PROTOKOL VE GRG KURALLARI

FERDUN SAKA (ET.BL.UZM. ) MLL ETM BAKANLII ETM ARATIRMA VE GELTRME DARES BAKANLII fsaka@meb.gov.tr

PROTOKOL Resmi ve diplomatik trenlerde, resmi ilikilerde ve toplumsal yaamda uyulmas gereken kurallardr.

GRG KURALLARI
nsanlar arasnda sayg ve anlaya dayanan, renilmesi gereken kurallardr.

1.TANIMA VE TANITIRMA
simler doru sylenmelidir.
Yeni gelenler orada bulunanlara;
Erkekler bayanlara (Babakan ve Cumhurbakan)

Astlar stlere Kkler bye

Genler yallara,
Gen kz yal erkee ve kadna tantrlr.

Tanma.....
Tantrma ilemi ilk karlaldnda yaplmaldr.
Tantran kii daima ayakta kalmaldr. Oturan erkek tantrlrken ayaa kalkmaldr. Kendinizi tantrken ad ve soyadnz syleyin. stnze ve eine unvannz ve grevinizi syleyin.

Bir yere girdiinizde nce kendinizi tantn.

2. Tanma (el skmak)

El skmak sevgi ve yaknlk gstergesidir.
lk hareket daima bykten ve st rtbeliden gelmelidir. Kadnla el skrken nce kadn el uzatmaldr.

Uzatlan el havada kalmamaldr.

El skarken gcnz gstermeyin Karnzdakinin gzne bakn. Kutlamada en bykten balayn

El skmak

Tanma (pmek)
Protokolde ve resmi ilikilerde el ve yanak pmek yoktur. Tantrma ayakta ve ilk karlamada olur. Tantrmada : By>ke Erkei>kadna Unvanyla, ad ve soyadyla tantn. Tek kii, kmelere birkez tantrlr.

HTAP (Sze balama-bitirme)

Sze byk olan balamaldr.
Konuyu byk olan seer ve deitirebilir. Byk yaa, devlet grevlerinde stn kabul edilir.

Szl iletiimin balamasnda kadnn ncelii vardr.

nsanlara isimleriyle ve unvanlaryla hitap ediniz, stlerinize ve e dzeydekilere Beyefendi/Hanmefendi deyin. Bir toplulua hitap ediliyorsa, nce en st olana, sonra srasyla dierlerine hitap edilmelidir.

(ben-sen-biz)
Resmi konumalarda BEN yerine BZ KURUMUMUZ, MDRLMZ deyin. Bakalarna SZ, LTFEN diyerek hitap ediniz. Gerektiinde TEEKKR ediniz.

(konuma-sz alma)
Ast konuurken, st sze girerse ast konumasn keser, Astlar izin istemeden konumamaldr. st konuurken, ast ara sra evet, evet efendim der. Dinlemesini bilmek, konuma srasn beklemek byk erdemdir.

(Randevu)
Randevular akmamaldr.
Randevulara tam zamannda gidilmelidir. ade edilmesi gereken ziyaretler zamannda yaplmaldr.

Ziyaretlere giderken iek ve mtevaz armaanlar gtrmek geerli davranlardr.

EN UYGUN ZAMAN

LEDEN NCE: 10.00-11.00

LEDEN SONRA: 15.00-17.00 Resmi ziyaretler ksa (15-20 dakika) olmaldr.

(sayg-selamlama)
stlerinize kar saygl olun, Tad unvana gre selamlayarak hitap edin,

eri girerken ceketinizin ilikli olasna dikkat edin. Oturmanz sylemeden-iaret etmeden-izin istemeden oturmayn. stleriniz karsnda bacak bacak stne atmayn, Konumanzda saygl ifadeler kullann. stnz el uzatmadan siz el uzatmayn. stnz ayaa kalktnda siz de ayaa kalkn. Grme sonunda stnz. Memnun oldum, teekkr ederim der ve el uzatrsa gitmeniz gerekmektedir.

(Oturmak-girmek)
Oturacanz koltuk masaya en yakn ve uygun olan koltuktur.
Biri gelirse, koltuktan kalkp bir geri koltua gitmen gerekebilir. stn odasna birden ok kii girdiinde, dzey ve kdeme gre sralann. En st olan yneticiye en yakn oturmaldr. Sekreter varsa, randevu aln.

stn yannda birisi varsa, zorunlu olmadka, ya da kendisi armadysa girmeyin.

Girmek zorunda olduunuzda zr dileyin

(Oturma-Yrme)
Protokolde st sadadr.
Otururken ve yrrken astn solda durmas gerekir. stnzn nne gemeyin,

Astnzn arkasna dmeyin,

Resmi allar daima en st tarafndan yaplr. Toplantlarda ve trenlerde konuman sras asttan ste dorudur. En st en son konuur. Astlar daha ok teknik ve ayrntl konularda konuur, stler ise politik-stratejik ve genel konumalar yapar.

