Sifat-sifat Vektor Dalam Ruang Katakan v = < v1, v2, v3 >dan w = <w1,w2,w3> ialah vektor-vektor dalam ruang dan

k suatu skalar. 1. v = w jika dan hanya jika v1= w1, v2= w2, v3= w3 2. panjang : 3. vektor unit searah dengan vektor v :
1 v = v v

< v1, v2, v3 > v ! "

#. penam$ahan vektor : v % w = < v1+ w1, v2+ w2, v3 % w3 > &. pendara$an vektor dengan s'alar : kv = < kv1, kv2, kv3 > (. vektor si)ar ditandakan dengan " = <" " "> contoh soalan: 1. *ari perwakilan piawai $agi ve'tor PQ dengan titik awal +,3 -2 #- dan titik terminal . ,-2 1 2-. /eterusnya 'ari magnitud $agi vektor PQ dan jarak di antara titik + dan titik . itu. Penyelesaian 0i$eri titik awal +,3 -2 #- dan titik terminal . ,-2 1 2-. /eterusnya diperoleh
PQ

= ,-2-3-i % ,1 1 ,-2--j % ,2 1 #-k

= -&i % 3 j 1 2k Magnitud
PQ

PQ

ialah

= ( 5) 2 + 3 2 +( 2) 2

= 38 Jarak PQ ialah D=
( 2 3) 2 +(1 ( 2)) 2 +( 2 4) 2

( 5) 2 + 3 2 + ( 2) 2

= 38 2leh itu magnitud

PQ

adalah sama dengan jarak PQ

2. *ari dalam $entuk komponen dan panjang vektor v yang mempunyai titik awal ,1 2 3- dan titik terminal ,3 & 3-. /eterusnya 'ari suatu vektor unit yang searah dengan vektor v.

Penyelesaian : 4entuk komponen $agi v ialah v=

v
3 1,5 2,9 3

2,3,6

= ( 2) 2 +3 2 +(6) 2 = 49

=5 6ektor unit searah dengan vektor v ialah u= v = 7

v

2,3,6

3. 0i$eri v = ,a- v % w ,$- -3 w ,'- 1v ,d- v 1 2w

0,2, 1

dan w=

3,5, 4

. *arikan

#. 0i$eri a= 3i 1 2j % k $ = 2i 1 #j 1 3k dan ' = -i % 2j % 2k

Cari magnitud bagi

a! ' b! a % $ % ' c! 2a 1 3$ -&'

&. 0i$eri u " i # $j % &k dan v " i % k. *arikan

(a) (b) (c)
u+ v u +v 3u + 4 v

,d- u
(e) (f)
u u
2u + 3v

'atihan 1. 0i$eri titik-titik + dan .. *ari perwakilan piawai dan panjang ve'tor ,a- +,3 -# & - dan . ,2 # -2 ,$- +," 1 " - dan . ,-1 2 -# ,'- +,-3 -# 5 - dan . ,3 ( 5 ,d- +," & -3 - dan . ,2 1 " 2. *ari titik terminal $agi v= i% 2j 1 3k jika titik awal ialah ,-2 1 #3. *ari titik awal $agi v= #. 7ika u=
2, 1,3 3,1,2 4,0, 2

PQ .

jika titik terminal ialah dan w =

1,1,3

5,0, 1

v=

. *ari

,a- 1v-2w ,$- -8 ,v % w- % 2u ,'- 3w 1 ,v 1 u-

,d-

1 1 ,v % w - u 2 3

&. 0i$eri u= 3i 1 k v = i 1j % 2k dan w = 3j 'ari ,a- 1 v 1 2w ,$- -8 , v % w- % 2 u ,'- 3 w 1 ,v 1u,d1 1 ,u%v-w 2 6

(. 0i$eri u = i -3j % 2k v = i % j dan w = 2i % 2j 1 #j 'ari

(a) (b) (c) (d) (e)
u+ v u +v 2u 3u 5v +w

1 w

(f)

