p phong tro cch mng (thi k phn ng Xt-l-pin 1907 - 1910). Xt-l-pin tin hnh ci cch rung t nhm to ra tng lp cu-lc lm ch da cho ch chuyn ch Nga hong nng thn. Nhng mu toan ca Xt-l-pin nh cng c ch chuyn ch bng mt s ci cch t trn xung, v li ch ca giai cp t sn v a ch, b tht bi. Nm 1911, Xt-l-pin b B-grp, nhn vin s mt thm, ng vin ng x hi ch ngha - cch mng, git cht Ki-p. 23, 54, 76, 84, 183, 519. Xt-rm (Strm), Phr-rch (1880 - 1948) mt ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in, nh vn v nh chnh lun. Trong nhng nm 1911 1916, l b th ng dn ch - x hi Thy-in. Trong nhng nm chin tranh quc ch ngha th gii, Xt-rm l ngi theo ch ngha quc t. Trong nhng nm 1918 - 1920, l tng bin tp bo "Folkets Dagblad Politiken" ("Nht bo chnh tr nhn dn"). Trong nhng nm 1921 - 1924, l b th ng cng sn Thy-in. Nm 1924, gia nhp nhm c hi ch ngha ca H-glung, ra khi ng cng sn v nm 1926 tr v ng dn ch - x hi. Xt-rm l tc gi cun sch "I stormig tid" ("Thi k bo tp"), Xtc-khn, 1942, mt trong nhng chng ca cun sch l "L-nin Xtc-khn" ghi li nhng hi k v chuyn L-nin n Xtc-khn ngy 31 thng Ba (13 thng T) 1917 v ghi cuc ni chuyn vi V. I. L-nin. 116, 145, 212, 282, 460.

Sau 2 (15) thng Ba.

L-nin gi n Gi-ne-v cho Tx-kha-cai-a mt bu thip bo tin v cuc cch mng Nga v v vic Ngi chun b tr v Nga. Trong in gi n Xtc-khn cho I-a. X. Ga-n-tx-ki, L-nin bo tin rng Ngi gi cho ng ch mt bc th rt quan trng, ngh khi nhn c th th nh in bo cho bit.

Khong t 2 n 6 (15 n 19) thng Ba.

776

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

777

L-nin gi cho I-a. X. Ga-n-tx-ki mt bc th mt c km theo nh ca mnh v ngh ng ch y t chc cho Ngi mt chuyn i b mt v nc Nga bng cch gi dng lm mt ngi Thy-in cm v ic.

5 (18) thng Ba.

3 (16) thng Ba.

L-nin c cc bn tin in ca chnh ph ng trn cc bo, ni v cuc cch mng Nga. Trong th gi A. M. Cn-ln-tai Khri-xtia-ni-a (-xl), L-nin nh gi cuc Cch mng thng Hai v vch ra sch lc ca nhng ngi bn-s-vch.

Sng ch nht, L-nin i n mt trung tm cng nhn ln ca Thy-s l La - S Phn v hi 2 gi chiu, ti Cu lc b cng nhn, Ngi thuyt trnh (bng ting c) v Cng x Pa-ri v nhng trin vng pht trin ca cch mng Nga ("Cch mng Nga c i theo con ng ca Cng x Pari khng?"). Trc khi thuyt trnh, Ngi ni chuyn vi nhng thnh vin nhm bn-s-vch a phng. Trong th (bu thip) gi I. Ph. c-mng Cla-ran, L-nin cho bit l Ngi v sau khi n cng tc La - S- Phn v ngh nu c-mng tr v Nga th tm hiu xem Ngi c th tr v Nga qua Anh c khng. L-nin nhn c nhn xt v xem qua bn phc tho cun sch ph thng ca A. M. Cn-ln-tai "Chng ta c cn Nga hong khng?". Cun sch ny khng c xut bn.

4 (17) thng Ba.

L-nin gi th cho A. M. Cn-ln-tai Khrixti-a-ni-a, bo tin v vic vit bn "S tho lun cng ngy 4 (17) thng Ba 1917" ni v nhng nhim v ch yu ca ng, v s cn thit phi m rng cng tc t chc qun chng chun b cho cc X-vit i biu cng nhn ginh chnh quyn. L-nin vit "S tho lun cng ngy 4 (17) thng Ba 1917" ni v nhng nhim v ca giai cp v sn cch mng v ca ng ca n trong cch mng v gi s tho n Xtckhn v Khri-xti-a-ni-a hng dn hnh ng cho nhng ngi bn-s-vch tr v Nga.

6 (19) thng Ba.

4-22 thng Ba (17 thng Ba4 thng T)

L-nin vit th cho V. A. Cc-pin-xki Gi-ne-v bo tin v k hoch b mt tr v Nga qua Anh v H-lan vi giy t mang tn V. A. Cc-pin-xki; Ngi ngh nu V. A. Cc-pin-xki ng th bt tay ngay vo vic thc hin k hoch ny. Ni chuyn qua in thoi vi I. Ph. cmng v trong th gi b, L-nin cho bit rng Ngi quyt tm tr v Nga ngay, rng khng c kh nng tr v qua nc Anh v cho bit k hoch i qua c v Nga. L-nin gi in qua Xtc-khn n Khrixti-a-ni-a cho nhng ngi bn-s-vch sp ln ng v Nga, trong Ngi ch r sch lc ca ng trong cch mng.

L-nin trch ghi cc bo nc ngoi "The Times", "L'Humanit", "Neue Zrcher Zeitung", "Berliner Tageblatt", "Frankfurter Zeitung", "Vossische Zeitung", "Le Temps", "The Manchester Guardian", "Neue Freie Presse", "Corriere della Sera", v. v. trong thi gian t 4 n 22 thng Ba (t 17 thng Ba n 4 thng T) c nhng tin tc v cuc Cch mng thng Hai Nga.

778

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

779

Sau 6 (19) thng Ba.

L-nin vit "Li tuyn b gi bo "Volksrecht" v vic bo ch xuyn tc bc in do Ngi gi ngy 6 (19) thng Ba cho nhng ngi bn-s-vch sp ln ng v Nga. Li tuyn b ny c ng bo "Volksrecht", s 75, ngy 29 thng Ba. Trong th gi V. A. Cc-pin-xki Gi-nev, L-nin tn thnh k hoch ca L. Mctp l lm cho nhng ngi chnh tr lu vong c i qua c tr v Nga bng cch trao i nhng ngi c b giam gi.

9 (22) thng Ba.

L-nin vit th cho I-a. X. Ga-n-tx-ki Khri-xti-a-ni-a ngh kim tra li vic gi, thng qua A. M. Cn-ln-tai, hai l th ca Ngi cng cc bi vit cho bo "S tht" ("Th t nc ngoi gi v"); nu cc th cha c gi i th gi n P-t-rgrt cho V. . Bn-ts - Bru--vch v t chc vic gi u n bo "S tht" v tin tc v cc s bin Nga. Trong bc in gi A. M. Cn-ln-tai Khrixti-a-ni-a, L-nin bo s gi cho b bc th s 2 trong tp "Th t nc ngoi gi v". L-nin gi cho A. M. Cn-ln-tai bc th s 2 trong tp "Th t nc ngoi gi v", chuyn cho bo "S tht". L-nin vit th (bng ting c) gi ban bin tp bo Thy-in "Socialdemokraten". Trong th, thay mt Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, Ngi gii thiu A. M. Cn-ln-tai lm phng vin, tin tc v nhng s bin Nga do Cn-ln-tai a ra l hon ton ng tin cy.

7 (20) thng Ba.

L-nin vit "Th t nc ngoi gi v. Th s 1. Giai on u ca cuc cch mng th nht" v gi th ny qua Khri-xti-a-ni-a cho bo "S tht". L-nin gi in n Khri-xti-a-ni-a cho nhng ngi bn-s-vch sp ln ng v Nga, gii thch ni dung bc in ngy 6 (19) thng Ba.

Sau 7 (20) thng Ba.

L-nin vit th cho V. A. Cc-pin-xki Gi-ne-v v gi bn tho, c l l ca "Th t nc ngoi gi v", th s 1, sao chp li. L-nin vit s tho "Th t nc ngoi gi v", th s 5. Trong th gi V. A. Cc-pin-xki Gi-nev, L-nin cm n ng ch y thng bo tin tc v ngh lin tc thng bo tin tc; Ngi t chi khng tham d cuc mt-tinh ca nhng ngi quc t ch ngha Nga v Thy-s v mong nhn c thng bo v tin tc v li pht biu ca i din cc xu hng khc nhau. L-nin vit "Th t nc ngoi gi v. Th s 2. Chnh ph mi v giai cp v sn".

10 (23) thng Ba.

Khong t 7 n 12 (20 n 25) thng Ba. 8 (21) thng Ba.

L-nin gi cho cc chi b bn-s-vch nc ngoi bn sao th s 1 v s 2 trong tp "Th t nc ngoi gi v". L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki Khri-xti-a-ni-a ni rng mt s ngi khng th chp nhn vic tr v nc Nga bng con ng chnh thc. L-nin c trn bo "Frankfurter Zeitung" nhng on trch "Tuyn ngn ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga "Gi tt c cc cng dn Nga"" ni v vic lt ch Nga hong; Ngi nh gi bn tuyn ngn ny l tt.

8 - 9 (21 - 22) thng Ba.

780

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

781

L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki bo tin l va c nhng on trch Tuyn ngn ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, v ngh gi in chuyn li Ngi chc mng bo "S tht" nhn dp cng b Tuyn ngn. L-nin vit th cho I. Ph. c-mng ni v vic cng b Nga bn Tuyn ngn ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, bo tin l gi cho c-mng bn sao nhng bi vit ca Ngi ("Th t nc ngoi gi v"), ngh gii thiu cc bi ny vi G. C. U-xi--vch v chuyn n Gi-ne-v cho V. A. Cc-pin-xki v X. N. Ra-vch, ngh gi tr li sau khi c xong. Ngi cho bit l hon ton khng c kh nng i qua nc Anh tr v Nga.

lp bng ghi s liu v s phn ha ca giai cp nng dn.

12 (25) thng Ba.

Trong th gi V. A. Cc-pin-xki Gi-nev, L-nin bo tin v bui thuyt trnh sp ti Xuy-rch ngy 14 (27) thng Ba 1917; v vic trao i th t vi A. V. Lu-na-tscxki v vn hi ngh vi phi "Tin ln"; v bc in gi n Xcan-i-na-v cho nhng ngi bn-s-vch sp ln ng v Nga; v sch lc ca nhng ngi bn-svch i vi cc ng khc; nh gi ngh quyt ca cuc mt-tinh ca nhng ngi quc t ch ngha Nga v Thy-s ngy 9 (22) thng Ba 1917; Ngi ch ra rng "phn cui trong ngh quyt th tt... nhng on u (v ch dn ch ni chung) th ti thy hnh nh rt km". L-nin vit dn bi th s 4 trong tp "Th t nc ngoi gi v". L-nin vit "Th t nc ngoi gi v. Th s 4. Ginh ha bnh nh th no?". L-nin vit bi "Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc". Bi vit ny, theo k hoch ca L-nin, s l li ku gi ca Ban chp hnh trung ng ng bn-s-vch gi giai cp v sn quc t. Bi ny vit cha xong.

