T.C.

MLL ETM BAKANLII

GRAFK VE FOTORAF

MMAR FOTORAF

Ankara, 2013

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR ................................................................................................................... iii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 2 1. MMAR FOTORAF......................................................................................................... 2 1.1. Tanm ........................................................................................................................... 2 1.2. nemi ............................................................................................................................ 3 1.3. Amac ............................................................................................................................ 3 1.3.1. Yapnn evresi ile Olan likisini Anlamak in Yaplan ekimler .................... 4 1.3.2. Yapnn Aamalarn Belgelemek in Yaplan ekimler ..................................... 5 1.3.3. Proje ncesinde Veri Toplamak in Yaplan ekimler ....................................... 6 1.3.4. Rlve in Yaplan ekimler Yaplan ekimler.................................................. 6 1.3.5. ehircilii Belgelemek in Yaplan ekimler ...................................................... 6 1.3.6. Arkeolojik Yaplar ve Kazlar Belgelemek in Yaplan ekimler ..................... 7 1.3.7. Doal Afetlerden Sonra ehri Belgelemek in Yaplan ekimler ....................... 7 1.3.8. Tantm Amacyla ve Yapmc Firma in Yaplan ekimler ............................... 7 1.3.9. Mimari Amala kan Kitap ve Dergi in Yaplan ekimler .............................. 9 1.3.10. Mimari le lgili Grsel Etkinlikler in Yaplan ekimler ................................. 9 1.3.11. Yapnn levini Anlatmak in Yaplan ekimler .............................................. 9 1.3.12. Resm Evrakta Kullanmak in Yaplan ekimler ............................................ 10 1.4. Mimari Fotorafta Kullanlan Fotoraf Makineleri .................................................... 11 1.4.1. zellikleri ............................................................................................................ 11 1.4.2. eitleri ................................................................................................................ 11 1.5. Mimari Fotoraflkta Kullanlan Objektifler............................................................ 13 1.5.1. Objektif eitleri ................................................................................................. 13 1.6. Mimari Fotoraflkta Kullanlan Ekipman ve Aksesuarlar ...................................... 15 1.6.1. Tripod (ayak) .................................................................................................. 15 1.6.2. Su Terazisi ........................................................................................................... 16 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 17 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 19 RENME FAALYET2 .................................................................................................. 20 2. MMAR FOTORAF EKM ....................................................................................... 20 2.1. Mimari Fotorafta Perspektif Kontrol ...................................................................... 20 2.1.1. Teknik Kameralarda Perspektif Kontrol ............................................................ 20 2.1.2. Orta ve Kk Format Fotoraf Makinelerinde Perspektif Kontrol .................. 22 2.2. Mimari ekimde Konuya Yaklam ........................................................................... 25 2.2.1. Yorumlu Yaklam............................................................................................... 25 2.2.2. Yorumsuz Yaklam ............................................................................................ 26 2.3. Mimari Fotoraf rneklerinin ncelenmesi ................................................................ 27 2.4. Mimari Fotorafs .................................................................................................... 28 2.4.1. Mesleki Nitelikleri ............................................................................................... 28 2.4.2. Kiisel zellikleri ................................................................................................ 28 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 29 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 31 RENME FAALYET3 .................................................................................................. 32

3. EKM SONRASI LEMLERDE DKKAT EDLMES GEREKEN NOKTALAR ..... 32 3.1. Manuel Fotoraf Makinelerinde ................................................................................. 32 3.1.1. Filmin kartlarak Baskya Verilmesi ................................................................ 32 3.1.2. Bask Sonras Fotoraflarn Kontrol .................................................................. 34 3.2. Dijital Fotoraf Makinelerinde ................................................................................... 36 3.2.1. Bellek Kartndaki Grntlerin Bilgisayara Aktarlmas .................................... 36 3.2.2. Grntlerin Kontrol Edilmesi ............................................................................ 36 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 38 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 40 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 41 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 43 KAYNAKA ......................................................................................................................... 44

ii

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE NKOUL YETERLK Grafik ve Fotoraf Fotoraf/Fotoraf Mimari Fotoraf Mimari fotoraf ekim teknii ile ilgili bilgilerin kazandrld bir renme materyalidir. 40/24 Bu modln n koulu yoktur. Mimari fotoraf ekmek Genel Ama Uygun ortam salandnda tekniine uygun mimari fotoraf ekebileceksiniz. Amalar 1. Mimari fotoraf ekimi ncesi hazrlklar eksiksiz tamamlayabileceksiniz. 2. Mimari fotoraf yapnn zelliklerine gre ekebileceksiniz. 3. ekim sonrasnda yaplmas gereken ilemleri hatasz yapabileceksiniz. Ortam: ekim ortam Donanm: Ik kaynaklar, aksesuarlar, yardmc ekipmanlar, su terazisi, tripod, fotoraf makinesi, bilgisayar, tarayc, kl masa, film saklama poeti Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz. retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test, doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.) kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

iii

GR GR
Sevgili renci, Her konuda olduu gibi mimari konularn fotoraflanmasnda da dzenli almak gerekir. Mimari fotorafta malzeme ve planlama yaplmad takdirde istee uygun fotoraf ekilemez. Mimari fotoraf ekim hazrlklar, yapnn plastik elerinin ve fonksiyonlarnn incelenmesiyle balar. Bununla birlikte doru bak as, doru klandrma, doru fotoraf makinesi ve uygun odak uzaklkl objektif seimi ve yardmc malzemeler gereklidir. Bu modlde mimari fotoraf ekerken bu ileme nasl balayacanz, hangi malzemeleri hangi durumlarda nasl kullanmanz gerektiini ve karlaabileceiniz olaanst durumlarda hangi malzemelerle nasl hareket edeceinizi ve hangi teknikleri kullanacanz reneceksiniz.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET1

AMA
Mimari fotoraf ekimi ncesi hazrlklar eksiksiz tamamlayabileceksiniz.

ARATIRMA
Mimari fotoraf ekimlerini kaynak kitap, dergi ve internet sitelerinden inceleyiniz. Konuyla ilgili dosya oluturarak arkadalarnzla paylanz.

1. MMAR FOTORAF
1.1. Tanm
Mimarlk ilev, estetik ve teknik olarak ana balkta deerlendirilebilir. Mimarlk, insann en basit gndelik ihtiyalarndan balayarak daha st dzey ihtiyalarna ynelik bir almadr. Grsel estetie ve dier taraftan kusursuzlua yneliktir. Bu yzden mimari hem bir sanat hem de bir bilim daldr. Mimari, insann eitli gereksinimler iin gereken meknlarn belirli l ve kurallara gre yaplmasn salar ve ihtiyalarn eitliliine bal olarak da deiim gsterir.

Fotoraf 1.1: Klasik tarzda ina edilmi bir yap

1.2. nemi
Mimarlk, bir yap yapma eylemidir. nsanolunun doal bir gereksinmesi olan korunma igdsne yant olarak balamtr. Snmak, rtl bir yere girmek, saklanmak ve yuva yapmak temel ve evrensel bir olgudur. Canl varl korunma igdsnn onu ynelttii retim, temelde canly evreden ayrma ilemidir. Belirli bir gereksinme, gereksinmeye uygun bir biim tasarm, bu biimi ayakta tutacak strktr, yapy gerekletirecek uygun malzeme ve tekniklerin seilmesi mimari eylemin safhalardr. Bununla birlikte insanolunun hayatn kolaylatrmak iin kendi yaad meknn dnda baka ihtiyalar da sz konusu olmutur. Akarsular amak iin kprler, ibadet etmek iin eitli yaplar (cami, kilise, tapnak, sunak) depolar ve su kanallar gibi yaplar yapmlardr. zetle mimari eylem, insann kendisini gven iinde hissedecei meknlar veya ihtiyalarn karlayacak yaplar yaratmaktr.

Fotoraf 1.2: Modern tarzda ina edilmi bir yap

1.3. Amac
Mimari fotorafn amac, yaplar deiik ama ve yaklamlar dorultusunda belli estetik deerlere gre fotoraf karesine aktarmaktr. Mimari fotorafn birok amac olabilir. Bu ama da yapnn niin fotoraflanacana bal olarak deiim gsterir. Bir yap, birok nedenle fotoraflanabilir nk bir yapy anlatmak iin yaplan ekim ile onun ilevlerini anlatmak iin yaplan ekimler birbirinden farkldr. Dolaysyla fotorafnn ilk yapaca alma, yapy fotoraflamadan nce konuya nasl yaklaacan saptamasdr nk mimari fotorafta eitli yaklamlar vardr ve titiz bir fotoraf her ekim iin uygun olan bulmaldr. Anlaml bir mimari fotoraf sadece mimariyi ilgin bir ekilde gstermekle kalmamal, ayn zamanda mimarinin ierdii bak asn da bir anlamda yanstmaldr. Her yap, yer ve dzen asndan belli bir zmleme gerektirir. Her mimar, bu sorunu deiik ekilde zmler. Dolaysyla mimari fotorafn esas amac da bu mimari anlatmn ardndaki belirli sebepleri fotorafik anlamda ifade etmektir.

