Professional Documents
Culture Documents
A Shay Ka Nay Won Htwet Thi Pa Mar ..
A Shay Ka Nay Won Htwet Thi Pa Mar ..
wifxGef;[k rSnfhac:ykH
uRefawmfhemrnf wifxGef;rSm i,femrnfr[kwfyg/
uRefawmhfi,femrnfrSm uRefawmfhtudku bOD;jzpfojzifh uRefawmfu
bxl;jzpfcJUygonf/
odkU&mwGif uRefawmfjrefrmpmoifausmif; (0g) avmu"mwfausmif;rS xGuf
t*Fvdyfausmif;odkU
ajymif;a&TUaomtcgrS uRefawmhfemrnfudk wifxGef;[k ajymif;vdkufygonf/
taMumif;um;bxl;[laomtrnfrSm aeUeHESifhrudkuf&kHru &dk;vnf;&dk;vGef;onf/
uRefawmfrSm
paeom;jzpfojzifh paeeHjzifh pNyD; paetnTefUwuf&vQif tvGefbkef;wefcdk;BuD;rnf?
ausmfMum;rnf?
ynmxGef;rnf? pnf;pdrfOpmaygrnf ponfjzifh uRefawmfwdkU&GmrS
aA'ifq&mOD;tHUBuD;uqdkum
q&mtHUudk,fwdkifausmufoifykef;wGif paeay: paetnTefUwufaomemrnf rsm;pGma&;
uRefawmhftm;a&G;cs,fapaomaMumifh wifxGef;[laom trnfudk
a&G;cs,f,lvdkufjcif;jzpfayonf/
uRefawmftbdk;rSm avQmufvTmpma&;BuD;jzpfNyD; uRefawmfhtazrSm
ajrwdkif;pma&;jzpfonf/
uRefawmfhtarharmif uRefawmfhOD;av;rSm NrdKUtkyf&kH;pma&;jzpfonf/
uRefawmfhta':wpfa,muf\
a,mufsm;? uRefawmfh OD;av;awmfolrSm 'dpBwdwfaumifpDpma&;jzpfavonf/
xkdUaMumifhuRefawmfwdkU
trsKd;rSm pma&;rsKd;jzpfonf[kqdkvQif rrSm;Edkifyg/
pma&;rsKd;rSm vljzpf&jcif;twGuf uRefawmfu rausreyfjzpf&aumif;rSef; rodaomfvnf;
uRefawmfhtazonf rsm;pGmrausreyfjzpf[efwlavonf/ ]]pma&;jzpf&wmavmufEkHwm
avmurSmr&Sdbl;}}[k
uRefawmfhtazu cPcP ajymavh&Sdavonf/
pma&;b0wGif uRefawmfhtaz tonf;temqkH;tvkyfrSm v,f0ef (odkUr[kwf
ajrpm&if;0efaxmuf)tm;
bk&m;xl;&jcif;ESifh &Sdcdk;&jcif;tvkyfjzpf avonf/ &Sdckd;&jcif;qdkonfrSm
pum;wifpm;ajymjcif; r[kwfyg/
wu,fyif v,fq,fjzmMumy'kHjzifh ezl;jyifwif &Sdckd;&jcif;jzpfaMumif;
uRefawmfudk,fwdkif jrifzl;ygonf/
,if;uJUodkU uRefawmfhtaz tonf;temqkH;tvkyfrsm;wGif wzspfawmuf
orD;a& vmygOD;uG,f}}
0ifeDrSm cyfa0;a0;rSm ae[efrwl/ uRefawmfwkdUESifh uyfaeaom twGif;cef;rSmom
&Sd[efwl\/
ac:vdkufoHESifh xl;oHrSm qufaeygonf/ xl;oHMum;&NyD; bmrQrMumcif
0ifeDaz(ac:)rodef;0if;
a&mufvmavonf/
]]bmvJ rmrD}}[k ar;NyD; tarhab;rSm uEGUJuvsvm &yfaeavonf/
uRefawmfhrsufvkH;tpkHum;
0ifheDrsufvkH;uav;ay:wGif vTJz,fr&atmif NidwG,faeMuavonf/
]]xdkifygOD; orD;&JU}}
uRefawmfhrsufvkH;rsm;onf ukvm;xkdifwpfvkH;ay:wGif ,Ofaus;oyf&yfpGm 0ifxdkifaom
0ifeDESifh
wpfygwnf;vkdufoGm;Muavonf/
]]a[m'gu aumvdyfausmif;bDatrSm oifaewJU armifwifxGef;wJU? vufpowfawmh
vufpowfawmh
rmrDwkdUeJU oda[mif;uRrf;a[mif; &yfaqG&yfrsKd;xJuudk;uG,f}}
0ifeDu uRefawmfhtm; NyKH;Munfhvkdufonf/ olUtNyKH;uav;rSm uRefawmfh&ifudk
at;ceJjzpfoGm;apygonf/
]]orD;&JU? armifwifxGef;[mav aoG;BuD;arG;BuD;rvkyfwwfbl;/ Munfhprf;?
ukodkvfa&;rSm
b,favmuftm;xkwfovJ NyD;awmfh pum;ajymvnf; tifrwefaumif;w,f}}
,if;uJUodkU csD;usL;pum;ajymaeavojzihf uRefawmfhrSm raewwf rxdkifwwfESifh
rsufESmcyftrf;trf;
jzpfvmygonf/ 0ifeDrSmum; csD;usL;pum;rsm;udk NyKH;NyKH;uav; pl;pdkufem;axmifom
aeavonf/
]]armifwifxGef;? bDatatmifNyD; bmvkyfrvJa[h}}
uRefawmfhrSm tajz&kwfw&ufray;EdkifbJ cPawGaeavonf/ xdktcsdefwGif
uRefawmfh&nfrSef;csufrsm;rSm
txl;axGjym;aecsdefjzpfavonf/
]]uRefawmfudk,fwdkifawmh cdkifckdifrmrm? rnfrnf&& bmrS rqkH;jzwf&ao; ygbl;?
tazuawmh
tdkifpDtufpfatmif atmifBudK;pm;&r,fwJU}}
a':aX;Munfonf ckdifrmpGmjyXmef;tyfaom rsufESmjzifh]]'grSayghuJGU? tdkifpDtufpfatmifatmif BudK;pm;&r,f}}
tcef;wGif;aqG;aEG;yJGrsm; ausmif;om;wdkufyGJrsm;taMumif;?
wkdUArmtpnf;t&kH;taMumif;?
v,form;tvkyform; vIyf&Sm;rIrsm;taMumif;? tdE,jynf
vGwfvyfa&;vkyfief;rsm;taMumif;?
emZD*smreDESifh [pfwvm? zufqpftDwvDESifh rlqdkvdkeD? NAdwdoQESifh csdefbmvdefwdkU\
taMumif;rsm;?
w&kwf*syefppfyJGESifh w&kwfjynf\ ckcHa&;taMumif;rsm;udk aqG;aEG;Muonf/
oli,fcsif;rsm;jzpfaom
udkxGef;&Sdef? udkatmifausmf polwdkUu uRefawmfhtm; xdkaqG;aEG;yJGrsm;odkU
vmac:avh&Sdonf/
,cifurl uRefawmfonf EkdifiHa&;wGif pdwfyg0ifpm;&kHomjzpf\/
ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;wGifvnf;
aemufuom axmufcHtm;ay;cJU\/ ,ckrl udkxGef;&SdefpolwdkU\ qJGaqmifcsuft&
pmtkyfvdkufa&mif;jcif;
tvSLaiGaumufcHjcif;ESifh tkd;a0r*Zif; wpfae&m wm0ef,laqmif&Gufav onf/
aEG&moDausmif;ydwftNyD; ausmif;zGifhcgp nwpfn uRefawmfonf
ausmif;om;rsm;or*twGif;a&;rSL;tcef; aqG;aEG;yJGwpfckudk wufaeavonf/
tcef;xJ udkxGef;&Sdef?
uRefawmfESifh tjcm;ausmif;om; 20cefUtjyif udkb[def;paom
ausmif;om;acgif;aqmifrsm;vnf;&Sdavonf/ xdkpOfuudkAaqG&Sdr&Sd uRefawmfrrSwfrdyg/
4if;jyif
uRefawmfrjrifzl;ao;aom rsufESmpdrf;wpfa,mufvnf; a&mufvmygonf/ olum;
q&mudkausmfNidrf;wdkU
t&G,frQ&SdNyD;? csnfvkHcsnfESifh yifeDtusrsm;udk 0wfqifxm;ojzifhtjyifrS
ocifwpfa,mufjzpfvdrfhrnf[k
cefUrSef;&ygonf/ olUrSm t&yfrwkdr&SnfESifh ydefydefyg;yg;jzpfonf/ ol\rsufESmonf
NyKH;aeonfr[kwf/
okdUaomf BuD;rm;aom a&SUoGm;ESpfacsmif; ay:aeatmif ]oGm;NzJBuD;ESifhjzpfonf/
rsufrSefrSmwvufvuf
0if;ae\/ olUrsufckH;rsm;onf b,frQwlygoenf; qdkaomf rsufrSef\xlaom
uRJaumfudkif;udkyif
vTrf;rdk;Edkifayonf/ olum; wufbkef;BuD; udkodef;az jzpfonf[kod&\/
udkodef;azonf umvuwm;
wuodkfvfrSm aeae&mu aEG&moDausmif;tydwfrSm jyefvmcJUNyD;aemuf rMumrDu
a&eHacsmif;odkU
wpfoufvkH;arhEdkifrnfr[kwfyg/
]]wufwufpif &dk;ygvsufu,fESifh? uvufwufwuf xifol&,f wpfrsKd;
o'grysufapESifh?
tydk;0goembufudkwJU uGif;ordkUz,f? rif;wdkUt&G,fudkjzihf ausmif;wumrapm? aMomf
jiif;vdkUy,fEdkifyg&JU
ajzmifhpGmoabm}}
taMumif;rlum; jrefrmpm*kPfxl;wef;wufaeaom rjrifhOD;u olUtm; uRefawmfu
&doJUoJU
vkyf&ygrnfvm;[k &efawGUpmav; wpfapmif a&;vdkuf aom tcg
txufygaumufEkwfcsufuav;udk
uRefawmfhjyefpmrSm xnfhoGif; udk;um;onfup olESifhuRefawmf oli,fcsif;vnf;ru?
orD;&nf;pm;vnf;
rus jzpfonftxd &if;ESD;oGm;aomaMumifhwnf;/
rjrifhOD;taMumif; azmfjy&aomf rjrifhOD;onf uRefawmfhxuf wpfESpfomom
BuD;aMumif;OD;pGmazmfjyvdkayonf/
uRefawmfhpdwfxif vlysKdu tysKdxuf okH;av;ESpfBuD;vQif rodomvS/ tysKdu
vlysKdxuf wpfESpfBuD;vQif
odomvSonf/ rjrifhOD;onf uRefawmfhxuf wpfESpfomom BuD;aomfvnf;
tysKdBuD;*dkufzrf;ae\/
aeykHxdkifykH qufqHykHrSm ausmif;olESifhrwl? q&mrESifhrwl? q&mrESifhomwlae\/
tus0wfvQif &SHom;
0dkifom;yg;yg;rsm; r0wf? r'krmxlxlBuD;udk 0wfonf/ vkHcsnfta&mifEkEk?
tqifqef;qef;udk r0wfwwf
ta&mif&ifh&ifh tqif&dk;&dk;udkom 0wfavh&Sdonf/ av'Dcif ckHjrihfzdeyfudk rpD;?
ckHedrfhnSyfzdeyf&dk;&dk;udkom
pD;onf/
rjrifhOD;rSm tom;ndKaomfvnf; ndKacsmxJujzpfonf[k qdkEdkif\/ ESmwHray:?