10 - 11 (23 - 24) thng Ba. 11 (24) thng Ba.

L-nin vit "Th t nc ngoi gi v. Th s 3. V i dn cnh v sn". Trong th gi V. A. Cc-pin-xki Gi-nev, L-nin bo tin l gi cho ng ch y bn sao bc th s 1 v s 2 trong tp "Th t nc ngoi gi v", ng ch y tm hiu, v ngh sau gi tr li. Trong th, L-nin bo trc phng s lin minh vi phi "Bc u" v trnh by ng li sch lc ca nhng ngi bns-vch i vi cc ng khc. L-nin vit th cho A. V. Lu-na-tsc-xki, bc b ngh ca ng v vic t chc hi ngh ca nhng ngi bn-s-vch vi phi "Tin ln", v nhn mnh rng ng bns-vch phi c mt ng li chnh tr c lp v c nguyn tc. L-nin vit dn bi bi "Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc", vit phn u d bn th nht bi ny v

Sau 12 (25) thng Ba.

Trc 12 (25) thng Ba.

L-nin tham d phin hp ca y ban Xuyrch hi hng nhng ngi Nga lu vong chnh tr. Ngi t tin chc rng cng nhn khng bao gi tin s vu khng nhng ngi cch mng lo thnh c th thch, nu h buc phi i qua c v nc. L-nin vit th cho I. Ph. c-mng, ch r s cn thit phi phn bit hai giai on ca cuc cch mng Nga ang din ra; bo tin l khng th tr v Nga qua n c

Chm nht l 12 (25) thng Ba.

Khong t 12 n 18 (25 n 31) thng Ba.

782

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

783

Anh. Ngi mong mun thu thp tt c cc ti liu ni v cch mng Nga ng trn cc bo nc ngoi.

13 (26) thng Ba.

L-nin vit th gi G. A. U-xi--vch. L-nin vit th cho V. A. Cc-pin-xki Gi-ne-v, cho bit rng ngy 12 (25) thng Ba, Ngi gi cho ng mt l th di v cho bit rng Ngi khng c tin tc chi tit v bo "S tht", ngh gi hai cun sch ca Ngi: "Bo co v i hi thng nht ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga" v "Thng li ca phi dn ch - lp hin v nhim v ca ng cng nhn". Ti phin hp ca B phn trong nc ca Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh P-tc-bua ng cng nhn dn ch x hi Nga, ngi ta c bc in ca L-nin gi nhng ngi bn-s-vch sp ln ng v Nga.

1907" gi cho V. A. Cc-pin-xki; Ngi ngh nh my li tp "Th t nc ngoi gi v" bng giy mng nht; tn thnh k hoch ca X. N. Ra-vch tr v Nga qua c, sau khi c mang quc tch Thy-s. Bo "S tht" ng tin nhn c li cho mng ca L-nin.

Gia thng Ba.

L-nin vit li ku gi "Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh", li ku gi ny c in thnh nhng t truyn n, di k tn: "Ban bin tp "Ngi dn ch - x hi"". L-nin vit "Th t bit gi cng nhn Thy-s". Bc th ny c ng trn bo "Jugend-Internationale", s 8, ngy 1 thng Nm.

15 (28) thng Ba.

Chm nht l 14 (27) thng Ba. 14 (27) thng Ba.

L-nin vit dn bi v cng vn tt ca bn thuyt trnh "Cch mng Nga, ngha v nhim v ca n". L-nin thuyt trnh ti cuc hp ca cng nhn Thy-s Cung nhn dn Xuy-rch v ti "Cch mng Nga, ngha v nhim v ca n". L-nin vit th cho I. Ph. c-mng, bo tin nhn c ca V. A. Cc-pin-xki bc th s 1 trong tp "Th t nc ngoi gi v", v ha gi cho c-mng cc th s 3 v 4 trong tp "Th t nc ngoi gi v". L-nin vit th cho X. N. Ra-vch Gine-v, bo tin v nhng iu kin nh my li bn tho cun sch "C ng lnh rung t ca ng dn ch - x hi trong cuc cch mng Nga ln th nht 1905 -

L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki Xtc-khn bo tin rng Ngi khng th chp nhn k hoch ca ng nhm thng qua nhng ngi dn ch - x hi c Bc-lanh t chc cho nhng ngi lu vong c tr v Nga; Ngi ngh c gng lm cho chnh ph Thy-s cp cho mt toa xe la i n C-pen-ha-g, hoc tha thun v vic i nhng ngi c b giam gi ly nhng ngi Nga lu vong. L-nin gi cho I. Ph. c-mng bc th s 1 v s 4 trong tp "Th t nc ngoi gi v".

16 (29) thng Ba.

L-nin ghi li cuc tranh lun v vit phc tho dn bi li kt lun bn thuyt trnh ca Ngi "Cch mng Nga, ngha v nhim v ca n". L-nin vit tm tt bn bo co trnh by Xuy-rch. Bn tm tt ny ng trn bo "Volksrecht", s 77 v 78, ngy 31 thng

16 hoc 17 (29 hoc 30) thng Ba.

784

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

785

Ba v 2 thng T v trn bo "Politiken" ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in, s 86, ngy 15 thng T.

x hi"" v bi bo ca Ngi "Vi lun cng".

18 (31) thng Ba.

Trc 17 (30) thng Ba.

L-nin vch ra nhng iu kin i qua nc Anh ca nhm nhng ngi chnh tr lu vong, di s hng dn ca Phr. Pltten. bo m chuyn i, Ngi nu ra iu kin l chnh ph Anh tha thun cng b cc iu kin ny trn bo ch. L-nin vit bi "Mu k ca nhng ngi s-vanh cng ha". Bi ny c ng trn bo "Volksrecht", s 81, ngy 5 thng T v c lc ng trn bo "Avanti!", s 99, ngy 10 thng T. L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki bo tin rng Ngi khng th tr v Nga qua nc Anh; Ngi ngh thng qua Xvit i biu cng nhn P-t-r-grt i nhng ngi lu vong Nga l nhng ngi quc t ch ngha ly nhng ngi c b giam gi Nga. L-nin tham gia d cuc hp nhng i biu cc trung tm ca ng, y X. Bag-tx-ki, y vin y ban hi hng nhng ngi Nga lu vong chnh tr, bo co v tin trnh m phn vi R. Grim. Ngi lun chng cho k hoch nhng ngi lu vong i qua c v nc. Trong th gi I-a. X. Ga-n-tx-ki, L-nin vit v vic hi hng ca nhng ngi Nga lu vong chnh tr; Ngi cp cn k n tnh hnh chnh tr Nga, n nhng nhim v v sch lc ca ng trong cch mng; Ngi yu cu in li P-t-r-grt bo "Ngi dn ch - x hi", cun sch "Ch ngha x hi v chin tranh"; tp ch "Ngi cng sn", "Vn tp "Ngi dn ch -

17 (30) thng Ba.

Quyt ngh do L-nin vit v th tc tr v Nga ca nhng ngi lu vong, c Ban lnh o nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga chp thun. Quyt ngh ny c cng b trong vn bn truyn n: "Bin bn cuc hp ngy 8 thng T 1917 ca cc ng vin ng cng nhn dn ch x hi Nga on kt xung quanh Ban chp hnh trung ng" L-nin gi in cho R. Grim Bc-n bo tin rng nhng ngi bn-s-vch chp nhn ngh v vic cho nhng ngi Nga lu vong i qua nc c v yu cu kt thc ngay cuc m phn vi chnh ph c. L-nin gi n ban bin tp cc bo "Avanti!" v "Volksrecht" bi bo Ngi mi vit hm trc "Mu k ca nhng ngi svanh cng ha".

Khong t 18 n 22 thng Ba (31 thng Ba n 4 thng T).

Trong th gi I. Ph. c-mng, L-nin bo tin v vic chun b cho nhng ngi lu vong tr v Nga, v ngy d nh ln ng v s tin t Xtc-khn chuyn n gip cuc hnh trnh ny. L-nin gi in n Xtc-khn cho I-a. X. Ga-n-tx-ki, ngh trch hai hoc ba nghn cua-ron cp tin i ng cho nhng ngi bn-s-vch lu vong t Thy-s v Nga v bo tin rng nhng ngi lu vong d nh ln ng vo th t, tc l 22 thng Ba (4 thng T), t nht c 10 ngi. L-nin gi in cho R. Grim bit rng Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga chp thun k hoch

19 thng Ba (1 thng T).

786

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

787

i qua c v quyt nh t chc ngay chuyn i v Nga. L-nin ni chuyn qua in thoi vi R. Grim l ngi sau khi nhn c in ca L-nin gi in n L-nin v bo tin s khng tip tc m phn vi nh ng cc Thy-s cho n khi nhn c tr li ca Chnh ph lm thi.

ch-x hi Thy-s ngy 22 thng Mi (4 thng Mi mt) 1916.

Khong t 20 n 24 thng Ba (2 n 6 thng T).

L-nin tho lun vi A. V. Lu-na-tsc-xki va n Xuy-rch, v chuyn i v Nga ca nhng ngi thuc phi "Tin ln" cng i vi nhm u tin ca nhng ngi lu vong Nga i qua c. L-nin lnh o cuc tho lun gia i din ca cc nhm bn-s-vch nc ngoi vi Ph. C-n v M. Va-l-tx-ki (ng vin ng x hi ch ngha Ba-lan) v A. X. Mc-t-np (mt ngi men-svch) v chuyn i qua c ca nhng ngi lu vong chnh tr Ba-lan v nhng ngi men-s-vch cng i vi nhm u tin ca nhng ngi hi hng.

20 thng Ba (2 thng T).

cu lc b cng nhn "Eintracht", L-nin tham d cuc hp vi nhng ngi dn ch - x hi cnh t bn v chuyn i v Nga v ngh y nhim Phr. Plt-ten tin hnh m phn vi chnh ph c v vic i qua c v Nga. Vo lc 3 gi chiu, L-nin cng vi Phr. Plt-ten i t Xuy-rch n Bc-n ni chuyn vi R. Grim l ngi lc ang m phn vi vin cng s c ti Bc-n v chuyn i ca nhng ngi lu vong i qua nc c v Nga. L-nin ni chuyn vi R. Grim v chuyn i ca nhng ngi lu vong i qua c v Nga. Do lp trng lp l ca R. Grim, L-nin khng cn n s trung gian ca Grim na v tha thun vi Phr. Pltten v vic tip tc cuc m phn.