Fotoraf, bir mimarn yap yoluyla ifade ettii dncesini sebep ve bak alarn dikkatle inceleyerek, farkl bak alar ile grntleyerek ifade eder. Bylece fotoraf, bu gereklilikleri nceden tespit ederek mterisinin ihtiyalarn rahatlkla karlayabilir. Bir yap, grnen yn ile biimsel bir kompozisyondur. Bu yapy oluturan hacimler, kitleler, kitlesel ayrntlar, pencereler, saaklar, kmalar, bacalar gibi mimari detaylar ve bu detaylarn yap ile ilikisini fotorafa akt armak gerekebilir. Ayn zamanda yapnn evresi de yapy deerlendirmede nemli rol oynar. Yap, deiik corafi veya topografik bir ortamda olabilir. Bu durumda, yaplarn tiplerinde deiiklikler olur. rnein, karl blgelerdeki evlerin atlarnn, kar tutmamas iin dik yaplmas, az ya alan yerlerde yap damlarnn dz yaplmas tamamyla iklimsel koullarn getirdii bir sonutur. Bununla birlikte lkemizde sert esen rzgrlar genellikle kuzeyden geldii iin bu cepheler hep kapal tutulmaya, gney yn ise k almak iin ak tutulmaya allr. Bunlar, uygun perspektifler ile ekerek ok ak bir ekilde fotorafa aktarmak gerekebilir. Yapnn hemen hemen btn zelliklerini aktardmz byle bir fotorafa bakanlar, yapy boyutlu olarak grmedikleri halde yap hakknda bilgi sahibi olurlar. Genel olarak yaplar aadaki amalar dorultusunda fotoraflanr:

1.3.1. Yapnn evresi ile Olan likisini Anlamak in Yaplan ekimler

Baz zel durumlarda fotoraf, yapy oturduu topografya veya evresi ile birlikte tanmlamakta etkin bir rol oynar. Bazen bir aa, bir tarihi eser ya da baka bir yapnn bulunduu ortam yap hakknda bilgi verir ve yapy tanmlamada yardmc olur. Byle durumlarda fotorafnn grevi sadece yapy deil yapnn evresini de iyi ett ederek birlikte fotorafa aktarmaktr.

Fotoraf 1.3: Yapnn evresiyle ilikisini anlatan bir fotoraf

ou tarihi blgelerde yerel ynetimler, yeni yaplarn o blgedeki tarihi yap karakteristiine uygun yaplmasn art koar. Dolaysyla bu amala ekilen fotoraflarn evre hakknda yeterli bilgi vermesi gerekir. rnek olarak Zeyrekteki Sosyal Sigortalar

Kurumu, stanbul Blge Mdrl Kompleksini gsterebiliriz (Fotoraf 1.3). Aa Han Mimari dlne layk grlen, mimarln Sedat Hakk Eldemin yapt bu yap, etrafndaki tarihi dokuya ok iyi uyum salam ve bir mimari btnlk oluturmutur. Byle bir yapy fotoraflarken onu etrafndaki tarihi yaplarla birlikte fotorafa aktarmak yapnn zelliini iyi anladmz gsterir.

1.3.2. Yapnn Aamalarn Belgelemek in Yaplan ekimler

Bu alma, yapnn tm oluum srecini belgelemek iin yaplr. ounlukla inaat firmalarnn yapnn aamasna gre aldklar hak ediler iin ekilir nk iveren, inaatn hangi aamada olduu konusunda bilgi sahibi olmak ister ve ona gre demede bulunur. Bu yntem, devlet tarafndan yaptrlan yaplarda uygulanr. Yklenici firma ile kamu kurumu arasndaki bilgi akn glendirir. Bazen de fotoraflardan nemli yaplarn tm aamalarnn daha sonra grlmesi amacyla fotorafa aktarlmas istenebilir ya da yapnn nemli detaylarnn fotorafa aktarlmas istenebilir. Byle durumlarda yapy tm oluumlaryla birlikte drt cephesinden ve yorumsuz olarak belgelemek gerekir. Geriye dnp bakldnda elimizde o yapyla ilgili aamalar ve detaylar fotoraf arivi olarak olumu olur. Yapy aamalaryla ina hlinde fotorafa aktarmann dier nemli bir grevi de yapdaki olas problemlerin zamanndan nce ortaya kmasna yardmc olmasdr. Bu tr ekimlerde dikkat edilmesi gereken en nemli husus, yapnn ilerlemesini n daha rahat izlenebilmesi iin belli bir ekim iin saptanan bak noktasnn sonraki ekimlerde de aynen kullanlmasdr.

Fotoraf 1.4: Yapnn aamalarn anlatan bir fotoraf

Bir yapnn dzenli aralklarla tekrarlanan aama ekimleri mmknse hep ayn odak uzaklna sahip objektif ile yaplmaldr. ekim noktasnn seimi, nceden dikkatlice dnlmelidir. na edilecek olan yapnn hem llendirilmesi hem de hassas bir ekilde konumlandrlabilmesi iin mimar ile bilgi alverii yaplmaldr. Genellikle antiyeyi iyi

gren yerlerde olduklar ve projenin tamamlanmasna kadar orada kalacaklar iin antiye barakalarndan birisinin ats bazen ok iyi bir grnt alma noktas olabilmektedir. Ayrca daha sonra kullanm iin tripod ayaklarnn konduklar yerleri boya ile iaretlemek de mmkndr. Bu ilemi yaparken tripodun da durumu muhakkak suretle not edilmelidir.

1.3.3. Proje ncesinde Veri Toplamak in Yaplan ekimler

ehir, mekn, organizasyon vb. projeler hayata geirilmeden nce gerekli fizibilite almalarnn ierisinde fotoraf ekimi de vardr. Proje ncesi ekilen fotoraflar proje ncesi, uygulama esnas ve sonrasnda almalara rehberlik etmesi asndan ve deerlendirme ltleri oluumunda nemli bir veri olarak kullanlacaktr.

1.3.4. Rlve in Yaplan ekimler Yaplan ekimler

Bazen bir yerden dier bir yere tanacak veya restorasyonu yaplacak bir yapnn aslna uygun olarak monte edilmesi ya da restorasyonu iin fotoraf ekimi yaplr. Bu amala yaplan ekimlerde daha sonraki montaj aamasnda yardmc olmas amacyla yapnn sklen her paras ve skld yer numaralandrlarak fotoraflanr.

1.3.5. ehircilii Belgelemek in Yaplan ekimler

ounlukla imar plan hazrlanmadan nce almaya klavuzluk yapmas iin ehrin ya da imar plan yaplacak blgenin her noktas fotorafa aktarlr. Bu fotoraf ekimlerinin amac, ehrin doal veya tarihsel evreyle birlikte uyumunu ya da uyumsuzluunu belgelemek, ehirdeki yaplarn olumlu ve olumsuz ynlerini ortaya kararak yerel ynetimlerin tedbir almasn salamaktr. Bu yolla ehrin geliimi incelendii gibi olumsuzluklara kar yeni planlamalar da vakit geirilmeden yaplabilir.

Fotoraf 1. 5: ehircilii belgeleyen bir fotoraf

1.3.6. Arkeolojik Yaplar ve Kazlar Belgelemek in Yaplan ekimler

nsanlk tarihi boyunca yaplan yap ve dier eserleri daha sonraki kuaklara aktarmak iin belgelemek gerekir. ounlukla bir arkeolojik sitin tmn ve ayrntlarn veya sadece belli bir yapy belgelemek iin fotoraflar ekilir. Bazen de bir arkeolojik kaznn aamalarn ve bu aamalarda hangi tarihi eserlerin hangi derinlikte ve hangi noktada ortaya karldn tespit etmekte kullanlr. Bylece bu fotoraflar geriye dnk incelemelerde arkeoloa k tutar.

Fotoraf 1.6: Bir arkeolojik yapy belgelemek iin ekilmi bir fotoraf

1.3.7. Doal Afetlerden Sonra ehri Belgelemek in Yaplan ekimler

Deprem, sel, frtna gibi doal afetlerden sonra meydana gelen zarar belgelemek iin yaplan ekimlerdir. zellikle lkemizde alt yapnn tam olarak yaplmamasndan dolay byk zararlarla atlatlan bu oluumlar sonras yaplmas gereken ekimlerdir. Bu ekimler, doa olaylarndan sonra ehirdeki yardm almalarnn ve ehrin yeniden inasnn salkl olarak srdrlebilmesi iin de gereklidir. Ayn zamanda yer bilimcilere de bilimsel balamda bilgi toplanm olur.

1.3.8. Tantm Amacyla ve Yapmc Firma in Yaplan ekimler

Genellikle turizm ve tantma amacyla yaplan bu ekimler, yapnn hedef kitle tarafndan alglanmas amacyla yaplr. Bu ekimlerde yap gerek dardan gerekse ieriden iverenin isteine uygun olarak fotoraflanarak yapnn tm ynleri ile tantlmas amalanr. Yap bir tatil ky ise hedef kitleye dnk olarak tatil kyndeki aktivitelerin yapld alanlar, spor tesisleri, yzme havuzlar, bar ve diskotek gibi meknlar hedef kitle iin mutlaka fotoraflanmaldr.