ESmacgif;jym;onf[k
qdk&aomfvnf; 0dkif;pufaomrsufvkH;rsm;? aumhysHaeaom rsufawmifrsm;
nDnmjzLpifaomoGm;rsm;jzihf
cspfp&maumif;aom yg;csKdifhrsm;onf 4if;wdkU\ tvSjzihf wpfrsufESmvkH;
vTrf;oGm;ayonf/ rjrifhOD;\
udk,fvkH;ESifh t&yftarmif;rSm pdkjynf0NzdK;aomfvnf; cyfEJGUEJGUaESmif;aESmif;yifaeonf/
vrf;oGm;aomtcg
qifr\oGm;jcif;rsKd;jzifh oGm;\/
a&;vdkufonfqdkaompmrSm vQKdU0SuftyfaomtaMumif;rsm;jzpfonf[kqdkonfESifh
wpfNydKifeuf uRefawmf
rar;awmhay/ olUtm; txifBuD;oGm;NyDjzpfonfhtwkdif; wdkUArmocifbufodkU
odrf;oGif;&efyif
tm;xkwfavawmh\/
]]trsKd;bmom omoemtusKd;udk aqmif&Gufcsif&ifawmh wdkUArmtpnf;t&kH;eJU
yl;aygif;wm[m
taumif;qkH;ayghAsm/ uRefawmfuawmh tpnf;t&kH;0if
ocifwpfa,mufawmhr[kwfygbl;}}
okdUjzihf twefMumatmif ocifw&m;rsm;udk aqG;aEG;Muavonf/
wu,fhvGwfvyfa&;&zdkUtwGuf
vufeufESifhaiGvdkonf? udkwifBuD;ylp&mrvdk[k qdk\/ olonf
vufeufvkyfwwfonf/
olUudkwm0efay;vQif vkyfay;rnf/ aiGtwGufum; *syefrSm aiGpuLtwkawGvkyfNyD;
ArmjynfxJ
ckd;oGif;vmvQif jzpfEdkifonf/ xdkudptwGufvnf; tif'dkcsKdif;em;wkef;u
olUrSmtawGUtBuKH&Sd cJUojzihf
tquf&Edkifvdrfhrnf[kqdkay\/ uRefawmfum; EdkifiHa&;awG;vdkufwdkif; aiGtcuf?
vufeuftcufaMumifh
&iftav;BuD;av;rdonfom? aiGr&SdvQif rdbaus;Zl;rqyfEdkifao;ojzifh
EkdifiHa&;rvkyfEdkif/
rdboHa,mZOfjzwfEdkif EkdifiHa&;aumufvkyfEdkifonfhwdkif aiGr&SdvQif bmrQwGifus,fpGm
vkyfEdkifrnfr[kwf/
vufeufr&SdvQif uRefaESmifBudK;udk rjzwfEdkif/ aiGESifhvufeuf tcufBuD;cuf\/ ,ckrl
udkwifBuD;u
xdktcufudk ajz&Sif;vdkufavNyD/ udkwifBuD;onf uRefawmfwkdUtm; u,fwifrnfh
udk,fa&mif udk,f0g
awmufypGmESifh ewfa'0gjzpfaeavNyD/
rdk;onf;vmonfESifh vufzuf&nfqdkif 0ifxdkifMuavonf/ uRefawmfwdkU onf
vufzuf&nfqdkifwGif
vlt&Sif;qkH;axmifhudk &SmxdkifMu\/ EdkifiHa&;vkyfBuHrIudk qufMujyef\/
]]ckeifu cifAsm;ajymwJU aiGESifhvufeufudpaqG;aEG;zdkU ocifacgif;aqmif
awGeJUawGUay;r,f? awGUrvm;}}
]]awGU&rSmaygh}}
ygao;ovm;}}[k aumufar;vdkufonf/
]] [kwfuJU xGufcszdkU vdkufr,fvdkUawmh r&nf&G,fygbl;/ wyfpkwJUae&m udkawmh
a&mufoGm;ygao;w,f}}
]]at;Asm aumvdyfausmif;om;awG acG;Zmwfrcif;rdwm awmfao;wm aygh/ 'DrSm
vlrsKd;a&;t"du&kPf;wkdU?
bmoma&;t"du&kPf;wdkUqdkwm EdkfifiHcsJU"e&SifBuD;awGU&JU tqdyfajzaq;yJAs/
wpfenf;ajym&&if
bGdKifvmBuD;raygufuGJ&atmif xm;&wJU aqhzfwD;AJvfwfyJAs}}
uRefawmfwdkUu bmrQjyefrajymbJ olUtajymudkom em;pGifhaeMuonf/ olonf
qdwfom;udkudkufzJUpm;NyD;aemuf qufjyefavonf/
]]a&eHajrypnf;rJU tvkyform;awGu t*Fvdyf"e&SifBuD;awGudk oydwfarSmufNyD;
wdkufaeMuw,f/
awmifolv,form;awGu oD;pm;c? twkd;? ajrcGefawmf wdkufyGJawG qifaeMuw,f/
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;u 'DwdkufyGJawG acgif;aqmifNyD; EdkifiHcsJUpepfvufatmufu
vTwfatmifwdkufaeMuw,f/ 'Dvdk t*Fvdyf"e&SifBuD;awGudk 0dkif;wdkufaeMuwJUtcgrSm
"e&SifBuD;awG[m
usKyfwdkU&JU tm&kHawGvrf;ajymif; oGm;atmif ukvm;-Armt"du&kPf;udk zefwD;ay;wmyJ/
ukvm;vnf;
t*FvdyfuRef? Armvnf; t*FvdyfuRefyJ/ uRef-uRefcsif; cufapmif;ckwfaerS
t*Fvdyf[m qufNyD;
tkyfpdk;oGm;EdkifrSmudk;As/ [kwfw,f r[kwfvm; udkoef;az}}
olonf udkodef;aztm; odkUuvdkar;vdkufjcif;rSm olUudkaxmufcH&ef vl&Smjcif;
jzpfonfomru
udkodef;azyg 0ifpum;ajymatmif zdwfvdkufjcif;jzpf [efwlonf/ udkodef;aztm;
0ifajymapNyD;
olum;qdwfom;rsm;udk udkufzJUpm; aomufaeavonf/
udkodef;azu t*FvdyfwdkUonf ukvm;awGudkoGif;vmykHESifh t*Fvdyfvkyfxm;aom
vl0ifvlxGufOya'taMumif;udkajymaeavonf/ ocifpdk;\
qdwfom;yef;uefukefavNyD/
qdwfom;ukefawmhrSm olrSmxm;aom MuufoGefye;fuefa&mufvmavonf/ olonf
MuufoGefyef;uefxJodkU ,cifenf;wl iHjym&nfESifh c&rf;csOfoD;aqmhpfwdkUudk
avmif;xnfhNyD;
onftwdkfi;pm;aejyefavonf/ olpm;pOf udkodef;azu pum;qufajymaeay\/
]]ukvm;-Armt"du&kPf;jzpfvmawmh b,fhavmufypnf;awG ysufpD;qkH;&IH;ovJMunfh/
cifcifrifrif? trsKd;udkapmifhMu?
b,fnm b,fnm
(onfcsdefcg) Armajy
ZmwdaoG; ta&mifwifap/
Armqdk *dkPf;*Ppdwf aysmufzdkUawmfNyDav}}
(wdkUArmtpnf;t&kH;rS xkwfaom Armhvuf&kH;wyf ppfcsDoDcsif;)
,cktcg uRefawmhftm; awmvufaus;&Gm\ pdrf;vef;om,maom &Icif;xuf
awmolawmifom;wdkU\
ausmrJGjcif;u vTrf;rdk;aeavonf/ om,mnif;aysmif;aom yavGoHxuf
b0tajctaeudk rauseyf
nnf;nLqlyloHu vTrf;aeavonf/
xdkUaMumifh]]v,form;vkyf&? r[kwfpGckcg?
rEkvlU&GmrSm? rIromEdkifbJ/
uRJ-EGm;aps;wif&mrSm? cGmvQmemoif;uweJ/
rsKd;pyg;wdk;wuf&mrSm? NyKH;&uf&SmEdkifbJ?
eef;AGuf&mtdkZmrjzihf? ,dkifvJzdkUBuKHvm?
tdrfaxmifpkHbufypnf;[muvnf;? EIef;opfenf;av;qwufyg?
a&S;uESifh pufygvQif? oGufoGufcgjrihfwdk;vdkU?
]trdk;}ESifh]tzm;}udkac:? ,rf;a,mifvdkUatmf?
v,fcif;u pyg;tay:rSm? odMum;aemf r aumif;&JUav;}}
(a&;oltrnfrod? 1921ckESpf ol&d,r*Zif;wGif awGU&onf/)
[laom aw;xyfrsKd;onfom uRefawmfh&ifwGif yJUwifcwfEdkifayonf/
]]wdkUArmwdkif;jynf? v,form;rSeforQ? vlwdkif;toufocif/
ezl;ay:vufwif awG;Munfhawmh aus;Zl;&Sif/
oem;nSmyg v,fawG"e&Sif?
tpdk;&"e&Sif? csKyfcs,fykHrqifjcif?
epfematmif OmPfeDxGif?
oum,qdkwmvnf; rjrif?
v,fawG uRJawG EGm;awGyif?
udk,fydkifjzpfzdkU enf;udkxGif?
rdrdudk,fomtm;udk;rS vGwfvyfzdkUjrif?
vQmwpfacsmif;ESifh vla&mif;wJUacgif;awGawGU&if?
ESpfxyfqvHwif?
nDnm&if jynfom,m?
wdkUv,form; e,fwdkif;wGif?
tpnf;ta0;wGif?
rdk;ukefawmh pmzwfzdkUjyif okdUrSjrif?
0dkiftrfbD ocifwif?
nDnmatmif pDpOf?
EId;aqmfwJU owday;uAsm,Of}}?
(0dkiftrfbD ocifwifa&;aom awmifolv,form;oDcsif;)
oDcsif;rsKd;udkMum;&vQif em;pdkufaerd&kHru EIwfuvnf; wdk;wdk;uav;
vdkufaerdavonf/
pme,fZif;rsm;wGif rif;qdk;rif;npfwkdUtm; oa&mfuavmfxm;aom uAsmrsm;awGUvQif
rSwfpkrSmxnfhxm;wwfavonf/
Oyrm- wuodkvfEG,fpdk;a&; b*srf;umwGef;jzifh o&kyfazmftyfaom trwfvc
taMumif;uAsmuav;]]tiwfoif;ygbd? rwfrif; udk,fpm;vS,fwkdU? tcsKdqG,f vdkzG,f pum;awGESifh?
pm;Muaygh wdkif;jynfaiG/
ZGwfr&SufEdkifbl;? vTwfwufum pm;rmefzDMu? [efuNyD vpmaMu;&,fvdkU? Munfat;pGm
tom,laygh?
csLjymjzL usKyfwdkUrGJayr,fh? qif;&Jolya'omu? acRumav olwdkUpm;r,fwJU?
tm;&ygay/
rwfr[kwf&ifv? AsyfpkwfrSm xrif;&nfESifh? tmomajy avG;r,fhrsKd; awGu?
*kPfNzdK;um udk,fpm;vS,frdkU?
[dkw,frSm aysmfaysmfjrL;EdkifzkdU? pdwful;jzihf ,Of&Smav? wdkUaiGuJGU rwfrif;/
wm;rNyDbl;? pm;0vQif NrdeftDvdkU? ZdrftqD&pfum tdyfygvdrfh? rGwfodyfol
jynfrSmqlawmh
ukvm;jzLrif;xHBudKUEdkifzdkU? qdkU [JUtyif;/ /
(1938ckESpf r*Zif;wpfckrSm awGU&onf)
armifxifa&; bkH&kHuAsmudk atmufygtwdkif;awGUEdkfif\/
1/ q,ftdrfacgif; acRt&H?
ESpfvkH;jyL;aoewfxrf;ygvdkU? awmvrf;ujyef?
vufpGJwJU Oya'vSef? [efyefESifhav;?
aus;&Gmtuf trIayGw,f?
12-axG oHpkHwD;ygvdkU?
olBuD;wJUav;/ /
2/ vlcGefawmftvGwfxm;vdkU?
q,ftdrfpm; ydkiftajc?
Muuf0dkif;qdk vufudkwdkUygAsmh?
rl;vdkU&,fae?
uGrf;zdk;aiG a0pkuJGU &atmifawmif;?
Oya' igrwwfaomfvnf;?
rIayGatmif &GmudkywfEdkifiJU?
b,fZmwf b,fvdkcif;vdkufr,f?
rif;tdrfq,facgif;/ /
3/ owdqdk bmr&Sdaomfvnf;?
rdkufygbd ighudk,f?
acG;rSefvQif vlrrSwfygbl;?
&dkufwwfolAdkvf?
rl;w,fa[h &J&ifqdk]rat}udkaumfqJ?
vufxdyfudk tazmfxm;wJU?
awmom;wJUbJ/ /
(1938ckESpf? BuD;yGm;a&;r*Zif;)
ocifudk,fawmfrIdif;\ av;csKd;BuD;rsm;udk txl;pGJvrf;ESpfoufonfudk um;
txl;ajymzdkUyif
vkdrnfrxifyg/
AsL&dkua&pdDtpdk;&udk wefckd;r&SzdkU oydwfarSmufykH av;csKd;BuD;ZrLxdkajrr[DrSm wefckd;&S vif;cJUwJU? ]AsL&dkua&pD} tpdk;& oeif;udkjzihf? olcdk; "jrudk
nSOf;ovdky e&if;aemufzJU aMumufwJUp&m? tdkuG,f trsKd;rsKd; jrefrmhtoif;awGu?
