T.C.

MLL ETM BAKANLII

SANAT VE TASARIM

GRUP MOBLYA ZM

Ankara, 2013

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR ................................................................................................................... iii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FALYET1 ....................................................................................................... 3 1.GRUP OLUTURAN MOBLYALAR ............................................................................... 3 1.1. Grup Kavram ............................................................................................................... 3 1.2. Grup Mobilyalar............................................................................................................ 3 1.2.1 Antre ....................................................................................................................... 3 1.2.2 Yatak Odas ............................................................................................................ 5 1.2.3. Salon .................................................................................................................... 12 1.2.4. Gen Odas .......................................................................................................... 19 1.2.5. alma Odas ...................................................................................................... 22 1.2.6 Mutfak .................................................................................................................. 30 1.2.7 Banyo .................................................................................................................... 33 1.3. Grup Mobilya lleri ................................................................................................ 35 1.4. iziminde dikkat edilecek hususlar ............................................................................ 36 UYGULAMA FALYET ................................................................................................. 38 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 39 RENME FALYET-2 ...................................................................................................... 42 2.GRUP MOBLYA KESTLER ......................................................................................... 42 2.1. Uygulama zellikleri .................................................................................................. 42 2.2. Malzeme Cinsine Gre Tarama ekilleri .................................................................... 44 2.3. iziminde Dikkat Edilecek Hususlar .......................................................................... 47 UYGULAMA FALYET ................................................................................................. 52 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 53 RENME FALYET3 ..................................................................................................... 55 3. GRUP MOBLYADA DETAY ......................................................................................... 55 3.1. eitleri ....................................................................................................................... 55 3.2. Uygulama zellikleri .................................................................................................. 55 3.3. iziminde Dikkat Edilecek Hususlar .......................................................................... 57 UYGULAMA FALYET ................................................................................................. 65 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 66 RENME FALYET4 ..................................................................................................... 68 4. GRUP MOBLYA KONK PERSPEKTF ZM .......................................................... 68 4.1.1. Cismin yerletirilmesi: ......................................................................................... 72 4.1.2. Durak Noktasnn Yerinin Belirlenmesi: ............................................................. 72 4.1.3. Resim Dzleminin Yeri ....................................................................................... 75 4.1.4. Gz Noktasnn Yeri ............................................................................................ 76 4.1.5. Ke perspektifi izim aamalar: ........................................................................ 78 4.1.6. Merkezi perspektif izim aamalar: .................................................................... 86 4.2. iziminde Dikkat Edilecek Hususlar .......................................................................... 97 UYGULAMA FALYET ................................................................................................. 98 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 99 RENME FALYET5 ................................................................................................... 103 5. GRUP MOBLYALARDA RENK UYGULAMALARI ................................................ 103

5.1.1. Resim Ktlar ...................................................................................................... 103 5.1.1. eitleri.............................................................................................................. 103 5.1.2. zellikleri: ......................................................................................................... 105 5.2. Boya eitleri............................................................................................................ 106 5.2.1. Sulu Boyalar ...................................................................................................... 106 5.2.2. Kuru Boyalar ..................................................................................................... 106 5.3.3. Renk emberi .................................................................................................... 108 5.4. izim Masas ............................................................................................................ 108 5.4.1. eitleri.............................................................................................................. 108 UYGULAMA FALYET ............................................................................................... 112 LME VE DEERLENDRME .................................................................................. 113 MODL DEERLENDRME ............................................................................................ 115 CEVAP ANAHTARLARI ................................................................................................... 117 KAYNAKA ....................................................................................................................... 119

ii

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI Sanat ve Tasarm Mekn Dekorasyon Grup Mobilya izimi Grup mobilyalar oluturan mobilya elemanlarnn isimleri, net resimleri, kesit resimleri, detay resimleri, konik perspektif izim teknii ve renk uygulamalarnn anlatld renme materyalidir. 40/32

SRE N KOUL YETERLK

Grup mobilya izimi Yapmak

Genel Ama: Uygun ortam salandnda, Net resimleri, kesitleri, detaylar, perspektifleri kurallarna uygun olarak izebilecek ve renk uygulamalarn yapabileceksiniz. Amalar: 1. Grup mobilyalarnn net resimlerini izebileceksiniz. 2. Grup mobilyalarna ait kesit resimleri izebileceksiniz. 3. Grup mobilyalarna ait detay resimleri izebileceksiniz. 4. Grup mobilyalarnn konik perspektifini izebileceksiniz. 5. izdiiniz net resim ve perspektifleri renklendirebileceksiniz. Ortam: izim ara ve gereleri, resim izmeye uygun ortam, kroki izimleri, grup mobilya net resimleri, kesit resimleri, renk emberi, resim kd, izim kalemleri, boya, fra, kalem, izim masas, bant Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra verilen lme aralaryla kazandnz bilgileri lerek kendinizi deerlendireceksiniz. retmen, modl sonunda size lme arac ( test, oktan semeli, doru yanl vb.) uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgileri lerek deerlendirecektir.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

iii

iv

GR GR
Sevgili renci; Gelien teknoloji mimari ve tasarm alanlarnda da birok yenilii beraberinde getirmitir. Bilgisayarlarn hayatmza girmesiyle i mimari alannda nemli gelimeler kaydedilmitir. Btn bir meknn tasarmnn yaplmas grsel olarak insanlar zerinde byk etki yapmaktadr. Merkezi perspektif ve uygun renk kullanm ile meknlarn gerek grntleri elde edilebilmektedir. Bylece insanlar istedikleri rnn zelliklerini grebildiklerinden dolay daha kolay ikna olabilmekte ve retici ile mteri arasndaki fikir anlamazlklar son bulmaktadr. Grup mobilya izimi ile bir meknda kullanlan tm mobilyalar, tek bir resim levhas zerinde gsterilecektir. Levhada, meknn yerleim planna, meknn merkezi perspektifine, mobilyalarn net resimlerine, kesit resimleri ve detay resimlerine yer verilir. Bu ekilde hazrlanan bir resim levhas ile retici, hibir ek bilgiye gerek kalmadan tasarladnz mobilyalar retebilecektir. Ayn resim levhasna bakan bir mteri, hi resim bilgisi olmad halde retilecek mobilyann kendi isteine uygun olup olmadn anlayabilecektir. Grup mobilya tasarm byk lekli ilerde retici ile yaplacak szlemede balayc etken olacaktr. Hazrlayacanz resim levhasnda yaplacak mobilyalarn perspektifleri, net resimleri, kesit resimleri ve detay resimleri izilir. Bu levhada tm teknik detaylar olacaktr. Levhaya ekleyeceiniz teknik ve zel artname ile verimli almalar yaplabilecektir. Grup mobilya tasarm ile bu gne kadar rendiiniz tm teknik resim bilgilerini de uygu lama frsat bulacaksnz.

RENME FAALYET1 RENME FALYET1

AMA
Bu faaliyet sonunda uygun ortam salandnda, grup mobilyalarna ait net resimleri, kesitleri, detaylar, perspektifleri kurallarna uygun olarak izebileceksiniz. izdiiniz resimlerde renk uygulamalarn yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Evinizde ve yaadnz dier mekanlarda kullandnz ve grdnz mobilyalar inceleyiniz. Hangi tr mobilyalarn birlikte kullanldklarna dikkat ediniz. Ayn ortamda bulunan mobilyalar ve kullanm amalarn aratrnz. Grubu oluturan mobilyalar inceleyiniz. Grubun hangi mobilyalardan meydana geldiini ve grup elemannn grup ierisindeki grevlerini aratrnz. Mobilyalarn llerine, renklerine, ekillerine ve kullanlan malzemelere dikkat ediniz.

1.GRUP OLUTURAN MOBLYALAR

1.1. Grup Kavram
Ayn amac gerekletirmek iin bir araya gelmi elemanlar topluluuna grup denilir. Mobilya asndan dnldnde grup; ayn oda ierisinde, ortak bir hizmeti gren mobilyalar aklmza getirir. Yemek odas mobilyalar, oturma odas mobilyalar, alma odas mobilyalar gibi.

1.2. Grup Mobilyalar

1.2.1 Antre
Evin giri blmne antre denilir. Bazen hol diye de adlandrlr. Antre evin dier odalarna geiin saland ortak blmdr. Antrede eve giren insanlar karlanr ve zerlerindeki d giysiler ve ayakkablar karlr. Giri blm olmas bakmndan misafirlere, ev ve ev sakinleri hakknda ilk izlenimleri verir. Antre genellikle evin en kk ve en az k alan blmdr. Antre iin tasarlanacak mobilyalarda bu etken gz nne alnmaldr.

Antre mobilyalar, kiilerin evden karken hava artlarna ve kiinin fiziksel durumuna gre zerlerine alacaklar giyecekleri barndrr. Ceket, palto, pards, ayakkab, apka, baston, emsiye gibi. Antre mobilyas olarak vestiyer, portmanto, emsiyelik, telefonluk ve ayakkablk saylabilir.

Resim 1.1. Portmanto

ekil 1.1. Portmanto net resmi

1.2.2 Yatak Odas

Yatak odas insanlarn ortalama olarak hayatlarnn 3/1ini geirdikleri blmdr. En temel ihtiyalarmzdan olan uyku ve dinlenme ihtiyac yatak odalarnda giderilir. yi bir uyku insann ertesi gne daha din balamasna yardmc olur. Elbette ki yatak odalarnn tek fonksiyonu uyumak ve dinlenmek deildir. Yatak odalar, bu oday paylaanlarn tm i ve d giysilerini depolama grevini de stlenmektedir. Ayrca yatak odas ev hanmnn bakm ve makyaj ihtiyacna da cevap verebilecek ekilde tasarlanmaldr. Yatak odas mobilyalar; karyola, komodin, gardrop, tuvalet masas ve aynas, puf ve ifoniyer elemanlarndan oluur.