Fotoraf 1.7: Yapy tantmak amacyla yaplan bir ekim

Yapmc firmalar ya da yapnn mimar, bizden yaptklar yaplarn tantm iin fotoraflanmasn isteyebilir. Bu ekimler, bir mimari fotoraf iin en zor ekimlerden biridir nk en yetkin ve en detayl almay yapan mimar ya da yapmc firma iin ekim yaplacaktr. Mimarn ok uzun uralar vererek ortaya kard yapt, onun iin enerji ve zaman asndan ok deerlidir. Gelecekteki mterilerine gstermek iin bizlerden o yapnn tm ilev ve grevlerini anlatan fotoraflar isteyebilir. Bu nedenle fotorafnn yap hakknda mmkn olduu kadar bilgi toplamas gerekir. Mimar ya da antiye efi ile irtibat kurarak yapnn plan zerinde konumak yapy fotoraflarken fayda salayacaktr.

Fotoraf 1.8: Yapnn iini tantmak amacyla ekilmi bir fotoraf

1.3.9. Mimari Amala kan Kitap ve Dergi in Yaplan ekimler

Mimari amala kan kitap, dergi, ansiklopedi iin gerekli olan uygun fotoraflar elde etmek iin kullanlr. Burada dikkat edilmesi gereken en nemli nokta, fotorafla birlikte yaynlanacak olan yaznn ekimden nce fotoraf tarafndan okunmas, fotorafnn metin hakknda bilgi sahibi olmasdr. Yazya eklenecek illstrasyon varsa bu da fotoraf tarafndan grlmelidir. Tamamlanm metin, fotoraf iin bir ekim plan grevi grr ve bu yaz, dergi ya da o yaynn fotorafik tavrn ortaya koyabilir. yi bir fotoraf ile iyi bir dergi editr, bir derginin uzun mrl olmasnda kilit isimlerdir. Dolaysyla bu iki kiinin ortak almas yani bilgilerini birletirmesi ortaya iyi fotoraf ve iyi bir dergi karacaktr.

Fotoraf1.9: Mimari amatan kan dergi iin ekilmi fotoraf

1.3.10. Mimari le lgili Grsel Etkinlikler in Yaplan ekimler

Mimari ya da ehircilikle ilgili yaplacak bir sempozyum, forum veya panel iin bir multivizyon veya dia gsterisi istenebilir. Bu tr ekimleri gerekletirirken ekilecek olan dialardan bir senaryo oluturulmas, baka bir deyile bir fotoraf cmlesi kurulmas gerektii unutulmamaldr. Bu ekimlerden nce bir senaryo ya da ekim plan yaparak ekime hazrlkl balamak, gsterinin baarsn mutlaka artracaktr. Dolaysyla bu amala kullanlacak fotoraflardan bir btn oluturulmu olur.

1.3.11. Yapnn levini Anlatmak in Yaplan ekimler

Baz zel durumlarda yapnn ilevini fotoraf diliyle anlatmak gerekebilir. zel yaplarn (su kemeri, kpr, tnel, demiryolu geidi vb.) ilevlerini anlatmak iin fotoraftan yararlanlabilir. Yapnn neden yapld, hangi ilevlerinin olduu fotoraflanabilir.

rnein, alp kapanan bir kprnn bu durumu seri fotoraflarla saptanarak ilevi tespit edilebilir. Bu tr ekimlerde de ilevi daha iyi anlatmak iin hep ayn ay kullanmakta byk yarar vardr.

Fotoraf 1.10: Yapnn ilevini anlatan bir fotoraf

1.3.12. Resm Evrakta Kullanmak in Yaplan ekimler

Fotorafdan bir yapnn tadilat ncesi fotoraflanmas istenebilir. Gerek yap sahibi gerekse ii yapacak mimar tarafndan tadilat ncesi ve sonras yapy kontrol etmek ve yapnn zelliklerinin bozulmamas iin fotoraflanmas istenebilir. Bu gibi ekimlerde fotoraf, varsa yapnn plann isteyerek bir metot dhilinde yapy fotoraflamaldr. Yapnn plan yok ise en ince ayrntlarna kadar yapy fotorafa aktarmaldr. Belediyeler ve tapu mdrlkleri yaptklar ilem srasnda yapnn durumunu fotoraflayp arivler. rnein, iskn izni ve kat mlkiyeti iin ilem yaplrken mutlaka yapnn d fotoraflar istenir.

Fotoraf 1.11: Resm evrakta kullanmak iin ekilmi bir mimari fotoraf

10

1.4. Mimari Fotorafta Kullanlan Fotoraf Makineleri

1.4.1. zellikleri
Balangta, fotoraf iin konuya uygun fotoraf makinesi semek zordur. Seilen fotoraf makinesi birok ihtiyaca cevap vermelidir. Mimari fotoraf ekecek olan fotorafnn fotoraf makinesi seerken dikkat etmesi gereken ilk konu, seecei fotoraf makinesinin perspektif kontrolndeki esnekliidir. Mimari fotoraf ekecek olan fotoraf u kural unutmamaldr: Sadece teknik kamera, mimari fotoraftaki karlalacak tm problemleri zecek kapasitededir ancak bu kamerayla mimari fotorafa balamak da o kadar zordur. Fotoraf ie sabit gvdeli bir fotoraf makinesi ile balarsa bu fotoraf makinesinin mimari ekimlerdeki eksikliini grecek, ihtiyacnn bir teknik kamera ya da en azndan sabit gvdeli fotoraf makinesi nne taklacak bir PC objektif olduunu anlayacaktr. Fotoraf, teknik kamerann mimari fotoraftaki gcn ancak sabit gvdeli bir fotoraf makinesi kullanarak tespit edebilecektir.

1.4.2. eitleri
Teknik kamera

Mimari fotorafta teknik kamerann (viewcamera, fieldcamera, largeformadcamera, standcamera) nemli bir yeri vardr. Zaman ierisinde eitli teknik eklemelerle gelime gsteren bu kameralar ikiye ayrlr: Monorailkamera (tek rayl kamera) Dzlem yatakl kamera (kzakl kamera)

Fotoraf 1.12: Teknik kamera

11

Monorail kamera (tek rayl kamera)

Tek ray zerinde hareket eden monorail kamera, her iki erevenin (n ve arka) hareketliliinden dolay dzlem yatakl kameralardan daha fazla dzeltme olana salar. Bu kameralar, arka buzlu cam (groundglass), objektif levhas (lens panel), n ereve (frontframe), film tayc (film holder, plateholder), krk, ray ve baz zel aksesuarlardan oluur. FT teknik kamerada, film dzlemi ve objektif dzlemi olmak zere kamera hareketlerini dzenleyen iki ana para vardr. Teknik kameradaki bu iki ana para dikeyde rise (ykseltme, yukar kaydrma), drop (aa kaydrma); yatayda swing (dndrme, evirme), shift (yana kaydrma), tilt (eme) hareketlerini kolaylkla yapar.

Fotoraf 1.13: Monarail kamera

Dzlem yatakl kamera

Dzlem yatakl kameralarn sadece n ereveleri hareketli olduundan tek rayl kameraya gre olanaklar daha azdr. Bu kamerann en byk avantaj, katlandnda kk bir kutuya sabilmesi ve byk format ekimleri daha profesyonel ekilde yapabilmesidir. Bu kamerann n kapan atmzda objektif paneliyle birlikte arkasndaki krk de hareket ederek kamerann tam olarak almasn salar. Bu aamada kapak grevini gren tabla, kamerann taycs durumuna gelir yani kzak grevini grr. Baz eski modellerde basit tel vizr, yeni modellerinde ise paralaks hatas yapmayan elektronik vizr vardr. Film magazinleri 4 x 5 cm, 13 x 18 cm ve baz eski mode llerinde 18 x 24 cmye kadar film alabilir. Dzlem yatakl kameralar, monorail kameralara gre daha kstl kamera hareketleri imkn verir. Bu, film erevesinin baz modellerde ya hareket etme olanann olmamasndan ya da baz modellerde kstl hareket etme olanann olmasndandr (Rise ve drop hareketlerini yapamaz.). Dzlem yatakl kameralar, monorail kameralarn retilmesine ilham kayna olmutur.

12

Fotoraf 1.14: Dzlem yatakl kamera rnekleri

1.5. Mimari Fotoraflkta Kullanlan Objektifler

1.5.1. Objektif eitleri
Teknik kamera objektifleri

Teknik kamera iin objektif seimindeki en nemli faktr belki de kapsama gcdr. Hemen hemen btn objektifler (teknik kamera objektifleri hari) film formatn iine alan apta net grnt dairesine sahiptir. Bundan nedenle sabit kameralarda normal objektif odak uzakl format diyagonali kadardr. Teknik kamerada kullanlan objektiflerin net grnt daire aplar format diyagonalinden daha byktr. Odak uzakl format diyagonali kadar olduu hlde net grnt dairesi ap daha genitir. Bunun sebebi ise gerek n erevenin gerekse arka erevenin hareketleriyle objenin grntsnn film dzlemi zerinde hareket etmesine olanak vermektir. Teknik kamerada kullanlan baz objektiflerin net grnt dairesi aptan daha geni bazlar ise daha az genitir. Bunlarn en byk avantaj, zellikle mimari ekimlerde konunun film format iinde rahat hareket etmesi ve perspektif dzeltmelerine yardmc olmasdr. Baz teknik kamera objektiflerinin iinde kapsama gc format diyagonali kadar olanlar da vardr. Bunlar, zellikle kamera hareketlerin gerekli olmad, klln nemli olduu yerlerde kullanlr nk kapsama gc bir objektifte ne kadar geni tutulursa o kadar fazla mercek kullanmak gerekir. Bu da bir yerde kllktan dn vermektir. Teknik kamera objektifi seerken ne tip ekimler yaplacak ise ona uygun objektif semekte yarar vardr. Teknik kamera objektiflerinde odak uzunluuna gre en yksek kapsama gcne sahip objektif grubu geni alardr. Geni adan kastedilen, odak uzakl kullanlan film formatnn diyagonalinden byk olan objektiflerdir. Kapsama gcn etkileyen en nemli iki faktr, diyafram akl ve konuya olan uzaklktr. Fotorafnn kulland objektifin kapsama gcnden azami ekilde faydalanabilmesi iin bu faktrleri gz nnde bulundurmas gerekmektedir.