*dk;*dk;*G*G ykvif;awGeJU? twif; arSmufr[JUvdkU aygufyuJGUwpfcg? aMomf-]yOoDv}&JU
tjyif? tpOf MunfjrapzdkU? tV*rQwJUtjyif? tMuif urmhte,fe,f
][krf;&l;}qdkwJU
acwfudkjzifh? Munf&TifpGmarwmESifh okH;r,fhjyif? ____ [dwf[efaumif;pGm
ormarmufcsifawmh? odyHausmif;rSm ,Mwmtavsmufayxifh? oydwfoH aumif;pGm
wpfcgwpfcg arSmufcsdefrdkU? ____&kH;cef;rSm? bkef;wef;tmPm ESifh?
a&TormawZmNzdK;aeMu? pdk;&ol ]AsL&dkua&pD}ujzihf? vlawGnDnD rqufrqHjcif;&,fESifh
wdkif;&if;oljA[pdk&fydkuf&ifjzihf? ]udk,fBudKuftkyfcsKyfenf;}awGESifh
acwfBuD;om,mpnfyifvdkUrdkU? urmyx0D0if ta&SUbufwpfjcrf;rSmjzifh?
jrefrmjynfwpfcGif
wpfaeUxuf wpfaeUvQrf;ygvdrfh? udef;cef;wm&m ]Munf} ay:NyDavrdkU? ]'Darmfua&pD}
r[mor,wGifjzihf? rMum rMumqGum xumxum awmif;Muayawmh? tr,frif;
a'gif;ZrLtar jrefrmh wpft*FgrEGrf;cJUayordkU? aMomf- wpfaomif;,lZemwGifjzihf?
taMumif;rlvt&Snfor,qDu? awZtMuif ormtpGrf;awGESifh? tdkuG,f
taumif;[lorQ aZ,r*Fvmyef;/
(1921ckESpf? ol&d,r*Zif;)
xdkav;csKd;BuD;udk rpwmarmifrIdif;b0 1921ckESpfu a&;cJUNyD;? xdkacwfu
EdkfifiHa&;tajctaeo&kyfazmfcJUonf/ xdkacwfu awmif;qdkcsufrsm;udk wifjycJU onf/
,ck
uRefawmfwdkUacwf 1938wGifum; ocifudk,fawmfrIdif;tjzpfjzifh
wuodkvfor*toif;ESifh
a'gif;tdk;a0r*Zif;BuD;bGJUtvFum r*Fvmav;csKd;BuD; udk oDqdkum uRefawmfwdkU\
tajctaersm;udk
wifjyjyefavNyD/
aMomf- txufe*dk&fu ysufNydKvdkUuscJUwJU? ueufy[dk&fyvif vufpt<uif;ayxifh?
wuodkvfobif or*toif;qDu? tquforw toif;awGeJU? Mwif;e0if;
aumif;rsKd;taxGaxG tdkuG,f? xufruG twif;a[hvdkU? tuGufusus eif;eif;NyD;?
cuforQ&Sif;ayrnfh owif;]a'gif;tdk;a0}/ / ____aMomf tkyfcsKyfa&;awGuvJ?
&Iyf&IyfaxG;axG; tjynfjynfBuKH;NyD;awmh? yx0DESpfvkH;u tpftDqkH;qdkwJU
tqDwkH;t&om
0pGmpm;csdefrdkU? t&kyfuav;awG jynfzkH;csumxm; aomfvJU? nDwkef;or,tcgrsm;u?
urmhurm<um;cJUwJU ArmhArmom;awG&JU wkdUArmajr/ wdkUArmtarGrdkU
tEdkifr,laypaumif; ]tdkuG,fh} wkdUArmjynfrSmjzifh wkdUomaer,fvdkU
rqdkifolawGarmif;//
____awmifpOfppfudkif;wGifjzihf acsmifjrifwdkif;rSm armif&ifrIdif;BuD; Adkvf0ifcHvdkUrdkU?
[dkt&if,ref rufrdonf orxwpfrsKd;ayy? zkdyvifysHrSm t*d& &uf&SdorQxdk;&mu?
trsKd;bmom omoemiHUaywnfh? wyJUocif ]av;armif} ]Apdef} uav;wdkUESifh?
jrefrmhtcsdefa&G;um atmifajreif; ra[hvdkU? awmifajctqif;rSm aerapmif;rDy
a&Ta'gif;
]tdk;a0} r*Zif;qDu? tqufruif;wJU oHo&mrSm? wyJUt&if;&JU pHyrm
&G,f&nf&Smt,f'Dwm ]armifndKjr}&JUjyif? aMomf ArmhtwGuf r&orQ yGufruGqdkwJU?
or*OuX ]armifb*srf;}wkdUudk? "Z*okwft& aMomifwzGzGref;&mu? atmifZ,yef;
anmifoajyEkcsdefrawmh? aemifjrefrmhpmwrf; ]armifa&TEk}&,fvdkU? atmifaZw,k
>rufrqkH;Edkifr,fhjyif? wufbkef;BuD;q&m ]odef;az}uav;wdkUudkjzifh ,drf;raoG
udef;aoa&G;vdkufuJU? ta&;&SdvQif t&may:?Mua&mh? q&mtausmftarmf
a,m*Du0d&,fu? urmrSmaomf ta[mnD\ rnD\ awmqDuMunfhvdkufawmh?
jrefrmraemf aumvDrdcsdefrdkU? aZm0DxdwuGufrrSdef arSmifrndKUrl? avmuD\jyu'defrSm
ajymifordkUomy? tkd-azarmifwif&JU atmifrQKdUtvSJU txuf[dk,cifuuJUodkU?
ueufy[dk&f ajymif;&rSmu? aemifodkUwuJU atmifzdkUwyJUawGeJU aMomf.... armifwdkU&JU
wuodkfvfocifausmif;/ /
ocifudk,fawmfrIdif;onf oludk,fwdkif ocifjzpfvmcJUovdk uRefawmfwdkU
ausmif;om;rsm;tm;vnf;
ocifjzpfvmap&ef ac:vsuf&Sdayonf/ ocifudk,fawmfrIdif;onf aumvdyfausmif;om;
rD;yGm;uav;rsm;udk
ocifrD;awmufuav;rsm;jzpfapvdkonf/ q&mBuD;onf aumvdyfrD;yGm;uav; rsm;ESifh
txl;a&pufqkHonf[k qdkEdkifonf/ 1920-yxrausmif;om;oydwf? 4if;aemuf
trsKd;om;aumvdyfwdkUESifh
q&mBuD;onf qufaeovdk ,ckausmif;om;or*acwf? tdk;a0acwf?
aq;ausmif;om;acwfESifh vnf;
wpfqufwnf;wpfom;wnf; jzpfaejyefavonf/ xdkUaMumifh q&mBuD;\ pmayonf
ausmif;okH;jyVmef;csufr[kwfaomfvnf; uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm; tESpfoufqkH;
tpJGvrf;qkH;pmayjzpfaeayonf/
odkUuvdk uRefawmf\pmyarGUykH? pmayt&om&SmykH Xmeajymif;vJjcif;\ t"dym,fudk
uRefawmfhzcifodygvQif
oabmwlEdkifrnfr[kwfacs/ taMumif; rlum; odkUaomajymif;vJjcif;onf
uRefawmfhtwGuf
olrSef;xm;aom b0yef;wdkifodkU rydkUaqmifEdkif&kHru vrf;vTJay;aeomaMumifh
jzpfygownf/
tcgwdkif;ausmif;ydwfvQif uRefawmfonf tdrfjyefvsuf tdrf&dyfwGif rdcif\tjyKtpk
t,kt,udkcH,lum
uav;vkyfaewwfayonf/ ,ckrlum; aeylusJusJwGifxGufvsuf
ykvdyfESifhvlBuD;EdkifiHa&;orm;
pm;zm;BuD;rsm;\ tjiLtpltaightaxhcH,lum wdkUArmtpnf;t&kH;\
pm&Gufpmwrf;rsm;udka0 aeavNyD/
rdcif\ txl;csufjyKwfauR;arG;tyfaom tpm;taomuf tpm;?
ocifacgif;aqmifBuD;rsm;\
aemufvdkufvkyf wpfcgpm; q,fjym;wefxrif;ESifh wif;wdrfae&avNyD/
tcgwdkif; ausmif;ydwfvQif &Gmjyef wpfaeUvkH;tdrfjyifrxGuf? pmzwfvdkuf?
tdyfvdkufvkyfNyD;naeapmif;aomf a&rdk;csKd;? pwdkifvkyfNyD; vrf;avQmufxGufonf/
&Gmol&Gmom;awGu
aumvdyfausmif;om;BuD; a[hqdkNyD; txifBuD;wpfcJGom;ESifh 0dkif;MunfhMuonf/
EIwfqufMuonf/
a&uefay:wGif tdk;&Gufum a&cyfvmMuaom &GmoltysKdacsmrsm;u ]0efaxmufavmif;}?
]ta&;ydkifavmif;}
]]uRefawmf&Sif;jyr,f tazem;axmif}}
okdUjzifh uRefawmfonf 0ifeDaz(0g)cifodef;0if;ESifh bmuvdkwkdwdk bdkuvmwmwmtjzpf
oepfrsm;udkvnf;aumif;? jrefrmpm*kPfxl;ausmif;ol rjrifhOD;ESifh oli,fcsif;vnf;ru
&nf;pm;vnf;rus
tjzpfoepfrsm;udkvnf;aumif; rsKd;&dk;tpOftvm tajctjrpf pm&if;tif;
aeUpGJrsm;ESifhwuG vkH;aphywfaph
u&m;rS a&vTwfouJUodkU wwGwfwGwf ajymjy&avawmhownf;/
tazonf aq;ayghvdyf topfwpfvdyfxyfnSd aomuf&SLum aumif;rGefvdkvm;pGm
em;axmifayonf/
wpfcgwpf&H odcsifaomtcsufuav; rsm;udk ar;cGe;fxkwfjcif;jzihfom 0ifpGufavonf/
uRefawmfajymNyD;onf\tqkH; tazonf av;eufwnfNidrfaom rsufESmjzihf]]at; vufrvGefao;bl;ayghuGm? qkwfom wufomyJa[h? igajymr,f em;axmif/
rihf...bmazuG? at;0ifeDazqdkwmuawmh txnfBuD;ysufqdkawmh vSnf;usKd;BuD;0ifxrf;&ovdk
jzpfvdrfhr,fAsm;/
rif;yga<u;0ifqyfae&r,fh udef;uJGU/ olwdkUwpfawG&JU vSnf;usKd;BuD;wm0efudk
rif;xrf;ae&&if
vlarG;vlawmifaygufzdkUcufaevdrfhr,f/ rjrifOD;qdkwmuawmh vdrmykH&&JU? awmfykH&&JU?
0efxkyf0efydk;
vSnf;usKd;rsKd;vnf;r[kwfbl;uG/ odkUayr,fh rif;pOf;pm;Munfhprf;/ rif;uvnf;
ynmawGeJU
oluvnf;ynmawGeJU/ trSefu rif;vdkwmynm&SdwJUrdef;r r[kwfbl;/
Opm&SdwJUrdef;rjzpfw,f/ rif;r&Sdwm
olUrSm&SdzdkUvdkw,f/ 'grSOpmeJUynm aygif;rdovdkjzpfrSmAsm;/ Mum;vm;? rif;odwJU
twkdif; igwdkUrSm
Opmr&Sdbl;? igh vcuav;eJUqdk&if wpfouf b,fawmhrS olaX;rjzpfEdkifbl;/ 'Dawmh
rif;[m rif;ynmeJU
t&if;wnfNyD; Opmypnf;<u,f0wJU rdef;rudkom &Sm,l&r,f Mum;vm;}}
uRefawmfMum;ayonf/ tazh&Sif;vif;jywfom;aom a'oemudk Mum;ayonf/ okdUaomf
uRefawmfonf
wkPSdbma0qdwfqdwfaeayonf/ okdUaomf wpfBudrf qdwfqdwfaejcif;um;
EdkifiHa&;rSm vkH;0ryg&[k
wm;jrpfaoma'oemudkMum;pOfu qdwfqdwfaejcif;ESifhrwl/ rdef;r&Sma&; tazESifh
uRefawmfonf
ae&Sife,fausmif;om;rsm;uom qufvufusif;yJaecJUavonf/
wuodkvfausmif;om;rsm;or*ESifh
ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;or*ay:cJUonfhaemufrsm;wGif ausmif;om;aygif;pkH
tiftm;jyyJGjzpfvmcJUavonf/ xkdtwGif; wkdUArmtpnf;t&kH;vnf; ae&Sife,fa';?