Resim 1.2. Yatak Odas Mobilyas

ekil 1.2. Elbise Dolab

ekil 1.3. Karyola

ekil 1.4. Komodin

ekil 1.5. ifoniyer

10

ekil 1.6. Tuvalet Masas ve Aynas

11

ekil 1.7. Puf

1.2.3. Salon
Salonlar genellikle evin en geni blmleridir. Solonlar; misafir kabul, yemek yeme, elence-parti ve mzik dinleme, okuma ve alma, piyano vb mzik aleti alma, Oyun oynama, televizyon izleme, oturma ve dinlenme gibi grevleri stlenirler. stlendii bu faaliyetleri yerine getirebilecek mobilya elemanlarn bnyesine alarak salon mobilyas grubunu oluturur. Salon grubu; koltuk takm, vitrin, konsol, orta sehpas, sehpa takm, fiskos masas, oyun masas, abajur, ieklik gibi mobilya elemanlarndan meydana gelir. Solanlar ayn zamanda yemek yeme mekn olarak ta kullanlabilir. Bu bakmdan yemek odas mobilyalarn da bnyesinde barndrabilir. Yemek odas mobilyalar salonla ayn meknda kullanlabilecei gibi salondan ayr olarak ta dnlebilir. Salonlar, meknn bykl, kiinin zevki ve maddi durumuna bal olarak ekillenir. Byk bir salonda mine ve bar salona daha bir ekicilik verecektir. Gnmzde oturma odas ve salon ayr olarak ekillenmitir. Byk lekli evlerde salon ve oturma odas hem kullanm amac hem de barndrd mobilyalar bakmndan farkllk gstermektedir.

12

Resim 1.3. Salon Mobilyalar

13

ekil 1.8. Salon Dolab

14

ekil 1.9. Yemek Masas

15

ekil 1.10. Yemek Sandalyesi

16

ekil 1.11. Orta Masas

ekil 1.12. Sehpa

17

ekil 1.13. l Koltuk

18

ekil 1.14. Tekli Koltuk

1.2.4. Gen Odas

Gen odas evde yaayan ocuk ya da ocuklar iin ayrlm blmlerdir. Gen odalar ekil ve renk bakmndan kz ve erkek ocuklarda farkllk gsterir. Gen odalar, oday kullanan bireylerin kiisel eyalarn ve giysilerini depolama, uyuma, dinlenme, giyinme, kiisel bakm ve ders alma gibi ihtiyalarn karlayabilecek ekilde tasarlanmaldr. Tm bu ihtiyalar karlayabilmek iin gerekli olan mobilya elemanlar ise karyola ya da ranza, ifoniyer, komodin, kitaplk, bilgisayar masas olarak zetlenebilir. Oday paylaan ocuk sayna bal olarak gen odalarnda ranza kullanlabilir.

19

Resim 1.4. Gen Odas Mobilyas

ekil 1.15. Gen Odas Net Resmi

20

ekil 1.16. Sandalye Net Resmi

21

1.2.5. alma Odas

Gnmzde konutlarda alma odalar pek yaygn olarak kullanlmamaktadr. Bu gn Trkiyede alma ortam olarak iyerleri tercih edildiinden evlerde alma ortamna fazla ihtiya duyulmamaktadr. Ancak yinede baz meslek gruplarnda (yazarlar, mzisyenler , mimarlar, web tasarmclar gibi) evde alma ortamna ihtiya duyulmaktadr. alma odalar kiinin kullanm amacna, sosyal ve kltrel yapsna, cinsiyetine, yana ve mesleine gre farkllklar gstermektedir. Bu nedenle alma odalarnda kullanlan mobilyalarda da farkllklar gze arpmaktadr. Genel kullanm iin bir alma odasnda alma masas, koltuk, ktphane, bilgisayar masas, orta masas, misafir koltuklar, etajer gibi mobilyalar bulunur. Bunlara ek olarak mzik aletleri, izim masas, gibi meslee zel mobilyalarda alma odalarndaki yerlerini alrlar. Yine alma odalar ksa sreli dinlenme, ziyareti kabul ve arlanmas gibi amalarla da kullanlabilir.

Resim 1.5. alma Odas Mobilyas

22

ekil 1.17. Ktphane

23

ekil 1.18. Kitaplk

24

ekil 1.19. alma Masas

25

ekil 1.20. alma Masas nitesi

26

ekil 1.21. alma Masas nitesi 2

27

ekil 1.22. alma Koltuu

28

ekil 1.23. Sehpa

29

ekil 1.24. Kanepe

1.2.6 Mutfak
Mutfak bir ev kadnn uyku dnda en ok vakit geirdii alandr. Yemek hazrlama, yemek piirme, bulak ykama, yemek yeme gibi ihtiyalar iin mutfaklar kullanlmaktadr. Mutfak dolaplar tm mutfak ara gerelerini depolama grevini yerine getirirler. Mutfakta kullanlan eyalarn zelliklerine gre zel tasarmlar yaplabilir. Srme kapak, dme kapak, stor kapak, cam kapak, ekmece gibi alternatiflerle kullanm zenginletirilebilir. Mutfak dolaplarnda kullanlan aksesuarlar olduka zengindir. Bu aksesuarlarla hem k hem de fonksiyonel mutfak tasarmlar yaplabilir. Mutfakta yemek yeme ihtiyac iin yemek masas ve sandalye bulundurulabilir. Yemek piirme srasnda oluan buharn mobilyaya zarar vermemesi ve yemeklerden meydana gelen kokunun dier odalara yaylmamas iin mutfaklarda mutlaka davlumbaz ya da aspiratr kullanlmaldr.

30

Resim 1.6. Mutfak

31

ekil 1.25. L-Mutfak Cephe Grn

32

ekil 1.26. L-Mutfak Cephe Grn 2

1.2.7 Banyo
Temizlik insann en doal ihtiyalarndandr. Salmz koruyabilmek iin dzenli olarak kiisel temizliimizi yapmamz gerekmektedir. Temizlik ihtiyac iin banyolar kullanrz. Temizlenme iin su kullandmzdan banyolar slak meknlar olarak adlandrlrlar. Dolays ile banyo iin tasarlanan mobilyalarn nemden en az etkilenecek ekilde hazrlanmas gerekmektedir. Banyolarmzda kullanacamz mobilyalarda sunta yerine suya kar daha dayankl olan mdf ve lake boya tercih edilebilir. Genellikle amar ykama ilemini de banyolarda grrz. Banyo mobilyalar kiisel temizlik malzemeleri, havlu, amar, sabun, deterjan ve kirli amarlar depolayabilecek niteliklerde tasarlanmaldr. Banyo mobilyalarnda sa-sakal bakm ve el-yz temizlii iin ayna bulundurulmaldr.

33

Resim 7. Banyo Mobilyas

34

ekil 1.27. Banyo Mobilyas

1.3. Grup Mobilya lleri

nsanlar gnlk aktivitelerini gerekletirirken bir takm ara -gere makine ve materyaller kullanrlar. Kullanlan tm ara-gerelerden en st dzeyde fayda salanabilmesi, kullanlan ara-gerecin insann statik beden lsne uygun olmas ile doru orantldr. Yaadmz hemen hemen tm meknlarda mobilya kullanlmaktadr. Bu nedenle mobilyada ergonomi (insan bedenine uyum) nemlidir. Mobilya tasarmnda estetiin yannda mutlaka ergonomi de dikkate alnmaldr. Ergonomik olarak tasarlanmayan bir mobilya kullancda uzun sre ierisinde salk problemlerine yol aabilmektedir. Mobilyada l btnle orantl olmaldr. Yani mobilyann ykseklii, genilii ve derinlii orantl olmaldr.

35

Mobilyalarda ortalama boyutlar yle zetlenebilir: Masa ykseklii: 7478 cm Masa genilii: 7090 cm Sandalye oturma yeri ykseklii: 4045 cm Sandalye ykseklii: 8090 cm Sandalye kolak ykseklii: 5860 cm Sandalye derinlii: 3645 cm Koltuk oturma yeri ykseklii: 3845 cm Koltuk ykseklii: 7585 cm Koltuk derinlii: 5575 cm Sehpa ykseklii: 4045 cm Karyola yatak ykseklii: 3842 cm Karyola genilii: 90190 cm Karyola boyu: 190220 cm Komodin ykseklii: 4555 cm Komodin derinlii: 4045 cm Komodin genilii: 4852 cm Elbise dolab ykseklii: 180220 cm Elbise dolab derinlii: 5565 cm Elbise dolab genilii: 80350 cm ifoniyer ykseklii: 85105 cm ifoniyer derinlii: 4050 cm ifoniyer genilii: 75110 cm Mutfak tezgh ykseklii: 889092 cm Mutfak alt dolap derinlii: 6062 cm Mutfak st dolap derinlii: 3436 cm Mutfak st dolap ykseklii: 6090 cm Kitaplk derinlii 3036 cm Kitaplk genilii: 75110 cm

1.4. iziminde dikkat edilecek hususlar

Grup mobilya tasarm yaparken ncelikle bir karalama (eskiz) almas yaplmas temiz bir izim ve zaman asndan nemlidir. Eskiz almas, izim esnasnda yaplacak hatalarn giderilmesi ve tasarmda yaplacak deiikliklerin uygulanmas srasnda resim kdnda oluabilecek deformasyonlarn nne geecektir. Eskiz almasnda resim tamamlandktan sonra asl resim kdna kopyasnn karlmas olduka kolay olacaktr. Grup mobilya izimi iin temiz bir resim masasna ve teknik resim ara gerelerine sahip olmanz gerekmektedir. Eskiz almas mutlaka kurun kalemle yaplmaldr. izim teknik resim kurallarna uygun olarak yaplmaldr. izgi kalnlklar, taramalar, glgelendirme, llendirme ve renklendirme ilemleri aama aama uygulanmaldr. izimi yaplacak mobilyalar perspektif, net resim, kesit resimler ve detaylarn izimiyle

36

tamamlanmaldr. Resimler mutlaka belirli bir lee bal olarak izilmelidir. leksiz izilen resimler geree uygun olmayacaktr. Resmin lei resim kdnda belirtilmelidir.

