You are on page 1of 943

1

wifxGef;[k rSnfhac:ykH
uRefawmfhemrnf wifxGef;rSm i,femrnfr[kwfyg/
uRefawmhfi,femrnfrSm uRefawmfhtudku bOD;jzpfojzifh uRefawmfu
bxl;jzpfcJUygonf/
odkU&mwGif uRefawmfjrefrmpmoifausmif; (0g) avmu"mwfausmif;rS xGuf
t*Fvdyfausmif;odkU
ajymif;a&TUaomtcgrS uRefawmhfemrnfudk wifxGef;[k ajymif;vdkufygonf/
taMumif;um;bxl;[laomtrnfrSm aeUeHESifhrudkuf&kHru &dk;vnf;&dk;vGef;onf/
uRefawmfrSm
paeom;jzpfojzifh paeeHjzifh pNyD; paetnTefUwuf&vQif tvGefbkef;wefcdk;BuD;rnf?
ausmfMum;rnf?
ynmxGef;rnf? pnf;pdrfOpmaygrnf ponfjzifh uRefawmfwdkU&GmrS
aA'ifq&mOD;tHUBuD;uqdkum
q&mtHUudk,fwdkifausmufoifykef;wGif paeay: paetnTefUwufaomemrnf rsm;pGma&;
uRefawmhftm;a&G;cs,fapaomaMumifh wifxGef;[laom trnfudk
a&G;cs,f,lvdkufjcif;jzpfayonf/
uRefawmftbdk;rSm avQmufvTmpma&;BuD;jzpfNyD; uRefawmfhtazrSm
ajrwdkif;pma&;jzpfonf/
uRefawmfhtarharmif uRefawmfhOD;av;rSm NrdKUtkyf&kH;pma&;jzpfonf/
uRefawmfhta':wpfa,muf\
a,mufsm;? uRefawmfh OD;av;awmfolrSm 'dpBwdwfaumifpDpma&;jzpfavonf/
xkdUaMumifhuRefawmfwdkU
trsKd;rSm pma&;rsKd;jzpfonf[kqdkvQif rrSm;Edkifyg/
pma&;rsKd;rSm vljzpf&jcif;twGuf uRefawmfu rausreyfjzpf&aumif;rSef; rodaomfvnf;
uRefawmfhtazonf rsm;pGmrausreyfjzpf[efwlavonf/ ]]pma&;jzpf&wmavmufEkHwm
avmurSmr&Sdbl;}}[k
uRefawmfhtazu cPcP ajymavh&Sdavonf/
pma&;b0wGif uRefawmfhtaz tonf;temqkH;tvkyfrSm v,f0ef (odkUr[kwf
ajrpm&if;0efaxmuf)tm;
bk&m;xl;&jcif;ESifh &Sdcdk;&jcif;tvkyfjzpf avonf/ &Sdckd;&jcif;qdkonfrSm
pum;wifpm;ajymjcif; r[kwfyg/
wu,fyif v,fq,fjzmMumy'kHjzifh ezl;jyifwif &Sdckd;&jcif;jzpfaMumif;
uRefawmfudk,fwdkif jrifzl;ygonf/
,if;uJUodkU uRefawmfhtaz tonf;temqkH;tvkyfrsm;wGif wzspfawmuf

awmufarhaysmufr&atmiftonf;emjcif; txGwfo&zlrSm odkUjzpfygonf/


olESifhajrwdkif;ausmif;aezuf olUoli,fcsif;wpfa,mufonf olUvkdajrwdkif;pma&;b0rS
t*FvdyfpmtvGwfoifNyD; q,fwef;atmif tvkyfwufoGm;&m
aemufqkH;acwv,f0efrif;yifjzpfoGm;avonf/ olonfacwv,f0efrif;tjzpfjzifh
uRefawmftaz\tkyfpkodkU uGif;qif;vsufppfaq;avonf/ xdkoli,fcsif;a[mif;
acwv,f0efrif;tm;vnf; uRefawmfhtazonf bk&m;xl;vdkuf&ygonf/ tJ'Dwkef;u
uRefawmfhtazu
]]ighom; ri;f t*Fvdyfpmwwfatmif oif&r,f? wpfaeUv,f0efjzpfatmif vkyf&r,f[k
uRefawmfhb0twGuf vrf;nTeforIjyKyg avonf/
wpfcgu uRefawmfhtazonfom&kd;ukef;qdkaom tkyfpkudkudkif&avonf/
uRefawmfhtoufum;tawmfyifi,fao;onf xif\/ uRefawmfwdkUonf
om&dk;ukef;&GmwGif
aeMuavonf/ xdk&Gmum; aywpf&mvrf;rBuD;ay:rSmyif wnf&Sd\/
om;&dk;ukef;wGifaeMucdkuf
rsufESmjzLv,f0efwpfOd;vma&mufav onf/ &GmwGif AdkvfwJr&Sdjcif;aMumifh
uRefawmfwdkU\
tdrftay:xyfudk AdkvfwJozG,fvkyfay;xm;&avonf/ bkef;awmfBuD;ausmif;rS
aumfaZmrsm;iSm;um
cif;ay;xm;&m rsufESmjzLv,f0efrif;u zdeyfBuD;pD; aumfaZmay:rSmavQmuf\/
olUpm;yGJxkd;tm;
uRefawmfwdkUu Muuf? MuufO? om;ig;rsm; ay;&\/ 4if;u
txl;xl;aomenf;rsm;jzifh
AdkvfpmjyifqifcsufjyKwf v,f0efrif;tm;yGJawmfquf&\/
uRefawmfwdkUtokH;jyKaeaom ,kdtdrfom&Sd
ygvsuf rsufESmjzLv,f0efrif;twGuf ESD;aMumfzsmum tdrfomopfvkyfay;&\/
uRefawmfrSwfrdygao;onf/ uRefawmfonf odkUpdwf rSmjzpfrdavonf/
rsufESmjzLv,f0efrif;BuD;onf tom;ta&mifvnf; igwkdUESifhrwl? pm;ykHvnf;
igwkdUESifhrwl? ,kdykHvnf;
igwdkUESifhrwl? {uE olUacs;onfvnf; igwkdUESifhwlrnfr[kwf/ xkdodkUpdwfrSmjzpfNyD;
uRefawmfonf
ol,dkxm;aom acs;udkoGm;Munfhavonf/ uRefawmfwdkU\acs;ESifh wlaeonfudk
awGU&aomtcg
rsm;pGmtHUMoaerdavonf/
uRefawmfhtazonf rsufESmjzLv,f0efrif;tm; uRefawmfhavmuf txifBuD;rBuD;udkum;
rajymwwf/

okdUaomfolUtm; bkef;BuD;ausmif;u aumfaZmay:wGif zdeyfpD;avQmufaponfhwdkifatmif


jyKpk{nfhcHonfudkaxmuf vQif tawmftxifBuD;onf[kum; qdkEdkifayonf/
rsufESmjzLv,f0efrlum;
uRefawmfhtazudk tawmftxifao;[ef&Sd\/ uRefawmfhtaztm; eifESihfigESifh
pum;ajym\/ rQruao;?
uGif;ppf&if; }}'rf;zl;}}[k atmfumajrykHvdyfjzifh uRefawmfhtaz\ rsufESmudkayguf\/
uRefawmfhtaz\
rsufESmrSmeDjref; oGm;avonf/ okdU&mwGifvuftkyfcsD aemufqkwfoGm;NyD;
v,f0efrif;uG,f&mrSm
pdwfqdk;qdk;ESifh xef;&nfeif;aomufjcif;udkom vkyfEdkif&Smavonf/ aemuf
uRefawmfodwwfaomt&G,fa&mufrS uRefawmfhtazajymjyonfrSm olonf
a'gotrsufacsmif;acsmif;xGufNyD; rsufESmjzLv,f0efrif;BuD;acgif;udk&dkufcJG&ef
oHwkwfwpfacsmif;aqmifxm;ao; onf/ tcsufaumif;ay:
&dkufvdkufrnfvkyfaomtcg
uRefawmfhtarESifh uRefawmfwkdU rsufESmrsm;udkajy;jrifNyD; ]]tif;? ig&rf;vdkuf&if olwkdU
'kuvSvSBuD;
awGUawmhrSyJ}}[k olUpdwfudk olqkH;rvdkuf&onfqkdayownf;/
xdktaMumif;udk jyefajym&if;..
]]tif;? pma&;vkyf&wmavmuf EkHwm avmurSmbmrSr&Sdbl;/ t*Fvdyf
ausmif;qufaeEdkifatmif
av;wef;paumv&Spf &atmifoif/ t*FvdyfpmwwfrS ajrwkdif;pma&;rjzpfbJ
v,f0efjzpfrSm?
em;vnfvm;}}[k oifcef;pmay;jyefavonf/
uRefawmfhtazrSm EkHvSaomajrwdkif;pma&;b0udk pGefUvTwfvdkvS\/ xdkUaMumifh
pGefUvTwfEdkif&ef wpfzufu
ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyfprf;\/ aq;vdyfckHaxmifMunfh\/ atmufjynfatmuf&GmokdU
yJ? oeyfcg;acguf?
qD;oD;rsm;ydkUprf;\/ iHjym&nfa&mif;\/ ta&mif;t0,f rpGH&kHru rdbtarGtESpf
jzpfaom
,mawmESpfawmqkH;? aetdrf cspfwD;vuftyf&onftxd jzpfoGm;av\/
ajrwdkif;pma&;tvkyfudk
tulpma&;vufwGif rsufESmvTJxm;&m trSm;rSm;t,Gif;,Gif; vpf[if;jcif;awGrsm;NyD;
olygtvkyfjyKwfawmhrwwfjzpf oGm;avonf/ uHaumif; arsmufopfudkif;vGwf
rjzpfonf/ odkUESifh
'kH&if;twdkfi; ajrwdkif;pma&;jyefjzpfavonf/

uRefawmfhtazonf pma&;b0udk awmfvSefvdk\/ oludk,fwdkif rawmfvSef&SmawmhNyD/


xkdUaMumifh
uRefawmfhtm;om ol\awmfvSefa&;rSDckd&m? wnfaqmuf&m? tm;xm;&m?
arQmfvifhp&mtjzpfjzifh
owfrSwfxm;ygavawmh onf/ uRefawmfonf jrefrmpm 4-wef;wGif
paumv&Spf&&rnf/ t*Fvdyfpm
q,fwef;atmifatmif oif&rnf/ ajrwdkif;pm&if; tifpywfawmfausmif; wuf&rnf/
tifpyufawmf
vkyfief;vkyf&if;tvkyfudk BudK;pm;um v,f0efjzpf&rnf/
uRefawmfhrSmvnf; OmPfuav;uvnf; txdkuftavsmuf&Sd? vkHUvvnf;
tawmftwefxkwfojzifh
jrefrm4-wef; paumv&Spfpmar;yGJudk atmifygavonf/
xdkUaMumifht*Fvdyfausmif;ajymif;ae&awmhrnf/
xdkUaMumifh emrnfopf wifxGef;udk a&G;,lvdkufygonf/
emrnfopfa&G;onfhaeUu aA'ifq&mBuD; OD;tHUtm; uRefawmfhtazu]]om;okH;rsKd;&SdwJUteufu uRefawmfhom;u twdZmwom;As/ tazhxufjrwfwJUom;?
ZmwmcGifudkvnf;
Munfhprf;ygOD;/ t"dywdzGm;? Munfhprf; Opfb,fEScsyf&ovJ}}
OD;tHUBuD;onf uGrf;aoG;jApfceJaxG;NyD; ausmufpvif;tppf rsufrSefatmufrS
rsufvkH;rsm;udk yifhr
ZmwmcGifudk Munfhaeavonf/ yg;pyfrSvnf; ]aem{uaem? a'G;ukwf}} ponfjzihf
&Gwfaeygonf/
uRefawmfhtarum; vufzufudkwkdU wdkUNrKHUvsufzcifBuD;
um; yg;pyfudk&GJU ZmwmudkMunfhNyD;aemuf]]uRefawmfhom; rsufESmjrif cgeD;rSm tdyfrufxl;jrifxm;w,fAs? bk&m;ocif
aumif;uifu psmef<uvmwm
zl;&w,fvdkU}}
uRefawmh wynfhausmfrsm; tm;udk;eJU 'DpmtkyfMuD; wifbdkUpvdkufwmyg
uRefawmfum; Zmwdcsufa<u &yf&Gmajrudk pGefUcGm&avNyD/ t*Fvdyfausmif;
&Sd&mNrdKUodkUoGm;
t*Fvdyfausmif;om;jzpf&avNyD/
a,musmf;bom; v,f0efjzpf&rnf/
onfum; uRefawmfhzcif\ tm;ay;oHwnf;/
onfum; uRefawmf\b0wGif tapmqkH;aom cH,lcsufjzpfygonf/

,cktouf 25 ESpfwpf0dkuft&G,f ,ck uRefawmhfb0wKZmwfvrf;p& aom


tajca&mufcgrS xdkuJUodkUaom
zcif\ tm;ay;ykHESifh uJUokdUaom uRefawmf\ cH,lykHwdkUudk
jyefvnfokH;oyfMunfhvdkufaomtcg
zcifBuD;udk oma&mfcsifovdkvdk? uRefawmfhudk,fudk,f oem;p&maumif;wJU
ow0gav;yg uvm;[k
qdkcsifovdkvdk jzpfay:vmaomfvnf;? xkdpOfxdktcgurl zcifBuD;tm;
tajrmftjrifBuD;oltjzpfvnf;aumif;?
uRefawmfhudk,fudk,f wpfac:oavmuf pHajrmufaom om;tjzpfjzihfvnf;aumif;
xifrSwfcJUygavonf/
a,mufsm;bom; v,f0efjzpf&rnf/
2
b0&nfrSef;csuf
bm&nf&G,fcsufeJUyJjzpfjzpf t*Fvdyfausmif;odkU a&mufcJUNyD/ acwfynmudkoif&avNyD/
uRefawmfhpaumv&SpfrSmvnf;rrsm;? tazydkUay;Edkifaom aiGrSmvnf; rrsm;?
uRefawmftazrSmvnf;
pma&;b0udk pGefUvTwfcsifvS ukeful;&mrS cspfwD;tm; aetdrftyf&aom
tajcokdUa&mufcJU&kHru
rajyvnfao;ojzifh vcxJu a<u;zJUqyfae&avao;onf/ xdkUaMumifh abmf'grSm
vcBuD;ay;raeEdkif/
uRefawmfhta':ESifhvifawmfarmif 'DpBwdwfaumifpD pma&;BuD;tdrfrSm ae&avonf/
pm;a&;BuD;qdkawmh
tapcHriSm;Edkif/ xdkUaMumifh tdrf&Sifr vkyfoluRefawmfhta':tm; tdrfwGif;rI
Am[D&udprsm;wGifulnD&
avonf/ t*Fvdyfausmif;om;qdkaomfvnf; a&xrf;&onf/ aps;oGm;0,f&onf/
qGr;fapmifhavmif;&onf/
wHjrufpnf;vSnf;&onf/ rnfaom jrm;ajrmifonfhudpwdkUrS tm;vyfvQifom
pmzwf&\/ wpfcgwpfcg
pmzwfaepOf OD;av;awmfu awmufwdkrnf& cdkif;jyefojzifh ajy;vdkufvTm;vdkuf
&avao;onf/
onfrQruao;? OD;av;awmfu rdef;ri,faeonf[kqdkNyD; ta':onf
nnvdkufacsmif;&m uRefawmfu
aemufutazmftjzpfvdkuf&av onf/
uRefawmfhrSm ausmif;oGm;csdefuvJG ausmif;om;ESifh rwlvSyg/ tcdkif;tapuav;ESifh
omwlaeygonf/

xdkUaMumifh pmoifysufrnfpdk;&Smaom uRefawmfhtazu uRefawmfhtm;


tjcm;tdrfwpftdrfodkU
ajymif;a&TUay;jyefygonf/ 4if;rSm uRefawmfhtazESifh i,fpOfu rdwfaqGjzpfzl;
,ckuRefawmfwdkU\
ausmif;rSmyiftxufwef;q&m jzpfaeoljzpfygonf/ q&mhtdrfqdkawmh
pmvnf;ydkzwfjzpfrnf[k
,kHMunfonf/ okdU&mwGif xdktdrfrSmvnf; wpftdrfvkH;twGuf a&xrf;&? q&mhtwGuf
awmufwdkrnf&vkyf&efajy;&vTm;&&kHru uav;awGA&yGrdkU uav;yif
xdef;ay;ae&jyefygavonf/
tdrfa&;tdrfudptvkyfrsm;NyD; pmusufcsdefenf;ojzifh uRefawmfvnf; pdwfraumif;?
uRefawmhfrdbrsm;vnf;
pdwfrcsrf;om/ okdU&mwGif uRefawmfwdkU twGuf t*Fvdyfausmif;ae
acwfynmoifcsifvQif
onfenf;om&Sdavonf/ okdUjzpf&um; olwdkUtcdkif;rsm; pmusufcsdef
odyfr&aomfvnf; wpfenf;tm;jzihf
pmoifjzpfatmif zefwD;ay;ojzifh uRefawmfhOD;av;tm;vnf;aumif;? uRefawmfh
tazhrdwfaqGxdkq&mtm;
vnf;aumif;? ,aeUwdkif aus;Zl;wifpGmjzifh owd&aeygonf/ 4if;jyif
,ckjyefpOf;pm;vdkufaomtcg
t*Fvdyfausmif;om;[k *dkufBuD;qkdufBuD;ESifh rae&bJ a&xrf;jcif;utp
vkyfcJUjcif;onf uRefawmfhtm;
tusKd;rsm;aponf[k xifygonf/ usKd;EGHonf pdwfBuD;r0if paom t&nftcsif;rsm;udk
uRefawmfhtm;
ay;cJUonf[k ,lqayonf/
pmusufcsdefenf;cJUaomfvnf; pmar;yGJrsm;udkatmif&kHru twef;ausmf
wufEdkifcJUygonf/ twGif;
uRefawmfhtaz\ tajctaerSmvnf; wpfpwpfp aumif;rGefvmavonf/
a<u;ausoGm;NyD/ ajrwdkif;c?
ajrykHul;c? OD;ydkifajymif;c paom w&m;aomvmbfoyfyumrsm;tjyif
ajrcGefawmfavsmhatmif ayghatmif
okdUr[kwf aumufyJoD;ESH vkH;0ratmifqdkNyD; vkH;0yvyfEkdifaom wef;ckd;&Sdjcif;aMumifh
]tydk}vmbfoyfyum
rsm;vnf;&&Sdav onf/
uRefawmfhtazum; tajctaeacsmifcsdonfqdkvQifyif uRefawmfhtm; abmf'gokdUydkU\/
uRefawmfu

abmf'graevdkvQif tdfrfiSm;&rf; xrif;vc ay;pm;Edkif&ef pDpOfay;\/


oltm&kHpdkufaomt&mum;
uRefawmfpmusufcsdefrsm;&efomvQif jzpfayonf/
odkUjzifh uRefawmfonf t*Fvdyfjrefrmq,fwef;pmar;yGJudk olrsm;oif&dk; oifcsdefxuf
xuf0ufruapm
atmifjrifcJUavonf/
q,fwef;atmifavNyD/ rlvrSef;ovdk ajrpm&if; tifpyufawmfausmif;udk oGm;avm?
uRefawmfhtaz\
rSef;csufum; wufoGm;jyefavNyD/
q,fwef;ratmifcifurl olUtm;EdkifcsifovdkEdkifoGm;aom olubk&m;xl;
&Sdcdk;vdkuf&aom v,f0efrsm;ESifh
olUom;tm; wef;wljzpfapcsif\/ q,fwef;atmifNyD;aomtcg olUom;tm;
v,f0efrsm;txufu
ae&rnfh&mxl; udka&mufapcsif\/ q,fwef;atmifNyD; bDatatmif &rnf/
bDatatmifNyD;
tdkifpDtufpfatmif&rnf/ onfum; uRefawmfhtaz\ topfyGm;wdk;vmaom
rSef;csufaywnf;/
olUrSef;csuftwdkif; uRefawmfucH,lygovm;/
q,fwe;fatmifcsdef tar;udk uRefawmfav;av;eufeuf qifjcifrMunfhrdyg/
t*Fvdyfausmif;ajymif;aepOfu v,f0efjzpf&rnf[k uRefawmf&nfrSef;cJU\/ odkU&mwGif
ausmif;wGif
pmoifaomtcg xdkrSef;csufonf wjznf;jznf; aemufqkwfoGm;avonf/
tjcm;rSef;csufwpfckck
rnfrnf&&u olUae&mudk,lonfum; r[kwfyg/ t*Fvdyfausmif;ae t*Fvdyfynm
okdUr[kwf
acwfynmoif&aomtcgup ynmwwfatmif oifrnf/ pmar;yGJatmif&rnf[laom
&nfrSef;csufuom
wpfpwpfpvTrf;rdk; vm&mq,f wef;atmifonftxdjzpfyg\/
wpfcgwpfcg pmzwf&if;aomfvnf;aumif;? ausmif;aezufoli,fcsif;rsm; ESifh
pum;pyfrd
ajymMu&if;jzifhvnf;aumif;? ynmwwfNyD;vQif igbmvkyfrvJ? okdUr[kwf BuD;&if
igbmvkyfrvJ[laom
jyemay:vmwwfayonf/ xdktcgrsKd; tazu uRefawmfhacgif;xJoGif;ay;cJUaom
v,f0efjzpf&rnfqdk
aomrlv&nfrSef;csuftjyif tjcm;rSef;csufrsm;vnf; ay:vmwwfayonf/

Oyrm- OD;a&T&dk;\ a0a0vGifZmwfum;udk MunfhNyD;aemuf? OD;a&T&dk;\ ujy[efudk


tvGefESpfoufpGJvef;jcif;jzpfNyD; ]]igawmh ausmif;xGuf&if &kyf&Sif
ZmwfvdkufvkyfruGm}}[k
oli,fcsif;rsm;tm; ajymrdavonf/
csm;vfpf'pfuif;? qm0gvfwmpaumh? qm&dkuf'g[uf*wfwdkU\ 0wKrsm;udk
zwf&aomtcg 0wKrsm;udk
ESpfoufpGJvrf;oavmuf 0wKa&;q&mrsm;udk MunfndKtm;usavonf/ xdkUaMumifh
"When I become a
man, I wil be a novelist, if can" (igvlvm;ajrmufaomtcg
wwfEdkifvQif 0wKa&;q&mvkyfrnf) [laom uAsmqefonfh
pmuav;udk uAsmqefaom pdwful;jzihf a&;rdavonf/
uRefawmfwdkU tvGefi,f&G,f twef;i,fvSaomtcsdefwGif qma*satarmifBuD;onf
acwbk&ifcHBuD;jzpfvmavonf/ qma*satarmifBuD;onf acwbk&ifcHtjzpfjzifh
wdkif;cef;vSnfhvnfav&m uRefawmfwdkUNrdKUodkUa&mufvmay\/ xdktcg
NrdKUolNrdKUom;rsm;u BudKqdkMu&m
uRefawmfwdkU ausmif;om;uav;rsm;vnf; vrf;rSmpDwef; ,leD,H*suftvHudkvTifhum}}
atmifqkMobmr*Fvmjzifh? q,fjzmvufajrmuf? qufumavQmufydrfh}} tpcsDaom
a*smhbk&ifbkef;awmfbGJUudk oHNydKif&Gwfvsuf BudKqdkMu&ygonf/ xkdtcgwkef;url
tBuD;qkH;aom
t&m&SdBuD;jzpf&ef jyif;xefaomqE uRefawmfhwGif jzpfvmygonf/
wpfaeUaomnaecif;wGif ausmif;abmvkH;uGif; jrufcif;ay: oli,fcsif;rsm;ESifh
0dkif;zJGUpum;ajymMu&m
wifvSESifh pdk;0if;wdkUu q&m0eftvkyfaumif; raumif; jiif;ckHMuav&m
olwdkUESpfa,muf\ tjiif;tckHum;
qkH;jzwfcsufrus/ uRefaawmfurl ]]igawmh q&m0efvkyfruGm}} [k
qkH;jzwfcsufcsvdkufygonf/
odkU&mwGif rnfrnfaom &efrSef;csufrsm;um; pE&m;ay:wGif
aMumifckefwuf&mrSay:xGufvmaom
*DwoHrQomjzpfygonf/ e&Dwdkuf tpDtpOfESifh ay:vmaom *DwoHrsKd; r[kwfyg/
taMumif;qdkufovdk
pum;tvsOf;oifhovdk ay:vmaom &nfrSef;csufrsm;om jzpfygav\/ /
3
tazhrSef;csufrSm ESrf;xGufESifhuGmonf
q,fwef;atmif aumvdyfa&mufaomfvnf; b0&nfrSef;csufrsm;ESifh ywfouf

uRefawmfonfrsm;pGmwdk;wufrI&Sdonf[k rqdkEdkifyg/ ydk&nfrSef;csuf rsm;vmonf?


axGjym;vmonf[kom
qkd&vdrfhrnf/ tdkifpDtufjzpf&rnf[laom uRefawmfhacgif;wGif;odkU
tazoGif;ay;vdkufonfh
&nf&G,fcsufrsm;rSmvnf; v,f0efjzpf&rnfqdkaom rlvrSef;csufvdkyif aemufuG,frSmom
acsmifckdaevh&Sd
ygonf/ a&SUqkH;uaeonfh b0&nfrSef;csuf[kyif ac:Edkifrnfr[kwfaom rSef;csufrSm
ynmoif&rnf?
pmar;yGJatmif&rnf[lom jzpfygavonf/
pmzwfolwdkU odNyD;jzpfMuonfhtwkdif; &efukefwuodkvfwnf;[laom ,leDAmpDwDrSm
ynmoifMum;&m
ukefusp&dwf tvGefBuD;av;ygonf/ [kdufpul;ausmif;wkef;u abmf'g?
aumvdyfrSmawmh
a[mfpw,fvfac:onfh ausmif;tdyf ausmif;pm;ae&vQif tazhajrwdkif;pma&;vcudk
tdrfrSmpm;zdkU
rcsefbJydkUrS avmufi&kHavmuf jzpfygvdrfhrnf/ xdkUaMumifh uRefawmfhrSm
xrif;vcaygayg
tdrfaecaygaygESifh &rnfhae&m&SmNyD; aeUausmif;om;tjzpfESifh ausmif;wuf&avonf/
c&D;p&dwfrukefatmif aumvdyfausmif;ESifhvnf; eD;&rnfjzpf&m urm&GwfrSmyif
ae&avonf/
tv,fwef;txufwef; t*Fvdyfausmif;om;wkef;uvdk a&xrf;jcif; ponfh
tdrfrIa&;&mudkum;
rvkyf&awmhay? odkU&mwGif t&yfxJaeonfhtwdkif; &yfrIa&;&mrsm;wGif yg&avonf/
uRefawmfuvnf;
rnfrQxd pyfpkygoenf; qkdaomft&yfxJwGif we*FaEGaeUwdkif; qGrf;cH
qGrf;BuD;avmif;aom
qGrf;BuD;avmif;toif;wkdUyif ydwfjzL0wfpkH0wf toif;om;tjzpfjzifh
yg0ifaqmif&Gufygonf/
ydwfjzL0wfxm;aom aumvdyfausmif;om;BuD; qGr;fqefawmif;xrf;vnf;aumif;?
aMu;pnf&dkufvnf;aumif; qGrf;qefcH xGufaeonfudk awGUEdkifMuygonf/
4if;jyif xdkpOftcgu urm&Gwfonf wdkUArmtpnf;t&kH;\ tm;taumif;qkH;aom
tajccH&yfuGufwpfckjzpfaeavNyD/ urm&Gwf wdkUArmtpnf;t&kH;udk 1934ckavmuf
pwifwnfaxmifcJU&m
pwifwnfaxmifcJUolrsm;rSm ocifodef;azESifh ocifcifarmifwdkUjzpfonf[kod&
avonf/ uRefawmf

urm&Gwfa&mufNyD;aemuf urm&Gwfocifrsm;ESifh vkH;rdcsdef wGif ocifodef;azonf


umvuwm;odkU
a&mufaeNyD[kod&onf/ uRefawmfESifh rawGUvdkuf&awmhyg/ 4if;um;
wufbkef;BuD;0wKudk
a&;aomaMumifhwufbkef; BuD;odef;az[k ausmfMum;vmaomolyifjzpfygonf/
ocifcifarmifrSmrl urm&Gwfom; &Srf;jrefrmjzpfNyD; urm&GwfrSmyifaeojzifh
uRefawmfESifhawGU&ygonf/
ocifcifarmifrSmum; jzLjzLykyk cyfwkwfwkwfjzpfavonf/ ocifApdefonf
olUxHokdUtpnf;t&kH;
udpESifhvnf;aumif;? tvnftywfvnf;aumif; vmwwfav&m uRefawmfjrif
awGUzl;&ygonf/
ocifApdefrSm ndKndKykykcyf00yifjzpf\/ olUtm;jznf;jznf;aES;aES; oGm;vmaeonfudk
b,fawmhrSrjrifzl;yg/
olonf ykojzihf olUajcwdkaeonfudk tNrJowd&um ajcwdkaeonfESifh umrdatmif
wrifyif
tvSrf;us,fus,fBuD;vSrf; oGufoGufBuD; avQmuf[efwlavonf/
4if;jyif olpum;ajymwdkif; a'gESifharmESifh rajymonfhtcg[lrawGUrjrif zl;yg/
w&m;a[m
pifjrifhay:rSmvnf; a'garmESihf? ESpfa,mufwrf;ajymvnf; a'garmESihf?
vlolav;yg;rMum;atmif
wdk;wdk;ajym&mrSmvnf; a'garmESifhyif? jzpfayonf/ olonf rcifqdkaom
trsKd;orD;wpfa,mufESifh
nm;oGm;NyD[k owif;pmxJwGif ygvmaomtcg uRefawmfyxrqkH;
pOf;pm;Munfhvdkufaomt&mum; ol
orD;&nf;pm;pum;ajymykHwnf;/ olb,fvdkrsm; orD;&nf;pm; pum;ajymygvdrfh/
'Da'g'DarmESifh yJavvm;/
urm&GwfxJrSmae&if; uRefawmfonf ocifrsm;ESifh wJGavmif;wJGavmif; jzpfaerdonf/
txl;ojzihf AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh taygif;yg&JabmfokH;usdyfwGif Adkvfvif;,kefESifh
Adkvfrdk;ndK[k
jzpfvmMuaom ocifrsm;rSm uRefawmfESifh&G,fwlvdk jzpfojzifh ydkvdkUwJGrdygonf/
ocifrsm;ESifh
uRefawmfonf wyl;wGJwJGjzpfaeonf udkurm&Gwfvlxku
trSwfxm;rd[efrwlaomfvnf; ykvdyfum;
aumif;pGmtrSwf xm;av\/ uRefawmfhtm; aumvdyfausmif;om;
EdkifiHa&;orm;BuD;tjzpfjzihf

oufqdkif&modkUurm&GwfXmerS wdkifcsufydkU[ef&Sday\/ taMumif;rlum; uRefawmfh


tazxHu
qlylBudrf;armif;oHESifh csLoHygatmif nnf;nLoH a&m>yrf; xm;aom
pmwpfapmifvmaomaMumifhwnf;/
uRefawmfhtaztm; NrdKUtkyfrif;u ac: ]]rif;om;[m ocifawGeJUwJGNyD;
EdkifiHa&;vkyfaew,fvdkU bk&ifcH
rif;BuD;qDu pmvmw,f? tpdk;&trIxrf; om;orD;[m EdkifiHa&; rvkyf&bl; qdkwm
owday;zdkUvdkw,f/
rif;om;qDudkpmcsufcsif;a&; vdkuf}}[k rdefUMum;onf [k xdkpmuqdkavonf/ tazu
uRefawmhftm;
EkdifiHa&;orm;vkyfonfhtwGuf qlvdkufavonf/ ]]igtvkyfjyKwfatmif vkyfwmvm;}}[k
vnf;aighawmhawmh ar;vkdufonf/ NrdKUtkyfrif;u xdkokdU pum;ac:ajymaomtcg
rdk;BudK;typf cH&ovdk
tazcHpm;rdaMumif;? tdrfa&muf aomtcg ]]iga,musmf;&ifhrBuD; idkBuD;csufr
jzpfrdaMumif;}}udka&;
nnf;nLoH ay;avonf/ 4if;aemuf ]]tdkifpDtufatmif atmifoif&rnf}}[laom
rSef;csufudk rarhzkdU?
rSef;csufESifh ESrf;xGufruGmzkdU owday;EId;aqmfvdkufavonf/
odkU&mwGif uRefawmfhrSm ykvdyftpD&ifcHovdk EdkifiHa&;orm;BuD; r[kwfyg/
t&yfxJe&if;u
t&yfudprsm;xrf;&Guf&if;u ocifrsm;ESifh aygif;oif;rdjcif;om jzpfygonf/
EdkifiHa&;pifjrifhokdUwuf
w&m;a[mjcif;aomfvnf;aumif;? qEjyyGJacgif;aqmifjcif;aomfvnf;aumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH;&efykHaiGaumufcH jcif;aomfvnf;aumif; rvkyfcJUay/ okdU&mwGif
EdkifiHa&;rSmawmh
pdwf0ifpm;onf? rsKd;cspfpdwf"mwfuvnf; &ifwGif;rSm 0ifaeNyD;jzpfygonf/
i,fi,fuav;wkef;u rif;om;OD;py,fopfESifh rif;orD;Od;zl;ndKwdkU\ &kyfao;udk
Munfh&pOf
]][oFmpvkwfxGef;NyD? jrefrmwdkU acwfaumif;csdefeD;ygNyD}}[k &kyfao;pifay:u
w&m;a[moH
Mum;e&uwnf;u trsKd;om;todw&m;awG 0ifvmcJUonf/
bkef;BuD;ausmif;aewkef;uvnf; q&mawmf
OD;eErmvmESifh oajyyif&GmrS vlBuD;rsm;u ESpfusdwf&Spfaomif;aom oHcarmufaqmif;
ppfonfrsm;udk
uGyfuJvmrnfhrif;avmif;ay:rnfhtaMumif;? xdkrif;avmif;onf jrefrmjynfBuD;tm;

rdpm'dXdrsm;vufatmufrS u,fwifrnfhtaMumif;rsm; ajymqkdaqG;aEG;aeMuonfudk


Mum;&av&m
uRefawmfhrSm rsm;pGmpdwftm;xuf oefaerdayonf/ twefMumatmif
rif;avmif;arQmfonfh
0g'pGJaeao;onf/
uRefawmfwkdU ajcmufwef;avmufwGif &Sdaewkef; om,m0wDolykefBuD;
ay:aygufvmavonf/ uRefawmfwdkU
rnfrQacsmufcsm;oGm;ygoen;f? uRefawmfwdkU rnfrQaoG;<uoGm;ygoenf;/
*VKefq&mpHonf oHcarmuf
aqmif; *VKefudkpD;um uRefawmfwdkU ausmif;0if;xJodkU xdk;qif;vmav rnfavm/
4if;aemuf &efukefouodkvfausmif;om;onf *VKefolykefaxmuf cHa&;rsm;
acgif;aqmif
EdkifiHjcm;txnftvdyf oydwfarSmufa&;? pD;u&uf raomufa&;
ponfrsm;vkyfMuonf[k
Mum;vkduf&avonf/ xdktcg uRefawmf wdkU ausmif;om;awG vdkufvkyfMuao;onf/
yifeDtay:tus0wfvkdufMuao; onf/ rsKd;cspfpdwf\
txdrf;trSwftjzpfjzifhvnf;aumif;?
t*Fvdyfrqefvdkaom txdrf;trSwftjzpfjzifhvnf;aumif;? AdkvfauawGy,fum
acgif;wkH;yif wkH;vkduf
Muao;onf/
urm&GwfrSmae ocifrsm;ESifhaygif;rdaomtcg EdkifiHa&;wGif pdwf0if pm;rIESifh
rlv&SdNyD;rsKd;cspf"mwfwkdUonf
wdk;wufyGm;rsm;vmonfudkum; 0efcHyg onf/ 4if;jyif ocifrsm;udk
uRefawmfMunfndKvmaMumif;udkvnf;
0efcH&ayrnf/
Oyrm- ]acG;acgif;} ajymif;jyefuyfvdkufonf}[laom udp tcsKdUolwdkUu
awmifilocifvSarmifonf
rdkuf&l;&JvkyfaMumif;? tusKd;r&SdwJUvkyfief;vkyf aMumif;ajymqdk&Iwfcsavonf/
uRefawmfum;ocifvSarmiftm; csKd;usL;ygonf/ aESmif;vlwdkU em;vnfEdkif&ef
tenf;i,f&Sif;yg&ap/
awmifilrSocifvSarmifqdk olonf wpfae&modkU pma&;ydkU&m pmtdwfwGif
a*smhbk&ifwHqdyfacgif;udk
ajymif;jyefuyfNyD;atmufrS ]acG;acgif;ajymif;jyefuyfvdkufonf}[ka&;vdkufav onf/
xdkuJUokdUaom
jypfrIaMumifh axmif'Pf (7)ESpf&avonf/ ocifvSarmif onf tvkyfudktrSwfwrJU

vkyfvkdufonfr[kwf/ wrifyift*Fvdyftkyfpdk;rIudk qefUusifaomqEjyyGJwpf&yftaeESifh


wpfudk,fwnf;olem;vnf pdwful;ayguf aomenf;jzifh usif;yvdkufjcif;jzpfavonf/
,if;qEjyyGJum;
xda&mufvSay onf/
ocifrsm;onf tjcm;EdkifiHa&;orm;BuD;rsm;ESifh rwl/ tiwftjywf tqif;&JcH
EdkifiHa&;vkyfMu\/
oGm;vmp&m p&dwfr&SdvQif ajcvQifavQmuf\/ om;r,m;? aqGrsKd;rdbESifh
jywfpJrnfvm;?
wdkUArmtpnf;t&kH;vGwfvyfa&; vkyfief;ESifh jywfpJrnfvm; a&G;cs,f&vQif
wdkUArmtpnf;t&kH;
vGwfvyfa&; vkyfief;ESifhrjywfpJEdkif[k a&G;olrsm;jzpfay\/ axmifwef;udkvnf;
raMumufolrsm;jzpf\/
axmufusvQif0rf;renf;? pdwf"mwfrus? ]ta&SUuae0ef;xGef;onfhyrm wdkUacwfudkawmh
a&muf&rnfrSm
rvGJyg} [laomwkdUArmoDcsif;udkqdkvsuf pdwfwif;um cH&JolawGjzpf\/ EdkifiHa&;orm;
rsm;jzpfygvsuf
vufxdyfcwfjcif;vlqdk;&mZ0if aumifudkvkyfenf; tvkyfcH&aomtcg
ociftusOf;orm;rsm;onf
xdkifoydwfarSmufjcif;? tpmiwfcHjcif;ponfwdkUjzifh qEjyMu\/ ckHcHMu\/
tcGifhta&;&atmif
aqmif&GufMuav\/ olwkdUvdkrvkyfEdkifOD;awmh uRefawmfonf olwkdUudk rMunfndKbJ
&SdEdkifygrnfavm/
urm&GwfwGif puf&kHrsm;&Sdav&m tBuD;qkH;puf&kHrSm wa,mpGyfus,fpuf jzpfavonf/
pGyfus,fpufrS
tvkyform;rsm;onfvnf; uRefawmfhvdkyif ocifrsm;udkMunfndK\/ olwdkU\
pGefUpm;rItwGuf csD;usL;\/
urm&GwfrSm ocifw&m;yJG usif;yvQif w,mwHqdyf pGyfus,fpuf&kHrS
tvkyform;rsm;onf
tm;wkduftifwkduf wufa&muftm;ay;Mu\/ uRefawmfonf ocifrsm;udk
MunfndKtm;ay;&m
wpfa,mufxD;wnf;BuD; r[kwfyg/ uRefawmfrrSm;Edkifyg/
wpfa,mufxD;wnf;jzpfvQifum;
]]igrsm;rSm;aeNyDvm;}}[k ylp&m&Sdao;onf/ ,ckrl ylp&mr&Sdyg/ qif;&Jom;
tvkyform;rsm;vnf;
uRefawmfwdkUbufu &SdaeavNyD/

uRefawmfonf EdkifiHa&;wGif pdwf0ifpm;onf/ jrefrmhacwfaumif;csdefudk arQmfonf/


jrefrmhvGwfvyfa&;udkvkdvm;onf/ ocifEdkifiHa&;orm;rsm;udk MunfndKonf?
tm;ay;onf? axmufcHonf/
odkU&mwGif uRefawmfudk,fwdkif EdkifiHa&;orm;BuD;? EdkifiHa&;acgif;aqmifBuD; jzpfzdkUum;
pdwful;yif
rxnfhrd&dk; {ueftrSefjzpfygonf/
ykvdyfuawmh uRefawmhtm; EdkifiHa&;orm;BuD;tjzpf pm&if;oGif;xm;av NyD/
NrdKUtkyfri;fu uRefawmfhtaz
ajrwdkif;pma&;udkac: tpdk;&trIxrf;? om;orD;qdkwm EdkifiHa&;rvkyf&bl;[k
owday;pum;qdkavNyD/
tpdk;&trIxrf;rsm;um; rvGwfvyf? 4if;wkdU\ om;orD;rsm;yif rvGwfvyfMu/
zdESdyfcsKyfcs,frIawGrsm;vSbdawmhonf/ onfum; cH,lvdkufaom oifcef;pm
aywnf;/
tpdk;&trIxrf;tvkyfudk uRefawmfpdwfemvmonf/ t&m&SdBuD;jzpfOD;awmh?
tdkifpDtufpfjzpfOD;awmh
rvGwfvyf[laom tjrifudkjrifvmayonf/ xdkUaMumifh zcifBuD;ay;vkdufonfh
tdkifpDtufpfjzpf&r,f[laom
&nfrSef;csufudk rpGefUvTwfaomfvnf; vGwfvyfwJUtvkyf vkyf&&ifaumif;rSmyJ[k
xGufayguf&Sm
rdavonf/ a&SUae? 0wfvkHvkyf&&if raumif;aybl;vm;?? vGwfvnf;vGwfvyfr,f?
*kPfvnf;&Sdr,f?
0ifaiGvnf;aumif;Edkifw,f/ ightBudKuf jzpfEdkifw,f/
&nfrSef;csufa&G;cs,fa&;ESifh ywfouf uRefawmfonf bufwfrifwef
Muufawmifvdkjzpfae[ef&Sdonf/
tajctae tjzpftysuftrsKd;rsKd;wkdU\ Mum;0,f&dkufykwfxkwfonfhbufodkU
ul;ae&avonf/
aumvdyfausmif;wGif toif;trsKd;rsKd;&Sd\/ arG;&yfa'oqdkif&m toif;rsm;?
ynmbmom&yfqkdif&m
toif;rsm;? ausmif;aqmiftvdkuftoif; rsm;? bmoma&;toif;rsm;?
usef;rma&;toif;rsm;ESifh
wuodkvfausmif;om;or*wdkUjzpfavonf/
uRefawmfwkdU aeUausmif;om;rsm;uvnf; toif;zJGUxm;ao;onf/ uRefawmfonf
wuodkvfausmif;om;or*okdUvnf; 0ifxm;avonf/ 4if;jyif ynmbmom&yfqdkif&m
toif;tcsKdUudkvnf; 0ifxm;avonf/ Ak'bmom toif;udkvnf; vufrvTwfyg/
toif;tyif; Am[D&

udprsm;rSm tawmfrsm;ay\/ wuodkvfausmif;or*onf t&Sdefwufaewkef;


jzpfavonf/
or*OuXa&G;aumufyGJESifh trIaqmifa&G;aumufyGJrsm;wGif
udk,fwdkif0ifta&G;rcHaomfvnf; ocifqefaom
ausmif;om;rsm;bufrS tEdkif&atmif uRefawmfwkdU 0ifvkH;yef;&ygao;onf/
uRefawmf wuodkvfpa&mufonfhESpfrSm 1935-36jzpfav&m ausmif;om;avmuonf
txl;ojzihf
tkH<uonfhESpfaywnf;/ 1920 jynfhESpf ausmif;om;ta&;awmfykHNyD;onfhaemuf
tBuD;qkH;
ausmif;om;ta&;awmfykH ay:vmaom ESpfjzpfonf/ wuodkvfa&mufcgp ESpfvnf;jzpf?
tazhMoZm
ylaEG;aewkef;vnf; jzpfjyefav&m xdkausmif;om;ta&;awmfykHwGif uRefawmf\ tcef;rSm
bmrQajymprSwfrjyKavmufyg/ 'Da&xJ arsmygaeaom aA'gyifavmufomjzpfygonf/
trsm;enf;wl
or*xJ0ifvkdufonf/ trsm;enf;wl or*rSBuD;rSL;aom w&m;yJGrsm;okdU oGm;emonf/
trsm;enf;wl
vufckyfwD;onf/
trsm;ESifhwlEdkifrnf r[kwfaom tawGUtBuKHuav;wpfckESpfckawmh &Sdygonf/
4if;wkdUum; odkUwnf;/
or*OuXjzpfvmol udkEkonf uRefawmfwkdU wuodkvfra&mufrD ESpfaygif;rsm;pGmu
bDatatmifNyD;
ausmif;q&mvkyfaecJUonf/ aemufrS Oya'oifwef;wuf&ef wuodkvfodkU
jyefvmcJUjcif;aMumifh
uRefawmfwkdUvli,fawGESifh qkHpnf;&jcif;jzpf\/ olUrSm &Sif;vif;jywfom;aom
rsufESm&Sd\/
olUudk,fvkH;udk,faygufESifh olUtouft&G,f rSmvnf; uRefawmfwkdU
ausmif;om;uav;rsm;ESifh pmaomf
nDtpfudktrsm;tjym;wGif tpfudktBuDqkH;ESifh nDtaxG;qkH;awGvdk jzpfaeay&m udkEkonf
uRefawmfwkdU\
cspfaMumuf&dkaojcif;udkcH&avonf/ olonf pum;ajymaomfvnf;aumif;\/
jywfom;pGm ajym&kHru
vIyf&Sm;atmif vIHUaqmf ajymqdkonf/ tcsufrsm;wGif trsm;tawGUtBuKHESifh
uRefawmfhtawGUtBuKHjcm;em;vSrnfr[kwfyg/ okdU&mwGif udkEku ausmif;tkyfBuD;
rpwmpavmhpfESifh

tjcm;rsufESmjzLygarmursm;udk Armhtay: a[mh&rf;jcif;? armufrmjcif;rsm;twGuf


&Iwfcsvkdufaomtcg
uRefawmfhtawGUtBuKHonf trsm;tawGUtBuKHESifh wlEdkfifrnfr[kwf[kxifygonf/
uRefawmfonf
y&dowfxJu tjcm;olrsm;udk rqkdxm;bd? xdkpum;udkajymaom udkEkxufyif
xdkpum;\ oabmouefudk
em;vnfayonf/ taMumif;rlum; uRefawmfi,fi,fwkef;u bkef;BuD;ausmif;rS
iSm;ay;&aom
aumfaZmay:wGif zdeyfjzihf avQmufaom rsufESmjzLv,f0efrif;onf uRefawmfhtaztm;
]]'rfzl;}} [kqJNyD;
ajrykHvdyfjzihf rsufESmudkaygufcJUonfudk udk,fawGUjzpfaomaMumifhay wnf;/
wuodkvftmPmydkifwkdU\ tjyKtrlrsm;udk uefUuGufaomtm;jzifh vnf;aumif;?
t*Fvdyfe,fcsJUorm;wkdUay;aom uRefynmudk azmfxkwf&Iwfcs aomtm;jzifhvnf;aumif;
udkEku
bDatbJGUudkjyeftyfaomtcg ,if;odkUtyfjcif;onf trsm;wumrSmxuf
uRefawmfhtay:wGif ydkpl;&S
xufjrufaom tmedoif&Sdonf[k uRefawmfqdkcsifygonf/ uRefawmfonf
t*Fvdyfpmoifrnf?
pmar;yGJatmif&rnf[laom rSef;csufjzifh q,fwef;atmifcJU onf/ aemuf
bDatatmif&rnf?
tdkifpDtufpfjzpf&rnf[laomjyXmef;csufrsm; jzifhaumvdyfodkUwufcJUonf/
jyXmef;csufrsm;udk
ESvkH;ydkufynmoifaepOf udkEk\ bJGUjyeftyfaomtvkyfonf
ZufBudK;aqmifhqJGvdkufonfESifh wlay\/
,if;odkUaom jyXmef;csufrsm;\ abmiftwGif;rSmpOf;pm;ae&mrS xkdabmifudk
cGJzsufvkdufNyD; vGwfvyfpGm
pOf;pm;aponfESifh wlay\/ oifMum;ae&aom ynm&yfwpfckvkH;udk
jyefvnfpOf;pm;vm\/
ynma&;pepfwpfckvkH;udk a0zefpjyKvm\/ xkdynma&;pepfudk zefwD;ay;vdkufaom
e,fcsJUtkyfcsKyfa&;
taqmufttkHwfwpfckvkH;udk NcKH qifjcifokH;oyfvmavawmh\/
uRefawmfhtawG;tac:um; ajymif;vJrIpavNyD/
okdU&mwGif tvkyfum;rygvSao;yg/ "avhxkH;pHtusifhponfwkdU\ t&Sdeftmedoifonf
BuD;rm;vSaypG/
pmar;yGJatmifzkdU pmoifonf[laom "avhxkH;pHonf >cif;csufr[kwfay/

xdkUaMumifh 1936ck? ausmif;om;oydwfBuD; jzpfyGm;vmaomtcg


uRefwmfonftrsm;enf;wl oydwfarSmuf
vdkufcJUaomfvnf; awmif;qkdcsuf&vQif ausmif;jyef pmar;yGJ&rnf[laom
&nf&G,fcsufum;tNrJ
&Sdaeavonf/ tdkifpDtufpfatmif&rnf[laom rSef;csufuav;u OD;aESmuf\
aemufuG,fwpfae&mrS
pufykef;ckwfaeqJ jzpfavonf/ oydwfarSmufp a&Twd*kHukef;awmfay:wGif
oydwfpcef;odkUrSefrSefa&muf\/
ntdyfonfhtcg tdyfvdkufao;\/ aemufoydwfESifh tmPmydkifta&;qdk
tBudwfte,fjzpf vmaomtcg
uRefawmfonf rdb&yfxHokdUjyefcJUavonf/ uRefawmfhtazu oydwfarSmuf&mokdU
yg&ygrnfvm;[k
qD;Budrf;av&m ]]trsm;vkyfawmh vdkufvkyf&wmaygh taz&JU/
oHCmtm;bk&m;rqefom vdkUawmif
pum;ykH&Sd w,fr[kwfvm;}}[k uRefawmfu tajzay;avonf/ jyefa&mufvmonfhom;
tm; at;jrjcif;ESifh
cspfjcif;udkomjy&rnf[k ulajymavonf/ tazhpdwfrSm rajywwfao;/ uRefawmfu]]udprNyD;jywfao;cif [dkrSmae&if pmrzwfjzpfrSmpdk;vdkU tdrfjyefvmcJUwm?
tdrfrSmpmzwfr,f}}
zcifBuD;onf pdwfajyoGm;NyD; tcGefawmfajympmrsm; ukef;a&;aeavonf/ ol
tvkyfvkyfykHMunfh&onfrSm
uRefawmfhaemufqkH;pum;aMumifh tvkyfESpfqwdk;vkyf&ef pdwfxufoefoGm;[ef&Sdayonf/
um; 1936ck oydwftwGif;u tjzpftysuf/
aemuf ESpfrsm;wGifvnf; uRefawmfonf ocifqefaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk
pdwftm;jzifh
vkH;0axmufcH\/ vufawGUtm;jzifh rJay;jcif;? tpnf;ta0;wuf em;axmifjcif;rsKd;jzihf
axmufcH\/
uRefawmfwkdU axmufcHaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;wGif udkb*srf;? rdwDvm
udkvSarmif?
udkatmifqef;? udkb[def;? udkAaqG? udkxGe;f&Sdef ponfwdkUudk txl;owd&ayonf/
olwdkUxJwGif
udkb[def;ESifhudkxGef;&SdefwdkUrSvJG tjcm;olwdkUrSm &kyfvuPmraumif;Muyg/
udkb*srf;rSm rxdwxd
tm;rvkdtm;r& rsufESm&Sdonf/ udkvSarmifrSm &IHUrJUrJUrsufESm&Sdonf/ udkatmifqef;um;
pkwfcRef;cRef;

rIefawaw rsufESm&Sdonf/ udkAaqGrSm ysif;&dxdkif;rIdif;aom rsufESm&Sdonf/ okdU&mwGif


&kyfvuPmonf
ta&;BuD;vSonf[k rxifyg/ olwkdUtm;vkH;onf ausmif;om;ta&;rsm; pdwfygvufyg
&dk;&dk;om;om;
aqmif&GufaeMuonfudk awGU&\/ olwdkUtm;vkH;onf wkdif;jynfudk
wu,fcspfjrwfEkd;[ef&Sd\/ xkdUjyif
olwkdUtm;vkH;onf uRefawmfhxufpGefvTwfEdkifaom owdrsm;&SdMu\/ xdkUaMumifh
olwdkUtm;
MunfndKygonf/
onfvdkESifh 1938ckESpfodkU a&mufcJUNyD/ xdkESpfwGif wuodkvfausmif;om; or*
udkb[def;-OuX?
udkvSa&Tu- 'kwd,OuX? udkAaqGu twGif;a&;rSL; jzpfMuav\/
xdkESpf\ aemufydkif;um; 0wKpwif tuGufazmfonfhtcsdef jzpfayonf/ okdU&mwGif
jynfzkH;um;udk r
rwifrD uRefawmf\ t&ifutjcm; tjzpftysuftcsKdUudkvnf; twkdcsKH; tpD&ifcHzdkU
vdkao;onf[k
xifyg\/ okdUrS cspfpGmaom pmzwfolonf 0wKwGif BuKHawGUae&rnfh
uRefawmfhtm; ydkrkdtuJcwfEdkif&ef
tajccH&xm;ygvdrfhrnf/ /
4
udk&ifBuD; OD;boef;\ zdkrudp oifMum;csufrsm;
b0wpfoufwm &nfrSef;csufrsm;ESifhywfouf uRefawmfhtazonf
ykAmp&d,vufOD;q&mjzpfaomfvnf;
ra&;? zdka&;? cspfa&;? BudKufa&;wGif um; ykAmp&d,r[kwfyg/ vufOD;q&mrsm;ESifh
awGUNyD;rS
uRefawmfhtazu aESmif;q&m tjzifhjzihf 0ifa&mufpGufzuf&jcif;omjzpfayonf/
,if;udprsm;ESifhywfouf uRefawmhvufOD;q&mum; udk&ifBuD;
OD;boef;jzpfayownf;/ zdkrta&;?
cspfa&;BudKufa&;wGif udk&ifBuD;wpfyg;u vufOD;q&m jzpf&onf?]]xl;ay
qef;ayonf}}[k qdkMurnfvm;/
jzpfykHurl okdUwnf;/ uRefawmfonf t*Fvdyfausmif;rSm 7-wef;pmar;
yGJNyD;aomtcg ausmif;ydwf
&Gmjyefvmonf/ touf 14ESpfrQ&SdavNyD/ ausmif; ydwfwkef;tcsdef tv[rukefbJ
ukodkvf&ap&ef

q&mawmfOd;eErmvm ausmif;wGif udk&if0wfaeavonf/ bkef;BuD;ausmif;om;


10a,mufcefU tjyif
uRefawmfyg udk&if4-yg;&Sdav\/ 4if;wdkUteuf 2yg;rSm rsm;pGmi,f tBuD;qkH; rSm
udk&ifBuD;OD;boef;jzpfavonf/ olonf touf17ESpf? 18ESpfrQ&Sdvdrfhrnf/
naearSmif&DvmNyDqdkvQif
ausmif;om;a&m udk&ifyg pmtHMu&\/ wpfem&dpmtH NyD;vQif &yfem;um
i,f&G,folrsm;rSm tdyfMu&\/
uRefawmfwdkUum; q&mawmf tm; 0wfjznfhMu&(0g) eif;ay;Mu&\/ 4if;aemuf
q&mawmfum; rSdef;avNyD/
b,ftcsdefusdef;pufonf[kum; rod&? rodEdkif/ uRefawmfwkdU pum;oHenf;enf;
jrnfvmvQif
]][JUtdyfMu}}[laom q&mawmfhtoHum; ay:vmNrJwnf;/
uRefawmfwkdUonf arSmifBuD;rnf;rnf;xJwGif okdUr[kwf ausmif;ocFrf; twGif;odkU
rIefwDrIefrTm;wkd;0ifvmaom va&mifwGif wdk;wkd; pum;pjrnf ajym Mu\/
uRefawmfESifh
udk&ifBuD;Od;boef;um; twGif;usus wdkifyifaqG;aEG; Muaom wdk;wdk;azmf
wdk;wdk;zufrsm;wnf;/
udk&ifBuD;u avmueDwdvm wd0F*H? e'D0*Fpaom pum;rsm;jzihf rdef;rtaMumif;p\/
rdef;rrsm;
aumufuspfykH ajymjy&mrS cspfp&maumif;ykHodkU a&muf\/ rdef;rrsm; &m*BuD;onf[k
qdk&mrS a,musmf;rsm;
MumckdykHokdUa&muf\/ olESifhvufyGef;wwD; awGUzl;onfqdkaom rdef;rrsm;taMumif;
ajymjy\/ uRefawmfhrSm
rQt&om&Sd aompum;rsm;udk ,cifuwpfBudrfrQ rMum;zl;yg/
udk&ifBuD;tajymaMumifh uRefawmfonf
wkefvIyfacsmufcsm;jcif;rsm;jzpf&\/ udk&ifBuD;u tysKdawG b,fvdkcspfatmif
vkyf&rnfqdkaom enf;rsm;udk
&Gwfzwfjy\/ 4if;jyif tysKdwpfa,mufESifh? ESpfa,mufwnfvlBuD;rsm;
rjrifuG,f&mrSmawGUvQif
csufcsif;vuf ujrif;&efvnf; onmay;vdkufavonf/
udk&ifBuD;OD;boef;\ zdkrudp? cspfa&;BudKufa&; ynmrsm;aMumifh
uRefawmfacsmufuszl;avNyD/
uRefawmf udk&ifvlxGufNyD; t*Fvdyfausmif;odkU oGm;aomtcg olay; vkdufaom
oifcef;pmrsm;onf

uRefawmhfacgif;xJwGifvnf;aumif;? aoG;xJ wGifvnf;aumif;?


ylylaEG;aeG;yif&Sdavao;onf/
uRefawmfaeaom q&mhtdrf wGif touf14ESpf? 15ESpft&G,f rdef;uav;wpfOD;onf
uav;xdef;vkyfvsuf
&Sdav\/ wpfaeUoq&m? q&muawmfESifh tjcm;olrsm;yg tdrfwGifr&Sd/
tqdkygolki,fronf
uav;csDvm&m uRefawmfubmrajymnmrajymESifh udk&ifBuD;\oifcef;pmudk
vufawGUusifhokH;um?
vufo&rf;vdkufavonf/ oli,fronf csKH;csidk\/ olUbmomol
ikd&kHqdkvQifawmfao;\/ xdkokdUum;
r[kwf q&muawmfjyefvm aomtcg uRefawmfvufo&rf;aMumif; qD;wdkif\/
uRefawmfhrSm
twif;bl;uG,fomae&avawmhonf/ ]]uav;udkqGJ,lwm yg}}[k
cyfwnfwnfvdrf&avonf/
tu,fuRefawmfhrSm t*Fvdyfausmif;om; pm;a&;BuD;om; r[kwfbJ
tcdkif;tapaomfvnf;aumif;?
ausmif;jymwmaomfvnf;aumif; qif;&Jom; xJujzpfbdrl? q&muawmfESifh
Mum;Mum;orQaom
rif;a,musmf; rif;rdef;r wkdUonf ]][JU wPSm&l;? acG;wd&pmef}}ponfjzihf qJa&;um
<uufaoudkacG;awG
0dkif;qGJovdk qGJiifqkwfNzJMuayvdrfhrnf/ ,ckawmh q&muawmfu ]][JU aumifrav;?
r[kwfwmawG
rajymeJU/ armifwifxGef;[m vl&dk;uav;/ wdkUu twGif;od? tjyifod? tifrwef
odum&SdwJU
aumifuav;}}[komajymNyD; aumifruav;udk NidrfoGm;aponf/ uRefawmfhudkum;
bmrQrajymMuay/
uRefawmfonf udpwGif ]acsmuf}rS vGwfajrmufcJUaomfvnf; udk,fhvdyf jymudk,f
&SufvSygonf/
xdkrdef;uav;udkvnf; r[kwfrcHojzifh &dkaordayonf/ xdkUaMumifh
awmifNyKH;yJGvdkae&mrsKD;rSmyif
vufraqmhawmhyg/
okdU&mwGif trSm;udk usL;vGefrdaomfvnf; udk&ifBuD;Od;boef;\
oifMum;csufrsm;tm;vkH;udk
pGefUy,fjcif;rjyKyg/

udk&ifBuD;OD;boef;u ]]aumifrwpfa,mufu rif;udkokH;cgwdwdaphatmif


NyKH;MunfhNyDqdk&if
rif;udkBudKufvdkUyJvdkU rSwfayawmh}}[k oifMum;cJUzl;avonf/
uRefawmfaeaom tdrfteD;&Sd jrefrmpmoifausmif;wGif 7-wef;pmoif aeaom
rdef;uav;wpfa,muf&Sd\/ uRefawmfESifh&G,fwlavmufyif/ tom;rSm jzL0if;ae\/
rsufpdcyfarS;arS;ay:wGif okH;&ufv? ckH;rsufp onf 0JacGvsufae \/
ausmif;oGm;ausmif;jyefwGif qkHwdkif;
olu uRefawmfhtm; eDjref;aom EIwfcrf;uav;rsm;jzihf NyKH;jy
rsufvkH;arS;uav;rsm;jzihf Munfhavh&Sd\/
okH;cgru q,fcgrQNyKH;MunfhonfjzpfaomaMumifh? 'if;awmhighBudKuf aeNyD[k
uRefawmfxifrSwfvdkuf\/
okdUaomf pma&;&efum; rqkH;jzwfao;/ uRefawmfu t*Fvdyfausmif;om;
olujrefrmausmif;ol/
uRefawmfu v,f0efavmif;? olu tpGrf;ukefjzpfvSrS jrefrmausmif;q&mr/ rQ
tqifhtwef;csif;
uGmjcm;aeaomaMumifh rydk;vdk/ um;wpfzuf/ tjcm;wpfzufwGif uRefawmfonf
udk&ifBuD;OD;boef;\
oifcef;pmudk vufawGUusifhokH;vdkayonf/ aemufqkH;wGif ]]prf;Munfhaygh?
tyef;BuD;wmvdkufvdkU?
t&IH;vnf;r&SdEdkifygbl;}}[laom udk&ifBuD;\ qifjcifwkH w&m;udk owd&NyD;
&nf;pm;pmay;vdkufavonf/
um;uRefawmf\ yxrqkH;aom &nf;pm;pmwnf;/ aemufwpfaeUwGif
olut&ifuvdkyifNyHK;um
t&ifuvdkyifMunfh jyefpmuav;vSrf;ay;oGm;avonf/ olUrSm &nf;pm;&SdNyD; jzpfvkdU
0rf;enf;ygowJU/
udk&ifBuD;\ Mo0g'u vJGrSm;ovm;? uRefawmfhuHuyJ acvGef;aeovm;
rajymwwfawmhyg/
uRefawmf 9wef;a&mufaomtcg vlyg;tawmf0vmNyD;[k qdkEdkifygonf/
EIwfcrf;arT;a&;a&;udkyif
jrifEdkifojzifh tawmiftvufpkHaom t&G,f[kyifqdkEdkifayonf/ &G,fwl&G,fwef
odkUr[kwf
udk,fhxuftawmftwef BuD;aom rdef;rysKdrsm;udk jrifvQifpdkufMunfhNyD;
tMunfhcsif;qkHrdvQif zdef;ceJ?
&Sdef;ceJ? t&ompm;wwfavNyD/ xkdtcg 6-wef;wGif rdef;racsmav;wpfa,muf
&Sdav\/ tom;jzLjzL

rsufvkH;rsufzefaumif;aumif;? ESmwHay:ay: yg;pyfvSvS


olUudk,fvkH;udk,fxnfuav;rSmvnf;
pdkpdkjynfjynfESifh ,Ofpp/ olUwpfudk,fvkH; wGif uRefawmftcspfqkH;aom t&mrsm;rSm
ol\
qHawmufuav;jzpfonf/
trnfuawmh rjr0if;jzpfygonf/
uRefawmfonf rjr0if;tm; usdwfcspfae\/ b,folUudkrQ rajym? rjr0if;\
rsufESmuav;udk jrifEdkif&m
wpfaxmifhaxmifhu wpdrfhpdrfhMunfhae rd\/ olUtm;jrifEdkif&ef olwdkU 6-wef;a&SUwGif
vrf;ovm;&onfrSmvnf; tarmyif/ ausmif;wufaewkef; taMumif;r&Sd
taMumif;&Smum q&mudkwdkif
tjyifxGufNyD; 6-wef;tcef;ayguf0em;u jzwfavQmuf\/ olwkdUtdrfa&SUu
oli,fcsif;tdrfodkU
vdkufoGm;NyD; pmzwf[efaqmif olUtm;Munfh\/ olESifh uRefawmf tMunfhcsif;
qkHaomtcgrsm;
yDwdvIdif; w<u<uESifh rl;arhrwwf jzpfaewwfayonf/
uRefawmfonfolUtm; b,frQtxd cspfygoenf;qdkaomf twnfBuH onftxdjzpf\/
olUtm;
&nf;pm;pmra&;? zGifhrajymbJaejcif;rSm udk,fhbufu aocsmcsif jzpfayonf/
raocsmvQif oluav;
pdwfraumif; jzpf&rnfudk rvdkvm;/ uRefawmfhzcifBuD;tm; taMumif;pkHzGifhajymwdkifyif
avonf/
]]olUtazu b,folvJ}}
]]a&SUaeOD;wifav? tazodrSmyg}}
]]at; at;? olUtazudk igodygw,f? aeygOD;ighom;&,f? rif;ynm qufoifygtkH;/
v,f0efjzpfatmif
BudK;pm;ygOD;/ tJ'Dawmh rif;aumifrav; xuf ydkvnf;vS? ydkvnf;ypnf;&SdwJU[m
onfhxufomwmawG
&Edkifygwf, apmifhygOD;uGm}}
uRefawmfonf uRefawmfhtaz\ qifjcifwkHw&m;udk vufcHvdkuf avonf/
onfhxufomwmawG
&Edkifrnfh tem*wfudkom apmifhpm;ae vdkfufawmhonf/
aemufrsm;rMumrD rjr0if;onf olUxuf toufrsm;pGmBuD;aom
a,musmf;wpfa,mufESifh

rdbrsm;pDrHonfhtwkdif; vdkufem vufxyf vdkufavonf/ uRefawmfonf


[dkt&G,fwkef;u
uRefawmfwkdUESifh &G,fwl rdef;uav;rsm;xuf a,musmf;vkyfolrsm;u 6ESpf 7ESpfBuD;vQif
toufuGm
vGef;vSonf[k xifwwfonf/ xdkUaMumifh uRefawmfhpdwf0,f rjr0if;crsmrSm
tbkd;BuD;wpfa,mufESifh
nm;oGm;NyD jzpfav[efESajrmow ,lusKH;r& jzpfrd avonf/
uRefawmfhtazonf uRefawmfhtm; pdwful;,OfcGifhray;/ tdyfrufxJu tcspfrsKd;wGif
arGUaysmfaecGifhray;/
aysmfovdkrae&? awmfovdk ae&rnfqdkaom pum;vdk cspfwmudkr,l&
awmfwmudk,l&rnfqkdaom
Mo0g'udkay;cJUavonf/ awmfrawmf\ rSwfausmufum; v,f0efjzpfa&;wnf;/
v,f0efjzpfvQif
onfhxufydkvSaomrdef;r? onfhxuf ydkypnf;aygaomrdef;rudk &rnf[k xifo vdk
v,f0efjzpfa&;
okdUr[kwf t&m&Sdjzpfa&;udk taxmuftuljzpfapvQif awmfaomrdef;r[k
,lq[efwlavonf/
taMumif;aomfum; rjr0if;xufydkvSaom ydkvnf;ypnf;&Sdaom
rdef;uav;wpfa,mufudkawGU\/
olUtaztarrsm;u uRefawmfhtm; vdkvm;\/ uRefawmhftaru xdkacR;ravmif;udk
oabmus\/
uRefawmfuvnf; cspfEdkifyg\/ uRefawmfhtazonf rdef;uav;rdbrsm;tm;
twdtvif; ar;vkduf
avonf/ ]]uRefawmfhom;udk v,f0efjzpfonfhwdkifatmif ynmqufoif ay;oGm;rvm;}}
olwdkUu tif;rvdkufaomtcg tazu uRefawmfhtm; ]]ighom; avQmhaps;ray;eJU}[k
ukefonfpum;ESifhoifMum;avonf/ uRefawmfuvnf; zcifBuD;\
ukefonfwGufudef;udk
tvG,fwulyifvufcHvdkufavonf/
onfwdkUu; 8wef;?9wef;? 10wef; vlysKdayguft&G,fwGif zdkrudp? cspfa&;
BudKufa&;wdkU
uRefawmfBuKHawGU&aom tawGUtBuKHwdkU jzpfay\/ ,if;udp wkdU q&mrsm;rSm
udk&ifBuD;OD;boef;ESifhtazwkdUjzpfygonf/ ,ck0wKpaom tcsdef? touf25ESpf
wpf0dkuft&G,f
vlysKdaygufb0udkjyefvnf qifjcif vkdufaomtcg odkUawGU&\/
udk&ifBuD;OD;boef;onf uRefawmfhtm;

trSm; udkrvkyfvkyfatmif oifjyay;oljzpf\/ okdUaomf olUtm; uRefawmf &efNidK;rxm;


&kHru rkef;yif
rrkef;Edkifyg/ olUaMumifhtrSm;vkyfrdonf/ trSm;vkyfrd trSefudk jrif&ayonf/
]]rrSm;aoma&SUae raoaom
aq;orm;r&Sd}}[laom qdk&dk;pum; &Sdonfr[kwfygvm;/
Oyrm- uRefawmfonf aumvdyfa&mufonfhwdkfif zdkrudp? cspfa&; BudKufa&;udpwdkU
udk&ifBuD;
udkboef;\ MoZmrS ruif;ao;yg/ rdef;uav; wpfa,mufu udk,fhudk okH;BudrfokH;cg
NyKH;MunfhvQif
udk,fhBudKufvdkU[k xifwwf ygao;onf/ oli,fcsif;wpfa,mufu olUESrtaMumif;
udk,fhcP cP
ajymjyNyD; olUESrESifh udk,fESifhrdwfqufay;vQif oli,fcsif;u udkf,fESifholUESr
ay;pm;zdkUvkyfaeonf[k
xifwwfygao;onf/ e'D0*F Hpaom tpJGESifh a,musmf; ESifhrdef;r wef;rwl[laom
tpGJrsm;rSmvnf;
rukefwwfao;yg/
onfwdkUum; uRefawmf\ aemufcHum;aywnf;/ tcef; 1-2-3 ESifh 4-wdkUjzifh
aemufcHum;azmfjycJUayonf/
aemufcHum;udk odxm;rS 0wKwGif ta&;BuD;aom wpfae&m ,lxm;onfh
uRefawmfhtm;
em;vnfEdkifayvdrfhrnf/ aemufcHum;udk odxm;rS uRefawmfhtm;
opmrJUol[kvnf;aumif;?
awGa0,drf;,dkifol[kvnf;aumif;? vTwfceJ tjypfwifrapmbJ uRefawmf\
cRwf,Gif;csufrsm;udk
axmufaxmuf nSmnSm pOf;pm;Edkifygvdrfhrnf/
uRefawmfum; cRwf,Gif;csufajrmufjrm;pGmESifh vlwpfa,muf/
uRefawmfum; rjynfhpkHao;aom vlwpfa,muf/
uRefawmfum; vlvm;rajrmufao;aom vlwpfa,muf/ /
5
0wKpcsdef\ EdkifiHa&;aemufcHum;csyf
cspfpGmaompmzwfol? pdwfr&SdygESifhOD;/ yifr0wKBuD;udkrprD cRwf,Gif;csuf
ajrmufjrm;pGmESifh uRefawmf?
rjynfhpkHao;aom uRefawmf? vlvm;rajrmufao; aom uRefawmf? xdkuRefawmf
uRefawmf&ifqdkif&aom

xdktcsdef xdkumv EdkifiHwumjzpfysuf&yfrsm;? Armhjzpfysuf&yfaemufcHum;rsm;udk


tenf;i,fazmfjy
vdkygao;onf/ taMumif;rlum; uRefawmfhtm; &dkufcwftyfaom xdkjzpfysuf&yf wkdU\
tmedoifonf
uRefawmfhyifudk"mwfcHpdwfESifh OmPfwdkUxufvnf;aumif;?
uRefawmfhzcifxufvnf;aumif;?
uRefawmfzcifxufvnf;aumif;? udk&ifBuD; udkboef;xufvnf;aumif;
ydkrkdpl;&Sxda&mufaomaMumifh
jzpfygonf/
uRefawmfonf udkf,fawGUjzifh EdkifiHa&;wGif pdwf0ifpm;aomfvnf;
EdkifiHa&;pmtkyfpmwrf;ESifh
EdkifiHa&;vTrf;aom owif;pm? *sme,f? r*Zif;rsm;udk jzpfjzpfajrmufajrmuf
zwfolr[kwfyg/
odkU&mwGif Oa&my emZDESifh zufqpfrsm; pcef;xvmNyD; [pfwvm rlqdkvdkeDwdkU
wefckd;xGm;vmonfudkum;
rMum;bJraeEdkifyg/
rlqdkvdkeDu tmz&du uEm&BuD;rS tbDqD;eD;,m;qdkaom wdkif;i,f jynfi,f
*sifuv,fuav;udk
twif;t"r csif;eif;wdkufcdkuf odrf;ydkufvdkuf avonf/ uRefawmfwkdUonf
e,fcsJUvufeufEdkifiHBuD;jzpfaom t*Fvdyf\ odrf;ydkufxm;jcif;cHae&aom
uRefvlrsKd;rsm;jzpf\/
tjcm;e,fcsJUEdkifiHjzpfaom tDwvDu uRefawmfwdkUESifh b0wljzpfaom
EdkifiHi,fuav;tm; usL;ausmfodrf;
ydkufaomtcg tbDqD;eD;,m;bufodkU pmemaxmufxm; u&kPmryGm;bJ raeEdkifyg/
*syefe,fcsJUorm;onf tuJGuJGtjym;jym;ESifh tm;enf;vsuf&Sdaom atmufusaemufus
Edkifonfhw&kwfjynfBuD;udk 0ifa&mufwdkufckdufvsuf&Sd avonf/ e,fcsJUqefUusifa&;
pdwf"mwfcH&Sdaeaom
uRefawmfwdkUonf usL;ausmfcH&aom w&kwfjynfBuD;bufodkU udk,fcsif;pmjcif;
arwmouf0ifjcif;
ra&mufbJraeEdkifyg/ 4if;jyif w&kwfjynfoljynfom;wkdUu rnfrQyif
tiftm;BuD;rm;aom &efoljzpfapumrl
pnf;vkH;nDnGwfpGm tEdkifrcHt&IH;ray;bJ ckcHwkdufcdkufaejcif;jzihf uRefawmfwdkU
pdwftm;wufrdavonf/
&dkifz,fESifhvm aom&efoludk 0g;cRefESifhyifjzpfap? vSHwHqGJvsufyifjzpfap
ckcHujzpfEdkifonf[l

aomtaMumif;&yfonf vufeufqdk 6vufrt&G,f&Sd "m;udkyif udkifaqmifcGifh


r&Sdaom uRefawmfwkdUtm;
t*Fvdyf&dkifz,fudk raMumufatmif tm;arG;jrLay;aeavonf/
tdEd,rS *ED? ae&l;paom yk*dKvfBuD;rsm;acgif;aqmifonfh tdEd,trsKd;
om;uGef*&ufBuD;\
vGwfvyfa&;wdkufyGJrsm;rSmvnf; uRefawmfwdkUtm; vGwfvyfa&;wdkufyGJ0ifatmif
zdwfac:vIHUaqmfaeonfESifh
wlbd\/
uRefawmfwkdU\ jynfwGif;rSmvnf; wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;onf
a&eHacsmif;NrDKUusif;yaom
yxrnDvmcHBuD;rS tpjyK wpf[kef;xdk; wdk;wufvmcJU&m w&m;pGJ? axmifcs?
ykvdyfnSOf;
jyKaeonfhMum;rSyif jynfoltrsm;u axmufcHtm;ay;aom
tzJGUtpnf;BuD;jzpfvmayonf/ 21OD;?
ig;yGifhqdkif? qif;&Jom;tzJGUpaom orm;&dk;us aysmhzwfzwfEdkifvSonfh
tajccHuRefb0udk tjrpfygvSef
rajymif;vJbJ uRefb0wGif;wGif taqmifta,mifajymif&kH? uReftBuD;pm;
uReftarmufpm;jzpf&kH a&S;&Iaom
tzGJUtpnf;ygwDrsm;\ twdkuftcHjyKjcif;udk cHae&onfhMum;rSyif
wdkUArmtpnf;t&kH;onf
wdk;wufvmcJU\/ ,if;odkUaomtzGJUtpnf;ygwDwdkU\ acgif;aqmifrsm;onf
jrefrmEdkifiHtkyfcsKyfa&;
(1935)Oya'u cGifhjyKcsuft& t*Fvdyfuay;vkdufaom &mxl;&mcHrsm;udk cJGa0,la&;?
tcJGta0rwnfhvQif
tcsif;csif; cGufapmif;ckwfa&;wdkUudk vkyfaeMuay&m? uRefawmfwkdU vli,frsm;onf
4if;wdkUtm;
pufqkyfMuayonf/ uRefawmfwdkUvli,frsm;um; udk,fwdkifvkyfEdkifonf
rvkyfEdkifonftyxm;
EdkifiHa&;tm;opfjzpfaom wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh acgif;aqmifrsm;udkom tm;udk;wpfck
axmufcHjyKMu&
avonf/
wdkUArmtpnf;t&kH;u wdkifay;vkdufaom ]]urmraMu? ArmawG? 'gwdkUajy'gwkdUajr}}udk uRefawmfwdkUu
vdkufqdkMuonf/

]]wdkUArmjynfudk wdkif;&if;om;tukeftpif? wdkUjynfvdkUrSwfxif wdkU0w&m;yif?


wkdUArmocif}}[k
[pfatmfoDqdkum vufoD;vufarmif;wef;Mu onf? vuf&kH;qefUMuonf/
trsKd;om;pdwf"mwfudk vIUHqGNyD; e,fcsJUqefUusifa&;wdkufyGJrsm;odkU wdkUArmvlxktm;
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u oGif;ay;vdkufonfhtwkdif; trsKd;om;vGwfvyfa&;
tkH<urIBuD;onf
BuD;xGm;vmcJUayonf/ xdktkH<urIBuD;ofn ae&mwumudk &dkufcwfvmay&m?
t*Fvdyfygarmursm;
BuD;pdk;aeaom uRefawmfwdkU\pmoifcef;rsm;udkvn;faumif;? yefumavjzihf
wjrjrat;aeom
pmzwfcef;udkvnf;aumif; &dkufcwfvmayonf/ xdktkH<urIrSm uRefawmfonf
tazhMo0g'aMumifh
a&Smifwdrf;&efBuHonfhtwdkif; a&Smifwdrf;EdkfifygvQif uRefawmfhtm; qefUusifaom
vlxl;vlqef;wpfa,muf
[kyif ac:&ayvdrfhrnf/
1938ckESpfodkU a&mufaomtcg a&eHajrtvkyform;rsm; oydwfBuD;onf
t*Fvdyft&if;&SifwkdU\ t&Idufudk
xdk;vkdufbdouJUodkU ay:aygufvmav\/ ,if;oydwfBuD;udk
wdkif;jynfESifht0Srf;axmufcHMu
,if;oydwf\acgif;aqmif wdkUArmtpnf;t&kH;rS [pfqdkvkdufaom
]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrmy?
wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm rvGJyg/ wdkUArm? a[h wkdUArm}}[laom oDcsif;oHonf
uRefawmfwdkU&if0,f
yJUwifcwfvmayonf/
xdktcsdefum; 0wK\ yifrZmwfvrf; pcsdefaywnf;/ /
6
ydwfjzLpifMu,f0wf aumvdyfausmif;om;
0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESifh uRefawmfwkdU yxqkH;tBudrf awGUqkHMuykHrSm
awmfawmfqef;onf[kqdkEdkifygonf/ taMumif;rlum; aumvdyfausmif;om; jzpfol
uRefawmfonf
rodef;0if;tm; bkef;BuD;ausmif;om;u qGrf;avmif;ol 'umruav;tm;
awGUykHawGUenf;ESifh
awGU&aomaMumifhwnf;/
0ifeDaz(ac:) rodef;0if;\ zcifOD;azrSm tNidrf;pm;0efaxmufBuD;jzpf urm&GwfESifh
tif;vsm;Mum;NcHBuD;wpfNcHwGif aexdkifavonf/

txufwpfae&mwGif azmfjyNyD;jzpfonfhtwdkif; uRefawmfonf urm&GwfrSmae


aumvdyfausmif;odkUwufpOf t&yfxJu qGr;fBuD;avmif; toif;wGif yg0ifNyD;
ydwfjzLpifMu,f0wfvsuf
we*FaEGaeUwdkif; qGrf;qefcH avh&Sdavonf/ uRefawmfwkdUonf OD;az\NcHodkU0ifvnf;
qGr;fqefcHMu&\/
OD;az\NcHrS tywfpOf aiGwpfusyfESifh qefwpfjynfavmif;avh&Sdayonf/
OD;azrSm <u,f0csrf;omaom rdbrsm;u qif;oufonfhtwdkif; urm&Gwfwpf0dkfufwGif
ajr{uawmfawmfrsm;rsm; ydkifcJUzl;\/ odkUaomf tokH;BuD;oljzpfojzifh ajrrsm;udk
wpfpwpfp
a&mif;cspm;cJU&m xdktcsdefwGif olwdkUaeaom NcHajrESifh ajr{utenf;i,frQom
usefavawmh\/ okdU&mwGif
tokH;um;ravQmh? jrif;yJGokdUvnf; tywfpOfrSefrSef oGm;vdkufao;onf/
]]jrif;yJGroGm;&ifvnf; bmrS vkyfp&mr&Sdawmh ysif;p&mBuD;}}[k OD;azu
jrif;yJGoGm;jcif;udkuefUuGufaom
rdwfaqGrsm;tm; ajzMum;avh&Sdavonf/ rSefvSayonf/ olonfvnf;aumif;?
olUZeD;onfa':aX;Munfonfvnf; aumif;? om;orD;rsm;onfvnf;aumif;?
olUtm;rSDcdkaeMuaom
trsKd;BuD;aqGrsKd; rsm;onfvnf;aumif; toufarG;rItvkyfqdk bmwpfckrQrvkyfMu/
xdkUaMumifh
jrif;yJGonfomolwdkUtm; we*FaEGwpfywfvkH;rtm;rvyf&atmif tvkyfay;xm; Edkif\/
we*FaEGaeUwGif
paeaeUu NyD;cJUaomjrif;yJGudk pm;NrHKUjyefMuonf/ wevFmaeUESifh t*FgaeUrsm;wGif
jrif;rsm;\&mZ0ifudk
avhvmMuonf/ Ak'[l;aeU wGif a&SUtywfNydKifyJG0ifrnfh jrif;rsm;udk avhvmMuonf/
cJwGufMuonf/
Mumomyaw;? aomMumaeUrsm;wGif wpf&GmazGMuonf/ wwfEdkifvQif udk,fwdkif
jrif;aZmif;rsm;qif;
penf;emMuonf/ onfhxufwwfEdkifvQif aA'ifq&mudk oGm;awGUNyD; jrif;\Zmwm?
a*smfuD\Zmwmponfrsm;udk wGufppf Ekdifajcudk &SmMu&avonf/ xdkUaMumifh
]]jrif;yJGroGm;&ifvnf;
bmrSvkyfp&mr&Sdawmh ysif;p&mBuD;}}[laom OD;az\ajympum;rSm taMumif;rJUr[kwfyg/
uRefawmfonf OD;azwdkU jrif;yJGoGm;jcif;udk em;vnfEdkifyg\/ okdU&mwGif
tvkyf&Sdygonfqkdaom
tvkyfrsm;vSygonf[k nnf;nLavh&Sdaom Oya'vTwfawmftrwfrsm;
0efuav;0efBuD;rsm;? 0efBuD;csKyfrsm;

(,ckacwfwGif 0efBuD;[kac:wGifolrsm;udk ,cifacwfu 0efBuD;csKyf[kac:Mu\)


ukefonfyJGpm; rsm;?
pma&;pmcsDrsm; jrif;yJGoGm;onfudkum; em;rvnfEdkifyg/ 4if;jyif aumvdyf
ausmif;om;tcsKdUyif
jrif;yJGoGm;onfudk awGU&aomtcg tjyif;txef &Iwfcsrd ayonf/ um;
pum;pyfrdojzifh
Mum;nSyfajymjcif;jzpfygonf/ OD;azwdkU taMumif;qufygOD;rnf/
OD;azNcHonf tawmfus,f0ef; o&uf? ydEJ? wnif;? uepdk;? uHUaumf? ca&?
oajypaom
yifapmufBuD;rsm;jzifh pdkjynfpnfum;vSay\/ NcHBuD;tv,f wGif tdrftdkBuD;wpfvkH;&Sd\/
trdk;rSm "ed?
eH&HESifhtcif;rSm opfom;jzpfavonf/ opfom;eH&Hrsm;udk txyfxyfa&eHokwfxm;ojzifh
ndKrIdif;ae\/
xdkuJUodkUtxyfxyfa&eHokyfxm;jcif;onf wpfenf;tm;jzifh a[mif;EGrf;,dk,Gif;jcif;udk
zkH;tkyfxm;ovdk&Sday\/ tcif;Murf;jyifrSm tBudrfBudrf wkdufxm;ojzifh
wzdwfzdwfawmufae\/ odkU&mwGif
awmufyaeaomtcif; ta&mifonf a[mif;EGrf;,dk,Gif;jcif;udk rzkH;tkyfEdkif/
ESpfaygif;rsm;pGm
ajceif;xm;ojzifh ajcwdkufpm;aomaMumifh cGufaeaomae&mrsm;udk xdawGUEkdifonf/
aqG;ojzifh
usKd;usaom ae&mrsm;wGif zmax;xm;onfudkvnf;jrifEdkifonf/
{nfhcef;wGif cif;xm;aom ukvm;xdkifpm;yJGrsm;rSmvnf; rnfrQyif yGwfwdkuf
okwfvdrf;xm;xm;? rnfodkUyif
ZmtvSwdkUjzihfzkH;zkH;? a[mif;EGrf;aom taoG;tarG;ESifh a&S;qefaom ykHoPmefrsm;udk
rzkH;vTrf;Edkifacs/
olwdkUtdrf {nfhcef;wGif yGwfvkH;wyf ukvm;xdkifrsm;udkvnf;aumif;?
bk&m;wefaqmif;wGif
yef;ykxkxm;ovdk xkvkyfqif,ifxm;aom pm;yJGrsm;udkvnf;aumif; cif;usif;
xm;avao;\/
tu,fwEK{nfhcef;odkU<uyg[k zdwfac:jcif;rcH&bJ xdktcef;wGif;odkU 0ifrdacsaomf
a&S;a[mif;tdrfaxmify&dabm*ypnf;jycef; wpfckodkU 0ifa&mufaeonf[k
xifrdayvdrfhrnf/
uRefawmfwdkUonf xdk{nfhcef; usKHUusKHU,kHU,kHUuav; xkdifaeMu\/ {nfhcef;t0if0
qGrf;qefavmif;udkcsxm;onf/ qGrf;qefawmif; xrf;olrsm;rSm tcef;xJr0ifMubJ
jyifbuf0&efwmwGif

&yfaeMuonf/ aMu;pnf&dkufolwdkUu; tdrfay:odkUyifrwufcJUMu/ tdrfatmuf


ckwifBuD;ay:wGif
xdkifolxdkif? vSJolvSJ? tdrfatmuf&Sda&tdk;pifrS a&cyfaomufolaomuf? uRefawmfESifh
OD;av;jrifhwdkUom
{nfhcef;wGif;odkU 0ifMuavonf/ uRefawmfhvufrSm tvSLcHaiG zvm;&Sd\/
OD;av;jrifhrSm qGrf;cH&mwGif
bmwm0efrQ xrf;aqmifzdkUrvdk? rsufESmjyzdkUom vdkaomaMumifh olUvuf0,f
bmrQudkifaqmifrxm;acs/
OD;av;jrifhrSm owif;pmwdkufwpfwkdufwGif 'kwd,zdkrifvlBuD;jzpfNyD; &yf&Gmoma&;
ema&;wGif
rm;rm;rwfrwf aqmif&Gufojzifh vlodrsm;aom yk*KdvfBuD;aywnf;/ uRefawmfwdkUonf
apmifhaeMu\/
apmifhaeMupOf eH&H&Sd csdefoD;wyf em&DBuD;rS a'gufa'guf- a'gufa'guftoHESifh
uRefawmf\
tonf;ESvkH;ckefoHrsm;udk Mum;ae&avonf/
wpfatmifhavmufMumvQif twGif;cef;rS {nfhcef;wGif;odkU rdef;rysKduav;wpfOD;
0ifvmavonf/
olUvufxJrSm qGr;fqefwpfjynfESifh aiGwpfusyf/ tu,f olUvufxJrSm
qGrf;qefwpfjynfESifhaiGwpfusyfrygvQif uRefawmfonf olUtm; xdkNcH? xdktdrf?
xdk{nfhcef;rS
rdef;rysKdav;jzpfonf[k b,fenf;ESifhrQ rSwf,lrnfr[kwfay/ yifapmufBuD;rsm;jzihf
zkH;tkyfaeaom
xdktdrfBuD;ESifh xdk{nfhcef;a[mif;wdkUonf xdkrdef;rysKduav;\ vwfqwfysKdrspfjcif;ESifh
oabmrwljcm;em;vSacsbd\wum;/
olk\tom;rSm pdkjynf0g0if;ae yg;rdkU? vufz0g;ponfwkdUwGif aoG;pdkUum
eDMuefUMuefUjzpfaeayonf/
tdpufnufanmaom udk,fvkH;udk,fxnfESifh wnfMunfaom rsufESmwdkUrSm
MunfndKESpfvkdzG,f
aumif;vSonf/ qHyifudk wpfywfvQKd bD;cH aemufwGJxkH;xm;ay&m
tdrfae&if;obm0usus
rcdkUw&dkUtvSudk wrifazmfxkwfjyae&m a&mufay\/
olronf ajE&aom rsufESmudk uRefawmfhqDokdU rlxm;ojzifh awmufyaeaom
rsufvkH;rsm;ESifh
wif;vnf;rwif;? avsmhvnf;ravsmhbJ aphxm;tyfaom EIwfcrf;eDuav;rsm;udk
owdjyKrday\/ 4if;jyif

olr\ rsufvkH;rsm;onf uRefwmfhrsufESmay:odkU tm&kHpdkufxm;onfr[kwfbJ


uRefawmfhvufxJu
tvSLcHzvm;qDodkUom tm&kHpdkufxm;onfudkvnf; owdjyKrdayao;\/ okdUuvdk
uRefawmfhtay:wGif
tm&kHrpdkufonfudk owdjyKrdaomaMumifh pdwfxJrSm aMuuGJ0rf;enf;ovdkvdk
jzpfrdao;\/
olronf uRefawmfhvufxJu zvm;xJokdU aiGwpfusyfudk &dkaopGmxnfhNyD; tayguf0&Sd
qGrf;qefawmif;xJodkU qGrf;qefudkxnfhavmif;NyD; aemuf twGif;cef;xJodkU
0ifrnfjyKaomtcg
OD;av;jrifhu vSrf;ar;vdkufav onf/
]]a':aX;MunfwdkUaum &Sd&JUvm;}}
olru uRefawmfwkdUbufokdU udk,fudkrvSnfh? acgif;udkvSnfhNyD;]]rmrD&Sdygw,f? ckyJxGufvmygvdrfhr,f}}
odkUuvdk vSnfhajym&if; uRefawmfwdkUbufokdU vSnfhMunfhaomfvnf; olr\ tm&kHonf
uRefawmfqDokdU
wpfqHjcnfrQa&muf[ef r&Sdyg/ xdkUaMumifh uRefawmfonf tESdrfcH&ovdkxifrdNyD;
rmetaiGUtoufuav;
a&m,Sufonfh a'gouav;yif xGufrdao;\/ okdU&mwGif vSnfhtBunfhvdkuf
rD;a&mifxJrSmpdef
udkvSnfhvkdufaomtcg zswfceJxGufvmaom ta&mifESifhtwl olr\ tvSa&mifudkum;
rcsD;usL;bJraeEdkifyg/
onfum; 0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESifh yxrqkH;tBudrf awGUjrifMuykHwnf;/
aemufwpfatmifhavmufMumaomtcg *kPfoa&&Sd trsKd;orD;BuD;wpfOD;
xGufvmavonf/ toufrSm 3839ESifh 50Mum;jzpfcsif&m jzpfEdkifonf/ okdU&mwGif b,fenf;ESifhrQ
yifpiftNidrf;pm;,lavmufaom
t&G,fr[kwfacs/ ydkwduspGmqdk&aomf b,fenf;ESifhrQ yifpiftNidr;fpm;BuD;wpfOD;\
ZeD;t&G,f r[kwfacs/
vwfvwfqwfqwf rif;uawmfBuD;ESifhom wlay\/ axmifaxmif armif;armif;
t&yftarmif;aumif;vS\/ 0NzdK;tdpuf\/ tom;jzL0if;\/ rsufESmcsKdNyKH; azmfa&G\/
uRefawmfonf
jrifjrifcsif; a':aX;MunfyJ[k odvdkfufayonf/ olru OD;av;jrifhbufodkU]]atmufuoli,fawG aq;vdyfaomufMu&&JUvm;}}
aomufMu&ygw,f/ a':aX;Munf&JU tdrfuvlawGu edpywfukodkvf 0w&m;
ausyGefMuygw,f/

uRefawmfwdkU rvmcifuwnf;u aq;vdyfawGcs xm;w,f}}


]]uRefrwdkU 0w&m;auswmu bm[kwfao;vJ&Sif/ OD;jrifhwkdU ukodkvfa&;
ausyGefwmurS
wu,fcsD;rGr;favmufw,f/ uRefwdkUvdk olig ukodkvfjyKEdkif atmif
edAmefaqmfay;wJUtwGuf ydkNyD;
ukodkvfBuD;ygw,f&Sifh}}
a':aX;MunfESifh OD;av;jrihfwdkUonf 'ge oDv bm0emtaMumif;rsm;udk
wpfa,mufwpfayguf
a&mufwwf&m&m ajymqdkaeMuavonf/ a':aX;Munf onfvnf; olUorD;uJUodkUyif
uRefawmfhbufodkU
tm&kHusufpm;jcif; &Sd[efrwlyg/ uRefawmfum; olr\ udk,fcEmwpfckvkH;udk
odrf;usKH;MunfhNyD;
tb,fhaMumifh rQt&G,fwifygoenf;/ olUorD;udk olrb,ft&G,fwkef;u
arG;cJUygavoenf;/
olUorD;ESifh olUtar b,fae&mwGif wlnDMuygoenf;/ olr\pdefMu,foD;onf
tppfavm twkavm/
olr\ qHyifonf rnfrQ&Snf oenf;/ tNidrf;pm; 0efaxmufBuD; OD;azu olUtm;
rnfa&GUrnfrQ
cspfayvdrfhrnfenf;- ponfjzihf trQrjywf rtm;rvyf pOf;pm;vsuf&Sdav\/
,if;odkU bmodbmom pOf;pm;awG;awmaeqJ a':aX;Munfu qwfceJ
uRefawmfhbufvSnfh]]'Doli,fu b,folvJ? wpfcgrS rjrifzl;ao;yguvm;}}
uRefawmfhrSm xdkpum;udkMum;aomtcg usD;uef;vlrd uoduatmuf jzpfoGm;ao;onf/
aemufrSNyKH;vkdufNyD; tajzay;&Ef jyifqifaepOf OD;av;jrifhu 0ifajzvdkufavonf/
]]olUemrnfu armifwifxGef;wJU? uRefawmfwdkU t&yfxJrSmaeNyD; aumvdyfausmif;
bDatrSm wufaew,f}}
a':aX;Munf\rsufESm ododomomBuD;csKdoGm;NyD; uRefawmfhbuf
vkH;vkH;vSnfhvdkufonf/
]]aMomf? rif;u aumvdyfausmif;om;udk;? om"kuG,f om"k? Munfhprf;- Munfhprf;?
aumvdyfausmif;om;qdkNyD; aoG;rBuD;bl;? qGrf;BuD;avmif;toif;rSm udk,fwdkifudk,fus
0ifNyD;aqmif&Gufw,faemf? om"kuG,f om"k}}
,ckrS olwdkUonf uRefawmfhtm; todtrSwfjyKMuayawmhonf/ xdktcsdefxd
uRefawmfhrSm a':aX;MunfESifh
olUorD;wkdU\ todtrSwfjyKjcif;rcH& bJESdrfxm;ovdk cHpm;ae&aomaMumifh
pdwftm;i,fum

vlaeygusKHUaecJUyg onf/ ,ckrl uRefawmfonf &ifudkaumhEdkifNyD/ rsufESmudk


armhEkdifNyD/
]][kwfuJU? bk&m;omoemawmf tusKd;udk aqmif&Guf&mrSm vlcsrf;omyJ? qif;&Jom;yJ?
rif;yJ? eif;jym;yJ?
ocifyJ? uRefyJ? aumvdyfausmif;om;yJ? vlUtEyJ cJGjcm;zdkU rvdkygbl;cifAsm? ydwfjzLpif
Mu,f0wfNyD;
ukodkvfa&;vkyfw,fqdk&if tm;vkH;wef;wlcsnf;ygyJ/ ck- uRefawmfwdkU txJrSmqdk&if
bwfpfum;py,f,m?
jrif;vSnf;orm;? aps;onf? ausmif;om;tpkHygMuwmygyJ/ ukodkvfa&; BudK;pm;
MuwmrSm acR;xGufMuwm
b,folUb,folrS rydkMuygbl;}}
a':aX;Munfu wNyKH;NyKH;ESifh em;axmifae&mu]]Munfhprf; Munfhprf;? tefwDwluav;u pum;ajymuvnf; wwfvdkuf
vdrmvdkufwmaemf}}
4if;aemuf uRefawmfharG;&yfXmeDESifh rdbrsm;taMumif; ar;avonf/ uRefawmfu
vkH;aphywfaphjyefajzaomtcg]]tJ'D rif;wdkUe,fudk tefwDwdkUaumif;aumif;odwmaygh/ rifhtefu,fvf
NrdKUtkyfvkyfwkef;u
a&mufzl;wmaygh}}
okdUjzihf a':aX;Munfonf uJGuGmaeaom &yfaqG&yfrsKd;udkawGUav[ef?
a&S;a[mif;aESmif;jzpfpum;rsm;ajymNyD; uRefawmfESifh &if;ESD;rI,lvdkufygonf/
uRefawmfuvnf; rqGwfcifu
nGwfcsifonfhyef;/
]]at;? tefwDwdkUESifh aqGrsKd;&if;csmvdk oabmxm;NyD; qufqHaemf/
tvnfoufoufvmcJUOD;
armifwifxGef;a&? rif;tefu,fvfBuD;eJUvnf; rdwfqufay;&OD;r,f/ ckawmh
tefu,fvfBuD;u r&Sdbl;/
olUorD;ti,f&,f om;uav;&,fac:NyD; tefwDU&JUarmif 0wfvkHawmf& OD;jrbl;tdrf
oGm;vnfMu w,f/
orD;tBuD;0ifeDawmh tdrfrSm&Sdw,f/ ckeifu awGUvdkufw,f r[kwfvm;}}
a':aX;Munfu ar;vdkufykHrSm NyKH;pdpdrdkU &dk;&dk;ar;onfhtar;[k r,lqyg/ uvdqGonfh
tar;jzpf[ef&Sdygonf/
]]tJ'g 0ifeDwJUvm;? jrifawmh jrifvdkfuf&yg&JU}}
]]aMomf aMomf jrif&kHom jrifvdkuf&NyD; todrzJGUvdkuf&bl;aygh? [J [J
todzJGUay;&rSmaygh/ 0ifeDa& 0ifeD

orD;a& vmygOD;uG,f}}
0ifeDrSm cyfa0;a0;rSm ae[efrwl/ uRefawmfwkdUESifh uyfaeaom twGif;cef;rSmom
&Sd[efwl\/
ac:vdkufoHESifh xl;oHrSm qufaeygonf/ xl;oHMum;&NyD; bmrQrMumcif
0ifeDaz(ac:)rodef;0if;
a&mufvmavonf/
]]bmvJ rmrD}}[k ar;NyD; tarhab;rSm uEGUJuvsvm &yfaeavonf/
uRefawmfhrsufvkH;tpkHum;
0ifheDrsufvkH;uav;ay:wGif vTJz,fr&atmif NidwG,faeMuavonf/
]]xdkifygOD; orD;&JU}}
uRefawmfhrsufvkH;rsm;onf ukvm;xkdifwpfvkH;ay:wGif ,Ofaus;oyf&yfpGm 0ifxdkifaom
0ifeDESifh
wpfygwnf;vkdufoGm;Muavonf/
]]a[m'gu aumvdyfausmif;bDatrSm oifaewJU armifwifxGef;wJU? vufpowfawmh
vufpowfawmh
rmrDwkdUeJU oda[mif;uRrf;a[mif; &yfaqG&yfrsKd;xJuudk;uG,f}}
0ifeDu uRefawmfhtm; NyKH;Munfhvkdufonf/ olUtNyKH;uav;rSm uRefawmfh&ifudk
at;ceJjzpfoGm;apygonf/
]]orD;&JU? armifwifxGef;[mav aoG;BuD;arG;BuD;rvkyfwwfbl;/ Munfhprf;?
ukodkvfa&;rSm
b,favmuftm;xkwfovJ NyD;awmfh pum;ajymvnf; tifrwefaumif;w,f}}
,if;uJUodkU csD;usL;pum;ajymaeavojzihf uRefawmfhrSm raewwf rxdkifwwfESifh
rsufESmcyftrf;trf;
jzpfvmygonf/ 0ifeDrSmum; csD;usL;pum;rsm;udk NyKH;NyKH;uav; pl;pdkufem;axmifom
aeavonf/
]]armifwifxGef;? bDatatmifNyD; bmvkyfrvJa[h}}
uRefawmfhrSm tajz&kwfw&ufray;EdkifbJ cPawGaeavonf/ xdktcsdefwGif
uRefawmfh&nfrSef;csufrsm;rSm
txl;axGjym;aecsdefjzpfavonf/
]]uRefawmfudk,fwdkifawmh cdkifckdifrmrm? rnfrnf&& bmrS rqkH;jzwf&ao; ygbl;?
tazuawmh
tdkifpDtufpfatmif atmifBudK;pm;&r,fwJU}}
a':aX;Munfonf ckdifrmpGmjyXmef;tyfaom rsufESmjzifh]]'grSayghuJGU? tdkifpDtufpfatmifatmif BudK;pm;&r,f}}

0ifeDuNyKH; acgif;udkrodromndwfum tarudkaxmufcHvdkufonf[k uRefawmfxif\/


OD;av;jrihfum;
yg;pyfta[mif;om;ESifh uRefawmfwkdUudk wpfvSnfhpDMunfhaeavonf/ uRefawmfurl
olwkdUtm;vnf;
ruefUuGufcsif? tdkifpDtufpfavmif;tjzpfjzihf olwdkUu uRefawmfhtm; arQmfvifhjcif;jzihf
MunfhvdkuMunfhaeapcsif? udk,fhpdwfxJ&SdwmawGudkvnf; zGifhrajymcsifao;&um;
NyKH;pdpdESifhom
vkyfaevkdufayonf/ xdktwGif;tay:u "edydk;pmvkH;uav;rsm;onf ajymifacsmaom
Murf;jyifay:okdU
usvmav&m uRefawmfonf4if;wkdUudk Munfhaerdavonf/ xdktcg
a[mif;jrif;,kd,Gif;ae aomtdrfESifh
vwfqwfvSyaom 0ifeDwkdU obm0rus yeHr&ykHonf uRefwmfhpdwfwGif
ay:vmjyefav\/
a':aX;Munf\ pdwfrSmvnf; "edydk;pmvkH; uav;rsm;ESifh ywfouf wpfpkHwpf&m
ay:vm[efvuPm&Sdavonf/
]]tefwDwdkUvnf; a&SUESpfcgus&if 'DtdrfudkzsufNyD; wdkufwnf&OD;r,f/ 'Dtdrfu ckvdk
tNrJaezdkUaqmufxm;wJUtdrf r[kwfbl;/ NcHxJtvnfvmawmh wnf;ckdzdkU
'Dtdfrfudkaqmufxm;wm?
wkdufaqmufzdkUav? [dkjrLeDpy,f&kH;BuD;udk aqmufwJUOD;wifudkawmif
ykHpHtqJGcdkif;xm;NyD;NyD}}
rQajymNyD; pum;&yfum a':aX;Munfonf uRefawmfhrsufESmudk aphaphMunfhae\/
uRefawmfu
bmrQpum;raxmuf? pum;rjznfh/ 0ifeDuvnf; xdkUtwl? OD;av;jrihfuvnf;
xdkenf;/ okdUjzihfeH&Hu
em&DBuD;\ csdefoD;oHomvQif vTrf;rdk;aeavawmhonf/ OD;av;jrifhu xvdkfufNyD;]]udkif;? uRefawmfwdkU oGm;vdkufOD;r,f/ qGrf;qefcHp&m tdrfenf;enf; usefao;w,f}}
uRefawmfvnf; rwfwwfx&yfvdkufNyD;]]uRefawmfvnf; oGm;ygOD;r,f a':a':}}
]]at; at; oGm;OD;a&mh? aemufvmvnfaemf/ rif;tefu,fvfBuD;eJU
awGU&atmifvmjzpfatmif vmcJUaemf}}
a':aX;Munfu wzGzGvdkufrSmaeavonf/ uRefawmfu 0ifeDtm; NyKH;
EIwfqufcJUonf/
]]oGm;OD;r,faemf 0ifeD}}
0ifeDonf xdkif&mrSx&if;]][kwfuJU udkwifxGef;}}

um; 0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESifh uRefawmfpum;tjyeftvSef yxrqkH;tBudrf


ajym&jcif;wnf;/
7
ig;yd&nfBudKufoGm;aom tnmom;
nae nae ausmif;qif;csdefrsm;wGif uRefawmfonf tdrfodkU wdkuf&dkuf jyefavhr&Sd?
wuodkvfausmif;om;rsm; or*toif;wdkuf pmMunfhcef;oGm; pme,fZif;rsm;
zwfavh&Sdonf/
wpfcgwpf&HEdkifiHa&;pmtkyfrsm; iSm;cJU\/ tdkif,mvefvGwfvyfa&;twGuf
igwdkU\pGefUpm;csufrsm;?
tdkif,mvefolykef AkH;tzJGUpaom tdkif,mvefvGwfvyfa&;ESifh ywfoufaom pmtkyfrsm;?
tdEd,jynfvGwfvyfa&;ESifh tdEd,trsKd;om; uGef*&ufwkdUESifh ywfouf *ED? ae&l;?
rpufEdkif,D'l;?
plbwfpfbdkUpfpaom acgif;aqmifrsm;a&;onfh pmtkyfrsm; &k&Sm;awmfvSefa&;ESifh
ywfoufaom
pmtkyfpmwrf;rsm;udk awGU&ayonf/
ausmif;om;rsm;or*pmMunfhcef;onf wuodkvfyd#uwfwdkuf pmzwfcef;xuf
ydkaumif;\/
tcif;tusif;? pm;yJGukvm;xdkif? yefumwdkUjzifh wcrf;wem; xm;onfhtjyif
tvif;a&mifvnf; ydk&\/
naeapmif;tdkufvQif qif0ifbuf xGuf Budrfukvm;xdkifBuD;rsm;csum
pmzwfEdkifonf/
ausmif;om;rsm; or*pmMunfhcef;wGif pmzwf&if; rsKd;cspfpdwf&Sdaom ausmif;om;rsm;ESifh
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk awGUqkHum rdwfjzpf&wwf avonf/ okdUtm;jzihf
uRefawmfonf
udkxGef;&Sdef? udkatmifausmf? udkat;aiG polwdkUESifh todtuRrf;jzpf&ayonf/
olwkdUum; uRefawmfwdkUESifh
&G,fwl&G,fwefrQ jzpfMuay\/ 4if;jyif udk,fvkH;udk,fayguf tcsKd;tpm;rSmvnf;
wpfrsKd;wpfpm;wnf; vdkvdk
rydefr0? rykr&Snfrsm; jzpfMuonf/ okdU&mwGif jcm;em;csufrsm;awmh &Sdayonf/
tom;ta&ta&miftqif;uGJMu\/ udkatmifausmfrSm rnf;onf/ udkxGef;&SdefrSm
ndKndKESifh 0Jaygufaeonf/
udkat;aiGrSm jzLonf/ uRefawmfwdkUtxJwGif udkatmifausmf\ rsufESmrSm
txl;jcm;qkH;jzpfayonf/
rmawmufawmuf<uyfqwfqwfEdkifvSaom rsufESmESifh acgif;wkH;Akdvfauudk
wpfcgjrifNyD;vQif rarhEdkifay/

udkxGef;&Sdefum; BuD;rm;aom a&SUoGm;ESpfacsmif; xif;ceJay:atmif NyKH;aewwf\/


olpum;ajym ykHrSm
tnmavraysmuf/ udkat;aiGrSm EIwfcrf;r[bJESifh NyKH;aeaom rsufESm&Sd\/
olpum;ajymaomtcg
wriftm;xkwf[ef vuPmr&SdbJESifh toHpmpmESifh ajymavh&Sd\/ olwkdUonf
uRefawmfhtm; EdkifiHa&;odkU
ajcpkHypf0if&ef qkH;jzwfzdkU rMumcP wkdufwGef;Muolrsm; jzpfavonf/
wpfaeUo uRefawmfonf pmMunfhcef;wGif pmxdkifrzwfawmhbJ pmtkyfiSm;NyD;
jyefawmhrnf[laom
&nf&G,fcsufjzifh pmtkyfAD&dka&SUrSm &yf pmtkyfa&G;vsuf&Sdavonf/
uRefawmfhaemufem;u vlwpfa,muf
vm&yfonf udk vSnfhrMunfhbJESifhodvdkuf\/ BudKufaompmtkyf &SmrawGUojzifh
vSnfhrMunfh
tm;avmufatmif jzpfaeavonf/
4if;olu]]bmpmtkyf&SmaewmvJ}}
xdktcgrS olUtm;uRefawmfvSnfhMunfhvdkufavonf/ 4if;olrSm udkausmfNidrf;jzpf\/
olUrSmydefvSonfhtjyif
NydKvJawmhrnfh udk,faersKd;&Sdavonf/ 0wfxm;aomtay:tusrSm
olydkifrSr[kwfygavvm;[k
oHo,jzpfavmuf atmifacsmifwJGusaeavonf/ av,mysH uGif;xdk;zdeyfudkvnf;
tm;&Sdyg;&Sd
pD;eif;rxm; awh&kHom awhxm;[ef&sday\/ udkausmfNidrf;udk
uRefawmfoduRrf;zl;onfr[kwfyg/
udkausmfNidrf;onf bDatatmifNyD; t*FvdyfpmayXmewGif enf;jyq&m (usLwm)
vkyf&if;
tdkifpDtufpfpmar;yJG0if aeoljzpfygonf/ xdkUaMumifh udkausmfNidrf;tm; uRefawmfu
ta0;rSjrifNyD;
udkausmfNidrf;[k odxm;ygonf/
uRefawmfutHtm;oifh&mu NyKH;NyD;]][mq&mygvm;? bmpmtkyf&,fvdkUawmh rnfrnf&& &Smwmr[kwfygbl; q&m?
zwfaumif;r,fhpmtkyf
&SmaewmygyJ}}
udkausmfNidrf;onf pmtkyfrsm;udk Munfhae&mrS uRefawmfhudk Munfhvdkufonf/
olUrsufESmrSm

cyfarmharmhxm;ojzifh rsufrSefrsm;u 0if;aeayonf/ 4if;aemuftaMumqJGaom


[efrsKd;jzifh acgif;wpfzuf
apmif;oGm;atmif ar;udkqwfceJxdk;vdkufNyD;''Secret Agent of Japan (*syefolvQKd) qdkwJU pmtkyfudkzwfNyD;NyD vm;....
tJ'grsKd;u zwfvnf;aumif;w,f A[kokwvnf;rsm;w,f/
EdkifiHa&;ol vQKdvkyfief;eJU ywfoufwJU pmtkyfawG[m zwfvdkuf&ifrNyD;rcsif;
pmtkyfcsrxm;Edkifavmufatmif pdwf0ifpm;zkdUaumif;w,f/ NyD;awmh
rsKd;cspfpdwf"mwfvnf; wkd;wufapw,f? pGefUpm;vdkwJU pdwf"mwfvnf; &ifhoefapw,f/
rif;zwfcsif&if udk,f&Smay;r,f}}
]]zwfcsifygw,f q&m? &Smay;prf;yg}}
]]'ghxufrif;emrnf b,folwJUvJ}}
odkUjzifh uRefawmfESifh udkausmfNidrf;wdkU oduRrf;oGm;Muygonf/ xdkaeUu csufcsif;yif
olUtcef;odkU vdkufcJU
pmtkyfwpftkyf,l&ef ac:ao;\/ uRefawmfurtm;ojzifh rvdkufEdkifao;aMumif;
olUtcef;odkUvm
,lrnhftaMumif;ajym &ufcsdef;vdkuf&ayonf/
uRefawmfrtm;onfhtaMumif;rSm 0ifeDaz(ac:) rodef;0if;wdkUtdrfodkU oGm;&ef&Sdojzifh
jzpfayonf/
rodef;0if;\ vwfqwfaom tvSuav;udk aemufwpfBudrf xyfMunfEl;Edkif&ef
vnf;aumif;?
OD;azESifhrdwfzJGU&efvnf;aumif; olwdkUxH tvnfoGm;&ef vGefpGm pdwfapmaeavonf/
a':aX;Munfudk,fwdkifyif uRefawmfhtm;OD;azxHokdUac:oGm;\/ {nfhcef;ESifh qufvsuf
tdrfOD;wGiftumryg
0&efwmwyfxm;aom tzDuav;wpfck&Sdavonf/ xdktzDwGif cef;vkH;jynfhrQus,faom
Budrfyufvufukvm;xdkifBuD;wpfvkH; &Sdav&m OD;azonf ajcypfvufypf Zdrf&Sd&SdESifh
xdkifaeavonf/
OD;az\touft&G,f &kyf&nf&lyumrSm tNidrf;pm; 0efaxmufBuD; yDo&kHru
olaX;&kyfvnf;
ay:aeavonf/ aiGa&mifqHyifESifh jynfhNzdK;0azmif;aom udk,fcEmBuD;rSm OD;aztm;
BuD;pGmaomusufoa&
jzpfapay\/ olUrsufESmrSm 0efaxmufBuD;b0 rmea&mif&Sdef xdefaumif;cJU ayrnf/
,ckrlum;
csKdomvSay\/ uRefawmfonf OD;aztm; jrifjrifcsif;cifrif oGm;ayonf/
a':aX;Munfu-

]]tpfudkBuD; a[m'Doli,faygh? tMunfajymwJU aumvdyfausmif;om;


armifwifxGef;qdkwm?
armifwifxGef;a& a[m'gyJ rif;tefu,fvf}}
OD;az\ajcaxmufrsm;onf tjcm;ukvm;xdkifwpfvkH;wGif wifvsuf&Sdae&m OD;azonf
ajcwdkUudk &kyfodrf;NyD;
xdkukvm;xdkifudk uRefawmfhtm;ay;avonf/
]]xdkifa[h xdkifyg armifwifxGef; ckb,fu avQmufvmovJ}}
]]uJ uJ pum;ajymMuOD;? tefwD rD;zdkbufoGm;vdkufOD;r,f? armifwifxGef;
npmpm;NyD;rS jyef&r,faemf}}
a':aX;Munfum; ajymajymqdkqdk xGufoGm;av\/ uRefawmfu ]]aeygap a':a':
rpm;yg&apESifh}}[krS
rajymvdkuf&/ OD;azar;onfudkom ajz&awmh\/
]]uRefawmfausmif;utqif;rSm uRefawmfwdkU wuodkvfausmif;om;rsm;
or*pmMunfhcef;udk cP0ifw,f/
NyD;awmh OD;ESifhawGU&atmifqdkNyD; 'Dudkwef;vmcJUwmyJ}}
]]rif;wdkU or*rSm w&m;yJGawG cPcPvkyfw,fvdkU owif;pmrSm zwf&w,f?
tefu,fvfwpfcgavmuf
vdkufem;axmifcsifw,f/ a'gufwmbarmfeJU OD;apmw&m;NydKifa[mr,fvdkUqdkwm
vkyfjzpfrvm;}}
]]vkyfjzpfr,fvdkU Mum;w,f? b,fawmhvJawmh rodbl;cifAs}}
]]at; vkyfjzpf&if tefu,fvfudk vmac:prf;a[h? vdkufem;axmifr,f}}
odkUvQif OD;azonf uRefawmfwdkU ausmif;om;or*vkyfief;rsm;ESifh
EdkifiHa&;a[majymyJGrsm;wGif
pdwf0ifpm;onfudk awGU&aomtcg uRefawmfhrSm tawmf0rf;ajrmufrd\/ OD;aztm;
&if;ESD;cifrifrIrSmvnf;
BuD;rm;vmav\/ OD;azua'gufwmbarmf pum;ajymaumif;ykH? t*FvdyfpmawmfykH
csD;usL;\/ t*Fvdyfpm
6-wef;atmifaom OD;apmu t*Fvdyfpum;jzihf a'gufwmbarmfESifh ,SOfNydKifum
rnfokdUajymEdkifrnfudk
cefUrSef;Munfhae\/
]]OD;apmu BudK;pm;w,fOD;&JU? ajym&Jqdk&J owdvnf;&Sdw,f}}
]]tif;? olvnf; vlawmfwpfa,mufyJaemf? Munfhprf; OD;bazu olUudk
vufoyfarG;vmcJUwm?
ol&d,wkdufrSm tpk0,fNyD; tvkyfvkyfEdkifatmifvnf; Od;bazuyJ oGif;vmwmyJwJU/
ckawmh OD;bazvdk

vludkawmif ab;z,fypfNyD; udk,fwdkifwufvmw,f/ rsKd;cspfygwDudkvnf; cJGaxmifw,f?


vlawmfyJa[h}}
OD;azu olUtjrifjzifh a'gufwmbarmfESifh *VKefOD;apmwdkUtm; csD;usL;Edkif aomfvnf;
uRefawmfum;
wdkif;jynfvGwfvyfatmif acgif;aqmifjcif;ESifh ywfoufum; csD;usL;zG,fr&Sd[k
uRefawmfxifygonf/
xdkUtjyif xdktcsdefu uRefawmfonf Oya'jyKvTwfawmf rif;wdkifyiftrwfqdkaom
EdkifiHa&;acgif;aqmif
BuD;rsm;udk rsm;pGmpufqkyfaeavonf/
]]uRefawmfuawmh 'DvlBuD;awGa&m? olwdkUaemufu rif;wdkifyiftrwfawGa&m[m
tvum;vlawGcsnf;yJxifw,f tefu,fvf/ wdkif;jynfa&mif;pm;NyD;
udk,fusKd;&SmaeMuwJU vlawGyJ}}
OD;azonf uRefawmfhpum;jzihf txdwfwvefUjzpfoGm;onf[kxif\/ ezl;a&rsm;
wGefUoGm;atmif
rsufvkH;jyL;oGm;NyD; cg;qefUxdkifum]]qdkprf;ygOD; armif&}}
]]uRefawmf txl;ajymzdkU rvdkygbl;/ rMumao;cifu ck eef;&if;0ef a'gufwmbarmf&JU
nGefUaygif;tpdk;&
jynfxJa&;0efBuD;csKyf OD;ay:xGef;ajymwm udk owif;pmxJrSm OD;zwfvdkufrdrSmaygh/
nGefUaygif;tpdk;&zGJUcgeD;
trwfaps;awG 2500d-3000dwufoGm;wmwdkU? axmufcHzdkUtrwfawGudk
zmtdrfvdkufac:&wm wdkUav}}
OD;azu w[m;[m;&,fvdkufNyD;]]tif; tif; oluawmh ajymrSmyJ? yg;pyfucyfvG,fvG,f&,f/ y&d,m,fvnf;r&Sdbl;/
tefu,fvfNrdKUtkyfjzpfpu olu e,fydkif0efaxmuf? olUvufatmufrSm
cPvkyfvdkuf&ao;w,f/
vlcsif;vnf;cifygw,f/ olajymykHawG vkH;aphywfaph ajymprf;ygOD; [m; [m; [m;}}
xdktcdkuf 0ifeDonf NcHxJrSwufNyD; {nfhcef;xJrSjzwfum tdrfxJ0ifoGm; onfudk
&dyfceJjrifvdkufayonf/
uRefawmfutom irf;irf;jzifh olrtm; vSrf;Munfhrdaomfvnf; olu
uRefawmfhtm;waphwapmif;rQ
MunfhroGm;yg/ uRefawmfhpum;pOfonf tenf;i,fyif qGUHoGm;ao;\/
]]oJukef;NrdKUe,f tif;r&GmrSmajymwm OD;&JU/ Oya'jyKvTwfawmfac:wJU aumifpDrSmtrwf
70ausmfaxmufcHrS

tpdk;&tzJGU zJGUEdkifw,fwJU/ OD;ay:xGef;&JU vIdifjrwfay:ygwDrSm 14a,muf?


a'gufwmbarmfygwDrSm
16a,mufom&Sdw,f/ 'Dawmhonfhjyiftrwf 40ausmf&atmif qJG&w,f/
ukvm;trwfwkdUudk acsmharmh
EkL;ESyf,l&w,f/ ig;yGifhqdkifygwDrSm&SdwJU trwftcsKdUudk 0efBuD;csKyf&mxl;ae&m
ay;ygr,fqdkNyD;
zJUxkwf&w,f/ a'gufwmodef;armifudk ig;yGifhqdkifygwDu zJUxkwfNyD;
ul;oef;a&mif;0,fa&;
0efBuD;csKyf&mxl;ay;&w,f/ 'gaMumifh a'gufwmodef;armifeJU trwfq,fa,muf[m
nGefUaygif;buful;vmw,f/ 'geJUrvkHavmufao;wmh wcsKdUtrwfawGudk
aiGay;ac:&w,f/ ESpfzuftBudwfte,
f qGJac:aeavawmh trwfaps;[m 2500d- 3000dtxd wufw,fwJU/
'geJUawmifpdwfrcs&ao;vdkU trwfwcsKdUudk um;eJUwifac:NyD; rJay;csdefra&mufrcsif;
0Sufxm;&owJU/
tcsKdUtrwfawGudk zmtdrfrSm vdkufac:&w,fwJU/ 'gawG[m OD;ay:xGef;udk,fwdkif
xkwfajymwJU pum;awGyJ
tefu,fvf}}
OD;azum; w[m;[m;&,faejyefavonf/
]]'DavmufvkyfwmawmifrS nGefUaygif;tpdk;&[m olUESmacgif;eJU
oltouf&SLEdkifao;bl;OD;&JU/
nGefUaygif;tpdk;&udk axmufcHwJU trwfOD;a&[m ig;yGifhqdkif? azbD,H? wdkUArmpwJU
twdkuftcHtrwf
OD;a&xufodyfomvSwm r[kwfbl;/ wpfrJ? ESpfrJyJomw,f/ 'Dawmh
Mum;aeygw,fqdkwJU t*FvdyfrJ-8rJ
udknGefUaygif;tpdk;&wnfNrJa&;twGuf tm;udk;ae&ao;w,f/ 'Dawmh
nGefUaygif;tpdk;&[m bk&ifcH
rMunfomwmudkawmhxm;ygOD;? t*Fvdyftrwf 8a,muf rMunfomwmudk
bmrSrvkyf&Jbl;/
ig;yGifhqdkifujyefwufcsif&ifvnf; t*FvdyfrJ-8rJudk oabmusatmif vkyfNyD;rS
wuf&rSmyJ}}
]]at;av? 4000d-pm;? 5000d-pm; 0efBuD;csKyfawG? eef;&if;0efawG vkyfcsif&ifawmh
'DvdkyJvkyf&ayrSmaygh/
'DwpfyJGrSmawmh a'gufwmbarmfwdkU? OD;ay:xGef;wdkUu OmPfomoGm;w,fvdkU
qdk&rSmaygh? [m; [m; [m;}}
]][kwfw,f? uvdrfOmPf omoGm;wmyJ}}

OD;azum; w[m;[m; &,fjyefonf/ OD;az&,fykHrSm tm;&yg;& &SdvSonf/ aemuf


ajE&kwfjcnf;qnfvdkufNyD;]]armifwifxGef;oabmu b,fvdkvkyf&if aumif;r,fxifovJ}}
]]uRefawmfawmh wkdUArmtpnf;t&kH;u vIHUaqmfaeovdk trwftm;vkH; ygwDra&G;
nDnGwfNyD;
&mxl;vufrcH? tpdk;&rzJGUbl;vdkU wpfoHwnf; jiif;y,f&r,f/ NyD;awmh jrefrmjynf
(1935) tkyfcsKyfa&;
Oya'udk zsufypf& r,f}}
]]armifwifxGef;u ocifvm;a[h}}
]]ocifawmhr[kwfygbl;? ocif0g'eJU ocifawGudkawmh BudKufw,f}}
uRefawmfOD;az\ aemufqifhar;cGef;wpfck vmvdrfhEdk;Edk;ESifh apmifh&if; NcHxJodkU
ai;Munfhaeonf/ OD;azum;
bmrQrajymbJ pOf;pm;ae[ef&Sd\/ xdkUaMumifh a':aX;Munf uRefawmfwkdU
teD;odkUa&mufvmonfudk
owdrxm;rd vdkufacs/
]]uJ tpfudkBuD;eJu armifwifxGef;vmMu? xrif;pm;Mu&atmif}}
]]uRefawmfrpm;awmhbl; tefwD}}
]]bkd b,fjzpfrvJ? jyifqifNyD;NyD? rif;u a':a':wdkUcifovdk rcifvdkU
xrif;rpm;wmvm;}}
a':aX;Munfu uvdqGaomtNyKKH;jzihf uRefawmfhtm;ar;vdkufonf/
OD;azu xkdif&mrSx&if;]]tdkifaq; vmpm;&atmif? ayghwfvyfcf (uHaumif;&if [if;aumif;vdrfh r,f)ayghuG,f}}
uRefawmfhrSm rjiif;omNyD/
xrif;pm;cef;rSm aemufaz;rD;zdkacsmiftaqmifi,fESifh tdrfrBuD;Mum;wGif&Sd
{nfhcef;rSwpfqifh
tdyfcef;rsm;Mum;rS jzwfoGm;&avonf/ tcef;um; a':aX;MunfESifh OD;azwkdU\
tdyfcef;jzpfwef&m]/
tcef;um; 0ifeDwdkUnDtpfr\ tdyfcef;jzpfayrnfavm/ tcef;rSm
t0wfwefqmjyifqif&m
tcef;jzpfaumif;jzpf&m\ ponfjzifh cefUrSef;&if; OD;azaemufu vdkufoGm;&ayonf/
xrif;pm;cef;rS tdrfaxmify&dabm*wdkUonfvnf; acwfrrD? a[mif;jrif;aom
ykHoPmefta&miftqif;wkdUudk aqmifaeMu\/ okdU&mwGif vif;xdefaeaom
rD;onfvnf;aumif;?
w[l;[l;wdkufcwfaeaom pm;yGJwifyefumonfvnf;aumif;? tqDttdrfh tcsKdtcsOf
tieftpyf

tom;toD;t&Guf pkHvifpGmESifhjyif qifwnfcif;xm;tyfaom xrif;pm;


yGJ0dkif;BuD;onfvnf;aumif;?
xdkUjyifwpf0 ESpfvdkzG,f&mysLiSmpGmjzifh BudKqdkae aom 0ifeDonfvnf;aumif;?
uRefawmhftm; oHvdkuf"mwf
qGJiifovdk qGJiifaeMuay&m a[mif;jrif;aom y&dabm*wdkUudk aemufwpfBudrfxyf
trSwfyif
rjyKrdawmhacs/
xrif;pm;yGJwGif OD;azESihf a':aX;MunfwdkUu rsufESmcsif;qdkif xdkifMuonf/
uRefawmfESifh 0ifeDwdkUuvnf; rsufESmcsif;qdkfif/
OD;azu olUyef;uefxJ xrif;xnfhNyD; uRefawmfhxH xrif;tkyfudk urf;vdkuf&if;]]uJ tdkifaq; rsm;rsm;xnhfarmif? tMunfa& arpDaum rpm;ao;bl;vm;}}
a':aX;Munfu cyfoJUoJUNyKH;NyD;]]arpD rpm;ao;bl; tpfudkBuD;&JU? olUudk [if;vdkufzkdU wm0efay;xm;w,f/ aMomf'gxuf armifwifxGef;eJU
arpDrdwfqufray;&ao; bl;aemf? arpDa& orD; arpDa&}}
]]vmNyDrmrD}} [laom toHESifhtwl arpDxGufvmavonf/ arpD\ t&yftarmif;
tom;ta&ponfwkdUrSm
0ifeDESifh wpfax&mwnf;vdkyifjzpf\/ odkU&mwGif arpD\ ESmwHrSm ydkay:
ESmacgif;enf;enf;cRefonf/
rsufvkH;uvnf; ydkus,fNyD; rsufckH;ydkxlonf/ ukvm;qifuav;[k qdkxdkufay\/
qHyifudk vdyfjym
tawmifjzefUovdk ykHoPmefjyKxm;aom zJBudK;jzifh pnf;xm;avonf/
]]armifwifxGef;? a[m'g orD;ti,f arpDav}}
uRefawmfuNyKH; EIwfqufvdkufonf/ ]]aeaumif;yg&JUvm;? awGU&wm 0rf;omygw,f}}
]]aus;Zl;wifygw,f? awGU&wm tifrwef 0rf;omaeygw,f}}
a':aX;Munfu Muufom;qDjyef[if;udk cyf uRefawmfhyef;uefxJ xnfh&if;]]tefwDu 'DaeUn arpDUudk xrif;vdkufzdkU wm0efay;xm;w,f/ [J [J 'DaeUntzdkU
pm;yJGxdk;cefUxm;wmayghuG,f/ tefwDuav orD;awGudk tdrfrIa&;&m oifay;w,f?
tapcHawG&Sdr,fh
olwdkUvnf; tcsuftjyKwf? tauR;tarG; {nfhcHwmawGrSm 0ifvkyfapw,f? 'grS
wwfrSmudk;
armifwifxGef;&JU/ 0ifeDa& orD;bufu ig;csOfa&yef;uefudk armifwifxGef;buf
ay;yguG,f}}
]]aeygap tefwD uRefawmfrDygw,f/ [J [J aeygap 0ifeD udkwifxGef; rDygw,f/
ckvdk odyf*&kpdkufMuawmh

pm;&wmawmif tm;emwmwm jzpfvmw,f? [J [J xrif;xnfhygOD; arpD}}


tm;vkH;u [J [JESifh vdkuf&,fMuonf/
a':aX;Munfu]]armifwifxGef; ig;yd&nfBudKufNyDvm;}}
]]ig;yd&nfryg&if xrif;rpm;wwfoavmuf jzpfaeNyD tefwD}}
]]'gjzifh tnmom; tnmrjyefEdkifawmhbl;aygh [J [J [J}}
uRefawmfu [J [J [JESifh a':aX;MunfESifhtwl vdkuf&,fonf/ usefvlrsm;u
NyKH;&kHomNyKH;Muonf/
odkUjzifh OD;az a':aX;MunfwkdU\ tdrfrSm uRefawmfhpm;tdrfaomuftdrf ozG,f
jzpfvmvsufOD;\
tdrfrdom;pkESifh txJ0iftjyifxGuf &if;ESD;vmcJUay onf/
0ifeDaz(ac:)rodef;0if;ESihfrlum; &doJUoJU?
csdwfwdwfwdwf? axhawhawh jyKMurdvsuf bmuvdkvkd? bkduvmwmwm tjzpfodkU
a&mufcJU&ayownf;/
8
t,ltqajymif;ykHrsm;
1938ckESpftwGif;wGif &ufawGul;ajymif; vawGanmif;vmavav (0g)
1936ckESpfonf Ek&mrS&ifhNyD;
OD;&mrSaESmif;vmavav? uRefawmf\ t,ltq rsm;onf ajymif;vJvmav
jzpfonfudkawGU&ay\/
oifMum;ae&aom ynmESifh ywfoufaom t,ltqwdkUwGif Ek&mrS
&ifh&ifhvmonf/ EdkifiHa&;t,ltq
wkdUwGif aysmh&mrS jyif;vmayonf/
zcifBuD;u uRefawmhfacgif;wGif; xnfhay;vdkufaom tdkifpDtufpf atmif&rnf[laom
b0&nfrSef;csufum;
vkH;0aysmufuG,froGm;&kHwpfrnfom usefawmh\/ aemifawmhrS bmvkyfvkyf?
ausmif;ae&if
ausmif;uay;wJU ynmudkawmh tpGrf;&SdorQ oif,l&rnf[laom
uRefawmhfudk,fydkifqkH;jzwfcsuf ESifh
ywfoufvnf; ajymif;vJrIrsm; ay:vmcJUavonf/ wdkU oifae&aom ynm[m
b,fvkdynmrsKd;vJ[k
a0zefrIjyK vmavawmhonf/
t*Fvdyfpmayuxdu q&mu 0ghwfpf0ghof\ uAsmrsm;udk t&omcHjy\/ uAsmq&m
oDukef;jc,frIef;xm;aom obm0tvSuav;rsm;udk axmufjy\/
yef;yGifhuav;wpfyGifhrS

oifcef;pmxkwf,lxm;ykHudk csD;usK;jy\/ uRefawmfonf apmapmu xkdtoiftjyrsKd;udk


ESpfouf\/
uRefawmf\ pdwfonfuxduq&m \toHESifhtwl? vdyfuav;rsm;ESifhtwl?
rdk;apGiSufuav;rsm;ESifhtwl
obm0tvSrsm;qDodkU a&mufoGm;NyD; obm0tvSxJrSm epfjrKyfoGm;avh&Sday\/
1938ckESpf jyu'defudk
vSefoGm;avav xkdtouftjyrsKd;udk rESpfNrdKUvmavav jzpfay\/ vlUavmuESifh
uif;a0;vSaom
pmayrsm;ygwum;[k tjypfjrifrd\/ vlUtoufwpfacsmif;xuf
vdyfjymuav;wpfaumif\ toufudk
ydkwefzdk;xm; aompmayrsKd;ygwum;[k pOf;pm;rd\/
oifay;aeaom &mZ0ifynmwGifvnf; tjypfawGjrifvmayonf/ eydkvD,H\
wpfOD;wnf;ydkif
pGrf;&nfrsm;oufoufaMumifh jyifopfEdkifiH wefckd;BuD;rm;vmovdkvdk? eydkvD,H
tvdk&rufBuD;vGef;
jyifopftifydkif,mBuD; NydKvJ&ovkdvdka&;NyD; jyifopfta&;awmfykHu jzefUay;vdkufaom
vlxkpdwf"mwfESifh
[yfrdvSonfh vGwfvyfa&;? wef;wla&;ESifh w&m;rQwa&; oifcef;pmrsm;udk zkH;EdkiforQ
zkH;ay;onfh
&mZ0ifynm&yfrsKd;udk auseyfa&mifh &JpGm vufrcHvdkawmhacs/
4if;jyif oifay;aeaom abm*aA' uRefawmfwkdU Armqif;&Jom;rsm;
tygt0ifjzpfaom urmhqif;&Jom;
vltrsm;twGuf oufomacsmifcsda&;? csrf;omBuD;yGm;a&;ESifh ArmjynfacwfrD
b,fokdUvQif
auseyfa&mifh&JEdkiftHU enf;/
tcsKyftm;jzifhqdkaomf uRefawmfonf wuodkvfuay;aeaom ynm&yfrsm;\
tajccHrsm;udk tjrpfygvSef
okH;oyfqifjcifaeygNyD/ ,if;tajccHrsm;udk ,kHMunfrI avsmhyg;aeygNyD/
,if;tajccHrsm;udk
,kHrSm;oHo,jzpfaeygNyD/ ,if;tajccHrsm;wGif ,kHMunfrIjyif;xefrS? ,if;tajccHrsm;wGif
,kHrSm;oHo,uif;ygrS ,if;odkUaom ynm&yfrsm;udk ydkifEdkifwwfajrmufayvdrfhrnf/
,if;ynmrsm;udk
ydkfdifEdkfifwwfajrmufrS tdkifpDtufpfpmar;yGJudk atmifEdkifayvdrfhrnf/ xdkUaMumifh
uRefawmfonf tazu

acgif;xJ oGif;ay;vdkufaom b0&nfrSef;csufrS ab;zJUum OmPfuGefUjrl;aeNyD[k


qkd&ygawmhrnf/ tdkaus;
Zl;&Sif zcifBuD;? om;armifonf zcifBuD;\MoZmudk awmfvSefz,f&Sm;aerdygNyD/ tkdaus;Zl;&Sifq&mwkdU?
wynfhausmfonf q&mwkdU\ MoZmudk awmfvSefz,f&Sm;aerdygNyD/ uRefawmfhtm;
jypfwifarmif;rJMutHUavm/ jypfwifarmif;rJjyKcsif jyKygawmh? uRefawmfum;
rwwfEdkifNyD/
uRefawmfonf wuodkvf yd#uwfwdkufodkU ta&mufenf;onfxuf enf;vm\/
wuodkvfyd#uwfwdkufpmMunfhcef;onf uRefawmfhtzkdU touf&SLusyfovdkvdk?
pGwfpdkxdkif;rIdif;ovdkvkd?
arSmifovdkvkd xifrdawmhonf/ uRefawmfonf ausmif;om;or*pmMunfhwkdufodkUom
ta&mufrsm;onfxuf rsm;vmawmh\/ wuodkvfor*pmMunfhcef;onf uRefawmfhtzdkU
touf&SLacsmifonf? ESvkH;arGUavsmfzG,f&Sdonf? tvif;a&mifxGef;onf/
uRefawmfonf us,fjyefUom;em;aom pmoifcef;xuf usOf;usyf EkHcsmaom
EdkifiHa&;aqG;aEG;cef;rsm;udk
ydkvdkU jrwfEdk;aeayNyD/ enf;jyq&m\ oifwef;wGif pmpDpmukH;a&;&onfxuf
tdk;a0r*Zif;? '*kefr*Zif;
wuodkvf uPESifhowif;pmrsm;wGif aqmif;yg;a&;onfudk ydkvdkU
ESpfoufpdwf0ifpm;ae NyD/
xdkESpfwGif EdkifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm;rSmvnf; ydkrsm;vm\/ wuodkvfor*
cef;rBuD;xJwGif vlpnfum;aom
EdkifiHa&;w&m;yJGrsm;omru or*twGif;a&;rSL;tcef;? OuXtcef;?
'&0rfBuD;OD;uHodef;\tcef;?
wdkvDrdkvDudkxGef;wif\ qHyifnSyfqdkiftcef;? ausmif;aqmifrsm;&Sd
ocifausmif;om;rsm;tcef;ponfwdkUwGifvnf; EkdfifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm; &Sdwwfavonf/
xdkrQomruao;
ntcsdeftcg ausmif;tkyfBuD;\ tcef;ESifh pmoifcef;rsm;Mum;
arSmif&dyfwGifvnf;aumif;?
bJGUESif;obifcef;ESifh tif;vsm;uefMum;&Sd arSmif&dyfwGifvnf;aumif; wdwfwdwfpka0;um
EdkifiHa&;
aqG;aEG;jcif;rsm;vnf; jyKvkyfMuao;\/ arSmif&dyfaqG;aEG;yJGwpfckwGif
ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf
*ED0g'udk okH;oifhrokH;oifh? Armh&efolrsm;udk acsmif;ajrmif;owfjzwf&rnfh Terrorist
0g'udk okH;oifhrokH;oifh?
vufeufudkif ykefuefjcif;udk vkyfoifhrvkyfoifh aqG;aEG;Muavonf/

tcef;wGif;aqG;aEG;yJGrsm; ausmif;om;wdkufyGJrsm;taMumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH;taMumif;?
v,form;tvkyform; vIyf&Sm;rIrsm;taMumif;? tdE,jynf
vGwfvyfa&;vkyfief;rsm;taMumif;?
emZD*smreDESifh [pfwvm? zufqpftDwvDESifh rlqdkvdkeD? NAdwdoQESifh csdefbmvdefwdkU\
taMumif;rsm;?
w&kwf*syefppfyJGESifh w&kwfjynf\ ckcHa&;taMumif;rsm;udk aqG;aEG;Muonf/
oli,fcsif;rsm;jzpfaom
udkxGef;&Sdef? udkatmifausmf polwdkUu uRefawmfhtm; xdkaqG;aEG;yJGrsm;odkU
vmac:avh&Sdonf/
,cifurl uRefawmfonf EkdifiHa&;wGif pdwfyg0ifpm;&kHomjzpf\/
ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;wGifvnf;
aemufuom axmufcHtm;ay;cJU\/ ,ckrl udkxGef;&SdefpolwdkU\ qJGaqmifcsuft&
pmtkyfvdkufa&mif;jcif;
tvSLaiGaumufcHjcif;ESifh tkd;a0r*Zif; wpfae&m wm0ef,laqmif&Gufav onf/
aEG&moDausmif;ydwftNyD; ausmif;zGifhcgp nwpfn uRefawmfonf
ausmif;om;rsm;or*twGif;a&;rSL;tcef; aqG;aEG;yJGwpfckudk wufaeavonf/
tcef;xJ udkxGef;&Sdef?
uRefawmfESifh tjcm;ausmif;om; 20cefUtjyif udkb[def;paom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;vnf;&Sdavonf/ xdkpOfuudkAaqG&Sdr&Sd uRefawmfrrSwfrdyg/
4if;jyif
uRefawmfrjrifzl;ao;aom rsufESmpdrf;wpfa,mufvnf; a&mufvmygonf/ olum;
q&mudkausmfNidrf;wdkU
t&G,frQ&SdNyD;? csnfvkHcsnfESifh yifeDtusrsm;udk 0wfqifxm;ojzifhtjyifrS
ocifwpfa,mufjzpfvdrfhrnf[k
cefUrSef;&ygonf/ olUrSm t&yfrwkdr&SnfESifh ydefydefyg;yg;jzpfonf/ ol\rsufESmonf
NyKH;aeonfr[kwf/
okdUaomf BuD;rm;aom a&SUoGm;ESpfacsmif; ay:aeatmif ]oGm;NzJBuD;ESifhjzpfonf/
rsufrSefrSmwvufvuf
0if;ae\/ olUrsufckH;rsm;onf b,frQwlygoenf; qdkaomf rsufrSef\xlaom
uRJaumfudkif;udkyif
vTrf;rdk;Edkifayonf/ olum; wufbkef;BuD; udkodef;az jzpfonf[kod&\/
udkodef;azonf umvuwm;
wuodkfvfrSm aeae&mu aEG&moDausmif;tydwfrSm jyefvmcJUNyD;aemuf rMumrDu
a&eHacsmif;odkU

a&mufcJU\/ xdktcsdefwGif a&eHacsmif;tvkyform; rsm;onf


oydwfarSmufvsuf&Sdavonf/
tcef;xJwGif vlokH;q,fcefU&Sdaeojzifh jynfhnyfae&m tcsKdUrSm
xdkifp&myifae&mr&MuaomaMumifh
ukvm;xkdifvufwe;fay: xdkifolxdkif? ryfwwf&yfvsuf aeolae&\/
tjyifrSmrkd;&Gmvsuf&Sdavonf/
udkodef;azu uRefawmfwkdUtm; 1937ck? 'DZifbmvrSp arSmufcJUaom
a&eHacsmif;tvkyform;rsm;
oydwftaMumif;ajymonf/ tpydkif;wGif udkodef;azu a&eHajrtvkyform;wkdU\
tajctaeudkolUrsufjrifudk,fawGU tjzpfjzihf 0wKa&;q&myDyD rsufpdxJjrifvmatmif
azmfjyonf/
tvkyform;wef;vsm;rsm;okdU oloGm;MunfhykH? wpftdrfaxmifae&aom tcef;uav;rsm;
usOf;ajrmif;ykH?
usef;rma&;ESifh rnDnGwfykH? tdrfoltdrfom;rsm; pdwfnpfaeykH? t0wftpm; csKdUwJUMuykH?
tcaMu;aiG
enf;yg;ykH ponfrsm;udk ajymjyae&m udkb[def;u Mum;0if
]]udk,fhvlawG'DESpfjrefrmhtvif;ESpfopful;rSm
udkodef;aza&;wJU ]a&eH}qdkwJU 0wKuav;awGUvdkufMuw,f r[kwfvm;}}
tm;vkH;uvdkvdk ]]awGUvdkufw,f}}[k ajzMu\/ uRefawmfvnf; xdk0wKwdkudk
zwfvdkuf&ayonf/
]]tJ'D 0wKuav;xJrSm ygwJUtwdkfif;ayghAsm/ a&eHajrtvkyform;rsm; tajctae....}}
xdkUaemuf udkodef;azu qufajymavonf/ bDtdkpDukrPDonf t&if;pwmvifaygif
15oef;ESifh
tvkyfvkyfvsuf wpfESpfwpfESpfwGif aygifoef;aygif;rsm;pGmjrwf&m okH;av;ESpfESifh
t&if;auscJUNyDjzpfaMumif;
odkU&mwGif tvkyform;rsm;rSm vlESifhwlatmifyif rae&aMumif;? ArmjynfrSm
a&eHxGuf
<u,f0onfqdkaomfvnf; ArmvlrsKd;rSm a&eHwGif;rsm;\ aumif;usKd;rcHpm;&bJ
rJGjymusaeaMumif;
ydkif;jcm;a0zefjyoGm;avonf/
4if;jyif oydwfarSmuftvkyform;wdkU\ awmif;qdkcsufrsm;udk wpfcsufpD
&Sif;jyavonf/
a&eHajr&yfoGm;wmyJ/ tvkyform;awGu nDnDnmnmoydwf arSmufMuawmh
pma&;awGvnf;

vdkufarSmufw,f/ tpnf;ta0;BuD;awGvnf; cPcPvkyfwmyJ/ av;ig;em&DtwGif;


okH;av;axmif
y&dowf&SdwJU tpnf;ta0;udk ac:Edkifw,f/ ukrPDuvlpm;xdk;zdkU BudK;pm;wmvnf;
awGUcJU&w,f/
tJ'Dawmh oydwfarSmuftvkyform;awGu oydwfwm;Mu wmaygh/ rdef;rawGa&m?
a,musmf;awGa&m
a&eHajru aeylrsKd;xJrSm wpfaeUvkH; xdkfifwm;MuwmawGUcJU&w,f/
'Dvkdoydwfwm;wmudk zsufqD;zdkU
tpdk;&u yk'fr 144xkwfjyefaMujimw,f/ 'gayrJU tvkyform;awG[m yk'frudk
tmPmzDqef nyD;
oydwfwm;NrJwm;wmyJ}}
ausmif;om;wpfa,mufu]]tvkyform;acgif;aqmifawGtaMumif; ajymjyygOD;}}
]]a&eHajrtvkyform;oydwfudk acgif;aqmifwmuawmh wkdUArmtpnf;t&kH;aygh/
XmecsKyfuqdk&if
ocifav;armifudk,fwdkifoGm;NyD; acgif;aqmifwmyJ/ olUavmufw&m;a[mEdkifwJuvl
r&Sdbl;/ rem;rae
avQmufNyD; bkH0g'w&m;a[maewmyJ/ ocifvIdif? ocifzdk;vSBuD;? ocifc? ocifoifeJU
wjcm;a&eHajrocifacgif;aqmifawG[m wu,fcsD;usL;avmufwJU acgif;aqmifawGyJ/
a&eHajr oydwfrSm
okH;wJUtvHu a'gif;tvHawmh r[kwfbl;? wlwHpOftvHyJ/ tvHopfayr,fh
tvkyform;
tvHtppfjzpfawmh vlwdkif;oabmusw,f/ NyD;awmh w&m;wpfyJGrSm y&dowfxJu
ighudk wlwHpOftvH&JU
t"dym,fudk ajymjyygqkdvdkU wlwHpOf tvHvTifhjy&if; tvkyform;eJU
v,form;aygif;NyD;
ta&;awmfykHatmifatmif vkyf&r,fqdkwJU edrdwf,lNyD;ay;vdkufwJU
trSwftom;jzpfaMumif; &Sif;jy&w,f/
y&dowfu oabmusNyD; tvHudk MobmtBudrfBudrfay;Muw,f/ tqkH;owfrSm
tvHajrSmufudkifNyD;
&JabmfwkdU igwdkUqdkwJu a<u;aMumfoHudk vdkufqdkMuyg vdkUajymw,f/
iguta&;awmfykHatmifygapvdkU
wdkifay;w,f/ tm;vkH; vkdufqdkvdkufMuwm a&eHajrwpfckvkH; odrfhodrfhwkefoGm;wmyJ/
tvkyform;awG

pdwfwuf<uovdk igwkdUvnf; pdwfwuf<uMuw,f/ NyD;awmh ukvm;tvkyform;


awGudkvnf;
igutdEd,jynfu&cJUwJU ukvm;bmomeJU ta&;awmfykHatmifyg apqdkwJU tif;
umvmAf-Zif;'gbwfudk
wdkifay;w,f/ ukvm;tvkyform;awG vdkufqdkMuwm qlnHoGm;wmyJ/
a&eHajrtvkyform;Mum;rSm
ukvm;Arm aoG;uGJrIr&Sdbl;/ igwkdUumvuwm;rSm uGefjrLepfawG acgif;aqmifwJu
b*Fvm;jynfe,f
ausmif;om;rsm;tzJGU csKyfqdkwm&Sdw,f/ tJ'DxJrSm ig0ifaqmif&GufcJU&vdkU
udk,fwdkifod&wJUtcsufawG&Sdw,f/ umvuwm;rSm tvkyform; oydwfawGay:vm&if
wkdUausmif;om;rsm;tzJGUcsKyfrSm aqG;aEG;NyD; axmufcHtm;ay;wJU
qkH;jzwfcsufawGcsMuw,f/ NyD;awmh
wwfEdkifwJutultnDudk udk,fxdvufa&mufay;MuwmyJ/ 'Dwpfacguf umvuwm;u
jyefrvmcifuav;yJ *kefeDcsnfpuf&kH tvkyform;awG oydwfarSmufw,f/
wdkUausmif;om;rsm;tzJGUcsKyfu
NrdKUxJrSma&m? ausmif;awGrSma&m &efykHaiGaumufcHNyD; oydwform;awGudk
oGm;ay;Muw,f/ ckArmjynfrSm
jzpfay:aewJU a&eHajr tvkyform;rsm; oydwfudkvnf; ausmif;om;awGu
pdwfa&mudk,fyg
axmufcHzdkUvdkw,f/ wwfEdkifwJU tultnDrsm;ay;zkdUvdkw,f}}
uRefawmfwdkUuvnf; tvkyform;wkdU\ wdkufyGJrsm;udk wwfEdkifaomenf; rsm;jzifh
ulnDMurnfh taMumif;
toD;oD;ajymqdkMuavonf/
4if;jyif udkb[def;u &efukefNrdKUu puf&kHtvkyform;rsm;taMumif; ajymjyavonf/
tm&ftD;wD ukrPDac:
&efukefvQyfppfESifh "mwf&xm;ukrPD tvkyform;rsm;? bDbDwDpD? r*&Dum?
zl;um;paom
opfpuftvkyform;rsm;? oabFmusif;tvkyform;rsm;? ref;uD;yGdKifhrS
bDtkdpDtvkyform;rsm;ESifh
tjcm;tvkyform;wkdU\ tajctaevdkvm;csufESifh vIyf&Sm;pnf;&kH;rIrsm;
taMumif;ajymjyonf/
ocifacgif;aqmifrsm; BuH&G,faeonfrSm a&eHajrtvkyform;rsm;udk
axmufcHaomtm;jzihfvnf;aumif;?
tvkyform; wdkufyGJcsif; qufay;&efvnf;aumif; &efukeftvkyform;wkdUuvnf;
qlylvIyf&Sm;jcif;?

oydwfarSmufjcif;jyKap&efjzpfavonf/ tvkyform;trwf OD;bvIdifu olMoZm&Sdaom


rD;&xm;tvkyform;tzJGUrsm;rSm a&eHajroydwf axmufcHa&;jzpfatmif
vkyfrnf[kqdkaMumif;jzihf
udkb[def;u tpD&ifcHao;\/
udkodef;azESifh udkb[def;wdkUu tvkyform;rsm;taMumif;udk ajymMupOf uRefawmfonf
uRefawmfudk,fwdkif
&if;ESD;pGmodaom urm&Gwf&Sd tvkyform;rsm;taMumif;udk ajy;jrifrdavonf/
olwkdU\qif;&Jaomb0udk
uRefawmfh&Jabmfausmif;om;rsm;a&SU0,f csjyvdkonf/ olwdkU\awmif;qdkcsuf
rsm;udkulnDMuyg[k
yefMum;vdkonf/ olwkdU\vIyf&Sm;rIESifh a&eHajrtvkyform; wkdU\
vIyf&Sm;rIrsm;udkqufay;&ef
wdkufwGef;vkdonf/ urm&GwfwGif tBuD;qkH;puf&kHrSm wa,mpGyfus,fpuf&kHjzpfav\/
xdkpufwGifvkyfMuaom tvkyform;rsm;pGmwdkUrSm uRefawmf\
tdrfeD;em;csif;rsm;jzpfMu\/ urm&GwfwGif
xD;puf? qyfjympuf puf&kHtvkyform;rsm;&Sdavonf/
]]udkb[def; uRefawmfvnf; enf;enf;ajymcsifw,f}}
udkb[def;u NyKH;vkdufonf/ udkb[def;rSm tnmom;qkdaomfvnf;
rJGajcmufajcmufr[kwf?
jzL0if;aomtom;&Sd\/ olUrsufESmrSm acsm&kHru csKdvnf;csKdvSonf/
olNyKH;vkdufaomtcg
EIwfcrf;eDuav;rsm;Mum;rS oGm;rsm;onf azG;ceJvufoGm;\/
]]ajymygAsm udk,fhvluvnf; txl;awmif;yefae&ao;ovm;}}
]]uRefawmfu urm&GwfrSmaeawmh urm&Gwftvkyform;awGtaMumif; ajymjycsifvdkUyg}}
pdkufem;axmifaeaom udkodef;azu uRefawmhfpum;udk Mum;jzwf]]aMomf &Jabmfu urm&GwfrSmaeovm;? udk,fvnf; urm&GwfrSm 1ESpfausmfausmf
aecJUzl;ao;w,f}}
]][kwfuJU odygw,f? udkodef;az&Sdwkef;u uRefawmfra&mufao;ygbl;/ okdUayr,fh
ocifcifarmifwkdUu
cifAsm;taMumif;ajymjyvdkUodygw,f}}
udkodef;azu acgif;tBudrfBudrfndwfvsuf]][kwfvm;? urm&GwfocifawGtaMumif; aemufrSaqG;aEG;ao;wmaygh/ uJ
tvkyform;awGtaMumif;
a&SUqufajymp&m&Sdwmudkajymyg}}

uRefawmfonf urm&Gwftvkyform;rsm;\ tajctaeudk uRefawmfhrsuf


jrifudk,fawGUtwdkif;
uGufwdwifjyvdkufonf/
uRefawmfonf ausmif;pmESifh ausmif;pmoifcef;udk vkH;0pGefUvTwfvdkufNyD;
uJUokdUaom
aqG;aEG;yJGrsm;udkom tcsdef&SdorQ ay;aeonf[kum; rqkdEdkifyg/
ausmif;om;[kqdkonfhtwkdif;
ausmif;om;0w&m;uvnf;&Sdjyef? rdcifzcifwkdU\ rsufESmudkvnf;
axmufxm;&jyefojzihf
ausmif;pmudkvnf;aumif;? ausmif;pmoifcef;udkvnf;aumif;? rpGefUvTwfyg/
rypfy,fyg? okdU&mwGif
ckeifuazmfjycJUaom aqG;aEG;yJGrsKd;wGif ydkpdwf0ifpm;rdonfrSm trSefyifjzpfyg\/
xkdaqG;aEG;yGJrsKd;onf
uRefawmf\ vlUavmuESifh ywfoufaomtjrifESifh urmBuD;udkjrif&aom
rkd;ukyfpuf0dkif;udk
ydkus,faponf[k uRefawmfxifay\/ ,cifuausmif;om;avmuudkom
jrif&avonf/ ,ckrl
ausmif;om;avmuabmifudkausmfvsuf ausmif;om; avmuxufeufeJ
us,f0ef;aom
tvkyform;avmu? awmifolv,form; avmu ponfrsm;udk jrif&onf/ ,cifu
rdbaqGrsKd;om;csif;ESifh rdwfaqGwpfpk avmufudkom cspf&rSef;odcJU\/
,ckrlawmifolv,form;rsm;ESifh
tvkyform;rsm;udkvnf; cspfwwfvmay\/ a&S;u udk,fh&yfudk,fha'ouav;
uGufuGufuav;udkom
t[kwfxif\/ ,ckrl olrsm;&yf? olrsm;a'o olrsm;EdkifiHwdkUrSmvnf;
t[kwfxifp&mawG
wpfykHwpfacgif;BuD;&Sdygonf wum;[k em;vnfvmayonf/ tcsKyftm;jzifhqdkaomf
okdUaom aqG;aEG;yGJ
rsm;aMumifh uRefawmf\pdwfESifh OmPf? tonf;ESvkH;ESihf OD;aESmufwdkUonf
<u,f0vmonf[kqdkcsifygawmhonf/
wuodkvfausmif;om;rsm; or*toif;wdkufwGif awmifolv,form; jyemESihf
ywfoufaom
aqG;aEG;yGJrsm;vnf; &Sdwwf\/ wpfcgu or*pnf;a0; cef;rBuD;wGif usif;y&m
ppfuGif;ocifbaomfqdkolu acgif;aqifavonf/ cef;rBuD;rSm usif;yaomfvnf;
w&m;yJGozG,fus,fjyefU

pGmzdwf aqG;aEG;jcif;r[kwfay/ pdwfyg0ifpm; wuf<uaomausmif;om;rsm; udk


a&G;zdwfaom
aqG;aEG;yJGjzpf\/ uRefawmfhtm;vnf; zdwfojzifh wufa&mufygonf/ ocifbaomfum;
ocifxJrSmvnf;
xdyfwef;acgif;aqmif wpfOD;r[kwf? uRefawmfwkdUvdk bDatawG bmawGvnf;r[kwf?
&kyfuvnf;
cyfukyfukyf NrKHpdpdjzpfavonf/ xdkUaMumifh uRefawmfonf olUtm; txifao;\/
]]olubmrsm;
[efusyefus ajymwwfrSmvJ}}[k txifao;pGmjzifh olajymonfhpum;udk
apmifhaeavonf/
olajymaomtcgrSmrl uRefawmf\ txifao;rIrsm;onf vGifhpOfoGm;avonf/ olu
awmifolv,form;wdkU ajrrJU ,mrJUjzpf&ykH? a<u;wif uRefjzpf&ykH? twdk;ESifh oD;pm;c
0efxkyf0efydk;atmufydaeykH ponfwdkUudkajymoGm;aomtcg i,fi,fu
uRefawmfhtazajrwdkif;pma&;BuD;ESifhtwl uGif;qif;&if; jrifzl;cJUaom
awmifolrsm;tajctaeudk
ajy;jrifrdavonf/ aiG50d- acs;NyD; ESpfxyfwkd;jzifh wufoGm;&m ig;ESpfMumaomtcg
wpfaxmifwef
,mwpfyJG xkd;tyfvdkuf&aom awmifolBuD;wpfOD;udk owd&rdonf/ ajr,mrS oD;pm;c?
ajrc?
acs;aiGrStwdk;? ukefzkd;rS tjrwf? qDqkHrS qDyGwfc ponfjzifh ,l
awmifolv,form;rsm;
tay:acgif;ykHjzwfaeaom ajrydkif&SifawmolaX;OD;uH&udk ajy;jrifvdkufonf/
qefuGJusKdaeonfudk
uRefawmfujrifojzihf ]]bmvkyfzkdUvJ}}[k ar;&m ]]acG;auR;zdkU}}[k vSd;vTJajymNyD;
uRefawmfhuG,f&m
qefuGJjyKwfudk pm;&aom olUqif;&JrIudk zkH;zdvdkonfh tartkdonfvnf;
uRefawmfhrsufpdxJrSm
jyefay:vmNyD; oem;jcif;topf xyfjzpf&avonf/
4if;aemuf ocifbaomfvnf; BuD;jrifhaom oD;pm;cESifh twdk;EIef;taMumif;udk
pm;&if;tif;
tcsuftvufpkHvifpGmjzifh &Sif;jyavonf/ olonf v,f,mvkyfief;
rsm;pGmuRrf;usif[efwlay\/
v,form;wpfa,muf v,fvkyf&m olUudk,fydkifvkyftm; b,favmufpdkuf&ykH?
v,fulvDc b,frQay;&ykH?

aumufpdkufaumuf&dwfc rnfrQusoifhykH? uRJEGm;iSm;c b,frQay;&ykH? oD;pm;cESihf


twdk;wdkUu wpf{uvQif
rnfrQusoifhykH ponfwdkUudk ususee ajymjyEdkif&m uRefawmfhrSm rQ
vyfywfvnfatmif wpfcgrQ
ravhvmzl;onfhtwkdif; ocifbaomfudk pdwfxJu rsm;pGmcsD;usL;rd\/
olwufcsufjyojzifh
v,form;rsm;rSm rnfrQ&IH;aeykHudk uGufuGufuGif;uGif; oabmaygufvmay\/
olajymjyaomtcg
bDtkdbif;? rpwmAefeDA,fvfp aom t*Fvdyft&m&Sd ajr,mjyem yg&*lrsm;\
tpD&ifcHpmrsm;rS
aumufEkwfcsufrsm;udk udk;um;ajymqdkavonf/ uRefawmfonf ocifbaomftm;
tpu txifao;rdjcif;?
igwdkUvdk aumvdyfausmif;om; awGudkolu bmrsm;ajymEdkifrSmvJ [laom
t,ltq&SdcJUjcif;wkdUtwGuf
0rf;enf;rdygonf/
4if;aemuf ocifbaomfu wkdUArmtpnf;t&kH;\ rQwaom oD;pm;c (Fair Rent)
owfrSwfNyD; xdkrQwaom
oD;pm;cudk omay;&ef &kH;rsm;odkU v,form;tpkta0;ESifh avQmufvTmoGif;aeMuykHudk
tpD&ifcHavonf/ v,form;rsm;onf rnfrQEdk;Mum;vmoen;fqdkaomf
NrdKUe,fESifh ta&;ydkif&kH;rsm;wGif xkdavQmufvTmrsm;onf axmifaomif;csD
a&mufaeaMumif;? om,m0wDta&;ydkif&kH;rsm;rSmqdkvQif avQmufvTmESpfaomif;
a&mufaeaMumif; ajymjyav\/
uRefawmfwkdUonf v,form;wkdU\ Edk;Mum;rIaMumifh 0rf;omMuonf/ v,form;wdkU\
tiftm;onf
uRefawmfwkdUtm; tm;opfjzpfapayonf/ uRefawmfonf v,form;?
tvkyform;wdkU\ vIyf&Sm;rIrsm;
taMumif; Mum;&NyD; vlxky&dowf\ tiftm;xkxnfudk cHpm;aerdonf/ /
9
oli,fcsif;vnf;ru orD;&nf;pm;vnf;rus
uRefawmfonf ocifudk,fawmfrIdif;[k ac:Muonfh rpwmarmifrIdif;\ pmay
ta&;tom;rsm;udk
tvGefESpfouf tcsKdUav;csKd;BuD;rsm;rS tydk'fuav; rsm;udk tm*kHaqmifxm;um
oDqdkavhyif&Sdonf/
okdU&mwGif MumvQif onfhjyiftydk'fawG arhaumif;arh ayvdrfhrnf/
atmufygtydk'fudkum;

wpfoufvkH;arhEdkifrnfr[kwfyg/
]]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwuf xifol&,f wpfrsKd;
o'grysufapESifh?
tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf ausmif;wumrapm? aMomf
jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU
ajzmifhpGmoabm}}
taMumif;rlum; jrefrmpm*kPfxl;wef;wufaeaom rjrifhOD;u olUtm; uRefawmfu
&doJUoJU
vkyf&ygrnfvm;[k &efawGUpmav; wpfapmif a&;vdkuf aom tcg
txufygaumufEkwfcsufuav;udk
uRefawmfhjyefpmrSm xnfhoGif; udk;um;onfup olESifhuRefawmf oli,fcsif;vnf;ru?
orD;&nf;pm;vnf;
rus jzpfonftxd &if;ESD;oGm;aomaMumifhwnf;/
rjrifhOD;taMumif; azmfjy&aomf rjrifhOD;onf uRefawmfhxuf wpfESpfomom
BuD;aMumif;OD;pGmazmfjyvdkayonf/
uRefawmfhpdwfxif vlysKdu tysKdxuf okH;av;ESpfBuD;vQif rodomvS/ tysKdu
vlysKdxuf wpfESpfBuD;vQif
odomvSonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhxuf wpfESpfomom BuD;aomfvnf;
tysKdBuD;*dkufzrf;ae\/
aeykHxdkifykH qufqHykHrSm ausmif;olESifhrwl? q&mrESifhrwl? q&mrESifhomwlae\/
tus0wfvQif &SHom;
0dkifom;yg;yg;rsm; r0wf? r'krmxlxlBuD;udk 0wfonf/ vkHcsnfta&mifEkEk?
tqifqef;qef;udk r0wfwwf
ta&mif&ifh&ifh tqif&dk;&dk;udkom 0wfavh&Sdonf/ av'Dcif ckHjrihfzdeyfudk rpD;?
ckHedrfhnSyfzdeyf&dk;&dk;udkom
pD;onf/
rjrifhOD;rSm tom;ndKaomfvnf; ndKacsmxJujzpfonf[k qdkEdkif\/ ESmwHray:?
ESmacgif;jym;onf[k
qdk&aomfvnf; 0dkif;pufaomrsufvkH;rsm;? aumhysHaeaom rsufawmifrsm;
nDnmjzLpifaomoGm;rsm;jzihf
cspfp&maumif;aom yg;csKdifhrsm;onf 4if;wdkU\ tvSjzihf wpfrsufESmvkH;
vTrf;oGm;ayonf/ rjrifhOD;\
udk,fvkH;ESifh t&yftarmif;rSm pdkjynf0NzdK;aomfvnf; cyfEJGUEJGUaESmif;aESmif;yifaeonf/
vrf;oGm;aomtcg
qifr\oGm;jcif;rsKd;jzifh oGm;\/

rjrihfOD;rSm jrefrmpm*kPfxl;wef;wufaeoljzpfonfhtwkdif; jrefrmrIrsm;udk av;pm;onf/


aeykHxdkifykHuvnf;
jrefrmyDoonf/ Adkif;aumif;ausmufzdjzpfonf/ xdkUaMumifh ]]Armpmonf wkdUpm}}[laom
wkdUArmaqmifyk'f
yJUwifcwfaeonfh xdkumv0,f uRefawmfwkdUtm;vkH;u rjrifhOD;tm; txifBuD;Mu\/
rjrifhOD;um;
rsKd;cspfpdwf&Sdaom ausmif;olrsm;pm&if;wGif oGwfoGif;xm;Mu\/
rjrifhOD;ESifh uRefawmfonf vGefcJUaom 2ESpfup wuodkvfAk'bmom
toif;udprsm;ESifh ywfouf
cifrif&if;ESd;cJUonf/ wuodkvf"rm&HBuD;NyD; ajrmufatmif vkH;yef;Mu&m
uRefawmfwkdUonf
yl;aygif;yg0ifcJUMuonf/ wpfa,mufjyKcJUonfhukodkvf wpfa,mufuom"kac:
MunfEl;aprI
tjyeftvSefjyKMuonf/ wpfa,mufxHwpfa,muf rMumcP pma&;Muonf/ a&;p&m
taMumif;awGuvnf; rsm;vSygbd/ uRefawmfu Armpmzwf&if; pmvkH;cufcuf
uav;wpfvkH;awGUvQif
q&mawG? a,musm;foli,fcsif;awG wpfykHwpfacgif;BuD;udk ausmf rjrifhOD;xH
]]rjrifhOD;uawmh
jrefrmpm*kPfxl; ,laeolqdkawmh pum;uav; t"dym,f &Sif;jyEdkifygvdrfhr,f}}[k
pma&; ar;vkdufonf/
rjrifhOD;uvnf; vdyfywfvnfatmif ajzonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhtm;
q&mrvkyfwrf;upm;jy&
auseyfykHay:aeavonf/ rjrifhOD;url pme,fZif;wpfpkHwpf&mudk zwfae&mrS
uRefawmfhxH pmwpfapmif
aumufa&;onf/ ]]udkwifxGef;uawmh EdkifiHa&;0goemtkd;BuD;rdkU 'Dpmydk'f&JU
EdkifiHa&;t"Dym,fudk
vG,fvG,fESifh &Sif;jyEdkifr,fxifw,f}} uRefawmfu rjrifhOD;tm;
EdkifiHa&;acgif;aqmifvkyfwrf;
upm;jy&ojzifh auseyftm;&vS ayonf/ wu,fyif EdkifiHa&;vkyfwrf;upm;jcif;
jzpfygonf/
taMumif;rlum; ,ckxd uRefawfmonf EdkifiHa&;xJ xdxda&mufa&muf0ifvkyf&ef
r&nf&G,fao;
aomaMumifhwnf;/
wpfcgwpf&H rjrifhOD;tm; pmoifcef;wGif rawGUjrif&vQif bmjzpfvkdUvJ?
rusef;rrmjzpfvdkUvm; ponfjzihf

pdk;&drfwBuD; pmvSrf;a&;onf/ wpfcgwpf&H a[majymyJGwpfck uRefawmfhtm; rjrihfOD;u


rawGUjrif&vQif
]]bmjzpfvdkU rwufovJ? udkwifxGef;rSm NcHBuD;xJu pHy,fyef;uav;awGeJU
tvkyfrsm;aevdkU
'Dvdkta&;BuD;wJU a[majymyGJudk ra&mufbJaewmvm;}}[k ceJUpm a&;avonf/
uRefawmf\ ajymjycsuft&
uRefawmfonf 0ifeD(ac:) rodef;0if;wdkUNcHokdU rMumcPa&mufavh&SdaMumif; rjrihfOD;u
odaeojzifh
ceJUvdkufjcif;jzpfonf/
rjrifhOD;onf jrefrmpm*kPfxl;,laeonfhtwkdif; a&S;a[mif;jrefrmpm
pmtkyftvdk&Sdwwfay&m
]]udkwifxGef;&,f bk&m;aps;qdkU b,fwdkU BuKHBudKufvdkU a&muf&if aus;Zl;jyKNyD;
tJ'Dpmtkyfuav; uRefrzdkU
&Sm0,fcJUprf;yg}} [kcdkif; wwfonf/ olru BuKHBudKufvkdU a&muf&ifqkdaomfvnf;
uRefawmfu wrifoGm;
&Sm0,fonf/ uRefawmfhrSm rdef;rvdkrdef;r& tyf? tyfcsnf? aygif'g? vufudkifyk0g
ponfrsm;vdkwwfay&m
rjrifhOD;tm; ]]aps;a&muf&if 0,fcJUyg}}[k rSmwwfonf/ uRefawmfhtzdkU
rjrifhOD;0,fcJUaom tyfcsnfonf
ydkcdkifonf/ tyfonfydkcRefonf/ aygif'gonf ydkarT; vufudkifyk0gonf
ydkEl;nHUonf[k
xifrdavonf/
,if;odkUvQif &if;ESD;vmaomtcg uRefawmhfpdwfonf rjrifhOD;tay: wpfpwpfp
ajymif;vJvmav\/
udk&ifBuD;udkboef;onf uRefawmfESifh a0;vHaomtnma'o aus;&GmwpfckrSm
ae&pfonfum;rSef\/
bkef;BuD;ausmif;wGif udk&if0wfNyD;aemuf ,ckaumvdyfausmif;a&mufvmaom tcsdef
Mum;umvtwGif;
wpfBudrfwpf&HrQ olUtm;rawGU&onfvnf;rSef\/ odkU&mwGif zdkr qufqHa&;wGif
olay;cJaom
Mo0g'wdkUonf uRefawmfhOD;aESmufwGif usef&Sdaeayao;\/ onfavmuf&if;ESD;aerSjzihf
rjrifhOD;onf
uRefawmfhtm; ajrBuD;vuf0g;ESifhykwf rvJGwrf; pGJvrf;cspfcifaeayvdrfhrnf[laom
,kHMunfrIonf

cdkifrmvmayonf/ xdkUaMumifh wpfaeUaomf rjrihfOD;xHodkU a&;aompmwGif twnfvdkvdk?


aemufovdkvdkESifh
olUtm; ]yg&rDjznfhbuf rjrihfOD;}[k ac:vdkuf uRefawmfhudk,fudk,f ]udkxGef;}
[kazmfjyavonf/
rjrifhOD;xHrS uufuufvef &efawGUpma&mufvm\/ bmhaMumifh onfvdkac:&ovJ/
bmhaMumifhonfvkd
azmfjy&wmvJ/ &if;ESD;rIudk tvJGokH;pm; jyKwmvm;? &dk;ovkd om;ovdk [efjyKNyD;
azmufjym;wmawmfa&mhvm;? ,Of,Of aus;aus; qufqHyg/
uRefawmhfrSm pmxuf pmydkUykHaMumifh ydk uoduatmuf jzpfrdav\/
pmudkcgwdkif;vdkrydkU/ uRefawmfwdkUwGif
yifeDjrwfausmfqdkaom rdwfaqG wpfa,muf&Sd\/ olonf yifeDudk
tNrJtpJG0wfaomaMumifhvnf;aumif;?
olUudk,fol yifeDjrwfausmf[k vufrSwfxdk;wwfaomaMumifhvnf;aumif; uRefawmfwdkU
ausmif;om;wpfpku
olUtm; yifeDjrwfausmf[kyifac:Mu\/ olonf rjrihfOD;ESifh tawmftwef&if;ESD;\/
txufygpmudk olu
rjrifhOD;xHrS ,lvmNyD; uRefawmfhtm; ay;avonf/ pmay;&if; uRefawmfhtm;
Munfhvdkufaom
yifeDjrwfausmf\ &IrSmvnf; arhEdkifzG,fr&Sd/ pm;awmh 0gawmh xdk;awmh
Budwfawmhrvdkvdk/ 4if;jyif
wpfcGef;wnf;aom pum;udkajymoGm;ao; onf/ ]]'Dr,frdwfaqG aemuf'Dvdk
&dkif;&dkif;pdkif;pdkif;qufqH&ifodr,f}}
uRefawmfonf xifwpfvkH;ESifh rmewHcGefxlaeoljzpf\/ rjrihfOD;ESifh
yifeDjrwfausmfwkdU\vkyfykHrSm
uRefawmf\rmewHcGefudk vSJ eif;acsjcif;jzpfonf/ uRefawmfonf &Sufvnf;&Suf?
a'govnf;xGuf\/
xdkUaMumifh vufoGufoGuf ESifh pmwpfapmif aumufa&;vdkufonf/
]]'Dua&;vkdufwJUpmrSm b,fpum;
b,ftcsuf[m azmufjym;ovJ/ igvdkUra&;bJ udkxGef;vdkUa&;wm[m &dkif;ovm;/
yg&rDjyKbufqkdwm
ukokdvfaumif;rIjyKbufudk ac:w,fqdkwm jrefrmpm*kPfxl;,lxm;wJU
rjrifhOD;rodbl;vm;/
wuodkvf"rm&kHBuD;NyD;pD;atmif twlyl;wGJvkyfcJUolcsif;udk yg&rDbufvdk
rac:xdkufbl;vm;/ 'gudkaxmufNyD;

rjrifhOD;udk 'Duydk;aew,frsm;xifovm;/ rjrihfOD;ESifh 'DuESifh toufcsif;uGmw,f


r[kwfvm;/ rydk;bl;
rjrifhOD;udk rydk;bl;}}
xdkUaMumifh ocifudkf,fawmfrIdif;\]]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwufxifol&,f
wpfrsKd;o'grysufapESifh?
tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf ausmif;wumrapm? aMomf
jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU
ajzmifhpGmoabm}}[laom pmudk aumufEkwf,l a&;om;vkdufayonf/
ocifudk,fawmfrIdif;a&;onf[kum;
razmfjyvdkufay/ rjrihfOD;onf xdkpmudk uRefawmfhpmrsm; xifrdavrnfavm?
,aeUwdkifuRefawmfrod/
pdwfqdk;qdk;eSifh pma&;vnf;aumif;vSayonf/ yifeDjrwfausmf pmvmay;ykH? &Ixm;ykH?
yg;pyfu
a&&GwfoGm;ykHrsm;vnf; uGufuGufuGif;uGif; taightaxhuav;rsm;oGif;
a&;om;vdkufavonf/
xkdpmudka&;pOfu uRefawmfonf rjrifhOD;ESifh jywfcsifjywf? jzpfcsif&mjzpf
a&;vdkufayonf/
uRefawmfhrmewHcGefudk olwdkUu vSJajcESifheif;&m uRefawmfu rmewHcGefxyfrH
vTifhxljyvdkufjcif;jzpfavonf/
'Dpmudka&;NyD;vQif wpfa,mufESifhwpfa,mufawGU&kHrQ rsufESmaphaphMunfh
raumif;awmh[kxifcJUavonf/
rjrihfOD;xHrS pmjyefvmvdrhfrnf[kvnf; rarQmfvifhcJU/ okdU&mwGif rjrifhOD;xHrS
pmcsufcsif;jyef vmavonf/
tHUzG,faumif;avpG/
ydktHUMop&maumif;onfrSm pmygtaMumif;t&mrsm;wnf;/ ac:vdkufaom
tmvmyeyk'fukdu tHUMop&m/
]xGef;uav;}wJU/ u&kPmoHuav;? cspfp&maumif;aom toHuav;?
wnfwnfESifhnKvdkufaom
toHuav;/ olutxifrSm;NyD; [dkUES,f? onfhES,f rzG,fr&m a&;vdkufrdonfhtwGuf
awmif;yefygonf/
uRefawmfu olUtm; pdwfqdk;oGm;NyDvm;[k ar;onf/ pdwfrqdk;zdkUtaMumif;?
wpfa,mufESifh
wpfa,mufajymremqdkrem qufqHzdkUtaMumif; arwm&yfcHonf/ ]]&dkif;pkdif;ol
wpfa,muftm;

pmay;vTwfrdwm}} trSm;qkH;jzpfonf[k qdkonf/ ]]xGef;uav;udk wrifapmfum;wm


r[kwfygbl;? BuKHwmeJU
pmay;vdkufwmyg/ ,kHygaemf}}wJU/ uJ rSwfua&m/ yifeDjrwfausmfu
ightonf;ESvkH;ay:rSm "mwfykHtjzpfeJU
xifusef&pfwJu rif;&I[m tvum; tzwfwifaewmyJ/
tqkH;owfwGif olUudk,fol ]jrihfBuD;}[k vufrSwfxdk;vdkufavonf/ ]jrihfBuD;}qkdaom
pmvkH;uav;rsm;udkMunfhNyD; uRefawmf\ wpfudk,fvkH;onf qDrSmxnfhvdkufaom
Adkif;awmifhuav;
acGtdusoGm;ovdk jzpfoGm;onf[k xifrdonf/ &ifwGif;rSm vSdrfhvSdrfh wufaeaom
yDwdudk cHpm;rdonf/
acgif;wGif;rSmvnf; wNidrfhNidrfhjzpfaeaom xifjrifrI? awmifhwrIrsm; jzpfay:aeonf/
jrihfBuD;\ &ifcGif0,f
xGef;uav;onf acgif;ESifhacGU jrifhBuD;\ tonf;ESvkH;ckefoHudk
em;axmifae&avoavm/ jrifhBuD;[k
vufrSwfxkd;NyD;rS atmufem;wGif PS [ka&;NyD; ]]tm;&if taqmifvmcJUygOD;}}[k
zdwfac:vdkufao;onf/
zdwfac:onfhtwdkif; tif;vsm;aqmifodkU oGm;awGUaomtcg uRefawmfonf
cspftyfaom q&mrteD;
cspfwynfha&mufovdk xifrdonf/ xdkaeUu tif;vsm;{nfhcef;wGif vlenf;vS\/
tcef;\[dkbufaxmifhwGif pum;ajymaeMuaom ausmif;olwpfOD;ESifh
ausmif;om;wpfOD;rSwpfyg;
tjcm;olrsm;udk rawGU&acs/ tcgwdkif;vdk "mwfpufoDcsif;oH? upm;qlnHoHvnf;
rMum;&?
wpfcef;vkH;wdwfaeayonf? awGUawGUcsif; uRefawmfwdkUESpfa,mufvkH; t
aeMuayonf/ wpfa,muf
wpfa,mufrsufvkH; rsm;wGif &D&GJawmufyae&m rsuf&nfa&mifuav;rsm;avm[k
xifrdonf/ aemuf ikHU&mrS
armfMunfhMuaomtcg NydKifwlyif NyKH;vdkufMu\/ &D&GJawmufy aeaom rjrifhOd;\
rsufvkH;rsm;onf
ydkawmufyaeayonf/ yg;csKdifhuav; rsm;\ cspfp&maumif;ykHudk onfwpfcg
txift&Sm;qkH;awGU&onf/
odkU armhfMunfhNyH;jyMuNyD; uRefawmfwdkUonf NyD;cJUaomudpudk oifykef;acsmypfvdkufMu
onf/ xkdudpudk
aemufxyfwpfcgrQ pum;rpyfrdMuawmhacs/ xdkaeUu pmtaMumif; aytaMumif;?/
*smreDu

MopBuD;,m;udk vufeufESifh odrf;ydkufNyd; rJqEay;yJGvkyfjyefonfhtaMumif;? a&eHajrrSm


ocifav;armif?
ocifwifESifh oydwfwm;trsKd;orD;wdkU axmifcscH&onfh taMumif;rsm;udkom
ajymaeMuavonf/
xdkudpjzpfNyD;aemuf rjrifhOD;tm; uRefawmfu ]jrihfBuD;}[k yifac: rjrihfOD;u
uRefawmfhtm;
]xGef;uav;}[kyifac:onf/ 4if;jyif rjrifhOD;onf yifeDjrwfausmfudk
cyfcGmcGmvkyfaevdkufykH
uRefawmfowdjyKrdonf/ rjrifhOD;ESifh uRefawmfwkdU\ &if;ESD;cifrifrIrSm 'D*&Dwufvm\/
]rdwfaqGru?
orD;&nf;pm; rus}jzpfvm\/ odkUaomf uRefawmfum; cspfaMumif;BudKufaMumif;rajym/
cspfrdvQif
zdxm;onf/ BudKufrdvQif zkH;xm;onf/ udk&ifBuD;udkboef;\ 0g'ESifhum;
vkH;0qefUusifaeavNyD/ /
10
ocifaygufp axmifajcmufv
xdkESpfwGif 0gxyf\/ yxr0gqkdvxJrSm we*FaEGaeUwpfaeU eHeufcif;wGif
uRefawmfonf
0ifeDazwkdUESifhtwl a&Twd*kHbk&m;odkU vdkufoGm;av\/ xdkaeU eHeufcif;wGif
rdk;wdwfvsuf&Sdav\/
wdrfjzLrsm;onf ae0ef;BuD;udk uefUvefUum umxm;ovdk umxm;Mu\/
a&Twd*kHapwDawmfBuD;um;
uefUvefUumqD;onfh aea&mifwGifvnf; wpfrsKd;tm;jzihf oym,fwifhwifhw,f
MunfndKzG,fyif
jzpfayonf/
OD;az? a':a':? 0ifeDESifh olUnDrwdkUonf ajrmufbufwefaqmif;wGif bk&m;qGrf;uyfNyD;
0wfjyKvsuf&SdMu\/ uRefawmfum; wefaqmif;jyifbuf &ifjyifawmfrSmyif
0wfjyKvsuf&Sdavonf/
uRefawmfonf &ifjyifawmfay:wGif bk&m;&Sdckd;&jcif;udk ydkESpfouf\/
&ifjyifawmfus,fjyefUoavmuf
uRefawmfh o'gw&m; us,fjyefUoGm;onf[k xifrdonf/ [mvm[if;vif;jzpfaom
aumif;uifudk
ausmcHvsufwnfNidrfpGm uRefawmfha&SUrSm xD;wnf;BuD; wnfaeaom
apwDawmfBuD;onf uRefawmfhtm&kHudk

wefaqmif;wGif;rS ykHoPmeftrsKd;rsKd;aqmifaom qif;wkawmfrsm;? yef;tdk;rsm;?


anSmfoif;vsuf&Sd
aomza,mif;wdkifrsm; toHtrsKd;rsKd;jzifh qlnHvsuf&Sdaom bk&m;&Sdckd;oHrsm;xuf ydk
wnfNidrfpkpnf;apEdkifonf[k oabm&ayonf/
wpfBudrf? ESpfBudrf? okH;Budrf 0wfcs NyD;cg&Sdao;]]0ifeDwdkUESifhtwlwl bk&m;rzl;csifvdkU 'DrSmvmNyD; zl;aewmayghaemf? a&pufrqkHxifyg&JU
[J [J}}
vSnfhMunfhvdkufaomtcg NyKH;aeaom 0ifeDudkjrif&avonf/ 0ifeD\
eDjref;aomEIwfcrf;? qHxkH;rS
ESif;qDeDESifh vnfwdkifrS wausmhESpfausmh&pfNyD; avsmhusvGifhysHaeaom
a,m*Dy0guav;rsm;udk
txl;owdjyKvdkufrdonf/ olESifhykckH;csif;,SOfum &yfvdkufNyD;]]r[kwfygbl; rodef;0if;&,f? 'Dae&mrSm ydkMunfEl;w,f? ydkNyD; tm&kH &w,f?
'gaMumifh'DuaeNyD;
bk&m;zl;wmyg/ ae&mcGJNyD; bk&m;zl;ayr,fh 0ifeDwkdUeJU pdwf0rf;uGJ&apom;vdkU
qkrawmif;ygbl;/
'DtcsdefxJrSm 'Dbk&m;udkyJ twlwlzl;w,f/ wpfa,mufeJUwpfa,mufvnf;
trQtwef;a0w,fqdk&if
ukodkvf&awmhvnf; twlwlyJjzpfrSmaygh rodef;0if;&JU}}
]]uJyg pum;wwfwdkif; &SnfraeygeJUawmh/ 'uf'DwkdUrmrDwdkUawmif
[dkbufavQmufESifhMuNyD/ 0ifeDu
udkwifxGef;twGuf tapmifhusae&pfcJUw,f/ vm vmvdkufMupdkU}}
uRefawmfwdkUESpfa,mufonf ,SOfwJG ukef;awmfudkywfMuavonf/ OD;azwkdUum;
uRefawmfa&SUu
avQmufaeMuavonf/ okdUuvdk ,SOfwGJoGm;&if; uRefawmfu
0ifeDUbufodkUrMumcPiJUiJU
Munfhrdavonf/ ,if;odkU Munfhonfudk 0ifeDu oabmusovdkvdk?
rusovdkvdk[efjzifh]]bmMunfhwmvJ udkwifxGef;&JU? bmrsm; tqef;awGUaevdkUvJ}}
]]rodef;0if;u a,m*DtzGJU 0ifxJuvm;}}
]][ifhtif;? b,fa,m*DtzJGUrS rygbl;}}
]]'gjzifh rdk;nSif;w&m;yJGoGm;NyD; w&m;emzl;ovm;}}
]][ifhtif;? wpfcgrS ra&mufzl;bl;? bmjzpfvdkUvJ[if}}
]]bmrSawmh rjzpfygbl;? vnfyif;u a,m*Dyk0guav;aMumifh ar;wmyg}}

]]tdkudkwifxGef;uvnf; rodbl;vm;/ a,m*Dyk0g[m a,m*DtzGJU0ifrS


rkd;nSif;w&m;yGJoGm;rS
qif&wmr[kwfygbl;/ bk&m;oGm;ausmif;wuftwGuf pyg,f&S,f
ta&mifvnf;jzpfw,f/
vSvnf;vSw,f/ 'gaMumifh 0ifeDwdkU0wfMuwmaygh}}
]]Mo 'Dvdkudk;? aumif;w,f aumif;w,f/ vSvnf;vSygw,f}}
ukef;awmfudk wpfywfywfNyD;aemuf aoG;aq;uefbufodkU qif;Muav\/
aoG;aq;uefbufrSm OD;azwkdU\
udk,fydkifum;onf apmifhvsuf&Sd\/ um;rSm tm&fat eHygwfxJujzpfNyd; aq;okwf?
aygif;wif?
tkdAma[mtBudrfBudrf vkyfvifhupm; a[mif;jrif;aom ta&miftqif; toGiftjyif
trlt&m raysmuf/
xGufcgeD;qdkvQif oHaumufBuD;ESifh wa*smif;a*smif;vSnfh&onf/ xGufjyefaomtcg
zifydkif;rS
rD;cdk;waxmif;axmif;xGufwwfonf/ "mwfqDwdkifuDydkufudk EdkUqDbl;cGhHESifh ydwfxm;&m
rMumcP
jyKwfusavh &Sdojzifh '&dkifbmonf EdkUqDbl;cGHtydkuav;rsm; aqmifxm;\/ xdkum;\
tqkd;qkH;aom
OmOfwpfckum; ykvdyfvufjywdkifa&SU um;awGpDwef;&yfaecsdefwGif
puf&yfoGm;wwfjcif;jzpf\/ xdktcgrsKd;
'&dkifbmonf ysmavmifcwfaeonf/ 0ifeDpaom rdef;rom;rsm;rSm]]igwdkUudk vlv,faumift&SufcJGwJU aomufum;yJ}}[k jiLplum acgif;ikHU
aewwfavonf/
OD;azum;tajcrysuf? cyfcHUcHUyif tcHUom;xdkifaeonf/ awGUorQ
vefcsm;ukvm;awGac:NyD; twGef;cdkif;um
wpfusyfp? ESpfusyfp qkaumif;aumif;csavh&Sdonf/
uRefawmfhpdwfxiftm;jzifh 0ifeD(ac:) rodef;0if;onf um;ay:xdkifvdkufwkdif;
rsufESmtdkoGm;onf/
tylxdaom yef;nId;usoGm;ovdk 0ifeD\ vwfqwfaomtvSrSm
ndK;oGm;onf[kxif&\/
rdcifvkyfolvn;f xdkUtwlyif/ um;ay:wGifxdkifonfESifh wpfNydKifeuf um;udkolrurpD;?
olrudkom
um;upD;ae[efwlonf/ um;onf a[mif;vSygonfwum;[laom todonf
zdpD;csufaumif;vSygonf
wum;/ okUd&mwGif rdcifvkyfolonf orD;awGxuf pdwfudkajzwwfonf/

]]armifwifxGef;&JU tefwDwdkU um;opfxkwfawmhr,f/ a[m'Dum;udk a&mif;vdkU


aps;rwnfhao;wmeJU
MuefUMumaewm? ckawmh&aps;eJUyJ a&mif;vdkufr,f atmufarhw,f}}[k
jynfvrf;tauGUwGif uRefawmfhtm;
vSrf;ajymvdkufavonf/
uRefawmfonfolwdkUpdwfudk awmfawmfodaeavNyD/ yifpifESifh &Sdypnf;rsm;udk
xdkifom;aeMuaom
txnfBuD;ysufrsm;jzpfonf/ tvkyfopftudkifopfrvkyfEdkifovdk? tdrfopfraqmufEdkif/
um;opfr0,fEdkif/
okdU&mwGif tvkyfopfudk pdwful;ovdk tdrfopf? um;opfudk
pdwful;aumif;aeMuavonf/
txnfBuD;ysufrsm; "rwmtwkdif; tzmtax; rnfrQyif xnfh&apawmh?
txnfBuD;udk rpGefUEdkif/
zm&ax;&ykHudk vljrifwdkif; topfaqmufrnf topf0,frnfajym zkH;zday\/
okdUuvdk"mwfodjzpfvm
jcif;aMumifh uRefawmfonf olwdkUtm;rrkef;? rpufqkyf? oem;om aerdonf/ xdkUjyif
olwdkU\
txnfa[mif;aemufuG,frS wu,fhapwemESifh pdwfaumif; ESvkH;aumif;wdkUudk
uRefawmfMunfndKonf/
olwdkUrSm ]r&'ucsKdif}qdkwm avmbrsKd;r&SdonfhtwGuf csDusL;vkdonf/ olwdkUu
tzmtax;udk zkH;&ef
BudK;pm;onfudkawGUwdkif; uRefawmfyga&m zkH;ay;wwfaeavNyD/
]]a':a':&,f? um;opfawGbmawG 0,fraeygeJUawmh/ tydkukefwmbJ/
vlpD;bwfpfum;wdkUvdk?
ukefwifavmvDwdkUvdktwGuf ukefwmudkawmh ukefoifhw,fqdk&r,f/
udk,fydkifum;qdkwmuawmh
ZdrfcHypnf;oabmrsKd;rdkU 0,fwmudk uRefawmfjzifh tm;ray;csifbl;/ wpfaeUu
owif;pmrSm pm&if;wpfck
awGUw,f/ 1938ck arv31&ufaeUtxd? ukefcJUwJUwpfESpftwGif;rSm ArmjynfxJudk
um;tpD; 200
0ifvmNyD; EdkifiHjcm;odkU um;wefzdk;aiG 6oef;ausmfausmf ydkUay;&w,fwJU}} odkUuvdk
uRefawmfu *CeP
wdusaom pum;wdkUjzifh olwdkUrvkyfEdkifrnfh tvkyfudk rvkyf&efzsufvkdufaomtcg
a':a':\rsufESmonf

0if;oGm;\/ pdwfoufom&m tawmf&oGm;[efwl\/ odkUaomf


uRefawmfhtBuHay;csufudk
rauseyf[efjyKvdkufNyD;]]r[kwfao;bl; armifwifxGef;&JU? um;qdkwm ZdrfcHypnf;r[kwfbl;? 0,frSjzpfr,f}}[k
qdkvdkufavonf/
uRefawmfpum;rjyefawmhacs/ tefu,fvfBuD;OD;azu 0ifNyD; ]]tdkifaq; EdkifiHjcm;udk
aiGawGra&mufatmif
vkyfwm tifrwefaumif;w,f/ tefu,fvf awmif tck yifeD0wfawmhr,f
atmufarhw,f armif&}}
]]aumif;wmaygh OD;&,f? wpftdrfvkH;yifeD0wf&ifawmif aumif;OD;r,f}}
]]a':a':u uRefawmfhtm; rsufapmif;xdk;MunfhvdkufNyD;]]armifwdkU wl0&D;om 0wfMuarmif? tefwDwdkUawmh r0wfyg&apeJU? tefu,fvfvnf;
armifwifxGef;eJUaygif;rS ocifjzpfcgeD;aeNyD [J [J}}
tefu,fvfOD;azu w[m;[m;&,fvkdufonf/ uRefawmfuvnf; &,fvdkufonf/
aemuf a':a':u]]ocifaygufp axmifajcmufvwJuaemf}}
okdUjzihf tdrfa&mufMuav\/ a':a':ESifh 0ifeDwkdUonf olwdkUtcef;rsm;odkU
0ifoGm;Muavonf/
uRefawmfESifhOD;azonf tdrfa&SU0&efwm wGifxdkfif pum;ajymaeMuav\/
OD;azum; Budrfyufvufukvm;xdkifBuD;ay:rSm vSJvsuf? AdkufylBuD;ay:wGif
vufESpfzufudk ywmqufovdk
qufumwifxm;vsuf? uRefawmfum; xdkifukvm;xkdifay:rSmxdkfifvsuf
ajcESpfzufudkum;xm;vsufOD;azrSm ]ocifaygufp axmifajcmufv} pum;t&Sdefrukefao;/
]]tdkifaq; armifwifxGef;? ocif0g'qdkwm bmvJ? OD;udk aoaocsmcsm ajymjyOD;/
wdkUArm0g'eJU
b,fvdkjcm;em;ovJ}}
]]ocif0g'eJU wdkUArm0g' twlwlayghOD;&JU}}
]]at; at; &Sif;jyprf;ygOD;/ OD;wdkUzwf&wJU owif;pmawGxJrSmvnf; 'D[mawGryg?
ocifw&m;yGJvnf;
OD;wdkUwpfcgrS ra&mufzl;bl;}}
uRefawmfonf odMuNyD;jzpfonfhtwdkif; ocifacgif;aqmifwpfOD; r[kwf?
ociftppfyifr[kwfao;/
]ocifaygufp axmifajcmufv}pcef;odkUyif ra&mufwwfayao;/ odkU&mwGif
ocifudkMunfndK\/

ocifhtaMumif; tawmftwefavhvm\/ Mum;zl;em;0&Sd\/ ocifhtaMumif;udkvnf;


t&yfrSm ajymjyvdk\/
rjrihfOD;u pmuav;a&; EdkifiHa&;jyemrsm; ar;aomtcg
EdkifiHa&;orm;vkyfwrf;upm;jy&m
ESpfNcdKufaysmfydkufovdk OD;azu ocifhtaMumif;ar;ojzihf ocifvkyfwrf;upm;jy&m
aysmfydkufayonf/
ocifhtaMumif; vufoD;vuf&kH;wef; ajymaeavawmhonf/
]]OD; wkdUArmoDcsif; em;axmifzl;ovm;}}
]]em;raxmifzl;bl;? qdkjypr;fygOD;}}
]]qdkjyzdkUr[kwfbl;? wdkUArmoDcsif;[m wkdUArm0g'udk aumif;aumif;azmfjy
EdkifwJUoDcsif;jzpfw,f/
1292ckESpfxJrSm a&;cJUwm/ uRefawmf&dk;&dk;toHeJUqdkjyr,f? OD;em;rvnfbl;xifwJU
ae&mrSm t"dym,f&Sif;jy
r,f}}
]]aumif;om;yJ}}
(waumif; tbd&mZm? wdkUArm omuDrsKd;[mrdkU? rnId;*kPfawZm?
,dk;',m;eJUukvm;udkyg? wdkufcdkufum
atmifcJUwm? wdkUArm....)
]]'Dtydk'fuawmh wkdUArmawG[m rsKd;&dk;pOfvmtm;jzifh rnHUwJUtaMumif;?
omuD0ifrif;rsKd;uqif;oufaMumif;? Armh&mZ0iftp waumif;u jzpfaMumif;
ArmawG[m ,kd;',m;eJU
ukvm;awGudkawmif EdkifcJUzl;aMumif; ArmwdkU&JU BuD;us,fcJUwJUtwdwfudk
jyefazmfvdkufwmudk; OD;&JU}}
]][kwfwmaygh tdkifaq;? xrif;vnf;a0;ao;w,f/ umzDaomufygOD;vm;/ a[h0ifeDa& 'uf'DwdkUtwGuf
umzDESpfcGuf,lcJUyg uG,f}}
(pdefrSefuif;ppf? tjzpfBuD;jzpf&JU? xif;wpfvSnfhBuKH&xkH;ESifh raoG? avmu"rmwmay?
igwkdUuHac?
jzpf&jyefoav? okdUaomft&if;udkppfvQif Armjynf igwdkU igwdkUjynf)
]]rSefuif;wpfvSnfh? xif;wpfvSnfh qdkwJU pum;&Sdw,fr[kwfvm;/ pdefzl; rSefuif;
jzpf&muaeNyD;
xif;vnf;jzpfwwfwmyJ/ 'g[m"rwm? tJ'D"rwm twdkif; wdkUArmawG[m
uHZmwmnId;rSdefvdkU
uRefjzpfae&w,f/ Armjynf[m uRefwdkif;jynfjzpfae&w,f/ okdUayr,fh
t&if;ppfMunfhvdkuf&if

Armjynf[m wkdUArm awGU&JUjynfyJ? ocifwdkif;jynfyJ/ rSefuif;wpfvSnfh


xif;wpfvSnfhjzpfovdkyJ?
ocifjzpfcJU&mu uRefjzpfvm&w,f/ avmu"rwmrkdU tm;i,fp&mr&Sdbl;/
t&if;ppfvkduf&ifwdkU[m
ocifjyefjzpf&OD;r,fvdkUqkdNyD; udk,fhudk,fudk,f tm;wif;vdkufwJU oDcsif;ydk'fjzpfw,f}}
]]'gaMumifh ocifac:wmudk;}}
]][kwfw,f}}
(aemif O'gef; b,frausp&m? &mZ0ifwifxm;? rsKd;&dk;EG,fvm urmwpfcGifrSmjzifh
Armtxift&Sm;? wkdUacwfwGifrS nHUMuawmhrSmvm;? wkdUArm r[kwfavovm;?
wdkUArm igwdkUArm? wdkUArm igwkdUArm? 'g igwdkUArm? 'g igwkdUArm)
]]urmrSm Arm&,fvkdU &mZ0ifwGif xif&Sm;cJUw,f? wkdUacwfusrS nHUMuawmhrSmvm;/
wdkU[m
Armr[kwfbl;vm;/ ArmrS Armtppf? wkdUArm? igwkdUArm? 'g igwdkUArmjzpfw,f/
ZmwdaoG; ZmwdrmefawG
azmfjyvdkufwm? vufcarmif;cwfvkdufwmbJ}}
(tm;vkH;nDnD? a,musmf;bom;? wdkUArm? aemifvmaemufom; aumif;pm;zdkU&m?
wkdUudk,fusKd; vkH;vkH;ryg? &J&J ArmyDyD? Armjynf wkdUArmzdkUyg? ocifusifhudk usifhMuyg?
ocifrsKd;a[h wkdUArm? rdk;atmufajrjyifrSm? txufwef;pdwfeJU pmr&DaoG; wkdUArm)
]]wkdUArmawGtm;vkH;[m nDMu? a,musmf;bom;yDMu? wdkUudk,fusKd; vkH;vkH; rzufbJESifh
aemifvmaemifom;awG aumif;pm;zdkUvkyfMu? Armjynfudk wdkUArm awGydkif&atmif
ArmyDyDBuDK;pm;Mu?
wdkUArmawG[m ocifrsKd;awG/ 'gaMumifh ocifusifh usifh&r,f? txufwef;pdwf
arG;jrLMu&r,f?
wdkUArmawG[m pmr&DiSufvdk r[kwfrcH ckcHpdwf &SdMu&r,f? tJ'Dvkd wuf<uvmatmif
vIHUaqmfwJU
oDcsif;ydk'f jzpfw,f? aemuftydk'fusawmh oHNydKifqdk&wm OD;Mum;apcsifw,f?
oHNydKifqdkwJUtcgrSm
MuufoD;arG;nSif;awGawmif xvmw,f}}
xdktwGif; 0ifeDonf aumfzDESpfcGufudk vifyef;uav;ay:rSmwif ,lvmavonf/
tNiD;ajy0g;zkdU ajryJqm;avSmf wpfyef;uefygvmao;onf/ 0ifeDum; bmrQrajymbJ
vifyef;udk
uRefawmfwkdUa&SUrSm csxm;ygonf/ olUudkMunfhae aom uRefawmhftm;
rsufvTmyifhMunfhvdkufonf/
yg;pyfaph NyKH;jyoGm;onf/ xdktNyKH;um; oa&mfawmfawmftNyKH;jzpf\/
{uEuRefawmfa[maeaom

wkdUArmw&m;udk oa&mfNyKH; NyKH;wmjzpfrnf[k uRefawmf,lqvdkufonf/ okdUaomf


uRefawmfolUtm; rrkef;yg/
em;rvnfvdkUom oa&mfjcif;jzpf&rnf[k uRefawmfu olUtm;em;vnfNyD;
oem;vdkufrdygonf/
OD;azonf aumfzDwpfcGufudk ,laomufaeavNyD/ uRefawmfu oHNydKiftyk'fudk
&Gwfjyaeavonf/
(urmraMu? ArmawG? 'gwkdUjynf? 'gwdkUajr? 'g igwdkUjynf? urmraMu? ArmawG?
'gwdkUjynf? 'gwdkUajr?
'gigwkdUjynf? 'gwdkUjynf? 'gwkdUajr? 'gigwdkUjynf? wdkUArm wdkUArmjynfudk
wdkif;&if;om;tukeftpif?
wdkUjynfvdkUrSwfxif? wdkU0w&m;yif wkdUArmocif/)
]]'Dtyk'fuawmh txl;t"dym,f&Sif;zkdU rvdkygbl;OD;&,f? wdkUjynf? wkdUajr jzpfw,fqdkwm
BuKH;0g;NyD;jywm/
wkdUjynfrSef;odNyD; wkdUjynfudkcspfMuygvdkU wdkufwGef;wmjzpfw,f}}
]]tdkifaq; armifwifxGef;? umzDaomufvdkufOD;av}}[k OD;azonf
olUaumfzDye;fuefudkcsxm;NyD;
ajymvdkufonf/ OD;azonf ajryJaphrsm;udkaumuf pm;aejyef\/
(trsKd;om;a&; BudK;yrf;Muyg/ wkdUArm a[h wdkUArm? aMomf- trsKd;om;a&;
BudK;yrf;Muyg?
wdkUArm a[h wkdUArm? ta&SUuae0ef;xGufonfhyrm? wkdUacwfudkawmh
a&muf&rnfrSmrvJGyg?
wkdUArm a[h wkdUArm? Armjynft0Srf;tukef? wkdUtdrfrSwfyg? wkdU&mrSwfyg? tJ'g
wkdUArm/)
]]tJ'Dtydk'fNyD;awmh oHNydKifxyfaumufwmyJ/ wkdUArmociftaygif;[m
trsKd;om;a&;BudK;yrf;MuzdkU?
wkdUArmawG[m ightdrfrS ightdrf? igh&GmrS igh&Gm? igNrdKUrS ighNrdKU? ighe,frS ighe,fvdkU
usOf;ajrmif;pGm
owfrSwfNyD; a'opdwfrxm;MuygeJU/ wpfjynfvkH;udk wkdUtdrfrSwfyg/
wkdUtdrfwkdUcspfovdk?
wkdUtdrfwkdUumuG,f apmifha&Smufovdk? wkdUwpfjynfvkH;udkvnf; cspfyg/
apmifha&SmufumuG,fyg/
wdkif;pdwfjynfpdwf arG;Muprf;ygvdkU wdkufwGef;EId;aqmfoHjzpfw,f/ NyD;awmh
ta&SUuae0ef;BuD;xGufwm[m
"rmwmjzpfovdk? rvTJra&Smifomovkd wkdUacwf ocifacwfa&muf&rnfrSm "rwmyJ/

rvTJra&Smifombl;qdkNyD; tm;wufp&m oDqdkxm;w,f/ raumif;bl;vm; OD;? 'DoDcsif;


raumif;bl;vm;}}
OD;azonf xdkcP tenf;i,fpdwfavaeonf[k xif&\/ taMumif;rlum;
]]tif; tif;? aumif;w,f? 'DajryJawmfawmfaumif;w,f? tdkifaq;
umzDaomufvdkufav}}
uRefawmfonf w&m;a[m& armvSonfhtxJ OD;azpdwfavonfudk awGU&aomtcg
tvkH;qdkUrwwfjzpfoGm;avonf/ aumfzDudk,laomufNyD; tarmajzaevdkufonf/
twefMumvQif OD;azu
0ifeDudkvSrf;ac:vdkufjyefav onf/ 0ifeDa&mufvmaomtcg olUacgif;wGif
eHeufuyefvmaom ESif;qDeD
&J&JBuD;udk rawGU&awmhacs/ EIwfcrf;uav; eD&J&Judkom awGU&\/ ESif;qDeD &J&JBuD;udk
b,folUjzKwfay;vdkufoenf;/ aemufaz;u acsmif;0ifwJU &nf;pm;udkrsm;
jzKwfay;vdkufw,fqdk&if
tdrfa&SUrSm wkdUArmw&m;a[maewJU ighrSmaum rusef&pfaybl;vm; ponfjzihf
wpfcPtwGif;
a&mufwwf&m&m pOf;pm;ypfvdkufonf/
0ifeDu aumfzDvifyef;udk odrf;,laepOf olUacgif;udkaoaocsmcsmMunfh vkduf&m
eHeufu qHxkH;udkzsuf
bD;ysHpdkufav,mOfysHqHxkH; xkH;xm;onfudk awGU&av\/
aMomf-acgif;avQmfr,fvdkUxifyg&JU? 'gaMumifh ESif;qDeD&J&JBuD; jzKwfcsxm;cJUwm
jzpfrSmbJ/
uRefawmhfpdwfrSm oufom&m&oGm;ayonf/
]]0ifeD xrif;pm;zdkU tqifoifhrjzpfao;bl;vm;}}
]]rjzpfao;bl; 'uf'D? bJaygif;xm;wm rEl;ao;bl;/ 0ufom;ESyfuvnf;
rEl;wwfao;bl;}}
]]at; at;? tqifoifhjzpfawmh ac:vdkufaemf}}
0ifeDxGufoGm;onf/ OD;azonf uRefawmfhbufvSnfhNyD;]]b,fhES,f- wdkUArmw&m;u NyD;NyDvm;/ vkyfygOD; qufygOD; armifwifxGef;&JU}}
]]NyD;awmh rNyD;ao;ygbl;OD;&JU}}[k uRefawmfu tm;rvkdtm;r&avjzifh ajzvdkuf&m
OD;azu
tm;wufvm[efjzifh]]rNyD;ao;&if vkyfygOD;uJGU}}
]]ckeifuajymjycJUwJU wkdUArm0g'u wnfaxmifcgp rlv0g'twkdif;jzpfw,f/ ck
1300jynfha&mufvdkU

&SpfESpfMumwJUtcgrSm t"dym,f wdk;wufvmw,f/ rlv0g'udk ypfy,fwmawmh


r[kwfbl;/
wkdUArmtpnf;t&kH; BuD;[m wdkUArmtvkyform;? v,form;? aps;a&mif;acgif;&Guf?
vkyfpm;udkifpm;
qif;&Jom;trsm;qkH; yg0ifwJU tpnf;t&kH;BuD;jzpfwJUtwkdif;
urmavmuBuD;twGif;&SdwJU 'kudwtrsm;?
qif;&Jom;ydkufqHrJU vkyfpm;udkifpm; awmifolv,form;wkdU&JU ta&;udp[lorQudk
a&SUaqmifr,f/
ypnf;Opm&Sdol t&if;tESD;&Sdol? "e&SifolaX; ol<u,fwkdU&JU tusKd;udk t"duxm;NyD;
rw&m;tkyfpdk;csKyfcs,fwJU t&if;tESD;pepfBuDF;wnfaewJUtwGuf ypnf;Opm&SdoleJU
ypnf;OpmrJUol?
ydkufqH&SdoleJU ydkufqHrJUol? olaX;eJU qif;&Jom;txufwef;pm;eJU atmufwe;fpm;
tqifhtwef;rrQwjcif;
&Sdae&w,f/ "e&Sif udk,fusKd;&Smorm;awGu t&if;tESD;tm;jzifh tjrwf,lNyD;
olwkdUvufxJrSm
ypnf;Opmydkrdkwkd;yGm;avav? qif;&Jom;ypnf;rJUawG ydkrkdusyfwnf;qif;&Javav
jzpfw,f/
]zGwfrdacsmif;jzpf? jrpfrcsrf;om}qdkwmvdk yJ ]wpfa,mufcsrf;om udk,fzdkU&Smrl?
ow0gtaygif;?
ysufpD;aMumif;wnf;} qkdwmvdkjzpfw,f/ 'gaMumifh tJ'D"e&Sifpepfudk y,fzsufypf&r,f/
vlenf;pk
"e&SifolaX;wdkU&JU udk,fpm;vS,ftpdk;& uif;rJUa&;? "e&Sif tmPm&Sif
tkyfcsKyfa&;yaysmufa&;...}}
uRefawmfpdwfyg vufygajymaepOf OD;azu Mum;0if..
]]b,fhES,f b,fhES,f? vufopfwdkUArm0g'u olaX;wdkU "e&SifwkdU rvkdcsifbl;
[kwfvm;/ tpdk;&vnf;
rvkdcsifbl; [kwfvm;}}
]][kwfw,f? "e&Sifpepf rvkdcsifbl;/ "e&SifawGu tmPm&SifvkyfaewJU tpdk;&vnf;
rvdkcsifbl;/ vlwdkif;
vlwdkif; Armwdkif; Armwkdif; tcGifhta&;tm;vkH;udk nDwlnDrQ ydkifqdkifMuwJU pepfopf?
jynfopf?
Armopfwnf axmif&r,fvdkU wdkUArm0g'u qdkw,f/ ArmjynfeJUwuG
vufatmufcHEdkifiHwdkU&JU
vGwfvyfa&;udk wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u vkdvm;w,f/ urmrSma&m? ArmrSma&m

BuD;yGm;csrf;omcsif&ifvlrsm;pk jzpfwJU atmufwef;pm; qif;&Jom; awmifolv,form;


tvkyform;wdkU&JU
udk,fydkiftpdk;& tppf&SdrS jzpfr,fvdkU wkdUArm0g'opfu ,kHMunfw,f}}
]][ armifwifxGef;a&? qif;&Jom;awG tpdk;&wufvkyfvdkU jzpfyghrvm;?
pmrSrwwfbJeJU/
tpD&ifcHpmra&;wwf? pD&ifcsuf ra&;wwf? Oya'rzwfwwfeJU b,fhES,fhvkyfjzpfrvJ}}
uRefawmfhrSm pum;tpOfysufoGm;NyD; aMumifaeao;onf/ 4if;jyif
w&m;a[mtusifh&Sdol r[kwfojzifh
jzwfxdk;ar;vdkufonfh ar;cGef;udk b,fvkdajz&r,frod jzpfoGm;avonf/ xdkUaMumifh
tcsdef,lpOf;pm;Edkif&ef
ajryJaphuav;rsm;udk aumuf0g;aeavonf/ twefMumrS]]qif;&Jom;xJrSaomfvnf;aumif;? qif;&Jom;tusKd;vkdvm;wJU
ynmwwfxJuaomfvnf;aumif;?
pmwwfoludk qif;&Jom;awGu udk,fpm;vS,ftjzpfa&G;NyD; tkyfcsKyfckdif;rSmjzpfw,f/
wpfzufuvnf;
qif;&Jom;tpdk;&jzpfwmeJUwpfNydKifeuf pmrwwfol tvkyform; v,form;awGudk
pmtjrefqkH;wwfatmif
vkyfay;&rSmyJ OD;&JU}} OD;azonf yufvufukvm;xdkifrSm tpefUom;ausmcif;
xdkifvdkufum
aemufxyftwGefU wufvkdaom qEvkH;0rjyawmhacs/ uRefawmfvnf; rsm;pGm
auseyfoGm;ay\/
igajzvdkufwm csufydkifoGm;vkdU jAL&dku&ufa[mif;BuD; jyefracsyEdkifawmhbl;/
uRefawmfonf rsufESmarh
tjyifbufodkU ai;Munfh&if; qufjyef\/
]]atmufqkH;wef;rSm&SdwJU ydkufqHrJU awmolawmifom; vkyfpm;udkifpm; tvkyform;
v,form;awG?
eif;jym;awG[m t&m&mrSm a&SUaqmif&r,fvdkU wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;u xkH;enf;Oya'
tajcHcsrSwfxm;w,f/ txufwef;pm;? atmufwef;pm;? olaX; qif;&Jom;
twef;tpm;
cJGjcm;rIr&Sdap&bl;vdkUvnf; csrSwfxm;ao;w,f/ aiGyifaiG&if;pdkufxkwfNyD; trsm;aom
olwkdUtay:rSm
tnGefUcl;wJU enf;pepf[m EdkifiHcsJUpepf&JU tjrpfrlv tajccHjzpfw,f/ vlenf;pk
"e&SifawG&JU tusKd;twGuf
ppfrufwdkufckdufw,f/ avmb&rufudka&S;&Iw,f/ EdkifiHcsJUw,f/ 'DpepfyaysmufNyD;awmh

tjywfjywftvyfvyfeJUiwfrGwfacgif;yg; aewJU'ku? rsufESmi,fwJU'ku?


atmufwe;faemufwef;uswJU'ku?
'kucyfodrf; csKyfNidrf;&mjzpfwJU avmuDedAmefqdkwJU vlwdkif;vlwdkif; t,Oft&dkif; ra&G;
vlUtcGifhta&;usyfjynfhwif;jynfhcHpm;a&;[m wkdUArm0g'yJjzpfw,f/ wdkUArmawG ckvdk
qif;&J'kua&muf&wm[m EdkifiHcsJUpepfBuD;aMumifh vGwfvyf&r,f/ vGwfvyfa&;a&S;&INyD;
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u enf;xkH;Oya'o rlvtajccHawG csrSwfxm;w,f/
tJ'gawGuArmjynfonf wkdUjynf/
ArmvlrsKd;onf wkdUvlrsKd;/
Armpmonf wkdUpm/
Armpum;onf wkdUpum;/
uRefawmfonf xdkaqmifyk'fav;&yfudk wpfyk'fpD av;av;rSefrSefESihf
cyfjrnfjrnf&Gwfqdk\/
xdkUaemufrsufESmarmh tjyifbufMunfh&if; BuD;pGmaom orm"djzifh a[majymae&mrS
tem;,laomtm;jzifh
a[majymrI &yfvkdufNyD; OD;azbufodkU Munfhvdkufay\/ OD;azum;
tdyfaysmfvsuf&Sdavonf/
OD;aztdyfaysmfaejcif;onf uRefawmfhtm; tdyfarmusae&mrS vSefUEId;vkdufouJUodkU
&Sday\/ uRefawmfum;
yifpiftNidrf;pm;0efaxmufBuD; tm;ocifw&m;a[m tusKd;&Sdrnf
xifjcif;wnf;[laom tdyfarmusvsuf
aecJUonfr[kwfygavm/
&kwfw&ufaomf &Sufjcif;aMumifh a'gojzpfrdonf/ ighrSmjzifh a[mvdkuf&
ajymvdkuf&wmarmvdkU/ tdyfNyD;
ighudk oufouft&SufcJGwm? ighudkapmfum;wm? ocifawGudkapmfum;wm
ponfjzihfawG;rd\/ aemufNyD;
igurSm;wmyg? OD;azvdk vlpm;rsKd;u 'D0g'awG em;0ifEdkifyghrvm; ponfjzihf
wefjyefawG;NyD; a'goudk
cRef;ESifh tkyfxdef;vdkuf&avonf/ odkUwap xm;OD;awmh? vdkwefjyefrawG;rdbJ
&SdNyD;a'goudk
rxdef;Edkifonhfwdkifatmif uRefawmfonfOD;aztay:rSm wm&Snfum;
a'goyGm;rsm;Edkifrnfr[kwfay/
taMumif;rlum; OD;azonf uRefawmfajymorQ a[morQudk em;axmifEdkifvQif
axmif\/

raxmifEdkifvQiftdyf\/ uRefawmfhtm; b,fawmhrQjyif;jyif;xefxef twdkuftcHrvkyf/


4if;jyif
tcgcyfodrf;uRefawmfh tm; pifMu,faomarwmESifh xufoefaom apwemwkdUjzifh
vTrf;NcKHxm;ayonf/
11
jrifuGef;rif;om;BuD;tquf
1300jynfhESpf 'kwd,0gqdkv? 1938ck ZlvdkifvaemufqkH;tywf wpfnae cif;wGif
uRefawmfonf
urm&Gwfaywpf&mvrf;rBuD;ab;rSm vrf;avQmufae avonf/ uRefawmfESifhtwl
urm&Gwfaps;teD;ae
udkwifBuD;qdkolygvm\/ udkwifBuD;rSm t&G,fodyfrtdkao;aomfvnf;
qHjzLaeavonf/ cg;ESifhwuG
udk,fcEmBuD;wpfckvkH; wkwfcdkifonf/ okdU&mwGif ajcvufwkdUum; ao;auG;av&m
ukvm;BuD;&kyfESifhwuG
cyfqifqifjzpf\/ ao;auG;aom ajcaMumifh olonf ajcaxmufudktokH;jyKjcif;
enf;yg;onf[k
,lqEdkifyg\/ odkU&mwGif olUtajymtm;jzihf olonf ,kd;',m;eJU tif'dkcsKdif;em;odkU
ajcusifoGm;zl;
oD[dkodkUvnf;a&mufzl;onf[k vrf;avQmufMu&if; uRefawmfhtm; olu
xkdtaMumif;rsm;udk
tus,fcsJUajymavonf/
]]rif;u ightaMumif; aumif;aumif;rodao;bl;/ ,kd;',m;eJU tif'dkcsKdif;em;udk
wpfacgufrubl;?
tacgufacgufa&mufzl;w,f/ ukef;vrf;u ,dk;',m;oGm;&if ig;&ufomMumw,f}}
]]cifAsm;bmoGm;vkyfovJ}}
]]ausmufukefonfvnf; ul;wmbJ/ tif'dkcsKdif;em;eJU ,dk;',m;e,fpyfrSm
ArmawGaexdkifwJU
a'owpfck&Sdw,f/ rif;Mum;zl;&JUvm;}}
uRefawmfum; tHUtm;oifhaMumif;rjybJ ]]igodygw,f}}[laom *dkufrsKd;zrf;vsuf]]aMomf aMomf ]ydkifvif;}vdkUac:wJU uarm'D;,m;xJu e,fudkajymwmvm;/ pdef?
ausmuf? eDvm
ywjrm;awGxGufwJu ausmufwGif;av? ,dk;',m;pdefxGuf w,fav}}
udkwifBuD;onf tenf;i,frQ uoduatmuf jzpfoGm;ykH&avonf/ okdU&mwGif
rsufESmydk;jyef
tydk;aoapNyD;-

]][kwfw,f [kwfw,f? rif;b,fuodxm;ovJ}}


]]uRefawmf ol&d,r*Zif;xJrSm yD,armifa&;xm;wJU c&D;onfaqmif;yg; rSmawGU&w,f}}
]]aMomf yD,armifvm;? igeJUawGUzl;om;yJ/ olwdkUuawmh pma&;wwfawmh
b,fa&mufw,f?
b,faygufw,f ponfhjzihf a&;jyEdkifwmaygh/ wdkUuawmh pmra&;wwfvdkU
udk,fb,favmufa&muf?
b,favmufESHUwm a&;rjyEdkifbl;}}
]]udpr&Sdygbl;av/ cifAsm;bmudp a&mufoGm;ovJqdkwmom ajymprf;ygOD;}}
]]ajymNyDaum ausmufukefoGm;ul;wmvdkU/ [dkrSm olaX;vnf; jzpfzl;w,f? rdef;rvnf;
&zl;w,f?
NyD;awmhwpfcguqdk&if jrifuGef;rif;om;BuD;qDrSm trIxrf;zl;ao;w,f}}
xkdtcsdefwGif uRefawmfwdkUonf urm&GwfpmwkdufteD; a&tdkifBuD;ab;odkU
a&mufvmMuavNyD/
bJwpftkyfonf a&ul;aeMu\/
]]aMomf cifAsm;u jrifuGef;rif;om;BuD;qDrSmawmif rIxrf;zl;w,faemf}}
udkwifBuD;ofn &ifaumhrsufESmarmhNyD; z&dkz&Jjzpfaeonfh qHyifrsm;udk
yGwfoyfvdkufonf/
]]at; wpfcgwkef;u jrifuGef;rif;om;BuD;u ighudk pmwpfapmif a&;ay;NyD;
&Srf;jynfvTwfw,f?
&Srf;jynfe,fpyfrSm t*Fvdyftpdk;&u ighudkzrf;xm;w,f? pmuvnf;
tifrwefta&;BuD;w,f}}
]]b,fvkdtaMumif;awG a&;xm;ovJ udkwifBuD;}}
]]ti;f taMumif;awGuawmh vQKdU0SuftyfwJUtaMumif;awGjzpfw,f? trsKd;bmom
omoemtusKd;
aqmifzdkUudpESifh ywfoufwJU udpawGaygh}}
rdk;zJGuav;rsm;usvmojzifh xD;zGifhaqmif;Muavonf/ uRefawmfhrSm wkdUArm0g'
bkH0g'ponfrsm;udk
em;vQHatmif Mum; udk,fwdkifuyif tawmftoifh a[mwwfajymwwfNyDjzpfaomfvnf;
*sDpDbDat
0HomEkacwf\ vufokH;jzpfaom trsKd;bmom omoem[laom aqmifyk'frsm;udk
Mum;vQif vnf;
pdwfx<uao;onfyifjzpf\/ 4if;jyif jrifuGef;rif;om;BuD;ESihfvnf;
qufpyfaeav&um; udkwifBuD;ESifh
olUtjzpftysufrsm;udk rsm;pGmtxifBuD; vmavonf/ udkwifBuD;u
jrifuGef;rif;om;BuD;

a&;vdkufonfqdkaompmrSm vQKdU0SuftyfaomtaMumif;rsm;jzpfonf[kqdkonfESifh
wpfNydKifeuf uRefawmf
rar;awmhay/ olUtm; txifBuD;oGm;NyDjzpfonfhtwkdif; wdkUArmocifbufodkU
odrf;oGif;&efyif
tm;xkwfavawmh\/
]]trsKd;bmom omoemtusKd;udk aqmif&Gufcsif&ifawmh wdkUArmtpnf;t&kH;eJU
yl;aygif;wm[m
taumif;qkH;ayghAsm/ uRefawmfuawmh tpnf;t&kH;0if
ocifwpfa,mufawmhr[kwfygbl;}}
okdUjzihf twefMumatmif ocifw&m;rsm;udk aqG;aEG;Muavonf/
wu,fhvGwfvyfa&;&zdkUtwGuf
vufeufESifhaiGvdkonf? udkwifBuD;ylp&mrvdk[k qdk\/ olonf
vufeufvkyfwwfonf/
olUudkwm0efay;vQif vkyfay;rnf/ aiGtwGufum; *syefrSm aiGpuLtwkawGvkyfNyD;
ArmjynfxJ
ckd;oGif;vmvQif jzpfEdkifonf/ xdkudptwGufvnf; tif'dkcsKdif;em;wkef;u
olUrSmtawGUtBuKH&Sd cJUojzihf
tquf&Edkifvdrfhrnf[kqdkay\/ uRefawmfum; EdkifiHa&;awG;vdkufwdkif; aiGtcuf?
vufeuftcufaMumifh
&iftav;BuD;av;rdonfom? aiGr&SdvQif rdbaus;Zl;rqyfEdkifao;ojzifh
EkdifiHa&;rvkyfEdkif/
rdboHa,mZOfjzwfEdkif EkdifiHa&;aumufvkyfEdkifonfhwdkif aiGr&SdvQif bmrQwGifus,fpGm
vkyfEdkifrnfr[kwf/
vufeufr&SdvQif uRefaESmifBudK;udk rjzwfEdkif/ aiGESifhvufeuf tcufBuD;cuf\/ ,ckrl
udkwifBuD;u
xdktcufudk ajz&Sif;vdkufavNyD/ udkwifBuD;onf uRefawmfwkdUtm; u,fwifrnfh
udk,fa&mif udk,f0g
awmufypGmESifh ewfa'0gjzpfaeavNyD/
rdk;onf;vmonfESifh vufzuf&nfqdkif 0ifxdkifMuavonf/ uRefawmfwdkU onf
vufzuf&nfqdkifwGif
vlt&Sif;qkH;axmifhudk &SmxdkifMu\/ EdkifiHa&;vkyfBuHrIudk qufMujyef\/
]]ckeifu cifAsm;ajymwJU aiGESifhvufeufudpaqG;aEG;zdkU ocifacgif;aqmif
awGeJUawGUay;r,f? awGUrvm;}}
]]awGU&rSmaygh}}

]]uRefawmfu urm&GwfocifcifarmifeJUawmh tifrwef&if;ESD;w,f/ olvnf;


wdkUArmtpnf;t&kH;rSm
trIaqmifvlBuD;wpfa,mufjzpfaeNyD/ NyD;awmh ocifApdefeJUvnf; odw,f/
ocifodef;armifBuD;wdkU
ocifav;armifwkdUeJUawmh aumif;aumif;ruRrf;bl;/ 'Dawmh ocifcifarmif&,f?
ocifApdef&,f? cifAsm;&,f
uRefawmf&,f wpfae&mrSm awGUMur,fav}}
]]aumif;om;yJ csdef;ay;aygh/ 'gxuf wkdUArmtpnf;t&kH;xJrSm *dkPf;uJGaeMuw,fqdk?
ocifApdef?
ocifodef;armif? ocifjrwdkU roifhjrwfMubl; qdkyJ [kwfvm;}}
uRefawmfhrSm tHUtm;oifhoGm;onf/ uRefawmfum; xdktaMumif;rodacs/
ocifaumif;wmudkomod
raumif;wmrodaom uRefawmfjzpfayonf/
]]uRefawmfrodbl;? [kwfr,frxifygbl;Asm}}
]]at;av [kwfcsifrS [kwfrSmyg? 'gxuf udk,fhvl aiG5usyfavmuf&Sd&if
cPacs;prf;yg}}
uRefawmfonf ausmufukefonf olaX;a[mif; jrifuGef;rif;om;BuD;\
trIawmfxrf;a[mif;tem*wfwGif
ocifawGtwGuf vufeufESifhaiG&Smay;rnfhol udkwifBuD;u aiG5usyf uRefawmfhxHrS
acs;vdrfhrnf[k
rarQmfvifhcJUyg/ &kwfw&uftHUtm;oifhoGm;rdavonf/ udkwifBuD;onf
uRefawmfhpdwfwGif
jzpfysufaewmawGudk &dyfrd[ef&Sdavonf/
]]udpr&Sdygbl;? r&Sdvnf;aeygap? vqef;&ufeD;ygNyD}}[k olu &kyfodrf;vdkufavonf/
uRefawmfonf olUtm; rsm;pGmtm;emoGm;onf/ wpfcgwpf&H rqif;&J rrGJawbJESifh
rawmfwq
aiGusyfwwfonfrSm "rwmyifr[kwfygavm[k qifjcifrd\/ aemiftvm;tvmudkvnf;
udkwifBuD;xHrS
arQmfvifhrd\/ xdkUaMumifh vqef;vQif ausmif;vcay;&ef z,fxm;aom aiG12usyfudk
owd&rdavonf/
]]r[kwfbl;av? vdk&ifawmhtdrfvdkufcJUyg/ uRefawmfausmif;vcay;zdkU
z,fxm;wm&Sdw,f/ vqef;awmhom
uRefawmhfjyefay;yg}}
uRefawmfwdkUonf vufzuf&nfqdkifrSx tdrfjyefMuavonf/

vrf;rBuD;ay:rSae uRefawmfwkdUonf uRefawmfaeaom


tdrfwnfae&mvrf;rBuD;wGif;odkU
0ifawmhrnfvkyfaepOf udk<u,fqdkolonf bwfpfum;ay:rS qif;NyD;
uRefawmfwdkUaemufodkU
cyfokwfokwfvdkufvmonfudk jrif&avonf/ udk<u,fum; &efukefrSjyefvmjcif;jzpf\/
olonf
uRefawmfwdkU tm; vufjyolUudkapmifhapavonf/ wGif a&SUrqufrD
udk<u,ftaMumif;udk tenf;i,f
azmfjyzdkUvdkao;onf/
udk<u,frSm toufav;q,fausmfavmuf&SdNyD; tom;rnf;ydefonf/ ausmufaygufr
oufoufESifhjzpf\/
olonf om;r&Sd? r,m;r&Sd? aqGrsKd;rSmvnf; jrif;NcHrSmom&Sd&pf &efukefrSm
wpfa,mufrQr&Sd/ tvkyftudkif
rnfrnf&&r&Sd? urm&Gwf uRefawmfaeaom &yfuGuf olonf b,ftdrfwuf
aeaeaeEdkifonf/
tdrf&SifuMunfjzLonf/ taMumif;rlum; tokH;0ifolwpf a,mufjzpfaomaMumifhwnf;/
rkqdk;ra':vkH;wifonf vufzufqdkifuav; bl;oD;aMumfqdkifuav; ponfjzifh
zGifhxm;&m olu
&efukefoGm; vufzuf? MuufoGefaMumf? qDp onfrsm;0,fay;onf/ jrif;vSnf;orm;
udkwifaz
zsm;vQifjzpfap? tem;,lonfjzpfap udk<u,fu jrif;vSnf;0ifarmif;ay;onf/
pGyfus,fpufxJu
rufuif;epf udkarmf\uav;rsm;udk tdrfpmulvkyfay; onf/ &yf&GmxJwGif oma&;?
ema&; &SdvQif
udk<u,fonf 'dkifcH tusKd;aqmifoljzpf\/ &efukefoGm; vSLzG,f wef;zG,f0,fay;\/
aopm&if;
oGm;wkdif\/ uRefawmfyg0ifaom qGrf;BuD;avmif;toif;wGif olonf
emrnfrwyfbJvsuf
tusKd;aqmiftwGif;a&;rSL; vkyfaeavonf/ olESifhuRefawmfonf cifrif&if;EDSD;
avonf/ qdk;wkdifyif
aumif;wdkifyif jzpfavonf/
olonf uRefawmfwdkUaemufodkU cyfokwfokwfvdkufvm&m touf&SLyifrSm;aeonf[k
xifonf/
olUrsufESmrSmvnf; usD;uef;vlrdjzpfae onf/ uRefawmfum; olUtrlt&mudkjrifNyD;
xdwfoGm;ay\/

]]&efukefxJrSm ukvm;Arm&dkufukefMuNyD}}[k ysmysmovJajymvkduf\/


]][m [kwfvm;? b,fvkdjzpfMuwmwkH;}}[k uRefawmfwdkUESpfa,mufpvkH;
oHNydKifar;vdkufMuavonf/
]]a&Twd*kHajc&if;rSm Armu bkef;BuD;awGrSL;NyD; bkef;BuD;tpnf;ta0;vkyfw,f/
owif;pmawGxJ ygaewJU
udka&TzD&JU armfv0DeJU a,m*Dpmtkyfudpaygh armifwifxGef;&? bkef;BuD;awGu
tpnf;ta0;rSm tJ'Dpmtkyfudk
ueUfuGufMuw,f}}
udk<u,fuajymNyD; armojzifh em;aeonf/ uRefawmfu0if]]uefUuGufwmeJ ukvm;Armt"du&kPf; jzpfa&mvm;Asm}}
]]uefUuGufwJU tpnf;ta0;NyD;awmh tJ'Dpmtkyfudk ukodkvfjzpf&dkufESdyfxkwfa0wJU
yaw;qdkif&Sd&m
odrfBuD;aps;udk csDwufMuw,f/ odrfBuD;aps;a&mufawmh
tay:xyfyaw;qdkifay:wufEdkif&if
bmvkyfMur,fawmh rodbl;? okdUayr,fh ykvdyfu odrfBuD;aps;em;usawmh
qD;wm;w,f/ wm;r&awmh
bkef;BuD;eJU ykvdyf 0&kef;okef;um;jzpfw,f/ ykvdyfu bkef;BuD;awGudk&dkufwm
uGJNyJukefw,f?
aq;&kHwif&w,f Mum;wmyJ/ bkef;BuD;awG uvnf; teD;tyg;&SdwJU
ukvm;awGavQmuf&dkufw,f/ 'Dawmh
ukvm;Armt"du&kPf;jzpfwmaygh}}
udkwifBuD;u
]]wpfNrdKUvkH; jyefUukefNyDvm;}}
]]rodbl;/ uRefawmfvnf; pkHprf;rae&Jbl;? &&mum;eJU vdkufajy;vmcJUwmyJ}}
uRefawmfum; Mum;vdkuf&onfhcP ukvm;-Arm b,folrSm;ovJ[k rpOf;pm;Edkif/
ukvm;a&m
ArmygtoufawGao? ypnf;awGysufpD;rnfh ta&;udkomawG;NyD; ylvdkufrdavonf/
]]'kuygyJAsm}}[k nnf;um rIdifawGcsaevdkufonf/
udkwifBuD;ESifh udk<u,fwkdUum; pma&;olukda&TzDESifh pmtkyfukodkvfjzpfxkwfa0ol
udkyaw;wkdUtm;
tjypfwifaeMuonf/ 4if;aemuf udk<u,fu]]rGwfpvifawGudku uJyJ uJvGef;w,f/ olwdkUbmomudk t,loD;NyD; olrsm;bmomudk
txifao;w,f}}
xkdtcg udkwifBuD;u toHus,fus,fjzifh]]'gawmh csOfp&maumif;wmyJAsm}}

uRefawmfhrSm olwdkUwpfawGuyg urm&GwfrSm ukvm;-Armt"du&kPf;jzpf atmif


vIHUaqmfrnfudk
pdk;aomaMumifh]]
odyfvnf; a'grazmif;MueJUOD;av? uRefawmfwdkU&JU owif;pmawGeJU
bkef;BuD;awGuvnf; wpfqdwf
wpftdwfvkyfvGef;w,f xifw,f}}
udkwifBuD;u]]b,f[kwfrvJ/ trSefawGa&;Mu? om;Mu? a[mMu? ajymMuwmyg/ uJ ajymprf;yg?
b,fukvm;
aumif;ovJ/ wdkUaumifrav;awG 'if;wdkUr,m;vkyf w,f/ w&m;0ifr,m;jzpfcsif&if
wkdUaumifru
av;awGu rGwfpvifbmomudk 0if&r,fwJU/ b,favmufpD;ydkifovJ? wdkUbufu
trsKd;vnf;&IH;w,f/
bmomvnf; &IH;w,f}}
udk<u,fu atmufygtwdkif;axmufcHjznfhpGufjyef\/
]][kwfw,f trsKd;bmom tm;vkH;&IH;w,f/ 'gwifruao;bl; pD;yGm;a&;rSmaum
b,favmufukvm;awG
vTrf;rdk;aeovJ/ Munfhprf;? usKyfwdkUurm&GwfrSm&SdwJU pGyfus,fpuf? xD;puf?
qyfjympuf 'gawG
b,folydkifovJ? ukvm;awG? rGwfpvifawG? urm&GwfrSm&SdwJU taumif;qkH;
wkdufBuD;awGeJU NcHBuD;awG
b,folawGydkifovJ? ukvm;awG/ uGrf;,mqdkifrSmvnf; ukvm;?
A,maMumfqdkifrSmvnf; ukvm; ?
zdeyfqdkifrSmvnf; ukvm; txnfqdkfifBuD;rSmvnf; ukvm;? aps;qkdifBuD;rSmvnf;ukvm;?
vufum;qdkifrSmvnf; ukvm;? zdeyfqdkifrSmvnf; ukvm;?
t&if;aiGacs;wJUvlqDrSmvnf; ukvm;?
'&0rfvnf; ukvm;? [dkufukwfw&m;olBuD;vnf; ukvm;? uGefaygif;'gvnf; ukvm;?
aq;q&m0efBuD;vnf; ukvm;? *sr'gvnf; ukvm;? axmifrSL;vnf; ukvm;?
ae&mwum ukvm;csnf;
vTrf;aewmyJ...}}
uRefawmfonf udk<u,f vdkqlqlylyl vIyfvIyf&Sm;&Sm;ajymonfudk wpfcgrQ rBuKHzl;/
tcgwdkif;
olpum;ajymvQif at;pufpufjzpf\/
udkwifBuD;u-

]][kwfw,f? ukvm;awGaMumifh wdkUArmawG qif;&Jaewm/ uJ ajymaeMuma&mhr,f?


urm&Gwfu
ukvm;awGudk oGm;csMu&atmif}}[k uRefawmfwkdUtm; tazmfnSdavonf/
uRefawmfudk,fwdkifum;
ukvm;oGm;cszdkU pdwfryg/ udk<u,fygoGm;rSm pdk;&drfrd\/ xdkUaMumifh]]raumif;ygbl;Asm/ ukvm;tay:rSm rauseyfcsufudk onfhjyifenf;eJU
ajz&Sif;Muwmaygh/
t"du&kPf;jzpfatmifawmh rvkyfMuygeJU}}
udkwifBuD;u]][m onfhjyifenf;r&Sdbl;/ 'if;wdkUawmh rsKd;jyKwfatmif tkyfxnfhvdkufrS NyD;rSm/ vm
udk<u,faps;bufoGm;&atmif}}
udk<u,fum; wnfNidrfoGm;NyD;]]pOf;pOf;pm;pm; vkyfMuwmayghAsm/ &efukefxJu tajctaeudkvnf; apmifhMunfhygOD;}}
]]cifAsm;wdkU rvdkufcsifae? usKyfawmh aps;bufoGm;NyD;? xGef;azwkdU
ausmfcifwdkUvdkuf&SmvdkufOD;r,f?
usKyfawmh 'Dtwdkif;MunfhraeEdkifbl;}}
udkwifBuD;onf ajymajymqdkqdk aps;bufodkUxGufoGm;av\/ t"du&kPf; pdwfrTefNyD;
uRefawmfhxHrS
acs;xm;aom aiG5usyfudk vkduf,l&efyif owdr&awmhacs/
uRefawmfu olUtm; aemufrSMunfhusef&pfcJU&m udk<u,fu uRefawmfhtm; vufwkdUum
tdrfbufodkU
ac:oGm;NyD;]]'Dvl odyfr,kH&bl;? olUvl udk,fhbufom;vkyfrSmpdk;&w,f? NyD;awmh ykvdyfawGeJU
odyfvkH;w,f}}
uRefawmfhrSm acgif;em;yef; BuD;oGm;ay\/ udk<u,fajymovkd wu,frsm; jzpfygu
uRefawmfhtm;
t*Fvdyftpdk;&udk ykefuef&ef vufeuf&SmrI? aiGpuLtwkvkyfrIESifh trIywfatmif
qifEdkifayvdrfhrnf/
udk<u,fESifh uRefawmf onf tdrfjyefNyD; ukvm;Arm t"du&kPf;udprsm;udk
pOf;pm;aqG;aEG;Muavonf/
olESifhuRefawmf ukvm;-Arm qufqHa&;ESifh ywfoufNyD; t,ltqoabm
uGJvJGrIrsm;&Sd\/okdU&mwGif
ESpfOD;oabmwlEdkifaom tcsufrsm;&SmMu\/ ukvm;Armt"du&kPf; urm&GwfwGif
(txl;ojzifh

uRefawmfwdkUaeaom &yfuGufwGif) rjzpfap&ef? ukvm;udkpNyD; rcs&ef? ukvm;upNyD;


csvmvQifum;
ckcHcszdkU tqifoifhjzpfae&ef? nbufwGif &yfuGufrSm tvSnfhusuif;cs udk,fhtdrf
udk,fh&yfuGufxJrSmomae&ef ponfwdkUjzpfavonf/
tdyf&m0ifcgeD;wGif 'dkif,m&DudkvSefvdkufonf/ xdkaeUrSm 1938ckESpf? Zlvdkifv
26&ufjzpfavownf;/
13
uRefawmfu,fq,fcJUaom rjrrSD
aemufwpfaeUeHeufa&mufaomtcg uRefawmfonf awGa0aejyef\/
tpwGif or*taqmufttkHwGif pka0;Murnfh wyfxGuftpnf;ta0;odkU roGm;awmh[k
qkH;jzwfonf/
]]NrdKUxJxGufNyD; ukvm;awGoGm;csr,f}}? ]]trsKd;twGuf owdjycsifolawGvmMu?
bmomapmfum;olawGudk
uvJUpm;acsMu }}paom toHrsKd;udk rMum;vdkawmhacs/
odkU&mwGif xkdqkH;jzwfcsufum; rcdkifrmacs/ udk,fhausmif;om;awG
b,fvdkjzpfukefMurvJ[k
odcsifao;onf/ trsm;vkyfovdk vdkufvkyfwmyJ rSefavrnfvm;[k xifrdavonf/
odkUjzihf or*taqmufttkHodkU a&mufvmcJUonf/ aoG;qlaeaom
ausmif;om;wyfBuD;udk awGU&onf/
tcsKdUrSm oHckwifwdkifrsm;udkvnf;aumif;? tcsKdUrSm 0g;&if;wkwfrsm;udkvnf;aumif;?
tcsKdUrSm
"m;rsm;udkvnf;aumif;? udkifaqmifvmMuonf/ ausmif;om;wyfBuD;onf
or*wHcg;0
&yfvsufaeavonf/
ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or*OuX udkatmifqef;ESifh
wuodkvfausmif;om;or*OuX
udkb[def;wdkUvnf; a&muf&SdvmMuonf/ enf;jyq&m udkausmfNidrf;ESifh
udkomvSwdkUvnf;
vma&mufMuonf/ tjcm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udkvnf; awGU&avonf/
uRefawmfonf ukvm;Armt"du&kPf; pvQifpcsif; olwdkUudkvdkuf&Sm\/ rawGUcJU&/ olwdkUudk
ckrSjrif&awmhonf/ olwdkUvnf;
t"du&kPf;pdwf jyif;xefaeaom ausmif;om; rsm;udk rxdef;Edkifojzihf
a&SmifaecJUMuoavm[kyif
awG;xifrdavonf/

udkxGef;&Sdef uRefawmfhteD;odkU a&mufvmonf/ xdktcg uRefawmfu]]ausmif;om;awG ckvdkwyfcsDNyD; NrdKUxHuukvm;awGudk oGm;&dkufrSm


t"du&kPf;xJyg0ifMurSm
uRefawmfrBudKufbl;}}
]]udk,fhvlpdwfrylygeJU? ausmif;om;awGt"du&kPf;xJygroGm;atmif udkatmifqef;wdkU?
udkb[def;wdkUu
pDpOfxm;ygw,f}}[k udkxGef;&Sdefu NyKH;aphaph rsufESmjzifh ajymavonf/ uRefawmfu
]]b,fvkdpDpOfxm;ovJ}}[ rar;Edkifcifyif olxGufoGm;avonf/ vdk aoG;qlaeaom
ausmif;om;tkyfudk
b,fvdktpDpOfjzihft"du&kPf;u vrf;vTJay;Edkifrnfenf;/ uRefawmftHUMoaeonf/
jAKef;qdk um;wpfpD;qdkufa&mufvmonf/ um;ay:rS eef;&if;0ef a'gufwmbarmf
qif;vm\/ xdkpOfu
a'gufwmbarmfonf eef;&if;0efESifhrwl aumif;bGdKifZmwfum;xJu ZmwfvdkufESifh
cyqifqifwlonf/
ouvyfabmif;bDtjym? umuDtusvufwdkESifh oHy&mcGH"m;rOD;xkyfwdkUudk 0wfqifNyD;
ajcmufvkH;jyL;cg;Mum;xdk;xm;avonf/
olUudkjrifaomtcg ausmif;om;xkrSm tHUMooGm;Muavonf/
a'gufwmbarmfu]]aeMuygOD;? aeMuygOD;/ usKyfawmif;yefyg&apOD;/ tck bmvkyfMurvdkUvJ}}
]]NrdKUxJxGufNyD; ukvm;awGudkcsrvdkU}}
a'gufwmbarmfonf ausmif;om;wkdUoabmudk tuJcwfrdonf/ b,ftnSmudk
udkifvIyf&rnfudkvnf;
em;vnfxm;[ef&Sdonf/ xdkUaMumifh]]cifAsm;wdkU[m tifrwef tzdk;wefwJU ynmwwf wuodkvfausmif;om; awGyg/
Armjynf&JUtem*wfudkzefwD;r,fh wdkif;jynf&JU tnGefUtanSmufeJUwlwJU
wuodkvfausmif;om;awGyg/
bmjyKvdkU 'Dvdktzdk;wefwJUtoufudk ckvdkta&;rSm qkH;&IH;&rSmvJ}}
ausmif;om;wkdUudk ajrSmufyifhNyD; acsmharmhvdkufonf/
]]cifAsm;wkdU&JU tzkd;wefwJU toufudk 'Dbmr[kwfwJU ta&;rSmrvJygeJU/ aemufudk
wdkif;jynftwGuf
trsm;BuD;tusKd;aqmifzdkU &Sdygao;w,f/ pOf;pm;Muyg}}
a'gufwmbarmf ajymykHudkaxmufjcif;tm;jzihf olonf onfae&mrSm onfpum;ajym&ef
tqifoifhjyifxm;NyD;jzpfonf[k uRefawmftuJcwfrd\/ ausmif;om;
wyfom;trsm;um;

Nidrfqif;oGm;avNyD/ okdU&mwGif tcsKdUtrsKd;om;pdwf bmoma&;


pdwfrTefxlaeolawG&Sdao;\/
olwdkUxJrSwpfa,mufu]]ukvm;&yfuGufrSm&SdwJU ArmawG b,favmufaoukefNyDqdkwm odovm;? uRefawmfwdkU
rcHEdkifbl;/
oGm;csr,f vmMua[h? xGufcsr,f}}
]]xGufr,f? csr,f}}[laom nmoHay;oHrsm;ESifh yJUwifoHrsm;ay:xGufvm um
vIyfvIyf&G&Gjzpf
vmjyefavonf/ a'gufwmbarmfteD;wGif udkatmifqef; udkb[def;paom
ausmifom;acgif;aqmifrsm;&yfaeMuavonf/ a'gufwmbarmfum; udpwGif
acgif;at;at;yifxm;[efwl\/
]]aeMuygOD; usKyfawmif;yefyg&ap/ cifAsm;wkdUvdkcsifwm usKyfbmrqdk vkyfay;yghr,f/
usKyfudkajymjyyg/
ukvm;&yfuGufrSm&SdwJU ArmawGudk u,fq,fzdkU usKyfvkyfay;yghr,f/ ajymyg ajymyg
vdkcsifwmudk ajymyg}}
aemufqkH;wGif NrdKUxJxGufcs&ef[laom tBuHvkH;0ysufoGm;avonf/
ausmif;om;rsm;onf
ukvm;&yfuGufxJrSm toufudk zufESifhxkyf qif;&Jusyfwnf;pGmae&aom Armrsm;udk
u,fq,f&efoabmusMuavonf/ rsm;aomtm;jzifh ukvm;Armt"du&kPf;onf
raumif;rSef;odMu\/
okdU&mwGif ukvm;oGm;cs&mrS rsKd;cspfwm0efausyGefrnf[k ,lqxm;vdkufMuojzihf
,ckvdk wyfxGuf&ef
pDpOfcJUMujcif;jzpfavonf/ a'gufwmbarmfu quf]]tck Arm&yfuGufrSm&SdwJU ukvm;awGu,fzdkU&m ukvm;vlBuD;awGuom vkyfaew,f?
ukvm;&yfuGufrSm&SdwJU ArmawGudk u,fq,fzdkU&musawmh ArmvlBuD;awG
owdr&Mubl;/ tck
wuodkvfausmif;om;awGu vkyfr,fqdkwm usKyftrsm;BuD;0rf;omw,f}}
uRefawmfonf rsm;pGmpdwfoufom&m &oGm;ayonf/ t"du&kPf;qDodkU OD;wnfaeaom
ausmif;om;xkudk
t"du&kPf;rS vrf;vTJay;vdkufaom ]]ukvm;Mum;rS Armrsm;udku,fq,fa&;vkyfief;}}udk
pdwfa&mudk,fyg
axmufcH avonf/ vnf; rsKd;cspfwm0efausyGefEdkifaom vkyfief;jzpfonf/
vkyfief;onf
t"du&kPf;udk wdkuf&dkufqefUusifaom vkyfief;r[kwfaomf vnf;
t"du&kPf;rysHUESHUatmif

vkyfaomvkyfief;? t&SdefoGufaeaom t"du&kPf;udk t&Sdefowfvdkufaom


vkyfief;jzpfonf/
xdku,fq,fa&;vkyfief;wGif ausmif;om;trsm;tjym; yg0ifaqmif&GufMu avonf/
uRefawmfvnf;
tifwdkuftm;wdkuf yg0ifaqmif&Gufay;\/
xdkukvm;&yfuGufrsm;rS ArmtcsKdUonfum; qdkif&mykvdyfXme tultnDjzihf
a&GUajymif;NyD;ESifhMuavNyD/
uRefawmfwdkUonf ykvdyfrsm;ESifh yl;aygif;um Armtdrfrsm;
&SmazGvdkaomtultnDudkay;Muonf/
ajymif;a&TUvdkaomolrsm;udk ajymif;a&TUay;Mu\/ ajymif;a&TUaexdkif&ef
tdrftcuftcJawGUoltcsKdUudk
wuodkvfausmif;om;or* taqmufttkHodkU cPajymif;a&TUay;xm;Muavonf/
tcsKdUArmrsm;rSm ukvm;&yfuGuftwGif;rSmae&aomfvnf; rajymif;a&TU vdkMuacs/
taMumif;rlum;
tdrfeD;csif;rGwfpvifukvm;rsm;uyif tumuG,f ay;NyD;
aoG;pnf;aeMuaomaMumifhwnf;/ olwdkUonf
t"du&kPf;\ ykwfcwfjcif;wGif repfjrKyfbJ oifhjrwfpGmaeEdkifjcif;twGuf
csD;usL;zG,fyifjzpfav onf/
xdkArmrsm;onf tdrfatmufqif;zdkUrvdk/ tvkyfxGufvkyfp&mum;
tvkyfawGydwfaeojzifh roGm;Edkif/
0,fjcrf;vdkvQif tdrfeD;csif; rGwfpvifukvm;rsm;uyif 0,fay;onf/
ukvm;vlqdk;rsm;onf Armtdrfrsm;udk
&SmazGNyD; arTavh&Sd&m ukvm;tdrfeD;csif;rsm;uyif umuG,fay;avonf/ 29vrf;
tdrfwpftdrfrS
Armrdom;pkudk u,fq,f&ef oGm;ajymMuaomtcg tdrfeD;csif; uLv,mukvm;rsm;u
4if;wdkUudk
a&TUzdkUrvdkaMumif;? olwdkUtppt&m&mapmifh a&SmufaeaMumif;? a&Munfwpfayguf
rpOfap&rnfh taMumif;
uRefawmfwdkU tm;ajymjyavonf/ xdkrdom;pkuvnf; ajymif;zdkUrvdkaMumif;?
xdkusLv,mukvm;rsm;\
vufwGifolwkdUvkHNcKHygaMumif; ajymjyMu\/ tdrfeD;csif; usLv,mukvm;BuD;u]]q&mav;wdkU&,f pdwfcsyg? usKyfwkdUvlaumif;awGyg/ t"du&kPf;qdkwm ukvm;vlqdk;?
Armvlqdk;awGuom vkyfwmyg? usKyfwdkUu vlaumif;awGyg}}[k qdkNyD;
olUrdwfaqGArmtm;
vSrf;Munfhvdkufonf/ xkdrdwfaqGu]][

kwfygw,f vlaumif;awGyg? vlqdk;awGuom t"du&kPf;vkyfwmyg}}


pum;rsm;rSm uRefawmfwdkUESifhygvmaom t"du&kPf;aoG;<ucJUzl;aom
Armausmif;om;rsm;tzdkU
oifcef;pmozG,fjzpfoGm;avonf/
wpfBudrfwGifum; uRefawmfwkdUonf armifaxmfvrf; (AdkvfqGefyufvrf;)wGif
Armtdrfwpftdrf&Sdonfqdkojzifh 0ifMu\/ tdrf&Sifrsm;rSm r*dkvrf; (a&TbkHomvrf;)wGif
0if;ukrPDydkif&Sif
OD;xGef;0if;ESifhrjrrSDwkdUjzpfonf[k od&\/ uRefawmfonf olwkdUemrnfrSwpfyg;
bmrQtydkodxm;onf
r&Sdacs/ tdrfxJodkUa&mufoGm;aomtcg tawmfcrf;em;pGmaexdkifMuonfudk
awGU&ayonf/
ukvm;tapcHBuD;udk OD;pGmawGU&\/ olonf rGwfpvifukvm; jzpfaMumif;
&kyfjrif&kHESifhod&\/
touf50ausmf[ef&SdNyD; tdrfoltdrfom;wpfOD; ozG,fjyKrl\/
rjrrSDuxGuf uRefawmfhtm; {nfhcHajymqdkavonf/ rjrrSDrSm touf30
avmuf&SdayvdrfhOD;rnf/
tom;ta& pdkjynfjzL0if; udk,fvkH;udk,f[ef awmifhwif;jynfhNzdK;vSayonf/
ttdkESifhrwl?
tysKdESifhomwl\/ rsufESmrSmvnf; avsmufywfwifhw,faom rsufESmjzpfay\/
uRefawmfuacgif;aqmif uRefawmfwdkUvmMu&if; tusKd;taMumif;udk ajymjyaomtcg
rjrrSDonf
NyK;HNyKH;uav;pdkufem;axmifaeNyD; tapcHukvm;BuD; odkU]]rlqmBuD; qyfudkac:cJU}}[k trdefUay;vdkufavonf/
4if;aemuf uRefawmfhtm; ]]aus;Zl;BuD;vSygw,f armifwkUd&,f/ trBuD;wdkUrSm
tdrfeD;csif;ukvm;awGuvnf;aumif;? rlqmBuD;uvnf; tapmifhta&Smufaumif;vdkU
ab;roD&efrc
ae&yg&JU/ odkUayr,fh b,frSrxGuf&vdkU rBuD;ysif;aewmwpfckyJcufw,f}}
,if;odkUajymaepOf rlqmBuD;onf vlrrmwpfOD;tm; bD;wyfxm;aom
ukvm;xdkifrSmwif
wGef;ac:vmavonf/ xdkolrSm tom;ta&opf&Gufajcmufvdk 0gajcmufaeonf/
t&dk;ay:ta&wifrQ
ydefaeonf/ t&G,frSm BuD;ao;[efrwlaomfvnf; vltdk&kyfaygufae\/
ol\atmufydkif;udk
ouvwfapmifxlxlBuD;jzifh &pfywfxm;\/

olum; OD;xGef;yifjzpfonf/ uHw&m;onf OD;xGef;0if;ESifh rjrrSDwkdUtm;


zufpyfxm;jcif;rSmrwl
jcm;em;rIoabmudk ay:vGifxif&Sm;ap&ef jzpfonf[k xif&ayonf/
]]udkudk a[m'g aumvdyfausmif;u oli,fuav;awG? ukvm;-Arm t"du&kPf;rSm
ukvm;Mum;rSmae&wJU
ArmawGudk vdkwJUtultnDay;zdkUeJU a&TUcsif&ifa&TUay;zkdU vmMuw,f}}
OD;xGef;0if;u uRefawmfwkdUtm; aphaphMunfhNyD; oJUoJUNyKH;vdkufonf/ rSdefaeaom
rsufvkH;rsm;onf
ta&mifawmufvmay\/
]]jruawmh 'DrSm ab;tE&m,fr&SdwJUtaMumif; ajymxm;w,f}}
(uRefawmfwdkUbufodkUvSnfh) ]]t[kwfygyJ?
rlqmBuD;uvnf; pdwfcs&w,f/ tdrfeD;em;csif;awGuvnf; pdwfcs&w,f/ odkUayr,fh
trBuD;ysif;aewmwpfckyJ cufwm}}
uRefawmfonf OD;xGef;0if;ESifh rjrrSDwkdUtm; wpfvSnfhpDMunfhNyD; rwljcm;em;rIrsm;udk
wpfckNyD;wpfckwpfuGufNyD;wpfuGuf rSwfom;aerdavonf/
OD;xGef;0if;u Muifemaxmufxm;aom trlt&mjzihf ZeD;tm;MunfhvdkufNyD; avoHjzihf]]jr tysif;ajyjynfvrf; odef;odef;wkdUtdrf cPajymif;aeygvm;uG,f}}
rjrrSDonf nId;i,fpGmjzihf OD;xGef;0if;tm;MunfhNyD;]]b,fhES,fvkyfNyD; udkudkU xm;ypfcJUvdkUjzpfrvJ}} (uRefawmfwdkUbufodkU) ]]tudkBuD;u
udk,fwpfydkif;y,f&,fvdkfufqpfjzpfaew,f armifav;wdkU&JU? ESpfESpf&Sd awmhr,f/
rxEdkifbl;/ tck
ukrPDtvkyfudktrBuD;yJ vkyfae&w,f/ trBuD;u tjyifxGuform;? 'Dawmh tck
tvkyfydwfxm;&NyD;
ajccsKyfrdaevdkU ysif;wmyguG,f/ 'gayrJU olUxm;cJUvdkU b,fjzpfrvJ}}
OD;xGef;0if;u]]xm;cJUvdkUjzpfygw,f/ rlqmBuD;vnf;&Sdw,f/ aumifrav;awGvnf; &Sdw,f/
[dkbufcef;u
udktDb&m[ifwkdUvnf; tm;aewmyJ/ 'Dbuf cPcP vmaeEdkifw,f/ jr
tysif;ajyvdkufoGm;yguG,f}}
rlqmBuD;u Mum;0if]]vdkufomoGm; trm? qyfudk pdwfcsxm;cJUyg/ trm tysif;ajyvdkufoGm;/
wpfywfavmufMum&if
at;oGm;rSmyJ/ 'DawmhjyefvmcJU}}
okdUjzihf rjrrSDtm; ,m,Dtdrfajymif;ay;&ef pDpOf&avonf/ rjrrSDonf
olUtokH;taqmift0wftpm;rsm;

xnfhxm;aom aowmwpfvkH;udk,l uRefawmfwdkUESifh vdkufvmcJUav\/


um;twufwGif
rjrrSD\aowmudk uRefawmfu,lay;NyD; rjrrSDab;wGif xdkifvdkufavonf/ olonf
uRefawmfhxuf
toufrsm;pGmBuD;\/ umrydkifvif&Sdrdef;rvnf;jzpf\/ odkUaomf rjrrSD\ ysKdrspfrIESifh
txl;ESpfvkdpdwfnGwfzG,faom &lyg&kHaMumifh olUtem;xdkif&&m0,f uRefawmfonf
&Id;wkd;&SefUwefU?
&dk;wkd;&Gwjzpfrdao;onf/ rjrrSDtm;MunfhNyD; udk&ifBuD;OD;boef;\ rSwfausmufjzihf
[weDavm?
pdw&eDavm?ocFeDavm? y'kreDavm tuJjzwf&efBudK;pm;aerdavonf/
rjrrSDu olUudk tuJcwfaeaom uRefawmfhtm; pdkufMunfhwJUNyD; emrnfESifh
toufudkar;vdkufavonf/
,if;odkU emrnfESifhtoufomar;NyD; uRefawmfb,ftwef;pmoifaeovJ
b,fausmif;aqmifrSmaeovJpaom ausmif;om;ESifhywfoufaom ar;cGef;rsm;udk
qufrar;onfhtwGuf
okdUavm okdUavm awG;awmaerd\/
uRefawmfwkdUonf rjrrSDoGm;vdkaom jynfvrf; odef;odef;tdrfodkU vdkufydkUMu&avonf/
jynfvrf;ay:odkUa&mufaomtcg rjrrSDu uRefawmfhtm; ckoloGm;aernfh
odef;odef;tdrfodkUvnf;aumif;?
t"du&kPf;at;vQif olUukrPD wnf&mXme odkUvnf;aumif;?
olUaetdrfodkUvnf;aumif;? vmvnfyg[k
twefwef zdwfMum;avonf/ aemifolu ulnDEdkifaomt&mrsm;&Sdu olUtm;ajymyg?
wwfEdkifaombufu
ulygrnf[kvnf; uwday;aeavonf/
14
ocifpdk;ESifhawGUjcif;
&efukefNrdKU Mo*kwfvxJwGif ukvm;Armt"du&kPf;onf awmfawmfyif
at;oGm;avonf/
aps;qdkifuem;rsm; jyefzGifhMu\/ rGwfpvifukvm;ESifh jrefrmAk'bmomwdkU\
qufoG,fa&;rSm
wif;rmcufwa&mfaeao;aomfvnf; wpfzufESifhwpfzuf &efrl&eftm;rxkwfMu/
[dELukvm;rsm;um;
jrefrmAk' bmomwdkUESifh tvGef;oifhap&efrsm;twGuf [dEL-Ak'bmomqdkif[laom
qdkif;bkwfqGJwifjcif;udkvnf;aumif;? bkef;BuD;rsm;tm; qGrf;uGrf;vSL'gef;jcif;udk
vnf;aumif;?

awGUEdkifavonf/ ukvm;Armt"du&kPf;udk taMumif;jyKNyD; Arm Armcsif; &kdif;yif;a&;?


Armaps;qdkifrsm;wnfaxmif Armrsm;umuG,fa&;p aom 0HomEkvkyfief;rsm;
wdk;wufvmavonf/
ul;oef;a&mif;0,fa&; ArmwdkUonf ukvm;rsm;xuf &yfuGufwumrSmvdkvdkyif
or0g,rtoif;qdkifrsm;
ay:aygufvmcJUayonf/ tvkH? Munfhjrifwdkif a&ausmfpaom &yfuGufrsm;omru
paumhaps;xJrSmyif
Armqdkifrsm;ESifh or0g,rtoif;qdkifrsm; ay:aygufvmcJUayonf/ tawmtwGif;
wuodkvfor0g,rtoif;onfvnf; xdk;xGufBuD;yGm;vmcJUavonf/
e,frsm;rSmum; t"du&kPf;rsm; jzpfay:aeqJjzpf\/ e,frsm;rSm t"du&kPf;udk
ppfykvdyfwdkU\ aoewfjzifh
ESdrfeif;ypfonfomrsm;avonf/
Mo*kwfv 26&ufaeUu Oya'jyKvTwfawmfwGif nGefUaygif;tpdk;&tm; t,kHtMunfr&Sd
tqdkoGif;&m
eef;&if;0efa'gufwmbarmfu ]]t"du&kPf;Nidrf 0yfydjym;atmif oifhavsmfrnfxifovdk
pDrH&ef
uREkyftmPmay;onf}}[k e,ft&m&Sdrsm;tm; trdefUxkwfxm;aMumif;
zGifh[ajymavonf/
,if;odkUaom ypfcwfrIrsm;aMumifh vl55a,mufao 108a,muf'Pf &m&&Sdavonf/
aool
55a,mufteuf Arm 52a,mufESifh ukvm;3a,muf jzpfavonf/
t,kHtMunfr&SdtqdkwGif a'gufwmbarmf\ nGefUaygif;tpdk;&onf 66rJ&&Sd
twdkuftcHrSm
61rJ&avonf/ tpdk;&udk axmufcHolwdkUteuf ukvm;12rJESifh t*Fvdyf
9rJygavonf/ t"du&kPf;udk
rjzpfrDu rwm;qD;cJUbJ jzpfvmaomtcgrS t&rf;ypfcwfESdrfeif;aom
nGefUaygif;tpkd;&\ ay:vpDudk
t&\t*FvdyfESifh ukvm;"e&SifBuD;rsm;u axmufcHaMumif;xif&Sm;ay\/
Mo*kwfvxJwGif tcsdef&vQif&csif; rjrihfOD;xHodkUoGm;awGUum t"du&kPf;wkef;u
udk,fawGUtjzpftysufrsm;udkvnf;aumif;? Mum;jrifcJUonfrsm;udkvnf;aumif;
ajymjyavonf/
rjrifhOD;rSmum; t"du&kPf; wpfcsdefvkH;tjyifrxGuf? ausmif;aqmiftjyifodkU
vrf;avQmuf&efyifrxGuf/
t"du&kPf;qdkwm Mum;omae&onf? owif;pmrSmom zwfae&onf? t"du&kPf;\
'Pf&m'Pfcsufqdk

t"du&kPf;jzpfpu olUoli,fcsif;aeUausmif;ol rcifaqGonf &efukefNrdKUwGif;&Sd


tdrfodkUrjyefEdkifojzifh
olUckwifay:rSm nodyfvdkuf&onfom &SdcJUavonf/ xdkUaMumifh uRefawmfu
udk,fawGUrsm;udk
ajymjyaomtcg txl;pdwf0ifpm;pGm em;axmifvsufaeayonf/ uRefawmfu
rjrrSDtp&Sdaom ukvm;Mum;rS
Armrsm;udk u,fq,f&ykH ajymjyaomtcg 0dkif;pufaom olUrsufvkH;rsm;wGif
uRefawmfhtm;
tHUMoMunfndKaom ta&mifrsm; orf;aeonf[k uRefawmfxifay;onf/
]]rjrrSDqdkwm odyfacsmovm;}}
]][kwfw,f odyfacsmw,f}}
]]t&G,fuvnf; wifovm;}}
]][kwfw,f wifw,f/ 'Dvdkemwm&Snfa&m*gonf vifeJUae&wm olUcrsm
0#fqdkufaewmyJ}}[k uRefawmfu
oem;u&kPmpum;rsm; ajymvdkufaomtcg rjrihfOD;um; NyKH;vkdufNyD;]]oluawmh 'DvdkxifcsifrSxifrSmaygh/ aomwdaoeudk orLvjyKpkovdk jyKpkae&vdkU
yg&rDjznfhae&w,fvdkU
xifcsifxifrSmaygh [J [J}}
uRefawmfvnf; vkduf&,favonf/ pdwfxJu rjrihfOD;\ oabmxm;udk
csD;usL;aerdavonf/
]]tm;&if rjrrSDqDoGm;vnf&atmif? olu tvnfvmygvdkU zdwfxm;w,f}}
]]wpfaeUoGm;wmaygh? aemuf uRefrcsdef;r,fav}}
xdktawmtwGif; uRefawmfonf OD;azwdkUNcHodkUoGm;&efvnf; 0w&m;rysufyg/
a':aX;Munfu
qD;avmuGwfaumif;vdkufonf/
]]tr,fav; tefwDwdkUjzifh pdwfylvdkfuf&wm? tefwDHwluav; ukvm;awG&JU &efeJU
vGwfrSvGwfyghrvm;vdkU/
tdrfudkvlvTwfar;r,f vkyfjyefawmh oGm;&Jvm&JwJU vluvnf;r&Sd? '&dkifbmuvnf;
rtm;bl;}}
OD;azu]]tdkifaq; aumvdyfausmif;om;awG wyfxGufNyD; &efukefxJ ukvm;awG
cszdkUoGm;wkef;u
armifygao;ovm;}}
xkdtcg uRefawmfonf t"du&kPf;twGif;u udk,fawGUtjzpftysufrsm;?
Mum;&jrif&orQrsm;udk

ajymjy&jyefavonf/ OD;azwdkU ZeD;armifESH? 0ifeDwdkUnDtpfr omru


tjcm;tdrfoltdrfom;rsm;yg
pka0;vma&muf emaxmifMuavukefonf/ uRefawmfajymtNyD;wGif OD;azu]]tdkifaq; udk,fawmh ukvm;-Armt"Du&kPf;twGif;rSm onfhjyif[mbmrS
0rf;renf;bl;/ r*dkvrf;oGm;NyD;
y&mwmeJUcbwf rpm;EdkifwmbJ 0rf;enf;w,f/ aomufusKd;enf; qdwfom;rSmawmh
rGwfpvifukvm;awGudk
b,folrS rrDbl;a[h}}
a':aX;Munfu NyKH;vkdufavonf/
]]rif;tefu,fvfuawmh tpm;yJawG;aewmuG,f/ tefwDwkdUrSmjzihf ylp&m trsKd;rsKd;
udk,fhtdrfolom;awG
twGufomrubl;? udk,fhwlawG? aqGrsKd;awG rdwfaqGawGtwGufvnf; yl&wmyJ/
b,frSmtpm;wGuf
ylaeEdkifyghrvJ}}
atmf-OD;azESifha':aX;Munf zufyJzufrdao;wm/ OD;azu tpm;? a':aX;Munfupum;/
uRefawmfonf
olwdkUESpfOD;tm; wpfvSnfhpDMunfhum Nidrfaevdkufavonf/
pufwifbmv 12 &ufaeUupNyD; &efukefNrdKU ukvm;-Armt"Du&kPf;
topfwpfzefjzpfyGm;vmjyefavonf/ uRefawmfwkdU Armrsm;bufrS Mum;&onfum;
ukvm;rsm;tvGefcsnf;omwnf;/ ukvm;rsm;u armfawmfbwfpf um;rsm;udk
cJESifhqD;aygufonf[kvn;faumif;? 24vrf;xdyfwGif usLv,mukvm;rsm;u
Armwpfa,mufudk
vSHESifhxkd;owfvdkufonf[kvnf;aumif; Mum;&avonf/
okdUaomf tBudrfwGif t"du&kPf;onf rsm;pGmBuD;xGm;jyefUyGm;jcif; rjzpfEdkifawmhacs/
taMumif;rlum;
wkdUArmtpnf;t&kH;acgif;aqmifrIjzihf rsKd;cspfvli,ftaygif;onf t"du&kPf;udk
pepfwusqefUusifvmMuaom aMumifhwnf;/
pufwifbmvqef;p wpfaeUaomf uRefawmfonf paumhaps;&Sd jrefrmydkif
qef;uaz;wGif
rdwfaqGudkat;aiGESifhwuG vufzuf&nfaomufvsuf aeavonf/
uRefawmfwdkUxdkifMuaom pm;yGJrSm
tcef;av;rsm\ tjyifbufwGifjzpfonf/ uRefawmfwkdUpm;yJGESifh
ab;wkdufpm;yJGwpfckwGif
tom;ta&cyfjynfhjynfh? Avaumi;faumif;ESifhvlwpfa,mufonf xdkifpm;yJGay:rSm

pmtkyfBuD;wpftkyfzGifhcsum pmzwfaeonf/ olUAdkvfaurSm cyfwdkwdkjzpf\/


rsufESmrSmeDpyfpyfjzpf\/
olonfwpfpkHwpf&mpm;&ef rSmxm;[ef&Sd\/ pm;yJGxdk;ukvm;u olUa&SUodkU MuufoGefESifh
ocGm;oD;yef;uefwpfck vmcsavonf/ olonf yef;uefxJodkU iHjym&nfavmif;
xnfhNyD;aemuf
c&rf;csOfoD;aqmhpfudk avmif;xnfh\ c&rf;csOfoD;aqmhpfrSm enf;aeojzihf
topfykvif;,lcJU&ef
awmif;avonf/ xdktcg pm;yJGxkd;u tifwifwifvkyfae&m qdkif&SifOD;xGef;&ifudk,fwdkif
aqhmpfykvif;opfudk
,lvmNyD; ay;avonf/ odkUuvdk OD;xGef;&ifudk,fwdkifu ta&;w,l
aqmhpfykvif;vmay; aomaMumifh
uRefawmfwdkUonf xdkolUtm;ydk*&kpdkufum Munfhaerdavonf/
xkdolonf yef;uefxJodkU c&rf;csOfoD;aqmhpfrsm;udk cyfrsm;rsm;avmif;xnfh
NyD;aemufMuufoGef?
ocGm;oD;rsm;udk cuf&if;ESifh arTNyD;onftwdkfif;pm;aeavonf/ pm;&if;pmtkyfudk
oJoJrJrJzwfaeavonf/
olUudkMunfh&if; ol[m b,folrsm;jzpfygvdrfh[k awG;aerdavonf/
MuufoGefwpfyef;uefukefoGm;aomtcg
wufbkef;BuD;udkodef;aza&mufvmNyD; olUqDudk wef;oGm;avonf/ udkodef;azonf
olESifhrsufESmcsif;qdkif
xdkifvdkufav&m uRefawmfwdkUudk jrifoGm;avonf/
]][vdk udkwifxGef;wdkUygvm;? 'Dudkvmyg&Jabmf? pum;ajym&atmif}}
uRefawmfwdkUESpfa,mufonf olwkdUpm;yJGodkU ul;oGm;Muavonf/ xdktcg
udkodef;azu]]'gu ocifpdk;av awGUzl;NyDvm;? ocifpdk; a[m'gaumvdyfausmif;om;
udkwifxGef;wJU? b,folwJU
&Jabmfemrnf? aqm&D;Asm arhaevdkU}}
]]at;aiG}}
uRefawmfwdkUrSm ocifpdk;\ taMumif;udk Mum;zl;aeavNyD/ ol\pmtcsKdU udkyif
zwfzl;aeavNyD/ xdkUaMumifh
]rSmxm; tvm;oifh}qdkovdk awGU&ojzifh 0rf;omMuayonf/
pm;yJGxkd;u qdwfom;acsmhyfvmcsonf/ ocifpdk;u MuufoGefxyfawmif;NyD;aemuf
uRefawmfwdkUbufodkU]]cifAsm;wdkUaumvdyfausmif;om;awG wyfzJGUNyD; NrdKUxJukvm;awGudk xGufcszdkU
vkyfaewkef;u cifAsm;wdkU

ygao;ovm;}}[k aumufar;vdkufonf/
]] [kwfuJU xGufcszdkU vdkufr,fvdkUawmh r&nf&G,fygbl;/ wyfpkwJUae&m udkawmh
a&mufoGm;ygao;w,f}}
]]at;Asm aumvdyfausmif;om;awG acG;Zmwfrcif;rdwm awmfao;wm aygh/ 'DrSm
vlrsKd;a&;t"du&kPf;wkdU?
bmoma&;t"du&kPf;wdkUqdkwm EdkfifiHcsJU"e&SifBuD;awGU&JU tqdyfajzaq;yJAs/
wpfenf;ajym&&if
bGdKifvmBuD;raygufuGJ&atmif xm;&wJU aqhzfwD;AJvfwfyJAs}}
uRefawmfwdkUu bmrQjyefrajymbJ olUtajymudkom em;pGifhaeMuonf/ olonf
qdwfom;udkudkufzJUpm;NyD;aemuf qufjyefavonf/
]]a&eHajrypnf;rJU tvkyform;awGu t*Fvdyf"e&SifBuD;awGudk oydwfarSmufNyD;
wdkufaeMuw,f/
awmifolv,form;awGu oD;pm;c? twkd;? ajrcGefawmf wdkufyGJawG qifaeMuw,f/
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u 'DwdkufyGJawG acgif;aqmifNyD; EdkifiHcsJUpepfvufatmufu
vTwfatmifwdkufaeMuw,f/ 'Dvdk t*Fvdyf"e&SifBuD;awGudk 0dkif;wdkufaeMuwJUtcgrSm
"e&SifBuD;awG[m
usKyfwdkU&JU tm&kHawGvrf;ajymif; oGm;atmif ukvm;-Armt"du&kPf;udk zefwD;ay;wmyJ/
ukvm;vnf;
t*FvdyfuRef? Armvnf; t*FvdyfuRefyJ/ uRef-uRefcsif; cufapmif;ckwfaerS
t*Fvdyf[m qufNyD;
tkyfpdk;oGm;EdkifrSmudk;As/ [kwfw,f r[kwfvm; udkoef;az}}
olonf udkodef;aztm; odkUuvdkar;vdkufjcif;rSm olUudkaxmufcH&ef vl&Smjcif;
jzpfonfomru
udkodef;azyg 0ifpum;ajymatmif zdwfvdkufjcif;jzpf [efwlonf/ udkodef;aztm;
0ifajymapNyD;
olum;qdwfom;rsm;udk udkufzJUpm; aomufaeavonf/
udkodef;azu t*FvdyfwdkUonf ukvm;awGudkoGif;vmykHESifh t*Fvdyfvkyfxm;aom
vl0ifvlxGufOya'taMumif;udkajymaeavonf/ ocifpdk;\
qdwfom;yef;uefukefavNyD/
qdwfom;ukefawmhrSm olrSmxm;aom MuufoGefye;fuefa&mufvmavonf/ olonf
MuufoGefyef;uefxJodkU ,cifenf;wl iHjym&nfESifh c&rf;csOfoD;aqmhpfwdkUudk
avmif;xnfhNyD;
onftwdkfi;pm;aejyefavonf/ olpm;pOf udkodef;azu pum;qufajymaeay\/
]]ukvm;-Armt"du&kPf;jzpfvmawmh b,fhavmufypnf;awG ysufpD;qkH;&IH;ovJMunfh/

b,fhavmufvlawGaoovJMunfh/ ckxdt"du&kPf;rSm vl165a,mufaonyD;


'Pf&m&ol 818a,muf
jzpfw,f/ 'g[m pm&if;aumuf &oavmufjzpfw,f/ tpdk;&u
b,folUememESdyfpufovJ MunfhOD;/
t"du&kPf; taMumif;jyKNyD; ocifawGtrsm;BuD;udk zrf;w,f/ bkduav;u
wkdUArmtpnf;t&kH;
twGif;a&;rSL; ocif&Sdeftzrf;cH&wm Munfhygvm;}}
udkodef;azu vufzuf&nfaomufaeonf/ ocifpdk;u ajymjyefavonf/
]]tcsKyfrSmawmh "e&Sifpepf&Sdae&if vlrsKd;a&;t"du&kPf;wdkU
bmoma&;t"du&kPf;wdkUqdkwm &SdrSmyJ/
bmjzpfvdkUvJqdkawmh "e&SifpepfqefUusif wdkufzsufMuwJU ypnf;rJUrsm;?
tvkyform;rsm;?
qif;&Jom;rsm;udkvrf;vJGa&mufatmif wrifzefwD;ay;&w,f/ aoG;cJGay;&w,f/ 'Dawmh
usKyfwdkUu
aoG;cJGrcHzdkU ta&;BuD;w,f/ vrf;vJGra&mufzdkU ta&;BuD;w,f/ OD;vnfrokef
"e&Sifpepfudk
tjrpfygjzKwfypfzdkUomvdkw,f/ 'grS vlrsKd;a&;t"du&kPf;awG bmawG
csKyfNidrf;yaysmufoGm;rSmyJ}}
xdktwGif; oli,fwpfa,muf0ifvmNyD; ocifpdk;ESifh udkodef;azwkdUtm; udkEku
tac:vGwfonf[k
ajymavonf/
olwdkUonf cyfjrefjrefpm;aomufMuonf/ ocifpdk;u olUpmtkyfxJwGif nSyfxm;aom
wdkUArmtpnf;t&kH;rS
xkwfjyefaMunmonfh ukvm;ArmwkdUonf t"du&kPf;udka&Smif&Sm;
oifhjrwfpGmaeMu&efESifh
e,fcsJUt*Fvdyfudk nDnGwfpGm wdkufxkwf&ef pmwrf;tcsKdUudk uRefawmfwdkUtm;
ay;avonf/ udkodef;azurl
e*g;eDpmtkyftoif; aMumfjimpm&Gufrsm;ESifh toif;0ifykHpHrsm;udk ay;avonf/
xdkUaemufolwdkUonf
qef;uaz;teD;wGif wnf&Sdaom e*g;eDpmtkyftoif;wdkufxJodkU 0ifoGm;Muavonf/
udkEkum; ]e*g;eD}
pmtkyftoif;udkwnfaxmifNyD; udk,fwdkif OD;pD;vkyfudkifvsuf&Sdav\/
uRefawmfonf udkodef;azay;cJUaom e*g;eDpmtkyftoif; aMumfjimpmudk
zwfaeavonf/
e*g;eDpmtkyftoif;

ArmjynfwGif qif;&Jjcif;? a&m*gxljcif;? ynmrJUjcif;rsm; xlajymaeav&m


xdkraumif;qdk;&Gm; okH;yg;udk y,fazsmufEdkifaomynmESifh y,fazsmufNyD;vQif
vlwdkif;vlwdkif;\ vGwfvyfa&;? wkd;wufa&;? Nidfrf;csrf;a&;udk tajccHum
acwfopfwpfckwnfaxmifEdkifrnfh ynmrsm;udk e*g;eDpmtkyftoif;u ay;vsuf&SdNyD/
oifonf toif;om;tjzpfjzihf0if xdktoif;\wm0efrsm;udk 0dkif;0ef;ulnD
aqmif&Gufygavmh/
uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;uxkwfa0aom t"du&kPf;qefU usifa&;pmwrf;udk
urm&Gwfocifrsm;ESifh &yfrd&yfzwdkU\ tultnDjzifh xyfrH&dkufESdyfNyD;
wpfqifha0iSavonf/
aumvdyfausmif;rSmvnf;aumif;? urm&GwfrSmvnf;aumif;?
e*g;eDpmtkyfoif;aMumfjimrsm;a0NyD;
toif;om;pkavonf/ tvkyftudkifr&Sdaom udk<u,f? ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkrif
OD;av;jrifh?
yifpifpm;0efaxmufBuD; OD;az? jrefrmpm*kPfxl;wef; rjrifhOD;paom rdwfaqGrsm;udkyif
pwif
e*g;eDpmtkyftoif;0iftjzpfodkU oGwfoGif;&ayonf/
rMumrD e*g;eDpmtkyftoif;rS udkodef;aza&;aom ukvm;-ArmwdkufyGJ pmtkyfuav;
xGufay:vmavonf/
udkxGef;at;? udkxGef;a&T? udkxGef;tkH? ocifwifarmif? udkatmifqef;? udkb[def;?
ocifxdef0if;? udkEkESifh
udkAaqGwdkUu xdkpmtkyfi,fudkaxmufcH wm0efyl;wGJ,laMumif;udk awGU&onf/
urm&Gwf jrefrmydkif
ukefpkHqdkifzGifhyJwpfck&Sd&m uRefawmf\ aqmfMocsuft& qdkif&Sifu
xdkpmtkyfuav;rsm;udk0,f <uvmaom
y&dowftm; a0iSavonf/
uRefawmfum; tawmfwdk;wufvmNyD[k qdkEdkifygonf/ aMumufaMumuf&GHU&GHUjzihf
ocifvdkvm;oljzpfcJUonf/
qkwfuefqkwfuefESifh ocifaemufvdkufvkyfcJUonf/ 0g;vkH;acgif;vomonfhyrm
wpfa,mufcsif;
ESpfa,mufcsif; ocifw&m;a[mcJUonf/ ,ckrSmrl wuf<uaom ocif0g'jzefU orm;?
pnf;&kH;a&;orm;jzpfvmavNyD/ tpu ukvm;-Armt"du&kPf;udk rBudKufaomfvnf;
bmrQrvkyfwwfbJ
vufydkufMunfhaecJU&onf/ aemufwpfqifh ukvm;rsm;tMum;wGif taeusyfaeaom
Armrsm;udk0ifu,fcJU
onf/ ,ckawmh ukvm;-Armt"du&kPf;udk pepfwus qefUusifNzdKzsufaeavNyD/

uRefawmfum; tawmfwdk;wufvmNyD[k rqdkEdkifygoavm/ /


15
uRefawmfhwGif ajymif;vJcsufrsm;
pufwifbmvqef;pwGif ukvm;Armt"du&kPf; xyfrHjzpfyGm;vmonfqdk vQifyif
aumvdyfausmif;udk
ydwfypfvdkufavonf/ tcgwdkfif; oDwif;uRwfausmif;ydwf&ufrSm
wpfvwmrQ&Snfaomfvnf; ,ckESpfwGif
ESpfvausmfMumavonf/ ausmif;ydwf&ufwGif uRefawmfonf tdrfrjyefay/
trSefpifppftdrfjyefzdkUxdkufvS\/ t"du&kPf;awGjzpfyGm;aeojzifh &efukefrSmae aom
uRefawmfhtwGuf
rdbrsm;&wufrat; pdwfav;MurnfrSm rkcsjzpf\/ om;jzpfoludk
olwkdUtem;&SdapcsifrnfrSm rkcsjzpf\/
uRefawmfonf rdbrsm;xHodkU uRefawmfhrSm ab;roD&efrc at;jrvsuf&SdygaMumif;?
uRefawmfhtwGuf
pdk;&drfzG,fwpfa&G;om;rQr&SdaMumif;? vmrnfhbDatpmar;yGJ wGif bmomwdkif;
trSwfrsm;rsm;ESifh
atmifjrif&ef BudK;pm;ae&aomaMumifh tdrfjyeftcsdefrjzKef;vdkawmhaMumif;? odkUrS
zcifBuD;&nfrSef;xm;onfhtwdkif; tdkifpDtufpfjzpfEdkifrnfhtaMumif;rsm;udk
pma&;om;ay;ydkUvdkufavonf/
uRefawmfum; rsm;pGmajymif;vJcJUavNyD/ 1963 oydwftwGif;u olrsm;
oydwfarSmufaepOf uRefawmfonf
tdrfokdUjyef pmusufaecJU\/ ,ck 1938ck ukvm;Armt"du&kPf;twGif;wGif
trsm;aomausmif;om;wdkU
tdrfjyefMupOf uRefawmfum; wuodkvfausmif;om;rsm;or*? wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh
e*g;eDpmtkyftoif;
e,fedrdwftwGif;rSm aysmfarGUum &efukefrSmyif qufaeavawmh\/
onfhjyif ajymif;vJcsufrsm;vnf;&Sdao;onf/ Oyrm awmfovif;?
oDwif;uRwfvrsm;odkUwdkif
a&mufvmav&m rdk;yg;pjyKvm\/ rdk;tkHUndKrIdif;aom aumif;uiftpm;
ta&miftrsKd;rsKd;ESifh ykHoPmef
trsKd;rsKd;udk aqmifaeaom wdrfawmifwdrfwdkufrsm;udk awGUjrif&pjyK\/ cgwdkif;qdkvQif
uRefawmfonf
,if;wdfrfawmifwdkU\ qef;jym;rIESifh crf;em;rIrsm;wGif tvSudkxkwf,l cHpm;arGU
aysmfaewwfayonf/

wdrfrsKd;pkHta&mif[yfojzihf wpfrsKd;vSaeaom obm0ywf0ef;usifudk


a&mifrsKd;pkHyGifhaeaom yef;rsm;ESifh
,SOfMunfhaewwf ayonf/ wdrfrsm;ESifhtwl uRefawmfhpdwfonf vGifhysHaewwfayonf/
wdrfndKrdvm? wdrfplumESifh
wdrfjyma&m,Suf? r&ef;zuf
wdrfoufwHa&mif? t0gaygif0,f
arSmifcJUwpfcg? jymcJUwcsKdU
ndKcJUwpfvD? &DcJUwpfzkH
rIefcJUwpfcsuf/
.....
,k*efxufu
av;bufvkH;NcKH? wdrf*VKefvnf;
e*g;&kHa<uU? &efcsif;awGUaomf
cdk;aiGUvTwfNydKif? *kPfcsif;qdkifcJU
paomuAsmrsKd;wGif arGUavsmfMunfEl;aewwfayonf/ arGUavsmfMunfEl; &mrS i,fpOfu
0guRwfyGJtawGUtBuKHrsm;udk vGrf;aewwfayonf/
]]v0guRwfonf? qef;vwfcg
vlU&GmyJGobif? qDrD;wefaqmif
yef;axmif xD;BuD;ysif
oifykef;wif wef;jAufcuf
tVoDESifh yOoDudk? tnDapmifhokH;rSwf
'ge0wf pGefUBuHvSL
rif;yGJobif? NrdKUjyifwcsKdUvlu
oDZm[l aomuf>yef;>yef;
aumif;rIvufaqmif? xrif;axmifudk0ef
tHUazGrItoHcsKd? vufckyfwajzmufajzmuf
jcif;aumuf oHNydKifqdk
tvdkvdkaomaom&k? 0guRwfobif
aysmfrIqifonf? vl&SiftpkpkESifh
,pf0rItdtHum? wcsKdUuvnf; wcsKdUqJonf
wcsKdU&kdUu &efcdkuf&Sm? wcsKdUom ypfwifukef
ydefaygifc&m? pnf'kygESifh? ywfomNrdKUvkH;NcHrQ
rNcDrlywvm;? apmif;nSif;NyDaom wl&d,monf
vlU&Gmobifrsm;ESifh? waomaom xrif;axmif
vIdifulxGufxm;? bk&m;yg;a&mufatmifwnf;

BuD;aqmifonf tpkpk? om"kBuHBuH? aeUrnHonfh


toHw&k&kESifh &TifaysmfrI toG,foG,f}}
(&cdkifpmqdkawmf OD;umAsef)
odkUaom pmayrsm;udk zwf&INyD; awm&Gm\ om,maysmf&TifzG,faumif;ykH udk
OmPfikHqifjcifrdNyD;
awmolawmifom;onf avmuvlUbkHwGif tauseyfta&mifh&JqkH;?
taysmfqkH;oljzpfonf[laom
tqdkudkaxmufcHaecJUay onf/
,ckrl ,if;odkUaom arGUavsmfMunfEl;rI? vGrf;rIESifh auseyfrIrsm; uRefawmfhpdwf0,f
cef;ajcmufoGm;ovm;
atmufarh&ayonf/ tu,fom rjrifhOD;wnf;[laom jrefrmpmay b@mpdk;BuD;ESifh
r&if;ESd;ygvQif
xdkpmayrsKd;udk wl;wl;cg;cg; ypfy,frdaumif; ypfy,frdayvdrfhrnf/ ,cktcg
uRefawmfonf
wdrf&J&Jawmufonfxuf wdkUArmtpnf;t&kH;\ vuf&kH;wyfrsm; &J&Jawmuf onfudkom
MunfEl;vdkonf/
csD;usL;vdkonf/ vuf&kH;wyf &J&Jawmufonfudk zJGUEGJUaom oDcsif;oHrsm;om
wu,fhem;0ifyD,HtoH?
wu,fhuAsmt&omudk ay;Edkifonf[k xifavonf/ em;axmif/
]]&J&Jawmuf wdkUArmajr
owdcJawG
&mZ0ifxdk;avmufatmif pGefUay?
Armhvuf&kH; wyfawmfom;ay/
tmZmenfaoG;awG?
t&dk;aMuaMu?
wkdUajy? wdkUajr/
acwfaqG;udkajymif;jyef?
wufacwfudkpDrH?
wdk;wufatmif pdwfoef/
nDapaemf
ppf&Jarmf/
csDwufMupdkU wlaysmfaysmf?
b,fnm b,fnm/
Armajy? igwdkUajy?
Armajr igwdkUajr?

cifcifrifrif? trsKd;udkapmifhMu?
b,fnm b,fnm
(onfcsdefcg) Armajy
ZmwdaoG; ta&mifwifap/
Armqdk *dkPf;*Ppdwf aysmufzdkUawmfNyDav}}
(wdkUArmtpnf;t&kH;rS xkwfaom Armhvuf&kH;wyf ppfcsDoDcsif;)
,cktcg uRefawmhftm; awmvufaus;&Gm\ pdrf;vef;om,maom &Icif;xuf
awmolawmifom;wdkU\
ausmrJGjcif;u vTrf;rdk;aeavonf/ om,mnif;aysmif;aom yavGoHxuf
b0tajctaeudk rauseyf
nnf;nLqlyloHu vTrf;aeavonf/
xdkUaMumifh]]v,form;vkyf&? r[kwfpGckcg?
rEkvlU&GmrSm? rIromEdkifbJ/
uRJ-EGm;aps;wif&mrSm? cGmvQmemoif;uweJ/
rsKd;pyg;wdk;wuf&mrSm? NyKH;&uf&SmEdkifbJ?
eef;AGuf&mtdkZmrjzihf? ,dkifvJzdkUBuKHvm?
tdrfaxmifpkHbufypnf;[muvnf;? EIef;opfenf;av;qwufyg?
a&S;uESifh pufygvQif? oGufoGufcgjrihfwdk;vdkU?
]trdk;}ESifh]tzm;}udkac:? ,rf;a,mifvdkUatmf?
v,fcif;u pyg;tay:rSm? odMum;aemf r aumif;&JUav;}}
(a&;oltrnfrod? 1921ckESpf ol&d,r*Zif;wGif awGU&onf/)
[laom aw;xyfrsKd;onfom uRefawmfh&ifwGif yJUwifcwfEdkifayonf/
]]wdkUArmwdkif;jynf? v,form;rSeforQ? vlwdkif;toufocif/
ezl;ay:vufwif awG;Munfhawmh aus;Zl;&Sif/
oem;nSmyg v,fawG"e&Sif?
tpdk;&"e&Sif? csKyfcs,fykHrqifjcif?
epfematmif OmPfeDxGif?
oum,qdkwmvnf; rjrif?
v,fawG uRJawG EGm;awGyif?
udk,fydkifjzpfzdkU enf;udkxGif?
rdrdudk,fomtm;udk;rS vGwfvyfzdkUjrif?
vQmwpfacsmif;ESifh vla&mif;wJUacgif;awGawGU&if?
ESpfxyfqvHwif?
nDnm&if jynfom,m?

wdkUv,form; e,fwdkif;wGif?
tpnf;ta0;wGif?
rdk;ukefawmh pmzwfzdkUjyif okdUrSjrif?
0dkiftrfbD ocifwif?
nDnmatmif pDpOf?
EId;aqmfwJU owday;uAsm,Of}}?
(0dkiftrfbD ocifwifa&;aom awmifolv,form;oDcsif;)
oDcsif;rsKd;udkMum;&vQif em;pdkufaerd&kHru EIwfuvnf; wdk;wdk;uav;
vdkufaerdavonf/
pme,fZif;rsm;wGif rif;qdk;rif;npfwkdUtm; oa&mfuavmfxm;aom uAsmrsm;awGUvQif
rSwfpkrSmxnfhxm;wwfavonf/
Oyrm- wuodkvfEG,fpdk;a&; b*srf;umwGef;jzifh o&kyfazmftyfaom trwfvc
taMumif;uAsmuav;]]tiwfoif;ygbd? rwfrif; udk,fpm;vS,fwkdU? tcsKdqG,f vdkzG,f pum;awGESifh?
pm;Muaygh wdkif;jynfaiG/
ZGwfr&SufEdkifbl;? vTwfwufum pm;rmefzDMu? [efuNyD vpmaMu;&,fvdkU? Munfat;pGm
tom,laygh?
csLjymjzL usKyfwdkUrGJayr,fh? qif;&Jolya'omu? acRumav olwdkUpm;r,fwJU?
tm;&ygay/
rwfr[kwf&ifv? AsyfpkwfrSm xrif;&nfESifh? tmomajy avG;r,fhrsKd; awGu?
*kPfNzdK;um udk,fpm;vS,frdkU?
[dkw,frSm aysmfaysmfjrL;EdkifzkdU? pdwful;jzihf ,Of&Smav? wdkUaiGuJGU rwfrif;/
wm;rNyDbl;? pm;0vQif NrdeftDvdkU? ZdrftqD&pfum tdyfygvdrfh? rGwfodyfol
jynfrSmqlawmh
ukvm;jzLrif;xHBudKUEdkifzdkU? qdkU [JUtyif;/ /
(1938ckESpf r*Zif;wpfckrSm awGU&onf)
armifxifa&; bkH&kHuAsmudk atmufygtwdkif;awGUEdkfif\/
1/ q,ftdrfacgif; acRt&H?
ESpfvkH;jyL;aoewfxrf;ygvdkU? awmvrf;ujyef?
vufpGJwJU Oya'vSef? [efyefESifhav;?
aus;&Gmtuf trIayGw,f?
12-axG oHpkHwD;ygvdkU?
olBuD;wJUav;/ /
2/ vlcGefawmftvGwfxm;vdkU?
q,ftdrfpm; ydkiftajc?

Muuf0dkif;qdk vufudkwdkUygAsmh?
rl;vdkU&,fae?
uGrf;zdk;aiG a0pkuJGU &atmifawmif;?
Oya' igrwwfaomfvnf;?
rIayGatmif &GmudkywfEdkifiJU?
b,fZmwf b,fvdkcif;vdkufr,f?
rif;tdrfq,facgif;/ /
3/ owdqdk bmr&Sdaomfvnf;?
rdkufygbd ighudk,f?
acG;rSefvQif vlrrSwfygbl;?
&dkufwwfolAdkvf?
rl;w,fa[h &J&ifqdk]rat}udkaumfqJ?
vufxdyfudk tazmfxm;wJU?
awmom;wJUbJ/ /
(1938ckESpf? BuD;yGm;a&;r*Zif;)
ocifudk,fawmfrIdif;\ av;csKd;BuD;rsm;udk txl;pGJvrf;ESpfoufonfudk um;
txl;ajymzdkUyif
vkdrnfrxifyg/
AsL&dkua&pdDtpdk;&udk wefckd;r&SzdkU oydwfarSmufykH av;csKd;BuD;ZrLxdkajrr[DrSm wefckd;&S vif;cJUwJU? ]AsL&dkua&pD} tpdk;& oeif;udkjzihf? olcdk; "jrudk
nSOf;ovdky e&if;aemufzJU aMumufwJUp&m? tdkuG,f trsKd;rsKd; jrefrmhtoif;awGu?
*dk;*dk;*G*G ykvif;awGeJU? twif; arSmufr[JUvdkU aygufyuJGUwpfcg? aMomf-]yOoDv}&JU
tjyif? tpOf MunfjrapzdkU? tV*rQwJUtjyif? tMuif urmhte,fe,f
][krf;&l;}qdkwJU
acwfudkjzifh? Munf&TifpGmarwmESifh okH;r,fhjyif? ____ [dwf[efaumif;pGm
ormarmufcsifawmh? odyHausmif;rSm ,Mwmtavsmufayxifh? oydwfoH aumif;pGm
wpfcgwpfcg arSmufcsdefrdkU? ____&kH;cef;rSm? bkef;wef;tmPm ESifh?
a&TormawZmNzdK;aeMu? pdk;&ol ]AsL&dkua&pD}ujzihf? vlawGnDnD rqufrqHjcif;&,fESifh
wdkif;&if;oljA[pdk&fydkuf&ifjzihf? ]udk,fBudKuftkyfcsKyfenf;}awGESifh
acwfBuD;om,mpnfyifvdkUrdkU? urmyx0D0if ta&SUbufwpfjcrf;rSmjzifh?
jrefrmjynfwpfcGif
wpfaeUxuf wpfaeUvQrf;ygvdrfh? udef;cef;wm&m ]Munf} ay:NyDavrdkU? ]'Darmfua&pD}
r[mor,wGifjzihf? rMum rMumqGum xumxum awmif;Muayawmh? tr,frif;
a'gif;ZrLtar jrefrmh wpft*FgrEGrf;cJUayordkU? aMomf- wpfaomif;,lZemwGifjzihf?
taMumif;rlvt&Snfor,qDu? awZtMuif ormtpGrf;awGESifh? tdkuG,f

taumif;[lorQ aZ,r*Fvmyef;/
(1921ckESpf? ol&d,r*Zif;)
xdkav;csKd;BuD;udk rpwmarmifrIdif;b0 1921ckESpfu a&;cJUNyD;? xdkacwfu
EdkfifiHa&;tajctaeo&kyfazmfcJUonf/ xdkacwfu awmif;qdkcsufrsm;udk wifjycJU onf/
,ck
uRefawmfwdkUacwf 1938wGifum; ocifudk,fawmfrIdif;tjzpfjzifh
wuodkvfor*toif;ESifh
a'gif;tdk;a0r*Zif;BuD;bGJUtvFum r*Fvmav;csKd;BuD; udk oDqdkum uRefawmfwdkU\
tajctaersm;udk
wifjyjyefavNyD/
aMomf- txufe*dk&fu ysufNydKvdkUuscJUwJU? ueufy[dk&fyvif vufpt<uif;ayxifh?
wuodkvfobif or*toif;qDu? tquforw toif;awGeJU? Mwif;e0if;
aumif;rsKd;taxGaxG tdkuG,f? xufruG twif;a[hvdkU? tuGufusus eif;eif;NyD;?
cuforQ&Sif;ayrnfh owif;]a'gif;tdk;a0}/ / ____aMomf tkyfcsKyfa&;awGuvJ?
&Iyf&IyfaxG;axG; tjynfjynfBuKH;NyD;awmh? yx0DESpfvkH;u tpftDqkH;qdkwJU
tqDwkH;t&om
0pGmpm;csdefrdkU? t&kyfuav;awG jynfzkH;csumxm; aomfvJU? nDwkef;or,tcgrsm;u?
urmhurm<um;cJUwJU ArmhArmom;awG&JU wkdUArmajr/ wdkUArmtarGrdkU
tEdkifr,laypaumif; ]tdkuG,fh} wkdUArmjynfrSmjzifh wkdUomaer,fvdkU
rqdkifolawGarmif;//
____awmifpOfppfudkif;wGifjzihf acsmifjrifwdkif;rSm armif&ifrIdif;BuD; Adkvf0ifcHvdkUrdkU?
[dkt&if,ref rufrdonf orxwpfrsKd;ayy? zkdyvifysHrSm t*d& &uf&SdorQxdk;&mu?
trsKd;bmom omoemiHUaywnfh? wyJUocif ]av;armif} ]Apdef} uav;wdkUESifh?
jrefrmhtcsdefa&G;um atmifajreif; ra[hvdkU? awmifajctqif;rSm aerapmif;rDy
a&Ta'gif;
]tdk;a0} r*Zif;qDu? tqufruif;wJU oHo&mrSm? wyJUt&if;&JU pHyrm
&G,f&nf&Smt,f'Dwm ]armifndKjr}&JUjyif? aMomf ArmhtwGuf r&orQ yGufruGqdkwJU?
or*OuX ]armifb*srf;}wkdUudk? "Z*okwft& aMomifwzGzGref;&mu? atmifZ,yef;
anmifoajyEkcsdefrawmh? aemifjrefrmhpmwrf; ]armifa&TEk}&,fvdkU? atmifaZw,k
>rufrqkH;Edkifr,fhjyif? wufbkef;BuD;q&m ]odef;az}uav;wdkUudkjzifh ,drf;raoG
udef;aoa&G;vdkufuJU? ta&;&SdvQif t&may:?Mua&mh? q&mtausmftarmf
a,m*Du0d&,fu? urmrSmaomf ta[mnD\ rnD\ awmqDuMunfhvdkufawmh?
jrefrmraemf aumvDrdcsdefrdkU? aZm0DxdwuGufrrSdef arSmifrndKUrl? avmuD\jyu'defrSm
ajymifordkUomy? tkd-azarmifwif&JU atmifrQKdUtvSJU txuf[dk,cifuuJUodkU?
ueufy[dk&f ajymif;&rSmu? aemifodkUwuJU atmifzdkUwyJUawGeJU aMomf.... armifwdkU&JU

wuodkfvfocifausmif;/ /
ocifudk,fawmfrIdif;onf oludk,fwdkif ocifjzpfvmcJUovdk uRefawmfwdkU
ausmif;om;rsm;tm;vnf;
ocifjzpfvmap&ef ac:vsuf&Sdayonf/ ocifudk,fawmfrIdif;onf aumvdyfausmif;om;
rD;yGm;uav;rsm;udk
ocifrD;awmufuav;rsm;jzpfapvdkonf/ q&mBuD;onf aumvdyfrD;yGm;uav; rsm;ESifh
txl;a&pufqkHonf[k qdkEdkifonf/ 1920-yxrausmif;om;oydwf? 4if;aemuf
trsKd;om;aumvdyfwdkUESifh
q&mBuD;onf qufaeovdk ,ckausmif;om;or*acwf? tdk;a0acwf?
aq;ausmif;om;acwfESifh vnf;
wpfqufwnf;wpfom;wnf; jzpfaejyefavonf/ xdkUaMumifh q&mBuD;\ pmayonf
ausmif;okH;jyVmef;csufr[kwfaomfvnf; uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm; tESpfoufqkH;
tpJGvrf;qkH;pmayjzpfaeayonf/
odkUuvdk uRefawmf\pmyarGUykH? pmayt&om&SmykH Xmeajymif;vJjcif;\ t"dym,fudk
uRefawmfhzcifodygvQif
oabmwlEdkifrnfr[kwfacs/ taMumif; rlum; odkUaomajymif;vJjcif;onf
uRefawmfhtwGuf
olrSef;xm;aom b0yef;wdkifodkU rydkUaqmifEdkif&kHru vrf;vTJay;aeomaMumifh
jzpfygownf/
tcgwdkif;ausmif;ydwfvQif uRefawmfonf tdrfjyefvsuf tdrf&dyfwGif rdcif\tjyKtpk
t,kt,udkcH,lum
uav;vkyfaewwfayonf/ ,ckrlum; aeylusJusJwGifxGufvsuf
ykvdyfESifhvlBuD;EdkifiHa&;orm;
pm;zm;BuD;rsm;\ tjiLtpltaightaxhcH,lum wdkUArmtpnf;t&kH;\
pm&Gufpmwrf;rsm;udka0 aeavNyD/
rdcif\ txl;csufjyKwfauR;arG;tyfaom tpm;taomuf tpm;?
ocifacgif;aqmifBuD;rsm;\
aemufvdkufvkyf wpfcgpm; q,fjym;wefxrif;ESifh wif;wdrfae&avNyD/
tcgwdkif; ausmif;ydwfvQif &Gmjyef wpfaeUvkH;tdrfjyifrxGuf? pmzwfvdkuf?
tdyfvdkufvkyfNyD;naeapmif;aomf a&rdk;csKd;? pwdkifvkyfNyD; vrf;avQmufxGufonf/
&Gmol&Gmom;awGu
aumvdyfausmif;om;BuD; a[hqdkNyD; txifBuD;wpfcJGom;ESifh 0dkif;MunfhMuonf/
EIwfqufMuonf/
a&uefay:wGif tdk;&Gufum a&cyfvmMuaom &GmoltysKdacsmrsm;u ]0efaxmufavmif;}?
]ta&;ydkifavmif;}

BuD;tjzpfjzihf rsufvTmyifh r0HUw0HUMunfhMuonf/ uRefawmfu


NyKH;MunfhvQifvnf;aumif;?
NyKH;EIwfqufvQifvnf;aumif; olwdkUcrsmajymrNyD;Mu/ ,ckrl uRefawmfonf
vkHcsnfwdkwkdESifh
yifeDwdkufykH 0wf 0g;zwfOD;xkyfaqmif;um &efukefNrdKUvlpnfum;&mrSm
avQmufaeav&m ]ocifaygufp
axmifajcmufv}tjzpfjzifh 0dkif;MunfhaeMuavNyD/
okdUuvdk ajymif;vJaeojzifh uRefawmfonf aemifw&oavm/ 0rf;enf;oavm/
aemifwr&? 0rf;renf;/
udk,fhudk,fudk,f csD;usL;rdonf/ igvdkvl ZrL&Sdao;ovm;[k BuKH;0g;rdonf/
aysmfvnf;aysmfrdavonf/
okdUuvdk ocifaygufptjzpfjzihf aysmfaewkef; jAKef;qdk urmajrBuD; aygufuJGNyD;
ay:xGufvmovdk
uRefawmfhzcifBuD; ay:vmavonf/
trSefrSmawmh zcifBuD;qdkufa&mufvmjcif;onf uRefawmfhbufu MunfhvQifom
tHUMozG,fjzpfonf/
rdbrsm;bufu MunfhvQifum; pdk;pOf;rQtHUMo zG,f r&Sdyg/ wpfjynfvkH;
tkef;tkef;uRwfuRwf?
qlqlylyljzpfaeaom ukvm;Arm t"du&kPf;tcsdef raeomojzihf
ausmif;ygydwfay;vdkuf&aom tcsdef
rdbrsm;onf rdrdom;udk olwdkUtem;rSmom aeapvdkayvdrfhrnf/ rsufuG,frSmqdkvQif
b,fenf;ESifhrQpdwfrcsEdkif? trsKd;rsKd;awG; pdk;&drfylyefrnfrSm "rwmomwnf;/
uRefawmfu
olwkdUpdwfat;atmif a&;vkdufaompmonf yJavSmfzdk rD;awmufrD;vQHxJusonfh
a&wpfpufrQom
&Sdayvdrfhrnf/
uRefawmfonf uRefawmfhtazukd jrifvQifjrifjcif; xdwfceJjzpfoGm; ayonf/
tazh"mwfudk
odxm;NyD;jzpfojzifh uRefawmfhudk aumvdyfausmif;om; jzpfaeNyDrdkU
r&dkufrESufonfhwdkifatmif
qlawmhylawmhrnf? rJawmhrmefawmh rnf[k wef;xifvdkufayonf/ odkUaomf tazum;
rqlryl?
rBudrf;rarmif;bJ ndKrnf; nId;EGrf;aom rsufESmjzihfom Munfhaeavonf/
xdktrlt&monf
uRefawmfhpdwftm;rsm;pGm xdckdufapygonf/ tazhudkacsmh&ef pum;p&Sm& awmhonf/

]]tazuvnf; pmav; bmav; a&;vdkufa&maygh/ a&;vdkuf&if uRefawmfblwmudk


vmBudKrSmyJ}}
]]ighbmom igvmwwfom;yJ}}
aemufxyfpum;qufp&m cufoGm;avonf/ uRefawmfhtazonf
xdkpum;udkwkdawmif;rmausmpGmajymNyD;
uRefawmfhtm; wpfudk,fvkH;NcHK Munfhaeavonf/ xGDceJ wHawG;axG;vdkufawmhrnfh
trlt&may:aeonf/
uRefawmfhocif *dkufudk rowDaeoavm/ tawmfMum wpfa,mufESifh wpfa,muf
pum;rajymbJ
MunfhaeMuonf/
uRefawmfu t&JpGefUum pum;pvdkufjyef\/
]]uRefawmfay;vdkufwJUpm &w,fr[kwfvm;taz? uRefawmfhtwGuf bmrS
rylaeygeJUqdkaerSyJ}}
tazonf oufjyif;csvdkufonf/ 4if;aemuf ab;odkUxGDceJ wHawG;axG;vdkuf\/
uRefawmfhrsufESmay:odkU
axG;yufvkdufjcif;r[kwf awmfygao;\/
acG;rsKd;bmem;vnfovJ/ rdbvkyfwJUvlawGrSm b,favmufyl&ovJ od&JUvm;/
rif;tarqdk&if rif;twGuf
tdyfvdkUawmif raysmfbl; od&JUvm;}}
uRefawmfonfrsm;pGmyif 0rf;enf;oGm;ygonf/ tdrfrjyefrdwm rSm;avjcif;
[kyifaemifw&vmygonf/
pum;udkajymNyD;aemuf uRefawmfhtazonf a&rdk;csKd;NyD; c&D;yef;vm aomaMumifh
tyef;ajzaeavonf/
tjcm;pum;odkU rul;Muawmhay/ odkU pum;rul;ojzihfvnf;
uRefawmftxl;pdwfoufom&m&ayonf/
taMumif;rlum; uRefawmfonf tdkifpDtufpfavmif;vrf;aMumif;rS aoGznfNyD;
]ocifaygufpaxmifajcmufv}b0okdU a&mufaeaomtaMumif;odkU pum;pyfrdrSm
txl;pdk;&drfaomaMumifhwnf;/
uRefawmfonf zcifBuD;pdwfajy&ef 0wfBuD;0wfi,frsm;jyK\/ ajcqkyfvufe,fjyK\/
tauR;tarG;vdkavao;r&Sdatmif {nfhcH\/ 4if;wdkUxuf ESpfodrfhauseyfzG,f&mum;
aemufaeUeHeufwGif
a&Twd*kHbk&m;odkUydkU&ef pDrHvdkufjcif;aywnf;/
aemufaeUeHeuf bk&m;oGm;Muaomtcg uRefawmfonf yifeDwdkufykHtusudkyif
0wfvmonf/
tazuydk;tusbmvdkU r0wfovJ[k ar;&m]]

ckukvm;Armt"du&kPf;tNyD;rSm vlwdkif;0HomEkpdwf"mwfawG wufaeMuw,f/


zsifyifeDtuswdkif;&if;jzpfawG odyf0wfaeMuw,f/ NyD;awmh &efukefNrdKUrSm ArmqdkifawG
trsm;BuD;ay:vmw,f/ NrdKUxJus&if tazjrifygvdrfh r,fAsm}}
]]tif; aumif;wmayghuGm? udk,fhwdkif;&if;om;jzpf tm;ay;wm wdkif;&if;om;
qdkifxGufwm[m
aumif;wmyJa[h}}
uRefawmfonf 0HomEkpdwf0ifvmaom tazhtwGufrsm;pGm 0rf;omtm;&
jzpfoGm;avonf/
uRefawmfonf tm&ftD;wDbwfpfum;ay:odkU wufrnf[k [efjyifaeaom tazhtm;
Armbwfpfum;qDodkU
ac:oGm;&if;]]tJ'Dum;BuD;awGu wdkif;&if;om;ydkif r[kwfbl;/ Armydkifbwfpfum;udk pD;&atmif
taz/
tm&ftD;wDum;BuD;awGavmufawmh Zdrfr&Sdbl;/ odkUayr,fh udk,fhwdkif;&if;om;
tm;ay;wJUtaeeeJU
tqif;&JcHwmaygh taz&m}}
Armbwfpfum;wpfpD;wGif 0ifxdkifMuonf/ '&dkifbmu um;udkpufEId;xm;Nyd;
py,f,mu]]xGufawmhr,f vdkufrvm;q&m/ [dk; [dk;vdkufr,f? vdkufr,f? vdkufrvm; t&mBuD;/
t&mBuD;uawmh
b,fvdkufrvJ? tm&ftD;wDom vdkufrSmaygh/ a[m axmifuJBuD;wpfa,muf vmaeNyD?
vdkufrvm;axmifuJ}}
ponfjzifh atmf[pfum vlac:aeavonf/ tawmftoifh vljynfhavNyD/
tm&ftD;wDum;ESpfpD;yif
xGufoGm;avNyD/ uRefawmfwdkU bwfpfum;um; rxGufao;/ wpfa,mufu
]]rxGufao;bl;vm;}}[k ar;&m
'&dkifbmonf um;udka&SUwdk;aemufiif vkyfaeavonf/ py,f,mu ]][dk; [dk;
rxGufeJUOD;? [dktpfrav;u
vdkufr,fwJU}}[k jzef;oef;atmfaeavonf/ olajymaom tpfrav;udk
uRefawmfwkdUrjrif&/ um;udkum;
a&SUwkd;aemufiif vkyfaejcif;aMumfih zifxdkifckHESifh zifBudwfe,fae zifem&kHru
rxGufEdkfif
pdwftaESmifht,Sufrsm;pGm jzpf&avonf/
uRefawmfhtazu ]]rif;wdkif;&if;om; tm;ay;&wm redyfygbl;uGm}}[kyif
nnf;pjyKavNyD/

twefMumrS py,f,mu ]]ckd;vdk;}}[k trdefUay;vdkufaomaMumifh um;xGufavonf/


]]aemufu um;rvmao;bl; vSdrfhq&mvSdrfh}}[k py,f,mu trdefUay;xm;ojzihf
um;onf
jznf;jznf;uav; vSdrfhaeavonf/
xdkUaemuf a&SUem;rSmvljrifaomaMumifh py,f,mu ]]qGJqGJ}}[k trdefUay;jyef&m
'&dkifbmonf
cyfjrefjrefarmif;jyefavonf/ aemuf tm&ftD;wDudk ausmfwufEdkif&ef
twif;tjrefarmif;jyef&m
uRefawmfwdkUrSm toufudkzufESifhxkyfxm;Mu&avawmh\/
twif;armif;aepOf py,f,mu]]a[h a&SUem;rSm Zdk; Zdk;}}[k owday;vkduf&m '&dkifbmonf jAKef;ceJ
b&dwftkyfvkdufav\/ c&D;onftm;vkH;
,drf;xdk;NyD; ckHay:rS pOfusroGm;atmif renf;xdef;xm;Mu&avonf/
odkUuvdk udk,fpdwfESpfyg;rsm;pGmqif;&JNyD;aemufrS odrfBuD;aps;odkU a&mufMuavonf/
bwfpfum;ay:rS
qif;Muaomtcg tazu]]
onfhjyifpm 0HomEkcsifEkyguGm? bwfpfum;rSmawmh 0HomrEkygeJU}}[k
qkH;ravawmhonf/
odrfBuD;aps;axmifhwpfaxmifhwGif 0ufNcHcwfxm;aom xDqdkifuav;rsm;udk
awGUaomtcg
tazonftHUMopGmESifh Munfhaeavonf/
]]bmvJuG}}
]]xDvufrSwfa&mif;wJUqdkif taz&JU/ tpdk;&odef;xDav? nGefUaygif;tpdk;wDxGifvkyfwJU
tvkyfwpfckaygh/
tpdk;&u wdkif;oljynfom; xdk;orQaiGtay:rSm 50 &mckdifEIef;tcGefawmf&w,f}}
]] uGm nGefUaygif;tpdk;&u [efrusygbl;/ tcGefaumufom ,lwwfwm?
wdkif;jynfat;csrf;atmifawmh
rtkyfcsKyfwwfygbl;}}
tazhxHrS vdktpdk;&a0zefa&;pum;rsm; rarQmfvifhcJUaom uRefawmfhrSm
tHUtm;oifh&kHru
0rf;vnf;omrdavonf/
]]a[h xDxdk;&atmifuGm}}
tazu xDxdk;vdkaomaMumifh xD0ifxkd;Muonf/ tazonf twdwfwGif ]]om;tm;
bdvyfydkUynmoif&ef}}[k a&;vkdufavonf/ uRefawmfhzcif\ &efrSef;csufum;
wpfqifhxufwpfqifh

wdk;ae\/ tpwkef;u q,fwef;atmif&kHom? aemuf bDatatmif&kHom? 4if;aemuf


tdkifpDtufpf atmif&ef?
,ckaemufqkH; bdvyfydkUynmoif&ef/
xDqdkifrS xGufbk&m;oGm;bwfpfum;qdyfodkU avQmufvmpOf owif;pma&mif;orm;rsm;
atmf[pfaeMuonfudk uRefawmfa&m tazyg Mum;Mu&avonf/
]]ocifESpfjcrf;uJGtwGuf ocifudk,fawmfrIdif;EIwfxGufawmhrnf qdkjcif;}}
atmf[pfoHonf uRefawmfem;wGif;odkU oH&nfylavmif;xnfhvdkuf ouJUodkU
jzpfayonf/
atmf[pfaeMuaom owif;pma&mif;orm;rsm;udk aMumifMunfhaeavonf/
0,fzwf&efyif owdr&/
bk&m;oGm; bwfpfum;ay:odkU wufrdMuaomtcg tazu]]a[h rif;tck ocifawGeJU aygif;ao;ovm;}}
uRefawmfum; b,fvkdtajzay;&rnf[k pOf;pm;r&atmifjzpfae rajzbJaeonf/
]]tif; raygif;eJUaemf? aygif;&if wkdUtBuHtpnftm;vkH; ysufukefvdrfh r,f
em;vnfvm;}}
bwfpfum; vIyf&Sm;ojzifh uRefawmfhacgif;ndwfoGm;onf/
]]at; aumif;w,f raygif;eJU/ Munfhprf;? olwdkUtcsif;csif;uJGukefNyD?
olawmfaumif;BuD;awmif xGufoGm;NyD}}
a&SUwkd;aemufiifvkyfaeaom bwfpfum;yif xGufavNyD/ uRefawmfhyg;pyfrS
pum;wpfvkH;rQrxGuf/
bwfpum;onf bk&m;ajc&if;odkU a&mufonfhwdkifatmif uRefawmf pum;rajymEdkif/
tazuwpfcGef;wavajymonfudkvnf; axmufcHjcif;? uefUuGufjcif;? pGufzufjcif;
wpfpkHwpf&mrjyK/
wkdUArmtpnf;t&kH; ESpfjcrf;uGJjcif;ESifh ocifudk,fawmfrIdif; EkwfxGufjcif;wGifom
uRefawmfhtm&kH [lorQ
a&mufaeayonf/
apmif;wef;ay:odkU zcifBuD;tm; a&SUaqmifumac:oGm;onf/ yef;onfrsm;u
qD;ac:Muonf/
zdeyfrsm;xm;cJUMuyg? uGrf;pm;Muyg? bk&m;yef;uyfzdkU tvGefvef;qwfwJU
yef;awG&Sdygw,f?
qDrD;ylaZmfMuyg ponfjzihf azmfa&GpGmajymaeMuonf/ odkUMum;&aomfvnf;
uRefawmfonf olwkdUtm;
pum;jzihfomru tNyKH;uav;jzifhyif rwkHUjyefrdacs/
apmif;we;fqkH;cgeD; &ifjyifawmft0odkU a&mufaomtcg-

]]a[h yef;uav; bmuav; 0,fcJUOD;pdkUuGm}}[laom zcifBuD;\ toHudk


aemufrSMum;&ojzihf &yfvdkufNyD;
zcifBuD;udk vSnfhMunfhvdkufonf/ zcifBuD;rSmawmfawmfarmae[ef&Sd\/
ezl;rSacR;rsm;pdkUae
onfudkyifjrif&\/ touf&Ivnf; rSm;ae&Smonf/
nmbufu yef;qdkfifwGif0if zdeyfrsm;csxm;NyD; yef;0,fMuonf/ zcifBuD;vnf;
tarmajzao;\/
xdktcdkuf uRefawmfwkdU0,faeaomqdkifrS yef;onfwpfOD;ESifh [dkwpfzufu
yef;onfwkdUonf
ykZGefawmifyef;NcHwGif tNidrfhuvsuf&Sd&m bkef;awmfBuD;rsm;yg MunfhaeMupOf
ukrm&DtrsKd;orD;
200cefUvmNyD; bkef;awmfBuD;rsm;yGJrMunfh&ef arwm&yfcHoGm;aMumif;
owif;udka0zefaqG;aeG;
aeMuavonf/
onfbufqdkifu yef;onf r[dk'if;u [dkbufqdkifu yef;onf rt0Stm;]]'guawmh umv0dygwf aemufydk;wufqkdwmvdkayghuG,f/ udk,fwdkU trsKd;orD;awG
tusyg;0wfwmudk
olwkdUbkef;BuD;awGu 0ifwm;awmh olwkdUyGJMunfhwmvnf; udk,fwdkUtrsKd;orD;awGu
wm;wmaygh [J [J}}
]]udk,fwdkUawmh tusyg;yJBuDKufouG,f? bkef;BuD;awGu rwm;apcsif bl;/
yJGBudKufwJUbkef;BuD;vnf;
MunfhcsifMunfhayap? udk,fwkdU rwm;csifbl;}}
]][kwfw,f tJ'guyJ aumif;ao;w,f}}
uRefawmfhtazvnf; olwkdUajymqdkaeMuoHudk Mum;onfxif\/ olonf
NyKH;vsufaeonf/
taz&efukefa&mufuwnf;u onfwpfcg yxrqkH; NyKH;vkdufjcif;jzpfonf[k
xifygonf/
tazonf za,mif;wdkifrsm;udkvnf; 0,f,lao;onf/
tazonf bk&m;&kyfxkawmfa&SUwGif us,favmifpGm bk&m;&Sdckd;\/ olUtavhtxrSm
us,favmifpGmbk&m;&Sdckd;&kHru us,favmifpGmyif qkawmif;avh&Sdonf/
vlwum;Mum;em aumif;aom
qkudkom bk&m;tm; awmif;&rnf[k olt,lt&Sdavonf/ uRefawmfonf
0ifeDazwdkUESifhbk&m;zl; pOfu
taMumif;rsm;udk owd&rdavonf/ 0ifeDazwdkUonf wefaqmif;xJrSm bk&m;zl;Muonf/
uRefawmfu

0goemtavsmuf apwDBuD;\ &ifjyifawmfvGifwD;acgfifrSm bk&m;zl;onf/ ckawmh


zcifBuD;tm; usKd;EGH&kdao
aomom;jzpfaMumif; jyvdk&um; olus,favmifpGm 0yfwGm;ylaZmfav\/
uRefawmfhpdwfxJrSm
wdkUArmtpnf;t&kH;ESpfjcrf;uGJjcif;udkum; azsmufzsufr&acs/ rsufpdrSdwf
bk&m;tm&kHjyKvdkufaomtcg
olvkyfcsif&mZGwfw&Gwfvkyfwwfaom a'gBuD; armBuD; ocifApdefESifh a'gqdk
wpfa&G;om;rQr&Sd&Smaom
toHjymjymanmifemem ocifodef;armifwkdU axG;vkH;&pfywf eyef;owfaeMuykHonf
OmPfrsufpdrSm
xifjrifvmav\/
uRefawmfonf bk&m;a&SUrSm EdkifiHa&;udk BudK;pm;arhypf\/ bmoma&;udk BudK;pm;
ESvkH;oGif;\/
odkU&mwGif twdkuftckdfufoabm tuGJtNyJoabmum; raysmuf/ taMumif;rlum;
t&Siftm'dp0Ho\
bduLeDomoemya'ousrf;taMumif;? t&Sif tm'dp0Hotm; yd#uwfykHESdyfwdkuf&Sifrsm;?
bkef;BuD;vlxGufygVdq&mrsm;? vljyefawmfynm&Sdrsm;ESifh bkef;awmfBuD;rsm;u
0dkif;yumoed,uHjyKcJUonfh
taMumif;rsm;udk owd&aejyefavonf/ ,if;odkUvQif bk&m;qif;wkawmfa&SU
aus;Zl;&SifzcifaemufrSvlu
ysyf0yf&dkao vuftkyfrkd;&Sdckd;aeNyD; pdwfurl awmifa&mufajrmufa&muf
u&Gwfuif;avQmufjzpfaepOf
zcifBuD;\ us,favmifpGm &Gwfzwfaeaom qkawmif;onf uRefawmfhtm&kHudk
zrf;pm;vdkufjyef\/
]]odkUvQif BuKH&cJ zl;&cJ zl;&aom a&Twd*kHapwDawmf qif;wkawmf wkdUtm;
zl;ajrmfuefawmh&aom?
yef;vSL&aom rD;ylaZmf&aom tusKd;aus;Zl; aMumifh edAmefr*fzdkvfudk &&ygvdk\bk&m;?
edAmefodkUra&mufrDpyfMum; vm;av&mb0vnf; tBuHtpnf[lorQ atmif&ygvdk\
bk&m;?
wynfhawmf\ om;onf omreftpm; r[kwf? twdZmw-om;jzpfyg\/ xkdom;onf
ynmBuD;jcif;?
tBuHtpnfatmifjcif;? &mxl;XmeE&Bud;pGm&jcif;? xdkom;twGuf ,aeUxdk;aom
odef;xDaygufjcif;?
bdvyfrSm ynmoifMum;Edkifjcif;? <u,f0csr;fomaom &kyftqif;vSaom rdef;r&wem
&jcif;rsm;jjzpfygapownf; bk&m;}}

uRefawmfhrSm zcifBuD;\ qkawmif;aMumifh z&PyDwd *Grf;qDxdrjzpfrdbJ


MuufoD;arG;nif;xrdonf/
qkawmif;udkrSD zcif\ apwemarwmwdkUudk twdkif;wmyrmP &SmrMunfhtm;?
ab;bDwGif
b,folawGMum;ukefygfvdrfh[laom pdk;&drfjcif;jzifh bk&m;zl;oly&dowfudk
tuJcwf&SmMunfhrdavonf/
txl;ojzifh uRefawmfwdkU &G,fwl ysKdjzL ,rif;uav;awG Mum;oGm;rSm pdk;&drfrdvSygbd/
ywf0ef;usifwGif Munfhvdkufaomtcg bk&m;zl;y&dowfvnf; rsm;rsm;rawGU&/
&G,fwlysKdjzL qdkvnf;
wpfa,mufrQrawGU&/ tHUMozG,faumif;vSonfrSm uRefawmfESifh
ab;wdkufrvSrf;rurf; rjrrSDonf
'l;wkyfumxdkif uRefawmfhtm; NyKH;Munfhaeavonf/
rjrrSD/ udk,fwpfydkif;aoaeaom OD;xGef;0if;\ ZeD;acsm 'kuonf rjrrSD/
ukvm;Armt"du&kPf;wkef;u
u,fvdkufaom rjrrSDyif jzpfacsonf wum;/
rjrrSDonf zJBuD;vkHcsnfMuufaoG;a&mifudk 0wfxm;\/ 'l;wkyf xdkifaeay&m
tdpufaom wifom;ESifh
aygifvkH;rsm;ay:wGif zJBuD;vkHcsnfonf wif;usyfajymifvufpGm uyfvsufaeav\/
vSyaom
yef;cufyef;EG,fxkd;xm; aom y'krmtustem;onf oG,faysmif;aomcg;ay:0,f
vkyfvJUvkyfvD
0Jaeayonf/ &ifaphtusjzpf&m pdefMu,foD;rsm;rSm xif;aeay\/
qHyifaemufwJGxkH;wGif MuufaoG;a&mif
ESif;qDyGifh BuD;wpfyGifhudk yefxm;av onf/
rjrrSDu uRefawmfhtm; NyKH;Munfhaeonfudk uRefawmfonf &kwfw&uf tNyKH;ESifh
jyefrwkHUjyefrd/
rarQmfvifhbJawGU&ojzifh tHUMoum rifoufrdaejcif;avm/ uRefawmfhtaz\
qkawmif;udkMum;oGm;avNyD[k
&Sufpdwf0ifvmavm/ odkUwnf;r[kwf ol\&dk;om;pifMu,faom tNyKH;wGif ]jyKwfrEl;}
uRefawmfu
tqef;tjym; jrifaeavm? uRefawmfrajymwwfygNyD/ awmfawmfESifh jyefrNyKH;rdyg/
rjrrSDu xdkif&mrSxvmNyD; uRefawmfhem;rSm &yfaevdkufonf/ uRefawmfvnf;
rwfwwfxvdkuf\/
]]armifav;u rjrifcsifa,mifaqmifaeovm; [J [J}}
uRefawmfu tpGrf;ukefNyKH;NyD-

]]r[kwfbl; rr&JU? jrifudkrjrifbl;}}


xkdtcsdefwGif tazvnf; bk&m;0wfcsNyD; uRefawmfwdkUbufodkU vSnfhvmonf/ rjrrSDu
uRefawmfhtaztm;Munfh&if;]]'Du OD;awmfu}}
]]uRefawmfhtazav? uRefawmfwdkU bk&m;zl;vmMuwm [J [J? taz a[m'gu rjrrSD}}
tazum; rjrrSDudk &Tef;&Tef;pm;pm;BuD; Munfhaeavonf/ 4if;aemuf uRefawmfhtm;
tuJcwfovdk
rsufvkH;rsm;jzihf Munfhaeonf/
rjrrSDu azmfa&GysLiSmaom trlt&mudk tpGrf;ukefjyvsuf]]Mo OD;u armifwifxGef;&JU tazudk;/ b,fwkef;u &efukefudk a&mufygovJ&Sif}}
tazonf rjrrSD\ rif;xdkufpdk;wef &kyfqif;t*FgESifh 0wfqifxm;aom pdefa&TwdkU\
t&SdefMoZm*kPfoa&udk
vGefqefEdkif&Sm[efrwl/ xdkUaMumifh rjrrDS\ azmfa&GysLiSmrIudk rwkHUjyef? atmufusKdUaom
&dkaoaom
trlt&mwkdUjzifh]][kwfyghcifAsm? usKyfraeUuyJ a&mufoAs}}
]]a&mufwJUtcg uRefrwdkUtdrf 0ifygOD;&,f? armifwifxGef;vdkawmh rpdrf;ygeJU/
armifwifxGef;[m
ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u usrrSm tusOf;tusyfawGUaewkef; ulnDcJUw,fOD;&JU/
'gaMumif
hodyfvnfaus;Zl;wifw,f? odyfvnf;cifrifw,f/ tJ'Dwkef;uwnf;u tdrfvmvnfzkdU
zdwfxm;ygw,f/
tvkyfwdkufudkjzpfjzpf 0ifcJUygvdkUajymxm;w,f/ 'gawmif wpfacgufrS ray:vmbl;/
OD;om;u
tifrwefpdrf;w,f}}
]]rtm;vdkUyg rr&,f}}
tazu uRefawmfhtm;rsufapmif;xdk;vkdufNyD;]]rif;u bmrsm;tvkyfonfavmufrsm;ae&ovJ? udk,fhudk onfavmufcifrifaewm
wpfacgufwavrS
oGm;rvnftm;bl;vm;}}
okdUuvdk rjrrSDu uRefawmfhtay: rausrcsrf;rIjyvkduf? uRefawmfhtazu
0ifBudrf;vkduf vkyfaomtcg
uRefawmfhrSm rsufpdoli,fESifh tae&txkdif&usyfoGm;avonf/ rjrrDSonf
uRefawmfhnId;i,faomrsufESm
wGif uRefawmf\ tcuftcJudk tuJcwfrd[ef&Sdonf/

]]rtm;qdkwmvnf; [kwfrSmygyJ OD;&,f/ usruom odyfvmapcsifwJU aZmeJUajym&wm


ausmif;om;awGrSm
t"du&kPf;wGif;uvnf; tvkyfrsm;&? tckcyfat;at;jzpfoGm;awmhvnf;
[dkwkef;upmoifysufxm;wmawG
twkd;csNyD; pmBudK;pm;MurSmudk; OD;&JU/ aMomf 'gxufarmifav;a& rif;taz
&efukefvmwJUtcg b,fawGudk
ydkUNyD;NyDvJ}}
]]ck bk&m;udkyJ a&mufao;wmyJ? uav;r[kwfawmh wd&pmef&kHawG bmawGvnf;
ydkUvdkUawmhtydkyJ}}
uRefawmfhtazu rsufapmif;xdk;vdkufjyefonf/
]][ wd&pmef&kHudk uav;rSMunfh&wm r[kwfygbl;uG/ wdkUvlBuD;awG
rjrifzl;wJUwd&pmefawGvnf;
jynfhvdkUr[kwfvm;}}
rjrrSDu ESpfESpfumumBuD; NyKH;vkdufNyD;]][kwfom;yJ armifav;uvnf;/ 'Dvkdvkyf rrum; 2em&DrSmtm;r,f? tvkyfwdkufudk
2em&DvmNyD; um;,lNyD;
rif;tazoGm;csif&mvkdufydkUyguG,f/ bk&m;vnf; tpkHvdkufydkU? AdkvfwaxmifwkdU
ajcmufxyfBuD;wdkU/
uefawmfBuD;vnf; wpfywfvSnfhjyvdkufyguG,f}}
tazum; rsm;pGmauseyfoGm;[ef&Sdonf/ uRefawmfu [efvkyfvsuf]]aeygap rr&,f}}
rjrrSDum; jiif;qef&ef tcGifhray;/
]]bmaeygapvJ? uJ2em&D rrtvkyfwdkuf ta&mufvmaemf/ uJ rroGm;r,f? OD;usr
oGm;ygOD;r,f}}
tazum; yg;pyfBuD;NzJ acgif;ndwfonf/ uRefawmfu vdkufydkUonfh oabmjzihf
rjrrSDaemufu
cPrQvdkufygoGm;onf/ rjrrSDu uRefawmfhtm; uvdqGaom tNyKH;jzifhMunfhum]]armifwifxGef;tazu tifrwef qkawmif;aumif;w,faemf [J [J? uJ uJ
ae&pfayawmh}}
taz\us,favmifaom qkawmif;oHudk rjrrSDMum;cJUavonfwum;/
uRefawmfhrsufESm ylxloGm;onf/ rjrrSDxGufoGm;NyD; uRefawmfu &yfMunfhae&pfonf/
wpfae&mrS
apmifhaeaom rdef;uav;wpfa,mufonf rjrrDSaemufodkU vdkufoGm;av\/
xdkrdef;uav;\ 0wfykHqifykHrSm
rjrrSD\ tazmf tavSmfozG,fjzpf jyKrlykHrSmum; tcdkif;tapozG,fjzpfavonf/

olwkdUtm; uRefawmfMunfhusef&pfpOf uRefawmfhtazonf uRefawmfhab;rSm


vm&yfonfudkodvdkufavonf?
]]'Doli,fru b,fuvJuG}}
]]rpuf-xGef;0if;wJU}}
]]bmvJuG rpuf-xGef;0if;qdkwm? OD;xGef;0if; orD;vm;}}
uRefawmfu cpfceJ &,fvdkufrdao;onf/ odkUaomftazhtm; jyuf&,frjyK? r&Iwfcsyg/
olvdkrnHapvdkvdkU
uRefawmfhtm; t*Fvdyfpmoifay;cJUonf r[kwfygvm;/
]]orD;r[kwfbl;taz? ZeD;? r,m;}}
xdktcdkuf uRefawmf odkUaqmifhatmifhajymvdkufjcif;rSm uRefawmfhtaztm;
aqmifhatmifhjiLpl
ajymvdkufjcif;[kwf[efrwl/ rjrrSDonf OD;xGef;0if;\ ZeD;jzpfae&aom taMumi;fudk
aqmifhatmifhjiLplvdkufjcif;om jzpf[ef&Sdayonf/
uRefawmfhtazyg;pyfrS ]][if [kwfvm;}}[laom tHUMotmar#dwfoH xGufvmavonf/
]]tHUMoovm; taz}}
]]at; NrdKUBuD;olrsm; tysKdrSef; ttdkrSef; rodEdkifbl;aemf? ighr,f tysKdyJ xifaew,fuG}}
uRefawmfwkdUonf &ifjyifawmfta&SUawmifaxmifhqDodkU OD;wnfoGm;aeMuavonf/
tazu ar;jyefavonf/
]]toufu b,favmuf&SdrvJuG}}
]]okH;q,fhig;ESpfavmuf jzpfrSmaygh}}
]][if [kwfvm;}}[laom tmar#dwfoH xGufvmjyefavonf/
]]uav;r&Sdbl;vm;}}
]]wpfa,mufrSr&Sdbl;xifw,f/ arG;ovm;? rarG;zl;bl;vm;awmh rodbl;taz}}
]]tif;? 'gaMumifh wifwmayghvuGm}}
uRefawmfu rjrrSDESifh OD;xGef;0if;wdkUtaMumif;udk OD;xGef;0if;
udk,fwpfydkif;aoaeykHup
odoavmufajymjy&avonf/
&ifjyifawmfta&SUawmifaxmifhwGif uGyfyspfuav;wpfck&Sd&m om;tz xdkfifMuavonf/
tazonf
aq;ayghvdyfBuD;wpfvdyfudk vG,ftdwfxJrS xkwf,lrD;nSdNyD;aemuf]]ighom; rSwfxm;? bk&m;awmifrS trSD&SdrS yGifhawmfrlEdkifw,f/ wdkUBuHpnfwJUtwdkfif;
ynmudk
aygufaygufajrmufajrmufwwfcsif&if? tdkifpDtufpf &csif&if? Opmayg &kyfacsm&csif&if
trSDaumif;&SdzdkUvdkw,f/ rjrrSDvdk rdwfaqGrsKd;[m trSDaumif;jzpfEdkifw,f/ olu
cifrifovdk

udk,fucifrif&w,f/ rdwfaqG&if;csmjzpfatmif aygif;&r,f}}


tazonf ,if;odkUajymNyD; aq;vdyfudkonf;xefpGm zGmaeonf/ aomuf&SL
tawmf0wefaomtcg]]'gxuf rif;EdkfifiHa&;awG bmawGeJUawmh vkH;vkH;uif;&Sif;atmif aeaemf/ EdkUr[kwf&if
rif;aemifa&;udkxdcdkuf&kHrubl;? ightvkyfuav;yg xdcdkufoGm;vdrhfr,f Mum;vm;/
rif;wdkUausmif;om;awGuvnf;cktcg qlqlylyl odyfvkyfaeMuw,fvdkU igMum;&w,f/
[dkt0SmtpD&ifcHpm...}}
]]jrbl; tpD&ifcpmvm; taz}}
]]at;[kwfw,f? tJ'D tpD&ifcHpmudk ausmif;om;awGu uefUuGufMuw,fqdk
r[kwfvm;/
rif;aumygao;ovm;}}
uRefawmfonf tar;udkwdkuf&dkufrajzbJ]]jrbl;aumfrwD tpD&ifcHpmqdkwmu uRefawmfwdkU ynma&;eJU vkH;vkH; qdkifwJU[myJ
taz&JU/
1920ckESpfupNyD; wuodkvfOya'udk rBudKufMubl;/ 1936ckESpfuvnf; rBudKufMuvdkU
'kwd,tBudrf
oydwfarSmufcJUNyD/ 'DawmhwuodkvfOya'udk jyifqifzdkU pkHprf;tpD&ifcH&r,f?
tBuHay;&r,fqdkNyD;
jrbl;aumfrwDcefUcJUw,f/ 'Djrbl;aumfrwD tBuHay;wmawGuvnf;
raumif;wmawGygao;awmh
ausmif;om;awGu xyfNyD;uefUuGufawmhwmyJ/ 'Dawmh 'g[m ynma&;oufouf
ausmif;om;a&;oufouf qlylvIyf&Sm;rIyg/ EdkifiHa&;r[kwfygbl;}}
]]at;EdkifiHa&;awmh [kwfcsifrS[kwfrSmayghvuGm/ odkUayr,fh txufvlBuD;awG
vkyfxm;wmudkqlylNyD;
uvefuqefvkyfwmyJ/ 'Dawmh 'grsKd;xJrSm ighom;ryg&bl; Mum;vm;/ NyD;awmh
tkyfcsKyfa&;uefUuGufyGJawG
bmawGvnf; rif;wdkUausmif;om;awG ygMuao;w,fqdkyJ/ rMumcifuvnf;
rD;wkwfudkifNyD;
vrf;avQmufw,fqdkyJ/ 'Dvdk &Iyf&Iyf,Suf,SufawGrSm rif;rygatmif
uif;uif;&Sif;&Sif;ae&r,fMum;vm;
ajymvdkufygayharmif/ 'gawGxJ rif;0if&Iyf&if rif;vnf;ynmoifawGysuf?
igtazajrwdkif;pma&;
vnf;tvkyfjyKwf? tm;vkH;cufukefr,fMum;vm;}}
uRefawmfMum;ygonf/ taz\a'oemawGudk taotcsmMum;&yg onf/
okdUaomfuRefawmfu

wkPSdbma0 qdwfqdwfomaevdkufygonf/ qdwfqdwfaejcif;onf vufcHjcif;[k


t"dym,f&ojzihf
tazuawmh olUMo0g'udk uRefawmfvufcHoGm;NyD[k ,lqaeayvdrfhrnf/ okdU&mwGif
uRefawmf
qdwfqdwfaejcif;um; olUa'oemESifh uRefawmfhtjzpfwdkUonf ajzmifhajzmifhBuD;
qefUusifaejcif;udk
ajymrjzpfomwnf;/
a&Twd*kHapwDawmfjrwf\ &ifjyifawmfonf yljyif;aomaea&mifjcnf wGif vif;ae\/
bk&m;zl;
y&dowfpJoavmuf&Sdae\/ uRefawmfwdkUom;tz xdkifaeMuaom axmifhuGufrSmum;
opfyif&dyf
wefaqmif;&dyfponfwkdU vTrf;NcKHxm;ojzifh at;jrom,mzG,f&m qdwfNidrfaeayonf/
uG,f&m
qdwfNidrfaxmifhuGufonf rsm;pGmaomZeD;armifESHESifh orD;&nf;pm; 'G,H 'G,H wdkUtzdkU
ESpfudk,fMum;aqG;aEG;&ef tuGufaumif;jzpfcJUonfrSm trsm;odcUJMuaomfvnf;
uRefawmfwdkUom;tztzdkU
ESpfudkMum;aqG;aEG;&ef tuGufaumif;jzpfaeonfudkum; odMurnfr[kwf/
aq;vdyfBuD;udk wpf0&SL&IdufNyD;aemuf zcifBuD;onf atmufygtar;jzifh uRefawmfhtm;
acgif;BuD;oGm;apjyefavonf/
]]rif;rSm &nf;pm;awG bmawG&SdaeNyDvm;}}
uRefawmfhrSm acgif;BuD;ae&kHru tawmfMumatmif tmap; aeavawmhonf/
]]ajymvuGm? &nf;pm;awG bmawG&SdaeNyDvm;}}
uRefawmfu uyfaeaomtoHjzihf]]&
Sdw,fvnf;r[kwf? r&Sdbl;vnf;r[kwf}}
tazonf rsufapmif;xdk;NyD; aigufvdkufonf/
]]bmvJuG &Sdw,fvnf;r[kwf r&Sdbl;vnf;r[kwf/ igvacG;rSyJ
aMumifyef;tbd"rmpum;ajymwmusvdkU}}
uRefawmfonf tazhrsufESmudk rcsKdrcsOftNyKH;jzifh pdkufMunfhaeav onf/
]]ajymavuGm b,fvdkvJ? &Sdovm; r&Sdbl;vm;}}
uRefawmfonf rcsKdrcsOftNyKH;&mrS rqwfwiHU &,foGrf;aoG;vdkufNyD;]]wu,fqdkawmhvnf;...}}
]]wu,fqdkawmh &Sdoayghav}}
]]wu,fqdkawmhvnf; &Sdw,fvnf;r[kwf? r&Sdbl;vnf;r[kwfxJuyJ taz&JU [J [J}}
]]awmuf? aomufaumifuav;}}
tazha'go o,rf;tkd; rD;rusrD uRefawmfu oGufvufpGm-

]]uRefawmf&Sif;jyr,f tazem;axmif}}
okdUjzifh uRefawmfonf 0ifeDaz(0g)cifodef;0if;ESifh bmuvdkwkdwdk bdkuvmwmwmtjzpf
oepfrsm;udkvnf;aumif;? jrefrmpm*kPfxl;ausmif;ol rjrifhOD;ESifh oli,fcsif;vnf;ru
&nf;pm;vnf;rus
tjzpfoepfrsm;udkvnf;aumif; rsKd;&dk;tpOftvm tajctjrpf pm&if;tif;
aeUpGJrsm;ESifhwuG vkH;aphywfaph
u&m;rS a&vTwfouJUodkU wwGwfwGwf ajymjy&avawmhownf;/
tazonf aq;ayghvdyf topfwpfvdyfxyfnSd aomuf&SLum aumif;rGefvdkvm;pGm
em;axmifayonf/
wpfcgwpf&H odcsifaomtcsufuav; rsm;udk ar;cGe;fxkwfjcif;jzihfom 0ifpGufavonf/
uRefawmfajymNyD;onf\tqkH; tazonf av;eufwnfNidrfaom rsufESmjzihf]]at; vufrvGefao;bl;ayghuGm? qkwfom wufomyJa[h? igajymr,f em;axmif/
rihf...bmazuG? at;0ifeDazqdkwmuawmh txnfBuD;ysufqdkawmh vSnf;usKd;BuD;0ifxrf;&ovdk
jzpfvdrfhr,fAsm;/
rif;yga<u;0ifqyfae&r,fh udef;uJGU/ olwdkUwpfawG&JU vSnf;usKd;BuD;wm0efudk
rif;xrf;ae&&if
vlarG;vlawmifaygufzdkUcufaevdrfhr,f/ rjrifOD;qdkwmuawmh vdrmykH&&JU? awmfykH&&JU?
0efxkyf0efydk;
vSnf;usKd;rsKd;vnf;r[kwfbl;uG/ odkUayr,fh rif;pOf;pm;Munfhprf;/ rif;uvnf;
ynmawGeJU
oluvnf;ynmawGeJU/ trSefu rif;vdkwmynm&SdwJUrdef;r r[kwfbl;/
Opm&SdwJUrdef;rjzpfw,f/ rif;r&Sdwm
olUrSm&SdzdkUvdkw,f/ 'grSOpmeJUynm aygif;rdovdkjzpfrSmAsm;/ Mum;vm;? rif;odwJU
twkdif; igwdkUrSm
Opmr&Sdbl;? igh vcuav;eJUqdk&if wpfouf b,fawmhrS olaX;rjzpfEdkifbl;/ 'Dawmh
rif;[m rif;ynmeJU
t&if;wnfNyD; Opmypnf;<u,f0wJU rdef;rudkom &Sm,l&r,f Mum;vm;}}
uRefawmfMum;ayonf/ tazh&Sif;vif;jywfom;aom a'oemudk Mum;ayonf/ okdUaomf
uRefawmfonf
wkPSdbma0qdwfqdwfaeayonf/ okdUaomf wpfBudrf qdwfqdwfaejcif;um;
EdkifiHa&;rSm vkH;0ryg&[k
wm;jrpfaoma'oemudkMum;pOfu qdwfqdwfaejcif;ESifhrwl/ rdef;r&Sma&; tazESifh
uRefawmfonf

,cktcg ajzmifhajzmifhqefUusifaom t,ltq&SdMu onfr[kwf/ uRefawmfonf


tazhtqkH;trMo0g'
rwnfEdkifao;onfh wdkifatmif ,if;tqkH;trMo0g' rSm;onf[k rxifEdkif/
'DvdkMunfhawmhvnf;
[kwfaywmyJ[k wpfrsKd;wpfzufvSnfhum pOf;pm;qifjcifvsuf&Sdayonf/
]]uJ oGm;MupdkU? wdkUwpfae&m&mrSm0ifNyD; xrif;0,fpm;MuOD;pdkU&JU}}
uRefawmfwdkUxdkifae&mrS xMupOf apwDxD;rsm;udk ava0SUojzifh
qnf;vnf;oHom,mwdkUonf
vmaeMuavonf/ tazhMo0g'wdkUonf qnf;vnf;oHuJUodkU om,maMumif;
awGU&rnfhedrdwfayavm/ /
16
tazhMoZm rwnfaomae&m
csdef;xm;onfhtwkdif; nae2em&DwGif rjrrSD\ tvkyfwdkufodkU om;tz
oGm;Muavonf/
r*dkvrf;&Sd rjrrSDtvkyfwdkuf (0if;ukrPD)rSm tawmfus,f0ef;ayonf/
rdef;rpma&;ESpfa,mufESifh
touf50ausmf vlBuD;wpfa,muf tvkyfvkyfaeMu onf/ '&0rfvdkvdk jymwmvdkvdk
ukvm;wpfa,mufvnf;&Sdonf/
rjrrSDum; awmrSukefonfyGJpm;rsm;ESifhwlaom {nfhonf2a,mufESifh
ta&mif;t0,fpum;ajymaeavonf/
uRefawmfwkdUtm; avmuGwfysLiSm {nfhcHraetm;bJ csufcsif;yif toifhapmifhaeaom
'&dkifbmvufodkUtyfvdkuf avonf/
xdkaeUnae 2em&DrS 6em&Dxd um;jzihfvSnfhvnfMu&m tawmfESHUatmif
yifa&mufMuavonf/
'&dkifbmuvnf; olUolaX;ru "mwfqDtjynfhxnfhay; xm;aMumif;?
oGm;vdk&mvdkufydkU&rnf[k
qdkxm;aMumif;ajymjyav&m tazonf bmpdwful;aygufonfrod?
wHwm;uav;pdwZaq;&kHESifh
tif;pdefwd&pmefaq;uk twwfoifausmif;rsm;udkyg Munfhcsifonfqdkojzifh
vdkufydkUMu&ao;\/
nae6em&Dxdk;aomtcg uRefawmfwdkUu '&dkifbmtm; tdrfjyefydkU&ef ajymMuav\/
xdktcg olUolaX;ru
taumif;qkH;qdkifwpfqdkif rSm {nfhonfrsm;tm; xrif;auR;&rnf
[krSmvdkufaMumif;ajymjyavonf/
uRefawmfu-

]][maeygapAsm? um;eJUvdkufydkUwmyJ aus;Zl;wifvSygNyD/ a':jrrSDvnf;


um;vdkaea&maygh}}
]]rvdkygbl;? nbufvnf; olb,frS oGm;p&mr&Sdygbl;wJU/ uRefawmf'Du jyef&if
um;udk*dka'gifxJrSm
oGm;oGif;&kHyJ}}
]]EdkU-tvkyfwdkufuaeNyD; b,fvkdjyefoGm;rvJ}}
]]ajcusifavQmufjyefr,fwJU? rcufygbl;Asm/ bmblawGuvnf; um;eJUvdkufydkUcsifrSmyJ/
uJ
bmxrif;pm;csifw,fom ajymyg/ rru tvkyform; rdkU tdrfrSm
xrif;auR;{nfhrcHEdkifwmom
cGifhvTwfygwJUAs}}
tazonf cPrQawGaevdkufNyD;aemuf]]'Haygufxrif; pm;&atmifuGm}}
uRefawmfwkdUonf 0gvkH;taygifqkdifteD;&Sd *&if;[dkw,fodkUoGm;um
'Haygufxrif;pm;Muav\/
olUolaX;ru {nfh0wfausovdk '&dkifbmonf {nfh0wfausNyD; rGef&nfvSay\/
'HaygufNyD; tdkufpfu&if;
tdkufpfu&if;NyD; uGrf;,marT;? aemufqkH; *dk;vfzvdwfpD;u&uf/ uRefawmfum;
pD;u&ufudk
raomufwwfbJESifh zGmonf/ tazum; pD;u&ufudk aq;ayghvdyfBuD;aomuf&SL ykHESifh
aomuf&SLonf/
xdkaeUtzkdU tazonf tawmfyif auseyfESpfodrfhoGm;[ef wlayonf/
tdfrfa&mufa&mufcsif;
tdyf&m0ifav\/ aemufwpfaeUwGif &GmuvlawGqD oGm;vnfOD;rnfqdkNyD;
uRefawmfhtm;rac:bJ
xGufoGm;av\/ xdkUaemuf wpfaeUwGifvnf; ]]cGifh&ufvnf; rsm;rsm;r&cJUbl;/
rif;tarvnf;
pdwfylaea&mh r,f}}[kqdkum jyefoGm;avonf/
tazvmvdkufonfhtwGuf uRefawmfhrSm jyem2&yfudk tylwjyif;pOf;pm;&avonf/
uRefawmfonf EdkifiHa&;xJodkU ajcpkHypfra&mufao;onfhwdkifatmif ajcwpfvSrf;awmh
0ifaeavNyD?
ckzcif\ Mo0g'um; ]]EdkifiHa&;ESifh vkH;0uif;&Sif; &rnf}}/ uRefawmfonf
]ocifaygufp
axmifajcmufv}jzpfaeavNyD? ck zcifBuD;\ Mo0g'um; ]]ocifawGESifh
taygif;toif;rvkyfESifh}}/ udkif;-

ocifwkdU t&SifwdkU rdwfaqGwdkU b,fvdkvkyfMurwkH;/


uRefawmfESifh 0ifeDazwdkUonf bkduvmwmwm? bmuvdkwdkwkd jzpfaeMuavNyD? taz\
Mo0g'um;
]]vSnf;usK;dBuD;0ifxrf;ovdk jzpfrSmaygh}}/ uRefawmfESifh rjrifhOD;onf
oli,fcsif;vnf;ru
orD;&nf;pm;vnf;rus jzpfaeavNyD? taz\ Mo0g'um; ]]rif;vdkwmu
ynm&SdwJUrdef;r r[kwfbl;?
ydkufqH&SdwJU rdef;r}}/ udkif;-t&yfuwdkU? b,fvkdqkH;jzwf&rwkH;/
taza&mufvmonfhtcsdefum; wkdUArmtpnf;t&kH;uJGvdkU aumif;vSwkef; tcsdef?
ocifApdefwdkUvlpkESifh
ocifodef;armifwkdUvlpk tjyeftvSef tjyif;txef &IwfcspGyfpGJaeMuonfhtcsdefjzpf\/
tpnf;t&kH;XmecsKyfudk wkwfwjyuf"m;wjyuf vkaeMuavonf/ e,fu ocifrsm;um;
pdwfrcsrf;romjzpfMuNyD; [dkbufonfbufvdkuf&ef rqkH;jzwfao;bJ
acgif;aqmifrsm;nDnGwf&rnf[k
awmif;qdkaeMuavonf/ ocifudk,fawmfrIdif;BuD;tm; nDnGwfa&;vkyf&ef?
trSm;trSefqkH;jzwfay;&ef
awmif;aeMuavonf/ jynfvkH;uRefnDvmcHac: qkH;jzwfawmif;qdkcsufvnf;
ay:vmavonf/
ESpfzufpvkH;nDvmcHac:&ef oabmwlMuNyD;rS om,m0wD-yef;qJG nDvmcHac:&ef
ocifApdefwdkUbufrS
twif;pDrHNyD; wpfzufurl xdkae&m ,if;odkUnDvmcHac:jcif;udk oabmrwlEdkif
aMumif; qdkjyefavonf/
xdkokdU yef;qGJnDvmcHudk todtrSwfjyKxdkufrjyKxkduf tjiif;yGm;aepOf yef;qGJnDvmcHudk
pnf;&kH;jyifqif&m
ta&;ygol om,m0wD wdkUArmtpnf;t&kH;\ twGif;a&;rSL;ocifcifatmifu
ocifApdefonf olUtm;
a'gufwmbarmfxHodkU ac:oGm;aMumif;? ocifuJGjcif;? yef;qGJnDvmcHusif;y&ef
pDpOfaejcif;rsm;udk
a'gufwmbarmfESifh aqG;aEG;aMumif;? 4if;aemufa'gufwmbarmfu ocifApdeftm;
aiG1000day;
vdkufaMumif;rsm;udk zGifhcsvdkufavonf/ ocifApdefwkdUbufurl xdktcsufudk
ausvnfpGm
rajz&Sif;EdkifbJ om,m0wD ocifcifatmifrSm ocifjr\ a,mufzjzpfaMumif;?
ocifjrrSm