1 w w

5. *ari suatu ve'tor unit yang searah dengan 2i 1 j 1 2k. 8. *ari suatu ve'tor unit yang searah dengan ve'tor dari titik 9,-1 " 2 - ke titik 4 ,3 1 13. *ari suatu ve'tor yang searah dengan v = magnitud v
7,0, 5

dan $ermagnitud 2 kali

()S*' D)R)+ S,)')R :asil dara$ s'alar merupakan salah satu operasi ve'tor yang sangat penting. :asil dara$ ini juga dise$ut se$agai hasil dara$ $intik atau hasil dara$ terkedalam

7ika u dan v ialah ve'tor-vektor dan ; ialah sudut antara u dengan v maka hasil dara$ s'alar ditakri)kan se$agai

u-v=

kos ; jika u ! " v ! " 7ika u = " v = "

"

0aripada di atas kesimpulan di $uat $ahawa hasil dara$ dua ve'tor akan menghasilkan suatu kuantiti s'alar.

*ontoh: *ari u.v jika u = 2i 1 j % k dan v = i % j %2k dengan sudut antara u dengan v ialah (" 0 .

+enyelesaian: u.v = = =
u v

kos ;
12 +12 + 2 2 kos 600

2 2 + ( 12 +12

1 ( 6 )( 6 ) 2

=3 Ke$iasaannya hasil dara$ s'alar digunakan untuk menentukan sudut ; antara ve'tor u dengan ve'tor v. /eterusnya daripada takri) di atas jika
u

! " dan
u.v

! " diperoleh

Kos ; = u v

<eorem: ,7enis-jenis /udut antara dua vektor-

7ika ; ialah sudut antara dua vektor tak si)ar u dengan v maka

1. 2. 3.

; adalah tirus jika dan hanya jika u= v > " ; adalah 'akah jika dan hanya jika u= v < " ; = 3" 0 jika dan hanya jika u= v = "

*ontoh:
2,3 1.0i$eri ve'tor-vektor u = 2, nilaikan setiap ungkapan $erikut.

v=

5,8,1

dan w=

4,3, 2

,a- u . v ,$- ,u.v-w > u . ,v % w -

+enyelesaian ,a- u . v =
2, 2,3

5,8,1

= 2 , & - % , -2 - , 8 - % 3 , 1 - = -3 =
12, 9,6

,$- ,u.v-w = , - 3 > ,v % w - =

4,3, 2

1,11, 1

seterusnya

u . ,v % w -= 2 ,1- % ,-2-,11- % 3 ,-1- = -23

2, 1 2. 0i$eri ve'tor-vektor u = 2,1,4 v = 3,5,2 w = 3, 4, 3, 5 . *ari sudut antara setiap pasangan ve'tor $erikut.

dan ? =

,a - u dan v ,$ - u dan w , ' - u dan ?

+enyelesaian

0i $eri u = @aka

2,1,4

v=

3,5,2

w=

3, 2, 1

dan ? =

4, 3, 5

u = 21

v = 38

w = 14

x = 50

/eterusnya ,a- Kos ; = u v =

u.v

6 +5 +8 = 21 38

19 798

2lehkerana u.v > " maka ; = #5.53 0 ,$- Kos ; = u w =

u.w

6 + ( 2) + ( 4) =" 21 14

2lehkerana u.w = " maka ; = 3" 0 ,'- Kos ; = u x =

u. x

8 + ( 3) + (20) = 21 50

15 1050

2lehkerana u.? < " maka ; = 115.&8 0

3. Katakan A 94* merupakan segitiga dengan $u'u-$u'u 9 ,# 1 2 - 4 , 3 # &dan * , & 3 1-. *ari sudut yang ter$entuk pada $u'u 9.

+enyelesaian: /egitiga dengan $u'u-$u'u 9 ,# 1 2 - 4 , 3 # &- dan * , & 3 1- digam$arkan melalui rajah. @isalkan ; ialah sudut antara AB dengan
AB
AC AC

maka

= =

3 4,4 1,5 2 5 4,3 1,1 2

= =

1,3,3 1, 2, 1

2leh itu Kos ; =

AB. AC AB AC

1 + (6) 3 = 19 6

2 114

2leh kerana maka ; = 53.2 0