(stn Ziyareti)
stnz ziyaretinize/denetime geldiinde makamnza oturmayn. Konuk koltuuna oturun. Yneticiniz geldiinde makam koltuunuza buyur edin. Baka kimseyi koltuunuza oturtmayn. stnz size deer verdii iin odanza gelmektedir. Karlama-arlama ve uurlamadan kanlmamaldr.

Kovalamaca YOOOOK!!!!

Makamnza DKKAT!!!!

Makamnzn temizlii

Alt ve E dzey Ziyaretler

Alt dzeydekileri oturarak karlayn. E dzeydekiler (ya kdeme) gre, konuk koltuunda.. Sayg duyduunuz kiilere eit dzeyde oturun. Odanzda mmknse yuvarlak masa bulundurun. Unutmayn ki makam otorite ve hiyerari demektir.

Makamda misafir karlama

Gelen konuunuza ayaa kalkarak ho geldiniz deyin ve elini skn. Oturmalar iin protokol srasna gre uygun yerlere buyur edin.

Yazmalar.
YAZIMALARDA:
Biim ve ierik Hitap ekli

Olumlu ya da olumsuz etki, ok nemlidir.

Bilgisayaaaaarrrr!!!!

Yazmalar...
Resmi mektuplarda: SAYIN ile balanp SAYGILARIMLA ile bitirilmelidir. DL:Ak,anlalr, YAZI: okunakl olmaldr.

Yazmalar....
leme konulmas iin, yazlarn sonunda uygun ifadeler kullanmak gerekir:

YNETM DLNDE: RCA ETMEK=Emretmek ARZ ETMEK= Talep etmek anlamna gelir.

Yazmalar...
Bal alt ve st kurululara= RCA EDERM st makamlara ve kurululara= ARZ EDERM Eit dzeydeki kurmlara= ARZ EDRM Ast/st kurululara datml yazlara =ARZ VE RCA EDERM
Makam adna ast kurululara= RCA EDRM biiminde ifade kullanlmaldr.

Yazmalar (d kurulular)
Protokol listesi hiyerarik bir sralama deil, nde gelme srasdr. Adli ve askeri kurululara emir vermek sz konusu olmadndan mutlaka ARZ EDERM ifadesi kullanlr. Uluslararas,yabanc ve diplomatik, bilimsel ve akademik kurululara: ARZ EDERM, SAYGILARIMLA RCA EDRM, RCA EDER SAYGILAR SUNARIM demek uygundur.

Yazmalar (sorunlu)
ARZ ve RCA konusunda sorun olduunda SAYGILARIMLA ifadesini kullanmak sorunu zer.
Datml olmayan yazlarda arz ve rica ederim demek uygun deildir. Resmi yazlarn sonunda SUNULUR, veya ARZ OLUNUR gibi 3. ahs fiil kullanmak doru deildir. ift imzal yazlarda oul olarak ARZ EDERZ, RCA EDERZ ifadesi kullanlr. Eit dzeyde olduu halde rica ederim diyen bir kurulua rica ederim diye cevap verilir.

Yazmalar (E dzeyde)
Arz ederim ifadesiyle yaz gnderene arz ederim

ifadesiyle cevap verilir.

Makam sunulan yazlarn sonunda 3. oul ahs fill kullanlr. tensiplerinize arz ederim. Takdirlerine arz ederim. gereine msaadelerini arz ederim.

D-TELEFON KONUMASI
ZENLE, DKKATLE,

NCELKLE
Yaplmaldr.

TELEFOOOOOOON!!!!!

YAPILMASI GEREKENLER
1. Gnaydn, iyi gnler iyi akamlar diyerek balayn.
2. Kendinizi Tantn 3. Telefon Numaranz Syleyin

4. Kar taraf kendini tantmamsa Kiminle gryorum efendim gibi nazik kelimeler kullann.
5. Yanl numara evirdiyseniz ZR dileyin.

6. Telefonu kim amsa o KAPATMALIDIR.

7. stnzle konuurken stnz kapatmadan telefonu kapatmayn.

Yaplmas gerekenler...
8. st ve e dzeydeki konumalarn sonunda SAYGI sunun

9. stlerinize sekreter aracl ile telefon etmeyin. 10. stnz telefonla konuurken odasna girmeyin.

11. Siz telefonla konuurken, stnz odaya girerse, bir dakika deyip ayaa kalkp, stnzn emrini alp konumaya devam edin. 12. stnz varken size telefon geldiinde, izin alarak konuunuz.
13. Gerekirse ben sizi az sonra arayacam deyip konumay bitiriniz.

Yaplmas gerekenler:
14. Ses tonunu etkili kullann,
15. Nazik ve kibar olun. 16. Gizlilik dereceli konular telefonda kesinlikle konuulmaz

17. Elinizin altnda not alacak gerekli malzemeleri bulundurun.

Not almak....