13

ekil 1.15: Teknik kamera objektiflerinin net grnt dairesi aplar

Odak uzakl

Mimari ekimlerde deiik perspektifleri elde etmek iin gerekli olan en nemli ayrnt, bak noktasnn seimidir. Objektif odak uzakl ise o bak noktasndan istenen kadraj salamaya yarar. Bu nedenle teknik kamera objektiflerinin odak uzakl mimari ekimlerde daha da byk nem tar. Mimari ekimlerde bak uzakl belli bir perspektif iin gerekli olduundan cismin belli bir blm fotorafa aktarlacaksa uygun odak uzaklna sahip bir objektif kullanmamz gerekir. rnein bir yapy uygun bir perspektiften ekmek iin X yere kameray yerletirdiimizde bizim iin en nemli ey, istediimiz kadraj kapsayan uygun odak uzaklna sahip objektifi kameraya takmaktr. Bu objektif 280 mm odak uzaklna sahip bir objektif ise ayn yapy 28 mm ile ekmek konunun film dzlemi zerindeki boyutunu kltecektir.

14

Fotoraf 1.16 : X yerden 280 mm odak uzaklna sahip bir objektif ile yaplan ekim

Fotoraf 1.17: Ayn yerden odak uzakl 28 mm olan bir objektif ile yaplan ekim

Objektif kll

Fotorafla uraan birok kii, objektifinin diyafram aklyla her zaman vnr. Objektif akl yani kll zellikle aydnlk seviyesinin az olduu ekimlerde fotorafya byk kolaylklar salar. Mevcut kla makine elde tutularak yaplan rportaj ekimlerinde klln nemi byktr. Sehpa zerinde ve ounlukla duraan objelerin ekildii mimari fotoraflarda klln nemi ikinci derecededir. Daha nemli olan net grnt dairesi apdr. Bu yzden net grnt dairesi geni ancak kll az olan objektif mimari fotoraf ekmek iin uygundur. Net grnt ap dar olan ancak yksek kl objektifler ounlukla mimari fotoraflar tarafndan tercih edilmez.

1.6. Mimari Fotoraflkta Kullanlan Ekipman ve Aksesuarlar

1.6.1. Tripod (ayak)
Mimari ekimlerde fotorafnn fotoraf makinesini dolaysyla perspektifi kontrol etmek iin makineyi salam bir malzemenin zerine monte etmesi gereklidir. Bu uygulama, fotorafnn konuyu daha rahat kontrol etmesini salar. Teknik kamera ile yaplan ekimlerde ise bu bir zorunluluk olur. Kamera hareketlerinin rahata yaplabilmesi ve bu hareketlerin sonucunun buzlu camda doru olarak izlenebilmesi, teknik kamerann

15

sabitletirilmesi ile mmkndr. Bu sabitletirme ise tripod (ayak) olarak adlandrlan yardmc malzeme ile gerekletirilir. Bu nedenle fotorafnn mimari ekim iin alaca ya da kullanaca tripodda aramas gereken baz zellikler olmaldr. Bu zelliklerden en nemlisi, tripod kolonuna ve balna monte edilmi olmas gereken su terazisidir. Bu teraziler, kamerann yatayda ve dikeyde terazide durmasn salar. Bu paralellikler salanmad takdirde kamera hareketleri sonucunda yaplacak dzeltmeler salkl olarak gerekletirilemez nk mimari ekimlerde ekimin hatasz tamamlanabilmesi iin tripod kolonunun ve tripod balnn terazide olmas gerekir. Tripod kolonu ve tripod bal terazide ise ekimin hatasz olarak tamamlanmas mmkndr. Bunlardan bir tanesi terazide deilse fotoraf makinesi terazide olsa bile zellikle panorama ekimlerinde saa ve sola evirmelerde deyler bozulacaktr. Fotorafnn bir tripodda arayaca ikinci nemli zellik ise tripodun salamldr nk teknik kamerann kasas, onun zerine monte edilen objektif ve dier yardmc aksesuarlar, doal olarak tripod zerinde belli bir arlk oluturacaktr. Kullanlacak tripodun bu arl tayacak zellikte olmas gereklidir. Tripodda aranacak dier bir zellik ise tripod balnn esnekliidir. Bu esneklik ne kadar fazla olursa kamerann hareketleri de o kadar kolay olur.

Fotoraf 1.18: Terazili tripod bal

Fotoraf 1.19: Bir polaroid filmi ve film tutucusu

1.6.2. Su Terazisi
Su terazisi yatayl temin etmekte kullanlan bir kontrol aletidir. En ok sudan istifade edilerek yapld iin bu ad almtr. Tp iindeki suyun stnde bulunan hava kabarc tpn tam ortasnda durduu vakit, su terazisi yatay konuma gelmitir. Hava kabarckl su terazilerinin ok eitli maksatlara gre trleri de yaplmtr. Su terazileri yatay, dik ve krk be derece alar gsterecek ekilde ayr kabarckl su tpnn karm eklinde de yaplmtr. En mkemmel su terazisi klinometre (meyiller) ad verilenidir. Klinometrede dzlemin her yndeki meyli a olarak llebilir. Hava kabarc sfr deerine getirilen klinometre, basit su terazisi olarak kullanlabilir.

Fotoraf 1.20: Su terazisi rnekleri

16

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda mimari fotoraf ekimi ncesi hazrlk yapm olacaksnz. Kullanlacak malzemeler: Ik kaynaklar, aksesuarlar, yardmc ekipmanlar, su terazisi, tripod, fotoraf makinesi lem Basamaklar ekilecek mimari yapnn zellikleri hakknda bilgi alnz. ekim ncesi mimari yapy kontrol ediniz. Mimari yapy fotoraf ekim koullarna hazrlaynz / hazrlatnz. Kullanlacak makine, k ve yardmc ekipmanlar belirleyiniz. ekim zamann ve srecini belirleyiniz. ekim noktalarn ve planlarn belirleyiniz. Mimari yapnn mevcut aydnlatmasn kontrol ediniz. Mimari yapnn aydnlk/karanlk blmlerini tespit ediniz ve yardmc klarla aydnlatmay destekleyiniz. Mevcut aydnlatmann (ortam ) renk ssn (Kelvin) kontrol ediniz. Kullanlacak yardmc klarn renk ve ssn mevcut n (ortam ) renk ss ile dengeleyiniz. neriler Bilgilerin doru kaynaklardan topladna dikkat ediniz. Mimari yapy belirlerken dikkatli olmalsnz. Mimari yapy ekimde estetik bak asna sahip olmalsnz. Yardmc ekipmanlarn seiminde dikkatli davrannz. Zaman iyi kullannz.

Estetik bak asna sahip olmalsnz. ekim iin yaratc olmalsnz. Aydnlk ve karanlk meknlar iin uygun aydnlatmay salamak iin yaratc olmalsnz. lmde dikkatli olunuz. Renk ssnn lmne dikkat ediniz.

17

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri ekilecek mimari yapnn zellikleri hakknda bilgi aldnz m? ekim ncesi mimari yapy kontrol ettiniz mi? Mimari yapy fotoraf ekim koullarna hazrladnz m? Kullanlacak makine, k ve yardmc ekipmanlar belirlediniz mi? ekim zamann ve srecini belirlediniz mi? ekim noktalarn ve planlarn belirlediniz mi? Mimari yapnn mevcut aydnlatmasn kontrol ettiniz mi? Mimari yapnn aydnlk/karanlk blmlerini tespit ederek yardmc klarla aydnlatmay desteklediniz mi? Mevcut aydnlatmann (ortam ) renk ssn (Kelvin) kontrol ettiniz mi? Kullanlacak yardmc klarn renk ve ssn mevcut n (ortam ) renk ss ile dengelediniz mi? Evet Hayr

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
10.