1 thng Ba (3 thng T).

L-nin ghi: "Qu ng ngy 1. III. 1917" trn bn bo co v cc khon thu chi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga trong thi gian t thng Chn 1914 n thng T 1917. L-nin vit th cho chi b bn-s-vch Xuy-rch, bo tin l gi quyt ngh ca Ban lnh o nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga ngy 18 (31) thng Ba v th tc tr v Nga ca nhng ngi lu vong; Ngi ra mt s ch th v vic t chc chuyn i, ngh chuyn quyt ngh n Gi-ne-v cho V. A. Cc-pin-xki v X. N. Ra-vch v ngh bo cho M. L. G-bcman L-da-n v quyt ngh ni trn. c s y nhim ca L-nin, Phr. Plt-ten tip tc cuc m phn, m R. Grim bt u, vi Rm-bc, cng s c ti Thy-s, v vic hi hng ca nhng ngi lu vong Nga i qua c v Nga.

20 hoc 21 thng Ba (2 hoc 3 thng T).

L-nin vit th cho V. A. Cc-pin-xki, bo tin v ngy d nh ln ng v Nga, v vic gi cho V. A. Cc-pin-xki tin v giy y nhim ca Ban chp hnh trung ng cho php trao i th t v iu khin cng vic, v vic Ngi c nh cho in bng cc th ting c, Php v "Th t bit gi cng nhn Thy-s", v vic lu hnh rng ri Pa-ri v Thy-s tp "Th t nc ngoi gi v" (th s 1 v th s 2). L-nin cng ngh tha thun vic in bi pht biu ca Ngi ti i hi ng dn

788

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

789

Trc 22 thng Ba (4 thng T). 22 thng Ba (4 thng T).

Do chun b tr v Nga, L-nin sp xp li h s ca ng v c nhn. L-nin y nhim Phr. Plt-ten chuyn n Rm-bc, cng s c ti Thy-s, nhng iu kin tr v Nga ca nhng ngi lu vong Nga. L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki Xtc-khn, bo tin rng chuyn i b tr hon v nhng ngi men-s-vch yu cu ch X-vit i biu cng nhn cho php i qua c; Ngi ngh c mt i biu bn-s-vch n Phn-lan hoc P-t-rgrt m phn vi Ch tch X-vit Pt-r-grt N. X. Ts-kh-t-d, v ng thi tm hiu r kin ca Thng v Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Bc in vit bng ting c. L-nin trch bi bo ca C. Cau-xky "Der Eispalast" ("Ngi nh lnh gi") ng trn tp ch "Die Neue Zeit", s 26, ngy 30 thng Ba 1917, ni v s pht trin ca cuc cch mng Nga v ngha ca n i vi kt cc ca cuc khng chin. L-nin c Phr. Plt-ten bo tin rng chnh ph c ng cho nhng ngi lu vong chnh tr i qua c v Nga v ng nhng iu kin v cuc hnh trnh do nhng ngi bn-s-vch ra. Sau khi nhn c tin chnh ph c chp nhn nhng iu kin i qua c, V. I. Lnin v N. C. Crp-xcai-a khi hnh i Bc-n. T Bc-n, L-nin gi in n Gi-ne-v cho H. Ghin-b bo tin rng nhng ngi lu vong s ln ng v Nga vo tra ngy 25 thng Ba (7 thng T); ngh Ghin-b n cng vi R-manh Rn-lng, S. Ne-n

hoc E. P. Gra-be k nhng vn kin v chuyn i. Bc in vit bng ting Php. L-nin gi in n Gi-ne-v cho V. A. Cc-pin-xki bo tin rng s ln ng tr v Nga vo bui tra ngy 25 thng Ba (7 thng T). Ngi cho bit cc chi ph v chuyn i ca M. Tx-kha-cai-a s c thanh ton. Bc in vit bng ting Php. Trong bc in gi V. A. Cc-pin-xki, L-nin cho bit l Ngi b chnh li ni dung bc in gi trc y. Bc in vit bng ting Php. L-nin gi in cho V. A. Cc-pin-xki bo tin rng khng th tr hon vic tr v Nga, v n nh rng c nhm s ln ng t Bc-n hi 10 gi 40 pht sng ngy 25 thng Ba (7 thng T). Bc in vit bng ting c. L-nin gi in cho V. A. Cc-pin-xki bo tin rng s ln ng t Bc-n lc 10 gi 45 pht sng ngy 25 thng Ba (7 thng T) tr v Nga; Ngi ngh Cc-pin-xki n ngay Bc-n. Bc in vit bng ting c.

23 thng Ba (5 thng T).

23 - 25 thng Ba (5 - 7 thng T).

24 thng Ba (6 thng T).

24 hoc 25 thng Ba (6 hoc 7 thng T).

L-nin lm quen vi ngi x hi ch ngha Php Ph. L-ri- n Bc-n cng vi mt s ngi x hi ch ngha khc k "Bin bn v cuc hnh trnh" ca nhng ngi lu vong chnh tr Nga i qua c v Nga. Ti Cung nhn dn Bc-n, L-nin hp vi cc i din ca nhng ngi dn ch x hi cnh t Php, c, Thy-s v Balan; Ngi thng bo cho h bit hon cnh i qua c tr v Nga ca nhng ngi lu vong chnh tr Nga. Trong thi gian

25 thng Ba (7 thng T).

790

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

791

hp, Phr. Plt-ten, P. L-vy, Ph. L-ri-, H. Ghin-b, M. Brn-xki tm hiu "Bin bn v cuc hnh trnh" v vit bn tuyn b cng b trn bo ch nu nh c chin dch vu khng nhng ngi bn-s-vch v h i qua c. L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki Xtc-khn cho bit rng ngy 26 thng Ba (8 thng T), 20 ngi lu vong s ln ng tr v Nga v nu ra rng h cn c cc i din ca nhng ngi quc t ch ngha Thy-in C. Lin-ha-ghen v Ph. Xt-rm n T-r-l-boc-g; Ngi ngh khi nhm nhng ngi ny v n Phn-lan th mi i din ca Thng v Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga n . L-nin gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki bo tin rng ngy th hai, 27 thng Ba (9 thng T), nhm ngi lu vong gm 40 ngi s dt khot ln ng v Nga. Ngi nhc li ngh C. Lin-ha-ghen v Ph. Xt-rm th no cng n T-r-lboc-g. Bc in vit bng ting c. L-nin gi bc in cho M. M. Kha-ri-tnp Xuy-rch, ngh Phr. Plt-ten xin giy php cho nhng ngi lu vong v Nga mang theo thc n khi i ng. Bc in vit bng ting c.

"Th t bit gi cng nhn Thy-s" do L-nin vit. Theo s y nhim ca cuc hp, L-nin k tn vo "Bc th". Cuc hp nghe c v nht tr thng qua bin bn gm nhng vn kin c lin quan n chuyn i ca nhng ngi lu vong Nga qua c. L-nin cng vi nhng ngi tham d cuc hp k vo bin bn. L-nin ghi r nhng vn kin cn c a vo "Bin bn v cuc hnh trnh" qua c: "1) ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng 2) ngh quyt ca nhng ngi men-svch 3) th ca Grim 4) nhng iu kin..."

Chm nht l 27 thng Ba (9 thng T).

L-nin gi n ban bin tp bo "JugendInternationale" bi bo ca Ngi "Cng lnh qun s ca cch mng v sn". Bi ny c ng trn cc s 9 v 10, thng Chn v thng Mi 1917. L-nin gi bu thip cho M. M. Kha-ri-tnp Xuy-rch, ngh tm ng ch cng nhn A. Lin-e thnh vin ca chi b bn-s-vch Xuy-rch, v ngh gip ng ch tr v Nga cng vi nhm nhng ngi lu vong.

26 thng Ba (8 thng T).

L-nin bt u vit bc th s 5 trong tp "Th t nc ngoi gi v. Nhim v t chc nh nc theo tinh thn v sn cch mng". L th ny vit cha xong. Bc-n, L-nin ch tr cuc hp ca nhng ngi lu vong ng vin ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, c triu tp nhn dp tr v Nga. Cuc hp nghe c v nht tr thng qua d tho

27 thng Ba (9 thng T).

Trong th gi V. A. Cc-pin-xki Gi-nev, L-nin cho bit Ngi gi km theo th ny bc th gi cho Cc-pin-xki v cho A. Ghin-b, ngh quan tm chm lo n vic gi bn sao bc th ny cho R. Grim v vic nhn th tr li ca Grim; Ngi bo tin rng T. L. c-xen-rt s gi cho V. A. Cc-pin-xki bn ting Nga ca "Th t bit gi cng nhn Thy-s".

792

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

793

L-nin vit thm vo th t bit ca N. C. Crp-xcai-a gi V. M. Ca-xpa-rp ngy 25 - 27 thng Ba (7 - 9 thng T), hy vng sm gp nhau P-t-r-grt. L-nin v N. C. Crp-xcai-a di Bc-n i Xuy-rch. Ti Xuy-rch, L-nin vi nhng ngi lu vong bn v vn t chc nhn vic tr v Nga. L-nin l ngi u tin k tn vo bn tuyn b ca nhng ngi i qua c tr v Nga ni rng mi ngi u phi chu trch nhim v bin php ny. L-nin v N. C. Crp-xcai-a cng vi nhm lu vong khi hnh t Xuy-rch v Nga qua Tai-ghen.

ngh chun b v cho tt c nhng ngi lu vong i trong nhm. Trn con tu i t Da-xni-tx n T-r-lboc-g, L-nin v Plt-ten gi in cho I-a. X. Ga-n-tx-ki bo tin rng 6 gi chiu ngy hm , nhm lu vong s n T-rl-boc-g. L-nin n cng T-r-l-boc-g; , I-a. X. Ga-n-tx-ki v . Grim-lun- ra n Ngi. L-nin t T-r-l-boc-g i Man-m. Lnin d cuc ni chuyn vi nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in trong ba tic t chc Man-m cho mng nhng ngi lu vong Nga n y; m khuya, Ngi i xe la n Xtc-khn.

Khong t 27 n 30 thng Ba (9 n 12 thng T). 30 thng Ba (12 thng T).

Trn ng qua c, L-nin vit phc tho lun cng v nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng, gii thiu phc tho y vi nhng ngi bn-s-vch. L-nin v nhng ngi lu vong chnh tr cng i vi Ngi tr v Nga n thnh ph cng Da-xni-tx ca c. Trn con tu Thy-in i t Da-xni-tx n T-r-l-boc-g, L-nin tho lun vi nhng ngi lu vong cng vi Ngi tr v cch ghi cc t khai m ngi ch huy con tu yu cu. Trn con tu i t Da-xni-tx n T-r-lboc-g, L-nin nhn c in v tuyn ca I-a. X. Ga-n-tx-ki gi cho thuyn trng hi xem trn tu c U-li-a-np i khng. Hai mi pht sau, L-nin tr li Ga-ntx-ki bng mt bc in chc mng v

m 30 rng ngy 31 thng Ba (m 12 rng ngy 13 thng T).

