Ziggurat

Ziggurat
Ziggurat, (Akata ziqqurrat, zaq "ykselmi yere kurmak") eski Mezopotamya vadisinde ve ran'da teras bulunan piramitlere benzeyen tapnak kulesidir. Zigguratlar eski Mezopotamya'da Smerlerde, Babillerde ve Asurlarda bir eit tapnaktr. En eski ziggurat rnekleri basit ykselti platformlar iken Ubaid dneminde, M 4000'li yllara aitti. En sonuncusu da M 6. yzyldadr. Piramitlerin aksine zigguratlarn st dzdr. Basamakl piramit tarz ilk krallk dnemleri sonunda olmutur. Dikdrtgen, oval ya da ran'daki oga Zanbil Ziggurad kare platformlar zerinde kurulan zigguratlarn pramitsel tasarm mevcuttu. Gnete stlm tulalar zigguratlarn dndaki grntsn yaratmtr. Bu tulalar genelde astrolojik anlamlarndan dolay deiik renklere sahipti. Kat says 2 ila 7 arasndayd ve tepesinde ya bir tapnak ya da trbe bulunurdu. Trbeye ulamak iin bir tarafnda rampalar yaplr ve bu rampa en aasndan en ykseine kadar uzanrd. Tannm rnekleri arasnda Horsabad'da bulunan Byk Ur Ziggurad bulunur. Mezopotamya zigguratlar sadece halkn ibadet ettii ya da seremoni yapt yerler deildi. Bu yerlerde tanrlarn bulunduuna inanlrd. Zigguratlar sayesinde tanrlarn insanlara yakn olduuna inanlrd. Her ehirin kendi tanrs mevcuttu. Sadece rahipler zigguratn ierisindeki odalara girebilirdi ve onlarn sorumluluu altnda tanrlarn gereksinimleri karlanrd. Bu vesile ile, zigguratlarn ierisinde tanrlarla yzyze karlatklarn ve diyalog kurabildiklerini iddia eden rahipler bylece Smer halknn en gl yelerinden olmutur. Bilinen 32 ziggurat vardr. Bunlardan 4' ran'da, gerisi Irak'tadr. En son kefedilen ziggurat ran'n merkezi Sialk'da bulunmutur. Gnmzde eski halini en iyi koruyan zigguratlardan biri de ran'n batsnda Koka Zanbil'dedir; ran-Irak Savanda bir ok arkeolojik yer yokolsa da buras ayakta kalmtr. Sialk ise gnmzde mevcut olan en eski ziggurat olduu tahmin edilmektedir ve M3000l yllardan kalmaktadr. Ziggurat tasarmlar basit bir tepe zerine oturulmu mimariden, matematii ve inaatn mucizesine kadar ulaabilen bir ok eittedir. Basit bir ziggurata rnek, Smerler dneminden kalan Uruk'daki Beyaz Tapnak'dr. Ziggurat kendiliinden Beyaz Tapnan bulunduu yerdir. Amac da ne kadar gkyzne yakn olursa, tanrlara ulamn o kadar kolay olduuna inanlrd. Bilinen en byk ziggurat ise, Babil'den kalma Marduk zigguratdr (ya da Etemenanki). Ne yazk ki, bu tapnan tabanndan bile kalnts fazla kalmamtr, ancak arkeolojik aratrmalar ve tarihsel kaytlar sayesinde bu zigguratn renkli 7 katl, ve tepesinde de dev bir tapnan bulunduu gsterir. Tapnann renginin indigo (mora yakn) olduu dnlmekte, ve en st katlarda da bu renk kullanlmaktadr. Tapnan stne giden 3 merdivenin bulunduu bilinir, ve bunlardan ikisi zigguratn yarsna kadar ular. Bu zigguratn dier ismi Etemenanki, Smerce de "Cennet ve Dnya'nn kuruluu" amnasna gelir. Hammurabi tarafndan ina edildiine inanlr, ve bu zigguratn iinde bulunanlar bundan daha nce bulunan zigguratlarda da bulunur. En st kat 15 metre uzunluunda tula geliimiyle Kral Nebukatnezar tarafndan yaplmtr.

Ziggurat

Anlatm ve manas
Herodot'a gre, her zigguratn tepesi bir trbe idi, ancak bu trbelerden hibiri gnmzde mevcut deildir. Burann pratik bir kullanm da, zigguratlarn yksek bir yer olmas sayesinde rahiplerin ykselen sulardan ve sellerden kaabilmesini salyordu. (Misal olarak 1985 seli) Baka bir pratik kullanm da gvenlik asndand. Trbenin sadece 3 yoldan ulalabilir olmas rahip olmayanlarn gemesini engelleyebiiliyordu. Yaplan riteller arasnda kurban edilen etin piirilmesi ve yenmesinin de mevcut olduu tahmin edilmektedir. Zigguratn ykseklii, kan dumann ehirdeki binalarn zerine dmesini engelliyordu. Her zigguratn iinde detayl bir tapnak bulunurdu ve burada ana bahe, depolar ve yaam yerleri bulunurdu ve etrafna da ehir kurulur idi. ncil'de bahsi geen Babil Kulesi hikyesi Mezopotamya'daki zigguratlardan bahseder, byk bir ihtimalle de bu ziggurat Etemenanki (Marduk) dur.