Oya'jyKvTwfawmftrwfjzpfNyD; jynfnDvmcH ocifApdefwifoGif;aom


rif;wdkifyiftrwfrsm;
vcr,la&;tqdkudk taMumif;jyK ocifApdeftm; &efNidK;Bud;aeaMumif;pGyfpGJavonf/
ocifodef;armifwdkUbufurl jynfnDvmcHocifApdefonf olUwynfh ocifxGef;tkyfudk
OuXwif&efBudK;pm;&m ratmifjrifojzifh *dkPf;cGJa&;vkyfief; rsm;vkyfaejcif;jzpfaMumif;
xyfrHpGyfpGJavonf/ ocifodef;armifwdkUbufu ocifApdeftm; rif;om;BuD;rvkyf&&if
ywfrxdk;azmufol[k
ac:\/ ocifApdefwdkUbufu ocifodef;armiftm; aysmhaysmh aysmhaysmhESifh
tifrwefeHwJU
aMumifacs;[kac:\/
uJUodkU wpfzufESifhwpfzuf yk*dKvfa&;tjypfwifykwfcwf &Iwfcsvkyfae Mujcif;?
uJGMuNyJjcif;udk
uRefawmfvkH;0rvdkvm;/ b,folrSm; b,folrSefonf[k ajym&efvnf; cJ,Of;\/
pdwfvnf;tvGefysufrd\/ ESpfzufpvkH;rS uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;xH vm
&Sif;vif;Mu\/
ocifApdefwkdUbufrS ocifApdefudk,fwdkifvm&Sif;\/ ocifodef;armifwdkUbufrSrl
wufbkef;BuD;
udkodef;azu &Sif;vif;\/ tjcm;olrsm;vnf;vm &Sif;Muygao;\/ odkU&mwGif
uRefawmfum;
,if;odkUacgif;aqmifrsm;uGJjcif;aMumifh pdwfysufp&maumif;vS onfhtxJwGif
tazhMo0g'uvnf;
uRefawmfhem;o,fudk tBudrfBudrfESufaeay&m ocifawGESifh uif;uif; &Sif;&Sif;aeNyD;
udk,fhpmudk,foif
aewm aumif;r,fxifyg&JU[k awG;rdavonf/
uRefawmfwdkUonf ocifausmif;om;rsm;xJrS ocifodef;armifwdkUbufodkU
axmufcHolomrsm;ay\/
ocifApdefwdkUbufodkU axmufcHoltenf;i,fteuf tdk;a0r*Zif;t,f'Dwmvkyfzl;ol
ndKjrtrnfcH
udkodef;wifwpfa,mufomvQif xif&Sm;\/ udkatmifqef;? udkb[def;?
udkxGef;&Sdefpaom uRefawmfwdkU\
acgif;aqmifrsm;um; ocifodef;armifbufodkU axmufcHMuavonf/
uRefawmfonf pdwfysuftm;i,foGm;aomfvnf; tjzpftysufudk arhaysmufr&/
vspfvsL&Ir&?
avhvmMunfhyg\/ okdU&mwGif jyemrsm;udk tajccHususrod/ uGJuGJjym;jym;rod/
,ckrS

acgif;at;at;xm; qifjcifpOf; pm;um uRefawmfem;vnfoavmufwifjy&aomf


ocifApdefwkdUbufrSm
wkdUArm tpnf;t&kH;nDvmcHESifh EdkifiHvkH;qkdif&maumfrwD enf;&mpkjzpfonf/ ocifodef;
armifwdkUbufu
rsm;&mpkjzpfonf/ trwfvc,la&; r,la&;rSmjzpfjzpf? OuXa&G;aumuf&mrSmjzpfjzpf
tcsufrsm;
xif&Sm;avonf/ okdUaomf ocifApdefrSm rsm;&mpk\ qkH;jzwfcsufudk
auseyfpGmvufrcH/ olvkyfcsif&m
rvkyf& ZGwfw&Gwfvkyf&ef [efjyifaeavonf/ tcsufudk uRefawmfwdkU
rBudKufMu/ onf[mrSmjzihf
xifxif&Sm;&Sm; ocifApdefrSm;onf[kqdkcsifonf/
aemufwpfcsuf udkb[def;wdkUxHrS uRefawmfMum;&onfhtwdkfif;qdkaomf ocifApdefonf
bkH0g'(0g)
qdk&S,fvpf0g'(0g)uGefjrLepf0g'udk ESpfESpfumum r,kHMunf/ [pfwvm\
vlrsKd;a&;0g'udk
ydkrdk,kHMunfonfudk rBudKufay/ tm;vkH; wdkUArmtpnf;t&kH;xJrSmyJ pnf;&kH;xm;&rnf[k
qdkavonf/
xkdtcsdefwGif ocifodef;armifwdkUbufrS vlrsm;onftvkyform;? awmifolv,form;
toif;rsm;udk
oD;oefUpnf;&kH;pjyKNyD; jzpf&kHru a&eHajroydwfBuD;yif qifEGJvsuf aeMuavNyD/
awmifolv,form;rsm;
ta&;um;ocifApdefonf tvGefjyif;xefavonf/ ocifodef;armif? ocifjrwdkU\
v,form;
awmif;qdkcsufrsm;udk aysmhonf[k olu,lqavonf/ ocifApdefonf
ypnf;rJUtvkyform;rsm;tm;
oD;oefUpnf;&kH;ay;jcif;udk rvkdvm;&kHru EdkifiHa&;tm;jzihf tvkyform;tm;
tom;ay;jcif;? tvkyform;
0g'udkazmfxkwf jcif;ponfwkdUyif rkef;wD;onf[k od&avonf/
tcsufrsm;udk od&aomfvnf; uRefawmfonf rSm;onf? rSefonf[k
a0zefqkh;jzwfEdkifaom
t&nftcsif;r&Sdao;yg/ EdkifiHa&;0g'rsm; ruRrf;usifao;yg/ okdUaomf udkatmifqef;?
udkb[def;
ponfwdkUnGwfaeaom bufodkU uRefawmfnGwfonfrSm obm0usygonf[k
qdkEdkifay\/

odkU&mwGif uRefawmfum; tawmfyif ajcvSrf;wkHUoGm;avNyD/ EdkifiHa&;xJodkU


a&mufaeaom ajcwpfvSrf;udk
jyef&kyfodrf;&ef pdwful;aeavNyD/ &kyfodfrf;jzpf&ef zcifBuD;\Mo0g'ESifh
ocifudk,fawmfrIdif;wdkUArmtpnf;t&kH;rS EkwfxGufjcif;wkdUonf tm;ay;aeouJUodkU
&Sday\/
xdkpOfu uRefawmfhtjzpftysufESifh qDavsmfvSaom uAsmrSm ocifudk,fawmfrIdif;\
ocif#Dume*kH;
av;csKd;Bud;jzpfavonf/
]]tMuifjynfjrefrmrSm eef;r&Sdwkef;wGifrS? ]ocifr[m#Dum}usrf;\ tqkH;rSmawmh?
urXmef;rdwbkef;&,fwdkU? MunfhNyKH;zwfp&mtvdk? (tdkuG,f) bef;tjynfhzkH;ygvdkU
ed*kH;owfrSmudk/ / (atmf)twufaES;jyefoeJU? &wufrat;olrjzifhaESm?
txufaus;qDu?
vufa&G;pif ocifwynfhawGeJU? twGifvSnfhum w&m;aypma[m&mu?
rem;raeomaomtcgrSm 'umiMuefwdkUu? pmwwefaywaxmufu,fESifh?
ua0avQmuf&Smwm tbd,mpu&,faMumifh? wynfhwum wumrawGtpOfrSDp&mbdkU?
"rdum&mrrSm r&TifrMunfpGmESifh? tMuiftcgrSm ]ocif#Dum} ta&;wGifjzifh? az;rol
auom0wD&JUjyif? aZ,mjynf orx*dkPf;awGy? ar"m0DvSuodkPf;wdkUuvJ?
vlpnfatmifulnDvdkU0dkif;MuordkU? ordkif;wvSJU ,ckqdkr,faemfuG,f? w*dkPf;wzGJU
ppfudkif;wynfhawGeJU rIdif;&JUukodkvf/ / ref;xD;yvifbdZeESifh tedpta&;vdky?
usrf;rNyD;cifudprat;apzdkU? teXab;&,f wkdUzefvmoudk? &efb,mxdkxdkESifh
rajzmifhrjzLwenf;? (tdkuG,f) jrefArm [dkrSmjzihf warSmifhwylrD;./ / wrif&dkif;pGm?
ocif*dkPf; nDnDnmnmESifh xifwdkif;rpnfp&mrdkU? yvDyvm ]odef;armif} wynfh&JUjyif?
uvDurm ,drf;axmifouJUodkU vSnhfcsifwJU? wynfh*Guvdrf]Apdef}uvJ o&JjyefoeJU?
tcsif;csif;yif w&efESJMuwJUjyif? (atmf) trsKd;Armhwefckd;rSmjzifh? tqdk;wumhAdkvf?
tpdk;&'&IdvdkpGJNyD;? rdkufoeJU BuHBuHzefzef? udkufwJU&efwyGJudkjzifh? NyD;pJatmif
ESpfpkHESpfjyify?
ckHwifum q&mjzwfcJUNyD;? tem*wftcgrSm aumif;atmifvkyfr,fvdkU? acgif;aqmif
ESpf&ly
z,fum&Sif;aomfvJ? ruif;ol4if;ESpfaumifuarG;cJUwJU? ausmif;acG;vdk
]trIaqmif}irdkufwdkUuvnf;? tudkufcdkif;vQif rdkuf&dkif;csifwJU p&dkufawGaMumifh?
pdwftdkufum rMunfr&TifESifh? 'Docif#DumrqkH;rDy? rnDrnmqdk;wynfhawGudk
wnfhapr,fvdkU rwwfomojzifh? cyfcGmcGmaeMutkH;pdkU&JUvdkU? tqkH;owfum
usrf;pma&;NyD;? aemifbdkUwufp&mudk armifwdkUwGufwm rat;olu? raorD tarGnDnD
ay;cJUwJUtjyif? ta0;wynfhawGudkom nDnmbdkU? MunfMunfomom

EIwfawmfqufwJUNyD;? &kwfw&ufyif ocif*dkPf;&,fu? raeomaoGcGmvdkU


pdkif;a&mhr,fvdkU?
aZ,m auomwdkUESifh qdkif;awmh wpfAdkvfw*dkPf;eJU ArmrEkawG&JU? r[m'ku
,ckvdkrD;udkjzihf? olUtvdkvdk NyD;Mur,fhjyif? xkdxkdppfudkif;wynfhawGeJU?
tvdktwdkif;wnfhaprnfh? (atmf) udkrIdif;&JU "rmEk*[ukodkvfBuD;/ /}}
_ _ _
uRefawmfhtaz ra&mufvmrDuav;u uRefawmfonf 0ifeDaztm; cspfaMumif;
BudKufaMumif;
twdtvif;zGifhajymum ckdifNrJaomarwmaESmif BudK;jzihf csnfwkyfawmhrnf[k
BuH&G,fcJUavonf/
rBuH&G,fbJ aeygrnfavm/ tjcm; tjcm;aomt&mwdkUxuf
0ifeD\pJGrufzG,faumif;aom&kyf&nfESifh
cspfpEdk; zG,f&maumif;aom yGwfoD;yGwfoyfeD;uyfpGmaerIwdkUonf uRefawmfhtm;
vTrf;rkd;pdk;&aeavonf/
pmzwf&mrSm olUrsufESmuav; ay:vmwwfonf/ q&moifwef; a[majymae&mrSm
olUtoHuav;
Mum;aewwfonf/ olESifheD;eD;pyfpyf yGwfoD;yGwfoyfae&jcif;
rsm;pGmESvkH;arGUaeavonf/ 0ifeDwkdUrSm
awmhAdkvfcyfqefqefrdkU wpfcgwpfcg rodrom uRefawmhfvufarmif; udkqGJudkif
ac:vm;ajymvm;
vkyf&mrSmvnf; bmrQtxl;wqef;jzpf[efr&Sd/ ]u&dk;uufcsfonfu&def;} upm;rsKd;
&,f&if;arm&if;
wpfa,mufwpfa,muf zufvm;,rf;vm; qGJvm;vkyf&mrSmvn;f r&dk;r&Gjzpfrnfrxif/
uRefawmfum;
ol&dkUvdkr[kwfyg/ txl;wqef;jzpfao;onf/ &dk;wdk;&Gw jzpfao;onf/
tl&dkif;jzpfaomaMumifh qdkrnfvm;/
udk&ifBuD;Od;boef;\ zkdrqufoG,fa&; Mo0g'rsm;\ MoZmt&dyfaiGU
rukefao;aomaMumifh qdkrnfvm;/
tdrfjyefa&mufonfhwdkifatmif olu ac:ac:ajymajym vufarmif;udkifvdkuf
aomtxdtawGU\ taiGUonf
usef&pfwnfqJjzpfavonf/ upm;&if; zuf,rf;qGJiifvdkufaomt&Sdefonf
tdyfrufxJrSmawmif
pJGaewwfavonf/
xdkUaMumifh eD;onfxufeD;atmif BuHvdkcJUjcif;jzpfavonf/ ckdkifNrJaom arwmjzifh
tajzcufatmifcsnfaESmifcJUvdkjcif;jzpfavonf/ trSefpifppf uRefawmfonf

EIwfxGufr&Jao;ojzifhvnf;aumif;? EIwfjzifhajymvQif vdyfywfrvnfbJ


aernfpdk;aeojzifhvnf;aumif;
rajymrdao;jcif;om jzpfavonf/ tdrfrSmum; olUay;&ef pmwpfapmifyif
pDxm;cJUavNyD/
zcifBuD;a&mufvmNyD; olUt,ltqrsm;udk uRefawmfhOD;aESmufwGif;odkU
&dkufoGif;vdkufjyefaomtcg
uRefawmfonf tdyfrufrS vefUEdk;oluJUodkU jzpfvmavonf/ olUt,ltqjzifh
jyemwpf&yfvkH;udk
okH;oyfMunfhavonf/ tazht,ltqrSm;onf[k acsy&ef wpfvkH;wpfyg'rQ uRefawmf
&SmrawGUcJU/
xdkUaMumifh tazjyefoGm;aomtcg a&;xm;aompmudk 0ifeDtm;ay;&ef
qdkif;xm;vdkufjyefavonf/
odkU&mwGif 0ifeD\tvSESifh 0ifeDESifh yGwfoD;yGwfoyf ae&aomtawGUwkdUonf
uRefawmfhckcHjcif;iSmcufaom
tm;rsm;jzpfaeonfudk awGU&avonf/ zcifay;vdkufaom tjrifOmPfESifh qifjcifum
tm;opfrsm;arG;
renf;BuD;ckcHae&av\/ tif;-cyfcGmcGmaerS aumif;rSmygyJuvm;?
]u&dk;ufcsfonfu&def;}awG
odyfrupm;rS jzpfrSmyguvm;/
rjrifhOD;ESifh ywfoufum; tajctaerSm qkwfom wufom qdkwmvkd taumif;qkH;
tajctaejzpfonf/
wpfa,mufESifhwpfa,muf cifrifonfESifhtrQ taetxdkifrSm &dkaoMuonf/
rSefMuonf/ wpfa,mufudk
wpfa,muf ,lEdkifMuaom tajcokdUqdkufa&mufygrl zGifhajymNyD;
csufcsif;vufxyfMu&kHom&Sdonf/
onftawmtwGif; onfhxufqef;jym;pGm aexkdifzdkUvnf;r&Sd/ ]armif&Sifh}
]r,fAs}[knKwmae&efvnf;
r&Sdacs/ 4if;jyif uRefawmfonf ]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh?
uvufwufwufxifol&,f
wpfrsKd;o'grysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf
ausmif;wum rapm?
jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU ajzmifhpGmoabm}[laom uAsmjzihf pum;uRHcJUonf r[kwfygvm;/
odkU&mwGiftaza&mufvmNyd;aemuf &Sif;vif;&aom jyem 2&yfteuf rdef;rESifh
ywfouf

udk,fhudk,fudk,fZufBudK;udkif&wmu vG,fao;onf/ EdkifiHa&;ESifhywfouf


ZmwfBudK;udkif&wm
rvG,fulay/ onfhjyif vli,fvl&G,f awGrSm b,fvdkawGUBuKHcHpm;&onfrod/
uRefawmfhrSmawmh EdkifiHa&;\
qGJaqmif ac:iifrIudk ckcH&jcif;u ydkcufaeaMumif; awGUBuKH&ayonf/
uRefawmfwdkU\ ausmif;om;acgif;aqmif udkatmifqef;onf ausmifrSvnf;aumif;?
ausmif;om;or*
OuXtjzpfrSvnf;aumif; EkwfxGufvdkufNyD; wdkUArmtpnf;t&kH;odkU ajcpkHypf0ifum
ocifjzpfoGm;avonf/
olESifhwpfNydKifeufwnf; wkdUArmtpnf;t&kH; (ocifodef;armifESifhwuGaom trsm;pk
pka0;A[dk
wdkUArmtpnf;t&kH;)odkU 0ifa&mufoGm;Muolrsm;um; udkEkESifh umvuwm;udkvSazwkdU
jzpfavonf/
udkvSazrSm umvuwm;wGif udkodef;azESifhtwl ausmif;aeae&mrS
udkodef;azArmjynfodkU jyefa&mufvmNyD;
rMumcifay:vmaom1936ckESpf? ausmif;om;oydwfacgif;aqmifwpfOD;jzpf avonf/
udkatmifqef;? udkEk?
udkvSazwdkU ocifjzpfvmjcif;rSm uRefawmfwdkU ocifausmif;om;rsm;\ csDwuf&rnfh
vrf;pOfudknTefjyvdkufouJUodkU&Sdavonf/ odkUuvdk acgif;aqmifawGu EdkifiHa&;wGif
ajcpkHypf0ifMupOf
uRefawmfuvSrf;NyD;cJUaom ajcwpfvSrf;udk&kyfodrf;&rnfrSm ajy;aeaom
bwfpfum;ayajcwpfvSrf;wufrdNyD;rS jyefckefqif;&ef BudK;pm;olESifh wlaeay\/
,if;odkU jyefckefqif;vQif
vJus ajcusKd;rnfudkyif pdk;&drf&avonf/
urhmhtajctaeudk MunfhvdkufygOD;/ emZD[pfwvmonf t*Fvdyfe,fcsJUacgif;aqmif
csdefbmvdef\
oabmwlnDrI (0g) &efoltm;ay; tpmauR;rIjzifh qla'wefe,fudk odrf;ydkufum
csufudkpvdkAufuD;,m;wnf;[l aom wkdif;i,fjynfi,fudk
usL;ausmfapmfum;vdkufavonf/
uRefawmfwkdUjynf\ ajrmufbuf&Sd w&kwfjynfBuD;udkvnf; zufqpf*syefESifh
t*Fvdyfe,fcsJUorm;wkdUonf
a0cGJ,l&ef BuHaeMuavonf/ t*Fvdyfe,fcsJUorm;wkdUonf wpfzufu tBuHjzihf
*syefppfbDvl;rsm;udk
]tavQmhay;}vsuf&Sd\/ wpfzufwGifum; tdEd,? Armpaom olUydkifeufteD;odkU
*syefrvmEdkifatmif?

w&kwfjynfawmifydkif;wGif olUMoZmrysufatmif? w&kwfjynfawmifydkif;wGif


*syefajcukyfr&atmif
w&kwfudkrifweftpdk;&udk ulnDaeavonf/ w&kwfArmvrf;rBuD;udkyif
azmufvkyfxm;avNyD/ xdktcsdfefwGif
w&kwfArmvrf;rBuD;ay: usLukyf-ref&SDMum;wGif aeUpOf ppfavmf&DtoD;
200rQul;vl;oGm;vmaeavonf/
uGwfcdkifrSm av,mOfysHuGif;BuD; aqmufvkyfaeonf[k Mum;&avonf/ ,if;odkU
t*Fvdyfe,fcsJUorm;\
]]wdkUrD; &IdUrD;vkyfrI}}? ]]rD;pwpfzuf a&rIwpfzufvkyfrI}}rsm; aMumifh ppfyGJonf
uRefawmfwdkU\ e,fpyfodkU
wpfaeUwjcm; eD;uyfvmcJUavNyD/
t*Fvdyfe,fcsJUorm;\ ]tavQmhay;a&;} ay:vpDudk tpGrf;ukef tokH;csaom *syefonf
uRefawmfwdkUArmjynfwGif;odkUvnf; toGiftrsKd;rsKd;jzihf 0ifvsuf&Sdavonf/
*syefoGm;pdkufq&m?
*syef"mwfykHq&m? *syefukefonfrsm; rIdvdkaygufvm\/ *syefjrefrmqufqHa&;
toif;rsm;ay:vm\/
*syefjynfodkU Armausmif;om;rsm; ynmoifvmyg[k zdfwfMum;vsuf&sd\/ *syefjynfwGif
tESpf20ausmfaeojzifh ArmawGuyif arhaeNyDjzpfaom OD;pHnGefUonfyif
ArmjynfokdUjyefvmum
*syefjrefrmqufqHa&;0g' jzefvsuf&Sday\/ rpwmrl&mumrdacgif;aqmifaom
*syefukefonfBuD;rsm;onf
topfaqmufNyD;p jzpfaom &efukefNrdKUawmfcef;rBuD;wGif *syefukefpnfjyyJGBuD;wpfck
usif;yavonf/
e,fcsJUorm;trsKd;rsKd;\ ajcukyf,l&m jzpfaom ,dk;',m;uyifvQif ]vGrfADcspf}qdkaom
t&m&SdBuD;wpfa,mufudk ArmjynfodkU vTwfavonf/ olonf ESrawmfol qdkovdkvdk?
c,frawmfol
qkdovdkvdk rdef;racsmuav; rpy&bdkiftm;ac:NyD; q&mjzpfoifaumvdyfausmif;wGif
]ynmoif&ef}
tyfESHcJUavonf/ owif;pmrsm;u udpudk ,dk;',m;jrefrmqufqHa&;aumif;zdkU[k
a&;Muonf/
uRefawmfwdkU wuodkvfausmif;om;trsm;tjym;um; rdef;racsmuav; rpy&bdkiftm;
oGm;MunfhMuonf/
ol\tvSudk MunfndKMuonf/ olUvkd[mruav;u Armjynfpmvmoifojzifh
*kPf,lMuonf/

uRefawmfwdkU EdkifiHa&;ausmif;om;rsm;omvQif rpy&bdkif\


tjzpfrSefudk&dyfrdMuavonf/ ]vGrfADcspf}ESifh
y&bdkifwdkUonf *syefudk,fpm;vS,frsm; jzpfonf[k Mum;&avonf/
pm;usufvkppfyJGBuD;\
,rf;awmifhwpfawmifhomvQif jzpfayownf;/
,if;odkU e,fcsJUorm;wkdUu ppfjyifqifvIHUaqmfaeaom tajctaewGif todkUvQif
tdrfwGif;rSm pdwfajzmifhpGm
pmukef;usufaeEdkiftHUenf;/ todkUvQif wuodkvfpmMunfhwdkufwGif
at;at;aq;aq;avhvmEdkiftHUenf;/
todkUvQif pmoifcef; tm&kHplpdkuf oifcef;pmawGudk vkdufEdkiftHUenf;/
udk;q,fhwpfXme tkyfcsKyfa&;t& ArmjynfBuD;udk pdk;rdk;tkyfcskyfrif;vkyfae aom
tpdk;&\ vkyfykHawGudk
MunfhvkdufygOD;/
a*smhbk&ifrif;jrwf bdodufyJGodkU eef;&if;0efa'gufwmbarmftrSL;&Sdaom
udk,fpm;vS,fawmfrsm;
vTwf&onfhtwGuf aiG55.000okH;NyD;? jrefrmEdkifiHrSm pufrIvufrIzGHNzdK;a&;twGufum;
aiG50.000omvQif
okH;avonf/ ppfwyf? axmif? ykvdyf ponfwdkUtwGuf ,cif,cifrsm;uxuf
aiGydkokH;vsuf&Sdonf/
xdkppfwyf? axmifESifhykvdyfwkdUrSm ESpfpOfaiGaygif; 6uka#rS 10uka#txd
tjrwf,laeaom
a&eHajr"e&Sifrsm;xHrSm tckaMu;aiGtjzpf ESpfpOfaiG 7oef;rS 10oef;txdom&aeaom
tvkyform;wkdU\
vIyf&Sm;qlylqefUusifrIrsm;udk zdESdyf&efomjzpfaeayonf/ nGefUaygif;tpdk;&onf
opfawmwif'gudk
aiGtenf;qkH;ay;aom opfawma&;a&m0efBuD;csKyfOD;yk\rdwfaqG csyfoif;OD;bwiftm;
ay;cJUavonf/
&mxl;ESifhrQm; ig;yGifhqdkifudk zUJxkwf&aom nGefUaygif;tpdk;&onf rEav;rSOD;bOD;tm;
tcGefawmf0efBuD;
tjzpf cefUvdkufonf/ cefUNyD;rQrMumcif 0efBuD;csKyfOD;bOD;onf t&ufrl;rl;jzihf
ae&Sife,fuvyf
taygufapmifhArmuav;tm; vufoD;ESifhxdk; 0efBuD;pGrf;jyvdkufavonf/ ajrvwfrS
rif;wdkifyif
trwfwpfa,mufonf tysufruav;wpfa,mufESifh aysmfwNyKH;NyKH;armfrqkH;&SdaeqJ
trwfrif;

ajcmufvkH;jyL;udk upm;rdojzifh aygifudkxdrSefcJUavonf/ &Srf;jynfe,fESifh e,fjcm;a'o


Oya't&
trsKd;om;a&;vkyfief;? qif;&Jom;vlxk vkyfief;rsm; ArmjynfrS ,if;a'orsm;odkU
rul;pufap&ef
OD;uGmydEm"dywdtm; jrpfBuD;em;rS vnf;aumif;? ocifwifvIdiftm;
awmifBuD;rSvnf;aumif;? udkOmPftm;
erwlrSvnf;aumif; ESifxkwfcJUavonf/
onfwkdUum; t*Fvdyfe,fcsJUESifh 4if;\Armjynf&kyfao;tpdk;&\ tajctaewnf;/
e,fcsJUtpdk;&rsKd;atmufwGif uRefawmfonf todkUvQif
auseyfa&mifh&JqdwfNidrfpGmaeEdkiftHUenf;/
todkUvQiftpdk;&rsKd;\ trIawmfudk xrf;&Guf&ef &nf&G,fcsufjzifh
ynmudkoifEdkiftHUenf;/
cufw,ftaz? cufw,f/ tazhMo0g'twdkif; EdkifiHa&;rSm 0ifrygzdkU BudK;pm;wmyJ
r&bl;/
ocifawGeJUraygif;bJaezdkU BudK;pm;wmyJ? ratmifbl;/ ajy;aewJU bwfpfum;ay:rSm
a&mufNyD;om;ajcvSrf;udk &kyfodrf;NyD; ckefcszdkU BudK;pm;MunfhwmyJ? txrajrmufbl;/
vJus
ajcusKd;rSmudkawmif aMumufrdao;w,f/
17
atmifausmfESifh vGwfvyfa&;orx bm0em
ygawmfrlaeUodkUa&mufcJUavNyD/
xdkygawmfrlaeU (1300ck? wefaqmifrkef;vqkwf 8&ufaeU)wGif jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm;or*toif;rS ]]e,fcsJUpepfBuD;um; vlow0gwdkUtm; qif;&Jjcif;?
iwfrGwfjcif;?
tvkyfvufrJUaygrsm;jcif;? vlwrf;aphatmif rae&jcif;? ppfjzpfyGm;jcif;?
oef;aygif;rsm;pGmaom
vlwdkUtm;aoapjcif; ponfhuyfBuD;rsm; qdkufa&mufap\/ ++++ taqG&Jabmf wdkU?
vlow0gwdkU\
qEjkyyJG? tpnf;ta0;ponfwdkUusif;y yg0ifjcif;rjyK/ trsKd;om;aeUESifh
BudKufovdkyg0ifqifEGJMuayonf/ Oyrm udkatmifausmfonf olUtcef;0wGif ]]aeU
&ufum;
igwdkUt&SifESpfyg; ygawmfrlaomaeUjzpf onf/ owd&Muyg}}[laom pmwef;BuD;wpfck
a&;qJGcsdwfxm;avonf/ olonf tcef;udktwGif;rSydwfum wpfaeUvkH;
tcef;atmif; tpm;rpm;?
pum;rajymbJ ]vGwfvyfa&;}orxbm0em pD;jzef; aeavonf/

udkatmifausmfum; trsKd;om;a&;0g' jyif;xefolwnf;/


ukvm;Armt"du&kPf;twGif;u ukvm;rsm;udk
wpfa,mufwnf;xGufcsrnf[k wuJuJvkyfaeojzifh wm;xm;Mu&avonf/
olUt,ltqrsm;rSma&S;qefonf/ Oyrm rdef;uav;ESifh a,musmf;uav;vGwfvyfpGm
aygif;oif;qufqHjcif;udkrBudKuf/ xrif;pm;yJGtcrf;tem;rsm;wGif rdef;uav;ESifh
a,musmf;uav;twGJvdkuf twGJvdkuf xdkif pm;onfh"avhudk rBudKufaom aMumifh
xdkxrif;pm;yJGtcrf;tem;rsm;udk oydwfarSmufavh&Sd\/
q&m? q&mrawG yGwfobif abmfvf'efUpf usif;yonfudk rauseyfojzifh
cJESifhaygufcJUzl;avonf/
4if;jyif wpfOD;csif;pGefUpm; &efolacgif;aqmifrsm;udk
owfypfjcif;(0g)&efolacgif;aqmifESifh
toufcsif;vJ vGwfvyfa&;,ljcif;wGifvnf; ,kHMunfrI&Sdavonf/ vlxkESifhcsD
qlyljcif;xuf
,if;odkUvkyfjcif;u ydkxda&mufrnf[k ,lqwwfavonf/ okdUaomf udkatmifausmf\
t,ltqrsm;udk
udkb[def;paom acgif;aqmifrsm;uaomf vnf;aumif;? uRefawmfwdkU
oli,fcsif;rsm;uaomfvnf;aumif;
a0zefcJUojzifh ,if;odkU,lq&mwGif rjyif;xefawmhay/
odkU&mwGifol\a&S;qefrItcsKdUum;
aysmufroGm;ao;acs/
bmyJjzpfjzpf ygawmfrlaeUu udkatmifausmf ]vGwfvyfa&;}orxbm0em jyKvkdufykHum;
ausmif;om;avmuwGif awmfawmfuav;vIyf&Sm;oGm;ao;\/
aemufwpf&ufjcm;NyD; trsKd;om;atmifyGJaeU ae&Sife,fa';a&mufvmay\/ uRefawmfwdkU
ausmif;om;rsm;
pwifvIHUaqmfrIaMumifh xdkaeUup ESpfpOftrsKd;om; aeUwdkif;ausmif;rsm;udk
ydwfay;avonf/
rBuKHzl;atmif pnfum;aom trsKd;om;atmifyGJaeUaywnf;/ ]]rD;wkwf-rD;wkwf &IdJU&IdU}}
]]oydwf-oydwf
arSmufarSmuf}} ]]olykef-olykef xx}}[l aom a<u;aMumfoHrsm;um; tNrdKUNrdKUt&Gm&Gm
t&yf&yfwGifvTrf;rdk;yJUwif cwfaeavonf/
ae&Sife,fa';onf 1920jynfh? aumvdyfoydwfaeUudk e0rtBudrfajrmuf
*sDpDbDatuGefz&ifhu
owfrSwfa&G;cs,fcJUjcif;jzpfaomfvnf; *sDpDbDatBuD; tBudrfBudrf
tpdwfpdwfuJGoGm;aomtcg

ae&Sife,fausmif;om;rsm;uom qufvufusif;yJaecJUavonf/
wuodkvfausmif;om;rsm;or*ESifh
ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;or*ay:cJUonfhaemufrsm;wGif ausmif;om;aygif;pkH
tiftm;jyyJGjzpfvmcJUavonf/ xkdtwGif; wkdUArmtpnf;t&kH;vnf; ae&Sife,fa';?
usif;ya&;wGif
wpfpwpfp0ifcJU\/ ,ckESpfrSmrl trsKd;om;aeUonf
ausmif;om;rsm;tiftm;jyyJGrQomruawmhbJ
]]trsKd;om;a&;}pdwf"mwfwuf<uvmaom wpfrsKd;om;vkH;\ vGwfvyfa&;qEjyyJG
BuD;jzpfvmawmh\/
qdkufum;orm;? aps;onfrsm;vnf; ygvm\/ tvkyform;rsm;vnf;ygvm\/
pma&;q&mrsm;vnf;ygvm\/ trsKd;orD;trsm;tjym;vnf;ygvm\/ rjrifOD;tp&Sdaom
ausmif;olrsm;rSm
ausmif;om;rsm;eD;yg; wuf<upGmyg0ifvmMuav\/
raeUu uRefawmfonf rjrifhOD;xHrS atmufygpmudk &xm;avonf/
xGef;uav;
reufjzefreuf trsKd;om;aeUtiftm;jyyJGNyD;&if xGef;uav;&,f jrifhBuD;&,f
wpfae&m&moGm;NyD;
wpfckckpm;Mur,f/ bkdifusae&ifvnf; rylygESifh? jrifhBuD;u 'umcHyghr,f/
pm;aomufNyD;awmhbm;e'f
yd#uwfwdkufoGm;Mu& atmif/ ayrlwcsKdUjrihfBuD; zwfcsifvdkU
NyD;awmhtcefUoifh&ifrGefpmESifhywfoufNyD;
vufaxmufyd#uwfwdkufpdk; a':ESif;ESifh enf;enf;aqG;aEG;csifw,f/ xGef;uav;uawmh
BudKufwJUpm
zwfaeaygh/ tm;w,fr[kwfvm;/ tiftm;jyyJG tNyD;rSm vmac:aemf....
jrBuD;
xdkpmudk&xm;aomaMumifh qEjyyGJtNyD;vlpkcGJvQif uRefawmfonf
&Jabmfausmif;om;rsm;ESifhcJG rjrifhOD;tm;
oGm;ac:&avonf/
rjrifhOD;0wfxm;aom tif;vkHcsnfrSm tpdrf;cHwGif vSyaomtqifuspf xm;onf/
y'krmtusum;rxlryg;jzpf\/ uRefawmfum; [efZm;vkHcsnf tndKtjzL
refusnf;aphuGufESifh
yifjzLtay:tusudk 0wfxm;ay;onf/
rjrifhOD;u w&kwfpm pm;csifonfqdkaomaMumifh w&kwfwef; w&kyfqdkifBuD;wpfqdkifwGif;
0ifMuav\/
pm;yJGwGif rsufESmcsif;qdkifxdkifrdonfESifh wpfNydKifeuf uRefawmfu tay:tuspESifh

udk,fhukd,fudk,f,yfcwf&if;]]rjrifhOD;vkHcsnfuawmh vSvdkufwm}}
rjrifhOD;onf vufudkifyk0gjzihf acR;okwfNyD; NyKH;vsuf]]bmuawmhrvSowkH;}}
uRefawmfhtmacgifwGif jyLwpfjyLwpfvkyfaeaompum;rSm ]]vluawmh vkHcsnfxuf
ydkvSw,f}}[l jzpf\/
okdU&mwGif tazhrsufESmay:vmNyD; ]]a[h a&SUrwdk;ESifh}}[k ajymvdkufoa,mifjzpfum
xdkpum;udk
rsKdcsvdkufygonf/ 4if;aemuf twefMumNyKH;MunfhaeNyD;]]rjrifhOD;bmvdkU yifjzLr0wfovJ? tzsif;qkH; 'DaeUvdkaeUrSm 0wfa&maygh}}
]]tdk-uRefru onfvkd[efraqmifwwfbl;/ wpfESpfvkH;acgufNyD; aowmxJxnfhxm;
trsKd;om;aeUusrS
0HomEkpdwfjyzdkU xkwf0wfwmrsKd; rBudKufbl;/ 0wfEdkif&if tNrJ0wfr,f? tNrJvnf;
r0wfEdkifbl;}}
w&kwfpm;yJGxkd;u bmrSmrwkH;[k vmar;ojzifh pum;jywfoGm;Muavonf/ pm;vdk&m
rSmMuNyD;aemuf]]y'krmtus0wfawmh &[ef;ysKdawG rmruawGraMumufbl;vm; [J [J}}
]]&[ef;ysKdawGuvnf; twif;w&Murf; tusyg;awGr0wfatmif vkyfaeMuw,f/
owif;pmawGuvnf;
awmifa&; ajrmufa&;eJU/ tusyg; 0wfxdkufr0wfxdkuf? zsifeD0wfxdkuf r0wfxdkuf
rajymcif 'DudprSm
&[ef;oHCm awGygoifh rygoifh uRefrajymcsifw,f}}
]]uJ vkyfprf;ygOD;Asm}}
]]&[ef;abmifu q&mawmfBuD;jzpfjzpf? OD;yOif;uav;yJjzpfjzpf? uRefrwdkU
rdef;rom;awG&JU
twGif;"mwfeJUobm0udk odzdkUcufygw,f/ b,fq&mawmfu a&;a&;?
rdef;rtaMumif;awGa&;cJUwmawG[m
rSefwmtifrwef&Sm;w,fvdkU uRefrqdkcsifw,f/ rdef;rudk t&rf;uma&mESdrfeif;NyD;
wpfzufowfa&;wmawGom rsm;w,f/ NyD;awmh olwkdU&nf&G,fcsufu &[ef;awG[m
rdef;rudk rkef;ap?
tem;ruyfapeJUqdkwJU &nf&G,fcsufeJUa&;wmrdkU b,frSmtrsm;tm;jzihf
trSefudka&;wmjzpfEdkifygrvJ/
urmrSmay:cJUorQ rdef;rawG toacsFteE teufu raumif;ayh? ,kwfrmayhqdkwJU
rdef;rawGtaMumif;udk

txyfwvJvJ EIdufEIdufcRwfcRwf &SmazGa&;MuwmyJ/ rdef;rrsm;&JU


obm0"avhaumif;awG razmfMubl;/
'Dawmh bkef;BuD;rsm;[m rdef;reJUywfouf&if txif&ifvnf;ao;vGef;&r,f/ wd0*F H
qdkwmrsKd;aygh/
odkUr[kwfrdef;reJU odyfrawGUbl; rBuKHzl;bJ wpfBudrfwpfcg BuKHawGU&awmh
tvGeftMuL;
txifBuD;wm&ifvnf; jzpf&r,f bkef;BuD;awGa&;wJU unmbJGUuAsmawG Munfhygawmh}}
xrif;yef;uefrsm;ESifh bJaygif;[if;csKdudk vmcsavNyD/ bJaygif;rS
waxmif;axmif;wufaeaom
taiGUudkMunfh&if;]]tJ'Dawmh yifeD yifjzLqDqufygOD;/ tif;-yifeDqdkawmh [dkyifeDq&mBuD;
owd&ao;awmh}}
]]'DaeU olUudkvnf; rjrifrdbl;aemf}}
]]ausmif;xGufoGm;NyD; ckb,fa&mufaew,f rodbl;}}
odkUuvdkyif yifeDjrwfausmf\ taMumif;udkajymMu&if; uRefawmfum; rjrifhOD;ESifh
uRefawmf]oli,fcsif;ru?
&nf;pm;vnf;rus}jzpfoGm;aponfh taMumif;udk jyefajymif;owd&aeavonf/
rjrifhOD;vnf; xdk[mudkyif
owd&oGm;[ef&Sdonf/
twefMum pum;rajymbJaeMuNyD;aemuf rjrOD;u]]rdef;r&JUOpm[m tqif;? a,musmf;&JUOpm[m ynmvdkU qdkwJUpum;[m
urmwnfOD;upNyD;
ckwdkfifrSefaewmyJ/ aemifvnf;rSefrSmygyJ/ rdef;rwdkU&JU tawmifhwqkH;[mvnf;
tqif;yJ/
'DawmhvScsifw,fqdkwJU tmoDo[m rdef;rwdkif;rSm w0kef;0kef; awmufaewmyJ/
t&kyfqdk;wmudk
enf;enf;qdk;atmif? enf;enf;qdk;wmudk rqdk;atmif? rqdk;wmudk vSatmif? vSwmudk
vSonfxuf
vSatmif? onfhxufvSwmudk tvSqkH;jzpfatmif vkyfMuwm[m "rwmyJ/
vScsifvdkUvnf; trsKd;rsKd;BuHMu?
trsKd;rsKd;0wfMuwmyJ/ tusyg;0wfwm[m vSr,fxifvdkU0wfwm? ae&xdkif&wm
oufomat;csrf;vdkU
0wfwmyJ/bkef;awmf BuD;rsm; ajyma[mMuovdk &ifom; xif;ceJjrifatmif
a,musmf;awG
pdwf"mwf<uvmatmif 0wfwmr[kwfygbl;}}

]]uJ uJ [if;csKduav; aomufESifhOD;pdkUvm;}}


]]udkwifxGef; aomufcsifaomufyg? uRefrawmh [if;pkHatmif apmifhOD;r,f}}
uRefawmfu bJaygif;[if;csKdudk jrnf;aeonf/ rjrifhOD;u qufjyefonf/
]]vScsifvdkU0wfwm b,favmufxif&Sm;ovJqdkawmh/ &SifrD;tusZmabmfvDawGudk
yef;cufawGbmawGeJU
0wfwmudkyJMunfhayawmh/ ta&miftrsKd;rsKd;csKyf0wfwmvnf;Munfh/ tusxlxleJU
vS&ifvnf;0wfrSmyJ/
vSatmifom tusudkvkyfay;? ryleJU rdef;rawG0wfMurSmyJ/ ck yifeDuav;awG
0wfwm[m
wjcm;aMumifhr[kwfbl;? tawmftwefvSyvdkU 0wfwm/ yifeDawG 0wf&wmudkyJ
zuf&SifxifaeMuvdkU0wfwm}}
xkdtwGif; tjcm;pm;zG,faomufzG,frsm; a&mufvmavonf/
]]uJ uJ pm;ygOD;/ 'Davmufqkd&if rjrifhOD;&JU tmabmfudk odygNyD}}
rjrifhOD;u [if;csKdaomuf&ef ZGef;aumufudkifNyD;rS]]NyD;awmh owif;pmq&mawGu a&;Muwm wpfck&Sdao;w,f/ uRefrwdkU rdef;rawG
tusyg;0wfwmavmfvnfwmwJU/ avmfvnfw,fqdkwJUpum;[m tifrwef
jyif;xefygw,f/
ujrif;aMumxw,fvdkU qdkwmrsKd;yJ/ ujrif;csifwJU rdef;r[m tusyg;0wf0wf
r0wf0wf ujrif;wmyJ/
avmfvnfwmyJ/ tdrfxJrSm ykef;aewJu tdrfwGif;ykef;ukvm;rvnf; avmfvnf&if
avmfvnfwmyJ/
ujrif;<ucsif<uwmyJ/ r[kwfbl;vm;}}
uRefawmfu oJU oJU &,fvkdufonf/ NyD;awmh]]
uJyg pm;ygawmh? onfu qmvSNyD}}
rjrifhOD;onf onfawmhrS [if;csKdaomufawmhonf/
pum;rajymbJ pm;aeMuNyD; twefMumaomf]]udkwifxGef;aum zsifyifeDjyem? tusyg;jyemawG b,fvdkoabm xm;ovJ}}
]]zsifyifeD0wfwmuawmh udk,fhwdkif;jzpftm;ay;w,f? 0HomEkw,fqdkwJU
txdrf;trSwfygyJ/
zsifyifeD0wfwmeJU vGwfvyfa&;&r,fvdkUawmh rxifygbl;/ zsifyifeD&ufuef;pif
jyefUoGm;&wm[mvnf;
acwfaemufjyefa&;yJ? wdk;wufa&; r[kwfbl;/ udk,fhjynfrSm pufrIvufrIxGef;um;zdkUom
ta&;BuD;w,fvkdU
xifw,f}}

]]uRefr tJ'goabmusw,f/ 0HomEk&atmifqkdNyD; ,Gef;a'gif;vef;eJU xrif;pm;wmudk


oabmrusbl;}}
pm;aomufNyD;Muaomtcg bm;e'fyd#uwfwdkufodkU oGm;Muavonf/
&efukef[dkufpul;ausmif;BuD;um;
a[mif;jrif;aomtjzpfudk rzkH;rzdjyvsuf&Sd\/ bm;e'fyd#uwfwdkuf taqmufttkHum;
ydkvdkUyifa[mif;ykHay:aeonf/ ykHyef;oPmefrSmvnf; t&kyfqdk;vSayonf/
twGif;rSm wdwfqdwfNidrfoufvSay\/ e*dku pDpOfxm;onfhtwdkif; rjrifhOD;um;
aya[mif;pmrlrsm;udk
zwfwefzwf? ul;weful;aeavonf/ uRefawmfum; r*Zif;*sme,frsm;udk
qGJzwfaeavonf/
vufaxmuf yd#uwfwdkufpdk; a':ESif;onf tjyifcPxGufoGm;ojzifh rjrifhOD;ESifh
rawGU&ao;/
rjrifhOD;onf a':ESif;tm; awGUatmifapmifhOD;rnfjzpf \/ uRefawmfonf pmzwf&if;
e*g;eDwkdufodkU
cPoGm;&ef pdwful;aygufvmonfESifh]]rjrifhOD;a& 'Dem;cPoGm;vdkufOD;r,f? vkyfp&m&Sdwm vkyfae&pfaygh}}
]]oGm;p&m&SdoGm;av? jyefrvmbJom raeeJUaemf}}
]]tdk jyefvmrSmaygh? jrifhBuD;uvnf;}}
rjrifhOD;u yk&ydkufpmawGudkudkif&if; uRefawmfhudk armh aphaphMunfhum NyKH;aeonf/
jywif;rSefjzLrSwapmif;xdk;0ifaeaom jyifbuftvif;a&mifaMumifh yg;csKdifhuav;ESifh
rsufawmifaumhwdkUrSm
txl;cspfp&maumif;ae\/ xdkodkUvufceJ xGufvmaomcspfp&mtuGufuav;onf
uRefawmfhtm;
ajcvSrf;wkHUoGm;ap\/ okdUaomf &kef;xGuf&ef wpfzufvSnfhvdkufrjrifhOD;u]]udkxGef;}}[k nifomaysmhaysmif;pGm ac:vdkufavonf/ onfvdk rac:pzl;
ac:vdkufojzifh
uRefawmftenf;i,f tHUtm;oifhoGm;\/ ,cif uRefawmfu olUxHpma&;pOf
udk,fhudk,fudk,f ]udkxGef;}
[kac:vkdufawmh olupdwfqdk;onf r[kwfygavm/ olUtm;o&dk;o&Dvkyfonf[k
pGyfpGJcJUonfr[kwfygavm/
rjrifhOD;onf ola&muRefawmfyg tajcenf;enf;ysufoGm;onfudk
csufcsif;&dyfrd[efwlonf/ csufcsif;yif
oGifjyifvuPmawGajymif;NyD; uyfaeaomtoHudk t[rf;ceJxkwfvsuf]]
udkwifxGef;a& Munfhprf;ygOD;? yk&ydkufawGxJrSm a&S;a[mif;yef;csD&kyf ykHawG
awGUae&w,f}}

]]tdk [kwfvm;? jyprf; jyprf;}}


rjrifhOD;u yk&ydkufudk rydwfruG,fbJxm;aomfvnf; rjy/
]]uJav? tjyefrSMunfhygawmh}}
uRefawmfonf rjrifhOD;awmh ]xlk;}wmyJ[k atmufarhNyD; xGufvmcJUav onf/
e*g;eDtoif;wdkufwGif udkb[def;? udkxGef;&SdefESifh tjcm;olrsm;udkawGU& avonf/
odkU&mwGif
e*g;eDtoif;\ tusKd;aqmifrsm;jzpfaom udkEk? udkoef;xGe;fESifh udkpdk;wkdUtm; rawGU&/
olwkdUonf
,cktcg ocifEk? ocifoef;xGef;? ocifpdk;wkdUjzpfaeMuavNyD/ e*g;eDpmtkyftoif;
tvkyfESifhomru
wkdUArmtpnf;t&kH;tvkyfrsm;jzihfvnf; rtm;rvyf&SdaeMu\/ ,ckwavm udkb[def;ESifh
udkAaqGwkdUonf
e*g;eDtoif; pmapmifuav;wGif aqmif;yg;awmfawmf rsm;rsm;a&;aeMu\/
Oyrm NyD;cJUaomtywfu udkb[def;onf qdkAD,uf&k&Sm; uGefjrLepfygwD
taMumif;]bkdvf&SDApf}
]rif&SDApf}taMumif;rsm;a&; udkAaqGu qdkAD,uf &k&Sm; uGefjrLepfacgif;aqmifBuD;
pwmviftaMumif;udk
a&;cJUavonf/
udkb[def;ESifh pum;pjrnfajymMu&if; odcJU&onfrSmum; a&eHajrrS
oydwfarSmuftvkyform;rsm;onf
[dkrSmomae awmif;qdkcsufr&dkifjzpfojzifh wpfenf;enf;ESifh &efukefokdUvmMu&ef
pDpOfaeaMumif;jzpfavonf/ udkb[def;u ]a&eHajroydwf ppfulp&dwf&efykHaiG} twGuf
okH;a&mufjc,f
wlwHpOftvHudkxrf; vsufrD;wkwfudkifxm;aom wdkUArma,musm;f&kyf &ifxdk;"mwfykH
tpdwfa&mif;&ef
uRefawmfhtm;ay;vkdfufavonf/
rjrifhOD;onf a':ESif;ESifh aqG;aEG;aeavNyD/ pmzwfpm;yJGay:wGif rjrifhOD;csxm;cJUaom
yk&ydkufrsm;udk
,l]]jyefvmrSMunfhyg}}[k oluqdkaom a&S;yef;csD&kyfykHrsm;udk Munfhvdkufonf/
&kyfykHrsm;rSmpkHaeonf/
a&S;jrefrm rif;crf;rif;em;tokH;taqmifrsm;? bDvl;? jcaoFhykHrsm; ponfwkdUtjyif
udE&D-udE&marmifESHykH?
[oFmzdk-[oFmrykHrsm;udkvnf; awGU&avonf/ rjrihfOD;u ]]udkxGef;}}[k rac:pzl;
,k,nKwmoHESifh

ac:umjyrnfvkyfcJUaom &kyfykHrsm;rSm udE&D-udE&m? odkUr[kwf [oFmzdk-rykHrsm;


jzpfavoavm[k
awG;xifrdav onf/ uRefawmfonf xdkykHwdkUudk MunfhaepOf rjrifhOD;onf
pmzwfpm;yGJodkU jyefvmavonf/
bmrQrajymbJ t"dym,f&Sdaom NyKH;jcif;jzihf wpfcsufNyKH;vkdufNyD; olU[molikHU
pmzwfaeavonf/
twefMumvQif uRefawmfwdkUjyefMu\/ vrf;wGif uRefawmfu ]a&eHajroydwf
ppful&efykHaiG}twGuf
&ifxkd;"mwfykHuav;udk rjrifhOD;tm; 0,fzkdUajym&m rjrifhOD;onf ykHudkaocsmaphpyfpGm
MunfhNyD;aemuf
uRefawmfhtm; jyefay;\/
]]&efykHaiGtwGuf "mwfykHzdk;awmh ay;r,f? ykHudkawmh rvdkcsifbl;}}
uRefawmfhrSm rsm;pGmtHUtm;oifhoGm;avonf/
]][if bmjzpfvdkUvJ}}
]]&ifxdk;zdkU "mwfykHqdkwm xdk;csifpzG,fjzpfatmif vkyf&w,f&Sifh/ ckawmh Munfhprf;ygOD;?
cg;awmif;usKdufeJU
a,musmf;BuD;uvnf; Murf;wrf;&kyfqkd;vdkuf wm/ udkifxm;wmu rD;wkwfwpfzuf?
okH;a&mifjc,feJU
wlwHpOftvHwpfzuf/ &Iyf,SufcwfaewmyJ? bmt"dym,fqdkwmvnf;
uRefrem;rvnfbl;}}
uRefawmfonf rjrifhOD;tm; txiftjrif ao;jcif;jzihf MunfhNyD; pdwfysufaomtoHjzihf]]rjrifhOd;&,f 'DudprSm tvSty tzG,ft&mrvdkygbl;/
a&eHajrtvkyform;ta&;udkaxmufcHw,f/
vdkvm;w,fqdkwJU qEjywJUtaeeJU &ifbwfrSmxdk;zdkUygyJ/ cg;awmif;usKdufeJU
a,musmf;BuD;uawmh
usm;usm;vsm;vsm;eJU Armppfw,fqdkwmudk azmfjyw,f/ rD;wkwfuawmh e,fcsJUpepfudk
rD;&IdUzsufqD;r,fqdkwJU oabm? wlwHpOfuawmh qdk&S,fvpf0g'? okH;a&mifjc,fu
wdkUArmtvh}}
]]uRefroabmrusygbl;&Sif/ a&eHajrtvkyform;ta&; axmufcHcsif&if vnf;
'Djyifenf;eJUyJ
axmufcHr,f/ 'gBuD;awmh &ifbwfrxdk;yg&apeJU/ trSefrSmawmh
a&eHajrtvkyform;ta&;vnf;
uRefrodyfodwmr[kwfygbl;? oydwform;awGudk oem;vdkUom axmufcHwmyg?
qdk&S,fvpf0g'udkvnf;
uRefrem;rvnfygbl;}}

]]jzpfrSjzpf&av rjrifhOD;&,f? e*g;eDowif;pmapmifeJU ocifpdk;a&;wJU


qkd&S,fvpf0g'taMumif;udk
rzwfbl;vm;}}
]]e*g;eDowif;pmapmifuav;awGawmh vSefMunfhrdyg&JU? aqmif;yg;awGu
rsm;aomtm;jzifh
pdwf0ifpm;p&modyfrygbl;/ qdk&S,fvpf0g' pmtkyfudkawmh
enf;enf;pzwfMunfhvdkufw,f/
em;rvnfwmeJUcsxm;vdkuf&wmyJ}}
uRefawmfwdkUausmif;odkUjyefvmMucsdefrSm ausmif;om;trsm; NrdKUxJodkUoGm;csdefjzpfNyD;
jyefvmolenf;ay&m
bwfpfum;ay: vlenf;avonf/ ygvmolrsm;rSmvnf; ausmif;om;r[kwfolrsm;om
jzpf[ef&Sd\/
olwdkUrSm uRefawmfwdkUESpfa,muf tjyeftvSefajymqkdaeMuonfudk
pdwf0ifpm;Mu[efrwlacs/
]]tJ'Dpmtkyfu cufawmh cufwmyJ rjrifhOD;&JU? EdkUaywJU em;rvnfvnfatmif
tacgufacgufzwf&wmrsKd;yJ}}
]]'Dvdkqdkawmhvnf; rzwfEdkifbl;&Sifh/ twef;pmawGuvnf; odwJUtwdkif; odyfrsm;w,f/
*kPfxl;,lxm;w,fqkdawmh olUqdkif&mudk zwfEdkifrSudk; udkwifxGef;&JU/ &Sifaum
tJ'Dpmtkyfudk
em;vnf&JUvm;}}
]]em;vnfatmif BudK;pm;&wmaygh/ tacgufacgufzwf? t*FvdyfpmtkyfawGESifhvnf;
wGJzwf&wmyJ}}
]]t,ltqawGudkaum tukefvkH;vufcHovm;}}
]]tm;vkH;awmh vufrcHEdkifao;bl;/ rsm;aomtm;jzihfawmh oabmusw,f}}
uRefawmfwkdUonf tif;vsm;vrf;rSm qif;Muonf/ rjrihfOD;tm; tif;vsm;vrf;ESifh
ppfudkif;vrf;axmifh?
tif;vsm;aqmifaxmifhodkU a&mufatmif vdkufydkUvdkufavonf/
,aeUtzkdU uRefawmfonf yk*dKvfa&;t&ajym&aomf rjrifhOD;bufodkU tawmfyif
wdrf;nGwfoGm;avonf/
rjrifhOd;\ &doJUoJUtac:tajymrsm;ESifh rcdkUw&dkUcspfzdkUaumif;pGm
uRefawmfhtm;qufqHjcif;rsm;onf
uRefawmfh&ifwGif; 0,f yJUwifrcwfbJ raeEdkifyg/ odkU&mwGif EdkifiHa&;? 0g'a&;rsm;t&
ajym&ygrl
olESifhuRefawmfwkdUonf uGmvSrf;aeonfudkawGU&\/ olu EdkifiHa&;? 0g'rsm;ESifh
a0;vmNyD; olUpmay?

olUtwef;ynmoufoufodkUom ydkrdka&GU&Sm;aeay\/ uRefawmfu


uRefawmfhtwef;ynmrS a0;vmNyD;
EdkifiHa&;0g'a&;rsm;bufodkU ydkrdka&GU&Sm;aeay\/ uRefawmfonf
tusyg;udpvnf;aumif;? &ifxkd;"mwfykH
udpvnf;aumif; rjrifhOd;\ qifajcrsm;udk acsyEdkifjcif;r&Sdyg/ olUt,ltq
rsm;udkaxmufcHEdkifonfom&Sdyg\/ odkU&mwGif rjrifhOD;onf uRefawmfvdkoavmuf
trsKd;om;pdwfrjyif;xef?
uRefawmfvdkoabmuf tvkyform;ta&;udk raxmufcH? uRefawmfvdkoavmuf
EdkifiHa&;0g'
oabmw&m;udk ravhvmjcif; wkdUaMumifh rausreyfjzpfaeygonf/ txifvnf;
]tenf;i,f}ao;rdayownf;/ /
18
a&eHajrrS wyfBuD;
1300jynfhESpf? ewfawmfvqef; 8&uf/
4if;aeUwGif Armowif;pmrsm; atmufygowif;udk zwf&IMu&avonf/
a&eHajroydwfarSmuf tvkyform; 1000
&efukefodkU ajcvsifvmMuawmhrnf
a&eHajrwGifukrPDuwif; tpdk;&uyif;ojzifh twd'kua&mufaeMu aom a&eHacsmif;?
acsmuf? rlvm? vrf;&Gmtp&Sdonfh a&eHajrwpf0dkufrS oydwfarSmuftvkyform; 1000
ausmfwkdUonf Edk0ifbmv 30 &uf Ak'[l;aeU wGif acsmufNrdKUrS &efukefodkU
ajcvsifcsDwufvmMurnfjzpf&m acsmufNrdKU ocifbdk;vSBuD;u acgif;aqmifvmrnf
qkdaMumif;/
aemufwpfaeU (ewfawmfvqef; 9&ufaeU)xkwfwGifum; acsmuf
owif;axmufxHrSydkUonfh
atmufygowif;udk zwfMu&avonf/
a&eHajrrS oydwfwyfBuD; oydwf1000ausmfyg
Ak'[l;aeUpwifxGufMuNyD
a&eHusyf? vrf;&Gm? acsmuf? a&eHacsmif;ponfh 4-XmewkdUrS 2000ausmfrQ &Sdao;aom
oydwfarSmuftvkyform; pma&;pmcsDwkdUonf rdrdwdkU\
oydwfarSmufta&;awmfykHudpBuD;
tNyD;tjywfaqmif&Guf qkH;cef;wdkifa&mufMu&eftvdkUiSm? &efukefodkUtm;vkH;
wpfa,mufrusef ajcvsifcsDwufoGm;a&mufaqmif&Guf awmif;qdkMu&ef trsm;oabmwl
pdwftm;xufoefpGm pnf;a0;qkH;jzwfMuaom tvkyform;aygif;pkH tpnf;ta0;BuD;udk
y&dowf2000ausmf wufa&mufaMumif;/
tpnf;ta0;em,utjzpf oydwfarSmuftvkyform;? wGifckHpuf vuform;q&mBuD;

ocifoufu aqmif&Guf tusKd;taqmiftjzpf oydwfarSmufpma&;


ocifvGifuaqmif&GufNyD;vQif bDtdkpDarmfawmfum; qdkif&m oydwfarSmufpma&;BuD;
ocifbkd;vSBuD;ESifh ocifbwifwdkUu atmufygqkH;jzwfcsuf 2&yfwdkUudk tus,fw0ifh
a[majymaxmufcHMuaMumif;/
oydwfudptjrefay; aphpyf&ef tqdktrSwf(1)
a&eHajrtvkyform;wkdUonf rdrdwkdU\ epfemcsuft&yf&yfwdkUudk Armjynftpdk;&odkU
ay;ydkUwifoGif;xm;cJUaomfvnf; ,aeUtxd xdkudpudk NyD;jywfat;Nidrf;&ef
aqmif&GufaphpyfcJUjcif;r&Sdonfhjyif oydwfarSmuf tvkyform;acgif;aqmifrsm;ESifh
oydwfwm;trsKd;orD;rsm;tm; tjypf'Pfay;jcif; tvkyfwdkUudkom awGUBuKHcJU&ayonf/
xdkuJUodkU jyKrlcsufwdkUudk Munfh&Ijcif;tm;jzifh Armjynftpdk;&wdkUonf "e&SifwdkU\
tvdkus
wpfzufowfjyKrlaqmif&Guf o,fydk;vmcJUaMumif; xif&Sm;vSojzihf (u)
a&eHajrtvkyform;wdkUtay:wGif ESpfaygif; 50cefUu aumufcHvmcJUaom
tcGefawmfaiGrsm;udk jyefay;&ef? (c)a&eHajroydwfarSmufudpBuD;udk
tjrefqkH;NyD;jywfatmif aphpyfaqmif&Gufay;&ef tpnf;ta0;BuD;u Armjynftpdk;&odkU
av;eufpGm wdkufwGef;awmif;qdkxm;aMumif;/
&efukefodkUcsDwuf&ef tqdktrSwf(2)
(u) tqkdygqkH;jzwfcsuf trSwf-1udk Armjynftpdk;&xHodkU oydwfarSmufpm&if;0if
tvkyform;pma&;rsm;yg nDnmjzjzpk&kH;
&efukefodkUajcvsifcsDwufwifoGif;awmif;qdkMu&ef? (c) xkduJUodkU
csDwufoGm;a&mufawmif;qdkMu&mwGif yg0ifaomoydwfarSmuf tvkyform;wdkUonf
1290ckjymodk vqef; 8&ufaeUup ,aeUxd w&m;ojzihf at;csrf;NidrfoufpGm
aqmif&GufvmMuouJUodkU a&mufav&m Xmewdkif;ESifh oydwfudpNyD;onhfwdkifatmif
w&m;Oya't& at;csrf;om,mpGm &GufaqmifoGm;Mu&ef oydwftvkyform;aygif;pkH
tpnf;ta0;BuD;u av;eufpGmwdkufwGef;aMumif;/
tqdkygqkH;jzwfcsufrsm;udk twnfjyKNyD;aemuf a&eHusyfESifh vrf;&GmrS oydwf400cefUwdkUonf Edk0ifbmv 29&ufaeUnwGif avSrsm;jzihf acsmufNrdKUodkU
ta&mufpkefqif;vmMu 30&ufaeU eHeuf6em&D tcsdefup acsmufoydwf500ausmfwdkUESifh pkaygif;pwifxGufNyD;aemuf vrf;c&D;&Sd a*G;csKdwGif eHeufpmpm;MuNyD;
a&eHacsmif;odkU 4if;aeUnta&mufoGm;um a&eHacsmif;rS vdkufygvmrnfh
oydwfrsm;ESifhtwl rauG;? awmifwGif;BuD; jynfvr;ftwkdif; &efukefodkUoGm;Murnfh
tpDtpOfwdkUudk ajyma[m&kyfodrf;vdkufaMumif;/
vdkufygrnfholwdkif; ,laqmif&rnfh ypnf;wkdUrSm vG,ftdwf? t0wftpm; tydkwpfpkH?
apmifwpfxnf? a&bl;wpfvkH;pDjzpf tpm;taomufrsm;twGuf a&muf&mNrdKUwdkif;wGif
tvSLcHw&m;a[m csufjyKwfpm;aomufoGm;Murnf jzpfaMumif;/ /

]]a&eHajrtvkyform;oydwfBuD; &efukefodkUcsDwufvmNyD}}[laom owif;onf


wpfwdkif;jynfvkH;udk
wkefvIyfoGm;apavonf/
a&eHajroydwfarSmuf tvkyform;wkdU\ xdktvkyfrSm vQyfppfyifr rD;cvkyfudk
zGifhvkdufonfESifh wlay\/
wpfjynfvkH;wGif ta&;awmfykHaoG;? awmfvSefa&;pdwf"mwfrD;yGifhrsm;
vif;xdefoGm;apayonf/
om,m0wDc&dkif zm;a&Tausmf&GmwGifq&mpHwkdUvlpk ypfazmufvkdufaom
aoewfoHxufyif ydk
e,fcsJUorm;wdkUtm; acsmufcsm;oGm;apav\/
uRefawmfwdkUonf xkdowif;udk rsufawmifrcwf t,m;razsmufbJ pdkuf
em;axmifMu\/
csDwufvmaom tvkyform;oydwfwyfBuD;udk OmPfrsufpdjzifh ajy;BudKMunhfMuav\/
urm&Gwftvkyform;Mum;rSm vnf;aumif;? vufzuf&nfqdkifrSmvnf;aumif;?
wuodkvfausmif;om;rsm;
or*toif;wdkufrSmaomfvnf;aumif;? pmoifcef;rSmvnf;aumif;?
tif;vsm;uefapmif;rSmvnf;aumif;?
bwfpfum;ay:rSmvnf;aumif; owif;udk ajymqdkaeMuay\/
]]wpfaeUvQif 15rdkif csDwufrnf}}
owif;pmrsm;wGif ajcmufvdkif;pmvkH;rJBuD;rsm;jzihf ygvmonf/
(acsmufNrdKU uREkfyfwdkUowif;axmufxHrS)
]]pnfawmfoHvm;? rkd;oHvm;a[h? pnfoHyJ? rkd;oHyJa[h? atmifbmav oajyndKqdkwJU
yef;&,fESifh
a&csrf;udkavmif;...}}[k oDqkd wD;rIwfvdkufaom pnfawmfoHonf wpfNrdKUvkH;
odrfhodrfhwkefatmif
jrnf[nf;vsuf xGufvmonfhtcsdefwGif vrf;ay:ESifh xGufMunfhaomvlxkBuD;rSm
BudwfBudwfwdk;
aeawmhaMumif;}}
ponfjzifh owif;axmufrsm;u pDumywfukH; a&;om;azmfjyMuonf/
]]csDwufMuaom oydwftvkyform;rsm;tm; jrif&aom y&dowfvlxkBuD;rSm
oem;jcif;jyif;jyvSojzifh rsKd;cspfyk*dKvfBuD;rsm;? trsKd;orD;rsm;? wufvli,fwpfpkwdkUrSm
onf;xefpGmidka<u;vsuf bDtdkpD"e&Sif ukrPDudkvnf;aumif;?
nGefUaygif;tpdk;&wdkUudkvnf;aumif; trsKd;rsKd;tjypf wifpum;ajymqdkMuonfudk
awGU&aMumif;/ NrdKUopfta&muf vkdufydkUMuaom vlxkBuD;rSm 4000ausmfausmfcefU&SdaMumif;/ ____ wpfaeUvQif trsm;qkH;15rdkif vrf;avQmuf&ef

pDpOfxm;aMumif;/ tqdkygajcvsiftzGJUBuD;rSm usef;rma&;tzGJU? csufjyKwfa&;tzGJU?


axmufyHUa&;tzGJU? tkyfcsKyfa&;tzGJU[k toD;oD;yg&SdaMumif;/ usef;rma&;tzJGUrSm
jrefrmaq;? t*Fvdyfaq;aowmrsm; xrf;vsuf vdkufygaMumif;csufjyKufa&;tzJGUrSm
pm;aomuf&ef tqifoifhjzpfap &ef qefqD aiGaMu;rSp pkaqmif;&efjzpfaMumif;
tkyfcsKyfa&;tzGUJrSm tvHeD tvHpdrf;uav;rsm;ESifh c&mwpfck pD,laqmifvsuf oGm;&ef?
&yf&eftcsufay; apmifha&SmufvsufvdkufygaMumif;/ ____ c&d;pOfrsm;rSm
um;vrf;twdkif;jzpf acsmufrS a&eHacsmif;? 4if;rS rauG;NrdKU? 4if;rS awmifwGif;BuD;NrdKU?
4if;rSatmifvHNrdKU? 4if;rSjynfNrdKU? 4if;rS &efukefNrdKUodkU a&mufoGm;&efpDpOfaMumif;/
]]bDtdkpDukrPDav;bm;AdkvfESifh a&eH0efwdkUrSm ta&;wBuD;oGm;vmaeonfudk
jrif&aMumif; ykvdyftzJGU pkHaxmufbufrS 17rdkif a*G;csKdokdU ta&mufvkdufyg
a*G;csKdokdU
a&eHacsmif;ykvdyftzJGUrS vma&mufvdrfhrnf[k Mum;od&aMumif;/ axmifxGufoydwfwm;
trsKd;orD;rsm; vnf; oajyyef;udk,fpDudkifvsuf vdkufydkUMuao;aMumif;/
wdkUArmtvkyform; tpnf;t&kH;BuD;rSm ajcmufuyfuyfjzpfaeawmhaMumif;/
tpnf;t&kH;BuD; twGif;a&;rSL;ESifh tvkyftrIaqmif ocifarmifBuD;om
usef&pfcJUawmhaMumif;/ bDtdkpD vcxkwfcefUrSef;ajc t*Fvdyfvqef;7&ufaeUavmufwGif
tvkyform;rsm; tvSLaiGaumufcHNyD;vQif ocifarmifBuD;yg vdkufygoGm;vdrhf
rnfjzpfaMumif;}}/
xdkuJUodkUcsDwufvmaom oydwfwyfBuD;udk BudKqdkulnDMu&ef atmufygtwdkif;
arwm&yfcHxm;onfudkvnf; awGUMu&ay\/
oydwfwyfBuD;\ arwm&yfcHpm
a&eHajra&eHacsmif;rSp rauG;? awmifwGif;BuD;? tmvH? jynfvrf;wavQmuf
&efukeftxd NrdKUe,ftoD;oD;&Sd
*dkPf;*PygwDra&G; toif;tyif; NrdKUrdNrdKUb? rsKd;cspfwdkif;cspf? qif;&Jom;cspf
&[ef;&Sifvl
e,fole,fom;taygif;wkdUtm; wifBudKEdk;aqmfarwm&yfcHvdkufygonf/
taqGawmfwdkU\ aqGcsif;om;csif; qif;&Jom; tvkyform;rsm; jzpfMuukefaom
a&eHusyf? vrf;&Gm? acsmuf?
a&eHacsmif; ponfh4-XmewdkUrS oydwfarSmuftvkyform; 1000-ausmfcefUwkdUonf
jynfydkiftpdk;&
"e&SifukrPDBuD;wdkUu (11)vausmfwdkif vspfvsL&Iwif;rmxm;rIwkdUaMumifh ,cktcg
tdrfwef;vsm;rsm;rS
tESifxkwfcHMu&jcif;? taESmifht,Sufqif;&J'ku BuD;pGmcH&NyD; iwfjywfukefMu&jcif;?
ab;'Pft&yf&yfwdkUudk rcHr&yfEdkifMuonfh tm;avsmfpGm taqGwkdU\ e,fy,fNrdKU&Gm
vrf;c&D;pOftwdkif;

&efukefokdUta&muf ajcvsifavQmufMurnfh a&eHoydwfwyfrBuD;rSm 30-11-38


aeUupwifxGufcGm
csDwufvmMuygNyD/
okdUyg tqdkygc&D;pOftwdkif; taqGwdkU NrdKUe,fy,fodkU oydwfrsm;
qdkufa&mufvmaomtcg acw
tarmajz wnf;ckd&ef? aqG&dyf rsKd;&dyf? aiGtm; aqGtm;? eHeufpm npmponfh
tultnDtaxmuftyHU
ukodkvf'gexl;wdkUudk apwempdwftm;xufoefpGm ulnD0dkif;0ef;MuygrnfhtaMumif;
av;eufpGm
wifBudKarwm&yfcHvdkufMu&ygonf/
ta&;awmfykHatmifygap...
ocifbdk;vS
tkyfxdef; apmifha&Smufa&;rSL;
ajcvsifcsDwufa&; wm0efcHtzJGU/
tqdkyg a&eHajroydwfwyftm; 0dkif;0ef;ulnD&ef arwm&yfcHcsufudk t&yf&yfrS
vufcHMuavonf/
a&mufav&mt&yfrSm oydwfwyfBuD;onf wnf;aep&m tultnD?
pm;eyf&dumtultnDrsm; &avonf/
a&eHajroydwfwyfBuD; csDwufvmNyD[k odMuaomtcga0g? oeyfyif? jzL;? oxkH?
om,m0wD
paomt&yfrsm;rS awmifolv,form;wkdUuvnf; olwdkUawmifolv,form;rsm;
awmif;qdkcsufrsm;twGuf
ta&;qdk&efESifh awmifolv,form;nDvmcHBuD;usif;y&ef &efukefNrdKUodkU csDwufvm&ef
qkH;jzwfMuavonf/
owif;pmrsm;wGif awmifolv,form; 20.000-ausmf wdkUonf 'DZifbm 19&ufaeU
&efukefNrdKUodkU
a&mufMurnf[k ygvmavonf/
uRefawmfwdkUonf a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh awmifolv,form;wyfBuD; rsm;
&efukefodkU
a&mufvmrnfhtcsdefudk pdwftm;xufoefpGm BudKqdkaeMuav\/
4if;wdkUa&mufrnfhaeUwGif olwkdUtm;
axmufcHaoG;pnf;aomtm;jzifh ausmif;om; 3.000-xufrenf; &efukefNrdKUwGif
vSnfhvnfqEjyMu&ef
jyifqifMuavonf/

xkdpOfu e,fcsJUorm;wdkUvnf; tvkyform;? v,form;ESifh ausmif;om;wkdU\


tkH<uvIyf&Sm;rIBuD;udk
csKd;ESdrfzdESdyf&ef trsKd;rsKd;pDpOfvsuf&Sdav onf/ a0g? oeyfyif? oxkH? om,m0wD
paom NrdKUe,frsm;wGif
ta&;ydkif? NrdKUydkif? ykvdyft&m&Sd ponfwdkUonf e,fvSnfhum aus;&GmolBuD;rsm;tm;
awmifolv,form;wdkUtaMumif; ppfaq;ar;jref;Muonf/ awmifolv,form;wkdUonf
rnfonfhtzJGUtpnf;? toif;tyif;rsm;wGif ygoenf;[k pkHprf;ppfaq;Muonf/
&efukefNrdKUodkU csDwufaeaom a&eHajrtvkyform;oydwfwyfBuD; NydKuJG &yfpJatmifvnf;
e,fcsJUorm;wdkUu
enf;trsKd;rsKd;okH;Muonf/ rauG;NrdKU ta&;ydkifonf atmufygaMunmcsufwpf&yfudk
xkwfjyefavonf/
nGefUaygif;tpdk;&\ aMumfjim
rdrdwdkUtay: epfemaomtcsufwdkUudk azmfjyajymqdk&ef tBuHESifh&efukefNrdKUtxd
ajcvsifcsDwufoGm;a&muf&ef &nf&G,f a&eHajrt&yfrsm;rS tvkyfvufrJU
vlaygif;800cefUwdkUonf rauG;NrdKUodkU 1938ckESpf? 'DZifbm4&ufaeUwGif ajcvsifc&d;jzifh
qdkufa&mufvmMuaMumif;/ &efukefNrdKU\ tajctaerSmvnf; ,cktcg
vIyf&Sm;vsuf&Sdao;onfjzpf &efukefpD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;u
tpnf;ta0;rsm;rjyKvkyf&ef wm;jrpfonfhtrdefUxkwfqifhvsufyif&Sdao;onf/
tvkyfvufrJUajcvsif tzJGU0ifwdkUonfvnf; &efukefokdUa&mufatmifoGm; jyefvmEdkif&ef
p&dwfaiGaMu;tajctaevkHavmufxif&Sm;pGm r&Sdonfvnf;wpf&yf? rdrdwdkU\
acgif;aqmifrsm;uvnf; rdrdwdkUNidrf0yfydjym;pGm a&SUodkUqufvuf ajcvsifcsDwuf
oGm;Edkif&efudptwGuf rauG;pD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;u awmif;qdkxm;onfh
tenf;i,frQaom tmrcHaiGuav;udkyif rwifEdkif&SdaeMu onfuvnf; wpfaMumif;?
rauG;NrdKU\ awmifbufusa&mufaom aus;&Gmrsm;rSmvnf; qif;&JEGrf;yg;
e,ftwGif; jzwfoef;oGm;&rnfh vlaygif; 800-cefUwdkUudk auR;zdkUrqdkxm;bd?
aus;&Gmom;rsm;rSm rdrdwkdUtwGufyifvQif tEdkfifEdkifpm;aomufaeMu&ayonf/ txufyg
taMumif;rsm;aMumifh rauG;NrdKU\ awmifbufodkU ausmfvGefroGm;Muap&ef
rauG;e,fydkif
&mZ0wfw&m;olBuD;uvnf; 4if;ajcvsifwyfzJGU0iftaygif;wkdUtm;vnf;
qifhqdkwm;jrpfxm;ay\/ 4if;wm;jrpfaomtrdefUudk 1938ckESpf? 'DZifbm 6&ufaeUu
xkwfqifhaomfvnf; ajcvsifwyfzJGUrSm rauG;NrdKUyif &Sdaeao;onf jzpfaMumif;/
txufazmfjyyg taMumif;rsm;udk pOf;pm;qifjcifvQif 4if;ajcvsifwyfzJGU0ifolwdkUrSm
a&SUtzdkUrnfodkUjyKvkyfoifhygoenf;[k awG;MunfhMuvQif rdrdwdkUtdrfrsm;udkomvQif
jyefvnf oGm;a&mufoifhaom vrf;wpfckomvQif&SdaMumif;/

xdkajcvsifwyftzJGU0ifolwdkUrSmvnf; bmrQtjypf r&SdbJ vl&dk;vlajzmifhrsm;pGmygvsuf?


xdkolwdkUrSm rdrdwdkUtdrfodkUjyefoGm;vdkMuaomf vnf; roGm;&ef
qlylaESmifh,Sufvdkonfholrsm;u jyefroGm;&efom aoG;aqmifxm;onfjzpfaMumif;/
xdkodkU
qlylaESmifh,Sufolrsm;rSmvnf; ajcvsifwyf tzJGUom;wdkU\ tusKd;rsm;udkom
ppfppfaqmif&Gufvdkonfh pdwfqEoabmrsKd;jzifh jyKvkyfonfr[kwfbJ rdrdwdkU\
udk,fusKd;oufoufudkom t"duxm; qlylaESmifh,Suf&ef BudK;pm;jcif;rQomjzpfaMumif;/
e,f&Sift&m&SdwkdUuvnf; ajcvsifwyftzJGU\ epfemcsufrsm;udk tpdk;&xHodkU
avQmufxm;jcif;rjyKap&ef wm;jrpfvdkaomqE tvQif;r&SdaMumif;?
rdrdwdkU\epfemcsufrsm;udk rauG;NrdKU&Sd c&dkif0efxHodkU jzpfap? ta&;ydkifxHodkUjzpfap
aocsmusepGmavQmufvTmjzifh avQmufxm;vQifvnf; vdk&if;udpNyD;ajrmufzG,f
&m&SdaMumif;/ odkUwnf;r[kwf rdrdwdkUtxJrS udk,fpm;vS,frsm;a&G;cs,f &efukefNrdKUodkU
apvTwfvdkvQifvnf; apvTwfEdkifonfjzpfaMumif;/
tufzf-tdyfcsf-pD-rlvmh0yf
ta&;ydkif rauG;NrdKU/
rpwmrlvm0yf\ aMunmcsufrSm zdESdyfrIpuf,E&m; acG;oGm;pdwf
vSnfhvnfaumif;atmif
qDqGwfay;vdkufjcif;om jzpfonf[k uRefawmfwkdU em;vnfvdkufMuayonf/
rSefayonf/ uRefawmfwdkU
awG;xifonfhtwdkif; jrefrmhtvif;owif;pmwGif atmufygtwdkif;awGU&avawmhonf/
Armowd
]]___ vlESpfa,mufwpfwGJ pDwef;um NrdKUxJodkU csDwufvm&m vlwef;BuD;rSm
rdkif0ufausmfausmfrQyif &Snfvsm;aMumif;/ a&SUqkH;ESifh aemufqkH;rS
okH;a&mufjc,ftvHBuD;rsm;udkvnf; tm;yg;w& wvGifhvGifh&SdMuonfrSm wtm;wufzG,f
aumif;vSawmhaMumif;/ ___
rauG;NrdKUr ykvdyftzGJUrS tifpydwfawmf &mZ0wftkyf? ykvdyfrsm;u
txl;apmifhMuyfvdkufygvmMuonfhjyif ajcvsifwyfBuD;\ aemufrSuyfvsuf
ykvdyfom;20cefUwdkUonf 8aycefU&Snfaom wkwfBuD;udk,fpDESifh pdk;&drfBuD;pGm
vdkufygvmMuaMumif;/ rQ tHUrcef;aomvlxkBuD;onf pnf;ESifhurf;ESifh
odyfodyfonf;onf; nDnDnmnm csDwufvmonfudk wpfcgrSrjrifzl;cJUonfhtwdkif;
rauG;NrdKUtdrfwdkif;rS xGufMunfhMuum rsm;pGmtHUtm;oifhaeMuaMumif;/ ___
aeUv,fwpfem&Dxkd;rS yef;uefjym;udk,fpDESifh xrif;? ig;ydaMumf ckHnif;cefU
a0pk,lMuNyD;vQif jrpfurf;yg; aeusJusJwGif xdkifpm;Mu&aMumif;/ ___
ukvm;rsm;onf yJ[if;wpfcGufESifh [if;&nfrsm;rsm;qrf;um tm;&yg;&pm;MuaMumif;/
4if;wdkUvlpk wpf0ufcefU xrif;pm;aepOf jrpfur;fyg;odkU &Z0wf0efBuD;\

armfawmfum;ESifh tm&f? pD1400bwfpfum;wGif ykvdyftjynfhqdkufa&mufvmaMumif;?


4if;aemufoydwfBuD;udk tkyfcsKyfum vdkufygvmaom acgif;aqmifocifbkd;vSBuD;?
ocifA'if? ocifAarmif? ocif cif? ocifazBuD;wdkU ESifhwuG
4if;wdkU\q&mawmfrsm;jzpfaom q&mawmf OD;0g,r? OD;aZmwdu? OD;uE&?
oQifeEwdkUudk
0&rf;ESifh zrf;qD;vdkufaMumif;/ ___xrif;pm;aeMuaom oydwform;rsm;vnf;
Mum;vQifMum;csif; xrif;rpm;EdkifMuawmhaMumif;/ ]]wdkUacgif;aqmifBuD;rsm;udk
rw&m;zrf;qD;Mu w,f/ wdkUc&D;udkvr;fw0ufrS aESmifh,Sufw,f/
wdkUacgif;aqmifrsm;rvTwfoa&TU wdkUc&D;qufroGm;/ wdkUxrif;rpm;/ taocHr,f/
wdkUxrif;rpm;vdkU ao&if tpdk;&wm0ef}}[kqdkum Armukvm;tm;vkH;yif
wnDwnmwnf; tpmiwfcHMuaMumif;/
,if;odkUaom owif;rsm;udkzwfMu&aom uRefawmfwdkUonf a&eHajr"e&Sifrsm;udk
ydkydkrkef;wD;pdwfemvmMuonf/ a&eHajr"e&SiftusKd;udk tpGrf;ukefumuG,fvsuf&Sdaom
rauG;ta&;ydkif
rpwmrlvm0yfudk a'gojzpfMu onf/ a&eHajr"e&SifESifh AsL&dku&ufrsm;tm;
ArmrsufESzkH;pGyfay;aeaom
a'gufwmbarmf\ nGefUaygif;tpdk;&udk atmhESvkH;emvmMuonf/
urm&Gwfu uRefawmfhrdwfaqGBuD; udk<u,fum; ]]xGD}}ceJ wHaxG;axG;
xkwfvkdufNyD;aemuf ypfypfcgcg
a'gufwmbarmftpdk;&udk qJvdkufonf/
urm&Gwf&Sd udk<u,fwdkUvdk omreft&yfolt&yfom;rsm;? puf&kHtvkyform;rsm;ESifh
ocifrsm;onf
a&eHajr"e&SifESif tpdk;&tmPmydkifwkdU\ a&eHajrtvkyform;wdkUtm;
rw&m;zdESdyfusifhBuHaejcif; udk
uefUuGufaomtm;jzifh wpfpkHwpf&m ta&;,laqmif&Guf&ef
pdwftm;xufoefaeMuavonf/
uRefawmfwdkU wuodkvfausmif;om;rsm;rSm a&eHajroydwfwyfBuD;twGuf wpfckckawmh
vkyfrSjzpfrnf[laom
t,ltqjzifh &dk;wkd;&GwjzpfaepOf a&eHacsmif;NrdKUrSm ausmif;om;oydwfwpfckuvnf;
ay:aejyefojzifh
rD;avmif&m avyifhouJUodkU jzpfaeawmh\/
xkdtcsdefu xl;jcm;csufwpf&yfrSm uRefawmfwdkUausmif;om;rsm;uJUodkU
tvkyform;v,form;wkdU\
awmif;qdkcsufrsm;udk udk,fusKd;ESifhxyfwljrif v,form;? tvkyform;ta&;wGif

ouf0if,kHMunfpGmyg0ifaqmif&GufMuol rsm;teuf
ausmif;q&mrsm;yg0ifaejcif;jzpfayonf/
,if;ausmif;q&mrsm;rSmvnf; rsm;aomtm;jzihf ae&Sifausmif;q&mrsm;ESifh
jrefrmausmif;q&mrsm;
jzpfavonf/
,if;odkUaom ausmif;q&mtcsKdUESifh udkb[def;? udkAaqG? udkxGe;f&Sdefpaom
ausmif;aom;acgif;aqmifrsm;onf rMumcPawGUqkH aqG;aEG;wwfMuavonf/
ausmif;om;wkdU\
ta&;oufoufwGif vnf;aumif;? ausmif;om;rsm;pnf;&kH;a&;twGufaomfvnf;aumif;
xkdq&mrsm;onf
tBuHOmPfESifh tjcm;tultnDtrsKd;rsKd;udk ay;avh&SdMu onf/
ausmif;om;vIyf&Sm;pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;
jrefrmausmif;om;rsm;odkU ysHUESHUvmjcif;wGif xkdq&mwdkU\ ya,m*rsm;pGmygonf[k
qdkEdkif\/
rauG;wGif a&eHajroydwfwyfBuD;udk tpdk;&u wm;qDxm;NyD[laom
owif;&efukefodkUa&mufvmNyD;
aemufwpfaeUwGif ausmif;om;acgif;aqmif tcsKdUESifh ,if;odkUaom q&mtcsKdUonf
a&ausmfvrf;rBuD;ay:&Sd
q&mBuD; OD;a&Taz\ tdrfwGifawGUqkH&ef csdef;xm;avonf/ udkb[def;u
xdktpnf;ta0;odkU
uRefawmfygoGm;wuf&Ef nTefMum;avonf/ olESifhudkbaqGrSm rwufEdkifMuacs/
olwdkUrSm
c&D;xGufp&m&Sdonf[k od&ay\/ wwfEdkifvQif or* 'kwd,OuX udkvSa&T?
twGif;a&;rSL; udkat;ausmf?
aiGxdef; udkpdk;armif? udkxGef;&Sdef polwdkU wufMurnfjzpfavonf/ uRefawmfum;
csdef;xm;aomae&mokdU
BudKwifoGm;&ef jzpfavonf/
tcsdefum; 6em&DcJG/
aeUwmwkdvmaom aqmif;wGif;jzpfojzifh nbufodkU vkH;vkH;ul;cJUavNyD/ jrLrif;vGif
a0hoavmuf&Sdaom
ESif;zGJzJGonf jynfhcgeD;aeaom va&mifwGif jzLazG;pGmqdkif;vsuf&Sday\/
uRefawmfonf u&dvrf; (AdkvfjrwfxGef;vrf;)ESifh armif*dkrm&Dvrf;
(AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;) axmifhrSae
a&ausmfxJodkU0if&Ef [efjyifaeNyD;rS npmrpm;cJU&ao;onfudk owd&NyD;
yvufazmif;ay:&Sd

vufokyfqdkifwpfqdkifodkU 0ifvdkufav\/ vufokyfqdkifum; pnfum;vSay\/


t*Fvdyfujym;?
usm;rwpfwJGonfyif vufokyfpm;aeavonf/ vufqGJ"mwfrD; uvnf; tjcm;qdkifu
"mwfrD;rsm;xufvif;aeayonf/ vufrvnfEdkifatmif vufokyfxnfhae&aom
ta':BuD;um;
"mwfrD;a&mifatmufwGif tom;eufausmufrESifh t&kyfqdk;rIudk xif&Sm;pGmjyaeovdk
0if;vufaeom
em;uyfa&mifESifh vufaumufa&mifwdkUjzifh pD;yGm;jzpfrIudkvnf; txift&Sm;
jyoaeayonf/
uRefawmfhtwGuf vufokyfwpfyGJrSmNyD; apmifhaepOf ab;uxdkifaeolrsm; udk
owdxm;Munfhvdkufrdayonf/
&efukefykvdyftzGUJ0if ykvdyfom;(0g)&Jom;ESpfOD;udkvnf;awGU&\/
olwdkUbmawGajymaeygvdrfh
[kem;pGifhvdkufrdonf/ olwkdUonf a&eHajrrS csDwufvmrnfh
oydwfwyfBuD;taMumif;ESifh rauG;ta&;ydkifu
ydwfyifxm;onfh taMumif;udkom ajymqdkaeMuojzifh uRefawmfhrSm
rsm;pGmpdwfxdcdkufoGm; ygonf/
uRefawmfum; vufokyfpkHudkpm;&if; a&eHajroydwfwyfBuD;rS &dkufcwfvdkufaom
awmfvSefa&;
vIdif;*,uf\ t&SdeftmedoifBuD;ykHudk awG;aerdonf/ xkdvIdif;*,ufonf ykvdyfvdk
EdkifiHa&;
atmufusaemufus EdkifvSaom vlpkudkyif ykwfcwfvIyf&Sm;EdkifavNyDwum;/
vufokyfpkHrSm xl;xl;jcm;jcm; t&om&SdvSayonf/ csKdaEG;aom [if;csKda&usJonf
vufokyfpkHudkaqmifhaqmifh oGif;vdkufouJUodkU jzpfay\/ qmuvnf;qm?
pm;vdkUuvnf;
aumif;onfESifh wpfyef;uefNyD; wpfyef;uef qufpm;vdkuf&m ydkufqHvnf;r&Sd?
tcsdefvnf;r&SdawmhNyD/
a&ausmfvrf;rBuD;ay:wGif vrf;avQmuf aumif;aomtcsdefjzpfonf/
um;tul;tjzwfr&Sdoavmuf?
vefcsm;pD;olvnf; r&Sdoavmufjzpfayonf/ va&mifazG;azG;onfvnf;
ywf0ef;usifwpfckvkH;udk
yufzsef;ae&m vrf;ray:wGifyif ta&mif[yfaeay\/
a&ausmfaps;ausmf okH;av;rdepfrQ avQmufvkdufaomtcg q&mODa&TGaz\
tdrfudkawGU&avonf/

OD;a&Taz\tdrfum; ESpfxyftdrfBuD;jzpf\/ OD;a&Tazonf


ausmif;q&mwpfOD;jzpfavonf/ odkU&mwGif
ausmif;q&mvcjzihf avmufi[efr&Sd/ q&muawmfonf jrefrmAdaEmaq;qdkif wpfqdkif
tdrfatmufxyfrSmzGifhxm;avonf/
uRefawmfonf atmufxyfwHcg;ayguf0wGif &yfvsuf twGif;odkUMunfhvdkufonf/
rSefAD&dkBuD;rsm;wGif
aq;ykvif;rsm;? aq;xkyfrsm; cifusif;xm;onfudkjrif&\/ eH&Hrsm;wGif jyu'defrsm;?
aoG;aq;aMumfjimum;csyf rsm;tjyif pmvkH;BuD;BuD;rsm;jzihf ]&efudk&efcsif; rwkHUvsif;ESifh}
]wefaq; vGefab;}
]&dk;&dk;usifh jrifhjrifhBuH}ponfjzifh ykHESdyfxm;aom pmwef;rsm;udk awGUEdkifonf/
wdkifESpfwdkifwGif
t*FvdyfppfAdkvfrsm;tav;jyKaeonfudk cH,laeaom r[mAEKv\ykHESifh
ocifudk,fawmfrIdif;\
ykHudkcsdwfqGJxm;avonf/
&kwfw&ufaomf vlr&Sd[kxifrdvdkuf\/ okdUaomf taotcsmMunfhvdkuf aomtcg
uGyfyspfwpfckay:wGif
uRefawmfhbufausmay;vsuf r[mAEKvykH csdwfqGJxm;aom wdkifudkrSDumajcqif;xdkif
pmzwfaeaom
oli,fruav; wpfa,mufudk jrif&avonf/
oli,fronf pmtkyfwGif rsm;pGmpdwf0ifpm;aeav&m uRefawmfhajcoHudk
Mum;rd[efr&Sday/
uRefawmfu ]]t[rf;}} toHay;NyD; ar;vdkufonf/
]]q&mtaz&Sdygovm;}}
onfawmhrS oli,fronf rSDaeaomwdkifrS ausmudkcGmum qif;xm;aom
ajcudkr&kyfao;bJ
uRefawmhfbufodkU udk,fwapmif;vSnfhMunfhvdkufonf/ oli,fr\
udk,fvkH;ESifh[efyefrSm
ao;oG,fEke,fvSonf/ aoQmifxkH;qHawmufESifh jzpf&m jrefrmqefvSonf/ oli,frudk
,if;odkU
jrifjrifcsif; uEkwfyef;cufuav;ESifh EIdif;Munfhvdkufrdonf/ oli,fronf uRefawmfhudk
twefMumpdkufMunfhaeNyD;aemuf rwfwyf&yfvdkufonf/ t&yfrSm cyf&Snf&Snf cyfEGJUEGJU/
oli,fr\
tom;0g0gESifh [efZm;yifeDEktusuav;rSm yeH&vSay\/ oli,fronf
vufxJupmtkyfudk

vufnId;nSyfum ydwfvdkufonf/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;a&;om;aom wyifa&TxD;


0wKBuD;jzpfay\/
]]q&maz&Sdygovm;}}
uRefawmfu xyfar;vdkufawmhrS]]b,fuygvJ&Sif}}
oGm;uav; tenf;i,facgonf/ okdUaomf t&kyfqdk;oGm;atmif racg?
jzLazG;vSynDnmaom
oGm;rsm;jzpfjcif;udk jyvdkUaumif;&kHom acg\/
]]wuodkfvfausmif;uyg? aqG;aEG;yGJcsdef;xm;vdkU}}
]]aMomf aMomf azaz tay:xyfrSm&Sdygw,f&Sif? wufoGm;yg/ q&mudkxGef;a&T wkdUvnf;
a&mufaeygNyD}}
tay:xyfodkU tdrfwGif;avSum;jzihfyif wufoGm;&avonf/ q&maz\
orD;uav;um;
odkUvrf;nTefay;NyD;aemuf uGyfyspfay:ajcqif;xdkif wdkifudk ausmrSDum
pmzwfae&pfavonf/
oli,fronf touftm;jzihf 15ESpfwpf0dkuf avmufwGif &SdayvdrfhOD;rnf/
tay:a&mufvQifa&mufcsif; q&mudkxGef;a&Tu qD;ac:\/ udkxGef;a&Ttm;
uRefawmfonf
e*g;eDpmtkyfwdkufrSm yxrOD;qkH;awGUzl;NyD; aemuf aumif;pGm&if;ESD;aeavNyD/
q&mazudkum; ,ckwpfBudrfom awGUzl;onf/ q&mazrSm tom;jzLjzL ydefydefyg;yg;
EIwfcrf;arG;a&;a&;ESifhjzpfonf/ toufrSm 50bufodkU eD;aeNyD[k xif&onf/
uRefawmfa&mufa&mufcsif; q&mazu aemufaz;aqmifodkUvSr;f]]rnGefUa&? aumfzDwpfcGuf,lcJUyga[h}}[k ajymvdkuf\/
ukdxGef;a&Tu xm;0,foH0J0Jjzihf uRefawmfhtm;]]aemufxyfbmMum;ao;ovJ}}[k ar;vdkufonf/}}
]]owif;pmawGxJrSm ygwmawGtjyif bmrSxyfrMum;&ao;ygbl;/ q&mwdkU
ykZGefawmifjrLeDpy,fausmif;om;awG or*zGJUNyD;NyDr[kwfvm; q&m}}
udkxGef;a&TuNyKH;vkdufNyD;]]b,faemufusvdrhfrvJ}}
xdktwGif; ta':BuD;wpfa,muf aumfzD,l xGufvmavonf/
00axmifaxmifarmif;armif;jzpfonf/
tom;rSm cyfndKndKjzpf\/ q&muawmf a':nGefUyif jzpf[ef&Sd\/ uRefawmfhudk
aphaphpyfpyftuJcwfMunfhNyD; udkxGef;a&TbufodkU]]'
Doli,f ta':rjrifzl;ygyJuvm;}}
udkxGef;a&Tu-

]]udkwifxGef;wJUa':a':? aumvdyfausmif;om;ocifayhg}}
a':nGefUuNyKH;vkdufonf/ oabmaumif;aomrdcifwdkU\tNyKH;rsKd;/
]][J [J 'gjzifh rif;usifhom;r&ao;bl;aygh}}
uRefawmfum; pyfNzJNzJvkyfaeaomfvnf; a':a':nGefU\ qdkvdkcsufudk t"dym,fudk
raygufao;aMumif;
a':a':nGefU &dyfrd[efwlonf/ xdkUaMumifh quf&Sif;onf/
]]ocifjzpfap qdkawmh nxrif;iwfzdkUwdkU? ajcvsifavQmufzdkUwdkU usifhom;r&ao;bl;
r[kwfvm;}}
q&mazu 0if]]npmaum pm;cUJNyDvm;}}
]]ckeuyJ qdkifrSm 0,fpm;cJUw,fq&m}}
a':a':nGefUu NyKH;vkdufjyefonf/ om;orD;udk tvdkvdkufaom rdcif\ tNyKH;rsKd;yif
jzpfonf/ tNyKH;udk
uRefawmfrarhEdkif/ 4if;tjyif a':a':nGefU\ oGm;rsm;rSm atmufwGifawGUjrifcJUaom
olUorD;\oGm;rsm;ESifh
qifonfudk owdjyKrdvdkuf\/
]]bmvdkU qdkif0,fpm;ovJuGJU? aemufrSwfxm;? ta':wkdUtdrfrSm tNrJxrif;
[if;usefwwfw,f? [J [J [J}}
udkxGef;a&TESifh uRefawmfwkdUvnf; a&m&,fae&awmh\/
udkvSa&Ta&mufvmavonf/ udkvSa&T\ arSmifaeaomtom;rSm acR;pdkUaeojzifh
rD;a&mifwGif
oydwfa&mifxae\/ rsufrSefxlBud;uvnf; wzsyfzsyfawmufaeonf/
a':a':nGefUonfaemufaz;cef;0ifoGm;NyD; aumfzDwpfyef;uef ,lvmjyefavonf/
q&mcspfa&mufvmjyefonf/ q&mcspfESifh udkvSa&TrSm &kyfcsif;cyfqifqif jzpfonf/
q&mcspfu
udkvSa&Tavmufawmh rrnf;ay/ olwkdUESpfa,mufpvkH;wGif MoZm&Sd
jrnf[def;aomtoHrsm; &SdMu\/
okdUaomf udkvSa&T\toHu ydkBuD;avonf/
a':a':nGefUum; vlopfa&mufwdkif; aemufaz;cef;0if aumfzD,lvmcJUonf/
]]uJ uJ aumfzDawGat;ukefvdrfhr,f? aomufvkdufMuOD;}}
xdkokdU a':a':nGefUuajympOf udkvSa&Tonf aumfzDyef;uefudk udkifxm;NyD; jzpfonf/
olonfyef;uefudk
csxm;vkdufNyD;]]raomufawmhbl; a':a':}}[k cyfwnfwnfajymvdkuf\/

xdktcg tm;vkH;yif rsufESmraumif;jzpfoGm;Mu\/ a':a':nGefum; ysmysmovJ


tm;yg;wemyif
jzpfoGm;onf/
]][ifbmjzpfvdkUvJ}}
]]tom;rnf;oGm;rSmpdk;vdkU [m; [m; [m;}}
udkvSa&T\ &,foHum; tm;&yg;&&SdvS\/ onfhjyifvlawGvnf; 0dkif;&,fMuonf/
q&m udkxGef;a&Tu]]uRefawmfu a&aEG;u wl;vdkUraomufawmhbl;rsm; ajymrvm;vdkU}}
,if;odkU&,f&,farmarm pum;ajymMuNyD;aemuf udkvSa&Tu udkat;ausmf?
udkpdk;armifpaom
tjcm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm; vmEdkifrnfr[kwfaMumif; ajymjyonf/ udkcspfu
q&mOD;a&TjzL?
q&mvSpolwkdUvnf; vmEdkifMurnf r[kwfaMumif;ajymjyonf/ 4if;aemuf
aqG;aEG;yJGpMu\/
a&eHajroydwfwyfBuD;udk ywfyifwm;qD;lxm;onfhtaMumif;? a0g? om,m0wDwdkUwGif
v,form;rsm;
tiftm;pkaeonfudk nGefUaygif;tpdk;&u vkdufvHNcdrf;ajcmufaeonfhtaMumif;?
ausmif;om;?
ausmif;q&mrSp NrdKUay:rSvltrsm;onf tvkyform;ESifhv,form;wkdU\
awmif;qdkcsufrsm;udk
axmufcHaeMuonfhtaMumif;rsm;udk ajymqdkMuonf/
udkvSa&Tu]]a&eHajroydwfwyfBuD;udk wm;qD;xm;wmuawmh tvkyform;awG? v,form;awG?
ausmif;om;awG
&efukefrSmpka0;NyD; wyfaygif;pkBuD;jzpfrvmatmif Od;csKD;vkdufwmyJ/ 'gaMumifh 'Dupudk
vufydkufMunfhaevdkUawmh rjzpfbl;/ a&eHajr oydwfwyfBuD; a&SUqufvmEdkifatmif
b,fenf;eJUrqkd
vkyfMur,fvdkU qkH;jzwfxm;w,f}}
q&mazu]] aumif;w,f? &efukefudk ra&mufa&mufatmif ac:&r,f}}[k
axmufcHavonf/
a':a':nGefUu NyKH;vkdufjyefonf/
]]tif; a&Twd*kHrSm rif;av;yg;qkHr,fqdkwJUudef; qdkufNyDxifyg&JU/ tvkyform;&,f?
v,form;&,f?
ausmif;om;&,f? wdkUtrsKd;orD;awGvnf; rif;wpfyg;ayghuG,f}}

tm;vkH;NyKH;aeMuonf/ udkxGef;a&Tom rNyKH;bJ oJoJrJrJawG;aeonf/ twefMumvQif


olu
udkvSa&TbufodkU]]uJ b,fvkda&SUqufvmEdkifatmif vkyfvdkMuowkH;}}
]]'guawmh aqG;aEG;Muwkef;bJ 'Du vufa&G;pifawG rauG;vTwf? acgif;aqmifawG
tzrf;cH&vdkU
acgif;aqmifrJUjzpfaewJU tvkyform;awGudk tJ'DvdkAdkvfawGu wpfAdkvfus
wpfAdkvfwufpepfeJU
acgif;aqmifNyD; wm;qD;wJU trdefUudkzDqefNyD; twif;qufcsDwufvm&kHyJ}}
4if;aemuf &efukefokdU tvkyform;? v,form;wyfBuD;rsm; a&mufvmvQif
auR;arG;{nfhcHa&;rsm;udk
pOf;pm;Muavonf/ b@aiG&SmazG a&; aqG;aEG;Muonf/
uRefawmfu tay:tustdwfxJrSm pmtdwfuav;ESifh xnfhxm;aom
a&eHajroydwf&efykHaiG
"mwfykH&ifxdk;uav;wpfckudk xkwf,lNyD;]]a[m'D "mwfykH&ifxdk;uav;awG a&mif;NyD; &efykHaiGpkwmvnf; aumif;wmyJ?
uRefawmfwpfaeUu
25ck,loGm;NyD; a&mif;wmck2ckyJ usefawmhw,f}}
q&mazu "mwfykHudk,lMunfh&if;]]tif; aumif;om;yJ? t"dym,fvnf;pkHw,f/ a&eHajra&m? rD;wkwfa&m? wlwHpOfa&m
usm;usm;vsm;vsm;
ArmBuD;a&m/ b,favmufeJUa&mif;ovJarmif}}
uRefawmfrajzcif udkvSa&Tu 0ifajzvdkufonf/
]][J [J olrsm;udkawmh ig;rl;eJUa&mif;w,f/ q&mvdkcsif&ifawmh wpfusyfyJ
ay;wmaygh}}
q&mazu uRefawmfhqDvufjzefUvSrf;&if;]]wpfusyfvdkcsif&if ESpfykHpvkH;ay;}}
uRefawmfonf "mwfykHESpfykHpvkH;udk q&maztm; ay;vkdufavonf/
OD;a&Tazu q&muawmftm;]]rnGefUa& aiGwpfusyfay;yguGm}}
a':a':nGefUonf tdwfxJprf;&if; avSum;0odkU avQmufoGm;onf/ atmufodkUikHUvsuf]]opfopfa& a[h rcifopf? aiGwpfusyf,lcJUyguG,f}}
okdUuvdk vSrf;awmif;NyD;aemuf olUcifyGe;fxHvm &ifxkd;"mwfykH wpfckudk
,lMunfhaejyefavonf/
udkvSa&T? udkxGef;a&TESifh q&mcspfwdkUum; tjcm;udprsm;udk ajymqdkaeMu\/

opfopfodkUr[kwf rcifopf/ ao;oG,fEke,fonfh oli,fruav;onf wufvmNyD;


olUtartm;aiGwpfusyfudk ay;avonf/ a':a':nGefUu xdkaiGwpfusyfudk
uRefawmfhtm;ay;tyf\/
q&mazu &ifxkd;"mwfykHudk olUorD;tm; vSrf;ay;NyD;]]a&mh orD;&ifbwfrSmxdk;xm;? wkdUu a&eHajroydwfwyf&JU bufawmfom; awGqdkwJU
txdrf;trSwfayghuG,f}}
rcifopfonf "mwfykHudk aphaphpyfpyfMunfhae\/ ezl;tenf;i,f armufaeonf[k
xif&onf/ okdUaomf
r[mezl;qefonf/ rsufvkH;rsufzef aumif;onf/ EIwfcrf;rsm;rSm rqdk;bJESifheDaeNyD;
raphwaphjzihf
NyKH;wkH;wkH;aeMuonf/ tvSBuD;vSonf[k rqdkEdkifaomfvnf; usufoa&&Sdaom
rsufESmygay/ csKdomaom
rsufESmygay/
rcifopfonf uRefawmfwkdUa&SUrSmyif "mwfykH&ifxkd;udk &ifbwfrSmxdk;vdkuf avonf/
wGifuRefawmfonfrjrifhOD;ESifh rcifopfuGmjcm;ykHudk ajy;jrifvdkufrdonf/ rjrifhOD;um;
[efZm;yifeD0wf&efyif jiif;qef\/ yifeDonfxlNyD; rvSry[kqdkonf/ rcifopfum;
[efZm;yifeDEkuav;udk 0wfxm;onf/ rjrifhOD;onf aiG8yJawmh &efykHaiGxnfhonf?
&ifxkd;"mwfykHudkum;
&ifbwfxkd;zdkUaeaeomom vufrcHvdkufay/ &ifxkd;"mwfykHu xkd;csif
qifcsifpzG,fjzpfatmifrvS[k
qdkcJUayonf/ rcifopfum; xdk"mwfykH&ifxdk;udk
&ifbwfrSmtjrwfwEdk;wyfqifxm;avNyD/
]]wkdUua&eHajroydwfwyf&JU bufawmfom;awGqdkwJU txdrf;trSwfayghuG,f}}qdkaom
olUtazpum;udk
aumif;pGmrSwfom;em,lvdkuf[ef&Sday\/
xdktcdkuf udkvSa&Tonf onf;xefpGm orf;vkdufavonf/
]]tif;? jyefMuOD;rSyJ/ raeUnu rtdyf&bl;/ &JabmfwifxGef;aum vdkufr,f
r[kwfvm;}}
]]uRefawmfu NrdKUxJrSm tdyfvdkufrvm;vdkU}}
]]bmjyKvdkUvJ? jyefp&mp&dwfr&SdvdkUvm;/ vmygx? [J [Jvlwpfudk,f
azmifwdefwpfacsmif;pDawmh
ygao;wmyJ? azmifwdefjyNyD; bwfpfum;a<u;xm;vdkU r&&if taygifqdkifydkU&kH&Sdwmaygh}}
uRefawmfvnf; xvdkfufonf/ a':a':nGefUu pdk;&drfaomtrlt&mjzihf
uRefawmfwdkUESpfa,muftm;MunfhNyD;]]jyefp&dwfygMu&JUvm;? ,loGm;av? opfopfa& aiGwpfusyf oGm;,lygOD;uG,f}}

uRefawmfbmrQrajymbJ pyfNzJNzJvkyfaeonfudk ukdvSa&Tu &,fNyD;]]rvkdygbl; a':a':? ygygw,f azmifwdefaygifzdkUrvkdygbl;}}


rcifopfum; atmufqif;ydkufqH,lrnfvkyfNyD;rS olUtarem; vm&yfaejyef\/
uRefawmfESifhudkvSa&TwkdUonf qif;vmMuonf/ udkvSa&Tum; uRefawmfhykckH;udk
vufwpfzufESifhzufudkifvsuf/
atmufodkUa&mufaomtcg udkvSa&Tu uRefawmfhem;xJodkU wdk;wdk;uyf]]twnfaygufar;aewm ydkufqHyg&JUvm;}}
]]ckeifu &efykHaiGwpfusyftjyif ESpfjym;yJygawmhw,f/ &efykHaiGuawmh okHvdkU
rjzpfbl;xifw,f}}
udkvSa&Tonf &,fvdkufonf/
]]udk,fuvnf; armifrif;BuD;om; tm;udk;eJUygygw,fajymwm/ &SdorQydkufqH
rEav;aMu;eef;&dkufvdkuf&wmeJU ukefa&m/ uJ uJrjzpfao;bl;?
a&SUrsufESmaemufxm;NyD; oGm;awmif;OD;rS}
ukdvSa&Tonf tdrfay:odkUjyefwufoGm;avonf/
tdrfay:rS w[m;[m;&,foHMum;&\/ twefMumaomf rcifopf atmufqif;vmonf/
aq;AD&dkwGif;&Sd
bl;uav;wpfvkH;twGif;rS aiGwpfusyf,lNyD; wufoGm;jyefavonf/ rcifopfonf
tqif;wGifvnf;aumif; twufwGifvnf;aumif; uRefawmfhtm; NyKH;aphaphESifh
MunfhoGm;ayonf/
uRefawmfwdkU\ tjzpfudkNyKH;jcif;jzpfayvdrfhrnf/ aemufudkvSa&Tofn 0kef;'dkif;ESifh
ajy;qif;vmNyD;
]]udkif;vpfMupdkU? aemufqkH;bwfpfrrD&if oef;acgifxd apmifhae&OD;r,f}}[k uRefawmfhtm;
wGef;qGJac:,loGm;avonf/ /
19
wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf
a&eHajroydwfwyfBuD;\ acgif;aqmifrsm;udk zrf;qD;vdkufaomae&mwGif tpm;xdk;&ef
Adkvfrsm;ac:vdkufaomtcg A[dkwdkUArmtpnf;t&kH;rS ociftrsm; onfvnf;aumif;?
e,f
wdkUArmtpnf;t&kH;rS ocifrsm;onfvnf;aumif; tjrefpm&if;oGif;Muavonf/
ocifpdk;? ocifxdef0if;? ocifxGef;pdef? ocifazoef;? ocifxGef;cif ponfjzihf
qkH;EdkifzG,fr&Sdaom
Adkvfpm&if;udkMunfhum uRefawmfwdkUonf tm;wufrNyD;
csD;usL;rqkH;jzpfaeMuayonf/
Akdvfrsm;xGufcJU&efac:onfrSm ewfawmfvjynfhaeUjzpf\/
ewfawmfvjynfhausmfwpf&ufaeUwGif a';'&JNrdKU

wkdUArmtpnf;t&kH; OuX ocifjroGifESifhwuG Adkvf15a,muf


pm&if;oGif;vdkufavonf/
trsKd;orD;rsm;xJrSvnf; pm&if;oGif;Mu&m Munfhjrifwdkif refusnf;wef;
wdkUArmtpnf;t&kH;twGif;a&;rSL;
rcifvS yxrqkH;trsKd;orD;jzpfavonf/
b,fbufudkMunfhvdkufMunfhvdkuf pdwftm;wuf<ujcif;? udk,fusKd;pGefUvTwfjcif;?
ab;[lorQ&ifqdkif&ef
toifh&Sdjcif;wkdUudkom awGUjrifae&awmh\/ vlrsKd;wpfrsKd;\ jzpfpOfordkif;wGif
vdkrGefjrwfaom tcsdefrsKd;
BuHBudKufcJvSonf/ vdkrGefjrwfaom tcsdefrsKd;wGif ae&onfrSm &cJvSaom
tcGifhta&;aywnf;/
uRefawmfhudk,fudk,f qifjcifMunfhvdkufonf/ wpfESpfeD;yg; oydwfarSmufNyD; rdkif400ajcvsifavQmuf
tiftm;jyvmaeaom oydwfwyfBuD;\ tiftm;? tkH<u qEjy&ef
csDwufzdkUpnf;&kH;vIyf&Sm;aeMuaom
awmifolv,form;wkdU\ tiftm;? tvkyform;? v,form;wkdUta&;twGuf
]vmrnfhab; ajy;awGU&ef}
Adkvfpm&if;oGif;Muaom ocifrsm;\ tiftm;/ ,if;odkUaom tiftm;wdkUonf
uRefawmfhudk,fcEmwGif;odkU
pkNyKH0ifa&mufvm onf[k rSwfxif&avmufatmif tm;wufvsufaeayonf/
udk,fusKd;twGuf jzpfaom
0efaxmufta&;ydkif &mxl;rSef;xm;rI? rdbrsufESmaxmufxm; EdkifiHa&;rSaemufqkwf&ef
tm;xkwfrI?
&nf;pm;tvkd tcspfa&SUaqmif&mvdkuf trsm;tusKd;aqmif&ef zifhav;rI?
vpf[if;rI[lorQonf
,cifuarS;rdefaecJU&m rS,ckuG,faysmuf yifoGm;avNyD/ tazqlrnfhab;?
q&mjypfwifrnfhab;?
&nf;pm;NidKjiifrnfhab;paom ab;uav;rsm;udkomru axmifwef;us
aoewfESifhtypfcH&rnfh
ab;BuD;rsm;udkyif &ifqdkif&JvmavNyD/ uJUodkU qifjcifrdaomtcg
udk,fhudk,fudk,fMunfndKvmonf/
udk,fhb0udk jrwfEdk;vmonf/ udk,fhtcsdefudk *kPf,lvmonf/ uRefawmfum;
tcsrf;ajrU taysmf&TifqkH;aom
uRefawmfjzpfvmayonf/ ]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrmy? wkdUacwfudkom
a&muf&rnfrSm rvGJyg/ wdkUArm?

a[h wdkUArm}} [kvnf; tBudrf Budrftcgcg &ifhusL;rdavonf/


uRefawmfESifhwuGaom ausmif;om;&Jabmfrsm;onf uRefawmfhvdkyif aysmf&TifpGm
txufygtwdkif; &ifhusL;
Akdvfpm&if;oGif;Muayonf/
odkU&mwGif Adkvfpm&if;oGif;wdkif;vnf; wm0efay;onfr[kwf/ oufqdkif&m
acgif;aqmifrsm;onf
Akdvfpm&if;0ifrsm;\ t&nftcsif;? touft&G,f? t&ifhtusufponfrsm;udk
ppfaq;avhvmNyD;rS
wm0efay;oifholudk ay;Muavonf/ uRefawmfwkdUwpfawGum; wm0efrcH,l&ao;/
t&efpm&if;0if
tjzpfjzifh apmifhaeMu&\/ wm0efcH,laom Adkvfrsm;onf atmufyguwdy#dnmOfudk
ay;Mu&avonf/
(1) igonf a&eHoydwfwyfwpfckwnf;udkjzpfap? v,form;wyfBuD;wpfck
wnf;udkjzpfap? odkUr[kwf
ESpfwyfpvkH;udkjzpfap &efukefodkUta&muf wm0efcH BuD;rSL;ac:aqmifcJUygtHU/
(2) ig\wm0efonf &efukefNrdKU tvkyform;tpnf;ta0;BuD;rsm;
v,form;tpnf;ta0;BuD;rsm; NyD;pD;
vlpkuGJonfhtcgrS NyD;qkH;onf[k ,kHMunfygaMumif;/
(3) wm0efNyD;qkH;onfh pcef;odkUra&mufrcsif; rnfuJUodkU taESmifht,Sufrsm;
awGUBuKHapumrl
rwGefUrqkwfbJ a&SUodkUomwdk; wufcJUygtHU/
(4) vlpkuGJapaom vkyfief;rsm;udk b,ftcgrQrvkyfyg/ tusKd;vdka,mif &lyaqmif
aoG;cJGjcif;
vlkpkcGJjcif;ponfh y&d,m,fwkdUudk tpGrf;ukef a&Smifwdrf;ygtHUownf;/
rnfodkUaom twm;tqD;taESmifht,Sufrsm;&Sdapumrl a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh
awmifolv,form;wkdU
qEkjycsDwufyGJBuD;ESifh &efukefokdUa&mufvmrnfjzpf&m 4if;wdkUtm;BudKqdka&;?
apmifha&Smufa&;?
{nfhcHa&;ponfwdkUudk aqmif&Guf&ef *dkPf;aygif;pkH? toif;aygif;pkH
tpnf;ta0;BuD;wpf&yfudk
ewfawmfvjynhfausmf 1&uf? nae5em&DtcsdefwGif a&Twd*kHbk&m;ajcawmf&if;
OD;b&DZ&yf usif;yavonf/
v,fwDOD;Z#dvu tpnf;ta0;em,u? xdyfwifudk,fawmfBuD;u OuX?
ocifpHxGef;vS?

ocifoef;xGef;wdkUu twGif;a&;rSL;rsm;tjzpfjzifh aqmif&GufMuavonf/


xkdtpnf;ta0;rS
&efukefodkUcsDwufvmaom a&eHajroydwfwyfBuD;udk csD;usL;onf/
ydwfyifwm;qD;aomtpdk;&udk
&Iwfcsonf/ acgif;aqmifrsm;udk zrf;qD;jcif;udk uefUuGufonf/ &efukefyk'fr 23tydk'f
7udk
tjrefqkH;&kyfodrf;ay;&ef awmif;qdkavonf/
xdktpnf;ta0; a&eHajroydwfarSmuform;rsm;ESifh tvkyform;rsm;tm;
c&D;OD;BudK&eftwGuf
tvkyftrIaqmiftzGJUzJGUvkduf\/ ocifacgif;aqmifrsm;tjyif azbD,HrS OD;bcdkif?
&JwyfrS armifarmifndK?
uRefawmfwkdUausmif;xJrS udkAaqGESifh ocifausmfpdefwdkUyg0ifMuavonf/
&efukefNrdKU&yfuGufwdkif;wGif
xrif;xkyfESifhaiGaumufcH&ef xrif;xkyftzJGUESifh b@a&;tzJGUrsm; zJGUavonf/
usef;rma&;ESifh
apmifha&Smufa&;wm0efrsm;udk omomeapmifha&Smufa&; oHCtzJGUBuD;ESifh
omoem0dok'dr[ma0ykvtzJGUu
,lavonf/
&efukefrSmomru tjcm;NrdKUaygif;rsm;pGmrSmvnf; vlxktpnf;ta0;rsm; usif;yum
tvkyform;v,form;wkdU\ tiftm;jywyfBuD;rsm; csDwufa&;udk axmufcHtm;ay;
zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;udk
uefUuGuf&IwfcsMuavonf/ Armjynfwpf0ef;vkH; pnf;&kH;nDnGwfMuonf/ Armwdkif;
Armwkdif;
aoG;pnf;Muavonf/ ]]Armjynft0Srf;tukef? wkdUtdrfrSwfyg? wdkU&mrSwfyg}}[k
oDdqdka<u;aMumfavonf/
tqdkyg qkH;jzwfcsufrsm;udk t*Fvdyfeef;&if;0ef? t*FvdyfygvDref
twdkuftcHacgif;aqmif?
NAdwdoQtvkyform;tzGJU? *seDAmNrdKU&Sd EdkifiHaygif;csKyf toif;BuD;\ tvkyform;Xme?
tdEd,jynfvkH;qdkif&m
tvkyform;tzGJUcsKyfESifh urmt&yf&yf&Sd owif;pmwkdufBuD;rsm;odkU ay;ydkUMuao;onf/
ArmhqEESifh
ArmhnDnGwfrItm;udk uruodNyD; Armhw&m;rIudk axmufcHvmatmif vkyfMuayonf/
ocifxdyfwifudk,fawmfBuD;? ocifjr? ocifwif? ocifoef;xGef;? ocifAOD;?
ocifvSaz (umvuwm;)

polwdkU wufa&mufMuaom wdkUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmiftzGJUu


tajctaetm;vkH;udk
okH;oyfqifjcifNyD; atmufygaMunmcsufudk xkwfjyefvdkufavonf/
vmrnfhab; ajy;awGU
tvkyform; qif;&Jom;rsm;tm; EId;aqmfwdkufwGef;csuf
taqGtvkyform; qif;&Jom;taygif;wdkU
,ckacwfum; vlay:cgp acwfr[kwfawmhojzifh urmESifht0Srf;? qif;&Jom;
tvkyform;rsm;awmolawmifom;wkdUonf rdrdwdkU\ qif;&JrGJaw
jcif;taMumif;t&if;wdkUudk od&SdvmMuNyD;
qif;&Jjcif; EGHAGufrS &kef;xGufaeMu acsNyD/ &k&Sm;jynfqif;&Jom; tvkyform;wdkUonf
1917ckESpfuyif
"e&SifwkdU\ aESmifBudK;BuD;rS twif;w&Murf; &kef;xGufcJUavNyD/
t*FvefuRef;&Sd qif;&Jom;tvkyform;taygif;wdkUonfvnf; xdkenf; ESifESif
qif;&Jom;BuD;pdk;onfh
EdkifiHBuD;b0odkU tjrefqkH;a&muf&SdEdkif&ef aeUrD;? nrD; BudK;pm;tm;xkwfvsuf
aeMuukef\/
taMumif;aomfum; "e&Sif tpdk;&wdkU BuD;pdk;aeorQ umvywfvkH;
qif;&Jom;vlrsm;pkwkdU vSvSpm;rI?
vSvS0wfrI? vSvSaexdkifrIrsm; r&&SdEdkif&kHru a&m*gxljcif;? toufwdkjcif;paom
raumif;rI
uyfqdk;uyfnpfrsm; yaysmuf&ef cJ,Of;onfudk od&SdMujcif;aMumifh jzpfavonf/
Armqif;&Jom;taygif;wdkUonfvnf xdkuJUodkU awG;awmrdMuukef\/ vGefcJUaom
ESpfrsm;u
&efukefteD;tem;&Sd tdk;puf? BudK;puf? pGyfus,fpuf? &mbmpuf tvkyform;rsm;
tvkyf&yfpJ
4if;wdkUtcGifhta&;rsm;udk awmif;qdk Mujcif;ESifh ,ckESpftaqGwdkU
a&eHajrtvkyform;rsm;
zGm;zufawmftvkyf&yfpJrI vufeufudk 11v wdkifwdkif udkifaqmif "e&SifwkdUtm;
ckcHwdkufckdufjcif;um;
wjznf;jznf; igwdkUjynfwGif ay:aygufvsuf&Sdaom edrdwfMobm r*Fvmrsm; aywnf;/
aemifaomtcg taqGwdkU\ tiftm; wefckd;owdrsm;aMumifh Armjynf BuD; uRefb0rS
vGwfajrmufawmhrnfudk igwdkUod\/ uRefb0rS rvGwfajrmuf rcsif; xdkuJUodkU
taESmifht,Sufrsm;
tNrJwapawGUBuKH&awmh rnfjzpf wpfck NyD;wpfck wpfpNyD;wpfp
awGUBuKHz,f&Sm;aeMurnfhtpm;

avmavmq,f ]vmrnfhab;ajy;awGU}Muum vGwfvyfa&;yef;wdkifodkU


tjrefcsDwufEdkifMuygap ownf;/
om;csif;taygif;wdkU
&IH;EdkifESpfwef? ckcHwdkufcdkuf? ausm'Pf&m? rxd&m? &ifrSmxdrS jrwf&m\/
ocifxdyfwifudk,fawmfBuD;
OuX
Adkvfpm&if;0ifrsm;xJrS vufa&G;pifAdkvfrsm;udk a&G;cs,fum wm0efay;
rauG;odkUvTwfvdkufonf[k
uRefawmfwdkU twGif;pum;Muavonf/ ocifazoef;? ocifpdk;? ocifxdef0if;wdkUonf
yxrqkH;tokwf
oGm;aom Akdvftpkjzpfavonf/ olwkdUonf pkHaxmufrsm;udk rsufjcnfjywfatmifvkyfNyD;
oGm;Mu\/ 4if;jyif
ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;or* OuXudkb[def;ESifh twGif;a&;rSL;
udkAaqGwdkUonf a&eHacsmif;NrdKU
ausmif;om;oydwfudpudk &Sif;vif;[laom taMumif;jy txufygAkdvfwpfpk
tvsifoGm;cJUMuNyD
jzpfavonf/
rauG;NrdKUum; ESpfzufrS wyfOD;csif;&ifqdkifawGUrdNyD; wdkufyGJpwifjzpfyGm;&m ppfwvif;ESifh
wlay\/
e,fcsJUwyfOD;ESifhjynfolUwyfOd;? a&eHajr"e&Sifrsm;ESifh rpwmrlvm0yfwdkUu wpfzuf?
a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh ausmif;om;acgif;aqmifrsm; Adkvfpm&if;0if ocifrsm;u
wpfzuf/
uRefawmfwdkUonf rauG;ppfajrjyifrS ppfowif;udkom em;pGifhaerdMuavonf/
wpfwdkif;jynfvkH;\
tm&kHrSmvnf; rauG;odkU pl;pdkufvsuf&Sdav\/
okdUjzihf 'DZifbmv 11&ufaeUodkU a&mufcJUavNyD/
xdkaeUnydkif;wGif uRefawmfonf yef;qdk;wef;&Sd wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyfodkU
a&mufvsufaeavonf/
XmecsKyfwGif ysm;yef;cwfrQ vIyfvIyf&G&G tvkyfrsm;aeMupOf
aMu;eef;wpfapmifa&mufvmavonf/
]]rauG;NrdKUwGif w&m;yGJusif;y&m a&eHwyfAkdvf ocifazoef;? ocifpdk;?
ocifxdef0if;ESifh udkb[def;
udkAaqGwkdUudk ykvdyfu zrf;oGm;NyD}}
XmecsKyfay:&Sd ociftm;vkH; xkdowif;aMumifh &kwf&kwf&uf&uf jzpfoGm;avonf/
owif;pmwkdufrsm;odkU

xdkowif;udkydkUolu ydkU&onf/ &efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;odkU ydkUolu ydkU&onf/


uRefawmfhtm;vnf;
aumvdyfodkU csufcsif;jyef owif;ydkUapavonf/
wuodkvfausmif;om;rsm;or*wGif ausmif;om;acgif;aqmiftcsKdU pkrdMuonf/
owif;tus,fudk
odvdkMuonf/ b,fvdkjzpfEdkifonfudk cefUrSef;MunfhMuonf/ udkb[def;ESifh udkAaqGudk
zrf;vdkufjcif;tm;jzihf
"e&Siftpdk;&onf tvkyform;rsm;ta&;ESifh ausmif;om;rsm;ta&;udk
wdkuf&dkufqufpyfay;vdkufjcif;jzpfay\/
uRefawmfwdkUonf a&eHajroydwfwyfBuD;\ a&SUa&;twGuf pdk;&drfvmMuonf/
&efukefodkUta&mufcsDwufvmEdkifygrnfavm/ wpfAdkvfuswpfAdkvfwufpepfjzihf
acgif;aqmifac:vmrnfh
AdkvfwpfOD;udkzrf; wdkif; 4if;ae&mwGifAdkvfopfwufrnfum; trSefjzpf\/ okdU&mwGif
wufvdkuf
zrf;vdkufjzpfae&kHjzifhrNyD;/ a&eHajroydwfwyfBuD;qufvufcsDwufvmEdkifrS ta&;awmfykH
atmifEdkifayrnf/
wpfjynfvkH;awmfvSefa&;tkH<urIBuD; jzpfajrmufEdkifayrnf/ tvkyform;? v,form;?
ausmif;om;wkdU\
wyfaygif;pkBuD;tuGufvnfayvdrfhrnf/
uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;uvnf; wpfpcef;x&awmhrnf/ odkUvQif
rauG;uvmaom aMu;eef;u
tcsufjyvdkufayNyD/
rauG;rSm xdkaeUu tao;pdwf b,fvdkjzpfysufonfudk rodMu&ao;/ odkU&mwGif
qlylrIum;pavNyD
wdkUacgif;aqmifawGudk zrf;ukefNyD/ udkb[def;ESifh udkAaqGwdkUudk rauG;rSm zrf;vkdufNyD/
wdkUor*OuXESifhtwGif;a&;rSL;udk zrf;NyD? uefUuGufMu/ ayg&dom'aq;xdk;&ef
or*okdUpk&kH;Mu/ &J&Jawmuf
ausmif;om;aoG;jy&ef tcsdefusNyD/
1&uf 2&uf 3&uf 'Da<u;aMumfoH 'Dpmwef;rsm;onf wuodkvfe,fajrwpfckHvkH;udk
vTrf;aeayonf/
xdktwGif; rauG;rSm 11&ufaeUu tjzpftysufrsm;onf owif;pmrsm;wGif
vkH;aphywfaphygvmayonf/
ArmhvGwfvyfa&;ordkif;wGif rSwfwrf;wif&rnfh tjzpftysufrsm;jzpfojzifh
owif;pmrsm;wGifawGUjrif

zwf&I&onfhtwdkif; 0wKwGif xyfrHazmfjyvdkufyg&ap/ 4if;wdkUonf


rsufjrifoufao\
azmfjya&;om;csufrsm;tjzpf wnfygapawmh/
'kwd,ta&;ydkifu w&m;a[mvdkonf
,ck 'DZifbmv 11&uf we*FaEGaeUonf oydwfwyfBuD; rauG;NrdKUodkU a&muf
7&ufjynfhaomaeUBuD;jzpfaomfvnf; oydwform;wkdUonf
rqkwfaomvkHUvESifhwif;aeMuum 4if;aeUaeUv,fwGif oydwform;tm;vkH;wdkU tm;
or*OuXudkb[def;u owif;pmrsm;zwf ajymjyaepOf rauG;NrdKU
'kwd,ta&;ydkiftjyif
ausmif;q&mBuD;ESifh ta&;ydkif&kH; pma&;wpfa,mufwkdUvm
pum;tenf;i,fajymvdkaMumif; tcGifhawmif;aomtcg owif;pmzwfrNyD;ao;
apmifhqdkif;apNyD;rS pum;ajymcGifhjyKaMumif;? xdktcg 4if;3OD;wdkUu 'kurcHbJ
at;at;aq;aq;jyef oGm;Muyg/ cifAsm;wkdUwm0efudk uRefawmfwdkU,lygw,f?
uRefawmfwdkU0ifaqmif&Gufay;yghr,f ponfjzihf a[majym&m oydwform;rsm;rSm
xkdol3OD;tm; taESmifht,Sufray;ajE&mpGm em;axmifaeMuaMumif;/ wpfpkHwpf&m
jyefMum;ajymqdkjcif;vnf; rjyKMuaMumif;/
0&rf;ESifha&mufvmjcif;
xdkUaemufnbufwGif oydwform;rsm; wnf;ckd&mXme 7em&DwGif
w&m;yJGjyKvkyfrnfhtaMumif; armif;wD;aMunmvdkufaMumif;/ okdUaomfvnf;
taESmifht,Suf&Sdrnfudk odNyD;aom udkb[def;? ocifpdk;? ocifxdef0if;wdkUonf
6em&D15rdepftcsdefwGif w&m;yJGudkpvdkuf&m tm;ay;Muaom NrdKUolNrdKUom;y&dowfrSm
tawmfrsm;jym;aMumif;/ w&m;yJGponfESifhwpfNydKifeuf ykvdyfwdkUonf
0&rf;ESifha&mufvmum ocifazoef;ESifh ocifpdk;wdkUudk zrf;qD;vdkufNyD; udkb[def;
pum;ajymaepOf udkb[def;tm; zrf;&efa&mufvm aMumif;/
jrif;cGmwpfcsufaygufvQif rD;wpfcsufawmufrnf
udkb[def;u ]]uRefawmfonf a&eHacsmif;ausmif;om;oydwfarSmufudpESifh
ausmif;om;wpfa,mufzrf;xm;onfhtwGuftoGm; vrf;c&D;wGif 'kuonfrsm;awGU
0ifa&mufulnD&aMumif;/ ,ckudpESifhywfoufNyD; c&D;qufvufoGm;cGifhjyK&ef
c&dkifrif;BuD;? ta&;ydkifwdkUxHavQmufxm;&m ,aeUaeUv,f wpfem&Dtcsdef
trdefUcsrnf[k
ajymcJUNyD; vlBuD;yDyD uwdysufMu w,f/ 'gaMumifh cifAsm;wdkUudpudk
atmifjrif&efreufjzefxGufjzpfatmif xGufMuyg/ taESmifht,SufawGUu taocHyg/
usKyfudk tckzrf;aeNyD/ udpr&Sdygbl;/ usKyfudkzrf;wJUtwGuf reufjzef ArmwpfjynfvkH;
bmjzpfoGm;r,fqdkwm od&vdrfhr,f/ jrif;cGmwpfcsufaygufvQif
rD;wpfcsufawmuf&r,f}}ponfjzihf a'gygyga[mNyD; tzrf;cHaMumif;/ udkb[def;udk

zrf;vkduf&m oydwform;rsm; vIyfvIyf&G&Gjzpfum a&SUwdk;vmMuaMumif;/ odkUaomf


vlBuD;jzpfolu NidrfMu[k atmfvdkuf wkwfwkwfrQrvIyfMuawmhbJ
NidrfaevdkufMuaMumif;/
towfcH&vQif aowJUvlxm;NyD; a&SUudkwuf
4if;aemuf ocifxdef0if;u ]]cifAsm;wkdU &nf&G,fcsuf&SdwJUtwdkif; vkHUvravQmhMuygeJU/
reufjzef xGufjzpfatmifxGufMuyg/ usKyfwkdU zrf;oGm;ayr,fh tm;ri,fMueJU?
vrf;rSmapmifha&Smuf auR;arG;r,fhvlawG apmifhaeMuw,f/ cifAsm;wkdUudk
tE&,fay;w,fqdk&if usKyfwkdUaxmifxJu aeNyD; xrif;rpm;bJ taocHr,f}}ponfjzifh
ajymqdkaepOf vma&mufzrf;qD;jyefaMumif;/ okdUaomf ykvdyfwdkUudk cPtapmifhcdkif;NyD;
ajymNrJajymum aemufqkH;tcsKyf onf;nnf;cHMuyg? towfcH&vQif
aowJUvlxm;ypfcJU/ a&mufatmifoGm;Muyg[kajymNyD; tzrf;cH&ef qif;oGm;aMumif;?
aemufwpfzef pifjrifhay:odkUjyefwufvmNyD; ]]ocifrsKd;a[h wkdUArm}}? ]]ta&;awmfykH
atmifygap}}? ]]rD;wkwf rD;wkwf &IdU&IdIU}}[k a<u;aMumf vdkufonfh toHBuD;rSmwpfNrdKUvkH;
odrfhodrfhwkefoGm;awmhaMumif;/ 4if;nu ocifazoef;? ocifpdk;? udkb[def;?
ukdAaqGESifh
ocifxdef0if;wdkUudk zrf;oGm;aomfvnf; oydwform;rsm;rSm qlqlnHnHr&Sd
NidrfaeMuaMumif;/
vltrnf pm&if;pm&Gufudk odrf;oGm;jcif;
wevFmaeU eHeufapmapm 4em&DcefUwGif &mZ0wftzJGUonf aps;&yfolBuD; OD;ndK?
wufacwfem&Djyifqdkif&Sif OD;om[efESifh &GmopfolBuD; udkav;armifwkdUudk
oufaotjzpfac:vmNyD; oydwform;rsm;udk,f vufeuf&Sm 0&rf;xkwfMuNyD; vQif
&SmazGMuaMumif;/ rQvlxkBuD;wGif vufeufrqdkxm;bd? vufonf;vSD;"m;wpfckyif
ryg/ odkUaomfvnf; puLwpf&GufwGif vltrnfpm&if;wpfckudk
awGUzrf;qD;oGm;aMumif;/
qD;NyD;wm;Mujcif;
eHeuf6em&DcGJwGif toifhjyif[k wpfa,mufuatmfvkduf&m 2a,mufwpfwGJpD
tm;vkH;toifhjzpfMuaMumif;/ 4if;ausmif;0dkif;rS xGufonfh wHcg;rBuD;rSm
ajrmufbufwGif&Sd ykvdyfwyf? ppfwyf? jrif;wyfwkdU apmifhaeMuaomfvnf;
taemufbuf&Sd vrf;ajrmiftusOf;uav;rS xGufvm&m ppfykvdyfrsm;
vma&mufwm;qD;MuaMumif;/ txGuf0wGif &mZ0wf0efbuD;? ppfAdkvfESifh
NrdKUtkyf&SdaMumif;/ NrdKUtkyfu aemufjyefqkwf&ef? &efukefroGm;&ef? epfemcsufrsm;udk
'DrSmajym&if aqmif&Gufay;yghr,f/ &r,f r&bl;awmh 0efrcHEdkifyg/
okdUaomfajymay;yghr,f? udk,fpm;vS,frsm;om vTwfNyD; tawmif;cdkif;yg[k
trsKd;rsKd;ajymNyD;
wm;qD;aMumif;/

aovQifaoygap aemufrqkwfbl;
oydwform;wdkUu 4if;wdkU 11-vwdkif udk,fpm;vS,fvTwfcJUzl;aMumif;/ bDtdkpDu
ESifxkwfvdkUaep&mvnf; tdrfr&Sd? pm;p&mvnf; aiGr&Sdawmhbl;/ 'Dawmh
jyef&ifvnf;aor,fhtwlwl vrf;rSmaocsifaoygap? aemufawmh rqkwfbl;[k
ajymaMumif;/
tvHudk ykvdyfwpfa,mufu apmfum;jcif;
xdkodkU tajctwifajymaeMupOf ppfAdkvfESifh&mZ0wf0efBuD;wdkUonf zdeyfrcRwfbJ
bkef;BuD;ausmif;0dkif;twGif; 0ifoGm;&m &[ef;ysKdtzJGUu twif;uefUuGufMuaMumif;/
a&SUqkH;rSacgif;aqmifum tvHudkifvlESifhtvHBuD;? trdefUay;ol
aygif;4a,mufzrf;qD;xm;pOf tvHawmfudkvdyfNyD;vQif ykvdyftapcHwpfa,mufu
tvHxdyfwGif zdeyfa[mif;wpfckudk pGyfNyD; axmifxm;aMumif;/
oydwform;rsm;rsm b,folwm;r&/ NrdKUtkyfu ajcmufvkH;jyL;aoewfBuD;w0ifh0ifhESifh
wm;vsufppfykvdyfrsm;uvnf; aoewfvSHpGyfBuD;rsm;ESifh xdk;awmhrnf
csdef&G,fumxm;aomfvnf;r&/ nmoHay;um wkd;a[h-[katmfum
wkd;xGufvdkufonfhtcg &mZ0wf0efBuD;? ppfAdkvfESifh NrdKUtkyftjyif
ppfom;rsm;aemufqkwfoGm;&aMumif;/
jrif;wyfESifhwdk;jcif;
4if;aemuf jrif;wyfESifhwdk;&ef trdefUay;vdkuf&m jrif;2aumifESifh
twif;pdkif;umwdk;aMumif;/ oydwforsm;onf aemufrqkwfbJ jrif;\oHcGmMum;odkU
toufudky"merxm;bJ 0ifwdk;Mu&m vlxkBuD;udk jrif;rsm;vefUum
zifxdkifusoGm;aMumif;/
wkwfESifhodrf; &dkufjcif;
4if;jyif a&SUqkH;rScsDwufvmolrsm;tm; wkwf&SnfBuD;rsm;ESifh odr;f&kH; &DkufESuf&m 45a,muf wkwfxdNyD;? 2-3a,mufajray:wGif ykHvJoGm;aMumif;/ xkdtcg
vJaeolrsm;tm;
tjcm;oydwform;rsm;u ulnDjcif;? xlrjcif;r&Sd/ a&SUrwdk;aemufrqkwf onf;nnf;cH
aeEdkifMuaomfvnf; ppfykvdyfrsm;u wkwfawG,rf; &DkufaepOf ykvdyftzJGU\
&dkif;pdkif;aomjyKrlykudk MunfhraeEdkifaom vlxkBuD;xJrS cJrsm;ESifh aygufMu&m
ykvdyftcsKdUudk xdrSefaMumif;/
vlxkBuD;udk jrif;ESifhwdkuf&ef a&mufvmjcif;
xdktcg jrif;pD;ykvdyfwpfa,mufonf vlxkBuD;tm; jrif;ESifhwdkuf&ef twif;pdkif;vm&m
vlxkBuD;u 'Drat-udk aqmf[m cs[mESifh tawmfqlnHnH jzpfvdkufonfESifh
tjrifus,fol t&m&Sdwpfa,mufjrif;pD;ykvdyftm; jyefac:&aMumif;/ 4if;tawmtwGif;
&mZ0wf0efBuD;onf vlxkBuD;xJrS yGJGpm;udkayg<u,fESifh uefx&dkufudkbvlwdkUtm;
zrf;oGm;aMumif;/ bmjyKvdkUzrf;oGm;onfudk rod&aMumif;/ oydwform;rsm;vnf;

a&SUrwdk; aemufrqkwfbJESifh aeaMumif;/ ppfAdkvfvnf; jrif;ESifhtwif;pdkif;vmNyD;


&mZ0wf0efESifh wD;wkd;pum;ajymaMumif;/
uRefawmfwdkUonf ppfajrjyifowif;udk ajrykHrSmvufnId;axmuf vdkfufMuovdk
a&eHajroydwfwyfBuD;\
csDwufykHudk ajrykHrSmvufnId;axmif vkdufMuayonf/ a&eHajroydwfwyfBuD;ESifhtwl
pdwfxdcdkufp&m
awGUvQif pdwfxdcdkufMuonf/ tm;wufp&m&SdvQif tm;wufMuonf/
a&eHajroydwfwyfBuD;udk
jrif;ESifhvdkufwdkufonf? eHygwfwkwfBuD;awGESifh qD;&dkufonfqkdaomtcg
a'gojzpfMuonf/
4if;jyifa&eHajroydwfwyfBuD;\ pnf;urf;&SdykHudk tHUMocsD;usL;Muonf/
a&eHajroydwfwyfBuD;udk
tmPmydkifwkdUu tenf;enf;tzkHzkH wm;qD;ydwfyifMuaomfvnf; r&/
aemufqkH;wm;qD;olawG
vufavQmhvkduf&onf/ oydwfwyfBuD;um; atmifjrifpGm csDwufoGm;avNyD [kqkdvQif
uRefawmfwdkUonf
vufckyfwD;Muonf/ vufyrf;aygufcwfMuonf/ /
21
[efZm;yifeDESifh rcifopf
ta&;awmfykHBuD;um; wpfxpfxufwpfxpf jrifhvm&kHru ydkydkvnf;
us,fjyefUvmayNyD/
y,fv,furf;ajcwGif 'Da&wufvmykH jrif&onfESifh wlaeay\/ a&jyifonf
ukef;xvm\/
vIdif;vkH;BuD;rsm;onf vSdrfhvm&if; wpfvkH;ay: wpfvkH;ausmfwufMuayonf/
tvkyform;tkH<ujcif;u v,form;wkdU ul;pufonf/ tvkyform; v,form;wdkU
tkH<ujcif;wkdUu
ausmif;om;udk&kdufcwfonf/ ,aeUtpnf;ta0; uraeUu
tpnf;ta0;xufBuD;rm;onf/
reufjzeftpnf;ta0;onf ,aeUtpnf;ta0;xuf pdwftm;ydkwufvdrhfrnf/ ,aeU
&efukef? rEav;rSm
qlyluefUuGufMuonf/ eufjzef NrdKUuav;rsm;? aus;&Gmrsm;u qlyluefUuGuf
Muayvdrfhrnf/
rauG;wGifa&eHajroydwfwyfBuD;udk ta&;ydkif rpwmrlvm0yfu
ydwfyifwm;qD;xm;ojzifh

uefUuGufMuonf/ &efukef? rEav;paom NrdKUrsm;yk'fr 144? yk'fr


23(7)ponfwdkUudk aMunmxm;&m
&kyfodrf;&ef awmif;qdkMuonf/ yk'fr 107t& qdkNyD;zrf;qD;xm;aom
ausmif;om;acgif;aqmif udkb[def;?
ukdAaqGwkdUudk vTwfypf&ef qlylMuonf/
'DZifbmv 13&ufaeUu wuokdvfor*cef;rBuD;wGif usif;yaom tpnf;ta0;rSm
ausmif;om;rsm;ESifhtjyifrS {nfhonfrsm;wufMu&m BudwfBudwfwdk;atmif pnfum;onf/
aemufaeU
14&ufaeU a&Twd*kHukef;awmf &m[kaxmifh&ifjyif
&efukefausmif;aygif;pkHtpnf;ta0;usif;y&m xdkUxufyif
pnfum;jyefavonf/ wuodkvfausmif;ol ausmif;om;rsm;omru NrdKUrausmif;?
ykZGefawmif q&mjzpfoif
jrLeDpy,fausmif;? vrf;rawmf jrLeDpy,f txufwef;ausmif;? acwfopfaemfrefausmif;?
uefawmfuav;
jrLeDpy,f txufwef;ausmif;? rJaom'pfausmif;? ul&Sifausmif;? pdef*Ref;ausmif;?
tpdk;&[dkufpul;ausmif;
ponfrsm;rS ausmif;om; ausmif;olrsm; wufa&mufMu avonf/ 4if;jyif
wkdUArmtpnf;t&kH;rS ocifrsm;?
A[dktcGefxrf;toif;rS trIaqmifvlBuD;rsm;? bkef;awmfBuD;rsm;yg wufMuao;&m
&m[kaxmifh
&ifjyifomvQifru teD;&SdZ&yf wefaqmif;rsm;vnf; jynfhvQHoGm;avonf/
uJUodkUaom tpnf;ta0;yJGrsm;rSm jrefrmjynftESHUtjym; usif;yMu&m
pnfum;wuf<uvSayonf/
tif;0uJUodkUaom NrdKUuav;rSm vl3000wufonf/ tr&yl&rSm bkef;BuD;500?
vl9000 wufonf/
anmifOD;rSm &Sifvl 5000ausmf wufavonf/
a<u;aMumf[pfatmfoHwkdUonfvnf; tyl&Sdefwuf wufomvmavonf/
]]nDnmrSjynfomrnf}}
]]wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf}} ]]ta&;awmfykH atmifygap}} ]]ocifrsKd;a[h wdkUArm}}
ponfjzifh wufvmcJU&m
]]rD;wkwf rD;wkwf &IdU&IdU? olykef olykef x x? a'gufwmbarmf aoygap? "e&Sif
tpdk;&ysufpD;ygapponfwdkU
odkUa&mufvmavonf/
'DZifbmv 15-&ufaeUwGif uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;\ aqmif&Gufcsufum;
wpfqifhjrifhoGm;jyefavonf/

xdkaeUwGif uRefawmfwdkUonf yk'fr 144udk tmPmzDqef tiftm;jyyJGBuD;


usif;yMuavonf/
ausmif;om; 3000 ausmfcefU NrdKUrausmif;0if;wGif pk&kH;MuNyD; ausmif;om;rsm;onf
4a,mufwpfwGJ
pDwef;Muavonf/ vl20vQif wpfAdkvfuscefUxm; pnf;urf;ao0yfatmif
vdkuftkyfcsKyf&avonf/
a*:'Gifvrf;twdkif; csDwufpOf rdk;&Gmusvmao;\/ odkUaomf ausmif;om;rsm; onf
rkd;aMumifh NzKHyifrNzKHMu?
a<u;aMumfoHatmfvsuf csDwufNrJcsDwufMu\/ a&SUqkH;rS wlwHpOf tvHeDBuD;udk
rm;rm;pGifhpGifhudkifoGm;avonf/ xdkaeUu tvHudkif*kPfxl;twGuf udkxGef;&Sdef?
udkMunfarmif?
udkatmifausmfwdkU 3OD;om; tvkt,uf tNydKiftqdkif jzpfMuao;onf/ rJEIduf&m
udkMunfarmif
rJaygufojzifh tvHudkifcGifh&avonf/ udkatmifausmfESifh udkxGef;&SdefwdkUum;
tvHaemufrS
a<u;aMumfoHwdkif vdkufcJUMu\/ udkaX;NrdKif ('*kefwm&m)um; udkMunfarmif\
teD;rSm&Sd&m
ultvHudkifay;aeavonf/
tiftm;jy tmPmzDqefa&; ausmif;om;wyfBuD;onf a*:'Gifvrf;rS aumfr&Sifemvrf;?
aemufarmif*dkrm&Dvrf;twdkif; csDwufavonf/ qefUwef; vdkufaomf vl3000onf
rsufpdwpfqkH;&Snfvsm;onf/
vrf;wpfavQmufvkH; [dkbufurf; onfbufurf; vlrsm;jynfhnyfum
uRefawmfwdkUtm;Mobmay;aeMu\/
ukvm;? Arm? w&kwfruJGrjym;bJ vlxkwpf&yfvkH;u uRefawmfwdkUtm; tm;ay;Mu\/
ykZGefawmif vdyfuefyef;NcHodkU a&mufaomtcg vlpkcGJMuavonf/
vlpkcGJNyD; jyefMurnfvkyfaepOf q&muawmf a':nGefUESifhorD; rcifopfwdkU ESifh
oGm;wkd;avonf/
olwdkUom;trdonf a&ausmfvrf;xdyfodkUxGuf ausmif;om;rsm;tiftm;jyyJGudkMunfh&if;
vdyfuefyef;NcHtxdvdkufvmcJUMujcif; jzpfavonf/ ,aeU tiftm;jyyJGwGif
pdk;&drfMuojzihf
ausmif;olrsm;udkyg ryg&p[k csefxm;cJUMuonf/ onfrSm trSm;wpf&yfjzpfonf[k
uRefawmfxif\/
wpfenf;tm;jzifh rdef;ra,musmf;cJGjcm;rIyif jzpfayonf/
q&muawmfa':nGefUu NyKH;NyD; EIwfquf&m uRefawmfu olwkdUom;trd
teD;odkUuyfoGm;onf/

rcifopfum; rEav;ydk;vkHcsnf tndK tjzL refusnf;aphuGufESifh [efZm;yifeD


0goJUoJUwkdUudk
0wfqifxm;onf/ &ifbwfwGif uRefawmfa&mif;cJUaom a&eHajr&efykHaiG
&ifxkd;"mwfykHudk xdk;xm;avonf/
a':nGefUu oGm;zkH;rsm; ay:onfhwdkifatmif NyKH;NyD;]]armifb,folwJU}}
]]armifwifxGef;yg a':a':}}
]]at; armifwifxGef;? rif;wdkU tiftm;jyyJGu ausmif;olawG ryg&bl;qdkwm
w&m;ovm;uG}}
]]uRefawmfvnf; 'DvdkcJGjcm;wmudk oabmrusbl;a':a':? wcsKdUu tpdk;&drfBuD;NyD;
tm;EGJUwJU
rdef;uav;awGqdkNyD; csefcJUwmyg/ aemufwcgqkd&if 'Dvkdrjzpfatmif tqdkoGif;r,f
a':a':}}
vltrsm;u uRefawmfwdkUtm; wdk;a0SUoGm;aeMuojzifh uRefawmfonf a':nGefUwdkUteD;
ydkuyfoGm;&avonf/ a':nGefUu olUorD;yckH;udk udkifzufxm;vdkuf\/
rcifopfuav;um;
i,f&G,fEke,fvSaomfvnf; t&yfrSm olUtareD;yg; &SnfonfudkawGU&ay\/
vlusJoGm;aomtcg a':nGefUu]]armifwifxGef; tdrfvdkufcJUygOD;vm;? rif;wdkUarmaerSmaygh/ vm vm umzDav;
bmav;aomufoGm;OD;}}
olUtaru odkU zdwfac:pOf rcifopfu uRefawmfhtm; vufceJ Munfhvdkufonf/
olkUrsufvkH;uav;rsm;wGif uRefawmfhtm; oem;MunfndKaom
t&dyfrsm;xif[yfaeonf[k
uRefawmfxifrdayonf/ uRefawmfu olUtm;aphaphuav; Munfhaerdaomtcg
olUrsufvTmudk csypfvdkufNyD;
tarhcg;udk cyfusyfusyfuav;zufvdkufonf/
uRefawmfhrSm &Sdef;ceJ zdef;ceJjzpfoGm;NyD;? wpfpkHwpfa,mufudk &Smav[efjzifh
[dkMunfhonfMunfh Munfh&if;]]rvdkufawmhygbl; a':a':? uRefawmfudkat;ausmfudk awGUp&m&Sdao;w,f}}
]]rif;wdkU twGif;a&;rSL; armifat;ausmfvm;? olUvdk ykyknufnufudk 'Dvdk
vlpkvla0;BuD;xJrSm
&SmvdkUawGUEdkifyghrvm;uG,f [J [J}}
uRefawmfuvnf; vdkuf&,faerdayonf/
rcifopfu olUtartm; jyefMupdkU[laom t"dym,fjzihf wGef;ac:aeav onf/

]]uJ uJ armifat;ausmfESifh awGUzdkUtvkyf&Sdao;&ifawmh ae&pfayghuG,f?


a':a':wkdUoGm;awmhr,f}}
]][kwfuJUa':a':}}
rcifopfum; tjypfuif;rJUaom? yuwd&dk;om;aom tMunfhjzifh uRefawmhftm;Munfhum
wjcm;udk,fEIwftrlt&m bmrQrygbJ EIwfqufoGm;ayonf/
olU&dk;om;aomtMunfhaMumifh ckeifu&Sdef;ceJ
zdef;ceJ jzpfoGm;um wpfcPrQ pdwfvIyf&Sm;qef;jym;rI jzpfcJUjcif;twGuf
uRefawmfhudk,fudk,f
uRefawmf&Sufovdkvdkyif jzpfrdayawmhonf/
udkat;ausmfudk vdkuf&Smonf/ rawGUEdkif/ a':nGefUajymouJUodkU vlxkMum;xJrSm
vlykuav;
aysmufuG,foGm;oavm/
udkat;ausmftm; &SmazGaepOf um;wpfpD;ay:odkU a&mufaeaom udkvSa&Tu
uRefawmhftm;
qD;ac:vdkufonf/ 4if;aemuf pm&Gufwpf&Gufduk ay;NyD;]]tJ'D aMunmcsufudk ,loGm;NyD; *sufpwifem vdSrfhNyD;awmh owif;pmawG a0vdkuf?
udk,fhvltzdkU
'DaeUwm0ef'gyJ}}
pm&GufrSm Armjynft&yf&yfu ausmif;om;rsm;twGuf nTefMum;csuf jzpfonf/
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; zrf;qD;jcif;ESifh ywfoufNyD;
t&yf&yfausmif;om;wkdUonf
csufcsif;wkHUjyefaomtm;jzifh oydwfarSmuf&ef qkH;jzwfMuavonf/ uRefawmfwdkU
oabmt&
oydwfarSmufjcif;onf zdESdyfcsKyfcs,faeaom tpdk;&tm;odyfrxd[k ,lqonf/ 4if;jyif
ausmif;om;taeESifh
xm0pOfoabm oydwfarSmufaejcif;vn;f rjzpfEdkfif[k ,lqMuonf/ tpdk;&\ zdESdyfrI
t00udk
wdkuf&eftaumif;qkH;rSm ,aeU uRefawmfwdkUvkyfcJUMuovdk tmPmzDqef&ef
jzpfavonf/
udkvSa&T\ nTefMum;csufwGif atmufygtcsuftvufwpf&yf yg&Sdav\/
]]wpfjynfvkH;ausmif;om;awG 'DZifbmv 19-&ufaeUrSm tmPmzDqefMu &ef
nTefMum;csuf tcsdefrDa&mufvQif oifhavsmfaomaeU owfrSwf tmPmzDqefMu&ef
tcsKdUe,frsm;wGif,ckta&;ESifh ywfouf oydwfarSmufrIrsm;
jzpfyGm;aeonfudkvnf;tjrefqkH;Nidrf;
txufyg tmPmzDqefjcif;udkom vkHUvjyK&rnf}}

uRefawmfonf xdknTefMum;csufudk ,lvmNyD; wuodkvfor*wdkufodkU vmcJUavonf/


vuG,fawmhrnfjzpf tawmfyif arSmifrdkufaeavonf/ or*wdkuf
atmufxyfaysmfyJGpm;cef;um;
rD;rsm;xdefvif;vsuf&Sd\/ qHyifnSyfqdkifbufum; arSmifESifhrnf;rnfjzpfaeonf/
tay:xyfrSmrl
OuXtcef;tjyifbuf&Sd rD;wpfyGifhom vif;aeay&m ausmif;om;acgif;aqmif rsm;
jyefra&mufMuao;onfudkodEdkif\/ qHyifnSyfqdkifbuf arSmifaeojzifh
or*OpmapmifhBuD;
OD;uHoef;yif&SdrS&Sdygavavm[k uRefawmfoHo, jzpfrdavonf/
odkUaomf ]]AsKdUOD;uHodef;}}[k atmfac:vdkufaomtcg]]Asm;}}[laom toHESifhtwl rD;wpfyGifhvif;vmayonf/ rwfwwf&yfvsuf
uRefawmfhtm; NyKH;csKdpGm
BudKqkdaeaom OD;uHodef;tm;awGU&ayonf/
]]OD;uHodef;uvnf; rD;av; bmav; xGef;xm;a&mayghAsm}}
]]tvum; "mwftm;awG ukefaerSmayghq&m}}
OD;uHodef;tm; usdwfNyD;csD;usL;aerdonf/ olum; or*wdkufBuD;udk OpmapmifhBuD;ozG,f
apmifha&Smuf\/
or*ypnf; t,dktzdwf taysmuft&S r&Sdatmif xdef;odrf;acRwm\/
]]wdkuf &dkufp&mygvmw,fAsKdU}}
]]pma&;BuD;r&Sdao;bl;q&m/ b,fhES,fhwkH;? tmPmzDqefa&; atmifjrifcJU&JUvm;}}
]]atmifw,fAsKdU? atmiforS odyfatmifwmyJ}}
OD;uHodef;u tpdk;&drfBuD;aomtoHjzihf]]tpdk;&uaum aESmifh,Sufao;ovm;}}
]]raESmifh,Suf&Jbl;ayghAsm? usKyfwkdUtm;u odyfaumif;wmudk;As}}
]]aumif;ygavhAsm? usKyfjzihf pdwfylvdkuf&wm rajymygeJUawmh? bmMum;&rvJvdkU
em;pGifhae&omyJ}}
uRefawmfonf OD;uHodef;tm; tmPmzDqefa&; tiftm;jyyJGtaMumif;udk
azmufonfcs&ay\/ tNyD;
OD;uHodef;u qdkifrS tazsmf&nfwpfcGuf0,fNyD; wdkufavonf/
uRefawmfu azsmf&nfudk Zdrf,l aomufaepOf OD;uHodef;u av;eufpGm awG;awm&if;
ajymvdkufonfrSm]]q&m? a'gufwmbarmf[m pum;ajymuaumif;oESifh w,fqdk;w,faem}}
]]qkdygOD;}}
]]b,fhES,fq&m tvkyform;awGawmif;wmvnf; bmrSray;? udkb[def;wdkU
udkAaqGwdkUvnf;axmifcs}}

]]cifAsm; olpum;ajymaumif;wm em;axmifzl;ovm;}}


]][m- axmifzl;omaygh? usKyfwdkU ,leD,Hvma[mwJUvlwdkif; usKyfem;axmifzl;o[myJ?
bmMumao;wkH;q&m? ukvm; Arm t"Du&kPf;jzpfwkef;u [dkem;rSm
ajymoGm;o[mav}}
a'gufwmbarmftaMumif;ajym&mrS nGefUaygif;tpdk;&taMumif;a&muf oGm;Muavonf/
nGefUaygif;tpdk;&axmufcHol trwfrsm;taMumif;udkvnf; ajymrdMuonf/
vTwfawmf0efuav;
OD;jrodef;tm; trmac:rvSMunfu pm;p&dwf&vdkrIESifh w&m;pGJxm;aMumif;?
vTwfawmftrwf
nTefUaygif;tpdk;&bufom; OD;cspfaztm; OD;xGef;pdefqdkolu r,m;ckd;rIESifh
w&m;pGJxm;aMumif;
ponfrsm;udkvnf; a&mufoGm;Muao;onf/
OD;uHodef;ESifh uRefawmf pum;aumif;aeMupOf or*acgif;aqmifrsm; wpfpkNyD;
wpfpka&mufvmMuonf/
tay:xyfOuX? twGif;a&;rSL;tcef;ponf wkdUrSm rD;rsm;ESifh xdefvif;NyD; vIyfvIyf&G&G
tvkyfrsm;vmavNyD/
aemufaeU wkdufyGJrsm;twGuf jyifqifMu&jyefNyD/
tvkyfwm0efrsm;NyD;aomtcg tawmfnOfUeufavNyD/ uRefawmfum; urm&GwftdrfodkU
rjyefawmhay/
udkxGef;&Sdef? udkatmifausmfwkdUvnf; ausmif;aqmifrsm;odkU rjyefMuawmhay/
uRefawmfwdkUonf tpnf;ta0;cef;rBuD;&Sd trSDygaom ckH&SnfBuD;rsm;udk
rsufESmcsif;qdkifpDNyD;
pmtkyfrsm;acgif;tkH; vkHcsnfNcKHum tdyfMu&ay\/ udk,fyifyef;EGr;fe,fojzifh
odkUvJavsmif;tdyfpufvdkuf&onfudkyif rsm;pGm okcawGUaeMu\/
uRefawmfhrSm arS;ceJtdyfaysmfawmhrnf&SdaepOf udkxGef;&Sdefu vSrf;NyD;]]udkwifxGef; owif;pmrsm; zwfrdao;ovm;? udk,fawmh rzwfEdkifwm MumNyD}}
]]zwfMunfhvdkufygw,fAsm? a&eHajroydwfwyfBuD; qifaygif0Jra&mufcif
oydwfwyfacgif;aqmif20udkxyfzrf;owJU? NyD;awmh t&ifzrf;xm;wJU
oydwfwyfacgif;aqmif
39a,mufudkvnf; axmifcsvkdufNyDAs}}
udkatmifausmfu ]wuf}acgufvkdufNyD;]]acG;rom; rlvm0yfaumif;rIayghAsm? t*Fvdyfw&m;Oya'pepf[m w,faumif;w,fvdkU
<um;Muw,f/
MunfhygOD;ckawmh rlvm0yf[m rauG;ta&;ydkiftjzpfeJU yk'fr 144-xkwfw,f?
a&eHajroydwfwyf

a&SUqufroGm;&bl;vdkU ydwfyifw,f}}
udkatmifausmf a'gazmif;aepOf udkxGef;&Sdefu ar;jyefonf/
]]EdkifiHjcm;owif;uav;rsm; bmav;rsm;vnf; azmufonfcsygOD;As}}
uRefawmfu owif;pmzwfcsdefyif r&atmif tvkyfrsm;&Smaom &JabmfxGef;&Sdeftm;
yg&rDjznfh&jyefygonf/
]]yufvufpwdkif;rSm t*FvdyfeJU tm&yfawGcsMuwm Mum;NyD;NyDvm;? odyfowdaumif;wJU
tm&yfawG
t*FvdyfawGu aoewfawGeJU wdkufwmudk tm&yfawGu "m;vGwfawGudkifNyD;
cHcsw,fwJU}}
udkxGef;&Sdefu xxdkifawmhrwwf pdwftm;xufoefoGm;ykHjyNyd;]]'grSowduG wkdUvnf; 'DvkdcHcscsif cs&rSmodvm;}}
]][dkowif;aum Mum;NyD;NyDvm;}}
]]qkdygOd;}}
]]w&kwfjynfxJrSm *syefppfOD;u awmfawmftwGif;a&mufvmawmh w&kwftrsm;tjym;[m
usKyfwkdUjynfxJ0ifvmMuw,fqdkyJ/ tJ'D ppfajy;awGeJUtwl *syefolvQdKawGvnf;
ygvmowJU/ Aef;armf?
jrpfBuD;em;? vm;&Id;wkdUrSm *syefolvQdKawGajc&mxyfaeowJU/ w&kwfjynfudk
ydkUwJUvufeuf awG[m
&efukefqdyfurf;rSm oabFmeJUa&mufavawmh b,fa&GUb,frQa&muf w,fqdkwm
apmifhMunfhzdkU
*syefppfoabFmwpfpif; Armjynfudka&mufvmw,f vdkUvnf;
owif;pmawGua&;aeMuw,f }}[kajymNyD;
uRefawmfu onf;xefpGm orf;ypfvdkufonf/
udkxGef;&Sdefu tvkdufodpGm]]uJav udkwifxGef; tdyfawmh tdyfawmh? udkatmifausmfawmh tdyfaysmfoGm;NyDxifw,f}}
udkatmifausmfum; tdyfaysmfoGm;NyDxifonf? bmrQpum; rwkHUjyefawmhacs/
uRefawmfvnf;
tdyfcsifvSojzifh tdyfaysmf&ef BudK;pm;onf? odkU&mwGif tdyfraysmfEdkifao;/
ar;cGef;wpfckOD;aESmufudk
wawmufawmufESifh rMum;rae&atmif acgufaeavonf/
]]udkxGef;&Sdef ckaersm; t*FvdyfeJU *syefppfjzpfvm&if b,fvkdvkyfrvJ}}
]]usKyfwdkU tjrwfxkwf&rSmayghAs? 'gayrJU ckaerSmawmh bmajymajym t*Fvdyf[m
usKyfwdkUeJU
ezl;awGU'l;awGU&ifqkdifae&wJU&efolyJ? *syefu tJvdkr[kwfbl;}}
4if;aemuf olvnf; aemufxyfpum;rajym/ uRefawmfvnf; aemufxyfrar;/

wuodkvftvkyform;rsm;&yfuGufqDrS MuufwGefoHudk Mum;vdkuf&avonf/


bmaMumifhygvdrfh?
b,ftcsdefygvdrfh[k awG;awm &if;yif tdyfaysmfoGm;avawmh\/ /
22
rjrrSD\apwem
jyemawGu rsm;vSygbdonfwum;/ wpfckrNyD;ao;? wpfckay:vmonf/
a&aeHajrtvkyform; ausmif;om;jyemrsm;u rNyD;ao;/
tjcm;jyemrsm;ay:vmonf/
ay:vmorQaom jyemwdkif;rSmum; t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;tpdk;&udk
rauseyfp&mtaMumif;rsm;om
jzpfvmay\/
vlwpfudk,fajrig;{upD a0ay;rnf[k [dwfxkwfa<u;aMumfum wufvmaom
a'gufwmbarmfonfacgif;aygif;wapmif;aygif;aomrludk
rysufatmifxdef;xm;Edkifaomfvnf;
,if;uwdudkum; rysufatmifrxdef;Edkif/ oD;pm;cESifh twdk;avsmhayghatmifyif
vkyfray;Edkif/ xkdrQruao;?
oD;pm;cESifh twdk;EIef;avsmhayghEdkifatmif qlylvIHUaqmfvmaom wdkUArmtpnf;t&kH;udkom
zdESdyfvmavonf/
tkwfzdkom; Oya'jyKvTwfawmftrwf OD;b&ifonf wdkUArmtpnf;t&kH;\
awmifolv,form;jyemESifh
ywfoufaom aMunmcsufudka0iSonf/ nGefUaygif;tpdk;&u OD;b&iftm; yk'fr
107ESifh w&m;pGJqdk\/
wkdUArmtpnf;t&kH;awmifolv,form;Xmeu awmifolv,form;nDvmcHBuD;udkac:\/
[oFmwc&dkif
ZvGefwGif xdknDvmcHodkU udk,fpm;vS,fvTwf&efESifh ZvGefNrdKUe,f awmifolv,form;
tpnf;t&kH;zJGUpnf;&ef
awmifolv,form;tpnf;ta0;BuD;wpfck usif;yav\/ nGefUaygif;tpdk;&
xkdtpnf;ta0;udk
ydwfvdkufavonf/
yJcl;aps;BuD;rS aps;olaps;om;rsm;u qdkifcGefqdkifcawG avQmhay;yg[k awmif;qdkonf/
wdkif;rif;BuD;u
10&mcdkifEIef;om avQmhEdkifrnf[k qdkaomtcg aps;olaps;om;rsm;u rauseyfojzifh
qlylMuavonf/
ukvm;Arm t"du&kPf; tNyD;wGif &efukefta&SUydkif; Armnaps;wpfck
pnfpnfum;um; jzpfay:vmav

onf/ jrLeDpy,fu tcGefawmfaumuf&efpDrHojzifh xGufcgptnGefUudk csKd;&rnfvm;


ukvm;naps;wef;tusKd;udk umuG,f&ef Armnaps;udk zdESdyfovm; pojzihf
qlylMujyefavonf/
&efukefNrdKUeDpy,fwGif Oya'tBuHay; t&m&Sdtjzpfjzifh rpwm&mzD;tm; wpfv
1200day; cefUvdkuf&m
ukvm;rJjzihf cdkifNrJaeaom nGefUaygif;tpdk;&jzpfom ukvm;udk
cefUjcif;jzpfonf[kqdkum
A[dktcGefxrf;toif;BuD;u qlyluefUuGufjyefavonf/
a&Tbdke,f wZ,f&Gm &Gmol&Gmom;wdkUtm; wkwfNyD;"m;NyD;aq;xdk;ay;onfqdkum
oDv&Sif r*Ev0goD
(vltrnf rat;cif) tm; tpdk;&u yk'fr 107jzihf zrf;qD;ta&;,lavonf/ tkd...
nGefUaygif;tpdk;& vSHzsm;
ykpOf;em; usD;uef;uacs;ygaeoavm/ odkUuvdk jynfolwkdUu ar;aigh
ar;Muavonf/
xdkUaMumifhvnf; a&eHajroydwfrS pwifjzpfyGm;vmaom 1300jynfhESpf
ta&;awmfykHrsm;onf
vlwef;pm;wdkif;ESifh qdkifaom vlwef;pm; tm;vkH;wdkUtm; odrf;usKH;ac:aqmifaom
ta&;awmfykHBuD;
jzpfcJU&ayonf/
NrdKUBuD;NrdKUuav;tm;vkH;rSmyif ausmif;om;rsm; oydwfarSmufMuonf/ "e&Sif
t*FvdyfESifh
vufyg;apnGefUaygif;tpdk;&tm; uefUuGuf&Iwfcsaom tpnf;ta0;rsm;
usif;yMuavonf/
4if;wdkU\zdESdyfcsKyfcs,fa&; Oya'trdefU rsm;udk tmPmzDqefMuavonf/
,if;odkUaom oydwfuefUuGuf tpnf;ta0;ESifh tmPmzDqeftiftm; jyyJGrsm;wGif
tb,frQ
tzJGUpkHyg0ifonfudk MunfhygOD;/ Oyrmtm;jzihf 0g;c,frNrdKU
uefUuGufyJGudkaqmifvdkufyg&ap/
&[ef;tysKdtzGJU? aps;olaps;om;rsm;tzJGU? jrLeDpy,ftzJGU? ig;yGifhqdkiftzJGU? e0'DomtzJGU?
tm&kHcHtzJGU?
aq;vdyfckHtzJGU? ukrm&DtzJGU? rD;owftzJGU? paumuftzJGU? ausmif;om;rsm;or*/
odkUuvdkwdkufyGJqifMu&m zdESdyfcsKyfcs,frI&Sdwdkif; 0kef;ceJ xuefUuGufMuonfhtjyif
atmifyGJav;wpfck&vdkufvQifvnf; wpfNyKHvkH;x atmifpnfwD;Muayonf/
qlyluefUuGufMuaomaMumifh

rEav;wGif yk'fr 23(7)udk &kyfodrf;cJUvdkuf&av&m oHCmawmftyg; 2000ESifh


vly&dowf 5000
ausmfatmifpnfawmfxrf;vsuf vSnfhvnfum aps;csKdawmftwGif;odkU 0ifMuavonf/
wuodkvfausmif;om;rsm;or*aiGxdef; udkodef;atmif? udkxGef;&Sdef tp&Sdaom
acgif;aqmifrsm;tm;
zrf;oGm;NyD; tmrcHESifh vTwfypf& aomatmifjrifrI tao;ti,frsKd;rSm jzpfap?
tcsKyfcef;udk
vlxk0dkif;qlojzifh zrf;xm;oludk vTwfypf&aom atmifjrifrItBuD;rsKd;rSm jzpfap
crf;em;BuD;us,fpGm
atmifyGJqifMuayonf/
uRefawmfwdkUonf 15&ufaeUu usif;ycJUaom tmPmzDqefa&;tiftm; jyyJGBuD;
atmifjrifonfjzihfvnf;
atmifyGJcHMuonf/
uRefawmfwdkU atmifyGJtpnf;ta0;BuD;udk or*taqmufttkHcef;rBuD; wGif
usif;yav&m
]]zdESdyfcsKyfcs,fwJU yk'fxD;yk'fr ysufNyD ysufNyD}} ]]ta&;awmfykH atmifNyD atmifNyD}}
]]"e&Siftpdk;& ysufpD;ygap}}
]]olykef olykef x x}}paom a<u;aMumfoHrsm;jzifh wuodkvfe,fajrwpfcGifvkH;
odrfhodrfhwkefoGm;ayonf/
tpnf;ta0;pvQifpcsif; tpnf;ta0;obmywdvkyfol 'k-OuX udkvSa&Tu &JabmfESifh
&Jartaygif;wkdUonf wpfaoG;wnf;xm; nDnmpGm rdrdwkdUtm;rsm;udk jycJUMuojzihf
twdkif;rodatmif
0rf;omp&maumif;ygonf pojzifh ajymumzGifhavonf/ xdkUaemuf tBuHay;&ef
zdwfac:xm;aom jyifyu
yk*dKvfESpfOD;udk a[majymzdkU pifwifonf/
yxra[majymolrSm wufbkef;BuD;udkodef;azjzpfyg\/ ]]&JabmfwdkU[m vjynfhausmf
9&ufaeUu
pGefUpGefUcRHcRHrnfolrsufESmudkrS raxmufbJ? toufyif y"merxm;bJ wdkif;jynftwGuf
aqmif&GufMu&m
atmifjrifojzihf csD;usL;yg&ap}}[kpNyD; uRefawmfwdkUudk csD;usL;avonf/ olu
uRefawmfwdkU nDnGwfykHESifh
pnf;urf;aooyfykH? txl;ojzifh &efolu tMurf;twrf;jzpfvm atmif &IdUrD;
wdkUrD;vkyfonfudkyif
tMurf;twrf;rjzpfatmif pnf;urf;ao0yfMuykHudk csD;usL;ayonf/

]]tvkyform;rsm;ESifh v,form;rsm;u olwdkUepfemcsufrsm;udk wkdifMum;zdkU &efukefodkU


csDwufvmMujcif;udk
nGefUaygif;tpdk;&u bmaMumifh rESpfoufovJ? t*Fvdyf"e&SifawG npfywfaoG;pkwfrIduk
e,fwumu
odukefrSmpdk;vdkU r[kwfvm;/ t*Fvdyf"e&SifawGu awmif;qdkwUJtwGuf ta&;ydkifwkdU?
&mZ0wf0efwdkUu yk'fr
144xkwf&w,f? ck&JabmfwkdU[m t*Fvdyf"e&Sifrsm; rESpfoufwJUtvkyfudk
tm;ay;w,f? t*Fvdyf"e&Sifrsm;
vdkvm;wJU yk'fr 144udk atmifjrifpGm csKd;zJUypfMuw,f? 'ghaMumifh
ckyk'fr144r&Sdawmhbl;}}
okdUuvdk udkodef;azuajymvdkufaomtcg uRefawmfwdkUrSm uRefawmfwdkU atmifjrifrIudk
vufckyfwD;Mobmay; rNyD;Edkifatmif jzpfaeayawmhonf/
udkodef;azu &efoltppfrSm NAdwdoQ"e&Sifjzpfojzifh olwkdUudkom ESifxkwf&ef
jzpfaMumif; &Sif;jyonf/
]]nGefUaygif;tpdk;&[m NAdwdoQ"e&SifawG&JU vufeufomjzpfw,f/ a'gufwmbarmfu
olUtrSwfwHqdyf
"m;r[m tmPmudk qdkvdkowJU? tJ'DHh tmPm"m;rudk ,lNyD; &efoludk ckwfzkdUjzpfowJU/
ajymawmhtJ'DvkdajymwmyJ? odkUayrJU "m;r[m NAdwdoQvufudkif"m;rjzpfaeNyD; NAwdoQu
awmifolv,form;eJU tvkyform;awGudk ckwfowf&mrSmokH;aew,f/ 'Dawmh
"m;rudkudkifxm;wJU
NAdwdoQ&efoludkom tNidK;BuD;BuD;xm;&r,f? olUvufxJu"m;rudkawmh qJG,lNyD;
a&xJypfcszdkUyJ&Sdw,f}}
udkodef;azajymNyD;aemuf udkBuD;Ek[k uRefawmfwkdU ausmif;om;taygif;u
ac:aeaomocifEk
pifay:odkUwufvmavonf/
]],aeUn 'Dpifjrifhay:rwfwufwuf&yf&wmavmuf 0rf;enf;wmr&Sdygbl;?
a&S;u'Dvkdrsm; pifjrifhay:rSm
rwfwyf&yfNyD; taocHzdkU ajymvdkufMuvQif uRefawmfyg cH,lEdkifygw,f? ,ckawmh
ausmif;om;r[kwfojzifh
xdk*kPfxl;udk r,lEdkifawmhygbl;/ wkdif;jynfrSm tifrwefus,fwJU toHBuD;wpfoH
ay:xGufaecJUwm
ESpfaygif;ig;q,f avmuf&SdygNyD? odkUayrJU a&S;uArmawG todw&m;enf;yg;ojzihf
toHudkrodcJUMubl;?
wdkif;jynfacgif;aqmifwpfpku &mxl;awGudkrufNyD; avmb oum,awG tm;BuD;vdkU
'DtoHBuD;udk

rMum;jcif;jzpfygw,f/ 'DtoHBuD;udkatmf MuwJUvlawGu awmolawmifom;


v,form;awGeJU
tvkyform;rsm;jzpfw,f? ,ck "e&SifawG&JU zdESdyfrIaMumifh ArmawGrSm
ausmrJGcsnf;jzpfukefNyD;
pm;p&mvnf;r&Sd? aep&mvnf;r&Sd? <uufodkufyrm tdrfpkwfawGeJUaeMu&wJU twGuf
a&m*gxlNyD;
raocsifbJ aoMu&NyD? toufwdkMu&NyD? nDtpfudkarmifESr rdwfaqGawGeJU
rcGJcsifbJcJGMu&NyDqdkwJU
toHBuD;duk Mum;Mu&NyD jzpfwJUtwGuf qif;&Jom;awmifolv,form;eJU
tvkyform;rsm;&JU
vkdtifqEjynfh0atmif aqmif&GufMu&awmhrSmjzpfygw,f}}
olwdkUESpfa,mufajymNyD;aemuf udkvSa&Tu nGefUaygif;tpdk;&tm; &mZoHay;avonf/
ausmif;om;wdkU\
awmif;qdkcsufudk 'DZifbmv19&ufaeU nae4em&Dxuf aemufrusbJ
vdkufavsm&rnf/ xkdokdUr[kwfu
15&ufaeUu tmPmzDqefa&;xuf ydkjyif;xefaomvkyfief;udkvkyfrnf[laoml
&mZoHaywnf;/
15&ufaeUu tmPmzDqefa&;xuf ydkjyif;xefaomtvkyf/ b,fvkdtvkyfrsKd;ygvdrfh/
wdkif;jynfurodMuao;? tpdk;&vnf; rodEdkifao;/ uRefawmfum;odxm;ayonf/
16&ufaeUn 11em&D
or*wdkuf pmMunfhcef; wHcg;ydwf tpnf;ta0;jyKvkyf qkH;jzwfxm;aom
tvkyfjzpfayonf/
xdktpnf;ta0;odkU wuodkvfausmif;om;rsm;or*ESifh ArmEdkifiHvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm;or*wkdU\
trIaqmifvlBuD;rsm;ESifh Akdvfpm&if;0if ausmif;om;tcsKdUom
wufaomtpnf;ta0;jzpfavonf/
Adkvfpm&if;0ifausmif;om;rsm;wGif yg0ifaom uRefawmfvnf; wuf&ay\/
jyifyvlqdkvQif wufbkef;BuD;
udkodef;azESifh umvuwm; udkvSazwdkUom tm;vkH;cGifhjyKcsuft& wuf&avonf/
qkH;jzwfxm;aomtvkyfudk tpnf;ta0;xuf&ol rSwpfyg; rnfolUtm;rQ
wpfqifhrajym&[k
ydwfyifxm;cJUavonf/ xkdtvkyfum; twGif;0efBuD;rsm;&kH;udk ausmif;om;xku
0dkif;xm;NyD;
tmPmzDqef&efESifh ta&;qdk&ef jzpfavonf/

twGif;0ef&kH;BuD;rSm e,fcsJUtkyfcsKyfa&;puf,E&m;BuD;\ A[dkcsufrBuD; jzpfonf/


nGefUaygif;tpdk;&\
armfwmpufBuD;vnf;jzpfonf/ uRefawmfwkdUonf twGif;0efrsm;&kH;BuD;udk 0dkif;xm;NyD;
tkyfcsKyfa&;puf,E&m;BuD; rvnfEdkifatmif tusyfudkifum awmif;qdkcsufrsm;twGuf
ta&;qdk&ef
&nf&G,fMuayonf/
wpfenf;tm;jzihfqkdaomf uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;onf e,fcsJU"e&Sif\
A[dkcHwyfBuD;udk
wdkufckdufMu&efjzpfayonf/
uRefawmfwkdUonf xdkqkH;jzwfcsufudk csMuNyD;aemuf rnfrQvQKdU0Sufa&;
okH;Muygoenf;qkdvQif
qkH;jzwfcsufwGif yg0ifMuaom uRefawmfwkdU tcsif;csfi; yifvQif
xkdtaMumif;ESifhywfouf
tpnf;ta0;cef;rrS wpfyg; aqG;aEG; ajymqkdjcif; rjyKMuay/
0dkif;&efqkH;jzwfonfhtcsdefum; 16&ufaeU n11em&Djzpf 0dkif;onfhtcsdefum;
20&ufaeU eHeufjzpfay&m
Mum;&ufrsm;wGif jzpfysufonfh rsm;pGmaom tjzpftysufwkdUteuf razmfjyvQif
rNyD;aomtjzpftysufwpf&yf &Sdygao;onf/ xkdtcsdefrSm awmfvSefa&;tkH<urItcsdef?
ta&;awmfykH
yGufavmxcsdef jzpfay&m euf&Idif; us,fjyefUaom tjzpftysufwkdUjzifh
jynfhnyfaeygonf/ 4if;jyif
reuf&Idif; rus,fjyefUaomfvnf; toHjrnf&m [dwfay;&mrSm olrsm;xufravsmhaom
tjzpftysufrsm;vnf; &Sdwwfygao;onf/ tppf&SdvQif twk&Sd&onfrSm
"rwmyifr[kwfygavm/
taqGpmzwfol uRefawmfhtm;cGifhjyKyg/ *VKefOD;apm\ ]pwd} tmPmzDqefa&;
vkyfie;fudkvnf;azmfjyvdkufyg&apOD;/
uRefawmfwdkUausmif;om;ESifh ocifrsm; tmPmzDqefa&; vkyfNyD;aomtcg OD;apmvnf;
wpfpkHwpf&mrvkyfbJ
ikwfwkwfae rjzpfawmhyg/ olum; a'gufwmbarmftm; tpm;xdk;&ef BuH&G,faeol
r[kwfygavm/
wdkif;jynf\ tm&kHolUbufvSnfhvmap&ef rD;&SL;rD;yef; vTwfjy&rnf r[kwfygavm/
OD;apm? om,m0wD OD;apm? om,m0wD *VKefOD;apm? rsKd;cspftzGJUacgif;aqmif
atmufvTwfawmftrwf
OD;apm? &efukefjrLeDpy,f vlBuD;? ol&d,owif;pm t,f'DwmcsKyf OD;apm/
xdkuJUodkUaom *kPfxl;0daoo

aygrsm;vSaom OD;apmonf ol\tmPmzDqefa&;jyyJGudk 'DZifbmv 19&ufaeU


nae3em&drSp
usif;yygonf/
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;u OD;apm\tmPmzDqefa&;jyyJGudk oGm;MunfhtuJcwfum
olwdkUtm;tpD&ifcH&ef uRefawmfhudk apvTwfMuavonf/
uRefawmfonf 3em&drxkd;rD a&Twd*kHapwDawmfBuD;\ awmifbufajcawmf&if;
"mwf&xm;vrf;ab;&Sd
OD;b&D\Z&yfodkU ta&mufoGm;cJUavonf/
tmPmzDqefyJGudk zdwfac: BuD;rSL;olrsm;rSm OD;apmtjyif rsKd;cspfygwD0if
OD;btkef;ESifh OD;tdrf?
rEav;ol&d, t,f'Dwm Od;xGef;&if? jrefrmh&kyf&Sif OD;armifarmifESifh r[maqGac:
&Jowif;pm t,f'Dwm
OD;b&SdefwdkU jzpfavonf/
4if;wdkUteuf r[maqG\taMumif;udk tenf;i,fa&;vdkonf/
uRefawmfonfr[maqGtm;
eD;uyfpGmodolr[kwf/ rdwfaqGudkatmifausmfurl r[maqGtm;
tawmf&if;ESd;pGmodxm;onfxif\/
r[maqG\ pmudkum; uRefawmfwdkUvli,frsm;tenf;ESifhtrsm; zwfzl;Muonfom
rsm;av\/
ol\rsKd;cspfpdwfvIHUaqmfa&; pmayrsm;onf uRefawmfwdkUtm; tawmfyif
qGJaqmifEdkifcJUayonf/ odkU&mwGif
uRefawmfum; tawmfajymif;vmcJUNyD;NyD jzpfonf/ e*g;eDrS xkwfa0aeaom
bkH0g'pmayrsm;aMumifhvnf;aumif;? udkb[def;? udkAaqGpaom uRefawmfwdkU
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;\ a[majymoGefoifcsufrsm;aMumifhvnf;aumif;
bkH0g'oabmw&m;rsm;
tawmf0ifavNyD/ xdkUaMumifh r[maqG\trsKd;om;a&;vIHUaqmfrIudk
av;pm;auseyfaomfvnf;
olUtajccHt,ltqrsm;udk rauseyfawmhacs/ tjypfjrifvmcJUacsNyD/ r[maqGu
wpfa,mufaumif;?
ESpfa,mufaumif; acsmif;ajrmif;owfjzwfaom enf;jzifhwdkif;jynfvGwfvyfa&;&rnf[k
xifaeonf/
vlxktkH<urItpm; vlwpfpku tmZmenfvkyfjyNyD; ]eef;wGif;ta&;
awmfykH}vkyfBuHenf;jzifh
vGwfvyfa&;wkdufyGJqif&ef vrf;nTefonf/ olUtzkdU vlwpfpku
t&m&mqkH;jzwfvkyfaqmifNyD; vlxku

yGJMunfhy&dowfozG,fae vufckyfwD;&kHrQom&Sdonf/ olonfawmifolv,form;


tvkyform;vlxkBud;\
awmfvSefa&; tpGrf;tpt&nftcsif;udkr,kHMunf/ tcsKyftm;jzihfqdkvQif
vlxkawmfvSefa&;udk
qefUusifonf/ olUt,ltqrsm;onf udkatmifausmfhtay:wGif
awmfawmfMoZm0ifwwf&m
uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;u udkatmifausmftm; tawmfcRwf,l&avonf/
r[maqGonf
,ckta&;awmfykHtwGif;rSmyif vlxkBuD;ESifhrvkyfbJ vlvufwpfqkyfESifh
vQKdU0Sufa&;vkyfief;?
vkyfBuHrIvkyfief;uav;rsm;udk omvkyf&ef udkatmifausmftm;tBuHay;vdkufao;onf/
vlxkta&;awmfykHrS
udkatmifausmfuif;uGmaeatmif tm;xkwfcJUavao;onf/ 4if;jyif r[maqGonf
aeol&deftrnfjzihf
bkH0g'qefUusifa&;rsm;udkvnf; a&;om;aeayao;onf/
odkUvQif r[maqGtm; em;vnfxm;aomfvnf; ,aeUOD;apm\
tmPmzDqefa&;vkyfief;wGif
tb,fokdUaomenf;jzifh r[maqGygvmonfudk uRefawmfpOf;pm;r& jzpfaeavonf/
r[maqGuMunfndKav;pm; r[maqG\ EdkifiHa&;acgif;aqmif[kyif ac:Edkifaom
&JOD;armifBuD;(trfat)
aMumifhygvmonf[k qdk&efvnf; cJ,Of;\/ OD;armifBuD;ESifh OD;apmrSm EdkifiHa&;tpk
wpfpkwnf; r[kwfMu/
r[maqGonf OD;apmvdk EdkifiHa&; vmbfvmb arQmfrSef;csufvnf;r&Sd/ udpwGif
yuwd&dk;om;\/
r[maqGESifh ywfoufNyD; odkUuvdkawG;awmaeNyD;aemuf ab;bDy&dowfudk
tuJcwfvdkufonf/
&[ef;&Sifvl jynfhnyfaeonf/ tcsdef tcg vlxkum;b,folrqdk
t*Fvdyf"e&SifESifh
nTefUaygif;tpdk;&udk qefUusifrnfqdkvQif b,fa&GUb,frQ qefUusif qefUusif
tm;ay;&eftqifoifh
jzpfae[ef&Sdayonf/
OD;apmwkdUvlpk csdwfqGJxm;aom pmwef;BuD;rsm;uvnf;
vlxkBudKufavmufp&myifjzpfayonf/
]wdkif;jynftwGuf toufESifhvJyg}? ]rdef;r&Sm tvdkr&Sd}? ]owd&Sd&ifxGufcJU}?
]Armjynfjyef&a&;0g

atmifjrif&rnf}? ]igwdkU tmPmzDqefNyD}? ]igwdkUudk axmifcsvQif igwdkUEdkifrnf}?


]tpdk;&zdESdyfjcif;udk
wdkufzsufypfyg}? ]aMumufarG;yg jzKwfypfvdkuf}? ]ArmhowdjyMuavmh}/
ab;uMunfhaeMuonfh y&dowfum; xdkpmwef;rsm;udk Munfhae&&kHjzihf
tm;&auseyfjcif;r&Sdonfhtvm;
]ocifrsKd;a[h wdkUArm} ]rD;wkwf rD;wkwf &IdU&IdU} ]oydwfoydwf arSmufarSmuf} ]*VKef
*VKef x x} paom
a<u;aMumfoHrsm;udk 0dkif;atmfMuav&m a&Twd*kHapwDawmfBuD; ywf0ef;usifwpf0dkuf
odrfhodrfhwkefoGm;
avonf/
uRefawmfhpdwfxif OD;apmonf Munfhaeaomy&dowfu ]ocifrsKd;a[h wdkUArm}[k
atmfjcif;udk
BudKuf[efr&Sd/ 4if;jyif olUpmwef;wGif ]Armjynf jyef&a&; 0g'
atmifjrif&rnf}[ka&;xm;onfrSm
xl;jcm;\/ olonf uRefawmfwkdU\ ]vkH;0vGwfvyfa&;} ]e,fcsJU"e&Sifpepf
ysufpD;ygap}paom
tokH;tEIef;rsm;udk wwfEdkiforQa&Smif olUxl;jcm;aom tokH;tEIef;jzifh
tpm;xdk;avh&Sdayonf/
ykvdyfrsm;um; tpnf;ta0;teD;tem;wpf0dkufvnf;aumif;?
cyfvSrf;vSrf;vnf;aumif;? ysm;yef;cyfrQ
vl;vmoGm;vm tvkyfrsm;aeMuayonf/ tcsKdUykvdyfrsm;u tm&ftD;wDbwfpfum;rsm;udk
pD;vkH;iSm;pD;um;
tqifoifhapmifhaeMuayonf/ t&yf0wft&yfpm;ESifh pkHaxmufykvdyfrsm;um;
vlxky&dowfMum;wGif
&SdaeMuayonf/
]igwkdUtmPmzDqefNyD}qdkaom ydwfjzLay:wGif rifeDESifha&;xm;onfh
pmwef;BuD;atmufwGif
OD;apmwdkUvlpk&yfMuNyD;aemuf tcrf;tem;pavonf/ OD;btkef;u
vufeufwpfpkHwpf&mrygbJ
tEkoufoufjzihftmPmzDqefa&;vkyf &m tpdk;&olvQKdrsm;u aoG;xGufoH,dkrI
0&kef;okef;um;jzpfatmif
qGay;rnf pdk;&drf&aMumif;? odkUaMumifh pnf;urf;wus xdef;odrf;&efvdktyfaMumif;
aMunmavonf/
OD;apm\ nTefMum;csuftwdkif;wpfoa0rwdrf; vdkufemum tmPmzDqefa&;
vkyfMu&rnfjzpfaMumif;

ajymqdkavonf/
xdkokdUajymNyD;aomtcg OD;apmu nTefMum;csufay;&ef [efjyvdkufonf/
olonf&kwfjcnf; olUudk,fol
*VKefppfolBuD;ozG,f xifrSwfvdkuf[ef&Sday\/ &ifudkaumh acgif;udkarmhfvdkufonf/
olonfa'gufwmbarmfvdk &GJUapmif; acgif;aygif;raygif;aomfvnf; olUrlESifhol
xl;jcm;atmif
acgif;aygif;aygif;xm; onf/ yifeDa&mifydk;tay:tusudk &ifaphatmiftoD;wyfvsuf
0wfxm;onf/
befaumufvkHcsnfrSmvnf; yifeDa&mifjzpfavonf/ tay:tusem&DtdwfxJ wGif
vufudkifyk0gudk
tvSjyxnfhxm;avonf/
OD;apmu ,cktcsdeftcgrsKd;wGif yg;pyfuajymaeonfh tvkyfjzifh
wif;wdrfae&efjzpfaMumif;jzifh
yPmrcsDajymaomtcg y&dowfu ]]wdkUArmuG}}[k atmfMuavonf/
OD;apmrsufESmudkMunfh&jcif;jzifh
]]wkdU*VKefuG}} [katmfoHudkrMum;&ojzihf pdwfysufoGm;ykH&onf/ 4if;aemuf
Od;apmutcsKdUoHCmawmfrsm;onf tmPmzDqef&mwGif yg0ifvkdaMumif;trdefU &SdMu&m
ryg0ifbJ
acwapmifhqdkif;zdkU awmif;yefavonf/ oHCmawmfrsm;tvSnhfrusao;[k qdkavonf/
uRefawmfum;
tHUMoaerdonf/ tb,foHCmwdkUu yg0ifvdkoenf;? olUtiftm;BuD;aMumif;jy&ef
oHCmawmfrsm;
yg0ifcGifhrjyKxdkufygavm/
]]tmPmzDqefwJUtvkyf[m ArmjynfeJU awmfrSawmfyghrvm;vdkU awG;rdygw,f/
tmPmzDqefwJU tvkyfrSm
vufeufr&Sdojzifh taysmhpm;jzpf&m onf;cHEdkifrS atmifjrifrSm jzpfygw,f/
'DawmhArmawG[m
tmPmzDqefa&;vkyf &if jzpfrSjzpfyghrvm;vdkU apmifhaew,f/ ukvm;Armt"du&kPf;
tNyD;rSm tpdk;&u
ukvm;rsm;tm; jyefawmfjyefp&dwf aiGwpfaomif;xkwfay;w,f/ 'Dudpudk
ArmwpfjynfvkH;ESifh
bdvyfygvdDrefESifhwuG wpfurmvkH;uyg odoGm;atmif uefUuGufyJG
tpnf;ta0;BuD;wpfck *sLAvDa[mrSm
usif;yzdkU pDpOfcJUw,f/ tpdk;&u cGifhray;bl;}}
uRefawmfum; odkU tvkyform;v,form; ausmif;om;ta&;awmfykH BuD;tkH<u

nDnGwfpGme,fcsJUorm;udk OD;wnfwdkufckdufaeMupOf ukvm;Arm t"du&kPf;


udpxnfhajymonfudk
oabmrusyg/ OD;apmum; ukvm;Arm rke;fwD;a&;vkyfrS vlBudKufrsm;rnf[k
xifaeoljzpfavonf/
olonf]ukvm;rsm; ukvm;jynfodkU aMu;tdk;xrf;jyefap&rnf}}[laom a<u;aMumfoHjzihf
EdkifiHa&;wufvrf;xGifcJUol r[kwfygavm/
]]uRefawmf[m ykodrfNrdKUrSm tmPmzDqefa&;vkyfzdkU ykodrfu rdwfaqGawG
udkwdkifyifMunfhw,f/
ykodrfurdwfaqGawGu rEav;rSm omaumif;r,fvdkUajym Muw,f/
'geJUrEav;rSmvkyfzkdU
rEav;urdwfaqGawGqDvSrf;wdkifyifawmh rEav;vm&if aoG;xGufoH,kdjzpfukefrSm
pdk;&w,f?
rvmygeJUvdkUwm;Muw,f/ tpdk;&[m tifrwef vdrmwJUvlawGyg? olwkdUomvdrmMu&if
rauG;u
&efukefudk csDwufvmMuwJU a&eHajroydwform;awGeJU a0grSvmMur,fh
v,form;awGudk cifAsm;wkdU
&efukefvmMurSmvm;? a&Twd*kHbk&m;udkzl;Muyg? uRefawmfrsm;u xrif;rauR;Edkif&if
a&uav;awmhwkdufyghr,fvdkU ajymvdkuf&if vmcsifpdwf&SdMurSm r[kwfbl;}}
tcsKdUu OD;apm\ xdkpum;udk cyfNyHK;NyKH;ESifh em;axmifEdkifMuonf/
uRefawmfum;axmif;ceJ a'gyGrdayonf/
OD;apmonf tvkyform;ESifh awmifolv,form; wkdU\ta&;udk
ayghayghyifawG;[ef&Sdonf/ olwkdU\
awmif;qdkcsufolwdkU\ jyemrsm;udk vkdufavsm&ef nGefUaygif;tpdk;&tm;
wkdufwGe;f&rnfhtpm;
jyuf&,fjyKap&ef? &,fp&m uav;upm;p&m vkyfypfap&Ef ]rvdrmaom}
nGefUaygif;tpdk;&tm;
tvdrmoifMum;ay;aeay onf/
4if;aemuf OD;apmuqufvuf ]]q&mawmf oHCmawmfawGudk rvdkufMuzdkU
awmif;yefNyD;ygNyD? t&yfxJu
vlawGvnf; odyfrvdkufapcsifygbl;? tck tmPmzDqefa&;twGuf
vSnfhvnfvrf;avQmuf&mrSmolwdkUu
cJeJUayguf? wkwfeJU&dkuf? aoewfeJUypf&if cHaeMurSom atmifjrifr,f? onf;rcHEdkif&if
rvdkufMuapcsifbl;?
vltpdwfavmufom vdkcsifygw,f? 'Dvltpdwfuom csKyfcs,fzdESdyfxm;wJU
Oya'trdefUudk tmPmzDqef&ef

jzpfygw,f}}
wGifxif&Sm;vSayonf/ OD;apmonf vltpdwfavmufESifhom
tmPmzDqefa&;vkyfvdkonf/
vlwpfpkuom tmPmzDqefjyNyD; vlxku ab;uMunfh
vufckyfwD;&kHomjzpfapvdkonf/
olUtmPmzDqefa&;um; yJGaumif;wpfck? vlxkum; yGJMunfhy&dowf/ tcsufwGif
r[maqGU t,ltqESifh
OD;apm\t,ltqwlMuayonf/ xdkUaMumifh OD;apmESifhr[maqG onfyGJrSm
aygif;rdMuavonf wum;[k
uRefawmftodOmPfxaygufoGm;ay onf/
acgif;aqmifzdwfac:olrsm;vnf; wpfa,mufig;rdepfpDajym&&m? r[maqGvnf;
ajymao;onf/
OD;apmu r[maqGtm; y&dowfESifh rdwfqufay;avonf/
]]a[m'D yk*dKvfu emrnf&if;ajym&if cifAsm;wdkU odMurSm r[kwfbl;?
EdkifiHausmfpma&;q&mBuD;
r[maqGqdk&if tm;vkH;odMuRSmyJ? r[maqGu wdkufp&m&Sd&if owd&Sd&SdeJU a&SUuaeNyD;
wdkufr,fhyk*dKvfygyJ?
Oya'qdkwm t&rf;okH;&wm r[kwfbJ t&rf;okH;vdkU &Gyf&GyfcRHcRH wkdufyghr,fvdkU
qkH;jzwfNyD;jzpfwJU
yk*dKvfygyJ}}
y&dowfu vufckyfwD;Muonfudk r[maqGu vufjzihf t&yfcdkif;NyD;]]uRefawmf tmPmzDqefa&; yg0ifqifEGJwm cifAsm;wdkU vufckyfMobmay;wm cHcsifvdkU
r[kwfbl;?
tpdk;&u Oya'udk tvJGokH;pm;vkyfvkdU yg0if&wm/ yk'fr 144qdkwm
vlrsKd;wpfrsKd;eJUwpfrsKd; vlwpfpkeJUwpfpk
t"du&kPf;jzpfwJU tajc&SdrS xkwf&wm? &efukefNrdKUrSm 'DtajctaersKd; vkH;0r&Sdbl;/
a&eHajrudp?
awmifolv,form;udptkH<uae awmh 'DtkH<urItpdkiftcJBuD;&if vuf&Sdtpdk;&
&mZyvifeJUzifrNrJbJ
jzpfoGm;rSmrdkU olwdkUtusKd;twGuf npfywfNyD; xkwfjyefjcif;jzpfw,f/ 'gudk
uRefawmfwkdUu
acgif;ikHUcHae&rvm;/ (rcH&bl; rcH&bl;? atmfoHrsm;) tJ'Dvdk rcHcsifwJUtwGuf
axmifusus wef;usus
qkdNyD; uRefawmfyg0ifwmyJ}}

tmPmzDqefa&; tiftm;jyyGJvkyfaomtcg OD;apmajymovdk vltpdwf


avmufomr[kwfyg?
vl500rQyg0ifavonf/ rsm;aomtm;jzifh *VKefvufa&G;pif rsm;onf[k qdkavonf/
bk&m;vrf;wpfavQmuf ESpfa,mufwpfwJG vrf;avQmufcsDwufMu&m a&SUqkH;u
e*g;udk*VKefpD;xm;aom
wHqdyftydkwyfxm;onfh a'gif;tvHBuD;udk vTifhxloGm;avonf/ ab;rS
rD;wkwfBuD;ESpfckvnf;
ygao;onf/ txl;nTefMum; xm;ojzifh a<u;aMumfoHrsm;ratmfbJ NidrfoufpGm
avQmuf&avonf/ pmwef;
rsm;udkum; udkifaqmifcJUMuonf/ a<u;aMumfoHratmfjcif;aMumifh 0rf;enf;aom
txdrf;trSwfESifh
wlaeonf[k uRefawmfhpdwfrSm rausreyfjzpfaeckduf
usm;ul;ausmif;a&SUokdUa&mufaomtcg vli,frsm;onf
pdwftm;wuf<uvmum csrSwfxm;aom pnf;rsO;fudkrem,lawmhbJ Zmwdrmefwufonfh
a<u;aMumfoHrsm;udk
atmf[pfMuavonf/
uRefawmfonf ab;rStuJcwfvdkufcJUonfrSm odrfBuD;aps;txdjzpf\/ xkdUaemuf
bwfpfum;pD;
ausmif;odkUjyefcJUavonf/
or*&kH;cef;wGif acgif;aqmifrsm; tvkyfrsm;aeMuonf/ b,folrQ ttm;raeMu/
reufjzeftwGuf
bwfpfum;iSm;ol? pmwef;a&;ol? wdkufyf&dkufol? *sufpwifemvSdrfhol? b@a&;&SmazGol/
tqifoifhyif OuXtcef; udkvSa&Ttm;awGUojzifh OD;apm\
tmPmzDqefa&;jyyGJtaMumif;udk
ajymjyonf/ olu tvkH;pkHMum;emNyD;aemuf avSmif&,f&,fum]][J [J olUpmu pwdvkyfwmaygh? pwdtmPmzDqefa&;aygh? at;av 'gxm;ygawmh?
udk,fwkdUqDtpdk;&u
bmrSpum;rjyefbl;? udk,fwdkUu tpdk;&udkay;wJU aemufqkH;tcsdefu 'DaeUnae 4em&D?
'Dawmhreufjzefvkyf&rSmyJ}}
4if;aemuf udkvSa&Tonf vdyfxm;aomajrykHwpfckudk jzefUcsvdkufonf/
twGif;0ef&kH;BuD;\ ajrykHwnf;/
b,fae&mwGif vlb,fESa,muf0dkif;rnf? b,ftaygufudk b,fvdkydwfqdkUrnf
ponfjzihf
twdtusowfrSwfNyD; jzpfay\/ rvG,faygufrsm;udkyif tvpfray;ay/

xkdtwGif; udkat;ausmf0ifvmavonf/ olum; a[m[J vdkufvmatmif armae\/


tvdkvdkrS
ay:csifaewwfaom olUa&SUoGm;rsm;onf armvSojzifh aphr&aom EIwfcrf;rsm;Mum;rS
jyLxGufaeMuayonf/ udkat;ausmf\ xl;jcm;csufwpf&yfrSm tay:tusudk NrJNrJpJGpGJ
0wfwwfjcif;jzpfonf/
tckvdk zwfzwfarmatmif [dkajy; onfajy; ajy;&aomtcgrSmvnf; tay:tusESifh
yifjzpfayonf/
c&D;a&mufrqdkufyif udkat;ausmfu udkvSa&Ttm;]]eufjzef0dkif;r,fh ausmif;om;awGudk reufpmwpfckck auR;rSjzpfr,f/ wpfaeukef
0dkif;csif 0dkif;ae&rSmAs?
'DawmhaiG&SmzdkU vkyfOD;rSjzpfr,f}}
udkvSa&Tu acgif;armhum pOf;pm;vkdufonf/ rsufrSefu0if;ovkd acR;qDjzifha0haeaom
olUezl;vnf;0if;aeavonf/ aemuf]]tif; udpr&Sdbl;? usKyf udkodef;azudk t&Smcdkif;vdkufr,f}}
udkat;ausmfu 0ifxdkif&if;]]okH;av;&m &rSjzpfrSm? NyD;awmh bmvkyfzdkUqdkwmvnf; zGifhrajym&bJeJU vSLwJU
vl&SdrSjzpfrSm}}
]][kwfw,fav? tJ'DvkdyJ t&Smckdif;&rSmyJ}}
xkdtcg uRefawmfonf jzKef;ceJ tBuHwpfck&vmNyD;]]udkvSa&T uRefawmfhrSmvnf; 'umrwpfa,muf&Sdw,f/ 'DtcgrsKd;rSm oGm;tvSLcH&if
[efr,fxifwmyJ}}
udkvSa&TESifh udkat;ausmfwkdUonf uRefawmfhtm; NyHK;aphaphjzifh MunfhvdkufMuavonf/
uRefawmf\
]'umr}[laomtokH;tEIef;udk NyKH;jcif;ayvm;? odkUr[kwf 'umrqdkolESifh
uRefawmfwdkU\ tquftoG,fudk
tawG;acgifrd NyKH;jcif;ayvm; rodEdkifacs/ bmyJjzpfjzpf uRefawmfhacgif;aqmifrsm;u
uRefawmfhtm;
txifjrif rvJGapvdk? xkdUaMumifh]]'DvkdAs ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u uRefawmfacgif;aqmifwJU
ausmif;om;wpfpku
olUudkukvm;awGMum;u u,fxkwfxm;cJU&w,f? olu touf30ausmf 40wGif;?
olUa,musmf;u}}
udkvSa&Tu w[m;[m;&,f olU&,foHjzifh uRefawmfhpum;udk jrKyfypfvdkufNyD;aemuf]]'
gawG&Sif;aezkdU rvdkygbl;? udk,fhvl&dk;aMumif; ,kHygw,f? &r,fxif&if
oGm;tvSLcHayawmh}}

]]b,favmufrsm;rvJawmh rodbl;ayghAsm? udkodef;azudk vTwfrSmvnf; vTwfvdkufyg?


uRefawmfhqDu
&wmawmh tjznfhavmufaygh}}
]]udkif;ajymaeMuma&mh &JabmfwifxGef; oGm;ayawmh? b,favmuf&& tjrwfayghavAsm?
[J [J}}
udkat;ausmfurl uRefawmhtm;NyKH;om Munfhaeavonf? bmrQrajym/ okdUjzihf
uRefawmfonf NrdKUxJodkU
wpfacgufxGufcJU&jyefavNyD/
bwfpfum;ay:wGif tawmfav;MumatmifpD;rdrS csrf;pdrfhpdrfhjzpfaeaom &moDOwkudk
owdjyKrdawmhonf/
uRefawmfhrSm taEG;xnfrajymESifh? tay:tusawmif rygacs/
bwfpfum;ay:rS armifaxmfav;vrf;wGif;odkU a&mufoGm;aomtcgrl
tcsrf;oufomoGm;onf/
um;vrf;ESpfzuf&SdwkdufBuD;rsm;rS xGufaeaom tylaiGUaMumifh jzpf[ef&Sdayonf/
vrf;wpfvrf;vkH;
"mwfrD;rsm;jzifhvif;aeaomf vnf; rjrrSDwkdU wdkufcef;odkU wuf&aomavSum;rSmrl
tawmfuav;
arSmifavonf/ prf;jznf;jznf;uav; wufoGm;&ay\/
wHcg;acgufvdkufonf/ b,folrS vmrzGifh/ aemufxyfacgufvkdufaom tcg
rD;wpfvkH;yGifhvmonf/
okdUaomf b,folurQ vmrzGifhao;/ txJu ajcoHoJUoJUvdkvdkMum;vdkuf&ay&m
wpfpkHwpfa,mufaom
olonfwpfpkHwpfckaom tMum;uav;rS acsmif;Munfhaeonf[k xifayonf/
uRefawmfonf
tm;rvkdtm;r&jzpfNyD; xyfacgufvdkuf\/ xdktcgrS wHcg;yGifhvmayawmhonf/
wHcg;zGifholrSm uRefawmfwpfcgu 'Dae&mrSmyif awGUzl;NyD;jzpfaom
vkHcsnf0wfrGwfqvifukvm;
tbkd;BuD;yif jzpfavonf/
]]rjrrSD&Sdovm;}}
]]bmudp&SdvkdUwkH;}}
olU&kyfuom ukvm;&kyf jzpfonf/ toHum; ArmoHvkH;vkH;jzpf\/
]]awGUcsifvdkUyg}}
]]emrnfajymygOD;}}
]]wifxGef;? aumvdyfausmif;om; wifxGef;}}
uRefawmhftoHudk twGif;&Sd rjrrSDu Mum;vdkuf[ef&Sdonf/ &kwfw&uf xGufvmNyD;-

]]tdk armifwifxGef;yguvm;? vma[h 0ifcJU}}


rjrrSDonf a&rdk;csKd;NyD;cgp jzpf[efwlonf/ qHyifuydku&dkxkH;xm;
rsufESmudkoeyfcg;a&usJvdrf;xm;onf/
rD;ckd;a&mif wmzufwmtusudk tay:rS xyf0wfxm;&m Mu,foD;rsm;yif
tNyD;rwyf&ao;ojzihf
uRefawmfha&SUwGif &yfvmaomtcg 'kwd,aemufqkH; Mu,foD;wpfvkH;udk
wyfae&if;awGU&onf/
ay;aomukvm;xdkifwGif xdkifvdkufpOf rjrrSDu royfr&yf jzpfaeom vkHcsnfudk
oyf&yfatmifjyKjyif&if;]]b,fuavQmufvmvJ armifwifxGef;? awGU&wmodyf0rf;omwmyJuG,f}}
]]udp&SdvdkU vmcJUwm rr&JU}}
rjrrSDu rsufESmcsif;qdkifukvm;xkdifrSm 0ifxdkif&if;]]udp&SdvdkU vmvdkUawGU&vnf; rruawmh 0rf;omwmyJuJGU? uJ ajymprf;ygOD;
armifhudp}}
]]uRefawmfwdkU ausmif;om;awG vkyfaeMuwmawG Mum;rSmaygh}}
]]rMum;bJ aeyghrvm;uGm? rrjzifh armifwifxGef; tzrf;rsm;cH&rvm;vdkU
owif;pmxJrSm wxdwfxdwfeJU
Munfhaew,f? at; qdkprf;ygOD;}}
]]eufjzefrSm ausmif;om;awG vkyfief;wpfck&Sdw,f? ta&;wBuD;aiGvdkvdkU
vmtvSLcHwmyJ? bmvkyfMur,f?
bmvkyfzkdU aiGvdkw,fqdkwmawmh aemufrS rrudkajymr,f}}
ajymNyD; rjrrSD\ rsufESmudk tuJcwfMunhfvdkufonf/ NidKjiifoGm;onfudk vkH;0rawGU&/
oeyfcg;a&usJaMumifh pkwfMurf;Murf; jc,fxm;ovdk&Sdaom tvS\ 0if;vufykHudkom
awGU&ayonf/
]]rruawmh ausmif;om;ta&; bmta&;awG bmrSef;rS em;rvnfbl;? EdkifiHa&;rSmvnf;
aumif;wmqdk;wm
bmrSrajymvdkbl;? okdUayr,fh armifwifxGef;udk ay;wJUtaeeJU
armifwifxGef;bmvkyfvkyf vkyfEdkifwJU
aiG100dvSLvkdufr,f}}
uRefawmfum; rQ rsm;rsm;rarQmfvifhcJUyg/ txl;0rf;omoGm;rdonf/
odkUaomfbmrQrajymbJ rjrrSDudk
NyKH;om Munfhaevdkufonf/
]]b,fhES,fvJ? enf;w,fxifovm;? vkd&ifvnf; aemufxyfvm,lvSnfhOD; aygh
[kwfvm;}}
]]enf;w,frxifygbl; rr&,f? uRefawmftxl;yJ aus;Zl;wifygw,f}}

]]a[h aus;Zl;wifwJU pum;rajymaMu;aemf}}


rjrrSDonf xNyD; tcef;wGif;odkU 0ifoGm;avonf/ tjcm;wpfzufcef;qDodkU
vSrf;Munfhvkduf&m
Od;xGef;0if;onf tdyf&mwGif pmzwfaeonfudkawGU&ayonf/ olUajcaxmufrsm;udk
ouvwfapmifBuD;rsm;
jzifh&pfywfxm;avonf/
rjrrSDu aiG100dudk uRefawmfhtm; ay;NyD;aomtcg]]uRefawmfoGm;awmhr,f rr? tvkyfawG&Sdao;vdkUyg}}
]]at; at;? tvkyf&Sdao;&ifawmh jyefawmhav? odkUayr,fh rru armifav;tay:rSm
rauseyfwmajym&OD;r,f? tvnfvnf; wpfacgufrS rvmbl;}}
uRefawmfwu,fyif pdwfxdcdkufoGm;onf/ uRefawmfum; pdrf;um;vGef;onf/
tm;vnf;emrdonf/
]]uRefawmfu 'Dvdk&dkif;ayr,fh rrupdwfrqdk;ygeJUaemf? uRefawmftvnf vmjzpfatmif
vmygOD;r,f}}
uRefawmfu xdkif&mrSxvdkufonf/ rjrrSDuNyKH;NyD;]]armifav;u pum;twwfom;aemf? tjyifrSm rcsrf;bl;vm;}}
]]enf;enf;awmhcsrf;w,f}}
]]Munfhprf; taEG;xnfryg tay:tusrygeJU? tat;rdaeygOD;r,f? cPaeOD;
(twGif;bufodkUvSr;f)
rmrGwfBuD;a&}}
rjrrSDonf ukvm;tbdk;BuD;udkac:&if; xdkif&mrSxvdkufonf/ rmrGwfBuD;
a&mufvmaomtcg]]udkxGef;0if;t0wfxnfhwJU AD&dkxJrSm tv,fxyfu qG,fwm oGm;,lprf;yg}}
uRefawmfum; tHUtm;oifhoGm;onf/
]]aeygap rr&,f}}
]]b,fae&rvJ? 'Dvdk udk,fhudk,fudk,f *&krpdkufwm[m udk,fhudk,fudk,f ESpfoufwmyJ?
tat;udkMuyfMuyf*&kpdkuf&r,f? Munfhvdkufprf; [dkrSm (vJavsmif; pmzwfaeaom
OD;xGef;0if;qDodkU
nTef;um) taetxdkif*&krpdkufawmh wpfoufvkH; rvlawmhbl;? arQmfvihfcsuf
r&Sdawmhbl;? armifwifxGef;
bmvkyfvkyf usef;rma&;udkawmh *&kpdkuf&r,f}}
uRefawmfum; rjrrSDay;aom qG,fwmudk jiif;y,f&ef taMumif;vkH;vkH; r&Sdawmh&kHru
aus;Zl;yJwifvmayonf/ tpfrBuD;t&if;vdk cspfcif&if;ESD;jcif;vnf; jzpfvmayonf/
or*wdkufodkU jyef&mufaomtcg udkvSa&Ttm; OuXtcef; ukvm;xdkifrsm;pDcif;um
pmtkyfrsm;acgif;tkH;

tdyfaeonfudkawGU&avonf/ olonf rsufrSefudkrcRwf? rD;udkvnf;rydwfbJ


tdyfaejcif;jzpfay&m
cPcg;qefU&if; tdyfaysmfoGm;[ef wlayonf/ olUtm;EId;NyD; aiG100dudk
ay;vdkufaomtcg]]tif;udk,fhvlt[efom;yJ eufjzefoefbufNrdKUxJ aiGaumufxGufMu&if udk,fhvludk
xnfh&OD;r,f}}
xdkaeUnu udkodef;azvnf; a&Twd*kH b@awmfxdef;vlBuD; qDaewm olaX;OD;oGifxHrS
aiG300dtvSLcH
&cJUonf[k od&ayonf/ odkUjzihf eufjzefrSm ausmif;om;rsm; aygifrkefUig;aowmnSyf
auR;Edkif&efzlvkHavNyD/
uRefawmfum; tpnf;ta0;cef;rBuD;odkUoGm;NyD; ckH&Snfrsm;udk rsufESmcsif;qdkif cif;
tdyfavonf/
rjrrSDay;vdkufaom qG,fwmonfum; uRefawmfhtwGuf wrifxdk;xm;bdonfhtvm;
awmfaeavonf/
qG,fwmrSm vufxdk;qG,fwm topfpufpufvdk jzpfaeay\/ qG,fwm0wf
tdyfav&m
tawmfyifaEG;aeojzihf rjrrSDtm; wpdrfhpdrfh aus;Zl;wifaerdavonf/ rjrrSDonf
uRefawmfhtm;
aEG;aomarwm"mwfjzihf vTrf;NcHKay;ae[ef&Sdacs\ wum;/
tdyfaysmfrnfvkyfum&Sdao;? udkxGef;&SdefESifh tazmfwpfa,muf pum;wajymajymESifh
0ifvmMuNyD;
uRefawmfhvdkyif tdyf&ef xkdifckH&Snfrsm;udk qGJa&TUaeMuojzifh
tawmfZdrfysufoGm;avonf/ uRefawmfonf
olwdkUudk rsufpdzGifhyif rMunfhawmhacs/ udkxGef;&Sdeftm; olUtazmfu
wuodkvfausmif; tkyfq&mBuD;
OD;azarmifwifESifh ywfouf owif;wpfck azmufonfcsaeav onf/
yJcl;ausmif;aqmifrS
udkvSjrwfpdk;onf a&eHwyfBuD;udk acgif;aqmif &efukefodkUac:&ef Adkvfac:&m
pm&if;oGif;cJUavonf/
aemufolUtm; tjcm;olwpfa,mufESifhrwl rauG;odkU vTwfvdkufavonf/
udkvSjrwfpdk;rSm
yJcl;ausmif;aqmifom;jzpf&m xdkausmif;aqmif 0g'ifvkyfol y&dkzufqmr*pfu
udkvSjrwfpdk;tm;
ta&;,l&rnf[k ausmif;tkyfBuD; OD;azarmifwiftm; awmif;qkdav&m OD;azarmifwifu

ausmif;om;rsm;onf tpdk;&udkom wdkufaejcif;jzpf&m ausmif;uta&;r,lEdkifaMumif;


ajymvdkufonf[k
qdkavonf/ Armausmif;tkyfjzpf okdUoabmxm;onfqdkNyD; t*FvdyfvlrsKd;
q&mrsm;u
tawmfrausreyfjzpfaeonf[k qdkavonf/
olwdkUajymaeMuonfudk rQomem;axmifNyD;aemuf tdyfuvnf;tdyfcsif
udk,fhbmomudk,fvnf;
OD;azarmifwiftaMumif; pOf;pm;aerdav&m olwdkUbmom qufajymaeMuonfudk
rMum;&awmhacs/
OD;azarmifwif taMumif;um; odkUwnf;/ q&mBuD;onf ocifbaomif;?
ocifApdefwdkU wuodkvfudk
tajccH,l ocifvkyfief;pvkyfMupOfu wdwfwqdwfaiGvSLavh&Sd onf/ wpfcgu
wkdUArmowif;pOfxkwf&ef tvSLaiG300d yg0ifonf[k uRefawmfMum;zl;xm;avonf/ /
23
ausmif;om;rsm;aoG; ajrodkUusaomaeU
'DZifbmv 20 &ufaeU/
ausmif;om;rsm;aoG;ajrodkUusaomaeU/
eHeufcif; qD;ESif;awGu a0a0? aejcnfEkuvnf; razmufxGif;Edkifao;/
ajrmufavuav;uvnf;
aoG;vsuf&Sday&m tawmfyif at;aeayonf/
odkU&mwGif uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;aoG;um; yla0vsuf&Sdayonf/ tat;
tcsrf;udk*&krjyKbJ
tapmBuD;xMuonf/ cyfapmapmuyif or*wkdufodkU pka0;vmMuonf/
7em&DcGJvQifyif
wuodkvfor*cef;rBuD;jynfh&kH ru vQHoGm;avonf/
t"dywdvrf;ray:wGifum; or*wkdufrS bJGUESif;obifcef;rtxd bwfpfum;rsm;
pDwef;&yfxm;onf/
8em&DwGif udkvSa&Tu OuXukvm;xdkifrSae]]'DuaeU ArmjynfEkdifiHa&;&mZ0ifrSm wGif&r,fhajcvSrf;wpfvSrf;udk vSrf;Mu&r,f?
csKyfcs,fwJUOya'udk
tmPmzDqefMu&r,f? b,fae&mqkdwm b,fvdkqkdwm cifAsm;wkdUudk rajymao;bl;?
odkUaomf
uRefawmfwdkUu tMurf;ywrf;rI rygbl;? uRefawmfwdkUudk tpdk;&u aoewfeJU
ypfcsifvnf;ypfr,f? tJ'gudk
vdkufMurvm;}}

y&dowfu ]]vdkufr,f...}}[k yJUwifxyfvmonf/


xkdtcg udkvSa&Tu xyfajymjyefonf/
]]atmufrSm bwfpfum;awG tqifoifh&Sdw,f/ tckoGm;Mur,f? uRefawmfwdkUu
b,folUudkrS
twif;rac:bl;? rvdkufcsif&if aeEdkifw,f? wHcg;zGifhxm;w,f? jyefEdkifw,f}}
wuf<uaeaom ausmif;om;rsm;u ]]rjyefbl; e,fcsJUtpdk;&udk wdkufr,f}}[k
xpfcsKef;vdkufonf/
xdkUaemuf uRefawmfwkdUonf tpkvdkuf pkvdkfuf udk,fhtpkacgif;aaqmifESifh
udk,fpnf;urf;wus zJGUxm;NyD;
bwfpfum;rsm;ay:odkU wufMuavonf/
bwfpfum;wef;BuD;onf wuodkvf&dyfomvrf;rS ukudKif;bufodkU?
ukudKif;vrf;wpfavQmufrS
wd&pmef&kHvr;fudkjzwfum uefawmfuav;vrf;? pawmhudwfvrf; (odrfjzLvrf;)?
armif*dkrm&Dvr;f
wkdUtwkdif;oGm;um pywfvrf; (Adkvfatmifausmfvrf;)? pdwfaygbk&m;&Sdckd;
ausmif;BuD;a&SUwGif
&yfMuavonf/ pdefaygbk&m;&Sdckd;ausmif;BuD;a&SUwGif &efukefausmif;aygif;pkHrS
ausmif;om; 7000 avmuf
a&mufaeESifhMuNyDjzpf&m uRefawmfwkdU wuodkvfausmif;om;rsm;
bwfpfum;ay:rSqif;&m ]]ocifrsKd;a[h
wkdUArm}}? ]]ta&;awmfykHatmifygap}} ponfjzihf qD;EIwfqufavonf/
NrdKUrausmif;rS ausmif;om;wyfum; ra&mufvmao;/ odkU&mwGif rapmifhMuawmhbJ
tpDtpOftwdkif;twGif;0efrsm;&kH;BuD;udk 0dkif;Muavawmhonf/ bmvkyfrnfudk
odaomtcg
ausmif;om;rsm;ydk wuf<uvmMu\/ tvHrsm;? pmwef;rsm;udk a0SU,rf;um]]wdkUacgif;aqmifawG csufcsif;vTwf}}
]]yk'fxD; yk'fr tvdkr&Sd}}
]]tvkyform;ta&; csufcsif;ay;}}
]]v,form;ta&; csufcsif;ay;}}
]]e,fcsJUtpdk;& ysufpD;ygap}}
paoma<u;aMumfoHrsm;udk atmf[pfMuavonf/ vma&mufMunfh&IMuaom
y&dowfuvnf; usdwfusdwfcJcJ
pnfum;avonf/
twGif;0efrsm;&kH;BuD; wHcg;aygufwdkif;wGif tpkvdkuf tpkvdkuf ydwfqdkUxm;Mu&m
pywfvrf;buf

ol&d,owif;pmwkdufESifh rsufESmcsif;qdkiftaygufwGif vl700avmufygrnf[k


cefUrSef;&aomtzJGUudk
tpkvdkuf ydwfqdkUxm;ayonf/
15&ufaeU tmPmzDqefa&; tiftm;jyyGJwGif trsKd;orD;rsm; yg0ifcGifhr&cJUaomfvnf;
twGif;0efrsm;&kH;0dkif;&mwGifrl ausmif;olrsm; yg0ifcGifh&avonf/ NrdKUay:ausmif;aygif;pkHrS
ausmif;olrsm;vmMu&m trsm;pkrSm jrLeDpy,fArmausmif;olrsm;jzpfavonf/
NrdKUay:rSausmif;olrsm;wGif
q&mazESifh q&muawmfa':nGefUwkdU\orD; rcifopfudk awGUEdkifayonf/ rcifopf\
yifeDEktus&ifzkH;ay:wGif uRefawmfa&mif;cscJUaom a&eHajr&ifxdk;
"mwfykHudkawGUjrifvdkuf&m uRefawmfhrSm
rcifopf\ pdwf"mwfudk MunfndKaerd&kHru udk,fhvuf&mudk y&dowfa&SUrSm
jyefjrif&aom
tEkynmonfwpfOD;yrm 0rf;omyDwdvnf; jynfhaeayonf/
wuokdvfrS acgif;aqmifausmif;olrsm;jzpfaom rEav; rtkef;? yJcl; rcifjr? jcif;Mum;
rrBuD;ESifh
uRefawmhfrjrifhOD;wdkUudk rawGU&/ rjrifhOD;udk rawGU&ojzifh txl;0rf;enf;rdonf/
tm;rvkd tm;r&jzifh
a'gyGjcif;vnf;jzpfrd onf/ odkUaomf wuodkvfausmif;om;rsm; *kPf,l&ayonf/
uRefawmfESifhwuG ausmif;om;ESpfq,fcefUrSm a&ESifhtpm;taomuf
wm0efcHrsm;jzpfojzifh [dk[dkonfonf
vdkufMunfhcGifh&Muonf/ [dkwHcg;ayguf onfwHcg;ayguf a&mufMu&avonf/
uRefawmfwdkU0dkif;rdNyD; rMumrD ukvm;ESifh a*:&mykvdyfrsm;a&mufvmonf/
pywfvrf;cyfvSrf;vSrf;wGif
jrif;pD;a*:&m pmoifrsm;udkvnf;awGU&onf/ ausmif;om;rsm;u rNzKHMu/
aemufNrdKUrausmif;rS ausmif;om;800wyfBuD; csDwufvm&m ]]ocifrsKd;a[h wkdUArm}}
]]ta&;awmfykH
atmifygap}}ponfjzihf EIwfqufMu&m qlnHoGm;ayonf/
pywfvrf;ESifh za&Zmvrf;(taemf&xmvrf;) axmifhem;&Sd wHcg;aygufrSm
yifrwHcg;aygufjzpfav&m
uRefawmfwdkUuvnf; ausmif;om; 700rQ pkxm;onf/ ykvdyfrsm;uvnf;
tm;pkykHxm;onf/
q,fem&Dxdk;aomtcg &kH;wuf&ef pma&;? pmcsD? 0efaxmuf? twGif;0efuav;
ponfwdkU vmpjyKavNyD/
a*:&mpmoiftcsKdUonf xkdtaygufrS ausmif;oluav;ESpfa,mufudk
ajcaxmufrSudkifum w&GwfqJG

z,fav&m &kwf&kwf&uf&ufjzpfoGm;av\/ okdUaomf ausmif;om;rsm;um;


tMurf;rzuf/
w&GwftqGJcH&aom ausmif;olrsm;ae&mwGif tjcm;ausmif;om;? ausmif;olwdkUu
,lvdkufMuavonf/
w&GwftqJGcH&aom ausmif;oluav;rsm; rSm yGef;yJUpkwfjywfukef\/ ykvdyfrsm;onf
aemufxyfa&TUz,fvnf; r&&Sdaomtcg ab;u&efapmifom MunfhaeMu&avonf/
udkatmifausmftm;
xdkwHcg;ayguf0rSm awGU&ayonf/
aeum;ylvmav&m uRefawmfwkdUvlpku a&vdkufwkdufonf/ 4if;aemuf
t&yfolt&yfom;rsm;uvnf;
a&wkdufjcif;? vdarmfoD;rsm;udk jcif;awmif;ESifh o,f,lvmNyD; a0iSjcif;?
,yfawmifa0iSjcif;? t0wftrdk;rsm;
vkyfay;jcif; jyKMu\/ tm;ay;onfh y&dowfaMumifh uRefawmfwdkUrSm ydk
tm;wufMuayonf/
&kH;wuf&efvmMuaom pma&;? pmcsD? 0efaxmuf ponfwdkUum; Munfhaeaom
y&dowfESihftwl
Munfhumausmif;om;rsm;tm; csD;usL;aeMu awmhonf/ twefMumvQif tcsKdUrSm
tdrfjyefoGm;Muav\/
]]odyftBuHydkifwJU ausmif;om;awGyJ}} ]]odyfZJGowdaumif;wJU ausmif;om;awGyJ}}
]]tpdk;&u y'ltkHwkwfESifh
oGm;xdk;wmudk;uG}} paom pum;rsKd;rsm;udk y&dowfMum;rSm Mum;ae&ay\/
q,fhwpfem&Dausmfaomtcg &efukefta&;ydkif 'DpBwdwfw&m;olBuD; Od;zkd;ponf
armfawmfum;jzihf
a&mufvmonf/ olESifhtwGif;0ef&kH;BuD;teD; wGif O'[dkoGm;um pDrHcefUcGJaeMuaom
ykvdyfrif;BuD;rpwmy&ufpaumh? &efukefykvdyfrif;BuD; rpwma&;Edk;? &mZ0wf0ef
rpwmvkyf'g;? rpwmwpf?
OD;xGe;ftkefwkdU aqG;aEG;Muavonf/
aemufwpfcPtwGif; jrif;pD;ykvdyfwyfrsm;? ppfykvdyfwyfrsm; Muufaysmuf iSufaysmuf
aysmufoGm;&m
uRefawmfwkdUrSm tHUMoaeMuavonf/ tcsKdUu ]]atmifNyD atmifNyD}}[k
yifatmfaeMuavonf/
uRefawmfwkdUonf tqifoifhpDpOfxm;aom ig;aowm aygifrkefUrsm;udk
puLtdwfrsm;ESifh vdkufa0Muav\/
ausmif;om;rsm;onf aysmfjrL;aeMu\/ atmifjrifpGm NyD;qkH;awmhrnf[k
tm;wufaeMu\/

12em&DwGif udkvSa&Tu ]]twGif;0efrsm;&kH; 0dkif;ydwfqdkUum tmPmzDqef


onfhvkyfief;atmifNyD/
,aeUvkyfief;NyD;ojzifh jyefMu&efvlpk&rnf}}[k trdefUay;xkwfvkdufavonf/
za&mZmvrf;ay:rS
ausmif;olausmif;om;rsm;udk yxr&kyfodr;fNyd; pka0;apavonf/ 4if;aemuf
*sL'gtDZu,f (odrfjzLvrf;)
bufodkU pDwef;avQmufMuonf/ *sL'gtDZu,fvrf;bufwGif 0dkif;aeMuaom
ausmif;om;rsm;u
&kyfodrf;NyD; pkaygif;csDwufMuonf/ aemuf'gv[dkZDvrf;odkU csKd;NyD; csDwufMuonf/
'gv[dkZDbufrS0dkif;xm;aom ausmif;om;rsm;u &kyfodrf;NyD; pkaygif;csDwufMuavonf/
a&SUrS tvHeDBuD;u
wvGihfvGifhjzpfay onf/
pywfvrf;ay:odkU ausmif;om;xka&mufaomtcg jrif;pD;ykvdyfwyfrsm;u
a&SUuwm;qD;avonf/
olwkdUum; jrefrmryg/ ukvm;ESifh a*:&mrsm; ujym;rsm;om jzpfavonf/
olkwdkUvufwGifum;
MumyGwfrsm;udkifvsuf cg;wGif ajcmufvkH;jyL;xkd;xm;Muay\/ oHcarmufykH
OD;xkyfrsm;udkvnf;
aqmif;xm;Mu\/ 4if;jyif eHygwfwkwfudkifxm;aom ukvm;ESifha*:&m?
ujym;ykvdyfrsm;vnf;
tzJGUtpnf;ESifhtqifoifh&SdaeMuonf/ pywfvrf;urf;em; buftydkif;wGifum;
aoewfudkifppfykvdyfrsm;onf tm&ftD;wD bwfpfum;BuD; rsm;ay:rS apmifhaeMuay\/
csDwufvmaomausmif;om;rsm;udk jrif;pD;ykvdyfwkdUu 0ifwdk;onf/ cP&yfwefUoGm;\/
odkUaomf tcsKdUu
]]ta&;awmfykHatmifygap}} ]]ocifrsKd;aph wdkUArm}} ]]csDwufMu&r,f csDwufMu&r,f}}[k
atmfay;vdkuf&m
ausmif;om;xku qufvufcsDwufMuonf/ pywfvrf;wHcg;ayguf&Sd
ausmif;om;rsm;uvnf;
wHcg;aygufrS &kyfodrf;um csDwufvmaom ausmif;om;xkxH pkaygif;&ef
vmMuavonf/
jrif;pD;ykvdyfwdkUonf ausmif;om;xkMum;twif;0if wkduf\/ ausmif;om;xk
NydKvJusoGm;onf/
eHygwfwkwfudkifxm;aom ykvdyfrsm;u 0if&dkufavonf/ cGmoHwacgufacguf
wkwfoHwajzmif;ajzmif;?
MumyGwfoH w&Trf;&Trf;/

]]ausmif;om;wkdUaoG; ajrodkUusavNyD}}
]]&ufpufaom t*Fvdyfe,fcsJU}}
]],kwfnHYaom barmftpdk;&}}
ab;uMunfhaeaom vlxkonf onf;rcHEdkifawmhay/ qJolu qJMu\/
awGUu&mESifhaumufaygufolu
aygufMu\/ &kH;wufvmaom pma&;BuD;wpfa,mufu vrf;ab;opfyifi,fudk
umuG,fxm;aom
wdkifwpfvkH;udk jzKwf,l ykvdyfrsm;xHcsDwufoGm;avonf/ acgif;aygif;? tay:tus?
ydk;vkHcsnfwkdUudk
0wfxm;olwpfa,mufu cg;awmif;usKdufum ykvdyfrsm;tm;
oGm;cs&efjyifqifaeonfudk jrif&onf/
ausmif;om;tcsKdUum; a'goudk rcsKyfwnf;Ekdkifawmh wkwfrsm;&SmazGum
ckcH&efjyifqifMuavonf/
acgif;aqmifrsm;u wm;xm;&\/
uRefawmfum; &dkufpu ausmif;om;xktjyifodkUa&mufaeavonf/ uRefawmfhwm0efu
0dkif;&mwGifr&Sday/
odkUaomf jrif;wdkuf? vdkuf&dkufjcif;rsm;jyK aepOf ausmif;om;rsm;qDodkU ajy;0if\/
jyify Am[D&wm0efonf
ta&;BuD;onf rSefaomfvnf; odkUjzpfvmaom ta&;wGif ausmif;om;xkESifh
aoG;wlom;wlaowl &Sifwl
wpfom;wnf;jzpfaecsifayonf/ odkUaomf uRefawmfum; t&dkufrcH&?
jrif;wdkufvnf;rcH&/
ausmif;om;rsm;tm; z&dkz&Jrjzpfatmif jyefvnfpkpnf;Muonf/ ausmif;om;rsm;uvnf;
pnf;urf;&SdvS\/
onf;cH&rnfhtcsdefwGif onf;cHEdkifpdwf cdkifrmvS\/
pywfvrf;wpfjyifvkH;wGif 'Pf&mjzihfvJaeolawG? aoG;oH&J&J jzpfaeolawG?
rl;a0acGusaeolawGjynfhaeay\/ cH&onfhtxJwGif touft&G,fi,faom
q,fhESpfESpfom;uav;
wpfa,mufESpfa,mufESifh rdef;uav;rsm;rSm oem;p&mtaumif;qkH;jzpfay\/
uRefawmfwkdUonf
xrf;oifholudkxrf; az;oifholudkaz;ay;Muonf/ trsKd;om;olemjyKwyfa&muf vmNyD;
ol&D,wdkufatmufxyfodkU ydkUolydkUonf/ aq;&kHodkUolemjyKum;ay:wif vsuf
ydkUolydkUonf/ 'Pf&m&aom
rdef;uav;rsm;xJwGif rcifopfudk awGUjrifvdkuf&mpdwftawmfxdcdkufoGm;ayonf/
csufcsif;yif

q&muawmf a':nGefUa&mufvmNyD; vefcsm;ESifhwifac:oGm;avonf/ uRefawmfu


]]aq;&kH ydkUygOD;vm;
a':a':}}[k ajym&m ]]aeayap? 'if;wdkUaq;&kHrSmrukbl;tdrfrSmuk r,f}}[k ajzvdkufojzifh
uRefawmfaemufxyfrajymomNyD/
]]uRefawmfaemufrS vmMunfhr,fa':a':}}
]]at; udpr&Sdygbl;uG,f? rif;wdkUonfhjyif vkyfp&mawG vkyfMuaygh}}
uRefawmfonf ol&d,wdkufatmufxyfodkU0ifum 'Pf&m&olrsm;udk Munfhonf/
udkvSa&Tvnf;
t&dkufcHxm;&onf/ tuGJt&Sum; rawGU&/ okdUaomf rtm;tuefcHxm;&ojzifh
rl;a0aeayonf/
owdrvpfxmuHaumif;/ olESifhacgif;csif;qdkif vJaeolrSm udkatmifausmfjzpfayonf/
udkatmifausmf
um;'Pf&mjyif;vS\/ acgif;aoG;awG tm;BuD;,dkpD;aeay\/ okdU&mwGif ief;zrf;ovdk
vIyf&Sm;aeonf/
uRefawmfMunfhaepOfyif jzKef;ceJ ukef;xNyD; ]]udkvSa&T? udkvSa&TusKyfwdkUacgif;aqmifBud;
b,fvdkaeovJ[if? ta&;awmfykH atmif&r,f}}[k toHuGJBuD;jzifh
atmfNyD;vJusoGm;jyefonf/
uRefawmfwdkUu olUtm;Nidrfatmif zufxm;&avonf/ udkatmifausmftm;
aq;&kHBuD;ydkU\/
ae&mr&[kqdkojzifh wuodkvf (qifeDwkd;&D;,rf;) aq;&kHodkU ydkU&jyefav\/
]]ausmif;om;wkdUaoG; ajrodkUusNyD}}
]]wpfwdkif;jynfvkH; uefUuGufMuavmh}}
]]wpfwdkif;jynfvkH; nDnDnmnm csDwuf e,fcsJUt*FvdyfESifh barmfnGefUaygif;udk
NzdKzsufMuavmh}}
onfwdkUum; uRefawmfwkdU\ yJUwifoH/ vlxkyJUwifoH/
xdkaeUnaewGif twGif;0ef&kH;BuD;tv,f npmxrif;pm;yJG&Sdavonf/
nGefUaygif;0efBuD;opf OD;bOD;?
rEav;wGif bkef;BuD;owfrI tpGJcH& xif&Sm;aomA[dk&fonf OD;bOD;?
ae&Sife,fuvyfwGif
Armjymwmuav;udk vufoD;pGr;fjy xif&Sm;oGm;aom 0efBuD; OD;bOD;/
xkdOD;bOD;onf rdefUcGef;ajym&m
ausmif;om;rsm;tm; &Iwfcsjypfwifavonf/ *VKefOD;apm paom twkduftcHrsm;
ajrSmufay;jzpfygonf[k
uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;ta&;? tvkyform;? v,form;ta&;rsm;udk
odrfzsif;apavonf/

OD;bOD;ajymNyD;aemuf ZGef;? cuf&if;ESifh yef;uefoHrsm;? 4if;aemuf tNidrfhwD;vkH;?


tNidrfhrif;orD; oDcsif;oH?
vljyufjyufoH/ onfwdkUum; twGif;0efrsm;&kH;BuD; tv,frSae nGefUaygif;tpdk;&u
wkHUjyefay;vdkufaomtoH/ /
24
'Pf&m&ol rcifopf
xGef;uav;
jrihfBuD;awmhcufNyD/
wpfzufu ausmif;om;ta&;? tjcm;wpfzufu udk,fhpmay udk,fhpmar;yJG ta&;?
Mum;xJrSm Asmrsm;aeNyD/
wpfzufu trsm;ta&; tjcm;wpfzufu udk,fhta&; Mum;xJrSm [dk,drf;
onf,dkifjzpfaeNyD/
jrifhBuD;wpfa,mufjzihf yef;jym;yif jzpfaeygNyD/
pmudkyJzwfaer,f? 'gaMumifh xGef;uav;wdkU vkyfaeMuwJU ausmif;om;ta&;
qlylvIyf&Sm;rIrSm
rygao;bl;/ tpnf;ta0;rwufbl;/ tiftm;jyyJGawG rvdkufbl;?
Armpm*kPfxl;pmar;yJGrSm
yxrwef;uatmif &r,fvdkU qkH;jzwfNyD; usef;rma&; vrf;avQmufcsdefuvJGNyD;
ausmif;jyifudkrxGuf cJUbl;
xGef;uav;&,f/
okdUayr,fh pmzwfvdkUajzmifhovm;qdkawmh rajzmifhbl;? pmrSm pdwfra&mufbl;/
ckawmhydkqdk;w,f/
ausmif;om;awGaoG; ajr0,fusNyDqdkawmh r[myx0DajrBuD;awmif
wkefvIyfavmufayw,f/ jrifhBuD;&JU
tonf;ESvkH;wkefwmawGawmh rajymeJUawmhuG,f/ udk,fhaoG;wlom;wlawG[m
ausmif;om;awG
tvkyform;awG v,form;awG&JU ta&;awmfykHatmifjrifzdkU
twGufaoG;pufeJU,ZfylaZmfNyD;
aqmif&GufaeMuwJUtcgrSm udk,fusKd;twGuf (udk,fusKd;ub,favmufyJrGefjrwfrGefjrwf?
jrefrmpm*kPfxl;wef; yxrwef; qGwfcl;r,fqdkwJU
udk,fusKd;&nf&G,fcsufyifjzpfvifhupm;)
udk,fusKd;twGuf acsmifukyfNyD; tm;xkwfaewm[m ao;i,fwJUtvkyf?
odrfwJUtvkyfjzpfaeayghuG,f/
jrifhBuD;udk,fudk,f jrifhBuD;&Sufrdw,f/ 'DtxJrSm xGef;uav;u aighawmhawmh
pma&;NyD;

jrifhBuD;udkjyuf&,fjyKjyefawmh wkefvIyfaewJU tonf;ESvkH;rSm


oifwkef;"m;eJUyg;yg;vTmvTm vSD;aeovm;
xif&w,f/ xGe;fuav;a& jrihfBuD;awmh rsuf&nftBudrfBudrfusrdNyDuG,f/
jrifhBuD;av... udk,fusKd;eJU trsm;usKd; jrefrmpm*kPfxl;yxrwef;eJU
ausmif;om;ta&;awmfykH
atmifjrifrIawGudk csdefcGifrSm wifpufMunfhw,f/ 1936ckESpf oydwfwkef;u
wu,fxl;cRefwJU
ausmif;om;ta&;&Sdawmh pGefUMuwmyJ r[kwfvm;/ udkcGufndK? udkomvS?
udkpHaxG;wdkUESifh aq;odyHbufu
yxrwef; ausmif;om;awG&JU udk,fusKd;pGefUvTwfcJUykHawG oGm;owd&w,f/
'Dawmhum aemufwpfcgta&;&Sd&if jrifhBuD;udkvmac:ygaemf/ tmPmzDqefzkdUyJjzpfjzpf?
nGefUaygif;eef;&if;0efru bk&ifcHUtdrf0dkif;zdkUjzpfjzpf vmac:ygaemf/ jrifhBuD;vkdufyghr,f/
vla[mif;awGuuawmh jrifhBuD;wpfa,muf awmhaocsmaygufxm;vdkufayawmh/ rtkef;?
rrBuD;?
rcifjrwdkUwpfawGawmh udktm;jzihfrygEdkifMuayr,fh pdwfawmhjzifh nGef[efwlyg&JU/
rtrmwpfa,mufu
awmh a,musmf;&NyD; pD;yGm;a&; vkyfaeNyD/ 'DawmhjrifhBuD;uawmhbufyJUaewmyJ/
odkUayr,fhvlopfuav;awG &Sdygw,fav/ tm;&Sdp&mygyJ/
aMomf 'gxufowif;wpfckMum;NyDvm;/ jrifhBuD;wdkUawmh ArmpmXmeuqdk
awmhq&mBuD;OD;azarmifwifeJU
ywfoufNyD; ydkNyD;eD;pyfwJUowif;Mum;wmaygh/ ppfudkif;ausmif;aqmifu
ausmif;om;acgif;aqmif
udkvSjrwfpdk;[m Adkvfpma&;oGif;NyD; a&eHacsmif;udkoGm;w,f r[kwfvm;/
'DawmhtaqmifrSL;
ygarmuruf*pfu ta&;,l&r,fvdkUawmif;qdkw,f/ 'Dawmh q&mBuD;
OD;azarmifwifu ckudp[m
ausmif;om;awGeJU wuodkvfbmrSjzpfwmr[kwfbl;wJU/ ausmif;om;awGu
ausmif;udkqlaewmr[kwfbl;/
tpdk;&udkqlaewm/ 'gaMumifhta&;r,lEdkifbl;vdkU qdkvdkufowJU/ q&mBuD;uawmh
ta&;us&if
odyfowdaumif;wm xGef;uav;&JU/
uJ-pm&SnfoGm;NyD? awmfao;NyDaemf/
ta&;awmfykHatmifygapownf;/
jrifhBuD;
21-12-38

uRefawmfonf rjrifhOD;\pmudk wpfBudrfESpfBudrfru okH;Budrfusatmif zwfrdygonf/


t"dym,fudkem;rvnfaomaMumifhr[kwfyg/ t"dym,fudk oabmusvGef;vdkU jzpfygonf/
[,f-e,fcsJUorm;? [,f-nGefUaygif;tpdk;&? oifwdkUonf ausmif;om;wdkU\
aoG;udkajrodkUusatmif
zdESdyfnSif;yef;jcif;jzifh oifwkdUtm;qefU usifrI? twdkuftcHrIavsmhyg;oGm;vdrfhrnf?
uG,faysmufoGm;vdrfhrnfxifoavm/ ausmif;om;? tvkyform;?
awmifolv,form;awGu oifwdkUtm;
acgif;ikHU'l;axmuft&IH;ay;rnf[k xifoavm/ odkUuvdkxifvQif oifwkdUrSm;vdrfh rnf/
oifwdkUzdESdyfcsKyfcs,fjcif;jzifhigwdkUtiftm; avsmhroGm;/ wdk;wufom vmonf/
ausmif;om;wkdUaoG;
ajrruscifu at;at;oufomudk,fhpm udk,fzwfaevdkaom ausmif;om;?
ausmif;olrsm;yif
rcHr&yfEdkifjzpfvmcJUNyDudk oifwdkUjrifNyDavm/
odkUuvdkyif uRefawmftHBudwf BuKH;0g;rdonf/
aMomf rjrifhOD;? ckvdkawmhvnf; tawmfom;yJ/ ta&;BuKHawmh r[kwfrcH pdwf"mwfudk
jyvdkufw,faemf/
t&ifu ausmif;om;ta&;awmfykHrSm aemufqkwfNyD; cyfukyfukyfaecJUvdkU xGef;uav;
txifao;cJUrdao;w,f/ ckawmh trSefudkodygNyD/ ]rD;cJjymzkH;}aecJUwmyJaemf/ rjrifhOD;udk
txifao;cJUrdwm
rSm;NyD/
odkUuvdkawG;rdNyD; rjrifhOD;xH ajy;yif awmif;yefcsifpdwfay:ygonf/ uRefawmfu
awmif;ye;fjyefvQifvnf;
rjrifhOD;u rqGwfcifu nGwfcsifNyD; jzpfayvdrfhrnf/ uRefawmfonf rjrifhOD;\
cGifhvTwfNyDqdkaomtxdrf;trSwfjzpf onfh tNyKH;udkqmavmifrGwfodyfrd\/
0dkif;pufMunfvifaom
rsufvkH;tpkHrS vTwfvwHUaom arwm u&kPm a&mifjcnfrsm;udk &rf;a&mfrday\/
tu,f rcifopfxHodkU oGm;Munfh&ef wm0efomr&SdcJUygrl rjrifhOD;xHodkU
ajcOD;vSnfhrdayvdrfhrnf/
rcifopfcrsmrSm ykvdyfwkwf'Pf&mjzifh tdyf&mwGif vJavsmif;ae&&Smay vdrfhrnf/
ausmif;om;ausmif;ol 200ausmf 'Pf&m&&Sdonfhteuf tcsKdUrSm &efukefaq;&kHBuD;wGif?
tcsKdUrSmwuodkvf
qifeDwdk&D,HwGif? tcsKdUrSm udk,fhtdrf udk,fh&mwGif ukoaeMuonf/ udkvSa&TESifh
wuGaomausmif;om;acgif;aqmif rsm;onf aq;&kHBuD;ESifh qifeDwdk&D,HokdU oGm;um
'Pf&m&olrsm;udk

ar;jref;Munfh&IMu&m uRefawmfvnf; ygoGm;avonf/ 4if;aemuf vlpkcJG


tdfrfwGifukoaeaom
'Pf&m&&Sdolrsm;udkMunfh&IMu&onf/ udkvSa&Tonf rcifopftm; oGm;Munfh&efjzpf\/
okdU&mwGif
rtm;ojzifh olUudk,fpm; uRefawmfhtm; oGm;Munfhyg[k wm0efay;xm;avonf/
xdkUaMumifh rjrifhOD;ae&m
tif;vsm;aqmifbufodkU ajcOD;rvSnfhEdkifawmhbJ rcifopfwdkUae&m a&ausmfodkUom
ajcOD;vSnfh&ayawmhonf/
rcifopfum; tay:xyf{nfhcef;rSm yufvufukvm;xdkifESifh cyfacGacGxdkifaeonfudk
awGU&\/ olUtarum;
rcifopf\ ab;wGif ukvm;xdkifwpfvkH;rSmxdkifvsuf owif;pmzwfaeavonf/
olwdkUom;trdtjyif
b,folUudkrQ rawGUjrif&/
rcifopfrSm acgif;wGif ywfwD;pnf;xm;onf/ *Dw0daom"eD pmtkyfudk zGifhvsuf
&ifcGifay:rSmwifxm;um
rsufpdrsm;udkrSdwfxm;onf/
uRefawmfhajcoHudkMum;vdkufaomtcg a':a':u owif;pmMunfh&mrS vSrf;Munfhvsuf]]aMomf armifwifxGef;vm;a[h? vm vmxdkif}}[k ajymNyD; rcifopfESifh rsufESmcsif;qdkif&Sd
ukvm;xdkifwpfvkH;udk ay;avonf/
xdktcg rcifopfonfvnf; rsufvkH;rsm;udk tomvSyfvsuf uRefawmfhtm;
Munfhvdkufonf/
4if;aemuf olUrsufESmwGif tNyKH;uav; cyfa&;a&;ay:vmonf[kxif onf/
]]b,fhES,fhaeao;ovJ a':a':? udkvSa&Tu olrtm;vdkU uRefawmfyJ
oGm;ar;vdkufygqdkwmeJU}}
a':a':uNyKH;vdkuf&m pdk;&drfrIuif;aeaom tNyKH;jzpfaMumif; tuJcwfrd onf/
]]udpr&Sdygbl;uGm? armifvSa&Trtm;vdkU rvmwmvnf; a':a':wdkUu
bmrSaAGr,lygbl;? odkUayr,fh
armifvSa&Trtm;vdkU udk,fpm;vTwfvdkUom armifwifxGef;vm&w,fqdkwmuawmh [J
[J}}
uRefawmfhrSm &kwfw&ufbmajz&rnfrod? taeusyfoGm;NyD;rS tm;,lNyKH;um]]onfvkdvnf; r[kwfygbl;a':a':&,f? udkvSa&Ttm;vdkUvmvnf;
uRefawmfvnf;vmrSmygyJ}}
]]usDpm;wmyguGm ckvdktcgBuD;rSm ta&;BuD;awmh aoG;eD;&mqdkwmvdk
wpfa,mufeJUwpfam,ufMuifemMuwm? cifrif&if;ESD;Muwm? olcH&ifudk,fcH&ovdk
emMuwmawGU&awmh

a':a':wdkUjzifhtrsm;BuD;tm;wufrd w,f/ ckMunfhygvm;?


opfopfuav;cH&w,fqdk&ifav vmvdkufMu?
ar;vdkufMu Muifem,k,vdkufMuwm? vlpkHa&mufvmwmyJuJGU/ [dkoli,fawmif
a&mufvmao;ouJGU?
t&ifuawmhausmif;om;acgif;aqmifwpfa,mufygyJ
ckawmhtdkifpDtufpfpmar;yGJ0ifaew,fav}}
]]udkausmfNidrf;vm;a':a':}}
]]at; at}}
uRefawmfum; b,folb,f0g vma&mufar;jref;MuaMumif;xuf rcifopf\
'Pf&mtaMumif;udkom
odvdkaeNyD jzpf&um;]]EdkUajymprf;ygOD; a':a':&JU? rcifopf&JU 'Pf&mtajctaeu b,fvkdvJ}}
rcifopfu uRefawmfhtm; NyKH;Munfhvdkufonf/ a':a':u olUorD;tm; Munfhvsuf]]bmrSpdk;&drfp&m r&Sdygbl;uG,f? acgif;rSmig;rl;aph0dkif;avmuf yGef;yJUoGm;w,f?
reufygbl; tay:,Hwifyg?
okdUayr,fh wkwf&JUt&SdefaMumifh acgif;enf;enf;awmhrl;wwfw,f}}
uRefawmfurcifopf\ &ifcGifay:0,fzGifhvsuf arSmufxm;aom
*Dw0daom"eDpmtkyfudknTef;vsufacgif;
rl;&ufeJU bmjzpfvdkUpmzwf&ovJ? pmrzwf&bl;}}
]]uG,f? a':a':uawmh pmudktvQif;rzwfzdkU ajymwmyJ}}
rcifopfu uRefawmfhbufrS olUtarbuf vSnfhMunfhvsuf]]pmzwfwm r[kwfygbl;arar&JU}k ajymNyD; uRefawmfhbufjyefvSnfhMunfh um
]]opfopf&xm;wJU
oDcsif;BuD;awGudk pdwfxJrSm jyef&GwfMunfhw,f? arhwJUae&mrSm pmtkyfudkzGifhMunfhwmyg}}
rcifopf\toHum; om,m&Sif;vif;jywfom;\/ vdktcsdefrsKd;rSmyif
olU'Pf&mtajctaeESifhvdkufatmif tcsdefudktokH;cswwfykHESifh olUvkHUvudk
rsm;pGmoabmusrdayonf/
a':a':uxdkif&mrSxNyD;]]pum;ajym&pfMuOD;? aumfzDoGm;,lvdkufOD;r,f}}
]]aeygap a':a':}}
uRefawmfu wm;aomfvnf;r&/ a':a':xoGm;aomtcg rcifopfESifh
uRefawmfwdkUonfa':a':aemufodkUom vdkufMunfhaeMuonf/
a':a':aemufaz;rD;zdkxJ0ifoGm;aomtcg
uRefawmfwdkUESpfa,mufonftjyef tvSef NydKifwlMunfhvdkufMu\/ uRefawmfh&ifwGif;rSm
'dwfceJjzpfoGm;NyD;

rsufvkH;udkvrf;rbufodkUvTJvdkufonf/ vrf;rbufai;Munfh&if; rdef;rysKdESifh


a,musfm;ysKd'DvdkESpfa,mufwnf; tMunfhqkHMuvQif 'dwfceJjzpf&onfh obm0\
Zmpfjrpfudkppfwrf;xkwfaerdonf/ xdkcP ESvkH;aoG;aMum&yfpJ oGm;avoavm/
vdkzdkrqufqHa&;wGif
uRefawmfhi,fq&mjzpfaom udk&ifBuD; udkboef;trdefU&Sdovdk 'def;'vdef;ewf
yl;uyfjcif;yif jzpfavoavm/
okUduvdk pum;rajymbJ awG;awmai;armae&if; pum;rajymvQif&dkif;&musvdrfhrnfxif
ojzifh
rcifopfbufodkU vSnfhvdkufaomtcg rcifopfonfpmtkyfudk &ifcGifydkuf
rsufpduav;arS;aeonfudk
awGU&jyefavonf/ [efaqmifrIuif; yuwd&kd;om;aom rsufESmuav;ygwum;/
0goJUoJU ezl;jyifwGif
taMumpdrf;uav;rsm; cyfa&;a&;udkjrif&ay&m ]a&Twvif;jyif ujra&,Of}udkoGm;
owd&rday\/
EIwfcrf;eD;awG;awG;uav;onf racgwacg oGm;acguav;ay:wGif
raphwaphwifae[efudk
Munfhrdaomtcg um; yGifhcsyftmcgp yef;zl;uav;udk uodkPf;&IaerdpOf
EIwfcrf;eDawG;awG; uav;onf
avNidrfwkef; vIdif;vIyfovdk rodrom vIyfaeonfudk awGU&aomtcg ]]tif;oluawmh
orm"daumif;aumif;eJU oDcsif;BuD;&Gwfzwf aew,f? iguawmh orm"Dazmufjym;NyD;
olUrsufESmudk
uodkPf;&Iaew,f? ighESri,fuav;vdk atmufarh&r,fhtpm; azmufjym;csifw,f?
awmfawmfcsmwJU
igyguvm;}}[k oabmaygufum udk,fhudk,fudk,fyif &Sufrdayonf/ xdkUaMumifh
t&Sufvnf;ajyapawmh
pum;ajymvnf; ,Ofaus;&ma&mufapawmh [laom &nf&G,fcsufrsm;jzifh]]rcifopf oDcsif;BuD;b,fESyk'f&ovJ}}
rcifopfonf rsufvkH;zGifhNyD;aemuf cyfa&;a&;NyKH;vsuf]]odyfrrsm;ygbl;}}
]]b,fESyk'fvJ}}
]]BudK;7yk'f? bJGU9yk'f? oDcsif;cH 5yk'f? ywfysKd; 15yk'f? ,dk;',m; 6yk'f? abmv,f
5yk'f}}
]][if-rsm;vSyguvm;}}

]]rrsm;ygbl;? ckrSenf;enf;uav;&Sdao;w,f? a[m'D wpftkyfvkH;ukefatmif


usuf&r,f}}
uRefawmfum; tHUMorqkH;Edkifatmif jzpfaeygonf/ rQi,fi,f&G,f&G,fESifh
pmayESifh*DwwGif
rQavhvmvdkufpm;aopm tjcm;olwpfOd; rawGUzl;ao;yg/ 'Daumifruav;[m
]BuD;yk}uav;rsm;
jzpfaea&mhovm;[kyif ouFmruif;jzpfvmay&m]]rcifopftoufb,favmuf&SdNyDvJ}}
]]q,fhig;ESpfjynfhNyD;wm rMumao;bl;}}
]][if}}[k uRefawmfhyg;pyfrS tmar#dwfoHxGufoGm;NyD; ra&S;raESmif;yif]]toufawGbmawGar;NyD; aA'ifrsm; wGufrvdkUvm;uGJU}}[laom a':a':\
toHudkMum;vdkuf&ojzifh
uRefawmfhrSm&Sufudk;&Sufuef; jzpfoGm;av onf/ a':a':hqDodkUMunfhvdkuf&m
rdcifwdkU\oabmaumif;aom
tNyKH;BuD;udk xif;ceJjrif&ojzifh t&SufajyoGm;onf/
]]r[kwfygbl; a':a':&JU? uRefawmfaA'ifrwGufwwfygbl;? a':a':horD;u
oDcsif;BuD;awG
&vGef;tm;BuD;vdkU uRefawmfu toufar;Munfhwmyg}}
a':a':u uRefawmfhtm; aumfzDyef;uefudkay;&if;]]tif; oluOmPfaumif;ouJGU? q&maumif;awGvnf;&Sdw,f}}
]]q&mawGu b,folawGvJ a':a':}}
]]'D;'kwfudkbcsKdwdkU a'vDnGefUwdkU udkoef;wdkUayghuG,f}}
rcifopfu pmtkyfudk axmifudkifvdkufNyD;]]'D *Dw0daom"eD[m OD;av;OD;bcsKdwnf;jzwfwmyJ? OD;av; OD;bcsKd jyifxnfhwJU
pmom;awGu
wu,ft"dym,f&Sdw,f}}
uRefawmfu a':a':htm;]]uRefawmfawmh nHUw,fqdkqdk? uAsm*DwbufrSmawmh bmrS em;rvnfygbl;?
0goemvnf;r&Sdbl;?
wpfcgwpfcg *DwwdkU uAsmwdkU[m vlawGudk pdwfEkatmifvkyfwJUtwGuf tckvdk
wdkufvm;
ckdkufvm;ta&;awmfykH vkyf&r,fhtcgBuD;rSm rvdkvm;tyfbl;vdkUawmif xif
xifaew,f}}
]]rSm;awmhrayghuG,f? wdkufvm;cdkufvm; vkyf&r,fhtcgrSmvnf; twdkuftckdufeJU
oifhavsmfwJU*DwuAsmawG

vdkwmayghuJGU/ 'l;ae&m'l;? awmfae&mawmf qdkovdkaygh? ckrif;wdkUvkyfaeMuwJU


ta&;awmfykHtwGufvnf;
ta&;awmfykHoDcsif;eJU twD;trIwf&Sd&rSmaygh}}
uRefawmfonftwdkuftcHvnf; xyfrajymvdk? ajymp&mvnf; uRefawmfhbufu
rcdkifvkH/
xdkUaMumifhpum;aMumif;ajymif;oGm;ap&ef]]aMomf 'gxufq&mBuD;vnf; rawGUygvm; a':a':}}
]]rcifopfwkdUtazvnf; 'Pf&m&wJUausmif;om;awG ar;zdkUjref;zdkU xGufoGm;w,fav?
'DvdkayhguG,f
wpfa,mufwpfa,muf tm;ay;NyD; aoG;pnf;aeMu&wmaygh? 'Dtpdk;&awmh
Mum&SnfrcHygbl;uGm? vlwdkif;u
usdefqJMuwmeJU jyKwfusrSmygyJ}}
xdktwGif; {nfhonfrsm;a&mufvmonfhtjyif uRefawmfhrSmvnf;
oGm;p&mudprsm;&Sdao;ojzifh EIwfquf
xGufvmcJUayonf/ /
20
&nf;pm;yif pGefUvTwf&ef
'DZifbmv13&ufaeU naeapmif;/
uRefawmhrSm Zufav;? acgif;tkH? rsufpda0jzpfvmonfhwdkifatmif EGrf;e,f
armyef;vsuf&Sdavonf/
ESpf&ufvkH;vkH; tjyif;txef tvkyfvkyfcJU&\/ tjcm;ocifausmif;om;rsm;ESifhtwl
,refaeUu
usif;ycJUaom &efukefausmif;aygif;pkH ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;ESifh
ArmEdkifiHvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm;or*tvkyftrIaqmiftzGJU tpnf;ta0;twGuf aqmif&GufcJUMu&\/
,aeUusif;yrnfh
wuokdvfausmif;om;pk tpnf;ta0; twGufjyifqifcJU&\/ zdwfpmawGudk
*sufpwifem vSdrhfMu&onf/
a<u;aMumfoH ydkpwmawG a&;Mu&onf/ tpnf;ta0; avQmufzdwfMu&onf/
owif;pmwdkuf
owif;ydkUMu&onf/ ausmif;aqmifBudK ausmif;aqmifMum;wdkU a<u;aMumfoHrsm;udk
atmfMu&onf/
rifeDESifh xif;aeatmifa&; uyfxm;Mu&onf/
]]udkb[def;eJU udkAaqGzrf;NyD? ikHUcHraeMueJU}}
]]ayg&dom' aq;xkd;&ef or*odkUpk&kH;Mu}}

]]&J&Jawmuf ausmif;om;aoG;jy&ef tcsdefusNyD}}


]]vlrdkuftvdk&Sdonf}}
]]owd&SdMuprf;yg}}
]]aMumufarG;yg Zm*emeJUqJGEkwf}}
]]EdkifiHcsJUtpdk;& ysufpD;ygap}}
ntpnf;ta0;twGufjyifqifrIum; NyD;avNyD/ rNyD;NyD;atmif
qufwdkufvkyfMuojzifhvnf;
tm;vkH;armukefMuonf/
uRefawmfum; Zufav;? acgif;tkH? rsufpda0vmonfhwdkifatmif armvmay\/
xdkUaMumifhtif;vsm;uef&dk;oGm;NyD; avnSif;cH&ef udkat;aiGESifh wdkifyifMu\/
ESpfa,mufom;
t"dywdvrf;rBuD;twdkif; bJGUESif;obif taqmufttkHBuD;qDodkU
avQmufcJUMuavonf/ bGJUESif;obif
taqmufttkHBuD;um; ynma&;ESifh ,Ofaus;rIqdkif&m taqmufttkHESifhrwl?
&JwkdufBuD;ESifhwlayonf/
bJGUESif;cH&olwkdUtm; NAdwdoQ"e&SifwkdUtwGuf tkyfcsKyfa&;,E&m;wnf;[laom
&JwkdufBuD;udk
aqmufay;avmh[k nTefMum;aejcif;yif jzpfavoavm/
]]tdkifaq; at;aiG? 'DbJGUESif;obif taqmufttkHBuD;[m &JwkdufBuD;eJU rwlbl;vm;/
xkxnfBuD;awGu
vnf;aumif;? Munfhprf; [dkae&mrS ol&Jckdxm;zkdU raumif;bl;vm;}}
]]udk,fuawmh aowmBuD;arSmufxm;wmeJU wlw,fvdkU atmufarhw,f/
b,fvdk[mBuD;rSef;vnf; rodbl;?
rvSvdkufwmuGm}}
bGJUESif;obifwdkufBuD;udk vGefvmMuonf/ urf;ezl;a&mufatmif avQmufNyD;
b,fbufcsKd;Muonf/
om,mvSonfh tif;vsm;uef\ pdrf;vJUaom a&jyifwGif vIdif;vkH;uav;awGu
cyf&G&GvdrfhaeMuonf/
0ifcgeD;jzpfaeaom aeonf ta&SUbufuRef;ESifh uRef;qG,fuav;rsm;ay:&Sd opfyifrsm;
udk0gvJUvJua&mifjcnfrsm;jzihf NcKHvTrf;ay;ae&m zufzl;a&mifuav;
awmufaeavonf/
aea&mifjcnf0gvJUvJU qGwfzsef;xm;aom taysmfpD;&GufavSuav;rsm; onf
pdrf;vJUaoma&jyifay:0,f
[dkrSonfrS &GufwdkufaeMu&m yef;NcKHay:vdyfjym0JaeonfESifh wlawmh\/
ywf0ef;usifwpfckvkH;udk

tkyfrdk;aeaom tjymum; tpuftajymuf wpfckrSr&Sd? yuwdMunfvifoefU&Sif;


aeay\/
uRefawmfhrsufpdat;jrvmonf/ uRefawmfhacgif;Munfvifvmonf/ uRefawmfhZuf
ayghvmonf/
tif;vsm;onf uRefawmfhEGr;fe,farmye;frIudk csKdNYyKH;aeaom
vIdif;vkH;uav;rsm;atmufodkUa&mufatmif
ESpfypfvdkufayNyD/ uRefawmfwdkUonf w&m;aomtvkyf acR;xGufcJUMu&\/
tif;vsm;avjynfuav;onf
uRefawmfwkdU\ acR;udk okwfay;aeayNyD/
udkat;aiGESifh uRefawmfwdkUonf uefaygif&dk;jrufcif;ay:rSm ajcqif;xdkifMuum
avnSif;ESifhtwltif;vsm;\ tvSudk tm;&yg;& &I&IdufaeMu avonf/
wpfa,mufwpfa,muf pum;yifrajymEdkifMu/
xdktcdkuf &dkUpfbifhwdkufBuD;bufrS uRefawmfwdkUqDodkU awmufywifhw,fpGm
0wfqifjc,frGrf;xm;aom
rdef;rwpfpkESifh a,musmf;wpfa,mufonf avQmufvmaeonfudk jrif&avonf/
eD;vm&if; eD;vm&if;
Munfh&if;Munfh&if; uRefawmfodaom ykHoPmefrsm;onf ay:vm\/ 0ifeDazwdkU
wpfodkufyguvm;/
a':aX;Munf? 0ifeD? olUnDarpD? olwkdUarmifuav;/ NyD;awmh [dkvlu b,folygvdrfh?
&kyfuacsmacsm
*dkufuaumif;aumif;? qHyifNzD;xm;vdkufwmuvnf; Zmwfvdkufrif;om;awmif
onfavmuf raooyfEdkif/
]]a[h at;aiGa& [dkuvmaewmawG udk,fhtodawGuG? rif;eJUrdwfqufay;&OD;r,f}}
]]b,fu[mawGvJuG? udk,frodcsifygbl;/ rif;xoGm;NyD; EIwfqufvdkufyg/ udkf,f'DrSmyJ
xdkif&pfcJUr,f}}
uRefawmfxoGm;NyD; a':aX;MunfwkdUa&SUrS qD;&yfvkdufavonf/
]]b,fhES,f a':a':wdkUaeaumif;Muvm;? 0ifeDaum arpDaum aeaumif;Mu&JUvm;}}
a':aX;Munfum; tHUMoaomrsufESmESifh 0rf;omaomtNykH;wdkUudk wpfvSnfhpDjyNyD;aemuf
wpfNydKifeufwnf;
pkaygif;jyum]]
tr,fav; armifwifxGef;? a':a':wkdUjzifh awGUcsifvdkufwm/ ajymprf; ajymprf;?
bmjzpfvdkU
'DavmufMumatmif tdrfrvmovJ}}
0ifeD? arpDESifh ][dkq&m}uom uRefawmhftm; 0dkif;MunfhaeMuonf/ olwdkU
armifuav;u a&uefxJcJypf

upm;aeavonf/
]]uRefawmfvnf; vkH;vkH;rtm;bl; a':a':&,f/ a&eHajru oydwfwyfBuD;
csDwufvmNyD; tpdk;&u
ydwfyifwm;qD;wmawG? v,form;ESpfaomif;ausmf &efukefcsDwufMur,fvdkU
jyifqifaeMuwmawG
uRefawmfwkdU ausmif;om;acgif; aqmifawGudk barmftpdk;& zrf;wmawGaMumifh}}
a':aX;Munfu orD;rsm;ESifh ][kdq&m}bufvSnfhNyD; ynm&SdNyKH; NyKH;jyvkduf avonf/
]]'DaeUnaeqdk&if uRefawmfwdkU wuodkvfausmif;om;awGu
uefUuGufyJGtpnf;ta0;BuD; vkyfr,fvdkU}}
0ifeDaz(ac:)cifodef;0if;u ][dkq&m}udkMunfhNyD; NyKH;vkduf&m ][dkq&m}u ]odygw,f
0ifeD&m}[laom
tNyKH;rsKd;jzihf wkHUjyefvdkufavonf/ uRefawmfwdkU\ ta&;awmfykHudk oa&mfNyKH;
NyKH;vkdufMujcif;jzpfonf[k
uRefawmfxifrdayonf/
]]aeygOD; armifwifxGef;&JU? a&eHajroydwfwyfBuD;u &efukefudk
bmvdkUvmcsifMuwmwkH;? a':a':jzifh
armifwifxGef; tjypfwif&ifvnf; cH&rSmyJ? oufoufqlatmif olwdkUvkyfaeMuwm
xifyg&JUuG,f}}
uRefawmfonf 0ifeDESifh [dkq&m \tNyKH;udk atmifhcHEdkifao;\/ a':a':\ tar;udk
rcHr&yfEdkifjzpfvmonf/ xdkUaMumifh a'goHarmoHjzihf]][m ajymrSajymyav a':a':&,f? b,frSm 'Dvdk[kwfrvJ? "e&SifawGu
qlatmifylatmifvkyfvdkU ql&wm}}
uRefawmfu ocifw&m;a[maepOf ][dkq&m}ESifh0ifeDwdkUonf wpfa,mufESifhwpfa,muf
pum;wD;wkd;ajymaeMuavonf/
]]tdwfpfusL;pf}}(cGifhvTwfyg)qdkaom pum;ajym ][dkq&m}ESifhtwl
a&SUavQmufoGm;Muav\/ uRefawmfum;
0ifeDazESifh cspfa&;BudKufa&;udk ZufqDGJxm;&efqkH;jzwfNyD;NyDjzpfaomfvnf;
uJUodkUtjcm;a,musmf;ysKdwpfa,muf ESifh wGJckwfoGm;onfudk udkf,fha&SUrSm
jrifjyef&aomtcg &efqGwm
tcH&cufovdk rcHcsd rcHomjzpfaeav\/ olwdkUpkHwGJ xGufoGm;onfudk
rsufapmif;xkd;
Munfhvdkufrdayonf/ a':a':\tar;udkvnf; rajzrd/ trSefu
a':a':ar;vkdufaomar;cGef;udkyif
arhoGm;onfxif\/ a':aX;Munfonf uRefawmftajcysufoGm;onfdudk
csufcsif;&dyfrd[ef&Sdayonf/

][dkq&m}ESifh xGufoGm;aom olUorD;tm; aemufrSae rJU&GUJMunfhNyD;aemuf


wpfpkHwpf&m ajym&ef
uRefawmfhtem; wdk;vmonf/ orD;i,ftm; rMum;apvdkaom [efjzifh ]'uf}ceJ
vSrf;Munfhvdkufonf/
arpDonf a&xJcJypfaeaom olUarmifuav;xH odkU vkdufoGm;av\/
]]'DrSm armifwifxGef;? a':a':Uwludk ajym&OD;r,f/ wpftdrfvkH;rSm
armifwifxGef;bufom;[m a':a':yJaemf
od&JUvm;/ 'gaMumifh a':a':ajymwm em;axmifaemf/ 0ifeDuajymaew,f?
armifwifxGef;ckvdkEdkifiHa&;awG
vkyfaewmrBudKufbl;wJU EdkifiHa&;rvkyfygeJU vm;uG,f}}
uRefawmfum; axmif;ceJa'gyGvmonf/
]]olrBudKufwm b,fwwfEdkifyghrvJ a':a':? EkdifiHa&;awmh rvkyfbJraeEdkifbl;?
olvnf; olBudKufwmvkyf?
uRefawmfvnf; uRefawmfBudKufwm vkyfrSmaygh}}
odkUuvdkajymNyD; uRefawmf\a'goa&mifvufaeaom rsufvkH;rsm;onf
0ifeDwdkUpkHwJGaemufodkU
vkdufaeavonf/ a':aX;Munfonf uRefawmfhxhrS rQbkusaom pum;rsm;udk
Mum;&ef
arQmfvifhcJU[efrwl/ odkUaomf a':aX;Munfum; vlrIa&; uRrf;onfjzpf
qufrajymjcif;u
aumif;vdrfhrnf [k em;vnfvdkuf[ef&Sd\/ 4if;jyif pum;ajymif;ap&efayavm?
odkUr[kwf
uRefawmfhwGifremvdkpdwf yGm;vmatmif qGay;vdkayavm rodEdkif/
]]aMomf a':a':arhoGm;w,f? ckeifuygvmwJU a':a':wdkUrdwfaqGeJU armifwifxGef;udk
rdwfqufray;vdkuf&bl;/ ckeifu oli,fuav;u armifatmifpdk;wJU?
tjrwfawmfaMu;0efaxmufvkyfaew,f/ a':a':wkdUeJU tifrwefcifrifMuw,f/ 0ifeD
wkdUudk&kyf&SifMunfhzdkUvmac:aewm? ajcmufemcJG&if oGm;Mur,fvdkUwJU}}
a':aX;Munfum; udprsK;dwGif aemausmaeayonf/ b,ftaMumudk vTwfNyD;
b,ftaMumudk
zdESdyfvdkufrnfudkod\/ uRefawmfhEdkifiHa&;udk uefUuGuf csufjyKaevQif
uRefawmfhckcHjiif;qefcsufwkdUonf
py&defwGef;uefovdk ay:vmayvdrfhrnf/ ,ck armifatmifpdk;wnf;[laom
NydKifbufwpfa,mufudk jyNyD;
uRefawmfhtm; wHzsmESifhwkdUay;vdkufaomtcg uRefawmfonf vSnf;usKd;BuD;udktwif;

&kef;qGJvdkpdwfyifay:vmayonf/ tjrwfawmfaMu; 0efxmufu


tEdkif,loGm;awmhrSmavvm;[k pdk;&drfNyD;
ppf&IH;olvdk acgif;idkufpdkuf yifcsaerdavonf/
]]uJ armifwifxGef;? a':a':wkdUoGm;r,faemf? tdrfudkvmvnfOD;/
b,favmuftvkyfrsm;rsm;
wpfcgwpfcgawmh vmOD;rSayghuJGU}}
uRefawmfu t&Sufajy NyKH;ovdk NyKH;NyD;]]vmrSmaygha':a': [kwfw,f a&eHajroydwfwyftwGuf &efykHaiGawmif
vmtvSLcHOD;r,f [J [J}}
a':aX;MunfwkdUxGufoGm;Muaomtcg uRefawmfonf udkat;aiG\ ab;rSm
ypfxkdifonf/
aerif;onfa&mifjcnfrsm;udk &kyfodrf;aeavNyD/ avjynfuav;um; a&jyifrsufESmudk
&Syfwdkufupm;vsuf&Sdao;onf/ udkat;aiGu uRefawmfhtm; pyfNzJNzJESifh MunfhvdkufNyD;]]b,fvkd tqufawGvJuGm}}
]]wkdUEdkifiHa&;rSm taESmihft,SufawGyguG}}[k uRefawmfu csLoHygatmif nnf;vkduf\/
]]&Sif;prf;ygOD;}}
]][dkieJeJU wGJoGm;wJU oli,frayghuG? udk,fhtquf}}
]][if jzpfrSjzpf&avuGm? rif;tqufu olrsm;eJUwGJoGm;w,f [kwfvm;}}
]]at; udkajymjyr,f em;axmif? tqufqdkayr,fh txkH;r[kwfao;bl;uG?
uGif;avQmcsnfxm;wJU tquf/
olUtaru ckeifuajymw,f? EdkifiHa&;vkyfwm olUorD;urBudKufbl;wJU/
'Dawmhudk,fuolrBudKufvnf;
rwwfEdkifbl;/ EdkifiHa&;udkawmh b,folrBudKufBudKufvkyfrSmyJuGm/
taztaruefUuGufwmawmifrS
em;raxmifyJ[m/ olwdkUuefUuGufwm em;axmif&rSmvm;}}
]][kwfw,f rif;udkigaxmifcHw,f/ 'gjzihf rif;ieJrudk uGif;avQmjzKwfNyD;
tqufjzwfvdkuf&kHayghuG}}
]]jzwfw,f jzwfw,f/ EdkifiHa&;eJUywfoufvm&if b,ftaESmiftzJGU b,foHa,mZOfrS
tNidrcHbl;}}
]]uJ xoGm;MupdkU? tpnf;ta0;rwdkifcif wpfem&Dausmfausmf tcsdef&ao;w,f/
udk,fhtcef;vdkufa&csKd;OD;uGm? xrif;vnf; pm;wmaygh}}
uRefawmfwdkUESpfa,mufonf pum;rajymMuawmhbJ NidrfoufpGmavQmuf
vmMuavonf/ uRefawmfum;
vef;qwfvmonfomru aysmfjrL;vsufvnf; &Sdayonf/ udk,fhudk,fudk,f
auseyfvsuf vnf;&Sday\/

uRefawmfum; ta&;awmfykHBuD;twGuf &nf;pm;udkyif pGefUvTwfonf[k


ajymy0HUpm;Edkifonf r[kwfygavm/
]]ta&;awmfykHatmifygap}}
]]ocifrsKd;a[h wdkUArm}}
]]EdkifiHcsJUtpdk;& ysufpD;ygap}}
wuodkvfor*tpnf;ta0;cef;rBuD;um; wuf<uvIyf&Sm;aom ausmif;om;
ausmif;olrsm;jzifh
jynfhnyfaeav\/ rsm;pGmaom ausmif;om;rsm;rSm xdkifp&m ukvm;xdkifr&Muojzifh
jywif;aygufrsm;ay:wuf xkdifolxdkif ? wHcg;0rsm;wGif NyKH&yfol&yf? cef;rBuD;jyifbuf
ujyif? tzD?
tqG,fponfrsm;wGifaeolae/
{nfhonfrsm;tjzpfjzihf 0wfvkHawmf& OD;ausmfjrifh? ocifEk? ocifvSaz? wufbkef;BuD;
udkodef;azpaom
yk*dKvfrsm;tjyif A[dkrmru tzJGUrS oHCmawmf tcsKdUvnf; wufa&mufMuao;\/
wuodkvfor*'kwd,OuX udkvSa&Tu tpnf;ta0;obmywdtjzpfjzifh vnf;aumif;?
twGif;a&;rSL;udkat;ausmfu tpnf;ta0;tcrf;tem;rSL;tjzpf jzifh vnf;aumif;
aqmif&Gufavonf/
tpnf;ta0;rprD obmywd\ zdwfac:cGifhjyKcsuft& 0wfvkHawmf& OD;ausmfjrihfESifh
wufbkef;BuD;udkodef;azwdkUu jynfolUvGwfvyfa&; csKyfcs,frI taMumif;udk
a[majymMuavonf/
OD;ausmfjrifhonf w&m;olBuD;tjzpfrSxGufNyD; EdkifiHa&;odkU0ifcJUykH? tdEd,jynfrS
ArmjynfcJGrxGufcif
tdEd,A[dkOya'jyKvTwfawmf trwftjzpf aqmif&GufcJUykH? a'gufwmbarmfvkyfykHawG
rBudKuf
'D;'kwfOD;bcsKdESifh twlcGJxGufNyD; wdkif;jynftwGuf aqmif&GufcJUMuykH?
1936ausmif;om;rsm;
oydwftm;wufoa&m 0ifa&mufulnDcJUykHrsm;udk uRefawmfwkdU Mum;zl;aeMuayonf/
olUvdkyk*dKvfwpfOD;
uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;ta&;wGif ckvdkyg0ifulnDvmjcif;aMumifh uRefawmfwdkU
tm;wufMuayonf/
uRefawmfonf OD;ausmfjrifh w&m;a[mNyD;aemuf obmywd\b,fbuf ab;ckHrsm;wGif
xdkifaeaomausmif;olrsm;udk vSrf;Munfhvdkufonf/ rjrifhOD; rawGU&/
rauseyfao;ojzifh
xyfMunfhao;onf/ rjrifhOD;ra&mufvmacs/ uRefawmfu txl;wvnf pmwpfwef
aywpfwefa&;

zdwfcJU\/ bmhaMumifh rvmoenf;/ rjrihfOD;tay:rSm rausrcsrf;jzpfaerdavonf/


4if;aemuf wufbkef;BuD; udkodef;aza[mavonf/
olu ausmif;om;rsm;onf awmol awmifom; v,form;tvkyform;rsm;ESifh
rnfuJUodkU
tusKd;qufoG,faeonfudk ajymvdkaMumif;jzihf tpcsDonf/ ynma&;pepf nHUzsif;ojzifh
ynmwwftvkyfvufrJU rsm; ay:ae&ykHudk &Sif;jyonf/ xkdynma&;pepfudk
zefwD;ay;ol
NAdwdoQ"e&SifpepfaMumifhyif tvkyform;ESifhawmifolv,form;wkdU
qif;&Jusyfwnf;&ykHudk pm&if;tif;ESifh
azmfjyonf/ ausmif;om;? tvkyform;? awmifolv,form;wkdU b0vGwfajrmufa&;\
&efolrSmNAdwdoQ"e&SifpepfjzpfaMumif; azmfjy&avonf/
xdkUaemuf udkvSa&Tu obmywdrdefUcGef;udk ajymavonf/ ,cifu udkvSa&T
pifjrifhay:rSajyma[monfudk
uRefawmfrMum;zl;yg/ odyfvnf; pifjrifhay:rSm tajymta[mr&SdvSyg/ ,ckajymonfudk
Mum;&aomtcg
tHUMojcif;yifjzpfrd\/ toHatmif a'gygvSonf/ pum;vkH;rsm;uvnf; ajymifvS\/
ausmif;om;rsm;onf udkvSa&Ttm; axmufcHMobmay;Mu&m odrfhodrfhwkefoGm;ayonf/
tpnf;ta0;tNyD;wGif ausmif;om;rsm;onf awmfawmfESifh vlpkrcGJMu/ [dkwpfpk
onfwpfpk a<u;aMumfoH
[pfvdk[pf aqG;aEG;vdkaqG;aEG; vkyfaeMuonf/ tcsKdUu qdkif&mrdrdwkdUausmif;aqmifodkU
tpkvdkufjyef&if;
a<u;aMumfoHatmfMuavonf/
tpnf;ta0;xufvmaom ausmif;olrsm;wGif rvSoef;qdkol Oypmausmif;oluav;rSm
rjrifhOD;ESifh
uRefawmfwdkU\ ESpfOD;odrdwfaqG uav;jzpfayonf/ ausmif;olrsm;onf jyefMu&Ef
avSum;ayguf0tm;onfhwdkif apmifhaeMupOf rvSoef;onf uRefawmfhxHvm
pmwpfapmifudkay;avonf/
pmtdwfudkazmufvkdufaomtcg aiG5usyfvnf;ygvm\/
xGef;uav;
tpnf;ta0;rwufEdkifwmcGifhvTwfyg/ pmzwfp&mawGu rEdkifEdkifatmif rsm;aevdkUyg/
vludk,fwdkif
wufwuf<u<u rygEdkifayr,fh pdwf&Sdygw,f/ 'DudptwGuf &efykHaiG
5usyfxnfhvdkufygw,f/
jrihfBuD;

vkH;vkH;tpnf;ta0;rwufonfESifhpmaomf pmjzihf tvSLaiG5usyfonf


awmfygao;\/ uRefawmfhpdwf
tenf;i,f oufom&m&yg\/ okdU&mwGif 'Dvdk tcgrsKd;yif pmaMumihfqdkNyD;
rvmbJaejcif;udk
uRefawmfoabmrusEdkifay/ rjrifhOD;onf uRefawmfwdkUarQmfvihfovdk
pGefUpm;rnfholr[kwf[k ,lqvdkuf
avonf/ /
25
Adkvfatmifausmf qkH;avNyD
xdkaeUnwGif &efukefNrdKUBuD;onf ajcmufaoGUaeavonf/
&efukefNrdKUolNrdKUom;rsm;onf rvIHUaqmf rpnf;&kH;&bJ olwdkUbmom qEjyMu\/
aps;qdkifrsm;udkydwfMu\/
]]ausmif;om;wdkUaoG; ajrodkUusukefNyD}}
]]ausmif;om;awGomru ausmif;oluav;awGudkyg ykvdyfu&dkufowJU}}
]]wcsKdU'Pf&m&olawGrSm aovkajrmyg; jzpfaeowJU}}
]]ukvm;eJUt*FvdyfppfykvdyfawGu ausmif;om;? ausmif;olawGtay:
zdeyfeJUwufeif;owJU}}
xdkuJUodkUaom pum;rsm;onf awmrD;avmifovdk ysHUESHUvsuf&Sdavonf/
jynfolvlxk\ a'gorD;onf
w[kef;[kef;awmufavmif vmav\/
]][,f-rw&m;wJU t*Fvdyf"e&Sif}}
]][,f-qdk;&Gm;wJUe,fcsJU}}
]][,f-,kwfrmwJU nGefUaygif;tpdk;&}}
okdUuvdk &Iwfcs&kHjzifh rauseyfao;/
jynfolwdkUonf vufvSrf;rD&m rsuf0g;xifxif jrifEdkif&m t*Fvdyf"e&SifwkdU\
taqmufttkHrsm;udk
olwdkU\ a'gorD;wGif avmifNrdKufap vdkMuonf/ vufvSrf;rD&m
rsuf0g;xifxifjrif&m
tpdk;&\taqmufttkHrsm;udk NzdKzsufvdkMuonf/
ykZGefawmif? a&ausmfESifh Munfhjrifwdkif&yfuGufrsm;wGif tm&ftD;wD
rD;vkH;rsm;udk&dkufcJGMu\/
wu,fxda&mufwm rxda&mufwmtyxm; olwdkUpdwfwGifawmh t*Fvdyf"e&Sifudk
&dkufcJGjyvdkufjcif;r[kwfygavm/ Muufwef;wGif tm&ftD;wD xa&mfvDbwfpfum;rsm;udk
zsufqD;ypfMu\/
wu,fxda&mufwmra&mufwm tyxm; olwdkUpdwfrSmawmh t*Fvdyf"e&Sif pepfudk

zsufqD;jcif;r[kwfygavm/
pywfvrf;wGif vrf;ovm;um jynfolawGaMumufatmif[k tiftm;jyaeaom
ppfykvdyfwyfrsm;udk
jynfolvlxku cJrsm;ykvif;rsm;ESifh aygufMu\/ wu,fxda&mufwm rxda&mufwm
tyxm;
olwdkUpdwfxJrSm awmh zdESdyfcsKyfcs,faom e,fcsJUnGefUaygif;tpdk;&udk wdkufcdkufaMumif;?
aMunmvdkufjcif;r[kwfygavm/
vlxkonf 'Pf&m&ol zdESdyfcH&olrsm;bufu u&kPmoufaMumif;? 0rf;enf;aMumif;ESifh
t*Fvdyf"e&SifESifh
nGefUaygif;tpdk;&wdkUtm; uefUuGuf&Iwfcs aMumif;rsm;udk enf;trsKd;rsKd;jzifh
qEjyMuonf/
aps;qdkifrsm;udkydwfMu\/ uDvDvrf;ESifh xD;wef;&Sd Armopfqdkifrsm;onf
qdkifrsm;udkydwfMu&kHru
a'gif;vHrsm;udk wpf0ufxlMuonf/ bwfpfum;rsm;? vefcsm;rsm;ESifh
jrif;vSnf;rsm;uvnf;
tvkyf&yfpJvdkufMuonf/ wpfckwnf;aom ArmydkifoGif pDeDrm&kHopfBuD;udkvnf;
ydwfvdkufonf/
tif;pdefaxmifwGif ocifav;armif tp&Sdaom EdkifiHa&; tusOf;orm;rsm;u
tpmrpm;bJaeNyD;
qEjyMuavonf/
om,m0wDtrwfjzpfol ocifjrESifh yckuLtrwf ociftHUBuD;wdkUuvnf;
trwftjzpfrSEkwfxGufum
t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;wdkU\ tjyKtrludk uefUuGufvdkufavonf/
NrdKUrausmif;tkyfBuD;
OD;bvGifuvnf; qD;edwf(txufvTwfawmf) 'kwd,OuXtjzpfrSvnf;aumif;?
trwftjzpfrS
vnf;aumif;EkwfxGufNyD; tpdk;&uay;xm;onfh autdkiftdyfcsfbJGUudk
jyeftyfvkdufavonf/
rtlyiftrwfOD;azarmifESifh ewfwvif;trwf OD;armifarmifwdkUonf
nGefUaygif;tzJGUrSEkwfxGufavonf/
rsm;pGmaom aus;&GmvlBuD;jrLeDpy,ftzJGU0ifvlBuD;wkdUonf &mxl;rSxGufMuavonf/
oHCmawmftrsm;tjym;u qGrf;rpm;bJaeum qEjyMuonf/ omoemh a0ykv
oHCmtzJGUutpnf;ta0;BuD;usif;yNyD; ESpfpOf 'DZifbmv 20&ufaeUwGif 0rf;enf;jcif;
txdrf;trSwfusif;y&ef qkH;jzwfMuavonf/

Munfhjrifwdkif wpfae&mwGifum; ydkpwmBuD;wpfckudkaxmifxm;\/ ydkpwmwGif


bk&ifcHaumhu&def;?
eef;&if;0ef a'gufwmbarmfESifh &efukefta&;ydkif OD;zdk;pwdkUtm; BudKuf&mae&m
csdef;qdkum
"m;csif;,SOfckwf&ef ocifpdefvGif qdkolu zdwfac:xm;avonf/
uJUodkUaom jynfolwdkU\ uefUuGufrIudk tpdk;&wdkUuydk zdESdyfcsKyfcs,frI
jzifhwkHUjyefavonf/
&efukefta&;ydkif OD;zdk;p\ trdefUjzifh trsm;jynfolwdkUNidrf;csrf;a&;ESifh
Oya'pnf;urf;&dkaoa&;wkdUudk
taMumif;jyum owif;pmwdkUudk ydwfvdkufonf/ ol&d,ESifh 'D;'kwfowif;pmwkdUudk
tmrcHawmif;vdkufonf/
tm&ftD;tufpf (R.E.S) &efukefvwfwavm vkHNcKHa&;Oya'ac: bk&ifcH\
wpfcsufvTwftmPmjzihf aMunmxm;aom Oya'udkwGifwGifokH;um
EdkifiHa&;orm;rsm;? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh owif;pmq&mrsm;udk zrf;avonf/
wuodkvfor*aiGxdef; udkodef;atmifESifh udkxGef;&SdefwdkU tzrf;cHMu&\/
vufeufudkif ppfykvdyf 200rQESifh wuodkvfor* taqmufttkHudk0dkif;NyD;
or*trIaqmifvlBuD; udkpdk;armifudk zrf;oGm;avonf/
udkvSa&Ttm; vdkufzrf;&m udkvSa&Tonf a&Smifwdrf;xGufoGm;NyD; ykef;ae&avonf/
vli,fydkif;owif;pmq&mrsm;onf txl;wdk;wufvsuf&Sdum tpnf;ta0;ac:NyD;
zdESdyfcsKyfcs,frIudk
wdkufzsufaeonfh wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh yl;aygif;aqmif&Guf&ef qkH;jzwfMuavonf/
a&eHajroydwfwyfBuD;udk oGm;a&mufulnD&ef Adkvfpm&if;oGif;olu oGif;avonf/
4if;wdkUteuf
udkudkav;onf tm&ftD;tufpf Oya'ESifh tzrf;cH&\/
okdUaomf tajctaeum; zdav<uavjzpfaeay\/
&efukefrSmzdvQif e,fu<uonf/ e,frSmzdonfqdkvQif &efukefu<uonf/
[dkNrdKUu uefUuGuf? onfNrdKUu qEjy? [dkNrdKUu tmPmzDqef? onfNrdKUu
oydwfarSmuf
ta&;awmfykHvIdif;*,ufonf tcsKdUawm&Gmrsm;odkUyif &dkufcwfavonf/
wu,fhwpfrsKd;om;vkH;
ta&;awmfykHBuD;aywnf;/
trsKd;om;a&;twGuf vSLMuwef;MuonfrSmvnf; bmoma&;pdwftm;xufoefrIxuf
omvQif omrnf?
ravsmh/

oydwfarSmufausmif;om;rsm; pm;zdkU xrif;xkyfaumufMu&m


prf;acsmif;&yfuGufwpfckwnf;rS xrif;xkyf
3000 &&Sdavonf/
uRefawmfwdkUonf NrdKUxJxGuf wpftdrfwufqif; &efykHaiGaumufcHMu onf/
aomhcwfxm;aomykH;pdrf;uav;rsm;ay:wGif ]ausmif;om;rsm;\ tmPmzDqefa&;
&efykHaiG}[ka&;xm;avonf/ cJ&mcJqpfbmrQrajym&/ taxGtxl; w&m;a[mrae&/
ykH;udkudkif
tdrfa&SUrSmoGm;&yfvQif tdrf&Sifonf tajy;tvTm;vm
wufEdkifoavmufxnfhvdkufonf/ aps;rSmqdkvQif
qdkifa&SUoGm;&yf ykH;udkxdk;cH&kHom&Sdonf/ qdkifuav; qdkifBuD;&SifwkdUonf
tqifoifhrl;aph? rwfaph?
ig;rl;aph? usyfjym;aiGpuLrsm; udkifapmifhaeMuonf/ uRefawmfwdkUonf
aps;0,fwkdUxHrSvnf; tvSLcHMu\/
vrf;oGm;vrf;vmrsm;xHrS qD;vnf;tvSLcHonf/ 'DZifbmv 22&ufvm;? 23&ufvm;
uRefawmfrrSwfrd/
wpf&ufwnf; uRefawmfwkdUvlpkxGufaumuf&kHjzifh aiG 3000dausmf&av&m
uRefawmfwdkUyif
tHUtm;oifhaeMuavonf/
jynfolwkdU\ apwem o'gw&m;um; xufoefvSaypG/ jynfolwdkU\ axmufcHrIum;
BuD;rm;vSaypG/
udkatmifausmfwpfa,mufroufom? tajctaeqdk;om vmonf[k odMu&ojzifh
uRefawmfwdkUtm;vkH;
rsm;pGmpdk;&drfaeMuonf/ uRefawmfonf udkvSa&Ttm;ar;Munfh\/
OD;aESmufudkxdcdkufoGm;ojzifh
rQqdk;oGm;onf[k qdk\/ udkatmifausmf yufvufuav;vJ cHpm;ae&aom
wuodkvf
qifeDwdk&D,HokdUajy;oGm;Munfhrd\/ udkatmifausmfum; vkH;0owdr&/ uRefawmfhrSm
&ifwzdkzdkESifh
ai;MunfhNyD;omjyefcJU&onf/ bmrQvnf; rwwfEdkif? ESpfodrfhtm;ay;pum;rQ
ajymvdkUr&/
uRefawmfonf ausmif;om;rsm;ta&;? ausmif;om;rsm;wdkufyGJwGifom epfjrKyf
tvkyfvkyfaeaomfvnf;
&efukefNrdKUodkUOD;wnf csDwufvmaom a&eHajroydwfwyfBuD;udkum; arhroGm;yg/
a&eHoydwfwyfBuD;onf

taESmifht,Suf trsKd;rsKd;udk ausmfeif;um csDwufvmae&m ewfwvif;NrdKUodkUyif


a&mufvmNyD/
ocifudk,fawmfrIdif;acgif;aqmifaom vlBuD;wpfpkonf ewfwvif;NrdKUodkUoGm;vsuf
a&eHoydwfwyfBuD;udk
BudKqdkMuonf/ trsKd;rsKd;ydwfyifwm;qD;cJUaom tpdk;&vnf;
vufavQmhvdkuf[efwlavNyD/
r*Fvm'kHppfwyfudk trdefUr&bJ jzwfoef;oGm;vmjcif;rjyK&[k bk&ifcHu wm;jrpfxm;&m
a&eHoydwfwyfBuD;
jzwfoef;cGifh awmif;Muavonf/ bk&ifcHonf jzwfoef;cGifhay;vdkuf&ay\/
bk&ifcHaumhu&def;onf
jynfolwkdU\ tiftm;udkav;pm;&ayNyD/
v,form;wyfBuD;rsm;uvnf; om,m0wD? yJcl;? oxkHwdkUrSomru rtlyifrSvnf;
v,form;
2000wyfBuD;wpfck csDwufvmrnf[k od&avonf/
uRefawmfwdkUum; tzufzufrStm;wufaeMuay\/
urm&Gwfblwm&kHvrf;ESifh tif;pdefvrf;axmifhem;wGif 0if;NcHus,fus,fESifh
tdrfBuD;wpfvkH;&Sdavonf/
0if;NcHwGif;rSm yifapmufBuD;rsm; tkyfaeNyD; yef;yif oD;yifuav;rsm;udk
jyKjyifxm;jcif;r&Sdojzifh
vnf;aumif;? tdrfBuD;rSm a[mif;jrif;ojzifh vnf;aumif; ay:vGifxif&Sm;jcif;r&Sd
jzpfaeavonf/
xkdtdrfrSm udkvSa&Ta&Smifwdrf;ykef;atmif;aeaom tdrfjzpfay\/
udkvSa&Ttm;zrf;&ef ykvdyfrsm;u 0&rf;xkwfxm;onf/ udkvSa&Tum; tpnf;ta0;&SdvQif
wufa[majymonf/ aemufvlxkMum;xJrS aysmufuG,foGm;NyD; xdktdrfBuD;wGif
bGm;ceJa&mufoGm;wwfonf/ udkvSa&T ykef;a&Smifenf;rSm vkHvnf;vkHNcKH\/
tvkyfvnf;rysuf/
uRefawmfhrSm tjcm;wm0efrsm;tjyif ykef;a&Smifaeaom udkvSa&TESifh
tjcm;or*acgif;aqmifrsm;Mum;wGif
tqufvnf; vkyf&avonf/
xkdUaMumifh uRefawmfonf udkvSa&Tykef;a&Smifaeaom xdktdrfBuD;odkU a&muf&avonf/
udkvSa&Tu uRefawmfa&mufoGm;oGm;csif;]]'DrSm bOD;ajymwJUpum; zwfNyD;NyDvm;}}
]]owif;pmrsm;Asm vkH;aphywfaphudk rzwf&ygbl;? vSefMunfh&kHom MunfhEdkifawmhw,f}}
]]zwfMunfhprf;ygOD;}}

]]NrdKUIolNrdKUom;rsm;onf rdrdwkdU&xdkufonfh tcGifhta&;xuf ydkrkdusL;ausmf vmcJUMuNyD;


NrdKU&GmNidrfoufa&;udk
xdckdufvmonfhtcg uREkfyfwdkUonf Edkifeif;pGm zdESdyfMu&rnf/ uREkfyfwdkUonf
ausmif;om;rsm;\
tmPmzDqefa&;udpudk Edkifeif;pGm ESdrfeif;tkyfcsKyfEdkifNyD;jzpf a&SUtzkdUwGif
bmrQab;Oy'fr&SdawmhaMumif;}}
uRefawmfhrSmzwf&if;a'goxGufvmNyD;]]'gaMumifhvnf; 0efBuD;aygufp bOD; tdkU tdkUvdkU vlawGu ac:MuwmyJ?
0efBuD;jzpfwm rMumao;vdkUaygh?
Mum&ifb,favmufuJrvJ rodbl;Asm}}
]]a[h armif&if? 'gxufta&;BuD;wmu atmufem;upum;? olu wdkUwpfawGckvdk
qlylvIyf&Sm;aeMuwm[m twdkuftcHEdkifiHa&;orm;awG? *VKefarmifapmwdkUwpfawG
ajrSmufay;vdkUygwJU?
wdkUudkrsm; oli,fESyfpm;ajym wm[m wkdU&JU ta&;awmfykHudk odrfzsif;oGm;atmif
vkyfwmyJ? wkdUudk
ocifawG&IdUay;vdkU xavmifw,fvdkUajym&if cHomao;w,f}}
]][kwfw,f? *Vkefarmifapm ajrSmufay;vdkU vkyfw,fqdkwmuawmh usKyfwkdUudk
apmfum;wmyJ udkvSa&T&JU/
*VkKefqdkwJUvlu vdkufNyD;<um;csif<um;ae rSm? uRefawmfwkdUu olUwynfhygvdkU}}
]]tif; tJ'gvnf; jzpfEdkifw,f? *VKefarmifapmuawmh pwdjy tmPmzDqefa&;vkyfw,f?
axmifuscHNyD;
emrnfaumif;,lr,f? NyD;awmh NAdwdoQe,fcsJUorm;&JU cHwyfBuD; tkwfrsm;NydKusav&m
ausmufESifh0ifwnfr,fhvl? wkdUudkjirf;vkyfNyD; barmfudkjzKwfcsNyD;awmh
barmfae&mwuf,l?
'gyJolU&nf&G,fcsuf}}
]]'DnGefUaygif;tpdk;&udk wdkufwJUae&mrSm 'DvkdvlrsKd;awGeJU
yckH;csif;,SOfrdvsufom;jzpf&wm pdwfoeoAsm}}
]]at;av oep&myJ? odkUayr,fh b,fwwfEdkifrvJ? *&kpdkufNyD;Munfhvkyf&rSmyJ? olu
wdkUqDudkvmNyD; olUudk
vdk&mckdif;zkdUajymw,f? udk,fucifAsm; wkdUArmtpnf;t&kH;oGm;NyD; ocifawGESifh
yl;aygif;vkyfygAsmvdkU
ajymvdkuf&w,f/ armifrif;BuD;om; aumif;&mrGef&ma&mufygapvdkUom qkawmif;&wmyJ
[m; [m;}}
udkvSa&Tu &,faumif;aumif;ESifh tm;&yg;&&,faepOfyif uRefawmfu]]oluocifacgif;aqmifawGqD roGm;bJeJU uRefawmfwdkUqDudkvmwm bmaMumifhvJAs}}

]]ocifacgif;aqmifawGudkawmh ESyfvdkUr&bl;? udk,fwkdUudkawmh ESyfvkdU&r,f rSwfvdkUaygh?