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

18

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz. 1. 2. 3. Mimari hem bir .hem de bir .daldr. Mimari fotoraf ekecek olan fotorafnn fotoraf makinesi seerken dikkat etmesi gereken ilk konu, seecei fotoraf makinesinin ..dir. Tek ray zerinde hareket eden .kamera, her iki erevenin (n ve arka ) hareketliliinden dolay dzlem yatakl kameralardan daha fazla dzeltme olana salar. en byk avantaj, katlandnda kk bir kutuya sabilmesi ve buna ramen byk format ekimleri daha profesyonel ekilde yapabilmesidir. n ereve, arka ereve, buzlu cam, ray, krk, film magazini ve objektif kameray oluturan paralardr Yapnn ortasnda durulamad durumlarda yani yapnn bir tarafnda durulmak zorunda kalnd takdirde ekilecek herhangi bir cephesinin grntsnn alnmasnda ... hareketi kullanlr. hareketi yapnn baz blmlerinin abartlmas gerektiinde, arka erevenin yatayda dndrlmesi ile ya da yapnn perspektifinden ekim yapldnda yatayda Scheimplug hareketinin gerektii durumlarda n ve arka erevenin ayr ayr ya da her ikisinin birden yatayda dndrlmesinde kullanlr. Dikey eksende yukar kaydrma ya da ykseltme hareketi, mimari fotorafnn d ekimlerde tepe noktasnda birbirine ..kontrol etmesi iin gereklidir. Mimari ekimlerde deiik perspektifleri elde etmek iin gerekli olan en nemli nokta, ..seimidir. ..ile birlikte alan fotoraf hem ortamdaki renk scaklnn durumunu renir hem de tespit ettii renk scaklna gr e uygun film ve gerekiyorsa dzeltici filtreleri kullanabilir.

4.

5. 6.

7.

8.

9. 10.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

19

RENME FAALYET2 RENME FAALYET2

AMA
Mimari fotoraf yapm zelliklerine gre hatasz ekebileceksiniz.

ARATIRMA
ektiiniz mimari fotoraf rneklerinden yararlanarak bir dosya oluturup snf ortamnda sunum yapnz.

2. MMAR FOTORAF EKM

2.1. Mimari Fotorafta Perspektif Kontrol
2.1.1. Teknik Kameralarda Perspektif Kontrol
Mimari fotorafta en ok dikkat edilmesi gereken hususlarn banda gelen perspektif kontrol, ekim aamasnda teknik kamera ile ya da PC objektifler ile gerekletirilebilir. Tek boyutlu kontrol

Teknik kamera ile en ok yaplan ve en kolay yntemdir. Teknik kamerann n erevesinin yukar aa kaydrlmas ile yapnn dik elemanlarnn filmin dikey kenarna, yapnn yatay elamanlarnn ise filmin yatay kenarna paralel olmasn salayarak ekimin gerekletirilmesidir.

ekil 2.1: Teknik kamera yapya alttan eik durumdayken (stte) ve yapya paralel hle getirilip (altta) elde edilen tek boyutlu grntler

20

ki boyutlu kontrol

Yapnn sadece bir yz deil iki yz birden istendiinde uygulanan bir yntemdir. Genellikle yapnn n yzyle birlikte yan yz ya da yapnn n yzyle birlikte st yz de istenir. Teknik kamera hareketleriyle yapnn dikey ve yatay elemanlarnn filmin kenarlarna paralel gelmesini salayarak ekimi gerekletiririz. Bunu gerekletirmek iin ilk nce kameray yapya paralel olacak ekilde yerletiririz. Birinci aamada n ereve yukar kaydrlarak buzlu camda yapnn tamamnn grntye girmesini salarz. Daha sonra kameray yapnn grlmesi istenen yzn grecek ekilde yapnn n yzne olan paralelliini koruyarak sola kaydrrz. Bu srada yapnn grlmesi istenen yzn grnt alan iine almak iin de arka ereveyi yeterince sola kaydrrz.

ekil 2.2: Teknik kamerann n erevesinin yukar kaydrlmas ile tek boyutlu sonra da arka erevenin sola kaydrlmas ile elde edilen iki boyutlu kontrol

boyutlu kontrol

Yapnn yznn de istendii hllerde uygulanr. Teknik ayarlanrken hem yapnn yz verilir hem de kenarlarn film kenarna paralel olmas salanr. Bunu gerekletirmek iin ilk nce kameray yapya paralel olarak n ve st yzlerini grecek ekilde yerletiririz. Birinci aamada n ereveyi aa kaydrarak buzlu camda yapnn tamamnn grntye girmesini salarz. Daha sonra kameray yapnn grlmesi istenen yzn grecek ekilde yapnn n yzne olan paralelliini koruyarak sola kaydrrz. Bu srada yapnn grlmesi istenen yzn grnt alan iine almak iin de arka ereveyi yeterince sola kaydrrz. Pratikte kamera iki boyutlu kontrol iin grlmesi istenen iki cepheyi ya da boyutlu kontrol iin grlmesi istenen cepheyi grecek ekilde yerletirildikten sonra yukarda anlan kamera hareketleri pe pee gerekletirilir.

21

ekil 2.3: Teknik kamerann n erevesinin aa kaydrlmas ile elde edilen iki boyutlu kontrol Teknik kamerann n erevesinin aa kaydrlmasndan sonra arka erevenin sola kaydrlmasyla elde edilen boyutlu kontrol

2.1.2. Orta ve Kk Format Fotoraf Makinelerinde Perspektif Kontrol

Sabit gvdeli fotoraf makineleri: Kamera hareketlerine olanak vermeyen sabit gvdeli kk ve orta format fotoraf makineleri de mimar ekimler iin kullanlabilir. Bunlar iin yaplm PC (perspektive controller) ve TS (tilt- shitt) objektifler ile baz snrl dzeltmeler yapmak mmkndr. Mimari fotorafa yeni balayanlar iin de uygun bir fotoraf makinesi olan sabit gvdeli fotoraf makineleri, fotorafya monorail teknik kamera ya da dzlem yatakl teknik kamera kadar esneklik salayamaz. Bu fotoraf makinelerinin gelimi tiplerlerinden biri olan SLR (single lens refleks) ile PC objektif kullanmadan ekim yaplmak istendiinde ekilecek yapnn tam merkezine kmadka deyler ve yataylar film kenarna paralel yaplamaz. ekilecek yapya gre uygun odak uzaklna sahip bir PC objektifle kstlda olsa SLR tip fotoraf makineleri birlikte kullanldklarnda salkl mimari fotoraflar ekilebilir. Sabit gvdeli fotoraf makineleri ile perspektif kontrol: Birok sabit gvdeli tip fotoraf makinesinde film ve objektif dzlemleri birbirine paraleldir. Film objektife paralel yerletirilir ve objektif ekseni zerine ortalanr. Bir yapnn btn ykseklii birlikte ekilmek isteniyorsa sabit gvdeli fotoraf makinesi doal olarak yukar doru tutmak zorunda kalnr. Bu da yapnn n yzn temsil eden dzleme paralel film dzleminin geriye eilmesi sonucu, obje grntsnn film zerine den leinde deiiklikler meydana getirir. Baka bir tanmla grntdeki dikeyler yukar doru yaknlamaya balar. Bu da yapnn insan beyninde arkaya doru dyormu gibi alglamasna neden olur. Dier izlenen olay ise doal olarak yapnn dikeylerinin filmin kenarlarna paralelliini kaybetmesidir. Yapnn grntsndeki dikeylerin paralelliin

22

bozulmamas iin film dzlemi kesinlikle dik tutulmaldr. Bir yapnn tm yksekliini tamamen alabilmek iin adet yntem vardr: Yapnn ortasna ykselmek: Fotoraf makinesi, ekilecek olan yapnn tam orta noktasna getirilir. Bu yapnn karsndaki baka bir yapya karak, bir itfaiye aracnn merdivenlerini kullanarak ya da bir vin kiralayarak yaplabilir. Bu hareket uygulandnda yani optik eksen yapnn yatayda ve dikeyde tam orta noktasna getirildiinde yapnn alt, st ve yan kenarlar filmin alt, st ve yan kenarlarna paralel olur.

ekil 2.4: Yapnn altndan sabit gvdeli bir fotoraf makinesi ile yaplan ekim Yapnn ortasna ykselerek sabit gvdeli bir fotoraf makinesi ile yaplan ekim

Fotoraf makinesini yapya paralel tutmak: kinci yol ise fotoraf makinesini yapya paralel tutmaktr fakat uygun odak uzaklna sahip bir geni a objektifimiz yok ise yapnn sadece alt tarafn alarak ekimi uygun ekilde gerekletiremeyiz. Uygun bir geni a objektif ile ekimi tamamlarz. Bu ekimdeki en byk zaaf ise geni a objektifin n ksm yani zemini fotoraf karesi iine almasdr. Bu yzden n tarafn bask aamasnda istenmedii takdirde atlmaldr.

ekil 2.5 : Bir basit gvdeli fotoraf makinesi ve geni a objektif kullanarak yaplan ekim

23

PC objektif ile perspektif kontrol yapmak: Mimari ekimlerde teknik kamerann olmad durumlarda uygun odak uzaklna sahip PC objektiflerle snrl da olsa perspektif kontrol yaplr. Bu objektiflerin bazlar ile perspektif dzeltmelerini bazlar ile hem perspektif dzeltmelerini hem de Scheimplug hareketlerini yapabiliriz. Baz sabit gvdeli fotoraf makinelerinin bu tip objektifleri vardr. PC objektiflerin en nemli zellii, net grnt dairesi apnn format diyagonalinden byk olmas ve merkezden kaydrma hareketini yapabilmesidir. Gerek 35 mm gerekse orta format fotoraf makinelerinin sabit objektiflerinin net grnt dairesi aplarnn format diyagonalinden daha fazla olmas gerekmez. Bu fotoraf makinelerinde hem n eleman objektif dzlemi hem de arka eleman film dzlemi sabittir, yerinden oynamaz. PC objektifler merkezden kaydrma yapt iin net grnt aplar ayn odak uzaklna sahip sabit objektiflerin net grnt dairesinden daha fazla olmak zorundadr.