37

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FALYET

LEM BASAMAKLARI izime balamadan nce teknik resim ara ve gerelerini hazr bulundurunuz. Elinizde bulunan eskiz kdn yatay olarak ortadan ikiye kesiniz. Kestiiniz eskiz kdn resim masasna yatay olarak balaynz. izeceiniz grup mobilyalarn belirleyiniz. Mobilyalar izeceiniz lei belirleyiniz. Aadaki ilemleri grubu oluturan her bir mobilya iin ayr ayr uygulaynz. Grubu oluturan her bir mobilyann sras ile n grnn, yan grnn ve st grnn kurallara uygun olarak belirlediiniz lekle iziniz. izgi kalnlklarna dikkat ediniz. Grnleri uygun yzey taramas ile taraynz. Tarama ileminden sonra llendirme kuralarna uygun olarak net resmi llendiriniz. Her mobilyann net resmi altnda uygun bir bolua mobilyann ismini yaznz. Yukardaki ilemleri dier mobilyalar iinde uygulaynz. Tm grup elemanlarnn net resmi tamamlandktan sonra kesit izimine geebilirsiniz. NERLER Her grubu ayr bir eskiz kadna iziniz. Eskiz almas karalama almas mahiyetindedir. Eskiz zerinde resim tamamlandktan sonra asl izim olan aydnger kdna ini mrekkebi ile bu resim kopyalanr. Standart eskiz kad 105x70 ebatlarndadr. Ortadan kestiinizde 35x105 ebatlarnda olacaktr. Tek mobilyalarn net resim iziminde genel olarak 1/10 lei uygun bir lektir. Eer cephe izimi yaplacaksa daha farkl lekler kullanlabilir. Net resimlerde grnmeyen evre ve kenarlara fazla yer verilmemelidir. Bu ayrntlar kesit resimlerinde gstermek daha uygun olacaktr. Bylece gze ho gelen gereki grnler elde edilebilir. (ekil 1.5 ve ekil 2.28i inceleyiniz) izgi kalnlklar resmin grnmn direkt etkiler. Bu nedenle her izgi kendi grubundaki izgilerle ayn kalnlkta olmaldr. rnein tarama izgilerinin tm ayn kalnlkta olmaldr. (ekil 1.6) llendirme yapmadan nce llendirme kurallarn okuyunuz. Teknik resim kitaplarndan faydalanabilirsiniz. Tek mobilyalarda llendirme resmin gzel grnmesi ve karmamas iin blmden yaplr. (n grnn alt, yan grnn alt, n grn ve yan grnn arasnda ekil 1.9u inceleyiniz). Zorunlu durumlarda dier ksmlarda da llendirme yaplabilir.

38

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet deerlendiriniz. 1. ile kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarak

Aadakilerden hangisi Antre mobilyasnn bir grevidir? A) Oturma B) alma C) Dinlenme D) Ayakkablar saklama Aadaki mobilyalardan hangisi yatak odas grubunun bir elemandr? A) Kanepe B) Vitrin C) ifoniyer D) Sehpa Aadaki mobilyalardan hangisi salon grubunun bir elemandr? A) Koltuk B) Komodin C) Vestiyer D) Karyola Aadaki mobilyalardan hangisi gen odas grubunun bir eleman deildir? A) Bilgisayar masas B) Ranza C) Sandalye D) Vestiyer Aadakilerden hangisi alma odasnn kullanm amalarndan biri deildir? A) Dinlenme B) t yapma C) alma D) Ziyareti kabul Aadakilerden hangisi davlumbazn grevlerinden biridir? A) Mzik alma B) Yemek piirme C) Yemek kokusunu alma D) Bulak ykama Aadakilerden hangisi mutfan grevlerinden biri deildir? A) Yemek piirme B) Bulak ykama C) Yemek yeme D) Elence

2.

3.

4.

5.

6.

7.

39

8.

Banyo mobilyasnda neden lake boya tercih edilir? A) abuk kirlendii iin B) Kir tutmad iin C) Neme kar dayankl olduu iin D) Karanlk bir mekn olduu iin Mobilya llerinin insan bedenine uygunluunu inceleyen bilim dal hangisidir? A) Ergonomi B) Fizyoloji C) Biyoloji D) Psikoloji

9.

10. Standart bir alma masas ykseklii ka cmdir? A) 6670 cm B) 7074 cm C) 7478 cm D) 7882 cm DEERLENDRME Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise deerlendirme leine geiniz. Cevap anahtar modln sonundadr.

40

UYGULAMALI TEST
Gen Odas Mobilyalarnn Net Resimlerini iziniz ve bu almay aadaki lme kriterlerine gre deerlendiriniz. Uygulama Faaliyeti:Gen Odas Mobilyalarnn Net Resimlerini izmek. Aklama: Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Grubu oluturan tm mobilyalarn net resmini izdiniz mi? 2. Mobilya llerini doru olarak izdiniz mi? 3. izgileri istenilen kalitede yaptnz m? 4. Net resimleri lekli olarak izdiniz mi? 5. Net resimlerde tarama ilemini hatasz olarak yaptnz m? 6. Net resimleri llendirme kurallarna uygun llendirdiniz mi? 7. Net resimlerin isimlerini yazdnz m? 8. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 9. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME
Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz EVET ler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. HAYIR cevaplarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

41

RENME FAALYET-2 RENME FALYET-2

AMA
Bu faaliyet sonunda uygun ortam salandnda, grup mobilyalarna ait net resimler zerinden, kesit yerlerini iaretleyebileceksiniz, belirlenen kesit yerlerine gre lekli kesit resimlerini izebileceksiniz. izdiiniz kesit resimleri uygun malzeme taramalar ile iaretleyebileceksiniz. izdiiniz mobilyann yapsna uygun kesit alma tekniini belirleyip uygulayabileceksiniz.

ARATIRMA
Evinizde ve yaadnz dier evrede kullandnz ve grdnz mobilyalar inceleyiniz. Mobilyalarn hangi malzemelerden imal edildiini aratrnz. Mobilyada kullanlan malzemelerin lleri hakknda bilgi edininiz. Mobilyann dardan bakldnda grlmeyen ksmlarn inceleyiniz. Mobilyaya bal kapak, ekmece, kulp gibi elemanlar inceleyerek bu elemanlarn mobilya zerine nasl monte edildiini aratrnz. Mobilyada kullanlan vida, tt, ray, makara, ektirme gibi dier yardmc gereleri ve bu gerelerin mobilyaya nasl monte edildiini aratrnz.

2.GRUP MOBLYA KESTLER

2.1. Uygulama zellikleri
Kesit resmi teknik olarak bir iin yapm resmine denilir. Yani bir eyann belirli bir yerinden kesildii varsaylarak, eyann ierisinin incelenmesi olarak ta aklayabiliriz. Mobilya iziminde kesitlerin nemli bir yeri vardr. nk kesit resmi olmayan bir mobilyay dier resimlerine bakarak retmek imknszdr. Kesit resim bize mobilyann hangi malzemeden retildiini, hangi konstrksiyon eklinin uygulandn, net resimde ve perspektif resimlerde gsterilemeyen blmler hakknda kesin bilgi verir. Kesit resmi izebilmek iin cismin neresinden kesilecei belirtilmelidir. Bunun iin kesit resmi izilecek cismin net resmine ihtiyacmz olacaktr. Kesit yerleri net resim zerinde noktal kesik izgi ile gsterilir. Bu izgiye Kesit Dzlemi izgisi denilir. Cisim kesildikten sonra izilecek yn oklarla belirtmelidir. Kesit dzlemi bir isim ile isimlendirilir. Bu isim kesit resmi altnda belirtilir. Kesit resimleri belirli bir lekle izilir. Yine kesit lei kesit resmi altnda belirtilir.

42

Kesit Dzlemi Kesit Yn

Kesit smi

ekil 2.1. Kesit Yerinin Net Resim zerinde Gsterilmesi

ekil 2.2.Kesitin Elde Edilii

43

ekil 2.3. Elde Edilen Kesitin izilmesi

2.2. Malzeme Cinsine Gre Tarama ekilleri

Tarama, izimi yaplan cismin hangi maddeden imal edildiini belirtmek iin yaplr. Kesit resimlerde tarama yaplrken sadece testerenin kestii varsaylan yzeyler taranr. Tarama izgileri srekli ince izgi sitiliyle izilir. Tarama ilemi belirli artlarda, kurallara bal olarak ve malzemeye gre deien l ve alarda izilir. Aada mobilyaclk alannda kullanlan genel malzemelerin kesit tarama iaretleri gsterilmitir.

ekil 2.4. Ahap Yzey Taramas

44

ekil 2.5. Ahap Makta Taramas

ekil 2.6.Ahap Elyaf Taramas

ekil 2.7. Sunta Taramas

ekil 2.8 Kaplama Elyaf iareti

ekil 2.9. Kaplama Makta iareti

ekil 2.10. Suntalam Taramas

45

ekil 2.11. Kontra Tabla Taramas

ekil 2.12. Suni Kauuk Taramas

ekil 2.13. Tabii Kauuk Taramas

ekil 2.14. Tabii Kauuk (Delikli)

ekil 2.15. Mermer Taramas

ekil 2.16. Plastik Taramas

ekil 2.17. Kontrplak Taramas

46

ekil 2.18. Lif Levha Taramas (Duralit, MDF)

ekil 2.19. Kesilmemi Cam Taramas

ekil 2.20. Kesilmi Cam Taramas

2.3. iziminde Dikkat Edilecek Hususlar

Kesit alnacak blge cismin grnmeyen i ksmyla ilgili net bilgi verecek yerlerinde yaplmaldr. Eer alnan kesit cismi yeteri kadar anlatmyorsa bir resim zerinden birden ok kesit alnabilir. Kesit alma ileminde gerekiyorsa tm kesit alma teknikleri uygulanabilir. (Tam kesit, Yarm kesit, ksmi kesit, kademeli kesit gibi). Kesitler lekli olarak izilmelidir. Kesit iziminde byk boyutlu ve homojen paralarda daraltma yaplabilir. (ekil. 2.21). Daraltma yaplan blmlerde l gerek lsnde verilir (ekil 2.22). Daraltma yaplan para konik ya da eimli ise gerekteki eim korunmaldr (ekil 2.23). Kesit izildikten sonra kesilen yzeyler malzemenin cinsine gre uygun tarama iareti ile taranmaldr. Taranacak yzey ok fazla ise parann balarndan bir ksm alan taranr. Geriye kalan alan bo braklr (ekil 2.24). Pim, perin, bilye, vida, cvata, ivi gibi yardmc gerelerin kesitleri alnmaz. Bu tr elemanlar kesit dzlemine rastlasalar bile kesilmemi olarak kabul edilir ve bu tr yardmc gerelere tarama ilemi uygulanmaz. Kesit resimleri izerken dikkat etmemiz gereken en nemli noktalardan birisi ise kesilen ksmdan sonra bak ynne gre geriye kalan ksmda, grlebilen kenarlar srekli izgi ile izilerek grn karlr. Bazen sadece kesilen yzeylerin izilmesi gibi yanllklar yaplabiliyor.