Trn ng t Man-m i Xtc-khn, trong toa xe la, L-nin ni chuyn vi I-a. X. Ga-n-tx-ki v nhng ng ch khc v cng tc sp ti Nga; Ngi d tnh thnh phn B phn nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ti Xtc-khn. L-nin t chi cuc phng vn ca cc phng vin cc bo Xtc-khn ra n; Ngi hn khi n Xtc-khn s gi thng co cho bo ch v cc on th x hi. L-nin n Ga trung tm Xtc-khn, ra n Ngi c nhng i din ng dn ch - x hi cnh t Thy-in, trong c cc i biu quc hi C. Lin-ha-ghen v Ph. Xt-rm, nhng ngi bn-s-vch Nga sng Xtc-khn v c c i din bo dn ch - x hi "Politiken". Lc Ngi n v trn ng ti khch sn "R-ghi-na" c quay vo phim thi s. L-nin tr li nhng cu hi ca phng vin bo "Politiken"; Ngi cho bit rng

31 thng Ba (13 thng T).

10 gi sng.

794

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

795

Trong bui sng.

Trong bui chiu.

khi i qua c, khng c cuc gp g no vi nhng ngi dn ch - x hi c. L-nin ni chuyn sut mt gi vi Ph. Xt-rm v trin vng ca cch mng Nga. L-nin gi thng co "Cuc hnh trnh ca nhng ngi cch mng Nga i qua nc c" cho bo "Politiken", bn thng co ny c ng trn bo ny s 85, ngy 14 thng T 1917. Ti Xtc-khn, phng khch ca khch sn "R-ghi-na", L-nin d cuc hp chung gia nhng ngi lu vong v nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in; Ngi thng bo v tnh hnh chuyn i qua c. Nhng ngi dn ch - x hi Thy-in cho mng cc nh cch mng Nga v k tn vo bn Tuyn b ca nhng ngi quc t ch ngha Php, c, Ba-lan v Thy-s ni rng h tn thnh chuyn i ca nhng ngi lu vong Nga tr v nc Nga cch mng. L-nin c li p, cm n nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in v s n tip nng nhit v ni ti i hi sp n ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga v v nhng nhim v ca i hi. L-nin tm hiu mt s vn kin ca ng v d cuc hp ca nhng ngi bn-svch, cuc hp ny lp ra B phn nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga Xtc-khn gm c V. V-rp-xki, I-a. Gan-tx-ki v C. Ra-ch thng bo cho cng nhn nc ngoi v tin trnh v nhim v ca cch mng Nga; Ngi nu nhng ch th r rng cho B phn nc ngoi ca Ban chp hnh trung ng. Thay mt nhng ngi dn ch - x hi Nga v Thy-in, L-nin cng Ph. Xt-rm gi

in cho mng n Tx. H-glung, ngi dn ch - x hi Thy-in, ang b giam trong t. L-nin gi in cho ch tch X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt ni v s cn thit phi m bo cho nhm lu vong chnh tr c i t Xtc-khn qua bin gii Nga mt cch thun li. Xtc-khn, L-nin nhn c giy php s 109 tr v Nga, do tng lnh s qun Nga ti Thy-in cp.

17 gi.

Ti Xtc-khn, khch sn "R-ghi-na" trc khi tr v Nga, L-nin d ba tic do nhng ngi dn ch - x hi cnh t Thy-in t chc cho mng nhng ngi lu vong chnh tr Nga. Cng vi nhm nhng ngi lu vong, Lnin ri Xtc-khn i v Nga qua Phn-lan. Ra tin c nhng ngi lu vong Nga sng Xtc-khn v nhng i din cc on th x hi Thy-in, tt c gn mt trm ngi. My pht trc khi xe la chuyn bnh, mt trong nhng thnh vin ca hi ng hng Nga pht biu cho mng V. I. L-nin "ngi i biu khng th mua chuc c ca t tng quc t ch ngha". Xe la chuyn bnh gia ting ht "Quc t ca" v nhng li h vang ca nhng ngi dn ch - x hi Thy-in chc mng cch mng Nga. L-nin gi in (bng ting c) cho V. A. Cc-pin-xki Gi-ne-v bo tin rng nh ng cc c thi hnh ng nhng iu kin v chuyn i ca nhng ngi lu vong Nga qua c; Ngi ngh in "Th t bit gi cng nhn Thy-s". Trn xe la i n Kha-pa-ran-a, L-nin d cuc hp ca nhng ngi lu vong tr v Nga.

18 gi 37 pht.

1 (14) thng T.

796

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

797

Cuc hp ny tho lun cc vn : cch x s bin gii Nga, chuyn i ca Phr. Plt-ten qua bin gii n Nga, cch x s khi cc y vin ca Chnh ph lm thi P-t-r-grt thm vn. Ti phin hp ca Hi ngh ton Nga cc X-vit, V. P. N-ghin c th ca V. I. Lnin gi I-a. X. Ga-n-tx-ki bo tin rng nhng ngi quc t ch ngha khng th tr v Nga qua nc Anh, v ngh thng qua quyt ngh i Chnh ph lm thi bo m cho nhng ngi lu vong c tr v t quc. Ngh quyt ny c thng qua.

T Toc-n-, L-nin gi in cho ch v em gi l An-na I-li-ni-ts-na v Ma-ri-a I-li-nits-na, bo tin Ngi s v n P-t-r-grt vo ngy th hai, mng 3 (16) thng T, v ngh bo cho bo "S tht" bit vic ny.

2 v 3 (15 v 16) thng T.

Trn ng qua Phn-lan, L-nin pht biu nhiu ln p li nhng li cho mng ca cng nhn Phn-lan; Ngi dch nhng li pht biu ca G. R-vi-. L-nin vit phc tho "Lun cng thng T" ni v nhim v ca giai cp v sn trong cch mng. Trn ng t Toc-n- n P-t-r-grt, L-nin ni chuyn vi cc binh s i cng toa. Ti ga B-l--xt-rp, ra n L-nin c on i biu cng nhn P-t-r-grt v Xe-xt-r-rt-xc i trn mt chuyn xe la c bit, dn u l cc y vin Ban chp hnh trung ng v Ban chp hnh ng b P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Ti ga, L-nin pht biu ngn gn v ngha ca cch mng Nga i vi giai cp v sn quc t. Ti khuya, L-nin n P-t-r-grt. Ti ga Phn-lan, cng nhn, binh s v lnh thy Pt-r-grt long trng n cho Ngi. Ti sn ga, L-nin nghe bo co ca i danh d, c my li cho mng ngn v i vo nh ga. Theo quyt nh ca khu y V-boc-g ng b P-t-r-grt ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, ti ga Phn-lan, Lnin c trao th ng s 600. Ti ga Phn-lan, L-nin pht biu trc cc i biu cng nhn, binh s, lnh thy Pt-r-grt v t ga i ra qung trng.

3 (16) thng T.

2 (15) thng T.

Trong th gi t Kha-pa-ran-a cho V. A. Cc-pin-xki, L-nin cho bit a ch ca Ngi P-t-r-grt v hi: c nhn c bc in v chuyn i qua c khng v a in "Th t bit gi cng nhn Thys" cha. T Kha-pa-ran-a, L-nin vit th cho I-a. X. Ga-n-tx-ki. L-nin i bng xe trt tuyt qua vnh Btni ph bng t bin gii Thy-in n bin gii Nga. Ti bin gii Thy-in - Nga, L-nin b cc s quan Anh b tham mu qun i khi ng minh khm xt. Toc-n-, L-nin in vo "T khai ca hnh khch quc tch Nga t nc ngoi v qua trm bin gii Toc-n-". T Toc-n-, L-nin gi in cho Thng v Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga P-t-r-grt, bo tin rng Toc-n- ngi ta khng cho Phr. Plt-ten, ngi x hi ch ngha Thy-s, c nhp cnh, v ngh xc tin vic xin cho ng ch giy nhp cnh vo Nga.

798

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

799

ng trn xe bc thp qung trng trc ga Phn-lan, L-nin pht biu cho mng giai cp v sn cch mng Nga, qun i cch mng v ku gi h u tranh v cch mng x hi ch ngha.

m 3 rng ngy 4 (m 16 rng ngy 17) thng T.

Trn ng t ga Phn-lan n Cung in Ks-xin-xcai-a, ng trn xe bc thp, Lnin nhiu ln pht biu ngn gn trc cng nhn v binh s P-t-r-grt. L-nin tham gia cuc hp trng th ca cc cn b ng P-t-r-grt ti Cung in Ks-xin-xcai-a; cuc hp ny c t chc nhn dp L-nin v nc; Ngi ni v nhng nhim v mi ca ng bn-svch; t bao ln Cung in Ks-xin-xcai-a, Ngi nhiu ln pht biu trc on biu tnh ca cng nhn v binh s. L-nin vit dn bi p t trong cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch Cung in Ks-xin-xcai-a.

Ti Cung in Ta-vrch, ln th hai L-nin c bo co v c lun cng ca Ngi ti phin hp lin tch ca nhng ngi bn-s-vch v men-s-vch tham gia Hi ngh cc X-vit; Ngi ghi li cuc tranh lun ca nhng ngi pht biu. L-nin d cuc tho lun v chuyn i qua c ca nhng ngi lu vong chnh tr Nga ti phin hp bui chiu ca Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt; Ngi ngh thng qua ngh quyt tn thnh vic i nhng ngi quc tch c v o b giam gi Nga ly nhng ngi lu vong chnh tr; Ngi pht biu bo v ngh quyt. V. I. L-nin c a vo tham gia Xvit P-t-r-grt. L-nin ving m m l Ma-ri-a A-lch-xanrp-na, v ving m em l On-ga I-li-nits-na ti ngha trang Vn-cp.

4 (17) thng T.

Sng sm, L-nin i t Cung in Ks-xinxcai-a n cn h ca ch l An-na I-li-ni-tsna U-li-a-n-va - -li-da-r-va (khu P-t-rgrt, ph Si-r-cai-a, nh 48/9, cn h 24). Bui sng, L-nin hp vi cc cn b lnh o ng bn-s-vch ti cn h ca V. . Bn-ts - Bru--vch. Ti Cung in Ta-vrch, L-nin c bo co trong cuc hp ca nhng ngi bn-svch tham gia Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s, Ngi nu ln v gii thch lun cng ca Ngi ni v nhim v ca giai cp v sn cch mng ("Lun cng thng T"). Sau khi bo co, Ngi gi "Lun cng thng T" n bo "S tht" ngy hm sau ng ton vn.