NyD;awmhwdkUausmif;om;awGudk wdkif;jynfu arwmxm;rSef;odawmh qifjzLawmfrSD
BuHpkyf&atmif
vkyfwmayghav/ udk,fwdkUu olUudkocifawGqD oGm;vkyfygvdkUnTef;vdkufwm[m
tzufzufuaumif;w,f?
ol&dk;om;&ifvnf; ausmif;om;tvkyform; v,form;ta&;awGrSm wu,fhapwemeJU
aqmif&Gufcsif&ifvnf; wdkUArmtpnf;t&kH;eJU olaygif;rSmaygh? NyD;awmh
wdkif;jynfrSmvnf;
udk,fwkdUausmif;om;awG[m EdkifiHa&;upm;yJGrSm rygbl;qdkwm xif&Sm;apr,f}}
]]'DudpeJUywfoufNyD; aMunmcsufxkwfygvm;Asm? *VkKefarmifapmu ajrSmufay;vdkU
vkyfw,fqdkwJU tpdk;&&JU
pGyfpGJcsufvnf;aysmufoGm;atmif OD;apmvnf; aumif;&mrGef&m
a&mufcsifa&mufoGm;atmif}}
]]tif; udk,fvnf;'DvdkyJ pdwful;rdwmyJ}}
]]'gjzifh cka&;Asm}}
udkvSa&Tu aMunmcsufudka&;aepOf uRefawmfonf owif;pmudkzwf\/ okdUaomf
owif;pmwGifMumMumpdwfr0ifpm;bJ udkvSa&Ta&;aeaom aMunmcsufwGifom
pdwf0ifpm;aeojzifh
vSrf;Munfhvdkufonf/
]..... rnfonfhEdkifiHa&;ygwDrsm;\ ya,m*rsm;aMumifhrQ r[kwfaMumif;/
OD;apmu uRefawmfwkdUtm; olUudkckdif;vdk&mcdkif;zkdU vma&mufajymqkdaomf vnf;
ociftpnf;t&kH;ESifhomwdkifyif aqmif&Guf&Ef ajymMum;vkduf\/}
odkUuvdkudkvSa&Tua&; uRefawmfuvSrf;zwfaepOf jAKef;ceJvlwpfa,muf
a&mufvmavonf/
xkdolum;uRefawmfrod/ tom;jzLjzL ydefydefyg;yg; cyf&Snf&Snfjzpfavonf/ olonf
avSum;ayguf0uyif]]a[h udkvSa&T}}[k ac:NyD; tjref0ifvmonf/ olUrsufESmum; rMunfvifvSacs/
]]bmvJAsKdU tdrfajymif;&OD;rvm;}}
]]'grSr[kwfygbl;? rajymif;&ygbl;? ausmif;uvmNyD; owif;ay;vdkU}}
]]qkdprf;ygOD; bmowif;vJ}}
]]armifatmifausmfqdkwJU ausmif;om;aooGm;NyDwJU}}
uRefawmfh&ifum; 'dwfceJckefoGm;NyD; [moGm;onf/ aemufzkdvIdufvm onf/
udkvSa&Tum; azmifwdefudk w&kwfpkwfwHudkifovdk udkifumpuLay:rSm
w&kwfpkwfwHqGJovdk qGJaeNyD;
twefMumidkifaeonf/ aemufrS rsufESmarmhNyD;-

]]tif; &Jabmfaumif;wpfa,mufqkH;oGm;aygh? xifawmhxifom;yJ


OD;aESmufcGHtufoGm;w,fqdkawmh}}
udkvSa&Tonf rsufESmudkikHUNyD;awG;aejyefonf/ uRefawmfhrSm udkatmifausmf\
pdwftm;xufoefcdkifrmaqmufwnfaom rsufESmudk jrifaeavonf/ xdkrsufESmonf
cPtwGif;
ajymif;oGm;\ aemufqkH;aq;&kHwGif jrifcJU&onfh a0'emcHpm;ae&aom rsufESm/
udkvSa&Tu xdkif&mrSxNyD;]]uJoGm;MupdkU}}
owif;ay;vmaom rdwfaqGu]]b,fudkvJ}}
]]tavmif;&Sd&mudkayghAs}}
]]oGm;vdkUjzpfyghrvm;? rif;udkykvdyfuzrf;oGm;rSjzifh}}
]]tvpf0if&rSmayghAsm? zrf;vnf;b,fwwfEdkifrvJav? uJ-vm oGm;MuygpdkU}}
]]rif;wdkUyJoGm;MuuGm? ig'DrSmyJae&pfOD;r,f}}
uRefawmfwkdUESpfa,mufonf udkatmifausmf\ tavmif;&Sd&modkU oGm;Muavonf/
udkatmifausmfaojcif;onf wpfqifhwpfqifh BuD;us,fvmaom ta&;awmfykH
tiftm;jyyGJBuD;rsm;udk
jzpfapavonf/
,cifu uRefawmfwdkUonf ausmif;rsm;udk oydwfarSmuf&ef rnTefMum;ao;/
ausmif;wuf&if;yife,fcsJUtpdk;& qefUusifa&;wdkufyGJrsm;udk qifEGJoGm;Murnf [k
oabmydkufxm;Muavonf/ 'DZifbmv 20&ufaeUwGif ausmif;om;wkdUaoG;
ajrodkUusaomtcgrS&JabmfwdkU
igwdkU\w&m;aom vdkvm;csufrsm;udk tMurf;rzufbJ pnf;pepfusepGm
igwdkUawmif;qdkcJU&m
igwdkUawmif;qdkonfudkray;? tpdk;&onf igwdkUausmif;om; ausmif;ol 200ausmfudk
'Pf&mjyif;xefpGm&atmif jrif;ESifhwdkufjcif;? wkwfESifh&dkufjcif;? zrf;qD;jcif;paom
trIwdkUjzihf
apmfum;&efrlcJUonfudk uefUuGufaomtm;jzihf ArmwpfjynfvkH;&Sd ausmif;[lorQudk
oydwfarSmufMu&ef
igwkdUqifhqdkvdkufonf/ igwdkUu trdefUrxkwfrcsif; oydwfrsm;udkrvSef&/
&GmBudK&GmMum;
&yfBudK&yfMum;&Sdao;i,faom jrefrmpmoifausmif;uav;rsm;yg rusef
tpdk;&\taxmuftyHUudk

wdkuf&dkufaomfvnf;aumif;? oG,f0dkufaomfvnf;aumif; ,laeaom ausmif;[lorQyg


oydwfarSmuf&rnf
jzpfaMumif;/
vSa&T
jrefrmjynfvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm;or*toif;
'kwd,OuX
21-12-38
,ckudkatmifausmf uG,fvGefjcif;onf txufyg udkvSa&T\ nTefMum;csufudk
jznfhpGufay;vdkufonfESifh
wlawmh\/ wpfjynfvkH;&Sdausmif; [lorQ &Gmodrf&Gmi,f jrefrmpmoifausmif;uav;rsm;
ygrusef
oydwfarSmuf qEjyMuavonf/
udkatmifausmf\tavmif;udk aq;&kHBuD;&ifcJG&kHrS wuodkvfor*taqmufttkH
odkUa&TUajymif;onfhtcrf;tem;rSmvnf; qEjyyJGBuD;wpfckozG,f jzpfvmavonf/
vlxky&dowfBuD;onf tavmif;udkapmifharQmfaeqJ vlxkxJrSm&Sdaeaom &efukefpD&ifpk
wdkUArmtpnf;t&kH;
twGif;ta&;rSL; ocifpHxGef;vSudk ykvdyfwdkUu tm&ftD;tufpf Oya'jzihf
zrf;vdkufaomtcg vlxkonf
0dkif;vk&ef [efjyifMuavonf/ ocifpHxGef;vSudk,fwdkifu wm;xm;NyD;]]ta&;BuD;wm NyD;atmifvkyfMuyg? v,form;eJU a&eHoydwfwyf BuD;rsm;udkom
&efukefta&mufcsDwufatmif vkyfMuyg}}ponfh pum;rsm;ygaom
o0PfvTmudka&;xm;cJUavonf/
udkatmifausmftwGuf 0rf;enf;jcif;txdrf;trSwftjzpfjzihf wpfjynfvkH; wGif
tpnf;ta0;vkyfMu\/
tvHxuf0ufwifMu\/ csD;usL;NyD; bJGUxl;trsKd;rsKd; ay;Mu\/ udkatmifausmfonf
AdkvfatmifausmfjzpfoGm;avNyD/
Adkvfatmifausmf\ psmyeodkU &efukefrS vlxktoif;tzJGUrsm;omru oefvsif?
vSnf;ul;paom eD;pyf&m
a'orsm;rSvnf; toif;tzJGUESifhvm&ef qkH;jzwfMuavonf/
uRefawmfhtzkdU rQrsm;jym;aom vlxky&dowfudk rjrifzl;ao;yg/ wuodkvfor*
taqmufttkHa&SUrS
bJGJUESif;obif taqmifBuD;xd? xdkrS jynfvrf;xd? jynfvrf;rSBuHawmoif;csKdif;txd
vlxktqufrjywf
BudwfBudwfwdk; pnfum;aeavonf/

t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;tpdk;&wdkUtm; rsufvkH;jyL;oGm;apaom


vlxky&dowfBuD;aywnf;/
Adkvfatmifausmf\ psmyemwGif udkvSa&Tonf a&SUaqmifydkU\/ ykvdyfrsm;onf
udkvSa&TudkjrifMu\/
odkUaomfrzrf;&Jacs/ rQomruao;? BuHawmoif;csKdif;odkU a&mufaomtcg
udkvSa&Tonf
psmyerdefUcGef;ajym\/ ykvdyfrsm;um; zrf;0&rf;udk qkyfudkif Munfhomae&onf/
em;axmifom
ae&onf/ bmrQrvkyf&J/
udkvSa&T\ Adkvfatmifausmf psmyerdefUcGef;udk uRefawmfwpfoufvkH;arh rnfrxifyg/
xdkaeUua&muf&Sdol
y&dowfwkdUvnf; b,fawmhrQ arhEdkifMurnf rxifyg/
]][,f-"e&Sif t*Fvdyf}}
]][,f-nGefUaygif; barmftpdk;&}}
ponfjzihf w&m;cHrsm;tm; ac:vdkufykHrSm wpfrsKd;vkH; wpfjynfvkH;\ a'gooHudk
wduspGm
yJUwifvdkufovdk&Sday\/
"e&Sift*FvdyfESifh nGefUaygif;tpdk;&tm; tajymifvufqkH;aom pum;rsm;jzifh
&Iwfcsonf/
txda&mufqkH;tydkifqkH;aom taMumif;rsm;jzihf azmfxkwfonf/ wpfrsKd;vkH;
wpfjynfvkH;onf usqkH;aom
Adkvfatmifausmfudk tvHozG,f vTifhxl vGwfvyfa&;wdkufyGJ
qufvufqifETJMu&efvIHUaqmfav onf/
romydkUolrsm;xJwGif AdkvfatmifausmfESifhtwl ykvdyft&dkufcH&aom
ausmif;olausmif;om;tcsKdUvnf;
ygavonf/ tcsKdUrSm ywfwD;pnf;udkyif rjzKwf&ao;acs/
rcifopfum; ywfwD;jzKwfxm;avNyD/ vkH;0 'Pf&maysmufuif;oGm;av [ef&Sd\/
olUudk uRefawmfu
jrifaomfvnf; oluuRefawmfhtm; jrif[efr&Sd/ uRefawmfuvnf; oGm;EIwfrqufay/
rjrifhOD;ESifhwuGaom wuodkvfausmif;olwpfpkvnf; romydkUvdkuf Muonf/
rjrifhOD;um;a,m*Da&mif
ydk;wGefUvkHcsnfudk 0wfxm;onf/ tusrSm awmh y'krm ryg;rxlomjzpf\/
uRefawmfu olUudkjrif olu
uRefawmfhtm; jrifonf/ rjrifOD;onf uRefawmfhtm; cPcPMunfh&kHru &pfoD
&pfoDvkyfaeojzihf

uRefawmfESifh pum;ajymvdkaMumif; odEdkifayonf/ uRefawmfu


olUtem;uyfoGm;onfqdkvQifyifqD;]]udkwifxGef; reufjzefnae enf;enf;tm;r,fvm;}}
uRefawmfonf acgif;ukwf pOf;pm;vdkufonf/ uRefawmfhacgif;onf
[mvm[if;vif;jzpfonf[kvnf;qdkEdkifonf/ jynfhnyfaeonf[kvnf;qdkEdkif onf/
vdkjyif;xefaom
vIyf&Sm;rI vIdif;wHydk;rsm;ay:0,f avSavSmfovdk vkyfae&aom tcsdefwGif tvkyfrrsm;bJ
aeygrnfavm/
odkUaomf tvkyfrsm; vGef; ojzihf pufckwfovdkjzpfaeavNyD/ olUt&SdefESifhol
vIyf&Sm;aeavNyD/
tvkyfrsm;ovm;? enf;ovm;yif rpOf;pm;rdEdkifawmhNyD/
uRefawmfhrSm acgif;ukwfum pOf;pm;&if; bmrQrajzao;bJ aerd&m rjrifhOD;uyif]]rtm;vnf;aeygapawmhav}}
]]tm;ygw,f? bmvkyfrvdkUvJ}}
]]&kyf&SifoGm;Munfhrvm;vdkU? udkwifxGef;odyfyifyef;aew,f? 'Dawmh cP ttm;,lNyD;
pdwfajyvufaysmuf
&kyf&SifoGm;Munfh&if aumif;r,fxifvdkUar;wm}}
jyif;xefaom vIdif;wHydk;ay:wGif avSavSmfolonfyif aq;vdyfrD;nSd
aomufao;onf/ r[kwfygavm/
rjrifhOD;\ tBuHay;csufudk uRefawmfrsm;pGm oabmusoGm;ayonf/
tvkyfESifhtem;,lrIonf
qufaeonf/ tvkyfvkyf oavmuf tem;,l&mrSm Zdrf&Sdonf/
EdkifiHa&;qlylvIyf&Sm;rIMum;rS wpfcgwpf&H
&kyf&SifoGm;Munfh&jcif;onf uRefawmfwkdUtzkdU taumif;qkH;Zdrfwpfck jzpfaeav NyD/
]]aumif;om;yJ eufjzefnaevmac:r,f}}
]]xrif;rpm;cJUeJUaemf NrdKUxJusrSpm;Mur,f}}
pmtkyfrSmudk 25 uae 27udk ausmfoGm;ygw,f pmrausmfyg
27
,kHMunftm;xm;&ol rjrifhOD;
aps;qdkifrsm;? &kyf&Sif&kHrsm;jyefzGifhMuavNyD/
tm&ftD;wDvnf; xa&mfvDrsm;? bwfpfum;rsm;udk &kyfodrf;xm;&mrS jyefvTwfpjyKavNyD/
odkUaomf uRefawmfwdkUonf tm&ftD;wD bwfpfum;rsm;udk rpD;&JMuao;/
vlxka'got&Sdefonf
rukefao;ojzifh qD;cJESifhaygufwwfao;onf/

uRefawmfonf oefUoefU&Sif;&Sif; oyfoyf&yf&yf0wfqifxm;ygonf/ rjrOD;ESifhtwl


oGm;vmwdkif;'Dudpudk
*&kpdkuf&onf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; awmufyajymifvufpGm ydk;zJawGudk
0wfqif&rnf[k rawmif;qdk?
okdUaomf oefUoefU&Sif;&Sif;aerSBudKufonf/ zsifyifeD0wfOD;awmh? oyfoyf&yf&yf&SdrSBudKuf
onf/
rjrifhOD;udk,fwdkifuvnf; awmufajymif<um;0gpGm 0wfqifonfr[kwfyg/
,aeU rjrifhOD;onf Oykofawmfqif rEav;vkHcsnf topfpufpuf 0wfxm;onf/
tjzLpwk&ef;uGufuav;rsm;udk teufrsOf;aMumif;vSvSuav; rsm;jzifh
azmfay;xm;aom
tqifjzpfavonf/ ydwftusoufoufomqdkvQif wpfudk,fvkH;tjzLvTrf;nyD;
tMunfh&qdk;oGm;ayvdrfhrnf/ okdUaomf ydwftustay:rSm rD;ckd;a&mifEkEk
&ifuGJqG,fwmudk vTrf;xm;ay&m
atmufuvkHcsnfqifESifh tvGefyif tqifajyaeavonf/ olUtom;uav;uvnf;
ndKpdrfhpdrfh/
uRefawmfonf oGm;&if;vm&if; rjrifhOD;tm; wpdrfhpdrfhMunfhaerd&m rjrifhOD;u NyKH;NyD;]]bmrsm; onfavmufMunfhaewmvJ}}
]]tqifajyvGef;vdkU Munfhaewm}}
olUyg;csKdifhESifh 0dkif;pufaomrsufvkH;wdkUonf ydkcspfp&maumif;atmif NyKH;vmonf/
]]b,fvkdtqifajywmwkH; qdkprf;ygOD;}}
]]vkHcsnftqifuav;MunfhygOD;? tjzLa&mifxJrSm teufrQifuav;awG
,Sufoef;aeMuw,f? NyD;awmh
y'krmtustjzLay:rSm rD;cdk;a&mifEkEkuav; vTrf;NcKHxm; vdkufawmh tjzL[m
rsufpdpl;atmifrjzLEdkifawmhbl;aygh/ yef;csDq&mrsm;tjzLudk yuwdtjzLtwdkif;
xm;avhodyfr&Sdbl;/
pkwfuav;udk a&qGwfNyD; ab;uta&mifeJU wGJ,lrIef;jc,fay;&w,f? NyD;awmh}}
]]atmifr,f NyD;yJrNyD;ao;bl;vm; [J [J}}
]]rNyD;ao;bl;? jrifh&JUtom;uvnf; ndKpdrhfpdrfhrkdU odyftqifajywmyJ}}
]]ndKpdrfhpdrfhawG bmawGvkyfraeygeJU udkxGef;&,f? tom;rnf;&if rnf;w,fvdkU ajymyg}}
]]rnf;rS rrnf;bJ rnf;w,fvdkUajym&rSmvm;jrifh&JU}}
wpfa,mufudkwpfa,mufMunfh MunfEl;aeMuavonf/ olu uRefawmfhtm;
]udkxGef;}[kcyfnKnKac:jyefonfudk em;0ifrcsKdbJ raeEdkifyg/ twefMum
bmrQrajymMubJ NidrfaeMuonf/
tcspfonfuRefawmfhtm;om &pfywfayGUydkufaeonfr[kwf/ rjrifhOD;tm;vnf;
&pfywfayGUydkufaeonf[k

uRefawmfwyftyfodonf/ odkUaomf uRefawmfuvnf; ]cspf}qkdaompum;udk rwdkif?


oluvnf;]cspf}qdkaom
pum;udkrazmuf/ ,aeUxd uRefawmfwkdU ESpfa,mufonf tcspfopm
twdkiftazmufrjyKbJ
aecJUMuonfrSm tHUMop&myif/
odkUaomfESpfa,mufom; ckvdkwpfa,mufudk wpfa,mufMunfhNyD; yDwdjzpfum
bmpum;rQrajymbJ
Mum&Snfaerjzpf/ cspfygonf[k zGifhrajymvdkufonfxuf qdk;oGm;aomtjzpfodkU
a&mufoGm;Edkifonf/
xkdoabmudkrjrifhOD;u aumif;pGm ydkufvdkufrd[ef&Sdonf/
]][dkaeUu ausmif;om;awGudk &dkufvdkufwm[m eHygwfwkwfBuD;awG usKd;oGm;w,fqdk}}
rjrifhOD;u odkUuvdk pvdkufaomtcg uRefawmfu [dkaeUu tjzpftysuf rsm;udk
rsufjrifudk,fawGUtjzpfjzifh
tao;pdwfajymjy&avonf/
rjrifhOD;um; cH&olwdkUtm; oem;rqkH;/ &ufpufrIudk pkwfoyfrNyD;/ trSefppfppf
rjrifhOD;tm;
uRefawmfwdkU ta&;awmfykHbufodkU oem;jcif;uom ydkUaqmifvdkufjcif;jzpfayonf/
xdkaeUtjzpftysufrsm;rSae 'Pf&m&olrsm;tm; oGm;MunfhykHa&mufoGm; onf/
uRefawmfonfrjrihfOD;tm;
rcifopftaMumif;udk ca&aphwGif;uspawGU onfhaeup raeUu psmyerSm
jrifvdkuf&onftxd
ajymjyaeavNyD/ rcifopf\ &kyfykHoPmefudkvnf; a&;jc,fjyonf/ rcifopf\
p&dkuftrlt&m
t&nftaoG;rsm;udkvnf; ydkif;jcm;wifjyonf/ tcgrsm;pGm rjrifhOD;onf trBuD;u
armifuav;tm;
ar;jref;pkHprf;onfhES,f uRefawmfhtm; taMumif;udprsm;udk ar;jref;pkHprf;wwfonf/
uRefawmfuvnf;
bmuav;rqkd rjrifhOD;tm; wdkifMum;ajymjywwfavonf/ a,musmf;uav;
tcsif;csif; oli,fcsif;rsm;ESifh
uawmufuqjzpfonfrsm;udkvnf; rjrifhOD;tm; wkdifMum;wwf\/ 0ifeDazac:
cifoef;0if;wdkUtaMumif;udkvnf; ajymjywwf\/ rjrrSDtaMumif;udkvnf;
tpD&ifcHNyD;jzpf\/
rjrifhOD;um; uRefawmfhvQKdU0Sufcsufrsm;\ rD;cHaowmozG,f jzpfaeayonf/
uRefawmfwdkUonf w&kwfwef;rSm pm;MuaomufMuawmhvnf; pum;wajymajym?
&kyf&Sif&kH0ifMuawmhvnf;

pum;wajymajym/
]][dk... a&eHajr oydwfwyfBuD; qdkwmu b,fawmha&mufrSmvJ}}
]]ckewfwvif;uxGufvmNyD; rMumcif &efukefa&mufrSmyJ}}
]]'Da&muf&if bmvkyfMurSmvJ}}
'Dtar;udk rjrifhOD;xHrS rMum;csif? olUbmomol odNyD;om;jzpfaeapcsif onf/
odkUaomf
rjrifhOD;um;olUpmawGrSmom pl;pdkufaecJUonf r[kwfygavm/ uRefawmfu
cGifhvTwfonf/ NyD;awmh
armifBuD;u ESruav;tm;ajymjyaeonfhES,f wdkif;a&;jynf&m udptjzmjzm
awmifolv,form;ta&;
jyem tjzmjzmwkdUudk &Sif;vif; ajymjyaeavonf/
rjrifhOD;onf a&eHoydwfwyfBuD;udk ]][if tHUMop&myJaemf? odyfZJGaumif;wmyJ}}[k
csD;usL;onf/ uRefawmfu
olwdkU\epfemcsufrsm;udk pm&if;tif;ESifhajymjyaomtcgrSmum; pdwf0ifpm;[efr&Sd
Mum;jzwfom
ar;vdkufonf/
]]olwdkU &efukefvmNyD; bmvkyfMurSmvJ udkxGef;&JU}}
]]jrihfuvnf; rodbl;vm;? olwkdUawmif;qdkcsufawG wifjyr,f? NyD;awmh
wjynfvkH;&SdwJU
puf&kHtvkyform;awG&JU nDvmcHBuD;usif;yr,f}}
]]olwkdUawmif;qdkcsufawGudk b,folUudkwifjyrSmvJ[if}}
]]jynfolvlxka&SUrSm wifjyrSmayghjrifh&JU}}
]]tkd jynfolvlxku ay;EdkifwmrSmr[kwfbJ}}
uRefawmfhrSm tcsufudkvdyfywfvnfatmifr&Sif;wwf/ vlxka&SU bmaMumifh
wifjy&rnfvJ/
vlxkuay;Edkifaom tmPm&Sif awGr[kwf/
]]tpdk;&qDudkvnf; wifjyrSmaygh}}
]]awmifolv,form;awGuaum b,fawmha&mufMurSmvJ}}
]]tJ'DHh a&eHajroydwfwyfBuD;eJU NydKifwlavmufqkHa&mufrSmbJ}}
uRefawmfu awmifolv,form;rsm;jzpftifudk &Sif;jyaomtcg rjrifhOD;onf
pkwfwoyfoyfESifh
u&kPmoufae&Smavonf/ odkUaomf uRefawmfu awmifolv,form;wkdU\
v,f,mvkyfief;?
0ifaiGxGufaiG? oD;pm;c? pyg;wdk; ponfrsm;udk pm&if;tif;ESifh ajymaomtcgrlum;
Mum&Snf

em;raxmifbJ]]olwdkU&efukefa&muf&if tpm;taomuf rcufaybl;vm; b,folu {nfhcHrSmwkH;}}


uRefawmfhrSm {nfhcHaumfrwDtaMumif;? xrif;xkyfaumuf&onfh taMumif;rsm;udk
ajymjy&jyefavonf/
,if;odkUajymaepOf rjrifhOD;u uRefawmfhvufudk olUvufacsmif;uav;rsm;ESifh
acgufvdkufojzifh
tajym&yfum olbmajymrvJ[k em;pGifhvdkufavonf/
]][dkrSmMunfhprf; [dkrdef;r0wfvmwJUvkHcsnf}}
]]jrihftqifeJU wax&mwnf;yJ}}
]]ol0wfykHtqifajy&JUvm;}}
]]rajybl;? tay:uqG,fwma&mifu tqifodyf&ifhw,f? MuufaoG;BuD;}}
]]tom;uaum ndKpdrfhpdrhfbJvm;}}
xdktwGif;&kyf&Sifp&ef arSmifcsvkdufonf/
]]tom;ndKpdrfhpdrfh r[kwfbl;? tom;rnf;w,f? tm;vkH;tqifajywmyJ? 'gaMumifh
jrifhudkomtqiftajyqkH;vdkU csD;usL;aewmaygh}}
]]uJ awmfygawmh xGe;fuav;&,f &kyf&SifpygNyD}}
&kyf&Sif&kHxJrSm&SdaepOf a&SUujyaeaom &kyf&Sifum;ESifh ab;rSxdkifaeaom
rjrifhOd;wdkUrSwpfyg;
bmrQpdwfr0ifpm; bmrQowdr&/ tvkyform;? awmifol v,form;?
ausmif;om;ta&;awmfykHrsm;udkyif
arhaysmufypfEdkifayonf/
odkUaomf &kyf&SifNyD; tjyifodkUxGufvmonfESifhwpfNydKifeuf ta&;awmfykH
edrdwfvuPmrsm;ESifh
&ifqdkifBuKHawGU&awmh\/ &kHa&SUwGif ajcmufvkH;jyL;udk BudK;euf&Snfrsm;jzifh
vG,fodkif;xm;aom
a*:&mpmoifrsm;ESifh eHygwfwkwfBuD;rsm; udk 0ifhudkifvsuf &SdMuaom
ukvm;ykvdyfrsm;onfapmifha&SmufaeMuonf/ olwkdUudk jrifvdkufvQif jrifvdkufcsif;
rjrifhOD;onf
uRefawmfhvufwpfzufudk qGJxm;vkdufonf/ olUrsufESmwGif pdk;&drfaomuwkdUonf
txif;om;ay:ae\/
uRefawmfhtm;zrf;&efapmifhaeMuoavm[k awG;awmpdk;&drf[efwlonf/ okdUaomf
a*:&mpmoifrsm;ESifh
ukvm;ykvdyfom;rsm;onf rnfolwpfOD;wpfa,mufrQ &SmazGaeykHray:/ olwkdUbmom
&yfaeMuay&m-

]]bmrS pdk;&drfp&mr&Sdygbl;jrifh&,f? vlawGu a'golykefxNyD; tm&ftD;wD "mwf&xm;eJU


rD;awGudkzsufovdk
t*Fvdyf&kyf&Sif&kHawGudk zsufr,f? t*FvdyfeJU tjcm;vlrsKd;rsm;udk &dkufr,f? ESufr,f
txif&SdNyD;
tapmifhcsxm;wmeJU wlygw,f vmoGm;Mur,f}}
'DawmhrS rjrifhOD;onf olqJGxm;aom uRefawmfhvufudk vTwfvdkufavonf/ NyD;awmh
pmoifESifh
ykvdyfrsm;tm; cyfa&Smifa&Smif vkyfNyD; avQmufoGm;onf/ uRefawmfu
olUaemufuvdkufav&onf/
4if;aemuf ab;csif;,SOf avQmufrdMuaomtcg rjrifhOD;u]]owif;pmxJrSmawGUvdkufw,f? ta&SUydkif;pawmhudwfaxmifhrSm&SdwJU a&TNrdKUawmf
vufzuf&nfqdkifudk
vlawGu n9em&DomomrSm cJawG ykvif;awGESifh aygufMuw,fwJU? bmvdkUrsm;
'DvdkvkyfMuygvdrfhrvJaemf?
jrifhawmh 'grsKd;[m rsK;dcspfvkyfief; ta&;awmfykHvkyfief;vdkU rxifbl;}}
uRefawmfhrSm &kwfw&uf ajz&efrvG,f jzpfaeavonf/ twefMum pOfpm;NyD;rS]]rSefuefwJU rsKd;cspfvkyfief; ta&;awmfykHvkyfief;awmh r[kwfbl;aygh? odkUayr,fh
vlawGudk
t&rf;tjypfqdkvdkUawmh rjzpfbl;? tm;vkH;u qdkifawGydwfNyD; qEjyMuw,f? wpfqdkifu
rydwfbJ
uefUvefUvkyfaer,fqdk&if a'golykefxNyD; vG,fovdk tpGrf;jyMuwm jzpfvdrfhr,f?
vGefwmuRHwm
jzpfvdrhfr,f}}
]]qdkifawGydwfNyD; qEjyMuwm[m vlawG&JUpD;yGm;a&; tvkyftudkifawGudk
rxdcdkufbl;vm;}}
]]xdckdufw,f? odkUayr,fh tJ'Dvdk txdcdkufcHNyD; qEjyw,fqdkawmh b,favmuf
qEjyif;xefw,fqdkwm
ydkNyD;odomapwmaygh jrifh&JU}}
bwfpfum;ay:a&mufNyD; xdkifrdMuonftxd udk,fhtawG;ESifh udk,fNidrfae Muavonf/
um;xGufNyD;
wpfatmifhavmufMumaomtcg uRefawmu pum;p&Sm ajymvdkufonf/
]]Arm&kyf&Sif&kHawGvnf; jyefzGifhukefMuNyD? NyD;awmh MunfhcsifyGJawGvnf; jyefuMuNyD?
ykZGefawmiftkd;bdk&mrvnf; qufur,fvdkUqdkyJ}}
rjrifhOD;u ][kwfvm;}[laom ykpmudk tmar#dwfoHjzifhajymNyD; Nidrfae jyefavonf/
twefMumatmif

olNidrfaeovdk NidrfaeNyD;rS pum;&Sm ajym&jyefonf/


]]Adkvfatmifausmf psmyeaeUu vlawGum;awG BudwfBudwfwdk;aeawmh udkboGifqdkwJU
vlwpfa,mufum;ESpfpif;Mum;rSm nyfoGm;w,fqdkwm Mum;vdkufw,fr[kwfvm;/
t'Dvl[mav
aq;&kHBuD;rSm aooGm;&SmNyDwJU odvm;}}
]]tkd jzpfrSjzpf&avaemf}}[k rjrifhOD;onf u&kPmoufNyD;aemuf NidrfNrJNidrf
aejyefavonf/ xdkUaMumifh
uRefawmfuvnf; tvdkufodpGmyif tajympcef;&yf tawG;e,fcsJU&avawmhonf/
AdkvfatmifausmfpsmyeaeUu vlpnfum;ykHonf rsufpdxJrSm&kyf&Sifum;vdkay:aeonf/
pnfum;vdkufonfh
vlawG pkHvdkufonfhtoif;awG? &aohrsm;toif;? a*smfuDrsm;toif;wdkUyif
yg0ifavao;onf/ 4if;aemuf
udkatmifausmfraovQif a&SUolbmjzpfrvJ[k awG;Munfhrdjyefonf/ [dkvdkjzpfrnf
onfvdkjzpfrnf
[dk[mjzpfrnf onf[mjzpfrnf ponfjzifhaxGjym;0dk;0g;pGm awG;NyD;aemuf
iga&SUbmjzpfrvJ[k
udkf,hfudk,fudk,far;NyD; wpfoDwpfwef;BuD; awG;Munfhaejyefavonf/ xkdtcdkuf
bwfpfum;a&SUydkif;
wpfae&mwGif csdwfqJGxm;aom ]rtkdao;wJUol tysKdav;eJUwl} a,m*DaoG;aq;
aMumfjimum;csyfodkU
rsufpda&mufoGm;avonf/ aMumfjimwGifygaom rif;orD;cifcifxm;\ rsufvkH;
rsufckH;ESifh qHxkH;BuD;
udkpdkufMunfhaepOf]]xGef;uav;}}[k rjrifhOD;u ac:vdkufojzifh olUbufvSnfhMunfhvdkuf&avonf/
]]bmvJjrifh}}
]]tkd-wpfckajymcsifvkdU? ckaejrifhtdrfjyef&efaumif;rvm;vdkU}}
uRefawmfu &kwfw&ufrajzbJ awGaepOf oluyifqufvsuf]]jrifh ausmif;awmhrwufawmhbl;? oydwfarSmufaew,f? tif;vsm;rSmaeNyD;
pmzwfaevdkUvnf;r&bl;?
NyD;awmhtbu pma&;vdkufw,f? tdrfjyefvmcJUwJU? oydwfarSmufarSmuf rarSmufarSmuf
tdrfudkom
jyefvmcJUap csifowJU? 'DtcsdefrsKd;rSm orD;udk&efukefrSm pdwfcsvufcsrxm;Edkifbl;wJU
xGef;uav;vnf;
todom;eJU jrifhwdkUu tazwpfck orD;wpfck qkdawmh}}

uRefawmfhrSm rjrifhOD;u tdrfjyefvdkonf qdkvdkufaomtcg &ifxJrSm


[mwmwmjzpfoGm;onf/ ESajrmovdkvdk
0rf;enf;ovdkvdk jzpfoGm;onf/
]]tif;vsm;rSm raecsif&if NrdKUrausmif;oydwfpcef;udk ajymif;aeygvm; jrifh&JU}}
]][ifhtif;raecsifbl;? &efukefrSm aecsif;ae&&if tif;vsm;rSmyJaerSmaygh}}
]]udk,fawmh jrihftdrfjyefwmrBudKufbl;? jrifhrSmwdkufyJGxJa&SUwef;u0ifNyD;
ocifrwpfa,mufvkyfEdkifwJU
tajctaer&Sdao;ygbl;}}
]]udk,fawmh jrifhtdrfjyefrSmudk uefUuGufcsifwmyJ}}
]]udkvSa&T&JU aMunmcsufxJrSmygw,f? oydwfarSmufausmif;om;rsm; udk,fh&yfudk,fh&Gm
jyefaeEdkifMuw,fwJU/
tJ'D[mudk xGef;uav;u oabmrwlbl;vm;}}
rjrifhOD;u olEdkifayguf&ojzifh 0ifh0gpGmNyKH;um uRefawmfhtm;Munfhvdkufonf/
uRefawmfonf
t&IH;ay;oabmjzihf av;wJGUpGm acgif;wpfcsufndwfvdkuf&ayawmh\/
okdUvQif xdkaeUtzdkU uRefawmfwdkUESpfa,muf cGJcGmMuavonf/
xdkaeUu rjrifhOD;ESifh cGJcGmcgeD; uRefawmfonf t&IH;ay;aomoabmESifh av;wGJUpGm
acgif;wpfcsufndwfvdkuf&m aemufaemifwGif ykHtBudrfBudrf xyfndwf&OD;rnfudk
vkH;0BudKwifrpOf;pm;rdygacs/
xkdaeUu awGUqkH&jcif;onf rjrifhOD;&yf&GmrjyefrD aemufqkH;awGU&aomtBudrf
jzpfvdrfhrnf[kvnf;
rxifrdygav/ /
28
urm&GwfrSaqG;aEG;oH
atmifNyDwJU atmifNyD? i,femrnf atmifausmfwJU?
jynfay:[dkwpfavQmuf? xGe;fawmufvdkU atmifNyD/
atmifNyDqdkbmudkvJar;? Armjynf[dkwpfavQmufu?
"e&SifAdkvfiarsmufwkdU ausmufuefvdkUajy;/ /
uG,fvGefol Adkvfatmifausmfudk taMumif;jyNyD; wdk;wufa&; r*Zif;rSm
uAsmq&mwpfOD;u
odkUuvdka&;onf/
tif;pdefaxmifwGif;rSm tusOf;csxm;cH&aom udkb[def;? udkAaqG? ocifxdef0if;?
ocifpdk;? ocifazodef;?
ocifav;armif? ocifcifatmif polwkdUum; atmufygtwdkif;a&;Muavonf/
tmZmenf&Jabmf atmifausmf

oifum;ArmyDopGm ArmvlrsKd;rsm;twGuf rdrdudk,fydkif tzkd;rjzwfEdkifaom


toufaoG;cJudkyif pGefUypfcJUavNyD/ oifhwm0efudk ausyGefcJUNyD/ oifonf
a,musmf;yDoavpG? toufESifhudk,fNrJaeao;aom igwdkUtwGuf raoao;oa&TU
ae&rnfh&ufrsm;wGif pufwdkifESifh vGwfvyfa&;pcef;wpfckudk c&D;tqkH; pGefUpm;um
Armhta&;udk aqmif&Guf&efjzpfayonf/
uJUodkU r[kwfbJ ArmwpfrsKd;om;vkH;onf zifhaES;arhavsmh ayghqpGmaeMuu
oifESifhwuGaeUrtdyfnrem; aqmif&Gufaeaom Arm&Jabmfrsm;udkom opmazmuf&kHru
igwdkUvufwGif vTJtyfxm;jcif;cH&aom ArmjynfvGwfvyfa&; rD;&SL;wdkifudk
Nidrf;owfonfrnfaMumif;udk igwdkUwxpfcs ,lqMuvdrhftHU/
igwdkUum; oifonf ArmjynfvGwfvyfa&;ppfyGJwGif ]],ckuJUodkU touf qkH;&SLH;&ojzifh
tenf;i,frQ 0rf;renf;}}
oif,ckuJUodkU toufpGefU&jcif;tm;jzifh udk,fhrif;udk,fhcsif; avmuedAmefBuD;
wnfaxmifa&;pcef;onf rkcs{uef wkd;wufaptHU/
ta&;awmfykH atmifygap/
ta&;awmfykH\tvHudkif AdkvfrSL;wpfOD;jzpfaom &Jabmfatmifausmfum; usqkH;cJUavNyD/
olUtavmif;vnf;
BuHawmoif;csKif;*lxJ udef;atmif;aeavNyD/
okdUaomf ta&;awmfykH'Da&um; vSdrfh vSdrfh wufaewkef;yifjzpfay\/
odkUjzihf 1939ckESpf ukefcJUNyD/
1939ckESpf opfqef;avNyD/
cgwdkif;qdkvQif c&pfprwfyGJawmf\ NAdwdoQtifydkif,mBuD; Nidrf;csrf;om,m a&;twGuf
qkawmif;oHESifh
acgif;avmif;oHwkdUonf Armjynf&Sd c&pf,mefbk&m; &Sdckd;ausmif;awGrS
ay:xGufysHUESHUNrJjzpfay\/
ESpfopfqe;fyGJawmf\ bifc&mESifh tajrmufoHwkdUonf bk&ifcHtdfrfawmfESifh
NAdwdoQppfwyfrsm;rSay:xGufysHUESHUNrJjzpf ay\/ ,ckawmh xdktoHtm;vkH;udk
awmfvSefa&; vIdif;wHydk;wdkUu
jrKyfESpfvTrf;rdk; vdkufavonf/
tkyfcsKyfa&;udk zsufypfMu/
nGefUaygif;tpdk;& EIwfxGufay;yg/
onfwdkUum; ESpfopfESifhtwl ydkrkdus,favmifpGm ay:vmaom jynfolU
awmif;qdkcsufrsm;jzpf\/
jynfxJa&;0efBuD;csKyf qmay:xGef;onf rmefatmifNrdKUodkU
wdkif;cef;vSnfhvnfoGm;aomtcg
rmefatmifNrdKUolNrdKUom;ESifh ocifacgif;aqmif rsm;u-

]]qif;&Jom;udk aoG;pkwfwJU nGefUaygif;tpdk;& ysufpD;ygap}}


]]bkHorwEdkifiH xlaxmifEdkifygap}}
[ka<u;aMumfum jrefrmjynftkyfcsKyfa&; (1935) ESifh nGefUaygif;tpdk;&\
jy,k*fqmay:xGef;tm;
armif;xkwfMuavonf/
0efBuD; OD;bOD;tm; jrefrmjynfvkH;qdkif&m ormoAK'omoemawmfvkH; qdkif&m
nDnGwfa&;r[moHCmomr*DtzGJUcsKyfBuD;u xkwfypfvdkufNyD; nGefUaygif;tpdk;&rS
EkwfxGuf&ef
awmif;qdkavonf/
&efukefoydwfarSmuf ausmif;om;acgif;wpfOd;jzpfol udkapmxGef;ESifh
ppfawGausmif;om;oydwfacgif;aqmifrsm;OD;pD;NyD; ppfawGvlxkBuD;onf
nGefUaygif;trwfrsm;jzpfaom
OD;atmifZHa0? OD;xGef;atmifausmfESifh Od;a&TomwkdU\ tdrfrsm;udk0dkif;NyD; nGefUaygif;tzGJUrS
EkwfxGufay;&ef
awmif;qdkMuavonf/
rdwDvmausmif;om;xku trwfae&Sife,fausmif;q&mBuD; OD;b&iftdrfudk 0dkif;NyD;
nGefUaygif;tzJGUrS
EkwfxGufyg[k awmif;qdkMu&m OD;b&ifu EkwfxGufNyD;jzpfaMumif; vlodewfMum;
aMunmcsufxkwfrnfjzpf
aMumif;rsm; ajymqdkavonf/
odkUvQif tNrdKUNrdKUwGif nGefUaygif;tpdk;& axmufcHol trwfrsm;\ tdrfrsm;udk0dkif;NyD;
nGefUaygif;tpdk;&tzJGUrS EkwfxGuf&ef awmif;qdkMuav onf/
vlxkonf e,fcsJUt*Fvdyfudk tvdkr&Sd/ e,fcsJUt*Fvdyfu zefwD;ay;aom
tkyfcsKyfa&;pepfudk
zsufqD;ypfMuonf/ tkyfcsKyfa&;wnfNrJatmif e,fcsJUESifhyl; aygif;aqmif&GufaeolrSm
nGefUaygif;tpdk;&jzpfaMumif;jrifaeMuonf/ xkdUaMumifh trwfrsm;tm;
nGefUaygif;tpdk;&udk raxmufcHatmif
tusyfudkifMujcif;jzpf\/
ewfpifukef;&GmrS oydwfarSmufausmif;om;rsm;ESifh &Gmol&Gmom;wdkUonf
wGHaw;NrdKUwGif;odkU 0ifvmNyD;
tiftm;jyMu&if;]]nGefUaygif;bufu tiwfawG? aoG;pdr;fyGufyGuftefygap}}
]]bOD; barmf acG;wpfazmf? 0efbvcsmawG ajy;bdkUjyifxm;}}
]]t&Sufr&SdwJU acG;avmif;awG? ajrrsKdMuygap}}[laom oHcsyfMurf;Murf;udk
[pfatmfMuavonf/

xkdtiftm;jyyJGwGif Munfhaeaom y&dowfxJ olawmif;pm;wpfa,mufygvm&m


xkdolu ]]tif;?
igwdkUqif;&JvdkU awmif;&rf;pm;&aomtpmonf nGefUaygif;0efBuD;awGpm;&aomtpmxuf
tqaygif;rsm;pGm
rGefjrwfvSay\/}}[k rSwfcsufcs usL;&ifhaMumif; owif;pmrsm;rSm ygvmavonf/
t&yf&yf nGefUaygif;tzGJU0if jrLeDpy,fvlBuD;rsm;? 'dpBwdwfaumifpD
vlBuD;rsm;ponfwdkUudk oHykH;wD;
xkwfvTwfMu\/
&efukefokdUa&mufaeMuaom yef;waemfom; yGJpm;BuD;rsm;u yef;waemfe,frS
nGefUaygif;tzJGU0ifrsm;
&efukefvmvQif olwkdUtdrfrsm;rSm wnf;ckd&ef vufcHvdrhfrnf r[kwfaMumif;
yl;wGJaMunmavonf/
tcsKdUt&yfrsm;wGif oHCmawmfwkdUu pnf;a0;NyD; nGefUaygif;tzGJU0ifwkdU\ oma&;
ema&;rsm;udkMuOf&ef?
oydwfarSmuf&ef qkH;jzwfMuavonf/
owif;pmwkdUuvnf; nGefUaygif;tpdk;&tm; ajE&& EkwfxGufay;&efESifh
b,fygwDtzJGUtpnf;urSvnf;
nGefUaygif;ae&mwGif &mxl;0ifr,lbJ tkyfcsKyfa&;udkwdkufzsufMu&efa&;om;Muavonf/
a&eHajroydwfwyfBuD;onf Zefe0g&Dv 5&ufaeUwGif tifpdefodkU
qdkufa&mufvmMuavonf/
tif;pdefaxmifxJwGif tusOf;cHae&aom ocifb[def;? ocifAaqG? ocifxdef0if;?
ocifpdk; polwkdUonf
axmifacgifrdk;ay:odkU wufMuNyD; axmifacgifrkd;ay:rSae axmifhjyifvrf;wGif
jzwfoef;vmaom
a&eHajroydwfwyfBuD;udk qD;BudKw&m;a[mMuavonf/
axmiftmPmydkifwkdUonf udkb[def;wkdUvlpktm; axmif\pnf;urf;azmufzsufrIESifh
wdkufydwfxm;cJUao;\/
a&eHajroydwfwyfBuD;onf tif;pdefrSxGufcJUNyD; ordkif;wGif cPem;um urm&GwfwGif
wpfntdyfMujyefavonf/
olwdkUtm; urm&Gwfu npmauR;arG;avonf/ urm&GwfrS wdkUArmtpnf;t&kH;?
xD;puf?
pGyfus,fpufpaom tvkyform;tpnf;t&kH;rsm;? ausmif;om;or*rsm;ESifh
qGrf;BuD;avmif;toif;uJUodkUaom bmoma&;toif;rsm;ofn ylaygif;um{nfhcHMuay\/
xkdUaMumifh

uRefawmfvnf; ausmif;oydwfpcef;rS jyefcJUNyD; urm&GwfrS &Jabmf&Jbuf ocif


ocifrrsm;ESifh
yl;aygif;aqmif&Guf&avonf/
vG,ftdwfESifha&;bl;udk wpfzufpDvG,f? apmifacguftdyf&mvdyfudk ausmydk;um
ESpfa,mufwpfwGJpDwef;csDwufvmaom a&eHajroydwfwyfBuD;udk jrif&onfrSm
rsm;pGmpdwfxdcdkufzG,f
jzpfay\/ uRefawmfhrSm rsuf&nfrsm;yif a0hvmavonf/ olwkdUonf
rdkif&maygif;rsm;pGm avQmufcJUMu\/
rnfrQ yifyef;qif;&JMurnfenf;/ olwkdUonf pm;eyf&dum aqmif,lrvmcJUMu/
auR;ol&SdvQifpm;rnf?
r&SdvQif tiwfcHrnf/ jynfolwkdU\ apwemtwdkif; jzpfygap/
olwkdUum; omoemjyKxGufaom oHCmhtzJGUESifhwlaeawmh\/ olwkdUjyKaom
omoemum;
tvkyform;ta&; omoemjzpfay\/
olwkdUonf odkU rdkif&maygif;rsm;pGm csDwufqEjyjcif;tm;jzifh
a&eHajrtvkyform;ESifhwuGaom
wpfjynfvkH;tvkyform;avmu\ tajctaeudk rD;armif;xdk;jyvdkufovdk &Sdayawmh\/
jynfolvlxkwpf&yfvkH;udk wyfvSefU EId;ay;vdkufouJUodkU&Sday\/
trsKd;om;tiftm;pktm;vkH;udk
NAdwdoQe,fcsJUorm;ESifh vufyg;ap nGefUaygif;tpdk;&tm; wdkufcdkuf&ef
wdkufpnf&Grf;ay;vdkufonfESifh
wlay\/
olwkdUonf rQt"dym,f&Sdaom vkyfief;udk atmifjrifpGmvkyfcJUMu\/ odkUaomf
olwkdU\rsufESmxm;?
udk,ftrlt&mESifh EIwftrlt&mwdkUwGifum; axmifvTm;jcif;? rmewHcGefvTifhjcif;
wpfpGef;wpfprQrawGU&/
olwkdU\ wnfNidrfaom rsufESm cdkifrmaom udk,ftrlt&m? odrfarGUaomEIwftrlt&m
ponfwkdUudk
rMunfndKbJ raeEdkifyg/
uRefawmfhab;wGif&yfvsuf olwkdUtm;Munfhaeaom udk<u,fum; a&SUwGJusaeaom
vkHcsnfudk
tm;rvkdtm;r& jzpf[efESifh cyfwdkwkdjyif0wfvdkufNyD;]]tHUMop&maumif;wJUvlawGyJ}}[kcsD;usL; ai;pdkufMunfhaeavonf/ owif;pmwdkuf
'kwd,zdkrifOd;av;jrifhurl vufydkufvdkufNyD;]]w,fZJGaumif;MuwJUvlawGyJ}}

omretcsdefrsm; OD;av;jrifhESifh udk<u,fwkdUonf qGrf;BuD;avmif;toif;


\acgif;aqmifrsm;?
&yf&Gmoma&;ema&;udp acgif;aqmifrsm;omjzpfavonf/ ,ck
ta&;awmfykHtcsdefwGifum;
oydwfwyfrsm;udk {nfhcHauR;arG;a&; acgif;aqmifrsm;jzpfaeMuavNyD/ ae&mxkdifcif;
jyifqifcsxm;&mrSmvnf; olwkdU xrif;xkyfaumuf&m pDrHcefUcGJ&mrSmvnf;olwdkU? aq;zkd;
uGrf;zdk;
tvSLcH&mrSmvnf; olwkdUacgif;aqmifMuay\/ OD;av;jrifh\ ajcovkH;<uufom;
rsm;of awmifhvsuf
atmifhaeavNyD/ toHvnf;emvmNyD/ okdUaomfOD;av;jrifhum; arm&rSe;frod/ udk<u,f\
em;xifaMumBuD;rsm; axmifxvmNyD; ezl;rS acR;aygufBuD;rsm;udk vufnId;jzifh
yGwfcsae&NyD/ odkUaomf
udk<u,fum; arm&rSef;rod/
tm;vkH; a0,s0prsm;NyD; a&eHoydwfwyfom;rsm; tdyf&m0ifMuawmhrS OD;av;jrifh?
udk<u,fESifh uRefawmfwdkU
tdrfjyefvmMuavonf/ okH;OD;om; vufzuf&nfMurf;0dkif;zJGUMuavonf/ OD;av;jrifhu
acgif;tkH;wpfvkH;,l a&SUrSmcsNyD; wHawmifqpfESifh axmufum
0rf;vsm;arSmufvdkufNyD;aemuf]]vlawGuonfavmufrkef;wD;aeNyD; onfavmuf qlyluefUuGufaevsufom;eJU
'DnGefUaygif;tpdk;ckxdwnfaewm tHUMoyg&JUuGm}}
uRefawmfonf wifysOfacGxdkifae&mrS b,fbufodkU b,fajcudkqefU
tanmif;qefUvdkufNyD;]]tHUMop&mb,f&SdrvJ OD;av;jrifh&,f? nGefUaygif;tpdk;&udk olUcsnf;jrifvdkU b,f&rSmvJ?
olUudkt*Fvdyfe,fcsJUwefckd;eJU axmufcHrxm;&if oljyKwfuswmMumNyDaygh}}
wdkifudkrSDvsuf xdkifaeaom udk<u,fu]][kwfwmaygh? nGefUaygif;tpdk;&&JU ykvdyfeJUESdrfvdkU tm;r&awmh ppfykvdyfawG?
ppfwyfawGudk bk&ifcH&JU
txl;tmPmeJUac:NyD; okH;aeNyDr[kwfvm;? 'geJUrvHkavmufao;bl;xif&if
NAdwdoQa&wyfawG
avwyfawGac:vmNyD; ArmawGudkwdkufrSmyJ}}
uRefawmfu]]udk<u,fajymwmrSefw,f/ ckqdk&if &efukefNrdKUBuD; vIyf&Sm;aew,fqdkNyD; jrpfBuD;em;eJU
rEav;rSmxm;wJU
ppfykvdyf&J*sD;rifhwyfawGudk &efukefa&TUvmw,f? tdEd,u ppfwyftcsKdUudkvnf;
a&TUvmrvdkvdkMum;&w,f/

ppfykvdyfwyfawGeJU ywfoufNyD; wdk;wufa&; owif;pmua&;xm;wm


w,fcsufusw,fAs/
ykvdyftzGJUqdkwm ckd;rIwdkufrIpwJU &mZ0wfrIawG uif;&Sif;atmif vkyfzdkUxm;cJUwmwJU?
EdkifiHvGwfvyfa&;twGuf aqmif&GufaeMuwJU rsKd;cspfjynfcspfawGudk ESdrfeif;zkdU
xm;wmr[kwfbl;wJU? ckawmh
ykvdyfeJU ESdrf&kHruvufeufw0ifh0ifheJUaewJU ppfykvdyfrsm;udk rsKd;cspfyk*dKvfawGESdrfbkdU
okH;aejyefawmh
ydkqdk;w,fwJU NyD;awmh ppfykvdyfom; wpfaomif;ESpfaxmifausmf&SdwJUteuf Armu 711
a,mufyJ&SdowJU}}
OD;av;jrifhu]]at;av? ArmvGwfvyfa&;ESdrfeif;&mrSm Armppfykvdyfom;udk b,f,kHvdrfhrvJ?
'gaMumifh Armenf;wmaygh?
EdkUaeprf;ygOD;? e,fpyfta&;awG uvnf; &Iyfvmw,fvdkUMum;&w,f}}
uRefawmfu]][kwfw,f? &Iyfvmw,f? w&kwfArm vrf;rBuD;udk zGifhvdkufawmh w&kwfArm
e,fpyfrSm &Iyfvmwmaygh}}
udk<u,fonf wdkifudkausmrSD aygifrsm;udk vufESifhxkxk tanmif;ajz&if;u]]e,fpyfrSmom &Iyfvmwmr[kwfygbl;uGm? &efukefqdyfurf;rSmvnf; tar&duefeJU
t*FvdyfydkUwJU
vufeufawGu &efukefqdyfurf;a&mufwJUtwGuf *syefppfoabFmawGuvnf;
'gudkvmNyD;
tuJcwfaeMuwmyJr[kwfvm;/ Armhyifv,furf;ajcrSm *syefoabFmawG
ajccsif;vdrfaeMuw,fr[kwfvm;/ wpfaeUuarmfvNrdKifrSm
av,mOfysHwpfpif;xdk;qif;vdkU NrdKolNrdKUom;awG
xdwfvefUukefw,fqdkr[kwfvm;? tJ'Dav,mOfysHuawmh t*Fvdyfav,mOfysH jzpfvdkU
vm;&Id;eJU
uGefrif;buf qufysHoGm;owJU? wdkUjynfawmh b,fawmh AkH;BuJcH&rvJrodygbl;}}
OD;av;jrifh xxdkifNyD; vufzuf&nfiSJU&if;]]Aef;armf NrdKUolNrdKUom;awGawmh NrdKUay:AkH;BuJr,fvdkU aumv[mv jzpfwJUtwGuf
usD;vefUpmpm;
jzpfaeMuw,fqdkyJ}}
uRefawmf/ / ]][kwfw,f? aumv[mv jzpfr,fqdkvnf; jzpfp&myJ? Aef;armfNrdKUay:rSm
vufeuf*dka'gifBuD;awG tylwjyif;aqmufaew,f? vm;&Id;rSmvnf;
vufeuf*dka'gifawGaqmufaeMuw,f?

w&kwfjynfudk t*Fvdyf tar&duefawGuydkUwJu vufeufawGudk &efukefu rD;&xm;eJU


o,fNyD;awmh
*dka'gifawGrSm cPxm;r,f? NyD;awmh avmf&Dtpif; 200 ausmfeJU w&kwfjynfxJ
ydkUMuvdrfhr,f}}
OD;av;jrifh/ / ]]&IyfvSuGm? w&kwfArmvrf;rBuD;udk ydwfypfvdkuf&if raumif;aybl;vm;}}
uRefawmf/ / ]]tJ'Dvdkqdkawmhvnf; usL;ausmfapmfum;jcif;cHae&wJu w&kwfjynfudk
uRefawmfwdkUu
rulnDbJeJu *syefudkulnD&ma&mufoGm;r,f? w&kwfArmvrf;rBuD;udk ydwfa&;xuf
t*Fvdyf tar&duef[m
usL;ausmfol*syefudk vufeufcJ,rf; ra&mif;pwrf;? rulpwrf; vkyf&ifaumif; r,f?
ckawmh
olwdkUuESpfzufpvkH; vufeufay;NyD; ppfrD;&nfpG,f&Snfatmif vkyfxm;wmeJUwlaew,f}}
udk<u,f/ / ]]tif;-t*Fvdyfuawmh wkdUrD;&IdUrD;vkyfNyD; tjrwfxkwf&mrSm
eHygwfwpfpGJwmygyJ? cktar&duefu
eHygwf2vdkufaeNyDxifw,f? bmajymajym t*FvdyfaumifawG jyKwfoGm;rS
e,fpyfta&;awG&Sif;r,f?
urmvnf; at;r,f/ ightxifawmh w&kwfjynfudk vufeufcJ,rf;ydkUw,fqdkNyD;
onfavmuf[dwf[ef
jyaewm trSefpifppfawmh 'DvufeufawGeJu wkdUArmawGudk ajcmufaewmyg?
wu,fw&kwfjynfudk
apwem&dk;eJUydkUcsif&if wdk;wkd;wdwfwdwf vkyfrSmaygh}}
uRefawmfonf udk<u,f\ xdk;axmufjrifEdkifrIudk oabmusoGm;onf/
*syefusL;ausmfjcif;cHae&aom
w&kwfudk axmufcHcsifvGef;NyD; &efoltppf t*Fvdyfudk arhroGm;tyf[k
oabmaygufoGm;ay\/
xdkokdUokH;OD;om; pum;aumif;aepOf tjyifrSvr;f]]AsKdU OD;jrihfwdkU? udk<u,fwdkU &SdMu&JUvm;}}[k ar;vdkufaomtoHudk Mum;&avonf/
toHudka&S;u
Mum;zl;ovdkvdk&Sd\/ odkUaomf aumif;pGm rusufrd/
udk<u,fonf xdktoHudkMum;oGm;aomtcg rsufESmokefrIefoGm;onfudk
uRefawmfowdjyKrd\/
OD;av;jrifhum; tawG;rSmepfNyD; ai;pdkufae&mrS toHaMumifh cyfNyKH;NyKH;jzpfvmonf/
Nyd;awmh
tjyifodkUvSr;f]]&SdMuygw,f? vmavAsm}}
udk<u,fonf rvdkwrmNyHK;NyKH;vkdufNyD;-

]]tif;? ocif0ga,mBuD; 'DtcsdefrSm b,fursm; a&mufvmjyefygvdrfh}}


cyf00 cyfzdkifhzdkifh vlwpfa,muf tayguf0odkUa&mufvmonf/ rsufESmudk
arSmifuG,faeojzifh
b,folrSef;rodao;aomfvnf; udk,fvkH;udk,f[ef ykHoPmefonfvnf;
olUtoHvdkyif uRefawmfESifh
uRrf;zl;onf[k uRefawmfxifonf/
OD;av;jrifhu wifysOfacGxdkifvdkuf&if;]]vmavAsm? pum;pjrnfajym&atmif? 'DaeUnawmh armifwifxGef;vnf;&Sdw,f?
cgwdkif;awmh
oydwfudptvkyfrsm;aeNyD; tdrfuyfw,fr&Sdygbl;}}
xkdol 0ifvmonf/ udkwifBuD;yguvm;/ tif'dkcsKdif;em;? ,dk;',m;wkdUudk
tacgufacgufa&mufzl;NyD;
ausmufukefonf olaX;jzpfzl;onfqkdol udkwifBuD;yifjzpfacs\/
jrifuGef;rif;om;BuD;\
vl,kHawmftrIxrf;a[mif;qkdol udkwifBuD;yif jzpfacs\/ ocifawGtwGuf
vufeufESifhaiG vdkoavmuf
&Smay;Edkifrnf[k uRefawmfhtm;ajymcJUzl;onfh udkwifBuD;yif jzpfacs\/
udkwifBuD;u uRefawmfhtm; NyKH;EIwfqufonfudk uRefawmfhtNyKH;jzifhyif
wkHUjyefvdkufay\/ udkwifBuD;u
uRefawmfESifh udk<u,fMum;rSmxdkif&if;]]armifwifxGef; &Sdw,fqdkvdkU wrifvmwmyJ? b,fhES,fhvJ oydwftajctaeawG?
ausmif;om;awG
taMumif; ocifawGtaMumif; twGif;usus odcJUrSmrdkU ar;&wmygarmif}}
uRefawmfonf ajzqdk&Sif;jy&ef pOf;pm;aeqJ udk<u,fu csufcsif;Mum;0if vkdufonf/
]]cifAsm;vnf; ocifwpfa,mufyJ? armifwifxGef;u cifAsm;xufydkNyD; twGif;usus
odOD;rSmvm;Asm}}
]]udk<u,f&JU usKyfwdkUu urm&GwfocifAs? olwkdUu XmecsKyfocifawG usKyfxufydkNyD;
twGif;ususod&rSmaygh}}
udk<u,fu uRefawmfhbufodkU rodrom rsufpdwpfzufrSdwfjyvdkufonf/ udkwifBuD;udk
odyfr,kH&eftcsufjyvdkufonfxif\/ uRefawmfu ydktwGif;usus odrod[laom
tcsufudk rudkifawmhbJ]]udkwifBuD; b,fwkef;u ocifjzpfovJ}}
]]rMumao;ygbl;uGm? rif;a[mwm ajymwmeJUigvnf; ocifjzpf&wmygyJ [J [J?
ighudkavocifApdefwkdUbufuvnf; qGJMu? ocifodef;armifwkdU vlpkuvnf; qGJMu?
wpfzufuvnf;

ighudkolwkdUXmecsKyfrSmvmvkyfygwJU? wpfzufuawmh tif;pdefc&dkif


pnf;&kH;a&;wm0ef,lygwJU [J [J}}
udkwifBuD;\cEmonf uRefawmf,cifjrifwkef;uxuf ydk azmif;<uaeNyD; vufrsm;rSm
ydkao;oGm;onf[kxifrdonf/ olonf ukvm;BuD;&kyfESifh t&ifuxuf
ydkwlaeavonf/
OD;av;jrifhu ar;vkdufonf/
]]EdkU ocifwifBuD;udk,fwdkifuawmh b,fbufydkoabmusaeovJ}}
]]b,fbufudk ydkoabmusw,fvdkUawmh r[kwfygbl;As? cktwdkif;awmh ocifApdefwkdU
vlodkufeJU
ydkeD;pyfaewmaygh}}
uRefawmf/ / ]]ocifApdefwkdUu a'gufwmbarmfeJU em;vnfrI,lNyD;
qufoG,faqmif&Gufaew,f? olUudk
wpfaeUu ewfwvif;rSmvm;? vufyHwef;rSmvm; w&m;emy&dowfu
nGefUaygif;olvQKdqdkNyD;
xatmfw,fvdkU Mum;vdkuf&w,f? 'DtcgBuD;rSm a'gufwmbarmfeJU
aygif;wmtHUMop&myJ}}
]]'guawmh ocifApdeftaMumif;vnf; odMuom;yJAsm? y&d,m,faygif; aygif;wmyg?
b,frSm
wu,faygif;vdrfhrvJ}}
udk<u,f/ / ]]'gxufaeprf;ygOD;? [dkwkef;u ocifawGtwGuf cifAsm;vufeufawG
aiGawG&Smay;r,fqdkwm
ckb,fvkdjzpfoGm;NyDvJ}}
udkwifBuD;onf tenf;i,frsufESmysufoGm;\/ &kwfw&ufpum;ar;r&bJ
ai;aMumifaMumifyif
jzpfoGm;avonf/ odkUaomf ajEqnfvdkufNyD;]]tcsdefwefawmh EGm;ydefuefvdrhfrayghAsm? ocifacgif;aqmifBuD;rsm;eJUvnf; 'Dudpudk
aqG;aEG;ygw,f}}
]]tif;? ckvdktcsdefrS tcsdefrwef&if b,fawmhrsm; tcsdefwefOD;rSmvJAsm}}
udkwifBuD;onf wnfNidrfcHUnm;aom rsufESmoGifjyifxm;vdkufNyD;]]tif; udk<u,fa&? vQKdU0SufwJUudpqdkawmh usKyfonfhxuf ydkrajymEdkifbl;? 'gxuf
OD;av;jrifh
OD;wdavmunmP yDauqdkwmodovm;}}
OD;av;jrifhonf xkdtr;udkrajzbJ tdrfaemufaz;aqmifqDodkU vSrf; ]]bZHa&?
a[hbZH}}[kac:vdkufonf/

bZHuxl;aomtcg ]]vufzufuav; bmav;vkyfcJUygOD;uGm}}[k trdefUay;vkdkufonf/


OD;av;jrifhum;
rkqdk;zkdjzpf\/ tdrfrSm rdef;rom;wpfa,mufrQr&Sd/ bZHonf
tdrfa&;udprsm;udkaqmif&Guf&ol jzpf\/ xkdodkU
bZHtm;vSrf;trdefUay;NyD;aemuf udkwifBuD;bufodkUvSnfh]]bmwJUcifAsm;ar;aewm? OD;wdavmunmPyDau[kwfvm;? Mum;zl;&kHom Mum;zl;w,f?
rodbl;}}
]]OD;wdavmunmP&,f? a'gufwmwif0if;qdkwm&,f rMumrDu jynfa&Tawmifbuf
c&D;xGufMuw,f?
*syefESifhArm pD;yGm;a&;? EdkifiHa&;? ,Ofaus;rIrsm; &if;ESD;pGm qufoG,fzdkUtaMumif;
w&m;a[mzdkUwJUAs? tJ'D
bkef;BuD;udk urm&GwfzdwfNyD; *syefArm yl;aygif;a&; w&m;ta[mcdkif;&&if
aumif;r,fxifw,f}}
OD;av;jrifhu awGaeonf? bmrQrajym/ udk<u,fu Mum;0if]]tif;? w&m;yGJawGuvnf; trsKd;rsKd; a[maeMuwmyJ? wpfaeUu &aohxl; OD;pHodef;
vma[moGm;ao;w,f/ tmPm&Sif [pfwvm csD;usL;wJU pum;awGvnf;yg&JU?
odkUayr,fh
tpdk;&pdwfrqdk;atmif tpdk;&BudKufpum;vnf; ajymoGm;ao;w,f/
[pfwvmb,favmufyJpGr;fpGr;f
aemufqkH;t*FvdyfyJ EdkifrSmyJwJu? t*Fvdyfwefckd;[m b,folzsufvdkUrS r&Edkifbl;wJu}}
uRefawmf]]uRefawmfawmh t*Fvdyf[m ppfEdkifwm tyxm;? wefckd;rSdefawmhr,f?
t*FvdyftmPmNydKysuf&awmhr,fvdkU
xifw,f}}
udkwifBuD;]][kwfw,f t*Fvdyfwefcdk;rSdefawmhr,f? a&SUa&Smuf*smrefwdkU *syefwkdUom
wefckd;xGm;vmp&m&Sdw,f?
usKyfwdkU ta&SUbufEdkifiHawG[m *syefeJUed;pyfavawmh *syefeJUr[mrdwfjzpfatmif
vkyfxm;zdkUvdkw,f?
*syefeJU ArmhpD;yGm;a&;? ,Ofaus;rI EdkifiHa&; yl;aygif;Edkifatmifvkyf&r,f}}
uRefawmf/ / ]][m-*syefvnf; e,fcsJU"e&SifygyJAsm? uRefawmfwdkUawmh *syefudkvnf;
tvdkr&Sdbl;/
*syefvnf;ysuf? t*Fvdyfvnf;ysuf? "e&Sif e,fcsJUawG tm;vkH;ysufatmif vkyf&r,f}}
udkwifBuD;/ /]] tm;vkH;wkdufzsufbkdUqdkwm tifrwefcufw,f/ atmifzkdUrajymeJu
udk,fjyKwfroGm;atmif

vkyfzdkUawmif rvG,fbl;/ 'Dawmh t*Fvdyfudk t&ifcs&r,f? tJ'Dvdk cswJUtcgrSm


*syefeJUaygif;cs&r,f}}
OD;av;jrifh/ / ]][kwfw,f? igawmh udkwifBuD;ajymwm oabmusw,f}}
udk<u,f/ / ]]usKyfawmh 'Dudp[m vG,fvG,feJu qkH;jzwfvdkU rjzpfbl; xifw,f?
tzufzufuMunfhNyD;
pOf;pm;zdkUvdkw,f}}
uRefawmf/ / ]]uRefawmfuawmh pOfpm;NyD;om;yJ? olwdkUESpfOD;pvkH; ysufatmifvkyf&r,f?
udk,hfvGwfvyfa&;udk wdkuf,l&r,f}}
udkwifBuD;/ / ]]bk&m;awmiftrSD&SdrS yGifhw,farmif&ifa&U}}
OD;av;jrifh/ / ]][kwfw,f? trSD&SdrS yGifhEdkifw,f}}
udk<u,f/ / ]]'guawmhvnf;rSefw,f}}
uRefawmfum; udkf,fwdkiftm;jzifh xdkt,ltqudk vufrcHaomfvnf;
jiif;qefajymqdkEdkifjcif;r&SdawmhNyD/
vufzufyef;uefa&mufvmojzihf vufzufpm;vdkufMu? vufzuf&nfMurf;
aomufvdkufMu?
pum;ajymvdkufMu/ w&kwfArme,fpyfrSm *syefbkef;BuD;wpfyg;udk jrefrmjynftpdk;&u
olvQKd[kxifojzifh
zrf;vdkuf&m xkdbkef;BuD;\ udk,frSmyif pum;ajymtoHvTifhud&d,m
tpkHtvifawGU&aMumif;? jrefrmjynf?
tdEdk,jynf? w&kwjfynfwkdUtwGuf *syefa&'D,kdu txl;toHvTifh
tpDtpOfrsm;jyKvkyfNyD;
toHvTifhay;aeykHudk owif;pmwGif aMumfjimxnfhay;ae aMumif;? *syefonf
Ak'bmomEdkifijzpfojzifh
Ak'bmomudk tm;ay;aeaMumif;? *syefU&ifaoG; &kyf&SifZmwfum;ESifh {rdpHESifh
OD;nDykwdkUtaMumif; *syefESifh
ywfouf zufpyforQudk ajymqdkaeMuavonf/ uRefawfmum;
em;axmifaeonfrsm; udkwifBuD;uyif
'dkifcHajymavonf/ udkwifBuD; *syefudk rsm;pGmvdkvm;aeoljzpfaMumif; odomay\/
aemufqkH;wGif udkwifBuD;u ta&;awmfykH\ A[dkppfOD;pD;XmecsKyfozG,f jzpfaeaom
wkdUArmtpnf;t&kH;
tvkyftrIaqmifESifh ausmif;om;rsm;or* tvkyftrIaqmif twGif;a&;rSL;rsm;udk
olUtm;ajymjy&efwdkufwGef;jyefavonf/
]]twGif;a&;? tjyifa&;ajymae&atmif XmecsKyfawGu vQKdU0Sufa&;XmecsKyfawGrS
r[kwfbJ
ocifwifBuD;&JU}}[k uRefawmfuydwfajym vkduf&m udk<u,fuxyf-

]]tmvkH;nDnGwfaeMuw,f? tm;vkH;atmifaew,f? cifAsm;vl ocifApdef


wpfa,mufwnf;
aoG;cJGa&;w&m;a[maewm olUocif owif;pmqdk&if ta&;awmfykHBuD;udk
axmufcHtm;ay;
a&;om;xm;wmxuf ta&;awmfykHBuD;udk acgif;aqmifaewJu
vlawGudk&IwfcsjypfwifaewmeJU NyD;aewmyJ}}
xkdtcgudkwifBuD;onf rausrcsrf; rcsdoGm;NzJNyKH;um]]usKyf&JUocifApdefvdkUrajymygeJUAsm? usKyfu olwkdUbufudk wpfzufowfygao;wm
r[kwfygbl;}}
xkdtxdyg;pyfta[mif;om;ESifh cyfNyHK;NyHK;em;axmifaeaom OD;av;jrifhu
ocifwifBuD;tm;
xyfaqmifhvdkufjyefavonf/
]]ocifwifBuD;&Ju ocifApdefu ckta&;awmfykHrSm acwfpm;aewJU
bkH0g'dukvnf;rBudKufbl;?
tmPm&Sifpepfudkom BudKufw,fqdkr[kwfvm;}}
udkwifBuD;tzdkU uRefawmfwkdU okH;OD;om;\ aoG;cJGa&;qefUusifrIwdkufyGJrS
xGufayguf&Sdawmh[efrwl/
xkdUaMumifhxdkif&mrSxvdkuf&if;]]'D0g'awGbmawG rodygbl;Asm? nDnGwfMu&if usKyfvnf;BudKufwmygyJ? uJoGm;OD;r,f}}
olonf cEmudk,ftwabmBuD;udk rEdkifhwEdkifaxmufuefxm;&aom
olUajcaxmufrsm;udk
cyf,dkif,dkifvSrf;NyD; tayguf0odkU oGm;avonf/ tayguf0odkUa&mufaomtcg
<uufom;vkH;0r&Sdaom
vufarmif;udkqefUwef;NyD; vufoD;qkyfum a[h-wdkUArm[k EIwfqufoGm;ygao;onf/
udkwifBuD;xGufoGm;aomtcg udk<u,fonf olUvnfyif;wGifqGJaom
acG;aoaumifykwfBuD;udk
qGJypfvdkufovdk oufom&m &oGm;[efwlNyd;]]xDFG'DaumifrsKd; ocifjzpfaewm igom ocifacgif;aqmifqdk&ifxkwfypfrSm}}
uRefawmf]]'gxuf udk<u,fwpfcgwkef;u ajymzl;w,f? 'Dvl[m ykvdyfawGeJu
tquftoG,f&Sdw,fqdk}}
]]tif;? 'Daumifuawmh wpfcgwkef;u ajymzl;w,f? 'Dvl[m ykvdyfawGeJU
tquftoG,f&Sdw,fqdk}}
]]tif;?'Daumifuawmh olUydkufqHay;wJuvleJUqdk&if b,foleJUjzpfjzpf qufrSmyJ? ckawmh
ykvdyfawGeJU

yl;wGJyl;wGJaewm rawGUjyefbl;? &efukefxJ cPcPoGm;aew,f?


b,foleJUqufw,fawmh rodbl;?
wpfa,mufa,mufeJU qufNyD; raumif;wm wpfckckawmh vkyfaerSmyJ}}
Od;av;jrifhonf onf;xefpGmoef;vdkufonf/ okH;a,mufpvkH; bmrQrajym MuawmhbJ
NidrfaeMu\/
vrf;rBuD;ay:rSm ysif;&dzifhEGJpGm jzwfoGm;aomum;wpfpD;\ toHrSwpfyg;
bmoHrQrMum;&/
urm&Gwfwpf&yfvkH; tdyfarmusae[ef&Sdavonf/
OD;av;jrifhu xyfrH orf;vdkufjyefonf/ udk<u,fonf ausmrSDxm;aomwdkifwGif
acgif;udkrSDvdkufNyD;
rsufpdrSdwfxm;vdkuf\/ MuufwGefoHrsm;ay:vm\/ udk<u,fonf
rsufpdudkzGifhNyD;acgif;xlum]]uJ-tdyfMupdkUvm;}}
OD;av;jrifhu xdkif&mrSx&if;]]tdyfMupdkU? aMomfigarhaew,f? armifwifxGef;wdkU&Gmu vlBuKHrSm armifwifxGef;&JUtaz
pmwpfapmifay;vdkufw,f}}
OD;av;jrifhonf ajymajymqdkqkd tcef;xJ0ifoGm;avonf/ udk<u,fvnf;
bk&m;piftem;oGm;
tdyf&mcif;aeav\/ uRefawmfum; udk<u,fausmrSDoGm; aomwdkifteD;uyf
ausmrSDajcqif;um
xdkifaevdkufonf/ OD;av;jrifhonf tazhxHrSpmudk ,lvmcJUNyD; uRefawmfhtm;
ay;xm;cJUNyD;aemuf
tcef;xJ0ifoGm; avawmhonf/
uRefawmfum; tazhpmudkudkifNyD; idkifaerd\/ pmudkazmufzwf&ef 0efav;ovdkvdk
jzpfaeavonf/
MuufwGefoHrsm; qifhuJ qifhuJ ay:vmonf/ /
29
taz zsufaomfvnf;
atmf....tD;....tD;...tGwf
aemufqkH;MuufwGefoH/
OD;av;jrifhum; tcef;wGif;rSmtdyfaeavNyD/
udk<u,fvnf; bk&m;pifatmufem;wGif tdyfaysmfae\/
uRefawmfum; wdkifrSm rSDNrJrSDvsuf idkifomaeao;onf/ vufxJa&mufaeaom
tazhpmudk rzwfao;/

acgif;tkH;ryg tcif;rygESifh jzpfovdktdyfaeMuaom a&eHajroydwfwyfom;rsm;qDodkU


uRefawmfhpdwfa&muf
oGm;onf/ &efukefNrdKUokdU OD;wnfcsDwufvmaeaom om,m0wD? c&rf;? yJcl;?
oxkHponfwdkUrS
awmifolv,form;rsm;tm; pdwful;jzifh BudKMunfhaerdonf/
tkH<uvIyf&Sm;qlylaeMuaom
tNrdKUNrdKUt&Gm&Gmu ausmif;om;rsm;onf ppfykvdyfaoewfajymif;0a&SUrSm &ifaumh
csDwufaeMuykHudkjrifa,mifaeonf/ AdkvfatmifausmfuG,fvGefojzifh aps;qdkifudkydwf?
tvkyfudk&yfpJNyD;
qGrf;auR;aeMuaom NrdKUolNrdKUom;awGudk owd&aeavonf/ twefMumaomf
pdwfarmvmonf/
udk,fuvnf; EGrf;e,fvmonf[k xifrdonf/ &ifacgif;xJrS xdk;NyD;wufvmaom
torf;udktkyfqdkif;r&awmhacs/
onfawmhrS vufxJutazhpmudkazmuf zwfavawmhonf/
om;armifwifxGef;
wpfaeUu owif;pmwpfapmifxJrSm rif;emrnfudk Adkvfavmif;pm&if;xJ
rSmawGUvdkuf&w,f/
rif;onfynmoifcsdefrSm ynmroifbJ olykefausmif;om;vkyfaewm[m
rif;vnfyif;rif;BudK;uGif;wyfwmjzpfw,f/ wdkUxrif;tdk;vnf; &dkufcJGwmjzpfw,f/
ckqdk&if
v,f0efrif;ua&m? NrdKUtkyfrif;ua&m ighudkac:NyD;awmh rif;udkqlylrIxJrSmrygatmif
qkH;r&rwJU?
ausmif;wufatmifwdkufwGef;&rwJU? EdkUr[kwf&if ightvkyfudkxdcdkufr,fwJU/
NrdKUtkyfrif;uawmh
rif;ausmif;wufatmif rvkyfEdkif&ifvnf; tdrfjyefac:NyD; xdef;odrf;xm;&rwJU/
at;-ckvdktcsdeftcgBuD;rSm rif;wpfa,mufwnf; ausmif;wufae&ifvnf;
oydwfawGurif;udk
&efrlcsifrlaer,f/ 'Dawmh taumif;qkH;u tdrfjyefvmcJUzdkUyJ/ ckpm&&csif; tdrfjyefvmcJU/
p&dwfr&Sd&if
39vrf;u rpHy,fwdkUqDu,lNyD; jyefvmcJU/ jyefrvmcJU&if rif;awmhoda&maygh/
rif;tarvnf; rsuf&nfeJUrsufcGufjzpfaew,f/ aomufusKd;enf; atmifausmfwkdUvdk
t&dkufrcH&wm
uHaumif;ao;w,f/ ckvlBuKHeJUtwl oeyfcg;wkH;awGay;vdkufw,f/ rjrrSDESifhwuGrif;udk
cifrifolawGudk
cGJay;zdkUyJ/ rif;OD;av;jrifhtwGufvnf; ydk;a&mcsnfyg vkHcsnfwpfxnfay;vdkufw,f/

tm;vkH;usef;rmyg\/
rif;ESifhwuG tm;vkH;usef;rmMuygap/
taz
uRefawmfonf pmzwfNyD;onf\tqkH; NyKH;yJNyKH;rdonf/
cgwdkif;qkdvQif tazhpmaMumifh tawmfacsmufcsm; wkefvIyfoGm;rdayvdrhfrnf/ aerxd
xdkifromjzpfoGm;ayvdrfhrnf/ EdkifiHa&;pdwf"mwftm;xufoefaerIawG
yef;yGifhuav;udka&aEG;ESifh yufovdk
acGtdusqif;oGm;ayvdrfhrnf/ EdkifiHa&;ESifh tazhpyfMum;wGif Asmrsm;NyD;
pdwftqif;&JBuD;qif;&Jrdayvdrhfrnf/
aemufqkH;tazhtqkH;trwGifwnfum tdrfodkUjyefoGm;ayvdrhfrnf/
,cktcsdefum; cgwdkif;ESifhrwl/ uRefawmfhpdwfwGifum; ta&;awmfykHvIdif;rsm;ESifhtwl
wuf<uae\/
uRefawmfwkdU&ifqdkifae&aom jyemrsm;um; rdk;ESifhajrBuD;urS rdk;ukyfpuf0dkif;aMumifh
rjywfrom;jzpfaumif; jzpfOD;rnf/ uRefawmfwkdUjyemum; jywfom;vS\/
t*FvdyfESifh nGefUaygif;tpdk;
&bufvdkufrnfavm? tvkyform; v,form;ausmif;om;wkdU\ ta&;awmfykH
bufodkUvdkufrnfavm/
uRefawmfonf,wdjywf qkH;jzwfNyD;jzpfonf/ ta&;awmfykHwyfom; Adkvfpm&if;0if
tjzpfjzifhusa&muforQwm0efudk OD;vnfrokef aqmif&Gufawmhrnfjzpfavonf/
tazhbufuMunfhvQif
tazhpum;onf ysm;vdkyifcsKdvdrfhrnf/ uRefawmfhbufuMunfhawmh wrmvdkcg;
aeonf/ odkUaomf
tazjzpfae tjypfawmh rqkdxkdufyg/ tazhay:rSm wl;wl;cg;cg; a'gorxm;vdkufyg/
aMomf taz[m
em;rvnf&SmbJudk;/ 'gaMumifh'Dvdkajym&Smwm[k ,lqNyD;NyKH;vkdufygonf/
ta&;awmfykHaoG;<ujcif;? EdkifiHa&;t,ltq ponfwkdU uRefwmfuzcif? tazu
okH;ESpfom;uav;?
okdUuvdkyifxm; MunfhvdkufavNyD/ tazu awmufwD;awmufwJUajymaeaom
okH;ESpfom;uav;udk
NyHK;em;axmifaeouJUodkUom&SdavNyD/
odkUaomf tvkyfjzKwfypfrvdkvdk Ncdrf;ajcmuf uRefawmfhtm; ta&;awmfykHrS
pGefUcGmapaom NrdKUydkif?
v,f0efESifh tpdk;&udkum; wl;wl;cg;cg; rkef;vdkufygonf/ olwkdUtm;
rkef;vdkufonfESifhwpfNydKifeuf
tazhudkawmh oem;oGm;ao;onf/

uRefawmfhpdwf"mwfjyif;xefrIum; wpfaeUwjcm;ydkom cdkifcHUvmavonf/


ta&;awmfykH'Da&uvnf;
wufNrJwufaeavonf/ t*FvdyfESifhnGefUaygif;tpdk;&wdkUonf
xkd'Da&vIdif;rsm;atmufwGif
epfjrKyfoGm;awmhravmuf uRefawmfxifrdavonf/
a&eHajroydwfwyfBuD;ESifh v,form;wyfrsm;&efukefodkU a&mufMuavNyD/
a&Twd*kHtv,fyp,H
pcef;csvIHUaqmfaeMuonf/
a&eHajrrlvu oydwfwGif ryg0ifcJUaom tvkyform;rsm;onf vnf;aumif;?
oydwfjyefvSefcJUol
rsm;onfvnf;aumif;? oydwform;rsm;ae&m tpm;xdk;xm;olrsm;onf vnf;aumif;
vIyf&Sm;qlylvmMuonf/ a&eHacsmif; bDtdkpDukrPDrS "mwfrD;tvkyform;rsm;
v,form;rsm;ESifh
pma&;rsm;onfxdkif oydwfarSmufvdkufMuonf/ awmif;qdkcsufta[mif;rsm;udk
xyfawmif;
topfrsm;udkvnf; wdk;awmif;Muavonf/
oDv0gESifh oefvsif a&eHtvkyform;rsm;u awmif;qdkcsuf 25&uftwGif;
rvdkufavsmvQif
oydwfarSmufrnf[k qkH;jzwfMuavonf/ rvdkufavsmojzifh qkH;jzwfcsuftwdkif;
oydwfarSmufMuavonf/
tvkH{&m0wD ukrPDazmif'&D tvkyform; Arm 300wkdUonf wnDwnGwfwnf;
oydwfarSmufum
a&Twd*kHtv,fyp,HodkU csDwufvmMuav onf/ a&ausmfrpdefnGefU aq;vdyfckHrS
tvkyform;
trsKd;orD;rsm;onf vdyfcESifhcGifh&uf wdk;awmif;NyD; oydwfarSmufvmMuonf/
&efukefrD;jcpfpufrsm;rS trsKd;orD;tvkyform; 1000cefUonf oydwfarSmufNyD;
a&eHajroydwfwyf&Sd&modkU
tiftm;jy csDwufvmMuonf/ olwkdUonf ]]ocifrsKd;a[h wdkUArm? rD;wkwfrD;wkwf
&IdU&IdU? ta&;awmfykH
atmifygap}}ponfjzifh [pfatmfvmMuonf/ xkdtrsKd;orD; oydwfarSmuf
tvkyform;rsm;aemufrS
t*Fvdyfppfom;rsm;onf tm&ftD;wD bwfpfum;BuD; rsm;udkpD;um aoewfjzihfcsdef
vdkufvmMuavonf/
'v {&m0wD oabFmusif;tvkyform;rsm;u awmif;qdkcsuf 13csuf awmif;NyD;
oydwfarSmufcJUonf/

a'gykHtpdk;& oabFmusif;tvkyform;rsm;u vnf; oydwfarSmufMuavonf/


pDwef;avQmufum
tiftm;jyNyD;aemuf tv,fyp,HrSm pka0;jyefavonf/
prf;acsmif;ausmufaoG;tvkyform; 1500wkdUonf tvkyfwpf&ufydwfNyD; a&Twd*kHodkU
csDwuftiftm;jyum
taxGaxGtvkyform;oydwfBuD;tm; axmufcHavonf/
&efukeftm&ftD;wD xa&mfvDESifh bwfpfum;armif;orm;rsm;? tmvHNrdKU pwD;puf&kHrS
ajryJxrf;wifulvDrsm;?
jynf? ewfwvif;? okH;q,f qefpufulvDrsm;ESifh arSmfbDtpdk;& pdkufysKd;a&;Xme
tvkyform;rsm;onf
udk,fhoD;jcm;awmif;qdkcsufrsm;udk wifvsufvnf;aumif;? taxGaxGtvkyform;
oydwfBuD;udk
axmufcHaomtm;jzifh vnf;aumif; oydwfarSmufvmMuavonf/
tpdk;&ESifh "e&Sifrsm;onf xdkoydwfrsm;udk tcsKdUae&mwGif pD;yGm;a&;
tavQmhay;jcif;tm;jzifh vnf;aumif;?
tvkyfacgif;aqmifrsm;tm; zrf;jcif; qD;jcif;jzifhvnf;aumif;? tjcm;zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;
jyKvkyfvnf;aumif; zsufMuavonf/
a&eHajrbDtkdpDukrPD&Sd vQyfppftvkyform;rsm;ESifh vuform;rsm;\ xdkifoydwfonf
a&eHajrwpfckvkH;wGif
*,uf&dkufoGm;avonf/ awmif;qdkcsuf rsm;udk Zefe0g&Dv15&ufxuf
aemufrusapbJay;&rnf/
okdUr[kwf oydwfarSmufrnf[k qkH;jzwfavonf/ a&eHajrukrPDwkdUu
vdkufavsm&av\/
tmvHrSpwD; tvkyform;rsm;? armfvNrdKifrS opfpuftvkyform;rsm;ESifh okH;q,fpaom
NrdKUrsm;rS
qefpuftvkyform;rsm;onf awmif;qdkcsufrsm;&ojzifh oydwfvSefvdkufMuavonf/
tcsdKU"e&Sifrsm;um;
vdrmMu\/ tvkyform;rsm;u awmif;qdkcsufudk wifvdkufonfESifh wpfNydKifeuf
vdkufvdkufavsmavsmvkyfum oydwfudk wm;qD;Muavonf/
tif;pdefrD;&xm;puf&kH tvkyform;rsm;u olwdkU\ epfemcsufrsm;udk xkwfazmfMuonf/
rEav;rS
&rnf;oif;txd blwm&kHrsm; tvkyfvkyfMuaom n&kHydkifrsm;onf e,fvSnfhvmaom
&xm;rif;BuD;tm;
0dkif;xm;NyD; olwdkUawmif;qkdcsufrsm;udk wifjyMuavonf/

wpfzufrSmvnf; tzrf;tqD;rsm;udk vkyfNrJvkyfaeavonf/ oydwf


arSmufacgif;aqmifrsm;udkzrf;onf/
oydwfxJrSmwuf<upGm yg0ifaom aemufvdkufrsm;udkvnf;zrf;onf/ Oyrm{&m0wD
rD;oabFmukrPDoydwfrsm; onf pDwef;tiftm;jyMu&m tvHudkifol okH;OD;tm;
&efukef vwfwavm
vkHNcKHa&;Oya'ESifh zrf;avonf/ 4if;jyif A[dkacgif;aqmifydkif;udkvnf; zrf;jyefavNyD/
ocifEktm; Zefe0g&Dv 11 &ufaeUwGif olaexkdkif&m tvkH{&m0wD vrf;trSwf 22
zrf;qD;avonf/
ocifEktm; zrfvQifzrf;csif; e*g;eDtoif;om; 100 ausmfwdkUonf
uefUuGufqEjyMuNyD; a&Twd*kHodkUcsDwuf
um oydwfarSmuftvkyform;xkBuD;udk wdkifMuavonf/ ]vlrJGwdkUxGuf&yfvr;f}
qkdaomtrnfjzifh
ocifEkbmomjyef xkwfa0xm;aom &k&Sm;awmfvSefa&; taMumif; pmtkyfrsm;udk
tvkyform;acgif;aqmifrsm;tm; a0iSavonf/ 4if;jyif wpftkyf 10yJ a&mif;csae&mrS
4yJodkU
avQmhypfvdkufum tkyfa&rsm;pGm jzefUypfvdkufMuonf/ ocifEktm; zrf;qD;jcif;twGuf
taumif;qkH;aom
uefUuGUufenf;rSm &k&Sm;awmfvSefa&;taMumif; tvkyform; qif;&Jom;rsm;
tESHUtjym;odatmif
vkyf&efjzpfonf[k e*g;eDtoif;u,lqavonf/
Zefe0g&Dv 14&ufaeUwGif wufbkef;BuD; ocifodef;azonf axmifwGif
ocifEktm;oGm;awGU&ef olaeaom
bm;vrf;trSwf 267rS txGufwGif yef;qdk;wef;rS &mZ0wftkyf OD;0rf;armifu
zrf;oGm;avonf/
&efukefaxmifxJ a&mufrS ocifEkESifh ocifodef;azwkdUawGU&awmhonf[k tpdk;&tay:
rvdkwrm
uRefawmfwkdU tcsif;csif; ajymrdMuao;onf/
aemufwpfaeUwGifum; udkvSa&Tyif tzrf;cH&avawmh\/ ausmif;om; tmPm&Sif[k
trsm;u
orkwfjcif;cH&onfh udkvSa&TrSm uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;\ cspfMunfav;pm;aom
acgif;aqmifjzpf&kHru xkdta&;awmfykH wpf&yfvkH;wGif txif&Sm;qkH;aom
acgif;aqmifwpfOd;vnf;
jzpfaeavonf/
wdkUArmtpnf;t&kH; A[dkXmecsKyf tjcm;acgif;aqmifrsm;udk rzrf;ao;aomfvnf;

tv,fydkif;acgif;aqmifrsm;? atmufydkif;acgif;aqmifrsm; udkum;


woGwfoGwfzrf;aeavNyD/
odkUzrf;qD;jcif;? yk'frtrsKd;rsKd;okH; csKyfcs,fjcif;? wm;qD;jcif;? zdESdyfjcif;rsm;udk
jyKvkyfaomfvnf; zdav
<uavqkdovdkom jzpfawmhonf/ uRefawmfhtzdkUqdkvQif tzrf;cH&rSm? tpdk;&
tESdyfpufcH&rSm
raMumuf&kHru *kPfxl;&Sdaomtvkyf[lyif ,lqrdavonf/ ocifEk? ocifodef;az?
udkvSa&TwkdUESifhtwl
tzrf;rcH&jcif;udkyif 0rf;enf;ovdkvdk *kPfi,fovdkvdk xifrdao;awmh\/
odkUaomf ta&;awmfykH vkyfief;rsm;tvkdESifh nDnGwfpGm usifhBuH&rnfjzpf &m
uRefawmfwkdUonf
axmifuswef;us? t&dkuftESuf? typftcwfcH&rnfh twGuf
wm0efudka&Smif&rnfr[kwfaomfvnf; rcH&bJ
wm0efNyD;a&;twGuf ydkusifhBuH&\/
]]wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf}}vrf;pOftwkdif; udkvSa&Ttzrf;cH&aomtcg
wuodkvfausmif;om;or*
aiGxdef;rSL; udkodef;atmiftm; acgif;aqmifwifMu onf/ udkvSa&Ttm; jynfolwdkUu
tyfESif;xm;onfh
]tmPm&Sif} [laombJGUudk udkodef;atmifESifhwuGaom uRefawmfwdkU rBudKufMu/
tmPm&SifawGudk
rkef;wwfatmif &ifhrmaomEdkifiHa&;tjrif &SdaeMuavNyD/ txl;ojzifh tmPm&Sif
[pfwvmudk rvdkvm;Mu/
xkdUaMumifh udkodef;atmifonf vufrSwfxkd;wdkif; aemufu acgif;aqmif[k
xnfhavh&Sd\/ odkUaomf
jynfoltrsm;u xkdbJGUudktodtrSwfrjyKMuacs/
]]wpfAdkvfus wpfAdkvfwuf}}vrf;pOft& uRefawmfonfvnf; uRefawmfhqdkif&mtydkif;wGif
wufvmcJUavonf/ Akdvfavmif;pm&if;0iftjzpfrS AkdvfwpfAdkvftjzpfjzifh
wm0efaqmif&Guf&onfrsm;vnf;&Sd\/ 4if;jyif or*tvkyftrIaqmiftzJGUu
uRefawmfhtm;
aeUausmif;om;rsm;\ acgif;aqmiftjzpfjzifh todtrSwfjyKxm;avonf/
uRefawmfonf
tvkyftrIaqmifESifh teD;uyfqkH; vkyfom;&JabmfwpfOD;jzpfvmcJUay\/
axmifEIwfcrf;odkUa&mufNyD[k
qdk&ayrnf/

tpdk;&\ tjyKtrlrsm;udk &IwfcsuefUuGufaomtm;jzifh &efukefNrdKU Armbwfpfum;rsm;u


ydkif&Sifa&m?
tvkyform;rsm;yg oydwfarSmufMuavonf/ rEav;wGif &[ef;awmf 3000
tdrfawmf&mrSm pka0;NyD;
qGrf;rpm;bJ qEjyMuavonf/ ewfwvif;rSm uaeaom a&Tref;wifarmifZmwfu
wpfnydwf
qEjyonf/ ysOf;rem;rSm jrif;&xm;? qdkufum;? vefcsm;wkdUu oydwfarSmuf
qEjyMuavonf/
awmifilNrdKUwGif ausmif;om;rsm;u oydwfwm;aeMupOf ausmif;om;OuX
armifarmifBuD;tm;
zrf;av&mvlxku &kH;ESifh*gwfudk0dkif;NyD; armifarmifBud;tm;
vTwfay;&efawmif;qdkMuonf/
0dkif;olrsm;xJwGifyg0ifaom bkef;BuD; OD;Empm&udkvnf; zrf;jyef&m
aps;olaps;om;rsm;
qdkufum;orm;rsm; oHCmawmfrsm; ausmif;om;rsm; aygif;5000ausmfonf wpfaeUvkH;
*gwfESifh
&kH;rsm;udk0dkif;xm;MuNyD; ta&;qdkaeMuay&m naewGif armifarmifBuD;ESifh
OD;Epm&wdkUtm;
vTwfypfvdkuf&av\/
rdwDvmwGifvnf; oydwfwm; ausmif;om;ig;OD;udkzrf;&m NrdKUolNrdKUom;vlxkBuD;u
Xmeudk0dkif;NyD;
qlMuojzihf ausmif;om;rsm;udkvTwfypf& avonf/ NrdfwfNrdKUwGif ausmif;om;rsm;udk
zrf;&m NrdKUolNrdKUom;
4000ausmfu t&m&Sdrsm;udk0kdif; tusyfudkifMuav&m ausmif;om;rsm;udk
vTwfypf&avonf/
xl;jcm;csufwpf&yfrSm jrefrmykvdyfrsm;u vlxktm; twdkuftcHrvkyfbJ
aeMujcif;jzpfonf/
uom? Aef;armfwkdUwGifvnf; enf;ESifESif jzpfcJUavonf/ a&wm&SnfrS
awmifolv,form;
1000ausmfwdkUonf awmifilodkUcsDwufum ta&;ydkif&kH;udk0dkif;vsuf zdESdyfcsKyfcs,faom
NrdKUydkifa&TUay;a&;?
tcGefawmfaumuf cHjcif;a&TUqdkif;a&;ESifh BudK;0dkif;opfawmrsm;wGif xif;ESifh
tdrfokH;opfckwfcGifhrsm;
awmif;Muav&m ta&;ydkifu vdkufavsm&avonf/ &ckdkifjynfbufrS
awmifolv,form;

wpfaxmifausmfuvnf; olwdkUawmif;qdkcsufrsm;wifjy&ef ESifh ArmjynfrS


v,form;rsm;ESifh
wpfom;wnf;? wpfoabmwnf; tjzpfqEjy &ef awmifukwfvrf;rS &efukefodkU
csDwufvmMu&ef
pDpOfaeaMumif; owif;&avonf/
twGif;0efrsm;&kH;BuD;wpf0dkufwGif ausmif;om;rsm;tm; &dkufESufrIESifh Adkvfatmfausmftm;
owfrIrsm;twGuf
tpdk;&tm;w&m;pJG&ef 0wfvkHawmf&rsm; jzpfaom OD;at;armif/ OD;ausmfjrifhESifh
OD;bpdk;wkdUu wm0ef,l
pDpOfaeMu avonf/ tzufzufudkMunfh tm;&p&mcsnf; awGUae&avonf/
&efukefNrdKUay:wGif ausmif;om;rsm;w&m;yGJ? oydwfarSmuf tvkyform;rsm; w&m;yGJ?
wkdUArmw&m;yGJrsm;
npOf tESHUtjym;&Sdavonf/
wpfno uRefawmfonf wupDum;wpfpD;jzifh uRefawmfwkdUausmif;om;
rsm;&Sif;vif;w&m;yGJrsm;udkvSnfhNyD;Munfhonf/ a&ausmfw&m;yJGwGif vl2000cefU
vrf;rawmfrSm 1000?
ausmufajrmif;rSm 1000ESifh prf;acsmif;rSm 2000cefU wufa&mufonfudkawGU&ayonf/
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tjyif ykZGefawmif jrLeDpy,frS rjrjr? NrdKUrrS
roef;nGefUpaom
ausmif;olrsm;onf vnf;aumif;? atbDtrfausmif;rS q,fhESpfESpfom;
ausmif;om;uav;
atmifjrihfonfvn;faumif; a[majymaeonfudk awGU&ay\/ atmifjrifhu
udkatmifausmfhajc&mudk
tb,fhaMumifh eif;&rnfjzpfaMumif; &Sif;jy\/ rjrjru olUukyfrSm ykvdyfeHygwfwkwfESifh
t&dkufcH&jcif;onf
vGwfvyfa&;vkyf&mwGif bJGUxl;&jcif;[k ,lqaMumif; yvifcHNyD; Eke,faom
rdef;uav;rsm;tm;
eHygwfwkwfESifh &dkufjcif;? jrif;ESifhwdkufjcif;rsm;jyKaom tpdk;&onf rdef;uav;rsm; udkyg
EdkifiHa&;rvkyfvkyfatmif wGefUydkUaeaMumif;rsm; &Sif;jyavonf/ roef;nGefUurl
vGwfvyfa&;wdkufyJGtaMumif; a[mav\/
uJUodkUaom ausmif;om;rsm;ta&;udkwifjyonfh w&m;yJGrsm;omru ausmif;om;xk
tpnf;ta0;rsm;udkvnf; rMumcPusif;yMuonf/ zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;duk &kyfodrf;&ef?
zrf;xm;aom
acgif;aqmifrsm;udk vTwf&ef? pmar;yGJ a&TUqdkif;&ef? tkyfcsKyfa&;zsuf&ef paom
awmif;qdkcsufrsm;udk

qkH;jzwfMuavonf/
wpfzufuvnf; ausmif;om;rsm; ausmif;jyefwufap&ef enf;trsKd;rsKd; okH;\/
yJcl;vdkt&yf
ausmif;q&mBuD;rsm;? rif;wdkifyiftrwfESifh jrLeDpy,fvlBuD;rsm; vufrSwfxdk;NyD;
rdbrsm;u om;orD;tm;
ausmif;wufzkdU EId;aqmfay;xkdufaMumif; aMunmcsufxkwfa0Muavonf/
wuodkvftmPmydkif wkdUurl
ausmif;om;rsm;onf ausmif;wufrvm;? rwufbl;vm; pmar;yGJ 0ifrvm;?
r0ifbl;vm; paom
ar;cGef;rsm;udkwduspGm tajzay;&rnf[kqdkum pm&if;vdkufaumufavonf/ odkUaomf
enf;um;ratmifcJUacs/
rsm;pGmaomae&mwdkUwGif ausmif;q&mrsm;udk,fwdkifu twdtvif;ausmif;om;rsm;\
ta&;udkaxmufcHMu\/ Zefe0g&Dv 14&ufaeU a&Twd*kHvlxktpnf;ta0;yJGwGif
NrdKUrq&m[def;u
]]wynfhawGvkyfwmawGudk tm;ay;NyD; oydwfudkq&mawGu axmufcHoifhw,f?
,cktcgrSm EGm;uav;EdkU
EGm;rBuD;pdkU qdkovdk wynfhrsm;xHrS vrf;rSefvkyfenf;udk oifMum;,loifhaeNyD}}[k
ajymqdkavonf/
&efukefNrdKUrausmif;wGif ausmif;om;rdbrsm; tpnf;ta0;wpfck usif;yNyD;
ausmif;olausmif;om;rsm;
oydwfudk axmufcHaMumif;tqdk NrdKUr q&m[defuyif wifoGif;avonf/
Zefe0g&Dv 22&ufaeUwGifum; xdkUxufus,fjyefUaom &efukefNrdKUvkH;qkdif&m
ausmif;om;rdbxktpnf;ta0;udk a&Twd*kH tv,fyp,HrSm usif;yavonf/
'D;'kwfOD;bcsKdu obmywd
tjzpfjzifh aqmif&Guf\/ xdktpnf;ta0;onf ausmif;om;rsm;\ ta&;awmfykHudk
vkH;0axmufcHavonf/
xkl;jcm;csufrSm xdktpnf;ta0;wGif tdEd,trsKd;om; ukefonfrsm;? t,f'Dwmrsm;?
a&SUae?
0wfvkHrsm;wufa&mufMuNyD; Armhta&;awmfykHudk axmufcHMuav&m ukvm;Arm
aoG;pnf;w&m;yGJBuD;jzpfonf/
odkUuvdk ta&;awmfykH'DvIdif;u jrifhonfxuf jrifhwufvmNyD; vlrsm;wum
ausmif;om;rdbrsm;u
pdwfa&mudk,fyg tm;ay;aeMucsdefwGif uRefwmfhtaz\ oydwfzsufMo0g'udk
uRefawmfonf &Sufjcif;

a'goxGufjcif; onfwkdUjzifh rcH,lbJ ]]aMomf tazuem;rvnf&SmvdkUudk;}}[laom


wGufudef;jzifh
cH,lonfrSm tawmf awmfao;onf[kyif qkd&ygrnf/
ausmif;om;ta&;awmfykHbufrS rm;rm;rwfrwf aqmif&GufMuaom ausmif;q&mrsm;wGif
rcifopf\ zcif
q&mazvnf;yg0ifavonf/ ausmif;q&mrsm;taeESifhvnf;
oDjcm;awmif;qdkcsufrsm;xkwf
qlylvIyf&Sm;&ef wpfenf;tm;jzifhqdkaomf ta&;awmfykHBuD;wGif ausmif;q&mrsm;vnf;
udk,fxdvufa&mufygvm&ef q&mazacgif;aqmif pnf;&kH;avonf/
xdkUaMumifh q&mrsm;\ uif;bJvftpD&ifcHpm uefUuGufa&;paom tpnf;ta0;rsm;
jzpfvmcJUavonf/
rcifopfum; olUudk,fwdkifuvnf; pdwftm;xufoef? rdbrsm;uvnf;
tm;ay;aeav&m
twGif;0ef&kH;BuD;teD; t&dkufcH&NyD;onfhaemuf ydkrdkwuf<upGm yg0ifvmonfudk
awGUae&avonf/
wpfnwGif uRefawmfonf NrdKUrausmif; ausmif;om;oydwfXmecsKyfrSm tvkyfvkyfaepOf
awmom;ESifhwlaom
vlBuD;wpfa,mufonf uRefawmfhtm; ar; 0ifvmavonf/ olonfcsnfvkHcsnf
cyfMurf;Murf;ESifh
ouvyftusteufudk0wf tarG;yGrsufESmokwfy0gBuD;udk acgif;aygif;xm; ay&m
awmrS
&efukefcPvmaom v,form;BuD;jzpfaMumif; odEdkifav\/ olu uRefawmfhtm;
pmwpfapmifudk
xkwfay;avonf/
xGef;uav;
uyfNyD; taMumif;Mum;w,fvdkUvnf; rxifeJUaemf/ rwdkifyifbJ vkyfoGm;w,fvdkUvnf;
pdwfrckeJUaemf/
tazu vlvTwfNyD;ac:vdkU reufjzefreufoabFmeJU tdrfjyef&awmhr,f/ ck
xGef;uav;qDpmvmydkUol[m
jrihfBuD;&JU OD;av;awmfolyJ? oleJUjyefvdkuf&rSm jzpfw,f/ xGef;uav; reufjzefreufudk
oabFmqif;Edkif&ifvnf; qif;cJUzdkUyJ/ tvkyf&Sdae&ifvnf; rqif;cJUygeJUuG,f/
tvkyfydkray;yg&apESifh/
OD;av;qDrSmyJ pmwpfaMumif; ESpfaMumif;jcpfNyD; rSmcsifwm ajymcsifwmawG
a&;ay;vdkufyg/ 'DvlBuD;[mav

OD;av;vnf;awmfw,f/ jrifhi,fi,fuvnf;xdef;ausmif;vmol jzpfw,f/


ckvnf;jrifhwkdU ajrawGudk
oludk,fwdkifOD;pD;vkyfaewm/
jrifhBuD;
xdkpmudk zwfNyD;aemuf OD;av;qkdaom vlBuD;tm; uRefawmfu NyKH;
ajcqkH;acgif;qkH;Munfhvdkufonf/
vlBuD;uvnf; &dk;om;pGmNyKH;NyD;]]uJ-bmrSmvdkufOD;rvJ}}
]]uRefawmf eufjzefreufrS oabFmqif;cJUyghr,f}}
]]'gjzihf usKyfoGm;r,f}}
]][kwfuJUcifAsm? oydwfpcef;qdkawmh OD;av;udkbmrS{nfh0wfrausEdkifbl;}}
]]udpr&Sdygbl;Asm? usKyfu oydwfudkaxmufcHygw,f}}qkdNyD; xGufoGm;avonf/
xdkaeUnwGif rsm;pGm tvkyfrsm;NyD; nOfheufoGm;avonf/ xkdUaMumifh tdyf&mx
aemufusoGm;avonf/
oabFmqdyfodkU tajy;tvTm;qif;cJU\/ okdUaomf awhvGJuav;jzpfcJUNyD; oabFmonf
qdyfurf;rS
cGmpjyKaeavNyD/
rsufESmuav;udkjrif&vQif jrif&apawmh[k urf;pyfodkU tajy;qif;cJUonf/
w0kef;0kef;cwfaeaom
&[wfESifh vIdif;vkH;BuD;rsm;onf w'dwf'dwfckefaeaom uRefawmh&ifwGif;vIdif;rsm;ESifh
NydKifaeovdk&Sdonf/
w'if'ifjrnfaeaom qvif\tcsufay;oHrsm;? oabFmukvm;wdkU\
tcsif;csif;vSrf;um
[pfatmfajymqdkaeoHrsm;/ xdktoHawGudk ausmfvTm; ]]rjrifhOD; rjrifhOD;}}[k
atmfac:vdk\/
w0l;0l;xGufvmjyefaom OMooHBuD;u ydwfyifwm;qD;ypfvdkufom ajErJUpGm
[pfatmfvdkaomqE
ausaysmufcJU&ay\/
oabFmay:odkU arQmfMunhfvdkufonf/ rjrifhOD;ESifhwlaom oPmefudkyif rawGUjrif&/
tm;rvdk tm;r&
jzpfvS\/ [dkvSr;fMunfh 'DvSrf;Munfhvkyfae&if;
olUOD;av;qdkaomvlBuD;udkjrifvdkufonf/
raeUnuvmwJUtwdkif;ygyJ/ tusteufESifh rsufESmokwfyk0gacgif;aygif;/
vlBuD;uvnf;

uRefawmfhtm;jrifavNyD/ olu]]aeOD; aeOD;}}qdkaomoabmESifh vufjyNyD;


twGif;odkU0ifoGm;avonf/
rjrifhOD;tm; oGm;ac:wmjzpfvdrfhrnf/
xdktwGif;oabFmBuD;onf a&pD;udkuefUvefUjzwfvdkufNyD; wpfzufodkU
acgif;vSnfhaeavNyDjzpf&m
rjrifhOD;tm; jrifvdkuf&efyif arQmfvifhcsuf qkH;pjyKvm avonf/ odkUaomf
urf;pyfrSm&yfvsuf oabFmqDodkU
oJoJrJrJ MunfhNrJMunfhae avonf/ [dku vmaeonfrSm rjrifhOD;r[kwfygavm/
rjrifhOD;onf vuf&ef;udkudkifvsuf uRefawmfhtm;NyKH;jyvdkufonf/ wu,fhrsufpdwGif
olUyg;csKdifhBuD;udk
rjrifEdkifatmif uGmvSrf;aeaomfvnf; olUtNyKH;ESifh tNrJwJGaeonfh
yg;csKdifhudkjrifa,mifrdavonf/
uRefawmfuvnf; NyKH;jyonf/ okdUaomf uRefawmfwkdU\ tNyHK;rsm;um; wmr&Snfyg/
a0; a0;oGm;avav
&ifav;oGm;avjzpfonf/ rjrifhOD;ESifh uRefawmfonf orD;&nf;pm;[kyif twdtus
rjzpfMuao;/
odkUaomfoGm;twlvmtwl wyl;wJGwGJaeMuaom rdwfaqGrsm;tjzpfjzifhyifvQif
cJGcGmMu&pOf
rQawmhaqG;rnfyif/
awmfawmfuav;a0;oGm;awmh uRefawmfu vuf,rf;jyonf/
oluvnf;vuf,rf;jyonf/
onfhxufonfa0;awmh uRefawmfu vufudkifyk0g ,rf;jyonf/ oluvnf;
vufudkifyk0g,rf;jyonf/
onfvdkESifhoabFmaemufwGif pifa&mfuav;awG 0Jonfwdkifatmif
ai;Munfhusef&pfavonf/
uRefawmfonf oabFmqdyfrSaeNyD; NrdKUroydwfpcef;odkU roGm;bJ a&Twd*kHukef;awmfodkU
oGm;cJUonf/
wpfvrf;vkH; rjrihfOD;rsufESmudkomjrifa,mif rjrifhOD;ESifhcifrif&if;ESD;pGm
aecJUonfrsm;udkom
pm;NrKHUjyefaerdavonf/ ta&;awmfykHESifh ywfouf rpOf;pm;rdaom
wpfcP[lvnf; qdkEdkifayonf/
ta&;awmfykHESifhywfouf pOf;pm;rdvQifvnf; rjrifhOD;ESifhywfouforQudkom
pOf;pm;onf/ rjrifhOD;crsm
olUtaz\ MoZmudk rvGefqefEdkif&Sm tdrfokdUjyef NidrfNidrfae&avawmhrnf/
ta&;awmfykHudk

arwmydkUEdkifaomfvnf; ta&;awmfykHESifh cyfuif;uif;ae&&Sm awmhrnf/


rjrifhOD;udkoem;vdkufygbd/
uRefawmfuawmh tazzsufaomfvnf; ta&;awmfykHtwGuf tm;rysuf/
a&Twd*kHawmifbuf wefaqmif;ajc&if;odkU a&mufaomtcg tay:odkU rwufao;bJ
[dk[dkonfonf
Munfhaerdavonf/
,aeUukef;awmfay:wGif EdkifiHvkH;qdkif&m EdkifiHa&;uGefz&ifhBuD; usif;yvdrfhrnf/
jAKef;qdka<u;aMumfoHrsm; atmf[pfvmaom bwfpfum;okH;pD; uRefawmfha&SUodkU
qdkufvmonf/
a<u;aMumfoHatmfolrsm;rSm trsKd;orD;rsm; jzpf\/
]]xrif;xkyf b,fvdkydkUr,f}}
]]&GufvdkUydkUr,f}}
]]xrif;xkyf b,fuydkUw,f}}
]]pufqef;uydkUw,f}}
pufqef;trsKd;orD;rsm; qif;vmMuaomtcg rarQmfvifhbJ rcifopfudk
oGm;awGUavonf/
rcifopfum; olUrltwdkif; at;at;uav;yif/ olU&ifbwfrSmawmh
uRefawmfa&mif;cJUonfh
a&eHajroydwfwyf &efykHaiG&ifxdk;"mwfykHuav;/
tjcm;trsKd;orD;awGu atmfMu[pfMu/ rcifopfuav;uawmh cyfat;at;ESifh
pm&if;pm&Gufwpf&GufudkMunfhaeonf/
]]a&ausmfuaeNyD; b,fhES,fhvkyf pufqef;uygvmovJ}}
uRefawmfuar;awmh cyfat;at;yif oluajzonf/
]]opfopfu pufqef;wm0efuswJU [mudk;}}
uRefawmfonf rcifopfudk pdwfxJuusdwfNyD; csD;usL;rdonf/ rcifopfvdk
ta&;awmfykHxJrSm
tm;wdkufcGefwdkufyg0ifMuaom trsKd;ord;rsm;tm; MunfndKav;pm;rdavonf/
rcifopfESifh pufqef;trsKd;orD;rsm; aumufvmcJUaom xrif;xkyfrsm;udk
tv,fyp,HokdU
wif,l&efvltiftm; tjynfhtpkH&Sday\/ odkUaomf uRefawmfum; udk,fhbmom
vufcsnf;oufoufjzifh
wufroGm;Edkif? olwdkUudk 0dkif;0ef;ulnDvdkufayao;\/ ,if;okdU ulnDcsufudk
rcifopfuav;u
NyKH;NyKH;uav; MunfhtodtrSwfjyKvkdufayonf/
pufqef;trsKd;orD;rsm;um; qif;&Jom; vkyfpm;udkifpm;xJuom rsm;[efwlonf/

oydwfarSmuftvkyform;? oydwfarSmuf bwfpfum;orm;rsm;\ r,m;rsm;ESifhESrrsm;


jzpf[efwlonf/
wpfa,mufaom rdef;rBuD;udk uRefawmfjrifzl;onfxif aoaocsmcsmMunfhrdonf/
00wkwfwkwfBuD;jzpf&m pOfhtdk;ESifhykHoPmefwlonf/ xrif;xkyfawmif;wpfckudk &Guf
wtdtd
ukef;awmfay:odkUwufaeonfudk aemufuMunfhvdkuf&m ]]rifhtar wifyg;qkHBuD;?
cef;0uqD;}}qdkwmudkom
owd&rdawmh\/ olUtm; ausmfwufNyD;a&SUuaevSnfhMunfhjyef\/ vlaumifBuD;
BuD;oavmuf rsufESmu
Ekonf/ oGm;uacg&onfhtxJ a[m[Jvdkufatmif armaeojzifh
oGm;rsm;rSmxif;aeatmif ay:aeavonf/
rsufESmudkaoaocsmcsmMunfh& awmhrSolUtm; &kyf&SifxJrSm qdkufyuftjzpfjrifzl;onfudk
owd&avonf/
uefwdkrif;bufodkU rsufESmrlaeaom tv,fyp,Hum; tpnf;ta0;usif;y&m
ae&maywnf;/
onfae&mrSm ausmif;om;xk tpnf;ta0;vnf; usif;ycJU\/ ausmif;om;rdbrsm;
tpnf;ta0;vnf;vkyfcJU\/ a&eHoydwfwyfrsm;udk qdkufa&mufvmaomtcg
&efukefwpf0dkuf&Sd
tvkyform; oydwfrsm;ESifhyl;aygif; vkyfom;xkpnf;a0;yJGBuD;vnf; jzpfcJUNyD/ yJcl;?
oxkH? om,m0wD
ponfwkdUrS csDwufvmaomawmifolv,form;xkESifh t&yf&yfrSvTwfvdkufaom
awmifolv,form;udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufaom yxrqkH; jynfvkH;uRwf
nDvmcHBuD;vnf; ac:cJUNyD/
xkdaeUu usif;yvdkufaom ArmEkdifiHvkH;qdkif&m EdkifiHa&;tpnf;ta0;BuD;rSm
azmfjycJUaom
tpnf;ta0;rsm;\ txGwftxdyfESifh wlayonf/
vlwef;pm;aygif;pkH wufa&mufMu\/ tvkyform;? awmifolv,form;?
ausmif;om;rsm;tjyif
a&SUaea&SU&yf? pma&;pmcsD? ukefonfyJGpm;? ausmif;q&m? ausmif;om;rdb
ponfrsm;vnf;
wufa&mufMuavonf/ wdkUArmocif acgif;aqmifrsm;ESifh
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udkomru
nGefUaygif;tpkd;&ygwDrS EkwfxGufcJUMuaom trwftcsKdUudkvnf;awGU&avonf/
uRefawmfwkdUonf rQrsm;jym; pnfum;vSaom vlxkudk a&S;u rjrifcJUzl;ay/
xkdUaMumifh

uRefawmfwkdUtm;vkH;wuf<uaeMuay\/ ]]ocifrsKd;a[h wkdUArm? olykef olykef xx?


tkyfcsKyfa&; zsufzsuf?
ta&;awmfykHatmifygap}}p aoma<u;aMumfoHrsm;um; qlnHaeay\/
uRefawmfwkdU ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;tm; wpfae&m oD;oefUay;xm;&m
uRefawmfvnf;
udk,fpm;vS,fwpfOD;tjzpfjzifh wufa&muf&ayonf/
tpnf;ta0;wGif obmywdtjzpfjzifh ocifjr? twGif;a&;rSL;tjzpf
ocifav;armifwdkUu
aqmif&Gufavonf/
yxrOD;qkH;tqkdrSm 13935ck? tkyfcsKyfa&;Oya'udk vufrcHaMumif;jzpf onf/ xdkrQru
ArmjynfolwkdU\
wu,fhudk,fpm;vS,frsm;u rjyKvkyf&bJ bdvyfygvDrefrS
ArmjynftwGufjyKvkyfay;tyfaom
tkyfcsKyfa&;Oya; [lorQudk uefUuGufavonf/ tqdk 2rSm nGefUaygif;tpdk;&udk
jzKwfcs&efESifh
aemufxyfb,folurQ &mxl;0ifr,lEkdifatmif vkyf&efjzpfavonf/ 4if;aemuf
NAdwdoQukefypnf;rsm;udk
oydwfarSmufa&;? tvkyform;taxGaxGoydwfBuD; aMunma&;
tvkyform;ESifhawmifolv,form;wkdU\
awmif;qdkcsufrsm;udk jynf0atmif aqmif&Gufa&;ponfrsm;udk qkH;jzwfavonf/
xdkqkH;jzwfcsufrsm;udk
taumiftxnfazmfEdkif&ef awmifolv,form;tpnf;t&kH;? tvkyform;or*?
ausmif;om;rsm;
or*ponfrsm;udk tvkyform;? awmifolv,form;ESifh ausmif;om;wdkUonf
tjyeftvSef tultnDay;
pnf;&kH;oGm;Mu&efqkH;jzwfavonf/ trsKD;orD;rsm; &[ef;awmfrsm;tm;vnf;
pnf;&kH;&efvuf&kH;wyfrsm;vnf;zJGU&efjzpfonf/
aemuftqkdwpf&yfrSm e,fcsJUpepfonf ppfjzpfapaMumif;? ArmjynfolwkdUonf
e,fcsJUpepfudkqefUusifa&;vkyfNyD; ppfudkwm;qD;&rnfjzpfaMumif;? e,fcsJUppfyGJjzpfvmum
e,fcsJUppfudk
jynfwGif;ppfokdUajymif;vkyfypf&rnfjzpfaMumif; urmhypnf;rJUtm;vkH;\ tiftm;jzifh
ypnf;rJUolykefBuD;jzpfatmif vkyf&rnfjzpfaMumif; nTefMum;avonf/
ao&nfao&ufEsifh avmif;upm;ydwfyifa&;? toufarG;0rf;ausmif; ocifynma&;
ponfrsm;vnf;
ygao;\/

xkdtpnf;ta0;BuD;wGif '*kHq&mwiftzGJUESifh pdefygwDtzGJUu yl;aygif;


tmZmenfAdkvfatmifausmfoDcsif;udk
oDqdkMuavonf/
tpnf;ta0;BuD;NyD;qkH;aomtcg rcifopfuav;tm;awGUjrifEdk;ESifh
[dk[dkonfonfMunfhrdawmhonf/
rcifopfuav;um; tpnf;ta0;NyD;qkH;onf txd em;raxmifbJ
jyefoGm;[ef&Sdavonf/
uRefawmfESifhudkat;aiGonf wuodkvfor*odkU oGm;Mu&ef&Sdavonf/
&ifjyifay:odkUa&S;OD;pGmwufMu\/
naeapmif; 0ifcgeD;aerif;\ a&mifjcnfwGif apwDawmfBuD;onf
a&Ta&mifwzdwfzdwfESifhaeav\/
aeUcif;uvlyg;aecJUaom &ifjyifawmfay:wGif yef;pnf;? za,mif;wdkifponfwdkUudk
udkifaqmifvmaom
usm;rysKdtkdwdkUonf at;aq;pGm vSnfoGm;aeMuavNyD/
uRefawmfwkdUa&SUcyfvSr;fvSrf;wGif ta':BuD;wpfa,mufESifh oli,fruav;wpfa,muf
avQmufoGm;aeonfudk &dyfceJ jrifvkdufav&m ta':BuD;rSm
rcifopf\tarESifhwlvSonf[k
uRefawmfxifrdavonf/ oli,fruav;uvnf; rcifopf\t&G,fESifh
udk,fvkH;udk,faygufyifjzpf\/
okdU&mwGif qif,ifxkH;zJGUykHrSm rcifopfESifhvkH;0rwl/ rcifopfu qHaxmufESifh
xkdoli,fru
zJjym;BudK;pnf;xm;aom uspfqHNrD;ESifh/ rcifopfu tuscyfxlxl 0wfavh&Sdonf?
xkdoli,fru
tusyg;vTm y'krmESifh/
]]udkat;aiG}}
]]bmvJ &Jabmf}}
]][dka&SUrSm uRefawmfhtodawGvm; [kwfr[kwf vkdufMunfhcsifw,f}}
]]vdkufav? b,fvkdtodvJ? &dk;&dk;vm; qef;qef;vm;}}
]]&dk;&dk;ygAsm apwemtifrwefaumif;wJU uRefawmfwdkU ta&;awmfykH wyfom;
todawGrdkUyg}}
]]vdkufyg &Jabmf &dk;&dk;qef;qef; udk,fuawmh tm;ay;r,fhbufucsnf;yJ}}
trSefrSm uRefawmfwkdUonf A[ef;bufwefaqmif;odkU a&mufvkNyDjzpf
qif;Mu&awmhrnf/
A[ef;bufqif; aumvdyfodkU bwfpfum;pD;Mu&rnf/ okdUaomf rcifopfwkdU
om;trd[kxif&aom

rdef;rBuD;ESifholi,fraemufodkU tawmfMumvdkufaeMu&avao;onf/
rDvmaomtcgrcifopfwkdU
om;trdr[kwfonfudkawGU&awmh uRefawmfhrSm &ifxJ[mceJjzpfoGm;NyD; yg;pyfuvnf;
[D;ceJyif
oufjyif;csrdygawmhonf/ udkat;aiGu NyKH;wkH;wkH;vkyfNyD;]]rxl;ygbl; &JabmfwifxGe;f&m todr[kwfvnf; todzJGUMu&if raumif;bl;vm;?
oli,frav;uvnf;
acwfqefqef ,OfppeJU todzGJUcsifp&mav; ta':BuD;uvnf; azmfa&GysLiSm[ef&Sdw,f
uJb,fhES,fhvJ}}
]][m rvkyfygeJUAsm? A[ef;wefaqmif;buf vSnfhjyefMuygpdkU&JU}}
ajymajymqdkqkd uRefawmfu aemufjyefvSnfhavonf/ udkat;aiGum; jynfrvSnfhbJ
aemufwD;aemufawmuftrlt&mESifh ta':BuD;om;trdaemufodkU
av;ig;vSrf;vdkufaeao;\/
aemufrSjyefvSnfhum uRefawmfhaemufodkUygvmcJUavonf/
A[ef;bufodkUqif;Mu&m uRefawmfwdkUa&SUwGif vlBuD;ESpfa,muf pum;wajymajymESifh
qif;aeonfudkawGU&avonf/ ESpfa,mufpvkH;rSm yifeDtus?
zsifMurf;vkHcsnfrsm;ESifhjzpf tBuD;rSm
0g;zwfOD;xkyfBuD;udkaqmif; xm;onf/ naeuapmif;? bk&m;apmif;wef;wGifvnf;
jzpfjyef&m 0g;zwfOD;xkyf
BuD;aqmif;xm;jcif;rSm ocifjzpfaMumif; qdkif;bkwfwifjcif;om jzpfonf[k
xifp&m&Sdawmhonf/
ti,fum; acgif;0wfwefqmryg/ qHyifrSm <uufodkufvkd zGmaeonf/
olwkdUonf pum;ajym&mwGif tvGefuRH pdwfyg0ifpm;aeMuojzifhayavm?
aemufuvlrsm;ygvmaomfvnf;
*&krpdkuf ajymcsif&majymrnf[l oabmxm;ojzifhayavm rod&/
olwdkUajympum;rsm;udk
uRefawmfMum;ae& avonf/ uRefawmfwkdUuvnf; ausmif;om;[laompum;?
ocif[laom pum;rsm;udk
olwdkUxhrS rsm;rsm;Mum;ae&ojzifh vkH;aphywfaphMum;&atmif em;pdkufrdavawmhonf/
0g;zwfOD;xkyfESifhvlBuD;u]]igjzifhXmecsKyf tvkyftrIaqmifrSm ocifEk? ocifatmifqef;? ocifvSazwkdUvlpk
0ifpD;wm
enf;enf;rSoabmrusbl;/ aumvdyfausmif;om; ocifawG[m wu,fa&&Snfusawmh
wkdUocifvufa[mif;awGvdk ZGJaumif;MurSmr[kwfbl;/ wkdUavmufvnf;
tepfemcHrSmr[kwfzl;/

ynmwwfuav;awGqdkawmh vwfvsm;vwfvsm;eJUNyD;rSmyJ}}
qHyifpkwfzGm;ESifh ocifu]][kwfw,f? t*FvdyfynmwwfocifawG[m atmufoufrausbJ jAKef;ceJ XmecsKyf
tvkyftrIaqmif
wufvkyfMuwm raumif;bl;? pepfrusbl;/ bDatocifawGxJ usKyftrkef;qkh;uawmh
wufbkef;BuD;odef;azyJ/ 'Daumifu ydkNyD; aqmifh<um;<um;Ekdifao;w,f/
olUudk,folvnf;
odyftxifBuD;w,f? usKyfwdkUocifvufa[mif;awGudkvnf; olutxifao;w,f/ olu
tpnf;ta0;wpfckrSm usKyfwkdUocifvufa[mif;awGudk ausmif;om;uav;awG avmufrS
pnf;urf;r&Sdbl;
bmnmeJu a0zefw,fqdkr[kwfvm;}}
]]wpfaeUawmh wkdU&efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;taeeJU olUudk ta&;,l&rSmyJ/
'ghxuf
t*Fvdyftxufwef; ynmwwfocifawGcsif;twlwl ocifoef;xGe;fwpfa,mufuawmh
tawmfom;yJ?
aygif;oif;qufqHa&;aumif; w,f? tvkyfvnf;odyfvkyfwmyJ}}
]][kwfw,f ocifoef;xGef;u aygif;oif;qufqHa&;aumif;w,f? [dkvlawGvdk
bkaumifr[kwfbl;/ uJ
a&wm&Snfvrf;xJ 0ifMuOD;pdkU&JU? ocifrBuD;roef;Muu 'DaeUnpm0ifpm;zkdU
zdwfxm;wf,?
ocifzkd;xdefvnf; vkdufcJUAsm}}
]]aumif;wmayghav? ck qmcsdefyJ ocifpdef;armif&JU}}
ocifvufa[mif;rsm;jzpfaom ocifzkd;xdefESifh ocifpdefarmifwkdUonf ocifrBuD;
roef;MunftdrfodkU
npmpm;&ef b,fbufcsKd;Muavonf/ uRefawmfwkdUum;
a&SUodkUwnfhwnfhavQmufcJUMuav\/
]]b,fhES,fhudkat;aiG Mum;vkdufvm;? ocifa[mif;BuD;awG&Ju oabmxm;u
raumif;vSbl;As}}
]]Mum;wJUtwdkif;yJ udkwifxGef;? olwdkUu udk,fwdkUaumvdyfausmif;xGuf
ocifopfawGudk
txifao;aeMuw,f}}
]]txifao;&kHrubl;? rvkdvm;Mubl;? aoG;opfom;opfavmif;vkdU
tm;aumif;vmw,fvkdU r,lqbJ
udkBuD;EkwkdUvlpk A[dktvkyftrIaqmif0ifwm udkyJ rSm;w,fxifaeMuw,f}}

]]olwdkUajymwJU pum;awGu ocifApdefwkdUxkwfwJU ocifaeUpOfxJu pum;awGeJU


xyfwlusaew,f
&JabmfwifxGef;a&}}
]]uJav olwdkUbmajymajym cktcgrSm nDnGwfa&;[m t"duyJAsm? olwdkU
ajymwJUpum;awG0
xm;vdkufMuygpdkU}}
uRefawmfwkdUonf aumvdyfbwfpfum;ay:odkU wufcJUMuavonf/
wuodkvfor*wdkufodkUa&mufaomtcg udkodef;atmif? udkat;ausmf? udkxGef;&Sdefpaom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm; a&mufaeESifhMuNyDudk awGU&avonf/ olwdkUonf
y&dkufAdwf wupD
arm&pfum;uav;wpfpD; iSm;xm;aomaMumifh uRefawmfwdkUt&if
a&mufESifhMujcif;jzpfay\/
or*wkdufodkUa&mufNyD;tay:xyfodkU wufrnfjyKaeMupOf udkat;aiGu uRefawmfhykckH;udk
udkifqGJvdkufNyD;]]tdkifaq; &JabmfwifxGef;? udk,fwkdUnpmrpm;Mu&ao;bl;}}
]][kwfw,f? uRefawmfawmh tdrfjyefpm;csdefvnf; r&Sdawmhbl;}}
]]vm qdkifrSm pm;Mu&atmif}}
]]uRefawmfhrSm udk,fydkifydkufqHwpfjym;rSr&Sdbl;? cifAsm;rSm &Sdovm;}}
]]r&Sdbl;? &JabmfwifxGef;rSm &efykHaiGydkufqH&Sdw,f r[kwfvm;}}
]]tJ-'gawmh &Sdw,fav}}
uRefawmfum; &efykHaiGydkufqHESifh xrif;0,fpm;xkduf rpm;xdkuf aESmifhaES;
awGa0aeao;onf/ udkat;aiGu
yckH;udkqGJudkif ac:NyD;]]vmyg&Jabmf&m? tJ'geJuyJ pm;Mur,f? tvJGokH;pm; vkyf&mra&mufygbl;/
ckaetcgudk,fwdkU[m
trsm;eJUywfoufwJutvkyfduk tcsdef&Sdoa&GU vkyfaeMuwmyJ? trsm;tvSLaiGeJu
0,fpm;wm[m
w&m;ygw,f}}
uRefawmfoabmwlavonf/ xrif;[if;aumif;aumif;rSm pm;Muavonf/
ESpfa,mufom; pm;MucgprSm bmrQrajymEdkifMu/ xrif;qmqm pm;&wkef;
NrdefvSonfESifh
ukef;avG;aeMuonf/ wpf0ufausmfpm;NyD;awmh udkat;aiGu qDayusHaeaom
EIwfcrf;rsm;udk
vufokwfyg0gjzifh okwf&if; pum;pavonf/
]]ausmif;om;acgif;aqmifawGxJrSm oabmuGJvJGcsuf enf;enf;ay:ae w,f}}

uRefawmfuatmifjrifaeonfudkom Mum;csif qkH;&IH;onf[kqdkvQif


em;raxmif0HUoljzpfonf/
nDnGwfaeMuonfudkom Mum;csif uGJvJGonfqdkvQif em;raxmif0HUoljzpfonf/
udkat;aiGu
uGJvJGrIudkqufajymrSmudkyif pdk;&drfovdk &Sdaeonf/ xdkUaMumifh bmrQrajymbJ
xrif;udkompm;aevdkufonf/
udkat;aiGu qufjyef\/
]]uJGvJGw,fqdkwmu oabmt,ltq uGJwmavmufygyJ/ wcsKdUu ausmif;om;taeeJU
'DaeUqkH;jzwfwJU
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufa&;vkyfief;awG? NAdwdoQukefypnf;oydwfarSmufvkyfief;awG
pwJUEdkifiHa&;wdkufyGJawGrSm
a&SUwef;u rygxdkufbl;vdkU ,lqMuw,f/ ausmif;om;awG&JU oD;oefUawmif;qdk
csufawG? zdESdyfcsKyfcs,frI
uefUuGufa&;awGrSmavmufom uefUowfNyD; ausmif;om;wkdufyJGawG
qufoGm;zdkUvdkvm;Muw,f/
EdkifiHa&;wkdufyGJawGudkawmh ocifrsm;? tvkyform;rsm;eJU awmifolv,form;awGu
acgif;aqmifNyD;
vkyfoGm;apcsifMuw,f/ tdkifaq; MuufoGefcsOf xyfawmif;ygOD;}}
udkat;aiGonf yg;pyfxJodkU xrif;wpfvkwf oGwfoGif;aeavonf/ uRefawmfu
bGdKifudkac:NyD;
MuufoGefcsOfawmif;onf/
]]wcsKdUuawmh ausmif;om;awG tm;vkH;EdkifiHa&;wdkufyJGxJ ajcpkHypf0ifzkdU vdkvm;w,f/
ausmif;jyefwufwmwdkU? oydwfjyefvSefwmwkdU ynmjyefoifwmwkdU rawG;&awmhbl;?
ocifacgif;aqmifawGxJrSmawmh rsm;aomtm;jzifh ausmif;om;awG[m
aemufjyefvSnfhrMunfhbJ
EkdifiHa&;wdkufyJGxJ ajcpkHypf0ifzkdUvdk vm;Muw,f? tjyif;xefqkH;uawmh ocifEkaygh/
wufbkef;BuD;
udkodef;azuawmh ausmif;om;acgif;aqmiftrsm;eJU twlwlyJ/ ausmif;om;awGtaeeJU
tkyfcsKyfa&;
wkdufzsufa&;wdkufyGJ? NAdwdoQukefoydwfarSmufa&;wkdufyGJpwJU wdkufyGJawGrSm a&SUwef;u
rygoifhbl;
xifaew,fwJu}}
uRefawmfum; tpu oabmuGJvJGrIqkdojzifh rMum;0HUovdk&SdcJUaomf vnf;
udkat;aiGcsjyaom
oabmuGJvGJrIrsm;wGif pdwf0ifpm;vmonf/

]]ausmif;om;awG[m oydwfjyefvSefzdkUawG? ynmjyefoifzdkUawG rpOf;pm;&awmhbJ


ajcpkHypfNyD;
EdkifiHa&;wdkufyGJxJ 0if&r,fqkdwm jzpfEdkfifyghrvm; udkat;aiG}}
udkat;aiGum; tom;wkH;udk 0g;acsrNyD;ao;ojzifh NyD;atmif0g;NyD;aemufrS]]'guawmh 'Dta&;awmfykH[m b,fxdoGm;Mur,fqdkwmrSm wnfw,fudk,fhvl/
tqkH;owfvGwfvyfa&;wdkufyGJxda&mufrvm;? ra&mufbl;vm;qdkwm
tukefNcKHNyD;pOf;pm;&rSmyJ}}
]]ocifatmifqef;&JU oabmuawmh b,fvdkwJUvJAs}}
]]uRefawmfvnf; rqkH;jzwfwwfao;bl;Asm? ocifatmifqef;ajymovdk ususee
pOfpm;NyD;
pkHpkHnDnDaqG;aEG;zkdUvdkr,fxifw,f}}
]]tif; 'DjyemawGudk uaeUn OuXtcef;xJrSm ocifacgif;aqmif tcsKdU&,f?
ausmif;om;acgif;aqmifawG&,f aqG;aEG;Muvdfrhfr,f}}
udkat;aiGum; aemufqkH;xrif;vkwfudk oGif;NyD;oGm;avNyD/ uRefawmfu udkat;aiG
wifjyonfh
jyemrsm;udk awG;awm&if;qdwfNidrfpGm pm;aeavonf/ twefMum NyD;aomtcg]]at;avAsm 'DudpawGrSm usKyfwdkUuawmh taxGtxl; rpOf;pm;wwfygbl;/
wpfoabmwnf;wnDwnGwfwnf; &SdMu&if NyD;wmygyJ}}
uRefawmfwdkU xcJUMuonf/ tay:xyfrSm rD;awGxdefvif;aeavNyD/ vlkawGvnf;
wpfpkNyD;wpfpk
a&mufvm\/ &Spfem&DavmufwGif OuXcef; ocifacgif;aqmiftcsKdUESifh
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;
pnf;a0;Mu\/ azmfjyyg jyemrsm;udk tawmfMumaqG;aEG;Mu\/ wdkd;wdk;ajymvdkuf
us,fus,fajymvdkuf
at;at;avoH a'gyGyGavoH tBudwfte,f jzpfMuonf/ nOfheuf vlpkomcJG&
onf?
wdusaomtajzum; ray:vm/ okdUaomf bmyJjzpfjzpf vuf&Sdtajctaet&
wdkufyGJudkum; b,fenf;ESifhrQ
&yfr&ao;/ vkyfp&m&Sdwmudk qufvufvkyfMu&rnfom jzpfayonf/
ta&;awmfykHonf
pufukefarmif;aewkef;jzpf\/ xdkUaMumifh acgif;aqmifydkif;u
oabmuGJvJGrIuav;rsm;onf
ta&;awmfykHvlxkvufawGUvkyfief;rsm;Mum;wGif ikHUvQKd;aecJUavonf/
30
tysKdBuD;rsm;\ tvSL

wpfcgwpfcgawmh uRefawmfonf vlawGMum; vIyf&Sm;oGm;vmae&jcif; wGif


pdwfarmvlarmjzpfvmwwfonf/ w&m;a[moH? vufckyfoH? qloHyloH
a<u;aMumfoHponfrsm;udkMum;&onfrSm NiD;pdpdjzpfvmwwfavonf/ xkdtcg rsKd;
vlxkESifha0;&m
qdwfNidrf&mrSm udk,fhbmom at;at;uav;aevkdufvdkay onf/
,if;odkUqE&Sdonfhtwdkif;
wpfaeUaomnaeapmif;wGif qdwfNidrfaeaom wuodkvfor*pmMunfhcef;xJ
wpfa,mufwnf;
udk,fhbmom at;at;aecGifh &av&m twdkif;rod yDwdjzpfaeavonf/
tawmfMumatmif pmzwf
arGUavsmfaeavonf/
xdktwGif; opfwdkyifBuD;acgif;zsm;ay:rS qifhumqifhum usL;&ifhvdkufaom
OMooHudkMum;vdkuf&ay&m
uRefawmfh&ifwGif;rSm *Dwcvkyfudk ESdyfay;vdkufovdk &Sdayawmh\/
]]OMowGefoH omawmhrS aomwmyef r[max&fwkdUawmif? rqnfEdkif rsuf&nfpdkU&w,f?
vGrf;zkdUtdkaumif;
vSwaygif;}}/ xdkuAsmoHav;udk Mum;aeoa,mifa,mif? waygif;vyJa&mufvmovdkvdk?
&Gufa[mif;a<u
&Gufopfa0vmavNyDvm;/ xifjrif0dk;0g;jzpfvmum pmtkyfudkvTwfcsNyD;
pmMunhfcef;awmifbuf 0&efwmodkU
xGufvmcJUrdonf/
ywf0ef;usifopfyifawGudk armhfMunfhvkdufonf/ &Gufa[mif;awG wpf&Gufwav 0Jum
0Juma<upjyKaeaomfvnf; &Gufopfa0zdkU a0;ao;onf/ t"dywdvrf;ay:u
r&ef;yifrsm;qDodkU
vSrf;Munfhvdkufonf/ 0g0if;aeaom r&ef;oD;rSnfhrsm;udk rjrif&ao;/ OMowGefoHum;
apmvSao;onf/
udka&TOMo bmoabmESifh apmapmBuD;wGefaeygovJ/
wuodkvf&dyfomvrf;rBuD;udk txufrSatmuf? atmufrStxufMunfh vdkufonf/
at;azsmhvmaom
aea&mifjcnfonf rsOf;xlxlom;ovdkxif;ceJae aomvrf;aMumif;BuD;ay:wGif
cyfa&;a&;rIef;jc,faeavonf/
]]AsKdUq&m}}
uRefawmfhtm; vSrf;ac:vdkufaom toHonfxdwfvefUapzG,f ZdrfysufapzG,f
ay:vmavonf/

wpfa,mufwnf;at;at;uav; ywf0ef;usif\ obm0tvSudk 0ifoufESifhtwl


&SL&Iduf ZdrfawGUaeqJ
xkdtoHu zsufvdkufovdk&Sdayawmh\/
]]AsKdU q&mvmygOD;As}}
toHrSmcyfaMumifaMumifESifh jrnfaomtoH? cyfat;at;ESifh trdefUay;oH/
uRefawmfvSnfhMunfhvdkufonf/
udkodef;atmifum; NyKH;vsufae\/ udkodef;atmifrSm tcgwdkif;xuf ydkydefaeonf[k
xif&onf/ olUykqdk;rSm
uRwfusawmhrvkd zdkoDzwfoD 0wfxm;onf/
uRefawmfu pmMunfhcef;xJ jyef0if&if;]]bmvJ udkodef;atmif}}
udkodef;atmifu uRefawmfhyckH;udk qD;udkifNyD; toHcyfwdk;wdk;jzifh]]odef;atmif acgif;aqmif trdefUay;prf;r,f [dkrSm [dkrSm}}
udkodef;atmifrsuf&dyf rsufpjzifh pmMunfhcef;t0if0qDodkU jyavonf/ touf40
wpf0dkufwGif
&Sdrnfxif&aom ta':BuD;wpfa,muf&yfaeavonf/ tom;jzLjzLt&yftarmif;
BuD;BuD;xGm;xGm;cHUnm;aom &kyfjzpfonf/ 0wfqifxm;ykHrSm yGJxdkifxGufvmovdkyif
xif&\/ MunfhygOD;
acgif;ay:u bD;qHywf qHxkH;? xkdacwf xdktcgrSyif bD;qHywfawG &Sm;ukefNyDjzpf
odyfrjrifrawGUEdkifNyDjzpf&m xdkta':BuD;\ bD;qHywfudk *&kpdkuf rMunfhbJ raeEdkifacs/
pdkufxm;vdkufonfhpdefwD;? xdk;xm;vkdufonfh pdefqHxdk;0wfxm; vdkufonfh ausmufeD
ywjrm;vufaumuf
pkHcsxm;onfhy0g/
ta':BuD;onf vufudkiftdwfudk vufESpfzufjzifh ayGUudkifum pmMunfhcef;wGif;udk
0ifrvm&Jovdkvdkjzifh
cef;0u&yfaeavonf/
uRefawmf\rsufpdrsm;udk 'ef;vTJovdk ta':BuD;xHrS udkodef;atmifxhodkU vTJydkUvdkufNyD;]]uJ acgif;aqmif bmvkyf&rSmvJ trdefUxkwfprf;ygOD;}}
]][dkta':BuD;u olwdkUtdrfudk ausmif;om;acgif;aqmif wpfa,mufESpfa,mufvdkufNyD;
xrif;pm;zdkU
vmzdwfw,f? [dkus&if tvSLaiGvnf; xnfhyghr,fwJU}}
]]tJ'Dawmhudk}}
]]tJ'Dawmh &JabmfwifxGef;ckyJvdkufoGm;&vdrfhr,f}}
]]udkodef;atmifwkdUvkdufayyghAs}}
]]udk,fwdkUrS rtm;bJ}}

]]udkat;ausmfudk xnfhvdkufayghAs? olwdkUu acgif;aqmifawGudk wul;wu


vmzdwfwm}}
]]udkat;ausmfvnf; rtm;bl;? onfhjyifvnf; tm;Mur,f r[kwfbl;}}
xdktcg ta':BuD;uvSrf;NyD;? toHav;av; 0J0JBuD;jzifh]]vdkufcJUygarmif&,f? tefwDwdkUararuvnf; toufBuD;awmh b,frSrxGufEdkifbl;/
ausmif;om;acgif;aqmifuav;awGudk awGUcsifjrifcsif vScsnf&JUvdkU wwwnf;
waevkdU wul;wu
vmac:wmygarmif&,f um;eJUjyefydkUygr,f}}
uRefawmfhrSm ta':BuD;tm;vnf; tm;em? vdkufvnf;rvdkufcsifojzihf
udkodef;atmiftm;
wdk;wdk;ajymvdkufonf/
]]apmapmpD;pD;vnf; BudKzdwfrxm;bJeJUAsm}}
]]udk,fhvl aMu;(*sD;)rsm;raeeJUawmh? tvSLaiGuvnf; &cJUOD;r,fodvm;/ uJvdkufoGm;
trdefUay;w,f
odef;atmifacgif;aqmifuG}}
udkode;fatmifu olU[molyJGusNyD; &,fonf/ uRefawmfum;
NyKH;NyD;acgif;ndwfvdkuf&onf/
ta':BuD;onf rEav;ydef;wef;zdeyfudkpD;xm;onf/ uRefawmfwdkU or*wdkuftcif;u
acsmojzifhacsmfrvJatmif renf;BuD; avQmufae&onf/ wa&GUa&GUavQmuf
avSum;wGif
wtdtdqif;aeaomta':BuD;udk aemufuMunfhNyD; vkyfvJUvkyfvD a&Tydk;wDwGefUovdk
qdkaompum;udk
owd&aerday\/
atmufa&mufaomtcg cHUnm;opfvGifaom AsLum;BuD;udkawGU&onf/
Adkvftdrfuum;armif;orm;ozG,ftay:tus? acgif;aygif;ponfwdkUjzifh
qifjyifxm;aom '&dkifbmonf
um;wHcg;zGifhay;vsufBudKaeavonf/ ta':BuD;u uRefawmfhtm;t&ifwufckdif;NyD;
oluaemufrSwufavonf/ '&dkifbmonf&kdaopGmum;wHcg;udk ydwfay;NyD;rS
olUckHwGifwuf
armif;xGufavawmhonf/
tpawmh um;xJwGifxdkifcHrSxGufvmaom za,mif;eHUESifh om;a&eHUrsm;aMumifh
touf&SLusyfovdkvkdjzpfaeonf/ 'Dvkdum;aumif; um;cHUBuD;rsm;udk
pD;aerusojzifhvnf;aumif;?
ta':BuD;ESifhvnf;pdrf;aeojzifh vnf;aumif; taeusLHUpdwftdkufaeavonf/
aemufawmhavw[l;[l;0ifvm onf/ um;pD;vnf;Nidrfhvmonf/ ta':BuD;uvnf;

pum;p&Smajymavawmhonf/
]]tefwDHU nDrudkrsm; rif;wdkUodrvm;rqkdEdkifbl;}}
]]b,folygvJ tefwD}}
]]a'gufwmwifwifvS qdkwmayghuJGU}}
]]aMomf emrnfawmh Mum;zl;ygw,fcifAsm? tJ'g nDrt&if;vm;}}
]][kwfw,f nDrt&if;yJ? tefwDwkdUrSm nDtpfrig;a,muf&Sdw,f? olu ti,fqkH;/
wifwifNyD;awmhtefwD?
tefwDHUtxufrSmawmh 3a,muf? tm;vkH;tpfrawGcsnf;yJ/ EdkUrif;emrnfu
b,fvkdac:ovJ}}
]]uRefawmfhemrnfu wifxGef;vdkUac:ygw,f}}
odkUjzifh udk,fhtaMumif; olUtaMumif;ar;jref;pkHprf;NyD; &if;ESdD;oGm;Muay awmhonf/
a'gufwmwifwifvSum; tawmfyifxif&Sm;aom q&m0efrBuD;wpfOD; jzpfayonf/
a'gufwma':apmq?
a'gufwma':&ifar? a':cifcifBuD;? a':jrpdefpaom acwfynmwwftrsKd;orD;rsm;
xifay:vmonfhaemufydkif;wGif txl;xif&Sm;vmaomtrsKd;orD;
ynmwwfwpfOD;taMumif;udk
azmfjyygqdkvQif a'gufwmwifwifvSudkyif OD;pGm owd&rdMuayvdrfhrnf/
a'gufwmwifwifvSwdkU nDtpfig;OD;rSm tm;vkH;tysKdBuD;awGomjzpf\/ olwdkU\
zcifppfuJBuD;uG,fvGefonfrSm MumavNyD/ rdcifBuD;um; ,ckwdkif&Sdae ao;\/
olwdkUonf
ywfuvdef;vrf; (ewfarmuf&dyfomvrf;)rSm aeMuavonf/
um;BuD;onf NcHus,fBuD;wpfckxJodkU xdk;0ifvkdufonf/ NcH0wGifum;
]a'gufwmwifwifvS}qdkaom
qdkif;bkwfuav;wpfckcsdwfxm;onf/ NcHBuD;xJwGif yifapmufBuD; cyfrsm;rsm;r&Sd/
yef;yifawGom aygonf/
Ak'o&PyifawG? ESif;qDyifawGESifh a'vD,myifrsm;udk txl;jyK
pdkufxm;[ef&Sdayonf/
pdrf;vef;pdkjynfaom jrufcif;rsm;rSm aumfaZmpdrf;rsm; cif;xm;ovdk&Sdayawmh\/
wdkufrSmwpfxyfwkdufuav;jzpfonf/ odkUaomf yg;yg;vTmvTmuav; r[kwf?
xkxnfaumif;aumif;ESifh
us,f0ef;aomwdkufjzpfonf/
ay:wDudk(qif0if)atmufrSm um;xdk;&yfvdkufavonf/ uRefawmfuyif um;udkzGifhNyD;
t&ifqif;um
ta':BuD;qif;Edkifatmif wHcg;udkudkifay;xm;vdkuf \/ ta':BuD;uNyKH;vsuf]]aeygapuG,f? '&dkifbmzGifhay;rSmaygh? uJ uJwufyg? a&SUuwuf}}

tkwfavSum;uav;udk wufMuonf/
wdkufxJ0ifaomwHcg;rBuD;rSm oHacgufwHcg;jzefUvsuf aomhcavmufESifh ydwfxm;av&m
rdef;uav;wpfa,mufu vmzGifhavonf/ rdef;uav;rSm rEav;ydk;vkHcsnf wpfywf&pf?
[efZm;yifeDtuswkdUjzifh oyf&yfpGm0wfqifxm; onf/ qHyifudk
wpfywfvQKdxkH;xm;onf/ rsufESmrSm
oeyfcg;a&usJ vdrf;xm;\/ touf&SLrSm;avmufatmif ysmysmovJ
wHcg;zGifhay;onfhtrlt&m?
uRefawmfwdkUtm; &dkaoudkif;&Idif;onfhtrlt&mrsm;aMumifhom tapcHruav; jzpfonf[k
,lq&awmhonf/
0ifvQif0ifcsif; {nfhcef;BuD;xJodkU 0ifrdonf/ 0ifvQif0ifcsif; a&SUwnfhwnfhwGif
acgif;aygif;jzLazmhvkH;EIwfcrf;arT;a&;a&;? odk&if;tuswdkUESifh udk,fwpfydkif;&dkufxm;aom
"mwfykHBuD;wpfykHudk
awGUjrif&avonf/ xkdvlBuD;\ ESmacgif;rSm]&}aumufaZmufxkd;wyfxm;onfESifh
wlonf/
em;&GufBuD;rsm;rSm txl;&Snfvsm;NyD; em;aygufBuD;rsm;udkvnf; awGUjrifEdkifonf/
]]tif;?oli,fi,fu
em;uyf0wf[efwl&JU? tJ'Dem;uyfBuD;[m ckolUorD; tysKdBuD;wpfa,mufa,mufqDrsm;
a&mufaeNyDvm;
rqkdEdkifbl;}}
xkdvlBuD;\"mwfykHatmufwGifum; bJGUESif;obifrSqif;vmNyD; &dkufxm;aom
rdef;rysKdwpfOD;\
"mwfykHudkjrif&onf/ a'gufjcmESifh 0wfvkHMum;rS yGifhvif;aeaomrsufESmrSm
Armqefaom
tvSudkaqmifojzifh xl;jcm;ae\/ ezl;rSm AsmygqHESifh Munfhaumif;rnfh ezl;rsKd;/
"mwfykHudk
aq;a&mifpkHxyf jc,fxm;onf/
uRefawmfu "mwfykHrsm;udk pdkufMunfhaepOf ta':BuD;uaemufrSaeNyD;]]tefwDwdkUazazbk&m;ykHaygh? atmufuykHuawmh tefwDhnDrwifwifvSav}}
]]a'gufwmwifwifvSu tcktoufb,favmuf&SdNyDvJ tefwD}}
]]35ESpfjynfhNyD? uJ uJ xkdifygOD;}}
ta':BuD;onf uRefawmfhtm;xdkifckdfif;NyD; b,fbufu tcef;wpfckxJ 0ifoGm;onf/
{nfhcef;xJwGif
qkdzmxdkifckHBuD;rsm;ESifh Budrfxkd;ukvm;xdkifrsm;&Sdav onf/ ab;eH&Hrsm;wGifum;
rdef;rBuD;rsm;\

ykHrsm;wpfzufESpfykHpD&SdMuonf/ tm;vkH; bD;qHywfqHxkH;? pdefvnfwkef? y0gcsrsm;ESifh


ususeeqifjyifNyD;
"mwfykH&dkufxm;Muonf/ olwdkUum; a'gufwmwifwifvS\ tpfrBuD;rsm;
jzpf[ef&Sday\/
ykHwpfykHvkdaeonfxifonf/ xdkUaMumifh [dk[dkonfonf rsufpdjzifh&Sm\/
tarBuD;\ykHudkrawGU&/
ckwGifu wHcg;vmzGifhaom tapcHruav; xGufvmnyD; vdarmf&nfzefcGufcsavonf/
aiGpD;u&ufbl;vnf; ,lcJUonf/
uRefawmfonf vdarmf&nfzefcGufudkMunfhNyD; vdarmfoD; b,fESvkH;pmavmuf
&SdygvdrfhrvJ[k
wGufaerdonf/
wpftdrfvkH;wdwfaeay&m vdkPf*lBuD;wpfckxJ a&mufaeovdk xifrSwf&onf/
aiGpD;u&ufbl;wGifxkvkyfxm;aom t&kyfESifh yef;cufrsm;udk Munfhonf/ aemufNyD;awmh
pD;u&ufwpfvdyfxkwf,lNyD;Munfhvdkuf&m *dk;vfzvdwf jzpfaMumif; awGU&onf/
MunfhNyD;aemuf pD;u&ufudk
jyefxnfhaepOf]]aMomf aomufav? pD;u&ufaomufyg}}
[laom ta':BuD;\toHaMumifh xdwfvefUwMum;jzpfoGm;avonf/ b,fwkef;u
ta':BuD;tcef;xJ
jyefa&mufvmygvdrfh/
olwdkUtdrfrSmtoHrjrnfatmif wHcg;zGifhNyD; ajcoHrMum;atmif vrf;avQmufMu[ef&Sd\/
ta':BuD;rSm
y0gygrvmawmhacs/
]]uRefawmfpD;u&uf raomufwwfygbl; cifAsm}}
]]'gjzifh aq;ayghvdyfaomufrvm;}}
]]aq;vdyfudk tvQif;raomufwwfygbl;}}
]]aumif;w,f aumif;w,f? raomufwwf&if tusifhrvkyfwmbJ aumif;w,f}}
ta':BuD;onf uRefawmfhtm;MunfhNyD; pum;ajymae&mrS uRefawmfhausmbufqDodkU
armhMunfh&if;]]rrav;? a[m'gu armifwifxGef;wJU}}[k qkdum b,fwkef;u uRefawmfh
aemufwGifa&mufaeonf[k
rod&aom rrav;qdkolESifh rdwfqufay;aeav onf/ uRefawmfonftxdwfwvefU
wtHUwMojzifh
aemufvSnfhMunfhNyD; rwfwwf&yfvdkufonf/ rrav;qdkol rdef;rBuD;onf
t&yfvnf;&Snfonf/

rsufESmvnf;&Snfonf/ olUtaz&kyfESifh tawmfqif\/ bD;qHywfudk aMumhaeatmif


xkH;xm;aomfvnf;
qHjzLyifrsm;udkum; ukefatmif EkwfEdkif[efrwl/ *syefydk;tus 0gvJUvJUESifh
zJBuD;vkHcsnfa&nSda&mifudk
0wfxm;onf/ yef;ESifh vufudkify0gudkacgufNyD; tus&ifzkH;Mum;rSm tvSty
xdk;xm;onf/ pdefMu,foD;ESifh
pdefem;uyfrsm;rSm awmufyvSay\/
rrav;onf qdkzmwpfckwGif 0ifxdkif&if;]]xdkifyguG,f xdkifyg}}[kajymvdkuf&m vlrrmtoHygaeonf[k uRefawmf
tuJcwfvdkufrdonf/
uRefawmfu xdkifr,fvkyfwkef; vuf0Jbuftcef;rS rdef;rBuD;wpfa,muf?
vuf,mbufcef;rS
rdef;rBuD;wpfa,muf ESpfa,mufpvkH;NydKifwl wHcg;zGifhNyD; xGufvmMuonf/ wHcg;rsm;rSm
vkH;vkH;toHrjyKbJ
yGifhvmMuonf/ olwkdUzdeyfrsm;onfvnf; zsyfceJ &SJceJrS toHray;Mu/
olwdkUavQmufvmMu ykHrSmvnf;
ajcatmufMurf;jyifNydKusoGm;rSm pdk;&drfbdonfhtvm; tomt,m wpfvSr;fNyD;wpfvSr;f
vSrf;vmMuonf/
]ajcwpfvSrf; a&Twpfoef;wefonf} ]eef;qefonf}qkdwmawG[m 'Dvkd[mawG
xifyg&JU[k
uRefawmfqifjcifrdavonf/
ta':BuD;u rdwfqufay;jyefonf/
]]rrBuD;eJU rrvwfwdkUvnf; vmMuNyD? a[m'gu armifwifxGef;wJU}}
b,folu rrBuD;? b,folurrvwf[k uRefawmfrcGJjcm;Edkifcif vuf0JbufrS0ifvmol
rdef;rBuD;u
]]aeaumif;yg&JUvm; armifwifxGef;}}
]]aeaumif;ygw,f cifAsm}}
vuf,mbufrS0ifvmaom rdef;rBuD;uvnf; vkyfjyefonf/
]]aeaumif;yg&JUvm; armifwifxGef;}}
]]aeaumif;ygw,f cifAsm}}
vuf0JbufrSxGufvmol rdef;rBuD;onf bD;qHywfykykao;ao;uav; xkH;xm;onf/
qHyifjzLrsm;udk
qdk;xm;[ef&Sdonf/ ydk;wGefUvkHcsnf a,m*Da&mifESifh y'krmtuscyfxlxludk
0wfxm;onf/ vufwpfzufrSm
y,if;ykwD;ESifh tjcm;vufwpfzufrSm jrvufaumufESpfuGif;qifh 0wfxm;onf/

vuf,mbufrSxGufvmaom rdef;rBuD;um; aiGjzLa&mifqHyifrsm;udk uspfuspf


0dkif;qHxkH;xkH;xm;onf/
w&kwfydk;zsiftus? xm;0,fvkHcsnf a&nSda&mifrsm;udk 0wfxm;onf/
olUvufupdefvufpGyfBuD;rSm
wzsyfzsyf awmufae\/ olwdkUtoD;oD;xdkifrdMuaomtcg
uRefawmfvnf;xdkifvdkufonf/ xdkaemuf
pdwfxJrSm olwdkUav;a,mufudk BuD;pOfi,fvdkuf pOfMunfhvdkufonf/ qHyifESifh
qHxkH;rsm;udkrlwnf
qHyifaiGa&mifudk uspfuspf0dkif;0dkif; aoQmifxkH;xm;olrSm tBuD;qkH;tysKdBuD;(0g) tysKdBuD;
eHygwf(1)?
qHyifudkqdk;bDqHywf ykykao;ao; xkH;xm;oludk tysKdBuD; eHygwf(2)?
qHyifjzLudkukefatmif rEkwfEdkifbJ
bD;qHywfBuD;tufuGJ aeatmif xkH;xm;oltm; tysKdBuD; eHygwf(3)?
qHyifa&mifaumif;ao;
bD;qHywfBuD;wGifpdefbD;pdkuf? pdefqHxdk; xdk;xm;vsuf uRefawmfhtm;vmac:ol
ta':BuD;tm; tysKdBuD;
eHygwf(4) ponfjzifh pOfxm; vkdufayonf/
tysKdBuD;eHygwf(4)u pwifNyD; pum;qufjyefonf/
]]nDrti,fqkH; wifwifvSuawmh tdrfrSmr&Sdbl;? tvkyfudpeJU oGm;ae& w,f/
xrif;pm;tcsdefrDjyefEdkif&ifjyefcJUyghr,fwJU? rjyefEdkif&ifvnf; ausmif;om;
acgif;aqmifawGudk wifwifu
csD;usL;aMumif;ajymvdkufygwJUuGJU}}
tysKdBuD; eHygwf(3)u0if]]wifwifuav rif;wdkU}}
tysKdBuD; eHygwf(2)uvnf;]]wifwifuav rif;wdkU}}
ESpfa,mufNydKifwl pvdkufrdojzifh ESpfa,mufpvkH;&yfvdkufMuonf/ wpfa,muf
wpfa,mufMunfhvdkufNyD;aemuf twefMumrS eHygwf(3)u]]wifwifuav oefvsifbufrSm oydwfarSmufausmif;om;wpfa,muf
udk&mZ0wftkyfvkyfwJUvlu
acG;eJUvdkufwdkufw,fqdkwmMum;NyD; odyfrcHr&yfEdkif jzpfaewm}}
eHygwf(4)u0ifjyefonf/
]]tJ'g ausmif;om;rdbawGu &mZ0wf0efBuD; w&m;pGJxm;w,fqdk r[kwfvm;}}
uRefawmfum; eHygwf(4)tm;ajzqdk&ef yg;pyf[vdkufpOfwGifyif eHygwf(1)u
ar;cGef;topfxkwfvkdufonf/

]]tmPm&Sif armifvSa&Tudk &kH;rStrIppfawmh armifwifxGef; oGm;em;axmifao;ovm;}}


]]ra&mufao;ygbl; cifAsm? rtm;wmeJU}}
,ckxd pum;rajym&&Smao;aom eHygwf(2)u]]armifvSa&Tu w&m;olBuD;vkyfwJU OD;zdk;pudkyJ oufaotjzpfeJUwifr,f qdkwm
odyfcsufuswmyJaemf}}
uRefawmfuolUvdkyif oabm&aMumif;ajymvdkufrnf jyifaepOf eHygwf(3)u
0ifvdkufjyefonf/
]]OD;zdk;pqdkwm tefwDwkdUaumif;aumif;odwmaygh? azazbk&m;&Sdwkef;u olu
NrdKUtkyfjzpfp&Sdao;w,f}}
eHygwf(1)u toHcyfrmrmjzifh]][JU olunGefUaygif;tpkd;&udk tuyfaumif;awmh ta&;ydkifjzpfvmwmaygh}}
eHygwf(3)u]]armifvSa&Tu a&SUae}}
eHygwf(4)u]]armifvSa&Tu a&SUae}}
olwdkUESpfa,mufNydKifwlajymrdMuojzifh wpfa,mufudkwpfa,muf ae&may;&ef
BudK;pm;&if;
ESpfa,mufpvkH;&yfoGm;Mu&m uRefawmfu wufokwf0if]][kwfuJU? udkvSa&Tu a&SUaeriSm;ygbl;? oludk,fwdkifavQmufvJygw,f? odkUayr,fh
aemufwpfcgus&if
ocifjreJU ocifbOD;wkdUvdkufMuygvdrhfr,f}}
eHygwf(2)u]]b,f ocifbOD;vJ}}
eHygwf(1)u]][dk ol&d, OD;vSaz&JU orufuav;xifyg&JU}}
olwkdUodwm uRefawmfrodjzpfae ai;pdkufom em;axmifaerdonf/
eHygwf(4)u pum;pazmfjyefonf/
]]wuodkvfausmif;q&mBuD;awGu ausmif;om;rdbrsm;qDudk ausmif;om;awG
ausmif;jyefvTwfrvTwf?
ausmif;om;awG pmar;yGJ ajzrajz taMumif;jyef&r,fvdkU pmawGydkUawmh
ausmif;om;1600&SdwJUteuf
1155 a,mufu pmar;yJGajzr,fvdkU pmjyefw,fqdkwm [kwfovm;}}
]]pmar;yJGrajzcsifvdkU oydwfarSmufwmrS r[kwfbJ/ 'Dawmh 'Dtar;'DtajzeJU
ausmif;om;ta&;awmfykHudk
a&csdefwdkif;vdkU rjzpfEdkifygbl;cifAsm/ [kwfcsif[kwfr,f? r[kwfcsifaer,f? odkUayr,fh}}

uRefawmfu okdUayr,fhESifhcsDNyD; ausmif;om;wkdU\ wuf<upnf;&kH;aeykHudk &Sif;vif;jy&ef


tm;,laepOf
eHygwf(3)uwpfaeUu
A[ef;rSma'gufwmbarmf armfawmfum;udk ayxkyfeJUxkwm
uHaumif;vkdUvGwfoGm;w,faemf?
olu'Dhjyifum;pD;NyD; olUum;ay:rSm om;orD;awGwifvTwfw,fqdkawmh
om;orD;awG"m;pmcHvkyfwmeJU
wlaew,f}}
eHygwf(3)onf xdkodkUvQif a'gufwmbarmf\um;udk ayxkyfypfrIESifh ywfouf
pum;yJGwGifvTrf;rdk;&ef
BudK;pm;aeqJ eHygwf(2)u 0ifzsufvdkufavonf/
]]wifwifi,fa& ararhudkvnf; oGm;ac:OD;av}}
wifwifi,f[k tac:cH&olrSm tjcm;olr[kwf/ uRefawmfhtm;vmac:ol tysKdBuD;
eHygwf(4)aywnf;/
a':wifwifi,fonf xdktrdefUoHudkMum;onfESifh wpfNydKifeuf aigufceJxvkdufonf/
tysKdBuD;eHygwf(4)onf wpfcgrQ rQoGufvufaom trlt&m rjycJUzl;ao;/
ajcatmufuMur;fjyif
NydKusrnfudk raMumufawmhaom trlt&m? vkyfvJUvkyfvD r[kwfaomtrlt&mjzifh
tcef;wpfckwGif;odkU
0ifoGm;avonf/
tm;vkH;aomtysKdBuD;rsm;onf nDvmcHyvif oD[moea&SU ]]bk&ifrif;jrwf
xGufawmfrlrnf?
tm;vkH;wdwfap}}[laom aqmife&DrSL;oH Mum;vkduf&bdouJUodkU wdwfoGm;Muav\/
olwkdUonf
olwkdUrdcifbk&ifrBuD; tvmudk apmifhpm;aeMu\/ ,if;odkU wdwfqdwfpGm
apmifhpm;aepOf uRefawmfonf
[dk[dkonfonfawG;zdkU tcGifhta&;&ay\/ a&mufNyD; tysKdBuD;awGESifh
pum;pajym&uwnf;u
awG;awmcGifhr&/ tysKdBuD;rsm;onf uRefawmfhtm; ttm;ray;? 0dkif;war;wnf;
ar;aecJUMuavonf/
tysKdBuD;eHygwf(1)ESifh (2)wkdU\ y,if;ykwD;rsm;onf pdwfzkdUvm;?
tvS0wfxm;zdkUomvm;/
olwkdU\pdefem;uyfBuD;rsm;udk b,ft&G,fxd 0wfMuavOD;rnfenf;/
onftysKdBuD;awGom av;q,fausmfrS
uHay: vif&ukefMuvQif b,fvdkjzpfukefMurnfvJ/

odkUuvdk awGUu&m aygufyef;aps;awG;aeqJ tysKdBuD; eHygwf(3)u cyf,dkU,dkU


trlt&m?
cyftkyftkyftoHjzifh]]a[m ararbk&m;vmaeNyD}}[k aMunmvdkufavonf/
tysKdBuD;tm;vkH;ESifh uRefawmfwkdU\ rsufpdrsm;onf tbGm;BuD;bufodkU
NydKifwla&GUoGm;Muavonf/
tbGm;BuD;um; touf80rsm;ausmfaeNyDvm;rqdkEdkif/ qGwfqGwfjzLaom
a&mifaypl;uav; atmufwGif
tuGufvdkufqHyifuRwfaeaom ae&mrsm;udkjrif&onf/ rsufESmta&rsm;rSm
yyfMum;tyfovdkwGefUvdyfaeMuNyD; rsufwGif;rSm tawmfa[mufaeojzifh
,if;rsufwGif;rsm;txJ
rsufpdtaumif; yuwdrS &Sdygao;oavm[k oHo,jzpfp&myif/ udk,fcEmwGif
tom;&Sdawmh[efrwl?
t&dk;ay:ta&wifae ta&ay:taMumBuD;rsm;u awmifwef;BuD;awGvdk
pDwef;aeMuonf/
tbGm;BuD;onf oefU&Sif;oyf&yfpGm 0wfqifxm;\/ ydk;zJr[kwf/ vuf&ufcsnfvkHcsnf?
zsiftus&ifaph
ponfwkdUjzpf onf/ olUvufxJwGifawmifa0S;wpfacsmif;udkudkifxm;\/ okdUaomf
awmifa0S;udkifaomfvnf;
cg;vkH;0rudkif;onfudk awGU&onf/ tm;vkH;aom olUorD;rsm;ESifh rwlyJ t&yfykonf/
tbGm;BuD;aemufrSm&yfaeonfh tysKdBuD; trSwf(4)u xdkif&mrSxum qD;BudKaeaom
uRefawmfhtm;
&nfnTef;vsuf]]a[m'gyJ armifwifxGef;qkdwm? ausmif;om;acgif;aqmifaygh ararbk&m;&JU}}
uRefawmfhrSmausmif;om;acgif;aqmif[k tac:cH&ojzifh ausmpdrfhoGm;ovdkvdk?
rsufESmxltrf;oGm;ovdkvkd
jzpfrdavonf/
]]uRefawmfuacgif;aqmifrsm; udk,fpm;vm&wJU acgif;aqmifi,fuav; ygcifAsm}}
tr,fBuD;u uRefawmfha&SU ukvm;xdkifwpfckqDodkU vm&if;]]acgif;aqmifawGu bmjzpfvdkU rvdkufvmovJ? w&m;a[mxGuf&vdkU
tvkyfrsm;aerSwfw,f}}
tbGm;BuD;\ toHum;&kyfESifhrvdkuf rmonf/ Munfvifjywfom;jcif; vnf;&Sdonf/
]]xdkif xdkif rif;uti,fav;&Sdygao;uvm;}}
vdkajymvdkufrS tbGm;BuD;\rsufpdonf taumif;yuwd &Sdygao;uvm;[k
uRefawmfhpdwfrSmaocsmoGm;awmhonf/ tbGm;BuD;onf ukvm;xdkifwGifxdkifonf/

awmifa0S;udkudkifxm;aomfvnf; awmifa0S;rygbJ vnf; oGm;Edkif vmEdkif xdkifEdkif


xxdkifykHaygufonf/
tbGm;BuD;\ vufwpfzuf onfawmifa0S;cg;v,fudkudkifxm;NyD; vufwpfzufu
ukvm;xdkifvufwifay:
rSmwifxm;onf/
]][JUwifwifvS rvmao;bl;vm;}}[k tbGm;BuD;u olUorD;awGudk rMunfhbJ
olUorD;rsm;tm; ar;vdkuf&m
eHygwf(4)ESifh (3)u NydKifwlajzvdkufMu onf/
]]vmr,fawmh ajymoGm;wmyJ? ckxd rvmao;bl;}}
]]rvmao;bl; bmjzpfvkdU aemufusaeovJ rodbl;}}
olwkdUajzonfESifh wpfNydKifeuf eHygwf(2)u]]rSmoGm;om;yJ aemufus&if aemufusr,fvdkU}}
eHygwf(4)u ]]tpnf;ta0;rsm; &SdaeNyDvm; rodbl;}}
odkUjzihf tysKdBuD; 4a,mufpvkH; wpfa,mufwpfcGef; nDrti,fqkH;ESifh ywfoufNyD;
xifjrifcsufawGay;aeMuav&m awmfawmfuav; qlnHvmavonf/ xkdtcg
tbGm;BuD;u awmifa0S;ESifh
Murf;jyifudkacgufvdkuf NyD; wdwfoGm;apavonf/ touf 40ausmf 50ausmf 60eD;yg;
tysKdBuD;rsm;onf
olwdkUtara&SU 4-5-6ESpf t&G,f uav;rsm;vdk jyKrlvdkuf Muonf/
rsufpdoli,fuav;rsm;jzifh
wpfa,muf wpfa,mufMunfhNyD; ,dkU,dkUuav;NidrfaevdkufMuonf/ xdkcP ]]aMomf
'gaMumifhvnf;
'DtbGm;BuD; [morD;5a,mufpvkH; ,ckxd tysKdBuD;awGjzpfaeatmif
xdef;odrf;xm;Edkifaywmudk;}}[laom
todOmPfonf uRefawmfhOD;aESmufxJrSm xGef;vif;vmavonf/
tbGm;BuD;onf b,folUudkrQrMunfhbJ olUa&SUwnfhwnfhudkom aMumifai;MunfhNyD;]]ausmif;om;awG wpfckvkyfzkdUaumif;w,f}}
]]bmvkyfzkdU aumif;ygovJ cifAsm}}
]]tckaetcgrSm ausmif;om;awGudk wkdif;jynfu tm&kHpdkufNyD; av;pm;aewm
rif;wkdUausmif;om;awGuomvkyf&if awmfawmfaumif;r,f/ &Siftm'dp0Ho[m
tifrwefxufjrufwJU
bkef;BuD;/ pmqdkvnf; udk,fhbmom pmayomru bmomjcm;vnf;wwfw,f?
ynmt&nftcsif;xufjruf
oavmuf owdvnf;&Sdw,f? &ifxJrSm&Sdwmudk &SdwJUtwkdif; tefxkwfjy&Jw,f?
tusifhoDvqdkvnf;

okefxJrSm ausmif;xkdifwmudkyJ Munfhawmhav/ tJ'Dvkd yk*dKvfwpfyg;


oljrwfwpfa,mufudk
yumoed,uH vkyfwm w&m;oabmvm;[if}}
uRefawmfu udk,fem;rvnfaomta&;wGif bmrQrajymvdkojzifh
qdwfqdwfaevdkufaomtcg eHygwf(1)u
olUtartm; axmufcHvkdufav onf/
]]b,fw&m;rSmvJ arar}}
]]at; rw&m;bl;? 'DudprSm ausmif;om;awGu0ifNyD; rw&m;aMumif;
uefUuGufajymqdkzdkUaumif;w,f/
Munfhprf;ygOD;? b,fxda&mifhwufvmMuovJqdk &if Mo0g'p&d,tzJGUrSm
&Siftm'dpygaew,f/ 'gu
b,folurSvnf; xkwfypfvkdU&wm r[kwfzl;? &Siftm'dpuvnf; xGufray;bl;/
tm*udk,fawmf?
Munfhprf;b,favmuf owd&SdovJqdkwm}}
tm;vkH;aomorD;rsm;u acgif;ndwfum axmufcHMuavonf/ uRefawmfum;
acgif;vnf;rndwf?
acgif;vnf;r,rf;/ odkUaomf tbGm;BuD;onf uRefawmfhudkMunfhaeonfr[kwf
uRefawmf\Mum;aea&;udkodrnfr[kwfyg/
tbGm;BuD;onf olUbmomol qufajymjyef\/
]]tJ'Dvkd Mo0gp&d,tzJGUrSm qufraexdkufbl;vdkU wcsKdU qlylaeMuw,f/ &Siftm'dpudk
xkwfypfEdkifbkdfU
w&m;pJG&r,fvkdU odrf;armifudkajymaeMuw,f}}
eHygwf(4)u0if
]]tpdk;&a&SUaecsKyfBuD; OD;odrf;armifvm;arar}}
]]at;wpfcgwkef;u bkef;BuD;awGu axG;cHeJUaygufwJu bk&m;vlBuD; odrf;armifaygh}}
eHygwf(2)u]]aMomf aMomf 21-OD;ygwDEdkifiHa&;u ]ukodkvfwpfyJ i&Jwpfydm}vdkU
ajymqdkxGufoGm;NyD;
tpdk;&a&SUaeBuD;0ifvkyfoGm;wJU OD;odrf;armifyJaygh}}
odkUjzifh tysKdBuD;(4)OD;u OD;odrf;armifonf awmolBuD;om;jzpfaMumif;? OD;odrf;armif\
ZeD;taMumif;?
olwkdUazazbk&m;&SdpOfu tdrfb,fESacguf bmvkyfvmzl;aMumif;
ponfrsm;udkajymqkdaeMujyef&m
qlqlnHnH jzpfvmjyefav\/ tbGm;BuD;onf awmifa0S;ESifhMurf;jyifudk acgufum
Nidrfapjyefavonf/

tbGm;BuD;u uRefawmfhtm; nTef;ajymjyef\/


]]tJ'Dvkd t&Sif tm'dptay:rSm rw&m;wmawG vkyfaewmudk ausmif;om;awGu
0ifuefUuGuf&if
raumif;bl;vm; b,folwJU rif;emrnf}}
eHygwf(4)u 0ifaxmufonf/
]]armifwifxGef;}}
uRefawmfhrSm ra&Smifomawmhojzifh ajz&avonf/
]]uRefawmfawmh 'DudprSm udk,frEdkifwJUjyemjzpfaevdkU rajymwwfatmif
jzpfaeygw,f bGm;bGm;cifAsm?
'Dawmh ausmif;om;acgif;aqmifawGa&SUrSm uRefawmfwifjyyghr,f}}
tbGm;BuD;onf rsm;pGmESpfNcdKufoGm;[ef&Sdonf/ uRefawmfhbufodkU MunfhNyD;]]ajymvdkufyguG,f? rif;wdkUausmif;om;acgif;aqmifawGudk? tbGm;u
tifrweftm;udk;ygw,fvkdU/
r[kwfrcHpdwf&Sdolwkdif; ausmif;om;awGudk tm;udk;aewmyJ (orD;rsm;bufvSnfh) [JU
[JU
xrif;auR;Muawmhav}}
tysKdBuD;eHygwf(4)onf oGufvufpGmxNyD; aemufaz;taqmifodkU ul;oGm;um
cPav;aeawmhjyefvmavonf/ tbGm;BuD;onf olUudk,folikHU Munfhvdkufojzihf
uRefawmfvnf;
vdkufMunfhrdonf/ onfawmhrS tbGm;BuD;\ &ifaphtuswGif
tdwfaxmifuav;wyfxm;onfudk
owdjyKrd\/ tbGm;BuD;onf xdktdwfaxmifuav;xJodkU EIdwfprf;NyD;
*Grf;axmifhwpfaxmifhudk
xkwf,lvdkufonf/ NyD;awmholUem;ESpfzufxJodkUxnfh ydwfqdkUvdkufonf/ onfum;
orD;rsm;tm;
ajymcsif&majymMuawmh[k cGifhay;vdkufaom tcsuf[kyif xifp&m&Sdonf/
orD;BuD;rsm;onf uRefawmfhtm; ar;cGef;trsKd;rsKd;xkwfNyD; olwkdUbmom
ajzonfhtcgajzonf/
[dktaMumif;ar;&mu onftaMumif;a&mufoGm;NyD; onftaMumif;ajymae&mrS
onftaMumif;xJu
[kdvlonfvlawGtaMumif; a&mufoGm;avonf/ b,folUom;orD;udkodovm;?
olwdkUoydwfarSmufMu
ovm;paom uRefawmfESifhwdkuf&dkufqdkifaom ar;cGef;rSae rkd;nSif;w&m;yGJudk
a&mufzl;ovm;? ae&if;

OD;aum0d'&JU yOif;trBuD;taMumif;odovm; paom uRefawmfESifhrqkdifonfh


ar;cGef;rsm;txd
a&mufavonf/ olwkdUuar;? uRefawmfurajz? olwkdUbmomajz/ Mumawmh
uRefawmfonf acG;aoaumif
ykyfudk usD;uef;awG 0dkif;xdk;aeMuykHudkom ajy;owd&rdawmhonf/
uRefawmfwnf;[laom
rwkHUjyefEdkifonfhacG;aoaumifykyfudk olwdkUwpfawGu ar;cGef;EIwfoD;rsm;jzifh
0dkif;xkd;aeMuonf
r[kwfygavm/
tapcHruav;uvmNyD; ]]xrif;yGJ tqifoifhjzpfygNyD}}qdkom oufom&m&awmh\/
{nfhcef;\aemufbufwGifuyfvsuf&Sdaomtcef;rSm xrif;pm;cef;jzpf awmh\/
opfvGifaompm;yGJ&SnfBuD;wGif opfvGifawmufajymifaom ukvm;xkdifrsm;u
0dkif;&Hxm;avonf/
yef;uefjym;rsm;ay:wGif usqif;ta&mif [yfaeaom
rD;a&mifum;waoG;warG;vSaeonf/
ZGef;cuf&if;rsm;ay:udk usqif;ta&mif[yfaeaom rD;a&mifum; rsufpdpl;aponf/
qDjyef[if;ay:
usqif;ta&mif[yfaeaom rD;a&mifum; qmavmifjcif;udk tm;ay;aeonf/
Akdvfqefonfhtcif;tusif;ESifh [if;rsm;udkMunfhNyD; tbGm;BuD;ESifh tysKdBuD;wkdUonf
t&G,ftdkMuoavmuf
tcif;tusif;tpDtrHrsm; ysKdaomtjrif&SdMuonfwum;[k pOf;pm;rdayonf/
tbGm;BuD;onf pm;yGJxdyfrSmxkdif\/ uRefawmfu tjcm;xdyfrSm xdkif&\/ tysKdBuD;
eHygwf(1)ESifh (3)onf
uRefawmfhnmbufrSmxdkif? eHygwf(2)ESifh (4) onfb,fbufrSmxkdifavonf/
tbGm;BuD;um;
uRefawmfwdkUpm;aom xrif;[if;udkrpm;? olUtwGuf oD;oefUcsufjyKwfxm;aom
vltdkpm[if;xrif;udk
pm;onf/
xrif;pm;&if; tbGm;BuD;onf pum;wpfcGef;rQrajym/ olUvltdkpmudkom
at;at;oufom pm;aeavonf/
tysKdBuD;rsm;um; tpm;taomufESifh ywfoufaompum;rsm;udkajymaeMu\/
uRefawmfwdkUoydwfarSmufausmif;om;rsm;ESifh a&eHajrtvkyform;awG
b,fvkdpm;MuaomufMuykHudk
ar;jref;\/ olwdkUb,fwkef;u b,fq&mawmfudk tdrfrSmqGrf;zdwfauR;ykH?
b,folUudknpmpm;yJG

cif;auR;ykHrsm;udk [if;trsKd;trnfESifhwuG ajymjyaeMu\/ xkdokdU xrif;pm;&if;


olwdkUajymqdkaom
pum;rsm; em;axmif& tuJcwfrdonfrSm olwdkUtdrfwGif a'gufwmwifwifvSom
tvkyfvkyf
usefvltm;vkH;rSm tvkyfr&Sd? <u,f0NyD; ypnf;udkxdkifpm;aeMuonf/
tvkyftudkifvkyfzkdU rvkdojzifhvnf;aumif;? yGJvrf;obif tjyifodyfrxGufaom
tysKdBuD;rsm;jzpfojzifhvnf;aumif; xif&Sm;olawG xrif;zdwfauR;jcif;ESifh
bkef;BuD;qGrf;auR;jcif;rSm
olwdkU\ 0goemjzpfae onf/ wpfenf;tm;jzifh qkd&aomf olwdkU\
NiD;aiGUzG,faumif;aomb0wGif
'D0goemvkyfrS oufom&m&ayvdrfhrnf/ onfvdkrSvnf; jyifyavmurS vlrsm;ESifh
pum;ajym&ayvdrhfrnf/
xrif;pm;NyD;vQifNyD;csif; {nfhcef; tm;vkH;NidrfqdrfpGm xdkifaeMu&mu tm;vkH;u
0dkif;NyD; tysKdBuD;
eHygwf(4)(0g) a':wifwifi,fudkMunfh rsuf&dyfrsufjcnfjyvdkufMuonf/
a':wifwifi,fonf
tcef;xJodkU 0ifoGm;NyD; cPaevQif jyefvm\/ olUvufxJrSm
aiGpuLrsm;ygvmavonf/ xkdaiGpuLrsm;udk
uRefawmfhvufokdUtyf&if;/
]]ararbk&m;u 20d? tefwDwkdUnDtpf 5a,mufu wpfa,muf 15dpD? aygif; 95usyf?
ausmif;om;&efykHaiGudk
vSLygw,f}}
uRefawmfu aus;Zl;wifaMumif;ajymvdkufonf/ a':wifwifi,fonf
'&dkifbmudkac:vdkufonf/
tbGm;BuD;onf olUtcef;xJodkU0ifoGm;avonf/ uRefawmfhtm; EIwfawmifqufroGm;/
olUoGm;awGudk
wHylwHESifh wkdufaeNyD; tdyf&efudkompdwful;aeaomaMumifh EIwfrqufjcif;
jzpfaumif;jzpfEdkifayonf/
tysKdBuD; eHygwf(4)rSwpfyg; tm;vkH;aomtysKdBuD;rsm;onf wpfa,mufNyD;
wpfa,mufuRefawmfhtm;EIwfqufNyD; olwkdUqdkif&mtcef;xJodkU tvQKdvQKdqdwfNidrfpGm
0ifoGm;avonf/
wpftdrfvkH;onf uRefawmfvmpu awGU&ovdkyif Nidrfoufaejyefay\/ aemufrMumrD
tdrfa&SUrSm
um;xkd;qdkufavonf/
tysKdBuD;eHygwf(4)u-

]]uJ oGm;aya&mh? ckvdkvmwm aus;Zl;wifygw,f}}


uRefawmfvnf; aus;Zl;wifpum;ajymNyD;aemuf armfawmfum;ay:odkU wufcJUavonf/
/
31
eifvm;[JU "e&Sif
wuodkvfor*wdkufodkUjyefa&mufaomtcg udkodef;atmifwdkUxHrS
owif;xl;wpfckudkMum;&avonf/
txufvTwfawmftrwf olaX;OD;oGif? NrdKUrausmif;q&mBuD; OD;bvGif?
NAdwdoQbm;rm;OD;nGefU? yGJpm;BuD;
OD;bdk;ajAmh paom NrdKUrdNrdKUz vlBuD;rsm;onf ausmif;om;rsm;\
awmif;qdkcsufudk&atmif
nGefUaygif;tpdk;&ESifh aphpyfaqG;aEG;aeonfqdkaom owif;jzpfay\/
nGefUaygif;tpdk;&onf ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufudk vlBuD;rsm;\
aphpyfcsufaMumifh vdkufavsmrnf?
rvdkufavsmrnf rodEdkifaomfvnf; zdESdyfcsKyfcs,frIudk ydkvkyfvmonf[k qdk&ayrnf/
t&ifuatmufydkif;rsm;udkom zrf;\/ ,ck txufydkif;udkzrf;pjyKavNyD/ Zefe0g&Dv
10&ufaeU EdkifiHa&;
uGefz&ifhBuD;NyD;vQifNyD;csif; aemufwpfaeUwGif ocifEktm;zrf;qD;cJU 14&ufaeUwGif
wufbkef;BuD;udkodef;armiftm; zrf;NyD;aemuf 23&ufaeU eHeufwGifum;
wdkUArmxdyfydkif;acgif;aqmiftm;vkH;udk odrf;usLH;zrf;vdkuf avonf/
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;onfvufeufudkif ykefuef&ef a&Twd*kHrSm
vufeufawGpkaeMuNyD[k owif;vTifhum
Xmersm;udkvnf;aumif;? ocifudk,fawmfrIdif;\ tdrfudkvnf;aumif;?
ykvdyfESifhppfwyfrsm;
wufa&muf&SmazGavonf/ eHeuf5em&DwGif &efukefykvdyfrif;BuD; trSL;jyKaom
ppfykvdyfwyfzJGUonf
zdeyfrcRwfbJ a&Twd*kH&ifjyifay:odkUwufum armfvNrdKif Z&yfudk0dkif;vsuf
ocifoef;xGef;?
xdyfwifudk,fawmfBuD; ociftmp&? ocifatmifqef;?
ocifvSaomif;(bwfpfum;acgif;aqmif)ocifat;Munf? ocifoif?
ocifvSapm(aygif;wnf)?
ocifxGef;pdefESifh ocifbomwkdUudk zrf;avonf/ wdkufyf&dkufwm? pm&Gufpmwrf;ESifh
zdkifwGJrsm;udkvnf;
odrf;,loGm;avonf/
'D;'kwfOD;bcsKdtm;vnf; olUaetdrfrS zrf;qD;oGm;avonf/

odkUjzifh ta&;awmfykH\ acgif;aqmifrIwpfckvkH;udk ,drf;yg;oGm;atmif e,fcsJUorm;ESifh


nGefUaygif;tpdk;&wdkUu wpfxpfwuf BuHpnftm;xkwfvkdufjyefNyD/
odkUaomfwpfAdkvfus
wpfAdkvfwuf/
'kwd,OuX ocifvSabmfu OuX xdyfwifudk,fawmfBuD;ae&m/
ocifav;armifu 'kwd,OuXae&m/
ocifwifarmifBuD;u taxGaxGtwGif;a&;rSL;ae&m/
ocifjrodef;? ocif ausmfodef;? ocif tkef;jrifh? ocifcifarmifponfwdkU uvnf;
ae&mtoD;oD;wGif
tpm;xdk;vkdufMuvonf/
0dkiftrfbD ocifwifonf wkdUArmoDcsif;udk oDukH;pyfqdkum wkdUArmrsm;\
Edk;Mum;vmaom ]wdkUArm}
todESifh ]ocif} pdwf"mwfudk xif[yfazmfjycJUav onf/ 1300jynfhESpf uRefawmfwkdU
ta&;awmfykH\
ypnf;rJU vlxktod? "e&Sif e,fcsJU qefUusifa&;tjrifESifh ckcHwGef;vSefa&;
pdwf"mwfudkum; '*kHq&mwif
odkUr[kwf '*kHocifwifonf ]eifvm;[JU "e&Sif} oDcsif;jzifh
xif[yfazmfjyvdkufayonf/
trsKd;? wkdUArmuGJU? udk;&mrJUawGtoG,foG,f? aiG*kPf&Sif"eajcz0g;? wkdUrsm;udkuG,f.....?
eif;xm;Muawmhw,f? (jynfydkifrif;Oya'awGeJUnSOf;? "e&Sifudkawmhyif;? t&if;cH
taMumif;&,f? twGif;OmPfraumif;w,f)2/ ukefa&mif;vmMu?
avmbaZmawGjc,fvS,f? tqDawGpm;um tom;awG rsKdvdkUuG,f? tusefawG
t&dk;awGa0w,f? rao&kH [yf&avaygh wu,f/
(rnSmay Mumavzdw,f)/ ('gaMumifh oydwfawGudk vufudkif&SdMu w,f)
(ig;Muif;qD ig;Muif;aMumfonfhES,f/ wdkUajrBuD;0,f? wkdUudkpD;um; &if;ESD;olwkdU&,f)?
eifvm;[JU? eifvm;[JU? a,musmf;bom; ukyfaoG;pkyfwm wkdUrcHw,f? urm&ef
eifhOmPfodayghuG,f)
(rnSmay Mumavzdavw,f? 'gaMumifh oydwfawGudk vufudkif &SdMuw,f)
(a,musmf;bom;? eifvm;[JU "e&Sif&,f? tm;pGr;fjrifapr,f/ vlrsm;pkae&mrSm
pGmus,fus,f? e,fcsJUolawG csKd;ESdrfavrSuG,f)2/ jrefrmjynf0,f? BuHwmvDq,f/
]]wdkU&JU}} jrefrmjynf0,f? xifwdkif;jc,fvS,f? zdESdyfavawmhw,f? vkdtifqE<u,f/
(rnSmay Mumavzdw,f? 'gaMumifh oydwfawGudk vufudkif&SdMu w,f/)
t*Fvdyfe,fcsJUESifh vufyg;apnGefUaygif;tpdk;&wkdUu zdESdyfMuonf/
uRefawmfwkdUtvkyform; awmifolv,form; ausmif;om;ESifh NrdKUae vkyfpm;udkifpm;
vltrsm;u

ckcHwkdufckdufMuonf/ oydwfawG arSmufMuonf/ qEjyMuonf/


olwkdUu bGwfzdeyfBuD;awG rcRwfbJ a&Twd*kHukef;awmfay:wuf wkdUArmtpnf;t&kH;
tvkyftrIaqmifvlBuD;rsm;udk zrf;onf/ wdkUArmtpnf;t&kH; acgif;aqmifrsm;zrf;aom
tjypfomru
bk&m;ay: bGwfzdeyfpD;wufum bmomudkapmfum;aomtjypfvnf;
usL;vGefjyefavonf/
wpfjynfvkH;&Sd Armtaygif;uvnf; Nrdwfuae jrpfBuD;em;txd/
]]wdkUArmacgif;aqmifawGudk zrf;NyD; wkdUArmtpnf;t&kH;udk rw&m;oif;aMunmzdkU
vkyfBuHaeNyD/
azmfxkwfuefUuGufMu}}[k vnf;aumif;?
]]bmomudkapmfum;aeMujyefNyD? ikHUcHraeMuESifh}}[kvnf;aumif; wyfvSefUvIHUaqmfum
uefUuGufpnf;&kH;Muavonf/
twGif;0efBuD;rsm;&kH; ausmif;om;rsm;0dkif;pOf ykvdyf&dkufwkef;uwpfcsD? ,ckwcsD?
jynfvkH;uRwfuefUuGuf
qEjkyyGJrsm; ay:vmcJUjyefavonf/
,ckwpfBudrf nGefUaygif;tpdk;&ESifh t*Fvdyfe,fcsJUwkdUu ydktMurf;zufum
ESdyfuGyfvmonf/ rsuf&nf,dkAkH;?
ykvdyfeHygwfwkwfponfwkdU udkomru aoewfESifhvSHpGyfudkyg
wGifwGifBuD;okH;vmavonf/
odkUaomf vlxkurl tMurf;rzuf? tMurf;zuf&ef olwkdUvdk vufeufcJ,rf;r&Sd/
tEkenf;&SdorQudkom
a&vJESifh okH;NyD; ckcHwGef;vSef&avonf/ vlxktEkenf;um; xkxnfydkBuD;vmonf/
ydkpGefUpm; vmonf/
&kH;0dkif;? *gwf0dkif;? axmif0dkif;/
oefvsifwGif ukvm; Arm tvkyform; 600ausmfu qEjycsDwuf&m
ykvdyfu&kdufNyD;vlpkcJGonf/ &efukef?
ykZGefawmifXmeudk t&yfol t&yfom;wkdU0dkif; &m ykvdyfrsm;u
rsuf&nf,dkAkH;aygufcJG&kHru
wkwfESifhvnf;0if&dkufum vlpkcGJonf/
tmvHwGif ocifacgif;aqmifESifh ausmif;om;rsm;udk zrf;oGm;&m vlxku *gwfudk0dkif;NyD;
vTwf&efawmif;qdkonf/ ykvdyfu jrif;ESifh0ifwkduf? eHygwfwkwfESifh &dkufcJG?
aemufaoewfESifhypf&m
vl50'Pf&m&? udkbzdk;qkdolrSm BuD;rm;aom aoewf'Pf&mjzifh
aoqkH;oGm;&avonf/ 0dkif;Muaom

vlxkxJwGif pwD;qDpufrS rdef;rtvkyform;rsm;yg&m jrif;cGmESifhteif;cH&ojzifh


arhajrmaeMu avonf/
vlpkcJGNyD;aemuf tzrf;cH&aom pwD; tvkyform;ig;a,muftm; e,fydkifOD;azonf
yk'fr 143t& ppfaq;NyD;
axmif3vcsvdkuf\/ trIppfNyD; o&ufaxmifodkU ydkUonftxd
aygif;ESpfem&DomMumav&m 2ESpfMumatmif
ppfavh&Sdaom tjcm;trIrsm;ESifh uGmvSay\/ e,fcsJUt*Fvdyftm; wdkuf&dkufxdaom
tjypfayudk;/
w&m;rif;wkdUvufoGufayrSmaygh/
jrif;NcHwGif ocifrrsm;u vlxk5000 \a&SUrSae *gwfudk0dkif;vsuf a&eHacsmif;wGif
tcGefxrf;orm;
2000ausmfu e,fydkif0efaxmuf tdrfudk 0dkif;avonf/ armfvNrdKifwGif ocifoef;ESifh
ocifAapmwkdUtm;
zrf;oGm;&m acsmif;qkH? rk'kH? a&;ESifh armfvNrdKifrS vlxkwyfBuD; av;wyfcsDwufNyD;
axmifudk0dkif;Muavonf/
ppfom;ESifh ppfykvdyfwkdUum; ppfumv &efolEdkifiHwpfEdkifiHodkU a&mufaebdouJUodkU
jyKrlMu\/
ppfom;rsm;vdkufygaom rD;owfpufudk cJESifhaygufygonfqdkNyD; ykZGefawmifaps;teD;&Sd
ykZGefawmifpwkd;qkdifwGif;odkU ppfom;rsm;0ifNyD; qdkif&SifudkvSHpGyfESifhxkd;avonf/
odrfBuD;aps;wGif ykvdyfu
vlwpfa,muftm;zrf;&m vlxk0dkif;wm;Muonf/ ppfwyfuvSHpGyfjzifhvdkufxdk;av onf/
nqdkvQif
&efukefNrdKUay: ppfwyfrsm;vkH;0rif;rlaeMu\/ &dyfceJjrifvQif vSrf;ypfwwfavonf/
olwdkUbufu rQtMurf;zufaepOf uRefawmfwkdUbufu vufeufudkif pJGrIrygaom
vlxkwkdufyGJrsm;jzifhom wkHUjyef&avonf/ vufeufudkifpGJaom vlxkwkdufyGJqifEGJ&ef
tajcr&Sd[k
,lqxm;Muayonf/ xkdUaMumifh ausmif;om; acgif;aqmifrsm;\
aMunmcsufrsm;wGifaomfvnf;aumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH; ocifacgif;aqmifrsm;\ rdefUcGef;rsm;vnf;aumif;? tMurf;
rzufESif[laom pum;udk
tNrJvdkvkd xnfhoGif;azmfjyaeMuay\/ odkUESifhvnf; tMurf;zufjcif;udk rSefrSefBuD;
usL;vGefaeaom
e,fcsJUorm;ESifh nGefUaygif;tpdk;&onf tMurf;zuf&ef BuHpnfygonf[kvnf;aumif;?
vIHUaqmfygonf[kvnf;aumif; olcdk;uvlyg [pfaeavonf/

tMurf;zufNyD;tpdk;&tm; jyefvSefU&ef tMurf;udkifajcmufvSefUa&;orm;


wpfpk&SdaeNyD[kum; odEdkifay\/
&efukefNrdKUv,faumifwGif a'gufwmbarmf\ armfawmfum;udk ayxkyfESifhxkcJUonf/
e,l;tdufq,fvfpD,m; &kyf&Sif&kHa&SUESifh ykvdyf&kH;BuD;wGif AkH;azmufcJGcJUavonf/
xkdolwkdUum;
rnfolrsm;jzpfMuonf[k uRefawmfwkdUrodcJU/ odvQifvnf; olwkdUvkyfief;rSm;aMumif;?
olwkdUvkyfief;aMumifh
e,fcsJUESifhnGefUaygif;tm; bmrQt&mrxifapbJ olckd;vuf "m;&dk;urf;ovkdom
jzpfaeaMumif; ajymqkd
tMurf;udkifajcmufvSefUa&;0g'udk wkdufzsufMurnfjzpf avonf/
vufeufrudkif? tMurf;rzufaom vlxkwdkufyGJrsm;um; qufvufay:aygufaeay\/
ta&;awmfykHwdkufyGJrsm;wGif ryg0ifao;? <uif;usefaeao;aom
vlxktpdwftydkif;rsm;onf
yGJ0ifvmavonf/
&efukefwGif 0rf;qGJq&mrrsm;u tpnf;ta0;usif;yNyD; zdESdyfcsKyfcs,frI rsm;udk
uefUuGufMuavonf/
&efukefNrdKUvkH;uRwf trsKd;orD;rsm; tpnf;ta0;wpf&yfudk a':oufpku OuX?
rcifjr(cifrsKd;cspf)u
twGif;a&;rSL;tjzpfjzifh ac:qdkusif;yNyD; zdESdyfcsKyfcs,frIuefUuGufjcif;?
ArmhvGwfvyfa&;udkawmif;qdkjcif;
qkH;jzwfcsufrsm; csrSwfavonf/
tpdk;&u ppfwyfESifh ykvdyfrsm;okH;pJG&ef bwfpfum;rsm; iSm;aomtcg Armydkif
bwfpfum;rsm;u
rvkdufbJaeMu&m tpdk;&u bwfpfum;rsm;udk tpdk;&u tvdk&SdvQif
riSm;bJrae[laom
ta&;ay:Oya'wpf&yfxkwfav onf/ xkdtcgbwfpfum;ydkif&Sifrsm;yg0ifvmum
bwfpfum;oydwfarSmuf
Muav\/ bwfpfum;oydwfwm;&if; ajy;aeaom bwfpfum;a&SUrdrdudk,fudk,f
ypfvSJolrsm;yif
ay:vmcJUay\/
rkH&Gmc&dkifulawmf&Gm &Gmaygif; 36&GmrS awmifolv,form; 1500
ausmfwdkUpnf;a0;NyD;tcGefawmfavQmhaygha&;? a&TUqdkif;a&;ESifh avQmfypfa&;rsm;udk
awmif;qkdMuonf/ rkH&GmodkU
tiftm;jycsDwuf&efvnf; qkH;jzwfMu\/

jrif;NcHc&dkif? ausmufyef;awmif;NrdKUe,f? pwdrf;&GmrSm vl200ausmf pnf;a0;NyD;


tcGefawmfavQmhaygha&;?
a&TUqdkif;a&;ESifh avQmfypfa&;rsm;udk awmif;qdkMuonf/ 4if;jyif ]]a<u;NrDESifh"e&SifwkdU\
ab;rSvGwf&ef
trawmfaMu;aiG wpfOD;vQif 100usyfxufrenf; 3ESpfqdkif;jzifh acs;&ef}}
awmif;qdkMuonf/
xkdtpnf;ta&; rMumrDuaxmifrSvGwfvmaom &mZ0wfrItusOf;orm; udkxGef;OD;
qdkolu
]],ckudkatmifausmfaojcif;? ausmif;om;rsm; tzrf;cHjcif;? ocifrsm;epfemcHjcif;rsm;onf
qif;&Jom;tusKd;
twGufom jzpfaMumif;}}a[majymavonf/
MunfhygOD;/ &mZ0wfrIusL;vGefonfqkdNyD; olUtm;axmifcsxm;cJUonf/ axmifxJrSm
EdkifiHa&;tusOf;om;awGtaMumif; Mum;cJU&onf/ EdkifiHa&;w&m; emcJU&onf/
axmifuvGwf
&Gmjyefaomtcg awmifolv,form;wkdU\ wkdufyGJrsm;udkpnf;&kH;avNyD/
ta&;awmfykHvIyf&Sm;rIum;
qDvkdtayguf&Sm awmBudKawmifMum; aus;&Gmrsm;odkUyif a&mufcJUavNyD/
odkUaomtajctaewGif 'kwd,tBudrf jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&m
ausmif;om;vTwfawmfudkac:cJUavonf/
NrdKUrausmif;om;vTwfawmf usif;y&mXmejzpfay\/
&efukefwuodkvfESifh &efukefNrdKU t*FvdyfjrefrmESifh jrefrmpmoif ausmif;aygif;pkHrS
udk,fpm;vS,frsm;tjyif
NrdKUe,faygif; 124e,frS ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufMuavonf/
wufa&mufMuaom ausmif;om;udk,fpm;vS,ftm;vkH;onf oydwfwdkufyGJrsm;?
qEjycsDwufyGJrsm;? *gwf?
axmif0dkif; tusyfudkifta&; qkdyGJrsm;rS wufvmcJUMuolwkdUjzpf&m
ta&;awmfykHaoG;jzihf
wuf<uaeMuonf/ wkdufyGJt&yf&yf? tawGUtBuKHtrsKd;rsK;drS oifcef;pm,l&ef
pdwftm;xufoefaeMuonf/
b,fawmif;qdkcsufrsm;wGif pl;pdkuf wdkufyGJqif&rnfudk qef;ppfa&G;cs,fMurnf/
a&SUvkyfief;pOfudk
jywfjywfom;om; csrSwfvdkufMuonf/
tpnf;ta0;udk q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;u zGifh\/ q&mBuD;\ rdefU>rufpum;rSm
&dkufESufzdESdyfjcif;trsKd;rsKd;udk cHae&aom ausmif;om;rsm; twGuf
oludk,fwdkifcHpm;&ovdk emMunf;aom

t"dym,f ]]e,fcsJUt*FvdyfESifh &SL;wkdufwdkif; udkufwJUacG;rom;


nGefUaygif;tpdk;&aumif}}awG tay:a'golykef
jzpfaomt"dym,f? ausmif;om;rsm;tm; tEdkifrcH t&IH;ray;bJ qufvufwdkufcdkufap&ef
tm;ay;onfht"dym,fudkaqmifavonf/ odkUaomf uRefawmfonfq&mBuD;
xdkrdefUcGef;udkajymaepOf
wpfavQmufvkH;q&mBuD;\ rsufESmonf wnfNidrfaeonf/ q&mBuD;\ toHonf
at;csKdaeonfudk
txl;owdjyKvkdufrday\/
udkvSa&Tonf tmrcHjzifh axmifrSvGwfvmaomfvnf; tpnf;ta0;wGif OuXtjzpfjzifh
raqmif&Guf/
rlvtpDtpOftwkdif; udkodef;atmifu OuXtjzpfjzifh vnf;aumif;? udkat;ausmfu
twGif;a&;rSL;
tjzpfjzifh vnf;aumif; aqmif&Gufavonf/
tpnf;ta0;pvQifpcsif; udkat;ausmfu &efukefaxmifwGif;rS xdyfwifudk,fawmfBuD;?
'D;'kwfOD;bcsKd?
udkEk(ocifEk)? udkode;faz(wufbkef;BuD; ocifodef;az) polwkdU a&;om;ay;ydkUaompmudk
zwfjyavonf/
wef;vsm; eHygwf(7)
&efukefaxmifBuD;
30. 1. 39
&JabmfwkdUausmif;
om;? tvkyform;ESifh awmifolv,form;wkdUaoG;pnf;Muavmh [laoma<u;aMumfoHjzifh
igwdkUonf
ta&;awmfykHBuD;twGif;odkU 0ifcJUMu\/ xdka<u;aMumfoHudk
vdkufemNyD;vkyfaqmifrIaMumifh
oif&JabmfwkdUonf t&dkufcH& NyD/ axmifwef;tcscH&NyD/ nSOf;yef;jcif;trsKd;rsKd;cH&NyD/
odkUaomf&JabmfwkdUonf xdka<u;aMumfoHudk [pfa<u;aemufrwGefUbJ
csDwufvQifigwdkU\ ta&;awmfykH
atmifjrifonfudk awGUvdkuf&rnfjzpfownf;/
axmifwGif;&Jabmfrsm;
qkH;jzwfcsuf trSwf-1rSm zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;ESifhqdkifonf/ zrf;xm;aom
EdkifiHa&;tusOf;orm;rsm;udk
vTwfypf&ef? ta&;awmfykH vkyfief;rsm;ESifh ywfouf w&m;pGJxm;onfrsm;udk
&kyfodrf;&efESifh
jynfolUvGwfvyfrIrsm;udk csKyfcs,faomOya'rsm;udk &kyfodrf;&efwkdUjzpfavonf/

qkH;jzwfcsuf trSwf-2rSm ausmif;om;wkdUtm; ausmif;jyefwufaomtcg


ta&;awmfykHwGif
yg0ifcJUjcif;twGuf tjypf,ljcif;rjyK&efESifh pmar;yGJrsm;udk ausmif;jyefwufNyD; 3vMumrS
usif;y&efjzpfavonf/
qkH;jzwfcsufudkMunfhvQif ausmif;om;rsm;onf xm0pOf oydwfarSmuf
xm;&efr&G,f/
oifhavsmfaomtcsdefwGif ausmif;jyefwufNyD; pmayavhvmMurnf qdkonfudkjyayonf/
aemuftqkdwpf&yfrSm twGif;0efBuD;rsm;&kH; ywf0ef;usifwGif ausmif;om;rsm;tm;
ykvdyfu
&dkufESufvlpkcGJjcif;ESifh ywfoufNyD; pkHprf;&ef ausmif;om;or*u oabmwlaom
yk*dKvfrsm;ygonfh
ckHorm"dtzGJUcefUay;&ef awmif;qdkavonf/
aemufqkH; qkH;jzwfcsufrSm 91-XmetkyfcsKyfa&;(0g) 1935ckESpf? jrefrmEdkifiH
tkyfcsKyfa&;Oya't&
wnfaxmifpcef;oGm;aeaom t*FvdyfnGefUaygif;tkyfcsKyfa&;udkwkdufzsuf&ef
tpDtpOfrsm;csrSwfavonf/
(1) nGefUaygif;tpdk;& (0g) a'gufwmbarmf acgif;aqmifaom
0efBuD;tzGJUEkwfxGuf&rnf/ 4if;ae&mwGif
b,ftrwfurQ wufNyD;tpdk;&tzGJUrzJGU&/
(2) trsKd;om;pD;yGm;a&;xGef;um;NyD; NAdwdoQpD;yGm;a&; NydKysufapjcif;iSm
trsKd;om;qkdifrsm;udk
tma;y;&efwdkif;&if;jzpfukefypnf;rsm;udkom okH;pJGMu&rnf/
(3) rokH;rjzpfonfh ukefrsm;rSvGJ t*Fvefjzpf ukefypnf;rsm;udk oydwfarSmuf&rnf/
ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or* tvkyftrIaqmiftzJGUu
oydwfarSmuf&efjzpfaom
NAdwdoQukefypnf;rsm;pm&if;udk jyKvkyf&ef jzpfayonf/
onfum; 91Xme tkyfcsKyfa&;udkwdkufzsuf&ef EdkifiHa&;ESifh
pD;yGm;a&;vufeufrsm;jzpfay\/
ausmif;om;vTwfawmfodkU wufa&mufvmMuaom tjcm;ausmif;om;
udk,fpm;vS,frsm;tzdkUawmh
uRefawmfrajymEdkif/ uRefawmfhtzkdUawmh 91Xme tkyfcsKyfa&;qkdaom ArmjynfwGif
t*FvdyfwdkUrif;rl
BuD;pdk;aeaom tkyfcsKyfa&; taqmufttkHudk wkdkufzsuf&efcsrSwfvdkufaomEdkifiHa&;a&;ESifh
pD;yGm;a&;tpDtpOfrsm;wGif ,kHMunfrIrjyif;xefvSyg/ a'gufwmbarmfwkdUu
&mxl;rSxGufay;rnf[k

rarQmfvihfEdkif/ olwdkUu xGufay;OD;awmh? tjcm;trwfrsm;u olUae&mwufNyD;


&mxl;r,lygbl;[k
tmrrcHEdkif/ NAdwdoQukefrsm;udk oydwfarSmuf&mrSmvnf; odyfxda&mufrnfrxifay/
NAdwdoQvkyftxnftvdyf? pD;u&uf? qyfjymponfavmufudk oydwfarSmuf&kHjzifh
Armjynfudk NAdwdoQ
pD;yGm;a&;vuf0g;BuD;tkyfrI raysmufysufEdkif/ ysufEdkifyghrvm;? NAdwdoQ\ pD;yGm;a&;
vuf0g;BuD;tkyfrIrSm
ukefypnf;rsm;rSm r[kwf/ qefpyg;? uRef;opf? a&eH? owK? rD;oabFm? rD;&xm;?
bPfwdkuf
ponfwkdUrSm jzpfonf/
odkUaom tkyfcsKyfa&;wkdufzsuf&ef EdkifiHa&;ESifhpD;yGm;a&;vufeufrsm;ESifh ywfouf
ausmif;om;vTwfawmftpnf;ta0;wGifum; tjiif;ryGm;Mu/ tjcm;
tpnf;ta0;rsm;rSmvnf;
tjiif;ryGm;Mu/ tjiif;yGm;vnf; rjzpfEdkif/ vufeufudkifqifETJEdkifaom
vlxkwdkufyGJtqifhodkU
roGm;EdkiforQawmh vdkvkyfief;awGom vkyfp&m&Sdawmhonf r[kwfygavm/
tpnf;ta0;jyifyrSmum; tawmftjiif;yGm;avonf/ uRefawmfwkdU tcsif;csif;omru
ocifEkESifh
wuGaom wkdUArmtpnf;t&kH;acgif;aqmif ociftcsKdUuwpfzuf? udkodef;az?
ocifvSaz polwdkUu
wpfzuf tjyif;txef jiif;ckHMuavonf/ ocifEkESifh ocifacgif;aqmiftcsKdUum;
tdEd,uGef*&ufESifh
*ED0g'udk erlemxm;MuaMumif;? uvuwm;jyefrsm;jzpfaom udkodef;azESifh
ocifvSazwkdkUu
tdEd,jynfuGefjrLepfygwD\ 0g'vrf;pOfrsm;udk erlema&SUaqmifvrf;jyxm;aMumif;
xdkjiif;ckHyGJrsm;rS
uRefawmfwkdU Mum;od &dyfrd&avonf/ wpfcgu wuodkvfausmif;om;rsm;
or*wkdufrSm tcef;ydwf
tpnf;ta0;wpfck&Sd&m ausmif;om;rsm;tjyif ocifEk? ocifvSazESifh
udkodef;azwdkUwufa&mufMuavonf/
91XmetkyfcsKyfa&;ysufatmif b,fenf;eJUwdkufrvJqdkaom jyemay:vm&if;
tjiif;yGm;Mu&m ocifEku
NAdwdoQukefypnf; oydwfarSmufa&;? trwfrsm;&mxl;r,la&;rsm;udk axmufcHajymqkd
udkodef;azu

xdkvufeufrsm;onf rxda&mufaMumif;ajym qdkav&m ocifEku ]]'gjzifh rif;wdkUu


bmvkyfrvJ}}[k
aigufqwfqwfjzifh udkodef;aztm; ar;vkdufavonf/ udkodef;azu ]]uRefawmfwkdU
ArmjynfrSm
ckbmvkyfMurvJqkdwmuawmh tckaqG;aEG;aeMuwmyJ? tdEd,uGefjrLepfygwD
uawmh}}[k tpcsDNyD;
91XmetkyfcsKyfa&;ESifh tdE,tm;NydKifwlay;vkdufaom tdEd,tkyfcsKyfa&; (1935)
Oya'udkwdkufzsuf&ef
csrSwfxm;aom tdEd,uGefjrLepfygwD\ 0g'vkyfief;pOfrsm;udk
&Sif;vif;ajymaeavonf/
olU&Sif;vif;csufrsm;wGif jynfe,frsm;wGif trwftrsm;pk&xm;aom
tdEd,trsKd;om;uGef*&ufonf
jynfe,ftpdk;rsm;zGJUNyD; v,form;? tvkyform;wdkUtm; avmavmq,f
oufomacsmifcsda&;?
tcGeftwkwfrsm; avQmhaygha&; oD;pm;cavQmhaygha&;rsm; vkyfay;&rnf/ tvkyform;?
v,form;wkdU\
ajrydkifqefUusifa&;? t*Fvdyf"e&SifqefUusifa&; wdkufyGJrsm;ESifh tvkyform;? v,form;
pnf;&kH;a&;rsm;
vG,fulap&ef jynfolUtcGifhta&;rsm; ay;&rnfponfrsm;ygav&m ocifEkonf
twefMumai;NyD;
em;axmifae&mu udkodef;aztm; rsufcGufaphaphMunfhNyD;]]a[h a[h uGef*&ufu jynfe,ftpdk;&tzGJUawGzJGU&r,f[kwfvm;}}
]][kwfw,f zGJU&r,f}}
]]'gjzifh &mxl;vufcHcdkif;wmayghav? jzpf&avuGm avmurSm uGefjrLepfawGu
tkyfcsKyfa&;oydwfarSmuf&mrSm a&SUqkH;uyg&r,fhtpm; jynfe,ftpdk;&awG
tzJGUckdkif;aew,f? &mxl;vufcHbdkU
wdkufwGef;aew,f}}
udkodef;azu tdEd,uGefjrLepfawGu &mxl;vufcHcdkif;onfrSm nGefUaygif;tpdk;&
&mxl;vufcHenf;rsKd;r[kwfaMumif;? vlxkwkdufyGJawG BuD;xGm;apatmif
vkyf&efomjzpfaMumif;
&Sif;aeao;\/ ocifEku MumMumem;raxmifbJ]]
awmfuGm awmf? 'Dykqkd;0wf 'Dacs;ygrSmyJ? igtxifBuD;wJU rif;uGefjrLepfawGu
&mxl;vufcHcGifhjyKwm
igtHUMow,f}}
ocifEkonf tawmfyifa'gazmif;ae[ef&Sdonf/ ukvm;xdkifudk pm;yJGausmay;NyD;

jyefcif;vsuftpnf;ta0;tm; ausmay;xdkifum]]a[h wdkUuawmh &mxl;oydwfarSmufa&;yJuG? NAdwdoQukefoydwfarSmuf a&;?


wdkif;&if;jzpfukef
tm;ay;a&;yJuG? aemufxyf &IyfraeeJU awmfNyD}}
ocifEkonf aemufxyfpum;rajymawmhacs/ olrsm;ajymwm em;axmif
raxmifawmhrod/ udkodef;azurl
at;at;yif? olajymvdk&mqufajymaeav onf/ xdkaeUnu aqG;aEG;yGJomjzpf\/
wpfpkHwpf&m,wdjywfrqkH;jzwfay/ udkodef;az ajymNyD;aomtcg
tjcm;vlrsm;ajymMuonf/ ocifEkum;
tpnf;ta0;NyD;onfhtxd bmrQrajymbJ ausmay;om xkdifonf/
tpnf;ta0;NyD;aomtcgrlum;
ikHUpma&;aeaom udkodef;az\ yckH;udkykwfvsuf]]vma[h jyefMupdkU igtdyfcsifNyD}}[k ac:avonf/ udkodef;azuvnf; uysmu,mx
olUaemufuvdkufoGm;onf/ ocifvSazu olwdkUESpfa,muftm; tayguf0rS
BudKNyD;vdkufoGm;onf/
olwdkUokH;OD;onf twlwlaeMuolawG jzpfavonf/ tjzpftysufum; olwdkU
axmifrusrDuav;rS
jzpf\/
32
axmifuszdkU tvSnfhay;yg
udkvSa&Tu axmifuvGwfvmNyD;jzpfaomfvnf; uRefawmfESifh pum;aumif;pGm
rajym&ao;acs/ axmifxJu
tajctaersm;ESifh axmifxJrSae ocifEk? ocifpHxGef;vS? udkodef;azESifh udkvSa&TwdkU
wdkifyifNyD;
a'gufwmbarmftm; axmifodkUac:um aphpyfaqG;aEG;MuykHrsm;udk udkvSa&TxHrS
Mum;vdkonf/
uRefawmfhpdwfxJrSm r&Sif;vif;onfrsm;udk ar;jref;vdkonf/ okdUaomf
ausmif;om;vTwfawmf
usif;yaeonfhtwGif; olvnf;rtm; uRefawmfvnf;rtm; jzpfayonf/
ausmif;om;vTwfawmfNyD;onfh aemufwpfaeUnaewGif NrdKUrrSae paumhaps; e*g;eDodkU
vrf;avQmufoGm;Muonf/
udkvSa&Tu uRefawmfhtm; axmifxJrSm olwdkUwpfawG aeMuxdkifMuykH? tpm;taomuf
pDrHcsufjyKwfMuykH?
pmzwfMuykH? axmiftmPmydkifawGESifh wdkufyJGqifMuykHrsm;udk ajymjyavonf/
]]axmifxJ udk,fwdkUaewJU wef;vsm;rSm 'efUovGefyifawG&Sdw,f/ &JabmfawGu

'efUovGef&Guf[if;csKdaomufcsifw,fqdkawmh udk,fu csufwmudk;/


udk,fwdkUzsmykHom;awGu
iHjym&nfaumif;aumif;? ykpGefajcmuf aumif;aumif; okH;aeusqkdawmh
iHjym&nfaumif;eJU
ykpGefajcmufaumif;r&Edkif wJU axmifxJrSm cufwmaygh/ 'Dawmh[if;csKdatmif
b,fvdkvkyfvJ odovm;}}
]]qdkprf;ygOD;Asm}}
udkvSa&Tu tm;&yg;&&,f&if;]]oMum;xnfhcsufwmaygh armif&if&JU [m; [m;}}
]]pmzwfMuykHuaum}}
]]axmifxJudk rmhufp0g' pmtkyfawGoGif;vmw,f/ zdk;odef;az oGif;wmyJ/
axmifrSL;awGudk
b,fvdkNzD;w,fawmh rodbl;/ oleJUudk,feJU wpfa,mufwpfvSnfh
zwfjy&Sif;jyvkyfwmvnf; &Sdw,f?
aemufzdk;atmifqef;wdkU ocifoef;xGef;wkdUa&mufvmMuawmh
0dkif;NyD;aqG;aEG;avhvmMuwmawGvnf;
&Sdw,f}}
]]ocifEkaum}}
]]oluawmh ykwD;pdyfvdkU odyfZdrfawGUaewmaygh? [J [J pmvnf;zwfygw,f}}
]]udkvSa&T 'Dwpfcgawmh uRefawmfhudk wpfvSnfhay;ygOD;}}
odkUawmif;yefvdkufaom uRefawmfhtoHrSm rlrSef[efrwl/ aMuuGJ0rf;enf;aom
cHpm;rIonf toHrSm
*,uf&dkufae[efwlonf/ NyKH;NzJNzJvkyfaeaom udkvSa&Tonf rsufESmwnfoGm;NyD;]]armif&ifhudk bmwpfvSnfhay;&rSmvJ}}
]]uRefawmf axmifwpfcguscsifw,f? ckawmh uRefawmfhrSm axmifuszl;wJU
*kPfvnf;r&Sdbl;? axmifuszl;wJU
tawGUtBuKH A[kokwvnf;r&bl;}}
]][m; [m;}}udkvSa&Tu xkH;pHtwkdif; tm;&yg;&&,fypfvdkufonf/ NyD;awmh
rsufESmydk;owfvdkufNyD;]]usKyfu armif&ifhudk axmifcsEdkif&atmif qmay:xGef;rS r[kwfbJ? axmifqdkwm
csol&SdrSuswmarmif&if}}
]][kwfygw,f? cifAsm;wkdUu axmifrcsEkdifygbl;? odkUayr,fh axmifusEdkifapr,fh
wm0efudkay;Edkifw,f/
tckawmh ta&;awmfykHpuwnf;u uRefawmfhudk axmifusEkdifapr,fhwm0ef
wrifray;bJxm;w,f?

'gaMumifh wpfvSnfh uRefawmfhay;ygOD; udkvSa&T&,f}}


]]tm;vkH;axmifusukef&if cufrSmaygh? rif;wdkUvdk axmifrusbJeJU aemufuvkyfaewJU
vkyfom;&JabmfawG&SdvdkU wdkUta&;awmfykHBuD; aqmf'ga&ykvif;rjzpfwmaygh udk,fhvl&JU}}
]]EdkU'DaeUyJ axmifwGif; wkdUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmiftzJGUu aMunmcsuf
wpfckxkwfw,f
r[kwfvm;/ od*Fkw&ukef;wGif wyfpJGvsuf&SdMuaom oydwfwyfom; 7000ausmf
&efukefaxmiftwGif;odkU
tm;vkH;0ifMuonfhtcgudk igwdkUapmifhpm;arQmfvifhaeMu\/ wpfjynfvkH;&Sd axmifBuD;
8axmif?
axmifuav; 24axmif? aygif;32axmifudk jynfhvQHtufuJGxGufoGm;atmif
igwdkUwpfawG
tpkvdkuftNyKHvdkuf xkBuD;xnfBuD;ESifh 0ifMu&rnfwJU/ 'Dawmh uRefawmfudkvnf;
axmifxJ0ifzkdU
wpfvSnfhcGifhawmif;wm bmrSm;ovJ udkvSa&T}}
]]'Dvdk 'Dvdk? ckaMunmcsufu vltrsm;twGuf &Jaq;xdk;ay;wm/ vlawG[m
t&ifuqdk&if
axmifusrSmaMumufaew,f r[kwfvm;? tckawmh wdkif;jynftwGufqdk&if
axmifudk&,fwmaygh
taysmhxifw,fqdkwm jyvdkufwmyJ/ axmifBuD;eJUajcmufvSefUaewJU t*FvdyfeJU
nGefUaygif;tpdk;&udk
raMumufbl;uGvdkU ajymvdkufwmyJ/ tjyifrSm tvkyfvkyfr,fhvlr&Sd&if b,fjzpfrSmvJ/
'Dawmh
wpfvSnfhrSray;yg&apeJU udk,fhvl}}
]]cifAsm;xGufvmykHajymprf;ygOD;}}
]]tmrcHay;NyD;xGufvmwmaygh/ tckudk,fwdkUudkzrf;wJU &efukefta&;ay:
vkHNcKHa&;Oya'u aiG200dwef
tmrcHay;&if vGwfEdkifwmyJ/ 'DtcGifhta&;udk,l wmaygh/ 'grStjyifrSmvkyfp&m&SdwmawG
vkyf&rSmudk;/
udkodef;azawmif eufjzefoefbuf tmrcHeJUxGufvmygvdrfhr,f? olUudk tmrcHzdkU
ajcvsif udktkH;cifeJU
jrefrmhaeUpOfukdxGef;pdefwdkUudk ajymxm;w,f/ udkBuD;Ekudkvnf; tmrcHeJUxkwfMurSmyJ?
'DhjyifwdkUArmacgif;aqmifawGudkvnf; tmrcHeJUxkwfMurSmyJ}}
axmifht&omudk cHpm;&zdkU uRefawmfhrSm tvm;tvmr&SdawmhNyD/
]]axmifxJwkef;u cifAsm;wkdUwpfawG a'gufwmbarmfeJUac:aphpyfMu w,fqdkwmbmvdkU
aphpyfzdkUvdkw,fvdkU

uRefawmfoabmraygufbl;Asm}}
]]awmif;qdkcsuf&zdkU aphpyfwmaygh/ udk,fwkdUaphpyfwmudk *VKefarmifapm wdkU
twdkuftcHygwDu
oabmrusbl;/ bmjzpfvdkUvJqdkawmh olwdkUu wkdUawmif;qdkcsufudk barmfu
rvdkufavsmapcsifbl;?
'grSbarmfjyKwfusr,f vdkU wGufwmudk;/ wdkUu wkdUawmif;qdkcsuf&wmom vdk&if;?
b,foluay;ay;aygh/
wdkUu&mxl;vk,lzdkU? udk,fhygwDBuD;yGm;zdkUqdkwJU tacsmiform; EdkifiHa&;wGufudef;rsKd;eJU
vkyfaewmrSr[kwfbJ/ aphpyfa&;qdkwmu ppfwdkuf&if;vnf; vkyf&wmyJ?
b,ftcsufrSm
oabmwloGm;&r,fqdkwmrSom uGmwmudk;}}
]]a'gufwmbarmfu axmifxJvmw,fqdkawmh cifAsm;wdkUaewJU wef;vsm;xd
vmovm;}}
]]rvmygbl;? olu axmifydkif&kH;cef;xJrSm aew,f? NyD;awmh udk,fwdkUudk ac:awGUw,f}}
]]olu bmawGajymovJAs}}
]]olajymwmawG csKH;Munfhvdkuf&if tck ausmif;om;awG&JU awmif;qdkcsufawGudk
tjynfht0olrvdkufavsmEdkifwJUtaMumif;? (Law and Order)eJU ywfouf&if
bk&ifcHuom tmPmydkifwJUtaMumif;?
zrf;qD;xm;wJU EdkifiHa&;orm;awGudk bk&ifcHoabmrwlbJ rvTwfEdkif?
zdESdyfcsKyfcs,frIOya'awG olr&kyfodrf;Edkifbl;qdkwJUtaMumif;awG oluajymw,f/
t*Fvdyfudk
olvnf;tvdkr&Sdygbl;? 91XmetkyfcsKyfa&;udk olvnf;rBudKufbl;vdkUajymao; w,f?
'DawmhxGufvdkuf&if a&SUavQmufNyD; EdkifiHa&; ajE&& vkyfoGm;Edkifw,f/
cifAsm;u &mxl;pGefUvTwfEdkifw,fqdkwJU owd&Sd&if uRefawmfwdkU[m
wdkif;jynfbufuvlawGygvdkU wpmpmatmfaewJU twkduftcH*dkPf;u
trwfrsm;[mvnf;
&mxl;,lEdkifzkdU odyfcJ,Of;oGm;rSmyJ/ 'DaemuftJ'Dvkd toHukef[pfaeMuwJU
trwfrsm;&mxl;r,lEdkifatmifvnf; usKyfwdkUqufNyD; BudK;pm;r,fvkdU
udk,fwkdUuajymMuw,f/ 'gayrJUa'gufwmbarmfu olxGuf&if twkduftcHtrwfawG
wuf,lrSmyJvdkUomajymaew,f/ NyD;awmh olut*FvdyfawGudkcszdkU
tcsdefrusao;bl;wJU? ppfjzpfvmawmhr,fwJU/ tJ'DhppftwGif;usawmh
csufaumif;&rSmygwJU? acgif;at;at;xm;NyD; tcGifhaumif;udkapmifhMuprf;ygwJU/ 'DvdkeJUyJ
udk,fwdkUaphpyfa&;[m NyD;wmygyJ/ oluvnf; olajymcsif&majym? udk,fwkdUuvnf;
udk,fwdkUajymcsif&majym}}
]]bmrS awmif;qdkcsufawG r&bl;ayghaemf}}

]]ausmif;om;awG[m b,foleJUjzpfjzpf udk,fhvdkvm;csuf&r,fxif&if aphpyfaqG;aEG;r,f?


b,folvufudkifwkwfrS r[kwfbl;qdkwmawmh jyvdkuf&wmaygh}}
uRefawmfwkdU paumhaps;odkU a&mufvmMuNyD/ e*g;eDodkUroGm;ao;bJ
wuodkvfor0g,rqdkifodkU
0ifMuav\/ udkxGef;tkefonf qkdif0rS&yfvsuf qD;BudKvsuf&Sd\/
olUrsufESmrSmtNyKH;tjynfhESifh/
udkxGef;tkefudk uRefawmfonf udkxGef;tkefrSef; odaomfvnf; roduRrf;zl;?
pum;rajymzl;acs/ udkxGef;tkefu
udkvSa&Ttm;]]b,fhES,fvJ axmifxJrSm awmfawmfaysmf&JUvm;}}
udkvSa&Tuvnf; tNyKH;tjynfhrsufESmjzifh]]aysmfqdk axmifxJuawmif xGufrvmcsifbl;/ [m; [m;? ckyJaxmifxJu aysmfykHawG
'D&Jabmfudkajymjyawmh
'D&Jabmfu olygaxmifxJ oGm;aecsifw,fvdkU em;ylem;qmvkyfaew,fAs}}
udkxGef;tkefonf rsufESmtwnfxm;vsuf uRefawmfhtm; tuJcwfovdk MunfhvdkufNyD;]]'D&Jabmfudk jrifawmhaewmyJ? emrnfu b,fvdkwJUvJAs}}
udkvSa&Tuyif]]ocifeDwm&J &JabmfwifxGef;wJUAsm;? [m; [m;}}
udkxGef;tkefum; NyKH;a&mifuav;omjyNyD;aemuf rsufESmnSKd;oGm;ovkd jzpfonf/
]]uRefawmfvnf;Asm a[mh'Dqdkifwm0ef,l&wm onfjyifwm0efawG vpf[if;ukefNyD/
axmifa&mufzkdUa0;a&m?
cifAsm;wkdUqDawmif w,fNyD; ra&mufEdkifbl;/ pdwfxJrSm r&dk;r&GBuD;jzpfaew,f/
rcsifhr&J rausreyfjzpf
aew,f}}
udkvSa&Tonfvnf; rNyKH;Edkif? r&,fEdkifawmhbJ twefMumawGoGm;onf/
udkxGef;tkeftwGuf
0rf;enf;oGm;[efwlonf/ twefMumrS]]'Dvkd oabmxm;vdkU b,fjzpfrvJAs/ cifAsm; 'DrSmr&Sd&if 'Dor0g,ruav;
ysufoGm;rSmayghAs/ usKyfwkdU
rD;wkwfausmif;om;awG[m raumif;wmawG? aumif;wmawG &IdU&wJUMum;xJu
wnfaqmufxm;wJU?
pdkufysKd;xm;wJU tvkyftoD;tyifuav;udk cifAsm;vdkZGJaumif;aumif;eJU
apmifha&SmufaewJU O,sOfrSL;r&Sd&if
b,fjzpfEdkifyghrvJ}}
udkxGef;tkef\ rsufESmwGif tNyKH;0ifvmonf/

]]aq;q&m0efavmif;BuD;uvnf; uAsmqefqef pum;ajymwwfoudk;? [J [J}}


]]uAsmqefqdkAsm? aq;wuodkvfomra&muf&if uRefawmfvnf; rif;ok0PfwdkUeJU
tNydKiftqdkifjzpfaerSmaygh?
b,fhES,fhvJ qdkiftajctae}}
]]cifAsm;wdkUbufu wufoavmufqdkifuvnf; wufaewmyJ/ t*FvdyfukefawG
oydwfarSmufa&;vkyfMu&ifawmh uRefawmfwdkUvnf; onfhjyifukefawG wifzdkU
pDpOf&OD;rSmyJ/ aeygOD;
udkBuD;EkwdkU? zdk;odef;azwdkU? zkd;atmifqef;wdkUaum b,fawmhvTwfMurSmvJ}}
]]uaeU eufjzef vGwfvmMuygvdrfhr,f/ 'DvdkayghAsm axmifqkdwm
0ifvdkufxGufvdkufaygh [J [J? uJ
e*g;eDudk oGm;vdkufOD;r,f}}
]]oGm; oGm;? udkxGef;a&TwdkU? q&m[defwdkUvnf; ckeifuyJoGm;Muw,f?
awGUygvdrfhOD;r,f}}
uRefawmfwdkUonf e*g;eDbufodkU vmcJUMuavonf/
33
tifvsm;uRef;qG,frS {nfhcHyGJ
NyD;cJUaomv 1939ck? Zefe0g&Dv tv,favmufuwnf;u pma&;q&mBuD;
tdyfcsf*sD0Jvf(H.G.Wel) onfazazmf0g&Dv
1&ufaeU bkHabNrdKUrS &efukefodkU qdkufa&mufrnfhtaMumif; Armpma&;q&mESifh
owif;pmq&mrsm;onf BudKqdk{nfhcH&ef {nfhcHaumfrwDzJGU&ef vdkaMumif;?
wdk;wufa&; owif;pmt,f'DwmwpfOD;jzpfaom udkodrf;u pwifaqmfMocJU avonf/
,ckrpwm 0Jvfpf a&mufvsuf&SdNyD; wuodkvf &uf*spfpMwm q&mvif;qD
tdrfrSmwnf;ckdaeavonf/
azazmf0g&Dv 2&ufaeU nae4em&DwGif wuodkvfbkwfuvyf rpwm 0Jvfpftm;
*kPfjyK{nfhcHyGJwpf&yfusif;yavonf/ uruxjyKolrsm;rSm
wuodkfvfpma&;q&mrsm;tzJGUESifh
vli,fowif;pmq&mrsm; tzGJUwkdUjzpfavonf/
uRefawmfwkdUonf urmausmfaom t*Fvdyfpma&;q&mBuD; rpwm0Jvftm;
txifBuD;Mu\/
olUtaMumif;bmrQ rodbl;xm;OD;awmh/ olUBuD;aomemrnfaMumifhyif olUtm;
Munfhjrifzl;awGUvdkayonf/
uRefawmfhtzkdU qkdvQif olUpmtcsKdUudkvnf;zwfzl;\/ oabmvnf;us\/
aemufESpf&maygif;rsm;pGmtMum
vmvwHUaomumv avmu"mwfynm rnfrQwdk;wufvmNyD; b,fvdkaevdrfhrnf?
vlawGu

b,fvkdusifhBuHvdrfhrnf? ppfawGudkb,fvdkwdkufvdrfhrnf ponfjzifh


edrdwfzwfa&;om;jcif;rsm;onf
uRefawmfwdkU\ pdwful;OmPfudkvGifhysHapavonf/ vGifhysH&aom pdwful;OmPfwGif
t&omawGUvSay\/
rsufuef;awG avmuodkU rsufjrifwpfa,mufa&mufoGm;ykHudk BuHBuHzefzef pdwful;
,pfrl;cJU&ay\/
pma&;q&mwdkUwGif pdwful;jzifh ,pfrl;atmif vkyfEdkifjcif;onfyif wpfenf;ajym &aomf
pdwful;jzifh&l;Edkifatmif zefwD;ay;Edkifjcif;onfyif xl;cRefaom t&nftcsif;jzpfonf[k
xif&ayonf/
xdkUaMumifh rpwm 0Jvfpfudk MunfndK\/ av;pm;\/ awGUjrifvdk\/
odkUuvdk awGUvdkjrifvdkaeqJ axmifrSxGufvmNyD;pjzpfaom wufbkef;BuD; udkodef;azu
uRefawmfvnf;
xkd{nfhcHyGJudk wufEdkif&ef zefwD;ay;avonf/ uRefawmfonf pma&;q&m
r[kwfapumrl
pmtawmfrsm;rsm;a&;ae&onf/ ausmif;om;vIyf&Sm;rIowif;rsm;udk owif;pmrsm;odkU
a&;ydkU&\/
wpf&Hwpfcg or*aMunmcsufrsm;udk a&;om;&\/ udkodef;azu udkvSa&Ttm;
ausmif;om;avmuwGif
jzpfysufaeykHtvkH;pkHudk rpwm0Jvfpftm; ajymjyzkdUvdkaMumif;? odkUjzifhwpfqifh
urmodjzpfoGmEdkifaMumif;?
&JabmfwifxGef; rSm pma&;q&maygufpuav;?
owif;pmq&maygufpuav;jzpfaeaom
ausmif;om;wpfOD;jzpfojzifh xdkwm0efESifh oifhavsmfaMumif; ajymjyavaomaMumifh
udkvSa&Tu
uRefawmfhtm; udkodef;azESifh twlxnfhvdkufavonf/
twlwloGm;MupOf uRefawmfu rpwmtdyfcsf*sD0Jvfpftm; txifBuD;ykH olUpmrsm;udk
BudKufykHajymav&m]]wkd;wufaompmayqdkwm bmvJvdkU rif;em;rvnfvdkU olUpmawGoabm
usaewmaygh}}[k udkodef;azu
bkajymvdkufavonf/ udkodef;azonf wpfNydKifeufwnf; uRefawmftxifBuD;aom
rpwm0Jvfpftm;apmfum;jcif;ESifh ESHUpyfatmif pmzwfaom
uRefawmfhtm;apmfum;jcif;udkjyKvkdufaom
bkaumif jzpfayonf/ 'gaMumifh'Dvludk wcsKdUrkef;MuwmyJ[k
pdwfxJrSmrSwfcsufcsvdkufonf/ udkodef;azwGif

uRefawmfESpfvdkoabmusaom t&nftcsif;rsm;&Sdyg\/
olUpmrsm;udkuRefawmfav;pm;pGmzwfyg\/
odkUaomf olonf olUudk,fol txiftawmfBuD;onfjzpf&m xdktcsufudk
uRefawmfrBudKuf/ 4if;jyif
bkawmjcif;udk wrifvkyfaeonf[k xifonf/ olrsm;tm; ypfypfcgcg
ajymqkda0zefjcif;rSm emrnfBuD;vdk
wrifvkyfaeovm;[k vnf;xifrdayonf/
]]'gjzifh cifAsm;qkdcsifwJU wkd;wufaom pmayqdkwmu b,fvkd[mvJAs}}
uRefawmfu aighawmhawmhar;vdkufonf/
]]udk,fhvl? udk,fa&;wJU ocifudk,fawmfrIdif; twKywdzwfzl;w,fr[kwf vm;/
tJ'DxJrSmygwJU ed'gef;[m
wkd;wufaom pmaytaMumif;ayghuG}}
]]zwfzl;om;yJ tJ'DhtxJu ed'gef;vnf; tBudrfBudrfzwfzl;w,f/ ed'gef;ppcsif;
a&S;twdwfArmpmay[m
udk,fydkifOmPfeJUwDxGifzefwD;rI acgif;yg;w,fvdkU a0zefw,fav}}
]][kwfw,fav? ZmwfuGuf Zmwfvrf;eJU ywfoufNyD; udk,fydkifOmPfeJU
wDxGifzefwD;rIacgif;yg;w,f?
taMumif;t&meJU ywfoufNyD; udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;rIacgif;yg;w,f/
Ak'bmom usrf;*efrSmygwJU
ZmwfawmfBuD;awG? edygwfawGu &SdNyD;jzpfaeawmh udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;zdkUrS
rvdkbJ[mudk;/
odkUayr,fh tJ'Dtydkif;udkxm;vdkufOd;? ed'gef;tv,fydkif;eJU aemufydkif;rSm
wkd;wufaompmayeJU ywfoufNyD;
&Sif;vif;csufawGygw,f}}
uRefawmfwkdUonf tif;vsm;ausmif;aqmifa&SUodkU a&mufvmMuonf/
ausmif;aqmifBuD;um;
wdwfqdwfae\/ txJu tNrD;udkvkyfvJUvkyfvD [efcsDjyaeaom Muufrrsm;vnf;r&Sd/
tjyifu
uawmfuawmfESifhatmfjrnfum &pfoD&pfoDvkyfaeMuaom Muufzrsm;vnf;r&SdMu/
ausmif;aqmifa&SUu
uHUaumfESifh r&ef;yifrsm;atmufwGif t&Gufajcmufrsm;onfomvQif vGwfvyfaysmfyg;pGm
wkd;a0SUupm;aeMuavonf/ uRefawmfonf rjrihfOD;tm; uGufceJowd&rdavonf/
ajcmufaoGUaeaom
tif;vsm;aqmifBuD;udk MunfhNyD;vGrf;qGwfaerdonf/

udkodef;azuawmh olUwdk;wufaom pmayoabmw&m;rsm;udk ocifw&m;a[monfh


av[efyefwdkUESifh
a[majymaeavonf/
olajymjcif;rsm;onf q&mvGef; twKywdwGif ola&;xm;aom ed'gef; atmufazmfjyyg
oabmrsm;udk
ajz&Sif;jcif;jzpfonf/
]]owif;pma&;? 0wKa&;? uAsma&;paom pma&;q&mrsm;onf ygwDpGJr&Sd?
tpnf;t&kH;wpfckrS
r0if&[kqdkMuonf/ onf0g'udkum; uREkfrBudKuf/ tNrJwrf;
uefUuGufrnfjzpfavonf/ xkdolwkdU\
t,ltqt& pma&;q&monf awmifxdyfodkUwuf ajrjyif
oGm;vmvIyf&Sm;aeMuaom vltaygif;udk
NyKH;NyKH;uav; Munfhum a0zef&efomjzpf\/ pma&;q&mwkdUonf
vlUavmutxufwGifae
vlESifhewfaygif;pyfjzpfaom vlujym;rsm; toGifaeapcsifavonf/
]]wdkUArm qif;&Jom; awmifolv,form;rsm;rSm xif;ukvm;wkH;uJUodkU tnGefUwkH;atmif
rJGvsuf&SdavNyD/
trsKd;\ tnGefUtzl;[k qdktyfaom vli,frsm;rSmvnf; tvkyfvufrJU
awavMurf;ydk;rsm;jzpfvsuf
Armjynf aZmufxkd;arSmufckH EkHEkHcsmcsm jzpfaeonfudk tb,fpma&;q&monf
b,fbufrS ryg0ifbJ
yGJMunfhovdkMunfhaecsifao;oen;f}}
udkodef;azu ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf wu,fwkdufaeaom ygwDrSm 0ifyg&rnf[k
awmif;qdkonf/
q&mvGef;onf wkdUArmtpnf;t&kH;wGif0ifovdk? pma&;q&monf ygwD0if&rnf
bufvdkuf&rnf[k
qkdayonf/
]]uRefawmf tJ'DtcsufawGudk oabmwlom;yJ? odkUayr,fh cifAsm;ajymwJU rpwm0Jvf&JU
pmay[m
wkd;wufaom pmayr[kwfbl;qdkwmudkom oabmrwlyJ/ uRefawmfem;rvnfvdkU
'Dpum;udkajymw,fvdkU
cifAsm;xifcsif xifawmh}}
uRefawmfwkdUonf bkwfuvyf&sdaom uRef;qG,fqDodkU avQmufvmMu onf/
tif;vsm;a&jyifwGif

Munfvifaom rkd;jym[yfojzifh ywf0ef;usif &Icif;wpfckvkH;onf


tjymEktvif;a&mifwGif
txl;MunfvifvSyaeayonf/
]]at; rif;BudKufvSygw,fqdkwJU tESpf&maygif;rsm;pGmMum&if b,fvdkjzpfrvJqdkwJU
pmtkyfudkyJMunfhygOD;/
avmavmq,f ta&;BuD;wJUjyemawGudkausmfNyD; tJ'gawGtwGufawmh tajzr&Sm
tysif;ajypdwful;,OfwmawGyJjzpfw,f}}
]]tkdAsm? oluavmu"mwfynm&JU wefckd;udk ,kHMunfolrkdU avmu"mwfynm[m
a&SUb,favmufxdwkd;wufvmr,fqdkwm BudKwifpdwful;Edkifwmu
wu,fhOmPfBuD;&SifrkdU r[kwfvm;As}}
]]at; tJ'Dvkd ajym&ifawmhajymEdkifwmaygh? okdUayr,fh wu,fusawmh wkdU[m
vlow0gawG
BuD;yGm;wkd;wufapcsif&if urmBuD;rSm ppfqdkwmr&Sdap csif&if "e&Sifpepfqkd;BuD;udk
wkdufzsufypf&r,fvdkU
,kHMunfw,f/ 'gudkvkyfwJUvl [mwu,fwkd;wufwJUvl?
avmu"mwfynma&SUwpfqifhwkd;wufapcsif
&ifvnf; tJ'D"e&Sifpepfqkd;BuD;udk wkdufzsufypf&r,f/ 'DtvkyfawGudkvkyfatmif
vIHUaqmfwJU pma&;q&mrS
wkd;wufwJU pma&;q&mvdkU ac:Edkifr,f? rifhq&m0Jvfpfu 'DtvkyfudkarhapNyD;
pmzwfwJUvludk pdwful;,Of
wkdif;jynfudkom ac:oGm;wmjzpfawmh wkd;wufwJUpma&;q&mvdkU rac:Edkifbl;/
rif;pOf;pm;Munfhygvm;?
rsufrjrifawGcsnf;aexkdifwJU wdkif;jynfqkdwm b,f&SdEdkifrvJ}}
udkodef;az\ ajympum;rsm;rSm uRefawmfhtawG;tac:udk uRrf;xdk;arSmufckH
jzpfapjyefavonf/
rpwm0JvfpfESifh ywfoufaom uRefawmfhcH,lcsufrsm;udk jyefvnfokH;oyfaerdayonf/
uRefawmfonf
"e&Sifpepfudk NzdKzsufypfrS lvlUavmuaumif;rnfudk ,kHMunfaeoljzpf\/ okdUaomf
,cifurpwm0Jvfpftm;aomfvnf;aumif;? tjcm;pmayjyem rsm;udkvnf;aumif;?
"e&SifpepfNzdKzsufa&;
rSwfausmufjzihf wifrMunfhcJUrdyg/
bkwfuvyfa&SU jrufcif;&ifjyifwGif pm;yJGrsm;cif;xm;onf/ opfyift&dyf tm0gorsm;u
aumif;vSonf/
avjynfavnif;uav;uvnf; tif;vsm;a&jyifay:rS ausmfjzwfum uRefawmfwdkUqDodkU

wokefokefwdkufcwfvmae\/ tif;vsm;rsufESmjyifwGif vl;vGefUaeaom


vIdif;i,fuav;rsm;onf
urf;ajcudk rxdwxd woGifoGif&dkufcwfupm;aeMu \/ armfawmfum;
,mOf&xm;oHawGudkvnf; rMum;?
vlolav;yg;atmf[pf qlnHoHawGvnf;rMum;&? urmavmuBuD;rS
oD;jcm;uif;uGmvSaom &dyfNidrfom,m
urmuav; jzpfaeay\/
uRefawmfuxkdae&m xkdywf0ef;usifudk cspfaeavonf/ rpwm0Jvfpftm; {nfhcH&ef
ae&mudk
a&G;wwfoltm; csD;usL;aerdonf/ udkodef;azuawmh]]pdwful;,Of pma&;q&mtwGuf pdwful;,Ofywf0ef;usifeJU ae&muav;ygyJ}}
rvdkwrmajymvdkufavonf/ pma&;q&mawG? owif;pmq&mawG
wjznf;jznf;a&mufvmMuonf/
okdUaomf uRefawmfwdkUpm;yGJrSmawmh uRefawmfwkdUESpfa,mufom&Sdao;onf/
udkodef;azum;
y;gpyfuypfy,faom pum;udk qkdaeapumrl ae&m ywf0ef;usifwGif
MunfEl;csrf;ajrUaeonfrSm
olUrsufESmwGifxif&Sm;ae\/ twefMumMunfEl;aeNyD;aemuf olu]]tkdifaq; &JabmfwifxGef;? rpwm0Jvfpf&JU OD;aESmufxJudk udk,fwkdUta&; awmfykH
ra&mufa&mufatmif
oGif;ay;&r,f}}
]][kwfuJU? ay;zdkU pm&Gufpmwrf;tpkH ,lvmcJUygw,f? jyifqifvmcJUygw,f/ 'gxuf
udkodef;az ArmjynfrSm
uGefjrLepfygwDqdkwm r&Sdbl;vm;}}
udkodef;azonf uRefawmfar;vdkufaom ar;cGef;aMumifhtHUMooGm; [ef&Sd onf/
awmfawmfESifhrajzao;bJ
uRefawmfhtm;aphaphMunfhaeonf/ uRefawmfhudktuJcwfaebdoavm/ twefMumrS
jznf;jznf;ESifhcyftkyftkyf]]&Sdawmhr&Sdao;bl;udk,fhvl? b,folUrSvnf;rajymeJUaemf? &Sdatmif BudK;pm;aeMuw,f/
udk,feJUocifvSaz
uvuwm;u tdEd,uGefjrLepfygwD acgif;aqmifBuD; rlZmzmtmrufudkajymNyD;
uGefjrLepfpnf;&kH;a&;orm;wpf a,muf zdwfvmcJUw,f/ tJ'D&Jabmf[m
tck&efukefa&mufaew,f? olu
cktwGif; aqG;aEG;wkef;oifwef;ay;wkef;yJ&Sdw,f/ uJ'DavmufyJ udk,fhvludk
today;Edkifr,f?

b,folUrSvnf; rajymeJUaemf}}
]]pdwfcsygAsm}}
xdktwGif; uRefawmfwdkUtzGJUodkUvnf; vltrsm;a&mufvmavonf/
rpwm0Jvfpfa&mufvmaomtcg wuodkvfpma&;q&mwpfOD;jzpfaom udkndKjru
y&dowfESifhwpfa,mufpDvkduf rdwfqufay;avonf/
rpwm0Jvfpfonf uRefawmfwdkUpm;yGJqDodkU a&mufrvmao;rD ai;arQmfMunfh&if;
uRefawmfu
udkodef;aztm;]]1936ckESpfwkef;uawmh udkndKjr[m oydwfarSmuf acgif;aqmifwpfa,mufaemf? ckawmh
olrygyguvm;}}
]]at; 'Daumifu ausmif;om;awG EdkifiHa&;rvkyf&qdkwJu a<u;aMumfoHatmfNyD;
ab;rSmxdkifaew,f}}
]]olu bdvyfoGm;NyD; owif;pmynmoifzkdU oabFmapmifhaew,f r[kwfvm;}}
]]tif; [kwfw,f}}
]]cifAsm;vnf; bdvyfowif;pmynmawmfoif avQmufao;w,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,f 'DudpawGrSm igu udk,fhoabmeJUrpDrHygbl;uGm/ ppDpOfwkef;u
udk,fawmifrodbl;?
udkEkoabmygyJ? igtdEd,oGm;wmvnf; udkEkuoGm;zdkU aumif;w,fqdkvdkUoGm;wmyJ/
wpfcg
ckwpfacguftdEd,jyef uvmawmh trfat bDt,fvfbJGUawG rvdkcsifygeJUwJU? tdEd,rSm
2ESpfae&
awmfa&mayghwJU? bdvyfoGm;&atmif ola'gufwmbarmfudk ajymqdkNyD;NyDwJU?
EdkifiHjcm;a&mufwJU A[kokw
vdkuf&if;yJwJU? 'geJU igvnf;oabmwlNyD; owif;pmynmawmfoif avQmufwmyJ/
aemufusawmh ukvm;
Arm t"du&kPf;udpawG? ckta&;awmfykHawGay:vmawmh udkEkuyJ rif;bdvyfoGm;zdkU
[m
*&kpdkufraeeJUawmhwJU? vkyfp&m&SdwmawG vkyf&r,fwJU? 'gvnf;rSefwmyJ? 'DtcsdefrSm
nGefUaygif;tpdk;&udk
rqefUusif&if igwdkU[m wkdif;jynfopmazmufwmeJU twlwlyJ}}
]]cifAsm; 'Davmufawmif udkBuD;Ekpum;udk em;axmifvsufeJU [dknwkef;uawmh
bmhaMumifh olUudk
bkrIwfaewmvJ}}
]]tJ'guawmh EdkifiHa&; t,ltquGJvJGrIudk;uG}}
xdktwGif; rpwm 0Jvfpf uRefawmfwdkU pm;yJGodkUa&mufvmavonf/

udkndKjru udkodef;azESifh prdwfqufay;avonf/


]]ol[m Armjynf&JU rmwifvlomyJ}}
udkodef;az]]tJ'Davmufawmh rBuD;us,fygbl;}}
rpwm 0Jvfpfu udkndKjrtm;]]Armjynfu rmwifvlom ac:&atmif olUaqmif&Gufcsuf odyg&apOD;}}
udkndKjru udkodef;azonf AkEbmomemudkjyKjyif&Ef wufbkef;BuD;0wKa&;aMumif;?
bkef;awmfBuD;rsm;\
oydwfarSmufjcif; cH&aMumif;rsm;udk ajymaeavonf/
udkodef;azu uRefawmfESifh rpwm0Jvfpftm; rdwfqufay;aomtcg
uRefawmftoifhjyifqif,laqmifvmcJUaom ausmif;om;ta&;awmfykHESifh
ywfoufonfhpm&Gufpmwrf;rsm;udk
ay;vkdufavonf/ 4if;aemuft*Fvdyfe,fcsJU orm;ESifh nGefUaygif;tpdk;&wdkUu
ausmif;om;rsm;tm;
zdESdyfcsKyfcs,faeykHudk ajymjyvdkufavonf/
rpwm0Jvfpfu ]]igom ArmjynfrSmae&&if wpfESpfrSm 365&uf oydwfarSmufaerSmyJ}}[k
&,fp&majymoGm;ao;onf/
uRefawmfwkdUpm;yGJESifhuyfxdkifaeaom jrrsKd;vGifESifhrdwfqufay;aomtcg rpwm0Jvfpfu
]]0wKa&;q&mqkd&if b,fESyk'fa&;NyD;NyDvJ}}[k ar;onf/
jrrsKd;vGif/ / ]]tyk'f 70ausmf 80xufrenf; a&;NyD;ygNyD}}
rpwm0Jvfpf/ / ]]tkd tHUMop&maumif;wJu pma&;q&myguvm;? usKyfwdkUawmh
'DavmufrwwfEdkifbl;}}
vGwfvyfa&; trsKd;orD;rsm;tzGJUcsKyf twGif;a&;rSL;jzpfol pma&;q&mr cifrsKd;cspfESifh
rdwfqufay;aomtcg
cifrsKd;cspfu ausmif;om; tvkyform; ta&;awmfykH "mwfykHrsm;udk
rpwm0Jvfpftm;ay;vkdufav\/
rpwmy&krf;trnfcH OD;armifarmifajyu vli,fowif;pmtzJGU udk,fpm; rpwm
0Jvfpftm;
pmwrf;wpfapmifay;quf&m xkdtxJwGif t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;tpdk;&wkdU\
zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;?
tvkyform;v,form;ESifh ausmif;om; pma&;pmcsD? pma&;q&m? owif;pmq&mESifh
tjcm;aomvlwef;pm;
wkdU\ tajctaersm; vuf&SdEdkifiHa&;tajctaersm;udk azmfjyxm;avonf/
urmvnfhaeaom
rpwm0Jvfpfonfa&mufvmav&m&mt&yfwdkU xkdtaMumif;rsm;udk azmufonfcsygav/

t*Fvefjyefa&mufpmtkyfa&;ygu vnf; taMumif;rsm;udk


xnfhygav[kwdkufwGef;xm;avonf/
rpwm0Jvfpfum; t&G,ftm;jzifh tawmftdkrif;NyDjzpfaomfvnf; &kyf&nftm;jzifh tkdpem
wkefcsnfhjcif;vkH;0r&Sdao;? trlt&mrSm zswfvwf\/ tajymtqdkrSm
[moOmPf&TifvS\/
olUtm;acgif;aygif;? ykqkd;awmif&Snf? ydef;wef;zdeyfpaom ArmtokH;
taqmifrsm;udkvufaqmifay;&molonf csufcsif; acgif;aygif;udk pGyfvdkufojzifh
tm;vkH;u
wNyKH;NyKH;MunfhaeMu&ao;onf?
udkodef;azu a0zefvdkufojzifh rpwm0Jvfpf\ pmayrsm;udk &IaxmifhwpfrsKd;rSae
MunfhrdNyDjzpfaomfvnf;
rpwm 0Jvfpftm; txifBuD;rI? MunfndKrIrSm aysmufroGm;acs/ ck
vludk,fwdkifawGU&aomtcg ydktxifBuD;
ydkMunfndKvm&kHru &if;ESD;cspfcifpdwfvnf;aygufvmavonf/
35
tEkenf;tpGrf;ukefNyD
a&SUb,fvdk pcef;oGm;MurvJ/
uRefawmfomru uRefawmfhxuf EdkifiHa&;tjrif 0g&ifhMuaom udkat;aiG?
udkxGef;&Sdefpaom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;vnf; tBuHtdkufaeMuavonf/ xkdudpESifhywfouf
uRefawmfu olwdkUtm;
ar;wdkif; olwkdUu wdusjywfom;aomtajzudk ray;EdkifbJ tvkyftrIaqmif tzGJUu
tcsdefwefawmh
vrf;nTefygvdrhfr,f[kom ajymwwfavonf/
tpmtiwfcHjcif;udk &yfpJvdkufonfhaemufaeU naewGif uRefawmfwkdU okH;OD;om;
qkHrdNyD;
uRefawmfuxdkar;cGef;udk ar;vdkufonfqdkvQifyif udkat;aiGu
oufjyif;wpfcsufcsvdkufNyD;]]tJ'Dudp cPab;csdwfxm;vdkufOD;? uJ vm &kyf&SifoGm;Munfh&atmif}}
udkxGef;&Sdefvnf; uRefawmfhtar;aMumifh jzpfay:vmaom tusyftwnf;rS
xGufayguf&aomaMumifh
touf&SLacsmifoGm;[ef&SdNyD;]]aumif;w,f? bk&ifh&kHoGm;Mu&atmif? at0rf;u ESpfaqmifNydKifZmwfum; jyaew,f/
oydwfwyfaygif;csKyf
owif;um;vnf;ygw,f}}

tBuHtdkufaeaom uRefawmfonfvnf; pdwfajyvufaysmuf &kyf&SifoGm;Munfh&ef


oabmwlavonf/
okdUaomfvifiif;jyemudk arh&rnfqdkvQif vkH;0arhaysmufapvdkaomaMumifh]]onfhjyif&Hk oGm;MuygpdkUAsm? oydwfwyfaygif;csKyf owif;um;ygaew,fqkd awmh
uRefawmfwkdU[m
pdwfajyvufaysmuf rjzpfbJaerSmaygh? arhr,fharh vkH;vkH;arhMunfh&atmif}}
udkat;aiGa&m? udkxGef;&Sdefyg toHxGuf &,fvdkufMuonf/ udkxGef;&Sdefu]]'Dvdkarhxm;vdkUvnf; r&ao;bl; udk,fhvl? awm&Jwd&pmefawGeJU wmZHum;
oGm;Munfhawmif
udk,fwdkUudpawG arhvdkU&rSm r[kwfbl;? a*ghaqhzfouif;oDcsif;u rarhatmif
vkyfay;ygvdrfhr,f?
NAdwdoQukef;wyf a&wyf ppfrufvuf&kH;jywJU owif;um;awGu rarhatmif
vkyfay;vdrfhOD;r,f? uJESpfaqmifNydKif
qDudkom oGm;MupdkU}}
uRefawmfwkdUonf bk&ifh&kHoGm;vsuf oydwfwyfaygif;csKyf owif;um;ESifh
ESpfaqmifNydKifZmwfum;udk
MunfhMuavonf/ oydwfaygif;csKyfum;wGif &kyf&SifMunfh y&dowfu vufckyfMobm
cPcP
ay;Muaomtcg uRefawmfwdkU onf pdwftm;wuf<uvmMuayonf/
aysmf&TifjrL;wl;vmMuayonf/
&kyf&SifMunfhNyD;aomtcg za&Zmvrf;rSm zmvl'g 0ifaomufMuNyD; ql;avbk&m;qDodkU
avQmufoGm;Muonf/
vrf;ab;yvufazmif;ay:wGif vefcsm;ESifh ulvDukvm;rsm;onf
tdyf&mcif;ukefMuavNyD/ wcsKdUrSm 0dkif;zJGU
pum;pjrnf ajymaeMuonf/ wcsKdUum; tdyf&mrSmvSJ bD'Dudk rSdef;aeMu\/
aqmif;urukefwwfao;
cyfat;at;&Sdaomfvnf; aeaumif;&kHyif jzpfayonf? vqkwfjzpfojzifh
vrxGufao;aomfvnf;
aumif;uifrSm wdrfajcjrLESif;uif;pifojzifh Mu,frsm;pkHnDxGef;awmufaeMuonf/
udkxGef;&Sdef]]vefcsm;ukvm;awG b,fawmhrsm; tdrfeJU&meJU aeEdkifMurvJ rodbl;aemf}}
udkat;aiG]]olwdkUjynf vGwfvyfawmh olwdkUvnf; tdrfeJU&meJU ae&rSmaygh}}
uRefawmf-

]]bkHbdkifNrdKUwpfNrdKUwnf;rSm ckvdk tdrfr&SdvdkU vrf;ay:trdk;rygbJ tdyf&ol wpfodef;ausmf


&SdowJU}}
olwdkUu [if;ceJ nnf;NyD; pkwfoyfvdkufMuonf/
uRefawmfwkdUonf ql;avbk&m;vGefNyD; yef;NcHwGif;odkU 0ifMu\/ yef;NcHwGif
rD;cyfusJusJxGef;xm;&m
rarSmifvGe;f rvif;vGef;ojzihf at;ajrMunfvifaom t&dyftm0goozG,f
jzpfaeayonf/
jrifcsifvQifvnf; jzpf rjrifcsifvQif vnf; jzpfonf/ tjrifrcHcsifvQifvnf; &
tjrifcHcsifvQifvnf;
&onf/
uRefawmfwkdUonf opfyif&if;ckH&SnfwpfckwGif xdkifMuonf/ taemufbufodkU
rsufESmrlxm;Mu&m
ql;avbk&m;vrf;BuD;ay:&Sd wdkufBuD;rsm;udk jrifaeMu&onf/
jrefrmhtvif;owif;pmwkdufrSwpfyg;tm;vkH;
aom wkdufBuD;rsm;rSm rD;rsm;ydwfxm;ojzifh vnf;aumif;? wHcg;rsm;ydwfxm;
ojzifhvnf;aumif;
cyfrnf;rnf; cyfrIdif;rIdif; wnf&SdaeMuay\/
bmpum;rQ rajymbJ twefMumxkdifaeMuNyD;aemuf udkxGef;&Sdefu]]udk,fwkdUrjyefcif jrefrmhtvif; cP0if&atmif}}
udkat;aiG]]bmvkyfzkdUvJ}}
udkxGef;&Sdef]]aemufqkH;owif;av;bmav;vnf; zwf&wmaygh? NyD;awmh
t,f'DwmawGeJUvnf;awGU&atmif}}
udkat;aiG]]vm 'gjzifh oGm;MupdkU}}
uRefawmf]]aeygOD;As? aqG;aEG;p&muav;awG aqG;aEG;Mu&atmif}}
udkxGef;&SdefESifh udkat;aiGkwdkUonf wpfa,muf wpfa,muf MunfhaeMu onf/
uRefawmf]]uRefawmfwkdUa&SU b,fvkdajcvSrf;MurSmvJqdkwJUudp[m rawG;csif? raqG;aEG;csifvdkU&wJU
udpr[kwfbl;?
tcsdefusawmh tvkyftrIaqmiftzJGUu vrf;pOfcsay;ygvdrfhr,fqkd&kHeJUvnf; rNyD;bl;}}
udkat;aiG-

]]udkwifxGef; ajymwmvnf;rSefwmyJ udkxGef;&Sdef&? acgif;aqmifawG cdkif;awmhvnf;


xvkyfwmayghqkdNyD;
oabmxm;&kHeJU rNyD;bl;xifw,f}}
udkxGef;&SdefonfckH&SnfausmrSDay:wGif wtm;rSDum ausmvSefcsNyD;aemuf
jyefrwfvkdufum]][kwfawmh[kwfwmaygh? odkUayr,fhcifAsm;wkdU? uRefawmfwkdU tBuHtdkufovdk
olwkdUvnf;
tBuHtdkufaeMuwmyJ/ a&SUwkd;xrf;ydk;? aemufqkwfvSnf;wkwfqkdwmrsKd;eJU
&ifqkdifae&w,f}}
uRefawmfwkdUonf tv,frSxkdifaeaom udkxGef;&SdefbufodkU udk,fudk vSnfhxdkifNyD;
em;axmifaeMuonf/
]]uJ-ck tpmiwfcHNyD;NyD/ tpuawmh &yfzkdUawmif cyfcufcufyJ? ckawmh
vlBuD;rdbawGu
Mum;0ifawmif;yefvdkU awmfoGm;wm/ tMurf;rzufbJeJU vkyfcJUwJU enf;awGujzifh
tm;vkH;pkHoGm;NyD/ 'Da&SU
qufvkyfzdkUqkd&if wpfvrf;yJ &Sdawmhw,f/ olwkdUu tMurf;zuf
vufeufeJUESdrfaewmudk udk,fwkdUu
vufeufeJUjyefNyD;ckcHcszkdU? t*FvdyfawGudk wpfcgwnf; armif;xkwfzkdUyJ usefawmhw,f?
uJ tJ'gudk
vkyfEdkifMuyghrvm;}}
uRefawmfonf MuufoD;jzef;ceJ xoGm;onf/ udkxGef;&Sdefu qufonf/
]]udk,fwkdUtm;vkH; em;vnfxm;MuzkdUu 'De,fcsJUorm;udk vufeufeJU jyefrcsorqawmh
udprNyD;bl;qkdwmyJ/ odkUaomf ckrcsEdkifao;bl;/ vufeufqkd&if "m;rwdkawmif
aumif;aumif;r&Sdbl;/
vufeufudkpkaqmif;& r,f? r& &wJUenf;eJU&Sm&r,f? EdkifiHjcm;eJU tquftoG,f,lNyD;
vufeuf&atmif
vkyf&r,f}}
udkat;aiG]]tJ'gudkawmif vkyfaeMuNyD r[kwfvm;}}
]]'D EdkifiHjcm;eJU tquftoG,f&SmwJU vkyfief;? vufeuf&enf;&SmwJU vkyfief;udk
udk,fwkdUwpfawGu
wpfzufu vkyfaeygw,f/ 'gu tifrwef vQKdU0SufNyD; vkyf&r,fh vkyfief;od&JUvm;/
aemufNyD;awmhpnf;&kH;a&; vkyfief;awGuvnf; vdkao;w,f/ tckvdk
pnf;urf;odyfrusao;wJU tpnf;t&kH;

tzJGUtpnf;awGeJUrjzpfao;bl;/ txl;ojzifh wdkUArm vuf&kH;wyfwkdU?


ausmif;om;wyfOD;wdkU
wyfzGJUawGzJGUMu&r,f? avhusifh&OD;r,f}}
uRefawmf]]tif;? 'gawG rvkyfbJeJU vufeufudkifwkdufyGJ qufoGm;vdkUawmh rjzpfbl; ayghAsm}}
udkat;aiG]]'gaMumifhvnf; acgif;aqmifawGu t&rf;ajcvSrf;usJvdkU rjzpfao;wmaygh}}
udkxGef;&Sdef]]'Dawmh tEkenf;eJUvkyfwJUtvkyfudkyJ a&G;Mu&OD;r,f? cufwmu tEkenf;rSmawmh
tpmtiwfcHwmxuf
ydkNyD;Ekwm ydkNyD;txufwef;uswm r&Sdawmhbl;/ 'Dawmhb,fenf;vkduf&rvJqdkwm
&SmrawGUavmufatmif
cufaewmaygh/ taocHzdkUqdkwm rvG,fbl;/ olrsm;udk taoowfzkdUu vG,fw,f?
udk,fhudk,fudk,f
taocHzdkUu rvG,fbl;/ tpmiwfcHwm[m wpdrfh pdrfh taocH&wmrkdU ydkcufwmaygh/
ckudk,fwkdU
tpmiwfcHNyD;awmh udk,fwkdUtrIaqmiftzGJUawGu a&SUajcvSrf;tusJqkH; vSrf;Edkifr,fh
vlpm&if;ay;Mu ygvdkU
wdwfwdwfvdkufawmif;w,f r[kwfvm;? b,fESa,mufpm&if;ay;ovJ odvm;}}
uRefawmfwkdUonf ai;MunfhaeMuonf/ twefMumrS uRefawmfu]]awmfawmfpm&if;ay;Muw,f r[kwfvm;}}
udkxGef;&Sdef]]b,frsm;rSmvJ? 15a,mufavmufyJ pm&if;ay;awmhw,f? tpmtiwfcH Muwkef;u vl
2000ausmfeJUpmMunfhayawmhav}}
udkat;aiG]]a&SUajcvSrf;usJusJvSrf;zkdU 'DvlavmufeJUb,fjzpfrSmvJ/ cufygw,f?
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufzkdU
tpDtpOfqkdwmuvnf; rvG,fbl;/ cknGefUaygif;tpdk;& uawmh jyKwfusawmhrSmyJ?
odkUayr,fh
useftrwfawGu &mxl;0ifr,lygeJUvdkU wm;vdkU r&Edkifbl;xifw,f/ olwkdU[m
trwfawGr[kwfbl;?
tm;vkH; tiwfawG csnf;yJ}}
uRefawmf]]udkvSa&TtBuHay;ovdk trwfawGtukef or*taqmufttkHcef;r aqmifxJ
ac:xnfhxm;?

ausmif;om;awGu ydwfxm;? wnDwnGwfwnf; &m;xl;vufrcHa&; kvyfrvm;


rvkyfbl;vm;ar;?
rvkyfbl;vkdU uwdr&rcsif; jyefrvTwfeJU}}
udkxGef;&Sdefu rvdkwrm oa&mfNyKH;NyKH;vkdfufNyD;]]uwdawmh ay;csifay;oGm;rSmyJ? vTwfawmfcef;rcJvnf;a&mufa&m? &mxl;vkMua&m
jzpfrSmygyJ [J [J?
*def*defeJU udkufoHawG qlnHaerSmygyJ}}
uRefawmf]]'Dvkdqkd&if 91XmetkyfcsKyfa&; wkdufzsufzdkUqdkwmu rjzpfEdkifwJu vkyfief;pOfayghaemf}}
udkxGef;&Sdef]]trwfawG tm;udk;vdkUawmh rjzpfEdkifbl;aygh}}
uRefawmf]]&mxl;vufrcH jiif;y,fNyD; tkyfcsKyfa&;wkdufzsufr,fqdkawmh &mxl;vurcHbl;qkd&mrSm
trwfawGu
um,uH&Sifjzpfaeawmh olwkdUtm;rudk;vdkU b,folUtm;udk;rvJ? 'Dvkdqkdawmh
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufzdkU
vkyfief; pGefUvTwfxm;&kHayghaemf}}
udkxGef;&Sdef]]rpGefUvTwf&ygbl;/ ocifEk? ocifvSaz? ocifoef;xGe;f? ocifatmifqef;eJU
wjcm;wkdUArmtpnf;t&kH;
acgif;aqmifawGu pdwfvnf;rysufMubl;/ tkyfcsKyfa&; wkdufzsufzdkU &mxl;vufrcHa&;?
NAdwdoQukef
oydwfarSmufa&;? tvkyform;taxGaxG oydwfBuD;awG awmifolv,form;wdkufyGJawG
qufvkyfoGm;Mur,f}}
udkat;aiG]]qufvkyfwmawmh aumif;yg&JU? 'gayrJU cknGefUaygif;jyKwfusa&m qkdygawmh?
usefwJUtrwfawG
&mxl;r,lzdkUawmh vkyfvkdU atmifrSmr[kwfygbl;}}
uRefawmfESifh udkxGef;&Sdefu xdktwdkif;yif jzpfrnfhtaMumif;
oabmwlvdkufMuavonf/
uRefawmf]]'Dawmh uRefawmfwkdU&JU oydwfawGudk b,fvkdvkyf ajz&Sif;rSmvJ? 'Dtwdkif;yJ
qufoGm;&rSmvm;}}
udkxGe;f&Sdef]]

ausmif;om;awGvnf; xm0pOf qufNyD; oydwfarSmufaeEdkifwm r[kwfygbl;?


tvkyform;awGvnf;
xm0pOf oydwfarSmufaeEdkifwm r[kwfygbl;? a&eHajroydwfwyfBud;vnf; &efukefrSm
tNrJaevdkU
&wmr[kwfbl;? a&eHajryefMu&rSmyJ}}
,if;uJUodkU ajymNyD; udkxGef;&Sdefu &yfaeonf/ uRefawmfonf tm;rvkd tm;r&
jzpfvmum]]onfawmh b,fvdkvkyfMurvJ}}
]]awmif;qdkcsufawG txkduftavsmuf &atmifvkyfNyD; oydwfjyefvSefzdkUyJ/ odkUayr,fh
cknGefUaygif;tpdk;&eJUawmh aphpyfvdkU r&awmhbl;/ 'gaMumifh
nGefUaygif;jyKwfusatmifawmh vkyf&rSmyJ/
NyD;awmh aemufwwfwJU tpdk;&eJU qufNyD; aphpyf&rSmyJ}}
uRefawmf]]'Dvkdqkdawmh usKyfwkdUbufu ckdifckdifrmrm aer,fhvlawG
aemuftpdk;&tzJGUzJGU&ifaumif;rSmaygh}}
udkxGe;f&Sdef]][kwfw,f? 'gayrJUudk,fhvl 'Dpum;rsKd; ckrajymeJUOD;? &mxl;vufcHa&; axmufcHovdk
jzpfaeOD;r,f/
rMum;bl;vm;? udkBuD;oef;'Dpum; ajymrdvdkU acsmufusaew,f/ wkdUArmtpnf;t&kH;u
wcsKdUocifBuD;awGu wufbke;fBuD; odef;az[m &mxl;vufcHa&;vkyfaew,f/
tpnf;t&kH;u
xkwfypf&r,fvdkU awmif;qdkaeMuw,f/ 'Dawmh 'Dpum; ckrajymeJUOD;?aemufrS
ajymcsifajym/ ckajym&rSmu
wdkUawmif;qdkcsuf r&&if a&SUajcwpfvSrf; wufOD;r,f? tdrfajc
wpfoef;ig;odef;wkefvIyf
acsmufcsm;oGm;ap&r,f? nGefUaygif;tpdk;&udk jzKwfcs& r,f aemufxyf rzGJUEdkifatmif
vkyf&r,f}}
udkxGef;&Sdefonf ajymajymqkdqkdxkdif&mrSxonf/ uRefawmfwdkUvnf;
rwfwyf&yfvdkufMu\/
uRefawmf]]aeygOD;? wdkUArmtpnf;t&kH;u udkodef;azudkwu,f xkwfypfOD;SrSmvm;}}
]]rodbl;? xkwfcsifxkwfrSm/ udkBuD;odef;uvnf; &,fwmaygh? taysmhygvdkU oa&mfNyD;
olxif&mpGwfpGwfvkyfaeawmh &efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;u odyfrkef;aew,f/
udkBuD;odef;u

vlxktpnf;ta0;wpfckrSm ocifacgif;aqmif wcsKdU pnf;urf;rJUykH a0zefxm;avawmh


ydkrcH&yfEdkif
jzpfaeMuwmaygh}}
udkat;aiG]]tpuwnf;u &efukefpD&ifpk wkdUArm tpnf;t&kH;u XmecsKyfwdkUArm tpnf;t&kH;
tvkyftrIaqmifrSm
ocifEk? ocifatmifqef;wkdUvkd aumvdyfausmif;xGufawG 0ifvmwm
w,frBudKufbl;vdkU
ajymoHMum;&w,f? 'Dawmh udkBuD;odef;vdk bkorm;udk ydkrBudKufrSmaygh}}
udkxGef;&Sdef]]uJ oGm;MupdkU}}
udkat;aiG]]jrefrmhtvif; 0ifOD;rvdkUvm;? r0ifygeJUawmhAsm nOfheufaeNyD}}
uRefawmfum; bmrQrajymbJ apmapmu pum;rsm;udk pdwfxJrSm pm;NrKHUjyef
avQmufvmonf/
udkxGef;&Sdef]]r0ifcsifaeygawmhav? &JabmfwifxGef; ckwavm EdkifiHjcm;a&;owif; uav;rsm;
zwfrdao;ovm;/
ta&;BuD;wmuav;rsm; azmufonfcsygOD;}}
uRefawmfum; pum;odyfrajymvdkawmhacs/ ckeifu Mum;xm;aom pum;rsm;udk
ausnufatmif
tEkvkHy#dvkH qifjcifzkdUvkdaeonf/ tawmfMum bmrQrajymbJ avQmufvmcJUMuNyD;rS
uRefawmfu]]pydeforw tpdk;&awmh vkH;vkH;EdkifvkdU [pfwvmeJU rlqdkvdkeDwkdUawmh
odyf0rf;omaeMuwmyJ}}
udkxGef;&Sdef]]'Dta&SUbufu owif;awGuaum}}
]]w&kwf-*syefppfyGJeJUywfoufvkdUawmh w&kwfqDudk w&kwf-Arm vrf;rBuD;uaeNyD;
vufeufydkUaewJUowif;yJ trsm;tjym; a&;aeMuw,f/ wcsKdUvufeufawGudk
&efukef*dka'gifawGuaeNyD;
bwfpfu;eJU wkduf&dkuf uGefrif;ta&mufydkUw,f? wcsKdUudkawmh rD;&xm;eJU
vm;&Id;xdydkUNyD; wpfcg
bwfpfum;eJUydkU&w,f? 0yfqifukrPDawmhyGwmyJ}}
udkat;aiG]]bmjzpfvdkUvJ}}

]]x&yfum; tpD; 50a&mif;vdkuf&w,f? w&kwf-Armvrf;rBuD;ay:rSm ajy;zdkUav}}


udkxGef;&Sdef]]tif;? t*FvdyfrS wu,fhidkpm;&,fpm;aumifaemf}}
udkat;aiG]]"e&Sife,fcsJUawG &SdaeorQawmh urmBuD;b,fawmhrS at;rSr[kwfbl;}}
uRefawmfwkdUonf yef;NcHrS xGufvmNyD; ql;avbk&m;udkyif vGefcJUavNyD/
ql;avbk&m;vrf;
twdkif;avQmufcJUMu&m yvufazmif;ay:wGif ukvm;rsm;rSm tdyfvsufaeMuavNyD/
udkxGef;&Sdef]]'gxuf udk,fwdkU b,foGm;tdyfMurvJ}}
uRefawmf]]NrdKUrausmif;rSmyJ tdyfMuwmayghAsm}}
udkat;aiG]]bmvJ &JabmfxGef;&Sdefu ukvm;awGeJUtwl yvufazmif;ay:rSmyJ 0iftdyfcsifvdkUvm;}}
uRefawmfwkdUofn jznf;jznf;at;at;yifvrf;avQmuf vmcJUMuonf/
uRefawmfwkdUaemufrS avw[l;[l;
wkdufcwfay;aeonf/ /
36
rEav;rS tmZmenfrsm;twGuf
xdktwGif; bk&ifcHonf Oya'jyKvTwfawmfudk usif;yay;vkdufonf/
Oya'jyKvTwfawmfwGif rdefUcGef;ajymMum;&m bk&ifcHonf owif;pmrsm; ESifh
tjcm;qlylvIHUaqmfa&;tiftm;pkrsm;udk &Iwfcsvkdfufonf/ ausmif;om;uav;rsm;
qlylvIyf&Sm;rIrSm
EdkifiHa&;orm;awG vIHUaqmfay; jzpf&onf[k qkdavonf/ ykvdyfrsm; tMurf;zufrIESifh
ywfouf wpfvkH;
wpfyg'rQrajym/ wpfwdkif;jynfvkH;u rvkdvm;aom 91Xme tkyfcsKyfa&; taMumif;udk
bmrQrajym/
bk&ifcHonf trsKd;om;pdwfwuf<u qlylvIyf&Sm;aeaom Armrsm;udk trsKd;om;
tvHwpfckay;
at;apvdk[ef&Sdavonf/ bk&ifcHu jrefrmjynf twGuf vsmxm;aom
trsKd;om;tm;vkH;tvHykHoPmefudk
ajymjyonf/ NAdwdoQ ,leD,H*suftvH\ axmifhpGefwpfckwGif a'gif;&kyfygrnf/ um;
jrefrmtrsKd;om;tvHwnf;/ uRefawmfwdkU ArmawGu wlwHpOfESifh a'gif;? wlwHpOfESifh
okH;a&mifjcnfrsm;udk
trsKd;om;tvHvkyfxm;onf/ bk&ifcHu ,leD,H*sufESifha'gif;udk ay;&efBuH&G,faeonf/

odkUaomf Oya'jyKvTwfawmfusif;yvdkufonfhtwGuf wkdif;jynf\ tm&kHonf


vTwfawmfqDodkU
a&mufoGm;ayonf/ vrf;rsm;ay:wGif tiftm;jy&m a&mufaeaom tm&kHonf
vTwfawmfwGif;
pum;&nfvkwkdufyGJodkU ul;ajymif;oGm;avonf/ xkdUaMumifha'gufwmbarmf?
qmay:xGef;paom
vlMurf;rsm;udk ESdrfESif;&ef OD;yk? OD;apm? OD;bazwkdUu Zmwfvkdufrsm;? tmZmenf
vlpGrf;aumif;rsm;
jzpfvmMuayonf/
bk&ifcHu Oya'jyKvTwfawmfudkac:ay;onf/ OD;apmu nGefUaygif;tpdk;& tay:wGif
t,kHtMunfr&SdrqkdwifoGif;vdkufonf/ OuXBuD; OD;cspfvIdifu cGifhjyKvdkufonf/
'Drdkua&pDudk vufawGU
usifhokH;aeMuonfr[kwfygavm/ wpfwdkif;jynfvkH;u nGefUaygif;tpdk;&tm;
atmhESvkH;emaeMu\/
jzKwfcsvdkMu\/
jzKwfcsvdkvQif jzKwfEdkifMuygNyD/ Oya'jyKvTwfawmfBuD;udk ac:ay;NyD;ygNyD/
t,kHtMunfr&Sd tqkdudkvnf;
vufcHNyD;ygNyD/
wpfwdkfif;jynfvkH;onf Oya'jyKvTwfawmfwGif nGefUaygif;tpdk;&udk
jzKwfcs&awmhrnfhwGufwmaMumifh
0rf;omwuf<uvmMuonf/ Od;apm\ t,kHtMunfr&Sd tqkdoGif;rnfhaeUudkom
apmifhpm;aeMuonf/
tpdk;&bwf*sufwGif ukefaiGu &aiGxufrsm;ae umrdatmif
bdvyfa&ykvif;rsm;ay:wGifyif
tcGefawmfaumuf&ef Oya'jyKonfudk vltrsm; owdrxm;vdkufrdMu/
,if;uJUodkU pdwftm;xufoefpGm t,kHtMunfr&Sd tqdkudk BudKqdkaeMuqJ rEav;NrdKUrS
owif;wpfcka&mufvmavonf/
rEav;NrdKUwGif NrdKUvkH;uRwf vlxktpnf;ta0;BuD;wpfck usif;yNyD; zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;udk
uefUuGufMuavonf/ 4if;aemufvlaxmifaomif;rsm;pGm yg0ifaom qEjypDwef;
csDwufyGJ usif;yav&m
26vrf;ESifh usKH;xdyf aMueef;&kHa&SU a&mufaomtcg ppfykvdyfu
&yf&eftrdefUay;avonf/ ppfykvdyfESifhtwl
w&m;olBuD;wpfOD;vnf; ygvm\/ ppfykvdyfaemufwGif bm;rm;&dkifz,f
ppfom;rsm;vnf; &Sdav\/

qEjyaomvlxka&SUwGif oHCmawmfrsm;u csDwufaeMuonf/ vlpkcGJ&ef


ppfykvdyfutrdefUay;aomfvnf;
qufvufcsDwufMuavonf/ ppfykvdyfu vltkyfxJodkU aoewfypfxnfhvdkuf&m
oHCmawmftcsKdUESifh
vltcsKdUvJusoGm;avonf/ vlxkBuD;onf csDwufjcif;&yfoGm;aomfvnf; vlpkrcJGbJ
&yfcHaeonf/
4if;aemuf]]rD;wkwf rD;wkwf &IdUH&IdU? ocifrsKd;a[h wdkUArm? ta&;awmfykHatmifygap}}
ponfjzifh
atmf[pfMuavonf/ xkdtcgbm;rm;&dkifz,frS ppfom;wpfa,mufu vlxkxJodkU
aoewfjzihfypfxnfhvdkufjyefavonf/ vltrsm; twkH;t&kH; vJusukefavonf/
oHCmawmf2yg;ESifh
vl5a,muf csufcsif;usqkH; 'Pf&mjzifhaemufxyf uG,fvGefolrsm;ygqdkaomf
aygif;17a,mufjzpfavonf/ 'Pf&m&&SdolrSm trsm;tjym;jzpf\/ 4if;wdkUteuf
uRefawmfwdkU
wuodkvfor*rS udk,fpm;vS,f vTwfvdkufaom udkvSarmif\ aygifrSmaoewf
rSefavonf/
rEav;wGif uJUodkU e,fcsJUt*FvdyfESifhnGefUaygif;wdkUu &uf&ufpufpuf
owfjzwfvdkufjyefonf[laom
owif;onf wpfjynfvkH;udk acsmufcsm;oGm;apjyef\/ a'golykefxap\/
uRefawmfwkdUonf &EdkiforQvuf
euf? "m;jzpfjzpf wkwfjzpfjzpf aumufudkifNyD; xcsvdkawmh\/ xcsvdkU
rjzpfao;bl;[laom tajctaeESifh
todwdkUu wm;qD;aejyef&m tcH&vnf;cuf tBuH&vnf; usyfvSavonf/
ausmif;om;awGtaeESifh pDwef;vrf;avQmufqEjyzdkUuvnf; &kd;oGm;
oavmufjzpfae\/
ausmif;om;rdbrsm;? oHCmawmfrsm;? trsKd;orD;rsm;ESifh &efukefpD&ifpk
wkdUArmtpnf;t&kH;u qEjy
pDwef;vrf;avQmufum uefUuGufzdkU pDpOfMuavonf/
yJcl;rSm vlwpfaomif;ausmf csDwufqEjyavonf/ a&TbdkrSm awmifolv,form;
7000ausmf
csDwufqEjyonf/ NrdwfrSmvnf; ocif? ocifr? ausmif;om;? ausmif;olrsm;
csDwufqEjyonf/
wpfjynfvkH;rSm uefUuGuf&Iwfcsjcif;rsm; jyKMu\/ tcsKdUNrdKUrsm; &Gmrsm;rSmrl tpmiwfcH
qEjyMu \/

Oya'jyKvTwfawmfwGifum; pum;ppfxdk;aeMuonfh OD;apmonf olUtmp vQmpudk


tpGrf;ukefjyaeavonf/
vTwfawmfwGif udpwpfckESifh ywfoufNyD; olutpdk;&tm; uefUuGuf rJay;&mwGif
olUemrnfjrefrmhtvif;owif;pmwGif rygojzifh OuXtm; wdkifMum;onf/
jrefrmhtvif;owif;axmufonf olESifh*syefodkUoGm;pOfu olUxHrSaiGacs;NyD;
a<u;jyefawmif;ojzihf
olUtm;rkef;aeNyD; emrnfudk csefxm;cJUjcif;jzpfygonf[kqdk\/ vTwfawmfrSm
pum;rsKd;
Mum;ae&aomaMumifh trwfrsm;udk uRefawmfwkdU ydktxifao;Mu jcif;jzpfayonf/
odkUaomf
uRefawmfwdkUrkef;vSaom nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusa&;twGuf olwkdUudkom
tm;udk;ae&ayawmhonf/
okdUjzihf nGefUaygif;tpdk;&tm; Oya'jyKvTwfawmfwGif t,kHtMunfr&Sd
tqkdoGif;rnfhaeUodkU
uyfvmcJUayonf/
wkdUArmtpnf;t&kH;u t,kHtMunfr&Sd tqdkoGif;rnfhaeUwGif jynfoljynfom;
vltrsm;onf
qEjyyJGrsm;vkyf&ef nTefMum;csufxkwfvdkufay onf/ wpfjynfvkH;tdrfwdkif;
tvHeufrsm; wpf0ufxl&ef?
reufwpfBudrf? aeUv,fwpfBudrf? naewpfBudrf okH;Budrf oHykH;wD; awmxkwf&ef?
eHeuf 11em&DwGif
]nGefUaygif;tpdk;&}[laom pma&;xm;onfh acgif;udkvnf;aumif;?
0efBuD;csKyft&kyfrsm;udkvnf;aumif;?
rD;&IdU&ef? ta&mif;t0,f toGm;tvmrsm;udk nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusNyD[laom
owif;rMum;&rcsif;
&yfpJxm;&efponfwkdUjzpfayonf/
&efukefNrdKUwGif &yfuGufwdkif;vdkvdk xdktwdkif;yif vkyfMuavonf/ awmxkwfoHawG
qlnHoGm;onf/
a'gufwmbarmf\ t&kyfBuD;rsm;udk romcsNyD; rD;on*dKvf Muonf/
yef;qdk;wef;um;
vlwpfa,mufonf a'gufwmbarmf\ rdef;rozG,f 0wfqifNyD; nGefUaygif;rom
idkcsif;&Snfcsavonf/
Oya'jyKvTwfawmfwGif;rSmum;befaumufykqdk;? befaumuftay:tus? acgif;aygif;p axmifaxmif? uwDygzdeyf
ponfwkdUjzifh

qif,ifxm;aom OD;apmonf t,kHtMunfr&Sd tqdkwifoGif;aeavonf/


Od;apmajymaom pum;rsm;wGif ta&;tBuD;qkH;aom tcsufrSm ]]tpdk;&rSm wdkif;jynf
Nidrf0yfydjym;atmifrtkyfpdk;EdkifaMumif;}}[laom tcsufyif jzpfavonf/
]]ygwDtoD;oD;wdkUwGif xifjrifcsuf
toD;toD;&SdMurnfjzpfaomf vnf; wkdif;jynfNidrf0yfydjym;a&;twGuf tm;vkH;yif
tvdk&SdMuaMumif;}}
olUpum;wGif ausmif;om;ta&; awmifolv,form;ta&;?
a&eHajroydwfwyfom;rsm;ESifhwuGaom
tvkyform;ta&;udk rnfodkU &Sif;vif;ay;&rnf [laom pum;wpfvkH;rQrygay/
tdE,trwfrsm;\ udk,fpm; rpwm*ef*gqif;uvnf; tpdk;&onf Nidrf;csrf;atmif
rtkyfpdk;wwf[kqkdoGm;avonf/ odkUaomf tdEd,trwfrsm; onf t,kHtMunfr&Sd
tqdkwGif rJray;bJ
Mum;aernf[k aMunmavonf/
nGefUaygif;tpdk;&onf tdEd,rJrsm;udkvnf; tm;xm;ae&aom tpdk;&tzJGUjzpfav&m
rJray;bJ
Mum;aejcif;yifvQif wpftm;,kwfoGm;avonf/
Oa&mywkdufom;trwfrsm;udk,fpm; rpwm&pfcswfurl ,cktpdk;&onf
Nidrf0yfydjym;atmifrtkyfcsKyfEdkifojzifh
4if;ae&mwGif Nidrf0yfydjym;atmif tkyfcsKyfEdkifaom tpdk;&tzGJUopfudk wifzdkUvdkaMumif;
ajymqkdum
t,kHtMunfr&Sd tqdkudkaxmufcHoGm;avonf/ 4if;jyif a'gufwmbarmfonf 91Xme
tkyfcsKyfa&;wdkufzsufrnfh pum;ajymaMumif; owif;pmrsm;wGif awGU&onfhtwGuf
opmr&Sd&ma&mufaMumif; ajymoGm;avao;onf/
twdkuftcHtrwfrsm; ajymNyD;aemuf tpdk;&bufu jyefvnfacsy&m
jynfxJa&;0efBuD;csKyf qmay:xGef;rSm
tmabmft&Sif;qkH; jzpfavonf/
]]t"du&kPf; ta&;awGif rdrduJUodkU rnfolrQ Edkifeif;pGm zdESdyfEdkifrnf rxifaMumif;?
vk,ufolrsm;ESifh
owfjzwfolrsm;udk aoewfjzifh ypfowf&efyif trdefUay;cJUaMumif; rdrdrSm
a,musmf;yDopGm
wm0efxrf;aqmifcJUaMumif;? ,ckqlylaeolrsm;rSm ukvm;rsm; NAdwdoQvlrsKd;rsm;ESifh
"e&Sifrsm;udk
rkef;wD;olrsm;omjzpfaMumif;? ausmif;om;rsm;ta&;wGif ykvdyfwdkU jyKrlykHrSm
enf;vrf;usaMumif;}}

a'gufwmbarmfum; olUtajctaeudk olwif;wif;rmrm rumuG,f&Jacs/ ,ckvdk


vlxkqlylaejcif;rSm
ArmjynfrSmomru wpfurmvkH;rSm qlyljcif;jzpfaMumif;? tdEd,jynfrSm onfhxufru
qlylaeaMumif;rsm;ajymum &mZ0ifvrf;aMumif;\ oabmudk
olrwm;qD;Edkifonfhoabm ajymavonf/
4if;jyifrpwm&pfcswf\ pGyfpGJcsufudk ajz&Sif;avonf/ olUtm; tkyfcsKyfa&;wkduf
zsufrnfhol[k
pGyfpJGoGm;&mtrSefpifppf nGefUaygif;wnfaeorQ umvywfvH; nGefUaygif;udk
opmazmufNyD;
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufa&;vkyfrnfr[kwfaMumif;? nGefUaygif;rSm oabmuGJvJGrI&SdvQif
&mxl;rS EkwfxGufNyD;
udk,fBudKufovdk aqmif&Guf&efomjzpfaMumif; ajymavonf/ olUpum;rSm
nGefUaygif;tpdk;& tjzpfjzifh
wnfaevQiftkyfcsKyfa&;udk rzsuf?nGefUaygif;tpdk;usNyD;vQif tkyfcsKyfa&;udk zsufrnf[k
qdkvdk&m
a&mufayonf/ aemufqkH;wGif a'gufwmbarmfu
twdkuftcHtrwfrsm;onfaemiftpdk;&zJGUpnf;aomtcg
rdrdxufuHaumif; Muygap[k qkawmif;oGm;avonf/ rJcGJaomtcg t,kHtMunfr&Sd
tqdkbufrS rJ
70ay;NyD; tpdk;&bufrS 37rJom &ojzihf nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusoGm;avonf/
nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusoGm;aomtcg wpfwdkif;jynfvkH;aysmf&TifoGm;ay onf/
oufjyif;csNyD;
cPrQoufomaeEdkifayonf/
okdUaomf pdwfat;vufat;jzpfNyD; tm;xkwfrI ravQmhEdkifao;acs/ ESpfeHygwf w&m;cHom
usqkH;jcif;jzpfNyD;
wpfeHygwfw&m;cH rusqkH;ao;/
xkdUaMumifh ausmif;om;rsm;or* trIaqmiftzGJUtaeESifh aMunmcsufrsm;
xkwfjyefvdkufayonf/
]]nGefUaygif;tpdk;& jyKwfusaomfvnf; igwdkUawmif;qdkcsuf r&ao;? &atmif
vkyf&OD;rnf/
igwdkU aoG;pnf;wdkufyJG0ifvdkU usqkH;onf? okdUaomfxyfNyD; aoG;pnf;Mu&OD; rnf}}
vSa&T (16? 2? 39)
]]igwdkUtrIaqmiftzJGU\ pdwfoabmxm;onfum; nGefUaygif;tzGJUudk ,ckvdk
jzKwfcsvdkuf&kHESifh wdkif;jynf\

&efoltppfudk Edkifeif;vdkufNyD[k r,lq? pifppfrSmum; nGefUaygif;tpdk;&tzJGUonf


wdkif;jynf&efolppf\
om;aumifrQom jzpfay/ &efoltppfum; 91XmetkyfcsKyfa&;yifjzpf\/}}
trIaqmiftzGJUu tkyfcsKyfa&;udk qufvufwdkufzsuf&ef aqmfMo\/ 4if;aemuf
&mxl;iwftrwfrsm;udkowday;\/ vlxku uefUuGufygvsuf &mxl;ZGwf,lvQif
]odrnf}[k owday;\/
wdkUArmtpnf;t&kH;u aMunmcsufwGif]]91Xme tkyfcsKyfa&;onfom &efol/
&mxl;vufrcHa&;? yxrtqifh/
aemufNyD;awmh &mxl;vufrcHa&;udk vufeufozG,f tokH;jyK tkyfcsKyfa&;udk
wdkufzsufNyD;oumv
t&G,fa&mufolwdkif; rJqEay; wifajrSmufonfh jynfolUudk,fpm;vS,frsm;ygaom
(uGefpwDMuL;,ifh
tqifAvD) wdkfif;jynfEdkifiHjyKvTwfawmfzGJUpnf;um udk,fhrif;udk,fhcsif; EdkifiHawmfBuD;udk
wnfaxmifoGm;rnfjzpfaMumif;/}}
um;ta&;awmfykHudk acgif;aqmifaeaom tzJGUtpnf;rsm;\ nTefMum;csufaywnf;/
nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusoGm;NyD[k qdkaomowif;onf tif;pdefNrdKUodkU naeydkif;wGif
a&mufoGm;avonf/
xkdtcg tif;pdeftpdk;&ausmif;oydwf? tif*sifeD,mausmif;oydwfESifh
pOfhilpGyfus,fpufoydwfwdkUyl;aygif;um
NrdKUwGif;rSm csDwufatmifyGJvSnfhMuavonf/
naeapmif;rSae vSnfhMu&m n10em&DavmufwGif tif;pdefaxmifBuD;ab;rS pkNyD;
atmf[pfMuonf/
a<u;aMumfoHrsm; atmfMuonf/ tjyifrSw&m;a[mMuavonf/
twefMumaomtcg txl;wef;rS vlESpfa,mufonf axmifaxmifh wHwdkif;twGif;
axmifeH&Hay:wufvmMuonfudktjyifrS vlxkonf jrifMu&onf/ odkUaomf jrif&kHjzifh
vlcJG rodEdkifMuacs/
xdkolESpfOD;u w&m;a[maomtcgrS ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*
twGif;a&;rSL; udkAaqGESifh
ocifxdef0if;wkdUjzpfaMumif; toHjzihf rSef;qrdMuavonf/
]]&JabmfwdkU.... nGefUaygif;tpdk;& jyKwfuswm[m 0rf;omtm;&p&mygyJ? okdUayr,fh
aemufwufrnfhpm;cGufvkrnfh rsKd;zsuftrwfrsm;udk
ausmif;om;eJUtvkyform;yl;aygif;apmifhMunfhNyD;
&mxl;qdkwJU pm;cGufqDudk 0if[yfcsifwJUtrwfawG&JU EIwfoD;udk &dkufzdkU
wm0ef&Sdao;w,f/ cktcsdefrSm

vkyfief;wm0efrNyD;ao;bl;? rEav;tmZmenfrsm;udk &ufpufpGm owfypfwJU twGuf


nGefUaygif;jyKwf&kHeJU
rauseyfEdkifao;bl;? oydwfrsm;pdwfrat;Edkifao; bl;? nGefUaygif;jyKwfuswm[m
oydwfarSmuform;rsm;twGuf avSum; 3-xpf rSm wpfxpfomjzpfw,f?
a&SUqufvkyf&OD;r,f/ &JabmfwdkU
awmifhxm;Mu? &JabmfwkdU qufcsDwufMu}}
um; axmifwGif;rS acgif;aqmifrsm;\ toHaywnf;/
a&SUqufxrf;&Gufp&mwm0efawG b,favmufrsm;aeae nGefUaygif;tpdk;&
jyKwfusonfhtwGufawmh
uRefawmfwkdUtm;vkH; &ifayghoGm;ovdk jzpfrdMuayao; onf/ ]&yfem;}
raeEdkifMuao;onfhwdkifatmif
]vpf}xGufoGm;um ]oufom} aerdayvdrfhrnf/ rjrifhOD;ESifhtwlwl NrdKUxJxGuf
vnfywfrdayvdrhfrnf/
&kyf&SifMunfhayvdrfhrnf/ cspf&dyfcspfaiGUruif;aom pum;ESifh tjyKtrlrsm;wGif rxdwxd
upm;aysmfyg;rdvdrfhrnf/ ckawmh rjrifhOD;um; uRefawmfvufvSrf;rSd&m olU&yfXaerSm
zcif\
t&dyftm0goudk cdkvIHvsufolUpmaywGifom arGUvsuf&Sd aeonf/
uRefawmfwdkUta&;awmfykHudkrS
tm&kH0ifao;ygap/ uRefawmfhudkrS owd&ygavp/
rjrifhOD;jyefoGm;onfrSm rMumvSao;ay/ odkUaomf uRefawmfhxHodkU
pmuav;wpfapmifawmh a&;xdkufonf/
pma&;vQifvnf; a&mufvmxdkufayNyD/
nGefUaygif;tpdk;&jyKwfusNyD; aemufwpfaeU naeapmif;wGif uRefawmfonf
urm&GwfaetdrfodkU
jyefoGm;avonf/ urm&Gwftazmftaygif; rsm;Mum;wGif ]oufom}ae&efjzpfonf/
xdkUjyif rjrifhOD;xHrS
pmrsm;a&mufaernf avm/ odkUr[kwfrdbrsm;xHrSpmrsm; owif;rsm;
a&mufaernfavm/ odkUaomf
trSeftwdkif;qdkaomf rdbxHrSpmudk rBudKqdkyg/ rawmifhwyg/ tazonf uRefawmhftm;
ta&;awmfykH
wyfom;vkyfaejcif;twGuf jypfwifarmif;rJjcif; jyKaom pmrSwpfyg; tjcm;a&;p&m
taMumif;r&Sdyg/
urm&GwftdrfodkU a&mufaomtcg pmwpfapmifrQ a&mufaeonfudk rawGU&/
udk<u,fESifh OD;av;jrifhwdkUtm; tqifoifhyifawGU&onf/

waygif;v aumif;uifum; MunfvifvSonf/ taemufbufrdk;ukyfpuf


0dkif;tay:pyfwGifum; yg;vTmaom
wdrfawmifuav;rsm;onf w&dyf&dyfvGifhae onf/ xdkwdrfawmifuav;rsm;qDodkU
wa&GUa&GUusqif;aeNyDjzpfaom aerif;onf 0goJUoJUa&mifjcnfrsm;udk
vTwfvsufaeavonf/
0goJUoJUa&mifjcnfrsm;wGif&GufopfwkdUonf ydkopfae zufzl;a&miftpdrf;jzifh
vufaeMuavonf/
uRefawmfwkdUtdrf 0J,mab;ESpfzufwGif tkyfudkif;aeMu aompdefyef;yifrsm;um;
eD&JawmufypGm yGifhaeMu\/
xkd&Icif;ESifh xdk&Icif;ywf0ef;usifMum;rS tm;&Sdyg;&Sd yGifhvif;vSaom tNyKH;jzifh
qD;BudKEIwfqufvdkufMuaom
OD;av;jrifhESifh udk<u,fwkdUtm; jrifvdkuf&aomtcg armvmoludk zefjymcGufESifh
ausmufpufa&qD;wkdufvdkuf bdouJUodkU &Sdaomfvnf; ta&;awmfykHwkdufyGJrsm;ESifh
tqufjywfum
ta&;awmfykHa<u;aMumfoHrsm; rMum;&Edkifaom axmifhwpfaxmifhodkU a&mufvmonf
xifrSwfp&myif
jzpfawmhonf/ tdrf0if;xJ0if0ifcsif; pdwfudk ]oufom}xm;vdkufonf/ pdwfudk
]oufom}vdkufonfESifhwpfNydKifeuf EGrf;e,faom udk,fudkowd&vmavonf/ tdyfaeus
tdyf&may:
ypfvJSvdkufrnf/ acgif;u ,m;vmonf/ qHyifnSyf&rnf/ wpfudk,fvkH;
eHapmfvmonf/ a&pdrf
csKd;vdkufrnf/
]]b,fhES,fvJ armifwifxGef;? aemuftpdk;&udk b,folzJGUrSmwJUvJ}}[k OD;jrifhu
qD;ar;onf/
]]ausmif;om;awG ta&;aumuG armifwifxGef;&? awmif;qdkcsufawG &yghrvm;}}[k
udk<u,fuqifhvdkufjyefonf/
uRefawmfu 'DudpawG cParhxm;vdkufcsifonf/ olwkdU odcsifaZmESifh
ar;aeMuaomfvnf; uRefawmfu
'DudpawG rajymcsif/ ]]aeprf;ygOD;Asm? uRefawmf tarmajzvdkufprf;yg&apOD;}}[k
aigufqwfqwfyif
ajymvdkufcsif awmhonf/ odkUaomf olwkdUtay:rSm onfvkd rarmufrm&ufay/
]]nusawmhrS ajymMuwmayghAsm}}[k ajymNyD; uRefawmfhtcef;xJodkU 0ifoGm;avonf/
tdyf&may:rSmypfvSJvdkufonf/ twefMumawmhxNyD; a&csKd;&efjyifonf/ tuscRwfNyD;rS
qHyifnSyf&ef

owd&vmNyD; tusjyef0wfjyef avonf/ 4if;aemuf a&t&ifcsKd;um


aumif;ygw,fav[k awG;rdjyefNyD;
tuscRwfjyef\/
]]b,fhES,fvJ armifwifxGef;? tuscWwfvdkuf 0wfvdkuf jyefcRwfvdkufeJU
bmjzpfaeovJ}}
OD;av;jrifhu ar;vdkufonf/ OD;av;um; uRefawmhftm;tjyifrS
vSrf;tuJcwfMunfhae[ef&Sday\/
uRefawmfu anmifememESifhNyKH;NyD;]]a&t&ifcsKd;& aumif;rvm;? qHyift&ifoGm;nSyf&aumif;rvm; jzpfaevdkUyg}}
]]vlvef;qef;oGm;atmif a&t&ifcsKd;vdkufayghuGm}}
]]tJ'DvdkyJ uRefawmfoabm&w,f}}
uRefawmfwdkUtdrf\ ajrmufbufu uyfvsuf&SdaomNcHrSm &Srf;trsKd;om; OD;'geydkifaom
NcHjzpf\/
xdkNcHxJwGif a&wGif;wpfwGif;&Sd&m uRefawmfwdkUonf xdka&wGif;odkUoGm; a&csKd;Mu&\/
a&wGif;rSm tkwfpDabmifcwfxm;NyD; a&iif&ef armif;wyfxm;\/ uRefawmfu
a&pnfydkif;wGif;odkU
a&tjynfhcyfxnfhvkduf\/ okdUaomf&kwfw&uf a&rcsKd;ao;bJ yef;yifuav;awGudk
avQmufMunfhaeavonf/ MuufaoG;a&mif ESif;qDESifhESif;qDa&mifESif;qDwkdUonf
txl;ojzihf pnfum;pGm
zl;yGifhaeMu\/ arNrdKUa&mifpkHyef;rsm;onfvnf; qGwfcl; rEdkifEdkifatmif yGifhaeMuonf/
Munfjymyef;uav;rsm;um;usaeavNyD/ uRefawmfum; Munfh&kHjzifh tm;r&ojzifh
ESif;qDEG,frsm;udk
vufjzifhnTwf,l yef;udker;fMunfhrd\/ arNrdKUyef;rsm;udk cl;,lNyD; ajrSmufupm;rd\/
Munfjymyef;csyfvTmuav;rsm;udk avjzihfrIwf vTifhaerd\/
uRefawmfonf yef;\t&omudk wpfcgrQ tcgavmuf rcHpm;zl;bl;cJU[k xifonf/
vlwpfudk,fvkH;vnf; vef;qef;jrL;xl;vmayonf/ pdwfuvnf;
at;jrcsrf;omvmonf/
uRefawmfa&csKd;awmhrnf[k zvm;udkifvdkufpOf udk<u,fonf a&wGif;aygifodkU
uyfvmavonf/
]]armifwifxGef;pm;zkdUawmif bmrSr&Sdao;bl;? xrif;vnf; rcsuf&aobl;}}
]]udkbZHu b,foGm;ovJ}}
]]olvnf;a&Twd*kHoydwfpcef;udk urm&Gwfu oydwfawGeJu vdkufoGm;w,f/ ckxd
jyefrvmao;bl;}}
]]udpr&Sdygbl;? uRefawmf odyfrqmygbl;}}
]]a&csKd;NyD;&if a':vkH;wifqDoGm;NyD; bl;oD;aMumf pm;Muwmaygh}}

uRefawmfu rsufESmopf&if;]]aumif;om;yJ}}
rsufESmudkqyfjymwdkuf? a&ESifh0oGm;atmif opfNyD;aomtcg udk<u,fu]]rif; 0ifeDvnf; vufxyfawmhrvdkUwJUarmif}}
]][kwfvm; b,foleJUwJUvJ}}
]]tjrwfawmfaMu; 0efaxmufqkdvm; bmqdkvm;? aumif;aumif;awmif rodygbl;/
'gayrJU ckcsufcsif;awmh
[kwfr,frxifygbl;? oBuFeftNyD;avmufrS xifyg&JU}}
]][kwfvm;? aumif;om;yJ}}
uRefawmfum;wu,fyif 0ifeDazac: cifoef;0if;ESifhywfouf twG,f
twmuif;aeayNyD/ uRefawmfESifh
0ifeDrSm b0csif; vkH;0jcm;em;aeMuavNyD/ ta&;awmfykHrwdkifrDwkef;uom
owif;rsKd;Mum;&ygu
ESajrmjcif;rjzpfawmif rcrcsdrcHom jzpfrdayvdrhfrnf/ ckawmh enf;enf;uav;rQ
rwkefvIyfaompdwf
udkxm;Edkifonf/ opfyifjrifhxdyfzsm;ay:0,f qGwfzsef;aeMuaom 0ifcgeD;aerif; \
a&mifjcnfeDrsm;udk
wpfcsufarmhMunfhvdkufNyD;aemuf a&wzGrf;zGrf;avmif; csKd;aeawmhonf/
a&rdk;csKd; t0wfvJNyD;aemuf udk<u,fESifhtwl tif;pdefvrf;rBuD;ay:odkU
xGufcJUMuavonf/
]]qHyifnSyfqdkif t&if0ifcsifw,fAsm}}
udk<u,fu uRefawmfhacgif;udk apmifharmh MunhfNyD;]]aumif;om;yJ? qHyifrnSyfwm b,favmufrsm;MumNyDvJ &SnfvSygyaumvm;}}
]]b,favmufMumNyDvJ rrSwfrdygbl;Asm? rtm;wmeJU rnSyfrdbl;}}
]]at; rif;wdkUausmif;om;awG 'DavmufvkyfMuvdkUvnf;
acG;rom;nGefUaygif;tpdk;&jyKwfuswmyJuG? tif;
aemufwpfaumif rwufEdkif atmif EIwfoD;&dkufcsKd;&OD;r,faemf}}
uRefawmfum; bmrQrajym/ ]urm&Gwf wkdUArmqHoXme}[k qdkif;bkwfwyf xm;aom
qdkifwGif;odkU0ifoGm;avonf/ qdkifrSm ukvm;Armt"du&kPf;NyD;rS
ay:xGufvmaomqHyifnSyfqdkifjzpfavonf/ qdkifrS rSefpDa&TcsabmifBuD;rsm;
wyfxm;aom
udk,fvkH;ay:rSefBuD;ESpfcsyfrSm wkdUArmpD;yGm;jrifhwifa&;udk tm;ay;aomtm;jzifh
wyfwGif;ausmif;q&mawmfu
pGefUBuJxm;aom rSefBuD;rsm; jzpfavonf/ qdkif&SifudkbusL;onf rD;pmwGif
rD;pJGcgpjzpfaom

vufqJG"mwfrD;udk avxdk;vsuf&Sd\/
udkbusL;onf ,cifu ukvm;ydkif qHoqdkifwpfqdkifrSm ulnDa&mif;cs& aom vcpm;
ta&mif;orm;jzpfcJU\/ ,ck olUqdkifrSm qHyifnSyfckH ESpfckH&Sd&m wpfckHwGif
udk,fwdkifnSyf? tjcm;wpfckHRsm
vliSm;xm;avonf/ nydkif;wGif vliSm;r&Sdawmhacs/ "mwfrD;avxdk;aeaom
udkbusL;onf
uRefawmfwdkUtm; armhrMunfhtm;/ rD;rSmvnf; awmfawmfESifh avrvdkufEdkifao;/
uRefawmfonf
qHyifnSyfcHkwpfckHrSm 0ifxdkifNyD; Nidrfaevdkuf\/ udk<u,fu cPrQ udkbusL;tay:rS
rkd;MunfhaeNyD]]uJz,fprf; ocifbusL;? udk,fvkyfprf;r,f}}
ocifbusL;onf acR;jzifh0if;aeaom rsufESmudk armhMunfhNyD;]]aMomf ocif<u,fwdkUvm;? uJ-vkyfprf;ygOD;Asm? "mwfrD;u acs;cPcP
ydwfwwfw,f}}
udkbusL;onf z,fay;NyD; xvdkufonf/ olonft&yf&SnfNyD; ydefyg;yg; jzpfonf/
qHyifudkatmifausmfudkAdkvfaunSyfxm;&m olU&kyfolU&nfESifh rsm;pGm
tqifrajyjzpfaeayonf/
udkbusL;onf twefMum acR;okwfaeNyD;aemuf uRefawmfhbufvSnfhvdkufonf/
]]aMomf ocifwifxGef;ygvm;? tdrfjyefrtdyfwmMumNyDqkd? b,fwkef;u jyefvmovJ}}
]]ckeifuyJ}}
udk<u,fum; "mwfrD;udk tyfESifhqGNyD; avudk zGifhvdkufydwfvdkufvkyfae&m rSefBuD;rsm;rSm
vQyfppfypfaeovdk
jzpfaeMuonf/ udkbusL;u uRefawmfhtem; uyfvmNyD;]]bk&ifcHu OD;bazeJU OD;ykudk ac:NyD; tpdk;&zGJUzkdU ajymw,fqkd r[kwfvm;}}
uRefawmfu rcsdNyKH;NyHK;NyD; olUtm;pdkufom Munfhaeonf/
]]OD;ykuawmh tpdk;&tzJGUzJGUyghr,f? eef;&if;0efBuD;vkyfyghr,fvdkU uwday;vdkufNyDqdk
r[kwfvm;}}
]]Mum;wJUtwkdif;yJ}}
"mwfrD;um; udk<u,f\ vufcsufjzifh vkH;0vif;xdefoGm;avNyD/
]]ocifwifxGef;wkdUausmif;om;awGu trwfawG &mxl;r,lEdkifatmif vkyfr,fqdk
r[kwfvm;}}
]]uJ- uRefawmfhqHyif nSyfay;prf;ygOD;}}
udkbusL;onf tHqGJudkzGifh qHyifnSyfud&d,mwefqmyvmrsm;udk xkwfaeonf/
udk<u,fu "mwfrD;udk
csdwfrSm qGJxm;vdkufonf/ NyD;awmh udk<u,fu udkbusL;bufodkU-

]]trwfawGudk tm;udk;&wm cufygw,fAsm/ nGefUaygif;vnf;jzKwfcsygh r,f?


aemufwufr,fhtpdk;&udkvnf;
tm;ray;ygbl;? raxmufcHygbl;vdkU uwday;cJUwJU trwf26a,mufyJ &Sdw,f?
'DtxJu wpfcg t[Gwf...
t[Gwf..}}
udkbusL;u uRefawmfhqHyifrsm;udk aygif'g&dkufae&m jyif;xefvSojzifh
uRefawmfhyg;pyfxJodkUyif
ajy;0ifvmMuavonf/
]]tJ'D 26a,mufxJu 5a,mufu t,kHtMunfr&SdtqdkrSm nGefUaygif;tpdk;&bufu
rJay;cJUMuao;oAs}}
udk<u,fonf xGDceJwHawG;axG;vkdufNyD;]]ESray;awG}}
udkbusL;u]]t&dk;t&if;udkuf&wmawmif 'Davmuf tirf;r&jzpfaeMu&if tif;....}}
twefMumatmif NidrfaeMuonf/ pufuwfaMu;oH w&Syf&Syfom Mum;&onf/
udk<u,fum;
oifwkef;"m;BuD;udk udkif olUEIwfcrf;arG;ESifh yg;odkif;arG;rsm;udk &dyfvsufaeavonf/
udkbusL;uyfi
pum;wkdifjyefonf/
]]ausmif;om;awGuaum a&SUquf b,fvkdpcef;oGm;MurSmvJ}}
]]uRefawmfwkdUuawmh awmif;qdkcsufawG&&if oydwfvSefrSmyJ? awmif;qdkcsuf&zdkUqkd&if
b,ftpdk;&eJU
jzpfjzpfaphpyfrSmyJ? nGefUaygif;tpdk;&udk jzKwfcswm[m awmif;qdkcsuf ray;EdkifvdkUyJ}}
udk<u,fu oifwkef;"m;BuD; vufrSrcsao;bJ]]aemufwufr,fhtpdk;&uawmh awmif;qdkcsufawGudk ay;EdkifrSmwJUvm;/
a&eHajrtvkyform;awG&JU
awmif;qdkcsufawG? tm&ftD;wDtvkyform;? rD;jcpfpuf tvkyform;?
opfpuftvkyform;
oydwfaygif;pkHawmif;qdkcsufawG udkay;EdkifrSmwJUvm;/ awmifolv,form;awG&JU
awmif;qdkcsufawGaum}}
udk<u,f\tar;pum;rsm;um; olUvufxJrS oifwkef;"m;toGm;vdk xufjrufvSay\/
,if;tar;pum;wkdUonf uRefawmfhtonf;ESvkH;udkxd&SoGm; \/
uRefawmfhOD;aESmufxJrSmum;
tajzray:vSm/ uHtm;avsmfpGm pufuwfaMu;\ zdwGef;rIaMumifh
Zufpif;acgif;ikHUcHae&av&m

wpfpkHwpf&m jyefajym&ef rvdkovdk jzpfaeayonf/ udkbusL;u udk<u,ftm;


jznfhpGufavonf/
]]zdESdyfcsKyfcs,frIawGujzifh jyif;xefNrJjyif;xefaewmygyJ? rEav;rSm
aoewfypfcH&olawGvnf;
aq;&kHrSmxyfaojyefowJU? NyD;awmh aoewf'Pf&moufomwJUvl 4a,mufudkawmh
aq;&kHuaeNyD;
axmifxJac:oGm;w,f w&m;pGJcsufwifxm;w,f}}
odkUjzifh udk<u,fESifh udkbusL;onfMum;orQowif;rsm;udk tjyeftvSef
zvS,fajymqdkaeMuavonf/
ocifvSa<u acgif;aqmifaom yifv,ful;oabFmBuD;vkyfom;rsm;oydwfwGif
bkef;BuD;rsm; yg0if
oydwfwm;&m ykvdyfu ESdrfeif;ykHrsm;? rEav; aoewfypfrItwGuf
uefUuGufaomtm;jzifh ppfudkif;bufrS
vl1000 Adkvfauy,f acgif;wkH;wkH; MuykH? uwGefuRJNcHrS ocif ocifr 500
oxkHodkU csDwufvmNyD;
&kH;ESifhaxmifrsm; udk0dkif;um zrf;xm;aom ocifcspfvIdiftm; vTwfay;&ef awmif;qdkykH?
rEav;
tmZmenfromcs&mwGif vlpnfum;ykH? pkHaeatmif olwkdUtcsif;csif;ajymaeMu &m
uRefawmfhrSm cGusaom
ar;cGef;rsm;rS vGwfuif;pGm qHyifnSyfjcif; tNyD;odkUwdkif a&mufcJU&avawmhonf/
uRefawmfwdkUonf qHyifnSyfqdkifrS xGufcJUMuNyD; bl;oD;aMumfqdkifodkU oGm;Muavonf/
a':vkH;wif\ bl;oD;aMumfqkdifum; tif;pdefvrf;rBuD;ab; ajrmif;ezl;ay:wGif
wnf&Sdavonf/
trkd;tumr&Sd/ taMumfzdk\ b,fbufwGif ESD;aMumzsmrsm;cif;xm;NyD; 4if;wdkUtay:wGif
pm;yJG0dkif;rsm;&Sd\/
ajrmif;wpfzufurf;&Sd wpfxyftdrfuav;um; a':vkH;wif\ tdrfyifjzpf\/
tdrfESifhbl;oD;aMumfqdkifudk
Murf;jym;BuD;wpfckjzifh wHwm;ul;xm;avonf/
uRefawmfu ESD;aMumzsmay:wGif wifysOfacG xdkifvdkuf\/ udk<u,furl
aqmifhaMumifhxdkifvdkufavonf/
a':vkH;wifum; touf 40ausmf? orD;tysKdjzef;uav; 2a,muf\ rdcif
rkqkd;rjzpf\/ a':vkH;wif\
xl;jcm;csufrSm iSufaysmzl;ESifh wlatmif acgif;ao; atmuf&SL;NyD; tv,fazmif;onfh
udk,fcEm&Sdjcif;wnf;/

MunfhygOD;? udk,fcEmBuD;ESifh taMumfzkdteD; zifxdkifckHuav;ay:wGif zifcsxdkifvsuf


ajcESpfzufudk
um;qif;xm;NyD; a&SUuZvkHwGif rkefUESpfe,fae&m ckHuav;ESifh rqHUatmif
wifyg;zifom;rsm;u ydkaeojzifh
ab;wGiftdqif;aeonf/ vufu vIyf&Sm;oavmuf udk,fcEmu rvIyf&Sm;aomfvnf;
ao;i,faomacgif;uav; uavavsmhaeom Muufaygif;ap;&kyf\/ OD;acgif;udk
[dkonf,drf;xdk;vsuf
&Sdonf/ yg;pyfwGifum; aq;ayghvdyfBuD;udkcJxm;onf/
a':vkH;wifonf udk<u,ftm; vifvkyfvdkonfrSm vlodewfMum;jzpf\/ udk,f<u,fu
wkHUjyef rBudKuf/
odkUaomf udk<u,fonf a':vkH;wiftm; tcifrysuf? ulnDapmifrp&m&SdvQif
ulnDapmifr\/ olUtm;
a':vkH;wifu vdkufpm;vdkvm;onfudkvnf; rawmfrw&m; tjrwfrxkyfay/ xdkUaMumifh
olwkdUqufqHMuykHrSm vGefpGmyif &if;ESD;Mu\/
orD;tBuD; jrMunfrSm touf 16ESpfrQ&SdNyD; tkyfvkH;odrf;p jzpfonf/ vkH;BuD;aygufvS
tom;jzLjzL
rsufESm0dkif;0dkif;? ESmacgif;jym;jym;ESifh Munfhaysmf&Iaysmfaom rdef;uav;wpfa,mufjzpf\/
ti,fjr&DrSm
13ESpfausmf ausmf 14ESpfeD;yg;? qHawmufzm;pjzpf\/ olum; tarESifhvnf;rwl?
tpfrESifh vnf;rwl?
ydefydefyg;yg;? ESmacgif;cRefcRef? rsufvkH;jyL;jyL;jzpf\/ jrMunfu taMumfaMumfvsuf&SdNyD;
jr&Donf
bl;oD;aMumfpm;vmolrsm;tm; pm;yJGxdk;vsuf&Sd \/
uRefawmfwdkU xdkifvkdufonfESifhwpfNydKifeuf rjr&Du]]
OD;av;wdkU b,fuavQmufvmovJ? taMumfpm;ygOD;vm;}}
udk<u,fu]]pm;r,fvdkU xdkifwmaygh[}}
udk<u,fajymvdkufonfudk a':vkH;wif Mum;vkdufonf/ ZvkHudkifxm;aom vufjzifh
yg;pyfxJu aq;vdyfudk
xkwf,lxm;vdkufNyD;]]udk&if<u,fu rpm;&if rxdkifawmhbl;wJUvm;}}
]]'Dvdkvnf; r[kwfygbl;Asm? 'DaeUawmhpm;zdkU wrifvmvdkUyg? a[m'Du armifwifxGef;
npmrpm;&ao;wmeJU}}
jr&Du 0ifpGufvdkufonf/
]]OD;av;udkwifxGef;wdkUrsm; rjrif&wm MumvSNyD}}

onfaumifruav;onf uRefawmhftm; udk<u,fESifhwGJodojzifh OD;av;[k


a&mac:aejcif;jzpfonf/
odkUaomf oluOD;av;ac:wdkif; uRefawmfucHjyif;onf/ uoduatmufjzpfonf/
uRefawmfhrSm
olvdkt&G,fu Od;av;ac:&ef t&G,fr[kwf[k ,lqxm;onf/
]]rjrifwmMumNyDqkd? igu NrdKUrausmif;XmecsKyfudkoGm;ae&wm;udk;uG}}
]]bmaMumfxnfhcJU&rvJ OD;av;}}
udk<u,fu taMumzdkqDodkU vSrf;Munfh&if;]]&SdwmxnfhvmcJU[m/ rvkH;wif 'Dem;rSm aumifnSif;aygif;jzpfjzpf? rkefUaygif;jzpfjzpf
r&Edkifbl;vm;}}
a':vkH;wifonf rkefUESpfxJodkU bl;oD;acsmif;uav;rsm;udk jznfhxnfh&if;]]pmwkdufem;u r,fcifhqDrSm aumufnSif;aygif;usnfawmufawG jrifcJUw,f? &SifhorD;udk
t0,fvTwfvdkufygvm;}}
]]&SifhorD;}}qdkonfrSm jr&Dudkqdkvdkonf/ olwkdUrSm 'Dvdkcsdwfjcif;rsKd;um; &dk;aeNyD/
orD;awGudkvnf;
&Smp&mrvdkMuawmhNyD/ udk<u,fu]][JU-orD; jr&Da&oGm;0,facs[m? usnfawmufESpfacsmif;avmuf}}
udk<u,fu ydkufqHxkwfay;onfudk jr&Dur,l/ olwkdUu 0,fauR;rnf[k qkdum
cyfokwfokwfxGufoGm;avonf/
uRefawmfonfjrMunfbufodkU Munfhvdkufonf/ jrMunf\ rsufESmum; rD;&SdefaMumifh
eD&Jae\/
olonftaMumrsm;udkxnfhNyD; uRefawmfwdkUa&SUodkUvmcs onf/ 4if;aemuf
vufzuf&nfMurf;tdk;
vmcs&if;]]udkwifxGe;fwkdU ausmif;om;ta&;awmfykHawG NyD;awmhrSmvm;}}
jrMunfurl uRefawmfhtm; OD;av;[k rac:awmhay/ wpfcgu oluvnf;
uRefawmfhtm; OD;av;[k
ac:ao;\/ ]]ighudkOD;av;vdkU rac:ygeJU uGm}}[k wpfcgwke;fu olUtm;ajym&m olu
twefMumawGaeNyD;rS
b,fvkdt"dym,faumufoGm;onfrod? &Sufudk;&Sufuef;vkyfvsuf ]]aemufrac:ygbl;}}[k
ajymum
vSnfhxGufoGm;avonf/ w[d[dvnf; &,foGm;vkdufavonf/
]]rNyD;ao;ygbl;}}
]]91Xme tkyfcsKyfa&;qdkwm zsufrS NyD;rSmayghaemf}}
]]tif; tif;}}

uRefawmfu cyfayghaygh ]at;}[k ajzvdkufrdaomfvnf; csufcsif;yif jyefjyif


ajymvdkaomaMumifh twdtus
b,fvdkajz&yghrvJ pum;p&SmaepOfyif jrMunfonf taMumfzdkodkU oGm;avonf/
bl;oD;aMumfrsm;udk
wkwfacsmif;uav;ESifh vSefay;aeavonf/
udk<u,fu]]udk,fhvl&? 91Xme tkyfcsKyfa&;[m vG,fvG,feJU ysufyghrvm;uG}}
]]tJ'gaygh cufaewm? vlawGu vG,fvG,feJu ysufr,fxifaeMuw,f/
uRefawmfwdkUuvnf; xifcJUwmyJ/
wu,fzsufMunfhawmh rvG,fbl;As? yxrtqifhjzpfwJU
nGefUaygif;tpdk;&jzKwfcs&wmuyJ
b,fhavmufcufovJ/ aemufwpfqifhrSm b,ftrwfrS &mxl;vufrcHatmif
vkyf&r,fqkdwm 'guvnf;
vkyfvdkUrjzpfao;bl;/ &mxl;vufrcH&kH tpdk;&tzJGUzJGUrjzpf&kHeJU 91Xme tkyfcsKyfa&;
ysufoGm;rvm;
roGm;bl;vm; qkdwmawmh uRefawmfrodbl;/ ocifacgif;aqmifawGeJU
owif;pmwcsKdUuawmh
&mxl;vufcHwJUvlr&SdvdkU tpdk;&zGJUrjzpf&if ysufrSmyJvdkU ajymaeMuw,f/ udkvSa&TwkdU?
wufbkef;BuD;
udkodef;azwdkUuawmh rysufbl;wJU? bk&ifcHBudKufovdk tkyfcsKyfoGm;rSmyJwJU}}
jr&Donf aumifnSif;usnfawmufBuD;rsm;udk wpfzufwpfacsmif;udkif
ckefaygufajy;vTm;vm\/
]]EdkU bmvkyfMurSmvJ}}[k udk<u,fu tm;rvkdtm;r&toHjzifh ar;avonf/
]]uRefawmfawmh rajymwwfygbl;Asm}}
]]EdkU rif;wkdUXmecsKyfu cPcP aMunmaew,fr[kwfvm;? tmPm&Sif
udkvSa&Tr[kwfvm;?
91XmetkyfcsKyfa&;udkzsufypfr,f? wpfjynfvkH;tdrfajc av;oef;vIyf&Sm;oGm;r,fh
vkyfief;pOfawGcsr,fvdkU
ajymw,fr[kwfvm;}}
]][kwfw,f? ajymw,f}}
]]ajym&if tJ'gu bmvkyfief;pOfvJ}}
]]uRefawmfawmh rajymwwfbl;}}
]][if rif;wdkUu txufuaeNyD; rajymwwfwmawG ajymaeovm; udk,fhvl&JU}}
uRefawmfhrSm cGusaejyefygNyD/ taMumfpm;vdkuf aumufnSif;pm;vdkufESifh vkyfNyD;
Nidrfaevdkuf&ygonf/

udk<u,fonf twefMum NidrfaeNyD;aemuf qufajymjyefavonf/


]]bmajymajym wdkif;jynfuawmh ckeu jrMunfxifovdkyJ? rif;wdkUwpfawG [m91Xme
tkyfcsKyfa&;udk
ysufatmifzsufMuvdrfhr,fvkdU xifaew,f/ oydwfawGvnf; qufarSmufaeMuw,f?
tiftm;jyyJGawG
qufvufvkyfaew,f? awmifolv,form;awGu NrdKUwufNyD;&kH;awG? *gwfawG?
axmifawGudk 0dkif;NyD;
ta&;qkdaew,f? tJ'gawG b,fhES,fvkyfrvJ}}
]]uRefawmfrajymwwfbl;? uRefawmf OmPfrrDbl;}}
]]'gjzifh udkvSa&TwdkU? udkodef;azwkdUu bmajymovJ}}
]]udkvSa&Tuawmh bmrSrajymbl;? onfhjyifacgif;aqmifawGvnf;
bmrSajymoHrMum;ao;bl;/
udkodef;azuawmh &oavmuf tcGifhta&;awG ,lNyD; wdkufyGJawGudk &kyfodrf;&rSmyJwJU/
'Dpum;
oluodyfajymaevkdU ocifacgif;aqmifawGu olUudkrauseyfMubl;}}
]]'Dtwdkif;qdk&if udkodef;azudk ocifacgif;aqmifawGu rauseyfwm rSefwmyJvdkU
xifw,f/ wdkufyGJawG
b,fhES,fvkyf&yfrvJ? tpdk;&uvnf; b,favmufESdyfpufaeovJ? rif;todyJ
r[kwfvm;}}
]]'gjzifh cifAsm;txif wdkufyGJawG b,fxdquf&if aumif;rvJ}}
udk<u,fonf rajzEdkifawmhacs/ olvnf; uRefawmhfvdkyif aumufnSif; pm;vdkuf?
taMumfpm;vdkuf?
vufzuf&nfusKdufcsvdkuf vkyfaeayawmhonf/
a':vkH;wifu jrMunftm;]]jrMunf vufzufwpfyef;uef xnfhNyD;ay;vdkufygOD;}}
jrMunfonf taMumfzdkrS x a':vkH;wifutaMumfzdkwGif xdkdif&pfonf/
taMumfzkdESifh wpfvHuGmavmufwGif pifuav;wpfck&Sdonf/ pifuav;ay:
zefbl;BuD;rsm;&Sd\/ um;
olwkdUom;trdzGifhxm;aom vufzuf? csif;okyfqdkifuav;yifwnf;/
jrMunfu vufzufxnfhaepOf uRefawmfonf rwfwwfxvdkufonf/
]]uJ-udk<u,f oGm;MupdkUAsm}}
a':vkH;wifu cifus,fus,f]]
aeMuOD; aeMuygOD; vufzufjyifaew,f? [J jrMunf jrefjrefvkyfav}}
]]uRefawmfrpm;csifawmhbl;As? ntdyfraysmfbJaerSmpdk;w,f}}
udk<u,fu xkdif&mrS rxbJ-

]]aeOd;av? enf;enf;jzpfawmh pm;OD;rSaygh? udk,fu cyfrsm;rsm; pm;ypfvdkufyghr,f}}


vufzufyef;uefudkvmcsaom jrMunftm; uRefawmfonf pdkufMunfhaeonf/
uspfuspfvspfvspfjzLjzLazG;azG; udk,fcEmuav;wGif wyfrufpdwfrsm;a&mufoGm;ay\/
,if;odkUaomtjzpfudk udk<u,f&dyfrdoGm;[ef &Sd\/ jrMunfonf
olUtvkyfvkyfaeaomtcg uRefawmfhtm;
udk<u,fu toHwdk;wdk;uav;jzihf]]'Daumifrav;awGvnf; yifyef;&Smw,f? wpfaeukef wpfaecef; rkd;a&m aEGa&m
tm;&w,f r&Sdbl;/
aps;a&mif;wJUtcga&mif;? aq;vdyfwJUtcg vdyf? 'geJUvnf; xrif;eyfrSef
pm;&&kHyJ&Sdw,f/
qif;&JawmhBuHrdBuH&m BuHwmyJ armif&if? olUtar ukvm;eJUay;pm;r,fvkdUwJU
wpfaeUu ajymw,f}}
]]aMomf [kwfvm;? jzpfrSjzpf&avAsm}}
]]olUtaru udk,fhudkwdkifyifw,f? udk,fu zsufxm;&w,f? uGm-ukvm;eJU
ay;pm;r,fhtpm; ArmqDrSm
r,m;i,ftjzpf tyf&wmu aumif;OD;r,f}}
]]'gvnf;raumif;ygbl;Asm}}
udk<u,fonf NidrfNyD;vufzufudkom pm;aeawmhonf/ uRefawmfum; rsufESmarmhum
aumif;uiftmumjyifxJwGif ai;armaeav\/ vxufjcrf;onf ukudKyifxdyfzsm;rSm
yGifhvif;ae\/
uRefawmfonf vxufjcrf;ay: wifyg;vTJxdkifum tmumjyifxJwGifvGifhaerdonf/
tajzray;Edkifaom
jyemtrsKd;rsKd;ESifh &ifqkdifae&aom ta&;awmfykHESifh a0;onfxuf a0;&modkU
vTifhMunfhonf/
qif;&Jjcif;aMumifh ukvm;r,m;i,f jzpf&rnfqdkaom jrMunfwdkUESifh a0;&m?
onfhxufonfa0;&modkU
vTifhaerdavonf/ odkUaomf odyfMum&SnfvTifhraeEdkifyg/ vxufjcrf;ay:rS
jAKef;ceJvdrfhusvmygonf/
taMumif;um; vrf;rBuD;ay:wGif vli,fwpfpkonf oDcsif;oHNydKifqdk b,fnm
nDpGmcsDwufvmMuaomaMumifhwnf;/
&J&Jawmuf wkdUArmajy/
owdcJawG
&mZ0if xdk;avmufatmif pGefUay?
Armhvuf&kH; wyfawmfom;ay?
tmZmenfaoG;awG?

t&dk;aMuaMu?
wkdUajy wkdUajr?
acwfaqG;udk ajymif;jyef?
wufacwfudk pDrH?
wkd;wufatmif pdwfoef?
nDapaemf?
ppf&Jarmf?
csDwufMupdkU aysmfaysmf/
b,fnmb,fnm/
Armajy igwkdUajy?
Armajr igwkdUajr?
cifcifrifrif trsKd;apmifhMu?
b,fnm b,fnm?
(onfcsdefcg) Armajy
ZmwdaoG; ta&mifwifap?
Armqdk *dkPf;uPpdwf aysmufzkdU awmfNyDav/ /
uRefawmfwkdUonf csDwufoGm;aom vuf&kH;wyfom;rsm;udk ai;Munhfusef&pfpOf
udk<u,fu
uRefawmfhvufarmif;udk udkifvdkufNyD;]]Mum;vm;? vlwdkif;udk csDwufMupdkUvdkU ac:aewkef; rif;wdkUu aemufqkwfr,frsm;
rBuHeJUaemf}}[k
owday;avonf/ /
37
xdk;csifaomqif aemufwpfvSrf;qkwf
t'DtawmtwGif; okH;av;&uf uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;twGuf &ifwzdkzdkESifh
aeMuaom
&ufrsm;jzpfonf/ wpfckckudk rqkH;jzwfbJr&/ bmyJjzpfjzpf ZGwfESpf a&SUudkom
csDwufrnfavm/
xdk;csifaomqif aemufwpfvSrf;qkwfqkdaom pum;uJUodkU tcsdefaumif;?
tcGifhaumif;udk
apmifh&if;aemufodkU wpfvSrf;qkwfrnfavm/
pdwf"mwftm;jzifhqdkvQif ta&;awmfykHBuD; a&SUqufcsDwufa&;wGifom
tcsdefcGifnSmomaeonf/
odkUaomf tajctaetjzpftysufrsm;u aemufrqkwfvQif rjzpf/
pdwf"mwfESifh tajctaetwdkuftcHjzpfaeMuavonf/ tpmtiwfcH wkdufyGJuwnf;u

qufBuHUBuHUcHEdkifaom ausmif;om;ta&twGuf enf;vmonfrSm odomonf/


uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;xifovdk trwfrsm;tm; &mxl;vufrcHatmif
rwm;qD;EdkifMu/
t*FvdyftmPmydkifrsm;ESifh 4if;wdkU\tmPmpuf ,E&m;um;
pufukefarmif;aewke;fjzpf\/
wpfurmvkH;tajctaeESifh uyfMunfhvQif t*Fvdyfe,fcsJUtmPmonf NydKysuf&ef
tvm;tvmr&Sdao;/
ab;usyfeHusyf rjzpfao;/ rD;ukef,rf;ukef tMurf;zuf uRefawmfwkdU\
ta&;awmfykHudk wkdufckdufrnfom
jzpf\/ &mxl;vufcHrnfolr&Sdu bk&ifcHwpfOD;wnf; tkyfpdk;vdrhfrnf/
Oya'jyKvTwfawmfudk
zsufodrf;vdrfhrnf/ odkUaomf uRefawmfwkdUtm; tavQmhay;vdrfhrnf r[kwf/
uRefawmfwdkUrSmum; vufeufqkd "m;rwdkwpfacsmif;rQr&Sd/ pnf;&kH;a&;uvnf;
pcgp&Sdao;onf/
EdkifiHjcm;tultnDqkdonfrSmvnf; arQmfvifhEdkifaomt&mr[kwf/ EdkifiHjcm;rsm;ESifh
tquftoG,fyifr&SdMu/
uRefawmfwkdUacgif;aqmifrsm;onf tajctaersm;udk vlxktm; todray;Mu/
vlxk\pdwf"mwfudkom
enf;trsKd;rsKd;jzifh jrifhwifay;xm;Mu avonf/ xkdUaMumifhvlxku ]]nDapaemf ppf&Jarmf?
csDwufMupdkU
aysmfaysmf? b,fnm b,fnm? Armjynf igwkdUajy}}[k oHNydKifqdk
vuf&kH;qefUwef;aeMupOf
]]&mxl;vufcHa&; tvkdr&Sd}}? ]]nGefUaygif;tpdk;& jyKwfNyD;&if aemufxyftpdk;&
rwufapESifh}}? ]]91Xme
tkyfcsKyfa&;wkdufzsufypf}} paom a<u;aMumfoHrsm;udk atmfaeMupOf *kPfrysufaom
aemufqkwfa&;udk
a&S;&Iom xGufayguf&maeMu&avonf/
xkdtwGif; bk&ifcHu qmay:xGef;udkyif eef;&if;0efcefU tpdk;&zGJUapawmhrnf[k
owif;rsm;
ysHUvGifhvmavonf/
xdkowif;udk uRefawmfwkdU\ ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf acR;wvkH;vkH;jzifh
pOf;pm;Muonf/ udkvSa&T?
udkodef;atmif? udkat;ausmf? udkpdk;armif? udkxGef;&Sdef? udkausmfjrifh? ukdbpH?
udkoef;wif? udkaomif;cif/

olwkdUESifhtwl tjyifrS EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;jzpfaom ocifEk? ocifatmifqef;?


wufbke;fBuD;
udkodef;az? udkausmfNidrf;? udkcspfpolwkdUvnf; acgif;csif;&dkufMuonf/
qmay:xGef; eef;&if;0ef rjzpfatmif[laom enf;vrf;wpfck tjzpfjzifh atmufygpmudk
OD;oGifxHodkU
a&;vdkufMuavonf/
OD;oGif
txufvTwfawmftrwf
OD;rif;cifAsm;
(1) uRefawmfwdkUausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;ESifhwuG
wdkif;jynfwGif rausreyfjzpfaeaomtcsufrsm;udk auseyfpGm &&Sdatmif
OD;udk,fwdkif eef;&if;0ef&mxl;udk vufcHrS jzpfEdkifrnf[k ,kHMunfygvQif
eef;&if;0ef&mxl;udk vufcH txufygawmif; qdkcsufrsm;udk
aqmif&Gufay;yg/
(2) tu,f txufygtcsufrsm;udk oifhavsmfaomtcsdefwGif
uRefawmfwdkU auseyfavmufatmifr&cJUaomf eef;&if;0ef&mxl;rS
xGufcJUyg/
(3) tu,f txufyg tcsufrsm;udk &&SdNyD;aomfvnf; jrefrmEdkifiH
vkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or* toif;trIaqmiftzJGU Od;onf
&mxl;qufvuf vufcHaejcif;tm;jzifh wkdif;jynftusKd;rrsm;[k
oabm&&Sd txGufckdif;aomtcg &mxl;rSxGufcJUyg/
(ykH)vSa&T
ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;
or*trIaqmiftzGJU/
uRefawmfwkdUonf OD;oGif\orm"dESifh ausmif;om;rsm;tay:wGif xm;tyfaom
apwemudk
vkH;0,kHMunfMuonf/ OD;oGifonf rnfonfhEdkifiHa&;
*dkPf;*PwGifrQrygaomaMumifhvnf;
udk,fusKd;riJU&mxl;rwG,faom tpdk;&tzGJUudk zGJUjzpfEdkifonf[k xifMuonf/
,if;uJUodkUaom
ausmif;om;acgif; aqmifwkdU\ pD&ifcsufudk uRefawmfwdkUonf toifhavsmfqkH;ESifh
tvkyftjzpfEdkifqkH;
tpDtpOf[k ,kHMunfcJUayonf/ xdktawmtwGif; OD;ykonf tpdk;&tzJGUopfzJGU&ef
bk&ifcHtm;
uwday;vdkufNyDjzpfaMumif; owif;rsm;ygavonf/

NrdKUrdNrdKUzvlBud;tcsKdUonf jrefrmukefonfBuD;rsm; toif;wdkuf pn;fa0;MuNyD;


atmufygaMunmcsufudkxkwfvkdufavonf/
(1) ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufonf oifavsmfonf[k uREfkyfwdkU
oabm&&Sdonfhtwdkif;rnfonfh
tzJGUacgif;aqmifrqkd tpkd;&opf rzGJUpnf;rD ausmif;om;rsm;\
awmif;qdkcsufudkay;tyfrnf[k bk&ifcHxHrSm
a&S;OD;pGm 0efcHcsuf&&Sdap&ef aqmif&GufoifhaMumif;/
(2) bk&ifcHxHrS xdk0efcHcsuf r&&SdvQif tpdk;&tzGJUopfzGJUpnf;&ef vkyfief;wm0efudk
rnfonfhygwDurQvufrcH&ef wdkufwGef;aMumif;/
(ykH) OD;oGif
/ OD;vSbl;
/ OD;nGefU
/ OD;bdk;aAsmh
/ OD;jrifh
/ OD;bkd;atmif
/ OD;xGef;OD;
NrdKUrdNrdKUzrsm; aMunmcsufESifh ra&S;raESmif;yif pDtifeftD;ac: trsKd;om; ynma&;
aumifpDuvnf;
tvm;wlyif aMunmavonf/
OD;ykonf tpdk;&zGJU&ef BudK;pm;\/ OD;baztm; tpdk;&tzJGUwGif 0efBuD;wpfOD;tjzpfjzifh
vufcH&efOD;yku
zdwfonf/ olUig;yGifhqdkif *sDpDbDatu vnf; vufcH&ef wdkufwGef;onf/ OdD;bazu
vufrcH/ bmhaMumifh
vufrcHonf udkvnf;r&Sif;/ OD;ykonf OD;apmtm; vufcH&ef qJG\/ OD;apmum;
vlodewfMum; vufrcHyg/
nGefUaygif;tpdk;&udk zsufNyD;aemuf aemuftpdk;&wufvQif raxmufcHbJ
91XmetkyfcsKyfa&;zsuf&efudkom
vkyfrnf[k aMunmNyD;jzpf\/ ausmif;om;rsm;or*udkvnf;
uwdvufrSwfa&;xdk;ay;NyD;jzpf\/ okdUaomf
,cktcg avoHajymif;vmonf/ OD;oGifpaom NrdKUrdNrdKUzrsm;\ toHudk vkdufvmonf/
ausmif;om;rsm;awmif;qdkcsufudk vdkufavsmatmif vkyfygrnf[k OD;yku 0efcHvQif
&mxl;vnfcHrnf[k
qkdavonf/
aemufqkH;OD;ykonf ausmif;om;rsm;ta&;udk at;atmifNyD;jywfatmif
aqmif&Gufygrnf[k qdkavonf/

OD;oGifpaom NrdKUrdNrdKUzukefonfBuD;wkdUuvnf; ausmif;om;ta&;ay;&rnf/


ausmif;om;rsm;ESifh
ausat;&rnf/
pDtifeftD;trsKd;om;ynma&;aumifpDwdkUuvnf; ausmif;om;ta&; ay;&rnf/
ausmif;om;rsm;ESifh
ausat;&rnf/
*VKefapmuvnf; ausmif;om;rsm;awmif;qdkcsufay;&rnf/ ausmif;om;rsm;ESifh
ausat;&rnf/
OD;ykuvnf; ausmif;om;wkdUta&;NyD;jywfausat;atmif aqmif&Gufygrnf/
uRefawmfwdkU ausmif;om;awGuvnf; v,form; tvkyform;ESifh tusKd;xyfwl
aqmif&Guf&rnf[k
a<u;aMumfNyD; ta&;awmfykHBuD;udk pcJUMuaomfvnf; ckawmh
ausmif;om;rsm;ta&;NyD;jcif;wGifom
tm&kHpdkufaeMu avNyD/ tvkyform;v,form;wkdU awmif;qkdcsufrsm;udk rarhaomfvnf;
awmifrif;
ajrmufrif;ru,fEdkifjzpfNyD/ udk,fhta&;udk,f NyD;jywfatmif vkyfMu&kHom &Sdawmhonf/
xdkUaMumifh ausmif;om;acgfif;aqmifrsm;ESifh eef;&if;0efOD;ykwkdUonf OD;oGif tdrf
azazmf0g&Dv
24&ufaeUwGifwpfBudrf 25&ufaeUwGifwpfBudrf awGUqkH aphpyfa&;vkyfMuavonf/
24&ufaeUtpnf;ta0;wGif eef;&if;0ef OD;ykESifh OD;oGif? OD;bkd;aAsmh? OD;nGefUpaom
NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm;ESifh
udkvSa&T? udkodef;atmif? udkoef;wifpaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;
wufMuavonf/ 4if;jyif
ocifEkESifh a'gufwmxifatmifwkdUvnf; wufMu\/ 25&ufaeUrSmum;
txufygvlBuD;rsm;ESifhausmif;om;acgif;aqmifrsm;tjyif *VKefOD;apmESifh
ocifatmifqef;wkdUvnf;wufa&mufMuonf/ xdkodkUausmif;om;ta&;
ausat;NyD;jywf&ef
aqG;aEG;aeMupOf ae&mtESHUtjym;rSmum; eef;&if;0ef &mxl;udkqufcHoGm;aom OD;yktm;
&IwfcsoHrsm;ay:vmayonf/ Od;ykrSm &rnf;oif;tv,fydkif; rJqEe,frS
trwfjzpfav&m &rnf;oif;
tv,fydkif; rJqE&Sifrsm;u csufcsif; tpnf;ta0;vkyfNyD; OD;yktm; &Iwfcsavonf/
tpnf;ta0;
OuXvkyfolrSm OD;yk\wlawmfol ysOf;rem;ocifjr jzpfay\/ olwkdUonf
&efukefta&mufcsDwufum

uefUuGufMurnf[k qkH;jzwfavonf/ tpdk;&opfudk awmxkwfjcif;vnf; jyKavonf/


&efukefwdkUArm
tpnf;t&kH;u vnf;OD;yktpdk;& opfzJGUjcif;udk uefUuGuf&ef tpnf;a0;ac:\/
aocgeD;rS &dum,l
tbdZmxlum iyk iyk/
nGefUaygif;vufopf &mxl;,l
wkdif;jynfql&if olwkdUaMumifhyJ/
ArmjynfBuD; epfzdkUzef
uvdrfOmPfESifh iapm iapm/
iapmrdkU wufvdkUvm
olUrsufESm t&Sufr&Sd/
nmwm0g' vSdrfhvdkUzef
rsKd;cspfOmPf[m barmfvdkyJ/ /
bwfpfum;rsm;jzifh vSnfh oHcsyfxdk;olu xdk;Muavonf/
OD;yktpdk;&ESifh aphpyfaeaom 2&uftwGif; uRefawmfhrSm aerxd xdkifrom
jzpfaeayonf/
vnfyif;w&Snf&SnfESifh xGufvmrnfh tajzudk apmifhae&if; XmecsKyfrSm
tNidrfraeEkdif/25&ufaeUnae
udkvSa&TwkdU vlpkOD;ykESifh aqG;aEG;&ef OD;oGif\ tdrfodkU xGufcGmoGm;Mu&m
uRefawmfonf
a&ausmfrcifopfwdkUtdrfodkU xGufvmcJUrdavonf/ oufouf*emrNidrfvdkU vrf;&Smum
xGufvmrdoavm?
odkUr[kwf rcifopfuav;tm; awGUcsifpdwfaygufvm xGufvmcJUrdoavm? odkUr[kwf
olwdkUwpfawG
txl;ojzifh q&mazESifh q&muawmf a':nGefUwkdUESifh eD;pyfaom jrefrmausmif;q&mESifh
ausmif;om;wkdU\
tajctaeudk pkHprf;avhvm vdkxGufvmcJUrdoavm/ udk,fwdkifcJGjcm;rodyg/
rcifopfwkdU\ tdrfatmufxyf&Sd aq;qdkifwGif uRefawmfrjrifzl;ao;aom
rdef;rBuD;wpfa,mufonf
rcifopfxdkifavh&Sdaom uGyfyspfwGif xdkifvsuf aq;ayghvdyf rSdef;aeavonf/
xdkrdef;rBuD;tjyif
b,folrQr&Sd/ xdkrdef;rBuD;rSm q&maz\ t&yftarmif;avmufyif&Sd q&maz\
rsufESmESifh
cRwfpGyfwlavonf/ acgif;rSmqHyifjzLtenf;i,fESifh ezl;jyifwGif
ta&;okH;aMumif;xifatmif

ta&wGefUaeNyDjzpf q&maz\ tpfrBuD;jzpf&rnf[k


uRefawmfwyftyfwGufvdkufayonf/
]]q&meJUa':a':wdkU &SdMuygovm;cifAsm}}
rdef;rBuD;onf &kwfw&uf rajzao;bJ uRefawmfhtm; pkHprf;onfhoabm jzifh
aphaphMunfhaeao;onf/
]]r&Sdbl;? rif;ub,fuvJ}}
]]uRefawmfu ausmif;om;rsm;or*uyg cifAsm? rcifopfaum &Sdygovm;}}
rdef;rBuD;onf uRefawmfhtm; {nfh0wfysLiSmvnf;rjy? ae&mxdkifcif;vnf; ray;?
pkHprf;onfhtMunfhjzihfom
aphaphqwfMunfhNyD;aemuf]]b,fausmif;u or*vJ}}
]]wuodkvfausmif;om;or*ygcifAsm
bmaMumifhrSef;rod? ,dkU,dkUuav; NyKH;aerdonf/ twefMumrS]][kwfuJU? uRefawmf'Dtdrf cPcP a&mufzl;ygw,f/ rcifopfeJUvnf;
aumif;aumif;odygw,f}}
]]opfopfwpfa,mufawmh tay:rSm&Sdw,f? awGUcsif&if wufoGm;ay awmh}}
bmaMumifhrSef;rod? uRefawmfonf tay:xyfwufzkdU cyfawGawG jzpfaeonf/
]]wufoGm;av wufoGm;}}
avSum; yxrqkH;txpfudk wufvdkufonfESifhwpfNydKifeuf wokefokefvGifhvmaom
apmif;oJUoJUuav;udk
Mum;vkduf&avonf/ Nidrfhanmif;om,maom apmif;aumufoH/
wpfxpf? ESpfxpf? okH;xpf wuf wufoGm;vQif apmif;oHoJUoJUuav; onf ydk
ydk
yDopGm&dkufcwfvmonf/ em;axmifcsKdat;aom oDcsif;qdkoH cyfwdk;wkd;uvnf;
apmif;oHvIdif;udk pD;
vdkufygaeonfr[kwfavm/
uRefawmfonf tay:xyfa&muf&ef avSum;okH;xpfom vdkaomae&mwGif &yfaeNyD;
em;axmifaevdkufonf/
Nidrfhanmif;aom apmif;oHESifhcsKdat;aom BudK;oDcsif;oHudk taESmifht,Suf
jzpfroGm;apvdk/
rcifopfonf rdcifu om;i,ftm; ydkufxm;ovdk apmif;udk &ifcGifrSm ydkufxm;NyD;
oG,faysmif;onfhvufacsmif;uav;rsm;udk BudK;rsm;ay:wGif upm;aeavonf/
tdrfa&SUbufodkU
rsufESmrlxm;NyD; tmumjyif jymvJUvJUxJokdU ai;pdkufum Munfh&if;csKdat;onfh
toHvIdif;rsm;udk

vTifhaeavonf/
]]apmif;awmfod*Fg at;at;nSif;nSif;/ jrnfoHomvS rSef&mwGif;? xHaygif;aw
wsmoGif;? omjcif; omjcif;?
vGefom,mpG wD;bJGUvufoHrSm? yef;yGm;yef;yGm;? a0qmqm? a&Tvuf&dk;i,f wkd;udE&m?
vufoH vufoH
vufoH &Sdefjyif;? omwnfhombdjcif;i,fESifh? okH;,H oef;acgifwGif;ayrdkU? wHrTmwH&Snf
nSif;ygvdkU
apmif;rif;yOodefavwnfhrS apmif;rif; yOodef}}
rcifopfonf oDcsif;qkH;aomfvnf; twD;r&yf? tjcm;BudK;oHrsm;udk qufaeavonf/
rsufESmudkapmif;ay:wGif ikHUxm;NyD; wpfudk,fvkH;rSm tm&kH[lorQudk apmif;BudK;ESifh
vufacsmif;uav;rsm;qDodkU vTwfxm;[ef &Sdayonf/
uRefawmfwdkUwpfawG a,muf,ufcwfaecsdefwGif rcifopfum; Nidrf;at;oufom
&SdvSay\/
trsm;wumu a<u;aMumfoHawG atmfaeMucdkuf rcifopfu Nidrfhanmif;aom
apmif;oHESifh
csKdat;nifomaom BudK;oDcsif;oHwkdU wGif epfjrKyfvsuf&Sd\/ uRefawmfonf
&kwfw&ufawmh
rcifopftm;tHUMord\/ okdUaomfawG;Munfhawmh tHUMop&mr[kwfyg/
uRefawmfonfvnf; urm&GwfoGm;
yef;rsm;tMum;wGif vdyfjymuav;rsm;ESifhtwl 0JysHaecJUonf/ waygif;v\
naecif;tvSwGif
epfjrKyfaecJUonf/ vxufjcrf;ay:pD; aumif;uifjym vJUvJUwGifvGifhaecJUao;onf/
rtHUMo&kHruao;?
rcifopfESifh uRefawmfonf OmOfwlonf? 0goemwlonf[kyif atmufarhrdao;\/
]]wufoGm;av? wufoGm;? [JU-opfopf {nhfonfvmaew,f}}
[laom rdef;rBuD;\ us,favmifaomtoHonf avSum;ajc&if;rS tay:odkU
wufvmav&m uRefawmfhrSm
'dwfceJyifjzpfoGm;awmh\/ onfawmhrS rcifopfvnf; uRefawmfhbufodkU
Munhfvdkufavonf/
tHUMooGm;aom rsufESmrSm cPtwGif;csKdoGm;onf/ odkUaomfNyKH;om EIwfqufNyD;
vufuawmh
BudK;NyD;atmif qufwD;aeay\/
uRefawmfonf ukvm;xdkifwpfvkH;wGif 0ifxdkifvkdufonf/ wD;NyD;onfhwdkif atmif
olUrsufESmav;udkwpdrfhpdrfh Munfhaevdkufonf/ rsufESmay:wGif xif;ceJ 0if;yvmaom
tNyKH;onf

awmfawmfESifh aysmufroGm;/ apmif;BudK;rsm;ay:wGif vufuav;rsm;


aomhvdkufaomtcg
qHawmufuav;onf vkyfvJUvkyfvD jzpfaeayonf/
]]q&meJUa':a':wdkU b,foGm;MuovJ rcifopf}}
]]azazu bwfpfum; oydwfvSefr,fh tpnf;ta0;wufzkdUwJU? OD;av; OD;bcsKdeJU
OD;av;EkwkdUu
ac:oGm;w,f/ araruawmh vGwfvyfa&; trsKd;orD;tzGJU&,f
aq;vdyfckHtrsKd;orD;awGeJUtwl
bwfpfum;awGeJU xGufoGm; Muw,f/ OD;apm &mxl;,lr,fvdkU uefUuGufqEjyzkdUwJU}}
]]'Dwpfcgrcifopfawmh vkdufroGm;bJudk;}}
]]aumif;aumif;aeraumif;wmeJU vdkufroGm;bl; q&m&JU}}
]]ckeu qkdwJUBudK;[m odyfaumif;wmyJaemf? rcifopf apmif;wD;wmu vnf;
odyfaumif;wmyJ}}
]]tif;? [efrygayvdkUomaygh opfopf&,f? [efomyg&if}}
rcifopfonf apmif;udkckHay:wifxm;vdkufNyD; cyfvSrf;vSrf;u ukvm;xdkif wpfvkH;rSm
xdkifvkdufonf/
]]q&mu *Dw0goem rygbl;aemf}}
]]b,folu ajymovJ}}
]]tdk-t&ifwpfcgwke;fu q&myJajymw,f r[kwfvm;}}
]]tif; [kwfom;yJ? opfopfu w,frSwfrdwmudk;}}
uRefawmfonf rcifopfuav;u uRefawmfajymcJUzl;onfh pum;udk rSwfom;xm;ojzifh
auseyfNyD;tNyKH;BuD;NyKH;aeonf/ bmaMumifhrSef;rod? rcifopfuvnf; NyKH;aeonf/
]]ckeuBudK;[m apmif;awmfbJGUBudK;wJUq&m&JU/ apmif;BudK;&JUtoH? apmif;wD;ol&JU
vufoHom,mykHudk
csD;usL;zGJUqdk&kHwifru apmif;BuD;rSm yef;yGm;awGeJU b,favmufa0qmw,f? wdk;&kyf
udE&m&kyfawGu
b,fae&mrSm ygw,fqdkwmawGudkvnf; azmfjyxm;w,f/ A[kokwvnf;jzpfapwJU
BudK;aygh q&m&,f}}
]]'gxuf opfopfudkwpfck owday;&OD;r,f}}
rcifopf\rsufESmrSm pdk;&drfjcif;jzifh ndKoGm;onf[k xif&onf/
]]wjcm;r[kwfygbl;? apmif;wD;wJUtcgrSmav tdrfa&SUbuf rsufESmrlNyD; rwD;apcsifbl;/
tvif;a&mifawGu
wkduf&dkufrsufpdudk xkd;awmh rsufpdudk xdckdufrSmpdk;&w,fodvm;}}
xdktwGif; tdrfa&SUwnfhwnfh vrf;ay:rS us,favmifpGm oHNydKif[pfvkduf aom
a<u;aMumfoHrsm;onf

uRefawmfhpum;rsm;udk ydwfypfvdkufygavonf/
*VKef *VKef OD;apm OD;apm
vdrfwm vdrfwm olyJ olyJ/
tkyfcsKyfa&; tkyfcsKyfa&;
wdkufzsufMu wkdufzsufMu/
OD;apmvdrfwm olUtBuH
igwdkUrcH bmxifvdkUvJ/
&mxl;i,fwJU armif*VKef
tBuHukefvkdU *VKefqm;csuf/
oHNydKifatmfMuNyD;aemuf trsKd;orD;wpfa,mufu ]]*VKef&SufzG,f}}[k [pfvkdufonf/
tjcm;wpfa,mufu
]]v'&SufzG,f}}[k atmfaomtcg tjcm;wpfa,mufu ]]ESHjynfpkwf&SufzG,f}}[k
[pfjyefavonf/
rcifopfonf jywif;aygufqDodkU oGm;Munfh&if;]]a[m-ararwkdU jyefvmMuNyD}}
uRefawmfum; xdkifNrJomxdkifaeonf/ tcsKdUtrsKd;orD;rsm; bwfpfum;ay:rS
qif;MuoHudk Mum;&onf/
atmufxyfwGif uRefawmfawGUcJU &aom rdef;rBuD;ESifh bwfpfum;ay:rS
rdef;rBuD;wpfa,muf tjyeftvSef
atmfus,f[pfus,f pum;ajymMuoHudkvnf; Mum;vdkuf&ayonf/
rdef;rBuD;]]b,fhES,fvJa[h? *VKeftdrfa&mufcJUMu&JUvm;}}
]]a&mufvnf;a&mufcJUyg? a<u;aMumfoHawGvnf; atmfcJUygw,f&Sif}}
]]'gjzifh jyD;a&mayghat}}
]]rNyD;bl;trda&U? *VKeftdrfu aumifawGaumifrawGu vSefjyvdkufMu w,f/ wkdUu
*VKefom
t&Sufr&Sdbl;xifw,f? ckawmh oif;wkdUwpfrsKd;vkH; wpfaqGvkH;t&Sufudkr&Sdwmudk;
trd&JU}}
xkdUaemuf bwfpfum;xGufoGm;avonf/ rMumrDyif a':nGefUonf
tay:okdUwufvmavonf/
uRefawmfu rwfwwf&yfNyD; qD;BudKaeonf/
]]aMomf armifwifxGe;f? a&mufaewmMumNyDvm;}}
]]odyfrMumao;ygbl; a':a':}}
]]xdkifyguG,f xdkifyg? opfopfa& ararhudk a&wpfcGufay;prf;uG,f}}

a':nGefUonf ukvm;xdkifwpfvkH;wGif 0ifxdkifvdkufonf/ awmfawmfyif


armvmcJU[ef&Sdonf/ tvkdvdk
ay:aecsifaom twefi,facgonfh oGm;rsm;onf NyKH;a&miforf;aeaom
EIwfcrf;rsm;Mum;rS
azG;ceJay:aeMuonf/ rcifopfu a&cyfay;onfudkaomufNyD;aemuf]]b,fhES,frif;wdkU wuodkvfausmif;om;awGu iapmeJU aphpyfaeMuNyD qkdyguvm;}}
]]OD;apmeJU&,fvdkU r[kwfygbl; a':a':? OD;ykeJu aphpyfaqG;aEG;aewmyg}}
]]twlwleJU tElElayghuG,f? a':a':wkdUoabmuawmha[h oydwfvSefwmudk
rBudKufbl;uG? 91Xme
tkyfcsKyfa&; rysufrcsif; oydwfrvSef apcsifbl;}}
rcifopfonf olUtar\ ab;rSm rwfwwf&yfvsuf uRefawmfbmajym rnfudk
odvdkaZmESifh
apmifhMunfhaeavonf/ uRefawmfum; &kwfjcnf; bmrQjyefrajymEdkif/
tawmfuefUuGufacsy&efcufaom
pum;rsm;aywnf;/
]]a':a':wkdUuawmha[h NrdwfNrdKUu ausmif;om;rdbawG&JU qkH;jzwfcsufudk BudKufouJGU/
vGwfvyfa&;r&rcsif; oydwfarSmufaer,fwJU}}
uRefawmfu; bmrQrajymEdkifawmhacs/ a':':onf olUorD;tm; armhMunfhNyD;]]orD;a& tarqmNyDuG,f? uJ-aemufaz;oGm;NyD; xrif;jyifzkdUajym? orD; azaztwGuf
csefxm;vdkufaemf?
armifwifxGef; xrif;pm;oGm;ygvm;}}
]]rpm;ygbl; a':a':}}
]]bmvdkU rpm;wmvJuJGU? 'gxuf armifvSa&TwdkU OD;ykeJUaphpyfaeMuwm bmawGrsm;
&owJUvJ}}
]]tNyD;owf rqkH;jzwf&ao;bl;wJU a':a':&JU? 'Dawmh uRefawmfvnf; bmrS
rnfrnf&& rodao;bl;/
udkvSa&TwdkUvnf; 'DaeUnaeyJ OD;oGiftdrfudk oGm;Muav&JU? olwkdUtJ'DoGm;Muwke;f
uRefawmf'DudkvmwmyJ}}
a':a':onf bmrQrajymbJ ai;aeonf/
uRefawmfvnf; Nidrfaevdkufonf/
tawmfMumaomtcg rcifopfu xrif;pm;vmac:ojzifh a':a':onf xdkif&mrSx&if;]]vmavuG,f armifwifxgef; xrif;pm;oGm;ygvm;}}
]]rpm;awmhygbl; a':a':? q&mawmh awmfawmfeJU jyefrvmao;bl; xifw,faemf}}
]]rajymwwfbl;? bwfpfum;orm;awG&JU tpnf;ta0;udk q&mOD;bcsKdeJU
vkdufoGm;wmyJ/

bwfpfum;oydwfawGuawmh vSefMurSmxifyg&JU? q&mOD;bcsKdwdkU 0ifaphpyfvdkU


awmif;qdkcsufawG
awmfawmfrsm;rsm;yJ&w,f/ aumfzDaomufygOD;vm;}}
uRefawmfvnf; xdkif&mrSxvdkufNyD;]]raomufawmhbl;a':a':? uRefawmfoGm;awmhr,f}}
]]oGm;awmhrvm; at;at;}}
a':a':htm;Munfh&onfrSm tawmfyif yifyef;EGrf;e,faeykH&onf/ qmuvnf;
tawmfqmaeaeonf/
uRefawmfhtm; rvTJom {nfhcHajymqkdae &aomfvnf;
uRefawmfoGm;awmhrnfqdkaomtcg
tawmfoufom&m &oGm;onf[k xifonf/
NrdKUrausmif;odkU uRefawmfjyefa&mufaomtcg udkvSa&TwkdUvlpkum; jyefra&mufMuao;/
,aeUaphpyfa&; tpnf;ta0;odkU udkvSa&T? udkat;ausmfESifh udkpdk;armifwkdUom
vkdufygoGm;NyD;
useftrIaqmifrsm; ae&pfcJUMuonf/ olwkdUum; udkvSa&TwkdUtvmudk warQmfarQmfESifh
apmifhaeMuonf/
tcsKdUu pmzwfaeMuonf/ tcsKdUu tdyfaeMuonf/
uRefawmfum; ajcukefvufyef;usaeonf/ pum;0dkif;odkU r0ifcsif/ pmvnf; rzwfcsif/
aysmfoGm;atmifom
tdyfypfvdkufvdkayonf/ odkUaomf vkd*emrNidrfEdkifatmif apmifh&arQmf&aom tcsdefrsKd;
vSJvdkuf
vJSvdkufcsif; tdyfaysmfEdkifonf r[kwfay/ ppfajrjyifwGif oJoJrJrJ wkdufaeMuqJ
tdyfvdk acgif;csvdkufvQif
tdyfaysmfoGm;wwfonfqdkaom ppfolBuD; eydkvD,Hudk ajy;owd&rdavonf/
uRefawmfonf acgif;tkH;wpfvkH;ESifh owif;pmwpfapmifudk qJG,lNyD;
tcef;wpfcef;wGif;odkU 0ifavonf/
yufvufvSefvSJ aq;ayghvdyfESifh Zdrf,laeaom udkxGef;&Sdefudk awGU&avonf/
]]jyefrvmMuao;bl; r[kwfvm;}}
uRefawmfu olUab;rSm acgif;tkH;cs&if;]]rvmMuao;bl;? olwkdUjyefa&mufavmufNyDqkdNyD; uRefawmfjyefvmwm}}
]]udk,fhvlu b,fujyefvmwmwkH;}}
]]a&ausmfu q&mazwkdUtdrfu}}
udkxGef;&Sdefonf aq;ayghvdyfudk vTifhypfvkdufNyD;aemuf]]olwkdUqDu bmxifjrifcsufawGrsm; ay;MuovJ}}

]]q&muawmfuav 91Xme tkyfcsKyfa&;ysufrS oydwfvSef&r,fwJU/ Nrdwfu


NrdKUrdNrdKUzawG qkH;jzwfcsuf?
[dkvGwfvyfa&; r&rcsif; oydwfarSmuf& r,fqkdwmav/ tJ'gudk q&muawmfu
oabmusaew,f}}
uRefawmfonf tdyf&mrS vSJvdkufonf/
udkxGef;&Sdefu olUbmomol ajym[efESifh uRefawmfMum;avmuf atmif]]tif; cufawmhwmyJ}}
uRefawmfonf owif;pmzwfaevdkufavonf/
]]ykodrfnGefUqm;*dka'gifwGif xnfhxm;aom vufeufrsm;udk w&kwjfynfodkU
wifydkUvdkufNyD}}
]]jyifopftpdk;&onf pydefjynfolykef z&efukdtpdk;&udk todtrSwfjyK&ef
qkH;jzwfvkdufjcif;}}
]]ynmawmfoif&ef *syefjynfoGm;csifovm;}}
aemufqkH;acgif;pOfrSm owif;r[kwf? aMumfjimjzpfonf/ xdkaMumfjimudk xnfholrSm
rnfolygvJ/
International Students Institute, Tokyo ESifhquf&rnf [k
qkdxm;onf/ *syefjynfuaeNyD; aMumfjimudk
rydkUwef&m/ ArmjynfrSm *syefudk,fpm;vS,f&Sdwef&m\/
uRefawmfonf owif;pmzwf&if; pOf;pm;cef;0ifaeckduf udkxGef;&Sdefu]]udk,fhvl&JU oli,fruav;aum awGUcJUao;ovm;}}
]]b,folUudk ajymwmvJAs}}
]]q&mazhorD; rcifopfav}}
]]'DvdkrajymygeJUAsm? uRefawmf pdwfawmifrul;rdao;ygbl;}}
]][kwfuJUvm; udk,fhvl? wu,fpdwfrul;wmvm;? 'Dvkdqdk&ifudk,fwdkUawmif
NydKifyGJ0ifEdkifao;wmaygh}}
]]wu,fpdwfrul;ao;ygbl;? aumifrav;u i,fi,fuav; &Sdao;w,fAs}}
]]awmufwD;awmufwJU b,fi,f&rSmvJ? 15ESpfawmh ausmfa&maygh? udk,fhvl
[efaqmifraeeJU?
ab;vltjzpfeJU tuJcwfMunhfawmh udk,fhvl[m aumifrav;udk
bmuvdkwdkwkdjzpfaeNyD; [J [J}}
uRefawmfuvnf; bmrQrajymawmhbJ [J [JESifh toHxGufNyKH;aevdkuf ygonf/
olajymcgrS rcifopfuav;tm; jrifa,mifaeonf/ tvSBuD;vSonf r[kwfaomfvnf;
usufoa&&Sdonf/
csKdonf/ cspfp&maumif;onf/
owif;pmudkqufzwfonf/

]]vm;&Id;ESifhcsKHuif;av,mOfysH tNrJoGm;awmhrnf}}
rcifopfuav;[m i,fayr,fh vdrmw,f/ rsKd;cspfpdwf&Sdw,f/
]]*syef BuKH;0g;oHudkzwfyg}}
rcifopfuav;[m uAsm*DwrSm t&G,feJUrvdkufatmif awmfw,f/
]]*syefwdkif;owif;pmudkzwfyg? ta&SUtm&StaMumif;em;vnfyg}}
owif;pmudk&ifbwfay: csxm;vdkufonf/
rcifopf? w&kwf? *syef? rcifopf? z&efudk? csdefbmvdef? rcifopf? rsufpdxJrSm
axG;vkH;&pfywfay:aeonf/
tdyfaysmfoGm;vdkufonfrSm reuf5em&DcGJavmuf udkxGef;&SdefvmEId;rSEdk;awmh onf/
]]udkvSa&TwdkU jyefvmMuNyDvm;}}
udkxGef;&Sdef\rsufESmrSm tqDawG 0if;aeonf/ rsufwGif;vnf;
tenf;i,fa[mufaeykH&onf/
]]MumvSNyD jyefa&mufwm}}
]]bmawG&cJUMuovJ? tajctaeb,fvdkaeovJ}}
udkxGef;&Sdefonf olUxufxJu pm&GufawGudk uRefawmfhtm;ay;&if;]]tJ'gawGyJ/ udk,fwkdUraeUnu 2em&DrSmrS tpnf;ta0;vkyf&w,f/ udkvSa&T?
udkodef;atmif? udkat;ausmf?
udkpdk;armif? udkausmfjrifh? udkaomif;cif? udkbpH? NrdKUrudkoef;wifeJU
udk,fwkdUwufMuw,f/
wdkUzdwfMum;csuft& tjyifuwufwJU vlawGuawmh ocifEk? ocifatmifqef;?
ocifodef;az?
udkausmfNidrf;eJU udkcspfwdkUjzpfw,f/ udkvSa&TwkdUvlpku eef;&if;0efOD;ykeJU
aphpyfaqG;aEG;csuf
oabmwlnDcsufrsm;udk wifjyMuw,f/ wpfnvkH; aqG;aEG;NyD; vufcHMuzkdU
qkH;jzwfw,f/ ckyJ
tpnf;ta0;NyD;w,f}}
]]oydwfvSefzkdU qkH;jzwfNyD;NyDvm;}}
]]tif;? qkH;jzwfNyD;NyD/ tJ'gawGudk udk,fhvl vufESdyfpuf vkyfay;OD;rSyJ/ csufcsif;
owif;pmwdkufawGudk
ydkU&r,f? [kwfvm;}}
pm&Gufrsm;udk,l [dkvSefonfvSef tay:,HvQHMunfh&if; uRefawmfu]][kwfNyDav vkyfwmaygh}}
]]udk,fawmh tdyfvdkufOD;r,f}}
udkxGef;&Sdefonf uRefawmfhacgif;tkH;udkyg olUtdyf&mokdU ,loGm;NyD; acgif;tkH;
2vkH;Mum;rSm acgif;udkxm;

wapmif;acGum tdyfaeavonf/
oydwfvSefvdkufNyD/
uRefawmfonf owif;udk tNidrfraeEdkifatmif apmifhaecJUaomfvnf; Mum;&awmh
rtHUMo?
arQmfvifhaeNyDjzpfonf/ 0rf;vnf;rom 0rf;vnf;renf;/
awmif;qkdcsufawGaum tNidrfraeEdkifatmif apmifhaecJUaomfvn;f Mum;&awmh rtHUMo?
arQmfvifhaeNyDjzpfonf/ 0rf;vnf;rom? 0rf;vnf;renf;/
awmif;qdkcsufawGaum b,fhavmuf&vdkU b,fhavmufr&ovJ/ OD;yktpdk;&eJU
uRefawmfwdkUacgif;aqmifawG
bmawGrsm; oabmwlnDcJUMuovJ/
uRefawmfonf tcef;xJrS pBuFodkUxGufcJUNyD; pBuFwHwdkif;ay:wGif vufydkuf tjyifodkU
ai;Munfhaeonf/
jrif;NydKifuGif;a[mif;BuD;xJwGif jrLawGqdkif;aeonf/ aerif;um; rxGufao;/
ta&SUaumif;uifrSm
ESif;qDa&mif pdkUaeonf/ a&Twd*kHapwDawmfBuD;um; jrLrsm;Mum;wGif *Grf;EkvTmMum;u
a&TawmifBuD;vdkwnfaeavonf/ iSufrsm;onf O'[dkysHoef;&if; eHeufoDcsif;rsm;
usL;&ifhaeMu\/
OMowGefoHonf &ifwGif;rSm pdrfhoGm;atmif om,mat;jronf/
ausmif;ydwfcsdefygwum;/
odkUaomf ausmif;awGudk oydwfvSefvkdufayNyD/
twefMumeHeufcif;tvSudk eHeufcif;avnif;ESifhwuG &SL&IdufNyD;aemuf oufjyif;cs
&ifav;rIudk
ayghapNyD; wdkufyf&dkuf&rnfh pm&Gufrsm;udk zwfvdkufonf/
NrdKUrdNrdKUzrsm;ESifh tpdk;&rif;wdkUonf ausmif;om;rsm;udpESifhywfouf
atmufygtcsufrsm;udk
oabmwlnDMuNyDjzpfaMumif;/
jrefrmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm; or*toif;u 4if;wdkU vufatmuf&Sd
ausmif;om;tm;vkH;udk
atmufygtcsuftvufrsm;udkvdkufem ap&rnf/
(u) w&m;Oya'ESifh qefUusifaomtrIrsm;udk jyKvkyfjcif;rSjzpfap? tm;ay;jcif;rSjzpfap?
a&SmifMuOfMu&rnf/
(c) ,ck vuf&Sdwuodkvfausmif;ESifh pmoifausmif;oydwfarSmufjcif;rsm;
udk&yfpJ&rnf/
tpdk;&uatmufygtwdkfif;aqmif&GufrnfjzpfaMumif;/
1/ tpdk;&udk tMunfndKysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif;?

tMurf;jyKvkyfatmifvIHUaqmfay;jcif;yg0ifaom trIrsm;rSwpfyg;,ckvuf&Sd
qlyloydwfarSmufrIESifh
ywfouf zrf;qD;jcif;? odkUr[kwf ppfaMumpD&if tjypf'Pfay;jcif;cH&aom
wynfhausmif;om;rsm;tm;
vTwfrnf/
tpdk;&tm; tMunfndKysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif; tMurf;jyKvkyfap&ef
vIHUaqmfay;jcif;rsm; ryg0ifonfh trIrsm;ESifh pyfvsOf; w&m;&kH;awmfwGif
tppfaq;cHae&olwdkUtwGufrSm
tpdk;&rif;wdkUu pD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;tm; qdkif&mtrIvdkuf
a&SUaeESifhwdkifyif
trIudk&kyfodrf;cGifhjyK&ef oifhroifhudk pOf;pm;&eftwGuf ajymMum;vdrfhrnf/ tcsuf
w&m;Oya't&
w&m;&kH;awmfu qkH;jzwfonfhtwdkif;wnfrnf/
2/ ,aeUrwdkifrD vuf&Sd pmoifausmif;ESifh wuodkvfausmif;oydwf
arSmufjcif;rsm;ESifhywfouf
usL;vGefMuaomtrIrsm;twGuf usL;vGefonfh trIonf tMurf;jzpfap?
&mZ0wfrIjzpfap? rusL;vGefvQif
wynfhausmif;om;rsm;tm; ausmif;pnf;urf;t& ta&;,lvdrfhrnf r[kwfacs/
4/ ausmif;pm;ar;yGJESifhywfouf ,ckvuf&Sd oydwfudk vSefNyD;aemuf
tenf;qkH;okHvcGmaemufxyf
pmar;yJGrsm;usify;vdrfhrnf/ 4if;pmar;yGJtwGuf 0ifcrsm;rSm pmar;yGJ0ifonfh
ausmif;om;ajzqkdrnfh
bmom&yftwGuf tcsKd;usay;&vdrfhrnf/ wuodkvfausmif;pmar;yGJtwGufvnf;
xkdenf;twl ta&;,l&ef
tpdk;&u qdkif&modkU axmufcHtBuHay;vdrfhrnf/
5/ 1938-ckESpf? 'DZifbmv 20&ufaeUwGif twGif;0efrsm;&kH;teD;
ykvdyfrsm;ESifhausmif;om;rsm;jzpfyGm;onfhudptwGuf pkHprf;a&;aumfrwDBuD;
wpfckcefUxm;vdrfhrnf/
4if;tzGJU tpdk;&t&m&Sd r[kwfaom yk*dKvfrsm; ydkrkdyg0ifvdrfhrnf/
(ykH) armifyk? eef;&if;0efBuD;
26-2-39
(ykH) OD;oGif? NrdKUrdNrdKUztzJGU OuX
26-2-39
(ykH) vSa&T? jrefrmEdkifiHvkH;qif&m
ausmif;om;rsm;or*toif;

26-2-39
]txufygvufrSwfxdk;aom pmwrf;udk xyfrH t"dym,frsm; ay:vGifatmif
&Sif;vif;jyaomtcg
atmufygtpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk axmufxm; em;vnfMu&rnfjzpfaMumif;}[k
qkdum 23&uf?
25&ufaeUu tpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk azmfjyxm;avonf/
xkdrSwfwrf;rsm;wGif ausmif;om;rsm;onf rauseyfaom tcsufrsm;udk awmif;qdk\/
&oifhaomtcsdefwGif
r& tMurf;rzufbJ tEkoufoufjzifh oydwfarSmufcJUaomf? odkUr[kwf
oydwfwm;cJUaomf rw&m;[k
rqdkEdkifaMumif;/ ]tpdk;&tm; tMunfndKysufrI}qkdaom pum;ygaomfvnf;
tMunfndKysufrIESifh
tMurf;zufrIwkdUjzifh zrf;qD;jcif;? ppfaq;jcif;? tjypfay;jcif;cH&aom trIwpfckrQ
r&SdaMumif;/
bk&ifcH\wpfcsufvTwf &efukefNrdKUvwfwavmvkHNcKHa&;Oya'ESifh
tjcm;jynfolUvGwfvyfrIudk csKyfcs,faom?
Oya'rsm;udkjyef &kyfodrf;&ef tpdk;&tzGJUu bk&ifcHtm; wkdufwGef;rnfjzpfaMumif;/
4if;tjyif
wpfjynfvkH;wGif yk'fr(107)? (108)? (144) ykvdyfOya'ESifh
bk&ifcHwpfcsufvTwfOya'rsm;t& w&m;pGJcH&
tjypf'Pfay;cH&aom ausmif;om;r[kwfolrsm;tm; ausmif;om;rsm;enf;wl vTwfypf&ef
tpdk;&tzGJUu
bk&ifcHtm; wkdufwGef;rnfjzpf aMumif;? &efukefrEav;wkdU ykvdyfESifh ppfykvdyfwdkUu
wkwfESifh&dkufjcif;?
aoewfESifhypfjcif;paom udprsm;udk pkHprf;&efzJGUaom pkHprf;a&; aumfrwDrsm;wGif
ausmif;om;rsm;
auseyfaom [dkufuGwfw&m;olBuD;wpf a,mufudk xnfh&ef eef;&if;0efOD;yku
oabmwlaMumif;/
ausmif;om;rsm; ta&;ay:onfhaeUrSp trsKd;rsKd;aom tultnDay;ayaom
ausmif;q&m q&mrrsm;ESifh
ausmif;rsm;ay:wGif vkH;0tjypfr,lygaMumif; ponfrsm;ygavonf/
4if;jyif yk'fr144xkwfxm;aom NrdKUaygif; 16NrdKU&SdcJU&m aphpyfcsufjyK aom tcsdefwGif
3NrdKUrSmom
xkwfxm;onfjzpfNyD; usef3NrdKUwGif vlrsKd;a&;t"du&kPf;&Sdaeojzifh
r&kyfodrf;&jcif;jzpfaMumif;

OD;ykuajz&Sif; xm;avonf/
uRefawmfwdkU\ ausmif;om;rsm;onf a&eHajroydwfrsm;udk ulnD&efoGm;Mu
aomudkb[def;ESifh
udkAaqGwdkUtm; tpdk;&wdkUu zdESdyfcsKyfcs,f rIrsm;udk zDqefyGJ? tiftm;jyyGJrsm;
vkyfcJUonf/ oydwfarSmufcJU
Muonf/ jynfolwkdU\ vGwfvyfcGifhrsm; 'Drkdua&pD tcGifhta&;rsm;twGuf
wdkufyJG0ifcJUMu onf/
,ckxkdudprsm;wGiftpdk;&u tawmftwef tavQmfhay;&ef oabmwlnDcJUNyD
r[kwfygavm/ xkdUaMumifh
uRefawmfwkdU ausmif;om;acgif;aqmifrsm; oydwfvSef&ef qkH;jzwfjcif;onf
wu,fawmh
t&IH;ay;jcif;r[kwfyg/ xdkUaMumifhtrIaqmiftzGJU\ qkH;jzwfcsufudk uRefawmfhtaeESifh
auseyfpGm
vufcHayonf/
okdUaomf uRefawmfwkdUonf ]]tvkyform;? v,form;ESifh ausmif;om;wdkU aoG;pnf;NyD;
ta&;awmfykHBuD;
atmifjrifatmifvkyfMu}}
]]91Xme tkyfcsKyfa&; NzdKzsufMu}}
]]ArmhvGwfvyfa&; t&,lMu}}
paom aqmifyk'frsm;udk trsm;qkH; azmfxkwfxm;Muonf/
jynfolvlxkrsm;uvnf; uRefawmfwkdU\ ta&;awmfykHonf xkdaqmifyk'frsm;udk
csufcsif;
taumiftxnfazmfawmhrnf[k xifMuonf/ xdkUaMumifhtvkyform;
v,form;wkdUta&; rat;bJESifh ausmif;om;u cJGNyD; bmvdkU aphpyfat;Nidr;f&rnfvJ/
91Xme tkyfcsKyfa&;rysufbJ bmvdkU oydwfvSef&rSmvJ[laom ar;cGef;rsm;onf
ysHUESHUvmay\/
oHo,rsm;onf &IyfaxG;pGmay:avmay\/ vGwfvyfa&;&rS oydwfvSef&rnf[k
wkdufwGef;olwkdUu
wdkufwGef;vmMuay\/
&J&Jawmuf udkoef;wifonf tvkyftrIaqmiftzJGUwkef;u oydwfvSef&ef oabmwlNyD;rS
tjyifwGif
uefUuGufum twdkuftcH vkyfvm\/ or*tvkyftrIaqmif qkH;jzwfcsufudk
axmufcHaomtm;jzifh
wpfem&DrQ oydwfvSefNyD; quf oydwfarSmufMu&ef olUvlpktm; vrf;pOfcsay;\/

oydwfvSefa&;vrf;pOfonf wuodkvfausmif;om;BuD;rsm; &mxl;arQmfrSef;aeolrsm;\


vrf;pOf[k
ykwfcwf\/ olwkdUbufu [dkufpul;ausmif;rsm;? wkdif;&if;jrefrmrsm;ygonf[k
qdkay\/
wkd;wufa&;owif;pm? q,foef;owif;pm ponfwkdUu &J&JawmufwdkUbufrS
tom;ay;azmfjyMu\/
oydwfvSefbufu aeolrsm;tm; trsKd;rsKd;ykwfcwfa&;om;Mu\/
]udkvSa&Tonf atmifausmftm; owfaomw&m;cH}[l pmvkH;rnf;BuD;rsm;jzihf
&IwfcsMu\/
]ausmif;om;rs;mu oifhtm; tmPmukef ay;tyfjcif;onf vdkvm;csufuav;r[kwf?
jrefrmjynfvGwfvyfa&;&&ef[k arQmfvifhwBuD;BuD;pGmESifh
oifhtm;acgif;aqmifwifajrSmufjcif;udk oifrod
uJUodkU OD;ykpaom 0efBuD;csKyftzJGUESifh oabmwlpmcsKyf csKyfjcif;ayavm}][k ar;\/
wkd;wufa&;owif;pmwGif ]ausmif;om;udpESifh ocifudp}[loaom acgif;pOfjzifh
ocifEk"mwfykHESifh
wufbke;fBuD;udkodef;azwdkU\ "mwfykHrsm;udk ab;wpfzufwpfcsufrSm xnfhum
aqmif;yg;wpfckxnfhvkdufavonf/ ocifEk? ocifatmifqef;ESifh ocifodef;az/
&JabmfokH;OD;onf
ausmif;om;r[kwf aomfvnf; ausmif;om;udpyg0if\/ ocifr[kwfaomfvnf;
ocifvkyfMu\/
EdkifiHa&;vnf; yg0ifMuao;\/ taMumif;rnfodkUenf;[kar;\/
&JabmfokH;OD;aMumifh
oydwfvSefonf[kqdk\/ 6-3-39ESifh 9-3-39 wdk;wufa&;owif;pm owif;ESifh
rSwfcsuf
av;uRef;om; pum;ajymcef;wGif ausmif;om;ta&;awmfykHonf wufbkef;BuD; odef;az?
ocifEk?
ocifatmifqef; wkdUaMumifh z&dkz&JjzpfMuonf[k xifaMu;ay;\/ xdkokH;OD;onf
yl;owfMuaom olvQKdvdk
vlpm;rsm;jzpfonf[k a&;xm;ay\/
&efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;u ]ausmif;om;rsm;onf tkyfcsKyfa&;wkdufzsuf&ef
EdkifiHa&;pum;rsm;qufatmfcJUMuaomfvnf; tkyfcsKyfa&; wnfwHUapaom
oabmoufa&mufaeojzifh
0rf;enf;aMumif;}[k qkH;jzwfavonf/ 4if;aemuf wufbkef;BuD;ocifodef;aztm;
&efukefpD&ifpk
wkdUArmtpnf;t&kH;rS xkwfypfonf[k aMunmavonf/

txufyg ta&;tom; tjzpftysufrsm;aMumifh uRefawmfhrSm rsm;pGm tm;,kwfrdonf/


pdwfysufrdonf/
oydwfrvSefvQif rjzpf[k em;vnfaeaomf vnf; oydwfvSefa&;bufuaeNyD; ajym&?
qkd&? vkyf&? udkif&rSm
aMumufvmav onf/ rjrihfOD;vdk udk,fhtdrfudk,fh&GmjyefNyD; at;at;pmzwfom
aevdkawmhonf/
rjrifhOD;qD vkdufoGm;NyD; twlpmzwfae&vQif ydkaumif;OD;rnf[kyif
pdwful;aygufrdonf/
uRefawmfhrSm xGufvkdUom xdkifaevdkufcsifavonf/
uRefawmfonf oydwfvSef&ef wpfvrf;wnf;om &Sdawmhonf[k em;vnfcJUoljzpf\/
xdkUaMumifhvnf;
ArmjynfvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;or*ESifh wuodkvfausmif;om;rsm;
or*tvkyftrIaqmif wkdUu
aemufwufOD;yk tpdk;&xHrS twwfEdkifqkH;aom vdkufavsmcsufrsm;udk &,lum
oydwfvSef&ef
qkH;jzwfjcif;wGif trSm;[l wpfa&G;om;rQ rjrifjcif; jzpfayonf/
okdUaomf pdwftwuftusjrefaom t&yfom;wkdUu ta&;awmfykHESifh
ausmif;om;oydwfrS Armjynf\
vGwfvyfa&;jzpfay:vmvdrhfrnf[k arQmfvifhcJUNyD; vGwfvyfa&;&rS oydwfvSef&rnf[k
awmif;qkdaeavonf/ csdefcGifudkifaeaom aps;onfwkdUonf ukefcsdefwG,f&mrSm
csdefcGifvQmudk
xdef;Edkifaomfvnf; EdkifiHa&;a0zefcef;wGif csdefcGifvQmudkrxdef;EdkifbJ udkvSa&Ttm;
tmPm&Sif[k ac:&if;u
udkvSa&TajymorQ pum;wkdUonf tmPm&Sifvdk wefckd;xuf&rnf[k ,lqvmavonf/
tmPm&Sif
udkvSa&Tu wpfcsufa[mufvQif NAdwdoQtifydkif,mBuD; ysufravmuf
xifjrifvmavonf/ xdkUaMumifh
awmif;qdkcsuf wpf0ufwpfysuf&&kHESifh wkdufyGJudkr&kyfodrf;ao;bJ
tdrfajcwpfoef;ig;odef; oGufoGufcg
vIyf&Sm;oGm;onftxd qifEGJapcsifMuao; onf/
xkdolwkdUtm; &Sif;vif;jy udk,fhbufodkU ygvmatmif odrf;oGif;&ef
uRefwmfhrSmEdkifiHa&; uRrf;usifrIr&Sd/
olwdkUajymorQudk cHEdkifaom EdkifiHa&;ta&xlrIvnf; r&Sd/ t&IH;udk &ifqdkif&Jaom
ZJGvnf;r&Sday/

uRefawmfum; tawGUtBuKHrsm;pGm enf;ao;aom ausmif;om;EdkifiHa&; orm;


rEl;reyfuav;rQom
jzpfayonfwum;/
tcufwumh tcufqkH;rSm NrdKUIrudkoef;wifwkdU vlpkjzpfavonf/
udkoef;wifwdkUonf ArmjynfvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or* toif;aygif;csKyf
tvkyftrIaqmifwpfOD;taeESifh OD;yk? udkvSa&T oabmwlnDcsufudk vufcHNyD;
oydwfvSef&ef
qkH;jzwfonfwGif olvnf; yg0if\/ owif;pmxJ oydwfvSef&efaxmufcHaom
ol\oD;jcm;aMumjimcsuf
udkyifxkwfjyefcJUao;onf/
odkUygvsuf olacgif;aqmifaom &efukefNrdKU t*Fvdyf-jrefrm txufwef;
ausmif;rsm;ESifh
jrefrmpmtxufwef;ausmif;rsm;rS ausmif;om;acgif;aqmiftcsKdUwkdUonf tqdkyg
oydwfvSef&ef
qkH;jzwfcsufudk uzsufuzsufvkyfvmavonf/ ]udkvSa&T\ trdefUudk emcHaomtm;jzifh
oydwfvSef&rnfaeUwGif eHeuf6em&DrSm vSefNyD; eHeuf 7em&DwGif rlrrSefaom
oydwfvSefjcif;udk
rauseyfaomtm;jzifh jyefarSmuf&rnf}[k nTefMum;csuf xkwfavonf/ udkoef;wif\
aumif;rIaMumifh
arSmufolarSmuf? vSefolvSef jzpfukefMuonf/ oydwfudk arSmufvdkufvSefvdkuf
vkyfukefMuonf/
udkoef;wif wkdUvlpkonf wkdufyJGudkuav;uvm; upm;ovdk vkyfypfaeMuav\/
]&J&Jawmuf udkoef;wif/
&J&Jawmuf udkoef;wiftm; wdk;wufa&; q,foef;paom owif;pmrsm;wGifuvnf;
jrSifhwifay;Mu\/
&J&Jawmufvkyfief;rsm; qufvkyf&ef[laom &J&JawmufaMunmcsufrsm;udk
xkwfvsuf&J&Jawmuf
udkoef;wifESifh tazmfwpfpkwkdUonf NrdKUroydwfpcef;rS a&Twd*kHpcef;odkU
a&TUoGm;Muav\/ 91Xme
tkyfcsKyfa&;ysufrSaomfvnf;aumif;? vGwfvyfa&;&rSaomfvnf;aumif; oydwfvSef&ef
oEdXmefcsMuavukef\/
olwkdUuvnf; a&Twd*kH&ifjyifawmfay:rSm tpnf;ta0;BuD; usif;yavonf/ olwkdU\
ausmif;om;tiftm;pkomru vGwfvyfa&; r&rcsif; oydwfarSmufaeapvdkaom
NrdKUrdNrdKUztcsKdUESifh

wkdUArmtpnf;t&kH;acgif;aqmif ociftcsKdU wufa&mufMuavonf/


xkdtpnf;ta0;wGif udkoef;wifESifh
tjcm; &J&Jawmufwpfpku udkvSa&TESifh wuokdvfor*acgif;aqmifwkdUonf
rkd;vm;uJvm;
ajymNyD;tzsm;&l;oGm;NyDjzpfaMumif;? ausmif;om;rsm;ESifh wdkif;oljynfom;wdkUtm;
toufaoao
t&dk;aMuaMu 91Xme tkyfcsKyfa&;ysuf onftxd &J&JawmufcsDwuf&rnf[k
trdefUay;NyD;? ckawmh 91Xme
oufqdk;&Snfaprnfh OD;yktpdk;&xHrS bmrQrjzpfavmufaom vdkufavsmcsufuav;rsm;udk
vufcHum
oydwfvSefjcif;rSm opmazmuf&m a&mufaMumif;rsm; a[majymMuavonf/
ArmjynfvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm; or*toif;csKyfBuD;onf wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;ESifh
oD;jcm;vdkaecJUonf[kvnf;
qkdavonf/ ausmif;om;rsm;or*toif;csKyf acgif;aqmifrsm;onf okdUaom
trSm;odkUa&muf&ef
MoZmay;BudK;udkifaeolrsm;rSm ocifEk? ocifatmifqef;? wufbkef;BuD;odef;az?
q&mcspfESifh
udkausmfNidrf;wkdUjzpfaMumif; w&m;cHrsm;tjzpfESifh azmfxkwfav onf/
odkUaomf udkoef;wifvlpku b,fvkdyifajymajym? ausmif;om;trsm;u
ArmjynfvkH;qkdif&m
ausmif;om;or*\ nDnGwfa&;udkom awmifhwaeMuonf/ wuGJwjym; vkyfMujcif;udk
rvdkvm;Mu/
ausmif;om;tzJGUtpnf; pifNydKifaxmif jcif;udk uefUuGefMuonf/ xkdUaMumifh
xkdtpnf;ta0;rS
ausmif;om;or* nDnGwfa&;udk xdef;odrf;&rnf? axmifu xGufvmNyDjzpfaom OuX
udkb[def;ESifh
twGif;a&;rSL; udkAaqGwkdU BuD;rSL;ac:qdkvdkufonfh ausmif;om;vTwfawmfodkU
wufrnfpojzifh
qkH;jzwfcsufcsavonf/
udkoef;wifvlpk trsm;qkH;ajymqkdaeaom pum;wpfckrSm ]aumvdyfausmif;om;awG
xif&mvkyfoGm;vdkU
'Dvdkjzpf&w,f}}[l jzpfav\/ udkoef;wifwdkUvlpk? txufwef;ausmif;om;
tawmfrsm;rsm;ESifh

jrefrmbmom ausmif;om;rsm;? t&yfol t&yfom; tcsKdU\ txifwGif


or*toif;csKyf
tvkyftrIaqmifwGifaumvdyf ausmif;om;awGom vTrf;aeonf/
aumvdyfausmif;om;wkDUonf
bJGUxl;*kPf;xl;ESifh &mxl;&mcHawGtwGuf jyifqifaeolrsm;jzpfonf/
&mxl;&mcHudk,fusKd;ESifh rQm;vQif
ygvG,fonf/ xkdUaMumifh ,if;odkU OD;yktpdk;&ESifh aphpyfNyD; oydwfvSefjcif;rSm
&mxl;&mcH
ynmawmfoifpaom qlvmbfrsm;udk arQmfrSef; vkyfMujcif;l jzpfonf/ xkdUaMumifh
udkvSa&Tonf
ynmawmfoiftjzpfjzifh ta&G;cH&vdrfhrnf/ OD;yku udkvSa&Ttm; orufzrf;awmhrnf/
wufbkef;BuD;odef;azonf OD;oGiftm; eef;&if;0efwifNyD; twGif;0efjzpfawmhrnf paom
r[kwfwrf;w&rf;
aumvm[v owif;rsm;vGifhvmjcif;jzpfav\/ odkUaom xifjrif ,lqcsufonf
ausmif;om;y&dowftm; aoG;uJGap\/ aumvdyfausmif;om;? bDat?
trfatavmif;rsm;udk
t*FvdyfjrefrmESifh jrefrmbmomoufouf ausmif;om;rsm;onf ouFm,erif;jzpfap\/
xkdUaMumifh
xkdtpnf;ta0;u topfzJGUrnfh or*toif;csKyf trIaqmifwGif t*FvdyfjrefrmESifh
jrefrmbmom
oufouf ausmif;rsm;rS udk,fpm;vS,frsm; oD;oefUyg&rnf[k awmif;qdkavonf/
uRefawmfonf xkdpOfu jyemrsm;udk ,ckvdk tuGusus tusKd;oifh taMumif;oifh
qufpyfrMunfhjrifwwfao;acs/ xkdUaMumifh ckdifrmaom ,kHMunfrI&Sdonf[k
rqdkEdkifay/
ausmif;om;ta&;awmfykHwGif twGif;usus yg0ifae&ojzifh ausmif;om;wkdU\
tajctaerSefudkod&um
oydwfvSefrSjzpfrnf [kausmif;om;acgif;aqmifrsm;enf;wlyif ,kHMunfavonf/
odkUaomfrsm;pGm
aomt&yfolt&yfom;rsm;ESifh &J&Jawmuf udkoef;wifwkdUuJUodkUyif xkdta&;awmfykHrS
vGwfvyfa&;
jzpfyGm;vmvdrfhrnf[k vnf;aumif;? tpdk;&tzGJU ajymif;aomfvnf;
a&SUqufoydwfarSmufvdkufvQif 91-Xme
tkyfcsKyfa&; ysufoGm;vdrfhrnf[k vnf;aumif; txifBuD;aerdcUJayao;onf/
xkdUaMumifh udkoef;wiftm;

trSm;BuD; rSm;aeolrsm;tjzpfjzifh tjypfrwif? ra0zef/ olwkdUonf


ausmif;om;xkteESifh
nDnDnGwfnGwfwkdufp&m&Sdtwlwl? qkwftwlwl? rSefp&m&Sd twlwl? rSm;p&m&Sd twlwl?
omtwl? emtwl
rvkyfbJ aoG;cGJpum;ajymjcif;? rnDrnGwfuzsuf,zsuf vkyfjcif;rsm;twGufom
udkoef;wifwkdUtm;
tjypfwifayonf/ rkef;wD;ayonf/ uRefawmfum; nDnGwfa&;wGif
tm;wufwufoljzpfoavmuf
uGJa&;wGif tm;ysufwwfol r[kwfygvm;/ tuJGtNyJ t&Iwftcsrsm;vdk &ifrqkdif&Jol
r[kwfygvm;/
tcuftcJrsm;onf tjcm;olrsm;tm; oHrPdjzpfapEdkifaomfvnf; uRefawmfhtm;
za,mif;jzpfapayonf/
xkdUaMumifh uRefawmfonf twdkuftcHrsm;aom oHykH;wD;jcif; awmxkwfjcif;yifcH&aom
oydwfvSefjcif;udkrumuG,f&Jacs/ uRefawmfonf udkvSa&Tpaom acgif;aqmifrsm;\
pifMu,frIudk
vkH;0,kHMunfaomfvnf; udkoef;wifwkdU vlpkESifh tjcm;olrsm;u oGm;ykyfavvGifh
ajymMuonfrsm;udk
rckcH&Jacs/ uRefawmfonf ausmif;om;xk nDnGwfa&;udk udk;uG,fqnf;uyfol jzpf\/
odkUaomf
ausmif;om;xk nDnGwfa&;udk zsufqD;&ma&mufaeaom udkoef;wifwkdU\
vkyfie;frsm;udk &Gyf&GyfcRHcRH
rwdkuf0HUacs/ tcsKyfrSm uRefawmfwkdU onfuGJjcif;NyJjcif;rsm;twGuf [dkuwpfayguf
'DuwpfoH
Mum;&jcif;rsm;twGuf qkwfoluqkwf? wufoluwuf? z&kdz&J wkdufyGJ0if
aeMuonfudkjrif&onfhtwGuf
pdwfysufwwf&kHom em;vnfavonf/ ,if;uJUodkU pdwfysufaeU&onfhtxJwGif
oydwfvSefa&;ESifh
ywfouf okdUavm odkUavm ra0cJGEdkifatmif jzpfoGm;aponfh
taMumif;wpf&yf&Sdao;\/
xdktaMumif;um; udkoef;wifwkdU\ oydwfrvSefa&; &J&JawmufajcvSrf;udk
ocifav;armif?
ocifoef;xGef;? ocifpHxGef;vSpaom wkdUArm acgif;aqmifBuD;rsm;u
aemufuG,fuG,frS
tm;ay;enf;jyvsuf&Sdonfqdkaom tcsufyifjzpfonf/ oklwkdUum;
uRefawmftxifBuD;aom EdkifiHa&;

acgif;aqmifBuD;rsm; r[kwfygavm/ olwkdU\ EdkifiHa&;wGufudef;rsm;onf


uRefawmfwkdUwGufudef;xuf
ydkrrSefEdkifaybl;vm;/ Mumav ckdifrmaom,kHMunfrI enf;vmav? pOf;pm;av
awGa0vmav jzpfayawmh&m
ab;xGufNyD;om xdkifaevdkufawmhonf/ /
Mum;jzwfaqG;aEG;y&ap
'D0wfxkrSm q&m&JU rcifopfeJU Zmwfvrf;? rjrifhOD;eJUZmwfvrf;
rjrrSDeJU Zmwfvrf; 3ckrSm
rcifopfeJUZmwfvrf;uawmh tvSqHk;ygyJ? &dk;om;jzLpifwJh tcspfppfudk MunfMunfel;el;
tm;uscHpm;apygw,f?
olU vlwpfa,muftaeeJu azgufjyef(ra&SmifvGJEdkifwJh) pdwfudkvJ vmrJhtcef;rsm;rSm
apmifhpm;awmfrlMuygukef
38
cspfolvrf;Mum;rS rrxm;ESifhtyg
uRefawmfonf xdkaeUnaeawmh pdwfajyvufaysmuf avQmufvnfawmhrnf[k
qkH;jzwfxm;avonf/
wuodkvfor* taqmufttkHatmufxyf OD;uHodef;\ qHyifnSyfqdkif wGifa&;csKd;NyD;
tay:xyfodkUwufvmcJUonf/ udk,fcEmESifh rsufESmwGif tayguf taygufwifaeaom
a&udkpifatmif
rokwf&ao;ojzifh wufoGm;&efyif okwfvsuf&Sdayonf/ xdkUaMumifh
avSum;xdyfrSm&yf
uRefawmfwuftvmudk apmifhaeMuaom olESpfOD;udk *&krxm;rdvdkufacs/
]]a[h zdk;wifxGef;?armif&ifhudk udk,fwdkUvkduf&Smaew,f}}[k udkvSa&Tu
qD;ajymvdkufawmhrS
olwkdUESpfa,mufudkMunhfvdkufrdonf/ udkvSa&TESifh udkb[def;? olwkdUESpfa,muf
,SOf&yfaeawmh udkvSa&Tu
tcgwdkif;xuf ydkrnf; ukdkb[def;u tcgwdkif;xuf ydkjzLonf[k xif&ayonf/
odkUaomf
ESpfa,mufpvkH;\ tNyKH;rsm;onf NydKifwlyGifhvif;vsuf BuD;rm; jzLazG;aom
oGm;rsm;udk
NydKifwljyaeMuavonf/
]]vdkuf&SmaeMuw,f [kwfvm;}}
]][kwfw,f? armif&ifhudk wm0efay;p&m&SdvkdU}}
]]bmwm0efvJAs}}