47

Aada daha nceki renme faaliyetinde net resimlerini izdiimiz grup mobilyalarndan yatak odas mobilyalarna ait kesit resimleri izeceiz. Net resimlerdeki kesit isimlerine dikkat ediniz. lgili ismi kesit resmi altnda bulacaksnz.

ekil 2.25. A-A Kesiti

48

ekil 2.26. B-B Kesiti

ekil 2.27. C-C Kesiti

49

ekil 2.28. D-D Kesiti

50

ekil 2.29. E-E Kesiti

51

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FALYET

LEM BASAMAKLARI

NERLER

Kesit yeri belirlenirken mobilyann Daha nceki renme faaliyetinde net iyaps ile ilgili ayrntl bilgi resimlerini izdiimiz mobilyalarn kesit alnabilecek yerler tercih edilmelidir. resimlerine burada devam edeceiz. Tek mobilyalarda genellikle tam kesit Aadaki ilemleri grubu oluturan her bir veya kademeli kesit uygulanr. Ancak mobilya iin ayr ayr uygulaynz. siz izdiiniz mobilyann durumuna Mobilyann net resmini inceleyiniz. uygun dier kesit alma tekniklerini de Uygulayacanz kesit alma tekniini uygulayabilirsiniz. (ekil 1.8i belirleyiniz. inceleyiniz.) Grubu oluturan her bir mobilya zerinden Bir resim levhasnda kesit ismi bir kesit alacanz yerleri belirleyiniz kere kullanlmaldr. Ayn isme sahip Kesit ynn belirleyiniz baka kesit veya detay resmi Kesit ismini yaznz. olmamaldr. Kesit resimleri Yukardaki ilemleri dier mobilyalar iinde genellikle net resimle ayn lekte uygulaynz. izilir ancak baz durumlarda farkl Tm grup elemanlarnn net resmi zerinde leklerde izim yapmak gerekebilir. kesit yerleri belirlendikten sonra kesit Byle durumlarda kesitin lei, kesit izimine geebilirsiniz. altnda belirtilir. Kesit iziminde ilk net resimden balamak Kesit resimlerdeki asl ama zere sona doru sra ile kesitler izilir. mobilyann grnmeyen iyaps Kesitler yine lekli olarak kesilen yere gre hakknda reticiye bilgi vermektir. izilir. Bu nedenle kesitlerde net resimlerde Kesit tamamlandktan sonra uygun malzeme grnmeyen raf, blme, balant vb. tarama ilemi yaplr. ayrntlar gsterilir. Kesitin altna kesit ismi yazlr. Kesitler ksmen taranr. Homojen Bir kesit tamamlandnda dier kesite yapdaki paralarn tamamen geilir. taranmasna gerek yoktur. (ekil Tm kesit izimleri tamamlandktan sonra 2.29) detay izimlerine balayabilirsiniz.

52

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet deerlendiriniz. ile kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarak

LME SORULARI
Bilgi dzeyinizi belirlemeniz iin aada bir ksm doru bir ksm yanl cmleler verilmitir. Cmle doru ise parantezin iine D, eer yanl ise parantezin iine Y harfi koyunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ) Kesit izimi mobilyann iyaps ile ilgili bilgi verir. ) Kesit resimlerine yapm resmi de denir. ) Kesitler sadece 1/1 leinde izilir. ) Mobilyaclkta sadece tam kesit kullanlr. ) Kademeli kesit grnmeyen evre ve kenarlarn iziminde uygulanr. ) Kesit alnacak yer net resim zerinde gsterilir. ) Kesitlerde mutlaka tarama ilemi yaplmaldr. ) Kesitler resmi daha gzel gstermek iin taranr. ) Kesitlerde daraltma ilemi yaplabilmektedir. ) Kesit resmi zerinde detay alnacak yerler gsterilir.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise deerlendirme leine geiniz. Cevap anahtar modln sonundadr.

53

UYGULAMALI TEST
Gen Odas Mobilyalarnn Kesit Resimlerini iziniz ve bu almay aadaki lme kriterlerine gre deerlendiriniz. Uygulama Faaliyeti: Gen Odas Mobilyalarnn Kesit Resimlerini izmek. Aklama: Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Net resimler zerinde hangi kesit alma tekniini uygulayacanz belirlediniz mi? 2. Grubu oluturan tm net resimler zerinde kesit yerlerini iaretlediniz mi? 3. Belirlediiniz kesit dzlemlerinde kesit ynn iaretlediniz mi? 4. Kesit dzlemlerini isimlendirdiniz mi? 5. Kesitleri izeceiniz lei belirlediniz mi? 6. Kesitleri srasyla ve hatasz olarak izdiniz mi? 7. izgi kalnlklarn istenilen kalitede yaptnz m? 8. Kesit resimlerinde uygun tarama ilemini hatasz olarak yaptnz m? 9. Kesit resimlerinin isimlerini kesit resmi altnda belirttiniz mi? 10. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 11. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME
Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz EVET ler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. HAYIR cevaplarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

54

RENME FAALYET-3 RENME FALYET3

AMA
Bu faaliyet sonunda uygun ortam salandnda, grup mobilyalarna ait kesit resimler zerinde detay resmi izilecek noktalar iaretleyebilecek ve iaretlediiniz bu noktalara ait detay resimleri lekli olarak izebileceksiniz. izdiiniz detay resimlerini uygun kesit tarama iaretleriyle tarayabileceksiniz.

ARATIRMA
nceki renme faaliyetlerinde izdiimiz net resimleri ve bu net resimlere ait kesit resimleri inceleyiniz. Evinizde ve evrenizde grdnz mobilyalar inceleyiniz. Bu mobilyalarn imalatnda kullanlan malzemelere, uygulanan konstrksiyon ve montaj ekillerini aratrnz. Mobilyalarda kullanlan aksesuarlar ve bu aksesuarlarn balantlarn inceleyiniz.

3. GRUP MOBLYADA DETAY

3.1. eitleri
Tam veya yarm kesitlerin alnmad veya gerek duyulmad durumlarda parann grnmesini istenilen blmlerden bir ksmnn koparlp atld kabul edilerek izil en grnlere detay denir. KESTLER: Tam kesit Yarm kesit Ksmi (Blgesel) kesit Kademeli kesit Dndrlm kesit Olmak zere be gruba ayrlr.

3.2. Uygulama zellikleri

Detay, kesit zerinde gsterilen bir blgenin 1/1 leinde ya da daha byk bi r lekle izilmesi olarak zetlenebilir. Detaylar zellikle mobilyada uygulanan konstrksiyon, aksesuar, yardmc gereler, birletirme ekli gibi ayrntlar gstermek iin izilir. Detay resimlerde mobilyann yapmnda kullanlan malzeme ismi, ls, vida boyu, kaplama yn, yaplan st yzey ilemleri gibi ayrntlara yer verilir. zellikle kk

55

leklerde izilen kesit resimler mobilya hakknda kesin bilgiler vermezler. Byle durumlarda detay resimlere ihtiya duyulur. (ekil 3.1)

56

3.3. iziminde Dikkat Edilecek Hususlar

Detay resmi izilecek blm kesit resim zerinde iaretlenir ve bir isimle isimlendirilir. Bu isim detay resmi altnda belirtilir. Detay resimler genellikle 1/1 leinde ya da daha byk bir lekle izilir. Detayn izildii lek detay resmi altnda belirtilir. Detay resmi izildikten sonra kesilen yzeyler malzemenin cinsine gre uygun tarama iareti ile taranmaldr. Taranacak yzey ok fazla ise parann balarndan bir ksm alan taranr. Geriye kalan alan bo braklr (ekil 3.2). Detay resimlerde uygulanan konstrksiyon, kapak ve ekmecelerin alma ekli, modllerin balants, montaj ekli, mobilyada kullanlan vida, mentee, kulp gibi ayrntlar gsterilmelidir.

ekil 3.1. Detay resim rnei

Aada daha nceki renme faaliyetinde net resimlerini ve kesit resimlerini izdiimiz grup mobilyalarndan, yatak odas mobilyalarna ait kesit resimler zerinde iaretlediimiz detay resimlerini izeceiz. Kesit resimler resimlerdeki detay isimlerine dikkat ediniz. lgili ismi detay resmi altnda bulacaksnz.

57

ekil 3.2. L-Detay

58

ekil 3.3. M-Detay

59

ekil 3.4. N-Detay

60

ekil 3.5. O-Detay

61

ekil 3.6. P-Detay

62

ekil 3.7. R-Detay

63

ekil 3.8. S-Detay

64

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FALYET

LEM BASAMAKLARI Daha nceki renme faaliyetlerinde net resimlerini ve kesit resimlerini izdiimiz mobilyalarn detay resimlerine burada devam edeceiz. Aadaki ilemleri her bir kesit resmi iin ayr ayr uygulaynz. Mobilyann net resmini ve kesit resmini inceleyiniz. Kesit resmi zerinden detay alacanz yerleri belirleyiniz Detay ismini yaznz. Yukardaki ilemleri dier kesitler iinde uygulaynz. Tm kesit resimleri zerinde detay yerleri belirlendikten sonra detay izimine geebilirsiniz. Detay iziminde ilk kesit resminden balamak zere sona doru sra ile detay resimler izilir. Detaylar lekli olarak detay alnan yere gre izilir. Detay resmi tamamlandktan sonra uygun tarama ve iaretleme ilemleri yaplr. Detayn altna detay ismi yazlr. Bir detay izimi tamamlandnda dier detaya geilir. Tm detay izimleri tamamlandktan sonra resmin kopyasn aydnger kdna karabilirsiniz. NERLER

Detay yeri belirlenirken mobilyann yaps ile ilgili ayrntl bilgi alnabilecek yerler tercih edilmelidir. (ekil 2.27 inceleyiniz) Kesit resimlerdeki asl ama mobilyann retiminde kullanlan malzemeler hakknda reticiye bilgi vermektir. Bu nedenle detay resimlerde malzeme ismi, malzeme kalnl, uygulanan konstrksiyon, yardmc elemanlarn balant ekilleri gibi bilgilere yer verilir.(ekil 3.1i inceleyiniz.) Bir resim levhasnda detay ismi bir kere kullanlmaldr. Ayn isme sahip baka detay veya kesit resmi olmamaldr. (A-Detay, B-Detay gibi) Detay resimleri genellikle 1/1 leinde izilir ancak baz durumlarda farkl leklerde izim yapmak gerekebilir. Byle durumlarda detayn lei, detay resmi altnda belirtilir. Detay resimlerde homojen yapdaki byk paralarda daraltma yaplabilir. (ekil 2.21) Detay resimler ksmen taranr. Homojen yapdaki paralarn tamamen taranmasna gerek yoktur. (ekil 3.4)

65

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet deerlendiriniz. ile kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarak

LME SORULARI Bilgi dzeyinizi belirlemeniz iin aada bir ksm doru bir ksm yanl cmleler verilmitir. Cmle doru ise parantezin iine D, eer yanl ise parantezin iine Y harfi koyunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ) Detay resmi mobilyada kullanlan aacn kalitesi hakknda bilgi verir. ) Detay alnacak yerler kesit resimleri zerinde iaretlenir. ) Detaylar sadece 1/1 leinde izilir. ) Detay resminde tarama yaplmaz. ) Her detay resmi bir isimle isimlendirilir. ) Detay resminde daraltma ilemi yaplabilmektedir. ) Detay resimlerinin tm yzeyinin taranmas zorunludur. ) Detaylar resminde sadece uygulanan konstrksiyon gsterilir. ) Detay resimleri aacn renginde boyanr. ) Detay resimleri doru yorumlayabilmek iin teknik resim bilgisine ihtiya vardr.