4 v 5 (17 v 18) thng T .

L-nin vit bi "V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay", ni dung bi ny bao hm "Lun cng thng T". Bi ny c ng trn bo "S tht", s 26, ngy 7 thng T. L-nin nhn nhim v bin tp C quan ngn lun trung ng ca ng bn-svch bo "S tht", tin ny c bo "S tht" cng b trong s 25, ngy 6 thng T. L-nin vit "Phc tho bi bo hay din vn bo v Lun cng thng T". L-nin d cuc hp ca nhng ngi bns-vch tham gia Hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s ti Cung in Ta-vrch, ghi li cuc tranh lun. Trong thi gian nghe bo co ca cc a phng, Ngi nu nhng cu hi cho cc bo co vin v tnh hnh a phng.

4 hoc 5 (17 hoc 18) thng T.

Khong t 4 n 12 (17 n 25) thng T. 5 (18) thng T.

800

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

801

5 (18) thng T.

Di u "Chng ti v n y nh th no?", bo "S tht", s 24, ng bn thng bo ca L-nin gi Ban chp hnh X-vit P-t-r-grt v chuyn i qua c ca nhm u tin nhng ngi lu vong chnh tr. L-nin vit th cho A. G. Sli-p-ni-cp, y vin Ban chp hnh X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt, ngh thanh ton tin i ng t Thy-s v Nga ca nhm nhng ngi lu vong chnh tr, bng cch chi tin ca y ban cu tr nhng ngi b i y v nhng ngi lu vong.

phng hng cng tc ca ban bin tp bo "S tht".

Sau 9 (22) thng T.

L-nin ghi vo, nh du v gch di vn bn "Quyt nh ca i hi nng dn tnh Pen-da v nhng bin php tm thi gii quyt vn rung t"; Ngi s dng vn kin ny trong bo co v vn rung t ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga lun chng cho cng lnh rung t ca nhng ngi bn-s-vch trong cuc cch mng nm 1917. L-nin vit dn bi cun "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta. (D tho cng lnh hnh ng ca ng v sn)" v bn b sung vit theo hai cch khc nhau b sung vo phn "Ch ngha v quc cch mng v ngha giai cp ca ch ngha y". L-nin vit xong cun "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta". Trong cuc mt-tinh ca trung on I-dmai-lp-xki, L-nin pht biu v t chc nh nc cch mng.

Chm nht l 10 (23) thng T.

6 (19) thng T.

L-nin d phin hp ca Thng v Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga tho lun "Lun cng thng T". Trong li pht biu ca mnh, Ngi ph phn lp trng c hi ch ngha ca L. B. Ca-m-np v A. G. Sli-p-ni-cp v vn tnh cht ca cch mng Nga. Ban chp hnh trung ng thng qua quyt nh "tranh lun cng khai v nhng s bt ng ny". Bo "S tht", s 25, ng bi ca L-nin "Hai th gii".

10 (23) thng T.

8 (21) thng T. Khong t 8 n 13 (21 n 26) thng T.

11 (24) thng T.

Bo "S tht", s 27, ng bi ca L-nin "Ch ngha Lu-i Blng". L-nin vit cun "Nhng bc th v sch lc". Bo "S tht", s 42, ngy 10 thng Nm (27 thng T) 1917, thng bo v vic xut bn cun sch ny. Bo "S tht", s 28, ng bi ca L-nin "V vic hai chnh quyn song song tn ti". Ti cuc hp ca nhng ngi bn-svch ( tr s Trng i hc y khoa n), L-nin c bo co v tnh hnh hin nay v

L-nin vit bi "Mt li ni di v s ca bn t bn". Bi ny c ng trn bo "S tht", s 30, ngy 12 thng T. L-nin d phin hp ca ng on bns-vch trong X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt tho lun v thi i vi "Cng tri v nn t do"; Ngi xut mt ngh quyt, ngh quyt ny c kt hp vi ngh quyt ca A. M. Cn-lntai v c nht tr thng qua.

9 (22) thng T. 9 hoc 16 (22 hoc 29) thng T.

Khong t 11 n 14 (24 n 27) thng T.

L-nin vit li ku gi "Gi cc binh s v lnh thy" trong dp cc bo t sn pht

802

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

803

ng chin dch ni lo v vu khng v chuyn i qua c v Nga ca nhng ngi lu vong chnh tr.

14 (27) thng T.

12 (25) thng T.

L-nin vit th cho V. A. Cc-pin-xki Gi-ne-v ni v nhng kh khn trong quan h vi nc ngoi, v vic giai cp t sn nh hm hi nhng ngi bn-s-vch do chuyn i v Nga qua c, v "ch ngha v quc cch mng", v vic triu tp Hi ngh VII ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga vo ngy 22 thng T (5 thng Nm), v.v.. Trong th gi I-a. X. Ga-n-tx-ki v C. Rach, L-nin bo tin gi cho h v cho V. A. Cc-pin-xki hai tp bo "S tht", thng bo v vic triu tp Hi ngh VII ton Nga ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 22 thng T (5 thng Nm), v tnh hnh chnh tr Nga, v.v..

Ti phin hp th nht ca hi ngh, Lnin c bu l ch tch danh d ca hi ngh; Ngi c bo co v tnh hnh hin nay v v thi i vi Chnh ph lm thi; Ngi ghi li cuc tranh lun v vit dn bi li kt lun; Ngi c li kt lun v bn bo co ni v tnh hnh hin nay v v thi i vi Chnh ph lm thi. L-nin nu hai ngh v vn chun b ngh quyt v tnh hnh hin nay ti Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. L-nin c bu vo tiu ban d tho ngh quyt. Li ku gi do L-nin vit "Chng bn ch trng tn st. Gi cng nhn, binh s v ton th nhn dn P-t-r-grt" c Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-rgrt thng qua v c cng b trn bo "S tht", s 33, ngy 15 thng T, do Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v Ban chp hnh ng b P-t-r-grt k tn. Ti ban c ng ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, L-nin ni chuyn vi nhng lnh thy - c ng vin, ng vin ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v vn t chc cuc biu tnh ngy 16 (29) thng T phn i giai cp t sn hm hi nhng ngi bn-s-vch v bo "S tht". L-nin vit cc bi "Hi ng bo! Hy nhn r nhng th on ca bn t bn tt c cc nc trn th gii!", ""Tha thun t nguyn" gia a ch v nng dn ?", "Mt ting ni trung thc trong bn hp

13 (26) thng T.

Nhng bi bo ca L-nin "Chin tranh v Chnh ph lm thi" v "i theo vt chn ca t " ch Nga"" c ng trn bo "S tht", s 31. L-nin vit hai bi "Khi lin minh ni di" v "Mt s vch trn quan trng". Nhng bi ny c ng trn bo "S tht", s 32, ngy 14 thng T.

Trc 14 (27) thng T.

L-nin ni chuyn vi nhng lnh thy l thnh vin nhm c ng trc thuc Ban chp hnh P-tc-bua ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v vn pht trin cch mng. L-nin tham gia lnh o Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ti Cung in Ks-xin-xcai-a.

14 - 22 thng T (27 thng T 5 thng Nm).

804

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

805

xng ca bn vu khng". Cc bi ny c ng trn bo "S tht", s 33, ngy 15 thng T. Bi th nht c ng li trn bo "Ln sng" Hen-xinh-pho, s 18, ngy 21 thng T (4 thng Nm), vi u "Thng nht".

bn v cuc u tranh chng chin dch vu khng nhng ngi bn-s-vch. Ngi ngh s dng uy tn ca X-vit P-t-rgrt, X-vit ny khng ln n nhng ngi lu vong i qua c v a Lnin vo thnh phn ca mnh.

15 (28) thng T.

Ti phin hp th hai ca Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, L-nin hai ln pht biu bo v d tho ngh quyt v thi i vi Chnh ph lm thi. Ngh quyt do L-nin ngh c hi ngh thng qua. L-nin k vo giy nhn thc E. . Xta-xva l ng vin ca ng. L-nin pht biu ti cuc mt-tinh ca binh s tiu on xe bc thp trng ua nga Mi-khai-lp-xki P-t-r-grt, vch trn chnh sch quc ch ngha ca Chnh ph lm thi. L-nin k vo giy y nhim ca nhng ngi sng lp Hi xut bn "Bo ch cng nhn" cho P. I. Xtu-ts-ca qun l cc cng vic ca hi. Bi ca L-nin "Binh s v rung t" c ng trn bo "S tht binh s", s 1.

16 (29) thng T.

T bao ln Cung in Ks-xin-xcai-a, Lnin pht biu v tnh hnh trc mt trc nhng ngi tham gia cuc biu tnh ca cng nhn, binh s v lnh thy do nhng ngi bn-s-vch t chc phn i vic bo ch t sn hm hi V. I. L-nin v nhng ngi bn-s-vch. Cc bi ca L-nin "i hi i biu nng dn" v "V vic hi hng nhng ngi lu vong" c ng trn bo "S tht", s 34.

17 (30) thng T.

Trong phin hp ca tiu ban binh s ca X-vit i biu cng nhn v binh s Pt-r-grt ti Cung in Ta-vrch, L-nin pht biu v ngh quyt ca y ban chp hnh ca X-vit i biu binh s; sau khi pht biu xong, Ngi tr li nhng cu hi ca binh s, lc u trong phng hp, sau mt phng khc ca Cung in Ta-vrch. L-nin tham gia cuc biu tnh ngy 1 thng Nm trong i ng khu V-boc-g; Ngi pht biu ti qung trng Mc-x v qung trng Cung in trc nhng ngi biu tnh, ni v ngha ngy hi mng 1 thng Nm v nhim v ca cch mng Nga. L-nin pht biu ti cuc mt-tinh ca cng nhn cc nh my lm thuc sng khta. Gn 5 nghn ngi tham d. Bo "S tht", s 35, ng bi ca L-nin "Quan im ca chng ti. p li bn ngh quyt ca y ban chp hnh ca Xvit i biu binh s".

18 thng T (1 thng Nm).

Na u thng T.

L-nin vit cun "Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn". Cun sch ny c in trn bo bn-svch "Ln sng" (Hen-xinh-pho), cc s 20, 22 v 23, ngy 23, 26 v 27 thng T (6, 9 v 10 thng Nm) 1917 v c xut bn thnh sch l vo thng By 1917. L-nin d cuc hp b mt ca T chc qun s trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga

Gia thng T.