]]ck XmecsKyf udk,fpm;vS,fawGudk e,fawGvTwfNyD; oydwfvSef&wJU tajctaeudk


&Sif;jyae&w,f/
ausmif;om;vTwfawmfudkvn;f e,fudk,fpm;vS,fawG pepfwuswufvmatmif
pnf;&kH;&r,f?
&JabmfwifxGef;u o&ufeJUtmvHudk oGm;&vdrhfr,f}}
cgwdkif;qdkvQif wm0efay;tyfnTefMum;oHMum;&u uRefawmfhrSm wuf<ujrL;xl;
oGm;avh&Sdayonf/
wm0efay;jcif;cH&onfudkyif *kPfwpfck[k xifrdonf/ ,ckrlum; udkvSa&T\
nTefMum;oHudk vufcH&aom
tcg&ifav; oGm;ayonf/ acgif;idkufpdkufcsxm;NyD;awGaeonf/
udkvSa&Tu quf]]'DaeUn&xm;eJU xGuf&vdrfhr,f [kwfvm;}}
uRefawmfu bmrQ tif;-tJ rvdkufbJ olwkdUudk ai;Munhfaejyefaom tcg
udkb[def;u
0ifajymavonf/
]]udk,fhvludkMunfh&wm tm;r&p&mBuD;yJ/ bmjzpfaevJ? udk,fwkdUudk ajymprf;ygOD;}}
uRefawmf&kwfw&uf jyefrajzjcif;rSm uRefawmfhpdwfxJrSm &SdorQudk zGifhrajym&JU
jzpfavonf/
oydwfvSefjcif;udpESifh udkoef;wifwdkUESifhuGJjcif; paom udprsm;wGif
uRefawmfudk,fwdkifu awGa0ae&m
b,fodkU vQife,fxGuf &Sif;vif;a[majymvdkayvdrfhrnfenf;/
]]bmrSrjzpfygbl;? enf;enf;aeraumif;vkdUyg}}
udkvSa&T\ nmbufvufokH;acsmif;onf uRefawmfhezl;ay:odkU csufcsif; ,k,ylaEG;pGm
a&mufvmNyD;
]]jyprf; jyprf;? tzsm;rsm;&Sdaeovm;}}
udkvSa&T\ rsufESmrSm t&Tef;taemuf uif;pifNyD; wu,fhq&m0efBuD;vdk
wnfNidrfaeonf/
twefMumprf;NyD;]]tzsm;awmhr&Sdygbl;}}
udkb[def;u &,fvdkufNyD;]]b,f tzsm;prf;vdkU&rSmvJ? &JabmfwifxGef;u ckyJ a&csKd;cef;u wufvmwJUOpm}}
udkvSa&Tu NyKH;vdkufNyD; uRefawmfhvufudk qGJzrf;um aoG;wdk;prf;jyefav onf/
uRefawmfhrSm
vdrfrdjcif;aMumifh &SufoGm;\/ ausmif;ajy;csif aeraumif;yg[k vdrfrdaom om;tm;
rdbvkyfolwkdUu

pdk;&drfwBuD; ,k,ukoMuaomtcg ausmif;oGm;csifpdwfaygufrvmao;onfhwdkifatmif


rdbrsm;tay:wGif
tcspfopfylaEG;rdovdk &JabmfBuD; udkvSa&Ttay:wGif &Jabmfpdwf
topfopfylaEG;jcif;jzpfrdonf/
]]aoG;tm;twkd;uvnf; ykHrSefygyJ? tJ'DawmhoGm;r,fr[kwfvm;}}
]]aeraumif;wmawmh trSefyJAs? NiD;pdpdBuD;jzpfaew,f/ wpfudk,fvkH;vnf; EkH;aew,f/
NyD;awmh}}
uRefawmfu xyfvdrf&rnfudk aESmifhaES;aepOf udkb[def;u Mum;0if [m;wdkuf&if;]][m; [m; NyD;awmh bmjzpfovJ udk,fhvl? vmcsif teD;uav; rvmcsif c&D;a0;wJU}}
]]t[kwfyg? ckvnf; udk,fa&;udk,fwmudpuav;awG &Sdao;vkdU oGm;p&m &Sdao;w,f}}
uRefawmfuonfvdkvdrfNyD; wdrf;a&Smifaeaomfvnf; udkvSa&TESifh udkb[def;um;
pdwfqkd;ykHray:/ udkvSa&Tu
NyKH;Munfhaeonf/ udkb[def;u NyKH;ajymjyefonf/
]]a[mudk,fa&;udk,fwmudp ay:vmjyefNyD/ ckvdk trsm;udpawG ta&;awmfykHudpawG
ta&;BuD;aewkef;?
ausmif;om;oydwf uvem;owfp&m awG trsm;BuD;vkdaewkef;
udk,fa&;udk,fwmudpawG bmawG
xnfhwGufaewm[m &JabmfwifxGef;twGuf obm0rusbl;/ t0Smt0Sm
wjcm;taMumif;
wpfckckaMumifhom &JabmfroGm;csifwm jzpf&rSmyJ}}
uRefawmfubmrQrajymbJ nSdK;i,faomrsufESmESifhom aevdkufavonf/ xyfvnf;
rvdrfcsif/
taMumif;pkHzGifhajymNyD; uRefawmfawmh pdwfysufaeNyD? xGufxdkifyg&apawmh[kvnf;
trSeftwdkif;
rajym&Jao;/ pdwfxJrSm usdwfawG a0aeonf/ 4if;jyif cspfp&maumif;aom
&Jabmfrsm;\ qEudk
jiif;qef&ef vnf;tm;emaeavonf/ nSKd;i,faom uRefawmfhrsufESmonf
olwkdUrsufESmwGif
xif[yfvmavonf/ olwkdU\ tNyKH;rsm;onf awmifpG,frSm aeuG,fovdk
wjznfjznf; uG,foGm;&m
EIwfcrf;&kwfw&ufrzkH;Edkif oGm;uav;rsm; ay:ae&pf&kHom usefawmh\/ udkvSa&Tu]]uJ-aemufrSqufaqG;aEG;Muao;wmaygh/ &JabmfwifxGef;&JU udk,fa&; udk,fwmudpudk
NyD;atmifoGm;vkyfacsOD;? odkUayr,fh acgif;NiD;pdpdjzpfaew,f/ wpfudk,fvkH;
udkufcJaew,fqkd&if

vkyfzkdUaumif;wmuawmh aumif;aumif;pm; aomufNyD; eif;ueftdyfypfvdkuf? uJ


uJudk,fwdkUoGm;p&m&Sdwm
oGm;MuOD;pdkU&JU}}
olwdkUESpfa,muf qif;Muavonf/
uRefawmfonf pmMunfhcef;xJodkU vmcJU\/ pmMunfhcef;um; uRefawmfwdkU\
wnf;ckd&m
tcef;jzpfaeayonf/ wHcg;a'gufrSm qJGcsdwfxm;aom uRefawmfhvG,ftdwfudk,lNyD;
'dkdbDay;NyD;
&SyfvufwdkESifh yef;a&mifydk;ESifh teD&ifha&mifcsnfudk tuGufi,fuav;rsm;azmfum
&ufxm;aom
ydk;a&mcsnfygvkHcsnfudk xkwf,lavonf/ acgif;NzD; t0wfvJ&if; udkvSa&TwdkUtm;
vdrfcJUonfwkdUudkom
owd&aeavonf/ olwdkUay;aom wm0efudk jiif;y,fcJUrd pdwfraumif;jzpfaeonf/
NrdKUxJoGm;vnfzkdUyif
pdwfrygwygh jzpfaeay\/
NrdKUxJodkU bwfpfum;pD; xGufvmcJUonf/ b,folUqD oGm;vnfrnf[kvnf;
rnfrnf&& qkH;jzwfrxm;/
bmMunfhrnf[kvnf; &nf&G,fcsufr&Sd/ bwfpfum;ay:rSmawmifawG; ajrmufawG;
awG;&if;jzifh rjrrSDxHodkU
tvnfoGm;&ef qkH;jzwfvdkufayonf/ ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u
cifrif&if;ESD;cJUaom rjrrSD?
uRefawmfhtay:rSm apwem aumif;&Smaom rjrrSD? oGufcgyg' vdkufaeaom
vifonftwGufpdwfqif;&J
&&Smaom rjrrSD/ ,ckwpf&ufESpf&uftwGif; jzpfyGm;cJUonfh [dEL-rGwfqvif
t"du&kPf;Mum;wGif
b,fvkdrsm; ae&Smygvdrhf/ rjrrSD\ aetdrfonf armifaxmfvrf;rSm wnf&Sdonfjzpf
tvkyfwdkufrSm
r*dkvrf;wGif jzpfay&m ukvm;Mum;xJrSm ae&&Smonf/
tcsdefrSmnae ig;em&Dausmfausmfom &Sdao;ojzifh rjrrSDonf tdrfodkU
jyefa&mufaumif;rS a&mufOD;rnf/
xkdUaMumifh uRefawmfonf tvkyfwdkufodkU 0ifoGm;avonf/
rjrrSDum; olUtvkyfpm;yJGay:wGif tvkyfvkyfwkef;jzpfavonf/ bmblwpfa,mufESifh
pum;ajymae&if;
uRefawmfhtm;jrifvQifjrifcsif; 0rf;omtm;&jzihf]]vma[h armifwifxGef; armifwifxGef;wkdU rsufESmudkrjrif&wm MumNyDaemf}}

*EDOD;xkyftjzLESifh qGma'&SDyifjzLudk jzLpifoefU&Sif;pGm 0wfqifxm;aom bmblonf


uRefawmhfbufodkUvSnfhMunfhvdkuf\/ rkwfqdwfusifpG,fwkdUudkvnf; ajymifacsmaeatmif
&dwfxm;onf/
uGrf;aoG;tenf;i,fonf aphxm;aom olUyg;pyfaxmifhrsm;wGif ,dkxGufaeavonf/
uRefawmfu rjrrSD\ 0Jbuf&Sd ukvm;xdkifqDokdUoGm;&if;]]rr&,f? uRefawmfwkdUvnf;oydwfeJU tvkyfodyfrsm;aevdkU vmrvnf&wmyg?
ckawmhoydwfvSefNyD;NyD}}
]]at;? rrvnf; rtm;vdkU rvmwmbJvdkU odxm;ygw,fuG,f?
oydwfvSefvdkufNyDqkduwnf;u rr
armifav;vmvnfrSmyJvdkU arQmfaewmyJ odvm;}}
bmblonf [if'Dpum;jzihf oGm;awmhrnf[k EIwfquf&if; xavonf/
olUazmif;<uaom
0rf;AdkufBuD;onf a&SUupm;yJGpGef;ESifh rvGwfaomaMumifh ukvm;xdkifudk
aemufodkUwGef;a&TUNyD;rS
xEdkifavonf/ rjrrSDonfbmbl\udp wGifodyfpdwfr0ifpm;awmhaomavoHjzihf]]aemufrSjznf;jznf;pOf;pm;Muao;wmayghav}}
bmblonf uGrf;NrKHUaeaom yg;pyfudkaemufxyfr[awmhbJ rjrrDSdudka&m uRefawmfhudkyg
qvHay;
xGufoGm;avonf/
]]uJ qdkprf;ygOD;? b,fuavQmufvmovJ}}
]]'Dudk oufoufvmwmyJ rr&JU? oydwfvSefNyD;awmh ysif;ysif;&SdwmeJU? NyD;awmhvnf;
wpfaeUu [dELrGwfpvif
t"du&kPf;jzpfwkef;u rrwkdU ab;roD &efrc &SdrS&Sdygavvm;vdkU odcsifwmeJU}}
]]rrwdkUrSm ab;roD&efrcygbJarmif&,f/ 'Dvdkowd&azmf&vdkU aus;Zl;wifygw,f/ uJtqifoifhyJ
armifwifxGef;uvnf; tysif;ajytvnfvmw,f? rrvnf;
tysif;ajyuefawmfBuD;vrf;avQmufxGuf r,f
vdkufrvm;}}
uRefawmfum; rqGwfcifu nGwfcsifaom tajctaerSm &Sdavonf/
]]vdkufr,fav}}
]]'gjzihf cPxdkifvdkufOD;? rr aemufaz;cef; cP0ifNyD; rsufESmopfvdkufOD; r,f}}
rjrrSD\ rsufESmrSmoeyfcg; aygif'grsm; jy,foavmufjzpfaeavNyD/
ESmacgif;ESifhyg;rdkUrsm;wGif
tqD0if;pyifjyKaeavNyD/ ezl;jyifrSm ajymifxif;aeavNyD/ okdUaomf tvSEGrf;&kHom
EGrf;onf/

tvSum;rysufyg/ jywif;ayguftxuf ausmufrSefrSxkd;0ifaeaom tvif;a&mifwGif


pdefem;uyfESifh
pdwfvufaumufwkdUonf wzsyfzsyf 0if;vufaeMu\/
rjrrSDonf '&dkifbmudkac:NyD; um;tqifoifhvkyf&efESifh uRefawmfhtwGuf
zmvl'gwpfcGufrSmvdkuf&ef
ajymNyD;l aemufaz;cef;wGif;odkU 0ifoGm;avonf/ xdktcef;onf vlaevQif
rD;zdkcef;jzpfzkdU&Sdavonf/
tvkyfwkdufjzpfojzihf rjrrSD\ jc,fo&eftcef; jyKvkyfxm;[ef&Sd\/
rjrrSDudk apmifhae&if; owif;pmwpfapmifudk qJGvSefvkdufonf/
oydwfvSefjcif;tjypfqdkaom
aqmif;yg;rsm;ESifh &J&Jawmufudkoef;wifwkdUtm; axmufcHonfhtxufwef;ausmif;om;
or*
aMunmcsufrsm;udkvn;faumif;? ausmif;om; awmifolv,form;ESifh
tvkyform;rsm;udk
qufvufzdESdyfcsKyfcs,f aeaom jynfwGif;a&;owifrsm;udkvnf;aumif; rzwfcsifbJ
jrifae&ojzifh
owif;pmudk cyfjrefjref vSefaeayonf/ EdkifiHjcm;owif;rsm;udkom aphaphpyfpyfyif
zwfMunfhaerdavonf/
csufukdpvdkAufuD;,m;jynf&Sd *smrefvlenf;pk? [efa*&D,H vlenf;pkrsm; onf
qlylvIyf&Sm;aeMuonf/
[pfwvmESifh wuGaom emZDacgif;aqmifBuD; rsm;u *smrefvlenf;pkudk
0ifa&mufu,fq,f&efrSwpfyg;
tjcm;vrf;r&Sdawmh[k BuKH;0g;aeMuavonf/
w&kwfArm vrf;rBuD;rSae w&kwfjynfodkU wifydkUaom "mwfqD? a&eHqD rsm;udk
taumufawmfcGefyvyfvdkufaMumif;udkvnf; awGU&ay\/
ukvm;wpfa,mufu zmvl'g wpfcGufvmcsojzifh owif;pmudk ypfcsNyD; zmvl'gudk
aomuf\/ wpfZGef;pD
wpfZGef;pD t&omcHaomuf&if; &ifat;oGm;um t&omcHrdoavmuf zwfvdkufrdaom
EdkifiHjcm;owif;rsm;twGuf &ifrat;Edkif jzpfaeayonf/
tdEd,jynfrSmvnf; trsKd;om;uGef*&uf OuX qlbwfpfcsef'&mbkdUpfu
]NAdwdoQwkdUtm;vGwfvyfa&;ay;ray; ,wdjywfar; &mZoHay;oifhNyDjzpfaMumif;?
tdEd,jynfolwkdUonf
tqkH;owf vGwfajrmufa&; wkdufyGJudk qifEGJ&ef
tajctaeodkUqdkufa&mufaeNyDjzpfaMumif;} ajymqdkav
onf/

]]aMomf? 'gaMumifhvnf; a'gufwmbarmfu olUjzKwfcszdkU t,kHtMunfr&Sd tqdkudk


ajzMum;&mrSm
qlylaewm[m urmEsifht0Srf; qlylaewm? ArmjynfrSmom r[kwfbl;? 'ghaMumifh
Armjynfudk Nidrf;csrf;pGm
rtkyfxdef;Edkifwm olUtjypfr[kwfaMumif;ajymaywmyJ}}
okdUjzifhuRefawmf rpOf;pm;vdkaom EdkifiHa&;rsm;udk pOf;pm;OmPfa&mufaejyefavonf/
a&SUqufrpOf;pm;awmhbl;[k udk,fhpdwfudk,f xdef;vdkufNyD; aemufaz;cef;qDodkU
arQmfMunfhvdkufpOf
rjrrSDxGufvmavonf/
rjrrSD\qHxkH;rSmwpfywfvQKd bD;pdkuf aemufuGJqHxkH;jzpfojzifh cyfaMumh aMumhjzpfonf/
apmapmuajymifxif;aeaom ezl;jyifay:wGif eHUomjc,fxm;&kH ru
AsmygqHEkuav;rsm; csxm;ojzifh
,Ofppjzpfonf/ EIwfcrf;udk obm0a&mif qdk;xm;ojzifh ajE&aom
tvSudkaqmifaeayonf/
0wfxm;aomvkHcsnfrSm tjym&ifha&mif pl&wDvkHcsnfjzpf tjzLajymufuav; rsm;rSm
azmif;<uwufaeonf[k xifrSwf&ay\/
Zmyef;rygaom &SHom;tusrxlryg;udk pdefMu,foD;BuD;rsm;wyf 0wfxm;onf/
uspfvspfpdkjynfonfh
e*dkae twGif;orPmefudk rlrSefaom aumufaMumif;rsm;ESifh ykHrysufapbJ
ajyjypf,Ofaus;pGm rGrf;rHay;onfh
tqiftjyif jzpfayonfwum;/
uRefawmfpl;pdkufMunfhaeonfudk rjrrSDonf 0rf;ompGmESifh owdjyKrd[ef wlavonf/
olUudk,folt&dyfMunfh&if; uRefawmfhem;uyfvmNyD;]]armifav; apmifh&wm ysif;rSmpdk;vdkU uwdkufu&dkuf jyifcJU&wmyJuG,f}}
]]uwdkufu&dkufjyifwm aoaocsmcsm tcsdef,ljyifwmawGu y"mer[kwfygbl; rr&,f}}
]]'gjzifh bmu y"mevJarmif&if&,f}}[k ar;NyD; rjrrSDonf rsufpcsDum
uRefawmfhtajzudk apmifhaeavonf/
uRefawmfurl &ifxJrSm cHpm;ae&aom t"dym,ftwGuf oifhjrwfaom pum;rsm;udk
&Smaeonf/
]]qdkprf;ygOD; armif&if&,f? bmuy"mewkH;}}
]]onfc&D; onfxD;eJUawmfw,f? onftcsdef onfxbDeJUawmfw,f ponfjzihf
e&Dudkufatmif
a&G;cs,f0wfqifwwfjcif;om y"meygrr&JU}}
]]tr,fav; ajymwwfvkdufwm t&G,feJUrvdkufbl;? aumvdyfausmif;om;BuD;rdkU
'Dvdkajymwwfwmxifyg&JU?

uJ xoGm;MupdkU}}
rjrrSDonf ajymajymqdkqdk a&SUuoGm;&m uRefawmfu aemufuvdkufonf/
uRefawmfh[efrSm
cyfukyfukyfjzpf\/ rjrrSDu um;wHcg;udk zGifhay;NyD; uRefawmfhtm; t&ifwufaponf/
um;ay:wGif rjrrSDu
cHUcHUxdkifNyD; uRefawmfu r&Jw&Jxdkifvdkufonf/
]]zdk;atmifuefawmfBuD;udkarmif;a[h}}
um;orm;onfyif um;wGifuRefawmfESifhtazwkdUtm; wif &efukefNrdKUudk
vSnfhywfjycJUayonf/
odkUaomf xdkpOfu olUemrnfudk rodcJUacs/ ar;vnf; rar;rdacs/
ql;avbk&m;vrf; &kyf&Sif&kHrsm; a&SUodkUa&mufaomtcg rjrifhOD;udk
ajy;owd&avonf/
rjrifhOD;om&efukefrSm&SdvQif olESifhom &kyf&SifMunfhaeay vdrfhrnf/ tckvdk rjrrSDESifh
uefawmfBuD;odkU
avnif;cHxGufrnfr[kwf[k xifonf/ rjrifhOD;udk vGrf;qGwfovdkvdk? wrf;wovkvdk
jzpfvmay\/
]]armifav;&JU pum;rajym bmrajymeJU b,folUtaMumif;rsm; awG;aeovJ}}
uRefawmfu&Sufudk;&Sufuef; NyKH;vdkufNyD;awmh ]]b,folUtaMumif;rS rawG;ygbl;?
,ckjyaewJU&kyf&SifawGtaMumif; awG;aevdkUyg/ Mad About Music
qdkwJU&kyf&Sifum;[m odyfaumif;owJU/ *sL'D*gvifqdkwJU
Zmwfvkdufaumifrav;udk uRefawmfuodyfBudKufwm rrMunfhNyD;NyDvm;}}
]]rru t*Fvdyfpm odyfrwwfawmh t*Fvdyf&kyf&Sif odyfrMunfhygbl;uG,f/
armifwifxGef;awmh
MunfhNyD;NyDvm;}}
]]rtm;wmeJu rMunfh&ao;bl;? odyfMunfhcsifwmyJ}}
]]rr jyr,fav MunfhrSmvm;? ckvdk t*Fvdyfpm aumif;aumif;wwfwJUvleJU
Munfh&awmh rrrSmvnf;
em;vnfyg;vnfeJU t&omcHEdkifwmaygh}}
]][kwfuJU}}[k ajymNyD; uRefawmfuNidrfaevdkufonf?
um;onf wd&pmef&kHaxmifh ]cspfolUvrf;Mum;}(Lover's Lane)xdyfodkU
a&mufvmaomtcg rjrrSDu]]zdk;atmifa&? bkwfuvyfudkbufudk armif;uG,f/ tJ'DbufuaeNyD; rrwdkUESpfa,muf
ormefeJu
tv,fuRef;udkul;Mur,f? rif;u tv,fuRef;xdyf0rSm oGm;NyD;apmifhaeayawmh}}
um;onfabmfw,feDu,f*g'ifbufodkU csKd;vkdufNyD;aemuf wpfcP rjrrSDu-

]]zkd;atmifa&? &yfay;prf;uG,f/ rrwdkU a[m[dkvrf;Mum;xJuyJ


avQmufNyD;oGm;awmhr,f/
rif;utv,fuRef;xdyfudkom oGm;apmifhayawmh/ awmfawmf anmif;aeawmh
vrf;ydkavQmufrSaumif;r,f}}
um;&yfvdkufonf/ uRefawmfwkdUonf qif;NyD; ]cspfolUvr;fMum;}wGif;odkU 0ifavonf/
r*dkvrf;ql;avbk&m;vrf;ponfwkdUESifh uGmjcm;vSaom vrf;Mum;uav;yifwnf;/
&GufopfwkdUjzihf
pnfum;vSaom 0g;yif? opfyif? yef;yifwkdUaMumifh naecif;tvif;a&mifrSm pdrf;vJUvJU
ta&mif[yfaeayonf/ xdkpdrf;vJUvJUaemufcHta&mifwGif pdefyef;yGifh\ eD&Jaomta&mif?
ikeDvm\
eDvma&mifESifh ika&T0g\ a&T0ga&mifwkdUu pkwfwHupm;xm;Muayonf/
avjynfrSmvnf;
vwfqwfonfomru oif;aeonf[k xif&ay\/
uRefawmfwkdUonf ab;wdkufavQmufoGm;Muonf/ tcgwdkif; rjrrSDtm; uRefawmfhxuf
t&yftarmif;tenf;i,fjrifhOD;rnf[k xifcJU\/ ,ckvdk ,SOfavQmufvkdufawmhrS
uRefawmfhxufyif
tenf;i,fedrfhaeonfudk tHUMopGm awGU&ayonf/ 'ghaMumifhvnf; i,fi,fwkef;u
udk&ifBuD; udkboef;u
]a,musm;f[m rdef;rxuf ydkbkef;BuD;w,f? 'ghaMumifh tcsif;csif;,SOfvkduf&if
a,musmf;u ydkjrifhjcif;
jzpfw,f}vdkU ajymcJUwmyJ/ aEGOD;&moD\ pdrf;vJUvJUa&mifjcnfrsm;Mum;wGif
jynfhNzdK;awmifhwif;aom
udk,fykHoPmefESifh vef;qef;pGm vSyaeaom rjrrSDrSm EkysKdaeonf[kyif
uRefawmfxifrdonf/ ,if;odkUaom
taMumif;awGaMumifh uRefawmfESifh rjrrSDwkdU\ Mum;0,fq,fESpfrQ uGmjcm;aeaom
toufwmonfwpfppaysmufuG,foGm;awmhonf/
]]armifwifxGef; 'Dvrf;uav;&Juemrnfudk b,fvdkac:ovJuJGU}}
]] Lover LanewJUrrr&JU [J[J cspfolvrf;Mum;ygvdkU bmomjyefMuyg pdkUrr&,f}}
rjrrSDuvnf; udk,frvkH[efjzifh oJUoJU&,fvkdufNyD;]]cspfolvrf;Mum;wJUaemf? [J [J emrnfay;oluvnf; awmfw,f?
bmomjyefwJUoluvnf; awmfw,f}}
uRefawmfa&m rjrrSDyg wNrKHUNrKHUNyKH;&if;acgif;idkufpdkufcsum jznf;jznf;uav;
avQmufaeMuavonf/
awmfawmfESifh pum;p rawGUEdkifMu/ opfyifjrifhzsm;qDrS OMowGefoHay:vmonf/
NyD;awmh

a&arT;yufzsef;xm;aom vufudkifyk0gudk jzefUvsuf ,yfcwfaeonf/ oif;jraom


teHUuav;onf
uRefawmfhtm;,pfapavonf/
uRefawmfu idkufpdkufcsxm;aom rsufESmudk armhNyD; rjrrSDtm; Munfhvkdufonf/
rjrrSDonf nSKd;i,faom
rsufESmjzifh a&SUodkUai;Munfhaeonf/
]]rrukodkvfuH[m odyfqdk;wmyJ? cspfola,musmf;&Sdayr,fh oGm;twl vmtwl
aysmfaysmf&Tif&Tif rae&bl;uJGU?
olUudkvnf;oem;ygw,f}}
]]olUa&m*gb,fawmhaysmufrSmwJUvJ rr? q&m0efawGu b,fvdkajymovJ}}
]]b,fawmhrS ajymr,fvdkU b,folrSrajymEdkifwJU tajcrSm &Sdygw,fuGm cufwmyJ}}
uRefawmfonf rjrrSDtm;wu,fyif oem;rdonf/ ]ap}wpfvkH;ydkifvQif aumif;avpG[k
awmifhwrdonf/
rr\a,mufsm;oGufcgyg'tajcrS csufcsif;aysmufap[k ref;rIwfvdkufrnfjzpf\/
ckawmhbmrQra&&maom
pum;jzihfyif ESpfodrfhap&awmh\/
]]wpfaeUawmh aysmufrSmaygh rr&m? uHqdkwm tNrJwrf;edrfhae&dk;xkH;pH r&Sdygbl;}}
xkdtcsdefwGif arsmufrsm;u tlvkdufonf/ aemufqufNyD; usm;awG? jcaoFhawGu
a[mufMuonf/
aemufNyD;bmoHrScJGr&aom wd&pm&kHqloHBuD;udk Mum;&avonf/
uRefawmfwdkUvnf; bkwfuvyfteD; a&mufMuavNyD/ orefwpfpif;udk iSm;Mu\/
rjrrSDu orefcwfoludk ausmay;vsuf orefOD;udkrsufESmrlum xdkifonf/ uRefawmfu
orefOD;udkausmay;vsuf rjrrSDudkrsufESmrlum xdkifonf/
qnf;qma&mifjcnfonf tawmfyifvif;wkef;jzpfonf/ Munfvifaom
aumif;uifjyifuvnf;
awmufyaeayonf/ avnSif;uav;u wokefokef wdkufcwfvsuf&Sd\/
rjrrSDonf &TifNyKH;vmjyefNyD; vufudka&xJrSm csupm;aeonf/
]]armifwifxGef;MunfhwJU &kyf&SifawGxJrSm taumif;qkH;u b,fum;vJ}}
]]b,fum;[m taumif;qkH;vdkU ajymzkdUcufw,frr&JU/ rMumao;cifu
Munfhvdkuf&wJUum;wpfck[m
odyfaumif;wmyJ? ]ar&D,m0,fvlUpfum}wJU/ ZmwfvkdufawGu *&dwm *gbdkeJU
csm;vfbGdKif,m?
*&dwm*gbdkavmufaumif;wJU rif;orD; uRefawmfawmhwpfcgrS rawGUzl;ao;bl;}}
rjrrSDonf avnif;uav;u qGojzifh yGaeaom r[mezl;qHprsm;udk oyf&if;]]Zmwfvrf;udkajymjyygOD;uG}}

uRefawmfonf pum;r&SdvdkUom Zmwfum;taMumif;udk ajymvdkuf&aomfvnf;


Zmwfvrf;udkum;rajymcsif/ Zmwfum;udkBudKufrdom BudKufrdaMumif;
ajymvdkufaomfvnf; Zmwfvrf;\
oabmudkrjrrSDtm; rodapcsif/
]]ajymprf;ygOD;uG? rrwdkUu t*FvdyfZmwfum;awG rMunfhEdkifawmh rif;wdkUvdku
azmufonfcsrSuG,fh}}
]]Zmwfvrf;&JU twdkcsKyfuawmh ydkvefjynfudk eydkvD,HppfcsDoGm;awmh t&G,ftdkrif;wJU
ydkvefNrdKUpm;BuD;wpfOD;&JU t&G,fEkysKdwJU NrdKUpm;uawmfeJU awGUMuw,f/ eydkvD,Hu
wrf;wrf;pJGvdkufydk;NyD;
odrf;ydkufw,f/ y&'g&uHusL;vGefwJU Zmwfvrf;rdkU oifcef;pmu raumif;bl;rr&JU}}
rjrrSDuai;em;axmifae&mrS 0wfauswef;ukefajymvdkuf[efjzifh]]
at;aygh raumif;bl;}}
]]'gayrJU csm;vfbGdKif,mu eydkvD,Hudktufvkyfwm odyfaumif;wmyJ? *&dwm*gbkd
NrdKUpm;uawmfvdk
tufwif;uvnf; odyfaumif;w,f? 'gaMumifh tJ'Dum;udkBudKufwm}}
rjrrSDonf bmrQrajymbJ eD;uyfvmNyDjzpfaom tv,fuRef;qDodkUom
ai;Munfhaeonf/
olUrsufvkH;rsm;onf a&SUu xdkifaeaom uRefawmfhudkyif jrif[efr&Sdawmhacs/
uRefawmfajymvdkufrdwm
rSm;oGm;avNyDvm;/ uRefawmfonf Zmwfvrf;udkroefU&Sif;aom &nf&G,fcsufjzifh
ajymonf[k
rruxifoGm;avNyDvm;/
rr\ESvkH;tdrfwGif pufqkyfjcif;? &GHrke;fjcif; ponfwkdU csif;eif;0ifa&muf
oGm;avNyDvm;/ odkUr[kwf
rr\ESvkH;tdrfwGif Mumcdkaom Zmwfvrf;cif;NyD; arSmifBuD;usaeNyDavm/
uRefawmftzdkUum;xdkZmwfvrf;okdU &nf&G,fcsufr&SdbJ a&mufoGm;onfrSm trSefjzpf\/
xdkcPxdktcdkufxd
rjrrSDtay:wGif uRefawmfxm;cJUaom arwmrSm &dk;om;pifMu,f&dk; {uefrSefygonf/
tu,fwdrjrrSD\
&lyg&kH *Em&kH ponfwdkUwGif uRefawmf,pfrl;cJUygrl obm0"rrvGefqefEdkfifom
jzpfygonf/ rjrrSD\
&kyftqif;u vSayoudk;? vlrSefvQif tvSudkcspfjrwfEdk;onf r[kwfygvm;/ rjrrSD\
udk,fcEmuwyfrufzG,faumif;oudk;? vlrSefvQif wyfrufp&mudk wG,fwmonf
r[kwfygvm;/ rjrrSD

tjc,ftrIef;wdkUu arT;BudKifayoudk;? vlrSefvQif *Em&kHwGif ,pfwwfonf


r[kwfygvm;/ odkU&mwGif
uRefawmfhwkHUjyefrIrsm; onfwGifom &yfcJUonf/
wpfqifhwuf pdwfrupm;? umrydkifvif&Sdonf[laom todESifh toufuGmjcm;rIwkdUu
wHwdkif;BuD;awGvdk
umqD;xm;cJUonf/ ckawmh r&nf&G,fbJESifh ar&D,m0,fvlpfum; Zmwfvrf;udk
ajymrd&mrS Mumcdkaom
ZmwfwGif pdwfupm;MunfhaerdavNyD/ r&dk;rom; awmawG;awmifawG; awG;rdavNyD/
uRefawmfhwpfudk,fvkH;onf acsmufcsm;vm\/ uRefawmfhpdwfonf npfnL;vm\/
urf;ay:odkU uRefawmfut&ifwufNyD; BudKae&m apmif;oGm;aomorefrS rjrrSDonf
uRefawmfhykckH;udkudkifNyD;
wufvdkufavonf/ urf;ay:a&mufaomf vnf;
uRefawmfhyckH;rSvufudkawmfawmfESifhrvTwf/
vIyf&Sm;apaom &lyg&kHESifh *Em&kHwkdUtay:wGif r&dk;r&Gjzpfaeaom azXAm&kHu
o&zlaqmif;ay;vdkufjyef
avonf/ uRefawmfum; pdwfvIyf&Sm;oavmuf vluNidrf&yfaeonf/ bmvkyf&?
bmudkif&rSef; rod/
,kwfpGtqkH; tkyfavSum;tqifhuav;awGwGif wufoGm;&rnfudkyif rodjzpfygav\/
cPrsm;pGmMumatmif 2a,mufom; Nidrf&yfaeNyD;rS rjrrSDu vIyfEId;vdkufonf/
]]uJ- armifav; bmvkyfaeovJ wufav}}
tay:a&mufaomtcg rjrrDSonf xdkifckHuav;wpfckay:wGif xdkifNyD; ab;u0ifxdkif&ef
uRefawmfhtm;udk,ftrlt&mjzifh ae&may;aeavonf/ xdktcsdefwGif uRefawmfonf
udk,fhudk,fudk,f
tawmfxdef;EdkifNyDjzpf]]jyefMuOD;pdkUvm; rr&,f? awmfawmfMum arSmifvmawmhr,f}}
]]xdkifygOD;uGm? awmfawmfeJUrarSmifao;ygbl;? rawGUbl;vm; vlrsm;awGvnf;
rjyefMuao;ygbl;}}
xdktcg rjrrSDu cyfplplrsufESmxm;vdkufNyD; atmifhoufoufavoHjzihf]]
atmifr,fav; armif&if&,f? b,foleJUcsdef;xm;vdkU 'Davmufavmaqmf aewmvJ?
tm;w,fysif;w,fqdkvdkU armifhudkrru ac:vmwm/ uJ-'Davmufawmifjyefcsif&if
jyefr,f}}
rruxjyefawmhrnfh[efjzihf atmufwGif cRwfcsxm;aom zdeyfudk vQKdvdkufonf/
uRefawmfum;0rf;enf;tm;emjzpfoGm;um olUab;u 0ifxdkifNyD;
NyKH;wkH;wkH;vkyfaevdkufavonf/

avnif;uav;u woGifoGif wdkufvmjyefonf/ rronf a&arT;qGwfzsef;xm;aom


vufudkifyk0gjzihf
,yfcwfaejyefonf/ [dkrSm wpfwJG? 'DrSmwpfwGJ? [dkrSm okH;a,muf? 'DrSm
okH;av;a,mufwpfajzmufajzmuf
awGU&ao;aomfvnf; vl&Sif;pjyKavNyD/ qnf;qma&mifjcnfum; wpfwpfp rSdefcJUavNyD/
rjrrSDonf aygifwpfvkH;ay: wpfvkH;xyfNyD; cg;udkaumhvsuf xdkifckHausmrSDay:wGif
wtm;ypfNyD;rSDaeonf/
vufESpfzufudk aemufypfum ywmqufxm;NyD; armhaeaom acgif;atmufrSm
uyfxm;onf/ tdpufvkH;acsm
aom aygifwH? uspfvspfjynfhNzdK;aom wif? oG,f0dkif;onfhcg;ESifh armufrkdUaom
&ifom;wkdUudk
aumufaMumif;xif&Sm;pGm jyaeaom aexdkif[efyifwnf;/ xdkoPmefodkU
uRefawmfhrsufpdtpkHonf
tarSmif&dyfrsm; wpfvTmNyD;wpfvTm usa&mufvmavav &pf0Jrdavav jzpfvmrnfudk
pdk;&drfojzifh
uRefawmfonf pum;r&Sd pum;&Sm&avonf/
]]rr jrefrm&kyf&SifawGudk Munfhw,fajymw,f? b,fum;udk tBudKufqkH;vJ}}
]]jrm;ewfarmifudk tBudKufqkH;}}
]][if? [kwfvm;}}
]]rif;aum rBudKufbl;vm;}}
]]BudKufygw,f? tawmfaumif;wJUum;yJ? uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm; or*uawmif
a&TwHqdyfay;ao;wmyJ}}
odkUjzihf rrxm;ESifh armifuav;tygwkdU\ cspfcef;wGif pdwfupm;aejyef avNyD/
rrxm;ae&mrS rjrrSD?
tyghae&mrS uRefawmfwifxGef; a&mufoGm;avNyD/ vIyfavjrKyfavqdkouJUodkU
vdkroefU&Sif;aom
tawG;udka&SmifcgrS xdktawG;pufuGif;odkU qdkufqdkufNrdKufNrdKUf a&muf&ayonf/
onfpdwfrsKd;rSm
py&defvdkzdav <uavygwum;/ rjzpfbl;/ MumMumaevkdU rjzpfbl;/ uRefawmfonf
xdkif&mu
qwfceJxvdkufonf/
]]rra&? oGm;MupdkU arSmifvmNyD}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm; armhcsKdomaysmhaysmif;pGm Munfhvdkufonf/ NyD;vQif
vufrsm;udk qefUwef;um
tanmif;ajz&if;-

]]at;? jyefMur,f}}
rrpdwfxJrSm rcsifhr&Jyif jzpfaeovm;/ odkUr[kwf ausauseyfeyfjzpf ovm;/
uRefawmfu
tuJrcwfwwfay/ rronf xdkifckHrS oGufvufpGm xNyD; uRefawmfha&SUuyif
avQmufESifh\/
uRefawmfuaemufuvdkufae&m udkuf50avmuf a&mufMuvQif rronf uRefawmfhtm;
ab;csif;,SOfrdonfhwdkifatmif apmifhNyD;avQmuf\/
]]armifwifxGef;rSm &nf;pm;&Sdovm;}}
]]&nfpm;&,fvkdUawmhr&Sdygbl;rr&,f}}
]]tkd-rifhpum;u qef;vSacsvm;uG? &nf;pm;&,fvkdU r&Sd&if bmtaeeJU &SdwmvJ}}
]]'Dvdkrr&JU? 0ifeDazqdkwJU cifodef;0if;qdkwJU rdef;uav;wpfa,mufeJu &if;ESd;cJUw,f/
olwkdUuvnf;
uRefawmfhudkvdkvm;ygw,f? uRefawmfuvnf; BudKufrdygw,f? okdUayr,fh twdtvif;
zGifhrajym&ao;bl;/
aemufawmh wpfa,mufeJUwpfa,muf0goemcsif; &nf&G,fcsufcsif; rwlwmeJU
cyfcGmcGmaevdkufw,f/
ckawmh 0ifeD[m a,musm;f,lawmhr,fvdkUawmif Mum;w,f}}
]]'gjzifhrif;usef&pfayghuG}}
]]usef&pfvdkUvnf; rqdkEdkifygbl;? uRefawmfurS irf;irf;pGJrvdkufwmyJ/ aemufNyD;awmh
wpfa,muf&Sdao;w,f? 'guawmh uRefawmfeJU ausmif;aezuf rjrifhOD;yJ/ olu
jrefrmpm*kPfxl;wef;u
uRefawmfuvnf;olUudkcspfw,f? oluvnf; uRefawmfhudkcspfw,fvkdU
wyftyfajymEdkifw,f/ odkUayr,fh
wpfa,muf wpfa,mufzGifhrajym&ao;bl;? oli,fcsif;vnf;ru &nf;pm;vnf;
rusqdkwmvdkaygh rr&,f}}
]][if rif;[mu ra&r&mBuD;uGm? 'DvdkyJ zGifhrajymbJae&if vJGoGm;OD;r,faemf/
bmjzpfvdkU zGifhrajymovJ?
wu,fcspf&if zGifhajymvdkufaygh}}
]]'Dvdkrr&JU? podcgpu uRefawmfu rdwfaqGtaeeJU olUqDpmwpfapmif a&;w,f?
enf;enf;ta&;rSm;oGm;wJU pum;uav;aMumifh olUudk&doJUoJU ydk;wkd;wkd;
vkyf&yghrvm;qdkNyD; uRefawmfhudk
&efawGUw,f/ 'Dawmh uRefawmfuvnf; rcHcsifwmeJU ]wufwufpif&dk;ygvsufu,fESifh?
uvufwufwuf
xifol&,f? wpfrsKd;o'grysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;orkdUy,f?
jiif;vdkUuG,fEdkifyg&JU

ajzmifhpGmoabm? rif;wdkUt&G,fudkjzifh ausmif;wum rapm}qkdwJU ocifudk,fawmfrIdif;&JU


av;csKd;BuD;wpfyk'fxJu aumufEkwfNyD;jyef&Sif;w,f/ tckvnf;rydk;bl;?
aemufvnf;rydk;bl;?
EIwfvGefvufvGef jzpfoGm;wmayghav/ oleUJuRefawmftJ'Dwkef;uwnf;u
&if;EDS;oGm;MuwmyJ? wpfpeJUwpfp
wpfa,mufeJUwpfa,muf cspfvmMuw,f/ odkUayr,fh tJ[dktpwkef;u
pum;vGefxm;vdkU zGifhajym&rSm
cufaeNyD}}
uRefawmfonf ajym&if;ajym&if; aMuuGJ0rf;enf;oHygvmonf/ rjrrSDuawmh
&,fvkdufonf/
]]atmifr,fav;[JU? bmrsm; cufp&m&Sdao;ovJ? zGifhomajymvdkuf/ a,musm;uav;eJU
rdef;uav;wdkU&JUtcspf[m rke;fw,f rcspfbl;qdkwJU pum;eJu pwwfMuwmyJ/
tJ'dawmh
EIwfvGefvufuRHaewmudk jyif&kHyJ&Sdw,f/ armifav;&JU udprSmcspfw,fqdkwJU
uwdudkwnfzkdU
ta&;BuD;oavmuf? rcspfbl;rydk;bl;qdkwJU uwdudk zsufzkdU ta&;BuD;w,f/
awmfawmfMum zGifhrajymvdkU
armifrif;BuD;om;u raocsmygbl;avqdkNyD; onfhjyifvludk vufcHoGm;&if
usef&pfESpfcgjzpfae&OD;r,f [J
[J}}
]]usef&pfjzpfvnf; aumif;wmygyJav}}[k uRefawmfu rlvusDvkyf
oHa0*oHay;vkdufaomtcg]]bmjzpfvkdUvJ? aemufxyfwpfa,muf awGUaevdkUvm;? ajymprf;ygOD; aemufxyf
awGUoluav;&JUtaMumif;}}
]][J [J rawGUygbl;? awGUvdkUajymwm r[kwfygbl;}}
uRefawmfonfbl;uG,fvkduf&aomfvnf; udk,frvkHacs/ rcifopfuav; wpfa,muftm;
aemufxyfawGUxm;onfr[kwfygvm;/ odkUaomf rcifopfESifh ywfoufNyD;
pdwfydkif;jzwfxm;jci;fvnf;
r&Sdao;? 4if;jyif uRefawmfonf rcifopftm; udk,fwpfOD;wnf;om odtyfaom
vQKdU0Suftyfonfh
ausmufrsuf&wemuav; awGUxm;onfhozG,f oabmxm;ayonf/
rjrrSDonf tuif;yg;\/ uRefawmfonf wpfpkHwpf&mudkzkH;uG,faeaMumif; &dyfrd\/
]]aemufxyfawGUxm;wJU rdef;uav;taMumif;udkawmh rajymwmu rrzsufrSmpdk;vdkUvm;}}
]]tdkr[kwfygbl; rruvnf;? aemufxyfrawGUvdkUajymwmyg}}

]]aemufxyfawGU&ifvnf; ajymOD;aemf? rru tBuHOmPfay;wwfygw,f uG,f?


armifav;u awGUxm;wJU
rdef;uav;awGtaMumif; ajymjy&if b,frdef;uav;[m rif;udkcspfw,f?
b,frdef;uav;[m
oabmoum,BuD; w,fqdkwmawGudk rrwkdU rdef;rom;csif;u ydkodEdkifw,f/
'gaMumifhom;rsm;[m
udk,fh&nf;pm;taMumif; tareJU aqG;aEG;wdkifyif&if rrSm;wwfbl;? armifwifxGef;
rSmawmh
tareJUcGJae&awmh rrudkyJ wdkifyifaqG;aEG;ayghuG,f [kwfvm;}}
]][kwfuJUrr}}
tv,fuRef;tayguf0odkU a&mufvmMuavNyD/ ywfvrf;ay:wGif
um;okH;pD;&yfxm;onfudkjrif&aomfvnf;
tarSmifvTrf;aeNyDjzpfojzifh b,fum;onf uRefawmfwkdU\ um;[kyif cJGjcm;
rodEdkifNyD/
um;rsm;qDodkU uRefawmfwdkU avQmufvmMupOf tuf'0yfaMu;&kyf ajc&if;wGif
xdkifaeaom zdk;atmiftm;
uRefawmfwkdUu owdrxm;rd/ zdk;atmifu ajy;vkdufvmNyD; um;ay:ajy;wufoGm;vsuf
twGif;rD;udkzGifh
vkdufonf/ rjrrSDu um;wHcg;udk zGifhay;NyD; uRefawmfhtm; t&iftwufcdkif;onf/
um;onfA[ef;bufodkU
xGufvmonf/ rjrrSDonf ul&Sifay:wGif udk,fudkvSefcsNyD; rSDum orf;vdkufonf/
um;ay:wifcHUnm;
vSaom wpfayGUwpfydkuf rjrrSDBuD;yguvm;[k uRefawmfhpdwfwGif;rSm usdwf
O'gef;usL;aerdjyefygonf/
]]armifwifxGef; &kyf&SifvdkufMunfhr,f r[kwfvm;}}
]]uaeUawmh tcsdefr&Sdawmhygbl; rr&,f? uRefawmfhudk ausmif;omjyefydkU ygawmh}}
]]tdk b,f[kwf&rSmvJ? NrdKUxJvdkufNyD; pm;OD;rSaygh? EdkUr[kwf&if armifav; qmaer,f}}
]]rqmygbl; ausmif;omjyefydkUygawm rr&,f}}
rronf bmrQrajymawmhbJ uRefawmfhtm; tm;rvkd tm;r&rl[efjzihf Munfhaeonf/
uRefawmfonf
rrudktm;emoGm;onfESifh]]rrqm&ifawmh uRefawmftazmfvkdufcJUr,fav}}
]][ifhtif;? armifav;rSrqmbJ rruudpr&Sdygbl;/ zkd;atmifa&
aumvdyfausmif;bufudkarmif;a[h}}

tif;vsm;uefapmif; ,leDbmpDwD &dyfomvrf;odkU a&mufonfhwdkifatmif


bmrQrajymMuawmhay/
vxGufvmNyD/ odkUaomf aiGa&mifjcnfum; rjzmao;/ odkUaomf tif;vsm;\ &Icif;um;
rIefwdrIef0g;tMurf;jc,fxm;aom yef;csDum;yrm wpfrsKd;vSae\/ nOfhiSufwdkU\
yPmroDcsif;oHudk
Mum;ae&avNyD/ um;xJodkU wdk;a0SU0ifvmaom avjynfonf uRefawmfwkdUtm;
cyfMurf;Murf;yif
erf;&IwfMu\/
]]om,mw,faemf armifav;}}
]][kwfw,f? odyfom,mwmyJ? tv,fuRef;udk vSrf;Munfhvdkufprf; rr?
uRef;[ma&ay:rSmarsmaew,fxif&w,f? Mu,fwm&mawGvnf; a&rsufESmjyif
ay:udka&TrIef aiGrIefawG
BuJcsaeMuNyD}}
]][J [J tJ'Dvdk uAsmpyfNyD; rjrifhOD;qDydkUvdkufygvm;uGm/ tqkH;owfrSmawmh
rjrifhOd;a&
a&TrIefaiGrIefeJUrauseyfbl;? a&TwkH;aiGwkH;awG BuJcsay;yg/ tjzLtrnf;oJoJuGJuGJ
odyg&apvdkU
a&;xnfhvdkuf 'grSajymNyD;qdkNyD; jzpfoGm;rSmuJGU [J [J}}
rronf olU[mol oabmusaeonf/ rr\ oJUoJU &,faeoHonf uRefawmfhtm;
uvdqGaeovdk
&Sdaeayonf/
um;onf or*wdkufteD;odkU a&mufvmaomtcg uRefawmfu]]udkzdk;atmif nmbufu taqmufttkH0if;xJ 0if&r,f}}
um;onf t0dkif;uav;udk vSnfhaepOf rru]]uJb,fawmh rrqDvmawGUOD;rSmvJ}}
]]okH;av;&uftwGif;vmcJUr,f}}
]]wpfn a&Tref;wifarmifZmwf oGm;Munfh&atmif? armifav; Munfhzl;&JUvm;}}
]]emrnfawmh awmfawmfBuD;aewmyJ? odkUayr,fh ckxd rMunfhzl;ao;bl;}}
]]at;? 'gjzifh aemufwpfacgufvm&if a&Tref;wifarmif oGm;MunfhMur,f}}
uRefawmfu zkd;atmiftm; um;&yf&ef ae&mnTef;NyD;aemuf]]rroGm;aya&mhaemf}}
rronf uRefawmfhtm; jyefEIwfrqufawmhbJ uRefawmfhum;ay:u qif;oGm;onfudk
rMunfromrsufESmjzifh ai;Munfhum usef&pfavonf/ um;xGufaomtcg
zkd;atmiftm; rru]]jynfvrf; odef;odef;wkdUtdrfudk armif;a[h}}[k ajymvdkufoHMum;&ayonf/ ukvm;Arm

t"du&kPf;twGif;u rjrrSDtm; uRefawmfwkdU ydkUvdkfuf&aom olUoli,fcsif;rsm;\


tdrfjzpf[ef&Sdayonf/
39
ausmif;om;vTwfawmf\ twnfjyKcsuf
or*taqmufttkH ywf0ef;usifESifh ausmif;om;avmuxJodkU jyefa&mufaomtcg
uRefawmfhrSm
]Zdrf}tdyfrufjrifrufNyD; &kwfw&ufEdk;vmolESifh wlayawmh\/ armfawmfum;? rjrrSD?
cspfolvrf;Mum;?
uefawmfBuD;? eydkvD,H ]MumckdZmwfvrf;}? jrm;ewfarmif Zmwfvrf;ponfESifh
or*taqmufttkHywf
0ef;usif? tvkyfrsm;aeMuaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;? wdkufyf&dkufoHrsm;?
*sufpwifemvSdrfhoHrsm;ESifh
jiif;ckHaqG;aEG;oHrsm;onf pdwful;,OftdyfrufESifh wu,fhtjzpfvkd uGmjcm;csifwkdif;
uGmjcm;aeay\/
odkUaomf uRefawmfonf pdwful;,OftdyfrufESifhwu,fhtjzpfvdk uGmjcm;csifwdkif;
uGmjcm;aeay\/ odkUaomf
uRefawmfonf pdwful;,OftdyfrufwGif rnfrQom,maecJUygoenf; qkdaomf
or*wkdufa&SUjrufcif;ay:odkU
wpfa,mufwnf; oGm;xdkifum tdyfrufcef;udk pm;NrKHUjyefaevdkayao;onf/ odkUaomf
uRefawmfjyefvmonfudk b,fae&muaeNyD; jrifvkdufrSef; rodEdkifaom udkat;aiGu
qwfceJ
uRefawmhfvufarmif; vmqGJNyD;]]a[hvl vmcJU? b,foGm;aeovJ? tvkyfawG&Sdw,f}}
]]bmtvkyfawGvJAs}}
]]ausmif;om;vTwfawmfac:a&;eJU ywoufNyD; aMunmcsufawGudk owif;pmwkdufawG
ydkU&r,f/ a[h
'gxuf udk,fhvl b,fujyefvmovJ rSefrSefajymprf;}}
]]NrdKUxJudk udk,fa&;udk,fwmudp&SdvkdU oGm;NyD;jyefvmwmyg}}
]]armif&ifhudk um;BuD;eJUvdkufydkUwmu b,folvJ}}
]]uRefawmfhta':wpfa,mufyg}}
]][kwfuJUvm; udk,fjrifvdkufawmh ta':t&G,feJU rwlygbl;/ cyfi,fi,f
azmifaumif;aumif;}}
]][m awmfprf;yg udkat;aiG&m? r[kwfwmawG ajymraeprf;ygeJU? uRefawmfhta':u
touf 40ausmfvdkU

ig;q,fwGif;awmif a&mufawmhr,f/ qHjzL? oGm;usKd;? ta&wGefU [m; [m; uJ


vmvkyfp&m&Sdwmvkyfr,f}}
udkb[def;? udkAaqG? udkvSa&T? udkxGef;&Sdef? udkpdk;armif ponfwdkU tm;vkH; &SdMu\/
OD;uHodef;BuD;vnf;
[dkajy;&onfvTm;&? rmvDukvm;yifvQif *sufpwifem 0ifvSdrfh&ao;onf/ tm;vkH;onf
ausmif;om;vTwfawmftwGuf jyifqifaeMuavonf/
apmapmu uRefawmfhrSm ab;xGufxdkifaevdkaomqE tjyif;xtef jzpfcJUonf/
&JabmfpdwfESifh
qufqHMuaom udkvSa&TESifh udkb[def;wdkUaMumifh xdkqErSm avsmhyg;oGm;cJUonf/
udkvSa&TwkdUay;aom
wm0efudka&SmifcJUonfh twGuf aemifwBuD;pGmyif jzpfcJU&ayonf/ ckawmh
cspfvSpGmaom udkat;aiGu
tvkyf&Sdonfqdkum NrdKUxJodkUac:jyefay&m rjiif;&uf rjiif;Edkif rjiif;tm;jzpfum
vdkufoGm;&ayawmh\/
tjyefwGif bwfpfum; r&rnfpdk;ojzifh or*rS iSm;xm;aom
arm&pftdwfwupDuav;udk
pD;oGm;Muavonf/
wupD'&dkifbmudkpHyum; t&yftavmawmf? cyfydefydef jzpfonf/ rsufvkH;
jyL;jyL;ESmwHcyfoG,foG,fESifhjzpf&m ArmrqefvSaom rsufESmjzpfonf/
acgif;wkH;wkH;xm;onfxif&avmufatmif wdkaom Adkvfau&Sday\/ udkpHyrSm
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;\ azmufonfjzpf&kHru rdwfaqGvnf; jzpfaeayonf/
wpfenf;tm;jzifhqdk&vQif &Jabmf&JbufozG,fvnf; jzpfaeum uRefawmfwkdU\
ta&;awmfykHwGif
pdwfyg0ifpm;pGm yg0ifaeavonf/
]]b,fudkarmif;&rSmvJ udkat;aiG}}
]]owif;pmwkdufawGudk}}
rQom udkpHytm; ajym&onf/ olUbmomol tpDtpOfESifh uRefawmfwdkU oGm;aeus
owif;pmwkdufrsm;odkU
armif;oGm;awmh\/ jrefrmhtvif;? ol&d,? q,foef;? wkd;wufa&; ponf/
jrefrmhtvif;wGif t,f'Dwm OD;cspfarmifESifhawGU&avonf/ OD;cspfarmifonf
uRefawmfwkdU\
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh &if;ESD;aomf vnf; uRefawmfESifhum; r&if;ESD;vSay/
Od;cspfarmif\ ESmacgif;?
ezl;ESifh acgif;wkH;AdkvfauwkdUonf '&dkifbmudkpHyESifhrsm;pGm wlonfudkowdjyKrdavonf/
ESmacgif;cRefNyD;

tom;rnf;ojzifh udkpHyxuf ydkNyD;ukvm;ESifhwl\/ rsufrSef txlBuD;u zkH;xm;ojzifh


olUrsufvkH;rsm;rSm
udkpHyvdk cyfjyL;jyL; [kwfr[kwf rcefUrSef;wwfacs/
rsm;pGmaom t,f'DwmwkdUonf pm;yJGwGif cg;ukef;vsuf xdkifwwfMu\/
OD;cspfarmifum; cg;qefUNyD;
cyfrwfrwf xdkifavonf/ olonf yifeDttay:tusESifh zsif&Syftusudk0wfxm;\/
OD;cspfarmifu udkat;aiGtm;]]bmaMunmcsufvJAsKdU}}
]]jynfvkH;qdkif&m ausmif;om;vTwfawmfeJU ywfoufwJU aMunmcsufawGygAsm}}
]]b,fhES,fvJ pkHpkHnDnD wufyghrvm;}}
]][kwfuJU? pkHpkHnDnDwufatmif BudK;pm;aeMuwmygyJ/ &efukefuqdk&if oydwfvSefwJU
uRefawmfwkdUbufu
udk,fpm;vS,f 2a,muf? oydwfqufarSmufaecsifwJU udkoef;wifwkdUbufu
udk,fpm;vS,f 2a,muf
wufcGifhay;xm;wmyJ/ udkoef;wif[m ArmjynfvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm; or*
toif;csKyfBuD;&JU
tvkyftrIaqmifwpfOD;taeeJU wuf&OD;rSmyJ}}
OD;cspfarmifu aMunmcsufudk cyfaomhaomhzwfaeonf/ uRefawmfwkdUu
xGufcGmMuawmhrnfvkyfaepOf
avjynfwkdufovdk nifompGmESifh olu ajymjyefonf/
]]at;Asm uRefawmfwdkUuawmh nDnGwfapcsifwmygyJ/ vTwfawmfBuD;u
oywftvSeftarSmuf?
trSeftrSm;udp? udkoef;wifwkdU cGJxGufoGm;wJUudp 'gawGudk ckHorm"dozG,f
pOf;pm;&rSmygyJ/
ausmif;om;vTwfawmfrSm trsm;qEeJU qkH;jzwfwJUtcgrSm wnDwnGwfwnf;
vkdufemaqmif&GufMu&if
nDnGwfMurSmygyJ}}
]]udkb[def;wkdUuvnf; 'DrlcsNyD; vkyfaeMuwmygyJ}}
]]'gxuf udkodef;azwpfa,mufb,fa&mufaeovJ odMu&JUvm;}}
]]udkat;aiGu tHUMooGm;aom rsufESmjzifh acgif;cgNyD;]][if rodbl;? uRefawmfu &efukefrSmyJ &Sdaew,fxifaewm}}
]]r[kwfbl;? &Srf;jynfvm;&Id;a&mufaew,f? tJ'DuaeNyD; w&kwfArmvr;f rBuD;
oloGm;MunfhykH
olaqmif;yg;a&;ydkUvdkufw,f}}
]][kwfvm;w&kwfArme,fpyfta&;rsm;vnf; od&OD;rSmaygh/ uJ uRefawmfwkdU

wjcm;owif;pmwkdufawGoGm;OD;r,f/ aemufqkH;azmif rrDbJae rSmpdk;&w,f}}


udkcspfarmifu NyKH;Munhfusef&pfonf/ olUrsufrSefxlBuD;rSm vufaeonf/
tjcm;owif;pmwkdufrsm;odkU oGm;NyD;aemuf uRefawmfhtm; qmavmifjcif;u
zdpD;aeNyDjzpfavonf/
]]udkat;aiG uRefawmfxrif;rpm;&ao;bl;}}
]]apmapmu NrdKUxJa&mufwkef;u udk&ifhta':u rauR;vdkufbl;vm;}}
]]auR;awmh auR;yg&JU? uRefawmfu tm;emaewmeJU rpm;cJUbl;}}
udkat;aiGu uRefawmfhtm;rouFmaom rsufapmif;wpfcsuf xdk;vkdufNyD;]]ta':wpfa,mufvkH;rsm; tm;emae&ao;ovm;}}
]]ckavmufvnf; rqmao;vdkU tm;emwmayghAsm? uJ w&kwfwef;oGm; Mur,faemf}}
]]r*dkvrf;rSmyJ pm;&atmif}}
uRefawmfonf ukvm;pmudk pm;&rnfxuf r*dkvrf;wGif rxdkifcsifaom
pdwfuAsmrsm;aeayonf/
r*dkvrf;rSm rjrrSDwkdU usufpm;&m vrf;jzpfonf/ uRefawmfqkdifrSm xdkifpm;aeonfudk
rjrrSDjrifoGm;&if
tajz&usyfaeayvdrfhrnf/ olu pm;zkdUac:wke;fuawmh bmvdkUvdkufrpm;ovJ/
]]uJygAsm? w&kwfwef;udkom oGm;pm;&atmif? udkpHy w&kwfwef;udkAsKdU}}
udkpHyonf um;&Sif;aom vwmvrf; (vomvrf;) ab;wpfae&mwGif
um;udk&yfvdkufvdkufav&m
udkat;aiG\ tBudKufqdkifodkUa&mufatmif 'gv[dkZDvrf;wpfavQmuf tenf;i,f
avQmufMu&ao;onf/
w&kwftpmudk uRrf;usifem;vnfpGm rSmwwfaom udkat;aiGonf bJuif?
0ufacgufuif? 0uftlacsmif;wkdU
csdwfqGJxm;&m a&SUrSm&yfNyD; aygufazmfBuD;ESifh tvkyfrsm;aecdkuf tanSmfESifh a0;EdkiforQ
a0;aompm;yJGwpfckrSm uRefawmfuoGm;xdkifaeav onf/ rsufESmudkvrf;bufodkU
rlxm;aomfvnf;?
rsufpdrSmum; udkat;aiGxHodkU vnf;aumif;? uRrf;usifoyf&yfpGm ckwfvSD;aeaom
w&kwfvlBuD;xHodkU
vnf;aumif;? taMumftjyKwfwdkUudk aysmfaysmfBuD;vkyfaeaom w&kwfvlvwfxH
odkUvnf;aumif;?
to,ftydkUESifh tac:trSmrsm;udk rem;wrf;vkyfae&aom
w&kwfvli,fxHodkUvn;faumif; wpfvSnhfpD
a&mufaeayonf/ em;xJrSmvnf; awmufawmufpOf;oHEsifh &SJ&SJaMumfoHudkom
Mum;ae&pOf]]a[h armifwifxGef;}}

[laom uRrf;0if&if;ESD;rI tjynfhygaom toHwpfoHudk xl;jcm;pGm Mum;&avonf/


toHvm&modkU
Munfhvdkufaomtcg wpfqdkifjcm;qdkifa&SUwGif uyf&yfxm;aom um;ay:rS
0if;xGufaeaom
rjrrSD\rsufeSmudk tHUMopGm jrif&avonf/
uRefawmfurjrrSDxHodkU taomhoGm;NyD; uav;qdk;yrm NyKH;&yfaerdonf/
]]vmcJU rif;awmhrdaeNyD rrac:wke;fuawmh vkdufrpm;bl;/ odef;a& 'Doli,fudk
rSwfrdvm;}}
um;ay:rSm rodef;odef;ygvmavonf/
rodef;odef;rSm rjrrSDESifh &G,fwljzpfaMumif;jzpfayvdrfhrnf/ odkUaomf rjrrSDvdk &kyf&nf
rysKdrspf/
0vnf;twefi,f0vGef;onf/ rsufpdarS;onf/ tom;rSmrl rjrrSDuJUodkUyif jzL0if;onf/
rodef;odef;u udkifxm;aom a<uZGef;udk um;ay:rSmwifxm;aom Murf;jym;ay:&Sd
[if;csKdyef;yefwGifxnfhvdkuf&if;]]jrifzl;ovdkvdkawmh &Sdw,fxifw,f? aumif;aumif;rrSwfrdbl; jr&JU}}
]]ukvm;Arm t"du&kPf;jzpfwkef;u aumvdyfausmif;om;uav;awG jrudkodef;wkdUtdrf
vdkufykdUwmrSwfrdw,f r[kwfvm;}}
]]tkd [kwfNyD pdwfr&SdygeJUuG,f? acgufqJGpm;ygOD;vm;}}
rjrrSDuvnf;]]'Dqdkifajymif;pm;ygvm;uG}}
]]uRefawmfholi,fcsif;urSmaeNyD rr&JU? [dkrSmawGUvm;}}
udkat;aiGonf uRefawmfxdkifcJUaom pm;yGJodkUjyefa&mufaeNyD; uRefawmfwkdUqDokdU
vSrf;Munfhaeavonf/
]]rr&JUausmif;vnf;jyefa&mufa&m owif;pmwkdufawG oGm;&r,fqdkvkdU
NrdKUxJuRefawmfholi,fcsif;eJUcsufcsif;xGufcJU&w,f/ ckowif;pmwkdufawGu udpNyD;vdkU
qmvmwmeJU
0ifpm;Muwm}}
rjrrSDuNyKH;em;axmifaeonf/ aemufbmrQrajymao;bJ acgufqJGudkqufpm;aepOf
rodef;odef;u]]owif;pmwdkufawGu [dkowif;? aemufqkH;bmMum;cJUao;ovJ? ukvm;vifr,m;
tjzpftysufav?
r,m;u xrif;&kwfw&uf cl;rauR;vdkU a'gyGNyD; r,m;EIwfcrf;udk oifwkef;"m;eJU
vSD;ypfwJUukvm;trI}}
]]bmrSawmh aemufxyfrMum;cJUbl;cifAs? tvkyfvufrUJjzpfaevkdU pdwfnpfnpfeJU

tdrfjyefvmwkef;tcefUroifhjzpfoGm;wmvdkUawmh ajymMuwmyJ/ odkUayr,fh


'Dukvm;udkawmh zrf;xm;NyD}}
rodef;odef;um; a&SUu acgufqGJudkyif arhaea&mhovm;rod/
]][dkowif;aum aemufqkH; bmMum;ao;ovJ? a&Munfawmf0wftoif;eJU
a&Twd*kHbk&m;vlBuD;jzpfMuwJU
trIav}}
]]uRefawmftJ'DtrI bmrSrodbl;cifAsmh}}
]]'gjzifh [dkowif;aum}}
rjrrSDu aigufqwfqwfjzifh 0if[efUvdkuf\/
]]tkd odef;uvnf;uG,f tvkyfr&Sdwdkif; owif;pmawGzwf? aemufqkH;owif;
avQmufar;? awmfawmhuG,f?
armifwifxGef; [dkrSm rif;oli,fcsif;upm;zdkU apmifhaeNyD}}
rodef;odef;um; uav;BuD;vdkvQmwpfvpf wpfcsufxkwfNyD; NidrfusoGm;um
acgufqJGudkom
qufpm;avawmh\/ uRefawmfhrSm rjrrSDtpm;yif tm;emoGm;ao;\/
rjrrSDum; rodef;odef;tay:wGif tpfrBuD;u nDri,fvdk Edkif[ef&Sday onf/
uRefawmfonf pm;yGJodkU jyefa&mufaomtcg udkat;aiG\ tar;udk
arQmfvifhNyD;om;jzpf&kHru ]NzD;}&ef
tqifoihfvnf; jzpofn/
]]udk,fhvludk ckeifu vdkufydkUwJUum; r[kwfvm;}}
]][kwfw,f}}
]]udk,fhvlta':u i,fvSygvm;? oGm;vnf;usKd;ao;r,frxifygbl;}}
uRefawmfu usdwf&,fvdkufNyD;]][dkbufuxdkifaewm uRefawmfhta':av? cifAsm; 'DuaeNyD; b,fvdkvkyf jrif&rSmvJ}}
udkat;aiGonf awGoGm;onf/
]]'gjzifh'Dbufu xdkifaewmu b,folvJ? awmfawmfacsmw,f}}
uRefawmfuolar;wm rMum;usKd;uRefaqmifNyD; pm;p&mudk ukef;avG;aeavonf/
rMumcifyif
olvnf;vdkufavG;&avawmh\/
rjrrSDwdkUqDodkU pum;jyefra&mufatmif uRefawmfuudkat;aiGtm; NrdKUr
udkoef;wifwdkU\
tiftm;tajctaeudk ar;vkdufavonf/
]]t&nfrvnfcifom enf;enf;tm;&Sdaewmyg/ 'Dvdk pdwf"mwfjyif;xefaewJU
tcsdefBuD;rSm oydwfrvSefzdkU?

qufvufqlylaezdkU qGay;oludk BudKufolawG&Sdwm rqef;ygbl;/ odkUayr,fh


tajctaeudk
vdyfywfvnfvmatmif jrifr,fqdk&if oef;wifwkdUudk axmufcHr,fhvl&SdrSm r[kwfbl;}}
]]ausmif;om;vTwfawmfus&if b,fvdkaer,fxifovJ}}
]]udk,fwdkUbufu EdkifrSmaygh/ tajctaerSefudk wifjyr,f/ oydwfarSmuf[? arSmuf[?
vGwfvyfa&;r&rcsif; arSmufae[? raorcsif; arSmufae[qdkwJU vrf;pOfrsKd;[m
vufawGUr&bl;qdkwm
e,fudk,fpm;vS,fawG jrifvmrSmygyJ}}
]]rjrif&ifb,fhES,fvkyfrvJ}}
]]rjrif&ifjrifatmif BudK;pm;&r,f/ 'grS oydwfBuD; a&pkefrarsmr,f? ta&;awmfykHBuD;
a&pkefrarsmr,f/
ckvdkarSmufol vSefolz&dkz&Jjzpfaer,f? ckvdkaoG;cGJa&;orm;awG t&rf;uma&m
r[kwfwmawGajymaewm
vTrf;rdk;ae r,fqdk&if tE&,fodyfBuD;w,f/ ta&;awmfykHvkyfief;wpfckvkH; trsm;BuD;em
r,f?
vGwfvyfa&;wkdufyGJvnf; tawmfyJemr,f/ 'Dawmhckvdk tE&,fBuD;aewJUtcsdefrSm
udk,fwkdUwpfawGu
ydkvkyfMu&vdrfhr,f/ rSefwJU vrf;pOftwGufraMumufr&GHU tm;rem yg;rem
udk,fusKd;riJUbJ vkyfoGm;&r,f}}
udkat;aiGum; r&nf&G,faomfvnf; uRefawmfhtm; wdkuf&dkufqkH;r
aeonfESifhwlayawmh\/
pdwfysufcsifaeaom uRefawmfhtm; aoG;xdk;ay;ae onfESifhwlay\/
xdktckduf'&dkifbm zkd;atmifonf uRefawmfwdkU qdkif&Siftm; aiG5usyf wefxkwfay;&if;
uRefawmfwkdUpm;yGJudk
vufnSKd;xdk;jyaeonfudk jrif&avonf/
]]a[h udkzdk;atmif bmvkyfwmwkH;}}
]]rru cifAsm;wkdUtwGuf ydkufqHay;&r,fqdkvdkU}}
]]tdk aeygap? ydkufqHjyef,loGm;}}
zkd;atmifum; jyefr,l? ZGwfay;oGm;avonf/
uRefawmfu pm;ae&mrS xnyD; rjrrSDxHoGm; EIwfqufOD;rnfvkyfao; onf/
odkUaomfum;uxGufavNyD/ rjrrSDuvnf; NyKH;vufjyEIwfqufaeavNyD/
udkat;aiGu]]a[hvl? 'Dbufuxdkifaewm b,folvJvdkU ar;aewm rajymao;ygbJuvm;}}
]]'gu uRefawmfhtpfrayghAsm}}

]]tnmom;u 'Dvdk00NzdK;NzdK; jzLjzL0if;0if; aqGrsKd;awG &efukefrSm&Sdw,f qdkwm


,kHp&mr[kwfbl;&Jabmf}}
uRefawmfwkdUvnf; vufpodrf;vdkufMuNyD;aemuf jyefMuavonf/
or*toif;wdkufrSmum; ysm;tkHvdk tvkyfrsm;jzihf vIyf&Sm;aeayonf/ uRefawmfonf
ysm;tkHwGif
olrsm;enf;wl vIyf&Sm;vmjyefavNyD/ pdwf"mwfusqif;jcif;vnf;
aysmufuif;vmavonf/
ausmif;om;vTwfawmf twGuf tm;wufoa&m0ifa&mufaqmif&Gufjyefygonf/
ausmif;om;vTwfawmf
onf ausmif;om;nDnGwfa&;udk wnfaqmufrnf r[kwfygavm/
odkUjzifh 1939 rwf 8&ufaeUwGif ausmif;om;vTwfawmf tpnf;ta0;BuD;
usif;ycJUonf/
1939ckESpf? rwfv8&ufaeU/
EdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;vTwfawmf usif;yaomaeU/
eHeuf 10em&DwdwdrSm pavonf/
aeUrSm 0if;xdefom,maeonf/
ausmif;om;wdkUtzdkU cgwdkif;pm;ar;yJGajzaeMu&aomtcsdef/ ,ckawmh oydwfvSefjcif;udk
axmufcHrnfavm?
qufarSmufjcif;udk axmufcHrnfavm[k qkH;jzwfaeMu&onf/ wpfjynfvkH;&Sd
ausmif;om;tm;vkH;vdkyif
vTwfawmfqDodkU em;pGihfaeMuonf/ wpfjynfvkH;uvnf; vTwfawmf\
aqG;aEG;csuf?
qkH;jzwfcsufrsm;wGif pdwf0ifpm;aeMuonf/ xkdUaMumihf owif;axmufrsm;
txl;tvkyfrsm;aeMu\/
vufa&;wdkorm;u Mum;orQudk aumufa&;aeonf/ "mwfykHorm;u jriforQ
zrf;&dkufaeonf/
ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; xrif;pm;aeMuykHudkyif "mwfykH&dkuf,lMuao;\/
ab;xGufxdkifaeawmhrnf[laom pdwful;wdrfwdkufrsm;onf uRefawmfh&ifwGif
tkHUqdkif;raeMuawmhbJ
vkH;0uif;pifoGm;ygavNyD/
uRefawmfum; oydwfvSef&onfh taMumif;jcif;&mrsm;udk tprStqkH; em;vnfayonf/
rSefonf[kvnf;
vufcHonf/ odkUaomf qefUusifbuf tiftm;pktrsKd;rsKd;\ avjyif;rkefwdkif;Mum;wGif
xdktrSefudk

r,drf;r,dkifatmif rxdef;udkifEdkifjcif;omjzpf\/ okdUaomf udkb[def;? udkvSa&T paom


acgif;aqmif rsm;\
&JabmfpdwfEsifh pdwf&SnfpGm azsmif;zsay;jcif;ESifh udkat;aiGpaom &Jabmfrsm;\
az;rac:,ljcif;jzihf trSefudk
xdef;udkifEdkifcJUavNyD/
ausmif;om;rsm;vTwfawmfodkU udk,fpm;vS,fwpf&mausmfrQ wufa&mufonfhtjyif
ocifEk?
NrdKUrq&m[def;ESifh NrdKUrdNrdKUz 38-OD;aumfrwD\ udk,fpm;vS,f vlBuD;3OD;vnf;
wufa&muf
tuJcwfavonf/
ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;or* udkb[def;u tpnf;ta0;
obmywdtjzpfjzifhaqmif&Guf
twGif;a&;rSL;udkAaqGu tcrf;tem;rSL;tjzpfjzifh aqmif&Gufavonf/
udkb[def;u obmywdrdefUcGef;udk ]ausmif;om;rsm;[m nDnGwfpGmESifh
wpfoHwnf;[pfNyD;
twwfBuD;wufcJUjyD;rS tckvdk oydwftvSefwGif ausmif;om;tcsif;csif; tenf;i,f
oabmuGJvJGMuvdkU
0rf;enf;ygw,f}}[laom pum;jzihf pwifavonf/
udkb[def;u vuf&SdjrefrmjynfwGif wu,fhvGwfvyfa&;wkdufyGJudk wdkufaeonfh
tpnf;t&kH;BuD;rSm 2-ckom
&Sd wpfckrSm wkdUArmtpnf;t&kH;ESifh tjcm;wpfckrSm ausmif;om;rsm; or*
tpnf;t&kH;BuD;om jzpfaMumif;?
rdrdwkdUrSm rSefudkaxmif wufae&ojzifh tvGefcufcJpGm vkyfaqmifae&ojzifh
wpfBudrfwnf;ESifh r&EdkifbJ
wjznf;jznf;wufvSrf;&rnfjzpfaMumif;? ,ckausmif;om;udprSm
tmPmukefvTJtyfxm;onfh
trIaqmifrsm;u aumif;w,fxifojzifh vkyfaqmifvdkuf&m uefUuGufp&mrvdkaMumif;?
trIaqmifrsm;udk
rauseyfu jzKwfypftyfaMumif;? pifppfrSm oydwfvSefola&m? arSmufola&mrSm
jrefrmjynf\
&J&Jawmufuav;csnf;jzpfojzifh twlwlyif jzpfaMumif;? ,ckuGJ&onfh ta&;rSm
pdwfwuf<uvGef;om
jzpfay:vm&aMumif;? ,ckausmif;om;vTwfawmf tpnf;ta0;rSm ckHorm"dozG,fjzpf
xdkufoifhovdk
ta&;,l&ef jzpfaMumif;ponfjzifh ajymoGm;avonf/

trIaqmiftzJGU\ tpD&ifcHpmudk udkvSa&Tu wifoGif;NyD; &Sif;vif;csufrsm;


jznfhpGufajymqdkavonf/
tkyfcsKyfa&;wdkufzsuf&m tpu trwfrsm;tm; txifBuD;NyD; vkyfief;pOfrsm;
cscJUonf/ odkUaomftrwfrsm;
txifBuD;jcif;rSm trSm;wpf&yf jzpfonf/ jrefrmtrwf 90teuf 67a,mufu
oabmwlrnfxifaomfvnf; trwf 26a,mufom vufrSwfxdk;cJUonf/
t,kHtMunfr&SdtqdkoGif;aomtcg xdk26a,mufxJrS 5OD;onf tpdk;&bufrS rJay;NyD;
2OD;rSm
Mum;xkdifaecJUonf/ a'gufwmbarmftpdk;&jyKwfusjcif;rSm ausmif;om;rsm;
tpmiwfcHNyD; qlylcJUojzifh
jzpfonf/ tpmiwfrcHvQif nGefUaygif;tpdk;&yifjyKwfcsifrS jyKwfayrnf/
]]'DtajctaerSm tkyfcsKyfa&; wkdufzsufzkdU qufvkyfrvm;? awmif;qdkcsuf 5-csufudk
,lNyD;
oydwfvSefrvm;qdkwma&G;&r,f/ tkyfcsKyfa&;wdkufzsufzdkU qufvkyf&ifvl? vufeuf?
aiG? owd paom
t&mrsm;tvGefvkdw,f? ck 'D[mawG bmrSrjynfhpkHao;bl;/ ausmif;om;awG&JU
pdwftm;xufoefrIawmifrS
tpuvdkr[kwfawmhbl;? wjznf;jznf; ausmif;om;tiftm;enf;vmwmudkawGU& w,f/
'Dtcsufudk
tjypfwifzdkUr[kwfbl;/ tdkif,mvef[m vGwfvyfa&;&atmif tESpf500wdkuf&w,f?
'gawmifrS ckxdvkH;0
vGwfvyfa&;&NyDvdkU rqdkEdkifao;bl;/ &k&Sm;jynfrSm Zmbk&ifESifh "e&SifBuD;rsm;
vufatmufrS vGwfatmif
b,favmufMumatmif wkduf&ovJMunfh? ckrSyJ vGwfvyfa&;&Muw,f}}p onfjzifh
udkvSa&Tu tkyfcsKyfa&;
wkdufzsufonfqdkjcif;rSm t*Fvdyfvufatmufu vGwfajrmufatmif
wdkuf&jcif;yifjzpfaMumif;?
vGwfvyfa&;vG,fvG,fESifh oabmrxm;EdkifaMumif;? xkdUaMumifh,ck ta&;awmfykHwGif
oydwfwdkufyGJrsm;udk
vGwfvyfa&;ppfyGJBuD;twGuf wdkufyGJuav;rsm;tjzpfjzifhom ,lq&rnfjzpfaMumif;?
xkdUaMumifh
tajctaeudk Munfh,ckoydwfudk awmif;qdkcsuf 5-csuf&&kHjzihf tEdkifESifh
ydkif;&jcif;omjzpf
aMumif;&Sif;jyavonf/

]]usKyfwdkUtrIaqmifu oydwfvSefzkdU qkH;jzwfwJUtcgrSm ausmif;om;rdbrsm;udk


bmhaMumifh
rwdkifyifovJvkdUar;Muw,f/ oydwfarSmufwkef;u rdbrsm;udkwdkifyifNyD;
arSmufwmr[kwf? rdbrsm;u
wkdufwGef;vdkUvnf;arSmufwmr[kwf? 'gaMumifh wkdifyifzdkU rvdkbl;/ wcsKdUu
oydwfvSef&mrSm
ausmif;om;vTwfawmfac:NyD; bmvdkUrwdkifyifovJvdkU ar;Muw,f/ yxrtcsufuawmh
tcsdefr&vdkU
ausmif;om;vTwfawmfrac:Edkifbl;/ 'kwd,tcsufuawmh oydwfarSmufaepOfu
usif;ycJUwJU
ausmif;om;vTwfawmfu tvkyftrIaqmifudk oydwfvSefvdku vSefzdkU
tmPmtjynfhtpkH ay;tyfcJUMuw,f/
'gaMumifh rwdkifyifwmygyJ/ trIaqmiftzGJUrSmvnf; wpfa,mufrusef
oabmwlwJUtwGuf
oydwfvSefcJUw,f/ uRefawmfwkdUubarmftpdk;&jzKwfcsNyD; armifyktpdk;&udk bmaMumifh
rjzKwfovJvdkU
ar;Muw,f/ trIaqmiftzGJUvkyfief;twdkif; ,aeUrjzKwfaomfvnf; eufjzef jzKwfcsif
jzKwfr,f/ jzKwfr,f
rjzKwfbl;qdkwm ,wdjywf uRefkawmfrajymEdkifbl;}}
odkUajymNyD; udkvSa&Tu tcsKdUowif;pmrsm;u olUtm; r[kwfwrf;w&rf;
a&;aeMuykHrsm; ajymjyavonf/
]]ckvdk r[kwfrw&m; pGyfpGJaeMu&mrSm cdkifvkHpGm taxmuftxm;ESifh ajymqdkifEdkifvQif
uRefawmfwkdU
trIaqmifwpfzGJUvkH;udk owfypfcsifvQif owfypfyg/ cifAsm;wkdUu qkH;jzwfyg}}[k
udkvSa&Tu
&J&JBuD;ajymvkdufaomtcg udk,fpm;vS,frsm;u tm;wufoa&m Mobmay;Muavonf/
uRefawmfonf udkvSa&TajymaepOf udk,fpm;vS,frsm;\ rsufESmudk tuJcwfMunfhonf/
udk,fpm;vS,ftrsm;pkonf trIaqmiftzGJU\ taMumif;jycsufrsm;udk
oabmaygufaMumif;xif&Sm;aeayonf/ udk,fpm;vS,ftrsm;pk\
axmufcHrIudktrIaqmiftzJGUu &&SdNyD[k
uRefawmf,kH Munfvmonf/ uRefawmfhrSm rsm;pGmtm;wufvmonf/ rSefrSef;odvsuf
qefUusifa&;orm;wkdU\ uefUuGufoH avjyif;rkefwdkif;Mum;wGif rwfrwfr&yfEdkifcJUaom
uRefawmfhtjzpfudk
&Sufyif&Sufrdygonf/

4if;aemuf udkodef;atmifu pmar;yGJudk a&TUqdkif;jcif;ESifh ywfoufaom tcsufrsm;udk


&Sif;jyavonf/
pmar;yGJudk tmPmydkifwkdUu a&TUay;onf/ yxrpmar;yGJwGif usolrsm;onf ZGefvwGif
usaom
bmomajzqdkcGifh&rnf jzpfavonf/
e,fudk,fpm;vS,frsm;tm; ar;cGef;ar;cGifhjyKaomtcg e,fudkf,fpm;vS,f trsm;yif
ar;jref;Muonf/
xdkokdUar;&m oydwfvSefjcif;udk qefUusif ar;jcif;u rrsm;vSbJ oydwfvSefjcif;udk
vufcHxm;NyD;
ar;jcif;omrsm;ay\/ oydwfvSefjcif;udk vufcHxm;NyD;ar;olrsm;rSm
oabmwlnDcsuft& zrf;qD;xm;aom
ausmif;om;rsm;udkb,fawmhvTwfrnfenf;/ pGJxm;aom trIudk
b,fvdk&kyfodrf;rnfenf;/
ausmif;om;rsm;udkaxmifrSvTwfouJUokdU zrf;qD;xm;aom tvkyform;rsm;?
v,form;rsm;?
aps;olaps;om;rsm;tm; vTwfrnfvm; paom zdESdcsKyfcs,frIESifhywfoufaom
ar;cGef;rsm;? twef;trsKd;
rsKd;twGuf pmar;yGJtrsKd;rsKd;ESifh ywfoufaom ar;cGef;rsm;? ausmif;vcay;a&; ESifh
ywfoufaomar;cGef;rsm;udkar;Muonf/
tcsKdUrSm oydwfvSefjcif;taMumif;&if;rsm;udk em;vnfaomfvnf; e,fjyefoGm;vQif
&Sif;jyzdkU cufonf[k
,lqMuonf/ olwdkUrSm uRefawmfuJUodkUyif qefUusifa&;orm;rsm;\ uefUuGufoH
avrkefwdkif;Mum;wGif
trSefudkxdef;udkifrxm;Edkifolrsm;om jzpfavonf/ ajrmif;jrudk,fpm;vS,fu
e,fjyefa&muf
&Sif;jyvsufe,fausmif;om;awGu rauseyfvQif b,fvkdvkyfrvJ[k ar;avonf/
udkb[def;u ]]cifAsm;[m cifAsmhe,ftay:rSm MoZm&Sdr,fvkdUxifw,f?
cifAsm;e,fuvlrsm;udk
em;vnfatmif ajymjyEdkifr,fht&nftcsif;&Sdr,fvkdU ,lqw,f?
cifAsm;udkudk,fpm;vS,fvTwfwm[m
cifAsmhe,fu trsm;pku ,kHMunfvdkU vTwfvkdufw,fvkdU ,lqw,f}} ponfjzifh
&Sif;aomfvnf; xdkolonf
udk,fhudk,fudk ,kHMunfpdwfayguf[efrwlao;/
]]uRefawmfhudk uRefawmfhe,fu rSmvdkufw,f/ vrf;rSefrSefvkyfcJUyg? vrf;rSefvkyf&if;
acgif;jywfusef&pf&if

usKyfwdkUu o&P*kwifvdkufr,f? vrf;rSm;vm&if oabFmqdyfuaeNyD; oHykH;wD;r,fwJU}}


udkb[def;ESifh tjcm;acgif;aqmifrsm;u ausmif;om;vTwfawmf qkH;jzwfcsufudke,fu
vufcH&rnfomjzpfaMumif; &Sif;jyaomfvnf; olonf pdwfat;[efrwl/
aemufqkH;olu]]e,fu rauseyfvQif 'DuulNyD; &Sif;ay;rvm;}}
]]ulNyD;&Sif;ay;r,f}}
xkdtcgusrS auseyfoGm;ayawmhonf/ rQpdwf"mwfjyif;xef wuf<uaecsdefwGif
oydwfvSef&jcif;rSm
wu,fyif rvG,fulygwum;/
tcsKdUue,fudk rwdkifyifjcif;udp xyfar;Muonf/ wpfa,mufu tpmiwfcH vlawG
aoukefvQif
wdkif;jynfydktusKd;r&Sdaybl;vm;[k ar;onf/ tcsKdUu ausmif;om;awG
tm;avsmhoGm;onfqkdaomtcsufudkapm'u wufMu&m NrdKUrudkoef;wifu
xdkolwkdUtm; axmufcHNyD;]]tpmiwfcHaeMupOfu aemufvkyfief;twGuf udkvSa&Tu vl200vdkw,f
vkdUajymygw,f/ pm&if;,lawmh
1000&ygw,f/ 'gudkb,fvdkajymrvJ}}
udkvSa&T]]vl200&r,frSe;fw,f? 71a,mufyJ &ygw,f}}
udkoef;wif]]'g[m tpmiwfcHpOfuvm;}}
tvkyftrIaqmifvlBuD; udkat;ausmfu]]tpmiwfcHNyD; 2&uftMumrS ,lwJUpm&if;yg}}
xkdtcsdefwGif udkvSa&TESifh udkoef;wiftm;axmufcHolwpfpkwdkU tjyeftvSef
wpfa,mufwpfaygufpum;rsm;aeMu&m tif;pdefrS udkarmifarmifu OuXtm;
rqdkifaom ar;cGef;rsm;udk
vufrcHbJ ausmif;om;awmif;qdkcsufrsm;ESifh ywfoufaom ar;cGef;rsm;udkom cGifhjyKzdkU
wkdifMum;&m
MobmoHBuD; qlnHpGmxGufay:vmavonf/ udkoef;wifwkdU aoG;cJGa&;orm;pkudk
&Iwfcsaom
MobmoHaywnf;/
wpfa,mufaom ausmif;om;udk,fpm;vS,fwpfa,mufu]]tck ausmif;om;rsm; EdkifiHa&;aqmif&GufvdkUqdkw,f? b,ftzGJU0ifNyD; aqmif&Guf&if
aumif;rvJ}}
OuXudkb[def;-

]]cifAsmhoabmaygh}}
]]OuXoabmodyg&ap}}
udkb[def;]]wkdUArmtpnf;t&kH;}}
xkdtcg MobmoHBuD; qlnHpGmay:vmavonf/ ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;u
udkb[def;udk omru
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;udkyif Mobmay;jcif;jzpfayonf/
OuXudkb[def;u ,ckESpftwGif; ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;uGefz&ifhwpfck
usif;yOD;rnfjzpfaMumif;
aMunmavonf/
4if;aemufudkvSa&Tu]]or*tvkyftrIaqmiftzGJUrS oydwfvSefcJUonfudk ausmif;om;vTwf awmfrS
twnfjyKaMumif;}}
[laom tqdkudkwifoGif;&m udkodef;atmifu axmufcHavonf/ xdktqdkudk
NrdKUrudkoef;wifutenf;i,f&Sif;NyD; uefUuGufavonf/ udkoef;wiftm;
tmvHudkaomif;vSu
axmufcHonf/
puLwGif vufrSwfa&;xdk; rJay;jcif;pepfjzifh rJcGJNyD; udkb[def;u oufao
av;OD;a&SUwGif
a&wGuf&moydwfvSef&ef trIaqmif\ tqdkrSm 87rJ&NyD; uefUuGufonfhbufrS
23rJ&avonf/ xkdtcg
wpfcJeufMobmoH BuD;ay:vmjyef\/
udkb[def;u ausmif;om;vTwfawmf\ trsm;qEudk tm;vkH;u vdkufemum
ausmif;om;nDnGwfa&;udk
qufvufcdkifNrJatmif vkyf&rnfjzpfaMumif; nDnGwfa&;rdefUcGef;jzifh tqkH;owfavonf/
aemufqkH;
wkdUArmoDcsif;jzifh ed*kH;csKyfvkdufMuavonf/
]]ausmif;om;rsm; pnf;vkH;nDnGwfa&;}}
onfum; ausmif;om;vTwfawmf\ aemufqkH;owday;vdkufaom aqmifyk'faywnf;/
odkUaomf udkoef;wifwkdU vlpkum; aoG;cJGa&;pum;ESifhtvkyfrsm;udk r&yfpJMuay/
olwkdUtm; tjcm;owif;pmrsm;uvnf; tm;ay;aeMuao;onf/
ausmif;omvTwfawmfwGif olwkdUvlpkonf vGwfvyfpGm ajymqdkcGifhr&[k qdkMuavonf/
ausmif;om;vTwfawmfwGif or*trIaqmif\ oydwfvSeftqkd atmifjrifatmif
udkb[def;u vdrmyg;eyfpGm

BudK;udkifoGm;onf[k axhMuav onf/ tcsKdUowif;pmu udkb[def;onf


onftwGufESifhonfrQ
yg;eyfvdrmjcif;rSm olUt&nftcsif;oufouf [kwf[efrwl? tjyifu ocifEk?
ocifatmifqef;?
ocifodef;az polwdkU\ oGefoifcsuf yg[efwlonf[k a&;Muonf/
okdUaomfolwdkUonf ausmif;om;tzJGUtpnf; pifNydKifaxmif&efum; tm;r&SdMuay/
qefUusifbufrJay;cJUolrsm;xJrSyif ausmif;om;vTwfawmf trsm;qkH;jzwfcsufudk
vufcH
ausmif;om;nDnGwfa&;udk wnfaqmufMu&ef qkH;jzwfMuonf/ rMumrD
udkoef;wif(NrdKUr)?
udkMunfvGif(NrdKUr)? armif0dkif; (pdefayg)? armifa&T(OD;nDykq&mtwwfoifausmif;)
tp&Sdaom ausmif;om;
34OD;onf ausmif;xGuf&ef qkH;jzwfNyD; owif;pmrsm;wGif aMunmcsufwpf&yf
xkwfavonf/
]]jynfolUvGwfvyfrIudk toufESifhvJ umuG,frnf/}}? ]tdrfajcwpfoef;ESifh ig;odef;
odrfhodrfhwkefaprnf}?
]a&Twd*kHbk&m;rSm t&dk;awmifvkdykHaprnf} paom rsm;jym;pGmaom <um;vkH;0g;vkH;wkdUudk
a&vJESifh
acgif;aqmifrsm; okH;cJUMuonf/ xkdpum;awGudk uRefawmfwdkUvn;f ,kHpm;NyD;
okH;cJUMuonf/
<um;oavmuf tvkyfrygojzifh ta&;awmfykH &IH;cJUNyD/ axmifuscH&wm?
atmifausmfao&wm?
rEav;tmZmenfawG aoewfESifh typfcH&wmawG tcsnf;ESD;jzpfNyD ponfjzifh
olwkdUaMunmcsufu
nnf;nL\/
odkUaomf ausmif;om;tjzpfjzifh pifNydKifraxmifbJ ausmif;rSxGufum
EdkifiHa&;vkyfawmhrnf[k qkd\/
usefausmif;om;wkdUudk ausmif;rsm;odkU jyefwufMuyg[k wdkufwGef;\/
aemufrsm;rMumrSD owif;wpf&yfay:xGufvmavonf/
udkoef;wifwdkUvpkrSausmif;om;ausmif;oltcsKdUonf oydwfvSefaomaMumifh pdwfysufNyD;
xGufoGm;Mu&m
b,faysmufaeonfrod[k qdkavonf/ udkoef;wifu owif;pmrSae jyefcJU&ef
ac:onf/ olkwkdUvlpk
vkduf&SmMuonf[kvnf;Mum;&onf/ aemufbmjzpfonfudkum; rod&awmhacs/
uRefawmfwkdUvlpkMum;rSmum; jyufvkH;xdk;p&m jzpfaeayawmh\/

udkoef;wifu olwpfOD;wnf;taeESifh aMunmvdkufjyefonf/ oydwfvSef


&efqkH;jzwfcJUonfhtwdkif;
tjcm;ausmif;om;rsm;onf uRefynmudkyif ]opfr&SdcifpyfMum; 0g;ul}qkdovkd
oabmxm;
ausmif;jyefwufMu&ef wdkufwGef;onf/ oludk,fwdkifurl ausmif;xGufawmhrnf[k
qkdonf/
]xdkifaetaumif;om;? xoGm;rS tusKd;rSef;od}qkdouJUodkU ausmif;om;ta&;awmfykHBuD;
rvkyfcJUbJae&if
taumif;om;? vkyfcJUaomaMumifh ausmif;om;awG emcJUMuonf/ 'g
igwdkUtjypfygyJ[k qdk\/
axmifusaeaom ausmif;om;tcsKdUonf ]xdkifaetaumif;om;? xoGm;rS
tusKd;rSef;od}qkdaom
pdwf"mwful;pufNyD; tpdk;&tm; 0efcsawmif;yef umvufrSwfxdk;
xGuf&efqkH;jzwfMuavonf/
tcsKdUe,fausmif;rsm;wGif oydwfrvSefMu/ ausmif;om;vTwfawmf\ qkH;jzwfcsufudk
vufrcH[k qdkonf/
tcsKdUausmif;q&mBuD;rsm;onf tpdk;&ESifhausmif;om;or* oabmwlnDcsufudk
todtrSwfrjyKbJ
oydwfjyefvSefaom ausmif;om;acgif;aqmiftcsKdUudk tjypfay;Muavonf/
ArmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or* tvkyftrIaqmiftaejzifh
atmufygnTefMum;csufudk xkwf&avonf/
]]e,for*rsm;onf ausmif;om;vTwfawmfqkH;jzwfcsufudk ykefuefvQif csufcsif;
ta&;,lum tjypf'Pfay;rnf/ oydwfudp aqmif&GufonfhtwGuf tmPmydkifwdkUu
tjypfay;vQif tjrefqkH; taMumif;Mum;yg}}
AaqG(twGif;a&;rSL;)
ArmjynfvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;
or*toif;csKyfBuD;
uRefawmfwkdUonf ausmif;om;tm;vkH;u vTwfawmfqkH;jzwfcsufudk vufcHvmatmif
tjyif;txefBudK;pm;Mu&onf/ aoG;cJGolwdkU\ 0g'jzefUjcif; rsm;udk enf;trsKd;rsKd;ESifh
acsy&Sif;vif;&onf/
e,fodkUvlrsm;vTwf oydwf vSef&efqkH;jzwfcsufudk &Sif;vif;jyNyD;
ausmif;om;nDnGwfa&;udk wnfaqmuf
Mu&\/
(pD&ifovdkcHrnf)
udk,fusKd;twGufaiG,lonf? &mxl;,lvufcHonf? acgif;ykHjzwf onf?

udk,fusKd;&Smonf[k ckdifvkHpGm jyEdkifvQif pD&ifovdkcHrnf/


(ykH) vSa&T? odef;atmif? at;ausmf? pdk;armif?
ausmfjrifh? aomif;cif? bpH? boef;? xGef;&Sdef
odkUvnf; &J0HUpGmvkyfMu&onf/
jynfolwkdUxHrS tvSLcHaiGpm&if;ESifh tokH;pm&if;rsm;udkvnf; rnfolrqkd
vma&mufppfaq;EdkifaMumif;
zdwfMum;vdkufayonf/
tHUMop&mESifhcsD;usL;p&m taumif;qkH;aomt&mrSm uRefawmfwkdU\
ausmif;om;acgif;aqmif
tcsif;csif;wpfOD;ESifhwpfOD; ,kHMunfrI jzpfayonf/ ,kHMunfEdkifavmufatmifvnf;
r&dk;om;rIESifh
udk,fusKd;&SmrIuif;Muonf/ axmifxJrSm usaecJUaom udkb[def;ESifh udkAaqGwkdUonf
wu,fqdkvQif
tjcm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh uif;uGmaecJU tjcm;acgif;aqmifrsm;
tay:wGifouFmruif;jzpfp&may:vmrnfqdkvQif ay:Edkifonf/ odkUaomf
axmifxJuae axmifjyifu
&Jabmfrsm;udk ,kHMunfonf/ olwdkUxGufvmaomtcg igwdkUr&SdvkdU rif;wdkU'DvdktrSm;awG
vkyfaew,f
[laom a0zefcsufrsKd;? tjypf&SmrIrsKd;vnf; rawGU&/
vdktcsif;csif; ,kHMunfrI&Sdaeaom &JabmfwkdU\ todkif;t0dkif;rS uRefawmfonf
b,fenf;eJUrQ
rypfcGmEdkif[k qkH;jzwfvdkufjyefonf/ /
40
&nf;pm;pum;awG odyfrajymMuESifhOD;
tif;vsm;a&rsufESmjyifwGif wdrfoavmuif;pifaom aumif;uifjyif rdk;jym
xif[yfaeojzifh
ywf0ef;usifwpfckvkH;onf jymEka&mifjzifh 0if;vufaeonf/
aeUv,fcif;a&mifjcnfonfyif
jymEka&mifaMumifhMunfvif at;jraeonf[kxifrSwf&\/ avnif;uav;u
wdkufcwfaeaomaMumifh
vIdif;uav;rsm;wa&; wa&; wjznf;jznf; wGefUoGm;aeMu\/ &GufopfwdkUjzifh
pnfum;aeaom
opfyifBuD;rsm;uvnf; t&dyftm0go tpGrf;ukefay;aeMu onf/
]]trsKd;orD;wdkU? ewfa&uef&Sifh?
ZD0uxHrSm? <ua&mufpkHprf;/

b&PDrdk;ewf? BudK;jywfykH&Sifh?
orD;awmfcif&kH? aq;uvGefpGrf;}}
udkat;aiGu cyfaMumifaMumiftoH rawmfrwnfhqdk[efjzifh oDqkdaeav onf/
olonftusvkHcsnfcRwfNyD;
ydwfabmif;bDwkduav;ESifhjzpf\/ uRefawmfu tuscRwfNyD; ykqdk;cg;awmif;usKduf&if;]]a[hvlb,fu oDcsif;udkqdkaewmvJAs? taygufvnf; rwnfhbJESifh}}
]]&wmqdk&wmyJav? orD;awmfcif&kH aq;aMumfjimwJUAs/ owif;pmawGxJrSm
r'DumwGef;&kyfawGeJU cPcP
awGUaevdkU 'DoDcsif; tvGwf&awmifaeNyD}}
pGyfus,fvufjywf npfwD;npfywfESifh ykqdk;wdkwkd0wfum zifcsxdkifp&mae&m&Smaeonfh
udkxGef;&Sdefu]]qdkcsif;qdk&ifuGm jrpf{&mBudK;uav; bmuav; qdka&maygh}}
uRefawmfwdkUonf tif;vsm;uefbJGUESif;obifcef;rESifh bkwfuvyfMum;&Sd
uRef;qG,fuav;wpfckwGif
a&csKd;&efvma&mufcJUMujcif;jzpfonf/ tu,fpifppf aysmfyGJpm;xGufonf[kvnf;
qdkEdkifonf/
EGm;EdkUykvif;rsm;ESifh udwfrkefUrsKd;pkHudk ,lcJUMuonf/
udkxGef;&Sdef]]uJav a&rcsKd;cif pm;MuOD;pdkU&JU}}
uRefawmf]]a&csKd;NyD;rS pm;&ifraumif;bl;vm;}}
udkat;aiG]]taumif;qkH;uawmh a&wpfcsDul;NyD; EdkUykvif;wpf0ufaomuf? rkefUwpf0ufpm;/
NyD;awmha&xyful;?
a&ul;&mu wufawmhrS usefwmpm;}}
udkxGef;&Sdef]]'Ddvdkvkyf? a&rcsKd;cif okH;ykHwpfykHpm;? a&csKd;&if; tv,faumifrSm wpfykHpm;?
aemufa&csKd;NyD;awmh
usefwmpm;? 'gtaumif;qkH;yJ}}
udkxGef;&Sdef\tBuHay;csufudkvufcHNyd; uRefawmfwkdUESpfa,mufonf olUtm;
0J,mNcHvsuf xkdifMuavonf/
wpfa,mufEdkUyvif;wpfvkH;pD aumufudkifMuavonf/
uRefawmfwkdUonfEkdUykvif;udkarmh aomufaeMupOf a&SUwGif ,ufcsfac:
t*Fvdyf&GufavSuav;

wpfpif;jzpfoGm;onfudkjrifMu&onf/ 4if;ay:wGif a&ul;t0wfESfih


rsufESmjzLpkHwGJygavonf/
udkat;aiG]]'DaumifawG? aumifrawGawmh b,fvdkZdrfcH&r,fqdkwm em;tvnfqkH;ygyJuGm}}
uRefawmf]]tif; ZdrfyJ? [dkaumifru rsufrSefteufBuD;wyfxm;vdkUaygh? EdkUr[kwf&if [dk[mawmif
jrif&OD;r,f}}
udkat;aiG]]bmvJuG}}
]]rsufpduav; rSdef;xm;wmav}}
udkxGef;&Sdefonf EdkUykvif;okH;ykHwpfykHudk ukefNyDjzpfojzifh csxm;NyD; rkefUwpfckudk
aumuf,l&if;]]wkdUArmxJrSmvnf; olwkdUavmufeD;yg; Zdrf,lwJUaumifawG rif;wdkUod&JU vm;}}
udkat;aiG]]qkdprf;ygOD;? b,folawGvJ}}
]]rif;wkdifyiftrwfawGayghuG? zmeJUZdrfcHwJU rif;wdkifyif trwfwpfa,muf zmu
ajcmufvkH;jyL;,lupm;vdkUaygif ajcmufvkH;jyL;rSefoGm;wm rSwfrdao;vm;/
trwfOD;cspfazrSmawmh
olrsm;r,m; pdefpdefudkcdk;,laygif;oif;rIeJU w&m;pJGcHae&w,f/ vTwfawmftwGif;0ef
OD;jrodef;rSmawmh
pm;p&dwftrIjzpfae w,f}}
uRefawmf]]tif; owif;rxGufbJeJU wdwfwdwfZdrf,laer,fh trwfawGeJU 0efBuD;csKyf awGvnf;
trsm;BuD;aerSmayghAsm? uJ a&ul;MuOD;pdkU}}
uRefawmfESifh udkat;aiGwdkUonf a&xJajy;qif;NyD;awmfawmfa0;atmif ul;Muonf/
udkxGef;&Sdefum;
pGyfus,fcRwfNyD; rwfwwf&yfum a&xJqif;&ef[efjyifaeonf/ vkHcsnfrSm
'&D;'&GwfESifh/
uRefawmfwkdUa&ul;&mrS jyefvSnfhvmonfhwdkifatmif udkxGef;&Sdefonf a&xJodkU
rqif;ao;/
a&csKd;&rSmaMumufovdkvdkvkyf&if; ausmESifhaygifwkdUudk wjzif;jzif;ukwfaeavonf/
udkat;aiG]]a[hvl qif;av? a&csKd;rSm csKd;wmr[kwfbl;}}
udkxGef;&Sdefonf vkHcsnfcg;awmif;usKdufNyD;qif;vm\/
twefMum a&upm;MuNyD;aemuf ukef;ay:wuf EdkUaomuf rkefUpm;vkyfMujyef\/

t*FvdyfpkHwGJ\ &GufavSuav;onf uRefawmfwdkUa&SUwGif jyefvSnfhjzwfoGm;


jyefavonf/
udkxGef;&Sdef]]t*FvdyfawG rMumcifacsmufusawmhr,f? olwkdUudk [pfwvmu tkyfawmhrSmuG/
csdefbmvdefwdkUvlpku
vlvnfvkyfNyD; qdkAD,uf&k&Sm;eJU wdkufay;zkdU [pfwvmwkdUvlpkudk
vufoyfarG;vmw,f/ wkdUbufrvmeJU?
&k&Sm;bufoGm;wdkufacs qkdNyD; tpmacsmhauR;w,f/ ckawmh udk,fxifw,f?
[pfwvmudk acsmhr&awmhbl;?
t*FvdyfbufjyefcsrSmyJ/ aumif;w,f t*Fvdyfudk vlEdkifay:rS aumif;w,f/ 'DawmhrS
wkdUcsufaumif;jzpfw,f}}
uRefawmf]][kwfuJU? t*FvdyfudkEdkifr,fhvlay:vmwmawmhaumif;yg&JU?
odkUayr,hf[pfwvmwkDUvlpk[m
vlaumif;awGr[kwfawmh uRefawmfwdkUtm;ay; zkdUcufw,f/ ck Munfhprf;
b,favmufapmfum;ovJ?
csdefbmvdef&JU oabmwlnDcsufeJU qla'wefe,fudkodrf;,lcJUw,f/ 'Dwifr&yfbl;?
aemufqkH;owif;t&awmh csufudkpvdkAufuD;,m;rSm [pfwvmu olarG;xm;wJU
zufqpfawGeJU
*smrefvlenf;pkawGudk tqlcdkif;w,f/ olUvl zufqpfacgif;aqmifawGudk
csufudkpvdkAufuD;,m;
tpdk;&tzJGUxJrSm xnfh&r,fvkdUawmif;w,f/ ckqlqlylyl jzpfvmawmh
csufudkpvdkAufuD;,m;rSm Law and
order r&Sdawmhbl;? toufeJUpnf;pdrfawG rvkHNcKHawmhbl; qkdNyD; emZDwyfawGudk
t0ifckdif;w,f/ csufudkpvdkAufuD;,m;udk odrf;vdkufw,f/ *dk;tm;&if;u
csufudkpvdkAufuD;,m;EdkifiH[m r&Sdawmhbl;vdkU aMunmw,f}}
udkxGef;&Sdef]]'g[m t*Fvdyft&Idufudk xdk;wmyJ}}
]][kwfygw,f? t*Fvdyft&Idufudk xdk;wmygyJ/ odkUayr,fh vufiif;cH&wm uawmh
csufudkpvdkAufuD;,m;
jynfom;awG/ *smreDu usL;ausmfapmfum;NyD; olwkdUuRefvkyfvkdufwm/ 'Dvdk
uRefvkyfvdkufvdkU
t*FvdyfMoZmysufoGm;wm rSefw,f? odkUayr,fh emZD*smreD[m ol usL;ausmfcsifovdk
usL;ausmfcGifh&NyD;
a&SUavQmuf &rf;OD;r,f/ &k&Sm;bufudk 0ifr&rf;bl;vdkUvnf; rqdkEdkifbl;}}

udkxGef;&Sdef]]&k&Sm;0if&rf;&if olUudktkyfvTwfrSmaygh/ wpfaeUu pwmvifu ajymw,fqdk


r[kwfvm;? tcsKdUu
qdkAD,ufeJU *smreDjynfudk &efwkdufay;wJuoabmeJU qdkAD,uf ,lu&def;jynfudk
*smrefawGu
wdkufckdufodrf;ydkufzkdU BuHpnfaew,fvdkU ajymaeMuw,fwJU/ *smreDrSmvnf; tJ'Dvdk
odrf;ydkufzkdU
pdwful;aewJu t&l;rsm;&Sdw,fvdkU olem;vnfxm;ygw,f wJU/ odkUayr,fh
tJ'Dt&l;rsKd;awG qdkAD,uf
,lu&def;xJ0ifvm&if 0wfay;zdkU Strait-jacket awG trsm;BuD;&Sdygw,fwJU}}
udkat;aiG]]tdkifaq; px&dwf *sufuufqdkwm bmvJuG}}
udkxGef;&Sdef]]tuswpfrsKd;ayghuGm? tJ'gudk 0wfay;xm;&if wpfudk,fvkH; vIyfr&awmhbl;wJU/
pwmvifu
pum;vkH;ajymifw,fuG? 'gaMumifh rif;[pfwvm&k&Sm;buf roGm;&Jygbl;/ tm;&Sd&if
t*Fvdfyfbufom
oGm;rSmyg}}
uRefawmf]]ck emZDawGu &lar;eD;,m;udk awmif;qdkcsuf xkwfvkdufjyefNyD/ &lar;eD;,m;[m
pufrIvufrI
xlaxmifa&;awG rvkyf&bl;wJU/ vkyfvufp [mawGudkvnf; &yfvkduf&r,fwJU/
&lareD;,m;[m
pdkufysKd;a&;bufrSmom tm&kHpdkufNyD; xGuforQ aumufyJoD;ESHeJU ukefMurf;awGudk
*smreDudk a&mif;&r,fwJU/
b,favmufqkd;0g;&rf;um;wJU emZDawGvnf;qkdwm 'gyJ pOf;pm;Munfhayawmh}}
udkxGef;&Sdef]]tif; 'gvnf; t*Fvdyfudk xdwmyJ? &lar;eD;,m;qkdwm t*Fvdyf "e&Sif&JU t&if;tESD;
trsm;qkH;jrKyfESHxm;&m
a'oyJ}}
udkat;aiG]]'Dawmh 'gawGudk t*Fvdyfu Munfhaeovm;}}
uRefawmf]]udk,fhtwwfeJUudk,fhjyefpl;wmayghav/ &k&Sm;bufoGm;NyD;wdkufvdrfhr,f ,kHMunfcsufeJU
vufoyfarG;cJU?

tpmauR;cJU? tavQmhay;cJUorQ olUjyefxdaewmaygh/ ckawmh


t*Fvdyfeef;&if;0efcsdefbmvdefu ajymw,f/
[pfwvm[m olUudkjrLepfcsfrSmwke;fu qla'wefudk odr;fjcif;[m aemufqkH;ygyJ/
aemifwpfckckjzpf&if
t*Fvdyfudk today;yghr,fvkdU uwday;cJUw,fwJU/ tJ'Dwkef;u ay;cJUwJuuwdawG
tm;vkH; zsufw,fwJU/
ckcsufudkpvdkAufuD;,m;udk odrf;wm[m rawmfrw&m; vkyfwmwJU? &yfwef;u
r&yf&if t*Fvdyfu
jyifopfeJUwkdifyifNyD; ta&;,lawmhr,fwJU}}
udkxGef;&Sdef]]'Dawmh[pfwvmu t*Fvdyf *smref a&wyfbufqkdif&m oabmwlnDcsufudk
zsufodrf;r,f?
avwyfudkvnf; csJUr,fqdkwJU avoHvTifhNyD; Ncdrf;ajcmufvkdufw,f/ *smrefa&wyf[m
t*Fvdyfa&wyf&JU
35&mckdifEIe;fom xm;&r,fqdkwJu oabmwlnDcsufudk zsufypfawmhrSmaygh}}
uRefawmf]]tif;? ppfBuD;uawmh jzpfvmawmhrSmygyJ rMumygbl;? urmol urmom; awGawmh
'kuygyJAsm}}
udkxGe;f&Sdef]]ppfjzpf&if udkf,fwkdUcsufaumif;aygh? e,fcsJUppfyGJudk wkdUvGwfvyfa&; ppfyGJjzpfatmif
vkyf&r,f}}
udkat;aiG]]uJ ppf&dyfppfaiGUawGuylvSNyD? a&pdrfMuOD;pdkU&JU}}
udkat;aiGonf xkdif&mrSxvdkufonf/ uRefawmfonfEdkUykvif;duk axmifNyD; ESpfusKduf
okH;usKdufaomufvkdufonf/
udkxGef;&Sdefum; xdkif&mrSrvIyfao;bJ]]cktcsdefrSm ajEt&qkH;uawmh pwmvifyJ/ olajymwJUpum;awG b,favmuf
tqDygovJ? 17Budrfajrmuf uGefjrLepfuGef*&ufrSm ajymwmav/ ]igwkdU[m Nidrf;csrf;a&;udk
tvkd&Sdw,f? e,fpyfwljzpfwJU
tdrfeD;csif; wkdif;jynfBuD;awGeJU wpfOD;eJUwpfOD; twkHUtvSnfh ul;oef;a&mif;0,fa&;
zGHUNzdK;apvdkw,f?
usL;ausmfwkdufckdufjcif;cHae&aom vlrsKd;rsm;ESifh udk,fhwkdif;jynf udk,fvGwfvyfatmif
BudK;pm;aewJU

vlrsKd;wkdUudk ulnDaxmufyHUvdkw,f/ igwkdUe,fpyfudk usL;ausmfapmfum;ol?


ppfjzpfatmif vIHUaqmfolawGudk
EdSdrfeif;zdkU toifh&Sdw,f}wJU}}
udkat;aiG]]udkif;q&mwkdUurmBuD;udk arhMuOD;pdkU&JU? at;jrMunfvifwJU tif;vsm;a&uefxJu
ig;awGeJu
ajy;wrf;vkdufwrf; upm;MuOD;pdkU&JU}}
ukdxGef;&Sdefu xdkif&mrSx&if;]]tif;? wkdUrSmawmh ig;eJUyJ ajy;wrf;vkdufwrf; upm;aew,f}}
udkat;aiG]]ydkaysmfp&maumif;rSmuawmh rDeDqufwkdUvdk tif;vsm;aqmifu a&ul;r,fawGeJU
ajy;wrf;vkdufwrf;upm;&&if ydkaumif;rSmaygh}}
uRefawmf]]'Dpum;awG ajymaeawmh uRefawmfu &mreJUoDwm a&upm;Muwm owdoGm;&w,f/
&mrrif;om;u
oDwmrif;orD;udk olUjynfaqmif,loGm;pOfu vrf;rSm MumrsKd;ig;rnfeJU
wifhw,fwJUuefwpfckudk
awGUw,fwJU/ tarmtyef;ajy udk,fvufvef;qwfjcif;jzpfatmif uefxJrSm
a&qif;csKd;Muw,fwJU/
'DvkdcsKd;Mu&if; oDwma'0Du ]pdefac:awmhr,f? armifawmfbk&m; ESrawmfudk
vkduf&Smygawmh}qkdNyD; a&rSm
ikyfvQKd;NyD; MumyGifhawGMum; ykef;aeowJU/ &mrrif;om;vnf; t&Sm&cufoGm;w,f?
'Dawmh &mrrif;om;u
]tdkESrawmfoDwma'0D? MumyGifhawGMum;u MumyGifhudk armifbk&m; b,fvkdvkyfNyD;
&SmEdkifyghrvJ}vdkU
wrf;wa<u;aMumfvkdufowJU/ MumvdkvS MumvdkarT; Mumvdkvef;qwfwJU oDwmu
]0g;}ceJvkyfNyD;
]tkdarmifawmf &mr? tjcm;tjcm;aom MumawGu ysm;ydwke;fwkdUom 0wf&nfpkyfrSD0J&m
jzpfygw,f? ESrawmf
oDwmuawmh armifawmf&mr 0wf&nfrSD0J&m jzpfygw,f/ 'gaMumifh
&SmrawGUEdkifp&mtaMumif;r&Sdyg
bk&m;}vdkUqkdNyD;tzrf;cHawmhowJUAs}}
udkat;aiGonf ]pdef}[k atmfNyD; jzef;ceJa&xJqif;ajy;avonf/
udkxGef;&Sdef-

]]udk&ifhbmom udk&if pdefayawmh? b,folrS vkdufzrf;rSm r[kwfbl;/


a&uefxJrdausmif;&Sd&ifawmh
zrf;vkdufrSmyJ}}
uRefawmfwkdUonf ckefaygufjrL;xl; a&ul;Mujyefonf/ tm;&atmif a&upm;NyD;rS
wufMuonf/
opfyif&dyfrSmxdkifNyD; usefaeao;aom rkefUrsm;udk pm;aomufMuavonf/
b,ft&omESifhrQrwlatmif
pdwfMunf&TifoGm;Mu\/ udk,fcEm vef;qwfayghyg;oGm;Mu\/
tm;opfawGwufvmovdkvnf;
xif&ayonf/
udkat;aiGonf aemufqkH;tBudrfEdkUykvif;udkarmhcsNyD;]]tif; w,faumif; w,faumif;? a&ul;vdkUvnf;aumif; pm;vdkUvnf;aumif;
aomufvkdUvnf;aumif;}}
udkxGef;&Sdefonf pdkaeao;aom qHyifrSa&rsm;udk rsufESmokwfy0gjzifh okwfae&mrS]]ayghvdyfawmhrygbl;? *dk;vfzvdwfwpfbl; 0,fcJUw,f}}
uRefawmfu vG,ftdwfxJrS pD;u&ufwpfbl;duk xkwf,lNyD; zGifh,lay;onf/
udkxGef;&dSef]]
tif; udk,fwdkUawmh 'DaeUw,fNyD; blZ0gqefaeMuwmyJ}}
pD;u&ufudk okH;a,mufpvkH; aomufaeMuaomfvnf; uRefawmfum;
tazmfaumif;om zGmaejcif;
jzpfayonf/
udkxGef;&Sdefu pD;u&ufudk rSdef;&if;]]udk,fawmh 'D'kwd,ywfrSmvnf; yxrodef;qkBuD;udk vGwfoGm;jyefNyD/ odef;xDayguf&if
b,favmufaumif;rvJ}}
xkdtcg udkat;aiGonf wcpfcpf&,faeonf/ uRefawmfESifhudkxGef;&Sdefu
olUtm;MunfhNyD;,m;usdusd
uoduatmuf jzpfaeMuonf/
uRefawmf]]bmrsm; 'Davmuf&,fae&wmvJAs}}
udkat;aiGonf ar;awmhrS [m;wkduf &,fcsvkdufonf/
]][m; [m;? udk,fu odef;qkeJUywfoufNyD;pdwful;eJU&l;cJUrdwm wpfck&SdvdkUyg/ udk,fu
odef;qkudk
arQmf&kHrubl;? [m;[m; xDaygufawmh ewfwvif; raiGjrqdkwm
aygufoGm;w,fqdkawmh

pdwful;,OfMunfhvdkufw,f/ udk,fwkdU[m ydkufqH&SdrS EdkifiHa&;udk


pdwfcsvufcsvkyfEdkifr,f r[kwfvm;/
EdkUr[kwf&if 0rf;a&;/ om;auR;rI r,m;auR;rIawG vkH;yef;ae&wmeJU EdkifiHa&;vkyf&mrSm
uRwfuRwfvGwfvGwfrjzpfEdkifbl;/ 'Dawmhodef;qk&Sif raiGjrqdkwmudk
oGm;NyD;ydk;&aumif;rSmyJ? bmnmeJU
pdwful;eJU&l;ypfvkdufw,f/ 70ausmf tr,fBuD;jzpfaew,f [m; [m; [m;}}
uRefawmfwkdUvnf;&,frdMuonf/
uRefawmf]]tr,fBuD;qdk&if ydkaumif;wmaygh? udk,fhcsnf; aiGawGokH;&wmaygh? tysKd [kwfr[kwf
oGm;pkHprf;ygOD;vm;
[J [J}}
]][m rpkHprf;awmhbl; udk,fhvl&m onfhjyifenf;eJUyJ ydkufqH&Smygawmhr,f}}
udkxGef;&Sdef]]taumif;qkH;uawmh tdrfaxmifrjyKbJeJU EdkifiHa&;vkyfwm taumif;qkH;yJ?
oHa,mZOfvkH;vkH;uif;w,f?
qlbwfpf csef'&mbkdUpfwkdUvdkaygh? tckxdvlysKdBuD;}}
uRefawmf]]rdef;rr,lbJaezkdUqkdwm obm0eJUqeUfusifaeawmh ajymoavmuf wu,fvkyf&wm
rvG,fbl;xifw,f}}
udkxGef;&Sdef]][
J [J armif&ifuawmh rSef;xm;NyD;&Sdaewmudk;? 'Dpum;rsKd;ajymrSmaygh/ b,fhES,fvJ
armif&ifhjrifhBuD;
jyefrvmao;bl;vm;}}
]]olUqDu bmoHrSrMum;bl;? pmar;yGJeD;NyDrkdU rMumcif vmr,fxifw,f}}
udkat;aiG]]&JabmfwifxGef;udk Munfh&wm jrifhBuD;wpfa,mufwnf; [kwf[efrwlygbl;?
rSefrSefajymprf;
b,fESpfa,muf&SdovJ}}
]]trSefu &nf;pm;&,fvkdU ydkifydkifEdkifEdkif ac:&avmufatmif wpfa,mufrS r&Sdao;wm
trSefygyJ}}
udkxGef;&Sdef]]uJ uJ ckaetcgrSm &nf;pm;pum;awG odyfajymraeMuOD;pdkUeJU? awmfawmfMum
oef;wifwdkUvlpku
aemufydk;acgif;aqmifawG rBudKufvdkU oydwfvSefwmygvdkU ajymaeOD;r,f}}
uRefawmf-

]]udkoef;wifwdkUvlpku usKyfwkdUoydwfarSmufcJUwmawG? ta&;awmfykH wkdufyGJawG


vkyfcJUwmawG[m
bmrStusKd;r&Sdbl;wJU/ xkdifae taumif;om;? xoGm;rS tusKd;rSef;odqdkwmvkd
rvkyfbJaecJU&if
aumif;r,fwJU b,fvdkvlawG rSef;vJrodbl;}}
udkxGef;&Sdef]]oufouf em;rvnfvkdU ajymwm/ pdwf"mwfr&ifhrmol? em;a0;ao;wJUvlawG
xGufxdkifukefatmif
ajymwJUpum;yJ/ trSefu tckavmuf ArmjynfrSm Edk;Mum;vmwm?
EdkifiHa&;pdwf"mwf0ifvmwm
'Dta&;awmfykHwdkufyJGawGaMumifhyJ r[kwfvm;/ vGwfvyfa&;r&ao;ayr,fh
vGwfvyfa&;pdwf"mwfawG?
EdkifiHa&;A[kokwawG wpfjynfvkH;&vmMuw,f r[kwfvm;? 'g[m tjrwfaygh/
NyD;awmh
oydwfvSefvkduf&kHeJUwkdUuvGwfvyfa&; wkdufyJGvnf; &kyfodrf;vkdufwmr[kwfbl;?
'Djyifenf;awGeJU
pcef;oGm;MurSmyJ/ NyD;awmh'Dta&;awmfykHaMumifh vlxkawGb,favmufpnf;&kH;MuovJ/
wdkUausmif;om;or*tiftm;ydkBuD;vmw,f? ydkus,fjyefUvmwf,/ ckwkdUor*[m
&GmBuD;awGudkawmif
a&mufaew,f/ awmifolv,form;tpnf;t&kH;BuD;awG ay:vmw,f?
tvkyform;tpnf;t&kH;awG
ay:vmw,f/ ckArmEdkifiHvkH;qkdif&m wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;uvnf; armfvNrdKifrSm
nDvmcHac:OD;r,f/
ckta&;awmfykHBuD;aMumifh EdkifiHa&;rSm tvkyform;awG? ausmif;om;awGom
wu,fhxda&mufwJU
tiftm;pkawG jzpfw,fqdkwm jyvkdufw,fr[kwfvm;}}
]]ckaecgrSm oydwfarSmufwm vSefwmu t"dur[kwfbl;/ nGefUaygif;tpdk;&
jyKwfuswm?
armifyktpdk;&wufwm 'gawGu t"dur[kwfzl;/ trSefu 'gawG[m
bk&ifcHrsufESmzkH;ajymif;wmavmufyJ
&Sdw,f/ t"Du tvkyfu wkdUwpfawG pdwfrysufzkdU? wkdUwpfawG qufvufnDnGwfzkdU?
,ck
ta&;awmfykHwGif;rS EdkifiHa&;&JU txda&mufqkH; tiftm;pktjzpfeJU ay:xGufvmwJU
tvkyform;?

v,form;eJU ausmif;om;xkawG&JU tiftm;udk rysufatmifvkyfzkdU? tpnf;t&kH;


ydkrkdcdkifrmatmif
pepfusatmif vkyfzkdUjzpfw,f}}
udkxGef;&Sdefonf pD;u&ufwpfvdyfudk rD;nSd rSdef;jyefonf/
udkat;aiG]]tif; oef;wifwkdUvlpkuawmh wdkU&JUatmifjrifrIawGudkarhwm? rvkyfcJU&if
aumif;rSmyJvdkU qkdaewmawG[m
owKcsMunfhvdkufawmh a&SUqufvkyfief; rvkyfatmif? pdwf"mwfysufatmif
aoG;uGJatmifvkyfwmoufouf
jzpfaewmyJ}}
okH;a,mufom; udk,fhtawG;ESifhudk,fawG;&if; NidrfaeMuavonf/
av&l;wokefokefaqmfjrL;vmonf/ vIdif;vkH;uav;rsm;onf wzsyfzsyf
&dkufcwfaeMu\/
jymEka&mifa&rsufESmjyifrSmaejcnfonf NydK;NydK;jyufjyuf a&mifjyevufaeonf/
udkxGef;&Sdefu xdkif&mrSx&if;]]uJjyefMuOD;pdkU&JU? udk,fu udkb[def;eJUtwl a&Twd*kHtvkyform; oydwfpcef;udk
oGm;&OD;r,f}}
uRefawmfonf EGm;EdkUykvif;vGwfrsm;udk vG,ftdwfxJrSmxnfhonf/
udkat;aiG pydkU&Syfudk acgif;ay:rS pGyfcs&if;]]rdkif 400csDwuf tiftm;jycJUwJU a&eHoydwfwyfom;awG&JU ZGJudkcsD;usL;
rSwfwrf;wifavmufw,f/ NyD;awmh
ckxdBuHUBuHUcHusef&pfwJU oydwfwyfom;awG[m oHrPdeJU vkyfxm;wJU
tonf;ESvkH;&Sdw,fvdkUqkd&rSmyJ/
wpfaeUu tmVm0uocifbkd;vSBuD;eJUoydwf80"edawm bDtkdpDeJU tkdifbDyD
tayguf0rSm oydwfwm;&if;
tzrf;cH&w,f/ aemufwpfaeUusawmh tzrf;rcH&bJ usef&pfwJU a&eHoydwfawG[m
ukrPD&kH;Bud;rsm;udk
oydwfwm;&if; ykvdyfeHygwfwkwfeJU t&dkufcH&w,f/ 'gayrJU usefwJUvlu
qufvkyfaewmyJ}}
uRefawmfwkdUonf pum;wajymajymESifhor*taqmufttkHodkU t"dywdvrf;twdkfif;
jyefcJUMuavonf/ /
41
rvSefao;aom tvkyform;oydwftm;
ausmif;om;oydwfBuD;udk vSefvkdufNyDjzpfaomfvnf; uRefawmfwkdUvkyfief; rSmravsmhacs/
oydwfvSefjcif;rSm vrf;rSefjzpfaMumif;? &Sif;vif;&jcif;ESifh ausmif;om;nDnGwfa&;?

pnf;&kH;a&;udkwnfaqmuf&jcif;rSm aeUnqdkif;xm;& aomtvkyfrsm; r[kwfay/


xdkUjyiftpdk;&ESifh oabmwlnDcsuftwdkif; zrf;xm;aom ausmif;om;rsm;
udktjrefvTwfypf&ef vkyf&jcif;ESifh
oabmwlnDcsufudk todtrSwfrjyKbJ oydwfvSef ausmif;om;rsm;tm; ESdrfvdkESdrf?
tjypfay;vdkay;?
oa&mfvkdoa&mf vkyfaom ynma&;tmPmydkifwkdUESifh twdkuftcHvkyf&jcif;wkdUrSm
vufrvnfatmif
tvkyf&Iyfayonf/
tvkyform; oydwftcsKdUrSm vSefukefNyDjzpfaomfvnf; oydwftrsm;tjym;
usefaeao;onf/ tm&fwD;wD?
*sDtD;pD? caemifwdk rD;jcpfpuf? ykodrfnGefUrD;jcpfpuf? BudK;puf? aumfpuf?
oabFmusif;ulvD? &mbmpuf?
pwD;wkHuif;? pwD;pma&;? arSmfbDtpdk;& pdkufysKd;a&;? {&m0wD oabFmusif; ('v)?
tpdk;&
oabFmusif;(a'gykH)oydwfrsm;rSm wkdufyGJqifEGJ&wkef;jzpfonf/
tvkyform;oydwfrsm;ESifh tvkyform;vTwfawmfOuXocifodef;armif wdkUonf
uRefawmfwkdU
ausmif;om;vTwfawmf usif;yaepOfyif bk&ifcHtdrfudk 0dkif; tiftm;jyMuao;onf/
aemufaeUrsm;wGifum;puf&kHrsm;? tvkyfwkdufrsm;ESifh tm&ftD;wD xa&mfvDESifh
bwfpfum;rsm;udkoydwfwm;Mu onf/ oydwfwm;olrsm;udk tpdk;&utpkvdkuf
tNyKHvdkuf zrf;qD;onf/
eHygwfwkwfESifh &dkufESufonf/ rsuf&nf,dkAkH;jzifh vlpkcGJonf/ uRefawmfwkdUu
oydwfvSefvdkufjcif;udk
tjrwfxkwfum tvkyform; oydwfwm;rsm;udkrJ ESdyfpufonf[kyif
xifp&mjzpfayawmh\/
&efukefNrdKUwGif rwfv 14&ufaeU wpfaeUwnf;yif tvkyform;
300zrf;qD;cJUavonf/
zrf;qD;olrsm;vSojzifh &efukefaxmifBuD; rqHUjzpfav&m tcsKdUudk wHwm;uav;
t&l;axmifodkUydkUxm;cJUavonf/
awmifolv,form;wkdU\ od;pm;cESifh tcGefawmf avQmhaygha&; qEjyyGJrsm;rSm
wpfjynfvkH;rSm
tESHUtjym;ay:aeonf/ armfvNrdKif uRef;odkU aus;&Gmrsm;pGmrS v,form;
1000csDwufvmonf/
"EkjzLNrdKUay:okdU v,form; 2000? ppfudkif;NrdKUay:odkU 5000? rkH&GmNrdKUay:odkU 3000?
a&TbkdNrdKUay:odkU

5000? Aef;armfNrdKUay:odkU 2000? oefvsifNrdKUay:odkU 2000? c&rf;NrdKUay:odkU 3000?


okH;cGNrdKUodkU
1000ponfjzifh aus;&Gmrsm;rS NrdKUrsm;odkU csDwufvmum tpdk;&rif;rsm;
odatmifqEjyMuavonf/
tpdk;&tzGJUopfwGif 0efBuD;&mxl;vufcHoGm;Muaom trwfrsm;\ ydkrkdjyif;xefaom
uefUuGuf&IwfcsyGJrsm;
usif;yavonf/ txl;ojzifh OD;apmtm; a&G;aumufwifajrSmufvkdufaom
[oFmwajrmufydkif;w,fwGif
jyif;xefavonf/ ocifoef;xGef;? ocifpHxGef;vSESifh oDcsif;a&;q&m
'*kHq&mwifwkdUonf
[oFmwajrmufydkif;e,fwGif ydkufpdyfwdkufvSnfhvnf0g'jzefU Mu&m
*VKeftiftm;NydKavonf/
0efBuD;OD;xGef;tm; a&G;aumufvkdufaom "EkjzLwGif vl2000pnf;a0; OD;xGef;tm;
olykef[k
aMunmavonf/ tpnf;ta0;usif;yaeqJ "EkjzLwdkUArmtpnf;t&kH; OuX
ocifAodef;ESifh
twGif;a&;rSL;ocifjroef;wkdU tm;yk'fr 107t& ormefay;av&m ]igwdkUonf
r[momuDrif;rS
qif;oufaom rif;rsKd;rif;EG,f rif;aoG;&Sdolrsm;jzpf &dk;&dk;wef;wef; ac:jcif;jzifh
rvdkufEdkif/ a0g?
a>c&HponfwkdUESifh vmac:rSvkdufrnf}[k ocifjroef;u ajymvTwfvkdufNyD;
&kH;udkoydwfarSmufaeMuavonf/ aemuftmPmzDqefrIjzifh ocifAodef;ESifh
ocifjroef;wdkUtm;
zrf;qD;aomtcg vlESpfaxmif *gwfudk0dkif; vTwfypf&ef qlylMuavonf/
odkUuvdk wpfjynfvkH; vIyf&Sm;aecsdefwGif uRefawmfonfvnf; vIyf&Sm;aeay onf/
uRefawmfwkdUausmif;om;rsm;\ pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;wGif aZmufcs vkyfae&if;u
awmifolv,form;
tvkyform;ESifh NrdKUolNrdKUom;wkdU\ vIyf&Sm;pnf;&kH;rIrsm;wGifvnf; pdwfr0ifpm;bJ
raeEdkifyg/
wpfaeUwGif uRefawmfonf NrdKUay:&Sd oydwfwm;&m ae&mrsm;udk vkdufMunfhonf/
ukefonfvrf;bDtkdpDpaom t*FvdyfukrPDBuD;rsm;a&SUwGif oydwfwm;aeMuonfudk
MunfhNyD;aemuf
tm&ftD;wD "mwf&xm;ESifh xa&mfvDrsm;udk oydwfwm;onfhae&modkU
a&mufoGm;avonf/ yef;qkd;we;fESifh

armif*dkrm&D vrf;axmifhwGif "mwf&xm;udk oydwfwm;Muvsuf za&Zmvrf;ESifh


yef;qdk;wef;vrf;axmifhwGif
xa&mfvDudkoydwfwm;Muavonf/
eHeuf 11em&Dausmfausmfjzpfonf/ aeonf uRwfuRwfvGwfvGwfBuD; ylaeNyD/
oydwfwm;rsm;udkMunfhaeMuaom y&dowfBuD;rSm vrf;ab;wGif jynfhnSyfae\/
oydwfwm;Muolrsm;wGif a&Twd*kHoydwfpcef;rS oydwfarSmuf tvkyform; ? tm&ftD;wD
oydwfarSmuftvkyform;rsm;omru uefawmfav; roef;&Sif aq;vdyf&kH? rcifapm
a&Tvuf0g;aq;vdyf&kHESifh rpdefnGefUaq;vdyf&kHrS trsKd;orD;rsm;ESifh
tjcm;trsKd;orD;rsm;ygavonf/ 4if;jyif
odrfjzLwkdufe,f &J&Jawmuf &[ef;ysKdrsm;vnf; txufyg trsKd;orD;rsm;tm;
acgif;aqmif
oydwfwm;Muavonf/
oydwfwm;olrsm;tm; a&wdkufjcif;? aq;vdyfwnfjcif;? aeylrS tumtuG,f&Smay;jcif;
paoma0,sm0p
aqmif&Gufay;aeMuolrsm;rSm 'D;'kwf a':vSar OD;pD;aom jrefrmjynfvGwfvyfa&;
trsKd;ord;tzGJUcsKyf0ifrsm;
jzpfonf/ vGwfvyfa&; trsKd;orD;rsm;wGifa':nGefUESifhorD;rcifopfudkvnf;
awGUjrif&onf/ olwkdUu
uRefawmfhtm; rjrifMu/ olwkdUbmom tvkyfrsm;ae&m uRefawmfonf cyfvSrfvSrf;rS
tuJcwf
Munfhaeavonf/
a':nGefUonf'eftdk;BuD;wpfvkH;wGif vdkif;r*sL;pfazsmf&nf azsmfaeonf/ rcifopfu
olUtarteD;rSm
rwfwwf&yf Munfhaeonf/ tjcm;trsKd;orD;rsm;rSma&cJ cJGolcGJ zefcGufaq;olu
aq;aeMu\/
rcifopfonf tdyfvsufwpfzkH? &yfvsufwpfenf; oydwfwm;aeMuavonf/
xD;rdk;ay;olay;
t0wfumay;ol ay;aeMu\/
a':nGefUonf a&cJwkH;BuD;rsm;udk azsmf&nftdk;xJxnfhNyD; cGufwpfckjzifh arT&m
uRefawmfteD;uyfvmonfudkrjrifay/ rcifopfuvnf; rjrifao;/
]]a':a':? oydwfwm;awG azsmf&nfat;at;udk aomufvkduf&&if udk,fa&mpdwfa&m
tm;wufoGm;MurSmyJ}}
uRefawmfu okdUuvdk toHjyKvdkufawmhrS om;trdESpfa,mufpvkH; uRefawmfhtm;
vSrf;MunfhMuonf/
rcifopfu uRefawmfhtm; NyKH;jyaepOf a':nGefUu-

]]a[h armifwifxGef;ygvm;? rif;wdkUausmif;om;awG oydwfvSefayr,fh


tvkyform;awGu
oydwfrvSefao;bl;uG}}
uRefawmfonf a':a':htm;toifhavsmfqkH;aom pum;vkH;jzihf acsy&ef pOf;pm;aeckduf
rcifopfu
uRefawmfhtm; NyKH;om Munfhaeonf/ tNyKH;Mum;rS yifyef;EGrf;vsaejcif;udk
owdjyKrdonf/
]]xdk;csifwJUqif wpfvSrf;qkwfwJU a':a':}}
a':a':onf a&SUoGm;zkH;ay:onfhwdkifatmif NyKH;vkdufNyD; vufurl azsmf&nftdk;awG
arT&if;]]aumif;ygavh armif&,f? tJ'DqifawG wpfvSrf;qkwfNyD; xkd;wJUtcgus&if
a':a':wkdUu BuHvmauR;r,f
[J [J}}
]]a':a':wkdUOuXawmhygvmw,f? twGif;a&;rSL; cifrsKd;cspfawmh rawGUyguvm;}}
a':a':avoHwdk;wkd;jzifh
]]at;? 'Dpma&;q&mrudk ykvdyfu tvdk&Sdaew,fMum;vdkU a&Smifaew,f}}
xkdUaemuf a':nGefUonf olUtrsKd;orD;rsm;tm; oydwfwm;rsm;udk azsmf&nfwkduf&ef
pDpOfay;aeavonf/
rcifopfonf vufwpfzufvQif azsmf&nfwpfzefcGufpDudkifvsuf
acgufwkHUacgufjyeftvkyfrsm;aeavonf/
uRefawmfonf 0JESifh,mrS &yfaeMuaom tm&ftD;wD xa&mfvDum;rsm;udk MunhfNyD;
t*Fvdyft&if;&Sifpuf,E&m;BuD;wpfckvkH; &yfaeonf[k xifrSwfvdkufonf/
oydwfwm;aeaom
tvkyform;rsm;ESifh trsKd;orD;rsm;tm; ayGUzufarTU,rf;NyD;
uRefawmhfacgif;ay:odkUajrmufwifvdkawmhonf/
olwkdUtm; azsmf&nfvkdufwkdufaeaom rcifopfESifh uRefawmfwkdU\
tonf;ESvkH;wkdUonf wpfckwnf;aom
[',&kyf0wKtdrfwGif udef;0yfaeMuNyD[k xifvkdufonf/
twefMumaomtcg rcifopfonf zefcGuf 2vkH;udk olUtarvufodkUay;&if;
rsufpdarS;xm;um]]arar opfopfacgif;enf;enf;rl;w,f}}
a':a':onf ysmavmifcwfoGm;onf/ rcifopfteD;rSm oGm;&yfNyD;]]orD;xdkifvkduf xdkifvkduf? ararajymom;yJ r[kwfvm;? rvdkufcJUygeJUvkdU}}
rcifopfonf olUrdcif\ az;rjcif;jzifh olUrdcifESifhtwl xdkifcsvkdufNyD; vufESpfjzihf

olUacgif;oludkifxm;onf/ ysmysmovJ jzpfoGm;aom uRefawmfonfvnf;


olwkdUom;trdteD;rSm &yfae&mrS
a':a':u uRefawmfhtm; armhMunfh&if;]]a':a':u opfopfudk rvdkufcJUzdkU ajymw,fuGJU? ajymr&bl;/ tjcm;wpfOD;u
aoG;aq;vmay;onf/
rMumcifwGif rcifopfonf trl;aysmufoGm;NyD; acgif;udkifxm;aom
vufESpfzufudkvTwfvdkufum]]udpr&Sdygbl; arar&m? aysmufoGm;ygNyD}}
aoG;aq;vmay;aom trsKd;orD;u]]opfopftdrfjyefae&if aumif;r,fuG,f? aeuvnf; odyfylw,f}}
a':a':u uRefawmfhtm; tm;udk;wpfcktjzpfjzifh armhMunfhNyD;]]a':a':awmh opfopfudkjyefydkUcsifwmyJarmifwifxGef; pDpOfEdkifrvm;}}
]]uRefawmfvkdufydkUr,f a':a':? wupDwpfckavmuf oGm;ac:OD;r,f}}
a':a':htjzudkrQ rapmifhawmhbJ uRefawmfonfvefcsm;udk tajy;ESif
ayig;q,fodkUvmcJUonf/
tqifoifhyif uRefawmfwkdU\rdwfaqGBuD; udkpHyESifh awGU&ayonf/ udkpHy\
armf&pf(p) um;pdrf;uav;udk
pD;NyD;a':a':wdkUqD jyefa&mufaomtcg rcifopfonf xlxlaxmifaxmif jzpfaeavNyD/
]]tdrfjyefzkdUawmif rvkdawmhygbl; arar&,f}}
]]tdk orD;uvnf;uG,f jyefrSjzpfr,f/ uJ-armifwifxGef;a& tdrfjyefydkUvdkufyguG,f?
olUtazawmh&Sdr,frxifbl;? tdrfrSmolUa':BuD;awmh&Sdyg w,f}}
]]uJ-vmrcifopf}}
rcifopfonf uRefawmfhaemufrS cyf,dkU,dkUvdkufvmavonf/
rcifopftm; um;aemufckHrSm txdkifckdif;NyD; uRefawmfonf a&SUckHwGif udkpHyab;u
xdkifvdkufayonf/
uRefawmfuaemufvSnfh]]ckb,fhES,faeao;ovJ opfopf}}
]]bmrSrjzpfawmhygbl; q&m&JU}}
]]aeuvnf;yl yifudkuvnf; tm;enf;awmh rl;wmaygh opfopf&,f? tyifyef;vnf;
odyfrcHeJU?
tm;&Sdatmifvnf; tm;wdk;aq;uav; bmav; rSefrSefpm;rSaygh}}
]]topf pwkr"l rSefrSefpm;aew,f}}
]]udk,fvufvIyf&Sm; usef;rma&;vnf; rvkyfbl;vm;}}
]]rvkyfbl;q&m}}

]]tdkvkyfrSaygh? bmrSrupm;wwf&if vrf;avQmuf&r,f? opfopfudk Munfh&wm


aexdrcHwJU
rdef;uav;vdkyJ}}
]]ukodkvfuHaygh q&m&,f}}
]]tdk opfopfuvnf; t&m&mrSm uHudkypfrcs&bl;/ uH? pdwf? Owk? tm[m&
vdkUqdkw,fr[kwfvm;}}
]][kwfuJU? taMumif;av;yg; nDnGwfatmif BudK;pm;yghr,f}}
opfopfu ryGifhwyGifhNyKH;aeonf/ a&ausmfvrf;xJodkU um;csKd;0ifcJUNyD/
]]opfopfwkdUtdrfu ta':BuD;u b,folvJ? opfopftaz&JU tpfreJUwlw,f}}
]][kwfw,f q&m&JU/ q&mu &kyfudkzrf;NyD; rSef;w,fxifyg&JU/ opfopfta':BuD;&JU
emrnfura&TopfwJU/
opfopfarT;awmh oluyJ rcifopfvdkU emrnfay;cJUwmwJU}}
]]aMomf[kwfvm;? udkpHy a[m[dktdrfa&SUudk&yfAsKdU}}
rcifopfwkdUtdrfa&SUwGif ra&Topfu qD;BudKaeonf/
]]tvdkrcifopf jyefvmNyDvm;? nnf;taraum b,foa0xdk;usef&pfcJUovJ}}
opfopfonf olUta':BuD; b,fbufvufudk udkifqJGxm;vdkufNyD;]]oydwfwm;&mrSm ae&pfw,f a&Ta&T&JU? opfopfav ckeifrl;aevkdU? 'geJU araru
tdrfjyefawmhqdkNyD;
a[m'Du udkwifxGef;udk tydkUvTwfvkdufwm}}
uRefawmfua':a&Topftm; ta&m0if azmfa&GpGm MunfhNyKH;aeonf/ a':a&Topfum;
uRefawmfhudk pdrf;pdrf;BuD;
Munfhaeav&m uRefawmfhpdwfwGif olUwlrudk uRefawmfhtm; tyfvTwfvdkufaom
a,mufrudktjypfwifaejcif;ay avm? odkUr[kwf onft&g,f oli,fruav;ESifh
onft&G,f
oli,fuav;wkdU ta&m0ifonfudk tm;ray;vdk oabmrusvdkojzihfyfiavm [l
odkUavm odkUavm
jzpfaeavonf/ uRefawmhftm; pdkufMunfhaeonfudk rcHEdkifatmif jzpfaeNyD;
rsufESmvTJum
jyefoGm;awmhrnfh[efjyifvdkufonf/
]]'Doli,ftdrfudka&mufzl;w,fxifw,f}}
uRefawmf]][kwfygw,f? tacgufacgufa&mufzl;ygw,f/ ta':eJUvnf;awGUzl;ygw,f}}
]]at; at;rSwfrdNyD}}
]]uRefawmfjyefawmhr,f}}
]]tdk aeOD;avuG,f? cP0ifygOD;vm;? [JU-opfopf ac:av}}

]]q&m tdrfay:wufygOD;}}
uRefawmfum; rqGwfcifu nGwfcsifygonf/
uRefawmfonf udkpHyxHoGm; aiGokH;usyfxkwfay;NyD; jyefcsifvQif jyef&ef ajymonf/
wpfaeUvkH;iSm;vQif
8usyfESifh "mwfqDzdk;om ay;&av&m 3usyfonf &ufa&maom ay;jcif;jzpfonf/
udkpHyu]][m 'DeJU'Dbma0;wmvdkufvdkU? r,lygbl;/ 'DuaeNyD; ausmif;jyefrvm;
vkdufydkUr,fav/
b,fawmhavmufjyefcJU&rvJ}}[kqdkavonf/
]][maeygap? uRefawmf 'Dtwdkif; jyefyghr,f}}
udkpHy xGufoGm;aomtcg rcifopfaemufodkU vdkuftdrfay:odkU wufcJUavonf/
a':a&Topfu
aemufqkH;rS vkdufvmonf/
]]wufMu? wuf wuf? igeHuxdkifawG vkyfxm;w,f? auR;&OD;r,f}}
avSum;rSwufNyD; xdyfwdkuf{nfhcef;odkU a&mufvQif rcifopfu]]xdkifygOD;q&m}}[k ukvm;xdkifwpfckudk &dkaopGmnTefjyNyD; aemufaz;cef;qDodkU
0ifoGm;onf/ uRefawmfonf
vrf;buf ausmay;vsuf xdkifum AEKv*sme,fudk qGJzwfvkdufonf/ acgif;BuD;ydkif;
pmrsufESmudk
vSefvkdufonfqdkvQifyif uGif;uGif;uGufuGuf txl;vkyfNyD; azmfjyvkdufaom
awmif;yefpmodkUrsufpda&mufoGm;ayonf/
awmif;yefjcif;
AEKv*sme,f 23-2-38 aeUxkwfwGif 'D;'kwfOD;bcsKdtm; w&kwfrsm;u
aiGwpfodef;ay;onf[k
acgif;pOfwyf a&;om;yg&Sdaom owif;rSm tvQif;rrSefaom owif;jzpf
OD;bcsKdtm; *kPfoa&udk
rsm;pGmxdcdkufaeonfh twGuf uREkfwdkUu rsm;pGm 0rf;enf;ygaMumif;/ xdkowif;udk
&kyfodrf;vdkufygaMumif;/
(ykH) bkd;rif;
AEKv
'D;'kwfOD;bcsKdonf *syefppf0g'DwkdUu w&kwjfynftm; usL;ausmfwdkufckduf onfudk
uefUuGuf&IwfcscJU\/
ckcHwkdufckdufaeaom w&kwfjynfbufrS 'D;'kwf*sme,fwGif tm;ay;a&;om;&kHru
t&yf&yfwGif w&m;a[mpif

wufvnf; a[majymao;onf/ *syefusL;ausmfrIudk uefUuGufaomtm;jzifh


*syefukefrsm;udk
oydwfarSmuf&efvnf; vIHUaqmfcJUonf/ AEKv*sme,fum; a'gufwmbarmf\
qif;&Jom;ygwDwGif
acgif;aqmifwpfOD;jzpfol OD;pdef\ *sme,fjzpfavonf/ OD;bcsKdonf
a'gufwmbarmftpdk;&tm;
qefUusifolvnf; jzpfavonf/ xdkpOfu *syeftm; tm;udk;vdkvm;aeaom olwkdUonf
*syefusL;ausmfrI
qefUusifa&;vkyfolrsm;udk rvkdrkef;wm;aeMuonf/ *syefusL;ausmfrIudk
wdkuf&dkufraxmufcH&JbJ
*syefusL;ausmfrIqefUusifolwkdU tm; yk*dKvfa&;pGyfpGJcsufrsm;jzifh tremy
a&;om;ajymqdkMuavonf/
OD;bcsKdtm; w&m;tm;xkwfol (w&kwftm;xm;ol)[k oa&mfMuonf/ AEKvurl
w&kwfrsm;u
aiGwpfodef;ay;onf[kyif pGyfpGJavonf/
yDrdk;eif;\ 0wKwpfyk'fudk zwfaepOf rcifopfjyefxGufvm\/ rcifopfum;
rsufESmopfvmcJUonf/
rsufESmopfNyD; aygif'guav;rQ rwkdUcJU ojzifh rsufESmrSmajymifwif;aeonf/
ukyfay:ESifh
qHawmufNrdwfrsm;wGifa&pdk vsufyif &Sdao;onf/ ESma&miftenf;i,faumufonf
xifrdojzifh rsufESmudk
aphaphMunfhvdkufaomtcg ESma&mifaumufjcif;\ t&dyfta,mifudkyif rawGUawmhacs/
vef;qwfaom
rsufESmonfcsKdNyKH;jcif;jzifh xGef;yaeonfudkom awGUae&awmhonf/ uRefawmf
aphaphMunfhonfudk
rcifopfonf Mum&SnfcHEdkfif jcif;r&Sdojzifh rsufvTmcs vufrxdyfjzifh
vufoef;vufonf;cGHudk
yGwfwkdufae avonf/
odkUjzihf pum;rajymbJ NidrfaeMu&m twefMumoGm;ayonf/ odkUrdef;uav;ESifh
a,musmf;av;ESpfa,mufwnf; awGUpOf aphaphMunhf rdMu&mrS rsufvTmcsNyD;
pum;rajymbJ Nidrfaejcif;onf
pdwfudkrsm;pGm vIyf&Sm;aponf/ yg;pyfu vIyf&Sm;ay;rS pdwfu NidrfoGm;Edkifonf/
xdkUaMumifh uRefawmfu rcifopftm; AEKv*sme,fudk nTef;NyD;]]awGUvm; rcifopf? AEKvu 'D;'kwfOD;bcsKdudk 0efcsawmif;yefaeNyD}}

]]awGUw,fq&m? owif;pmawGxJrSmvnf; xnfhay;&w,f/ rawmif;yef &bJ


aervm;q&m
OD;av;OD;bcsKdwkdUu toa&zsufrIeJU w&m;pGJvdkufwmudk;/
r[kwfwmawGtom;vGwfa&;xm;awmh
AEKvw&m;&IH;zkdUaocsmw,f? avsmfaMu;ay;&zkdU aocsmw,f? 'gaMumifh
awmif;yefwmq&m}}
]]tif;vlawG[m vkyfBuHpGyfpJGwJU ae&mrSmjzifh odyfavhMuwmyJ/ udk,feJU
oabmt,ltq rwl&if
t'Dt,ltqrwlMuwmudk "r'dVmefusus jyefvnfacsyjcif; rjyKwwfMubl;/ yk*dKvfpGJ
uavmfwkwfzdkUyJwwfMuw,f? acgifawG;NyD; pGyfpGJcsuf trsKd;rsKd; vkyfMuw,f}}
]][kwfw,fq&m? opfopfjzihf tJ'Dyk*dKvfpGJeJU uavmfwkwfwmawG tm;BuD;rkef;wmyJ/
ckqdkMunfhygOD;?
ae&mwumrSm uavmfoH pGyfpGJoHawGeJUcsnf; qlaewmyJ}}
]]tif;? udkvSa&Tudk wpfcgwkef;u tmPm&Sif tmPm&SifvdkU ac:oltcsKdU[m tckawmh
cGmem&SifvdkUac:aeMuw,f/ awhawhqdkifqdkif udkvSa&TwdkU&JU oabmt,ltqudk
a0zefEdkifovm;qdkawmh
ra0zefEdkifbl;? udkvSa&T[m 0efBuD;csKyforufjzpfcsifvdkUqkdNyD; BuHBuHzefzefpGyfpGJw,f/
wu,fuawmh
udk,fwkdUtwGif;odyg? udkvSa&TrSm olU&nf;pm;eJU ol&Sdw,f}}
]]aMomf &nf;pm;&SdowJUvm;q&m}}
xdkokdUajymaeMupOf aemufaz;aqmifqDrS rcifopf\ ta':a':a&Topf xGufvmonf/
uRefawmfonfa':a&Topfb,fwkef;utdrfay:a&mufaeonfudk rodvdkufojzifh
tHUMooGm;&onfhtxJ
rcifopfESifhajym&mwGif &nf;pm;qdkaom pum;vkH;ygoGm;um em;pGefem;zsm;Mum;NyD;
txifvGJoGm;rSmavvm;[kvnf; xdwfvefUrdayonf/ rcifopfrSmrl
b,ftaMumif;aMumifhrQ
xdwfvefUykHray:ay/
a':a&TopfaemufrS tckdif;taprdef;rwpfa,mufonf eHuxdkifzefcGuf 2vkH;wifxm;aom
Aef;uav;udk
vufESpfzufjzifh udkifum cyfukef;ukef; vkdufcJUonf/ xdkrdef;ronf
uRefawmfha&SUwpfzefcGuf/
rcifopfa&SUwpfzefcGuf csay;aepOf a':a&Topfu]]uJ aomufvkdufMu/ opfopfukefatmifaomufaemf? aeylrdvdkU yifyef;NyD; rl;cJUw,f
r[kwfvm;/
eHuxdkif[m &ifat;r,f? tm;&Sdr,f Mum;vm;/ ukefatmifaomuf? [J r,fcif

opfopfukefatmifraomuf&if ighvmajymvSnfh}}
ponfjzifh ajym&if;qdk&if;avSum;xpfrsm;wGif qif;aeavonf/ uRefawmfonf
a':a&Topftm;
rsufpdwqkH; vkdufMunfhaerdonf/
]]rcifopfta':[m b,fwkef;u tdrfay:a&mufaewmwkH;? ckeifu udk,fwdkUudkom
tay:wufMucdkif;NyD;
olu atmufrSmae&pfcJUw,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,fq&m?aemufrS aemufaz;avSum;u wufvmwm}}
]]aMomf tdrfaemufaz;rSm avSum;&Sdao;wmudk;}}
]]'gxuf opfopf&JUta':[m ckxd opfopfudk&dkufwkef;vm;}}
uRefawmfhtar; uRefawmfoabmusNyD; cpfceJyif&,fvdkufrdonf/ rcifopfu
tm;yg;w&NyKH;vdkufNyD;]]&dkufawmhr&dkufygbl;? cPcPawmh qlw,f? Nyd;awmhckxd opfopfudk
uav;xifaewm q&m&JU/ uJ
uJaomufvkdufygOD;}}
uRefawmfonfzefcGufaumufudkifNyD; aomufawmhrnfvkyfNyD;rS zefcGufudkyif
rudkifao;aomrcifopftm;]]opfopfvnf;aomufav}}
]]aomufygq&m&JU? q&mpaomufyg}}
uRefawmfonf wpfZGef;aomufNyD;]]uJav opfopfvnf;aomuf? EdkUr[kwf&if udk,fyJ a':a&TopfqD oGm;wdkifvdkufr,f
odvm; [J [J}}
onfawmhrS opfopfvnf;&,fNyD;zefcGufudk aumufudkifavawmhonf/
uRefawmfuwpfcGufvkH;aomufNyD;aomtcg opfopfrSm wpf0ufrQ ukefao;onf/
opfopfu
zefcGufudkcsxm;NyD;]]q&m pmar;yGJajzOD;rvm;}}[k rarQmfvifhaomar;cGe;fudk xkwfvkdufonf/ uRefawmfhrSm
ar;cGef;udkarQmfvifhrxm;onfomru ajz&eftqifoifhvnf; r&Sdao;acs/
pmar;yGJajzrnf
rajzrnfudkvnf;aumif;? ausmif;qufwufrnf rwufrnfudkvnf;aumif;
,wdusqkH;jzwfxm;jcif;
r&Sdao;acs/
]]rajymwwfao;bl; opfopf&,f}}
trSefrSm ajz&efpm&if;ay;NyD;jzpf\/ wu,f0ifajz&ef rajz&efom rqkH;jzwf&ao;jcif;
jzpfonf/

]]uRefynmawG? uReftNrD;bJGUawG? 'D*&DawG&vdkUvnf;tydkygyJq&m&,f/


pmar;yGJajzraeygeJUawmh}}
]]'Dvdkvnf; ykHaoxm;vdkUrjzpfbl;/ cktcgrSm uRefynmqkdNyD; roifbJxm;&if
bmrSwwfrSm r[kwfawmhbl;?
uRefynmudkwwfNyD; uRefynmrSef; odzkdUomvdkw,f? tJ'Dvdk odawmhrSvnf;
uRefynmudk ocifynm
jzpfatmif vkyfEdkifr,f}}
odkUuvdk ajymNyD; rcifopftm; tuJcwf Munfhvdkufonf/ uav;oli,f
ykHem;axmifovdk
em;axmifaeonf/ xkdUaMumifh uRefawmfu qufNyD; uRefynm
ocifynmrsm;taMumif;?
ausmif;wpfcgwnf;xGufxkduf rxGufxdkuftaMumif;? 91XmetkyfcsKyfa&; rysufrcsif;
oydwfarSmufrnfqkdaom vrf;pOfrSm;aMumif;rsm;udk ajymaeayonf/ opfopfu
pdwfyg0ifpm;pGm
em;axmifoavmuf uRefawmfupdwfyg0ifpm;pGm ajymaeonf r[kwfay/
twefMumajymNyD;aomf pum;pOf
ajymif;ypfcsifvmavonf/
]]uJ uJ opfopf eHuxdkif ukefatmifaomufav}}
]]aomufrSmygq&m&JU}}
]]aomufrSmqdk&if aomufrSaygh opfopf&JU? tukefraomuf&if oGm;wkdifr,f aemf [J
[J}}
opfopfu eHuxdkifaomufaepOf atmufxyfwGif a':nGefUwkdU jyefa&mufvmMuoH
Mum;&onf/
]]zrf;oGm;jyefNyD ra&Topfa&}}[k rdef;rBuD;wpfa,mufu vSrf;ajymvdkuf onf/
]]at;[,f nnf;ygroGm;ao;wm awmfao;wmaygh}}[k a':a&Topfu jyefajymae\/
a':nGefUum;
tay:odkUom wufvmaeonf/ opfopfu avSum;0odkUoGm;um tartm; BudKonf/
uRefawmfu
ukvm;xdkifrS rwfwwf xumBudKonf/
]]orD;b,fhES,faeao;ovJ}}
]]vkH;vkH;aysmufoGm;NyD arar}}
a':nGefUonf uRefawmfhbufvSnfhum oGm;BuD;awG azG;ceJay:atmif NyKH;NyD;]]orD;wdkU armifwifxGef;udk bmauR;MuovJa[h}}
]]a&Ta&Tu eHuxdkifvkyfxm;w,f arar? tJ'g wkdufNyD;NyD}}
]]tif; tif;aumif;w,f}}

uRefawmf]]b,fESpfa,mufzrf;oGm;ovJ a':a':}}
a':a':wkdUoydwfwm;pcef;rSmawmh 30avmuf zrf;oGm;w,f? wpfNrdKUvkH; qkd&ifawmh
ESpf&mxufrenf;bl;
Mum;wmyJ/ &efukefaxmifBuD;vnf; rqHUawmhbl;? a,musmf;tusOf;orm;awG
t&l;axmifydkU?
rdef;rtusOf;orm;awG udk om,m0wD axmifydkUaew,f}}
]]zdESdyfcsKyfcs,frIawGu r&yfwJUtjyif wkd;vmw,fawmif xifw,f? tpdk;&
tzJGUajymif;ayr,fh 'guawmh
rajymif;bl;a':a':}}
]]tpdk;&tzJGUajymif;w,fqdkwmu bk&ifcHu rsufvSnfhjywmudk;uG,fh? uJ uJ opfopfeJU
pum;ajym&pfOD;}}
a':a':onf tdrfcef;xJodkU 0ifoGm;onf/ uRefawmfESifh opfopfonf pum;quf&ef
pum;p&Smr&Muacs/
twefMumaomf a':a':onf tdrfcef;xJ rSxGufNyD; aemufaz;cef;odkU 0ifoGm;avonf/
a':a':u aemufaz;rSvSrf;NyD;]]opfopfa& cPa[h}}
rcifopfonf xdkif&mrSx&if;awmif;yefonf/
cPae&pfOD; q&m}}
rcifopfonf xdkif&mrSx&if;awmif;yefonf/
]]cPae&pfOD;q&m}}
]]udk,fvnf;oGm;awmhr,f}}[k ajymNyD; uRefawmfu rwfwwf&yfvdkuf onf/
]]tdk...}}[k tmar#dwfoHjyKNyD; rcifopfu uRefawmfhtm; tHUMopGm ai;Munfhaeonf/
]]a':a':hudkom EIwfqufvdkufygawmh}}
uRefawmfonf avSum;rSqif;pOf rcifopfonf avSum;xdyfrS pD;MunfhNyD;
usef&pfonf/
aemufaz;rS]]rcifopfa& cPvmOD;uG,f}}
uRefawmfonf avSum;atmufqkH;xpfa&mufNyD; zdeyfpd;&if;
tay:armhMunfhvdkufaomtcgrcifopftm;
rjrif&awmhNyD/ uRefawmfh&ifxJu [mwmwmESifh uRefawmfhtrlt&m rSm
aMumifawmifawmifjzpfoGm;NyD;
cPrQ awGum &yfaerdonf/
]]jyefawmhrvm;? b,foluG,fh rif;emrnf}}
xdktoHMum;rS a':a&Topftm; xdwfvefUwMum; owd&awmhonf/

]][kwfuJu a':a':a&T? uRefawmfhemrnfuawmh armifwifxGef;ygcifAsm;}}


]]rif;u b,frSmaeovJ}}
]]uRefawmf urm&GwfrSmaeNyD; ausmif;wufygw,fcifAsm}}
]]pmar;yGJ rajzbl;vm;}}
]]rajymwwfao;bl; cifAsm;}}
]]bmvdkUrajymwwf&rSmvJ? ajzrSaygh}}
uRefawmfonf a':a&Topf\ tmPmoHaMumifh tcH&rcuf&kHru NyKH;yifNyKH;rdao;onf/
]]a':a':hwlr opfopfuawmh pmar;yGJ rajzygeJUajymw,f}}
a':a&Topfu uRefawmfhtm; opfopfudk,fpm;xm;NyD; rsufapmif;xdk; vdkufonf/
]][if; 'if;ubmem;vnfvdkUvJ? 'Daumifrav;u olUtar oHa,mif
vkdufNyD;ajymaewm/ udka&Tazuvnf;
bmrStoGeftoifr&Sdbl;? r,m;a&m orD;a&m 'Dtwdkif;vTwfxm;wm/
oydwfarSmufwJUtcgarSmuf?
vSefwJUtcgvSef? ausmif;wufwJUtcgwuf? pmar;yGJajzwJUtcgajz?
ckawmholwkdUu'Dvdkr[kwfaygifawmf?
tNrJwrf; oydwfarSmufae&r,fwJU}}
a':a&Topfonf armifESifh a,mufrwkdUtm; rnfrQavmuf MumMumu rnfrQavmuf
BuD;rm;aom
xkxnfjzifh tcJrausjzpfaeonfrod/ uRefawmfuom oGm;&ef[efrjyvQif
pum;rQifrjywf/ u&m;a&vGwf
wwGwfwGwf jrnfwGefaeOD;rnfxif&onf/
]]cGifhjyKygOD; a':a':a&T}}
]]tif; oGm;awmh }} toHrmausmoavmufawmh a':a&Topf\rsufESm rrmrausmyg/
uRefawmfonf
vrf;ay:odkU qif;xGufaeqJ aemufrSae a':a&Topfu ac:vdkufjyefonf/
]]oli,f cPaeOD;}}
a':a&Topfonf ajymajymqdkqdk a&mif;&efaq;rsm;xnfhxm;onfh AD&dkqDodkU
oGm;NyD;zGifhonf/
aq;tcsKdUudk,lvmNyD;]]a&mh 'Daq;xkyfawG,loGm;? pmaumif;aumif;usuf? okdUayr,fh tanmif;rdNyD;
0rf;rcsKyfatmif
a[m'D0rf;EIwfaq;udkpm;? npmusufNyD;&if a[m'DaoG;aq;udk uGrf;oD;vkH;avmufpm;?
'grSESpfESpfNcdKufNcdKuf
tdyfaysmfr,f/ tdyfw,fqdkwm cPomjzpfayr,fh ESpfESpfNcdKufNcdKuf tdyfaysmf&if
aumif;wmyJ Mum;vm;/

pmaumif;aumif;usuf? pmar;yGJudk atmifatmifajzMum;vm;}}


,if;odkUMoZmay;onfudk uRefawmfu NyKH;em;axmifNyD; ]]aMomf onft&G,f
tysKdBuD;[m t&G,f&Sdwkef;u
a,musmf;&cJU&if olUom;orD;udk onfvdkyJ MoZmay;aerSmyJ}}[k pOfpm;aerdonf/
ay;aomaq;rsm;udkvnf;
aus;Zl;wifpGmjzifh vufcHNyD; ]]aMomf onfrdef;rBuD;[m pum;taygufqkd;ay r,fh
apwemawmh rqkd;bl;}}[k
qifjcif&if; xGufvmcJUawmhownf;/
42
ta&;awmfykHrS oifcef;pmrsm;
uRefawmfwdkUtzkdUawmh&Sif;aeNyD/ vuf&Sd Oya'jyKvTwfawmftrwfawGudk tm;udk;
91Xme tkyfcsKyfa&;udk
rzsufEdkif/ odkUaomf tcsKdUrSmawmh r&Sif;Muao;/ OD;yktpdk;&tzJGUjyKwfusatmif
t,kHtMunfr&SdtqdkoGif;olu oGif;onf/ olwkdUudk,folwkdU ]trsKd;om;tpdk;&}[k
uifyGef;wyfxm;aom
OD;yktpdk;&tm;enf;atmif OD;baz &mxl;r,lzkdU ajymolu ajymMuonf/ OD;baztm;
jynfxJa&;0efBuD;vkyfvSnfhyg[k bk&ifcHoabmwlnDcsufjzifh OD;yku qG,fonf/
trsKd;orD;tpnf;t&kH;u
OD;baztdrfokdU aeUa&mnyg 0dkif;xm;NyD; oydwfwm;xm;onf/ OD;baztm;
a&OD;wdkufopfq&mawmfbk&m;u &mxl;vufcH&efarwm&yfcHonf qkdNyD; OD;bazu
&mxl;vufcHonf/
usrf;usdefoGm;&ef trsKd;orD;wkdUu vrf;z,fray;aomtcg ykvdyftultnDac:
z,f&Sm;NyD;
bk&ifcHtdrfoGm;um usrf;usdefavonf/
*VKefOd;apmvnf; ususee taqmifta,miftjynfhjzifh 0efBuD;jzpfoGm avNyD/
]]uREkfwdkUtrsKd;om;tpdk;&[m
qif;&Jom; tvkyform;rsm;udk txl;umuG,faeygw,f}}[k vTwfawmfwGif
ajymNyD;tcGefawmfrsm;udk
twif;t"r awmif;cHaeavNyD/ oydwfwGif yg&rnfavm[k tvkyform;rsm;tm;
tvkyfxkwfypfaeonfudk
Munfhaeavonf/ Oa&mywdkufom;wkdU\ nOfh0wftay:&kH&SnfBuD;udk
0wfvsufwGJjzLBuD;pD;NyD;
t&yfwumwGif *VKefwyfom; 3-odef;pkrnf? *VKefavwyfawGxm;rnf? NyD;awmh
Armjynfudkjyefay;zdkU

awmif;qdkrnf ponfjzihf [def;a[mufaeavNyD/ onfvkd [def;a[muf&if;


olU*VKefwyfom;rsm;onf
0g;&if;wkwfrsm; aumufudkifaeMuonf/ OD;apmtm; oHykH;wD; awmxkwfaeaom
ocifrsm;tm;
&dkufESuf&ef jyifqifaeavonf/
&mxl;vufrJUjzpfoGm;aom a'gufwmbarmfwkdU vlpkonf tkyfcsKyfa&; wkdkufzsufa&;
pum;ajymonf/
OD;yktpdk;&tzJGUtm; t,kHtMunfr&Sd tqdkoGif;aeMuonf/ olwkdU\ owif;pmrsm;
*sme,frsm;rS
udkvSa&TESifhwuGaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; oydwfvSefonfhtwGuf
jypfwif&IwfcsMuonf/
pGyfpJGMuonf/
xdkokdUvQif trwftoD;oD;wdkU\ EdkifiHa&;ajcvSrf;udkjrifae&cdkuf udk,fa&;udk,fwm
raumif;owif;rsm;uvnf; zkH;r&atmif ay:aeavonf/ trwfawG
vmbfpm;ygonf[k
Oay'jyKvTwfawmfwGifyif trwftcsif;csif; azmfxkwfMuonf/
olrsm;om;r,m;ckd;,laygif;oif;rIjzihfvnf;aumif;?
r,m;i,fp&dwfray;rIjzihfvnf;aumif; w&m;pJGcH&aom
trwfrsm;uvnf; [dkav;wausmfausmfjzpfcJUonf/
xkdUaMumifh vuf&Sdtrwfrsm;ESifh vlBuD;ydkif;rS acgif;aqmifrsm;udk uRefawmfwkdUonf
t,kHtMunfr&SdMu/
vGwfvyfa&;wdkufyJGwGifolwdkUtm; xnfhrwGuf&kHru olwkdUudkqefUusif
vkyf&rnfr[kyif
em;vnfxm;Mu\/
ta&;awmfykHvufawGUoifcef;pmay;aeonfrSm t*FvdyftmPmydkifwkdU onf
tpdk;&tzJGUwpfckNyD;wpfckajymif;ayrnf/ Oya'jyKvTwfawmfwpfck jzKwfNyD;
wpfcka&G;aumufaprnf/ okdUaomf
olwkdU\ wu,fhpdk;rdk;rIudkum; rajymif;/ tcsKyftjcmtmPmudk t*FvdyfwkdU\vufxJrSm
rvGwfwrf;
qkyfudkifxm;onf/ ,if;odkUaom t*FvdyfwkdU\ pdk;rdk;rIudk aemufqkH;wpfaeUwGif
vufeufESifh
ykefuefawmfvSef NzdKzsuf&ayvdrfhrnf/
xkdUaMumifh uRefawmfwkdUonf vufeufudkifEdkifrnfhtzJGUtpnf;rsm;udk zGJUMuonf/
]&J}tzJGUudk

uRefawmfwdkUtxifrBuD;/ ]&J}tzJGUrSm &mxl;EdkifiHa&;orm; trfatOD;armifBuD;\


tzJGUjzpfonf/
xkdUaMumifhwkdUArmtpnf;t&kH;u Armhvuf&kH;wyfzJGUonf/ uRefawmfwdkU
ausmif;om;rsm;u
oHrPdwyfrsm;zJGUonf/ ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;or* tvkyftrIaqmifrS
oHrPdwyfzJGUpnf;&ef
wm0efvTJtyfjcif;cH&aom udkxGef;&Sdefu ]]vufeufonfyxr? vufeufonf 'kwd,?
vufeufonf
wwd,}}[kajymavh &Sdayonf/
rQta&;BuD;aom vufeufudkb,fu&Murnfenf;/ uRefawmfwkdU
bmomvkyfEdkifzkdUvnf; rjrif/
wdwfwdwfykef; cdk;0Suf0,f,lEdkifonfxm;OD;? 0,f,l&ef aiGtvkHtavmuf&zdkUrjrif/
xkdUaMumifhtqkH;owf
wpfcsdefcsdefwGif EdkifiHjcm;wpfckckrS vufeuftultnD &atmif,l&rnf[k EdkifiHjcm;udk
tm;udk;aeMuayonf/
wpfzufwGifvnf; pnf;&kH;a&;rsm;pGmvdkonf[k oabmaygufaeMuonf/
,ckta&;awmfykHudk
onfhxufjywfom;pGm onfhxufydk raqmif&GufEdkifonfrSm
pnf;&kH;a&;csKdUwJUaejzpfonf/ vlrsm;
yJGrpnf jzpfaeonf/ ponf;&kH;a&;tm;en;fojzifh pnf;urf;r&Sd wkdufyGJqifjcif;rsm;udk
awGUcJU&onf/
ta&;awmfykHwGif;wGif ta&;wmfykHpdwftm;xufoefrIonf rsm;pGm BuD;rm;cJU\/
wpfenf;tm;jzifh
pdwftm;xufoefrIonf rD;ESifhwlonf/ onfwdkif;xm;vQif avmifcsif&m
avmifEdkifonf/ pnf;&kH;a&;onf
xkdrD;udkxdef;odrf;Edkifonf/ avmifapcsifaom t&mudkavmifapEdkifonf/ xkdUaMumifh
uRefawmfwkdUtxJwGif
]]pnf&kH;a&;onfyxr? pnf;&kH;a&;onf 'kwd,? pnf;&kH;a&;onf
wwd,}}ajymqdkolwkdUvnf; &SdMuay\/
ausmif;om;or*udkpepfuspGmESifh ydkus,fjyefUpGm pnf;&kH;Mu\/ ArmwpfjynfvkH;wGif
tvkyform;or*rsm;udk pnf;&kH;Mu\/ awmifolv,form; tpnf;t&kH;rsm;udkvnf;
zJGUpnf;Mu\/
ArmwpfjynfvkH;twGuf A[dkXmecsKyfrsm;vnf; ay:vm\/
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;uvnf; EdkifiHvkH;qdkif&m
nDvmcHBuD;udkarmfvNrdKifNrdKU ac:xm;avonf/ xkdnDvmcHBuD;twGuf jyifqifrIrsm;udk

tapmBuD;BudKwifjyKvkyfMuonf/ rEav;rS vuf&kH;wyfrsm;u armfvNrdKifta&muf


pufbD;rsm;jzihf
csDwufvmrnf/ vrf;wpfavQmufvkH;&Sd vuf&kH;wyfrsm;u yl;aygif;vdkufygMurnf/
&efukefpD&ifpk? yJcl;pD&ifpk? [oFmwpD&ifpk? rEav;pD&ifpk paom pD&ifpk nDvmcHrsm;
usif;yMuNyD;
EdkifiHvkH;qdkif&m wkdUArmnDvmcHBuD;odkU udk,fpm;vS,frsm; a&G;aumufaeMuonf/
ocifudk,fawmfrIdif;onf
ocifESpfjcrf;uGJpu qkH;r r& aphpyfa&; ratmifjrif xGufawmhrnf[k
qkdcJUaomfvnf; ,cktcg
ocifEk? ocifatmifqef;? ocifoef;xGef;paom acgif;aqmifrsm;ESifhtwl
wpfjynfvkH;vSnhfvsuf
wkdUArmw&m;a[m armfvNrdKifnDvmcHBuD;twGuf pnf;&kH;aeMuayonf/
ta&;awmfykHrwdkifrDu ocifEk? ocifatmifqef;polwkdUonf ausmif;rSxGufNyD;
wkdUArmtpnf;t&kH;odkU
0ifcJUMu\/ ,ck ta&;awmfykHtwGif;wGif udkb[def;onf ausmif;rSxGufNyD;
wkdUArmtpnf;t&kH;odkU0ifavonf/
uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;odkU0if EdkifiHa&;vkyf&ef uRwfuRwfvGwfvGwf
rqkH;jzwfao;ay/
ajcvSrf;uawmh wkdUArmtpnf;t&kH;xJ a&mufaeayNyD/ udkvSa&TESifh wkdifyifonf/
udkvSa&Tu
trfbDbDtufpf(q&m0efpmar;yJG)atmifonfhwdkif ausmif;qufaeOD;rnf[k qkdonf/
toufarG;0r;fausmif;rIwpfckck&Sdxm;rS EdkifiHa&;vkyf aumif;rnf[k oluqdkonf/
uRefawmfonf
olUerlemudk tm;usonf/ okdUaomf uRefawmfwkdU bDatrSm q&m0efvdk vGwfvyfaom
toufarG;0r;fausmif;rIokdU rydkUEdkif/ bDatatmifNyD; udkausmfNidrf;wdkUvdk?
uRefawmfhzcifBuD;u
acgif;xJ&dkufoGif;xm; cJovdk tdkifpDtufpf ajzvQifajz odkUr[kwf
tpkd;&tvkyfwpfckck0ifNyD;
uReftBuD;pm;vkyfvdku vkyfEdkifayonf/ vr;fudkvnf; uRefawmfrvdkufcsifawmhNyD/
bDatatmifvQif
bDt,foifa&SUaevdkufum vGwfvyfaom toufarG;0rf;ausmif;rIjyK
EdkifiHa&;vkyfrnfavm/
bDt,fatmif&ef ausmif;2ESpf qufae&OD;rnf/ ausmif; 2ESpfqufae&efvnf;
pdwfr&SdawmhNyD/

uRefawmfha&SUa&;rSm a0cGJr&atmifyif jzpfaeayonf/ pmar;yGJ0ifajzzkdU? rajzzkdUyif


,wdjywf
rqkH;jzwf&ao;/
ausmif;om;vTwfawmfNyD;uwnf;u or*taqmufttkHrSm wjznf;jznf;
ajcmufaoGUvmonf/ udkb[def;?
udkxGef;&Sdefpaom EdkifiHa&;ajcpkHypf0ifolwkdUonf NrdKUxJwdkUArmtpnf;t&kH;odkU
oGm;aeMuonfom rsm;onf/
udkvSa&T? udkAaqG? udkodef;atmif? udkpdk;armif paom ausmif;rxGufbJ
ausmif;om;ta&;NyD;jywfatmifvkyfae&aom trIaqmifvlBuD;rsm;rSmvnf; oydwfvSef&m
ay:xGufvmaom
jyemrsm;udk vdkufaqmif&GufaeMu&ojzifh or*taqmufttkHrSm em;raeMu&/
oydwfvSefNyD;
ausmif;jyefwufaom acgif;aqmifrsm;tm; ausmif;rSvufrcH[k vnf;aumif;?
0efcsawmif;yef&rnf[k
vnf;aumif;? 'PfaiGwpfrsKd;? axmifrSrvTwfao;aom ausmif;om;rsm;tm; vTwfay;zkdU
tpdk;&ESifhoGm;
ta&;qdkaeonfu wpfrsKd;? &J&Jawmuf udkoef;wifwkdUvlpk\ pGyfpJGcsufrsm;udk
oGm;a&mufajz&Sif;&onfu
wpfrsKd;? or*rsm;rNydKvJbJ pnf;urf;usus? xlxlaxmifaxmif &yfwnfEdkifatmif
vdkufvHpnf;&kH;ae&onfu wpfrsKd; trsKd;rsKd; tvkyfrsm;um
vIyf&Sm;oGm;vmaeMu&avonf/
tjcm;ausmif;om;rsm;rSm pmar;yGJajz&ef ausmif;pmtkyfrsm;Mum;odkU wdk;0ifaeMu&avNyD/
xkdUaMumifh uRefawmfhvdk bmvkyf&rnf ra&&mao;aomoltcsKUdom
or*taqmufttkHrSm a,mifcsmcsmESifh
usefae&pfcJUayonf/
wpfn 7em&DcJG 8em&DavmufwGif uRefawmfwpfa,mufwnf; or*
pmMunhfwdkufcef;wGif;wGifpmzwfvsuf&Sdayonf/ Budrfukvm;xdkifBuD;ESpfvkH;udk
rsufESmcsif;qdkif csxm;NyD;
wpfvkH;rSmxdkif wpfvkH;ay:ajcwifxm;onf/ tay:wnfhwnfhu
rD;wpfvkH;zGifhxm;onfrSwpfyg;
wpfcef;vkH;&Sd tjcm;rD;rsm;udk ydwfxm;onf/
uRefawmfonf ausmif;pmtkyfrsm;udk zwfcsifpdwfr&Sd/ aumufyif rMunfhrd/ ,ck
uRefawmfpdwf0ifpm;aeaom pmtkyfrsm;rSm bdvyfrS xkwfa0aom vuf0J pmtkyfuvyf
(Left Book

Club) pmtkyfrsm;ESifh e*g;eDpmtkyfrsm;jzpfonf/ xkdnu zwfaeaom pmtkyfrSm


*Refpx&yfcsDa&;aom
qkd&S,fvpfoabmw&m;ESifh vufawGU Theory and Practice of Socialism
jzpfonf/
pmtkyfwpfae&mrSm t&if;&Sifpepf vufatmufwGif ynm&SifwkdU\
tBuHOmPfynmrsm;onf rawmfrw&m;
tokH;cscH&ykHudk zwf&NyD; oabmaygufMunfEl;NyD; {uu&musaeaom cP
vlESpfa,muf
pmzwfcef;qDodkU vmaeoH Mum;&onf/ uRefawmfhtay:wnfhwnfhuom
rD;a&mifusqif;NyD; ab;bufrSm
cyfarSmifarSmifjzpfojzifh b,folb,f0g jzpfonfudk&kwfw&ufrod/
]]a[h zkd;wifxGe;f? wpfa,mufwnf;vm;}}
udkat;aiGyifjzpfonf/ udkat;aiGu uRefawmfhxH vmaepOf olESifhygvmolu wHcg;0rS
awG&yfaeonf/
xkdol\ oPmefudk rIwfwdrIef0g;om jrif&aomfvnf; xdkoPmefudk uRefawmfhrsufpd
usufrdaeonf[k
xifonf/ udk,fxnfBuD;rm;NyD; ajcvufu rrQrw ao;i,faom oPmefjzpfonf/
,if;oPmefudkuRefawmfu pdkufMunhfaepOf udkat;aiGu]]&JabmfwifxGef; wpfa,mufwnf;vm;}}
]][kwfw,f tm;vkH; tjyifoGm;aeMuw,f}}
]]tif; aumif;ygw,f}}
udkat;aiGu olESifhygvmolbufodkU vSnfh ]]0ifcJUygAs? udpr&Sdygbl;/
'guuRefawmfeJU tifrwef&if;ESD;wJU
&Jabmfyg}}
xkdoPefonf uRefawmfwkdU&Sd&m rD;a&mufqDodkU csOf;uyfvm&m uRefawmf
tHUtm;oifhoGm;avonf/
xkdolum; urm&GwfrS ocifwifBuD;yif jzpfay\/ olonf udkat;aiGu ac:om
uRefawmfwkdUteD;odkU
csOf;uyfvmcJU &aomfvnf; uRefawmfESifhawGU&rSm 0efav;aeaMumif; odomayonf/
ocifwifBuD;rSm wpfcgwkef;u tif'dkcsKdif;em;rSm jrifuGef;rif;om;BuD;ESifh
&if;ESd;onfqdkNyD;
uRefawmfwkdUtm; aiGpuLvkyfay;rnf? vufeufoGif;ay;rnf[k ajymzl;aom
ocifwifBuD;yifjzpfonf/
ocifwifBuD;rSm ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u t"du&kPf;vIHUaqmfay;cJU aom

ocifwifBuD;yifjzpfayonf/ ocifwifBuD;rSm *syefvdkvm;aom 0g'udk


uRefawmfwkdUtm;
a[majymcJUzl;aom ocifwifBuD;yifjzpfonf/ ocifwifBuD;um;
udk<u,fESifhuRefawmfwkdUu
ykvdyfpaom olrsm;ESifh &Iyf&Iyf,Suf,SufqufoG,fae[ef&Sdonf[k ,lqNyD;
cyfcGmcGma&Smifxm;aom
ocifwifBuD;yifjzpfonf/
olonfwkduf&dkufxkd;usaeaom rD;a&mifxJodkU 0ifrvmbJ rD;a&miftjyifbufrSm &yfum
uRefawmfhtm;
rNyKH;csifNyKH;csifNyKH;um Munfhaeonf/
udkat;aiG]]a[m'gu &JabmfwifxGef;wJUAs? t,kHMunf&qkH; uRefawmfh&JabmfwpfOdD; ygyJ/
udkwifxGef; a[m'gu
yJGpm;BuD;OD;wifwJUAs}}
uRefawmftHUtm;oifhoGm;onf/ odkUaomftHUtm;oifhjcif;udk &kwfw&uf
azsmufzsufvdkufNyD;NyKH;vdkfonf/
]]uRefawmfwkdUtcsif;csif; odNyD;ygAs? yGJpm;BuD; OD;BuD;wif ckb,fa&mufaeovJ}}
ocifwifBuD;u oGm;wpfcsufNzJvdkufNyD;]]ckNrdKUxJrSmyJaew,f? rJaqmufu jyefa&mufwm rMumao;bl;}}
]]aMomf'Dvdkudk;? 'gjzifh ,dk;',m;a&mufcJUao;w,fxifyg&JU}}
udkat;aiGu ocifwifBuD;tm; ukvm;xdkifwpfck xkd;ay;NyD;]]uJ xkdifAsm? usKyfwkdUokH;a,muf twlwl pum;ajymMur,f}}
ocifwifBuD;u rD;a&mifudkMunfhNyD; rsufESmudk&IHUvdkufum
rD;yGifhudkvufnSKd;xdk;vdkufonf/
NyD;aemufab;bDudk usD;uef;vlrd Munfhaeavonf/
udkat;aiGonf ysmavmifcwfoGm;NyD; avoHwkd;wkd;jzifh]]rD;ydwfvkduf&if aumif;r,fxifw,f}}
uRefawmfu ukvm;xdkfifay:rSm wifxm;aom ajcudk&kyfvkduf&if;]]rD;awmhydwfzkdUrvdkygbl;? rD;ydwf&if ydkNyD;rouFmp&mjzpfr,f/ Oyrm cifAsm;wkdUaemufu
vlwpfa,mufvkdufNyD; acsmif;Munfhaer,fqkdygawmh/ rD;udkydwfvkduf&if
]][m'Dvlvnf;wufoGm;a&m
tajcvnf;ysufoGm;a&m}vdkU wGufvdkufrSmyJ/ NyD;awmhvnf; rD;ydwfNyD;
pum;ajymaeMuw,f qdkygawmh?
wpfa,mufa,mufwufvm&if b,fvkdqifajcay;rvJ}}
udkat;aiGonf ysmavmifcwfaom trlt&mjzifhyif-

]]'Dawmh b,fvdkvkyfrSmvJ}}
]]rD;udk'Dwkdif;xm;? uRefawmfwkdUuawmh rD;a&mifjyifbufuswJU [dkaxmifhrSm
pum;ajymMuwmaygh}}
ocifwifBuD;u ynm&Sd[efjzihfacgif;udkndwfumndwfumaeonf/ uRefawmfnTefjyaom
axmifhwGifokH;a,mufom; xdkifMuavonf/ twefMum
wpfa,mufESifhwpfa,mufMunfhNyD;
NidrfaeMuNyD;aemuf udkat;aiGu tkwfeH&Hrsm;rSmyif em;&Gufrsm;&Sdaeoavm[laom
pdk;&drfjcif;rsKd;jzifh
[dk[dkonf onf Munfh]]uJ OD;BuD;wifqdkprf;ygOD;}}
OD;BuD;wif(ac:) ocifwifBuD;onf tjyifpBuFwHwdkif;udkausmfNyD; pkHaxmuf &Sdr&Sd
MunfhEdkif&ef
[efjyifaomtm;jzifh cg;qefUNyD; ar;udka&SUodkU xkd;vkdufonf/
twefMumrS]]'Dudpuawmh aumif;aumif;BuD;vQKdU0SufrSjzpfr,faemf? ESpfa,mufpvkH;As}}
udkat;aiG]]pdwfcsyg? usKyfudka&m &JabmfwifxGef;udka&m pdwfcsyg}}
]]'DvkdAs? usKyftaMumif;uawmh ocifwifxGef;vnf;odoavmuf odNyD;om;yg/
cktacguf
,dk;',m;roGm;cifuwnf;u 'DrSm*syefeJU tquftoG,f&SdcJUw,f/ usKyfuwifjywJU
tcsufawG[m
ta&;BuD;vGef;tm;BuD;awmh 'DrSm&SdwJU *syeftqufu oleJUrNyD;Edkifbl;? ,dk;',m;udk
wdwfwqdwfoGm;ygqdkvkdU ukef;aMumif;eJUyJ oGm;&w,f/ rJaqmufuaeNyD;
,kd;',m;xJ0if&w,f/
,dk;',m;e,fxJa&mufw,fqdk&ifyJ *syeftqufuqufay;vdkufwJUvlu BuKdaeNyD;
csufcsif;
befaumufydkUay;wmyJ/ befaumufusawmh tawmfBuD;wJU *syeft&m&SdwpfOD;eJU
awGUqkH;aqG;aEG;&w,f/
usKyfawmif;wmuawmh 'Du ausmif;om;awG? ocifawGudk NAdwdoQudkykefuefzkdU
vufeufeJUaiGawmif;wmyJ/
ay;yghr,fvkdU uwdtcdkiftrm&cJUw,f}}
ywf0ef;usifwpfckvkH; wdwfqdwfaeonf/ vrf;ay:u um;toGm;tvmyif
tqufa0;aeonf/ udkat;aiG
oufjyif;csonfudkyif Mum;Edkif\/ ta&;awmfykH atmifEdkifa&;onf vufeuf&a&;awGif
rSDaeonf[k

,lqxm;Muaom uRefawmfwkdUtm; vufeufay;rnfqkdaom uwdonf rnfrQ


acsmufcsm;oGm;aprnfudk
cefUrSef;MunfhEdkifMuayonf/ ocifwifBuD;\ pum;rsm;onf olUtaMumif;
rodolwpfOd;tm;
avxJrSmvrf;avQmufaeovdk txifa&mufapEdkifayonf/ uRefawfmum;
ocifwifBuD;tm;
r,kHMunfrdatmif txl;BudK;pm;ae&\/ ocifwifBuD;u qufjyefonf/
]]'Dawmh cifAsm;wkdUausmif;om;awGu ykefuefzdkU jyifqifMu&r,f/ vQKdU0SufwJU
tzGJUtpnf;awG zJGUMu&r,f/
usKyfuwpfqifh bmvufeufawG vkdw,f? aiGb,favmufvdkw,fqdkwm
befaumufu *syeft&m&SdBuD;qD
taMumif;Mum;&r,f}}
udkat;aiGu ar;udkb,fbufvufacsmif;uav;rsm;ESifh yGwfwdkufae&mrS]]'guawmh uRefawmfwkdUvnf;acgif;aqmifawGeJU aqG;aEG;OD;r,fAs?
vufeufqdkwmuawmh vdkcsifwmayghAs?
okdUayr,fh usKyfwkdUacgif;aqmifawGeJU aqG;aEG;&OD;r,f}}
ocifwifBuD;]]'gaMumifh usKyfu udkb[def;wkdU? udkvSa&T? udkAaqGwdkUeJU awGUcsifwmayghAs}}
udkat;aiG]]at;av awGUzdkUuRefawmfpDpOfay;yghr,f}}
uRefawmfonfudkat;aiGtm; [efUwm;jcif;jzifh pdwftaESmifht,Sufray;csifaomfvnf;
a&SUvGefukefvQif
cufrnfpdk;ojzifh]]aeOD;udkat;aiG? OD;BuD;wifeJU usKyfwdkUacgif;aqmifawGeJU awGUray;cif OD;BuD;wifudk
tpkHtvifar;MuygOd;pdkU&JU? 'DrSmcifAsm; *syeftqufub,folvJAs}}
]][m'guawmh b,ftoday;vdkUjzpfrSmvJ}}
]]'gjzifh Armvm; *syefvm;qkdwmawmh ajymtyfygw,fAsm}}
]]vQKdU0Sufa&;qdkwm 'gawG rajym&bl;? ocifwifxGef;vnf; odom;eJU}}
]]uJ 'g xm;ygawmhAsm/ r,kHvdkUar;aewm r[kwfygbl;aemf? uRefawmfwkdU
acgif;aqmifawGu
ar;&if'guawmh vQKdU0Sufa&; r[kwfygbl;Asm}}
ocifwifBuD;onfol\ ao;i,faom vufuav;rsm;udk ukvm;&kyfBuD;
vuf,rf;ovdk avsmh&J&J,rf;NyD;]]ESpf&ufyJMumw,f}}
]]befaumufNrdKUb,fvrf;rSm wnf;cJUovJAs}}

]]aq;*kHvrf;rSm}}
uRefawmfonf befaumufNrdKUtaMumif;aumif;pGmroday/ aq;*kHvrf;qdkwm &Sdr&Sdvnf;
roday/ odkUaomf
odav[efjzifh]]aMomfaq;*kHvrf; Mum;zl;w,f? 0dZ,apwDqdkwm &Sdw,f? 0ifzl;cJUao;vm;}}
ocifwifBuD;onf twefMumawGoGm;onf/ okdUaomf owdwjcm; a&mufoGm;
&kwfw&ufrajzrd[efaqmifvsuf]]tif; tif;wpfacgufa&mufao;w,f}}
uRefawmfonfbefaumufNrdKU aq;*kHvrf;&Sdr&Sd rodaomfvnf; xdkvrf;
0dZ,apwDr&Sdonfudkum;
taotcsmod\/ 0dZ,apwDonf uRefawmfhpdwful;xJrSmom&Sdonf/
]]pmxJrSm zwf&wmuawmh 0dZ,apwD[m ,kd;',m;rSm&SdwJU tjcm;apwDykHrsm;eJUrwl?
jrefrmjynfu
apwDykHrsm;eJUom wlw,fajymw,f? [kwfuJUvm;}}
]]tif; [kwfw,f}}
xdkokdUvQif [kwfwma&m? r[kwfwma&m ar;jref;Munhfvkdufaomtcg
ocifwifBuD;onf ,dk;',m;okdU
ra&mufcJUbJ a&mufcJU[efaqmif aeonfudk uRefawmfod&avonf/
ocifwifBuD;onf cPMumvQif
pdwfwkdvmonf/ odkUaomf csKyfwnf;xm;NyD; cyfwnfwnfjzifh a&SmifxGuf&ef
BudK;pm;avawmhonf/
]]'DrSmocifwifxGef;? vQKdU0Sufa&;vkyfief; vkyf&w,fqkdwm taMumif;rSefudk zkH;EdkiforQ
zkH;&w,f
r[kwfvm;? NyD;awmh vQKdU0Sufa&;vkyfief;rSm vkyfoltcsif;csif; wpfa,mufudp
wpfa,muf
rpyfpkcsif&bl;r[kwfvm;? odoifhodxdkufwmudkodzkdUyJ r[kwfvm;/ uJ
ocifwifxGef;u udk,fhudk
odxm;wJU emrnfeJU tck&Jabmfat;aiGu udk,fhudk odwJUemrnfrwlwmbJ
Munfhayawmh uJ udkoGm;r,f}}
udkat;aiGonf pdwfraumif;jzpfoGm;[efwlonf/ uRefawmfhtm;
rausrcsrf;Munfhvsuf]]zkd;wifxGef;uvnf; rar;tyfwmudk ar;raeygeJU/ aeygOd; OD;BuD;wif&JU roGm;ygeJUOD;}}
ocifwifBuD;u rcsdNyKH;NyKH; vufywfem&Dudk Munfh&if;]]ocifwifxGef; ar;wmudkaAGr,lygbl;? oluar;aeusyg/ okdUayr,hf oGm;rSjzpfr,f/
csdef;xm;wJU

udpwpfck&Sdao;w,f/ aemufwpfBudrf xyfcsdef;awGUMuao;wmaygh/ aiGudp


vufeufudpawG
pOf;pm;xm;Muaemf vufeufrygbJeJU ta&;awmfykHratmifbl;
t*FvdyfawGudkarmif;xkwfzkdU 'Djyifenf;
r&Sdbl;? AdkvfatmifausmftwGuf vufpm;acszdkU 'Djyifhenf;r&Sdbl;?
*syefArmyl;aygif;NyD;vufeufeJU
ykefuefrSjzpfr,f/ uJ oGm;r,f}}
ocifwifBuD;onf rwfwwf&yfvkdufonf/ uRefawmfwkdUvnf;
rwfwwf&yfvkdufMuonf/
ocifwifBuD;onf olUvlighbufom;vkyfNyD; uRefawmfwkdUxHrS pum;rsm;udk EIduf,lvdk
pum;rsm;ajymqdkaeonf[k uRefawmfpdk;&drfrdonf/ xkdUaMumifh uRefawmfu]]uRefawmfwkdUu *syefArm yl;aygif;a&; vkyfr,frvkyfbl;? vufeuftultnD
,lr,fr,lbl;qdkwmawG
rpOf;pm;cif *syefawGtaMumif;udk pOf;pm;&OD;r,fAs/ w&kwfjynfrSm *syefawG
bmvkyfaew,fqdkwm
tm;vkH; todMuom;yJ/ tifrwef &ufpufMurf;MuKwfwJU enf;awGeJU olrsm;jynfawGudk
0iftkyfcsKyfaeolawGrkdU usm;aMumufvkdU &SifBuD;udk;? &SifBuD; usm;xufqkd; qdkwmvdk
jzpfaerSm pdk;&w,f}}
ocifwifBuD;onf rsm;pGm roufomaom rsufESmjzifh em&DudkMunfhjyefNyD;]] udk,fhvlu t*Fvdyf0g'jzefUxm;wmawG ,kHaewmudk;? uJ uJaemufrS
aqG;aEG;r,fav}}
olonftaygufqDokdU ajcokH;vSrf;rQ vSrf;NyD;aemuf ajcwkHUvsuf uRefawmfwkdUbufodkU
vSnfhvdkufjyef&m
wpfcgwkef;u ocifwkdU\ vGwfvyfa&;wkdufyJGtwGuf aiGESifhvufeuf
olwm0ef,l&Smay;rnfajymNyD;
aemufuRefawmhxHrS xGufcGmoGm;cgeD; aiG 5usyf acs;iSm;cUJykHudk
owd&vdkufrdavonf/ tckvnf;
aiGacs;zkdU ajcwHkUjcif;yifavm/
]]udkat;aiG}}
]]bmajymcsifygovJ yJGpm;BuD; OD;BuD;wif}}
]]udkb[de;f? udkAaqG? udkvSa&TwdkUeJU b,fawmhavmufawGUEdkifrvJ}}
]]uRefawmfwkdU ar;MunfhygOD;r,f? uRefawmfwdkU vmajymyghr,f}}
]]'gjzifh &JabmfeJUudk,faemuftywfpaeaeUawGUr,f? 'DaeUawGUwJUtcsdef tJ'Dae&mrSmyJ
[kwfvm;}}
]]aumif;ygNyD cifAsm}}

ocifwifBuD;xGufoGm;avNyD/ uRefawmfwkdUxHrS aiGacs;&onfudkaxmufaomf


tawmfuav;yGaeNyD[k
xifvdkufrdavonf/
udkat;aiGu uRefawmhftm; rausrcsrf;MunfhNyD;]]&JabmfwifxGef; ckeu ajymykHawGu cGawmaewmeJUwlw,f}}
]]vm vm xkdifMuOD;pdkU&JU? cifAsm;u olUtaMumif;rodbl;}}
rD;a&mifxkd;usaeaom ckeu pmMunhfcJU&m ukvm;xdkifrsm;wGif xdkifMuavonf/
]]olUemrnfu udkwifBuD;wJU? t&ifuurm&Gwfaps;BuD;em;rSmaew,f? olUudk
uRefawmfeJUocif<u,fwkdUu
ykvdyfolvQKdvdkU xifaeMuw,f}}
udkat;aiGtm; ocifwifBuD;taMumif; uRefawmfwkdUodoabmuf
azmufonfcs&avonf/ ckeu
ocifwifBuD;onf befaumufodkU ra&mufcJUbJ a&mufav[ef
vSnfhjzm;ykHudkvnf;&Sif;jy&onf/
udkat;aiGrSm idkifusoGm;av\/
yJGpm;BuD; OD;BuD;wifESifh aemufwpfBudrfawGU&ef csdef;onfudkvnf;
zsufodrf;vdkufMu&avonf/ /
43
rjrifhOD;tm; ay;&onfhuwd
tif;vsm;aqmif
xGef;uav;
jrihfBuD;awmh tif;vsm;aqmifudk jyefa&mufaeNyD/ pmar;yGJajzzkdU jyefvmw,fav/
wpfrdepfrS
ttm;rxm;Edkifatmif pmusufae&w,f/ 'gayrJU xGef;uav;eJUawmh
awGUcsifao;w,f/
ta&;awmfykHBuD;eJU uif;a0;aewmvnf; MumNyD/ xGef;uav;eJU
uif;a0;aewmvnf;MumNyD/
wpfnaetif;vsm;aqmif vmcJUygOD;/ jrifhBuD; b,frSroGm;bl;/
tNrJtaqmifrSmyJ&Sdaew,f/
jrifhBuD;
aMomf rjrifhOD;wpfa,mufjyefa&mufaeNyDudk;/
]uG,f&ifarh? awGUaoatmifvGrf;}qdkaom vlpm;rsKd;um; uRefawmfvdkyif jzpf[ef&Sdonf/
rjrifhOD;onfAdkvfatmifausmfudpNyD;pavmufu tdrfjyefoGm;cJU avonf/ ,ckqdkvQif
ESpfvausmfokH;vrQ

MumoGm;ayNyD/ &SnfMumvSaom umvr[kwfyg/ okdUygvsuf umvtwGif;


taMumif;wpfpkHwpf&mESifh
wdkufqdkifojzifh rjrihfOD;tm; uGufceJ uGif;ceJ owd&wwfaomfvnf; waiGUaiGU
vGrf;jcif; rjzpfcJU/
wjrnfhjrnfhwrf;wjcif;r&SdcJU/ rjrifhOD; tdrftjyef oabFmqdyfvdkufydkUonfhaeUuomvQif
vGrf;aiGUuav;
a0cJUonf/ uRefawmftenf;i,faemufusoGm;ojzifh oabFmxGufcGmaeNyDjzpf&m
pum;rajymvdkuf&bJ
cyfvSrf;vSrf;rS rsuf&dyfrsufjcnf vuf[efajc[efjzifhom EIwfqufvdkuf&avojzifh
tm;rvdk tm;r&
jzpfcJU&onf/ xdkaeUwpfaeUvkH; wjrnfhjrnfhwrf;wrdonf/ aemufaeUrsm;rSmrl
rjrifhOD;twGuf uRefawmfhrSm
ylaEG;aomcHpm;rI r&Sdawmhacs/ at;pufaomcHpm;rIom&Sdonf[k rqdkEdkif&kHwpfrnfom
usefavawmh\/
bmhaMumifh xkdokdUjzpf&ovJ/ puefUESifhtwl vIyf&Sm;aeaom ta&;awmfykHBuD;wGif
epfjrKyfaeonfh
uRefawmfhtajcESifh awmjyefpmzwfat;aq;pGmae&onfh rjrifhOD;\ tajctaewkdU
uGmjcm;rIaMumifhjzpfavoavm/ rjrifhOD;ESifh uRefawmfwkdUonf
orD;&nf;pm;rsm;tjzpfjzifh cdkifNrJpGm
uwdcsnfaESmifxm;jcif; r&Sdayavm/ okdUr[kwf uRefawmf\ylaEG;aom cHpm;rIwkdUonf
eD;eD;uyfuyfawGUae&aom rjrrSDBuD;ESifh rcifopfuav;wkdUbufodkU
a&pD;aMumif;ajymif;oGm;ayavm/
rjrifhOD;xHrS vdkzdwfMum;pm&vQif omreftm;jzifh jrL;xl;ckefayguf 0rf;tajrmufBuD;
ajrmuftyfayonf/
,ckrl xdkodkUr[kwf/ ]]aMomf rjrifhOD;wpfa,muf jyefa&mufaeNyDudk;}}[kom
oHa0*usL;&ifhol\
at;pufjcif;jzifhom &Gwfqdkrdonf/ okdUaomf rjrifhOD;tm; rawGUcsif rjrifcsifawmh
r[kwfyg/
xkdUaMumifhcsdef;onfhtwdkif; tif;vsm;aqmifodkU oGm;vdkufygonf/
uHUaumfyifrsm;wGif &GufopfwkdUonf &Gufa[mif;rsm;tay:rS xyfqifha0qmaeMu&m
tpdrf;ay:eDndKa&mif
jc,fvdrf;xm;onfESifh wlaeay\/ ydawmufyifrsm;onf oBuFefcgtwGif;
zl;yGifh&efjyifqifaeMu\/
tif;vsm;a&jyifjymrS [yfvdkufaom ta&mifonf tif;vsm;aqmif
ywf0ef;usifwpfckvHk;udk

MunfvifjymvJUapavonf/
tif;vsm;aqmifonf touf0ifvsuf&Sdonf/ O'[dk0ifxGufoGm;vmaeaom
ausmif;olrsm;?
ausmif;aqmifrsufESmpm jrufcif;rSm acgufwkHUacgufjyef vrf;avQmufaeaom
ausmif;olrsm;? wif;epf(pf)
&dkufaeaom ausmif;olrsm;? a&csKd;NyD; xbD&if&Sm;jzifh pBuFrSm avQmufoGm;aom
ausmif;olrsm;tm;vkH;yif
vIyf&Sm;aeayonf/ olwdkU\vIyf&Sm;rIMum;wGif rvIyfr&Sm; &yfwefUaeolrsm;rSm
uRefawmfESifhwuG
uRefawmfhvdkyifcifrif&if;ESD; tyfaom ausmif;olwkdUudkawGU&ef wHcg;0rSm apmifhaeaom
ausmif;om;wkdUyif
jzpfavonf/ uRefawmfwdkU &yfapmifhaepOf tcsKdUaom ausmif;olwkdUonf
teD;rSjzwfoef;oGm;cdkuf
uRefawmfwdkUtm; MunfhMunfhoGm;Mu&m avSmifajymifoa&mfjcif;\
t&dyftaiGUolwkdU\tMunfhrSm
awGUEdkifonf/ aemufydk;vmMuwmvm;&Sif[k yg;pyfu rar;aomfvnf; uvdqGaom
xdktMunfhrsm;jzifh
ar;aeMuonf/
rjrifhOD;um; qif;rvmao;/
armfawmfum;wpfpD;xdk;qdkufonf/ ausmif;olwpfOD; txkyftydk; 0efpnfpvG,fESifh
ausmif;jyefvmjcif;jzpfonf/
rjrifhOD;onf avSum;ay:rSyif uRefawmfhtm; NyKH;EIwfqufvdkuf\/ aumhaeaom
rsufawmifatmufrS
0dkif;pufMunfvifaom xdkrsufvkH;rsm;ESifh ndKpdrfhonfh yg;jyif0,f xif;ceJay:vmaom
xdkyg;csKdifhrsm;onf
uRefawmfhtm; ta[mif;rStopf jzpfapygonf/ okH;vwmrQ uif;uGmNyD; cyfat;at;
jzpfoGm;aomcHpm;rIudk ylaEG;aomcHpm;rItjzpfodkU jyefydkUvdkufygonf/
uRefawmfwkdUonfpum;rajymEdkifMu/ wpfa,mufrsufESm wpfa,muf00 MunfhNyD;
NyKH;om aeMuonf/
aemufrjrifhOD;u {nfhcef;odkUoGm;onf/ uRefawmfum; pufarmif;aom t&kyfvdk
a&GUoGm;umrjrifhOD;aemufrS
vdkufoGm; onf/ {nfhcef;wGif pm;yJGvGwf ukvm;xdkifvGwf rawGUEdkifojzifh
pBuFrSmqufavQmufMuonf/
[dkbufaxmifhukvm;xdkifrsm;? pm;yJGrsm;um; vGwfaeonf/ em;NiD;p&maumif;aom
olrsm;wum

ajymMum;onfh pum;rsm;rS uif;a0;um em;axmifrNidD;? Mum;emr0aom pum;rsm;


udk,fhtcsif;csif;
ajymqdkEdkifygonf/ okdUaomf rjrifhOD;u {nfhcef;xJodkU r0ifawmhbJ]]uefaygifrSm vrf;avQmuf&&if aumif;rSmyJ}}
]]avQmufr,fav? rjrifhOD;rSmodyfanmif;aer,fxifw,f? pmcsnf;wukyfukyf
zwfaewmudk;}}
]][kwfw,f? awmfawmfanmif;aew,f}}
uRefawmfwkdUvrf;avQmufxGufcJUMuonf/
]]&Gmwkef;u teif;tESdyfcHcJU&rSmayghaemf}}
]]&Gmwkef;u ranmif;ygbl; udkwifxGef;&,f? NcHxJrSm yef;yifawG jyKjyifa&;?
wHjrufpnf;vSnf;&if;?
awmufwkdrnf&vkyf&if; tanmif;ajyw,f? v,fuefoif;&dk;ay:rSmawmif
vrf;avQmufxGufao;w,f}}
xkdrSpNyD; rjrifhOD;wkdU&GmBuD;taMumif;? rjrifhOD;wdkU&GmBuD;ESifh uyfaeaom
NrdKUuav;taMumif;
a&mufoGm;Muavonf/
]]udkwifxGef; enf;enf;ydefoGm;w,faemf? usef;rma&;udkvnf; *&kpdkufOD;rSaygh}}
olU&yf&GmtaMumif; ajymae&mrS rjrifhOD;u u&kPmoHuav;ESifh uRefawmfhtm;
ajymvkdufonf/ xdktar;ESifh
xkdtoHaMumifh uRefawmfhrSm udk,fhudkf,fudk,f oem;oGm;NyD; wpfudk,fvkH; yDwdawG
jzmceJysHUoGm;onf/
cyfaigaigydefoGm;ovm;[if? usef;rma&;udkawmh *&kpdkufom;yJ}}
odkUjzifhta&;awmfykHtwGif;u tvkyf&IyfykHrsm;odkU a&mufoGm;Muonf/ wcsKdUnawGrSm
rdk;xdefxdefvif;oGm;onfhwdkif tvkyfvkyfMuonf/ wcsKdUaeUawGrSm wpfaeUvkH;ukefatmif
ajcvsifavQmuf&kH
tvSLcHMuonf/ wpfcgwpf&H toHawG uJGukefatmif a<u;aMumfoHatmf[pfMuonf/
rjrifhOD;u
uRefawmfhtm;oem;oGm;av? uRefkawmfu oem;p&maumif;avmufatmif
ajymavjzpf\/
uRefawmfwkdUonf bJGUESif;obif taqmufttkHBuD; ajrmufbufvrf;ay:rS
tif;vsm;uefaygif&dk;vrf;ay:odkU wufcJUMuonf/ uefaygif&dk;vrf;rSm
ausmufp&pfcJrsm;?
ausmufrD;aoG;rIefUrsm;? oJrsm;jzifhjyefUjyL; ae\/ taemufbufwGif urm&Gwfonf
opfyifrsm;Mum;wGif

jrKyfae\/ aerif;onf opfyifxdyfzsm;udk xdvkeD;yg; usqif;ae\/ uRefawmfwdkU\


&Snfvsm;aom
t&dyfBuD;rsm;onf tif;vsm;a&jyifay:odkU xdk;qif;aeMu\/
]]udkwifxGef;a&m pmawGawmfawmfusufNyD;NyDvm;}}
]]ausmif;pmqD ra&mufwm tawmfMumNyD? pmzwfzkdUaeaeomom pmtkyfawmif
aumufrudkifrdao;bl;}}
]][if;-pmar;yJGu eD;vSNyD}}
rjrifhOD;\ rsufESmonf tHUMojcif;rS ndSK;i,fjcif;odkU ul;ajymif;oGm;avonf/
uRefawmfwdkUESifh
rsufESmcsif;qdkifbufrS ]"eaA'}enf;jy q&m udkbodef;onf cyfjrefjrefavQmufvm\/
olonfenf;jyq&mvkyf&if; tdkifpDtuf pmar;yGJtwGuf BudK;pm;aeoljzpfonf/
ol\pmawmfonfqdkaom
*kPfowif;onf wuodkvf e,fwpf0dkufwGif ysHUvGifhvsuf&Sdayonf/ ]]pmar;yGJu
eD;vSNyD}}qkdaom
rjrifhOD;\nnf;nLoHudkaxmufvQif rjrifhOD;onf uRefawmfpmar;yJG0ifrnf[k wpfxpfcs
,lqxm;aMumif;
odomayonf/ uRefawmfum; pmar;yJGtaMumif;udk raqG;aEG;bJ a&SmifuGif;vdkonf/
xkdUaMumifh
olunnf;nLvdkufaomfvnf; bmrQrwkHUjyefbJ Nidrfaevdkufonf/
udkbodef;u uRefawmfwdkUtm; NyKH; todtrSwfjyKNyD; jzwfausmfum
avQmufoGm;avonf/
cyfvSrf;vSrf;rSm ausmif;olokH;OD; jrufay:xdkifum wvGefUvGefUvIyf&Sm;aeaom
vIdif;vkH;uav;rsm;udk
uodkPf;&IaeMuonf/
]]pmar;yGJrajzawmhbl;vm;}}
]]rajzawmhbl; atmufarhwmyJ}}
]]tkd rajzvdkUb,fjzpfrSmvJ? wpfoufvkH; oifvmwmawG[m 'D*&Dr&&if
tv[jzpfukefrSmaygh/
bk&m;wnfNyD; xD;rwifovdkjzpfoGm;rSmaygh/ 'D*&D&NyD; tpdk;&tvkyfvkyf&r,fvkd
jrifhurqdkvdkygbl;?
'D*&Dawmh&atmif,l&r,f}}
olu 'D*&D,l&r,fqkdwmawmh uRefawmfu[D;&dk;vkyfjyvdkufcsifonf/
'D*&DbDatbJGUudkpGefUvTwf&Jaom
{&mr vlpGrf;aumif;BuD;tjzpfjzifh rjrifhOD;u jrifapcsifayonf/

]]tdk'D*&DawGbmawG rvdkcsifygbl;? vltrsm;awGu wefzdk;xm;ayr,fh


udk,fuwefzkd;rxm;awmhbl;/
jrifhuvnf; 'D*&Dudk wefzdk;xm;wkef;yJvm;}}
rjrifhOD;\rsufESmonf rmwif;vmonf/ uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfzufxkd;NyD;]]avmuBuD;taMumif; odxm;wJUvlqdkawmh wefzdk;xm;wmaygh/ 'D*&D&Sdw,fqkd&if
vl&dkaowmaygh?
NyD;awmh}}
rjrifhOD;u a&SUrqufbJ cPawGaeonf/ avjynfuav;u
wpfcsufarTU,rf;vdkufonf/
]]NyD;awmhbmjzpfovJ}}
]]tkd a&SUa&;vnf;Munfh&OD;r,f r[kwfvm;? a&SUbmvkyfrSmvJ}}
]]EdkifiHa&;vkyfr,fav}}
trSefpifppf uRefawmfhpdwfxJrSm EdkifiHa&;vkyf&ef pdwf'kef;'kef;csxm;jcif;r&Sdao;/
odkUaomf rjrifhOD;tm;
xdktwdkfif;odapvdkonf/
]]EdkifiHa&;vkyfwmvnf; vkyfaygh? EdkifiHa&;vkyfvnf;
toufarG;0r;fausmif;rIwfwpfck&Sd&r,fr[kwfvm;/
tlrawmifhrS oDvapmifhEdkifw,fqdkwJU pum;vnf;owd&ygOd;/ uRefroabmuawmh
udkwifxGef;[m
bDatatmif&r,f? NyD;awmh bDt,fvfwuf&r,f? NyD;awmh
0wfvkHawmf&jzpfatmifvkyf&r,f?
0wfvkHawmf&vkyf&ifEdkifiHa&;vnf; vkyfEdkifw,f}}
uRefawmfum; xdkpum;udk racsyEdkifawmhNyD/ bmrQrajymbJ avQmufvmMuonf/
pdwfxJrSmawmh
wpfcgurjrihfOD;onf ol0wKwpfyk'fa&;xm;w,fqdkNyD; a&;ay;cJUaom 0wKwdkuav;udk
jyefvnf
zwfMunfhaeonf/ 0wKwkduav;rSm wuodkvfausmif;om;ESifhausmif;ol
orD;&nf;pm;jzpfMuonf/
ESpfa,mufpvkH; rsKd;cspfpdwf&SdMuonf/ pmudkvnf; BudK;pm;oifMuonf/ ausmif;om;u
0wfvkHawmf&
jzpfvmNyD; ausmif;olu trsKd;om;ausmif;wkdufwGif ausmif;tkyfq&mrBuD;jzpfvmonf/
ESpfOD;vufxyfNyD;
aysmf&Tifcsrf;ajrUpGmae&if; EdkifiHESifhtrsKD;om;tusK;daqmif&Guf
Muavownf;[ljzpfav\/ 0wKrSm

uRefawmfhtm; vrf;nTeftjzpfjzifh a&;ay;cJUaom 0wKjzpfaMumif; xkdpOfuyif


odcJUay\/
&dkUpfbifhcfa*[mudk a&mufaomf jynfvSnfhavQmufMu\/ uRefawmfum; bmrQrajymbJ
pOfpm;cef;0ifaeonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfu olajymorQudk pOfpm;aeNyDjzpfaMumif;
&dyfrd[efwlonf/
xkdUaMumifhwwGwfwGwf pmar;yJGajz&ef qkH;roGefoifaeavonf/ pmar;yGJrajz&vQif
uRefawmfhrdcifzcifrsm;yif rsm;pGm pdwfqif;&Jjcif;jzpfrnfxifaMumif; ajymNyD;aemuf]]udkwifxGef; t&nftcsif;udkjrifh aumif;aumif;odw,f? pmrusufeJUOD;awmhajz&if
atmifrSmyJ/
rajz&ifESajrmp&maumif;vGef;vkdU jrifhuawmif;yefaewmyg odvm;? uJ
ajzr,fr[kwfvm;}}
uRefawmfu rjrifhOD;udk aphaphMunfhNyD; NyKH;vkdufonf/
]]uJajzr,fvdkU uwday;yg xGef;uav;&,f [kwfvm;}}
]]aumif;ygNyD q&mrBuD;&,f}}[kajymNyD; &,fvdkufrdonf/ rjrifhOD;\ &Trf;pdkaom
rsufvkH;0dkif;BuD;rsm;onf
NyKH;vsuf &,fvsuf aeMuayonf/
odkUjzifh uRefawmfonf pmar;yJGajzjzpfoGm;av\/ rjrifhOD;ajymovdkyif pmrusufbJESifh
bDatatmifcJU&avownf;/ /
44
b0vkHNcKHrItvkyfESifh ocifEdkifiHa&;orm;
xdktcsdefwGif uRefawmfwdkUonf ork'&mjyifus,f oabFmpD;ae& onfESifh
wlavonf/
vIdif;vkH;BuD;rsm;onf uRefawmfwkdUoabFmBuD;tm; jzwfausmfNyD; tdqif;oGm;av&m
oabFmpD;&jcif;onf
at;NidrfhnifomoGm; ayonf/ cyfa0;a0;odkUMunfh vQifum; vIdif;rsm;onf wpf[kefxdk;
ajy;Muum
tcsif;csif; MuufcGyfaeMuonfudk azG;ceJ azG;ceJ jrifEdkifayonf/ onfhxufa0; a0;
MunfhvQifum;
awmifvkH;BuD;rsm; oPmefjzifh ckH;wufaeaom vIdif;vkH;BuD; rsm;udk jrifEdkifay\/
ausmif;om;ta&;awmfykH vIdif;vkH;BuD;rsm;onf uRefawmfwkdUtm; jzwfausmfNyD;
tdqif;oGm;av&m
uRefawmfwkdU\ b0rSm at;NidrfhnifomoGm; onf[k xifrSwf&ayonf/
uRefawmfwkdUonf
pmar;yJGcef;rwGif xdkifEdkif MuavNyD/ pmar;yGJatmifpm&if;udk Munfh&if;
b0vkHNcKHrItwGuf tvkyftudkif

rsm;udkyifarQmfrSef;pOf;pm;EdkifMuay\/ ausmif;om;avmu jyifyudk MunfhvQifum;


ta&;awmfykHwkdufyJGvIdif;wkdUonfMuufcGyfvsuf&SdonfudkawGU&\/
a&eHajroydwfacgif;aqmif
ocifbkd;vSBuD;onf axmifxJrSaeNyD; tcGifhta&; twGuf tpmiwfcHwkdufyJG0ifae\/
OD;yk\
nGefUaygif;opftpdk;&onfa&eHajr oydwfwyfom;rsm;tm; p&dwfpuay;
a&eHajrodkUjyef&ef pDpOfvsuf&Sd\/
"e&Sif ukrPDwkdUonf tcGifhta&;tenf;tusOfay; oydwfrsm;ajyaysmufatmif
aqmif&Gufvsuf&Sd\/
awme,frsm;rSmum; awmifolv,form;wkdUonf oD;pm;cavQmhaygha&;?
tcGefawmfavQmfhaygha&;?
a<u;NrDa&TUqdkif;a&; ponfrsm;twGuf qlylvIyf&Sm;vsuf&Sd\/ &kH;pdkuf&m NrdKUrsm;odkU
csDwufvsuf
ta&;qdkaeMu\/ tm&Sta&SUzsm;ESifh Oa&mywdkufodkU MunfhvdkufvQif urmppfBuD;qDokdU
OD;wnfaeaom
ppfyJGrsm; aygufuJGaeonfudk awGU&ayonf/
uRefawmfum; ausmif;om;wpfa,muftaeESifh eD;uyfaom ywf0ef;usif\
at;NidrfhnifomrIudk rcHpm;bJ
raeEdkifyg/ pmar;yJGwGif 0ifajzjzpfonfomru atmifvnf;atmifcJUygNyD/
atmifpm&if;udk Munhf&if;
b0vkHNcKHrItwGuf tvkyftudkifrsm;udkyif arQmfrSef;pOf;pm;rdayonf/ bDatatmifvQif
b0\ b,fc&D;wGif
avQmuf&rnf[k ,wdjywf qkH;jzwf&onfrSm aumvdyfausmif;om;wpfa,muf\
"rwmvdkjzpfaeayNyD/
odkUaomf uRefawmfum; &dk;&dk;ausmif;om;wpfa,muf r[kwfcJUyg/ ocifwpfydkif;
ausmif;om;jzpfcJUygonf/
xkdUaMumifh uRefawmfhtzkdU b0vkHNcKHrI tvkyftudkifudk arQmfrSef;pOfpm;&jcif;rSm
rvG,fulyg/
uRwfuRwfvGwfvGwf udk,fhb0 vkHNcKHrIwpfckwnf;udkom Munfhvsuf tvkyftudkif
a&G;cs,frnfavm/
udk,fhb0vkHNcHKrIdudk vkH;0*&krjyKbJ ajcovkH;tdrfwdkifjzpfovkdae? jzpfovdkpm;
ocifEdkifiHa&;orm;tjzpfodkU 0ifrnfavm/ okdUr[kwf udk,fhb0vkHNcKHa&;wpfydkif;l
ocifwpfydkif;
vkyfEdkifonfhtvkyfwpfckckudk &Smrnfavm/ awGa0onf[k olrsm;tm; pGyfpJG&ef?
odkUr[kwf ihgES,f

awGa0&efaum[k udk,fhudk,fudk,f rauseyf&ef vG,ful\/ odkUaomf jywfom;&efrSm


rvG,fulyg/
uRefawmfhtm; ydkrkdqGJaqmifaeaom b0c&D;rSm ajcovkH;tdrfwdkifjzpfovdk ae?
jzpfovdkpm;
ocifEdkifiHa&;orm;b0jzpfayonf/ udkf,fusKd;udk vkH;0pGefUvTwfEdkifjcif;onf
a*gwrjrwfpGmbk&m;\
usifhpOfuJUodkUjrifhjrwfonf[k xifayonf/ axmif? wef;? pufwdkifponfwkdUESifh
&ifqdkif&aom c&D;onf
pGefUpm;vdkaom vli,fvl&G,f\ pdwfudkvIHUqGay;aeonf/ avmuESifhywfoufaom
uRefawmf\
tawG;tac:txiftjrifwkdUonf NAdwdoQe,fcsJUESifh ajr&Sifya'o&mZfwkdU\ aESmifBudK;rS
&kef;uefxGuf&ef
acgif;aqmifaeaom ocifwkdUArmtpnf;t&kH;BuD;qDodkU rsufarSmufjyKaeayonf/
xdkUaMumifhvnf; uRefawmfhzcifBuD;xHrS pmar;yJGNyD;vQif tdrfjyefcJUzdkU
pma&;ac:aomfvnf; tdrfrjyefbJ
aejcif;jzpfonf/ ratmifvQif aemufpmar;yJG qufajzzdkU
pmBudK;pm;&ef[laomqifajcjzifh qufaecJUav
onf/ wdkUArmtpnf;t&kH;ESifh ocifacgif;aqmifrsm;\ teD;tem;wGif &pf0JaecJUonf/
pmar;yJGatmifaomtcg ydkaumif;aom qifajcudk &jyefavonf/ bDatatmifNyD;
rdbrsm;tm;
vkyfauR;&ef tvkyf&SmaeNyD ponfjzifh taMumif;jyum tdrfrjyefbJ aejyefavonf/
rdbrsm;xHjyefvQif
tazuBudrf;vm;armif;vm; wkwfwpfjywf "m;wpfjyufjzifh EdkifiHa&;udk pGefUvTwf&ef?
tazwoufvkH;rSef;xm;aom &mxl;pmar;yJG0if&ef ajymayvdrfhrnf/ tarurl
rsuf&nfpuav;jzifh
]]EdkifiHa&;rvkyfygeJU om;&,f}}[k toem;cHvdrfhrnf/
]]uRefawmfawmh tazhBudrf;0g;oHudkvnf; em;raxmifcsifbl;? tarhrsuf&nfpudkvnf;
rjrifcsifbl;}}[k
uRefawmfu OD;av;jrifhtm; ajymvdkufavonf/ OD;av;jrifhonf
tazuolUxHa&;vdkufaom
pm&Gufuav;udk uawmhvkyf&if; twefMumawGaeNyD;aemuf]]at;av igawmhaemufxyf bmrSrajymwwfawmhbl;? rif;vnf; t&G,fa&mufNyDyJ?
rif;bmompOf;pm;EkdifavmufygNyD/ ighoabmtcsKyfuawmh EdkifiHa&;udk
tvQif;rvkyf&bl;vdkU

rydwfyifcsifbl;? okdUayr,fh toufarG;0rf;ausmif; tvkyfwpfckckvkyf&r,f/


tusKd;aqmif&mrSm
avmuwp&d, avmuvltrsm;tusKd;? Omwwp&d, aqGrsKd;om;csif;udk
ypfxm;&,fqdk&if r[efao;bl;
r[kwfvm;udk<u,f}}
bmrQrajymbJ wkdifrSmrSDum Murf;jyifwGif ajcqif;xdkifaeaom udk<u,ftm;
OD;av;jrifhu
ppfulawmif;vdkufavonf/
udk<u,fu uRefawmfhtm; pdkufMunhfvkdufonfwGif ezl;jyifrSm ta&;okH;ck
wGefUxifoGm;ayonf/
]]tif; tusKd;okH;yg;pvkH; wpfNydKifeufNyD;wJU tvkyfudkvkyf&r,fqdk&ifawmh
twdkif;xuftvGef
wHcGefESifhbk&m;aygh}}
]]OD;av;jrifh&,f? tazhqDukd uRefawmf[m tusKd;okH;yg;pvkH;NyD;wJU tvkyfrsKd;vkyfEdkifzkdU
tvkyf&Smaew,fvkdUyJ aumif;atmifMunfha&;vkdufygawmh Asm}}
OD;av;jrifhu rsufpdarS;oGm;atmifNyKH;vdkufNyD;]]aumif;atmifMunhfa&;vdkufqkdawmh armifwifxGef;u 'Dtwdkif; oabmrusvkdUvm;/
twp&d,m?
Omwwp&d,mrygbJ avmuwp&d,mom usifhcsifvdkUvm;}}
]][J [Jonfvdkvnf; r[kwfygbl;}}
twefMum udk,fhtawG;ESifhudk,fNidrfaeMuonf/ uRefawmfwkdUokH;OD;om; onf
wpftdrfwnf;aeMuaomfvnf; vomrSeftdrfatmuf tckvdkqkHNyD; pum;ajym&onfh
tcGifhta&;rSm
rMumcPay:onfr[kwfay/ OD;av;jrifhrSm owif;pm ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkriftjzpfjzifh
wpfvjcm;
ntvkyfqif;&onf/ udk<u,frSm &yfa&;? &Gma&;? oma&;? ema&;? ukodkvfa&;
Am[D&udprsm;ojzifh
rMumcPtjyifxGufae&wwfonf/ uRefawmfurl ta&;awmfykHpuwnf;u
wpfnwavom
tdrfjyeftdyfEdkifcJUavonf/
]]'DrSmOD;av;jrifh&JU? udk,fhtusKd;? aqGrsKd;om;csif;tusKd;udk vspfvsL&Ixm;zdkUqdkwm
cufcJoavmuf
trsKd;om;vGwfvyfa&;? ArmawGocifjzpfa&; tvkyfudk vspfvsL&Ixm;zdkUcufcJwmyJ/
uRefawmf[m

trSeftwdkif;ajym&&if vspfvsL&Ixm;zdkU BudK;pm;cJUygw,f? b,folaoao


iawrmNyD;a&mqdkNyD;
udk,fhpmukd,fusufaer,fvdkU qkH;jzwfrdcJUw,f/ okdUayr,fh r&bl;? pmudkzwf&if;
tJ'DpmxJu
taMumif;awGpOf;pm;cJUw,f/ bkef;BuD;ausmif;aewkef;u udk,fhArmjynfedrfhuswm
odyfrodcJUbl;/
wuodkvf ausmif;ynmoifawmh udk,fhArmjynfedrfuswm urmhtv,frSm
rsufESmi,fwm ydkodvm&w,f/
bkef;BuD;ausmif;aewkef;u urm[m odyfrBuD;vSbl;? wuodkvfa&mufawmh urm[m
Armxuftqaygif;rsm;pGmBuD;wm awGUvm&w,f/ uRefawmfwdkUausmif;om;awGudk
pmzwfcef;tjyif
pmoifcef;tjyif vSrf;rMunhfatmifydwfvdkUvnf; r&Edkifbl;/ tjyifvSrf;rMunhf&atmif
ydwfavav
uRefawmfwdkUausmif;om;awGeJU tmPmydkifawG twdkuftcHjzpfavav jzpf&wmyJ/
twdkuftcHjzpfaewmxJrSm uRefawmfrygbJae&atmif BudK;pm;Munhfw,f?
aer&wmudkawGU&wmyJ/
tvGefw&moefwJUa&pD;Mum;u opf&Gufajcmufuav;vdkyJ jzpfaewmawGU& w,f/
pOf;pm;Munfhav?
1936ckESpfwke;fu rsufESmjzLq&mBuD;awG[m q&mpdwfr&Sd? AsL&dku&uf t&m&Sdpdwf0ifNyD;
ausmif;om;awGtay:rSm armufrmMuw,f? taoG;ta&mifuJGwJU
vlawGtjzpfeJUrwlrwef oabmxm;NyD;
ESdrfcsifMuw,f? ausmif;om;acgif;aqmifawGudk bmr[kwfwJU taMumif;uav;awGjyNyD;
xkwfypfMuw,f/
'Dawmh ausmif;om;oydwfBuD; ay:cJU&w,f/ tJ'DtcsdefrSm ausmif;om;trsm;eJUvrf;cJGNyD;
ausmif;qufwufzkdU qdkwm rjzpfEdkifbl;/ pmzwfcef;xJ aomhcwfNyD; ydwfxm;OD;?
pmtkyfudk udkifMunfhrdrSm
r[kwfbl;/ ckta&;awmfykHusawmh ab;xGufaezdkU ydkcufw,f/
ausmif;om;acgif;aqmifawGudk zrf;w,f?
qD;w,f? aemufNyD; ausmif;om;xkudk &dkufw,f? ESufw,f? jrif;eJUwkdufw,f?
'DvdkjzpfaewJU tcsdefrSm
b,fvdkvkyfNyD; NidrfaeEdkifrSmvJ/ Akdvfatmifausmftavmif;udk tvHvkyfNyD;
csDwufaewJUausmif;om;awG&JU
ta&;awmfykHac:oHudk b,fvkdvkyfNyD; rxl;bJ aeEdkifyghrvJ}}
olwkdUa&SUwnfUwnfhodkUai;pdkufMunhfaeMuaom OD;av;jrifhESifh udk<u,fwdkUonf
NydKifwlajymvkdufMuavonf/

]]'gawmhtrSefyJ armifwifxGef;}}
]]'gaMumifhvnf; OD;av;wkdUudk,fwkdif axmufcHtm;ay;cJUMuwmaygh}}
olwkdUESpfa,muf 0ifaxmuf ajymvdkufjcif;aMumifh uRefawmfhpum;pOf ysufoGm;onf/
twefMumwdwfqdwfaeayonf/ taemufbufrSrD;&xm;ckwf armif;oHudk
w0kef;0kef;Mum;vm&ay\/
OD;av;jrifhu qif;xm;aom ajcudk&kyfNyD; wifysOfacGxdkifvsuf]]'gayrJU ta&;awmfykHu tNrJjzpfaerSm r[kwfbJ? ckqdk&if
rif;wkdUausmif;om;ta&;awmfykHu NyD;aeNyDyJ}}
]]wpfoufvkH;tNrJjzpfaerSmuawmh [kwfygw,f/ ausmif;om;ta&;awmfykH
uGufuGufuav;
Munfh&ifvnf; NyD;NyDvdkU ajymr,fqdk ajymEdkifygw,f/ 'gayrJU Armta&;awmfykHu
rNyD;ao;ygbl;/
Munfhav? avmavmq,fudkyJ uRefawmfwkdU &efukefrSm at;ovdkvdk&Sdaeayr,fh
e,fawG
Munfhvdkufprf;ygOD;/ tvkyform;ta&; at;ovdkvdk&Sdaeayr,fh
wjcm;vlwef;pm;ta&;udk
Munhfvdkufprf;ygOD;/ awmifolv,form;awG[m Nrdwf? weoFm&DuaeNyD;awmh Aef;armf?
jrpfBuD;em;txd
vIyf&Sm;qlylaeMuw,f/ &kH;pdkuf&m? *gwfwnf&m? axmif&Sd&m NrdKUawGudk aus;&Gmu
awmifolv,form;awG
&mvdkuf axmifvdkfufcsDwufNyD; &kH;*gwfawGudk 0dkif;NyD; ta&;qdkaeMuw,f/
'gawGudkarhaysmufxm;vdkU
r&bl;/ uRefawmf[m pmar;yJG ajzaewkef;uarhxm;vdkU&oavmuf &ygw,f/
pmar;yJGatmifpm&if;MunhfNyD;
tvkyftudkif awG;awm&if;arhxm;vkdU &oavmuf &w,f/ odkUayr,fh cPyJ
OD;av;jrifh&JU/ NyD;awmh
'Dxufta&;BuD;wJU tcsuf&Sdao;w,f? awmifolv,form; ta&;awmfykH[mvnf;
tNrJwrf;ay:aer,fh
ta&;awmfykHawmfh r[kwfbl;/ NyD;wJUtcgNyD;? NidrfwJUtcgNidrfoGm;rSmyJ/ odkUayr,fh
ArmhvGwfvyfa&;ta&;awmfykHBuD;u NyD;zdkUa0;ao;w,f/ toGiftrsKd;rsKd;eJU
qufqufay:aeOD;rSmyJ/
tJ'DvGwfvyfa&; ta&;awmfykHBuD; atmifjrifNyD;qkH;wJU wkdif pnf;&kH;acgif;aqmifaewJU
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;&JU EdkifiHa&;xJ0ifzkdUqdkwm uawmh ta&;awmfykHta&;BuKHvmwkef;
0ifwmrsKd;

r[kwfbl;/ &uftuefUtowfeJU vkyf&wmrsKd; r[kwfbl;/ tNrJwrf; 0ifvkyf&wm/ ck


uRefawmfwdkU&JU
acgif;aqmifawG[m wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;xJudk 0ifNyD; tNrJwrf; aqmif&GufaeMuNyD/
udkEk? udkatmifqef;?
udkb[def;wkdUudkMunfhygvm;/ ajcovkH;tdrfwdkifjzpfovdkpm;? jzpfovkdaeNyD;
wkdUArmtpnf;t&kH;0if
ocifawG jzpfukefMuNyD/ uRefawmfawmh olwkdUudk rMunfndKbJ raeEdkifbl;/
tm;rusbJ raeEdkifbl;/
olwkdUvkdyJ udk,fusKd;udk vkH;vkH;pGefUNyD; EdkifiHa&;xJ ypf0ifcsifw,f}}
udk<u,fuacsmif;wpfcsuf[efUvdkufNyD; ajcmufuyfaomtoHjzifh]]at;av? oHa,mZOfjywfvdkU vkyfEdkif&ifawmh aumif;wmaygh}}
OD;av;jrifhu rmqwfqwftoHjzifh]]oHa,mZOfqdkwm udk,fhbufucsnf;MunfhNyD; jzwfaevdkUNyD;wm r[kwfbl;/
armifwifxGef;rSm
udk,fhqEcsnf;MunfhNyD; oHa,mZOfjzwfvdkU jzpfwm r[kwfbl;? rdbbufuvnf;
aeMunfh&OD;r,f/
udk,fhudk'Dtajca&mufatmif auR;arG;okwfoifvmwJU rdbrsufESmudkvnf;
iJU&ao;w,f}}
uRefawmfonf OD;av;jrifhtm;acsy&ef qifajc&SmrawGUojzifh zsmay:wGif
axmufxm;aomvufudk
&kyfvkdufNyD; vufz0g;wGif xifaeaom zsmuGufuav;rsm;udk aphaphMunfhNyD;
twefMum awGaerdavonf/
aemufrS]]Asm- taztar r&SdwJU rdbrJUjzpfae&ifvnf; taumif;om;}}
OD;av;jrifhu oa&mfNyKH;NyKH;vkdufNyD;]]rdbrJUjzpfae&if armifwifxGef; 'Dtajc'Dtaeawmif ra&mufbl;/
wdkif;jynfvGwfvyfa&;awG?
vltrsm;aumif;pm;zkdUawG awG;Edkifavmufatmif ynmoifMum;cGifhawmif
&EdkifrSmr[kwfbl;/
awmufwD;awmufwJUaus;Zl;rJU pum;awG ajymraeeJU rdbaus;Zl;qkdwm b,fawmhrS
rarh&bl;}}
OD;av;jrifhonf ajymajymqdkqkd xoGm;NyD; bk&m;pifa&SUrSm
bk&m;0wfjyKvsufaeavonf/
uRefawmfuudk<u,ftm; t"dy,frJUpGm Munhfvkdufonf/ udk<u,fuvnf;

uRefawmfhtm;t"dym,frJUpGmMunhfvdkufonf/ xdkUaemuf uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH;


bk&m;0wfjyKaeaom
OD;av;jrifhtm; vSrf;MunhfMu\/
udk<u,fu uRefawmfhudk vufjzifhukwfvsuf wkd;wkd;uav;]]uJ? vmqGrf;csuftdrfudk oGm;&atmif]]
uRefawmfwkdUonf bk&m;0wfjyKaeaom OD;av;jrifhtm; &dkaoav;pm;aom tm;jzifh
jznf;jznf;&G&Guav;xum Murf;oHyif rjrnfatmif avQmufxGufcJUMuavonf/
qGrf;csuftdrfum; &ufvnfqGrf;auR;rnfh jrif;vSnf;orm; OD;zkd;cif\ tdrfjzpfayonf/
OD;zdk;cif\
orD;jzpfol rwifa&T\ a,musmf;udkNyKH;rSm urm&GwfblwmwGif tvHjyvkyfaeayonf/
olwkdU\
ESpfcgvnfom;uav;? Od;zkd;cif\ ajr;uav;onf uG,fvGefcJU&m reufjzef
&ufvnfqGrf;auR;rnf
jzpfayonf/ uRefawmfonf OD;zdk;cifwkdUtdrfom;wpfpkESifh cifrif&if;ESD;ol jzpfay\/
OD;zdk;cif\om;
udkwifazESifh qkdvQif oHC'ge qGrf;avmif;oif;rS qGrf;qefpdrf;xGufpOfu
[dkbufonfbuf
xrf;ydk;xrf;&olrsm; jzpfay\/ odkUaomfrtm;cJUojzifh uav;tavmif;om
ajrodkUa&muf uRefawmfum;
romtdrfodkU wpfacgufrQ ra&mufcJUacs/ ckESpf&ufvnfqGrf;csufawmhrS
a&muf&ayawmhrnf/
uRefawmfwkdUonf vrf;Mum;uav;rS avQmufMuonf/ [dkbufonfbuf wGif
yk@&dufcsKHrsm;ESifhMucwf0g;&kHrsm;&Sdavonf/ tawmfuav; arSmifaomfvnf; oGm;aeus
vmaeus
vrf;Mum;jzpfojzifh uRefawmfwkdU\ ajcrsm;onf prf;w0g;0g; r[kwfMuay/
]]udk<u,f? uav;u b,fvdkjzpfNyD; qkH;oGm;wmvJAs}}
]]oli,fem&dk;&dk;ygyJ}}
jynfrod Am&mPoDqdkouJUodkU uav;a&m*grod oli,fem[k trnfwyfvkdufMuonfh
xkH;pHtwdkif;
udk<u,fuajzvdkufayonf/
]]q&m0efac:ao;ovm;}}
]]rac:bl;? r,fZvDukef;u q&mpdef&JU vufxJrSmyJ udpwkH;oGm;wmyJ}}
]]q&m0efuav; bmav; ac:zkdUaumif;oAsm}}
]]b,frSmq&m0efac:EdkifvdrfhrvJ armifwifxGef;&m? q&m0efajc<uac: w,fqdk&if
tpdwfokH;q,fawmif

ukefr,fr[kwfvm;/ olUtazvcawmif onfavmufr&bl;}}


uRefawmfum; bmrQrajymawmhbJ awG;awmp&m tjynfhESifh acgif;idkufpdkuf cs
vkdufvmcJUayonf/
oyHynmu awGUxm;aom wefckd;xufjrufonfh aq;0g;wkdUonf jrif;vSnf;orm;ajr;?
rD;&xm;tvHjy\
om;uav;twGuf awGUxm;jcif; r[kwfaywum;/ onfvdkESifhyif Armhvlabmif\
atmufvTmwGif
uav;aygif;rsm;pGm aoae&ay\/ uRefawmfonf uav;qkH;ojzifh csKH;csidkaeaom
rwifa&T\
rsufESmudkjrifa,mifaeonf/
OD;zdk;cif\ tdrfrSm txyftcif;[l r&Sd/ ajrBuD;rmudkyif tcif;xm;NyD;
wdkif&Snfpdkufum
trkd;jrifhjrifhrdk;xm;onf/ ab;okH;bufrSm uyfumxm;NyD; rsufESmpmrSm
[mvm[ifjzpfonf/
acgifwkdifrsm;\ausmbuf tdrfaemufydkif;wpfjcrf;wGifrl txyfcdk;wpfckvkyfxm;onf/
xdktxyfckd;wGif
vlrsm;tdyfMuonf/ txyfckd;a&SU tdrfa&SUydkif;wGif jrif;vSnf;ESifhjrif;udk
xm;avh&Sdayonf/ ,aeUnrl
jrif;ESifhjrif;vSnf;udktjyifxkwfxm;NyD; xdkae&mrSm qGrf;csufaeMuavonf/
txyfckd;atmuf
uGyfyspfwpfck&Sd\/
rD;zdkay:wGif ',ftkd;BuD;wnfxm;onf/ 0ufom;eD',ftkd;BuD;aywnf;/ 0ufom;eDcsuf?
r,fZvD[if;
csKdcsufwdkUwGifom xl;cRonfr[kwf? rkefU[if;cg;[if;?
MumZHBuD;acgufqJG[if;csufrsm;vnf;
xl;cRefvSayonf/ odkUaomfolonf tcsuftjyKwfjzifh vkyfudkifpm;ol r[kwf/
ESif;qDNcHpdkuf pm;avonf/
oma&; ema&; tauR;tarG;&SdvQif olUtm;csOf;uyfMu&\/ olonf
csuf&jyKwf&rnfqkdvQif
reufaps;ydkUp&mESif;qDaumufzkdUudkyif *&krpdkufbJ vdkufvmavh&Sdayonf/
tEkynmq&monf
rdrdzefwD;vdkufaom tEkynmvuf&maumif;wpfckckwGif MunfEl;rqkH;EdkifouJUodkU
OD;zkd;&Sifonf
olcsufjyKwfvkdufaom [if;aumif;wpfckckwGif MunfEl;rqkH;jzpfaewwfay onf/
b,fwkef;u

b,folUtvSLrSm igcsufvdkufwmb,foluawmif csD;usL;&wmyJ[k


olUatmifjrifcsufrsm;udk vdyfaeUpJGESifhwuG
ajymavh&Sdayonf/
OD;zkd;cifESifhOD;zdk;&SifwkdUonf vlcsif;vnf;cif? emrnfcsif;vnf; qifaomfvnf;
nDtpfudkrsm; r[kwfMuukef/
rD;zkdab;wGif rdef;rokH;a,muf MuufoGeftcGHoifaeMuavonf/ tBuD;qkH;rSm
OD;zdk;cif\ZeD;a':vSarjzpf
usefESpfa,mufrSm bl;oD;aMumfzkd&Sif a':vkH;wif\ orD;tBuD;jrMunfESifh
tjcm;rdef;uav;wpfa,mufjzpf\/
rwifa&TrSmum; rD;zdkteD; rD;usD;ay:wGif wifxm;aom a&aEG;ykH;xJrS
a&aEG;udkrIwfjzihfcyfum
vufzuf&nfMurf;u&m;xJodkU xnfhvsuf&Sdayonf/ udk,fav;vuf0ef&Sdojzifh
tukef;tuG
txdkiftxcGusaeonfudk jrifEdkifayonf/ uav;aoayr,fh
azsmfajzp&mtpm;&awmhrnfjzpf&m
awmfayao;\[katmufarhvdkufrd\/ odkUaomf rsufwGif;a[muf ndK;EGr;faeaom
rsufESmudkjrifvkdufaomtcg aemufarG;r,fhuav;vnf; 'DvkdraooifhbJ ao&&if
olUcrsm
vlUjynfrSmawmif aecsifawmhrSm r[kwfbl;[k awG;rdNyD; oem;aerdavonf/
uGyfyspfay:wGifum; Od;zkd;cifonf vlokH;a,mufESifhtwl xdkifaeavonf/
wpfa,mufrSm OD;zkd;cif\om;
udkwifazjzpfonf/ tjcm;wpfa,mufrSmum; qHyifnSyfqdkifydkif&Sif qHyifnSyform;
udkbusL;? odkUr[kwf
ocifbusL;yifjzpf usefwpfa,mufrSm uRefawmfrodaom
vlpdrf;wpfa,mufjzpfavonf/
jrifvQifjrifcsif; olUrsufESmrSm ygarmu OD;azarmifwif\ rsufESmESifhtvGefwlonfudk
owdjyKvdkufrday\/
uRefawmfESifhudk<u,fa&mufoGm;vQifoGm;csif; ocifbusL;u qD;]]vma[h ocifwifxGef;? vmudk<u,fxdkif? qGrf;qefraq;cfi pum;uav; bmuav;
ajymMuao;wmaygh}}[k ac:vdkufonf/ OD;zdk;cifu wpfzufodkU zifa&TU&if;
xdkifp&mae&m vkyfay;aeonf/
Od;wifazurl NyKH;EIwfqufvkdufonf/
OD;zkd;&Sifuvnf;ac:jyefonf/
]]a[harmif<u,f? cPvmNyD; igh[if;jrnf;Munfhprf;ygOD;}}

OD;zkd;&Sifonf ajym&if;qdk&if; 0ufom;eD',ftkd;BuD;wGif a,mufrBuD;pdkufNyD;


arTvdkufonf/ OD;zkd;&Sifum;
tusryg? vufESD;xufromvSaom rsufESmokwfy0gwpfxnfudk vnfyif;rSm
ywfxm;onf/
ol\xleDMuifhaom csKdif;arT; (*sKdif;arT;) rsm;udk xif&Sm;pGm jrifae&ay\/ OD;zdk;&SifrSm
us,faomezl;?
ajymifaomacgif;wkH;ESifh 0NzdK;aom udk,fcEm&Sdav&m ouFef;0wfvdkuf&vQif
b,favmufq&mawmfBuD;ESifh
wlrvJ[kawG;xifMunhfvkdufrdonf/
ac:Muolrsm;tMum;wGif cPrQawG &yfae&mrS udk<u,fu uRefawmfhtm;
vSr;fMunfhNyD;]]vm 0ufom;[if; jrnf;MunfhMuOD;pdkU&JU}}
uRefawmfwkdUonfOD;zkd;&Sif\ teD;wGif oGm;&yfMuonf/ OD;zkd;&Sifonf a,mufrudk
csxm;NyD;
'efZGe;fBuD;wpfckjzifh 0ufom;wkH;wpfwkH;udk cyf,l udk<u,ftm; ay;vdkufavonf/
NyD;awmh
tqD0if;aeaom olUrsufESmESifh ezl;jyifudk vnfyif;rSm ywfxm;aom
rsufESmokwfyk0gjzihfokwfae&if;
uRefawmfhwkdUtm; Munhfvsuf&Sd\/ udk<u,fonf taiGUwaxmif;axmif;ESifh
teHUoif;aeaom
0ufom;wkH;ygonfhZGef;udkudkifvsuf jrMunftm;]][ jrMunf eifhtarrygbl;vm;}}
MuufoGeftcdk;0ifojzifh rsufpdayuvwf ayuvwfjzpfaeaom jrMunfu]]tar taMumfzdk odrf;NyD;rS vmvdrfhr,f}}
rsufESmokwfNyD;NyDjzpfaom OD;zdk;&Sifu]]a[h armif<u,f&? vkH;wifu rif;udk ypfrajy;ygbl;/ [if;jrnf;r,fh[m
jrnf;prf;ygOD;}}
]]r[kwfygbl;/ usKyfu jrMunfudkyef;uefuav;wpfcsyf t,lckdif;r,fvdkU
EIwfqufwmyg/ jrMunfa&
yef;uefuav;wpfcsyf ,lcJUprf;yg[m}}
jrMunfonfikHUNyD; MuufoGeftcGHoifae&mrS xvdkufonf/ olum; [efZm;yifeDtus
cyfusyfusyfuav;0wfxm;&m &ifom;rsm;rSm xif;aeayonf/ jrMuonf
yef;uefjym;oGm;,laepOf
udk<u,fu cyfwdk;wkd; OD;zkd;&Siftm;ajymvdkufonf/
]]cifAsmh 0ufom;[if;u rvkH;wifxuf aumif;rSmuawmh aocsmygw,fAs}}

OD;zkd;&Sifonf jyufvkH;vnf;jzpf MobmoHvnf;jzpfaom udk<u,f\pum;udk


oabmusNyD;w[m;[m;&,favonf/ MuufoGeftcGHoifae Muaom
usefrdef;rESpfa,mufvnf;
Mum;vdkuf[ef&SdNyD; wcpfcpf&,faeMu\/
jrMunfonf yef;uefjym;uav;wpfckudk vmay;aomtcg udk<u,fonf
0ufom;wkH;udk
xnfhvdkufNyD;ZGef;oGm;jzifh xuf0ufjzwfvkdufonf/ 0ufom;wkH;um; wdceJ
jywfoGm;jcif;tm;jzifh
rnfrQEl;jrnfhaeNyDjzpfaMumif; odEdkifay\/ udk<u,fu wpfydkif;udk,lpm;NyD;
uRefawmfhtm;
wpfydkif;udkay;avonf/
pm;NyD;vQif udk<u,fonf 0ufqDjzifh 0if;aeaom EIwfcrf;rsm;udk rokwfbJ]]t[kwfyJAs? uRefawmfckeu ajymwmrrSm;bl;}}
Od;zkd;&Sifum; w[m;[m;&,fae&pf\/
uRefawmfwkdUonf uGyfyspfay:odkUoGm;Muonf/ uRefawmfu udkwifaz\ teD;rSmxdkifNyD;
olU'l;udk
vufESifhykwf&if;]]udkNyKH;wpfa,mufawmh rjrifygvm;}}
]]ntvkyfqif;ae&w,f}}
]]ckvdk udk,fhom;udp&SdaewmawmifrS cGifhr&bl;vm;As}}
]]tokbudpwke;fu cGif,lvdkufwmeJU cGifh&ufawGu ukefoGm;qdkxifyg&JUAsm/
reufbkef;BuD;qGrf;auR;rDawmh jyefa&mufvmrSmygyJ}}
uRefawmfonf udkNyKH;\pdwfemzG,faumif;aomtjzpfwGif pdwful;e,fcsJU
awmhrnfvkyfaeqJ udk<u,fu
pum;0dkif;tqufudk jyefaumufvdkufavonf/
]]uJ bmawGrsm; ajymqkdaqG;aEG;aeMuovJ? tbd"rmvm;? yk*H&mZ0ifvm;? udkbusL;
a&mufaew,fqkdawmh rdk;nSif;tbd"rmpum;jzpfrSmyJ}}
qHyifnSyfqdkif&Sif udkbusL;uNyKH;vkdufonf/
]]r[kwfbl; udk<u,fa&U? 'DaeUnawmh ta&uvmyf tzwfuvmyfawG
taMumif;raqG;aEG;awmhbl;?
oBuFefwkef;uArmawG&JU tokH;tjzKef;awGudk ajymaeMuw,f}}
ygarmuOD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom {nfhonfu 0if]]usKyfwkdUArmawG[m okH;&mtjzKef;&mrSmjzifh yxrwef;ygyJAsm}}
udkbusL;- ]]&efukefrSm tckvdk tBuD;tus,f a&obifusif;ywm rMumao;bl;As/
[dkwkef;uawmh

a&yufcsifolawGu vdkufyufMuw,f? armfawmfum;awGeJU


vkdufyufwmvnf;xkH;pHr&Sdygbl;/
armfawmfum;BuD;eJU a&yufcHxGufwmwdkU tvSjyxGufwmwkdU[m wpfjrefESpfurS
pay:wm r[kwfvm;}}
udk<u,f- ]][kwfw,f armfvNrdKifu oBuFefudktwkckd;wmav}}
udkbusL;- ]]'DESpfawmh a&yufcHOD;xkyfuvnf;ay:vmao;w,f/ *syefaumif;rIayghAsm?
*syefuawmhb,fvdktjrwfxkyf&yghrvJvdkU MunfhaewmyJ/ trsKd;om;aeUrSm vlawG
pdwftm;xufoefwm
jrifwmeJUwpfNydKifeuf a'gif;tvHawG vkyfvmNyD;a&mif;wmyJ/ trsKd;om;aeUrSm vlawG
pdwftm;xufoefwm
jrifwmESifh wpfNydKifeuf a'gif;tvHawG vkyfvmNyD;a&mif; wmyJ/ a[moBuFefyJGawmfrSm
vlawGpdwftm;xufoefwmjrifjyefawmh a&yufcH&mbmOD;xkyfawG vkyfvmw,f?
wpfvkH;wpfrwfqkd
xifyg&JU? 'DESpfoBuFefrSm "mwfqDzkd;wdkU? um;cwdkU? t0wfzkd;wkdU? OD;xkyfzdk;wkdU
jzKef;vdkufMuwJU aiG[m
&efukefrSmcsnf; ckESpfodef;ausmfavmuf&Sdr,fvdkU owif;pmwpfapmifrSm
pm&if;wGufjyxm;oAs}}
ygarmuOD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom {nfhonfu vufzuf&nfyef;uefudkqGJ,l&if;]]tif;-uqkefanmifa&oGef;yJGawmfuvnf; uyfaeNyDaemf}}
ocifbusL;u aq;ayghvdyfudk tpDcHbufu olUvufzuf&nfMurf;yef; uefxJrSm
ESpfNyD;wqwfqwfcg&if;]][kwfw,f? wpfyJGNyD;wpfyGJayghAsm? yGJrsm;&mrSmjzifh usKyfwkdUArmudk rDwJUvlrsKd;
urmrSm&Sdr,frxifbl;}}
udk<u,f- ]]tif;ArmawGu yJGuaewkef; urmBuD;uawmh
ppfBuD;yJjzpfawmhrvkdyguvm;}}
,ckxd bmrQwpfvkH;wpfyg' 0ifrpGufao;bJ olrsm;ajymorQudk pdkufem;axmifaeaom
OD;zdk;cifu
uRefawmfhtm; rsm;pGmtm;xm;aom tMunfhjzifh MunfhvdkufNyD;]]armifwifxGef;a& wkdUwpfawGudk urmhowif;uav;bmav;vnf;
azmufonfcsprf;ygOD;?
ppfjzpfaeNyDvdkvdkvnf; Mum;&&JU/ a[m'Du udktkef;az Mum;vmwmuawmh
'dApuKq&mausmf&JU
a[mudef;t&[pfwvmqdkwm bkef;BuD;OD;r,fwJU}}
OD;zkd;cifu ]a[m'Du udktkef;az}qdkonfrSm ygarmuOD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom

{nfhonftm;qdkvdkaMumif; awGU&ayonf/ ygarmursufESm&Sd aomfvnf;


'dApuKq&mudk
rsufarSmufjyKolaywum;[k uRefawmfpOf;pm;rday onf/
udkbusL;onf vufzuf&nfwpfusKduf usKufcsvdkufNyD; uRefawmfhtm; BuD;pGmaom
tm;xm;jcif;jzifh
Munfhjyefonf/ NyD;aemuf]]uJ vkyfprf;ygOD;? urmhEdkifiHa&;uav;rsm; Mum;&atmif}}
uGyfyspfay:u vlwdkif;onf uRefawmfhtm; tm&kHpdkufaeMuonf/
urmhowif;ppfBuD;owif;udk
vlwdkif;em;axmifcsifMuonf/ uRefawmfum; vufzuf&nfMurf;ESpfusKdufokH;usKduf
pdrfajyeajyaomufae\/ tm;vkH;u bmrQrajymbJ uRefawmfhpum;udk
apmifhaeMuonf/ uRefawmfum;
aemufxyf vufzuf&nfMurf; ESpfusKdufokH;usKduf pdrfajyeajyaomufaejyefavonf/
aMu;udkifjcif;um;
r[kwfyg/ b,fupajym&rnfvJ[k tp&Smaejcif;jzpfygonf/
]]ckwavm ta&;BuD;qkH;uawmh *smreDu rif;rJvfqdkwJU
NrdKUudkodrf;ydkufvdkufwJUudpyJAs/ rif;rJvfqdkwmu
vpfola,;eD;,m;jynfuav; rSm&SdwJU yifv,fqdyfurf;NrdKUuav;As/
vpfola,;eD;,m;qdkwJUjynfu
*smreDeJU &k&Sm;Mum;rSm &Sdw,f}}
udk<u,f]]Edkif&mpm;acwfBuD;rSm wdkif;jynfBuD;u jynfi,fuav;&JU NrdKUudkodrf;w,fqdkwm
"rwmaygh? *smreDeJU
t*Fvdyf? *smreDeJU&k&Sm;jynfBuD; tcsif;csif;jzpfMuwmrS r[kwfbJ? acG;avS;ckefvdkU
zkefrx
qdkwmvdkjzpfrSmaygh}}
]]onfvdkvnf; ao;i,fwJUudp r[kwfbl;As/ jynfBuD;tcsif;csif; wdkuf&dkufjzpfwm
r[kwfayr,fhvdkU
udpawGu qufaew,fAs? [pfwvm *smreDodrf;vmwmawGu rsm;NyDudk;/ rMumcifu
csufudkpvdkAufuD;,m;jynf tm;vkH;udk odrf;cJUw,f/ yxrwpfydkif;om odrf;pOfwkef;u
t*Fvdyftpkdk;&u
tavQmhay;oabmwlcJUw,f/ wpfjynfvkH;odrf;wJUtcgusawmh t*FvdyftoHu
rmvm&w,fAs/ a[h
*smreDaemufxyfrusL;ausmfeJU? wdkif;i,fjynfi,fawGudk odrf;ydkufwJUtvkyfudk r&yf&if
wkdUrcHawmhbl;vkdU

csdefbmvdefqdkwJU t*Fvdyfeef;&if;0efBuDF;u aMunm&w,f/ tJ'Dvdk


aMunmajymqdkaewJUMum;xJ
u[pfwvm *smreDuckeu ajymcJUwJUrif;rJvfNrdKUudk odrf;wmyJAs/ 'Dawmh
'DtjyKtrl[m wpfeHygwftm;jzifh
t*Fvdyfudk *smreDutefwkzufNydKifaMumif; aMunmwmjzpfw,fAs? ESpfeHygwftm;jzifh
&k&Sm;e,fpyfrSm&SdwJU
jynfuav; wpfjynfu NrdKUudkodrf;w,fqdkwm &k&Sm;jynfBuD;teD;rSm
*smreDppfpcef;csEdkifzdkU vnf;
vkyfjcif;jzpfoAs/ vpfola,;eD;,m;rSm&SdwJU tpdk;&uvnf; "e&Siftpdk;&qdkawmh
&k&Sm;qif;&Jom;tpdk;&udk
oabmrusbl;? 'Dawmhrif;rJvf NrdKUudk *smreDodrf;wJUtcgrSm
oabmwlxdk;tyfwJUoabm vkyfcJUw,fAs?
'DvkdeJU vpfola,;eD;,m;wpfjynfvkH;u *smreDppfajcukyf,lp&m jzpfvmr,fqdkawmh
&k&Sm;udk
Ncdrf;ajcmufae&mvnf; a&mufaeoAs? 'gaMumifh ao;i,fwJUudp r[kwfbl;As?
Oa&mytajctae[m
rD;yGm;wpfckus&kHeJU 0kef;ceJ aygufuJGEdkifwJU ,rf;ykHBuD;vdk jzpfaew,f}}
ygarmuOD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom OD;tkef;azu oufjyif;BuD;cs vkdufNyD;]]tif; ppfBuD;jzpfvm&ifawmh uyfBuD;okH;yg;qdkufvmawmhrSmyJ/ rjzpfatmif
b,fvdkvkyfvdkUrSr&awmhbl;xifw,f/ jrwfpGmbk&m;om oufawmfxif&Sm;&Sd&if
uydv0wfeJU
aumvd,jynfwkdU ppfjzpfcgeD;rSm ppfwyfrsm;Mum;rS xuf0,fzJGUacGaeawmfrlNyD;
Nidrf;csrf;a&;w&m;a[mawmfrlovdk ppfrjzpfatmif wm;qD;qkH;rawmfrlrSmyJ/ ckvdk
qkwfuyfBuD;rSmawmh
jrwfpGmbk&m;ocifvnf;r&Sd? bk&m;w&m;awmf&JU tqkH;trrSm wnfolvnf; r&Sd?
cufawmhwmyJ}}
]]ckawmh wpfckyJ arQmfvifhcsuf&SdoAs/ cktcg ae&mwum vkdufusL;ausmf
&efpaewmu
*sreDacgif;aqmifwJU zufqpfawGjzpfw,f/ tJ'DusL;ausmf&efpoludk 0dkif;NyD;
ckcHumuG,fzkdUqdkwJU
pnf;vkH;rI&Sd&if usL;ausmf&efprIudk [efUwm;ovdk jzpfrSmyJ/ ta&;tBuD;qkH;u
t*FvdyfjyifopfeJU
qdkAD,uf&k&Sm;pwJU EdkifiHBuD;awGu yl;aygif;vkHNcKHa&;qdkwJUrleJU pkaygif;ckcHzdkU
oabmwlnDMur,f?

BuHUBuHUcHNyD; &yfwnfMur,fqkd&if ppfBuD;udkwm;qD;vdkU&rSm yJ/ ckjzpfaewmu


t*FvdyfeJU jyifopfu &k&Sm;eJU
ryl;aygif;csifbl;/ [pfwvm *smreDudk tm;ay;NyD; &k&Sm;bufudk
&SL;wdkufay;csifMuw,f? okdUayr,fh
[pfwvmwkdUvlpkuvnf; tar&duefjyifopfeJU t*FvdyfwkdUu tm;ay;vdkU
tm;&SdvmwmeJU wpfNydKifeuf
&k&Sm;bufrvSnfhbJ t*FvdyfeJU jyifopfbuf vSnfhaewmom awGUae&w,f?
t*FvdyfeJUjyifopfwdkU&JU
tusKd;udkxdyg;aewm om awGUae&w,f/ 'gaMumifhtckqdk&if yl;aygif;vkHNcKHa&;rludk
tajccHNyD;
&k&Sm;eJUt*Fvdyf? jyifopfwkdU aqG;aEG;aphapyfaeMuNyDAs/ atmifratmifawmh rodbl;?
cufaewmu ckxd
t*Fvdyftpdk;&pm rvTJomvdkU qkdAD,uf&k&Sm;eJU aqG;aEG;aphpyfae&ayr,fh ESpfOD;ESpf0
tusKd;wl wef;wl
pdwfwl oabmwlxm;NyD; ryl;aygif;csifMuao;bl;/ &k&Sm;bufudk *smrefppfOD;vSnfh
ay;zdkUom
pdwfxufoefaewkef;yJ? olwkdUoabmu &k&Sm;eJu*smreDcsaeMuNyD; ESpfzufpvkH;rS
MuufESpfaumif
tcGyfcdkif;NyD; armawmhrSESpfaumifpvkH; zrf;pm;wJU Oyrmtwdkif; vkyfcsifMuw,f}}
udk<u,fu xGDceJ wHawG;axG;vdkufNyD;]]t*FvdyfqdkwJU t,kwfwrmaumifyg&if 'Dvdkcsnf;yJ? 'if;awmhwpfaeUaeU acsmifydwfNyD;
ab;xdygapAsm}}
udkwifazu]]t*Fvdyfvnf; raumif;bl;? jyifopfvnf; raumif;bl;? tar&duefvnf;
raumif;bl;/
"e&SifEdkifiHBuD;awGrSef&if b,faumifrS raumif;bl;}}
OD;zdk;cifu vufzuf&nfyef;uefrsm;wGif vufzuf&nfxnfhvdkufNyD;aemuf]]'Dta&SUbufrSmvnf; rat;bl; r[kwfvm;}}
uRefawmfu vufzuf&nfMurf;udk ESpfusKdufokH;usKduf pdrfajyeajyaomuf NyD;]][kwfw,f rat;bl;/ w&kwjfynfBuD;xJ *syefu tvkH;t&if;eJU wpfcgwnf;
odr;fydkufzkdU 0ifwdkufaewm
ESpfESpfausmf okH;ESpf&SdaeNyD/ ckwavm w&kwf*syefppf[m ydkjyif;xefvmw,f/
wpfaeUuyJ
w&kwfjynfusefpkjynfe,f NrdKUawmf eefeif;udk *syefwyfawGu odr;fvdkufw,f/
w&kwf-Armvrf;rBuD;udk

vnf;*syefurMumcPAkH;vmBuJw,fvdkU Mum;&w,f/ ppf[muRefawmfwkdUe,fpyf


a&mufvmwmayghAsm/
NyD;awmh *syefeJUqdkAD,uf&k&Sm;uvnf; olwkdUe,fpyfrSm ppfyJGuav;rsm;jzpfaew,f}}
OD;zkd;cif]]&k&Sm;eJU *syefe,fpyfaeovm;? rif;ckeu ajymawmh &k&Sm;eJU *smrefuvnf; Mum;rSm
jynfuav;
wpfjynfomjcm;w,fqdk r[kwfvm;? &k&Sm;BuD;u BuD;vSyguvm;}}
]][kwfw,f qkdAD,uf&k&Sm;[m tm&Sa&m? Oa&myrSma&m cGNyD; wnf&Sdw,f/
urmajrjyif&JU
ajcmufykHwpfykHus,fw,fcifAs/ &k&Sm;rSm ypnf;rJU tpdk;& wnfaxmifxm;w,f}}
xkdtcsdefwGif tkd;olBuD; OD;zkd;&Sifonf uRefawmfwkdU pum;0dkif;wGif vm
rwfwwf&yfum acR;pdkUaeaom
olU&ifbwfudk rsufESmokwfy0gjzifh okwfvsuf&Sdonf/
OD;tke;faz]]ypnf;rJU tpdk;&qkdwm bmvJuGJU}}
uRefawmfu wpfpkHwpf&m rajz&ao;cif udk<u,fu]]cifAsm; ocifEka&;wJU vlrJGwdkU xGuf&yfvrf;qkdwJU pmtkyfudk rzwf&bl;vm;}}
OD;zkd;&Sifu rwfwwfae&mrSyif vufzuf&nfMurf;yefudk qGJ,l&if;]]olurS pmrzwfwwfbJ[m udk&if<u,fuvnf;}}
tkd-OD;tke;fazu bke;fBuD;ausmif;uyd,vkyfaew,f r[kwfvm;? pmrwwfbl;vdkU
b,fxifrdrSm vJAs}}
OD;zkd;&Sif]]pmqdkwm oifrSwwfawmhrSmaygh? ausmif;aewdkif; wwf&rSmvm;}}
OD;tkef;azum; &Id;wdk;&SefUwefUjzpfaeygonf/ uRefawmfwkdUtm;vkH;tm;
awmif;yefwdk;vQKd;aom
rsufESmjzifhMunfhaeonf/ NyD;awmh]]i,fi,fu pmrwwfawmh BuD;rSpmoifzdkU cufw,fAs? ajr;avmufuav;awGeJUtwl
uBuD;uacG;oif&rSm
&Sufw,fAs? 'gaMumifh roifjzpfwmyJ}}
ygarmuOD;azarmifwif\ rsufESm&Sdaom OD;tkef;azonf pmwpfvkH;rS rwwfaom
bkef;BuD;uyd,jzpfaeonfudk awGU&jcif;rSm uRefawmfhtzkdUrsm;pGm pdwf0ifpm;zG,f
jzpfaeygonf/
OD;zkd;&Sifu usefaomvufzuf&nfudk armhcsvdkufNyD; ye;fuefudk uGyfyspfay:odkU
ypfwifvkdufonf/
NyD;awmh-

]]uJ bk&m;'um ausmif;'umwkdU? qGrf;qefaq;MuzdkUaumif;NyD}}


udk<u,fu t&ifxvkdufonf/ udkbusL;u aq;vdyfwkdudk tdrftjyif a&mufatmif
vTifhypfvdkufonf/
udkwifazonf a&xrf;&efxoGm;avonf/ uRefawmfum; ODzkd;&Siftm;
qGrf;qefo,f&mrSm 0dkif;ulavonf/
udk<u,fESifhudkbusL;wkdUu qefaq;Muav\/
jrMunfwkdU rdef;rodkufum; MuufoGeftcGHoif NyD;MuNyDjpzfojzifh i&kwfoD;
axmif;oluaxmif;?
c&rf;oD;"m;ESifhvSD;olu vSD;? ykpGefajcmuf jymolu jym vkyfaeMuavonf/
xdkodkU toD;oD; tvkyfrsm;aeMucsdefwGif jrMunfu Od;zdk;&Siftm;]]OD;BuD; OD;zdk;&Sif? OD;BuD;&JU r,fZvD[if;csKd[m bmaMumifh onfavmuf
emrnfBuD;aewmvJ
0Sufxm;wJUenf;uav;rsm;&Sd&if uRefrwdkU odyg&ap&Sif}}
]]&Sdawmh&Sdwmaygh[? okdUayr,fh vlwdkif;ay;vdkU jzpfwmr[kwfbl;/ ighr,fZvD[if;
emrnfausmfwm
tawmfMumNyD[? [dk0HomEkawGay:cgpu OD;Owr odyfemrnfrBuD;cif
wkdUurm&GwfwyfwGif;ausmif;rSmoDwif;okH;w,f/ tJ'Dwkef;u igu wyfwGif;ausmif;rSm
udk&ifBuD;0wfaew,f? 'Dwkef;u igcsufwJU r,fZvD[if;udk OD;Owr
bkOfay;&wmudk;[/ 'Dawmh
OD;Owr[m oabmusvGef;vdkU olrsm;twGufawmif rcsefbl;?
olcsnf;bkOfay;oGm;w,f/ OD;Owru
ighr,fZvD[if;csKdudkvnf; cPcP csD;usL;w,f}}
]]0Sufxm;wJUenf;uav;udkay;cJUyg OD;BuD;&,f}}
tjcm;rdef;uav;uvnf; enf;awmif;aeavonf/ OD;zkd;&Sifum; bmrSrajzao;bJ
NyKH;omae\/
udk<u,fu rdef;uav;rsm;tm; jznfhpGuf]]aq;enf;0Sufxm;wJU orm;awmfawGvdk rvkyfeJUAsKdU? cifAsm;vnf; ocsFKdif;eD;aeNyD/
enf;uav;bmuav;rsm; tarGay;cJUrSjzpfr,f}}
Od;zkd;&Sifu jyifxm;aom [if;csKdtkd;udk rD;zdkay:wifNyD;aemuf pG,foGm;ESpfacsmif;
ay:onfhwkdifatmif
tm;&Sdyg;&SdNyKH;NyD;aemuf]]0Sufxm;wJUenf;uav;uawmh wjcm;r[kwfbl;? [if;csuf&if; udk,fuxGufwJU
acR;udk[if;csKdtkd;xJ
tenf;qkH; wpfaygufESpfaygufjzpfjzpf xnfhay;&w,f/ acR;rsm;av [if;av;avyJ [J
[J}}

rdef;uav;rsm;onf wcpfcpf&,faeMu\/ OD;zdk;&Sifonf odkU&,fp&majymNyD;


pum;vTJvdkufjcif;rSm
vQKdU0Sufaomenf;udk ray;csifavm? odkUr[kwf acR;wvkH;vkH;ESifh tm;xkwf
csufjyKwfvQif
[if;aumif;onf[k qdkifcsifavoavm rajymwwfay/
uRefawmfwkdUvnf; qefaq;NyD;MuavNyD/
OD;zdk;&SifESifh OD;tkef;azwkdUonf rD;zdkwpfckcGJzkdNyD;aemuf a&aEG;usKdaeMuav onf/
aemufqGrf;tdk;wnfMu\/
qGrf;tkd;wnfxm;pOf uRefawmfwdkUonf uGyfyspfrSmxdkifNyD; vufzuf&nfMurf;
aomufjyefMuavonf/
OD;zkd;cifu udkbusL;bufodkU]]wkdUurm&Gwfu ocifcifarmifwpfa,muf b,fa&mufaeovJuG? rawGUwm
Mumygaum}}
]]aygufacgif;rSm ausmif;q&mvkyfaeqdk xifyg&JUAsm}}
]]ocifawGuGJwkef;u b,folUbufygoGm;ovJ}}
udkbusL;u rajzrDyif uRefawmfu Mum;0ifvkduf\/
]]ocifApdefwkdUbufudk ygoGm;w,fMum;w,fAs}}
ukdbusL;]]tJ'Dvkdvnf; aoaocsmcsm [kwfrxifygbl;Asm}}
udk<u,f]]wdkUocifwifBuD;awmh urm&Gwfudk tvnfawmif rvmbl;xifw,f}}
OD;zdk;cif]]wpfaeUuawmh jrifvdkufw,fa[h? igu aps;BuD;em;rSm jrif;vSnf;&yfxm;wkef;
oluarmfawmfum;BuD;eJU
jzwfoGm;w,f/ olUab;u w&kwfvdkvkd bmvdkvdk vlwpfa,mufeJU/
olUMunfh&wmvnf; ajymifajymif
vufvufyJ/ BuD;yGm;aew,f xifyg&JU? ighudkNyKH;NyD; EIwfqufoGm;w,fuG}}
OD;tkef;az]]umrm0p&ukodkvf tusKd;ay;csdefwefNyDqkd&if b,folwm;vdkUrS r&bl;?
BuD;yGm;vmwmyJ}}
udk<u,fESifh uRefawmfwdkUu wpfa,mufudkwpfa,muf MunfhNyD; ocifwifBuD;taMumif;
todudk,fpDESifhNyKH;vdkfufMuonf/
udkbusL;onf aq;ayghvdyfwpfvdyfudk zifydkif;rS vufzuf&nfMurf;wGif ESpf
wqwfqwfcgjyefNyD;-

]]armfvNrdKifrSm usif;yoGm;wJU wkdUArmtpnf;t&kH;nDvmcHBuD;[m w,fBuD;us,f


qdkyguvm;?
ocifwifxGef; vdkufroGm;bl;vm;}}
]]uRefawmfawmh vdkufroGm;bl;cifAsmh? pmar;yGJudpawGeJUrtm;bl;/
pnfum;w,fqdkwmawmh oGm;wwfwJU
ocifacgif;aqmifawGqDu Mum;ygw,f/ armfvNrdKif'dkif;0efuGif;BuD;qdkwm
{&mruGif;BuD;yJ/ tJ'DxJrSm
r@yftus,fBuD;xdk;NyD; usif;yowJU/ udk,fpm;vS,fawGvnf; Armjynft&yf&yfu
tpkHvmMuw,f/
armfvNrdKifNrdKUay:rSm ocifBuD;wdkU? ocifoef;wkdU? ocifxGef;pdefwkdU tiftm;u
tifrwefbuD;awmh vlawG
BudwfBudwfwkd;aewmaygh/ Armhvuf&kH;wyfom;awG vkyfvdkufykHuvnf; wpfjynfvkH;udk
vIHUaqmfay;vkdufovdkjzpfaew,fAs/ rEav;NrdKUu vuf&kH;wyfom;awGarmfvNrdKiftxd
pufbD;awGeJU
csDwufvmMuw,f? vrf;wpfavQmufvkH;rSm&SdwJU vuf&kH;wyfom;awGu qD;BudKNyD;
vdkufMuw,f? &efukefu
vuf&kH;wyfom;awGu armfvNrdKifxdajcusifcsDwufNyD; wpfvrf;vkH;
aqmfMooGm;Muw,f}}
OD;tkef;az]]v,fwDy@dw OD;armifBuD;vnf; armfvNrdKifnDvmcHudkwufovm;}}
]]udk,fwdkifawmh rwufygbl;/ q&mBuD;u aumif;aumif;rrmbl;As/ 'Dawmh
rkH&GmuaeNyD; nDvmcHudk
o0PfvTmydkUw,f? urmBuD;rSm bkH0g'[m ajrBuD;vufcwfrvGJovdk
atmifjrifxGe;fum;vmr,fhtaMumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;u bkH0g'vufcHwmudk q&mBuD;u axmufcHaMumif;a&; NyD;
wdkUArmtpnf;t&kH;udkwwfEdkifwJUbufu tm;ay;r,fhtaMumif; uwdjyKw,fqdkyJAs}}
OD;tkef;az]]tif; olawmfcsif;csif; owif;avGUavGU? aygif;zufawGUqdkwmudk q&mBud;
ocifudk,fawmfrIdif;eJU
v,fwDy@dw OD;armifBuD;wkdU zwfrdMuwmayghAsm}}
udk<u,f]]tif; wkdUArmtpnf;t&kH;awmh tm;wufaewmyJ? ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrmy?
wkdUacwfudkom
a&muf&rnfrSm rvJGygqkdwJU oDcsif;[m w,fr*Fvm&SdwJU edrdwfyJ}}

,if;odkUvQif wkdUArmnDvmcHBuD;udk pm;NrHKUjyefaeMucdkuf qGrf;tdk;yGufaeNyD jzpf


toD;oD;vkyfp&m&Sdwm
xvkyfMu&jyefavonf/
rdef;uav;rsm;um; tvkyfNyD;ojzifh vkyfp&myif r&Sdoavmuf jzpfaeNyD/
OD;zdk;cif\ZeD;a':vSaryg
0dkif;zGJUpum;ajymaeMuavonf/
OD;zdk;cifu rdef;uav;rsm;bufodkU]][UJaumifrav;awG cPtdrfjyefMuygOD;vm;? t&kPfwufawmh wkdUvmNyD; EdI;rSmaygh}}
rdef;uav;rsm;rSm wpfa,mufudkwpfa,muf jyefrvm;? rjyefbl;vm; tazmfndSaeMu&m
OD;zdk;cifu]][JU jrMunf tdrfjyeftdyfygOD;vm;}}
jrMunfu udk,fudkqefU vufESpfzuftanmif;qefU&if;]]jyefawmhjyefcsifom;yJ}}
Od;zdk;cif]]
vSara&eifhom;eJUtwl 'Daumifruav;udk vdkufydkUvdkufyg[m}}
xdktcg uRefawmfonf udkwifaza&m? rjrMunfyg tajcysufaeonfudk
owdjyKrdayonf/
udkwifazuvnf; vdkufrydkUcsifovdk rjrMunfuvnf; olvkdufydkUvQif
roGm;csifovdkvdk? a':vSaruvnf;
olUom;ESifh jrMunfudk tuJcwfMunhfaeavonf/ bmrQ&dyfrd[efrwlaom
OD;zdk;cifurl]][JU- vkdufydkUvdkufMuygqkdaewm}}
udkwifaz a&xrf;xrf;ydk;aumufudkif&if;]]uRefawmfa&xrf;&OD;r,ftb&}}
udk<u,fu NyKYH;vkdufNyD;]]uJ uJ jrMunfudk usKyfeJU armifwifxGef; vdkufydkUvkdufr,f? [JU
jrMunfeifhtaruvnf;
vdkufvmr,fqdkNyD; bmvdkU vdkufrvmovJ}}
]]tdyfysufrcHEdkifvdkUxifyg&JU OD;av;&,f}}
Od;zdk;&Sif]]uJ armif&if<u,f rif; orD; rif;vdkufydkUaya&mhav? odkUayr,fh
jyefawmhjyefvmcJUOD;aemf}}
udk<u,f]]jyefawmfhvmrSayghAs? anmifylaZmf&OD;rSmyJ}}
odkUjzifh uRefawmfESifh udk<u,fu jrMunftm; vdkufydkUMuonf/ tjcm;olrsm;u

tjcm;rdef;uav;ESpfa,mufudkvdkufydkUMuavonf/ tcsdefum; oef;acgifausmf


2em&DcefUjzpf\/
racsmaomfvnf; Munfh rqdk;aom ESmacgif;yG? rsufESmjym;ESifh jrMunfum;
,cifwpfcgawGU&wkef;uxuf
ydk vkH;uspftdxpfaeonf[k xifayonf/
jrMunftm; olUtdrfodkUydkUxm;cJUNyD; jyefvmMu&if; udk<u,fu]]jrMunfeJU wifaz BudKufaew,fuG}}
]]tckeifu &dyfrdvdkufom;yJ? bmjzpfvdkU rnm;Muao;ovJ}}
]]aumifuav;u tvkyfr&Sdao;bl;uG/ aumifuav;tvkyf&&if igawmh
ay;pm;vdkufrSmyJ? EdkUr[kwf&if
aumifrav;[m wpfa,mufa,muf&JU r,m;i,fjzpfoGm;rSmpdk;&w,f/
igvnf;aumifrav;twGuf
tvkyf&Smaew,f/ rif;vnf; &Smvkdufprf;yguGm}}
]]&Smr,fav [J [J uRefawmfhtwGufvnf; tvkyf&Sm&OD;r,f}}
aemufbmrQ rajymMuawmhbJ xrif;csKd;ESifh0ufom;tESpfvl;um anmifylaZmf&ef
qGrf;auR;tdrfodkU wef;
at;aq;pGm avQmufvmcJUMuonf/ uRefawmfum; pum;rajymaomfvnf;
pdwfxJrSmawmh uRefawmfESifh
udkwifaztzdkU tvkyf&Sm&rnfhta&;udk tEkvHk y#dvkH aqG;aEG;aeayonf/
45
ta&;awmfykH AdkvfrSL;oifwef;
wpfaeUo nOfhtcsdefwGif uRefawmfonf udkvSa&TESifhtwl udkvSa&T\
tpfudkocifvSazaexdkif&m
bm;vrf;wkdufcef;wpfckodkU vdkufygoGm;avonf/
udkvSa&Tum; ausmif;xGuf EdkifiHa&;ajcpkHypf0ifaom vrf;udkrvdkufbJ ausmif;wufNyD;
aq;ynmbJGUtrfbDbDtufpf NyD;pD;atmif oifrnf[k qkH;jzwfNyD;jzpfavonf/ rkqdk;r
jzpfusef&pfNyD;
om;rsm;tm;wif;MuyfpGm csKyfudkifavh&Sdaom olUrdcif\ tvdkESifh qefUusifum
bmjzpfjzpf ZGwfESpf
olUcspfol rcif&Dtm;vufxyf,l&ef jyifqifvsuf&Sdayonf/ ocifvSazxHodkUoGm;jcif;rSm
xdkudpESifh
ywfoufavonf/
xkdpOfu ocifvSazonf wufbkef;BuD;odef;azESifh twlaeavonf/
ocifatmifqef;ESifh ocifpdk;wkdUum;
twnfwus aep&mr&Sd/ wu,fhajcovkH; tdrfwdkifrsm;jzpfonf/ wpfcgwpf&H

wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfrSm tdyfMuNyD; wpfcgwpf&H udkodef;azwkdU


tcef;rSmtdyfMuonf/
ocifoef;xGef;ESifh udkb[def;wkdUum; pma&;q&m Z0etdrfcef;rSm aexdkifMuavonf/
xdkESpftdrfpvkH;rSm
vlysKdtdrfrsm;jzpf vGwfvGwfvyfvyf0ifxGuf oGm;vmEdkifayonf/
udkodef;azwdkU aexdkif&m bm;vrf;wdkufcef;onf 'kwd,xyfrSm &Sdavonf/
yxrxyfwGif
rnfolaeonf[k uRefawmfrodaomfvnf; avSum;\ 0JbufwGif
a*:&if*sDrsm;aeonfudkvnf;aumif;?
,mbufwGif Asyfxdk;acgif;&Guf Armaps;onfrsm; aeonfudkvnf;aumif;awGU&\/
avSum;t0wGif vrf;rD;a&mif0ifojzifh tenf;i,f vif;aeaomfvnf; tay:um;
arSmifrnf;aeavonf/
a&SUuwufoGm;aom udkvSa&T\ zswfvwfaocsmaom ajcvSrf;wdkUonf
wjzn;fjznf;arSmifxkydkxlvmaom
avSum;ay:wGif prf;w0g;0g;jzpfvmNyD;]]udk,fhvl t&ifu 'Dudka&mufzl;ovm;}}
]]ra&mufzl;bl; udkvSa&T}}
]][m; [m; tvif;a&mifawGqDudk a&mufcgeD;&ifarSmifNrJyJ}}
uRefawmfum; olUpum;\ t"dym,fawGudk a0cJG&ef BudK;pm;&if; prf;w0g;0g;jzifh
wufvkduf\/
'kwd,xyfodkUa&mufaomtcg udkvSa&Tu wHcg;udkacgufNyD;aemuf uRefawmfhtm;
vSnfhMunfhvdkufonf/
arSmifxJwGif olUrsufrSefudkawmh jrif&onf/
]]'Dtcef;xJrSmaewJU vlawG[m tvif;a&mifawGcsnf;yJ odvm;? 'gaMumifh
tvif;a&mifawGqDudk
ra&mufcif wkdUwpfawG tarSmifxJwdk;&wm [m; [m;}}
uRefawmfvnf;vdkufoJUoJU&,frd\/ udkvSa&Tu wHcg;udk acgufjyefonf/
twGif;rSwHcg;zGifhoHMum;&Nyd;aemuf wHcg;yGifhvmaomtcg uRefawmfwdkUa&SUrSm
ocifvSaz &yfaeonfudk
awGU&awmhonf/
]][if-udkpkvm;? vm vm 0ifMu? 'D&Jabmfuav;emrnfu b,folwJU? arhaevdkU}}
udkpk[k tac:cH&ol udkvSa&Tu]]armifwifxGef;wJU}}
uRefawmfwdkU0ifNyD;aomtcg wHcg;udk csufrcsbJ aphxm;vdkufonf/

wkdufcef;rSm ay40awmh ausmfvdrfhrnfxifonf/ okH;ydkif;uefUxm;&m a&csKd;cef;?


tdrfomESifhrD;zdkrSm
aemufaz;cef;wGif&Sdonf/ tdrfa&SUcef;wGif ocifpdk;ESifh udkodef;azwdkU
xdkifaeMuavonf/
tv,fcef;wGifum; ocifatmifqef;wpfa,mufwnf;&Sdavonf/ avSum;rS
0if0ifcsif;a&mufaom
tcef;rSm xdktv,fcef;jzpf\/
tv,fcef;acgif;&if;buf tv,f<uufavQmufay:wGif za,mif;wdkifESpfwdkifxGef;NyD;
ocifatmifqef;onf
rwfwwf&yfvsuf pmzwfaeonf/ uRefawmfwdkU0ifvmonfudkvSnfhrQrMunfhay/
a&SUydkif;wGifum; pm;yJGwif rSeftdrfwpfckudk xGef;NyD;Murf;jyifay:rSmcsxm; onf/
rSeftdrfab;wGif ocifpdk;ESifh
udkodef;azwkdUonf wifysOfacGxdkifvsuf pum;ajymaeMuaovnf/ ocifvSazum;
olwkdUxHrS
xvmcJUjcif;jzpfNyD; uRefawmfwdkUtm; olwkdUxHodkUac:oGm;avonf/
ocifpdk;u xdkif&mrS uRefawmfwdkUtm; armhMunfhvdkufonf/ za,mif;wdkifrD;rS
ab;wkdufvmaomtvif;a&mifwGif ol\armufaeaom ezl;ESifh aumufaeaom
ESma&mifwdkUonf
xif&Sm;vSay\/ udkodef;azurl a&SUwnfhwnfhokdUom ai;Munfhae\/ ocifpdk;u
wifysOfacGxdkifNrJxdkif
udkodef;azu aqmifhaMumifhxdkifvkdufavonf/
udkvSa&Tu uRefawmfhtm; ocifpdk;wkdUab;wGif oGm;xdkifapavonf/ olESifh
ocifvSazu
tdrfa&SU0&efwmodkU xGufNyD; wD;wdk;pum;ajymaeMuavonf/ udkvSa&T\
tdrfaxmifjyKa&;twGuf
aqG;aEG;Mujcif;jzpfonf[k em;vnfvdkufayonf/
ocifpdk;wkdUonf wpfpkHwpf&m av;av;eufeuf aqG;aEG;Mu&m
uRefawmfwkdU0ifvmojzifh
taESmifht,SufjzpfoGm;[efwlonf/ uRefawmfonf olwkdUtem;0ifxdkifaomfvnf;
&Id;wdk;&SefUwefU
jzpfaeonf/ tm;emovdkvnf; jzpfaeonf/ olkwdkUuvnf; olwkdUbmom
tawG;udk,fpDESifh ai;aeMuNyD;
uRefawmfhtm;pum;wpfvkH;wpfyg'rQ rajymMu/ uRefawmfonfolwkdUxHrS
xoGm;csifaeonf/
xkdtcdkuf tv,fcef;wGif rwfwwf&yfvsuf pmzwfaeaom ocifatmifqef;onf

toHxGufpmzwfvdkuf\/ pmtkyfrSm t*Fvdyfpmtkyf jzpfonf/ toHxGufaeykH


av,lavodrf;ykHrSm
a'gufwmbarmf[efjzpfonf/ ocifpdk;ESifh udkodef;azwkdUonf wpfOD;ESifhwpfOD; MunfhNyD;
NyKH;vkdufMuonf/
ocifatmifqef;tm; avSmifMujcif;jzpfonf[k uRefawmf&dyfrdyg\/
ocifpdk;u NyKH;&kHru [JvkdufNyD;]]zkd;atmifqef; usifhjyefNyD? udkodef;az&m xMunfhprf;ygOD;? barmfvdk yg;pyf
&GJU&JUvm;vdkU}}
udkodef;azonf ocifatmifqef;qDodkU vSnfhMunfhvdkufonf/ uRefawmfvnf;
vSrf;Munfhvkduf\/ okdUaomf
ocifatmifqef;tm; aemufausmrSom jrifMu&onf/
udkodef;azu oJUoJU&,fvkduf&if;]]r&TJUbJ aerSmr[kwfygbl;? axmifxJwkef;u barmfpwdkifeJU aq;jyif;vdyf awmif
cJprf;aeao;w,f [J [J}}
olwkdU\rsufESmrsm;onf NyKH;ae&mrS wif;rmoGm;Mujyefonf/ ocifatmif qef;u
barmfav
usifhaeonfudk olwkdUESpfa,mufpvkH; Mum;vdk[efr&SdonfrSm xif&Sm;\/
em;Mum;jyif;uwfjcif;rS
oufomapvdkaom[efjzihf ocifpdk;u]]b,fhES,fvJ ausmif;om;udpawG? b,folwJU&JabmfemrnfarhaevdkU}}
udkodef;azu uRefawmfrajzcif 0ifajzonf/
]]&JabmfwifxGef;av? uRefawmfyJ cifAsm;eJUrdwfqufay;wm}}
]]rSwfrdygNyD? rSwfrdygNyD? ausmif;om;or*eJU tpdk;&csKyfwJU pmcsLyf puLpkwfavmufrS
tzdk;rwefawmhbl;vdkUMum;&w,f/ tif; oydwfarSmufausmif;ol ausmif;om;awG
aoG;pnf;pOfwkef;u
ArmwpfjynfvkH; oGufoGufcgatmif wkefvIyfacsmufcsm;apEdkfifcJUw,f?
aoG;uGJvmwJUtcg bmr[kwfwJU
"e&Siftvdkawmf&domaygif;nmpm; EdkifiHa&;tacsmiform;rsm;u
0ifa&mufapmfum;vmw,f/ oydwfarSmuf
tvkyform;awGaoG;pnf;rdwkef;u pkHprf;a&;tzJGU? zsefajza&;tzGJU ponfawG zJGUpnf;NyD;
"e&SifawGu
vdkufavsmcJUw,f/ tvkyform;rsm;&JU pnf;vkH;rIcGeftm;ysufjym;vmwJUtcg tJ'D
zsefajza&;ckHtzGJU?
pkHprf;a&;tzGJU tpD&ifcHpmrSmygwJU jyXmef;csufawGudk "e&Sifudk,fwdkif tvdkawmf&dawG
tultnDeJU

aeUaMumifawmif ajAmifcsKd;zJUzsufqD;Muw,f/ v,f,m awmifolqif;&Jom;awGrSmvnf;


'DvkdyJ
cHMu&w,f/ v,f,mqif;&Jom;awG nDnGwfwkef;uvkyfxm;wJU v,foD;pm;Oya'udk
olwkdUuJGjym;NyD;
pnf;&kH;a&;r&SdwJUtcsdefrSm v,fydkif&SifBuD; tcsKdUu zsufqD;Muw,f?
tEdkifusifhenf;pmcsKyfawGESifh
v,foD;pm;orm;rsm;udk apmfum;Muw,f? 'Dawmhausmif;om;awGck cHpm;ae&wm[m
rqef;bl;/
ausmif;om;wkdU? ynmwwfvlwef;pm;wkdUqdkwm "e&SifaygufpawGaygh? aumuf&dk;rD;vdk
[kef;[kef;xawmufNyD; NyD;wmyJ/ yxroydwfBuD;wkef;uvnf; Munfhygvm;?
aumuf&dk;rD;vdkyJ w[kef;[kef;
xawmufcJUw,f? NyD;awmhvnf; NyD;oGm;wmyJ/
tcsKdUausmif;om;awGtpdk;&ausmif;rsm;rSm
acgif;vQKdNyD;jyef0ifw,f? tcsKdUoydwfacgif;aqmifawGuawmh tpdk;&t&m&SdtjzpfeJU
0ifNyD; trIxrf;oGm;
Muw,f? ausmif;om;awGudk EdkifiHcsJUpepfatmufrSm uRefyDyDaeapwJu ynma&;pepfrSm
awmhNzKHawmifrNzKHbl;}}
uRefawmfonf ocifpdk;\ ausmif;om;ESifhywfowfaom pum;rsm;udk em;r0ifEdkifatmif
&Sdaeygonf/
okdUaomf cGef;wkHUcGef;jyef ajym&efum; tm;r&Sdyg/ udkodef;azu
uRefawmfhudk,fpm;ajymvdkufovdk
&Sdayawmhonf/
]]yxrausmif;om;oydwfeJU ywfoufNyD; ocifpkd;ydkif;jcm;a0zefykHudk
uRefawmfoabmrwlbl;/
cifAsm;ajymykHu yxrausmif;om;oydwfBuD;[m tcsnf;ESD; tusKd;rJUovdk jzpfaew,f/
rSefygw,f?
e,fcsJUynma&;pepfBuD;udk vkH;0zsufqD;rypfEdkifcJUygbl;/ okdUayr,fh
e,fcsJUynma&;pepfBuD;[m BuD;rm;wJU
'Pf&m'Pfcsuf&oGm;w,fvdkU qdk&r,f/ vkH;vkH;aysmufatmif ukr&wJU
'Pf&mvdkUqdk&r,f/ NyD;awmh
e,fcsJUynma&;pepf&JU"m;oGm;udk wkH;apwJU trsKd;om;ausmif;rsm;ay:aygufvmapcJUw,f?
aemufqkH;wpfcsufuawmh ckuRefawmfwdkUacwfausmif;om;rsm;
'Davmufpdwfwuf<uvmwm[m
tJ[dkacwfu pdwf"mwftarGudk cH&vdkUjzpfw,f}}
ocifpdk;onf cg;udkqefUvdkufNyD;-

]]cifAsm; bmyJajymajym ausmif;om;qdkwm ynmwwfvlwef;pm;yJ? "e&Sifaygufp


OmOf&Sdw,f? awGa0w,f?
,drf;,dkifw,f? opmazmufw,f}}
ocifpdk;wGif uRefawmfwdkU ausmif;om;rsm;tm; tyfESif;p&m bJGUxl;rnfrQ
aemufxyf&Sdao;onf[k
rod&awmhyg/ ocifvSazESifh udkvSa&TwdkU 0ifvmNyD; uRefawmfwdkU0dkif;rSm xdkifjyefojzifh
pum;&yfoGm;ygonf/ udkvSa&Tonf zifcsrQ rxdkifbJ]]uRefawmfawmh oGm;p&m&Sdao;w,f? cifAsm;wkdU aqG;aEG;yJGudk em;axmifcsifayr,fh
raetm;awmhbl;?
&JabmfwifxGef;awmh aecsifaecJU? udk,ftjyefusawmh 0ifac:r,f}}[kqkdNyD;
xoGm;avonf/
ocifvSazonf olUnDtm; wHcg;ydwfvTwfvdkufNyD;aemuf uRefawmfwkdUqDvm
xdkifjyefavonf/
olxdkifykHum; 'l;wpfzufcs wpfzufaxmif rkqdk;xdkifjzpf\/
tv,fcef;rS ocifatmifqef;\ barmfpwdkif pmzwfoHudk Mum;ae&onf/ vrf;rS
]*sbm;ae;0gvm;}
atmf[pfoHu wufvmonf/
ocifvSazonf rsufrSefudkcRwf rD;a&SUrSm axmifMunfhonf/ olUrsufrSefum;
yg0grsm;[ef&Sd\/
rsufrSefrygaom olUrsufvkH;rsm;onf rD;a&mifwGif &IHUwGefUwGefUjzpfaeMuonf/
rsufrSefudkokwf&if;]]aqG;aEG;yJb,ftcef;a&mufaeMuNyDwkH; udkodef;az}}
]]a[m'D&JabmfwifxGef;vmwmeJU ausmif;om;ta&;a&mufoGm;w,f}}
ocifvSazonf rsufrSefwyfNyD;aemuf wifysOfacGxdkifvdkufonf/ ocifpdk;bufodkU]]uJqufvkyfprf;ygOD;? cifAsm;&JU ArmhEdkifiHa&;ordkif;udk qifjcifokH;oyfykH?
om,m0wDolykef
ta&;a&mufaeNyDaemf}}
ocifpdk;onf acgif;udkikHU twefMumawG;NyD;aemufrS acgif;udkarmhvdkuf onf/
acgif;armhvdkufjcif;
ESifhtwl touf&SLvkdufonf/ xdkUaemuf oufjyif; BuD;csNyD;vQif]]*VKefolykefta&;awmfay:vm&wJU t"dym,fu bmvJvdkU pOf;pm;&r,f/ EdkifiHcsJUtpdk;&
wnfaxmifxm;wJUpepf? EdkifiHcsJU"e&SifOya'udkzsufqD;okwfoifNyD;
wkdif;oljynfom;qif;&Jom;awG rdrdwkdU
BudKufESpfouf&mOya'topfwpfrsKD;udk topfwpfzkHxlaxmifNyD; tJ'D Oya'topft&
ArmjynfBuD;udk

tkyfpD;&efBuHpnf jcif;jzpfw,f/ "e&Siftpdk;&u a&;qJGxm;wJU Oya'trsKd;rsKd;


pnf;rsOf;trsKd;rsKd; awG[m
"e&SifawGu qif;&Jom;awGudk acsmif;ajrmif;owfjzwf&ef ykef;uG,fapmifhqdkif;&m
csKHBudKcsKHMum;eJU
tvm;oPmefwlw,fvdkU rmhufpfu ajymjycJUzl;w,f/ olyefxwm[m tJ'D
Oya'pnf;rsOf;rsm;udk
jzwfawmufzdkU xjcif;jzpfw,f/ pD;yGm;a&;pcef;rSm xifovdkjc,fvS,fEdkfifzdkU
EdkifiHa&;pcef;udk yxr
0ifpD;&w,f? Armjynfudk NAdwdoQEdkifiHcGJorm;awG ppfyJGokH;yJGwkdufNyD;
EdkifiHa&;tmPmtydkifpD;NyD;
ArmhpD;yGm;a&;pepfudk tydkifpD;w,f/ tJ'Denf;twdkif;yJ qif;&Jom;awGuvnf;
pD;yGm;a&;pcef;rSm
xifovdkjc,fvS,f jyKjyifcsif&if EdkifiHa&;pcef;udk yxr0ifpD;&r,f/ ydkaeNrJ usm;aeNrJ
aeorQ
umvywfvkH; qif;&Jom;wdkU&JU oufomacsmifcsda&; a&G;aphrQr&Edkifbl;/ t&m&mrSm
BudK;qJGaewJU
tkyfcsKyfa&;tzJGUudk 0ifa&mufBudK;udkifEdkifzkdU vuf&SdtajctaeudkvkH;0 ajymif;vJypf&r,f/
jynfolqif;&Jom;awG&JU tusKd;eJU wdkuf&dkufqefUusifaewJu "e&Sifpepf
wnfwHUaeorQ
umvywfvkH;awmh b,fawmhrS aumif;pm;EdkifMuawmhrSm r[kwfbl;vdkU awG;rdMuNyD;
iwfaornfvm;?
'grSr[kwf vufeufudk udkif vuf&Sdtajctaeudk awmfvSefykefuefjcif;jzifh
aornfvm;? tar; 2ckrSm
'kwd,tar;udk *VKefta&;awmfykHorm;awG ajzvdkufw,f}}
ocifpdk;\ toHum; cyfrSefrSefyifjzpfonf/ uRefawmfonf olUpum;rsm;wGif
pm[efay[efukd *&kjyKrd\/
ocifvSazonf aoawmhrnfh za,mif;wdkifrD;udk topfwpfwkdifjzifh
toufqufay;aeonf/ bm;vrf;odkU
tvsm;vdkufpD;0if wkdufcwfvmaom avonf uRefawmfwdkUtcef;wGif;odkU
jzmqif;0ifa&mufvm\/
xkdavwGif rdk;eHUuav;ygvmonf/ ocifpdk;onf
vIyf&Sm;aeaomrD;awmufudkai;Munfh&if;
*VKefta&;awmfykHBuD; r&IrvS qkH;&IH;cJUykHudk qufvufajymjyaeavonf/ aemufNyD;
&mZ0ifoifcef;pmrsm;
aumufcsufcsjyavonf/

]]oifcef;pmwpfuawmh avmu"mwfynmeJUxGifNyD; tqef;wMu,f pDrHvkyfudkifxm;wJU


vufeuftjynfhtpkH&SdwJU EdkifiHcsJUorm;udk 0g;&if;wkwfjzifh b,fenf;ESifhrQ rEdkifeif;Edkif?
vufeufcsif;rwlbJ
&ifqdkifMu&if tcsnf;tESD;yJ jzpfr,f}}
udkodef;azu 0ifjzwfvdkufonf/
]]'DrSmAs ocifpdk;? tifyD&D&,fvpfudk EdkifiHcsJUorm;vdkU ac:raeygeJUawmh? ck
trsm;ac:ovdk
e,fcsJUorm;vkdUomac:ygAsm}}
ocifpdk;um; qifajcvnf; rwuf? tif;tJvnf; rvkduf/ olUpum;pOfudkom
qufaumufjyefonf/
aqmif&Gufjcif;r&Sdwmudk axmufawmh wpfrsKd;om;vkH; ESpfESpfNcdKufNcdKufBuD;
EdkifiHcsJUt"rpepfatmufrS
vGwfvyfvdkpdwf raygufao;bl;qkdwm odEdkifw,f/ [dkajymufusm;
onfajymufusm;xcJUwm
jzpfwJUtwGuf [dkwpfcgwkef;u xcJUMuwJU rif;avmif; rif;oefU? pHzJ?
&Srf;ieDwkdUwpfenf; cyfBuD;BuD;yJ
jzpfw,f/ tcsufokH;uawmh acwfopfrqefbJ acwftvdkuf ppfcsDppfqkwf
ppfy&d,m,f a00kpfudk rokH;&if
ta&;awmfykHqkH;&IH; &rSm trSefjzpfw,f/ w&kwfjynfuGefjrLepfawG rdrdwdkUxuf
vufeufvnf; ydkaumif;?
vltm;vnf; ydkaumif;wJU "e&SifawGeJUwkdufwdkif; rdrdwkdUcsnf; tEdkif&wm[m
wjcm;aMumifh r[kwfbl;?
w&kwfjynfuGefjrLepfawG ppfwkduf&mrSm useaooyfvGef;vdkUjzpfw,f/
aemufqkH;tcsufuawmh
ausmif;om;tvkyform;? v,form;wdkUwvkH;wpnf;wnf; yl;aygif;NyD;
usifhom;&zl;olwkdU&JU
a&SUaqmifrIrygcJUjcif;jzpfw,f/ 'gawG[m *VKolykefawGu aoG;eJUvJNyD; tarGay;cJUwJU
oifcef;pmawGjzpfw,f}}
ocifpdk;u em;vkdufonf/ udkodef;azu jznfhpGufaxmufcHaomtm;jzifh]][kwfw,f? aoG;eUJvJNyD;ay;cJUwJU tarGygyJ? ckta&;awmfykH ratmifjrifbJ
rtDrvnfjzpf&wJU
taMumif;xJrSmvnf; cifAsm;ajymwJU aemufqkH;tcsuf[m ta&;tBuD;qkH;ygyJ/
ausmif;om;tvkyform;
v,form;awG wvkH;wpnf;wnf;yl;aygif;NyD; usifhom;&zl;olwkdU a&SUaqmifrI?

uGefjrLepfygwDacgif;aqmifrIrygcJUwJU tcsuf[m ta&;BuD;wJU cRwf,Gif;csufyJ ?


ckcRwf,Gif;csuf
jyKjyifaeMuwm..}}
udkodef;azonf olUpum;udk qwfceJ&yfvdkufNyD; uRefawmfhtm; iJUMunfhvdkufonf/
ocifpdk;?
ocifvSazwdkU\ rsufvkH;rsm;uvnf; uRefawmfhqDodkU a'gufceJ a&mufvmMuonf/
uRefawmf&Sdae
udpudk wGif&yfxm;&ef olwkdUvdkvm;onfudk uRefawmf&dyfrdyg\/ uRefawmfhrSm
tae& txkdif&
usyfoGm;onf/ odkUaomf ocifpdk;u *VkKefolykefaqG;aEG;cef; aumufqufvdkufojzifh
awmfayao;\/
]]tcsdeftcg rqdkufa&mufrD vlenf;pktiftm;eJU olykefxwJU owdudkawmh
csD;usL;xdkufw,f?
rdrdwdkUtoufpnf;pdrfudk y"merxm;bJ EdkifiHcsJUpepfatmufrSm igwdkUraevdk?
jzpfvkd&mjzpfapawmhvdkU
pGefUpm;vdkufwJUowdudk tHUMovdkU rqkH;Edkifbl;/ okdUayr,fh twk,lxdkufwJUt&mawmh
r[kwfbl;/ pepfusus
acgif;aqmifEdkifjcif; r&SdwJUtwGuf wcsKdU'dpBwdwfrsm;rSm tcsif;csif;vk,ufwkduf ckduf
owfjzwfMu?
&efNidK;&Sdzl;olawGwpfOD;udkwpfOD; uvJUpm;acsMu? ukvm;vlrsKd;rsm; vdkufNyD;
owfjzwfMu? tdrf&m usDMursm;
rD;wif&IdUMu? 'gawGaxmufawmh olykefxcJUwJU olawGrSm EdkifiHa&;rsufpdyGifhrI?
EdkifiHa&;Edk;Mum;rI vkH;0
r&Sdoavmufjzpfw,fqdkwmodEdkifw,f/ aoG;&l;aoG;wef;eJU pD;yGm;a&;ief;
tzrf;cH&olrsm;omjzpfaMumif;
xif&Sm;w,f}}
uRefawmfonf ocifpdk;\ pum;rsm;rSm &ifhoD;vSonf[k xifonf/
em;0ifcg;vSayonf/ okdUaomf
NidrfoufpGmcg;cg;ESifhyif em;axmifaeavonf/
]]olykefwyfom;rsm;uwpfzuf? ykvdyfrsm;ppfom;rsm;uwpfzuf &ifqdkifwkdufcdkufrIaMumifh
vlawGaoMu?
Opmypnf; ysufpD;wmawGxuf tqaygif;rsm;pGm tjypfuif;pifol Mum;vlawGrSm
ab;awGU&w,f/
wcsKdUolykefwyfrsm;[m ppfwyfykvdyfwkdUudk a&Smif&Sm;NyD;&if &GmpOfavQmuf
"m;jywkdufMuw,f?

&Gmaygif;rsm;pGmudk rD;wkdufcJUw,f? olykefta&;rSm yg0ifolawG trsm;tjym;


aoausysufpD;cH&w,f?
orD;ysKdrsm;tcsKdU olykefeJUppfom;wkdU&JU usL;vGefapmfum;jcif; cH&w,f? ykvdyfrsm;udk
rulnDwJU &Gmrsm;udk
ykvdyfESifhppfom;rsm;u rD;wif&IdUw,f? olykefudk rulnDwJU&Gmrsm;udk
olykefurD;wif&IdUMuw,f?
wkdif;oljynfom;awGrSm &SifBuD;vufrS usm;? usm;vufrS &SifBuD;? tjyeftvSef
oufqif;cHpm;Muw,f?
olykefrxrDu vIHUaqmfxm;wJU vkyfief;eJUysKd;xm;wJU 0g'awGuawmh
aemufvdkufolykefrsm;eJU
EdkifiHa&;t,ltqrSm rsm;pGmrwlvSwJU olykefacgif;aqmifrsm;&JU vufwef;Budwf
xm;wmawGom jzpfw,f}}
ocifpdk;onf uRefawmfhrsufpda&SUrSm jrifhrm;aom taqmufttkHBuD;udk NzdKcs zsufcs
qGJcsaeonfESifh
wlayonf/ *VKefolykeftay: uRefawmf\ txiftjrif taqmufttkHBuD;/
rdk;wajzmufajzmuf usvmonf/
uRefawmfonf ocifpdk;\ cg;ompum;udk rMum;vdkawmhvm;? odkUr[kwf
pum;0dkif;udkrdk;rzsufapvdkaom
apwemaMumifhvm; rod? jzKwfceJ xNyD; wHcg;awG avQmufydwfaeavonf/
ocifatmifqef;onf
pmtkyfudk <uufavQmufac:eH&Hwef;ay:rSm axmif wifxm;cJUNyD;aemufaz;cef;odkU
0ifoGm;avonf/
olUvufxJrSm za,mif;wdkifwpfwdkifudk udkifxm;onf/ rkd;onf;xefpGm &Gmusvm\/
qlnHaom rkd;oHonf
ocifpdk;\ pum;rsm;udk vTrf;tkyf&ef BudK;pm;ae\/ ocifpdk;u tEdkifrcH/
uRefawmfonf twefMumatmif a,mifcsmcsmESifh rwfwwf&yfaeao;onf/
ocifpdk;um; usrf;ausoljzpf&kHru usrf;udk;wwfolvnf; jzpfaMumif; awGU&onf/
]]&nf&G,fcsuf0g'r&Sdaom vkyfief;onf tNrKHESifhaomfvnf;aumif;?
vufawGUvkyfief;rygaom
&nf&G,fcsuf0g'onf oufrJUt&m0wKESifhaomf vnf;aumif; tvm;oPmefwlonfvdkU
vuf&Sd
urmhtvkyform; AdkvfrSL;BuD;jzpfwJU *sKd;Zufpwmvifu ajymcJUao;w,f}}
udkodef;az-]]vufawGUESifh oabmw&m; nDnGwf&rSmaygh}}
ocifvSaz- ]]vufawGUrygaom obmw&m;onf tNrKH? oabmw&m;rygaom
vufawGUonf

tuef;vdkUyJ qkdxm;w,f r[kwfvm;}}


ocifpdk;- ]][kwfw,f? qkdxm;w,f/ usKyfwkdUu 'DESpfck aygif;ay;&r,f/ vuf&kH;&nf
ESvkH;&nfjynfhpkHwJ
Uta&;awmfykHAdkvfrSL;awG ay:vmatmif vkyfay;&r,f/ vufawGUrSmvnf; uRrf;usif?
oabmw&m;rSmvnf;
xufjrufwJU ta&;awmfykHAdkvfrSL;awG tvkd&Sdaew,f/ ta&;awmfykHacgif;aqmif
BuD;jzpfwJU
vDeifuacwfajymif;awmfvSefa&;0g' ray:aygufbJ acwfajymif;awmfvSefrI
acwfajymif;awmfvSefa&;vkyfief;ray:aygufEdkif? acwfajymif;awmfvSefrI
vkyfief;ray:aygufu
acwfajymif;awmfvSefrI atmifjrifjcif; rjzpfEdkifvkdU ajymcJUzl;w,f}}
uRefawmfonf 0ifxdkifvdkuf\/ ocifpdk;\ ajymykHrSm El;nHUvmonf/
]]ta&;awmfykH AdkvfrSL;awGrSm r&SdrNyD;wJU t&nftcsif;awGu wpftcsuf
udk,fusifhw&m;aumif;&r,f/
"e&Sif udk,fusifhw&m;rsKd;udk rqkdvdkbl;? t"rcsKyfcs,fnSif;yef;rI[lorQwdkUudk
vkH;0y,fazsmuf&ef
&nf&G,f&if;&SdwJU tpnf;t&kH;tvkyfpcef;rSm azmfaumif? owif;ay;? opmazmuf?
vlvdrfvlaumufrvkyfr,fh udk,fusifhw&m;udkqdkvdkw,f/ awmfvSefa&;wm0efudk
a&SmifuGif;jcif; vkH;0r&SdbJ
&Gyf&GyfcRHcRH aqmif&GufwJU udk,fusifhw&m;udkqdkvkdw,f/ tcsufESpfu
wu,fhta&;usvQif taocH&JwJU
owd&Sd&r,f/ aemufqkH;tcsuf qkd&S,fvpf0g' &kyfydkif;tbd"rm? &kyfydkif;&mZ0if
ponfwkdUudk tcktcH
txpftaighr&SdbJ 'dk;vdkarTEdkifwJU ynmt&nftcsif;&Sd&r,f}}
xdktwGif; tdrfomxJrS a&armif;udkqJGvdkufaomtoH wa*smif;a*smif;
w*sKef;*sKef;ay:vmavonf/
ocifatmifqef;onf a&vG,fvG,f rqif;ojzifh pdwfwdkae[ef&Sd\/
uRefawmfom ocifatmifqef;qDokdU tm&kHa&mufaeonf? ocifpdk; ocifvSazESifh
udkodef;azwdkUum;
aqG;aEG;yJrSmom tm&kHpl;pdkufaeMu[ef&Sdonf/ orm"daumif;vGef;Muavm/
ocifatmifqef;
wa*smif;a*smif; w*sKef;*sKef; vkyfoHudk Mum;zl;zefrsm;ojzifh xkHaeMuayNyDavm rodyg/
]]ta&;awmfykH &JabmfAdkvfrSL;awGqdkwm AdkvfrSL;jzpf&r,fh yg&rDxl;&Sd&r,f/ yg&rDqdkwm
tusifhudk ajym&wm?

qkd&S,fvpfacwfBuD; {ueftrSefqdkufa&muf awmhrnfudk odNyD; tysif;ryGm;bJ


vGwfvyfa&;vrf;rSm
Budrfzefrsm;pGm tm;xkwf&r,f/ ESpfaygif;rsm;pGm tBudrfaygif;rsm;pGm avhusifhom;&NyD;rS
ta&;awmfykHAdkvfrSL;jzpfEdkifw,f/ acwfajymif;awmfvSefa&;vkyfief;twwfonf
aeUcsif;ncsif;
wwfajrmufatmif jriftyfaom vkyfief;r[kwf?
acwfajymif;awmfvSefa&;vkyfief;twwfynmuJUodkU
wjznf;jznf; oif,l&aom t&mjzpfonfvdkU um;vfrm;ufpfu ajymcJUzl;w,f}}
ocifatmifqef;xGufvmonf/ acgif;&if;eH&HwGif t0wfwifxm;aom
BudK;wef;uav;&Sdonf/ olonf
xkdBuKd;wef;qDodkUoGm;onf/ olUvufrSa&awG &TJaejcif;tm;jzifh aemufaz;oGm;&m
a&udkifcJUonfrSm
xif&Sm;ae\/
BudK;wef;ay:wGifvkHcsnfESifh rsufESmokwfy0grsm;udk vSef;xm;&m ocifatmifqef;onf
rsufESmokwfy0gudk
qJG,lvufokwfaeavonf/ udkodfef;azonf olUbufudk vSrf;rsufapmif;xdk;vkdfufNyD;]]a[hvl rvkyfygeJUAsm? aemufaz;ukef;vmwJU vufudkrsufESmokwfy0geJU okwf&ovm;/
cifAsm;[m
pnf;urf;uav; bmav;vnf; xm;ygOD;rSayghAs/ vkHcsnfqdkvnf; usKyfu w&dkwao
aeUcif;oGm;wkef;
vmwkef; 0wfzkdUxm;wJU vkHcsnfudk cifAsm;u ntdyf&m0if aumuf0wfw,f}}
ocifatmifqef;um; [J [JESifh pyfNzJNzJ vkyf&kHrSwpfyg; bmrQpum;rwkHUjyefay/
xdkudpaMumifh aqG;aEG;yJGrSm qdkif;oGm;av&m udkodef;azuyif qufvdkufavonf/
]]cktcgrSm ta&;tBuD;qkH;uawmh oabmw&m;avhvmzkdUjzpfw,fAs/
oabmw&m;avhvmNyD;
vufawGUvkyfief;rSmavhusifhzkdUjzpfw,fAs/ ocifpdk;ajymwmvdk yg&rDjynfhwJU
ta&;awmfykH AdkvfrSL;au'gawG
trsm;tjym; ay:vmatmif vkyfMu&vdrfhr,f? tJ'Dwm0efudk &nfpl;NyD; ,aeUvufiif;
wdkUwm0efqdkwJu
pmwrf;uav;wpfck uRefawmfa&;aew,f? e*g;eDuxkwfr,f? trsm;zwfzkdUtwGuf
wpfyJwpfrl;avmufESifha&mif;zkdUyJ}}
ocifpdk;]]usKyfvnf; 'D&nf&G,fcsufESifh ]ArmhawmfvSefa&;}pmtkyfudk a&;aew,f? cifAsm;[mvdk
wkdwkdr[kwfbl;?
usrf;wpfapmifac:avmufr,f}}

uRefawmfxkdpmtkyfESpftkyfudk rSwfrdygonf/ ESpftkyfpvkH;udkvnf; xGufxGufcsif;


0,fzwfvdkufrdojzifh
ukodkvfaumif;onf[k qdk&rnf/ taMumif;rlum; xkdpmtkyfrsm;xGufvmNyD;aemuf
tpdk;& ydwfypfvdkufaom
aMumifhwnf;/
ocifvSaz-]]ppfBuD;jzpfzdkUuvnf;wpfaeUwjcm; eD;vmw,fxifw,f? emZDawG[m
&avvdkav
tkdwapjzpfaeawmh csdefbmvdefwkdUvlpk aemufxyfvdkuf avsmzdkUcufaeNyDAs}}
ukdodef;az-]]NAdwdefeJU jyifopfu vkdvdkcsifcsifeJU aqG;aEG;[efrwlygbl;Asm? r&dk;ygbl;/
*smreDudk
ajcmufvSefU&kHavmuf &k&Sm;eJu aqG;aEG;aewJU oabmyJxifyg&JU/ olwkdUvTwfwJU
udk,fpm;vS,fudk
MunfhygOD;? 'Davmufta&;BuD;wJUudprSm 0efBuD;wpfOD;OD;vTwfwm r[kwfbl;?
qm0DvD,efp&if;qdkwJU
qdkAD,ufqefUusifa&;orm; 'kwd,twGif;0efwpfOD;udk vTwfwmyJAs? NyD;awmhjyifopfeJU
NAwdoQwkdU&JU
awmif;qdkcsufawG[m wfpzufowfusvGef;tm;BuD;w,f/ Oyrm &k&Sm;u *smreDwkdufzkdU
ta&;BuKHvm&if
ydkvef? zifvefpwJU EdkifiHawGudk jzwfoGm;&r,f r[kwfvm;? tJ'g jzwfcGifhray;bl;wJU/
'Dawmh *smreDu
&k&Sm;xJ vmwdkufatmifvufydkuf apmifhae&rvdk jzpfaew,f}}
ocifatmifqef;um;bmrQrajym/ xkdifvnf;rxdkif/ cg;axmuf rwfwwf&yfum
ocifpdk;wdkUajymorQudk
em;axmifaeavonf/
ocifvSaz-]]rMumcifu wkd;wufa&;owif;pmxJrSm owif;xl;ygvmw,f/ emZD?
*smreDeJU qkdAD,uf&k&Sm;
tcsif;csif; rusL;ausmfa&; pmcsKyfcsKyfzkdU aphpyfaeMuw,fvkdUqdkw,f?
NAdwdoQowif;pmwpfapmifuowif;
OD; owif;xl;tjzpfjzifha&;wm jzpfowJUAs}}
udkodef;az-]][kwfcsifvnf; [kwfrSmyJ/ wpfOD;wpfOD; rusL;ausmfa&; pmcsKyfqdkwm
qkdAD,uf&k&Sm;u
b,foleJUrqdk csKyfEdkifwmyJ/ rif;ighrpeJU? igvnf; rif;rpbl;qdkwJU udpavmuf[myJ?
tjyeftvSef
ulnDa&;oabmawG bmawGvnf; ygwmr[kwfbl;? aemufNyD;awmh emZD*smreDeJU
csdefbmvdef NAdwdoQawG

bmxl;ovJ? e,fcsJUorm;awGcsnf;yJ}}
ocifatmifqef;u 0ifaxmufvkdufonf/
]][kwfw,f? twlwleJU tElElawGygyJ? b,folrS bdef;wpfyJzkd; ydkr&SLxdkufygbl;}}
ocifpdk;u av;eufpGm awG;awm ajym[efjzifh]]xl;oavmufawmh xl;ao;w,f}}
xkdpum;aMumifh cPNidrfoGm;Muonf/ rkd;um; tawmfyg;oGm;NyD/ armif*dkrm&Dvrf;ay:rS
twif;w&Murf;armif;oGm;aom "mwf&xm;oHudkMum;& onf/ "mwf&xm;awG
odrf;ukefNyD/
udkvSa&Tum;,ckxd jyefrvmao;/ odkUaomf uRefawmfum; 0rf;yifomao;\/
olwkdUajymorQ
em;axmif&onfrSm BuKHBudKufcJaom tcGifhta&;yif r[kwfygavm/
ocifvSaz- ]]jyifopf0efBuD;csKyfu Nidrf;csrf;a&;twGuf arQmfvifhcsuf&Sdyg w,fvdkU
ajymw,f?
jyifopfumuG,fa&; tajctae[mvnf; pdwfcsp&mygyJwJU}}
udkodef;az- ]]olwkdUwpfawGuawmh yg;pyfu ajymcsifwmawG ajymaewm? emZDawGudk
yg;pyfuawmh
&Iyfcsaew,f r[kwfvm;? tjynfjynfqdkif&m pmcsKyfawG azmufzsufwm rw&m;ygbl;?
vufeufawG
tjyif;txefwyfqifaewm? vrf;rusygbl;? csufudkpvdkAufuD;,m;odr;fwm
usL;ausmfapmfum;aewmygponfjzifh ajymawmhajymwmyJ? &k&Sm;eJUyl;aygif; umuG,fa&;
tvkyfusawmh
jzpfatmif rvkyfbl;/ 'gudk Munfhvdkufawmh olwkdU[m pum;omajymNyD;
vufrygbl;qdkwm jrif&w,f/
csdefbmvdefvnf; umuG,fa&;vufeuftiftm;awG ESpfqwdk;NyDvdkU aMunmw,f?
ppfav,mOfysH
atmf'gawG tyfaeNyDvkdU aMunmw,f? &k&Sm;eJUtwlwuG yl;aygif; umuG,fzkdU awmh
uzsuf,zsuf
vkyfaew,f/ wu,fhaomhcsufu emZDzufqpfpwJU usL;ausmfa&;orm;awGudk t*Fvdyf?
jyifopf? &k&Sm;?
tar&duefpwJU EdkifiHrsm;u yl;aygif;umuG,fa&;vkyfjcif;jzpfw,f? 'grvkyfrcsif;
emZDusL;ausmfrI
r&yfpJEdkifbl;? usL;ausmfrI r&yfpJ&if ppfjzpfzdkU aocsmwmyJ}}
ocifatmifqef;onf cg;axmufxm;&mrS vuf&kH;qefUwef;vsuf]]ppf ppf ppfBuD;uawmh vmaeNyD? usKyfwkdUu jyifqifrIr&SdbJeJU ppfBuD;udk
&ifqdkif&awmhr,f}}

xkdodkU ocifatmifqef;u ajymvkdufaomtcg tm;vkH;NidrfusoGm;NyD;


pOf;pm;cef;0ifaeMuavonf/
uRefawmfonf olwkdUrsufcGufawGudk MunfhNyD; olwkdUpdwfxJrSm bmawG&Sdaernfudk
tuJcwfaeavonf/
rkd;uvkH;0pJoGm;NyD/ &efukefNrdKU\ qlnHoHwkdUonf rkd;ESifha&mygoGm;ovdk &Sdayawmh\/
qlnHonfhae&mwGif
qdwfNidrfvmaomtcg wpfavmuodkU a&mufoGm;ovdk cHpm;&onf/ tm&kHawG
ydkxufjrufvmMuonf/
aomw tMunf"mwfu ydk oefU&Sif;xufjrufvmonf/ ocifpdk;\ oufjyif;csoH?
ocifvSaz\
tHBudwfoH? udkodef;az\ vufqpfcsKd;oH? ocifatmifqef;\
acgufwkHUacgufjyefavQmufoH wkdUonf
uRefawmfhtm; NidrfonfxufNidrfoufpGmae&ef MoZmay;aebdouJU odkU&Sd\/
NidrfonfxufNidrfatmifBudK;pm;aecgrS uRefawmfhESvkH;om;wkdUonf
w'kwf'kwfckefaeMuonfudk
uRefawmfMum;ae&\/
ocifvSaz- ]]uRefawmfwkdU wwfEdkifoavmuf jyifqifNyD; ppfudk&ifqdkif&r,f}}
ocifpdk;- ]]t&nftcsif;eJU jynfhpkHwJU ta&;awmfykHAdkvfrSL;awGay:atmif
tm;wdkufcGefwdkuf vkyfMu&r,f}}
udkodef;az- ]]e,fcsJUppfyGJBuD;udk jynfwGif;ppfyJGjzpfatmif ajymif;ypf}}
ocifatmifqef;- ]]EdkifiHjcm;tultnD&atmif,l&r,f}}
tm;vkH;NidrfoGm;NyD; udk,fhtawG;ESifhudk,faeMuavonf/ uRefawmf&SdaevkdU
a&SUqufaqG;aEG;&rSm
usyfaeNyDvm;[k uRefawmf tm;emrdonf/ xdkif&mrS xNyD; udkvSa&TjyefvmEdk;ESifh
arQmfMunfh&if;]]udkvSa&Tuvnf; jyefrvmao;bl;? uRefawmfhbmom uRefawmfjyefawmh r,f}}
ocifvSa&T]]armifpk rjyefvmvnf; &Jabmf'DrSmyJ tdyfaygh? rjyefeJUawmh}}
uRefawmfhrSm Za0Z0g jzpfoGm;onf/ tjcm;olrsm;oabmu b,fvdkvJod&ef
rsufESmi,fjzifh
Munfhvdkufonf/
ocifatmifqef;onf vufrsm;udkcgum tanmif;qefUNyD;aemuf orf;vdkufonf/
tv,ftcef;xJ0ifoGm;NyD; oifjzL;wpfcsyfudk cif;aeavonf/ NyD;aemuf
uRefawmfwkdUbufodkU vSr;fNyD;]]udkodef;az acgif;tkH;wpfvkH;vkyfygtkH;}}

udkodef;azonf tv,fcef;xJodkU 0ifoGm;avonf/


ocifpdk;um; bmrQpum;rajymbJ wifysOfacGxdkif&mrSvnf; rvIyf&Sm;bJ
acgif;idkufpkdufcsum awG;ae\/
ocifvSazu ocifpdk;tm; ausmay;xdkifvkdufNyD;aemuf uRefawmfhtm;]]xkdifav &JabmfwifxGef;? vSa&Tjyefvmygvdrfhr,f? oGefrqifvrf;
(Adkvfwaxmifbk&m;vrf;)yJoGm;wmyg}}
uRefawmfu ocifvSaztem;rSmxdkifvdkuf&m ocifpdk;u acgif;axmifvdkufNyD;
uRefawmfhbufodkU]]&JabmfwifxGef; acwfajymif;awmfvSefa&;rSm AdkvfrSL;aumif;jzpfzkdU avhusifhygvm;}}
uRefawmfuolUtm; aMumifMunhfaeonf/ tajzudk&kwfw&uf ray;Edkif jzpfaeonf/
]]avhusifhr,fqkd&if tcsdefjynfhvkyf&vdrhfr,f? ajcovkH;tdrfwdkifaeNyD; aeUa&m
nae&mqkdwmvdkyJ vkyf&r,f?
EdkifiHa&;oifwef;vnf;wuf&r,f}}
uRefawmfh&ifrSm w'kef;'kefckefaeonf/ xGufvmaomtoHrSm ajcmufuyfuyfESifh]]uRefawmfavhusifhcsifwJUpdwf&Sdygw,f/ odkUayr,fh 0rf;a&;twGufvnf; wpfzufu
tvkyfvkyfcsifao;w,f? 0rf;a&;tvkyfvnf; vkyf? EdkifiHa&;vnf; vkyfEdkifwJU
tpDtpOfrsKd;&Smaeygw,f}}
ocifpdk;onf oa&mfNyKH; NyKH;vkdufonf/ NyD;awmh acgif;idkufpdkufcsaejyef onf/
uRefawmfhrSm BuD;av;aom
tjypfwpfckck usL;vGefrdcJUovdk cHpm;ae&\/ ocifpdk;onf wifysOfacG&mrS
aqmifhaMumifhxdkifvkdufNyD;
uRefawmfhrsufcGufudk aphaphpl;pdkufMunfhvsuf oa&mfNyKH;jzifh]]
tif; ynmwwfvlwef;pm;[m ausm&dk;r&Sdwwfbl;vdkUqdkwm trSefyJudk;}}
uRefawmfonf &Sufvnf;&Suf\/ 0rf;vnf;enf;\/ tjypfBuD; usL;vGefrdNyD[kvnf;
tm;i,fae\/
onfhxufom toufi,fNyD; onfhxuf tawGUtBuKHenf;ygu csKH;csidkrdavrnfvm;
rqkdEdkifyg/
ocifpkd;onf xkdokdUajymNyD; aemufaz;odkU xoGm;avonf/ udkodef;azonf
tdyf&mvdyfudk r,lvmNyD;
tdrfa&SUwHcg;teD;wGif cif;&efjyifav onf/ aemufrS rkd;zGm;pdkaeonfudk awGU&NyD;
twGif;bufwkd;um
cif;vdkufavonf/ olUtdyf&mvdyfrSm &Gufxnfom;a&wkdUjzifh ususee
csKyfvkyfxm;aom tdyf&mvdyfjzpf\/
ouvwfapmifwpfxnfESifh acgif;tkH;wpfvkH;udk awGU&onf/ acgif;tkH;ay:rSm
a&csKd;&m okH;aom teDpif;

ESifh ukvm;eHi,fydkif;wpfxnfudk wifxm;avonf/ xkdeHi,fydkif;jzifh tdyf&mudk


ykwfcwf&if; udkodef;azu
uRefawmfhtm;]]&JabmfwifxGef;? 'DrSmtdyfr,f r[kwfvm;? udk,fhqDu apmifwpfxnf&r,f?
udkvSazqDu
acgif;tkH;wpfvkH;,l}}
]]udkvSa&T jyefvm&if uRefawmfjyefrSmyg}}
]]jyefraeygeJUawmh? urm&Gwfa&mufatmif jyef&r,f r[kwfvm;? ckrS
bwfpfum;qdyfoGm;&if
em&Djyefwpfcsufxdk;rS um;&awmhr,f/ zkd;vSa&Tjyefvm &if'DrSm tdyfcsiftdyf? rtdyfcsif
oGefrqifvrf;udk
jyeftdyfzkdU ajym&r,f? a&mhapmif}}
ouvwfapmifudkvSrf;ay;vdkufonf/ uRefawmfonf ouvwfapmifudk
ayGUxm;vdkuf\/
udkodef;azonfaemufaz;odkU vSr;fNyD; ocifpdk;tm;]]ocifpdk;BuD;awmh tv,fcef;xJrSm zkd;atmifqef;tem;rSmyJ tdyfayawmh?
uRefawmfzsmcif;xm;cJUw,f?
apmifwpfxnfvnf; xm;cJUw,f? acgif;tkH;uawmh pmtkyfayghAsm}}
ocifvSazum; uRefawmhfteD;rSm xdkifNrJxdkifonf/ tdyf&mrjyifao;/
]]bmtvkyfvkyfr,f &nf&G,fxm;ovJ}}
]]&Smwkef;As toufarG;0rf;ausmif;rIvnf;jzpf? EdkifiHa&;vnf;vkyfcsdef&wm jzpfzkdU
tqifoifhzkdUvdkw,f}}
]]at;av? &Smaygh? udk,fwkdUvnf; MunfhvdkufygOD;r,f}}
xdktcsdefwGif avSum;rSwufvmaom ajcoHjyif;jyif;udkMum;&onf/ ocifvSazu]]a[m armifpkvmNyD}}
]][kwfw,f? udkvSa&T&JU ajcoHyJ}}
ocifvSazu avSum;qDokdU xoGm;&m uRefawmfonf apmifBuD;udk ayGUvsufyif
aemufrSvdkufoGm;avonf/ wHcg;zGifhvdkufaomtcg udkvSa&Tu uRefawmfhtm; MunfhNyD;
&,fvkdufonf/
]][m; [m; 'DrSmtdyfr,fvdkUvm;? armif&ifhudk usKyfu'kuay;ovdk jzpfaeNyD/
'DrSmtdyfzkdU
apmifwpfxnf&w,fqkd&if renf;ygbl;? odkUayr,fh xm;cJUyg oGm;MuygpdkU}}
udkodef;azu tdyf&may: ausmcif;ae&muyif]]vSa&Ta& rjyefygeJUawmh NrdKUxJrSm tdyfygvm;uGm? rif;rtdyfcsif&if oGefrqifvrf;
oGm;tdyf?