DEERLENDRME Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise deerlendirme leine geiniz. Cevap anahtar modln sonundadr.

66

UYGULAMALI TEST
Gen Odas Mobilyalarnn Detay Resimlerini iziniz ve bu almay aadaki lme kriterlerine gre deerlendiriniz. Uygulama Faaliyeti: Gen Odas Mobilyalarnn Detay Resimlerini izmek. Aklama: Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Grubu oluturan tm mobilyalarn kesit resimleri zerinde detay alnacak yerlerini iaretlediniz mi? 2. Kesit resimleri zerinde iaretlediiniz detay yerlerini isimlendirdiniz mi? 3. Detay resimleri izeceiniz lei belirlediniz mi? 4. Detay resimlerini srasyla ve hatasz olarak izdiniz mi? 5. izgi kalnlklarn istenilen kalitede yaptnz m? 6. Detay resimlerinde uygun tarama ilemini hatasz olarak yaptnz m? 7. Detay resimlerinin isimlerini detay resmi altnda belirttiniz mi? 8. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 9. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME
Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz EVET ler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. HAYIR cevaplarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

67

RENME FAALYET-4 RENME FALYET4

AMA
Bu faaliyet sonunda uygun ortam salandnda, grup mobilyalarna ait ke perspektifi ve merkezi konik perspektifleri izebileceksiniz.

ARATIRMA
Daha nce izdiiniz perspektif resimleri inceleyiniz. Evinizde ve yaadnz dier evrede kullandnz ve grdnz mobilyalar inceleyiniz. Paralel perspektif ve konik perspektif metoduyla izilmi mobilya ve mekn tasarmlarn internet veya resim kitaplarndan bularak inceleyiniz. Bu izimleri birbirleriyle kyaslaynz.

4. GRUP MOBLYA KONK PERSPEKTF ZM

Uygulama zellikleri
Konik perspektif cismin fotorafik grntsn yakalamak iin izilen bir perspektif eididir. Konik perspektif sayesinde bir odada bulunan tm objeler tek bir resim zerinde gsterilebilecei gibi tek bir mobilyann da resmi izilebilir. Konik perspektifle izilen resimler paralel perspektifle izilen resimlere kyasla daha gereki bir grnm oluturacaktr. Paralel perspektifin aksine konik perspektifte cismin derinlemesine uzanan keleri birbirlerine paralel deildir. Cisim gzden uzaklatka klr. Bu durum gerekte de byledir. Bir yol zerinde durduumuzu ve ileriye doru baktmz varsayarsak yolun uzaklatka kldn ve en sonunda bir nokta gibi olduunu grrz. Hlbuki yol gerekte daralmamaktadr. (Resim 4.1) Konik perspektif verdiimiz bu rnekteki gibi izilir.

Resim 4.1. Yolun daralmas

68

Balca iki eit konik perspektif vardr: Merkezi konik perspektif (ekil 4.1) Ke perspektifi (ekil 4.2)

Merkezi konik perspektif tek firarl perspektif diye de bilinir. Ke pe rspektifi iki ya da firarl olabilir. mekn tasarmlarnda genellikle merkezi konik perspektif kullanlr. Bylece mobilyalarn odadaki gerek grnleri elde edilir. Tek mobilya izimlerinde ise paralel perspektif yntemleri tercih edilir.

ekil 4.1. Merkezi Konik Perspektif

69

ekil 4.2. Ke Perspektifi

Konik perspektif iziminde kullanlan terimler Cisim: Gr alanndaki tm nesneleri ifade eder. Resim Dzlemi (RD): Yer dzlemine dik durduu ve saydam olduu varsaylan levhadr. Merkezi konik perspektif ve ke perspektiflerinde yer dzlemine diktir. Resim dzlemi cisimle gz noktas arasnda ya da cismin arkasnda olabilir. Resim dzleminin yeri perspektifin bykln etkiler. Cisim resim dzleminin gerisindeyse perspektif klr. nndeyse perspektif byr. Yer Dzlemi (YD): Cismin zerinde durduu varsaylan dzlemdir. Yer Dorusu (YD): Resim dzleminin yer dzlemi ile kesitii noktadan geen izgidir. Ufuk Dorusu (UD): Ykseklii, yer dorusundan cisme bakan kiinin gz ykseklii kadar olan izgidir.

70

Gz Noktas (GN): Cisme bakan kiinin gzn temsil eden noktadr. Bu nokta resim dzlemi nnde ve yerden yksekte olur. Yerden ykseklii ve bulunduu nokta cismin grmn etkiler. Firar Noktas (F): Cisimlerin gzden uzaklaarak giden kenarlarnn ufuk dorusu zerinde kesitikleri noktadr. Durak Noktas (DN): Gz noktasnn yer dzlemindeki iz dmdr. Cisme bakan kiinin durduu noktay temsil eder. Genel olarak durak noktasnn resim dzlemine olan uzakl, cismin resim dzlemindeki iz dm geniliinin 1 1,522,53 Kat kadar olabilir. Genelde bu mesafe 2 kat olarak alnr. Esas In (EI): Gz noktasndan cismin kenarlarna paralel olarak uzatlan ve ufuk dorusu ile kesierek firar noktasnn yerini belirleyen yardmc dorudur. l Dorusu (H-D): Perspektifi oluturabilmek iin ykseklik llerinin alnd dorudur. Gr As (GA): Cismin en geni boyutlar ile gz noktasn birletiren nlar arasnda kalan adr. 28 032 0 Arasnda deiebilir. En fazla 40 0 olmaldr. Bu alar dnda izilen perspektiflerde grnm bozuk olacaktr. In (I): Durak noktasndan cismin ke noktalarna gnderilen ve bu noktalar resim dzlemine tayan yardmc izgilerdir. Profil Dzlemi (PD): Gerekli durumlarda cismin yan grnnn izilmesine yarayan ve yer dzlemine dik duran dzlemdir.

ekil 4.3. Konik Perspektifin oluumu

Konik perspektif iziminde ncelikle hangi perspektifin uygulanacana karar verilmelidir. Mekn tasarmlarnda tek firarl perspektif (Merkezi konik per spektif) tercih edilmelidir. Tek mobilya izimlerinde paralel perspektif ya da ke perspektifi tercih edilebilir. Konik perspektifte grnty, cismin resim dzlemine olan as, durak noktasnn

71

resim dzlemine olan uzakl, gz ykseklii ve resim dzleminin konumu etkiler. yi bir grnm elde edebilmek iin bu etkenleri doru kullanmak gerekmektedir. Perspektif izimi iin ncelikle cismin lekli net resmine sahip olmamz gerekmektedir.

4.1.1. Cismin yerletirilmesi:

Perspektifi izilecek cismin veya eklin nemli olan yzeyi, yani n grn resim dzlemine 150300450 arasnda deien bir ada yerletirilerek yzeyin daha iyi grnmesi salanr. izim kolayl dnlerek 30 0 veya 45 0 derece tercih edilebilir. (ekil 4.4)

ekil 4.4. Ke Perspektifte st grnn yerletirilmesi

4.1.2. Durak Noktasnn Yerinin Belirlenmesi:

Durak noktas perspektifte gzel bir grnt elde etmede nemli rol oynar. Bak noktasnn cisme olan uzakl ve yer dzlemine olan ykseklii perspektifin grnmn etkileyen faktrlerdir. Cismi iine alan gr as 280300 olmaldr. zel durumlarda bu a 400 kadar kabilir. Genel olarak durak noktasnn resim dzlemine olan uzakl cismin resim dzlemindeki iz dm geniliinin 11,522,53 kat kadar uzaklktadr. ounlukla bu mesafe 2 kat olarak belirlenir. (ekil 4.5, ekil 4.6 ekil 4.7 ekil 4.8)

72

ekil 4.5. Ke Perspektifte Durak noktasnn yerinin belirlenmesi

ekil 4.6. Ke Perspektifte Durak noktasnn yerinin perspektife etkisi (Durak noktas mesafesi 1-A kadar)

73

ekil 4.7. Ke Perspektifte Durak noktasnn yerinin perspektife etkisi (Durak noktas mesafesi 2-A kadar)

ekil 4.8. Ke Perspektifte Durak noktasnn yerinin perspektife etkisi (Durak noktas mesafesi 3-A kadar)

74

4.1.3. Resim Dzleminin Yeri

Resim dzleminin yeri perspektifin bykln etkiler. Resim dzlemi cismin nnde, ortasnda veya gerisinde bulunabilir. Cisim resim dzleminin gerisindeyse perspektif klr. Cisim resim dzleminin nndeyse perspektif byr. izim kolayl bakmndan resim dzleminin tek grnlerde cismin n kesine, mekn izimlerinde ise cismin arka kesine akk olarak izilmesinde fayda vardr. (ekil 4.9 ekil 4.10ekil 4.11)

ekil 4.9. Ke Perspektifte Resim Dzleminin yerinin per spektife etkisi (cisim resim dzleminin gerisinde)

ekil 4.10. Ke Perspektifte Resim Dzleminin yerinin perspektife etkisi (cisim resim dzlemine akk)

75

ekil 4.12. Ke Perspektifte Resim Dzlemi yerinin perspektife etkisi (cisim resim dzleminin nnde)

4.1.4. Gz Noktasnn Yeri

Gz noktasnn yeri perspektifin duru asn belirler. Bu durum masaya bir ocuun bakmas veya bir yetikinin bakmas olarak dnlebilir. Gz hizas cismin grnmnde byk rol oynar. Gz hizasnn yer dzleminden ykseklii normal durumlarda 160 cm olarak alnr. Bu l gerekte normal bir insann gz yksekliinden alnmtr. (ekil 4.12, ekil 4.13, ekil 4.14)

ekil 4.12. Ke Perspektifte Gz Noktasnn yerinin perspektife etkisi

76

ekil 4.13. Ke Perspektifte Gz Noktasnn yerinin perspektife etkisi

ekil 4.14. Ke Perspektifte Gz Noktasnn yerinin perspektife etkisi

77

4.1.5. Ke perspektifi izim aamalar:

1. lk olarak resim dzlemi (RD) izilir. Daha sonra cismin lekli st grn resim dzlemine bir kenar 300 dier kenar 600 olacak ekilde izilir. Resim dzlemi tek cisimlerde n keye, mekn izimlerinde arka keye akk olarak izilirse ykseklik llerini alma konusunda kolaylk salar. (ekil 4.15)

ekil 4.15. cismin st grnnn izilmesi

2.