806

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

807

19 thng T (2 thng Nm)

Ti phin hp ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, L-nin pht biu v vn quyn t tr ca Phn-lan. L-nin vit d tho ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga nhn c bc thng ip ngy 18 thng T ca Chnh ph lm thi gi cc nc ng minh. Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga thng qua ngh quyt ni v cuc khng hong do bc thng ip ngy 18 thng T (1 thng Nm) 1917 ca Chnh ph lm thi gy ra v "Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin", hai vn kin ny do L-nin tho v c ng trn bo "S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T). L-nin tham d phin hp ca X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt tho lun v bc thng ip ca Chnh ph lm thi. Sau khi N. X. Ts-kh-t-d ngh ngng phin hp th nhng ngi bn-s-vch i tip tc v ngh bu V. I. L-nin lm ch tch. L-nin vit th cho I. Ph. c-mng Mtxc-va cho bit tnh hnh P-t-r-grt v vic bo ch t sn hm hi nhng ngi bn-s-vch. L-nin vit cc bi "Thng ip ca Chnh ph lm thi" v "Mt trong nhng vn cn bn (Nhng ngi x hi ch ngha chy theo giai cp t sn lp lun nh th no)". Cc bi ny c ng trn bo "S tht", s 37, ngy 4 thng Nm (21 thng T). Cc bi ca L-nin "H t rng buc

mnh vo bn t bn nh th no", "V i dn cnh v sn", v "Ph sn chng?" c ng trn bo "S tht", s 36.

19 - 20 thng T (2 - 3 thng Nm).

21 thng T (4 thng Nm).

20 thng T (3 thng Nm).

Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga thng qua ngh quyt do L-nin ngh ni v nhim v ca ng nhn cuc khng hong ca Chnh ph lm thi. Ngh quyt c cng b trn bo "S tht", s 38, ngy 5 thng Nm (22 thng T). L-nin n thm V bo ch thuc Ban chp hnh trung ng ng bn-s-vch. L-nin vit th cho I-a. X. Ga-n-tx-ki, nhn xt v tnh hnh chnh tr Nga, bo tin v nhng cuc mt-tinh v biu tnh ca cng nhn v binh s nhn c bc thng ip ca Chnh ph lm thi, v vic xut bn cc bo bn-s-vch Nga, v vic triu tp Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga. L-nin vit bi "Nhng nh t bn r di hay l nhng ngi dn ch - x hi thiu tr khn?". Bi ny c ng trn bo "S tht", s 38, ngy 5 thng Nm (22 thng T). Cc bi ca L-nin "Dng tng thnh chi vi i bc, dng li ni sung chng li t bn", "L-gch ca ngi V. Tsc-np" v "Nhng mu toan chng ch khng thnh cng ca ng Pl-kha-np" c ng trn bo "S tht", s 37.

Chm nht l 22 thng T (5 thng Nm).

L-nin vit d tho ngh quyt ca Hi ngh ton thnh P-t-r-grt "V thi i vi cc ng x hi ch ngha - cch mng v dn ch - x hi (men-s-vch),

808

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

809

i vi ng ca nhng ngi gi l dn ch - x hi "khng ng phi" v i vi cc tro lu chnh tr khc cng loi nh th". Ngh quyt c phin hp th t ca Hi ngh thng qua.

ng trn bo "S tht", s 39, ngy 6 thng Nm (23 thng T). Cc bi ca L-nin "Ch ngha v quc trung thc bc l" v "Li khuyn hay l mnh lnh ca Sin-ga-rp v li khuyn ca mt X-vit i biu cng nhn v binh s a phng" c ng trn bo "S tht", s 38. L-nin vit cc bi "Nhng bi hc ca cuc khng hong", "Bng cch no ngi ta lm cho mt vn r rng li tr thnh ri tung?", "Cc nh t bn v nhng ngi v sn hiu nh th no l "nhc nh"?" v "T bo thn chnh ph c ng cho s tn st". Cc bi ny c ng trn bo "S tht", s 39, ngy 6 thng Nm (23 thng T).

22 thng T (5 thng Nm).

L-nin d phin hp ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga; Ban chp hnh trung ng thng qua ngh quyt do L-nin ngh v kt cc ca cuc khng hong thng T. Ngh quyt ny c ng trn bo "S tht", s 39, ngy 6 thng Nm (23 thng T). Ti phin hp th t Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, L-nin hai ln pht biu ti cuc tranh lun v vn cuc bu c th chnh. Ngh quyt do Ngi ngh c hi ngh thng qua. L-nin pht biu ngn gn ti Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga khi a ra d tho ngh quyt v chin tranh. D tho ngh quyt v chin tranh do Lnin ngh trong phin hp th t Hi ngh i biu ng b ton thnh P-t-rgrt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, c thng qua lm c s a ra ti Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga. L-nin ta m vi cc i din ng on bn-s-vch trong X-vit i biu cng nhn v binh s P-t-r-grt M. M. Las-vch, M. . Cr-mp v I. Ph. Ma-vrin v ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 22 thng T (5 thng Nm) v vit bi "Cc ng ch hy ch !" km theo li bt "Li ban bin tp". Bi ny c

23 thng T (6 thng Nm) 14 gi.

L-nin d hi ngh tr b ca nhng ngi tham gia Hi ngh VII ton Nga, c din vn v tnh hnh trc mt, v cc s kin ngy 20 - 21 thng T. Hi ngh ny tho ra chng trnh ngh s v quy ch tin hnh hi ngh ton th. L-nin tr li phng vn ca E. Toc-ni-ainen, bin tp vin bo dn ch - x hi Phn-lan "Tymies". Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga gi li cho mng Tx. H-glung va ra khi nh t. Bo "S tht", s 39, ng li cho mng ny do V. I. L-nin k.

Trc 24 thng T (7 thng Nm). 24 - 29 thng T (7 - 12 thng Nm). 24 thng T (7 thng Nm)

L-nin vit d tho nhng iu sa i cng lnh ca ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga. L-nin lnh o Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. L-nin c din vn ngn khai mc hi ngh; Ng i c bu vo on ch tch

810

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

811

hi ngh. Hi ngh cho mng nhng ngi quc t ch ngha u tin C. Lip-nch v N. L-nin. Trong phin hp th nht (sng) ca hi ngh, L-nin c bo co v tnh hnh hin nay v a ra d tho ngh quyt v thi i vi Chnh ph lm thi. Trong phin hp th hai (chiu) ca hi ngh, L-nin c li kt lun v bn bo co ni v tnh hnh; Ngi kch lit ph phn lp trng sai lm ca L. B. Ca-m-np v A. I. R-cp. L-nin c bu vo tiu ban son tho ngh quyt ca hi ngh.

ng h h v nhn xt rng: "Hon ton ng" v "ng". L-nin hai ln pht biu trong cuc tho lun v vn thi i vi cc X-vit; Ngi ngh bu ra mt tiu ban c bit son tho ngh quyt v cc X-vit. ngh ca L-nin c hi ngh chp nhn. L-nin c mt din vn ngn trong bui khai mc cu lc b chnh tr cng nhn "Tia la". L-nin pht biu ti cuc mt-tinh (a im v ti bo co cha xc nh c); Ngi nhn c bn ghi li pht biu ca mnh xem li v ghi thm cui hai khu hiu: "Cch mng Nga mun nm! Cch mng x hi ch ngha ton th gii mun nm!", L-nin k tn v ghi ngy thng. Bi ca L-nin "S vui mng c c v ngu xun" c ng trn bo "S tht", s 40.

25 thng T (8 thng Nm).

Trong phin hp th ba (sng) ca Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, L-nin pht biu v d n triu tp hi ngh x hi ch ngha quc t v xut d tho ngh quyt. L-nin ngh c tiu ban bin son chun b ngh quyt v thi i vi hi ngh x hi ch ngha quc t v ngh chm dt tho lun; ngh ca L-nin c hi ngh thng qua. L-nin c bu vo tiu ban bin son chun b ngh quyt v tham gia cng vic ca tiu ban. Cui phin hp, hi ngh thng qua ngh quyt v ngh ca Boc-g-bi-e sau khi hon chnh ngh quyt tiu ban. Trong phin hp th t (chiu) ca hi ngh, khi P. G. Xmi--vch v M. M. Mikhai-l-va pht biu v thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s, L-nin

25 hoc 26 thng T (8 hoc 9 thng Nm). 26 thng T (9 thng Nm).

L-nin vit "S tho cng ngh quyt v cc X-vit". Trong phin hp th nm (sng) ca Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga, L-nin ngh chia thnh cc tiu ban tho lun cc d tho ngh quyt. L-nin hai ln pht biu v quy ch lm vic ca tiu ban son tho ngh quyt ca hi ngh. L-nin vit li ta cho cun sch "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn".

26 - 27 thng T (9 - 10 thng Nm).

L-nin ngh nhng im sa i v b sung vo bn d tho ngh quyt v chin tranh do Ng i a ra ti Hi ngh VII

812

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

813

ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. L-nin tham gia cng vic ca tiu ban bin son ngh quyt ca Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga.

ti u" v "Mt s di tr qu th bo" c ng trn bo "S tht", s 43.

Chm nht l 29 thng T (12 thng Nm).

Tiu ban ngh quyt thng qua d tho ngh quyt v vn dn tc do L-nin vit. L-nin vit th gi on ch tch i hi ti mt trn, cm n li mi ca i hi v cho bit rng Ngi hon ton khng th ti d i hi c v bn hi ngh ng.

27 thng T (10 thng Nm).

L-nin tham gia cng vic cc tiu ban ca hi ngh; Ngi xut vi tiu ban sa i cng lnh ca ng mt d tho nhng im sa i cc phn l lun v chnh tr ca cng lnh. Trong phin hp th su (chiu) ca hi ngh, thay mt tiu ban ngh quyt, L-nin bn ln pht biu bo v ngh quyt v chin tranh. Ngh quyt do L-nin a ra c hi ngh thng qua.

29 thng T (12 thng Nm).