&JabmfwifxGef;awmh 'DrSmtdyfyapayghuGm}}
]]udp&Sdao;vkdU jyef&OD;r,f udk,fhvl&? uJ udkvS uRefawmfjyefr,f}}
]]rif;udpaum [efus&JUvm;}}
]][efygw,f}}
uRefawmfonf olwdkUESpfa,muftm; wD;wkd;pum;ajymae&pfapNyD; apmifudk
w&dkwao,l udkodef;azokdU
oGm;ay;vdkufavonf/
]]uRefawmfjyefvdkufoGm;awmhr,f}}
]]udkvSa&Tu udp&Sdao;w,fqdkawmh jyefMu&kHyJaygh}}
uRefawmf olUtem;odkU a&mufoGm;onfqkdvQifyif udkvSa&Tu]]a[h zdk;odef;az jyefawmhr,faemf? uJ tm;vkH; *GwfEdkuf? jcifudkufcHMu&ygapaomf
[m; [m;}}
ocifatmifqef;ESifh ocifpdk;wkdUtm; tdyf&may:rSmvJSNyD; za,mif;wdkif wpfwdkifpDjzifh
pmMunfhae&pfMuavonf/
uRefawmfwkdU avSum;ay:a&muf ocifvSaz\ toHudkMum;&onf/
]]AsKdU ocifpkd;a[m'Dacgif;tkH; tkH;tdyfAsKdU? pmtkyfxufawmh aumif;ygw,f}}/ /
46
owif;pmwkdufrS tvkyf
bkef;awmftvGefw&mBuD;awmfrlaom a*smhbk&ifrif;jrwf\ t&dyftm0go
wGifckdvIHae&aom
jrefrmEdkifiHwGiftcuftcJqkH;tvkyfonf tb,ft&menf;[k ar;vQif tvkyf&Sm&onfh
tvkyfjzpfonf[k
ajz&ayvdrfhrnf/ tvkyf&Sm&onfh tvkyf/
bDatatmifNyD;onfhwdkifatmif ynmawGoifxm;&ojzifh tvkyf&Sm&m
rvG,fulbl;vm;[k ar;p&m&Sdonf/
uRefawmhfvufawGUuawmh bDatatmifxm;ojzifh tvkyf&Sm&ydkcufonf/ ynmrwwf?
us&mBuKH&m
vkyfrnfqkdvQif tvkyf&vG,fOD;rnf/ ulvDxrf;rnfvm;? vrf;ay:[pfatmf
aps;a&mif;rnfvm;
awmif,mpdkufysKd;rnfvm;? uyd,vkyfrnfvm;? aps;qG,fol vkyfrnfvm;}/
bDatatmifNyD;rS wpfv70dESifh pma&;BuD; 0ifvkyfolwdkUudk uRefawmfawGU&\/ ,cifu
xdkvlrsm;tm;
EkHwJUvlawGudk;[k atmufarhrd\/ raumif;aom oem;jcif;jzpfrd\/
,ckudk,fwkdiftvkyf&SmMunfhawmhrS
udk,fcsif;pmrdonf/ &mxl;pmar;yJG ratmifbJ bDatatmif&kHjzifh bmoGm;vkyfrnfenf;/

pmrwwfoludkulvDxrf;&zkdUvnf; rjzpf? vrf;ay:avQmuf [pfatmfum


aps;a&mif;vdkUvnf; rjzpf? wpfv
70dpm; pma&;BuD;om vkyfp&m&Sd onf/ q,fwef;orm;awGESifh ,SOfNydKifwkd;&vQif
cyfacsmifacsmifyif
EdkfifEdkifonf/ bDatatmifxm;onfqkdawmh wpfaeU&kH;0efaxmuf jzpfoGm;Edkifonf/
NrdKUtkyf&mxl;jzifh
csD;jrSifhrpjcif;cH&Edkifonf/ okdU&mwGifuRefawfmhtzkdUawmh onfvrf;u vkH;0ydwfaeonf/
uRefawmfhwkdUEdkifiHtm; Nidrf0yfydjym;atmif uReftjzpfrS &kef;rvGwfatmif jyKvyfaeaom
puf,E&m;BuD;wGif
BuD;onf i,fonfr[l? b,fae&mujzpfjzpf 0ifa&muftrIxrf;jcif;rjyKEdkifyg/
pma&;vkyf&if;
ocifvkyfvQifvnf; txkwfcH&rnfom/
bDatatmif&kHjzifh vG,fvG,fESifh vkyfEdkifaom tvkyfrSm ausmif;q&mjzpf \/
tpdk;&ausmif;rsm;rSmxuf
ae&Sife,fausmif;rsm;ESifh tjcm;taxmuftyHUcH ausmif;rsm;rSm ydkvG,fulonf/
ocifoef;xGef;onf
rGwfpvifausmif;wpfausmif;wGif q&mvkyf&if; EdkifiHa&;vkyfaeEdkifao;onf/
uRefawmfaum
olUvdkrvkyfEdkifaybl;vm;/ olUrSm uRefawmfhvdk bDatyif ratmifyg/ uRefawmfonf
ausmif;q&mtvkyf
vdkuf&Sm\/ &kwfw&uf &efukefNrdKUay:rSmr&? NrdKUrausmif;rSmyif q&mawG
jynfhaeonf/
c&rf;ae&Sife,fausmif;rSm &Edkifonf/ okdUaomf uRefawmfu &efukefNrdKUrS rxGufcGmvdk/
ocifacgif;aqmifrsm;ESifh uif;a0;rnfht&yfonf uRefawmfESifh e*g;vSnfhrwnfh/
okdUESifhtvkyftayguf rwnfhEkdifjzpfaepOf aea&;xkdifa&;u cufvmonf/
uRefawmfuzcifBuD;xHodkU
uRefawmfbDatatmifNyD; vGwfvyfaom tvkyfwpfckck &SmaeygNyD/ rMumrD
&ygvdrfhrnf/ xkdUaMumifh
aiGydkUray;ygESifhawmh[k pmwpfapmif a&;cJUNyD;NyD/ ,if;odkU tvkyfraocsm ao;bJESifh
aiGrydkU&ef
pma&;jcif;rSm taztarrBudKufwm BudKufwm tyxm;NyD; vGwfvGwfvyfvyf
udk,fvkyfcsif&m vkyf&ef
jzpfayonf/ olrsm; aiGtultnD rajymESifh? udk,fhrdbaiG,lokH;jcif;onfyifvQif
udkf,fhvGwfvyfa&;udk
xdckdufaprnfr[kwfygavm/

tazhxHrS aiGvnf;rvm? pmvnf; ra&muf? aiGra&mufojzifh OD;av;jrifhtm;


xrif;vc ray;Edkif/
OD;av;jrifhuawmh rawmif;yg/ rMunfrjzL vuPmudkvnf; rjyyg/ okdUaomf
olUrSmvnf; wpfv
80davmufom&aom 'kwd, zdkrifrdkU acsmifvnfvSonfr[kwf/ uRefawmfu olUtm;
tm;emaeonf/
tm;ememESifh xrif;pm;aevkdU&ao;onf/ tm;ememESifh tdrfrSmaevdkU&ao;onf/
onfhxufusyfonfrSm
tao;okH; r&Sdjcif;jzpf\/ t0wfawGudk 'dkbDay;zkdU cufvm\/ udk,fwdkfifavQmfjyefawmh
qyfjym0,fp&m
vkdvmonf/ wpfcgwpfcg qmwkef; ]awmufawmuf}ESifh wkH;acgufvmaom
acgufqJGw&kwftm;
vSrf;ac:vkdonf/ tdwfxJrSm ydkufqHr&Sdojzifh awmufawmufESifh wkH;acgufoH
wjznf;jznf;
a0;oGm;onfhwdkif qmavmifjcif;udk onf;cHaevdkuf&onf/ c&D;p&dwfr&Sdojzifh
toGm;tvm usKHUjyefonf/
ocifwkdUrnfonf tmaygiftm&if; oef&rnfomru ajcoef&rnf[k qkdaomfvnf;
ae&mwum
ajcusifavQmufaevnf; rNyD;/
uRefawmfonf ,cifuqkdvQif rdbrsm;xHrSvJG olrsm;xHrS udk,fhtwGuf okH;pJG&f
vuf0g;jzefUcHum
rawmif;zl;yg/ ausmif;om;ta&;awmfykHxJ a&mufvmaomtcg
ausmif;om;ta&;awmfykHtwGuf
tvSLcH&Jvmaomfvnf; udk,fhtwGuf okH;pJG&ef rawmif;&Joavmuf jzpfaecJUonf/
okdUaomf
ausmif;om;ta&;awmfykHwGif vkyfazmfudkifzuf &Jabmf&Jbuf jzpfvmolrsm;xHrS
awmif;,lokH;pJG&efum;
wjznf;jznf;&Jvmonf/ olUr&Sd udk,fuay;? udk,fhr&Sd oluay;? bmrQ tm;emp&m
&Sufp&m r&SdMuawmhay/
odkUaomf uRefawmfonf ausmif;om;&Jabmftcsif;csif;rSmom awmif;&J &rf;&J iSm;&J
acs;&Jayonf/ ,ckvdk
ausmif;rSxGufNyD; ocifEdkifiHa&;orm;jzpfatmif BudK;pm;&if; jyifyavmuodkU
0ifa&mufaomtcg
tusyfawGUjyefygonf/ c&d;p&dwf wpfrl;wpfrwfr&SdvdkU zGifhrajym&J? awmif;zkdUvnf;
vufr&J/ wpfcgwpf&H

bwfpfum;c r&Sdojzifh ajcusifavQmuf&avonf/ wpfcgwpf&H tdwfxJrSm


yJaphwpfaphyg\/
vufzuf&nfvnf; qm\/ aomufrnfqkdvQif vufzuf&nf wpfcGuf0,f
aomufEdkif\/ okdUaomf
ab;utazmfawGudk rwkdufEdkifojzifh udk,fvnf; vufzuf&nfraomufvdkuf&bJ
tmacgif
tajcmufcHxm;&avonf/
uRefawmf\ tcuftcJrsm;udk udkb[def;? udkvSa&T? udkxGef;&Sdef paom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh
udkat;aiG paom ausmif;om; oli,fcsif;rsm;u odMu\/ udk,fcsif;pmMu\/
olwdkUrSm&SdvQif
uRefawmfhtm;rQMu \/ rawmif;&bJ ay;wwfMu\/ twlc&D;oGm;vQif tvdkufodpGm
olwdkUuyif
ydkufqHxkwfay;Mu\/ pm;aumif;aomufzG,f tcGifhtvrf;ay:vQif uRefawmfhudkyg
ac:oGm;wwfMu\/
olwkdU&kyf&SifMunfhEdkifvQif uRefawmfhudkyg ac:wwfMuay\/ wpfa,mufwnf;
wpfusyfwnf;u
Munfhrnfhtpm; uRefawmfhygac:NyD; &SpfyJwef;u MunfhMu\/
wpfaeUo udkat;aiGESifh uRefawmfwkdUonf [kdavQmufonfavQmuf avQmufNyD;aemuf
armuvnf;arm?
anmif;uvnf; anmif;aomaMumifh *vkyf&kHwGif naeyGJMunfh&ef
ig;rl;wef;vufrSwfayguf
wdk;aeMuavonf/ ig;rl;wef;rSm vlBudwfBudwfwdk;aeaomfvnf; txufwef;rsm;rSmum;
wajzmufajzmuf
vmaeavonf/ uRefawmfonf vufrSwfr&vdkufr&Sd&ef vufrSwfaygufqDodkU
pl;pdkufpGm OD;wnf
wkd;aepOf vlwpfa,mufu uRefawmfhvufudk qJGNyD;ac:vkdufonf/
]]q&muav; rrwkdUu ac:aew,f}}
uRefawmfonf olUtm;vSnfhMunfhvdkufaomtcg rsufESmudk jrifzl;ovdkvdk &Sdaomfvnf;
b,folb,fyg[k
cGJjcm;owdr&ay/
]]vufrSwf&atmif,lNyD;rS vmcJUr,fvdkU cifAsm;wkdUrrudk ajymvkdufygAsm}}
uRefawmfwkdU tcsDtcs ajymaepOf ab;uvlrsm;u uRefawmfwdkUtm;
0dkif;Munfhaeavonf/

]]r[kwfbl; q&mav;? rrwkdUu olwkdUeJU vmMunfhvSnfhygwJU? uRefawmfhudkvnf;


q&mwdkUzdkUyxrwef;
vufrSwf0,fzkdU ckdif;vdkufNyD}}
uRefawmfu tHUMoaeonf/ udkat;aiGu uRefawmfhtm; rsufpypfvdkuf onf/
]]vmygq&m? rrav;wdkUapmifhaew,f}}
]]aeygOD;As pdwfvnf;r&SdygeJU? cifAsm;rrawGu b,folawGvJ}}
xdkolonf tHUMopGmjzifh]]tkd-q&mav; uRefawmfhudkarhoGm;NyDvm;? uRefawmftNidrf;pm; 0efaxmufBuD;
OD;aztdrfu '&dkifbmav?
a':aX;Munfu tac:ckdif;vkdufwm? 0ifeDa&m arpDa&m ygvmw,f}}
uRefawmfu tlaMumifaMumifvkyfaepOf udkat;aiGu uRefawmhfzifudk vufoD;ESifh
usdwfxdk;vdkufNyD;]]uJ rlvusDvkyfraeeJU? olwkdUeJUtwlwl oGm;MunfhMur,f}}
uRefawmfwkdUESpfa,mufonf vltkyfxJrS &kef;xGufcJUNyD; '&dkifbmaemufodkU
vdkufMuavonf/
a':aX;Munf/ cgwdkif;vkdyif 00 pdkpdk csKdcsKdjzpfaom rif;uawmfBuD;
a':aX;Munfyguvm;/
orD;0ifeDaz ac:cifodef;0if;um; cgwdkif;ESifhrwl[k xifrdonf/
yxrtBudrfawGUpOfu 0ifeD\vef;qef;aomtvSudk olwkdUaexdkif&m tdrftkdBuD;ESifh
qefUusif,SOfNydKif
owdxm;rdcJUonf/ ,ckawmh 0ifeD\tvSonf nSKd;a&mfEGrf;vsaeonf[kxifonf/
0ifeDudk jrifvQif
jrifcsif; a,musmf;&oGm;NyDqkdaom owif;udk owd&vdkuf\/
nDrarpDum; rmea&mif[yfaeonfh rsufESmESifh aMumhaMumharmharmh &Sdayonf/
olwdkUtem;a&mufoGm;vQifoGm;csif; a':aX;Munfu qD;]]rawGU&wm MumygNyDaum armifwifxGef;? aysmufcsufom;aumif;vScsnfh vm;uG,f?
b,fhavmufyJ
tvkyfrsm;ayr,fh cPwpfjzKwfavmufawmh tdrfvmvnfzkdUaumif;ygw,f}}
orD;awGuvnf; uRefawmfhtm; ryGifhwyGifh NyKH;jzifh &efawGUaeMuonf/
]]rtm;vGef;vkdUyg a':a':&,f? rvmcsifbJaeyghrvm;? 'gxuf uRefwmf Mum;wJU
owif;rSefvm;rodbl;}}
tara&m orD;rsm;yg em;pGifhaeMuonf/
]]bmowif;rsm;ygvdrfh? armifwifxGef;&,f}}
uRefawmfonf uRefawmfhrsufESmESifh trlt&mrsm;udk uRefawmfhowif; rrSefvnf;
&,fp&mjzpfavatmif?

rSefvnf; uRefawmfu *&krpdkufbl;qkdaom t"dym,fay:atmif


ayghqqjzpfEdkifoavmuf jzpfapNyD;]]0ifeD vufxyfoGm;NyDqdkwJU owif;av}}
0ifeDu &SufoGm;[ef&Sdonf/ arpDu uvdqGaom tNyKH;udkjyonf/ a':aX;Munfu
cyfwnfwnfajEqnfNyD;]]at; ckr[kwfao;ygbl;? tefwDwkdUbufu pOf;pm;wkef;yJ? ord;&Sifqkdwm t&m&mrSm
pOf;pm;&w,f
r[kwfvm;/ a,musmf;av;bufuawmh cyfjrefjref NyD;apcsifMuw,fuJGU? 'gayrJU
a':a':hoabmu
a,musfm;av;bufu b,favmuf vkdvm;vdkvm; orD;&Sifbufu 0w&m;ausatmif
aqmif&Gufay;&rSm
awGU&Sdw,f}}
uRefawmfonf xkdpum;Mum;vdkufonfESifhwpfNydKifeuf ]]aps;qpfvdkU rwnfhMu
ao;bl;}}[k wGufrd\/
xdktcdkuf '&dkifbmonf vufrSwfrsm; 0,f,lvmcJUavNyD/
]]uJ armifwifxGef; &kHxJ0ifMupdkU? rif;rdwfaqGu b,folwJUvJ}}
onfawmhrS rdwfqufay;&ef owd&NyD;]]'g uRefawmfwdkU ausmif;om;acgif;aqmifwpfa,muf udkat;aiGygwJU a':a':/
udkat;aiG 'gu uRefawmf
cPcPajymzl;wJU a':aX;Munfqkdwmav? tNidrf;pm;0efaxmufBuD; OD;az&JU rpufaygh}}
a':aX;Munfu a&SUuoGm;&if;]]uJ uJ vmMu tay:usrS pum;ajymwmaygh}}
avSum;ay:odkU wufMu&if; a':aX;Munfu uRefawmfhtm; vSnfhMunfhNyD;]]armifwifxGef; bDatatmifoGm;NyDaemf}}
]]atmifoGm;w,fcifAs? uHaumif;vdkU t0ifcsdwfoGm;wmaygh}}
]]'Dvdk rajymygeJUuG,f? armifwifxGef;u odyfawmfygw,f? OmPftifrwef
aumif;w,f}}
&kHxJodkU 0ifMuaomtcg a':aX;Munfonf udkat;aiGtm; t&ifqkH; oGif;vdkufonf/
NyD;awmhom;uav;?
aemufarpD? onfhaemuf 0ifeD? aemufNyD;awmh a':aX;Munfudkifwkdif0ifonf/
aemufqkH;rS
uRefawmfuvdkuf& onf/ onftpDtpOftwdkif;yif xdkifMu&onf/
]]armifwifxGef; bDatatmifNyD; bmrSrvkyfbl;vm;}}
]]vkyfw,fav? uRefawmfEdkifiHa&;vkyfaew,f? tckocifaygufp r[kwfawmhbl;/

0g;zwfOD;xkyfaqmif;ocif? Armjynfwpf0ef; tukefwkdUtdrfrSwf xifwJU


ociftjynfht0jzpfaeNyD [J [J}}
]][J [J tefwDu 'gudk ar;wmr[kwfygbl;? toufarG;0r;fausmif; tvkyftudkifudk
ajymwmyg}}
]]tJ'gawmh rvkyfao;bl; tefwD? vkyfr,fvnf; ratmufarhbl;? ajcovkH;
tdrfwkdifaeNyD; EdkifiHa&;udkyJ
&SdorQ tcsdef,lNyD; vGwfvGwfuRwfuRwf vkyfr,fpdwful;aew,f}}
]]'Dvdkb,fjzpfrSmvJuG,f? toufarG;zkdU tvkyfudk vkyf&rSmaygh}}
]]vkyfzdkUrvkdygbl; tefwD}}
uRefawmfonf a':aX;Munftm; odkUuvdk tm;usrcH ajymaeaomfvnf; pdwfxJurl
a':aX;MunfrSefaMumif; axmufcHaeonf/ vufawGUtm;jzifhvnf; tvkyf&Smaeonf
r[kwfygavm/
okdU&mwGif tvkyf&Smaeonf[laom b0onf odrfi,fonf/ tvkyfr&ao;[laom
tjzpfonf
atmufusonf/ &Sufp&m aumif;onf/ txl;ojzifh a':aX;MunfwkdUvdkvlrsm;a&SUwGif
zkH;uG,fxm;&rnf[k
xifonf/
]] rif;pdwful;rvJGoifhbl;uG,f? tdkifpDtufpmar;yGJrajzawmif bDpDtuf pmar;yJG
0ifajzzdkUaumif;w,f?
armifwifxGef;&JU OmPfrsKD;eJUqdk&if atmifzkdUcufrSm r[kwfygbl;}}
uRefawmfum; ajz&Sif;raecsifawmhyg/ awmfygao;\/ uHtm;avsmfpGm &kyf&Sifjy&ef
arSmifcsvkdufavNyD/
&kyf&SifjyaepOfwGif &kyf&SifqDodkU awmfawmfESifhtm&kHra&mufyg/ tvkyftudkif
&mxl;XmeE& *kPfponfrsm;udk
pOf;pm;aerdavonf/ a':aX;MunfwdkUrdom;wpfpk taMumif;udkvnf; awG;rdonf/
tNidrf;pm;
0efaxmufBuD; OD;azum; tdrfrSm pm;aumif;aomufzG,fawGpm;NyD; oGm;Mum;xdk;&if;
jrif;pmtkyfudkaumufudkifaeaya&mhrnf/ 0ifeDvufrxyfjzpf ao;onfhtaMumif;&if;rSm
bmjzpfoenf;/
owkdUom;uvkdvdkcsifcsifjzpfaevsuf olwdkUubmaMumifh tifwifwifvkyfaeMuoenf;/
olwkdUu
vufzJGUcef;0ifypnf; rxnfhEdkifavm/ 0ifeD\tvSrSm nSKd;EGrf;aeonf/
olwdkUtdrftkdBuD;ESifh
ypnf;a[mif;rsm;vkd jzpfvmonf[kxifonf/ tefwDu tdrfudkzsuf
wkdufopfaqmufrnfajymwdkif;

ratmifojzifh orD;vkyfol pdwfnpfNyD; vef;qwfaomtvSrSm nSKd;EGrf;oGm;avoavm/


odkUr[kwf
owkdUom;vkyfolu yl;yGJNyD;rS cGJcGmoGm;aomaMumifh vef;qwfaom yef;tvS
nSKd;EGr;fusoGm;avoavm/
rmemvGdKif;\ ukvm;r[ef trlt&mESifh &lyg&kHwkdUum; qGJiifrI jyif;xefvmygonf/
taemufEdkifiHolwkdUonf qm&Dudk0wfvkdufvQif EJGUaESmif;ajyjypfvmNyD; ydk tvSt,Of
xGufvmonf[k
xifygonf/ wkdif&kH;yg0g\ [eftrlt&mESifh &kyfuvnf; cHUnm;oyf&yfvSonf/
onfaemufawmh &kyf&SifxJrSm epfjrKyfoGm;ygawmhonf/ tm;vyfcsdefay;aomtcgrSmyif
ajymMuaompum;rSm &kyf&Sifum;ESifhywfouf aom pum;rsm;jzpfayawmhonf/
&kyf&SifNyD;qif;cJUMuaomtcg a':aX;Munfu olwdkUum;ESifh vkdufcJUzdkU ac:avonf/
uRefawmfwdkUuaus;Zl;wifpGmESifh jiif;qefMuavonf/ olwdkUum;ay:odkUa&mufatmif
vkdufydkUMupOf
a':aX;Munfu]]tdrfvmvnfOD;aemf? b,favmufyJ tvkyfrsm;rsm; b,ftvkyfrsKd;yJ vkyfaeae
tefwDwkdUqD
vmjzpfatmifvmyguG,f? rif;tefu,fuvnf; apmifhaew,f? armifwifxGef;&JU
rdwfaqGvnf;vmaemf}}
um;utcgwdkif; um;a[mif;yifjzpfonf/ rMumcPvluum;udkrpD;&/ um;u
vludkpD;onfhum;yifjzpfonf/ ,ckvnf; pufEId;ra&ao;/ '&dkfifbmcrsmrSm
atmufqif;
aumufESifhvSnhfMunhfvdkuftay:wufNyD; q,fhvfpwmESifhprf;vdkufjzpfaeavonf/
a':aX;Munfu
xkdtcuftcJrS rsufESmrysufbJ pum;jzifh ausmfxGufaeonf/
]]um;topfvJzdkU[mvnf; pdwfwkdif;usudk r&ao;bl;? rif;tefu,fvf tvdkqdk&if
vJNyD;wmMumNyD/
tefwDuawmh um;eJUywfouf&if aMu;(*sD;)rsm;w,fav? armifwifxGe;fvnf;odom;
r[kwfvm;}}
xkdtwGif;um;pufEdI;oGm;onf/ rIefaeMuaom 0ifeDESifharpDwkdU\ rsufESmrsm;um;
vif;vmMuonf/
]]oGm;NyDaemf armifwifxGef;}}
]]bkdif bdkif udkwifxGef;}}
um;xGufoGm;aomtcg udkat;aiGu uRefawmfhtm; NyKH;MunfhvkdfufNyD;]]orD;awGxuf tarBuD;u ydkNyD; [J [J tdtdpufpuf 00NzdK;NzdK; azG;azG;BuD;qdkawmh}}

]][kwfw,f vlwpfzufom;udk wdrf;nGwfvmatmif qJGiifEdkifwJU &kyfaumif;BuD;ygyJ?


tifrwefazmfa&Tw,f}}
]]uJ udk,fwkdUbmoGm;MurSmvJ}}
]]uRefawmfawmh tdrfjyefcsifw,f}}
]]uJ 'gjzifh udk,fhvljyefaya&mh? udk,fawmh NrdKUxJrSm oGm;p&mtdrfawG &Sdao;w,f}}
uRefawmfwkdUcJGcJUMuonf/
tdrfa&mufaomtcg OD;av;jrifhu qD;NyD; b,fa&mufcJUovJ[k ar;avonf/
rvkyf&cJUNyDvm;[kvnf;
pkHprf;onf/ uRefawmfu uRefawmfh&nf&G,fcsufESifh oifhavsmfrnfhtvkyf
rawGUcJU[kajymvdkufaom tcg]]wkdU owif;pmwkdufrSm vkyfrvm;/ aMu;eef;owif;awG bmomjyef ay;&r,f? nn
tvkyfqif;&r,f?
wpfcsufxdk;avmuftxdaygh/ vkyfr,fqkd&if wdkuftkyfudk Od;av;ajymvkduf&kHyJ? wpfvudk
75usyf&r,fxifw,f}}
tHUMop&maumif;vSonf/ uRefawmfhrSm cg;Mum;nSyfxm;NyD; ypnf;aysmuf
vkduf&SmaeonfESifh wlvSonf/
tdrfuxGufxGuf tvkyf&Smae&onfh&uf rsm;vSavNyD/ tvkyfuawmh tdrfrSmyif
&aeavNyD/
]]aumif;w,fOD;av;jrifh? uRefawmfvkyfr,f}}/ /
47
aA'u0defESifh twlae&jcif;
ac:awmh vufaxmuft,f'Dwm? &awmh wpfv 65usyf/ um;
uRefawmfhb0opfjzpfonf/
vufaxmuft,f'Dwm[kqdkaomfvnf; t,f'Dwmtvkyfudk vkyf&onf r[kwf/
aMu;eef;owif;rsm;udk
bmomjyef&avonf/
&dkufwmaMu;eef;owif;rsm;rSm naeydkif;avmufrSm pvmNyD; nwGif
rsm;rsm;vmavonf/ uRefawmfhrSm
naeydkif;wGif tvkyfqif;NyD; oef;acgifausmfonftxd tvkyfvkyf&\/
uRefawmfonf aumvdyfausmif;rSm aewkef;uyif EdkifiHjcm;owif;rsm;udk
txl;pdwf0ifpm;pGmzwfcJUzl;oljzpf\/ ,ckowif;pmwdkuf tvkyf0w&m;taeESifh
EdkifiHjcm;rSvmaom
aMu;eef;owif;rsm;udk zwf&aomtcg tcsKd&Sm oumawGUovdkom aeawmh\/
bmomrjyefcif

aMu;eef;owif;rsm;udk pdwf0ifpm;pGmzwfvkduf\/ ausnufatmif


rSwfom;xm;vdkuf\/ NyD;awmhrS
aumufbmomjyefvkdufonf/ t*Fvdyfpmudkvnf;Edkif? jrefrmpmudkvnf;Edkifaom
bDatwpfa,mufvnf;
jzpfjyef&um; uRefawmfhbmomjyefaMu;eef;owif;rsm;rSm xl;xl;cRefcRefaumif;
aeavonf/
xdkUaMumifh nt,f'DwmrSp t,f'DwmcsKyfuyg oabmusaeMuav onf/
olwkdUoabmusjcif;aMumifh roufomvSay/ tcgwdkif;qdkvQif nt,f'Dwmonf
aMu;eef;owif;tcsKdUudkcGJ,l bmomjyef&ao;onf/ ckawmh uRefawmfhudkcsnf;
vTJay;avawmh\/ xkdUjyif
t,f'DwmcsKyfonf t*Fvdyfowif;pmrsm;? *sme,fr*Zif;rsm;rS aqmif;yg;tcsKdUudk
bmomjyefjcif;?
rSD;jcif;rsm;jyK uRefawmfwdkU owif;pmrSm xnfhavh&Sday&m uRefawmfa&muf awmh
uRefawmfhtm;
cJGay;jyefavonf/ roufomaom tvkyfjzpfaomfvnf; arm&rSef; nnf;&rSef;rod
zdvkyfygonf/
urmBuD;u vIyfaeonf/ EdkifiHjcm;owif;awGu xl;aeonf/ wpfaeUxuf wpfaeU
ydkom vIyf\/
wpfaeUxufwpfaeU ydkomxl;\/ wpfem&Dxuf wpfem&D ydkydkvIyf\/
wpfem&Dxuf
wpfem&Dydkydkxl;\/ [pfwvmu BuKH;0g;onf/ rlqdkvdkeDu xpfcsKef;onf/
csdefbmvdefu tmcHpum;
ajymonf/ a&SUwpfvSrf;rwdk;ESifh? wkd;vQif odr,f[k qkdonf/ [pfwvmu
ZGwfodrf;vdkufonf/
rlqdkvdkeDu wyfvSefUNyD; tacsmifEdIufonf/ csdefbmvdefu 'gaemufqkH;yJ [kqdkum
aemufajcwpfvSrf;
qkwfay; tavQmhay;vdkufonf/
*syefu refcsL;&D;,m;e,fpyfrSm qdkAD,ufwyfeDawmfESifh wpfyJGwpfvrf;
tuJprf;vkdufonf/ t*FvdyfESifh
tar&duefwkdUu &ifayghoGm;NyD; oufjyif;cs vdkufMuonf/ *syefESifh em;vnfrI,l&ef
rsufESmcsKdaoG;vdkufMuonf/ csefau&SdwfwkdUu qdkAD,ufqefUusifa&; r[mppfyJGBuD;udk
usdwf arQmf&if;
,m,Dr[mrdwf uGefjrLepftm; udk,fhwyf udk,fjyefeif;rIrsm; wkd; vkyfvmMuonf/
*syefwkdUonfum; qkdAD,ufwyfeDudknvf; rEdkif? qkdAD,ufe,fajr wpfvufrudkrQvnf;
r&/ w&kwfjynfrS

e,fajrrsm;udkom wkd;csJUodrf;ydkufvdkuf Muonf/


qkdAD,ufu t*Fvdyf? jyifopfwkdUESifh pkaygif;vkHNcKHa&; r[mrdwfzGJU&ef awmif;qdkonf/
csdefbmvdefum;
qdkAD,ufESifhem;vnfrI rvdkcsif/ [pfwvmESifh omem;vnfrIvdkcsifonf/ xkdUaMumifh
tavQmhay;NyD;&if;
ay;&if; e,fauR;Nyd;&if; auR;&if;omaeavonf/ odkUaomf [pfwvmum;
&avvdkav tkdwap/
urmppfBuD;um; aygufuJGvkeD;avNyD/
b,fawmh urmppfjzpfrSmvJ/ um; wkdUArmtaygif;wkdU ar;cGef;jzpfae awmh\/
ar;cGef;jzifh
owif;pmrsm;udk vSefavSmMuonf/ uRefawmfwdkU bmomjyef xkwfa0Mu&aom
owif;rsm;onf
tar;rsm;udk ydkrdkrsm;jym; apavonf/ owif;pmacgif;BuD;ESifhaqmif;yg;rsm;rSm
ar;cGef;udk
qGay;aeMuayonf/
vlwkdif;\ todwGif ppfBuD;onf taES;ESifhtjref aeUvm;nvm; vmawmhrnf[k
pJGuyfaeavNyD/
b,folrQ ppfBuD;jzpfrvmatmif wm;qD;Edkifrnf[k rxifMu/ r,kHMunfMu/ ppfonf
rvGJraoGjzpf&rnfht&mwnf;/
rvGwfvyfaom ArmhvufwGif ppfudkwkduf&efaomfvnf;aumif;? wm;qD;&ef
aomfvnf;aumif; tmPmr&Sd?
tcGifhta&;r&Sd wm0efr&Sd/
uJUokdU awG;Muonf/ uJUodkUyif owif;ay;Muonf/
wkdif;jynfvGwfvyfa&;udk a&S;&Iaom olwdkUtzdkUvnf; ppfonf xGufaygufvdk
xifae&onf/
t*Fvdyftcuf? Armhtcsuf/ um; a'gufwmbarmf\ wdwfwqdwf a<u;aMumfoH?
0efBuD;*VKefOD;apm\
usdwfBuHjcif;jzpfayonf/ e,fcsJUppfudk jynfwGif;ppfokdUajymif;ypf/ um;ocifrsm;\
a<u;aMumfoH?
jyifqifrI/
uRefawmfwdkU owif;pmrsm;onf tpdk;&Oya'udkaMumufaeojzifh a&Smifum auGUum
a&;ae&aomfvnf;
azmfjyyg a<u;aMumfoHrsm;qDodkUom nGwfaeMuayonf/
uRefawmfhrSm owif;pmwdkufwGif oef;acgifausmfxd tvkyfvkyf&onf/
aemufqkH;azmifuvnf;

2em&Dxkd;rSydwfonf/ xkdUaMumifh urm&GwfaetdrfodkU jyefrtdyfEdkif/ rsm;aomtm;jzifh


t,f'Dwmcef;&Sd
pm;yJGrsm;ay:rSm owif;pmzdkifudk acgif;tkH; wkH;vkH;yufvufqkdovdk tdyf&awmhonf/
wpfcgwpf&H
yef;qkd;wef; wkdUArmtpnf;t&kH;odkU oGm;tdyf&onf/ arGU&m? jcifaxmifwkdUESifh
vkH;0rawGUxd&/
ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u okcrsKd;ESifh rawGUxd&onfrSm raxmif;wm?
trIrxm;/
cktvkyftudkifESifh jzpfaeonfhtjyif ausmif;om;ta&;awmfykHvkd xl;jcm;aom
tajctaersKd;t&
aoG;<uaejcif;vnf; r&Sd&um; uoDvifwtdyfae&onfh udptwGuf
pdwfxdckdufvmayonf/
xdkUaMumifh NrdKUxJrSm ajymif;a&TUae&ef pOf;pm;&avawmhonf/ urm&Gwf tdrf&Sif
OD;av;jrifhESifh yxrqkH;
wkdifyif&\/ OD;av;jrifhu uRefawmfhtcuf csufcsif;jrifonf/ udk<u,fu rcJGcsif/
uRefawmfuvnf;
udk<u,fESifh rcGJcsif/ udk<u,fum; uRefawmfhwkdifyifazmf wkdifyifzuf jzpfaeavNyD/
ausmif;rSawGUqkH &aom
oli,fcsif;rdwfaqGaumif;ESifhaygif;&onfh t&omu wpfrsKd;? t&yfxJrSm twlae&aom
oli,fcsif;rdwfaqGaumif;ESifh aygif;&aom t&omu wpfrsKd;jzpfayonf/ udk<u,frSm
uRefawmfhxufrsm;pGmBuD;\/ okdUaomf ajymrem qdkrem qdk;wlaumif;zuf
oli,fcsif;rdwfaqGvdk
aygif;oif;cJUMu\/ taMumfonf rvkH;wifwkdUom;trdESifhvnf; uif;a0;Mu&OD;rnf/
udk<u,fESifhtwl
bl;oD;aMumf teHUcH&if;? vufzuf&nfMurf;ylylrIwfaomuf&if; ajymcJU? qkdcJU? avSmifcJU?
ajymifcJUMu&onfrsm;udk owd& woae&ayOD;rnf/ qHyifnSyfqdkif ocifbusL;?
jrif;&xm;orm;
OD;zdk;cifwkdU rdom;wpfpkESifh &yfa&;? &Gma&;? oma&;? ema&;
aqG;aEG;vkyfudkifcJUjcif;rsm;rSmvnf;
tzkd;wefaom tawGUtBuKHrsm;yif/ OD;zdk;cif\ orD;ESifhorufrD;&xm;tvkyform;wkdU\
'kursm;wGif
uRefawmfhpdwfonf El;nHUcJUonf r[kwfygavm/ urm&Gwf pGyfus,fpuf? 'eftkd;puf?
BudK;puf
tvkyform;wkdU\ vIyf&Sm;rIrsm;? pnf;&kH;rIrsm;? oydwfrsm;\ t&Sdef[yfojzifh
uRefawmftm;wufcJUonf

r[kwfygavm/ tzsif;qkH; ocifwifBuD;vdk EdkifiHa&;avvkH; ykvdyfolvQKdrsKd;ESifh awGUqkH&


qufqH&jcif;onfyif uRefawmfhtawGUtBuKHudk <u,f0aponf r[kwfygavm/
xkdUaMumifh uRefawmfonf urm&GwfrS av;uefaom ajcvSrf;? vSnfhMunfh
vSnfhMunfhaerdaom rsufESm?
ydav;aom pdwfESvkH;wkdUjzihfomvQif a&TUajymif;vm&ayawmhonf/
&efukefxJwGif aep&mae&mudkvnf; OD;av;jrifhyif &Smay;avonf/ aep&m
tazmfpyfay;onf[kqkdu
ydkrSefayvdrfhrnf/ 45vrf;xJwGif wdkufcef;wpfck&Sdonf/ wpfvrSm tcef;c
25usyfjzpf OD;av;jrifh\
rdwfaqGwpfOD;u iSm;vsufaeonf/ xkdolrSm wpfOD;wnf;orm;jzpfvsuf
tjcm;wpfOD;wnf;orm;ESpfa,mufudk &Smae&m wpfa,muf&NyD jzpfonfqkd\/ olu
uRefawmfwkdUESpfa,mufxHrS wpfa,muf10dpD tcef;c ,lrnfjzpf&m oludk,fwkdifu
aiG5usyfom
ay;vdrhfrnfjzpfayonf/
wdkufcef;rSm tay:xyfwGif&SdNyD; taemufbufodkU rsufESmvSnfhxm;&m naebufwGif
aetawmfylavonf/
tvsm; 25ay? teH 12ayrQ &Sdvdrfhrnf[k cefUrSef;rdayonf/
tdrfa&SUcef;\aemufxyf0ufwGif avSum;u
uRefawmfwkdUtcef;bufrS 3ayrQ ,lxm;ao;&m 9ayrQom usefayonf/ tcef;wGif;rSm
tpdrf;ykyfa&mif
qkd;xm;ojzifh tdEd,awmifydkif;ukvm;ydkifaom tdrfjzpf&rnf[k uRefawmf,lqvdkuf\/
b,fenf;ESifh
0ifonfrdo? atmufxyfu rD;ckd;onf vSdrhf0ifae\/ anSmfvQifvnf;
uRefawmfwdkUxHrkcs
anSmfeHUa&mufrnfxifayonf/ vGwfvyfpdrf;vef;aom urm&Gwf ywf0ef;usifESifhum;
uGmjcm;vS\/
uRefawmfESifhtwlae&rnfh OD;av;jrifh\rdwfaqGum; touf 40rQ &SdOD;rnfxifonf/
ykykzdkifhzdkifh jzpfNyD;
oGm;vQif ajcudk,ufuef,ufuef bJvdkoGm;onf/ Adkvfauudk atmifausmfxuf
wkdatmifjzwfxm;\/
i,fxdyfay:wGif qHjzLuGufuav; a&;a&;jrif&\/ OD;av;jrifhu olUtm; q&m[k
&dkaopGm ac:ojzifh
bmq&mrsm;jzpfygvdrfh[k uRefawmfodvdkayonf/ odkUaomf vlcsif;r&if;ESD;cif
rar;tyfao;onfh

,Ofaus;rIxkH;pHudk apmifhxdef;ae&onfjzpf&m jznf;jznf;rS tuJcwfpkHprf;ar;jref;&ef


tcsdefapmifh
ae&ayawmhonf/
yxrawmh olonf y&Gwf&D;'g; pmjyifq&mjzpfaMumif;od&\/ uRefawmfwdkU
owif;pmwkdufrSm
vkyfonfum; r[kwfacs/ odkUaomf Od;av;jrifhrSm owif;pmwkdufwpfwkdufwGif
zdkrifwpfOD;jzpf&m
pmjyifq&mudk rQ&dkaozkdUtaMumif;r&Sd[k awG;xifrdonf/ xkdUjyif y&Gwf&D;'g;
pmjyifq&m tvkyfudkvnf;
rSefrSefoGm;vkyf[ef rwlacs/
]]q&m tvkyfroGm;bl;vm;}}
]]onfhjyiftvkyfawG rsm;aewmeJU roGm;tm;ao;bl;}}
olUtoHrSm jymwmwmEdkifaomfvnf; bkef;BuD;w&m;ay;oH aygufae\/
onfavmufomajzNyD;
yufvufukvm;xdkifrSm rsufpdarS; ykwD;pdyfaeavawmh&m aemufxyf rar;awmhacs/
wjznf;jznf;ol\ onfhjyiftvkyfawGodvm&onf/ olonf owif;pmxJrSm
aA'ifaqmif;yg;rsm;a&;onf/
olUuavmifemrnfrSm aA'u0def q&m OD;wuf&Sdefjzpfayonf/ aA'ifaqmif;yg;wpfyk'f
5usyfxufawmh
ydk&rnf rxifay/ q&mOD;wuf&Sdefonf aA'u0defjzpfaomfvnf;
aA'ifa[monfudkum; rawGU&acs/
ZmwmzJGUay;[efvnf; r&Sd/ tu,f aA'ifa[monfjzpfbdrl tdrfrSmra[mbJ
yifhzdwf&mvdkufa[mjcif;om
jzpfayvdrfhrnf/ q&mOD;wuf&Sdeftm; tyifhtzdwfum; tawmfrsm;ay\/ bmvkyfzdkU
yifhMuzdwfMuonfudk
uRefawmf awmfawmfESifhrodao;/ olUudkar;awmhvnf; q&mu twkdifyifcHqdkawmh
yifhMuzdwfMuwmaygh[kom ynm&SdtNyKH;jzifh ajzNyD; ykwD;pdyfaejyefavonf/
tcef;twlaebuf tjcm;wpfa,mufum; wHqdyfxktvkyform; udkwifat;qkdol
jzpfonf/
ukrPDwHqdyfwkH;? toif;tyif; wHqdyfwkH;? vlESifhaq;vdyf wHqdyfwkH;? wHqdyfwkH;
trsKd;rsKd;udk
trSwftom;trsKd;rsKd;? pmvkH;trsKd;rsKd;jzifhvnf; vkyfay;Edkifonf/ a&mfbmESifhomru
cJESifhvnf;
vkyfay;Edkifonf/ udkwifat;rSm 25ESpfatmufrSmom &Sdrnfjzpf&m uRefawmfESifh&G,fwl?
odkUr[kwfrsm;pGm

rBuD;Edkifacs t&yftarmif; tavmawmf jzpf tom;rSm aumf&if*sDavmuf


rnf;ajcmufayonf/
qHyifvIdif;xae\/ vSyaom EIwfcrf;rSmum; tNrJwrf;vdkvdk eDjref;aeonf/
tom;rnf;jcif;udk
axmufnSmaomtm;jzifh EIwfcrf;vSatmif zefwD;ay;vkdufaom obm0vuf&mayavm
rajymwwfay/
olUtvkyfckHrSm tdrfomESifha&csKd;cef;ab;? tdrfaemufaz;ayguf tvif;a&mif
atmufwGif&Sdayonf/
tvif;a&mif&onfh tjrwfonf atmufxyfrS wufvmavh&Sdonfh rD;ckd;ESifh
anSmfoif;wkdUaMumifh
t&IH;ay:aeay onf/ olUtvkyfcHum; crf;em;BuD;us,fvSonf r[kwfyg/ tvkyfypnf;
ud&d,mtm;vkH;udk
xnfhxrf;&rnfqkdvQif vuform;wpfa,mufavmufyif 0efpnfpv,f rus,fyg/
q&mOD;wuf&Sdef\ bk&m;cef;u tdrfa&SUrSm&Sdonf/ pm;yJGuav;wpfvkH;rSm
avSum;tdrfESifh
tdrfa&SUjywif;aygufMum;rSm&Sdonf/ pm;yJGay:rSm pmtkyf10tkyfrQom &Sdonf/
pma&;p&mypnf;vufeuf
wpfpkHwpf&mrawGUojzifh q&mOD;wuf&Sdefonf xkdpm;yGJwGif aA'ifaqmif;yg;rsm;
a&;rnfr[kwf[k
wGufqEdkifayonf/ a&mufNyD; aemufwpfaeUrSmyif q&mOd;wuf&Sdefu]]udkwifxGef; tJ'Dpm;yJGokH;csifokH;/ q&mrokH;ygbl;? q&mu pm;yJGrSm xkdifavhr&Sdbl;?
pma&;csifawmif
tm;vsm;arSmufa&;wm}}[k qkdum okH;cGifhjyKavaomaMumifh rsm;pGm0rf;omoGm;ayonf/
taMumif;rlum;
uRefawmfhae&m[k owfrSwfEdkifaom tv,fydkif;rSm tvGefarSmifvGef;aomaMumifh
jzpfonf/
uRefawmfhae&m[k owfrSwfxm;aomtydkif;wGif tdyf&mcif;&\/ jcifaxmif axmif&\/
pma&;pmzwfrsm;pGmvkyf&efvkdaom vufaxmuft,f'Dwm? EdkifiHa&;orm;aygufptzdkU
oifhavsmfaomae&m
r[kwfay/ nrSm rD;cGufudk tm;udk;Edkifaomfvnf; aeUcif;tvif;a&mifrSm tm;udk;p&m
r[kwfay/
OD;wuf&Sdef\ pm;yJGay:u pmtkyfrsm;udk ,lMunhfvkdufonf/ aA'ifpmtkyfrsm;
awGU&rnfxifaomfvnf;
rawGU&bJ bk&m;&Sdckd;pmtkyf? 0dyempmtkyf? 0wKpmtkyfESifh e*g;eDpmtkyfrsm;udkom
awGU&ay\/

pmtkyfacgif;pOfrsm;udk zwfaewkef; ukvm;xdkifrS Murf;ydk;rsm;u zifudkxdk;aeavonf/


uRefawmfwkdU okH;OD;pvkH; ckwifr&SdMu? Murf;jyifay:rSm tdyfMu&onf/ okH;OD;pvkH;
tdrfrSm
csufjyKwfpm;olrsm; r[kwfMuojzifh Am[D&udpenf;vSaom tdrfjzpfayonf/
q&mOD;wuf&Sdef r&SdvQif
yufvufukvm;xdkifwGif udkwifat;ESifh uRefawmfonf OD;ol0ifxdkifMuonf/
udkwifat;onf
yufvufukvm;xdkif xkdif&vQif xdkifaomfvnf; uRefawmfuOd;oGm; rxkdif&vQif
tdrfa&SU0&efwmodkU
xGufum rwfwwf&yfNyD; [dk[kdonfonf ai;Munfhaewwfonf/
uRefawmfwkdUtdrfrSm tNrJraeaomfvnf; Mum;ayguf wpfcgwpf&H vmtdyfwwfaom
vlwpfa,muf&Sdao;\/ xdkvlum; a&ausmfxdyf&Sd w&kwfvufzuf&nfqkdifwGif tcpm;
ulnDa&mif;csaeaom udkpHazqkdoljzpf\/ olvnf; uRefawmfESifh
&G,fwlavmufyifjzpfonf/ t&yf&Snf&Snf
tom;jzLjzL cyfao;ao;jzpfNyD; w&kwfbdef;pm;ESifh wlayonf/ olu
uRefawmfwdkUtm;vkH;tm;
q&m[kac:onf/ olonfvufzuf&nfqdkifrSm pm;tdyfaexdkif uRefawmfwkdUxHrSm
wpfcgwpf&H
vmtdyfjcif;jzpfonf/ olESifhq&mOD;wuf&SdefwkdUum; tawmfcifrifMu[ef&Sd\/
oluRefawmfwkdUxH
vmtdyfonfjzpfap? rtdyfonf jzpfap? eHeufwkdif; EdkUqDcGufESifh vufzuf&nfxnfhcJUNyD;
q&mOD;wuf&Sdeftm; wkdufonf/ yef;uefaq;aMumNyD; xm;aeusae&mxm;NyD;rS
jyefonf/ wpfcgwpf&H
OD;wuf&Sdefu awmufwkdrnf& ckdif;onfudk vkyfoGm;&ao;onf/
wifxGef;wpfa,muf vufaxmuft,f'Dwm jzpfaeNyDwJU [laom owif;udk
tjcm;olrsm;
*&kxm;vkdufMu[ef rwlaomfvnf; ocifrdwfaqGrsm; Mum;wGifum;
csufcsif;*,uf&dkufoGm;avonf/
nOfheufoef;acgifbGm;ceJ aygufvmNyD; aemufqkH;aMu;eef;owif; ar;oluar;onf/
okwfoD;okwfysm0ifvmNyD; xnfh&efowif; ykHESdyf&ef aqmif;yg;ay;olu ay;onf/
uRefawmfhrSm
tmPmr&Sdygbl;qdkonfudk vufrcH/ aemufwpfaeU rygjyefyguvnf;
]]ocifwifxGef;[m wkdUArmryDbl;?
tzArmjynf&JU wm0efudkrxrf;&Gufbl;}}ponfjzifh ajymqdka0zefwwfonf/ wpfcgwpfcg
vlpkvla0;ESifh

aysmf&TifpGm 0ifvmNyD; vufzuf&nf vdkufwkduf&rnf? rkefUvkdufauR;&rnf[k


nSOf;olwkdUu nSOf;Muonf/
uRefawmfu0ifaiG&Sdaom vufaxmuft,f'Dwm jzpfaeNyDudk;/
b,fenf;b,fykH ocifawGvmvm uRefawmfu 0rf;omtm;& qD;BudKygonf/
uRefawmfhrSm olwkdUvkd
ajcovkH;tdrfwkdif tcsdefjynfh 0efxrf;ocif rvkyfEdkifaomfvnf; tcsdefydkif;
0efxrf;ocifaygufp
jzpfaeonf r[kwfygavm/
tvkyf0ifpu uRefawmfonf bDt,fOya'wef;udk wuf&efBuH&G,fcJUao; onf/
&aom vc 65usyfrS
ausmif;vc 25usyfudkay;NyD; usefaiG 40usyfjzifh urm&GwfrSm qufaeoGm;rnf[k
rSef;cJUonf/ ,ckawmh
rSef;wkdif; raygufawmh acs/ aiGaMumifhum; r[kwf? xrif;wpfeyf wpfrwfESifh
pm;jzpfaomaMumifh
cufp&mr[kwfay/ ntvkyfjzpfaomaMumifh reuftapmBuD; ausmif;wuf &efrjzpfEdkif/
xkdUjyif
rjzpfjzpfatmif vkHUvpdkuf bDt,fvfwuf&efvnf; bDt,fvfrufarmpdwf r&SdawmhNyD/
wpfcgwkef;u EdkifiHa&;wGif 0wfvkHawmf&rsm;? a&SUaersm; xif&Sm;cJU Muonf/
olwkdUEdkifiHa&;ESifh
olwkdUtoufarG;0rf;ausmif;rItvkyfudk Edkifeif; vdrmpGm ,SOfwGJEdkifcJUMuonf/
uRefawmfwdkU\
ausmif;om;acgif;aqmif rsm;jzpf aom udkBuD;Ek? udkatmifqef;? udkodef;az
ponfwkdUvnf; xdkolwkdUtm;
erlem xm; &efBudK;pm;cJUMuao;onf/ okdUaomf EdkifiHa&;\ oabmonf rsm;pGm
ajymif;vJcJUNyDjzpfojzifh
,if;odkUerlemxm;jcif;rSm pdwful;,Ofjcif;om jzpfaMumif;
olwkdUvufawGUBuKHMuavonf/ olwkdUonf
oifaeaom bDt,fvfudk wef;vef; pGefUypfMu&avonf/
wkdUArmEdkifiHa&;onf 0wfvkHawmf&? a&SUaewkdU\ Oya'ynm? tacs twif pum;&nf
ponfwkdUxufrsm;pGm ausmfwufoGm;avNyD/ wkdUArmEdkifiH a&;onf 0wfvkHawmf&?
a&SUaewkdUu
trIvkduf&mrS tm;rSay;aomtcsdefxuf acgif;aqmifwdkUxHrS rsm;pGmydkay;Edkifaom
tcsdefudkawmif;aeavNyD/
xdkUjyif wkdUArmocifwkdUonf 0wfvkHawmf&BuD;? a&SUaeBuD;rsm; acgif;aqmifcJUMuaom
vlBuD;EdkifiHa&;udk

pm;zm; udk,fusKd;&Sm EdkifiHa&;ESifh wpfom;wnf;jrifaeMuNyD r[kwfygavm/


uRefawmfbDt,fvfrwufjcif;udk rjrifhOD;urauseyf/ uRefawmfhqkH; jzwfcsufudk
jyif&efrjrifhOD;u
trsKd;rsKd;azsmif;zsonf/ uRefawmfurjyifEdkif/ azsmif;zsr&awmh rjrihfOD;u
0rf;enf;pum;ajymonf/
pdwfaumufovdk vkyfjyonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; bDatpmar;yGJ ajzatmif
jyKjyifay; Edkif\/
bDt,fvfwufatmifum; rjyKjyifEdkif/ rSwfrdao;onf/ uRefawmf ESifhrjrifhOD;wkdU
cifrif&if;ESD;pu
rjrifhOD;onf 0wKwdkuav;wpfyk'f a&;ay;zl;\/
ausmif;olESifhausmif;om;awGUqkHMuonf/ usdwf
cspfMuonf/ wpfOD;udk wpfOD;tm;ay;um pmudk BudK;pm;oifMuonf/
ausmif;tkyfq&mrBuD;ESifh
0wfvkHawmf&BuD;rsm;jzpfMuonf/ olwkdUESpfa,muf nm;NyD; wkdif;usKd;jynfusKd;
aqmifMuavownf;/
uRefawmfum; rjrifhOD;rSef;xm; onfhtwkdif; rjzpfbJ qifajymifBuD; tNrD;usrS
wpfavNyD/
rjrifhOD;\ 0rf;enf;pum;rSm [efaqmifr[kwfaMumif; olUrsufESmrSm
wyftyfay:aeonf/
rjrifhOD;pdwfaumufovdk vkyfjyjcif;rSm uRefawmfhqifjcif OmPfudkrjyKjyifEdkifawmh
uRefawmhftcspfpdwfudk
qGjcif;omjzpfonfxif\/
'Dvdk rjrifhOD;u 0rf;enf;pum;ajymNyD; pdwfaumufovdk vkyfjyvdkufawmh
uRefawmfhpdwfwGif ]]aMomf rjrifhOD;
ighudkwu,fcspfayom;yJ}}[k atmufarhNyD; MunfEl;aerdonf/ odkUaomf ol
rSef;xm;ovdk BudK;pm;&efum;
rjzpfEdkifawmh
yg/ /
48
O,smOfrSL;ESifh ESif;qDyef;
uRefawmf\ae&mopfrSm 45-vrf;wGif &Sdojzifh a&ausmfvrf;rBuD;wGif aeaom
rcifopfwkdUESifh
rsm;pGmeD;aeayonf/
ae&mopfwkdUajymif;vmNyD; rMumrDyif cifopfwkdUtdrfa&mufoGm;avonf/

rcifopfum; atmufxyfrSm&Sdaeonf/ yxrqkH;tBudrfawGUjrif&onfh ykHtwdkif;yif


jzpfonf/
wkdifBuD;udkausmrSDvsuf uGyfyspfay:rSm ajcqif;xdkifum pmzwfaeavonf/
bmoHrSvnf; Mum;[efr&Sd/
b,ft&dyf b,fta&mifrQvnf; jrif[efr&Sd? pmwGifom tm&kHpdkufaeonf/
olUteD;wGif olUta':
a':a&Topfu xdkifNyD; aq;xkyfuav;rsm;udk puLtdwfuav;rsm;xJodkU xnhfaeonf/
a':a&Topfonf uRefawmf0ifvmonfudkcsufcsif;jrifonf/ vufutvkyfudk
vkyfNrJqufvkyf&if; aeonf/
]]a':a':wkdU&SdMuvm;cifAsm? q&mazaum&Sd&JUvm;}}
]]ESpfa,mufpvkH; &SdMuw,fuJGU? tay:wufoGm;? EdkUrif; ckb,fu vmwmvJ}}
]]uRefawmftdrfu vmwmcifAs/ ckuRefawmf 45vrf;xJ ajymif;vmw,fav}}
uRefawmfu tm;wufoa&m ajymNyD; 'Dpum;aMumifh rcifopfu pdwf0ifpm;jcif;jzifh
uRefawmfhtm;Munfhavrnfvm;[laom arQmfvifhcsufjzifh rcifopftm;
Munfhajzvdkufonf/ rcifopfum;
pmudkomzwfaeonf/ bmawGrsm; pJGaeonfrod/ a':a&Topfu]]at; at;? ajymif;vm&if tdrfeD;em;csif;jzpfwmayghuG,f? rif;a':a':eJU awGUcsif&if
tay:wufa[h}}
]][kwfuJU? wufr,fvdkUygyJ}}
uRefawmfonf avSum;qDodkU avQmufcJU&aomfvnf; uRefawmfhudpwGif pdwf0ifpm;rI
rjyaom
rcifopf\trlt&mtwGuf rausrcsrf;jzpfvsuf aemufvSnfhum]]opfopf bmawGrsm; zwfaevdkU onfavmuf pJGae&wmvJ}}
onfawmhrS rcifopfonf anmif;aeaom rsufvkH;uav;rsm;udk uRefawmfqD
qefUvTwfvkdufonf/
orf;a0jcif;ESifh a&mpyfaeaom tNyKH;ESifhtwl pmtkyfrsufESmzkH;udk jyvdkufonf/
cifjrifhBuD;0wK'kwd,wJG/
tay:a&mufawmh a':a':nGefUa&m? q&mOD;azudkyg tqifoifh awGU&onf/ a':a':rSm
awmif;wpfawmif;xJ&Sd aq;ykvif;rsm;udka&G;aeonf/ q&mazum; ausmif;oifcef;pm
pmtkyfrsm;udk
ppfaeonf/
]]a':a':}}
]]armifwifxGef;vm;a[h xkdifuGm}}
a':a':Murf;jyifay:rSm tvkyfvkyfaeojzifh uRefawmfonf ukvm;xdkifay:rSm rxkdifbJ
a':a':ESifhreD;ra0;wGif Murf;jyifay:rSmyif xkdifvkdufonf/

]]xdkifyguG? ukvm;xdkifay:rSmyJ xdkifyg}}


]]aeygap a':a':&,f}}
q&mazonf yufvufukvm;xdkifrSm pefUpefUxdkif tem;,lvdkuf&if;]]b,fu aygufvmovJa[h}}
]]uRefawmf tck 45-vrf;udkajymif;vmw,f? eD;vmvdkU vmvnfwmyJ}}
a':a':u ykvif;rsm;udka&G;&if;yif]][
kwfvm;? b,fbufavmufrSmvJ}}
]]armif*dkrm&D(AdkvfcsKyfvrf;)eJU uyfvkdUygyJ a':a':}}
]]at; aumif;w,f aumif;w,f? cPcP vmvnfwmayghuG,f?
ausmif;qufaeao;ovm;}}
]]tpuawmh bDt,fvf qufoifr,fvdkUyJ? ckawmhroifawmhygbl;?
wefzdk;odyf&Sdw,fvnf;
rxifawmhygbl;}}
OD;a&Tazum; bmrQMum;r0ifawmhbJ uRefawmfwkdUESpfa,muftm; pdkufMunhfNyD;
ajymMuorQudk
em;axmifom aeavonf/ a':a':u a&G;xm;aom ykvif;vGwfrsm;udk
*syfpuLaowm wpfckxJrSm
xnfh&if;]]bmvJa[h bDt,fvfqkdwm 0wfvkHawmf& a&SUaetwwfvm;}}
]][kwfw,fa':a':}}
]]at;uGm roifwmbJaumif;ygw,f? vQmt&dk;r&Sdwkdif; vdrf&wJUtvkyfyg uG,f [J
[J}}
a':a':htNyKH;rSm a&SUoGm;BuD;rsm;ESifhtwl vufoGm;onf/ a':a':onf
tvkyfudkcsxm;NyD; xkdif&mrSxonf/
]]vmuGm ukvm;xdkifay:xdkif}}
a':a':u ukvm;xdkifwpfvkH;rSm0ifxdkif\/ uRefawmfvnf;ab;u
vdkufxdkif&awmhonf/ q&mazonf
olUausmif;oifcef;pm pmtkyfrsm;ESifh tvkyfrsm;aejyefavNyD/ a':a':ESifh
uRefawmfum;pum;wajymajymESifh
rarmEdkifMu/ ociftvkyftjyif bmvkyfao;ovJar;onf/ vufaxmuf
t,f'Dwmjzpfvm&ykHudk
ajymjy&onf/ vkyf&onfhtvkyfoabm? tvkyfvkyfcsdef rSpNyD; ae&xdkif&ykH?
pm;&aomuf&ykHyg
ruseftaMumif;pkHar;jref; ajymqdkaeMuavonf/

]]wdkUtdrfvnf; rMumcP0ifxGufNyD; pm;csifwJUtcg vmpm;ayghuG,f?


wpfa,mufwGufqdkwmrxl;ygbl;?
tNrJydkydkrdkrdkcsufxm;wmyJ}}
]]aus;Zl;wifygw,f a':a':? okdUayr,fh uRefawmfwkdUu tcsdefrSefwJUvlawG
r[kwfawmh
qdkifeJUyJudkufygw,f}}
]]qdkifxrif; qdkif[if;qkdwm Mumawmh NiD;aiGUvmwmyJuJGU/ wkdUudkawmh tm;emp&m
r&Sdygbl;?
pm;csifwJUtcgvmpm;? aMomfpum;aumif;aevdkufwm armifwifxGef;udk
bmrSrauR;&ao;bl;}}
]]aeygapa':a':? uRefawmfrqmygbl;}}
uRefawmfujiif;aomfvnf; a':a':onf wpfpkHwpf&m ,lauR;&ef
xoGm;avawmhonf/
a':a':uxoGm;awmh teD;uowif;pmwpfapmifudk aumufzwfvdkufonf/
eef;&if;0efOD;yku
olUnTefUaygif;tpdk;&atmifjrifrIrsm; teuf a&eHajrrS &efukefa&mufaeaom
oydwfwyfom;rsm;tm;
tpkd;&p&dwfjzifh a&eHajrokdU jyefydkUEdkifjcif;rSm wpfckjzpfaMumif; ajymMum;aeavonf/
oHykH;wD;awmxkwfaeaom ocifrsm;tm; OD;apm\*VKefwyfom;rsm;u 0g;&if;wkwfESifh
&dkufMuonf/
]]armifwifxGef;&JU rif;wkdUocifawGu t,loD;vGef;w,fuG}}
uRefawmfonf owif;pmzwfae&mrS tHUMopGm Mum;vkduf&onf/ ausmif;oifcef;pm
pmtkyfjzihftvkyf&Iyfaeaom q&maz\toHjzpfae tHUMordonfhtjyif
onfxifjrifcsufrsKd;udk q&mazhxHrS
rarQmfvifhojzifhvnf; tHUMordjcif;jzpfonf/
]]b,fudprSm t,loD;wmvJ q&m? OD;apmudk oHykH;wD;NyD; awmxkwfwJU udpvm;}}
]][m q&m tJ'gajymwm r[kwfygbl;/ iapmvdkvlawmh awmxkwf&kH r[kwfbl;/
romcsvnf;
csxdkufwmyJ/ q&majymcsifwmu olwkdUbkH0g'udk ajymwm/ q&mwkdUvnf; bkH0g'udk
BudKufoavmuf
BudKufygw,f? EdkUaywJU armifwkdUocifawG&JU bkH0g'u jyif;xefvGef;w,f/
tm;vkH;wef;wl&r,f
qkdwmrjzpfEdkifbl;uG? oabFmusif;u ulvDwpfa,muf&JU todOmPft&nftcsif;eJU
aumvdyfausmif;uya&mfzufqmwpfa,muf&JU todOmPftqifhtwef; uGmw,f
r[kwfvm;/

aumf&if*sDukvm;u vefcsm;ukvm;eJU ArmulvDawmif todOmPftqifhtwef;


uGmw,f r[kwfvm;/
aumf&if*sDukvm;u bdwfbdwfwkH; OmPfr&Sdbl;? ArmulvDu OmPfydk&Sdw,f?
OmPfudkvTmokH;wwfw,f}}
uRefawmfua&SUqufajymrnfh t&Sdef,laewkef; q&mazu vk0ifvkdufonf/
]]NyD;awmh wpfck&Sdao;w,f? armifwkdUocifawGu a&S;t,ltqawG tm;vkH;y,f&r,f
ajymaew,f?
a&S;t,ltqtm;vkH;om y,fvkduf&if ArmawG ckjzpfaewmxuf aZmufxkd;rdk;arQmf
jzpfukefMurSmyJ/
q&mxifw,f vlBuD;olr &dkao&aumif;rSef;rod? a&S;ynmawG
wefzdk;xm;&aumif;rSef;rod?
bk&m;w&m;oHCmqnf;uyf udk;uG,fzkdUarh? a[m avmurSm tzdk;weforQawG
ysufpD;ukefawmhrSmyJ/
q&mwkdU[m ocifawGudk wu,fhta&;rSm axmufcHcJUwmyJ? vGwfvyfa&;udprSmqdk&if
wpfoabmwnf;yJ?
ckvdkt,loD;rIawG? *g&0enf;rIawG? &dkif;rIawGudkawmh raxmufcHEdkifbl;?
onf;rcHEdkifbl;}}
q&mazonf a':a':nGefUom aumfzDwpfcGufESifh iSufaysmoD;rsm;,l a&mufrvmvQif
a&SUqufrnfrQ
ajymOD;rnf roday/ a':a':u tm;yg;w& NyKH;vdkufNyD;aemuf]][J [J udkazhrSmvnf; ckwavm onf;rcHEdkifwmawGrsm;aeNyD? ckbmrsm;
onf;rcHEdkifjyefNyDvJ}}
]]ocifawG&JU t,loD;rIawG? *g&0w&m;enf;rIawG? &dkif;rIawGudkajymwmyg uGm}}
]]tr,fav; awmfyg? ocifw&m;yJGwJUqdk&ifudkyJ t&ifqkH;a&mufwm r[kwfvm;?
ocifawG
oydwfarSmufNyDqdk&ifudkyJ t&ifqkH; tvSLajy;xnfhwm r[kwfvm;}}
]]awmfprf;yguGm? 'guwjcm;yJ}}
a':a':u uRefawmfhtm; rdcifu om;i,ftm; Munfhovdk NyKH;NyKH;BuD; MunhfNyD;]]'Docifuav;uawmh awmfygw,f? udkaz&,f? *g&0w&m; &Sdygw,f/ [J [J? uJ
uJa&mhaumfzDaomuf?
iSufaysmoD;u 0ufrvGwfuJU}}
q&mOD;a&Tazonf ausmif;oifcef;pm pmtkyfrsm;ESifh tvkyf&IyfaejyefavNyD/
uRefawmfwdkUESpfa,mufvnf;
pum;vufqkHusoGm;jyef avNyD/ rcifopf\ ynma&;udk uRefawmfupay;rdonf/
[dkwkef;uoydwfjyef

rvSefvdkonf r[kwfygvm;/ a':a':nGefUudk,fwdkifyif vGwfvyfa&; r&rcsif;


oydwfarSmufaejcif;udk
axmufcHcJUonf r[kwfygavm/ rcifopfonf oydwfrvSef? ausmif;jyefroGm;/
odkUaomf
pmudkawmhoifzkdUaumif;ao;onf/ oifvnf;oifvdkonf/ &Spfwef;avmufESifh
&yfxm;&rnfqdkaomf
pumpujzpfae onf/ pmar;yJGrajzwm tyxm;NyD; q,fwef;pmavmufawmh
wwfxm;tyfonf
r[kwfygavm/
odkUjzifh rcifopftm; tvGwfynmoifay;a&;udk aqG;aEG;Muonf/ t*Fvdyfpmu
cufonf/ q&mOD;a&Taz
rwwfEdkif/ okdUjzifh armifwifxGef;u oifay;rnfvm;[laom tar;odkU rvTJra&Smifom
a&mufvmonf/
a':a':nGefUum; xdktar;udk tm;wufoa&m ar;vkdufNyD; aemufrS bmpOf;pm;rdonf
rod/
aemufqHiifaeaom trlt&m vuPmay:vmonf/ uRefawmfu]]uRefawmfuawmh oifay;zkdU tqifoifhygyJ a':a':? a':a':horD; vnf;
ar;MunfhygOD;? NyD;awmh}}
a':':u olUtawG;ESifhol ai;armae&mrS uRefawmfquf&ef tmav;aeaom
t&mudkqufvkdufonf/
]]udka&TazeJU wdkifyifvkdufOD;r,f}}
onfrQESifh ajymp&mpum; ukefovkd jzpfoGm;avawmhonf/
udpwGif a':a':aemufqHiifaeonfhoabmudk uRefawmf&dyfrdygonf/
a':a':awG;awm
ai;armoGm;onfh t"dym,fudk zwfEdkifygonf/ OD;a&TazESifh wdkifyif&rnfh
wm0efudkvnf; em;vnfygonf/
orD;ysKduav;udk vlysKduav; wpfOD;ESifheD;pyfapjcif;rSm wm0efBuD;vSonf
r[kwfygavm/
bmrQrjzpfOD;awmh? vlajymp&mrsm; jzpfaernfavm/
onfhaemuf rMumyg? naewdkif; uRefawmfonf rcifopftm; pmjyay;&avonf/
tpOD;wkef;u
t*Fvdyfpm? aemufrcifopfu a*smfrufx&D ykpmwpfyk'far;&ef a*smfrufx&D?
t,fvf*sDb&mrsm;
oifjyay;aerdawmhonf/ wpfcgwpf&H yx0D? wpfcgwpf&H &mZ0if/ naewdkif; 3em&DrS
5em&Dtxd/

tdrfa&SU{nfhcef;\ taemufawmifaxmifhwGif pm;yGJ0dkif;BuD;wpfck cif;xm;onf/


xkdpm;yJG0dkif;BuD;um;pmoifpm;yJG0dkif;aywnf;/ uRefawmfwkdU pmoifonfhtcgwdkif;
a':a':onf reD;ra0;rSm
tvkyfwpfckck xkdifvkyfae wwfonf/ odkUr[kwf rcifopfuJUodkUyif
uRefawmfuvnf; a&Ta&T[k
vdkufac:aeonfh ta':tysKdBuD; ra&Topfonf tvkyfwpfckck vkyfaewwfonf/
olwdkUrSm
vkyfp&mawGuvnf; trsm;om;/ tdrfrIa&;&m atmufxyfrS aq;qdkiftwGuf
Am[D&udp? aq;xkyf?
aq;ykvif;wHqdyfuyf/
q&mOD;a&Tazum; xdktcsdefrSm r&Sdonfom rsm;\/ olUausmif;tvkyfESifh
oludprsm;aeavh&Sdonf/
uRefawmfhtzkdUrcifopftm; pmoifay;&jcif; tvkyfonf aysmfp&m taumif;qkH;aom
tvkyfwpfckjzpfaeavNyD/ yef;yifuav; pdkufysKd;,k, ay;ae&onfESifh wlaeonf[k
atmufarhrdonf/
yef;yifuav;u"mwfcH aumif;vS\/ rcifopfonf OmPfaumif;onf? vkHUv&Sdonf?
yef;O,sOfuav;
bGm;ceJ pnfpnfum;um; aygufvmonf/ uRefawmfum; O,smOfrSL;vnf; [kwf\/
ydwkef;vdyfjymvnf;
[kwf\/
tvkyfb,favmufrsm;rsm; tcsdefusvQif pmoifpm;yJGqDodkU a&mufatmifvm\/
rcifopfu
tqifoifhxdkif apmifhaeonf/
rcifopftm; awGUjrifpu q,fhig;ESpfjynfh[efr&Sdao;[kxifonf/ ckawmh
uRefawmfhrsufpda&SUrSm
yiftysKdzm;zm;jzpfvmayNyD/ usufoa&&Sd csKdat;aom rsufESmwGif
cspfp&ma&m,Sufvmonf/
,Ofaus;EGJUaESmif;aom udk,frSm BuD;aumif0ifvm pdkjynfzJGUNzdK;vmonf/ wu,fh
16ESpforD;unmygyJ/
qHawmufudkum; rodrf;ao;/ r[mezl; csxm;vdkufjyefojzifh eef;qefvmayonf/
a':a':onf olUtvkyfolvkyfaeaomfvnf; uRefawmfwkdUtm; tuJcwfMunfhae&kHru
em;vnf;pGifhae[efwlonf/ pmoif&mrSaeNyD; onfhjyifpum;udk
a&mufoGm;onfESifhwpfNydKifeuf]]a[holi,fwdkU oli,frwdkU? pmoif&mrSm avrazmaumif;bl; [J [J?
avemxwwfw,faemf [ka':a':u

&,fp&mvkdvdkESifh 0if[efUwwfonf/
onfvdk[efUawmh pum;wefUoGm;onfrSef\/ pmudkyJ qufoifMuonf rSef\/
odkUaomf pdwfxJurl
ESpfa,mufwnf; b,folrS rMum;apbJ pum;ajymcsifaeavonf/
wpfcgaomf a':a':nGefUudk,fpm; a&Ta&Tuapmifhaeonf/ t*Fvdyfoifcef;pmrSaeNyD;
&,fp&mjzpfvmojzifh
uRefawmfwkdUESpfa,muf pvkH; wcpfcpf&,frdMuavonf/ a&Ta&Tonf uRefawmfwkdUtm;
rsufapmif;BuD;xkd;NyD;]][J [JU bmrsm; [m;wkdufaeMuwmvJ}}
uRefawmfu wcpfcpf&,f&if;yif]]a&Ta&Tuvnf; uRefawmfwkdU[m;rwkdufygbl;? enf;enf;&,fwmyg}}
]]rif;wkdUpmrSm bm&,fp&mygvdkUwkH;}}
rcifopfu NyKH;pdpdESifhyif]]t*FvdyfpmvkH; toHxGufu &,fp&maumif;vdkU a&Ta&T&JU/ q&mudkqdkjy? opfopfu
vdkufqdk?
yDvnf;ryDbl;/ bmwJUq&m? a&Ta&TUudk tqdkcdkif;Munfhprf;yg? a&Ta&TqdkMunfhprf;?
b,favmuf&,fp&maumif;ovJvdkU}}
uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH; &,fMujyefonf/ a':a&Topfum; rsufapmif;wpfcsuf
vufceJxdk;NyD;]]igvnf; r&,fcsifbl;? nnf;wdkUvnf; r&,fMueJU}}
uRefawmfwkdU t&,f&yfMuonfum; rSefygonf/ oifcef;pmudk qufMuonfum;
rSefygonf/ okdUaomf
pdwfxJrSmum; b,folrSrMum;apbJ ESpfa,mufwnf; usdwf&,fovdkaeayawmhonf/
[dkt&ifwkef;uyif rcifopfonf uRefawmfhtm; q&m[k ac:cJUonf/ tvG,fwul
b,fvdkac:&rnf
rodojzifh ac:[efwlavonf/ ,ckrl uRefawmfonf rcifopf\q&m wu,fyif
jzpfayNyD/
wynfhruav; rcifopf/
wpfaeUo a':a':nGefUu aq;ykvif;rsm;udk aumfuyf&if; uRefawmfwkdUtm;
apmifhMuyfaeonf/
oifcef;pm tv,favmufwGif rcifopfonf olUtarbuf wpfcsufavmuf
vufceJMunfhvdkufNyD;aemuf
uRefawmfa&SUodkU pm&Gufacgufuav; ao;ao;wpfckudk csay;vkdufavonf/
uRefawmfuvnf;ZwfceJ

aumuf,lxm;vdkuf\/ bmawGrsm; a&;xm;ygvdrfh/ odcsifaZmaMumifh pmoifrajzmifh/


a':a':a&SUrSmvnf;
rzwf&J/ aemufrS tBuH&NyD; aemufaz;oGm;um tdrfomxJ 0if zwf&avonf/
pm&Gufuav;udk uspfuspfygatmif acgufxm;\/ pmudkajzvkdufonfqdkvQifyif]udkudk}[laom tac:udkzwfvkduf&onf/ a&SUqufrzwfEdkif/ wpfudk,fvkH;
wkefvIyfacsmufcsm;oGm;onf/
yDwdvIdif;wkdUonf abmifbifcwfaeavonf/ taMumtjcifawG axmifwufvmonf[k
owdjyKvkdufrdonf/ b,fwkef;urQ t&omrsKd;rcHpm;zl;yg/ twefMumrS pmudk
zwfEdkifonf/
udkudk
ckvdk BudK;pm;oifjyay;wm txl;aus;Zl;wifygonf/ '*kefr*Zif;rSm
aqmif;yg;NydKifyJGopfopf 0ifcsifygonf/ opfa&;wJU aqmif;yg;udk udkudk
Munfhjyifay;r,fvm;? odyg&ap/
opf
pmudk,fum; bmrQr&dk;wmrygyg/ ay;ykHESifh ac:ykHu qef;aeonf/ uRefawmfhtm;
wkefvIyfacsmufcsm;apayonf/ at;at;vlvl jyefpOf;pm; vkdufaomtcg rcifopfonf
uRefawmfhtay:rSm
qef;qef;jym;jym; oabmrxm;bJ nDrcspfuav;u ]udkudk}[k ac:vdkufjcif;rsKd;vnf;
jzpfEdkifaMumif;
awG;rdavonf/ xkdUaMumifh uRefawmfonf rcifopftm; xkdpmjzifh pvdkufonf[k
txifao;jcif;
vkH;0r&Sdyg/ xkdpmaMumifh uRefawmfhudk,fudkawmh udk,faumif;pGm odoGm;ayNyD/
rcifopftm;
uRefawmfcspfaeavNyD/
b,fhavmufxdcspfovJ/
rajymwwfao;/
rcifopfNydKifyJG0if&ef a&;vkdufaom aqmif;yg;rSm pum;ajyESifh um&efa&mpyfxm;onfh
&SpfvkH;bJGUuAsmESpfyk'fygonf/ ojzefuav; wpfyk'fESifh tqkH;owfxm;onf/
pum;vkH;uav;rsm;rSm
EkvScsKdvS\/ EGJUvS aemhvS\/ rEav; armifcifarmifac: v,fwDy@dw
q&mOD;armifBuD;a&;aom
cifjrifhBuD; 0wKrS pmEkpm,OfwkdU\ MoZmruif;onfudk owdjyKrdonf/
t"dym,fuvnf;
uGefUjrL;wifhqef;vSonf/ tuRefonf (pum;okH;&mrSmum; rif;ok0Pf qefvSonf)

wdfrfawmifwdrfvdyfMum;rS bGm;ceJay:vmaom vrif;BuD;udk Munfh odkU qdkrdonf/


romvnf;w
omvnf;w zkd;a&Tv[k vlwdkUac: qkdjcif;rSm ,kwd&SdvSygonf/ tuRefUrSm aiGpEm
romawmh
b,fuRef;oGm; xGef;aeygvdrfhvdkU pdk;&drfrdNyD; tuRefUqD rxGe;fawmhbl;vm;vdkU
wrdonf/
aiGpEmomjyefawmh tuRefUqDrSm tNrJomaeygvm;vdkU wrdonf/ tuRefUcspfOD;onf
zkd;a&Tvayavm/
rcifopf\ aqmif;yg;udkjyifqifp&m rvdkvSyg/ acsmay;vdkuf&ygonf/ uAsmrSmawmh
uRefawmfhwGif
jyifEdkifaom t&nftcsif;r&Sdyg/ okdUaomf rcifopf\ uAsmuav;rsm;onf &Gwfqdk
csKdonf/
em;0ifyD,Hjzpfonf/
rcifopf\ aqmif;yg;onf a&G;cs,frnfhf t,f'Dwmtm; rnfa&GUrnfrQ
qJGaqmifEdkifrnf?
pmzwfy&dwfowftm; rnfa&GUrnfrQ ESpfodrfhaprnfudk uRefawmfrcefUrSef;Edkif/
uRefawmfhudkum;
odrf;usK;HqGJiifvkdufygNyD/
uRefawmfonf olUaqmif;yg;udk oifcef;pm pmtkyfMum;xJrSm nSyfNyD; ,loGm;&onf/
tdrfrSmzwfNyD;'*kefr*Zif;okdU ydkUay;vdkufonf/ aemufwpfcg pmoifcsdefusawmh
oifMum;ydkUcsNyD;oGm;aom
]Zif;'g;utusOf;om;}qkdaom 0wKudk tvGwfzwfEdkif&ef jyKjyifxm;onfh avmif;*frif;
zwfpmpmtkyfudk
rydwfao;bJ]]opfopfu pma&;odyfawmfwmyJ}}
opfopfonf NyKH;NyD; Nidrfaeonf/ twefMumrS]]opfopfu onfavmuf r[kwfygbl;? opfopf&JU q&mawGu awmfwmyg}}
]]e*dk&SdrS e*dkif;xGufowJU opfuJU? opfopf q&mawGu b,folawGvJ qkdprf;ygOD;}}
]]oifq&m jrifq&m Mum;q&m tm;vkH;aygh q&m&,f/ azaz&,f? ausmif;u
q&mawG&,f?
q&mudkwifxGe;f&,f? 'gawGu oifq&mawGawGaygh/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;wdkU?
rEav;armifcifarmifwdkU? ,k0wDcifwkyfwkdU qdkwmawGu jrifq&mawGaygh}}
uRefawmfu w[J[J&,fvkdufrdonf/ &,foHudkMum;ojzifh a':a':u
uRefawmfhbufodkU
vSnfhMunfhvdkufonf/

]][J [J v,fwDy@dwOD;armifBuD;&,f? rEav; armifcifarmifqdkwm&,f?


,k0wDcifwkyf&,f
wpfa,mufwnf;yJ opfopf&JU}}
rcifopfonf tHUtm;oifhoGm;onf/ tvGeftMuL;vnf; 0rf;omoGm;onf/
]][if [kwf&JUvm; q&m? tkdq&mOD;armifBuD;u odyfawmfwmyJaemf}}
a':a':uvSrf;NyD; owday;vdkufonf/
]]a[h oli,f oli,frawG? 0wKzwfcsdef r*Zif;zwfcsdef r[kwfbl;aemf}}
]]uRefawmfwdkU tckoifcef;pm oifae&wmu Zif;'g;u tusOf;orm;qdkwJU
emrnfausmf
t*Fvdyf0wKBuD;jzpfaeawmh pum;pyfrdvdkU uRefawmfwkdUpma&;q&mv,fwDy@dwqD
a&mufoGm;wmyg
a':a':&,f}}
]]a[ [kwfvm;? rodygbl;uG,f}}
]]tJ'D Zif;'g;u tusOf;orm;qkdwm a':a': &kyf&SifMunfhzl;rSmaygh?
]armifha'0D}qdkwmav? uRefawmfwdkUawmh
rMunfhzl;ygbl;? Mum;om Mum;zl;w,f}}
]]aMomf tJ'D&kyf&Sifvm;? Munfhzl;wmaygh? vef'eftwfu &dkufwm? bwifhwkdU
cifcifEkwkdU
emrnfBuD;wke;fuayghuG? opfopf okH;av;ESpft&G,fwkef;u ay:wJUZmwfum;}}
]]udkif; a':a':? &kyf&SiftaMumif;ajymcsdef r[kwfbl;? pmoifvkdufOD;r,f [J [J}}
okH;a,mufpvkH; &,fvkdufMuonf/
rcifopfu nKonfhpmayuav;awG a&;ojzifh uRefawmfh&ifxJrSmvnf; wmonfh
pmayuav;awG
yJUwifvl;vGefUvmonf/ uRefawmfonfpmayoabm oufa&mufonfhpm ,ckxd
ra&;zl;ao;yg/
ausmif;om;b0uwnf;u owif;pmrSm aqmif;yg;a&;cJUonf/ owif;ydkUcJUonf/
,ckvufaxmuf
t,f'Dwm tjzpfjzifh bmomjyefrsm;pGm vkyfae&onf/ onfwkdUum; pmayr[kwfyg/
rjrifhOD;um; pmayorm;jzpf\/ jrefrmpm *kPfxl;,loljzpf\/ rjrifhOD;aMumifh
uRefawmfonf pmaywGif
pdwf0ifpm;rIydkvmonf/ odkUaomf pmayzefwD;&ef qEaygufzGm;rvmyg/ ,ck
rcifopfaMumifh
pmayzefwD;&ef? olrsm;pmayudk zwf&kHavhvm&kHom ra&mifh&JrI udk,fwkdifzefwD;&ef
qErsm;
ay:vmayonf/

rcifopf\ ]romvnf;w omvnf;w? zkd;a&Tv}udk wkHUjyef&rnf/


uRefawmfhZmwfvkdufonf
,mOfpMum&xm;oljzpfavonf/ a&aMum ajraMum &IHUoGm;Edkifonf/ awmifZrL'Dyg
wpfckvkH;udkvnf;
vSnfhvnf&kHru ajrmufuRef;? ta&SUuRef;? taemufuRef;rsm;udkvnf; vSnfhonf/
odkUaomf b,frSmrS
raysmfydkuf/ awmifuRe;fodkU jyefNyD; olU&GmodkU vmcJUonf/ olUcspfol rsufarSmuf
a&mufawmhrS csrf;ajrU
aysmfydkufEdkifawmhonf/
okdUjzifh uRefawmfESifhrcifopfwkdUonf pmaytwkHUtjyef zefwD;Mu\/
wpfa,mufESifhwpfa,muf pmay;pm,lvkyfMuonfrSmvnf; a':a':nGefUESifh
a':a':a&TwdkU
apmifhMuyfonfhtxJuyif jzpfonf/ oifcef;pmpmtkyfBuD;xJrSm acgufxnfhxm;vQif In
the Exercise
Book[k t*Fvdyfpum;jzifh tcsufay;vkdufonf/ uGefygaowmxJrSm xnfhxm;vQif
In the Compass Box [ktcsufay;vdkufonf/ tcgrsm;pGm tdrfomonf
xdkpmuav;awGudk zwf&mae&mjzpfcJU&\/
uRefawmfonf rcifopftay:0,f ykHenf;jzifh rQom nKwmae&&kHESifh
rauseyfEdkifawmhNyD/
rjrifEdkifaom? r&kef;Edkifaom owdwpfcku qJGiifaeovdk xif&onf/ aemif
bmjzpfjzpf
yGifhyGifhvif;vif;omcspfvkdawmh onf/ xkdtwkdif;yif rcifopftm; pma&;ay;vdkufay\/
rcifopfum;
]cspfygonf}[lao pum;vkH;ygonfh pmwpfapmifrQrjyef/ yg;pyfjzifh ajym&efum;
a0;bdao;\/ rcspfbl;
xifp&mvnf;vuPmtrlt&m wpfckrQrjy/ cgwdkif;vkdyif a&;om;ajymqdk
qufqHaeayonf/
uRefawmfuvnf;olUxHrS ]cspfygonf} qdkaom pum;udk twkH;vdkuf twpfvdkuf
Mum;vdkjrifvkdonf/
tm;rvdktm;r& vGefpGmjzpf&aom tcsdefygwnf;/ xyfcgwvJar;? rajz&if
pdwfqkd;&vdrfhr,f[k
Ncdrf;ajcmufar;? rcspfvdkUvm;[k ceJUar;awmhrS ]]opfopfvnf;
udkudkUvdkygyJ}}[kajymayawmhonf/
rdef;raumif; rdef;rjrwfwkdU onf ]cspfygonf}qdkaom pum;udk wGefUwdkvSacsonf
wum;/ odkUuvdkyif

MunfEl;tm;& O'gef;usL;rdavonf/
rcifopfonf uRefawmf\ &nf;pm;OD;jzpfonf[k qdk&rnfjzpfonf/
vlysKdjzpfuwnf;u tysKduav;awGESifh awGUcJvSNyD/ wpfzufowfBudKuf
onfvnf;&Sd\/ ESpfzufusdwf
BudKufonfvnf;&Sd\/ odkUaomf orD;&nf;pm; rrnfEdkifyg/ vlysKdBuD;zm;zm;
aumvdyfausmif;om;b0a&mufjyefawmh 0ifeDazESifh awGU&onf/ ]bmuvdkwdkwdk
bdkuvmwmwm}ESifh
pv,f0if zifrrnf;cifu uJGcJU&onf/ rjrifhOD;um; oli,fcsif;vnf;ru?
orD;&nf;pm;vnf; rus/
rjrifhOD;ESifh yGifhyGifhvif;vif; ododomom cspfBudK;aESmif&ef bmrQrcJ,Of;yg/ tNrJwrf;
tcGifhomonf/
tpOfwHcg;yGifhaeonf/ bmaMumifh uRefawmfomaom tcGifhudk r,lcJUoenf;/
yGifhaomwHcg;jzifh
r0ifcJUoenf;/ uRefawmftBudrfBudrf okH;oyfMunfhrdonf/ bmaMumifh
rcifopfESifhawGUrS
yGifhyGifhvif;vif;ododomom cspfBudK;aESmifvdkufrdoenf;/ uRefawmftBudrfBudrf
qifjcifMunfhrdonf/
rjrifhOD;xuf rcifopftm; tcspfydkvm;/ onf[m rjzpfEdkif/ ESpfa,mufpvkH;udk
uRefawmfwef;wlcspfonf[kxifonf/ ydkjcif;ydkvQif rjrifhOD;tay:rSmom ydkxkdufonf/
rjrifhOD;ESifh
wpfa,muftaMumif; wpfa,muf xGif;azmuf odMuonfrSm MumNyDr[kwfygvm;/
rcifopf\
oabmvuPm taMumif;t&mawGudk odonfrSm rMumao;/ ynmt&mrSmqdkvQif
rcifopfxuf
rjrifhOD;u tqrsm;pGm omayonf/ rcifopfrSm yifudkOmPfESifh ynmvkHUv
xl;uJaomfvnf;
ynmrjynhfpkHao; r[kwfygvm;/ ypnf;OpmrSmvnf; rjrifhOD;u omayonf/
okdUjzpfvQif rcifopfu
i,fvkdU? vwfqwfvdkU? i,f&G,fjcif;\ xufjrufrI&SdvdkU ydkcspfoGm;rdavovm;/
odkU&mwGif rcifopfu
yGifhopfp rufarmp&m taumif;qkH;yef;jzpfvQifrjrifhOD;u yGifhaumif;wkef; ta0qmqkH;
yef;? um;um;
pGifhpGifh usufoa&wifhaom yef;? r[kwfygvm;/
rjrifhOD;\ tcspfu cyfat;at; cyftkyftkyfjzpfrcifopf\ tcspfu
cyfaEG;aEG;cyfyGifhyGifh jzpfrsm;ayvm;/

rjrifhOD;u uRefawmfhtm; olvdk&modkU jyKjyifykHoGif;vkdufNyD; rcifopfu


uRefawmfvdk&modkU
jyKjyifykHoGif;cHcsifonfh edrdwfvuPm aMumifhayavm/
bmaMumifhjzpfjzpf rcifopfESifh uRefawmfyGifhyGifhvif;vif; orD;&nf;pm;jzpf MuygayNyD/
uRefawmfonf
rcifopfxuf ckESpfESpfrQBuD;\/ vlysKdaygufuav; r[kwfawmhyg/ odkUaomf
rcifopftm;
vlysKdaygufuav;vdk t&l;trl;cspf\/
wpfckawmhxl;jcm;onf/ ,cifu uRefawmfonf rjrifhOD;tm; uRefawmfESifh&if;ESD;aom
rdef;rrsm;taMumif;tpD&ifcHavh&Sdonf/ Oyrm 0ifeDazhtaMumif;? rr rjrrSDtaMumif;/
odkUaomf,ck
rcifopftaMumif;udkum; rjrifhOD;tm; tpD&ifrcHyg/
a':':wkdU\apmifhMuyfrIonf ydkrdkwif;Muyfvmonfxifonf/ uRefawmfwkdUESpfa,muf
cspfaeMuNyD[kvnf;
&dyfrdNyD;jzpf[ef&Sdonf/ odkUaomf apmifhMuyfjcif;um; rvGefatmif apmifhMuyfjcif;om
jzpf[efwlonf/
a':a': onfuRefawmfhudk om;uJUodkU cspfaomtrlt&mudk jyonf/ uRefawmfwkdU
ESpfa,mufrdom;zom;yDyD
cspfMuNyD; tcsdefwefawmh wifhawmifhwifhw,f nm;MuvQif
a':a':xuf0rf;omrnfhol&Sdrnfrxifay/
odkUaomf uRefawmfwkdU\ tcspf,mOfonf a':a':cif;ay;aomvrf;twkdif;om
a':a':owfrSwfaom
EIef;jzifh armif;&rnf/ rwdrf;&? rapmif;&? rvGef&/
okdUaomf a':':nGefUESifha':':a&TwkdU\ apmifhMuyfjcif;udk wif;vGef;vSonf[k
uRefawmfxifavonf/
pmoifpm;yJG0dkif;wGif a':a':wkdU rsufarSmuf cspf&onfudk tm;r&/ pmtkyfMum;xJ
pmnSyfvnf;aumif;?
uGefygaowmxJ pmxnfhvnf;aumif;? r*Zif;*sme,fxJ &dk;wkd;&dyfwdyfa&;
vnf;aumif;? &ifwGif;&SdorQ
zGifh[ rukefEdkif[k xifvmayonf/ a':a':wkdU rsufuG,frSm
awGUvdkufcsifonf/wwfEdkifvQif
ESpfa,mufom; romvnf;w omvnf;w zkd;a&TvBuD;tay:wuf
orD;&nf;pm;pum;
ajymcsifaeavonf/

wpfcgawmh uRefawmfwkdUowif;pmwdkuf ydwf&ufBuKHojzifh ig;em&Dxdk;NyD;jzpfaomfvnf;


rcifopfwkdUtdrfrS
rjyefao;/ naepm xrif;0ifpm;aeonf/ xrif;pm;NyD;aomf
uRefawmfpmoifpm;yGJ0dkif;rSm xdkifaeonf/
a':a':wkdUum; aemufaz;rD;zdkaqmifrSm &SdMuonf/ q&mazonf
atmufxyfaq;qdkifrSm
tvkyfrsm;aeonf/ rcifopfonf uRefawmf&Sd&m pmoifpm;yJGokdUvmvdkuf?
aemufaz;rD;zkdaqmif olUtarqD
oGm;vkdufvkyfaeonf/ rcifopf\ trlt&mrSm oydwfvG,fiSufuav; jrufcif;ay:rSm
ckefaygufoGm;vmaeonfESifh wl\/ aemufqkH;wpfacguf uRefawmfhqDvmNyD;
tem;rSmxdkifvkdufum &Sdao;/
a':a':u a'gooHjzifh]][JU rdcifopf}}[k atmfac:vkdufonf/
]]rdcifopfaemf vGefyJvGefvGef;w,f? vmcJU 'Dudk}}
qlylBudrf;armif;oHaMumifh rcifopf\rsufESmrnf;oGm;avonf/ uwkdufu&dkuf xNyD;
olUtarqDajy;&avonf/
a':a':htoHum; raumif;qkd;0g; wpfwDwl;toHxuf uJae\/
]][dkem;cPcPoGm;&wm 'gpmoifcsdefrkdUvm;}}
rcifopfu bmrQjyefajymoH rMum;&ay/ a':a':u olUorD; usdwfqlaeoHudkom
Mum;ae&\/ a':a':\
csKyfcs,frIaMumifh uRefawmfrsm;pGm pdwfnpfoGm;onf/ avmuwGif onfhxuf
usOf;usyfaomae&m
r&Sdawmhbl;[k xifonf/ uRefawmfonf pdwfysufysufESifh b,folUrQ EIwfrqufbJ
xvmcJUavonf/
tdrfrSm q&mOD;wuf&Sdef\ pm;yJGwGifxkdifNyD; pmwpfyk'fa&;csvkdufavonf/
O,smOfrSL;onf cGmndK&kHuav;udk wpfESpfvkH;vkH; a&avmif;cJUonf/ jyKjyif
,k,cJUonf/
ajrMoZmxnhfcJUonf/ jymodkvodkU a&mufvmNyD/ aiGESif;pdkpdkwGif cGmndKyef;awG
yGifha0vmNyD/ O,smOfrSL;u
cl;awmhrnfvufvSrf;wkef; ydkif&Sifu ]rydkifolESifh rqkdifbl;? rcl;&}[laom
wm;jrpfvkdufavonf/ jymodkv
ukefoGm;NyD/ cGmndKyef;awGvnf; wkH;oGm;avNyD/ O,smOfrSL;um; cGmndK&kHteD;wGif
xdkifvsuf tonf;ESvkH;
cGmndKESifhtwl wkH;oGm;ovdk rIdifai;ae&onf/ cGmndKyifteD;uvnf; rcGmEdkif/

onfvkd uRefawmfa&;vkdufaom pmudk rcifopfwkHUjyefvkdufaom uAsm\


t"dym,frSmtuRefonf
O,smOfrSL;\ jyKpkysKd;axmif aygufzGm;BuD;xGm;cJUonf/
tuRefUrSm &moDtvdkufyGifhaom cGmndKr[kwfyg/
tuRefUwGif yGifha0aeaom yef;rSm q,fhESpf&moD yGifhonfh ESif;qDyef; jzpfygonf/
tuRefUudkydkif&Sifa&m? O,smOfrSL;yg qdkifygonf/ /
49
urmppfBuD;aygufuJGvmavNyD
uRefawmfvdkcspfudp cspfa&,mOfaMum arsmaepOf? vdk tEkt,Of cspfpmayawG
jyKpkaepOfurmhtajctaeum;
atmufuae yGufxaeaom ppfvIdif;jzifh ckH;xtkH<uaeonf/
1300jynfhta&;awmfykHwkef;uvdk jynfolvlxkwpf&yfvkH; tkH<uvIyf&Sm;jcif;r&Sdaomfvnf;
ocifrsm;acgif;aqmifaom oD;pm;cwdkufyJGrsm;? tvkyform;wdkufyJGrsm;?
EdkifiHa&;pnf;&kH;rIrsm;um;
[dkrSmonfrSm ay:aeonf/ ausmif;om;wdkU\ oHrPdwyfrsm; avhusifhaeMuonf/
ocifpdk;u ArmhawmfvSefrI? ocifb[def;u tvkyform;avmu? ocifvSazu
urmhEdkifiHa&;ajrykH?
ocifEku uRefawmfbkH0g'orm;ponfjzifh a&;aeMuonf/
[pfwvm *smreDu qdkAD,uf &k&Sm;ESifh tjyeftvSef rusL;ausmfa&;pm csKyf
csKyfqdkvkdufavonf/
udkodef;azu xdkpmcsKyfudk e*g;eD*sme,frSm axmufcHa&;om;vdkuf\/
qdkAD,uf,leD,Honf
t*FvdyfjyifopfwkdUESifh yl;aygif;vkHNcKHa&; pmcsKyfjzpfatmif vkyfcJU\/ csdefbmvdefwkdUu
uzsuf,zsuf
vkyfcJUonf/ qdkAD,uf,leD,Honf b,fwdkif;jynfudkrS usL;ausmfapmfum;rnfr[kwf/
rnfonfhEdkifiHESifhrqdk
tcsif;csif;rusL;ausmfa&;pmcsKyf csKyfEdkifonf/ [pfwvm *smreDESifhvnf;
rusL;ausmfrapmfum;a&;pmcsKyf
csKyfEdkifonf/ xdk ukdodef;az\ aqmif;yg;udk taMumif;jyKNyD; tpdk;&wkdUu
e*g;eD*sme,fudk
odrf;vdkufavonf/
]e,fcsJUpepfudk jynfwGif;ppfodkU ajymif;ypf}[laom todjzifh ocifpdk;? ocifEk?
ocifatmifqef;?
ocifoef;xGef;? ocifwifarmifBuD;? ocifausmfpdef? ocifjrpaom
acgif;aqmifrsm;onf

EdkifiHa&;vkyfief;rsm; vkyfaeMuavonf/
1939 ck? pufwifbmv 1&ufaeU/
[pfwvmonf ydkvefjynftm; ppfaMunmNyD; 0ifa&mufwkdufckdufjcif;tm;jzifh
'kwd,urmppfBuD;udk
pvdkufonf/
1939 ck? pufwifbmv 3&ufaeU/
jyifopfESifh t*FvefwkdUu *smreDtm; ppfaMunmvkdufavonf/
tjzpftysufwkdUonf wpfckNyD;wpfck avrkefwkdif;BuD;usovdk aqmifh aqmifh
wdkufcwfvmayonf/
ydkvefjynfonf cPtwGif; emZDavrkefwdkif;BuD;a&SUwGif Akef;Akef;vJus
NydKvJawmhrnfuJUodkU &Sdav\/
qdkAD,ufwyfrawmfBuD;onf 1917 ck? awmfvSefa&; NyD;cgpu ydkveftpdk;&tm;
ay;xm;&aom
rdrdydkife,frsm;udk 0ifa&mufodrf;,lavonf/
emZD*smreDESifh qdkAD,uf,leD,HwkdU wpfjynfESifhwpfjynf rusL;ausmfa&;pmcsKyf
csKyfvdkufaomtcg
uRefawmfwdkUt,f'Dwmu]]
tif; MuufOta&mif wdrfawmifozG,f rif;a&;<u,fvdkU tqdk&SdwJUtwdkif;yJ w,fNyD;
todcufwmyJ? wkdU
qdkAD,uf,leD,H[m t*Fvdyf? jyifopfwkdUeJ Ur[mrdwfjzpfvdrfhr,fxifwm? ckawmh
emZDawGeJU
r[mrdwfjzpfoGm;NyD}}[k uRefawmfhtm;ajymavonf/
uRefawmfonf e*g;eD*sme,frSmygaom udkodef;az\ aqmif;yg;udk zwfxm;NyD;
jzpfojzifh]]r[mrdwfzGJUwmrS r[kwfbJq&m&JU? tcsif;csif; rusL;ausmfa&;qdkwm avmuf[myJ?
igh[migaer,f?
rif;[mrif;aevdkU qdkwmavmufyJ q&m&JU}}
]]rif;xifoavmuf r&Sif;bl;a[h? txl;ojzifh &k&Sm;[m todcufw,fuG}}
*smreDu ydkvef0ifodrf;NyD; t*FvdyfeJU jyifopfwkdUu ppfaMunmvkdufaomtcg
uRefawmfht,f'Dwmu
uRefawmfhtm; wm0efopfwpfck ay;jyefavonf/ ppfBuD;jzpfyGm;vmaomaMumifh
Armhacgif;aqmifrsm;ESifh
jynfoljynfom;trsm;wkdUu b,fodkUxifjrif,lqMuonf? bmawGajymqdkaeMuonf?
b,fvdk

*,uf&dkufonfrsm;udk penf;emNyD; owif;aqmif;yg;a&;&ef jzpfavonf/


xkdwm0efopfESifhtwl
c&D;p&dwfaiG 2usyfvnf; xkwfay;vdkufao;\/
vltrsm;onf ppfudkrvTJra&Smifomjzpf&rnfhudpwpf&yftaeESifh vufcHxm;Mu\/
Oa&myrSm
jzpfaeaomaMumifh udk,fESifhrqdkifovdkvdkvnf; oabmxm;Muonf/ ]]olwkdUbmomjzpf
jzpfygap?
wkdUtylwpfjym;zkd;rS rygygbl;}}[k qdkoluqdkao;\/ jrefrmjynftpdk;&onf
t*FvdyfvufatmufcH
tdpk;&jzpf jrefrmjynftpdk;&uvnf; *smreDtpdk;&tm; ppfaMunmvdrfhrnf jzpfaMumif;
uRefawmfowday;aomtcgwGifvnf; ]]jrefrmjynf tpdk;&u ppfaMunmcsif
aMunmyapaygh? olUbmom
wdkufvdrfhraygh? usKyfwkdUu Munfhae&kHjyif bmvkyfp&m&SdovJ}}[kaigholuaighavonf/
EdkifiHa&;Ekd;Mum;rI
txdkuftavsmuf&Sdaomolrsm;url t*Fvdyf'kua&mufNyDjzpfojzifh 0rf;omaeMu onf/
t*Fvdyf&IH;&ef
vkdvm;aeMu\/ ocifacgif;aqmiftcsKdUuom ppfonf rvdkvm;tyfaomt&mjzpfonf/
avmurSm
ppfqdkaomt&mr&Sdatmif vkyf&rnfpojzifh ajymMuonf/ odkUaomf olwkdUonf
onfae&mwGif r&yf?
urmavmuwGift&if;&Sifpepfwnf&Sdaeao;orQ ppfjzpfaernf[laom
ydkif;jcm;a0zefrIudkvnf; jyKMuonf/
ppfjzpfapaom t&if;&Sifpepfudk zsufqD;ypf&rnf/ e,fcsJUorm;tcsif;csif;
ppfcif;aeMupOf
udkvdkeDEdkifiHrsm;u jynfwGif;ppfqifEGJ&rnfponfjzifhvnf; tvkyfvrf;nTefMuayonf/
uRefawmfa&;&aom
owif;aqmif;yg;wGif xdkuJUokdUaom ocifacgif;aqmif tcsKdU\ xifjrifcsuf?
vrf;nTefcsufrsm;udkyga&;cs&m t,f'Dwmonf*,fvdDy&k awG jrif&aomtcg
rsufvkH;rsufqef jyL;oGm;NyD;]]at; 'grsKd;awG a&;xnfh&ifawmh wkdUowif;pmydwf&rSm aocsmwmyJuG?
atmifausmfwkdUudpwkef;u
xufqkd;r,farmif&ifa&U owdxm;}}[k qkdavonf/ NyD;aemuf 4if;wdkUudk
y,fxkwfvdkufavonf/
uRefawmfonf xdkwm0efopfESifhywfoufNyD; r*dkvrf;(a&TbkHomvrf;)odkU
vnf;a&mufoGm;cJUao;\/

csufcsif; a&Taps;wufoGm;onf/ txnftvdyfESifh EdkifiHjcm;ukefypnf;aps;rsm;vnf;


ckefwufoGm;\/
EdkifiHjcm;odkU ydkU&efjzpfaom qefpyg;ESifh tjcm;aumufyJoD;ESHaps;rsm;um; 'va[m
usqif;oGm;ayonf/
udk,fESifh bmrQrqdkifbl;xifaom Armtrsm;tm; xdcdkufavawmhrnf/
r*dkvrf;wpf0dkufwGif
penf;emNyD;aemuf rjrrSDxHodkUvnf; 0ifoGm;avonf/ vlcsif;rawGUwmMumNyD/
ukefonfwpfa,muftaeESifh ppfBuD;udk b,fvdkjrifovJ[kvnf; ar;&OD;rnf/
tcgwdkif;vkdyif azmfa&TNyKH;&Tifaom rjrrSD/
]]a[h b,fuaygufvmovJ? xdkif xdkifrvmwm Mumygyaumvm;uG}}
uRefawmfonf pum;rsKd;udk arQmfvifhNyD;om;jzpfojzifh qifajc&SmNyD;om;jzpfonf/
ay;aom
ukvm;xdkifwGif 0ifxdkif&if;]]rtm;vdkUyg rr&,f}}
]]bmrsm; rtm;&jyefwmvJ? wpfcgvmvnf; rtm;? wpfcgvmvnf; rtm;eJU}}
uRefawmfu bmrQjyefrajymbJ NyKH;NyD; rjrrSDtm; aphaphMunfhaepOf rjrrSD\ rsufESmrSm
wnfwHUNidrfoufoGm;onf/
]]ppfBuD;jzpfNyDqdkyJ? armifwifxGef; b,fvkdxifovJ? bmawGrsm; jzpfvmOD;rSmvJuG,f}}
]][if uRefawmf rrqDvmwmu tJ'Dar;cGef;udk ar;r,fvdkUvmwm}}
]]tkd-rrrSm bmA[kokw&SdvkdU armifav;u ar;&rSmvJ}}
]]'Dar;cGef;udk ajzwJUae&mrSm A[kokw r&Sdbl;qdkwJU &dk;&dk;ukefonfwpfa,muftae
rruajz&rSmyg/
'Dvdkygrr? uRefawmf tckowif;pmwdkufrSm vufaxmuft,f'Dwm 0ifvkyfaew,f?
tck
ppfjzpfvmw,fqkdawmh}}
]]Munfhprf; b,fwkef;ursm; 0ifvkyfvkdufowkH;? rif;uav;[m rrudkvnf;
bmrSrajymygbJuvm;}}
]]ajym&if zsufaerSmpdk;vdkU? tck ppfjzpfvmw,fqdkawmh ppfjzpfwmeJU ywfoufNyD;
uRefawmfwkdUArmjynfol
jynfom;awGu b,fvdkxifjrifw,f? ,lqw,f? b,fvdk*,uf&dkufw,fqdkwm
uRefawmfwkdU&JU
owif;pmrSm xnfhoGif;azmfjyzdkU vkdw,f? 'gaMumifh rrqDwrifvmNyD;ar;wmyg}}
]]aMomf'Dvdkudk;? ppfBuD;u ydkUvdkufvdkU armifwifxGef; rrqD a&mufvmwmayghaemf?
ppfBuD;udkyJ
aus;Zl;wif&OD;rvkdjzpfaeNyD}}

uRefawmfuonfvkd tajymcH&wm oabmusovdkvdk&Sdaomfvnf; rl&mrm,mvkyfNyD;


EIwfcrf;plvkdufonf/
]]tdk rruvnf; 'Dvdkraighprf;ygeJU? uRefawmfrBudKufbl;? qlwm qJwm Budrf;wm
cHcsifao;w,f?
&dkufwmcHcsifao;w,f}}
a&SUrqufbJ plomaevkdufonf/ rru twefMum NyKH;aeNyD;aemuf]]rr aemufb,fawmhrS raighygbl;? rsufESmBuD; plrxm;prf;ygeJU? plaewJU
rsufESmBuD;udk rruvnf;
rMunhfcsifygbl;? uJ uJ rpleJUawmhaemf? wpf-ESpf-okH; NyKH;vkduf NyKH;vkduf a[m a[m
[kwfNyD}}
uRefawmfonf rplratmifhEdkifawmhonfru NyKH;&kHrQjzifh rauseyfEdkifawmhbJ w[J[J
&,faerdavawmhonf/
]]uJ ajymprf;ygOD;? ppfBuD;jzpfvm&NyDqkdawmh wkdUqDrSm bmawGrsm; jzpfukefOD;rSmvJ}}
]]uRefawmfr*dkvrf;wpf0dkuf pkHprf;&oavmufawmh Oa&myrSm ppfBuD;vnf;
jzpfw,fqkda&m EdkifiHjcm;u
ukefypnf;awG aps;wufNyD; uRefawmfwdkUjynfxGuf EdkifiHjcm;ydkUzkdUukefawG
aps;usukefw,f}}
]]tif; 'gawmh trSefyJ/ tjyifvlawG odwmu 0dkifom;awG? ydk;wGefUawG? puLawGu
aps;wufoGm;wmavmufom odMuwm? rrwkdU ukefonftcsif;csif; bmblawGqDu
od&wmu
'gawGwufwmu odyfta&;rBuD;bl;/ 'Du ukefonfawGu aps;jrSifhMuwm/ oHxnf?
oGyfxnf? bdvyfajr?
aq;0g;aps;awG wufwmu [dkuudk aMu;eef;eJU csufcsif;taMumif;Mum;NyD; wufwm/
rrrSm qefeJUyJ
EdkifiHjcm; ydkUp&m&Sdaew,f? owfrSwfxm;wJU&uf oabFma&mufr,f r[kwfbl;wJU?
[dka&mufatmif ydkUEdkif&if
aps;aumif;&zdkU odyfrcufygbl;/ ck ydkUzkdU oabFmvnf;cufa&m aps;awGuvnf;
usukefa&m}}
rjrrSDu xkdodkU&Sif;jyajymqdkaepOf uRefawmfonf rjrrSD\BuD;rm;aom
tvkyftudkiftaMumif;udk
pOf;pm;rdonf/ rjrrSD\ ul;oef;a&mif;0,fa&;rSm jynfwGif;rSmomru
jynfyrSmvnf;&Sdonf/
ArmxJwGifjynfyESifh ul;oef;a&mif; 0,fEdkifol &Sm;vS\/ cifyGef;onfrSm tdrfwGif
oGufcsmyg'jzifh vJaeol

jzpfaomfvnf; rjrrSDum; tm;ravQmhbJ pdwfrysufbJ tvkyfudk Edkifeif;pGm


vkyfaeayonf/
pum;jzwfb,fvdkEdkifeif;atmif vkyfovJ[k ar;csifonf/ okdUaomf pum;jzwfcGifhr&/
rjrrSDuqufajymonf/
]]uG,f 'gawGurrtzdkUawmh ta&;rBuD;ygbl;? EdkifiHjcm;eJU ul;oef;a&mif; 0,fa&;vdkU
r&bl;qdkvnf;
jynfwGif;ul;oef;a&mif;0,fa&; wpfckwnf; vkyfaerSmygyJ/
jynfwGif;ul;oef;a&mif;0,fa&;
vkyfr&&ifvnf; &Sdwmuav; xdkifpm;ae&kHygyJ? ta&;BuD;wmu ppfBuD;[m Oa&mywGif
raebJ
wkdUta&SUbuful;vm&if cufrSmyJ? ukvm;Arm t"du&kPf;twdkuftcdkufrSmawmif
vlawG'Davmuf
'kua&mufMu&if ppfBuD;rsm;'Dudkul;vm&if b,favmufqdk;rvJ}}
rjrrSDonf xdktawG;jzifh tawmf&ifav;oGm;[efwlonf/ pdwfwGifru vlyg
armvm[ef&Sdonf/
oufjyif;csNyD; &yfem;ae\/ uRefawmfvnf; rjrrSDuJUodkUyif ppfBuD;rsm;
ul;vm&if[laom
tawG;jzifh&ifav;ae\/ xkdpOfu Oa&myppfBuD; ul;pufjyefUyGm;vmrnfudk
BudKwifpdwfarmol
tawmf&Sm;\/ xdk&Sm;olrsm;txJwGif tazmfjzpfaeMuaom rjrrSDESifh uRefawmfwkdUonf
wpfa,mufESifhwpfa,mufudk,fcsif;pmemp&m? av;pm;p&m trsm;tjym;
awGUaeMuavonf/ESpfudk,fhwpfpdwfjzpfaeMuayonf/
]]uJuGm &ifav;p&m pdwfrat;p&mawG arhxm;vdkufMuygOD;pdkU&JU/ armifwifxGef;u
b,fhES,fvkyfNyD;
owif;pmt,f'Dwm jzpfoGm;&wmwkH;/ olrsm;awGrSm bDatatmifw,fqkd&if NrdKUtkyf?
0efaxmufponfjzifh
vkyfMuw,f}}
]]NrdKUtkyf? 0efaxmufqkdwm uReftBuD;pm;awGyJ rr&JU? uRefawmfu tpdk;& vcpm;
uRefrvkyfcsifbl;?
vGwfvGwfvyfvyf}}
]]at;ayghav? rif;wdkUu ocifawGqdkawmh [kwfwmaygh/ EdkUaeygOD; vcaum
b,favmuf&ovJ}}
]]wpfvajcmufq,fhig;usyf}}
]]tkd bmrSr&ygbJvm;uG? rif;wpf0rf;wpfcg;rS avmuf&JUvm;uG,f}}

tu,fpifppf uRefawmfonf vcudkrauseyfyg/ odkUaomf udk,fhtvkyfudk rSdwf


umuG,f&\/
]]avmufygw,f}}
]]rif; wpf0rf;wpfcg;twGufavmufw,fxm;OD;? rif;rdbudk b,frSmaxmufyHUEdkifyghrvJ/
udk,fu
ynmwwfNyD; tvkyftudkif&w,fqdk&if rdbudkaus;Zl;qyf&w,f/ aqGrsKd;om;csif;udk
axmufyHU&w,f}}
]]'gawmh rwwfEdkifbl; rr&JU? uRefawmfu EdkifiHa&;wm0efcHcsufawGvnf; &Sdao;awmh}}
uRefawmfu a&SUqufrajymawmhbJ cyfawGawG cyfai;ai; aevdkufonf/
EdkifiHa&;orm;vnf; vkyfcsif?
toufarG;0r;fausmif;tvkyfvnf; vkyfcsifaom uRefawmfhtcuftcJrsm;udk
xyfrHwifjy&vQif
"mwfpuftyfaMumif; xyfovdk&Sdayawmhrnf/ rjrrSDu cyfai;ai;cyfawGawG vkyfaeom
uRefawmfhtm;
tuJcwfom Munhfaeonf/
tjyifbufrS tkwftkwfusufusuftoHrsm;udk Mum;&ojzifh aemufvSnfhMunfhvkdufonf/
rjrrSDvnf;
uRefawmfESifhtwl tjyifbufodkU vSr;fMunfhavonf/ aeyl&mrS rkd;zGm;rsm; &kwfw&uf
usvmaomaMumifh
vltrsm; &kwf&kwf&uf&uf jzpfoGm;jcif; jzpfavonf/ bmblukvm;rsm;um; 'dkwDpudk
rudkifvsuf rdk;ckd&ef
eD;&mqdkifodkU ajy;uyfMuonf/ vrf;ay:rS tpm;taomufqdkifuav;rsm;udk
tajy;tvTm; &kyfodrf;olu
&kyfodr;faeonf/ ArmtoGm;tvm &Sm;vSaomvrf;/
rsufESmcsif; jyefqkdifrdMuaomtcg rjrrSDu]]ul;oef;a&mif;0,fa&;aum pdwfrygbl;vm;}}
]]0goemrygbl; rr&JU}}
]]0goemqdkwm arG;,l&wmayghuG,f? trSefrSmawmh ul;oef;a&mif;0,fa&; tvkyf[m
ydkNyD; vGwfvyfwmaygh?
rif;t,f'DwmtvkyfurS wdkufydkif&Sif&JU uRefjzpfaeao;wmrdkU rif;ajymoavmuf
vGwfvyfr,fr[kwfygbl;}}
rjrrSDajymorQudk uRefawmfacszsuf&ef cJ,Of;onf/
]]rr ajymwm [kwfawmh[kwfwmyJ? 'gayrJU}}
]]'gayrJU bmjzpfovJ}}

]]ukeful;oef;a&mif;0,fa&;qdkwm t&if;tESd;vkdw,f? uRefawmfu t&if;tESD;


wpfjym;rSrwwfEdkifbl;}}
]]rrajymr,f? t&if;tESD;qdkwm armifwifxGef;vdk &dk;om;ol? OmPfxufjruf
olwpfa,muftzkdU
bmrScufcJp&mr&Sdbl;/ rif;uom ukefonfvkyfzdkU pdwfygr,f? 0goemarG;jrLr,f?
BudK;pm;r,fqdk&if
jzpfEdkifwmyJ/ wkdUArmxJrSm ukefonfBuD;awG b,favmufenf;ovJ/ 'Dr*dkvrf;yJ
avQmufMunfh/
za&Zm(taemf&xm)vr;f? 'gv[dkZD(r[mAEKv)vrf;? w&kwfwef;? ukefonfvrf;
avQmufMunfh?
ukvm;w&kwf t*Fvdyf ukefonfBuD;awGom BuD;pdk;aewm/ BuD;pdk;rSmaygh? rif;wkdUvdk
acwfynmwwfuav;awGu ukefonfvkyf&rSm pdwfrSrygbJ/ &SufaeMuw,f
xifyg&JU/ ArmxJu
qmOD;oGifvkd ukefonfBuD;awG b,favmuf&Sm;ovJ? r&SdoavmufbJ r[kwfvm;/
qmOD;oGifwkdUuawmh
acwfynmwwfxJu xl;xl;jcm;jcm; ukefonfavmuxJ 0ifvmvdkU BuD;yGm;wm/
qmOD;oGif[m
ukefonfrvkyfcifu ynmtkyfvkyfaeowJUuGJU/ ynmtkyfqufvkyfae&if ckae
ynm0efavmufom
jzpfr,fr[kwfvm;/ rrwkdUrdwfaqG bmblukvm;awG&Sd w,f/ om;awGu bDat?
trfatawG
atmifMuwmyJ? 'gayrJU aps;a&mif;yJcdkif;wmyJ/ acwfynmwwfolu aps;a&mif;awmh
EdkifiHjcm;eJU
&ifaygifwef;vdkufEdkifwmaygh/ rrwdkUrSmacwfynmrwwfbJ vkyfae&awmh
EdkifiHjcm;om;awGeJU eifvm;
igvm; rNydKifEdkifbl;/ raygufa&mufbl;/ olwdkUeJUyJ aygif;NyD; arS;vkyfae&w,f/ 'Dawmh
wu,fhapwemeJU
rif;udkrru tBuHay;csifw,f? ukefonfvkyfzkdU pOf;pm;prf;yg}}
]]rrajymwmawGu trSefcsnfhyJ? odkUayr,fh}}
]]vmjyefNyD okdUayr,fhawG}}
]]odkUayr,fh uRefawmfu &kwfw&uf [kwfuJUvdkU rajzcsifbl;? pOf;pm;yg&apOD;}}
]]wu,f av;av;eufeuf pOf;pm;aemf? rrudk tm;emvdkU pOf;pm;yghr,fqkdNyD;
a&SmifoGm;wm rjzpfapeJU}}
uRefawmfu NyKH;&kHom NyKH;vkdufawmhonf/ ausmif;om;tjzpfESifh ta&;awmfykHwGif;
a&mufcJU&onf/

ta&;awmfykHwGif;rSm ocifwkdUESifh eD;pyfcJU&onf/ ocifwpfydkif;jzpfcJU&onf/


qif;&Jom;ypnf;rJU
oabmw&m;rsm; Mum;em&onf/ "e&Sifavmuudk rke;fwD;cJU&onf/ xkdUaMumifh
ukefonf "e&SifavmuokdU
0if&efrpOf;pm;rdcJU/ rpOf;pm;&ao;aom udpudk csufcsif;pOf; pm;NyD;
]]tif;}}rvdkufvdkacs/ ckcsufcsif;rl
rjrrSDajymorQrSm acszsuf&ef cufojzifh ]]tif;}}vdkuf&efom &Sdayvdrfhrnf/
uRefawmfuai;aeonf? rjrrSDu awG;aeonf? tjyifrSmawmh rkd;pJoGm;NyD; aeusJusJ
ylvmavNyD/
uRefawmfujyef&efpdwful;vdkufpOf ]]&ifav;p&mawGarhxm;MuygpdkU}}[k ajymcJUaom
rjrrSDu arh&[efrwl/
]]rif;wkdUu A[kokw &SdolawGqdkawmh ckOa&myrSm jzpfaewJU ppfBuD;[m
'Dta&SUbufudk
ul;vmzdkUjrifovm;}}
]]urmha&;&mawG[m qufaew,fAs? Nidrf;csrf;a&;[m qufaeovdk
ppfjzpfa&;[mvnf;qufaewmyJ?
odkUayr,fh &kwfw&ufcsufcsif; ul;csifrS ul;r,fayghav}}
]]at;uG,f rul;ygapeJUvdk Uqkawmif;&rSmyJ}}
]]ck taemufbufrSm *smreDuwpfzuf? t*Fvdyfjyifopfuwpfzuf ppfjzpfaeMuw,f/
*smreDeJU *syefu
tjyeftvSefulnDa&; ppfr[mrdwfzJGUxm; w,f/ bmvifwkdusKd 0if&dk;wef;vdkU
ac:w,f/
t*FvdyfeJUjyifopfu uRefawmfwkdUtm&SrSm e,fajrawGydkifxm;w,f? pD;yGm;a&;
pm;usufawG&Sdw,f?
*syefeJUw&kwfu ppfjzpfaewm ESpfESpfausmfNyD? tar&duefu tckppfxJ r0ifao;ayr,fh
t*Fvdyfjyifopf
r[mrdwftzGJUxJ 0ifvmrSmyJ/ tJ'Dvdk qufaevdkU ppfrD;ul;pufr,fvkdU ajymwmyJ/
odkUayr,fh ppfqkdwm
urmhEdkifiHa&; rSm aps;qpfwm roifhjrwfawmhwJU aemufqkH;rScsMuwm ckawmh
ta&SUbufu *syefeJU
taemufbufu tar&duefwkdU[m EdkifiHa&; aps;qpfaeMuwkef;? ppfjzpfvm&if
udk,fhbufu Edkifatmif
tm;pkMuwkef;/ tcGifhaumif;apmifhMu wkef;/ 'gaMumifh &kwfw&uf
'DbufysHUESHUrvmao;wmyJ}}
]]rrjzifh ppfrjzpfbJeJU aps;qpfwm wnfhoGm;apcsifwmygyJuG,f}}

xkdodkUajymaeMupOf wpfcgwkef;u rjrrSDxHrSmyif awGUzl;aom bmblukvm;onf


tjyifrSmyspfceJuGrf;awGaxG;ypfcJUNyD; 0ifvmaeavonf/ rjrrSDu bmblukvm;tm;
uRefawmfhab;&Sd
ukvm;xdkifrSm xdkifapavonf/ bmbl\ qGma'&SD zsiftusESifh ydwf'dkwDwkdUrSm
jzLqGwfae\/ ckeifu
rkd;onf olUtm;wpfaygufwavrQ pOf[efr&Sdacs/
bmblonf rjrrSDudkomru uRefawmfhudkvnf; &ifbwfay:rSm vuf,Suf
erwfpfaw;vkyfum
EIwfqufavonf/ azmif;<uaom udk,fcEmBuD;udk olUajcu o,f&mrSm aES;oavmuf
erwfpfaw;vkyf&mrSm olUvufu oGufoljzpfonf/ bmblonf xdkifrdaomtcg
rjrrDSESifh uRefawmfhtm;
wpfvSnfhpDtuJcwf Munfhaeavonf/ rjrrSDum; taemufwdkif;rqef/
uRefawmfESifhbmbltm;
rdwfqufray;/ uRefawmfhrSm aMumifawmifawmifjzpfaepOf bmbluyif p rjrrSDtm;]]cRwfwm;qyfu trmeJUbmawmfovJ}}
]]uRefr&JUarmif awmfw,fav? bDatatmifNyD;om;}}
]]aumif;w,f aumif;w,f? tm;BuD;aumif;w,f}}
]]ckawmh owif;pmwkdufrSm t,f'Dwm 0ifvkyfaew,f}}
bmblonf xkdpum;udkMum;&aomtcg vefUzsyfoGm;[ef&Sdonf/ azmif;<uaom
udk,fcEmudk udkif;nGwf
t&dktaojyKjcif;iSm rpGrf;ojzifh rsufESmrS tpGrf;ukef&dkaoaom vuPmudk
jyavonf/
]]t,f'Dwm [kwfvm;? aumif;w,f aumif;w,f? tm;BuD;aumif;w,f/ usKyfwkdU
bkHabu
t,f'DwmawG[m tif*av*sD;qm[pf tBuD;qkH;udkawmif *&krpdkufbl;}}
uRefawmfonf bmbl\ txifBuD;rIudk NyKH;&TifpGm cH,laeaomfvnf; pdwfxJrSmum;
roufrom
jzpfaeonf/ udk,fuvnf; *emrNidrfjzpfvmonf/ t,f'DwmemrnfcH&aomfvnf;
bmomjyefomvkyfae&aMumif;? vcrSm 65usyfom&aMumif; odoGm;vQif
b,fvdkjzpfoGm;rnfenf;/
uRefawmfonf xdkif&mrSx&if;]]oGm;OD;r,f rr? oGm;OD;r,f bmblBuD;? uRefawmfhwdkufudk tcsdefrSD jyef&OD;r,f}}
bmblBuD;onf uRefawmfESifhMum&Snfpum;rajymvdkuf&ojzifh 0rf;enf;oGm;[ef
wlonf/
]]aemuf trmhqDvm&if uRefawmfhqdkifvnf;0ifygaemf? [dkem;wifyg trmodygw,f}}

]][kwfuJU? 0ifyghr,f}}
rjrrSDu uRefawmfESifha&mx&if;]]at; oGm;csif&ifvnf; oGm;a&mhav? 'DwpfcgarhoGm;w,f? bmrS rauR;vdkuf&bl;}}
]]tkdudpr&Sdygbl;}}
rjrrSDonf uRefawmfhaemufu vkdufvmonf/
]]aMomf armifwifxGef;a& oDwif;uRwfavmufrSm rr &Srf;jynfoGm;vnfrvkdU?
rif;vnf;
vkdufvnfygvm;uGm? rr oli,fcsif;odef;odef; vnf;ygr,fav}}
]]jynfvrf;u odef;odef;vm;}}
]][kwfw,f/ awmifBuD;? uavm? tif;av;? avQmufvnfr,f vdkufcJUrvm;}}
uRefawmfra&mufzl;aom t&yfrsm;jzpfNyD; tvGefa&mufcsifaom NrdKUvS
&IjrifuGif;tvSrsm;jzpfonf/
]]p&dwfvnf; ylp&mrvdkbl;? wnf;ckdkzkdUvnf; ylp&mrvdkbl;? vdkufr,fr[kwfvm;}}
vdkufr,f[kyif uwday;csifonf/ odkUaomf pOf;pm;p&mawG &Sdao;onf/
]]uRefawmfpOf;pm;ygOD;r,f rr&,f? atmufwdkbmqdkawmh wpfvavmuf
tcsdef&Sdao;wmyJ}}
]]at; pOf;pm;av/ rif; pOf;pm;p&m ESpfck&Sdw,faemf rSwfxm;? ukefonfvkyfzkdU&,f
&Srf;jynftvnfvkdufzkdU&,f? uJ uJ oGm;awmh}}
rjrrSDonf olUpm;yJGodkUjyefoGm;avonf/ uRefawmfvnf; olwkdUukrPDrS
xGufcGmvmcJU\/
owif;pmwkdufodkU a&mufaomtcg a&;p&m&SdonfwdkUudk a&;ay;?
bmomjyefp&m&Sdonfrsm;udk
bmomjyefay;NyD;aemuf aexdkif&m tdrfodkU jyefvmcJUavonf/
tcsdefrSm 12em&DausmfavNyD/ &dkufwmaMu;eef;owif;rsm;rSm vmaewkef;yif
jzpfaomfvnf;
azmifusyfaeNyDjzpf ae&mr&EdkifawmhNyD/ ]puf&yfowif;} twGufyif
bmomjyefay;cJUNyD; jzpfav\/
owif;pmwkdufay:rSqif;cJUNyD;aemuf aumif;uifodkUarmhMunfhvkdufonf/
rkd;om;wdrfwdkufrsm;
uif;pifvsuf&Sd\/ Mu,fwm&mrsm;yif vufaeMuonf/ vqkwfvjcrf;onf
ta&SUbufrS xGufvmNyD;
vdarmfa&mifjzifh cyfrIefrIef jc,faeonfudk wkdufMum;rsm;rsjrif&\/ avum;
Nidrfcsufom;aumif;vSonf/
c&D;toGm;tvmrsm; &yfpJukefMuNyD/ "mwf&xm;? bwfpfum;? xa&mfvD? jrif;&xm;
ponfrsm;vnf;

&kyfodrf;NyD;MuavNyD/ vrf;axmifhwGif vefcsm; 3pD;? qkduf&yfae\/ rD;uav;awGum;


wvufvuf?
ajcwifckHay:wGif vefcsm;ukvm;rsm;u tdyfpufvsuf/
tpawmh vefcsm;ukvm;EId;NyD; vefcsm;pD;oGm;zkdU pdwful;ao;onf/ aemufawmh
tanmif;vnf;ajzcsif?
0rf;[monfudkvnf; jznfhcsifojzifh vrf;avQmufoGm;NyD; owif;pmwkdufrS
c&D;p&dwfxkwfxm;aom
aiG2usyfrS usefaom 4yJjzifh tom;oGwfyvmwm 0,fpm;&ef qkH;jzwfvdkufavonf/
za&Zmvrf;twdkif; r*dkvrf;bufodkUavQmufvmcJU\/ vlpnfum;vSaom
naps;wef;um; ajcmufae\/
wpfqdkifrusef ydwfxm;onf/ aps;0,f[lvnf; wpfa,mufwpfavrQ ravQmuf/
BudKufwma&G;,l
ajcmufjym;qdkaom ajcmufjym;qdkifrS ac:oHvnf; vkH;0pJavNyD/ tcsKdUqdkifBuD;rsm;a&SU
cwfxm;aom
aomhcavmufBuD;rsm;ab;wGif ysif;&dpGm apmifhaeaom '&0rfrsm;rSwpfyg; tm;vkH;aom
vIyf&Sm;rIrsm;&yfaeNyD[k xif&ay\/ tcsKdUqdkifrsm;a&SUwGif xif;&SL;aowmrsm;udk
xyfykHxm;onfh
aowmykHay:wGiftdyfaeolrsm;rSm xif;wkH;yrm NidrfaeMu\/ vrf;v,faumif
ykvdyfvrf;jywkdif
ausmufxd;&dyfatmufwGif rnf;rnf; rnf;rnf;ESifh vIyf&Sm;aeaom o@mefrsm;udk
jrif&ojzifh a&SUwdk;
aocsmpGm Munfhvdkufonf/ pkwfjywfnpfywfaeaom t&l;rESifhwlaom
rdef;rwpfa,muftm;vkHcsnf0wf
ukvm;wpfa,mufonf ,k,kMuifempGm rkefUauR;aeonfudk awGU&\/ uRefawmfum;
NyKH;om
a&SUqufavQmufcJU\/ aemufodkUvSnfhrMunfh/ aeUcif;rSm toGm;tvm&IyfvSojzifh
ykvdyfu
vrf;&Sif;ay;&aom ae&mum; ncif;rSm qdwfNidrfuG,f&m xl;qef;aom apwem
o'gw&m;jyo&mjzpf
aeacsonfwum;/
tpm;taomufqdkifrsm;vnf; ydwfoGm;avNyD/ teHUtoufrsm;ESifh pm<uif;
pm;usefrsm;om usefawmh\/
yef;uef? tdk;cGufaq;aMumxm;aom a&rsm;vnf; acsmif;pD;aeMu\/ acG;0Jpm;wkdU\
pm;usufaumif;aywnf;/

qdkifBuD;tcsKdUrSm qdkif;bkwfrD;rsm;udk Nidrf;xm;Mu\/ tcsKdUrSmum; qdkif;bkwfrD; rNidrf;/


rnfolawG
olwkdUqdkif;bkwfudk zwfapvdkvdkU xm;onfrod/
r*dkvrf;wGifum; yvmwmqdkif 3qdkif&Sdao;onf/ wpfNrdKUvkH; tdyfcsiftdyfMu?
r*dkvrf;ESifh
w&kwfwef;qdkiftcsKdUum; rtdyfMu/
qdkifwpfqdkifwGifxdkifNyD; yvmwm rSmpm;aepOf qvGef;um;BuD;wpfpD;
xdk;qdkufvmonf/
ykHyef;o@efudkMunfhNyD; y&dkufAdwfwupD jzpfaumif;jzpfrnf[k cefUrSef;vdkufonf/
um;ay:rS
a,musmf;4a,muf rdef;r2a,muf qif;vmNyD; pm;yJGESpfvkH; tqufcdkif; xdkifMuonf/
a,musmf;ESpfa,mufrSm aumfvmwyf &Syfvufwkdudk0wfNyD; yefU&SL;pD;xm;Muonf/
touftm;jzifh 25ESifh
30Mum;wGif &Sdvdrhfrnf[k cefUrSef;&\/ usefESpfa,mufrSm 40wpf0dkufrSm &Sdvdrfhrnf/
ESpfa,mufpvkH;
tay:tus 0wfxm;Muonf/ olwkdU\ tay:tustdwfaxmifhrsm;onf wJGusaeMu\/
wpfa,mufu0NyD;
acgif;wkH;qHawmufESifhjzpfonf/ usefwpfa,mufrSm aoQmifxkH;BuD;ESifhjzpf\/
rdef;uav;ESpfa,mufteuf wpfa,mufrSm touftpdwfcefU&SdNyD; jzLjzL
&Snf&Snfjzpfonf/
tom;cyfjynfhjynfh&Sdao;aomfvnf; pdkjynfvef;qwfonfh toGifum; vkH;0r&Sdawmhay/
aemufwGJqHxkH;wGif
pHy,fukH;&pfxm;onf/ rsufESmudk jc,foykHrSm &dk;vS\/ aemufwpfa,mufrSmrl
16ESpfrQom &SdayOD;rnf/
tom;cyfndKndKESifh udk,fcEmrSm wpfwpf&pf&pf&Sd\/ qHawmufw0J0JESifh jzpfojzifh
ysKdrspfaom toGifydk
xif&Sm;aeay\/ rsufESmjc,fvdrf;ykH tppt&m&m tqifajytavmawmfyif
jzpfaomfvnf; vufrsm;um;
Murf;wrf;vSonf/ vufonf;qkd;zkdUxm;OD;? oeyfcg;rS rSefrSefvdrf;[ef rwlacs/
olwkdUtm;vkH;twGuf acgif;wkH;AdkvfauESifh touf 40ausmfvlBuD;u pm;aomufp&m
rSmaeonf/
qdwf&dk;[if;csKd? MuufO ruswfwuswfaMumf? Muufom;ubwf/
aoQmifxkH;ESifh vlBuD;u 0ifpGufonf/
]]usKyfzkdUawmh EdkUtkHom; uywfay;yg}}
xkdtcg rdef;ra&m a,musmf;yg 0dkif;&,fMu\/

uRefawmfonf uRefawmfhyvmwmudk ajzmifhatmif rpm;Edkif/ olwkdUtm; trsKd;rsKd;


tuJcwfae\/
oef;acgifausmftcsdef? y&dkufAdwfwupD? a,musmf;4a,muf? rdef;rESpfa,muf?
atmf'gvdkufaom
rdef;uav;rsm;udk xkwfvmolawG r[kwfygavm? odkUaomf rdef;uav; 2a,muf\
t0wftqifESifh
vdrf;jc,fykHrsm;rSm &dk;aeojzifh ,wdjywfum; rqkH;jzwf&JU/
odkUaomf olwkdUtm; cufcufcJcJ xyfrH tuJcwfrae&yg/ olwkdUonf uRefawmfhtm;
&Sdonf[kyif
trSwfxm;[efrwl/ qkdif&Sifukvm;wkdUudkvnf; *&krpdkuf? xif&mawG
avQmufajymaeMuonf/
vli,fwpfa,mufu aoQmifBuD;aAGtm;]]OD;av;BuD;aemf? tckEdkUtkHom;pm;&if awmfawmfMum EdkUtkHom; rpm;&bl;? [J [J
[kwfw,fr[kwfvm;
tnGefU}}
olu tBuD;rtm; Munhfajymvdkufonf/ tnGefUqkdolu rsufapmif;xdk;vdkufNyD;]]tpfudkujzifhajyma&mhr,f}}
tm;vkH;u 0g;ceJ&,fMuonf/
ukvm;u qdwf&dk;[ef;csKdudk yef;uefapmufBudD;rsm;ESifh xnfhNyD; vmcsaom tcg
acgif;wkH;AdkvfauESifhvlBuD;u wpfyef;uefudk qHawmufruav;a&SU csay;NyD;]][JU twif? ukefatmifaomufEdkifyghrvm;}}
aumifrav;ubmrQrajym? ikHUomaeonf/
vli,fwpfa,mufu olUbmomol oDcsif;nnf;ovdkvdkESifh]]ykpGefqdwfuav;b,fvdki,f yifv,ful;awmh oefao;w,f}}
tm;vkH;0g;ceJ&,fMujyef\/ aumifruav;u &Tif<uaomtoHjzifh xyfqdkjyefonf/
]][kwfw,f [kwfw,f ykpGefqdwfuav; b,fvdki,f? yifv,ful;awmh oefao;w,f}}
wpfa,mufu]]uRefawmfwdkU b,foGm;MurSmvJ}}
acgif;wkH;Adkvfau q&mBuD;]]tJAm;0if; oGm;r,f? tJ'DrSm vlrsm;ae&if vdwfufvif;aygh}}
4if;aemuf ukvm;onf MuufOaMumfrsm;udk vmcsaomtcg]]ydkvefrSm *smreDu AkH;awGBuJaeNyDqdkyguvm;}}
]]*smreDu AkH;BuJaewmawG ab;csdwfxm;vkdufprf;yg? udk,fwkdUtajrmufypfEdkifatmif
MuufOaMumfawG
pm;vdkufMuOD;pdkU&JU}}

tm;vkH w[m;[m; &,fvkdufMuavonf/


uRefawmfonf aiGwpfrwfudk uwdkufu&dkuf ay;acsNyD; xGufvmcJU\/ olwkdU\
[m;wkdufoHonf
uRefawmfhaemufrS vdkufaeavonf/ ukefta&mif;t0,foHrsm; &yfpJaomtcsdefwGif
vlta&mif;t0,foHrsm;um; r&yfpJao;ygwum;/ ydkvefwGif AkH;oHtajrmufoHawG
qlnHaepOfwGif
uRefawmfwdkUqDrSm taysmfyg;vdkufpm;oHawG qlnHaeonfwum;/
vrf;v,faumif ykvdyfvufjywdkif ausmufxD;&dyfwGif t&l;rESifh ukvm; 'ge&SifwdkUudk
rawGU&awmhay/
45vrf;odkU vefcsm;jzihf jyefvmvdk\/ okdUaomf tdwfuyfvufusefrSm yvmwmqdkifwGif
ukefcJUavNyD/
yef;qdk;wef;odkU a&mufaomtcg vefcsm;ay:rSm udk;&dk;um;&m; pD;vdkufoGm;aom
trl;orm;ESpfa,mufudk
jrifvkduf&avonf/
4if;aemuf qdwfNidrfjcif;Mum;xJodkUom wkd;0ifcJU&avonf/ uRefawmfh
zdeyfoHrSwpfyg;bmoHrQrMum;&/
twGif;0efBuD;rsm; &kH;ab;rS avQmufoGm;&aomtcg 1300jynfhESpf
ta&;awmfykHum;csyfonf
uRefawmfhrsufpdxJrSm ay:vmonf/ ,ckwdwfqdwf Nidrfoufjcif;udk ausmfvTm;NyD;
[dkwkef;u
qlylvIyf&Sm;jcif;odkU jyefa&mufoGm;av onf/ ausmif;om;xkBuD;ESifh tvHrsm;?
a<u;aMumfoHrsm;? jrif;pD;
a*:&mrsm; eHygwfwkwfudkif ykvdyfrsm;? Akdvfatmifausmf? oli,fcsif;jzpfol
Adkvfatmifausmfom
ewfpdrf;jzpfcJUygrl ightm; udk,fxifjyayvwHU/
Mum&SnfpGm tawG;e,frus,fEdkifyg/ aemufrS um;wpfpD;vmoHudk Mum;&avonf/
xkdum;rSxkdum;tppf?
ckeifu yvmwmqdkifrSm awGUcJUaom y&dkufAdwf wupDum;yifjzpfonf/
vlpkHwpfNyKHBuD;ygoGm;avonf/
[m;wdkufoHvnf; vkdufygoGm;onf/
olwkdUonf tJAm;0if; okdUr[kwf vdwfufvif;[dkw,fwkdUodkU
armif;ESifaeMujcif;jzpfayvdrfhrnf/
uRefawmfhrSm xdk[dkw,frsm; b,frSm&Sdonf[k rod/ &efukefrSm tdyfcef;iSm;Edkifaom
[dkw,frsm;&Sdonf

[komMum;zl;onf/ wpfacgufrQ ra&mufzl;yg/ trSefrSm uRefawmf


touftpdwfeD;aomxkdt&G,fokdU
a&mufcJUNyDjzpfaomfvnf; wpfcgrQ rdef;rysufESifh taysmftyg;vkdufpm;jcif;udk
aMumufa&Smifaejcif;jzpfonf/ umvom;a&m*g\ tE&,fudk tawmfyifodxm;\/
wGif uRefawmfwdkU
ausmif;om;rsm;tm;rdef;rysufESifh taysmftyg;vkdufpm;jcif;rS a&Smif&Sm;&ef
oGefoifay;avh&Sdaom udkBuD;Ekudk
aus;Zl;wif&ayrnf/ aumif;rGefaom rdef;rysKdrsm;ESifh tvGeftusL;jzpfrdvQif
xkdrdef;rysKdudk
vufxyf,l&rnf[lao tpJGwnf;/ i,fpOf udk&ifBuD;OD;boef;\
t,ltqrsm;0ifpOfu tpJGrsKd; r&Sd?
aomrwfpf[m'D? awmfvfpwGdKifpaom urmhpma&;q&mBuD;wkdU\ pmBuD;ayBuD;rsm;
zwfNyD;rS jzpfvmaom
tpJGjzpfavonf/
45vrf;aetdrfokdU a&mufaomtcg wHcg;racguf&bJ wHcg;zGifhay;ojzihf
tHUMooGm;&avonf/
aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf cktcsdefxd rtdyfao;/ uefawmhyJG 3yJG csxm;NyD;
za,mif;wdkifESifh
tarT;wdkifrsm; xGef;xm;onf/ q&m&Sdef\ yg;pyfrS wwGwfwGwf &Gwfzwfaeonf/
uRefawmfhtm; wHcg;zGifh
ay;aomtcgrSmyif yg;pyfrS &Gwfzwfjcif; rjywfcJUacs/
]]q&m ckxd rtdyfao;bJudk;}}
]]tdyfvdkUrjzpfbl;? 'DaeUn tNyD;uefawmhyJGay;&r,f? &Gwfzwf&r,f? ykwD;pdyf&r,f?
"mwf&dkuf&r,f}}
]]bmtwGufvJ q&m}}
]]twGif;0efuav;wpfa,muftwGufyg}}
uRefawmfESifh aA'u0defq&mOD;wuf&SdefwkdU twlaeonfrSm tawmfyif MumoGm;ygNyD/
olUtm;
owif;pmaA'ifu@pma&;q&mtjzpfjzifhom od&onf/ wpfckckta&;BuD;aom
q&morm;tvkyfrsm;
vkyfaeonf[kvnf; cefUrSef;rdcJUonf/ okdUaomf ,aeUnrSyif ol\vQKdU0Sufaom
vkyfief;tcef;wGif;odkUaomhaygufrS acsmif;ajrmif;Munfh&awmhonf/
aemuf&ufrsm;wGifum; wjznf;jznf;
q&m&Sdefu olvQKdU0Sufaom tcef;udkzGifhvSpfjyoonfqdkaomfvnf;
olMunfhapcsiforQudkom

Munfh&avonf/ q&m&Sdefonf &wemokH;yg;udk OD;xdyfxm; "mwf&dkufay;oljzpfonf/


wifysOfacG
rsufvTmcs ykwD;pdyfNyD; ewfa'0gwkdUudk olUa&SUrSmac: ar;jref;Edkifoljzpfavonf/
olonf xkdtvkyfrsm;udk
aetdrfrSm vkyfavhr&Sd/ olUtm;zdwfac:Muaom jrif;bGwfuD'dkif? ukefaps;upm;ol?
&kHyJGoGif;ol?
twGif;0efuav;? twGif;0efBuD;? 0efBuD;? ygwDacgif;aqmifpaom olrsm; tdrfodkU
vkduf xdkudprsm;udk
pDpOfaqmif&Gufay;&avonf/ xkdUaMumifhvnf; olUtm;bkef;BuD;yifhovdk
um;BuD;um;i,fjzifh
yifhac:oGm;onfudk awGUjrif&jcif; jzpfavonf/
]]twGif;0efuav;u bmjzpfvkdUvJ q&m&JU}}
]]twGif;0efuav;u 0efBuD;Od;apm&JUvl? eef;&if;0efOD;ykeJU rwnfhbl;/ 'gaMumifh
&mxl;wufp&m&Sd&ufeJU
rwufbl;}}
]]olwkdU trsKd;om; nGefUaygif;tpdk;& 0efBuD;tcsif;csif; rwnfhMubl;vm;? tHUp&myJ
q&m}}
]]wjcm;vnf;rajymeJU? usKyfuawmh tm;vkH;eJU wnfhw,f? olwkdUtcsif;csif;awmh
rwnfhMubl;/ OD;yk?
OD;apm? OD;baz? qmxGef;atmifausmf b,folUb,folrS rwnfhMubl;/ olUvlpkeJUol
apmifaeMu?
wkdufaeMuwmyJ/ uJ uJ udkwifxGe;f&m 'gawGxm;vkdufygOD;? Oa&myppfyGJBuD;rSm
b,folEdkifr,f xifovJ}}
uRefawmfu EdkifiHa&;tpJGjzifh &kwfw&uf]]&k&Sm;EdkifrSmyJ}}
]]tkd &k&Sm;u ppfwkdufaewmrS r[kwfbJ? ck csaeMuwmu *smreDuwpfzuf?
t*Fvdyfjyifopfuwpfzuf
wdkufaeMuwmyJ}}
]]&k&Sm;u ppf0ifrwdkuf&vdkU EdkifrSmajymwm q&m&JU/ *smreDwpfzuf? t*Fvdyf
jyifopfwpfzuf
MuufESpfaumifcGyfMu&mrSm armMuawmh MuufESpfaumifpvkH; zrf;&kHaygh?
uRefawmfhtjrifuawmh
*smreDemZDvnf; raumif;bl;? t*Fvdyfjyifopfe,fcsJU awGvnf; raumif;bl;? b,folrS
rEdkifapcsifbl;}}

]]'DrSm udkwifxGef; usKyftjrifajymr,f? aA'ifwGufMunfhw,f? 'dApuKeJU vnf;


MunfhMunfhw,f?
ewfawGvnf; ac:ar;xm;w,f/ *smreDEdkifrSmyJ/ t*FvdyfjcaoFhBuD;
tpG,fusKd;oGm;wmjrif&w,f/
emZD[pfwvm EIwfcrf;arT;axmifaewmjrif&w,f}}
uRefawmfonf aA'u0def\ aA'ifudk ra0zefvdk? 'dApuKudk oJESifhryufvdk?
olUewfawGudkvnf;
rxdckdufvdk/ xkdUaMumifh]]apmifhMunfh&OD;rSmaygh q&m? q&mhpum;uvnf; w,faocsmwmyJ}}
]]apmifhMunfhav? a&;rSwfcsifvnf; rSwfxm;}}
uRefawmfonf tdyf&mcif;aeavonf/ acgif;&if;rSm rD;xGef;NyD; pmzwf&ef
vnf;jyifqifaeayonf/
aA'u0defum; uefawmhyJGrsm;a&SUwGif wwGwfwGwfESifh &Gwfzwfaeavownf;/ /
50
tpnf;t&kH;XmecsKyfwGif
rcifopfum; pum;yD em;vnfcgp uav;i,f tar;xlovdk tar;xlavonf/
uRefawmfhtm;
t*FvdyfpmtaMumif;? *Pef;ocsFm? &mZ0ifpaom ausmif;bmom&yfrsm;taMumif;?
pmaytaMumif;rsm;omru EdkifiHa&;taMumif;rsm;udkvnf; ar;avh&Sdayonf/
wpfaeUo oD;pm;cOya't& ajrydkif&Sifrsm;u [dkufukwfvTwfawmfwGif
t,lcH0ifaeaom
trIrsm;taMumif;udk rcifopfu ar;av&m uRefawmfu vdyfywfvnfatmif
rajzwwfacs/ uRefawmfonf
w&m;rQwaom oD;pm;cOya'taMumif;udk ruRrf;usifyg/ trSeftm;jzifh
awmifolv,form;
jyemrsm;udk xdxda&mufa&muf em;rvnfyg/ awmifolv,form;awG
qif;&Jaeonf? a<u;wifaeonf?
ajrrJU,mrJUjzpfaeMuonf/ qlylaeMuonf? pnf;&kH;aeMuonf/ rQom
tMurf;zsif;tm;jzifh odonf/
aumvdyfausmif;uxGufNyD; udk,fhtoufarG;0rf;ausmif;rIvnf;jzpf? wkdUArmtpnf;t&kH;
EdkifiHa&;vkyfief;rsm;udk vkyfEdkifatmif vGwfvyfaom tvkyfvnf;jzpfonf[k ,lqum
owif;pmwGif
0ifvkyfcJU\/ wu,fvufawGU usawmh EdkifiHa&;wGif aZmufcsvkyfudkifEdkifatmif
tcGifhromyg/
tcsdefr&yg/

xkdUaMumifh ArmEdkifiHvkH;qkdif&m awmifolv,form;tpnf;t&kH;BuD;ESifh vnf;aumif;?


awmifolv,form;vlxkESifhvnf;aumif; eD;pyfcGifhr&yg/ olwkdUjyemudk
avhvmcGifhr&yg/
1300jynfhta&;awmfykHtwGif;u awmifolv,form;wkdU\ tkH<urIonf
a&Twd*kHajc&if;xd
qdkufa&mufcJU\/ uRefawmfwkdUonfvnf; awmifolv,form; tkH<urIrsm;Mum;wGif
awmifolv,form;
ESvkH;onf;yGwfESifhawGUxdcJU&\/ NyD;onfhaemufwGifum; awmifolv,form;ESifh
uRefawmfwkdUrSm
uif;uGmcJU&avonf/ olwkdUMum;xJ0ifolwkdUESifhtwl wkdufyJG0ifzkdU rqdkxm;bd/
olwkdUta&;
olwkdUjyemrsm;udkyif vIdufvSJaom pdwf0ifpm;rIjzifhravhvmrd/ owif;pmzwfovkd
tay:,H&Syfwdkufompdwf0ifpm;rdavawmhonf/
rcifopf ar;vdkufNyD; rajzEdkifawmhrS uRefawmfhcRwf,Gif;csufudk owd&avawmhonf/
'DawmhrS
wkdUArmtpnf;t&kH; awmifolv,form; pnf;&kH;a&;XmeokdU oGm; pkH;prf;&avonf/
odkUuvdk
pkHprf;avhvmNyD;rS rcifopftm; wpfqifhjyefajymjy&avonf/
wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmiftzJGU\ awmifolv,form;
pnf;&kH;a&;XmerSL;rSm
ocifoef;xGef;jzpfavonf/
uRefawmfonf ocifoef;xGef;tm; rodzl;ao;yg/ olUtm; jrifawmh jrifzl;yg\/
jrifzl;&kHru
olUtm;aocsmpGmvnf; rSwfrdyg\/ rrSwfrdbJ raeEdkifacs/ olum; xif&Sm;aom
ocifacgif;aqmifwpfOD;
jzpfojzifh wpfcgjrifvkdufvQif aumif;pGmrSwfrd&ef BudK;pm;rnfrSm "rwmyifjzpfonf/
4if;jyif olU&kyfoGifrSm
rarhEdkifatmif rajyjypfjzpfaom &kyfjzpfonf/ tay:BuD; atmuf&SL;aom
udk,fcEm&Sdonf/
cg;atmufutydkif;onf cg;txufutydkif;xuf wkdaeonf/ ajcrSm
cyfcGifcGifjzpfaeonfudk
vr;favQmufvQif awGUEdkifonf/ rsufESmjym;csyfcsyfwGif ar;wkd
ESma&mifaumufaeonf/
rsufckH;ESpfckMum;rSm rsufckH;&dk;onf aigwufae\/ qHyifrSm vIdif;xaeNyD;
ajcmufaoGU\ rsufvkH;rSm

qifrsufvkH;wnf;/
ocifoef;xGe;fonf aq;jyif;vdyfcJNyD; pmawG ukef;a&;ae\/
uRefawmfonf ocifoef;xGe;fxHodkU wkduf&dkufroGm;/ udkb[def;xHodkU yxroGm;&of/
udkb[def;rSm
xdkpOfu wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmif tvkyform; pnf;&kH;a&;rSL;
ocifausmfpdefESifhwJGzuf tvkyform;pnf;&kH;a&;rsm;udk udkifvsuf&Sdonf/ udkb[def;u
olUpm;yJGem;
uyfoGm;NyD; olUab;rSm&yfvsuf cyfwkd;wdk; ajymjyaeonf/ uRefawmfu
awGUcsifaMumif;ESifh
uRefawmfhtaMumif; jzpfygvdrfhrnf/
ocifoef;xGef;onf ola&;aeaom pm&Gufudk ikHUMunhfae&if; udkb[def;ajymorQ
em;axmifaeonf/
cyfvSrf;vSrf;&yfaeaom uRefawmfhtm; wpfcsufom 'ufceJ vSr;fMunfhvkduf\/
NyD;aemuf udkb[de;ftm;]]ukvm;xdkif ay;vkdufygav}}
udkb[def;u ocifoef;xGef;pm;yGJa&SUrSm ukvm;xdkifcsay;NyD; uRefawmfhtm;
xdkifapavonf/ uRefawmfhtm;
NyKH;Munhfvsuf acsmharmhaom avoHjzifh]]cPxdkifapmifhOD; &JabmfwifxGef;? ocifoef;xGef;u &JabmfvkdcsifwmawG tm;vkH;
ajymjyvdrfhr,f?
udk,fawmh wnif(oefvsif) bufoGm;&OD;r,f? udkoef;xGef; uRefawmfoGm;r,f}}
pmqufa&;aeaom ocifoef;xGef;u]]oGm;av}}
udkb[def; xGufoGm;\/ ocifoef;xGef;onf pmudkom twGifqufa&;ae\/
uRefawmfonf
ocifoef;xGef;\ yg;pyfNyJovm;? tavmawmfyJvm;[k pdwfxJrS
wkdif;wmMunfhaeonf/
olonfaq;jyif;vdyfudk oGm;Mum;rSm udkufcJxm;NyD; EIwfcrf;rsm;udk &IHUvkdufqefUvdkuf
vkyfonfhtcg
vkyfonf/ aq;jyif;vdyfudk xkwf,lNyD; yg;pyfudkwif;wif;aphvsuf twGif;rS
tHBudwfonfhtcg Budwfonf/
e*dkyg;pyfum; rusOf;rus,fyifjzpf\/ yg;pyfduk wif;wif;aphxm;ojzifhom
&Snfvsm;onf[k xif&onf/
olonf a&;vdkorQa&;NyD;aemuf xoGm;NyD; wkdufyf&dkufaeaom ocifwifOD;tm;
ay;cJUonf/

ukvm;xdkifwGif jyefxdkifrdaomtcgrS olu uRefawmfhtm; aphaphpyfpyf


Munfhavawmhonf/ uRefawmfu
olUtm; NyKH;jyvkduf\/ olum; rNyKH;? okdUaomf csKdat;oufomaom toHjzifh]]&JabmfwkdU owif;pm[m *VKefarmifapmu ocifawGudk 0g;&if;wkwfeJU &dkufwm
vufckyfwD;ay;wJUowif;pmyJ}}
]]owif;pmay:vpDeJU uRefawmfeJUbmrQ rqdkifygbl; cifAsm}}
uRefawmfhrSm xdkodkUaom owif;pmrsKd;wGif tvkyf0ifvkyfrdonfhftwGuf
aemifw&rdonf/ tjypfudkcHpm;rdNyD;
ausmcsrf;oGm;onf/
]]wpfaeUu ocifawG[m bmomudkapmfum;olawGqdkNyD; a&;wm b,folvJ odvm;}}
]]tJ'g uRefawmfrodbl;cifAs? t,f'DwmcsKyfu wkduf&dkuf pmpDcef;udk ydkUvdkufwmyJ}}
olonf aq;jyif;vdyfudk cyfjyif;jyif; &SLvkdufNyD;aemuf tckd;awG
txufarmhxkwfvkdufonf/
rD;ckd;awGvdyfwufoGm;onfudk Munfh&if; wpfpkHwpf&mudk pOf;pm;aeavonf/
twefMumrS]]&Jabmfu oD;pm;cOya'taMumif;&,f? awmifolv,form;jyemawG
taMumif;&,fudkodcsifw,fqdk}}
]][kwfuJU? avhvmcsifygw,f}}
]]bmvkyfzkdUvJ}}
]]ocifwpfa,mufqdkawmh odzkdUvdkw,fxifw,f? NyD;awmh um&efoifh&if
ocifoef;xGef;wkdU&JU
awmifolv,form; tpnf;t&kH;vkyfie;frSm yg0ifaqmif&GufzdkU pdwful;xm;ygw,f}}
ocifoef;xGef;\ wif;rmaomrsufESmonf tawmfaysmhaysmif;oGm;onf [kxif\/
]]oD;pm;c Oya'taMumif;rajymcif awmifolv,form; pnf;&kH;a&;
&mZ0ifaemufcHum;udk
ajymjyzkdUvdkw,f? Zefe0g&DvxJwkef;u a&Twd*kHtv,f yp,HrSm usif;ywJU
jynfvkH;uRwfawmifolv,form;nDvmcHBuD;udkrSwfrdw,f r[kwfvm;}}
]][kwfuJU? rSwfrdygw,f}}
]]wkdufe,fNrdKUaygif; 144-e,fu udk,fpm;vS,f 400-ausmf wufMuw,f/ yJcl;?
om,m0wD? [Hom0wD?
oxkH? tif;pdefwkdUu awmifolv,f orm;wyfBuD;awGvnf; wufMuw,f?
obmywdtjzpfjzifhocifjrvkyfw,fav}}
]][kwfuJU?'gawGrSwfrdygw,f}}
]]bmawG qkH;jzwfw,fqkdwmawmh &JabmfwkdU ausmif;om;awG rSwfrdr,f r[kwfbl;}}
]]rrSwfrdbl;cifAs}}

]]tif;-ausmif;om;uvnf; ausmif;om;udpeJU Asmrsm;aeMuwmudk;?


a&Twd*kHukef;awmfay:rSm qkHrdMuayr,fh
]rl;zfrifh}csif;u rqufrdbJudk;/ tqdktrSwf-1u v,foD;pm; Oya'Murf;eJU v,fajr
ajymif;vTJa&;Oya'Murf; udkvTwfawmfu twnfrjyKEdkifatmif [dkajymif;onfa&TUvkyfwJU
"e&Sifv,fydkif
&SifawGU&JU udk,fpm;vS,fnGefUaygif;tpdk;&udk &IwfcsjypfwifwJU tqdkyJ/ ckawmh
'DOya'ESpf&yf[m
vTwfawmfESpf&yfu qkH;jzwfNyD;bk&ifcHu twnfjyKNyD}}
]]'gjzifh cknGefUaygif;tpdk;&opfu nGefUaygif;ta[mif;xuf awmfw,fvdkU qkdrvm;}}
]]tif;-qdkr,fqdk&if qdkEdkifwmaygh/ odkUayr,fh onfvkdvnf; rqdkEdkifbl;? tqdktrSwf2u
tpdk;&uqkH;jzwftwnfjyKcJUwJU wif;awmif;pHcsdef uefUowfa&;Oya'udk
v,form;udpt&yf&yfrSm
tokH;jyKzdkUawmif;w,f/ tqdktrSwf-3uawmh v,form;a<u;NrD;aphpyfa&;Oya'udk
wpfjynfvkH;rSm
tokH;jyKzkdUeJU 'DOya'udk vltrsm;em;vnfEdkifzkdU ArmbmomeJU jyefqkda0iS&ef
awmif;qdkxm;w,f/
tqdktrSwf-4uawmh tESpf50avmuf acwfaemufjyefqJGaewJU aus;&GmOya'
yk'frawGudk &kyfodrf;ay;zkdU
awmif;qdkw,f}}
]]aus;&GmOya't& b,fvkd[mawG vkyfxm;vdkUvJAs}}
]]Oyrm awmifolv,form;awG[m v,fuGif; ,muGif;awGxJrSm wJtdrfaqmufvkyfNyD;
rae&bl;vdkU
ydwfyifxm;wf,/ tJ'Dvdk rae&awmh v,f,mtvkyftudkif ysufwmaygh? NyD;awmh
awmifolv,form;awGudk oufoufcsKyfcs,f&m a&mufwmaygh/ tqdktrSwf-5uawm
hvufaxmufc
a<u;a[mif;rsm;eJU tjcm;v,fp&dwf a<u;a[mif;t&yf&yfudk vkH;0avQmfypfzkdU? b,fvkd
w&m;rrIrsKd;eJUrS
v,fvkyfcsdefrSm vludkzrf;qD;csKyfaESmifxm;jcif;? axmifcsjcif; rjyKzdkU awmif;qdkw,f/
trSwf-6uawmh
v,f,mrvkyfudkifol "e&Sifrsm;vufwGif;a&mufaewJU ajrrsm;udk vkyfudkifjzpfatmif
jyKjyifay;vdkU jzpfjzpf
v,f,mvkyfudkifpm;olrsm;vufodkU cJGa0ay;zdkU wkdufwGef;xm;w,f/ tqdktrSwf7uawmh

v,f,mu&&SdwJU tcGefawmftm;vkH;udk v,form;awG twGuf wdkuf&dkuf


tusKd;&Sdapr,fh XmeawG?
vkyfief;awGrSmom okH;zkdU v,fuefoif;twGif;rSm&SdwJU ig;rsm;udk v,form;rsm;
vGwfvyfpGm
zrf;pm;Edkifatmif tif;Oya'udk jyifay;zkdUjzpfw,f/ trSwf9uawmh vGefcJUwJU tESpf
20cefUu
qefaps;EIef;uefUowfNyD; a&mif;csvdkU tpdk;&rSm aiG 1uka# tjrwf&w,f/ tJ'DaiGudk
tpdk;&u
v,form;awGtusKd;twGufrokH;bJ tvJGokH;pm; jyKxm;w,f/ tJ'DaiG 15uka#udk
tpdk;&u twdk;eJUwuG
jyefqyfNyD; v,form;awG wdkuf&dkuftusK;d&Sdr,fh vkyfief;rsm;rSm
okH;zkdUawmif;qdkxm;w,f}}
]]'DaiGudkom jyef&&if v,form;awGtwGuf trsm;BuD; vkyfEdkifrSmyJaemf}}
]]'gaygh? aq;&kHawG? pmoifausmif;awG? pdkufysKd;a&;odyHXmeawG? bPfawG
zGifhay;EdkifrSmaygh/ trSwf10uawmh urmay:&Sd "e&SifBuD;rsm; cavmufqef jc,fvS,frIaMumifh toD;tESH
aps;EIef;rsm; usqif;jcif;rS
umuG,f&ef awmifolv,form; udk,fpm;vS,fawG yg0ifwJU tzJGUBuD;wpfck tpdk;&u
zGJUxm;zdkU?
aiGwkd;BuD;pm; "e&SifBuD;rsm; &mZ0wftjypf'Pfay;Edkifatmif Oya'jyKvkyfay;zdkU?
v,fydkif&Sif
"e&SifBuD;rsm;u v,form;rsm;&JU v,fudk r0,fatmif wm;jrpfwJU Oya'vkyfay;zkdU?
Oya'? &kH;? *gwf?
tcsKyf? axmif ponfwkdUudk "e&SifawGaiGukefaus;MucHNyD; olwkdUvufeufozG,f
tokH;jyKaewJU
ab;tE&,frS awmifolv,form;awGudkumuG,fay;zdkUjzpfw,f/ trSwf-11uawmh
t&G,fa&mufol
a,musmf;? rdef;rwdkif; rJqEay;EdkifcGifh awmif;qdkw,f/ trSwf-12u
awmifolv,form;awG[m
wkdif;jynfvGwfvyfa&; r&rcsif; csrf;omwkd;wufEdkifrSm r[kwfwJUtwGuf
wkdif;jynfvGwfvyfa&;twGuf
aqmif&GufMuzkdUeJU ArmEdkifiHvkH;qkdif&m awmifolv,form; tpnf;t&kH;BuD;udk
A[dkwkdUArmtpnf;t&kH;BuD;u BuD;rSL;NyD; wnfaxmif&ef qkH;jzwfwmjzpfw,f}}
]]tqdkawGu tzufzufu odyfjynfhpkHwmyJAsm}}

ocifoef;xGef;onf aq;jyif;vdyfaumufudkifjyefonf/ rD;nSdNyD;aemuf w&Iduf&SLvsuf


pOf;pm;aeonf/
]][kwfw,f pkHw,f/ aemuftqkdESpfck okH;ck &Sdao;w,f/ cifAsm;wkdU Adkvfatmifausmfudk
csD;usL;wJUtqdkawmif ygao;w,f/ 'DtqdkawGudk Munfhvkduf&if
v,form;jyemawGudk
tMurf;zsif;tm;jzifh em;vnfEdkifw,f? uJoD;pm;c Oya'taMumif; qufajymjyOD;r,f}}
uRefawmfonf ocifoef;xGef;\ tcsuftvufydkifEdkifykHudk oabmus
MunfndKaeavonf/
]]tcsdef&Sdao;&if ajymjyygOD;Asm? uRefawmfuawmh em;axmifzkdU tqifoihfygyJ}}
]]w&m;rQwaom oD;pm;c Fair rent owfrSwfzkdU[m tifrwef ta&;BuD;w,f/
awmifolv,form;awG
tckay;ae&wJU oD;pm;cu tifrwefBuD;av;w,f/ w&m;rQwaomoD;pm;cudk b,fvkd
owfrSwfrvJ
qkdawmh vuf,muxGufwJU aumufyJoD;ESHxJuaeNyD; awmifolv,form;
ukefuswJUp&dwfudk
EkwfNyD;rSjrwfwmxJu cJGNyD; w&m;rQwaom oD;pm;ctjzpfeJU ajrydkif&SifBuD;udkay;&r,f/
v,form;&JU
ukefusp&dwfrSm rsKd;pyg;? 0rf;pm? EGm;c? aumufpdkufc? aumuf&dwfc? xGefwH?
x,fwHc ponfrsm;ygw,f/
0r;fpmuvnf; v,form; wpftdrfaxmifpmpm;zdkU vkHavmuf&rnf/ Oyrm
wpfwkH;xGefrSm pyg;
350xGufw,f qkdygawmh? ckeifu p&dwfawGu pyg;wif; 300usw,fqdkygawmh?
tjrwfwif; 50ay:w,f?
tJ'DtjrwfudkoD;pm;corm;eJU ajr&SifcJG,l&r,f? 'Denf;eJU wGufrS w&m;rQw,f/
ckwavmrSm
udk,fwkdUawmifolv,form; tpnf;t&kH;awGu w&m;rQwaom oD;pm;ceJU wGufNyD;
oD;pm;cay;zkdU
vIHUaqmfMuw,f/ awmifolv,form;awGuvnf; udk,fwkdUwGufenf;twdkif;
wGufNyD;ay;Muw,f/
Oya'eJUvnf; udkufaewmyJ? okdUayr,fh ajrydkif&SifawGu v,form;awGwGufwJU
w&m;rQwaom
oD;pm;c[m enf;vGef;ygw,f? vufrcHEdkifbl;qkdNyD; [dkufukwfa&mufatmif
t,lcH0ifaeMuw,f}}
]][dkufukwfrSm t,lcH0ifaewJU oD;pm;ceJU ajr&SiftrIawGudk tckrS &Sif;&Sif;vif;vif;
em;vnfayawmhw,fAsm}}

]]v,foD;pm;Oya'Murf;[m awmifolv,form;qif;&Jom;awG&JU udk,fcEmrSm tESpfESpf


tvvupGJuyfaewJU iwfjywfcsKdUwJUrI tema&m*gBuD;udk tjrpfygrusefatmif
wGef;vSefpGrf;Edkifwm
r[kwfbl;/ omref tay:,Hvdrf;aq;? jzL;aq;yJ jzpfw,f/ odkUayr,fh pnf;&kH;a&;
vufawGUvkyfie;fawGrSm
'DOya'udk tokH;csoGm;&w,f}}
xkdUaemuf ocifoef;xGef;u ocifjr vufrSwfxdk;xm;aom awmifolv,form;
tpnf;t&kH;nTefMum;vTmrsm;udk avhvmzdkU xkwfay;avonf/ wpfckwGif tzufzufu
pnf;&kH;a&;rSm
rjynfhpkHao;bJ vlcGefawmfray;a&; wkdufyGJrsm; rvkyfzkdU nTefMum;xm;onf/
tjcm;wpfckrSm oD;pm;cOya'
tjiif;tckHrsm;ESifh ywfoufNyD; oD;pm;corm;rsm;u ajr,mvkyfief;udk
oydwfarSmufxdkuf rarSmufxdkufudk
&Sif;jyxm;onf/
uRefawmfujyef&ef xvdkufonf/
]]uRefawmfoGm;ygOD;r,f}}
ocifoef;xGef;onf aq;jyif;vdyfudk rD;nSd&if;]]nTefMum;vTmawG &JabmfwdkU owif;pmrSm ygEdkif&if odyfaumif;rSmyJ}}
]]uRefawmfht,f'Dwmudk xnfhay;zkdU txl;ajymyghr,f}}
]]'gawG[m tpdk;&udk qefUusifwmrSr[kwfbJ? tpdk;&Oya'twdkfif;jzpf atmif
vkyfaewmawGyJ/ &JabmfwkdU
owif;pmu rxnfhEdkifp&mtaMumif; r&Sdygbl;}}
]]uRefawmfvnf; tJ'DvdkxifwmyJ? uRefawmfjyefygOD;r,f}}
]][dkd ckeifuajymwJUocifawG bmomudk zsufqD;aeygw,fqdkwJU aqmif;yg;?
b,fola&;w,fqkdwm
odatmifpkHprf;ay;prf;yg}}
]]uRefawmfBudK;pm;yghr,f}}
ocifoef;xGef;onf olUa&SUrSm&Sdaom t*Fvdyfowif;pmwpfapmifudk ikHUzwf&if;]]aumif;NyDav oGm;awmh}}
uRefawmfonf ocifoef;xGef;\ tvkyfvkyfykH? tao;pdwfuRrf;usifykH ponfwkdUudk
pdwfxJu csD;usL;&if;
xGufvmcJUavonf/ avSum;rS qif;aepOfwGif ocifoef;xGef;u wpfa,mufamuftm;
cyfus,fus,f
vSrf;ajymvkdufoHudk Mum;&\/

]]awmfawmfaumif;wJUpum;yJ? bkHabrSm tvkyform;acgif;aqmif wpfOD;uajymw,f?


t*FvdyfjcaoFhBuD;[m
wGif;xJusoGm;NyD? jyefrwufEdkifatmif vkyfMupdkU&JUwJU}}
uRefawmfvnf; xkdpum;udk oabmusvSay\/
ocifoef;xGef;xHrS Mum;emrSwf,lcJUaom awmifolv,form; jyemrsm;ESifh
oD;pm;cOya'taMumif;udk
rcifopftm; wpfqifhuRefawmfu ajymjy&\/ ajymjyaomtcsdefrSm wpfckaom
we*FaEGaeU\
eHeufcif;ig;em&D cGJavmufjzpf\/ uHaumif;axmufrojzifh rdk;pJae\/
aumif;uifjyifrSm Munfvifyif
aevkdufao;\/ vmrnfhwe*FaEGaeU reufrSm rkd;r&GmvQif vrf;avQmufoGm;
ql;avbk&m;zl;Murnf[k
rcifopf\rdcifa':nGefUu ajymxm;cJUavonf/ rcifopfESifh uRefawmfua&SUrS
pum;wajymajymESifh
avQmufMuonf/ a':nGefUESifh rcifopf\ ta':ra&TopfwkdUu uRefawmfwkdUaemuf
rvSrf;rurf;rS
t&dyfwMunfhMunfhjzifh avQmufvkdufcJUMu avonf/
u&dcf(AdkvfjrwfxGef;) vrf;BuD;rSm &Sif;aeonf/ uRefawmfwkdUrSwpfyg;
oGm;vmvIyf&Sm;rIr&Sd/
vif;a&mifjcnfajy;aeNyDjzpfaomfvnf; vrf;rD;rsm; rNidrf;ao;/ avnif;uav;u
uRefawmfwdkU
rsufESmqDodkUwkd;a0SUwdkufcwfae onf/ uRefawmfwdkU ql;avbk&m;odkU
oGm;rnfjzpfaofmvnf;
'gvf[dkZDvrf; (r[mAEKvvrf;)rS rcsKd;Muao;/ vr;favQmuf aumif;onfESifh
u&dcfvrf;twkdif;
qufavQmufvmMuonf/ nmbufab;rS ajrmif;jywfrsm;wGif a&jynfhvQHvsuf&SdNyD;
rSefom;uJUodkU
ywf0ef;usif ta&mif[yfaeavonf/ eDa&mif,Sufoef;aom aumif;uifjym?
pdrf;ndKaom opfyif?
0if;vufaom vrf;rD;/
rcifopfrSm tawmfMunfEl;ae[ef&Sdonf/
]]q&m odyfom,mwmyJaemf? avaumif;avoefUvnf;&w,f}} ajym&ifqdk;&if;
avaumif;avoefUrsm;udk
jyif;jyif;&SL&Idufaeavonf/
]]'Dajrmif;jywfuav;awG[m onfavmuf wpfcgrS rvSbl;vdkU opfopfxifw,f}}

olUpdwfxJrSm uAsmwpfyk'f pyfaumif;pyfaeayrnf/ uRefawmfuawmh &efukefNrdKUwnfp


&mZ0ifudk
owd&aeonf/
]]a[monf ajrmif;jywfawGu a&S;u wpfqufwnf;jzpf[efwlw,f? a&ausmfbufrSm
ausmfvTrf;avh&SdwJU
a&awGudk ajrmif;wl;NyD; vTJxkwfcJUwmeJU wlw,f? tJ'Dajrmif;udk taMumif;jyKNyD;awmh
'Dvrf;udkudk
u&dcfvrf;vdkU ac:w,f xifw,f}}
]][kwfrSmygyJ q&m}}
a':a':nGefU? a':a':a&TwdkU aemufususef&pfojzifh &yfapmifhMuao; onf/ NyD;aemuf
ukefonfvrf;odkU
auGUMuonf/ ukefonfvrf;um; u&dcfvrf;vdk tdyf&mxaemufrus/ jrLeDpy,f
trIdufwifum;BuD;rsm;onf trIdufusK;HaeMuonf/ vrf;ay:yvufazmif;ay:wGif
trIdufvSJaeMuonf/
vefcsm;tcsKdUoGm;vmaeMuNyD; bkduav;aps;vnf; zGifhpjyKNyD/
aps;0,frusao;aomfvnf;
ig;om;onfrsm;u tqifoifhapmifhaeMuavNyD/ rcifopfu aemufjyefvSnfhMunfh&if;
aerif;BuD;udk
ay:vSmcJonf[k BudKqdkaeMuaom aumif;uifESifh wdrfwdkufwkdUtaMumif;
pum;pvdkufpOf uRefawmfu
Mum;jzwfvkdufonf/
]]opfopf wpfaeUu awmifolv,form; oD;pm;c tjiif;yGm;rIawG taMumif;
ar;w,fr[kwfvm;}}
]][kwfw,f q&m ar;w,f? opfuodcsifw,f}}
]]udk,fvnf;avhvmNyD;NyD}}
odkUjzifhawmifolv,form;rsm;\ ajr,mjyemrsm;? a&Twd*kHukef;awmf
awmifolv,form;nDvmcHrS
csrSwfcJUaom qkH;jzwfcsufrsm;? w&m;rQwaom oD;pm;cOya'ESifh awmifolv,form;
pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;udk rcifopftm; ajymjyaeavawmhonf/ aemufu
vdkufvmaom a':a':nGefUESifh
a':a':a&TwdkU um; uRefawmfwdkUbmajymvmMuonfudk wpfqdwfwpfayguf
Mum;aeMu[efwlonf/
a':a':nGefU]]armifwifxGef;u rifhESrudk awmifolv,form;oifwef;ay;aewmvm; uG}}
a':a':a&T-

]]vrf;avQmuf&if; oifwef;ay;raeeJUa[h/ rif;wkdUavQmufwm odyfaES;aeNyD?


oGufoGufavQmufMu}}
uRefawmfwkdUonf AEKvyef;NcHokdU a&mufMuavNyD/ yef;NcHum; pnfum;vSyae\/
]]yef;NcHxJu jzwfavQmufrSmvm; a':a':}}
a':a':nGefU]]&THU&Sdr,fxifw,fuG}}
opfopf]]rdk;pJaewm okH;&ufawmif&SdaeNyD[myJ? a&Ta&Tu tdrfrSmwkef;u ajymawmh yef;NcHxJ
cP0ifr,f? xdkifcHkrSm
cPxdkifNyD;rS bk&m;ay:wufr,fwJU? ajymw,fr[kwfvm; a&Ta&T}}
a':a':nGefU]]uJ uJ yef;NcHxJu jzwfavQmufcsifavQmuf? xkdfifawmh rxkdifeJUawmh? tjyefaeylaerSm
pdk;&w,f}}
uRefawmfwkdUonf yef;NcHxJodkU 0ifMuonf/ ausmufp&pfvrf;uav;rsm;onf
jrufcif;pdrf;xJwGif
azG;ceJajy;aeMuonf/ Ak'oPyifrsm;onf um;um;pGifhpGifh yGifhaeMu\/ iSufrsm;onf
vkH;0Edk;NyD jzpfojzifh
rdk;aomufoDcsif;rsm;udk oDqdkaeMuavNyD/ tcsKdUrSm tpm&Sm&efyif ysHxGufvmMuavNyD/
ql;avbk&m;&ifjyifay:odkU a&mufaomtcg a&Munf0wftoif;u
vSJusif;&Sif;vif;NyD;jzpfonfudk
awGU&avonf/ bk&m;zl; rsm;rsm;pm;pm; rawGU&/ yef;qdkifrsm;yif tcsKdUom
zGifhMuao;\/
bk&m;zl;Muaomtcg a':a':nGefUESifha':a':a&TMum;rSm rcifopfu xdkif&onf/
uRefawmfu
olwkdUaemufu cyfcGmcGm xdkif&onf/ bk&m;&Sdckd;aepOf uRefawmfhrsufpdrsm;onf
iSufjrwfem;qDodkU
a&mufoGm;avonf/ uRefawmfhem;u Nidrf;csrf;om,mvSaom
qnf;vnf;oHokdUa&mufoGm;onf/
uRefawmfhpdwfurl bmhaMumifhrSef;rod? ydkvefrS &lar;eD;,m;jynfodkU xGufajy;Mu&aom
ppfajy;'kuonf
ajcmufaomif;qDodkU a&mufoGm;av
onf/ /
51
ysHvGefawmfrlaom OD;Owr

we*FaEGaeU wpfaeUwGif uRefawmfhtm; udkb[def;u wuodkvfodkU


tvnfac:oGm;avonf/
,cktcguRefawmfhrSm wuodkvfodkU a&mufcJvSonf/ ,ckvdk wul;wu tvnfoGm;rS
a&muf&awmh\/
uRefawmfwdkUonf or*taqmufttkHodkU OD;pGm0ifMu\/ '&0rfOD;uHodef;ESifh
rmvDwkdUom &SdMuonf/
wuodkvf or*OuX udkvSa&Tvnf; r&Sd/ trIaqmifvlBuD;wpfOD;OD;udkrQvnf;
rawGU&/
or*taqmufttkHBuD;um; ajcmufaoGUvSonf/ 1300jynfh ta&;awmfykHtwGif;uESifh
uGmjcm;vSonfxifrd\/
udkb[def;]]vm udk,fhvl? '*kefwm&m&JU tcef;udkoGm;vnfMur,f? '*kefwm&meJU
cifw,fr[kwfvm;}}
]]cifawmh odyfrcifygbl;? oGm;av vdkufyghr,f}}
'*kefwm&mudk tqifoifhyif olUtcef;wGif;rSm awGU&avonf/ '*kefwm&monf
wpfa,mufwnf;at;at;vlvl pE&m;wD;ae\/ olonf pE&m;udk
ausmif;odkU,lvmEdkifol jzpfay\/
tjcm;tcef;rsm;rS ausmif;om;rsm;um; NrdKUxJodkU avQmufvnfaeMu[efwl\/
ywf0ef;usifwpf ckvkH;
wdwfqdwfNidrfoufaeNyD; pE&m;oHu ay:vGifaeayonf/
uRefawmfwdkU0ifoGm;aomtcg '*kefwm&mu pE&m;twD; &yfvkdufav&m udkb[def;u]]a[hvl qufwD;yg? em;axmif&atmif}}
'*kefwm&mu NyD;onfhwdkifatmif qufwD;\/ udkb[def;u wkd;wdk;uav;
oDcsif;vkdufqkdNyD;vufazsmufwD;? aygif&dkufum pnf;vkdufaeavonf/
uRefawmfurl NidfrfNidrfuav; em;axmifaeay\/
wD;uGufukefawmh '*kefwm&monf uRefawmfwdkUxHodkU xvmavonf/
udkb[def;]]aemufwpfyk'f xyfvkyfprf;ygOD;}}
'*kefwm&monf ckwifay:rSmxkdifvsuf NyKH;omaeonf/ xyfrwD;awmh/
udkb[def;]]udk,fhvl&JU pE&m;oH[m udk,fhvla&;wJU uAsmuav;awGxufawmif ydkNidrfhanmif;
csKdomw,f}}
]]b,fuaeNyD; 0ifvmMuwmvJAs}}
]]oufouf tvnfvmwmyJ/ a[m'Du udkwifxGef;eJU udk,fhvl &if;&if;ESD;ESD;
cifcifrifrif r&SdMuao;awmh

&if;ESD;atmif ac:vmcJUw,f/ wdk;wufwJU tawG;tac:&Sdoltcsif;csif;


&if;ESD;zkdUvkdw,fAs}}
'*kefwm&mu uRefawmfhtm; NyKH;Munfh&if;]]&if;ESD;wmyJAs? udkwifxGef; ckausmif;xGufoGm;NyDaemf? bmvkyfaeovJ}}
]][kwfw,f? uRefawmf ausmif;xGufNyD; vufaxmuft,f'Dwmvkyf aew,f}}
]]aMomf[kwfvm;? aumif;om;yJ? pma&;q&mtoif;xJ 0ifygvm;}}
uRefawmfwpfpkHwpf&m rajz&ao;rD udkb[def;u Mum;jzwf]]udk,fhvlwkdU wuodkvfpma&;q&mawGaum bmvkyfaeMuovJ}}
'*kefwm&mu odyHpdk;vS bmawGa&;aeonfudkvnf;aumif;? om*&ipdk;
yif;,ausmif;aqmif r*Zif;udk
wnf;jzwfaeonfudkvnf;aumif;? xifBuD;rSm pmodyfra&;vdkawmhbJ
"mwfykH&dkuf0goemoefykHudkvnf;aumif;? cifav;armifu rcifav;twGuf
tcspfuAsmoDaeykHudkvnf;aumif;? ndKjru olydk;rpGHaom &nf;pm;tm;
jyufacsmfacsmfa&;xm;onfudkvnf;aumif;? &Sr;fjynfudkwifat;u a&TESif;qDtrnfjzifh
a&;aeaMumif;udkvnf;aumif; ajymjyaeavonf/
]]udkb[def; ref;wifudkodw,fr[kwfvm;}}
]]odwmaygh? udk,fwkdUrEav;u udkxGef;wifr[kwfvm;}}
]][kwfw,f? ckwavm olvnf; pmawmfawmfa&;aeNyDAs}}
olwkdUESpfa,muf wuodkvfpma&;q&mrsm;taMumif; tcsDtcsajymaepOf uRefawmfu
Mum;0ifvsuf]]
ckwavm '*kefr*Zif;rSm wuodkvfu@jyefygvmjyefNyDaemf? 0rf;omp&myJ}}
'*kefwm&m]][kwfw,f? uRefawmfyJ '*kefr*Zif;udk xyfxnfhzkdU ajymNyD;aqmif;yg;awG
wuokdvfpma&;q&mawGqDu
vkdufawmif;NyD; ydkUae&w,fav}}
udkb[def;]]wuokdvfpma&;q&mawG pma&;Muwm 0rf;omp&mygyJ/ a&;wmawGvnf;
zwfaumif;yg&JU? odkUayr,fh
wkd;wufwJUoabm w,frygMubl;? r,fbJGU? armifbJGU? awmbJGU? awmifbJGU
tqifhavmufyJ
jzpfaeMuw,f? qif;&Jom; ypnf;rJU avmuedAmef xlaxmifa&;taMumif;?
bkH0g'taMumif; tajccHNyD;
a&;Muwm r&Sdbl;}}
'*kefwm&m]]ol&d,r*Zif;rSm pma&;q&m Z0ea&;wJU atmuftD;tD;tGwfqkdwJU 0wKwkduav;udk

b,fvkdoabm&ovJ}}
]][m 'D0wK[m qif;&Jom; ypnf;rJUeJUbkH0g'udk oa&mfwkdufckdufxm;wJU 0wKyJ}}
uRefawmfu xdk0wKuav;udk owd&NyD; &,fvkdufonf/ NyD;awmhrS]]olu [mopma&;q&mqkdawmh b,f[mudkjzpfjzpf oa&mfawmfawmf
jyufacsmfacsmfvkyfwmyJAsm?
zwfvkdUawmh aumif;om;yJ udkb[def;&JU}}
]]oa&mfcsif&if "e&Sifudkom oa&mfzkdUaumif;w,f/ 'DvlawGu
bkH0g'qefUusifa&;orm;awGygAsm?
jra'gif;ndKa&;wJU ]bkH0g'}qkdwJU 0wKawmifrS bkH0g'udk wdkufcdkufwJU 0wKjzpfw,f?
wkdUArmtpnf;t&kH;eJU
ocifawGudk xdyg;a&;om;wJU 0wKjzpfw,f? r[maqGvnf; bkH0g'eJU ocifawGudk
xdcdkufNyD; a&;aewmyJ/
r[maqGemrnfeJU a&;wJUtcgrSmom rubl;? aeol&defemrnfeJU
a&;wJUaqmif;yg;awGxJrSmvnf;
bkH0g'qefUusifa&;awGygw,f/ udk,fwkdUvlpku 'Dvdkxdyg;wdkufckdufrIawGudk ckcH&r,f?
qif;&Jom;
ypnf;rJUawGbufua&;&r,f? pmayudkokH;NyD; bkH0g'udk jzefU&r,f?
wkd;wufwJUpmayxGef;um;atmif
vkyfMu&r,f}}
udkb[def;u pdwfygvufyg ajymaeqJ t*Fvdyfpm*kPfxl;ausmif;om; udkbodef;
a&mufvmavonf/
udkbodef;um; udk,faeao;ao;oG,foG,f jzpfonf/ ay:vGifaomezl;jyif? xlxyfaom
rsufckH;ESifh
BuD;rm;aoma&SUoGm; rsm;ay:atmif NyKH;wwfaom yg;pyf&Sd&kHru rsufrSefudkvnf;
wyfxm;&av&m
wufbkef;BuD;udkodef;az\ rsufESmESifh tawmfwlonfudkowdjyKrdayonf/
jcm;em;onfum; udkbodef;u
twm[k tac:cH&onfhtwdkif; uav;ESifh ydkwljcif;om jzpf\/ olu
tcef;0wGif&yfaepOf
tcef;&Sif'*kefwm&monf zdwfac:jcif;rjyKbJ aMumifMunfhaeav&m udkb[def;uyif
zdwfac:vkdufonf/
]]twmvm;a[h? vmav xdkifygOD;uG}}
udkbodef;onf 0ifvmNyD; '*kefwm&m\ ab;rSm xkdifvdkufavonf/ onfawmhrS
rxdwxdNyKH;NyD;
]]b,fuvmwmvJ}}

]]cifAsm;qDvmwmvJ udkaX;NrdKif? uRefawmfOD;OwrtaMumif; t*Fvdyfvdk


aqmif;yg;wpfapmifa&;r,fvdkU
tcsuftvufuav;awG vdkufpkaqmif;aew,f? udkaX;NrdKifqDu bmrsm;&EdkifrvJ}}
'*kefwm&mac:udkaX;NrdKifu rxdwxdNyKH;NyD; udkb[def;tm; Munfhaeonf/
udkb[def;tm;
tultnDawmif;vdk[ef&Sd\/
udkb[def;]]OD;Owr q&mawmfBuD;[m twdwfuawmh tifrwefajymifcJUwmyJ/ a&S;u
tifrwefwkd;wufcJUw,f?
wkdif;jynftusKd;udk oufpGefUBudK;yrf;aqmif &GufcJUw,f? ysHvGefcgeD;tydkif;rSmawmh
azmufjyefoGm;w,f/
ig;yGifhqdkif idkUborm;BuD;awGeJU aygif;NyD; 91Xme tkyfcsKyfa&;udk
tvkyftauR;jyKoGm;w,f/
rSwfrdao;w,fAs? OD;Owr&JU twdwfu t&Sdeft0gaMumifh OD;Owr
azmufjyefoGm;wmudk wkdif;jynfrSm
b,furSazmfxkwf&Iwfcsjcif; rjyK&JbJ aeMuwkef; udkBuD;Eku
wuodkvfor*pifjrifhay:uaeNyD;
azmfxkwf&Iwfcsvdkuf wm}}
udkbodef;]]at;Asm? ysHvGefcgeD; jzpfysufwmawGuawmh 0rf;enf;p&mawGygyJ/ olUEdkifiHa&;
azmufjyefwmawGbmawGudk
uRefawmfodyfrodygbl;? odkUayr,fh ysHvGefcgeD;rSm odyfqif;&JoGm;&Smw,f/ wkdif;jynf&JU
aus;Zl;&SifBuD;[m
vrf;ay:rSm t&l;vdkavQmufoGm;? [dk[maumuf? 'D[maumuf awGUu&mqkdifrSm
pm;p&m tvSLcHNyD;
vrf;ay:avQmufpm;...}}
udkbodef;\toHonf epfqkdUoGm;onf/ olUrsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfuav;rsm;
a0hvmonf/
uRefawmfh&ifrSmvnf; wvIdufvIdufzdkvm\/ udkbodef;rSmvnf; OD;Owr\
azmufjyefaom tydkif;udk
xyfajymvdk[efvuPmr&Sdawmhacs/ '*kefwm&m\ rsufESmvnf; ndK;oGm;avonf/
uRefawmfonfrMumrDu ysHvGefawmfrloGm;aom OD;OwrtaMumif;udk uRefawmfwkdU
owif;pmtwGuf
avhvma&;om;cJU&onf jzpf&m vltrsKd;rsKd;\ xifjrif,lqcsufudk
em;vnfxm;ayonf/ xkdUaMumifh-

]]at;avAsm? uRefawmfwkdUuom OD;Owrudk,fawmfBuD;[m ig;yGifhqdkifidkUborm;awGeJU


aygif;NyD;azmufjyeoGm;w,fvdkU ,lqwmAs? ig;yGifhqdkifygwDxJ ygaewJU *sDpDbDat
0HomEka[mif;BuD;awGuawmh q&mawmfOD;Owr[m rysHvGefawmfrlrDrSm
jrefrmtrsKd;om;awG nDnGwfatmif
aemufqkH;tBudrf BudK;pm;oGm;&Smw,fvdkU ajymMuoAs}}
udkbodef;\ rsufESmrSmvif;oGm;onf/
]]t'Dvkd ,lqEdkifwmyJ? uRefawmf,lqwmuawmh q&mawmfBuD;[m tdEd,u
jyef<uvmNyD;
'D,kHMunfcsufeJU ig;yGifhqdkifqdkwJU *sDpDbDat tuGJ4ck 21OD;ygwD aygif;xm;wJU
nDnGwfa&;tzJGUudk
tm;ay;wm jzpfEdkifw,fAs}}
udkb[def;]]tif; ewfBuD;OD;bazwkdU? uRefawmfwkdU rEav;u OD;ba&TwkdU[m rnHUbl;As/
nDnGwfa&;Aef;jyNyD;
rif;om;BuD; xdyfwif0udk OuXwifovdk nDnGwfa&; Aef;jyNyD; q&mawmfOD;Owrudk
aoG;aqmifac:,lvmNyD; 91Xme tkyfcsKyfa&;udk toufoGif;ckdif;wmygyJ/
91XmetkyfcsKyfa&;udk
wkdufzsufwJUbufrSmygNyD; trsKd;om;nDnGwfa&;vkyf&if OD;OwrtwGuf
trSefaumif;rSmyJ? a&S;u
olUtwdwfeJU a&SUaemufnDrSmyJ/ uJav 'gawG xm;vdkufMuygpdkU? q&mawmfBuD;&JU
wkd;wufwJU
twdwfudkawmh rarhtyfygbl;? q&mawmfOD;Owr ckvdk ysHvGefawmfrlw,fqdkawmh
w&kwfjynfu
trsKd;om;acgif;aqmifBuD; a'gufwmqGef,ufqifuG,fvGefwkef;u on*dKvfwJU
tcrf;tem;rSm
OD;Owr[m tdEd,jynf trsKd;om;uGef*&ufeJU Armjynf*sDpDbDatudk,fpm;
wufa&mufcJUwmduk
oGm;owd&w,f}}
udkbodef;u rSwfpkpmtkyfuav; vSefNyD; azmifwdefudkifum]]tJ'gb,fESpfuvJAs}}
]]1925ckESpfu? tJ'Dwkef;u q&mawmf[m ta&SUEdkifiHrsm;udk vSnfhvnfaewkef;jzpfw,f}}
udkbodef;u a&;rSwf&if;]]OD;Owr arG;zGm;wJUESpfaum odovm;}}
udkb[def;onf awG;awmaeonf/ uRefawmfuMum;0ifvsuf-

]]1241ckESpfAs? txufjrefrmjynfudk t*Fvdyfrodrf;&ao;bl;/ q&mawmfBuD;


zGm;jrifawmfrl&m
ppfawGudkawmh t*Fvdyfodrf;NyD;NyD}}
udkbodef;u a&;rSwf&if;]]aemufxyf udkwifxGef;odoavmuf ajymprf;ygOD;}}
]]uRefawmfu pkaqmif;&SmazGNyD;om;rkdUodwmuav;awG trsm;tjym;&Sdyg w,f/
touf20rSm
&[ef;abmif0ifw,f? NyD;awmh tdEd,jynfumvuwm;NrdKU rSm8ESpfwkdifwkdif
pmoGm;oifw,f?
t*Fvdyfpma&m ygVdpmaya&m oifw,f? aemufNyD;awmh tD*spfjynf? jyifopfjynfeJU
Oa&mywkdufrSm vSnfhNyD;
A[kokw&Sm rSD;w,f}}
'*kefwm&m]]q&mawmf[m *syefjynfudkvnf; oGm;ao;w,f r[kwfvm;/ jrefrmtrsKd;om;xJu
*syefjynftaMumif;
yxrqkH;pmtkyfa&;wm OD;Owr r[kwfvm;}}
uRefawmf]][kwfygw,f? taemufEdkifiHu 1907ckESpfrSm jyefvmw,f/ a&mufNyD; rMumcifyJ
*syefjynfoGm;w,f/
*syefjynfrSm *syeftrwfBuD; tdk'geDqkdwm wnfaxmifxm;wJU aumvdyfausmif;rSm
ygVdygarmutjzpfeJU
vpmr,lbJ 2ESpfwdkifwdkif xrf;&GufcJUw,f/ 1911ckESpfusrS jrefrmjynf
jyefa&mufw,f}}
udkbodef;]]a'oE&A[kokwrSm q&mawmfavmufESHUwm jrefrmjynfom;xJrSm &Sm;r,faemf}}
'*kefwm&m]]'D tawmtwGif; jzpfrSmaygh? *syefjynftwKywdudka&;wm}}
uRefawmf]]1912ckESpfrSm *syefudk wpfacgufxyfoGm;ao;w,f? q&mawmf&JU ESr rtdrfpdk;reJU
wjcm;ausmif;om;
3OD;udkac:oGm;NyD; *syefrSmynmoifzkdUtyfxm; cJUw,f/ jyefvmawmhrS pmtkyfa&;wmAs/
ol&d,
owif;pmykHESdyfwkdufu xkwfa0w,f}}
udkb[def;-

]]ol&d,rSm q&mBuD; ocifudk,fawmfrIdif;eJUawGUMuwmyJ/ tJ'Dtcsdef[m 0dkiftdrfbDat


toif;awG
BuD;us,fwJUtcsdefaygh/ ocifudk,fawmfrIdif; ajymjyzl;wmuawmh
tJ'Dtcsdefavmufwkef;u
wkdif;jynfuodyfrEdk;Mum;ao;awmh bkef;BuD;ausmif;awGu OD;Owrudk vufcHzkdU
aMumufaeMuowJU/
tpdk;&t&Sdefu odyfBuD;wJUtjyif EdkifiHjcm;'Davmuf oGm;aewJUbkef;BuD; b,frSm
0denf;eJU nDawmhrSmvJqdkNyD;
OD;OwrqefUusifa&; 0g'jzefUwmawGuvnf; &SdaeowJU/ q&mawmfuvnf;
*&krpdkufbl;? ol&d,wdkufrSmyJ
nOfhtdyfnOfhae oDwif;okH;aeowJU/ aemufawmhrS urm&Gwf wyfwGif;ausmif;
q&mawmfuyifhoGm;owJU/
aemufawmhvnf; q&mawmf OD;Owr[m odyfwefcdk;BuD;oGm;wmyJ/ 0gwGif;okH;vom
&nfukefrSmaeNyD;
useftcsdefrSm c&D;yJ xGufaewmyJwJU/ tdEd,udk rMumcPoGm;NyD; EdkifiHa&;
avhvmw,f/
Armjynft&yf&yfudkw&m;a[mxGufw,f/ atmufusaemufus jzpfaewJU jrefrmjynf
wkd;wufzkdU? acwfrSDzdkU
trsKd;bmomomoemxGef;um;zdkU jrefrmjynfvGwfvyfzdkU a[mw,f/ wpfjynfvkH;u
&[ef;a&m? vla&m
aomif;aomif;jzjz BudKqdkvufcHMuwmyJwJU/ wefckd;xufwkef;rSm q&mawmf
w&m;wpfyJGa[m&if
aiGwpfaxmifawmif ylaZmfMu&owJU/ 'DvdkvSLMuvdkUvnf; q&mawmf[m
EdkifiHa&;wGifwGifvkyfEdkifwm?
'Davmufc&D;oGm;EdkifwmjzpfrSmyJ}}
udkbodef;]][kwfrSmayghAs? q&mawmfaxmifuswm b,fESpfuvJAs? udkwifxGef; odvm;}}
]]1921ckESpfrSmAs? a';'&JNrdKUrSm wpfBudrf? a';'&JNrdKUtem; wrmwaum&Gm rSm
wpfBudrfw&m;a[m&mrSm
tpdk;& tMunfndKysufapw,fqdkNyd; w&m;pJGwmyJ/ ta&;ydkif OD;zkd;azu axmif'Pf
wpfESpfeJU&Spfv
pD&ifcsufcsvkdufw,f/ zsmykH&kH;rSm q&mawmfudk trIppfawmh awma&mNrdKUyg vlawG
tukefvmMuwm?
b,fwkef;urS'Davmuf rpnfum;bl;vdkU qkdw,fAs/ axmifcsawmhvnf;
wpfwdkif;jynfvkH;u

wkdufydwfqdkifydwftvkyfydwf qEjyMuowJU? axmifuvGwfvmawmhvnf; EdkifiHa&;udk


ydkvkyfwmygyJ?
ydkvlxkMunfndKwmyJ}}
udkb[def;]]*sDpDbDat 0HomEkawG tm;wufovmuf q&mawmfBuD; wefckd;BuD;wmygyJ}}
uRefawmf]]
1924-25ckrSm aemufwpfBudrf ta&SUEdkifiHrsm;eJU *syefjynfvSnfhjyef w,f/
'DvdkvSnfhwkef;rSm
tdEd,trsKD;om;uGef*&ufeJUa&m? jrefrmjynf 0HomEkawGeJUa&m
tqufrjywfbl;xifw,f/ 'gaMumifh
vnf;a'gufwmqGef ,ufqif uG,fvGefawmh uGef*&ufeJU 0HomEkawG&JU
udk,fpm;vS,ftjzpfeJU
wufa&mufjcif;jzpfw,fvdkU qkd&r,fAs}}
uRefawmfu &yfaeonf/ udkbodef;um; rSwfpkwGif rSwfom;aeonf/
ai;em;axmifaeaom '*kefwm&mu
oufjyif;csvdkufonf/ udkb[def;um; pD;u&uf wpfvdyfudk nSdvdkuf\/
udkbodef;u cg;qefUrsufESmarmhvkdufNyD;]]aemufawmhaum}}
uRefawmfu b,fvdkquf&rnfvJ rodjzpfaeojzifh ai;aeonf/ udkb[def;u
pD;u&ufrD;cdk;rsm;udk
tvdyfvdyf tacGacG rIwfxkwfvkdufNyD;]]aemufydkif;awmh *sDpDbDat*dkPf;awGu udk;*dkPf;awmif uGJoGm;awmU
q&mawmfBuD;vnf; pdwfysuf[efwlw,f? tdEd,rSmyJ oGm;aewmrsm; w,f/
tdEd,rSmvnf; trsKd;om;
uGef*&uf EdkifiHa&;xuf [dELr[mqA EdkifiHa&;ydkvkyfwm awGU&w,f/ 1935ckESpfrSm
tdEd,jynfvkH;qdkif&m
[dELr[mqABuD;&JU OuXjzpfvmw,f}}
udkbodef;]][dELawGu Ak'bmom bkef;awmfBuD;wpfyg;udk bmjzpfvkdU OuXcefUovJ}}
udkb[def;u NyKH;vkduf&m olUEIwfcrf;eDrSm &JceJ vufoGm;onf/
]]ckwavm awGUae&wJU Ak'bmom [dELuGrf;mqdkifqdkwJU qdkif;bkwfrsKd;aygh vAsm?
pnf;&kH;a&;oabmaygh/
NyD;awmh [dELawG&JU t,ltqt& [dELbmomrSm bk&m;tqlql&Sdonfhteuf
Ak'a*gwrvnf;
bk&m;wpfql&nfvdkU owfrSwfxm;w,f}}

udkb[def;\ xdk&Sif;vif;csufudk uRefawmfrsm;pGm obmusoGm;onf/ '*kefwm&mESifh


udkbodef;wkdUvnf;
ESpfoufaeMu[efwlonf/
udkb[def;]]OD;Owr ysHvGefawmfrlwm b,faeUygvdrfh? aeUpJGrSwfrdMuvm;}}
udkbodef;]]pufwifbmv 9&ufaeUav}}
uRefawmf]]ppfBuD;pwJUaeeJUruGmvSbl;}}
udkbodef;\ pdwful;onf b,fuae b,fa&mufoGm;onfrod/ uRefawmfhtm;
&kwfw&ufar;vdkufonf/
]]udkwifxGef; tif;vsm;oGm;OD;rvm;}}
]]roGm;awmhbl;}}
]]cifAsm; rjrifhOD;BuD;qDudkav}}
udkbodef;ESifh '*kefwm&mwkdUum; NyKH;pdpdESihf uRefawmfwkdUtm; MunfhaeMuonf/
uRefawmf]]roGm;awmhygbl;Asm}}
]]bmaMumifhvJ? tqufjywfaeovm;}}
uRefawmfu cyfaMumifaMumif jzpfum NyKH;NzJNzJvkyfaeNyD;rS]]tqufjywfw,fvkdUvnf; r[kwfygbl;Asm/ olu uRefawmf bDt,fvf
qufrwufwm tjypfBuD;vkyfNyD;
cPcPajymaew,f}}
]]tif; udk,fhtawGUtBuKHrsKd;ygyJ/ tif;vsm;olawGu olwkdUudk,fwdkif
twef;awGatmifav? 'D*&DawG
rsm;av? udk,fwkdUtawG;tac:eJUrwlav jzpfvmwwfw,f?
b,fhavmufrsKd;cspfpdwf&Sdygw,fqdkqdk
'Dynmwwf trsKd;orD; awG[m vkHNcKHrIbufuae awG;w,f? b0vkHNcKHrI&Sdr&Sd
jzpfcsif&mjzpf
EdkifiHa&;wpfckwnf; aZmufcsvkyfr,fqdkwJU udk,fwkdU&JU qkH;jzwfcsufudk
rSefw,frxifMubl;/ 'DudprSmawmh
tavQmhray;eJUudk,fhvl? uJx jyefMupdkU&JU}}
udkb[def;u xvkdufonf/ '*kefwm&mu]]jyefawmhr,fvm;}}
jyefawmhr,fav}}

uRefawmfwkdUxGufvmMuaomtcg '*kefwm&mESifh udkbodef;wdkUu avSum;xdyfxd


vkdufydkUMuavonf/
aemuf olwkdUESpfa,mufonf '*kefwm&mhtcef;qDodkU jyefoGm;Muavonf/ /
52
c&D;oGm;azmf cspfrrESifh &Srf;jynfoGm;jcif;
oDwif;uRwfodkUa&mufvmavonf/
wpfcgwpfcg rdk;ajy;uav;? wpfcgwpfcg rdk;zJGUuav;? wpfcgwpfcg
aeylrdk;uav;avmufom &pfoD&pfoD
usef&pfawmhonf/ MunfvifoefU&Sif;aomaumif;uifrS aerif;u
xGef;awmufvdkufaomtcg
opfyifwkdUonf pdrf;pdkaom a&mifjyefrsm; [yfaeMuay\/ nOfhOD;,Htcgrsm;
qef;paomfwm
auG;auG;uav;onf rIef&D&Da&mif0gjzifh MunfEl;zG,fwpfrsKd;udk zefwD;ay;aewwf\/
avjynfuav;uvnf; cyfat;at; aqmfaoG;aewwfayonf/
om,maysmf&TifzG,faumif;vSaom oDwif;uRwfygaywnf;/
uRefawmfrlum; tvkyfcGifrSm NiD;aiGUvmavNyD/ txl;ojzifh aeUpOf aeUpOf
aMu;eef;owif;bmomjyef&onfh tvkyfudk pufqkyfvmonf/ txyfwvJ
aexGufuae0if
awmif;wpfvkH;ESifh tacgufacgufulvDxrf;& onfhyrm cHpm;rdavonf/ ay;aom
vcudkvnf; rausreyf
jzpfvmonf/ tajccHtm;jzifhOD;yk? OD;apmwkdU tpdk;&udk axmufcH
wkdUArmtpnf;t&kH;udk qefUusifaom
owif;pm\ 0g'udkvnf;onf;rcHEdkifatm jzpfvmonf/ awmifrus ajrmufrus
udk,fusKd;pD;yGm;vnf;rjzpf/ EdkifiHa&;udkvnf; uRwfuRwf vGwfvGwf rvkyfEdkifaom
uRefawfmhtjzpfudkvnf;
rESpfNrdKUEdkif/ xkdUaMumifh om,maysmf&TifzG,f aumif;aom oDwif;uRwfwGif
uRefawmfonf
NiD;aiGUpdwfysufaejcif;jzpf\/
xdktcsdefwGif rjrrSDuolESifhuavm? tif;av;wkdUodkU tvnfvkdufcJU&ef
xyfrHac:jyefav\/
om,maysmf&TifzG,faumif;aom oDwif;uRwf? vSyonfhuavm? at;jronfh tif;av;?
ESpfvkdzG,faumif;vSaom c&D;oGm;azmf cspfrr rjrrSD/ &kef;uefrxGufEdkifaom
qJGiifjcif;rsm;ygaywnf;/
uRefawmfut,f'DwmcsKyfxH cGifhwpfvawmif;\/ ppfowif;awGuvnf; ta&;BuD;?

vlpm;&kwfw&uf&Sm&efuvnf;cuf/ xdkUaMumifh cGifhray;Edkif[k qkdonf/ vc


75usyfodkU
wkd;ay;ygrnf[kvnf; acsmh\/ odkUaomf uRefawmfhudk cGifhray;vQif
tvkyfrSxGuf&kHom&Sdawmhonf[k
wif;vkdufavonf/ okdUjzifh cGifhwpfv&ayawmh\/ ighwefzdk; 'if;wdkUodoGm;NyD[k
auseyfjcif;jzpfrd\/
&efukefrS n&xm;jzihf xGufMu&onf/ rjrrSDu uRefawmfhtm; blwm&kHodkU
qif;cJU&efrSmxm;avonf/
rjrrSDemrnfjzifh av;a,mufpD;'kwd,wJGwpfwGJudk oD;oefUpDpOfxm;NyD;jzpfaMumif;?
uRefawmfwdkUESifhvdkufrnfh
tazmfwpfa,mufrSm rodef;odef;jzpfaMumif; ajymjyxm;avonf/ rodef;odef;rSm
jynfvrf;wGifaexdkif aom
rjrrSD\oli,fcsif;jzpfayonf/ ukvm;Arm t"du&kPf;twGif;u rjrrSDtm;
rodef;odef;wkdUtdrfodkU
vkdufydkUpOfu rodef;odef;ESifh uRefawmftodtuRrf; jzpfcJUMuavonf/
tjcm;tazmfwpfa,muf
rnfolrnf0gjzpfrnfudk uRefawmfBudKwif odrxm;acs/
uRefawmfonf apmapmyif BudKwif blwmodkUvmcJUonf/ &xm;wJGrsm;udk eHygwf1yvufazmif;rSm
xkd;xm;NyDjzpf\/ rD;&xm;rSm rEav;pmydkUBuD;jzpf wJGrsm;jym; &Snfvsm;vSay\/
a&TanmifodkU [laom
wGJrsm;udkvnf; csdwfay;xm;avonf/ rjrrSDoD;oefUvkyfxm;aomwJGrSm a&TanmifodkU
[laom
wJGwpfwJGjzpf&m a&SUqkH;avmufa&mufaeojzifh tawmfyif &Sm,l&avonf/
rjrrSDwkdUum; ra&mufvmao;/
&xm;wJGudkyif zGifhray;ao;/
uRefawmfonf ypnf;rsm;udk wGJa&SUrSmcsxm;NyD; acgufwkHUavQmufae onf/ uavmudk
oGm;rnfjzpfojzifh
&SL;zdeyfndKndKudkpD;xm;onf/ bavZmxlxludk 0wfxm;onf/ bavZmrSm
ndKEka&mifjzpfavonf/
vkHcsnfrSmum; Oykofawmfqifac: rEav;ydk;vkHcsnfjzpfonf/ tjzLuGufrsm; ab;rS
azmuf&ufxm;onfh
ydk;rSmvnf; ndKEka&mifyifjzpf\/
txkyftydk;BuD;i,fESifh wwd,wef;c&D;onfrsm;u tajy;tvTm; ae&m&SmNyD;
a&;BuD;okwfysm

wJGay:odkUwufaeMuonf/ aps;onfrsm;\ atmf[pfoHrsm; ulvDvSnf;rsm;\


bD;oHrsm;vnf;
qlnHpjyKavNyD/ tjcm;'kwd,wef;wGJrsm;ESifh yxrwef;wGJrsm;rSm vlrsm;a&mufMuavNyD/
rjrrSDwkdUum;
a&mufrvmao;/ uRefawmfonfrMumcP arQmfMunfhrd\/ ray:vmao;wkdif;
em&Dudkvnf; Munfhrd\/
tcsdefrsm;pGm usefygao;onf/ xkdUaMumifhpdwfrylyg/
twefMumaomtcg rjrrSDESifh rodef;odef;wkdU a&mufvmavonf/ olwkdUaemufrS
touf40eD;yg;rdef;rBuD;wpfa,muf ygvmavonf/ xkdrdef;rBuD;um;
Munfhaysmf&Iaysmf&kyfESifh
oyfoyf&yf&yf pifpifMu,fMu,f 0wfqifxm;aomfvnf; pdefa&Tryg/ rsufESmjc,fykH
qHjyKjyifykHwkdUrSmvnf;
&dk;? rjrrSDwkdUESifh qufqH&mrSmvnf; rsm;pGmESdrfhcsojzifh tapcHwpfa,mufom
jzpf&rnf[k
atmufarhvdkufavonf/ uRefawmfwdkUESifh twlvkdufrnf? rvdkufrnfudkvnf;
ra0cJGwwfacs/
rjrrSD]]armifwifxGef; a&mufaewm MumNyDvm;? odyfapmifhae&ovm;}}
]]udpr&Sdygbl;? uRefawmfuwrif apmapm BudKvmcJUwmyg}}
rodef;ode;fonf wGJem;cyfjrefjrefuyfoGm;NyD;]]a[mawmh wGJvnf; rzGifh&ao;bl;}}
uRefawmfu rjrrSDtm;]]rr &DZmhzfvufrSwfuav;ay;yg}}
rjrrSDu vufrSwfuav;xkwfay;vdkufaomtcg uRefawmfonf
vufrSwfppfwpfa,mufudk
oGm;jyavonf/ cPMumvQif wGJzGifhay;Muavonf/ wJGay:odkU txkyftydk;rsm;?
tdyf&mvdyfrsm;?
aowmrsm; wifNyD;aomtcg rodef;odef; wpfa,mufwnf; t&ifwufoGm;onf/
uRefawmfurjrrSDtm;]]rr uRefawmfwdkUeJU rodef;odef;tjyif b,folygOD;rSmvJ}}
rjrrSDu ygvmaom rdef;rBuD;tm; vuf[efajc[efjzifh &xm;ay:wufap &if;]]olvnf;ygvmw,fav}}
]][kwfvm;? olu b,folwkH;rr}}
]]ckdif;zkdUapzkdU ac:xm;wmyguG,f? odef;odef;wkdUtdrfrSmaew,f? olu odef;odef;wdkU
arG;pm;orD;ayghuJGUI}}

uRefawmfhrSm tlaMumifaMumif jzpfoGm;NyD;]]tkd rruvnf; r[kwfwmBuD;? rode;fodef;&JU orD;uvnf; 40t&G,fBuD;}}


rjrrSDuoJUoJU&,fvkdufonf/ &xm;wJGay:rSm xkdrdef;rBuD;onf txkyftydk;rsm;udk
ae&mcsxm;aeonf/
ode;fodef;uyefumESifh rD;rsm;udk tukefvkH;zGifhaeavonf/
]]armifwifxGef;uvnf;? arG;pm;wJUorD;qdkwm b,ft&G,fjzpfjzpf arG;pm;Edkifwmaygh?
wu,farG;xkwf&wmrS r[kwfbJ [J[J? r,kH&ifode;fodef; udkar;Munfh? arG;pm;orD;
[kwfr[kwf? uJ
uJwufMupdkU}}
uRefawmfwdkUtay:odkUa&mufaomtcg rjrrSDu]]odef;odef;&m yefumu vGefvGef;ygw,fuGm? enf;enf;avQmhvkdufygOD;}}
odef;odef;onf yefumt&SdefudkavQmhcsvkdufonf/ rjrrSDonf acgif;&if;buf&Sd
nmbufaxmifhckHrSmxdkifvkdufonf/ uRefawmfhtm; ajc&if;buf&Sd nmbufaxmifhckHrSm
txdkifckdif;onf/
odef;odef;arG;pm;ord; rdef;rBuD;um; b,fbufckHrsm;rSm xdkifMuavonf/
uRefawmfurxdkifao;/ tenf;i,ftdkufvmojzifh bavZmukwftusudk cRwf&ef
[efjyifaeavonf/
rjrrSDu uRefawmfhtm; &Tef;&Tef;pm;pm;BuD; Munfhae&mrS]]xdkifav armifav;}}
]][kwfuJUxkdifyghr,f? enf;enf;tkdufvmw,f}}
uRefawmfu ukwftusudk cRwfaepOf rjrrSDuNyKH;vsuf]]rcRwfygeJUOD;? 'Dtwdkif; 0wfxm;vkdufprf;ygOD;}}
]]bmvdkUvJ rr&JU}}
ukwftusudkjyef0wfvkdufonf/
]]Munfhaumif;vdkU}}
uRefawmfum; bmrQ jyefrajymEdkifbJ ajczsm;axmuf ajrmufoGm;rdonf/
]]Munfhaumif;w,fuG? ckvdk oyfoyf&yf&yf tqifajyajyvnf; 0wfOD;rSaygh/
armifav;zkdU
ydk;vkHcsnfESpfxnf&,f? qG,fwm&,f? tay:tuswpfxnf&nf 0,fvmao;w,f/
ouvwf
tay:tusuckvdkyJ ndKazsmhazsmhta&mifyJ? NyD;awmhrS zGifhjyr,f}}
uRefawmfurjrrSDtm; t"dym,fuG,f0Sufcsuf vkH;0r&Sdaom tNyKH;jzifhom
tajzay;aeavonf/
rodef;odef;um; &xm;jyifbuf yvufazmif;ay:odkU arQmfMunfhaeavonf/
rdef;rBuD;um;

bmwpfckrQrMum;[efjzifh tcsKdUtxkyfrsm;udk ajzae\/


rjrrSDauseyfatmif twefMumrQ ttdkufcHaeNyD;aemuf bavZmukwfudk cRwfNyD;
acgif;&if;eH&HrS
csdwfwGifcsdwfxm;vdkufayonf/
&xm;tjyifbuf xGufarQmfaeaom rodef;odef;tm; rjrrSDu vSrf;NyD;]]odef;odef;a& udkcifarmifvmOD;rvm;}}
]]udkudku pum;ESpfcGajymoGm;wmyJ? olwkdUtpnf;ta0; apmapmNyD;&ifawmh
rD;&xm;qif;ydkUr,fwJU?
rNyD;&ifvnf; rydkUawmhbl;wJU}}
]]'gjzifh arQmfraeygeJUawmhuGm}}
]]arQmfwmawmh r[kwfygbl;? tjyifbuf [dk[dkonfonf Munfhaewmyg}}
]]udkcifarmifu odef;odef;twGuf bmrS pdwfylrSm r[kwfygbl;? arG;pm;orD;
tapmifhta&Smufyg&if
b,fudkoGm;oGm; pdwfcswmyJ r[kwfvm;}}
]]rcsKdyg&kHeJU b,fpdwfcsrSmvJ? jrjrvnf;ygvdkU pdwfcswmyg}}
]]at;tjyeftvSefayghav? udk,fwkdUtdrfu *Dvmeq&muvnf; odef;odef;ygvkdU
pdwfcswm? rcsKdyg&kHeJUqdk&if
pdwfcsrSm r[kwfbl; [m [}}
rjrrSDuuvdqGaom &,fjcif;jzifh &,fvkdufonf/ uRefawmfonf tdrfcef;wGif;rSm
oGufcsmyg'jzifh rvIyfEdkif
r&Sm;Edkif usef&pfcJUaom OD;xGef;0if;udk ajy;owd&vkdufonf/ rjrrSDtm;
]]uRefawmfygvdkUaum OD;xGef;0if;u
ydkpdwfrcsaybl;vm;}}[k ar;vkdufcsifonf/ okdUaomf b,ft"dym,fodkU a&mufoGm;NyD;
b,fvdkt"dym,faumufEdkifrnf[k ra0cJGEdkifojzifh rar;vdkufay/
rcsKdqkdaom rdef;rBuD;um; uRefawmfwkdU bmajymaeonfudkbmrQ *&kpdkuf[efr&Sdojzifh
em;rsm;av;aea&mhovm;[k xifrdavonf/
twefMumaomtcg &xm;xGuf&ef 0DpDrIwfavonf/ uRefawmfwkdUwGJrSm
oD;oefUwJGjzpfojzifh b,folrQ
rwufEdkifMuacs/ tcsKdUwJGrsm;ay:odkUum; aemufusaom c&D;onftcsKdU tajy;tvTm;
twif;wufaeonfudk jrif&av onf/ aemufxyf0DpDwpfcsufrIwfaomtcg
odef;odef;onf tdyf&mvdyfrSm
xdk;xm;aomwkwfwpfacsmif;udk qJGxkwfvdkufonf/ NyD;awmh Murf;jyifay:0,f wkwfjzifh
ESpfcsuf ememESifh
wpfcsufomom? okdUr[kwf ESpfcsufwpf0uf acgufvdkufavonf/ xdktcgrS rcsKdonf

rodef;odef;bufausmay;NyD; Murf;jyifay:xdkiftvkyfvkyfae&mrS rwfwwf&yfum


rodef;odef;buf
vSnfhvmavonf/ xdkcPrD;&xm;vnf; xGufavawmhonf/ rcsKdqkdaom
xdkrdef;rBuD;um;
em;xdkif;onfrSm aocsmayonf/
rodef;odef;um; rcsKdtm; vuf[efajc[efjzifh tdyf&mvdyfrsm; jzefUcif;&ef? ntdyfawmh
0wftdyfzkdUtuswpfywf&pfrsm; xkwfay;&efponfrsm;udk vuf[efajc[efjzifh
nTefMum;avawmhonf/
rcsKdutoHao; toHaMumifjzifh tD; tJ at; vkyfNyD; wkHUjyefaeonfudk Mum;&ojzifh
rcsKdrSm
pum;vnf;qGHUt aMumif;od&ayawmhonf/ rsufpdrapmif;? ar;r&GUJ? udk,ft*Fg
rcsKdUwJUbJ em;xdkif;NyD;
qGHUtaejcif;twGufydktHUMoaerdavonf/
rD;&xm;onf OMooHwtltl? armif;vufwH wa*smif;a*smif;? bD;oDw*sKef;*sKef;ESifh
&efukefNrdKUtm;
EIwfqufum xGufvmcJU&m NrdKUjyifa&mufaomtcgt&Sdefjrefvm\/
atmufckHESpfwef;ay:wGif rjrrSDESifh rodef;odef;wkdUtwGuf tdyf&mrsm; cif;xm;onf/
tv,fuMurf;jyifay:rSm rcsKdtwGuf tdyf&mcif;onf/ acgifrdk;wGif qJGcsdwfxm;aom
tdyf&mwpfckay:wGif
uRefawmfhtdyf&mudk uRefawmfhbmom jyifxm;vdkufayonf/ odkUaomf apmao;ojzifh
rtdyfMuao;ay/
uRefawmfonf rjrrSD\ tdyf&majc&if;bufwGif xdkif&if; tjyifodkUMunfhvdkufonf/
qef;aeaom
vauG;auG;uav;udkMunfh&if; c&D;\ tem*wfudk BudKMunfhvkdufonf/
c&D;oGm;tazmfrsm;um;
ESpfvkdzG,faumif;aom cspfrr-rjrrSD? rjrrSDxm;&muaeaom rodef;odef;? em;xdkif;
qGHUtaom rcsKd/
aiGvauG;auG;uav;ESifh Mu,fwm&mwkdUonf uRefawmfwdkUESifhxyfMuyf ruGm
tajy;vkdufygvmMuavonf/ rnf;rnf;tkyftkyf opfyifrsm;um; uRefawmfwdkU
aemufbufodkU
ajy;oGm;Muonf/
uRefawmfonf tawG;rsm;wGif epfjrKyfae\/ odkUaomf tawG;rsm;um;
aiGvauG;auG;ESifh Mu,fwm&mrsm;vkd
uRefawmfESifh xyfMuyfygvmaom tawG;rsm;r[kwf? wpfckNyD;wpfck rIefrTm;aysmufuG,f
usef&pfayonf/

]]armifwifxGef; Munfhprf;ygOD;? rruawmh vkdufr,fxifwJU tqifawG


a&G;0,fvmcJUwmyJ}}
rjrrSD\toHu uRefawmfhtm; vIyfEdI;vdkufonfokdU &Sdavonf/
&xm;wJGtwGif;bufodkU vSnfhxkdifNyD; Munfhvkdufaomtcg uRefawmfhteD;rSm
jzefUcsxm;aom
befaumufvkHcsnfESpfxnfESifh qG,fwmwpfxnfudk jrif&avonf/
befaumufwpfxnfrSm Munfjyma&mif?
tjcm;wpfxnfrSm eHUoma&mif? qG,fwmrSm t0gEk? NyD;awmh ouvwf tay:tus
tndKEk/
]]rruvnf; 'ku&SmvdkUAsm? uRefawmfu 'Dvdktxnfaumif; tzdk;wefawGudk
0wfwwfwmrS r[kwfbJ}}
odkUuvdk uRefawmfhyg;pyfu xGufaeaomfvnf; pdwfxJrSmum; rjrrSD\
apwemt[kefonf uRefawmfhtm;
odrf;usKH;&pfywfaeNyDudkum; cHpm;aerdav onf/ rjrrSDu ceHUonfhtNyKH;jzifh]]r0wwf&if 0wfwwfatmif rru oifay;r,fvdkU od&JUvm; [J [J}}
odef;odef;um; n0wf&ef tus? vkHcsnfrsm;udk ,lvsuf a&csKd;cef;xJodkU
0ifoGm;avonf/
rjrrSDonfuRefawmfha&SUrSm jzefUxm;aom vufaqmifvkHcsnf rsm;ESifh
qG,fwmudkacgufvsuf
uRefawmfh&ifcGifay:odkU ypfwifvkdufonf/ uRefawmfuvnf; ayGU,lxm;NyD; rjrrSDtm;
ai;pdkuf
Munfhaevkduf\/ rjrrSD\ rsufvkH;rsm;rSm &Da0aeonf/
rD;&xm;onf w0kef;0kef; wa0ga0g BuD;rm;aom t&Sdefjzifh ckwfarmif;ae avonf/
odef;odef;a&csKd;cef;rSxGufvmaomtcg rjrrSDvnf; n0wf&ef t0wfrsm;,lNyD;
a&csKd;cef;xJodkU
0ifoGm;avonf/
rcsKdonf vkyfp&m&Sdonfrsm; NyD;NyDjzpfojzifh Murf;jyifay:rSm cif;xm;aom
olUtdyf&may:wGifzifcsxdkif&if;
aq;ayghvdyfaomufaeav onf/ rD;zGm;rsm; rvGifhatmif oHbl;uav;jzifh cHxm;\/
uRefawmfonfaowmudkzGifh rjrrSDay;xm;aom vufaqmifrsm;udk xnhfxm;NyD;
vrf;rSmtysif;ajyzwf&ef
,lvmaom pmtkyfrsm;udk xkwf,lxm;vdkufonf/ qdkAD,uf &k&Sm;? vlOD;a&
jyemrsm;? pkHaxmuf
armifpH&Sm;? Z0eykHjyifrsm;/

odef;odef;uvnf; ol,lcJUaom r*Zif;rsm;udk xkwf,laeonf/ '*kefr*Zif;?


ol&d,r*Zif;?
jrefrmhtvif;r*Zif;/
odef;odef;onf '*kefr*Zif;udk vSefavSmNyD;ae&mrS uRefawmfhwGif ygvmaom
pmtkyfrsm;udk
rsufpdusae[ef&Sdonf/
]]udkwifxGef; &SifhpmtkyfawGudk uRefrrzwf&bl;vm;}}
]]zwfEdkifwmaygh rodef;odef;&JU? b,f[mBudKufovJ}}
rodef;odef;u uav;BuD;vdk NyKh;NyD;]]Z0eykHjyif}}
uRefawmfu rode;fodef;\ uav;qefaom tNyKH;ESifh uav;qefaom tBudKufudk
pdwfxJrSmusdwf&,f&if;
Z0eykHjyifudk vSrf;ay;vkdufonf/ xdktcdkuf rjrrSDonf a&csKd;cef;rS xGufvmav\/
rcsKdonf
rodef;odef;ESifh rjrrSDwkdU\ tus? vkHcsnfrsm;udkoyf&yfpGm acgufaeonf/
rjrrSDonf uRefawmfhab;rSm 0ifxdkif&if;]]bmpmtkyfawGygvdrfh? rrzwfzkdU a&G;&atmif? b,fpmtkyfu bmqdkwm rrudk
ajymjyprf;ygOD;}}
uRefawmfuwpftkyfpD aumufudkifjyNyD; &Sif;ajymonf/
]]'gu BuD;yGm;a&; OD;vSa&;wJU qkdAD,uf&k&Sm;taMumif;pmtkyf? &k&Sm;rSm Zmbk&if
tkyfpdk;pOfu
awmifolv,form;? qif;&Jom;tvkyform;awG tnSOf;qJcH&ykHawG? qif;&Jom;awGu
"e&SifawG?
ajrydkif&SifawGudk qefUusifNyD; ykefuefykHawG? vDeifwdkU pwmvifwkdUpwJU
&k&Sm;acgif;aqmifBuD;awG&JU
taMumif;awG a&;xm;w,f? ocifEka&;wJU vlrJGwkdU\ xGuf&yfvrf; pmtkyfvkdygyJ}}
]]'Dpmtkyfudkawmh rr rzwfcsifbl;? aemufwpftkyftaMumif; ajymjyygOD;}}
]]a[m'gu vlOD;a&jyemwJU? a&;wJUvlawGuawmh OD;uHBuD; bDat-bDtD;'DeJU
OD;udkudkav;
bDtufpfpDwdkUjzpfw,f/ olwkdU[m bdvyfudk ynmawmfoif oGm;wJUvlawGjzpf w,f?
jrefrmawG[m
EdkifiHBuD;awGeJU &ifaygifwef;vdkufEdkifatmif qdkwJU apwemeJU EdkifiHjcm;rSm
&cJUwJUA[kokwawGeJU ,SOfNyD;
a&;xm;w,f? jrefrmawG&JU zGm;aopm&if;jyNyD; tzwfwifwJU vlOD;a&
enf;ao;wJUtaMumif; ?

ekdUpdkUykcufwGif; uav;awGtrsm;tjym; aoqkH;ykH taMumif;? t&G,fa&mufwJU


vlawGMum;rSmvnf;
umvom;a&m*geJU aoaysmuf wmrsm;ykHawG a&;xm;w,f/
uRefawmftao;pdwfrzwf&ao;bl;/
rmwdumeJU ed'ge;fudkMunfhNyD; ajymaewm? odkUayr,fh tvGefrSwfom;zG,faumif; wJU
tcsuftvufawGygw,fqdkwmawmh odEdkifygw,f/ 'Dpmtkyfzwfr,fvm;}}
]]'gu rif;wdkU EdkifiHa&;orm;awG zwfzkdUyguG,f? rrwkdUzwf&if odyfpdwf0ifpm;r,f
rxifbl;}}
]]'gjzifh pkHaxmufOD;pH&Sm;udkawmh pdwf0ifpm;rSmyJ xifw,f/ q&mBuD; OD;a&Ta'gif;qdkwm
pkHaxmuf0wKa&;&mrSm yg&*lyJ rr&JU/ tifrwef vlUpdwfudk qGJaqmifEdkifwJU
ta&;tom;yJ/ a':tkef;oifESifh
om;rsm; pmtkyfukrPDu pkHaxmufarmifpH&Sm;0wKwkduav;awGudk pkaygif;NyD;
xkwfxm;wm/ 'gu
yxrwJG? 'gu 'kwd,wJG}}
a&TOa'gif;&JU pkHaxmuf0wKawG rrodyfBudKyfw,f/ tJ'DxJ b,f0wKrsm; ygygvdrfhrvJ}}
uRefawmfu 'kwd,wGJwGifygaom 0wKwkduav;rsm;trnfudk zwfjyonf/ ]]w*lul;ul?
ajcusKd;iBudKif?
ppfAdkvfvifr,m;? avSolBuD; OD;rdk;oD;? ar;cGef;ykpm? &kyf&Sifrif;orD;?
vufjywftif*sifeD,m}}
]]at;aumif;w,f? tJ'Dpmtkyfudk rrzwfr,f}}
rjrrSDonf pkHaxmufarmifpH&Sm; 'kwd,wJGudk vSrf;,lvkdufonf/ rodef;odef;um;
Z0eykHjyifwGif
pdwf&Tifvef;ae\/
yJcl;blwmokdUa&mufaomtcg uRefawmfwdkU 3OD;pvkH; pmtkyfudk,fpDjzifh
NidrfaeMuavonf/ rcsKdum;
aq;ayghvdyfrSdef;vsuf/
uRefawmfwkdU\wGJudktwGif;rS tvkHydwfxm;vkdufojzifh bmwpfckrQ rpdk;&drf&bJ
at;csrf;pGm
pD;eif;vdkufygEdkfifMuay\/
yJcl;rSxGufcJUNyD;twefMumtcg odef;odef;onf olUacgif;&if;rS rD;vkH;uav;udk
Nidrf;umtdyfav\/
rcsKdvnf; Murf;jyifay:wGif cif;xm;aom olUtdyf&m odef;odef;bufodkU apmif;
tdyfaeav\/ rjrrSDESifh
uRefawmfwdkUum; pmqufzwfMuwkef;jzpfavonf/

q,fhig;rdepfavmufMumaomtcg rjrrSDonf pmtkyfudk &ifcGifay:rSm arSmufwifxm;NyD;


cg;udkaumh?
ajcudkqefUvsuf tysif;xkwfum orf;vkdufavonf/
]]rr tdyfcsifNyDvm;? uRefawmftay:wufNyD; zwfr,fav}}
uRefawmfuxdkfif&mrS xvdkfufavonf/
]]udpr&Sdygbl;uG? rrtdyfcsifvnf; 'DvdkyJ tdyfvdkufrSmaygh? armifav;u tJ'Dae&mrSm
xdkifzwfaeEdkifom;yJ}}
rjrrSDonf &Da0rsufvkH;ESifh &Da0aom tNyKH;rsm;jzifh uRefawmfhtm; armhMunfhaeNyD;aemuf
odef;odef;bufodkU
vSnfhum]]a[h odef;odef;? tdyfaysmfaeNyDvm;}}
odef;odef;um; wkwfwkwfrQ rvIyf/ odk;aeatmif tdyfaysmfae[ef&Sd onf/
]]odef;odef;awmh tdyfaysmfoGm;NyD? rcsKdaum tdyfaysmfaeNyDvm;}}
uRefawmfhpdwfxJrSm tBuHwpfckjzpfay:vmNyD; uvdqG NyKH;rdjcif;rsKd;jzifh NyKH;vkdufonf/
xkdtNyKH;udk rjrrSDu
rdoGm;onf/
]]bmNyKH;wmvJuG? rif;tNyKH; r&dk;bl;xifw,f}}
rjrrSDonf udk,fudkapmifESifhacgif;tkH;ykHay:ypfrSDvkdufNyD; taMumftjcif awmifhvdkU
nSpfxkwfovdk
udk,fvufwkdUudk nSpfxkwfaeavonf/
uRefawmfonf rodef;odef;\ ajc&if;bufwGif axmifxm;aom wkwfudk,lNyD;
Murf;jyifay:rSm
rodef;odef;acgufovdk ESpfcsufememESifh wpfcsufomom acgufvdkuf\/ rcsKdum;
rvIyf/
aocsmayguftdyfaysmfae avNyD/
]][kwfw,f rru arhoGm;w,f? olu'Dvkdtcsufay;rS&w,f/ rcsKdvnf;
tdyfaysmfoGm;Nydaemf
odef;odef;vnf; raumif;bl;/ rcsKdvnf;raumif;bl;/ rrudk rapmifhbJ
tdyfaysmfoGm;Muw,f}}
uRefawmfurjrrSD\tdyf&m txufwnfhwnfh trdk;csdwfxm;aom ckHwef;
uRefawmfhtdyf&mudk
jyif[efjyK&if;]]uJ uRefawmfvnf; tdyfawmhr,f/ uRefawmfajc&if;u xdkifpmzwfae&if
rrajcaumif;aumif;qefUomrSm
r[kwfbl;}}

]]aMomf 'gjzifh armifav;vnf; rrudkrapmifhbJ tdyfawmhrSmayghaemf? armifav;vnf;


odef;odef;wkdUvkdy
Jraumif;bl;}}
rjrrSDonf i,frlygaom rsufapmif;jzifh uRefawmfhtm; uvdvdkufavonf/
uRefawmfhwpfudk,fvkH;um;
ewfyl;ovdk jzpfoGm;ay\/ tay:xyftdyf&modkU wuf&ef [efrjyifEdkifawmhay/
ajcudkif&rvkdvdk?
vufudkif&rvdkvdkjzifh rwfwwf&yfvsuf apmifESifhacgif;tkH;ay:wGif vSJrSDaeaom rjrrSD\
&ruftmomjzifh0if;vufum i,frl Mumrlay:aeaom rsufESmudk vnf;aumif;?
wtdtdrodrom
vIyf&Sm;aeaom azmif;<uonfh &ifom;rsm;udk vnf;aumif;?
ai;pdkufMunhfaerdavawmhonf/
bmajym&rnfvnf; rod/ tmaq;xnfhxm;ovkd cHpm;ae&\/ wpfudk,fvkH;&Sd
aoG;wkdUyifvQif
&yfaeMu[efwl\/
rjrrSDonf uRefawmfhtm;rdxm;NyD[k odae[ef&Sdonf/ cg;udkaumhvkduf NyD;
udk,fudkwGJeH&Hab;uyfvkdufonf/ NyD;aemufeH&Hbufuaygifudkajrmufxm;av onf/
'l;auG;ay:rS
jzmusaeaom zJxbDwpfywf&pfonf yefumav wGifvIdif;xae\/
uRefawmfhbufrSm&Sdaom
aygifwHajcovkH;udkum; qefUwef;xm;av&m zDxbDatmufajc cyfa&Ta&TwGif
ajcovkH;om;rsm;onf
azG;ceJ ay:aeavonf/
]]armifav; bmMunfhaewmvJ rtdyfao;bl;r[kwfvm;}}
uRefawmfonf &if0rSm wpfqdkUaeaom tvkH;BuD;udk renf;rsKdcsNyD;]]tdyfawmhr,f rr&m}}
odkUuvdkajym&aomfvnf; udk,fcEmum; pyg;BuD;csufnSdKUcHxm;&ovdk
ra&GUr&Sm;jzpfae\/
rjrrSDonf olUcg;v,fem; ab;bufrSm vufjzifh ykwfcwfjy&if;]]xdkifav? 'DrSmxdkif}}
uRefawmfum; i,f&G,faomol r[kwfyg/ udavom ukefcef;aeonfh &aoh
&[ef;vnf;r[kwfyg/ 4if;jyif
cktcsdeftcgrsKd;rSm psmef&aeolyif psmefavQmrnf xif&ayonf/ uRefawmfhrSm
bmrQtaxGtxl;

rawG;Edkifawmh acs/ rjrrSDajymonfhtwdkif; rjrrSDjyonfhae&m olUab;rSmuyf


xdkifcsvdkufavonf/
wpfudk,fvkH;uawmh wqwfqwfwkefaeonf/ rsufvkH;rsm;vnf; jyma0ae\/
rjrrSDu uRefawmfhvufzsm;rsm;udk ,k,pGm qkyfudkif&if;]]armifav; rreJUc&D;xGufcJU&wm raysmfbl;xifw,f}}
uRefawmfum; rjrrSDtm; rMunfhbJ rsufESmudk tjcm;buf vTJxm;&if;]]aysmfygw,f rr&JU}}
]]rif;Munfh&wm aysmfw,frxifygbl;uG,f? Munfhprf; vufzsm;awGvnf; at;vdkU?
rsufESmudk
'DbufvSnfhprf;ygOD;}}
uRefawmfu rjrrSDbufodkU vSnfhvkdufonf/ rjrrSD\rsufESmrSm tmom&rufjzifh
wzswfzswfawmufaeonf/ cspfaoG;awG x<uvmojzifh tvSrSm
txl;pdkjynfvef;qwfvmonf[kxif\/
rjrrSDonf uRefawmfhvufrsm;udk olU&ifcGifrSmtyfNyD; qkyfe,fae\/ cPcsif;wGif
uRefawmfhvufrsm;rSm
ylaEG;vm\/ uRefawmfonf rjrrSDtm; odrf;usKH;zuf,lvkdufavonf/ olr\cg;rSm
aumhaeNyD;
udk,frSmayghvSonf/ rsufESmrSmvnf; armhNyD;om;jzpf\/ uRefawmfuyg;ESpfzufudk
b,fjyefnmjyef
tzefzefarT;onf/ rjrrSDu uRefawmhfyg;? EIwfcrf;? ezl;rsm;ay:wGif tBudrfBudrf
wkHUjyefonf/ rjrrSDonf
uRefawfmhtm; tm;yg;w& tBudrfBudrf wkHUjyefNyD;aemuf &IdifiifaomtoHjzifh]]rrjzifharmifav;udk b,favmufcspfrSef;rodbl;}}
uRefawmfubmrQrajym/ uspfuspfygatmifom zufxm;onf/
xkdcP uRefawmfhrsufpdxJwGif rcifopfuav;onf zswfceJay:vm avonf/
]]ajymprf;yg rrudkcspfuJUvm;}}
uRefawmfurajzEdkif/ uspfuspfygatmifzufNyD; yg;csif;tyfom xm;&onf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm;zufxm;aom vufrsm;udk jzKwfNyD; acgif;&if;rS rD;cvkwfudk
ydwfvdkufavonf/
NyD;awmhuRefawmhftm; cspfjcif;BuD;pGmjzifh zufjyefavonf/ erf;vkdufonfrSmvnf;
uRefawmfhrsufESmrSm
ae&muGufvyf rusefatmif jzpfavonf/
yg;pyfuvnf; wwGwfwGwfESifh ]]rruarmifav;udk odyfcspfwmyJ}}[k ajymaeonf/
]]rrudkarmifav;u
cspfuJUvm;}}[k ar;aeonf/

uRefawmfum; tcspfOD; rcifopfuav;tm; iJUraeEdkifawmhNyD/


]]cspfygw,frr&JU? rcspfbJeJU 'Dvdkvkyfyghrvm;}}
onfvkdajymNyD; uRefawmfuwpfzef rjrrSD\ rsufESmwGif ae&muGufvyfrusefatmif
erf;&jyefavonf/
aemufawmh rjrrSD\ acgif;ESifhausmudk apmifESifhacgif;tkH;ykHay:rSm wifxm;NyD;
uRefawmfu olU&ifay:wGif
acgif;tkH;xm;avonf/ rrvufrsm;u uRefawmfhqHyifrsm;ESifh
em;&Gufrsm;udkupm;aeonf/
uRefawmfhvufrsm;um; [dk[dkonfonf aqmhupm;aeonf/
]]rrudk cspfwJUvm; ajymygOD;}}
]]cspfygw,f? rr[m uRefawmfhtcspfqkH;}}
]]cspfygw,fqdkwJU pum;uav;Mum;&wm tm;r&vdkU ar;aewmyg armifuav;&,f?
rrudk
tpOfoem;yguG,f? rr[m tcspfqmavmifaewJUolyg}}
xkdcP OD;xGef;0if;onf uRefawmfhrsufpdxJrSm zswfceJay:vmavonf/
oGufcsmyg'a&m*gjzifh
tdyf&may:rSm vSJae&aom OD;xGef;0if;\ &kyfykHvTmonf uRefawmfhtm;
pdwful;,OftdyfrufrS
vIyfEdk;vdkufouJUodkU&Sday\/ ewfbkHewfeef;onf csufcsif; t0Dpdi&JtjzpfodkU
ajymif;vJoGm;ovdk&Sdayonf/
uRefawmfhrSmvGefpGmxdwfvefUoGm;onf/ aEG;aeaom uRefawmfhaoG;rsm;onf
at;oGm;[ef&Sdonf/
wif;usyfaomtayGUtydkufwkdUonf aysmhacGoGm;onf/ cspfpEdk;trlt&mjzifh rjrrSD\
&ifbwfay:wGif
tkH;xm;aom uRefawmfhOD;acgif;onfyifvQif cspf&dyfcspfaiGU ukefcef;oGm;[efwlonf/
]]armifav; bmjzpfoGm;wmwkH;}}
]]uRefawmfaMumufw,frr? aMumufw,f}}
ajymajymqdkqdk rjrrSD\ &ifbwfay:rS acgif;udkrxlNyD; xdkifvdkufonf/ rjrrSDvnf;
vkdufxdkif&if;]][if bmjzpfoGm;wmvJ armifav;? bmaMumufwmvJ}
]]rr&,f uRefawmfwkdUcspf&kHcspfMu&atmif? a&SUrqufMupdkUeJU}}
]][ifarmifav; bmjzpfoGm;wmvJ? bmaMumufoGm;wmvJ? rrudk ajymprf;ygOD;}}
]]'koeaom qdkwJUtjypfudk aMumufvmw,f}}
]]'koeaom [if [kwfvm;}}

rjrrSDonf odkUuvdkar;NyD;aemuf oufjyif;BuD;csvkdufonf/ uRefawmfhvufrsm;udk


qkyfudkifxm;aom olr\
vufacsmif;uav;rsm;onf tm;avsmhoGm;Muonf/
]]olrsm;om;r,m;udk jypfrSm;jcif;[m tvGefBuD;rm;wJU tukodkvfjzpfw,fwJU?
rrudkawmh cspfNrJcspfaer,f?
armifav;udkvnf; rru cspfNrJcspfaeyg? odkUayr,fh tJ'D tukodkvfra&mufatmif
a&SmifMuOfaeMuygpdkUvm;
rr&,f}}
rjrrSDum; bmwpfcGef;rQ rajym/ arSmifxJwGif olUrsufESmudk rjrif&aomfvnf;
awG;awmai;armaernfxifonf/ rD;&xm;onf w0kef;0kef; ckwfarmif;ae\/
uRefawmfwkdU&ifwGif;rSmum;
rD;&xm;tpif;aygif;rsm;pGm ckwfarmif;aeMuay\/ rjrrSDonf uRefawmfhyckH;ESpfzufudk
vufESpfzufjzifh
udkifaeonf/ aemufawmh &Iduf&Idufvmonf/ twefMumawmh w&Iyf&Iyfidkae
avawmhonf/ rjrrSDrSm
touf30ausmf 35ESpftwGif;u rdef;rBuD;ESifhrwl? i,fi,f&G,f&G,f ckdudk;&mrJUaom
oli,fruav;ESifhom
wlaeawmhonf/ uRefawmfu vlBuD;t&ma&mufaeavonf/
]]ridkygeJU rr&,f? onfhxufwkd;NyD; rrSm;Mu&if NyD;a&maygh? wdwfygaemf wdwf}}
rjrrSDonf rsuf&nfokwfaeavonf/ &Idufum;aumif;wkef;yif/
]]rr&,f npfnrf;wJU tukodkvftvkyfxJ rwdk;rd&if awmfa&maygh? cspfwmuawmh
rcspfygeJUvdkU
wm;vdkUr&Edkifygbl;? xdef;vkdUcsKyfvdkU&wJUudpvnf; r[kwfygbl;/ rrudk
uRefawmfcspfrNrJcspfaerSmyJ?
rruvnf; uRefawmfhudk cspfNrJcspfaerSmygaemf/ pifMu,fwJU tcspfqdkwm ydkvdkUawmif
pJGNrJEdkifygw,f/
oH[m oHacs;rwuf&if xm0pOf cdkifrmovdkaygh rr&JU}}
rjrrSD\ &dIufjcif;rsm;onf tqufa0;a0;vmNyD; t&SdefaysmhaysmhoGm;av\/
rD;udkzGifhvdkufrnf[k vkyfrdonf/ okdUaomf rD;a&mifxJrSmqdkvQif rjrrSDonf
uRefawmfhrsufESmb,fvdkMunfh&rnfvJ[k t&SuftaMumuf0if vmaumif;vm avrnf/
]]armifav; rrudktcspfrysufbl;aemf}}
]]bmvdkUysuf&rSmvJ rr&JU? rysufEdkifwJUtcspfyg}}
]]enf;enf;rS ruGufbl;aemf}}
]]bmvdkUuGuf&rSmvJ rr&JU? tuGufrxifEdkifwJU tcspfyg}}

rjrrSDonf uRefawmfhtm; zufvkdufjyefNyD; &ifcsif;uyf yg;csif;tyfxm;jyefonf/


uRefawmfum; tawGUudk
ra&SmifEdkifaom ykxkZOfwpfa,mufjzpf&kHru tawGUudkyif rBuKHzl;ao;aom
tpdrf;uav;jzpfav&m
rwkHUjyefbJ raeEdkifyg/ uRefawmfhaoG;oGm;wkdUonf ylaEG;vmoavmuf
uRefawmfhtayGUtzufwdkUonf
wif;usyfvmjyefavonf/ onfawmhrS rjrrSDu qwfceJ &kef;xGufvkdufNyD;]]onfha&SU wkd;rrSm;atmif BudK;pm;MupdkUvm; armifav;}}
uRefawmfum; &Da0aomcHpm;rIESifh rjywfom;aom todwkdU\ OD;aqmifrIaMumifh
ai;armae&m ]][kwfuJU}}[k
pdwfryghwyg ajzvdkufavonf/
twefMumawmhrS pdwfudkwif;Edkifonf/ tjrifudk oefU&Sif;Edkifonf/
]] uJ rrtdyf&pfawmh? uRefawmftay:wuf tdyfawmhr,f}}
]]wufwuf rrvnf; tdyfawmhr,f}}
uRefawmfonf tay:xyf tdyf&modkU wufcJUavonf/
tdyfum; raysmfyg/
aysmfatmif BudK;pm;tdyfawmhrS rD;&xm;oH w*sKef;*sKef;u ydkjrnf[def;vmonf/
pdwfvIyf&Sm;jcif;uydkrkd
jyif;xefvmonf/ &ifwGif;rSm qEESpfck ppfcif;aeonf/ aoG;om;\qEESifh
OmPftjrif\qE/
aoG;om;u rjrrSDESifh tpGrf;ukef eD;pyf,SOfwGJzkdU awmif;qdkaeonf/ OmPftjrifu
tjypfrusL;vGefrdatmif
a&Smif&Sm;zdkU awmif;qdkaeonf/ rjrrSD\ i,frlMumrlygaom tom&rufjzifh
0if;vufaeaom
rsufESmudkpGJvrf;aeonf/ azmif;<uvIdufzkdaeaom &ifom;rsm;? aumhxm;aomcg;?
um;tdpufaom
wifom;rsm;ESifh vkH;uspfvSyaom aygifwHrsm;udk wpdrfhpdrfhjrifaeonf/ 'gawGudk
rsufpdxJrS
BudK;pm;azsmufonf? b,fvdkvkyfvkyfraysmuf/ ppfonfAdkvfyg axmifaomif;rsm;pGmudk
ESdrfeif;&onfu
vG,fulOD;rnf? azmufjym;aom tm&kHrsm;ESifh rSm;,Gif;aom qErsm;udk
ESdrfeif;&onfrSm rvG,fulyg/
ESdrfeif;&ef BudK;pm;&if; pdwfomarm&onf/ udk,fomEGrf;vsjzpf&onf/ ESdrfeif;r&wdkif;
[dkbufapmif;tdyf?

onfbufapmif;tdyf? yufvufvSefvkduf? arSmufvdkuf? oufjyif;csvdkufESifh *emrNidrf


jzpfaeavonf/
atmufwGif tdyfaeaom rjrrSDvnf; uRefawmfhenf;wlyif jzpfae[ef&Sd\/ apmif;vkduf?
vSefvdkuf?
arSmufvdkuf? qefUvdkuf? auG;vdkuf? oufjyif;csvdkuf vkyfaeaom rjrrSD\
vIyf&Sm;oHrsm;udk
Mum;ae&avonf/
uRefawmfonf rjrrSDtm; wyfrufcspfcif&kHru toem;ydkvmjyefavonf/ uav;vdk
csKH;yGJcs idk&Smaom
rjrrSD? rdef;rom;jzpfygvsuf uRefawmfhtay: [efraqmifEdkif&Smaom rjrrSD?
uRefawmhftm; vdkvm;vSojzifh
t&SuftaMumufrxm;Edkif&Smaom rjrrSD? emwm&Snf vlrrmvifBuD;aMumifh
0#fcHae&&Smaom rjrrSD/
,ckwpfBudrf uRefawmfhrsufpdxJay:vmaom OD;xGef;0if;onf uRefawmfhtm;
wkefvIyfacsmufcsm;jcif;rjzpfapawmhay/ oGufcsmyg'jzifh tdyf&mxJ tNrJvJaeaom
OD;xGef;0if;? olonf
romwpfydkif;jzpf\/ uRefawmfcspfaomrrtm; oufouf'kuay;aeoljzpf\/
romwpfydkif;
aumifBuD;onf romvkH;vkH;jzpfoGm;vQif rjrrSD0#fuRwfoGm;p&m&Sdonf/ ckawmh
romwpfydkif;tjzpf
ESpf&Snfvrsm;aeNyD; rjrrSDtm; i&Jwpfydkif;odkU ydkUaeonf/ rjrrSD\
b0udkajcmufaoGUqif;&Jatmif
vkyfaeonf/
rD;&xm;ckwfarmif;oH w0kef;0kef;udk ausmfjzwf a[mufoHwpfckay:vm onf/
odef;ode;f\
a[mufoHvm;? rcsKd\a[mufoHvm; rajymwwf/ rjrrSDu tdyf&mxJrSm
vl;vGefUaeonf/ wpfcgwpfcg
acsmif;[efUoHjyKonf/
0#fcHae&aom rjrrSDonf t&SuftaMumuf ab;csdwfxm;NyD; uRefawmfhtm;
vdkufpm;&Smonf/
'gudkuRefawmfu raxmifxm;bJ 'koeaom aMumufNyD; olUtvdk rvkdufcJU/ rjrrSDu
uRefawmfhtm;
pdwfemoGm;avrnfvm;? tcspfuGuf oGm;avrnfvm;?
uRefawmfolawmfaumif;vkyfrIaMumifh rjrrSD
t&SufuGJoGm;avNyDvm;/

em;axmif/ atmufuvmaomtoHonf oufjyif;csoH &kd;&dk;[kwfuJUvm;/


&IdufoHESifhwlonf/ rjrrSDonf
t&SufuGJtusKd;enf;jzpfNyD; usdwfidkae[ef&Sdonf/ a[m Mum;&jyefNyD? trSefyif
&IdufoHjzpfonf/
&IdufoHomru ESmacgif;rS tyl&nfnpfoHudkyif Mum;&ao;onf/
uRefawmfonf rjrrSDtm; acsmh&rnf/ ESpfodrfh&rnf/ tvdkvkduf&rnf/ rjrrSDuJUodkUyif
t&SuftaMumufudk
ab;csdwf&rnf/ odkUrS a,musm;faumif;yDo rnf/ rjrrSDtm; romwpfydkif;aumifBuD;
rydkif? rjrrSDtm;
rjrrSDom ydkifonf/ rjrrSDu tnGwftEl; cGifhvTwfvQif uRefawmfhrSm bmrQ
tjypfr&SdEdkif/
uRefawmfonf cdkifNrJaom oEdVmefjzifh atmufodkUqif;vkdufavonf/ NyD;awmh rjrrSD\
cg;v,feHab;bufrSm xdkifvdkufonf/ rjrrSDum; wkwfwkwfrQ rvIyf/ arSmifaeojzifh
aumif;pGmrjrif&/
&xm;wJGxJrSm a&csKd;cef;rD;wpfvkH;om xGef;xm;onf/ a&csKd;cef;wHcg;udk
ydwfxm;ojzifh tBudKtMum;rS
rD;a&miftenf; i,fomwdk;0ifaeonf/ odkUaomfrjrrSDonf zdkvIdufpGmjzifh uRefawmfhtm;
pdkufMunfhaeonf[k
uRefawmfcHpm;&avonf/
uRefawmfu rjrrSD\ rsufESmay:odkU udk,fudk udkif;nTwfNyD; cyfwkd;wdk;]]rr}}
rjrrSDu ajcmufuyfaeaom toHjzifh]]bmvJ armifav;}}
rjrrSD\ tqifoifh wkHUjyefcsufaMumifh uRefawmfjrL;oGm;onf/ uRefawfmcHpm;ae&ovdk
rjrrSDcHpm;ae&aMumif;xif&Sm;vSyg\/ uRefawmfonf bmrQ rajymEdkifao;bJ
arSmifxkudk xGif;azmuf
rjrrSD\ rsufESmudktpGrf;ukef tm;pdkufum Munfhaeonf/ rjrrSDuvnf; onfvdkyif
wkHUjyef
Munfhaeonf[k uRefawmfcHpm;&onf/
rjrrSDum; wkwfwkwfrQrvIyf/ odkUaomf vIyf&Sm;aomtoHjzifh]]bmwkH; armifav;}}
uRefawmfh&ifrSm ylvmonf/ toHuvnf; ajcmufuyfuyfjzpfvmonf/
]]rr}}
rjrrSDonf vIyf&Sm;vmonf/ [dkbufaygifudk axmifvdkufonf/
uRefawmhfbufuaygifudk

um;csNrJcsxm;onf/ rjrrSDapmifNcKHxm;onfudkawGU& onf/


]]bmajymrvdkUvJ armifav;&JU}}
uRefawmfonf rjrrDS\ yckH;ESpfzufudk atmufuyifh ayGUudkifNyD;]]rr}}
rjrrSDonf yckH;ESpfzufudk atmufuyifhudkifxm;aom uRefawmfhvufrsm; cGifusatmif
olUudk,faeudk
jyifay;&if; jrL;<uvmaom toHjzifh]]tkd armifav;uvnf; bmajymrvdkUvJ? ar;aewm ajymvnf; rajymbl;}}
]]uRefawmfav bmrS raMumufawmhbl;? i&JBuD;rSmvnf; raMumufawmhbl;?
i&JBuD;csifBuD;
t0DpdcsKd;uyfvnf;uyf? rreJU vrf;ukef pcef;ukef cspf&&if bmrqkdcH&Jw,f/
aemufb0rajymeJU
ckb0pufwkdifwuf&vnf;wufr,f}}
rjrrSDu uRefawmfhyg;pyfudkvufESifhtkyfvkdufonf/
]]edrdwfr&Sd ermr&SdawG ajymraeygeJU armifav;&,f? b,fuvm pufwkdifwuf&rSmvJ?
'gawGajymvnf;rajymeJU? awG;vnf;rawG;eJU}}
uRefawmfu rjrrSD&ifbwfay:rSm acgif;tkH;vkdufonf/ rjrrSD\ vufwpfzufu
uRefawmhfqHyifawGudk
upm;aeonf/ tjcm;wpfzufu uRefawmhfem;&Gufzsm;udk aqmhaeonf/
]]rrudk,fudk rromydkifw,f? onfhjyif b,folrS rydkifbl;? uRefawmhfudk,fudk
uRefawmfydkifw,f?
onfhjyifb,folrS rydkifbl;/ uRefawmfwdkU ESpfa,mufoabmwl&if wpfa,mufudk,fudk
wpfa,mufydkifEdkifw,f}}
rjrrSDu uRefawmfhtm; vufarmif;atmufrS yifhzufum tay:odkU qJG
rsufESmcsif;tyfxm;vkdufNyD;]]udk,fcsnf;yJvm; armifav;&JU? pdwfaum}}
]]tdk rruvnf; pdwfuawmh txl;ajymzkdU vdkao;ovm;? tpuwnf;u
wpfOD;udkwpfOD; ydkifaeMuwmyJ}}
rjrrSDonf olUapmifxJodkU uRefawmfhudk,fudk qGJ,lvTrf;NcKHay;NyD;aemuf
uRefawmfhrsufESmwGif
uGufvyfrusefatmif erf;&Iyfaeavonf/ uRefawmfuvnf; onftwdkif;yif
wkHUjyefaeavownf;/ /
53
aovdkufcsifwmyJ armifav;&,f
rD;&xm;onf ompnfblwmodkU qkdufa&mufaomtcg uRefawmfwdkU wGJrsm;udk jzKwfNyD;

ompnfa&Tanmif&xm;odkU qufay;vdkufonf/
nae 2em&DavmufwGif ompnfblwmrS xGufcJUMu\/
aeonf cspfcspfawmufylvsuf&Sdonf/ ,mcif;rsm;u rsufpdwpfqkH;&Sd\/ yJ? ajymif;?
ESrf;? i&kwf? 0gcif;rsm;?
BudK;Mum;BudK;Mum;wGifum; csKHykwfawmpyfrsm;/ 4if;wdkUonf wpfrdk;wGif;vkH;
a&aomufxm;Muojzifh
pdrf;pdkvef;qef;&SdaeMuaomf vnf; aeyludk oufomatmifrvkyfEdkifMuay/
ta&SUbufodkU ckwfarmif;&if; &IjrifuGif;onf wjznf;jznf; ajymif;vmonf/
,mcif;awG usJvmNyD; csKHykwfawmpyfawG rsm;vmonf/ 0g;&kHawG? a&pD;aeaom
acsmif;ajrmif;awGawGUvmonf/ aeylusJusJwGif jymrIdif;rIdif; jrif&aom awmifrsm;onf
pdrf;&ifh&ifhjzpfvmMuavonf/
rjrrSDESifh odef;odef;wkdUonf a&csKd;Mu\/ oeyfcg;vdrf;Mu\/
rjrrSDa&csKd;cef;u xGufvmaomtcg oeyfcg;a&usJusJ vdrf;NyD;om; jzpfonf/
aemufwJGqHxkH;rSm
uydku&dkEdkifvSonf/ 0wfxm;aom vkHcsnfrSm tyGifhttm?
t&GuftE,foefoefykH&dkufxm;aom
ygwdwfvkHcsnfjzpfavonf/ olUudk,fvkH;udk,faygufESifh tqifajyvSay\/
oeyfcg;a&usJ?
aemufwGJqHxkH;ESifh vnf; yeH&vSay\/
]]armifwifxGef; a&rcsKd;awmhbl;vm;}}
]][ifhtif; rcsKd;awmhbl;? rEav;&xm;rSm reufu wpfcgcsKd;cJU awmfa&maygh}}
]]rsufESmawmhjzifh oGm;opfacsygOD;uG,f? rsufESmrSm tqDawGeJU}}
]][kwfuJU? cPaeawmh opfwmaygh}}
rcsKdum; odef;ode;f\t0wfa[mif;rsm;udk acgufaeonf/ ode;fodef;rSmrl Z0eykHjyifudk
qufzwfaeavonf/ ol0wfxm;aom ygwdwfvkHcsnfrSm rjrrSDESifh qifwljzpf\/
,if;rmyifblwmvGefaomtcg awmifajcodkU a&mufvmonf/
yifapmufopfyifBuD;rsm;ESifh
0g;ydk;&kHBuD;rsm;udkawGU&onf/ xif;ykHrsm;? opfvkH;BuD;rsm;? oufi,fcsyf tykHrsm;?
EGm;vSnf;rsm;? uRJrsm;?
qifESpfaumif okH;aumif/
,if;rmyifrSm tdrfajcpnfum;\/ aecif;xdkifcif; om,m\/
yif;acsmif;BuD;udk ul;jzwfrdonfESifhwpfNydKifeuf ododomomBuD; &moDOwk
ajymif;vmonf/
aeyloufomvmonf/ avat;wkdufcwfwkd;0ifae onf/ rD;&xm;rSmvnf; ompnfrS
xGufcgpuvdk

rjrefawmhacs/
wjznf;jznf; awmifrsm;ay:odkU wufvmMuonf/ vrf;u tauGUtaumuf
rsm;vmonf/
wpfawmifwufNyD;vQif a&SUu wpfawmifay: vmonf/
awmifrsm;rSm ta0;uMunfhvQifom ndKUrIdif;rIdif;Esifh wpfa&mifwnf;jzpf onf/
reD;ra0;usawmh pdrf;ndKndK?
teD;uyfMunfh&aomtcg a&mifrsKd;pkHvSonf/ ausmufwkH;? ausmufcJ? ausmufaqmif?
ausmufom;jywfrsm;
rSmyif a&mifrsKd;pkHvSonf/ ausmufoifykef;a&mifudk ausmfjzwfckwfarmif;NyD; aemuf
cJa&mifodkUa&mufonf/
oHacs;a&mifae&pfcJUNyD; xkH;ajcmufa&mifu BudKaeonf/ ajruvnf; ta&miftrsKd;rsKd;
ajreD? ajr0g? ajreuf?
ajrjzL? ajrjym/ ajreDvTrf;aom ae&mwGif opfyif yifpnfodkUygwuf
eDaeonfudkawGU&onf/
a&pD;prf;acsmif;uav;rsm;u wokefokef woGifoGifESifh MunfvifvSonf/
atmufajcu
ausmufp&pfcJuav;rsm;udk jrifae&onf/ ig;apmifhzrf;aeaom AsKdif;rsm;rSm
orm"daumif;vSonf/
&xm;oHudk Mum;rS Mum;ygavp atmufarh&onf/
tcsKdUacsmif;0Srf;rsm;xJ&Sd ausmufaqmifrsm;onf abmfa&mifawmufNyD;
wpfrsKd;vSaeMu\/
awmawmifa&ajrwGif uRefawmfpdwf0ifpm;aeovdkyif rjrrSDESifh odef;odef;wdkUvnf;
pdwf0ifpm;aeMu\/
olwkdUvnf; pum;rajymEdkifMu/ pmrzwfEdkifMu/ wHcg;ayguf0rSmxkdifNyD;
ab;ywf0ef;usifudkom
MunfhvdkufygvmMuavonf/ rem;rae tvkyfvkyf vdkufygvmaom rcsKdyifvQif
tvkyfrsm;csxm;NyD;
ab;ywf0ef;usifudk Munfhaeavonf/
rD;&xm;um;tom;usvnf; rajy;Edkif? uqkefvnf; raygufEdkif/ a[m[Jvkdufatmif
tpGrf;ukeftm;xkwf
ckwfarmif;ae&avonf/ tauGUtaumuf tE&,frsm;vSojzifh OMooHuvnf;
wnHwnf;nHaeonf/
OMooHESifh w*sKef;*sKef; ckwfarmif;oHwkdUonf awmawmiftvkH;udk
vTrf;rdk;xkd;azmufvsuf&Sd\/
yJUwifcwfvsuf&Sd\/

rodef;odef;u uRefawmfhbufvSrf;NyD;]]udkwifxGef; 'g &Srf;jynfxJ0ifvmNyDvm;}}


]]r0ifao;bl;cifAs? aemufwpfblwmavmuf vdkao;w,fxifw,f}}
blwmrsm;wGif vlrsKd;pkHawGU&onf/ ArmESifh&Srf;um; cGJr&/ yefcsmyD rkwfqdwfrSm
xif&Sm;vSonf/
a*:&cg;abmif;bDusyf ajcovkH;vkH;uyfonf awmifay:om;b0udk
o&kyfazmfay;aeonf/
a&mif;csaeMuaom pm;aomufp&mwkdUuvnf; vlrsKd;pkHoabmudk aqmifaeMuonf/
a&waumif; vkdufa&mif;aeolawGudkvnf; awGU&onf/
uRefawmfwdkUonf pxa&mfb,f&Djcif;uav;awGudk 0,fMuonf/
blwmwpfckwGif opfcGyef;awGudk tyiftjrpf ttkHvkdufESifhwuG a&mif;aeonf/
uRefawmfuajy;qif;NyD;
0,f,lvmonf/ rjrrSDESifh rodef;odef;wkdUu yef;rsm;udk ESpfoufjrwfEdk;pGmESifh MunfhNyD;
&Tifvef;tm;&pGm
BudKaeMuavonf/
wGJay:odkUa&mufaomtcg uRefawmfu rjrrSDvufxJodkU opfcGyef;rsm;udk ay;tyf&if;]]rrudk &Srf;jynfu yef;awGeJU qD;BudKaew,fqdkwm ajymjycsifvkdU uRefawmf
0,fcJUw,f}}
rjrrSDu opfcGyef;rsm;ESifh uRefawmfhtm; vGefpGmMunfEl;aomtNyKH;jzifh wpfvSnfhpD
MunfhaepOfodef;odef;\
rsufESmu plvmonf/
]]udkwifxGef;? odef;odef;udkawmh &Sr;fjynfu yef;awGeJU BudKraebl;vm;[if}}
uRefawmfum; onfawmUrS rjrrDStay: uGufuGufuav; apwem txl;jyKcsifonfh
trSm;udk
owd&awmhonf/ udk,fhtrSm;twGuf &Sufrdonf/ odef;odef;udkvnf; tm;emonf/
t&Sufjzifh
rTefxlaeaom uRefawmfonf odef;odef;rsufESmudk aphaphrMunfh&JbJ]]uRefawmfarhoGm;w,f rodef;odef;&,f}}[k ajymNyD; &xm;ay:u ckefcsvkdufum
yef;onfqDodkU ajy;cJUonf/
odef;ode;fu pum;emxdk;vkdufjyef\/
]]arhrSmayghav wlrSrwlbJ}}
xdktcdkuf rD;&xm;xGuf&ef 0DpDrIwfvkdufonf/
rjrrSDu atmf ]]&xm;xGufawmhr,f jyefvmcJUawmh? r0,feJUawmU}}
uRefawmfhrSm &xm;ay:jyefwuf&awmhrvdkvkd? yef;qdkifodkU qufNyD; ajy;&awmhrvkdvdkESifh
Asmrsm;aeavonf/

odef;odef;u&,fvkdfufonf/
]]udkwifxGef; odef;odef;u ajymifwmyg vmjyefvmcJU? &xm;xGufawmhr,f}}
&xm;ay:odkU jyefwufcJUonf/ odkUaomf&Sufp&maumif;aom trSm;udk rjyifEdkifozifh
rcsifhr&Jjzpfaeavonf/ wHcg;udkydwfNyD; tayguf0rSmyif &yfaeonf/ &xm;u
rxGufao;/ OMoom
ay;ae\/
rjrrSD]]odef;odef;um; bmrQjyefrajym/ taigufcH&aom uav;BuD;vdk vufrxdyfudk udkufNyD;
rsufpdayuvwf
ayuvwfESifh aeavonf/
uRefawmfonf yef;onftm; vSrf;NyD; atmfac:vdkufonf/ yef;onfonf
opfcGyef;udkif;udk
qGJ,lNyD;ajy;vmonf/ &xm;uxGufpjyKavNyD/
tajy;tvTm;yif 0,f,lNyD; opfcGyef;udkif;udk odef;odef;tm; ay;tyf&if;]]uRefawmfrSm;oGm;vdkUyg rodef;odef;&,f? uRefawmfhtay:rSm pdwfr&SdygeJU?
rodef;odef;udkvnf; &Srf;jynfu
yef;awGeJU BudKaeygw,f}}
odef;odef;\rsufESmonf NyKH;pdpdjzpfaeonf/ odkUaomf vufrxdyfudkudkufvsuf rsufpdudk
ayuvwfayuvwf vkyfum yef;udkif;udk r,l&JbJ rjrrSDtm; ],l&rnfvm;}[k
ar;onfh tMunfhrsKd;jzifh
Munfhvdkufonf/
rjrrSDu NyKH;vkdufonf/
]]udkif;-ay;oluay;aew,f? ,lvdkufav}}
rjrrSD\ trdefU&awmhrS 0rf;omtm;& vSrf;,lavawmhonf/
awmifrsm;rSmjrifhonfxufjrifhvmNyD; avuvnf; at;vmavonf/ &xm;onf
a&SUwkd;aemufqkwfvkyfNyD;
ckwfarmif;&aom ae&mrsm;odkU a&mufvmonf/ &ufuef;pifrSm
vGef;xdk;aeonfESifhvnf;wlonf/
[dkbufxdk;vdkuf? onfbufjyefxkd;vdkuf wufwufvmMuonf/ rjrrSDESifh
odef;odef;wkdUonf
qG,fwmrsm;0wfMu\/
&xm;onfrMumcP OrifvdkPfacgif;BuD;rsm;udkjzwf&onf/ arSmifxkxJ wdk;0ifonf/
ckwfarmif;oHonf
ab;odkU rjyefUbJ uRefawmfwkdUem;xJ w0kef;0kef;ESifh vkH;0ifvmav&m xkdtoHrSwpfyg;
bmoHrQrMum;&/

udk,fhpum;ajymoHudkyif rMum;Edkif/ tarSmifxkMum;xJ a&muf&muaeNyD; a&SUa0;a0;rS


tvif;a&mif0ifaeaom tayguf0udk arQmfMunfhvdkuf&onfrSm
tm;wufp&mwpfrsKd;jzpfaeonf/
arQmfvifhcsufa&mifjcnfqkdaom pum;udk owd&\/
a&mifpkHyef;wkdUjzifh t&rf;yGifhaeaomcsKHEG,fydwfaygif;rsm;/ ESif;qDvdkvkd? *Ermvkvdk/
ESif;yef;awG? opmyef;awG? Ak'o&Pyef;awG &dkif;aeMu[efwlonf/
rjrrSDonf vSyaom ywf0ef;usifwGif ai;armae&mrS]]aygufvkdufwJU yef;awGaemf &dkif;aevkdUom}}
uRefawmfonf csrf;pdrfhpdrhfjzpfvmonfESifh rjrrSDay;aom qG,fwmudk 0wfae&if;]]&dkif;wmeJU,Ofwm odyfruGmygbl; rr&,f? obm0tm;jzifh t&dkif;csnf;yJaygh?
vlawGujyKjyifay;vkdufawmh
,OfoGm;wmygyJ? uRefawmfhudk Munfhygvm;}}
twGif;u &Syftusacgufaeojzifh qG,fwm ckd;vdk;ckvk jzpfaeonfudk
oyfoyf&yf&yfjzpfatmif
jyKjyifaeaom uRefawmfhtm; t&dyfwMunfhMunfhjzifh NyKH;aeaom rjrrSDu]]qdkprf;ygOD;}}
]]rru tppt&m&m jyKjyifay;awmh uRefawmf[m t&dkif;r[kwfawmhbl;?
,Ofvmw,fr[kwfvm;}}
rjrrSDu jynfwnfwnf (NyDwDwD) &,fvkdufonf/
]][m [ bmrSvnf; jyKjyifray;&ao;ygvm;armif? e*dku ,OfNyD;om;yg}}
rcsKdonf odef;odef;tm; awmif,mcif;wpfcif;udk vufnSKd;xdk;jyaeonf/
awmif,mcif;wGifoifwkdif;jynf&Snf&Snf? abmif;bDjymusyfusyfESifh ykwD;em;axmif;
eDeDrsm;udk
0wfqifxm;aom rdef;rrsm;onf t&dk;&Snfaygufwl;jzifh ajrqGaeMuavonf/
4if;aemuf awmifMum;rsm;wGif tqifhqifhvkyfxm;aom
v,fuGufpdr;fpdr;frsm;udkjrif&onf/
v,fuGufuav;rsm;rSm usOf;ajrmif;vS\/ jrefrmjynfwGif jrif&wwfaom
v,fuGufrsm;ESifh jcm;em;vS\/
oG,fwef;jrifhrm;onfh xif;&SL;yifrsm;? ydkif;yifrsm;atmufodkU udkif;nGwfrusbJ
txufodkUwkd;wufaeaom
tudkif;tcuf&Sdaom tjcm;opfyifrsm;/ rD;&xm;onf xdktyifrsm;Mum;rS
ckwfarmif;&if;uavmNrdKU
odkU0ifcJUavonf/ eDapmufaom trdk;ESifhrD;cdk;wdkif&Sdaom wkdufrsm;? tdrf0if;wdkif;
yef;NcHjzpfaeonf/
yef;wdkif;uvnf; qef;onf/

rD;&xm;u jznf;jznf;ckwfarmif;0ifonf/ tdrf0if;awGxJrSm upm;aeMuaom


t*Fvdyfuav;rsm;ESifh
AdkvfacG;rsm;onf tupm;&yfNyD; rD;&xm;udkMunfhaeMuonf/
odef;odef;u uRefawmfhbufvSrf;NyD;]]udkwifxGef; [dkacG;BuD;u odyfBuD;wmyJaemf? vSvnf;vSygbdoeJU? bmacG;ygvdrfh}}
]]*a&;a[mif;qdkwmxifyg&JUAsm? uRefawmfvnf; aumif;aumif;rodygbl;?
uavmNrdKUteD;wpf0dkufrSm
usm;opfawG aygowJU? nnqdk&if NrdKUxJ0ifwwfowJU? 'DacG;BuD;awGu
usm;opfudkraMumufbl;qdkyJ}}
]]usm;opfawGvmw,f[kwfvm;? aMumufp&mBuD;aemf? odef;odef;jzifh 'Dvdkae&mrSm
raecsifaygif}}
rjrrSD]]yef;awGuodyfvSwmyJaemf? qef;vnf;qef;w,f? bmyef;awGvJ armifav;}}
]]uRefawmfvnf; emrnfomMum;zl;wm? b,f[m bmrSef;rodbl;/ a[mvDa[mh?
a'vD,m? vDvD}}
]]NrdKUu odyfom,mwmyJaemf? ArmNrdKUeJUawmh vkH;vkH;rwlbl;}}
]]b,fwlrSmvJ rr&JU/ t*FvdyfawGu yltdkufwJU jrefrmjynfudk pD;yGm;a&; aoG;pkyf?
wkdif;jynfudk tkyfcsKyf&if;
armwJUacR;uswJUtcg tem;,lzdkU aqmufxm;wJU pcef;udkAs/
tarmvnf;ajyap&r,f?aeylvnf;oufomap&r,f? udk,fhjynfudktvGrf;vnf;
ajyap&r,fqdkwJU oabmeJU
t*FvdyfNrdKUuav; wnfxm;wm}}
]]tjyefus&if rrwdkU0ifr,f? awmfawmfMumMumvnf;aer,f}}
&xm;qdkufaomtcg npm0,f pm;Muonf/
t*Fvdyfrsm;? ujym;rsm;ESifh ukvm;rsm; trsm;tjym;awGU&onf/ t*Fvdyfvdk
0wfqifxm;aom&Srf;ESifh
jrefrmrsm;udkvnf; awGU&onf/
&xm;onf qufvufxGufNyD; a&TanmifblwmodkU a&mufaomtcg n8em&D
avmuf&SdaeavNyD/
a&Tanmifblwm0if;rSm us,f0ef;\/ yef;yifrsm;pdkufxm;ojzifh om,m\/ blwmrSm
&Snfvsm;NyD;'kwd,wef;ESifh yxrwef;c&D;onfrsm;twGuf nOfhwnf;cdk&ef
xm;aomtcef;rsm;&Sdavonf/
uRefawmfwkdUonf &xm;qdkufvQifqdkufcsif; qif;NyD; wnf;ckdcef;rsm;udk
oGm;Munfhavonf/ tcef;rsm;rSm

vkHvkHNcKHNcKH&Sd&kHru oefU&Sif;oyf&yfvSayonf/ Murf;jyifrSm ta&mifawmufaeonf/


aqmif;wGif;twGuf
rD;zdk&efae&mrsm;yif &Sd\/ a&csKd;cef;ESifh tdrfom;rsm;rSmvnf; tdyfcef;ESifh qufaeNyD;
Adkvftdrfrsm;rSmvdkyif
oefU&Sif;\/
]]uRefawmftcef;awGudk MunfhcJUw,f? odyfaumif;wmyJ? *gwfAdkvfu ajymw,f?
tcef;xJrSm rtdyfcsif&if
wJGxJrSmyJ tdyfEdkifw,fwJU/ odkUayr,fh wGJxJrSm tdyf&ifawmh eHeufapmapmBuD;
x&r,fwJU?
&xm;uapmapmxGufrSmudk;}}
rjrrSDu awGaeonf/ odef;odef;u]]reufapmapmx&&ifawmh [efrusbl;xifw,f jrjr&,f}}
rjrrSD]]wHcg;awGbmawG vkHNcKH&JUvm;? wGJay:uawmh vkHNcKHw,f/ olcdk;rajymeJU "m;jyawmif
azmufEdkifr,frxifbl;}}
]][dktcef;awGvnf; vkHygw,frr&JU? 'gayrJU ckwifawmh 2vkH;yJ jrifcJUw,f}}
odef;odef;]]'gu udpr&Sdygbl;? udkwifxGef;&,f jrjr&,f ckwifwpfvkH;pD tdyfMuaygh/ odef;odef;eJU
rcsKdwdkUu
Murf;jyifay:rSm tdyfEdkifygw,f}}
rjrrSD]]tdkuG,f ckwifuudpr&Sdygbl;? tukefvkH;Murf;jyifay:pDwef;tdyfEdkifwmyJ/
armifav;oabmtwdkif;qkH;jzwfayawmh? ta&;&,f taMumif;&,fqdk&if
a,musm;fom;u
armifav;yJ&Sdwm}}
]]tcef;xJrSmyJ Murf;jyifay:rSm pDwef;tdyfMuwmaygh/ olcdk;? "m;jy bmrS
aMumufp&mr&Sdygbl;?
uRefawmfwdkUArmjynfvdk r[kwfygbl;}}
uRefawmfwkdUonf wnf;cdkcef;xJwGif tdyfMuavonf/ Murf;ay:rSm uRefawmfwkdU\
tdyf&mrsm;udk
pDwef;cif;vdkufMuonf/ uRefawmf? NyD;awmh rjrrSD? NyD;awmh rcsKd? NyD;awmh odef;odef;/
odef;odef;[dkbufrSm
eH&Hom &Sdawmhonf/ jcifaxmifaxmif&mrSm tcuftcJ tenf;i,fawGUonfrSvJG
tm;vkH;acsmarGU
vG,fulayonf/

blwm&kH0if; tjyifbuf aywpf&mvrf;rBuD;ay:wGif vufzuf&nfqdkifrsm;&Sd&m


uRefawmfESifh rjrrSDoGm;NyD;
aumfzDESifheHUomyk iSufaysmwpfzD;udk 0,fcJUMuonf/
aumfzDaomuf? iSufaysmoD;pm;NyD; udk,fvufoefUpifNyD;onfqkdvQifyif odef;odef;um;
tdyfavawmh\/
odef;odef;tdyfonfqdkvQif rcsKdvnf; tdyfavawmh\/ uRefawmfwdkUESpfa,mufum;
nm;cgpvifr,m;[ef;eD;rGef;xGuf ouJUokdUyif &Sdawmhonfwum;/
urmavmuBuD;rSm uRefawmfwdkUESpfa,mufwnf;&SdvQif aumif;avpG[k
awmifhwMuaomtcsdeftcgjzpfavonf/
rjrrSDonf eHeuftapmBuD;xNyD; uRefawmfhudkEId;avonf/ ode;fodef;ESifhrcsKdwkdUum;
rEdk;Muao;/
jywif;aygufrsm;\ txufrSm ausmufpdrf;rSef wyfxm;aom aumif;uifjywif;rsm;
&Sdavonf/
xdkjywif;rsm;rS pdrf;vJUaom vif;a&mifrIefrIef onftcef;wGif;odkU 0ifaeonf/
rjrrSDum; rsufESmopfNyD;? acgif;NzD;NyD;? t0wfvJNyD;jzpfae\/ nwkef;u reuf
aerxGufrDxNyD; teD;tem;
vrf;avQmufoGm;Murnf[k ajymxm;cJUonf r[kwfygvm;/
uRefawmfa&csKd;cef;xJrS rdk;vif;udpawG NyD;xGufvmaomtcg rjrrSDonf
uRefawmfhtdyf&modrf;xm;ESifhavNyD/ rdcifESifhuif; a0;&mrSm ae&uwnf;u
eHeufvif;wdkif; udk,fhtdyf&m
udk,fhbmomodrf;cJU&onf/ ,ck rjrrSDu odrf;xm;ESifhaomtcg rjrrSDtay:
cspfp&mwpfuGuf
wkd;vmjyefavonf/
rjrrSDu wHcg;rudkzGifh&if; t0wfvJaeaom uRefawmfhtm;]]armifav;? tay:u ukwftus0wfcJUaemf? enf;enf;at;w,f}}
wHcg;yGifhoGm;ojzifh rIef&Dat;jraom eHeufcif;vif;a&mifonf tcef;xJ0ifvmonf/
rjrrSDum; uwDyg
&ifzkH;tusudk 0wfxm;\/ bmta&mif[kum; oJuJGpGmrjrif&/
aumif;uifum; Munfvifvsuf&Sd\/ rsm;aomtm;jzifh Mu,frsm;rSm Nidrf;ukefMuNyD/
tcsKdUom ta&mift0g
uif;rJUpGmjzifh rSdwfwkwfrSdwfwkwf vkyfae&pfcJUMu\/ ta&SUbufodkU Munfhvdkufaomf
rkd;ukyfpuf0dkif;onf
ndKrnf;aeonf/ awmifBuD;NrdKUwnf&m jrifhrm;aomawmifwe;fBuD;rsm; jzpf[ef&Sd\/
ndKrnf;aom

rkd;ukyfpuf0dkif;ay:wGif eDa&mifpdkUwef;rsm; jzmxGufae\/ ajrmufbufrSmum;


rIdif;ndKUndKU ukef;rdkUawmifurl
awmifedrfhrsm;? awmifbufrSmrl ESif;aiGU&Da0aom anmifa&TawmifMum; ajrjyefUESifh
tif;av;/
blwm&kHtaemufbufwGif &SefwdefvkyfNyD; uavmbufjyefxGuf&ef toifhapmifhaeaom
rD;&xm;/
uRefawmfwkdUonf ta&SUbuf ndKrnf;aom rkd;ukyfpuf0dkif;ESifh a&mifeDpdkUwef;rsm;odkU
rsufESmrl
avQmufvmMu\/ uRefawmfhb,fbufvufESifh rjrrSD\ nmvufrsm;rSm
,SOfwGJaeMuonf/
onfvkdESpfa,mufom; avQmuf&mrSm jzpfap? xdkif&mrSmjzpfap? tdyf&mrSmjzpfap
,SOfwGJrdwdkif;
uRefawmfurjrrSDxufudk,fum,tm;jzifh vnf;BuD;xGm;onf/ rdef;r[lonf tm;EGJUaom
trsKd;[laom
oabmuvnf; &Sdjyefonfjzpf&um; toufjcm;em;rI onf
aysmufaysmufaewwfay\/ rjrrSDuvnf;
i,f&G,folvdk jyKrlwwfay\/
]]armifav; ajcvSrf;BuD;u odyfusJwmyJ? rr vdkufrrDawmhbl;}}
uRefawmfum; ajcvSrf;pdyfvkdufNyD; jznf;jznf;uav; avQmuf&if; cpfceJ
&,foGrf;aoG;vsuf]]udkudkUajcvSrf;BuD;uvnf; odyfusJwmyJvdkU ajymygvm;rr&,f? wpfcgwpfcg ckvdk
vGwfvyfwkef;
udkudkvdkUac:wm odyfMum;csifw,f}}
rjrrSDonf uRefawmfhvufarmif;tdk;udk olUyg;ESifh uyfrdonfhwdkifatmif acgif;udk
iJUxm;um]]udkudkUajcvSrf;BuD;u oyfusJwmyJ? jrvdkufvdkUawmif rrDawmhbl;}}
uRefawmfurjrrSD\ cg;udkzufvkdufonf/ rjrrSDuvnf; uRefawmfhcg;udk
jyefzufvkduf\/
xdktwGif;a&SUu csKHykwfuav;xJrS iSufwpfaumifof 0&D;ceJxdk;ysHxGufoGm; avonf/
rjrrSDrSm wu,fyif
vefUzsyfoGm;NyD; uRefawmfhtm; wif;usyfpGm zufvsuf&yfaeonf/
]]rvefUygeJU rr&,f? cgwpfaumif vefUNyD;xGufajy;wmyg/ a[mMum;vm;? cgwGefoH?
vefUp&mr[kwfwmrruvnf;}}
cgwGefoHudk em;axmifNyD; rjrrSDonf tvefUajyoGm;onf/ a&SUqufavQmufaomtcg
bkwfoHudkMum;&avonf/

]]tJ'g bmoHvJ? odyfom,mwmyJaemf}}


]]bkwfoHav? &efukefrSmawmh tif;vsm;wpf0dkufeJU ukudKif;bufrSmom Mum;&w,f/
bkwf[mtapmqHk;Edk;wJU iSufjzpf[efwlw,f/ t&kPfa&mifjcnfray:rD
arSmifwkef;awmifxjrnfwwfw,f}}
ta&SUbuf ndKrnf;aom rdk;ukyfpuf0dkif;onf ndK&kHom ndKawmhonf/ ndKaom
rkd;ukyfpuf0dkif;ay:rS
a&mifeDpdkUwef;rsm;onfvnf; yef;a&mifpdkUwef;rsm; jzpfvmonf/
&xm;vrf;tqkH;odkU a&mufvmonf/ ausmufp&pfcJrsm;rSm BuD;vmonf/
vrf;uav;rSm jrufxlvmonf/
]]&efukefeJUrwlbl;/ odyfom,mwmyJaemf armifav;}}
]]rruvnf; udkudkvdkUac:ygqdkaewm}}
]]oluawmh rrvdkUac:aeNyD;awmh olUudkawmh udkudkvdkUac:&r,fwJU}}
]]jrav; vm [dkay:rSm cPxdkif&atmif}}
ajrmufbufem;rSm BuD;rm;aom ausmufwkH;BuD;wpfck xD;xD;BuD; wnfaeonf/
aowmBuD;ESifh
wlao;awmhonf/ ab;rSmvnf; trIdufo&dkuf opfyifuif;pifaom ajrom;omvQif
&Sdaeavonf/
ausmufaowmBuD;ay:rSm ta&SUodkU rsufESmrl xdkifaeMuavonf/
ta&SUbufrdk;ukyfpuf0dkif;ndKay:rS
aumif;uifonf ye;fa&mifpdkUwef;rsm;aysmufNyD; eDwpfuefU? 0gwpfoefU? ndKwpfvTm?
jymwpfxyf?
jzLwpfqifhjzifh a&mifrsKD;pkH vTifhaeavonf/
iSufaygif;pkH usL;&ifhoHrsm;udkvnf; Mum;&avNyD/
rjrrSDonf olUnmvufudk uRefawmfhausmukH;ay:rSm jzwfNyD; uRefawmfh nmbufyckH;udk
zufudkifxm;onf/
olUb,fvufjzifh uRefawmfhb,fbuf vufarmif;udk udkifvkdufNyD;]]armifav;}}
]]jrav;uvnf; udkudkvdkUac:ygqkdae}}
]]udkudk}}
]]jrav;}}
]]armifav; auseyfatmifawmh udkudkvdkUac:qdk&if ac:Edkifygw,f? okdUayr,fh
jruav;vdkUawmh
rac:ygeJUuG,f}}
]]bmvkdUvJ jrav;&JU}}

]]wrift&GUJwkdufac:ovkd jzpfaew,fuG,f/ rrvdkU rac:csifwJUtcgrSm jrvdkUom


ac:yg? jrav;qdkawmh
rru q,fESpfausmfausmfBuD;aewmudk wrifowday;aeovdk jzpfoGm;w,f
armifav;&,f}}
rjrrSD\toHrSm wu,fyif aMuuJGae\/
]]wu,fygyJ rr&,f/ ckvdk cspfMuifempGmeJU ,SOfwGJae&wJUtcgrSm toufuGmjcm;rI[m
uRefawmfhpdwfrSmjzifh
vkH;0aysmufaewm trSefygyJ/ odkUayr,fh jrav;qdkwmu wrif owday;ovdk
jzpfae&if jrvdkUyJac:r,f?
'Dvdkqkd&ifjzifh uRefawmfhudkvnf; udkudkvdkUrac:eJU? armifav;vkdUvnf; rac:eJU}}
rjrrSDu uRefawmfpdwfaumufoGm;avNyDvm;[k pdk;&drfaom trlt&mjzifh]]tdk armifav;auseyfatmif udkudkvdkU ac:yghr,fqdkaewmyJ}}
]]udkudkvdkUac:awmhvnf;toufjcm;em;rIudk wrifowday;aeovdk jzpfrSmpdk;&wmyJ?
'Dawmh
armifvkdUyJac:yg}}
rjrrSDonf tawmfoabmusoGm;[ef&Sdonf/ uRefawmfhyg;udk wpfcsuferf;vkdufonf/
]]jr}}
]]armif}}
]]jr&,f a[m'Dvdkom,mwJU eHeufcif;&JU obm0tvSudk tNrJMunhfaecsifw,f?
Munfvifat;jrwJU
iSufaygif;pkHwkdU&JU usL;&ifhoHudk tNrJ Mum;aecsifw,f? armifcspfwJU jreJU
a[m'Dvdk,SOfwGJNyD;
tNrJwrf;aecsifw,f? jra& &efukefudk rjyefcsifawmhbl;}}
rjrrSDonf uRefawmfhrsufESmudk aphaphMunhfNyD; ai;armaeonf/ twefMumawmh
rsufESmrSmEGrf;vsvmonf/
aemufawmh ndKrJoGm;onf/ aemufqkH;wGif uRefawmfhb,fbufvufarmif;udk
qkyfudkifxm;aom
olUb,fvufudk ajzvkdufNyD; uRefawmfhnmbufvufarmif;udk zufudkifum
uRefawmfh&ifbwfay:wGif
olUrsufESmudkuyfxm;vdkufonf/
enf;jzifh rjrrSDu tcspfjyvdkufonf[k xifrdao;\/ okdUaomf uRefawmfum;
rSm;avNyD/ rjrrSDonf
w&Iyf&IyfidkaeavNyD/ uRefawmfum; b,fvkdvkyf acsmh&rSef;rod/ uRefawmfudk,fwkdifu
xdkpum;awGudk

b,f&nf&G,fcsufESifh ajymvdkufrdrSef;rod/ wu,fqdkawmh vlysKd&G,f? tcspfpdwf


,dkzdwfaumif;wkef; t&G,f?
umr*kPftm&kHESifheD;vQif wkHUjyefcsufum; taumif;qkH;t&G,frSm uAsmOmPfuGefUjrL;NyD;
pum;awG
usL;vkdufjcif;om jzpf[efwlavonf/ odkUr[kwfygu rjrrSDidkvQif &ifzdkvmNyD;
tzsif;qkH; rsuf&nfawmh
pdkUzkdUaumif;onf/ uRefawmfum; &ifrzdk/ rsuf&nfrpdkU/ rjrrSD bmaMumifh idkonfudkom
odvdkaeonf/
]]tdk jrbmjzpfvdkU idkaewmvJ}}
]]jrawmh wu,fom aocsifawmhwmyJ armif&,f}}
]]tdk r[kwfwm? bmjzpfvkdU aocsif&rSmvJ}}
rjrrSDonf vIdufvIdufvSJvSJ &IdufBuD;wiif idkjyefavonf/ uRefawmfonf
b,fvdkacsmh&rSef;vnf;
rodawmh/ acsmhzdkU oifhroifhrS rpOf;pm;wwf/ xdkUaMumifh rjrrSDtm; ayGUzufxm;NyD;
tm;&atmif
idkypf&efcGifhjyKxm;vkduf&awmh onf/
ajrmufbufu avjynfuav;u aqmfaoG;vmonf/ avjynfrSm arsmygvmaom
awm&eHUuav;u
oif;onf/
awmifxdyfzsm;rsm;ay:wGif 0gvJUvJUaea&mifjcnfrsm; wufvmonfudk jrif&NyD/
rjrrSDum; idkawmfawmftm;&oGm;NyD[k xifonf/ uRefawmfh&ifcGifudk rsufESmuyfNyD;
Nidrfaeavonf/
uRefawmfum; rjrrSD bmvdkUidkonf[k pOf;pm;wdkif; rdef;rawG[m
tod&w,fcufwmyJ[k
awG;awmrdavonf/
]]bmvkdUidk&wmvJ jr&JU}}
rjrrSDu jyif;xefpGm &IdufvdkufNyD; twefMumrS]]jr aoomaocsifw,f armif}}
]]ao&ifvnf; jra&marmifyg ckvdk,SOfwGJNyD; ao&ifaumif;r,f/ aonyD; a[m'D
ausmufaowmBuD;ay:rSm
ausmuf&kyfuav;awG jzpfoGm;a&mqkdygawmh/ jreJUarmif&JU tcspf[m &mZ0ifrSm
xif&Sm;usef&pfcJUr,f}}
ajrmufbufawmifajcqDrS EGm;qnf;vnf;oHESifh vSnf;armif;oHrsm;udk Mum;&avonf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm;zufxm;onfudk qwfceJ vTwfvdkufNyD;
rwfrwfxdkifvkdufonf/

pdwftm;xufoefaom rsufESmjzifh uRefawmfhudk MunfhNyD;]]wu,faoMupdkUvm;}}


uRefawmfu r[kwfw&kwf ajymaeaom uav;i,ftm; &,fvdkufovdk &,fvkdufNyD;]]jruvnf; bmawGavQmufajymaewmvJ? xoGm;MupdkU? aeawmifxGufvmNyD}}
ajymajymqdkqdk uRefawmfu rwfwwfxvdkufonf/ rjrrSDvnf; pdwfryghwygjzifh
rwfwwf&yf\/
uRefawmfu a&SUuavQmuf? rjrrSDu aemufuvdkuf jzpfae\/
]]jru tcspftwGuf wu,fao&Jwm/ armifuawmh ao&JrSm r[kwfygbl;}}
uRefawmfhrSm ydktHUMooGm;avonf/ rjrrSDtm; apmifhac:vsuf
twl,SOfwGJavQmufapNyD;]]bmjzpfvkdU r[kwfr[wf aopum;awG ajymaewmvJ? aysmfaysmfyg;yg;
avQmufvnfp&mawG
trsm;BuD;usefao;w,f? tm;&atmifcspfzdkU tcsdefawG trsm;BuD;&Sdao;w,f}}
rjrrSDonf rsuf&nfudkvufudkify0gESifh okwfaejyefavonf/ okwfNyD;awmhvnf;
rsufESmrSmrMunfvifvS?
EGrf;vsomaeonf/ aocsifw,fqkdaom pum;udk ayghayghuav; ajymvkdufonf
r[kwfaMumif;
xif&Sm;\/ pdwfajymif;atmif uRefawmfu pum;ajymif;vkduf&onf/
]]anmifa&TuvlawG um;eJUvmBudKrSmvm;}}
]]um;eJUjzpfrSmaygh}}
]]um;eJUqdk&if cPeJUa&mufrSmyJ? a&TanmifeJU anmifa&T odyfra0;bl;qdkyJ}}
]]ra0;bl;wJU}}
]]anmifa&TrSmawmh odyfvnfp&m Munfhp&m&SdrSmr[kwfbl;? anmifa&TrSm cPaeNyD;
tif;av;xJ
tvnfoGm;Mur,faemf? tif;av;AdkvfwJrSm uRefawmfwkdUcsnf; wnf;&atmifaemf}}
aumif;om;yJ}}
blwm&kHodkU jyefa&mufvmMuaomtcg aea&mifjcnfonf blwm0if;xJodkU
usqif;vsuf&SdavNyD/
wnf;ckdcef;xJodkU a&mufaomtcg odef;odef;ESifh rcsKdwkdUonf tdyf&mrS
xaeESifhMuavNyD/ rcsKdum;
tdyf&mESifh ypnf;rsm;udk odrf;qnf;xkyfydk;aeav onf/
odef;odef;um; rsufESmopfxm;aomfvnf; aygif'gr&dkuf? oeygcg;
rvdrf;xm;jzpfavonf/ acgif;udkvnf;
NzD;rxm;/ rjrrSDonf odef;odef;\ cRwf,Gif;csufudk tvpfray;/

]]odef;odef;uvnf;uG,f rsufESmajymifwvif;BuD;eJU? rsufESmopfNyD;w,fqdk &if


aygif'guav;jzpfjzpf awmh
&dkufxm;rSaygh? qHyifvnf; NzD;vdkufa&maygh}}
odef;odef;onf bmrQckcHrajymbJ rjrrSDtBudKufvkdufNyD; rsufESmESifh qHyifwkdUudk
oaeavawmhonf/
7em&DomomavmufwGif zdkU'fADGtdyf um;wpfpD;a&mufvmavonf/ xdkum;ESifhtwl
yGJpm;BuD; bk&m;
'g,um OD;eEygvmav\/ olonf uRefawmfwkdUtm; vmBudKjcif;jzpfavonf/
OD;eEum; &Srf;trsKd;om; yGJpm;BuD;jzpf\/ touf 50ausmfjzpfrnf[k cefUrSef;&\/
0NyD; cHUnm;onf/
EIwfcrf;arG;u acwfqefonf/ rD;ckd;a&mif ouvwf&Srf;abmif;bDyGESifh rD;ckdk;a&mif
ouvwf
wdkufykHtusudk 0wfxm;onf/ ydk;y0gudk &Srf;[efjzifh aygif;xm;onf/ pD;xm;aom
&SL;zdeyfum;
0if;vufae\/
]]usKyftdrfu bk&m;truawmh nOD;uwnf;u oGm;BudKygajymaewm/ usKyfu
ajymjy&w,f? olaX;uawmf
rjrrSD[m tvGefwdusw,f? olu reufrS BudKvdkU rSmxm;wm? nOD;BudKvdkU
rjzpfbl;vdkU ajymjy&w,f}}
rjrrSDu azmfa&G&if;ESdD;aom trlt&mudktpGrf;ukefjyvsuf]]reufrSvmwm aumif;ygw,f ausmif;'um&,f? nOD;uqdk&if odyf'kursm;rSmyJ/ uJ
uJ oGm;MupdkUvm;}}
um;xGufavNyD/
OD;eE]]olaX;uawmf b,ftdrfrSm wnf;csifovJ/ usKyfwkdUrSm ESpftdrf&Sdygw,f? uHom&yfu
tdrfuawmh
yJG&kHvnf;zGifhxm;w,f? eef;yef&yfu tdrfrSmawmh vlaewJUtcg aew,f? raewJUtcg
ydwfxm;&w,f}}
rjrrSD]]eef;yeftdrfu vl&Sif;rSmaygh}}
]][kwfw,f olaX;uawmf}}
]]'gjzifh eef;yeftdrfrSm wnf;Muwmaygh bk&m;'um&,f}}
um;onf uavmawmifBuD; aywpf&mvrf;rS anmifa&Tvrf;odkU csKd;cJUavonf/
vrf;ab;jrSm;wdkifwGifanmifa&TodkU &Srfrdkif[k a&;xm;avonf/

a&TanmifrS anmifa&TodkU oGm;aomvrf;rSm awmiftwuftqif;r&Sd/ wpfajy;nDjzpfNyD;


ajzmifhjzL;onf/
cyfvSrf;vSrf;wGif 0dkif;&Haeaom awmifndKUndKUrsm;udkom vSrf;arQmf rMunfhvQif
&Srf;jynfodkU
a&mufaeonf[k xifrSwfzG,f&m r&Sd/ txufjrefrmjynfodkU a&mufaeonf[kom
xifp&m&Sdonf/
vrf;ab;wGif xaemif;? '[wf? oef;? refusnf;paom opfyifrsm;ESifh qD;csKHrsm;udk
awGU&\/
&moDOwkrSmvnf; jrefrmjynftxufydkif;ESifhomwl\/
acsmif;BuD;wpfckonf rMumcPvrf;ab;odkU uyfvmwwf\/ xdkacsmif;BuD;wGif
a&tajrmuftjrm;aomfvnf; a&pD;aeonf[kyif rxif&acs/ aemufawmh
xdkacsmif;BuD;onf tif;BuD;vdk
jzpfvmavonf/ MumjzL MumeD vIdifvSay\/ rsufpdwpfqkH; v,fuGif;rsm;udk
jrif&avonf/
bk&m;wefaqmif; ausmif;uefrsm;vnf; aygvS\/ bkef;BuD;ausmif;rsm;rSm
bkHtqifhqifh
jymom'ftaqmifaqmif &Sd&kHrQru cJ&mcJqpf tqef;wMu,f xkxGif;xm;aom
yef;ykvuf&mrsm;jzifh
rGrf;rHxm;avonf/
um;a&SUwef; uRefawmfhab;rS vkdufygvmaom OD;eEu aemufodkUvSnfhNyD;
]]a&SUu[m[m anmifa&TygyJ
olaX;uawmf}}[k ajymjyvdkufavonf/
a&SUrSm pdrf;ndKUndKUjrifuGif;wGif bkHtqifhtqifh jymom'ftaqmifaqmif ESifh
apwDykxdk;rsm;onf
xdk;xGif;aeavonf/
rjrrSDu]]yGJpm;BuD;&,f uRefrudk olaX;uawmfvdkU rac:prf;ygeJU? Mum;&wm awmifhvGef;vkdUyg}}
]]'gjzifh uRefawmfwkdU &Sr;fjynfxkH;pHtwdkif; ausmif;trjzpfjzpf? bk&m;tr jzpfjzpf?
Z&yftrjzpfjzpf
ac:&vdrfhr,fAs}}
OD;eE\ 0JaomtoHrSm em;axmifaumif;onf/
]]rjrrSDvdkUyJ ac:yg&Sif}}
OD;eEu&,faevkdufonf/ NyD;aemuf]]ausmif;trwkdUa&mufwkef; tqifoifhvdkufwm bk&m;yJGeJU awGU&OD;r,fAs/
tif;xJubk&m;udkawmfbk&m;udk,fwdkif anmifa&Tudk yifhvmvdrhfr,f}}

]]aumif;wmaygh&Sif? c&D;xGuf&wm taysmftyg;oufouf r[kwfbJ ukodkvf&OD;rSmaygh}}


]]BuKHwkef; 36aumifuav; bmuav;vnf; uHprf;aygh ausmif;tr&,f}}
]]tJ'gawG uRefruawmh 0goemrygbl;&Sifh? uRefrarmifuav;udkom
A[kokwjzpfatmif vdkufjyyg&Sif}}
OD;eEu uRefawmfhtm;MunfhNyD; NyKH;avonf/ uRefawmfu NyKH;vsuf]]yJGpm;BuD;&,f? 'Dtavmif;tpm; A[kokwrsKd;udkawmh uRefawmf rvkdcsifygbl;?
tavmif;upm;tm;BuD;vdkU
&Srf;jynfol jynfom;awGrSm epfrGef;ae&w,f r[kwfvm;Asm}}
]]'Dvkdvnf; r[kwfao;bl; wlarmif&? &Srf;jynfoljynfom;awG[m
tvkyfvkyfcsdefrSmvkyf?
tvSLtwef;jyKcsdefrSm jyKNyD;? taysmftyg;vkyfcsdefrSm vkyfMuwmyJ? tavmif;upm;[m
xkH;pH"avhjzpfaeawmh
y,fzsufvdkU raumif;bl;/ 'gaMumifh awmfbk&m;BuD;wkdUuvnf; tm;ay;aewmyJ/
jrefrmjynfrSmqdk&if
EdkifiHjcm;xkH;pHjzpfwJU jrif;yJG? uvyfyJGwkdU bmwdkUudk tpdk;&u zGifay;NyD;
trsKd;om;xkH;pH"avhjzpfwJU 4aumif?
tefpm? a<uypf? *sifvSnfhawGudk ydwfxm;w,f/ &Srf;jynfrSmawmh e,f&Sify,f&Sif
apmfbGm;BuD;rsm;u
trsKd;om;xkH;pH "avhudk umuG,fay;aew,f}}
]]cifAsm; apmfbGm;awGu trsKd;om;xkH;pH"avhudk umuG,fwmvm;? tavmif;upm;
tcGeftwkwf&vdkU
vkyfaewmvm;}}
uRefawmfu cGqefqef wkHUjyefvkdufonf/ cGrsKd;udk OD;eEonf arQmfvifh[efrwl?
yg;pyfta[mif;om;ESifh
uRefawmfhtm; pdkufMunfhaeavonf/ rjrrSDu Mum;0if awmfawmh\/
]]armifwifxGef;&JU rif;wkdU t*FvdyfpmwwfawGajymwwfwJU
a&mrjynfa&muf&ifa&mrjynfom;uJUodkU
usifh&r,fqkdwJU pum;ykH&Sdw,f r[kwfvm;/ &Srf;jynfa&muf&if &Srf;"avhxkH;pHudk
&dkao&r,f/
udk,fwdkifrvkyfEdkifOD; rqefUusif&bl;/ armifwifxGef; rBudKuf&if rvkyfeJU? a[m'Du
odef;odef;wpfa,mufvkH;&Sdw,f? odef;odef;u 36aumif uHprf;vdrfhr,f?
[kwfw,fr[kwfvm; odef;odef;}}
odef;odef;u uav;BuD;vdk NyKH;NyD;]]36aumif xkd;r,f? [D;[D; vkyfzl;w,f&Sdatmif tukefvdkufupm;OD;r,f}}

tm;vkH; odef;odef;ESifhtwl a&m&,fMu&onf/ rcsKdvnf; bmrSef;rodaomfvnf;


olrsm;yg;pyfudk MunhfNyD;
vkduf&,fao;onf/
NrdKUxJodkU 0ifcJUMuavNyD/ vrf;rsm;usOf; &IyfaxG;vm\/ wkdufBuD;wmBud;rsm; r&Sd
tdrfBuD;rsm;om &Sdonf/
refusnf;yifrsm;u pnfum;vSonf/ aps;rSm awmNrdKUaps;uav;omom &Sd\/
aps;tjyif&SdqdkifBuD;rsm;rSm
ukvm;w&kwfqdkifrsm;omjzpf\/
OD;eE\ zdkU'fADGtdyfum;BuD;onf tdrfBuD;wpftdrfa&SUrSm &yfvdkufavonf/
awmolaX;tdrfBuD;ESifh
ckwifrsm;ay;xm;NyD; uRefawmfhtwGuf xdktcef;tjyifbufwGif
ckwifwpfvkH;cif;ay;onf/ tdrfOD;&Sd
bk&m;pifBuD;um; us,f0ef;vSyvSayonf/
OD;eEwkdUudk,fwdkifum; tdrfrSm raeMu/ uHom&yf&Sd yGJ&kHrSm taersm;onf[k
od&avonf/
uRefawmfwkdUtm; {nfh0wfausyGefpGm apmifha&Smuf&efqkdNyD; rdef;rBuD;wpfa,mufESifh
a,musfm;ysKdwpfa,muftm; ydkUxm;onf/ rdef;rBuD;rSm cHUcHUnm;nm;
oyfoyf&yf&yfjzpfaomaMumifh jrifvQif
jrifcsif; tapcHr[kwfaMumif; cefUrSef;Edkifavonf/ xkdrdef;rBuD;rSm yGJpm;BuD; OD;eE\
ESr0rf;uGJwpfa,mufjzpfaMumif;? emrnfrSm apmokjrwfjzpfaMumif; od&avonf/
a,musmf;ysKdrSm
uRefawmfwkdUt&G,fjzpfNyD; tif;om;jzpfonf[k qkd\/ apmokjrwfu tppt&m&m
pDrHonf/
udk,fwkdifvnf; csufjyKwfonf/ tifom;vli,fuapmokjrwf cdkif;orQ
vkyfay;&avonf/
OD;eEu apmokwfjrwftm;]]ESrBuD;a&h? &efukefu{nfhonfawGudk &Srf;jynfa&mufwkef;? &Srf;jynftpmawG
jrnf;ygapemf?
aumif;aumif;csufauR;yg}}
]][kwfuJU&Sifh/ aq;cg;[if;? yJykyf ig;yd wkdU[l; tpkH0,fxm;ygw,f}}
]]uJ uJvufzuf&nfMurf; arT;arT;uav;vnf; vkyfygOD;}}
]][kwfuJU&Sifh}}
apmokjrwfonf atmufxyfodkUqif;oGm;avonf/
OD;eEu rjrrSDtm;]]olaX;uawmf}}

]]yJGpm;BuD;uvnf; ac:jyefygNyD}}
]]bk&m;tr bmrStm;remMuygeJUAsm? udk,fhtdrfudkf,hf&mvdk oabmxm;NyD; wnf;Muyg?
bmtvdk&Sd&Sd
apmokjrwfudk ajymyg}}
rjrrSDum; &Srf;avjzifh]][kwfuJU&Sifh}}
&Srf;avaMumifh rjrrSDtm; uRefawmfESifhodef;odef;wkdUu NyKH;MunhfvkdufMuonf/
OD;eExkd&Sr;favudk
owdjyKvkduf[efrwl/
]]uJ uRefawmfawmh yJG&kHudk cPvdkufoGm;OD;r,f? naeus&if tdrfu ausmif;trBuD;eJU
twlvmcJUyghr,f}}
]][kwfuJU&Sifh? aMomf&efukefudk wpfcgygvmwJU orD;uav;aum usef;usef;rmrmyJvm;}}
]]&Sdygw,fAsm? naeus&if ac:cJUyghr,f/ olvnf;ausmif;ydwfvkdU jyefvmwm
rMumao;ygbl;}}
]]tckaeqkd awmfawmfBuD;a&mayghaemf}}
]]BuD;NyDayghAsm? tm;BuD;xGm;wmyJ/ uJ oGm;OD;r,faemf bk&m;rjr}}
OD;eEonf ajymajymqdkqdk xGufoGm;avonf/ uRefawmfum; ]bk&m;rjr} [kqkdaom
tac:ta0:udk
em;rvnfEdkifatmif&SdNyD; pOf;pm;ae&pfavonf/ rjrrSDvnf; onftwdkif;yif
pOf;pm;ae[ef&Sd\/
aemufrSod&onfrSm olwdkUa'oxkH;pHt& bk&m;tr rjrrSD ac:rnfhtpm; twdkcsKH;
bk&m;rjr[k
ac:Mujcif;jzpfaMumif;od&avonf/ ausmif;'g,um OD;eDqdkvQif ausmif;eD[k
ac:wwfavonf/
rcsKdum; odef;odef;ESifh rjrrSDwkdU\ ypnf;rsm;udk ae&mcsxm;vsuf&Sd\/
tdyf&mrsm;udkvnf;jyif\/ NyD;aemuf
odef;odef;wkdU a&csKd;NyD; vdrf;&ef oeyfcg;aoG;aeavonf/
aeUv,f 2em&DavmufomomwGif bk&m;yifhyJG&Sd\/ anmifa&TapmfbGm;BuD;udk
udk,fwkdiftif;xJrSbk&m;udk
yifhaqmifvmrnfjzpf oGm;Munfh&ef uRefawmfwpfa,mufwnf; jzpfaeavonf/
rjrrSDu vlawGrsm;aom
ae&mroGm;vdk[k qkdNyD;ae&pfcJUonf/ odef;odef;u aeylonf[kqkdum
ae&pfcJUavonf/
aps;a&qdyfrSaeNyD; aps;udkywfum NrdKUv,f&yfbk&m;yGJusif;y&m ae&modkU
yifhrnfjzpfonf/

vrf;wavQmufvkH; vlawG jynfhnyfae\/ olwkdUum; anmifa&TNrdKUolNrdKUom;rsm;omru


tif;xJ&Sd&Gmrsm;rS
vma&mufMunfh&IMuolrsm;vnf;ygavonf/
uRefawmfonf aps;teD; vufzuf&nfqdkifwpfqdkifa&SUwGif rwfwwf&yfvsuf
apmifhMunfhaeavonf/
vltrsm;vnf; rwfwwf&yfvsuf taemufbufodkU MunfhumMunfhum
apmifharQmfaeMu\/ twefMumaomf
c&koif;rIwfoH? aMu;pnfoHESifh qdkif;oH AkHoHrsm;udk Mum;&avonf/ toHMum;&modkU
arQmfMunfhvdkufaomfvnf; bk&m;vSnfhyJGudkrjrif&ao;/
vli,fwpfa,mufonf uRefawmfhteD;odkU vm&yfavonf/ olUudk
uRefawmfjrifzl;ovdkvkd&Sdonf/ olu
uRefawmfhtm;odzl;ovdkvdk pdkufMunfhaeonf/ cPMumaomtcg uRefawmfhtm;
tNyKH;jzifh EIwfqufum]]cifAsm;&efukefu r[kwfvm;}}
]][kwfygw,f? cifAsm;udk uRefawmfjrifzl;w,fxifw,f}}
]]cifAsm; udkwifxGef;r[kwfvm;}}
]][kwfygw,f}}
]uRefawmfwkdUuawmh odwmaygh/ ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u
acgi;faqmifawGxJu r[kwfvm;}}
]]cifAsm;vnf; &efukefwuodkvfuyJ r[kwfvm;}}
]][kwfw,fav? uRefawmfwdkUvnf; ausmif;om;ta&;awmfykHwkef;u ygcJUwmaygh}}
olu anmifa&TrS &efukefwuodkvfodkU vma&mufynmoifMum;aeaom cGefomjrwf
jzpfavonf/
&Srf;trsKd;om;yifjzpfaomfvnf; anmifa&Tom;wkdU\ xkH;pHtwdkif;
&Srf;pum;aumif;pGmrwwf/ trSeftm;jzifh
jrefrmpum;ajym&mwGif r0JvSawmhacs/
olESifhtvmyovmy ajymaeMupOf acgif;aygif;eDaygif;xm;aom &Srf;ykvdyfrsm;onf
wkwf&SnfBuD;rsm;udk
a0SU,rf;vsuf vlxktm; vrf;tz,fcdkif; aeavonf/
]]xkdifMu xMu awmfbk&m;<uvmNyD}}
c&koif;oHrsm;u pl;&Svmonf/ aMu;pnfoHrsm;vnf; qlnHvmonf/
cGefomjrwfonf bmrSrajymbJ uRefawmfhvufarmif;udk qGJum vufzuf&nfqkdifxJ
ac:oGm;avonf/
vufzuf&nfqdkifxJa&mufNyD; xdkifrdrS-

]]jrifvm;? uRefawmfwdkU vrf;ab;rSm&yfae&if [dky&dowfvdk 'l;wkyfNyD; apmfbGm;udk


&Sdcdk;&r,f}}
]]apmfbGm;&Sdckd;wm [kwf&JUvm; cGefomjrwfwJU? apmfbGm;yifhvmwJU bk&m;udk
&Sdcdk;wmxifyg&JU}}
]]bk&m;rygvnf; apmfbGm;BuD; <uvmw,fqdkvdkU ykvdyfu atmfay;&if Mum;orQ
vltaygif;u 'l;wkyfNyD;
&Sdckd;&wmyJAs}}
vltrsm;um; 'l;wkyf&Sdckd;aeMuavonf/ ck&koif;rIwfol? aMu;pnfwD;olESifh
ewfjA[mrsm; ?
aemufwGif&Sr;fjynfvkyf wlrD;aoewf? "m;? vSHrsm;udk udkifaqmifvmaom
&Srf;ppfom;rsm; aemufrS
bk&m;yifhvmaom vlwGef;&xm;? xdk&xm;udk puLa&mifpkH a&TcsnfaiGcsnfpwkdUjzifh
tvSty
jyifqifxm;onf/
apmfbGm;BuD;onf &xm;udk wGe;fusKd;uRejfyKvsuf BuD;pGmaom ajEjzifh
vSrf;<uvmawmfrlonf/
vlESpfa,mufu olUtm; ueu'Pf xD;jzLrdk;ay;&avonf/
cGefomjrwf]]uRefawmfwkdU anmifa&TapmfbGm;BuD;u apmfbGm;BuD;rkdU
ueu'PfxD;jzLaqmif;EdkifwmAs/ wcsKdUorcef;?
ayG;vSwkdUvdk apmfbGm;uav;awGuawmh aiGcefrSL; tqifhom&Sdw,f? olwkdUusawmh
a&TxD;udkyJ
aqmif;&w,f}}
]]a[mfeef;ay:wufMunfh&yghrvm; cGefomjrwf}}
]]Munfhcsif&if cGifhawmif;NyD; Munfh&w,f? a[mfeef;ay:udk zdeyfpD;NyD; rwuf&bl;aemf}}
]]t&ifapmfbGm;BuD;emrnfu b,folwJUAs}}
]]qmapmarmifwJU}}
]]tif;- qmapmarmifvufxufu oDaygrif;ay;xm;wJU yvif[m ckxd a[mfay:rSm
&Sdw,fqdk[kwfovm;}}
]][kwfygw,f? yvifu apmfbGm;awGxdkifzkdU r[kwfygbl;? vufwif&kHwif&wmyg}}
wD;0dkif;wpfcka&mufvmavonf/ acwfwl&d,mrsm;udk wD;rIwfvmMu\/ olwkdUonf
&Srf;abmif;bDtjzLESifh
&Srf;wkdufykHtustjzLudk 0wfxm;Muonf/
cGefomjrwf]]'
gu apmfbGm;BuD;udk,fwdkif wnfaxmifxm;wJU wD;0dkif;yJAs}}

cGefomjrwfonf vufzuf&nfrSmNyD; uRefawmfhtm; raomufaomufatmif


wkdufwGef;aeonf/
aemuf&kwfw&uf]]aemufqkH; ppftajctaeu b,fES,faevJ}}
]]*smreDu ajcomaewmayghAsm/ jyifopfawmif vdrfhrSmyJvdkU uRefawmfxifw,f/
t*Fvdyfuvnf; ckxd
tm;wkdufcGefwdkuf ppfrwdkufao;ygbl;Asm/ *smreDudk &k&Sm;bufvSnfhoGm;atmif
tuGufqifaewkef;yJ/
'DrSmawmh ppftaMumif; vltrsm;u b,fvkdajymqkdMuovJ}}
]]t&yfol t&yfom; vltrsm;uawmh ppfjzpfaew,fqkdwmawmif rodbl;Asm?
apmfbGm;Bud;
uawmhppfxJawmif 0ifr,fMum;w,f}}
]][kwf&JUvm;}}
]][kwfygw,f/ apmfbGm;BuD;u udk,fwdkifppfxJ0if&kHrubl;? oludk,fwkdif ppfAdkvfvkyfNyD;
&Sr;fbufw,fvD,HwpfckaxmifzkdU BudK;pm;aew,fvkdU Mum;&w,f}}
bk&m;vSnfhyJGonf a&SUodkU vGefoGm;avNyD/ vrf;ay:u vlpkvla0;vnf; uGJavNyD/
uRefawmfu
jyef&efjyifaomcGefomjrwfonf vGefpGmta&;BuD;aom rsufESmxm;vkdufNyD;
wkd;wdk;uav; ajymvdkufonf/
]]ppfjzpfaewkef; uRefawmfwkdU bmrSrvkyfMubl;vm;}}
]]vkyfawmhvkyf&rSmyJAs? t*Fvdyftcuf jrefrmtcsufqkdw,fr[kwfvm;}}
]]'DrSm taMumif;&Sd&if uRefawmfwkdUudkvnf; vufwkdUygAsm? jrefrmjynfu aemifBuD;awG
nTefMum;wJUtwdkif;
&Sr;fjynfu nDawG vkdufvkyfrSmaygh}}
]]taMumif;&Sd&if vufwkdUyghr,fh? apmifhomaeyg}}
uRefawmfum; [dwf[efxkwf ajymvkduf&aomfvnf; udk,fhtjzpftysufudk
owday;vdkufovdk
&SdaomaMumifh twGif;usdwf &Sufrdavonf/ uRefawmfonf ajcovkH;tdrfwkdif
EdkifiHa&;vkyfrnfqkdNyD;
ausmif;xGufcJUonf/ awmifrus ajrmufrus t,f'Dwmaygufp jzpfcJU&onf/
xkdb0rSm pdwfysufvmjyefNyD;
pdwf*emrNidrf jzpfaepOf tazmfaumif;ESifh aysmfaMumif; &SmcJUonf/ &efukefrS
xGufvmuwnf;u
EdkifiHa&;udkarhxm;onf/ ppfBuD;udk azsmufxm;onf/ rsKd;cspfpdwf? vGwfvyfa&;pdwfjzifh
wuf<uaeaom

cGefomjrwfu uRefawmfhtm; tdyfruf&mrS vIyfEId;vdufouJUodkUjzpfavonf/


cGefomjrwftm; uRefawmfu wnf;tdrfodkU ac:onf/ olu vkduf&efjiif;qefvsuf
wnf;tdrfESifh
rvSrf;rurf;xd vkdufydkUNyD; jyefoGm;avonf/ yGJpm;BuD; OD;eE\ tdrfudk
wrifa&SmifaMumif; odomayonf/
54
cGefomjrwfESifh apmokeEm
naecif;wGif ndKUrIdif;aom awmifrsm;Mum;&Sd pdfrf;vef;aom ajrjyefUtv,f?
Mu,fvifjymvufonfh
tif;av;uefBuD;xdyfwGif wnfaeaom anmifa&TNrdKU uav;onf om,mvSyae\/
taemufbufawmif&dk;rsm;wGif rsufESmzkH;uG,f oGm;aom aerif;onf rD;jywkdifrS
rD;udktay:armhxkd;aeovdk
aea&mifjcnfrsm;udk tay:armhxdk;xm;avonf/ xkdaea&mifjcnfrsm;onf
anmifa&TNrdKUay:
ausmfvTm;oGm;NyD; ta&SUawmif&dk;rsm;ay:wGif usqif;aeavonf/ aeUcif;u
aeyljyif;aomfvnf;
naecif;rSm at;pdrfhpdrfh jzpfvmavonf/
rjrrSD? odef;odef;ESifh uRefawmfwkdUonf a&rdk;csKd;NyD; 0wfaumif;pm;vSrsm;udk
0wfqifxm;Muavonf/
rjrrSDESifh odef;odef;wkdUonf zufzl;a&mif ydk;wGefUvkHcsnfudk qifwl0wfxm;Muonf/
atmufem;wGif
a&;qGJxm;aom yef;cufyef;EG,frsm;rSmvnf; qifwl? qHyifzGJUxkH;ykHrSmvnf; qifwl?
pdefqHxdk;xdk;
yef;yefykHrSmvnf; qifwl? EIwfcrf;aq;rSmvnf; wpfa&mifwnf;/ odef;odef;rSm yGww
0jcif;ESifh
udk,fcEmaumufaMumif;armufaMumif; odyfrxif&Sm;jcif;rSwpfyg; ajymp&mr&Sdaom
rdef;rvSwpfa,mufygay/ rjrrSDrSmawmh uspfvpfpdkjynfNyD; aumufaMumif;
armufaMumif;rsm; tcsKd;uspGm
ay:vGifaeojzifh ydkrkdvSyayonf/
uRefawmfonf rjrrSDay;aom Munfjyma&mif befaumufvkHcsnfESifh ndKazsmhazsmh
ouvwfyg;wkdufykHtuswkdUudk 0wfxm;avonf/ rjrrSDonf uRefawmfhtm;
t&dyfwMunfhMunfh
vkyfonfrSwyg; bmrSrajym/ trSeftm;jzifh rjrrSDonf anmifa&TblwmrS
xGufvmuwnf;u

uRefawmfhtm;qufqHykHrSm armifuav;wpfa,mufxufrydk/ wpfcsufwpfuGufrQ


r&dk;rIray:xGuf&ef
BudK;pm; aexdkifaMumif;odomavonf/
twefMumaomf OD;eEESifh olUausmif;trBuD; a&mufvmavonf/ olwkdU
orD;uav;qdkwmvnf; ygvm\/
ausmif;trBuD;rSm OD;eExuf t&G,fusonf/ ta&rsm;wGefU qHrsm;jzLaeavNyD/
odkUaomfi,fi,fu
rdef;racsmBuD;jzpfaMumif; odomayonf/ olwkdUorD;um; q,fhckESpfESpf q,fh&SpfESpf
t&G,frQ&SdNyD[k
cefUrSef;&onf/ wkwfwkwfcJcJ jzLjzLazG;azG;uav; jzpf\/ rsufvkH;cyfarS;arS;?
ESmacgif;cyfjym;jym;ESifh
wpfrsKD;vSoljzpf&m wpfbmom &Srf;vSvSwJU &kyfyJ[k pdwfxJrSm
rSwfcsufcsvkdufavonf/
rjrrSDu]]ausmif;'umudkapmifhaewm awmfawmfMumNyD? ckawmh vrf;avQmufxGufMur,fvdkU}}
OD;eE]]vrf;avQmufxGuf&if xGufwmaygh bk&m;rjra&U? tdrfrSm awmifBuD;u
{nfhonfawGa&mufaewmeJU
aemufusoGm;wm? 'gxuf awmifBuD;udk wufMuOD;r,f r[kwfvm;}}
odef;odef;onf rjrrSDtm; tuJcwf Munfhaeavonf/ rjrrSDonf ra0cJGEdkifaom
rsufESmjzifh]]Munfhao;wmaygh yGJpm;BuD;&,f? tif;av;u jyefrS ajymyghr,f}}
odef;odef;rSm xkdtajzaMumifh pdwfysufoGm;[ef&Sdonf/ OD;eEu quf]]awmifBuD;oGm;csif&ifawmh wnf;ckdzdkU tdrftqifoifhyJ? awmifBuD;u rdwfaqGawGduk
ajymawmifxm;NyD;NyD}}
xdkUaemuf rjrrSDonf ausmif;trBuD;ESifhvnf;aumif;? orD;ESifhvnf;aumif;
tmvmyovmy
ajymaeavonf/ OD;eEu Mum;acsmifaeaom uRefawmfhtm;]]aeUcif;u bk&m;yifhyJGa&mufao;w,f r[kwfvm;}}
]]a&mufygw,fcifAsm;}}
OD;eEESifhuRefawmfonf bk&m;yifhyJGtaMumif;udk ajymaeMu&mrS
&efukefwuodkvfausmif;om;cGefomjrwftaMumif;odkU a&mufoGm;Muavonf/
cGefomjrwfemrnfudk
uRefawmfuazmfjyvdkufonfESifh OD;eE\rsufESmonf rmausmoGm;onfudk
owdjyKvkdufayonf/

]]'Doli,fu &efukefoGm;NyD; ynmudk [kwfwdyufwd oifwmr[kwfygbl;uG,f/ 0r&SdbJ


0dvkyfcsifwJUoli,fyg}} [laompum;jzifh cGefomjrwftaMumif;udkydwfvdkufNyD;
orD;bufodkU
vSnfhMunfhvdkufonf/ orD;onf uRefawmfwkdUbufodkU tm&kHa&mufaeaMumif;awGU&\/
uRefawmfwdkUbufodkU tm&kHa&mufaeaom orD;tm; rjrrSDu]]wlrBuD;&JU emrnfubmwJU? arhaew,f? t*Fvdyfemrnfqkdawmh arhwmayghuG,f}}
]]tdkufADygwJU tefwD}}
OD;eEuMum;0ifvsuf]]&Srf;emrnfvnf; &Sdygw,fAsm? apmokeEmwJU}}
rjrrSDu NyKH;&TifpGm]]tJ'Demrnfuav;u vSvdkufwmuG,f? tefwDawmh &Srf;emrnfudkyJ ac:r,faemf}}
apmokeEmonf csKdjrpGmNyKH;NyD; ajcuav;rsm;udk <uwkH rwkHjyKvkdufavonf/
a&Tajccsif;BuD;
0wfxm;onfudk 0if;ceJ jrifvkduf&\/
vrf;avQmuf&ef xGufMuaomtcg odef;odef;u rcsKdtm; vuf[efajc[efjizfh
ac:onf/ rcsKdu tusrsm;
rD;ylwkduf&efESifh tjcm;vkyfp&m&Sdonfrsm;udk vkyf&eftdrfrSmyif ae&pfMuavonf/
rjrrSDESifh apmokeEmwkdUu a&SUuavQmufMuonf/ uRefawmfESifhodef;odef; wkdUuaemufrS
vdkufMuonf/
uRefawmfonf apmokeEmtm; aemufrSMunfh&if; cGefomjrwfESifh olwkdU\qufqHykH
rnfodkU&Sdrnfudk
cefUrSef;Munfhaeavonf/ cGefomjrwfESifh apmokeEmwkdU vli,fcsif;cspfaeMuNyD;
OD;eEu
uefUuGufzsufqD;aeojzifh cGefomjrwfonf apmokeEmwkdU tdrfodkU0if&ef
a&Smifaejcif;ayavm/
cGefomjrwfu apmfbGm;qefUusifa&;orm;? OD;eEu apmfbGm;bufom;jzpf roifhrjrwf
jzpfaeMuoavm/
odkUuvdk pOf;pm;&if; OD;eE\ ESrawmfqkdol uRefawmfwkdUtm; {nfhcHjyKpkonfh
apmokjrwfrsufESmESifh
cGefomjrwf\ rsufESmcyfqifqifwlykHudk owd&avonf/ olwkdUtcsif;csif;
aqGrsKd;&if;csmrsm;yifavm/
]]udkwifxGef;}}[k odef;odef;u ac:vdkufawmhrS tawG;&yfoGm;awmh\/
]]bmvJ rodef;odef;}}
]]awmifBuD;oGm;jzpfatmif jrjrudkajymay;ygaemf}}
uRefawmfhrSm tenf;i,f&,frdavonf/

]]odef;odef;u awmifBuD; odyfoGm;csifaeovm;}}


]]oGm;csifwmaygh}}
]]'gjzifhrrudk odef;odef;udk,fwdkif ajymygvm;As}}
]]jrjru odef;odef;ajymvdkU&csifrS&rSmaemf? ajymay;ygvm;aemf}}
uav;qefaom odef;odef;/ rjrrSDtm; cspfvnf;cspf\/ aMumufvnf;aMumuf\/
rjrrSD\ MoZmudk
nDri,fonfyif rQcHrnfr[kwf/
Z&yfuav;ESifhwlaom taqmufttkHwpfcka&SUodkU a&mufaomtcg
a&SUrSa&mufaeMuaom rjrrSDwdkUu
uRefawmfwdkUtm; vSnfhMunfhNyD;]]armifav; a[m'gu apmfbGm;BuD;w&m;pD&ifwJU &kH;wJUuGJU}}
uRefawmfonf w&m;&kH;qdkaom taqmufttkHudk MunfhNyD; tHUMoaerdavonf/
OykofZ&yfESifhwlvSonf/
OykofZ&yfrS i,fa[mif;aom Z&yfrsKd;xJujzpfonf/ apmokeEmu uRefawmfwkdUyg
Mum;avmufatmif
rjrrSDtm; &Sif;jyaeavonf/ onf&kH;wGif w&m;a&;trwfcsKyf aeUpOf&kH;xkdifonf/
wpfcgwpf
apmfbGm;BuD;udk,fwkdif xdkifNyD; w&m;pD&ifawmfrlonf/ wpfcgwpfcg
om;awmfBuD;xkdifNyD; w&m;pD&ifawmfrl
onf/ anmifa&Tya'o&mZfe,f\ yk'fr 10 ck&Sdaom w&m;a&;&mudk xdef;odrf;aom
w&m;vTwfawmfaywnf;/
tkwfjymom'fBuD;wpfcka&SUrS jzwfavQmufMuavonf/ uG,fvGefol apmfbGm;BuD;
qmapmarmifESifh
uG,fvGefol r[ma'0DBuD;\ *ljzpfavonf/
wl;ajrmif;qdyfodkU a&mufaomtcg ajrmif;&kd;ay:rSm taemufbuf rsufESmrl
&yfaeMuavonf/
xdkwl;ajrmif;onf anmifa&TNrdKUESifh tif;udkqufxm;\/ avSrsm;ESifh
yJUcsdwfwyfpufavSrsm;
oGm;vmvsuf&Sdav onf/ tif;xJodkU uRefawmfwkdUtvnfqif;aomtcg
wl;ajrmif;rSyif
oGm;Mu&vdrfhrnf/
aerif;onf vkH;0aysmufuG,foGm;avNyD/ ywfywfvnf rkd;ukwfpuf0dkif;wpfckvkH;
rIef&Dvm\/
awmifcdk;vdkvkd? qD;ESif;vdkvdk/
rjrrSD-

]]at;vmNyDaemf}}
]]tdkufADwkdUtzdkUawmh aeaumif;&kH at;jrjruav;yJ tefwD&JU}}
]]rcHEdkifatmifawmh r[kwfygbl;uG,f}}[k ajymNyD; rjrrSDonf qG,fwmudk
yckH;ESpfzufay:rSm
vTm;wif&kHwifxm;vkdufonf/ odef;oef;vnf; rjrrSDvdk vkdufvkyf\/
rjrrSD]]vrf;"mwfrD;awG bmawG r&Sdbl;aemf}}
apmokeEm]]r&Sdbl; tefwD&JU? awmfbk&m;&JU a[mfxJrSm awmh&Sdw,f}}
uRefawmfwkdUonf tdrfbufodkU jyefavQmufcJUMuavonf/
tdrfay:wGif vufqGJ"mwfrD;BuD; xGef;xm;ojzifh 0if;xdefvsuf&Sdonf/
apmokjrwfESifh OD;eEwkdUonf xrif;yJGjyifvsuf apmifhaeMu\/ ausmif;trBuD;um;
NrdKUv,ftdrfodkUjyefoGm;avNyD/ xrif;pm; NrdefvSonf/ wpfbmom xl;jcm;aom
t&omygaywnf;/
xrif;pm;NyD; 7em&DcGJaomtcg OD;eEu bk&m;yGJodkUac:avonf/ tavmif;upm;
A[kokwudk rvdkcsifyg[k
ajymNyD;jzpfaomaMumifh OD;eEonf uRefawmfhtm; twif;rac:awmhyg/
odef;odef;udkum;txl;rac:&NyD/
odef;odef;um; 36aumif uHprf;&ef? teDaxmif tefpmponfrsm;udk upm;&ef
oabmwlNyD;jzpf
rcsKdESifhtwl vdkuf&ef tqifoifhjzpfae\/ OD;eEonf rjrrSDtm; tBudrfBudrfac:\/
rjrrSDu
aemufqkH;wGif]]onf;cHyg ausmif;'um&,f? &efukefrSm vlpnfum;vGef;tm;BuD;vdkU NiD;aiGUNyD;
&Srf;jynfrSm
at;at;tem;,lcsifvkdU tvnfvmwmyg/ ausmif;'umBuD;ac:wm rjiif;csifbJ
jiif;&wmyg&Sif}}
OD;eE]]aumif;ygNyDAsm? rac:awmhygbl;/ odkUayr,fh &efukefu olaX;uawmh
olaX;uawmfudk
tESHUvkdufrjyvkdufbl;vdkU txifr&SdygapeJU [J [J}}
rjrrSDu vkdufavsmpGm &,farmNyD;]]uRefrolem;vnfatmif &Sif;jyyghr,f&Sif}}
uRefawmfonf pum;ajym&m qkd&mrsm; rjrrSD\a,musmf;olaX;OD;xGef; \ emrnfESifh

OD;xGef;0if;taMumif;ygvmwdkif; pdwfroufromjzpfrdavonf/ olUudk


uRefawmfarhxm;vkdufcsifonf/
OD;eE? apmokeEm? odef;odef;ESifh rcsKdwkdUxGufoGm;Muavonf/
rjrrSDu xdkifae&mrSyif]]odyfnOfheufreufapeJUaemf odef;odef;}}
]]nOfhreufap&ygbl; jrjr&,f? yJGvnf;rMunfhygbl;}}[k odef;odef;u avSum;ay:rS
vSrf;ajymvdkufavonf/
tdrfay:rSm apmokjrwftm; anmifa&Taps;taMumif;? a&mif;csaeaom
ukefypnf;rsm;taMumif;?
tif;rSxGufaom ukefypnf;rsm;taMumif;? csdyf tajrmuftjrm;xGufaom
rdkif;aomufNrdKUtaMumif;
ponfrsm;udk ar;jref;aeavonf/ rjrrSD\ ukefonfOmPfESifh
ukefonfpdwf0ifpm;rIonf
tNrJwrf;xufjrufvsuf&Sdayonf/
4if;aemuf rjrrSDonf xNyD;tcef;xJ 0ifoGm;avonf/ uRefawmfuapmokjrwftm;
aeUcif;ubk&m;vSnfhyJGtaMumif;rSaeNyD; oli,fcsif; cGefomjrwfESifh awGUykHpyf[yf
ajymjyvkdufavonf/
cGefomjrwf\emrnfudk Mum;vdkufvQifyif apmokjrwf\rsufESmonf
aysmhaysmif;oGm;avonf/
uRefawmfonfrsufESm&dyf rsufESmjcnfudkMunfhNyD; cGefomjrwfESifhywfouf
csD;usL;p&m&SdorQ
azmfxkwfvkdufavonf/ rdef;rBuD;um; NyKH;&Tiftm;&pGm em;axmifae\/
]]a':a':cGefomjrwfeJUodovm;}}
]]od&kHbmurvJ vlav;&,f}}
onfrQajymNyD; olr\rsufESmrSm ndK;vmonf/ aemufxyfpum;vmOD; rnfvm;[k
uRefawmfapmifhaomfvnf; apmokjrwfonf Nidrfomaeonf/
]]a':a':eJUtrsKd;awmfovm;}}
xdktcgrdef;rBuD;\ rsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfpkdUvmavonf/ xkdUaemuf
taMumif;pkHudkzGifh[avonf/
cGefomjrwfonf OD;eEESifh wdwfwdwfykef;&aom apmokjrwf\
wpfOD;wnf;aomom;yifjzpfayonf/
apmokjrwfum; OD;eE\ 0rf;uGJc,frawmfwpfOD;jzpfvsuf txift&Sm;rxm;aom
r,m;i,fwpfOD;yif
jzpfavonf/ om;uav;udk ynmoifay;vQif awmfNyD[laom oabmjzifh OD;eExHwGif

r,m;i,fuRefcHtepfemcH aecJUavonf/ OD;eEum; cGefomjrwftm;


aumvdyfausmif;xdydkUvsuf
ynmoifay;aeaomfvnf; om;tz t,ltqrwl? roifhjrwfMu/ onftxJwGif
cGefomjrwfESifh
apmokeEmwkdUonf vli,fcsif;bm0 usdwf &nfiHaeMuNyD[k OD;eEu txif&SdNyD;
cGefomjrwftm;
tdrfem;odkU ruyfEdkifatmif vkyfxm;avonf/ rdef;rBuD;rSm ajym&if;
rsuf&nfaygufBuD;i,fusaeavonf/
rjrrSDtcef;rS jyefxGufvmaomtcg pum;udkrqufbJ rsuf&nfokwfvsuf
atmufodkUqif;oGm;av\/
rjrrSDonf ouvwfvkHcsnfudk vJ0wfvmNyD; qG,fwmudk Mu,foD;wyfxm;avonf/
uRefawmfu rjrrSDtm; apmokjrwf? cGefomjrwf? apmokeEmESifh OD;eEwkdU 0wKudk
ajymjy&avonf/
rjrrSDonf rsm;pGm pdwfxdckdufoGm;[efwlonf/ oufjyif;csNyD;]]rrjzifh vli,fawGudk odyfoem;wmyJuG,f}}
]]rdef;rBuD;uvnf; oem;p&myJ rr&JU? OD;eEu vlqkd;BuD;yJ}}
]]qkd;w,fvkdUawmh r[kwfbl;ayghuG,f? &Srf;jynfrSm rdef;rawGtrsm;BuD;,l wmu
xkH;pHvdkjzpfaewmudk;}}
]]e,f&Sify,f&Sif tBuD;tuJqdkwJU apmfbGm;awGudk,fwkdifu rdef;rtrsm;tjym;
,lxm;awmh NrdKUpm;?
aiGcGefrSL;? xrkHUeJU ukefonfyJGpm; vlukHxHrsm;uvnf; rdef;rrsm;rsm; ,lMuwmaygh?
rdef;r
okH;av;a,muf,lwm tjypfvkdU r,lqMuawmhbl;? a,musmf;aumif;
armif;rwpfaxmifqdkwm[m
wifhw,f*kPf&SdwJU tusifhw&m;vkdjzpfaeNyD}}
rjrrSDonf wpfpkHwpf&mudkawG;&if; ai;aeonf/ twefMumrS]]armifav; pOf;pm;Munfhprf;? rdef;ruom a,musm;ftrsm;tjym; ,lxm;&if
b,ftaMumif;aMumifh,l,l
b,favmuf&IwfcsMur,fvkdU? trsm;tjym; rajymeJU? ESpfa,muf,lxm;&ifawmif
wHawG;cGufyufvufarsmrSm yJ}}
tcsufrSm uRefawmfwkdUESpfOD;ESifh vkH;0ywfoufaeonf/ OD;xGef;0if;ESifh
rjrrSDaouJGaomfvnf;aumif;?
&SifuJGaomfvnf;aumif; ruJGbJESifh uRefawmfwkdU txift&Sm; vifr,m;rjzpfEdkif/
vltrsm;vufcHxm;aom

xkH;pHESifh qefUusifae ayvdrhfrnf/ vltrsm;vufcHxm;aom ,if;xkH;pHonfyifvQif


a,musmf;wpfOD;u
rdef;rESpfa,mufru ,lonfudk oufoufnSmnSm cGifhjyKaeayonf/ rjrrSDESifh
uRefawmfajAmifvifr,m;jzpfjcif;udk rajymESifh? ckvdk wdwfwdwfykef;? nm;aeonfudk
vltrsm;odvQif
rnfrQuJU&JUMuayvdrfhrnfenf;/ tvG,fwulyif uRefawmfwkdUESpfa,muftm;
urmay:wGif
t,kwfrmqkH;aomolESpfOD;tjzpfjzifh &IwfcsMuayvdrhfrnf/ rjrrSDbmhaMumifh
azmufjyef&onf?
uRefawmfbmhaMumifh usL;vGefrdonf[laom taMumif;rsm;udk oufoufnSmnSm
rnfolrQ pOf;pm;rnf
r[kwfacs/
rjrrSD\rsufESmudk jrLqdkif;aom va&mifzkH;vsuf&Sdonf/ uRefawmfonf rjrrSDtay:wGif
,cifuwpfBudrfwpfcgrS oem;pdwfraygufzl;acs/ ,ckrl &ifxJu zkdvIdufvmatmif
oem;vm\/
rjrrSDonf xkdif&mrSxoGm;NyD; tcef;wGif;odkU0ifavonf/ ta0;rS qdkif;oH? tdk;pnfoH?
armif;oH wnHnHudk
oJUoJUMum;ae&onf/ vufqGJ"mwfrD;rS avw[l;[l; toHum; us,favmifvS\/
odkUaomfuRefawmfhtonf;ESvkH; ckwfarmif;oHu ydkus,favmifonf[k
xifrSwf&ayonf/
vkdtcsdeftcgrsKd; wGifwpfa,mufudkwpfa,muf ,k,ydkufaxG; ESpfodrfhap&efom
awG;awmwwfawmhonf/
tawmfMum wpfa,mufwnf; xkdfifae&pfNyD;aemuf uRefawmfonf tcef;wGif;odkU
0ifvkdufoGm;\/
tcef;wGif;rSm "mwfrD;a&mif wkduf&dkufr0ifaomfvnf; rarSmifacs/ rjrrSDonf
ckwifay:rSm jcifaxmifcsNyD;
wapmif;vSJae\/ uRefawmfb,favmufyif ajcazmheif;apumrl uRefawmfolU
tem;uyfvmNyDudk
rjrrSDod\/ jcifaxmifudk olrab;rSm wifyg;vTJxkdifvkdufonf qkdvQifyif rjrrSDonf
xdkifvdkuf\/
]]armifav; rvmcJUeJUuG,f vlawGodukefr,f}}
uRefawmfu bmrQrajymao;bJ olrtm; wif;usyfpGm ayGUydkufxm;vdkufonf/
NyD;awmhyg;csif;tyfxm;onf/
]]armifav;qifjcifygOd;uG,f? atmufu wpfa,mufa,muf wufvmrSjzifh}}

]]ckeifu rrrsufESmrJUaewm rsuf&nfusvmwm jrif&awmh uRefawmfh tonf;ESvkH;


uJGawmhr,fvdkyJ/
rr'DvdkrrJU&atmif rsuf&nfrus&atmif OD;xGef;0if;eJU uGm&Sif;NyD; uRefawmfeJU
twdtvif; vifr,m;tjzpf
aeMupdkU&JUvm;}}
rjrrSDum; bmrQrajymEdkif? ai;armom aeavonf/ uRefawmfonf yg;csif;tyfum
ayGUydkufxm;aom
rjrrSD\ acgif;udkvufarmif;ay:odkU wifvkdufNyD; rsufESmudkaphaphMunhfvkdufonf/
]]aemf rr? twdtvif; aeMupdkUaemf}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm; rsufpdoi,fESifh armhMunhfaeavonf/ rNyKH;aomfvnf; rrJU?
rMunfaomfvnf;
r&Da0/ uRefawmfhtcspf toem;ESifh uRefawmfhpum;rsm;0,f wpdrfpdrfh0ifpm;aeaom
rsufESmaywnf;/
uRefawmfum; ayGUydkuf&kH? rsufESmwpdrfhpdrhfMunfh&kHjzifh tm;r&awmhay/
tBudrfBudrferf;&IyfNyD;aemuf
wGJvJcsxm;aom uRefawmfhajcaxmufrsm;udk ckwifay:odkU wifvkdufavonf/
rjrrSDonf jAKef;ceJ&kef;xGufNyD; ckwifatmufodkU olUajcrsm;udk csvkdufonf/
]]vlawGodoGm;&if cufukefvdrhfr,f armifav;? rrudk wu,fcspf&if taetxkdif
qifjcifygOD;uG,f? ckae
atmufu rdef;rBuD; wufrvmbl;vdkU rqkdEdkifbl;? xtjyifoGm;r,f}}
rjrrSDonf rwfwwf&yfvkdufNyD; jcifaxmifudkray;avonf/
uRefawmfum; &SufovdkvdkjzpfoGm;\/ rcsifhr&JjzpfaeNyD; bmvkyf&rSef;rodacs/
]]rrudkwu,fcspfuJUvm;}}
]]cspfvkdUtwdtvif;aeEdkifatmif vkyfzkdUajymwmaygh}}
]]wu,fcspf&if x vm}}
uRefawmfhrSm jcifaxmifjyifxGuf? ckwifay:rS qif;&kHrSwpfyg; tjcm;
vkyfp&mr&Sdawmhay/
]]tJ'DvdkrSaygh? rrudkcspf&if taetxdkifqifjcif&r,faemf? vmtjyifxGuf&atmif}}
uRefawmfonf tdyfaiGUcscH&aomolyrm rjrrSDaemufu vdkufaeNyDjzpfaomfvnf;
pum;jzihfum;
,ufuefuef vkyfaeao;onf/
]]uRefawmfajymovkd twdtvif;aezkdU oabmrwlbl; wlw,f tajzay;&r,f}}
]]aemufawmh armifav;eJUrrESpfacgif;twl at;at;vlvl pOf;pm;NyD; ajzrSmaygh}}
uRefawmfwkdUonf tcef;wHcg;0 wkduf&dkuf"mwfrD;a&mifus&modkU a&mufvmavNyD/
]]'DtawmtwGif;rSm rr[m rsufESmrndK;&bl;aemf? rsuf&nfrus&bl; 'gyJ}}

]]tNrJwrf; NyKH;aeyghr,f armif&,f uJ}}


rjrrDSonf uav;i,ftm; jrL[efrsKd;jzifh NyKH;jyavonf/
tcef;jyifwGif xdkifMujyefonf/ cPMumaomfrjrrSDonf atmufqif;oGm; avonf/
uRefawmf&aohpdwfajzoabmjzifh teD;wGifawGUaom bk&m;&Sdcdk; pmtkyfwpftkyfudk
zwfaeavonf/
rjrrSDonf uRefawmfwkdUudpudk rodef;odef;ESifh rcsKdwkdUrSwpfyg; rnfolrQ r&dyfrdatmif
vkHNcKHpGm zkH;zdxm;&ef
BudK;pm;rnfrSm aocsmayonf/
em&D0ufrQ MumawmhrS rjrrSDonf vufzuf&nfMurf;vifyef;udk ,lwufvmavonf/
aemufrS
a':apmokjrwfonf wkdU[l;aMumfESifh rufref;oD;,dkrsm;udk ,lvmavonf/
onfvdkESifh"mwfrD;tvif;atmuf0,f pm;&if;aomuf&if; pum;pjrnfajym&if;
odef;odef;wkdU
jyefvmonftxd xdkifapmifhaeMuavonf/
rjrrSDtzdkU taetxdkifqifjcif&ef vG,fulonf/ uRefawmfhxuf toufvnf;BuD;onf?
0gvnf;&ifhonf/
vifwpfa,muf&zl;NyD;jzpfonf/ uRefawmfhtzdkU taetxdkifqifjcif&ef rvG,fulvSyg/
uRefawmfum;
touftm;jzifh 20ausmf tpdwfwGif;jzpf i,fvSonf[k rqdkomaomfvnf; 0g&ifhol
r[kwfay/
tcsKdUvli,frsm;t&G,fqdkvQif rdef;rom;ESifh vufawGUudk,f awGU jzpfMuavonf/
uRefawmfuawmh
rjrrSDESifhrawGUcifu tjcm;rdef;rwpfOD; udk zuf,rf;erf;&Iyfjcif;yif rawGUBuKHzl;cJUyg/
0ifeDazac:
cifodef;0if;tm; cspfawmhrvkd BudKufawmhrvdk jzpfcJU\/ olr\ aygif'geHU? a&arT;eHU?
EIwfcrf;qdkaq;eHU
xufydk reD;pyfcJUay/ rjrifhOD;ESifh oli,fcsif;ru orD;&nfpm;rus qufqHvsuf
oGm;twl vmtwl
&if;ESdD;pGm qufqH&if; taiGUESifh cspf&jcif;xuf rydkay/ rcifopfESifh twdtvif;
cspfMuonf/ odkU&mwGif
vlBuD;rsm;rsufarSmufrSm BuD;Muyfjcif;cHvsuf cspf&onf/
rjrrSDESifhrlum; vlrjrifuG,f&mrSm t&if;ESD;qkH;cspf&NDyD; vljrif&m tpfrESifh
armifuav;vkdom
[efaqmifae&onf/ wjznf;jznf;usifhom;&oGm;vQifum; vlrjrif&mrSm
wpfrsKd;cspfNyD;vQif vljrif&mrSm

wpfrsKd;cspf&ef uwm;jcm; vG,fulaumif; vG,fulayrnf? ,ckawmh rvG,fulyg/


taetxdkif
qifjcifNcdK;NcH&avav yl;uyf&if;ESD;vdkaomqEu jyif;xefavjzpfayonf/
anmifa&TrSmaeoa&GU rjrrSDu
onfpnf;urf;udkravsmh/ tmomqEonf zdavwGef;uefavjzpf&m ydkydkom
jyif;xefvm\/
ykdydkjyif;xefvmonfESifh trQ twdtvif;aygif;oif;Edkifonfh vifr,m;b0udkom
tdyfrufpdwful;vsuf&Sdavonf/
,if;odkUpdwfulpOf uRefawmfonf rcifopfuav;tm; opmazmufvsuf &Sdonfudkum;
owdyifrxm;rdygacs/ rjrifhOD;ESifhum; bmrQrqdkif[k oabmxm; vdkufavonf/
anmifa&TrSm aemufxyfwpf&yfaeNyD;aemuf tif;av;odkUoGm;Muavonf/ OD;eEu
yJUcsdwf[kac:Muaom
pufavSuav;udk r&&atmif &Smay;avonf/ anmifa&Ttif;av;wpfckvkH;wGif yJUcsdwf
3 pif;om
&Sd&mwpfck&onfrSm vGefpGm uHaumif;onf[kqdk&ayrnf/
yJUcsdwfay:wGif uRefawmfwkdUokH;OD;tjyif yJUcsdwfarmif;olESifh wnf;tdrfwGif
tcdkif;tapjzpfaom
tif;om;vli,fom ygavonf/ tif;om;vli,fudk pdwfuwkH;[k
ac:aMumif;od&avonf/
anmifa&Tqdyfurf;rS xGufonfqkdvQifyif xkdtif;om;tm; uRefawmfu]]pdwfuwkH;qdkwm i,femrnf[kwfuJUvm;As}}
olu xm;0,foH0J0Jjzifh]][
kwfygw,f ocifav;&JU}}
uRefawmfhtm; olu ocifav;&JU[k ac:jcif;rSm ocifaygufptjzpfjzifh
ac:jcif;r[kwfay/ olwkdUqDrSm
t&kdtao "avhxkH;pHwpfcktaejzifh ac:jcif;jzpfayonf/
uRefawmfwkdUa&SUrSm rjrrSDESifhab;csif;,SOfxdkifaeom odef;odef;u aemufvSnfhNyD;]]&Sifhtaru b,fhESmaMumifh 'Demrnfay;xm;ygvdrfh}}
]]wpfcgawmh anmifa&TrSm pdefuwkH;Zmwfvmuw,fcifAsm;? tJ'Dwkef;u tif;xJ
&GmawG&SdorQ vlukefvdkvdk
vmMunfhMuw,f? pdwfuwkH;udk tonf;pJGoGm;Muw,f/ tJ'DtcsdefrSm
uRefawmfhudkarG;wJUtwGuf
pdwfuwkH;vdkU uRefawmfwkdUemrnfay;wmygwJU ocifav;&,f}}
uRefawmfwkdUonf NyKH;rdMuavonf/ jrefrmrsm;ESifhtwl &Sr;f? ytkdU? awmifol?
tif;om;wkdUtay:wGif

Zmwfobif\ MoZmonf BuD;vSyguvm;[k awG;rdNyD; oabmusvS\/


yJUcsdwfuav;rSm jrefvSonf/ avSawGu a&Smifay;Muonf/ avSrsm;rSm
avmif;avSrsm;om jzpfMu\/
rMumcifyif tif;xJodkU 0ifvmMu/
tif;xJokdU 0ifrdonfqdkvQifyif uRef;arQmqkdaom a&ay: ay:aeaom
uRef;uav;rsm;udk awGU&\/
tif;xJwGif w0JvnfvnfoGm;vmaeaom aA'gyif? 'dkufyif? trIdufo&dkuf
tpkta0;uav;rsm;onf
BuD;BuD;vmNyD; ta[mif;ay: topfaygufum aemufqkH;wGif uRef;arsmuav;rsm;
jzpfvm Muonf[k
qkdavonf/ xdkuRef;arsmuav;rsm;wGif tif;om;rsm;onf 0g;udkxdk;azmuf
a&atmuf&THU
ajrxJa&mufatmif pdkufxm;NyD; ra&GUrarsmatmif vkyfMuonf/ aemufajrMoZmwifNyD;
[if;oD;[if;&Gufyifrsm; pdkufMuavonf/ tcsKdUuRef;arsmrsm;rSm uGrf;NcH&Sd\/
tcsKdUuRef;arsmrsm;wGif
MuufoGefcif;rsm;&Sd onf/
tifav;a&onf pdrf;vJUvJUESifh Munfvif\/ ta&SUbuf awmif&dk;rsm;ay:rS
ausmfwufvmaomaerif;onf
EkysKdao;ojzifh om,mcsrf;ajrUrIudk ay;aeavonf/ pdr;fvJUvJUa&jyifay:wGif
avnif;okefokef
onfaqmhupm;ae\/ rcsKdonf avSOD;rSm NidrfoufpGm xdkifaeNyD; a&uodkPf;
&Iae[ef&Sdonf/
rjrrSDESifhrodef;odef;wkdUvnf; om,maom &Icif;wGif epfjrKyfae Mu\/ uRefawmfonf
a&udkvufESifh,lNyD;
aqmhae\/ at;jrvSonf/ odef;odef;onf uRefawmfhtwkvkdufNyD;
a&udkaqmhaeavonf/
uRefawmfwkdUonf yxrqkH;rdkif;aomufodkU oGm;Muavonf/
&Srf;jynftwdkif;twmtm;jzifh
NrdKUuav;yifjzpfonf/ we*FaEGwpfywfvQif aps;wpfBudrf&Sdonf[k qdk\/
uRefawmfwkdU
a&mufoGm;onfhaeUum; aps;aeUr[kwfay/ tdrfqdkifuav;tcsKdUudk awGU&\/
uif;*gwfuav;wpfck
vnf;&Sd\/
rdkif;aomufudk tkyfcsKyfaom NrdKUpm;rif;onf awmifBuD;odkU c&D;xGufaeojzifh
olUtdrfodkU r0ifMu/ rjrrSDu

pdwfxufoefaeojzifh csdyfrsm; odkavSmifxm;aom yGJ&kHrsm;? *dka'gifrsm;odkU


vkdufMunfhMuavonf/
rjrrSDonf csdyfrsm;udkEdkifiHjcm;okdU wifydkUa&mif;cs&ef pdwful;aeavonf/
OD;eE\ BudKwifpDpOfxm;csuft& rdkif;aomufrSm eHeufxrif;pm;Muav onf/
nae 2em&Dxdk;txd rdkif;aomufrSaeNyD; tif;v,f AdkvfwJodkU xGufcJUMuavonf/
tif;v,fAdkvfwJrdkif;aomuf\ taemufbufpl;pl;avmufwGif &Sdaom
uRef;arsmuav;wpfckay:wGif
xD;xD;BuD;aqmufxm;onfh bef*vdkuav; jzpfavonf/
tif;v,fAdkvfwJokdUa&mufaomtcg tjcm;{nfhonfwpfOD;rQ r&SdaMumif;
awGU&avonf/ rjrrSDu AkdvfwJrSm
at;at;aq;aq;tem;,lcsifonf[kqkd onf/ odef;odef;u tif;av;vkHcsnfESifh
Zif;r,fvkHcsnfrsm;&ufaom &Gmr&GmodkU oGm;yg&ap[k ylqmavonf/ olwkdUtcsif;csif;
nSdxm;Mu[ef&Sd\/
rjrrSDu tpwGif jiif;y,fNyD; aemufawmh odef;odef;uxyfylqmonfudk
vkdufavsm&onfh
oabmESifhoGm;cGifhjyKvkdufavonf/ yJUcsdwfjzifh odef;odef;? rcsKdESifh pdwfuwkH;wkdUonf
xGufcGmoGm;Muavonf/ AdkvfwJapmifh '&0rfuvnf; udp&Sd &GmrodkU vkdufyg&ap[k
cGifhyefum
uRefawmfESifh rjrrSDtm; AkdvfwJudktyfNyD; vkdufoGm;avonf/
rjrrSDESifhuRefawmfwdkUonf AdkvfwJay:rSm rwfwwf&yfNyD; yJUcsdwfuav;
xGufoGm;onfudk
Munfhusef&pfavonf/
bef*vkd? odkUr[kwf AdkvfwJ[k ac:aomfvnf; tif;av;uRef;arsmrsm;ay:u
tdrfuav;rsm; xkH;pHtwkdif;
arsmwdkifudk a&atmufajrrma&mufatmif xdk;pkdufum ajcwH&Snfxm; aqmufxm;aom
tdrfi,fuav;yifjzpfonf/ ysOfMurf;udkcif; uyfumxm;avonf/ oufi,fudk
ESD;0g;jcrf;rsm;nSyf
oyf&yfpGmrdk;xm;\/ tdrfab;wGif tdk;? ckH ponfwkdUjzifh a&TUajymif;&atmif
pdkufxm;aom
yef;yifrsm;&Sdayonf/
a&v,fAdkvfwJ[k ac:&avmufatmifyif tjcm;uRef;arsmrsm;ESifhvnf; aumif;?
urf;ajcESifhvnf;aumif;
a0;uGmavonf/
tdrf\taemufydkif;wGif avSum;xdyfwGif pm;yGJ&SnfBuD;wpfvkH;&Sdonf/ a&Gay:rwkdufbJ

tMurf;twdkif;xm;aom pm;yJGBuD;jzpf\/ pm;yJGab;ESpfzufrSm wef;vsm;xdkifckHESpfck


&Sdayonf/
ta&SUbufydkif;wGif 0g;jcrf;cif;xm;aom ckwifESpfvkH;&Sd\/ ckwifrsm;ay:wGif
ESD;aMumzsmEsifh
jrufzsmrsm;xyfcif;xm;avonf/
aerSm taemufbufodkU ,Gef;aeNyDjzpf&um; aejcnfr0ifatmif taemufbuf&Sd
jywif;aygufrsm;udk
ydwfxm;avonf/ ae&dyf[yfaeaom tvif;a&mifESifh avnif;avayGuav;onf
usefokH;rsufESm
jywif;aygufrsm;rS vGwfvyfpGm 0ifae&um; Munfvifat;jr om,mvSayonf/
odef;odef;wkdUoGm;Muaom &GmrrSm AdkvfwJ\ awmifbufqDwGif &Sdavonf/
yJUcsdwfuav;
tawmfa0;oGm;onfhwkdifatmif rjrrSDESifh uRefawmfwkdUonf vkdufMunfhaeMuavonf/
ta0;Munfh&if;u
wpfa,muftem;wpfa,muf rodrom wkd;oGm;Muavonf/
rjrrSDu oufjyif;csNyD; uRefawmfhbufacgif;iJUum Munfhvdkufonf/ uRefawmfu
rjrrSDbufodkU
wpfudk,fvkH;vSnhfNyD; Munfhvdkufonf/ rsufvkH;ESpfpkH onf twefMum tjyeftvSf
nSKdUaeMuavonf/
rjrrSDu EIwfcrf;plNyD; rlvdkuf\/ uRefawmfu NyKH;NyD; jrLvkduf\/
]]bmrsm; NyKH;awmfrl&wmvJ armif}}
]]tqifoifhr,fhoifhawmh '&0rfuawmif vkdufoGm;vkdufao;w,f [J [J}}
]]oljzifh 'gyJ}}
uRefawmfu rjrrSDtm; zufvkdufNyD; uRefawmfhbufodkU vSnfh,lvkdufavonf/
rjrrSDonf txl;&TifjrL;aom rsufESmjzifh]]EGm;odk;BudK;jywfuav;? [dkrSm avSum;wHcg;BuD; oGm;ydwfvkdufOD;}}
uRefawmfonf rjrrSDtm; ajzvTwfvdkufNyD;aemuf wHcg;udkoGm;ydwfavonf/
txufatmuf
rif;wkyfESpfckpvkH; csxm;vdkuf\/
wHcg;ydwfNyD; rjrrSDxHtvSnfhwGif rjrrSDtm; ckeifu ae&mwGif rawGU&awmhacs/
rjrrSDonfckwifay:rSm
xkdifvsuf&Sd\/ ajcrsm;udk wulul; tpD;cdkif;awmhrvkdvdk yl;wGJaumhvefxm;NyD;
jrSifhcsnfcscsnfvkyfaeav\/
uRefawmfuwHcg;udk ausmay;NyD; &yfum rjrrSDtm; ai;Munfhaeav&m rjrrSDuvnf;
uRefawmfhtm;

armhMunfhaeav\/ rsufpdESpfpkHonf tcsif;csif; tpGrf;ukefndSKUaeMuavonf/


rjrrSDonf vufESpfzufudk uRefawmfhqDodkU qefUwef;ay;NyD;]]vmcJU EGm;odk;BudK;jywfuav;}}
yg;pyfu EGm;odk;BudK;jywfuav; [kac:aomfvnf; udk,f&dyftrlt&murl uav;tm;
wulul;tpD;cdkif;aeouJUodkU&Sdonf/ olUpdwfxJrSmawmh uRefawmfu
b,fvdkjyKrlaecsifaernfudkrod/
uRefawmfum; rjrrSDuyg;pyfu ac:onfhtwkdif; EGm;odk;BudK;jywfvkdom
jyKrlvdkufayonf/ cyfjrefjrefoGm;NyD;
cyfMurf;Murf;ayGUcsDvkdufonf/ NyD;aemuf cyf&rf;&rf;yif erf;&Iyfvdkufayonf/
rjrrSDuvnf;
uRefawmfjrefvQifjrefcsif;? uRefawmfMurf;vQifMurf;csif;?
uRefwmf&rf;vQif&rf;csif;aywnf;/ a&umwm
qD;xm;aom jrpfa&uJUodkU tdkfifhae&mrS wmusKd;usojzifh 'va[m pD;qif;aom
zdkrtcspfygaywnf;/
uRefawmfwkdUonf anmifa&TrS bdvyf&nfykvif;rsm; xnfh,lcJUonf/
rkefUrsm;vnf;ygvmonf/ uRefawmfu
bdvyf&nfykvif;udk azmufNyD; zefcGufESpfvkH;rSm nDrQpGm cJGxnfhaeonfudk rjrrSDu
xkdifvsufMunfhae\/
pm;yJGay:rSmwifNyD; cGufESpfcGufudk ,SOfvkduf&m wpfcku enf;enf;ydkaeojzifh
vkdaeomcGufodkU
rQxnfhaejyefaomtcg]]tr,fav;&JUav;? 'DavmufyJvm; armif}}
]]wpfvkH;& wpfjcrf;pD? wpfjcrf;& wpfpdwfpDvkdU qdkw,f r[kwfvm;? rr&JU [m;
[m;}}
]]ckaeawmh [kwfrSmygyJ? 'gayrJU Mumawmh}}
uRefawmfonf wpfcGufudkrjrrSDtm; ay;NyD; wpfcGufudk aomuf&if; rjrrSD
pum;qufOD;rnfvm;apmifhaeao;onf/ olronf pum;vnf;rquf?
bdvyf&nfudkvnf;
raomufao;bJ a&jyifudkai;Munfhaeavonf/
]]Mumawmh bmjzpf&rSmvJ rr&JU}}
]]rajymcsifawmhygbl;uG,f}}
olronf jymvJUaom a&jyifudkom ai;Munfh&if;bdvyf&nfudk enf;enf;csif;
NrdefUaeavonf/
avnif;uav;u rjrrSD\ ezl;ay:wGif jyefUusaeaom qH,OfEkEkuav;rsm;udk
vIyf&Sm;apavonf/

bDpuGwfrkefUudk ,lay;\/ a&jyifodkU ai;Munfh&muyif vufcgjyNyD; jiif;onf/


uRefawmfonf rkefUpm;NyD;
bdvyf&nfaomufNyD; rjrrSDteD;rSm xdkifvkdufavonf/ uRefawmfhtm;
apmif;iJUMunfhvdkufNyD;aemuf]]avSum;wHcg;udk zGifhxm;vdkuf&ifaumif;r,fxifw,fuG,f}}
rjrrSDum; aooyfvS\/ tajctaeysufonfudk b,folrQ r&dyfrdap&ef jzpfonf/
uRefawmfonf
wHcg;zGifhNyD;aemuf rjrrSDtem;odkU oGm;xdkifjyefavonf/ rwfwwfvdkufygvmaom
vlrsm;ESifh
avSwpfpif;onf uRefawmfwkdUqDodkUvmaeavonf/ cPMumawmh awmfawmfeD;vm&m
ajcaxmufESifh
avSavSmfvmolrsm; jzpfaMumif; awGU&avonf/ rMumrD uRefawmfwkdUtm;
vGefoGm;Mu\/
rjrrSDum; wnfNidrfcsrf;ajrUaom rsufESmESifh a&udkom uodkPf;&Iae\/
]]rr}}
]]bmvJarmifav;}}
]]uRefawmfajymovdk twdtvif; vifr,m;tjzpfeJU aygif;oif;&atmif vkyfMur,faemf
[kwfvm;}}
]]cufw,fuGm? 'gaMumfih ckeifuajymr,fhpum; jzwfvkdufwm od&JUvm;}}'
]]bmvdkUcuf&rSmv rr&JU/ rru OD;xGef;0if;eJU uGm&Sif;vdkuf? NyD;awmh uRefawmfeJU
vufxyfvkdufMu&kHaygh/
armifav;udk rrwu,fcspf&if 'gvkyf&kHyJ? bmrS cufp&mr&Sdbl;}}
]]armifav;udk rrcspfvGef;tm;BuD;vdkU 'gvkyfzkdU cufw,fajymwmaygh}}
]]tdkAsm uRefawmfhudkcspfvGef;tm;BuD;&if tJ'gvkyfzkdU vG,fvGef;tm;BuD;&rSm aygh rr&JU}}
]]em;axmif? rr&Sif;jyr,f/ rr[m armifav;udk cspfw,f? rrbufucsnf; Munfh&if
udk,fhcspfoleJU
twdtvif;aygif;oif;zkdU bmrqkd vkyfEdkifwmyJ/ armifav;bufuvnf;
rrMunfhwwfrS rr[m
armifav;udk wu,fcspf&ma&mufr,f/ armifav;[m touftpdwfawmif
rjynfhao;bl;}}
]]uRefawmfu q,fhajcmufESpfom;jzpfaewmawmif bmjzpfovJ? toufuGmwm
xnfhwGufraeygeJU rr&m}}
]]r[kwfygbl;? toufuGmwmudk ajymrvkdU r[kwfygbl;/ armifav;[m
touftpdwfawmif

rjynfhao;bl;/ OmPfuvnf; &Sdw,f? ynmuvnf; &Sdw,f? ynmuvnf;


wwfNyD;om;?
tnGefUwvlvleJUaewJUvl? a&SUvlvkyfOD;rSm? BuD;yGm;&OD;rSm/ 'Dvkd tnGefUwvlvleJU
&SdwJUvlu
rrudk,lvkdufawmh armifav;tnGefUwkH;oGm;rSm pdk;w,f}}
]]bmvkdU tnGefUwkH;oGm;&rSmvJ rr&JU/ uRefawmfMum;zl;wm tpvrfbm om
wrefawmf
r[mruf[molUxuftouf 15ESpfawmifBuD;wJU rkqdk;rudk vufxyf,lowJU?
tnGefUrwkH;wJUtjyif
ydkawmifwufrSmyJodvm;}}
]]rrajymwm qkH;atmifem;axmifygOD;/ rru rkqdk;rqkd&if bmudp&SdvJ? ckawmh
touf&Sifvsufom;&SdwJU
vifudk uGm&r,f? uGmNyD;awmh armifav;eJU vufxyfr,f? vlawGu bmajymrvJ?
'D,kefjrifvkdU
'DcsKHxGifwmvdkU ajymrSmyJ/ ruGm&Sif;cifu nm;NyD;om;vdkU ajymMurSmyJ/ 'Dawmh
armifav;[m
olrsm;r,m;MumckdolqkdNyD; uJU&JUMurSmyJ/ b,ftaMumif; b,ftajctaeaMumifh rrwdkU
jzpfMu&wmudk
b,folrSxnfhwGufrSm? oufoufnSmnSm pOf;pm;rSm r[kwfbl;/ armifav;udk0dkif;NyD;
wHawG;eJU axG;MurSm?
oGm;ykyfavvGifh ajymMurSm? 'gudk rrrcHEdkifbl;/ rrarmifav; tnGefUwvlvl
aeapcsifw,f?
vlBuD;jzpfapcsifw,f? trnf;pufwpfckrS rpGef;wJU EdkifiHausmfvlBuD;wpfa,muf
jzpfapcsifw,f/ 'gaMumifh
armifav;ajymovkd vkyf&rSm cufw,fvdkU ajymwmyguG,f? ,kHyg}}
rjrrSD\toHrSm idkoHygvmavonf/ uRefawmfhrSm tusKd;oifhtaMumif;oifh
jyefvSefrajymEdkfifawmhbJ]]tkd jzpfcsif&mjzpf ZGwfESpfMu&atmifvm; rr&,f}}
]]jzpfcsif&mjzpf ZGwfepfw,fqdkwm ynmr&SdwJUvlrS vkyfwmarmif}}
uRefawmfhrSmbmajym&rSef; rodatmif jzpfoGm;avonf/ tkd;pnf? vif;uGif;ESifh
armif;udk
qlnHpGmwD;vmMuaom avSwpfpif; ajrmufbufrS awmifbufodkU jzwfoGm;avonf/
rjrrSDonf vufrSmudkifxm;aom zefcGufudk pm;yJGay:oGm;wifNyD;aemuf]]'Dt&yfrSm &Sifavmif;vSnfh&ifvnf; avSeJU? aps;a&mif;vnf; avSeJUqdkyJ armifav;&JU}}