Standart bir objektif kullanarak dzeltemeyeceimiz perspektif bozukluklarn dzeltme ansmz doacaktr. PC objektifler, zel olarak daha geni net grnt dairesine gre tasarlandklarndan optik eksene gre 11 mmlik bir kaymaya neden olur. Bu kayma, zellikle bir yapy ekerken deylerin stte birbirine yaklamasn nleyecek ekilde fotoraflamaya imkn verir. Yukar doru bu daralma, film dzleminin obje dzlemine paralel olmad zamanlarda belirgindir. Bu objektifler, kk ve dar alanlarda fotorafya rahat alma imkn verir. PC objektif kullanrken dikkat edeceimiz nemli husus, yapdan uzaklatka perspektifi kontrol etme ansmzn oalmasdr. Yaklaka dzeltme ansmz azalr. Ayn miktarda merkezden kaydrma olanana sahip objektifler arasnda odak uzakl en ksa olannn dzeltme ans dierlerine gre en azdr. En geni al olan ile yapya daha fazla yaklama olana olacandan eit miktardaki kaydrma bu objektif iin yetersiz kalr. Oysa dar ayla zorunlu olarak yapdan uzaklalaca iin perspektif kontrol daha kolaylaacaktr.

ekil 2.6: PC ile perspektif kontrol

24

Panorama fotoraf makineleri: Bazen fotorafdan bir yapnn dnda ok geni bir alann ya da ok geni bir yap kompleksinin (liman, baraj gibi) fotoraflanmas istenebilir. Bu konulan 1x1 ya da 1x1,5 oranlarndaki klasik film formatlarna aktardmzda konu film karesinin ortasnda kalr ve byltlmesi gerekir. Byle durumlar, keskinlik probleminin yaanmasna sebebiyet verebilir. ounlukla bu formatlara ekilen geni alan fotoraflarnda gkyz ve n plan gereksiz yere lazm olmad hlde ok fazla yer kaplar. Bu gibi durumlarda kullanlabilecek en iyi makine daha geni gr ve yatay grnt imkn veren panorama fotoraf makinesidir. u an dnyada kullanlmakta olan 24x54 mm, 24x56 mm, 6x8 cm, 6x9 cm, 6x12 cm, 6x17 cm boyutlarnda film ile alan panorama fotoraf makineleri vardr. Bu panorama fotoraf makineleri iki tr imal edilir. Bunlardan ilki dner optik ile alan panorama fotoraf makineleri, dieri ise geni al bir fotoraf makinesinin daraltlmas ile elde edilen panorama fotoraf makinesidir. htiyaca ya da eldeki imknlara gre bu tip zel konularla karlaldnda bu fotoraf makineleri rahatlkla kullanlabilir. Bu suretle standart ekilde elde ettiimiz fotoraflarda iimize pek yaramayan gkyz ve n plan bu makinelerde elimine edilmi olur.

Fotoraf 2.1: Panorama fotora f makinesi

2.2. Mimari ekimde Konuya Yaklam

2.2.1. Yorumlu Yaklam
Fotoraf burada kadrajn iine sadece yapy deil kendi yorumunu da katar. Kendi yorumunu verirken de insan, bulut, aa, gkyz, k perspektif gibi baz eleri kendi yorumuna yardmc olarak kullanabilir. Bu eleri kullanarak yapy sradan bir izlenime oranla olduundan daha deiik atmosferde gsterebilir. Bylece sradan olmayan etkili ve ilerlii olan fotoraflar elde edilir.

25

Fotoraf 2.2: Yorumlu yaklamla ekilmi bir fotoraf

2.2.2. Yorumsuz Yaklam

Yapnn her cephesinin tam kardan yaplan ekimleri yatay ve deylerinin film karesinin kenarlarna paralel gelecek ekilde fotorafa aktarlmas ile gerekletirilir. Bu ekimlerde ya teknik kamera ya da sabit gvdeli bir fotoraf makinesi ile perspektif dzeltici PC objektif birlikte kullanlarak perspektifi dzeltme yoluna gidilir. Bu imknlarmz yoksa ekeceimiz her cephenin yataynn ve dikeyinin tam ortasnda yer alacak ekilde uygun ykseklie klp bu bak noktasndan ekim yaplr. Yap, uygun bir perspektiften boyutlu izlenimi ortaya kacak ekilde de fotoraflanr.

Fotoraf 2.3: Yorumsuz yaklamla ekilmi bir fotoraf

26

2.3. Mimari Fotoraf rneklerinin ncelenmesi

Fotoraf 2.4: Mimari fotoraflar

27

2.4. Mimari Fotorafs

2.4.1. Mesleki Nitelikleri
Mimari Fotorafs mimarideki farkl sluplarla bu sluplara ait soyut detay fotoraflar grlebilmelidir. Gnmzde artk akademide eitim alm uzmanlar tarafndan yrtlen mimarlk meslei, daha rasyonel ve kullanma uygun yaplarn yaplmasna olanak salad. Bu srete gelien sluplar, uzun vadede mimari akmlarn da ortaya kmasn salad. Klasik, modern ve post modern yaplarn mimari ekimlerinden oluan sergilerin amac sadece bir serginin bellekte uzun sre kalmas deil ayn zamanda doru mimari fotoraflarla bu meslee katkda bulunmasdr.

Fotoraf 2.5: Mimari fotoraf

2.4.2. Kiisel zellikleri

Stdyo fotorafnda tm ortam fotoraf yaratabilir, ancak mimari fotorafta gnein durumu, antiyenin vaziyeti, meknn ilevi gibi tamamen sizin uyum salamanz gereken deikenler bulunmaktadr. Ne kadar gl bir keif yeteneiniz olsa bile, ekim gn aacak gnein ve bulutlarn durumu bir trl istediiniz hale gelmedii iin, defalarca organize edip, defalarca eli bo dndnz ilerle karlaabilirsiniz. Bununla birlikte, ilk bakta zorluk olarak grnen bu tr girdiler doru ynetildiinde, size bir stdyo fotorafnda asla yaratamayacanz bir atmosfer de salayabilir. Mimari fotorafla uraanlarn kiilerin en azndan mimari ile yakndan ilgilenmesi ve farkl mimariler hakknda genel bilgisinin olmas gerekir. yi bir mimari fotoraf iin hem mimarlk eitimi hem de fotoraf eitimi almas, ekim yapaca konuyu daha iyi anlamasna ve yorumlamasna yardmc olacaktr.

28

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda mimari fotoraf ekebileceksiniz. Kullanlacak malzemeler: Teknik kamera, orta ve kk format fotoraf makinesi, tripod, mimari fotoraf rnekleri lem Basamaklar neriler

Planlanan ekim noktalarna makineyi tripoda balayarak yerletiriniz. Tripodun ve tripod kafasnn su Mimari fotorafta perspektif kontrol terazilerini kontrol ederek akademik yapmalsnz. perspektife getiriniz. Makine stndeki su terazisini ve makineye taklabilen harici su terazisini Teknik kamera iin ayr perspektif kontrol edip akademik perspektife kontrol yapmalsnz. getiriniz. Orta ve kk format fotoraf Mimari perspektif kontrol yaparak makineleri iin ayr perspektif kontrol ayarlaynz. yapmalsnz. Teknik kameralarda buzlu camdan bakarak makinenin n-arka ereve yardm ile mimari perspektif kontrol yaparak ayarlaynz. Orta ve kk format makinelerde Mimari ekimde konuya yaklam gz shift/tilt objektifler yardmyla mimari nnde bulundurunuz. perspektif kontrol yaparak ayarlaynz. Mimari fotoraf rneklerinin incelenmesinde mimari fotorafsn Mimari fotoraf rnekleri inceleyiniz. mesleki nitelikleri ve kiisel zellikleri asndan incelemelisiniz. Fotoraf ekiniz.

29

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri 1. Dergi ya da katalogda yer alacak mimari yapy belirlediniz mi? 2. Planlanan ekim noktalarna makineyi tripoda balayarak yerletirdiniz mi? 3. Tripodun ve tripod kafasnn su terazilerini kontrol ederek akademik perspektife getirdiniz mi? 4. Makine stndeki su terazisini ve makineye taklabilen harici su terazisini kontrol ederek akademik perspektife getirdiniz mi? 5. Mimari perspektif kontrol yaparak ayarladnz m? 6. Teknik kameralarda buzlu camdan bakarak makinenin n-arka ereve yardm ile mimari perspektif kontrol yaparak ayarladnz m? 7. Orta ve kk format makinelerde shift/tilt objektifler yardmyla mimari perspektif kontrol yaparak ayarladnz m? 8. Mimari fotoraf rnekleri incelediniz mi? 9. Fotoraf ektiniz mi? 10. ncelediiniz rneklerde belirlediiniz ekim zelliklerini (kompozisyon, k, kadraj vb.) ektiiniz fotoraflarda uyguladnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

30

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz. 1. teknik kamerann n erevesinin yukar, aa kaydrlmas ile yapnn dik elemanlarnn filmin dikey kenarlarna, yapnn yatay elamanlarnn ise filmin yatay kenarna paralel olmasn salayarak ekimin gerekletirilmesidir. boyutlu kontrolde teknik ayarlanrken hem yapnn yz verilir hem de kenarlarn film kenarna .salanr. Mimari ekimlerde teknik kamerann olmad durumlarda uygun odak uzaklna sahip, .., snrl da olsa perspektif kontrol yaplr. fotoraf burada kadrajn iine sadece yapy deil kendi yorumunu da katar. Yorumsuz yaklam, yapnn her cephesinin tam kardan yaplan ekimleri de yatay ve deylerinin film karesinin kenarlarna gelecek ekilde fotorafa aktarlmas ile gerekletirilir.