usif;ya&;wGif
wpfpwpfp0ifcJU\/ ,ckESpfrSmrl trsKd;om;aeUonf
ausmif;om;rsm;tiftm;jyyJGrQomruawmhbJ
]]trsKd;om;a&;}pdwf"mwfwuf<uvmaom wpfrsKd;om;vkH;\ vGwfvyfa&;qEjyyJG
BuD;jzpfvmawmh\/
qdkufum;orm;? aps;onfrsm;vnf; ygvm\/ tvkyform;rsm;vnf;ygvm\/
pma&;q&mrsm;vnf;ygvm\/ trsKd;orD;trsm;tjym;vnf;ygvm\/ rjrifOD;tp&Sdaom
ausmif;olrsm;rSm
ausmif;om;rsm;eD;yg; wuf<upGmyg0ifvmMuav\/
raeUu uRefawmfonf rjrifhOD;xHrS atmufygpmudk &xm;avonf/
xGef;uav;
reufjzefreuf trsKd;om;aeUtiftm;jyyJGNyD;&if xGef;uav;&,f jrifhBuD;&,f
wpfae&m&moGm;NyD;
wpfckckpm;Mur,f/ bkdifusae&ifvnf; rylygESifh? jrifhBuD;u 'umcHyghr,f/
pm;aomufNyD;awmhbm;e'f
yd#uwfwdkufoGm;Mu& atmif/ ayrlwcsKdUjrihfBuD; zwfcsifvdkU
NyD;awmhtcefUoifh&ifrGefpmESifhywfoufNyD;
vufaxmufyd#uwfwdkufpdk; a':ESif;ESifh enf;enf;aqG;aEG;csifw,f/ xGef;uav;uawmh
BudKufwJUpm
zwfaeaygh/ tm;w,fr[kwfvm;/ tiftm;jyyJG tNyD;rSm vmac:aemf....
jrBuD;
xdkpmudk&xm;aomaMumifh qEjyyGJtNyD;vlpkcGJvQif uRefawmfonf
&Jabmfausmif;om;rsm;ESifhcJG rjrifhOD;tm;
oGm;ac:&avonf/
rjrifhOD;0wfxm;aom tif;vkHcsnfrSm tpdrf;cHwGif vSyaomtqifuspf xm;onf/
y'krmtusum;rxlryg;jzpf\/ uRefawmfum; [efZm;vkHcsnf tndKtjzL
refusnf;aphuGufESifh
yifjzLtay:tusudk 0wfxm;ay;onf/
rjrifhOD;u w&kwfpm pm;csifonfqdkaomaMumifh w&kwfwef; w&kyfqdkifBuD;wpfqdkifwGif;
0ifMuav\/
pm;yJGwGif rsufESmcsif;qdkifxdkifrdonfESifh wpfNydKifeuf uRefawmfu tay:tuspESifh
udk,fhukd,fudk,f,yfcwf&if;]]rjrifhOD;vkHcsnfuawmh vSvdkufwm}}
rjrifhOD;onf vufudkifyk0gjzihf acR;okwfNyD; NyKH;vsuf]]bmuawmhrvSowkH;}}
uRefawmfhtmacgifwGif jyLwpfjyLwpfvkyfaeaompum;rSm ]]vluawmh vkHcsnfxuf
ydkvSw,f}}[l jzpf\/
okdU&mwGif tazhrsufESmay:vmNyD; ]]a[h a&SUrwdk;ESifh}}[k ajymvdkufoa,mifjzpfum
xdkpum;udk
rsKdcsvdkufygonf/ 4if;aemuf twefMumNyKH;MunfhaeNyD;]]rjrifhOD;bmvdkU yifjzLr0wfovJ? tzsif;qkH; 'DaeUvdkaeUrSm 0wfa&maygh}}
]]tdk-uRefru onfvkd[efraqmifwwfbl;/ wpfESpfvkH;acgufNyD; aowmxJxnfhxm;
trsKd;om;aeUusrS
0HomEkpdwfjyzdkU xkwf0wfwmrsKd; rBudKufbl;/ 0wfEdkif&if tNrJ0wfr,f? tNrJvnf;
r0wfEdkifbl;}}
w&kwfpm;yJGxkd;u bmrSmrwkH;[k vmar;ojzifh pum;jywfoGm;Muavonf/ pm;vdk&m
rSmMuNyD;aemuf]]y'krmtus0wfawmh &[ef;ysKdawG rmruawGraMumufbl;vm; [J [J}}
]]&[ef;ysKdawGuvnf; twif;w&Murf; tusyg;awGr0wfatmif vkyfaeMuw,f/
owif;pmawGuvnf;
awmifa&; ajrmufa&;eJU/ tusyg; 0wfxdkufr0wfxdkuf? zsifeD0wfxdkuf r0wfxdkuf
rajymcif 'DudprSm
&[ef;oHCm awGygoifh rygoifh uRefrajymcsifw,f}}
]]uJ vkyfprf;ygOD;Asm}}
]]&[ef;abmifu q&mawmfBuD;jzpfjzpf? OD;yOif;uav;yJjzpfjzpf? uRefrwdkU
rdef;rom;awG&JU
twGif;"mwfeJUobm0udk odzdkUcufygw,f/ b,fq&mawmfu a&;a&;?
rdef;rtaMumif;awGa&;cJUwmawG[m
rSefwmtifrwef&Sm;w,fvdkU uRefrqdkcsifw,f/ rdef;rudk t&rf;uma&mESdrfeif;NyD;
wpfzufowfa&;wmawGom rsm;w,f/ NyD;awmh olwkdU&nf&G,fcsufu &[ef;awG[m
rdef;rudk rkef;ap?
tem;ruyfapeJUqdkwJU &nf&G,fcsufeJUa&;wmrdkU b,frSmtrsm;tm;jzihf
trSefudka&;wmjzpfEdkifygrvJ/
urmrSmay:cJUorQ rdef;rawG toacsFteE teufu raumif;ayh? ,kwfrmayhqdkwJU
rdef;rawGtaMumif;udk
ouf0if,kHMunfpGmyg0ifaqmif&GufMuol rsm;teuf
ausmif;q&mrsm;yg0ifaejcif;jzpfayonf/
,if;ausmif;q&mrsm;rSmvnf; rsm;aomtm;jzihf ae&Sifausmif;q&mrsm;ESifh
jrefrmausmif;q&mrsm;
jzpfavonf/
,if;odkUaom ausmif;q&mtcsKdUESifh udkb[def;? udkAaqG? udkxGe;f&Sdefpaom
ausmif;aom;acgif;aqmifrsm;onf rMumcPawGUqkH aqG;aEG;wwfMuavonf/
ausmif;om;wkdU\
ta&;oufoufwGif vnf;aumif;? ausmif;om;rsm;pnf;&kH;a&;twGufaomfvnf;aumif;
xkdq&mrsm;onf
tBuHOmPfESifh tjcm;tultnDtrsKd;rsKd;udk ay;avh&SdMu onf/
ausmif;om;vIyf&Sm;pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;
jrefrmausmif;om;rsm;odkU ysHUESHUvmjcif;wGif xkdq&mwdkU\ ya,m*rsm;pGmygonf[k
qdkEdkif\/
rauG;wGif a&eHajroydwfwyfBuD;udk tpdk;&u wm;qDxm;NyD[laom
owif;&efukefodkUa&mufvmNyD;
aemufwpfaeUwGif ausmif;om;acgif;aqmif tcsKdUESifh ,if;odkUaom q&mtcsKdUonf
a&ausmfvrf;rBuD;ay:&Sd
q&mBuD; OD;a&Taz\ tdrfwGifawGUqkH&ef csdef;xm;avonf/ udkb[def;u
xdktpnf;ta0;odkU
uRefawmfygoGm;wuf&Ef nTefMum;avonf/ olESifhudkbaqGrSm rwufEdkifMuacs/
olwdkUrSm
c&D;xGufp&m&Sdonf[k od&ay\/ wwfEdkifvQif or* 'kwd,OuX udkvSa&T?
twGif;a&;rSL; udkat;ausmf?
aiGxdef; udkpdk;armif? udkxGef;&Sdef polwdkU wufMurnfjzpfavonf/ uRefawmfum;
csdef;xm;aomae&mokdU
BudKwifoGm;&ef jzpfavonf/
tcsdefum; 6em&DcJG/
aeUwmwkdvmaom aqmif;wGif;jzpfojzifh nbufodkU vkH;vkH;ul;cJUavNyD/ jrLrif;vGif
a0hoavmuf&Sdaom
ESif;zGJzJGonf jynfhcgeD;aeaom va&mifwGif jzLazG;pGmqdkif;vsuf&Sday\/
uRefawmfonf u&dvrf; (AdkvfjrwfxGef;vrf;)ESifh armif*dkrm&Dvrf;
(AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;) axmifhrSae
a&ausmfxJodkU0if&Ef [efjyifaeNyD;rS npmrpm;cJU&ao;onfudk owd&NyD;
yvufazmif;ay:&Sd
]]udkwifxGef;wJUa':a':? aumvdyfausmif;om;ocifayhg}}
a':nGefUuNyKH;vkdufonf/ oabmaumif;aomrdcifwdkU\tNyKH;rsKd;/
]][J [J 'gjzifh rif;usifhom;r&ao;bl;aygh}}
uRefawmfum; pyfNzJNzJvkyfaeaomfvnf; a':a':nGefU\ qdkvdkcsufudk t"dym,fudk
raygufao;aMumif;
a':a':nGefU &dyfrd[efwlonf/ xdkUaMumifh quf&Sif;onf/
]]ocifjzpfap qdkawmh nxrif;iwfzdkUwdkU? ajcvsifavQmufzdkUwdkU usifhom;r&ao;bl;
r[kwfvm;}}
q&mazu 0if]]npmaum pm;cUJNyDvm;}}
]]ckeuyJ qdkifrSm 0,fpm;cJUw,fq&m}}
a':a':nGefUu NyKH;vkdufjyefonf/ om;orD;udk tvdkvdkufaom rdcif\ tNyKH;rsKd;yif
jzpfonf/ tNyKH;udk
uRefawmfrarhEdkif/ 4if;tjyif a':a':nGefU\ oGm;rsm;rSm atmufwGifawGUjrifcJUaom
olUorD;\oGm;rsm;ESifh
qifonfudk owdjyKrdvdkuf\/
]]bmvdkU qdkif0,fpm;ovJuGJU? aemufrSwfxm;? ta':wkdUtdrfrSm tNrJxrif;
[if;usefwwfw,f? [J [J [J}}
udkxGef;a&TESifh uRefawmfwkdUvnf; a&m&,fae&awmh\/
udkvSa&Ta&mufvmavonf/ udkvSa&T\ arSmifaeaomtom;rSm acR;pdkUaeojzifh
rD;a&mifwGif
oydwfa&mifxae\/ rsufrSefxlBud;uvnf; wzsyfzsyfawmufaeonf/
a':a':nGefUonfaemufaz;cef;0ifoGm;NyD; aumfzDwpfyef;uef ,lvmjyefavonf/
q&mcspfa&mufvmjyefonf/ q&mcspfESifh udkvSa&TrSm &kyfcsif;cyfqifqif jzpfonf/
q&mcspfu
udkvSa&Tavmufawmh rrnf;ay/ olwkdUESpfa,mufpvkH;wGif MoZm&Sd
jrnf[def;aomtoHrsm; &SdMu\/
okdUaomf udkvSa&T\toHu ydkBuD;avonf/
a':a':nGefUum; vlopfa&mufwdkif; aemufaz;cef;0if aumfzD,lvmcJUonf/
]]uJ uJ aumfzDawGat;ukefvdrfhr,f? aomufvkdufMuOD;}}
xdkokdU a':a':nGefUuajympOf udkvSa&Tonf aumfzDyef;uefudk udkifxm;NyD; jzpfonf/
olonfyef;uefudk
csxm;vkdufNyD;]]raomufawmhbl; a':a':}}[k cyfwnfwnfajymvdkuf\/
aovQifaoygap aemufrqkwfbl;
oydwform;wdkUu 4if;wdkU 11-vwdkif udk,fpm;vS,fvTwfcJUzl;aMumif;/ bDtdkpDu
ESifxkwfvdkUaep&mvnf; tdrfr&Sd? pm;p&mvnf; aiGr&Sdawmhbl;/ 'Dawmh
jyef&ifvnf;aor,fhtwlwl vrf;rSmaocsifaoygap? aemufawmh rqkwfbl;[k
ajymaMumif;/
tvHudk ykvdyfwpfa,mufu apmfum;jcif;
xdkodkU tajctwifajymaeMupOf ppfAdkvfESifh&mZ0wf0efBuD;wdkUonf zdeyfrcRwfbJ
bkef;BuD;ausmif;0dkif;twGif; 0ifoGm;&m &[ef;ysKdtzJGUu twif;uefUuGufMuaMumif;/
a&SUqkH;rSacgif;aqmifum tvHudkifvlESifhtvHBuD;? trdefUay;ol