Durak noktas (DN) tek mobilya izimlerinde ksa kenardan indirilen dik doru zerinde cismin yzeyinin 2 kat mesafede alnarak bulunur (ekil 4.16).

2xA

ekil 4.16. Durak noktasnn yerinin Belirlenmesi

78

3.

Yer Dorusu (YD) cismin st grnnn altnda veya stnde uygun bir bolua izilir (ekil 4.17).

ekil 4.17. Yer dzleminin izilmesi

4.

Yer dorusundan gz ykseklii kadar mesafede Ufuk Dorusu (UD) izilir . Bu l gerekte 160 cm olarak alnr. (ekil 4.18).

ekil 4.18. Ufuk Dorusunun izilmesi

79

5.

Durak noktasndan cismin kenarlarna paralel dorular izilir. Bu dorularn resim dzlemini kesmesi salanr (ekil 4.19).

ekil 4.19. Paralel Dorularn izilmesi

6.

Resim dzlemi zerinde bulunan noktalardan ufuk dorusunu kesecek ekilde dik dorular izilir. Bu izgilerin ufuk dorusunu kestii noktalara Firar (ka) noktalar denir. Soldaki sol firar F1, sadaki sa firar F2 olarak isimlendirilir. (ekil 4.20).

ekil 4.20. Firar noktalarnn bulunmas

80

7.

Cismin ykseklik llerini alabilmek iin cismin yan grn yer dzlemi zerinde bir kenara izilir (ekil 4.21).

ekil 4.21. Ykseklik (kot) lleri iin yan grnn izilmesi

8.

Durak noktasndan st grnteki kelere nlar gnderilir (ekil 4.22).

ekil 4.22. Durak noktasndan cisme yardmc nlar gnderilmesi

81

9.

Gnderilen nlarn resim dzlemini kestii noktalardan, yer dzlemine dik dorular izilir (ekil 4.23).

ekil 4.23. Resim dzlemini kesen nlarn yer dzlemine tanmas

10.

Cismin yksekliini belirlemek iin, izilen yan grnten ller tama izgileriyle alnr. Alnan tama izgileri cismin resim dzlemine deen kesinden indirilen izgiyle kesitirilir (ekil 4.24).

ekil 4.24. llerin tama izgileriyle tanmas

82

11.

l izgilerinin cismin kesinden indirilen izgiyle kesitii noktalar firar noktalaryla birletirilir (ekil 4.25).

ekil 4.25. Belirlenen noktalarn firar noktalar ile birletirilmesi

12.

Bu noktadan sonra resim dzleminden dik olarak indirilen izgilerle firar noktalarna gnderilen izgiler yan grn ve st grn dikkate alnarak uygun ekilde birletirilerek perspektif oluturulmaya balanr. (ekil 4.26).

ekil 4.26. Perspektifin oluturulmas

83

13.

Oluturulan grnte yeni ortaya kan ve firar noktalaryla birletirilme yen kelerde firar noktalarna tanr (ekil 4.27).

ekil 4.27. Perspektifin yeni ortaya kan kelerinin firar noktasyla birletirilmesi

14.

Bu kez perspektifin dier yzeyi yine ayn metotla oluturularak perspektif tamamlanr. (ekil 4.28, ekil 4.29).

ekil 4.28. Perspektifin dier yzeyinin oluturulmas

84

ekil 4.28. Perspektifin tamamlanm hali

15.

stenirse perspektifteki tm yardmc izgiler silinerek perspektif tamamlanr (ekil 4.30).

ekil 4.30. Tamamlanm Perspektif

85

4.1.6. Merkezi perspektif izim aamalar:

1. Resim dzlemi izilir. Resim dzlemine akk olarak odann lekli st grn izilir. Eer odada pencere, kap gibi girintiler varsa odann st grn duvar kalnl ile beraber izilir. (ekil 4.31).

ekil 4.31. Resim dzlemi ve st grnn yerletirilmesi

86

2.

Yerleim plannn altnda ya da stnde uygun bir mesafede yer dzlemi izilir. Daha sonra ufuk dorusu izilir. Ufuk dorusu yer dzleminden 160 cm mesafede izilir. Durak noktasnn yeri belirlenir. Resim dzlemine dik olarak yerleim plannn ortasndan geen esas n izilir. Esas n durak noktasndan balar ve ufuk dorusunu keser. Esas nn yeri perspektifin grnmnde nemli rol oynar. Esas n grnn ortasnda olursa sa ve soldaki duvarlar eit l ve ada oluur. Eer esas n bir duvara doru yaklatrlrsa, perspektifte yaklatrld duvar klr, karda kalan duvar daha geni bir yzey olarak grnr. Ufuk dorusunun esas nla kesitii noktaya gz noktas ad verilir ve Gz noktas olarak iaretlenir.(ekil 4.32).

ekil 4.32. Esas n, yer dzlemi ve durak noktasnn izilmesi

87

3. Durak noktasndan st grnteki i duvarlarn kelerine nlar gnderilir. Inlarn resim dzlemini kestii noktalar yer dzlemine dik olarak tanr (ekil 4.33).

ekil 4.33. Durak noktasndan nlar gnderilmesi

88

4. Yer dzleminden oda ykseklii alnarak odann snrlar izilir. (ekil 4.34).

ekil 4.34. Oda ykseklii belirlenerek oda snrlarnn izilmesi

89

5. duvarlar ve kar duvar izebilmek iin odann keleri ile gz noktas yardmc dorularla birletirilir. Gz noktasna gelen izgilerin resim dzleminden gelen yardmc izgilerle birletii noktaya kadar olan ksmlar odamzn duvarlarn oluturmaktadr (ekil 4.35).

ekil 4.35. Duvarlarn oluturulmas

90

6. Sra mobilyalarn perspektiflerine geldi. Ayn metotlar izlenerek mobilyalarda oluturulur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta mobilyalarn ykseklii alnrken yan grnlerinin yer dzlemi zerine izilmesi ve ykseklik llerinin buradan alnmasdr. Yan grn yer dzlemi zerinde st grnten dik klan dorularn kesitii yerde izilir. (ekil 4.36 ekil 4.37).

ekil 4.36. Kitapln oluturulmas

91

ekil 4.37. Kitapln yan grnten gz noktasna tanmas

92

7. Gz noktasna tanan izgilerle resim dzleminden gnderilen yardmc izgilerin kesitii noktalara uygun bir ekilde birletirilerek perspektif oluturulur. (ekil 4.38, ekil 4.39).

ekil 4.38. Kitapla ait perspektifin oluturulmas

93

ekil 4.39. Kitapla ait perspektifin tamamlanmas

94

8. Ayn ilemler dier mobilyalar iinde yaplarak perspektif tamamlanr (ekil 4.40, ekil 4.41, ekil 4.42).

ekil 4.40. TV sehpas l ve tama izgileri

95

ekil 4.41. TV sehpasnn tamamlanmas

ekil 4.42. Orta sehpasnn l ve tama izgileri

96

9. Son olarak yardmc izgiler silinerek resim tamamlanr (4.43).

ekil 4.43. Perspektifin tamamlanm hali

4.2. iziminde Dikkat Edilecek Hususlar

Konik perspektif dier perspektif trlerine gre ok daha fazla dikkat iste yen bir uygulamadr. Elbette ki sonuta elde edilen grntde verilen emee demektedir. Bu perspektif trnde allrken kullandmz her yardmc izgi grnty etkileyecektir. En gzel grnm elde edebilmek iin cismin resim dzlemine gre yeri, cismin duru as, durak noktasnn mesafesi, Durak noktasnn resme gre hizas, ufuk izgisinin ykseklii gibi etkenleri gz nnde bulundurmak gerekmektedir. Tm tama izgileri ince ulu resim kalemleriyle izilmelidir. Resim tamamlandktan sonra koyulatrma tarama ve renklendirme ilemleri yaplmaldr.

97

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FALYET

LEM BASAMAKLARI Deerli renciler bu faaliyetimizde bir mobilyann aama aama ke perspektifini izeceiz. Resim kdnz resim masasna balaynz. Resim dzlemini iziniz Mobilyann lekli st grn resim dzlemine bir kenar 300 dier kenar 600 olacak ekilde iziniz. Durak noktasn belirleyiniz. Yer dorusunu iziniz Ufuk dorusunu iziniz. Durak noktasndan st grne deecek ekilde esas n dorusunu iziniz. Firar noktalarn bularak isimlendirin Mobilyann yan veya n grnn lekli olarak yer dzleminde bir kenara iziniz. st grnn her bir kesini tama izgileriyle durak noktas ile birletiriniz. Tama izgilerinin Resim dzlemini kestii noktalar dik olarak yer dzlemine kadar indiriniz. l iin izdiiniz grnteki keleri, st grnn resim dzlemine deen kesinden indirilen yardmc izgiye kadar taynz. l izgilerinin st grnn kesinden indirilen izgiyle kesitii noktalar firar noktalaryla birletiriniz. Mobilyann n, yan ve st grnne dikkat ederek perspektifi oluturunuz. Perspektifi oluturma srasnda ortaya kan ve firar noktalar ile birlemeyen kelerde firar noktalarna tanr. Tm perspektif tamamlandktan sonra oluan perspektifin grnlerini kararak doruluunu kontrol ediniz. Kontrol ileminden sonra perspektif koyulatrlarak izim tamamlanr. NERLER Ke Perspektifi izimine balamadan nce Grup Mobilya Konik Perspektif izimi konusunu en batan dikkatli bir ekilde okuyarak anlamaya alnz. Konik perspektif izimi iin kullanacanz kadn byk bir kat olmasna zen gsteriniz. Cismin st grn 30 0 60 0 alarda sabilecek ekilde stten boluk brakarak resim dzlemini izmelisiniz. izim kolayl bakmndan mobilyann st grnn resim dzlemine bir kesi akk olacak ekilde iziniz.(ekil 4.15) Durak noktas mesafesini st grnn resim dzlemindeki izinin 15, 2 kat kadar mesafede alnz. (ekil 4.16) Tama izgilerinin ok ince olmasna dikkat ediniz. izim karmaasn nlemek iin ilerleyen izimlerinizde tama izgilerini belirli yerlerden iaretleyerek yapmaya alnz. Takldnz yerlerde konu anlatmndaki izim aamalarndan faydalannz. izimi tamamlaynca mobilyann grnlerini kararak doruluunu kontrol ediniz. Perspektif oluturulduktan sonra koyulatrma ilemi yaparak izimi tamamlaynz. En son izdiiniz perspektifi yardmc izgiler olmadan baka bir kda kopyalayarak temiz grnm elde edebilirsiniz.