2. 3. 4. 5.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

31

RENME FAALYET3 RENME FAALYET3

AMA
ekim sonrasnda yaplmas gereken ilemleri hatasz yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Dijital fotoraf makinesi ve filmle ekilmi mimari fotoraf rnekleri toplayarak inceleyiniz, rapor halinde snfa sunum yapnz.

3. EKM SONRASI LEMLERDE DKKAT EDLMES GEREKEN NOKTALAR

ekim sonras ilemlerde dikkat edilmesi gereken noktalar aada aklanmtr.

3.1. Manuel Fotoraf Makinelerinde

3.1.1. Filmin kartlarak Baskya Verilmesi
Siyah-beyaz negatiften bask en az ekimde olduu kadar zen ister. Bunun gereklemesi iin bizim genel kurallara uymamz gerekir: Bunlar; banyo ss, karanlk odann tamamyla k szdrmayacak ekilde olmas, banyolarn taze olmas gibi kurallardr. Karanlk odada negatiften iki ekilde bask yaplr: Kontak bask

Kontak bask, negatif film ile bask materyalinin emlsiyonlarnn st ste aktrlmas ile negatif boyutunda grnt elde edilmesi ilemidir. Bu tip bask, agrandisman basksndan ok daha kolaydr. Esas ilkeler hem kontak baskda hem de agrandismanda ayn olduundan kontak bask agrandisman basksna balang iin iyi bir alkanlk kazanma devresidir. Fotorafnn gerek kontak baskda gerekse byltmede karanlk oda tozlarndan kd ve filmi izole etmesi arttr. Bu yaplmad takdirde tozlar film ve bask zerinde istenmeyen noktacklarn ve lekelerin olumasna neden olacaktr. Bu nedenle karanlk oda tozdan arndrlmaldr. Bununla birlikte kontak basknn en az byltme kadar kaliteli olmas gerekir. deal olan tonlarn bu baskda da gzkmesi gerei aranmamaldr. Unutulmamaldr ki kontak bask byltmeye giden yolun balangc ve yol gstericisidir.

32

Kontak bask genellikle iki ekilde yaplr: Kontak asi pres (bask)

asi presler genellikle metalden ya da plastiktendir. Bir asi pres, ereve, cam ve kapak ksmlar olmak zere ksmdan oluur. ereve ksm eitli boylardadr. Bunun zerinde kapa bastracak bir yay dzeni vardr. Kusursuz temizlikteki bir cam bu ereveye yerletirilmitir.

ekil 3.1: Kontak bask asisi

Basknn kenarlarnda ince erit hlinde beyazlk isteniyorsa kullanlan bask kd ve negatif boyuttan gz nne alnarak siyah kttan kesilmi bir kenar kd (ka) cam zerine konabilir. ok basit anlamda bir kontak asisini kendi imknlarmzla da yapabiliriz. Ayn boyutlarda ok temiz ve lekesiz bir pencere cam ile kaln bir mukavva alp bunlar bir kenarlarndan bant ile yaptrarak kontak asisi elde edilebilir. Kontak bask kutusu

asi preslerin daha seri ilerde kullanlmak zere k kayna ile birletirilmi ekilleridir. Hazr satlan birok ekli olduu gibi amatrler tarafndan da ok kolaylkla yaplabilir. Kontak bask kutusunun en basit ekli, ii beyaza boyanm drt ke bir sandk olarak dnlebilir. En nemli ksm st ksmdr ve bu ksm sandk boyutunda bir asi prestir. Hazr satlan kontak bask asilerinin bazlarnda kenar beyazl iin zel olarak yaplm eitli malzemelerden yaplm srgler vardr.

ekil 3.2: Kontak bask kutusu

33

Agrandizr basks (byltme)

Kontak bask yoluyla ancak negatif boyutunda basklar elde edilmesine ramen agrandisman baskda negatif boyutlarndan ok daha byk basklar elde edilebilir. Agrandisman bask, bir nevi projeksiyon basksdr. Optik yollardan duyarl ma teryal zerine negatif grntnn yanstlmas yntemiyle yaplan bir baskdr. Bu projeksiyonda negatif grnt istenilen bykle ayarlanabilir ve bylece negatif boyutlarndan ok daha byk basklar yapabilme olana doar. Bir agrandizrn yaps

ekil 3.3: Agrandizrn yaps A. B. C. D. E. F. G. Ik kayna Is emici Renk dzeltme filtre haznesi Kondansr Negatif tayc Objektif Filtre tutucu

3.1.2. Bask Sonras Fotoraflarn Kontrol

Fotoraf ktlar

Fotoraf ktlarnda da filmlerde olduu gibi a kar duyarl kimyasallardan olumu bir emlsiyon kat vardr. Bu kimyasal malzeme karmlar kt eidine gre ok deiiktir. Bunlar genellikle gm bromrl ya da gm klorrl ktlardr. Baz durumlarda az da olsa gm iyodr kullanlr. Bu nedenle fotoraf ktlar balangta bu kimyasal maddelerin miktarna gre gruba ayrlr: Klorrl ktlar Bromrl ktlar Kloro-bromrl ktlar

34

Fotoraf ktlarnda artan a kar pozlandrldklarnda artan bir younluk meydana gelir. Fotoraf ktlarnda, siyahtan beyaza kadar tam bir ton ls meydana getirmek iin deiik deerde poz sresi gerekir. Poz sresi, en ak ton iin gerekli olan poz ile tam siyah tonu arasndaki oran farkdr. 1'den 20ye lekli bir fotoraf kd, normal kontrast bir negatifin btn tonlarn verir ki en ince ksm en koyu ksmdan 20 kere daha fazla geirir. Poz lsn ifade etmek iin, genellikle logaritmik ifadeler kullanlr. Bir aritmetik lde 1'den 20ye kadar olan l logaritmik olarak 1.20'dir ve bu deerler ayarlanp standart hle getirilmi, 0-1-2-3-4-5 gibi numaralar ile gsterilmitir. Basklar genellikle kullanlaca iin tipine gre derecelendirilmitir. Bu farkl derecelendirmeler, fotorafnn ok dk kontrasttan ok yksek kontrasta kadar her trl negatif filmden mmkn olan en doru basky elde etmesini salar. Ktlarn kontrastlklarna gre snflandrlmas ise yledir: 0-Ekstra soft (ok yumuak) 1-Soft (yumuak) 2-Normal 3-Hard (kontrast) 4-Ekstra hard (ok kontrast) 5-Ultra kontrast (ok fazla kontrast) Yukarda anlattmz ktlardan baka variablecontrast deiken kontrastl ktlar olarak adlandrlan fotoraf katlar da vardr. Normal fotoraf ktlar maviye duyarl iken bu ktlar spektrumun ortalarna yani yeile duyarl yaplmlardr. Ilfordmultigrade ve Kodak policontrast buna rnek verilebilir. Bu katlar, agrandizr nn nne bir filtre koyarak n deitirilmesi ok deiik kontrast derecelendirmeleri vermekte ve bylece her kontrastlk negatif iin kullanlabilmektedir. Bu kdn alma prensibi ise yledir: Fotoraf kdnn en stne yeil bir tabaka monte edilmitir. Bylece agrandizr nne konan magenta younluktaki filtreler ile n kontrasta hkmetmesi salanm olur. Ktlar sadece kontrastlk derecelerine gre deil kt tabanna gre de snflandrlr: Parlak yzeyli ktlar Yar mat yzeyli ktlar Mat yzeyli ktlar, grenlenmi yzeyli ktlar peksi yzey dokulu ktlar Deiik dokulu ktlar (kanavie vs.)

35

Baskda kontrast kontrol

Herhangi bir sebepten hatal (yksek ya da dk kontrastl) elde edilmi negatiflerden de baskda nlemler alarak temiz sonular elde edebiliriz. Byle bir negatifimiz varsa aadaki tedbirler uygulanarak baskda kontrast kontrol salanr. Kontrast drme o Kt gradasyonu drlr. o Gelitiricinin aktivitesi drlr. o Kondansrl agrandisr yerine difzrl agrandizr kullanlr. o Dk kontrastl gelitirici kullanlr. o n pozlama yaplr. o Su banyosu kullanlr. o Maskeleme yaplr. o Agrandizr nn nne buzlu cam konur. o kili banyo kullanlr. Kontrast ykseltme o Kt gradasyonu ykseltilir. o Gelitiricinin aktivitesi ykseltilir. o Difzrlagrandizr yerine kondansrlagrandizr kullanlr. o Kondansrlagrandizre halojen ampul monte edilir. o Yksek kontrastl gelitirici kullanlr. o kili banyo kullanlr. o Blgesel banyo kullanlr. o Konsantre banyo kullanlr. o Agrandizr camnn nnde ki buzlu cam kaldrlr. o Tire filme aktararak ara negatif alnr.