Trong phin hp th tm (sng), Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga thng qua hai ngh quyt ca L-nin ni v s thng nht nhng ngi quc t ch ngha chng khi v quc tiu t sn v v cc X-vit i biu cng nhn v binh s. Trong phin hp th chn (chiu) ca hi ngh, L-nin ngh v s lng ngi trong Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. L-nin c a vo danh sch cc ng c vin vo Ban chp hnh trung ng v c ghi vo danh sch ny m khng phi tho lun. Trong phin hp, L-nin hai ln pht biu khi tho lun v nhng ngi c a vo danh sch cc ng c vin vo Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Trong phin hp th chn, L-nin pht biu v vn dn tc; hi ngh thng qua ngh quyt do Ngi a ra. Trong phin hp th chn, L-nin c bu l y vin Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Trong phin hp th chn ca hi ngh, Lnin pht biu v vn tnh hnh trong

28 thng T (11 thng Nm)

Trong phin hp th by (chiu) ca hi ngh L-nin c bo co v vn rung t; Ngi a ra bn d tho ngh quyt do Ngi vit v c tiu ban thng qua. L-nin pht biu ba ln phn i nhng im sa i ca N. X. An-gc-xki, I-a. . Len-tx-man v X-l-vi-p i vi ngh quyt v vn rung t. Hi ngh thng qua ngh quyt v vn rung t do Lnin ngh. Ngh quyt ny c ng trn bo "S tht", s 45, ngy 13 thng Nm (30 thng T). L-nin bo co v vic sa i cng lnh ca ng. Bi tng thut trn bo v bn bo co ny c ng trn bo "S tht", s 45, ngy 13 thng Nm (30 thng T). Nhng bi ca L-nin " ngha vic bt tay thn thin gia cc binh s", "Nhng hnh ng phn cch mng ca Chnh ph lm thi dn

814

Thn th v s nghip ca V. I. L-nin

815

Quc t v nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v a ra im sa i i vi ngh quyt v vn ny. Trong phin hp th chn ca hi ngh, Lnin pht biu bo v ngh quyt v tnh hnh hin nay. Ngh quyt do L-nin a ra c hi ngh thng qua. L-nin tr li cu hi v pht biu kin phn i iu sa i ca X-l-vi-p i vi ngh quyt v tnh hnh hin nay. L-nin c din vn b mc Hi ngh VII ton Nga (Hi ngh thng T) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga. Nhng bi ca L-nin "Nhng ngi x hi s-vanh v nhng ngi quc t ch ngha", "I. G. Tx-r-t-li v u tranh giai cp" v "Lo ngi" c ng trn bo "S tht", s 44. Li nh xut bn Li ta ........................................................................................... 1917 * S tho lun cng ngy 4 (17) thng Ba 1917 ................................................................................................ .. * in gi nhng ngi bn-s-vch tr v Nga ............................................................................................... .. 1-8 9 VII

Mc lc

* Li tuyn b gi bo "Volksrecht" ......................... .. 10 - 11 Th t nc ngoi gi v ............................................... .. 13 - 72 Th t nc ngoi gi v. Th s 1. Giai on u ca cuc cch mng th nht...................................................... Th t nc ngoi gi v. Th s 2. Chnh ph mi v giai cp v sn........................................................................ Th t nc ngoi gi v. Th s 3. V i dn cnh v sn ...................................................................................... Th t nc ngoi gi v. Th s 4. Ginh ha bnh nh th no?........................................................................... Th t nc ngoi gi v. Th s 5. Nhim v t chc nh nc theo tinh thn v sn cch mng........................ S tho bc th s 5 trong tp "Th t nc ngoi gi v"............................................................................................ 15 - 30 31 - 44 45 - 61 62 - 69 70 - 72 73 - 74

Thng T.

L-nin thm phng bn tho ca th vin Vin hn lm khoa hc Nga (o Va-xi-lip, ph U-ni-ve-xi-cht, nh s 3) v tm hiu kho tng sch bo bn-s-vch b mt, c lu tr vi s lng rt ln . L-nin tip ti ban bin tp bo "S tht" ch tch Ban chp hnh trung ng cng on in l N. N. Ni-c-la-p v y vin on ch tch Ban chp hnh trung ng cng on ny l A. Xa-kha-rp, ni v vn xut bn kp thi bo "S tht" v v vic t chc cng tc ng Cng on in. Trong cuc ni chuyn vi A. M. Cn-lntai v cng tc ph vn, L-nin ngh b phc tho k hoch cng tc v tho lun k hoch ny vi nhng nh hot ng ni ting ca phong tro ph n.

* Hoa th dng ch nhng u do Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x t ra.

816

Mc lc

Mc lc

817

Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh ................................................. Cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc ................................................... * V nhim v ca ng cng nhn dn ch x hi Nga trong cuc cch mng Nga. (Bn t tm tt) .....................................................................................

75 - 82 83 - 88

89 - 96

Mu k ca nhng ngi s-vanh cng 97 - 100 ha .............................................................................................. Ngh quyt ca ban lnh o nc ngoi ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi Nga ......................................... 101 - 102 Th t bit gi cng nhn thy-s.......................... 105 - 114 Tr li phng vin bo "Politiken" ngy 31 thng ba (13 thng t) 1917 .......................................... * Tr li Ph. Xt-rm, i biu ca nhng ngi dn ch - x hi cnh t thy-in ngy 31 thng ba (13 thng t) 1917......................... * Li pht biu ti cuc hi ngh vi nhng ngi dn ch - x hi cnh t thy-in ngy 31 thng ba (13 thng t) 1917. (Tng thut trn bo) ............................................................................. * li pht biu trc cng nhn, binh s v lnh thu ti qung trng ga phn-lan ngy 3 (16) thng t 1917. (Tng thut trn bo) ....... 115

116

117

118

* S tho ln u lun cng thng t ........... 119 - 120 * Bo co ti cuc hp ca nhng ngi bn-s-vch tham gia hi ngh ton Nga ca cc X-vit i biu cng nhn v binh s ngy 4 (17) thng t 1917 ............................................. 123 - 135 V nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng hin nay ........................................................ 136 - 142 Chng ti v n y nh th no................. 143 - 146

* Pht biu ti cuc hp ca ban chp hnh X-vit P-t-r-grt ngy 4 (17) thng t 1917 v cuc hnh trnh i qua c. (Bin bn).................. * S tho bi bo hay din vn bo v lun cng thng t ................................................................. Hai th gii ............................................................................ Ch ngha lu-i blng ...................................................... Nhng bc th v sch lc ..................................... Li ni u .................................................................................. Bc th s 1. nh gi tnh hnh hin nay .............................. V vic hai chnh quyn song song tn ti ....... Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta (D tho cng lnh hnh ng ca ng v sn) ..................................................... Tnh cht giai cp ca cuc cch mng va qua........ Chnh sch i ngoi ca chnh ph mi ................... Tnh hnh c o v vic hai chnh quyn song song tn ti v ngha giai cp ca tnh hnh ...... Tnh cht c o ca sch lc xut pht t tnh hnh ni trn ................................................................... Ch ngha v quc cch mng v ngha giai cp ca ch ngha y ............................................................ C th chm dt chin tranh bng cch no? ............ Kiu nh nc mi do cuc cch mng ca chng ta sng lp ra .................................................................. Cng lnh rung t v cng lnh dn tc ............. Quc hu ho cc ngn hng v cc xanh-i-ca ca bn t bn ................................................................ Tnh hnh trong quc t x hi ch ngha................... Quc t Xim-mc-van ph sn. Cn phi thnh lp Quc t III...................................................... Tn ng ca chng ta phi nh th no c chnh xc v mt khoa hc v gp phn soi sng thc chnh tr ca giai cp v sn? .................. Li bt..............................................................................

147 148 - 150 151 - 152 153 - 157 158 - 175 158 159 176 - 180

181 - 228 183 185 186 190 192 195 197 201 204 205 214

219 225

818

Mc lc

Mc lc

819

* Bi ni chuyn vi binh s trong cuc mttinh ca trung on i-d-mai-lp-xki ngy 10 (23) thng t 1917 ............................................................ 229 - 231 Cc chnh ng Nga v nhng nhim v ca giai cp v sn ........................................................... 233 - 254 Li ta ln xut bn th hai....................................................... "Cng tri v nn t do" (D tho ngh quyt do 235 Mt li ni di v s ca bn t bn ..................... 255 - 257

ng on bn-s-vch trong X-vit i biu cng nhn son ra) ......................................................................................... 258 - 259
Chin tranh v chnh ph lm thi ..................... 260 - 263 i theo vt chn ca t " ch Nga"....................... 264 - 267 Khi lin minh ni di .................................................... 268 - 272 Mt s vch trn quan trng ................................. 273 - 274 Ngn hng v b trng ............................................. 275 - 276 Gi cc binh s v lnh thy........................................ 277 - 279 Chng bn ch trng tn st. Gi cng nhn, binh s v ton th nhn dn P-t-r-grt ................... 280 - 284 Hi ng bo! hy nhn r nhng th on ca bn t bn tt c cc nc trn th gii! .................................................................................... 285 - 288 "Tha thun t nguyn" gia a ch v nng dn ? .......................................................................... 289 - 290 Mt ting ni trung thc trong bn hp xng ca bn vu khng ............................................. 291 - 292

* Hi ngh i biu ng b ton thnh Pt-r-grt ca ng cng nhn dn ch x hi (b) Nga ngy 14 - 22 thng T (27 thng T - 5 thng Nm) 1917 ......................................................................... 293 - 328
* 1. bo co v tnh hnh hin nay v v thi i vi chnh ph lm thi ngy 14 (27) thng t .......................................... 295 - 304

320 9. d tho ngh quyt v chin tranh ...... 321 - 328 I ................................................................................... 321 II ................................................................................... 323 III ................................................................................... 324 Binh s v rung t ......................................................... 329 - 330 Pht biu ti cuc mt-tinh ca binh s tiu on xe bc thp tr ng ua nga mi-

1. Bin bn...................................................................... 2. Tng thut trn bo................................................ *2. lI kT thC cuC thO luN bn bo co v tnh hnh hin nay ngy 14 (27) thng t....................................................... *3. hai nhn xt trong cuc tho lun ngh quyt v thi i vi chnh ph lm thi ngy 15 (28) thng t .......... 1 ................................................................................... 2 ................................................................................... 4. Ngh quyt v thi i vi chnh ph lm thi .......................................................... *5. Hai nhn xt trong cuc tho lun v vn bu c th chnh ngy 22 thng t (5 thng nm)................. 1 ....................................................................................... 2 ....................................................................................... 6. ngh quyt v cuc bu c th chnh .... * 7. d tho ngh quyt v thi i vi cc ng x hi ch ngha - cch mng v dn ch - x hi (men-svch), i vi ng ca nhng ngi gi l dn ch - x hi "khng ng phi" v i vi cc tro lu chnh tr khc cng loi nh th ......................... * 8. Pht biu khi a ra ngh quyt v chin tranh ngy 22 thng t (5 thng nm) ...........................................................

295 303

305 - 309

310 - 311 310 310 312 - 313

314 - 315 314 315 316 - 317

318 - 319

820

Mc lc

Mc lc

821

Khai-lp-xki ngy 15 (28) thng t 1917. Tng thut trn bo .............................................................................. 331 - 333 i hi i biu nng dn ........................................... 334 - 338 339 V vic hi hng nhng ngi lu vong .....