Gnmz mimarisinde ziggurat

Ziggurat tarz ve mimarisi gnmzde bile Dnya'nn bir ok yerinde kullanlr. rnek olarak : University of Tennessee Hodges Ktphanesi, Knoxville, Tennessee. Irmak Ziggurat, Sakramento, Kaliforniya. University of East Anglia yurt binas. SIS (ya da MI6) binas, ngiliz Gizli Servisi'nin karargah. Solomon R. Guggenheim Mzesi, New York
University of East Anglia'daki yurt binas.

Video oyunlarnda ziggurat

Xenosaga'da Ziggurat 8 ya da Ziggy oyunun protagonistlerinden ve oynanabilen bir karakterdir. Warcraft 3'de lmszler rknda bir ok binadan biridir. Ayrca World of Warcraft'da "Eastern Plaguelands" da bulunur. Blizzard'n Starcraft oyunundaki Nexus Protoss rknn ana binas ziggurat eklindedir. City of Heroes'da Ziggurat Brickstown'daki byk bir hapishanedir. Quake'de Ziggurat Vertigo blm mevcuttur. Alex Kidd: The Lost Stars'da Ziggurat mevcuttur. Serious Sam: The Second Encounter'da Ziggurat isimli bir blm vardr. Age of Empires'daki Babil medeniyetindeki tapnaklar ve harikalar zigguratlar hakkndadr.

Filmlerde Ziggurat
Metropolis izgi filminde Ziggurat bir kulenin ismidir. Ziggurat Blade: Trinity filminde grlmektedir. Ziggurat Ghostbusters filminde Gozer'in dier boyuta gemesi iin kurulur.

Kaynaklar
ngilizce Vikipedi'deki 17 Aralk 2006 tarihli Ziggurat maddesi [1] T. Busink, "Lorigine et volution de la ziggurat babylonienne". Jaarbericht van het Vooraziatisch-Egyptisch Genootschap Ex Oriente Lux 21 (1970), 91-141.

Ziggurat R. Chadwick, "Calendars, Ziggurats, and the Stars". The Canadian Society for Mesopotamian Studies Bulletin (Toronto) 24 (Nov. 1992), 7-24. R.G. Killick, "Ziggurat". The Dictionary of Art (ed. J. Turner, New York & London: Macmillan), vol. 33, 675-676. H.J. Lenzen, Die Entwicklung der Zikurrat von ihren Anfngen bis zur Zeit der III. Dynastie von Ur (Leipzig 1942). M. Roaf, Cultural Atlas of Mesopotamia and the Ancient Near East (New York 1990), 104-107. E.C. Stone, "Ziggurat". The Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East (ed. E.M. Meyers, New York & Oxford 1997), vol. 5, 390-391. J.A. Black & A. Green, "Ziggurat". Dictionary of the Ancient Near East (eds. P. Bienkowski & A. Millard, London: British Museum), 327-328. Harriet Crawford, Sumer and the Sumerians, Cambridge University Press, (New York 1993), ISBN 0-521-38850-3. A. Leo Oppenheim, Ancient Mesopotamia, University of Chicago Press, (Chicago 1977), ISBN 0-226-63187-7.

D balantlar
Choqa Zanbil Ziggurat [2] Sialk Ziggurat [3] Sayha | Kentin Gizemi [4] Ziggurat Death Metal Grubu [5]

Kaynaklar
[1] [2] [3] [4] [5] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Ziggurat http:/ / www. choghazanbil. ir/ english/ eindex. aspx http:/ / www. iranian. com/ History/ 2004/ April/ Sialk/ index. html http:/ / www. gunesintamicinde. com/ sayha-kentin-gizemi/ http:/ / www. facebook. com/ pages/ Ziggurat-Official-Fan-Club/ 191474577536836

Madde Kaynaklar ve Katkda Bulunanlar

Madde Kaynaklar ve Katkda Bulunanlar

Ziggurat Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?oldid=12909818 Katkda bulunanlar: Coriolis, Denisutku, Dnya vatanda, Efe bulduk, Eldarion, Euthygenes, Garbino, Hasan Sami Bolak, Levent, Mirada, Nerval, Numbo3, Rapsar, Tegiiin, ThOtHeRmEs, Vikiizer, Vitruvian, Yusuf kayadn, ncelemeelemani, 41 anonim dzenlemeler

Resim Kaynaklar, Lisanslar ve Katkda Bulunanlar

Dosya:Choghazanbil2.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Choghazanbil2.jpg Lisans: GNU Free Documentation License Katkda bulunanlar: Americophile, AnRo0002, Bontenbal, Calabash, Imz, JackyR, Jahongard, Mattes, Mmcannis, Shauni, Sumerophile Dosya:Universitt von East Anglia.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Universitt_von_East_Anglia.jpg Lisans: Creative Commons Attribution 2.0 Katkda bulunanlar: Uploaded on February 26, 2006; by blank space

Lisans
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported //creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/