3.2. Dijital Fotoraf Makinelerinde

3.2.1. Bellek Kartndaki Grntlerin Bilgisayara Aktarlmas
Bilindii gibi dijital makineler, ekilen resimleri bellek kartlarnda saklar. Kartn zerindeki resimlerin bir ekilde bilgisayara aktarlmas gerekir. Genellikle dijital makinelerin tamamnda USB balants bulunur. Burada nemli olan makinenin zellikle de yeni model makinelerin USB 2,0 balanty desteklemesi gerektiidir. Bu srm nceki srm olan USB 1,1'e gre ok hzldr ve bu hz gereklidir nk bellek kartlarnn kapasitesi, makinelerin znrl, videolarn boyutu artmaktadr. Bu kadar artan bilgiyi PC'ye transfer etmek iin balantnn hzl olmas avantaj salayacaktr.

3.2.2. Grntlerin Kontrol Edilmesi

Bilgisayara aktardnz resimleri grnt ileme programlarndan birinde kontrol edebilirsiniz. Kontrol srasnda konunun zne uygun fotoraflar seilir ya da bazlarnn

36

zerinde k glge ile oynanarak farkl kontrastlklar elde edilebilir. Grntlerin net olmasna ve mimar yaplardaki ayrntlarn net olarak gzkmesine dikkat etmek gerekir.

37

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda mimari fotorafn ekim sonras ilemlerini yapm olacaksnz. Kullanlacak malzemeler: Ik dzenleri, fotoraf makinesi, bilgisayar, bellek CD, DVD, harici hard disk vb. lem Basamaklar Konunun son pozunu ektikten sonra k dzenini kapatnz. Filmi/ bellek kartn makineden kartnz (Bellek kart kartrken makineyi kapatlmalsnz.). Filmi banyo servisine bilgilendirici aklama ile gndermelisiniz (Film tipi, ekim ISO deeri, istenen banyo ilemi vb.). Bellek kartn kart okuyucu aparat veya makinenin yardmyla bilgisayarn hard diskine aktarmalsnz (Gerekirse capture yazlm kullanmalsnz.). Bilgisayarn hard diskine aktarlan ekim dosyasnn grsellerini grntleme program ile kontrol etmelisiniz. ekim dosyasn yedekleyerek arivlemelisiniz (CD, DVD, harici hard disk vb.). Banyo servisinden gelen filmi kl masa altnda kontrol edip film saklama poetlerinde korumalsnz. ekilen kareleri bilgisayar ortamnda arivlemek iin tarayc ile taramalsnz. Tekrarlanmas gereken kareler olmamas hlinde stdyo dzenini toparlamalsnz. neriler Ik dzeninin kapanm olduundan emin olunuz. Filmin k almamsna dikkat ediniz. Bellek kartn kartmadan nce makineyi kapal konumuna getiriniz. Bilgilendirme unutmaynz. notunu yazmay

Balant kablolarn ya da bellek kartn makineden kartrken makineyi kapal konuma getirmeyi unutmaynz. Grntler zerinde ilem yapmaynz ya da kopyasn alarak kontrol ediniz. Grntlerin zarar grmemesi iin dikkatli olunuz. Filme plak elle dokunmaynz. Taraycnn ekrannn temiz ve tozsuz olmasna dikkat ediniz. Stdyoyu temizleyiniz ve cihazlarn kablolarn pirizlerden ekiniz.

38

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1. Konunun son pozunu ektikten sonra k dzenini kapatnz m? 2. Filmi/bellek kartn makineden kardnz m? Bellek kart 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
kartlrken makinenizi kapattnz m? Filmi banyo servisine bilgilendirici aklama ile gnderdiniz mi? Bellek kartn kart okuyucu aparat veya makinenin yardmyla bilgisayarn hard diskine aktardnz m? Bilgisayarn hard diskine aktarlan ekim dosyasnn grsellerini grntleme program ile kontrol ettiniz mi? ekim dosyasn yedekleyerek arivlediniz mi? Banyo servisinden gelen filmi, kl masa altnda kontrol ederek film saklama poetlerinde korudunuz mu? ekilen kareleri bilgisayar ortamnda arivlemek iin tarayc ile taradnz m? Stdyo dzenini topladnz m?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

39

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz. 1. Siyah-beyaz negatiften bask yaplrken, banyo ., banyolarn olmas ve karanlk odann tamamyle szdrmayacak ekilde olmas gerekir. .., negatif film ile bask materyalinin emlsiyonlarnn st ste aktrlmas ile negatif boyutunda grnt elde edilmesi ilemidir. ., optik yollardan duyarl materyal zerine negatif grntnn yanstlmas yntemiyle yaplan bir baskdr. 4. Kontrast iin kt gradasyonu drlr, gelitiricinin aktivitesi drlr, n kondansrlagrandizr yerine difzrl agrandisr kullanlr. Mimari ekimlerde, baz olanakszlklardan dolay perspektif dzeltmesi yaplamam olabilir. Bu gibi durumlarda .yardmyla bir lde perspektif dzeltmesi yaplabilir.

2.

3.

5.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

40

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Performans Deerlendirme: Tantm amacyla mimari dergilerde kullanlmak iin mimari fotoraf ekerek ekim sonras ilemleri yapnz. Kullanlacak malzemeler: Teknik kamera, orta ve kk format fotoraf makinesi Tripod Mimari fotoraf rnekleri Ik dzenleri Fotoraf makinesi Bilgisayar Bellek kartlar, CD, DVD, harici hard disk vb. Evet Hayr

Deerlendirme ltleri 1. Dergi ya da katalogda yer alacak mimari yapy belirlediniz mi? 2. Planlanan ekim noktalarna makineyi tripoda balayarak yerletirdiniz mi? 3. Tripodun ve tripod kafasnn su terazilerini kontrol ederek akademik perspektife getirdiniz mi? 4. Makine stndeki su terazisini ve makineye taklabilen harici su terazisini kontrol ederek akademik perspektife getirdiniz mi? 5. Mimari perspektif kontrol yaparak ayarladnz m? 6. Teknik kameralarda buzlu camdan bakarak makinenin n-arka ereve yardm ile mimari perspektif kontrol yaparak ayarladnz m? 7. Orta ve kk format makinelerde shift/tilt objektifler yardmyla mimari perspektif kontrol yaparak ayarladnz m? 8. Mimari fotoraf rneklerini incelediniz mi? 9. Fotoraf ektiniz mi? 10. ncelediiniz rneklerde belirlediiniz ekim zelliklerini (kompozisyon, k, kadraj vb.) ektiiniz fotoraflarda uyguladnz m? 11. Konunun son pozunu ektikten sonra k dzenini kapatnz m? 12. Filmi/bellek kartn makineden kardnz m? Bellek kart kartlrken makine kapatnz m? 13. Filmi banyo servisine bilgilendirici aklama ile gnderdiniz mi (film tipi, ekim ISO deeri, istenen banyo ilemi vb.)? 14. Bellek kartn kart okuyucu aparat veya makinenin yardmyla bilgisayarn hard diskine aktardnz m? 15. Bilgisayarn hard diskine aktarlan ekim dosyasnn grsellerini grntleme program ile kontrol ettiniz mi? 16. ekim dosyasn yedekleyerek arivlediniz mi (CD, DVD, harici hard disk vb.)?

41

17. Banyo servisinden gelen filmi kl masa altnda kontrol ederek film saklama poetlerinde korudunuz mu? 18. ekilen kareleri bilgisayar ortamnda arivlemek iin tarayc ile taradnz m? 19. Stdyo dzenini topladnz m?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

42

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Sanat, bilim Perspektif kontrolndeki esneklii Monorail Dzlem yatakl kameralarn teknik Shift (yana kaydrma) Swing (dndrme) Yaklaan dey izgileri Bak noktasnn Thermocolorimetre

RENME FAALYET-2NN CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 Tek boyutlu kontrol Paralel olmas PC objektiflerle Yorumlu yaklamda Paralel

RENME FAALYET-3N CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 Iss taze - k Kontak bask Agrandisman bask Drmek Agrandizr

43

KAYNAKA KAYNAKA
KAMBUROLU, zer, Marmara niversitesi Gzel Sanatlar Enstits Fotoraf Ana Sanat Dal Mimari Fotoraf Yksek Lisans Tezi http://www.fotografya.gen.tr/issue-11/mimari_fotograf.html, 14.00) http://www.fotografya.gen.tr/issue-12/mimari_fotograf.html, 14.25) http://www.netfotograf.com/haber/newsDetail.asp?id=598, (26.06.2012, 14.30) http://www.fotografya.gen.tr/issue-14/mimarifotograf_4_index.htm, (26.06.2012, 14.39) http://www.3ayak.org/etiket/mimari, (26.06.2012, 14.50) (26.06.2012, (26.06.2012,

44