* Phin hp ca tiu ban binh s thuc Xvit i biu cng nhn v binh s P-t-rgrt ngy 17 (30) thng t 1917 ................................. 340 - 343
340 * 2. Tr li cc cu hi ........................................ 342 Quan im ca chng ti. p li bn ngh quyt ca y ban chp hnh X-vit i biu binh s ........ 344 - 349 H t rng buc mnh vo bn t bn nh th no ......................................................................... 350 - 353 V i dn cnh v sn ............................................. 354 - 358 359 Ph sn chng? ................................................................. Ngh quyt ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 20 thng t (3 thng nm) 1917 v cuc khng hong do bc thng ip ca chnh ph lm thi ngy 18 thng t (1 thng nm) 1917 gy ra ................................................. 360 - 361 Li ku gi gi binh s tt c cc nc tham chin ............................................................................ 362 - 365 Thng ip ca chnh ph lm thi .................... 366 - 369 Mt trong nhng vn cn bn (Nhng *1. Pht biu v ngh quyt ca y ban chp hnh X-vit i biu binh s ......

381 - 384 Nhng nh t bn r di hay l nhng ngi dn ch - x hi thiu tr khn .............. 385 - 386 Ch ngha v quC trung thC t bC l ....... 387 - 390 Li khuyn hay l mnh lnh ca sin-garp v li khuyn ca mt x-vit i biu cng nhn v binh s a phng........................ 391 - 392 Ngh quyt ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga thng qua sng ngy 22 thng t (5 thng nm) 1917 .............................................................. 393 - 395 Cc ng ch hy ch ! ............................................ 396 - 399 Nhng bi hc ca cuc khng hong........... 400 - 405 Cc nh t bn v nhng ngi v sn hiu nh th no l "nhc nh" .......................... 406 - 408 T bo thn chnh ph c ng cho s tn st ................................................................................. 409 - 410 Bng cch no ngi ta lm cho mt vn r rng li tr thnh ri tung? ................... 411 - 413 * Tr li phng vn ca E. Toc-ni-ai-nen ngy 23 thng t (6 thng nm) 1917 ................... 414 - 415 S vui mng c c v ngu xun ........................ 416 - 417

Ngh quyt ca ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga thng qua ngy 21 thng t (4 thng nm) 1917 ..........................................................................

ngi x hi ch ngha chy theo giai cp t sn lp lun nh th no) ....................................................................... 370 - 374
Dng tng thnh chi vi i bc, dng li ni sung chng li t bn.............................. 375 - 376 L-gch ca ngi v. tsc-np ..................................... 377 - 378 Nhng mu toan chng ch khng thnh cng ca ng pl-kha-np ........................................ 379 - 380

* Hi ngh vii ton Nga (hi ngh thng t) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga 24 - 29 thng T (7 - 12 thng Nm) 1917 .................. 419 - 558
* 1. din vn khai mc hi ngh 24 thng t (7 thng nm) ............................ 421 - 422 * 2. Bo co v tnh hnh hin nay 24 thng t (7 thng nm) ............................ 423 - 446

822

Mc lc

Mc lc

823

1. Bin bn ................................................................... 2. Tng thut trn bo ............................................. *3. li kt thc cuc tho lun bn bo co v tnh hnh hin nay ngy 24 thng t (7 thng nm) ......... *4. Din vn v d n triu tp hi ngh x hi ch ngha quc t 25 thng t (8 thng nm) ........................................... 1. Bin bn ............................................................ 2. Mt bin bn khc ........................................... 3. Tng thut trn bo ....................................... 5. ngh quyt v ngh ca Boc-gbi-e ........................................................................ *6. ngh v phng hng tho lun bn bo co ca v. p. nghin "thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s" 25 thng t (8 thng nm) .......................... *7. din vn bn v thi i vi cc X-vit i biu cng nhn v binh s 25 thng t (8 thng nm) ...... 1. Bin bn ............................................................ 2. Tng thut trn bo....................................... 8. s tho cng ngh quyt v cc X-vit ...................................................... *9. Din vn bo v ngh quyt v chin tranh 27 thng t (10 thng nm)......... 1. Bin bn ............................................................ 2. Tng thut trn bo ....................................... *10. Nhn xt khi tho lun ngh quyt v chin tranh 27 thng t (10 thng nm) .............................................. 1 ............................................................................. 2 ............................................................................. 3 .............................................................................

423 444

II. ngh quyt v chin tranh ...................... 496 - 500 I ............................................................................... II ............................................................................... III ............................................................................... 496 498 498

447 - 450

12. ngh quyt v thi i vi chnh ph lm thi ................................... 501 - 503 *13. bo co v vn sa i cng lnh ca ng 28 thng t (11 thng nm) ..................................................... 504 - 507 1. Bin bn............................................................. 2. Tng thut trn bo ....................................... 504 507

451 - 459 451 455 458 460 - 463

14. ngh quyt v vic sa i cng lnh ca ng ............................................... 508 - 509 *15. bo co v vn rung t 28 thng t (11 thng nm) ......................... 510 - 518

464

1. Bin bn............................................................. 2. Tng thut trn bo .......................................

510 516

465 - 470 465 469 473 - 475 473 - 493 476 492

*16. nhn xt khi tho lun ngh quyt v vn rung t 28 thng t (11 thng nm) ......................... 519 - 521 1 ............................................................................. 2 ............................................................................. 519 520

17. ngh quyt v vn rung t ......... 522 - 526 18. ngh quyt v vic on kt nhng ngi quc t ch ngha chng li khi lin minh nhng ngi v quc ch ngha tiu t 527 - 528 sn ....................................................................... 19. ngh quyt v cc X-vit i biu cng nhn v binh s ................................ 529 - 530 *20. Din vn v vn dn tc 29 thng t (12 thng nm) ......................... 531 - 539 1. Bin bn ............................................................ 531

494 - 495 494 494 495

824

Mc lc

Mc lc

825

2. Tng thut trn bo.......................................

538

Cc ti liu chun b Dn bi bc th s 4 trong tp "Th t nc ngoi gi v" .........................................................................

21. ngh quyt v vn dn tc .............. 540 - 542 *22. Din vn v tnh hnh trong quc t v nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga 29 thng t (12 thng nm)......................... 543 - 544 1. Bin bn ............................................................ 2. Tng thut trn bo....................................... 543 544

587

Dn bi bi "cch mng Nga v nhim v ca cng nhn tt c cc nc" .......................... 588 - 589 1 ............................................................................................. 2 ............................................................................................. 588 588

*23. din vn bo v ngh quyt v tnh hnh hin nay 29 thng t (12 thng nm) .................................................... 545- 549 *24. Nhn xt khi tho lun ngh quyt v tnh hnh hin nay 29 thng t (12 thng nm)......................... 550 - 551 1.............................................................................. 2.............................................................................. 550 550

Dn bi bn thuyt trnh "cch mng Nga, ngha v nhim v ca n" ..................................... 590 - 592 Phn I.................................................................................... Phn II .................................................................................. cng bn thuyt trnh "cch mng Nga, ngha v nhim v ca n" .......................... 590 591 593

25. ngh quyt v tnh hnh hin nay ...... 552 - 556 *26. Din vn b mc hi ngh 29 thng t (12 thng nm) ........................................ 557 - 558 Li gii thiu cc ngh quyt hi ngh vii ton Nga (hi ngh thng t) ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ................... 559 - 562 * bn tm tt li pht biu ti mt cuc mt-tinh khng r l ch no .......................... 563

Ph lc Cuc hnh trnh ca nhng ngi cch mng Nga i qua nc c. Thng co ca nhm 597 - 598 ....................................................................................................... Danh mc cc tc phm ca V. I. L-nin cho n nay cha tm thy (Thng Ba - thng T 1917) .............................. 601 - 606 Danh mc cc sch bo v vn kin m V. I. L-nin tham gia hiu nh ..................................................................... 607 - 608 Danh mc nhng tc phm v vn kin c th l ca V. I. L-nin ........................................................................................... 609 - 613 Ch thch ..................................................................................... 614 - 690 Bn ch dn cc sch bo v ti liu gc m V. I. L-nin trch dn v ni n.................................................................... 691 - 722 Bn ch dn tn ngi ................................................................ 723 - 774 Thn th v s nghip ca V. I. L-nin .................................... 775 - 814

ngha vic bt tay thn thin gia cc binh s.................................................................................... 564 - 567 Nhng hnh ng phn cch mng ca chnh ph lm thi dn ti u .......................... 568 - 571 Mt s di tr qu th bo ..................................... 572 Nhng ngi x hi - s-vanh v nhng ngi quc t ch ngha .......................................... 573 - 575 I. g. tx-r-t-li v cuc u tranh giai cp ........... 576 - 581 Lo ngi ...................................................................................... 582 - 583

826

Mc lc

Mc lc

827

Ph bn V. I. L-nin. 1916...............................................................................XXX - 1 Trang u bn tho ca V. I. L-nin "S tho lun cng 3 ngy 4 (17) thng Ba 1917" ......................................................... Trang u t truyn n "Gi cc ng ch ang mn mi trong cnh b gi lm t binh" do V. I. L-nin vit. Thng Ba 1917.............................................................................. Trang u bn tho ca V. I. L-nin "Th t bit gi cng nhn Thy-s". 26 thng Ba (8 thng T) 1917..................... Bn tho ca V. I. L-nin "S tho ln u Lun cng thng T". 3 (16) thng T 1917 ............................................

77 103 121

Chu trch nhim xut bn Trnh Thc Hunh Chu trch nhim ni dung L Minh Ngha Bin tp ni dung: Bin tp k, m thut: Trnh by ba: Ch bn vi tnh: Sa bn in: c sch mu: Ban kinh t phng minh trang phng minh trang t hng hnh Ban Kinh t Ban Kinh t

Ba cun sch nh ca V. I. L-nin: "Nhim v ca giai cp v sn trong cuc cch mng ca chng ta". 1917....... 182 - 183 Trang u bn d tho ngh quyt v chin tranh c a ra Hi ngh i biu ng b P-t-r-grt ca ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga ngy 16 (29) thng T 1917, vi nhng im sa i ca V. I. L-nin........................ 322 - 323 Trang u bo "S tht", s 39, ngy 6 thng Nm (23 thng T) 1917, c ng ngh quyt ca Ban chp hnh trung ng ng cng nhn dn ch - x hi (b) Nga v bi "Nhng bi hc ca cuc khng hong" do V. I. Lnin vit.......................................................................................... Trang u bn tho ca V. I. L-nin "S tho cng ngh quyt v cc X-vit". 25 - 26 thng T (8 - 9 thng Nm) 1917 ....................................................................................

397

471 MS:

3K2 CTQG - 2005

Thng bo v bui thuyt trnh ca V. I. L-nin v vn "V nhim v ca ng cng nhn dn ch - x hi Nga trong cuc cch mng Nga", tin hnh ngy 14 (27) thng Ba 1917 Xuy-rch ...................................................................... 592 - 593

In 1000 cun, kh 14,5 x 20,5 cm, ti Cng ty In v Vn ho phm. Giy php xut bn s 13 - 429/CXB-QLXB, ngy 30/3/2005. In xong v np lu chiu thng 11 nm 2005.