]][kwfw,f? romcsawmhvnf; avSeJUvdkU ajymolu ajymMuw,f? tavmif;udk


uRef;arsmatmufa&xJrSm
0g;nSyfNyD; jrKyfw,fqdkwmuawmh [kwfr,frxifygbl;}}
]]rajymwwfygbl;uG,f odef;odef;wkdUvnf; rvmao;bl;aemf}}
uRefawmfwkdUonf tawG;udk,fpDESifh awmifbufa&jyifudk Munfh&if;
ai;aeMujyefavonf/ aeum;
tawmfapmif;oGm;NyD; csKdvmavonf/
twefMumoGm;aomtcg uRefawmfu&kwfw&uf]]'gjzifh uRefawmfwkdU b,fvkdfvkyfrSmvJ}}
rjrrSDu tHUMooGm;aomrsufESmjzifh]]bm b,fvdkvkyfzdkUvJ}}
]]a&SU uRefawmfwdkU b,fvkdvkyfaeoGm;MurSmvJ}}
]]ckvdk aeoGm;Mu&rSmaygh armifav;&,f/ tkda&SUa&;awG
&Snf&Snfa0;a0;BuD;rpOf;pm;MupdkUeJUvm;uG,f?
pdwf&Iyfp&mBuD;? &Srf;jynfvmvnfMu wkef;b,fvkdvkyfNyD;
aysmfaysmfaeoGm;MurvJqdkwmom
pOf;pm;MupdkUuG,f/ rrodygw,f? armifav;rSm taetxdkifqifjcif&wJU twGuf
pdwfqif;&Jw,f?
&Srf;jynfrSmaewkef; armifav;qEtwdkif; vGwfvGwfvyfvyf BuD;
nm;cgpvifr,m;vdkaeEdkifatmif rrrSm
tpDtpOfwpfck&Sdygw,f}}
]]b,fvkdtpDtpOfvJ rr? aumif;ygw,fav a&SUa&;udk z,fxm;NyD; &Sr;fjynfrSm&Sdwkef;}}
]]odef;ode;feJUrcsKdu awmifBuD;oGm;Mur,f/ rruawmh vlpnfum;wJU
awmifBuD;rvdkufcsifbl;/
at;at;aq;aq; tem;,lEdkifr,fh uavmudk oGm;r,fqkdNyD; armifav;eJUoGm;r,f/
awmifBuD;rSm
okH;av;&ufaeNyD;rS odef;odef;wdkU uavmvkdufvmMur,f? NyD;awmhrS tm;vkH;
&efukefjyefMua&m}}
]]uavm b,frSmwnf;rSmvJ}}
]][dkw,frSm}}
uRefawmfu NyKH;NyKH;BuD;vkyfNyD; Nidrfaevkdufavonf/ rjrrSDu uRefawmfhxdyfudk
vufnSKd;ESifhwGef;xdk;vdkufNyD;]]tJ'DtpDtpOftwdkif; BudKufuJUvm; udk,fawmfjrwfuav;&JU}}
uRefawmfum; bmrSjyefrajymawmhbJ rjrrSD\&ifcGifudk acgif;ESifhacGU vkdufonf/

rjrrSDonfuRefawmfhacgif;udk ,k,pGm vufESpfzufjzifh udkifaeavonf/ aemufNyD;awmh


rjrrSD\ &ifcGifrSm
acgif;tkH;um yufvuf avsmif; aeavonf/ onfvdkaeMu&if;vnf;
wpfa,mufrsufESmwpfa,muf
MunfhyJ r0EdkifMuyg/
anmifa&TrSm aemufwpf&ufaeNyD;aemuf rjrrSD pnf;0g;wkdufxm;onfh twdkif;
odef;ode;fwkdUu
awmifBuD;odkU? uRefawmfwkdUu uavmodkU oGm;Mu&ef OD;eE\um;jzifh a&TanmifodkU
vmcJUMuavonf/
tjyifvlrsm;tjrifrSm tm;vkH; odef;odef;\ tpDtpOfrsm; jzpfaeavonf/ rjrrSDESifh
uRefawmfwkdUu
uavmrSm aeNyD; apmifh&efudkyif odef;odef;yg;pyfu tBuHay;jcif;jzpfavonf/
[dkw,f uavmqdkaom txufwef;usvSonfh [dkw,frSm ajc&if; acgif;&if;
tcef;ESpfcef;udkiSm;vkdufavonf/ wpfcef;rSm [efaqmifiSm;xm;jcif; omjzpfayonf/
[dkw,fuavmrSm blwm&kHxuf ayokH;&mrQ jrifhrnfxif&aom awmifcg;yef;wpfckrSm
wnf&Sdavonf/
0if;NcHrSm us,fjyefUNyD; yef;rsKd;pkHpdkufxm; onf/ ab;ywfvnfrSm jrifhrm;cHUnm;aom
xif;&SL;yifrsm;&Sdonf/
NcHatmufem; prf;acsmif;wpfck pD;qif;aeav&m wdwfqdwfaomtcgwGif
prf;acsmif;a&pD;qif;oHMum;ae&\/ [dkw,ftcef;rsm;rSm a&csKd;cef;udk,fpD&Sd onf/ AD&dk?
rSefwifckH?
ukvm;xkdifrsm;? tdyf&mcif;rsm;wkdUrSmjzLpifoefU&Sif;vS\/ acgif;csvkdufvQif tvdkufoifh
tdqif;ay;aom
acgif;tkH;rsm;rSmvnf; teHUtoufrsm;uif;&kHru a&arT;eHU? yef;eHUuav;rsm;
ay;xm;onfxif&\/
eH&Hrsm;udk zufzl;a&mifxufEkaom pdrf;Eka&mifjc,fxm;NyD; Murf;jyifrSm
ta&mifwzdwfzdwf xaeavonf/
uRefawmfhtzkdU rQtxufwef;usaom tcef;rsKd;rSm wpfcgrQ rtdyfzl;? raezl;ao;yg/
p&dwfpuBuD;vSonf/ odkUaomf rjrrSDum; p&dwfpuudkrrIyg/
atmufxyfrSm xrif;pm;cef;? {nfhcef;ESifh pmzwfcef;rsm;&Sdavonf/ uRefawmfwkdUum;
pm;csdefaomufcsdefuvJG atmufxyfrSm raeMuyg/ [dkw,fwGifwnf;ckdaeaom
rnfolrnf0gESifhrQvnf;
todrvkyfvdk? todvnf; rcHcsifMu/ wnf;ckdolrsm;rsm Oa&mywkdufom;
rsufESmjzLrsm;om rsm;aejcif;
aMumifh uRefawmfwkdU ydkpdwfat;&avonf/

uRefawmfwdkUonf [ef;eD;rGef;xGufaom nm;cg;pvifr,m;ESifhwlae avonf/


wpfavmuvkH;wGif igwkdUESpfa,mufwnf;&SdvQif aumif;avpG[k awmifhwMuonf/
tjcm;olawGESifh
rqufqHcsif? pum;rajymcsif? ESpfa,muf wnf;om yl;wGJyl;wGJ aecsifonf/
acgif;tkH;wpfvkH;wnf;
twltkH;&onfuyif a0;ovdkxifNyD; wpfa,mufvufarmif; wpfa,muftkH;NyD;
tdyfcsifonf/
ESpfa,mufwnf;om pum;ajymaecsifMuonf/ ajymp&mawGuvnf; rukefEdkif/
wpfa,mufvufarmif; wpfa,muftkH;&if; pum;wwGwfwGwf? wpfa,mufcg;
wpfa,mufzufxdkif&if;
pum;wwGwfwGwf? yef;NcHxJrSm ESpfa,mufom;avQmufNyD; a[mvDa[mh(cf)? a'vD,m
c&pfpfoDrrfpf?
aumhpfarmhpf ponfrsm;udk tHUMoMunfEl;&if; pum;wwGwfwGwf? twuftqif;
rsm;aomfvnf;
acsmarGUom,mvSaom vrf;rsm;wGif vufcsif;,SufwGJ avQmufMu&if;
pum;wwGwfwGwf/
uRefawmfu xdwfvefUwMum; rjrrSDvufarmif;ay:wGif tkH;rSDxm;aom
acgif;udkaxmifvkdufNyD;]]rr ckaeudk,fav;vuf0ef&Sdvm&if b,fvdkvkyfrvJ}}
rjrrSDu axmifxm;aom uRefawmfhacgif;udk nifompGm qGJ,lvsuf vufarmif;ay:rSm
tkH;NrJtkH;apNyD;
aemuf]]rylygeJUarmifav;&,f? 'Dvkdrjzpfatmif ? rr owdxm;NyD;yguG,f}}
]]b,fvkdvJ rr&JU}}
odkUuvdk ar;&if; rdef;rwkdU\ "rwmaoG;ESifh y#doaE rnfodkUrnfykH
qufaeonfudkvnf;aumif;?
rdef;rwdkU\ vQKdU0Suftyfaom tjcm;udprsm;udk vnf;aumif;?
y#doaEwm;qD;a&;jyemrsm;udkvnf;aumif;? zdkrvdifjyem rsm;udkvnf;aumif;?
rjrrSDxHrS
qnf;yl;Mum;em&ayonf/ uRefawmf rdef;rwpfOD;ESifh vkdudprsKd;udk wpfBudrfom
aqG;aEG;zl;avonf/
vdifudp vQKdU0Sufcsufrsm;ESifhywfouf em;rvnfonfom rsm;cJUavonf/ taz
taruvnf;
oifay;onfr[kwf/ q&morm;uvnf; oifray;cJU/ bkef;BuD;ausmif;om;b0
udk&ifBuD; udkboef;xHrS

r[kwfw&kwfrsm;udkom Mum;emqnf;yl;cJU&avonf/ rjrrSDxHrS uRefawmf


rodzl;wmawG odzl;
Mum;zl;&aomtcg uRefawmfwkdUvli,frsm;tm; vdifudpynmudk qnf;yl;&rnf[k
ajymavh&Sdonfh
udkBuD;Ekudk owd&rdavonf/ tawGUtBuKH 0g&ifhaom rjrrSDtm;vnf;
txl;aus;Zl;wifrdavonf/
rjrrSDonf uavma&mufuwnf;u tqiftjyif[efajymif;vJvdkufav onf/
tjyifxGufvQifrsufrSefndKudk wyfxm;onf/ &efukefrSm bD;qHywf
ao;ao;xkH;onfhtcgxkH;NyD;
bD;ausmfywfav,mOfysHqHxkH; xkH;onfhtcg xkH;avh&Sdaom rjrrSDonf bD;rygbJ
aemufwJGxkH;NyD;
ydkufteufjzifh xdef;tkyfxm;avonf/ oeyfcg;udk rvdrf;awmhbJ
rdwfuyfaygif'grsm;udkom vdrf;vsuf
EIwfcrf;udkvnf; obm0a&mifr[kwfbJ eD&Jatmif qkd;avonf/ rsufckH;vnf;
xif;aeatmifqGJonf/
vr;favQmufxGufrnfhreufcif;u tcef;xJrS jyifqifNyD;xGufvmaom rjrrSDtm;
jrifvkduf&aomtcg
uRefawmfyiftHUtm;oifhoGm;onf/ rjrrSDonf qmhcsfouvwfabmif;bD&SnfESifh
wmzufwm
&Syfvufwkdudk0wfxm;onf/
]]uRefawmfawmif vlrSm;oGm;w,f rr&,f}}
]]at; aumif;w,f? wrifvlrSm;atmif 0wfqifae&wmyguGm}}
]]rrudk Akdvfqefqefaewwf xdkifwwf 0wfwwf qifwwfw,fvkdU b,fwkef;urS
rxifrdcJUbl;?
Munfhprf;ckawmh 0wfvmvdkufwm tusyJ? t&ifuwnf;u 'Dvkd 0wfqifzl;&r,f?
aezl;&r,f/
uRefawmfajymwm [kwfw,f r[kwfvm;}}
]]'Dvkd 0wfqifzl;wm MumNyDuG,f/ a[m'D tuseJUabmif;bDudk aoaocsmcsmMunfh?
tawmftouf&SnfaeNydqkdwm odEdkifw,f}}
]]b,favmufMumNyDvJ? b,fwkH;uvJ? ajymjyprf;ygOD; taMumif;pkH}}
]]twdwfawG ar;raeygeJUawmhuG,f}}
rjrrSDu pum;ydwfNyD; cyfjrefjrefavQmufonfESifh uRefawmfvnf;
cyfjrefjrefvdkuf&avonf/
ESpfa,mufpvkH; &SL;zdeyfpD;xm;Muonf/ uRefawmfum; rjrrSD\twdwfudk
rar;aomfvnf; awG;aerdonf/

OD;xGef;0if;ESifh rnm;rD Adkvfuawmfrsm; jzpfcJUzl;avovm;? odkUr[kwf OD;xGef;0if;u


AdkvfqefqefrkdU
nm;cgpu AkdvfqefpGm aecJUMuavovm;/ odkUr[kwf[dkwpfaeUwkef;u a&v,fAdkvfwJay:rSm rjrrSDu a&SUa&;awG &Snf&Snfa0;a0;BuD;
awG;raeMuygpdkUESifh[k
qkdcJUonf/ ,ckawmh twdwfawG ar;raeygeUJawmhuG,f[k qkdjyefNyD/
uRefawmfwkdUonf ypKyefrSmom
ckdifNrJonf/ aocsmonf/ xdkckdifNrJaom aocsmaom ypKyefudkom
t&trdzrf;,lxm;&awmh rnf/
tpGrf;ukeftokH;cs&awmhrnf/
wpfnae [dkw,fuavm yef;NcHxJwGif uRefawmfu ydk;wGefUvkHcsnft0gESifh
qG,fwmt0gudk0wfxm;aom
rjrrSDtm; a'vD,m t0gyGifhBuD;wpfyGifhteD;odkU ac:oGm;NyD;]]Munhfprf; rr? a'vD,mt0gyGifhBuD;u b,favmufvSovJ}}
]]at;uG,f vSvdkufwm vGefa&m}}
]]a'vD,myGifhBuD;eJU rr[m wax&mwnf;ygyJ? zGHxGm;NyD; usufoa& &Sdw,f?
vSvnf;vSw,f}}
]]rajrSmufygeJU armifav;&,f? rr rkd;ay:a&mufoGm;vdrhfr,f}}
rjrrSDonf oJoJU&,fNyD;aemuf wnfoGm;jyefavonf/ NyD;awmh cyfnSKd;nSKd;
jzpfoGm;NyD;]]wpfckawmh armifav; xnhfpOf;pm;xm;uG,f/ rr[m usvlyg? 'D&kyf 'D&nfeJU ae&vS
aemufxyfajcmufESpf
ckESpfESpfygyJ/ tJ'Dawmh a'vD,myGifhBuD; [m0wfrIefawG vGifhpOf? yGifhcsyfawGa<uNyD;
usufoa&awG tvSawG
ukefukefrSm ygyJuG,f}}
]]tkdAsm rruvnf; wpfaeUuyJ rryJajymw,fr[kwfvm;? a&SUa&;awG &Snf&Snfa0;a0;
rawG;MupdkUeJUvm;aemf}}
]]tJ'gyJ aumif;ygw,fav? uJ vm tay:wufMupdkU? csrf;pdrhfpdrhf jzpfvmNyD}}
onfvkdESifh uRefawmfwdkUESpfa,mufonf us,f0ef;aom urmavmuBuD;ESifh
tqufjzwfNyD;
twdwfESifhtem*wfudk arhazsmufum [dkw,fuavm tcspfZmwfudk
tm;&yg;&uvdkufMuayonf/
tcsdefb,fvkdukef oGm;rSef;rodvdkuf/ &efukefodkUjyefMu&ef
odef;odef;wkdUa&mufvmMuawmh uaumif;wkef;

yGJysufoGm;ovdk Zmwfudk&yfvdkUom &yfvkduf&onf? acgif;aygif;jzKwfzkdU? ykqdk;acgufzkdU?


oeyfcg;zsufzkdUudkyif
arhaeMuovkd &Sdayawmhonf/ /
55
udk,fhvdyfjym udk,fvefUaeNyD
uavm awmifpG,f yif;',ajrjrifhrSqif;NyD; ,if;rmyif pdrfhBuD;NrdKifBuD;wdkU rSxGufum
ompnfvGifjyifodkU0ifcJUuwnf;u uRefawmfhrSm nvkH;ayguf yJGMunfhxm;NyD; wpfa&;rS
rtdyf&ao;olESifh
wlaeavonf/ nu oDcsif;oH qdkif;oH AkHoHudkMum;ae&ao;onf/ nu uMu
ckefMuonfudk
jrifae&ao;onf/ aeUcif;aMumifawmif wu,fMum;ae&aom toHrsm;udk
rMum;oa,mifa,mif?
wu,fjrifae&aomt&mrsm;udk rjrifoa,mifa,mif/ onfuJUodkU jzpfaeonfrSm
&efukefodkUjyefa&mufonfhwdkifatmifyif jzpfavonf/ a&SanmifblwmrSm vefUajy;aom
cgwGefoH?
at;at;vlvl usL;&ifhvdkufaom bkwfoHwdkUESifh twl rjrrSD\ cspfa&;qdkoH
idkoH&IdufoHwkdUudk
Mum;a,mifaeavonf/
Munfvifat;jraom tif;av;uef &IuGif;ESifhtwl a&v,fAdkvfwJay:
wGifwmusKd;aygufojzifh 'va[m
pD;qif;tyfaom a&t[kefuJUodkU tmom&rufjzifh wuf<u0if;xdefaeaom rjrrSD\
rsufESmudk jrifa,mif
xifa,mifaeavonf/ uavmNrdKU\ yef;rsKd;pkHESifhtwl enf;rsKd;pkHjzifh ESpfa,mufom;
cspfMu? cifMu? nKMu?
wmMu? aysmfMu jrL;MuykHwkdUudk trSwf&aeavonf/
&efukefblwmBuD;rSm vlpkcGJMuonf/ rjrrSD? odef;odef;ESifh rcsKdwkdUu
tBudKvmaomum;jzifh
wpfvrf;oGm;Muonf/ uRefawmfum; blwm&kHtayguf0 ulvDcsay;oGm;aom
aowmESifh
txkyfrsm;ab;rSm&yfae&pfcJUonf/ aMumifwufwuf jzpfaeNyD; vefcsm;ac:&efyif
owdr&/ pdwfxJrSm
[mwmwmBuD;jzpfaeonf/ ESif;aiGUa0a0wGif wkdufcwfvmaom avjynfat;udk
&SL&Iduf&mrSmvnf; twlwl?
yef;rsKd;pkHtvSudkjrwfEdk; rufarm&mrSmvnf; twlwl/ oGm;twl? vmtwl? aomuftwl?
pm;twl?

vnfcsif;,SufwGJaysmfyGJcHNyD; udk,fhtodkuf udk,fht0ef; udk,fhtdrf udk,fh&modkU


twlwljyef&jcif;om
obm0usayrnf/ ,ckrl uRefawmfhtjzpfum; obm0rus/ rjrrSDu tdyf&may:rS
rxEdkfifaom
emwm&SnfvifBuD;xHodkUjyef& avNyD/ uRefawmfum; tjyifu "mwf&xm;?
armfawmfum;oHwkdUjzifh
qlnHaeaom? twGif;rSmatmufxyfrS tay:xyfodkU rSefrSefBuD;wufvmwwfaom
rD;ckd;jzifh
touf&SLusyfaom ysif;&dNiD;aiGUzG,f&m tazmfrsm;ESifh twlae&aom &IyfaxG;onfh
tcef;odkU jyef&vdrfhrnf/
uRefawmfonf tb,frQMumatmif txkyftydk;rsm;ab;rSm &yfaerdonfrod/
uRefawmfha&SUrSm
oGm;vmaeMuaom vlrsm;? armfawmfum;? jrif;&xm;ESifh vefcsm;rsm;udk
jrifae&ygvsuf
rjrifovdkxifrdonf/ 4if;wdkUtoH awGudk Mum;aeygvsuf rMum;ovkd xifrdonf/
wu,fyif
nvkH;aygufyJGMunfh xm;NyD; wpfa&;rS rtdyf&ao;aomolESifh wlavonf/
]]vefcsm;qyf}}[laom
toHwpfoHESifh uRefawmfha&SUrSm xdk;&yfvkdufaom vefcsm;ukvm;onf uRefawmfhtm;
vefUzsyf
wkefvIyfoGm;apavonf/
]]qyf b,fujyefvmovJ}}
owif;pmwkdufrS nOfheufoef;acgiftjyefwGif awGU&wwfaom vefcsm;ukvm;
rsufESmodjzpfavonf/
]] [dktxufu jyefvmwmuG}}
vefcsm;ukvm;onf vefcsm;udkxdk;qkdufxm;NyD; uRefawmfhtxkyftydk;rsm; udkwif&ef
[efjyifaeonf/
]]qyf tdrfjyefr,f r[kwfvm;}}
]]at;}}
uRefawmfum; vefcsm;ukvm;udkac:rdonfvnf;r[kwf/ cdkif;vnf;rckdif;/ odkUaomf
vefcsm;ukvm;vkyforQ
Munfhaevkdufonf/ olu txkdifcdkif;awmh vefcsm;ay: wufxdkifvkdufonf/ ol
qGJac:&modkU
vdkufoGm;avawmhonf/

vrf;"mwfrD;a&mifwGif uRefawmfwkdUtcef;a&SU 0&efwmrSm udkwifat; &yfaeonfudk


awGU&avonf/
olonf tNyKH;jzifh uRefawmfhtm; qD;BudKvkdufonfrSwpfyg;
axGaxGxl;xl;EIwfrqufawmhyg/
aA'u0def OD;wuf&SdefrSmrl tdrfwGifr&Sday/ odkUaomfol\ tvkyfum; tdrfwGifyif
zGHUNzdK;ae[efwl\/
iSufaysmpdrf;? tkef;pdfrf;ygaom uefawmhyGJrsm;wGif eHUomwkdifrsm; taiGUwvlvlESifh
&SdMuonf/
udkwifat;uqD;wHcg;zGifhay;onfrSwpfyg; uRefawmfhtm; bmwpfckrQ rulnD/
0efpnfpv,frsm;udk
uRefawmhfbmom ae&mcsxm;aeonfudk ol\ rnf;eufaom rsufESmrS jzLazG;aom
oGm;rsm;
0if;ceJay:atmif NyKH;NyD; Munfhaeavonf/
]]b,fhES,fc&D;xGufwm tawmfMumoGm;yguvm;? aysmfcJU&JUvm;}}
uRefawmfonf tay:tuscRwf&if; rcsdNyKH; NyKH;um]]aysmfvSw,fawmh r[kwfygbl;Asm}}[k ajzNyD; wpfckwnf;aom yufvufukvm;xdkifodkU
oGm;xdkif&ef
[efjyifvdkufavonf/ udkwifat;u OD;ESifhatmifoGm;xdkifvkdufaomaMumifh uRefawmfhrSm
udk,farm&kHom
ru pdwfyg armoGm;&avonf/ pdwfysufysufjzifh aqmifhaMumifhxdkifNyD;
jcif;awmif;wpfckxJrS
vufzufajcmufxkyfrsm;ESifh vdarmfoD;rsm;udk xkwf,l Murf;jyifay:odkUcsxm;aeonf/
]]&Srf;jynfu bmawGrsm; ,lcJUovJAs}}
]]bmrSr,lcJUygbl;}}
at;pufaom uRefawmfhtajzaMumifh udkwifat; ukyfoGm;avonf/ twefMumrS]]vdarmfoD;awG vufaqmif&vmovm;}}
uRefawmfonf tBuHwpfck&NyD; vdarmfoD;udkifNyD; udkwifat;tm;ay; vkdufonf/
]]pm;ygOD;}}
NyKH;pdpdjzifh Munfhaeaom udkwifat;onf yg;pyfBuD; NyJoGm;atmif NyKH;NyD;
]]aeygapAsm}}[kqkdum
vdarmfoD;udk vSrf;,lvkdufavonf/ vdarmfoD;udkifNyD; yufvufukvm;xdkifrSm
xdkifNrJxkdifaejyefojzifh
uRefawmfonf ydkaumif;rnf xif&aom vdarmfoD;wpfvkH;udk aemufxyfay;&if;]]pm;Munfhprf;ygAs? &efukerSm ray:ao;bl;? [dkrSmawmif ay:cgp &Sdao;w,f}}

udkwifat;onf xdkvdarmfoD;udk vufcHNyD;aemuf tdrfa&SU0&efwmodkU


xGufoGm;avonf/ olum;
tjyifavmuudk uodkPf;&I&if; vdarmfoD;pm;aeavonf/ uRefawmfvnf;
yufvufukvm;xdkifrSm
oGm;xdkfifNyD; rIdifawGcsaevdkufNyD; wpfa&;rS rtdyf&ao;aomolESifh ydkwlvmonf/
yufvuf
ukvm;xdkifay:rSm rvIyfr,SufacGaepOf uavmrD;&xm;ckwfoHudk Mum;ae&onf/
wu,fvmaeaomtoHum; "mwf&xm;toHjzpfonf/ rjrrSD\ yGefyD,mu
oif;jraeonf/
wu,frSmawmh atmufxyfu anSmfeHUuwufvm avonf/
yufvufukvm;xkdifay:rSmacGNyD; tawmfMumai;armrdavaomf toHAvHrsm;vnf;
a&maxG;oGm;um
w0kef;0kef;ESifhom vkH;NyD; Mum;ae&onf/ aemufvkH;vkH;yif rMum;&awmhacs/
]][m udkwifxGef; jyefa&mufaerSudk;}}[laom pum;oHESifh wHcg;ydwfvdkufoHaMumifh
vefUEdk;avonf/
aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf uRefawmfha&SUrSm&yfaeavonf/
]][kwfw,fq&m? rD;&xm; awmufwmeJU NiD;pdpdjzpfaew,f}}
OD;wuf&Sdefonf tdwfxJrS ykvif;i,fi,fuav;wpfvkH;udk xkwfay;&if;]]a[m'DESm &SLvkdufprf;? ayghoGm;vdrhfr,f}}
]]udpr&Sdbl; q&m? aeygap}}
]]b,f udpr&Sd&rSmvJ? uJ &SLvdkufprf;? &SLNyD;awmh a&csKd;vkdfuf}}
uRefawmfum; jiif;y,fjcif;iSm rpGrf;awmhacs/ uRefawmfu ESmudk &SLaepOf
OD;wuf&Sdefonf
vufzufajcmufxkyfESifh vdarmfoD;rsm;udk MunfhNyD;]]vufaqmifay;zdkU ,lvmovm;? q&mudka&TazwkdUtdrfzdkU ygcJU&JUvm;}}
]]ygygw,fq&m? a&TzDvGwfvufzufajcmufawG trsm;BuD;ygyJ? cGJay;&rSmyJ}}
]]rif;OD;av;jrifhzkdUaum yg&JUvm;}}
]]ygygw,f}}
]]q&mudka&Taz&JU rdef;r rnGefUurif;jyefa&mufra&muf cPcPtar;vTwfw,f}}
udkwifat;u NyKH;NzD;NzD;ESifh Mum;0ifNyD;]]ar;qkdq&m&,f? udkwifxGef;u rcifopfudkpmoifay;aewmudk? ckawmh olUcrsm
pmoifysufaewm
Mum&SmNyDaum}}
uRefawmfum; rcifopf[laom emrnfudkMum;&vQifyif vdyfjymvefUaeonf/
rcifopftay:

opmrJUcJUonf r[kwfygavm/ odkU&mwGif 'gawGudk tus,fcJUvnf; rawG;Edkif?


q&mOD;wuf&SdefESifh
udkwifat;wkdU\ ajymMuqkdMuaom pum;rsm;udkvnf; rwkHUjyefEdkif? [yfcsKd;[yfcsKd;ESifh
acsae&avownf;/
tm;&atmif acsNyD;aemuf q&mOD;wuf&Sdef nTefMum;onfhtwdkif; a&csKd;vdkufavonf/
tawmfyifayghyg;MunfvifoGm;ay\/
uRefawmfa&csKd;NyD; t0wftpm;vJNyD;csdefwGif q&mOD;wuf&Sdefum; uefawmhyJGrsm;a&SUwGif
ykwD;pdyfvsuf&Sdonf/ udkwifat;um; olUtvkyfckHwGif vomrSeftdrfxGef;NyD;
wHqdyfwkH;uav;rsm;udk
tacsmudkifaeavonf/ uRefawmfhrSm naepm rpm;&ao;onfudk owd&vmavonf/
cgwkdif;qkdvQif
rcifopftm; pmjyaeNyD; olwkdUtdrfrSmyif xrif;pm;avh&Sdonf/ ck olwkdUqD
oGm;vkduf&vQif
raumif;aybl;vm;/ uavmu,lvmaom vufaqmifrsm;vnf;ay;p&m&Sdaeonf/
uRefawmfonf rcifopfESifh awGU&rnfudk rsufESmylovdkvkd jzpfaeavonf/
udk,fhvdyfjym
udk,fvefUaeonf/ rcifopfu tjypfrJU oefUpifonf/ uRefawmfum;tjypfrsm;jzifh
npfnrf;aeonf/
udk,fhtcspfqkH;[k xifcJUaom rcifopftay:rSm opmazmufNyD; &G,fwl&G,fwef;
r[kwfaom?
rvGwfvyfaom rjrrSDESifhpcef;ukef usL;vGefazmufjym;cJUavNyD/ taMumif;udk
opfopftenf;i,frQ
&dyfrdod&Sdrnf r[kwf/ odkUaomf uRefawmfum; udk,fhtjypfudk vG,fvifhwul
arhazsmuf &olr[kwf/
udk,fhtjypfudk rodolav;tm; tjypfr&Sdav[ef rsufESmajymifwkduf csOf;uyf&Jol
r[kwf/ tawGUtBuKH
onfxufonf rsm;vmvQifum; &Jaumif; &Jvmavrnf/ Eke,f aysmhacGaom
uRefawmfhESvkH;om;onf
wjznf;jznf; rmausmawmifhwif;vmaumif;yg\/
naps;wef;wGif wpfckck0,fpm;&ef xGufawmhrnf[k [efjyifaepOf q&mOD;wuf&Sdefu
ykwD;pdyfaeaom
ajE ]oHywfacG}udkavQmhvkdufNyD;]]udkwifxGef; b,foGm;r,fvkdUvJ}}
]]naps;wef;avQmufr,fvkdUcifAs}}
]]q&ma&TazwkdUtdrf oGm;vkdufygOD;? a':nGefUu awmfawmfarQmfae[ef&Sd w,f/ udk&if

jyefrvmao;bl;vm;vdkU cPcP ar;aew,f}}


]]eufjzefrSoGm;r,fvkdU atmufarhw,fcifAs}}
]]ckn oGm;vkdfuwmraumif;bl;vm;/ vufaqmifydkUp&mvnf; ydkUypfvkdufwm
aumif;w,f?awmfawmfMum
vlEdkifawGvmvkdU ay;p&mrusef jzpfwwfw,f/ NyD;awmh ra&Topfvnf;
awmfawmfrusef;rrmjzpfaew,f}}
]]aMomfa':a':a&Tvnf; aeraumif;bl;vm;}}
]][kwfw,f? tpmawmif r0ifwmMumoGm;NyD}}
]][kwfuJU? 'gjzifh uRefawmfoGm;vkdufyghr,f}}
uRefawmfum; olwkdUtdrfodkU roGm;vdkUrjzpfawmhNyD/ rcifopfESifh rsufESmcsif;rqdkif&vQif
aumif;vdrhfrnf/
vufzufajcmufESifhvdarmfoD;rsm;udk,lcJUonf/ a&ausmf naps;wef;um pnfum;vS\/
jrefrmuGrf;,mqkdif?
jrefrmqHyifnSyfqdkifESifh jrefrmor0g,rqdkif rsm;um; xdkacwfxkdtcg\
pD;yGm;a&;aMu;rkHrsm;jzpfae\/
a&ausmfbl;oD;aMumf rSm emrnfBuD;vSojzifh &efukefNrdKU tjcm;&yfuGufrsm;rS
wul;wuvma&mufNyD;
pm;Mu&avonf/
rcifopfwkdUtdrfodkU vSrf;aeaom uRefawmfhajcvSrf;rsm;rSm cgwkdif;vdk roGufvuf?
av;uefawGa0aeonf[k xif\/
tdrfatmufxyfwGif wHcg;wpfaygufrSvJG usefwHcg;rsm;udk ydwfxm;avonf/
tay:xyfrS
ywvm;wD;oHESifh rdef;rwpfa,muf oDcsif;qkdoHrsm; vmaeavonf/
zGifhxm;aomwHcg;rS0ifoGm;aomtcg aq;AD&kdBuD;rsm;a&SU uGyfyspfay:wGif
cif;xm;aomtdyf&mESifh
csxm;aom jcifaxmifBuD;udkjrif&avonf/ tm;enf;aom rD;vkH;wpfvkH;udk
xGef;xm;ojzifh vnf;aumif;?
ydwfjcifaxmif jzpfojzifh vnf;aumif; jcifaxmifxJwGifvl&Sdr&Sd rjrif&acs/ odkUaomf
vlrrm
a':a&TopfvJavsmif;aevdrhfrnf[k uRefawmfcefUrSef;Munfhvkdufonf/ tay:rSm
wD;rIwfaeMuonfudkaxmufojzifha':a&Topf\ a&m*gtajctaerSm rqkd;[k
xifayonf/
uRefawmfonftay:xyfodkUrwufrDacsmif;[efU toHay;prf;vdkfufao;\/
odkUaomfjcifaxmifxJrS
wpfpkHwpf&m wkHUjyefcsuf r&Sdacs/

tay:xyfwGif touf30ausmfrQ &Sdrnfxif&aom rdef;rwpfa,mufonf


oDcsif;qdkae\/ olr\ &kyfrSm
&GufMurf;a&usKdom jzpfaomfvnf; toHrSmaumif;vS\/ tqkdrSmvnf; ydkifvSEdkifvS\/
ywvm;wD;aeolum; touf50avmuf 00wkwfwkwfvlBuD;wpfa,muf jzpfonf/
aoQmifxkH;ESifh
EIwfcrf;arG;wkdUum; pnfum;cHUnm;vSayonf/ olonf &ifzkH;tusudk 0wfxm;onf/
q&mazonf
apmif;aumufBuD;wD;vsuf&Sd\/ rcifopfum; *DwpmtkyfudkzGifhNyD; wkd;wkd;uav;
vkdufqdk&if;
pnf;vdkufaeavonf/ tm;vkH;yif oifjzL;ay:wGif xdkifaeMuonf/
__jrifoljrifol Asma0? uJGaMutHUrqkH;? wifumwifum oGifrsufckH;? jc,frSifa&mif
ydwkef;i,fESifh oefcgarSmif? rsufvkH;awmfa&mif? aomuf&SL;Mu,f nDaemif? jrrsufawmif
aumhaumh&Tef;? auoDrSma'0D usrf;pm0if? rsufESmjyif pHvGwfuRef;?
aiGv0ef;ay:onfhoGifavavh? ajcmufyg;i,fjypfvGwfpif? weJav wEIef;av
wtifav?
weJav? wEIef;av? wtifav? rl&mrl&mpkHvif? ewfyifvlyifvm;? xifa,mif
xifa,mif
0dk;w0g;? jrifjrifolrsm;ayu? tHjcm; av&Sm/
uRefawmfonfolwkdUqDoGm;NyD; rxkdifao;bJ avSum;xdyfrSm &yfNyD; awGaeonf/
onfoDcsif;udk
qkd[efjzifhyif cifarmif&ifqkdonfudk Mum;&jcif;ESifh ,cktrsKd;orD; tqdkawmfonfudk
Mum;&jcif;rsm;t&omuGmykHudk owdjyKrdonf/ rdef;rcsD;usL;cef;udk
a,musfm;qkdrSjzifht&omtjynfhay:onf[k xifonf/ onfoDcsif;udk
cifarmif&ifqdk[ef cifarmif&ifh
toHjzifh uRefawmfu qkdwwf qdkvdkuf&vQifpnf;vdkufaeaom rcifopf\
&ifwGif;rSm
b,fodkUyJUwifcwfavrnfenf;/ rcifopfuawmh ]ewfyifvlyifvm;?
xifa,mifxifa,mif 0dk;w0g;}[k
oDcsif;qkdavmufatmif pHvGwfuRef; pHbufNydKifbufr&Sdaom tvSr[kwfyg/ &dk;&dk;
csKdcsKdomom
tvSjzpfonf/ odkUaomf uAsm\ okckrqefaom ajrSmufyifhjcif;udkrBudKufolr&SdEdkifyg/
odkUuvdk awG;awmai;arm&if; avSum;xdyfrSm &yfaepOf aemufrS vlwpfa,muf
wufvmaeonfudk &dyfceJ
jrifvkdufrdavonf/ uRefawmfu vSnfhtMunfhvdkufwGif]]

armifwifxGef;ygvm;uG? rif;b,fwkH;u jyefa&mufovJ}}[k a':a':u toHtkyfNyD;


ar;vdkufavonf/
]]naeuyJ a':a':? a':a':b,fujyefvmwmvJ}}
]]rif;ckeifu wufoGm;awmh a':a':jrifvkdufom;yJ? a':a':u ra&Topf &JU
jcifaxmifxJrSm &Sdaew,f}}
]]a&Ta&T b,fhES,faeao;ovJa':a':}}
]]awmfawmfoufomygNyDuG,f? ra&Topfu rif;jyefrvmao;bl;vm;vdkU cPcP
ar;aew,f? uJ
vmxdkif&atmif}}
uRefawmfu vufxJrSm ygvmaom vdarmfoD;rsm;ESifhvufzufajcmufxkyf
udka':a':htm; ay;vkdufonf/
avSum;xdyf0teD; wD;0dkif;ESifh cyfvSrf;vSrf;&Sd ukvm;xdkifwGif 0ifxdkifvkdufonf/
a':a':u
pm;yJGwpfckay:rSm uRefawmfh vufaqmifrsm;udk wifxm;NyD; uRefawmfhab;u
ukvm;xdkfifwpfvkH;rSm
0ifxdkifavonf/ rcifopfonf wkd;wkd;vdkufqdk&if; pnf;vdkufae&mrS
uRefawmfwdkUqDodkU
vSrf;Munfhvdkufavonf/ uRefawmfjyefa&mufvmrSef;odo jzifh
rsufESm0if;vufoGm;avonf/
uRefawmfum; opfopftm;&J0HUpGm rMunfhEdkifyg/ usL;vGefrdaom
tjypfudkarhazsmufr&yg/
]]b,fawGa&mufcJUovJuG? awmfawmfaysmf&JUvm;}}
]]&Srf;jynfawmifydkif; anmifa&T? tif;av;? uavmwkdUudk a&mufcJUw,f a':a':}}
]]awmfawmfaysmfcJU&JUvm;}}
]]aysmfvSw,fvkdUawmh r[kwfygbl; a':a':? a'oE&A[kokw&wmu tjrwfygyJ}}
]]roGm;cif wkdUudkbmvdkU taMumif;Mum;roGm;wmvJuG,f}}
]]udpu &kwfw&ufay:vmwmeJU jAKe;fceJ xGufoGm;&wmudk; a':a':&JU}}
uRefawmfonf ta&;BuKHoufvkHaumif;&rnfqkdonfhtwdkif; vQKdU0Suftyfaom
udpwpf&yfudkoufpGefUqHzsm; aqmif&Guf&ef c&D;xGufoGm;cJU& avonf/ [efyefxkwf
&kwfw&uf
ajzvkdufavonf/
]]rif;wkdUEdkifiHa&;udpawGuvnf;uG,f NyD; rNyD;Edkifbl;}}
uRefawmfum; a':a':htm;rMunfh&Jawmhay/ rcifopfqDodkUvnf; vSrf;rMunfhawmhay/
rsufESmudkidkufpdkufcsxm;NyD;]]vGwfvyfa&;r&rcsif; udpawGu wpfckNyD;wpfck ay:aerSmyJ a':a':&JU}}

]]c&D;oGm;awmh tazmfyg&JUvm;}}
uRefawmfonf oifhavsmfrnfxifaom tajzudk&SmaepOf wD;0dkif;onf
tjcm;oD;csif;wpfyk'fodkU
ul;ajymif;oGm;avonf/ ,dk;',m;jzpf&m qdkif;0dkif;ESfih wD;&vQif ydkNrdKifrnf[kxifonf/
__aomif;aomif;nH? Muifazmf pifa&mfarmifESHwGJvkdU 0JumysH? armifESHawmifyH
&dkufaqmfoGif;? aomifwif;acguf&Sm? [oFmysHa&mufvm? ul;umvl;vm?
&TifjrL;aysmfMu&Sm?
aomifay:atmifawmfxl;ygvdkU usL;&ifhrmu"m? jrpfrif;tP0g? jyefumajrmufawmif
ausmufaqmif [dkbufurf;/
a':a':u c&D;oGm;azmfoGm;zufrsm;taMumif; ar;onfudk&kwfw&uf rNzD;Edkifojzifh
ai;aevkduf&m
oDcsif;wGif pdwf0ifpm;oGm;ojzifh ai;aeovdk xif&ayvdrfhrnf/ odkUr[kwf
vQKdU0Suftyfaom
EdkifiHa&;udprsm;wGif qdwfqdwf aevkdufjcif;jzpfonf[k a':a':u
,lqaumif;,lqayvdrhfrnf/
__a&T,ifabmif ajrmifywfvrf;? avwifaqmif awmifjzefUvSef;/ csnfcifpGyfu,f
0Hbkd
abG aomifc&D;rSm? a&azmifpD;vdkUcdk? aendKndK vGrf;&efydkrdk? qdkidkjyifus,f?
a':a':onfaemufaz;aqmifqDodkU xoGm;avonf/ uRefawmfonf a':a':haemufrS
cPrQvdkufMunfhNyD;
rsufESmudkikHUxm;vdkufonf/ uRefawmfhpdwful;um; csnfcifpGyf? 0HbdkwkdUESifh
tP0gabGaomifc&D;rSm
a&azmifpD;vdkUckdaeonf/ wpfzufurf;rSm rjrrSD&Sdonf/ tjcm;wpfzufurf;rSm
rcifopf&Sdonf/
uRefawmfha&SUrSmum; qkdidkjyifus,f? yifv,foDacgif &DarSmifa0vdkU qdkif;aeonf/
__ref;XmeD omuD a&Tjynfwdkif;? rIdif;vdkU a0jzm? a&Teef; atmifjcm? arQmfum jrifrdrSm
...
]]armifwifxGef; xrif;rpm;&ao;bl;r[kwfvm;}}
onfawmhrS tem;odkUjyefa&mufvmaom a':a':htm; armhMunfhvdkufrdonf/
]][kwfw,f rpm;&ao;bl;}}
]]x vmpm;&atmif}}
uRefawmfum;[efvkyfaep&m r&Sdyg/ uRefawmfhtarqdkvQifvnf; uRefawmf ta0;u
jyefa&mufvmonfqkdvQif onfvkdyif r&Sd&Sdwm &SmBuHNyD; auR;ayvdrhfrnf/
a':a':onf uRefawmfhtm; rD;zdkaqmif xrif;pm;yGJrSm pdwf&Sdvuf&Sd pm;&ef xm;cJUNyD;
tdrfa&SUodkUxGufoGm;jyefavonf/ uRefawmfESifh rvSrf;rurf;wGiftapcHrdef;rBuD;wpfOD;

xdkifapmifhaeavonf/ xdkrdef;rBuD;um; tapcHopfjzpfavonf/ tdrfa&SUcef;wGif


twD;trIwf
&yfpJaeavNyD/ a':a':u {nfhonfrsm;tm; vdarmfoD; auR;vsuf&Sd\/ 4if;aemuf
a':a':onf
rcifopftm;]]opfopf a&Ta&TUudkoGm;ar;prf;uG,f? armifwifxGef; uavmu,lvmwJU vdarmfoD;
pm;r,fvm;vdkU
tdyfaysmfae&ifawmh rEId;eJUaemf}}[k ajymvkdufoHudk Mum;&onf/
xrif;[if;rsm;u at;aeNyD/ ykvif;xJtvkHoGwfoGif;xm;aom ykpGefajcmuf
i&kwfoD;aMumfum;
cHwGif;awGUvSonf/ vufzuf&nfMurf; ylylaEG;aEG;uav;u xrif;[if;rsm;udk
twif;wGef;ydkUaeonfESifh
wlayawmh\/
ywvm;q&mESifhtqkdawmf trsKd;orD;jyefMuawmhrnf[k EIwfqufMuoHudk Mum;&onf/
q&mazu
olwkdUudkvdkufydkUMurnf[k qkdaeonf/
rD;zdkbufodkU a':a':a&mufvmjyefonf/
]]rif;u c&D;xGufwmvnf; wkdUajymroGm;bl;? jyefvmr,fh tcsdefvnf;
taMumif;rMum;xm;bl;? 'Dawmh
xrif;usef [if;usefyJ auR;&awmhwmyJa[h [J [J pm;vdkUawmh aumif;&JUvm;}}
]]aumif;ygw,f a':a':? odyfNrdefwmyJ}}
a':a':onf uRefawmfxrif;pm;NyD;pm;&ef qEGif;ruif;wpfwkH;udk aMumiftdrfxJrS,l
ay;xm;cJUNyD;aemuf
tdrfa&SUodkU oGm;jyefavonf/ tdrfa&SUrSm olwkdUom;trdESpfa,muf
pum;ajymaeMuavonf/
twefMumawmh opfopfonf atmufxyfodkU qif;oGm;avonf/
pm;aomufNyD; tdrfa&SUodkUxGufvmaomtcg a':a':wpfa,mufwnf;udk om
awGU&awmhonf/
a':a':um; Murf;jyifay:wGif cif;xm;aom oifjzL;rsm;udk vdyfNyD;aemuf
wHjrufpnf;vSJaeavonf/
uRefawmf Mum&Snf xkdfifrae0HU? a':a':u &Sr;fjynfoGm;onfhtaMumif; qufNyD;
ar;jref;OD;rnfudk
pdk;&drfaeonf/ a':a':u ar;onfudk uRefawmfuzkH;& vdrf&onfrSm
oufomaomtvkyfwpfck r[kwfyg/

uRefawmfonf rkom;ajymqkdrIwGif usifhom;&ao;onf r[kwf/ xdkUtjyif


rcifopfuav;ESifh
rsufESmcsif;qkdif&rSm udk,fhvdyfjymudk,fvefUaeonf/
]]uRefawmfjyefawmhr,f a':a':}}
]]tkd jyefawmhrvm;? at;av c&D;yef;vmawmh apmapmtdyfcsifrSmaygh/ 'gayrJU
ra&Topfudkawmh
awGUoGm;OD;a[h? atmufxyfrSm rif;ay;wJU vdarmfoD;udk pm;aeMuav&JU/ tqifoifhyJ
vlrrm"mwfpmvdk
jzpfaew,f}}
]]uRefawmfa&Ta&TUudkEIwfqufNyd;rS jyefyghr,fa':a':}}
atmufxyfodkU qif;cJUonf/ "mwfrD;wpfvkH; tydkzGifhxm;aomaMumifh
uRefawmfvmwkef;uvdk r[kwfbJ
vif;xdefaeonf/ jcifaxmifBuD;um; csNrJ csxm;\/ uRefawmfu jcifaxmifqDodkU
oGm;&if;]]a&Ta&TawmfawmfoufomoGm;NyDvm;}}
jcifaxmifwGif;rSyif]]at; awmfawmfoufomoGm;NyD}}
uRefawmfu jcifaxmifab;rSm xkdifonf/ a':a&Topf twGif;rSyif]]rif; c&D;xGufwm awmfawmfMumoGm;ygvm;uJGU}}
]][kwfuJU? tvkyfudpawGu rNyD;EdkifwmeJu MumoGm;w,f/ a&Ta&Tjzpfwmu b,fvdku
pjzpfwmvJ}}
a':a&Topfonf twGif;rSae jcifaxmifudkrwif&ef [efjyKaeonf/
]]armifwifxGef; 0ifcJUav &dk;&dk;Owkajymif; zsm;wmuaeNyD; jzpfoGm;wmygyJ}}
uRefawmfhrSmjcifaxmifwGif; 0if&jyefavonf/ a':a&TopfrSm acgif;tkH;rsm;udk
rSDajcqif;umxdkifaeonf/
[dkbuf rcifopfu 'l;wkyfxdkfifvsuf vdarmfoD;pdwfrsm;rS tarS;cGHrsm;udkcGmNyD;
vlrrmtm; ,k,MuifempGm
auR;aeavonf/ uRefawmfESifrcifopfrSm vlrrmudk tv,frSmxm;NyD;
wpfa,mufudkwpfa,muf
irf;irf;wufrMunfhbJ raeEdkifMuawmhay/ rcifopfonf uRefawmfhtm;
arQmfvifhapmifhpm;aecJU onfrSm
xif&Sm;avonf/ uRefawmfuvnf; opfopftay:rSm tcspfjy,fNyD; rjrrSDaemufodkU
vdkufygoGm;jcif;r[kwf? opfopftay:rSm cspfNrJ cspfae&mu taiGUxuf qGJiifjcif;
t&Sdefjyif;aom
tawGUbufodkU wdrf;nGwfrdjcif;omvQif jzpfayonf/

rcifopfESifh uRefawmfwkdUonf wpfa,muf wpfa,mufrsufawmifrQ rcwfEdkifatmif


ai;pdkufMunfhaeMu&m
vlrrmonf uRefawmfwkdUtm; wpfvSnfhpD rsufapmif;xdk; Munfhvkdufavonf/
uRefawmfu tajctaeudk
tzwfq,fonfh oabmESifh]]opfopfaum aeaumif;&JUvm;}}
]]aumif;ygw,f q&m}}
vlrrm a':a&Topfonf rsufESmxm;BuD; wrifvkyfvkdufNyD;]][JU opfopf aemufwpf>rmrNyD;ao;bl;vm;? 'Dvdkom pm;ae&&if rpdkUrydkUeJU t&om
b,fvkdcH&yghrvJ}}
um; a':a':nGefUESifh a':a':a&TwdkU\ rl&if;ESifhudkufnDayonf/
uRefwmfESifhrcifopftm;
avQmhvdkufwif;vdkuf vkyfxm;onf/ cspfMuatmif vTwfay;xm;onf/ rvGefatmif
b&dwfcPcPtkyfwwfonf/
a':a&Topfu rsufESmxm;BuD; wpfcGJom;ESifh Budrf;ovdkvdk qlovdkvdk
vkyfvkdufaomtcg rcifopfrSm
usD;uef;vlrdjzpfoGm;onf/ Nyd;awmhrSqufNyD; uwkdufu&dkuf vdarmf>rmrS
tarS;trQifwkdUudk
oifay;avonf/ rcifopfonf rsufvTmudk csxm;NyNyD; nSKd;EGrf;aom[efjzifh
aeavonf/
uRefawmfh&ifwGif;rS rcifopftm; oem;ojzifh zdkvIdufvmonf/ tjypfuif;pif
oefU&Sif;Munfvifaom
rcifopfuav;ESifh tjypftxyfxyfjzifh npfywfaeaom uRefawmfonf
eD;eD;pyfpyfaezkdUyif
oifhyg\avm[k awG;awmrdonf/
]]uRefawmfoGm;OD;r,f a&Ta&T}}
]]at; at; rif;vnf;c&D;tawmfyef;vmrSmayghuG,f? a&Ta&Tvnf; vdarmfoD;pm;NyD;&if
aq;wpfcGufaomufNyD; tdyfvdkufOD;r,f}}
uRefawmfonfEIwfquf&ef rcifopftm; wpfcsufvSrf;Munfhvdkufonf/ rcifopfum;
rsufvTmudkcs
vdarmf>rmudkom tarS;trQif &Sif;aeavonf/ EIwfrqufawmhbJyif
jcifaxmiftjyifodkUxGufcJUavonf/
]]a&Ta&T uRefawmfwHcg;aphoGm;&rvm;}}
]]ckyJ udka&Taz jyefvmr,fxifyg&JUuG,f? 'gayrJUav wHcg;aphoGm;csif oGm;a[h}}
uRefawmfonf wHcg;aygufudkaphNyD; ydwfxm;cJUavonf/

uRefawmfaeaom tcef;odkU wufaomavSum;teD;odkU a&mufaomtcg


armfawmfum;wpfpD;&yfxm;onfudk
awGU&avonf/ q&mOD;wuf&SdefxHodkU vmaom{nfhonfayavm?
tjcm;tcef;odkUvmaom
{nfhonfayavm rajymwwfay/
tcef;xJodkU 0ifoGm;aomtcg udkwifat;udkrawGU&awmhacs/ tdrfa&SUwHcg;0
uefawmhyGJrsm;teD;wGifum;
OD;wuf&Sdefonf {nfhonfwpfa,mufESifhpum; ajymaeavonf/ {nfhonfrSm touf
50t&G,f
avmuf&Sdvdrfhrnf/ tom;jzLjzLESifh 00pdkpdkjzpfNyD; acgif;wkH;qHawmufxm;onf/
ouvwftusteufESifh
tndKuGuf ouvwfvkHcsnfudk 0wfxm;onf/ xdkolum; ES,fES,f&& {nfhonf
[kwf[efrwl/
q&mOD;wuf&SdefESifh {nfhonfwkdUonf vQKdU0Suftyfaom t&mrsm;udk
aqG;aEG;jcif;jzpfaumif;jzpfrnf/
xkdUaMumifh tcef;wGif;0ifoGm;&mrSmyif uRefawmfhrSm &Id;wkd;&SefUwefUjzpfum
olwkdUteD;odkUyif
ruyfbJa,mifayay vkyfaerdavonf/
q&mOD;wuf&Sdefu]]udkwifxGef;? jyefvmrSudk;? vmvm pum;ajym&atmif}}
]]aeygq&m? q&mwdkU aqG;aEG;p&m&Sdwm aqG;aEG;Muyg}}
]]vmomvmyg udkwifxGef;a&? usKyfwkdUudpawG NyD;ygNyD/ ({nfhonftm;) 0efrif;&JU?
'Doli,fu
AkdvfatmifausmfeJUvkyfazmfudkifzufaygh? bDatatmifNyD; vufaxmuft,f'Dwm
vkyfaew,f/
(uRefawmfhtm;) uJ uJxkdifxdkif? q&meJU a[m'D0efrif; urmppfBuD; tajctae
aqG;aEG;Muw,f/
udkwifxGef;b,fvkd xifovJ b,folEdkifrSmvJ? t*FvdyfeJU *smreDav}}
uRefawmfu 0efrif;qkdoltm; NyKH;Munhfvsuf EIwfqufNyD; xdkifvdkufonf/ oluvnf;
tNyKH;jzifh
wkHUjyefonf/
]]OD;rif;uaum b,fvdkxifygovJcifAsm}}
]]tajym&cufom;yJ armif&if&,f? ckaeawmh *smreDuyJ EdkifaewmyJ? Edkifajcvnf;
&Sdaew,fvkdUxifw,f}}

]]b,fhES,fvJ? OD;wkdUtpdk;&uawmh emZDbDvl;u &IH;NyD; r[mrdwfrif;om;u Edkif&r,fvdkU


qdkaew,f
r[kwfvm;}}
]]'guawmhuG,f tdwfcsftrf*sD (H.M.G) (bk&ifrif;jrwftpkd;&) &JU oHa,mif ajym&wmudk;/
NyD;awmhppfa&;ppf&mwkdUrSm jrefrmtpdk;&wkdUu bmwm0efrS
&Sdwmr[kwfbJ? tdyfcsftD;udk,fwkdif udkfifxm;wmarmif&if todyJ r[kwfvm;/
eef;&if;0efvkyfwJU OD;ykqkd&if ppfa&;ppf&meJU ywfoufNyD; owif;pmrSm
ygwmavmufom odwmyJ}}
]]owif;pmrSm ygwmavmufom od&&ifjzifh *smreDEdkifaewmudkom odrSmaygh/
'Dvdkqkd&ifjzifh
NAdwdefEdkif&r,fvkdU olajymaewmu udk,fr,kHMunfwmudk wdkif;oljynfom;awG
t,kHcdkif;aewm
jzpfrSmayghaemf}}
0efrif;qkdolonf uRefawmfhtqdkudk rjiif;Edkifaomfvnf; axmufcH&ef vnf; r0HUbJ
jzpfae[efwlonf/
q&mOD;wuf&Sdefu Mum;0ifvkdufonf/
]]'guawmh udkwifxGef;&m? OD;ykrSm Oya't&eef;&if;0ef jzpfae&w,f? Oya't&
bk&ifcHrif;BuD;&JU
tvdkustwkdif;om aqmif&Guf&r,fqdkawmh r[mrdwfbufu ppfEdkif&r,f?
jynfoljynfom;awGu
r[mrdwfbufu axmufcH&r,fqdkwJu pum; (H.E) (bk&ifcHrif;BuD;) uvJGvdkU
bmajymvdkU&r,f
xifovJ}}
]]OD;yk[m &dk;om;&if wpfckawmh ajymEdkifw,f? ppfa&;ppf&mESifh ywfoufNyD;
uRefawmfwdkU bmwm0efrSr&Sdbl;?
bmrSvnf; rodbl;? 'Dawmh bmrSvnf; rajymEdkifbl;vdkU ajymEdkifw,f}}
0efrif;\rsufESmrSm xdwfvefUwMum;jzpfoGm;onf/
]]'Dvdkqdkawmh tdyfcsftD;udk cGawmovdk jzpfoGm;rSmaygh}}
]]cGawmwmrS r[kwfbJ? rSefwmudk ajymwmyJ/ tdEd,rSmawmh uGef*&uf 0efBuD;awG[m
'Dpum;udk
ajymMuNyD; udk,fhwm0efr&SdwJU ppfudprSm NAdwdoQudk rulnDEdkifbl;qdkNyD;
EkwfxGufMuw,f/ OD;yk[m
owd&Sd&if 'DvdkyJ vkyf&rSmyJ}}
q&mOD;wuf&Sdefu pdyfaeaom ykwD;udk vufrSmywf&if;-

]][dku *ED? 'Du OD;yk? b,frSmwlyghrvJ/ NyD;awmhr&&atmif usdwfBuHxm;&wJU


&mxl;uaeNyD;
EkwfxGufzkdUqdkwm b,frSmvG,frvJ udkwifxGef;&JU}}
]]rxGufbJeJUawmif ta&;qdkEdkifw,f/ Oya'jyKvTwfawmfrSm&SdwJU
jynfolUudk,fpm;vS,fawG vufxJudk
ppfrufa&;&m umuG,fa&;Xme wm0efvTJay;yg? 'grS jrefrmjynfu xdxda&mufa&muf
r[mrdwfwkdU&JU
ppftm;xkwfrIrSm yg0ifEdkifr,fvdkU ta&;qkdzdkUaumif;w,f}}
Nidrfem;axmifaeaom 0efrif;\rsufESmonf 0if;vufoGm;vsuf]]tdyfcsftD;u rMumrD jrefrmxJu acgif;aqmifwpfOD;OD;udk umuG,fa&;XmeaumifpDvm
vlBuD;cefUr,fvdkU
Mum;&w,f}}
]]vTwfawmftrwfxJu cefUrSmvm;}}
]]r[kwfbl;? vTwfawmftrwfxJu Oya't& rcefUEdkifbl;? tdyfcsftD;BudKufwJUvl
a&G;cefUrSm ol[m
vTwfawmfudkvnf; wm0efrcH&bl;}}
]]'guawmh apmao;w,fav? wpfqifhNyD;wpfqifh oGm;Mu&rSmudk/ jrefrmxJu
&mxl;BuD;BuD;&w,fqdkvnf;
enf;wJUtusKd;aus;Zl;r[kwfygbl;}}
]]OD;udkrsm; umuG,fa&;XmeaumifpDvm vlBuD;cefU&ifvufcHrSmyJaemf}}
0efrif;onf aoG;em;xifa&mufoGm;[efwlonf/ ndKjrNyKH; NyKH;vsuf]]rrSef;0HUygbl;armif&if&,f? twGif;0efuav;u aumifpDvm wufrjzpfEdkifygbl;/
odkUayr,fh rjzpfEdkifwm
jzpfw,fqdkygawmh? jrefrmwpfa,muftaeeJU *kPf,lp&mudp&,fvkdU vufcH&rSmygyJ [J
[J}}
]]OD;udk,fwkdifu NAdwdoQ ppfatmifr,fvdkUrS rxifbJeJU umuG,fa&;Xme
aumifpDvmvkyfr,fqdk&if
ppfatmifEdkifa&;twGuf vkyfEdkifyghrvm;}}
uav;&Sufawmhidk? vlBuD;&Sufawmh &,fqkdouJUodkU xdkvlBuD;onf &Suf&SufESifh
w[J[J&,faeavonf/
twefMumawmh rsufESmydk;oyfNyD;]]'guawmh OD;wdkU[m tpdk;&trIxrf;awGtaeeJU olUqefpm;&JrS qdkoudk; armif&if&JU?
(em&DudkMunfhvdkufNyD;)
uJ pum;ajym&wmawmh aumif;yg&JU? oGm;OD;rS jzpfr,f/ (q&mOD;wuf&Sdeftm;)
q&mreufjzefapmapmvmaemf}}

]]aumif;ygNyD? um;om tac:vTwfvkdufyg? bk&m;ajc&if;u apmifhaeayapaemf}}


]]b,fbufrkcfvJ q&m}}
]]aoG;aq;uefbufu}}
0efrif;onf xdkif&mrS xavonf/ OD;wuf&SdefESifh uRefawmfwkdUvnf; xvdkufMuonf/
0efrif;uuRefawmfhtm;]]emrnf b,folwJU}}
]]wifxGef;}}
]]udkwifxGef;wkdUvnf; rSwfxm;ayghav? OD;wkdUuawmh t*Fvdyf&IH;vdkU
*smrefwuf&ifvnf; olUqefpm;&JrS
xJuygyJ/ 'DbufrSmawmh *smrefvmr,f rxifbl;aemf? *syefom vmr,fxifw,f}}
0efrif;tm; wHcg;odkU vdkufydkUMu&if; OD;wuf&Sdefu uRefawmfhudk Munfhvkduf?
0efrif;tm;
Munfhvdkfufvkyf&if;]]b,fvkdjzpfr,fawmh rajymwwfao;bl;? edrdwfMobmuawmh ajy;aew,fAs}}
wHcg;tjyifodkU ajcwpfzufcsxm;aom 0efrif;u]]b,fvkdedrdwfvJ}}
]]udkwifxGef;wkdU ocifawGu qdkMuw,f/ ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrm?
wkdUacwfudkoma&muf&rnfrSm
rvJGygwJU/ ta&SUbufu BuKH;0g;aewJU *syef&JU tvHu ae0ef;tvHjzpfw,fAs?
*syefvmr,fhedrdwfygvdkU
qdk&ifqdkEdkifw,f}}
0efrif;onf wnfNidrfav;pm;aomrsufESmjzifh avoHudktkyfvsuf]][kwfaumif; [kwfr,fq&m? 'gayrJU odyfrajymeJUOD;? tE&,f&Sdw,f/ uJ uJ
oGm;awmhr,fq&m}}
OD;wuf&Sdefu wHcg;ydwfvdkufonf/ uRefawmfum; OD;wuf&Sdef\ edrdwfzwfykHudk
rausEdkifrcsrf;Edkif
jzpfaeonf/ ,if;odkU rausrcsrf;jzpfjcif;onf uRefawmfhrsufESmrSm
&Sif;&Sif;BuD;ay:ae[ef&Sdonf/
taMumif;rlum; wHcg;ydwfNyD; uRefawmfhbufodkU vSnfhvdkufaomtcg OD;wuf&Sdef\
tNyKH;wpf0ufonf
jAKef;ceJaysmufysufoGm;NyD; pdk;&drfwBuD;ESifh uRefawmfhrsufESmudk pdkufMunfaeavonf/
twefMum wpfa,muf wpfa,muf pdkufMunfhaeNyD;aemuf uRefawmfu]]q&m edrdwfzwfykH[mqdk;w,f q&m}}
]]bmjzpfvdkUvJ}}

]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrmy- wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSmrvJGyg qkdwmu


*syefvmrSmajymwm
r[kwfbl;q&m&JU? ta&SUuae0ef;xGufwm aocsmovdk uRefawmfwkdUArmawG[m
udk,fhrif;udk,fhcsif;eJUaeEdkifwJU uRefawmfwkdUacwf a&mufvmrSm aocsmwmudkajymwm
q&m&JU/ q&mu
wvJGt"dym,faumufwm odyfqkd;wmyJ}}
q&mOD;wuf&Sdefonf yufvufukvm;xdkifqDodkUoGm;&if;]]edrdwfqdkwm qifwl,dk;rSm; tjzpftysufuav;awGu ay:wmyJ udkwifxGef;&JU?
q&mwkdUuawmh
edrdwfzwfp&m&Sd zwfcsvdkufwmyJ? qkd;ovm; aumif;ovm;qdkwm q&mwkdUeJU
rqdkifbl;}}
q&mOD;wuf&Sdefonf yufvufukvm;xdkifrSm xdkifvdkufonf/ uRefawmfu eH&HrSD
rwfwwf&yf&if;olUtm;
awGMunfhaeonf/
twefMumrS]]ckeifuvmwJU twGif;0efu bmvkyfzkdU vmwmvJq&m}}
]]ArmxJu umuG,fa&;XmeaumifpDvm cefU&if ArmxJu twGif;0efwpfa,mufawmh
cefU&r,fvkdU
rSef;Muw,f? 'Dawmh olUtcGifhta&; ay:Edkifw,f? aocsmatmif ckuwnf;u
"mwfuav; bmuav;
&dkufxm;&wmaygh udkwifxGef;&,f}}
]]olu tckwufaewJU tpdk;&rSm b,folUvlvJ}}
]] [J [J Edkifajc&SdwJUvlbufrSm olygrSmyJ/ OD;ykeJU OD;bazwkdU&JU y#dyu
jyif;xefvmw,f udkwifxGef;&JU}}
]]aemufqkH;tajctaeu b,fvkdvJ}}
]]OD;bazu w&kwfolaX; atmf,k0udk jynfESif'PfcwfzkdU qkH;jzwfw,f? olu
jynfxJa&;udkifxm;awmh
vkyfEdkifwmaygh}}
]]atmf,k0qdkwm b,fvdkvlvJ}}
]]bdef;cs? uvyfaxmif tm;vkH;vkyfwJUolaX;yJ}}
]]'Dvkdvludk jynfESif'Pfwmaumif;om;yJ}}
]]tif; [kwfawmh[kwfyg&JU? atmf,k0eJU OD;bazwkdUuvnf; &efNidK;&SdMuoudk;?
jynfESif'Pfcwfr,fvkyfawmh
0efBuD;csKyfOD;ykudk atmf,k0u ajy;uyfwmaygh? &efNidK;eJUolUudk jynfESif'PfcwfzkdU
vkyfwmygvkdU ajymowJU/

NyD;awmhvnf; atmf,k0u bJGUjzLvufeufeJUvnf; aygufw,fvdkU qdkMuw,f/ ckawmh


OD;yku
0efBuD;csKyftaeeJU jynfxJa&;0efBuD; OD;bazqDu atmf,k0trIwGJudk awmif;,lxm;NyD;
jynfESif'Pfudk
qdkif;xm;vdkufw,f}}
]]&Iyfvnf;&IyfwJU oyGwftlawGygyJ q&m}}
]]'Dt&IyfMum;xJrSm awmrD;avmifawmh awmaMumifvufcarmif;cwfwJU
vlu&Sdao;w,f}}
]]b,fvkdvJ q&m}}
]]*VKefapmu OD;yk-OD;baz &efjzpfwJUMum;rSm 0ifupm;NyD; 0efBuD;csKyfjzpfatmif
BudK;pm;aew,f}}
]]Edkifajc&Sdovm;}}
]]*VKefapmu armif&ifwkdUocifawGxifovkd ESHNyDpkwfr[kwfbl; Edkifajc&Sdw,f}}
uRefawmfonf rSDxm;aom eH&HrScGmNyD; [dkrSonfrS avQmuf&if;]]&Iyfygayhq&m &Iyfygayh/ wpfurmvkH;ul;pufr,fh ppfrD;[m Oa&myrSm w[kef;[kef;
awmufaeNyD?
'DtajctaerSm udk,fhjynfcsrf;omatmif udk,fhtrsKd; vGwfvyfatmif rawG;awm
raqmif&GufMubl;?
udk,fhpm;ayguf? &mxl;wdk;wuf aygufom MunfhaeMuw,f/ t*FvdyfqdkwJU
e,fcsJUaumifuvnf;
uRefawmfwkdUudk umuG,fzkdU emZDawGudk twdkufcdkif;r,f rBuHbl;? uRefawmfwdkU
vufatmufcH EdkifiHawGudk
vufrvGwfatmifom BuHNyD;aew,f/ &k&Sm;eJU aygif;NyD; emZDudk wkdufr,frBuHbl;?
&k&Sm;bufudkom emZDawG
ppfrsufESmvSnfh oGm;atmif vkyfBuHaew,f/ NAdwdoQe,fcsJUorm;&JU ajcudk&k&Sm;u
aumif;aumif;
em;vnfw,f? emZDawG olUbufvSnfhrvmatmif emZD*smreDeJU qkdAD,uf&k&Sm;
wpfOD;eJUwpfOD;
rusL;ausmfa&; pmcsKyfcsKyfvkdufw,f/ emZDwyfawGu ydkvefjynfxJ 0ifwJUtcgrSm
&k&Sm;u 1920
ckESpfwkef;u ydkvefodr;fxm;wJU &k&Sm;ydkifeufajrrsm;udk jyefodr;fvkdufw,f/
'Dvkdodrf;vkduf wmudk
[pfwvm rcHr&yfEdkifjzpfcJUw,f/ odkUayr,fhbmrSrwwfEdkifbl;? &k&Sm;e,fedrdwfvnf;
ydkNyD; ckdifcHUoGm;w,f/

aemufqkH;rSmqdk&if t*Fvdyf[m zifvefudkokH;NyD; emZD*smreDeJu &k&Sm;ppfjzpfatmif


vIHUaqmfao;w,f?
zifvef&JU e,fcsJUaemufvdkuf tvkdawmf&dtpdk;&uvnf; &k&Sm;eJU rusL;ausmfa&;pmcsKyf
csKyfzdkUawmif
oabmrwlbl;? 'gaMumifh zifvefeJU &k&Sm;ppfjzpfaew,f/ zifvef-&k&Sm;ppfeJU
ywfoufNyD; emZD*smreDvnf;
bmvkyf&rSef;rod jzpfaew,f/ t*Fvdyfvnf; bmvkyf&rSef;rod jzpfaew,f/
tckt*Fvdyfe,fcsJUorm;[m
tBuD;tus,f acsmufusaew,f/ uRefawmfwkdU ArmawG[m t*Fvdyftcuf
ArmhtcsufqdkwJU
a<u;aMumfoHeJU t*Fvdyfvufu b,fenf;eJUrqkdvGwfvyf atmif wdkuf,l&r,f/ 'Dvdk
csufaumif;rSm
ArmhvGwfvyfa&;twGufbmrSrvkyf bJudk,fusKd;MunfhNyD; &mxl;&&kH? &mxl;NrJ&kHom
vkyfaeMuwJU
acgif;aqmifawGudk uRefawmf &GHw,f? atmhESvkH;emw,f}}
odkUuvdk [dk[dkonfonfavQmuf&if; ocifw&m;a[maomavjzifh ajymNyD;aemuf
aA'u0def OD;wuf&Sdef\
wkHUjyefcsufudkodvkdojzifh olUtm; vSnfhMunfhvkdufavonf/ OD;wuf&Sdefum;
BuD;pGmaomorm"djzifh
rsufpdrSdwfum ykwD;pdyfvsuf&Sdavonf/ yg;pyfrSvnf; wwGwfwGwf
&Gwfzwfaeavonf/
uRJyg;apmif;wD;jzpf&onf[k qkd&rnfvnf; tcuf/ ykwD;pdyfaeoltm; uRJESifh
rEIdif;tyfygNyD/ odkU&mwGif
q&mOD;wuf&Sdeftm; enf;enf;rQ rauseyfEdkifyg/ uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm;
rsufapmif;BuD;xdk;
tMumBuD;yif Munfhaeao;onf/ olum; uRefawmf pum;ajym&yfoGm;onfudk
tenf;i,frQ
*&kxm;[efr&Sd? rsufpdwpfcsufrQ zGifhrvm? pdyfykwD;udkom wGifwGif pdyfaeonf/
uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; rausreyfjzpfonfESifhtrQ tdyf&mvdyfudk
&efrlaerdonf/ 'dkif;ceJypfcsNyD;
aqmifhBuD;atmifhBuD;ESifhcif;vkduf onf/ Akef;ceJ Akef;ceJ &dkufESufNyD; zkefcgvkdufonf/
OD;wuf&Sdefum;
orm"daumif;vS\/ wpfcsufuav;rQ uRefawmhfbufodkU rMunfh/ odkU&mwGif
ykwD;pdyfaeaom
vufonfwjznf;jznf;aES;vmonfudkjrif&onf/

uRefawmfonf jcifaxmifcsNyD; tdyfvkduf\/ OD;wuf&Sdeftm; rauseyf&mrS


EdkifiHa&;acgif;aqmifBuD;rsm;
rausreyfjcif;odkU a&mufoGm;avonf/ udk,fusKd;&Sm idkUborm;BuD;awG?
wkdif;jynfvGwfvyfa&;udk
arhxm;NyD; pm;cGufvkyf&if; cGufapmif;ckwfaeMuwJU vlBuD;awG? 'if;wdkUjzKwfcsNyD;
ocifawG
vli,fawGwufrS aumif;r,f/
idkUbacgif;aqmifBuD;rsm;tm; rausreyf jzpfvm&mrS udk,fhudk,fudk,f
rausreyfjzpfvmjyefonf/ iguaum
bmvkyfaeovJ/ EdkifiHa&;orm; a,mifa,mif? owif;pm t,f'Dwma,mifa,mif?
EdkifiHa&;ajcovkH;tdrf
vkyfawmhrnfh a,mifa,mif? ajcajcjrpfjrpf tvkyftudkifvkyfNyD; rdbaus;Zl;qyf
vkyfauR;awmhrnfha,mifa,mif/ wifxGef; xdxda&mufa&muf vkyfcJUwJU
tvkyfwpfckom &Sdw,f/ rjrrSDESifh
MumckdwmygyJ/
]jzef;}ceJ Murf;jyifay:odkU pdyfykwD;ukH; vGwfusoHudk Mum;&ojzifh
tawG;&yfoGm;avonf/ q&mOD;wuf&Sdef
tdyfaysmfoGm;[efwlonf/ uRefawmfvnf; ykwD;pdyfNyD; tdyf&vQif aumif;avpG[k
atmufarhrdavonf/
tdyfaysmfawmh uavm[dkw,f rjrrSD\ &ifcGifxJodkU a&mufoGm;avownf;/ /
56
vQKdU0SufpGm aqG;aEG;yJG
uRefawmfonf a,mifcsmcsmjzpfaeonfrSm &uftawmfMumoGm;av onf/ OpmapmifhESifh
awGUcJU&aom
vdyfjymvSonfh vlysKduav;rsm; wrIdifrIdif wawGawG jzpfae&ykHrsKd;ESifh jzpfae&ykHrsKd;ESifh
uRefawmfhjzpfykH
cyfqifqifwlonf/ OpmapmifhESifh xyfawGUcsifaeonf/ odkU&mwGif
vdyfjymEkwf,lvkdufvdrhfrnf[l
aomowday;pum;udkvnf;aMumufaeonf/
rjrrSDxHodkU oGm;vdkufcsifonf/ b,folrS rodEdkifaom qdwfuG,f&mt&yf wGif
ESpfa,mufwnf;aeEdkifatmif BudK;yrf;vdkufcsifonf/ odkU&mwGif pdwfoGm;wdkif;
udk,frygacs/ Mumckdonfh
tjypfESifh Mumcdk&if; vlrdrnfhtjzpfrsm;udk aMumufonfvnf; rSef\/ odkU&mwGif
rcifopfuav;ay:wGif
xyfum xyfum opmazmuf&rnfudk ydkvdkU aMumufaerdonf/

odkUjzpfvQif rjrrSDtm; vkH;0tqufjzwfNyD; rcifopftay:rSm vkH;0 wpforwfwnf;


opmwnfEdkifonfvm;/ onfvkdvnf; r[kwf/ &wemodkufwGif;rSm
pnf;pdrftrsKd;pkHcHpm;&if; awGUcJU&aom
Opmapmifhr rjrrSDudk tmomirf;irf; rwrf;wbJ raeEdkif/ onfvkdtmomirf;irf;
wrf;waeaom
rpifMu,faom *VKefawmfonf jzLpifonfh rcifopfteD;odkU ruyfxdkuf[kvnf;
xifonf/ xkdUaMumifh
rcifopfqDodkU oGm;zkdUqdkvQif pmoifay;&efyif a&SmifuGif;aeavonf/
owif;pmwkdufodkUvnf; tvkyfvkyf&ef rqif;jzpfyg/ jra&,OfwGif aiG&GufzGifhNyD;
a&TavSpD;ae&mrS aeylyl
zkwfwaxmif;axmif; xaeaom vrf;ay:wGif vSnf;ajymif;pD;&rnfudk ysif;&d
pufqkyfaeouJUodkU
&Sdayonf/
odkUjzifh uRefawmfhrSm &uftawmfMumatmifyif a,mifcsmcsmjzpfaeav onf/
odkU&mwGif uRefawmfu a,mifcsmcsmjzpfaeaomfvnf; urmavmuBuD;u
a,mifcsmcsmjzpfaeonfr[kwfay/ urmavmuBuD;wpfck vkH;onf jywfjywfom;om;
a&GUvsm;vsuf&Sdonf/ uRefawmfu a,mifcsmcsmjzpf aeovdk [pfwvmu
a,mifcsmcsmvkyfaeonf
r[kwf/ Oa&mywpfwkdufvkH;udk vTrf;rkd;BuD;pdk;&ef [pfwvm puf,E&m;BuD;onf
b,fcvkwfuefoif;udkrQ
ta&;rxm;bJ acG;oGm;pdyfvnfvsuf Oa&myEkdifiHi,fuav;rsm;ay:odkU
ausmfjzwfarmif;ESifaeavNyD/
*syefzufqpfppfom; 6oef;ausmfwkdU\ vSHpGyfrsm;onf*syefwufaea&mifatmufwGif
wzswfzswfawmufyae&m NAdwdoQ jcaoFhBuD;onf olUom;aumifrsm;vGwfrxGuf&ef
yg;pyfNzJvsuf
ajconf;vufonf;rsm;xkwfum apmifhMuyfvsufaeonf/ ]t*FvdyftcufArmhtcsuf}[laom
a<u;aMumfoHudk av;eufpGm ,kHMunfNyD; vGwfvyfa&; t&,lrnf[k
t"dXmefjyKxm;aom Armhom;aumif;
&wemwkdUuvnf; ajAmiftwdtvif;wpfrsKd;? wdwfwdwfqdwfqdwf vQKdU0Sufwpfenf;
pnf;&kH;vsuf
aeMuavonf/ uRefawmfwpfa,mufwnf; a,mifcsmcsmaevQif urmavmuBuD;
wpfckvkH;onf
uRefawmfhtay:rSm eif;ausmfoGm;Muayvdrhfrnf/
wpfaeUo ta&;awmfykHtwGif;u ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfcJU oluRefawmfESifh

&if;ESD;vSaom&Jabmf udkat;aiGonf uRefawmfhxHodkU armBuD;yef;BuD;ESifh


a&mufvmonf/ olonf
touf&IrSefonfhwdkifatmifyif rem;awmhbJ]]&Smvdkuf&wm zkd;wifxGef;&m? owif;pmwkdufudk tacgufacguf oGm;&Smw,f?
urm&Gwfudkvnf;
a&mufw,f? ckrS awGU&awmhwmyJ}}
]]&Srf;jynftvnftywfoGm;aew,fAs? bmudprsm;&SdvdkUwkH;}}
]]eufjzefn cifAsm; tpnf;ta0;vm&r,f? aqG;aEG;yJG&Sdw,f? vmjzpfatmifvmaemf}}
]]b,frSmvJAs}}
]]wuodkvf t*FvdyfpmXmeeJU aeUausmif;om;rsm; tyef;ajzcef;Mum;u jrufcif;ay:rSm}}
]]tdkjrufcif;ay:rSm}}
]][kwfw,f}}
]]b,ftcsdefvJ}}
]]n &Spfem&Drxdk;cif q,fhig;rdepftvdkrSm tJ'Dudk ta&mufvm&r,f}}
]][mAsm arSmifaerSmaygh? nqdk&if tJ'Dem;rSm rD;wpfvkH;rS xGef;xm;wm r[kwfbl;}}
]]arSmifvdkU wrifa&G;wmaygh udk,fhvl&JU}}
]][if bmtpnf;ta0;rkdUvJ udkat;aiG}}
]]aqG;aEG;yGJvdkU ac:csifac:? pum;ppfxkd;yJGvdkU ac:csifac:}}
]]bmudpudk aqG;aEG;&rSmvJ}}
]],aeU ArmhvGwfvyfa&;vkyfief;wGif vufeufudkif ykefuefrI vkyfEkdifonf qdkwmudk
tqdkwifoGif;olu
oGif;NyD; uefUuGufolu uefUuGuf&r,f/ vl30avmuf zdwfxm;w,f/
tpnf;ta0;vmolwdkif;[m
yg0ifaqG;aEG;NyD; xifjrifcsufay;&r,f/ uJ oGm;r,f? 'Dudpudk vQKdU0Sufxm;aemf}}
udkat;aiGonf armBuD;yef;BuD;ESifh jyefawmhrnfvkyfonf/ uRefawmfu qGJxm;NyD;]]aeygOD;As? pum;pjrnfuav;rsm; ajym&atmif}}
]]raeEdkifawmhbl;? oGm;p&mawG &Sdao;w,f/ tcsdefrSef&r,faemf? NyD;awmh
vlydkrac:cJU&bl;}}
]]b,folawG vmMurSmvJ}}
]]'gawG ar;raeeJU &JabmfwifxGef;? [dkusawmh awGUrSmaygh/ &JabmfwifxGef;
rodwJUvlawGvnf; ygrSmyJ}}
ajymajymqdkqkdESifh udkat;aiGxGufoGm;avonf/ udkat;aiGESifh rawGUonfrSm rsm;pGm
rMumvSao;yg/
odkU&mwGif udkat;aiGonf rsm;pGm ajymif;oGm;onf[k xifrdonf/ olUrSm
&Twfaemufaemuf trlt&mrsm;

rawGU&awmhacs/ av;eufwnfNidrfvmonf[k xifonf/ bmrQ*&krpdkufbJ


vGwfvGwfvyfvyfoGm;vmaexkdifaom udkat;aiGvnf; r[kwfawmhbl;[k xifonf/
olUrsufpdrsm;onf
usD;rsufpdrsm;uJUodkU pdk;&drfp&m? rouFmp&mawGudk pl;pr;f&SmazGae[ef&Sdonf/
odkU&mwGif xdkrsufpdrsm;jzifh uRefawmfhtm; MunfhoGm;cJUonfr[kwf/
olUzdwfac:csufESifhywfoufNyD;
uRefawmfa,mifcsmcsmjzpfaevdrfhrnf[k olvkH;0 pdk;&drf[efrwl/ olonf uRefawmfhtm;
,kH,kHMunfMunfESifhzdwfoGm;\/ &Jabmf&Jbufjzpfaom uRefawmfhtay:0,f
ouFmuif;pGmjzifh olwkdUvQKdU0Suf
a&;vkyfief;wGifyg0if&ef uRefawmfhtm; zdwfac:oGm;avonf/
trSefpifppfol\ zdwfac:jcif;onf uRefawmfhtm;a,mifcsmcsmjzpfae aomb0rS
u,fwifvdkufbdouJUodkUyif &Sdayawmhonf/
aemufwpfaeUnae csdef;xm;aom ae&modkUvmcJUonf/ tcsdefraphwwfao;ojzifh
bJGUESif;obiftaqmufttkHBuD;udk &pfoD&pfoD vSnfhywfNyD;ae&ao;onf/
tcsdefaphaomtcg
&kH;cef;rsm;bufrS0ifNyD; aeUausmif;om;rsm; tcef;qDokdUoGm;onf/ aemufrS
jrufcif;xJodkU qif;vkdufonf/
arSmifBuD;rnf;rnf; r[kwfaomfvnf; wpfa,mufESifhwpfa,muf oJuJGpGm rjrifEdkifaom
tarSmifjzpfavonf/ uRefawmfht&if5a,muf a&mufaeavNyD/
teD;odkUuyfoGm;aomtcg udkxGef;&SdefESifh
udkat;aiGkwkdUudk awGU&onf/ olwkdUu uRefawmfhtm;bmrQ rajymbJ
vuf[efajc[efjzifhom xdkifckdif;onf/
jrufcif;ay:rSmbmrQcif; rxm;/ qD;ESif;tenf;i,fusaeojzifh cyfpdkpdkjzpfaeonf/
uRefawmfESifh
wpfNydKifeufvkdvdkyif [dkbufuwpfa,muf 'Dbufuwpfa,muf vrf;trsKd;rsKd;jzifh
a&mufvmonf/
&lyaA'XmeqDrSyif vmolu vmao;onf/ wpfa,mufrsufESm
wpfa,mufBudK;pm;Munfh&onf/
udkat;aiGajymouJUyif odolvnf;ygonf/ rodolvnf;ygonf/
uRefawmfodolrsm;um; 1300jynfhESpf
ta&;awmfykHtwGif; awGUcJU? twlvkyfcJUaom&Jabmfrsm;om jzpfavonf/
uRefawmfhrSm &ifzdkaeonf/ aMumufjcif;? pdk;&drfjcif;ponfwdkUaMumifhum; r[kwf?
tpnf;ta0;\
tav;teufonf arSmif&dyfqdwfuG,f ywf0ef;usifESifh yl;aygif;NyD; uRefawmfhtm;

acsmufcsm;aeapavonf/ tpyxr tcsif;csif; wkd;wkd;uav; ajymMuonf/


pum;vnf; enf;vSMu\/
rqlrnHbJESifh ta&;awmfykH aoG;<uaeMujcif;yifjzpfonf/ tm;vkH;onf
arSmifBuD;rnf;rnf;xJ rSm
ajczsm;axmufNyD; vkyfBuHrIBuD;qDodkU avQmufoGm;aeMuonfESifh wlvSonf/
udkxGef;&Sdefu pum;tacstwif ajymyJGudkzGifhavonf/ ]vufeufudkif ykefuefrI
vkyfEdkifonf}[laom
tqkdudk wpfa,mufuoGif;NyD; tjcm;wpfa,mufu uefUuGufvdrhfrnf/
pum;udkwwfEdkiforQ
wkd;wkd;ajym&rnf/ vlwdkif;yg0ifaqG;aEG;&rnf/ b,folrqdkoGif;NyD; b,foluefUuGufol
jzpf&rnf[k
BudKwifpDpOfrxm;/
udkxGef;&Sdef]]uJ b,folu tqdkpoGif;rvJ}}
uRefawmfwkdUonf wpfa,mufrsufESm wpfa,mufMunfhMuonf/ arSmifxkrSm rsm;pGm
rodyfonf;vSojzifh
b,folb,f0gjzpfonf[k odEdkifMuaomf vnf; b,folonf b,frsufESmxm;rsKd;
xm;aeonf[k
rsuf&dyfjcnfudkum; rcefUrSef;EdkifMuacs/
udkxGef;&Sdef]]uJ vkyfav? wpfa,mufa,mufupNyD; tqdkoGif;rSaygh}}
rsm;rsm; rwdkufwGef;&yg? MumMum rapmifh&yg/ ta&;awmfykHtwGif;u
AdkvfatmifausmfESifhtwl
twGif;0ef&kH;rsm;a&SUrSm t&dkufcHcJU&zl;aom ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfol
udkvSNrdKifu
tqdkoGif;ygawmhonf/ vufeufudkif olykefxzkdU tcsdefusaeNyDjzpf&kHru xEdkifaom
tajctae&Sd aMumif;
tqkdoGif;avonf/ e,fcsJUorm;tcsif;csif; ppfjzpfaeaom tcsdefwGif t*Fvdyfonf
acsmufusaeNyDjzpfaMumif;? t*Fvdyftcufonf Armhtcsufjzpf aMumif;? t*Fvdyf\
&efolonf
ArmhrdwfaqGjzpf&rnf jzpfaMumif;? t*Fvdyfonf ArmwkdUtm; tomwMunf
at;csrf;aomenf;jzifh
vGwfvyfa&;ay;rnf r[kwfonfrSm vGefcJUaom ta&;awmfykHu
oufaojycJUNyDjzpfaMumif;? vlxku

tMurf;rzufbJ qlylvIyf&Sm;EdkifonfrSm xkdta&;awmfykHxuf b,fawmhrQ


rydkEdkifawmhNyDjzpfaMumif;?
xkdUaMumifh vufeufudkifolykefxrSjzpfrnfudk em;vnfaeMuaMumif;? xkdodkUaom
em;vnfrI&SdvQif
olykefxEdkifrnfjzpfaMumif; wifjy\/
udkvSNrdKifrSm at;at;jznf;jznf; ajymonf/ toHrSmvnf; wkd;vSonf/ okdUaomf
tm;vkH;u
pdkufNyD;em;axmifaeMu\/ tjcm;pum;&nfvkyGJrsm;ESifh jcm;em;vSonf/ &,fp&m
jyufvkH;ryg/ a0a0qmqm
pum;wefqmryg/
udkvSNrdKifwifjyNyD;oGm;aomtcgvkH;0qdwfNidrfoGm;\/ jynfvrf;ay:rSyif bmoHrQ
a&mufrvm/
tif;vsm;qDrSmvnf; nOfhiSufoHrsm; rMum;&ao;/
udkxGef;&Sdef]]uJ b,fol uefUuGufrvJ}}
uRefawmfum; axmufvnf;axmufcHcsifonf? uefUvnf; uefUuGufcsifonf/
rSefonf? vufeufudkif
olykefxrS e,fcsJUt*FvdyfatmufrS vGwfajrmufrnf/ vufeufudkif olykefx&efvnf;
taumif;qkH;tcsdefa&mufaeNyD/ okdUaomf vufeufudk b,fodkU &,lMurnfenf;/
vufeuf&rnftxifESifh
urm&GwfrSmaewkef;u ocifwifBuD;udk udk;uG,fqnf;uyfcJUonfr[kwfavm/
udk<u,fu
owif;ay;vkdUom ykvdyfowif;ay; xkdocifwifBuD;ESifh cyfuif;uif; aecJU&onf
r[kwfavm/
udkxGef;&Sef]]uJ &JabmfawG pdwfxJrSm&Sdwm 0Sufrxm;MueJU? xifwmudkajymyg/
vGwfvGwfvyfvyfjiif;ckHaqG;aEG;Edkifygw,f}}
NidrfNrJNidrfaeMuonf/ uefUuGuf&ef cufaeMu[ef&Sdonf/ okdUr[kwf tm;vkH;yif
tqdkESifh
oabmwlaeMuoavm/
twefMumapmifhqkdif;aeNyD;aemuf udkat;aiGu]]tqdkudk uRefawmfuefUuGufw,f? aoaocsmcsm&Sif;NyD; uefUuGufyg&ap}}[k
cGifhawmif;onf/ olonf
udkxGef;&Sdefudkom cGifhawmif;onf r[kwf? uRefawmfwkdUtm;vkH;udk cGifhawmif;onf/
udkat;aiGu

uefUuGufjcif; twGuf uRefawmftHUMoonf/ olUvkdvlu rm;rm;rwfrwf


vufeufudkifykefuef
Edkifonf}[laom tqdkbufwGif &yfae&rnf r[kwfygavm/
udkat;aiGonf ]t*Fvdyfe,fcsJUtcuf Armhtcsuf}qkdaom aqmifyk'fudk vufcHonf?
odkUaomft*Fvdyf\
&efolonf ArmhrdwfaqG[laomtcsufudk vufrcH/ t*Fvdyf\&efol *smreDESifh rMumrD
&efoljzpfrnfh
*syefwkdUonfvnf; e,fcsJUorm;rsm;yif jzpfonf/ tvGefqdk;&Gm;aom
zufqpfrsm;jzpfonf/ olwkdUvnf;
olrsm;EdkifiHrsm;udk t"rodrf;ydkufxm;olawGjzpfonf/ xkdUaMumifh t*Fvdyf\ &efolwkdif;
ArmhrdwfaqGrjzpfEdkif/ NyD;cJUaom ta&;awmfykHxuf ydkrkdBuD;rm;aom vufeufrygaom
vlxkvIyf&Sm;qlylrI?
Edk;Mum;rIr&SdEdkifawmh bl;qdkaom t,ltqudk udkat;aiGu vufrcH/ NyD;cJUaom
ta&;awmfykHrSm vlxkonf
pnf;&kH;a&;awmifhwif;jcif;r&SdbJESifh ygvmjcif;jzpfonf/ acgif;aqmifay;aeaom
wkdUArmtpnf;t&kH;yifvQifpnf;urf;pepf rusvS/ awmifolv,form;
tpnf;t&kH;rsm;ESifh tvkyform;
tpnf;t&kH;rsm;onf ususeer&SdcJU? xkdUaMumifh pnf;&kH;a&;rsm;rsm;vkyf&OD;rnf/
pnf;&kH;rIckdifrmaom
vlxkta&;awmfykHESifh pnf;urf;aumif; pepfusaom wkdUArmtpnf;t&kH;
acgif;aqmifrIjzpfvmvQif
NyD;cJUaom ta&;awmfykHxufydkrkdBuD;us,f&kHru atmifjrifrI trsm;tjym;&rnf/
vufeufudkif
ykefuef&efonf pdwful; vG,fonf/ ajymvG,fonf/ yxrqkH;vufeuf&&efyif
cufao;onf/
vufeuf&NyDxm;OD;awmh? udkifwwfzkdU vkdao;onf/ wdkufenf; cdkufenf;?
ppfa&;ppf&mrsm;udk
em;vnf&OD;rnf/ igwkdUrSm olykefom xcsifMuonf? t&nftcsif;rsm;
bmrQr&Sdao;/ xdkUaMumifh
vufeufudkif olykefrxEdkifao;/
udkat;aiGonf odkUuvdkacgif;aqmif uefUuGufvdkufaomtcg uefUuGuf&JolawG
ay:vmavonf/
uefUuGufp&m tcsuftvufawG ay:vmonf/ axmufcHonfhbufrSvnf;
axmufcHp&m? acsyp&mawG

trsm;tjym; ay:vmavonf/ wkd;wdk; wdk;wkd; pum;ajymr&awmhacs/


twdkuftcHajymMu&if;
avoHus,fvmonf/ udkxGef;&Sdefu xdef;ay;&\/ wpfckawmhxif&Sm;onf? tm;vkH;
pdwf0ifpm;pGm
yg0ifMuonf/ uRefawmfum; ESpfzufrSaeNyD; ajymqdkaqG;aEG;aerdavonf/
uRefawmfomruyg? tcsKdU&J
abmfrsm;rSmvnf; ESpfzufajymp&m &SdaeMuavonf/
NcKHpOf;pm;vdkufaomtcg EdkifiHwum tajctae? ppftajctaeaMumifh
t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm;
vufeufudkifykefuef&ef tcsdefusaeonf/ jynfolvlxkuvnf; Ekd;Mum;vsuf&Sdonf/
pnf;&kH;ay;zkdUvdkonf/
b,fenf;ESifh &&vufeuf&atmif ,l&rnf/ EkdifiHjcm;tultnDudk vdrmyg;eyfpGm
okH;&rnf/
udk,fhvGwfvyfa&;twGuf udk,fwkdufaepOf *syefqDu tultnD&vQif tokH;cs&rnf
[l
oabmaygufMuavonf/
tacstwifajymyGJrSm uRefawmfwkdUonf txufygtwdkif; oabmaygufMuaomfvnf;
qkH;jzwfcsuf
csrSwfjcif;um; r&Sday/ udkxGef;&SdefESifh udkat;aiGwkdUonf qkH;jzwfcsufcsaom
tpnf;ta0;r[kwfaMumif;?
tacstwif ajymyJGomjzpfaMumif; twefwef owday;Muonf/ olwkdUonf
tacstwifajymyJGrSm
ajymqdkMuaom pum;rsm;udk axmufNyD; uRefawmfwkdUtm; tuJcwfMu[efwlonf/
,kHMunfavmufol?
r,kHMunftyfol? em;vnfrI&Sdol? em;vnfrIr&Sdol ponfjzifh olwkdUpdwfxJrSm
pm&if;wkdUxm;Mu[efwlonf/
xkdUaemufrS wpfOD;pD csOf;uyfum ajymoifhonfudkxyfajymNyD; wm0efay;oifhol
udkay;&efjzpfavonf/
uRefawmfwkdUonf ajAmifwnfaxmifxm;aom ausmif;om;rsm;or*?
awmifolv,form;tpnf;t&kH;?
tvkyform;tpnf;t&kH;wkdUESifh wkdUArmtpnf; t&kH;wkdUudkom ydkrdkawmifhwif;atmif
vkyfMu&rnfr[kwf?
vQKdU0Sufa&; tzJGUtpnf;rsm;vnf; zJGUpnf;Mu&rnf/ tu,f vufeuf&vQif
udkifwwfatmif?

ppfwkdufwwfatmif avhusifhxm;Mu&rnf/ ppfa&;ppf&m ynmy&d,m,f


aoe*FAsL[mrsm;udk
avhvmxm;Mu&rnf/ *smrefemZDwdkUonf aoewftppfr&cif opfom;aoewfxrf;NyD;
avhusifhcJUMu&onf
r[kwfygavm/
nq,fem&DavmufwGif vlpkcGJMuavonf/ vlpkcJGaomtcgrSmvnf; tpnf;ta0;odkU
vmcJUMuovdk
[dkbufodkUESpfa,muf? onfbufodkU okH;a,muf? [dkMum;wpfa,muf? onfMum;
ESpfa,muf ponfjzifh
tvQKdtvQKd xGufcGmoGm;apjcif;jzifh cGJvdkufavonf/
tif;vsm;uefay:wGif nOfhiSufrsm;onf atmfjrnfysHoef;um aeMuavNyD/
bJGUESif;obif
taqmufttkHBuD;onf arSmif&D&DwGif xkxnfBuD;rm; cHUnm;pGmESifh ay:vGifaeonf/
avSum;0
tkwfwdkifESpfwkdifwGif wifxGef;xm;aom a<ujzLrD;vkH;BuD; ESpfvkH;rSwpfyg;
tm;vkH;aom rD;rsm;udk
Nidrf;xm;onf/ ,k'oefaumvdyfqif0ifatmufrSmvnf; a<ujzLrD;vkH;BuD;wpfvkH;
vif;aeao;onf/
avjynfuav; aqmfaoG;vsuf&Sd\/
uRefawmfonf udkxGef;&Sdef? udkat;aiGkwkdUESifhtwl bJGUESif;obif taqmufttkHa&SUrS
jzwfNyD;
jynfvrf;bufodkU avQmufvmcJU\/
udkxGef;&Sdefonf aq;ayghvdyfwpfvdyfudk rD;nSdNyD;aemuf]]'DaeUn b,frSmtdyfMurSmvJ}}
udkat;aiG]]BuKH&myJAsm}}
uRefawmf]]uRefawmfuawmh bwfpfum;&ao;&if NrdKUxJ jyeftdyfr,fvdkU}}
udkxGef;&Sdef]]bwfpfum;&r,f rxifbl;}}
udkat;aiG]],leD,H 0iftdyfMuygpdkUAsm}}
uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH; olUtBuHudk oabmwlMuonf/
udkxGef;&Sdef]]tif;vsm;uefay: avQmufMuOD;pdkUAsm}}

udkat;aiG]]nOfheufNyDAsm}}
uRefawmf]]nOfheufvnf; bmjzpfvJAsm? oef;acgifqkd&if ydkawmifaumif;OD;r,f/
ckESpfpOfMu,fajymif
tNrD;axmifwmudkaumif;uifrSm jrifEdkifr,f? oef;acgif,H avjynfaoG;awmh
at;wmuav;vnf;
cHpm;&r,f/ *dk;vfprpf[m vef'efNrdKUawmfBuD;rSm nOhfeufoef;acgifavQmufvnfNyD;
pma&;cJUwm
vlBudKufrsm;oGm;w,fr[kwfvm;}}
udkxGef;&Sdef]]vmAsm udkat;aiG? b,folrS vrf;ravQmufwJUtcsdef avQmuf&wm
t&omwpfrsKd;aygh/ udkwifxGef;vnf;
*dkvf;prpfudk tm;usNyD; pma&;csif&if a&;Edkifwmaygh/ owif;pmq&mvkyf&kHeJU
rpm;avmuf&if pma&;NyD;
jznfhEdkifw,f}}
uRefawmfwkdUonf tif;vsm;uefaygif&dk;qDodkU vmcJUMuonf/ aumif;uifrSm
Munfvifojzifh Mu,fwm&m
pkHvifvSayonf/ Mu,fa&mifawGu awmfawmfvufonf/ a&rsufESmjyifrS jyef[yfaom
tvif;uawmfawmftm;&Sd onf/
udkat;aiG]]udkwifxGef; pma&;csif&ifawmh ajcmufrdkifcGJa&mufatmifoGm;As? armfawmfum;eJU
vmMuwJUtwGJawGudk
awGUaumif;awGU&OD;r,f}}
uRefawmf]]aeygapAsm? vlrsm;rodapcsifvkdU olwkdUbmom 'Dta&mufvmNyD; wGJMuwm?
uRefawmfwkdUu
vlodewfMum;jzpfatmif pmra&;MuygpdkUeJU? 'gxuf uRefawmfowif;pmwdkufu
tvkyfxGufawmhr,f}}
udkat;aiG]]bmaMumifhvJAs}}
]]'Dtvkyfvkyf&wm awmifrus ajrmufrusygAsm? udk,fhrdbvkyfauR;&atmifvnf;
0ifaiGr&bl;?
pmqifoif&atmifvnf; tcsdefydkr&bl;? EdkifiHa&;udkvnf; uRwfuRwfvGwfvGwf
rvkyfEdkifbl;/ NyD;awmh

cifAsm;wkdUodwJUtwkdif;yJ EdkifiHjcm;owif;rSmawmh rqkd;ygbl;? EdkifiHjcm;a&;&m


aqmif;yg;wkdU bmwdkUvnf;
uRefawmfBudKufwmuav;awG xdk;Edkifygw,f? jynfxJa&;usawmh odyfqkd;w,f?
uRefawmfwkdU owif;pmu
wkdUArmtpnf;t&kH; udkacgif;wnfwkdufw,f? OD;ykeJU *VKefOD;apmwkdUtpdk;&udk
axmufcHw,f? 'gaMumifh
uRefawmfvdyfjymroefUbl; xGufcsifNyD}}
udkxGef;&Sdef]]cifAsm;r&Sdvnf; 'Dowif;pm 'gawG a&;aerSmyJ r[kwfvm;}}
]]a&;aerSmaygh/ uRefawmf a&;vdkwmawGcsnf; ygaewmrSr[kwfbJ? uRefawmf
'Dowif;pmrSm &Sdwm
r&SdwmeJUawmh rqdkifygbl;}}
udkxGef;&Sdef]]'gjzifh xGufzdkUrxGufzkdUrSm 'D[m xnfhrpOf;pm;eJU/ ynmqufoifzkdUaum
pdwful;ao;ovm;?
bmoifcsifwmwkH; udk,fhvl&JU}}
]]odyfpdwfrul;ygbl;Asm? t&ifuom pdwful;wmyg}}
udkat;aiG]]rjrifhOD;&JU nTefMum;csuft& pdwful;wm r[kwfvm;}}
uRefawmfu oJUoJU&,fvkdufonf/
udkxGef;&Sdef]]tckaum nTefMum;csufu wnfwkef;yJvm;}}
]]rwnfawmhygbl;Asm? uRefawmfu 'gawmh rvkyfEdkifbl;vdkU ajymvkdufNyD;NyDyJ}}
]]'gjzifh tvkyfxGufzkdU rxGufzdkUrSm ynmqufoifa&;qdkwm xnfhrwGufeJUawmh
udk,fhvl/
EdkifiHa&;wm0efxrf;zdkUuawmh 'Dvkd&Sdw,f? aemifcifAsm;udkay;r,fh wm0ef[m
tvkyfwpfckck
vljrifoljrifcHNyD; vkyfaerSjzpfr,f/ ck owif;pmq&mvkyfaew,fqkdygawmh? ykvdyfu
odyfrouFm jzpfrSm
r[kwfbl;/ bmtvkyfrSrvkyfwJU uRefawmfwkdUvdk vlawGudkom odyfrouFmwmAs/
'Dawmh uRefawmfwkdU
vQKdU0Sufa&;vkyfief;awG? ta&;awmfykH vkyfief;awGrSm cifAsm;udk ykPm;wdkifvdk
vkyfxm;&rSmyJ/ uRefawmfwkdU
tquftoG,fawGudk cifAsm;uwpfqifhvkyf&r,f? 'Dwm0efcH cifAsm;udk
ay;zdkUpDpOfxm;Muw,f/ 'Dawmh

'DtvkyfrSm raysmfvdkU xGufawmifrS tvkyfwpfckckawmh vkyf&vdrfhr,f}}


Mu,fa&mifESifh a&a&mifjyeftvif;wGif uefaygif&dk;vrf;uav;rSm xif;ae\/
ajrmufav&l;uav;xvmonf/
udkat;aiG]]ckESpf aqmif;uvnf; rcsrf;bl;aemf}}
uRefawmf]]&efukefaqmif;uawmh 'Dvkdvdkcsnf;ygyJ? c&prwf twGif;avmufrSmawmh
csrf;aumif;yg&JU/
awmifBuD;uavmrSmawmh tawmfcsrf;aea&mhr,f}}
uRefawmfonf awmifBuD; uavmtaMumif;udk vGrf;aiGUuav;ESifhajym vkduf\/
olwkdUudkajymonfxuf
wrf;csif;uav; nnf;onfhozG,f nnf;jcif;omjzpfonf/ olwdkUuvnf;
uRefawmfajymonfudk trIrJU
trSwfrJU xm;vkdufMuonf/
udkxGef;&Sdef]]tJ tvkyfvkyfwm twltwl 'Dvufaxmuf t,f'Dwmtvkyfxuf 0ifaiGydkaumif;wJU
tvkyfvkyf&&if?
NyD;awmh vGwfvnf;vGwfvyfr,fqdk&if ydkaumif;wmaygh/ cifAsm; taztar
vkyfauR;Edkifr,f? uRefawmfwkdU
udkvnf; axmufyHUEdkifr,f}}
uRefawmfonfawmifBuD;uavmtaMumif; vGrf;csif;nnf;&if;? rjrrSDtm;
owd&aeonf/ okdUowd&aecdkuf
udkxGef;&Sdefu xdkpum;udk ajymvkdufaomtcg rjrrSDtBuHay;xm;aom tvkyfwpfckudk
ajy;owd&avonf/
]]tvkyfwpfckawmh &Sdw,f? 0ifaiGvnf;ydkaumif;r,f? vGwfvGwfvyfvyf vnf;&Sdr,f}}
xdktcdkuf ZD;uGufESpfaumif atmfjrnfNyD; a&SUaemuf ysHajy;Muavonf/
udkat;aiG]][m vmbfaumif;w,fAsKdU udkwifxGef;? tJ'Dtvkyf[m vmbfaumif;r,f?
vkyfjzpfatmifvkyf}}
udkxGe;f&Sdef ]]bmvkyf&rSmvJ}}
]]ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyf&rSmAs}}
]]aiG&if;u rvG,faybl;}}
]]aiG&if;xkwfay;r,fhvl&SdvdkU ajymwmaygh udkxGef;&Sdef&}}
udkat;aiG cyfNzD;NzD;ESifh]]cifAsm; tpfrawmfqkdwmu xkwfay;rSmvm;}}

]]b,folqkdwm rajymyg&apeJUOD;Asm? t&if;awmh &rSmygyJ}}


udkxGef;&Sdef]]csifhcsdefMunfhav? t&if;vnf;&r,f? cifAsm;uvnf; vkyfEdkifr,f? owif;pmrSm
vkyfaewmxufvnf;
tcsdefydkrukefbl;? csKyfcs,frIr&Sdbl;qkd&if vkyfayghudk,fhvl}}
uRefawmfonf bmrQ jyefrajymawmhbJ av;eufpGm pOf;pm;aeavonf/
EdkifiHa&;wm0fudk xrf;aqmif&if;
udk,fhpD;yGm;a&;vkyfief; vkyfEdkifrnfqkdaom tvm;tvmrSm vGefpGmtm;&zG,f jzpfonf/
odkUaomf rjrrSD\
t&if;tESD;ESifh vkyfae&vQif a&SUtzkdU rjrrSDESifh oefU&Sif;pGmaexdkif&ef jzpfygOD;rnfavm?
rjrrSDESifh
ausauseyfeyf twlwJG usL;vGefcJUaom tjypfrS &kef;xGufEdkifygOD;rnfavm/
a&SUrjrrSDESifh
uRefawmfb,fvdk qufqHoGm;MurvJ/ wdwfwdwfykef; nm;aeMuaom
vifr,m;tjzpfjzifh
pce;foGm;Murnfavm? tpfrBuD;ESifh armifav;vkd oefU&Sif;pGm
jyefvnfaeEdkifMuOD;rnfavm/ uRefawmfonf
aemufrqkwfwrf;Mumorm;tjzpfjzifh aeawmhrnfavm/ tjypfonf
uRefawmfhaemufrS t&dyfozG,f
vkdufygae\/ ta&;&SdvQif tjypfonf uGufceJ ay:vmNyD; uRefawmfhpdwfudk
npfnL;ap\/
uRefawmfh&ifudkydap\/
uRefawmfwkdUonf t*Fvdyfqif;&Jom;awGtwGuf ppfBuD;onf bmrQ tusKd;r&SdykH?
t*Fvdyf"e&SifrSmom
tjrwftrsm;qkH;xGufNyD; ZDrftrsm;qkH; ,lEdkifaom tifydkif,mBuD;udk umuG,f&ef
ppfBuD;ta&;BuD;ykH?
t*Fvdyf"e&SifESifh rif;pdk;&mZmrsm;onf va&mifaysmfyGJpm;xGuf&if;
ppfBuD;wkdufcsifykHrsm;udk ajymMu&if;
tif;vsm;uefaygif&dk;rS qif;cJUMuonf/ 4if;aemuf t"dywdvrf;twdkif; avQmufNyD;
jyefvmMuonf/
udkxGef;&SdefESifh udkat;aiGwdkUonfvnf; pum;rajymbJ avQmufvmMuonf/
cPMumawmha&xJodkU
wpfpkHwpf&m jzef;ceJ ypfcsoHwpfck udkMum;Muavonf/ toHvm&mbufodkU
vSr;fMunfhvdkufMuaomtcg

a,musmf;wpfa,mufESifh rdef;rwpfa,mufonf urf;pyfrSaeNyD ,ufcsfac:


&GufavSuav;wpfckay:odkU
uokwfuouf wufoGm;Muonfudk jrifMu&av onf/ uRefawmfwkdUonf apmapmu
&GufavSuav;udk
rjrifMu&/ rIef&D&Dtvif;wGif &GufjzLonf epfjrKyfaecJUavonf/ vlawGU&ef
rarQmfvifhaom
uRefawmfwkdUonf tHUMoaeMu\/ 4if;wkdUESpfOD;uvnf; ,ckvdk
oef;acgifausmftcsdefwGif
vr;favQmufolESifh wkd;rd&ef pOf;pm;yif pOf;pm;rdcJUrnf r[kwfacs/
a,musmf;onf wpfzufu&GufavSudk udkifxm;NyD; tjcm;wpfzufjzifh wpfpkHwpf&m
a&xJrSq,f,l
avSay:odkUwifaeavonf/ uRefawmfwdkU Mum;vkduf&aom toHrSm xdkt&mudk
avSay:ypfwifvkduf&m
rawmfwq a&xJusoGm;aom toHjzpf[ef&Sdonf/ rdef;ronf avSay:wufrdonfESifh
csufcsif;xdkifcsvkdufonf/ *g0efwkdwdk0wfxm;onf[k xif&\/ a,musmf;rSmum;
abmif;bDwkdESifh
jzpfonf/
olwkdUonf cyfjrefjrefwufNyD; cyfjrefjref avSmfxGufoGm;MuayNyD/ uRefawmfwkdUtm;
wdrf;a&SmifMujcif;yif
jzpf\/
udkat;aiG]]awGU awGUwwfyavaemf}}
uRefawmf]]
bkwfuvyfrSm a,musmf;ESifhrdef;r Moon-Light Picnic (va&mifaysmfyGJpm;)
xGufwJUtavh&Sdw,fAs?
ck[muawmh Mu,fa&mifaysmfyGJpm; Star-Light Picnic xGufwm xifyg&JU}}
udkat;aiG]]ckd;pm;wm vlrdwm emw,fqkdwm 'grsKd;xifyghAsm}}
udkxGef;&Sdef]]Munfh&wm AdkvfxD;eJUAdkvfr xifw,fAs}}
uRefawmf]]ArmrawG ArmxD;awG 'Davmuf rujrif;ao;vl;vdkU atmufarh&wmyJAs}}
udkat;aiG]]AdkvfxD;eJUArmr jzpfae&ifaumAsm}}
uRefawmf-

]]rdef;ru *g0ef0wfxm;w,f xifw,fAs? NyD;awmhqHyifuvnf;


abmhbf[J,m;eJUwlygw,f}}
udkxGef;&Sdef]]t*FvdyfawGeJUwlwmygyJ/ Oa&myrSm qif;&Jom; ppfom;uav;awGu
aoG;acR;&if;ESD;NyD; wkdufaeMuw,f?
aoolao ausolausyJ/ 'DrSm&SdwJU t*Fvdyf"e&SifeJU rif;pdk;&mZmawGu
Mu,fa&mifaysmfyGJpm;
xGufaumif;aeMu w,f}}
tif;0vrf;ESifh t"dywd vr;faxmifh&Sd wdkuftdrfrSvGJ tjcm;tdrfrsm;onf rD;rsm;yif
ydwfukefMuavNyD/
ausmif;aqmifrsm; tcef;rD;rsm;yif ydwfukefMuavNyD/ nOhfeufatmif
pmzwfoltcsKdUvnf; wHcg;udkydwf
rD;a&mifudk cyftkyftkyfxm;um pmzwfaeMuonf/ qloHnHoH bmwpfckrQ rMum;&/
aw;oHcsKdcsKdudkvnf;aumif;? wD;rIwfoHomomudkvnf;aumif; rMum;&/ tif;0vrf;ESifh
t"dywd
vr;faxmifh wkduftdrfrSmum; wHcg;awG tukefzGifhxm; xdktdrfwGif;
"mwfrD;tvif;a&mifonf ab;odkU
jzmxGufaeavonf/ a&'D,dkaw;*DwoH? w[m;[m; w0g;0g; &,foHESifh rl;rl;ESifh
tm0Zef;&TifoHwkdUonf
qdwfNidrfaom ywf0ef;usifudk aESmifh,Sufvsuf&Sd\/ xdktdrfrSm y&dkzufqm r*epf
aexdkif&m
a*[maywnf;/
zGifhxm;aom wHcg;rsm;rS twGif; aysmfjrL;aeMuaom AdkvfxD; Adkvfrrsm;udk
jrifawGU&ayonf/ olwkdUonf
pm;aomufNyD; zJ&dkufaeMuoavm? tjcm;tdrfwGif; upm;enf;wpfckckudkrsm;
upm;aeMuoavm
rajymwwfawmh acs/ t*FvdyfwkdUonf uRefawmfwkdUtay:wGif armufrmoavmuf?
aoG;BuD;arG;
Bud;vkyfoavmuf olwdkUtcsif;csif;um; ajErJUt&SufrJUonf?
ujrif;aMumxMuonfudk awGU&jyefavNyD/
y&dkzufqmr*pf\ rdwfaqGrsm;onf rsm;aomtm;jzifh wuodkvf q&mrsm;om
jzpfayvdrhfrnf/ odkUaomf
uRefawmf wkdUonf y&dkzufqmr*pfESifhwuGaom rsufESmjzLq&mrsm;udk q&mtjzpfjzifh
rjrifEkdifMu?

uRefawmfwkdUtm; xm0pOf uRefvkyfxm;csifaom t*FvdyfvlvnfBuD;rsm;tjzpfjzifhyif


jrifMuonf/
rsufESmjzLq&mrsm;\ ynmt&nftcsif;udk txifrBuD;Mu/ t&nftcsif;wu,f&SdvQif
olwkdUEdkifiHrSm
olwkdUaeNyD; olwdkUvli,frsm;tm; ynmoifay;aeMuvdrfhrnf xifonf/
uRefawmfwkdUqDodkU vmjcif;rSm
uRefawmfwkdUvli,frsm;tm; ynmay;&efr[kwf? 0ifaiGaumif;&&efESifh tcsdefra&G;
ZdrfcH&ef
vmMujcif;jzpfonf/ xkdUaMumifhvnf; ocifausmif;om;tcsKdUu rsufESmjzLq&mtcsKdUudk
acsmif;&dkuf&efyif
BuHpnfcJUrdjcif;jzpfavonf/
uRefawmf]]tJ'Dvdk acsmif;&dkufzdkU BuHpnf&mrSm acgif;aqmifwm b,folvJAs? uRefawmf
rodvdkufbl;}}
udkat;aiG]]cifAsm; today;vdkU b,fjzpfrSmvJ? cifAsm;u pmBudK;pm;wJUvl? q&m
&dkaowJUvlqdkawmh
rsufESmjzLq&mawGeJUvnf; &if;ESD;w,f? 'gaMumifh cifAsm;udk todray;cJUbl;}}
]]'gjzifh udkat;aiG cifAsm;acgif;aqmifayhgaemf}}
udkxGef;&Sdef]]udkat;aiG r[kwfbl;? udkb[def;u acgif;aqmifw,f}}
uRefawmfwdkUonf or*tqmufttkHodkU a&mufcJUMuavNyD/ 0rf;awmfawmf
[maeMu\/ pm;aomufqkdifrSm
ydwfoGm;NyDjzpf qmavmifjcif;udk usdwfrSdwfNyD; cHMu&awmhonf/
tay:xyf tpnf;ta0;cef;rBuD;xJoGm;NyD; tdyfMu&rnfjzpf&m wHcg;zGifhay;zdkU
OD;uHodef;tm;
EId;Mu&ao;onf/ OD;uHodef;rSm qHyifnSyfqdkifcef;teD;wGif uGyfyspfcif; tdyfaeonf/
OD;uHodef;tm;
EId;aepOf qHyifnSyfqdkifcef;ESifh uyfvsufxm;aom qdkifcef;rS udkxGef;wif
xGufvmavonf/ udkxGef;wifrSm
rvSefwrf; oydwfarSmufoGm;aom ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfonf/ wkdvDrdkvD
qdkifuav;
zGifhxm;aom aMumifh uRefawmfwkdUu wdkvdrdkvD udkxGef;wif[kac:Mu\/
udkat;aiG]]b,fhES,fvJ wkdvDrdkvD q&mBuD;? rtdyfao;bl;vm;}}

udkxGef;wifonf cgwkdif;vdkyif avsmh&J&JEdkifaom tNyKH;? at;pufpuf toHwkdUjzifh]]rtdyfao;bl;? cifAsm;udkapmifhaew,f}}


udkat;aiGonf olESifhtwl qdkifcef;xJodkU vkdufoGm;avonf/ ESpfa,mufwnf;
tawmfMumyifpum;ajymaeMuonf/ EdkifiHa&;udpyJ jzpfrnfxifonf/ udkxGef;&SdefESifh
uRefawmfwkdUum;
OD;uHode;fu wHcg;ESifhrD;rsm; zGifhay;NyD;jzpfojzifh tay:odkU wufoGm;Muavonf/
pnf;a0;cef;rBuD;xJrS
ckH&Snfrsm;udk rsufESmcsif;qdkif qufcif;Muonf/ OD;uHodef;u acgif;tkH;wpfvkH;ESifh
apmifwpfxnfvmydkUonf/ udkat;aiGonf udkxGef;wifxHrS acgif;tkH;ESifh apmifwpfxnf
,lcJUNyD;
uRefawmfESifh udkxGef;&Sdeftm; apmif? acgif;tkH;wkdUjzifh tdyfapNyD; oludk,fwdkfifurl
pmtkyfudk acgif;tkH;
cef;qD;BuD;wpfckudk NcKHapmifvkyfNyD; tdyfavonf/
uRefawmfu]]udkat;aiG uRefawmfpmtkyfudk acgif;tkH;yghr,f? cifAsm; 'Dacgif;tkH;udk ,lyg}}
]][m aeygapAsm}}
]]r[kwfbl; ,l&r,f? 'grS rQwawmhrSmaygh? cifAsm;ucsnf; tepfemcHaevdkU
b,frSmw&m;rSmvJ}}
]][mtcktwdkif;u rQw&kH w&m;&kHrubl;? uRefawmfhtBudKufudkus aew,f/
uRefawmfuacgif;tkH;qdk&if
rmrS BudKufw,f? apmifqkd&ifvnf; yef;ygrS BudKufw,f [m; [m;}}
uRefawmfum; qifajcrwufomNyD/ xkdUaMumif htdyf&ef avsmif;vdkufavonf/
udkat;aiGvnf; tdyf&mrSm
vSJaeavNyD/ udkxGef;&Sdefum; bmpum;rQ rajymawmhacs/ ckvdk or* taqmufttkHrSm
jzpfovdk0iftdyf&
jyefaomtcg uRefawmfhrSm awmfvSefa&;ausmif;om;b0? ta&;awmfykHausmif;
om;b0udk
owd&aeavonf/ ta&;awmfykHtwGif;uaeUawGudk pdwfxJrSm pm;NrKUHjyefaerdav&m
aMuuGJovdkvdk?
vGrf;ovdkvkd? aysmfovdkvdk/
rMumrD ausmif;om;ta&;awmfykHonf ESpfywfvnfawmhrnf/ odkUaomf
ta&;awmfykHonf raeUwpfaeUuyJ
jzpfvdkufovdkvdk xifaeavonf/
udkat;aiGu vSrf;NyD;-

]]udkwifxGef; tdyfaysmfNyDvm;}}[k ar;vkdufaomtcg pm;NrKHUjyeft&om


ysufoGm;avonf/
]]tdyfraysmfao;ygbl;? qkdygOD; bmajymcsifvkdUvJ}}
]]ckeifu udk,fhvlajymwJU ul;oef;a&mif;0,fa&;udpudk xyfajymcsifvdkU? aiGt&if;&zdkUu
aocsmrSmvm;}}
uRefawmfum; &kwfw&uf rajz/ olonf av;av;eufeuf qifjcifpOf; pm;NyD;rS
ar;cGef;udk
ar;jcif;jzpfonf/ uRefawmfuvnf; av;av;eufeuf pOf;pm;NyD;rS ajzzkdUvdkonf/
rjrrSDonf
uRefawmfhtm;wu,fyif ul;oef;a&mif; 0,fa&;vkyfapcsif\/ uRefawmfhudkomru
Armynmwwf
vli,fwdkif;tm; vkyfapcsif\/ uRefawmfhtm; olUudk,folyif ,HkMunfpGm ykHtyfxm;NyD;
jzpf&um;
aiGt&if;udk ykHrtyfp&mtaMumif;r&Sd[k xifonf/
]]uRefawmfvkyfr,fqdk&ifawmh &rSmaocsmw,f}}
]]'Dvdkqkd&if jzpfatmifvkyfAsm? cifAsm; vufaxmuft,f'Dwm tvkyfu
xGufvkdufayawmh/ NyD;awmh
cifAsm;tpfrBuD;u oabmwl&if ul;oef;a&mif;0,fwmxuf ykHESdyfwdkufvkyf&if
aumif;r,f/ *sme,fawG
bmawGxkwfzkdU rvkdbl;? tjyifu tvkyfvufcHNyD; ykHESdyfay;? 'grS cifAsm;
tvkyfayghyg;r,f? EdkifiHa&;vkyfzkdU
tcsdefydk&r,f? NyD;awmh uRefawmfwkdU vQKdU0Suf ykHESdyfcsif&if ydydjym;jym; ESdyfEdkifr,f/
raumif;bl;vm;}}
olUtBuHum; aumif;vSayonf? uRefawmfhrSm rsm;pGm pdwftm;xufoef oGm;onf/
]]aumif;w,f? odyfaumif;wJUtBuHyJ/ uRefawmfcifAsm;tBuHay;wJU twkdif; vkyfr,fAsm}}
]]aumif;NyD? jzpfatmifomvkyfayawmh}}
udkat;aiGonf aemufxyfbmrQrajymawmhay/ rMumrD olUxHrS a[mufoHoJUoJU
Mum;&av\/
uRefawmfum; awmfawmfESifhtdyfraysmf? ykHESdyfwdkufBuD;udk aqmufvkyfaeonf/
vQKdU0Sufa&;vkyfief;udk
trsm;qkH; ulnDaeonf/ ta&;awmfykHatmif&rnf/ /
57
wpfvdrf ESpfvdrf ayGum&Iyf
awmifBuD;uavmrS jyefa&mufNyD;onfhaemuf rjrrSDtm; wpfBudrfom
awGU&ao;onf/

rjrrSD\pm;yGJrSm {nfhonfrsm; &Sif;aeonf/ pm;yJGuvnf; &Sif;aeojzifh


tvkyfyg;[ef&Sdav\/
vrf;ay:rSmuwnf;u uRefawmfhtm; rjrrSDu tNyKH;jzifh qD;BudK&if;]]ckrS ay:vmawmhw,f armifav;&,f}}
ukrPDpma&;rsm;tcef;qDrS wdkufyf&dkufoH vmaeonf/
]]udp&SdvdkU vmwmyJ rr&JU}}
]]odygw,fuG,f? udp&SdrSyJ rrqDudk vmawmhr,fqdkwm odygw,f}}
]]udpr&Sd&if rvmbl;vdkU rqdkvdkygbl; rr&JU? tck txl;udp&SdvdkUyg}}
uRefawmfu olr\a&SUwnfhwnfhu xkdifvkdufonf/ rjrrSDonf rsufESmxm;
wnfwnfxm;vdkufNyD;
uRefawmfhrsufcGufxJ pdkufMunfhvdkufonf/
]]b,fvdkta&;BuD;wJU udpvJ}}
]]rr wpfcgwkef;u ajymovdk udk,fydkiftvkyftudkifwpfck vkyfcsifw,f?
owif;pmwkdufu xGufNyD;
vkyfr,fav}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm; pl;pl;pdkufpdkuf tuJcwfMunfhaeonf/ tHUMoae[efvnf;
&Sd\/
]]wu,fajymaewmvm;}}
uRefawmfhudkr,kH enf;enf;pdwfckoGm;onf/ toHcyfqwfqwfjzifh]]wu,fajymwmaygh rr&JU}}
(toHaysmhqif;oGm;vsuf) ]]rru aiG&if;pdkufxkwfr,fqdk&if tvkyf ususee
pD;yGm;jzpfvkyfcsifw,f}}
rjrrSD\ rsufESmrSm csKdvmonf/ NyD;awmh pma&;rsm;tcef;bufodkU]]
OD;buGef; qmrd&Sdovm;? &SdwJUvl zmvl'gESpfcGuf t0,fvTwfvdkufprf;yg}}
OD;buGef;\ toH]][kwfuJU? qmrd Mum;vm;? oGm;,lprf; zmvl'gESpfcGuf}}
rjrrSDu uRefawmfhtm;]]jznf;jznf;ayghaemf [kwfvm;}}
]][kwfuJU}}
uRefawmfonf a&SUu pm;yJGudkom ikHUpdkufMunhfaeonf/ awhawhqdkifqdkif
ajymaomtcg
rjrrSDonfb,fodkUaom tajzrsKd;udkay;rnfenf;/ rjrrSDonf xdkif&mrSxNyD; aemufaz;&Sd
olr\
t0wfvJ&m? rsufESmopf&m? jc,fo&m tcef;odkU 0ifoGm;avonf/

uRefawmfhrsufpdrsm;onf pm;yJGay:&Sd tjcpfawG taMumif;awG *Pef;tm;jzifh


&IyfyGaeaom puLwpf&GufokdU
a&mufoGm;avonf/ rjrrSD\ vuf&maywnf;/ rjrrSDonf pOf;pm;cef;0ifonfjzpfap?
ukefonfyJGpm;wpfa,mufESifh tvkyfpum;ajymae&mrSmjzpfap? vufuazmifwdefjzifh
puLvGwfwpfckrSm
*Pef;awGtaMumif;awG a&;jcpfaewwf\/
aemufNyD;awmh uRefawmfhrsufpdrsm;onf {nfhonfuwfjym;uav;rsm;qD odkU
a&mufoGm;\/ &dkif;A[m'l;?
uym'D;,m;? bmblvDvm&rf;? attm&ftufpftrf? temrvJcspfwD;,m; paom
ukvm;emrnfrsm;/
rjrrSDonf r*dkvrf;rSm ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyfNyD; ukvm;rsm;ESifh trsm;qkH;
qufqH&\/ OD;om'Gef;atmif
trfat0wfvkHawmf&? refae*sm? om'Gef;atmifukrPD[laom uwfjym;uav;wpfckudk
jrif&aomtcg
uRefawmfhrSm rsufvkH;jyL;oGm;avonf/ trfatawG bm;tufavmawG atmifNyD;rS
ukefonfvkyfaomjrefrm
,ckwpfcgom awGUzl;ao;onf/ xdkuwfjym;uav;udk aumuf,lNyD;
pdkufMunfhaeavonf/ uwfjym;wGif
OD;om'Gef;atmif\ &kyfykHvTmudk rSef;Munfhaeonf/
twefMumaomf zmvl'g ESpfcGufvmcsavonf/ rjrrSDvnf; jc,focef;xJ rS
xGufvm\/ qHyifudk
oyf&yfatmif jyKjyifvmonf/ aygif'gwkdUvmonf/ a&arT;zsef;vmonf/
]]uJ zmvl'gaomufvdkuf}}
uRefawmfu rjrrSDtm; OD;om'Gef;atmif\ uwfjym;udk vSrf;ay;vdkufavonf/
acwfynmwwfjrefrmvli,fuav;awG ukefonfbuf vkduf&rnf[laom rjrrDS
wpfcgwkef;u ajymzl;onfh
pum;udkowday;vkdufjcif; yifjzpfonf/
]]rrwkdU rdwfaqGygyJ? ukefonfcsif;csif;qdkawmh odMuwmaygh}}
]]acwfynmawG onfavmufwwfNyD; ukefonfvkyfwm csD;usL;p&myJaemf rr}}
]]at; csD;usL;p&maygh? olwkdUu rsKd;&dk;udku ukefonfawGudkuJGU/ armifav;
um;armif;wwfvm;}}
]][ifhtif; rarmif;wwfbl;? bmvkyfr,fvdkUvJ}}
]]um;armif;wwf&if cPMum tif;vsm;buf um;armif;xGuf&atmifvkdU}}
]]rr&JU '&dkifbm bmjzpfvkdUvJ}}

]]bmrSrjzpfygbl;? armifav; armif;wwf&if tysif;ajyESpfa,mufwnf; avnif;cH&if;


armif;&wmaygh [J
[J}}
raeUnuyJ udkat;aiGwkdUESifh tif;vsm;ajcmufrdkifcJGodkU armfawmfum;jzifh xGufMuaom
pkHwGJrsm;taMumif;udk
oa&mfcJUMuao;onf/ t*FvdyfpkHwGJ Mu,fa&mifaysmfyJGpm;xGufaeonfudk
uJU&JUcJUMuao;onf/ odkUaomf
udk,fwdkifpkHwGJ&rnfh tcGifhta&;udkum; om,mawmifhwvdkufavao;onf/
]][kwfw,f? uRefawmfum;armif;wwf&if aumif;rSmyJaemf? aemufusawmh oifxm;r,f/
uJ
uRefawmfckeifu ajymwmb,fvdk oabm&ovJ}}
rjrrSDonf wnfMunfaomrsufESmoGifjyifESifh q&mru wynfhtm; pmppfaeovdk
uRefawmfhtm;ppfar;aeavonf/
]]wu,fvkyfzdkU qkH;jzwfxm;NyDvm;? uJ zmvl'gudk aomufvkdufygOD;}}
uRefawmfhtm; zmvl'gaomufckdif;NyD; oludk,fwkdifvnf zmvl'gudk aomufaeavonf/
olronf
uRefawmfhpdwfduk prf;vdk[ef&Sd\/ zmvl'gav;ig; ZGef;aomufNyd;aemuf]]pOf;pm;ygOD;uG,f}}
uRefawmfvnf; zmvl'gudk av;ig;ZGef;aomufNyD;aemuf]]tBudrfBudrf pOf;pm;NyD;rS qkH;jzwfwmyg rr&JU? uRefawmfhudk uav;rSwfaevdkUvm;}}
]]rrSwfygbl; armif&,f? uJ 'gjzifh rru t&if;xkwfay;ygNyDwJU? bmtvkyf vkyfrSmvJ
ajymprf;ygOD;}}
uRefawmfu ykHESdyfwkdufwnfaxmifrnfhtaMumif; tm;&yg;& ajymjyavonf/ olronf
puLvGwfwpfckay:wGif t"dym,fr&Sd a&;jcpf&if; em;axmifaeavonf/ uRefawmfu
ykHESdyfwdkufwnfaxmifjcif;ESifh ywfoufNyD; pdwful;xm;orQudk ajymjyNyD;aomtcg
olru]]b,fae&mrSm axmifrSmvJ}}
uRefawmfum; xdkar;cGef;aMumifh xdwfceJjzpfoGm;onf/ b,fae&m[l
vkH;0pOf;pm;rxifcJUay/
]]aemufawmh ae&mvdkuf&SmrSmayghAs? ydkufqH&Sd&if &EdkifwmyJ}}
]]ykHESdyfwkdufqdk&if ykHESdyfwkdufeJUawmfwJUae&m &Sm&r,f r[kwfvm;? tvkyftyfolawG
vufvSrf;rD&r,f?
ykHESdyfwdkufvkyfief;rSm okH;&r,fh ypnf;awG tvG,fwul a&mufEdkifwJU ae&mjzpf&r,f}}
]]'gawGtukefpOf;pm;NyD; ae&ma&G;rSmaygh rr&JU? uRefawmfem;vnfygw,f? pdwfcsyg?
taumif;qkH;ae&m&ygaphr,f}}

]]ykHESdyfpufwpfvkH; b,favmufay;&ovJ}}
uRefawmfxdwfceJjzpfoGm;jyefonf/ pmar;yJGusrnfh ar;cGef;awGyJ[k xifrd\/
]]rajymwwfao;bl;}}
rjrrSDonf xdktajzaMumifh tawmfyif tm;rvkdtm;r& jzpfoGm;[efwlonf/
uRefawmfhtm;
oem;p&mow0guav;yguvm;[k pdwfxJuajymae[efwlonf/ uRefawmfonf
owif;pmwdkufrSm
tvkyfvkyfNyD; ykHESdyfwdkufESifh &if;ESD;\/ ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkrifwpfOD;tdrfrSm aecJUzl;\/
odkUygvsuf
ykHESdyfpuftaMumif;bmrQrod/ bmwpfckrQ rar;rprf;cJUzl;acs/
]]rru oabmwlr,f? aiG&if;pdkufawmhr,fqdk&if uRefawmf'gawG
tukefavhvmwGufcsufNyD;rrudk
ajymjyrSmaygh}}
rjrrSDonf bmrQrajymao;bJ zmvl'gudk wGifwGifaomufavonf/ uRefawmfvnf;
a&SUpum;rqufwwfojzifh zmvl'gudkyif aomufaeav\/
]]armifav;&JU rrem;rvnfwJUtvkyfudk rvkyfcsifbl;}}
uRefawmfhrSm arQmfvifhcsufawmifBuD; NydKvJawmhrnfudk jrif&OD;awmhrSmvm;[k
pdk;&drfrdonf/
]]rrvkyfrSmrS r[kwfbJ? uRefawmfvkyfrSmyJ}}
]]bmxl;rSmvJuG,f? rr&JUt&if;tESD;eJU rrarmifav;u vkyfw,fqdkawmh rrudk,fwdkif
vkyfovdkyJaygh/
onfjyiftvkyfudk pdwful;apcsifw,fuG,f}}
uRefawmfum; tawmfpdwfysufoGm;\/ rdIifawGcsum pm;yJGudkyif ikHUMunhfaeavonf/
wdkufyf&dkufoHrsm; pJoGm;avNyD/ pma&;rrsm;ESifh pma&;BuD; OD;buGef;wdkU
jyefoGm;Muavonf/
tcdkif;taprsm;onf vSnf;usif;aeMuonf/ zkefokwfolu okwfonf/ AD&dkydwfolu
ydwfvsuf&Sdonf/
uRefawmfonf rjrrSDudkarmhMunfhvdkufaomtcg rjrrSDonf uRefawmfhtm; MuifempGmESifh
pdkufMunfhaeonfudk awGU&avonf/
]]rrem;vnfwJU ukefonftvkyfudkyJ vkyfygvm; armifav;&,f? vkyfp&mawG
trsm;BuD;&Sdygw,f}}
]][mAsm rvkyfcsifbl;? ukefonfvkyfw,fqdkwm udk,fusKd;wpfckwnf; Munfh&wJU
tvkyf?
bezl;odkufwl;&wJU tvkyf? tjrwf&&if NyD;a&m? bmrqdk vkyf&wJUtvkyf/
uRefawmfrvkyfcsifbl;}}

]]tvkdarmifwifxGef;? pOf;pm;ygOD; armif? pD;yGm;a&;vkyfw,fqdkwm edAmef&zdkUvkyfwm


r[kwfbl;? tjrwf&zdkU
vkyf&wm/ udk,fusKd;riJUbJ EdkifiHa&;vkyfwmrsKd;vnf; r[kwfbl;? udk,fusKd;&SdzkdU
vkyf&wm/ 'gaMumifhtpu
ar;w,fr[kwfvm;? pD;yGm;a&;vkyfzkdU qkH;jzwfNyD;NyDvm;vkdU}}
[kwfayonf/ rjrrSDtm; jyefvnfacsy&ef cufonf/ uRefawmfum; rsufESm
nSKd;i,fpGmESifh
rIdifawGcsomaevdkufonf/ rjrrSDonf uRefawmfhtm; MuifempGm tuJcwfaeonf/
qmrdonf
zmvl'gzefcGufrsm;udk ,loGm;NyD; pm;yGJudk okwfaeavonf/ rjrrSD\'&dkifbmonf
um;udkwkdufa&SUrSm
xdk;&yfNyD; olUolaX;rudk apmifaeavonf/
uRefawmfhrSm cJavorQ oJa&usjzpfNyD; pdwfi,foGm;ayonf/ arQmfvifhcsufuif;ojzifh
tm;enf;aomavoHjzifh]]uJ oGm;awmhr,f}}
]]roGm;&ao;bl;? rreJU uefawmfBuD; vrf;avQmufvkduf&OD;r,f}}
]][mAsm rvdkufawmhbl;? uRefawmfudptxl;&SdvdkU vmwmygvdkU tpuwnf;u
ajymom;yJ}}
uRefawmfhtoHonf 0rf;enf;jcif;? a'goxGufjcif;jzifh wkefuJGaeonf/ qmrdonf
aomhwGJrsm;udk
rjrrSDa&SUrSm vmcsNyD; xGufoGm;avonf/
rjrrSDu acsmharmhaom[efjzifh]]aeygOD; armifav;&JU? rif;udpNyD;&if rrudk tzufrvkyfawmhbl;? rrudk
pdrf;awmhr,fvm;/ ajymygOD;}}
uRefawmfum; ydkpdwfnpfogm;onf/ onfvkdom pdrf;&rnfqdkvQif uRefawmfhxuf
wpfudk,faumif;Munfhol
&Sdawmhrnf r[kwfay/ olrtm; cspfcJUonfrSm t&if;tESD;&zdkUavmufom
jrLonfhoabmESifhcspfcJUonf[k
rjrrSDu xifoGm;vQif avmurSm onfhxuf &Sufp&maumif;aom r&SdawmhNyD/
wu,fawmh
t&if;tESD;udprSm ckrSay:aygufvmaom udpjzpfygonf/ opmyif qdk0HUyg\/
tvGefaMuuJGaom toHjzifh rjrrSDu ar;jyefonf/
]]ajymprf; armifav;? ajymprf;? armifav;udpNyD;rS rrac:&mvdkufr,fvm;/
EdkUr[kwf&if rrudk
rkef;awmhr,fvm;? ajymprf;yg armifav;&m rrudk tm;emraeygeJU}}

uRefawmfonf &ifxJrSm vIdufqlvmum rsuf&nfrusbJ &Idufvkdufrdonf/


]]r[kwfygbl; rr&JU? uRefawmfhudp rNyD;vdkU rrudk rrkef;oGm;ygbl;?
uRefawmfhudpuawmh
uRefawmfhxdkufeJUuRefawmfhuH &SdygapawmhAsm}}
]]uRefawmhfxdkufeJU uRefawmfhuHyJ &SdygapawmhAsm}} [laom pum;udk ajymvkdufaomtcg
toHrSmqdkUeifhoGm;avonf/ rjrrSDonf wu,fyif pdwfxdcdkufoGm;[efwlonf/
]]rru taumif;ajymwmyguG,f/ rr uRrf;usifwmu ul;oef;a&mif;0,fa&;qdkawmh
rif;udkvnf;
ul;oef;a&mif;0,fa&;yJ vkyfapcsifw,f/ 'grS rru ulnDedkifrSm/
aiGt&if;pdkufzdkUwpfckwnf;
Munfhajymaewm r[kwfbl;/ uJ x vrf;avQmufoGm;&atmif/ rif;udpudk aemufawmh
xyfajymMuao;wmaygh? rif;vnf; aoaocsmcsm pOf;pm;xm;?
ul;oef;a&mif;0,fa&;[m
taumif;qkH;[kwfr[kwf pOf;pm;MunfhayghuG,f}}
rjrrSDum; xdkif&mrS xaeavNyD/ uRefawmfu xdkifNrJxdkifae\/
armfawmfum;orm;onf
yvufazmif;ay:qif;NyD; qmrdESifh pum;ajymaeMu\/
]]ukefonfawmh uRefawmf rvkyfcsifbl;? nmrvkyfbl;? bmrS vkyfr,f nmrS
vkyfr,feJU
rif;[mur[kwfao;ygbl;uG,f/ uJ rrudk rrkef;bl;qdk&if x
vrf;avQmufoGm;Mur,f? uefawmfBuD;udk
oGm;Mur,fav}}
xdkodkUajympOf rjrrSDonf vufudkify0guav;udk jzefUvdkufonf/ a&arT;u
oif;ysHUvmonf/
uRefawmfu xdkif&mrS x&if;]]uRefawmf vrf;avQmufrvdkufcsifbl;}}
]]'gjzifh b,foGm;csifovJ? &kyf&SifoGm;rvm;}}
uRefawmfu uav;\ EGJUqdk;[efjzifh]]&kyf&Sifvnf; roGm;csifbl;}}
rjrrSDu pdwfaumufaom rl&m[efyef vkyfjyNyD;]]tkd cufwmyJ armifav;uvnf;? 'Dvdkqkd&if rrudk rkef;vdkUyJaygh? uJajymprf;?
b,foGm;rvJ}}
uRefawmfonfvnf; pdwfqdk;[ef? olr ac:&m rvdkufvdk[ef aqmifom ae&onf/
aoG;xJom;xJtonf;ESvkH;xJurl rjrrSD\ oHvkduf"mwfqJGiif&modkU vkdufyg
aeavNyD/ 'gudk

olruvnf; tuif;yg;pGm ESifhem;vnf[ef&Sdonf/


]]uJ b,foGm;csifovJ}}
]][dkw,f uavmudk jyefoGm;csifw,f}}
]]tkd rjzpfEdkifwmawG ajymraeMuygpdkUuG,f? n rrqDudk vmrvm;}}
]]b,fudkvm&rSmvJ}}
]]'DudkyJ vmcJU/ a&SUu wHcg;aomhcavmuf cwfxm;r,f? odkUayr,fh a[m[dk wHcg;udk
aph&kHaphxm;r,f/
tJ'DwHcg;a&SUu rsufESmpmrSm qdkif;bkwfBuD; wpfck cyfuG,fuG,fjzpfaew,f?
8em&davmufrSm vljywfwmeJU
wpfNydKifeuf 0ifvmcJU? rrapmifhaer,f/ uJoGm;ayawmh}}
rjrrSDonf wkd;wkd;ESifh jrefjrefajymNyD; uRefawmfu acgif;ndwfvkdufaomtcg
uRefawmfha&SUu
xGufoGm;avonf/ olrudk,fwdkif wHcg;udk aomhcwfcJUonf/
rjrrSD\ um;xGufoGm;onfudk aemufrS ai;MunfhNyD; ae&pfcJUonf/ twefMumatmif
aMumifae\/
nwpfacguf jyefvmvdkU aumif;rSaumif;yg rnfavm/ tjypfusL;vGefrSef;odygvsufESifh
ra&SmifuGif;EdkifawmhNyDavm/ ckrS odkUavm odkUavm pOf;pm;aeonf/ okdUaomf
jyefrvmvdkU rjzpfawmh[k
xifonf/ uRefawmfu acgif;ndwfvdkufNyD; jzpfonf/ NyD;awmh tpurS tjypfudk
ra&SmifcJUygbJvsuf ckrS
a&Smifaejcif;onftydkoufoufayyJ/ wpfqkyfpm;vnf; &l;? ESpfqkyfpm;vnf; &l;?
rxl;awmhygbl;[k
,lqvdkufrdayonf/ rvmbJaerS tjypfjyK&m a&mufvdrfhrnf/ apmifhaernfh
rjrrSDtm;ESdyfpufovdk
aevdrfhrnf/ t&if;tESD; pdkufxkwfykHray: a&SmifoGm;NyD[k olru xifvQifvnf;
&Sufp&maumif;vSonf/
uRefawmfhtm; odkufwl;ol udk,fusKd;&Smorm;uav;[k xifrSwfaeawmhrnf/
csdef;xm;aomtcsdefrwdkifrD owif;pmwdkufodkUoGm;NyD; tawmfMumtquf jywfaeaom
owif;pmrsm;udk
vSefavSmzwfaeavonf/ xdkUaemuf vkyfp&m&Sdwm vkyfay;cJUNyD; rjrrSDxHodkU
jyefvmcJUavonf/
r*dkvrf;tvkyfwdkufxJ arSmifBuD;rnf;rnf;wGif vufESdyf"mwfrD;uav;
atmufpdkufxdk;xm;um rjrrSDu
qD;BudKaeavonf/ wdwfwdwfykef; ckd;awGUMu& aom orD;&nf;pm; vlysKduav;rsm;
tysKduav;rsm;b0odkU

jyefa&mufoGm;Muavonf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm; olUudk,fudk ykHtyfxm;onfrSm rSef\/ odkUaomf
olUt&if;tESD;udku;
ykHrtyfvdkaMumif; odaeojzifh uRefawmfu xdknwGif tvkyfudpudk
vkH;0xyfrajymawmhacs/
odkUaomfrjrrSDu]]rrudk tvJGrxifeJUaemf}}
]]bmudkvJ rr&JU}}
]]tvkyfudpav? armifav;udk rru rulnDcsifbl;vdkU tvJGrxifeJU? armifav;
pOf;pm;NyD;vkyfzdkU ajymwm/
yHkESdyfpufvkyfief;qdkwmu armifav;udk,fwdkifvnf; bmrS odwmr[kwfbl;}}
]]oif,l&rSmaygh? bmxl;ao;vJ ukefonfvkyfvnf; oif,lrSmyJ}}
]]ukefonftvkyfudkawmh rru oifay;Edkifw,f? rif;ykHESdyfwkduf tvkyfudk b,folu
oifay;rSmvJ}}
]]rruom t&if;pdkufay;r,fqdk&if oifay;r,fhvlawG r&Sm;ygbl;/ vkyfief;rpcifvnf;
rr
ar;orQajymEdkifatmif oifr,f? tvkyfvkyfawmhvnf; vkyf&if; oifoGm;r,f}}
]]aumif;ygNyD&Sif aemufwpfacgufvmawmh rrar;orQ rajzEdkif&if ykHEdSyfpufvkyfief;rSm
t&if;pdkufNyD;
vkyfxdkufrvkyfxdkuf pOf;pm;Mur,f}}
rjrrSDonf &kyf&SifMunfh&efqkdNyD; tdrfrSxGufvmcJUonf/ &kyf&Sif&kHxJrSm
0ifMunhf[efaqmifNyD;
vpfxGufvmcJUonfjzpf&m &kyf&SifNyD;csdefrSm &kyf&Sifjyef y&dowfESifh
a&mjyef&rnfjzpfavonf/
]]rrvnf; armifwifxGef;eJU ckvdkjzpfNyD;uwnf;u tdrfrSm a&S;u rkom;rajymzl;wJU
rkom;awG
a0aeatmifajymae&w,f? y&d,m,frm,m OmPfawGvnf; odyfokH;ae&w,f odvm;}}
]]uRefawmfvnf; 'DvdkyJ? rkom;awGajymae&w,f/ t&ifuqdk&if rkom;ajym&rSm
w,f0efav;wmyJ}}
]]b,folawGudkrsm; rkom;ajymae&ygvdrhf armif}}
uRefawmfhpdwfxJrSm rcifopftm; rkom;ajymcJU&ykHudk qdkvdkjcif;jzpfonf/ odkUaomf
rjrrSDtm;
rcifopftaMumif; ajymrjyvdk/
]]oli,fcsif;rdwfaqGawGudkyg rr&,f/ &Srf;jynfoGm;vnfwm[m EdkifiHa&;udp
ta&;BuD;vdkU

c&d;xGufoGm;wmygvkdU nmxm;&w,f}}
]]at;av trSeftodray;Edkifao;wJUtcgrSm vdrf&rSmyJ/ tcsif;csif;awmh rSefwm
zGifhajymaMu;aemf}}
]]uRefawmfuawmh rrudk b,fawmhrS rvdrfbl;}}
]]rruvnf; armifav;udk b,fawmhrS rvdrfygbl;uG,f pdwfcsyg}}
odkUjzifh uRefawmfonf wpfvdrfESpfvdrf ayGum&Iyfonfh tjzpftysufxJrS &kef;rxGufEdkif
jzpfcJUavonf/
uRefawmfht&IyftaxG;xuf tqrsm;pGm ydk&IyfaxG;vmaom udprSm
ArmvlBuD;acgif;aqmifwkdU\
EdkifiHa&;t&IyftaxG; EdkifiHa&;oyGwftl jzpfavonf/
OD;ykESifh OD;bazwkdUonf atmf,k0udpwGif pum;rsm;MuNyD; OD;baz
EkwfxGufvdkuf&onf/ OD;apmonf OD;yk?
OD;bazwkdU tcsif;rsm;rIwGif 0iftjrwfxkwfojzifh wefckd;ydkwufvmavonf/
OD;apmonf
0g;&if;wkwfrsm;udk ydkokH;vmcJU\/ *VKefwyfrsm;jzifh wkdUArmtpnf;t&kH; vIyf&Sm;rIrsm;udk
ESdrfESif;vsuf &Sd\/
OD;bazESifhwuG ol\ig;yGifhqdkifygwDonf twdkuftcHygwD jzpfvmavonf/
a'gufwmbarmf\
qif;&Jom;0HomEkuvnf; twdkuftcHjzpfaeonf/ odkUaomf Oya'jyKvTwfawmf
a'gufwmbarmftm;
OD;baz\ ig;yGifhqdkifu twdkuftcH acgif;aqmiftjzpfjzifh todtrSwf rjyKEdkifaMumif;
aMunmavonf/
qmay:xGef;u tpdk;&onf rw&m;wm b,fawmhrQ rvkyfaMumif; qif;&Jom;udk
twdkuftcH
EdkifiHa&;orm;awG xufydkoem;aMumif;? vc 2500d-om &aomfvnf; 5000dwefatmif vkyfaeaMumif;?
Oya'jyKvTwfawmfwGif rdefUMum;avonf/ OD;bvIdifu 0efBuD;rvkyfcsifygbl;[k
ajymaomtcg
qmay:xGe;fu trwfvc 250d-udkyif ,laeolwkdUonf 2500d-pm; 0efBuD;&mxl;
rvdkcsifbl;qdkaom
pum;udk r,kHEdkifaMumif; wkHUjyefacsyavonf/
1939ck ukef 1940 jynfhESpfwGif;odkU a&mufvmaomtcg rD;ukef,rf;ukef
rwdkufMuao;aom
ppfBuD;udkMum;0ifzsefajz&ef BudK;pm;olawG ydkrsm;vmavonf/ a[mfvefjynf\
bk&ifrBuD;ESifh

b,fvf*sD,rf\ bk&ifwkdUonf txl;BudK;pm;Muonf/ tar&duef orw &kpfbfvf\


udk,fpm;vS,f
rpwm qrfrem0Jvfonf vef'ef? yJ&pfESifh bmvifNrdKUrsm;odkU oGm;a&mufNyD;
Mum;0if&ef BudKpm;cJUonf/
[pfwvmESifh awGUcJUonf/ [pfwvmu ppf&yfpJEdkifrnfh awmif;qkdcsufrsm;udk
rpwmqrfrem0JvfxH
wifjyavonf/ okdUaomf xdktcsufrsm;udk NAdwdefu b,fenf;ESifhrQ
oabmrwlEdkif&Sdavonf/
t*FvefrSm zifvefjynfbufrS 0ifa&mufwkdufcdkuf&ef taysmfwrf;ppfom;rsm;
pkaqmif;aeMuavonf/
tvSLaiGaumufcHaeMuavonf/ ppfwyftultnDydkUaeMuavonf/ odkUaomf
&k&Sm;zifvefppfyJGum;
&yfpJ&eftvm;tvmaumif;avonf/ AGDyl&DNrdKUudk &k&Sm;wkdUu odrf;rdonfESifh
wpfNydKifeuf &S&Sm;\
Nidrf;csrf;a&;pnf;rsOf;rsm;udk zifvefu vufcHawmhrnf[k owif;jzpfyGm;vsuf
&Sdavonf/ &k&Sm;uawmif;
qkdonfrSmvnf; zifvefonf &k&Sm;udkwkdufrnfh EdkifiHjcm;ppfwyfrsm;udk tajccHpcef;
ray;&efomt"du
jzpfavonf/ aorvm; &Sifrvm; a&G;cs,f&ef jzpfojzifh tNyD;tydkif Edkifatmifom
wkduf&awmhrnfjzpfaMumif; BuKH;0g;avonf/
BuKH;0g;aomfvnf; ppfBuD;um; rD;ukef,rf;ukef rwdkufao;/ a&aMumif;wdkufyJGESifh
avaMumif;wkdufyGJtenf;i,fom [kdrSmonfrSm uGufusm; jzpfyGm;aeavonf/
xkdUaMumifh Mum;0if
zsefajzolwkdUum; vufravQmhMuao;/
&k&Sm;zifvefppfyGJudkum; t*Fvdyf? tar&duef? jyifopf? aemfa0;? qGD'ifwkdUonf
ydkjyif;xefpGm wkduf&efyif
tm;ay;aeMuavonf/ zifvefjynfbufrS vd*fatmhzfae&Sif; EdkifiHaygif;pkH toif;BuD;u
axmufcHaom
qkH;jzwfcsufcsatmif vkyfMuonf/ /
58
Muuftzdk;tdk\ a0zefa&;
xGef;uav;
rawGU&wmMumNyD? tm;&ifvmcJUygOD;vm;/ ausmif;aqmifdukvm&ifawGUygw,f/ ckawmh
jrifhBuD;vnf; pmar;yGJNyD;NyDrkdU reuftapmBuD; vrf;avQmufxGufcsifvnf;
xGufEdkifw,f?

naeNrdKUxJ vnfcsifvnf; vnfEdkifw,f/ xGef;uav; BudKufovkd csdef;ayawmh/


wpfcsdefcsdef vmjzpfatmifawmh vmaemf/
xGef;uav;a& ynmxl;cRefatmifvdkUom vkHUvtxl;xkwf&wm? roufomvSbl;/
tawmfyifyef;w,f/ okdUayr,fh usef;rma&; avhusifhrIawmh rayghygbl;/
xGef;uav;vnf; udk,fh0goemtwkdif; udk,fBudKufwmvkyf&if; usef;rma&;ESifh
jynfhpkHatmif aexdkifEdkifygap/
jrifhBuD;
rjrifhOD;ubDatwGif jrefrmpm*kPfxl;ESifh atmifjrifNyD;aemuf
trfatqufwufaeavonf/ uRefawmfESifh
rawGUonfrSm tawmfyif MumoGm;NyD/ xdkpmuav;udk&aomtcg tHUMojcif;omru
&Tifvef;0rf;ajrmuf
jcif;? jzpf&onf/ rjrrSDESifhrSm;&onfh trSm;BuD;rS &kef;rxGufEdkifbJ tae&txkdkif&
usyfaeonfh
uRefawmfhb0wGif rjrifhOD;\ pmonf avSmifaeaom tcef;wGif;odkU avjynfuav;
aqmfoGif;vmonfESifhwlao;awmh\/
rjrrSDonf uRefawmfawmif;onfh t&if;tESD;xkwfray;ao;/ uRefawmfu
ykHESdyfwkdufvkyfief;vkyf&ef
pdkufxkwf&rnfh aiGt&if;tESD; tao;pdwfpm&if;ESifh wuGpDrHudef;udk wifjy\/ rjrrSDu
xdk[mudk
ppfaq;pkHprf; qJjzpf\/ jzpfEdkifrjzpfEdkif jrwfEdkifrjrwfEdkif pOf;pm;qJjzpf\/
uRefawmfuvnf;
tvsifvdkvSNyD; uRefawmfESifhEdkifiHa&; oabmuJGvJGrIrsm;aom owif;pmwdkufrS
xGufcsifvSNyD/ wpfcgvm
bmomjyef aemufwpfcgvmawmhvnf; bmomjyef vkyfae&jcif;udk onf;rcHEdkifatmif
NiD;aiGUvmNyD;
ajratmufawmfvSefa&;orm; udkat;aiGuvnf; ykHESdyfwkdufjzpfatmif BudK;pm;zdkU
wzGzGwGef;aeonf/
uRefawmfuvnf;vGwfvyfa&; ta&;awmfykHtwGuf wpfzufwpfvrf;rS
xdxda&mufa&muf vkyfvdkvSNyD/
rjrrSDuawmh t&if;tESD; xkwfxdkuf rxkwfxdkuf pOf;pm;aewkef;/
wpfzufwGifrl rjrrSDonf uRefawmfhtm; umr*kPfaESmifBudK;jzifh cdkifonfxufckdifatmif
wkyfaESmifxm;\/
uRefawmfhpOf;pm;OmPf uRefawmhfpdwfqEESifh uRefawmfhvdyfjymwkdUum; xdkaESmifBudK;udk
jzwfawmuf&ef

BudK;pm;Mu\/ b,ftajctaersKd;aMumifhjzpfjzpf Mumckdjcif;um; Mumcdkjcif;yif?


trSm;onf
trSm;yifjzpfonf[k qifjcifrd\/ odkUaomf um,uHajrmufum; xdktrSm;rS
&kef;rxGufEdkif/
uRefawmfhb0um; tae&txdkif&usyfaom b0aywnf;/ uRefawmfhb0wGif
rjrifhOD;\pmonf
avSmifaeaom tcef;wGif;odkU avjynfuav; aqmfoGif;vmonfESifh wlao;awmh\/
rjrifhOD;ESifh eHeuftapmBuD; vrf;avQmufxGufMuonf/
aerxGufcif eHeufcif;tvif;a&mifum; csKdomat;jrvS\/ avjynfuav;onf
uRefawmfwkdUESpfa,muftm; yGwfoD;yGwfoyf erf;&IyfNyD;aemuf
tif;vsm;a&rsufESmay:wGif
&Syfwkdufupm;aeavonf/ iSufrsKd;pkHwdkU\ oHpkHwl&d,m0dkif;BuD;rSm NrdKifvSayonf/
]]udkwifxGef;? NrdKUxJu 'DudkbmeJUvmvJ}}
]]tapmqkH; tm&ftD;wD bwfpfeJU vdkufvmcJUwmyJ? NrdKUxJu vmwkef;u
vrf;rD;awGawmif rNidrf;ao;bl;}}
rQajymNyD; pum;&yfoGm;jyefavonf/ eHeufcif;\ obm0tvSudk
uokdPf;&IaerdMuonf/
at;jrvef;qwfaomavudk &SL&Iduf&if; vrf;avQmuf&onfwGif ajcudk<u&onf[kyif
rxif/
uefaygifvrf;ay:rSoJESifh ausmufp&pfwkdUonf ajcjzifh eif;avQmufzkdUxuf vufjzifh
aqmhupm;zkdU
aumif;aeonf[k xif&onf/ jrufcif;ay:wGifqD;ESif;uav; qGwfzsef;xm;onf/
rjrifhOD;onf uRefawmfhudkrMunfhbJ obm0tvSudk uodkPf;&Iae&mrSyif]]pifppfrSmawmh obm0avmufvSwm bmrS r&Sdbl;aemf}}
]][kwfw,f uJ eHeufcif;obm0udk uAsmwpfyk'favmuf pyfqkdygOD;vm;}}
]]udkwifxGef;a& uRefr *kPfxl;,lcgrS jrefrmpmawG odyfavhvm&awmhrS
uAsmra&;wwfawmhbl;}}
]]tkd qef;vScsnfvm;? pmESHUawmh ydkNyD; a&;Edkif&rSmaygh}}
]]tJ'Dvdk r[kwfbl; udkwifxGef;? pmESHUavra&;wwfavyJ/ pmBuD;ayBuD;awGzwf&awmhrS
pmayqdkwm
b,favmufcufw,fqdkwm odw,f/ ayghayghqqpmay rjyKpktyfbl;vdkU
em;vnfvmw,f/ a&S;pmqdk
awG&JU tqifhtwef;rSDzkdU[m awmfawmhfyg&rDeJUrjzpfbl;qdkwm oabmaygufw,f/
t&ifuuRefr

udk,fwkdifpnf;pepfrodbJ pyfwwfw,f? a&;wwfw,fqdk&kHeJU


t&rf;a&;xm;cJUwmawGtwGuf
&Sufvmw,f/ a&;Edkif&if a&S;pmqdkawmfawG rDatmifa&;? ra&;Edkif&ifbmrS ra&;eJU?
a&S;pmaytarGtESpfawGudkom raysmufatmifodrf;xm;}}
]]rjrifhOD;vkdomjzifh pmaytopf b,frSay:awmhrSmvJ/ acwftvdkuf topftopf
zefwD;wkd;wufvmwm
b,frSm&SdawmhrSmvJ}}
]]acwftvdkuf wdk;wuf&rSmawmh [kwfygw,f/ EdkUaywJU pnf;r&Sd urf;r&Sd
tvuFmenf;Oya'
rxdef;odrf;bJ a&;wmrsKd;awmh rvkdvm;tyfbl;&Sifh/ uRefrawmh a&;&ifvnf;
uAsmpnf;urf;
tvuFmenf;Oya'&dkaoav;pm;NyD; a&S;q&mawGrDatmif a&;EdkifrSa&;awmhr,f/ ckawmh
a&S;q&mawGudk
rDr,fvnf; rxifbl;? 'Dawmh xdkifaetaumif;om;? xoGm;rS usKd;rSef;odqkdwm rsKd;
rjzpfcsifbl;&Sifh}}
]]udkif; 'gjzifh a&S;pmay tarGtESpfawGudk xdef;odrf;&kHyJ vkyfawmhrSmaygh}}
]][kwfw,fav}}
]]'Dvdkqkd&if eHeufcif;&JU obm0tvSudk &SifOwrausmfu b,fvdk qdkcJUykH?
e0a';BuD;u b,fvkdpyfcJUykH?
&Sifoefcdku b,fvdkzJGUcJUykH? ewfoQifaemifu b,fvdkoDcJUykH? OD;wkd;u b,fvdka&;cJUykH
aumufEkwfcsufuav;awG &GwfjyygOD;}}
]]tdk udkwifxGef;uvnf;? uRefr t&dyftuJudk onfavmufrS rcwfwwfbl;vm;/ [J
[J onf[mawG
&GwfzwfcsifvdkU &SifeJUuRefr vrf;avQmufxGufzkdU csdef;wmr[kwfbl;? uRefrav
pmar;yGJrNyD;rcsif;
b,fpmqkdu b,fvkda&;w,f? b,folUysKdUu b,fvdk? b,folU{csif;rSm b,f&mZ0if?
tkd &Sif pkHvdkUygyJ/
zwfvdkuf&? rSwfvdkuf&? usufvdkuf&? a&;vkduf&? udk;um;vkduf& armaeNyD/
NiD;aiGUaeNyD/ uRefr
&SifeJUpum;pjrnfajym&awmh tajymif;tvJuav;rsm; ajym&Mum;&r,fvm;vkdU}}
]]awmfygawmh rjrifhOD;? em;vnfygNyD? &dyfrdygNyD}}
urm&GwfbufqDrS MuufBuD;wpfaumifonf xD;wnf;BuD; cRJcRJyspfyspf wGefvkdufonf/
rjrifhOD;u MuufwGefoHvm&m ta0;odkU vSrf;aiG; arQmf&if;]]ckxd MuufwGefoH rpJao;bl;aemf}}

]]tdyf&mx aemufusaewJU? vnfqHarG;awG tNrD;MuufawmifawG uRwfaewJU


Muuftbdk;tdkBuD;&JUwGefoHeJU
wlygw,f}}
rjrifhOD;u oJUoJUuav; &,fvkdufonf/
]] [J [J Muuftbdk;tdktaMumif; udkwifxGef;azmfjyykHu uAsmawmfawmf qefw,f?
trSefrSmawmh
udkwifxGef;[m pma&;q&mjzpfzdkUaumif;w,f}}
]]Muuftbdk;tdk&JUtaMumif; acwfprf;uAsmwpfyk'favmuf a&;OD;rS xifyg&JU?
q&maZmf*sD&JU
[efrsKd;eJUayghav/ Muuftbkd;tkdudk pmqdku tdyf&mxaemufuswJUtwGuf
uJU&JUw,fqkdygawmh/
vnfqHarG;awGuRwfaewm? tNrD;Muufawmif rpkHawmhwmtwGuf tremypum;
ajymw,fqdkygawmh/
'Dawmh Muuftbdk;tkdu i,fi,fwkef;u ta&mifwzdwfzdwfxNyD; yef;zGm;eJUwlwJU
vnfqHarG;awG
wzGm;zGm;eJU <um;0gcJUykH? a&mifpkHjc,fxm;wJU tNrD;tawmifwkdUudk jzmcsNyD; [efjycJUykH?
MuufrawGudk
waumfaumf[pfatmfNyD; &pfcJUykH? ydk;bufyef;buf MuufzawGudk cGyfvTwfykH
jyefajymr,f}}
rjrifhOD;onf w[J[J &,faeavonf/ uRefawmfcspfcJUonfh awmufy0dkif;pufaom
rsufvkH;rsm;ESifhtNyKH;?
yg;csKdifhrsm;udk topfwpfzef awGU&jyefNyD/
tif;,m;uefaygifrS qif;NyD; aubBuD; NcHbufodkU avQmufcJUMujyefavonf/
opfyiftkyftkyfBuD;rsm;xdyfzsm;wGif aejcnfyufzsef; vsuf&Sdonf/
]]&Sifh uAsmudkb,fvdk acgif;pOfwyfrvJ}}
]]q&maZmf*sDwkdU[eftwdkif;yJ? ]tkdMuuftbdk;tdk}vdkU acgif;pOfwyfvdkufr,f}}
]]olrsm;twkckd;wm raumif;bl; udkwifxGef;&JU? udk,fhOmPfeJU udk,fh[ef
wDxGifzkdUvdkw,f/
uRefrtvdkomjzifh ]Muuftbdk;tdk\ a0zefa&;}vdkU acgif;pOfwyfvdkufrSmyJ}}
]]aumif;w,f? odyfaumif;wmyJ/ a[m'Dtdrfu *VKefOD;apm&JU tdrfyJ? 0if;BuD;u
awmfawmfaumif;w,f}}
]]ol'DrSmyJ aewkef;vm;}}
]]ck a&SUem;u tdrfudkajymif;oGm;NyD/ tif;vsm;uefxJu uRef;qG,fuav;wpfckay:rSm
xD;xD;BuD;wnfxm;wJU wkdufuav;? odyfNyD; at;csrf;om,mwmyJ}}

]]olu t&ifuawmh csrf;csrf;omomxJu r[kwfbl;qdk? ck EdkifiHa&;vkyfrS


wkd;wufvmwm jzpfrSmayghaemf}}
]]t&ifuawmh wwd,wef; a&SUaeqkdvm; bmqdkvm;ygyJ/ ckawmholwdkUu
pD;yGm;a&;a&m? EdkifiHa&;a&m
wGJvkyfwmudk;? 'Dawmh wkdufeJwmeJU jzpfvmEdkifwmaygh}}
]]&SifwkdUeJUrsm; odyfuGmwmyJ? toufarG;0rf;ausmif;rItwGuf bDt,fvf atmifatmif
vkyfygqkdwmawmif
rvkyfcsifbl;}}
]]'Dudpudk oifykef;acsxm;vkdufMuygpdkU jrifh&,f}}
]]aumif;ygw,fav? uRefrvnf; aemifxyfrajymawmhygbl;? ckvnf; pum;pyfrdvdkUom
ajymrdwmyg/
uRefroabmuawmh OD;apmwkdUvdk pD;yGm;a&;eJU EdkifiHa&; wGJzufvkyfwJUoabmrsKd;udk
vkH;0axmufcHwmrsKd;
r[kwfygbl;? tlrawmifhrS oDvapmifhEdkifw,fqkdwmvdk toufarG;0rf;ausmif;uav;&SdrS
EdkifiHa&;
vkyfEdkifw,fvkdU xifw,f? 'gygyJ}}
rjrifhOD;\ pum;udk uRefawmfrjiif;Edkifacs/ odkUaomf tm;usrcH ajymvkdao;onf/
]]jrifhajymwmawG [kwfawmh[kwfwmyJ? EdkUaywJU bmpD;yGm;a&;usrS rvkyfbJ udk,fusKd;
vkH;0pGefUvTwfwJUoabm? tiwfcHwJUoabm? tNrJwrf; vGwfvyfa&;
ta&;awmfykHBuD;twGuf
tusKd;aqmifwJUoabm[mtifrwef rGefjrwfwmuvm;? ckqkd&if tJ'Dvdk
rGefjrwfwJUtvkyfvkyfaeolawG
trsm;tjym; &SdaeNyD? udkb[def;wkdU? udkatmifqef;wkdUudk Munfhygvm;}}
]]olwkdUvnf; wpf0rf;wcg;pm;zdkUawmh &Sm&ao;wmyJ r[kwfvm;? udkb[def;qdkvdkU&Sd&if
rdef;r,lvdkufNyD;rdkU
0rf;pmr&SmbJ aeEdkifygOD;rvm;? 0rf;pm&Sm&r,fhtwlwl? toufarG;0rf;ausmif;rItwGuf
twwfynmwpfckck
wwfxm;cJU&if raumif;aybl;vm;}}
uRefawmfvkH;0 t&IH;ay;&avawmhonf/
]][kwfygw,f jrifh&,f? udk,f rSm;ygw,f}}
uRefawmfum; rvdkwrm 0efcHvkdfufjcif;r[kwf/ wu,fpdwfygvufyg
0efcHvdkufjcif;jzpfonf/ rjrifhOD;onf
olrSef uRefawmfrSm;jcif;twGuf 0rf;omaxmifvTm;jcif; vkH;0rjy/ uRefawmfhtm;
u&kPmarwmtjynfhygaom tMunfhjzifhom Munfhaeavonf/

uRefawmfwkdU rsufESmwl&lrS vkH;BuD;aygufvS cHUnm;oyf&yfaom


rdef;rBuD;wpfa,mufavQmufvmonf/
uRefawmfwkdUonf pum;rajymMuawmhbJ rSefrSefavQmufvmMuonf/ rdef;rBuD;rSm
*VKefOD;apm\
ZeD;a':oef;cifjzpfaeavonf/
a':oef;cifu uRefawmfhtm;NyKH;EIwfqufonf/
uRefawmfu]]a':a': aeaumif;ygovm; cifAsm}}
]]aeaumif;ygw,f? armifwkdU apmapmpD;pD; b,fuvmMuovJ}}
NyKH;pdpdESifh Munfhar;aomaMumifh uRefawmfwkdUESpfa,muftay:rSm bmuvdk wkdwdk
txif&SdaeaMumif;
&dyfrdvdkufygonf/
]]vrf;avQmufxGufvmMuwmygyJ a':a':? reufapmapmyJ vrf;avQmuf
vkdUaumif;w,f?
um;toGm;tvmvnf; enf;w,f? aevnf; rylbl;}}
a':oef;cifu NyKH;pdpdrsufESmjzifhyif]]uJ uJ avQmufMu avQmufMu}}
uRefawmfwkdU a&SUqufavQmufvmMuonf/
rjrifhOD;]]'Dta':BuD;u b,folvJ udkwifxGef;&JU}}
]]*VKefOD;apm&JU ZeD;a':oef;cifqdkwmav? OD;apmu rmrDvdkUac:owJU}}
rjrifhOD;u oJUoJU&,fvkdufonf/
]]b,fwkH;u odMuwmvJ}}
]]ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u odMuwmyJ? EdkifiHa&;ausmif;om; qdkawmh
EdkifiHa&;acgif;aqmifawG
tdrfa&mufNyD; tdrfoltdrfom;awGeJUvnf; odwJUtcg odMuwmaygh}}
]]OD;apmeJUod&if ocifawGudk 0g;&if;wkwfeJU r&dkufatmif &Sif ajymvdkUr&bl;vm;}}
]]vlcsif;odwmcifrifwm wjcm; jrifh&JU? EdkifiHa&;uGJNyD; olwkdUu tpdk;&&mxl;vnf;
,lxm;awmh
zdESdyfcsKyfcs,frIawGvkyfwm "rwmygyJ r&dkufygeJUvkdU oGm;awmif;yefae&kHeJU r&bl;}}
]]OD;apmu a&S;rif;rsm;xkH;pHtwdkif; v,fxGefr*Fvmvkyfr,fqkdwm [kwfovm;}}
]][kwfw,f/ 'gwifruao;bl;? atmifajrawmif eif;OD;r,fwJU/ taqmifta,mif
tcrf;tem;awGeJUvkyfNyD; olUudk,fol aMumfjimwJUenf;awGyg rjrifhOD;&,f?
awmifolv,form;awGtwGuf
wu,ftusKd;&SdatmifvkyfEdkifwm r[kwfygbl;}}

]]uRefruawmh awmifolv,form;awG wu,ftusKd;&Sdr&Sd rpOf;pm;vdkufrdbl;/


v,fxGefr*Fvmvkyfr,fqkdawmh a&S;rif;rsm;vufxufu v,fxGefr*Fvmrsm;rSm
oDqdkwJU
AkHBuD;oHrsm;udkawmif pkaqmif;xm;ao;w,f? aqmif;yg;a&;r,fvkdU}}
]]tpdk;&u vlxkudkvSnfhpm;ae&mrSm rjrifhOD;u rygygeJUawmhav}}
rjrifhOD;onf bmrQrajymawmhbJ NyKH;csKdcsKdrsufESmxm;jzifh uRefawmfhpum; udkom
em;axmifaeavonf/
uRefawmfu tpdk;&\ "e&SiftusKd;jyK ajr,mpDrHudef;rsm;taMumif;udk
ajymjyaeavonf/ ajrydkif&Sifrsm;xHrS
tpdk;&u ajrrsm;udk0,f,lNyD;aemuf ajrrJU,mrJUrsm;tm; t&pfusESifh xkdajrrsm;udk
a&mif;csrnf/
xdkuJUodkUaomtm;jzifh ajrydkif&Sifrsm;vnf; t&if;tESD;&NyD; pufrIvufrIESifh
ukefoG,fa&;vkyfief;rsm;
vkyfEdkifrnf/ ajrrJU,mrJU awmifolv,form;rsm;vnf; ajr,m&rnf/
rjrifhOD;u]]tJ'Dtwdkif; jzpf&ifawmh aumif;om;yJ}}
]]jzpfvnf;jzpfrSmr[kwfbl;? aumif;vnf;raumif;bl;? w&m;vnf;rw&m; bl;}}
]][if b,fhES,faMumifhvJ}}
]]ajrydkif&SifawGvufu ajrawG0,fzkdUvdkU tpdk;&rSmvnf; aiGtvkHtavmuf&rSm
r[kwfbl;/
tcGefb@mawGwkd;aumuf&if aumufrSmyJ/ NyD;awmh tpdk;&u 0,fEdkifw,fxm;OD;?
tpdk;&qDuwpfqifh
ajrrJU,mrJU awmifolv,form;? qif;&Jom;rsm;&JU tqifhtwef;a&mufatmif
ESdrfhcsvdkufNyD;
wef;wljzpfatmifvkyfwJU 0g'jzpfw,fvkdU ajymMuw,f}}
]]'g r[kwfygbl;? vlenf;pktusKd;twGufvltrsm;pkBuD;u vufrJUjzpf&? epfemqkH;&IH;&?
'kua&muf&wmudk
y,fzsufNyD; vltm;vkH; wef;wlwkd;wuf BuD;yGm;atmif vkyfzkdUygyJ}}
]]tm;vkH;wef;wljzpfEdkifyghrvm;? t&nftcsif;csif; vkHUv0D&d,csif;rS rwlMubJeJU[myJ}}
]]wef;wlqkdwJUoabmu tcGifhta&; wef;wl&wmudkom qkdvkdwmyg}}
]]&SifwkdU bkH0g'[m bmoma&;udk qefUusifw,fqkd r[kwfvm;}}
]]rqefUusifygbl;? trSefu bkH0g'qdkwJU rmhufpf0g'atmifjrif&if bmomw&m;awG&JU
rGefjrwfaomtqkH;trawG? Mo0g'udkvlawGu taumif;qkH; vdkfufemEdkifMurSmygyJ/
e*g;eD*sme,fxJrSm
ocifEka&;wJU uRefawmfbkH0g'orm;qkd wm rzwfvdkuf&bl;vm;}}

]]rawGUvkd&bl;}}
]]udk,f&Smay;r,f? tJ'D aqmif;yg;udkzwf&if 'DtcsufawGrSm &Sif;&Sif;BuD;
oabmaygufrSmyJ}}
uRefawmfwkdUonf r&rf;ukef;odkU a&mufvmcJUMuNyD/ acR;rsm;vnf; pdkUvmNyD/
]][dkbuf ywfavQmufcsifao;ovm;}}
rjrifhOD;u &yfvkdufNyD;]]jyefvSnfhMupdkUvm;? aeylvm&ifvnf; aumif;awmhrSm r[kwfbl;}}
]][kwfw,f? umzDaomufMuOD;pdkUav}}
uRefawmfwdkUonf umumqdkif0ifNyD; umzDaomufMuonf/
bwfpfum;rsm; vIyf&Sm;rI rsm;vmNyD/
umzDaomufNyD; qkdifrSxGufvmMuaomtcg &SpfrdkifbufwGif ukvm;ppfom;rsm;onf
jynfvrf;rBuD;udk
ul;jzwfoGm;onfudk awGUvkduf&avonf/ a*:&mqm*sif wpfa,mufvnf; ygonf/
olwkdUonf
ppfa&;avhusifhaeMujcif;jzpf\/ rjrifhOD;rSm tenf;i,fxdwfvefUoGm;[ef &Sdavonf/
uRefawmfwkdUonf twefMumbmrQrajymbJ acgif;idkufpkdufcsNyD; vrf;avQmufMuonf/
um;vrf;ab;rS
vloGm;vrf;rSm avQmufMu&\/
]]udkwifxGef; ppfBuD;u 'Dbufudkrsm; ul;vmOD;rSmvm;[if}}
]]ul;vmrSmyJxifw,f}}
]]'kuygyJaemf}}
]]'kuawmh 'kuaygh? 'gayrJU ppfjzpfvm&ifawmh t*Fvdyftcuf ArmhtcsufqdkwJU
pum;twdkif;
ArmhvGwfvyfa&;twGuf csufaumif;,l&rSmyJ}}
]]vGwfvyfa&;&r,fqdkwmuawmh aumif;yg&JU? EdkUayrJU ppfBuD;jzpfvmvkdU vlawG
aoMu ausMurSm?
tdk;tdrfawG ysufpD;rSmawG;NyD; tm;BuD; &ifav;wmyJ&Sif}}
]]ck taemufEdkifiHawGrSm ppfBuD;[m cyfqdkif;qdkif; cyftkyftkyf jzpfae&mu aeNyD;
jyif;jyif;xefxefBuD;
jzpfvmNyD/ *smreDeJU t*Fvdyfajyat;zkdU atmifoG,fMuwmawGvnf; rjzpfawmhbl;/
[m[ufpfbdvyfudk
av,mOfysHeJU xdk;qif;wmvnf; *smreDeJU t*Fvdyfajyat;NyD; &k&Sm;udk aygif;wkdufMuzkdU?
aphpyfzkdUqkdyJ/
EdkUaywJU rjzpfEdkifawmhbl;? jyifopfvnf; *smreDvufatmuf vkH;vkH;a&mufawmhr,f/

*syefucsufaumif;apmifhaewm/ jAKef;ceJ xcsvdkuf&if ta&SUbufrSm ppfyJGBuD;jzpfrSmyJ/


*syefu
'DbufrSmr[mrdwfawGudk cswmeJU wpfNydKifeuf udk,fwkdUArmawGuvnf; t*Fvdyfudk
xcszkdU
jyifqifxm;Mu&r,f}}
rjrifhOD;um; uRefawmfajymonfrsm;udk Mum;[efr&Sdawmhay/ pum;vnf; wpfcGef;rQ
rajym/ acgif;idkufpdkuf
csom avQmufaeavonf/ rjrifhOD;rSm ppfBuD;udkom
awG;awmxdwfvefUae[ef&Sdayonf/
onfvkdESifh tawmfMumatmif avQmufvmMuavonf/
]]rjrifhOD; uefaygif&dk;ay:wufOD;r,fvm;? aeawmhylvmNyD}}
]]wufwmaygh udkwifxGef;&,f? 'DaeEkEkuawmh usef;rma&;twGufawmif
aumif;ygao;w,f}}
uefaygif&dk;ay:odkU rjrifhOD;u a&SUuwufonf/ uRefawmfu aemufrSvdkufonf/
tay:odkUa&mufaomtcg
olru uRefawmfhtm; apmifhac:onf/ yckH;csif;,SOfrdaomtcgrS twlwJGavQmufonf/
]]udkwifxGef;udk wdkifyifp&m&Sdao;w,f}}
]]bmudpygvdrfh? qkdprf;ygOD;}}
]]udkoef;NrdKif taMumif;aygh}}
udkoef;NrdKifum; bDatwGif &mZ0if 'kwd,wef; *kPfxl;ESifh atmifNyD;aom
enf;jyq&muav;jzpfonf/
rjrifhOD;ESifh &dk;&dk;rdwfaqGtjzpf qufoG,faecJUonf/ rdwfaqGtcsif;csif; pma&;Muonf/
rMumao;rDu
tpjyKNyD; udkoef;NrdKifonf azmufjym;vmonf/ olUtm; twkHUtjyef cspf&rnf
BudKuf&rnf[kem;ylem;qm
awmif;qdkaecJUonf/ ,ckrl pdwZemjzpfNyD; qkdifudkvdk*sDenf;ESifh ukoaom
q&m0efBuD;wpfOD;xHoGm;NyD;
prf;oyf&onf[k rjrifhOD;xHpma&;avonf/ rjrifhOD;ygolESifhvdkufvmrS ukvdkU&rnf[k
xdkq&m0efBuD;
qkdaomaMumifh q&m0efBuD;xHodkU rjrifhOD; olESifh ESpfa,mufwnf; vkdufcJU&ef
ac:aeavonf/
]]tJ'g uRefraemuf ZGwfvdkufac:aewmyJ? b,fvdkvkyf&rvJ&Sif}}
]]uJ aeprf;ygOD;? aoaocsmcsm ar;yg&apOD;/ jrifhu olUudk enf;enf;rS
rcspfEdkifbl;vm;?

ol[mpmvnf;awmfw,f? oabmoum,vnf; aumif;w,f? jrifhudkvnf;


wu,fcspfw,f}}
]]]tkd rcspfEdkifygbl;qdkaerSyJ}}
uRefawmfu &,foGrf;aoG;vsuf]]tkd pOf;pm;OD;av? jrifhvnf; Mumawmh [dkif;oGm;vdrfhr,f}}
rjrifhOD;u w[J[J &,fvkdufNyD;aemfu]]rrtkH;wkdU? rrapmwkdU? uRefrwdkUuawmh tysKdBuD;Zmwmudku ygaeNyd;om; xifyg&JU/
ynmawGwwfxm;awmh udk,fhxufynmenf;wJUol vludkvnf; r,lEdkifbl;?
udk,feJUynm&nfwl
a,musmf;rsKd; awGUjyefawmhvnf; tJ'Da,musmf;rsKd;u uRefrwdkUvdk ynmwwfawGxuf
ypnf;Opm&SdwJUvlrS
a&G;Muw,f/ 'gwifruao;bl;? uRefrwkdUuvnf; &IaxmifhtrsKd;rsKd;uaeNyD;
a,musmf;awGudk a&G;w,f/
uRefrwpfa,mufwnf;twGufydkcufwmu uRefru cyfi,fi,fwkef;u
ArmppfppfrS,lr,f? ujym;wkdU
vlrsKd;jcm;wkdU r,lbl;vdkU pGJpGJvrf;vrf; qkH;jzwfxm;w,f/ udkoef;NrdKif[m ujym;rkdU
uRefr vufrcHwm?
EdkUr[kwf&if bmjiif;p&m&SdovJ}}
]]'Dvdkqkd&ifjzifh rjrifhOD;[m wpfoufvkH; tysKdBuD;vkyfoGm;rSmvm;}}
rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; zswfceJ iJUMunfhvdkufonf/ NyD;awmh rsufESmvTJvsuf]]uRefrcspfwJUvlu uRefrudk zGifh[NyD; cspfygw,fvdkU rajymrcsif; 'DvkdyJ
ae&awmhrSmyJ}}
uRefawmfum; vGrf;ovdkvdk aqG;ovdkvdk jzpfvmonf/ &ifzdkvmonf/ ]wufwufpif
&dk;ygvsufu,fESifh?
uvufwufwufxifol&,f wpfrsKd;o'g rysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU
uGif;orkdUz,f?
jiif;vkdUy,fEdkifyg&JU ajzmifhpGm oabm? rif;wkdUt&G,fudkjzifh ausmif;'um rapm}[k
[dktpOD;u rjrifhOD;tm;
a&;om;ay;cJUonfhpmudk owd&aeavonf/ uRefawmfonf rjrifhOD;\
cspfoljzpfonf[k
uRefawmf,kHMunfonf/ odkUaomf uRefawmfup zGifh[rajym0HU/ [dkwkef;u tm;usrcH
w&m;vGefajymcJUaom pum;awGu [efUwm;xm;onf/
]]rjrifhOD;rSm cspfol&Sdw,faemf}}
]]tkd r&SdbJ 'Dpum;ajymyghrvm;}}
]]b,folygvdrfhrvJaemf}}

rjrifhOD;u uRefawmfhtm; rsufapmif;xdk;NyD; Munfhaeonf/ a'goygaom


rsufapmif;um;r[kwf? tm;rvkd
tm;r&Edkifaom rsufapmif;omjzpfonf/
]]rdef;reJUa,musmf;? a,musmf;uom pajym&w,f/ tJ'Dawmh uRefrcskpfolu zGifhNyD;
prajymrcsif;
b,folrSef;&SifodrSm r[kwfbl;/ uJ em;vnfNyDvm;}}
xkdcP xkdkrsufpdwpfrSdwf vQifwpfjywf rcifopfuav;\ rsufESmESifh
rjrrSDBuD;wkdU\ rsufESmrsm;onf
uRefawmfhrsufpdxJrSm xif;ceJ ay:vmMuavonf/ rjrifhOD;um; uRefawmf\tcspfudk
zGifh[ajymjy&ef
b,fenf;ESifhrQ yg;pyfzGifh r&awmhacs/
uRefawmfu NidrfaeaomaMumifh rjrifhOD; tawmftae& usyf&Smrnfjzpf\/ odkU&mwGif
rjrifhOD;onf
olr\enf;ESifholr uRefawmfhtm; em;vnfxm;[ef&Sd\/ olrtm; cspfaMumif;
zGifh[rajymEdkifao;onfh
taMumif;&if; ajcajcjrpfjrpf rGefrGefjrwfjrwf &Sd&rnf[k rjrifhOD;u
,lqxm;[efwlonf/
]]uJ udka&Toef;NrdKifudp b,fvkdvkyfrvJ}}
]]oleJU udk,foGm;awGUvkdufr,f? a&m*gtajctae b,fhES,fvJqkdwm rjrifhOD;u
tar;cdkif;vkdUvkdUajymr,f/
udk,fMum;xJu 0ifvkdufwmeJU wpfNydKifeuf ol pdwfysufoGm;rSmyJ}}
]]'DtBuHaumif;w,f? jrefjrefvkyfyg&Sif}}
]]pdwfcs? 'DaeUreufyJ oGm;awGUvkdufr,f}}
uRefawmfwkdUESpfa,uf0rf;om&Tifvef;oGm;NyD; wpfa,mufudkwpfa,muf NyKH;NyKH;BuD;
MunfhvdkufMuavonf/
bJGUESif;obif cef;rBuD;teD;odkUvnf; a&mufcJUMuavNyD/ /
59
vufeufudkifwdkufyGJtwGuf jyifMuNyD
wkdUArmtpnf;t&kH;XmecskKyfonf a&ausmfvrf;odkU ajymif;a&TUvmNyDjzpf &m
uRefawmfaeaom 45vrf;ESifh
tvGefeD;aeavonf/ xkdUaMumifh uRefawmfonf rMumcP XmecsKyfodkU
a&mufwwfavonf/
waygif;vukefcgeD; wpfnaewGif uRefawmfonf aexdkif&mtcef;a&SU 0&efwmwGif
rwfwwf&yfvsuf
vrf;bufodkU Munfhaeavonf/ tcef;wGif;rSm aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf

yufvufukvm;xdkifjzifhxdkifNyD; ykwD;pdyfaeav onf/ twljzpfol wHqdyfxkq&m


udkwifat;um;
tjyifoGm;ae\/ aumif;uifrSm jymvJUMunfvifaeonf/ taemufbuf
rdk;ukyfpuf0dkif;rSm
wdrfawmufvsuf&Sdonf/
cPMumaomf ta&SUbufrS "mwf&xm;onf jyif;xefaomtoHjzifh wkefcgNyD;
ckwfarmif;vm&m
uRefawmfwkdUae&m wkdufwef;uav;onf vIyfoGm;avonf/ xdkcP XmecsKyfodkU
tvnfoGm;&ef
tBuHjzpfay:vmav onf/
tjyifxGuf&ef jyifqifaepOf ykwD;pdyfaeaom q&mOD;wuf&Sdefu]]b,foGm;r,fvdkUvJ armifwifxGef;}}
]]wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfudk oGm;prf;r,fvdkUq&m}}
]]'ghxuf oD;pm;cOya'eJU ywfoufNyD;vnf; w,f&Iyfaeyguvm; udk&if&JU?
[dkufukwfrSmvnf; t,lcHrIawG
usyfaewmyJwJU}}
]][kwfuJU? 'gaMumifh Oya'jyKvTwfawmfrSm OD;b0if;u wifoGif;wJU oD;pm;ctrIawGudk
qdkif&mNrdKUe,frSm
aumfrwDzGJUNyD; &Sif;vi;fqkH;jzwfEdkifcGifh tmPmay;&r,fqkdwJU tqdkudk uRefawmfwkdU
ocifjrBuD;u
axmufcHvdkufwmaygh}}
uRefawmfu pum;rQifjzwfcsifonfhoabmESifh vkHcsnfaumufvJaeonf/ okdUaomf
q&mOD;wuf&Sdefum;
twif;qufajymonf/
]]oD;pm;cOay'udk ajrydkif&SifawGu rBudKufMubl;qdkyJ? ajr&SifeJU oD;pm;
y#dyursm;apowJU}}
]]wpfaeUuyJ NrdKUawmfcef;rBuD;rSm jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&m ajrydkif&Sifrsm;toif;
nDvmcHvkyfNyD;
uefUuGufMuao;w,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,f/ OuXvkyfwJU OD;vSBuD;wdkU? tqdkoGif;wJU OD;Muifodef;wkdU[m
q&mhrdwfaqGawGygyJ/
ajr&SifeJUoD;pm; y#dyursm;atmif vkyfay;aewmeJU wlawmhaewmyJ armifwifxGef;&JU}}
]]y#dyursm;atmif ajr&SifBuD;awGu vkyfaewmygq&m&,f/ rw&m; oD;pm;cawG
odyfvkdcsifawmhenf;enf;avQmh&w,fqdk&if rcHcsifbl;? ydkufqHwwfEdkifawmh
[dkufukwfwuf t,lcHwmyJ/

tck ajrydkif&Sifrsm;&JU tpnf;ta0;rSm 'DOya'rysufysufatmif t*Fvefu


bk&ifrif;jrwf
a&Tem;awmfMum;onfhwdkifta&;,lr,fvkdU qkH;jzwfw,f/ b,fhavmuf
aus;oHuRefoHygovJqdkwm
Munfhayawmh? uJ oGm;OD;r,fq&m}}
]]cPaeygOD; armifwifxGef;&JU/ awmolawmifom;awGqdkwm &kd;&dk;yg?
EdkifiHa&;orm;awGqGay;vdkUom
oD;pm;cavQmhyg bmnmeJU vkyfaeMuwmyg}}
uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; ajrydkif&Sifrsm;ESifh wpfoHwnf;xGufjcif;twGuf
pdwfxJutBuD;tus,f
&IwfcsNyD; rsufapmif;xdk; Munhfaevdkufonf/
OD;wuf&Sdefum; uRefawmfhrsufapmif;udk t"dym,fav;eufonf[k ,lq[ef rwl/
]]armifwifxGef; XmecsKyfa&muf&if ocifacgif;aqmifrsm;udk ajymjyyguGm/ 'Ddvdk
oD;pm;orm;eJUajrydkif&SifawG
y#dyujzpfatmif &IdUray;MuygeJUvdkU? bmjzpfvdkUvJqkdawmh 'gawGvkyfae&if olwkdUudk
vlMunfndKenf;ukefvdrhfr,f}}
uRefawmfonf racsybJ raeEkdifawmhacs/ q&mOD;wuf&Sdef\ a&SUwnfhwnfhrS
oGm;&yfonf/ pm;yJGpGef;wGif
wifyg;jzifhrSDuyfvsuf]]ocifawGudk vlMunfndKenf;ukefvdrhfr,f [kwfvm; q&m? oDpm;cta&;eJU
tjcm;awmifolv,form;jyemawGudk udkifwJUtwGuf aMumifhocifawGudk
vlxkuydkNyD;
MunfndKvmw,f/ wkdUArmtpnf;t&kH;BuD; ydktm;aumif;vmw,fodvm; q&m&JU}}
q&mOD;wuf&Sdefonf yufvufukvm;xdkifwGifausmcif; xdkifae&mrS cg;qefUum
xdkifvkdufNyD;
wpfpkHwpf&m qifajcwuf&ef jyifvkdufonf/ uRefawmfu tcGifhray;bJ
qufajymavonf/
]]owif;pmawGxJrSm rawGUbl;vm;? ckoD;pm;cwdkufyGJawGeJU ywfoufNyD;
Armjynft&yf&yfrSm
awmifolv,form;awG vIyf&Sm;aew,f/ ysOf;rem;rSmqkd&if awmifolv,form;
15000
wufa&mufwJUnDvmcHBuD; usif;ycJUonf/ awmifolv,form;awGudk ajr&SifeJU
tpdk;&wkdUu
zdESdyfnSOf;yef;wmawGudk uefUuGufMuw,f/ ArmhvGwfvyfa&;[m t*Fvdfyfwm0efr[kwf?
0efBuD;cskKyfawG&JU

wm0efr[kwf? wkdUv,form;awG&JU wm0efomjzpfw,fvkdU a<u;aMumfMuw,f/


awmifiklrSmqkd&if
c&dkifvkH;uRwf awmifolv,form;udk,fpm;vS,frsm; nDvmcHusif;yw,f/ ocifpHvIdifu
OuX?
ocifoef;azu twGif;a&;rSL;tjzpfeJU aqmif&GufNyD;tcGefrajyvdkU tpdk;&u
odrf;xm;wJU v,frsm;udk tcGef
5qay;rS jyefvkyfcGifhay;r,fqkdwJU Oya'udk uefUuGufMuw,f/ w&m;rQwaom
oD;pm;cudkom ay;r,fvkdU
qkH;jzwfMuw,f/ oeyifrSmqkdvnf;e,fvkH;qdkif&m awmifolv,form;nDvmcH
usif;yw,f/ OuXtjzpfeJU
ocifpHjrifhu aqmif&GufNyD; [dkufukwfrSm ajrydkif&SifawGu oD;pm;cudp t,lcHvdkU
rauseyfaMumif;?
qm;csufcGifhay;ayr,fh a&mif;cGifhray;vdkU uefUuGufwJUtaMumif;?
tmPmzDqefa&;vkyfr,fhtaMumif;
qkH;jzwfMuw,f/ tJ'D oeyifnDvmcHrSm XmecsKyfrSacgif;aqmif
ocifoef;xGef;wkdUvnf; wufMuw,f/
wpfjynfvkH;tESHUvIyf&Sm;rIawG awGUae&w,f/ 'geJUrsm; ocifawG vlrkef;ukefr,fvdkU
xifao;ovm;/
trSefu awmifolv,form;ta&;awG vkyfMuvdkU vlxkaemufvdkufrsm;vmwmyJ
q&m&JU}}
OD;wuf&Sdefonf ukvm;xdkifrSm ausmcif;vkdufjyefonf/ aysmhnHUaom avoHjzifh]]rodygbl; udk&if&,f? q&mwkdUu EdkifiHa&;orm;r[kwfawmh &dk;&dk;xifjrifwm
ajymwmygyJ/
ajrydkif&Sifuvnf ajrydkif&SiftaeeJU ocifawGudk MunfndK&if aumif;wmaygh/ at;av
rodygbl;?
aumif;r,fxifwm ajym&wmygyJ}}
uRefawmfu oGm;awmhr,fvkyfonf/ yifeDtay:tusudk0wfaeonf/
]]EdkUaeygOD;? tar&dueforwBuD;u olUtoHrwfawG Oa&mywkdufudkvTwf NyD;
ppfBuD;NyD;atmifvdkufaphpyfaew,fqdk? awmfawmf atmifajc&Sdovm;}}
olUtm;ausmay;aeNyDjzpfaom uRefawmfonf olUbufodkU vSnfh&jyefavonf/ odkUaomf
pum;ajym&efum;
pdwfxufoefvSonfr[kwf/
]]q&m'dApuKeJU Munfhprf;ygvm; q&m&JU/ [pfwvmeJU ywfoufNyD;
q&ma[mwmawGuawmh wpfckrS
rrSefao;bl;}}

q&mOD;wuf&Sdef\ rsufESmrSm i,foGm;avonf/ uRefawmfhvQmu oifwkef;"m;vdk


xufaeonf/
]]wpfcgwkef;uq&mhqDvmwJU twGif;0efuav;aum? [dkjrefrmxJu umuG,fa&;Xme
twkdifyifcH0efBuD;jzpf&if olvnf; &mxl;wkd;atmifqkdNyD; uefawmhyJGay;wmav/
ckcufaewmu
umuG,fa&;Xme twdkifyifcH 0efBuD;ae&mrSm Armudk rcefUbJ t*FvdyftdkifpDtufudk
cefUvdkufNyD}}
]]'gawGrajymwwfygbl; udk&if&,f? tar&dueforwBuD; Mum;0if zsefajzwJUudpom
ajymprf;ygOD;}}
q&mOD;wuf&Sdef\rsufESmi,fuav;udkMunfhNyD; uRefawmfoem;oGm;onf/
olwdkUvdkq&morm;rsKd;onf
"mwfodcsif;u onfvkdazmfxkwfNyDqdkvQif vnfpif;cHaewwfonf/ ckcHumuG,fjcif;r&Sd/
]]tar&dueforw&JU/ yxr? *smreDu csufudkpvdkAufuD;,m;eJU ydkvefjynfwkdUudk
ydkifpdk;cGifhudk
todtrSwfjyK&r,fwJU/ 'kwd,? NAdwdoQ&JUMoZm[m puif'DaeAD;,m;jynfrsm;rS
&kyfodrf;&r,fwJU/
aemufNyD;awmhNAdwdoQwpfOD;wnf; *sDba&mfvfwm? armfwm? pifumydk ponfwkdUrSm
BuD;pdk;aejcif;rjzpfap&bl;wJU/ aemufqkH;tcsufuawmh *smreD&JU udkvdkeDrsm;udk
jyefay;&r,fwJU? tar&duef
Mum;0ifzsefajzvdkU ausat;zkdU r&SdEdkifygbl;}}
]]zifvefeJU&k&Sm;awmh ausat;MuNyD; ppf&yfpJawmhr,fqdk}}
]][kwfw,f? ppf&yfpJzkdU aqG;aEG;aeMuNyD/ t*FvdyfjyifopfwkdUuawmh &k&Sm;eJU
zifvefppfudk
&yfpJapcsif[efr&Sdbl;/ ppfav,mOfig;&mausmfeJU tjcm;ppfrufvufeuftultnD
zifvefudkydkUay;vdkufw,f/ zifvefudk Nidrf;csrf;a&;vkyfzkdUrvkyfzkdU bmrS rajymvdkbl;wJU?
EdkUaywJU zifvefu
qufwkdufr,fqdk&if t*FvdyfeJUjyifopfwkdUu tpGrf;ukefulnDr,fwJU/ udkufZmbk&if
a[mif;BuD;uvnf;}}
OD;wuf&Sdefu uwdkufu&dkuf 0ifajymvkdufjyefonf/
]]*smref udkufZma[mif;BuD;vm;? wpfaeUu owif;pmxJrSm olU"mwfykH
awGUvdkuf&w,f? tif;-olu
bmajymovJ}}
]]taemufOa&mywkdufom;tcsif;csif; ppfjzpfaejcif;udk &yfpJNyD;awmh &k&Sm;wkdU&JU
bdkvf&SDApf0g'

yaysmufoGm;&eftwGuf &k&Sm;udk 0dkif;wdkuf&r,fvkdU udkufZma[mif;BuD;u


wkdufwGef;vkdufw,f/ udkif;q&m
uRefawmfoGm;vdkufOD; r,f}}
]]oGm;yg oGm;yg}}
q&mOD;wuf&Sdefonf ykwD;pdyf usef&pfavonf/
uRefawmf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfodkU a&mufaomtcg "mwfrD;rsm; vif;aeavNyD/
ajcwH&SnftdrfBuD; tay:xyfodkU wufoGm;&avonf/ tcgwdkif;ESifhrwl ?
avSum;ay:wGif cRwfxm;aom
zdeyfrsm;rsm;r&Sd/ twGif;rSmvnf; wdwfaeav onf/
qif0ifcef;wGif wkdUArmocifwpfa,mufonf pmzwfvsuf&Sdavonf/
uRefawmfa&mufvmjcif;aMumifh
pmzwfrysuf/ pm;yJGwpfckwGif tjcm; wkdUArmocifwpfa,muf pma&;aeavonf/
uRefawmfa&mufvmjcif;aMumifh pma&;rysuf/ tjcm;wpfae&mwGif
wkdUArmocifwpfa,mufonf
aq;ayghvdyf aeavonf/
olwdkUxHwGif pma&;aeaom wkdUArmocifudkom uRefawmf rsufrSef;wef; avonf/
xdkolum;
ocifausmfpdefyifjzpfavonf/
uRefawmfu olUa&SUrSm oGm;xdkifavonf/ olu uRefawmfhtm; rsufESmrarmhbJ
rsufrSefatmufursufvkH;rsm;udkom armhNyD; Munfhvkdufav onf/
]]xdkifyg}}
ocifausmfpdefonf pmudkom qufa&;avonf/ uRefawmfuab;rSm awGU&onfh
t*Fvdyfowif;pmwpfapmifudk aumufMunhfvkdufonf/ trf&pfwm bZm yw&dum;ac:
umvuwm;xkwfowif;pmjzpfavonf/ rsufESmzkH;wGif BuD;rm;aom pmvkH;rsm;ESifh
tdEd,
trsKd;om;uGef*&ufonf tifydkif,me,fcsJUpepfudk umuG,faeaom
NAdwdoQppftm;xkwfrIrsm;udk
raxmufcHEdkifojzifh tmPmzDqef&ef qkH;jzwfvkdufNyDjzpfaMumif; azmfjyxm;avonf/
pmqufa&;aeaom ocifausmfpdefu]]a&mh 'gzwfygOD;}}
uRefawmfha&SUokdU vufESdyfpufjzifh &dkufxm;aom aMunmpmwrf;wpfapmif
udkcsay;vdkufavonf/
tvkyform;rsm; tpnf;t&kH;\ aMunmcsufjzpfonf/ tvkyform;rsm;onf rdrdwdkU
tcGifhta&;rsm;twGuf

pnf;&kH;Mu&rnf/ wdkufyJG0ifMu&rnf/ urmhppfBuD;aMumifh ukefaps; tqrwef


wufaeonf/ 100rSm
50wufaeonf/ tvkyform;wkdU\ vkyfcum; rwuf? tvkyfudkawmh
ydkvkyfaeMu&onf/ tdEd,wGif
tvkyform;wkdUonf ppftwGif;&Sm;yg;p&dwfrsm; twGuf awmif;qkdvIyf&Sm;aeMu&m
atmifjrifrIrsm;&aeonf/ Armjynfum; tvkyform; tpnf;t&kH;rsm;yif pepfwus
pnf;&kH;xm;jcif;r&Sd/
tcsKdUu rzJGUrpnf;&efyif ajymqdkaeMuonf/ ArmEdkifiHvkH;qdkif&m
tvkyform;tpnf;t&kH; pnf;&kH;a&;Xmeu
tvkyform;rsm;tm; pnf;&kH;Mu&ef wkdufwGef;xm;avonf/ pnf;&kH;a&;rSL;oifwef;rsm;
ay;ae&m
wufa&mufMuzkdU aqmfMoxm;avonf/ ocifausmfpdefonf twGif;a&;rSL;taeESifh
xkdpmwrf;udk
xkwfcJUjcif;jzpfavonf/
uRefawmf]]owif;pmxJrSm 'DaMunmcsuf ygNyD;NyDyJ? awmfawmfawmif MumoGm;NyD}}
ocifausmfpdefu ola&;NyD;oGm;aompmrsm;udk jyefzwfjyifqifae&mrS]][kwfygw,f? ygNyD;ygNyD}}
uRefawmfuowif;pm aumufudkifvkdufaomtcg]]
rdwfaqGemrnfu b,folwJU? vlcsif;awmh rsufrSef;wef;aeMuwmyJ? w,f &if;&if;ESD;ESD;
qufqHcGifhr&cJUbl;aemf}}
]]uRefawmfhemrnf wifxGef;yg? [kwfw,f aumvdyfwkef;uvnf; r&if;ESD;Mubl;}}
]]ocifwifxGef;&JU? aumvdyfausmif;rSm usKyfu aew,fomqdkwm ausmif;rSm odyf&Sdwm
r[kwfbl;?
tjyifxGuf EdkifiHa&;vkyfaewmudk;}}
olonf pum;ajymvdkuf? pmudk Munhfvdkuf vkyfaeonf/
]]bmawG a&;xm;ovJ ocifausmfpdef? aMunmcsufvm; aqmif;yg;vm;}}
]]XmecsKyftvkyform; tpnf;t&kH;&JU vcsKyftpD&ifcHpm a&;aew,fAs? wpfvc&D;vdkU
acgif;pOfwyfxm;w,f}}
]]awmfawmf tvkyfwGifus,f&JUvm; ocifausmfpdef}}
]]awmfawmfwGifus,fygw,f/ tvkyform;0efxrf; pmoifwef;rsm; zGifhEdkifw,f/
caemifwkdrD;jcpfpuf?
urm&Gwf aowmpufawGrSm pepfwus pnf;&kH;a&; tjrpfwG,fatmif
pnf;&kH;EdkifcJUw,f/

tvkyform;tpnf;t&kH;rsm;&JU erlempnf;rsOf;rsm; a&;qGJEdkifcJUw,f/ &efukefywf0ef;usif


tvkyform;
pkHprf;a&;udprsm;vkyfEdkifcJUw,f/ oHvsif a&eHtvkyform;awG&JU vc r,lpwrf;
oydwfeJUywfoufNyD;
Oya'jyKvTwfawmfrSm ar;cGef;awG xkwfEdkifcJUw,f/ pm&if;csKyfMunfhawmh racvSygbl;}}
ocifausmfpdefonf ola&;xm;aom tpD&ifcHpmudk jyefzwfNyD;avNyD/ uRefawmfESifh
tm;&yg;& pum;ajym&ef
tqifoifhjzpfaeonfhoabmESifh olUa&SUu pm&Gufpmwrf;rsm; &Sif;ypfNyD; ydkufxm;aom
vufESpfzufudk
pm;yJGay:odkU wifvdkufonf/
]]tck b,fuvmwmvJ}}
]]tdrfu 'g&dkuf vmwmygyJ}}
]]udptxl;rsm;&Sdovm; ocifwifxGef;}}
]]r&Sdygbl;cifAsm? XmecsKyfa&mufrS udpxl; awGUwwfwmygyJ [J [J}}
]]ocifwifxGef; tpn;ft&kH;rSm tNrJwrf;vkyfom;wpfa,muftjzpfeJU vmvkyfygvm;}}
]]rMumcif vkyfjzpfygvdrfhr,fxifw,f}}
]]tif; aumif;w,f? tajctaeawGuvnf; ta&;BuD;vmNyD? ppfBuD;uvnf;
tajctaexl;jcm;awmhr,f?
tdEd,rSm vGwfvyfa&;wdkufyJGawG jyif;xefvmawmhr,f}}
]]tdEdrSm qlbwfpfbdkUwkdU *dkPf;uJGwm cifAsm; b,fvkdoabm&ovJ}}
ocifausmfpdefu rqdkif;rwG]]
bkdUpf acgif;aqmifwJU Forward Blocu wkd;wufwJU oabmayghAsm/
*ED&JUtMurf;rzufwJU
tmPmzDqefa&; opj*[vkyfief;[m vuf&SdtajctaeESifh roifhavsmfawmhbl;vkdU
qkdwJUoabmaygh}}
]]odkUayr,fh uGef*&ufBuD;rSm *dkPf;uGJwmrsKd;awmh uRefawmfawmh rBudKufbl;Asm?
b,fenf;eJUrqkd nDnGwfzkdU
ta&;BuD;w,f}}
ocifausmfpdefu uRefawmfhtm;jyuf&,fjyKouJUodkU &,fvkdufonf/
]]ocifwifxGef;u qefUusifbufESpfck&JU nDnGwfjcif;qkdwm em;rvnfao;bl;xifw,f
[J [J? y#dyu&SdrS
wkd;wufw,fqdkwJU oabmw&m;udkvnf; em;vnfzdkUvkdao;w,f}}
uRefawmfum; 4if;pum;wkdUudk Mum;zl;aeaomfvnf; em;rvnfao;yg/
odkUaomfaumif;pGm

r&if;ESD;ao;aom ocifausmfpdeftm; em;rvnfaMumif; zGifh[rajymvdkyg/ odkUjzifh


pum;udk vTJvdkufonf/
]]bkdUpfwkdUvlpku olwkdUeJU qefUusifbuf owif;pmawGudk oydwfarSmuf wmawmh
vGefvGefw,fxifw,f/
vGwfvyfpGm a&;om;cGifhudk vlpkvla0;eJU csKyfcs,f&m a&mufaew,f/ 'ghaMumifhvnf;
b*Fvm;rSm&SdwJUynm&SdBuD;awGu x uefUuGufukefMuNyD r[kwfvm;/
owif;pmq&mBuD;
&mreEmcswfwm*sD? odyHynm&SdBuD; qmyDpDa&;? tbd"rmq&mBuD;
qm&m'gc&pf&SfeefpwJU yk*dKvfBuD; awGu
rcHr&yfEdkif jzpfMuw,f/ b*Fvm;jynfvkH;qdkif&m ausmif;om;rsm;tzGJU csKyfuvnf;
zufqpfqefwJU
tjyKtrlqdkNyD; uefUuGufw,f}}
]][kwfwmayghav? 'DudprSmawmh bkdUpfu vGefoGm;NyDxifw,f/ Armjynfu
xGuf&yf*dkPf;udkaum
ocifwifxGef;u b,fvkdoabmxm;ovJ}}
]]udkBuD;EkwkdU? ocifatmifqef;wkdUeJU wdkUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifawGu
yg0ifzGJUpnf;xm;wJU
[mjzpfvdkU axmufcHawmh axmufcHrSmygyJ/ odkUayr,fh uRefawmfwkdU ausmif;om;awGudk
ESdyfpufoGm;wJU
a'gufwmbarmf ygaeawmh pdwfoefaewmayghAsm}}
]][dkwkef;u tajctaeeJU tcktajctae rwlbl; ocifwifxGef;&/ ckppfBuD; jzpfaewJU
twGif;rSmt*Fvdyftcuf ArmhtcsufqdkwJU pum;twdkif; vGwfvyfa&;udk
&atmif,l&rSm/ 'Doabmudk
vufcHolwkdif;eJU yl;aygif;NyD; aqmif&Guf&rSmjzpfw,f/ 'gaMumifh a'gufwmbarmfudkyg
yg0ifapNyD;
xGuf&yf*dkPf;zGJUxm;&wmAs/ vGwfvyfa&;wdkufyJGqdkwm tzufzufu Munfh&wm/
usKyfwkdU
jynfwGif;tiftm;eJUcsnf;NyD;wmr[kwfbl;? EdkifiHjcm;rdwfaqG rsm;udkvnf; wpfzufu
&Sm&ao;w,f/ tJ'Dvdk
&SmwJUtcgrSm a'gufwmbarmfwkdUvdk tqifhtwef;&SdwJU acgif;aqmifydkif;uvnf;
ygzkdUvdkaew,f/
bmajymajym olu eef;&if;0efvkyfzl;oudk; ocif ocifwifxGef;&JU [J [J}}
tpnf;t&kH;ay:odkU vlwpfa,muf wufvmojzifh vSrf;Munfhvkduf&m ocifvSaz
jzpfaeavonf/

uRefawmfonf ocifvSaztm; tmPm&SifudkvSa&T \ tpfudktjzpfESifhom


oduRrf;onf/
wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmif vlBuD;wpfOD;tjzpfjzifhum; tuRrf;0ifjcif;
r&SdcJUao;acs/
ocifvSazonf uRefawmfwkdUteD;odkUa&mufvmNyD; vufxJrSmygaom pmtkyfokH;tkyfudk
pm;yJGay:wGif
wifvdkufavonf/ okH;tkyfpvkH; ]ppfESifhbkH0g'} qkdapm pmtkyfrsm;jzpfavonf/
ocifausmfpdefonf
pmtkyfudk vSrf;Munfhaeonf/ uRefawmf\ rsufpdrsm;onfvnf; pmtkyfrsm;ay:odkU
a&mufoGm;avonf/
ocifvSaza&;aom pmtkyfjzpfaMumif; od&onf/
ocifvSazum; bmrQrajymao;bJ rsufrSefudk cRwfNyD; vufudkify0gESifh
okwfaeavonf/
ocifausmfpdef]]cifAsm;pmtkyfxGufNyDudk;}}
ocifvSazonf rsufrSefudk jyefwyfNyD;aemuf pmtkyfudk ocifausmfpdeftm;
ay;vkdufavonf/ NyD;aemuf]]owif;pm wpfckckuaeNyD; a0zefa&;uav; bmav;ygatmif vkyfvkdufprf;ygOD;}}
ocifvSazonf tjcm;pm;yJGxdk;wpfckwGif oGm;NyD; xdkifawmhrnf vkyfaepOfwGif
pmtkyfudk
vSefavSmMunfhaeaom ocifausmfpdefu]]cifAsm;pmtkyfrSm azbD,efu ed'gef;a&;xm;oudk; [D;[D;}}
ocifvSazu ocifausmfpdef\ [D;[D;ESifh jyufoHudk vkH;0*&kpdkuf[ef r&Sdacs/
ed'gef;a&;olrSm azbD,ef OD;bckdifjzpfavonf/
ocifvSazonf pm;yGJrSmxdkifNyD; wpfpkHwpf&m a&;ae\/ xdktcdkuf apmapmuyif
qif0ifcef;rSmyufvufukvm;xdkifjzifh pmzwfaeaom yk*dKvfu uRefawmfwkdUbuf
vSnfhMunfhNyD;]]ocifvSaz cP 'Dvmprf;yg}}
xdktcgrS uRefawmfonf xdkyk*dKvftm; jrifzl;ovdkvdk xifvmavonf/ apmapmu
olUtm;
*&kpdkufrMunfhrd/ olonf t&yfcyfysyfysyf? udk,fvkH;udk,fxnf cyfuspfuspf?
tom;ndKndKjzpfonf/
pmzwfaeojzifh rsufrSef wyfxm;onf/ ocifvSazu &dkaopGm olUxHoGm;avonf/
]]ocifausmfpdef tJ'DvlBuD;u b,folvJAs}}
]]cifAsm; rjrifzl;bl;vm;? ocifjr&,fav}}

]]aMomf [kwfom;yJ? ESpfcgawmifjrifzl;w,fAs/ okdkUayr,fh olu w&m;a[m


pifjrifhay:u?
uRefawmfupifatmuf cyfvSrf;vSrf;u jrifcJU&wmudk;As/ 0dk;wdk;0g;wm; jzpfaevkdU
ar;wmyg?
cktywfvTwfawmfrSm ocifjru umuG,fa&;tokH;p&dwfawGeJU ywfoufNyD;ajymwm
awmfawmfaumif;
w,f? jrefrmjynfumuG,fa&;Xme[m NAdwdoQe,fcsJUpepfudkom umuG,faew,f?
'gaMumifh
umuG,fa&;p&dwfudk jrefrmjynfuray;oifhbl;wJU}}
]]OD;zkd;xDajymwmvnf; aumif;om;yJ? ppfjzpfaewm[m jrefrmjynfaMumifh r[kwfbl;wJU?
'ghaMumifht*FvefygvDrefuom ay;&r,fwJU/ OD;boDwkdU? OD;b&ifwkdUuawmh 21OD;avtwdkif; ArmawG
ppfbufrSm &mxl;BuD;BuD;&zdkU ArmppfwyfawG zGJUzdkUavmufom awmif;qdkwmyJ?
e,fcsJUppfudk
uefUuGufwJUoabmrygbl;/ a[m'D ppfESifhbkH0g'pmtkyfudk zwfMunfhprf;
ocifwifxGef;? e,fcsJUppfudk
usKyfwkdUocifawGu b,fenf;eJUrS raxmufcHEdkifbl;? e,fcsJUppfudk
wdkif;jynfvGwfvyfzdkUtwGuf
jynfwGif;ppfvkyfypf&r,f}}
xdktcdkuf udkat;aiG a&mufvmavonf/
udkat;aiGonf uRefawmfhqDodkU wkduf&dkufOD;wnfNyD; vmavonf/
]]udk,fhvltdrf 0ifcJUao;w,f? XmecsKyf&kH;oGm;w,fqdkvdkU vdkufvmcJUwmyJ}}
]]udp&Sdovm;}}
]]vm vdkufcJU}}
uRefawmfu xvdkufoGm;avonf/
avSum;xdyfodkU ra&mufcifuav;wGif udkat;aiGonf uRefawmfhtm; &yfae&pfcJU&ef
vuf[efjzifh
jyxm;cJUNyD;aemuf ocifvSazqDodkU oGm;avonf/ ocifvSaz\ em;xJodkU
pum;wpfcGef;
wkd;wdk;ajymxm;cJUNyD; uRefawmfESifhtwl avSum;odkU qif;cJUMuavonf/
vrf;ay:odkU a&mufaomtcg udkat;aiGonf aemufvSnfhMunfhonf/
wpfOD;wpfa,mufrQaemufrS
uyfygvmonfudk rawGU&awmhrS]]cifAsm; 'DaeUn tpnf;ta0;vdkufcJU&r,f}}
]]bmtpnf;ta0;vJ}}

]]jynfolUta&;awmfykHygwD&JU tzJGUcJGwpfck tpnf;ta0;}}


]]jynfolUta&;awmfykHygwD [kwfvm;? b,fwkH;u ay:cJUwJU ygwDvJ? uRefawmfjzifh
rMum;zl;ao;ygAsm}}
]]'DppftawmtwGif; ArmhvGwfvyfa&;udkvufeufudkifNyD; wdkuf,lzdkU vQKdU0SufpGm
zJGUxm;wJU ygwDAs?
wuokdvf pmoifaqmifBuD;awGMum;rSm wpfcgwkef;u nOhfeufarSmifxJ
pum;&nfvkyJGqkdNyD;
pnf;a0;MuwmrSwfrd vm;}}
]]rSwfrdom;yJ? uRefawmfvnf; wufw,fav}}
]]tJ'g[m tpyJ? b,fol[m ygxdkufw,f? b,fol[m rygxdkufbl;qdkwm
tJ'Dtpnf;ta0;wkef;uvla&G;wmyJ/ cifAsm; ygxdkufw,f? cifAsm;udk a&G;NyD;NyD &Jabmf}}
uRefawmf\aoG;rsm;qlyGufoGm;NyD; tom;awG ckwfvmonf[k xifrdavonf/
vkyf&rSm
aMumufum;r[kwfyg/ pGefUpm; xl;jcm;aom tawGUtBuKHwpfckESifh
jAKef;ceJ&ifqdkif&awmhrnfhtwGufom
jzpfavonf/
udkat;aiG]]tpnf;ta0;vkdufr,f r[kwfvm;}}
]]b,fawmhvJ}}
]]tck}}
]]b,fudkoGm;&rSmvJ}}
]]udk,fac:&mvdkuf&kHygyJ}}
]]vdkufrSmaygh? udkat;aiG ac:&if b,fwkH;u jiif;zl;ovJ}}
uRefawmfwkdUonf a&ausmfvrf;xdyf0 vefcsm;pD;Muavonf/ armif*dkrm&Dvrf;
(AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;)
wpfavQmufrSaeNyD; odrfBuD;aps;odkU ta&mufoGm;Murnf/
atmfvHyD,m&kH (a&T*kef&kH)a&SUwGif vlawG BudwfBudwfwdk;aeavonf/ bwfpfum;awG?
vefcsm;awGudk,fydkifum;awG? &xm;vkH;awGvnf; &Iyfae\/ naeyGJtNyD;
nyJGpawmhrnfjzpf\/ &kHwGif;rS
tefxGufvmMuolrsm;ESifh &kHwGif;odkU >ywfwkd;0ifvdkolrsm; &ifqdkifwdk;aeMuavonf/
jyaeaomum;rSm
]cspftrQ} jzpf\/ 'g&dkufwm udkwifarmifudkifwdkif rif;om;jzpfNyD; ar&SifESifh arjrifh
rif;orD; ESpfvufjzifh
wJGzufxm;onf/ ]oGif}&kHrSmum; vlrrsm;vS/ NAdwdoQbm;rm; &kyf&SifukrPDrS
jrrsKd;vGif\ a0hv,fv,f

0wKudk &kyf&Sif&dkufjy jcif;jzpfavonf/


]]udkat;aiG a0hv,fv,f0wKudk zwfzl;&JUvm;}}
]]rzwfzl;bl;? jrrsKd;vGif 0wKqdkawmh cyfayghaygh cyfaysmfaysmfae&rSmayghAsm/
'dkif,mavmhcfuav;awGuawmh
aumif;rSmygyJ}}
]]wdk;wufa&;xJrSmygaewJU okc&JU0wKudkaum zwfrdao;vm;}}
]]zwfrdw,fAs? aeUpOfvdkvdkyJ/ olU0wKu awmfawmfpJGom;As? ta&;tom;vnf;
vSyw,f? t"dym,fvnf;
awmfawmfeufom;yJ}}
]][kwfw,f? odkUayr,fhAsm uRefawmfwkdU arQmfrSef;aewJU wkd;wufaom pmayrsKd;
jrefrmpmayavmurSm
ay:rvmao;bl;Asm}}
]]udkwifxGef;vnf; pma&;q&mjzpfr,fvkdvdkeJU ckawmh owif;pmq&mb0rSm
aomifwifaeNyDaemf}}
]]owif;pmwkdufra&mufwm tawmfMumoGm;NyDAs}}
uRefawmfwkdUonf uGefwDeifw,f rkefUwdkufa&SUa&mufonfhwdkif NidrfaeMu onf/
]]udkwifxGef; cifAsm;tpfrBuD;qDu ykHESdyfwkdufwdkufaxmifzdkU t&if;xkwfay;ray;
odNyDvm;}}
uRefawmfhrSm ajz&ef 0efav;aeonf/
xdktwGif; uRefawmfwdkUvefcsm;a&SUrSm armfawmfum;wpfpD; xdk;&yfvdkuf&m
vefcsm;orm;onf
t&SdefvGefNyD;um;ESifhrwdkufrdatmif renf;BuD; xdef;xm;vdkufav&m vefcsm;OD;
axmifyif oGm;avonf/
uRefawmfwkdUrSmvnf; yufvufvefoGm;avonf/
udkat;aiGu wufacgufvdkufonf/ uRefawmfu a&SUuum;udk
rsufapmif;xdk;vdkufavonf/ um;ay:rS
t*FvdyfppfAdkvfwpfa,mufESifh tpGrf;ukef acwfrSDatmif 0wfqifxm;aom
ujym;rwpfa,mufqif;vm
avonf/ uRefawmfwkdUonf qif;NyD; vufoD;ESifhom xdk;vdkufcsifMuavonf/
udkat;aiG]]aeESifhOD;aemf? wpfaeUawmh 'DaumifawG odaphr,f}}
]]wavmu umuG,fa&;bwf*suf aqG;aEG;Muawmh ay:vmwJU tcsufwpfck[m
odyfNyD;
pdwf0ifpm;zdkUaumif;w,fAs? NAdwdoQppfAdkvf 13OD;twGuf wpfESpf 13odef; ukefusNyD;
jrefrmeJU

tjcm;ppfAdkvfawGtwGuf wpfESpfwpfodef;ig;aomif;ajcmufaxmifom ukefowJU/


uRefawmfwkdU wkdif;jynf&JU
aiGawGeJU uRefawmfwdkUtay:AdkvfusNyD; tckvdk ZdrfcHaeMuwmyJ}}
]]'Dt*FvdyfaumifawG jyKwfcgeD;ygNyD? taemufbufrSm *smreDu olwkdUudkyJ
zdaqmfaew,f/ *syefuvnf;
ta&SUbufuaeNyD; olwkdUudkyJ zdcsrSmyJ}}
ppfuJarmifaxmfav;vrf; (AdkvfqGefyufvrf;) xdyf0odkU a&mufvm uRefawmfhpdwfonf
rjrrSDqDodkU
a&mufoGm;aomtcg udkat;aiGu t*FvdyfppfAdkvfudpaMumifh jywfoGm;aom
pum;pOfudk qufjyefavonf/
wkdufqdkifvGef;onfrSm tHUMop&myifjzpf\/
]]udk,fhvltpfrBuD;qDu ykHESdyfwkdufaxmifzkdU t&if;tESD; &r,fwJUvm;? b,fhES,fvJ}}
uRefawmfhrSm rajymbJ raeomawmhacs/
]]ykHESdyfvkyfief;udk tao;pdwf avhvm&OD;r,fwJUAs? p&dwfpu b,fa&GUb,frQ
ukefr,fqkdwm
wGufay;&r,fwJU? ykHESdyfwkdufaxmifzdkU ae&mxdkifcif;vnf; pkHprf;&r,fwJU/ tvkyf&r,f
r&bl;?
b,fu&r,fqkdwm awGvnf; pkHprf;&r,fwJU/ [mAsm cdkif;vdkufwm pkHaewmyJ}}
]]EdkU cifAsm;u pkHprf;avhvmNyD;NyDvm;}}
]]pkHprf;wkef;yJ? Mumawmh vkyfcsifpdwfawmif ukefaeNyD? oD;qpfwpfapmif usaewmyJAsm}}
]]wu,fawmh cifAsm;tpfrBuD;u vrf;rSefw,fAs/ tvkyfvkyf&if tvkyfeJU
wlap&vdrfhr,f/
BudK;pm;NyD;pkHprf;avhvmAs}}
paumhaps;BuD;rSm ajcmufaoGUaeonf/ em&D0dkif;BuD;\ rD;rsm;ESifh tay:xyfrS
rD;rsm;um; xdefaeavonf/
atmufxyfrSmum; raumif;rIjyKr&&kH tvif;a&mif cyfrIefrIefom &Sdavonf/
paumhaps;vGefaomtcg uRefawmfwkdU vuf0JbufwGif&Sdaom
opfom;taqmufttkHBuD;qDodkU
vSrf;MunfhrdMuavonf/ tvGefa[mif;jrif; aomtoGifudk aqmifaeavonf/
]]udkwifxGef; cifAsm;'Dudk a&mufzl;ovm;}}
]]ra&mufzl;bl;As? cifAsm;aum}}
]]'Dudk a&mufzl;rS vlUb0 A[kokw jynfhpkHw,fvdkU qdk&r,f}}
]]rjynfhpkHcsif aeygapAsm? usKd;awmh rusKd;csifygbl;? 'DrSm twGif;vlemawmh
vufrcHbl;xifw,faemf}}
]]vufrcHbl;? tjyifvlemomvufcHw,f? twGif;vlemawmh qmulvm0ghwfudk ydkUw,f/

jynfhwefqmavmu[m tawmfpdwf0ifpm;zkdUaumif; w,f? wpfaeUawmh udkwifxGef;


tJ'Davmu
A[kokw&atmif vkyfay;&OD; r,f}}
]]tJ'DA[kokwawmh rvdkcsifygbl;Asm}}
]]ajymao;wmaygh rawGUcifawmh? awmfawmfMum t&l;trJom;auR;ovdk jzpfaerSmom
pdk;&ygw,f}}
vefcsm;onf odrfBuD;aps;bufodkU auGUvmavonf/ jrLeDpy,fum;BuD;u vrf;rsm;udk
a&vdkufaq;aeavonf/
uRefawmfwkdUonf tif;pdefbwfpfum;a&SUwGif &yfMuavonf/ tqifoifhyif
vltawmfrsm;aeNyDjzpf
um;xGufatmif Mum&Snfapmifh&awmh rnfr[kwfay/
udkat;aiGonf vefcsm;ESifhvmpOfu rMumcPaemufodkU vSnfhMunfhcJUonf/
bwfpfum;ay:odkUwufrnfjyKaomtcgvnf; aemufodkU jyefMunfhao;onf/
wpfa,mufa,muf
uRefawmfwkdUaemufu vdkufpkHaxmufaeovm;}}
bwfpfum;ay:wGif &kyf&SifMunfhjyefaom aumvdyfausmif;om;t&Gk,f
vli,ftrsm;udkawGU&onf/
urm&GwfbufrS odrfBuD;aps;odkU yef;vmydkUaom NcHorm;rsm;vnf;
jyefvkdufcJUMuavonf/
yef;jcif;awmif;BuD;rsm;udk xyfwifxm;\/
urm&Gwf*gwfwJudk vGefaomtcg urm&GwfrSmaecJUaom tcsdefrsm;udk
owd&aeavonf/
uRefawmftvnftywfa&mufaeus tdrfrsm;udk vSrf;Munfhvdkufao;onf/ vl&dyfvljcnf
tuJcwfvdkufrdonf/
uRefawmfwkdUonf urm&Gwfaps;teD;rSm qif;Muavonf/ aps;\ awmifbuf&Sd
vrf;Mum;uav;twdkif;odkU
udkat;aiGu cyfoGufoGuf 0ifoGm;avonf/ uRefawmfuaemufrS trSDvdkuf&avonf/
vrf;Mum;xJrSaeNyD;
uRefawmfwkdU aemufrS wpfpkHwpfa,mufudk vdkufaerae apmifhMunfhMuonf/
um;&yfpOfuvnf;
uRefawmfwkdUESifhtwl qif;olr&Sd/ aemufxyfvnf; b,folrS bmESifhrQ
vdkufrvmonfudk awGU&awmhrS
a&SUqufMuonf/ uRefawmfum; b,fa&muf b,fa&mufoGm;onf[k rodawmhay/
udkat;aiGua&SUaqmifNyD; ac:oGm;avonf/ [kdauGUonfaumuf [dkjzwfonfcsKd;ESifh
oGm;Mu&avonf/

aemuf0if;NcHESifh tdrfwpftdrfodkU qdkufa&mufMuavonf/


tdrfay:odkU a&mufaomtcg vli,f 15a,muf pkrdaeESifhNyDjzpfaMumif; awGU&onf/
uRefawmfESifhodolrSm
aygif;rSig;a,mufom ygavonf/ olwkdUu NyKH;EIwfqufonf/ uRefawmfuvnf;
NyKH;omwkUHjyefavonf/ tcsif;csif;emrnfac:raeMuawmhay/ uRefawmfrodolrsm;um;
wkdUArmtpnf;t&kH;0ifvli,frsm; jzpfaeayvdrfhrnf/
tpnf;ta0;wGif wpfa,mufESifhwpfa,muf odygvsuf EIwfrqufbJ aevdku
aeMuvdrfhrnf/ rodzl;
ruRrf;zl;ygbJvsuf rdwfrqufbJ aeaumif;aeMurnf/ odkU&mwGif
tonf;ESvkH;csif;csif;um;
awGUzl;NyD;uJUodkU jzpfavonf/ wpfa,mufvufarmif;aoG; wpfa,mufaomufNyD;
opmjyKonftxd
cdkifNrJMurnfh &Jabmfrsm;jzpfMuonf/ wkdif;jynftwGuf bmrqdk pGefUpm;Murnfholrsm;
jzpfonf[kae&mvmonfESifh wpfNydKifeufyif todtrSwf jyKvdkufMuavonf/
uRefawmfwkdUonf t*Fvdyftpdk;&tm; vufeufESifh ykefuefawmfvSef&ef jyifqifrIrsm;
vkyfMu&awmhrnf/
b,fvdkjyifqifrIrsm; pwifvkyfMurnfenf;/ 'gawGudk aqG;aeG;Muonf/
aqG;aEG;aeMupOf vlwpfa,muf ysm,D;ysm,mESifh 0ifvmavonf/ olonf
aemufodkUvnf;
ouFmruif;pGmjzifh Munfhonf/ ywf0ef;usifudkvnf; ouFmruif;pGmESifh
avQmufMunfhonf/
aemufqkH;uRefawmfwdkUqDodkUvnf; ouFmruif;ao;aom tMunfhjzifh
Munfhvdkufavonf/ NyD;awmh
uRefawmfwkdUtm; NyKH;jyvdkuf\/ uRefawmfrsm;pGm tHUMooGm;onf/ xdkolrSm
udkausmfNidrf;jzpf\/
uRefawmfwkdUtay:,HrSmjrifaeonfrSm udkausmfNidrf;onf wpfcgwkef;u
ausmif;om;acgif;aqmifjzpfcJU\/
aemufawmh tdkifpDtufpmar;yJG 0if\/ taumufawmfXme &mjzwf0ifvkyf\/ ,ckvdk
jynfolUta&;awmfykHygwD tpnf;ta0;wpf&yfodkU udkausmfNidrf;a&mufvmojzifh
tHUMonyD;
0rf;omoGm;avonf/
olonf udkat;aiGESifh tjcm;acgif;aqmif ESpfa,mufudkvufjy ac:,lonf/
olwkdUonf wpfae&mxdkif
usdwfaqG;aEG;aeMuavonf/
xkdUaemuf udkausmfNidrf;jyefoGm;avonf/

uRefawmfwkdU\ tpnf;ta0;udk qufMujyefavonf/


acgif;aqmifydkif;rS tcsKdUESifh vli,fydkif;rS tcsKdUonf EdkifiHjcm;rsm;odkU oGm;Murnf/
EdkifiHjcm;wGif
ppfrufa&;&mrsm; oifMum;rnf/ jrefrmjynfwGif;okdU vufeufrsm;
wdwfwqdwfoGif;ay;&ef pDpOfMurnf/
rsm;aomtm;jzifh vufeufrsm;udk av,mOfysHjzifh csay;vdrfhrnf/ EdkifiHjcm;odkU
rnfolwkdUoGm;Mu rnfudk
xdktcef;odkUa&mufaom uRefawmfwkdUtm; ajymrjyacs/
uRefawmfwkdUonf e,frsm;odkU cGJqif;NyD; jynfolUta&;awmfykH tzGJUrsm; zJGU&rnf/
4if;wkdUtm; vQKdU0SufpGm
ppfynmoifay;rnf/ vufeufrsm;a&mufvm aomf tqifoifh aumufudkifEdkifatmif
BudK;pm;&ayvdrfhrnf/
ausmif;om; oHrPdwyfzJGUrsm;? wkdUArmtpnf;t&kH;\ vuf&kH;wyfzGJUrsm;rSm
ajAmifwnfaxmifEdkifaom
tzJGUrsm;jzpfNyD; wwfEdkifoavmuf ajAmifppfa&;avhusifhrIrsm; vkyfay;&rnf/
tcsKdUppfa&;ynmrsm;udkvQKdU0SufpGm oifwef;ay;&rnf/
uRefawmf]]trsKd;orD;awGudkvnf; ppfa&;ynmay;r,fqkd&if jzpfEdkifw,f? trsKd;orD;awGvnf;
vGwfvyfa&;wdkufyGJ0ifzkdU pdwftm;xufoefaeMuw,f}}[k ajymvkdufaomtcg
ocifwpfa,mufu
axmufcHajymqdkavonf/
]][kwfw,f yGifhjzLtydkifaus;&Gmrsm;rSm wkdUArmtpnf;t&kH;u BuD;rSL;NyD; r,fhvuf&kH;
trsKd;orD;wyfzGJUawGudkawmif wnfaeMuw,f Mum;&w,f? pzJGUzJGUcsif; trsKd;orD;
200ausmfawmif
yg0ifMuowJU}}
&Jabmftm;vkH; NyKH;pdpdESifh em;axmifaeMuonf/ trsKd;orD;rsm;u ,ckuJUodkU wkdufpdwf
ckdufpdwfppfaoG;<uaejcif;udk auseyf&kHomru topftqef;jzpfaeaomaMumifh
NyKH;Mujcif;jzpfonf[k
uRefawmfxifonf/ &Jabmfwpfa,mufu]]b,fvkd,leDazmif;qifMurvJ}}[k ar;vkduf&m uRefawmfu ]]yGifhjzLr,f
vuf&kH;awGuawmh
tuscyfpdr;fpdrf;eJU xbDteDqifwl 0wfMuw,f? acgif;rSmvnf; y0g
t0gpnf;MuowJU}}
&JabmftcsKdU]][J [J okH;a&mifjc,f ,leDazmif;ayghav? aumif;w,f}}

xkdUaemuf uRefawmfwkdUonf aiGa&;aMu;a&; jyemrsm;udk pOf;pm;Mujyefavonf/


ta&;awmfykHqifEGJ&m
aiGa&;aMu;a&;onfvnf; tc&m jzpfonf r[kwfygavm/
uRefawmfwdkUonf tpGrf;ukefxkwfNyD; aiG&SmMu&rnf/ 4if;jyif EdkifiHjcm;rS
r[mrdwfrsm;uvnf;
aiGodef;aygif;rsm;pGm xkwfay;vdrhfrnf[k odMu&avonf/
uRefawmfwdkUonf a&SUa&;twGuf rsm;pGm tm;wufMuavonf/
1300jynfhESpf ta&;awmfykHwkef;u ausmif;om;? v,form;? tvkyform;
vlxkwpf&yfvkH;
tkH<uvIyf&Sm;cJUonf/ t*Fvdyfe,fcsJU\ zdESdyfvTrf;rdk;a&; taqmufttkHBuD;wpfckvkH;udk
,drf;,dkifvIyf&Sm;apcJUavonf/ tu,fom vufeufESifhaiGaMu;jynfhpkHcJUygrl
,if;taqmufttkHBuD;
NydKvJusatmif ta&;awmfykHBuD;udk qufvuf qifETJcJUEdkifayrnf/
,ckrl t*Fvdyfe,fcsJUorm;onf *smreD\ xdk;csufaMumifh oGufoGufvnf cHae&onf/
*syefuvnf;
t*Fvdyfe,fcJUorm;udk tvJxdk;OD;rnf/
uRefawmfwkdUrSmvnf; vufeuftm; aiGaMu;tm; jynfhpkHawmhrnf/
t*Fvdyfe,fcsJUorm;udk tvJxdk;NyD; uRefawmfwkdU vGwfvyfa&;udk tjrwfxkwf,l&ef
onfhxufaumif;aom
tcGifhtvrf;awG ay:ygOD;rnfavm/
uRefawmfhwGif tpGrf;ukef pGefUpm;csifaom pdwf"mwfrsm; wpf[kefxkd;
wufvmavonf/
tpnf;ta0;rNyD;ao;cif uRefawmfu ar;cGef;xkwfvdkufonf/
]]acgif;aqmifawGeJU EdkifiHjcm;vkdufzkdU vli,fxJua&G;&if uRefawmfwkdUxJuyJ
a&G;r,fr[kwfvm;}}
tjcm;&Jabmfrsm;vnf; udprSm uRefawmfuJUokdU pdwf0ifpm;aeMuaMumif;
awGU&avonf/
udkat;aiG]][kwfw,f? a&G;awmha&G;rSmyJ/ odkUayr,fh vQKdU0SufpGm a&G;rSmyJ?
b,folUa&G;ac:oGm;r,fqkdwm
tcsif;csif;odMuvdrhfr,f r[kwfbl;}}
tm;vkH;u]]tJ'Denf;yJ vkyf&rSmaygh}}
uRefawmf]]uRefawmf vdkufyg&apAsm}}

udkat;aiG]]b,folU a&G;NyD;ac:r,fqdkwmawmh rodao;bl;? okdUayr,fh cifAsm;udkawmh


ac:rSmr[kwfbl;? cifAsm;rSm
'DrSmvkyfzkdU wm0efawG&Sdw,f}}
uRefawmfonf awmfawmfpdwfysufoGm;onf/ jrefrmjynfwGif;wGif uRefawmfvkyfrS
NyD;rnfhwm0efwpfckck&Sdonf[k uRefawmfrxifacs/
]][mAsm uRefawmfhrSm bmwm0ef BuD;BuD;us,fus,f &SdwmvdkufvdkU}}
udkat;aiGu uRefawmfhtm; oli,fcsif;csif; trlt&mrsKd;jzifh rqufqHawmhbJ
acgif;aqmifwpfOD;u
aemufvdkuftm; qufqHonfh trlt&mrsKd;jzifh uRefawmfhtm; tpnf;ta0;tjyif
ab;odkU
ac:usdwfajymavonf/
]]cifAsm;vkyfzkdUwm0ef BuD;BuD;us,fus,f&Sdw,f? cifAsm; xdxda&mufa&muf
rvkyfao;vdkUomyJ/ NyD;awmh
'Dwm0ef[m cifAsm;eJUtoifhawmfqkH; wm0efjzpfw,f/ ta&;awmfykHwpfckrSm
0g'jzefUa&;qdkwJU tvkyf[m
b,favmufta&;BuD;w,fqkdwm vlwdkif;odw,f? cifAsm;vnf; odw,f/
vQKdU0Sufa&;vkyfief;qkdawmh
vQKdU0Suf0g'jzefU&vdrfhr,f? vQKdU0Suf0g'jzefU&mrSm vQKdU0Sufajratmuf ykHESdyfvkyfief;&SdzkdU
ta&;tBuD;qkH;jzpfw,f/ vQKdU0Sufajratmuf ykHESdyfvkyfief;jzpfatmif wnfaxmifzdkU
cifAsm;xufydkNyD;
oifhawmfol uRefawmfwkdUtxJrSm &SmrawGUEdkifbl;}}
uRefawmfum; Nidrfaevdkuf&avonf/
xkdUaemuf uRefawmfwkdU vlpkcJGMuavonf/ bwfpfum; toGm;tvm
r&SdawmhNyDjzpfojzifh&efukefNrdKUxJodkU
rjyefEdkifMuawmhacs/ tcsKdUrSm urm&GwfxJrSmyif vlpkcJGtdyfMu\/ uRefawmfESifh
udkat;aiGwkdUum; wuodkvf
or*odkU oGm;NyD;OD;uHodef;tm;tdyf&mrS EId;um tdyfp&m &Sm&awmhrnf/
uRefawmfwkdUonf tif;pdefvrf;rBuD;ay:odkU xGufcJUMuNyD; vrf;avQmufMuavonf/
oef;acgifMuufwGefoHrsm;udk Mum;&\/ tif;vsm;uef bufqDrS ZD;uGufoHrsm;ESifh
wpfwDwl;oHrsm;vnf;
urm&Gwf&Gmudk ausmfazmuf vmaeavonf/
urm&Gwf&GmxJrS OD;av;jrifhtdrfodkU 0iftdyf& aumif;avrnfvm;/ jrif;vSnf;orm;
OD;zkd;cif?

bl;oD;aMumfqdkif&Sif rvkH;wifESifh orD;rsm; jrMunf? jr&DwdkUxH0if wnf;ckd&vQif


aumif;rnfvm;/
nOfheufoef;acgif tm;emp&m aumif;onf/ xkdUaMumifh urm&Gwf*gwfwJbufqDodkU
avQmufvmcJUavonf/
pGyfus,fpuftvGefwGif pufbD;jzifh ywfwa&mifvSnfhvmaom ykvdyfrsm;ESifh
awGUavonf/ olwkdUu
ppfbD;ay:rSqif;NyD; uRefawmfwkdUtm; cs,fvifh vkyfvkdufonf/
]]a[h &yfvkduf? b,folawGvJ}}
uRefawmfwkdUu usKd;EGHpGm &yfvdkufMuonf/
udkat;aiG]]aumvdyfausmif;om;awGygAs? rdwfaqGawGyg}}
]]b,fvdkaumvdyfausmif;om;awGvJ? tcsdefrawmfBuD;}}
ykvdyfrsm;u uRefawmfwkdUrsufESmudk aphaphMunfhMuavonf/ udkat;aiGu
rIefawawjzifh pyfNzJNzJvkyfjyNyD;]]tcsdefrawmfBuD;rS uRefawmfwkdUudpu NyD;rSmudk;? [J [J aemifBuD;wkdU pdwfrqdk;eJUaemf?
uRefawmfwkdU
vli,fawGudk ta&;vnf;r,lygeJUAsm? urm&GwfrSm jrm&Sm&wmu t&ifuavmuf
rvG,fawmhbl;As}}
ykvdyfrsm;u &,fMuavonf/ ykvdyfwpfa,mufu]][J [J vdkuf&Smay;&OD;rvm;}}
udkat;aiG]]awmfygNyDAsm? aus;Zl;txl;yJwifygw,fAs? *GwfEdkufaemf}}
olkwkdUonf pufbD;pD;oGm;Muavonf/ uRefawmfwkdUvnf; cyfjrefjref
avQmufvmMuavonf/
uRefawmf]]tif; tavQmufaumif;vkdU taxmif;vGwfw,faemf}}
]] [J [J A[kokw jynfh0wJUvlqdkawmh b,fae&m b,fpum; ajym&r,fqkdwm
em;vnfwmayghudk,fhvl&JU/
'gxuf udk,fawmh udk,fhvleJU udk,fhvl tpfrBuD;[m r&dk;bl;xifw,f}}
uRefawmfhrSm acgif;BuD;oGm;onf/ ZGwfyif uG,fvkduf&onf/
]][m udkat;aiG odyfqdk;wmyJ? &dk;ygw,fAs}}
]]b,fESpf0rf;uGJvJ}}
]][mAsm aemufxyf rar;eJU? uRefawmf pdwfqdk;&vdrfhr,f}}
uRefawmfwu,fyif pdwfqdk;oGm;avonf/
udkat;aiG-

]]uJ udk,fhtay:rSmawmh pdwfrqdk;eJU? &dk;&dk; r&dk;&dk; aemufxyfrar;ygbl;? ykHESdyfwkduf


wnfaxmifzkdUudpuawmh b,fenf;eJUjzpfjzpf atmifjrifatmif BudK;pm;ygawmh
[kwfvm;? 'gu
wkdif;jynfhwm0efyJ}}
uRefawmfonf bmrQrajzawmhay/ rjrrSDxHrS ykHESdyfwdkufvkyfief;twGuf t&if;aiG&&ef
b,fvdkaqmif&Guf&rnfudkom pdwfxJrSm Zmwfwkdufvsuf aeavonf/
uRefawmfhajcvSrf;rsm;um;
udkat;aiGESifh twlwlyif or*tqmuf ttkHqDodkU rSefrSefa&GU&Sm;aeavonf/ /
60
rjrrSD\axmufyHUaMu;
xkdaeUnu rkd;OD;&Gmcsonf/ tawmfyif jyif;xefonfhrdk;/ avrkefwdkfif;u rdk;OD;udk
a&SUaqmif
ac:cJUavonf/
uRefawmfr*dkvrf;odkUa&mufaomtcg avrkefwkdif;rSm NidrfoGm;avNyD/ rdk;url zJGzGJuav;
usaeao;\/
"mwfrD;BudK;rsm; jywfoGm;ojzifh vrf;rD;rsm; Nidrf;aeonfudk awGU&\/
rdk;BuD;avBuD; arSmifBuD;xJwGif rjrrSDonf csdef;xm;onfhtwdkif;vmrS
vmEdkifygrnfvm;/
uRefawmfonf pdwfwxifhxifhjzifh rjrrSD\ tvkyfwdkufqDodkU avQmufvmcJUonf/
wHcg;rtaygufBuD;rSm tjcm;nrsm;uJUodkUyif aomhcavmufBuD; cwfxm;onf/
avjyif;wkdufcwfcJUaomfvnf; qdkif;bkwfBuD;rSm cgwdkif;ae&mwGif tajcrysuf
&yfwnfaeonf/
uRefawmfonf xkdqdkif;bkwfaemufodkU 0ifvdkufonf/ NyD;awmh wHcg;&Gufwpfckudk
wGef;vdkufavonf/
tqifoifhyif yGifhoGm;avonf/
rjrrSDum; vufESdyf"mwfrD;udk atmufpdkufxdk; BudKqdkaeavonf/
rkd;avzsufaomfvnf; rysufuGufaom
tcspfausmufwdkifBud;aywnf;/
wdkufcef;xJrSm rD;xGef;nSdjcif;qdk za,mif;wdkifrD;yif r&Sd/ atmufpdkufxdk;xm;aom
vufESdyf"mwfrD;a&mifom&Sdonf/ odkUaomf ckESpfaqmifwdkufcef;udkyif
vif;Edkifavmufonfh rjrrSD\
tNyKH;udkum; jrifomayonf/ uRefawmf ,aeUn csdef;qdkNyD;vmcJUonfrSm
xdktNyKH;tvif;a&mifwGif
ydk;zvHvdk jrL;xl;ysHoef;zkdUvmjcif;um; r[kwfacs/ okdUaomf rjrrSD\ tNyKH;um;
ckcHwGef;vSef r&aom

tNyKH;jzpfonf/ uRefawmfh tonf;ESvkH;wkdUuvnf; xdktNyKH;a&mifudk a&mifjyef[yfaom


oabm&Sdayonf/
]]udk,fawmfjrwfuav;? vmrSvmjzpfyghrvm;vdkU}}
uRefawmfu rjrrSD\vufarmif;tkH ESpfzufpvkH;udk qkyfudkifvdkufNyD; NyKH;aeaom
rsufESmudk pkdufMunfh&if;]]rdk;&Gm&kHruvdkU rkd;NydKusawmif ta&mufvmr,fh armifuav;yg}}
arT;awmhrnf[k uRefawmfu &G,fvdkufpOf rjrrSDu wdrf;vdkufNyD;]]ravmawmfrlygeJU udk,fawmfjrwfuav;&JU? oGm; [dkrSmxdkif}}
rjrrSDonf atmufpdkufxkd;xm;aom vufESdyf"mwfrD;jzifh qdkzm&SnfBuD;wpfckqDodkU
nTefjyvdkufavonf/
,cifu tvkyfwdkufcef;wGif onfqkdzm&SnfBuD; r&Sdyg/ b,fwkH;u xm;vdkufonf
rod/
olronfwHcg;csufudk xdk;ae&pfonf/
uRefawmfqdkzm&SnfBuD;ay:wGif rxdkfifao;bJ &yfapmifhaeavonf/ rjrrSDonf
vufESdyf"mwfrD;cvkwfudk
rydwfbJ eH&HwpfzufqDodkU acgif;vSnfhNyD; Murf;jyifay:rSm csxm;vdkufavonf/
xkdUaMumifh
tjyifbufrSrjrif&bJ wkdufcef;wGif;rSm rodrom vif;aeavonf/
rjrrSDonf qHyifudk bD;pdkufwpfywfvQKdxkH;xm;onf/ qHNrdwfrSm jzmusaeonf/ &Sef[J
zJBuD;vkHcsnfajAmif
eufjyma&mifudk 0wfxm;onf/
uRefawmfonf qkdzmem;rSm &yf rjrrSDtm; Munfh&if; ,aeUn vmcJU&onfh t"du
&nf&G,fcsufudk
pOf;pm;aeavonf/ ykHESdyfpuf wnfaxmifEdkifatmif tNyD;tydkif ta&;qdkzdkU
jzpfavonf/ tvkyfudpESifh
ywfouf rjrrSDay;xm;aom tao;pdwf tcsuftvufrsm;udkrl ,cifwpfaeUuyif
rjrrSDtm; wifjyNyD;
om;jzpfonf/ ,aeUnrSm rjrrSD\ tajzudkawmif;&efomjzpfay\/
rjrrSDu uRefawmfhab;rSm uyf&yfvdkufNyD;]]xdkifav? bmvdkU &yfawmfrludk,fawmf vkyfae&wmvJ}}
uRefawmfu tajzray;bJ rIefawawBuD; vkyfaevdkufavonf/ rjrrSDonf
qkdzmay:wGif xdkifcsavonf/
NyD;awmh uRefawmfhvufwpfzufudk qGJNyD; txdkifcdkif;jyefavojzifh
&kef;uefjiif;qefraeawmhbJ

xkdifcsvdkufaomtcg qdkzmrSm tdqif;oGm;NyD; uRefawmfhudk,fonf rjrrSDqGJ&modkU


tvdkufoifh,drf;yg
oGm;avonf/ uRefawmfhrSm tvkyfudpudk t&ifajym&rnfavm? tcspfudk
t&ifcspf&rnfavm
awG;awmai;armraetm; awmhacs/ tcspfudk t&ifjy& avawmhrnf/
odkUaomf ,aeUntzdkU tvkyfudponf arhaysmuf r&aom udpjzpf aeavonf/
rjrrSDxHrS
aiGwpfaomif;xufrenf; t&if;pdkufxkwfay;vdrfhrnf[k arQmfrSef;xm;onf/
xdkt&if;aiG&vQif
ykHESdyfwdkufaxmifxm;NyD; Aef;jytm;jzifh tjyiftvkyfawG vufcHum ta&;awmfykHtwGuf
wdwfwdwfvQKdU0Suf0g'jzefU pmayawG &dkufxkwfay;vdkufrnf/ tkd 'gxuf,kHMunfpdwfcs&aom
pmpDorm;awG b,fvdk&Sm&rnfenf;/ tajzrawGUojzifh cufaeonf/
ta&;awmfykHbufom;
ausmif;om;awG pmpDoifay;&rnfavm/ 'DvkdqdkvQif tvGefMumvdrhfrnf/
rjrrSDonf uRefawmfESifh yg;csif;uyfxm;&mrS qwfceJcGmum udk,fudk
rwfrwfxm;vdkufNyD;]]armifav;'DaeUbmjzpfaeovJ[if}}
uRefawmfonf ta0;odkUvGifhaeaom pdwfudkjyefxdef;odrf;vdkufonf/
]]bmrSrjzpfygvm; rr&JU}}
]]tkd ajymp&m&Sd ajymprf;yg? rif;Munfh&wm at;pufpufeJU}}
uRefawmfonf bmrQrajymbJ a&SUodkU ai;Munfhaeavonf/ rD;cHaowmay:&Sd
aMu;0gyef;tdk;BuD;\
rnf;rnf;oPmefudk arSmifxkxJrS xkd;azmuf jrif&onf/
]]ajymav bmjzpfaewmvJ? armifav;&JU at;pufpuftrlt&m[m rr&JU
tonf;ESvkH;udk
a&cJpdrfvkdufovdkyJ od&JUvm;}}
wu,f &ifwGif;rScHpm;rIudk yJUwifxyfaom toHavm/ uRefawmf\ wif;rmrIudk
aysmhava&mh[k
wrifjyKvdkufaom nKoHavm/ uRefawmfrpOf;pm; wwfyg/ odkUaomf rjrrSD\
xdkpum;vkH;uav;awGaMumifh
uRefawmfhpdwfonf aysmhqif;oGm;av&m tm;i,faMuuJGoHjzifh]]ajymvnf;tvum;ygyJ rr&,f}}
]]tkd bmjzpfvkdU tvum;yJ armifav;&,f? ajymjyrS od&rSmyguG,f? bmvJ
&G,fwl&G,fwef cspfoluav;ESifh

awGUaevdkU}}
uRefawmfhpdwf axmif;ceJ xvmonf/ uRefawmfajymcsifaom udpudk rm,mESifh
vSD;vTJvdkufjcif;jzpfonf[k
xifvdkufonf/ xdkUaMumifh toHrmrmjzifh]]tkd r[kwfwmawG avQmufajymraeygeJU? uRefawmf bmajymr,fqkdwm rr
odNyD;om;yJ}}
]]tkd rod&ygbJvm; armif}}
]]bmvdkU rod&rSmvJ? uRefawmf cPcP ajymaewmyJ/ tvkyfudpav; tvkyfudp}}
uRefawmfhtoH wkefaeonfudkowdxm;rdonf/ rjrrSDonf uRefawmfhyckH;ESpfzufudk
vufESifhqGJ,lNyD;
olrbufodkU vSnfhvdkufum uRefawmfhrsufESmudk pdkufMunfhaeavonf/
rIef0g;0g;tvif;a&mifwGif olr\
rsufvkH;tpkHudk aumif;pGmrjrif&aomfvnf; 4if;wdkU\ qJGiifjcif;t&Sdeft0gudkum;
uRefawmfcHpm;ae&avonf/ uRefawmfonf a&SUbmqufajym&rnfudk
rpOf;pm;wwfatmif &Sdaeavonf/
bmrQrajymawmhbJ xGufoGm;csifpdwfvnf; ay:aygufvmavonf/
rjrrSDu tufuJGaomtoHjzifh]]tvkyfudp? wpfcgvmvnf; tvkyfudp? &Sif;&Sif;yJ ajymvdkufygawmhvm;
armifav;&,f?
'Dtvkyfudptxrajrmuf&if rrudk rcspfawmhbl;vkdU ajymvdkufav? tJ'DvdkyJ
ajymvkdufyguG,f}}
idkoHygvmonf/ tu,fom tvif;a&mifaumif;pGm&SdvQif rjrrSD\ rsufvkH;rsm;rSm
pGwfpdkaeonfudk
awGUjrif&ayvdrhfrnf/
]]ajymvkdufav? &Sif;&Sif;ajymyguG,f/ tJ'Dvdk ajym&ifvnf; armifav;udk rru
txifao;roGm;ygbl;/
ighypnf;rufvkdU ighcspf[efaqmifwmudk;vdkU rrbufawmh tcspfysufoGm;rSm
r[kwfygbl;/ ajymyguG,f
tJ'Dvdkajymprf;yg}}
uRefawmfhrSm tyJUqm;xdoGm;ovdk jzpfoGm;avonf/ bmrQrajymbJ NidrfNyD;
raeEdkifawmhacs/
aygufusKd;oGm;aom uRefawmfh*kPfudk wpfenf;enf;ESifh qnf&ayvdrhfrnf/
]]r[kwfwJUpum; uRefawmfu bmjyKvdkU ajym&rSmvJ rr&JU? uRefawmf 'Dtvkyf
bmjzpfvkdU
vkyfcsifw,fqdkwmvnf; rrodom;eJU? 'DrSmrr}}

rjrrSDurxl;/ rsufESmudkom pdkufMunhfaeavonf/


]]rr uRefawmfhudkwu,fcspfw,fr[kwfvm;}}
rjrrSDutajzray;/ Munfh&kHom Munfhaeavonf/
]]uRefawmfhudk wu,fcspf&if uRefawmhftvdkudk vdkuf&r,f? uRefawmfvkyfcsifwJU
tvkyfjzpfajrmufatmif
ulnD&vdrfhr,f}}
uRefawmfonf uRefawmfhyckH;ESpfzufay:&Sd rjrrSD\vufrsm;duk z,f&Sm;NyD;
rwfwwf&yfawmhrnfh[efjyifonf/ rjrrSDu uRefawmhfvufarmif;ESpfzufudk
qJGxm;onf/
]]uJ uRefawmfoGm;awmhr,f}}
]]roGm;ygeJUOD;? rr &Sif;vif;ajymwm em;axmifygOD;}}
uRefawmfhrSm xkdif&jyefavonf/
]]uJ armifwifxGef;vkyfcsifwJU ykHESdyfvkyfief;twGuf rru t&if;wpfaomif;
ESpfaomif;pdkufxkwfay;a&m
qkdygawmh/ yxrtcsufuawmh rrem;rvnfwJU tvkyfrSm aiG&if; rjrSKyfcsifbl;/
'gayrJUrr em;rvnfwm
0goemrygwm tyxm;NyD; armifwifxGef;twGuf oufoufxkwfay;w,fxm;OD;?
tdrfuudkxGef;0if;udkajymrjybJ NyD;rSm r[kwfbl;/ rrwkdUtvkyfvkyfMuwm[m pm&if;r&Sd
tif;r&Sd
vkyfMuwmr[kwfbl;? udkxGef;0if;u tdrfrSm a&m*geJUvSJae&muaeNyD;vnf; pm&if;tif;
Munfhaeao;wmyJ/
udkxGef;0if;udkajymjyw,fqdk&if armifwifxGef;taMumif;udk ar;awmhr,f? wpfpwpfpeJU
rrwkdUtaMumif;olrouFmoGm;&if rcufaybl;vm;/ odoGm;&if rcifaybl;vm;/
NyD;awmh
olurouFmwmawG r&Sdbl;? rodbl;bJxm;OD;awmh? armifwifxGef;udk rru
t&if;tESD;pdkufxkwfNyD;
tvkyfwnfaxmifay;xm;w,fqkd&if onfhjyifvlawGu rrwkdUudk tuJcwf
MunfhMuawmhr,f?
rrwkdUudpBuD;[m vlodewfMum; jzpfukefrSmyJ? 'gaMumifh}}
rjrrSD\toHrSm epf0ifoGm;avonf/
]]'gaMumifh uRefawmfvkyfcsifwJU tvkyfrSm rr rulnDEdkifbl;qdkygawmh av}}
uRefawmfu t&kyfBudK;jywfovdkjzpfoGm;avonf/ rjrrSDonf t&kyfBudK;jywfudk
,k,pGmudkifNyD;
olrudk,frSmrSDxm;vdkufavonf/ rjrrSDonf &Iduf&Idufidkonf/ t&kyfBudK;jywfonf
&IdufaomrjrrSDaMumifhom vIyf&Sm;aeavonf/

twefMumawmh rjrrSDonf uRefawmfhezl;qHpudk vufjzifhMuifempGmoyf &if;]]rru rcspfvkdU rulnDwmvdkUxif&ifvnf; cH&awmhrSmyJuG,f}}


uRefawmfonf tBuHratmifojzifh pdwftysufBuD; ysufonf/ a&SU bmqufajym&rnf
rodojzifhpdwftdkufonf/
rjrrSDtm; pdwfyJqdk;&rnfavm? oem;yif oem;&rnfavm?
emMunf;pum;ajym&rnfavm?
cGifhvTwfzkdUawmif;yef&rnfavm/
onfvdkESifhtMumBuD;idkifrIdifNyD; xdkifaeMuavonf/ Murf;jyifay:csxm;aom
vufESdyf"mwfrD;rS
xdk;xGufaeaom ta&mifonf eDMuifhMuifh jzpfvmonf[k xifonf/
ta&;awmfykHtwGuf 0g'jzefUvkyfief;BuD; ysufoGm;avNyD/ uRefawfmhtm;
ay;tyfxm;aom
wm0efudkjyeftyf&kHom &Sdawmhonf/ udkat;aiGtm; b,fvkd uRefawmfajym&rnfenf;/
uRefawmfonf t&kyfBudK;jywftjzpfudk pGefUvTwfvdkufonf/ qwfceJ
rwfrwfxkdifvdkufNyD;aemuf]]uJ oGm;awmhr,f}}
rwfwwfx&ef jyifvdkufaomtcg rjrrSDu uRefawmfhvufrsm;udk qGJwm;xm;jyefonf/
]]cPaeOD;? rrudk cGifhvTwfuJUvm; ajymygOD;}}
rjrrDSESifh oduRrf;pu pNyD; xdkaeUwdkif wpfBudrfrQ pdwfuGufp&m rawGUcJUzl;ao;acs/
,ckawmh
pdwfuGufp&mawG awGUae&avNyD/ pum;ydkawG ajymaeavNyD[k xifvmonf/
uRefawmhfudk,fudk uRefawmf
yifhultdrfrS &kef;xGufaeaom ydk;rTm;aumifuav;ESifh wlonf[k xifvmavonf/
]]cGifhvTwfp&m rvdkygbl;}}
rjrrSDqJGxm;aom uRefawmfhvufrsm;udk rodrom &kef;vdkufonf/ rjrrSDu rvTwf?
uRefawmfhvuf0g;rsm;udk,lNyD; olryg;jyifudk yGwfapavonf/ NyD;awmh idkoHygjzifh]]odygw,fuG,f cGifhrvTwfygbl;/ rr&JUtjzpfudku qkd;ygw,f? b,fvdk
uHMurmrsm;ygvdrfh/
tif;udpawGtm;vkH;&Sif;oGm;rSmuawmh udkxGef;0if; aorSmyJ? olaooGm;&if &Sif;r,f?
armifuav;
BudKufovdkbmrqdk}}
uRefawmfonf rjrrSD\yg;pyfudkvufjzifh ydwfvdkufonf/ rjrrSDu ajym&Jaomfvnf;
uRefawmfu
em;raxmif&J/ rjrrSDonf &Idufidkvmjyefojzifh uRefawmf\
vufudkz,fay;vdkuf&avonf/

yifhultdrfrS&kef;xGuf&ef BudK;pm;aeaom ydk;rTm;aumifuav; r&kef;EdkifbJ &Sdjyefavonf/


uRefawmfonf
rjrrSDtm; oem;&jyefonf/ ,k,pGmydkufaxG;&jyefavonf/ acsmh&jyefonf/
cGifhvTwfaMumif;
tmrcH&jyefavonf/ tawmfMumvdkU rjrrSDu twefi,f NidrfusoGm;rS]]uJ oGm;awmhr,f rr&,f}}
]]cPaeygOD; rrajymp&m&Sdao;w,f/ armifav;udk wpfenf;enf;eJU ulnDcsifao;vdkU
rr pOf;pm;xm;wm
wpfck&Sdao;w,f/ owif;pmwdkufrSm tvkyfvkyf&wm raysmfvdkU tvkyfxGufxm;w,f
r[kwfvm;/
onfhjyiftvkyfvnf; armifav;pdwfaysmfrS vkyfEdkfifatmif bmvkyf&r,fudkawmh rru
ajymvnf;rajymcsifbl;? bmrSrvkyfbJvnf; aecsifaeEdkifatmif rr ulnDcsifw,f}}
uRefawmfonf rjrrSDtm; ,k,pGm axG;ydkufxm;NrJxm;NyD; em;pdkufaxmifaejyefavonf/
]]owif;pmwkdufu wpfv 75d&w,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,f? wpfcgwpfcg ydk&yg&JU}}
]]'gjzifh rru armifav;udk wpfvwpf&may;xm;r,f? tvkyfawmh udk,fBudKuf&mvkyf?
rvkyfbJvnf;
aecsifae/ 'Dvdkay;zkdUuawmh rrrSm bmrStcuftcJ rawGUEdkifbl;}}
uRefawmfarQmfvifhrxm;aom tulnDrsKd;jzpfavonf/ tultnDrsKd;udk
pOf;yifrpOf;pm;cJUrdacs/
xkdUaMumifh vufcHoifh rcHoifh rpOf;pm;Edkifacs/ odkUaomf [kef;ceJ wufvmaom
a,musm;fysKdynmwwf\
rmejzifh csufcsif;ajzvdkufavonf/
]][m rvkdcsifygbl;}}
]]tkd 'gudkvufrcH&ifawmh armifav;[m rrudk cGifhrvTwfbl;vdkU ,lq&rSmyJ}}
uRefawmfonf rjrrSDESifhuyfxkdifae&mrS cyfcGmcGm aevdkufNyD;]]cGifhvTwfp&m rvdkygbl;vdkU qkdaerSyJ}}
]]'gyJaemf armifav; 'gudkvufrcH&if rrtay:rSm pdwfqkd;aew,fvkdU ,lq&rSmyJ}}
uRefawmfonf xdkif&mrSxvdkufNyD; uRefawmfhtm; armhMunfhaeaom rjrrSD\
rsufESmudkpdkufMunfhum]]uRefawmfu vufrcH&if rraum pdwfqkd;rSmvm;}}
]]pdwfqdk;rSmyJ}}
]]'gjzifh ckpdwfrqdk;eJUOD;? aemufrS uRefawmfqkH;jzwfr,f? uJ-oGm;awmhr,f}}
rjrrSDonf bmrSrajym/ uRefawmhftm;om pdkufMunfhaeonf/ rIefrTm;rTm;om
jrif&aomfvnf;

olr\rcsifhr&J rausrcsrf; trlt&mrsufESmxm;rSm odomayonf/


]]uRefawmfoGm;awmhr,f? rraum rjyefao;bl;vm;}}
]]armifhbmomarmif jyefcsifjyef rjyefcsifae? rrudk ar;raeeJU}}
wHcg;qDodkU vSrf;aom uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf olr\
aqmifhBuD;atmifhBuD;ajymoHaMumifhwkHUoGm;\/
xdktoHwGif wu,fha'goryg? rl&mrm,ma'goomygonfudk &dyfrdojzifh
uRefawmfNyKH;vdkufrdonf/
tjyifrSm rkd;uvnf;onf;wkef;jzpfaeonfudk ckrS owdjyKrdavonf/ uRefawmfonf
rjrrSD xkdifae&modkU
vSnfhMunfh&yfae&if;]]rkd;uvnf; onf;wkef;yJ xifyg&JU}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm; *&krpdkufouJUodkU qkdzmay:rSm ajcypfvufypfaeavonf/
uRefawmfhbufodkUvnf;rMunfh/ pum;vnf;wpfcGef; rQrwkHU/
rjrrSDonf rl&mrm,m vkyfaewmvm;? wu,fpdwfaumufaewmvm;/ bmyJjzpfjzpf
uRefawmfonf
rjrrDStem;rS wpfz0g;rS rcGmEdkifatmif jzpfaejyefavonf/ xkdUaMumifh wm;vdkwm;jim;]]rkd;awGuvnf; odyfonf;aewmyJ}}
]]rkd;onf;vnf; bm*&kpdkufp&m&SdovJ? oGm;csifoGm;aygh rkd;pdkvdkU bmjzpfjzpf}}
]]roGm;bl;Asm rruoGm;apcsifayr,fh roGm;awmhbl;}}
uRefawmfonf rjrrDSDxHarSmufodkU cyfaomhaomh a&mufoGm;jyefavonf/ olr\ab;rSm
ypfxdkifNyD;
udk,fapmif;csif;zdvdkufavonf/ rjrrSDu udk,fa&mrsufESmyg wpfzufodkU
vSnfhxm;vdkufavonf/
uRefawmfonf w[D;[D; NyKH;NzD;NzD; vkyfvsuf uRefawmfhar;udk rjrrSD\ yckH;ay:odkU
,dkU,dkUuav;wifxm;NyD;
yg;csif;uyfvdkufavonf/
xdkaeUn rjrrSDESifh cGJcGmvmaomtcg uRefawmfonf cgwdkif;ESifhrwl/ cgwkdif;qdkvQif
urmavmuBuD;wpfckvkH;ESifh auseyfaewwfonf/ awGUcJU&onfudk pm;NrKHUjyefNyD;
jrL;aewwfonf/
aemufNyD;awmhvGrf;aiGUuav; ESifh&DwDwDaewwfonf/ ,ckwpfBudrfrSmrl tvkyfudpwGif
arQmfvifhcsufawG
ukefqkH;oGm;jcif;uompdwfudkzdpD;aeonf/ acsmwufNyD; qkaiGawGudk vufjzifh
wkdUrdcg&Sdao;
avQmusoGm;olESifh wlaeacsNyD/ r&SLomr&Idufomjzpfatmif armyef;ae\/
vli,fwpfa,muftaeESifh

tvkyfBuD;tudkifBuD;wpfck vkyfvkdufcsifaomaMumifh wpfaMumif;?


pD;yGm;a&;vli,fwpfa,muftaeESifh
vGwfvyfa&; ta&;awmfykHBuD;udk 0w&m;ausyGefpGm xrf;&GufcsifvSaomaMumifh
wpfaMumif;
xdktvkyfudpESifhywfoufNyD; pdwful;,Of,Ofjzifh arQmfvifhcsufawG xm;cJUavonf/
,ckaomf
arQmfvifhcsufawGonf a&xJoJyufcsovdkepfjrKyf oGm;avNyD/
udkat;aiGESifh &Jabmf&JbufawGudk b,fvkdvkyfNyD; ajym&rnfvJ/ a&SUudkbmvkyf&rnfvJ/
uRefawmfrSmtBuHtdkuf aeavonf/
vpOfay;xm;rnfqdkaom aiG100dudk vufcH&vQif aumif;rnfvm;/
wpf0rf;wpfcg;twGuf vkHavmuf&kHru
rdbrsm;udkyif tenf;tusOf; axmufyHUEdkifao;onf/ bmtvkyfrQvkyfzkdU
rvdkawmhojzifh&orQtcsdefudk
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;rSm okH;Edkifonf/ uRefawmfonf aea&;xdkifa&;
pm;aomufa&;twGufrylyif&bJ
tcsdefjynfhEdkifiHa&;orm; jzpfEdkifayvdrhfrnf/
vufcHvQif b,folu bmawGrsm; ajymp&m&Sdonf/ usifh0wfodumbuf rS
MunfhvQifaum
tjypfuif;pif&JUvm;? bmrQajymp&mr&Sd[k xifaeonf/ tjypfuif;pifonf[k
jrifaeonf/
odkUaomfvufcH&ef qkH;jzwfzkdUum; xpfaeavonf/
,if;odkUxpf&onfhtaMumif;udk&Smawmh
ynmwwfa,musmf;ysKdwpfa,muf\rmeomjzpfaMumif; awGU&avawmhonf/
okdU&mwGif xkdrmeum; ausmufwkdifausmufcJ r[kwfyg/ &ufawmfawmfMumawmh
,drf;,dkiftdusvmavonf/
uRefawmfonf aA'u0defq&mOD;wuf&SdefESifhtwlwGJaeonfjzpf&m tcef;c
usoifhoavmuf
vpOfaqmifcJU&onf/ ,cktcef;c raqmifEdkifonf rSm ESpfv&SdoGm;NyDjzpf&m
tm;emvmonf/
xrif;p&dwfrSmvnf; tusyfawGUvmavNyD/ t&ifu ydkufqHr&SdvQif
tcsdefra&G;rcifopfwkdUtdrfodkU oGm;
pm;Edkifonf/ ,ck rjrrSDESifh jzpfNyD;uwnf;u uRefawmfhvdyfjym uRefawmfvefUNyD;
rcifopftm;
cyfa&Smifa&SmifaecJUonf/ pmvnf;oifray;? rcifopfwkdU xrif;udkvnf; rpm;awmhacs/

aiGaMu;tusyftwnf;awGUaomf vnf;owif;pmwkdufodkU tvkyfjyefqif;&ef


vkH;0qEr&Sdawmhacs/
EdkifiHjcm;owif;awG bmomjyef aemufwpfcgvmvnf; bmomjyef vkyf&aom
tvkyfudk NiD;aiGUvmonf/
owif;pmu OD;yk? OD;apm tpdk;&udkvkH;0axmufcH onf/ ocifrsm;tm;
zdEdSyfapmfum;a&;om;onf/
OD;apm\*VKefwyfom;rsm;u 0g;&if;wkwfESifh&rf;um;vmvsuf uRefawmfwkdU
owif;pmu OD;apmtm;
Mobmay;onf/ ajrSmufxdk;yifhaumfa&;onf/
wpfaeUeHeufapmapmwGif OD;av;jrifh uRefawmfxHodkU a&mufvmavonf/
uRefawmfum; a&csKd;NyD; acgif;?
rsufESmESifh udk,fudk rsufESmokwfy0gjzifh okwfaeojzifh zGifhxm;aom avSum;0wHcg;rS
OD;av;jrifh0ifvmonfudk *&krjyKrdacs/
]]ighuGm armifwifxGef;udk awGUrSawGUyghrvm;vdkU}}
rnfrQMumatmif uGJaeapumrl OD;av;jrifh\toHudkum; usufrdygonf/
]][m OD;av;jrifhygvm;? reufapmapmpD;pD;qkdawmh uRefawmftjyifxGufcJ ygw,f? uJ
uJxdkifOD;Asm}}
OD;av;jrifhtm; wpfvkH;wnf;aom yufvufukvm;xkdifqDodkU nTefvdkuf avonf/
uRefawmfESifhtwl
aewHqdyfxkq&muav; udkwifat;onf yufvufukvm;xkdifay:rSm xkdifNyD;
aq;vdyfrSdef;aeavonf/
{nfhonftwGufyif ae&mz,fay;&aumif;rSef; rodatmif yufvufukvm;xdkif
udkBudKufoljzpfavonf/
]]AsKdUudkwifat; wpfqdwfaus;Zl;jyKNyD; z,fay;vdkufygAsm}}
]]q&mOD;wuf&Sdef b,foGm;ovJuG}}
]]bk&m;oGm;w,fxifw,fAs? tapmBuD;xGufoGm;wmyJ? rdk;awmif pifpif rvif;ao;bl;}}
udkwifat;onf tdrfaemufaz; rD;zdkacsmifae&mqDodkU xoGm;avonf/
rD;zdkacsmifae&mudk
wHqdyfxktvkyfcGif vkyfxm;avonf/
OD;av;jrifhum; tdrfhjyif odkUr[kwf ykHESdyfwkduftvkyfcGif tjyifxGufonfESifh wpfNydKifeuf
tay:tus0wfqifNrJjzpfonf/ olUeufjym a&mif ouvwftay:tusonf
0wfvGef;tm;BuD;NyD;
zGyfvGef;tm;BuD;ojzifh ta&mifazsmhaeonfudk awGU&onf/ txl;ojzifh
tyfcsnfrsm;ta&mifu ydkazsmhae&m

csKyf&dk;rsm;onf tvGefodom xif&Sm;ae\/ OD;av;jrifhonf e*dkuyif


rsufpdcyfarS;arS;jzpf&m
,aeUeHeufawmh arS;&kHru rSdwfaeonf[kyif xif&onf/
uRefawmfonf pGyfus,ftusudk0wf&if;]]ntvkyfqif;ae&ovm;}}
]]at; [kwfw,f}}
ajymajymqdkqdk OD;av;jrifhonf orf;vkdufavonf/ uRefawmfom
ykHESdyfwdkufaxmifjzpfvQif OD;av;jrifhtm;
zkdrifcefU&ef pdwful;xm;cJUonf/ pdwful;&kHrQru OD;av;jrifhtm; zGifhyif
ajymjyxm;cJUonf/
ykHESdyfwkdufaxmif vQif bmawG vkyf&rnf? b,fa&GUb,frQukefusrnf ponfwkdUudk
olESifhyif
wkdifyifcJUavonf/
]]OD;av;jrifh txl;udp&SdvdkUvm;}}
]]at; rif;udpygyJ/ t,f'DwmcsKyfu ighac:ar;w,f/ tvkyfysufwm vnf;MumNyD
tvkyfqif;OD;rSmvm;
xGufrSmvm; odcsifw,fwJU? vkyfOD;r,fqdk&if vnf;vcwdk;ay;yghr,fwJU/ 120dxdawmh
wkd;ay;r,fxifw,f? armifwifxGef; rvkyfawmhbl;qkd&ifvnf; vlopfwpfa,muf
&SmcefU&vdrfhr,fwJU/
tJ'gjrefjref taMumif;jyefvkdufayghuG,f}}
]]rvkyfawmhbl;vdkUom tNyD;tjywf ajymvdkufygawmh OD;av;jrifh&,f}}
]]rif;ykHESdyfwkduftvkyf pawmhrvkdUvm;}}
]]rvkyfjzpfawmhygbl;}}
]]aMomf [kwfvm;}}
OD;av;jrifhonf rQomajymNyD; NidrfoGm;avonf/ olvnf; tawmfpdwfysufoGm;onf/
uRefawmfuemMunf;pGmjzifh]]aiGpdkufxkwfay;r,fhvlu trsKd;rsKd;wGufcsufNyD;awmhrS ray;awmhbl;vdkU
qkH;jzwfvkdufw,f OD;av;jrifh&JU}}
uRefawmfonf OD;av;jrihftm; aiGpdkufxkwfay;rnfholonf rnfolrnf0g jzpfonf[k
ajymjyrxm;acs/
]]at; aiG&SifaMu;&Sif qdkwm 'DvdkyJuG? tifrwef wGufw,f? aocsmayguf
tusKd;&Sdr,fxifrS
t&if;xkwfw,f}}
]][kwfw,f? "e&Sif[m "e&SifyJ? vlcsif;&if;wm usufwm pdrf;wmeJUrqdkif bl;/
vlcspf&kHeJUt&if;xkwfay;rSm

r[kwfbl;}}
uRefawmfonf tcsufudk apmapmu oabmrayguf? ,ck OD;av;jrifhESifh
pum;ajym&if;rS
aumif;aumif;oabmaygufonf/ rjrrSDu aiGt&if; xkwfray;jcif;twGuf
taMumif;trsKd;rsKd;jycJUonf/
olUvifBuD;odoGm; rSm pdk;onf[laom taMumif;udkyif jyonf/ rjrrSDonf onfhxuf
t&if;rsm;pGm
pdkufxkwf&aom vkyfief;rsm;udkyif olUbmomol vGwfvyfpGmvkyfaeonfjzpf&m
olomvkyfcsifvQif
ykHESdyfwkdufvkyfief;avmufudk tdrfu emwm&Snf*DvmeBuD;tm; vkH;0todray;bJ
vkyfrnfjzpfavonf/
tjrwftwGufraocsmom t&if;rxkwfjcif;jzpfonf[k uRefawmf wxpfcs
,kHMunfvsuf&SdavNyD/
OD;av;jrifhonf tay:tustdwfxJrS arG;nSyfudkxkwfNyD; yg;odkif;arG;Ekwf&ef
[efjyif&if;]]tcgBuD;uvnf; raumif;bl;uG/ ppfujzpfaeawmh ykHESdyfpuftopfawmif
vG,fvG,feJU0,f&r,fr[kwfbl;? ta[mif;awGvnf; aps;wufaew,f/
puLaps;awGvnf; wufvmw,f/
owif;pmpuLawGrsm; ppfrjzpfcifu wpfxkyfwpfusyf q,fyJay;&w,f? ck okH;usyf
q,fhESpfyJ
ay;ae&w,f}}
uRefawmfwkdUtcef;&Sd wpfckwnf;aom pma&;pm;yJGuav;a&SUrS wpfckwnf;aom
ukvm;xdkifay:wGif
xdkifcsNDyD;awmh nnf;nLvkdufonf/
]]a&SUtzdkU tajctae onfhxufqkd;zkdUom &Sdw,f/ taemufbufrSm jyifopfawmif
usawmhr,f/
jyifopfus&if ppf[m ckxuf ydkjyif;xefvmr,f/ tJ'Dawmh taemufEkdifiHawGu
ta&SUEdkifiHawGqD
ukefypnf;tvmenf;onfxuf enf;rSmyJ}}
OD;av;jrifhonf uRefawmf\ ppfowif;a0zefcsufrsm;udkyg yg;odkif;arG; Ekwf&if;
rSdef;em;axmifaeonf/
twefMumaomtcg qwfceJ jzwfajymvkduf onf/
]]rif;tazhqDu pmvm&JUvm;}}
]]pmrvmwm tawmfMumoGm;NyDAs? olUcrsmvnf; arQmfvifhcsufawG ysufukefawmh

uRefawmfhtay:vufavQmhvdkufNyD xifyg&JU/ uRefawmf rif;BuD; pdk;BuD;jzpfzdkUqdkwJU


tazharQmfvifhcsuf[m
vkH;vkH;NydKysufoGm;NyD}}
]]ighqD pmvmw,f? tJ'DpmaMumihfvnf; rif;qDckvdkvmcJU&wm wpfaMumif;yJuG?
ocifvkyfwmawmh
ruefUuGufawmhygbl;wJU}}
uRefawmfu 0rf;omtm;&pGm 0ifpGufvkdufonf/
]][kwfvm;? ocifvkyfwm ruefUuGufawmhbl;wJUvm;}}
]]at; [kwfw,f? rif;tazu tavQmhay;wmyJuG/ EdkifiHa&;vkyf&if;
wpfzufwpfvrf;u rif;0goemygwJU
toufarG;0rf;ausmif; tvkyfrSm vkyfwmudkvnf; oabmusygw,fwJU/ tvkyfr&Sd
tudkifr&Sd
EdkifiHa&;vkyfwm? pm;p&mr&SdvdkU [dkawmif;pm;& onfawmif;pm;& b0a&mufatmif
EdkifiHa&;vkyfwmudkawmh
rBudKufEdkifbl;wJU/ NyD;awmhvnf; rif;taruvnf; txl;rSmvdkufowJU/
EdkifiHa&;vkyfcsifvkyfyg
axmifrusygapeJUwJU? touftE&,fvnf; rjzpfygapeJUwJU}}
uRefawmfonf tazESifhtartm; oem;oGm;onf/ vGrf;vnf;vGrf;aeonf/ xkdUaMumifh
bmrQjyefrajymvdk/
ajymvnf; rajymEdkif/ twefMumawmh OD;av;jrifhu qufajymonf/
]]olwkdUu ighudk rif;qDoGm;NyD; qkH;ray;yg? owday;ygeJU pma&;Muw,f/ cufom;yJ
qkH;rw,fqkdwmu
rodem;rvnfoludkom qkH;r&wm? rif;wkdUu ynmvnf;&SdNyD;om;? pOf;pm;vnf;
pOf;pm;wwfom;yJ/
tusKd;taMumif; tqkdk;taumif;awGudkvnf; wkdUodwmxuf odEdkifao;wmyJ/ 'Dawmh
taxGtxl;qkH;rzdkU
owday;zkdU rvdkygbl;? bmrqkdvkyfwJUtcgrSm rif;OmPfeJU rif;wkdUpOf;pm;yg/
okdUayr,fh pOf;pm;wJUtcgrSm
wpfckwnf; xnfhpOf;pm;/ taztarqdkwm udk,fhom; udk,fhorD;
b,ft&G,fa&mufaeae? b,favmufyJ
uif;uGmaeae udk,fhom; udk,fhorD;twGuf pdk;&drfylyefwwfw,f/ 0rf;enf;p&m&Sd
vlwumxuf
0rf;enf;wwfw,f? 0rf;omp&m&Sdvnf; vlwumxuf 0rf;omwwfw,f/
udk,fhom;udk,fhorD;bufu

emp&m&Sd&if olrsm;xuf emwwfw,f/ axmufcHp&m&Sd&if


olrsm;wumxufckdifrmw,fqkdwmudkawmh
tNrJxnfhoGif;pOf;pm;apcsifw,f/ 'gygyJ 'Drdb pdwfoabmuav;udk em;vnfxm;&if
NyD;wmygyJ}}
OD;av;jrifhum; udk,fwkdif om;orD;&Sdol r[kwf/ odkU&mwGif &yf&GmvlrIa&;ESifh
qufpyfaeoljzpfonf/
urm&GwfbufrSmawmh &yf&Gm\ vlBuD;rdbwpfOD;jzpfonf/ xkdUaMumifh rdbawGESifh
udk,fcsif;pmwwfayonf/ OD;av;jrifh\pum;rsm;onf uRefawmfhtm;
rdbrsm;\ajc&if;odkU aqmif,loGm;
Muavonf/ uRefawmfonf rdbrsm;\ ajcudkzufonf? OD;ESifhwkdufonf?
tjypfjyKrdygvQif cGifhvTwf&ef
awmif;yefonf/ rdbrsm;um; uRefawmf\ ESdrfhcsxm;aomacgif;? ukef;xm;aom
ausmjyifwkdUudk
yGwfoyfMuonf/
]]rif;'gjzifh a&SUbmvkyfrSmvJ}}
OD;av;jrifhu ar;vdkufawmhrS ta0;odkU ysHUvGifhaeaom pdwfonf uRefawmfhxH
jyefa&mufvmawmhonf/
]]owif;pmwkdufrSmvnf; tvkyfjyefrqif;awmhbl;? ykHESdyfwdkufvnf;
raxmifjzpfbl;qkdawmh
a&SUbmvkyfrSmvJ}}
]]rqkH;jzwf&ao;bl; OD;av;jrifh&JU? 'gayrJU tazhqDu pma&;ovdk ocifvnf;vkyfr,f?
0ifaiG&SdwJU
tvkyfwpfckckudkvnf; wpfzufu vkyfr,f}}
]]at; at; tJ'DvdkyJvkyf&rSmyJ/ 0ifaiGuav; bmav;&Sdvmw,fqdk&if vnf;
enf;wmrsm;wmtyxm;NyD;
rdbqDudk ydkU&w,fuG/ rif;wdkUqDu[m pm;csifvkdU r[kwfbl;? rdbqkdwm
udk,fhom;orD;qDu
axmufyHUw,fqkdwm ajympm;csifMuw,f/ tcsKdUrdbrsm; udk,fhypnf;eJUudk,f
pm;EdkifMuwmyJ? om;orD;u
ay;wmudk tjrwfwEdk;vkyfNyD; oD;jcm;ukodkvfrsm; vkyfwwfMuw,f}}
OD;av;jrifhonf twefMumatmif olUrdwfaqGBuD; aA'u0defOD;wuf&Sdefudk
apmifhaeao;onf/
rvmEdkifojzifh]]uJ igjyefawmhr,f}}
]][kwfuJU OD;av;jrifh}}

]]'gxufrif;q&mOD;wuf&Sdefudk tcef;cay;zkdU ysufuGufaew,f qkdyguvm;}}


uRefawmfhrSm tawmf&SufoGm;avonf/ rsufESmrSm aoG;awGwufNyD;
xltrf;oGm;avonf/
]]udpr&Sdygbl;? uRefawmfay;Edkifygw,f/ rMumcifay;vkdufyghr,f/ OD;av;jrifhudk 'Dudp
b,foluajymovJ}}
OD;av;jrifhonf avSum;odkU qif;&if;]]at; at; ay;vkdufayghuGm}}
OD;av;jrifh jyefoGm;avonf/
wu,fawmh uRefawmfhtdwfxJrSm xrif;wpfeyf 0,fpm;zkdU aiGwpfrwfavmufrQ r&Sd/
tjyifxGufzkdUbwfpfum;p&dwf wpfrl;rQvnf;r&Sd/ vufzuf&nfwpfcGufaomufzkdU
wpfyJrQvnf; r&Sd/
trSefrSm tdwfxJrSmwpfjym; rQr&Sdacs/
uRefawmfum; &Sdypnf; aygifokH;avhokH;x&Sdolvnf; r[kwf/ ydkufqHvnf; racs;wwf/
bDatatmifaomocifrSm toufarG;0r;fausmif;twGufcGpmjzpfonf/ tpdk;&vcpm;
vkyf&efrSmvkH;0rpOf;pm;Edkifaom udpr[kwf/ EdkifiHa&;vkyfp&m tcsdefydk r&Edkifaom
tNrJwrf;tvkyfwpfckck0ifvkyf&ef vnf;rjzpf/ ukefoG,fa7;tvkyfrSm
"e&SiftjrwfBuD;pm;tvkyfjzpf
"e&SifqefUusifa&; pdwf"mwfjrifhrm;vSaom ocifwpfa,muftwGuf wHcg;ydwfaeonf/
tvkyfMurf;um;
olUodum olUtqifhESifhroifhfavsmf/ odumnSdK;rI? *kPfi,frI awG ab;csdwfxm;vkdufOD;?
tvkyfMurf;udk
vkyfEdkifaom tm;ESifh tavhtusifh r&Sd/
uRefawmfonf ,D;wD;a,mifawmifESifh wkdUArmtpnf;t&kH;XmeqDodkU
avQmufvmcJUavonf/ ocifb[def;?
udkxGef;&SdefESifh udkat;aiG wpfOD;OD;udk awGUvQif aumif;avpG/ olwkdUudkqdkvQif
uRefawmfhtcuftcJrsm;udk
wifjyEdkifonf/ avmavmq,f tokH;vdkaeaom aiGtwGuf tultnD
awmif;Edkifonf/
tzsif;qkH;xrif;wpfeyfawmh &SmBuHauR;rnfholrsm; jzpfavonf/
XmecsKyfwGif olwkdUudkrawGU&/ xdkUaMumifh vGpvrf;&Sd e*g;eDykHESdyfwkdufodkU
vmcJUavonf/
ajcvsifocifrsm;tzkdU c&D;rSm a0;vSonf r[kwfyg/ tcsKdUocifrsm;onf
bkdifusaomtcgrsm;
MunfhjrifwkdifrSa&ausmftxdyif ajcvsifavQmufMuygonf/ rkd;&Gmaeylra&SmifMu/ ,ck
uRefawmf

avQmufae&onfrSm a0;vnf;ra0;? rdk;vnf;r&Gm? aevnf;ryl? rdk;u tkHU&kHom


tkHUaeonf/
vGpvrf; e*g;eDwkdufodkU a&mufaomtcg ocifb[def;udk tqifoifh awGU&avonf/
udkb[def;tjyif
refae*smOD;tkef;cifvnf; &Sdonf/ OD;tkef;cifum; t&yfcyf&Snf&Snf? r0rydef
usef;rmoefU&Sif;aom&kyfvuPm &Sdonf/ tjcm;tvkyform;rsm;vnf;
a&muf&SdaeMuNyD/
udkb[def;uyif olUrl&if;tNyKH;jzifh qD;EIwfqufonf/
]]b,fhES,f udk,fhvl? wpfaeUu tvkyform;oifwef; oGm;wufw,fqdk}}
]][kwfw,f? udkb[def;vnf; oifwef;ay;r,fqkdNyD; bmvdkUrvmay;ovJ}}
]]c&D;vGefaevdkU ckvmwmudp&Sdovm;}}
]][kwfuJU cP}}
uRefawmfonf udkb[def;tm; rsuf&dyfrsufjcnfjzifh OD;tkef;cifteD;rS cGJxkwfvdkufonf/
udkb[def;uuRefawmfhaemuf xvdkufcJUavonf/ uRefawmfwkdUonf pmvkH;ckHrsm;
aemufausmbuf
&yfMuonf/
]]bmudpvJ &Jabmf}}
]]uRefawmf bdkifodyfjywfaew,f? aqmif;yg;uav; bmuav;rsm; a&;NyD;
aiGenf;enf;&Edkif&if
vkyfay;prf;yg}}
]]tif; e*g;eD*sme,ftwGuf bmomjyefjzpfjzpf? aqmif;yg;jzpfjzpf vkdrvm; rodbl;/
aeOD;
udktkef;cifudkar;vdkufOD;r,f}}
uRefawmfvnf; udktkef;cifxHodkU udkb[def;aemufrS vdkufoGm;avonf/ udkb[def;u
udktkef;ciftm;wdk;wdk;ajymjyvkdufonf/
OD;tkef;cifu tm;wufoa&m NyKH;vsuf]]zl;vfpuufpmrsufESm ESpfrsufESmavmuf ckcsufcsif; bmomjyefp&m&Sdw,f?
aiGwpfq,fay;r,fvkyfrvm;}}
udkb[def;u ]]e*g;eD*sme,ftwGufvm;? w,faMu;aumif;ygvm;}}
]]b,ftwGufjzpfjzpfaygh? aiGwpfq,f csufcsif;&wmom vdk&if;yJ r[kwfvm;}}
udkb[def;u &,fvkdufavonf/ NyD;awmhrS uRefawmfhtm; vSnfhMunfhonf/
]]vkyfrvm; &JabmfwifxGef;}}
]]vkyfwmayghav? bmvkyf&rSmygvdrfh}}
OD;tkef;cifu ]]bmomjyef&kHyJ vkyf&rSmyJ? armif&ifhxifjrifcsufawG tmabmfawG bmrS
xnhf&rSmr[kwfbl;/

vkyf&ifaiGudk ckcsufcsif; ay;r,f? bmomjyefudk aeUv,frSm ay;&r,f}}


uRefawmfESifh udkb[def;wkdUum; NyKH;aeMuavonf/ OD;tkef;cifu avcRefNyD;
aiGwpfq,f
xkwfay;avonf/ rSwfpkpmtkyfuav;xJrSm pm&if;rSwfxm;vdkufao;onf/ NyD;awmh
om;a&zkH;ESifh
zdkifBuD;xJrS wkdufyf&dkufxm;aom pm&Gufwpf&Gufudk uRefawmfhtm; xkwfay;avonf/
xkdpm&Gufudk
uRefawmfu xkdifzwf&efae&m&SmaepOfwGif cyf00zdkifhzdkifh? tom;jzLjzL
toufokH;q,fausmf
av;q,ftwGif;rdef;rwpfa,muf 0ifvmavonf/ OD;tkef;cifu olrudkjrifvQif
ysmysmovJ qD;BudKonf/
olronf ay;aom ukvm;xkdifyif rxkdifawmhbJ OD;tkef;ciftm;om tjyifodkU
ac:oGm;avonf/
OD;tkef;cifum; zdkifwGJduk udkifqJGNyD; aumufaumufygatmif vdkufoGm;avonf/
b,folUudkrS
EIwfqufroGm;ay/
uRefawmfu udkb[def;tm; ]]'gub,folvJAsm}}
]]'*kefcifcifav;qdkwJU pma&;q&mrBuD;aygh? &JabmfwifxGef; rodbJudk;}}
]]Mum;omMum;zl;w,f? rjrifzl;ao;bl;As? OD;tkef;cifeJU b,fvdkawmfovJ}}
]]bmrSrjzpfygbl;Asm}}
uRefawmfonf OD;tkef;cifa&;ay;cJUaom pm&Gufudkbmomjyef&ef zwfMunfhavonf/
*smrefemZDwkdUtaMumif; raumif;a&;xm;aom pmwrf;jzpfavonf/ csufcsif;yif
aumufNyD;
bmomjyefvdkufavonf/
aemufrMumcif tqdkygbmomjyefaqmif;yg;onf NAdwdoQppf0g'jzefUa&; twGuf
xkwfa0vsuf&Sdaom&kyfpkHr*Zif;wpfapmifwGif yg0ifaeaMumif; od&Sd&ojzifh
uRefawmfudk,fwdkif
aiGwpfq,f,lNyD; bmomjyefvkyf ulnDcJUjcif; twGuf wkefvIyfacsmufcsm;rdonf/
NAdwdoQppftm;xwfrIudk ulnDcJUrdavjcif;[k ,lusKH;r&jzpfavonf/ aemufqkH;wGif
rjrrSDvpOfaxmufyHUaiGudkvufcHjcif;u xdkaiGrsKd;vufcHjcif;xufrGefjrwfoefU&Sif;onf[k
qkH;jzwfcsufcsvdkufavonf/
61
t&G,feJUaomu rrQ&Smol
tcsdefonf ajy;vTm;aeavonf/
1940ckESpfum; ukefrSef;rod ukefcJUavNyD/

&k&Sm;zifvefppfyGJ NyD;qkH;aomtcg*smref? t*Fvdyf? jyifopfppfBuD;udk &yfpJ&rnf[laom


awmif;qdkoHrsm;onf wdwfoGm;avonf/ tar&duef orwBuD; &l;pfA,fvf\
Oa&mya&mufoHtrwfBuD;rpwm qrfrem0Jvfonf Nidrf;csrf;a&;aphpyfcsufrsm;udk
vufavQmhvkduf&avonf/
emZDppf,E&m;BuD;onf 1940ckESpfESifhtwl Oa&myajrjyifay:wGif
ajy;vTm;ausmfjzwfvsuf &Sdavonf/
jyifopfjynfBuD;yifvQif emZDppf,E&m;BuD; a&SUarSmuf vJusoGm;avNyD/
emZDudktavQmhay;um qkdAD,uf&k&Sm;tm; "eo[m,EdkifiHBuD;rsm;u 0dkif;wkduf&ef
tm;xkwfcJUaomcsdefbmvdeftpdk;&jyKwfuscJU\/
emZD*smreDtm; tavQmhray;bJ wkduf&rnf[laoma<u;aMumfoHjzifh NAdwdefwGif
csmcsDtpdk;&wufvmavonf/
"e&Sife,fcsJUEdkifiHBuD;rsm;onf qdkAD,uf,leD,Htm; 0dkif;wdkufzsuf&ef[l
aom&nf&G,fcsufudk xkdtcsdef
xdkumvtzkdU &kyfodrf;vdkuf&avonf/
tdEd,jynfwGif vGwfvyfa&;wdkufyJG t&Sdefonf jyif;xefvmcJUonf/
trsKd;om;uGef*&uf&rf;*g;nDvmcHwGif
t*Fvdyftpdk;&wkdUu tdEd,jynftm; csKyfcs,fpdk;rdk;xm;jcif;udk tqkH;owfa&;twGuf
wkdufyGJ0if&ef
tdEd,jynfol jynfom;tm;vkH; tqifoihf&SdMu&ef tqdkudk
a'gufwm&m*sif'&my&mqyfu wifoGif;NyD;
y@pfae&l;u axmufcHcJUavonf/ xdktqdkudk &kyfvkH;azmf&ef tmPmzDqefa&;
vkyfief;pzkdU r[wr*EDu
wdkif;jynfvGwfvyfa&;twGuf axmifuscHvkdolrsm; pm&if;ay;Muavmh [l
zdwfac:cJUavonf/
uGef*&ufonf tmPmzDqefa&;wdkufyGJudk jyifqifaeqJ NAdwdoQwkdUonf r[wr*ED?
y@pfae&l;paom
acgif;aqmiftm;vkH;udk axmifcsvdkufavonf/
&J&Jawmuf qlbwfpfcsef'&mbkdUpfonf uGef*&ufacgif;aqmifrsm;\
aysmhawmhawmhEdkifrIudk
tm;r&rauseyf[kqdkum *dkPf;cGJaxmif tmPmzDqef a&;wkdufyGJrsm;udk uGef*&uf
tvsifOD;atmif
apmapmuyifqifEGJcJUavonf/ rpwm bkdUpfvnf; tzrf;cH&avonf/ 4if;aemuf
tpdk;&\
tus,fcsKyfxJrS rpwmbdkUpfonf vGwfajrmufxGufajy;avonf/

uRefawmfwkdU ]wkdUArm}ESifh ]ausmif;om;} EdkifiHa&;avmuwGif *ED? ae&l;wkdUudk


erlemxm;olrsm;&Sdovdk
qlbwfpfbdkUpfudk tm;usolrsm;vnf; &SdMuavonf/ odkUaomf wpfOD;ESifhwpfOD;
uJGjym;jcm;em;jcif;um;r&SdMuacs/ vkH;0tMurf;rzuf tEkoufoufjzifh
vGwfvyfa&;wdkuf,l&rnf[k
ajymqkdolrsm; &Sdovdkvufeufudkif ykefukefjcif;jzifhom vGwfvyfa&;udk wdkuf,l&rnf[k
ajymqdkolrsm;&Sdovdk vufeufudkif ykefuefjcif;jzifhom vGwfvyfa&;udk wkduf,l&rnf[k
,kHMunfolrsm;
&Sdavonf/ odkU&mwGifuJGjym;jcm;em;jcif; r&SdMu/ *EDenf;jzifh tmPmzDqefa&;udkvnf;
vkyfMurnf/
vufeufudkifykefuefa&;udk vnf;tcgtcGifhoifhovdk vkyfMurnf/ *EDenf;jzifh
vGwfvyfa&;udk
,lrnfqkdaom ocifEkonfyifvQifvufeufudkif ykefuef&ef jyifqifrIudk
ruefUuGufacs/ uRefawmfwdkU
wyftyfrodMuaomfvnf; vufeufudkifykefuef &ef jyifqifaeMuolrsm;tm;
ocifEkonf aemufuG,frS
wpfenf;enf;ESifh tm;ay;ulnDaeonf[kyifxif&avonf/ tdEd,uGef*&ufxJwGif
uGefjrLepfESifh uGef*&uf
qdk&S,fvpfwkdUonf vlenf;pkrsm;jzpfMuonf/ uRefawmfwkdU
]wkdUArmtpnf;t&kH;}wGif;rSmum;
bkH0gorm;rsm;onf vlrsm;pkjzpfonf/ trSeftm;jzifh bkH0g'onf vTrf;rkd;aeavonf/
wkdUArmtpnf;t&kH;\ e,fy,fXmecGJtcsKdUonfa'oqdkif&m jyemrsm;tvdkuf
tmPmzDqefa&;wkdufyGJrsm;
vkyfMuavonf/
oxkHrSm qm;cGefawmfray;a&; tmPmzDqefa&;wdkufyJGudk oxHkpD&ifpk
wkdUArmtpnf;t&kH;u
acgif;aqmifavonf/ tpdk;&u ocifacgif;aqmiftcsKdU udkzrf;qD;axmifcsavonf/
ocifoef;xGe;f? ocifatmifqef;? ocifb[def;paom olrsm;acgif;aqmifaom
avhvma&;rpf&Sifwpfckonf
tdEd,trsKd;om;uGef*&uf \ &rf;*g;nDvmcHodkU wufa&mufcJUMuavonf/ olwkdUonf
tdEd,trsKd;om;
uGef*&uf\ tmPmzDqefa&;vkyfief;rsm;udk avhvm&efESifh tdEd,ESifh nSdNyD;
wpfcsdefwnf;vGwfvyfa&;
wkdufyGJqif&ef aqG;aEG;zkdUoGm;Mujcif;jzpfavonf/ xkdUjyif tdEd,jynfwGif
wkd;wufaeaomtvkyform;ESifh

awmifolv,form; pnf;&kH;vkyfief;rsm;udk avhvmMu&efjzpfavonf/


xdkUaMumifhxdkavhvma&;rpf&Sif
wGifawmifolv,form;pnf;&kH;a&;rSL; ocifbESifh tvkyform; pnf;&kH;a&;rSL;
ocifqif*Gwfywm;wkdU
yg0ifcJUavonf/
xdkrpf&Sifonf b*Fvm;? ,lyD? bD[m? bkHabESifh yef*syfjynfe,frsm;om ru
taemufajrmufe,fpyfjynfe,frsm;odkUyif ta&mufvSnfhywfavhvmcJU& avonf/
olwkdUtm; y@pfae&l;\
{nfhonfrsm;tjzpfjzifh a&mufav&m&m t&yf&yfrSm aomif;aomif;jzjz
{nfhcHMuavonf/
xdkrpf&Sif jyefa&mufNyD;aemuf rMumcifyif wkdUArmtpnf;t&kH;\ EdkifiHvkH;qdkif&m
aumfrwDonf
om,m0wDNrdKUrSm nDvmcHusif;yavonf/ xkdnDvmcHrS e,fcsJUppfyJGBuD;udk
raxmufcHEdkifaMumif;?
jrefrmhvGwfvyfa&;udk t&wdkuf,lawmhrnfjzpfaMumif;?
tmPmzDqefa&;wkdufyGJrsm;twGuf
wpfwkdif;jynfvkH; jyifqif&awmhrnfhtaMumif; qkH;jzwfcsufrsm; csrSwfcJUavonf/
wpfOD;pD
tmPmzDqefa&;rsm;vnf; pMuavonf/
om,m0wDnDvmcHwGif tmPmzDqefa&;ESifh ppfqefUusifa&; tqdkrsm;udk
oGif;jcif;twGuf
tpdk;&uocifEktm; w&m;pJGNyD; axmifcsavonf/ NrdKUwpfNrdKUwGif
xkdom,m0wDqkH;jzwfcsufrsm;udk
&Sif;vif;a[majymojzifh ocifoef;xGef;tm; axmifcsavonf/ ocifpdk;um;
a&eHacsmif;rSm
tmPmzDqefa&; acgif;aqmifjcif;aMumifh axmifusavonf/
odkUjzifh NAdwdoQwkdUonf acgif;aqmifawGtm;vkH;udk axmifcsawmhrnf[k
cefUrSef;Edkifayonf/ tcsKdUom
tmPmzDqefa&;vkyfNyD; tzrf;cH&efESifh tcsKdUum; axmifusrcHbJ ajray:ajratmuf
qufoG,fvkyfudkif&efpDrH&avawmhonf/ tcsKdUrSmum; ajray:vkyfief;
vkH;0rvkyfawmhbJ
ajratmufawmfvSefa&; vkyfief;odkUul;ajymif;&avawmhonf/
wdkUArmtpnf;t&kH; taxGaxG twGif;a&;rSL; ocifatmifqef;tm; tpdk;&
tMunfndKysufatmif

[oFmwwGif a[majymrIjzifh w&m;pJGav&m ocifatmifqef;onf trIudk


rqdkifawmhbJ
xGufajy;wdrf;a&Smif&if; ajratmuf awmfvSefa&;vkyfief;rsm;udk qufvkyfaecJUavonf/
uRefawmfum; owif;pmwdkufwGifvnf; rvkyf/ tjcm;toufarG;0rf;ausmif;rS
tvkyfwpfckckudkvnf;
rvkyfbJ EdkifiHa&;rSmom tcsdfefjynfhvkyfaeavawmhonf/ rjrrSD\vpOfaxmufyHUaMu;udk
rsufpdrSdwfNyD;vufcHvdkufNyDjzpf aea&;xdkifa&;twGufum; bmrQtcuftcJ
rawGU&awmhacs/
uRefawmfonf rdbrsm;xHodkU tvkyfwpfckvkyfae[ef pma&;om;NyD; wpfcgwpfcg
rjrrSDxHrS&aomaxmufyHUaMu;xJrS aiGydkUonfhtcgydkU
vufaqmifypnf;rsm;wifydkUonfhtcg
ydkUaeavonf/ tazhxHrS ]]wkdUqDaiGydkU zdkUxuf bDt,fpmar;yJGatmifonftxd
ynmqufoifEdkifatmif
BudK;pm;yg}} [kpmjyefvmav&m zcifBuD;tm; ]]ynmudk
qufNyD;BudK;pm;oifygrnf}}[laom uwdrsKd;jzifh
arQmfvifhcsufay;xm;&avonf/
odkUaomf uRefawmfqufoifaom ynmum; bDt,fvfynm r[kwf?
EdkifiHa&;ynmjzpfavonf/
a&ausmfvrf; wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyf&kH;wGif ]tvkyform;0efxrf;
aqG;aEG;yJGrsm;}[laom trnfjzifh
rmhufpf0g'oifwef;rsm; usif;ycJUavonf/
1/ uGefjrLepfaMunmpmwrf; (rmhufpf- tdrf*s,fvf)
2/ wkdUbmvkyfMurvJ (vDeif)
3/ e,fcsJU0g' (vDeif)
4/ ppfESifh'kwd, urmhtvkyform; tpnf;t&kH;(vDeif)
5/ vkyfc? tvkyfESifh aiGt&if; (rmhufpf)
aqG;aEG;yJGudk acgif;aqmifolrsm;rSm ocifpdk;? ocifvSaz? ocifAdkvfESifh
ocifausmfpdefwkdUjzpfMuavonf/
olwkdUonfuRefawmfwdkU\ oifwef;q&mrsm; jzpfMuavonf/ uRefawmfonf
ocifAdkvfrSvGJ
usefq&mrsm;udk awGUzl;oduRrf;zl;NyD; jzpfavonf/ ocifAdkvfrSm
aumvdyfausmif;xGufyif jzpfaomfvnf;
uRefawmfwkdUxuf twef;BuD;onfhtjyif ausmif;om;EdkifiHa&; a&SUwef;wGif yg0ifzl;ol
r[kwfojzifhuRefawmfESifh rawGUrqkH rodruRrf;rd jzpfcJU&avonf/
ocifAdkvfonf tom;jzLNyD; &kyfacsmoljzpf\/ t&yftarmif; udk,fvkH; udk,fxnfrSm

BuKHvSDvSjcif;r&Sdaomfvnf; cHUnm;jcif;vnf; r&Sdacs/ &kyfvuPmoGifjyifESifh


[eftrlt&mwkdUonf
vlBuD;qefonf/ zswfzswfvwfvwfawmifhawmifhwif;wif;r&Sd/ av;av;uefuef
avsmh&J&JEdkifavonf/
olonfoifwef;ay;aomtcgrSmvnf; avat;uav;ESifh a[majymavonf/
odkUaomf&Sif;&Sif;vif;vif;
ydkifydkifEdkfifEdkifum; a[majymEdkifay\/
uRefawmfwkdUonfydkUcsaom pmtkyfrsm;ESifh aqG;aEG;aom
taMumif;t&mrsm;udkjynfhjynfh00em;vnfonf[k
rqdkEdkifacs/ odkUaomf xdkpmtkyfESifh xdktaMumif;t&mrsm;onf uRefawmfwkdU\
OD;aESmufudkum;bmESifhrQ
rwlatmif vIyf&Sm;oGm;aponfrSm trSefyifjzpfay\/ uRefawmfwkdU\
tawG;tac:rsm;udk
vrf;aMumif;ajymif;ay;vkdufEdkifayonf/ uRefawmfwkdU\ OmPfrsufpdwGif avmuopf?
ykHopfrsm;
uGefUjrL;vmapav onf/
txufyg pmtkyfopfrsm;aMumifh uRefawmfhwGif tawG;tac:opf? tjrifopfrsm;
0ifvmcJU&m
tawG;tac:a[mif;? tjrifa[mif;rsm;udk txifao;vmcJUavonf/ tawG;tac:opf?
tjrifopfrsm;
&&Sdvmaom udk,fhudk,fudk,fawmh tvGeftxifBuD;vmavonf/ ZALrSm
igvdkvl&Sdao;&JUvm;
[kyifBuKH;0g;csifvmavonf/ rmhufpf0g'udk rnfrQ,kHMunfovJ[k ar;vQifum;
rxpfraighbJ
t<uif;rJU,kHMunfonf[k ajzvdrhfrnfxifayonf/
xkdUjyif rmhufpf0g'udk vufawGUusifhokH;wwfrnfavm [lum; pOf;yifrpOf;pm;/
odkUaomf rmhufpf0g'udk
rsufpdwfrSdwf cspfjrwfEdk;vmonfum; trSefyifjzpf\/
uRefawmfonf oifwef;q&mrsm;udkvnf; rsm;pGm txifBuD;NyD;
MunfndKav;pm;vmav\/
oifwef;csdefrSm eHeuf 8em&DrS q,fem&Dxd jzpfavonf/ odkUaomf rsm;aomtm;jzifh
aemufusNyD;p&
aemufusNyD;rS &yfem;Edkifavonf/ q&mrsm; aemufusr[kwf? wynfhrsm;
aemufuswwfapmifh&jcif;jzpfavonf/ oifwef;om; 20 teuf uRefawmfum;
tcsdefrSefrSef

a&mufjcif;aMumifh emrnfaumif;aeavonf/
wpfaeUaomf ocifpdk;\oifwef;onf q,fhwpfem&DxdMumoGm;avonf/
olonfpdwfygvufygtm;wdkufcGefwkduf a[majymaeav&m tcsdefvGefoGm;onfudkyif
owdxm;vdkufrd[efr&Sdacs/ olUudk,frSmvnf; acR;wvkH;vkH;ESifh jzpfvmav\/
uRefawmfwkdUu
11em&Dxkd;NyDjzpfaMumif; owday;Mu&avonf/
oifwef;NyD;aomtcg tjcm;olrsm; jyefoGm;Muaomfvnf; uRefawmfum;
ocifpdk;teD;rSmyif
usef&pfcJUavonf/ ocifpdk;onf oifwef;ay;aom pmtkyfudk qufzwfae&mrS
rsufESmarmhvkdufNyD;]]b,fhES,fvJ&JabmfwifxGef;? vlUavmuwpfckvkH; wpfaeUrSm uGefjrLepf
avmuBuD;jzpf&r,fqdkwm
&Sif;&Sif;BuD; jrifNyDvm;? &mZ0if&kyfydkif;0g't& rvTJra&SmifomwJU vrf;aMumif;yJqdkwm
oabmayguf&JUvm;}}
]][kwfuJU? oabmaygufygw,f? t&ifu uRefawmfwdkU bkH0g'udk BudKufw,fqkdwm
tay:,HyJ/
qdk&S,fvpfavmu? uGefjrLepfavmua&muf&if yk*vduypnf; r&Sdbl;?
bkHypnf;om&Sdr,f/ 'DawmhwpfOD;pD
wpfOD;pDrSm 0doravmb&SdzkdU rvdkawmhbl;/ avmbuif;w,fqkd&if a'govnf;
uif;EdkifwmyJ/
qdk&S,fvpfavmu? uGefjrLepfavmurSm tvkyfvufrJU r&Sdbl;?
vlwdkif;tvkyfudk,fpD&Sdr,f/ olcdk;ol0Suf
r&SdEdkifawmhbl;? jynfhwefqm r&SdEdkifawmhbl;? 'DdktaMumif;awGaMumifh bkH0g'udk
ESpfoufcJUwmyJ/ ckawmh
bkH0g'rSm 'DxufeufeJwJU taMumif;awGudk awGUae&NyD? rmhufpf0g'[m
oyHynmwpf&yfyJ}}
]]odyHynmvdkU rac:ygeJU &Jabmf? Science udk0dZmynmvdkUac:&if ydkoifhavsmfr,f}}
]]ocifpdk;u bmtaxmuftxm;eJU 'Dvdkac:csifovJ rodbl;/ uRefawmfuawmh
taxmuftxm;ckdifvkHw,f/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;? t*r[my@dw q&mvif;ESifh
ygarmu
OD;azarmifwifwkdUyg0ifwJUtzGJUu Arts udk0dZm? udk Science odyHvdkU
bmomjyefay;xm;wmyJ/ NyD;awmh cktcgrSm vltrsm;
uvnf; odyHynmvdkU ac:aeMuwmyJ}}
]]&JabmfwifxGef;&JU? usKyfuvnf; ygVdusrf;*ef tudk;tum; jyEdkifygw,f/ 0dZmqdkwm

pl;prf;avhvmvkdU&wJU todOmPf? todynmqdkwJU t"dym,faqmifw,f/


odyHqdkwJU[mu twwfynm?
tVm&ovdkUac:aeMuwJU odyHynm 18&yfudk Munfhprf;ygvm;/ rsm;aomtm;jzifh
udk,fEIwfponfwkdUjzifh
avhusifhvdkUjzpfay:vmwJU twwfynmrsm;udk awGU&w,f r[kwfvm;}}
]]uJav ocifpdk;vnf; BudKufovdkom bmomjyefygawmh/ uRefawmfuawmh
ygVdtbd"mefa&;cJUwJUq&mOD;armifBuD;? pmcsq&mawmfjzpf cJUzl;wJU q&mvif;?
ygVdygarmu
OD;azarmifwifwkdU bmomjyefwJUtwdkif;om jyefawmhr,f}}
ocifpdk;onf uRefawmf odkUajymonfudk rauseyfaMumif; rsufESmrSm
ay:vGifaeonf/ uRefawmfhtm;
rsufarSmifukwf Munfhaeavonf/ uRefawmfonf jiif;ckHrIudk jrefjrefausmEdkif&ef]]ck ocifpdk;wkdU a[majymwJU rmhuf0g't& txl;ojzifh uGefjrLepfaMunm pmwrf;t&
uRefawmfhrSm
tvif;aygufw,f/ vlUavmuBuD;&JU jzpfay:wkd;wufrI &mZ0ifvrf;aMumif;[m
ya'o&mZfpepfNyD;&if
"e&Sifpepf? "e&SifpepfNyD;&ifqkd&S,fvpfpepf? wpfpcef;NyD; rvJGwrf; a&muf&rnfqkdwm
&Sif;aeygw,f/
vlwpfOD;pD wpfOD;pD BudKufwmrBudKufwmeJU rqdkifbl;/ vlaerIpepf&JU twGif;oabm
pD;yGm;a&;pepf&JUtwGif;oabm ed,mrw&m; awGaMumifh 'DvdkpepfawGajymif;?
acwfawGajymif;&w,fqkdwm
ckoifwef;awG usrS oabmaygufygw,f/ uRefawmf rmhufpf0g'tod[m tay:,H
r[kwfawmhbl;?
eufeJvmw,fvdkUqkd&rSmayghcifAsm/ ocifpdk;wkdU ocifausmfpdefwkdUudk
aus;Zl;txl;wifygw,fj}}
ocifpdk;u oa&mfNyKH; NyKH;vkdufNyD;]]"e&Sif ,Ofaus;rIawG okH;raeprf;ygeJU &Jabmf}}
uRefawmfhrSm &Sufovdkvdk jzpfoGm;onf/ "e&Sifpepfa[mif;ESifh vkH;0uif;&Sif;pGm
jyKrl&rnf/ r[kwfygavm/
]]aus;Zl;wifygonf}[laom avmuGwfpum;(0g) avmu0wfpum;
ajymvkdufjcif;twGuf
uRefawmfrSm;onf [kvnf; rxifacs/ twefMumrS pum;udk qufaumufEdkifonf/
]]NyD;awmhvnf; rmhufpf0g'udk wu,fem;vnfvmawmhrS qkd&S,fvpfavmu
a&mufatmif
b,fvlwef;pm;u ydkUaqmifrSmvJ? pepfa[mif;udk b,fvdkNzdKzsufrSmvJ? pepfopfudk

b,fvkdwnfaqmufrSmvJ qkdwmawG &Sif;vmawmhw,f/ ckeifu oifwef;ay;aewkef;u


cifAsm;ajymwJU
pum;[m w,frSefwmyJ/ 0dZmuswJU rmhufpf0g'[m pdwful;,Of ,lwkdyD,H
tdyufrufeJUrwlbl;? NyD;awmh
]"e&Sifpepfonf 4if;udkjrKyf&eftwGuf ocsKif; wGif;wl;orm;udk 4if;udk,fwdkifyif
arG;xkwfcJUavNyD}qdkwJU
pum;[mvnf; w,frSefwmyJ}}
ocifpdk;rsufESmonf aysmhaysmif;vm\/ MunfEl;ESpfodrfhae[ef&Sd\/
uRefawmfua&SUquf&ef pum;&SmaepOf
oluyif ar;vkdufavonf/
]]ocifausmfpdef oifay;wJU vDeif&JUe,fcsJU0g'pmtkyfudkawmh em;vnf&JUvm;}}
]]txdkuftavsmufawmh em;vnfwmayghcifAsm? "e&Sif\ aemufqkH;tqifhonf
e,fcsJUpepfwJU? vDeif[m
xl;jcm;wJUyk*dKvfBuD;yJcifAs}}
]]xl;wmawmh rajymeJUawmhav? e,fcsJUpepfeJU ywfoufNyD; usKyfwkdUocifawG
txl;rSwfom;zkdU
tcsufwpf&yfygw,f/ ocifawG[m t*Fvdyfudk t*FvdyftjzpfeJU rkef;wwfw,f?
ocifay:cgpu
vlrsKd;a&;0g'pJG awGaygh/ 0HomEk0g'&JU t<uif;tusefawGyJ/ vlrsKd;rkef;wD;a&;0g'[m
rmhufpf0g' r[kwfbl;/
t*Fvdyfudk t*FvdyfrkdUvdkU rrkef;&bl;? e,fcsJUpepftaeeJUom rkef;&r,f/
vlrsKd;a&;tawG;eJU
awG;Mur,fqkd&if e,fcsJUorm;tcsKdUudk cspfrdvdrhfr,f/ Oyrm*syefudk
ta&SUEdkifiHom;tjzpfeJU cspfNyD; *syef&JU
pepfudk cGifhjyKrdvdrfhr,f}}
]][kwfuJU? 'DvdktrSm;awGawmh a&Smif&rSmayghAsm? udkif; uRefawmfoGm;OD; r,fcifAsm}}
]] b,fjyefrSmvJ? &JabmfwifxGef;rSm ydkufqHrsm;ygovm;}}
]]bmvkyfzdkUygvJcifAsm}}
]]xrif;qdkifoGm;&atmifvdkU? trJom;[if;aumif;aumif;eJU pm;csifw,f}}
]]tJ'Davmufawmh rygbl;As}}
]]at;av? 'gjzifh ygoavmufay;cJUNyD; usefwm ta<u;xm;wmaygh? vmoGm;Mur,f}}
ocifpdk;u pmtkyfudkydwfNyD; xdkif&mrSxonf/
]]uRefawmf ta<u;xm;&rSm tm;emw,fcifAs}}
ocifpdk;onf uRefawmfhtm; rsufarSmifukwf Munfhjyefavonf/
]]&JabmfwifxGef;[m ypnf;rJU ryDowJUtcsufawG trsm;BuD;&Sdw,f? ypnf;rJUqkdwm

a<u;b,frSmuif;EdkifyghrvJ? vmyg usKyftodqdkif&Sdygw,f? usKyf ta<u;xm;&if


&ygw,f}}
uRefawmfonf xNyD; ocifpdk;aemufrS vdkuf&avawmhonf/
uRefawmfwkdUonf a&ausmfvrf;rtwdkif; rcifopfwkdU tdrfa&SUrS
jzwfavQmufMu&avonf/
rcifopf\ ta':a':a&Topfonf tdrfa&SUrSm rwfwwf&yfaeonfjzpf&m uRefawmfhrSm
vTJa&Smifr&bJ
EIwfquf&avonf/
]]a&Ta&Taeaumif;&JUvm;}}
]]at; aeaumif;w,f? rif; igwkdUtdrf rvmwm Mumygyaum}}
]][kwfuJU? EdkifiHa&;tvkyfawGu ylaewmeJUyJ}}
uRefawmfwkdUonf a&SUqufavQmufoGm;Muavonf/ a':a&Topfu vSrf;rSmvdkuf\/
]]eufjzeftm;&if cPvmcJUygOD;a[h}}
oem;p&maumif;aom rcifopf\rsufESmuav;onf uRefawmfhpdwfxJrSm
wa&;a&;ay:aeavonf/
rcifopftay:wGif uRefawmf jyKaerdaomtjypfudk vIdufvIdufvSJvSJ cHpm;ae&avonf/
ocifpdk;u wpfpkHwpf&m uRefawmfhtm; ajymvkdufavonf/ oJoJuJGuJG rMum;&acs/
uRefawmfonf ocifpkd;tm; cyfaMumifaMumif awGMunfhNyD;]]bmwJUAsm}}
]]q&mazwkdUeJU &Jabmf awmfawmf&if;ESD;Muovm;}}
]][kwfuJU}}
]]q&maz&JU t,ltq 0g'oabmw&m;awG[m awmfawmfya'&mZfqef w,f/
0dZmynmeJUqefUusifw,f/
tif;tdkifcg;vSnfhvufzJGUawG odyf,kHw,f/ &mZ0ifudk MunfhwJUae&mrSmvnf;
ya'o&mZftjrifeJU
vkH;vkH;MunfhwmyJ/ ya'o&mZf ,Ofaus;rIudkom tpJGtvrf;&Sdw,f}}
ocifpdk;onf uRefawmf&dkaoaeaom q&maztm; a0zef&mwGif enf;enf;awmh
vGefvmNyD[k
xifvmavonf/ r&Jw&Jjzifh uefUuGufvdkufonf/
]]a&S;a[mif;Armh*DweJU ArmhtEkynmawGudk avhvmvdkufpm;wmuawmh jzifh
aumif;w,fxifwmyJ}}
]]cufaewmu a&S;a[mif;qdk&if ya'o&mZf,Ofaus;rIudk
a0zefwJUoabmrxm;wJUtcsufjzpfw,f}}
xdktckdufwGif uRefawmfonf ocifpdk;rSm csefyD,Hqk&zl;aom
wa,morm;wpfa,mufjzpfzl;onfudk

ajy;owd&vdkufavonf/
]]cifAsm;wa,mvkH;vkH; pGefUvdkufNyDvm;}}
]]t&if;&Sifaygufp vlUay:aMumhawGom wwfEdkifwJUtvkyfyg}}
,Ofaus;rIESifh ywfoufaom tcsufrsm;wGif ocifpdk;\ rdefUqdkcsufrsm;onf
uRefawmfhpdwfESifh rawGUvSyg/
odkUaomf ckcHajymqdkjcif;r&Sd/ ocifpdk;onf uRefawmfwkdU\ rmhufpf0g'q&mBuD;
r[kwfygavm/
rmhufpf0g'udk pGJvrf;ESpfoufaeNyDjzpfaom uRefawmfhtzkdU rmhufpf0g'q&mBuD;ESifh
vQm&Snfp&m
taMumif;r&Sd[k oabmxm;vkdufayawmhonf/
xkdaeUu uRefawmfESifhawGUNyD;aemuf rMumyg? ocifpdk;onf tmPmzDqefrIjzifh
axmifusoGm;ygavonf/
uRefawmfhrSm rcifopfwkdUtdrfodkUroGm;vQif jzpfrnfr[kwf/ a':a&Topfuyif
wrifrSmaeavonf/
rcifopf/ tjypfuif;pifaom rcifopf/ uRefawmf\ tcspfudk &dk;om;pGm
vufcHcJUonf/ uRefawmfhopmudk
t<uif;rJU,kHcJUonf/ rjrrSDESifhaomfvnf;aumif;?
tjcm;rdef;rwpfOD;OD;ESifhaomfvnf;aumif; uRefawmfonf
&Iyf&Iyf,Suf,Sufjzpfvdrhfrnf[k rcifopfrSm wpfcGef;wpfprQ oHo,jzpf[efr&Sd/
ol&dk;ovdk
uRefawmfu&dk;vdrfhrnf[k xif&Smonf/ ol opmckdifovdk uRefawmfckdifvdrfhrnf
xif&Smonf/ rjrrSDESihf
&IyfaxG;pGm jzpfaeaomudpwGif uRHuRH epfNyD; vGefvGefoGm;avav? uRefawmfum;
rcifopfESifhrxkdufwefawmhbl; [l xifjrifvmavavjzpfayonf/ rcifopfxHodkU
vludk,fwkdif roGm;?
pmjzifhvnf;ra&;/ odkUaomf tcspfudk&kyfodrf;MuygpdkU[kvnf; rajym&ufao;/
wpfenf;tm;jzifh qdkaom
rcifopftm; arQmfvifhcsufay;xm;wkef;jzpfavonf/
rcifopfrSm arQmfae&SmOD;rnf/ ylyefae&SmOD;rnf/ rxdkufrwefaomoludk
xdkufwefonf[k xif&SmaeOD;rnf/
rcifopftm; uRefawmfu oufouf'kuay;aeonfESifh rwlygvm;/ rw&m;
vkyfaeonfESifh rwlygvm;/
]]tcspfudk&yfpJMupdkU}} [k rcifopfxH pma&;taMumif;Mum;um jywfpJvQif
taumif;qkH;jzpfayvdrfhrnf/

uRefawmfhvdyfjymvnf; oefUrnf/ rcifopfrSmvnf;


uRefawmfhtay:rSm;aomarQmfvihfcsuf rxm;awmhbJ
tydk'kuwkdUrS uif;a0;ayvdrhfrnf/
uRefawmfhpdwfrSm cHpm;aeonfhtwdkif; vufawGUvkyfawmhrnf[k uavmifESifh pm&Gufudk
aumufudkifaomtcg uRefawmfhtonf;ESvkH;rsm;onf emaeavonf/ vufawGu
wkefaeonf/
]]tcspfudk&kyfodrf;MuygpdkU}}[k ra&;&uf/ jywfpJMuygpdkU[k rajymEdkif/ NyD;awmh
]]jywfpJMupdkU}}qkdaom
uRefawmfh tqdkonf rcifopf\ESvkH;om;udk oifwkef;"m;ESifh rTef;aeonfESifhrsm;
wlaernfvm;/
odkUjzifh tawmfMumatmif awGaeavonf/ odkUuvdk awGae&if; uRefawmfonf
rcifopftm;
rnfrQcspfaeonfudk awG;rdavonf/
'gjzifh rcifopfESifhawGUvQif b,fvkdoabmxm;rnfvJ/ bmpum;ajymrnfvJ/
b,fvkdjyKrlrnfvJ/
tawmfxl;qef;onf/ uRefawmfhudk,fEIdufu uRefawmfonf tm&JvQm&Jomru
vuf&JZuf&Jvnf;jzpfonf/
pdwfESifhvnf; azmufjyefcsifwkdif; azmufjyef&onf/ rjrifhOD;ESifhqdkvQif
cspf&dyfcspfaiGUay;NyD; &dwdwd
nKwkwk pmESifha&;? pum;jzihfajym? pdwftm;jzifhvnf; azmufjym;avmfvnfcJU\/
rcifopfESifhrlum;
cspfpum; BudKufpum;rsm; pmjzifha&;om orD;&nf;pm;jzpfcJU \/ cspfpum;
BudKufpum;
wpfvkH;rQyg;pyfjzifh rajymbJ wu,fcspfae\/ vlcsif;awGUaomfvnf;
vufzsm;ESifhyifrxd/
udk,fxdvufa&mufusL;vGef&efum; pdwful;xJrSmyif rxnfhzl;acs/
odkUaomf rcifopftay:rSm xm;tyfaom uRefawmfhtcspfonf uRefawmfhrsufpdxJrS
jzmxGufae[ef&Sdonf/
uRefawmfhtonf;xJrSm ysHUvGifhae[ef&Sdonf/ uRefawmfhtrlt&mtm;vkH;udk
MoZmay;ae[ef&Sd avonf/
rcifopfu uRefawmfhtay:rSm xm;tyfaomtcspfonfvnf;
xdkenf;twdkif;yifjzpfae[efwlavonf/
xkdUaMumifh rcifopfESifh rawGUcif uRefawmfhpdwfudk uRefawmfEdkifzkdU vkdavonf/
ckawmh

rcifopftay:wGifxm;tyfaom tcspfu uRefawmfhpdwf udkuRefawmfEdkifzkdUvdkavonf/


ckawmh
rcifopftay:wGif xm;tyfaom tcspfu uRefawmfhpdwfudkcsKyfudkifvTrf;rdk;aeonf/
rcifopfudk rcspfawmhygbl;[k pdwfudkwkH;wkH;csEdkif&ef OmPf&SdorQxkwfNyD;
taMumif;qifjcif&SmazGonf/
bmoma&;jzifh vSnfhpOf;pm;onf/ w&m;jzifh qifjcifonf/
EdkifiHa&;qifjcifzefwD;Munfhonf/
NyD;awmhpmwpfapmif aumufa&;onf/ a&;xm;aom pmudkjyefzwfNyD;
qkwfypfvdkufonf/
aemufxyf pmwpfapmifa&;pDjyefavonf/
opfopf
vlUavmurSm zkdrwdkU&JU tcspfaESmifBudK;[m w,fNyD;&IyfaxG;w,f? vQKdU0Sufw,f?
axGjym;w,f? cdkifvnf;cdkifrmvSygayw,f/
'ghaMumifhvnf; a0ae ,sow0gtaygif;&JU tusKd;udk uRwfuRwfvGwf
vGwfaqmif&GufvdkwJU bk&m;tavmif;rsm;ESifh &[Emtavmif;awmfawG[m
tcspfaESmifBudK;udk jzwfawmufjcif;qdkwJU pGefUjcif;BuD;rsm;udk jyKawmfrlMu&wmyJ}}
cktcsdef[m jrefrmjynfeJU jrefrmvlrsKd;rsm;twGuf rsKd;cspfyk*dKvfwdkif; toufjzpfap?
pnf;prfOpmjzpfap? tcspfjzpfap? pGefUjcif;BuD;rsm; pGefUNyD;
aqmif&Guf&r,fhtcsdefjzpfw,f/
opfopf[m rsKd;cspfpdwf"mwfxufoefNyD; EdkifiHa&;todOmPf&SdolwpfOD;rdkU tJ'Dtcsufudk
vkH;0em;vnfNyD;jzpfr,fvdkU udkudk,kHMunfw,f/
udkudk[m EdkifiHa&;udk vGwfvGwfvyfvyfBuD; aemufqHriifbJ vkyfEdkifatmif
opfopf&JUcGifhjyKcsuft& pGefUjcif;BuD;wpfck vkyfcsifygw,f/ opfopftay:rSm
xm;tyfwJUudkudkUtcspfudk&yfqdkif;xm;zkdUygyJ/
&yfqdkif;xm;Mu&atmifaemf/
okdUayr,fh udkudku opfopfudk nDrav;t&if;vdk cspfaeyghr,f/ opfopfuvnf;
tpfudkBuD;t&if;vdk oabmxm;ygaemf/
tpfudkBuD;
udk,fhpmudk,f tawmfoabmusaeonf/ pmyg w&m;oabmrsm;rSm jrifhjrwfvSonf/
EdkifiHa&;taMumif;jycsufrsm;rSmvnf; ,kwd&SdvSay&m uRefawmfudk,fwdkifyif
tcdkiftrm,kHMunfvmonf/
wu,fhrsKd;cspfBuD; wifxGef;ygwum;/ pGefUjcif;BuD; pGefUEdkifaom
tmZmenfwifxGef;ygwum;/
uRefawmfonf a&mifpkHcJwHwpfbl;udk 0,fNyD; cJwHrsm;atmufrSm
txufygpmudkacgufNyD; xnfhxm;vdkuf\/

rcifopfwkdUtdrfodkU a&mufaomtcg a':a&Topftm; atmufxyfrSmyif aq;ykvif;


wHqdyfuyfae&if;
awGU&avonf/ a':a&Topf\ rsufESmrSm romr,mjzpfaeaomaMumifh xl;jcm;ae\/
onfhjyiftcgrsm;rSm
a&Ta&T\ rsufESmonf rma&ausma& Edkifwwfonf/
]]a&Ta&T aeaumif;&JUvm;}}
a':a&Topfu acsmif;[yfvkdufNyD;]]aeaumif;ygw,f}}
a&Ta&T\toHonfvnf; aysmhae\/
uRefawmfu tay:xyfodkUwuf&efom pdwfapmNyD; avSum;qDodkU oGm;&if;]]a':a':wkdU&Sdw,f r[kwfvm;}}
a':a&TopfonfwHqdyfuyfaeaom aq;ykvif;rsm;udk ab;csxm;NyD;]]vmOD;? 'DrSm xkdifOD;}}
uRefawmfonf pdk;&drfpGmjzifh a&Ta&Txdkifaom uGyfyspfay:rSm xdkifvkdufonf/
]]rif; a':a':a&m? opfopfa&m r&SdMubl;}}
]]b,foGm;MuovJ a&Ta&T}}
a&Ta&Tonfajym&rSm pdwfav;ae[efwlonf/ uRefawmfhpdk;&drfjcif;um; BuD;rm;vmonf/
]]b,fudkrsm; oGm;MuvdkUvJcifAsm}}
]]rif; a':a':eJUarmifa&Taz &efjzpfMuw,fuJGU? &efjzpfNyD;rnTefUu orD;ac:NyD;
tdrfuqif;oGm;w,f}}
]]b,fudkqif;oGm;wmvJ a&Ta&T}}
]]a&Twd*kHtv,fyp,HrSm olUtpfr0rf;uJG oDv&Sif a':0PaewJU Z&yfudk oGm;w,f
xifwmyJ}}
uRefawmfum;tm;rvdktm;r& jzpfvmNyD; toHawGyif tufukef\/
]]xifwmyJvm; a&Ta&T? aoaocsmcsm rodbl;vm;}}
]]tJ'DudkyJ oGm;rSmygyJ/ rnGefU[m wpf&yfwpfaus;vnf; roGm;wwfbl;?
ta0;qkH;oGm;&if ausmuf0dkif;ygyJ/
vifr,m;pdwfqkd;&if oDv&Sifausmif;oGm; aewwfwmygyJ}}
]]b,fawmhjyefvmr,fxifovJ a&Ta&T}}
]][JU armifwifxGef;&JU? pdwfqkd;oGm;w,fqdkwm b,fjyefvmrSmvJ}}
uRefawmfh&ifxJrSm 'dwfceJjzpfoGm;avonf/
]]a[mAsm}}
]]wpfa,mufa,mufu Mum;xJu vdkufac:&w,f? rif;udk igrSmvdkufwmu
rif;a':a':
oGm;ac:apcsifvdkUyJuJGU? ckaeqkd&if pdwfajyavmufygNyD}}

]]b,favmufMumNyDvJ}}
]]q,f&ufavmufawmh&SdNyD}}
]]q&mazaum pdwfajyNyDvm;}}
]]ajyavmufa&mayghuG,f? olvnf; wpfa,mufa,mufac:ay;zkdU apmifhaewmygyJ}}
uRefawmfum;,ckt&G,fxd vifr,m;&efjzpfMuonfrsm;udk BuKHawGUzl;\/ odkUaomf
b,fvdkjyefaygif;xkwfMuonfudkum; rBuKHzl;ao;acs/ xdkUaMumifh pdwf0ifpm;pGm]]q&mazu tJ'Dvdkapmifhaewm a&Ta&Tub,fvkdvkyfodovJ}}
]]tif; rnGefUudk owd&w,fvkdUawmh rajymbl;aygh? orD;udk owd&w,fvdkUawmh
ajymw,f?
'gupum;ac:wmayghuG,f}}
]]bmaMumifh &efjzpfMuwmvJa&Ta&T}}
]]ajymvnf; rajymcsifygbl;uG,f}}
a':a&Topfonf rajymcsifygbl;[k pum;pNyD; a':a':ESifh q&mazwkdU &efjzpf&onfh
tjzpfoepfpkHudk
tm;vkH;ukef ajymjyaeavonf/
]]armifa&Tazuvn;f armifa&TazyJ/ odkUayr,fhrnGefU[mckxd tcsKd;rajymif;bl;?
vifhtay:rSm
onf;nnf;cHpdwfr&Sdbl;/ nm;cgpuvnf; 'DvdkyJ? ck orD;tysKdjzpfwJU tcsdefawmhvnf;
'DtcsKd;yJ}}
a':a&Topfonf ab;rScsxm;aom aq;ykvif;rsm;udk wHqdyfuyf&ef
aumufudkifjyefavonf/
twefMumNidrfaeao;ojzifh a&SUqufajym&efrSm 0efav;aeavovm;[k
uRefawmfxifrdao;onf/
]]rSwfrSwf&&yJ/ opfopfudk,f0efeJU wkef;u yxrqkH;wpfBudrf vifr,m;&efjzpfNyD;
rnGefUtdrfu
xGufoGm;w,f/ igeJUywfoufNyD; olwkdUvifr,m; &efjzpfMuwmyJ/
bmtaMumif;&,fawmh
wdwdususrrSwfrd awmhygbl;/ odkUayr,hfiguy Jarmifa&TazudkqkH;r&w,f/
tpfreJUr,m;?
r,m;udkydkta&;ay;&r,f/ tpfrtay: omzkdUrajymeJU? wef;wlawmif rxm;&bl;vdkU
iguajym&w,f/
'Daemuf igeJUywfoufNyD; wpfcgrS &efrjzpfwmhbl;/ opfopfarG;NyD;awmhvnf;
rnGefUutdrfrSm igr&Sd&if
rjzpfbl;qkdwmem;vnfvmw,f/ 'Dawmh orD;a,mufr wnfhMuwmaygh/ tppt&m&m
qdk;wdkifyif

aumif;wdkifyifygyJ}}
a':a&Topfonf uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfcsufxdk;vdkufNyD;]]rif;wkdUtaMumif;vnf; wdkifyifMuwmyJ}}
uRefawmfonf &ifxJrSm xdwfceJjzpfoGm;NyD; udk,fcEmonfyif ,dkUceJ jzpfoGm;\/
rcifopfESifh
uRefawmfwkdUtaMumif; bGif;bGif;BuD;rsm; ajymaevQif cuf&acs&JU/
]]opfopfpum;wwfcgpu aemufwpfBudrf vifr,m; &efjzpfMujyefw,f uGJU/
armifa&TazwkdUausmif;u
q&mrwpfa,mufu oDcsif;qkdw,f? armifa&Tazu ywvm;wD;w,f/ olwkdUuvnf;
cyfwJGwGJ?
rnGefUuvnf; cyfonf;onf;rdkU rouFmjzpfvGef;w,f/ 'geJU&efjzpfMuwmygyJ/
tdrfuxGufoGm;awmh
vufaxmufq&muav;wpfa,mufu vdkufac:&w,fuJGU}}
]]eD;wusufusuf a0;woufoufqkdwmxJu xifyg&JU a&Ta&T}}
]]at; [kwfw,f/ &efwusufusufjzpfMuwmuvJGvkdU olwkdUvifr,m;
rSmbmrSajymp&mr&Sdbl;/ at;
a,musmf;qkdwmuawmh udk,fhtdrfavSum;rSm okH;xpfqif;NyD;w,fqkd&ifyJ igvlysKdvdkU
xifoGm;wwfMuwmawmh &Sdoaygh/ tjyifrSm ydk;csifyef;csifwwfMuoaygh}}
a&Ta&Tonf uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfcsuf xkd;vdkufjyefavonf/
]]rif;awmh tJ'Da,musm;frsKd; rjzpfcsifeJUaemf raumif;bl;/ armifa&Taz[m
a[mha[mh&rf;&rf;bmrS&Sdwm
r[kwfbl;/ wpfcgwpfcg tdrfavSum;okH;xpfqif;rd&if vlysKdjzpfoGm;NyD
xifwwfwmuav;wpfckyJ/ bmrS
BuD;wJUtjypf r[kwfygbl;/ onfhjyifa,musm;fawG onfhxufqkd;ao;w,f/ 'gaMumifh
igu
rnGefUudkajymjyygw,f? onf;nnf;cHygvdkU/ pdwfoabmxm; BuD;ygvdkU/
rnGefUuighudkarmifhbufu
a&SUaevkdufw,fvkdU ajymao;w,f? ckaemufqkH;jzpfMuwmuawmh..}}
uRefawmfonf aemufqkH;xd tjzpfoepfrsm;udk rMum;csifawmhNyD/ wusufusuf
&efjzpfNyD;MuNyD/
a':a':nGefUESifh q&mazwkdUcyfjrefjref jyefaygif;xkyfEdkifMu&ef a':a':nGefUtm;
ac:ay;NyD;
opfopfuav;vufxJodkU uRefawmfa&;cJUaom pmudkxnfhay;&efom pdwfapmaeavNyD/
]]a':a':eJUopfopfudk uRefawmfoGm;ac:r,f a&Ta&T/ olwkdUaeaewJU oDv&Sif
Z&yfb,fem;rSmqkdwmom

aoaocsmcsm nTefvdkufygawmh}}
a':a&Topfu aoaocsmcsm nTefvkdufonfhtwdkif;csufcsif;yif Z&yfodkU
vdkufoGm;avonf/
opfopfwkdUwnf;ckdaeaom Z&yfrSm ESpfxyfwkdufZ&yfjzpfonf/ odyfrBuD;aomfvnf;
tawmfyif
oyfoyf&yf&yfjzpfonf/ tjcm;Z&yfrsm;ESifh rwlaom tcsufwpfcsufrSm
avESifhtvif;a&mif
rsm;rsm;0ifatmif pDrHxm;jcif; jzpfavonf/
tcsdefrSmaeUcif;jzpf aeyljyif;aeavonf/ odkUaomf tv,fyp,H&Sd xkdZ&yfrSm
at;&dyfomjzpfae\/
rcifopfum; atmufxyfrSm yufvufukvm;xdkifwGif xdkif pmzwfaeavonf/
pmtkyftjynfhygaomausmif;oGm;vG,ftdwfudk ukvm;xdkifrSmcsdwfqGJxm;avonf/
ckwifwpfckay:wGif oDv&Sifwpfyg;onf usdef;pufvsuf&Sdav\/
rD;zdkbufwGif touf 50ausmf 60wGif;rSm &Sdrnfjzpfaom a,m*DrBuD;
wpfa,mufonf
aqmifhaMumifhxdkifvsuf aq;vdyfzGmae\/
rcifopfonf pmrSmepfjrKyfaeojzifh uRefawmfhtm; rjrif/
]]opfopf}}
opfopfonf &kwfw&uftHUtm;oifhaeonf/
]]a':a':aum&Sd&JUvm;}}
opfopfonf rwfwwf&yfvdkufonf/
]]&Sdw,fq&m&JU? xdkifav}}
opfopfu olUukvm;xdkifudkay;onf/ okdUaomf uRefawmfonf oifjzL;ay:rSmom
xdkifvkdufonf/
]]opfopfjzifh tHUMoaewmyJ? q&mb,fuaeNyD; b,fvdka&muf vmwmvJ}}
ckawmh opfopfrsufESmwGif tHUMojcif;xuf 0rf;ajrmufjcif;onfay: vGifaeonf/
]]a&Ta&TwkdU aeaumif;Muvm; q&m}}
uRefawmfu a&mifpkHcJwHbl;udk xkwfay;&if;]]aeaumif;Muygw,f}}
opfopfu a&mifpkHcJwHudkvSrf;,laomtcg uRefawmfhtoHudk wdk;vkdufNyD;]]tJ'DxJrSm pmygw,f}}
opfopfutNyKH;jzifh todtrSwfjyKvdkufavonf/ NyD;awmh]]opfrSm a&mifpkHcJwHvkdaewmESifhtawmfyJ? ajrykHawGqGJr,fvkdU}}
opfopfonf a&mifpkHcJwHbl;udk vG,ftdwfxJokdU xnfhavonf/
]]a':a':aum}}