98

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet deerlendiriniz. ile kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarak

LME SORULARI
Bilgi dzeyinizi belirlemeniz iin aada bir ksm doru bir ksm yanl cmleler verilmitir. Cmle doru ise parantezin iine D, eer yanl ise parantezin iine Y harfi koyunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. ( ) Konik perspektif ve paralel perspektif ayn metotlarla izilir. ( ) Konik perspektifle izilen resimler daha gereki grnr. ( ) Ke perspektifi bir konik perspektif metodudur. ( ) Ke perspektifi tek firarl bir perspektiftir. ( ) Konik perspektif iziminde cismin st grnnden yararlanlr. ( ) Konik perspektifte st grnn resim dzlemine akk olarak izilmesi izim kolayl salar ( ) Konik perspektifte st grnn resim dzlemine gre 300 olarak yerletirilmesi izim kolayl salar. ( ) Yer dzlemi cismin zerinde durduu varsaylan dzlemdir ( ) Durak noktas perspektifte gzel bir grnt elde etmede nemli rol oynar. ( ) Resim dzleminin yeri perspektifin bykln etkiler. ( ) Gz hizasnn yer dzleminden ykseklii normal durumlarda 160 cm olarak hesaplanr. ( ) Gz noktasnn yerden ykseklii ve bulunduu nokta cismin grmn etkiler. ( ) Cisimlerin gzden uzaklaarak giden kenarlarnn ufuk dorusu zerinde kesitikleri noktalara firar noktalar denilir. ( ) Durak noktasnn yeri, cismin resim dzlemi zerindeki iz dm geniliinin 1,52 kat kadar mesafede belirlenir. ( ) Mekn tasarmlarnda merkezi konik perspektif daha gereki bir grnm ve geni bir gr alan salar.

DEERLENDRME Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise deerlendirme leine geiniz. Cevap anahtar modln sonundadr.

99

UYGULAMALI TEST1
Gen Odas Mobilyalarnn Ke perspektiflerini iziniz ve bu almay aadaki lme kriterlerine gre deerlendiriniz. Uygulama Faaliyeti: Gen Odas Mobilyalarnn Ke Perspektiflerini izmek. Aklama: Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Resim dzlemini izdiniz mi? 2. Mobilyann st grnn hatasz olarak izdiniz mi? 3. Durak noktasnn yerini belirlediniz mi? 4. Yer dorusunu uygun ekilde izdiniz mi? 5. Ufuk dorusunu gz ykseklii kadar mesafede izdiniz mi? 6. Firar noktalarn bulmak iin durak noktasndan resim dzlemine nlar gnderdiniz mi? 7. Firar noktalarn bulup isimlendirdiniz mi? 8. l iin cismin grnn resim dzlemi zerine izdiniz mi? 9. st grnteki tm keleri durak noktasna tadnz m? 10. Tama izgilerinin resim dzlemini kestii noktalar yer dzlemine tadnz m? 11. Mobilya llerini l izgisine tadnz m? 12. l izgisi zerindeki noktalar firar noktalar ile birletirdiniz mi? 13. Mobilyann grnlerine uygun olarak perspektifi hatasz olarak oluturdunuz mu? 14. Perspektifi koyulatrdnz m? 15. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 16. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

100

UYGULAMALI TEST2
Gen Odas Mobilyasnn Merkezi konik perspektifini iziniz ve bu almay aadaki lme kriterlerine gre deerlendiriniz. Uygulama Faaliyeti: Gen Odas Mobilyalarnn Ke Perspektiflerini izmek. Aklama:Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Resim dzlemini izdiniz mi? 2. Odann st grnn (yerleim plan) hatasz olarak izdiniz mi? 3. Yer dzlemini uygun ekilde izdiniz mi? 4. Ufuk dorusunu gz ykseklii kadar mesafede izdiniz mi? 5. Durak noktasnn yerini belirlediniz mi? 6. Esas n izdiniz mi? 7. Gz noktasnn yerini belirlediniz mi? 8. Durak noktasndan odann kelerine nlar gnderdiniz mi? 9. Tama izgilerinin resim dzlemini kestii noktalar yer dzlemine tadnz m? 10. Oda ykseklii alarak duvarlar oluturdunuz mu? 11. st grnteki mobilyalarn ke noktalarn durak noktasna tadnz m? 12. Inlarn resim dzlemini kestii noktalar yer dzlemine tadnz m? 13. Mobilyalarn uygun grnlerini yer dzlemi zerine izdiniz mi? 14. Mobilyann grn resmindeki keleri gz noktasna tadnz m? 15. Mobilyann grnlerine uygun olarak yer dzleminden gelen nlarla grnten gnderilen nlarn kesitii noktada perspektifleri hatasz olarak oluturdunuz mu? 16. Perspektifi koyulatrdnz m? 17. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 18. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

101

DEERLENDRME
Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz EVET ler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. HAYIR cevaplarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

102

RENME FAALYET5 RENME FALYET5

AMA
Bu faaliyet sonunda uygun ortam salandnda, grup mobilyalarna ait net resimler i ve perspektif resimleri renklendirebileceksiniz.

ARATIRMA
Ana renk ve ara renkleri aratrnz. Renk emberini inceleyerek hangi ana renklerden dier renklerin meydana geldiini inceleyiniz. Evinizde ve yaadnz dier evrede kullandnz ve grdnz mobilyalar inceleyiniz. Mobilyalarn renklerine dikkat edin. Resimlerde bu renkleri nasl uygulayabileceinizi dnn.

5. GRUP MOBLYALARDA RENK UYGULAMALARI

5.1.1. Resim Ktlar
Resim iziminde kullanlan ktlar standart llerde bulunur. Ktlarn kalitesi arlna gre belirlenir. Arlk ls ilgili kdn 1m2 arln ifade eder. Resim iziminde ok deiik isimlerde kt kullanlmaktadr.

5.1.1. eitleri
5.1.1.1. I Geiren Ktlar Aydnger Kd

Resim iziminde en yaygn olarak kullanlan bu kat eidi deiik gramajlarda satlr. izilecek resme gre uygun gramajda kat kullanlr. Yar saydam haldeki kat ini mrekkebi ile resim izmeye uygundur. Saydam yaps sayesinde karalamas yaplan resimlerin orijinal kopyalarn karmak iin kullanlr. Dayankl yapsyla silmeye ve jiletle kazmaya dayankldr. Aydnger kad kuru boyalar ile boyanmaya da uygundur. izimi tamamlanan resim, kadn arka yznden uygun renklerde boyanabilir. (ekil 5.1, ekil 5.2) Bylece daha gereki resimler elde edilebilir. Scak ortamlarda sertleen bu kat nemli ortamlarda ise buruur. Aydnger kd resmin uzun sre dayanm bakmndan fazla scak ve nemli meknlarda bulundurulmamal ve zel kutularnda saklanmaldr.

103

ekil 5.1. Aydnger kdnda renk almas

ekil 5.2. Aydnger kdnda renk almas

104

 Ozalit Kd Aydnger kadna izilen orijinal resmin uzun sreli kullanmdan bozulmamas iin kopyasnn karlmasnda kullanlr. Resimler ozalit makinelerinde zel olarak kopyalanrlar. Ozalit makinesi ile orijinal resimden istenildii kadar kopya alnabilir. Eskiz Kd Resimlerde karalama kad olarak kullanlr. Saydam haldedir. Kurun kalemle izilmeye uygundur. Eskiz kad projelerin n hazrlamak almalarnn yapld katlardr. Eskiz kad zerinde tamamlanan projeler aydnger kadna ini mrekkebi ile kopyalanr. Muamba Ktlar Yapsnda bez kullanlan bu kat eidi, silmeye ve kazmaya ve yrtlmaya kar dayankl bir kattr. Daha ok katlanarak kullanlan resimlerin iziminde kullanlr (Harita vb.). 5.1.1.2. I geirmeyen Katlar Beyaz ya da sar tonu renklerde bulunan bu katlarda kurun kalem veya ini mrekkebi ile resim almas yaplr. 5.1.1.2 izim Folyeleri Saydam yaps ile zerine izilen resmin tepegz gibi aralarda kullanlmasna olanak salar. izim folyeleri piyasada Asetat, Polyester, PVC film isimleriyle satlmaktadr. Is, nem gibi d etkenlere kar dayankldr. Daha ok projelerin bir blmnn fotokopi ile oaltlmasnda kullanlr. 5.1.1.3. Milimetrik Ktlar. Milimetrik katlarda geiren ve geirmeyen katlar olmak zere iki gruba ayrlrlar. Milimetrik katlarn yzeyi 1mm aralklarla yatay ve dikey olarak klavuz izgileri ile blmlenmitir. Daha ok grafik izimlerinde ve resimlerin kareleme metodu ile bytlp kltlmesinde kullanlrlar.

5.1.2. zellikleri:
Resim katlar kullanlaca yerlerin zelliklerine gre silinmeye kar dayankllk, izim ve boyamaya kar dayankllk, oaltma ,saklanma gibi zelliklerine gre uygun resim kad seilmelidir.

105

5.2. Boya eitleri

5.2.1. Sulu Boyalar
Sulu boyalar, su ile kartrp alld iin bu ad verilmitir. Bu boyalarla yaplan resimlerin kendine zg teknii vardr. Boyann yapsnn da etkiledii zellikler unlardr; Sulu boya effaf olduu iin, boyann altnda kalan kurun kalem izleri dahi gzkr. Yan yana srlen iki renk, suyun yardm ile kaynar. Bylece renkler arasnda ho bir pasaj(geitler) elde edilir. alrken renklerin aktan koyuya olan deerleri, boyann istenilen derecede sulandrlmas ile salanr. Piyasada kutular ierisinde kuru ve ya olarak satlr. Kuru olanlar, her renk ayr ayr kalplara dklm biimdedir. Ya olanlar da havas alnm tpler ierisind e bulunur. Alrken kolay ve abuk eriyenler tercih edilmelidir. nk sulu boya resim, dier tekniklere gre daha abuk almay gerektirir.