aygif;4a,mufzrf;qD;xm;pOf tvHawmfudkvdyfNyD;vQif ykvdyftapcHwpfa,mufu
tvHxdyfwGif zdeyfa[mif;wpfckudk pGyfNyD; axmifxm;aMumif;/
oydwform;rsm;rsm b,folwm;r&/ NrdKUtkyfu ajcmufvkH;jyL;aoewfBuD;w0ifh0ifhESifh
wm;vsufppfykvdyfrsm;uvnf; aoewfvSHpGyfBuD;rsm;ESifh xdk;awmhrnf
csdef&G,fumxm;aomfvnf;r&/ nmoHay;um wkd;a[h-[katmfum
wkd;xGufvdkufonfhtcg &mZ0wf0efBuD;? ppfAdkvfESifh NrdKUtkyftjyif
ppfom;rsm;aemufqkwfoGm;&aMumif;/
jrif;wyfESifhwdk;jcif;
4if;aemuf jrif;wyfESifhwdk;&ef trdefUay;vdkuf&m jrif;2aumifESifh
twif;pdkif;umwdk;aMumif;/ oydwforsm;onf aemufrqkwfbJ jrif;\oHcGmMum;odkU
toufudky"merxm;bJ 0ifwdk;Mu&m vlxkBuD;udk jrif;rsm;vefUum
zifxdkifusoGm;aMumif;/
wkwfESifhodrf; &dkufjcif;
4if;jyif a&SUqkH;rScsDwufvmolrsm;tm; wkwf&SnfBuD;rsm;ESifh odr;f&kH; &DkufESuf&m 45a,muf wkwfxdNyD;? 2-3a,mufajray:wGif ykHvJoGm;aMumif;/ xkdtcg
vJaeolrsm;tm;
tjcm;oydwform;rsm;u ulnDjcif;? xlrjcif;r&Sd/ a&SUrwdk;aemufrqkwf onf;nnf;cH
aeEdkifMuaomfvnf; ppfykvdyfrsm;u wkwfawG,rf; &DkufaepOf ykvdyftzJGU\
&dkif;pdkif;aomjyKrlykudk MunfhraeEdkifaom vlxkBuD;xJrS cJrsm;ESifh aygufMu&m
ykvdyftcsKdUudk xdrSefaMumif;/
vlxkBuD;udk jrif;ESifhwdkuf&ef a&mufvmjcif;
xdktcg jrif;pD;ykvdyfwpfa,mufonf vlxkBuD;tm; jrif;ESifhwdkuf&ef twif;pdkif;vm&m
vlxkBuD;u 'Drat-udk aqmf[m cs[mESifh tawmfqlnHnH jzpfvdkufonfESifh
tjrifus,fol t&m&Sdwpfa,mufjrif;pD;ykvdyftm; jyefac:&aMumif;/ 4if;tawmtwGif;
&mZ0wf0efBuD;onf vlxkBuD;xJrS yGJGpm;udkayg<u,fESifh uefx&dkufudkbvlwdkUtm;
zrf;oGm;aMumif;/ bmjyKvdkUzrf;oGm;onfudk rod&aMumif;/ oydwform;rsm;vnf;
a&SUqufroGm;&bl;vdkU ydwfyifw,f}}
udkatmifausmf a'gazmif;aepOf udkxGef;&Sdefu ar;jyefonf/
]]EdkifiHjcm;owif;uav;rsm; bmav;rsm;vnf; azmufonfcsygOD;As}}
uRefawmfu owif;pmzwfcsdefyif r&atmif tvkyfrsm;&Smaom &JabmfxGef;&Sdeftm;
yg&rDjznfh&jyefygonf/
]]yufvufpwdkif;rSm t*FvdyfeJU tm&yfawGcsMuwm Mum;NyD;NyDvm;? odyfowdaumif;wJU
tm&yfawG
t*FvdyfawGu aoewfawGeJU wdkufwmudk tm&yfawGu "m;vGwfawGudkifNyD;
cHcsw,fwJU}}
udkxGef;&Sdefu xxdkifawmhrwwf pdwftm;xufoefoGm;ykHjyNyd;]]'grSowduG wkdUvnf; 'DvkdcHcscsif cs&rSmodvm;}}
]][dkowif;aum Mum;NyD;NyDvm;}}
]]qkdygOd;}}
]]w&kwfjynfxJrSm *syefppfOD;u awmfawmftwGif;a&mufvmawmh w&kwftrsm;tjym;[m
usKyfwkdUjynfxJ0ifvmMuw,fqdkyJ/ tJ'D ppfajy;awGeJUtwl *syefolvQdKawGvnf;
ygvmowJU/ Aef;armf?
jrpfBuD;em;? vm;&Id;wkdUrSm *syefolvQdKawGajc&mxyfaeowJU/ w&kwfjynfudk
ydkUwJUvufeuf awG[m
&efukefqdyfurf;rSm oabFmeJUa&mufavawmh b,fa&GUb,frQa&muf w,fqdkwm
apmifhMunfhzdkU
*syefppfoabFmwpfpif; Armjynfudka&mufvmw,f vdkUvnf;
owif;pmawGua&;aeMuw,f }}[kajymNyD;
uRefawmfu onf;xefpGm orf;ypfvdkufonf/
udkxGef;&Sdefu tvkdufodpGm]]uJav udkwifxGef; tdyfawmh tdyfawmh? udkatmifausmfawmh tdyfaysmfoGm;NyDxifw,f}}
udkatmifausmfum; tdyfaysmfoGm;NyDxifonf? bmrQpum; rwkHUjyefawmhacs/
uRefawmfvnf;
tdyfcsifvSojzifh tdyfaysmf&ef BudK;pm;onf? odkU&mwGif tdyfraysmfEdkifao;/
ar;cGef;wpfckOD;aESmufudk
wawmufawmufESifh rMum;rae&atmif acgufaeavonf/
]]udkxGef;&Sdef ckaersm; t*FvdyfeJU *syefppfjzpfvm&if b,fvkdvkyfrvJ}}
]]usKyfwdkU tjrwfxkwf&rSmayghAs? 'gayrJU ckaerSmawmh bmajymajym t*Fvdyf[m
usKyfwdkUeJU
ezl;awGU'l;awGU&ifqkdifae&wJU&efolyJ? *syefu tJvdkr[kwfbl;}}
4if;aemuf olvnf; aemufxyfpum;rajym/ uRefawmfvnf; aemufxyfrar;/
ajymqdkavonf/
xdkokdUajymNyD;aomtcg OD;apmu nTefMum;csufay;&ef [efjyvdkufonf/
olonf&kwfjcnf; olUudk,fol
*VKefppfolBuD;ozG,f xifrSwfvdkuf[ef&Sday\/ &ifudkaumh acgif;udkarmhfvdkufonf/
olonfa'gufwmbarmfvdk &GJUapmif; acgif;aygif;raygif;aomfvnf; olUrlESifhol
xl;jcm;atmif
acgif;aygif;aygif;xm; onf/ yifeDa&mifydk;tay:tusudk &ifaphatmiftoD;wyfvsuf
0wfxm;onf/
befaumufvkHcsnfrSmvnf; yifeDa&mifjzpfavonf/ tay:tusem&DtdwfxJ wGif
vufudkifyk0gudk
tvSjyxnfhxm;avonf/
OD;apmu ,cktcsdeftcgrsKd;wGif yg;pyfuajymaeonfh tvkyfjzifh
wif;wdrfae&efjzpfaMumif;jzifh
yPmrcsDajymaomtcg y&dowfu ]]wdkUArmuG}}[k atmfMuavonf/
OD;apmrsufESmudkMunfh&jcif;jzifh
]]wkdU*VKefuG}} [katmfoHudkrMum;&ojzihf pdwfysufoGm;ykH&onf/ 4if;aemuf
Od;apmutcsKdUoHCmawmfrsm;onf tmPmzDqef&mwGif yg0ifvkdaMumif;trdefU &SdMu&m
ryg0ifbJ
acwapmifhqdkif;zdkU awmif;yefavonf/ oHCmawmfrsm;tvSnhfrusao;[k qdkavonf/
uRefawmfum;
tHUMoaerdonf/ tb,foHCmwdkUu yg0ifvdkoenf;? olUtiftm;BuD;aMumif;jy&ef
oHCmawmfrsm;
yg0ifcGifhrjyKxdkufygavm/
]]tmPmzDqefwJUtvkyf[m ArmjynfeJU awmfrSawmfyghrvm;vdkU awG;rdygw,f/
tmPmzDqefwJU tvkyfrSm
vufeufr&Sdojzifh taysmhpm;jzpf&m onf;cHEdkifrS atmifjrifrSm jzpfygw,f/
'DawmhArmawG[m
tmPmzDqefa&;vkyf &if jzpfrSjzpfyghrvm;vdkU apmifhaew,f/ ukvm;Armt"du&kPf;
tNyD;rSm tpdk;&u
ukvm;rsm;tm; jyefawmfjyefp&dwf aiGwpfaomif;xkwfay;w,f/ 'Dudpudk
ArmwpfjynfvkH;ESifh
bdvyfygvdDrefESifhwuG wpfurmvkH;uyg odoGm;atmif uefUuGufyJG
tpnf;ta0;BuD;wpfck *sLAvDa[mrSm
usif;yzdkU pDpOfcJUw,f/ tpdk;&u cGifhray;bl;}}
uRefawmfum; odkU tvkyform;v,form; ausmif;om;ta&;awmfykH BuD;tkH<u
jzpfygw,f}}
wGifxif&Sm;vSayonf/ OD;apmonf vltpdwfavmufESifhom
tmPmzDqefa&;vkyfvdkonf/
vlwpfpkuom tmPmzDqefjyNyD; vlxku ab;uMunfh
vufckyfwD;&kHomjzpfapvdkonf/
olUtmPmzDqefa&;um; yJGaumif;wpfck? vlxkum; yGJMunfhy&dowf/ tcsufwGif
r[maqGU t,ltqESifh
OD;apm\t,ltqwlMuayonf/ xdkUaMumifh OD;apmESifhr[maqG onfyGJrSm
aygif;rdMuavonf wum;[k
uRefawmftodOmPfxaygufoGm;ay onf/
acgif;aqmifzdwfac:olrsm;vnf; wpfa,mufig;rdepfpDajym&&m? r[maqGvnf;
ajymao;onf/
OD;apmu r[maqGtm; y&dowfESifh rdwfqufay;avonf/
]]a[m'D yk*dKvfu emrnf&if;ajym&if cifAsm;wdkU odMurSm r[kwfbl;?
EdkifiHausmfpma&;q&mBuD;
r[maqGqdk&if tm;vkH;odMuRSmyJ? r[maqGu wdkufp&m&Sd&if owd&Sd&SdeJU a&SUuaeNyD;
wdkufr,fhyk*dKvfygyJ?
Oya'qdkwm t&rf;okH;&wm r[kwfbJ t&rf;okH;vdkU &Gyf&GyfcRHcRH wkdufyghr,fvdkU
qkH;jzwfNyD;jzpfwJU
yk*dKvfygyJ}}
y&dowfu vufckyfwD;Muonfudk r[maqGu vufjzihf t&yfcdkif;NyD;]]uRefawmf tmPmzDqefa&; yg0ifqifEGJwm cifAsm;wdkU vufckyfMobmay;wm cHcsifvdkU
r[kwfbl;?
tpdk;&u Oya'udk tvJGokH;pm;vkyfvkdU yg0if&wm/ yk'fr 144qdkwm
vlrsKd;wpfrsKd;eJUwpfrsKd; vlwpfpkeJUwpfpk
t"du&kPf;jzpfwJU tajc&SdrS xkwf&wm? &efukefNrdKUrSm 'DtajctaersKd; vkH;0r&Sdbl;/
a&eHajrudp?
awmifolv,form;udptkH<uae awmh 'DtkH<urItpdkiftcJBuD;&if vuf&Sdtpdk;&
&mZyvifeJUzifrNrJbJ
jzpfoGm;rSmrdkU olwdkUtusKd;twGuf npfywfNyD; xkwfjyefjcif;jzpfw,f/ 'gudk
uRefawmfwkdUu
acgif;ikHUcHae&rvm;/ (rcH&bl; rcH&bl;? atmfoHrsm;) tJ'Dvdk rcHcsifwJUtwGuf
axmifusus wef;usus
qkdNyD; uRefawmfyg0ifwmyJ}}
]]ausmif;om;wkdUaoG; ajrodkUusavNyD}}
]]&ufpufaom t*Fvdyfe,fcsJU}}
]],kwfnHYaom barmftpdk;&}}
ab;uMunfhaeaom vlxkonf onf;rcHEdkifawmhay/ qJolu qJMu\/
awGUu&mESifhaumufaygufolu
aygufMu\/ &kH;wufvmaom pma&;BuD;wpfa,mufu vrf;ab;opfyifi,fudk
umuG,fxm;aom
wdkifwpfvkH;udk jzKwf,l ykvdyfrsm;xHcsDwufoGm;avonf/ acgif;aygif;? tay:tus?