]]tay:xyfrSm &Sdygw,fq&m/ cPxdkifygOD;/ opfoGm;ac:vkdufOD;r,f}}


uRefawmfonf opfopfzwfaeaom pmtkyfudk,lMunfhvkdufonf/ Zdew yumoeD/
opfopfonf tay:xyf rwufrD rD;zkdbufrSm&Sdaom a,m*DrBuD;tm; wpfpkHwpf&m
ajymcJUavonf/
a,m*DrBuD;onf a&aEG;tkd;udk rD;xxdk;aeav\/
twefMumawmh a':a':qif;vmavonf/ 0if;vufaeaom a&SUoGm;BuD;rsm;
ay:onfhwdkifatmifNyKH;NyD;
uRefawmfhtm; EIwfquf\/
]]b,fhES,fvJa[h armifwifxGef;? rvmrvmeJU vmr,fhvmawmh ykef;ae&mudk
&Smvmw,fxifw,f}}
uRefawmfolwkdUxHodkU roGm;rvmaeonfrSm MumNyDjzpfonfudk apmif;yg;&dyfjcnf
xnfhajymvkdufao;onfhtwGuf uRefawmfhrSm tajz&usyfoGm;avonf/ xdkUaMumifh]]aeaumif;&JUvm; a':a':}}
a':a':nTefUonf uRefawmfhteD;rSm xdkifvdkufNyD;]]at; aumif;ygw,f? rif;b,fuavQmufvmovJ}}
]]a&Ta&TuvTwfvkdufvdkU vmwmyJ a':a':}}
]]bmudwf}}[k ar;NyD; pyfNzJNzJvkyfaeavonf/ odvsufESifh rodcsifa,mif
aqmifjcif;jzpfaMumif;
uRefawmfuvnf; &dyfrdonf/ a':a':uvnf;rzkH;yg/
]]tdrfjyefvdkufzkdUav}}
a':a':um; bmrQrajymbJ NyKH;NzJNzJom vkyfaeavonf/ NyD;awmh aemufvSnfhNyD;]]opfopfa& aumfzD azsmfcJUyga[h}}
opfopfum; rD;zkdacsmifbufrSm&Sdae\/ a,m*DrBuD;u aumfzDazsmf&ef jyifaeavonf/
]]tbGm;av;azmh azsmfaew,f arar}}
uRefawmfonf a':a':nGefUtm; tdrfjyefcsifygvsuf [efaqmifaezkdUrvdk atmif
ab;wD;ay;&avonf/
]]q&muvnf; ajymowJU orD;vGrf;vSNyDwJU/ NyD;awmhvnf; q&mudk,fwdkifu
uRefawmfudkajymw,f?
rif;a':a':udk oGm;ac:acsuGmwJU/ vGeforQ 0efcsawmif;yefyghr,fwJU [J [J}}
uRefawmfu &,fvdkuf&m a':a':uvnf; vdkuf&,faeavonf/
]]rif;q&m 'Dpum;rsKd;ajymrSm r[kwfygbl;uG,f? rif;u yvDraeygeJU? olajymvnf;
igur,kHygbl;/
rif;q&m aeawmhaumif;&JUvm;}}
]]odyfaumif;[efrwlbl;cifAs}}
trSeftm;jzifh q&aztm; uRefawmfrawGUonfrSm MumavNyD/ a':a':nGefUonf

tenf;i,frsufeSmndK;oGm;NyD;]]bmjzpfowJUvJ}}
]]uRefawmfvnf;rodbl; cifAs/ ajymvnf;rajymbl;}}
xdktawmtwGif; opfopfu eHUomykiSufaysmoD;rsm;,lvmNyD; wnfcif;onf/
aemufrMumrD
aumfzDa&mufvmjyefavonf/
a':a':u rD;zkdbufodkU vSrf;NyD;]]razmha& vufzufokyfvnf; ,lcJUygOD;}}
xdktawmtwGif; oDv&SifBuD;Edk;vmavonf/ oDv&Sifa':0PrSm 00NzdK;NzdK;
t&yftarmif;aumif;aumif;jzpfonf/ tom;vnf; jzLonf/ MunfndK
ESpfdvdkzG,fyifjzpf\/ a':0PrSm
a':a':nGefUuJUodkU oGm;enf;enf;acg\/ uRefawmfwkdUteD;rSm vm&yfNyD;]]'gu b,folvJ rnGefU}}
]]armifwifxGfe;qdkwmav}}
]]aMomf}}[k tmar#dwfjyKNyD; ajE&pGm acgif;ndwfNyD;aeavonf
uRefawmfu oDv&Siftm; armhMunfhvsuf]]q&mOD;a&TazeJU a':a&TopfwkdUu a':a':nGefUeJU opfopfwkdUudk jyefac:zkdU
vTwfvkdufygw,fcifAsm}}
a':0Ponf acgaeaomoGm;rsm;jyLxGufvmatmif NyKH;vsuf]]at; at; aumif;w,f vkdufrSmaygh}}
om;trdonf tdrfjyefvkduf&ef pDpOfaeMupOf uRefawmfhrSm wpfem&DrQ apmifh&ao;onf/
xdktcsdeftwGif;wGif
rcifopfonf t*Fvdyfpm oifcef;pmtkyfudkxkwfNyD; olrodaom pmrsm;udk
uRefawmfhtm;ar;aeao;onf/
uRefawmfonf rcifopfwkdUom;trdtm; tdrfodkUjyefydkUNyD;aemuf olwkdUESfih cGmcgeD;wGif
rcifopftm;]]ajrykHawGNyD;atmif qGJxm;aemf? udk,freufjzef vm,lr,f}}[k rSmxm;cJUavonf/
a&mifpkHcJwHbl;xJrSm xnfhay;vkdufaom pmudkjyef&ef ajymjcif;jzpfaMumif; rcifopf
odavonf/
orD;&nf;pm;jzwfpm/
rcifopfu b,fodkUwkHUjyefvdrhfrnfenf;/
ola&;pyfay;cJUzl;aom uAsmuav;rSm a&SUajy;erdwfyJ[k ,lqum
0rf;enf;aMuuJG&Smrnfavm/
uRefawmfhtm; ]romvnf;w? omvnf;w? urmhwefqm aiGaomfwm}[k
Edkif;ac:cJUonf/

vrif;BuD;ray:vmvQif vGrf;qGwfwo arQmfaecJU&onf/ vrif;BuD;ay:vmvQifvnf;


&Tif&Tifysys
wooESifh Munhfr0 &Ir0 jzpf&onf/ odkUaomfvrif;onf awmifuRef;rSmom
xGef;vif;onf r[kwf/
awmifuRef;rS uG,faysmufNyD; ajrmufuRef;odkUa&mufoGm; xGef;vif;wwfonf/
xdktcgrsKd; awmifuRef;ol
opfopfrSm vGrf;ae&pfygvdrhfrnf/
opfopfu onfuAsmrsKd;uav;udk xyfrHoDukH;NyD; wkHUjyefvdrfhrnfavm/
opfopfcrsmrSm vGrf;aqG;aernfavm? aMuuGJ0rf;enf; jzpfae&Smrnfavm/
odkUr[kwf uRefawmfhtaMumif;jycsufrsm;rSm rckdifvkH[kqdkNyD; tcspfudk &kyfodr;f&ef
oabmrwl[k
t,lcHaeOD;rnfavm/
odkUwnf;r[kwf uRefawmfhpm\ aemufuG,f&Sd uRefawmfhtaMumif;rsm;udk
rouFmrIaESmNyD;
trsKd;rsKd;awG;awmum rsufrmef&Saeavrnfavm/
uRefawmfhrSm trsKd;rsKd;awG;awmum aerxdxdkifrom jzpfaeavonf/
pmay;rdonfudkyif
rSm;oGm;avNyDvm;[k pdk;&drfvmonf/
rcifopftm; pmjzifh ESdyfpufrdjyefavNyDvm;[k oem;rd\/ uRefawmfhtjzpfudk
uRefawmf&GH&Smrd\/
rjrrSDESifh ckvdkjyifr&atmif rSm;&onfhtwGuf vdkrcifopftm; txyfxyf
tjypfjyK&jcif; jzpfonf[k
awG;rdum udk,fhudk,fudk,fa&m rjrrSDyg pdwfemvmovdk jzpfrdav\/
a&;rdaompmudk jyef&kyfodrf;&rnfvm;/
&kyfodrf; r&awmhyg/
aemufwpfaeUwGif rcifopfxhrS jyefpmudk &&Sdavonf/ pmwGif uRefawmfhtm;
uRefawmfuoabmxm;apcsifovdk ]tpfudkBuD;}[k rac:? ]q&m}[kom
ac:vkdufavonf/
q&m
q&mhxH opfopf &dkaoav;pm;pGm pmjyeftyfygonf/ q&mhpmudk
opfopfaumif;rGefaphpyfpGm zwfygonf/
av;eufpGmvnf; pOf;pm;ygonf/
rSefygonf/ ,ckvdk ta&;BuD;aomtcgrsKd;wGif a,musmf;aumif;
a,musm;fjrwfwkdUonf

pGefUjcif;BuD;rsKd;rsm;udk vkyftyfygonf/ &nf;pm;onf opfopftm; q&mpGefUzdkUvdk


pGefUjcif;udkopfopfu
ruefUuGufonfhjyif EdkifiHESifh trsKd;twGuf tusKd;aqmif&Guf&mwGif ckvdk
q&mhtm;opfopfu
yg&rDjznfhvdkuf &ovdkjzpfojzifh wpfenf;tm;jzifh 0rf;omrdonf/
q&m
q&mhxH opfopf&dkaoav;pm;pGm pmjyeftyfygonf/ q&mhpmudk
opfopfaumif;rGefaphpyfpGm zwfygonf/
av;eufpGmvnf; pOf;pm;ygonf/
rSefygonf/ ,ckvdk ta&;BuD;aomtcgrsKd;wGif a,musmf;aumif;
a,musfm;jrwfwkdUonf
pGefUjcif;BuD;rsKd;rsm;udk vkyftyfygonf/ &nf;pm;onf opfopftm;
q&mpGefUzkdUvdkpGefUjcif;udkopfopfu
ruefUuGufonfhjyif EdkifiHESifh trsKd;twGuf tusK;daqmif&Guf&mwGif ckvdkq&mhtm;
opfopfu
yg&rDjznfhvkduf &ovdkjzpfojzifh wpfenf;tm;jzifh 0rf;omrdonf/
q&m[m EdkifiHa&;udk pGefUpGefUpm;pm; vGwfvGwfvyfvyfBuD; vkyfEdkifygonf/
opfopfqdkwJUaemufqHiifp&mt&m vkH;0r&Sd[k trSwfxm;NyD; aqmif&Gufygavmh/
odkUaomf EdkifiHa&; aqmif&Gufonfhtcg ]owdwrH OmPfajruwkwf}
qkdouJUodkUowdvnf;NrJygap/
OmPfvnf;okH;Edkifygap/ yl;wGJyg a&S;ynm&SdwkdU\ tqdktrdefUrsm;udkvnf;
vdkufemEdkifygap/
opfopf
xkdpmESifhtwl Avmpm&Guf okH;rsufESm tjynfhrQ&Sdaom a&S;ynm&SdwkdU\
a&;om;csufrsm;rS
tqDtESpfjzpfaom aumufEkwfcsufrsm;udk ul;,la&;om;ay; vdkufavonf/
ykawm0g'qkH;rpm?
avmuom&qkH;rpm? ukoysKdU? oH0&ysKdU? pmPuseDwdpaom usrf;rsm;rS
aumufEkwfcsufrsm;jzpfavonf/
uRefawmfonf xkdjyefpmudk &&Sdaom aeUwpfaeUvkH; nOfheufoef;acgiftxd
bmrQrvkyfEdkif? rudkifEdkif/
b,frQroGm;Edkif rvmEdkif/ opfopf\ pmuav;udk pmuav;udk
tacgufacgufzwfonf/ qkH;rpum;udk
tBudrfBudrfrSwfonf/ tdyf&may:rSm acGvdkuf? yufvufukvm;xdkifrSm acGvdkuf?

wpfacGwnf;acGNyD;awGa0pOf;pm;aeavonf/ pGefUvTwfvdkufrdaom rcifopftm;


ESajrmaeavonf/
ynm&Sdrsm;\ tqdktrdefU aumufEkwfcsufrsm;udk Avmpm&Guf 2&Guf? pmrsufESm
okH;zufwGifa&;xm;&mwpfzufrSm vyfae\/ xdkbufwGif pmaMumif;uav;
wpfaMumif;a&;xm;NyD;
jcpfzsufxm;onfudk awGU&\/ jcpfzsufxm;onfhMum;rS r&&atmif
xkdpmaMumif;uav;udk
zwfMunfhvdkuf&m]]aMomf.... t&G,fESifhaomurrQygwum;}}[l awGU&avonf/ rcifopf\ &ifwGif;rS
yGifhxGufvmaom
taMumif;uav;yifwnf;/ yGifhxGufvmNyD; pmESifha&; nnf;nLNyD;umrS jcpfzsufzkH;&ef
BudK;pm;xm;&Smonf/ uRefawmfESifhawGUpu rcifopfrSm q,fhig;ESpfrQom &Sdao;onf/
ck
q,fhckESpfESpfausmfom &SdOD;rnf/ wu,fyif t&G,fESifhaomu rrQ&Smwum;/ /
62
tjypfrSxGufvmaomtykyfeHU
&efukefNrdKUwGif avaMumif;ab;&efcdkvIHa&; tpDtpOfrsm; pwifvkyfvsuf aeavNyD/
&efukefjrLeDpy,fu avaMumif;ab;&ef cdkvIHa&;*lrsm; q,fhwpfae&mrSm
vkyf&efcGifhjyKvkdufavonf/
jynfoljynfom;rsm; pdk;&drfwBuD; txdwfwvefU rjzpfMuap&ef jrefrmjynf\
t&Sifocif
NAdwdoQtpdk;&wkdUonf ppfBuD;rSm ta&SUbufodkU ul;pufrvmEdkifyg[k tmrcHpum;rsm;
aMunmaeavonf/
olwkdUonf *syefESifh ppfjzpf&ef taMumif;r&Sd[kvnf; wu,fxifMuonf/
xifonfhtwdkif;vnf;
ajymqdkaeMuavonf/
vltrsm;rSm ppfBuD;udk 0dk;wdk;0g;wm;tm;jzifh aMumufaomfvnf;
t*Fvdyfppf&IH;aejcif;aMumifhyif
0rf;omaeMuavonf/
uRefawmfwkdUonf e,frsm;vnf; vQKdU0Sufa&; ajratmufawmfvSefa&;tzGJUcGJrsm;udk
tESHUtjym;pwifzJGUpnf;aeMuavNyD/
ajray:rS xGuf&yf*dkPf;uvnf; tawmfyif qlylvIyf&Sm;vmcJUavonf/
a'gufwmbarmf? ocifb[def;ESifh ocifatmifqef;wkdU okH;OD;om; a&;Muaom
]urmppfESifhArm} [laom

pmtkyfuav; xGufvmavonf/ ]]ta&;BuD;NyD aoG;pnf;MupdkU}}? ]]tcgtm;jzifhvnf;


ta&;BuD;?
udpuvnf; ta&;BuD;? a&;olrsm;uvnf; ta&;BuD;? xkdUaMumifh0,f&ef
ta&;BuD;onf}} ponfjzifh
aMumfjimum pmtkyfwpftkyf okH;jym;jzihf a&mif;av&m vGefpGmwGifus,favonf/
ppfBuD;rSm
Armutjrwfxkwf&ef nTefMum;aom pmtkyfi,fuav;jzpf\/
]t*FvdyftcufArmhtcsuf}qdkaom
aqmifyk'fudk twnfjyKxm;jcif;yif jzpf\/
ajray:ajratmuf pnf;&kH;rI vIyf&Sm;Mu&kHru EdkifiHjcm;ESifh qufoG,f&efrSmvnf;
enf;trsKd;rsKd;jzifh
aqmif&GufaeMuavNyD/
OD;bvGif? OD;bcsKd? ocifEkpaom acgif;aqmifudk,fpm;vS,frsm;u w&kwfjynfodkU
cspfMunfa&;rpf&SifoGm;cJUMuonf/ ocifoef;xGef;? ocifatmifqef;? udkb[def;
polkwkdUu
tdEd,uGef*&ufodkU avhvma&;rpf&Sif oGm;cJUMuavNyD/
ocifatmifqef;onf tzrf;rcH? ykef;atmif;aeNyD; ajratmufawmfvSef a&;vkyfief;rsm;
vkyfae&mrSuRefawmfwkdUyif owif;tpte rMum;&awmhacs/ tawmfMumrS EdkifiHjcm;odkU
xGufoGm;NyD[k
t&dyft>rufodMu&avonf/
vTwfawmfEdkifiHa&;rSmum; &Sufp&myif aumif;ao;awmh\/ atmf,k0qkdaom w&kwf
rsufESmBuD;vlqdk;wpfa,mufudpESifh ywfoufNyD; eef;&if;0ef OD;ykESifh jynfxJa&;0efBuD;
OD;bazwkdU
vlodewfMum;vTwfawmfrSm pum;rsm;Muavonf/ OD;baz&mxl;rS EkwfxGuf&onftxd
jzpfapcJUaom
trIjzpfavonf/
vTwfawmftrwfrsm; vmbfpm;jcif;? rJa&mif;rJ0,fvkyfjcif;rsm; teHUwaxmif;axmif;
xGufatmifjyefUyGm;vmojzifh pkHprf;ppfaq;&ef aumfrwDrsm; cefU&avonf/
OD;ykESifh OD;baz&efjzpfonfudk tjrwfxkwfNyD; OD;apmonf eef;&if;0ef jzpfvmavonf/
uRefawmfwkdUvli,frsm;um; xdktjzpftysufrsm;aMumifh vTwfawmfEdkifiHa&;udk
pufqkyf&GH&SmMu\/
vlBuD;EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;tm; rkef;wD;Muukef\/
ocifb[def;u uRefawmfhtm; awGUcsifonfqdkojzifh udkat;aiGESifhtwl
vkdufoGm;&avonf/
tcsdefrSm naeapmif;jzpfonf/

uRefawmfwkdUNrdUxJrS pD;vmaom bwfpfum;onf ajreDukef;udk vGefNyD;vmaomtcg


udkat;aiGu
jynfvr;fBuD;\ nmbuf&Sd tdrfuav;wpfvkH;udk vufndSK;xdk;jyNyD;]]'Dtdrfudkodw,fr[kwfvm;}}
]]odw,fav? udkvSa&Tawmif rcif&DeJU nm;NyD;cgp cPaeao;w,fav/ ckawmh
udkodef;azvnf;
raeawmhbl;? udkvSa&Tvnf; raeawmhbl;}}
]]udkodef;az b,fajymif;oGm;NyDvJ}}
]]ukdodef;azu &kyf&Sif'g&dkufwmvkyfaeawmh wmarGajymif;oGm;NyD? udkvSa&Tuvnf;
q&m0efjzpfoGm;awmh
tvkyfeJUeD;&m ajymif;oGm;NyD}}
]]olwkdUwpfawG[m EdkifiHa&;eJU a0;oGm;NyDxifw,faemf}}
]]ckawmh cyfa0;a0;yJ? odkUayr,fh vkHvkH;uif;&Sif;wJUoabm [kwfr,frxifygbl;}}
uRefawmfonf olwkdUESpfa,mufpvkH;tm; EdkifiHa&; pJGpJGNrJNrJ a&SUwef;rSaeNyD;
raqmif&GufMubJ
cyfuif;uif;jzpfaeMuojzifh tjypfwifvkdonf/ 0rf;enf;aMuuJGjcif;vnf; jzpf&onf/
r[mNrdKifvrf;xdyfrSm bwfpfum;&yfNyD; uRefawmfwkdU qif;Muonf/
a':BuD;BuD;vrf;ESifh jynfvrf;axmifhwGif {&mrtdrfBuD;wpfaqmif&Sd avonf/
xdktdrfBuD;qDodkU
um;wpfpD;NyD;wpfpD; 0ifvsuf&Sdonf/
udkat;aiG]]t'D tdrfBuD;rSm b,folaew,fqdkwmaum od&JUvm;}}
]]odwmaygh? qmtrfatarmifBuD;aew,f r[kwfvm;}}
xkdtcsdefwGif qmtrfatarmifBuD;onf &dkaoav;jrwftyfaom bk&ifcHrif;jrwf\
umuG,fa&;XmetwdkifyifcH tydkaumifpDvm 0efBuD;wpfOD;jzpfaeavonf/
wu,fhumuG,fa&;Xme
aumifpDvmvlBuD; qm*Ref0dkufpftjyif tydkcefUxm;jcif;jzpfonf/ NAdwdoQ
ppfe,fcsJUorm;\ ppfyJGBuD;udk
jrefrmwkdUu taMumif;trsKd;rsKd;jzifh uefUuGufvsuf&SdMu&m taMumif;wpfaMumif;rSm
jrefrmvlrsKd;wkdUtm;
umuG,fa&;XmewGif wm0eftyfESif;jcif; r&Sdjcif;jzpfayonf/ qmtrfatarmifBuD;tm;
&mxl;odkU
cefUtyfvkdufjcif;rSm NAdwdoQppftm;xkwfrIwGif jrefrmrsm;yg0ifulnDMuap&ef
0g'jzefUonfhtaejzifh

cefUtyfvkdufjcif;jzpfonf/ NAdwdoQe,fcsJUorm;\ ppfBuD;udk qefUusifaeMuaom


uRefawmfwkdUonf
qmtrfatarmifBuD;tm; e,fcsJUtvdkawmf&d pm&if;wGif oGif;xm;vkdufMuavonf/
udkat;aiGu vrf;wpfzufodkU rul;rD vrf;&Sif;r&Sif; arQmfMunfh&if;]]'D tvkdawmf&dBuD;awG bmrsm; atmifyGJcHaeMuw,f rodbl;}}
]]tvdkawmf&dqdkwmawGuawmh udk,f&mxl;&r,fqdk&if wkdif;jynf uRefoufydk&SnfrSmudk
xnfhwGufraeMuygbl;? NAdwdoQ tifydkif,mBuD; urmwnfygapvkdU a<u;aMumfNyD;
opmawmfcHMuwmyJ}}
uRefawmfwkdUonf vrf;&Sif;oGm;onfESifh wpfzufodkU ul;Muonf/
aemufajrEkvrf;xJodkU 0ifMuavonf/
ajrEkvrf;\ b,fbufrSm wpfxyftdrfuav;wpfvkH;&Sd\/ trdk;rSm aq;eD?
wHcg;aygifESifh0&efwmrsm;udk
aq;jzLokwfxm;ay&m yef;csDum;xJu tdrfuav;ESifh wlaeavonf/
xdktdrfrSm udkb[def;aeavonf/
udkb[def;onf 0&efwmodkUxGufNyD; tdrfa&SUodkU ai;arQmfMunfh&if; rsufESmcsif;qdkiftdrf
tay:xyfrS
q&mjzpftwwfoifausmif;ol rcifBuD;ESifh rsufpdcsif; xdawGUpGJrufcJUavonf/
xdkUaemuf vlcsif;awGUqkH
t&l;trl; cspfBudKufcJUavonf/ tqkH;owfwGifum; q&mravmif;uav; rcifBuD;tm;
q&mjzpftwwfudkyif NyD;qkH;atmif oifcGifhry;awmhbJ vufxyf,lvkdufav onf/
udkb[def;onf tdrfaxmifusoGm;NyDjzpfaomfvnf; udkb[def;\ tdrfum; om;r&Sd
r,m;r&SdvlvGwfrsm;
pk&kH;aexdkif&mESifhom wlavonf/ vuf&Sdausmif;om;acgif;aqmifrsm;? uRefawmfwkdUvdk
ausmif;rSxGufNyD;
EdkifiHa&;xJa&mufaeolrsm;ESifh tvkyform;acgif;aqmifrsm; t0iftxGufrsm;vS
avonf/
xdkaeUwGifum; tdrfxJrS udkb[def;wpfa,mufwnf;om&Sd\/ olonf
yufvufukvm;xdkifwGif
pdwfat;vufat;xdkifvsuf ae&Sife,fz&efU (National Front) qdkaom
tdEd,jynfrS *sme,fwpfapmifudk zwfaeonf/
uRefawmfwkdUxdkifrdaomtcg olu*sme,fudk csxm;vkdufNyD; pD;u&uf
wpfvdyfrD;nSdvdkufonf/ uRefawmfu
*sme,fudk aumufudkif&if;]]'gu b,fuxkwfwmvJAs}}

]]tdEd,rSm&SdwJU wkd;wufwJU EdkifiHa&;tzJGUtpnf;awGu xkwfwmyJ? tdEd,udk


udk,fwkdUa&mufwkef;u
rSmxm;cJUwmeJU tckolwkdUu ydkUay;aew,f}}
udkat;aiGum; *sme,fwGif pdwfr0ifpm;acs/ tvkyfwGifom pdwf0ifpm;aeonf/
]]cifAsm; b,fawmh ,l*sDqif;rSmvJ? cifAsm;tajctae[m vkHNcKHw,fvkdU
uRefawmfwkdUrxifbl;}}
xdktcsdefwGif ocifatmifqef;? ocifvSaz? udkxGef;&Sdef polwkdUonf ,l*sDac:
ajratmufvkyfief;odkU
ul;ajymif;oGm;MuNyDjzpfonf/
udkb[def;u rD;cdk;vdyfrsm;udk rIwfxkwfvkdufNyD;]]ck qDrD;,l*sDyJAs}}
udkat;aiGonf oa&mf[efjzifh NyKH;vkduf\/
]]tif; ajratmufwpfydkif; ajray:wpfydkif;qdkwm ay:aewJUtydkif;uaeNyD;
zrf;oGm;wwfw,faemf/ cifAsm;u
rdef;rem;u rcGmcsifwmeJU vkH;vkH;,l*sDroGm;wmeJUwlw,f}}
udkb[def;onf cspfp&maumif;aom tNyKH;jzifh]]r[kwfygbl; udk,fhvl&m? ,l*sDvkH;vkH;oGm;zkdUvdk&if rdef;ryg ac:oGm;rSmaygh [J[J}}
udkat;aiGum; auseyfykHray:/
uRefawmfu pum;aMumudk ajymif;oGm;ap&ef Mum;0if]]NrdKUrq&mBuD; OD;bvGifwkdU tdEd, ,Ofaus;rItoif;awG zGJUwm b,fvdkaeovJ
atmifjrif&JUvm;}}
]]tawmftwefawmh atmifjrifygw,f/ a'gufwm &mbifj'mewfw*dk;wdkU?
yef'pf*s0g[vm ae&l;wdkUu
'DudprSm a&SUaqmifa&SU&Guf ajymaeMuwmyJ/ 'gayrJU olwkdUvnf; olwdkUudpeJU
&Iyfaeawmh w&kwfudprSm
apwemarwmxm;aMumif; pwdavmufom vkyfjyEdkifwmygyJ/ udk,fwkdUvnf;
bmxl;ovJ}}
]]cifAsm;w&kwfArm e,fpyfqD oGm;wmvnf; 'DoabmavmufyJ pwdyJayghaemf}}
udkb[def;onf pD;u&ufudk zGmNyD; cPMumai;aeao;onf/
]]tif; pwdoabmvnf;ygw,f? aemufwpfcku w&kwfjynfu uGefjrLepfawGeJU
tquf&vdk&jim;qkdwJU
&nf&G,fcsufvnf;ygw,f/ &efukefrSm&SdwJU tqufawGu w,fNyD; ajcajcjrpfjrpfr&Sdbl;/
ArmjynfrSmtrsm;qkH; vkyfaeMuwJU w&kwfawGu udkrifwef;awGyJ rsm;w,f}}
udkat;aiGum; bmrQrajym/ olUbmomol awG;csif&m awG;ae[efwlonf/

]]udkb[def;&JU? udkrifwef;awGvn;fyJ? uRefawmfwdkU&JU vGwfvyfa&;udk vdkvm;wmyJ


r[kwfvm;/
rESpfuw&kwfjynfu udkrifwef;udk,fpm;vS,ftzGJUwpfzJGUvmw,f r[kwfvm;?
olwkdUxJrSm
pifumyluw&kwfolaX;BuD; wefumuD; qkdwmawmif ygvmao;w,fav/ tm&S&JU
Nidrf;csrf;a&;eJU
vGwfvyfa&;udkw&kwfjynf? tdEd,jynf? Armjynfaygif;NyD; todtrSwfjyKNyD;
vTifhcJUw,f}}
]]udkrifwef;vnf; ArmhvGwfvyfa&;udkvdkvm;wmxJ ygrSmyJ/ odkUayr,fh t*Fvdyf&JU
NidNiifrIudk cHNyD;
ArmhvGwfvyfa&;udk ZGwfulnDr,fawmh rxifbl;/ w&kwfuGefjrLepfawGuom ulr,f}}
twefi,f wdwfqdwfaeNyD;aemuf uRefawmfu uRefawmf\oHo,jzifh udkb[def;tm;
vIyfvkdufonf/
]]w&kwfuGefjrLepfawGu ulnDr,fqdkwmaum cifAsm;aoaocsmcsm ajymEdkif&JUvm;/
taxmuftxm;ajcajcjrpfjrpf&Sd&JUvm;}}
udkb[def;onf cyf&Snf&Snfusefao;aom pD;u&ufudk jymcGufxJrSm acgif;pdkuf
acs&if;]]udk,fhvluvnf; oifwef;awGbmawGvnf; wufNyD;NyD? pmtkyfawGvnf;
zwfxm;w,f?
'geJUvnf;uGefjrLepfoabmtajccHudk em;rvnfao;bl;/ uGefjrLepfqkdwm
e,fcsJUtm;vkH;udk tNyD;wdkif
acsrIef;r,fhvlawGjzpfw,f/ *syefe,fcsJU? NAdwdoQe,fcsJU? b,fe,fcsJUrS csrf;omay;rSm
r[kwfbl;/ 'Dawmh
NAdwdoQe,fcsJUudk tjyKwfESHr,fh udk,fwkdUudk w&kwfuGefjrLepfu rulnDbJ aeyghrvm;}}
uRefawmfum; wpfvkH;wpfyg'rQ jynfvnfacsyEdkifjcif;r&Sdyg/ xkdUaMumifh Nidrfaeonf/
udkb[def;uuRefawmfhtm; bmhaMumifh awGUvdkonfudk ar;awmhrnf[k
pOf;pm;aeavonf/ odkUaomf
udkb[def;u pum;jyefaumufonf/
]]odkUayr,fh udk,fwkdUu w&kwftultnDr&vdkU NAdwdoQe,fcsJUorm;udk tjyKwfrESHbJ
aerSm r[kwfbl;?
b,folUtultnDeJU jzpfjzpf t*Fvdyfudkawmh 'DyGJrSm tjyKwfESH&rSmyJ}}
NidrfaecJUaom udkat;aiGu xdktcgwGifrS Mum;0ifvkdufav\/
]]t*Fvdyfe,fcsJUudk tjyKwfESHzdkUqdkwmrvG,fbl;/ &JabmfwifxGef;odwJU twdkif;yJ/
udk,fwkdUrSm vltm;&Sdyg&JU?

vleJUcsnf;rNyD;bl;? aiGeJUvufeuftm;BuD;vdkw,f/ 'Dawmh b,folUqDujzpfjzpf


jyifytultnDudk
&atmif,l&vdrhfr,f}}
]][kwfygw,f? 'Dtcsufudk uRefawmfvufcHygw,f}}
udkb[def;u uRefawmfhudk rSmjcif;rSm jyifytultnD&,la&;ESifh ywfoufaeoavm[k
xifvmavonf/
]]udkb[def; uRefawmfeJU txl;awGUcsifwm bmudpvJ}}
udkb[def;\rsufESmrSmajymif;oGm;avonf/ pdwfrcsrf;omaom rsufESmESifh tm;emaom
trlt&mrsm;rSm
xif&Sm;aeonf/ udkat;aiGum; uRefawmfwkdUtm; rMunfhbJ rsufESmvTJNyD;aeonf/
uRefawmfhpdwfwGif
wpfpkHwpf&m xl;jcm;onf[k xifvm\/ awmfawmfESifh pum;rajymMu/
ae0ifoGm;NyDjzpf tdrfwGif;u tvif;a&mifrSm aysmhoGm;avNyD/ odkUaomf
yltdkufjcif;um; avsmhroGm;acs/
]]qdkprf;ygOD;As}}[k uRefawmfu xyfar;vkdufonf/
udkb[def;u rajymcsifajymcsifjzifh]]ajymcsifwJUudpu &JabmfwifxGef;&JU udk,fa&;udk,fwmeJU ywfoufaew,f?
udk,fa&;udk,fwmrSm
udk,fwkdUu 0ifpGuf&wmawmh raumif;bl; 0rf;vnf;enf;w,f}}
uRefawmfh&ifrSm w'dwf'dwfckefvm\/ b,fudprsKd;jzpf vdkpum;ysKd; aeoenf;/
]]odkUayr,fh &JabmfwifxGef;&JU udk,fa&;udk,fwmudpjzpfvkdU udk,fwkdUu
EIwfydwfaer,fqdk&if &JabmfrSmom
epfemp&m&Sdw,f/ ysufpD;&m ysufpD;aMumif;jzpfr,f/ 'ghaMumifh ajym&wmygyJ?
onf;nnf;cHayghudk,fhvl}}
uRefawmfuvIyf&Sm;aomtoHjzifh]]ajymomajymygAsm? ajymp&m&dSdoavmuf}}
]]owif;wpfck udk,fwkdUvlpkxJrSmjzpfaew,f/ &JabmfwifxGef;[m
vif&Sdr,m;wpfa,mufeJU
rSm;,Gif;azmufjym;aeowJU/ [kwf&ifvnf; &yfwef;u &yfzkdU? r[kwf&ifvnf;
'Dvdkraumif;owif;
yaysmufoGm;atmif taetxdkif qifjcifzkdU}}
uRefawmfum; onfpum;udkvkH;0rarQmfvifhcJU/ onftaMumif;udk rjrrSDESifh
uRefawmfwkdUESpfa,mufrS
wpfyg; urmwpfcGifwGif odolwpfOD;wpfa,mufrQr&Sd[k xifonf/ xdkUaMumifh
tawG;tawmyif

&yfoGm;avmufatmif tHUMooGm;avonf/ b,fvdkjyefajymvdkuf&ygrnfvJ[k rawG;Edkif/


b,fvdkrsufESm
trlt&mxm;vdkuf&ygrnfvJ[kvnf; rwG;Edkif/ twefMumatmif aMumifaerd\/
ai;aerd\/
udkb[def;u qufajymae\/
]]udkBuD;Eka&;wJUjyZmwfnGefUaygif;rSm 'DvdkjypfrIrsKd;eJU ywfoufNyD; a&;xm;w,f/
tawmfyJ &Iwfcsxm;w,f/
EdkifiHa&;acgif;aqmifwpfa,mufudk apmif;ajrmif;xm;w,f/ olrsm;om;r,m;eJU
pdwfcsxm;vdkU rjzpfEdkifwJU
EdkifiHa&;acgif;aqmif&JU vufxJrSm wdkif;jynfduk pdwfcsxm;EdkifzkdU rjzpfEdkifbl;wJU}}
ol qufajymaeonf/ olUtoHudk uRefawmfMum;aeonf/ bmt"dym,fawG
aqmifaeonf[kum;
uRefawmf awG;awmr&awmhacs/ odkUaomf yxrcPrsm; &yfoGm;aom
uRefawmfhOD;aESmufonf
jrif;ajy;ovdk uqkefayguf ajy;aeavonf/ rnfol odoGm;avoenf;/ b,frQxd
odoGm;oenf;/
um;armif;orm;avm? '&0rfavm? udkat;aiGavm/ udkat;aiG uawmh rjrrSDudk
jrifzl;onf/ uRefawmfESifh
cifrifonfudk tenf;i,fodonf/ uRefawmfwkdU twGif;a&;udkum; vkH;0rod/
&Srf;jynfodkU
twloGm;Muaom odef;odef;ESifh rcsKdwdkU&dyfrdod&SdMuavoavm/ odkUaomf odef;odef;um;
t&dyfrdod&Sdonfhwdkifatmif tjcm;olawGudk t&dyft>rufrQyifvnf;ajymrnf r[kwf/
odef;odef;rSm rjrrSD\
&kyfao;&kyfomjzpfonf/ rcsKdum; qGHUtNyD; em;xdkif;aeaomaMumifh &dyfrdOD;?
bmrQajymEdkifrnf r[kwfacs/
owif;onf b,frQysHUvGifhaeNyDenf;/ b,favmufykyfatmif ajymaeMuNyDvJ/
emwm&Snfa&m*gjzifh
vSJaeaom OD;xGef;0if;\ tdyf&mab;odkUyif xdktykyfeHUa&mufavNyDavm/
uRefawmf\OD;aESmufudk ar;cGef;trsm;onf qlnHvsifjrefpGm wD;acgufaeMu\/
b,far;cGef;udkrQvnf;
ajyatmif rajzEdkif/ uRefawmfhrSm pdwftdkufoavmuf udk,ftdkufvmavonf/
acR;awGjyefvmonf/
udkb[def;onf b,fwkH;u tajym&yfoGm;onf rod/ odkUaomf ol\
qdwfNidrfaejcif;udk
olUbmomzsufvdkufawmhrS olqdwfNidrfaecJUjcif;udk uRefawmf odawmhonf/

]]at;av? Mum;wJUtwdkif; [kwf&ifvnf; &yfwef;u &yfvdkuf&kHaygh/ &if;ESD;wJU


vltcsif;csif;tBuHay;wmyg}}
]]Mum;wJUtwkdif; [kwfrSr[kwfbJ udkb[def;&JU? cifAsm;udk b,folu ajymovJ}}
udkb[def;um; jyL;wl;aMumifawmifjzpfoGm;avonf/ ckxd bmrQrajym ao;aom
udkat;aiG0ifajymvkdufavonf/
]]&JabmfwifxGef;&JU? b,folajymw,f b,f0gajymw,f ar;raeeJUawmh?
olajymigajymrsm;aewJUudpjzpfvmvdkU &if;ESD;wJUvltcsif;csif; owday;wmyJ}}
uRefawmfu rlrrSefaomfvnf; rmausmaom toHjzifh]][kwfrS r[kwfbJAs/ uRefawmfwkdUu &dk;&dk;&if;ESDS;wmudk vlawGu csJUum;NyD;
jypfrIusL;vGefw,f?
azmufjym;Muw,fvkdU ajymaeMuwmyJ/ uRefawmfujzifh 'DvdkpGyfpJGcsufrsKd; 'DwpfcgyJ
Mum;zl;w,f/
ckacwfvlawG[m obm0udku tykyfeHUudk ydkBudKufMuw,f}}
uRefawmhfudk,fudk uRefawmftHUMordonf/ b,frQajAmifvdrf&Joen;f/ b,frQ yd&dpGm
rkom;pum;wDxGifwwfoenf;/
]]NyD;awmh udkb[def;&JU? 'DudprSm uRefawmfwkdU ArmvlrsKd;awG atmufusaemufus EdkifrI
wpfckygw,f/
taemufEdkifiHrSmu a,musmf;eJU rdef;r &dk;&dk;cifvkdU wJGw,f? oGm;twl vmtwl
vkyfw,fqdk&if
twif;rajymMubl;? csJUum;rajymMubl;/ uRefawmfwkdUArmawGuawmh csJUum;Muw,f?
twif;tzsif;
ajymMuw,f/ vufeJUxdrdMu&kHeJU AdkufBuD;oGm;NyDavmuf ajymMuwmyJ}}
udkb[def;onf uRefawmfhtm; ,kHoGm;[ef&Sdonf/ awmif;yefvkdonfh [efyef?
NyKH;csKdonfh rl&mjzihf]]at;aygh udk,fhvl&m r[kwf&ifvnf; enf;enf;awmh taetxdkifqifjcif &r,f/
vlawGudku
ydkajymwwfwmtrSefyJ/ odkUayr,fh ajymp&mrjzpfatmif aewwf&r,f/
vli,fEdkifiHa&;orm;awG[m
vlBuD;EdkifiHa&;orm;awGeJU tpp t&m&m uGmjcm;&r,f/ vlBuD;EdkifiHa&;orm;awG&J
usifh0wfodumysufykHudkawmh wdkif;odjynfodrdkU pufqkyfaeMuNyD?
vli,fEdkifiHa&;orm;awG usifh0wfodum
aumif;zkdUvdkw,f/ uJ uJ 'gygyJ? r[kwfbl;qdkwm Mum;&vdkU 0rf;omygw,f/
udk,fwkdUvnf;
pdwfr&SdeJUaemf? tcsif;csif;qdkwm owday;wefay;&wmyJ}}

]]udpr&Sdygbl;? udkb[def;u awmif;yefaezkdUrvdkygbl;/ cifAsm;wkdU


udkat;aiGwkdUtay:rSm b,fenf;eJUrS
pdwfr&Sdygbl;}}
udkb[def;onf pD;u&ufwpfvdyfudk xyfnSdNyD; aomufaeonf/ olUrsufESmrSm
nSdK;aeonf/ udkat;aiGum;
uRefawmfwkdUxHrS rsufESmvTJNyD; ta0;odkU arQmfai;aeonf/ olUrsufESmrSm ykyfaeonf/
uRefawmf\udk,fESifh
pdwfrSm tjypf0efxkyfBuD;jzifh ydaeonf/ Mumckdrdaomtjypf? rcifopftay:
jyKrdonfhtjypf?
&Jabmf&JbufawGtay: vdrfrdaomtjypf/
uRefawmfonf acgif;idkufpdkufcsum bmpum;rQrajymbJaeonf/ udkb[def;ESifh
udkat;aiGwkdUvnf;
pum;wpfvkH;rQ rajymEdkifMu/
uRefawmfonf olwkdUtem;rSm raevdkawmhacs/ rsufESmylvmonf/ &Sufvmonf/
avSmifaeaom
tcef;wpfckwnf;rSm touf&SLusyfovdkjzpfae\/
odkUjzifh tcsdeftawmfMumoGm;onf/
uRefawmfu acgif;idkufpdkufcsxm;&mrSyif]]uJ uRefawmf oGm;awmhr,f}}
udkb[def;u pD;u&ufwkdudk jymcGufrSmacgif;pdkuf acs&if;]]oGm;csifoGm;awmhav}}
]]udkat;aiG vdkufcJUawmhr,fvm;}}
]]rvdkufao;bl;}}
uRefawmfonf acgif;idkufpdkufcsyif xvmcJUavonf/
ajrEkvrf;onf azsmhawmhaom vrf;rD;a&mif atmufwGif qdwfNidrfaeav onf/
qdwfNidrfjcif;onf
uRefawmfhtm; oydwfarSmufjcif;? 0dkif;y,fjcif;udk t"dym,faqmifaeavoavm/
NrdKUxJjyef&ef bwfpfum;apmifhaepOf qmtrfatarmifBuD;wkdUtdrfrS
vufckyfMobmoHrsm;udk
Mum;ae&avonf/
uRefawmf\ jypfrIrsm;udk olwkdUvdk &yfuGufrsm;rSom vufckyfwD;ay;aeavoavm/ /
63
bk&m;&Sifudk,fawmfjrwfudkawmif pdk;rdk;aewJUw&m;
uRefawmfonf b,fudkrS r0ifawmhbJ uRefawmfhtcef;odkU ta&mufjyefoGm;avonf/

tcef;wHcg;rSm aph&kHomaphxm;aomaMumifh wGef;vkdufaomtcg tcefoifhyif


yGifhoGm;av\/ pm;yJGwif
rSeftdrfrD;pmudk ESdrfhxm;ojzifh rIefwdrIef0g; tvif;a&mifom &Sdaeonf/ twlae
bavmufq&m
udkwifat;onf 0&efwmrSm &yfNyD; vrf;bufodkUai;aeonf/ yufvufukvm;xdkifrSm
tm;ae\/
vlarmpdwfarmjzpfaeaom uRefawmfonf yufvufukvm;xdkifay: ypfxdkifNyD; acGrIdif
aevkdufawmhrnfBuHonf/ uRefawmfuBuHcg&Sdao;? udkwifat;onf
OD;atmif0ifxdkifvdkufojzifh
pdwfnpfoGm;\/ a'govnf;xGuf\/ odkUaomf bmrQ rwwfEdkif/
uRefawmfonf tdyf&mvdyfudk aqmifhBuD;atmifhBuD;jzifh ,lNyD; pdwfqdk;rmefqdk;jzifh
cif;onf/ tay:tusudk
cRwf aowmay: ypfwifvkdufNyD; tdyf&may:rSm ypfvSJvdkufonf/ NyD;awmh rsufpdudk
ememrSdwfvdkuf\/
udkat;aiGESifh ocifb[def;wkdUonf uRefawmfhtm; vufnSKd;xdk; ]]olrsm;r,m;MumckdwJU
vl,kwfrm}}[k
pGyfpJGaeMuonf[k xifa,mifjrifa,mif jzpfaeonf/ aemufawmh udkBuD;Ek\
vufnSKd;BuD;ay:vmjyefonf/
olrsm;r,m;ESifhrS pdwfrcs&oludk wdkif;jynfESifh pdwfcs&yghrvm;[laom ar;cGef;udk
Mum;ae&onf/ [dkvlu
vufnSKd;xdk;? 'Dvlu vufnSKd;xdk;? xGDceJ wHawG;axG;ol axG;?
wkd;wkd;uav;twif;ajymoluajym/
rsufpdudkrSdwfxm;av? pdwf'kua&mufav jzpfae\/
pdwfajyvufaysmufjzpfap&ef rSeftdrfudk acgif;&if;rSmxm;NyD; rD;pmudk jrSifhwif
pmzwf&ef BudK;pm;onf/
pmvkH;awGudk rsufpdjzifh jrifae&aomfvnf; t"dym,fudk rxifjrifEdkif/
uRefawmfhudk,fudk uRefawmftjypfwifonf/ ighudk,fu nHUw,f/ ighpdwfig rEdkifvdk
UrjrrSDESifhckvdk
jypfrSm;rd&w,f/ b,folrjyK rdrdrIqdkw,f r[kwfvm;/ tdk rjrrSDESifh
uavmtwlroGm;bJaerd&if
taumif;om;? twloGm;w,f qdkuwnf;u ckvdk vGefvGefusL;usL;jzpfzdkU
aocsmwmyJ/ tkd tJ'Drwdkifcif
apmapmuwnf;u &if;&if;ESD;ESD;raecJU&if ydkaumif;r,f/ uefawmfBuD;twl oGm;Muwm/
&kyf&SifwGJwGJMunfhwm avnif;cH um;pD;twlwlxGufwm? 'gawG[m wpfckrS
raumif;bl;/ tkd

taumif;qkH;uawmh rjrrSDESifhtodtuRrf;rjzpfcJU&if/ odkUjzifh


ukvm;Armt"du&kPf;twGif;u?
ukvm;&yfuGufxJaeaom ArmawGudk u,fq,f&if; rjrrSDESifh yxrqkH;awGUqkHMuykHudk
jyefvnfowd&aeonf/ tdk rjrrSDu onfavmufrvS&ifaumif;rSmyJ/ onfavmuf
pGJrufp&mr&Sd&if
aumif;rSmyJ/ olUa,musmf;BuD;u ckvdk tdyf&mxJvJaewJU *Dvmer[kwfbJ
usef;rmaeolqdk&if aumif;rSmyJ/
oufouf 'Dvl[m aovnf;raobJESifh rjrrSDudk ESdyfpufaewm/ olaooGm;&if
igwkdU'DvdkMumckdrIjzpfrSmr[kwfbl;/ wdkUESpfa,mufom; tjypfuif;pifpGm...../ odkUjzihf
udk,fhudk,fudk,f
tjypfqdkaecJU aom uRefawmfonf OD;xGef;0if;tay: tjypfawGzdkUaejyefavNyD/
rjrrSDuvnf;
uJygw,fav? ighudk olUydkufxJ rrd rdatmif rm,mtrsKd;rsKd;ESifh zrf;wmyJ/ rrcifAsm;[m
rif;orD;a,mifaqmifaewJU bDvl;r? uRefawmfh&JU oefU&Sif;jrifhjrwfwJU
tonf;ESvkH;udkpm;ypfwJUbDvl;r/
uRefawmfhemrnfysufatmif rru wrifzsufwmyJ/ odkUjzifh OD;xGef;0if;ESifh
rjrrSDwkdUtay:wGif
tjypfzkdUvkduf&aomtcg uRefawmfhpdwfonf ayghovdkvdk jzpfoGm;avonf/
tawmfoufom&m&oGm;onf/
uRefawmfonf pmtkyfudk ab;csxm;NyD; rsufvTmudk tomydwfum
pOf;pm;vdkufjyefonf/ rjrrSDESifh
jzpfysufcJUorQudk tpDtpOfESifh awG;awmMunfhvkdufonf/ tif; wu,fawmhvnf;
b,folUudkrStjypfrqkdombl;/ ihgvnf; tjypfr&Sd/ rrvnf; tjypfr&Sd?
OD;xGef;0if;vnf; tjypfr&Sd/
taMumif;awGudku 'Dvdkjzpfatmif zefwD;vmwmyJ/
wHcg;zGifhoHESifh]]
0ifyg? 0ifyg tm;remygeJU}}[laom aA'u0defOD;wuf&Sdef\ toHwkdUaMumifh
uRefawmfhtawG;&yfoGm;avonf/ wHcg;0odkU vSrf;Munfhvkdufaomtcg
aA'u0defaemufawmfyg;rS
touftpdwfxuf ausmfOD;rnfr[kwfaom rdef;rwpfa,mufygvmonfudk tHUMopGm
awGU&avonf/
xkdrdef;ronf t&yftarmif;aumif; udk,fvkH;udk,fayguf awmifhwif;tcsKd;usonf/
tom;ndKpdrfhpdrfhjzpfonf/ ESmacgif;jym;aomfvnf; rsufvkH;rsm;rSm ukvm;qefqef

rsufzefaumif;Munfvifonf/ olronf tav;rqkHxkH;[k ac:Muaom wluGdKifqHxkH;


xkH;xm;onf/
EIwfcrf;eD&JpGm qdk;xm;onf/ 0dkifom;&ifaphtuswGif vSypGmyef;xdk;xm;onf/
zufzl;a&mif
ydk;wGefUvkHcsnfudk 0wfqifxm;onf/
q&mOD;wuf&SdefwdkU 0ifvmawmhrS udkwifat;onf yufvufukvm;xdkifrS
z,fay;avonf/ odkUaomf
OD;wuf&Sdefum; yufvufukvm;xdkifrSm rxdkifyg/ oifjzL;cif;ay;NyD; xdkrdef;rudk
xdkifaponf/ olurl
bk&m;pifa&SUrSm 'l;wkyfvdkufavonf/ xkdUaemuf txl;pD&ifxm;aom
za,mif;wdkifBuD;wpfacsmif;udkrD;xGef;nSdavonf/
xdkrdef;ronf oifjzL;ay:rSm usKHUusKHUuav;xdkifNyD; q&mOD;wuf&Sdeftm;
rsufpdayuvwf ayuvwfjzifh
Munfhaeonf/
OD;wuf&Sdefu bk&m;&Sdrckd;rD xdkrdef;rbufodkU orifvnfjyef MunfhvdkufNyD;]]olu wevFmom;aemf}}
]][kwfuJU q&m}}
]]rif;u aomMumaemf}}
]][kwfuJU q&m}}
]]at; at; q&mu owdawmh&ygw,f/ EdkUayw,fvdkU trSm;t,Gif; vkH;0r&Sdatmif
xyfar;wma[h/
pDpOfwkef;uwnf;u aeUawGeHawG wGufcsufNyD;uGJU Mum;vm;? t[rf; Moumo
Moumo...}}
q&mOD;wuf&Sdefonf bk&m;&Sdcdk;onf/ ewfrsm;udk wdkifwnfonf/ xkdaomMum
orD;um;
bk&m;buftm&kHjyKvdkuf uRefawmfhbufvSnfhvdkuf vkyfaeavonf/ uRefawmfhrSm
uRefawmfhtyl&SdaeESifhNyD
r[kwfyguxdk aomMumorD;ESifhNydKif rsufpdupm;aerdayrnf/
uRefawmfonf pmtkyfzwfcsifa,mifaqmifNyD; uRefawmfhudp uRefawmfpOf;pm;jyef\/
taMumif;uzefvm
jzpfcJU&avvifhupm; trSm;[k odvQif trSm;udk rjyifawmhbl;vm;/ igrSm;aeNyD/
&yfwef;u&yfrS
aumif;r,f/ rra& uRefawmfrrqD rvmawmhbl;/ uRefawmfwkdU&JU Zmwf&IyfBuD;udk
odrf;vdkufMupdkU&JU/

vlajymolajym rcH&atmif ckb0 i&Ja&m? aemifb0 i&Ja&m rcH&atmif


rrESifhuRefwmfjzwfMupdkU&JU/
odkUuvdk ]jzwfMupdkU&JU}[k pdwfxJu ajymaepOfyif uRefawmfhrsufpdxJrSm
tif;av;uefa&v,f AdkvfwJay:
jAKef;ceJay:vmavonf/ rsufpdxJrSmay:vmaom xdkrjrrSD\ykH aysmufuG,foGm; ap&ef
aomMumorD;xHodkU
vSrf;Munfhvdkufavonf/ xdkcP aomMuomorD;um; bk&m;bufodkU
tm&kHjyKaeay&m
uRefaawmfhtm&kHonf xdkaomMumorD;\ rsufESmqDodkU ra&mufEdkifawmhbJ zufzl;a&mif
ydk;wGefUvkHcsnf
wGif; wtdtdum;qif;aeaom wifom;rsm;qDodkUom a&mufoGm;avawmhonf/
rjrrSDonfvnf;
aomMumorD;uJUodkU uRefawmfh twGuf &wem'DyH za,mif;wdkifBuD;udk
xGef;aeavNyDavm/
uRefawmfum; rjrrSD\ uGefydkufrS&kef;uefrxGufEdkifaom iSufi,fyrmomwnf;/
&wem'DyHza,mif;wdkifudk txl;xl;aom tpDt&ifrsm;jzifh xGef;NyD;aemuf
aomMumorD;onf
uRefawmfwkdUtcef;rS xGufcGmoGm;av\/
aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf xdkaomMumorD;tm; vrf;ay:ta&muf
vdkufydkUNyD;aemuf jyefvmavonf/
udkwifat;u qD;ar;avonf/
]]q&m 'Drdef;ru b,fuvJ q&m? ndKpdrfhpdrhfESifh tawmfedyfom; [d[d}}
]]51vrf;uyJuG}}
uRefawmf]]vifeJUuJGaevdkUxifyg&JU q&m/ oem;p&maemf}}
]]olu r,m;i,fyg armifwifxGef;&m? uGJwmvnf; r[kwfao;ygbl;/
rvmwmMumvkdUwJU? [kwf[kwf
r[kwf[kwf wkdUuawmh vkyfay;&wmyJuJGU}}
uRefawmfu tdyf&mrS yufvufvSefae&if;uyif]]b,folU r,m;i,fvJ}}
]]emrnfawmh rajymyg&apeJUuGm? ygvDreftwGif;0efuav;wpfOD;&JU r,m;i,fyg/
wpfvwpf&may;xm;w,fwJU? vcawmh rSefrSefay;&JU? vlrvmvkdUwJU}}
uRefawmfu tHUMopGm]]wpfv wpf&m [kwfvm; q&m}}
]]at; wpfv wpf&mrSefrSefay;xm;w,f}}

uRefawmfonf q&mOD;wuf&Sdeftm; ajymjcif;r[kwfbJ udk,fh[mudk,f ajymvdkufonf/


]]wpfv wpf&m}}
uRefawmfhvkdyif xdkaomMumorD;onf wpfv wpf&m&onf/ uRefawmfh wpfudk,fvkH;
at;pufoGm;onfxif\/ MuufoD;arG;nif;xvmonfvm; rqdkEdkif/ uRefawmfvnf;
wpfvwpf&mpm;
vifi,fygwum;/ uRefawmfonf tdwfaqmifvifi,fyguvm;? tajrSmifyguvm;/
b,favmuf
&Sufp&maumif; ovJ/ ynmwwfvli,fwpfa,muf rSefygvsufESifh vcpm;
vifi,fjzpfcJU&acsNyD/
rGejfrwfaom a,musmf;b0&ygvsuf tajrSmifvlEkH jzpf&acsNyDaum/
uRefawmfhrSm vlarmpdwfarm jzpf&jyefNyD/ tdyf&mrS acGNyD; pdwfi,fcsifwdkif;
i,fae&jyefNyD; udk,fhudk,fudk,f
,kHMunfrIqdk t&dyftaiGUrQ r&Sdawmh[k xif&onf/ uRefawmfonf wHawG;cGufrSm
yufvufarsmaeonf[kxifonf/ wpfavmuvkH;onf uJU&JU&IwfcsoHjzifh
yJUwifcwfaeonf[k xifonf/
pdwfxJrSm t&l;vdk xajy;csifpdwf aygufvmonf/ odkUaomf udk,fum;rvdkuf?
tdyf&may:rSm
acGumomaeavonf/
q&mOD;wuf&Sdef\ tvefUwMum; ajymvkdufoHudk Mum;&jyefavNyD/
]]aMomf-arhaevkdufwm armifwifxGef;a&}}
]]cifAsm}}[k uRefawmfuom oJUoJUxl;\/
]]a[m'DrSm rif;OD;av; naeuvmNyD; aMu;eef;wpfapmif ay;oGm;w,f}}
uRefawmfu cyfat;at;jzifhyif]]aMu;eef;[kwfvm; q&m}}
q&mOD;wuf&Sdefonf pmtdwfuav;udk uRefawmfhqD ,lvmonf/ uRefawmfu
tdyf&mrS
xdkifvdkufNyD;vufcHonf/ aMu;eef;pmtdwfudk azmufvkduf&mraeUu
rif;taz &kwfw&uf aoqkH;oGm;onf/ tjrefjyefvmyg/
tar
jymvJUMunfvifaom aumif;uifjyifrS rkd;BudK;xpfcsKef;vdkufonfESifh wlay\/
tazaexdkifraumif;jzpfaeonf[k pmwpfapmifrQr&cJU/ owif;tpte rQvnf;
rMum;cJU/
r,kHMunfEdkifavmufatmifjzpfNyD; aMu;eef;udk twefMumaMumifaerd onf/ NyD;awmh
aMu;eef;zwfwm
vGJwmyJ jzpfygapawmh[k &ifzdkpGm qkawmif;NyD; xyfzwfjyefavonf/ rvJGyg? trSefyif

zcifBuD;uG,fvGef&SmygNyD/
taz\ rmawmufawmuf <uyfqwfqwf ykHoPmefonf rsufpdxJrSm ay:vm\/
q&mOD;wuf&Sdefonf aMu;eef;pmtdwfudk azmufzwfuwnf;u uRefawmfh tm;
tuJcwf
Munfhae[ef&Sdonf/ xdkUaMumifh pdk;&drfBuD;aomtoHjzifh]]b,fvdkaMu;eef;rsKd;vJ armifwifxGef;}}
uRefawmfum; q&mOD;wuf&Sdeftm; armhMunhfvkdufonf/ tusKd;taMumif; ajymjy&ef
BuH\/ odkUaomf
pum;ajymr&/ b,fvdkajym&rnf rodovdk jzpfaeonf/
OD;wuf&Sdefonf ydkpdk;&drfvm[efwlonf/
]]ajymprf;ygOD; armifwifxGef;&JU? b,fvkdowif;rsKd;vJ}}
uRefawmfu aMu;eef;pm&Gufudk owdvpf[if;pGmESifh OD;wuf&SdefodkU vSrf;ay;aeonf/
]]tkduGm q&mu aMu;eef;pmudk zwfwwfwmrS r[kwfbJ}}
uRefawmfu ajcmufuyfuJGtufaom toHjzifh]]uRefawmfhtaz qkH;oGm;owJU}}
]][if t[kwfyJvm;? tedp a&mufoGm;owJUvm;}}
OD;wuf&Sdefonf trSefyif t*Fvdyfpm rwwfyg/ odkUaomftHUMojcif;jzihf
owdvpf[if;oGm;NyD;
aMu;eef;pm&Gufudk ,lMunfhao;onf/ uRefawmfum; rsuf&nfusvmonf/
OD;wuf&Sdef]]jzpfrSjzpf&av tedp? 'ku tew? tif;-bk&m;&Sifudk,fawmfjrwfudk awmif
pdk;rdk;aewJU w&m;awGyJ/
bk&m;udk,fawmfjrwfawmif rvGefqefomwJU r&Paorif;yJ/ BuD;w,f? i,fw,f?
,kwfw,f? jrwfw,f?
vSw,f? t&kyfqkd;w,f? rdef;r? a,musmf;? ttdk? tysKd rsufeSmrvkdufwJU
r&Paorif;yJ}}
ponfjzifh oHa0*pum; >rufMum;aeavonf/ uRefawmfonf "mwf&xm;oHvnf;
rMum;csif?
um;[Gef;oHudkvnf; rMum;csif? oHa0*oHudkvnf; rMum;csif/ acgif;tkH;wpfvkH;udk
acgif;ay:wifNyD;
vufjzihf zdxm;um rMum;&atmif vkyfvkdufonf/
tjrefvkdufcJU[ ktaruac:onf/ reufjzefrSyJ vkdufEdkifawmhrnf/ p&dwf&Sm&OD;rnf/
b,fup&dwf,lrnfvJ/ rjrrSDxH a&mufoGm;jyefavonf/ bk&m;awmif trSDr&SdbJ
yGifhEdkifwmr[kwfbl;/

'gaMumifh<u,f0csrf;omaom rjrrSDESifh &if;&if;ESD;ESD;yif aygif;oif;qufqH&rnf[k


Mo0g'ay;zl;aom
tazhtm; owday;ovdk aejyefavonf/ tdk 'gawG tukefarhypfwm aumif;r,f/
,aeU BuKHawGUorQ
udpawGudk arhypfvdkufwm aumif;r,f/ bmrS rpOf;pm;awmhbl;? aysmfatmif
tdyfypfvkdufr,f/ odkUaomf
tdyfjcif;onf wGef;avuefavvkyfaom av;ESifh wlavonf/ wpfa,mufwnf;
tm;i,fpGm usef&pfaom
rdcif\ rsufESmonf rSdwfxm;aom rsufpdxJodkU twif;0ifvmjyefonf/
vifESifhaouJGuGJ? om;ESifh
&SifuJGuJGae&aom taronf rnfrQ tm;udk;&mrJU jzpf&Smrnfenf;/ tar b,folESifh
aernfvJ/ taz[m
ol&SmazG&orQESifh ighudk ynmoif&Smw,f/ tdkpmempm pkrdr,f rxifbl;? tarawmh
qif;&J&SmawmhrSmyJ/
vrf;ay:rSm ]usKdem*&rf} ]*smbmae0gvm;} ]awmufawmuf acgufqJG} paom toHawG
qlnHvmonf/
"mwf&xm;oHawG pJoGm;onf/ armfawmfum;oHawG yg;oGm;onf/ ]zsef;}
yufvufukvm;xdkifay:rSm
ykwD;pdyf&if; tdyfaysmfoGm;aom OD;wuf&Sdef\vufrS ykwD;ukH;vGwfusoHudkyif
acgif;ay:rSm acgif;tkH;wifNyD;
ydwfxm;onfhMum;rSyif Mum;vkduf&avao;onf/ tazhromudk rDygOD;rnfvm;/
b,fES&ufxm;ygvdrhf/
om;vmrS on*FKvfrSmavvm;/ romrDatmif &xm;BuD; ckwfarmif;aeonf/
om;onf&xm;ay:rSmyif
tdyfaysmfvdkufygoGm;avonf/
uRefawmfwkdU&GmodkU rD;&xm;qdkufa&mufaomtcg uRefawmfonf blwm&kH0if;wpfckvkH;
[dk[dkonfonf
avQmufMunhfavonf/ tar vmBudKaeonfudkrawGU/ tcgwdkif;
uRefawmfausmif;jyefwGif tara&m?
taza&m vmBudKavh&Sdonf/ tarudk,fwdkif aevdkUrSaumif;yg&JUvm;/ tazhudk jyKpk&if;
yifyef;EGrf;e,f?
tazaoawmh ylaqG;'kua&muf? 'DvkdESifh zsm;emrnf qkdvnf; zsm;emEdkifonf/
uRefawmfhOD;BuD;wpfa,muf 0rf;uJGESrwpfa,mufESifh oli,fcsif;wpfa,mufwkdUvm
BudKMuavonf/
wrmyifuav;/

,cifuESifhrsm;pGm rjcm;vS/ yifpnf tudkif;tcuf t&Guf/ ,cifuESifh jcm;onfum;


uRefawmfhtm;BudKqdkaeaom tazESifhtarwkdUum; wrmyifuav;
atmufrSmrawGUjrif&jcif;jzpfonf/
&xm;ay:rS aowmESifh tdyf&mvdyfwkdUudk uRefawmfholi,fcsif; bazu csay;onf/
ESr0rf;uJGjrnGefUu&Gufaeavonf/
OD;BuD;OD;pHat;um; uGrf;aoG;awG yspfceJ axG;xkwfvkdufNyD;aemuf]]wkdUrsm;apmifhvdkuf&wm iwif&m? wjrefaeUwnf;u a&mufr,fxifwm [}}[k
EIwfqufvdkufavonf/
uRefawmfwkdU&yf&GmwGif uRefawmfhtm;wifxGef; ac:avhac:x odyfr&SdMubJ iwif[k
ac:wwfMuonf/
taMumif;rodolwkdUu ]iwif}[k ac:jcif;udk &dkif;ysonf[k xifp&m&Sdaomfvnf;
trSefpifppf&if;ESD;aom
t"dym,faqmifaeygonf/
]]b,fhES,fvkyfNyD; wjrefaeUu a&mufEdkifvdrhfrSmvJ OD;BuD;&? tapmqkH; raeUuom
a&mufEdkifw,f/
on*FKvfNyD;MuNyDvm;}}
OD;BuD;u pdwfraumif;aom vuPmjzifh]]at; on*FKvfvkdufNyDuG}}
xdkpum;ajymNyD; OD;BuD;onf a&SUrqufbJ aeonf/ uRefawmfhtvmudk
rapmifhcJUEdkifojzifh
tjypfwpfckjyKrdovdk cHpm;ae[ef&Sdonf/ uRefawmfvnf; awmfawmfESifh
avsmufywfaompum; &SmrawGU/
olwkdUtm; tjypfwif&rnfavm? tjypfcGifhvTwf&rnfavm? odkUr[kwf r,kwfrvGef
0rf;enf;aMumif;avmufom ajym&rnfavm/
oli,fcsif;bazonf uRefawmfhESr0rf;uGJ jrnGefUqDu tdyf&mvdyfudk
twif;qJG,laeonf/
]]udpr&Sdygbl;? usKyf&Gufyghr,f}}
]]tkd igqGJcJUyghr,f}}
uRefawmfonf olwkdUtm; ai;Munfh&if; pdwfxJrSm baz rdef;r&NyD;avNyD vm;?
jrnGefUa,musm;f&NyD;
avNyDvm; ponfjzifh ar;aerdonf/
4if;aemuf olwkdUESpfa,mufua&SUu oGm;Muonf/ uRefawmfESifh OD;BuD;u
qdwfNidrfpGmaemufrSvkdufMuavonf/ tarbmjzpfvdkU vmrBudKygvdrfh? tar aevdkUrS
aumif;&JUavvm;/

tazhudkjyKpk&vdkU yifyef;NyD; zsm;aeava&mhovm;/ uRefawmfhpdk;&drfcsufrSm


tarhtwGufom jzpfonf/
tazhtwGufpdk;&drfp&m wpfuGufrQ r&SdawmhNyD/ tazhvrf;um; qkH;avNyD/
on*FKvfjcif;yifNyD;avNyD/
bazESifhjrnGefUwkdUonf ypnf;rsm;udkjrif;vSnf;ay:odkU wifMuonf/ jrif;vSnf;um;
wu,fhjrif;vSnf;wnf;/ &xm;[k ac:Edkifp&m ykHyef;oPef t&dyfrQr&Sd/
OD;BuD;ESifhuRefawmfwdkUrSm
ukvm;vufzuf&nfqdkifteD;rSm &yfNyD; jrif;vSnf; tqifoifhjzpfonfhwdkif
apmifhaeMuavonf/
umumukvm;u uRefawmfhtm; rSwfrdonf/
]]q&m raeUu jyefvmr,fxifwmaemf}}
]]umumaeaumif;&JUvm;}}
]]aumif;w,fq&m? aumif;ygw,f/ uRefawmf tazBuD;romudk vkdufydkUygao;w,f}}
rSwfrdao;onf/ uRefawmfhtazonf uRefawmfhtm;vkdufydkU&if;
vufzuf&nfaomufavh&Sdonf/
xdkvufzuf&nfudkpGJoGm;ojzifh blwm&kHvmp&m udpr&Sdaomfvnf;
vufzuf&nfaomufoufouf
vmavh&Sdonf/ odkUjzifh umumukvm;ESifh rdwfaqG&if;ESD;jzpfoGm;avonf/
xdkacG;ajcckHuav;um;
tazxdkifavh&Sdaom ckHwnf;/
]]uJocifwifxGef; wufav}}
oli,fcsif;bazu jrif;vSnf;ay:rS ac:vdkufjcif;jzpfonf/ uRefawmhfrSm
tHUtm;oifhoGm;\/
oli,fcsif;bazonf uRefawmfhtm; b,fvkdpdwful;jzifh ocifwifxGef;[k
ac:vkdufygoenf;/
tcgwdkif;qdkvQif uRefawmfhtm; iwif[k ac:avh&Sd\/ aemufrSod&onfrSm &efukefrS
uRefawmfocifvkyfoGm;NyD[k Mum;&aomtcg oli,fcsif;bazuvnf; olU&GmrSmol
ocifbaztjzpf
cH,lcJUavonf/
blwm&kHESifh uRefawmfwkdU&GmrSm odyfra0;vSyg/ xkdUaMumifh aywpf&mvrf;wkduav;udk
ckdifckdifcHUcHU
oyfoyf&yf&yfjyKjyifxm;\/ vrf;ab;ESpfzufwGif pdkufxm;aom wrmyifrsm;rSm
pnfum;vS\/
jrif;vSnf;orm;onf olUjrif;tm; tvGefnSmwmykH&onf/ BudrfwpfcsufrQ rwkdUbJ
wufacgufvdkuf?

ZufBudK;jym;ESifh yGwfvdkuf vkyfNyD; armif;vmavonf/ jrif;vSnf;ay:wGif rnfolrQ


pum;rajymMuaomaMumifh jrif;vSnf;orm;\ wufacgufoHESifh jrif;cGmoHwkdUonf
ywf0ef;usifwGif
ay:vGifpGm ysJUvGifhae\/ uRefawmfhpdwfxJrSm [mwmwmjzpfaeonf/
]]OD;BuD;? taraum aeaumif;&JUvm;}}
]]aeaumif;ygw,f? olUtvdkawmh blwm&kH vkdufcJUzkdUyJa[h/ odkUayr,fh igwkdUuyJ
tdrfrSmae&pfwm
aumif;r,fqkdvdkU ae&pfcJUwmyJ[}}
]]taz aeraumif;wmu tMumBuD;vm;}}
]]odyfrMumbl;[? aumuf&ovdk jzpfo[myJ}}
]]bma&m*gwJUvJ}}
]]rajymwwfygbl;avuG,f? jzpfw,fqdk tjyif;zsm;wmyJ/ qD;csKyf0rf;csKyf
vnf;jzpfw,f/ iguawmh
0dZmae,s q&mOD;omqifhudk yifhcsifwmav[/ okdUayr,fh rif;tarua&m?
t&yfua&m aq;&kHu
q&m0efyifhygqkdvdkU yifh&w,f[/ aomufusKd;enf; ajc<ucuvnf; w,fBuD;oudk;/
NyD;awmh
bma&m*gjzpfw,f qkdo[mvnf; ajymrjybl;? aq;yJ wGifwGifxdk;aewmyJ/
rif;tazuawmh
b,favmufemrvJ qkdwmuGm? igjzifh MunfhawmifrMunfh&Jbl; [}}
uRefawmhfOD;BuD;um; tarhtpfudk 0rf;uJGjzpfonf/ bkef;BuD;vlxGufjzpfNyD;
tawmfacwfrDoljzpf\/
a&SUavQmuf rawmfrwefawGrnfrQ ajymaeOD;rnf rod? xdkUaMumifh uRefawmfu
pum;vTJypfvkdufavonf/
jrnGefUtm; ausmay; jrif;vSnf;a&SUodkU ai;Munfhum vdkufygvmaom oli,fcsif;
baztm;]]a[h baz}}
bazonf uRefawmfhbuf qwfceJ vSnfhMunfhNyD;]]rif;uvnf;ighudk ocifbazvdkU ac:yguG/ igocifjzpfaewm MumNyDuG}}
uRefawmfu oabmusvGef; &,fvkdufNyD;]]at;at; ac:yghr,fuGm? ocifbaz rif;rdef;r&NyD;NyDvm;}}
xkdtcg ocifbazonf ausmay;xm;aom jrnGefUbufodkU vSnfhMunfhonf/
jrnGefUuvnf;
ocifbaztm; vSnfhMunfhonf/ ESpfa,mufom; ajymifaemufaeonfhtNyKH;ESifh
NyKH;jyMuavonf/

OD;BuD;um; rsufvkH;jyL;jyvkdufNyd;aemuf]]a[h rif;bazu rif;udkpmra&;bl;vm;? baz[m rif;a,mufzjzpfaeNyD [?


[m;[m;}}
jrnGefUu &Sufudk;&Sufuef;jzifh OD;BuD;\ausmudk omomxkonf/ NyD;awmh baza&m
jrnGefUyg &,fMuonf/
uRefawmfvnf; vdkuf&,favonf/
odkUaomf Mum&Snf&,f roifhavsmfyg/ olrsm;Mum;oGm;vQif uJU&JUp&m jzpfrnf/
tazhtavmif;ajruscg&Sdao;? w[m;[m; w0g;0g;ESifh aeMuNyDaum[k
ar;aighMuayvdrhfrnf/
]]rif;wkdUnm;Muwm b,favmufMumNyDvJa[h}}
ocifbazu]]okH;vavmuf&SdoGm;NyDuG? odkUayr,fh okH;&ufavmufyJ &Sdao;w,f xifw,fuG [J[J}}
jrnGefUu olUa,musfm;ausmudk &Sufudk;&Sufuef;jzifh xkjyefavonf/
OD;BuD;u cyfwnfwnfjzifh]]tif; rifhtar jrnGefU0rf;xJrSm 0ifpm;r,fqkd&ifvnf; tqifoifhyJ[? jrnGefU eif
tdyfrufrsm; r&bl;vm;}}
jrnGefUonf rsufapmif;csdwfvdkuf\/ NyD;awmh rsufESmrSm aysmhaysmif;oGm;jyefonf/
bmpOf;pm;aeonf[kum; rodEdkifyg/
&GmxJodkU 0ifvmaomtcg [dktdrfonftdrfu vSrf;NyD; armifwif a&mufvmNyDvm;?
bmvm;nmvm;ESifh
ar;Mujref;Mu EIwfqufMu\/ tcsKdUrSm jrif;vSnf;aemufodkUyif vkdufvmNyD;
pum;ajymMuao;\/
uRefawmfwdkUtdrfteD; odkUa&mufav EIwfqufol BudKqdkolrsm;av jzpfvmay\/
,if;odkU Oauma#,s jzpfjcif;aMumifh taronf tdrfwGif;rSaeyif
uRefawmfvmaeNyDjzpfaMumif;
odaeESifhavmufayNyD/ taronf tdrf0if;0qDodkU ajy;xGufvmNyD; BudKqdkxdkufNyD/
odkUaomf tarhtm;rjrif&/
uRefawmfh&ifrSm zkdvIdufzdkvIduf jzpfvmavonf/ i,fi,fwkef;u taztarESifh
uif;uGmvQif tm;i,fonfh
ykHyrm tm;i,foGm;avonf/ avmutv,fwGif wpfa,mufwnf; jzpfae\/
tar tdrfcef;xJrSm vJaeava&mhovm;/ usdwfidkaeavovm;/
taronf rD;zdkwJxJrSm aqmifhaMumifhxdkifaeavonf/ a&SUu rD;zdkay:rSm tdk;wpfvkH;
wnfxm;onf/
rD;awmufrSm tm;i,f\/ taronf uRefawmfhbuf odkU wpfcsufom vSrf;MunfhNyD;

csufcsif;rsufESmvSnfhum rD;zdkay:u tdk;ukdom pdkufMunfhaeavonf/ uRefawmfrD;zdkxJ


0ifoGm;\/
tarum; xdkifNrJxdkifvsuf/ tarhteD;rSm oGm;xkdifvkduf\/ tarum; rD;zdkay:u
tdk;udkom pdkufMunfhNrJ
Munfhvsuf&Sd\/ xdktdk;rSm EGm;EdkUtdk;jzpf\/
tarhrsufESmudk uRefawmfpdkufMunfhvkduf\/ rsufvkH;rsm;wGif a&Munfuav;rsm;
a0haeonfudk awGU&\/
tarhrsufESmrSm a<uawmhrnfh ye;fyGihfESifhwl\/
]]taraeaumif;&JUvm;}}
taronf ]tif;}[l ajymvkduf[ef&Sd\/ odkUaomf toHum; eifhqdkUoGm;ojzifh
]]tif;}}[lyif yDopGm
ray:vmyg/ tarh&ifrSm 0rf;enf;aMuuGJjcif;jzihf qdkUae[ef&Sdonf/ uRefawmfvnf;
zkdvdIufzdkvIduf
ydkjzpfvsuf rsuf&nf0Jvmonf/ pum;pvnf; aysmufoGm;avNyD/ xkdUaMumifh
uRefawmfvnf;
taruJUodkUyif rD;zdkay:u EGm;EdkUtkd;ukdom pdkufMunfhaeavonf/ uRefawmfwkdUum;
pum;rajym?
Nidrfcsufom;aumif; oavmuf pdwfwGif;rSmum; qlyGufaeMuonf/ EGm;EdkUonf
qlyGufa0wufvm \/
taronf aMu;ZGef;jzifh a0wufvmaom EGm;EdkUudk ykwfcsvkduf\/ xdkUaemuf
yef;uefvkH;BuD;wpfckxJodkU
EGm;EdkUawGudk avmif;xnfhNyD; uRefawmfha&SUodkU csay;\/
]]aomuf}} wpfvkH;wnf; tarhyg;pyfu xGufvm\/ rD;zdkwJtjyifrSmum;
qlnHaeavonf/ uRefawmfhtm;
ar;jref;vmMuolwkdUudk a,mufz ocifbazESifh ESr jrnGefUwdkUu
'dkifcHajzMum;aeavonf/ taronf
[if;tdk;rsm; aEG;aejyefonf/ uRefawmfu EGm;EdkUudk raomufbJ tarhtm;om
Munfhaeav&m]]aomufvkdufav}} [k taru xyfajymonf/ tarhrsufvkH;rsm;rS rsuf&nfaygufrsm;
usvmonfudk
taronf tusvufjzifh okwfvsuf wpfcsufjyif;xefpGm&Idufvkdufavonf/ atmfridkbJ
csKyfwnf;xm;&ojzifh tylvkH;onf tarh&if0wGif qkdUwpfae&m ]aomufvkdufav}[k
pum;tenf;i,f
ajymvkdufjcif;aMumifh tenf;i,facsmifoGm;[efwl\/
]]taraeaumif;&JUvm;}}

]]aumif;ygw,f? bmrSrjzpfygbl;}}
xrif;aum aumif;aumif;pm;&JUvm;}}
]]pm;awmhpm;ygw,f? enf;enf;aygh}}
]]tdyfaumtdyf&JUvm;}}
]]tdyfawmhtdyfygw,f enf;enf;yg;yg;aygh}}
]]rsm;rsm;pm; rsm;rsm;tdyfrS aumif;rSmaygh tar&JU? tarhMunfh&wm ydefw,fAs}}
]]rif;awmh 0om;yJaemf}}
taronf tjcm;[if;tdk;wpfvkH;udk aEG;jyefonf/ uRefawmfum; EGm;EdkUaomufaeonf/
]]rifhrSm &xm;ay: ae&maumif;aumif;&&JUvm;}}
uRefawmfu rD;&xm; pD;eif;vkdufygcJUykHudk ajymjyonf/ vrf;rSmbmawG 0,fpm;cJUykH?
rD;&xm;ay:twlvkdufyg&if; rdwfaqGjzpfcJUolrsm;taMumif; ponfwkdUudkyg xnfh
ajymjyavonf/ odkUjzifh
uRefawmfwkdUom;trdonf wwGwfwGwfjzifh awmufwkdrnf&awG ajymaeMuavonf/
tazhtaMumif;udk
um;a&SmifuGif;oGm;&ef oabmwlpmcsKyfcsKyfxm;ovdkjzpfae\/ tarhpdwfxJrSmawmh
tazhtaMumif;
ajymcsifwmawG&Sdrnf/ uRefawmfhpdwfwGif;rSmvnf; &Sdonf/ odkUaomf
wpfa,mufwpfa,muf pdwfrcsrf;rom
rjzpfatmifnSmwmaomtm;jzifh tazhtaMumif;udk a&SmifMujcif;jzpfavonf/
taronf udk,fwdkifcsufxm;aomxrif;[if;rsm;jzihf uRefawmfhtm; auR;onf/
EGm;EdkUaomufNyD;cgprdkU
cPqdkif;ygOD;qkdonfudkyif r&acs/ odkUaomf EGm;EdkU rnfodkUyif aomufxm;xm;?
tarhvuf&mum; rlvu
uRefawmfoduRrf;zl;? pJGrufzl;onfhtwkdif;yif rysufr,Gif; jzpfjcif;aMumifh Nrdef&SufpGm
pm;Edkifavonf/
arSmif&Dawmh r@yfxJrSm atmufvif;"mwfrD;BuD; xGef;vkdfufonf/ &ufvnfqGrf;
auR;NyD;awmhrS
r@yfudkjzKwfvdrfhrnf/ "mwfrD;ukdvnf; bkef;BuD;ausmif; jyefydkUvdrhfrnf/ "mwfrD;rSm
bkef;awmfBud;tm;uRefawmfwdkU taz vSLxm;aom "mwfrD;yifjzpfonf/
"mwfrD;xGef;vdkufonfqdkvQif
{nhfonfawGwpfa,mufNyD;wpfa,muf wajzmufajzmuf a&mufvmMuavonf/
uRefawmfhrSm 'dkifcHpum;
ajym&onf/ tarhrSm vufzufESifh aq;vdyf'dkifcHjyifay;ae&avonf/ jrnGefUrSm
a&aEG;tdk; 'dkifcH

rD;xdk;ae&onf/ oli,fcsif;a[mif;? a,mufzvufopf ocifbazum; uRefawmfhteD;rS


rcGm/
&efukeftaMumif;? EdkifiHa&;taMumif;? urmppfBuD;taMumif; 'dkifcHar;aeavonf/
OD;BuD;onfum;
okH;ykHzJ0dkif; 'dkifcHaeavonf/
uRefawmhrSm oli,fcsif;a[mif; a,mufzvufopf ocifbaz\
'dkifcHar;cGef;xkwfjcif;aMumifh &efukefrSm
avaMumif;&ef umuG,fa&; avhusihfcef;vkyfykHrsm;? bk&ifcH qm&D*sDe,f
a':refprpfESifhNrdKUjyumuG,fa&;
rif;BuD; *&yfzf[ef;wm;wkdUtaMumif;rsm;? eef;&if;0ef *VKefOD;apm
v,fxGefr*Fvmusif;yykHrsm; rif;wdkifyif
trwfBuD;wpfOD;ESifh rdef;r&TifwpfOD; rif;wdkifyif\ ajcmufvkH;jyL;udk aqmhupm;&mrS
rawmfwqxdrSefoGm;ykHrsm;? ocifrsm; axmifusykHrsm;? taemufbufrSm t*Fvdyfrsm;
ppfa&;&IH;edrfhaeykHrsm;
uGefqmaA;wpfESifh avbmygwDrsm;aygif; nGefUaygif;tpdk;&wufykHrsm;?
pwmviftaMumif;?
[pfwvmtaMumif; ponfwkdUudktmaygufavmufatmif &Sif;vif;ajymjyae&avonf/
olwkdUum;
xdkxkdaom udpwdkUwGif pdwf0ifpm;Mu\/ odkU&mwGif olwkdUtm; em;vnfatmif
ajymjy&onfrSm
rvG,fulyg/ pwufzkdU'f u&pfyftaMumif;udk ajymvQif jrefrmjynfodkU vma&mufzl;ykHyg
xnfhoGif;ajymqdk&avonf/ bdvyfrSm uGefqmaA;wpfESifh avbmygwD
nGefUaygif;tpdk;&rSm
ppfatmifEdkifa&;twGuf nGefUaygif;zGJUojzifh &mxl;a0,la&;twGuf
nGefUaygif;zJGUxm;aom
ArmjynfnGefUaygif;tpdk;&awGESifh rwlykHudk xnfhoGif;&Sif;jy&avonf/ xkdodkU cJ&mcJqpf
ajymjy&jcif;twGuf
uRefawmfNiD;aiGUjcif;rjzpfyg/ uRefawmfh&Gmol&Gmom;rsm;tay:0,f NidKjijcif;?
txifao;jcif;vnf; rjzpfyg/
romtdrfvmMuaom &yfaqG&yfrsKd; rdwfa[mif; aqGa[mif; &Gmol&Gmom;rsm;u
uRefawmfajymorQ
pl;pdkufem;axmifaejcif; em;vnfb0ifusoGm;ykHudk olwkdUrsufESmrSm xif[yfazmfjyjcif;?
OD;BuD;\
okH;ykHzJ0dkif;rSm lvrpnfum;jcif; ponf tjcif;t&mrsm;u uRefawmfhtm;
tm;ay;aeygonf/

csD;usL;aeygonf/ trSefrSm uRefawmfonf tazhromwGif


uRefawmfh&Gmol&Gmom;rsm;tm; yxrqkH;tBudrf
EdkifiHa&;w&m;a[maejcif; jzpfayonf/
vltaygif;wkdUu uRefawmfhtm; tm&kHpdkufaeonf/ *&kpdkufaeonfudk
awGUjrif&aomtcg
uRefawmfhtaronfvnf; auseyfae[ef&Sdonf/ om;twGuf *kPf,lae[ef&Sdonf/
xdkpum;0dkif; uRefawmfpum;rajymaomtcg &Gmol&Gmom;rsm;u
uRefawmhftaztaMumif;udkajymMuonf/
uRefawmfhtaz tvSLtwef;&uf a&mykH? uRefawmfhtm; &SifjyKpOfu a&T'*Fg;? a&Trwfaph?
a&Trl;aphwkdUudkaq;vdyf xJrSm xnfhNyD;? a0ykH? OD;zkH;rdk &kyfao;iSm;pOfu aiG50dusyf
xnfh0ifykH ponfwkdUudk
vkH;aphywfaph ajymMuonf/ tazonf owdtifrwefaumif;onf[kvnf;
ajymMuonf/ bk&m;yGJ
Zm0Dwkwfwpfacsmif;ESifhtkyfcsKyfcJUykHrSp NrdKUu *dkPf;tkyfq&mawmfBuD;ESifh yXmef;w&m;
jiif;ckHMuykHtxd
owd\ trsKd;rsKd;aom ykHoPmefwkdUudk xkwfazmfcsD;usK;Muukefonf/ trSeftm;jzifh
romtdrfrSm
olwkdUajymMuwmawGem;axmif&if;jzifh uRefawmfwkdU jrefrmxkH;pHt& aoonfhaeUrS
&ufvnfqGrf;auR;onfh
aeUtxd 7 &ufaom umvonf raorDu trIrJUtrSwfrJUxm;cJUaom aool\
t&nftcsif;rsm;udk
wpdrhfpdrfh azmfxkwfcsD;usL;aom umvjzpfonf[k uRefawmfem;vnfvmayonf/
xkdrQruao;? olwkdUonf taumif;tqdk; 2ckMum;&Sd e,fedrdwf
rsOf;aMumif;ay:rSm&Sdaom udprsm;udkvnf;
taumif;bufodkU qGJajymoGm; onfudk awGU&onf/ Oyrm uRefawmfhtazonf
abmufajymwwf\/
xdktcsufudk olwkdUxJu rsm;pGmwkdUonf t&ifursm;pGm emomcHcuf jzpfcJUayrnf/
tazhtm;
rkef;aumif;rkef;cJUayrnf/ ,ckawmh uRefawmfhtazonf pum;ajym
yGifhvif;jywfom;onf[k
csD;usL;Muavonf/ uRefawmfhtazonf vSL'gef;&mrSm &ufa&mcsifa&mrnf/ odkU&mwGif
aiGay;aiG,l?
odkUr[kwf tjcm;tay;t,ludprsm; temrcH? olwpfusyf udk,fwpfusyfqkdaom
oabmudk

vufudkifjyK\/ ,cifu baztm; xdktcsufudk taMumif;jyK uwfowfonf[k


ajymMu\/ ,ck
romtdrfrl tazonf aphpyfonf[kqdkMu\/
uRefawmfhtaz\ raumif;aom tuGufrsm;? uRefawmfudk,fwdkif
tjypfcGifhrvGwfEdkifaomtcsufrsm;udk
,cktcg azmfjyaeMuavNyD/ Oyrm uRefawmfhtazonf aomufpm;rl;,pfwwf\/
rl;,pfNyDqdkvQif
&,fp&mvnf; jzpfwwf\/ olrsm;tm; apmfum;wwfonfvnf;&Sd\/ ,ckrl taz\
rl;,pfwwfaom"avhudk aysmfwwfaom0goem[k qkdMuNyD;? rl;,pfNyD;
olrsm;qJa&;wdkif;xGmwm?
apmfum;wm tarhtm; &dkufwmawG tm;vkH; cGifhvTwfvdkufMuonf/ rl;NyD;
&,fp&majymykH &,fp&mjzpfykH
&,fp&mvkyfykHawGudk omajymaeMuavNyD/
tdk-avmu? aoaomoludk cGifhvTwfEdkifovdk &Sifaomoltcsif;csif; cGifhvTwfEdkifMuvQif
rnfrQaumif;rnfenf;/ rnfrQ tmCmwawG enf;oGm;avrnfenf;/
aemufwpfaeU eHeufapmapm uRefawmfonf ocsFKdif;odkU oGm;avonf/ uRefawmfwdkU&Gm
ocFsKdif;um;
om,maom ocFsKdif;jzpfonf/ xdkUaMumifhvnf; &yfa0;a&mufaeaom
uRefawmfwkdU&Gmom;rsm;onf
]]ao&ifwkdU&GmrSmyJaocsifw,f}}[k ajymprSwfjyKMujcif;jzpfavonf/ tkyfaeaom
refusnf;yif
BuD;rsm;aMumifhpdrf;vef;at;jronf/ w&kwfpum;yifrsm; tESHUtjym; pdkufxm;onf/
uefuav;wpfckuvnf; &Sdonf/ xdkuefaygif&dk;rSm w&kwfESif;qDyifrsm;ESifh
qyfoGm;zl;&kHrsm;
pnfum;pGmaygufaeonf/ ocFsKdif;ajrab;ywfvnfwGifum; xef;yifrsm;
pDwef;pdkufxm;\/
jymom'fuav;rsm;jzifh vSywifhw,faom tkwf*luav;rsm; vnf;rsm;jym;\/
o&P*kHwif&m
Z&yfuav;uvnf; refusnf;yifrsm;atmufrSm oyf&yfvSypGm wnfaeav\/
uRefawmfwkdU&GmrSocFsKdif;onf wu,fvSyom,m\/ odkUvSyom,matmif
b,foljyKpkxm;onfudkum;
uRefawmfrodyg/ odkUaomfjyKpkolonf xl;jcm;aom tawG;tac:&Sdonfudkum;
odEdkifygonf/ taMumif;rSm
rsm;aomtm;jzifh uRefawmfwkdU jrefrmrsm;onf romydkU oGm;&onfhtcsdefuvJG
ocFsKdif;udk

rsufESmvTJxm;vdk? arhxm;vdkaomaMumifhyg wnf;


tazhtavmif;udef;atmif;&m tkwf*luav;um; &dk;&dk;uav;jzpf\/ jyom'fryg?
bkHtqifhryg?
wvm;tay:wifxm;aom aowm ykHo@mefESifh wlonf/
uRefawmfonf tazh*lrSm xdkifNyD;&dkaopGm OD;csonf/ tazESifhuRefawmf
aemufqkH;awGUMuonfrSm
&efukefNrdKUrSm jzpfavonf/ uRefawmfonf ausmif;ydwfvkdUrS tdrfrjyefbJ EdkifiHa&;xJ
ypf0ifaeonfudk
ql&ef? yl&ef? Budrf;armif;&ef &efukefodkU vmcJUjcif;jzpfavonf/ [dkwkef;uawmh
tazhtm; rauseyf?
ckawmhightaz[m ihgudk BuD;yGm;wdk;wufapcsifvdkU 'Dvdkqlyl Budrf;armif;wmyJ[k
qifjcifrdonf/
tkwf*lMunhfae&mrS tazhtavmif;ykHoPmefonf uRefawmfhrsufpdxJrSm
ay:vmavonf/
Nidrfoufcsrf;ajrUpGm vJavsmif;aeaom taz\ rsufESmwGif a'go arm[ rmer&Sd/
qlylBudrf;armif;jcif;uif;aom tazhyg;pyfum; aphaphuav; ydwfae\/
uRefawmfwkdUom;trd
b0wnfNrJa&;twGuf apmihfxdef;Munhf&I&m? &Sm&azG&jzifh tvkyfrsm;cJUaom
rsufpdtpkHonf rSdwfaeavNyD/
tazonf cPcP xef;a&rl;avh&Sd\/ wpfcgwpfcg t&ufjzLaomufavh &Sd\/
rl;,pfNyDqdkvQif
tarhtm;ESdyfpuf\/ qlylBudrf;armif; &dkufESuf\/ xdk[mudk i,fi,f&G,f&G,fwnf;u
jrifawGUcJU&aom
uRefawmfonf tazhtm; pdwfemcJU\/ trSeftm;jzifhuRefawmfhpdwfxJrSm tcJraus/
BuD;jyif;onhfwdkifusefae\/ ,ck tkwf*la&SUrSmxdkif 0wfcs&if; acsypfvdkufygonf/
tazwkdUonf
]uRefukvm;? r,m;awmol} qkdaom pum;rsKd; em;axmifNyD; BuD;jyif;cJUonf
r[kwfygavm/ ]rdef;r[lonf
wkd&Snfrod? xifrdxif&m? jyKwwfpGmoonf}[laom qkH;rpmrsKd;udk zwftHcJUMuonf
r[kwfygvm;/
]rdef;ronf acG;xD;avmufrS rjrwf}[k ajymwwfMuonf r[kwfygvm;/ onfvkd
t,ltqrsKd;awG
"mwfcH&Sdaeaom OD;aESmufonf ,pfrl;oGm;aomtcg rdef;rESifhywfouf
&p&mr&Sdatmif rSm;,Gif;aom

t,ltqrsm; ay:vmrnfrSm "rwmyifjzpf\/ tazonf olUxuf ypnf;OpmESifh


MoZmwdur
ydkrdkrsm;jym;olrsm;ESifh olUtxufvlBuD;rsm;\ zdESdyfjcif;udk cH&\/ tESdrfcH&\/
apmfum;armfum; tjyKcH&\/
xkd0efxkyf0efydk;wkdUonf olUtm;ydae\/ tazonf xdk0efxkyf0efydk;udkb,fvdk
wGef;vSefz,f&Sm;&rnfrod?
xkdUaMumifh rl;wdkif;rl;wdkif; tarhtay:ykHcs\/ tarhtm; apmfum;\/
qlylBudrf;armif;\/ &dkufESuf\/
aMomf-taz&JU wpfOD;wnf;ydkif tjypfr[kwfygyJuvm;/ acwf&JUtjypf? pepf&JUtjypf/
i,fi,fu uRefawmfonf xkdtcJrausrIaMumifh tazhtay:wGif tcspfayghcJUonf/
tazonfbmaMumifh
uRefawmfonfvdkjzpf&onfudkrod/ odkUaomf uRefawmf\ ayghaomtcspfudk
cHpm;rd[efwlonf/
xdkUaMumifholUtm; uRefawmfu av;av;yifyifcspfatmifvkyfonf/ Oyrm uRefawmf
tdyfaysmfaewkef;
tdkufrSmpdk; ,yfcwfay;onf/ tdyfaysmfaeaom uRefawmfu xdk[mudkrod/
aemufreufusawmh
tazu]]nu rif;tdkufrSmpdk;vdkU ig,yfcwfay;w,fuG}}[k ajymavh&Sd\/ NyD;awmh
rMumcP
uRefawmfwkdUom;trdtwGuf olb,fhavmuf tvkyfvkyf&aMumif; ajymavh&Sd\/
[dkwkef;u
tazonfpum;awGajymawmh tenf;i,f<um;w,f[k xifonf/ aus;Zl;wifcHcsifvkdU
wrifajymaeonf[k
,lqum uRefawmfonftazhtay:wGif aus;Zl;wif&ef jiif;qefcJUavonf/ cktkwf*lrSm
0wfcs&if;
xdkodkUaomuRefawmf\aus;Zl;uef;rIrsm;udk acszsufvdkufygonf/ tazhrSm tjypfawG
&Sdcsif&m &Sdrnf/
'kESifha'; &Sdaumif;&Sdrnf/ odkUaomf uRefawmfwdkUtm; toufESifhcEmudk,fNrJatmif
vkyfauR;jyKpkcJUonf/
uRefawmfynmwwfzkdU taz ydktvkyfvkyfonf/ taz tpm;taomufNcdK;NcHonf/
taetxdkifrSm
acRwmonf/ xkdUaMumifh uRefawmfhtouf? uRefawmfhb0? uRefawmfhynmrsm;twGuf
tazum;
aus;Zl;&Sifwu,frSefayonf/

uRefawmfonf tazhaus;Zl;awGudkck tkwf*lka&SUrSmrS aumif;aumif;


oabmaygufawmhonf/ raocifu
oabmaygufaomf aumif;avpG/ ckawmh aorS? tavmif;ajra&mufrS? tkwf*la&SUrSmrS
tazhaus;Zl;awGodawmh vGefukefNyD/ aus;Zl;rqyfEdkifawmhNyD/ auR;wkHUauR;vSnfh?
arG;wkHUarG;vSnhf
rvIyfEdkifawmhNyD/
uRefawmfh&ifonf vIdufzkdvmonf/ aMuuJGjcif;? 0rf;enf;jcif;? vGrf;qGwfjcif;
vIdif;vkH;rsm;onf &ifwGif;rSm
tkH<uqkdUwufvmonf/ rsuf&nfaygufrsm;vnf; NydKifwlusvmavonf/
uRefawmfonf rsuf&nfaygufrsm;udkrokwfyg/ rsufESmay:rSm vdrhfvdrfh qif;&ef
cGifhjyKxm;vkdufygonf/
tazaojcif;twGuf yxrqkH;usaom rsuf&nf? &dk;om;pifMu,faom rsuf&nf/
onftwdkif;aeygap/
NyD;awmhaemufxyf OD;csNyD; xvmcJUonf/
refusnf;yifay:rS AsKdif;ESpfaumifonf uefxJodkU xdk;qif;oGm;avonf/
xef;yifay:rS Muufwla&G;onf *D;ceJ jrnfvkdufonf/
b,ftyifay:uae jrnfonfrod/ csKd;uloHum; om,mat;jrvS\//
64
ZeD;avmif;a&G;&ef tarESifhwdkifyifjcif;
&ufvnfqGrf;auR;NyD;avNyD/
uG,fvGefol zcifBuD;\ *kPfaus;Zl;udkwo azmfxkwfMuaom oDwif;ywfNyD;qkH;avNyD/
&yf&Gm jyefa&mufvmaom uRefawmfonfvnf; topftqef;r[kwfawmh NyD/
xdkUaMumifh uRefawmfwkdUtdrfrSm vltxGuft0if enf;oGm;avNyD/
uRefawmfwkdUom;trdESpfa,muf a&SUa&;aqG;aEG;wdkifyif&ef tcGifhomqkH; tcsdefjzpfay\/
taronf uRefawmfhtm; ,k,onf? nSmwmonf? axmufxm;onf/ tazrJUaom
om;jzpfvkdUtxl;,k,nSmwm axmufxm;[efwlonf/
uRefawmfuvnf;tarhtm;,k,onf?
nSmwmonf? axmufxm;onf/ rkqdk;rrdcifjzpfvdkU txl;yif
nSmwmaxmufxm;ayonf/
taronf uRefawmfhtm; avmuwGifwG,fwmp&mwpfckwnf;tjzpfjzifh
ydkvdkUcspfvmykHay:\/
uRefawmfutarhtm;avmuwGif tpm;xdk;r&Edkifaom rdef;rjrwfwpfOD;taeESifh
,kHMunftm;xm;vmykHay:\/ uRefawmfu tarhtm; avmutv,fwGif
tumtuG,ftrJUqkH;aom
rdef;rom;tjzpfjzifh oem;pdwfydkvm\/

tazuG,fvGefNyD;aemuf tarESifh uRefawmhMum;0,f topfjzpfaom qufqHa&;ESifh


topfjzpfaompdwfoabmxm;wkdU jzpfay:vmavonf/ ydkrdkodrfarGUaom qufqHa&;ESifh
ydkrdkjrifhrm;aom
pdwfoabmxm;wkdUjzpfukef\/
]]ighom; &efukefrjyefbJ 'DrSmyJae&if aumif;rSmyJuG,f}}
uRefawmfum; &efukefrjyefzkdU pdwful;xJrSm wpfcgrQ xnfhrMunfhzl;ao;/ taru
onfpum;ajymvkdufawmh b,fvdkajz&rnfrod jzpfoGm;\/ nSKd;i,fpGmESifh
tarhrsufESmudk twefMum
pdkufMunfhaeNyD; aemufrS]][kwfw,f? 'DrSmyJaeEdkif&ifawmh aumif;rSmyJ? 'gayrJU}}
uRefawmfonf tarhxHrS rsufESmvTJvdkufonf/ tarum; uRefawmfhxHrS pum;qufudk
em;pGifh&if;
uRefawmfht&dyftjcnfudkom tuJcwfaeavonf/
&efukefrjyefbJ rjzpfEdkifp&m bmtaMumif;&SdovJ/ rnfrnf&& bmtaMumif;rQr&Sd/
toufarG;rItvkyftudkifNrJNrJpJGpJGr&Sd/ EdkifiHa&;vkyfaeygonf[k taMumif;jy&efuvnf;
bmwm0efrQ
owfowfrSwfrSwfr&Sd/ tcspfoHa,mZOfBudK;awGuvnf; cyfavsmhavsmhom jzpfayonf/
okdUygvsufvnf;
udk,fh&yf&GmrSm tarESifhom twlaeygrnf[k wxpfcs 0efrcHEdkifjzpfae\/
]]tar uRefawmfeJU &efukefvdkufae&if aumif;rSmyJ}}
taronf xkdtcsufudk pdwful;xJrSm xnfhMunfhzl;[efr&Sday/ uRefawmfhudk
ai;MunfhNyD;
aMumifaeavonf/ tarhrSm uRefawmfESifh &efukefvdkufaeEdkif&ef vkH;0taMumif;r&Sday/
&GmrSm ajrESifh,mESifh
tajcpdkufaeoljzpfonf/ aps;qdkifuav;vnf; &Sdao;onf/ ESrf;wkd;yJwdk;
tenf;tusOf;
aiGacs;xm;jcif;uvnf; &Sdao;onf/
]]tif;? ighom;eJU vkdufaeEdkif&if aumif;rSmyJ? 'gayrJU &efukefNrdKUBuD;rSm
raewwfygbl;uG,f}}
]]tar&JU? awmeJU&efukef taetxdkif tpm;taomufrSm rwlwmawmh trSefyJ?
awmrSmvdk
us,fus,fjyefUjyefUawmh rae&bl;? tpm;taomufuvnf; aps;BuD;w,f? 'gayrJU
aeaeusawmhvnf;
aumif;oGm;wmygyJ}}

uRefawmfu onfpum;ajymawmh taru &efukefrSm uRefawmfae&ykH? xdkif&ykHudk


ar;avonf/ tarhtm;
uRefawmf <um;0graeyg/ aA'u0def q&mOD;wuf&Sdef\ tcef;rSm
tdyf&mwpfae&mpmtwGuf tcsKd;us
tcay;ae&ykH? atmufxyfu rD;cdk;awG tay:wufvmykH twlae bavmufq&m
udkwifat;ESifh
wpfckwnf;aom yufvufukvm;xdkiftwGuf rMumcP ae&mvk&ykHrsm;ESifhwuG
vkH;aphywfaphajymjyvdkufavonf/
]]tdk-ighom;rSm ae&wm qif;&JvdkufwmuG,f? ynmawG onfavmuf oifxm;NyD;
jzpfrSjzpf&av}}
tarhtoHonf epfoGm;avonf/ rsm;pGm pdwfxdcdkufoGm;[efwl\/ tar
pdwfxdcdkufoGm;atmif
'gawGajymjcif; r[kwfyg/ uRefawmfhtjzpfrSefudk odatmifom ajymjcif;jzpfavonf/
]]rif;[mu tarvdkufaeawmif aep&m&SdrSm r[kwfbl;}}
]]tdk-'Dvdkvnf; b,f[kwfrSmvJ tar&JU? tarom vkdufaer,fqdk&if uRefawmf
tcef;oyfoyfiSm;rSmaygh?
tdrfwpfvkH; oyfoyfawmifiSm;EdkifwmyJ}}
]]at;av [kwfwmaygh? ighom;vkyfcsif jzpfrSmygyJ/ rif;tvkyfu bmwJU?
rif;tazuawmh ajymjyyg&JU?
owif;pmwdkufrSm bmqdkvm;}}
]]t,f'Dwm vkyfw,fav? tckawmh rvkyfawmhbl; tar&JU}}
tarum; tHUMooGm;onf/
]]tdk-'gjzifh ighom;bmvkyfaeovJ}}
]]EdkifiHa&;yJvkyfw,f}}
tarhrSm ydktHUMooGm;[ef&Sdonf/
]]EdkifiHa&;vkyfwm ydkufqH&ovm;}}
]]b,f&rSmvJ tar&JU}}
tarhrsufESmonf pdwfaomujzifh nSKd;usoGm;avonf/
]]omjzifh ighom; b,fvkdpm;aomufaeovJ}}
tar\ ylyefpdk;&drfrI ajyaysmufaptHUaomiSm uRefawmfu ta&;rBuD;[efjzifh]]'g cufwJUjyemr[kwfygbl; tar&,f? uRefawmfwkdU ocifEdkifiHa&;
vkyfw,fw,fqkdwm
Armjynft0Srf;tukef udk,fhtdrfrSwfyg? udk,fh&mrSwfyg qdkwJUtwdkif;
oabmxm;ypfvdkufwmygyJ/
udk,fusKd;pGefUw,fqdkwm 'grsKd;aygh tar&}}

tarum; r,kHMunfEdkifavmufatmif tHUMoaeavonf/


]]'gjzifhighom;&,f? rif;[mu tajcr&Sd taer&Sdaygh? ajcovkH;tdrfwkdifaygh}}
]][kwfw,ftar? 'gtrSefyJ}}
taronftHUMo&kHom tHUMoonf/ uRefawmf\ ]ajcovkH;tdrfwkdif} tjzpftwGuf
uRefawmfhtay:0,ftxifao;jcif; vkH;0&Sd[efrwl/
]]ynmawG onfavmufwwfxm;NyD;rSuG,f jzpfrSjzpf&av}}
]]ynmawG wwfxm;awmh vkyf&dk;vkyfpOfqdk&if &mxl;XmeE& &Sm&r,f/ pnf;pdrfOpm
wdk;yGm;atmifvkyf&r,f/
odkUayr,fh uRefawmfwkdU ocifawGu 'Dvdkvkyf&dk;vkyfpOfawGudk rvkyfbl;? pGefUjcif;BuD;
pGefUMuw,f/
trsm;aumif;pm;a&;twGuf udk,fusKd;pGefU&w,fqdkwm[m bk&m;BudKufwJUtvkyf
r[kwfvm; tar}}
]]at;av ighom;wkdUu ynm&Sdqdkawmh taru ighom;vkyfwm raumif;bl;vdkU
ajymp&mr&Sdygbl;}}
taronf uRefawmfhtm; txifBuD;vsuf &Sd[efwlonf/ odkUaomf uRefawmfwkdU\
ajcovkH;tdrfwdkif
b0udkum; axmufcH&ef rqdkxm;bd? em;yifvnfEdkif[ef r&Sdacs/ bmrQrajymawmhbJ
uRefawmfhtm;ai;pdkufMunfhae onf/ uRefawmfu tdEd,vGwfvyfa&;twGuf *ED?
ae&l;? a'qdkif;paom
acgif;aqmifBuD;rsm; 0ifaiGaumif;aom 0wfvkH&mxl;BuD;rsm;ESifh Opmpnf;pdrfudk
pGefUvTwfykH? ocifApdef?
udkBuD;Ek? udkatmifqef;? udkb[def;paom vli,facgif;aqmifrsm;
tvm;tvmaumif;aom
wuodkvfynmrsm;udk pGefUvTwfykH ponfwkdUudk ajymjyaeavonf/ tarum;
uRefawmfajymorQwGif rsm;pGm
pdwf0ifpm;ae[ef&Sd\/ uRefawmfht,ltqrsm;udk onfnSmaxmufxm;
av;pm;[efvnf;&Sd\/
tazomqdkvQif qlvkdufBudrf;vdkufrnfhjzpfjcif;/ taruawmh at;jr
cspfp&maumif;aom trlt&mESifh
em;axmifaeayonf/
uRefawmfajymp&mukef NyKH;NyH;uav; rsufESmxm;NyD; tarhpum;udk
apmifhpm;aevkdufaomtcg]]ighom; rdef;r,l&ifaumif;r,f}}
uRefawmfhrSm xdwfvefUwMum;jzpfoGm;\/
]]r[kwfwm tar&m}}

taru av;eufpGmESifh odrfarGUpGm NyKH;NyD;]]r[kwfvkdU rjzpfbl;? ighom; rdef;r,l&r,f}}


uRefawmf bmxyfNyD; ajym&rSef;rodcif taru tcdkiftrm qufajymjyefonf/
]]rif; rdef;r,lrS jzpfr,f/ ighom;awGUxm;wm r&Sdao;bl;vm;? tarawmh
awGUxm;wm&Sdw,f}}
jyemwGif uRefawmfpdwfr0ifpm;bJ raeEdkifawmhacs/ rdef;r,lawmhrnf[k
pdwfrydkif;jzwf&ao;OD;awmh?
uRefawmfwkdUt&G,frSm rdef;rtaMumif; pdwfr0ifpm;bJ aeEdkifaom t&G,fr[kwfay/
xdkUjyifonfudprSm
tarESifh wdkifyifjcif;onf t&if;ESD;qkH;aom wkdifyifjcif; jzpfEdkifayonf/
]]uRefawmfvnf; awGUawmhawGUxm;wmaygh tar&JU? awGUwmrS trsm;BuD;yJ}}
]]'gjzifh ajymjyprf;ygOD;? wpfa,mufa,mufudk a&G;xm;NyD;om;vm;? ra&G;&ao;vnf;
taryg0ifNyD;
a&G;prf;&atmif}}
]]tdk tarawGUxm;wm t&ifajymjyprf;ygOD;}}
taru uRefawmfwkdU&GmESifh teD;qkH;jzpfaom NrdKUuav;rS OD;b,folESifh rb,f0gwkdUudk
odonfr[kwfvm;[k ar;jcif;rS tpcsDNyD; awGUxm;aom
acR;ravmif;taMumif;ajymjyonf/ &kyfuawmh
acsmvnf; racsm? qkd;vnf;rqdk;/ wpfOD;wnf;aomorD;jzpfonf/ ajr{u
ckESpf&mausmf&Sdonf/
acsmif;urf;em;rS ajrawGom rsm;onf/ pdefESpfqifpm&Sdonf/ vdrmusKd;EGHonf/
a,muravmif;wkdUonf
orufavmif;tm; bmtpdk;&&mxl;rQ rvkyfapcsif? v,foD;,moD; rSefrSefawmif;NyD;
at;at;aeapcsifonf/ taru onfaemufqkH;tcsufudk rsm;pGmESpfoufonf/
]]tpdk;& &mxl;vkyf&if [dkajymif;'Da&GUESifhae&r,f? taz tarESifhcJGae&r,f?
olwkdUuvnf; wpfOD;wnf;
orD;eJU rcJGcsifbl;? taruvnf; om;ESihfa0;a0;raecsifbl;? 'ghaMumifh taruawmh
oabmwlwmyJ/
NyD;awmh rdef;uav;u vdrmw,f/ ypnf;&Sdwmudk &SmzdkUrcufygbl;? vdrmwmudk
&SmzkdUcuf w,f/
'gayrJUavtaruawmh vli,fcsif;arwm&SdzkdUu y"meyJvdkU xifw,f/ 'Dawmh rif;rSm
a&G;cs,fNyD;om;&Sd&if
twif;rwdkufwGef;ygbl;/ uJ rif;awGUxm;wmawG ajymjyprf;ygOD;}}
uRefawmfhrSm b,folu pajym&rnf[kyif ra0cJGwwf/ okdUaMumifh awGUcJUonfh

tpDtpOftwdkif;ajym&efyifpdwful;onf/ 0ifeDazhtaMumif;u pajym\/ trSefawmh


olUtaMumif;
xnfhajymzkdUyif rvkdyg/ uRefawmfudk,fwdkifu jywfNyD;om;jzpfonf/ [dkwkef;u
t&l;trl;jzpfayrifh ,ck
,l&zdkUta&;ESihfuyfNyD; jyefvnfpOf;pm;vkdufawmh vkH;0rjzpfEdkifaMumif; at;pufpGm
oabmaygufaeavonf/ 4if;jyiftdrfaxmifzufa&G;&m &kyfacsmjcif;onf
tqkH;tjzwfay;Edkifaom
taMumif;r[kwfaMumif; awGU&onf/ taruvnf; 0ifeDaztm; vG,fvG,fESifhyif
0,fvdkufavonf/
rjrifhOD;taMumif; bkabmufjzpfNyD; awGUprSp ,aeUtxd tajctaeudkyg tvkH;pkH
ajymjyonf/ taru
NyKH;&Tiftm;&pGm em;axmifonf/ rjrifhOD;tm; rjrifrawGU&cifuyif
acR;ravmif;tjzpfjzifh
cspfaeNyD[k&,fp&m ajymvkdufao;onf/
rcifopftaMumif;udk pvkdufaomtcg]]ighom;u tawmfyGom;yguvm;}}[k rxdwxd rSwfcsufcsvkdufao;onf/
taronf rjrifhOD;tay:0,f pdwfnGwfaeESifhNyD;jzpf tp rcifopftaMumif;udk
pdwf0ifpm;pGmyif
em;raxmifacs/ aemufrS wpfpwpfp oabmusvmykHay:onf/ ]]'DorD;uav;uvnf;
cspfp&mtaumif;om;yJ [J[J}}[k tm;yg;w& ajymvkdufao;onf/ rcifopftm;
uRefawmfu
tcspf&yfqdkif;xm;Mu&atmif[k pma&;cJU rcifopfujyefajzykHudk tarhtm;
ajymjyNyD;aomtcg taronf
rcifopftm; oem;aeonf/ tvGefvdrmwJU orD;uav;[kvnf;
xkwfazmfcsD;usL;aeavonf/
]]tar 'DESpfa,mufrSm a&G;cs,f&&if b,folUudk a&G;rvJ}}[k uRefawmfu
ar;vdkufaomtcg taru
rqdkif;rwG]]orD;BuD;rjrifhOD;uvnf; cspfp&maumif;wmyJ? orD;uav; rcifopfuvnf;
cspfp&maumif;wmyJ
[ktm;&NyKH;&TifpGm ajzvdkufonf/ NyD;awmhrS rsufESmudk wnfNidrfvdkufNyD;]]'gayrJUwpfckawmhighom; xnfhpOf;pm;&r,f/ rcifopfu i,f&G,folqdkawmh
bmjzpfjzpf ZGwfESpfcspfr,f/
rjrifhOD;uawmh t&G,ftm;jzihfvnf; BuD;w,f? ynmtm;jzifhvnf; BuD;w,f? 'Dawmh
tcspfrSmawmif

pOf;pm;qifjcifaer,f/ oumESifh ysm;&nfvdkaygh om;&,f? tcsKdav;wmeJU


ayghwmuGmrSmyJ/
odkUayr,fhtcsKdESpfrsKd;rSm b,folU b,folrSawmh omw,fvdkU qdkzdkUcufom;yJ}}
uRefawmfhtaronf rQynm&Sdonf[k uRefawmfb,fwkef;urS rxifcJU/
]]ajymomaewmyg tar&m? olwkdUESpfa,muf a&G;zdkUcufwmvnf; cufwmyJ? okdUayr,fh
uRefawmfwkdUocifawG[m rdef;r,lzkdUudkyJ cufygw,f}}
odkUuvdkajym&if;u uRefawmfonf ocifacgif;aqmifrsm; rdef;ra&G;MuykHudk
azmufonfcsaerdavonf/
ocifacgif;aqmifrsm;onf rdef;r,l&ef pOf;pm;Muaomtcgrsm;pGm om;auR;rI?
r,m;auR;rIwm0efudk
r,lbJESifh&Edkifr&Edkif[laom tcsufudk rlwnfMuonf/ xdkwm0efudk r,lbJESifh
rdef;rvdkcsifMuonf/
xdkUxuf wwfEdkifvQif rdef;rypnf;Opmudk EdkifiHa&;vkyf&mrSm okH;Edkifajc &Sdr&Sd
xnfhpOf;pm;Muonf/
xdktajcrsKd;&SdrnfqdkvQif b,frdef;rrsKd;udkrqdk ,lMurnf[k oabmydkufMu\/ wpfcgu
uRefawmfwkdUacgif;aqmifrsm;Mum;wGif rsKd;&dk;tm;jzifh olawmif;pm; (u,fyg) jzpfNyD;
aMu;aiGcsrf;omaom?
odkU&mwGifvlukHxH ynmwwf vlwef;pm;Esifh vufqufvdkaom
owkdUorD;wpfa,muf&Sdonf [laom
owif;jzpfcJU\/ xdkowkdUorD;aemufodkU uRefawmfwkdUacgif;aqmifrsm; wu,fyif
vkdufMuao;onf/
xdkUtwlyif ypn;f&Sdaomfvnf; tysKd&nfzsufcH xm;&aom owkdUorD;avmif;?
ypnf;&Sdaom
rkqdk;rponfrsm;aemufodkU vdkufMuao;onf/ xdkodkUqdkvQif
uRefawmfwkdUocifacgif;aqmifrsm;wGif
tcspfppfr&SdawmhNyDavm[k ar;p&m&Sdonf/ toD;oD; wu,fhtcspfrsm;&Sdwwf\/
odkU&mwGif
EdkifiHa&;vkyfaeorQ tcspfppfudk pGefUvTwf&rnf/ tcspfppfudk ,lrdvQif
EdkifiHa&;vGwfvyfpGm rvkyfEdkifatmif
aESmifBudK;trsKd;rsKd; ay:vdrhfrnf ponfjzifh,lqwwfMuayonf/
]]aeygOD; ighom;&JU? ocifacgif;aqmifawGqdkwm rsm;aomtm;jzifh ighom;vdkyJ
ynmwwfawGcsnf;yJ
r[kwfvm;/ ypnf;Opmvnf;&Sd? &G,fwl&G,fwef vnf;jzpf? tjypfvnf;uif;pifwJU
rdef;rr&EdkifMubl;vm;}}
]]tJ'g cufaeawmaygh tar? uRefawmfwkdUocifawGxJrSm udk,fwdkifynmwwf&kHrubl;?

rdbrsm;uypnf;csrf;omwJU vlawGvnf; &Sdw,f? olwkdUESrawG? tpfrawGudk


ocifawGeJU olwkdUudk,fwdkif
atmifoG,fay;w,f/ 'gayrJU rdbawGu csufcsif; ydwfypfwmyJ? ZGwfzsufypfwmyJ/
atmifoG,fudk tdrfu
armif;xkwfwJUtxdygyJ/ NyD;awmh&Sdao;w,f? uRefawmfwdkU ocifacgif;aqmiftcsKdUrSm
rdef;r&Sdw,f/ Oyrm
udkBuD;EkwdkU uRefawmfwkdU ac:MuwJU ocifEkrSm rjr&DqdkwJU ZeD;&Sdw,f/ tJ'D
ocifacgif;aqmif&JU
ZeD;rjr&Dvkd ocifuawmfawGuvnf; olwdkUESifheD;pyfwJU rdef;uav;awG orD;&SifawGudk
ocifawGudkrBudKufzkdU? ocifawGeJUray;pm;zkdU avQmuf0g'jzefU aeMuw,f/
ocifEdkifiHa&;orm;udk,l&if
taetxdkifvnf; qif;&Jw,f? pdwfvnf;qif;&Jw,fwJU/ 'Dawmh
uRefawmfwkdUwpfawGrSm ypnf;&Sd
&G,fwl&G,f wefjzpfNyD; tjypfuif;pifwJUrdef;r&zdkUqdkwm rvG,fulbl; tar&JU}}
]]tarawGUxm;wJU uav;ruawmh ighom; ocifacgif;aqmifjzpfcJUwJU twGuf
y,frSmr[kwfygbl;/
'gayrJU &efukefoGm;NyD; ocifEdkifiHa&;vkyfae&rSm r[kwfbl;? 'DrSmyJ ae&rSmyJ/
ocifvkyfcsifvnf; 'DrSmyJ
vkyf&kHyJ/ b,fhES,fvJ? ighom;oabmrusbl;vm;}}
uRefawmfum; &kwfw&uftajzray;Edkif/ tawmfMumrS]]pOf;pm;ao;wmaygh tar&,f/ uRefawmfawGUxm;wJU orD;BuD;a&m? orD;uav;a&m?
tarawGUxm;wJU
rdef;uav;a&m? NyD;awmh}}
uRefawmhfpdwfxJrSm rjrrSDay:vmonf/ tarhtm; jzpforQ zGifhajymjycsifonf/ odkUaomf
b,fvdktajctaeaMumifhjzpfjzpf vif&Sdr,m;ESifh usL;vGefrdjcif;onf tvGef&kyfqdk;aom
udpjzpfojzifh
tarhudkyif ajymrjy&J atmifjzpfae\/ taronf cPrQ apmifhaeNyD;aemuf]]NyD;awmhaemufwpfa,muf&Sdao;ovm;? tarhudktukefajymjyygOD; om;&,f?
a&G;Edkifwmaygh}}
tenf;tusOf; ajymoifhoavmuf ajymjyrSawmfrnf[k uRefawmf
oabm&jyefavonf/
]][kwfw,f? aemufwpfa,muf&Sdao;w,f/ olu ypnf;vnf;&Sdw,f? &kyfvnf;
acsmw,f?
udk,fydkiftvkyfudkOD;pD;NyD; vkyfaewJU rdef;rtmZmenfjzpfw,f/ uRefawmfhxuf
toufenf;enf;BuD;w,f/

uRefawmfhudk odyfcspfw,f/ uRefawmfbmvkyfvkyf tm;ay;rSmyJ? axmufcHrSmyJ/


uRefawmfvkyfcsifwJU
EdkifiHa&;rSmvnf; enf;enf;rS aESmifh,SufrSm r[kwfbl;}}
]]'gjzifh aumif;om;yJ? tJ'gudkyJ ,layghom;&,f/ tarhoabmuawmh ighom;
EdkifiHa&;rvkyfbJ
raeEdkifbl;qdkvnf; rwm;ygbl;? ighom;pdwfcsrf;omzkdUom vdkw,f/ 'gayrJU
EdkifiHa&;vkyfOD;awmh?
rdef;r&Sdwm aumif;w,fxifw,f/ iJUp&m nSmp&m&Sdawmh odyfr&rf;bl;ayghuG,f/
tvGeftuRH rjzpfbl;/
NyD;awmh rdef;r&Sdawmh ighom;udk jyKpkapmifha&SmufrSmaygh/ xrif;tcsdefrSefpm;?
tdrftcsdefwefjyefa&muf?
taerSeftpm;rSefqkdawmh aumif;w,f/ uJ tJ'Drif;ajymwJU rdef;rudk ,lcsif,l}}
uRefawmfonf pdwf&Iyf&Iyfjzifh acgif;udkcgonf/ oufjyif;wpfcsufcsvkduf NyD;aemuf]]'gvnf; pOf;pm;OD;rSyJ tar&JU}}
]]bmaMumifhvJ}}
uRefawmftarhudk taMumif;pkHjyefrajymcsif? rajym&J/ ajymOD;awmh taru
qlylBudrf;armif;rnfr[kwf/
tNrJwrf;cGifhvTwfwwfaom taronf onftjypfudkvnf; cGifhvTwfrnfjzpf\/
odkUaomf uRefawmfum;
vif&Sdr,m; wpfa,muf\ tdwfaqmifvifi,fjzpfaeay&m tarhudkyif &Sufae\/
tar
pdwfraumif;jzpfoGm;rnfudkvnf; pdk;&drf\/
]]Zmwf&IyfBuD;yg tar&,f? rMum;csifygeJUawmh}}
uRefawmfhtoHrSm idkoHygvm\/ uRefawmfhrsufESmrSmvnf; idkrJUrJUjzpfvm [ef&Sd\/
]][ifrif;[muvnf; Zmwf&IyfBuD;vm; om;&,f}}[k nnf;nLvkdufNyD;
aemufxyfonfudp rar;awmhacs/
okdUaomf onfudpudk taru aemufxyfrar;aomfvnf; uRefawmfhrSm
pdwfrat;Edkifyg/ awG;p&mawG
trsKd;rsKd;ay:vmavonf/ &efukefjyefrnfvm;? tarESifhyJ awmrSmaeawmhrnfvm;?
toufarG;0rf;ausmif;rI
wpfckckvkyfrnfvm;? okdUr[kwf ajcovkH;tdrfwdkifb0ESifhyif EdkifiHa&;qufvkyf rnfvm;?
rdef;r,lrnfvm;
b,folUudk ,lrnfvJ/ jyemtrsKd;rsKd;,SOfNydKifwkd; um uRefawmfhqkH;jzwfcsufudk
awmif;qdkaeavNyD/

trSefpifppf uRefawmfhb0 c&D;onf vrf;qkHvrf;cG wpfckodkU a&mufaeNyD; wpfvrf;udk


jywjfywfom;om;
a&G;cs,f &J0HUpGm csDwuf&rnfh tcsdefjzpfayonf/
a&G;cs,f&rnfum; trSefrkcsyif rvG,fulyg/ ajcovkH;tdrfwkdifb0ESifh EdkifiHa&;udk
vkyfprf;vmonfrSm
tawmfMumNyD/ tawGUtBuKHrSm ql;ajimifhcvkwf wkdUjzifh jynfhaeonf/ tu,f
rjrrSD\
axmufyHUaMu;udkom r,lcJUygvQif onfhxufydk tcuftcJawGESifh awGUcJU&ayOD;rnf/
okdUaomf
uRefawmfhvdyfjym ESifhodumwkdUonf tdwfaqmifvifi,ftjzpfudk pGefUvTwf&ef
awmif;qdkaeonf/
xdkUaMumifh &efukefjyef EdkifiHa&;udk uRwfuRwfvGwfvGwfvkyfrnfqdkvQif
pm;ae0wfjyemudkyg
ajz&Sif;&ayvdrhfrnf/ ,aeUtxd avQmufcJUaom b0c&D;xuf Murf;wrf;aom c&D;ESifh
&ifqdkif&ayvdrhfrnf/
&efukefrjyefbJ awmrSmyJae taray;pm;aom rdef;r,lum at;at;ae&ef
pOf;pm;Munhfvdkufjyefonf/
xm;&mu at;at;aernfh awmifolrdef;rudk ,l? a,murrdbrsm;ESifh twlae?
v,foD;,moD; aumufcH?
a<u;NrDawmif;? awmolaX;uav;vkyf? awmynm&Sdvkyf? &dk;&dk;ukyfukyfESifh aeoGm;vQif
pdwf&Iyfp&m
ylyifp&mr&Sd/ tcuftcJ r&Sd/ O,smOfxJ xef;&Gufpdrf;wJESifh ae&onfxuf
at;OD;rnf/
EdkifiHa&;0goemcsKd;uyfaeojzifh ruif;uGmcsifvQif awme,frSm vlwGifus,f
ocifacgif;aqmif
vkyfEdkifao;onf/ b0 tvm;tvmuvnf; olU[mESifhol qGJiifnSKdUaqmifjcif;
&Sdayonf/ xkdUjyif
tarpdwfwdkif;usvnf; jzpfvdrhfOD;rnf/
okdUaomf b0 tvm;tvmonfvnf; uRefawmfhpdwfwdkif;us r[kwfao;/
uRefawmfhb0
arQmfrSef;csufwkdUum; awmNrdKUuav;? awm&Gmuav;wkdUESifh rqHUatmif BuD;rm;aeacsNyD/
NrdKUawmf&efukefrSmusufpm; aeMuNyD/ tESpfr&Sdonfhawm Muufqlyif rif;rlonfh
tvkyfrsKd;udk
auseyftm;&jcif; r&Sdawmhacs/ wdkif;ausmfjynfausmf xifay:vdkrIum; opfvGifEkysKdaom
tonf;ESvkH;wGif

azsmufr&atmif pJGaeavNyD/ xkdUaMumifh b0 tvm;tvmudk rESpfNrdKUEdkif


jzpf&jyef\/ BuD;yGm;vrf;?
wkd;wufa&;vrf; r&Sd[k xifaejyef\/
,wdjywf qkH;jzwf&ef b,fuMunfhMunfh rvG,fulyg/
xkdUaMumifh &efukefjyef&ef aESmifhaES;ae\/
taz aonyD;vdkUrSrMumao;rD tarhtm; cGJxm;cJU&efrSmvnf; roifhavsmfacs/
&ufawG tawmfanmif;oGm;avNyD/
0gqdk0gacgif a&azmifazmif/
oajyuoD; a&uBuD;? xef;oD;u a<u rkd;uapG/
owif;uawmh tawmfa[mif;oGm;NyD/ &ufawG tawmfcsKdUoGm;avNyD/ okdUaomf
*smrefppf,E&m;BuD;onf
qdkAD,uf,leD,HwGif;odkU csif;eif;wdkufcdkuf aeNyD [laom owif;um;
uRefawmfwdkU&GmodkU a&mufvmav\/
okdU ppfyJG us,fjyefUvmjcif;rSm ppftajctaeudkxl;jcm;pGm ajymif;vJypfvdkufjcif;jzpf
aMumif;uRefawmfonf tuJcwfrdayonf/
uRefawmfwkdUonf ppfBuD;jzpfpup qkdAD,uf&k&Sm;\ ajcvSrf;udkapmifh
MunfhaecJUMu\/ qdkAD,uf&k&Sm;
vkyfykHudkifykHudk &Iwfcsaom aqmif;yg;rsm;udkvnf; zwf&\/ qkdkAD,uf&k&Sm;
vkyfykHudkifykHudkaxmufcHaom
aqmif;yg;rsm;udkvnf; zwf&\/ e*g;eDowif;pOfwGif udkodef;azonf &k&Sm;ESifh *smreD
wpfOD;ESifh
wpfOD;rusL;ausmfa&; pmcsKyfcsKyfjcif;rSm vrf;rSefaMumif;? 4if;aemuf zifvefESifh
qdkAD,uf
&k&Sm;wdkUppfjzpfaomtcg qdkAD,uf,leD,Hudk umuG,f&ef rwdkufrjzpfojzifh &k&Sm;u
wdkuf&aMumif;
a&;om;cJU\/ xdkokdUaom a&;om;csufrsKd;udk zwfxm;cJUaomaMumifh
uRefawmfonfqdkAD,ufbufodkU
nGwfaeNyD; jzpfavonf/
xkdrQruao;? qdkAD,uf&k&Sm;tay:0,f apwem arwm ydkyGm;p&m taMumif;rsm;om
ay:vmavonf/
u&kPmoufp&mawGudkom awGUae&onf/ oli,fcsif;a[mif;? ,ck
a,mufzawmfjzpfaeol ocifbaz\
tdrfwGif 'D;'kwf*sme,fa[mif;rsm;ESifh ocifpdk;\ ]ArmhawmfvSefrl} pmtkyfudk
zwfrdonf/
'D;'kwf*sme,f 1935ck? atmufwdkbmv 3 &ufaeUxkwfwGif acgif;BuD;ydkif; OD;bcsKdu

atmufygtwdkif;a&;om;xm;avonf/
]]&k&Sm;jynfonfvnf; tmPmydkif tkyfpdk;jcif;jzpf&um; wpfygwD wnf;\
tkyfpdk;jcif;yif
jzpfay\/ odkU&mwGif 4if;ygwDrSm qif;&Jom; tvkyform;ygwDjzpf
wdkif;jynftwGif;
qlBuKHedrfjrifhrxm;bJ? "e&Sif[l rxm;bJ tkyfpdk;enf;jzpf&um; tDwvD? *smreD?
wl&uDjynf tmPmydkifenf;rsm;ESifh rsm;pGm uGmjcm; tNrJqefUusifaom
tkyfpdk;enf;jzpf\/}}
t*FvdyfwkdUonf &k&Sm;rSmvnf; wpfygwD tmPm&Sifpepfom&Sdojzifh *smref? *syef
zufqpfwkdUESifh
twlwlyifjzpfaMumif; 0g'jzefUavh&Sdavonf/ OD;bcsKd\ a&;om;csufrSm t*FvdyfwkdU\
0g'jzefUcsufudk
acsyvdkufovdk&Sday onf/ emZD *smreDu qdkAD,ufe,fajrwGif;
csOf;eif;wdkufcdkufonfrSp ppfBuD;\
jzpfpOfudk MunfhrnfqdkvQifvnf; qdkAD,ufpepfESifh zufqpftmPm&Sif pepfwkdUonf
vkH;0rwlbJ
qefUusifbufjzpfaMumif; xif&Sm;vmcJU\/
1938ck? Edk0ifbmv 23&ufaeUwGif 'D;'kwf*sme,facgif;BuD;ydkif;rSmvnf;
atmufygtwdkif;
a&;om;xm;onfudk awGU&avonf/
]]4if;wdkUu (t*Fvdyftpdk;&ESifh tjcm;"e&Sif tpdk;&rsm;u) &k&Sm;bkH0g'rSm
tjcm;wdkif;jynfrsm;udk
wkdufcdkufvk,l&ef BuHonfh wkdif;jynfjzpf xdkwkdif;jynfrsm;wGifrw&m;tvkyfrsm;udk
tpOfxm0&vkyf
aeav[ef a&;om;ajymqdkavonf/ trSefrSm &k&Sm;jynfonf rnfonfhwdkif;jynfudkrQ
tEdkifrusifh/ csufudk
pvdkaA;uD;,m;jynfudk *smreDu ppfwkdufvQif ckcHumuG,frnf[k uwday;\/
odkU&mwGif ppfrjzpfom
rwdkufbJae&\/ &k&Sm;ESifh tvm;wl uwday;aom jyifopfESifh t*FvefwkdUrSm
uwdzsufum
csufudkpvdkaA;uD;,m;jynfudk opmazmufcJUavonf/ tjcm;"e&Sif wkdif;jynfrsm;rSm
wdkif;jynfwpfjynfNyD;wpfjynf aemufxyf&&ef BudK;pm;vkH;yef; aeonfomru
vuf&Sdwkdif;jynfrsm;udkvnf; rvGwfatmif BudK;pm;tm; xkwfaeavonf/ &k&Sm;rSmrl
rnfonfhwdkif;jynfudkrQ vufatmufcHjynftjzpfjzifh oGwfoGif;jcif;rjyK...}}
ocifpdk;a&;aom ]ArmhawmfvSefa&;}pmtkyfwGif atmufygtwdkif; zwf&jyef\/

]]xdkAdkvfrSL;tzJGUonf urmay:wGif tESHUtjym; jzpfyGm;aeonfh ta&;awmfykH


wkdufyJGrsm;ESihf
awmfvSefajymif;vJrIrsm;udk aphpyfaocsmpGm avhvmzefwD;vmjcif;tm;jzifh
vlwef;pm;trsKd;rsKd;wkdU
rdrdwkdUtusKd;twGuf wdkufcdkufaom oD;jcm;wdkufcdkufa&;rsm;ESifh jrefrmjynfBuD;
vkH;0vGwfvyfa&; twGuf
wdkufcdkufa&;vkyfief;BuD;onf cJGr&atmif taMumif;tusKd;
qufpyfaeaMumif;udkvnf;aumif;?
urmay:wGif tESHUtjym; jzpfyGm;aeaom awmfvSefajymif;vJrIwdkufyJGrsm;ESifh
EdkifiHcsJUpepfwdkufyJGrsm;onfvnf; tusKd;tm;jzifh xyfwlxyfrQjzpfaMumif;udkvnf;
od&Sdem;vnfvmMuayrnf/
od&Sdem;vnfvmjcif;tm;jzifh urmajrrsufESmjyifwpfckvkH;onf urmBuD; wpfckvkH;udk
om;owf&kHozG,f
tokH;jyKaeonfh urmhEdkifiHcsJUorm; "e&Sifrsm; a&SUaqmifOD;pD; tBuD;tuJvkyf
wdkufcdkufaeonfudkawGU&ayonf/ 'kwd,wyfBuD;wGifum; ypnf;rJU vleif;jym;wkdU
ra&rwGufEdkifatmif
yg0ifNyD;vQif urmhypnf;rJU tvkyform;wyfOD;BuD;jzpfaom urmhuGefjrLepfygwD BuD;u
AkdvfrSL;vkyf
wdkufaeonfudkawGU&ayonf/
,cktcg &k&Sm;jynfwGif tajcpdkuf urmhypnf;rJU vleif;jym;wyfBuD;\
vGwfajrmufa&;ESifhwuG
wpfurmvkH;wGif vlvlcsif; nSOf;yef;onfh pepf[lorQwkdUudk okwfoifNzdKcGif;a&;twGuf
vkH;yef;ae&aom
wwd,ajrmuf urmhtvkyform;tzJGUBuD;\ vkyfief;onfum; vlwdkif;vlwdkif;ESifh
tm;vkH;wkdU
tcGifhta&;wif;jynhfcHpm;a&;? vkH;0vGwfvyfa&;?
v,f,mvkyfudkifaexkdifa&;twGufajrESifh pm;a&;twGuf
tpm;tpm vkHavmufpGm &&Sdapa&;wkdUjzpfayonf...}}
(pmrsufESm- 228)
qdkAD,uf&k&Sm;ay:wGif nGwfaeNyDjzpfaom uRefawmfhtm; xdkpmrsm;u ydkrdk cdkifrmaom
qdkAD,ufbufom;jzpfap/ emZDzufqpfrsm;udk rkef;wD;aeNyD jzpfaom uRefawmfhtm;
ydkrdkcdkifrmaom
zufqpfqefUusifa&;orm;jzpfap\/ ocifEdkifiHa&;orm;rsm;ESifh
ausmif;om;EdkifiHa&;orm;rsm;Mum;wGif

uRefawmfh &Jabmfrsm;onf uRefawmfhvkdyifjzpfMuayvdrfhrnf/ qdkAD,uf&k&Sm;xJodkU


vSdrfh0ifaeaom
emZD*smreD ppf,E&m;BuD;udk &dkufcsKd;vdkMuayonf/
okdU&mwGif uRefawmfwkdUonf zufqpfqefUusifa&;ppfyJGwGif yg0ifaeaom
uRefawmfwkdU\ vufawGU&efol
t*Fvdyfudk rarhEdkifMuacs/ bmyJjzpfjzpf ppfBuD;twGif;wGif Armjynfonf
t*FvdyfuRefb0rS
vGwfajrmuf&rnf/ ]t*Fvdyftcuf Armhtcsuf} [laom aqmifyk'fonfom
uRefawmfwkdU\
vrf;nTefjzpfaeavonf/ ]e,fcsJUppfyJGBuD;udk jynfwGif;ppftjzpfodkU ajymif;ypf} [laom
vrf;pOfudkom
vkdufaeMuavonf/
uRefawmfwkdUonf ppfrsufESmESpfzufzGihfxm;Mu\/ e,fcsJU\ t*Fvdyfudkvnf;
qefUusifwkdufcdkufrnf/
zufqpf *smref? *syefwkdUudkvnf; qefUusifwkdufcdkufrnf/
uRefawmfonf ppfBuD;taMumif;? urmhEdkifiHa&;ESifh ArmhEdkifiHa&;taMumif;rsm;udk
pOf;pm;avav?
avhvmavav? &efukefjyefvdkaom qE tm;BuD;avav jzpfvmay\/ okdU&mwGif
b,fudprS
,wdjywfrqkH;jzwf&ao;acs/ vrf;qkHvrf;cG a&mufaeaom uRefawmfonf
b,fvrf;vkdufrnf[k
rqkH;jzwfEdkifao;bJ vrf;qkHvrf;cGrSmyif xdkifaeavonf/ &GmrSmyif qufaeavonf/
taronf uRefawmf&GmrSm qufaeaeonfudk oabmusvsuf&Sd\/ odkU&mwGif
bmrQrajymbJ
uRefawmfht&dyftjcnfudkom Munfhaeonf/ &efukefjyefrnfvm;? rjyefbl;vm;/
taroabmwlaomrdef;rudk
,lrnfvm;? uRefawmfawGUxm;aom rdef;rudk,lrnfvm;/ EdkifiHa&; vkyfOD;rnfvm;?
rvkyfawmhbl;vm;/
onfar;cGef;awGudk rar;awmhacs/ rvdkcsifaomtajzudk Mum;&rSm
tarpdk;&drfae[efwl\/
uRefawmf&GmodkU jyefra&mufonfrSmvnf; okH;ESpfeD;yg;&SdcJUonf/ xkdUaMumifh &efukef\
em&DoHacsmif;acgufoHESifh &Gm\MuufwGefoH jcm;em;rIwGif t&omawGUaeonf/
"mwf&xm;oH w*sLH;*sLH;udk
rMum;&awmhbJ vSnf;0if&kH;oH ESifh EGm;csLoHwkdUudk Mum;&onfrSmvnf;
MunfEl;p&mjzpf\/

ajymif;&dk;pifatmufu yavGoHonf uRefawmfhawmZmwd "mwfcHrsm;udk


jyefvnfEId;qGay;ae\/
uRefawmfwdkU&Gm\ rdk;ukyfpuf0dkif;onf ydkus,fonf/ uRefawmfwkdU&Gm\
aumif;uifjyifonf ydk
a&mifpkHawmufonf/ uRefawmfwkdU &Gmu iSufaysmoD;ydkcsKdonf/ uRefawmfwkdU&Gmu
O,smOfonf ydk
yef;rsKd;opfoD;rsKd; pkHonf/
uRefawmfonf &GmrSmtdrfaygufaph vnfywf&kHru &GmeD;csKyfpyfrsm;odkU
vnf;a&mufonf/ i,fi,fu
a&mufzl;aom awm&yfausmif;? i,fi,fu wufzl;aom awmif? i,fi,fu
iSufypfvdkufzl;aom tif;?
i,fi,fu rId&Smzl;aom awm ponfrsm;udk avQmufvnfonf/
rQom ruao;? uRefawmf\ wuodkvfynmESifh EdkifiHa&; tawGUtBuKHrsm;aMumifh
&GmrSa&S;u rjrifrdwm?
rsufpdvQHoGm;wmawGudk ,ckjrifrdonf/ awmifolv,fvkyfwkdU\ acR;oD;acR;aygufudk
jrifrdonf/ ajr&Sif\
wif;awmif;udk rsufrkef;usKd;pGmjzifh Munfhrdonf/ &Gmol tdrf&SifrwkdU\ rjynfhpkH
rzlvkHaom rD;zkdacsmifudk
u&kPmoufpGmjzifh Munfhrdonf/ pwD;b&m;om;paom t*FvdyfukrPDBuD;rsm;?
ukvm;w&kwfukefonfBuD;rsm;ESifh cspfwD;rsm;\ uGefydkufBudK;rsm;onf awm&Gm\
vrf;BudKvrf;Mum;
aemufaz;aqmif vufyHacgif;ESifh c&rf;oD;ajcmuftdk;txd a&mufaeykHudk awGUrdonf/
trSeftm;jzifh uRefawmfh&GmESifh &Gmol&Gmom;rsm;udk topfwpfzef
awGUae&jcif;rsKd;jzpfayonf/
onftcsdefwGif pmwdkufrS pmwpfapmif a&mufvmavonf/ pmtdwfay:u
vufa&;Munfh&kHjzifh odyg\/
rjrifhOD;xHrS pm/
tHUtom;oifhaerdao;\/ rjrifhOD;ESifh tqufjywfaeonfrSm tawmfuav; MumoGm;NyD
r[kwfygvm;/
rjrifhOD;onf wuokdvf jrefrmpmXme rSm q&mrjzpfaeavNyD/
&efukefwuodkvf? 1941? Zlvdkifv 20/
xGef;uav;
xGef;uav;&JU aus;Zl;&Sif zcifBuD; uG,fvGeftedp a&mufoGm;w,fvdkU Mum;&vdkU
tifrwef0rf;enf;ygw,f/ 'gaMumifh'Dpmudk a&;vkdufjcif;jzpfygw,f/

xGef;uav;[m bDatatmifNyD;NyD/ ynmwwfwpfa,mufjzpfcJUNyD/ vklvm;ajrmufNyD/


'gayrJU aus;Zl;&Sif
zcifBuD;udk twkHUtvSnfh aus;Zl;rqyf vkduf&bl;/ 'g[m txl;0rf;enf;p&myJ/
'Dawmh usef&pfcJUwJU
rdcifBud;udk twdk;ESifh aus;Zl;qyfzkdUyJ &Sdawmhw,fvdkU jrifhBuD;xifw,f
xGef;uav;&,f/ 'DuprSmawmh
jrifhBuD;'gyJ a&;csifygw,f/
jrifhBuD;av xGef;uav;udk vkduf&Smw,f/ xGef;uav;u wrif
ajc&mazsmufxm;w,f/ wrifjrifhBuD;ESifh
tqufjzwfxm;w,fxifrdNyD; pdwfawmifraumif;bl;/ rMumao;cifurS
xGef;uav;taMumif;tpkH
Mum;&awmhw,f/ b,folUqDu Mum;w,fxifvJ? ocifb[def;&JU tqufa[mif;qDu
Mum;&wm/
jrifhBuD;aumif;aumif;aeraumif;bl;/ q&m0efESifh ukae&w,f/
&efukefjyefa&mufa&mufcsif;
vmMunfhygOD;uG,faemf/ jrifhBuD;twGuf tdrfuav;wpfaqmif &xm;w,f/
tJ'Dtdrfvdyfpm
yl;wJGydkUvdkufw,f/
aeraumif;ayr,fh ausmif;awmh rSefrSef wufaewmygyJ/ jrifhBuD;,l&wJU Class
awGuvlrsm;awmh
toHus,fus,fESifh oifay;ae&w,f/ 'Dawmh armw,f/ Next term us&ifawmh
okawoebuf
a&TUay;ygvkdU q&mBuD;udk ajymr,fatmufarhwmyJ/
&efukefjyefa&mufa&mufcsif; qufqufvmMunhfaemf/
xGef;uav;&JU rdcifudkvnf; zcifBuD;uG,fvGefwJUtwGuf jrifhBuD;
0rf;enf;aMumif;ajymyg/ w&m;ESifhom
azsmfajzygvdkUvnf; ajymyg/
xGef;uav;ESifh tm;vkH; usef;rmygap/ jrifhBuD; usef;rmatmif qkawmif;yguG,f/
jrifhBuD;
rjrifhOD;\ pmonf uRefawmfhxHodkU at;jraom arwmudk aqmif,lvm onf/
ylaEG;aomapwemjzifh
vGrf;NcKHay;onf/ vrf;qkHvrf;cGwGif EGrf;vspGm xdkifaeoltm; rwfwwfxNyD;
wpfckaomvrf;odkU
vkduf&efac:aeonfESifhvnf; wl\/

qdkifyJ qdkifwwfonf/ xdktwGif; udkat;aiGxHrS pmwpfapmifESifh


vli,facgif;aqmifwpfa,muf
uRefawmfhxHokdU a&mufvmonf/ udkat;aiG pmrSm rdwfqufpm &dk;&dk;yifjzpfonf/
xdl vli,facgif;aqmifudk ,cifu uRefawmfrawGUzl;? rodzl;ay/ olonf
ajratmufawmfvSefa&;vkyfief;udk vkyfaeoljzpfonf/ ]aexGef;}qkdaom
olUemrnf0Sufudkom uRefawmfhtm;
ay;onf/ emrnf&if;udkum; ray;acs/ uRefawmfuvnf; olUZpfjrpfudk rpyfpkacs/
um;
vQKdU0Sufvkyfief;wGif usifhpOfwpf&yfjzpf\/
olUxHrS od&onfrSm tcsdefusaomtcg vufeufudkif ykefuefa&;vkyf&ef
e,frsm;wGiftajccHpcef;rsm;
a&G;cs,fxm;&rnf/ vlpk&rnf/ tjyify r[mrdwfwpfOD;u av,mOfysHjzifh
vufeufcsay;rnfjzpf&m
e,frsm;wGif vufeufcsrnfh ae&mrsm; a&G;cs,fxm;&rnfponfjzifh jzpfavonf/
udkaexGef;um; tom;rnf;onf/ t&yftarmif;aumif;onf/ us,fjyefUaom
&ifbwfESifhcdkifcHUaom
vufarmif;rsm;wGif azmif;<uaom <uufom;rsm;udk awGUjrif&ay&m um,Av
avhusifha&;orm;
wpfa,mufjzpfcJU [ef&Sdonf/ toHMoZmESifhvnf; jynfhpkHoljzpf\/
]]ocifwifxGef;wkdU&Gm&JU ajrmufbuf ESpfq,fhig;rdkiftuGmavmufrSm
awmaumif;aumif;&Sdw,fr[kwfvm;}}
uRefawmfu &kwfw&uf rajzEdkif/ i,fi,fwkef;u xif;ckwform;rsm;xHrS awmh
ajrmufbufawmeufBuD;wpfck&SdaMumif; Mum;zl;oa,mifa,mif&Sdonf/
oli,fcsif;a[mif;
a,mufzawmfocifbaztm; aocsmatmifac:ar;&\/
]]qnfBuD;&Gm&JU ajrmufbufrSm r[mNrdKifqdkwm&Sdw,f/ qif&dkif;awGawmif &Sdw,fvkdU
ajymo[myJ
armifwif&}}
udkaexGef;\ rsufESmonf tm;wufvmonfudk azmfjyae\/ okdUaomf pum;rajymbJ
av;eufpGmawG;aeonf/ uRefawmfESifh ocifbazwkdUonf olUtm;
tuJcwfMunfhaeMuonf/
twefMumawmh ocifbazonf udkaexGef;u qdwfqdwfaejcif;udk tm;r& jzpfvm\/
]]bmvkyfzdkUvJcifAsm}}
udkaexGef;onf ocifbaz\ tar;udk rajzbJ uRefawmfhudk Munfhaeonf/
ocifbaztm;

t,kHoGif;vdkUjzpfygrnfavm[k ar;vdkonfh tMunfhjzpf[efwl\/


uRefawmf]]ajymomajymyg udkaexGef;/ ocifbaz[m uRefawmfholi,fcsif;t&if; vnf;jzpfw,f?
uRefawmfhESr&JU
a,musmf;vnf;jzpfw,f? ocifvnf; ocifygyJ/ uRefawmfwkdU vkyfief;twGuf
pdwftcs&qkH;vlwpfa,mufjzpfw,f}}
ocifbazum; &Sufudk;&Sufuef;jzpfvmonf/ udkaexGef;onf ocifbaztm;
ajcqkH;acgif;qkH;aphaphpyfpyf
tuJcwfNyD;Munhfum awGaeao; onf/
uRefawmf]]uRefawmfhudk ,kHovdk ,kHEdkifygw,f? uRefawmfhudkr,kH&ifawmhvnf; rajymwwfbl;av}}
udkaexGef; vTwfceJ NyKH;vkdufavonf/
]]'DvdkAs ocifbaz? uRefawmfwdkU ArmhvGwfvyfa&;twGuf vufeufudkifNyD;
pGefUpGefUpm;pm;vkyf&awmhr,fh
tcsdefa&mufNyD/ tJ'Dvkyfie;fESifh yufowfNyD;tJ'Dawmudk oGm;Munfhcsifw,f}}
ocifbazonf ]pdefvkdufav}[k ajymawmhrnfhtvm; udk,f[efudk 0ifhjyvdkufavonf/
]]usKyfwkdUu awmom;ayr,fh onfudprsKd;rSm tm;udk;&ygw,fAs/ uJ
vkdufjy&r,fvm;}}
udkaexGef;u tm;wuf&Tifvef;pGmjzifh]]tm;udk;ygw,fAsm? b,fawmhoGm;MunfhMu&if aumif;rvJ}}
]]BudKufwJUtcg oGm;MunhfEdkifw,f/ usKyfwkdU 'DuaeNyD; qnfBuD;blwmudk
&xm;pD;oGm;&r,f? qnfBuD;r,f
usKyfrdwfaqGawG&Sdw,f/ tJ'D rdwfaqGawGeJU r[mNrdKifudk oGm;Munfhr,f}}
udkaexGef;]]olwdkUu bmvkyfovJ}}
]]usKyfvdk awmom;awGayghAs}}
]]awmom;rSef;awmh odwmayghAs/ bmtvkyftudkif vkyfpm;ovJvdkU ar;wmyg}}
]]awmifolvkyfw,f? xef;wufw,f? xif;ckwfw,f? ysm;zGyfwJUtcg...}}
]]awmfygNyD awmfygNyD? uRefawmfem;vnfygNyD/ ocifbaz olwkdUudkaum ,kH&yghrvm;}}
]],kH&wmayghAs? tpdk;&udk "m;ESihfawmif x wdkuf&JwJUvlawG? odvm;/ t0Sm t0Sm
AEuwkdU
ta&;awmfykHwkef;u...}}
udkaexGef;onf ab;ywf0ef;usifudk ouFmruif;aom rsufvkH;rsm;jzifh vSnfhMunfh&if;]]em;vnfygNyD em;vnfygNyD olwkdUowd,kHygw,f/ olwkdU rsKd;cspfpdwfudkvnf;
,kHygw,f/ 'gayrJU}}

udkaexGef;onf toHudkwdk;wdk;av;xm;vkdufNyD; ocifbaztm; pdkufMunfh&if;]]'gayrJU tcktajctaerSm uRefawmfwkdU bmvkyfzkdU awmxGufMunhfw,f qdkwm


olwkdUudktodray;bJxm;zdkUvdkw,f/ aemufawmhrS today;r,f [kwfvm;}}
ocifbaz]]tif; [kwfom;yJ? armifwif igwkdUreufjzef oGm;r,fa[h/ rif;tarudk wkdUwpfawG
qnfBuD;tvnfoGm;&if; ysm;aumufcJUr,fvkdUajymuGm}}
uRefawmf]]a<u;uav;rsm;aum awmif;p&mr&Sdbl;vm;}}
]]rif;tarrS odrSmyJ}}
aemufwpfaeU eHeufwGif uRefawmfwkdUonf qnfBuD;odkU rD;&xm;pD;Muavonf/
qnfBuD;blwmESifh
wpfac:avmufom a0;aomae&mwGif &Gmwpf&Gm&Sd\/ tdrfajcig;q,fxuf
ausmf[efr&Sd/ trsm;tm;jzifh
refusnf;yifrsm;atmufwGif ykaeaom xef;&GufwJuav;rsm;om jzpf\/ ywfvnfwGif
qD;ql;cufrsm;jzifh
pnf;&dk;umxm;avonf/ &Gm\ab;wGif xef;awmrsm; aygvS\/
]][m ocifbazBuD;vmoa[h}}[k olUrdwfaqGwpfa,mufu olUtm;
qD;BudKEIwfquf&if;
&GmwGifaMunmvkdufav&m [dktdrf onftdrfrS xGufvmEIwfqufMuavonf/
]]a[mawmh OD;bazBuD; bmvmvkyfowkH;}}
]]a[h baz wdkUtdrf 0ifygOD;uG}}
]][,f armifbazwdkUrsm; ocifjzpfaeo[m MumNyDqdk? vlujzifh ovkdygyJ
uvm;[if}}
olwdkUonf ocifbaztm; 0rf;omt,fvJ EIwfqufNyD; uRefawmfwkdUtm;
&Tef;&Tef;pm;pm;BuD;
MunfhaeMuonf/ olwkdUacgif;xJrSm ar;vdk jref;vdkwm wpfykHwpfacgif;BuD;
&SdaeMu[efwlonf/ tcsKdUum;
ocifbaz\ em;xJodkU uyfNyD; ar;cGef;awG oGif;Muonf/
ocifbazu cyfus,fus,f cyf<um;<um;toHjzifh]]&efukefu {nfhonfawG ygvmo[? rif;wkdU&Gm tvnfvmMuwm}}
xdktcg &Gmol&Gmom;wkdUonf &ifoyftHUMujzpfukefMuavonf/
]]&efukefuvmw,f? a[mawmf}}
]][,f &efukefu qdkyguvm;}}
ocifbazu uRefawmfhrSm &efukefrSvmonfqdkaomfvnf; olU&Gmom;om jzpfaMumif;
b,fol b,f0g\

om;jzpfaMumif; olUa,mufz jzpfaMumif;pojzifh &Sif;vif;jy&avonf/


&Gmv,fvrf;rSm &THUAGufawG? EGm;acs;awG? ajymif;&dk;jywfawGESifh jynfhaeavonf/
ajcmufaoGUaomvrf;ab;rS
uyfavQmufMu&onf/
rdwfaqGwpfOD;tdrfodkU 0ifMu\/ t&dyfaumif;vSaom apmif;csrf;yifBuD; atmufwGif
ckH&Snfrsm;?
xef;yvyfjym; yufvufukvm;xdkifrsm; [dktdrf onftdrfrS a&TU,lvmNyD; cif;Muonf/
uRefawmfwkdUxdkifrdaomtcg rnf;wlaeaom vufzuf&nfMurf;tdk;wpfckESifh
twGif;bufrSm vufzuf&nf
acs;rsm;jzifh eDusifhaeaom vufzuf&nfMurf;tdk;yef;uefrsm; a&mufvmavonf/
wpftdrfrS
yJusm;avSmfwpfyef;uef,lvmonf/ tjcm;wpftdrfrS ajryJoD;awmifhrsm; ,lvmonf/
a,musmf;om;rsm;u
uRefawmfwkdUESifh tmvmy ovmy pum;ajymaepOf rdef;rrsm;u rD;zdkacsmif
0ifMuavonf/
ocifbaz]]uRefawmfwkdUtwGuf bmrS axGaxGxl;xl; vkyfraeMueJUaemf}}
&Gmom;wpfOD;]]txl;vkyfrae&ygbl; udk&if&m? raeUnu acs(*sD) wpfaumif&xm;vdkU wpf&GmvkH;
azmjcif;aomjcif;
jzpfaeo[m}}
tjcm;wpfa,muf]]bazBuD;wkdUawmh pm;&uH BuKHvkdU rkwfqdwfysm;pJGwmyJ? wkdUtdrfrSm
,kefuifwpfaumifawmif &Sdao;o[}}
xdkUaemuf uRefawmfwkdUonf trJvdkufjcif;taMumif;rsm;udk ajymqdkaeMuavonf/
udkaexGef;onf
trJvdkufjcif; rsm;pGm pdwf0ifpm;[ef? 0goemyg[ef jyvkduf\/ awmxJ
oGm;Munhf&ef
taMumif;jyaumif;oGm;atmif [efaqmifjyjcif;avm? wu,f0goemygavoavm/
uRefawmfudk,fwdkifyif
cJGjcm; rodEdkifacs/
vli,fwpfa,mufonf cyfokwfokwf0ifvmonf/ ykqdk;wdkwkd0wfxm;NyD; tusryg/
olUyckH;rSm uRJyckH;vdk
tom;rmaygufaeonf/ &ifbwfESifh ajcovkH;rsm;rSm tpif;pif;ESifh &S&mrsm;
jynfhaeonf/ olonf

uRefawmfwkdU pum;0if;rSm rxdkifbJ cyfvSrf;vSrf;rSa,mifayay vkyfae\/


uRefawmfwkdU\ tdrfh&Sif rdwfaqGonf olUtm;jrifaomtcg]]yifay:usuav;rsm; &OD;rvm;a[h}}
]]&awmh&r,f OD;av;}}
]]ayghovm;}}
vli,fu acgif;ndwfjyvdkufonf/
]]at; 'Dtcsdefawmh ayghrSmayghuGm? ocifbaz vkyfrvm;}}
ocifbazonf uRefawmfwkdUbufodkU rcsKdrcsOf rsufESmESifh Munhfvkduf\/ olonf
uRefawmfwkdUaMumifh
tm;wkHUtm;em jzpfae[efwlonf/ xkdUaMumifh udkaexGef;u]]vkyfyg? uRefawmfwkdUvnf; csKd;wnfatmif raomufayr,fh yifay:usawmh
BudKufygw,f}}
tdrfh&Sif]]uHxdkuf? oGm;uGm? wpfvkH;avmuf ,lcJUyg? opfacgufrygwJU tdk;udk,lcJUa[h}}
xkdvli,f xGufoGm;avonf/
uRefawmf]]olu xef;wuform;aemf? yckH;rSmvnf; uRJyckH;xvkdU? &ifbwfrSmvnf;
'GwfwufaewmyJ}}
pum;onf xef;wuform;rsm;xHodkU a&mufoGm;avonf/ xef;wuform;rsm;
qif;&Jyifyef;ykHrsm;/
tdrfh&SifrdwfaqG]]xef;orm;rSm xef;ajimifhpl;vkdU vufaygufwmu ydkqdk;w,f/ reuftdyf&mux&if
rsufESmawmif
opfvkdUr&bl;}}
yifay:usudk apmifhaepOf tdrfh&Sifonf pyg;ykwfxJwGif xdk;jrKyfxm;aom
t&ufykvif;udk qJGxkwfvmonf/
vufzuf&nfacs;rsm;jzifh eDMuifhaeaom vufzuf&nfMurf;yef;uefrsm;wGifavmif;xnfhNyD;
uRefawmfwkdUtm;
cGufvSnfh\/ ocifbazESifh udkaexGef;wkdUum; aomufwwfolrsm;jzpfMu\/ okdUaomf
t&uf rSm
rsm;pGmjyif;ojzifh rsufpdrSdwfNyD; armhcsvdkufMu\/ NyD;aemuf twefMumatmif yif
rsufESm&IHUaeMuonf/
uRefawmfuawmh aomufwwfolr[kwfojzifh &GHUae \/ wpfusKdufESpfusKduf
prf;Munfhvdkufaomtcg

tmacgifrD;avmifovm; atmufarh&onf/ a&SUrqufbJ t&ufcGufudk


csxm;vdkufaomtcg tdrfh&Sif onf
qD;oD;ajcmufrsm; udk,lay;NyD;]]qD;oD;udkjrnf;&w,f? usKyfwkdUt&ufeJU qD;oD;[m tifrwefzufrdw,f}}
ocifbazwkdUvnf;qD;oD;udk aumufpm;aeMuonf/ uRefawmfonf qD;oD;jrnf;
wpfcGufukefatmif
renf;BuD;aomuf,l&avonf/
xrif;pm;NyD;aomtcg uRefawmfwkdUawmodkU oGm;Muavonf/
&GmrSxGufvQifxGufcsif; ,mcif;rsm;udkjzwf&onf/
ajryJcif;rSm tpdrf;qkH;jzpf aumfaZmpdrf;BuD; zdwfzdwfawmufovdkae onf/
ESrf;cif;rsm;rSm
toD;tyGifhwaxmifaxmif wvIyfvIyfjzifh yvTm;aysmfjrL;aeMuonf/ ajymif;cif;rsm;um;
jrif;ay:uvludkyif
uG,fxm;Edkifavmufatmif jrifhNyD; ajcwpfvSrf;0ifrdonfqdkvQifyif
vlvkH;aysmufEdkifonftxd
pnfum;aeayonf/
,mawmwpfawmvQif xef;yiftkyfwpftkyfpD &Sdonf/ NcHpnf;&kd;rSmvnf; xef;yifrsm;
pdkufxm;Muonf/
aemufawmh uRefawmfwkdUonf xef;awmBuD; wpfckxJodkU 0ifMu&\/
xef;wuform;\ wJrsm;rS
acG;awGu a[mifMuonf/
uRefawmfwkdU okH;a,muftjyif tdrfh&SifESifh tjcm;&Gmom;wpfOD; vkdufygvmcJUonf/
tdrfh&Sifonf
wlrD;aoewfwpfvufudk udkifaqmifvm\/ tjcm;&Gmom;xHwGifum; avmufav;wpfck?
olUykqkd;cg;ykHxJrSm
avmufpmvkH;? olUcg;Mum;rSm "m;armufwpfvuf/ olwkdUESpfa,mufu a&SUaqmif
oGm;MuNyD; uRefawmfESifh
udkaexGef;wdkUu aemufqkH;rS pum;wajymajymESifh vdkufcJUMuonf/ ocifbazum;
a&SUtpkESifh
aemuftpkMum;rS/
xef;yiftcsKdUwGif avSum;axmifxm;onf/ wpfae&mwGif xef;orm;wpfOD;onf
xef;oD;cdkifESifh xef;vkH;
wtkef;tkef;&dkufaeonfudk awGU&onf/ tjcm;wpfae&mwGif xef;yiftkdBuD;wpfyif&Sd&m
opfawmufiSufu

wa'gufa'guf acgufaeonf/ xef;awmBuD;qkH;cgeD;odkU a&mufaomtcg


Muufwla&G;awG
wpftkyfBuD;ysHoGm;onfudk jrifvkduf&\/
xef;awmrS xGufaomtcg oJjyifacsmif;wpfckodkU a&mufMuonf/ oJjyifacsmif;tvkduf
avQmufoGm;NyD;aemuf twefMumvQif acsmif;urf;ay:odkU wufMu&\/
qD;? cH? awmpy,f? oeyfcg; csKHykwfuav;rsm;ESifh awmAsKwfuav;?
[dkem;onfem;rSm waZmif;ql;csKHrsm;/
xdkawmAsKwfuav;wGif opfikwftrsm;tjym;awGU&onf/ wpfae&mwGif
'l;qpfxdavmufom
jrifhaomql;pnf;&kd;uav; wm;xm;onf/ &Gmom;rsm; ,kefajcmufNyD; zrf;aom
pnf;&kd;uav;jzpfonf/
a&SUuoGm;aeaom &Gmom;rsm;onf a&SUodkUawmfawmfa&mufaeNyD; uRefawmfwkdUrSm
rDatmif
ravQmufEdkifojzifh olwkdUu apmifhaeMuonf/
jymykHuav;rsm;udk awGU&ojzifh uRefawmfu olwkdUtm; vSrf;ar;vkdufonf/
]]jymykHawGAs? b,folawG rD;&IdUxm;ygvdrhf}}
]]n awmvdkufwJUvlawG rdD;zdkMuwmeJU wlygw,fAsm}}
udkaexGef;u vSrf;ar;jyefonf/
]]'Dvdk awmAsKwfrsKd; a&SUrSm &Sdao;vm;AsKdU}}
]]&Sdwmaygh? a&SUu awmtkyfvGef&if awGUOD;r,f}}
udkaexGef;u uRefawmfhtm; wkd;wdk;]]tJ'Dvdk awmtkyftv,fu awmAsKwfrsKd;[m udk,fwkdU vkyfief;twGuf
taumif;qkH;ae&maygh}}
awmAsKwfuav;udk vGefaomtcg '[wfyif? oef;yif? zefcg;yif? uaygif;yif paom
ttyifBuD;rsm;
rsm; rsm; vmonf/ csKd;? cg? bkwfESifh tjcm;iSufrsm;pGm\ toHudk
Mum;&avonf/
wpfckaom csKd;uloHudk eD;uyfpGm Mum;vkduf&avonf/ uRefawmfonf awm\
MunfEl;zG,faumif;vSaom
obm0udk t&omcHae\/ avmufav;ESifh &Gmom;onf csKd;uloHvmonf[k
xif&aomopfyifatmufodkU
ajczsm;axmuf uyfvkduf\/ NyD;awmh av;jzifhypfcsvdkuf&m csKd;uav;
usvmavonf/ ]*D;} ]*D;}
ceJatmfjrnfNyD; cgwpfaumifonf tjcm;tyifwpfyifrS xdk;wufysHoef;NyD;
oGm;avonf/ usvmaom

csKd;uav;um; csKd;vif;jym? pm;&ufp&m r&Sdatmif vSyaom iSufi,fuav;aywnf;/


awmonf wpfpwpfpeufvm\/ &moDOwkrSmvnf; ajymif;vmonf[k xif&onf/
pdrhfat;aeonf/
oajy? anmif? anmifoajy? tifMuif;? ozef; paomtyifBuD;rsm;rSm
tjcm;tyifrsm;udk rkd;NyD;aeMuonf/
yifpnfyifvkH;BuD;rsm; rSm vlokH;av;a,muf vufquf zufavmufonf/
tayG;BuD;rsm;rSmvnf;
qifOD;uif;rsm;ESifh wl\/ EG,fyif trsKd;rsKd;onf enf;trsKd;rsKd;jzifh
EG,fwufaeMuonf/ tcsKdUrSm
qifESmarmif;BuD;rsm;xuf wwfao;onf/ tcsKdUrSm EG,frsKd;tppfjzpf tcsKdUrSmum;
EG,frsKd;r[kwfaomfvnf; tvif;a&mifqDodkU vkwuf&if; yifpnfrSm xGm;rvmawmhbJ
&Snfvsm;xGufum
EG,fjzpfvmMuavonf/
a&SUuoGm;aeMuaom &Gmom;rsm;rSm awmeufav? ydkjrefavjzpfvm uRefawmfwkdUu
ydkaES;vmonf[k
xif&avonf/ olwkdUtm; rsufjcnfrjywfatmif tawmfyif cJcJ,Of;,Of;
vkdufae&onf/ vrf;p
uav;rsm;vnf; aysmufaysmufoGm;\/
uRefawmfhrSm pum;rajymEdkifawmhacs/ xkdUaMumifh awG;awmjcif;udk ydkvkyf\/
awmeufBuD;
tv,faumifwGif av,mOfysHuGif;BuD; aqmufMunfhonf/ vufeufawG
aumif;uifrSusvmonf/
awmeufxJrSm vufeufudkifwkdufyJG twwfynm avhusifhMuonf/ awmxJrS xGufNyD;
t*FvdyfppfwyfawGudk tvpf0ifpD;Muonf/
udkaexGef;rSm uRefawmfhxuf Avaumif;aomfvnf; uRefawmfhavmuf
tarmrcHEdkifonfudkawGU&\/
olonf a[m[Jvkdufum aemufqkH;usef&pfcJU\/
]]AsKdUq&mawG? 'DawmtkyfxJu b,fawmhxGufrSmvJ}}
]]wpfatmifhavmufae xGuf&awmhrSmaygh}}
]]cifAsm;wkdU wpfatmifhu wpfoufwmavmuf Mumw,fAs}}
a&SUuvlrsm;u aES;aES;avQmufMuonf/ prf;acsmif;wpfckodkU a&mufvmaomtcg
&Gmom;rsm;onf
wpfpkHwpf&mudk EIwfrS&GwfzwfNyD; a&0ifaomufMu\/ udkaexGef;um;
iSufzsm;aMumufonf[k qdkum
a&raomufbJaeav&m-

]]aomufomaomufygAs/ 'Da&[m ewfa&pifyg? bmrS ab;Oy'fr&Sdygbl;? t&SifBuD;udk


wdkifwnfaomuf&w,f}}
armaeaom udkaexGef;onf a&udkvnf; aomufcsifonf/ a&m*gb,udkvnf;
aMumufonf/ ewfudkvnf;
rwdkifwnfcsif/
uRefawmfh]]uJ &JabmfBuD;? aomufomaomufygAs? ,kH,kHMunfMunfeJU wdkifwnf aomufayghAs}}
uRefawmfonf ]]t&SifBuD;? a&m*gwpfckckjzpfvnf; aq;uk,lygrnf? a&udk
aomufyg&ap}}[l
udkaexGef;Mum;avmuf&kHom a&&GwfNyD; aomufvkduf\/ onfawmhrS udkaexGef;vnf;
NyKH;vmEdkifNyD;
a&aomufavonf/
xdkUaemuf em&D0ufcefU qufavQmufMu&jyefonf/
wjznf;jznf; opfyifBuD;rsm; enf;enf;vmNyD; awmrSmyg;oGm;onf/
bGm;ceJqdkovdk ajymifwvif;jzpfaeaom ausmufp&pfukef;wpfckrSm
uRefawmfwkdUa&SUwGifa&mufaeavonf/
ausmufp&pfukef;ay:wGif wJysufwpfck &Sd\/ awmeufxJwGif
pdwftdkufaevdkjzpfaecJUaom
uRefawmfwkdUonf aysmfjrL;oGm;Mu\/
ausmufp&pfukef;ay:odkU wufMu&onf/ ukef;\ wpfzufwGif acsmif;wpfck&Sdonf/
ausmufp&pfukef;ESifh
acsmif;urf;yg;rsm;onf rJGjyma&mifaygufaeonf/ acsmif;\tauGUwGif acsmufwpfck&SdNyD;
a&pyfudkjrif&
onf/ acsmif;\ [dkrSmbufurf;wGif pdrf;pdkaeaom csKHykwfrsm;onf
awmAsKwfuav;ESifh qufoGm;onf/
awmAsKwf\ [dkbufwGifum; awmtkyfwpfck pjyefavonf/ trSefrSm cyfa0;a0;odkU
vSrf;arQmfMunhfvdkufyg
u t&yf&SpfrsufESmpvkH; ndKUndKUpdr;fpdrf;awmtkyf awmwef;rsm;udkom jrif&avonf/
ocifbaz? udkaexGef;ESifh uRefawmfwkdUu ausmufp&pfukef;xdyf
wJysufuav;teD;wGif
pdrfajyeajyxdkifaeMu\/ &Gmom;ESpfa,mufum; rwfwwf&yf&if;yif [dk[dkonfonf
MunfhaeMuonf/
twefMumawmh olwkdUu uRefawmfwdkUtm;]]uJ vm? [dkawmAsKwfxJ oGm;&atmif}}
]]uRefawmfwdkU 'DuyJ apmifhr,fAsm}}

]]tJ'D awmAsKwfxJrSm om;aumif&rSm udk&ifwkdU&JU? awmfawmfae 'Dacsmif; udkolwkdU


a&aomufqif;r,f/
awmAsKwfxJuacsmif;NyD; ypf&r,f}}
udkaexGef;]]cifAsm;wkdUyJ oGm;ypfMuygAsm? ocifbaz olwkdUeJUvdkufOD;rvm;}}
]]vdkufr,fav}}
ocifbazum; vkduf&ef rwfwwfxvkdufavonf/
&Gmom;wpfOD;]]cifAsm;wkdU ae&pf&ifvnf; 'Dem;rSm rxdkifeJUAs? a[mh[dk csKHem; cyfuG,fuG,frSm
xdkifyg/
vl&dyfvljcnfrjyeJUAs? om;aumifawG aMumufukefvdrhfr,f}}
olwkdUoGm;Muavonf/
udkaexGef;u vSr;fNyD;]]om;aumifr&csif aeyapAsm? odyfawmh aerapmif;apeJU}}
uRefawmfESifhudkaexGef;wkdUonf &Gmom;rsm;nTefjycJUonfhtwdkif; csKHykwf wpfckteD;
acsmifcdk xdkifMuonf/
uRefawmf]]pdwfwdkif;usae&myJ}}
]]av,mOfysHuaeNyD; 'Dae&mjrifatmif b,fvkdvkyfrSmvJ}}
]]aeUcif;rSm t&yfav;rsufESm&Sd opfyifav;yifrSm tvHjzLvTifh&r,f? nrSm rD;zdkav;zdk
zdk&r,f}}
uRefawmfh&ifum; w'dwf'dwfckefae\/ wdkif;jynftwGuf wu,fhpGefUpm;cef;
r[kwfygvm;/
udkaexGef;]]&JabmfwifxGef;[m 'Dae&mudk wm0ef,l&vdrhfr,f/ A[dku owfrSwfay;wJU
tcsdefusawmh 'Dae&mrSm
aeUa&mna&m okH;&ufavmuf vmapmifh&vdrhfr,f}}
]]na&m [kwfvm;}}
uRefawmfonf om;&Jwd&pmefrsm;udk oGm;pOf;pm;vkdufavonf/
]][kwfw,f? na&mapmifh&rSmyJ/ NyD;awmh csay;wJU vufeufawGudk pepfwus
odrf;qnf;zdkU
wm0ef,l&r,f/ 'Da'ou vl&oavmufvnf; pkxm;NyD; ppfa&;ynmay;&r,f/
ppfa&;ynmay;zdkUuawmh
vloyfoyfvTwf& r,f/ b,fhES,fvJ wm0ef,lEdkifyghrvm;}}
uRefawmfum; xckefavmufatmif pdwftm;xufoefaeonf/

]],lrSmaygh &JabmfBuD;&JU? b,fawmhavmuf pvkyfrSmvJ}}


]]tcsdefuawmh ppftajctaevnf; apmifh&OD;r,f? tMurf;zsif;tm;jzifh awmh
ta&SUbufrSm ppfjzpfwJU
tcsdefrSm pMu&rSmyJ}}
]]uRefawmfu uRefawmfh&GmuyJaeNyD; apmifh&rSmvm;? &efukefjyef&OD;rSm vm;}}
]]&efukefjyefzkdU vdkOD;r,f/ [dkrSmrS aemufqkH;tajctaeudk od&rSmyJ/ b,ftcsdef
'DudkvmzkdU
b,fvdkpnf;&kH;zdkUqdkwmvnf; A[dku nTefMum;vdrfhr,f}}
]]cifAsm; &efukefjyefrvmao;bl;vm;}}
]]rjyefao;bl;? rdk;ukwfbuf oGm;&OD;r,f/ &Jabmfodxm;zkdUu jrefrmjynf wpfjynfvkH;
'Dpcef;rsKd;&Spfae&mxufrenf; &Sdxm;zkdU tpDtpOf&Sdw,f}}
]]rdk;ukwfrSm tiftm;awmifh&JUvm;}}
]]ta&;awmfykH wyfom;aumif;awG&Sdygw,f/ uJ uJ vQKdU0Sufa&;udpqdk wm
tao;pdwfawG rajym&bl;?
udk,f'Davmufajymwmawmif vGefvSNyD/ b,folb,f0g bmvkyfw,fqdkwm rodcsifeJU}}
uRefawmfu auseyfpGmjzifh]][kwfygw,f? uRefawmf'Dpnf;urf;udk vufcHygw,f}}
xdkcP 'kef;ceJ wlrD;aoewfoHudk Mum;vkduf&avonf/ tdk;xJ aAsmufxnfhcJGonfh
toHrsKd;jzpfonf/
uRefawmfwkdUonf twefMumatmifyif aoewfoHvm&mqDodkU ai;arQmfMunfhaeMuonf/
iSufawG
vefUzsyfysHajy;onfrSvJG bmrQ vIyfvIyf&Sm;&Sm; r&Sd/
aeonf vsifjrefpGm usqif;vsuf&Sdonf[k xif&\/ aejcnfrsm;onf wjznf;jznf;
azsmhvmonf/
aumif;uifwGif vSyaom wdrfwkdufrsm;rSm avaumif;aumif; &Gufwdkufovdk
oGm;aeMuonf/
udkaexGef;]]'Dae&mrSm oHqyfjymxGufw,feUJwlw,f}}
]]wlwmyJ}}
]]'DvlawG jyefac:Mu&if raumif;bl;vm;? aer0ifcif awmeufxJu xGufEdkifatmif
jyef&r,f}}
]]cPapmifhMunfhao;wmayghAsm? ppftajctaeudk cifAsm;b,fvkdxifovJ?
ta&SUbuful;rvmao;bl;vm;}}
]]udk,fvnf; owif;pmrzwf&wm MumNyD/ ul;awmhvmrSmyJ/ aES;aES;vm;? jrefjrefvm;?
udk,fawmhrodbl;/

&JabmfwifxGef;uaum b,fvkdxifovJ}}
]]uRefawmf aemufqkH;od&wJU owif;uawmh tar&duefjynfaxmifpk tpdk;&u
olwkdUul;oef;a&mif;0,fa&;
a&aMumif;vrf;rsm;udk umuG,fzkdUta&; tifrwefBuD;w,fqdkNyD; a&wyfawG
csJUaew,f/ tdkufpvefwkdU?
*&D;efvefwdkUudk odrf;ydkufvkdufw,f/ b&DbD,HuRef;pkudkvnf; t*FvdyfqDu
iSm;,lvkdufw,f/
ypdzdwfork'&m[mvnf; tar&duef&JU toufaoG;aMumozG,f ta&;BuD;owJU/
aemufNyD;awmh
Oa&mywkdufrSm &SdaeMuwJU *syefawG[m *syefjynfudk jyefukefMuNyDwJU}}
udkaexGef;onf cg;aumhvufqefUNyD; tanmif;ajz&if;]]tif; 'Dvdkqdk&ifawmh ta&SUbuf ppful;vmawmhrSmyJ/ t*Fvdyfe,fcsJU
jcaoFhBuD;wGif;xJusawmhr,f
jyefrwufEdkifatmif udk,fwkdUutpGrf;ukefBudK;pm; &awmhr,f}}
uRefawmfum; bmrQrajymbJ ausmufp&pfcJuav;rsm;udk edrfh&modkU vSdrfhcs&if;
pOf;pm;aeavonf/
ppfBuD;om jrefjref ta&SUbufodkU ul;vmapcsif awmhonf/ uRefawmfwkdUonf ppf\
Oyg'ftE&,frsm;udk
awG;awmpdk;&drfjcif; r&Sdawmhacs/ pdk;&drfaevnf; rNyD;/ ppfBuD;udk rvkdcsifOD;awmh?
wm;qD; &awmhrnf
r[kwf/ ta&SUbufodkU jrefjreful;NyD; ]t*Fvdyftcuf Armhtcsuf} [laom
a<u;aMumfoHESihftnD
t*Fvdyftpdk;&tm; jrefjrefxcs&efom pdwfapmaeMuavonf/ rSefovm;?
rSm;ovm;[lvnf;
jyefvnfqifjcifjcif; rjyKawmhacs/
udkaexGef;onfuRefawmfhuJUodkUyif ausmufp&pfcJuav;rsm;udk edrfh&modkU vSdrfhcs&if;]]tif; *syefay;wJU vufeufeJU udk,fwkdUu t*Fvdyfudkxcs? *syefu ArmjynfxJ
r0ifcif udk,fwkdUu
OD;atmifcsESifh&r,f/ NyD;awmh vGwfvyfaom Armjynftjzpf aMunm&r,f/ *syefeJU
pmcsKyfr,f/
t*Fvdyfvnf; wkdUjynfxJu xGufajy;? *syefuvnf; wkdUjynfxJr0ifEdkif?
b,favmufaumif;wJU
aoe*FAsL[mvJ pOf;pm;Munfhprf;/ wu,fqdkawmh 'Dcsufaumif;[m tESpfwpf&mrSm
wpfcgay:zkdUawmif
cJ,Of;wJU csufrsKd;yJ}}

]]'gxufaeprf;ygOD; &JabmfBuD;&JU? uRefawmfwdkUudk ckvdk ulnD&wJUtwGuf *syefrSm


bmtusKd;tjrwf&SdovJ}}
]]tdk ar;rS ar;ygav udk,fhvl&,f/ olUt"du &efolt*Fvdyfudk udk,fwkdUu
xkd;ESufw,fqdkwm[m
olUtzdkUtBuD;qkH;aom tjrwfaygh/ udk,fwkdUuvnf; vGwfvyfa&;twGuf *syefudk
tenf;tusOf;awmh
ul&rSmaygh/ 'gawGu vGwfvyfa&; aMunmNyD; pmcsKyfeJUvkyf&r,fh udpawGygav?
ckta&;BuD;wmu
udk,fwdkUwpfawG vufeuf&zkdUeJU t*Fvdyfudk xcszdkUyJ/ aemufudp aemufawmh
&Sif;rSmaygh}}
uRefawmfonf ,cifu zufqpf*syefudk t*Fvdyfe,fcsJUESifhtwlwlyif rkef;wD;\/
qefUusif\/ ,ckawmh
*syefESihfaygif;NyD; t*Fvdyfudk vufeufpJGudkifNyD; wkduf&ef ,kHMunfoGm;NyDjzpf&um;
*syeftm;owdBuD;pGmESifh
apmifhMunfh&rnfh ,m,DrdwfaqGtjzpfjzifh trkef;avsmhqif;oGm;avonf/
udkaexGef;onf rwfwwfxvkdufNyD;]]uJ jyefMurSyJ? olwkdUudk atmfac:prf;yg &JabmfwifxGef;&m}}
olwkdUtm; atmfac:&ef uRefawmfu [efjyifaepOfyif olwkdUvmaeMuonfudk
jrif&avonf/
]]a[m jyefvmMuygNyDAs}}
]]tif; [kwfom;yJ}}
]]okH;a,mufpvkH; xrf;ydk;awGeJU bmawG xrf;vmovJ? Munfhprf; Munfhprf;}}
]][kwfw,f? xrf;vmvdkufMuwm om;aumifudk zsufNyD; xrf;vmMuwmeJU wlw,f}}
olwkdUonf orifwpfaumif&NyD; aygifrsm;? &iftkyfrsm;ESifh 0rf;wGif;om;rsm;udk zsufNyD;
okH;a,mufcJGvsuf
xrf;vmMujcif;jzpfavonf/
tjyefwGif olwkdUrSm txrf;udk,fpD ygMuaomfvnf; uRefawmfwkdUxuf vsifjrefpGm
avQmufEdkifMuonf/
txrf;yg ydkjrefavovm;[kyif atmufarh&\/
xef;awmxJ jyefa&mufaomtcg arSmif&DavNyD/ ,mcif;jyifrsm;udk jzwf&aomtcg
vkH;vkH;arSmifavNyD/
&Gma&mufvQif orifom;udk trsKd;rsKd;csufjyKwfNyD; &Gmol&Gmom;rsm;pGmESifh twl
aysmfyg;pGm
pm;aomufMuavonf/
aemufaeUeHeufwGifum; qnfBuD;rSaeNyD; uRefawmfwkdU&GmodkU jyefcJUMuavonf/

xdkaeUwGifyif uRefawmfhemrnfESifh aiG30-pmwdkufrS a&mufvmavonf/ rjrifhOD;u


uRefawmfhtazromtwGuf tulaiGydkUvkdufjcif;jzpfayownf;/
rjrifhOD;u onfvkdapwem jyvdkufojzifh uRefawmfhpdwfrSm tawmfxdcdkuf oGm;onf/
at;twlyltrQ
'kua0cHvdkwJU rdwfaqGppfyguvm;[k atmufarhrdonf/ rjrifhOD;cHpm;ae&aom
a&m*gonf
wDbDtqkwfemr[kwfyg apESifh[kvnf; qkawmif;vkdufayonf/
uRefawmfu tarhtm; onftaMumif; ajymjyaomtcg ]]orD;BuD;uawmh
ynm&Sdqdkawmh
odwwfwmayghuG,f}}[k rSwfcsufcsvdkuf\/ ydkUvdkufaom aiG 30-jzifh tazh*ludk
ESpfwpfvufrom;
NcHcwfxm;vkdufav onf/
,cktcg taronf uRefawmfha&SUa&;vkyfief;aqmifwmESifh ywfoufvnf;aumif;?
tdrfaxmifjyKa&;ESifh
ywfoufvnf;aumif;? &efukefjyefa&; rjyefa&;ESifh ywfoufvnf;aumif;
]]ighom;aumif;r,f xifovdk
MunfhvkyfawmhuG,f/ odkUayr,fh bmvkyfvkyf? b,foGm;oGm; raumif;wmjzpf&if
tarpdwfqif;&rSmyJ
qdkwmom owdxm;ayawmhuG,f}}[k ajymNyD; vGwfvyfcGifhvnf; ay;xm;onf/
oHa,mZOfBudK;ESifhvnf;
csnfvTwfvkdufavonf/ /
65
&ifhusufaomtcspf
uRefawmf&efukefodkU jyefa&mufaomtcg AkH;cdktkwf*luav;rsm; ydkrdkrsm;jym;vmonfudk
awGU&avonf/
jynfolUavaMumif; umuG,fa&;rif;BuD; 'D*&yfzf[efwm;onf tawmfuav;
ajcoGufaeav\/
odkUaomf uRefawmfwdkU jynfoljynfom; vltrsm;onf avaMumif;umuG,fa&;
pdwfodyfr0ifpm;Muacs/
aMumuf&rSef;vnf; rdoMuacs/ t*Fvdyftkyfpdk;olawGu wrifvSefUaejcif;jzpfonf[k
xifoluxifMuao;onf/ ArmrSm t*FvdyfrSwpfyg; &efolr&Sd/ xdkUaMumifh rnfolurQ
AkH;csvdrhfrnfr[kwf[k wD;wdk;vdkufajymolu ajymaeao;onf/
bk&ifcH a':refprpf\ tpdk;&onf ,cifbk&ifcH vufxufutwdkif;yif
umuG,fa&;yk'fr 26udk
wGifwGifBuD;okH;NyD; uRefawmfwdkU ociftrsm;tjym;tm; axmifoGif;aeavonf/

OD;apmonf *VKefwyf AkdvfcsKyftjzpfjzifh uRefawmfwdkU ocifrsm;tm; 0g;&if;wkwfjzifh


ESdrfeif;cJU\/
eef;&if;0efb0wGifum; 0g;&if;wkwftjyif tpdk;&,E&m;\ zdESdyfa&;vufeufud&d,m
tm;vkH;ESihfvnf;
zdESdyfcsKyfcs,fvsuf &Sdavonf/
OD;apmonf wpfzufwGif tpGrf;ukef zdESdyfcsKyfcs,fvsuf tjcm;wpfzufwGif
rsKd;cspfEdkifiHa&;
[dwf[efBuD;atmif vkyfwwfoljzpfonf/ uRefawmf&efukefjyefa&mufcsdef olonf
ppftNyD; jrefrmjynftm;
'kdrDeD,H vGwfvyfa&;ay;&ef awmif;qdkzkdU bdvyfodkU a&mufaeavonf/ oloGm;cgp
jrefrmhtvif;owif;pmwGif ]wpfaumif<uuf} qdkaom uavmif&SifwpfOD;u
]bdvyfoGm;aom
OD;apmjyZmwf}[k a&;cJUavonf/ uRefawmfrzwf&ao;ojzifh
&efukefjyefa&mufa&mufcsif; &Smzwf&\/
xdkjyZmwfudk rsm;pGmESpfoufpJGvrf;NyD; a&;ol ]wpfaumif<uuf}
b,folb,f0gjzpfonfudkod&ef pkHprf;onf/
pkHprf; r&acs/ uRefawmfwkdUocifrsm;ESifh EdkifiHa&; t,ltqcsif;wlaom pma&;q&m
wpfa,mufjzpf&rnf[kum; tuJcwfrdavonf/
uRefawmf&efukefodkU jyefa&mufcsdefwGif rsm;pGmaom xdyfydkif;ocif acgif;aqmifrsm;rSm
axmifxJodkUa&mufaeMuavNyD/ ocifav;armif? ocifEk? ocifpdk;? ocifb[def;?
ocifoef;xGef;?
ocifausmfpdef? ocifApdef paom acgif;aqmifrsm;/
ocifatmifqef;? ocifvSaz? udkxGef;&Sdef paom acgif;aqmifwpfydkif;rSm
ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;odkU
a&mufola&mufNyD; EdkifiHjcm;odkU a&mufol a&mufukefMuNyD/
ocifudk,fawmfrIdif;? ocifjr? ocifwifarmifBuD; paom acgif;aqmifrsm;
omaxmifoGif;tusOf;xm;jcif;vnf;rcH&? ajratmufvQKdU0Sufa&;vkyfief; twGuf
ykef;atmif;vnf;
rae&ao;? ajAmiftwdtvif;yif wkdUArmtpnf;t&kH; vkyfief;rsm;udk
vkyfaeMuavonf/
uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf &kH;cef;odkU oGm;aomtcg ocif
wifarmifBuD;tm;
awGU&avonf/ wpfcgwkef;u &efukefwuodkvfwGif avSavSmf? wif;epf(pf) upm;
emrnfBuD;cJUaom

t*Fvdyfpm*kPfxl;wef;om; udkwifarmifBuD;/ zavZmjymESifh abmif;bDjzLudk


cyf<um;<um; 0wfavh&Sdaom
udkwifarmifBuD;onf ,cktcg csnfvkHcsnf? yifeDtuswkdUjzifh ociftppfjzpfae
avonf/ olonf
rkwfqdwfudk cPcP r&dwftm; Adkvfauudkvnf; ydydjym;jym; NzD;rxm;Edkif/
uRefawmfhtm; ocifwifarmifBuD;u &if;&if;ESD;ESD;rod/ uRefawmfuyif
uRefawmfhtaMumif;&Sif;jyNyD;
&if;ESD;atmifrdwfzGJU&avonf/ NyD;awmhrS jynfwGif; jynfy EdkifiHa&;
aemufqkH;tajctaersm;udk ar;&\/
ocifwifarmifBuD;\ ajym[efqdk[efrSm at;pufpufEdkifvSonf/ odkU&mwGif
olUt,ltqrsm;um;
xl;jcm;\/
]] cktajctaerSm ta&;BuD;qdk; ppfrsufESmu *smref- qdkAD,uf ppfrsufESm jzpfw,f}}
olu *smreD-qdkAD,uf ppfyGJBuD;rsm;taMumif; ca&aphwGif;us &Sif;jyae\/
uRefawmf]]ta&SUbufrSm ppfBuD; b,fawmh ul;vmr,fxifovJ}}
]]rMumygbl;/ *syefa&m tar&duefa&m ppfxJ0ifMuawmhrSmyJ/ odkUayr,fh
*syefzufqpfawGudk,fwkdUjynfxJ
r0ifEdkifatmif vkyf&r,f}}
]]olwkdU0ifwmudk uRefawmfwkdUvnf; rvdkvm;ygbl;? odkUayr,fh t*Fvdyfudk cszkdU
olwkdUqDu
tultnD,l&rSmyJ r[kwfvm;}}
]]udk,fuawmh tJ'g rrSefbl;xifw,f/ zufqpf*syefawGudk cHcszkdUom t*FvdyfqDu
tultnD,l&r,fvkdUxifw,f}}
]]'Dvdkqdk&if uRefawmfwkdUvGwfvyfa&; b,fhES,fvkyf&rSmvJ/ ckppfBuD;twGif;rSm
uRefawmfwdkUvGwfvyfa&;udk
r&&atmif wkduf,l&r,f r[kwfvm;/ ckvkyf&if vkyf? odkUr[kwf b,fawmhrS
rvkyf&awmhbl; qkdwmrsKd;
r[kwfbl;vm;}}
ocifwifarmifBuD;onf ukvm;xdkif vufwifay:wGif ajcrsm;udk ypfwifvkdufNyD;
qHyifudkjznf;jznf;omom
vufz0g;ESifh yGwfaeavonf/ pdwf&Iyfonfh vuPm olUrsufESmrSm
txif;om;ay:ae\/
uRefawmfwkdUonf twefMumatmif bmrQrajymMubJ xdkifaeMuonf/
]]ocifwifxGef;? ukvm;&kyf&Sif Munfhrvm;}}

uRefawmfhrSm tcsdef tcgwGif pum;rsKd; Mum;&vdrhfrnf[k vkH;0


rarQmfvifhcJUojzifh
tHUtm;oifhaeonf/
ocifwifarmifBuD;u NyKH;vkdufonf/ olUtNyKH;rSm ocifb[def;\ tNyKH;uJUodkUyif
tvGefcspfp&maumif;onf/
]]ukvm;&kyf&Sifudk Munfhaum Munfhzl;ovm;}}
]]wpfcgrS rMunfhzl;bl; cifAsm}}
]]'gjzifhvkdufcJU? yg&fa'pDvdkUac:w,f? 'lqmeD&kHrSm jyaew,f? jyaewm MumvSNyDuG}}
]]tdkAsm? ukvm;pum; rwwfbJeJU em;vnfyghrvm;}}
]]udk,fu Zmwfvrf;ar;xm;NyD;om;yJ? Munfh&if; rif; em;vnfoGm;rSmygyJ}}
uRefawmfonf yg&fa'pD Munfh&ef ocifwifarmifBuD;ESifhtwl vkdufoGm;& aomfvnf;
&kyf&SifqDodkU
pdwfra&mufyg/ zufqpf*syeftm; ckcHwkdufckduf&ef t*FvdyfESifh aygif;&rnfqdkvQif
ArmhvGwfvyfa&;b,fvkdvkyf &rnfvJ[laom ar;cGef;onfom uRefawmfhOD;aESmufudk
wa'gufa'gufESifh
acgufaeonf/ ocifwifarmifBuD;rSm &kyf&SifMunhf&ef ac:jcif;jzifh uRefawmfhar;cGef;udk
a&SmifvTJoGm;NyD[k
odEdkifayNyDjzpf&m olUtm; aemufxyfrar;vdkawmhacs/
]yg&fa'pD}onf pdwfudk qGJaqmifEdkifaom um;jzpfayonf/ olaX;om;ESifh
olawmif;pm;r tacsmuav;wkdU
awGUqkHBuKH&ykHrSm tdyfrufqefvSonf/ ukvm;raw;oHESifh wyvmpnf;csufwkdUonf
vludkwa0ha0h
w&D&Daeatmif arTU,rf;Edkifayonf/
uRefawmfonf ajratmufta&;awmfykH vkyfief;rsm;ESifh ywfoufNyD;
ocifwifarmifBuD;ESifh
wkdifyifaqG;aEG;jcif; rjyK&ef qkH;jzwfvkdufavonf/ t*FvdyfESifh yl;aygif;csifolqdkvQif
rnfrQyif
&dk;om;aom,kHMunfcsufjzifh jzpfapumrl todray;bJxm;jcif;u
ab;tuif;qkH;jzpfonf[k oabm&rd
avonf/ ,kH,kHMunfMunfESifh wdkifyifaqG;aEG;&ef udkat;aiGudk vkduf&Sm\/
pkHprf;yifr&/ olonf
tpaysmufjzpfae\/ tjcm;vkyfazmfudkifzufrsm;vnf; b,fa&mufaeMuonfrod/
trSeftm;jzifh
uRefawmfonf ta&;awmfykHXmecsKyf wnf&m &efukefNrdKUa&mufcgrS
ta&;awmfykHXmecsKyfESifh

tqufjywfaejcif; jzpfavonf/
ocifwifarmifBuD;ESifh yg&fa'pD&kyf&Sif MunfhaomaeUrSm paeaeUjzpfavonf/
we*FaEGaeU reufapmapm wuodkvfausmif;bufodkU oGm;avonf/
Edk0ifbmvxJodkU a&mufcJUNyDjzpfaomfvnf; ausmif;ydwf&uf rukefao;/
tcgwdkif;wGif ausmif;ydwf&uftwGif;jzpfaomfvnf; wuodkvfausmif;om;rsm;
or*taqmufttkHwGif
ausmif;om;acgif;aqmif tcsKdU&Sdwwf\/ ,ckrl OD;uHodef;ESifh rmvDwkdUom &SdMu\/
or*pma&;udkyifvQif
rawGU&/
]]tm;vkH; e,fxGufpnf;&kH;a&; vkyfMur,fvdkU qdkomyJ q&m&JU}}[k OD;uHodef;u
ajymjyavonf/
]]udkat;aiGu 'Drvmbl;vm;}}
]]rvmwm rSef;-wpfvavmufMumoGm;NyD q&m}}
uRefawmfonf or*rS xGufcJUNyD; rjrifhOD;qDodkU vmcJUonf/
yef;refO,sOfjzifh vSyom,maom wpfxyfwkdufuav;jzpfonf/ ywf0ef;usifuvnf;
qdwfNidrfvSonf/
jrefrmpmygarmu OD;azarmifwif ausmif;tkyfBuD;jzpfojzifh olUXmeu q&mrudk
ajrSmufpm;aomtm;jzifh
rjrifhOD;tm; tdrfudk ay;xm;jcif;jzpf[ef wlonf/
rawGU&wmMumNyDjzpfaom rjrifhOD;tm; awGU&awmhrnfjzpfojzifh 0rf;omaomfvnf;
tjyif;txefzsm;emvsuf tdyf&mrSm vJaewm awGU&rnf pdk;&drfrdojzifh
&ifzdkaeavonf/
jywif;aygufrsm;udk zGifhxm;aomfvnf; wHcg;BuD;rsm;udk ydwfxm;avonf/ txJrSm
vlolr&Sdovdk
wdwfae\/
wHcg;udkomomyif acgufvkdufonf/
aoQmifxkH;qH&pf0dkif;ESifh aumifruav;wpfa,mufvm wHcg;zGifhay;onf/
]]rjrifhOD; &Sdvm;a[h}}
]]&Sdygw,f&Sif? b,folvmw,fvkdU ajym&rSmvJ}}
]]udkwifxGef;vmw,fvkdU ajymjyuG,f}}
rjrifhOD;u tcef;xJrSaeNyD;]]udkwifxGef;vm;? txJ0ifcJUav}}
aumifruav;onf wHcg;udkjyefydwfae&pfonf/ uRefawmfum; rjrifhOD; tcef;xJodkU
&ifw'dwf'dwfESifh

0ifoGm;onf/ awmfygao;\/ tdyf&mrSm vJrae? yufvufukvm;xdkifrSm xdkifaeonf/


ab;rSmpmtkyfawG
ykHxm;\/
cyfvSrf;vSrf;rSyif rjrifhOD; awmfawmfuav; ydefoGm;onfudk jrifEdkif\/
]]t'Dukvm;xdkif 'DudkqJGcJUygvm;}}
uRefawmfonf Budrfukvm;xdkifudk olrnTefjyaomae&mxd a&TUqJGoGm;NyD;
xdkifvkdufonf/ xkdif&if;rsufESmudk
aphaphMunhfvkduf\/ rsufwGif;awmif enf;enf;a[mufoGm;onf r[kwfvm;/
tom;awGvnf;0gaeonfr[kwfvm;/ rsufvkH;BuD;rsm;uawm htcgwdkif;vdkyif
0dkif;pufMunfvifvsuf
&Sdayonf/
]]udkwifxGef; b,fwkH;u &efukefa&mufovJ}}
]]rjrifhOD; b,fhES,faeao;ovJ? ay;vkdufwJUpm &uwnf;u vmMunfhcsifwmyJ}}
]]wu,fyJvm;}}
rjrifhOD;u NyKH;vkdufonf/ odkUaomf tNyKH;rSm EIwfcrf;rsm;ay:wGif Mum&Snf
&yfem;raeyg/
]]wu,fygjrifh&,f? odyfpdwfyloGm;wmyJ? ckb,fvkdaeovJ ajymprf;ygOD;}}
]]udkwifxGef;qD uRefray;wJUpm b,fwkH;u a&mufovJ[if}}
]]'Drvmcifuav;ygyJ? uJ ajymprf;ygOD;? q&m0efu bmajymovJ}}
rjrifhOD;u 0dkif;pufMunfvifaom rsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfawG a0hvmonf/
twefMum ai;aeNyD;rS]]wDbD SuspectwJU xGef;&,f? 'gayrJU udpr&Sdygbl;wJU? aq; One course
xdk;vkduf&if
aumif;oGm;rSmyJwJU}}
]][kwfygw,f? ckacwfBuD;rSm aq;aumif;awGay:aeawmh bmrS aMumufp&m r&Sdygbl;}}
rjrifhOD;onf rsuf&nfokwfonf/
uRefawmfu qufajymonf/
]]tem;awmh ,lrSaumif;r,f? atmufwkdbm a[mvD;a';ukef&ifcGifh,lNyD; aezdkUvdkw,f/
NyD;awmhpmawGvnf;
odyfrzwfygeJU jrifh&,f? Munfhprf; pmtkyfawG ykHaewmyJ/ bmvdkU 'DavmufpmawG
zwf&wmvJ?
aumif;aumif;vnf; pm;zkdUvdk w,f}}
]]xGef; 'DaeU jrifheJUtwlpm;aemf}}
]]aeygap jrifh&,f}}
]][JU at;cif}}

]]&Sif}}
aumifruav;onf ]]&Sif}}[laom xl;oHaemuf w'dkif;'dkif; ajy;vkdufvmavonf/
NyD;awmh
uRefawmfwkdUa&SUrSm ausmif;oluav;vdk vufydkuf&yfaeavonf/
]]xrif;csKdifhoGm;,lacs/ ESpfa,mufpm xnfhay;ygvdkUajym? Mum;vm;}}
]][kwfuJU&Sif}}
aumifruav;onf aemufaz;aqmifodkU 0ifoGm;NyD; aysmufuG,foGm;\/
]]ck jrifhb,fvdkpm;aomufaeovJ}}
]]qdkifuvceJU ,lpm;aewmyJ}}
]]aumif;yghrvm; jrifh&,f}}
]]odyfaumif;w,fawmh r[kwfbl;? tdrfrSm csufjyKwfpm;aejyefvnf; tdrfaxmifBuD;wpfck
wm0efxrf;&wmvdkyJ 'kursm;rSmyJ odvm;}}
]]jrifhu tdrfaxmifwm0ef w,faMumufwmudk;aemf [J [J}}
rjrifhOD;uvnf; vdkufNyKH;onf/ NyD;awmh rsufESmxm;wnfwnfjzifh]]aMomf wu,fwrf; xrf;&r,fqkd&ifawmh b,faMumufrSmvJ? cufaewmu}}
rjrifhOD;\ jzLzwfjzLa&mfjzpfaeaom rsufESmrSm eDjref;vmonf[k xifonf/ olr\
0dkif;pufaom
rsufvkH;rsm;um ;rl;a0ai;armaeMuonf/
uRefawmfonf rjrifOD;\ yckH;ESpfzufudk udkifNyD; vIyfumvIyfum ar;vdkufcsifonf/
]]bmcufaewmvJ jrifh&JU}}
rjrifhOD;onf wpfudk,fwnf; pum;ajymaeonfh avrsKd;jzifh]]tif; cufaewmu udkf,fcspfwJUolu bmrSzGifhrajym prajym}}
]]udk,fcspfwJUvlqdkwm b,folvJ [if}}
]]tdkcufvkdufwm? rdef;reJUa,musmf; a,musmf;uom pajym&w,f odvm;}}
uRefawmf\ tonf;ESvkH;rsm;onf qDrSmxnfhaom*Grf; tdusoGm;ovdk
nGwfaysmif;aysmhacGoGm;avonf/
xdkcP rjrifEdkifaom aESmifBudK;trsKd;rsKd;onf uRefawmfhtm; rjrifhOD;ESifh
&pfywfwkyfaESmifvkdufonf
[kxif&onf/ aESmifBudK;rsm;rSm rjrifEdkifaomfvnf; cHpm;xdawGUEdkifonf/ cspfwma&m?
oem;wma&m?
av;pm;wma&m pkHae\/
uRefawmfonf ukvm;xdkifrSqif;NyD; rjrifhOD;\ yufvufukvm;xdkifab;
Murf;jyifay:rSm
'l;axmufcsvkdufonf/ yufvufukvm;xdkif\ nmbufvufwifwGif
uRefawmfhvufrsm;udk

ydkufwifxm;NyD; rjrifhOD;\rsufESm udkarmhMunfhum]]jrifhudkcspfygw,f/ cspf&kHrubl; av;pm;w,f/ 'gaMumifh cspfw,fqdkwm


rajymjzpfcJUbl;/ NyD;awmh
[dkawGUcgpwkef;u a&;cJUwJUpmu uRHaevdkU/ wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh?
uvufwufwuf
xifol&,f wpfrsKd;o'g rysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;orkdUz,f
qkdwmav; rSwfrdao;vm;}}
rjrifhOD;u NyKH;&kHom NyKH;onf/
]]tJ'Dvdk pum;uRHxm;vdkU cspfvsufeJU cspfw,fvdkUajym&rSm &Sufaew,f od&JUvm;/
ckawmhav
trsKd;rsKd;qef;ppfMunfhawmhrS 'Dpum; rajymrjzpfbl;? &Sufp&mr[kwfbl;vdkU
em;vnfvmw,f}}
rjrifhOD;onf ukvm;xdkifvufwifay:wGif wHawmifqpfwif &ifbwfay:rSm
ywmqufxm;aom
olUvufrsm;udk jzKwfvsuf uRefawmfhyckH;udk udkifxm;vkdufNyD;]]bmjzpfvdkU jrifhudkcspf&wmwkH;? ajymprf;ygOD;}}
]]tkd jrifh&,f taMumif;awGu trsm;BuD;aygh}}
]]ajymprf;ygOD; xGef;&,f/ &kyfaMumifhvm;? ynmaMumifhvm;? pm&dwaMumifh vm;?
oabmaMumifhvm;
raemaMumifhvm; uJ uJ ajymprf;ygOD;}}
touftpdwfausmfcJUaomaMumifh jrefrmtvdk& tysKdBuD;[k ac:qdkEdkifaom rjrifhOD;wGif
q,fhajcmufESpft&G,f i,frluav;awG jyefvmonfudk awGUEdkifonf/
a&mifpkHajy;aeaom vnfqHudkzG
tvSjyaom iSufrav;ESifhvnf; o@mefwlonf/ t&ifwkef;u ESpfOD;om;
xdef;odrf;xm;cJU Muaom
uRefawmfwkdU\ ajErsm;onf aygufusKd;cJUNyDjzpf&m tcspfonf
,kdpD;tefxGufvmavonf/
]]bmaMumifhcspfw,fqdkwm ajymvdkU b,fukefrSmvJ jrifh&JU/ ]jA[mjAa[? vQmuka#jzifh?
qef;ae*dkPf;nD?
*gxmpD}qdkwJU OD;yknpmvdk touftvGefw&m &Snfygw,fqdkwJU jA[mBuD;awGrSm
vQmawG
wpfuka#avmufaygufNyD; csD;usL; ajymqdkaomfvnf; jrifhudk bmaMumifhcspfw,fqdkwm
ajymvdkUukefrSm
r[kwfbl;}}

rjrifhOD;u rsufapmif;xdk;vkdufonf/ okdUaomf xdkrsufapmif;rSm


yef;ESifhaygufonfESifhomwl\/
]]tkd xGef;uvnf; pum;BuD; pum;us,fawGeJU ajymraeygeJU? &dk;&dk;uav;
wJUwkd;ajymprf;yg}}
]]jrefrmpm *kPfxl;eJU atmifxm;wJU 'Dpum;rsKd;awG? ukoysKdUrSmvnf; 'Dpum;rsKd;awG?
ewf&Sifaemif&wkrSmvnf; 'Dpum;rsKd;awG? pmBuD;ayBuD;eJU a&;xm;wJU tcspfpmayawG
zwf&vGef;vdkU
armaeNyD/ &dk;&dk;uav; t&yfolt&yfom; ajymaeuspum;eJU jrifhar;wm ajymprf;yg?
bmjzpfvkdU
jrifhudkcspfwmvJ}}
rjrifhOD;onf &Da0aom rsufpdrsm;jzifh uRefawmfhtm; pdkufMunfhNyD; em;pGifhaeonf/
tcspfudkrGwfodyfqmavmifaeaom rsufESmaywnf;/
]]a&S;jrefrm vlysKdtysKdawG[m okH;ESpfokH;rdk; vSnfhNyD;rS nm;Muw,fqdkwm
jrifhMum;zl;vm;}}
]]tif; qdkprf;ygOD;}}
]]jrifheJUudk,f pawGUwm b,favmufMumNyDvJ rSwfrdvm;}}
rjrifhOD;onf nmvufjzifh uRefawmfhqHyifudk ,k,pGm yGwfoyf&if;]]ajymrSmom ajymprf;yg? em;axmifaeyghr,f}}
]]ajcmufESpfausmfNyD/ a&S;jrefrm vlysKdtysKdvSnfhwmxuf ESpfqawmifMumNyD/ tJ'D
ajcmufESpfwGif;rSm
jrifh&JUynmt&nftcsif;udk aumif;aumif;odcJU&w,f/ tusifhpm&dwudkvnf;
aumif;aumif;odcJU&w,f/
jzLpifwJUoabmeJU rGefjrwfwJU raemudkvnf; awGUcJU&w,f/ 'gawGaMumifh cspfwmyg/
jrifjrifcsif;cPwpfjzKwfrSm wpfrk[kwfcsif; wuf<uwJU cspfpdwfrsKd;r[kwfygbl;?
wjznf;jznf; wpdrfhpdrfh
vSdrfhvSdrfhNyD; 'D*&Dwufwuf vmwJU &ifhusufwJUtcspfyg jrifh&,f em;vnfNyDvm;}}
okdUuvdkajymNyD; uRefawmfonf uRefawmfhnmvufay:rSm xyfwifxm;aom rjrifhOD;\
b,fvufay:wGif
acgif;udk wapmif;wifxm;vdkuf avonf/ rjrifhOD;\ nmvufum;
uRefawmhfqHyifrsm;udk
aqmhupm;vsufyif/
]]xGef;&,f ckvdkaeraumif;bl;? rusef;rmbl;qdkawmh odyftm;i,fwmyJ/
tm;i,foGm;w,fqdk&if
b,folUudkrS owdr&bl;? xGef;udkom owd&w,f/ b,folUudkr rwrf;wbl;?
xGef;udkom wrf;wrdw,f/

tazhudkawmif aemufrS owd&w,f? aemufrS wrf;ww,f/ jrifhudku orD;aumif;


ryDovkdUvm;? obm0
aMumifhyJvm; rajymwwfawmhbl;/ i,fi,fwkef;ueJU rwlawmhbl;? ck 'Dt&G,f
a&mufvmawmh
tdrfaxmifzuf? b0c&D;rSm twloGm;bufudkom arQmfac:wrf;wwm[m "rwmyJ
xifyg&JU}}
]]'g obm0yJ b,folrS jrifhudk tjypfrwifEdkifygbl;}}
rjrifhOD;\ rsufvkH;rsm;wGif pGwfpdkvmonf/
]]ckvdk rusef;rmwkef; udk,fab;awGUwkef; xGef;udkowd&wm wrf;wwm[m
udk,fusKd;&SmwJU oabmyJvm;
rodbl;uG,f}}
rjrifhOD;onf &dIufvkdufonf/ rsuf&nfaygufrsm; usvmonf/
uRefawmfonf olUvufay:rSm wifxm;aom acgif;udk axmifvkdufNyD;]]tkd jrifhuvnf; b,frSmudk,fusKd;&Smwm [kwf&rSmvJ? tcspfiSufvdkU qdkEdkifwJU
[oFmzkdeJU [oFmrvkdaygh?
wpfOD;OD;rSm ab;'kuawGU&if wpfOD;qD ajy;uyfwmyJ? aotwl&SifruGmyJ?
rsuf&nfawGokwfvkdufprf;yg}}
uRefawmfonf ukvm;xdkifvufwifay:rS uRefawmfhvufrsm;udk &kyfodrf;NyD; rjrifhOD;\
vufz0g;ESpfzufudk
qGJ,lvsuf uRefawmfhyg;rsm;udk yGwfoyfapavonf/
rjrifhOD;onf rsuf&nfa0haeaom rsufvkH;rsm;jzifh uRefawmfhtm; odrf;usLH;
qGJiifxm;NyD;]]uJ uJxawmh? vlrsm;awG jrifoGm;rSjzifh}}
'l;axmufaeaom uRefawmfonf xdktcgrS 'l;emvnfonfudk owd&awmhonf/
rwfwwfxNyD;
uRefawmfhukvm;xdkifrSm xdkifvkdufavonf/
rjrifhOD;onf rsuf&nfokwfNyDaemuf em&Dudk Munfhvkdufonf/
]]a[m aq;aomufcsdefa&mufNyD}}
rjrifhOD;u olUbmomxNyD; aomufrnfvkyf&m]]
udk,f wkdufr,fav? b,fykvif;vJ}}
]]tJ'Dbufu awmepfygyJ}}
rjrifhOD;onf uRefawmf\ ,k,jyKpkonfudk NyKH;NyKH;av; Munfh cH,laeavonf/
0dkif;pufMunfvifaom
rsufvkH;rsm;rSm tcgwdkif;vdk awmufyae\/ yg;csKdifhrsm;uvnf; cgwdkif;vdk
csKdNyKH;ae\/

]]jrifhudkcspfwJU taMumif; onfhjyifvnf; &Sdao;w,f}}


]]bmvJ}}
]]0dkif;pufMunfvifwJU rsufvkH;awGeJU cspfp&maumif;wJU yg;csKdifhawGyJ}}
]]tdk &kyfqdkwm ocFg&awGyguG,f? azmufvJazmufjyef jzpfwwfwmrsKd; odvm;}}
]]uJ uJ awmxGufcsifatmif w&m;pum;rsKd;awG rajymMupwrf; jrifh&,f}}
aumifrav;onf xrif;csKdifhqJG a&mufvmavonf/
uRefawmfwkdUonf uJGuGmaeaom oli,fcsif;ESpfa,muf ajymaeuspum;rsKd;udk
rarmwrf;
ajymaeMuavonf/ /
66
ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;
uRefawmf&efukefodkU jyefa&mufonfrSm &ufaygif;tawmfMumoGm;cJUNyD/ odkUaomf
ajratmufawmfvSefa&;orm; &Jabmfrsm;ESifh tqufjywfaewkef; jzpfavonf/
ajratmufvQKdU0Sufa&;vkyfief;rsm;ESifh ywfoufaom udprsm;wGif uRefawmfESifh
uGif;qufjzpfaeol
udkat;aiGrSm tpaysmuf aysmufaeavonf/ onfuGif;qufudk &SmrawGUrcsif;
uRefawmfhrSm vmawmhrnfh
vufeufudkifta&; awmfykHwGif b,fae&mu vkdufyg&rnfudkyif odEdkifrnf r[kwfacs/
uRefawmfhrSm rsm;pGm tm;rvdk tm;r&jzpf\/ tNidrfraeEdkifatmif jzpf\/ odkUaomf
tNidrfraeEdkifvdkU&rf;NyD;
vIyf&Sm;vQif tpdk;&\ ydkufuGefxJ jrKyfoGm;rnfh tE&,fuvnf; &Sdayao;\/
bk&ifcH qm&D*sDe,f a':refprpfonf wpfcsufvTwftmPmrsm; umuG,fa&;
Oya'yk'frrsm;ESifh eef;&if;0ef
OD;apmESifh jynfxJa&;0efBuD; qmay:xGef;wkdU\ tpdk;&tzJGUwkdUudk tpGrf;ukefokH;NyD;
ocifrsm;tm;
zdESdyfcsKyfcs,fvsuf&Sdayonf/ axmifoGif;tusOf;xm;jcif;rsm;rSm ydkvdkUom
rsm;jym;vmcJUavonf/
ocifrsm;udkomru OD;baz? a'gufwmbarmfpaom OD;apm\ EdkifiHa&;tBuHwl
&efolrsm;udkyif
axmifoGif;tusOf;xm;jcif; jyKvsuf &Sdavonf/
,if;uJUodkU tNidrfuvnf; raeEdkif? t&rf; rvIyf&Sm;xdkuf t&rf;rvIyf&Sm;bJ
ae&aomtcg
uRefawmfonf ]&aohpdwfajz} tvkyfrsKd; &Sm&av\/ uRefawmf\
]&aohpdwfajz}tvkyfwpfckrSm

wkdUArmtpnf;t&kH; XmecsKyfokdUoGm;NyD; OuX ocifwifarmifBuD;ESifh


pum;pjrnfajymjcif; jzpfavonf/
ocifwifarmifBuD;\ ,lqcsufrsm;wGif uRefawmf vufrcHEdkif aomt&m trsm;tjym;
yg&Sd\/ txl;ojzifh
zufqpf*syef ArmjynfodkU 0ifa&mufvmvQif uRefawmfwkdUonf t*FvdyfESifh yl;aygif;NyD;
*syefudk
ckcHwkdufcdkuf&rnf [laom tcsufjzpf\/ xdktcsufwGif obmrwlEdkifaom aMumifh
uRefawmfonf
ocifwifarmifBuD;tm; ajratmufta&;awmfykHvkyfief; taMumif;ESifh ywfoufNyD;
wpfvkH;wpfyg'rQ
ajymjyjcif; rjyKacs/ odkU&mwGif ocifwifarmifBuD;ESifh ajymp&m tjcm;taMumif;t&m
rsm;pGm&Sd\/
,if;wkdUteuf tcsKdUtaMumif;t&mrsm;wGif uRefawmfESifh &IjrifykH rwl? ,lqykH
rwlacs/ okdU&mwGif
olU,lqykH? olU&IjrifykHudk uRefawmfuvG,fvG,fESifh rypfy,f&kHru av;pm;pGm
Mum;emcJUayonf/
olUbufuae Munfhu rSefovkdvdk &Sdonf[kvnf; xifrdcJUavonf/
Oyrm uRefawmfu ta&SUbufodkU ppfBuD; jrefjreful;pufvmapvdkonf/ jzpfrSmtwlwl
rxl;bl;
jrefjrefjzpfvmygap? vGwfvyfa&;wdkufyJG jrefjrefpEdkifrnf [k uRefawmfu
oabmxm;vkdufavonf/
ocifwifarmifBuD;url ta&SUbufodkU ppfBuD;ul;pufvmrSmudk rsm;pGmpdk;&drfonf/ a&SUrSm
raumif;aom
tvm;tvmawGudkom jrifaeavonf/ uRefawmfu ta&SUbufodkU ul;pufvmrnfh
ppfBuD;udk
BudKqdkaeonf/ olu rvdkrcsif? NidKjiifaeavonf/ okdUuvdk oabmcsif;
jcm;em;aomfvnf; uRefawmfonf
olUoabmxm;udk av;pm;pGm em;axmifayonf/
]]ocifwifxGef;&JU? ppfqdkwm vltcsKdUtwGufawmh pGefUpm;cef;yJ/ odkUayr,fh
vltrsm;twGufrSmawmh
bmaumif;usKd;rS ray;EdkifwJU 'kuaumifBuD;yguGm/ vlawGaor,f? tkd;tdrfNrdKU&Gm
jymusr,f?
vkyfcef;udkifcef;awG ysufr,f? tdrfaxmifawG uJGr,f? cspfaomoli,fcsif;
auGuGif;&r,f}}
ocifwifarmifBuD;rSm ajym&if; armyef;EGrf;vsoGm;ovdk jzpfaepOf uRefawmfu-

]]ppfjzpf&if 'DvdktjzpfawGu rqef;ygbl; ocifwifarmifBuD;&m/ aowm[m


rqef;bl;?
ysufwm[mrqef;bl;}}
ocifwifarmifBuD;\ toHonf tenf;i,frmausmvmonf/
]]at; rqef;wmawmh rSefw,f/ rD;ylwm[m rqef;bl;? odkUayr,fh rqef;wmeJU
rD;ykHxJawmh
vufrvQKdcsifbl; r[kwfvm;/ 'DvdkyJaygh aowm[ mrqef;ayr,fh
aoawmhraocsifMuygbl;/
cspfolcsif;csif; auGuGif;&wm uJG&wm[m rqef;bl;aygh? odkUayr,fh ruJGcsifygbl;/
'ghxuf ocifwifxGef;
cspfoleJUuJGzl;ovm;}}
]][ifhtif; ruJGzl;ao;ygbl;}}
]]at; ruJGzl;ao;awmh uJGjcif;udk av;av;yifyif r&Ijrifwwfao;bl;aygh/
'ghaMumifhvnf; aowmu
rqef;bl;? uJGwm[m rqef;bl;qdkNyD; ppfBuD;udk ayhgayghqq wGufvkdufawmhwmyJ/
vltrsm;jzpfcsif&mjzpf?
pdwf'kua&mufcsifoavmufa&muf igwpfa,muf pGefUpm;cef;xkwf&&if NyD;a&m
igwpfa,muftmZmenfvkyf&&if NyD;a&mqdkwJU tawG;tac:txd a&mufapawmhwmyJ}}
olonf a&SUquf&ef pum;&SmaepOf uRefawmfu 0ifpGufvkdufonf/
]]cifAsm;aum cspfaomoleJU uJGzl;ovm;}}
]]uJGzl;wmaygh}}
]]b,fvdkvJAs? enf;enf; 0dwm& csJUprf;ygOD;}}
]]udk,fucspfvsufeJU olucGJoGm;vdkU uJG&wmyg udk,fhvl&m}}
]]tkd &ufpufpdr;fum;vSyguvm;? b,furdef;uav;vJAs}}
]]trsKd;orD;ausmif;wpfausmif;u q&mrwpfOD;yg udk,fhvl&m? emrnfawm
har;raeygeJUawmh}}
]]bmhaMumifh cJGoGm;&wmwkH;}}
]]tm;vkH ;owKcsMunfhvkdufawmh udk,fu ocifEdkifiHa&;xJ0ifvkdU olu cGJoGm;wmygyJ}}
]]jzpf&avAsm? q&mrwpfa,mufu onfavmufrsKd;cspfpdwfenf;ae&if...}}
ocifwifarmifBuD;onf rsufESmudk&IHUrJUNyD; vufumjy wm;jrpfvkdufonf/ NyD;awmh
aMuuJGaomtoHjzifh]]tdk olUtjypf r[kwfygbl;av/ ocifEdkifiHa&;orm;qdkawmh r,m;udk xrif;awmif
0atmifauR;EdkifrSmr[kwfbl;? qifzdkUjyifzkdUqdkwmawmh aeaeomom? axmifus&ifvnf;
olUcrsm
'kua&muf&OD;r,f}}

olon wu,fpdwfxdckdufjcif;jzifh ajymae\/ olUcHpm;rIudk ayghap&ef uRefawmfu


&,fp&mnSyfvdkufonf/
]]aemufus&if 'DudprsKd;rSm 'kua&mufp&m r&Sdawmhbl; xifw,fAs}}
rIefaeaom olUrsufESmrSm tenf;i,fvif;vmonf/
]]b,fvdkvJ qdkprf;ygOD;}}
]]ocifav;armifudk jrefrmjynfumuG,fa&; Oya't& axmifxJ tusOf;csxm;vdkU
olUr,m; a':rdrdu
ta&;ydkif&kH;rSm tpdk;&udk w&m;pJGxm;w,f av? ocifav;armif
axmifusaepOftwGif;rSm tpdk;&u
a':rdrdudk pm;p&dwf ay;xm;&r,fqdkw,f r[kwfvm; [m; [m; [m;}}
olonf twefMum NyKH;pdpdvkyfaeNyD;aemuf]]trIu Edkifp&m r&SdvSygbl;}}
]]rEdkifayr,fh tajrmftjrif&SdwJU awmif;qdkcsuf wpf&yfyJAs}}
olonf wpfpkHwpf&mudk awG;rdNyD; oJUoJU &,fvkdufonf/ 4if;aemuf]]rvGrf;avmufygbl;? ocifwifxGef;&,f? axmifusrS rdef;rpm;p&dwfay; EdkifwmrsKd;
jzpfaeygvdrhfr,f}}
odkUjzifh uRefawmfwkdUonf t,ltqrwlonfh Mum;xJuyif pdwf0ifpm;p&m
taMumif;t&mrsm;odkU
pum;qdkufa&mufoGm;wwfMuayonf/
4if;jyif Munfhjrif&m olESifh uRefawmftwdrfteuf rwlonfvnf; &Sdao;\/
Oyrmtm;jzifhqdkaomf
wpfcgwkef;u owif;pmzwf&if; olUtm; odkU ajymvkdufonf/
]]a[m'DrSmAsm ocifwifarmifBuD; rdef;rawG tuswdkwdk0wfwJUbufrSm
aqmif;yg;&SifwpfOD;u a&;xm;w,f/
y'krmwpftkyfudk wdkwdkcsKyf&if ,cifu &Spfxnfudk;xnftpm; 10xnf
12xnfxGufatmif
csKyfEdkifonfwJU/ olUqifajc [m rqdk;bl;As}}
uRefawmfuawmh ayghayghajymvkdufjcif;om jzpfonf/ olu av;av;
eufeufBuD;awG;NyD;]]'g[m aumif;wJUedrdwfwpfckyJAs/ tvkyf? vkyftm;ESifh tvkyform; *kPf&SdwJU acwf?
vGwfajrmufwJUacwfudk trsKd;orD;awGu BudKqdkwmeJU wlaew,f}}
]]b,fvkdvJAs? &Sif;prf;ygOD;}}
]]tuszm;zm; &Snf&SnfBuD;eJUqdk&if tvkyfvkyf&mrSm &Iyfw,f/ tuswkdwdk 0wfxm;&if
tvkyfudkvGwfvGwfuRwfuRwf zswfzswfvwfvwf vkyfEdkifw,f/ oabmuawmh
trsKd;orD;awG[m

tvkyfvkyfjcif;onf *kPf&Sdw,fqdkwm em;vnfNyD; tvkyfvkyfawmhr,f?


tvkyform;awGjzpfawmhr,fvdkU
edrdwfjywmyJ As}}
uRefawmfonf oledrdwfaumufykHESifh ywfoufNyD; apm'uwuf&ef r&Sdyg/
ESpfoufjcif;yif jzpfyg\/
]]'gjzifh tvkyform;acwfopfBuD;udk BudKqdkwJU tuswdkvdkU qdk&r,fxif w,f [J [J/
y'krmydwfawGuvnf; emrnftrsKd;rsKd;yJAs? &kyf&SifemrnfawG ,lxm;w,f/
a[m'Dowif;pmxJrSm
aMumfjimykHuav;em;axmifprf;ygOD;/ cspfpEdk;? cspftrQ? tcspfqkH;? rarhEdkif y'krmrsm;
bdvyfrS
a&mufvmNyDwJUAs/ tif;'Dvdkqdkawmh zuf&SifjzpfaewJU tuswdkudk uRefawmfwdkUu
tvkyform;acwfopfBudK
cspfpEdk; y'krmtuswdkvdkU uifyGef;wyf&vdrhfr,f [J [J [J}}
uRefawmfu ][J}aomfvnf; oluvdkufr[JbJ awGawGBuD;vkyfaeojzifh uRefawmfhrSm
tenf;i,faMumifoGm;avonf/ uRefawmfonf olUudktuJcwf MunfhNyD;
Nidrfaevdkuf\/
twefMumawmh olu av;av;eufeuf pOf;pm;ae&mrS wpfpkHwpf&mudk zswfceJ
owd&vm[efjzifh]]bdvyfrS a&mufw,f[kwfvm;}}
]][kwfw,f}}
]]ppfBuD;jyif;xefaewJUMum;xJu? t*Fvefudk AkH;tpGrf;ukefBuJaewJUtxJu
ArmtrsKd;orD;awGtwGuf
y'krmawG ydkUjzpfatmif ydkUw,faemf/ at;avydkU&rSmaygh? "e&Sifavmu[m tjrwf&SdrS
touf&SifEdkifw,f?
tjrwf&zdkU b,fenf;eJUrqdk BuHzefvkyfudkifae&wmyJ/ tjrwfxkwfwJUae&mrSm
trsKd;orD;awG vSyap?
wifhw,fapzdkU t0wftxnfvkyfNyD; tjrwfxkwfwmu tifrwef rGefjrwfygao;w,f/
odyfqdk;aewmu
"e&Sif[m iwfrGwfacgif;yg;jcif;? ppfjzpfjcif;awGrSmvnf; tjrwfxkwfaeMuw,f/
vufeuf
a&mif;NyD;tjrwfxkwfw,f? vlawGiwfae&mrSm arSmifcdkaps;zGifhNyD; tjrwfxkwfw,f}}
uRefawmfum; tuswdkaqmif;yg;ESifh y'krmydwfaMumfjimudk zwfaomtcg ayghayghyif
zwfvkdufonf/
tay:,HudkyJ jrifvkdufonf/ ocifwifarmifBuD;um; twGif;EdIufMunfhonf/
av;eufaom t"dym,fudk

xifjrifatmif&Smonf/
]]ocifwifarmifBuD;&JU? cifAsm;ajymavh&SdwJU ppfaMumifh ukefaps;EIef;awG wufw,f?
vlawGusyfwnf;w,fqdk/ ckawmh y'krmydwfawG odyfa&mif;aumif; aew,f/
y'krmaps;u rwufvkdUvm;?
vlawGu rusyfwnf;vdkUvm;}}
]]ocifwifxGef;&JU? jyemwpfckudk MunfhwJUtcgrSm olUcsnf; rMunfh&bl;/
tjcm;tjzpftysufawG?
udpawG? tajctaeawGeJU qufpyfMunfh&r,f/ vlawGqdkwm bolawGvJvdkU
cJGjcm;Munfh&r,f/
y'krmydwfyg;udk 0wfwJUvlawG? wpfenf;ajym&&if txufvTmxJu okdUr[kwf
tvwfwef;xJu
vlenf;pkomjzpfwJU vlawGyJ/ tJ'Dvlenf;pkuawmh acsmifw,f? trsm;pkvlawGuawmh
usyfw,f/
y'krmaps;uvnf; wufwmyJ/ okdkUayr,fh qm;aps;? oMum;aps;? rD;jcpfaps;
wufoavmufawmh
rwufbl;/ qm;? oMum;? rD;jcpfpwJU vltrsm;okH;ypnf;awG aps;wufwJUtwGuf
vltrsm;usyfwmtrSefyJ/
y'krmydwfudk okH;olrSmawmh y'krmaps;u onfhxufonf wufOD;? raxmif;wmbl;/
udpr&Sdbl;/
olwkdU0ifaiGu tNrJwdk;aewmyJ/ ckwavm AkH;ckdusif;awG wl;w,fr[kwfvm;? tJ'gawG
uefx&dkuf,lwJU
vlawG 0ifaiGwdk;wufvmwmaygh/ ckwavm ArmwcsKdUudk odrf;oGif;wJUtaeeJU
bk&ifcHu &mxl;BuD;awG
ay;aew,f r[kwfvm;? olwkdU0ifaiGwkd;aewmaygh/ tpdk;&ydkif;? rif;wdkifyiftrwfydkif;?
tkyfcsKyfa&;ydkif;rSm
vmbfpm;rIawG rsm;vmw,fr[kwfvm;? olwkdUrSm y'krmydwf0,ftm;
ydkaumif;vmwmaygh/
t*FvdyfppfAdkvfawG ydka&mufvmawmhtxufwef;zmawG ydk0ifaiGaumif;vmwmaygh/
olwkdUvnf; cspfpEdk;?
cspftrQpwJU y'krmawG vIdifvIdifBuD; 0,fEdkifawmhwmaygh/ ppfqdkwmvlwpfpktwGuf
aumif;w,f?
vltrsm;twGuf raumif;bl;}}
uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfodkU rMumcPoGm;jcif;rSm vdk
pdwf0ifpm;p&maumif;aom
pum;rsKd; ocifwifarmifBuD;ESifh ajymNyD; ]&aohpdwfajz} vkyf&kHrQomruyg/

uRefawmf&efukefodkUjyefa&mufaeNyDjzpfaMumif; wpfqifhpum; wpfqifhMum;jcif;jzifh


ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;odkU owif;a&mufapvdkvnf; jzpfayonf/
uRefawmfarQmfrSef;onfhtwdkif;yif ajratmufvQKdU0Sufa&;pcef;onf uRefawmf&efukefodkU
jyefa&mufaeNyDjzpfaMumif; wpfenf;enf;jzifh odoGm;MuNyD jzpf[efwlavonf/
wpfnaewGif
uRefawmfonf uRefawmfhaetdrfcef;rSm wpfa,mufwnf; &Sdaecdkuf
vli,fwpfa,mufonf pmwpfapmifudk
ay;vSmayonf/ pmwGif wpfpkHwpfa,muf\ trnfudkryDoatmif vufrSwfxdk;
xm;aomfvnf;
vufa&;jrif&kHjzifh udkat;aiGxHrSjzpfaMumif; odvkdufavonf/ uRefawmfhrSm tvGefw&m
tm;wuf&Tifvef;jcif;jzpfoGm;\/ udkat;aiGu xkdnwGif olESihfawGU&ef csdef;jcif;jzpf\/
pmvmay;aom
oli,ftm; uRefawmfu NyKH;NyD; acgif;ndwfjyvdkufaomtcg xkdoli,fonf
pum;wpfcGef;wpfyg'rQ
ajymraeawmhbJ csmceJ xGufoGm;avonf/
csdef;aom tcsdefrSm n7 em&DcJGjzpf\/ ae&mrSmum; A[ef;a&wm&Snf vrf;ESifh
a&T*kHwdkifvrf;qkH&m teD;&Sd
jrefrmuGrf;,mqdkifuav;jzpf\/
uRefawmfonf 7em&D tdrfrSxGufcJUavonf/ aqmif;wGif;0ifvmNyDjzpf
at;pdrfhpdrfhjzpfaeonf/ odkUaomf
&efukefaqmif;OD;aygufrSm aecif;xdkifcif; tom,mqkH;aom tcgor, jzpfayonf/
qG,fwmyg;yg;vSvSuav;rsm; 0wfNyD; pwdkifwpfrsKd;xkwfEdkifaom
tcsdefvnf;jzpfayonf/
uRefawmfonf rjrrSDay;xm;aom qG,fwmudk xkwf0wfcJUavonf/ rjrrSDESifh
&Srf;jynfodkU
oGm;cJUonfhtjzpfa[mif;udk atmufarhzG,fyifjzpfae\/ aumvdyfausmif;odkUoGm;aom
tm&ftD;wD
bwfpfum;ay:wGifxdkif vkdufyg&if; rjrrSDtaMumif; pOf;pm;aerdavonf/ rjrrSDonf
uRefawmfhtm;
arQmfaeayvdrfhrnf/ vkduf&SmvQifvnf; &Smaeayvdrhfrnf/ uRefawmfonf
&efukefjyefa&mufaMumif;
rjrrSDtm; taMumif;rMum;/ olUxH oGm;vnf; rawGU/ odkU tqufjzwf&jcif;rSm
vG,fulaom
tvkyfr[kwfay/ uRefawmfhtm;pdwf\csrf;om? udk,f\csrf;omudk ay;cJUaom rjrrSD/
uRefawmfh

aea&;xdkifa&; rylyif&atmif aiGaMu;axmufyHUcJUaom rjrrSD/ qJGaqmifjcif; trsKd;rsKd;


tjynfh&Sdaom rjrrSD/
xdkrjrrSDESifh auGuGif;&aom qif;&Jjcif;um; rao;i,fyg/ xkdqif;&J'kuudk
atmifhtnf;onf;cHae&onfh
taMumif;rsm;rSm usifh0wfodumESifh qefUusifonf[laom udk,fhtodaMumifh
vdyfjymvefUjcif;ESifh
trsm;wumodvQif ajymMuqdkMurnfudk &SufaMumufjcif;wdkUjzpfay&m
xdktaMumif;wdkUonf pdwf\csrf;om?
udk,f\csrf;omudk awmifhwaomvlUobm 0? aea&;xdkifa&;wGif raMumifhrMu&atmif
awmifhwaom
vlUobm0wdkUESifh pmaomftm;tifBuD;rm;vSonf[k rqdkEdkifacs/ xdkUaMumifh ,aeUxd
rjrrSDESifh rawGUatmif
a&SmifaeEdkifao;aomfvnf; pdwfuawmhrjrrSDxH rMumcP
a&mufa&mufoGm;ayao;onf/ txl;ojzifh
tvkyftudkif ykHrSefr&Sd? 0ifaiGrSefrSef r&Sdojzifh aea&;xkdifa&;rSm tusyfawGUwdkif;rjrrSD\
axmufyHUaMu;udk
ajy; ,lvdkonf/ tultnDajy; awmif;vdkonf/
tm&ftD;wD bwfpfum;onf a&T*kHwdkift0dkif;BuD;rSm &yfvkdufavonf/
uRefawmfonf bwfpfum;rS qif;cJUNyD; a&T*kHwdkifESifh a&wm&Snfvrf;axmifhodkU
avQmufcJUonf/
vqkwf&ufjzpfojzifh v rxGufao;/ onfbufydkif;rS vrf;"mwfrD;rsm;onf
tm;raumif;ojzifh
cyfrSdefrSdef&Sdavonf/ nydkif;a&mufNyDqdkvQif vltoGm;tvmyg;aomae&mvnf; jzpf\/
jrefrmuGrf;,mqdkifuav;rSm vQyfppf"mwfrD; roG,f,lEdkif? a&eHqD
vufqJGrSeftdrfuav;wpfckudk
xGef;xm;\/ ukefypnf;rSmvnf; ukvm;uGrf;,m qdkifrsm;vdk rpkHvifvSacs/
uGrf;,mAef;tjyif
aq;vdyftrsKd;rsKd;ESifh aoG;aq;? 0rf;Ekwfaps; trsKd;rsKd;om &Sdavonf/ qdkif&Sifonf
aps;0,fwpfa,mufESifh
pum;ajymae\/ aps;0,folrSmabmif;bDjzLESifh &Syftusvuf&SnftjzLudk 0wfxm;NyD;
w&kwfESifhwlonf/
EIwfcrf;arG;wdkwdkuav; xm;NyD; rsufrSefvnf; wyfxm;onf/
uRefawmfonf uGrf;,mqdkif\ ab;bDwGif vlolav;yg; t&dyftjcnfudk
Munfhvkdufonf/

udkat;aiGudkrawGU&/ em&Dudk Munfhvdkufaomtcg 7em&DcJGae avNyD/


uRefawmfudk,fwdkifu
uGrf;,mqdkifa&SUrSm &yfNyD; t&dyftjcnfjyrS wpfae&m&mrSm 0if&yfvkduf\/
aps;0,faeaom
w&kwfESifhwlolonf uRefawmfh tm;ab;apmif;Munfhvkdufavonf/ aoaocsmcsm
uRefawmfu
Munfhrdaomtcg xdkoludk uRefawmfodjrifzl;onf[k xifvmavonf/
uRefawmf]]uGrf;wpf,may;ygAsm}}
uGrf;,monf]]tcsKdvm;? aq;eJUvm;}}
uRefawmfu rajzrDxdkolu]]'DqdkifrSm ESpfrsKd;pvkH; aumif;wmyJAs}}
xdkolUtoHudk Mum;vkdufonfESifhwpfNydKifeuf uRefawmfonf xdkolrSm
udkat;aiGjzpfaMumif;
wyftyfaocsmodayawmhonf/ tenf;i,fawmh tHUMojcif;jzpfrd\/ odkUaomf
tHUMojcif;udkrjybJ
zkH;zdxm;vdkufNyD;]]cifAsm;wdkUaumif;r,fxifwmay;ygAsm}}
uGrf;,monfonf uGrf;,mNyD;aomtcg uRefawmfhtm; vSrf;ay;vdkuf\/ uRefawmfu
ydkufqHxkwfay;aecsdefwGif udkat;aiGonf xGufoGm;ESifh\/ 4if;aemuf uRefawmfonf
olUaemufrS
aemufa,mifcHvkdufoGm;avonf/
uRefawmfwkdUonf a&T*kHwdkifvrf;tvdkuf ajcmufxyfBuD;bufodkU avQmufcJUMuavonf/
opfyifBuD;rsm;uvnf; tkyfrdk;aeMuNyD; ukef;ay:rSm ausmif;rsm;? Z&yfrsm;? bk&m;rsm;u
vTrf;NcKHaeMuaomaMumifh arSmifaeavonf/ uRefawmfwkdUonf
tkwfavSum;BuD;wpfckwGif wufMu\/
pum;0gyif? w&kwfpum;yif? ydEJyif? 0g;&kH ponfwkdUMum;rSm&Sdaom tkwfwHwdkif;
ESpfzufumxm;aom
vrf;uav;rSm avQmufMu\/ ausmif;Mum;? Z&yfMum; 0ifMu\/ 4if;aemuf
Z&yfwpfaqmifwGif;odkU
0ifMuavonf/
vlwpfa,mufonf Murf;jyifay:rSmxdkif vufESdyfpufudk pm;yJGykuav; ay:wGif
wifNyD;

za,mif;wdkifpuLrSm vufESdyfpuf &dkufaeavonf/ xdkolrSm tom;rnf;rnf;


rsufrSef0if;0if;?
acgif;wkH;qHawmufESifh jzpfavonf/ xdkolrSm a&ausmfrS ausmif;q&m
ocifcspfjzpfavonf/
uRefawmfwdkU 0ifvmonfudk ocifcspfonf wpfcsufavmuf armhMunfhNyD;aemuf
vufESdyfpuf&dkufNrJ&dkufaeavonf/
xdkifrdonfqdkvQifyif uRefawmfu udkat;aiGtm;]]&kwfw&uf cifAsm;udk rSwfawmifrrSwfrdbl;}}
olu rsufrSefcRwf&if;]]&kyfajymif;&kyfvTJ atmifjrifw,fqdk&rSmaygh/ vdrf&if ajAmifvdrfwmxuf wpf0ufwysuf
vdrfwmu
ydkydw,fqdkwmvdkyJ? &kyfzsufwJUtcgrSm odyfrzsuf&bl;? enf;enf;zsufNyD;
ykHrSm;&dkuf&w,f? [J[J/
tusaMumifaMumif usm;usm; 0wfaeruswJU vlwpfa,mufu aMumifaMumifusm;usm;
0wf&kHeJUvnf;
ykHrSm;&dkufEdkifwmyJ/ abmif;bD0wfavhr&Sdolu abmif;bD0wfvdkuf&kHeJUvnf;
ykHrSm;&dkufEdkifwmyJ/
udk,fhudkMunfh? abmif;bD0wfae rusbJ 0wfvdkufw,f? rsufrSefwyfvkdufw,f?
rsufrSeftrnf;BuD;wyfwm
r[kwfbl;aemf/ EIwfcrf;arG; wdkwkduav; xm;vdkufw,f/ &kyfajymif;oGm;wmyJ/
ta&;BuD;wmu
obm0uszkdUjzpfw,f/ uJ qdkprf;ygOD;? bmawG vkyfcJUovJ? ckaum
bmawGvkyfaeovJ}}
]]uRefawmfwdkUe,frSm vkyfcJUwmawGawmh &Sdygw,f/ ck &efukefjyefa&mufawmh bmrS
rvkyf&ao;bl;/
cifAsm;wkdUeJUrS rawGUbJ? bmvkyfp&m&SdrSmvJ}}
]]udk,fwkdUvnf; c&D;xGufaeMuwmudk;? 'gaMumifh &Jabmf tqufjywfaewm/ uJ
e,frSmvkyfcJUwm
uav;awG ajymprf;ygOD;}}
uRefawmfu vmawmhrnfh ta&;awmfykHtwGuf vlawG pnf;&kH;cJUykH? aumif;uifrS
vufeufcsay;&ef
ae&mrsm; a&G;cs,fcJUykH ponfwkdUudk vkH;aphywfaph tpD&ifcHavonf/
udkat;aiGu t*Fvdyfe,fcsJUtm; vufeufudkif wdkufxkwf&efudpESifh ywfouf
t&yf&yf

tajctaersm;udkNcKH ajymjyonf/ ocifatmifqef; onf


*syefrSwpfacgufjyefvmuwnf;u
vkdufygoGm;aom ocifvSNrdKifwkdUvlpk rSm *syefrSmaecJUaMumif;? ocifvSaz?
udkxGef;&Sdefpaom &Jabmfrsm;
ocifatmifqef;ESifhtwl vdkufygoGm;MuNyDjzpfaMumif; od&avonf/ jyifyrS
ArmhvGwfvyfa&;wyfBuD;rsm;
csDwufvmpOf jynfwGif;rS ae&mtESHUtjym;wGif vufeufudkif olykefrsm; x<u&ef
tpDtpOfrsm;udkvnf;
xdkufoifhoavmuf ajymjyay\/
udkat;aiGonf uRefawmfESifh&JabmfaexGef;wkdU a&G;cs,fxm;aom av,mOfysHrS
vufeufcsay;&ef ae&mduk
aocsmpGm rSwfom;xm;vkdufavonf/
udkat;aiGu *syefonfvufeuftultnDrsm;tjyif aiGusyf oef;ESpfq,fudkyg
tultnD
ay;vdrfhOD;rnfjzpfaMumif; ajymjyaomtcg uRefawmfhrSm rSifwufrdoGm;avonf/
xdkUaMumifhudkat;aiGu]]wpfjynfvkH; pnf;&kH;a&;vkyfzkdU vQKdU0SufpGm wyfawG xm;zdkUqdkawmh 'DaiG[m
enf;awmifenf;ao;w,f
udk,fhvl}}
]]Mum;&wJUowif;u aumif;vGef;tm;BuD;vdkU rSefrS rSefyghrvm;vdkU oHo, jzpfaew,f
udkat;aiG&JU}}
]]*syeftpdk;&eJU udk,fwkdUacgif;aqmifawG oabmwlnDrI &NyD;wJUtwdkif; ajymaewmyg
&JabmfwifxGef;?
'gawGudkonfhjyif b,folUrSvnf; ajymraeeJUOD;? udk,fwdkUtcsif;csif;om
odxm;zdkUajymwm}}
]]uRefawmfEIwfvkHyghr,fAsm? ckavmavmq,f uRefawmfbmvkyf&rvJ}}
]]0g'jzefUvkyfief;vkyf&r,f}}
udkat;aiGonftcef;xJrS pm&Gufpmwrf;tvdyfrsm;udk qGJxkwfvmNyD;
uRefawmfhtm;ay;vkdufonf/
]]'gawGudkeD;pyf&mvlawG a0ay;vkdufyg}}
4if;wkdUrSm ]ta&;awmfykH} qdkaompmapmifrsm; jzpfavonf/
]]tzdk;tc awmif;&OD;rSmvm;}}
]]pmapmifudk ay;NyD;awmh tvSLcH? wpfusyfxufawmh renf;apeJUaygh}}
uRefawmfonf pmapmifrsm;udk vSefavSmMunfhaeavonf/

uRefawmfwdkU\ 0g'jzefUpm&Gufpmwrf;rsm;wGif emZD*smreDESifh wdkufaeaom &k&Sm;udk


csD;usL;tm;ay;jcif;rsm;?
*syefppf0g'DwkdUtm; ckcHwkdufcdkuf aeaom w&kwfuGefjrLepfrsm;udk axmufcHtm;ay;
a&;om;csufrsm;?
t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm; tjyKwfwdkufa&;rsm;ESifh xdkodkUtjyKwfwdkufa&; twGuf tjyifrS
tultnDb,fenf;ESihfrqkd? &atmifvkyf&rnf[laom tqdkrsm; yg&Sdavonf/
]ta&;awmfykH} pmapmifrSm vQKdU0SufpGm &dkufESdyfxkwfa0aeaom pmapmifjzpfavonf/
uRefawmfonf pmapmifrsm;wGif tm&kHpJG epfjrKyfaepOf udkat;aiGu]]&JabmfwifxGef; aiGa&;aMu;a&; tajctae b,fvdkaeovJ}}
xkdar;cGef;udk uRefawmfarQmfvifhrxm;acs/ odkUaomf trSeftwdkif;
ajymjyEdkifolUxHarSmufrSm
trSefudktefxkwfcGifh&ojzifh 0rf;omoGm;ay\/
]]tajctaeu usyfwmayghAsm/ tvkyfuvnf; xGufxm;w,f? tazaovdkU
&Gmjyef&awmh
ukefuswmuvnf; &Sdao;w,f/ rkqdk;r tarhqDuvnf; wpfjym;pwpfcsyfrS
r,lcsifbl;?
ckavmavmq,fqdk&if bdkifusaewmaygh}}
]]ykHESdyfwdkufaxmifay;r,fqdkwJU &Jabmf&JU tpfrBuD;qdkwmuvnf; axmifray;awmh
cufoGm;wmayghav/
&JabmfzkdU udk,fenf;enf;ay;vkduf&OD; r,f}}
]][J [J oef;ESpfq,fxJuvm;}}
]][J [J qdkygawmh? p&ef&wJUtxJuygyJ}}
udkat;aiGonf aiG20d xkwfay;avonf/ ESpfusyfwef topfpufpuf q,f&G,fjzpf\/
udkat;aiG\ rsufESmonf wnfoGm;jyefavonf/ wpfpkHwpf&mudk av;av;eufeuf
pOf;pm;aeNyD;aemuf]]ta&;BuD;wmu udk,fwkdUwpfawGu udk,fwkdUwm0efudk ausyGefatmif vkyfzkdUyJ/
Armhwm0ef ausyGefatmif
ArmawGvkyfEdkifrS *syef[m ArmjynfxJ 0ifrvmEdkifrSm/ *syef0ifrvmbJeJU t*Fvdyfudk
armif;xkwfEdkifatmif
BudK;pm;&r,f}}
]][kwfw,f? 'g[m ta&;BuD;qkH;yJ/ *syefu 0ifvmrd&if tydkifpD;oGm;rSm
pdk;&ao;w,f/ 'gayrJU
wpfckcufaewm &Sdw,f}}
]]b,fvdkcufaewmvJ? qdkprf;ygOD;}}

]]vlawG awmfawmfcyfrsm;rsm;u ta&SUbufu *syefvmrSmudk ta&SUu


ae0ef;xGufonfhyrmqdkwmvdk
arQmfvifhapmifhpm;aeMuw,f}}
]]tckaetcgrSm *syefudk arQmfwmu udpr&Sdygbl;? t*Fvdyftay:rSm ,kHMunfcsuf?
tm;xm;csufuif;rJUjcif;udk jywJUoabmygyJ/ ckaetcgrSm ta&;tBuD;qkH;u
t*Fvdyfe,fcsJUorm;udk
rkef;zkdU? t,kHtMunfrJUzkdU? t*Fvdyfe,fcsJU tpdk;&acwfukefNyDqdkwm em;vnfzkdUjzpfw,f?
'DvdkjzpfzkdU[m
udk,fwkdUya,m*jzifh jzpfjzpf? *syefya,m*jzifh jzpfjzpf aumif;wmcsnf;yJ}}
]][kwfwmayghav? uJuRefawmf jyefawmhr,f/ aemuf 'DudkyJ vm&rSmvm;}}
]][kwfw,f? Ak'[l;eJU paeaeUwdkif; n7em&DeJU 9em&DMum;rSm vmcJUyg/ 'DaeUawmh
udk,fudk,fwdkif
vmBudKvdkU vrf;uuif;u rar;wm? aemufaeUawGqdk &if tkwfwHwdkif;vrf;Mum;rSm
uif;eJUawGUvdrfhr,f/
uif;u]] armifpefvm;a[h}}vdkU ar;vdrfhr,f/ 'Dawmh &Jabmfu ]]armifpefawmh
r[kwfygbl;? armifpefu
vTwfvdkufwJU cEDyg}}vdkUajzvdkufyg/ 'Dvdkqdk&if oGm;cGifhjyKvdrhfr,f}}
]]rSwfrdygNyD}}
]]armifpefvm;a[h}}
]]armifpefawmhr[kwfygbl;? armifpefu vTwfvkdufwJU cEDyg/ [J [J
vQKdU0Sufa&;vkyfief;qdkwm
aphpyfaocsm&w,faemf/ aumif;w,f}}
uRefawmfjyefvmaomtcg udkat;aiGu tkwfavSum;txd vkdufydkUavonf/
ajrmufavat;uav; wkdufvmonf/ bk&m;xD;rS qnf;vnf;oHrSm wvifwifwif
jrnfvsuf&Sd\/
a&T*kHwdkifvrf;rSm vGefpGm wdwfqdwfNidrfoufvsuf&Sd\/ vloGm;vlvm r&Sd?
,mOftoGm;tvmvnf;r&Sd/
vrf;axmifhwGif bwfpfum;armif;onf/ rvmEdkifojzifh A[ef;bufodkU
ajcvsifavQmufvmcJUonf/
csmcsDvrf;BuD;onfvnf; toGm;tvmr&Sd/ ajcmufaoGUae\/ vrf;ab;ESpfzuf&Sd
ukef;jrifhay:u
wdkuftdrfrsm;rSmum; om,mvSay\/ "mwfrD;rsm;udk tqef;wMu,f wifhw,fpGm
xGef;xm;Muavonf/
rD;a&mifatmuf yef;NcHrsm;rSm ta&miftaoG; xifxif&Sm;&Sm;ESifh vScGifhr& Muaomfvnf;
0dk;wkd;0g;wm;

ryDuvmjzifh tdyfrufqefaom tvSwpfrsKd;udk aqmifaeMuavonf/


vrf;avQmuf&wm aysmfjrL;vmonf/ avyifcRefrd\/ oDcsif;yif nnf;rd\/
uefawmfBuD;apmif;odkU a&mufvmavonf/ tkyfrdk;aeaom opfyifBuD;rsm;um;
a&uodkPf;&Iaeovdk
wnfNidrfcHUnm;vSavonf/ a&jyifay:wGif vIdif;pD;aeaom Mu,f&dyfrsm;um;
rsufpypfaeMuonfESifh
wlay\/
uHtm;avsmfpGm bk&m;bufrS avQmufvmaom vefcsm;wpfpD;udk awGU&avonf/
tdwfxJrSmaiG
20d&Sdaeojzifh tdrfxdatmif vefcsm;pD;NyD; ZdrfcH&ef pOf;pm;vdkufavonf/ tcsdefrSm
q,fem&Dausmfausmf?
&efukefNrdKUwGif;rSm vefcsm;pD; taumif;qkH;aom tcsdefaywnf;/
toGm;tvmyg;ojzifh
vrf;wpfckvkH;udkvefcsm;u ydkifonf/ wdwfaeaomaMumifh um;armif;vmvQifvnf;
ta0;BuD;rSyifodEdkifojzifh at;at;aq;aq; a&Smifwdrf;Edkifonf/ &moDOwk
at;csrf;om,mojzifh
vefcsm;orm;u ydk tm;yg;w&jzifh rarmryef; qJGEdkifonf/ onftxJu uRefawmf
vefcsm;ay:
wufonfESifh wpfNydKifeuf aiGwpfusyfay;rnfqkdojzifh vefcsm;ukvm;rSm
jrif;aumif;pdkif;bdonfhES,f/
wd&pmef&kHrSm w&dyf&dyfusef&pfcJUonf/ cspfolwkdU\ vrf;Mum;udk jzwfausmfpOf rjrrSDESifh
vrf;avQmuf&if;
nKMuwmMuonfh twdwfum;csyfrsm; onfpdwfxJrSm wpfvTmNyD;wpfvTm
ay:vmavonf/
pdwf"mwfqdkonfrSm qef;Mu,fvSayonfwum;/ ,if;odkU twdwfum;csyfwpfckudk
xif[yfaeonfh
wpfcPyif ypKyef um;csyfwpfckonf a&maESmxif[yfvmjyefavonf/ wDbD[k
xif&aom a&m*gjzifh
EGrf;&daysmhacGvJavsmif;ae&aom rjrifhOD;\ &kyfykHum;csyfaywnf;/
uRefawmfonf rjrihfOD;xHodkU rMumcP a&mufcJU\/ tajctaewdk;wuf
aumif;rGefvmonfudk rawGU&/
rjrifhOD;tm; ukoaeaom q&m0efxHodkU oGm;NyD; tajctaear;cJU\/
tm;&zG,faumif;aom
pum;udkrMum;cJU&/ q&m0efonf a&m*guRrf;aeNyD? arQmfvifhcsufr&Sdawmhbl;[laom
pum;rsKd;udk

rajymaomfvnf; pdwfrylygESifh? rMumcif aysmufygvdrfhr,f[laom pum;udkvnf;


rajymay/
]]apmifhMunfhao;wmaygh}}[laom pum;udk wGifwGifajymNyD; aq;awGom
wGifwGifay;aeavonf/
uRefawmfonf rjrifhOD;udk tm;wufatmif trsKd;rsKd;BuHzefajym&\/ olUtwGuf
arQmfvifhcsufAdrmefBuD;awG
crf;em;xnf0gpGm aqmufay;&\/
armif*dkrm&Dvrf;/
xkdvrf;yifvQif tawmf&Sif;ae\/ [dkem;'Dem; vefcsm;wpfpD;wav ajy;vTm;aejcif;Esifh
vltcsKdUul;oef;jzwfoGm;jcif;om &Sdawmh\/ "mwf&xm;rsm;rSm wpfpif;rusef
&kyfodrf;oGm;cJUNyD/
uRefawmfaexdkif&m aA'u0defq&mOD;wuf&Sdef\ wkdufcef;a&SUodkU a&mufaomtcg
vefcsm;udk
t&yfcdkif;vdkufavonf/
uRefawmfvefcsm;ay:rSqif;NyD; aiGwpfusyfay;vkdufaomtcg vefcsm;ukvm;onf
ppfom;\
zswfvwfwnfhrwfjcif;rsKd;jzifh qvHay;vkduf avonf/ xdkqvHduk cH,l&aom
uRefawmfonf
ppfAdkvfvdkjyKrl&rnfvm;? olaX;vkdjyKrl&rnfvm; rod/ bmuvdk wkdwkdBuD;jzpfum
NyKH;om NyKH;vkduf&
avawmhonf/
avSum;ay:odkU wufrnftjyKwGif Munfvifaom? jymvJUaom aumif;uifrS
rkd;BudK;oHudk
Mum;&bdouJUodkU ]]armifuav;}}[laom toHudk tHUMopGm Mum;&avonf/
toHvm&modkU
vSnfhMunfhvkdufaomtcg vrf;ab;rSm &yfxm;aom rjrrSD\ armfawmfum;udk
awGU&avonf/
uRefawmfonf tHUMorqkH;EdkifjzpfNyD; &yfwefUai;armaerdavonf/
rjrrSDonf armfawmfum;ay:rS acgif;jyLxGufNyD;]]armifuav;? atmifr,fav; 'Dujzifh &Smvdkuf&wm}}
onfawmhrS uRefawmfonf um;teD;odkU ajy;uyfvkdufonf/
]][if rryguvm;? uRefawmf vkH;vkH;rarQmfvifhbl;? vkH;vkH; rxifbl;}}
'&dkifbmudkbkd;atmifum; tvGefajEaumif;oljzpf\/ uRefawmfwkdUudk vkH;vkH;
vSnfhrMunfh/ pyfpkvkdaom

trlt&mudk vkH;0rjy/ olUbmomol pwD,m&ifbD;ay: vufwif&if; a&SUodkU


ai;Munfhaeavonf/
rjrrSDonf rl&mrm,mrsm;vSaomrsufESmjzifh uRefawmfhtm; armhMunfh&if;]][kwfrSmaygh armif&,f? odygw,f/ rrudk arQmfrSmr[kwfygbl;? owdawmif
&rSmr[kwfygbl;/ tdkwrif
arhxm;wJU[myJav}}
]]tdk 'Dvkdr[kwfygbl; rr&JU/ uRefawmfu 'Dvdk'Dae&mrSm? 'DtcsdefBuD;rSm rrudkawGU&zdkU
rarQmfvifhwmudk
ajymwmyg}}
]]rr 'Dem;u apmifhaewm wpfem&DausmfausmfMumNyD}}
]][mAsm [kwfvm;? tm;emp&mBuD;}}
uRefawmfhrSm ajcrudkifrd? vufrudkifrdqdkovdk jzpfvmavonf/ rjrrSDonf
um;ckHwpfzufodkU a&TUxdkif&if;]]vmavuG,f? rwfwwfBuD; pum;ajymraeygeJU? um;xJwufcJUyg}}
rjrrSD\ trlt&mrSm cgwdkif;ESifhtenf;i,f jcm;em;\/ cgwdkif; '&dkifbm tapcHpaom
vlrsm;a&SUwGifyifvQif ajExdef;xm;onf/ uRefawmfhtm; ckvdk vGwfvyfpGm
rqufqHcJUacs/
uRefawmfonf um;wHcg;udkzGifhNyD;wufvsuf rjrrSD ab;rSmyif cyfcGmcGm cyf,kdU,dkU
xdkifvkdufavonf/
um;wHcg;udkyif rydwfrd/
]]rr ckb,fu vmwmvJ}}
]]rifhqD wrifvmwmaygh/ armifav;[m vludk,fwdkifvnf; rvmbl;? pmvnf; r&bl;?
'Dvdkaewmu
bmoabmvJ}}
rjrrSDu tylwjyif; vIyf&Sm;aeaomcHpm;rIESifh ajymonf/ uRefawmfuawmh at;pufpGm
ajzvkduf\/
]]bmoabmrS r[kwfygbl; rr&,f? rtm;wJU oabmygyJ}}
]]rrrSm bmjzpfaew,fqdkwm odovm;}}
uRefawmfu rjrrSDtm; xdef;odrf;ydjym;pGm aexdkifajymqkd&ef owday;onfhoabmESifh
a&SUuxdkifaeaom
'&dkifbmbufodkU vufraiguf wufxdk; jyvdkufavonf/ rjrrSDum; *&kpdkufykHray:/
tylwjyif;
vIyf&Sm;aeaom cHpm;rIrsKd;jzifhyif]]rrrSm bmjzpfaew,fqdkwmod&JUvm;}}
uRefawmfu at;aq;pGmyif-

]]qkdprf;ygOD;}}
]]udkxGef;0if; qkH;oGm;NyD;}}
]]a[mAsm b,fwkH;uvJ}}
rjrrSDonf rm,mavm? wu,favm rod/ 0rf;enf;vIdufzdkaom toHjzifh]]wpfvawmif ausmfoGm;NyD}}
uRefawmfhrSmrl 0rf;enf;&rnfvm;? 0r;fom&rnfvm; a0cJGqkH;jzwfjcif; rjyKEdkifao;rD
0rf;enf;[efyif
aqmif&avonf/
]]b,fvkd qkH;oGm;wmvJ rr}}
rjrrSDonf wufvmaom pdwfaomuvIdif;rsm;udk ESmacgif;rS nSpfxkwfNyD;
a&arT;xkHoif;aeonfh
vufudkfify0gjzifh okwf&if;]]olUa&m*ga[mif;eJUyJ qkH;oGm;&SmwmygyJuG,f/ emwm&SnfBuD; jyefemvefxlw,fvdkU
r&Sdawmhygbl;}}
uRefawmfonf rjrrSD\vufudkify0grS ysHUvGifhvmaom a&arT;eHUwGif xkH,pfaerd\/
xkdcP wpfcgwkef;u
uRefawmfESifh vGwfvyfpGm aygif;oif;qufqHEdkif&ef OD;xGef;0if; aoygapawmh[k rjrrSD
qkawmif;cJUonfudk
zswfceJ owd&avonf/
]]olUcrsmvnf; 0#fuRwfw,fvkdUqdk&rSmygyJ rr&m/ tdyf&mrSm tNrJvSJae&wJU
'kuqif;&J[mb,favmufBuD;r,fqdkwm}}
]]at;aygh? 'DvdkawG;NyD; pdwfylwm ajz&wmyJ/ olUcrsmrSm 0#fuRwf&SmwmygyJ/ rrjzifh
odyftm;i,foGm;wmyJuG,f/ rkqdk;rb0qkdwm rrvdk tvkyftudkifeJU
wifhawmifhwifhw,f &SdOD;awmh?
vltxifao;awmh cH&wmyJ}}
rjrrSDu rkqdk;rb0 idkcsif;&Snfcsaeonfudk uRefawmf pdwfr0ifpm;Edkifawmh yg/
OD;xGef;0if;uG,fvGefjcif;udk
taMumif;jyK rjrrSDESifh uRefawmfwkdU\ a&SUa&;uHMurm b,fodkUb,fykH
zefvmOD;rnfudkom
cefUrSef;awG;xif pdwful;cef; 0ifaeavawmhonf/
]]armifav; wHcg;ydwfvdkufuG,f}}
qdkawmhrS tawG;&yfNyD; uRefawmfonf um;wHcg;udk qJGydwfvdkufavonf/ bmvkyfzkdU
um;wHcg;ydwf&onfudkyif uRefawmfrod/ odkUaomf um;wHcg;ydwfvkdufonfqdkvQifyif
um;onf NidrfhceJ
armif;xGufoGm; onfudkom odavawmhonf/ /

67
&kef;xGufr&aom ydkufuGef
taMumif;uHu xl;qef;pGm zefwD;ay;aeoavm/
uRefawmfhudk,fwdkifu r&Sif;r&Sif; vkyfcJUojzifh &IyfaxG;aeaom
tusKd;tmedoifawGjzpfvmoavm/
uRefawmfhtcspfZmwfvrf;awGum; Mumav &IyfaxG;vmavonf/ zcifBuD; romcstNyD;
rdcifu ]]ighom;
rif;tdrfaxmifjyKzdkUaumif;NyD}}[k qkdum ZeD;avmif; ta&G;cdkif;awmh uRefawmfonf
rjrrSDtaMumif;xnfhoGif;wifjyjcif; rjyKcJUacs/ rjrifhOD;ESifh rcifopfESpfOD;Mum;rSmvnf;
awGa0aecJUavonf/ tarudk,fwdkif ]]orD;av;u cspfp&maumif;w,f?
orD;BuD;uvnf;
cspf&maumif;wmyJ}}[k a0cJGr&aom oabmudkjycJUavonf/
a[m &efukefudkjyefa&mufawmhra&
SmifrvTJomaom taMumif;rsm;aMumifh rjrifhOD;ESifhtwdtvif; cspfcsif; pum;qdkNyD;
b0c&D;wGif
at;twlyltrQ vufwGJavQmuf&ef 0efcHuwdjyKcJU&avonf/
uRefawmfhtcspfjzifh rjrifhOD;\a&m*g oufomaprnf[k ESvkH;ydkufcJUonf/ olrESifh
uRefawmf
ZeD;armifESH&moufyefjzpfa&;udk arQmfrSef;apjcif;tm;jzifh rjrifhOD;onf touftwGuf
vufravQmhbJ
tm;wufpGmBudK;yrf;vmvdrfhrnf[k uRefawmf ,kHMunfaeonf/
a[m-wpfzef? wkdif;jynfvGwfvyfa&;twGuf ajratmufta&;awmfykH vkyfief;rsm;udk
jywfom;pGm
aqmif&Gufawmhrnf[k pdwfxufoefaewkef;? tcspfudprSmvnf; rjrifhOD;tm;
wpfOD;wnf;tcspfjzifh
tm&kHpl;pdkufrnf[k jyXmef;xm;wkef;]]rjrrSDtm; rarQmfvifhbJ awGU&jyefNyD/ xdkrarQmfvifhjcif;xuf ydkBuD;aom
rarQmfvifhjcif;rSm rjrrSD\cifyGef;
OD;xGef;0if; uG,fvGefoGm;jcif; jzpfayonf/
umrydkifr&Sd yuwd vGwfvyfoefU&Sif;aom rjrrSDESifh uRefawmf b,fvdkaeae
bmtjypfrS r&SdawmhNyD/
udk,fusifhw&m; ysufjym;aeonf[k odum udk,fhvdyfjym udk,fvefUaep&mvnf; rvdk?
olrsm;uJU&JUrSmudkvnf; aMumufp&mr&Sd/ w&m;0if vifr,m;tjzpfjzifh vlodewfMum;
aevdkuvnf; bmrQ
twm;tqd;r&Sdawmh[k uRefawmfxifrdayonf/

uRefawmfonf awG;csif&mawG awG;NyD; vkdufygvmcJUonf/ rjrrSDonf


tpuRefawmfhtm; [dkar;onfar;
ar;NyD; pum;ajymatmif vkyfao;\/ odkUaomf uRefawmfu Xmefu&dkPf;usatmif
rajz/ pum;udkvnf;
jzwfjzwfypfvdkufojzifh rjrrSDonf bmrSrajymawmhbJ uRefawmfhtm; uJcwfom
vkdufygvmcJU\/
armfawmfum;onf b,fvrf;jzwfNyD; b,farmif;oGm;onf[k uRefawmfowdrxm;rd/
um;xdk;&yfvkdufawmhrS jynfvrf;&Sd odef;odef;wkdU\ NcHxJa&mufvmonfudk
owd&avawmhonf/
um;onf qif0ifatmufrSm &yfxm;onf/ '&dkifbmonf um;ay:rS tjrefqif;NyD;
tdrfwHcg;aygufab;wGif&Sdaom bJvfudk ESdyfvdkufavonf/ txJrSm uvifwifwifESifh
jrnfoGm;\/
rjrrSDonfvnf; um;ay:rSqif;onf/ uRefawmfuaMumifaeNyD; um;ay:rSmyif
xdkifae&m rjrrSDu]]armifuav; qif;avuG,f}}
uRefawmfu qif;NyD;rjrrSD\ aemufem;rSm&yfaepOftwGif;rS wHcg;0qDodkU
avQmufvmaomajcoHudk
Mum;&onf/ xkdtcg '&dkifbmonf um;ay:okdU jyefwufoGm;avonf/
txJrS rdef;roHay:vonf/
]]b,folvJ}}
rjrrSDu]]jryguG,f? odef;odef;&,f zGifhprf;ygOD;}}
wHcg;aomhzGifhoHESihftwl qJGiifysif;&daomtoHjzifh odef;odef;u]]
jruvnf; odyfaemufuswmyJ? odef;odef;apmifhawmapmifhygao;&JU? tdyfcsifwmeJU}}
wHcg;yGifhvmonf/ tdyfrIefpkHrTm;ESifh odef;odef;u uRefawmfhtm;MunfhNyD; NyKH;vkdufonf/
uRefawmfonf
&Sufudk;&Sufuef;jzpfae\/ uRefawmfum; cdk;&m vkdufygvmaom
rdef;uav;wpfa,mufESifh wlraeygvm;/
rjrrSDua&SUu0ifonf/ uRefawmfu &Sufudk;&Sufuef;ESifh aemufuvdkufonf/
'&dkifbm]]rr *&ufxJ um;oGif;xm;r,f? uRefawmfwef;vsm;rSmyJ &Sdr,faemf}}
]]at; at; aumif;w,f? um;vdkcsifawmh vmac:rSmaygh}}
odef;odef;onf uRefawmfwkdUaemufrSm wHcg;ydwfae&pfcJUonf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm;{nfhcef;xJodkU ac:oGm;avonf/ {nfhcef;xJrSm
ydk;teDtkyfaqmif;tkyfxm;aom

rD;wdkifwpfckom xGef;xm;&m rD;wkdifteD;rSm&Sd aom qkdzmukvm;xdkifBuD;rsm;ESifh


atmufu
Murf;jyifay:wGifom xif;xif;BuD; vif;aeonf/ usefae&mrsm;wGifum;
rIef&D&DjzpfaeNyD;
teDa&mif,Sufoef;ae onf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm; rIef&D&DESifh teDa&mif,Sufoef;aeaom ae&m&Sd
qdkzm&SnfBuD;wpfckay:wGif
xdkifapavonf/ NyD;awmh aemufuvdkufvmaom odef;odef;tm;]]odef;odef;a& armifwifxGef;udk cP{nfhcHvdkufygOD;uG,f}}
[kqdkum {nfhcef;ESifhqufaeaom tcef;wpfckwGif;odkU 0ifoGm;avonf/ rjrrSDu
xdktcef;\rD;cvkwfudk
zGifhvdkufaomtcgusrS xdktcef;onf tdyfcef;wpfcef;jzpfaMumif; awGU&avonf/
odef;odef;onf uRefawmfha&SUrSm vm&yfvsuf uav;BuD;vdk NyKH;Ny;]]udkwifxGef;wkdUrsm; ckrSawGU&awmhw,f}}
]][kwfw,fAsm? uRefawmfvnf; tvkyfrsm;aewmeJUyJ/ tif; &Srf;jynfujyefa&mufvmrS
wpfcgrSrawGUMuao;bl;aemf}}
]]vmcsif teD;uav;? rvmcsifc&d;a0;ayhg&Sif [kwfvm;}}
uRefawmfum; tajz&usyfaeaomaMumifh]]OD;cifarmifaum usef;usef;rmrmyJvm;}}
[k olUa,musfm;taMumif;udk ar;vkduf&avonf/
]]usef;usef;rmrmygyJ&Sif/ ckawmh r&Sdbl;? e,fxGufae&w,f}}
]]aMomf[kwfvm;}}
uRefawmfonfOD;cifarmif\ taMumif;udk ar;omar;&onf/ rjrrSDESifh ywfouf
odef;odef;tm;awGUod&onfrSm okH;ESpfausmfNyDjzpfaomfvnf;
OD;cifarmifESifhwpfcgrQawGUjrifzl;jcif;r&SdcJUacs/
]]rcsKdaum aexdkifaumif;&JUvm;}}
&Srf;jynfoGm;wkef;u ygvmcJUaomqGHUtaeonfh tapcHrBuD;taMumif;udk
ar;vkdufonf/
]]rmygw,f&Sif? &SifhtaMumif;awmif cPcPajymao;w,f}}
odef;odef;u cyfwnfwnfajymaomaMumifh uRefawmfhrSm ,kHxifaMumifxif
jzpfoGm;onf/ rcsKdrSmqGHUtjcif;
aysmufoGm;NyD; pum;ajymwwfaeNyDavm/ okdUr[kwf ajc[efvuf[efjzifh uRefawmfwdkU
taMumif;awGudk
rawmfwa&m ajymavacsa&mhovm;/
]]qdkprf;ygOD;? bmawGajymovJ}}

odef;odef;onf &TwfwGwfwGwf aemufawmufawmuf trlt&mawGudk vkyfaeNyD;


aps;udkifcsifonfhoabmESifh
rajymbJaeonf/ uRefawmfu ydkMum;csifvm\/
]]b,fvdkajymovJ}}
]][J [J udkwifxGef;wpfa,muf[mwJU? uG,f&ifarh awGUaoatmifvGrf;owJU? rcsKdu
arQmfayr,fhwpfcgrS
ay:rvmbl;wJU [m;[m;}}
uRefawmfvnf; olUjyufvkH;udkoabmusNyD; vkduf&,frd\/
]]EdkU aeygOD;odef;odef;&JU? 'Dpum;rsKd;udk t"dym,fay:atmif rcsKd b,fvdkvkyfNyD;
ajymovJ? odef;odef;u
rcsKdvkdvkyfjyprf;ygOD;}}
odef;odef;onf vuf[efajc[ef rsufESmrl[efponfwkdUjzifh qGHUtolajymykH
vkyfjyawmhrnfuJUodkU&SdpOf]]odef;odef; cPvmygOD;}}
[k rjrrSDu aigufqwfqwftoHjzifh ac:vkdufavonf/ odef;odef;onf csufcsif;
jyL;wl;ysmwmjzpfoGm;NyD;
uav;BuD;vdk vQmwpfvpfxkwfvsuf csmceJ vSnfhajy;av\/
aMomf odef;odef;/ rjrrSDxm;&muaeaom odef;odef;/ tb,fhaMumifh
odef;odef;tay:wGif rjrrSD\MoZm
rQanmif;avoenf;/ odef;odef;ESihf rjrrSDwkdUrSm oli,fcsif;rsm;ESifh odyfrwl/
uav;aygwmBuD;ESifh
txdef;awmfBuD;vdkom ydkwlavonf/
uRefawmfonf {nhfcef;xJ0ifpu &kwfw&uf rjrif&aom tdrfaxmify&dabm*rsm;udk
eDa&mif,Sufoef;aom
rIef0g;0g; tvif;a&mifwGif awGUjrifae&avonf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm; OD;cifarmiftdrfrSm r&Sdaomtcsdefudk a&G;cs,f
ac:vm[efwlonf/
tBuHydkifvSaom rjrrSDygwum;/ vGwfvGwfvyfvyfjzpfae aom rkqdk;r rjrrSDtay:wGif
uRefawmfb,fvdkoabmxm;&rnfenf;/ w&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh
aezdkUajymqdk&awmhrnfavm/
uRefawmfhaMumifhb0udk wG,fwmqkyfudkifaeaom rjrifhOD;tm;
opmazmufawmhrnfavm/ tkdcPcP
awGa0wwfaom iwifxGef;/ b,ftouf? b,ft&G,fxd awGa0OD;rnfenf;/
ckb,fbufodkU
,drf;,dkifOD;rnfenf;/

odef;odef;onf xGufvmNyD; ajEBuD;wpfcJGom;avmufESifh]]udkwifxGef; bmrsm;pm;OD;rSmvJ? tm;remygeJU? uRefrrtdyfcif pDpOfay;cJUyghr,fj}}


]]aeygapAsm? 'kur&SmygeJU? nOfheufvSygNyD}}
]]&Sif wu,frqmvkdUvm;}}
]]rqmygbl; udpr&Sdygbl;}}
]]'gjzifh uRefrudkcGifhjyKygaemf? q&m0efu nOfheufatmif rae&bl;vdkU
wm;jrpfxm;vdkUyg}}
]]aMomf [kwfvm;? tdrfonf&JUtjypf r[kwfygbl;? {nfhonf&JUtjypfyg/ {nfhonfu
nOfheufBuD;rSvmwmudk;}}
uRefawmfajymvkdUrS rqkH;rD odef;odef;onf tay:xyfodkU wufoGm;avNyD/
uRefawmfwkdUESpfa,mufwnf;
ae&pfcJU&ef odef;odef;u wrifa&Smifay;ovdkjzpf aeonf/ tawmfaMumifaom tvkyf?
tvGefajAmifusaom
tvkyfygwum;/ ,cifuawmhrxl;awmhygbl;? vQKdU0Sufxm;zkdUrvdkawmhygbl;[k
,lqum ckvdk ajAmifusus
pDpOfxm;jcif; jzpf[efwlonf/ rjrrSDonf uRefawmfESifhtwdtvif; w&m;0if
tMuifvifr,m;tjzpfjzifh
ae&efkqHk;jzwfNyD; jzpfaumif;jzpfayvdrhfrnf/ odkUuvdkawG;rdonfESifhwpfNydKifeuf
aysmhacGEGrf;vsNyD;
ae&Smonfh rjrifhOD;onf uRefawmfhtm; udk,fxif&Sm;jyvmonf/ jrifhrm;aomawmifBuD;
ausmfwufEdkif&ef
uRefawmfhnmvufarmif;udk zufudkif yckH;wGif acgif;rSDxm;onf/ uRefawmfonf
rjrifhOD;tm;
oem;vm\/ &ifwGif;u zdkvIdufvm\/ acgif;rSm idkufpdkufusae\/
]]armifav; rrudkMunfprf;}}
[kjrL;xl;aom toHESifhrjrrSDuajymvkdufawmhrS armhNyD; Munfhvkdufav onf/
uRefawmfhrSm
tHUMooGm;avonf/ rjrrSDonf *ysefrrsm;\ uDrkdEdkESifhwlonfh
n0wf&kHBuD;udk0wfxm;onf/
wzdwfzdwfawmufaeaom tpdrf;a&mifzJpwGif tEkynmajrmufpGm yef;xkd;xm;&m
&ifom;
wpfzufwpfcsufwGif EG,fwufaeaom yef;cufBuD;ESpfcufESifh 0JysHaeaom
vdyfjymESpfaumifwdkUonf
xif&Sm;vSay\/ zJp\tpdrf;a&mifay:0,f rD;wkdifrS cyfrIefrIefteDa&mif
yufzsef;,Suful;aeykHrSm

wpfrsKd;vSae\/ ckeifu uspfvspfpGmbD;ausmfywfxm;aom qHxkH;udk ajzavsmhum


uydku&dk wpfywf&pfNyD;
b,fbufyckH;ay:rSm qHNrdwfcsxm;onf/
rjrrSDonf iSufrsm;vnfqHzG armhumaumhum tvSjyovdk uRefawmfha&SUrSm
aMumh[efaemh[efawGjyae\/
uRefawmfurjrrSDtm; &Da0pGmMunfhNyD;]]rruvnf; b,fvkd0wfxm;wmrSef;vnf; rodbl;? *syefrBuD;eJU wlaew,f}}
]][kwfvm;? *syefawGacwfaumif;wkef; *syefreJUwl&if aumif;wmayghuG,f [J [J?
uJygav *syefreJU wlwl?
t*FvdyfreJU wlwl vSaumvS&JUvm;}}
um;robm0wnf;/ vSaMumif; tNrJowd&aecsifonf/
uRefawmfu aemufawmufawmufNyKH;NyD;]]vSykHu wpfrsKd;BuD;yJ}}
rjrrSDonf uRefawmfhab;rSmxdkifcsvkdufNyD;]]b,fvdkwpfrsKd;BuD;vJ? ajymprf;ygOD; armif&,f}}
qdkzmwGif tdqif;oGm;aom rjrrSD\udk,fcEmonf uRefawmfhbufodkU ,drf;vmaeonf/
]]cgwdkif;eJUrwlbJ vSvkdUvSykHuwpfrsKd;BuD;yJvdkU ajymwmaygh? qHNrdwfcsykH awmif
cgwkdif;eJUrwlbl;}}
]]aMomf [kwfvm;}}
rjrrSDonf olUqHNrdwfudk vufuav;ESifh ,k,NyD; uRefawmfhyg;jyifudk
qHnGefUzsm;uav;rsm;ESifh
yGwfoyfonf/ uRefawmfhudk,fcEmonf txl;0g,r rpdkufxkwf&bJ rjrrSDbufodkU
,drf;oGm;avonf/
rjrrSDxHrS ysHUvGifhaeaom a&arT;eHU aygif'geHU tarT;tBudKifwkdUonf uRefawmfhtm;
rl;,pfapavonf/
]]rr&JU rsufESmuvnf; wpfrsKd;BuD;vSaew,f}}
]]tkd qkdprf;ygOD; b,fvkdwpfrsKd; vS&jyefwmvJ}}
]]rIef&D&DeJU a&mifeDajy;aewJU rD;a&mifxJrsm rr&JUrsufESm[m vif;t&kPf a&mifeDrSm
yGifhtmvmwJUy'krmMumvdkyJ}}
rjrrSDonf uRefawmfhudkwpftm;zufvdkufonf/
]]tr,fav;? ajymwwfvdkufwmaemf/ 'Dpum;rsKd;awGeJU rrudkt&l;rvkyfygeJUuG,f}}
]]wu,fajymaewmyg rr&JU}}
rjrrSD\rsufESmonf nSK;doGm;onf/
]]r,kHygbl;uG,f/ armifav;[m rrudkwu,fvSw,f? wu,fcspfp&m
aumif;w,fxif&if

'Dvkdb,faerSmvJ}}
]]uRefawmfu b,fvdkaevdkUvJ}}
]]at;pufpufeJUyguG,f/ rr[m rodem;rvnfwJU tysKdjzef;uav; r[kwfygbl;?
av;q,fem;uyfaewJU
rkqkd;ryg}}
]]tkdav;q,feJU tykHBuD;vkdygao;w,f/ uyfaeNyDvdkU rajymygeJU}}
]]rr em;vnfygw,fuG,f? rtm;vdkU rtm;vdkUqdkNyD; rvmwm? pifppfrSmawmh
rvmcsifvkdU rvmwmyg/
a,musmf;uav;wpfa,muf[m rdef;rwpfa,mufudkwu,fcspf&if b,favmuf
tvkyfrsm;rsm;bmawGu
wm;qD;xm;xm; a&mufatmifvmwmyJ/ armifav;[m vlysKdvl&G,f vli,fyguG,f?
vmcsif&ifbmrS
iJUuGufaerSm r[kwfygbl;}}
tawGUtBuKHrsm;NyD; &ihfusufaom rjrrDSajymaom pum;awGrSefygonf/
uRefawmfacsyp&m
bmwpfckrQr&Sdyg/
]]uJ rrudkajymprf;yg? trSefudkajymprf;yguHG,f? rrudkbmjzpfvkdU
tqufjzwfjzwfxm;wmvJvdkU}}
uRefawmfum; aemufxyfqifajcray;vdkawmhNyD/ trSefawGudkom &Sif;jycsifonf/
&ifwGif;uuRefawmfhcHpm;csufrsm;udk zGifh[jycsifayNyD/ odkUaomf a&SUtzdkU qkH;jzwfcsuf
wpfpkHwpf&m
tckdiftrm&Sdxm;rS ajymvdkUaumif;ayrnf/ rjrrSDESifh
w&m;0iftMuifvifr,m;tjzpfjzifhae&ef uRefawmfu
,wdjywf qkH;jzwfxm;zdkUvkdonf/ xdkcPtxd xdkqkH;jzwfcsufodkU
uRefawmfra&mufacs/ uRefawmfhtm;
b0\ arQmfvifhcsuftjzpfjzifh qkyfwG,f aorif;ESifhwdkufyJGqif ae&Smaom rjrifhOD;udk
opmrazmufvdk/
xdkcPuRefawmfhtonf;ESvkH;rSm ESpfjcrf;uGJaeayonf/ wpfjcrf;rSm rjrrSDxH?
tjcm;wpfjcrf;rSmum;
rjrifhOD;xH a&mufae\/ pdwfqif;&JvS\/ idkyifidkcsifygonf/
rjrrSDonf uRefawmf\ idkrJUrJUrsufESmudk tuJcwfrd[ef&Sdonf/ uRefawmfh
twGif;pdwfudk &dyfrd[ef&Sdonf/
uRefawmfhudkrsm;pGm oem;oGm;[efwlonf/ rjrrSD\ rsufESmrSmvnf; nSKd;onfxuf
nSKd;vmonf/
]]uJav ajym&rSmcufvnf; rajymygeJUawmhuG,f}}

rjrrSD\toHrSm qkdUepfoGm;\/ rsufvkH;rsm;rSm rsuf&nfa0hvmonfudk jrif&\/


xdkUaemuf rjrrSDonf
uRefawmfhtm;wif;usyfpGm zufNyD;tBudrfBudrf b,fjyefnmjyeferf;avonf/
xdktcgaMuuJGpdwfawG;0rf;enf;pdwfawG aea&mifjcnfatmuf ESif;aygufawG aysmufovkd
aysmufukefMu\/
,if;wkdUESifhtwl rjrifhOD;tay:wGif yEufxm;aom opmw&m;onfvnf;
aysmufuG,foGm;avawmh\/
uRefawmfonf rjrrSD\ w&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh &moufyef
&dk;ajrusae&efqkH;jzwfvdkufavonf/ xdkqkH;jzwfcsufudkvnf; tNyD;tydkif
tcdkuftrmjzpfap&ef rjrrSDtm;
csufcsif;ajymjyzdkUvdkavonf/
]]rr uRefawmf wpfckajymr,faemf}}
]]tkd wpfckruygbl;? ESpfckawmif ajymEdkifygw,f/ [J [J armifawmfbk&m; trdefUoH
emcHvsuf&Sdygw,f
armifarmif}}
]]uRefawmfu twnfajymr,fvdkUAs}}
uRefawmfonf udk,fudkrjrrSDxHrScGmvdkufNyD; rsufESmxm; wnfvkdufavonf/
xkdtcgrSrjrrSDu
cyfwnfwnfjzifh]]tif; qkdprf;ygOD;}}
]]uRefawmf[m rrudk wu,fharwmppfeJU cspfygw,f/ tay:,Hcspf? wPSmcspf?
aiGcspfrsKd; r[kwfygbl;}}
]]aiGaMu;pum; xnfhrajymygeJU armifav;&,f}}
]]wu,fharwmppfeJUcspfayr,fh [dkwke;fuawmh rru rvGwfvyfbl;?
rvGwfrvyfBuD;ESifh uRefawmfeJU
tvGeftusL;jzpfcJUw,f/ uRefawmfjzifh Armtae? Ak'bmomwpfa,muftaeeJU
apmifhxdef;&r,fh
tajccHoDig;yg;rSm umarokrdpmpm&uHudk usL;vGefrdNyDqkdNyD;awmh txl;aemifw&w,f?
vdyfjymroefUjzpfcJUw,f? udk,fhudk,fudk,f &SufcJUw,f}}
]]twdwfawG xnfhajymaeOD;rSmvm;uG,f/ 'DudprSm armifav;u 'Dvkdajym&if
rruvnf;
ig[mvifi,faecJUolyguvm;qkdNyD; igtjypfawG usL;vGefcJUNyDvdkU
pdwfraumif;jzpfae&rSmyJ/ twdwfudk
twdwfrSmxm;cJUMu pdkUvm;uG,f}}

]]uRefawmftwdwfudkajymaewmu rru uRefawmfhtaMumif; em;vnfatmifajymwmyg/


tJ'Dvdk
vdyfjymroefUjzpfjzpfaevdkU rrudk a&SmifcJUzdkU BudK;pm;cJUwmyg/ tqufjzwfr,fvkdU
BudK;pm;cJUwmyg/
rcspfvkdUr[kwfygbl;? ,kH&JUvm;}}
]],kHygNyDarmif? ,kHygNyD/ a&SUtzdkUrSmom a&Smifawmifawmif vkyfvkyfraeygeJU/
tqufjzwfzkdUrsm;
rvkyfvdkufygeJU [kwfvm;}}
]]b,fawmhrS ra&Smif&atmif? b,fawmhrS rqufrjzwf&atmif ckvkyfEdkifNyD/ rr[m
vGwfvyfoljzpfNyD?
'Dawmh w&m;0ifvifr,m;tjzpfjzifh txift&Sm; aeEdkifatmif vufxyf,lMur,f/
uRefawmfajymyg&apvdkU
cGifhyefwJU pum;u'gygyJ}}
xkdpum;udk uRefawmfupdwftm;xufoefpGm ajymonf/ odkUaomf rjrrSDu
xkdpum;aMumifh
pdwftm;xufoefrI rjyaomtcg tenf;i,f tHUMooGm;avonf/
]][kwfvm; rr? vlodewfMum; vufxyfvdkufMur,fav}}
uRefawmfu xkdtBuHtpnfudk &ufa&mpGm ay;vdkufonf/ rjrrSDum; vufcH&ef
wGefUwdkaeonf/
]]'gawGaemufrS pOf;pm;wmayghuG,f/ uJnOfheufvSNyD? rrawmh tdyfcsifNyDuG,f}}
rjrrSDonf rcsifhr&Jjzpfaejcif;udk &SufaomtNyKH;jzifh zkH;vkdufonf/ vufESpfzufudk
qefUwef;NyD;orf;vkdufonf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm;uav;vdkoabmxm;[ef&Sdonf/ udpudk vSD;vTJypfvkdufonf/
uRefawmfum;
uav;r[kwfawmhNyD/
rru vSD;vTJypfawmhrnfBuHcgrS uRefawmfhpdwfoabmu ydkNyD;vdk&modkU
wtm;xdk;pd;qif;vdkavonf/
]]aemufrS pOf;pm;wm uRefawmfrvdkcsifbl;/ tck pOf;pm;&r,f/ uRefawmfcspfovdk
rrucspf&if tck
uRefawmfajymovdk vkyf&r,f? vufxyf&r,f}}
rjrrSDonf oa&mfNyKH;NyKH;vdkufonf/
]]b,fhES,fbmrsm; 'DavmufavmBuD;p&m vdkaeygovJ udk,fawmfav;&,f}}
]]avmBuD;p&mtaMumif;&SdvdkU avmwmaygh rr&JU/ uJ ajymyg? vufxyfrSmvm;}}
]]bmvJ? rru vufrxyfbl;qdk&ifarmifav;u onfhjyifrdef;uav; wpfa,mufudk
vufxyf,lawmhr,fhqJqJrkdUvm;}}

tyJUrygaomvufonfqm;udk qkyfudkifrjzpf/ tyJUygaomtcg qm;xdNyD; pyfonf/


rjrrSD\pum;rSm
uRefawmfhtm;xdoGm;onf/ uRefawmfpdwfqdk;oGm;onf/ rjrifhOD;ESifhywfouf
rjrrSDrSmwpfpkHwpf&m
odaeavoavm[kvnf; pkd;&drfvmavonf/ xdkUaMumifh bmjyefacsy&rnfvJ [k
rodjzpfaeavonf/
uRefawmfhrsufESmwGif pdwfqdk;pdwfnpfjzpfaeaom tjzpfonf ay:vGifae[efwlonf/
rjrrSDonf
uRefawmfhtm; Muifem,k,pGm MunfhNyD; cyfcRJcRJ]]'DvdkrSr[kwfvnf; rru armifav;udk r,lbJ onfhjyif a,musmf;wpfa,mufudk
csufcsif;vufxyf,lawmhr,frsm; xifaevdkUvm;}}
uRefawmfu pdwfaumufaeaom trlt&jzifh]]bmhaMumifhyJjzpfjzpf vlodewfMum; vufxyf,l&r,f}}
]]jzpfyghrvm; armifav;&,f? ckqkH;jzwfvdkU jzpfyghrvm;/ vifaowm rMumao;bl;?
aemufxyfwpfa,muf
,lvdkufNyDqdkawmh vltrsm;u ruJU&JUaybl;vm;}}
]]uJU&JUaum bmjzpfvJ/ udk,fhESmacgif;eJUudk,f touf&SLwmyJ? olrsm;ESmacgif;eJU
touf&SLwmrSr[kwfbJ}}
rjrrSDu rcsdNyKH;NyKH;vkdufonf/ NyD;awmhxkdif&mrSx&efjyif&if;]]csufcsif;awmh rjzpfEdkifygbl;uG,f? pum;qdkwm b,fhavmufum;rSmvJ qkd&if
csufcsif;vufxyfvdkufa&mqkdygawmh/ vifuav;eJUaecsifvkdU vifBuD;udk
owfvkdufw,fqdkNyD;
ajymcsifajymMurSm odvm;/ olUbuftrsKd;? udk,fhbuftrsKd;u ydkqdk;vdrfhOD;r,f/
ckrrtdrfrSmav aqGrsKd;awG
a&mufaew,f/ udkxGef;0if;bufua&m? rrbufua&m/ tcsif;csif;
twif;awGavQmufajym?
olrsm;twGif;awG avQmufajym? pum;rsm;&efjzpf/ rrjzifhem;NiD;vGef;vkdU
olwkdUrjyefrcsif; rrawmh
tdrfjyefruyfcsifbl;/ tJ'DaqGrsKd;awGupNyD; pum;awG trsKd;rsKd; ajymMurSm? uJU&JUMurSm
od&JUvm;}}
rjrrSDonf rwfwwfx uRefawmfha&SUa&SUwnfhu uyfNyD; &yfvkdufonf/ 4if;aemuf
uRefawmfhyckH;rsm;udkudkifvsuf]]armifav;u 'gawGbmrSrodbl;? 'ghaMumifh ckrpOf;pm;MueJUOD;pdkUaemf? [kwfvm;/
uJxyg tdyfMur,f}}

uRefawmfum; acgif;idkufpdkufcsNyD; pdwfaumufovdk rlaeavonf/


odkUaomfpdwfaumufEdkifp&mum;
taMumif;r&Sdawmhacs/
]]uRefawmfuaeUcsif;ncsif; vufxyf&r,fvdkU ajymaewmrS r[kwfbJ/ ckajymaewmu
ESpfvwefonf
okH;vwefonfMumawmh txift&Sm; vifr,m; tjzpfjzifhae&atmifvufxyfzkdUom
ajymaewmyJ}}
rjrrSDonf uRefawmf\idkufxm;aomacgif;udk vufESpfzufjzifh ayGUcsDNyD;
armhay;vkdufonf/
]]aMomf armifav;? avmurSm armifav; rodwmawG trsm;BuD;&Sdao; w,f?
w&m;0ifvifr,m;tjzpfeJU
txift&Sm;aezkdUqdkwm[m odyfvG,fwmr[kwfbl;/ tzufzufu pOf;pm;NyD;rS
qkH;jzwf&wJUt&myguG,f/
'gaMumifhrrudk ckqkH;jzwfygvdkU twif;ZGwfrcdkif;oifhygbl;uG,f}}
]][mAsm qkH;jzwf&rSmyJ}}
]]aemufawmh qkH;jzwfwmayghuG,f/ckta&;BuD;wmu armifav;u rrudkcspfcsifwdkif;
rcspfEdkifbl;vm;?
cspfEdkifw,f/ rru armifav;udk cspfcsifwdkif; rcspfEdkifbl;vm;? cspfEdkifw,f/ bmrS
twm;tqD;r&Sdbl;/
vifr,m;vdkaum raeEdkifbl;vm;? w&m;0if0if r0if0if aeEdkifwmy Jr[kwfvm;/
b,folrS
rwm;qD;Edkifbl;/ 'gyJ ta&;BuD;wmr[kwfvm;? 'Djyif[m bmylp&m&SdovJ}}
uRefawmfonf rjrrSDtm; ,ckxd uRefawmfbmhaMumifh vufxyf,lvdk
onfhtaMumif;&if;udkrajymcJU/
okdUtaMumif;onf rSefvGef;tm;BuD;ojzifh rjrrSD em;rcHEdkifrSm pdk;&drfonf/
uRefawmfhudk,fwdkifuvnf;
pl;&SvGef;aom rD;a&mifudk rsufESmvTJxm;ovdk rSefvGef;aom taMumif;udk
arhxm;vdkonf/ wu,fqdkaomf
jyefvnfqufpyfr&atmifjywfoGm;rnfudkvnf; pdk;&drfavonf/ ,ckrl rajymrNyD;
awmhacs/
]]w&m;0ifvifr,m;tjzpfeJU vlodewfMum; rae&&if 'Dtwdkif;awmh raecsifbl;?
'Dtwdkif;ae&if
uRefawmf[m viftajrSmifuav;om jzpfaerSmyJ? tJ'gudk uRefawmf&Sufw,f}}
uRefawmfhtoHrSm emusnf;oHjzpfonf/ idkoHwpfydkif;vnf;jzpfonf/ rjrrSDonf

uRefawmfha&SUMurf;jyifay:rSm'l;axmuf xdkifcsvkdufNyD; uRefawmfh&ifcGifxJwGif


acgif;0ifum idkoHjzifh]]'Dpum; rajymygeJUuG,f? rkd;BudK;ypfvdkufovdkygyJuG,f? vifajrSmifvdkU rac:ygeJUuG,f}}
rjrrSDonf zdkvIdufzdkvIdufESifh &dIufvmonf/ rsuf&nfNzdKifNzdKifusvmonf/
]]'Dvdkajymvnf; rajymygeJUuG,f/ oabmvnf; rxm;ygeJUuG,f/ tcuftcJ
awG&Sdao;vdkU
vufrxyfEdkifao;vkdU ajymaewmyguG,f}}
rjrrSDonf uRefawmfhcg;udkzufNyD; &ifcGifudk acgif;ESifha0SUuma0SUum idkavonf/
uRefawmfhpdwfrSm &Da0aeavNyD/ oem;ovdkvdkjzpfvmonf/ ajymrdwm rSm;ovdkvdk
xifvmonf/
uRefawmfuyJ ,k,ydkufaxG;&jyefonf/ uRefawmfuyJ acsmharmh&jyefonf/ uRefawmf\
udk,fcEum;
&kef;uefxGufr&atmif ydkufxJrSm rdaejyefavNyD/ teDa&mif,Sufoef;aeonfh
rIef&D&Dtvif;wGif
tpdrf;a&mif zJ0wf&kH vTrf;NcKHxm;aom rjrrSDrSwpfyg; rnfonhft&mudkrQ aumif;pGm
rjrif&awmhacs/
pdwftm&kHuvnf; rjrrSDtay:wGifom pkykHNyD; uGefUjrL;aevdkonf/ okdUaomf
arSmifaeaom
OrifvdkPfacgif;BuD;xJrSmvif; uGufao;ao;uav; ay:vmovdk todOmPfwpfckonf
jAKef;ceJxifvif;
vmavonf/ vifajrSmifb0rS wu,fvGwfajrmufvdkvQif rjrrSDteD;odkU vkH;0ruyfbJ
ta0;uae&efjzpfavonf/ /
68
xD;&dk;udk rkd;BudK;ypfrnf
odkUjzifh 1941? 'DZifbmv 8&ufaeUodkU a&mufvmcJUavonf/
xdkaeUwGif ArmwpfjynfvkH;onf *syefu t*Fvdyftar&duefwkdUtm;
ppfaMunmvdkufNyDjzpfaMumif;
od&avonf/
a&'D,kdrS owif;rsm;udkvlawGpk&kH; em;axmifMuonf/ wpfqifhpum;
wpfqifhMum;Muonf/
owif;pmtxl;xkwfawG xGufvmonf/ cgwdkif;pmrsufESm 48rsufESm xkwfNyD;
ig;jym;ESifha&mif;aom
jrefrmhtvif;onf pmrsufESmav;rsufESmESifh txl;xkwfNyD; aygufaps;rSm
wpfrwfjzpfoGm;avonf/

owif;pmawGudk vlawG 0dkif;tkHzwfMuonf/ wpfa,mufu zwfjyonfudk


0dkif;em;axmifMuonf/
wpfqifhpum; wpfqifhMum;Muonf/
]]raeUu *syefu vdyfuefawGudk ppfaMunmvdkufNyD}}
]]*syefu ygvf[m;bm;? reDvmESifh pifumyludk wpfNydKifeuf AkH;BuJwdkufcdkufjcif;}}
]]yg;vf[m;bm;rSm tar&duefbufrS tustqkH;rsm;jcif;}}
]]r[mrdwfbufrS *syefwkdUtm; ppfaMunmvkdufNyD}}
qihfuJqifhuJ owif;awG a&mufvmavonf/
vlawGrSm vIyfvIyf&G&G jzpfvmMuonf/ bmawGjzpfrSmvJ[k pkd;&drfMuonf/
vufzuf&nfqdkifrSm ppfowif;awG ajymMu\/
]]ygvf[m;bm;rSm *syefu av,mOfysHwpf&m? a&ikyfoabFmti,fpm; ig;q,fESifh
0ifwkdufvdkufwm
tar&duefawG tawmfxdoGm;owJU/ tar&duefa&wyfu ppfAdkvf? ppfom;
wpfcsDwnf;eJU 2117a,muf
yJGcsif;NyD;oGm; a&mqdkyJ/ tar&duef a&wyfbuf av,mOfysH 80pif;? ukef;wyfbuf
av,mOfysH
97pif;ysufpD;oGm;w,f}}
bwfpfum;ay:rSmvnf; ppfowif;udkyif ajymMuonf/
]]t*Fvdyfu y&ifhpfatmfhzfa0;vfESifh &Dyghvfpfac:wJU ppfoabFmBuD;awGudk
ypdzdwfork'&mbuf
vTwfvdkufNyDqdkyJ}}
aps;xJrSmvnf; ppftaMumif;udkyif ajymMuonf/
]]aps;awGu wufvScsnfhvm;}}
]]ppfjzpfvmNyDudk;/ ukefawGa&mufawmhrSmrS r[kwfbJ? wufwmaygh}}
puf&kHawG? tvkyf&kHawG? ausmif;awGrSmvnf; ppftaMumif;udkyif ajymMuavonf/
]]wkdUArmjynfeJU *syefeJUbmqdkifvdkU ppfaMunm&rSmvJ}}
]][ wkdUu t*FvdyfvufatmufcHqdkawmh t*Fvdyf&JU &efol[m wkdU&efol
jzpfoGm;wmaygh/
'ghaMumifhbk&ifcHu ppfaMunmwmaygh}}
vltrsm;onf t*Fvdyfudk ydkrkef;vmMuonf/ t*Fvdyf\ r[mrdwfjzpfaom
tar&duefysufpD;qkH;&IH;onfudkvnf; auseyfMuonf/ t*FvdyfESifh tar&duefawG
vlpGmvkyfcJUorQ
*syefESifhawGUawmhrS xdawmhonf[k ajymMuonf/ t*Fvdyftm; ESdrfEdkifol *syefudk
aumif;csD;Mobmay;Muavonf/

xdkUxufqkd;onfrSm *syefvkyforQ taumif;xifNyD; t*FvdyfvkyforQ ajymorQ


raumif;csnf;xifonf/
t*FvdyfwkdUu ppfjzpfvmNyDjzpf avaMumif; umuG,fa&;rSm txl;ta&;BuD;vmNyD[k
qdkaomtcg
ta&;rBuD;[l vltrsm;u xifjrifMuonf/ avaMumif;umuG,fa&;
owday;csufrsm;udk rsm;aomtm;jzifh
*&krpdkufMuacs/ pdwf0ifpm;jcif;r&SdMuacs/
EdkifiHjcm;ukefypnf;awG csufcsif; &Sm;oGm;avonf/ Muufaysmuf iSufaysmuf
aysmufukefMuonf/
&efukefol? &efukefom;rsm;taeESifh ukefypnf;&Sm;jcif;aMumifh ukvm;rsm;udkydk
rkef;wD;vmMuavonf/
aps;qdkifrsm;rSm rsm;aomtm;jzifh ukvm;rsm;om jzpfMuonf/ aps;jrSifha&mif;aom
ukvm;rsm;udk rrkef;bJ
aeawmhrnfavm? ukefypnf;rsm;udk odkavSmifum arSmifcdkaps;vkyfaom olwkdU\
acgif;aqmifrsm;rSm
r*dkvrf;rS bmblBuD;rsm;ESifh t&mBuD;rsm; jzpfavonf/ xdk[mudk vltrsm;odonf/
ukvm;udk
vltrsm;rrkef;wD;bJ aernfavm/
uRefawmfonf rjrrSDxHodkUroGm;/ teD;uyfrdvQif viftajrSmifb0u
&kef;xGufEdkifrnfr[kwf[k odojzifh
a&Smifaeavonf/ odkUaomfrjrrSDtaMumif;udkum; pkHprf;Munfh\/ waphwapmif;
acsmif;Munfh\/ rjrrSD
r*dkvrf;tvkyfwdkufwGif tajcrysuf vkyfudkifaeonfudk awGU&\/ xl;jcm;csufrSm
,cifu wpfcgwpf&H
rjrrSDxHrSm awGU&aom bmblukvm;BuD; onf ,cktcgrjrrSD\ tvkyfwdkufrSm
tNrJvdkvdk awGUEdkifonf[k
Mum;od&jcif; jzpfavonf/ wpfcgaomfrjrrSDESifh bmblukvm;BuD;wkdUonf
um;twlpD;oGm;
onfudkuRefawmfudk,fwdkif jrifvkduf&avonf/
rjrrSDum; bmblukvm;BuD;ESifhwGJNyD; pD;yGm;a&;vkyfae[efwlonf/ arSmifcdkaps;
vkyfae[efwlonf/
bmblukvm;BuD;onf rjrrSDESifhpD;yGm;a&;t&om aygif;&kHru vlygaygif;
&atmifrBuHbJaeygrnfavmj[k
uRefawmfpdk;&drfvmavonf/
w&m;0ifvifr,m;tjzpf uRefawmfESifh txift&Sm;ae&ef uRefawmfZGwfajympOfu

]]armifav;rodwJUudpawG avmurSm trsm;BuD;&Sdao;w,f}}qkdNyD; jiif;cJU&m


udprsKd;um; avmurSm
uRefawmf rodao;aom udprsKd;jzpfaeavrnfavm[k awG;awmrdavonf/
xkdtcsdefonf aumvm[v trsm;qkH;aom tcsdefvnf;jzpfay\/ aumvm[v
[lorQrSmvnf;
*syeftwGuf aumif;NyD; t*FvdyftwGuf raumif;onfomrsm;avonf/
*syefa&ikyfoabFmBuD;awG &efukefjrpf0a&mufaeNyD[k wD;wkd;ajymolawG trsm;tjym;/
pifumylcHwyfBuD; usNyD[k wD;wkd;ajymolawGuvnf; renf;vS/
wabmifpenf; zwfolawGuvnf; ae&mwumrSm&Sdonf/
0wpfvkH; ESpfvkH;ay:cJUonf/ ESpfvkH;jzpfjyefawmh av;vkH;ay:cJUonf/
tif;udk[oFmqif;rnf/ qif;&if av;ESifhcGif;rnf/ xkdrkqdk;udk xd;&dk;&dkufrnf/
xD;&dk;udkrdk;BudK;ypfrnfwJU
paom oD;csif;pmom;rsm;udk t"dym,ftrsKd;rsKd;aumufNyD; edrdwfzwfolawGudk
ynm&SdawG[k
trsm;uxifrSwf Muavonf/ udk;uG,fqnf;uyfMuavonf/
*syefa&'D,dkrSmvnf;]]t*Fvdyfe,fcsJUorm;awGudk tjrefarmif;xkwfygawmhvm;}}
[laom ocifxGef;tkyf\ ywfMurf;wkduf oHudkMum;Mu&onf/
]]aemuf rMumcifqdk&if uRefrwdkU *syefjynfrSm eD&JvSywJU cs,f&Dyef;awGu
zl;aeygawmhr,f/ Armjynfu
taqGawmfrsm;udkvnf; ,ckvdk om,mvSaom
&IarQmfcif;udkjrifapcsifprf;ygbdawmhw,f}}paom jrefrm
*syefrBuD;\ toHudkvnf; em;0ifyD,H jzpfaeMuavonf/
uRefawmfwkdU jrefrmtrsm;onf cs,f&Dyef;udk jrifzl;Muonfr[kwf/ odkUaomf
*syefa&'D,kdrStajymESifhcs,f&Dyef;udkvGrf;aeMuavNyD/
*syefa&'D,dkonf cs,f&Dyef;&eHUESihftwl ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ
aumif;pm;a&;0g'udkvnf;aumif;?
*syeftultnDESifh ArmhvGwfvyfa&; wdkuf,la&;0g'udkvnf;aumif;
jzefUvTwfvsuf&Sdavonf/
uRefawmfwkdUjrefrmtrsm;onf *syefa&'D,dktajymESifh ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ
aumif;pm;a&;pepf?
ArmhvGwfvyfa&;acwfopfwkdUudk arQmfrSef;wrf; waeMuavNyD/
cs,f&Dyef;? ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ aumif;pm;a&;ESifh ArmhvGwfvyfa&;wkdUaemufrS
*syeftifydkif,m

bk&ifrif;jrwf\ Munf;? a&? av ppfwyfrsm;onf atmifjrifpGm


csDwufaeMuavonf/ wufae0ef;tvHudk
wpfae&mNyD;wpfae&mrSm vTifhxlEdkifcJUayonf/
wpfzufwGif NAdwdoQwkdUonfum; "m;Budrf;Budrf;vsuf&Sd\/
ppfNyD;vQif Armjynftm; tkyfcsKyfa&; wkd;wufay;yg&ef eef;&if;0ef csmcsDESifh
twGif;0efatrm&DwkdUxH
t,lcHoGm;aom *VKefOD;apmtm; NAdwdoQtmPmydkifwkdUonf *syefESifh
qufoG,fonf[kqdkum zrf;qD;vdkuf
avonf/
OD;apmESifheD;pyfolrSeforQ NAdwdoQqkH;&IH;rIwGifauseyftm;&NyD; wufae0ef;
tvHwvlvlvGifhvmonfudk
c&D;OD;BudKqdk&ef tqifoifhjzpfaeMuavonf/
ppfBuD;tNyD;wGif Armjynftm; 'dkrDeD,Htqifh vGyfvyfa&;udkay;NyD;
r[mrdwfppftm;xkwfrIwGif Armjynf\
tultnDudk&,l&ef tBuHay;a&;om;Muaom owif;pmrsm;udk bk&ifcHqma':refprpfESifh
eef;&if;0ef
qmay:xGef;wkdU\ tpdk;&onf zdESdyfcsKyfcs,fjcif; trsKd;rsKd;vkyfMu\/
'dkrDeD,HvGwfvyfa&;orm;wkdUonf NAdwdoQ"eo[m,wGif arQmfvifhcsuf rxm;awmhbJ
ta&SUawmiftm&S
omwlnDrQ aumif;pm;a&;pepfwGifom arQmfvifhcsuf xm;Muavawmhonf/
vkH;0vGwfvyfa&;udkawmif;qdk wdkufyJGtrsKd;rsKd; qifETJaeaom wkdUArmtpnf;t&kH;udk
rw&m;oif;aMunmvdkufavonf/
xkdtcsdeftxd tzrf;rcH&ao;aom ocifudk,fawmfrIdif;? ocifjr? ocifwifarmifBuD;
paomacgif;aqmifrsm;yif rvkHNcKHawmhay/ olwkdUonf ykef;vQKd;
wdrf;a&SmifMu&avawmhonf/
vkH;0vGwfvyfa&;udk a<u;aMumfaeMuonfh rsm;pGmaom wkdUArmocif wkdUonf
*syefESifhaygif;
t*Fvdyftm; tjyKwfwdkufa&;udkom vkH;0vGwfvyfa&;\wpfckwnf;aom
vrf;pOftjzpfjzifh
,kHMunfaeMuav awmhonf/ ]]ta&SUuae0ef;xGufonfhyrm? wkdUacwfudkom
a&muf&rnfrSm
rvGJyg}}[laom wkdUArmoDcsif;\ pmom;udkt"dym,fwpfrsKd;aumufvmMuavonf/
wufae0ef;tvHxlvmaom *syeftwGuf twdwfedrdwfa&SUajy; oDcsif;pmom;jzpfonf[k
xifrSwfvmMuavonf/
]]a[mifaumif *syefUvufodkUusNyDwJU}}

]]pifumyl t*Fvdyfa&wyfpcef;BuD;udk *syefa&wyfu 0dkif;xm;NyDwJU}}


]]rmvm,kudk *syefMunf;wyfrawmfBuD;u 0ifa&mufwdkufcdkufaeNyDwJU}}
Armtrsm; auseyftm;&Muonf/
jrefrmjynf toHvTifhXmeESifh tjcm;NAdwdoQtmPmydkifwkdU\ toHvTifhXmersm;rS]]r[mrdwfwyfrsm;onf atmifjrifpGm qkwfcGmcJUMuavonf}}
[laom aMunmcsufudkrMumcP Mum;Mu&avonf/ Armtrsm;onf t*FvdyfwkdUtm;
atmifjrifpGm
qkwfcGmjcif;twGuf oa&mfavSmifajymif Muavonf/
wpfreuf rdk;rvif;wvif;tcsdefuav;wGif uRefawmfonf uRefawmfhtcef;rSm
tdyfaysmfaepOf
wHcg;acgufoHaMumifh vefUEdk;avonf/ wkdUArmtpnf;t&kH;udk rw&m;oif;aMunmNyD;
ocifrsm;udk
vdkufzrf;aeojzifh uRefawmfhtm;zrf;&efvmaom ykvdyfrsm;jzpfaeavoavm[k
awG;awmrdum
apmifacgif;NrD;NcKHNyD; zGifhay;&aumif;rnfavm? rzGifhbJae&aumif;rnfavm
csDwkHcswkHjzpfaepOf aA'u0def
q&mOD;wuf&Sdefu uysmu,m x zGifhay;avonf/
wHcg;acgufol]]ocifwifxGef;&Sdygovm;Asm}}
aA'u0def]]&Sdygw,f}}
uRefawmfum; acgif;NrD;NcKHNyD; csDwkHcswkH raeomNyD/ apmifzGifhNyD; Munhfvkduf\/
txJodkU0ifvmolrSm
ocifwifarmifBuD;jzpfaeojzifh uRefawmfhrSm tHUMojcif;jzifh]][
m ocifwifarmifBuD;ygvm;}}
]]xprf;ygOD; udk,fhvl&m}}
ocifwifarmifBuD;\toHum; at;pufpufyifjzpf\/ trlt&mrSmvnf;
at;pufpufyifjzpfonf/
vmykHvmcsdef xl;jcm;jcif;ESifh rqDavsmfaom trlt&mrsm;aywnf;/ uRefawmfu
uysmu,m xxdkifvkdufpOf
aA'u0def q&mOD;wuf&Sdefonf uRefawmfwkdUESpfa,muftm; cGifhvGwfnSmwmaom
tNyKH;jzifhMunfhum]]usKyfu usKyf{nfhonfrsm;vm;vkdUAsm? ,MwmvkyfcsdefusvkdU apmifhaewm}}
onfawmhrS bk&m;pifbufodkU Munfhvkdufrdonf/ uefawmhyGJrsm; tqifoifh&Sdaeonf/
tarT;wdkifrsm;teHUwoif;oif;ESifh tckd;wvlvl vGifhaeMuonf/

za,mif;wdkifrsm;vnf;awmufyaeMuonf/ OD;wuf&Sdefonf uefawmfhyJGqDokdUoGm;\/


ocifwifarmifBuD;onf uRefawmfhtdyf&may: vmxdkif\/ olUAdkvfaurSm e*dkurS
&SnfvSonfhtxJ
jyefUusJyGxaeojzifh tMunfh&qdk;aeonf/ rkwfqdwfr&dyfbJxm;onfrSmvnf;
&uftenf;i,f
MumaeNyDxif\/ a[mif;EGrf;aeaom bavZmtjymudk 0wfxm;onf/ &ifbwfae&mrSm
oHMu,foD;atmufcHrsm; awGUjrif&ao;ojzifh wpfcgwkef;u xdkae&mrSm
wuodkvfbkwfuvyf
wHqdyf&SdcJUonf[k uRefawmf awG;Munfhaeavonf/
]]tcef;rSm;NyD; wHcg;racgufrdatmif tawmf*&kpdkuf&w,f}}
]]cifAsm;u tapmBuD;vmwmudk;As}}
]]odyfawmhrapmawmhygbl;? tjyifxGufMunfhygOD;/ 'gayrJU udk,fu 'Dtcef; wpfcgrS
a&mufzl;wmrS
r[kwfbJ? udk,fhvludkom ar;xm;zl;wmyJ}}
olonf taMumif;xl;vdkUom odkUaom tcsdefBuD;wGif vmonf[k wGufxm;NyD;
jzpf\/
]]b,fuvmwmvJ? cifAsm; XmecsKyfrSm raeawmhbl; r[kwfvm;}}
]]aevkdUb,fjzpfrSmvJ? zrf;oGm;rSmaygh}}
uRefawmfonf OD;wuf&SdefbufodkU tuJcwfvkdufonf/ olum; uefawmhyJG a&SUrSm
'l;wkyfxdkifvsuf
'dApuKrsufvTmcsaeavonf/ aA'u0defonf uRefawmfwkdUtm; *&krpdkuf?
olUazmufonfrsm;twGufom
tm&kHpl;pdkufae[ef wlonf/ odkU&mwGif uRefawmfonf toHudktkyfNyD;
ocifwifarmifBuD;tm;
ar;vkdufonf/
]]b,fhES,fvJ? cifAsm; ykef;vQKd;ae&w,f r[kwfvm;}}
]]at; [kwfw,f? ck ykef;aewJUae&mu odyfrvkHvdkU udk,fhvlrSm vkHwJUae&mrsm;&Sd&if
ydkUay;prf;ygvkdUajymr,fvdkU ckvmwmyJ}}
]]t*Fvdyfu ocifwifarmifBuD;vdkvludk bmvdkUzrf;csif&wmvJAs}}
ocifwifarmifBuD;onf rcsdNyKH;NyKH;vkdufonf/
]]bmjzpfvkdUrzrf;csif&rSmvJ? ajymprf;ygOD;}}
]]ocifwifarmifBuD;[m r[mrdwfawGeJUaygif;NyD; zufqpfawGudkckcHwkduf ckduf&r,fvkdU
,kHMunfwJUvl?
ajyma[mwJUvlyJAs? [kwfw,f r[kwfvm;/ cifAsm;[m 'D,kHMunfcsuf rajymif;bl;
r[kwfvm;}}

]]at; ckxd tcdkiftrm ,kHwkef;yJ}}


]]wkdUArmtpnf;t&kH;udkrw&m;oif;aMunm? ocifawG[lorQ awGUwdkif;zrf;/ 'gvnf;
,kHwkef;yJvm;}}
olUrsufESmonf0if;yvmonf/
]]at; ,kHwkef;yJ udk,fh,kHMunfcsufu t*FvdyfwpfrsufESmwnf; MunfhNyD; jzpfvmwJU
,kHMunfcsufrSr[kwfbJ/ urmt&yf&yf tajctae? zufqpfe,fcsJUorm;awG&JU
tajctae? wkdUArm
tajctae? t*Fvdyftar&duefwkdU&JU tajctae? &k&Sm;w&kwfwdkU&JU tajctae tm;vkH;
wGufcsufNyD;rS
jzpfay:vmwJU ,kHMunfcsufyJuG/ 'Dawmh t*Fvdyfu wkdUArmtpnf;t&kH;
rw&m;oif;aMunmwm? wkdUudk
vdkufzrf;wmqdkwJU taMumif;uav;wpfckESpfckeJUawmh udk,fh,kHMunfcsuf[m b,frSm
ajymif;vdrfhrSmvJuGm}}
uRefawmfonf rsm;pGmaom udpwkdUrSmuJUodkUyif ocifwifarmifBuD;\ t,ltqudk
vufrcHEdkif/ odkUaomf
olUtaMumif;jycsufrsm;wGif pdwfr0ifpm;bJ raeEdkif/ ol\,kHMunfrI &dk;om;jcif;twGuf
rav;pm;bJ
raeEdkif/
]]cifAsm;vdk ,kHMunfcufrsKd;&SdwJUvl ArmjynfrSm &Sd&JUvm;}}
]]&Sdwmaygh}}
]]cifAsm;avmuf cdkifrm&JUvm;}}
]]ydk ydkromaygh udk,fhvl&m}}
]]b,folawGvJAs? ajymprf;ygOD;}}
]]ckaxmifxJa&mufaewJU ocifpdk;wkdU? ocifausmfpdefwkdUvnf; 'D,kHMunfcufrsKd;&SdwmyJ}}
]]aMomf [kwfvm;/ ocifausmfpdefudkawmh od&kHom odw,f? ruRrf;bl;/
ocifpdk;udkawmh
tuRrf;w0ifodw,f/ olUpmtkyfawG zwfNyD; qdk&S,fvpf0g'? uGefjrLepf0g'
em;vnf&wmyJ/
olUoifwef;vnf;wufzl;w,f/ ocifausmfpdef&JU oifwef;vnf; wufzl;yg&JU? 'gayrJU
aemufqkH;b,fvdk,kHMunfcsufawG &Sdaew,f qkdwmawmh cifAsm;ajymrS od&wmygyJ/
EdkUaeprf;ygOD;Asm?
cifAsm;wkdU[m ckudprSm ckvdk ,kHMunfaew,fqdkwm t*FvdyfawG rodbl;vm;}}
]]odwmaygh? rMumao;cifuyJ ocifausmfpdefwkdUvlpku axmifxJuaeNyD;
bk&ifcHqma':refprpfqDpma&;w,f/ udk,fwkdUuvnf; bk&ifcHqD pma&;wmyJ/
wkdUwpfawG[m

zufqpfawGudkom t"du&efoltjzpfjzifh oabmxm;wJUtaMumif;?


r[mrdwfawGeJUaygif;NyD;
*syefudkckcHwdkufcdkufvdkaMumif;? wkdUeJUyl;aygif;aqmif&GufapvdkaMumif;? zrf;xm;wJU
wkdU&JabmfawG
vTwfay;zdkUvkdwJUtaMumif;? wdkUoabmw&m; taMumif;jycsufawGudk awmfawmfpkHpkH
a&;NyD;ydkUwmyJ}}
]]bk&ifcHu b,fvkdtaMumif;jyefovJ? ocifausmfpdefwkdUvlpkudk vTwfray;bl;vm;}}
]]vTwfray;Edkifbl;wJU/ wkdUu bmajymajym ocifatmifqef;wkdU? ocifvSazwdkU?
vSarmifwkdU? xGef;&SdefwkdU
'DvlpkawG *syefa&mufaeNyDqdkwm bk&ifcHu aocsmaygufajymw,f/ 'gaMumifh
wkdUudkvnf;r,kHEdkifbl;vdkUqdkwJU oabmayghavuGm/ *syefa&mufoluvnf;
a&mufaeavawmh
t*Fvdyfbufu wkdUocifawGudkr,kHEdkifbl;qdkwmvnf; obm0uswmyJuG}}
]]cifAsm;wkdU r[mrdwfu rpGHygbl;Asm/ udk,fhvludk vdkufzrf;vkdzrf;? udk,fhvlrSef;
odvsufeJU
vnf;axmifxJu rvTwf/ uRefawmfawmh cifAsm;wkdU t*Fvdyfudk
b,fenf;eJUrSr[mrdwf
oabmrxm;Edkifbl;Asm}}
]]at;uGmf 'DudprSmawmh ocifwifxGef;eJU udk,fwkdU[m oabmuJGvJGzkdU
oabmwlvkdufMupdkU&JU}}
olESifhuRefawmfwkdUonf tdyf&may:rSm rsufESmcsif;qdkif aqmifhaMumifh xdkifNyD;
twefMum
ai;rIdifaeMuavonf/ "mwf&xm;ESifh bwfpfum; ajy;vTm;oHrsm; qlnHvmavNyD/
"mwf&xm;ckwfarmif;oGm;jcif;aMumifh uRefawmfwdkU wdkufcef;rSm wkefcgoGm;avonf/
ocifwifarmifBuD;u
oufjyif;csvdkufNyD;aemuf]]udkif;-ocifwifxGef;? vkHNcKHwJU wpfae&m&mudkrsm; ighudkydkUay;EdkifrSmvm;}}
]]ykef;aeNyD; cifAsm; bmvkyfrSmwkH;}}
]]ykef;ae&kHayghuG/ rykef;&if tzrf;cH&r,f? tzrf;cH&&if axmifxJrSm bmvkyfrSmwkH;}}
]]EdkU ykef;aeawmhaum bmvkyfrSmwkH;}}
]]ykef;ae&kHyJ udk,fawmhbmrSvkyfEdkifrSm r[kwfbl;/ r[mrdwfeJUvnf; yl;aygif;EdkifrSm
r[kwfbl;/
udk,fh,kHMunfcsuftwdkif; udk,fhbmom vkyf&atmifuvnf; axmifhtjyifrSm
udk,fwpfa,mufwnf;vdkvdk
jzpfaew,f}}

avSum;rS wufvmaom&SL;zdeyfESifhajcoHudk Mum;&avonf/ ocifwifarmifBuD;tm;


vkHNcKH&mydkUxm;rS
jzpfawmhrnf/ xkdcP vQyfpD;vufovdk uRefawmhpdwfxJrSm urm&GwfrdwfaqGrsm;\
rsufESmrsm;onf
0if;ceJay:vmav\/ uRefawmfuxdkif&mrSx&if;]]uJ x oGm;r,f}}
ocifwifarmifBuD;onfvnf; xvkdufonf/
]]udk,fhudk ydkUay;r,fvkdUvm;}}
]][kwfw,f}}
xkdtwGif;ouvwfvkHcsnf? qG,fwm? ouvwftay:tuswkdUudk 0wfqifvsuf
rmzvmacgif;rSm
pnf;xm;aom vlBuD;wpfa,muf a&mufvmavonf/ aA'u0def OD;wuf&Sdef\
azmufonfBuD;jzpf\/
uRefawmfonf olUtm;jrifzl;ovkdvkd&Sd\/ olu uRefawmfhtm; NyKH;jyonf/ odkUaomf
EIwfqufpum;rajym&rDyif OD;wuf&Sdefu uefawmhyGJqDodkU olUtm;
vSrf;ac:vkdufavonf/
uRefawmfwkdUonf tcef;rSqif;vmpOfwGifrS xdkolum; tjcm;r[kwf? wpfcgwkef;u
&mxl;wdk;&ef
aA'u0defu ,MwmjyKay;zl;aom twGif;0efuav; wpfOD;jzpfaMumif;
owd&avawmhonf/
ppfBuD;onf uRefawmfwkdUbufodkU ul;pufjyefUyGm;vmNyDjzpfaomfvnf; urm&GwfrSm
tjaymif;tvJrsm;
rawGU&/
udkbusL;onf qHyifnSyfqdkifudk zGifhNrJzGifhxm;avonf/ uRefawmfESifh
ocifwifarmifBuD;wkdU bwfpfum;rS
qif;vmMuaomtcg udkbusL;onf qHyifnSyfqdkif wHcg;udkzGifhNyD; wHjrufpnf;
vSnf;aeonfudk
awGU&avonf/
uRefawmfu olUqdkifa&SUrS jzwfavQmuf&if;yif]]ocifbusL; aevdkUxdkifvdkU aumif;&JUvm;}}
udkbusL;onf tHUMopGmESifh uRefawmfhqDodkU vSrf;MunfhvkdufNyD;]][m ocifwifxGef;yguvm;? vmav 0ifygOD;}}
olonf wHjrufpnf;udk udkif uRefawmf0ifvmrnfudk apmifhBudKaeavonf/
]]tjyefrS 0ifcJUr,fav}}

]]ocifwifxGef;wkdUawmh tawmf[efusaeNyDav/ owif;pmxJrSm XmecsKyf


acgif;aqmifawGemrnfeJU
wJGwGJNyD; ocifwifxGef;udkwpfcgwpfcg zwf&w,f/ 0rf;omygw,f? BudK;pm;Muyg}}
uRefawmfu a&SUqufavQmuf&if;]]aus;Zl;wifygw,fAsm}}
udkbusL;onf uRefawmfhaemufu cyfukyfukyfvdkufygvmaom ocifwifarmifBud;tm;
cyfpdrf;pdrf;Munhfvsuf uRefawmfhtm;]]tjyef0ifjzpftmif 0ifcJUaemf}}
OD;zkd;cifwkdUonfvnf; jrif;vSnf;axmifxm;Muwke;fjzpfonf/ odkUaomf olwkdUtdrfa&SUrSm
jrif;vSnf;rawGU&/
jrif;acs;rsm;ESifh jrif;pmauR;aom ykH;rsm;udkom jrifEdkifavonf/ a':vSaronf
xrif;tdk;udkarTvsuf&Sd\/
OD;zkd;cifum; uGyfyspfay:wGif xdkifum vufzuf&nfMurf;aomufvsuf&Sdav onf/
uRefawmfu olwkdUtdrfa&SUrSm &yfvsuf]]b,fhES,fvJ aeaumif;Mu&JUvm;}}
olwkdUvifr,m;onf uRefawmfhtm;tHUMopGm aMumifMunfhvkdufMuonf/
aemufcPMumawmh
0rf;omt,fvJ &SdvSpGmjzifh]]aeaumif;yghAsm}}
]]aeaumif;yghawmf? b,fursm; rsufpdvnfvmwmwkH;}}
]]wrif'DbufvmwmygyJ? udkwifazaum b,foGm;ovJ}}
uRefawmfu olwkdUom; uRefawmfholi,fcsif; udkwifazhtaMumif;udkar; vkdufonf/
OD;zdk;cifu]]vSnf;xGufw,fav}}
]]EdkU rwifa&TwkdUaum &Sd&JUvm;}}
uRefawmfuolwkdUorD;taMumif;udk ar;vkdufjyefavonf/ OD;zdk;cifuyif]]r&SdMubl;/ armifNyKH;u vufyHwef; ajymif;&w,f/ 'gaMumifhwifa&Tvnf;
vdkufoGm;&wmaygh/ ppfBuD;u
jzpfvmawmh a&SUb,fvdkjzpfrSmvJ rodbl;uG,f/ 'Dawmh orD;a&m? orufa&m?
ajr;awGa&m
twlaecsifygw,fuG,f/ rvTJomvdkUom}}
OD;zdk;cifu olUorD;ESifh rD;&xm;vufrSwfppfjzpfol olUorufESifh ajr;rsm;twGuf
pdk;&drfylyefpum;qdkaepOf
a':vSar\ rsufESmrSm twGif;usdwf rsKdodyfpdk;&drfaMumifhMujcif;rsm;udk
xif[yfaeavonf/

a':vSar]]xdkifOD;avuG,f}}
]]ck rxdkifao;bl;? tjyefrS xdkifr,f/ OD;av;jrifhwkdU&SdMu&JUvm;}}
]]&SdrSmaygh? tdyf&murS xygOD;rvm; rqdkEdkifbl;}}
taMumfonf a':vkH;wifum; ,cifuuJUodkUyif taMumfzkdESifh 0rf;udk r0w0ausmif;NyD;
cg;udkrvSwvSqifae&avonf/ pGyfus,fpufrSm tvkyfvkyfaeNyDjzpfaom
orD;jrMunfum;
,cifuuJUodkUyif ykHrysuf yef;rysuf? tysKd&nfvnf; ysuf[efrwl/
orD;i,fjr&Donfom
udk,f0efBuD;waumhaumhESifh jzpfaeavonf/ uRefawmfESifhudk,f<u,fwkdUu
rjzpfapcsifwmrS
jr&Dujzpfonf/ jr&Dum; ukvm;r,m;/
OD;av;jrihfwkdUtdrfodkUa&mufMuavonf/ udk,fMum&Snfav;jrifh aecJUzl;aom
tdrfuav;ESifh
cGJae&jcif;onf,ckrS topfozG,f jzpfvmavonf/ 0rf;enf;p&mvkdvkd?
vGrf;p&mvdkvkdxifrdonf/
acgif;&if;u jywif;aygufwpfaygufudk zGifhxm;jcif;ESifh tdrfa&SUwHcg;wpfcsyf
zGifhxm;jcif;wkdUrSm
uRefawmfaewkef;u reufapmapmxNyD; vkyfxm;avh&Sdonfhtwdkif;yif jzpfonf/
OD;av;jrifhtm; tdyf&mrSmawGU&OD;rnfxifcJUaomfvnf; wu,fawGU&awmh
a&wGif;rSmjzpfavonf/ olon
apmapmpD;pD;a&csKd;vsuf &Sd\/ aqmif;wGif;rSm wGif;a&udkeHeufapmapmcsKd;vdkuf&vQif
aEG;oGm;onf[k
OD;av;jrifhu ajymwwfonfudk owd&oGm;\/
uRefawmf]]Od;av;jrifh tdyf&mu Edk;aerSudk;}}
]]tdyfrS rtdyf&ao;bJuG}}
aMomf n tvkyfqif;ae&ovm;}}
]]at;[kwfw,f rif;ckb,fu vmwmwkH;}}
]]'Dudk wrifvmwmyJ}}
]]tdrfay: oGm;xdkifOD;uGm? wHcg;awG zGifhvdkufaygh}}
]]udk<u,f 'DrSm tdyfovm;}}
]]at; tdyfw,f/ igtvkyfu jyefa&mufrS olxGufoGm;wm [dkbufem;rSm
qGrf;auR;&Sdxifyg&JUuGm}}

uRefawmfwkdUonf tdrfay:odkUwufNyD; wHcg;rsm;zGifhMuonf/ NyD;awmh tdrfa&SUrSm


xdkifMuav\/
ocifwifarmifBuD;um; awmufavQmuf bmpum;rQ rajymcJU/ uRefawmfhaemufuom
vkdufcJUonf/
uRefawmfajymykHqdkykH vkyfudkifykHwkdU udkom tuJcwfNyD; cyfrqdwfaecJUavonf/
ckxdkifrdNyD qdkawmhrS
tdrfrdk;udkarmhMunfhNyD;]]'gu b,folUtdrfvJ ocifwifxGef;}}
]][dk a&csKd;aewJU uRefawmfhOD;av;tdrfyJ? uRefawmftckaewJU tcef;udk rajymif;cifu
'DrSmaewmyJ}}
]]ocifwifxGef;u 'D&yfuGufxJrSm cifrifol aygw,fxifw,faemf}}
]]aewmu MumNyDudk;As? aygwmaygh}}
OD;av;jrifhonf a&csKd;t0wftpm; vJNyD;NyDjzpfojzifh uRefawmfwkdUteD;odkU
vmxdkifavonf/
]]bmudprsm; &SdvdkUvJa[h}}
]]OD;av;jrifh'g[m EdkifiHvkH;qdkif&m wkdUArmtpnf;t&kH;&JU OuX
ocifwifarmifBuD;yJcifAs}}
OD;av;jrifhonf tHUMonyD;aemufwGefUoGm;onf/ cPMumrS ajEqnfNyD;
NyKH;vsufEIwfqufum]]awGU&wm 0rf;omygw,fAsm}}
ocifwifarmifBuD;u &,foGrf;aoG;vdkuf\/
]]olrsm;awG axmifusvkdU tpm;0ifxdk;&wJU Mum;jzwfOuXyg cifAsm/ [J [J
omreftcsdeftcgqkd&if
uRefawmfOuXjzpfzkdU r[kwfygbl;}}
odkU &,fp&mvkdvdkESifh udk,fhudk,fudk,f ESdrfhcsajymonfudk OD;av;jrihfonf rsm;pGm
oabmusoGm;[ef&Sd\/
OD;av;jrifhu pdk;&drfaomavoHjzifh]]ck wdkUArmtpnf;t&kH;udk bk&ifcHu rw&m;toif;aMunmNyD; ocifawG
vkdufzrf;aew,f r[kwfvm;?
ocifwifarmifBuD;udkaum rzrf;bJ aeyghrvm;}}
ocifwifarmifBuD;onf rcsdNyKH;NyKH;NyD; uRefawmfhtm; Munfhvkdufonf/ ajymayawmh[k
tcsufay;vkdufonfh
tMunfhrsKd;jzpfay\/
]]'gaMumifh ckOD;av;jrifhqDvmwmaygh/ wjcm;ae&mrSm ocifwifarmifBuD; [m
rvkHNcKHbl;?

ykvdyfzrf;rdoGm;rSm pdk;&w,f/ 'gaMumifh OD;av;jrifh&JU tdrfrSm ykef;aezdkU


cGifhjyKapcsifw,f}}
]]aewmaygh aewmaygh/ 'Dtdrfu twGif;bufvnf;usawmh awmfawmhfvl rjrifygbl;/
NyD;awmhtdrfrSmvnf;
vlodyf&Sdwmr[kwfbl;/ udk<u,fqdkwm&,f? xrif;csuf tdrfMunfhvkyfaewJU
usKyfwlwpfa,muf&,f
'gyJ&SdwmyJ}}
]]tdrfaxmifr&Sdbl;vm;}}
]]rkqdk;zdk qdkygawmhAsm/ uJ uJ? aeomaeyg/ emrnfuav;bmav;awmh
ajymif;xm;aygh?
b,fvkdac:&rSmvJ}}
ocifwifarmifBuD;onf tdrfacgifrkd;udk armhMunfhum twefMumatmif
pOf;pm;aeNyD;aemuf]]OD;BuD;armifvdkUac:Asm/ uRefawmfu owif;pmwdkufu t,f'DwmAsm/ ESvkH;a&m*g&SdvdkU
'DvmNyD;tem;,laew,f [kwfvm;}}
ocifwifarmifBuD;u odkUuvdk OmPfqifvkdufjcif;udkrsm;pGm oabmusoGm;NyD;
olUtm;pdwfxJu
rsm;pGmcsD;usL;rdayonf/ olaeykHxdkifykH ajymqdkykHESifh oGifjyifwkdUonf
t,f'Dwm[laomtvkyfESifhrsm;pGmudkufnD\/ ESvkH;a&m*g&Sd tem;,lvmonf[laom
qifajcrSmvnf;
,kwdwefvSayonf/
OD;av;jrifhonf xdkudpESifh ywfouf aemufxyfbmrQ rajymawmhbJ
rsufvTmatmufcsNyD;
awG;awmai;armaeavonf/ uRefawmfhwGifvnf; pum;ajymp&m tp&Smr&ojzifh
udpNyD;NyDyJ?
jyefawmhrnf[efjyifvkdufpOf OD;av;jrifhonf touf0ifvIyf&Sm;vm[efjzifh]]pifumylNrdKUawmh AkH;awGodyfBuJaew,f/ a&avSmifuefawG? ydkufawG ysufukefvkdU
NrdKUolNrdKUom;awG
a&tcuftcJawGUaew,fvdkU aemufqkH; aMu;eef;owif;uqdkw,f/
igwkdU&efukefvnf;*syefu
AkH;rsm;vmBuJOD;rvm; rqdkEdkifbl;}}
ocifwifarmifBuD;]]b,faevdrfhrSmvJ? zufqpfawG[m enf;rsKd;pkHeJU wdkufrSmyJ/ jynfoljynfom;awG
bmjzpfr,fqdkwm
*&kpdkufaewmrS r[kwfbJ}}

uRefawmf]]zufqpfbufuwif 'Dvkd&rf;wmr[kwfygbl;Asm? t*Fvdyf? tar&duef?


r[mrdwfawGvnf; &rf;rSmygyJ/
olwkdUvnf; jynfoljynfom;awG bmjzpfr,fqdkwm rMunfhygbl;? ppfEdkifzdkU
wpfckwnf;MunfhrSmygyJ/
ckMunfhygvm; r[mrdwfawG rvTJomvdkUqkwfcGm&wJU a'owdkif;rSm &efol
bmrStokH;csr&atmif
rD;avmifajrvkyfypf&r,fwJU/ puf&kHawG? &dum*dka'gifawG? qdyfurf;awG
tm;vkH;zsufqD;ypfcJU&r,fwJU}}
OD;av;jrifh]]b,fbufurS wkdUtay:aumif;rSm r[kwfygbl;uG,f/ wkdUwpfawGawmh
uRJESpfaumifcwfwJUMum;u
ajrpmyifvdk cHMu&rSmygyJ/ wkdUArmawGawmh qefaumxJ qD;jzLoD;vdrfhovdk
tajctaeqdk;ygvdrfhr,f}}
uRefawmfonf xdkuJUodkUaom pdk;&drfaMumifhMuoHrsKd;udk rMum;csif/ ppfjzpfvmNyD?
t*Fvdyfe,fcsJUtcuftcJawGUae&NyD/ t*Fvdyftcuf Armhtcsuf/
*syefESifhaygif;t*Fvdyfudk
tjyKwfwdkufxkwf? vGwfvyfa&;t&,l/ uJUodkUaom &J0HUjywfom;aom
toHrsm;udkom Mum;vdkonf/
om;orD; ajr;jrpfawGESifhuJGrSm pdk;&drfoH? AkH;BuJrSm aMumuf&GHUoH?
a&SUb,fvdkjzpfbmjzpfrSmavvJ[k
aMumifhMuylyefoH? nnf;nLoHawGudk Mum;vdkonf r[kwfay/ odkUaomf
xkdtoHawGudkyif xyfumxyfum
Mum;ae&\/
OD;av;jrifhESifh ppftaMumif; twefMumajymNyD;aemuf]]uJ ocifwifarmifBuD;? 'DrSmae&pfcJUayawmh}}
[k uRefawmfu EIwfqufvdkufavonf/
OD;av;jrifhu ocifwifarmifBuD;tm; tm;ay;aom tNyKH;jzifh]]aeygav? usKyfqDrSm vkHNcKHygw,f/ b,fenf;eJUrS tzrf;cH&p&m taMumif; r&Sdygbl;/
usKyfudktm;emp&mvnf; bmrSr&Sdygbl;/ tJ wpfckawmh &Sdyg&JU? tpm;taomufawmh
rdef;r&SdwJUtdrfr[kwfawmh jzpfovkdeJUyJ NyD;&wmyJ}}
ocifwifarmifBuD;rSm rsm;pGm &Tifvef;tm;wufaeykH &avonf/
]]udpr&Sdygbl;? usKyfwkdUvnf; jzpfovdkyJ pm;wwfygw,f/ ocifqkdwm
ajcovkH;tdrfwkdif aeEdkif&w,f?
Armjynfwpf0Srf; tukefudk,fhjynfrSwfyg? udk,fh&GmrSwfygqdkwJUtwkdif; a&mufav&m

udk,fhjynfudk,fh&GmrSwfygxm;NyD; tm;rem yg;rem aerSmygyJ [J [J}}


ocifwifarmifBuD;um; vdkcyf&Tef;&Tef; ajymcJvS\/ ajymNyD; olU[mESifhol
oabmusojzifh w[J[J
vkyfae\/ OD;av;jrifhum; rsufpdarS;oGm;onfhwdkifatmif tm;&yg;& NyKH;NyD;aeavonf/
]]uJ uRefawmfoGm;awmhr,f OD;av;jrifh}}
]]aumif;NyDav}}
uRefawmfu rwfwwfxvdkufNyD; ocifwifarmifBuD;tm;]]OD;BuD;armif uRefawmfoGm;r,faemf/ ESvkH;a&m*gtwGuf bmaq;rsm; ydkUay;&OD;rSmvJ
[J [J}}
]]aq;txl;taxG ydkUzkdUrvkdygbl;? pmtkyfuav;bmav;awmh ydkUay;&if aumif;r,f/
ocifwifxGef;eJUqufoG,f&ifaum b,femrnfeJUqufoG,f&rSmvJ}}
uRefawmfhrSmjynfolUta&;awmfykHygwDESifh qufoG,f&m emrnf0Sufwpfck
xm;&SdNyD;jzpfavonf/ okdU&mwGif
xdkemrnf0Sufudk ocifwifarmifBuD;tm; ray;vdkacs/ xdkUaMumifh emrnf0Sufwpfckudk
pOf;pm;&SmazG&avonf/ xdkcP wufbkef;BuD; udkodef;az\ wufacwfewfqdk;0wKudk
zswfceJ
owd&onf/ xdk0wKxJu Zmwfvdkuf\trnfudk tokH;jyK&efqkH;jzwfvkdufavonf/
]]nGefUarmifqkdwJU trnfudkokH;Asm}}
uRefawmfonf olwkdUxHrSxGufvmcJUNyD;aemuf vrf;rBuD;ay:&Sd OD;zdkcifwkdUtdrfodkU
0ifavonf/ OD;zdk;cifu
vufzuf&nfMurf;iSJUay;avonf/ a':vSaronf bdef;rkefUrsm;udkvmcsNyD;
uGyfyspfatmufrSm
aqmifhaMumifhxdkif aeavonf/ twefMumaomtcg toHudkESdrfhvsuf]]*syefawG vmawmhr,fqdkyguvm;? [kwfovm;}}
a':vSaronf *syefawGvmrnfudk vdkvdkvm;vm; ar;oavm? pdk;&drf ar;oavm
uRefawmfrodacs/
okdUaomf uRefawmfum; xkdar;cGef;udk rBudKufEdkifay/ t*Fvdyfajy;&vQif *syefvmrnf[k
jynfolawGu
ykHaowGufrxm;apvdk/
]]'Dvdk&Sdw,fcifAs/ ckta&SUbufppfBuD;rSm t*Fvdyf&IH;NyD; *syefawG Edkifaew,f/
odkUayr,fh *syefawGu
uRefawmfwkdUjynfudk 0ifodrf;rSm r[kwfbl;/ uRefawmfwkdUArmawGu
uRefawmfwdkUjynfudk
ukd,fhbmomodrf;Mu&rSmyJ/ 'ghaMumifh *syefawGvmr,fvkdU rajymeJU? ArmawG
vmr,fvdkUomajym}}

OD;zdk;cifESifh a':vSarwdkUonf uav;rsm; ykH0wKem;axmifovdk


rsufpdayuvwfayuvwfjzifh
em;axmifaeMuavonf/ uRefawmfu qufjyef\/
]]wpfoufrS wpfcgBuKHw,f? &wemykHqdkufwJUolaX;qdkwmvdkyJ/
uRefawmfwkdUtwGufawmh 'DppfBuD;[m
BuHBudKufcJwJU tcGifhta&;BuD;yJAs/ 'DppfBuD;aMumifh t*FvdyftcuftcJawGUw,f?
t*Fvdyf tcuftcJ[m
ArmhtcsufyJ/ uRefawmfwkdUocifawG? ausmif;om;awG vli,fawG 'Dtcsufudk
tokH;cszkdU pGefUpGefUpm;pm;
BudK;pm;aeMuNyDAs}}
OD;zdk;cifonf uRefawmfhyef;uefxJodkU vufzuf&nfiSJUay;jyef&if;]]om"kuG,f? BudK;pm;Muprf;yg}}
a':vSaru]]rkefUuav;vnf; pm;vkdufprf;ygOD;}}
xdktcdkuf a':vkH;wifa&mufvmavonf/ olronf cgwdkif;vdk pdkpdkjynfjynf r[kwf/
0NzdK;aom
udk,fcEmBuD;&Sdao;aomfvnf; aeylrdaom c&rf;oD;nSdK;ovdk nSKd;aeonf/
uRefawmfuqD;BudKEIwfqufvdkufonf/
]]a':vkH;wif b,foGm;rvdkUvJ}}
]]b,frSroGm;ygbl;? armifwifxGef; 'Dtdrfa&mufaeNyDqdkvdkU vmwmygyJ}}
]]b,folu ajymvdkufwmvJ cifAsm;udk}}
]]jrMunfu ajymwmyJ? ckeifu rif;'Dtdrf0ifoGm;wm jrifvkdufowJU}}
a':vkH;wifonfuGyfyspftpGef;wGif zifwpfjcrf;wifxdkif&if;]]rif;uvnf; wkdUurm&Gwfu ajymif;oGm;w,fqdk&if wkdUqDjynfvSnfh Munfhazmfr&bl;/
wkdUbufudk
tifrwefa&mufcJw,f/ ckvdka&mufwkef; pum;pjrnfajym&atmif vmwmayghuG,f}}
OD;zkd;cifonf olaomufaeaom vufzuf&nfyef;uefudk csxm;vkdufNyD;aemuf]]armifwifxGef; wifazwkdUr*FvmaqmifvmcJUygOD;vm;}}
uRefawmfu 0rf;omjcif;? tHUMojcif;wkdUjzifh]]b,foleJUvJ}}
a':vSaru NyKH;pdpdjzifh]]rif;oli,fcsif;taMumif; rif;rodbl;vm;? b,foleJUxifovJ}}
uRefawmfonf a':vkH;wifqDodkU tuJcwf&ef Munfhvkdufonf/ a':vkH;wifum;
pyfNzJNzJvkyfae\/
onfrQjzifhyif udkwifaz\ ZeD;avmif;udk &dyfrdavNyD/

]]uRefawmfxifxm;wmawmh &Sdom;yJ? [kwfrS [kwfyghrvm;vdkU}}


a':vSar]]b,folUxifxm;wmvJ}}
]][J [J rSm;&if pdwfrqdk;eJUaemf a':vkH;wif? jrMunfeJU vufxufzdkU r[kwfvm;}}
a':vkH;wifonf oabmaumif;rBuD;\ tNyKH;jzihf]]olwkdUvli,fcsifcsif; pDrHMuwmyg}}
OD;zdk;cif]]
awmfyg[,f vkH;wif&,f? igMum;awmh tarvkyfol udk,fwkdifu
atmufoG,fvkyfowJU}}
a':vSaru &,fvsuf]][kwfw,f/ vkH;wifa&m? uRefra&m ESpfzufpvkH; tarawGu atmifoG,fawGyJ}}
qHyifnSyfqdkif&Sif udkbusL; a&mufvmjyefavonf/
]]tkdudkbusL; cifAsm;qdkifb,foleJUxm;cJUovJ}}
udkbusL;u acG;ajcckHuav;wpfckrSm xkdifvdkufNyD;]]aumifuav;wpfa,muf&Sdygw,f}}
]]qHyifnSyform;vm;}}
]]r[kwfygbl;? awmufwkdrnf&cdkif;zdkU ac:xm;wJU wluav;wpfa,mufyg/ qHyifnSyfzdkU
vlvm&ifvkdufac:zkdU rSmxm;cJUw,f}}
udkbusL;a&mufNyD; rMumrDyif udk<u,fa&mufvmjyefavonf/ udk<u,fum;
tay:tusESifhjzpf
tcgwdkif;ESifhrwl? toGifxl;aeovdk xif&onf/ cgwdkif;awmh vluvnf; cyfeJUeJU
t0wfuvnf;
avsmh&J&Jjzpfonf/
uRefawmfuyifqD;BudKEIwfqufvkduf\/
]]b,fhES,f udk<u,f? qGrf;auR;tdrfu jyefvmNyDvm;}}
]]rif;b,fwkH;u a&mufaeovJ MumNyDvm;}}
udk<u,fvnf; uGyfyspfay:rSm 0ifxdkifavonf/ uRefawmfwkdUonf onfhjyifpum;awG
ajymraeMuawmhbJ
ppftaMumif;udkom a&mufoGm;awmh\/ vlpkrdvQif ppftaMumif;udkom ajymMuonfrSm
xkdpOfu
tavhtxwpfck jzpfaeavNyD/
udk<u,f]]ck *syefawG b,fa&mufaeNyDvJ}}
uRefawmf-

]],dk;',m;wpfjynfvkH;awmh *syefawG tESHUtjym;a&mufaeNyDwJU/ rmvm,kxJudkvnf;