5.2.2. Kuru Boyalar

Kuru boya, kurun kalem zellii gsteren renkli kalemlerdir. izgisel almalarda tercih edilebilir. Geni alanlar boyamak biraz daha zordur. Kuru boyalar aydnger kadna izilen mobilya projelerinin renklendirilmesinde kullanlan en uydun boyadr. (ekil 5.3)

106

ekil 5.3. Aydnger kdnda kuru boya ile renk almas

5.2.3. Yal Boyalar Yal boya teknii yapm srasnda ksmen hata kabul eden bir tekniktir. stenmeyen yerler sonradan dzeltilebilir. Yaplan resimler uzun mrldr. Temizlik ve bakm kolaydr. Ya (bezir ya) ve toz boyalarn karmyla yaplm boyalara yal boya d enir. Bu karmn iine katlan dier maddeler boyann kalitesini belirlemektedir. Yal boyada aranan bata gelen zelliklerden biri renklerin solmamas, dieri, zerinde kabuk yapmadan kurumasdr. 5.2.4. Guaj Boyalar Kapatc bir tekniktir. Guaj boya su ile ok az inceltilir. st ste srlerek allr. Kolay bir tekniktir. Su ile inceltilmesi bakmndan sulu boyaya st ste srlmesi bakmndan da yalboya tekniine benzer.

107

5.3.3. Renk emberi

ekil 5.4. Renk emberi

5.4. izim Masas

5.4.1. eitleri
Teknik resim iziminde amaca gre ok deiik tip be boyutlarda resim masas kullanlmaktadr. Bu masalar balca grupta inceleyebiliriz. 5.4.1.1. Standart Resim Masalar Resim ktlarnn balanarak zerinde izim yapld masalardr. Resim masalarnn ykseklii 7580 cm. Boyutlar ise tam resim kd olarak isimlendirilen ve 100x70 llerindeki resim ktlarn balayarak alabileceimiz 100x70, 120x80 gibi deiik ebatlarda olabilir. Standart resim masalarnn tablalar sabit olup masalar yatay veya al olabilmektedir (5.5).

108

Resim 5.5. Standart Resim masalar

5.4.1.2. niversal Resim Masalar Profesyonel resim masalardr. niversal resim masalarnn ykseklii ve masa as istee gre ayarlanabilmektedir. zerinde barndrd resim ara gereleriyle resim izmeyi nemli lde kolaylatrmaktadr. Yine masaya entegre ayarlanabilir aydnlatma sistemiyle izime yardmc olmaktadr (Resim 5.6).

109

Resim 5.6. niversal Resim masalar

5.4.1.2. Planeteler Resim masasnn olmad durumlarda kullanlan ve A2 levhalarn balayacak byklk olan 47x63 llerinde zel ve ayaksz resim masalardr. Bu tablalar genellikle hlamur ve kavak gibi aalardan yaplp tablann ekil deitirmemesi iin her iki ucuna kzakl balk paralar balanr (Resim 5.7).

Resim 5.7. Planete

110

5.4.2 Kullanld Yerler Teknik resim masalarnn kullanld yerler izilecek resme gre deimektedir. Resim masalarnn kullanm meslee gre de farkllk arz etmektedir. Standart teknik resim masalar her trl teknik resim izimine uygundur. niversal resim masalar daha ok mimarlar tarafndan kullanlan masalardr. Resim izmede salad kolaylktan dolay srekli resim izme iiyle uraan kiiler niversal masalar tercih etmektedir. Planeteler daha ok resim masasnn tanamad yerler olan ak arazide resim izme ihtiyacna cevap vermektedir. Bu bakmdan planeteler daha ok tapu kadastro ve harita izim ilemlerinde kullanlmaktadr.

111

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FALYET

LEM BASAMAKLARI NERLER

Daha nceki renme faaliyetinde net resimlerini ve konik perspektifinizi izdiimiz mobilyalarn renklendirme ilemine bu blmde devam ederek grup mobilya tasarmn tamamlayacaz. Renklendirme ilemi iin aadaki ilem srasn uygulaynz. Eskiz kdna izdiiniz resmi aydnger kdna ini mrekkebi kullanarak kopyalaynz. Mobilyalar boyamada kullanacanz boya trn belirleyiniz. Mobilyalar boyayacanz renkleri belirleyiniz. Aydnger kdnn tersini eviriniz. Kat saydam olduu iin iziminiz kolayca grnecektir. Boyay izgilerin dna tarmadan resme uygulaynz. Tm grn ve perspektif resimleri srasyla boyaynz. Kadn n yzn evirerek son kontrolleri yapnz.

Eskiz kdndan aydnger kdna kopyalama yaplrken rapido kalemlerin kullanlmasnda yarar vardr. Boya trn kullandnz kda gre belirlemelisiniz. Su ile inceltilen boyalar kullanldnda ktta krklklar oluabilmektedir. Renk seimi resimde en nemli unsurlardan birisidir. Belirleyeceiniz rengin ahabn doal renklerine uygun olmasna zen gstermelisiniz. Boyama ilemi kdn arka yznden yaplmaldr. Bylece kenar ve tarama izgileriniz belirginliini koruyacaktr. Boyama ileminde kalemi fazla bastrmadan uygulama yapmalsnz. Mmkn olduu kadar kalem izi brakmadan boyama ilemi yapmalsnz. Boyay kenar izgilerinin dna tarmamaya zen gstermelisiniz. Taan ksmlar hemen temizleyiniz. Glgeli ksmlar ayn rengin daha koyusu ile boyayabilirsiniz.

112

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet deerlendiriniz. ile kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarak

LME SORULARI
Bilgi dzeyinizi belirlemeniz iin aada bir ksm doru bir ksm yanl cmleler verilmitir. Cmle doru ise parantezin iine D, eer yanl ise parantezin iine Y harfi koyunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. ( ) Resim katlarnn kalitesi arlna gre belirlenir. ( ) Aydnger kad geirmez. ( ) Aydnger kad jiletle kaznabilir. ( ) Aydnger kad nemli ve fazla scak ortamlarda bozulur. ( ) Aygnger kad izim yaplan yzeyin arka ksmndan boyanr. ( ) Aydnger kad sulu boya iin en ideal kattr. ( ) Aydnger kadna resimler ini mrekkebi ile izilebilir. ( ) Ozalit kad aydnger kadna izilen resimlerin kopyasn karmak iin kullanlr. ( ) Eskiz kad zerinde projelerin hazrlk almas yaplr. ( ) Eskiz kadna izilerek tamamlanan projeler daha sonra aydnger kadna ini mrekkebi ile kopyalanr. ( ) Milimetrik katlar daha ok grafik tasarmnda kullanlr. ( ) Muamba katlar daha ok harita gibi resimlerin iziminde tercih edilir. ( ) izim folyeleri saydamdr. ( ) Sulu boyalar su ile inceltilir. ( ) Kuru boyalar izgisel almalarda tercih edilir. ( ) Kuru boyalarda renk karmlar elde etmek olduka kolaydr. ( ) Yal boyalarla hazrlanan resimler uzun mrl olurlar. ( ) Guaj boyalar tiner ile inceltilir. ( ) niversal masalarda yemek yenir. ( ) niversal masalarn ykseklii, tabla as ayarlanabilir ve zerinde izim ara gerelerini barndrr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise deerlendirme leine geiniz. Cevap anahtar modln sonundadr.

113

UYGULAMALI TEST
Gen Odas Mobilyalarna renk uygulamas yaparak bu almay aadaki lme kriterlerine gre deerlendiriniz. Uygulama Faaliyeti: Gen Odas Mobilyalarn Renk Uygulamas Yapmak. Aklama: Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Eskiz kadna izdiiniz resimleri aydnger kadna ini mrekkebi ile kopyaladnz m? 2. Resim iin uygun boya trn belirlediniz mi? 3. Mobilyalar hangi renklere boyayacanz belirlediniz mi? 4. Aydnger kadn arka yznden resim snrlarn tarmadan boyadnz m? 5. Renk uygulamasn hatasz olarak tamamladnz m? 6. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 7. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME
Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz EVET ler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. HAYIR cevaplarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

114

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Modl sonunda kazandnz yeterlii aadaki uygulamay yaparak deerlendiriniz. Yatak odas mobilyalarnn izimi Grup elemanlarnn net resimleri Kesit resimleri Detay resimleri Grubun merkezi perspektifi Net resim ve perspektiflerin renklendirilmesi

Uygulama srasnda sorun ile karlarsanz retmeninizden yardm alnz.

UYGULAMALI TEST
Uygulama Faaliyeti: Yatak Odas Mobilyalarnn Grup Tasarmn Yapmak Aklama: Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme Kriterleri 1. Grubu oluturan tm mobilyalarn net resimlerini hatasz olarak izdiniz mi? 2. Belirlediiniz kesit yerlerine gre kesit resimleri hatasz olarak izdiniz mi? 3. Kesit resimleri zerinde belirlediiniz detay yerlerine gre detay resimlerini hatasz olarak izdiniz mi? 4. Yatak odasnn yerleim planna uygun olarak merkezi perspektifi izdiniz mi? 5. Net resimleri ve perspektifi hatsz olarak renklendirdiniz mi? 6. izgi kalnlklarna dikkat ettiniz mi? 7. Tm resimleri lekli olarak izdiniz mi? 8. Uygulamay zamannda bitirdiniz mi? 9. Temiz ve dzenli altnz m? Evet Hayr

115

DEERLENDRME
Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz EVET cevaplarnz kazandnz becerileri ortaya koyuyor. HAYIR cevaplarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Modl tamamladnz, tebrik ederiz. Grup mobilya izimleri modl, faaliyetleri ve aratrma almalar sonunda kazandnz becerilerin llmesi ve deerlendirilmesi iin retmeniniz size lme arac uygulayacaktr. Bu deerlendirme sonucuna gre bir sonraki modle geebilirsiniz. Grup mobilya izimleri modln bitirme deerlendirmesi iin retmeninizle iletiim kurunuz.

116

CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 D C A D B B D C A C

RENME FAALYET2NN CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Doru Doru Yanl Yanl Yanl Doru Doru Yanl Doru Doru

RENME FAALYET3N CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Yanl Doru Yanl Yanl Doru Doru Yanl Yanl Yanl Doru

117

RENME FAALYET4N CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Yanl Doru Doru Yanl Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru

RENME FAALYET5N CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 16 14 15 16 17 18 19 20 Doru Yanl Doru Doru Doru Yanl Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Doru Yanl Doru Yanl Yanl Doru

118

KAYNAKA KAYNAKA
1. EN .Zeki, Nail ZLNGR Temel Teknik Resim, stanbul 1992

119