ydk;vkHcsnfwkdUudk
0wfxm;olwpfa,mufu cg;awmif;usKdufum ykvdyfrsm;tm;
oGm;cs&efjyifqifaeonfudk jrif&onf/
ausmif;om;tcsKdUum; a'goudk rcsKyfwnf;Ekdkifawmh wkwfrsm;&SmazGum
ckcH&efjyifqifMuavonf/
acgif;aqmifrsm;u wm;xm;&\/
uRefawmfum; &dkufpu ausmif;om;xktjyifodkUa&mufaeavonf/ uRefawmfhwm0efu
0dkif;&mwGifr&Sday/
odkUaomf jrif;wdkuf? vdkuf&dkufjcif;rsm;jyK aepOf ausmif;om;rsm;qDodkU ajy;0if\/
jyify Am[D&wm0efonf
ta&;BuD;onf rSefaomfvnf; odkUjzpfvmaom ta&;wGif ausmif;om;xkESifh
aoG;wlom;wlaowl &Sifwl
wpfom;wnf;jzpfaecsifayonf/ odkUaomf uRefawmfum; t&dkufrcH&?
jrif;wdkufvnf;rcH&/
ausmif;om;rsm;tm; z&dkz&Jrjzpfatmif jyefvnfpkpnf;Muonf/ ausmif;om;rsm;uvnf;
pnf;urf;&SdvS\/
onf;cH&rnfhtcsdefwGif onf;cHEdkifpdwf cdkifrmvS\/
pywfvrf;wpfjyifvkH;wGif 'Pf&mjzihfvJaeolawG? aoG;oH&J&J jzpfaeolawG?
rl;a0acGusaeolawGjynfhaeay\/ cH&onfhtxJwGif touft&G,fi,faom
q,fhESpfESpfom;uav;
wpfa,mufESpfa,mufESifh rdef;uav;rsm;rSm oem;p&mtaumif;qkH;jzpfay\/
uRefawmfwkdUonf
xrf;oifholudkxrf; az;oifholudkaz;ay;Muonf/ trsKd;om;olemjyKwyfa&muf vmNyD;
ol&D,wdkufatmufxyfodkU ydkUolydkUonf/ aq;&kHodkUolemjyKum;ay:wif vsuf
ydkUolydkUonf/ 'Pf&m&aom
rdef;uav;rsm;xJwGif rcifopfudk awGUjrifvdkuf&mpdwftawmfxdcdkufoGm;ayonf/
csufcsif;yif
upm;aeavonf/
]]uRefawmfvnf; vkH;vkH;rtm;bl; a':a':&,f/ a&eHajru oydwfwyfBuD;
csDwufvmNyD; tpdk;&u
ydwfyifwm;qD;wmawG? v,form;ESpfaomif;ausmf &efukefcsDwufMur,fvdkU
jyifqifaeMuwmawG
uRefawmfwkdU ausmif;om;acgif; aqmifawGudk barmftpdk;& zrf;wmawGaMumifh}}
a':aX;Munfu orD;rsm;ESifh ][kdq&m}bufvSnfhNyD; ynm&SdNyKH; NyKH;jyvkduf avonf/
]]'DaeUnaeqdk&if uRefawmfwdkU wuodkvfausmif;om;awGu
uefUuGufyJGtpnf;ta0;BuD; vkyfr,fvdkU}}
0ifeDaz(ac:)cifodef;0if;u ][dkq&m}udkMunfhNyD; NyKH;vkduf&m ][dkq&m}u ]odygw,f
0ifeD&m}[laom
tNyKH;rsKd;jzihf wkHUjyefvdkufavonf/ uRefawmfwdkU\ ta&;awmfykHudk oa&mfNyKH;
NyKH;vkdufMujcif;jzpfonf[k
uRefawmfxifrdayonf/
]]aeygOD; armifwifxGef;&JU? a&eHajroydwfwyfBuD;u &efukefudk
bmvdkUvmcsifMuwmwkH;? a':a':jzifh
armifwifxGef; tjypfwif&ifvnf; cH&rSmyJ? oufoufqlatmif olwdkUvkyfaeMuwm
xifyg&JUuG,f}}
uRefawmfonf 0ifeDESifh [dkq&m \tNyKH;udk atmifhcHEdkifao;\/ a':a':\ tar;udk
rcHr&yfEdkifjzpfvmonf/ xdkUaMumifh a'goHarmoHjzihf]][m ajymrSajymyav a':a':&,f? b,frSm 'Dvdk[kwfrvJ? "e&SifawGu
qlatmifylatmifvkyfvdkU ql&wm}}
uRefawmfu ocifw&m;a[maepOf ][dkq&m}ESifh0ifeDwdkUonf wpfa,mufESifhwpfa,muf
pum;wD;wkd;ajymaeMuavonf/
]]tdwfpfusL;pf}}(cGifhvTwfyg)qdkaom pum;ajym ][dkq&m}ESifhtwl
a&SUavQmufoGm;Muav\/ uRefawmfum;
0ifeDazESifh cspfa&;BudKufa&;udk ZufqDGJxm;&efqkH;jzwfNyD;NyDjzpfaomfvnf;
uJUodkUtjcm;a,musmf;ysKdwpfa,muf ESifh wGJckwfoGm;onfudk udkf,fha&SUrSm
jrifjyef&aomtcg &efqGwm
tcH&cufovdk rcHcsd rcHomjzpfaeav\/ olwdkUpkHwGJ xGufoGm;onfudk
rsufapmif;xkd;
Munfhvdkufrdayonf/ a':a':\tar;udkvnf; rajzrd/ trSefu
a':a':ar;vkdufaomar;cGef;udkyif
arhoGm;onfxif\/ a':aX;Munfonf uRefawmftajcysufoGm;onfdudk
csufcsif;&dyfrd[ef&Sdayonf/
zsufqD;jcif;r[kwfygavm/
pywfvrf;wGif vrf;ovm;um jynfolawGaMumufatmif[k tiftm;jyaeaom
ppfykvdyfwyfrsm;udk
jynfolvlxku cJrsm;ykvif;rsm;ESifh aygufMu\/ wu,fxda&mufwm rxda&mufwm
tyxm;
olwdkUpdwfxJrSm awmh zdESdyfcsKyfcs,faom e,fcsJUnGefUaygif;tpdk;&udk wdkufcdkufaMumif;?
aMunmvdkufjcif;r[kwfygavm/
vlxkonf 'Pf&m&ol zdESdyfcH&olrsm;bufu u&kPmoufaMumif;? 0rf;enf;aMumif;ESifh
t*Fvdyf"e&SifESifh
nGefUaygif;tpdk;&wdkUtm; uefUuGuf&Iwfcs aMumif;rsm;udk enf;trsKd;rsKd;jzifh
qEjyMuonf/
aps;qdkifrsm;udkydwfMu\/ uDvDvrf;ESifh xD;wef;&Sd Armopfqdkifrsm;onf
qdkifrsm;udkydwfMu&kHru
a'gif;vHrsm;udk wpf0ufxlMuonf/ bwfpfum;rsm;? vefcsm;rsm;ESifh
jrif;vSnf;rsm;uvnf;
tvkyf&yfpJvdkufMuonf/ wpfckwnf;aom ArmydkifoGif pDeDrm&kHopfBuD;udkvnf;
ydwfvdkufonf/
tif;pdefaxmifwGif ocifav;armif tp&Sdaom EdkifiHa&; tusOf;orm;rsm;u
tpmrpm;bJaeNyD;
qEjyMuavonf/
om,m0wDtrwfjzpfol ocifjrESifh yckuLtrwf ociftHUBuD;wdkUuvnf;
trwftjzpfrSEkwfxGufum
t*Fvdyf"e&SifESifh nGefUaygif;wdkU\ tjyKtrludk uefUuGufvdkufavonf/
NrdKUrausmif;tkyfBuD;
OD;bvGifuvnf; qD;edwf(txufvTwfawmf) 'kwd,OuXtjzpfrSvnf;aumif;?
trwftjzpfrS
vnf;aumif;EkwfxGufNyD; tpdk;&uay;xm;onfh autdkiftdyfcsfbJGUudk
jyeftyfvkdufavonf/
rtlyiftrwfOD;azarmifESifh ewfwvif;trwf OD;armifarmifwdkUonf
nGefUaygif;tzJGUrSEkwfxGufavonf/
rsm;pGmaom aus;&GmvlBuD;jrLeDpy,ftzJGU0ifvlBuD;wkdUonf &mxl;rSxGufMuavonf/
oHCmawmftrsm;tjym;u qGrf;rpm;bJaeum qEjyMuonf/ omoemh a0ykv
oHCmtzJGUutpnf;ta0;BuD;usif;yNyD; ESpfpOf 'DZifbmv 20&ufaeUwGif 0rf;enf;jcif;
txdrf;trSwfusif;y&ef qkH;jzwfMuavonf/
pum;wajymajym/
]][dk... a&eHajr oydwfwyfBuD; qdkwmu b,fawmha&mufrSmvJ}}
]]ckewfwvif;uxGufvmNyD; rMumcif &efukefa&mufrSmyJ}}
]]'Da&muf&if bmvkyfMurSmvJ}}
'Dtar;udk rjrifhOD;xHrS rMum;csif? olUbmomol odNyD;om;jzpfaeapcsif onf/
odkUaomf
rjrifhOD;um;olUpmawGrSmom pl;pdkufaecJUonf r[kwfygavm/ uRefawmfu
cGifhvTwfonf/ NyD;awmh
armifBuD;u ESruav;tm;ajymjyaeonfhES,f wdkif;a&;jynf&m udptjzmjzm
awmifolv,form;ta&;
jyem tjzmjzmwkdUudk &Sif;vif; ajymjyaeavonf/
rjrifhOD;onf a&eHoydwfwyfBuD;udk ]][if tHUMop&myJaemf? odyfZJGaumif;wmyJ}}[k
csD;usL;onf/ uRefawmfu
olwdkU\epfemcsufrsm;udk pm&if;tif;ESifhajymjyaomtcgrSmum; pdwf0ifpm;[efr&Sd
Mum;jzwfom
ar;vdkufonf/
]]olwdkU &efukefvmNyD; bmvkyfMurSmvJ udkxGef;&JU}}
]]jrihfuvnf; rodbl;vm;? olwkdUawmif;qdkcsufawG wifjyr,f? NyD;awmh
wjynfvkH;&SdwJU
puf&kHtvkyform;awG&JU nDvmcHBuD;usif;yr,f}}
]]olwkdUawmif;qdkcsufawGudk b,folUudkwifjyrSmvJ[if}}
]]jynfolvlxka&SUrSm wifjyrSmayghjrifh&JU}}
]]tkd jynfolvlxku ay;EdkifwmrSmr[kwfbJ}}
uRefawmfhrSm tcsufudkvdyfywfvnfatmifr&Sif;wwf/ vlxka&SU bmaMumifh
wifjy&rnfvJ/
vlxkuay;Edkifaom tmPm&Sif awGr[kwf/
]]tpdk;&qDudkvnf; wifjyrSmaygh}}
]]awmifolv,form;awGuaum b,fawmha&mufMurSmvJ}}
]]tJ'DHh a&eHajroydwfwyfBuD;eJU NydKifwlavmufqkHa&mufrSmbJ}}
uRefawmfu awmifolv,form;rsm;jzpftifudk &Sif;jyaomtcg rjrifhOD;onf
pkwfwoyfoyfESifh
u&kPmoufae&Smavonf/ odkUaomf uRefawmfu awmifolv,form;wkdU\
v,f,mvkyfief;?