0ifaeNyDqdkwmyJ}}
udk<u,f]]&efukefudkrsm; AkH;BuJOD;rSmvm;}}
OD;zkd;cif? a':vSarESifh a':vkH;wifwkdUonf bmrQrajymbJ em;axmifaeMuonf/
odkUaomf olwkdUrsufESmwGif
aMumuf&GHUjcif;onf xif&Sm;vS\/ uRefawmfhrSm &efukefudkAkH;rBuJyg[k ajymp&m
taxmuftxm;
wpfckrQr&Sd/ odkUaomf &efukefudkAkH;BuJvdrfhrnf[k ajym&efvnf; 0efav;aeonf/
xkdUaMumifh awGa0ae\/
udkbusL;u 0ifNyD;]]tkd *syefu ArmawG&JU r[mrdwfjzpfaeawmh &efukefudkAkH;BuJrSm r[kwfygbl;}}
olonf b,ftaxmuftxm;jzifh odkU&J0HUpGm ajymvkdufonfrod/ wu,fyif
,kHMunfpGmajymvkdufonfrSmum; xif&Sm;vS\/ udk<u,fum; ,kHMunf[efrwl/
usefvlawGum; ,kHwpf0uf
r,kHwpf0uf &Sdae[efwlonf/
udk<u,fonf udkbusL;\ pum;udkvkH;0 rudk;pm;vkd/ uRefawmf\ xifjrifcsufudkom
awmif;aeavonf/
uRefawmfvnf; qdwfqdwfraeomawmh NyDjzpf]]BuJcsifrSawmh BuJr,f? odkUayr,fh ppfqdkwmrsKd;u tcufom;yJAsm BuJcsifvnf;
BuJcsrSmyJ}}
uRefawmfu pum;vTJcsifojzifh]]udk<u,focifwifBud;wpfa,mufaum awGUao;ovm;}}
jrifuGef;rif;om;BuD;ESifhtquf&Sdonf/ t*Fvdyfudkwdkuf&ef vufeufawG &Smay;rnf?
*syefESifhqufoG,faeonf ponfjzifh uRefawmfhtm;<um;0gajymqdk avh&Sdaom
ocifwifBuD;taMumif;udk
ar;vdkufavonf/
udk<u,fonf rsufESmudk&IHUvkdufonf/ ocifwifBuD;taMumif; pum;xJxnfh
ajymqkdvkd[efr&Sd/
]]'DaumifhtaMumif;udk,f b,fodrSmvJ? olUvdkvl&Iyfudk *&krpdkuftm;ygbl;}}
udkbusL;url ocifwifBuD;taMumif;udkajymMum;vkdufonf/
]],dk;',m;bufudk a&mufoGm;NyDvdkU owif;jzpfaew,f? aysmufaewmvnf;
tawmfMumoGm;ygyaum}}
,ckxd uRefawmfwkdUajymorQudk NidrfNyD; em;axmifaeaom a':vkH;wifonf
pdk;&drfruif;aom rsufESmjzifh-

]]wu,fvdkU &efukefrSm AkH;awGBuJcs&if b,fvdkvkyfrSmvJ}}


uRefawmfu ajzrnfvkyfaepOf udkbusL;u jAKef;ceJ 0ifajymvkdufonf/
]]bmcufwmvdkufvdkU opfyifBuD;BuD; ajc&if;uyfNyD; xdkifaevkduf&if NyD;wmyJ}}
udk<u,fonf a'gazmif;oGm;onf/
]]rif;tarapmuf ajymvkduf& raumif;awmhbl;/ opfyifajc&if; uyfxdkifaevkdU
b,fvkdvkyfvGwfrSmvJ/
NrdKUxJrSm aqmufxm;wJU AkH;cdk*lrsKd;awGvkd wkdkUurm&GwfbufrSm &Sd&ifvnf;
aumif;om;yJ}}
uRefawmf]]'gvnf; odyfpdwfrcs&ygbl;Asm? wnfhwnfhrsm; AkH;usvkduf&if vJNydKusoGm;NyD;
vlawGtm;vkH; aoukefrSmyJ}}
udk<u,f\rsufeSmrSm tkdoGm;NyD; tm;udk;&mrJUjzpfvSaom avoHjzihf]]'gjzifh b,fvkdvkyf&if aumif;rSmvJ[if}}
]]ajrBuD;xJrSm usif;wl;xm;&if taumif;qkH;yJ? usif;r&Sd&if ajrmif;xJ ckefcsNyD;
a&Smif&rSmyJ}}
a':vSaru oufjyif;BuD; csvdkufNyD;]]usif;xJrSm rdae&ifawmh ajrjrKyfNyD;om;jzpfoGm;rSmyJ}}
tm;vkH;udkbusL;ygrusef ylyefpdk;&drfvmMuonf/ oufjyif;BuD;rsm; csNyD; &ifwzkdzkdESifh
NidrfaeMu\/
twefMumawmh uRefawmfuolwkdUwpfawG pdwfoufom&m&atmif]]AkH;[m acgif;ay:wnfhwnfhuszkdUqkdwm cufygw,fAsm/ rkd;ay:u csvdkufwmeJU
tyfcsnfeJUajrBuD;ay:u
tyfezm; wyfrdzdkUurS vG,f&if vG,fOD;r,f? acgif;ay:wnfhwnfhuszdkUu rvG,fygbl;/
'DtxJu
uHqdk;vS&ifvnf; cH&kH&SdawmhwmayghAsm}}
a':vkH;wifu t&JpGefUNyD; tBuHwpfckay;vdkufjyefavonf/
]]AkH;vmBuJ&if xGufajy;wmyJ taumif;qkH;aerSmygyJ}}
udk<u,fonf a':vkH;wiftm; a':ojzifh rsufapmif;xkd;NyD;]]awmfprf;yg[m eifbmrS em;rvnfbJeJU}}
a':vkH;wifonf wkwfaMumufaomuav; NidrfusoGm;ovdk rsufpdoi,fESifh
Nidrfaeavonf/ tm;vkH;vnf;
xkdUtwlyif jzpfav\/
uRefawmfonf wwfEdkiforQ olwkdUtm; pdwfoufom&m&atmif tm;ay;pum;
ajymqkdNyD;aemuf &efukefodkU
jyefvmcJUavonf/ /

69
vuPma&;okH;yg; qifjcifjcif;
'DZifbmv 23 &ufaeUodkU a&mufcJUavNyD/
xdkaeUeHeufrSm aumif;uifonf Munfvifae\/ aea&mifjcnfonf
xGef;vif;awmufyvS\/
uRefawmfonf xdkaeU nae&xm;jzifh c&D;xGuf&ef jyifqifvsuf &Sdavonf/ ]Zpf}
BudK;jzifh zGifhydwf&aom
vufqGJom;a&tdwfwGif 0efusOf;aom tokH;taqmifrsm;ESifh txnftvdyfrsm;udk
xnfhvsuf&Sdavonf/
,refaeUu uRefawmfonf vQKdU0Sufa&; ajratmufXmecsKyfpcef;odkU oGm;a&mufcJU&\/
ajratmufpcef;rSm
a&T*kHwdkifvrf; ajcmufxyfBuD;ausmif;wdkufrSm r&Sdawmhacs/ a&Twd*kHapwD\
ajrmufbufukef;jrifhESifh
uyfvsuf&Sdaom NcHwpfckxJodkU a&TUxm;avonf/ csdef;xm;aomtcsdefwGif
aoG;aq;uefteD;
udkat;aiGonf uRefawmfhtm; BudKqdkNyD; xkdNcHxJodkU ac:oGm;avonf/ NcHab;wGif
w&kwfbkef;BuD;ausmif;vnf; &Sdonf/ tdrfi,fuav;rsm;vnf; 0dkif;&Haeonf/ NcHwGif;&Sd
ESpfxyftdrfrSm
tawmfBuD;aomfvnf; opfyifrsm;0g;&kHrsm;Mum;wGif jrKyfaeonf/
vQKdU0Sufa&;pcef;twGuf
tawmfaumif;aom ae&maywnf;/
udkat;aiGonf uRefawmfhtm; q&mcspfxHrSm tyfcJUNyD; tjcm;vlwpfa,mufESifh
xGufoGm;avonf/
q&mcspfu uRefawmfhtm; av,mOfysHrS csay;rnfh vufeufrsm;udk vufcH&ef
uRefawmf a&G;cs,fxm;aom
ae&modkUoGm;&awmhrnf[k nTefMum;vdkufavonf/ NyD;awmh t&yf&Snf&Snf
cyfawmifhawmifh
tom;rnf;rnf;jzpfaom vlwpfa,mufESihfvnf; rdwfqufay;avonf/ xdkolum;
ysOf;rem;rS
ocifjrqdkol jzpf\/ ocifjronf rdk;ukwfodkUoGm; rkd;ukwfrSm&Sdaom
ocifomcifwdkUESifh
twlocifomcifwkdU a&G;cs,fxm;aomae&mwGif av,mOfysHrS csay;rnfh
vufeufrsm;udk vufcH&ef
wm0ef,l&avonf/

ocifcspfu ]]cifAsm;wkdU[m vufeufawG&NyD; ta&;awmfykHvkyfwJUtcgrSm


yl;aygif;vkyfp&mawG?
nSdEIdif;wdkifyifp&mawG &Sdvdrhfr,f? 'gaMumifhckvdk qufay;vkdufwmyJ}}[k
nTefMum;avonf/
uRefawmfonf om;a&tdwfxJrSm 0efusOf;aom tokH;taqmifrsm;ESifh
txnftvdyfrsm;udkxnfh&if;
,refaeUu txufygtwdkif; nTefMum;cJUaom q&mcspftaMumif;udk
pOf;pm;aeavonf/ olu
acgif;aqmif? uRefawmfu aemufvdkuf/ olu jrefrmq,fwef;omatmifol?
uRefawmfu
bDatatmifxm;ol/ xdktcsufudk pOf;pm;rdNyD; rcHcsifovdk jzpfae\/ cPtwGif;
ynmrmeonf
wufvm\/ odkUaomf ta&;awmfykH\ wm0efudk xrf;aqmif&rnf[laom todu
xdkrmeudk
aemufwpfcPrSmyif csKd;ESdrfvkdufavonf/
xdktcsdefwGif aumif;uifrS rkd;csKef;oHxuf jyif;xefaom toHrsm;udk Mum;&avonf/
OMorIwfoHawGudkvnf; pl;&SpGm Mum;&jyefonf/ vlawGuvnf; tkef;tkef;uRwfuRwf
jzpfvmavonf/
{uE *syefAkH;BuJav,mOfysHawG vmaeNyD/
uRefawmfonf c&D;xGuf&ef jyifaeaom vufqJGom;a&tdwf ZpfBudK;udk qJGydwfNyD;
xdktdwfudk vufrS qGJum
atmufxyfodkU tjrefqif;cJUavonf/
twlae aA'u0defq&mOD;wuf&SdefESifh bavmufq&m udkwifat;wkdUum; tdrfrSmr&SdMu/
olwkdUb,foGm;aeMuygvdrhfrnfvJ [k pdwfylrdonf/
vrf;ay:wGif vltrsm;um; ajy;vTm;aeMu\/ wcsKdUu awmifajy; wcsKdUu
ajrmufajy;onf/ wcsKdUu
ta&SUajy; wcsKdUu taemufodkU ajy;onf/ rsm;aomtm;jzifh aumif;uifudk
armhMunfhvkduf?
ajy;vdkufvkyfaeMu\/
tckae a':vkH;wifwkdUrdom;wpfpkvnf; 'Dvdkajy;aeMurSmyJ[k atmufarhrd\/
uRefawmfum; rajy;yg/ vrf;ab;wGif tawmfuav;eufaom jrLeDpDy,f
a&ajrmif;rsm;&Sd\/ a&awmhr&Sd?
cef;ajcmufaeonf/ a&ajrmif;ab;rSm &yfNyD;aumif;uifodkU armhMunfhaeonf/
vQyfppfvufovdk

av,mOfysHawGrS rD;yGifhvmonfudk jrif&onf/ rkd;BudK;ypfovdk toHrsm;udk


Mum;&onf/
uRefawmfonfjAKef;ceJ ajrmif;xJckefcsvdkuf\/ uRefawmfhvkdajrmif;xJ
ckefcsolum;enf;vS\/
ajy;Muolomrsm;\/ uav;csDajy;ol? tbkd;tdk tr,ftdkwkdUudk vufqGJajy;ol?
axmheJUaxmheJUESifhajy;ol?
tm;&Sdyg;&Sdajy;olpkHae\/ vefcsm;ukvm;rsm;onf vef;csm;udk,fpDqGJNyD;
twif;pdkif;ae\/
armfawmfum;rsm;vnf; tjrefarmif;ajy; ae\/
AkH;BuJoHrsm; tenf;i,fpJNyD; av,mOfysHrsm; a0;oGm;NyD; xif&ojzifh uRefawmfonf
ajrmif;ay:odkU
wufjyef\/ ajrmif;ab;rSm &yfNyD;aumif;uifodkU Munfhjyef\/ uRefawmfum;
udk,fhudk,fudk,f tHUMord\/
tb,fhaMumifh[krod/ uRefawmfonf wkefvIyfacsmufcsm;jcif;vkH;0rjzpf/
AkH;xdrSefvdrfhrnf[k vkH;0rxif/
at;at;vlvlyif yJGaumif;Munfhovdk aumif;uifodkU armhMunfhae\/
av,mOfysHtkyfrsm; ysHoef;aeonf/
jAKef;ceJ rkd;BudK;ypfovdk ypfoHcwfoHMum;& onf/ aumif;uifrSm
rD;cdk;vkH;BuD;wpfckjrif&NyD; xdkrD;cdk;vkH;xJrS
jzLjzLoPmefwpf ckusqif;vmavonf/ aemufAkH;BuJoHrsm; qufMum;&ojzifh
ajrmif;xJ
ckefqif;jyefavonf/
ajrmif;xJrSm ckdaepOf tcef;wHcg; rydwfcJU&onfudkajy;owd&\/
wHcg;oGm;ydwfcsifaom
qEjzpfvmao;\/ okdUaomftcsnf;ESD;rpGefUpm;tyf? twifhr&Jtyf[k
csufcsif;oabmaygufNyD; xdkqEudk
csKyfwnf;xm;vdkufayonf/ ightoufESifh udk,fcEmNrJae&ifvnf; 0wfp&m?
tokH;jyKp&m zlzlvkHvkH
'DtdwfxJrSm ygvmom;yJ[k awG;awmrdNyD; c&D;xGuf&ef jyifqifxm;rdonfudkyif
aus;Zl;wifaeao;\/
ajy;MuvTm;MuolwkdU\ pdk;&drfwBuD; [pfoH? atmfoH? idka<u;oHawGudk
Mum;ae&avonf/ uRefawmfu
olwkdUtm;rajy;MuESifh[k wm;\/ uRefawmfhvdk ajrmif;xJvmcdkMu[k ac:\/
em;raxmifolom
rsm;avonf/ wpfa,mufwavom uRefawmfhtem;odkU vm\/

tdk [kwfrS[kwfygrnfvm;/ wu,fyif olwkdUom;trdjzpfae\/


a':a':nGefUESifhrcifopfwkdUonf armif*dkrm&Dvrf;BuD;ay:wGif uRefawmfwkdUbufqDodkU
ajy;vmaomvltkyfMum;wGifygvmonf/ a':a':nGefUum; rcifopf\vufudkqJGvsuf/
uRefawmfonf olwkdUom;trdqDtjrefoGm;&if;]]a':a': a':a':a&SUqufrajy;eJU? vm vm 'Dudkvm}}
olwkdUonftHUMooGm;Mu\/ olwkdUrsufESmrSm xdwfvefUaMumuf&GHUjcif;jzifh
ysufaeavonf/ acR;awGvnf;
,dkpD;aeonf/
]]a':a':? opfopf a&SUqufrajy;MueJU/ ajy;wmu rvGwfbl;? vm ajrmif;xJvmMu}}
olwkdUonf tajy;&yfoGm;NyD; uRefawmfhtm; aMumifMunhfaeavonf/ uRefawmfu
a':a':nGefUvufudk
twif;qGJNyD; ac:onf/ om;trdonf uRefawmfhaemufodkU vdkufvmNyD;
uRefawmfESifhtwl
ajrmif;xJqif;vkdufMuav onf/
a':a':ESifhrcifopfwkdUonf touf&SLrSm;avmufatmif arm[dkufaeMu\/
tcgwdkif;qdkvQif a':a':onf
tm;vkH;aomolwkdU\ tm;xm;p&mrsufESmrl&mESifh [efyefwkdUudk aqmifavh&Sd\/ ,ckrl
a':a':hxuf
ckd;udk;&mrJUjzpfolr&Sd[k xifp&mjzpfaeavonf/ uRefawmfonf rcifopftm; wpfcgrQ
rQavmuftm;i,faeaom tjzpfwGif rawGUjrifzl;acs/ uRefawmfonf
a':a':\tm;udk;&m? rSDcdk&mjzpf&ef
BudK;pm;&onf/ tm;i,fae&Smaom rcifopftm; uRefawmfvIdufvIdufvSJvSJ
oem;vmavonf/
]]ajrmif;xJrSm NidrfNidrfxdkifaeMuygaemf/ AkH;qdkwm ajrBuD;ay:uswmeJU wpfNydKifeuf uGJNyD;
AkH;uGJtpawGeJU
AkH;qefawG[m ab;vGifhpOf wwfwmyJ/ 'Dawmh b,ftumtuG,frS r&SdwJU
rwfwwf&yfaeoludk
rSefzkdUodyfvG,fulw,f/ ajrBuD;ay:tm;vsm;arSmufae&if oufomw,f? xdrSefzdkU
enf;w,f/
usif;xJ0ifaeoltwGuf ydkNyD; xdrSefzkdU enf;w,f/ AkH;u acgif;ay:wkduf&dkufus&ifom
xdzkdU&Sdw,f/
acgif;ay:udkwkduf&dkufuszkdUqdkwm vnf; xDaygufwmxufawmif cufao;wmyJ}}
uRefawmfonf AkH;BuJjcif;ESifhywfouf Mum;zl;wmawG? zwfzl;wmawGudk &kwfw&uf
trSwf&NyD;

ajymjyaeavonf/ a':a':ESifh rcifopfwkdUonf ajymjy aom tcsufrsm;udk


oabmaygufMu[ef wlonf/
wpfpwpfp aMumuf&GHU pdk;&drfrIawG ajyoGm;[efwlonf/
a':a':]]uHaumif;axmufrvkdU ighwleJU awGU&w,fuG,f}}
rcifopfurl tm;wufvmaom rsufESmjzifh uRefawmfhtm; Munhfvkduf\/
uRefawmf]]q&mazwkdUaum? a&Ta&Taum b,frSmvJ}}
a':a':\rsufESmwGif pdk;&drfaMumifhMujcif;wkdUonf csif;eif;0ifa&mufvmjyef\/
]]rif;wkdUq&mu ausmif;oGm;w,f? ra&Topfuawmh aps;oGm;w,f? tif;
bk&m;odMum;rvdkU vGwfMuygap}}
aumif;uifrSav,mOfysHwkdUonf wjznf;jznf;a0;oGm;\/
rcifopf]]azazwkdUausmif;em;rSmawmh AkH;cdkusif;&Sdw,f arar? azazawmh AkH;cdkusif;xJrSmyJ
ckdaerSmyJ?
a&Ta&TtwGufom}}
rcifopfonf oufjyif;csvdkufonf/ a':a':um; bk&m;udkom wjyef\/
OMoHMum;&\/ tE&,fuif;&Sif;NyDqdkaom OMoHESifhwlonf/ wu,frl
uRefawmfudk,fwdkif tE&,fuif;
OMooHavm? bmavm wyftyfrajymEdkif/ odkUaomf t&JpGefUNyD; ajrmif;ay:wufvkduf\/
rcifopf]]tkdq&muvnf; bmjzpfvkdU tay:wuf&wmvJ}}
a':a':]][kwfom;yJ bmjzpfvkdU wufwmvJuG,f}}
]]ab;uif;NyDvdkU tcsufay;wJUOMooHeJUwlw,f a':a':&JU/ udpr&Sdygbl;?
av,mOfysHeD;vmjyef&if
vnf;csufcsif; ckefqif;vdkuf&if NyD;wmyJ/ ckeifu uRefawmf 'DvdkvkyfaewmyJ?
ckefqif;vdkuf?
wufMunfhvkdufeJUyJ}}
a':a':ESihfrcifopfwkdUonf uRefawmfhtm; tm*vlpGrf;aumif;BuD;tjzpf ESifh
armhMunfhaeMuonf/
aumif;uifudk armhMunhf\/ t&yfudk;rsufESm vSnfhMunfh\/ avm,mOfysH
wpfpif;rQrjrif&/
vlawGvnf;&Sif;ae\/ ,mOfwpfckrQvnf; oGm;vmjcif;r&Sd/ ta&SUawmifbufwGif
rD;cdk;vkH;BuD;rsm;udkjrif&avonf/

]][m rD;awGavmifaeNyDxifw,f}}
a':a':]]b,fbufqDrSmvJ}}
]]AdkvfwaxmifbufqDu xifwmyJ a':a':}}
a':a':]]bk&m; bk&m; cufukefygNyD}}
ppfbufrS um;wpfpD; armif;oGm;avonf/ NyD;awmh ykvdyfarmfawmfqdkif u,fESifh
ykvdyfum;rsm;/
twefMumawmh rD;owfum;rsm;/
OMoH &yfoGm;avNyD/
]]uJ ab;tE&,f uif;oGm;NyD a':a':? AkH;BuJav,mOfysHawG jyefoGm;MuygNyD?
wufMuygawmh}}
a':a':ESifhrcifopfwkdUonf cyf&GHU&GHUjzihfyif wufvmMuonf/ rcifopfonf
vufudkify0gESifh rsufESmudk
acR;okwfae\/ a':a':um; tusvufjzifh acR;okwf\/ olwkdUonf ajrmif;eHab;wGif
twefMum&yfNyD;
[dk[dkonfonf tuJcwf MunhfaeMuav\/
q,frdepfavmufMumaomtcg vlrsm;vIyf&Sm;oGm;vmaeonfudk awGU&avonf/
tcsKdUum; txkyftydk;udk
&Guf? tcsKdUrSm xrf;oGm;Muonf/ vefcsm;ukvm;tcsKdUonf olwkdUtxkyfESifh
tdk;cGufrsm;udk
wifoGm;aeMuonf/
a':a':nGefU]]uJ a':a':wdkU tdrjfyefOD;r,f}}
]]uRefawmfvdkufydkUr,fav}}
uRefawmfonf tdrfay:wufNyD; vufqJGtdwfudk xm;cJUonf/ wHcg;udk
aomhcwfydwfxm;cJUNyD;
a':a':wkdUtm;vdkufydkUavonf/ tdrfa&SUxGufarQmfaeaom a':a&TopfudkawGU&avonf/
raovdkU
awGUMuonf/ 0rf;omtm;& EIwfqufMu\/ ar;Mu\/ a':a&Topfonf rcifopftm;
zufxm;onf/
olwkdUonf rcifopf\taz OD;a&Tazudk pdk;&drfBuD;pGmESifh apmifharQmfaeMujyef\/
uRefawmfu
apwemawGydkvmum]]uRefawmfoGm;&Smay;r,fa':a':}}

a':a':nGefUu NyKH;ae\/ a':a&Topfurl rsufESmxm;wif;wif;jzifh]]aeygap armifwifxGef;&,f? uav;rSr[kwfbJ ab;uif;NyDqkd&if udk,fhtdrfudk


csufcsif;jyefvm&rSmaygh/
olUr,m;? olUESr? olUorD;twGuf ol pdk;&drfwwf&rSmaygh rif;ylzkdUrvdkygbl;}}
a':a&Topfonf odkUuvdk uRefawmfhtm; bkususajymonfrSm
olUe*dk"avhaMumifhomru
rcifopftay:wGif uRefawmfu opmrJUcJUonfudk &IwfcsuefUuGufvkdaomaMumifh
wrifajymjcif;vnf;
jzpf[efwlavonf/ a':a':nGefUESifh rcifopfwkdUum; uRefawmfhtm; tm;wkHUtm;emESifh
MunfhNyD;aeMuonf/
4if;jyifolwkdUtm; ulnDcJUonfudkvnf;aumif;? q&maztm; &Smay;rnf[k
qkdjcif;udkvnf;aumif; pdwfxJrS
usdwf aus;Zl;wifaeMu[efwlavonf/ olwkdUom;trdonf tdrfxJ r0ifMuao;bJ
ra,mifrvnfESifh
&yfaeMuonf/ uRefawmfuvnf; olwdkUteD;rSm &pfoD&pfoD vkyfaeavonf/
a':a&Topfonf
uRefawmfwkdUtm; MunfhNyD; udk,fhtwGif;oabmudk zkH;zdxm;wwfol
r[kwfonftm;avsmfpGm
rsufapmif;xdk;vdkuf EIwfcrf;plvkduf? aqmifhvkdufatmifhvdkufvkyfaeavonf/
twefMumawmh]][JU rda&Topf? vmtdrfxJudk? a[harmifwifxGef;? rif;vnf;oGm;csif&moGm; ayawmh?
udka&Tazudkawmh
oGm;&SmraeeJUawmh}}
rcifopfum; a':a&TopfaemufodkU aMumufaMumufESifh vdkufygoGm;aovnf/
uRefawmfonf
&Suf&SufESifhra,mifrvnfjzpfNyD; xGufcGmvmcJUavonf/ a':a':nGefUum;
tm;wkHUtm;emESifh uRefawmfhtm;
MunfhNyD; pum;wpfcGef;rQrajymbJ awmif;yefvsuf usef&pfcJUavonf/
uRefawmfum; a':a&Topftm; pdwfrqdk;yg/ udk,fhtjypf udk,fem;vnfNyD; jzpfonf/
uRefawmfhrSm
vdkjyKrljcif;rsKd;ESifh xdkufaomol jzpfayonf/ okdUaomf 0rf;enf;aMuuJGjzpfrd\/
rcifopftm;
vufvGwf&avNyDwum;[lvnf; owd&vmjyefay&m b,fwkH;urQESifhrwlatmif
ESajrmaerdavonf/
tpm;rxdk;Edkifaom qkH;&IH;jcif;[kvnf; xifvkdufayonf/

aeu tawmfyifylaeonf/ aeylusJusJwGif vlrsm;onf a&TUajymif;aeMu\/


wpfzufodkU OD;wnfum
nDnmpGm a&TUajymif;aeMuonf r[kwf/ tcsKdUu ta&SU? tjcm;tcsKdUu taemuf?
onfhjyif tcsKdUu awmif?
usefwcsKdUu ajrmuf? a&mufwwf&m&m a&TUajymif;aeMuonf/ ukvm;? Arm? w&kwf?
ujym;vlrsKd;pkH
a&TUajymif;aeMuonf/ tcsKdUum; txkyfudkacgif;rSm&Guf vsuf? tcsKdUrSm xrf;vsuf?
tcsKdUtcsKdUrSm
,lEdkiforQom 0efxkyf0efydk;wkdUudk ,mOftrsKd;rsKd; wifaqmifum ajymif;a&TUMuonf/
vefcsm; jrif;vSnf;?
pufbD;? cs,f*g&D? x&yfum;? bwfpfum;? qvGef;um;/
uRefawmfonf vltcsKdUESifhtwlwl uGrf;NcHblwmBuD;bufodkU vkdufygvmcJUavonf/
vltrsm;onf
&xm;jzifh a&TUajymif;&ef pka0;vmMuonf/ odkUaomfrD;&xm;tvkyform;rsm;udk
rawGUjrif&/
blwm&kHtvkyform;rsm;onf tvkyfrSm pdwfr0ifpm;Edkif/ wm0efusae&mrsm;rSm raeEdkif/
uRefawmfonf ckH;wHwm;BuD;udk ausmfjzwfcJUonf/ [dkbufa&mufonfqdkvQifyif
AkH;xdNyD;aoaeaom
tavmif;rsm;udkawGU&awmhonf/ uRefawmfhtzkdUjrifuGif;um; ppfBuD;\
yxrqkH;awGUjrif&aom
aoG;pGef;aeonfh 'Pf&m'Pfcsufrsm;aywnf;/ a[m[dkbufrSm
tm;vsm;arSmufBuD;aoaeonf/
acgif;jywfBuD;ESifh/ 0if;x&HtkwfwdkifrSm MunfhvdkufygOD;/ vlwpfa,mufrSDxdkifvsuf
aoaeonf/
acgif;idkufpdkufusvsuf &ifbwfrSm aoG;uGufBuD;ESifh/ onfbufu tavmif;rSmum;
'l;wkyf&if; vJusum
aoqkH;oGm;aom ukvm;rBuD;jzpfonf/ tavmif;awG tavmif;awG/
uRefawmfhacgif;rSmrl;vmonf/ rsufpdawGu a0vmonf/
pdwfraumif;vdkufonfhjzpfjcif;/
uRefawmfonf taemufbufodkU avQmufcJUonf/ aeylvkdUyl&rSef;rod/
vrf;ay:uvlwdkif;vnf;
uRefawmfhvdkyif jzpfavonf/ ql;avwHwm;BuD;udk jzwfcJUavonf/ c&D;onfwif
bwfpfum;rsm;um;
vkH;0&yfpJoGm;\/ qdkifawGtm;vkH; ydwfxm;onf/ r*dkvrf;oGm;zkdU pdwful;rdonf/
rjrrSDwkdUwkduf

AkH;rsm;xdvkdUNydKavNyDvm;/ rjrrSDaum b,fvdkaeygvdrfh/ vGwfrSvGwfygavp? AkH;rsm;


xd&ifaum/
okdUuvdk ruif;&mruif;aMumif;awGaMumifh aMumifhMupdk;&drfrIawG ay:vmapvifhupm;
rjrrSDxHodkUum;
b,fenf;ESifhrQ roGm;awmh[k pdwfudk ydkif;jzwfvdkufavonf/ rjrrSDum;
tem;udyfrdvQif &kef;xGufr&aom
ydkufuGefBuD;ESifhwlonf/ tm;emvdkUoGm;oGm;? oem;vdkUulnDcsifvkdU oGm;oGm;?
oGm;csifvkdU
oufoufoGm;oGm; olUtem;oGm;rdvQif uRefawmfhb0onfepfrGef; awmhrnf[k
xifvkdufao;onf/
&ufpuf&mrusaybl;vm;? vlpdwfuif;&m rusaybl;vm;? ppfab;'kuusa&mufaecsdef
rjrrDSwpfa,mufwnf; ckdudk;&mrJU jzpfraeaybl;vm;/ udk,fhpdwfEdkif&if NyD;wmyJ?
wm0eftwkdif;
ulnDvdkufNyD;awmh udk,fhbmomudk,f &Sif;&Sif;aevdkuf/ pdwfxJrSom odkUuvdk
awGa0aeonf/
ajcaxmufurl armif*dkrm&Dvrf;twkdif; ta&SUbufodkUom avQmufvmcJUayonf/
xdkUaemuf
yef;qdk;wef;vrf;wpfavQmufESifh za&Zmvrf;wpfavQmufudkMunfhonf/
AkH;tcsufrsm;pGmxdaom
ae&maywnf;/
uRefawmfhvdkyif avQmufMunfhaeMuaom vli,fawG tawmfrsm;aeavNyD/
za&Zmvrf;ESifh yef;qdk;wef;axmifh av;xyfwkdufBuD; atmufqkH;xyfrS
vufzuf&nfqdkifrS ukvm;trsm;qkH;
AkH;xdonf[k qkdMuavonf/
yvufazmif;ay:rS tavmif;awGudk b,folrQ ra&TUao;/ wkH;vkH;yufvuf
aoaeMuonfrSm jrifraumif;/
rawmfwmawG ay:ae zkH;zdolr&Sd/
vlwpfa,mufonf avSum;ay:rSm acGacGuav;aoaeonf/ opfyifcGMum;wpfckwGif
tavmif;wpfavmif;onf cGpD;vsufom;aeonf/ rnfuJUodkU a&mufoGm;onfudk
cefUrSef;yif r&acs/
acgif;jywfaomtavmif;? vufjywfaomtavmif;? ajcjywfaomtavmif;?
tavmif;awG tavmif;awG/
ra&Edkif[k xifrdawmh\/
jrif;wpfaumifonf ajcav;zuf 'l;axmufvsuf acgif;a&SUpdkufum aoaeavonf/
bm'Pf&mrQr&Sd/

vdkufMunfhaeolwpfOD;u AkH;pufuGif;rd aooGm;[ef&Sdonf[k xifaMu;ay;\/


wpfa,mufurl
AkH;uGJaomt&SdefaMumifh wkefvIyfoGm;NyD; tonf;ESvkH;a<uum aoonf[k
,lqavonf/ jrif;aoovdk
'Pf&mray:bJ aoaeaom vlaotavmif;awGudkvnf; awGU&ao;onf/
uRefawmfhrSm wpfoufESifhwpfudk,f rQaoausysufpD;onfudkwpfcgrQ
rBuKHawGUzl;ojzifh
MuufoD;arG;nif;awG xaeonf/ &ifxJrSm zdkvIdufaeonf/
acgif;xJrSmrl;aemufaeonf/
udk,fhudk,fudk,f okH;oyfMunfhrd\/ olwdkUvdkao&rSm aMumufaevdkUvm;/
uRefawmfraMumufyg/ apmapmu
aMumufvkdUajy;vTm;olawGom olwkdUvdkaoukefMuonf/ blwm&kHem;rSm
aoaeolawGonf uRefawmfha&SUrS
jzwfajy;MuolawG? uRefawmfu raMumufMuESifh rajy;MuESifh[k ajymvdkufolawG
jzpfaumif;jzpfayvdrfhrnf/
taoaumifwdkUu wapjzpfNyD; ajcmufrnfudkvnf; uRefawmfraMumuf/
uRefawfmum;wapudk
,kHolr[kwf/ oem;MuifempdwfawG ,kdzdwfaeNyD; MuufoD;arG;nif;awG xaeavovm;?
&ifzdkaeavovm;/ onfvkdvnf; [kwfrnfrxif/ aoolawGudk oem;awmhoem;\/
odkUaomf ppfjzpfvQif
AkH;BuJrnf/ AkH;BuJvQif vlwGxdrSefNyD; aornf/ um; obm0wnf;om[l
at;pufwnfNidrfpGm
aojcif;udk vufcHvdkufNyDjzpfojzifh oem;jcif;jzifh &ifwGif;rSm zdkvIdfufzkdU
taMumif;r&Sdyg/
MuufoD;arG;nif;xjcif;? &ifzdkjcif;ponfwdkUrSm aMumufpdwf? oem;pdwf paom
pdwfrsm;ESifh qdkif[efr&Sd/
vdk[mawGjzpfNyD; vdk[mawGudk jrifvQif vdkyif MuufoD;xrnf? &ifzdkrnf?
acgif;aemufrnf/
&[ef;awmfrsm;yifvQif vdk[mawGjrifvQif vdkyif jzpfayvdrfhrnf[k
uRefawmfxifrdayonf/
wpfpwpfp vdkufMunfolawG rsm;vmonf/ wcsKdUu yef;qdk;wef;ESifh
'gv[dkZD(r[mAEKv)vrf;axmifh
aMu;eef;&kH;BuD;wGifvnf; AkH;usonf[k ajymMuonf/ uRefawmfonf xdkae&modkU
oGm;avonf/

oGm;&ifaojcif;? ysufpD;jcif; ponfrsm;udk qifjcifaerdjyefavonf/ tedp? rNrJaom


t&mawGygwum;
t&mawG jzpfysuf&yfawGESifh avmurSm 'kuygwum;/ aMomf
b,f[mudkqkyfzrf; rSwfrSwf?
b,frSm&Sm&Sm olwkdUxJrSm&Sm&Sm udk,fhxJrSm&Sm&Sm twqdkwm rawGUEdkifyguvm;/
tm;vkH; tewomvQif
tESpfjzpfacsonfwum;/
uRefawmfonf udk,fhudk,fudk,f tHUMoaeonf/ igbmhaMumifh vuPma&;okH;yg;awG
xifjrifaeygvdrfh/
igbmhaMumifh tbdrmqefygvdrfh/
&SdwfpyD;,m;u qdkonfr[kwfygvm;/ ajrrIefUrSvmaomvlonf ajrrIefUodkU
jyefoGm;onf/
vlawGaojcif;udk xif[yfaeaom uRefawmfhOD;aESmuftwGif;odkU aumvdyfausmif;wkef;u
oifcJUzl;aom
xdkpmaMumif;uav;onf 0ifvmavonf/
aMu;eef;&kH;BuD;a&SUodkU a&mufaomtcg vlawGtrsm;BuD;
tkHMunfhaeonfudkawGU&avonf/
vrf;rBuD;ay:wGif AkH;usxm;NyD; a&ydkufrsm;aygufum a&vkH;BuD;rsm;
yef;xGufaeavonf/ vlpkxJwGif
ta&;awmfykH ajratmufpcef;rSm raeUu awGUcJUaomvlrsm;udk awGU&onf/ ocifcspf?
ysOf;rem;ocifjrESifh
ocifwifxGef;wkdUjzpfonf/ ocifcspfum; rsufrSefjzKwfxm;\/ rsufrSefjzKwfxm;&kHjzifh
&kyfzsufNyD;
jzpfEdkifyghrvm;/ ocifwifxGef;rSmum; rsufrSfernf;BuD;wyfxm;onf/ ocifjrum;
vkH;0&kyfrzsuf/
trSefrSmum; tcgrsKd;&kyfzsufzdkU rvkdawmhyg/ pkHaxmufonf olU0w&m;
olrvkyfEdkif/ pkHaxmufu
axmufaomfvnf; zrf;rnfholr&Sd/ uRefawmfum; olwkdUudkjrifvQif 0rf;omonf/
uRefawmfwkdU
ta&;awmfykHwyfom;awG ab;roD &efrc &SdMuonf/ okdUaomf olwkdUESifh
oduRrf;onfudkab;vlawG
rodapcsifojzifh olwkdUtm; EIwfrqufcJUay/
urm&GwfurdwfaqGawG ab;tE&m,fuif;Muygavvm;/ urm&GwfrSm AkH;BuJOD;awmh?
rMumrDu
aqG;aEG;jcif;aMumifh AkH;ckdAkH;a&Smif wwfavmufMuayrnf/

rjrifhOD;wpfa,muf b,fvdkae&Smygvdrfh/ *syefzufqpfawGonf wuodkvfudkawmh


AkH;BuJrnfrxif/
rjrifhOD;tm; AkH;u tE&m,fay;rnfrxif/ odkUaomf tdyf&may:rSm acGvJum
zsm;emaeaom rjrifhOD;onf
av,mOfysHoH? AkH;oHawGaMumifh xdwfvefUwMum; jzpf&Smayvdrfhrnf/ tm;udk;&mrJU
jzpf&Smayvdrfhrnf/
uRefawmfhtm; ydkrdk wrf;w&Smayvdrhfrnf/
uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf rjrifhOD;xHodkU OD;wnfaeMuav\/
rjrifhOD;/ wDbDa&m*gESifh ppfwdkufaeaom rjrifhOD;/ uRefawmfhtm; olr\
toufwnfae
rSDcdktm;xm;&mtjzpfjzifh qkyfudkifwG,fwmvsuf aorif;udk tausmuftuef
ckcHae&Smaom rjrifhOD;/
uRefawmhywf0ef;usifum; aorif;udk t&IH;ay;&aom vlaoaumifwkdU\jrifuGif;
uRefawmfonf
xdkjrifuGif;udk pGefUypfvsuf aorif;udkt&IH;ray;aom jrifuGif;jzpfonfh
rjrifhOD;\tdyf&mab;odkU
wpfvSrf;NyD;wpfvSrf; vSr;fvmcJUonf/
vlaoaumif a&TUrnfholvnf;r&Sd? jrKyfrnfholvnf;r&Sd? tysuftpD;awG
z,f&Sm;rnfholvnf;r&Sd?
rD;avmifaeonfudk owfrnfholvnf; r&Sd? c&D;onfwif bwfpfum;vnf;r&Sd?
jrif;vSnf;vnf;rajy;?
vefcsm;vnf;rqGJ/ odkUaomf uRefawmfum; wuodkvfudk b,fodkUb,fvdkoGm;rnf[k
pOf;pm;rae/
uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf aemufrwkHU/ uRefawmfhajcvSrf;rsm;onf rjrifhOD;xHodkUom
OD;wnfaeMuavonf/
wuodkvfbufrSm AkH;wpfvkH;rQrus/
tysuftpD; vkH;0r&Sd? rD;avmifuRrf;jcif;udkvnf;rawGU&/ tcgwdkif;vdkyif
om,mpdkjynfonf/
wuodkvfe,fajrudk awGUjrif&aomtcg rsm;pGm pdwfoufom&m&oGm;avonf/
&efukefxJrSm jrifcJU&aom
&Icif;rsm;ESifh wuodkvfe,fajr&Icif;jcm;em;ykHonf rD;wkwfudkifxm;aom bDvl;ESifh
a&csrf;tkd;udkifxm;aom
trsKd;orD;wkdU\ jcm;em;ykHESifh wlaeavonf/ uHUaumfyifrsm;um; pdrf;vef;NrJ
pdrf;vef;aeonf/

opfwkdyifBuD;rsm;? ydEJ? o&uf? r&ef;ESifh wnif;yifBuD;rsm;um; cgwkdif;vdkyif


wnfNidrfpGm
xD;rdk;aeMuonf/
wuodkvfe,fajrwGif NrdKUxJrSm AkH;BuJxm;aom vIdif;*,ufrsm;rS uif;&Sif;onf
r[kwfacs/
[dkem;onfem;rSm NrdKUxJrSajymif;a&TUvmaom olrsm;udkawGU&\/ 0efpnfpv,frsm;
tjynfhwifxm;aom
um;rsm;? tdrfaxmifypnf;awG wifxm;aom cs,f*g&Drsm;? xif;&SL;aowm? zsmvdyfESifh
xrif;tdk;[if;tdk;rsm;wifxm;aom vefcsm;rsm; ponfwkdUudk [dktdrfonftdrf [dkopfyif
onfopfyif
t&dyfrsm;atmufwGif xdk;qdkufxm;Muavonf/
wuodkvfausmif;BuD;udk 'DZifbmv 8&ufaeU ppfjzpfNyD; aemufwpf&ufwGif
ydwfvkdufNyDjzpfojzifh
ausmif;om;rsm;udkum; rawGU&awmhNyD/
rjrifhOD;aexkdif&m a*[mav;um; cgwdkif;vdkyif at;&dyfomuav;jzpf\/
a&avmif;xm;jcif; r&Sdaomfvnf;
yef;yifuav;rsm;rSm vef;&TifpGmom &SdaeMu\/ a&mifpkHyGifhawGvnf; a0aeavonf/
cgwdkif;vdkyif ydwfxm;aom tdrfa&SUwHcg;rBuD;udk acgufvdkuf&\/ cgwdkif;vdkyif
]at;cif}qdkaom
tapcHruav;onf ajy;vmNyD; wHcg;zGifhav onf/
at;cifum; uRefawmfhtm; aumif;pGmodaeNyDjzpf ]]bmudpygvJ&Sif}}[krar;awmhacs/
odkU&mwGif
uRefawmfu tcef;wGif;rSm &Sdaernfjzpfaom rjrifhOD;tm; toHay;vdkufonfhtaeESifh]]rjrifhOD;&Sd&JUvm;}}[k ar;vkdufonf/ at;cifu acgif;udkom ndwfonf?
bmrQjyefrajym/ tcef;wGif;u
rjrifhOD;xHrSvnf; bmoHrQrvm/ tcgwdkif;qdkvQif uRefawmfhtoHudk tNrJwrf;
em;pGifhae[efwlaom
rjrifhOD; onf ]]udkwifxGef;vm;? 0ifcJUav}}[kac:avh&Sdonf/ ,ck okdUaom
BudKqdkzdwfac:oH
ray:vmay/ uRefawmfhpdwfxJrSm [mwmwmBuD;jzpfoGm;onf/
]][JU at;cif? rjrifhOD; aeaumif;&JUvm;}}
at;cifonf pdwfrcsrf;omaom acG;uav;Munfhovdk rsufpdoi,fESifhom
Munfhaeavonf/
uRefawmfh&ifckefvmonf/

uRefawmfonf pdk;&drfjcif;jzifh wkefvIyfacsmufcsm;vmNyD; tdrfxJrSm [dk[dkonfonf


Munhfvdkufavonf/
{nfhcef;\acgif;&if;buf pBuFefwGif ukvm;xdkifay: rwfrwfxdkifaeaom
vlBuD;wpfa,mufudk
awGUjrif&avonf/ aoQmifBuD;aAGESifh vlBuD;/ olonf zsiftusvuf&SnfESifh
csnfvkHcsnfudk 0wfxm;onf/
olUudk uRefawmfjrifzl;\/ &kwfw&ufaomf b,fwkH;u jrifzl;onf[k rrSwfrd/
oluvnf; uRefawmfhtm;
jrifzl;awGUzl;[efjzifh Munfhaeavonf/ rSwfrdygNyD/ olum;
rjrifhOD;\OD;av;jzpfavonf/ 1300jynfhESpf
ta&;awmfykHtwGif;u NrdKUrausmif;rSm ausmif;om; ausmif;olawG tpmiwfcHaeMupOf
rjrifhOD;tm;
ae&yfXmeDodkU jyefac:oGm;aom vlBuD;aywnf;/
]]OD;av;b,fwkH;u a&mufaeovJ}}
olu xdkif&mrS x&if;]]raeUuygyJ wlarmif&m}}
]]bmudpvJ? tvnfyJvm;}}
]]udkBuD;u olUorD;ac:cJU&r,fqkdvdkU vmcJUwmyJ}}
]]BuKH&yavw,f OD;av;&,f? OD;av;a&mufwkef; AkH;BuJwmeJUqkHaew,f? b,fhES,fvJ
rjrifhOD;
aeaumif;&JUvm;}}
OD;av;\rsufESm tkdoGm;onf/
]]0ifMunhfavuG,f wkdUvnf; rif;udkarQmfaeMuwmygyJ/ rjrifhOD;uawmh raeUnuyJ
rif;vmvdrfhr,fxifaewmyJ}}
OD;av;onf ukvm;xdkifrSm jyefxkdifNyD; ae&pfcJUonf/ uRefawmfu tcef;wGif;odkU
0ifoGm;\/
raeUnuyif arQmfaeaomfvnf; ray:vmojzifh uRefawmfhtm; rjrifhOD;
pdwfaumufaeNyDavm
odkUaMumifhom apmapmu uRefawmf\toH ay;ygvsuf rwkHUjyefbJaejcif;yif
jzpfavoavm/
rjrifhOD;tm; jrifvkduf&&kHjzifhyif uRefawmfhrSm txdwfwvefUjzpfoGm; onf/ tdyf&may:
yufvufuav;aeykHrSm tdyfaeonfESifhrwl? ajrmaeonfESifhwlonf/ rjrifhOD;\
rsufESmrSm 0gNyD;
azsmhaeonf/ em;xifuus? rsufwGif;u a[muf/

toufrS &SLao;&JUvm;/ aoaocsmcsmpdkufMunfhawmhrS tm;enf;pGm


touf&SLaeonfudk jrif&\/
uRefawmfu rsufESmudk aphaphpdkufMunfhaepOf rjrifhOD;onf rSdef;xm;aom
rsufvkH;uav;rsm;udk
zGifhvdkufavonf/ rsufvkH;BuD;rsm;um; cgwdkif;vdkyif 0dkif;pufvsuf&Sdyg\/ odkUaomf
cgwdkif;vdk
rMunfvifawmhacs/ onfhxufydkqdk;onfrSm cgwdkif; uRefawmfhtm; nSKdUavh&Sdaom
xdkrsufvkH;rsm;onf
,cktcg uRefawmfhtm; odyifrodawmhovdk aMumifaeMujcif;jzpf\/
uRefawmf&ifqkdUvmonf/
avoHjzifh]]rjrifhOD;}}
olronf tm;,lNyD; Munfhaeonf/
wkd;wkd;oufomjzifh]]rjrifhOD; b,fhES,faeovJ [if}}
olronf uRefawmfhbufodkU acgif;udktenf;i,fa&TUvsuf vuf[efjzifh
txdkifcdkif;onf/
uRefawmfonf ukvm;xdkifwpfvkH;udk ckwifteD;odkU qGJ,lNyD;xdkifonf/
uRefawmfu olr\ezl;udk vufjzifhprf;onf/ olr\vufudk ,k,pGm udkifNyD;
aoG;wdk;vnf;prf;onf/
rjrifhOD;onf uRefawmf\ ,k,pGm prf;oyfjcif;udk auseyfpGmcHaeonf/
tyl'D*&Db,frQ&Sdonf? aoG;b,frQ
wkd;aeonfudk q&m0efvdk wyftyfrodaomfvnf; tzsm;tjyif;wufaeNyDudk
um;uRefawmfod\/
uRefawmfucyfqwfqwftoHjzifh]]at;cif 'DcPvmOD;}}
aumifruav;rSm jAKef;ceJqdk a&mufvmNyD; vufydkuf&yfaeonf/
]]'DaeUq&m0efvmao;ovm;}}
]]rvmbl;&Sifh}}
]]at;av b,fvmvdrfhrSmvJ? AkH;BuJawmh q&m0efvnf; vefUajy;aerSmaygh? 'DaeUnae
aq;aumwdkufNyD;yvm;}}
]]q&mru 'DaeU aq;vnf;raomufbl;? bmrSvnf; rpm;bl; q&m&JU}}
]]tdk bmhaMumifhvJ}}
rjrifhOD;onf bmrQrajym? jyL;aMumifaom rsufpdjzifh uRefawmfhtm; Munhfvdkuf?
at;ciftm;

Munfhvdkufvkyfae\/
at;cifonf vufydkufvsufom;yif ausmif;oluav;ajzovdk ajzae\/
]]reufu q&m&JU? q&mr[m yufvufukvm;xdkifrSmxdkifNyD; EGm;EdkUaomufr,fvdkU
vkyfaew,f/ uRefru
EGm;EdkUyef;uef,lvmw,f/ jAKef;qdkav,mOfysHoHawG Mum;&wmyJ? NyD;awmh
rkd;BudK;ypfovdkyJ?
aemufcPMumawmh Akef;'dkif;eJU qlaewmyJ/ vrf;ay:rSm vlawGuvnf;
AkH;BuJaeNyDa[hvdkU
atmfNyD;ajy;MuwmyJ/ q&mrvnf; jAKef;qdk ukvm;xdkifu xNyD; ajy;wmyJ/
uRefrvnf; q&mraemuf
vkdufajy;wmyJ/ 'gayrJU ta0;BuD; rajy;Edkifbl;? q&mrav acsmif;awGqdk;vmNyD;
vrf;xdyfu
ikyifBuD;atmufrSm xdkifae&wmyJ/ aoG;awGvnf; tefw,f q&m&JU? aemufNyD;
OD;av;BuD;vnf;
vdkufvmw,f}}
at;cifu ajymaepOf uRefawmfonf rjrifhOD;tm; MuifempGm MunfhNyD;]]jzpfrSjzpf&av jrifh&,f}}
at;cif]]tdrfjyefa&mufawmhvnf; aoG;awGtefao;w,fq&m&JU}}
]]'DaeUwpfaeUvkH; bmaq;rS rwdkuf&ao;bl;? bmrSvnf; rauR;&ao;bl;? [kwfvm;
at;cif}}
]][kwfuJU&Sif}}
]]uJ oGm;? a&aEG;usKdvdkufprf;}}
]][kwfuJU&Sif}}
at;cifxGufoGm;aomtcg uRefawmfonf aq;ykvif;rsm;udk avQmufMunfhonf/
tm;wkd;aq;ykvif;udk,lcJUNyD;]]aq;aomufvkdufOD;aemf jrifh}}
rjrifhOD;onf jznf;nif;pGm acgif;ndwfvdkufonf/ uRefawmfonf olrtm;xlray;NyD;
aq;wpfcGufwdkufonf/ NyD;awmh ausmaemufrSm acgif;tkH;rsm; ckay;NyD;
rSDxdkifapavonf/
]]jrifh&JU AkH;qdkwm t&rf;raMumuf&bl;/ vrf;ay:avQmufajy;wmxuf a&csKd;cef;xJ
0ifykef;wmu
aumif;ao;w,f odvm;/ NyD;awmh wuodkvf e,fajrwkdUvdk ae&mawGudk AkH;BuJwm
r[kwfygbl;/

rD;&xm;wkdU? oabFmqdyfwkdU? puf&kHwkdU? ppftaqmufttkHwkdUudkom AkH;BuJwmyg


jrifh&,f/ ck
b,fhES,faeao;ovJ}}
rjrifhOD;u ajcmufuyfaom avoHwdk;wkd;jzifh]]reufuavmufawmh rqkd;ygbl; reufujzifhav...}}
a&SUrqufbJ ai;aeonf/
]]reufu b,fvdkaeovJ? ajymjyprf;ygOD;}}
olr\rsufvkH;rsm;rSm pdkvmonf/
]]reufjzihf aoawmhrSmyJvdkU xifwmyJ}}
]]tdk bmjzpfvkdU 'Dvdkxif&wmvJjrifh&,f? tNrJwrf; tm;wif;xm;rSaygh}}
rjrifhOD;u a&awmif;ojzifh a&wkduf&onf/
uRefawmfonf rjrifhOD;tm; reufAkH;BuJykHtaMumif;rsm; ajymjycsifonf/ NrdKUxJrSm
vlawGaoykH?
taqmufttkHawGysufpD;ykH? rD;awGavmifykH? vlawGajy;MuykH? 'gawGudkajymjycsif\/
odkUaomfvlrrmrsKd;udk
pdwfrcsrf;omp&mowif;awG rajymtyf[k oabm&NyD; tjcm;pum;udk
pOf;pm;jyefavonf/
EdkifiHa&;tajctaeajym& raumif;aybl;vm;/ EdkifiHa&;pum;onf vlaumif;udkyifvQif
armaprnfjzpf&m
rjrifhOD;tm;qdkvQif tarmqdkUaprnf xifonf/ ab;Oy'f tuif;qHkH;aom pum;udk
&Sm&\/
]]jrifh 'DaeU bmrSrpm;ao;bl;aemf}}
]]rpm;csifbl;}}
]]wpfckck pm;rSaygh? tpm;rsm;rsm;pm;EdkifrS 'Da&m*gudk ckcHwdkufcdkufEdkif r,fr[kwfvm;?
rzwfrpm;csifawmif
a[mvpfaomufygvm; jrifh&,f}}
rjrifhOD;u NyKH;jyonf/ tckrSyJ tNyKH;uav;udk jrif&awmhonf/ okdUaomf 0dkif;pufaom
rsufvkH;BuD;rsm;0if;vufNyD; yg;csKdifhBuD;rsm; ay:omonfhwdkifatmif NyKH;avh&Sdaom
tNyKH;um;
r[kwfawmhay/ NyHK;a&mifuav;om jyEdkifawmh\/
uRefawmfonf at;cifa&aEG;usKdae&modkU vdkufoGm;avonf/ avrD;zdku
w&SL;&SL;jrnfae\/
a&aEG;usufaomtcg udk,fwdkifyif a[mvpfazsmfNyD; rjrihfOD;xHodkU ,lvmcJUavonf/
rjrifhOD;um; ausmrSDxm;aom acgif;tkH;ay:rSm ZufusKd;acGusaeav onf/ jrif&ykH
roufomvSacs/

uRefawmfuxlay;&jyefyg\/ xdkUaemuf a[mvpfudk yef;uefjym;rS xnfhumxnfhum


wkduf&\/
twefMumawmh rjrifhOD;\ ezl;rSm acR;uav;rsm; pdkUvm&m uRefawmfu
vufudkify0gEkEkuav;ESifh
okwfay;avonf/ xdktcg rjrifhOD;onf NyKH;vdkufjyef\/ rsufESmonf tenf;i,f
vef;qwfvmonf[k
xif&onf/
odkUaomf xdktNyKH;Esifh xdkrQaom vef;qwfjcif;wkdUaMumifh uRefawmf tm;rwufyg/
4if;wdkUonfa&epfae&mrSm aemufqkH;tBudrf ay:vmjcif;ESifhom wlonf/
uRefawmfhtxiftm;jzifh
rjrifhOD;onf q,fvkdUr&EdkifatmifepfaeNyD/
rjrifhOD;u tm;,lNyD;]]xGef;uav; jrifhBuD;udk b,fawmh r'&yfpfac:oGm;rSmvJ}}
uRefawmfu rjrifhOD;tm; tdEd,jynfr'&yfpfNrdKUodkUac:oGm;NyD; aq;ukay;rnf[k
ajymzl;onf/
ae0ifoGm;avNyD/ arSmifuvnf; w&dyf&dyfusvmaeNyD/ odkUaomf rD;awGum;
rvif;vmao;/
&efukef\vQyfppftm;ay;a&;pepfum;z&dkz&J jzpfoGm;cJU[efwlonf/
rjrifhOD;\ tar;udkajz&ef cufonf/ trSefudk ajymzkdUcufonf/ uRefawmfum;
wpfoufrS wpfcgBuKHaom
tcGifhta&;udk ,lNyD; ta&;wmfykHBuD;xJwGif yg0ifqifEGJ&awmhrnfjzpfonf/
aumif;uifrS csay;rnfaom
vufeufrsm;udk vufcH&ef c&D;xGufoGm;&awmhrnf jzpfayonf/ xdkudp
r&Sdbl;yifxm;OD;awmh? rjrifhOD;tm;
r'&yfpfodkU aq;ukac:oGm;&rnfqkdvQif roGm;cif vufxyfvQifaomfvnf; vufxyf?
odkUr[kwfvufxyf&ef tNyD;tydkif aphpyfaMumif;vrf;xm;vQifaomfvnf; xm;&vdrhfrnf/
odkUjzpfEdkifygrnfvm;/ rjrifhOD;\ rdbaqGrsKd;awGu oabmwlygrnfavm q&m0efu
cGifhjyKygrnfavm?
uRefawmfrdwfawGESifh &JabmfawGu b,fokdUajymMurnfenf;/
uRefawmfonf tajz&cufaeonfESifh xdkif&mrSxNyD; za,mif;wdkifudk &SmxGef;onf/
za,mif;wdkifxGef;NyD;aemuf olr\ tdyf&mab;wGif xdkifrdjyefaomtcg rjrifhOD;u]]jrifhawmh 'DrSmvkH;vkH;raecsifawmhbl;uG,f? wpfae&m&m oGm;rSjzpfr,f? wpfcgwkef;u
ajymovdkr'&yfpfudk
oGm;wm taumif;qkH;yJxifw,f}}

uRefawmfhrSmrajzbJ raeomNyD/ odkUaomf rjrifhOD;tm; trSefajymNyD; rESdyfpufcsifawmhNyD/


tajctaewGif
arQmfvsihfcsuf ay;xm;jcif;onfom taumif;qkH; r[kwfygvm;/
]]jrifhtazeJU jrifhOD;av;u oabmwlrSmvm;}}
]]OD;av;udkawmh ajymjyNyD;om;yJ? oabmwlygw,f/ tazuvnf; oabmwlrSmygyJ}}
rjrifhOD;onf olr\OD;av;udkyif ajymjyxm;NyD;jzpfonfqdk uRefawmfhrSm
tHUMoaeonf/
uRefawmfhtay:0,f rjrifhOD; ,kHMunfpdwfcsxm; ykHrSmvnf; tHUMop&myifjzpfonf/
uRefawmfum;vkH;0,kHpm;jcif;cHxdkufol r[kwf/ uRefawmfhudkb,frdef;rrS
pdwfcsxm;xdkufonfr[kwf/
rjrifhOD;tm; vufxyf,lrnf? tcspfjzifh toufu,frnf ponfjzifh uwdjyKNyD;cgrSyif
rjrrSDESifh
aemufqkH;awGUMuwkef;u uRefawmfESifhrjrrSDw&m;0if tMuifvifr,m;tjzpfjzifh
ae&rnf[k twif;tMuyf
awmif;qdkcJUao;onf r[kwfygavm/ oem;vSygonf? cspfvSygonfqdkaom
rjrihfOD;tm; opmazmuf&ef
BudK;yrf;cJUonf r[kwfygvm;/ rjrrSDu jiif;y,fom xdkopmazmufrIBuD;
ratmifrjrif jzpfcJU&ayonf/
uRefawmfonf uRefawmfhtay:wGif rQ,kHpm;&Smaom rjrifhOD;tm;
ykdvkdUoem;vmonf/
uRefawmfhtm;vdk pdwfcsxm;aom rjrifhOD;\ &dk;om;jcif;udk twdkif;rod
jrwfEdk;vmavonf/
okdUuRefawmfhtm; ,kHMunfpdwfcspGm cspf&Smaom rjrifhOD;tm; t&ifwkef;u
bmaMumifh wpfOD;wnf;aom
cspfoltjzpfjzifh opmyEuf&dkufESufcsnfaESmifjcif; rjyKcJUrdavoenf;/
uRefawmf,lusKH;r&jzpfrdonf/ ESajrmrdonf/ udk,fhudk,fudk,fvnf; pufqkyfrdonf/
wu,fawmh uRefawmfonfrjrifhOD;udkom tcspfqkH;r[kwfygvm;/
ajcmufESpfvkH;vkH; oli,fcsif;vnf;ru? &nf;pm;vnf;rus &if;ESD;pGm
qufqHaygif;oif;cJUMuaom
rjrifhOD;ESifh uRefawmfwkdUrSm wpfa,muftaMumif; wpfa,muftodqkH;jzpfonf/
wpfa,muftay:
wpfa,mufvdkwm&Sdjznfh? vGefwm&Sd onf;nnf;cHum at;twl yltrQ aeEkdifMuaom
pkHwGJjzpfMuonf/
olrESifh uRefawmfawGUcgpu uawmfurqwfjzpfNyD; pum;rsm;cJUykH? aemuf oifhjrwfNyD;
cifrif&if;ESD;oGm;ykH?

oGm;twl vmtwl pm;twl aecJUMuykH? pdwfxJu cspfaeMuaomfvnf;


zGifh[rajymjzpfykH rjrifhOD;u
zGifh[ajymqdk&ef pum;pykH? tm;vkH;udk owd&aeavonf/
uRefawmfonf rjrifhOD;tm; jzpfcJUorQ taMumif;pkHawGudk zGifh[ajymcsifaeavonf/
rjrifhOD;tm;
opmazmufcJUaom uRefawmf\ Zmwf&Iyfudk azmfxkwfNyD; 0efcsawmif;yef&vQif
raumif;ygavm/
rjrifhOD; ,kHMunfpdwfcspGm cspfaeaom uRefawmfonf wpfqdwfpmrQ
,kHMunfpdwfcsxm;tyfol
r[kwfaMumif; rjrifhOD;tm; todray;vQif w&m;&musygrnfavm/
okdUaomf'gawGajymaejcif;tm;jzifh rjrifhOD; pdwf&IyfoGm;rSm pdk;&ao;onf/
pdwfudkxdcdkufNyD; ,ckyif
tajctaeqkd;aom a&m*gonf ydkvdkUqkd;oGm;rnfudk pdk;&drf&ao;onf/
uRefawmfu pdwfxJrSm csDwkHcswkHjzpfNyD; bmrQrajymbJaepOf rjrifhOD;onf
El;nHUoufomaom toHjzifh]]aiGaMu;ukefusr,fh tcuftcJtwGuf BuH&mr&jzpfaeovm; xGef;uav;&,f?
'DtwGufawmhbmrSryleJU?
jrifhrSmvnf; pkxm;wm&Sdw,f? tazhqDuvnf; xyfawmif;Edkifw,f odvm;}}
rjrifhOD;onf xdkrQaom pum;udkyifcJ,Of;pGm ajym&\/ ajymNyD;armvm\/
cPMumawmhacsmif;qdk;vmavonf/ wu,fawmh uRefawmfu ydkUEdkifOD;awmh
olr\a&m*g
r'&yfpfoGm;csdefrS ay;ygOD;rnfavm [kpkd;&drfrdayonf/ xdkUaMumifh uRefawmfhwm0efrSm
aemuftcsdef?
aemufwpfaeU bmjzpfrnf rjzpfrnfxuf xdktcsdef? xdkaeU? xdkcP rjrihfOD;
pdwfoufom&m&atmif
tvdkuftxdkuf ajyma&;om jzpfonf[k oabm&avonf/
]]aiGa&;aMu;a&;udpaMumifh r[kwfygbl; jrifh&,f? EdkifiHa&;udpawG aMumifh
pOf;pm;aewmyg/ uJ
EdkifiHa&;udpawG? wm0efawGudkvnf; xnfhrpOf;pm;awmhygbl;/ jrifhtwGufqdk&if
bmrqkdvkyfr,f?
jrifhtazoabmwlatmifom tajymvTwfayawmh/ vlBuD;awG oabmwlNyDqkd&if
jrifheJUudk,feJU
csufcsif;oGm;Mur,f}}
rjrihfOD;\ EIwfcrf;ay:0,f tNyKH;uav;orf;vmonf[k xifayonf/
uRefawmfhpum;aMumifh

tm;wufvm[ef&Sdayonf/
]]jrifheJUudk,f oabFmBuD;pD;NyD; oGm;Mur,f/ cktcsdef[m
vIdif;avNidrfoufwJUtcsdefjzpfw,f/
oabFmBuD;ay:r,ftvGefoefU&Sif;wJU yifv,favnif;udk cHoGm;&r,f?
jrpdrf;a&mifxaewJU
yifv,fa&jyifudk Munfhae&wmudku jrifh&JUpdwfudk at;jrapvdrhfr,f/ NyD;awmh
ppfrD;cdk;awGeJU
touf&SLusyfvmwJU &efukef? AkH;oHawG xpfcsKef;aewJU &efukefeJU a0;a0;oGm;wmudku
jrifha&m*gaysmufzdkU
eD;eD;oGm;wmyJ/ r'&yfpfa&muf w,fqdk&if tawmfoufomoGm;r,f? ajcmufvavmuf
aq;ukvdkuf&if
vkH;vkH;BuD; aysmufoGm;rSmyJ odvm;/ NyD;awmh ESpfa,mufom;tdEd,rSm
pdwfat;vufat; okH;av;v
avQmufvnfMur,f/ ausmif;wkef;u ESpfa,mufom; wpf&ufwav
avQmufvnf&wmawmif
b,favmuf aysmfp&maumif;ovJ? pOf;pm;Munfhygvm;/ aysmfaysmfyg;yg; vnfNyD;awmhrS
jrefrmjynfjyefvmMur,f/ tJ'Dtcgusawmh ppfBuD;vnf; NyD;aea&mhr,f?
Nidrf;csrf;aea&mhr,f/
tJ'Dtcgusawmhav jrifh&,f udk,f&,f[mav usef;rmjcif;? aysmf&Tifjcif;?
Nidrf;csrf;jcif;?
tukefjynfhpkHMurSmyJ}}
uRefawmfu ajymaumif;aumif;ESifh ajymaepOf rjrifhOD;onf rSdef; em;axmifae&mu
tdyfaysmfoGm;avonf/ uRefawmfhpum;rsm;onf uav;acsmh aw;*DwESifhyif
wlao;awmh\/
rjrifhOD;onf acgif;tkH;rsm;udk rSDxm;&if; tdyfaysmfoGm;jcif;jzpf\/ uRefawmfonf
olrtm;ayGUvsuf
ausmatmufu acgif;tkH;awG cGmNyD; acgif;atmufodkU ajymif;ay;um ,k,pGm
odyfay;&avonf/
rjrifhOD;Edk;oGm;rSm tifrwefpdk;onf/ tdyfaysmfaeawmhrS olUcrsm a0'emudk arhEdkifonf
r[kwfygavm/
wnfNidrfaeaom olr\rsufESmay:0,f tNyKH;a&mifuav; orf;usef&pfcJUonfum;
rSef\/
uRefawmf\ESpfodrfhpum; rsm;aMumifh rjrifhOD; pdwfoufom&m&oGm;onfum; rSef\/
odkUaomf

uRefawmfhpum;rsm;onf olr\ cEmudk,frS pGefUcGmpjyKaeNyDjzpfaom toufudkum;


&ufMumpGm
wm;rxm;Edkifawmhyg/
xdkUaeU 'DZifbmv 23&ufaeU? aemufwpfaeU jcm;emwmvl;yGJawmfaeU? 'DZifbmv
25&ufaeUwGif
*syefrsm;onf &efukefNrdKUtm; c&pfprwf vufaqmifay;onfhtaejzifh
AkH;BuJcsjyefavonf/
xdktBudrfwGifvnf; wuodkvfe,fajrwGif AkH;rusyg/ okdUaomf tjcm;ae&mwGif
usaomAkH;\ wkefcgrIonf
*,uf&dkufcwfvmavonf/ AkH;oHrsm;? pufaoewfoHrsm; xpfcsKef;aeonfhMum;0,f
rjrifhOD;onf
uGefvGeftedpa&muf&Smavawmhonf/
uRefawmfum; rjrifhOD;\ tavmif;udkyif rjrifvdkuf&awmhyg/ olr\ OD;av;onf
ppfjzpfaeonfhtwGif;
jzpfEdkiforQaomenf;jzifh olr\ arG;&yfXmeDodkU tavmif;udk aqmif,loGm;avonf/
uRefawmfhtzkdUrjrifvdkuf &onfu aumif;ygao;\/ uRefawmfhuav;acsmh*DwoHaMumifh
tdyfaysmfoGm;
aomrjrifhOD;\tNyKH;a&miforf;[ef&Sdaom rsufESmonfom uRefawmfhpdwfxJrSm
pGJusef&pfavaomaMumifh
ygwnf;/
uRefawmfhb0vrf;aMumif;onf vkH;0ajymif;vJoGm;onf[k xifvdkufrd\/
ESpf&ufokH;&uftwGif;
rSmtawGUtBuKHtrsKd;rsKd;jzifh &ifhusuf vmaom vlBuD;wpfa,muf jzpfvmonf[k
oabm&ayonf?
,cifu tckvdk aoG;pdrf;&Sif&SifESifh twkH;t&kH; aojcif;rsKd;awGudk rawGUBuKHzl;cJU/
rsufpda&SUrSm
vdkBuD;rm;aom NydKusysufpD;rIrsKd;awGudk &ifrqdkifzl;cJU/ wpfcgrSrQcspfolESifh
aouJGruGJzl;cJU/
trSefqkdaomf rjrifhOD;uG,fvGef tedpa&mufjcif;aMumifh uRefawmfhudk,fudk,f
rkqkd;zdkwpfOD;vdkxifjrif,laerd
avawmhonf/ tcspfESifh ywfoufNyD; vdyfjymuav; ysH0Jovdk [dkysHonf0J
rvkyftyfawmhNyD/
av;eufwnfMunfzkdU vdkonf[laom todonf 0ifvmcJUavonf/ ppfBuD;udk
pGefUpm;cef;wpf&yftaeESifh

MunfhjrifNyD; ayghaygh wefwef oabmxm;cJUjcif;rsKd;onfvnf; vGifhpOfoGm;aeavNyD/


ppfqdkonfum;
wu,fhqif;&J'kuyguvm;[k em;vnfpjyKygavNyD/ /
70
vufeufudkifta&;awmfykHtwGuf cJavorQ oJa&us
rD;&xm;onf uRefawmfwkdUtm; ajrmufbufodkU ,laqmifoGm;av onf/
rEav;oGm; tqefrD;&xm;jzpf\/ wJGwdkif;rSm vlawGnyfaeonf/ vlpD;wJGrsm;omru
ukefwJGrsm;rSmvnf;
nyfaeonf/ trdk;ESifhwJGrsm;rSmom ru trdk;rygaom wGJrsm;rSmyif nyfaeonf/
&efukefNrdKUBuD;um; a&umwmBuD;aygufusKd;onfESifhwlonf/ vlawG? ,mOfawG?
ukefypnf;awG'va[m
,dkpD;xGufaeavonf/
uRefawmfhrSm xdkifp&mwpfae&m& uHaumif;onf/ xdkifp&mr& rwfwwf&yfvdkufol
vkdufMuonf/
aowmawG tdyf&mvdyfawGay: wufxdkifvdkufolvnf;vdkufonf/ uRefawmfwdkUvdk
0efusOf;olawGrSmum;
Asmyg'r&Sd? 0efpnfpv,frsm;olawGrSmum; Asmyg'awGrsm;vS\/ aysmufrnfpdk;&onfu
wpfrsKd;
uJGrnf&Srnfpdk;&onfu wpfzkH? olrsm;awG wufxdkifonfudk jiLpl&onfu wpfvSnfh/
yJcl;blwma&mufawmhrS aeom;tenf;i,fusoGm;avonf/ c&D;onftcsif;csif;
rdwfqufEdkifMuonf/
az;az;rr ululnDnD qufqHEdkifMuonf/ tvkt,uf wkd;jcif;? qlyljcif;ESifh
&efapmifjcif;wkdUae&mwGif
rQwjcif;? Muifemjcif;ESifh rdwfaqGjzpfjcif; a&mufvmavawmhonf/ 'kutwl
a&mufaeMuaom
uHwltusKd;ay; ppfajy;rsm;ygwum;[laom tod0ifvmavonf/
'kwd,wef; yxrwef;rsm;rSmvnf; jynfhnyfaeonf/ olwkdUxJwGif ajcqefU
rvdkuf&jcif;aMumifh
platmifhaeolawG? aya&npfywfolawG ygvmjcif;aMumifh ESmacgif;&IHUolawG?
acG;awGypfxm;cJU&aomaMumifh
ESajrmwoaeolawG ygvmcJUav&m ywf0ef;usiftajctaeonf wif;rmaeavonf/
&xm;BuD;u
wjznf;jznf; qefwuf&if;aom 'kuawGMum;rSm usifhom;&vmMuavonf/
wif;rmrIawG
avsmhyg;vmavonf/

bk&ifcH qma':refprpfESifh eef;&if;0efqmay:xGef;wkdU\ tpdk;&onf Oa&my


wdkufom;rsm;ESifh
tpdk;&t&mxrf; trIxrf;rsm;tm; &efukefrSm BuHUBuHUcHaeMu&ef paw;yGwf (StayPut)
trdefUxkwfxm;avonf/ odkUaomfBuHUBuHUrcHbJ &efukefrS taMumif;trsKd;rsKd;&Sm
xGufcGmvmolawG
tajrmuftjrm; &Sdavonf/ rD;&xm;vrf;ESifh um;vrf;rsOf;NydKifajy;rdaom ae&mwdkif;
xdkolrsm;tm;
um;BuD;awGESifh awGU&onf/ olwkdUum;BuD;rsm;ay: rSm 0efpnfpv,fawG rsm;vSonf/
AdkvfacG;BuD;rsm;vnf; om;om;em;em; vdkufygcJUavonf/
aumf&if*sD? tl&,m ulvDukvm;rsm;pGmrSm rD;&xm;rSmvnf; ae&mr&?
bwfpfum;ESifhvnf; roGm;Edkif?
&efukefNrdKUrSmvnf; wpfaeUwpf&ufrQ apmifhqdkif;raevdk? rae0HU/ olwkdUonf
aywpf&mvrf;rBuD;tvdkuf
csDwufae Muavonf/ txkyfxrf;vsuf? uav;csDvsuf? aMu;tdk;&Gufvsuf tpkvdkuf
tNyKHvdkuf
avQmufMuonf/ olwkdUonf armfawmfum;ay:rSm cHUnm;pGm ygoGm;aom
acG;BuD;rsm;udk rnfrQ
remvdkayrnfenf;/ wkdUb0u acG;avmuf rS r[efygbJuvm;[k
0rf;enf;aMuuJGjcif;jzpfolu
jzpfrdayvdrfhrnf/
blwmqdkufwdkif; tpm;taomufa&mif;csoludkomru ukodkvfaumif;rI
jyKaeolawGudkvnf; awGU&\/
NrdKUi,fawm&Gmrsm;rS jrefrmvlxkonf AkH;BuJcH&aom &efukefvlxkudk oem;Muonf/
ppfajy;rsm;tm;
u&kPmoufMuonf? apwem,dkzdwfMuonf/ aq;vdyfwnfol? vufzufurf;ol?
a&vSLol?
xrif;xkyfa0ol 'ge&SifawG rsm;vSay\/
uRefawmfum; ppfajy;r[kwf? ta&;awmfykHwm0efESifh c&D;xGufcJUol jpzfonf/ okdUaomf
uRefawmfonfvnf; ppfajy;rsm;ESifhtwl jynfolwkdU\ apwemudk cHpm;&avonf/
anmifav;yifblwmwGif xrif;xkyfa0\/ xrif;u ylylaEG;aEG;udk v,fxJu&aom
ig;ovJxdk;qDjyefcsuf
oHy&moD; qm;pdrfESifhpm;&onf/ NrdefvSayonf/
tcsKdUolrsm;onf NrdKUBuD;rsm;wGif rae0HUMuawmhay/ NrdKUBuD;[lorQ *syefu
AkH;BuJrnf[k

owif;jzpfyGm;aeavonf/ yJcl;rSmqdkvQif AkH;BuJ&kHru *syefESifh


r[mrdwfMunf;aMumif;wyfrsm;
wkdufyJGjzpfvdrfhrnf[k Mum;aeMu avonf/ NrdKUBuD;rsm;rS vltrsm;onf
NrdKUi,frsm;odkUvnf;aumif;?
awm&Gmrsm;odkUvnf;aumif; ppfajy;Mu\/ tcsKdUum; aqGrsKd;om;csif;&Sd&mokdU?
tcsKdUum;
todrdwfaqG&Sd&mokdU? tcsKdUum; ajcOD;wnfh&mokdUajy;Muonf/
tpdk;&&kH;pdkuf&mXmeudk &efukefrS rdwDvmodkU ajymif;rnf[kvnf;aumif;?
rEav;odkUa&TUrnf[kvnf;aumif;?
arNrdKUwGif xm;rnf[kvnf;aumif; owif;trsKd;rsKd;jzpfcJU&m tpdk;& t&mxrf;trIxrf;
rsm;pGmwkdUonf
pdwful;aygufovdk? tqifajyovdk ajymif;a&TUMuavonf/
rD;&xm;onf ajrmufodkU ckwfarmif;vmonf/ wpfpwpfp awmawmif a&ajr
opfyifobm0 &Icif;wkdUonf
ajymif;vmcJU\/ okdUaomf ppfajy;&Icif; um; rajymif;acs/ uRefawmfwkdU &xm;ay:rS
tcsKdUppfajy;'kuonf
wkdUonf qif;Muvsuf? aemufxyf ppfajy;'kuonfwkdUu wufMuonf/
aywpf&mvrf;ay:wGif
armfawmfum;ESifh ppfajy;ol? bwfpfum;ESifh ppfajy;ol? ajcvsifppfajy;ol ponfwkdUtm;
rD;&xm;vrf;ESifh
armfawmfum;ESifh rsOf;NydKif uyfvmwdkif; jrifawGU&avonf/ ppfajy;ukvm;awGMum;wGif
0rf;a&m*gjzpfaeonf[k Mum;&onf/ tcsKdUopfyifrsm;atmufapmifudk trkd;vkyfum
wJxkd;NyD;
zsm;emaeaom ppfajy;rsm;udkjrif&avonf/ wcsKdUae&mwGif ukvm;ppfajy;rsm;Mum;wGif
romrsm;udk
awGUjrif&onf/ ukvm;ulvDrsm; vefcsm;orm;rsm; tvkyform;rsm;rSm &efukefwGif
AkH;'Pf tcH&qkH;jzpf\/
ppfajy;'kuwGifvnf; tBuD;qkH;cH&olrsm; jzpfavonf/
odkUajymif;vJaom ppfajy;&Icif;onf uRefawmfESifh xufMuyfvdkufyg cJUavonf/
xkdrQruao;
uRefawmf\ c&D;pOfqkH;aomfvnf; ppfajy;'kuonfwdkU\ c&D;um; rqkH;ygacs/
uRefawmfonf uRefawmfh&GmodkUr0if? tjcm;wpfae&mrSaeNyD; oli,fcsif;a[mif;
a,mufzawmf
ocifbaztm; ac:,lvkdufavonf/ &GmodkU uRefawmf0ifvQif vlawGodrnf/ ykvdyfu
aemufvkdufaernf/

xkdUaMumifh udk,fa,mifazsmufvdkuf&jcif;jzpfavonf/ ocifbaz uRefawmfhxHodkU


a&mufvmaomtcgvnf; olUtm; &kyfzsufcdkif;&avonf/ NyD;rS olESifhuRefawmf
qnfBuD;&GmodkU
oGm;Muavonf/
qnfBuD;&Gm ajrmufbuf&Sd &Gmuav;wGifrSm cPomem;Muonf/
pnf;&kH;NyD;om;jzpfaom &Gmom;rsm;xJrS
pdwftcs&qkH; vlav;a,mufwkdU tm;ac:NyD; awmypfxGuf&ef[k owif;vTifhvsuf
awmxJodkUvmcJUMuavonf/
naeig;em&DomomavmufwGif udkaexGef;ESifh uRefawmfwdkU a&G;cs,fxm;cJUaom
av,mOfysHrS
vufeufcsay;rnfh ae&modkU a&mufMuavonf/
awmBuD;tv,faumifrS uGufvyf/ xdkuGufvyfxJrSm acgif;wkH;ajymifaeaom
awmifurluav;/
uRefawmfwkdUonf awmifurluav;ay:rSm &yfem;Muonf/
aevkH;BuD;onf taemufbuf awmwef;xdyfzsm;ESifhxdaeavNyD/ ajrmufbufu
avat;onf
wokefokefwkdufcwfvmae\/
xef;wuform; uHxdkufonf xef;&nfykvif;ESifh t&ufykvif;rsm;udk vG,ftdwfESifh
vG,f ,lcJUavonf/
tkef;rIwfwpfvkH;wnf;ygvm\/ uRefawmfESifh ocifbazwkdUum; xef;&nfudkom
aomufMuavonf/
&Gmom;rsm;um; t&ufudk aomufMu\/
&Gmom;rsm;u uRefawmfhtm; ,cifwpfacgufu ae&modkU uRefawmfESifhygvmcJUaom
udkaexGef;taMumif;udkar;Muavonf/ udkaexGef; ,ckb,fa&mufaeonfudk
uRefawmfudk,fwdkifrod/
odkUaomf rodaMumif;udk rajymbJ udpwpfckESifh tjcm;wpfae&mokdU oGm;aeaMumif;
ajymjy&avonf/
aevkH;BuD;onf taemufawmwef; aemufuG,fodkU qif;oGm;avonf/
wdrfawmifwdrfwkdufuif;pifaom
aumif;uifonf jymae\/
uRefawmfuxdkif&mrSxNyD;]]uJ tvkyfpMuOD;pdkU}}
&Gmom;wpfOD;u]]bmvkyf&rSmvJ q&mav;&JU}}
]]opfyifav;yifrSm tvHjzLxdk;wifxm;&r,f? NyD;awmh rD;zdkav;zdk zkd&r,f}}

tjcm;&Gmom;wpfOD;]]'Dvdkvkyf&kHeJU aumif;uifay:u vufeufawG usvma&mvm;Asm}}


uRefawmfu oa&mfawmfawmfvkyfNyD; &,fvkdufonf/ NyD;awmhrS]]'DvdkAs? 'Dem;wpf0dkufudk av,mOfysH vmvdrfhr,f? aeUvm&if tvHjzLav;ckudk
jrifvdrfhr,f? nvm&if
rD;zdkav;zkdudkjrifvdrhfr,f? 'DawmhrS 'Dae&mrSm uRefawmfwkdUapmifhaew,fqdkwm
wyftyfodNyD;
av,mOfysHay:u vufeufawG csay;vdrfhr,f}}
yxr&Gmom;u rsm;pGmtHUMoae&mrS]]aMomfav,mOfysHvmrSmvm;? 'Dwpfcgawmh av,mOfysHudk jrifzl;&OD;awmhrSmyJaemf}}
ocifbaz]]udk&ifwifxGef; tvHjzLxdk;zdkUu reufjzefrS vkyf&ifjzpfwmaygh? aeUcif;rS tcsufjyzkdU
r[kwfvm;?
ckvkyf&rSmu rD;zdkzdkU? 'grS 'DaeUn tcsufjyEdkifr,f}}
uRefawmf]][kwfw,f? rif;ajymwmrSefw,f? rD;zdk&r,f}}
&Gmom;rsm;um; a0SUuGif;jyifaeaom EGm;rsm;ESifhwlvmonf/ vIyfvIyf&G&GjzpfaeMuonf/
cg;awmif;usKdufolu usKdufaeMuonf/
yxr&Gmom;]]uJajym b,frSmzdk&rSmvJ}}
]]a[m'D awmifurl&JU ta&SUtaemuf awmifajrmuf plpl;t&yfawGrSm 'DuaeNyD;
cJwpfypfavmuftuGmpDrSm
zdk&r,f? a[m'DcsKHpyfatmufrSm rD;zdkwpfzdk i,fi,fuav;zdk&r,f}}
'kwd,&Gmom;]]uJ ocifbazBuD;u tv,frD;zdkudkzdk? wkdUrsm;wpfa,mufwpfzkdpD av;ae&mrSm zdkr,f}}
olwkdUonf toD;oD; wm0efcGJMuonf/ udk,fhbmomudk,f xif;acG,lMu&onf/
wwd,&Gmom;]][-ighrSm rD;jcpfrygbl;}}
uHxdkuf]]ighrSm rD;cwfygw,f}}
yxrESifh 'kwd,&Gmom;wdkUrSmvnf; rD;jcpfrygcJUMu/ ocifbazrSmrl
rD;jcpfygvmavonf/
uRefawmf]]rD;zdkudkom tqifoihfvkyfxm;yg? uRefawmfu rD;jcpfvdkufay;rSmaygh}}
odkUjzifh rD;zdkawGjyifMuavonf/ wu,fawmh nvkH;ayguf rD;&IdUzdkU xif;acG&onfrSm

vG,fulonfr[kwfay/ tawmfMumrS NyD;avonf/ rD;zdkrsm;jyifqifNyD;csdefwGif


arSmifvmavNyD/
ESif;awGvnf; a0vm\/ &moDOwkvnf; tawmfyifat;vmavNyD/
4if;aemuf rD;zdkrsm;udkrD;vdkufnSdMu\/ wjznf;jznf; rD;awmufrsm; xvmav\/
cPMumaomtcg uRefawmfwdkU ajcmufa,mufpvkH; tv,frD;zdkrSm pkrdMuavonf/
rD;zdkrSm
csKHuG,fxm;ojzifh txufrS rjrifEdkifyg/ txufrS rD;zdk av;zdkom jrif&rnfjzpf\/
rD;zkdrSm rD;vIH&if; ,ckyifav,mOfysHvmonfudk jrif&awmhrvdk aumif;uifodkU
rMumcP armhMunhfMuonf/
av,mOfysHoHudk em;pGifhMuonf/
av,mOfysHum; rvm/
uRefawmfwdkUrSm vufzuf&nftdk;? vufzufajcmuf? trJajcmuf? qDESifh qm;rsm;
ygvmcJUavonf/
uHxdkufonf a&&Sdaom &dk;okdUoGm; a&o,fcJUavonf/
]]aomufusKd;enf; orifawG a&aomufqif;vmwmeJU oGm;wdk;w,f/
rypfcJU&wmemwmyJ}}
yxr&Gmom;]]owdeJUvkyf armifa&U? orihfaemufu usm;ygvmwwfw,f}}
uRefawmfonf MuufoD;awG jzef;ceJ xoGm;avonf/ apmapmu
awm&Jwd&pmefwdkU\ ab;udkawG;yif
rawG;rdcJUacs/
vufzuf&nfMurf;wpftdk;ESifh trJajcmuf wpfyef;uefukefaomtcg rD;ykHawGqDodkU
oGm;Mujyefavonf/
rD;awmufrjywfatmif rD;xdk;ay;Mu&\/ tv,frD;zdkwGif uRefawmfwkdUvlpk
pkrdMujyefaomtcg uHxdkufwGif
a&Muufwpfaumif ygvmavonf/ acgif;rSmaMurGaeNyD; vnfqHawGrSm
aoG;awGvl;ae\/
ocifbaz]]a[h rif;b,fvdk&vmovJ}}
]]a&pyfu csKHatmufrSm awGUwmeJU acsmif;NyD; &dkuf,lvmwmyJ}}
uRefawmfwkdUonf aemufwpfem&DomomrQ MuufESifhtvkyfrsm;aeMu avonf/
MuufudknSyfESifhnSyfNyD;
tarG;rEkwfbJ rD;uifonf/ tawmfteHUqdk;\/ aemufrS ta&cGHudk cGmcsNyD;
qDESifhqm;vl;ay;onf/
vufzuf&nfMurf;wpftdk;ESifh jrnf;Mu&m t&om&SdvSayonf/

,ckxd av,mOfysHum; rvm/ av,mOfysHESihfwlaom ykpOf;rQrvm/


av,mOfysHoHESihfwlaom
eus,faumiftoHudkrQ rMum;&/
oef;acgifausmfavNyD? tdyfidkufvmMu\/
ESpfa,mufwpfvSnhfpD uif;apmifh&ef qkH;jzwfNyD; usefav;a,mufu tdyfMu\/
uRefawmfwkdUtdyf&ykHudk
MunfhygOD;? rD;zdkESifhcyfeD;eD;rSm tifzufBuD; rsm;udk cif;Muonf/ tifzufrsm;ay:rSm
vG,ftdwfrsm;udk
acgif;tkH;NyD; vkHcsnfNcHK tdyfMu&onf/ rD;zdkbuf rsufESmjyKtdyfvQif ausmat;onf/
rD;zdkausmay;NyD;
tdyfvQif a&SUu at;onf/
onfvdkESifh rdk;pifpifvif;avawmh\/
vufeufcsay;rnfh *syefav,mOfysHum; rvmacs/ uRefawmfhpdwfxJ
wGifoHo,0ifvm\/ wkdUtvkyfu
[kwfrS[kwf&JUvm;/ odkUaomf&Gmom;rsm; oHo,0ifvmrnfudk pdk;&drfonf/ olwkdUu
uRefawmfwdkU tvkyfudk
txifao;oGm;rnfudkvnf; umuG,f&rnf/
]]tpDtpOfawGuawmh vkyfNyD;om;yJAs/ av,mOfysH[m vmawmhvm&rSmyJ/ 'gayrJU
'DvdkeJUwlw,f?
av,mOfysHu aeUcif;wpfacguf vmNyD; tvHjzLxdk;xm;wmudk Munfh&OD;r,f/
tJ'Dtcsufjywmudk jrifNyD;rS
ae&maocsmNyD; nwpfcg xyfvm&r,f/ nusawmh rD;tcsufjywmudk MunfhNyD;
vufeufcsay;r,f/
ckuRefawmfu ysmavmifcwfNyD; aeUcif;tcsufrjy&ao;bJeJU nrSmrD;tcsufjyrdw,f?
'kuygyJAsm
rSm;oGm;w,f}}
ocifbazu uRefawmfhtm;oa&mfNyKH;uav;ESifh]]rif;[mu bkef;BuD;xdyfacgufNyD;rS uefawmhwmudk;uG}}
&Gmom;awGurl uRefawmfhtm; oufnSmpGm MunfhNyD; bmrQrajymMuay/
uRefawmf]]uJAsm opfyifawGay:rSm tvHjzLxdk;MuOD;pkdU&JU}}
uRefawmfhrSm tvHvkyfp&m ydwfpom ygvmcJUonf/ bmrQtqifoifh
vkyfvmcJUonfr[kwf/
tyfcsnfBudK;yifrygcJU/

uRefawmfwkdUonf jzpfovdkyif tvHav;ck vkyfMu&avonf/ "m;rESifhyifydwfpudk


jzwfMu&\/
ydwfpudkyifqkwf BudK;vkyfMu&\/
t&yfav;rsufESmpl;pl;wGif&Sdaom opfyifBuD;rsm;ay:wGif tvHjzLxdk;Mu &avonf/
wpfaeUcif;vkH; awmxJrSm bmvkyfMurnfenf;/
&GmxJjyefvkduf? awm0ifvdkuf vkyfaejyefuvnf; vlawG rouFmp&m jzpfrnf/
tajctaeysufrnf/
trJvdkufxGufaeygonfqdkvQif &Gmtjyefom;aumifudk xrf;jyefEdkifrS jzpfrnf/
xdkUaMumifh awmxJrSm qufaeMu\/ opfyifBuD;rsm;atmufwGif tifzufwJi,f
aqmufMu\/
0g;usnfawmufESifh xrif;csufpm;Mu\/ xrif;[if;csuf&ef qef? ig;yd?
MuufoGefponfwkdUudk
vdkvQifxef;awmwJ rsm;odkU uHxdkuftm; oGm;NyD; ,lap&\/
aemufnwGifvnf; yxrnuuJUodkUyif rD;zdk apmifhMujyefavonf/
vufeufcsay;rnfh
av,mOfysHum;rvm/ &Gmom;wdkUonf pdwfysufMu\/ olwkdUxufydk ocifbazu
pdwfysuf\/
ocifbazudk uRefawmfu ZGJr&Sd[k tjypfwifavonf/
ocifbaz]]aemuf b,fESn apmifh&OD;rSmvJuG}}
uRefawmf]]tm;vkH; ckESpfn apmifh&rSmqdkawmh aemufig;nusefao;w,f}}
trSefrSm XmecsKyfu okH;napmifh&efom nTefMum;cJUavonf/ uRefawmfum;
arQmfvifhcsufenf;vmavZGwfvkyfcsifvmav jzpfayonf/ ikyfrdoJwdkif wufEdkif
zsm;a&muf[laom
pum;udkvufokH;jyKaeavonf/
ocifbazonf aemufig;napmifh&r,fqdkaomtcg csLoHygatmif nnf;avonf/
]]rif;[m jzpfEdkifr,frxifygbl;uGm? b,faeUb,fnb,ftcsdefrSm csay;r,fqdk&ifvnf;
[kwfao;&JU? 7
nawmifqdkawmh tpdk;&zrf;r,fqdk rif;wdkU igwkdU*GdceJ rdaeavmufNyD}}
&Gmom;wdkUvnf; pdwfysufykHjyMuonf/ twdtvif;um; zGifhrajym/
taMumif;wpfrsKd;rsKd;jyNyD;
&GmcPjyefyg&ap[k ajymolu ajymaeavNyD/
uRefawmfu vufavQmhvdkuf&\/

]]uJ wpfnawmh xyfapmifhMuygOD;Asm? tm;vkH; okH;napmifhvdkUrS rvm&if


&yfvdkufMuwmaygh[kwfvm;?
wdkif;jynfvGwfvyfa&;twGufqdkwm 'Davmuf pdwfysufp&mudpudkawmh
taysmhvdkUxm;&rSmyJAs}}
wwd,n apmifhMuao;onf/ vufeufcsay;zdkUrajymESifh av,mOfysHESihfwlaomt&m
ykpOf;awmifrvm/
av,mOfysHoHESifhwlaom toH eus,faumiftoHawmif rMum;&/
wwd,napmifhNyD;awmh uRefawmfum; tm;vkH;xJwGif pdfwftysufqkH; jzpfavonf/
&Gmom;awGu
aemufwpfcg tpDtpOfopfvkyfNyD; apmifhao;wmaygh[k tm;ay;pum;
ajymMuao;onf/ ocifbazu
tpDtpOfawG vJGukefvdkUxifyg&JU[k xifaMu;ay;onf/ uRefawmfum; *syefonf
uRefawmfwkdUvdk
e,fcsJUqefUusifa&;orm; rsKd;cspfrsm;vufodkU vufeufay;vdrfhrnfr[kwf[k
,lqvmavonf/
&efukefjyefa&mufNyD;aemuf pkH;prf;Munfhaomtcg od&onfrSm jrefrmjynf 8
ae&mpvkH; uRefawmhfvdkyif
vufeufapmifhMuonf/ b,folrQ r&Muacs/
cJavorQ oJa&us jzpfukefMuavNyD/
jynfwGif;rSaeNyD; t*FvdyfwkdUtm; vufeufudkifpGJNyD; wdkufyJG0ifvdkufrnf[k
tm;cJxm;cJUMu&m
*syefvufeufudk arQmfudk;rdvsuf vufawGUtm;jzifhrl Armhvufeufjzifhyif
rwkdufMu&awmhacs/
jynfyrS zGJUpnf;csDwufvmrnfh ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfBuD;udkom
uRefawmfwkdUwpfawG
arQmfvifhae&awmhonf/
xdkArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfBuD;taMumif;udk rodMuonfh jynfoltrsm;um;
*syefwyfrawmfBuD;udkom
arQmfvifhapmifhpm;aeMuawmh onf/
awmxJrSm av,mOfysHudk 3napmifhNyD;aomtcg ocifbazrSm
tjyif;zsm;avawmhonf/ ocifbaztm;
qnfBuD;&Gmom;ESpfa,mufu vdkufydkU&\/
uRefawmfum; pdwfysufysufESifh rEav;odkU wkduf&dkufvmcJUavonf/
rEav;wGif txufArmjynftwGuf jynfolUta&;awmfykHygwD XmecGJ&Sdavonf/ q&m
udkcifarmifuav;?

wdkif;cspf udkodef;az polwkdUrSm xdkXmecJG\ acgif;aqmifrsm;jzpfavonf/ xdktcsdefwGif


wufbkef;BuD;
udkodef;azvnf; rEav;XmecsKyfodkU a&mufvmNyD; acgif;aqmifwpfOD;taeESifh
aqmif&Gufvsuf&Sdavonf/
q&mudkcifarmifuav;um; A[dktrsKd;om;ausmif;rSm q&mvkyf&if;
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;wGif
wuf<upGmyg0ifaeav\/ trSeftm;jzifh q&mtvkyfonf ta&;awmfykHvkyf ief;\
tumtuG,fjzpfaeayonf/ wdkif;cspf udkodef;azum; wdkif;cspfykHESdyfwdkufvkyfief;rsm;udk
a&SUrSmjyxm;NyD;
aemufrSm ajratmuf ta&;awmfykHvkyfief;rsm;udk tm;ay;aqmif&Gufvsuf &Sdavonf/
rEav;odkUa&mufvQif a&mufcsif;yif wufbkef;BuD; udkodef;azonf q&m
udkcifarmifuav;\
xHrStumtuG,f,l&avonf/ udkcifarmifuav;onf olUtm;
A[dktrsKd;om;ausmif;tkyfBuD; OD;&mZwfxH
ac:oGm;NyD; ausmif;q&m 0ifvkyfapavonf/ ykvdyfrsm;onf udkodef;aztm;
vkHcsnftpdrf;?
tusteuf0wfxm;aom ae&S,fe,f ausmif;q&mtjzpfjzifh om awGUjrifMuav&m
olUtm; ajratmuf
ta&;awmfykH EdkifiHa&;orm;jzpfonf[k xifjrif,lq&ef cJ,Of;aeavonf/
uRefawmfonf wpfnaomtcg wufbkef;BuD; udkodef;aztm; A[dktrsKd;om;ausmif;
abmf'gq&m\
tcef;wGifawGU&avonf/ tcef;xJwGif rD;xGef;rxm;? tjyifrSrD;a&mif tenf;i,fom
0ifaeonf/
uRefawmfu udkodef;aztm; owfrSwfxm;aom ae&mrSm 3 nwdkifwdkif rD;zdkNyD;
vufeufcsay;rnfhav,mOfysHudk apmifhcJUykH? bmav,mOfysHrQ rvmykHESifh vltrsm;
pdwfysufMuykHudk
ajymjyavonf/
uRefawmfucRJyspfaomtoHESifh nnf;nLvdkuf\/
]]uRefawmfjzifh *syefawGudk pdwfysufygNyDAsm}}
ukdodef;azonf uRefawmfhtm; oufnSmaxmufxm;[ef rjy.
olUtrlt&mESifhajym[efqkd[efwkdUwGif
oa&mfjcif;ESifh rvdkwrmEdkifjcif;wkdU udkomawGU&\/
]][J [J ausmcsrS "m;jyrSef;odMuwmayghavuGm/ aumif;w,f? aumif;w,f [J [J
xday;rSaumif;w,f/
xday;rS tawGUtBuKHrsm; w,f? cg;oD;wJUtawGUtBuKHayghavuGm/ *syefawGu

wkdUArmta&;awmfykHvkyfief;twGuf aiGoef;20 ay;r,fqdkw,f r[kwfvm;?


b,favmufrsm; ay;vdkUwkH;/
2aomif;rS&ygavp/ *syefawGu vufeufawG csay;r,fajymw,f? rihfae&mom
rubl;? rkd;ukwfrSmvnf;
rvmbl;/ rif;bl;bufrSmvnf; rvmbl;/ ocifjr? ocifomcifeJU
ocifbaomfwdkUvnf; udk,fhvlvdkyJ
pdwfysufaeMuw,f/ trSefrSmawmh &JabmfwifxGef;&JU pdwfysufwm[m
vrf;rSefr[kwfbl;}}
olajymykHrSm rmeoHawGygvS\/ udkodef;azonf olUudkol txifBuD;NyD;
rmewHcGefxlol[k
trsm;uajymqkdaeMu&m rSefonf[k uRefawmfu axmufcHvdkayonf/ olUwGif
csD;usL;p&m
t&nftcsif;awG &Sdoavmuf rkef;p&mtuGufawGvnf; rsm;onf/
]]&JabmfwifxGef; aemufqkH;owif;awG Mum;NyD;NyDvm;}}
]]bmowif;awGvJcifAsm? urmppfBuD;owif;awGvm;}}
]]tdk &JabmfES,f? urmppfowif;qdkwm owif;pmxJzwf&if odEdkifwmyJ/ 'gudk udk,fu
ar;aeyghrvm;/
ArmhppfrsufESmjyifudk jzwfausmfvmwJU owif;ar;aewm/ [J [J udk,fhvlMum;OD;rSm
r[kwfao;ygbl;/
*syefawGu tpyxrajymwmu olwkdUudk,fwkdif ArmjynfxJ r0ifbl;? twGif;u
olykefxolux? tjyifu
ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfBuD; csDwufvm/ csDwufNyD; 0ifvmvmcsif;
ArmhvGwfvyfa&; aMunmr,fwJU/
ckawmh *syefawGudk,fwdkif ArmjynfxJ0ifvmNyD;? armfvNrdKif a&mufawmh
vGwfvyfa&;aMunmr,fajymw,f/
ck armfvNrdKifa&mufaeNyD? vGwfvyfa&; raMunmEdkifao;bl;wJU/
vGwfvyfa&;aMunm&ifaum b,fvdk
vGwfvyfa&; jzpfr,fxifovJ[if? ESpfjym;awmifwefr,fh vGwfvyfa&; r[kwfbl;}}
olu onfavmufajymaerSjzifh uRefawmfu wpfpkHwpf&m 0ifa&mufajymqdkOD;rS
aumif;rnfxifojzifh]]pdwfysufp&mBuD;Asm}}
]]tdk vmjyefNyD pdwfysufpum;? udk,fajymw,f r[kwfvm; &JabmwifxGef;&JU?
pdwfysufwm[m
enf;rSefr[kwfbl;vdkU}}
]]'gjzifh uRefawmfwdkU bmvkyfMu&rSmvJ}}

]]tqdk;qkH;tajctaeupNyD; taumif;qkH;&SmNyD; vkyf&r,f/ ajy;ae&wJU t*Fvdyfudkvnf;


tqif;wGef;ay;&r,f/ olUudkwwfEdkifwJU enf;eJU wkdufNyD; &EdkifwJUae&mrSm udk,fwkdUu
tkyfcsKyfa&;tmPmudk csufcsif;,l&r,f/ 0ifvmwJU*syefudk ckcHwdkufzdkUjyifxm;&r,f/
*syefeJUygvmr,fh
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfudk tpGrf;ukeftm;ay;BudKqdkNyD;awmh wu,f
wkdUtm;udk;avmufwJU
wyfjzpfatmifvkyf&r,f/ *syefudkjyefcsatmif EdkifiHa&;0g' oGwfoGif;ay;&r,f?
pnf;&kH;&r,f}}
]]'Dvkdqdkawmh ppfrsufESmESpfzuf zGifh&rSmayghaemf}}
]][kwfw,f? ESpfzufzGifh&rSmyJ/ odkUayr,fh ESpfzufpvkH;rSm wpfNydKifeufwnf;
tjyif;txefwdkufwm[kwfcsifrS [kwfr,f/ 'guawmh tajctaeay:rSm wnfw,f/
tqdk;tqkH;tajctaexJrS taumif;qkH;xkwf,lNyD; tvkyfvkyfMu&rSmyJ}}
xdkuJUodkU aqG;aEG;aeMupOf ausmif;om;wpfa,mufu udkodef;aztm;
ac:oGm;avonf/
xdktcsdefu vQKdU0SufaqG;aEG;yJGrsm; usif;yvsuf&Sd&m olonf xdkn
rEav;q&mjzpfoif
aemfrefausmif;wGif usif;yaom aqG;aEG;yGJodkU wufa&muf&ef
xGufoGm;jcif;jzpfavonf/
uRefawmfum; rEav;wGif &uftawmfMum ae&ao;onf/
ajratmufta&;awmfykHtwGuf
vQKdU0Suftpnf;ta0;rsm;udk A[dktrsKd;om;ausmif;rSmomru
wdkif;cspfowif;pmwdkufwGifvnf; usif;y
wwfMuonf/ rMumcP rpdk;&drfausmif;wdkufxJrS ausmif;wpfausmif;wGif vnf;
usif;yMuavonf/
wpfcgwpf&Hppfudkif;awmif&dk;&Sd r[mor, acsmifwGifvnf; usif;ywwfavonf/
awmfvSefa&;pm&Gufpmwrf;rsm;udk wdkif;cspfykHESdyfpufrSm pufwifykHESdyfonfhtcgESdyfNyD;
rpdk;&drfausmif;wdkufwGif&Sd aompMumoD[pmcswef;pmar;yGJrsm;twGufxm;aom
*sufpwifemBuD;jzifh
vufESdyful;,lonfhtcg ul;,lMuavonf/
0g'jzefU pm&Gufpmwrf;rsm;ESifh nTefMum;vTmrsm; jzpfavonf/
0g'jzefU pm&Gufpmwrf;rsm;wGif e,fcsJUt*FvdyfqefUusifa&;? zufqpfqefUusifa&;
tpkHyg\/
e,fcsJUppfyGJBuD;ESifh ywfoufaom w&kwfuGefjrLepfacgif;aqmif armfpDwkH;\ 1940
ckESpfxJu rdefUcGef;
bmomjyefvnf;yg\/

aq;aumvdyfrS ausmif;om;acgif;aqmifjzpfol udkarmifarmifum; ppfynmpmtkyfrsm;udk


tm;BuD;zwfoljzpf\/ olonfvnf; rEav;odkU a&mufvmNyD; ppfynmoifwef;rsm;
ay;vsuf&Sdavonf/
rEav;? a&Tbdk? uompaom NrdKUBuD;rsm; ajratmufawmfvSefa&;orm;rsm;u
vli,frsm;udk vQKdU0SufpGm
pkay;&onf/ udkarmifarmifu ppfynmoifwef;rsm; ay;avonf/
rEav;odkU atmufppfrsufESmjyifrS ausmfjzwfa&mufvmaom owif;rsm;um;
raumif;acs/
vGwfvyfa&;twGuf *syefwkdUudk tm;rudk;Edkif? ,kHMunfpdwfcsjcif;rjyKEdkifaom
taxmuftxm;awGydkrsm;jym;vm\/ odkUaomf rEav;XmecJGESifh &efukefXmecsKyfwkdU\
tquftoG,frSm
raumif;vSojzifh wdusjynfhpkHaom owif;rsm;udk r&Muay/ uRefawmfwkdUqDuvnf;
&efukefodkU
owif;rydkUEdkifMuay/ xdkUaMumifh uRefawmfhtm; &efukefodkU vTwf&ef
qkH;jzwfMuavonf/
&efukefodkUoGm;&ef rvG,fulacs/ rD;&xm;vnf; rSefrSefrxGuf/ wpfcgwpf&H vrf;rSm
tMumBuD;&yfaeavonf/ rD;oabFmawGuvnf; rrSefawmhacs/ bwfpfum;awGuvnf;
atmufodkU
tqif;enf;NyD; tnmodkUtwufom rsm;avonf/ atmufodkUawmufavQmufqif;aom
bwfpfum;u
ydkenf;avonf/ vlwdkif;onf xdwfvefUpdk;&drfaeMuav onf/ AkH;BuJcH&rnfavm?
ppfyGJESifh
&ifqdkifwkd;ae&rnfavm/
odkUaomf uRefawmfhrSm pdk;&drfxdwfvefUNyD; raetm;acs/ jzpfovdk &efukef
ta&mufoGm;&rnfjzpfav\/
rEav;rSxGufvmaom aeUrSmyif taESmifht,Suf awGU&awmhonf/ rD;&xm;onf
a&SUqufroGm;awmhbJ
ompnfblwmrSm ntdyfaeavonf/ aumvm[vowif;rsm;um; trsKd;rsKd;
ysHUvGifhae\/
armfvNrdKifNrdKUudk *syefwyfrsm;ESifh ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf odrf;ydkufNyD;MuNyD/
*syefppfwyfrsm; oxkHbufodkU a&SUqufcsDwufaeMuonf/
*syefppfwyfrsm; usKdif;wkHbufrSaeNyD; 0ifvmMuNyD/
yJcl;blwmudk AkH;BuJvdkufonf/
yJcl;wpf0dkufrSm ppfyJGBuD;rsm; jzpfyGm;aeonf/
w&kwfppfwyfawG awmifiludk wyfpJGaeMuonf/

xdkowif;rsm;aMumifh vIyfvIyf&G&G jzpfae\/ uRefawmfwkdUrSm b,fowif;


twnfjyK&rnfudk rodacs/
ompnfblwm&kH aMu;eef;tvkyform;rsm;onf a'guf'ufa'guf'uf ESifh
tvkyfrsm;aeonfudk axmufNyD;
atmufjrefrmjynfESifh txufjrefrmjynf tqufrjywfao;[k cefUrSef;&awmh\/
odkUaomf rD;&xm;a&SUqufrckwfjcif;aMumifh vltrsm;onf aumv[mvrsm;udk ydk
csJUum;um
ajymqdkaeMuav\/
rD;&xm;um; atmufjynfatmuf&GmrS tE&,fr&Sd[k aMu;eef;vmrS a&SUckwfvdrfhrnf[k
uRefawmfcefUrSef;rdavonf/ xdkUaMumifhpdwfudk wkH;wkH;csum rD;&xm;ESifhtwlwl
ntdyf&ef
qkH;jzwfvkdufavonf/
xkdUaemuf uRefawmfonf blwm0if;xJwGif tanmif;tnmajy
vrf;avQmufaeavonf/
blwm&kH&Sd yxrwef;wnf;cdkcef;wGif oduRrf;zl;onf[k xif&aom
rdef;rESpfa,mufudkjrifvdkufavonf/
rdef;rBuD;rSm ig;q,fwGif;jzpf rdef;rysKdrSm q,fh&SpfESpf q,fhudk;ESpfrQ &Sdavao;onf/
ESpfa,mufpvkH;
0g0if;aeatmif tom;jzLMuavonf/ olwkdUuvnf; uRefawmfhtm;
oduRrf;a[mif;taeESifh
pdkufMunfhaeMuav\/
rSwfrdygNyD/ rdef;rBuD;um; anmifa&TrS yJGpm;BuD; OD;eE\ 0rf;uGJESr apmokjrwfjzpf\/
rdfef;ri,frSm
OD;eEorD; rEav;wGif ausmif;aeol apmokeEmjzpfav\/ tHMop&m?
awGUyJawGU&wwfonf/
uRefawmfu olwkdUtem;oGm;NyD;]]tdk ta':wdkUyguvm;? b,fuvmNyD; b,foGm;MurvdkUwkH;}}
apmokjrwfu toH0J0Jjzifh]]
rEav;u vmMuwmuJGU? anmifa&TjyefzdkUyJuJGU? wlawmfarmifu b,fuvmwmwkH;}}
]]uRefawmfvnf; rEav;u vmwmyJ? &efukefoGm;r,f}}
]]aeygOD;? &efukefu b,fwkH;uxGufvmcJUwmvJ}}
]]awmfawmfuav; MumoGm;NyDcifAs}}
]]&efukefAkH;BuJwkef;u b,frSmvJ}}
]]&efukefrSmyJcifAsm;? udk,fawGUBuKHvdkuf&ao;wmaygh cifAsm}}

apmokeEum; yg;pyfuav;ta[mif;om;ESifh ai;NyD; em;axmifaeav onf/


bmrQ0ifrajym/
apmokjrwf]]bk&m;trBuD; rjrrSDwkdUab;rxd? &efrNid csrf;csrf;omomyJvm;}}
wu,fpifppf uRefawmfum; tqufjywfaeNyDjzpf rjrrSDwkdUtaMumif;udk
aumif;aumif;rodawmhacs/
odkUaomf[kwfonfhtwdkif; vnf;olwdkUtm; ajymraecsifawmhyg/
]]bmrSrjzpfygbl;? ab;&efuif;ygw,f/ olwkdUvnf; odef;odef;EGJUwdkdUteJUtwl
jynfvnf;NcHxJrSm
aeMuw,fcifAs? jynfvrf;bufrSmawmh AkH;BuJrSm pdk;&drfp&m r&Sdygbl;}}
xdktcdkufcGefomjrwfa&mufvmavonf/ cGefomjrwfum; yJGpm;BuD; OD;eEESifh 0rf;uJGESr
apmokjrwfwdkU
wdwfwdwfykef;nm;&mrS &xm;aom om;jzpfonf/
]]tdk aemifBuD;udkwifxGef;yguvm;}}
]][m cGefomjrwfvnf;ygvmoudk;? ckbmvJ apmokeEudk ausmif;u
ac:vmMuwmvm;}}
cGefomjrwfESifh apmokeEmwkdUonf wpfa,mufudkwpfa,muf MunfhNyD; NyKH;pdpd
vkyfaeMuavonf/
xdktcgolwdkUESpfOD;\ wdwfwdwfykef;tcspfudk vnf;aumif;? yJGpm;BuD;Od;eEu
xdktjzpfudk
[efUwm;aomtm;jzifh cGefomjrwftm; tdrfrS ESifxkwfxm;cJUonfudkvnf;aumif;
zswfceJ
owd&rdavonf/
apmokjrwfu ajE&pGmjzifhyif]]wlawmfarmifudk ajymjyOD;r,f/ anmifa&Tvmwkef;uvnf; wlawmfarmif odoavmuf
odom;yJaemf
olwdkUESpfOD; cspfjcif;udk bk&m;eEu cGJzdkUBudK;pm;ayr,fh cJGr&bl;? ydkawmifqdk;ukefw,f/
'gaMumifholwkdUxGufajy;Mu w,f/ tck uRefru jyefac:vm&wm wlawmfarmif&JU}}
uRefawmfu 0rf;omtm;& NyKH;vkdufNyD;]]aumif;wmaygh ausmif;trBuD;&m? vli,fawG&JU tcspfudk ydwfyifwm;qD;wm[m
rrSefbl;?
xdef;odrf;MuyfrwfNyD; vrf;rSefa&mufatmif ydkU&w,f? ck anmifa&Tjyefa&muf&if
bk&mh'umBuD; OD;eEu
b,fvdkoabmxm;rSmyJ}}

]]bk&m;eEu tckawmhoabmwlygawmhr,fwJU? tdrfjyefa&mufatmifom


jyefac:cJUygwJU}}
uRefawmfonf cspfolESpfOD;tm; csD;usL;pum; ajymaeavonf/
xdkUaemufcGefomjrwfESifh ESpfa,mufom; [dk[dkonfonf vrf;avQmuf &if;
ppftajctae? EdkifiHa&;
tajctaersm;udk ajymqdkaqG;aEG;Muavonf/ cGefomjrwfum; uRefawmfwkdU
ausmif;om;ta&;awmfykHwGif
ygcJUoljzpfojzifh ArmhvGwfvyfa&;? &Srf;jynfvGwfvyfa&;? ya'o&mZfqefUusifa&;wGif
pdwf0ifpm;cJUoljzpfonf/ wpfcgwkef;u uRefawmfhtm; ta&;awmfykHBuKHvQif
olUtm;today;yg?
olyg0ifyg&ap[kajymxm;cJUoljzpfavonf/ xdkUaMumifh t*Fvdyftm; wdkufxkwfa&;
*syefzufqpfwdkUtm;
ckHcHawmfvSefa&;paom vkyfief;rsm;udk &Srf;jynfrSmvnf; rsKd;aphcs&ef
aqG;aEG;Muavonf/
blwm&kHxJwGif a&'D,dkwpfvkH;&Sd\/ &efukeftoHvTifhXmerSaeNyD; q&mjzpfoif
aemfrefausmif;tkyfBuD;a[mif;
NrdKUrOD;wifhaqGonf tpdk;&0g'jzefU pum;ajymvsuf&Sdavonf/ *syefav,mOfysHawGu
AkH;BuJaomfvnf;
jrefrmawGu raMumufaMumif;? xdrSefjcif;? ysufpD;jcif;? enf;aMumif;
pdwf"mwfysufjym;jcif;r&SdaMumif;?
bk&ifcHrif;BuD; qma':refprpf uGyfuJrIaumif;aomaMumifh tpkd;&tzGJUBuD;vnf;
BuHUBuHUcdkifvsuf&SdaMumif;
z&dkz&JvkH;0r&SdaMumif; ponfrsm;jzpfavonf/
xdkUaemuf toHwpfoHu wif;rmpGmjzifh]]armifrif; ivSaz? iAaqGwkdU emcH&rnfrSm}}[k tpcsD Nrdwf? xm;0,fbufwGif
*syefESifhaygif;
tkyfcsKyfa&;tmPm odrf;ydkufMuaom ocifvSazESifh ocifAaqGwkdUtm;
&mZ0wfaumifrsm;tjzpf
aMunmNyD;vQif olwkdUtm;ay;rnfh tjypf'Pfrsm;udk rkd;BudK;xpfcsLef; aeavonf/
&xm;onf ompnfblwmrSm tawmfMum aomifwifaeavonf/
apmokjrwf? apmokeEmESifhcGefomjrwfwkdUum; ompnfrS uavmodkU &xm;jzifhyif
wufoGm;Muavonf/
c&D;onftcsKdUonf&&mjzifh rEav;odkU jyefoljyef? udk,fh&yfudk,fh&GmokdU jyefoljyef?
a&SUokdUqufolqufoGm;Muavonf/
uRefawmfum;&efukefodkU ta&mufoGm;&ef oEdXmefjyKxm;ojzifh rEav;odkUrjyef/

&xm;rSmvnf;ESpf&ufokH;&ufompnfwGif &yfaeOD;rnf[k blwm&kH t&SdwkdUu


cefUrSef;vdkufojzifh
bmvkyf&rnfrodjzpfaeav\/
csDwkHcswkHjzpfvsuf ompnfblwmrSmyif apmifhaepOf rEav;wGif wufbkef;BuD;
udkodef;azxHodkU
rMumcPvmwwfaom OD;xGef;pdefqkdolonf rdwDvmNrdKUrSm
aeaeaMumif;owd&avonf/ olUxHoGm;&vQif
raumif;aybl;vm;/ OD;xGef;pdefonf t&yftarmif;aumif;aumif; 00NzdK;NzdK;ESifh
Munfhaumif;aom&kyf&nf&Sd\/ taetxdkifuvnf; oefUjyefUom;em;\/ a':refprpf
tpdk;&wGif
0efBuD;wpfOD;jzpfaom rdwDvmOD;b&if\ wlvnf;jzpf\/ udk,fwdkifu
t*Fvdyfydkifjzpfaom
rurDvifpmtkyfukrPDudk,fpm;vS,fvkyf\/ xdkUaMumifh olUtm; uRefawmfu
awmfvSefa&;orm;[krxif?
olUtm; t*Fvdyftpdk;&bufom;[kom xifp&m &Sdavonf/ udkodef;azESifhom
tquftoG,fr&SdvQif
olUtm; uRefawmfu ,kHMunfp&mwpfuGufrQrS&Sdacs/
olESifhudkodef;azwkdU\ tquftoG,fudk tm;udk;NyD; olUxHoGm;&ef
qkH;jzwfvdkufavonf/
naeav;em&DavmufwGif ompnfblwmrS rdwDvmodkU ajcusifavQmufcJU\/
usaeyifjzpfvifhupm; tawmfylonf/ vrf;rSmvnf; t&dyftm0go enf;vSonf/
vrf;ab;rsm;wGif
t&Gufryg t&dk;pdrf;uav;rsm;jzifhom pdrf;aeaom jrpdrf;yifwkdUom pdrf;pdrf;&Sd\/
tjcm;tyifwkdUrSm
ajcmufaoGUae Mu\/ jrufcif;wkdUrSm tkef;cGHa&mifaygufae\/
uRefawmfhudk,fudk &kyfzsufxm;aomtm;jzifh zsifMurf;vkHcsnfESifh zsifMurf;&SyftuswkdUudk
0wfxm;onf/
rsufESmokwfy0gBuD;udkacgif;aygif;xm; onf/
wu,fawmh xdkpOftcgwGif &kyfodyfzsufaezkdU rvdkawmhyg/ t*Fvdyf bk&ifcHrif;jrwf\
tpdk;&tzGJUonfyif
wvkH;wpnf;wnf;r&SdawmhbJ [dk0efBuD;u awmifajy;? onf0efBuD;u ajrmufajy;?
[dkt&m&SdawGu
armfawmfum;jzifhajy;? onft&m&SdawGu av,mOfysHjzifhajy;? ppfajy;aeMuNyD jzpf&m
ykvdyftzGJUwkdUonf
uRefawmfwkdU ocifrsm;tm; vdkufzkdUxuf ajy;zkdUom vkH;yef;aeMuygavNyD/

ompnf? rdwDvm aywpf&mvrf;rBuD;ay:rSm acR;wvkH;vkH;jzifh avQmufvmavonf/


vrf;rSmEGm;tkyfrsm;ESifhvSnf;rsm;udkawGU\/ armfawmfum;wpfpD;rQ rawGU&acs/
vrf;ay:rSm awGUol[lorQ
uRefawmfhtm; ta&;BuD;olwpfOD;[k xifMu[efr&SD/ tjrifhqkH;xifvSvQif
awmyJGpm;wpfa,mufomjzpfonf[k xifayvdrfhrnf/
aer0ifrD awmfawmfapmapmrSmyif rdwDvmuefawmf&dk;udk a&mufvmavonf/
uefawmfBuD;um; tif;BuD;
tdkifBuD;ozG,f us,fvSay\/ opfyift&dyftm0gouvnf;aumif;\/
uRefawmfuefaygifrSm cPxdkifNyD;
em;\/ wpfae&mwGif tkwfESifhaqmufxm;aom ewfuGef;wpfck&Sd\/ ewfuGef;ESifh
0g;wpf&dkuftuGmavmufwGif a&tdk;pif&Sd\/
uRefawmfonf acR;rsm;udk rsufESmokwfy0gjzifh okwfNyD;aemuf acgif; aygif;NrJ
aygif;xm;vdkuf\/
rdwDvmNrdKUxJwGif 0efBuD;OD;b&if\ tdrfudkvnf;aumif;? ol\wl OD;xGef;pdef\
tdrfudkvnf;aumif;
&SmazG&ef rcJ,Of;acs/ tvG,fwuljzifhyif OD;xGef;pdef\tdrfokdU a&mufoGm;avonf/
tdrfatmufuaeNyD; uRefawmfuar;vkdufonf/
]]OD;xGef;pdefwpfa,muf&Sdygovm;cifAsm}}
ndKndK00 touf50ausmf rdef;rBuD;wpfa,mufonf qif0ifjywif;aygufrS ay:vmNyD;]]&Sdygw,f? bmudp&SdvdkUwkH;}}
]]awGUcsifvkdUygcifAsm}}
]]tdrfatmufrSm 0ifxdkifygOD;uG,f}}
twGif;rStoHwpfoHu]]tarb,folwJUwkH;}}[l ar;vkdufonf/
OD;xGef;pdef\taru]]{nfhonfa[h}}[k ajzav\/
tdrfatmufxyfrSm tumr&Sdyg/ xef;yvyfjym;rsm; cif;xm;aom
yufvufukvm;xdkifrsm;ESifh acG;ajcckHrsm;
&Sdavonf/
uRefawmfonf acG;ajcckHwpfckay:rSm 0ifxdkifum OD;xGef;pdeftm; apmifhae\/
twefMumaomtcg OD;xGef;pdefqif;vmavonf/ olUvufxJrSm pD;u&ufwpfbl;?
aq;ayghvdyf? rD;jcpfESifh
jymxnfhcGufrsm; ygvmavonf/ olUyg;pyfrSmvnf; aq;ayghvdyfcJxm;\/
olonf uRefawmfhtm; tuJcwfMunfh&if; uRefawmfhqDodkU cHUnm;aom ajcvSrf;rsm;jzifh
vmaeav\/

uRefawmfu rsufESmokwfy0gudk acgif;rSjzKwfvkdufNyD; NyKH;EIwfqufonf/ oluvnf;


jyefNyKH;NyD;]]jrifzl;ygw,frSwfygw,f}}
]]rpdk;&drfausmif;wkdufxJrSm udkodef;azqD OD;xGef;pdefvmawmh awGUMuwmav}}
OD;xGef;pdefonf tm;&Sdyg;&SdNyKH;NyD; acgif;udkwqwfqwfvIyfum yufvufukvm;xdkifrSm
xdkif]]aMomf [kwfNyD [kwfNyD? &Jabmfu &kyfzsufvmwmudk;/ &kwfw&uf b,frSm
rSwfrdvdrfhrSmvJ? emrnfu
b,folwJU? aeprf;ygOD; cyfarharh jzpfaew,f/ [J [J 40 rausmfao;bl;? owdawG
vpfukefNyD [J [J}}
tNzD;awmh tawmfaumif;aomieJBuD;yJ[k pdwfxJu rSwf,lvkduf avonf/ olESifh
uRefawmfjrifzl;awGUzl;
pum;wpfcGef;ESpfcGef; ponfjzifh ajymzl;Muaomfvnf; uRefawmfhemrnf&if;udkyif
ar;onfhjref;onfh
tqifhodkU ra&mufzl;acs/
]]uRefawmfhemrnfu nGefUarmifygcifAsm}}[k uRefawmfu vQKdU0Sufemrnfudk
ajymvdkufavonf/
]]aMomf[kwfom;yJ? [kwfw,frSwfrdNyD/ ckb,fuvmwmvJ? zkd;odef;azu
vTwfvkdufwmvm;}}
]]&efukefoGm;r,fvdkUygyJAsm? ompnfrSm &xm;&yfae&vkdU 0ifvmwmyg?
udkodef;azuvnf; BuKH&ifcifAsm;qD
0ifoGm;vdkufygwJU}}
olu NyKH;NyD; acgif;ndwfum ndwfumjzifh em;axmifaeonf/
]]rD;&xm;u wpf&ufESpf&uf &yfae&r,fxifw,f}}
]]rdwDvmrSm ntdyfrvm;}}
]][kwfuJU}}
]]b,foleJU awGUcsifao;wkH;}}
olu uRefawmfwkdU ta&;awmfykHvkyfief;ESifh ywfouf awGUp&mvludk ar;jcif;
jzpf[efwlonf/
]]t"duuawmh cifAsm;eJU awGUzdkUygyJAsm? onfhjyif awGUoifhawGUxdkuf wJU vlawGvnf;
awGU&wmayghAsm}}
olonfaq;ayghvdyfudk jymxnfhcGufxJ acgif;pdkuf xnfhNyD;aemuf pD;u&uf
wpfvdyf,lNyD;
uRefawmfhtm;ay;onf/ uRefawmfu jiif;vdkufaomtcg olUbmomol nSdaomufvsuf
acgif;armh

pOf;pm;aeavonf/
twefMumawmholu]]vmAsm uRefawmfeJUvdkufcJU}}
ajymajymqdkqdkESifh jAKef;ceJxavonf/ uRefawmfuvnf; xvdkuf\/
]]cifAsm;vG,ftdwfvnf;,lcJU}}
tNrJwrf; yckH;rSmvG,fcJUNyD; ,cktdrfa&mufrS yufvufukvm;xdkiftpGef; wGif
csdwfxm;aom
uRefawmfhvG,ftdwfudk jzKwf,lcJUavonf/
olu bmrQrajymbJ a&SUu avQmufoGm;&m uRefawmfuvnf; bmrQrajymbJ
aemufrSvkdufoGm;avonf/
uefawmfBuD;teD; bkef;BuD;ausmif;wpfausmif;odkU a&mufMuav\/
xdktcsdefwGif ae0ifNyD;NyDjzpf arSmif&DvmavNyD/
ausmif;0if;rSm refusnf;? o&uf? ydEJpaom tyifBuD;rsm;jzifhtkyfae \/ AsKdif;tkyf?
usD;tkyfrsm;onf
4if;tyifBuD;rsm;ay:wGif tdyfwef;wuf&ef ysHoef;vmMuonf/ cdkrsm;um;
ausmif;acgifrkd;ay:wGif
tdyfwef;wuf&ef em;aeMuavonf/
ausmif;atmufxyfrSm edrfhNyD;arSmifaeonf/
OD;xGef;pdefonf ausmif;ay:odkU rwufao;bJ atmufrSyif]]q&mawmf ausmif;ay:a&mufNyDvm; bk&m;}}[k ar;avQmufav&m ausmif;atmuf
arSmifxJrS
MoZm&SdvSaom toHwpfoHay:vmavonf/
]]b,folvJa[h atmuf0ifcJUav}}
atmufxyfarSmifxJokdU azmufxGif; MunhfvdkufMuaomtcg ckwifBuD;aywGif
bkef;awmfBuD;wpfyg;?
bkef;awmfBuD;tm; eif;ay;aeaom udk&ifwpfyg;ESifh OD;yOif;ESpfyg;udk
0dk;wdk;0g;wm;jrifMu&avonf/
uRefawmfwkdUonf acgif;vGwfaomfvnf; acgif;ikHU atmufxyfxJodkU
0ifoGm;Muavonf/
cg;yef;ESifhwkdufrdrSmpdk;avm? bkef;BuD;ausmif; bkef;BuD;a&SUrSmrdkU jzpfavmrod?
acgif;ikHUrdMu\/
]]b,folawGvJa[h}}[k ar;jyefavonf/
]]wynfhawmfygbk&m;}}
]]aMom xGef;pdefvm;}}
]]wifyghbk&m;}}

uRefawmfwkdUonf 0wfcsNyD;aemuf ckwifay: wufxdkifMuavonf/


q&mawmftm; 0wfjyKaeaom (eif;ay;aeaom) udk&ifonf qif;vdkuf\/
q&mawmfu xxdkifNyD;]]b,fu vmMuwmvJa[h}}
]]t&Sifbk&m;qD wrifvmwmygyJ bk&m;? ocifacgif;aqmif
wpfa,muft&Sifbk&m;ausmif;rSm
cPxm;csifvdkUyg bk&m;}}
]]a[ [kwfvm;? aeyg aeyg? &efukefuvm;}}
uRefawmf]]wifyghbk&m;}}
OD;yOif;ESpfyg;xoGm;Muavonf/
bkef;awmfBuD;]]OD;paEm ausmif;ay:rSm rD;tdrfxGef;xm;vkdufyg? {nfhonf xrif;pm;NyD;cJUNyDvm;}}
uRefawmfum; rpm;cJU&ao;acs/ odkUaomfajz&rSm tm;emae\/ OD;xGef;pdefu 0if
]]rpm;&ao;bl;bk&m;?
wynfhawmfvnf; uwdkufu&dkufzkdU tdrfu auR;rvmrdbl; bk&m;}}
q&mawmf]]udk&ifOmP? xrif;ajcmuf xrif;wpftkd;awmh csufOD;rSyJ? [if;av;tdk;
t&Sdom;yJ?
ajryJaMumfawGvnf;&Sd&JUr[kwfvm;}}
udk&ifonf oGufvufcsufcsmpGm xGufoGm;avonf/
q&mawmfu aemufqkH;ppfrsufESm tajctaeudkar;aeavonf/ uRefawmfu
&efukefrSxGufvmonfrSm
MumNyDjzpf odyfrodaMumif; odkUaomf odoavmufudk avQmufxm;&aMumif;
avQmufaepOf OD;xGef;pdefonf
q&mawmftm; 0wfcsNyD;]]wynfhawmf oGm;acsygOD;r,fbk&m;}}
]]jrefvScsnfhvm;uG}}
]]wifygh? nrS vmcJUygOD;r,fbk&m;? ckawmh udpuav;awG &Sdao;vdkUyg bk&m;}}
OD;xGef;pdef xGufoGm;avonf/
q&mawmfonf ppfa&;ppf&mrSmomru EdkifiHa&;rSmvnf; pdwf0ifpm;vSavonf/
wkdUArmocifdwkdU\
vGwfvyfa&;tm;xkwfrI [lorQudk axmufcHajymqdkaeavonf/
ocifudkawmfrIdif;taMumif;udkar;aeav&m
uRefawmfu aemufqkH;od&orQjzifh q&mBuD;onf tzrf;rcH&avatmif
ykef;a&Smifae&aMumif;
ajzavQmufvdkufay\/

4if;aemufausmif;ay:odkU wufMuav\/
rD;a&mifxJwGifq&mawmftm; tuJcwfcGifh&ay\/ toufawmf 60rQ &SdNyDjzpfaomfvnf;
tvGefaocsm[ef&Sdonfh cdkifcHUaom udk,fxnfESifh Munfvifaom rsufESm&Sdavonf/
rsufckH;arG;rSm
xlvSNyD;jzLa&miforf;ae avonf/ uGrf;tawmfpm;[efwlaomfvnf;
oGm;rsm;udkjzLatmif wdkufxm; \/
uRefawmfxrif;pm;aepOf q&mawmfonf pBuFavQmuf&if; oGm;rsm;udk
wHylwdkufaeavonf/
twefMumaomtcg ig;q,fausmfvlBuD;ESpfa,muf a&mufvm\/ wpfa,mufrSm
uyd,on*dKvfq&mjzpfNyD; tjcm;wpfa,mufrSm yOif;'um awmifolBuD;
jzpfavonf/
aemufwpfcPMumawmh toufav;q,fausmf rif;om;[ef aoQmifwJGxkH;ESifh
vlwpfa,muf
aygufvmjyefavonf/ olum;aq;q&mjzpf\/
OD;xGef;pdefonf uRefawmfwkdUESifh awGUoifhaomolrsm;[l vTwfvkdufoavm[k
yxraomf xifjrifrdum
uRefawmfhpdwfxJrSm raus rcsrf; jzpfaerdavonf/ okdUaomf olwkdUrSm
nnwGifpum;pjrnf
ajymqdkESD;aESm&ef q&mawmfxH vmaeusjzpfaMumif; &dyfpm;rdavonf/
q&mawmhxHrS uRefawmfonf ocifacgif;aqmifwpfOD;jzpfaMumif;? &efukefAkH;BupOfu
udk,fawGUjrifcJU&aMumif;rsm;udk olwkdUod&aomtcg olwkdUonf uRefawmfhab;wGif
0dkif;aeMuavawmh\/
ppfrsufESmtajctae? EdkifiHa&; tajctaeESifh &efukefwGif AkH;BuJykHrsm;udk
ajymjy&jyefavonf/ pum;0dkif;odkU
OD;yOif;wpfyg;a&m udk&ifyg 0ifvmMuavonf/ q&mawmfum; teD;rS
yufvufukvm;xdkifwGifxdkif&if;
uRefawmfwkdU pum;0dkif;wGif yg0ifaeavonf/
vufqJGrD;tdrfu rD;rSm wvufvuf/
wdkifuyfem&DBuD;rS csdefoD;u wcsufcsuf/
uRefawmfwkdUpum;0dkif;u wkd;wpfcg us,fwpfvSnfhESifh oGufvSay\/
uRefawmfuajymp&m&SdwmawG tawmfajymNyD; tawmfarmoGm;aomtcg
uRefawmfajymjyonfh
tcsKdUtcsufrsm;udk tajcjyK olwkdUtcsif;csif; aqG;aEG;ajymqdkaeMujyefavonf/
urmhta&;wGif
olwkdUem;vnfykHESifh em;vnforQ azmfjyykHwkdUrSm pdwf0ifpm;zG,f jzpfayonf/

t*Fvdyf tar&duefu wpfzuf? *smref emZDwdkUuwpfzuf ppfjzpfvmcJUykH? &k&Sm;u


wpfzuf?
t*Fvdyftar&duefwkdUu wpfzuf y#dyujzpfcJUykH? *smrefESifh&k&Sm;oifhjrwfaeovkd
xif&&mrS ppfrD;awmufykH?
t*Fvdyf tar&duefuwpfzuf ppfjzpfcJUykHponfrsm;ESifh ywfouf
ausmif;uyd,BuD;u ]wxmuwrH?
umrm0p&HqdkwJU on*dKvfpum;t& umrbkH 'DurmBuD;[m w,f&IyfwmyJAsm}}[k
qkdvdkufav&myOif;'
um awmifolBuD;u axmufcHvdkufykHrSm ]]qkwfuyfBuD;qdkawmh 0doravmbu
vTrf;aewmyJAsm/
0doravmb OD;aqmifaewJU EdkifiHBuD;awG [m b,frSm tcsif;csif; wnfhEdkifyghrvJ?
y#dyujzpfpNrJaygh/
acwfqkd;BuD;rSm vufeuf txl;xl; tqef;qef;awGuvnf; ay:aeawmh
xaqmfMuwmyJAs}}
aq;q&mynm&Sdu odkUwpfurmvkH; BudrfrD;tkHovdk ylyif'ku
ppfab;BuD;usa&mufcJUonfrSm
rif;awGraumif;vdkUjzpfaMumif;? ]* i,fokH;ck? OoQpfxk}qkdaom t*d&wfvuFmudk
&Gwfzwf
t"dym,fazmf&mZ0ifcif;NyD; vQif ydkif;jcm;a0zefavonf/
xdkUaemuf t*Fvdyfrif; raumif;ykH? a'gufwmbarmf? *VKefOD;apm? qmay:xGef; paom
t*Fvdyftvdkawmf&d
eef;&if;0efrsm;\ tpdk;&tzGJUrsm; raumif;ykHrsm;wGif pum;vufqkHusMuavonf/
xdktcg q&mawmfu 0ifa&mufpGufzuf ]]'umBuD;wkdU&JU? 'DurmavmuBuD;rSm
tm;vkH;aom t&mawG[m
tedpawGyJ? rif;vnf;yJ tedp? tpdk;&vnf;yJ tedp? rif;ajymif;rif;vTJ BuKH&awmhrSm
trSefyJ/ jzpfjyefysufjyef
avmu"HyJav}}
uyd,BuD;]]wabmifvnf;&Sdom;yJ bk&m;/ tif;udk [oFmqif;rnf? [oFmudkrkqdk;
av;eJUcGif;rnf?
rkqkd;xD;&dk;&dkufrnf/ xD;&dk;udkrkd;BudK;ypfrnfwJU/ ckaemufqkH; rkd;BudK;ypfrnfh udef;ybk&m;}}
aq;q&muvnf; tm;usrcH/ wkdif;jynfysufrnfh wdwfedrdwf wabmifrsm;taMumif;
0ifa&mufajymqdkavonf/
]aomfwmuefBuD;? [oFmpD;? tif;BuD;onfwGif ysufvwHU}[laom Zm*&kodkufwabmif?
ewfpufa&mifokdufwabmif? *0Hyawh &aohq&m odkufwabmif? ]yefygwJUyefyg?
a&Trif;0Hawmifay:xdyfu?

vlysKdawmf armifpHtdwfu,f? yef;qdwfvdkUvm? ryefomaeygtoifh? Muufoli,f


wGefoHqkH;vQif?
bkef;yefzkdUvifh} [laomwabmif/
]refusnf;yif awmifudkif;? AsKdif;em;wJU zGwfodkuf/ armifrvmtm;?
vliSm;vdkUvTwfvkduf}[laomwabmif/
]a&TbdkcsOfaygif? ckESpfawmif? zl;acgifa0NzdK;}[laom wabmif/
olwkdUonf odkufawG? wabmifawGudkMum;zl;orQ rSwfzl;orQ? &Gwfqkd
jyMuavonf/
olwkdUonf rif;ajymif;rif;vJudk vkdcsifMu\/ vdkcsifonfhtwdkif; wabmifrsm;udk
vdkovdkqJG
t"dym,fjyefMu\/
ukef;abmifqufrSmay:cJUaom odkufwabmifwkdUonf uRefawmfwkdUacwfESifh
oufqkdifvmavawmhonf/
q&mawmf]]ou&Zf 1208ckESpfrSm yk*Hrif; eef;pHawmfrlw,f/ yk*Hrif;eef;uscgeD;rSm
]awmifuajcmufvkdU ajrmufu,l?
tv,fvl tleJUa[mif;avmif;}&,fvkdU oHcsyfwabmifay:cJUw,f 'umBuD;wkdU&JU/
]]yk*Hrif;[m ukvm;bdkifqwfeJU OD;bdefqkdwJU vlawGudk &mxl;BuD;ay;owJU/
olwkdUwpfawGuvnf;
wkdif;oljynfom; &Sifvltrsm;udk odyfESdyfpufowJU/ rif;raumif;awmh wpfwkdif;jynfvkH;
A&kef;okef;um;
Aa,mufA,ufjzpfaewmyJ/ 'DtcgrSm awmifbufu t*FvdyfawGu 0ifwkdufw,f/
nDawmf
rif;wkef;rif;om;u ajrmufjrif;e,f a&TbkdxGufNyD; ajrmufbufu ykefuefwdkufcdkuf
w,f/ 'Dawmhyk*Hrif;u
usawmhwmaygh/ ckvnf;yJ 'Dudef;qdkufaeNyD 'umBuD;wkdU&JU? jrefrmEdkifiHudk tkyfpdk;aewJU
t*Fvdyfrif;udk
*syefu 0ifwdkufw,f? aemufuaeNyD; ocifawGu t*Fvdyfrif;udkwdkufw,f?
t*Fvdyfrif;awmh
us&awmhrSmyJ/ tv,fvl tleJUa[mif;avmif;qkdwm t*Fvdyfrif;yJ}}
olwkdUonf wabmifpenf;wkdU\tultnDjzifh rsufarSmuftajctaersm;udk
qifjcifokH;oyfNyD;rsm;pGmyif
tm;&&Tifvef;aeMuavonf/
xdkUaemuf OD;xGef;pdefESifh vlESpfa,muf a&mufvmavonf/ wpfa,mufrSm
ocifomnTefU[kac:

wpfa,mufrSm armifudkudk[kac:avonf/ ocifomnGefUrSm


touftpdwfavmuf&SdOD;rnf/
w&kwfujym;uav;vm; atmufarh&atmif tom;jzLonf/ olum;
ausmif;om;acgif;aqmifuav;jzpf\/
olwkdUvmaomtcg uRefawmfonf q&mawmftrSL;jyKaom pum;0dkif;rS xavonf/
olwkdUonfodkufwabmif &mZ0ife,frS xGufNyD;on*K[fedygwfe,fodkU
ul;ajymif;aecJUMuavonf/
q&mawmfuvSrf;NyD; rdefUMum;vdkufao;onf/
]]xGef;pdefa& rif;wkdUvGwfvGwfvyfvyfwdkifyifajymqdkcsif&if [dkbufcef; oGm;xdkifMu}}
[dkbufcef;qdkonfrSm q&mawmfOykofay;aom taqmifjzpfavonf/
OD;xGef;pdefum; ocifomnGefUESifh armifudkudkwkdUtm; xm;cJUNyD; tdrfjyef&ef
q&mawmftm; 0wfcsavonf/
]][ rif;u oGm;awmhrvm;? rif;{nfhonfeJU pum;rajymawmhbl;vm;}}
OD;xGef;pdefu NyKH;vsuf]][J [J wynfhawmfu EdkifiHa&;orm;rS r[kwfbJ bk&m;? udk,fh0efudkf,fxrf;
udk,fhvrf;udk,foGm;
pD;yGm;a&;orm;yJ [J [J}}
q&mawmf]][ xGef;pdef&? cktcgrsKd;rSmawmh vlwdkif; EdkifiHa&;orm;uG/ vlawGom rubl;?
bkef;BuD;awGvnf;
EdkifiHa&;orm;yJ[/ wkdUEdkifiHvGwfvyfzdkUta&; tm;vkH;0ifNyD; wufokwf&dkuf&r,f
r[kwfvm;}}
OD;xGef;pdefu ]r[J}awmhbJ wnfMunfpGm ]]wynfhawmfudp&Sdao;vdkUyg bk&m;
oGm;acsygOD;r,f}}
OD;xGef;pdef xGufoGm;avonf/ uRefawmfonf ocifomnGefU? armifudkudkwkdUESifh
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;udk
aqG;aEG;wdkifyifaeavonf/ olwkdUtm; *syefuwdzsufykHrsm; ajymjy&avonf/
*syefUxHrS vufeufr&Edkif
aMumif;? odkUaomfpdwfysufraeMubJ udk,fwwfEdkifaomenf;jzifh t*Fvdyftpdk;&tm;
wkdufxkwf&rnfjzpfaMumif;? tcgtcGifhoifhaomtcg 0ifvmaom *syeftm; jyefcs&ef
toifhjyifxm;Mu&rnfjzpfaMumif;? *syefESifh csDwufvmrnfh
ArmhvGwfvyfa&;wyfrsm;tm;
tpGrf;ukeftm;ay;&rnfjzpfaMumif;rsm;udk &Sif;jy&avonf/
ocifomnGefUESifh armifudkudkwkdUonf Nidrf em;axmifaeMu\/

xdkUaemufrdwDvme,f pnf;&kH;a&;tajctaersm;udk aqG;aEG;Muonf/ ocifomnGefUu


ta&;&Sdu
ta&;awmfykHwGif toufpGefUum yg0ifaqmif&GufMu rnfhvl trsm;tjym;&SdaMumif;
ajymjyavonf/
]]t*Fvdyf&JU bm;rm;&dkifz,f ppfwyfxJu ArmwcsKdUvnf; vufeuf,lNyD; 'DvkdyJ
xGufvmMuwJU
Armppfom;awG&Sdw,f/ olwkdUudk wkdUuususee vufcHjyKpkxm;&r,f/ olwkdUudk
tajccHNyD;
vufeufudkifta&;awmfykHwyfpdwfawG zGJU&r,f/ aumif;w,f ckb,fESa,muf&SdNyDvJ}}
ocifomnGefU]]okH;a,muf? 'DjyifuRefawmfwkdUeJU tqufr&bJ olwkdUbmom
xGufajy;vmwJUppfom;awGvnf;&SdOD;rSmyJ}}
]]&Sm &Sm? olwkdUudk awGUatmif&Sm? ta&;BuD;w,f}}
4if;aemuf ppf&xm;rsm;udk zsuf&efESifh vufeufvk,l&efudprsm; aqG;aEG;Mu avonf/
udprsm;udk
atmifjrifpGmvkyfEdkif&ef rdwDdvmrS &Jabmfrsm;csnf; rNyD;/ jrpfom;rSm a&mufaeaom
'*kefOD;vSaz? ulrJrS
udkxGef;Munf? omvGefrS udkwifarmif? oajyawmif;rS ocifpHvSESifh OD;b&Dpaom
&Jabmfrsm;yg
yl;aygif;aqmif&GufrSNyD;rnf[k oabm&&SdMuojzifh rEav;XmecsKyfESifh ulrJpufydkif
a':usifqdkifESifh
refae*sm OD;odef;armifwkdUrSwpfqifh qufoG,f vkyfMu&efqkH; jzwfMuavonf/
xdkaeUntzdkU xkdrQaqG;aEG;NyD; ocifomnGefUwkdUvlpk jyefoGm;Muavonf/
q&mawmfBuD;rSL;onfh
pum;0dkif;rSmvnf; vlpkuJGoGm;avonf/ uRefawmfvnf; OD;yOif;rsm;
ae&mcsxm;onfhtwdkif;
tdyf&m0ifavonf/ xdknwGif uRefawmfonf rjrifhOD;tm; rdwDvmodkUac:vmNyD;
tqkwfema&m*gaysmufuif;atmif ukay;aeonf[k tdyfrufjrifrufavonf/
vGefcJUaom
nuvnf;aumif;? onfht&if &ufrsm;vnf;aumif; rjrifhOD;taMumif;udk
pOf;yifrpOf;pm;rdbJaecJU&mrS
,ckvdk tdyfrufjrifrufojzifh tHUMordavonf/ rjrifhOD;tm; wpfreufvkH;
owd&ae\/ rdwDvmuef&dk;wGif
eHeufapmapm om,monfhtcsdef rjrifhOD;ESifh uRefawmfvrf;avQmufaeMuovkdvkd
pdwful;,Ofum

vGrf;aerdavonf/
ompnfblwmodkU jyefvmcJU&m rD;&xm;rxGufao;onfudk awGU&ojzifh 0rf;omrd\/
aeUcif;wpfcsufwD;wGif &efukefodkU rD;&xm;xGufrnfqdkojzifh
tm;wuf&Tifvef;Ncif;jzpf&avonf/
okdUaomf wpfcsufwD;aomtcg rD;&xm;ay:a&mufaeaom c&D;onfawGudk
tmPmydkifwkdUu
tqif;cdkif;jyefavonf/ awmifil ppfajrjyifodkU csDwufoGm;&rnfh
w&kwfppfom;rsm;udko,faqmif&efxdk&xm;udk odrf;vdkufonf[k qdkavonf/
xdk&xm;onf rEav;odkU
jyef ckwfarmif;oGm;avonf/
tcsKdUc&D;onfrsm;rSm rEav;odkUyif vdkufoGm;Muavonf/ uRefawmfum;
onfpnfblwmrSm
ra,mifrvnfESifh usef&pfjyefav\/
uHtm;avsmfpGm uRefawmfonf ompnfblwmrS pma&;wpfa,mufEsifh tuRrf;w0if
cifrifoGm;Muavonf/
olu rEav;odkU jyefoGm;aom &xm;onf w&kwfppfwyfrsm;tm;wifaqmifNyD;
ompnfblwmodkUjyefa&mufygu *gwfAdkvfudk oluajymNyD;
uRefawmfhtm;wifvTwfvkdufrnf[k
uwday;avonf/
xdk&xm;onf oef;acgifausmfrS ompnfblwmodkU qkdufa&mufvmavonf/
uRefawmfonf *gwfwJGwGif
rD;&xm;ulvDacgif;vdkvdk? rD;&xm; pma&;vdkvdk [efaqmifNyD; vkdufcJU&avonf/
ausmcif; tdyfp&mr&Sd?
xdkifvsuf tdyfvdkuf&ay\/
ysOf;rem;odkU a&mufaomtcg &xm;qufrxGufjyefojzifh tcufawGU&jyef\/
ysOf;rem;rS
&efukefxdrD;&xm;vrf;udk ppfbufu odrf;vdkfufNyDvdkvkd Mum;&jyef\/
*gwfAdkvfu uRefawmfhtm; ausmufyef;awmifbufodkU vkduf xdkrSwpfqifh rauG;?
jynfpaomNrdKUrsm;bufodkU bwfpfum;jzifhoGm;&eftBuHay;avonf/ xdkokdUoGm;rS
ab;uif;&efuif;jzpfvdrhfrnf[k qdkavonf/
xdkUaMumifh ysOf;rem;rS &xm;pD;NyD; ausmufyef;awmif;odkU vkduf&avonf/
wpfvrf;vkH; awGUorQvltaygif;onf wvIyfvIyfw&G&GjzpfaeMuavonf/
aumv[mv
owif;rsm;uvnf; yGae\/
&efukefrSmyif tpdk;&r&Sdawmh[l ajymoluajym\/

t*FvdyfwkdUonf ppfwyfrsm;udk qkwfcGm&if; NrdKUrsm;? wHwm;rsm;? &xm;rsm;?


oabFmrsm;? puf&kHrsm;udk
zsufqD;ypfcJU&ef pDpOfaeNyD[kvnf; owif;jzpfae\/
a&eHacsmif;rS a&eHwGif;rsm;xJodkUyif uGefu&pfavmif;xnfhNyD; zsuf&ef
pDrHaeMuNyD[kqdk\/
jynfNrdKUblwm&kH *syefuAkH;BuJcsjyefonfwJU/
a&eHacsmif;AkH;BuJonfwJU/
bmowif;awGMum;&Mum;& uRefawmfum;aemufjyefrvSnfhawmhacs/ &xm;r&vQif
bwfpfum;?
bwfpfum;r&vQif jrif;vSnf;? jrif;vSnf;r&vQif ajcusif/ jrpfawGUvQif oabFm?
oabFmrawGUvQif avS?
avSrawGUvQif azmif? BuKH&mawGU&mESifh atmufodkUqif;cJUavonf/
*syefppfom;rsm;\ &ufpufMurf;MuKwfrIrsm;vnf; vGifhvmavonf/
rnfrQvsifjrefpGmvGifhvmoenf;/
armfvNrdKifbufrSm *syefppfwyfudk yef;oajyESifhqD;BudKolrsm;tm; ppfom;awGu
vSnf;awGqJGaponfwJU/
qD;BudKolrsm;xJwGif vufywfem&D? vufpGyfygolrsm; *syefppfom;rsm;
jzKwfay;cJU&onfwJU/
awmif&Snfykqdk;ESifhvlBuD;vlaumif;awGudk ulvDtxrf;cdkif;onfwJU/
*syefppfom;wkdUonf Armrdef;uav;rsm;tm; r[m;w&m;vkyfonfwJU/
xkdowif;awGudk ,kHolvnf;&Sd\/ r,kHolvnf;&sd\/ ,kHolawGxJwGif
uRefawmfwpfa,muftygt0ifjzpfavonf/
r,kHoltcsKdUurl *syefESifhArmonfrdwfaqGawGjzpfonf/ b,fenf;ESifhrQ
Armtay:rQ&dkif;pdkif;vdrfhrnfr[kwf[k qdkMuavonf/ tcsKdUurl ta&SUawmiftm&S
omwlnDrQ
aumif;pm;a&;twGuf toufpGefUum wkdufMu&aom *syefppfom;wkdU\ tjyKtrludk
tjypfwif rapmoifh?
cGifhvTwfoifhonf[kqdkMuonf/
rsm;pGmaom awmolawmifom; qif;&Jom;rsm;ESifh NrdKUay:rSqif;&Jom;rsm;url
,kHonfvnf;rajym?
r,kHbl;[kvnf; rqdk? Mum;orQ NidrfoufpGm em;axmifaeMuNyD; udk,fhtvkyfudk,f
ukef;vkyfaeMuavonf/
xGefp&m&SdxGef? ,ufp&m&Sd ,uf? xrf;p&m&Sdxrf;? a&mif;p&m&Sd
a&mif;aeMuavawmhonf/
uRefawmfonfvnf; oGm;p&m&SdvdkU oGm;aeavonf/ aemufjyefrqkwfyg/

okdUjzifh &ufaygif;tawmfMumaomtcg [oFmwodkU a&mufcJUavonf/


71
bD tdkif at
vrf;wkef;u b,fNrdKU b,folodrf;onfudkrodcJU/ ppfrsufESmjyif b,fodkU
a&mufaeonfudkvnf; rodcJU/
[oFmwa&mufrS &efukefNrdKUudk *syefawG odrf;NyD;NyDjzpfaMumif; od&avonf/
xkdrQruao;? [oFmwudkvnf; bDtdkifatac:aom ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfu
odrf;ydkufxm;NyDjzpfaMumif; od&avonf/
ocifESifh ausmif;om;rsm;onf wyfzGJUvsuf *syefESifhtwl csDwufvm
NyD;ArmhvGwfvyfa&;twGuf
wdkufaeMuNyD[kum; Mum;odxm;ESifh\/ okdUaomf bDtdkifatqkdaom tac:ta0:udkum;
,ckrSyif
yxrqkH;tBudrf Mum;zl;&jcif; jzpfavonf/
[oFmwNrdKUum; tysuftpD; odyfr&Sd/ ppfajrjyif trm&Gwf[l wpfpkHwpf&m rawGU&/
zkH;xm;aom
'Pf&m'Pfcsufvnf;r&Sd/ ppftwGif; uHaumif;aom [oFmw/
[oFmwrSm wkdufyJGjzpfrjzpf uRefawmfpkHprf;Munfhonf/ urf;em;rSm wkdufyJGjzpfonf[k
qdk\/
bDtdkifatwyfrsm;u a&umwmudk tumtuG,f ,lNyD; wkdufMuonf/
t*Fvdyfppfwyfrsm;u jrpfxJrS ae
wkdufMuonf/ ypfcwfwdkufcdkufaeMupOf [oFmwNrdKUolNrdKUom;rsm;onf
bDtdkifatppfom;rsm;udk
tzufzufrS ulnDMuonfqkd\/ usnfqefo,fay;ol? a&wkdufol? aq;vdyfwnfol?
xrif;xkyfurf;ol?
oufoufMunfhNyD; Mobmay;ol? bDtdkifatxJ0if&ef pm&if;ay;ol w&kef;&kef;
wtkef;tkef;
pnfum;vSonfqdk\/
bDtdkifatppfom;wkdUtm; csD;usL;oHrSm tysHUtESHUjzpfavonf/
uRefawmfum; [oFmNrdKU ajray:eif;rdonfqdkvQifyif bDtdkifatppfom;awG udk
awGUjrifcsifavonf/
okdUaomfuRefawmfa&mufaomtcsdefrSm nae0if&Dwa&m jzpfaomaMumifh vG,fulpGm
rawGUEdkifacs/
NrdKUrSm "mwfrD;awGjzifh xdefae\/ vrf;rD;? tdrfrD;? bk&m;rD;/
a&'D,dkoHawGudkvnf; Mum;aeonf/
Nidrf;csrf;aeaom tcsdeftcgESifh wlaeay\/

ocifrsm;? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm; acgif;aqmifum


zGJUpnf;xm;aom
[oFmwc&dkif tkyfcsKyfa&;tzJGU &SdaeNyD[kvnf; od&\/ xdktzJGUonf
rif;ajymif;rif;vJGjzpfaomfvnf;
z&dkz&Jrjzpf&atmif xdef;odrf;&kHru tm;vkH;tajctae aeom;wusjzpfatmif
pDrHaeNyD[kqdk\/
uRefawmfum; jzpfEdkifvQif [oFmwrS vufyHwef;odkU? vufyHwef;wkdUrS &efukefodkU
rD;&xm;jzifh
oGm;csifonf/ okdUrS jrefjrefa&mufvdrfhrnf/ xkdUaMumifh uRefawmfhteD;vmxdkifNyD;
[oFmwtaMumif;
ajymjyaeaom xrif;qdkif&Siftm;]]tm;vkH; aeom;wusjyefjzpfatmif pDrHaew,fqdkawmh om&a0g vufyHwef; rD;&xm;
oGm;aea&mayghaemfAsm}}
]]tJ'Dbufvrf;udkawmh bmrS rvkyfEdkifao;bl;vdkU xifw,fAs/ t*Fvdyf ppfwyfawGu
wHwm;BuD;csKd;xm;w,f? &efukefbufu qkwfvmwJU t*Fvdyfppfwyf awGuvnf;
vufyHwef;bufrSm
&Sdao;w,fqdkovdkvdkyJAs/ ykodrfbufudkawmh rMumcifyJ
rD;&xm;oGm;Edkifatmifvkyfr,fvdkU vlBuD;awG
ajymaeMuwmyJ/ jzpfrSmygyJ Asm? bDtdkifatAdkvfBuD;uvnf; w,fNyD;
tpDtrHaumif;wmyJ?
AdkvfBuD;udk,fwdkifrsm; 'De,frSm quftkyfcsKyfNyD; vkyfvkduf&&if cPuav;ESifh
tm;vkH;aumif;ukefrSmyJ/
ckawmh AdkvfBuD;u 'DrSmtMumBuD; raeEdkifbl;wJUAs}}
]]b,foGm;rSmvJ}}
]]&efolaemuf vdkufwkduf&rSmwJUAsm? jynfbuf qufcsDwufMu&rSmyJvdkU
owif;jzpfaewmyJ/
bDtdkifatAdkvfBuD;u w,fvnf; wdkuf&nfcdkuf&nf&SdowJU? owdvnf; aumif;oAs}}
]]AdkvfBuD;emrnfu b,folwJUvJ}}
]]Adkvf&efEdkifwJUAs? emrnfudku &efEdkifr,fh edrdwfyJ}}
]]uRefawmfjzifh wpfcgrS 'Demrnfudk rMum;zl;bl;As/ ocif&efEdkif? &Jabmf &efEdkif?
rMum;zl;ygbl;Asm}}
uRefawmfonf onfemrnfudk tBudrfBudrf a&&GwfNyD; awG;Munhfaeonf/
aemufay:wJU a&TMumyifxJuyJrdkU
uRefawmfrMum;zl;jcif;jzpf&rnf[k atmufarhvdkufayonf/
xrif;qdkif&Sifonf uRefawmfhtm; tuJcwfae[ef&Sd\/

twefMum NidrfoufaeMuNyD;aemuf uRefawmfu ar;vkdufjyefonf/


]]olu ppfAdkfvfBuD;rjzpfcifu ocifacgif;aqmifvm;? ausmif;om;acgif; aqmifvm;}}
]]ausmif;om;acgif;aqmifqdk xifyg&JUAsm/ uRefawmfawmh aumif;aumif; rodygbl;?
aps;pum;ygyJ?
*syefjyefwJUAs}}
]]ausmif;om;acgif;aqmifqdk&if uRefawmfod&rSmyJAs}}
okdUuvdk ajymaeMupOf qdkifa&SUrS um;wpfpD;jzwfoGm;avonf/
xrif;qdkif&Sifu]]a[m a[m? olyJ olyJ? bDtdkifat AdkvfBuD;}}
uRefawmfum; ppfAdkvfBuD;\ rsufESmudk aumif;pGm rjrifvdkuf&yg/ ppfAdkvfBuD;
rSef;awmh tvGefodom\/
um;ab; wpfzufwpfcsufwGif ppfom;wpfa,mufpD vSHpGyfwyfxm;aom
&dkifz,fudkudkif rwfwwf&yfvsuf
vdkufygoGm;avonf/
armfawmfum;rSm [pfvrif trsKd;tpm; cyfopfopfjzpfonf/
uRefawmfu qufjyef\/
]]ausmif;om;acgif;aqmif *syefjyefqdk&ifawmh uRefawmfod&rSmyJAs}}
xrif;qdkif&sifonf uRefawmfhtm; rouFmaom rsufvkH;rsm;jzifh Munhfvsuf
qdwfqdwfaeavonf/
]]olu b,frSm aeovJAs}}
qdkif&Sifonf rMum;csifa,mifaqmifaeonf[k xifonf/
uRefawmfuxyf]]bDtdkifat ppfAdkvfBuD;u b,frSm pcef;csovJAs}}
qdkif&Sifonf rajymcsifajymcsifjzifh]]rajymwwfygbl;Asm}}
uRefawmfhrSm uRefawmfhtaMumif; ajymrjyvQif rNyD;awmhacs/ uRefawmfvnf;
ocifacgif;aqmifwpfOD;jzpfaMumif;? ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;vnf;
jzpfcJUao;aMumif;? ,ck
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;ESifh ywfouf ta&;wBuD; rEav;rS vmcJU&aMumif;/
csJUoifhwmcsJU? um;oihfwm
um;aomfvnf; zkH;oifhwmzkH;? zdoifhwmzd ajymjyvdkufavonf/
onfawmhrS xrif;qdkif&Sifonf uRefawmfhtm; ,kHMunfvm[ef&Sdonf/ ,kHMunf&kHru
udk;pm;vm[efvnf;&Sdonf/ tqdkyg ppfAdkvfBuD; Adkvf&efEdkifonf [oFmwOD;jrac:
rsKd;cspfacgif;aqmifBuD;\ tdrfwGifaeaMumif;ajymjyavonf/ uRefawmfuxdktdrfodkU
oGm;NyD;

pkHprf;csifaMumif; ajymaomtcgolu]]'
DtcsdefBuD; oGm;vdkUawmh rawmfbl;As? uif;awGbmawG csxm;w,f/ rawmfwq
ypfvkdufcwfvdkufrSjzifh
udk,fusKd;BuD;enf;&csnfhAsm}}
uRefawmfu rtkHratmhvkyfaeaomtcg ]]reufrS oGm;wmayghAsm}}[k oluxyfNyD;
tBuHay;jyefavonf/
uRefawmfhudk,ftrlt&mESifh rsufESm[efyefwkdUrSm pdwfysufjcif;udk
o&kyfaqmifae[ef&Sd\/
]]'DaeUn 'DrSmtdyfayghAsm? reufrS xoGm;wmaygh}}
wpfnwm wnf;ckdp&mae&mtwGuf pdwftdkufaecJU&m jyemwpfck &Sif;oGm;avonf/
odkUaomf [efawmh
vkyf&ao;\/
]]aeygapAsm? 'ku&SmvdkU}}
]]bmrS 'kur&Sdygbl;/ xrif;qdkifqdkwm 'DvdkyJ? {nfhonfawGvnf; tvG,fwul
0ifwnf;MuwmygyJ}}
]]at;avAsm? aus;Zl;ygyJ/ 'DrSm rtdyfvnf; tjcm;tdrfwpftdrfoGm;NyD;
'kuay;ae&OD;rSmygyJ/ reufrSyJ 'Du
xoGm;wmu tqifajyygw,f}}
xdkaeUn xrif;qdkifrSm ntdyfvdkuf&avonf/ uRefawmhftzdkU BuKHovdk oGm;?
awGUovdkpm;?
jzpfovdktdyfcJU&onfrSm rqef;awmhyg/ trSeftm;jzifh ppfBuD;umv
c&D;oGm;&olwdkif;tzdkUvnf;
rqef;awmhyg/
aemufwpfaeU eHeuf 7 em&DavmufwGif xrif;qdkif&Sif vrf;nTefvdkufonfh twdkif;
OD;jr\
tdrfbufodkUavQmufvmcJUMuavonf/
urf;emvrf;ay:rSm tenf;i,favQmuf&\/
umuD,leDazmif;udk tcsKd;usus 0wfqifvsuf zdeyfajymifatmifwkdufNyD;
umuDOD;xkyfaqmif;xm;aom
ppfAdkvfwpfOD;onf avSorm;rsm;udk aigufirf;aeavonf/ olUvufxJrSm
wkwfwdkwpfacsmif;udkifvsuf/
olUaemufrSm pkyfjywfNyD; rJGnpfnpfjzpfaeaom umuD,leDazmif; yGa&mif;BuD;awG
0wfxm;aom
&Dkifz,fvG,fxm;onfh ppfom;okH;OD;u &yfvsuf/
ppfAdkvfonfavSrsm;udk qifhaeonf/ rjynfhao;ojzifh rausreyfjzpfae\/

]]rif;wkdUem;rvnfbl;vm;uG/ wkdUu rif;wdkUvGwfvyfa&;twGuf toufpGefU NyD;


wkdufae&wJUaumifawG?
rif;wkdU[m wkdUwyfrawmf&JU aus;Zl;udkodwwf&r,f/ ratay;awG? aus;Zl;rodwwfvdkU
ckxdrvmMuwmyJ}}
xdkodkUa&&Gwfajymqdkaom pum;rsm;udk Mum;&aomtcg uRefawmf acgif;BuD;
oGm;avonf/
aus;Zl;tawmftwifcHcsifwJU tmPmoHjyif;vSwJU ppfAdkvfBuD;yguvm;[k pdwfxJrSm
rSwfcsufcsrdavonf/
]Adkvf&efEdkifqdkwm olyJrsm; jzpfrvm;[JU}[k awG;Munfhvdkufrdao;\/ okdUaomf
bDtdkifat tBuD;tuJvkyfol
Adkvf&efEdkifonf udk,fwdkif avSqifhrnfr[kwf[k em;vnfvkdufayonf/
OD;jr\ tdrf0if;NcHt0rSmvnf;aumif;? tdrfaygufa&SUem;rSm vnf;aumif;? ab;em;
[dkem; onfem;rSm
vnf;aumif;? ,leDazmif;tjym0wfxm;aom &dkifz,f vG,fxm;onfh ppfom;rsm;udk
awGUjrif &avonf/
vSHpGyfBuD;rsm;um; wvufvufjzpfae\/ olwkdUonfvG,fvifhwul
rD;owf,leDazmif;rsm;udk ,lNyD;
0wfae[efwl\/
0if;NcHxJ0if&rSm cyf&GHU&GHUjzpfvmonf/ odkUaomf t&JpGefUNyD;0ifoGm;av\/ qwfceJ
ppfom;rsm;u
vSHpGyfrsm;ESifh uRefawmfh&ifbwfudk &G,fNyD; wm;xm;vdkuf avonf/
ppfom;wpfa,muf]]b,fukdvJ}}
uRefawmf]]OD;jrtdrf r[kwfygvm;cifAsm}}
]][kwfw,fav}}
]]OD;jrtdrf oGm;csifvkdUygAsm}}
olwkdUonfcsdef&G,fxm;aom vSHpGyfBuD;rsm;udk &kyfodrf;MuNyD; twGif;odkU 0ifapavonf/
tdrfwHcg;0odkU a&mufaomtcg wHcg;apmifh ppfom;rsm;u vSHpGyfrsm;jzifh csdefum
wm;Mujyefavonf/
]]b,foleJU awGUcsifvdkUvJ}}
]]Adkvf&efEdkifeJU awGUcsifvkdUygcifAsm}}
]]cP 'DrSmapmifhOD;}}
&Jabmfwpfa,mufudk tdrfxJodkU vTwfvkduf\/ tdrfxJodkU uRefawmhfrsufvkH; rsm;
vdkufoGm;avonf/

cef;rBuD;\ wpfzufaxmifhwGif pm;yJG&SnfBuD;wpfvkH;&Sd\/ xkdpm;yJGrSm


ppfAdkvfwpfa,mufxdkif
aumfzDaomufaeonfudk ab;apmif;jrif&\/ umuD,leDazmif;rSm cyfyGyGjzpfonf/
jrif;pD;bGwfzdeyf&SnfBuD;udk pD;xm;\/ &Jabmfonf olESifhrvSrf;rurf;wGif
ajzmif;xdkif;ceJ ajczaemifhcsif;
aygufum &yfNyD; qvHay;\/ {nfhonfwpfa,mufu awGUvdkaMumif;
ajymjyae[ef&Sd\/ ppfAdkvfonf
aumfzDaomufrysufbJ wpfpkHwpf&mudkajymvTwfvkdufavonf/
xkd&JabmftjyifjyefxGufvmNyD; uRefawmfhtm;]]cifAsm;emrnf b,folvJwJUAs? [oFmwuvm;? wjcm;uvm;}}
]]&efukefu ocifwifxGef;vdkU ajymvdkufygAsm}}
xdk&Jabmf 0ifoGm;jyefavonf/ ajzmif;xdkif;ESifh zaemifhcsif;aygufum qvHay;NyD;
ajymjyaejyefavonf/
ppfAdkvfBuD;onf tjyifbufwGif &yfaeaom uRefawmfhbufqDodkU
vSrf;Munfhvdkufavonf/
uRefawmfu olUtm;jrifzl;ovkdvdk&SdonfESifh pdkufMunfhae\/ olurl jAKef;ceJ
xdkif&mrSxNyD;]]a[; &JabmfwifxGef;}}
olonfajymajymqdkqdk jrL;xl;&Tifvef;pGmjzifh uRefawmfhqDvmavonf/ onfawmhrS
uRefawmfum;
Adkvf&efEdkifqdkonfrSm udkxGef;&SdefjzpfaMumif; odavawmhonf/ uRefawmfhrSm
xDaygufoavmuf0rf;ajrmuf0rf;omjzpfoGm;av onf/
]][m udkxGef;&Sdefyguvm;}}
uRefawmfwkdUonf wpfa,mufvuf wpfa,mufqJGMuonf/
udkxGef;&Sdef]]ck b,fuvmwmvJ}}
uRefawmf]][m rajymygeJUawmhAsm? rEav;u vmwm/ ck'D0ifvmwm Adkvf&efEdkifqdkwJU
ppfAdkvf[m
cifAsm;yJvdkUodNyD;vmwm r[kwfbl;/ ocifta&;awmfykH wyfom;wpfa,muf
&efukefa&mufatmif
oGm;zdkUudprSm ppfAdkvfBuD;wpfa,mufudkjzifh tultnDawmif;rSyJqkdNyD; vmcJUwmAs/
0rf;omvdkufwmAsm
udkxGef;&Sdef&m}}

]]tif; 0rf;omp&mayghAsm/ uJ udk,fwkdUvnf; eufjzefyJ qufNyD;csDwuf&vdrfh r,f/


udk,fhvl udk,fwkdUwyfeJU
tnmvdkufcJUayawmh}}
]][if tnmuvTwfvkdufvkdU uRefawmfuatmufqif;cJU&wm/ vdkufawmh vkdufcsif&JU?
vdkufvdkUrjzpfbl;xifw,f}}
]]uJav jznf;jznf;aqG;aEG;wmaygh/ xdkif? vm'DrSm xkdif? aumzDaomuf}}
uRefawmfu olUtm; rEav;u vmcJU&ykHudk ajymjyonf/ olurEav;rS jynfNrdKUtxd
vrf;wpfavQmufvkH;
t*FvdyfppfwyfawG b,favmufawGUcJUovJ? vufeuftiftm; b,fvkdaeovJ?
t*Fvdyftpdk;&
tkyfcsKyfa&;tajctae b,fvdkvJ ponfjzifh ar;avonf/ uRefawmfum;
ppfom;ta&twGufvnf;
rSefpGmrcefUrSef;wwf? vufeufESifh ywfoufNyD; bmu b,fvdk[kvnf;
cJGjcm;rajymwwf/ uRefawmfhudk,fudk
uRefawmftm;r&/ EdkifiHa&;tajctaeudkawmh ususee ajymjyEdkifavonf/ *syefawG
uwdrwnfykHudkvnf;
ajymjyonf/
udkxGef;&Sdefonf olwkdUarmfzdkqmrSm ppftwwfoif&ykH? ppfaMunmawmh befaumufodkU
vmcJUMuykH?
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf pwifzJGUMuykH? ppfaMumif; okH;aMumif;cJGNyD; rJaqmuf?
jrpfomESifh 0dwdk&d,wkdUrS
jrefrmjynfxJ0ifcJUMuykH? xm;0,frSm olUppfwyfwkd;csJUykH? xm;0,frS
armfawmfuwLBuD;rsm;jzifh rkwryifv,f
udkjzwfNyD; a';'&J0ifodrf;ykH? usKdufvwf? bkduav;wkdUbufrSaeNyD; [oFmwxd
a&mufvmcJUykHwkdUudkajymjyavonf/
]]*syefawGeJU qufqH&wm? b,fhES,faeovJ}}
]]olwkdUvnf; e,fcsJUorm;yJ[m? qufqHa&; b,faumif;w,fvkdU [kwfyghrvJ
udk,fhvl}}
uRefawmhf&ifxJrSm 'dwfceJjzpfoGm;onf/ a&SUtzkdU tqdk;awGESifh BuKH&OD;rSmyguvm;[k
awG;rdvdkufavonf/
xdkcP tom;jzLjzL &SyftustjzLESifh vkHcsnfeD 0wfxm;aom vlESpfa,muf
0ifvmavonf/
udkxGef;&Sdefu]][dku0ifvmwJU vlawG[m *syefawGAs/ uRefawmhfwyfu tBuHay;t&m&Sd ESpfa,mufyJ?
pum;ajym&if

Munfhajym? Armpum;rwwfayr,fh tuif;yg;w,f}}


xdkpum;rsm;udk uwdkufu&dkufajymNyD; udkxGef;&Sdefonf xdkolwkdUtm; *syefpum;jzifh
tmvmyovmyajymaeavonf/
xdkaeU aeUv,fwGif [dkufpul;ausmif; ppfom;pkaqmif;a&; w&m;yJGwpfck
usif;yavonf/ Adkvf&efEdkifu]]e,fcsJUorm;awGudk Armajrjyifu armif;ESifxkwf&r,f? tck ppfwdkufaewm
ArmhvGwfvyfa&;twGuf
wdkufaewm? b,folUtwGufrS wkdufwmr[kwfbl;? rSwfxm;yg}} ponfjzifh
a[majymav&m
vufckyfoHwajzmif;ajzmif;ESifh aeavonf/
wkdUArmocifrsm;? awmolawmifom; v,form;rsm;ESifh ausmif;om;trsm;tjym;
bDtdkifatxJodkU
0ifMuavonf/ aumvdyfwkef;u uRefawmfwkdUESifhodaom bDat t*Fvdyfpm*kPfxl;jzifh
atmifxm;onfh[oFwmom; twmac: udkbodef;onf bDtdkfifatxJ 0ifoGm;avonf/
/
72
*syefedyGef; bd&krm tkHemusd
]]tckppfwdkufaewm ArmhvGwfvyfa&;twGuf wdkufaewm? b,folUtwGufrS
wkdufwmr[kwfbl;?
rSwfyg}}[laom Adkvf&efEdkif\pum;udk BudKufESpfoufol rsm;ayonf/ xdktxJwGif
uRefawmfwpfa,mufvnf; tygt0if jzpfay\/ xkdpum;onf Adkvf&efEdkiftp&Sdaom
*syefjyef&Jabmfrsm;
OD;pD;onfh ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf (bDtdkifat) wpfckvkH;tm;
pdwf"mwfwuf<uaponfh pum; jzpf\/
jynfolvlxktrsm;tjym;tm;vnf; xdk,kHMunfcsufjzifh ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmftm;
axmufcHatmif
vIHUaqmfay;Edkifonfh pum;jzpfav onf/ *syefwkdUonf uRefawmfwkdUtay:wGif
xm;cJUaom uwdrsm;udk
zsufpjyK avNyD/ armfvNrdKifa&mufvQif ArmhvGwfvyfa&;aMunmrnf[k qkdcJUaomfvnf;
&efukefodkUyif
a&mufcJUNyD/ bmoHrQ rMum;cJU&ao;/ Armjynfudk t*FvdyfvufxJrS ArmwkdUuom
wkduf,lapygrnf/
*syefppfwyfrsm; jrefrmjynfwGif;odkU r0ifygapeJU[k qdkcJaomfvnf;
*syefppfwyfrsm;onf ArmjynfxJodkU

0if&kHrQru Armvlxkudk trsKdrsKd;nSOf;yef;ESdyfpufaeavNyD/ xdktcsufrsm;aMumifh


pdwfysufp&maumif;aomf
vnf; uRefawmfwdkUpdwfrysufMuay/ taMumif;rlum; b,folUtwGufrQ
wdkufaejcif;r[kwfbJ ArmhtwGuf
wkdufaeMuonf[k ,kHMunfaeMuaomaMumifh jzpfay\/ bmyJjzpfjzpf wpfenf;enf;jzifh
uRefawmfwkdUvGwfvyfa&;&rnf[k ,kHMunfaeMuayonf/ ,ckrS jynfvnfokH;oyfum
ajymMurnfqkdvQif
xkd,kHMunfcsufonf &dk;tol\ ,kHMunfcsufjzpfonf[k ajymolu ajymayvdrfhrnf/
zufqpf*syefESifh
yl;aygif;jcif;rSm rnfonfhenf;ESifhrQ ArmhvGwfvyfa&; ray:xGufEdkif[k
EdkifiHa&;u0dwpfqltaejzifh
ajymolu ajymayvdrfhrnf/ okdUaomf xdktcsdefu ArmhvGwfvyfa&;
wyfrawmfom;Mum;wGif vnf;aumif;?
vli,fausmif;om; ESifh wdkUArmocifrsm;Mum;wGif vnf;aumif; xkdk,kHMunfcsufrSm
tpdkiftcJESifh cdkifNrJpGm
&SdcJUavonf/
Adkvf&efEdkif tkyfcsKyfaom bDtdkifatonf c&dkifNrdKUe,f tkyfcsKyfa&;tzJGUudkvnf;
zJGUpnf;ay;\/ xdktzJGUrsm;udk
c&dkifrSvnf;aumif;? NrdKUe,frS vnf;aumif; zJGUvdkufNyDqdkaomtcg rsm;pGmaom
aus;&Gmrsm;wGif vnf;
tkyfcsKyfa&;tzJGUrsm; ay:aygufvmcJUavonf/ NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm;? a'oynm&Sdrsm;ESifh
EdkifiHa&;ygwD
tzJGUtpnf; toD;oD;rS yg0ifaom tkyfcsKyfa&;tzJGUrsm;jzpfav&m tvGefus,fjyefUNyD;
MoZm&SdaomtzGJUrsm;
jzpfaeayonf/ xdktzJGUrsm;\ tultnDjzifh bDtdkifatonf vlxk\
toufpnf;pdrftdk;tdrfudk aumif;pGm
umuG,fapmifha&SmufcJU\/ olckd;"m;jyudk Edkifeif;pGm okwfoifcJU\/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf\
tcsKdUtpdwftydkif; rsm;ESifh tkyfcsKyfa&; tzJGUtpnf;wcsKdUonf cspfwD;xHrS
ypnf;odrf;jcif;? ArmolaX;xHrS
aiGtajrmuftjrm; tvSLcHjcif;? t&m&Sda[mif;rsm;xHrS armfawmfum; odrf;jcif;
paomudprsm;ESifh
tcsKdUwyfom;rsm; rrSefruefjyKrljcif;rsm; &Sdaumif;&SdcJUayrnf/ okdUaomf xdkuJUodkUaom
ppfBuD;jzpfaecsdef

rif;ajymif;rif;vJGjzpfaecsdefwGif vlxk\ toufpnf;pdrfudk rQumuG,fEdkifNyD;


tajctaez&dkz&Jrjzpfatmif
xdef;odrf;Edkifjcif;rSm csD;usL;p&maumif;ayonf/
pyful;ryful;umvrSm vlawGonf wxdwfxdwf wvefUvefUjzpfaeMu\/
xdwfwdkif;vefUwdkif;
tqifjcifrJUNyD; csJUum;ajymMu\/ csJUum;,kHMu\/ wpftdrfrSm
vifr,m;&efjzpfonfudkyif "m;jyawG
NrdKUxJ0ifvmNyD[kqdkum aps;qdkifawG 0kef;ceJ 'dkif;ceJ ydwfukefMu\/ ajy;olajy;?
vTm;olvTm;
jzpfwwfMu\/ ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmfESifh tkyfcsKyfa&;tzJGUwkdUonf xdkodkUaom
rwnfrNidrfonfh
tajctaeudk aeom;wus jzpfatmif zefwD;ay;\/
[oFmtkyfcsKyfa&;tzJGUwGif [oFmwOD;jr? wkdUArm OD;odef;? ocifApdef\ tpfudk
ocifjyefU? udkomwif?
udkom'if paom yk*dKvfrsm; yg0ifavonf/
[oFmwodkU bDtdkifatra&mufcif &efukefwuodkvfrS ausmif;om;acgif;aqmif
udkodef;atmifonf
bDtdkifatudk BudKqdk&ef a&mufvmcJUavonf/ xdkUaMumifh [oFmwNrdKUrSm
ausmif;om;vli,fESifh wkdUArmrsm;
Mum; bDtdkifat\ taMumif;udk BudKwif odaeESifholawG awmfawmfrsm;rsm;
&Sdavonf/
AdkvfbMuifqdkol acgif;aqmifonfh bDtdkifatwyfOD;onf nOfheufoef;acgifBuD;rSm
[oFmwodkU
a&mufvmonf/ xdkUaMumifh udkodef;atmifonfvnf;aumif;?
tjcm;vlawGonfvnf;aumif; bDtdkifat
udkyef;oajyESifh tcrf;tem;ESifh qD;rBudKEdkifawmhacs/ xkdUaemuf Adkvf&efEdkifESifh
bDtdkifatwyf&if;
a&mufcJUavonf/
bDtdkifatonf udkbodef;tm; ppfwm0efcHtjzpfjzifh cefUxm;vdkufavonf/
uRefawmf[oFmwokdU
a&mufoGm;csdefwGif udkbodef;ESifh udkoefUwifwkdUonf ausmif;om; oHrPdrsm;udk
jyefvnfpkaqmif;NyD;
ppfwyfzGJUaeavNyD/ udkatmifrif;? udkzdk;om paom ausmif;om;rsm; 0ifMuavonf/
uRefawmf[oFmwokdU a&mufaecsdefrSm ygyDqdkolonf ckd;rIjzifh tjypfay;cHcJU&avonf/
ygyDonf

rMumao;rDu NrdKUolBuD;bk&m;wGif XmyemazmufcJU\/ ,ck 'dpBwdwfaumifpD&kH;rS


ypnf;rsm;udkcdk;,ljyefav
onf/ bDtdkifatonf trIudkppfaq;NyD; pHerlemjytaejzifh ygyDtm;
owfypfvdkufavonf/
uRefawmfonf Adkvf&efEdkif? udkodef;atmif? udkbodef;ESifh tjcm; rdwfaqG&if;rsm;ESifh
jynfvnfawGUqkH&jcif;aMumifh tvGef0rf;omtm;& jzpfavonf/ tjcm;rdwfaqGrsm;?
vkyfazmfudkifzufrsm;ESifh
&Jabmfrsm; taMumif;udk olwkdUxHrS ar;jref;ajymqdk&onfrSmvnf; waysmfwyg;BuD;
jzpfavonf/
ocifatmifqef;u AdkvfawZ? ocifvSazu Adkvfvusmf? udkvSarmifu AdkvfaZ,s?
udkatmifoef;u
AdkvfpMum? b,folujzifh b,fAdkvfjzpfaeNyDwJU/ b,fol b,fppfaMumif;rSm
wdkufaeNyD/ Adkvfrif;acgif?
Adkvf&efatmifwkdU &cdkifjynfodkU csDwufaeNyD/ b,foljzifh b,frSmtkyfcsKyfa&;
rSL;vkyfaeNyD/
[oFmwaiGwdkufrSm t*Fvdyfrsm; zsufqD;roGm;Edkifojzifh aiGESpfodef;ausmfESifh
bdef;paom tjcm;ypnf;rsm;
usef&pfcJUavonf/ 4if;wdkUudk [oFmwtkyfcsKyfa&;tzJGUu odrf;NyD;
Adkfvf&efEdkifwkdUwyftm;
wpfodef;ay;vdkufavonf/ Adkfvf&efEdkifwkdUwyfonf usKdufvwf? zsmykHbufrS
aiGwkdufrsm;rSvnf;
aiGrsm;&ao;onf[k qkdavonf/ xdkaiGrsm;udk tkyfcsKyfa&;tzGJUodkU tcsKdUt0ufay;cJUNyD;
usefwmudk
ppfp&dwftjzpfjzifh ,lcJUavonf/ Adkvf&efEdkifonf ppfcsDwuf&m vSnf;c? avSc?
um;c ponfrsm;udk
ray;rae& pnf;urf;owfrSwfxm;avonf/ xdktcsufaMumifh yif olcsDwufav&mrSm
owif;arT;aeay\/
uRefawmfESifhawGUNyD; aemufwpf&ufrSmyif Adkvf&efEdkifonf a&SUqufcsDwuf&avonf/
*syefwyf&if;wpfckvnf; bDtdkifatESifhtwl csDwufoGm;avonf/ [oFmwBuHcif;
rD;&xm;vrf;wGif
NrdKUwGif;blwmtxd rD;&xm;oGm;Edkifao;ojzifh rD;&xm;jzifh csDwufoGm;Muavonf/
Adkvf&efEdkifonf uRefawmfhtm; olESifhvdkufyg&ef ac:ao;\/ ppfwyfxJ0ifNyD;
wdkufvdku wdkufEdkifonf/
odkUr[kwfa&muf&mt&yfrSm &dumpkaqmif;a&;? ppfom;pkaqmif;a&;? tkyfcsKyfa&;tzGJU
zGJUpnf;a&;ESifh

tjcm;EdkifiHa&; vkyfief;rsm; vkyf&mrSm Adkvf&efEdkiftm; ulnD&efjzpfavonf/


uRefawmftvGefyif
vdkufcsifygonf/ odkUaom rEav;rS ,ckavmuf tcuftcJrsm;fudk
ausmfeif;NyD;vmjcif;rSm
&efukefXmecsKyfodkU oGm;&efjzpfav onf/ txufjrefrmjynfrSm jzpfysufaeaom
tajctaeudk
tpD&ifcH&rnf/ wpfwdkif;jynfvkH;tajctae? urmt&yf&yf tajctaersm;udkNcKHNyD;
em;vnf&efESifh a&SUtzdkU
nTefMum;csufrsm;udk ,l&efrSm &efukefXmecsKyfodkU oGm;rSom jzpfEdkifayvdrfhrnf/
xdkUaMumifh Adkvf&efEdkifu uRefawmfhtm; &efukefodkU tjrefqkH;ESifh acsmacsmarmarm
a&mufatmifomulnDapvdkaMumif; ajym&avawmhonf/ rD;&xm;jzifh
&efukefodkUroGm;Edkif/
crkefqdyfwHwm;BuD;rSm usKd;aeonf/ vufyHwef; &efukef rD;&xm;vrf;wpfavQmufrSm
wdkufyGJrsm;vnf;
r&Sif;ao;/ t*FvdyfwkdUonf av,mOfysHtenf;i,fvTwfNyD; wwfEdkifoavmuf
AkH;BuJae\/ [oFmwrSm
uRefawmf&Sdaewkef;rSmyif av,mOfysHwpfpif;vmNyD; AkH;BuJoGm;ao;\/ {&m0wDwGif
oabFmr&Sdawmhacs/
armfawmfbkwfyifr&Edkif awmhay/ t*FvdyfppfwyfwkdUonf tcsKdUudk tnmodkUac:oGm;NyD;
tcsKdUudk
zsufqD;ypfcJUavonf/ jrpfaMumif;rSoGm;vdkvQif avSpD;&kHom &Sdavonf/
tcsdefrSm {&m0wDwGif a&jymaygufcsdef? a&Munfwufcsdefjzpf\/ xGef;aeaom
aomifBuD;rsm;um;
onftwdkfif;yif &SdMuao;vsuf aea&mifwGif wzdwfzdwfawmufum rsufpdusdef;p&m
jzpfavonf/
jrpfaMumif;rSqdkvQif &ufaygif;rsm;pGm ysif;p&maumif;atmif avSpD;&rnf/
vSnf;wpfwef? um;wpfwef? ukef;aMumif;vrf;&Sd\/ &efukefodkU
cyfjrefjrefa&mufEdkifonf/
b,fbufu oGm;oGm; vG,frnfum; r[kwfacs/
Adkvf&efEdkifonf uRefawmfhtm; t*Fvdyftpdk;&xkwfcJUaom aiGpuLjzifh 500d?
*syefppfwyfrS
xkwfaomaiGpuLjzifh 200day;vdkufavonf/ jrefrm-*syef ESpfbmomjzifh
uRefawmfonf bDtdkifat
AdkvfcsKyfatmifqef;\ txl;XmewGif trIwm0efxrf;aqmifae&oljzpfaMumif;
vufrSwfpmwpfapmif

a&;ay;vdkufavonf/ ]]rDeifrDbGefwdkif;}}qkdaom tcsufjy pum;uav;udkvnf;


oifay;vdkufay\/
[oFmwNrdKUrS Adkvf&efEdkifxGufcGmoGm;aomtcg AdkvfbBuD;qdkoltm; csefxm;cJUavonf/
AdkvfbBuD;rSm
NrdwfrSpNyD; Adkvf&efEdkifESifh vdkufygvmcJUol jzpfavonf/ ppftawGUtBuKHtawmfrsm;NyD;
wdkuf&nfdcdkuf&nfjynfh0onf/ olonf pkaqmif;NyD; ppfom;opfrsm;tm; ppftwwf
oifMum;avhusifhay;&
\/ AdkvfbBuD;onf *syefppfwyf? *syefe,fcsJUorm;wkdUESifh tawGUtBuKHrSmvnf;
tawmfrsm;cJUavNyD/
xdkUaMumifh *syeftaMumif; aumif;pGmod\/
]]wkdU[m b,faumiftwGufrS wdkufwm r[kwfbl;? ArmhvGwfvyfa&;
twGufwdkufw,frSwfyg}} [laom
,kHMunfcsufudk ppfom;opfrsm;tm; ememoGif;ay;\/ xdkrQruao; ]]*syefawG[m
aumif;wJUaumifawG
r[kwfbl;/ wpfaeU olwkdUudkvnf; aqmfvTwf&rSmyJ}}[laom pum;rsKd;rsm;udkvnf;
ajymqdkaeavNyD/
uRefawmfonf [oFmwrS om&a0g? om&a0grS pHa&G;zdk;acgif? xdkUaemuf okH;q,f?
okH;q,frS &efukefodkU
oGm;&rnfjzpfavonf/
om&a0godkU avSjzifh/
om&a0grS pHa&G;zdk;acgifjzwfvsuf okH;q,fodkUvSnf;jzifh/
okH;q,frS &efukefodkU bwfpfum;jzihf/
okH;rsKd;okH;wef oGm;&ayvdrfhrnf/
AdkvfbBuD;u uRefawmfESifh tazmftjzpfjzifh vdkuf&ef armifb0if;ESifh
armifazMunfqdkaom
vli,fESpfa,mufudk xnfhvdkufavonf/ olwkdUonf oGm;&if;vm&if;
ta&mif;t0,frsm;vnf;
vkyfMurnfjzpf\/
[oFmwrSaeMunfhaomf om&a0gudkjrifae&\/ okdUaomf awmfawmfESifh ra&mufEdkif/
avSavSmf&olrSmvnf;
roufomvSacs/ aerxGufrD c&D;xGufcJUMujcif;jzpf awmfayao;\/
b0if;ESifh azMunfwkdUonf [oFmwodkU t*FvdyfppfwyfrS apvTwfvkdufonfh
zsufqD;a&;wyfpdwfwpfck
oabFmjzifh0ifvmykH? bDtdkifatESifh awGUNyD; wkdufyJGjzpfykH? w&m;a[mrnfvkyfaeaom
Adkvf&efEdkif

wdkufyGJqDodkU ajy;vm&ykH ponfrsm;udk ajymaeMuavonf/ aemuf *syefwyfpkwpfpk


a&mufvmykHudk
ajymMuavonf/
b0if;]]*syefawG[m txufwef;pm;vlrsKd;awGvdkU xifcJUwm[m rSm;wmyJuG/
wkdUqDa&mufvmwJU *syefawG[m
xrif;udkbmeJUxnfhpm;w,f atmufarhvJ? a<ua&okwf aemufaz;tdk;eJU xnfhpm;w,f
odvm;?
aemufaz;tdk;rSef; od&ufeJU pm;wmvm;? rodvdkUvm;awmh rajymwwfbl;}}
azMunf]]rodvdkUqdkvnf; a&SmfwmyJ? od&ufeJU pm;w,fqdkvnf; a&SmfwmyJuG/ xrif;udkvnf;
aumif;aumif;rGefrGef
csufrpm;wwfygbl;uGm/ xrif;tdk;xJ tmvl;a&m? oMum;a&m? i&kwfoD;a&m?
c&rf;oD;a&m
tukefa&musKdwmygyJ/ wu,fhvl&dkif;awGygyJuGm}}
avSorm;u 0ifaxmufcHvdkuf\/
]]&dkif;wmuawmh bmajymaumif;rSmvJ? udk,fwkH;vkH;aewm MunfhygOD;}}
xdkcP vuf0Jbufurf; cyfvSrf;vSrf;rS aoewfoHokH;csuf qifhumqifhum
Mum;&ojzifh
bmrQrajymMubJ em;pGifhaeMuavonf/ "m;jywdkufaeoavm/ ppfwkdufaeoavm
pdk;&drfpGmjzifh
tuJcwfaeMu&m 10rdepf avmufMumawmhvnf; aemufxyf bmoHrQ rvmojzifh
pdwfat;oGm;Mujyefavonf/
b0if;? azMunfESifh avSorm;wdkUonf *syefppfwyfu xkwfay;aeaom
aiGpuLrsm;taMumif;udk
ajymaeMujyefavonf/ t*Fvdyftpdk;& xkwfaomaiGESifh wefzdk;nDrQjcif; &SmMu\/
avSorm;rSm ausmcsrS "m;jyrSef;odNyD;]][m 'gjzifh raeUu uRefawmfhavSudk iSm;NyD; olwkdUay;wJUydkufqH[m
wpfrwfavmufom&Sdwmaygh? [if
acG;rom;awG}}
olonf oufjyif;BuD;csvdkuf\/ rsufESmwGif pdwfqkd;jcif;ESifh pdwfysufjcif;qdkUonf
wpfvSnfhpD
ay:aeavonf/
olUvdkyif cHvdkuf&olawG renf;awmhacs/ *syefppfwyftm; a&xrf;ay;& aomolawG?
xif;acGay;&olawG?

vSnf;ydkU&olawG/
olwkdUomru aps;onfawGvnf; epfemMu\/
b0if;]]rodvdkUomayghAsm? od&if b,fcH&rSmvJ}}
azMunf]]ydkufqHwpfjym;rS ray;bJ aoewfjyNyD; cdkif;wmeJUpmawmh awmfao;wmayghuGm}}
olwkdUonf xdkokdUajymNyD;aemuf awG;awmai;armaeMuavonf/
uRefawmfwkdUonf om&a0godkU a&mufaomtcg vSnf;iSm;Mu\/ okdUaom tcsKdUu
rvdkuf&J/ tcsKdUurl
aeUcif;aeylaernfqdkNyD; jiif;aeMu\/ aemufqkH;wGif naeapmif;rS xGufrnfqdkvQif
vdkufydkU&rnfh
vSnf;wpfpD;udk awGUMuavonf/ vrf;rSm wpf&Gm&GmwGif ntdyfMu&rnf jzpfavonf/
om&a0grSm eHeufpm xrif;0,fpm;Muavonf/ qdkif&Sifonf *syefaiGpuLxuf
t*FvdyfaiGpuLudkom
vdkcsif[efwlojzifh uRefawmfu t*FvdyfaiGpuLudk xkwfay;vdkuf&m tvGefyif
0rf;omoGm;avonf/
om&a0grS pHa&G;-zdk;acgifjzwf vSnf;jzifh oGm;&aomvrf;rSm pdrfhBuD;udk
jzwf&avonf/ rkd;wGif;rSm
a&0yfNyD; aEGrSmpdrfhaeaom us,fjyefUvSonfh ajr&dkif;uGufBuD;jzpfavonf/
tjcm;jrufrsm;tjyif
qifidkjrufESifh udkif;awmrsm; zkH;vTrf;aeayonf/ opfyifBuD;rsm;&Sm;ojzifh t&dyfyif
r&Sdoavmufjzpfaeonf/
vSnf;udkwtdtdarmif;vmMu\/ vrf;rSmcsKdifh0Srf;ESifh ausmufwkH; ausmufcJr&Sdojzifh
raqmifhvSacs/
vSnf;orm;onf topfa&mufvmaom *syefESifhywfouf tMum;tjrifrsm;onfhtjyif
tmoGufvQmoGufxJuvnf; jzpfojzifh olUxHrS *syefppfom;awGtaMumif;
tawmfyifMum;od&avonf/
b0if;u azMunftm;]]igwkdUuom *syefvkdUac:Muwm? olwkdUudkeDyGefvdkUac:&owJUuG/ wkdUudkvnf; olwkdUu
bd&krmvdkUac:w,fwJU}}[k udpwpfckESifh ywfoufNyD; ajymvdkufaomtcg
vSnf;orm;u]]atmifrm *syefvdkUac:&if yg;awmif&dkufowJUAs/ eDyGefac:&ifawmh
enf;enf;tzufvkyfNyD;
ac:ac:ajymajymvkyfowJU? 'gayrJU rwfpwmac:&if olwkdUtBudKufqkH;yJwJUAsm;}}
azMunf-

]]rwfpwmwJU [kwfvm;}}
b0if;]]'g *syefpum;vm; rwfpwm}}
vSnf;orm;uvnf; jyefrajzEdkifbJ wpfpkHwpf&m awG;awmaepOf uRefawmfu]]rwfpwmqdkwm t*Fvdyfpum;yJ? t"dym,fuawmh q&m? okdUr[kwf ocifvdkU&w,f/
tif; olwkdUuvnf;
ajy;oGm;wJU t*FvdyfawGvdkyJ ociftac:cHcsifwm xifyg&JU}}v
vSnf;orm;\ rsufESmonf em;vnfrIjzifh 0if;vufoGm;onf/
]]tm; [kwfNyD? 'ghaMumifh olwkdU'Dvdkac:wm odyfBudKufwmudk;/ olwkdUudk,fudk
usKyfwkdU&JU t&SifociftjzpfeJU
c,apcsifwmudk;As? vufpowfawmh Munfhprf;}}
olonf okdUuvdkajymNyD; vuf0Jbufu EGm;udk wHzsmESifh cyfemem&dkufvdkufavonf/
vSnf;rSmjrefoGm;ojzifh uRefawmfwkdU udk,frsm;onf aemufodkU,drf;oGm;Mu\/
twefMumaomtcg vSnf;orm;onf &Gmwpf&GmodkU *syefawGa&mufaomtcg
ypnf;rsm;&SmNyD;
,lykHudkajymjyaejyefavonf/ *syefwkdUonf Muuf? 0uf? O paom
pm;p&mawGudk,l&kHru
a&TaiGvuf0wfvufpm;udkyg ,lMuavonf/ tcsKdUrSm rdef;r0wf ydk;xbDudkyg ,lonf/
]]&Smwmuvnf; odyfaphpyfaocsmwJU taumifawGAs/ tdrfxJrSm &Sm&kHwifrubl;?
aumuf&dk;ykHxJudkawmif
cuf&if;eJUxdk;&Smao;w,f/ pdwfxJrSmvnf; 0ifNyD;xdk;qG&SmwmyJ}}
b0if;]]vufeufrsm; zGufxm;ovm;vdkU &Smwmavvm;Asm}}
]]b,f[kwfvdrfhrSmvJ? vufeuf&Smwmomqdk&if wjcm;ypnf;awGU&if xm;cJU&r,f
r[kwfvm;?
ckawmhrxm;cJUbl;? uav;em;qGJawmif rcsefbl;,lw,f}}
xkdUaemuf *syefppfom;rsm; rdkufom; rodom; qdk;&Gm;ykHudk ajymMujyefavonf/
vSnf;orm;u]]Munfhprf;ygOD;? tkef;oD;pm;csifwmeJU tkef;yifudk vSJowJU}}
uRefawmfwkdUonf rsufESmudkrJU&GJUNyD; rvdkwrm &,fvkdufMuav\/
nae ae0if&Dwa&mtcsdfefusvmaomfvnf; uRefawmfwkdUvSnf;onf c&D;qkH;cef;odkU
ra&mufMuao;acs/
tcgumvaumif;ygrl nOfheufoef;acgifjzpfOD;awmh vSnf;armif;EdkifMu\/ tcgumv
raumif;ojzifh
rarSmifcif yxrqkH;a&mufaom &GmwGif0if ntdyf&ef qkH;jzwfvdkufMuavonf/

wpfntdyfNyD;aemuf aemufwpfaeU eHeuft&kPfwufwGif c&D;xGufMujyefavonf/


eHeufydkif; vSnf;jzifhc&D;oGm;&onfrSm c&D;wGifvS EGm;udkwHzsmwkdU&onfyif r&Sd?
cyfoGufoGufoGm;avonf/ obm0uvnf; om,mvSonf/
okdUaomfc&D;rSm tawmfusefao;ojzifh okH;q,fodkU eHeufq,fem&DausmfrS
a&mufavonf/
okH;q,frS&efukefodkU armfawmfum;jzifh vkduf&rnfjzpf&m armfawmfum;&Sdr&Sd
pkHprf;Munfh&m
aemufwpfaeUrS&Sdrnf[k od&avonf/ xrif;qdkifwpfqdkifrSm
0,fjcrf;pm;aomufMuNyD;aemuf
vSnf;orm;\ tBuHay;csuft&bkef;BuD; ausmif;wpfausmif;wGif 0ifwnf;ckd&ef
qkH;jzwfMuavonf/
xdkausmif;wGif vSnf;orm;ESifhtrsKd;awmfaom OD;yOif;wpfyg;&Sdavonf/
pnfum;aom ausmif;wdkufBuD;jzpf\/ ausmif;aqmiftrsm;tjym;&Sd&m
tcsKdUtkwfwkdufausmif;rsm;
jzpfayonf/ aumif;aumif;rGefrGef? oyfoyf&yf&yf? vkHvkHNcKHNcKH aqmufxm;aom
Z&yfrsm;? tkwfpDxm;aom
a&wGif;rsm;? a&avSmifuefrsm;ESifh opfyifyef;yifrsm;jzpfavonf/
vSnf;orm;onf uRefawmfwkdUtm; tkwfwdkufausmif;wpfausmif;ay:
odkUac:oGm;av\/
pkHprf;vkdufaomtcg olUtrsKd;OD;yOif;rSm vlxGufNyD; ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf
(bDtdkifat) xJodkU
vkdufygoGm;aMumif;od&av onf/ uRefawmfwkdUu 0wfcsNyD; jyefrnfvkyfaomtcg
xdkausmif;rS
ausmif;xdkifESifh wlaomOD;yOif;u]]'umwdkUu bmudp&SdvdkUwkH;}}
vSnf;orm;]]wynfhawmfu om&a0guyg bk&m;? OD;yOif; OD;om*&ESifh nDtpfudkawmfygw,f/
a[m'Du{nfhonfawG
&efukefoGm;rSmrkdU wynfhawmfu vSnf;vdkfufydkUw,f/ &efukefxGufr,fh um;u eufjzefrS
&SdawmhrSmrkdU
olwkdUwpfnwnf;&atmif vmydkUwmyg bk&m;}}
OD;yOif;]]aMomf [kwfvm;? OD;om*& r&Sdayr,fh wnf;Edkifygw,f 'umwkdU&m}}
uRefawmfwkdUu wpfa,mufudkwpfa,muf MunfhNyD; NyKH;pdpdvkyfaeMupOf OD;yOif;u
qufjyefonf/

]]'umwkdUu ukefonfawGvm;}}
uRefawmf]]r[kwfygbl; bk&m;? EdkifiHa&;udpeJU &efukefoGm;&rSmyg bk&m;}}
]][kwfvm; wnf;ygAsm? 'DrSmyJwnf;yg? wjcm;oGm;raeygeJUawmh/ &efukefrSm
tkyfcsKyfa&;tzGJUawG zGJUaeNyDvdkU
owif;Mum;&w,f? ocifxGef;tkyfu ArmEdkifiH tkyfcsKyfa&;tzGJUacgif;aqmifvkdU
aMunmvkduf
w,fqdkyguvm;}}
uRefawmfonf ta&;BuD;orQ tppt&m&m odNyD;jzpfaeaom [efrsKd;udk aqmifvsuf]][kwfaumif;[kwfygvdrfhr,fbk&m;? [oFmwrSmvnf; tkyfcsKyfa&;tzGJU zJGUxm;NyD;NyD
bk&m;? okdUayr,fh
'gawGu ,m,DoabmawGyJ? a&SUtzdkU b,fvdkpcef;oGm;MurSmvJqdkwm &efukefrSm
aqG;aEG;Mu&OD;rSmyJbk&m;}}
onfvkdajymvkdufaomtcg OD;yOif;onf uRefawmfhtm; av;pm;aom rsufvkH;rsm;jzifh
MunfhNyD;oabmusaom tNyKH;udk jyaeavonf/
]]ocifxGef;tkyfu ArmEdkifiH tkyfcsKyfa&;acgif;aqmiftjzpfjzifh aMunmr,fqdkwmuawmh
'DdvdkeJU
wlygw,fbk&m;/ olvnf; *syefudk vdkufoGm;ao;w,f? ocifatmifqef;eJU twlwlyJ}}
OD;yOif;]]aMomf [kwfvm;? tm*vlyguvm;/ OD;yOif;wkdUawmh ocifxGef;tkyfBuD;udk
jrifzl;yg&JUAsm/
yef;qJGocifnDvmcHvkyfwkef;u usKyfwdkU okH;q,frSm 0ifNyD; w&m;a[moGm;ao;w,f/
vlu vlacsmBuD;}}
vSnf;orm;u 0wfcs&if;]]uJ wynfhawmfuawmh aecsKd&if jyefxGuf&r,fbk&m;? aps;vnf; 0,foGm;&OD;r,f}}
OD;yOif;]]at; at; oGm;p&m&Sd&if oGm;a&mhav/ 'D'umawGtwGuf pdwfcsoGm;yg?
OD;yOif;udk,fwdkif
armfawmfum;&SmNyD; xnfhay;vdkufyghr,f? "mwfqD&&ifawmh oGm;MurSmygyJ}}
azMunf]]'DbufrSm "mwfqD&Smovm; bk&mh;? wynfhawmfwkdU [oFmwrSmawmh aygao;w,f/
t*FvdyfawGu
zsufqD;roGm;Edkifbl;}}
OD;yOif;-

]]tif; 'DbufrSmawmh rdpmaumifawGu o,fEdkiforQ o,foGm;w,f? ro,fEdkifwm


oGefypfoGm;w,f/
ckawmh 'if;wkdU oHvsif-a&eHacsmif;ydkufudk azmufNyD; a&eHtMurf;awG ,lMuw,f/
NyD;awmh
Armhenf;eJUcsufNyD; okH;aeMu&w,f}}
xkdpum;udkMum;&aomtcg uRefawmfhrSm tvGeftm;&oGm;NyD; udk,fhArmawGudk
csD;usL;aerdavonf/
OD;yOif;]]'umhemrnfu b,folwJUvJ}}
]]ocifwifxGef;ygwJUbk&m;}}
]][dkbufu oli,fawGuaum}}
]]armifb0if;eJU armifazMunfygwJUbk&m;}}
]]ppfowif;awGrsm; bmMum;ao;ovJ ocifwifxGef;&JU}}
]]wynfhawmfwkdU 'DxGufrvmcif Adkvf&efEdkifwkdU wyfrawmf jynfbufudk
csDwufoGm;w,f bk&m;}}
]]'DaeUyJ Mum;w,f'um&UJ? a&TawmifrSm wdkufyJGawGjzpfaew,fwJU}}
uRefawmfutppt&m&m odxm;NyD;aom avjzifhyif]]jzpf&rSmyJ ppfy&d,m,ft& csufydkifwJUae&mudk; bk&m;}}
vSnf;orm;rSm uRefawmfwkdUESifh cGJoGm;&awmhrnfjzpfojzifh uRefawmfwkdUonf
ausmif;wdkuf0if;jyifbufwGif
cRwfxm;cJUaom vSnf;odkUta&muf vdkufydkUMuavonf/
wnf;cdkrnfh bkef;BuD;ausmif;odkU jyefa&mufvmaomtcg atmufxyfwHcg;ayguf0wGif
rwfwwf&yfum
uRefawmfhtm; Munfhaeaom ta':BuD;wpfa,mufudkawGU&avonf/ xdkta':BuD;tm;
jrifzl;ovkdvdk
&SdaomaMumifh uRefawmfuvnf; pdkufMunfhaerdonf/ ta':BuD;uvnf;
uRefawmfhrsufcGufwnfhwnfhudk
pdkufMunfhae\/ wu,fyif jrifzl;\/ b,fwkH;uygvdrhf}}
rdef;rBuD;um; toufav;q,fausmf ig;q,fwGif;/ axmifaxmifarmif;armif;
jzLjzLNzdK;NzdK;? oyfoyf&yf&yf/
[kwfygonf/ 1300jynfhESpf ausmif;om;ta&;awmfykHtwGif;u or*toif;wdkufodkU
ta':BuD;vmNyD;
uRefawmfhtm; olwkdUtdrfodkU ac:oGm;cJUonf/ xrif;auR;NyD; ausmif;om;wdkufyJG
&efykHaiGodkU tvSLaiG 95
usyf ay;vdkufcJUonf r[kwfygvm;/

]][m ta':yguvm;}}
]]rif; ausmif;om;acgif; armif[dkoif; tif;-r[kwfvm;}}
uRefawmfhemrnfudk rrSwfrdaomfvnf; olronf vludk aumif;pGm rSwfrdaeonf/
]]armifwifxGef;ygcifAsm;}}
]]at; at; rSwfrdNyD? ckeifu rif;wkdUqif;oGm;uwnf;u vSrf;jrifvdkufawmh
wlygw,fvkdUxifvdkU
apmifhMunfhaewmuJGU}}
olrum; &efukefNrdKUwGif emrnfausmf q&m0efrBuD; a'gufwmwifwifvS\ tpfr
wifwifi,fjzpfavonf/
]]ta':wkdU b,fwkH;u 'Dudka&mufaeMuwmvJ}}
]]&efukefAkH;BuJNyD;uwnf;u ajy;vmMuwmyJ}}
]]tukefvkH;vm;cifAsm? a'gufwma&mvm;}}
olwkdUrSm nDtpfrig;OD;ESifh tartdkBuD; jzpfavonf/
]]a'gufwm 'Da&mufwmawmh rMumao;bl;uJGU? *syefawG &efukef0ifNyD;rS
a&mufvmw,f uJ0ifygOD;}}
b0if;ESifh azMunfwdkUonf uRefawmhfudkxm;cJUNyD; ausmif;ay:odkU wuf&ef
vkyfaeMupOf
a':wifwifi,fac: xkdrdef;rBuD;u]]ac:yg? rif;rdwfaqGawGudkac:yg}}
b0if;]]tay:rSmvkyfp&muav;awG &Sdao;vdkUygcifAsm}}
olwkdUonf ausmif;ay:odkU wufoGm;Muavonf/ a':wifwifi,fu uRefawmfhtm;
txJodkUac:oGm;avonf/
tkwfwdkufausmif;atmufxyfrSm tay:xyfxufyif aumif;ao;onf [kxif&\/
ysOf;uwdk;
vQmxdk;Murf;jyifrSm wzdwfzdwfawmufaeonf/ axmifhESpfaxmifhwGif csdyfaq;t0ga&mif
wzdfwfzdwfawmufaeaom opfom;vdkufumrsm;jzifh tcef;zJGUxm;aom tcef;
2cef;&Sdonf/
jywif;aygufrsm;wGif a&mifpkH zefykwD;aphukH;rsm;jzifh vkyfxm;aom vdkufumrsm;
qGJxm;onf/ okdUaomf
yufvufukvm;xdkif wpfvkH;rSwpfyg; bmtdrfaxmify&dabm*rQr&Sdacs/ qdkzmawG?
ukvm;xdkifawG?
pm;yJGawGESifh cHUnm;vSaom olwkdU&efukefwdkufESifhum; uGmjcm;vSay\/
0ifoGm;&if; a':wifwifi,fu txJodkU vSrf;ajymvdkuf\/
]][kwfw,f rrBuD;a&? ausmif;om;acgif;aqmifoli,fuav;yJ}}

ta&SUbufeH&H\ jywif;aygufrsm;teD;wGif om;a&teufzkH; pmtkyfudk,fpDESifh


pmxdkifzwfaeMuaomolrsm;rSm a':wifwifi,f\ rrav;? rrvwf?
rrBuD;wnf;[laom
tukefvkH;?wpfNyHKvkH; vifr&ao;onfh rdef;rBuD;rsm;jzpf\/ olwkdUudk uRefawmfuawmh
tysKdBuD; eHygwf3?
2ESifh1 [laom toD;oD;rSwfrd\/ wifwifi,frSm tysKdBuD;eHygwf 4 jzpfavonf/
olwkdUonf
uRefawmfwdkUxHodkU xvmMuavonf/ a':wifwifi,fonf oifjzL;zsmrsm;cif;NyD;
uRefawmfhtm;
xdkifap\/ NyD;rS olwdkU0dkif;xdkifMuav\/ xdkifykHrSm ydydjym;jym;&SdvSonf/ 'l;wkyfvsuf?
rsufESmrSmvnf;
ajE&SdvS\/ Oykofonf ajE/
olwkdUtm;awGUonfrSm vGefcJUaom okH;ESpfausmfu jzpfavonf/ okdUaomf
olwkdUtm;vkH;onf okH;ESpfru
ESpfaygif;rsm;pGm ydkBuD;oGm;onf[k xif&avonf/ olwkdUwGif pdefawG? jrawG?
vuf0wfvufpm;awG
rygawmhacs/ yJGaeyJGxdkif pwdkifjzifh 0wfqifjcif;vnf; r&SdawmhNyD/ tpfrBuD; jzpfaom
tysKdBuD; trSwf 1\
aoQmifxkH;rSm qHyifeuf[l wpfacsmif;rQ rjrif&awmh? qHyifuRwfaeaom
tuGufrsm;rSm ydkvm\/
tysKdBuD; 2\ aoQmifxkH;rSmvnf; aiGa&mifvTrf;ae\/ tysKdBuD; 3rSm qHyifteuf
tjzLqwlavmufjzpfaeayonf/ a':wifwifi,fac: tysKdBuD; 4rSmum; bD;qHywfyif
rywfEdkifawmhacs/
aemufwGJxkH;rSm wpfcsufwpfcsuf qHjzLuav;rsm; vufvufoGm;onfudkjrif&\/
tysKdBuD;1ESifh2wkdU\
vufaumuf0wfwGifum; vGefcJUaom 3 ESpfausmfwkef;uuJUodkUyif y,if;ykwD;rsm;udk
awGU&ao;\/ 3ESifh
4wkdU\ vufaumuf0wfwGifrl jrvufaumufESifh pdwfvufaumufrsm; rjrif&awmhbJ
qifpG,fykwD;uav;rsm; udkomawGUjrif&avawmhonf/
olwkdUonf ydyd&d&d 'l;wkyfxdkifNyD;aemuf tawmfMumrS pum;ajymMuawmhonf/
a':wifwifi,fu pvdkuf\/
]]tHUMop&maumif;w,faemf? ckvdk awGU&wm}}
tysKdBuD; 1]]uHw&m;qdkwm 'DvdkyJ? uHqkHpnf;&if awGUzkdUtaMumif;ay:&wmyJ}}
tysKdBuD; 2 ESifh 3 onfNydKifwlar;vdkufMuavonf/

]]armif&ifuaum b,fuvmvdkU 'Dudka&mufvmwmvJ}}


uRefawmfurEav;upNyD; c&D;xGufcJUykH? [oFmwrS vmcJU&ykHESifh bkef;BuD;ausmif;odkU
a&muf&ykHwdkUudk
wdkwdkESifh vdk&if;ajymjyaepOf olwkdUonf pum;azmufrajymbJ
pdkufem;axmifaeMuavonf/ wGif
vnf;olwdkUofn t&ifuESifh rwlonfudkawGU&\/
uRefawmfajymNyD;rStysKdBuD;
1 u]]Munhfhprf;? b,favmufa&pufqkHovJ? 'Dausmif;rSm vmawGU&w,f/ 'Dausmif;u
ararbk&m;vSLxm;wJUausmif;? ysHawmfrloGm;wJU ausmif;xdkifq&mawmfu ararbk&m;
yOif;cHxm;wm/
NyD;ckeu armif&ifajymwJU vlxGufNyD; ppfxJvdkufoGm;w,fqdkwJU OD;om*&udk
yOif;cHxm;wm 'DuyJav}}
tysKdBuD; 4 uNyKH;vsuf]]
rrBuD;u yOif;truJUG? ckawmh vlxGufoGm;vdkU cufaeaygh}}
tysKdBuD; 1]]bmcuf&rSmvJ? ckppfxJvkdufwmvnf; udk,fhwdkif;jynftwGuf vdkufwmyJ/
omoemawmftusKd;twGuf
xrf;&GufwJUtcg xrf;&Gufw,f? tckawm htrsKd;om;tusKd;twGuf xrf;&Gufwmaygh}}
tysKdBuD; 3 onf Nidrfai;NyD; em;raxmifcsifawmhaomaMumifh]]ckeu OD;om*&&JUaqGrsKd; vSnf;orm;qdkwm ararbk&m;&JUoD;pm;orm;rsm;
jzpfaervm; rqdkEdkifbl;}}
uRefawmfhpdwfxJrSm edygwfawmfZmwfaygif;oHawGudk Mum;a,mifvmavonf/
tysKdBuD; 2 onfvnf; pum;rajymbJae&onfudk onf;nnf;rcHEdkifawmhbJ]]oD;pm;orm;rjzpfEdkifbJ aeyghrvm;? 'Dbufwpf0dkufrSma&m om&a0gbufrSma&m
[oFmwbufa&m
ararbk&m;wkdU ajrawGu trsm;BuD;&SdwmyJ/ armif&ifhudk vdkufydkUwJU [oFmwu
oli,fESpfa,muf awmif
ararbk&m;&JU oD;pm;orm;uav;awG jzpfcsifjzpfr,f}}
uRefawmfonf xdkZmwfaygif;oHawGudk &yfpJapjcif;iSm]]bGm;bGm;aum aeaumif;&JUvm;}}
tysKdBuD; 4 ESifh 2 wkdUu wpfNydKifwnf;]]aumif;ygw,f aumif;ygw,f}}
tysKdBuD; 3]]ckawmh aeUv,fpmpm;NyD;vkdU tdyfaew,f}}

aeUv,fpmpm;jcif;ESifh pum;pyfrdNyD;aemuf olwkdUonf &efukeftdrfrS


yef;uefcGufa,muf
t*Fvdyfvkyfrsm;ESifh aiGZGef;cuf&if;rsm;udk ajrrSm jrKyfxm;cJU&aMumif;?
tdrfaxmify&dabm*rsm;udk
ro,f,lEdkifcJUaMumif;? xdkUaMumifh 'DrSmae&wm rnfrQqif;&JaMumif;?
axmywfaumif;aumif;r& aMumif;?
ararbk&m;twGuf pyspfoD;vnf; 0,fr&aMumif;? 0ifaiGvnf;r&Sd awmhbJ
ypnf;yp,rsm;udk
xkcJGpm;ae& rnfrQNcKd;NcHae&aMumif;? &efukefNrdKU ywfuvdef;&Sd olwkdUtdrf
ysufpD;rnfudk
rnfrQpdk;&drfaMumif;? vlrormwkdUonf tdrfaomhudk &dkufcsKd;NyD; pE&m;? AD&dkpaom
tzdk;weftdrfaxmifypnf;rsm;udk ,lNyD; ypfpvufcwf vkyfavh&Sdonf[k Mum;&aMumif;?
bk&m;cef;xJu
aiGzvm;wpfvkH;ESifh a<uyef;pdkuftdk;wpfvkH;udk ajrjrKyfxm;onfhtxJwGif
rxnhfvkdufrdaMumif; ponfjzifh
trQifrjywf ajymqdkaeMuavonf/ xdkxdkaom 'kursm;ESifh aomAsmyg'rsm;aMumifh
olwkdUwpfawGonf
&kyfo@mef tqif;MuefawG rQBuD;&ifh tdkrif;oGm;Mujcif; jzpfonf[k
qifjcifrdavonf/ Mumawmh
olwkdU\ nnf;nLoHawGudk rMum;csifawmhacs/ xdkUaMumifhpum;aMumif;
ajymif;vJoGm;ap&ef]]a'gufwmaum &Sd&JUvm;cifAsm}}
tysKdBuD; 4]]&Sdygw,f tcef;xJrSm pmzwfaew,f}}
tysKdBuD; 1]]wifwifi,fa&? wifwifvSudk ac:NyD; rdwfqufay;vdkufygOD;uG,f}}
tysKdBuD; 4]][kwfuJU rrBuD;}}
a':wifwifi,fonf zswfvwfpGmxNyD; vuf0Jbufaxmifh&Sd tcef;qDokdU
oGm;avonf/
ajymp&m pum;paysmufaeMuojzifh tysKdBuD; 3 onf vufrSqifpG,f ykwD;udkjzKwfum
pdyfaeavonf/
tysKdBuD; 2 um; vufaumuf0wfwGif ywfxm;aom y,if;ykwD;udk
pdkufMunfhaeonf/ tysKdBuD; 1 rSm
xdkif&mrSx NyD; om;a&eufzkH;pmtkyfrsm;qDodkU oGm;avonf/

tcef;xJrS a':wifwifi,fonf xGufvm&m aemufrS a'gufwmwifwifvS


ygvmavonf/ uRefawmfonf
a'gufwmwifwifvS tm;,ckrS yxrtBudrf jrifzl;&jcif; jzpfavonf/
toufav;q,fwGif;odkU
a&mufaevifhupm; ysKdrspfjcif; tjynfh&SdNyD; ppfajy;b0 'kuokuawG
awGUBuKHaevifhupm;
usef;rmvef;qef;jcif; tjynfhaqmifaeay\/ t&yftarmif;rSm a':wifwifi,fESifh
twl
axmifaxmifarmif;armif; jzpfavonf/ rsufESmrSm a':wifwifi,fu
rrav;[kac:aom tysKdBuD; trSwf
3 ESifh cyfqifqifjzpf\/ &aumufajymif;jyefaxmifxm;aom ESmacgif;udk
olwkdUtazxHrS
tarGqufcHxm;Muavonf/ qHyifudk wywfvQKdaemufwJG xkH;xm;NyD; ezl;jyifrSm
qHEkuav;rsm;
jzefUBuJcsxm;av onf/ &SHom;tuswdkusyfyg;ESifh tjym&ifh ydk;wGefUvkHcsnf
wpfywf&pfudk
0wfxm;avonf/
a':wifwifi,f]]a[m'D oli,faygh? ausmif;om;acgif;aqmif armifwifxGef;qdkwm}}
uRefawmfu rwfwwf&yfNyD; BudK&if;]]aeaumif;yg&JUvm; a'gufwm}}
]]aus;Zl;wifygw,f? aeaumif;yg&JU}} (uRefawmfhxHrS tpfrrsm;bufvSnfhNyD;)
]]t&ifwpfacgufa,musfm;rygvmaomtdrfwGif tpfrvkyfoltm;vkH;u nDrti,fqkH;tm;
armifuav;vdk
qufqHMu&mrS uRefawmf[laom tokH;tpJGonf tavhtxjzpfvmcJU[efwlavonf/
a'gufwmwifwifvSu uRefawmfhbufodkU jyefvSnfhNyD;]]tJ'Dwkef;u udk,feJUrawGUvdkuf&wm 0rf;enf;ygw,f xkdifyg xdkifyg}}
uRefawmfu rlvae&mrSm jyefxdkifonf/ a'gufwmwifwifvSonf rrBuD;
xdkifoGm;aomae&mrSm
0ifxdkifonf/ odkUaomf tpfrrsm;vdk ydyd&d&d 'l;wkyfrxdkif? aqmifhaMumifhom
xdkifvkdufavonf/
uRefawmfonf bmpum;ajym&ygrnfvJ[k pOf;pm;aepOf a'gufwmwifwifvSu]],lwkdUvnf; 'Dudk ajy;vmovm;}}
[kar;vkduf&m okH;q,fodkUa&mufNyD; rarQmfvifhbJ olwkdUESifhawGU&ykHudk tusOf;&kH;NyD;
ajymjy&jyefavonf/

a'gufwmonf uRefawmfajymorQudk pdkufem;axmifaeaomvnf;


uRefawmfhEdkifiHa&;aqmif&GufrIrsm;wGif
pdwf0ifpm;[efr&Sd/ olronf uRefawmfhtm; rpyf[yfaom ar;cGef;jzifhom
wkHUjyefvkdufavonf/
]],lu *&,f*sL,dwfvm;}}
]][kwfuJU? uRefawmf bDatatmifygao;w,f}}
]]bDt,fvfqufroifbl;vm;}}
]]roifjzpfygbl;cifAsm? rdwfaqGawGuawmh wdkufwGef;Muyg&JU}}
uRefawmfhpdwfxJrSm uG,fvGefol rjrifhOD;u uRefawmfhtm; bDt,fqufoif&ef
twefwefajymcJUonfudk
owd&oGm;avonf/ a'gufwmu]]qufoifzkdUaumif;w,faemf? ,l rSm;wmyJ}}
uRefawmfu]]a'gufwm &efukefudk *syefawG a&mufNyD;rS 'DudkvmcJUw,fqdk}}
]][kwfw,f? tpuawmh b,folvmvm udk,fhtvkyf udkf,hfwm0efudk
qufvkyfr,fvdkUyJ/ udk,fwkdUuawmh
t*FvdyftkyfcsKyfonfjzpfap? *syeftkyfcsKyfonfjzpfap? ArmtkyfcsKyfonfjzpfap?
vlemaq;uk&rSmyJ/ *syefu
ypfcwfvkdU 'Pf&m&wJU t*Fvdyfudk ukozdkUvnf; udk,fwkdUwm0ef? t*Fvdyfu
ypfcwfvdkU 'Pf&m&wJU
*syefudk ukozkdUvnf; udk,fwdkUwm0ef 'Doabmxm;wmyJ/ 'gaMumifh
&efukefAkH;BuJwmawmif
tvkyfudkrpGefUbl;? ararESifhrrwkdUudkom 'DudkykdUxm;wm}}
olronf tpfrBuD;rsm;vdk ararbk&m;[k rac:? arar[k &dk;&dk;omac: onfudk
owdjyKvdkufrdavonf/
olr\ wm0efudk odwwfaom oabmudkvnf; MunfndKrdavonf/
]]&efukefwpf0dkufrSm ppfjzpfaeawmhvnf; wm0efudk rpGefUbl;? *syefawGeJU bDtdkifatawG
0ifvmjyefawmhvnf; rpGefUbl;/ 'gayrJU cPMumawmh tifrwef&dkif;pdkif;wJU *syefawGeJU
rqufqHcsifawmhbl;/ vlBuD;vlaumif;udk vlBuD;vlaumif;eJUwlatmif olwkdU
rqufqHwwfMubl;/
q&m0efrkdUvkdU &dkao&rSef;rSvnf; rodbl;? rdef;rom;rkdU ta&;ay;&rSef;vnf; rodbl;/
NyD;awmh udk,fhrSm
t*FvdyfaiGpuLawG&Sdaewmudkvnf; rouFmMubl;/ ajcmufvm; vSefUvm;vkyfw,f?
NyD;awmh r[m;w&m;

&dkif;pdkif;wJU trlt&mawGjyMuw,f/ 'geJUxGufvmcJUwmyJ/ wcsKdU,Ofaus;wJU


*syeft&m&SdawGawmh ygyg&JU?
olwkdUuvnf; rxGufzdkU awmif;yefMuyg&JU? 'gayrJU owkdUrsufuG,frSm
olwkdUatmufuvlawG
vkyfcsif&mvkyfaewmawG wm;qD;EdkifMuwm r[kwfbl;? 'geJUZGwfxGufvmcJUwmyJ}}
*syefppfom;wkdU\ r[m;w&m; &dkif;pdkif;aom trlt&mqdkonfrSm
a'gufwmwifwifvS\
trsKd;orD;*kPf&nfrsm;udk apmfum;jcif; r[kwfygapESifh[k pdwfxJu qkawmif;aerd\/
]]'yfz&if aq;&kHBuD;udkvnf; *syefppfwyfu odrf;xm;w,f/ aq;&kH? aumvdyfwkdUudk
ppfpcef;vkyfwmvnf;
udk,fjzifh enf;enf;rS oabmrusbl;}}
tcgwdkif;ESifhrwl wpfckxl;jcm;onfrSm a':wifwifi,fESifh tpfrBuD;rsm;ofn
nDrwifwifvSpum;ajymaepOf wpfvkH;wpfyg'rQ 0ifa&mufpGufzufajymqdkjcif;
rjyKMuacs/
pum;vkajymzdkUum; a0;\/
a'gufwmwifwifvSonf &efukefaq;&kHBuD;&yfpJroGm;atmif a'gufwmboef;wkdUvlpk
qufvufxdef;odrf;um wm0efxrf;aeMuykH? usef;rma&; oefU&Sif;a&;ESifh
tjcm;jrLeDpy,f vkyfief;rsm;
&yfroGm;atmif jrefrmhtvif;OD;wifpaom vlBuD;rsm; aqmif&GufaeMuykH t&l;axmifESifh
&efukefaxmifyGifhojzifh rnfrQy&rf;ywmjzpfoGm;ykH? qdkifazmuftdrfazmuf vk,ufrIrsm;
jzpfyGm;ykHponfwkdUudk
ajymjyaeavonf/
xdktcdkuf toufig;q,fcefU&Sdaom ckyfykykao;ao; vlBuD;wpfa,muf
0ifvmavonf/ olUvufxJrSm
*keftdwftvGwfwpfvkH;ESifh ESD;awmif;tvGwfwpfvkH;ygvmavonf/
a':wifwifi,fu qD;NyD;]]a0NyD;cJUNyDvm;}}
xdkvlBuD;onf awmif;ESifhtdwfwdkUudk Murf;jyifay:rSmcsxm;&if;]][kwfuJU a0NyD;ygNyD cifAsm? qefuawmh avmufyg&JU? qDu ravmufbl; cifAs}}
a':wifwifi,f]]aemufawmh usefwJUvlawG qDa0ao;wmaygh}}
xkdvlBuD;onf xdkifyifrxdkifawmhbJ jyefxGufoGm;av\/
a':wifwifi,fu uRefawmfhtm;]]ausmif;wdkufxJrSm a':a':wkdUvdkyJ ppfajy;'kuonfawG jynfhaewmyJ? olwkdUu
udk,fhxuf'kua&mufaeMuavawmh qefqD a0ay;&wmudk; ocifwifxGef;&JU}}

]]aumif;ygw,fcifAsm? 'gvnf; om"ktEkarm'eac:p&m aumif;rIukodkvf wpfckaygh}}


tysKdBuD; 2 ESifh 3 wkdUu NydKifwl]]
ppfqdkwm w,fqdk;wmuvm;}}
]]ppfqdkwm w,fqkd;wmuvm;}}
]]vlawG odyf'kua&mufMuw,f}}
vlawG odyf'kua&mufMuw,f}}
olwkdUonf a'gufwmwifwifvS pum;pajymuwnf;u wpfBudrfom
0ifajymMujcif;jzpfavonf/
a'gufwmwifwifvSu tpfrrsm;tm;]]'Dausmif;wdkufxJae&wJU ppfajy;'kuonfawGu tawmf awmfao;wmyJ? wcsKdU
opfyifatmufrSmawmif
ae&wm uRefawmfawGUcJU &w,f}}
xdkUaemuf a'gufwmonf tdEd,odkU oabFmjzifh jyef&eftm;cJum apmifhaeNyD;rS
oabFmr&awmhojzifh
'kuqif;&Ja&mufaeaom ukvm;ppfajy;rsm;taMumif;udk ajymjyaeavonf/
xdktcdkufwGif tysKdBuD; 2 onf zkH;zd&ef BudK;pm;aomfvnf;r&? tkH<uvmaom
orf;jcif;jzifh
orf;vdkufavonf/ uRefawmfwkdU pum;ajymaeMuonfrSm MumNyDjzpfaMumif;
uRefawmfuowd&ojzifh]]tJAsm ckvdk a'gufwmwkdUeJU vmawGU&wm tifrwef 0rf;omwyJ? uRefawmf
eufjzefreufrS
&efukefoGm;rSmyg? naeus&if bGm;bGm;eJUvnf; awGU&atmif vmygOD;r,f}}[k ajymNyD;
xavonf/
a':wifwifi,fu]]&efukefa&muf&ifuG,f a':a':wkdUtdrf oGm;Munfhvdkufprf;yg? '&0rfawmh xm;cJUyg&JU}}
]][kwfuJU? oGm;MunfhNyD; tajctaeudk pma&;vdkufyhgr,f}}
]]wwfEdkif&if rysufrpD; raysmufr&Satmif apmifha&SmufvdkufyguG,f}}
]]pdwfcsygcifAsm}}
uRefawmfhtm; EIwfquf&ef tysKdBuD; 1 onf pmzwfae&mrS xvmcJUavonf/
a':wifwifi,fESifh
tysKdBuD; 2 ESifh 3 wkdUonfvnf; xdkif&mrS xMuavonf/
a'gufwmwifwifvSonfvnf;
rwfwwf&yfvdkuf\/
xdkcP a'gufwmwifwifvSonf uRefawmfhtcspfa[mif;BuD; rjrrSDESifh
touft&G,fESifh t&yftarmif;?

udk,fvkH;twlavmuf jzpfrnf[k cefUrSef;Munhfrdavonf/ odkUaomf a'gufwmrSm


rjrrSDavmufrvS?
rjrrDSavmufvnf; EGJUaemif;ajyjypfjcif;r&Sd? robm0 nSdKU"mwfvnf;r&Sd/
uRefawmfwHcg;aygufodkU a&mufaomtcg a'gufwmwifwifvSu]],lnaerSm tm;r,fvm;}}[k ar;vkdufavonf/
]]tm;ygw,f a'gufwm? bmudp&SdvdkUygvJ}}
]]udk,f 'Da&mufuwnf;u ausmif;0if;tjyifudk wpfacgufrS ra&mufao;bl;?
tjyifxGufNyD;
vrf;avQmufcsifw,f? vdkufydkUEdkifr,fvm;vdkU}}
]][kwfuJU? ydkUyghr,fcifAsm}}
tysKdBuD; 3 ESifh 4 wkdUu NydKifwl]]'Duvnf; vdkufcJUr,fuJUG}}
]]'Duvnf; vdkufcJUr,fuJGU}}
uRefawmfon ausmif;tay:xyfodkU wufvmcJUavonf/
naewGif vrf;ravQufjzpfay? *syefppfwyfawG trsm;tjym; aemufxyf
a&mufvmojzifh
txdwfwvefUjzpfaeMuav&m a'gufwmwifwifvS\ rdcifBuD;u b,forD;rQ
tjyifrxGuf&[k
Muyfwnf;pGm ydwfyifvdkufavonf/
rdef;rom;awGrqdkxm;ESifh uRefawmfwkdU a,musm;fom;rsm;yifvQif *syef ppfom;rsm;tm;
a0;a0;u
a&SmifMuonf/ olwkdUpcef;csaeaom ae&mrsm;odkU roGm;rdzkdU owdxm;Mu\/
rvTJomvdkU
olwkdUESifhrsufESmwl&l yufyif;yg awGUMuvQifvnf; ta&mw0if jzpfroGm;atmif
udk,fhbmom
aevdkufMuavonf/
,cifu *syefwkdUtm; t*FvdyfvufatmufrS u,fwifolrsm;tjzpfjzifh &dk;om;pGm
txifBuD;NyD; vIdufvSJpGm
qD;BudKcJUolrsm;onf ydk owdBuD;pGmjzifh a&SmifMuavonf/ *syefwkdUonf
urf;vSrf;aom oajyyef;udk
vTifhypfcJUonf r[kwfavm/ awmif&Snfykqkd;ESifh vlBuD;rsm;udk vSnf;twGef;cdkif;onf
r[kwfavm/
tay:tus a&Tudkif;rsufrSefESifh vli,ftm; aoewfajymif; twkdufcdkif;onf
r[kwfavm/
ocifacgif;aqmiftm; zmt&Smcdkif;onf r[kwfavm/

okdUaomf *syefwkdUudk Armtm;vkH;u a&SmifMuonf r[kwfyg/ olwkdUESifh


yvJeHyoifhjrwfatmif atmufusKdU
rsufESmcsKdaoG; aygif;olawGvnf; &Sdayonf/ t*Fvdyfpum; acsmufcsD;acsmufcsuf
ajymwwfaom
*syefppfAdkvf uav;udk &Sm qnf;uyfNyD;vQif bmomjyefvkyfovdkvdk?
pma&;vkyfovdkvdk?
*syefolvQKdvkyfovdkvdk vkyfMuolawGudk awGU&onf/ tcsKdUrdfef;r a,musmf;awGu
*syefawGESifh todzGJUNyD;
ta&mif;t0,f toGm;tvm vG,fulatmifvkyfum pD;yGm;&SmolawGvnf;
ay:vmavonf/
*syefUbkef;&dyfudkckdvIHum ArmawGtay:rSm AdkvfusEdkif&ef pDpOfol pDpOfonf/
rdrdukdvnf;aumif;? rdrd\ t0ef;t0dkif;udkvnf;aumif;?
ArmtrsKd;om;wkdUudkvnf;aumif; *syefppf0g'DwkdU
rnSOf;yef; rESdyfpufEdkif&ef tumtuG,ftjzpfjzifh rcspfaomfvnf; atmifhum
erf;&rnf[k
,lqolawGuvnf; rsm;vSay\/
uRefawmfonf okH;q,frS &efukefodkUbwfpfum;jzifh vdkufygcJUpOf
txufygtjcif;t&mrsm;udk
awGUjrifqifjcifrdavonf/
ppfBuD;wGif udk,fawGUrBuKHBudKufzl;pOfuqdkvQif txufyg rBudKufp&m
tjcif;t&mrsKd;udkawGUvQif &ifxJrSm
rsKdodyfrxm;EdkifbJ xkwfazmfzGifh[ &Iwfcsrdayvdrhfrnf/ ,ckawmh rsKdodyfxm;vkdufonf/
aumif;raumif;?
rSefrrSefudk pdwfxJrSmom usdwf a0zefaeavonf/ bmhaMumifhvJ/
*syefawGudk aMumufvkdUrsKdodyfxm;ovm;/ 'g [kwfaumif;[kwfEdkifonf/
tcuftcJ tusOf;tusyfESifh wGUvmaomtcg rsm;pGmaom vlwkdUrSm
tm;enf;csufuav;awG?
EkHwmnHUwmawG? tvG,fvkdufwmuav;awG ay:vmwwfavonf/ xdkUaMumifh rdrdtm;
yg;csaeaom
*syefudk ajczufvdkolawG ay:vm\/ ukef;cHjcif;? rcspfaomfvnf; atmifhumerf;jcif;
ponfwkdUonf
ynm&SdwdkUvkyftyfaom tvkyfrnf\[laom Mo0g'rsKd;awG ay:vm\/ um;
oabm0ygwum;/
onfvlawG&JU trltusifhawG[m obm0usaom trltusifhawGyguvm;/ xdkUaMumifh
uRefawmfonf

olwkdUwpfawGudk cGifhvTwfvdkonf r[kwfvm;/ jypfwif&IwfcscsifwmawGudk


rsKdodyfxm;vkdonf r[kwfvm;/
'gvnf;jzpfEdkifayonf/
odkUaomf uRefawmfonf &ifwGif;&Sdwm zGifh[azmfxkwfcsifOD;awmh? rnfolUa&SUwGif
zGifh[azmfxkwf&rnfenf;/
rnfolUtm; ,kHMunf&rnfenf;/ vdktcgrsKd;wGif rnfolu rnfolUtm;
,kHMunf&tHUenf;/
&efukefa&mufvQif ,kH,kHMunfMunfjzifh zGifh[azmfxkwfajymEdkifolawG awGUaumif;yg\/
okdUuvdk awG;awmum vkdufygvmpOf uRefawmfwkdU\ bwfpfum;rS py,f,m\
atmfoHaMumifh
vefUoGm;avonf/
]]a&SUrSm iykawGa[h iykawG? owdxm;armif;uG}}
arSmfbDtvGefrSm jzpfavonf/ iykawGqdkwm b,folawGrSef; uRefawmfrod? acgif;jyL
a&SUMunfhvdkufawmh
ppfum;awGudk jrif&avonf/ uRefawmfwkdU\ bwfpfum;onf jref&Sdefudk avQmhNyD;
armif;oGm;\/ c&D;onf
wpfa,mufu ]]*syefawGu wkdUum;udk t&yfcdkif;aew,f}}[k ajymvdkufawmhrS
iykqdkonfrSm
*syef[kqdkvdkaMumif; od&awmhonf/
*syefppfom;wkdUonf aoewfrsm;jzifh csdef&G,fNyD; uRefawmfwkdU
bwfpfum;udkt&yfcdkif;\/ c&D;onfrsm;rSm
txdwfwvefUjzpfaeMuavonf/ bwfpfum;orm;rSm xef;vsufrSwfNyD; acG;tvsuf
cH&xdkufavmufatmif
rsufESmrsm;udk csKdapMuNyD; um,0pD trsKd;rsKd;yvDvsuf]]rwfpwm rwfpwm}}[k EIwfqufMuav\/
*syefwkdUonf um;udk ppfaq;Mujcif;jzpfavonf/ olwkdUonfz&JoD;BuD;rsm;ESifh
xef;vsufrsm;udkawGUaomtcg tmomirf;irf; wufaeMuaMumif; jyaeavonf/
tvdkufodaom
py,f,monf z&JoD;okH;vkH;ESifh xef;vsufwpfydmavmufudk ,lay;vdkufaomtcg
tvGef0rf;omoGm;avonf/ wyfMuyfuav;ESifhwlaom *syefum; c&D;onfwpfa,muf
pD;vmaom
uwDygonf;BudK;wyf nSyfzdeyfudk tawmfoabmusae[ef&Sd\/ olUckHzdeyfudk
vufnSdK;xdk;jyvdkuf?
uwDygzdeyfudk vufnSdK;xkd;jyvdkuf yg;pyfu *syefpum;awGajymvdkuf
vkyfaejcif;aMumifh tuif;yg;aom

Armtaygif;u xdkc&D;onftm; ]]uJygAsmvJvdkufyg}}[kawmif;yef


wdkufwGef;Muavonf/ ckHzdeyfESifh
uwDygzdeyf vJvmcJUMu&av\/ auseyfoGm;NyDjzpfaom *syefwkdUonf uRefawmfwkdU\
bwfpfum;udk
oGm;cGifhjyKvdkufavonf/ py,f,monf *syefpum;vkH; awmfawmfrsm;rsm;udk
wwfaeNyDudk awGU&ojzifh
uRefawmftHUMoae\/ olonf ]a&mawm&Sd} ]tm&duawm} ]edyGef bk&krmbefZdkif;}
]edyGefbk&krm tkHemusd}
ponfhpum;rsm;jzifh ab;roD &efrc udpacsmatmif vkyfcJUavonf/
um;xGufNyD;aemufwpfcPum; olonf *syefrsm;udk qJa&;wdkif;xGm aeavNyD/
]]ratay; iykawG? *dwfvnf;r[kwfbl;? oufouf pm;aygufxGifwmuG}}
uwDygzdeyfESifh ckHzdeyfvJcJU&aom c&D;onfonfum; bwfpfum;py,f ,mvdk
qJa&;wdkif;xGmjcif;rjyK?
ckHzdeyfudkom vGifhypfcJUavonf/
bwfpfum;onf urm&GwfXmeteD; vSnf;wef;rSm &yf&avonf/ a&SUqufroGm;&/
,ckxd NrdKUxJodkU pD;eif;vkdufyg&ef,mOfrsm;r&Sdao;/
armifb0if;ESifh armifazMunfwkdUonf MunfhjrifwdkifrSmaeonf[k owif;&xm;aom
olwkdU\rdwfaqGwpfOD;xHodkU oGm;csifMuavonf/ uRefawmfhtzdkUrSm
urm&GwfOD;av;jrifhtdrfodkU oGm;jcif;u
taumif;qkH;jzpfvdrfh rnf/ urm&GwfrSm vltrsm;rSm ajymif;a&TUaexdkifjcif;jyKzdkU
vdkrnfr[kwfay/
t*Fvdyf rufaom'pf rdef;uav;ausmif;rSm pcef;csxm;aom bDtdkifat ppfXmecsKyfodkU
oGm;&efvnf;rvG,fao;/
wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfvkyfxm;aom udk,fhrif;udk,hfcsif;vrf; trSwf 8 odkU
oGm;&efvnf; rvG,fao;/
ArmhvGwfvyfa&;acgif;aqmif AdkvfawZ ac: ocifatmifqef;ESifh vnf;rawGUcsifao;/
ArmEdkifiHtkyfcsKyfa&;acgif;aqmif[k aMunmvsuf&Sdol ocifxGef;tkyfESifhvnf;
rawGUcsifao;/
tajctaebmqdkwmudkom odcsifaeavonf/ uRefawmfwdkUXmecsKyfu b,frSmvJ/
bDtdkifatXmecsKyf [m
uRefawmfwdkUXmecsKyfvm;? wkdUArmtpnf;t&kH;u uRefawmfwdkUXmecsKyfvm;?
ausmif;om;or*[m
uRefawmfwkdUXmecsKyfvm;/
ausmif;om;rsm; or*udk &Sm r&EdkifawmhNyD/ wuodkvfausmif;om; or*
taqmufttkHudk

*syefppfwyfu odrf;xm;ojzifh b,folrQ r0if&/ wu,fawmh


wuodkvfausmif;wdkufwpfckvkH;udk
*syefppfwyfawGu odrf;xm;avonf/ wuodkvf0if;xJodkUyif trdwuodkvfrS
arG;xkwfvdkfuf aom
om;rsm;jzpfoluRefawmfwkdU ajcrcs&awmhacs/ urm&GwfbufodkU avQmufoGm;aepOf
uRefawmfhtonf;ESvkH;rsm;rSm txufyg cHpm;csufrsm;jzifh aqGUaqGUckefaeonfavonf/
cspftyf?
av;pm;tyf? jrwfEdk;tyfaom trdwuodkvftwGuf ESajrmaeonf/ vGrf;qGwfaeonf?
,lusKH;r&jzpfae
onf/ wuodkvfonf uRefawmfwkdUtm;wwfodvdrmapcJU\/ or*onf
uRefawmfwkdUtm;
Edk;Mum;rmefwufapcJU\/ *syefppfom;wdkUonf uRefawmfwkdU\ todvdrmESifh
Edk;Mum;rmefwkdUudk &THUykyfxJ
cseif;aeonfESifh wlavonf/
urm&Gwf&Gmuav;rSm ,cifuoGifjyifESifh rxl;jcm;/ ydef;Mum&GufwGif
a&rwifavQmufusovdk
ppfBuD;rSmurm&Gwfudk jzwf&aomfvnf; avQmusoGm;[efwlonf/ tdrfwpfvkH;rQ
rD;ravmif?
wdkufwpfvkH;rQrNydKtuf? opfudkif;wpfudkif;rQ yJUrus? AkH;BuJcs&m
pufaoewfypf&mpaom trm&GwfawG
wpfckrQ rawGU&/ vlawGudkvnf; t&ifutwdkif;yif awGU&avonf/
jrif;vSnf;orm;rsm;jzpfMuaom OD;zdk;cifESifhom; udkwifazwkdUudk olwkdUtdrfrSmyif
awGU&avonf/
a':vSartm;vnf; awGUNrJtwdkif;awGU&\/ udkwifaz\ r,m;jzpfaeaom
a':vkH;wif\orD;
jrMunfudkvnf; olwkdUESifhtwl awGU&onf/ xl;jcm;csufum; jrMunfonf
tysKdwkef;u
&GufMurf;a&usKdMunfhaysmf&Iaysmfavmufom vScJUaomfvnf; ,ck tawmfvSaeavonf/
tcsKdUrdef;rawGonf a,musmf;&rS tvSwkd;onfrSm wu,fyifjzpf\/ olwkdUtdrfrSm
OD;zdk;cif? a':vSarwkdU\
orD; rwifa&TESifh orufrD;&xm;vufrSwfppf udkNyKH;wkdUonf
uav;wpfa,mufESifhwuG
jyefa&mufaeojzifh vlpnfum;ae\/
a':vkH;wifrSm bl;oD;aMumfa&mif;jcif;? csif;okyf vufzufa&mif;jcif;wkdU udkcgwdkif;vdkyif

qufvkyfaeavonf/ okdUaomf olr\b0rSm BuD;pGmaom ajymif;vJcsufwpfckudk


0rf;ompGmjzifh
awGU&avonf/ tjyuftjyufESifh ESmacgif;aoG;xGufcJUNyD/ *syefawGrvmcifu
tcsif;csif;
ajymifMuaemufMu&kH ESifha':vkH;wifuom wpfzufowfBudKuf&kH jzpfaecJUaomfvnf;
*syefawGvmaomtcg
uRefawmfhrdwfaqGBuD;udk<u,fESifh a':vkH;wifwkdUonf ykqdk;wef;wif tMuifvifr,m;
jzpfoGm;Muavownf;/
OD;av;jrifhtdrfrSmvnf; cgwdkif;vdkyifjzpf\/ uJvm;wHcg;axmufonfyif vQif
t&ifutwdkif;jzpf\/
a&wGif;em;u acgif&ef;yifonf cgwdkif;vdkyif yGifhaeavonf/ odkUaomf
ocifwifarmifBuD;um;
r&Sdawmhacs/ olUtm; &efukefNrdKUudk AkH;rBuJcif 'DtdrfrSm 0Sufxm;cJUonf/
wpfvausmfausmfaeNyD;
wjcm;a&TUoGm;aMumif;ckrSod&avonf/ ppfBuD;ESifh *syefwkdUtm;
tawmfem;vnfNyDjzpfaom uRefawmfonf
t&ifuwnf;u ppfBuD;udk ckcHqefUusif&rnf[k ajymqdkcJUaom
ocifwifarmifBuD;tm;awGUcsifvSonf/
awGUatmif&Sm awGU&rnf/ OD;av;jrifhwdkUtdrfrSm uRefawmfhtodvnf;jzpf? OD;av;jrifh\
rdwfaqGvnf;jzpfaom ygarmuOD;azarmifwif\ rsufESmESifhwl aom rsufESm&Sdonf/
pmwpfvkH;rS
rwwfonfh uyd,BuD; OD;tkef;az a&mufaeavonf/
olwkdUtm;vkH;onf uRefawmfhtm; 0rf;omt,fvJ qD;BudKEIwfqufMu avonf/
udk,fhtdrfudk,fh&Gmjyefa&muf&onfESifh rjcm;ay/ tjyeftvSef ar;Mujref;MuonfrSmvnf;
qlnHoGm;awmh\/
xl;jcm;csufwpfckudk awGUvkdufonf/ ocifbusL;\ qHyifnSyfqdkifudk ydwfxm;jcif;
jzpfonf/
ar;Munfhaomtcg ocifbusL;onf ,cktcg urm&Gwf&GmtwGuf
tkyfcsKyfa&;rSL;jzpfaeonf[kvnf;aumif;? ajcmufvkH;jyL;cg;xdk;NyD;
tkyfcsKyfa&;vkyfae&aomaMumifh
qHyifnSyfqdkifydwf xm;&onf[kvnf;aumif;? olonf ocifwifBuD;\ vufatmufrSm
trIxrf;&onf[kvnf;aumif; od&avonf/
pmzwfolwkdUonf ocifwifBuD;tm; rSwfrdMuvdrfhrnf[k xifonf/ wkwfcdkifaom
udk,fcEmESifhao;auG;0ga&mfaom vufrsm;&Sdaom ocifwifBuD;yif jzpfavonf/

aumvdyfausmif;om;b0rSm ocifaygufp pjzpfpOfu uRefawmfhtm;


jrifuGef;rif;om;BuD;\
tqufrsm;rSwpfqifh EdkifiHjcm;rSvufeufawGaiGawG &Smay;Edkifonf[k
0g<um;ajymqdkvsuf
arQmfvifhcsufawGtrsKd;rsKd;ay;NyD;aemuf uRefawmfhxHrS aiGacs;oGm;cJUaom
ocifwifBuD;jzpfavonf/
ukvm;Arm t"du&kPf;wkef;u aumv[mv owif;awG trsKd;rsKd;vTifhNyD;
urm&GwfodkU t"du&kPf;rD;BuD;
ul;pufatmif vkyfcJUaom ocifwifBuD;jzpfonf/ t*Fvdyf-*syef ppfrjzpfrDuav;wGif
ausmif;om;acgif;aqmif udkat;aiGtm; *syefESifhtquf,lay;rnf[k ajymvmaom
ocifwifBuD;jzpfavonf/ xdk udkwifBuD;tm; uRefawmfhrdwfaqG udk<u,fuvkH;0r,kHbJ
ykvdyfESifhaygif;um
wkdUrD;&IdUrD;vkyfaeol[k xifavonf/ uRefawmfvnf; ocifwifBuD;tm;r,kH
MunfcJUacs/
xkdocifwifBuD;onf ,cktcg *syefwkdU\ vl,kHawmfBuD; jzpfaeavNyD/
ocifbusL;vdk
&dk;om;aomrsKd;cspfwpfOD; olUvufatmufrSm trIxrf;&Gufae NyD[k Mum;&ojzifh
ESajrmrdavonf/
ocifbusL;onf OD;av;jrifhESifh udk<u,fwkdUtm; olESifhtwlwl tvkyfvkyf&ef
qG,fvmonf[k
qdkavonf/ tajctaetenfrxdkifao; OD;av;jrifhrSm bmu b,fvdkjzpfaeonf[k
taotcsmrodojzifh awGa0aeav&m ocifbusL;u ]]ocifatmifqef;
ESifhocifxGef;tkyfwkdU
vkyfwJUtvkyfudk rulnDcsifbl;vm;}}[k ar;onfqdk\/ xdkUaMumifh OD;av;jrifhu
acgif;ndwfcJUavonf/
okdUaomf udk<u,fu]]iguawmh rvkyfcsifbl;vdkU jiif;vdkufw,fuG/ ocifbusL;[m ocifwifBuD;&JU
aemufvkdufyJ?
ocifwifBuD;eJU ywfoufwJUtvkyfqkd&if b,fenf;eJUrS aumif;EdkifrSm r[kwfbl;}}
uRefawmf]]cifAsm;qkH;jzwfcsuf[m rqkd;bl;As}}
uyd, OD;tkef;az]]ckvdk armif<u,fjiif;vdkufwm aumif;awmhaumif;yg&JU/ ckvdktcgrsKd;rSm taewwfrS?
taerwwf&if

a&TOMurf;nyfjzpfwwfw,f/ 'gayrJU ypfypfcgcgBuD;vnf; ajymraeeJU armif<u,fa&U?


trkef;odyfrcHeJU[?
ocifwifBuD;u &ef&SmaeOD;r,f}}
udk<u,f]]raMumufygbl;Asm? vl&IyfvlayGawGudk aMumufNyD; ajymoihfajymtyfwm rajymbJawmh
raeEdkifbl;}}
OD;av;jrifh]]uJ uJ awmfMuygawmhav? cyfNidrfNidrfaeNyD; apmifhMunfhaeMuygOD;pdkU}}
jrif;vSnf;orm; OD;zdk;cifESifh tjcm;olrsm;u OD;av;jrifhudk axmufcHMuavonf/
uRefawmfonf urm&GwfrSm OD;av;jrifhwdkUESifhtwlaevdkufavonf/ OD;av;jrifhrSm
owif;pmwdkufydwfxm;ojzifh tvkyfvufrJUjzpfae\/ [oFmwwkef;u
Adkvf&efEdkifay;vdkufaom aiGxJrS
uRefawmhfvufrSm tenf;i,fomcsefNyD; OD;av;jrifhtm; ay;vdkufavonf/ &efukefrSm
aiGpuLESpfrsKd;pvkH;udk
vG,fulpGmyifokH;Edkifao;\/
&efukefNrdKUxJodkU vG,fvG,fululESifh oGm;r&acs/ rsm;aomtm;jzifh
ajcvsifavQmufMu&\/ r0if&? rjzwf&?
roGm;&? rvm&[k wm;jrpfxm;aom ae&mrsm;rSmvnf; rsm;vSay\/
rsm;pGmaom &yfuGufrsm;rSm rD;avmifajrrsm; jzpfaeay\/ rD;avmifxm;aom
tdrfwkdifikwfwdkrsm;ESifh
NydKvJaeaom wdkufeH&Hrsm;tay: 0,f rnf;euf t&dk;NydKif;NydKif;jzpfaeaom
rD;avmifopfyifrsm;u
t&dyfrdk;&ef BudK;pm;aeMuykHESifh tkwfzdkckHavmufESifh rD;avmifoGyfjym;wkdUom
usefawmhaom
rD;zdkacsmifrsm;teD;wGif tpmr&Sd a[mifyif ra[mifEdkifawmh aom
acG;ydefuav;rsm;onf
axmheJUaxmheJUESifh vIyf&Sm;oGm;vmaeMuykHwdkUrSm pdwfnpfp&maumif;atmif
wrifOmPfqif qGJxm;aom
yef;csDum;csyfESifh wlaeavawmhonf/
t*FvdyfwkdUonf &efukefrS ajy;cgeD;wGif ro,faqmifEdkifaom armfawmfum;rsm;udk
pkNyD;
zsufqD;rD;&IdUxm;cJU\/ xdk[mudkarmfawmfum; ocsFKdif;[k ac:Muonf/ rD;avmifum
rnf;NyD;ykHysufaeaom
armfawmfum; trsm;tjym;&dSaom xdkarmfawmfum;ocsFKdif;onf&orQ odrf;&ef
tjyif;csDwufvmaom

*syefwkdUtm; oa&mfavSmifajymifaeonfESifhwlav onf/


&uftwefMumaomtcg uRefawmfonf cufcufcJcJESifhyif ArmhvGwfvyfa&;
wyfrawmfXmecsKyfvkyfxm;aom rufaom'pf rdef;uav;ausmif;odkU oGm;cJU\/
rsufESmpdrf;ppfom;awG?
ppfAdkvfawG trsm;tjym;udkomawGU&onf/ todawGUygaomfvnf; &ifwGif;&SdorQudk
zGifh[ajymqkdum
wdkifyifEdkifaom todrsKd;r[kwf/ olwkdUuvnf; uRefawmfhtm; ,kHMunfrnf r[kwf/
AdkvfawZ
ac:ocifatmifqef;? Adkvfvusmfac:ocifvSaz? AdkfvfaZ,s ac: udkvSrmifpaom
uRefawmfodaom
acgif;aqmifrsm;onfvnf; ppfajrjyifokdU xGufcGmoGm;MuavNyD/
udk,hfrif;udk,hfcsif;vrf; trSwf 8 wGif wnf&Sdaom wkdUArmtpnf;t&kH;
XmecsKyfodkUvnf; oGm;cJUavonf/
ArmEdkifiHtkyfcsKyfa&; tzJGUacgif;aqmif[k aMunmaeaom ocifxGef;tkyftm;
wpfaphwapmif;
acsmif;ajrmif;MunfhcJU\/ ol\ tkyfcsKyfa&;onf b,frQxda&mufonf rod?
olUtmPmonf
b,frQpl;&Sonf rod? odkUaomf ol\ rif;oHpdk;oH? eDyGefbd&krm tkHemusd[k
a<u;aMumfoHESifh
ta&SUawmiftm&S r[mppfyGJBuD; atmifjrifatmifwdkufrnf[k a<u;aMumfoHwkdUum;
us,favmifpl;&SvSayonf/
uRefawmfum; xdka<u;aMumfoHudk r,kHMunfawmhacs? odkUaomf ocifxGef;tkyfwkdUESifh
tjiif;ryGm;vdk/ ol
,kHcsif,kH udk,fr,kHNyD;wmyJ[k oabmxm;vdkufavonf/ xdkUaMumifh olwkdUteD;odkU
ruyf/
ocifudkawmfrIdif;? ocifwifarmifBuD;ESifh ocifjrwkdUudkvnf; XmecsKyfrSm rawGU&/
ocifoef;xGef;? ocifpdk;?
ocifausmfpdef? ocifb[dfef;paom uRefawmfhoifwef;q&mrsm;rSmvnf; rEav;axmif?
rkH&Gmaxmifponfrsm; wGif a&mufae&m tckaetcg b,fvkdjzpfaernfudk rcefUrSef;Edkif/
yghufa[mfw,fESifh x&DeDwDa&[mrsm;odkUvnf; a&muf\/ ausmif;om;or*wGif
vkyfazmfudkifzuf
jzpfcJUaom &JabmftcsKdUESifhawGU&\/ olwkdUtm; tkyfcsKyfa&;zGJUvQif trIxrf;Mu&ef
pkac:xm;jcif;jzpf\/
uRefawmfhtm;vnf; ac:Mu\/ okdUaomf uRefawmfum; xdktvkyfrSmvnf;
pdwfr0ifpm;awmhacs/

b,folUtusKd;twGuf b,folUudk tkyfcsKyf&rSmvJ/ b,folrQ auseyfavmufatmif


tajzray;EdkifMu/
ocif? ausmif;om;? bDtdkifatppfAdkvfESifh tm;vkH;aom jynfoljynfom;wkdUonf
]]igwkdUb,frSm&yfwnfaeMuovJ}}[k udk,fhudk,fudk,far;NyD; rajzwwfMuavmufatmif
jzpfaeaomtcsdef
jzpfavonf/
uRefawmfonfar;jref;vdkonf? aqG;aEG;vdkonf? wdkifyifvdkonf? odkUaomf
,kHMunfpdwfcs&rnfholudk rawGU/
uRefawmfhvdkcHpm;aeolawG &Sdaumif;&Sdrnf/ odkUaomfolwkdUu
uRefawmfhtm;,HkMunfpdwfcs&Jygrnfvm;/
b,folUudk b,folu ,kH&rSef;rod jzpfaeaom tcsdefygwum;/
uRefawmfonfurm&GwfrSm cyfvQKdvQKdaeNyD; tjyeftvSef ,kHMunfpdwfcsEdkifoludk &Sm&if;
tajctaeudkapmifhMunfh&ef qkH;jzwf&avonf/
urm&GwfrSmae&if; rawmfwqawG jrif&Mum;&avonf/ &ufawGMumvmav ydk
rawmfwmawGudk
ydkjrif& Mum;&avjzpfayonf/
*syefwkdUonf rD;&xm;rsm;udk odrf;vdkufNyD; wwfEdkiforQ o,f,lykdUaqmifa&;
vkyfMuavonf/
aps;onfrdef;rtcsKdUonf *syef&kHydkifESifh *gwfAdkvfwkdUtm; udk,fcEmjzifh vmbfxkd;NyD;
rD;&xm;jzihf
ul;oef;oGm;vm a&mif;0,fazmufum;rI jyKMuavonf/ *syefppfom;wkdUonf qefawG
odrf;xm;vdkufMuNyD;aemuf pm;p&mr&Sdaom ulvDruav;rsm;tm; qefay;NyD;
aysmfyg;Muavonf/
0ifeDazac: cifodef;0if;\ taMumif;udk Mum;&onfrSmvnf; pdwfraumif;p&myif/
tNidrf;pm;0efaxmufBuD; OD;azESifh 0efaxmufuawmf a':aX;MunfwkdU\ orD;
0ifeDazESifh
uRefawmfwkdUonf aumvdyfausmif; a&mufpu ]txJ0if tjyifxGuf} bmuvdkwdkwkd
jzpfcJUNyD;aemuf
pv,f0ifzifrrnf;cifu uJGUcJUMu\/ aemuf 0ifeDonf 0efaxmufuav;
wpfa,mufESifh
vufxyfawmhrnfvdkvdk Mum;&ao;\/ aemufxyfum; bmrQrMum;cJUonfrSm
MumavNyD/ ,ckawmh
rawmfwm Mum;&avonf/ *syefppfAdkfvfwpfa,mufESifh rMumcP um;wJGpD;onf[k
vltrsm;

ajymMuavonf/ wpfaeUawmh urm&Gwfpmwkdufa&SUem;rSm uRefawmfudk,fwdkif


jrifvdkuf&avonf/
onfawmhrS uRefawmfonf 0ifeDazwkdU rdom;pktaMumif; jyefvnfpdwf0ifpm;rdNyD;
udk<u,ftm;
ar;Munfhaomtcg tNidrf;pm;0efaxmufBuD; OD;azonf *syefrsm; &efukefr0ifrD ESpf&uf
okH;&ufavmufuyi aoG;wdk;a&m*gjzifh qkH;oGm;aMumif; od&avonf/
pdwfaumif;ESvkH;aumif;&Sdaom
OD;az? tauR;tarG;&ufa&mvSaom OD;az? ocifaygufpjzpfaom
uRefawmf\w&m;rsm;udk
oabmxm;BuD;pGmESifh em;axmif&if; tdyfaysmfwwfaom OD;az/ ,ckum;
rEdk;aomtdyfjcif;jzifh
tdyfoGm;avNyD/ uRefawmfum; ocifaygufpr[kwfawmhNyD/ tawGUtBuKHrsm;aom
ocifjzpfcJUayNyD/
tazaojcif;? &nf;pm;aojcif; paom 'kuESifhvnf; BuKHcJU\/
ppfab;ppf'PftawGUtBuKHvnf;&Sd\/
*syefwkdU\ vSnfhjzm;cH&aom tawGUtBuKHvnf;&Sd\/ rjrrSD\ uGefydkufrS
&kef;xGufEdkifcJUaom
ajymifajrmufonfh tawGUtBuKHvnf;&Sd\/ xdkrQ tawGUtBuHK rsm;aeNyDjzpfaom
uRefawmfonf OD;azESifh
w&m;a[mvdkufcsif ygbdonf/ 'Dwpfcgawmh OD;azonf tdyfaysmfoGm;rnf r[kwfacs/
odkUaomf OD;aztm; rawGUEdkifawmhNyD/ OD;azonf rkqdk;ra':aX;MunfESifh
om;orD;rsm;ukd
*syefzufqpfbGwfzdeyfatmufwGif xm;ypfcJUonf/ a':aX;Munfum; <um;&kHom
<um;wwfonf?
[efaqmif&kHom wwfonf/ &SdwmzJUNyD; xkcJGpm;&kHom wwfonf? yifpifudk
xdkifpm;&kHom wwfonf?
0rf;pmtwGufwpfpkHwpf&m vkyfwwfolr[kwf? wpfjym;wcsyf &Smwwfol r[kwf/
olwkdUtwGuf
pdwfylrdao;awmh\/
tylqkH;rSm 0ifeDtm; udka&T*syefAdkvfu AdkufwpfvkH;ESifh xm;ypfcJUrnfh ta&;
jzpfavonf/ odkUaomf
&uftwefMumaomtcg 0ifeDazac: cifodef;0iftm; uywdef,dk;&SD'g ac: AdkvfBuD;
&ef&Sif;ESifh
tBuD;tus,f vufxyfr*FvmjyKMujcif; [laom owif;udk Mum;&aomtcg
&ifzdkwmawG aysmufNyD;

tawmfpdwfat;oGm;&avonf/
ocifwifBuD;ofn urm&GwfbufrSmawmh tawmfvufpGrf;jyaeav onf/
*syeftaESmifht,Sufr&SdbJESifh
]olcdk;aps;}zGifhEdkifatmif pDpOfay;onf/ ]olcdk;aps;}[k ac:aom aps;rSm pyful;ryful;
txdwfwvefUumvwkef;u qdkifawGrS azmuf,lxm;aom aygif'gbl;rSpNyD; zdeyfxd
ypnf;rsm;ESifh
Oa&mywdkufom;rsm; tdrfawGrS azmuf,lvmaom ZGef;? cuf&if;rS pE&m;xd
ypnf;rsm;udk
a&mif;cs&mae&mjzpfavonf/ b,fvlolcdk;? b,fvlu ckd;&myg ypnf;vufcHol?
b,folu wpfqifh0,fol
rodEdkifawmhacs/ xdkpOftcgu cdk;jcif;udk usifh0wfodumysufonf[k b,folurQ
rxifMuawmhacs/
okdUaomf ocifwifBuD;onf xdkaps;odkU a&mufvmNyD; ppfaq;avonf/
yef;uefa&mif;aeaom
olwpfa,mufudk ckd;&mygypnf;vufcHol[kqdkNyD; Budrf'Pfudk,fwdkifay;avonf/
ocifwifBuD;tm;
xdkolu vmbfrxdk;aom aMumifhckvdk &dkufjcif;jzpfaMumif; aemufrS Mum;&avonf/
wpfaeU a&ausmfa&mufoGm;&m rcifopfwkdUtdrfodkU oGm;Munfhavonf/
rcifopfwkdUtdrfrSm AkH;vnf;rxd?
rD;vnf;ravmif/ odkUaomf tdrfwGif b,folrQ r&SdMu/ wHcg;aomhcwfxm;onf/
tdrfeD;em;csif;rsm;uvnf;
bmrQrodMu/ rcifopfwkdU wpftdrfvkH; b,fodkU ajy;a&SmifaeMuygvdrfh/
ckaeom rcifopfwkdU rdom;wpfpktaMumif; Mum;&ygu awmfwm Mum;&
jcif;rnfayrnf/
ckaeomrcifopfwkdUrdom;pktm; jrif&ygu awmfwm jrif&jcif;rnfayrnf/ odkUaomf
,ckvdktcsdefum;
rawmfwm Mum;&? rawmfwm jrif&NyD; awmfwm rMum;&? awmfwm rjrif&aom
tcsdefaywnf;/ /
73
avjyif;rkefwdkif;BuD;wGif wG,fp&m ckdp&m
omrefr[kwfaom tcgumvBuD;wGif tcsdefonf b,fvdkukefoGm; rSef;rodEdkifacs/
uRefawmfonf urm&GwfrSmom cyfvQKdvQKd qufaeoGm;\/ bDtdkifat XmecsKyfwGif
AdkfvfawZac:
ocifatmifqef;wkdU txufjrefrmjynfodkU wufoGm;NyD;onhfaemuf AdkvfpMumonf
tBuD;tuJjzpf\/

AdkvfpMumqdkolrSm ocifatmifoef;yif jzpfaMumif;? olvnf; ocifatmifqef;ESifhtwl


*syefjyef
AdkvfwpfOD;jzpfaMumif;avmufudkom odxm;yg\/ onfhjyifum; bmrQaumif;pGm rod/
AdkvfpMumrSm
aq;&kHwifae&onf[kvnf; Mum;&\/ olUae&mwGif AdkvfausmfaZmqkdol tjcm;
*syefjyefAdkvfwpfOD;
tvkyfqif;aeonf[kod&\/ xdkAdkvf\ yif&if;wm0efrSmum; a*:&mukef;rSm
Adkvfoifwef; zGifhay;jcif;
jzpfonf[kvnf; od&ao;\/ onfhxufydkNyD; uRefawmfrod/ AdkvfausmfaZmqdkol\
trnf&if;udkyif
rodao;acs/ olwdkUxHarSmufwGif uRefawmfh&ifwGif;rSm&SdorQawGudk zGifhxkwf&ef
rjzpfEdkifacs/ olwkdUuvnf;
uRefawmfhtm; ,kHMunfEdkifrnfr[kwf/ t&if;ESD;qkH; &Jabmfvnf;jzpfNyD; tcspfcifqkH;
ausmif;aezuf
oli,fcsif;udkat;aiGudk wrf;wrdonf/ olESifhawGUNyD; wdkifyifaqG;aEG;vdkonf/
odkUr[kwf ocifwifarmifBuD;ESifhawGU&vQif tqifajyvdrfhrnf/ *syefawG ArmjynfxJ
ra&mufcifu
uRefawmfonf olESifhyGifhyGifhvif;vif; raqG;aEG;&Jacs/ uRefawmfwkdU\
ta&;awmfykHvkyfief;rsm;udk
ajymrjy&Jacs/ tJ'Dwkef;u olUt,ltq? txiftjrifrsm;udk uRefawmfav;pm;pGm
em;axmifaomfvnf;
vufrcHcJUacs/ ,ck *syefrsm; jrefrmjynfxJodkU a&mufNyD;csdefwGif vkH;0vufrcHEdkifayNyD/
ol\ [dkwkef;u
ajrmfjrifcsufrsm;onf ,ck uRefawmf\ cHpm;csufrsm;ESifh nDnGwfaeayNyD/
t*FvdyfESifh *syefppfrjzpfrD okH;avvavmufwkef;u tif;pdefaxmifxJrS
]]zufqpftE&m,fudk 'Drdkua&pD
tiftm;pktm;vkH;ESifh yl;aygif;wdkufzsufvdkonf}}[laom toHwpfoH xGufvmcJU\/
xkdpOftcgu
tif;pdefaxmifxJwGif wkdUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifwpf0ufcefU
axmifusaeavonf/
tvkyftrIaqmifwpfOD;jzpfol ArmEdkifiHvkH;qdkif&m tvkyform;tpnf;t&kH;\ taxGaxG
twGif;a&;rSL;jzpfol ocifausmfpdefu ]]olonf zufqpf*syeftE&m,fudk vlxkenf;
tpnf;t&kH;enf;rsm;jzihf jyefvnfwdkufzsufzdkUvdkaMumif;? xdkvkyfief;rsm;udk
vGwfvyfpGmvkyfudkifEdkif&ef

olUtm;axmifrS vTwfay;zdkUvdkaMumif;}} bk&ifcH a':refprpfxHodkU pma&;cJUavonf/


xdkpOftcgwkef;u
uRefawmfonf tif;pdefaxmifxJrS xdktoHudkav;eufpGm rpOf;pm;cJUacs/
ocifausmfpdef\
awmif;qdkcsufudkvnf; tjcm;aom uRefawmfh&Jabmfrsm;ESifhtwl ]]axmifuxGufcsifvkdU
oabmw&m;awGxkwfNyD; a&;aewJUpmawGyg}} [k &,fp&mvkyfcJUavonf/ ,ckzufqpf
oHwvdrfh('vdrfh)BuD; uRefawmfwkdUtay: BudwfvmNyDjzpf&m txufyg
tif;pdefaxmifxJrS
acgif;aqmifrsm;\ toHudkav;av;eufeuf pOf;pm;EdkifygNyD/ olwkdU\
xifjrif,lqcsufrsm;udk
&dkaoav;pm;vmygNyD/
xdkpOftcgwkef;u tif;pdefaxmifxJwGif tvkyftrIaqmifvlBuD;rsm; jzpfaom
ocifav;armif? ocifEk?
ocifpdk;? ocifoef;xGef;? ociftkef;az? ocifcifatmif? ocifvSabmfBuD;ESifh
ocifausmfpdefwkdU &SdMuonf/
ck olwdkU b,fa&mufaeMuNyDvJ/ t*Fvdyfu olwkdUtm; axmifawGajymif;ajymif;ydkUoGm;
&m
tdEd,jynftxdac:oGm;avrnfvm;/ olwkdUtwGuf uRefawmfrsm;pGm
pdk;&drfaMumifhMuaeavonf/
[dkpOfwkef;u tif;pdefaxmifxJrS xGufvmaom zufqpfqefUusifa&;ac:oHudk
olwkdUtm;vkH;
oabmwlMuovm;/ ,ckolwkdU b,fvdk,lqaeMurnfvJ/ ,ckolwdkUb,fvkdvrf;prsm;
awGUxm;MuovJ/
,ck olwkdUb,fvdknTefMum;rnfvJ/ uRefawmfodcsifprf;ygbd/ olwkdUwpfawGudk
vkduf&SmNyD; ar;csifvS\/
uRefawmfum;zufqpfarSmifxkwGif usa&mufae&mrS tvif;a&mif &Smaeolaywnf;/
uRefawmfaeUpGJtaotcsm rrSwfrdawmhaom arv\ aeUwpfaeUwGif aeylvSaom
aeUv,ftcsdef
a&wGif;teD; opfyifatmufrSm uRefawmfonf udk<u,fESifh usm;xdk;vsufaeavonf/
xdktcdkuf
udkwifaza&mufvmav onf/
udk<u,fu olUusm;udk a&TUvdkufcsdefESifh udkwifaz a&mufvmcsdefrSm wpfNydKifeufwnf;
jzpfaeavonf/
xdkUaMumifh olonf pum;ajym&ef tm;oGm;av&m udkwifaztm;]]rif; vSnf;jzKwfNyD;NyDvm;a[h}}

]][kwfuJU? ckyJ jyefa&mufw,f? jzKwfNyD; jrif;pmauR;xm;cJUNyD; udp&SdwmeJU


'DudkvmcJUwmyJ}}
uRefawmfum; uRefawmfhusm;udk a&TU&efom pdwful;ae&ojzifh pum;rajymtm;/
udk<u,fuyif]]aMomf rif;uudpeJU vmcJUwmudk;? udkif; qdkapAsm;}}
]]udkwifxGef;udk pmwpfapmifay;p&m&SdvdkU}}
uRefawmfon usm;uGufpdwful;ray:ao;onfESifh ra&TUao;bJ xm;vdkuf&onf/
udkwifaztm;
vSrf;MunfhNyD;]]b,folu ay;vdkufwmvJ}}
udkwifazu uRefawmfhtm; pmudkvSrf;ay;&if;]]'DrSmaeraumif;vdkU aeoGm;wJU OD;BuD;armifqDuav}}
uRefawmfrSm tHUMo0rf;omjzifh ysmysmovJ jzpfoGm;avonf/ OD;BuD;armifrSm
wkdUArmtpnf;t&kH;\ OuX
ocifwifarmif? odkUr[kwf ocifwifarmifBuD;\ emrnf0Sufjzpfonf/
]]oleJU b,frSmawGUcJUovJ}}
]]tif;pdefbufrSm awGUcJUw,f}}
uRefawmfu ocifwifarmifBuD;\pmudk azmufNyD;zwf&ef vkyfaepOf olu
qufajymjyefavonf/
]]awGUawmhOD;av;jrifhwkdU? udk<u,fwkdUtaMumif; ar;w,f? usef;usef;rmrm
&SdMu&JUvm;wJU? tE&m,fuif;
ab;&Sif;Mu&JUvm;wJU/ pum;pyfrdwmeJU usKyfu udkwifxGef;vnf;
a&mufaewJUtaMumif; ajymjyvdkufw,f?
'Dawmholu 'Dpmudk a&;ay;vdkufwmyJ}}
olu uRefawmf\emrnf0Suf ]nGefUarmif}qdkwmudk okH;NyD;a&;vkdufonf/
olUqDvmawGU&efcsdef;jcif;jzpf\/
olaexdkifaom awm&ausmif;odkU vmwwfatmif nTefMum;&Sif;vif;csufrsm;vnf;ygav
onf/
udk<u,f]]olwpfacgufrS 'Dbufrvmbl;aeEdkifvdkufwm}}
uRefawmf]]vmvdkUrvG,fvdkUjzpfrSmygAsm? rvmcsifvdkUawmh r[kwfEdkifygbl;}}
udkwifazu csufcsif;vdkvdk vSnfhjyefrnfvkyfaomtcg udk<u,fu]]jyefawmhrSmvm;uG aeygOD;vm;}}

]]jyefawmhr,fAsm? tdrfrSm tazwpfa,mufwnf;&Sdw,f? oluvnf;


uRefawmfjyefa&mufw,fqdk&ifyJ
olUjrif;wyfNyD; vSnf;xGufzkdU vkyfaeNyD}}
udk<u,f]]rif;tareJU jrMunfwkdUu b,foGm;MuovJ}}
]]tar&,f? wifa&TwdkU vifr,m;&,f blwm&kHbufoGm;Muw,f? udkNyKH;u blwm&kHrSm
tvkyfjyef&rvdkvdk
Mum;wmeJU oGm;MuwmAs? jrMunfawmh aps;oGm;w,fAs}}
udk<u,f]]jrMunfwpfa,mufwnf; oGm;wmvm;}}
]][kwfw,fAs}}
udk<u,fhrsufESmwGif pdk;&drfpdwfaMumifh xif[yfvmonf/ olonf a':vkH;wifESifh
rnm;cifuyif
jrMunfwkdUtm; *&kwpdkuf apmifha&SmufcJU\/ ckawmh r,m;ygorD;vnf; jzpfjyef?
udkwifaz\
r,m;vnf;jzpfvmjyefaom tcgydk *&kpdkufvsuf&Sdavonf/
]]'DacwfBuD;rSmuGm? rdef;uav;wpfa,mufwnf; roGm;rvmapeJU[? ysKdysKd tdktdk
rxl;bl;[?
iykawGb,favmuf&rf;um;aew,fqdkwm rif;Mum;w,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,f? uRefawmfajymawmhxm;om;yJ? aps;uvnf; odyfra0;vkdU
oGm;vdkufwmxifyg&JU?
uJjyefOD;r,fAsm}}
udkwifaz\ rsufESmESifh trlt&mwkdUwGif pdk;&drfruif;jzpfvmonfrSm odomvS\/
olxGufoGm;aomtcg udk<u,fu usm;udkvufckyfxJrSm vIyf&if;]]wkdUjynfuawmh aezdkUawmif raumif;awmhbl;aemf? rif; Mum;vm; wpfaeUu
acG;rom;wifBuD;u
ykvdyftifpydwfawmf OD;wkwfuav;&JU orD;udk awmif;,lwm? uav;ruav;u
tysKdzm;zm;jzpfwmrSrMumao;bl;? uGefAifhausmif;oluav;av}}
]]olUtazujiif;vdkufzkdU aumif;w,faemf}}
]]b,fhES,fvkyfNyD; jiif;rSmvJ? acG;om;BuD;u OD;wkwfuav;udk t*FvdyfolvQKd
*syefUvufxJtyfvdkufr,f?
bmnmajymNyD; ajrmufvkduf vSdrfhvdkuf vkyfwmudk;/ ykvdyft&m&Sdqdkawmh
t*FvdyfolvQKdvdkU pGyfpJG&if
vG,faewmudk;uG? *syefuvnf; ,kHrSmyJ? tzsif;qkH;vufxdyfudk tyfeJU
tqGcH&NyD;om;yJ}}

uRefawmfhrsufpdxJwGif cyfcGifcGifajcESpfacsmif;jzifh cyf,dkif,kdifaxmufxm;aom


wkwfcdkifonfh udk,fcEmrS
ao;auG;aom vufESpfacsmif; wJGusvsuf&Sdaom touf 40 ausmfNyDjzpfonfh
ocifwifBuD;tm;
jrifaeavonf/ olUtm; uGefAifhausmif;ol ysKdjzLvSvS EkEkuav;ESifh ,SOfwGJvsuf
uRefawmfhrsufpdrSm
xifjrifvm&ef BudK;pm;onf? ratmifjrifacs/
uRefawmfwkdUonf usm;qufrupm;Muawmhay/
aemufwpfaeU eHeufwGif uRefawmfwpfa,mufwnf; ocifwifarmifxHodkU oGm;&ef
xGufcJUavonf/
tif;pdefaxmifBuD;teD;odkU oGm;&\/ NyD;rSvSnf;vrf;uav;wpfckodkU csKd;0if&\/
vSnf;vrf;ab;wGifv,fcif;rsm;ESifh O,smOfNcHrsm; &Sd\/ twefMumaomtcg
awmuav;xJodkU 0if&onf/
4if;aemufjAKef;ceJ awm&ausmif;wkdufodkU a&mufoGm;avonf/ NrdKUESifhwu,fa0;NyD;
]pdyfykwD;ESifh
&dyfBuD;cdk&ef} wu,faumif;aom ausmif;wdkufjzpfavonf/ taqmufttkH
BuD;BuD;rm;rm; r&Sd/
opfom;ausmif;cyfi,fi,frsm;om&Sd onf/ ]opfwpfyif&if; 0g;wpfyifatmuf
oDwif;oDv
aqmufwnf&ef} ae&mrsm;um; aygvS\/
olpdrf;wpfa,muf 0ifoGm;onfqdkvQif vIyfvIyf&G&G jzpfoGm;NyD;
odomvSonfhae&mjzpf\/
ocifwifarmifBuD;onf uRefawmfa&mufonfudk csufcsif;odavonf/
ocifwifarmifBuD;u uRefawmfhtm; b,folrQr&Sdaom Z&yfuav;wpfckodkU
ac:oGm;avonf/
xdkifrdvQifyif uRefawmfu]]uRefawmf &efukefa&mufa&mufcsif; cifAsm;udk pkHprf;aewmyJAs}}
ocifwifarmifBuD;onf ol\ rlydkiftNyKH;jzifh]]b,folrS rodMubl; r[kwfvm;}}
]][kwfuJU b,folrSrodMuygbl;xifw,f/ uRefawmfuvnf; cifAsm;eJU &if;ESD;wJUvl
b,folrSef;rSrodbJ/
wu,fqkdawmhAsm 'DaeUxd uRefawmfawmh &efukefrsm &if;ESD;wJU &Jabmf&Jbuf
b,folUrS rawGU&ao;bl;As}}
]][J [J ckrSyJ &if;ESD;ol awGU&awmhw,faygh}}
]][kwfw,f}}

olu uRefawmfESifh uGJoGm;NyD;onfhaemufrSp ,ck jyefawGUonftxd olUrSm


jzpfysufcJUwmawGudk
ajymjyonf/ wpfygwnf;yif jrefrmjynfwpfjynfvkH; *syefUvufatmufodkU
a&mufcJU&ykHudk ajymoGm;onf/
arv 13 &ufaeUu r[mrdwf ppfwyfrsm;onf jrefrmjynft&yf&yfrS
&kyfodrf;NyD;aMumif;
aMunmonf[kod&avonf/ uRefawmfuvnf; ocifwifarmiftm;
olESifhuGJNyD;onfhaemufrSp
,ckjyefawGUonftxd uRefawmfhrSm jzpfysufwmawG? Armrsm;rSm jzpfysufwmawGudk
awGUorQ? BuKHorQ
zkH;uG,fjcif;r&SdbJ ajymjyonf/ wpfygwnf;rSmyif ,cifuol\ ajrmfjrifcsufwdkUonf
,aeUuRefawmf\
cHpm;csufawGESifh wpfxyfwnf; wlaeaMumif; 0efcHvdkufavonf/
olum; uRefawmf0efcHorQudk NyKH; em;axmifaeonf/ ]]igrajymbl; vm;uGm}}[laom
<um;0ifhjcif;rsKd;r&Sday/
uRefawmf]]tif;pdefaxmifuaeNyD; ajymif;oGm;&wJU wkdUArmtpnf;t&kH; tvkyftrIaqmifvlBuD;awG
ckb,frSmwJUvJ?
vdrfhvdrfhvnf;vnf; bmrSrjzpfbl; xifyg&JUaemf}}
olu 0rf;omtm;&pGmajymonf/
]]tm;vkH; ab;uif;&efuif;wmyJwJUuG/ tif;pdefaxmifuaeNyD; o&uf? NyD;awmh jrif;NcH?
NyD;awmh
wcsKdUudkrEav;? wcsKdUudkrkH&Gm ajymif;ac:oGm;w,f/ tdEd,udkawmh
c:roGm;Edkifawmhbl;/ ocifEk?
ocifpdk;wdkU vlpku rEav;axmifa&mufrS vGwfMuowJU/ ocifoef;xGef;
ocifav;armifwkdU vlpkuawmh
rkH&GmaxmifusrS vGwfMuowJU}}
]]ocifausmfpdef&JU owif;aumAs}}
]]olvnf; ocifEkwkdeJU twlwl rEav;axmifu vGwfMuwmyJwJU/ udk,fhvl
b,folUrSvnf; rajymeJU?
ocifEk? ocifpdk;eJU ocifausmfpdefwkdUudk axmifuxkwfNyD; w&kwfjynfydkUay;zkdU
pDpOfMuao;owJU/
'gayrJUratmifbl;/ *syefawGu oDaygNrdKUudk odrf;vdkufawmh w&kwf-Armvr;fuaeNyD;
xGufr& awmhbl;/

ckawmhb,fenf;eJUrqdk Armjynftjyifa&mufNyD; r[mrdwfawGeJU tquftoG,f,lzkdU


ocifausmfpdef?
ocifjroGifeJU udkodef;azwkdU[m w&kwfwyfeJU vdkufoGm;MuNyDwJU}}
]][kwfvm;? udkodef;azudk uRefawmfrEav;rSm awGUcJUao;w,f}}
]]'DhjyifvlawGawmh rMumcif &efukefudkqif;vmMuvdrfhr,f}}
]]qif;vmNyD;bmvkyfMurSmvJ? ckaumbmvkyfaeMuNyDvJ? uRefawmfwkdU
aumbmvkyf&rSmvJ?
'gyJodcsifw,fAsm/ jrifawGUae&wJU tajctaeawGudk uRefawmfrBudKufbl;?
rcHr&yfEdkifjzpfaew,f/
EdkUayr,fh bmvkyf&rSef;rodbl;}}
uRefawmfhtar;udk ocifwifarmifBuD;onf vG,fvG,f&Sif;&Sif;ESifh rajzwwf
jzpfaeoavm? odkUr[kwf
oludk,fwdkif uRefawmfhvdkyif tajz&SmaeqJyifavm rajymwwfyg/ olum; twefMum
bmrQrajym?
ajymjyefawmhvnf;]]'Dvdk&Sdw,fav ocifwifxGef;&JU? wpfckckawmh vkyf&rSmyJ/ EdkUayr,fh
rcHr&yfEdkifjzpfwdkif; t&ifpvdkvkyfvdkU
rjzpfbl;/ ppfra&mufcifu jrm;ukefw,fqdkwmrsKd;udk a&Smif&r,f}}
uRefawmfum; olUvdk tbd"rmqefawG;awmNyD; at;at;aewwfol r[kwf/
uRefawmfhtm;
aoG;qlvG,fol[kac:vQifvnf; cH&ygawmhrnf/
]]ppfra&mufcifu jrm;rukefapeJU qdkwmuawmh bmrSrvkyfcsifwJUvlawGtwGuf
taumif;qkH;pum;ykHyJAsm}}
uRefawmfonfpum;rsm;jzihf ocifwifarmifBuD;tm; wkdufcdkufvkdufovdk
jzpfoGm;avonf/
olUrsufESmonf wif;rmoGm;\/ olonfacgif;udk aemufypfvSefum ol\xlxyfaom
qHyifrsm;udk vufjzifh
zd&if;oyf&if; twefMumatmif pOf;pm;aeavonf/ 4if;aemuf rwfrwfxdkfif vdkufNyD;
av;aq;pGmajymvkdufavonf/
]]udk,fwdkUwpfawGvnf; wwfEdkifoavmuf vkyfMuwmygyJuGm/ umuG,fa&;yk'fr 26
eJU 38 t&
ocifav;armif? ocifEk? ocifoef;xGef;? ocifpdk;wdkU axmifusNyD;wJUaemuf
wkdUArmtpnf;t&kH;tvkyftrIaqmif jyefzGJU&vdkU udk,fu
OuXwufvkyf&w,f/aemufbmMumvJ

zufqpf*syefawG tif'dkcsKdif;em;&JU urf;r&m;auGUudk odrf;NyD; a&wyftajccHpcef;


vkyfvdkufw,f/ 1940
ckESpfZlvdkfifvxJrSmayghuG/ a&ausmfvrf;rSm wkdUArmtpnf;t&kH;&JU EdkifiHvkH;qdkif&m
aumfrwDtpnf;ta0;usif;yw,f? tJ'DrSmyJ iguOuXtjzpfeJU wkdUArmtpnf;t&kH;onf
ArmwpfEdkifiHvkH;udk,fpm; zufqpfpepfudk ckcHwGef;vSefr,f vdkUaMunmcJUw,f/
urf;r&m;auGUrSm
*syefawGvkyfykHudk &IwfcscJUw,f/ aemufpufwifbmvxJrSm t*Fvdyfu w&kwfArmvrf;rBuD;udk
*syeftBudKufvdkufNyD; ydwfvdkufawmh wkdUArmtpnf;t&kH;u uefUuGufcJUw,f/ 'g[m
w&kwf'Drdkua&pDudk
t*Fvdyfe,fcsJUwkdUu opmazmufjcif;jzpfw,fvdkU wkdUu owfrSwfcJUw,f/ 1940
ckatmufwkdbmvrSm
ysOf;rem;rSm wkdUArmtpnf;t&kH; EdkifiHvkH;qdkif&m aumfrwD tpnf;ta0;udk
usif;ycJUw,f/
tJ'Dtpnf;ta0;rSm udk,fu OuXtaeeJU zufqpf*syefrsm;[m jrefrmjynfxJ
usL;ausmf0ifa&mufvm&if
ckcHwGef;vSefr,fvkdU aMunmcJUw,f}}
ocifwifarmifBuD;onf wkdUArmtpnf;t&kH;taeESifh zufqpfqefUusif a&;
oabmxm;rsm;&SdcJUykHudk
twdwfaqmifaeavonf/ a&eHajr tvkyform;wyfOD; nDvmcHrS qkH;jzwfcsufrsm;
jrif;NcH
wkdUArmtpnf;t&kH; nDvmcHrS qkH;jzwfcsufrsm; ponfwkdUudk udk;um; ajymavonf/
]]aMunmcsufawG qkH;jzwfcsufawGuawmh [kwfwmayghAsm? zufqpf*syef
ckcHwGef;vSefa&;twGufygyJ/
odkUayr,fh vufawGUjzpfwmuawmh uRefawmfwkdUjrefrmjynfxJ jrefjref0ifvmEdkifatmif
ulMuwmyJAs/
b,fvkdvkyfNyD; 'DvdkjzpfoGm;ovJqdkwmawmh uRefawmfem;udk rvnfbl;Asm}}
ocifwifarmifBuD;onf bmrQjyefrajymEdkifbJ aMumifoGm;onf/ okdUaomf
ol\rsufESmrSm a'gor&Sd? yuwd
at;csrf;wnfNidrfaeav\/
twefMumrS]]
tif; [kwfawmh [kwfwmyJ/ 'gayrJU udk,fhtaeeJUuawmh tjzpftysufawGudk
rwm;qD;Edkifwmom
tjypfygyJ/ [dkt&ifu rif;t,ltqawG rrSefbl;vdkUqdkNyD; udk,fa0zefcJUw,f
r[kwfvm;/ okdUayr,fh

rif;udk trSefa&mufatmif rydkUEdkifcJUbl;? rif;wkdUtvkyfudk wdkUrwm;qD;EdkifcJUbl;/


pum;pyfrdvdkU
ajym&OD;r,f/ ocifjr&,f? udk,f&,f? bk&ifcH a':refprpfeJU oGm;awGUMuNyD;
zufqpfqefUusifa&;
vkyfief;awG vkyfzkdU axmifxJu wkdUArmtpnf;t&kH; acgif;aqmifawGudk vTwfay;zkdU
awmif;qkdMuw,f/
'Dawmh bk&ifcHu ocifatmifqef;eJU ocifacgif;aqmif tcsKdU *syefa&mufaeNyDqkdwJU
tpD&ifcHpmudk
xkwfjyNyD; awmif;qdkcsufudk rvdkufavsmEdkifwJUtwGuf 0rf;enf;ygw,fvkdU
ajymvTwfvdkufw,f/ tJ'Dvdk
tajctaersKd;rSm wkdUubmawGrsm; vkyfEdkifrSmvJ/ wu,fuawmh ocifatmifqef;
*syefa&mufoGm;wmudku tpDtpOfr&SdbJeJU a&mufoGm;wmyJ/g 'gvnf;yJ tajctaeudk
rwm;qD;EdkifwJU
oabmaygh udk,fhvl}}
uRefawmfhrSm tHUMo rqkH;Edkifjzpfaeonf/
]]'gt[kwfyJvm;}}
]]'DvdkyJ ajymMuwmyJ/ udk,fuawmh ocifatmifqef;wkdU *syefa&mufoGm;wm
tpDtpOf&SdNyD;
BuHpnf&if;twdkif; a&mufoGm;wmvm;/ rBuHpnfbJeJU a&mufoGm;wmvm;qdkwmudk
tjiif;ryGm;csifbl;?
wkdUwpfawG [m tm;vkH;yJ tajctaeudk rwm;qD;EdkifcJUMubl;qdkwmuawmh b,folrS
rjiif;Edkifbl;xifw,f}}
]][kwfw,f? tajctaeudk rwm;qD;Edkifwmawmh trSefyJ/ 'gaMumifhvnf;
zufqpf*syef[m
uRefawmfwkdUEdkifiHudk ukyfcGpD;xm;EdkifaeNyD? tkyfpD;xm;EdkifNyD/ aemufvmwJU armifykvJ
'dkif;0efxufuJ
qkdwmvdkygyJ? 'D0#fu uRwfatmif b,fvdkvkyfMurvJ? zufqpf*syefudk b,fvdk
wGef;vSefMurvJ}}
uRefawmfu qlylvIyf&Sm;aeoavmuf ocifwifarmifBuD;rSm at;pufpuf EdkifvSonf/
]]tajctae &ifhusufatmifapmifhNyD; tcsdefusawmh wGef;vSef&rSmaygh}}
olUtajzudkrrSef[k uRefawmf]]rajymEdkifaomfvnf; tm;&p&maumif;aom tajzum;
r[kwfacs/
uRefawmfhaoG;rSm qlyGufae[efwlonf/ uRefawmfhtoHrSm obm0rusbJ
jrifhwufaeonf/
]]t&dyfxJuxdkifNyD; at;at;uav; apmifhae&rSmvm;}}

ocifwifarmifBuD;onf uRefawmfhtwGif;vIyf&Sm;rIrsm;udk &dyfrd[efwlonf/


&,fypfvdkufNyD;]][m; [m; ocifwifxGef;&,f 'Dvdkvnf; r[kwfygbl;? acgif;at;at;xm;prf;yg/
udk,fwkdUvlawGpkHatmif
apmifhygOD;? ,kHMunf&wJU vltcsif;csif;wdkifyif aqG;aEG;NyD; vkyfoifhwm
pvkyfMuwmaygh}}
ocifwifarmifBuD;u ,kHMunf&wJU vltcsif;csif;[laom pum;udk
xnfhajymvkdufjcif;onf
uRefawmfhtm;av;av;eufeuf pOf;pm;cef;0ifap\/ ,ckxd uRefawmfvnf;
udk,fh&ifwGif;&SdorQudk
zGifhjyEdkifaom ,kHMunf&olrsm; udk&Smaeonf r[kwfygvm;/ ocifwifarmifvnf;
uRefawmfhvdkyJ
,kHMunf&ol &Smaeonfr[kwfyguvm;/ avjyif;rkefwdkif;onf uRefawmfwkdUtay:wGif
jAKef;ceJusa&mufvm\/ opfyifawG tjrpfuvefNyD; vJusvGifhpOfae\/
vIdif;wHydk;BuD;rsm; &dkufcwfae\/
xdkMum;xJwGif cdkifNrJaom twG,ftcdk? vkHNcKHaom tumtuG,f&Sm&onfrSm
wu,frvG,fygwum;/
rkd;onfjAKef;ceJ &Gmusvmavonf/ vGefcJUaom &ufrsm;twGif;u
aetvGefylxm;ojzifh "edrdk;wGif
taygufrsm;&Sdaeay&m rkd;,kd usavonf/ uRefawmfwkdUonf ae&ma&TUxdkifMu&\/
Z&yfa&SUrSm
OD;yOif;wpfyg; cyfokwfokwf avQmufoGm;avonf/
uRefawmf]]'Dausmif;wdkufrSm odyfNyD; wdwfqdwfwmyJaemf? ausmif;wdkifoHCmvnf;
enf;w,fxifw,f}}
]]enf;w,f? odyfenf;wmyJ? ausmif;om;vnf; odyfr&Sdbl;}}
]]ppfajy;awGaum odyfr&Sdbl;vm;}}
]]r&Sdbl;? udk,fawmif ajymif;vmwm rMumao;bl;}}
]]t&ifu b,frSmvJ}}
]]a&TawmifMum;rSm aevdkufao;w,fav? ocifudk,fawmfrIdif;eJU
rsufESmcsif;qdkiftdrf[maygh}}
]]aMomf [kwfvm;? ocifudk,fawmfrIdif;vnf; a&TawmifMum;rSm aeovm;}}
]]aewmaygh? a&TawmifMum;bufu tdrfawGudk ocifacgif;aqmifawG aezdkU
odrf;xm;wmyJ/ udk,fuawmh

tJ'DrSmae&if; pdwfcsvufcsaevkdU rjzpfwmawGUvm&w,f/ *syefawGu


rouFmbl;qdk&if
zrf;qD;NyD;&dkufwmyJ? vufonf;cGHcGmw,f? vQyfppf"mwfeJU &IdUw,f? tkduGm
trsKd;rsKd;ESdyfpufwmygyJ/ udk,fhudk
*syefuifayawGu rouFmjzpfaew,fqkdwm awGU&w,f/ 'Dawmh ckvdk
ajymif;a&TUaevdkufwm
aumif;wmaygh}}
a&TawmifMum;xJrSm ocifacgif;aqmifwcsKdUaeMuw,fvdkUawmh uRefawmfMum;yg&JU?
odkUayr,fh cktcgBuD;rSm
]ar;ygrsm; pum;&}qdkwJU pum;[m aumif;usKd;xuf qkd;usKd;udkom ay;Edkifavawmh
ar;jref;pkHprf;reawmhygbl;Asm}}
]]at; t&rf;rar;wm? rpkHprf;wm aumif;w,f/ ocifatmifqef;? ocifudk,fawmfrIdif;?
ocifjrwdkUtaMumif; rar;&bl;vdkU *syefawGu vkyfxm;w,f/ t*Fvdyfbufom;
&efolawGu
vkyfBuHoGm;rSm pdk;&owJU/ uJ 'gxm;OD;? OyrmEdkifiHjcm;xGufoGm;NyDqdkwJU
ocifodef;azwkdUvlpktaMumif;
ar;rdw,fqdkygawmh? ar;wJUvl[m ocifodef;azwkdU&JU vl&ifjzpf&r,f? odkUr[kwfvnf;
*syefolvQKd&if
jzpf&r,fvdkU tar;cH&wJUvlu xifvdkufrSmyJ/ b,fbufurS ab;tE&,f ruif;bl;/
'Dawmh tifrwef
&if;ESD;wJUvludkrS ar;wmjref;wm aumif;w,f}}
]]ck 'DrSm cifAsm;eJUtwl ocifacgif;aqmifxJu b,folrsm;&SdaeovJ}}
]]b,folrSr&Sdbl;/ a&TawmifMum;rSmwkef;uawmh q&mawmf ocifygarmuvnf;
udk,feJUtwlaewmyJ/
bkef;BuD;uvnf; r[kwfrcHuG? 'Dawmh *syefawG vkyfaewmawG twdtvif;
&IwfcsuefUuGufaew,f/
udk,fuvnf; tpuwnf;u zufqpfqefUusifa&;orm;rSef; vlodrsm;aeawmh
a&TawmifMum;rSm
twlaevdkU raumif;awmhbl;/ q&mawmfuawmh Am;u&m olUausmif;ol jyefoGm;w,f?
udk,fuawmh
q&mawmftqufESifh 'Dausmif;ajymif;vmwmyJ/ rMumcifawmh Am;u&m olUausmif;ol
jyefoGm;w,f?
udk,fuawmh q&mawmftqufESifh 'Dausmif;ajymif;vmwmyJ/ rMumcifawmh q&mazwkdU
'Dudkajymif;vmMuvdrfh r,f? q&mOD;a&TazwkdUav? rif;odw,f r[kwfvm;}}
rodbJaeygrnfavm/ rcifopf\taz? a':a&Topf\ armif? ausmif;q&m OD;a&Tazudk

qkdvdkonfr[kwfygvm;/ olwkdUowif;udk em;pGifhaewm MumNyD/


]]aMomf q&mazwdkU 'Dajymif;vmMur,fvm;? ck olwkdU b,frSmvJ}}
]]ck olwkdU arSmfbDrSm &SdaeMuw,f? olwdkUu tJ'DZmwdudk;uG}}
ocifwifarmifBuD;onf pum;udk &yfxm;vkdufNyD; tjyifodkU Munfhaeavonf/
rdk;onf
apGaeaomrdk;r[kwf? oGefcsovdk &GmcsvdkufNyD; &yfoGm;cJUavNyD/ aerif;onf
BudK;Mum;BudK;Mum;
xGufjyLae\/ ocifwifarmifBuD;\rsufESmrSm nSKd;EGrf;oGm;vsuf]]q&mazvnf; *syeftESdyftpuf cHxm;&w,f udk,fhvl}}
uRefawmfhrSmxdwfvefUoGm;onf/
]]tkdjzpf&avAsm? EdkifiHa&;orm;vnf; r[kwfbJeJU}}
]][ ocifwifxGef;&JU? cktcgrSm EdkifiHa&;orm; tESdyfpufcH&wmu enf;w,f/
&dk;&dk;vlawG
tESdyfpufcH&wmrsm;w,f/ EdkifiHa&;orm;uawmh a&Smifwwfwdrf;wwfw,f/
rD;pifMunfhuwwfw,f
&dk;&dk;vlawGuawmh 'Dvdkr[kwfbl;/ 'DdvkeJU q&mazcrsm cH&&Smwmaygh}}
uRefawmfhrSm rsm;pGm pdwfraumif;jzpf&onf/ q&muawmfa':nGefUESifh
orD;rcifopfwkdUtm;
txl;u&kPmoufrdavonf/ olwkdUtwGufyif pdk;&drfvmonf/
]]jzpfykHajymprf;ygOD;Asm}}
]]ocifwifxGef; odwJUtwdkif;yJ? q&maz[m ausmif;q&m&dk;&dk;yJ/ 'gayrJU
EdkifiHa&;orm;awGudk
av;pm;w,f? tm;ay;w,f/ ausmif;q&m udkxGef;a&TwdkUeJU ywfoufNyD; q&mazwdkUeJU
wkdU&JabmfawG
&if;ESD;Mu&w,f/ udk,fwkdUwpfawG ajy;MuvTm;Mu&awmh olUqDrSm ta&;BuD;wJU
pmtkyfawG
tyfxm;Muw,f/ udk,fhpmtkyfawGvnf; tyfxm;w,f/ vDeif0g'jymemrsm;
rmhufpf0g'vufpJGusrf;?
w&kwfjynfay:rSm xGef;wJUMu,feD? *syef&JU &THUajcaxmufpwJU pmtkyfawGayghuGm/
q&mazu vnf;
oludk,fwdkifrzwfwwfayr,hfvdkU wkdUtwGuf tifrwef tzkd;wefwJU
pmtkyfawGjzpfw,fqdkwm
,kHMunfw,f/ 'gaMumifh arSmfbDajy;awmhvnf; ,loGm;w,f/ wpfaeUawmh *syefawGu
tdrfawGwufarT&if;

tJ'DpmtkyfawG awGUoGm;awmh q&mazudk *syefqefUusifa&;orm; uGefjrLepfponfjzifh


pGyfpGJNyD;
zrf;oGm;awmhwmyJ? acgif;aqmifb,folvJ? uGefjrLepfXmecsKyf b,frSmvJ ponfjzifh
ar;awmhwmyJ/
q&mazuvnf; rodawmh b,frSm ajymwwfrSmvJ/ q&mazurodbl;
rajymwwfbl;qdkwmudk
*syefawGur,kH bl;? b,folUpmtkyfawGvJvkdU ar;awmh q&mazu wkdUudk *syefawG
&ef&SmrSm pdk;wmeJU
bmrSrajymbl;/ trsKd;rsKd;&dkufESuf? trsKd;rsKd;ESdyfpufNyD; ppfwmyJ/ tawmfcHvdkuf&w,f
udk,fhvl? q&mazudk
AdkvfausmfaZmu aumif;aumif;odw,f}}
]]b,f AdkvfausmfaZmvJAs}}
]]b,fAdkvfausmfaZmjzpf&OD;rSmvJ? *syefjyef ? tckAdkvfoifwef;ausmif; wm0efcH
AdkvfausmfaZmayghuG}}
]]aMomf Mum;zl;om;yJ}}
]]at; AdkfvfausmfaZmqD vlvTwfNyD; tusKd;taMumif; ajym&w,f? AdkvfausmfaZmu
*syefawGxH0ifNyD;
ajymay;vdkU q&maz toufraobJ vGwfcJU&w,f udk,fhvl}}
]]jzpfrSjzpf&avAsm}}
]]arSmfbDrSmu *syefawGeJUeD;w,f? q&mazu *syefawG vufvSrf;rrSDavmufwJUae&m
ajymif;csifw,f/
orD;ysKduav;uvnf; &Sdao;awmh trsKd;rsKd;pdwfylw,f xifyg&JU udk,fhvl&m/ 'gaMumifh
'Dawm&ausmif;
ajymif;vmcJUzkdU udk,fu ac:xm;wmyJ/ tm;vkH; tpDtpOfvkyfNyD;NyD?
ajymif;vmMuvdrfhr,f}}
]]uRefawmfuvnf; olwkdUeJU awGUcsifygw,fAsm}}
]]aemufvmcJUaygh? 'Dvm&if awGUrSmygyJ}}
uRefawmf pOf;pm;Munfhaerdonf/ rcifopfwkdUrdom;wpfpkonfvnf;
zufqpf*syefwkdUtm; uRefawmfhvdkyif
rkef;aevdrhfrnf/ ,kHMunftm;udk;pm;& aom&Jabmf&JbufawG &Smaumif;&Smaernf/
uRefawmfwkdU wJZ&yfa&SUrS tkyfvrf;uav;ay:wGif oydwfydkufxm;aom
bkef;BuD;wpfyg;ESifh
qGrf;[if;tkyfxrf;aom ausmif;om;uav;wpfa,mufwkdUonf qGrf;cHjyefvmMuonfudk
awGU&avonf/
bkef;BuD;ESifh ausmif;om;uav;wkdUrSm rkd;a&pkd&TJaeavonf/

]]uJ uRefawmfjyefOD;r,f}}
]]at; udk,fwkdUwpfawG pkMuOD;rSmaygh}}
]][kwfuJU? ppfa&mufawmh ypf&atmif jrm;awG pkxm;Mu&vdrfhr,f}}
ocifwifarmifu NyKH;vkdufavonf/ olUtNyKH;u olUwGif awGUaeus olUrlydkiftNyKH;
jzpfavonf/
]]at; aumif;w,f? aumif;w,f? ppfra&mufcifom jrm;rukefyapeJU? jrm;udk
pkawmhpkxm;&r,f}}
uRefawmf urm&GwftdrfodkU jyefa&mufaomtcg b,folUudkawGU&onf xifoenf;/
udkat;aiG/
avjyif;rkefwkdif;BuD;Mum;wGif wG,fp&m? ckdp&mwpfOD; awGUjyefavNyD/
rSm;twl? rSeftwl? qkd;twl? aumif;twljzpfcJUaom uRefawmfh&Jabmf BuD; udkat;aiG/
*syefESifh ppfpjzpfuwnf;u olESifhuRefawmf vlcsif;uGJoGm;cJUavonf/ odkUaomf
uRefawmfwkdU\
tonf;ESvkH;wkdUum; oD;jcm; auGuGif;raecJUMuyg/
olonf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf Adkvfuav;,leDazmif;udk 0wfxm;\/
jrif;pD;om;a&zdeyfBuD;ESifh
"m;&SnfBuD;rsm;um; ryg/ &dk;&dk;cHUcHUESifh Munfhaumif; aeavonf/
]]b,fwkH;u bDtdkifatxJ 0ifovJ}}
]]rMumao;bl;/ a*:&mukef;Adkvfoifwef;ausmif;wufw,f? ausmif;uvnf; qif;a&m
urm&Gwfwpf0dkufrSm
wpfpkwpfpk zGJU&r,fvdkU wm0efusw,f/ wm0efuswJUtwdkif; zGJUNyD;NyD? zGJUvnf;NyD;a&m
bDtdkfifat
zsuf&r,fvkdU owif;Mum;aew,f}}
]]tdk [kwfvm;? *syefawGuvnf; tuif;yg;om;yJaemf? b,f[mjzifh
jynfolUtzGJUvufeufqdkwm
odwmyJaemf}}
]]yg;wmaygh zdk;wifxGef;&m? olwkdUvnf; tHcGatmif pm;zl;aewJU aumifawGyJ/
udkf,fav *syefawG
a&mufvmNyD; rMumbl;? olwkdUtaMumif; aumif;aumif;odwm/ odvdkUvnf;
jyefcs&atmifvdkU wyfxJ0ifwm?
Adkvfoifwef;wufwmyJ/ udk,fhudk tkyfcsKyfa&;bufrSm wm0efay;ao;w,f? &mxl;aygh
udk,fhvl&m?
udk,fr,lbl;? ppfxJyJ 0ifypfvkdufw,f/ ckawmh bDtdkifat zsufypfr,fqkdawmh
tzsufrcHbJeJU udk,fhwyfpkeJU
awmtajccH wpfckck,lNyD; cHcsaer,fawmif pdwful;rdw,f}}

]]wpfa,mufwnf;awmh xrvkyfeJUav? wdkifyifnSdEIdif;&OD;rSaygh}}


]]tif; tJ'gvnf; [kwfwmyJ/ NyD;awmhvnf; bDtdkifatudk zsufayr,fh
'DhjyifemrnfwpfckckeJUawmhxyfNyD;
qufzJGUOD;rSmeJUyJ wlygw,f? 'gaMumifhapmifhaewmyJ}}
]]udkat;aiG cifAsm; ppfAdkvfjzpfNyDqdkawmh rdef;rrsm;&aeNyDvm;}}
]][m BuHBuD;pnf&m udk,fhvl&m}}
]]rodbl;av? ckwavm bDtdkifatAdkvfwkdU? ocift&m&SdwkdU pef;yGifhaeMuvdkUyg/
vufxyfvkdufMuwm
tvQKdvQKdyJ}}
uRefawmfwkdUonf awmufwdkrnf& twif;tzsif;rsm;udk ajymMuonf/
vGefcJUaomajcmufvtwGif;u
tawGUtBuKHrsm;udk vSJvS,fMuonf/ xifjrif,lqykHawGudk nSdMuavonf/
urmppfowif;rsm;ESifh
urmha&;&mrsm;udk aqG;aEG;Muonf/ uRefawmfwkdUESpfa,mufonf wpfckwnf;aom
a&pD;rSm
vdkufygcJUMu\/ ul;cwfcJUMu\/ uRefawmfwdkU ESvkH;onf;yGwfrsm;onf
wpfckwfn;tjzpfjzifh
aygif;pyfcJUMu\/
,cktcg tawGUtBuKHwlnDonfhtay:wGif tajccH txiftjrif t,ltqudk
nSdvdkufMuaomtcg
wpfckwnf;aom txiftjrif t,ltq jzpfvmayonf/ uRefawmfwkdU\
OD;wnf&monf
wpfckwnf;jzpf\/ odkU wlnDjcif;rsm;udkawGU&aomtcg uRefawmfhrSm
rnfrQ0rf;omoenf;/ rnfrQ
tm;wufoenf;/ azmfjy&efyif cufavonf/ /
74
ppfra&mufcif jrm;pkjcif;
owif;ywftawmfMumoGm;NyD;aemuf aeUwpfaeU\ naecif;/
,cifwpfaeUuyif pNyD; rkd;&yfae&m xkdnaewGif aerylaomfvnf;
cyftdkuftdkufyifjzpfae\/
uRefawmfhrSm tdrfa&SUwGif pmzwfaepOf t&yfxJ tkwftkwfusuf
usufjzpfoGm;aomtoHaMumifh
pmtkyfudkypfxm;cJUNyD; tdrfjyifxGufoGm;av onf/ ]]jrMunfudk *syefppfom;awG
0ifqJGowJU}} [laom

owif;udkMum;& \/ b,folrSxGufNyD; rwm;qD;&JMu? udk,fhtdrfxJudk,faeNyD;


rcHr&yfEdkifjzpfae
Muavonf/ *syefppfom;awGrSm aoewfESifhjzpfMuaomaMumifh jrMunf\
a,musfm;udkwifazonfvnf;aumif;? udkwifaz\taz OD;zdk;cifonfvnf; aumif;
bmrQrvkyfEdkifbJ
w&SL;&SL;w&SJ&SJESifh a'goawG rIwfxkwf&if;om Munfhae&onf[k qkdavonf/
uRefawmfonf udkwifazwkdU
tdrfbufodkU taomhESifcJU\/
t&yfolt&yfom;wkdUrSm cyfa0;a0;rSom tuJcwfMunfhaeMuonf/ udkwifazwkdU
tdrfteD;okdU
uRefawmfa&mufoGm;aomtcg *syefppfom;wpf a,mufonf aoewfudkvG,fvsuf
tdrfa&SUrSm
avQmufaeonfudk awGU&av onf/ xdkcPyif udkwifazonf "m;&Snfwpfacsmif;ESifh
xdkppfom;aemufrS
ay:vmNyD; vnfyif;udk ckwfydkif;vdkufavonf/ uRefawmfonf tajy;oGm;NyD;
vJusoGm;aom ppfom;qDu
aoewfudk,lvdkfuf\/ udkwifazonf tdrfwGif;odkU ajy;0ifavonf/ jrMunftm;
rk'drf;usifhaeaom
ppfom;onf touftE&m,fudkjrifojzifh jrMunftm; pGefUcJUum
aoewfudkaumufudkif vdkufavonf/
olu udkwifaztm; aoewfESifh rcsdefEdkifcif uRefawmfu olUtm; csdefxm;NyD;om;
jzpfaeavonf/
jrMunfum;axmifhwGifcsKH;yJGcsum idkaeavonf/ uRefawmfESifh udkwifazwkdUonf
*syeftm; vufeufcsapNyD;
BudK;ESifh wkyfaESmifvkdufMuavonf/ "m;'Pf&mjzifh aovkajrmyg;jzpfaeaom
*syefudkvnf;
jrif;vSnf;ab;odkU w&GwfqGJa&TUum &GufxnfzkH;xm;vdkufMu onf/ onfawmhrS
t&yfom;awG
0dkif;tkHa&muf&Sdvmav\/ uRefawmfonf csufcsif;yif Adkvfat;aiGtm;
tac:vTwfvkduf&avonf/
udkwifaztm;vnf; uRefawmfwkdUtdrfodkU oGm;NyD; ykef;ae&ef nTefMum;&av onf/
Adkvfat;aiG ra&mufrD
*syefppfwyfu rodygapESifh[kom qkawmif;ae&awmh\/
b,fwkH;u a':vkH;wifa&mufaeonfrod? olUorD; jrMunftm; zufxm;NyD;
idkaeavonf/

*syefwkdUtm;vnf; usdefqJvsuf &Sd\/ twefMumaomtcg a':vSarvnf;


jyefa&mufvmNyD;
olUacR;rteD;rSm xdkifum idkaeavonf/ tdrfeD;em;csif; tcsKdUu olwkdUtm;
0dkif;NyD;ESpfodrfhMu\/
uHaumif;onf/ Adkvfat;aiGonf tqifoifhvdkufygcJUEdkif\/ olUaemufrS
Armhwyfrawmfom;
3a,mufvnf; ygvmavonf/
Adkvfat;aiGonf uRefawmfhxHrS tusKd;taMumif;rsm; ar;NyD;aomtcg 0dkif;tkHaeaom
t&yfolt&yfom;rsm;udk udk,fhtdfrfudk,fjyefMu&ef trdefUay;vdkufavonf/
uRefawmf ]]uJ b,fvkdvkyfMurvJ}}
]]owfwJUvl b,fa&mufoGm;NyDvJ? 'DvdkqkH;rvdkufwm cyfaumif;aumif;yJ}}
]]uRefawmf olUudkykef;aezkdU vTwfvdkufNyD}}
]]aumif;w,f}}
Armhwyfrawmfom;wkdUonf uRefawmfBudK;ESifhwkyfxm;aom *syefudk zrf;Muavonf/
tjypfvnf;ruif;?
aMumufvnf;aMumufaeaomaMumifh *syefonf Armppfom;rsm;tm;
&Sdckd;OD;wifvkyfaeonfudk
awGU&aomtcg uRefawmhfpdwfrSm tauseyfBuD; auseyfoGm;avonf/
jrifoltaygif;rSmvnf; xdktwdkif;yif
jzpfMuayvdrfhrnf/
Adkvfat;aiG]]'DudprSm &JabmfwifxGef;vnf; a&SmifaerSjzpfr,f? ckaeqdk&if *syefppfwyfudk
oHawmfOD;oGm;wifaeolu
wifaea&mhr,f/ rMumcif a&mufvmMurSmyJ}}
xdktawmtwGif; udk<u,fonf ajy;vmNyD; *syefawG vmaeNyDjzpf aMumif;
ajymavonf/
Adkvfat;aiG]]uJ &JabmfwifxGef; ajy;ayawmh? [dkvludkvnf; cyfa0;a0;ac:oGm;yg/ usefwJUudpawG
udk,fMunfh&Sif;r,f}}
uRefawmfu *syefawGxHrS odrf;xm;aom &dkifz,faoewf 2 vufudk
vufnSdkK;xdk;jy&if;]]'gawG b,fvdkvkyfrvJ? uRefawmf,loGm;NyD; 0Sufxm;vdkuf&rvm;}}
]]tJ'Dvkdqkd&if trIu odyfBuD;oGm;vdrfhr,f? olwkdU rk'drf;usifhvdkU vlxku owfwJUtrI
r[kwfbJ vlxku

*syefawGqDu vufeufvkw,fvkdU jzpfaeOD;r,f? tJ'DvdkjzpfvdkU raumif;ao;bl;?


apmao;w,f}}
]]uRefawmfu 'DaoewfawG[m tcsdefusawmh zufqpf*syefawGudk ArmawGu
awmfvSefwJUtcgrSm
yxrqkH; ypfazmuf&wJU aoewfawG jzpfapcsifw,f}}
]]uJ ajy;rSmom ajy;yg? 'gawGudk,feJUxm;cJUyg/ pnf;urf;azmufzsufwJU
*syefppfom;awGudk
ta&;,lwJUtaeeJU vufeufawGudk odrf;xm;vdkufyghr,f/ &Jabmfajymovdk
jzpf&rSmaygh/ uJ ajy;yg?
vmaeMuNyD}}
trIjzpfyGm;aom udkwifazwkdUtdrfrSm tif;pdefvrf;rBuD;\ taemufbufurf;ay:rSm
wnf&Sd\/
uRefawmfonf olwkdUtdrfaemufaz;rS aeNyD; wpfzufodkU ul;oGm;avonf/ xkdrSaeNyD;
taemufbuftdrfodkU
ul;oGm;onf/ vrf;Mum;uav;jzifh awmifbufodkU avQmufcJUNyD; uRefawmfwkdUtdrfodkU
0ifonf/
tdrfrSmykef;aeaom udkwifazudkac:um taemufbuf vIdifjrpfqDodkU OD;wnfum
ajy;Muavonf/
rD;&xm;vrf;ay: odkU a&mufaomtcg ajrmufbufblwm&kHqDodkU ajy;Mu\/
blwm&kHrSmaeNyD;
usm;ausmif;aemufaz;&Sd vrf;Mum;jzifh ta&SUbufodkU ajy;Mujyefavonf/ tckxd
b,ftdrf0ifykef;rnf/
b,foGm;rnf[k rqkH;jzwf&ao;/ auGUumaumufumESifh *syefawG
vdkufrvmEdkifatmif[laom
&nf&G,fcsufjzifhomvQif ajy;ae&avonf/
urm&Gwfaps;ajrmufbufwGif tif;pdefvrf;udk jyefjzwfNyD; ta&SUbuf
tif;vsm;uefqDokdU oGm;Mu\/
uRefawmfwkdUonf jynfvrf;ay:odkU a&mufvmonf/ bGm;ceJ odef;odef;wkdUtdrfudk
awGU&avonf/
odef;odef;/ rjrrSD\oli,fcsif; odef;odef;/ rjrrSDcdkif;&mvkyfNyD; xm;&muaeaom
odef;odef;/ tdrfokdUrjrrSD
rMumcP vmaewwfonf r[kwfygvm;/ rjrrSDonf a0;a0;vHvH xGufrajy;bJ
'DtdrfrSm
ppfajy;'kuonfrsm; vkyfaernfvm;/ 0if;NcHBuD;u aumif;vSonf/ AkH;cdkusif;awGvnf;
wl;xm;onf/

uRefawmfonf xdktdrf0ifNyD; cPykef;&ef &kwfw&uf qkH;jzwfvkdufavonf/


tusOf;tusyf awGUvmawmh
vlawG[m &Snf&Snfa0;a0; awmawG; awmifawG; awG;raeawmhyg/ rjrrSDESifh
a0;a0;aerS olr\ uGefydkufrS
&kef;xGufEdkifrnf[laom tcsufudk rawG;rdawmhyg/
]]vm udkwifaz? 'DtdrfxJ 0ifr,f}}
udkwifazum; bD;wyfNyD; BudK;eJUqGJxm;aom t&kyfvdk uRefawmfhaemufu
bmrQrajymbJ vdkufaeavonf/
wHcg;acgufvdkufonf/
vkHcsnf0wf ukvm;BuD;wpfa,mufu vmzGifh\/ olUudk uRefawmf
jrifzl;ovdkvdkxif\/
]]b,foleJUawGUcsifvdkUvJ}}
olu ar;vkdufawmh olUudkuRefawmf cyfa&;a&; owd&oGm;avonf/ rjrrSD\
tdrfrSmaeaom
tapcHukvm;BuD; r[kwfvm;/
]]odef;odef;eJUawGUcsifvdkU}}
]]odef;odef;wkdUtjyifoGm;aeMuw,f}}
atmufxyf&Sd {nfhcef;ESifhqufaeaom tcef;rS toHwpfoHay:vmav onf/
]]rlqmBuD;}}
xkdtcef;udk uRefawmfaumif;pGmodonf/ xdktoHrSmvnf; rjrrSD\ toHyifjzpf&rnf/
vSnfhjyef&aumif;avrnfavm/
]][rf; rrfqyf}}
]]b,folvmaeovJ}}
wu,f rjrrSD\ toHppfyifjzpfavonf/ rlqmBuD;u uRefawmfhtm;]]emrnf b,fhES,fac:ovJ}}
csDwkHcswkH jzpfraetm;awmhyg/ vSnfhjyefvkdUvnf; raumif;awmhNyD/ *syefawG aemufu
vkdufvmrnfudkvnf; pdk;&drf&ao;onf/ xkdcPuav;yif
ukvm;Armt"du&kPf;twGif;u rjrrSDtm;
oGm;u,f MuykHawG? tJ'Dwkef;u pwif cspfuRrf;0ifMuykHawG pdwfxJrSm zswfceJ
ay:vmavonf/
uRefawmfu toHay;vdkufavonf/
]]uRefawmfyg rr}}
rjrrSD\yg;pyfrS bmoHrQ rMum;&awmhbJ &kwfw&uf ukvm;xdkifwGef;a&TUvdkufoHESifh
cyfaomhaomhavQmufxGufvmaom ajcoHudkom Mum;&awmhonf/
rjrrSDonf {nfhcef;xJu jzwfNyD; xGufvmavonf/ uRefawmfwkdUvnf; onfawmhrS

tdrfwGif;odkU0ifvkduf\/
]]tr,fav; rru [kwfrS[kwfyghrvm;vdkU}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm;awGU&wm 0rf;omtm;&&SdvSonf/ odkUaomf rjrrSD
tm;wufoa&m &Sdoavmuf
uRefawmfur&Sd/ rjrrSDonf acsmwkef;vSwkef;yifjzpf\/ okdUaomf ,cifuvdk
rEkysKdawmh[k xifonf/
,cifu okH;q,fausmf[k xif&aom &kyfonf ,cktcgav;wGif;&kyf jzpfaeavonf/
]]yxr toHMum;vkdufuwnf;u armifav;&JUtoHvdkUawmh txifom;? rlqmBuD;
wHcg;ydwfxm;vkdufav}}
rlqmBuD;u wHcg;ydwfvkdufavonf/
rjrrSDu uRefawmfwkdUtm; {nfhcef;xJodkUac:onf/
]]uRefawmfu rr&Sdr,f r[kwfbl;xifwm}}
uRefawmfu ydkajymvdkufjcif;jzpf\/ &Sdaumif;&Sdvdrhfrnf[kum; uRefawmfxifcJUavonf/
]]&Sdr,fxif&if 0ifcJUrSm r[kwfbl;ayghav}}
]]'Dvdkvnf; r[kwfygbl; rr&,f}}
uRefawmfwkdU0ifcJU&onfhtjzpfudk csufcsif;zGifhajymrS aumif;awmhrnf[k
atmufarhrdonf/ odkUaomf rjrrSDu
olajymvdk&m ajymaejyefojzifh em;axmifom ae&ao;\/
]]rrwdkUvnf; b,frSa0;a0;vHvH ajy;raeawmhygbl;? a0;a0;ajy;wdkif;vnf; vGwfcsifrS
vGwfwm/
ppf'kuqdkwm rD;xufqdk;w,f? rD;urS a0;a0;ajy;&if vGwfao;w,f/ ppf;'kuuawmh
rvGwfbl;/
wpfrsKd;r[kwf wpfrsKd;awGUwmyJ/ 'Dawmhudk,fhtdrfudk,fh&meJU vnf;eD;? udk,fhtvkyf
udk,fhtudkifeJUvnf;
eD;wJUae&mrSmyJ wwfEdkiforQ ab;Oy'fuif;&ifNyD;wmyJqdkNyD; aeaeawmyJ/
odef;odef;a,musmf;uvnf;
tdEd,ygoGm;w,f? aoovm;&Sifovm;bmrS rod&ao;bl;/ 'Dawmh rrrSm
odef;odef;udkvnf;
apmifha&SmufzkdU 0w&m;&Sdaejyefw,f}}
rjrrSDajymjyaeykHrSm vlBuD;qefvS\/ tqiftjcif tawG;tac: tjynfhyg\/
vlBuD;yDoaom
oabmxm;udkvnf; azmfjyae\/
rjrrSDum; a,musm;fvnf;qkH;NyD;NyD/ b0udk udk,fhbmomudk,f OD;pD;cJU&NyD/
ppfBuD;udkvnf; &ifqdkifcJU&NyD/
b,frS vlBuD;rqefbJ aeygtHUenf;/

uRefawmf- ]]aumif;ygw,f rr&,f? rr&JUqkH;jzwfcsuf[m tvGefrSefw,f? tckvdk


rrwkdU
usef;usef;rmrmeJU ab;roD &efrc awGU&wm uRefawmf tvGef0rf;omygw,f}}
uRefawmfajymykHqdkykHrSm 0wfauswef;aus EdkifvSonf/ wu,fawmhvnf; rjrrSDEsifh
ywfouf
uRefawmfh&ifwGif;rSm ylaEG;aom cHpm;csufrsm; r&Sdawmhacs/ qef;jym;aomtwdwf\
r&dk;om;aom
aESmifBudK;awGudk wpfacsmif;rusef jzwfawmufNyD; jzpfay\/ rjrrSDonf uRefawmf\
at;pufaom
trlt&mudk odyfBudKuf[efr&Sd/ odkUaomf ,cktcg rjrrSDtm; uroumyJ[laom
oabmxm;onf
OD;aqmifae[ef&Sdavonf/ twefMum tmvmyovmy pum;awGajymNyD; aemuf
uRefawmfwkdU0ifvmonfhudpudk ajymjyvdkufavonf/
rjrrSDu pdk;&drfwBuD; ar;vkduf\/ ]]tdk'gjzifh *syefawG[m armifav;wkdUaemufu
vdkufvmaeNyDayghaemf}}
]] ckvdkufvmaeNyDvm; bmvm;awmh rajymwwfbl;? odkUayr,fh taES;eJUtjref
vkdufaerSmyJ}}
rjrrSD\rsufESmwGif uRefawmfhtwGuf pdk;&drfaMumifhMurIonf txif;om;ay:ae\/
olr\
udk,ftrlt&mrsm;rSmum; wkefvIyfacsmufcsm; aeykHay:\/
]]onfvdkqdk&if ykef;aerSjzpfr,f odvm;? rlqmBuD;}}
rjrrSDonf rlqmBuD;udk vSrf;ac:&if; olUtcef;xJ 0ifoGm;avonf/ rlqmBuD;onf
{nfhcef;xJa&mufvmonf/ cPuav;twGif; rjrrSDonf pm&Gufwpfckudk udkifNyD;
xGufvm\/
]]rlqmBuD; tdrfa&SUwHcg;0rSm 'Dpmudkuyfxm;vkduf}}
*syeftmPmydkifwkdU xkwfay;xm;onfh *syefvkd a&;xm;aom pm&Gufjzpfavonf/
rlqmBuD;onf xkdpm&Gufudk ,lNyD;xGufoGm;\/ rjrrSDu udkwifaztm; Munfhvsuf
olr\
ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyfief;udk cefUcGJaeaom [efrsKd;jzifh]]eufjzefusrS b,fvdktwnfwus ykef;Mur,f aeMur,fqdkwm qkH;jzwfwmaygh/
ckawmh
,m,DtpDtpOfvkyf&vdrhfr,f/ rif;u rD;zdkacsmifrSm tvkyform; wpfa,mufvkdvdk
[efeJUae&r,f?
b,folrS rouFmjzpfrSm r[kwfbl;/ armifuav;uawmh [dktcef;xJrSmae?
tvkyf&SmaewJU

ausmif;q&ma[mif;qkdygawmhuG,f}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm; olUtcef;odkUnTefvkduf\/ uRefawmfwkdUonf olr\
a&Smifwcif
tpDtpOfudkrsm;pGm oabmusoGm;onf/ olr\ u&kPm apwemt&SdefawGaMumifh
uRefawmf\
ESvkH;om;rsm;rSm tawmfnGefEl;oGm;av onf/
]]aus;Zl;wifygw,f rr&,f}}
rjrrSDonf EIwfcrf;udk tenf;i,frJU&GJUvdkufonfESifhwl\/
]]vmjyefNyD aus;Zl;wifygw,fqdkwJUpum;? wu,fuawmh armifav;udkrru
aus;Zl;qyfaewmyg?
onfhjyif aus;Zl;awG ab;z,fxm; vkdufOD;awmh? wpfcgwkef;u
ukvm;Armt"du&kPf;twGif;rSm rrudk
u,fwJU aus;Zl;[m qyfrukefavmufatmif BuD;ygw,f}}
uRefawmfum; ,cifuvdk pum;roGufawmhacs/ ,cifuqkdvQif rdef;rysKd rdef;r&G,f
rdef;rvwfwkdUESifh
awGUvQif yef;yGifhvIdifvIdif BudKifBudKifrsm; ESifh awGU&aom vdyfjymyrm
oGufvufcsufcsmvSavonf/
,ckawmh rjrrSDtm; tmoGufoGufESifhuEGJUuvs tcsdwftESdfyfawGudk rajymcsifawmhacs/
,if;okdUajymrdvQif
nKwm wmwmrSm ed*kH;csKyfNyD; udk,fhudk,fudk,f xdef;tkyfr&rSm pdk;&drfaeavNyD/
wHcg;0rSm pm&Gufuyf&efoGm;aom rlqmBuD; jyefa&mufvmaomtcg rjrrSDu]]rlqmBuD; 'Doli,fudk aemufaz;ac:oGm;vdkufyg? ol rD;zdkacsmifrSm tvkyfvkyfvdrfhr,f}}
udkwifazonf rlqmBuD;aemufrS vdkufoGm;avonf/
rjrrSDu qufjyef\/ olr\rsufESm? olr\ trlt&mESifholr\ av,lavodrf;wkdUwGif
uvufwufwuftoGif vkH;0r&Sdonfudkum; azmfjy&ayrnf/
]]NyD;awmhvnf; armifav;wkdUwpfawG vkyfaeMuwJUEdkifiHa&;awG bmawGudk rrbmrS
em;rvnfygbl;?
odkUayr,fh armifav;wkdUwpfawG&JU &dk;om;ykH? apwemoefUykH? udk,fusKd;pGefUykH?
&J&J0HU0HUpGefUpm;ykHawGudkawmh
rr jrifawGUae&wmyJ/ tJ'D twGufrru &dkaow,f? rru armifav;wkdUvdk vlawG
ab;roD
&efrcatmifwwfEdkiforQ ulnD&r,f? 'g[m rr&JU apwemt&if;ygyJuG,f}}
xdkcPrSmyif armfawmfum;wpfpD; tdrf0if;xJodkU 0ifvmoH Mum;&onf/
oyf&yfcHUnm;aom

[ef;bm;um;BuD;jzpfNyD; um;ay:rS *syeftcsKdUygvmonfudk rSefjywif;rS


jrifvdkuf&avonf/
uRefawmfacgif; BuD;oGm;\/ wkefvIyfjcif; rjzpfatmifum; udk,fhudk,fudk,f
xdef;xm;Edkifavonf/
rjrrSDum; rsufESma&m trlt&myg vkH;0rysuf/
]]armifav; tcef;xJoGm;ae? 'gawG[m rr&JU{nfhonfawGyguG,f}}
uRefawmfonf rjrrSD\ rlvpDpOfcsuftwdkif; {nfhcef;ESifhqufaeaom olr\
tcef;xJodkU
0ifaevkdufavonf/
twefMumaom rjrrSDudk,fwdkifwHcg;zGifhay;oH? {nfhonf*syefwpfOD;tm; {nfhcef;xJodkU
ac:vmoHwdkUudk
Mum;&avonf/
*syefonf Armpum; tawmftwefwwf\/ t*Fvdyfpum;vkH; enf;enf;nSyfajym\/
olwkdUajymMuaom
pum;tm;vkH; uRefawmfhxH a&mufrvmacs/ tcsKdUom a&mufvm\/ okdUaomf
xdk*syefonf ukefonf
BuD;jzpfaMumif; jrefrmjynfodkU t&ifua&mufzl;aMumif;? rjrrSDonf xdkukefonfBuD;ESifh
pD;yGm;a&;wJGzufum
olr\ tvkyftudkifudk jyefvnfzGifhvSpf&ef pDpOfaeaMumif;rsm;udk
cefUrSef;em;vnfEdkifayonf/ *syefBuD;\
ajymoHqdkoHwGif ukefonftcsif;csif; pm&if;tif;taMumif;t&m &dk;&dk;udkajym&kHqdk&kHru
,Ofaus;zG,f&mrIawGykdoH? rqDrqdkif cPcP&,foHESifh tjcm;aemufydk;oHpaom
toHAvHtydkrsm;
ygaeonfudk owdjyKrdavonf/ uRefawmfuyJ *syefawGudk cyfrkef;rkef;ESifh ckvdk
xifrdavovm;um;
rqdkEdkifyg/
tcsdefrSm ae0ifNyD;NyDjzpfonf/ rkd;r&Gmojzifh qnf;qmcsdefonf cgwdkif;xuf
&Snfvsm;onf[k
xif&avonf/
]]rlqmBuD;}}[k cyfus,fus,f atmfac:vdkufaom rjrrSD\ toHudk Mum;&avonf/
rlqmBuD;onf {nfhcef;xJodkU tajy;tvTm;oGm;avonf/
]]odef;odef;udkajymvkdufaemf? uRefr rpwm wmEdkeJU tjyifcPvdkufoGm; w,fvdkU}}
*syefBuD;u olUtm; rpwmwmEdkvdkUrac:bJ rjrrSD jrefrmvdk bmomjyef
ay;xm;onfhtwdkif; OD;wifEG,fvkdU
ac:yg[k qdkvdkufavonf/ NyD;awmh wcpfcpf&,faeavonf/

rjrrSDonf ckajymaeaom pum;rsm;udk uRefawmfrMum;Mum;atmif ajym[ef&Sdayonf/


]][kwfuJU&Sif? rpwm wmEdkac: ODwifEG,feJU udp&SdvdkU tjyifcPvdkufoGm;w,fvkdU
odef;odef;udkajymvdkuf?
NyD;awmh {nfhonfawGudk xrif;auR;ESifhawmhav? uRefrudkapmifhraeeJU? uRefrtjyifrSm
xrif;pm;r,f}}
*syefBuD;u rjrrSDtm; t0wftpm; rvJawmhbl;vm;? rNzD;rvdrf;awmhbl;vm;[k
ar;vkduf[ef&Sdonf/
rjrrSDu ajzvkdufykHrSm]]'Davmuf0wfqifxm;&if awmfavmufa&maygh OD;wifEG,f&,f? Z&mzdpD;aewJU
uRefrwkdUt&G,frSm
odyfjc,foaer,fqdk&if vluJU&JUcH&wwfw,f}}
rpwm wmEdkonf w[J[J wcpfcpfESifh tl<uaeavonf/ olUrsufESmrSm oGm;wNzJNzJ
ESmacgif;yGpdyGpd
tNrD;weefUeefUjzpfaeaom awmfovif;acG;BuD;\ rsufESmESifh wlrwludk
uRefawmfxGufMunfhcsif;prf;vS
onf/ okdUaomftcef;xJrS xGufjcif;onf uRefawmhfvnfyif;udk BudK;uGif;wyfjcif;om
jzpfayvdrhfrnf/
4if;jyif *syefBuD;tay:wGif pdwfqdk;rdavorQ rjrrSDtm; rausreyf jzpfaerdavonf/
olwkdUxGufoGm;Muavonf/ uRefawmfonf {nfhcef;okdUxGufvmcJUNyD; rSefjywif;
uefUvefUumMum;uav;xJrS acsmif;NyD; Munfhvdkufavonf/ rjrrSDonf rpwm
wmEdkESifh um;aemufckHrSm
,SOfwGJ pD;oGm;onf/ a&SUckHrSmawmh *syefwpfa,mufu um;armif;NyD; wpfa,mufu
ab;rSmxdkif
vdkufoGm;avonf/ onfvkdyJ ,cifwpfBudrfu rm&0g&D olaX;BuD;ESifh ,SOfwGJ
um;pD;oGm;cJUonfudk
uRefawmfowd&vdkufavonf/ Mo rjrrSD? cifAsm;uawmh b,folaoao
iawrmNyD;a&m qkdwmvdkygyJ/
b,ftcsdeftcgrsKd; b,ftajctaersKd;rSmjzpfjzpf cifAsm; pD;yGm;a&;tvkyfuawmh
rSefrSefoGm;aewmyJ/
cifAsm;rSm cifAsm;&JU ul;oef;a&mif;0,fa&; pD;yGm;a&;rS vGJNyD; iJUnSmp&m tjcm;udp
r&Sdawmhbl;vm;/
vGefcJUaom 4 ESpftwGif; uRefawmfodcJUaom awGUBuKHcJU&aom rjrrSD\ taMumif;udk
jyefvnfqifjcif
Munfhaerdavonf/

xdkUaemuf rjrrSDonf uRefawmfhtay:rSm b,ftcspfrsKd; xm;oenf;/ cspfaum


cspf&JUvm;/
b,favmuftxd cspfoenf; ponfjzifhvnf; jyefvnf okH;oyfonf/
b,fvdktcspfrsKd;vJ[k
ydkif;jcm;r&atmif&Sdayonf/ cspfawmhcspfonf[k xifrdonf/ b,favmufxd
cspfovJqdkvQifum;
odzdkUcufaeonf/ okdUaomf olr\ pD;yGm;a&;tvkyf xdcdkufysufjym;onftxdum;
cspfrnfr[kwf[k
em;vnfEdkifayonf/
xdkcP ukeful;vkdU vG,fulap&ef *syef&kHydkiftm; rdrdukd,fudk tyfESif;aom
vifBuD;ikwfwkwfESifh
ArmrwpfOD;\ taMumif;onf acgif;xJodkU a&mufvmavonf/
rjrrSDESifhtJonfrdef;r bmxl;ao;ovJ/ tck *syefac:&m vdkufoGm;NyD/ udk,fudkaum
rtyfESif;aybl;vm;/
uRefawmfonf tm;vkH;udkpufqkyfoGm;avonf/ rcHr&yfEdkif jzpfaerdonf/
ab;tE&m,f b,favmufrsm;rsm; 'DtdrfrSm ykef;a&Smif raecsifawmh NyD/
wu,fawmh
*syefUab;tE&m,frS tawmfvkHNcKHaom tdrfjzpfonf/ *syefESifh
tquftoG,faumif;aom rjrrSDonf
uRefawmfhtm; tpGrf;ukef umuG,fayvdrhfrnf/
odkUaomf xdktumtuG,fudk uRefawmfrvdkcsifawmhacs/ rjrrSDwdkUavmuESifh
uif;csif&Sif;csifonf/
*syefzufqpfawG? ukefonfBuD;awGESifh &Iyf&Iyf,Suf,Suf qufoG,faexdkif&jcif;rS
a0;vdkonf/
udkwifazu vmNyD; uRefawmfhtm; xrif;pm;ac:\/
]]rpm;MuygpkdUeJUAsm? oGm;MuygpdkU? 'DtdrfrSm raeawmhbl;}}
udkwifazu tHUMoaeavonf/
]] tdkbmaMumifhvJ}}
uRefawmfu&kwfw&uf rajzaomtcg udkwifazu xyfar;\/
]]bmaMumifhvJ udkwifxGef;&JU? 'DrSm vkHNcKHom;yJ r[kwfvm;}}
]]vkHNcKHoavmufawmh vkHNcHKyg&JU? okdUayr,fh raumif;ygbl;Asm *syefawGeJU
vkH;vkH;uif;&Sif;rS ydkvkHNcKHrSm?
'DtdrfrSmu *syefawG t0iftxGuf rsm;w,f}}
udkwifazonf csufcsif;oabmaygufoGm;avonf/
]]'gjzifhvnf; oGm;Muwmayghav}}

uRefawmfurlqmBuD;tm; vSrf;ac:vkdufNyD; oGm;awmhrnfhtaMumif; ajymjyavonf/


rlqmBuD;rSm
tHUMoae\/ oGm;vdkvQifvnf; rjrrDS jyefa&muf tusKd;taMumif;ajymjyNyD;rS oGm;zdkU
tBuHay;avonf/
]][m rapmifhawmhygbl;Asm}}
]]'gjzifh xrif;pm;NyD;rS oGm;Muyg? jyifqifxm;NyD}}
udkwifaz ]][kwfom;yJ? jyifxm;NyDAs}}
tm;uvnf;em? 0rf;uvnf; qmaeonfjzpfaomaMumifh rlqmBuD;\ awmif;yefcsufudk
vkdufavsmum
rjrrSD\ {nfh0wfausyGefrIudk aemufqkH;tBudrftjzpfjzifh cH,lvkdufavonf/
udkwifazESifh uRefawmfwkdU odef;odef;wkdUtdrfrS xGufvmMuaomtcg arSmifaeavNyD/
b,fokdUoGm;Murnfenf;/
ocifwifarmifaeaom awm&ausmif;udk &kwfw&uf owd&avonf/
]]uRefawmfwkdUtif;pdefbufxd vrf;avQmufoGm;r,f? b,fhES,fvJ}}
]]aumif;om;yJ? 'gayrJU cPavmuf urm&Gwfbuf oGm;Munhf&&if aumif;r,f/
arSmifaeNyDyJ?
uRefawmfwkdudk vlrjrifEdkifygbl;/ bmawGrsm; jzpfaeovJvkdU tuJcwfEdkifwmaygh}}
Mum;vrf;uav;jzifh urm&Gwfaps;bufqDodkU oGm;Muavonf/ arSmifuvnf;arSmif?
&TUHAGufuvnf;rsm;?
vrf;uvnf;usOf;/
urm&Gwfaps;a&SUrSm w&m;yJGwpfck usif;yaeavonf/ xdkaeUn w&m;yJGtaMumif;
,ckrS owd&Muonf/
aeUv,fu toHcsJUpufESifh qHyifnSyfqdkifydkif&Sif ocifbusL;wkdUvlpk atmf[pfxm;NyD;
jzpf\/
obmywdtjzpfjzifh yGJpm;BuD; OD;vIdifbGm;u aqmif&GufNyD; ocifwifBuD;u
a[majymavonf/
naeu rk'drf;rIESifh *syeftm; owfrIaMumifh tpnf;ta0; ysufroGm;/ trSefrSm
olwkdUonf
xdktrIaMumifhyif xdktpnf;ta0;udk rjzpfjzpfatmif vkyfMu[efwlavonf/
uRefawmfwkdUonf arSmifckdNyD; em;axmifMu\/
ocifwifBuD;- ]]ppfjzpfvkdU wpfvrMumcif rdpmt*FvdyfawG&JU ta&SUbuf
a&wyfpcef;BuD;jzpfwJU
pifumylNrdKUBuD; edyGefrsm;vufodkU uscJUw,f/ &ufaygif; 70 wGif;rSm ArmwpfjynfvkH;
edyGefrsm;vufodkU

usa&mufcJUw,f/ b,favmuf edyGef[m wefcdk;BuD;w,fqdkwm tJ'gom


Munfhayawmh/ ckqdk&if
vGwfvyfaom eef;uif;tpdk;& vufatmufodkU csKHuif;wyfrsm;[m wpfwyfNyD;
wpfwyfqdkovdk
0ifa&mufaeMuw,f}}
urmhta&;awG ajymNyD;aemuf ocifwifBuD;u ArmhvGwfvyfa&;
taMumif;qufajymjyefavonf/
]]csmcsDESifh &kpfAJvfwfwkdU twvefwdwfcsmwmqdkwm aMunmwJU tcsdefavmufrSmyJ
usKyfwdkUacgif;aqmifawG[m edyGefrsm;xHrS vGwfvyfa&;uwd &xm;cJUMuw,f/
usKyfwkdUwpfawG[m
*syefa&'D,dk cdk;zGifhem;axmifMuNyD; tifrwef tm;wufMuw,f/ usKyfwkdU[m
*syefvm&if wHcg;zGifhay;zkdU
aomhwk vkyfaecJUMuw,f/ twGif;usdwf vlpkNyD; *syefvmr,fh vrf;eJU
teD;uyfqkH;t&yfrSm
ckdatmif;aeMuw,f/ t*FvdyfawGvnf; ArmjynfwGif;rS abmif;bDtuRwfuRwf &if0wf
tuGmuGmeJU
aoajy;&Sifajy; qkwfcGmMu&w,f}} y&dowfuvufckyfwD;Muonf/
]]t*FvdyfawGuajy;? edyGefawGu 0ifvm? tJ'DtcsdefrSm wkdUArmawG arQmfvifhcsuf
wufwufvmcJUw,f/
edyGefwyfrawmfBuD;eJUtwl ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfBuD; csDwufvmw,fqdkawmh
wkdUArmawGu [m[kwfrS[kwf&JUvm;? wu,fyJ olwkdUedyGefawGeJU yl;aygif;csDwufvmNyD? txJuvnf;
xcszdkU tqifoifhyJ
ponfjzifh ajymqkdNyD; apmifhaeMuw,f/ ArmjynfeJU edyGefwyfawG eD;vmavav?
vGwfvyfa&;twGufpdwfaZmoefoef arQmfvifhapmifhpm;cJUavav jzpfw,f?
tESpfwpf&mausmftwGif;
rBuKHzl;aom arQmfvifhcsufa&mifjcnf\ xGef;vif;jcif;atmufrSm warQmfarQmfeJU
vnfyif;wpfawmif
&SnfaecJUMu&w,f/ a[mckawmh edyGefa&mufvdkUrS rMumcif vGwfvyfa&;&awmhr,f/
vGwfvyfa&;pDpOfrI
tzGJUBuD; zGJUNyD;oGm;ygNyD? uRefawmftJ'D vGwfvyfa&;pDpOfrI tzGJUBuD;rSm
yg0ifwJUyk*dKvfBuD;rsm;pm&if;udk
zwfjyyghr,f/ a'gufwmbarmf? ocifudk,fawmfrIdif;? AEKvOD;pdef? ocifEk? ocifjr?
OD;oGif? OD;vSaz?

OD;cifarmifa'G;? OD;xGef;atmif? OD;ausmf? ocifxGef;tkyf? [oFmwOD;jr?


a'gufwmodef;armif? OD;cspfvIdif?
ocifApdef? OD;b0if;? AdkvfcsKyfatmifqef;? ocifoef;xGef;? OD;odef;armif?
a'gufwmpHqDzdk;? OD;quf? OD;at;?
OD;xGef;az? OD;at;armif? OD;ausmfNidrf;? a'gufwmbarmfu OuX? OD;ausmfNidrf;u
twGif;a&;rSL;jzpfygw,f}}
y&dowfrSm awGa0ai;armpGmjzifh em;axmifaeMuonf/
ocifwifBuD;onf atmufygtwdkif; e*kH;csKyfavonf/
]]wdkUArmoDcsif;xJrSm ]]ta&SUu ae0ef;xGufonfhyrmy? wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm
rvJGyg}} qdkwJU
pum;ygygw,f/ 'g[m ZAL'dyfedrdwfxGef;wmygyJ/ edyGefwufae0ef;tvHBuD;
xGufay:vmygNyD? ta&SUu
ae0ef;[m edyGefygyJ? tJ'Dawm hedyGefeJU wkdUArmawG&JU ta&SUawmiftm&S omwlnDrQ
aumif;pm;a&;acwfudkawmh a&mufrSm rvJGygbl;qdkwm pdwfomcsvdkufMuygawmh}}
olwkdUwpfawG wkdUArmoDcsif;qkd&ef jyifqifaeMupOf uRefawmfu udkwifaztm;
vufwkdUNyD;
ac:cJUavonf/
uRefawmfwdkUonf tif;pdefbufodkU OD;wnfavQmufcJUMu\/
ocifwifarmifaexdkifaom
awm&ausmif;odkUta&muf csDwufMuvdrhfrnf/ [dkrSm ocifwifarmifomru
,ckaeqkdvQif q&maz?
a':a':nGefU? a':a':a&TESifh rcifopfwkdUa&muf&SdaeMuayvdrhfrnf/
ocifwifarmifBuD;uawmh wpfpkHwpf&m vGefvGefuRHuRH rvkyfMuESifhOD;[k
owday;zl;onf/ naeu
udkwifazu *syefppfom;tm; "m;jzifhckwfowfcJUwm? uRefawmfu *syefppfom;
rk'drf;aumifawGqDu
aoewfawG odrf;cJUwm? 'gawG[m tvGefuRHjzpfw,fvdkU ajymaeOD;rSmavvm;/
olUtvdkuawmh
zufqpfqefUusifa&;t,ltqudk ,cifuazmfjyNyD;jzpfaom acgif;aqmifrsm;
pkHatmifapmifhNyD; aqG;aEG;
wdkifyifcsifao;onf/ ppfra&mufrD jrm;rukefapESifh[k ajymxm;onf/
ppfra&mufcif jrm;awmh pkxm;&rnf r[kwfygvm;/
vlpk&rnf? tm;pk&rnf? [dkrSm pkrdMuvdrfhrnf/
uRefawmfwdkU tpkwGif udkwifazESifh uRefawmfwkdUESpfa,muftjyif ocifwifarmifum;
rygrNyD;acs/ olum;

pl;prf;qifjcifNyD; a&SUaemuf wdkif;xGmwwfol jzpf\/


&kwfw&uf udkat;aiGudk owd&avonf/ tcsdefus zufqpfwkdUtm;
awmfvSefwdkufcdkufaomtcg
yxrqkH; ypfazmuf&rnfh &dkifz,frsm;udk oludkifxm;onf r[kwfygvm;}}
aemuf b,folygEdkifOD;rnfenf;/ ocifwifarmifaexdkifvsuf&Sdaom
awm&ausmif;wdkufwGif
rcifopfa&mufaeayvdrfhrnf/
rcifopfuav;onf 1300 jynfhESpf ta&;awmfykHwkef;u pdwftm;wuf<upGm
ygcJUonf/ ,ckolUtaztm;
*syefwkdUu ESdyfpufxm;ojzifh tawmfyif rcHr&yfEdkif jzpfae&Smayrnf/ rcifopf\
EdkifiHa&;pdwf"mwfESifh
todrSmvnf; tNrJwrf;cdkifrmonf/ rcifopfonf yuwdtm;jzifhyif
cdkifrmwnfMunfaom
pdwfESvkH;&Sdoluav; jzpfonf/ xdkUaMumifh rcifopfonf uRefawmfwkdUtpkrSm
yg0ifrnf[k rkcsajymEdkifonf/
tm;awG wufwufvmayNyD/ ]udk,fuusL; 'l;udkaomfrQ r,kH&}[laom tajctaersKd;rS
wkd;wufvm&m
,kH&olawG ydkydk awGUvm&onf/ vkyfazmfudkifzufawG yGm;rsm;vonf/
&Jabmftpktpnf; ydk ydk
BuD;xGm;vmonf/
vrf;rSm vlolav;yg;? ,mOf&xm; toGm;tvm r&Sd? wdwfqdwfNidrfoufaeavonf/
ydk;rTm;rsm;atmfoHESifh
MuufwGefoHrsm;udkom rMumrMum Mum;&avonf/ arSmifxkuvnf; ruJGao;/
okdUaomf uRefawmfwdkUESpfa,mufonf tm;wuf&Tifvef;pGmjzifhyif
csDwufoGm;aeMuavonf/
]]ta&SUuae0ef;xGufonfh yrmy? wkdUacwfudkom a&muf&rnfrSm rvJGyg}}[kvnf;
oDqdkvsuf &SdMuonf/
odkUaomf ocifwifBuD;wkdU t"dym,faumufykHESifh vkH;0rwlyg/ zufqpf*syefudk
awmfvSefwdkufcdkufaom?
jynfolvlxkBuD;\ vGwfvyfaom Nidrf;csrf;aom BuD;yGm;wdk;wufaom acwfodkUta&SUrS
aeUpOf aeUpOf
aexGufovdk aocsmaygufa&muf&rnf rvJGraoGa&muf&rnf[kom t"dym,faumufNyD;
oDqdkMuvsuf
xdkt"dym,fjzifh csDwufMujcif; jzpfayownf;/ /
odef;azjrifh

(NyD;ygNyD/)
[if;

You might also like