E-GYM
UNUTMAYINIZ!!!!!!
NSANLAR GYNLER LE KARILANIR,

KONUMALRI LE UURLANIR

Giyim...
1. Klk kyafet ynetmeliine uygun giyinin.
2. Bakml, 3. Sade

4. Uyumlu,
5. Davetlerin niteliine uygun giyinin. 6. Trenlerde: koyu renk takm/dpiyes; dz renk gmlek; giysiyle uyumlu orap ve ayakkab giyilmesi iyi olur.

F-SELAMLAMA
GENEL KURAL:
Ast st, Erkek bayan;

Ayrlanlar kalanlar,
Gelenler varolanlar SELAMLAR.

Selamlama
stnze E dzeydekilere NCE SZ SELAM VERN, Astlarnzn Size yanllkla selam verenlerin

SELAMLARINI ALIN.

Selamlama...
Konferans salonu, Ktphane

Derslik,
Yemekhane gibi kapal yerlere BA AIK GRLR ve KARILIK BEKLEMEDEN TOPLUM SELAMLANIR.

Selamlama...
Cumhurbakan Cenaze lkemizi ziyarete gelen devlet bakanlar stiklal Mar alnrken, Gndere bayrak ekilirken AYAKTA ve CEPHE ALINARAK SELAMLANIR.

Selamlama (toplantda)
nce ev sahibesi selamlanr, Ayrlrken de nce ev sahibesi selamlanr. Tandk kiileri utanabilecekleri durumlarda selam vermeyin, grmezlikten gelin.

Sinema, tiyatro, konser gibi yerlerde birbirlerini gren tandklar bala hafie birbirlerini selamlar.

OTOMOBL

G- OTOMOBLDE NCELK
*ofr Kullanyorsa resmi aralarda protokol makam:
SA ARKA KEDR *Resmi arac stnz ya da e dzey meslektanz kullanyorsa OFR MAHALNE GEN *stn ei sol koltukta oturur. Ancak einden nce ineekse trafik akn agre sada oturabilir. *stnz aracnza aldysanz, stnz inerken sizin de inmeniz gerekir. *Resmi otomobile binerken nce st, sonra kdemsiz biner, inerken nce st iner.

H-ZYARET VE GRME
1. Ziyarete gitmeden nce izin alnz. Resmi ziyaretler, Nezaket ziyareti,

ve grme ziyareti,
Bayram ziyareti, Aile ziyareti, Hasta ziyareti Teekkr ziyareti, Evlilik ziyareti, Kutlama ziyareti

Ziyaret,Grme...
*Ziyaret zaman ok iyi seilmelidir.
*Randevu verilir ve alnrken kk bye uyar. *E dzeydekiler ortak bir gn belirler ve zerinde anlarlar. *Randevu bir ka gn nceden alnmaldr. *Konuklarnz nce oturtun, sonra konuun, *Kutlamaya gelenlere ikramda bulunun, *Grevinizden ayrlrken astlarnzla toplant yapn. *alma arkadalarnzn zel ve nemli gnlerini kutlayn,

I-TOPLANTI-YEMEK
Toplantlarda protokoldeki yerinize oturun. Toplant bakanndan izin almadan konumayn, Toplant bakanna hitaben konuun, Resmi yemeklerde ev sahibi (yemei veren) buyurun demedike ev sahibi ve onur konuu yemee balamadka siz de balamayn.

Yemekte grg kurallarn uyun.

Konuklarnz kapda karlayn (ev sahibi birinci kii) Uurlarken kapda bulunun (ev sahibi ikinci kii)

- KARILAMA VE UURLAMA
Ankarada uygulanan Devlet protokol Listesi:
1. Cumhurbakan, 2. TBMM bakan, 3. Babakan, 4. Genel Kurmay Bakan, 5. Ana Muhalefet Partisi Bakan, 6. Eski Cumhurbakanlar, 7. Anayasa Mahkemesi Bakan, 8. Yargtay Birinci Bakan, 9. Dantay Bakan, 10. Bakanlar Kurulu yeleri, 11. Kuvvet Komutanlar

Karlama ve Uurlama...
llerde Protokol Listesi:
1. Vali, 2. Garnizon Komutan,

3. Belediye Bakan,

lelerde Protokol Listesi:

1. Kaymakam,

2. Garnizon Komutan
3. Belediye Bakan,

Karlama ve uurlama..
*Treni kabul eden kii (konuk) sada grlecek biimde yer alnr.
*stler otomobilden-uaktan inerken nce kdemliler>kdemsizler

*Uurlarken kdemsizler>kdemliler

*Uaa binerken nce kdemsiz>kdemli biner

*Uaktan inerken nce st>sonra ast iner.