0ifaiGxGufaiG? oD;pm;c? pyg;wdk; ponfrsm;udk pm&if;tif;ESifh ajymaomtcgrlum;
Mum&Snf
tm;vkH;usef;rmyg\/
rif;ESifhwuG tm;vkH;usef;rmMuygap/
taz
uRefawmfonf pmzwfNyD;onf\tqkH; NyKH;yJNyKH;rdonf/
cgwdkif;qkdvQif tazhpmaMumifh tawmfacsmufcsm; wkefvIyfoGm;rdayvdrhfrnf/ aerxd
xdkifromjzpfoGm;ayvdrfhrnf/ EdkifiHa&;pdwf"mwftm;xufoefaerIawG
yef;yGifhuav;udka&aEG;ESifh yufovdk
acGtdusqif;oGm;ayvdrfhrnf/ EdkifiHa&;ESifh tazhpyfMum;wGif Asmrsm;NyD;
pdwftqif;&JBuD;qif;&Jrdayvdrhfrnf/
aemufqkH;tazhtqkH;trwGifwnfum tdrfodkUjyefoGm;ayvdrhfrnf/
,cktcsdefum; cgwdkif;ESifhrwl/ uRefawmfhpdwfwGifum; ta&;awmfykHvIdif;rsm;ESifhtwl
wuf<uae\/
uRefawmfwkdU&ifqdkifae&aom jyemrsm;um; rdk;ESifhajrBuD;urS rdk;ukyfpuf0dkif;aMumifh
rjywfrom;jzpfaumif; jzpfOD;rnf/ uRefawmfwkdUjyemum; jywfom;vS\/
t*FvdyfESifh nGefUaygif;tpdk;
&bufvdkufrnfavm? tvkyform; v,form;ausmif;om;wkdU\ ta&;awmfykH
bufodkUvdkufrnfavm/
uRefawmfonf,wdjywf qkH;jzwfNyD;jzpfonf/ ta&;awmfykHwyfom; Adkvfpm&if;0if
tjzpfjzifhusa&muforQwm0efudk OD;vnfrokef aqmif&Gufawmhrnfjzpfavonf/
tazhbufuMunfhvQif
tazhpum;onf ysm;vdkyifcsKdvdrfhrnf/ uRefawmfhbufuMunfhawmh wrmvdkcg;
aeonf/ odkUaomf
tazjzpfae tjypfawmh rqkdxkdufyg/ tazhay:rSm wl;wl;cg;cg; a'gorxm;vdkufyg/
aMomf taz[m
em;rvnf&SmbJudk;/ 'gaMumifh'Dvdkajym&Smwm[k ,lqNyD;NyKH;vkdufygonf/
ta&;awmfykHaoG;<ujcif;? EdkifiHa&;t,ltq ponfwkdU uRefwmfuzcif? tazu
okH;ESpfom;uav;?
okdUuvdkyifxm; MunfhvdkufavNyD/ tazu awmufwD;awmufwJUajymaeaom
okH;ESpfom;uav;udk
NyHK;em;axmifaeouJUodkUom&SdavNyD/
odkUaomf tvkyfjzKwfypfrvdkvdk Ncdrf;ajcmuf uRefawmfhtm; ta&;awmfykHrS
pGefUcGmapaom NrdKUydkif?
v,f0efESifh tpdk;&udkum; wl;wl;cg;cg; rkef;vdkufygonf/ olwkdUtm;
rkef;vdkufonfESifhwpfNydKifeuf
tazhudkawmh oem;oGm;ao;onf/
qkH;jzwfMuavonf/
wpfzufuvnf; ausmif;om;rsm; ausmif;jyefwufap&ef enf;trsKd;rsKd; okH;\/
yJcl;vdkt&yf
ausmif;q&mBuD;rsm;? rif;wdkifyiftrwfESifh jrLeDpy,fvlBuD;rsm; vufrSwfxdk;NyD;
rdbrsm;u om;orD;tm;
ausmif;wufzkdU EId;aqmfay;xkdufaMumif; aMunmcsufxkwfa0Muavonf/
wuodkvftmPmydkif wkdUurl
ausmif;om;rsm;onf ausmif;wufrvm;? rwufbl;vm; pmar;yGJ 0ifrvm;?
r0ifbl;vm; paom
ar;cGef;rsm;udkwduspGm tajzay;&rnf[kqdkum pm&if;vdkufaumufavonf/ odkUaomf
enf;um;ratmifcJUacs/
rsm;pGmaomae&mwdkUwGif ausmif;q&mrsm;udk,fwdkifu twdtvif;ausmif;om;rsm;\
ta&;udkaxmufcHMu\/ Zefe0g&Dv 14&ufaeU a&Twd*kHvlxktpnf;ta0;yJGwGif
NrdKUrq&m[def;u
]]wynfhawGvkyfwmawGudk tm;ay;NyD; oydwfudkq&mawGu axmufcHoifhw,f?
,cktcgrSm EGm;uav;EdkU
EGm;rBuD;pdkU qdkovdk wynfhrsm;xHrS vrf;rSefvkyfenf;udk oifMum;,loifhaeNyD}}[k
ajymqdkavonf/
&efukefNrdKUrausmif;wGif ausmif;om;rdbrsm; tpnf;ta0;wpfck usif;yNyD;
ausmif;olausmif;om;rsm;
oydwfudk axmufcHaMumif;tqdk NrdKUr q&m[defuyif wifoGif;avonf/
Zefe0g&Dv 22&ufaeUwGifum; xdkUxufus,fjyefUaom &efukefNrdKUvkH;qkdif&m
ausmif;om;rdbxktpnf;ta0;udk a&Twd*kH tv,fyp,HrSm usif;yavonf/
'D;'kwfOD;bcsKdu obmywd
tjzpfjzifh aqmif&Guf\/ xdktpnf;ta0;onf ausmif;om;rsm;\ ta&;awmfykHudk
vkH;0axmufcHavonf/
xkl;jcm;csufrSm xdktpnf;ta0;wGif tdEd,trsKd;om; ukefonfrsm;? t,f'Dwmrsm;?
a&SUae?
0wfvkHrsm;wufa&mufMuNyD; Armhta&;awmfykHudk axmufcHMuav&m ukvm;Arm
aoG;pnf;w&m;yGJBuD;jzpfonf/
odkUuvdk ta&;awmfykH'DvIdif;u jrifhonfxuf jrifhwufvmNyD; vlrsm;wum
ausmif;om;rdbrsm;u
pdwfa&mudk,fyg tm;ay;aeMucsdefwGif uRefwmfhtaz\ oydwfzsufMo0g'udk
uRefawmfonf &Sufjcif;
rdef;rBuD;ESifholi,fraemufodkU tawmfMumvdkufaeMu&avao;onf/
rDvmaomtcgrcifopfwkdU
om;trdr[kwfonfudkawGU&awmh uRefawmfhrSm &ifxJ[mceJjzpfoGm;NyD; yg;pyfuvnf;
[D;ceJyif
oufjyif;csrdygawmhonf/ udkat;aiGu NyKH;wkH;wkH;vkyfNyD;]]rxl;ygbl; &JabmfwifxGe;f&m todr[kwfvnf; todzJGUMu&if raumif;bl;vm;?
oli,frav;uvnf;
acwfqefqef ,OfppeJU todzGJUcsifp&mav; ta':BuD;uvnf; azmfa&GysLiSm[ef&Sdw,f
uJb,fhES,fhvJ}}
]][m rvkyfygeJUAsm? A[ef;wefaqmif;buf vSnfhjyefMuygpdkU&JU}}
ajymajymqdkqkd uRefawmfu aemufjyefvSnfhavonf/ udkat;aiGum; jynfrvSnfhbJ
aemufwD;aemufawmuftrlt&mESifh ta':BuD;om;trdaemufodkU
av;ig;vSrf;vdkufaeao;\/
aemufrSjyefvSnfhum uRefawmfhaemufodkUygvmcJUavonf/
A[ef;bufodkUqif;Mu&m uRefawmfwdkUa&SUwGif vlBuD;ESpfa,muf pum;wajymajymESifh
qif;aeonfudkawGU&avonf/ ESpfa,mufpvkH;rSm yifeDtus?
zsifMurf;vkHcsnfrsm;ESifhjzpf tBuD;rSm
0g;zwfOD;xkyfBuD;udkaqmif; xm;onf/ naeuapmif;? bk&m;apmif;wef;wGifvnf;
jzpfjyef&m 0g;zwfOD;xkyf
BuD;aqmif;xm;jcif;rSm ocifjzpfaMumif; qdkif;bkwfwifjcif;om jzpfonf[k
xifp&m&Sdawmhonf/
ti,fum; acgif;0wfwefqmryg/ qHyifrSm <uufodkufvkd zGmaeonf/
olwkdUonf pum;ajym&mwGif tvGefuRH pdwfyg0ifpm;aeMuojzifhayavm?
aemufuvlrsm;ygvmaomfvnf;
*&krpdkuf ajymcsif&majymrnf[l oabmxm;ojzifhayavm rod&/
olwdkUajympum;rsm;udk
uRefawmfMum;ae& avonf/ uRefawmfwkdUuvnf; ausmif;om;[laompum;?
ocif[laom pum;rsm;udk
olwdkUxhrS rsm;rsm;Mum;ae&ojzifh vkH;aphywfaphMum;&atmif em;pdkufrdavawmhonf/
0g;zwfOD;xkyfESifhvlBuD;u]]igjzifhXmecsKyf tvkyftrIaqmifrSm ocifEk? ocifatmifqef;? ocifvSazwkdUvlpk
0ifpD;wm
enf;enf;rSoabmrusbl;/ aumvdyfausmif;om; ocifawG[m wu,fa&&Snfusawmh
wkdUocifvufa[mif;awGvdk ZGJaumif;MurSmr[kwfbl;/ wkdUavmufvnf;
tepfemcHrSmr[kwfzl;/
ynmwwfuav;awGqdkawmh vwfvsm;vwfvsm;eJUNyD;rSmyJ}}
qHyifpkwfzGm;ESifh ocifu]][kwfw,f? t*FvdyfynmwwfocifawG[m atmufoufrausbJ jAKef;ceJ XmecsKyf
tvkyftrIaqmif
wufvkyfMuwm raumif;bl;? pepfrusbl;/ bDatocifawGxJ usKyftrkef;qkh;uawmh
wufbkef;BuD;odef;azyJ/ 'Daumifu ydkNyD; aqmifh<um;<um;Ekdifao;w,f/
olUudk,folvnf;
odyftxifBuD;w,f? usKyfwdkUocifvufa[mif;awGudkvnf; olutxifao;w,f/ olu
tpnf;ta0;wpfckrSm usKyfwkdUocifvufa[mif;awGudk ausmif;om;uav;awG avmufrS
pnf;urf;r&Sdbl;
bmnmeJu a0zefw,fqdkr[kwfvm;}}
]]wpfaeUawmh wkdU&efukefpD&ifpk wkdUArmtpnf;t&kH;taeeJU olUudk ta&;,l&rSmyJ/
'ghxuf
t*Fvdyftxufwef; ynmwwfocifawGcsif;twlwl ocifoef;xGe;fwpfa,mufuawmh
tawmfom;yJ?
aygif;oif;qufqHa&;aumif; w,f? tvkyfvnf;odyfvkyfwmyJ}}
]][kwfw,f ocifoef;xGef;u aygif;oif;qufqHa&;aumif;w,f? [dkvlawGvdk
bkaumifr[kwfbl;/ uJ
a&wm&Snfvrf;xJ 0ifMuOD;pdkU&JU? ocifrBuD;roef;Muu 'DaeUnpm0ifpm;zkdU
zdwfxm;wf,?
ocifzkd;xdefvnf; vkdufcJUAsm}}
]]aumif;wmayghav? ck qmcsdefyJ ocifpdef;armif&JU}}
ocifvufa[mif;rsm;jzpfaom ocifzkd;xdefESifh ocifpdefarmifwkdUonf ocifrBuD;
roef;MunftdrfodkU
npmpm;&ef b,fbufcsKd;Muavonf/ uRefawmfwkdUum;
a&SUodkUwnfhwnfhavQmufcJUMuav\/
]]b,fhES,fhudkat;aiG Mum;vkdufvm;? ocifa[mif;BuD;awG&Ju oabmxm;u
raumif;vSbl;As}}
]]Mum;wJUtwdkif;yJ udkwifxGef;? olwdkUu udk,fwdkUaumvdyfausmif;xGuf
ocifopfawGudk
txifao;aeMuw,f}}
]]txifao;&kHrubl;? rvkdvm;Mubl;? aoG;opfom;opfavmif;vkdU
tm;aumif;vmw,fvkdU r,lqbJ
udkBuD;EkwkdUvlpk A[dktvkyftrIaqmif0ifwm udkyJ rSm;w,fxifaeMuw,f}}
pum;p&Smajymavawmhonf/
]]tefwDHU nDrudkrsm; rif;wdkUodrvm;rqkdEdkifbl;}}
]]b,folygvJ tefwD}}
]]a'gufwmwifwifvS qdkwmayghuJGU}}
]]aMomf emrnfawmh Mum;zl;ygw,fcifAsm? tJ'g nDrt&if;vm;}}
]][kwfw,f nDrt&if;yJ? tefwDwkdUrSm nDtpfrig;a,muf&Sdw,f? olu ti,fqkH;/
wifwifNyD;awmhtefwD?
tefwDHUtxufrSmawmh 3a,muf? tm;vkH;tpfrawGcsnf;yJ/ EdkUrif;emrnfu
b,fvkdac:ovJ}}
]]uRefawmfhemrnfu wifxGef;vdkUac:ygw,f}}
odkUjzifh udk,fhtaMumif; olUtaMumif;ar;jref;pkHprf;NyD; &if;ESdD;oGm;Muay awmhonf/
a'gufwmwifwifvSum; tawmfyifxif&Sm;aom q&m0efrBuD;wpfOD; jzpfayonf/
a'gufwma':apmq?
a'gufwma':&ifar? a':cifcifBuD;? a':jrpdefpaom acwfynmwwftrsKd;orD;rsm;
xifay:vmonfhaemufydkif;wGif txl;xif&Sm;vmaomtrsKd;orD;
ynmwwfwpfOD;taMumif;udk
azmfjyygqdkvQif a'gufwmwifwifvSudkyif OD;pGm owd&rdMuayvdrfhrnf/
a'gufwmwifwifvSwdkU nDtpfig;OD;rSm tm;vkH;tysKdBuD;awGomjzpf\/ olwdkU\
zcifppfuJBuD;uG,fvGefonfrSm MumavNyD/ rdcifBuD;um; ,ckwdkif&Sdae ao;\/
olwdkUonf
ywfuvdef;vrf; (ewfarmuf&dyfomvrf;)rSm aeMuavonf/
um;BuD;onf NcHus,fBuD;wpfckxJodkU xdk;0ifvkdufonf/ NcH0wGifum;
]a'gufwmwifwifvS}qdkaom
qdkif;bkwfuav;wpfckcsdwfxm;onf/ NcHBuD;xJwGif yifapmufBuD; cyfrsm;rsm;r&Sd/
yef;yifawGom aygonf/
Ak'o&PyifawG? ESif;qDyifawGESifh a'vD,myifrsm;udk txl;jyK
pdkufxm;[ef&Sdayonf/
pdrf;vef;pdkjynfaom jrufcif;rsm;rSm aumfaZmpdrf;rsm; cif;xm;ovdk&Sdayawmh\/
wdkufrSmwpfxyfwkdufuav;jzpfonf/ odkUaomf yg;yg;vTmvTmuav; r[kwf?
xkxnfaumif;aumif;ESifh
us,f0ef;aomwdkufjzpfonf/
ay:wDudk(qif0if)atmufrSm um;xdk;&yfvdkufavonf/ uRefawmfuyif um;udkzGifhNyD;
t&ifqif;um
ta':BuD;qif;Edkifatmif wHcg;udkudkifay;xm;vdkuf \/ ta':BuD;uNyKH;vsuf]]aeygapuG,f? '&dkifbmzGifhay;rSmaygh? uJ uJwufyg? a&SUuwuf}}
tkwfavSum;uav;udk wufMuonf/
wdkufxJ0ifaomwHcg;rBuD;rSm oHacgufwHcg;jzefUvsuf aomhcavmufESifh ydwfxm;av&m
rdef;uav;wpfa,mufu vmzGifhavonf/ rdef;uav;rSm rEav;ydk;vkHcsnf wpfywf&pf?
[efZm;yifeDtuswkdUjzifh oyf&yfpGm0wfqifxm; onf/ qHyifudk
wpfywfvQKdxkH;xm;onf/ rsufESmrSm
oeyfcg;a&usJ vdrf;xm;\/ touf&SLrSm;avmufatmif ysmysmovJ
wHcg;zGifhay;onfhtrlt&m?
uRefawmfwdkUtm; &dkaoudkif;&Idif;onfhtrlt&mrsm;aMumifhom tapcHruav; jzpfonf[k
,lq&awmhonf/
0ifvQif0ifcsif; {nfhcef;BuD;xJodkU 0ifrdonf/ 0ifvQif0ifcsif; a&SUwnfhwnfhwGif
acgif;aygif;jzLazmhvkH;EIwfcrf;arT;a&;a&;? odk&if;tuswdkUESifh udk,fwpfydkif;&dkufxm;aom
"mwfykHBuD;wpfykHudk
awGUjrif&avonf/ xkdvlBuD;\ ESmacgif;rSm]&}aumufaZmufxkd;wyfxm;onfESifh
wlonf/
em;&GufBuD;rsm;rSm txl;&Snfvsm;NyD; em;aygufBuD;rsm;udkvnf; awGUjrifEdkifonf/
]]tif;?oli,fi,fu
em;uyf0wf[efwl&JU? tJ'Dem;uyfBuD;[m ckolUorD; tysKdBuD;wpfa,mufa,mufqDrsm;
a&mufaeNyDvm;
rqkdEdkifbl;}}
xkdvlBuD;\"mwfykHatmufwGifum; bJGUESif;obifrSqif;vmNyD; &dkufxm;aom
rdef;rysKdwpfOD;\
"mwfykHudkjrif&onf/ a'gufjcmESifh 0wfvkHMum;rS yGifhvif;aeaomrsufESmrSm
Armqefaom
tvSudkaqmifojzifh xl;jcm;ae\/ ezl;rSm AsmygqHESifh Munfhaumif;rnfh ezl;rsKd;/
"mwfykHudk
aq;a&mifpkHxyf jc,fxm;onf/
uRefawmfu "mwfykHrsm;udk pdkufMunfhaepOf ta':BuD;uaemufrSaeNyD;]]tefwDwdkUazazbk&m;ykHaygh? atmufuykHuawmh tefwDhnDrwifwifvSav}}
]]a'gufwmwifwifvSu tcktoufb,favmuf&SdNyDvJ tefwD}}
]]35ESpfjynfhNyD? uJ uJ xkdifygOD;}}
ta':BuD;onf uRefawmfhtm;xdkifckdfif;NyD; b,fbufu tcef;wpfckxJ 0ifoGm;onf/
{nfhcef;xJwGif
qkdzmxdkifckHBuD;rsm;ESifh Budrfxkd;ukvm;xdkifrsm;&Sdav onf/ ab;eH&Hrsm;wGifum;
rdef;rBuD;rsm;\
uRefawmfoabmraygufbl;Asm}}
]]awmif;qdkcsuf&zdkU aphpyfwmaygh/ udk,fwkdUaphpyfwmudk *VKefarmifapm wdkU
twdkuftcHygwDu
oabmrusbl;/ bmjzpfvdkUvJqdkawmh olwdkUu wkdUawmif;qdkcsufudk barmfu
rvdkufavsmapcsifbl;?
'grSbarmfjyKwfusr,f vdkU wGufwmudk;/ wdkUu wkdUawmif;qdkcsuf&wmom vdk&if;?
b,foluay;ay;aygh/
wdkUu&mxl;vk,lzdkU? udk,fhygwDBuD;yGm;zdkUqdkwJU tacsmiform; EdkifiHa&;wGufudef;rsKd;eJU
vkyfaewmrSr[kwfbJ/ aphpyfa&;qdkwmu ppfwdkuf&if;vnf; vkyf&wmyJ?
b,ftcsufrSm
oabmwloGm;&r,fqdkwmrSom uGmwmudk;}}
]]a'gufwmbarmfu axmifxJvmw,fqdkawmh cifAsm;wdkUaewJU wef;vsm;xd
vmovm;}}
]]rvmygbl;? olu axmifydkif&kH;cef;xJrSm aew,f? NyD;awmh udk,fwdkUudk ac:awGUw,f}}
]]olu bmawGajymovJAs}}
]]olajymwmawG csKH;Munfhvdkuf&if tck ausmif;om;awG&JU awmif;qdkcsufawGudk
tjynfht0olrvdkufavsmEdkifwJUtaMumif;? (Law and Order)eJU ywfouf&if
bk&ifcHuom tmPmydkifwJUtaMumif;?
zrf;qD;xm;wJU EdkifiHa&;orm;awGudk bk&ifcHoabmrwlbJ rvTwfEdkif?
zdESdyfcsKyfcs,frIOya'awG olr&kyfodrf;Edkifbl;qdkwJUtaMumif;awG oluajymw,f/
t*Fvdyfudk
olvnf;tvdkr&Sdygbl;? 91XmetkyfcsKyfa&;udk olvnf;rBudKufbl;vdkUajymao; w,f?
'DawmhxGufvdkuf&if a&SUavQmufNyD; EdkifiHa&; ajE&& vkyfoGm;Edkifw,f/
cifAsm;u &mxl;pGefUvTwfEdkifw,fqdkwJU owd&Sd&if uRefawmfwdkU[m
wdkif;jynfbufuvlawGygvdkU wpmpmatmfaewJU twkduftcH*dkPf;u
trwfrsm;[mvnf;
&mxl;,lEdkifzkdU odyfcJ,Of;oGm;rSmyJ/ 'DaemuftJ'Dvkd toHukef[pfaeMuwJU
trwfrsm;&mxl;r,lEdkifatmifvnf; usKyfwdkUqufNyD; BudK;pm;r,fvkdU
udk,fwkdUuajymMuw,f/ 'gayrJUa'gufwmbarmfu olxGuf&if twkduftcHtrwfawG
wuf,lrSmyJvdkUomajymaew,f/ NyD;awmh olut*FvdyfawGudkcszdkU
tcsdefrusao;bl;wJU? ppfjzpfvmawmhr,fwJU/ tJ'DhppftwGif;usawmh
csufaumif;&rSmygwJU? acgif;at;at;xm;NyD; tcGifhaumif;udkapmifhMuprf;ygwJU/ 'DvdkeJUyJ
udk,fwdkUaphpyfa&;[m NyD;wmygyJ/ oluvnf; olajymcsif&majym? udk,fwkdUuvnf;
udk,fwdkUajymcsif&majym}}
]]bmrS awmif;qdkcsufawG r&bl;ayghaemf}}
uRefawmfESpfvdkoabmusaom t&nftcsif;rsm;&Sdyg\/
olUpmrsm;udkuRefawmfav;pm;pGmzwfyg\/
odkUaomf olonf olUudk,fol txiftawmfBuD;onfjzpf&m xdktcsufudk
uRefawmfrBudKuf/ 4if;jyif
bkawmjcif;udk wrifvkyfaeonf[k xifonf/ olrsm;tm; ypfypfcgcg
ajymqkda0zefjcif;rSm emrnfBuD;vdk
wrifvkyfaeovm;[k vnf;xifrdayonf/
]]'gjzifh cifAsm;qkdcsifwJU wkd;wufaom pmayqdkwmu b,fvkd[mvJAs}}
uRefawmfu aighawmhawmhar;vdkufonf/
]]udk,fhvl? udk,fa&;wJU ocifudk,fawmfrIdif; twKywdzwfzl;w,fr[kwf vm;/
tJ'DxJrSmygwJU ed'gef;[m
wkd;wufaom pmaytaMumif;ayghuG}}
]]zwfzl;om;yJ tJ'DhtxJu ed'gef;vnf; tBudrfBudrfzwfzl;w,f/ ed'gef;ppcsif;
a&S;twdwfArmpmay[m
udk,fydkifOmPfeJUwDxGifzefwD;rI acgif;yg;w,fvdkU a0zefw,fav}}
]][kwfw,fav? ZmwfuGuf Zmwfvrf;eJU ywfoufNyD; udk,fydkifOmPfeJU
wDxGifzefwD;rIacgif;yg;w,f?
taMumif;t&meJU ywfoufNyD; udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;rIacgif;yg;w,f/
Ak'bmom usrf;*efrSmygwJU
ZmwfawmfBuD;awG? edygwfawGu &SdNyD;jzpfaeawmh udk,fydkifOmPfeJU wDxGifzefwD;zdkUrS
rvdkbJ[mudk;/
odkUayr,fh tJ'Dtydkif;udkxm;vdkufOd;? ed'gef;tv,fydkif;eJU aemufydkif;rSm
wkd;wufaompmayeJU ywfoufNyD;
&Sif;vif;csufawGygw,f}}
uRefawmfwkdUonf tif;vsm;ausmif;aqmifa&SUodkU a&mufvmMuonf/
ausmif;aqmifBuD;um;
wdwfqdwfae\/ txJu tNrD;udkvkyfvJUvkyfvD [efcsDjyaeaom Muufrrsm;vnf;r&Sd/
tjyifu
uawmfuawmfESifhatmfjrnfum &pfoD&pfoDvkyfaeMuaom Muufzrsm;vnf;r&SdMu/
ausmif;aqmifa&SUu
uHUaumfESifh r&ef;yifrsm;atmufwGif t&Gufajcmufrsm;onfomvQif vGwfvyfaysmfyg;pGm
wkd;a0SUupm;aeMuavonf/ uRefawmfonf rjrihfOD;tm; uGufceJowd&rdavonf/
ajcmufaoGUaeaom
tif;vsm;aqmifBuD;udk MunfhNyD;vGrf;qGwfaerdonf/
b,folUrSvnf; rajymeJUaemf}}
]]pdwfcsygAsm}}
xdktwGif; uRefawmfwdkUtzGJUodkUvnf; vltrsm;a&mufvmavonf/
rpwm0Jvfpfa&mufvmaomtcg wuodkvfpma&;q&mwpfOD;jzpfaom udkndKjru
y&dowfESifhwpfa,mufpDvkduf rdwfqufay;avonf/
rpwm0Jvfpfonf uRefawmfwdkUpm;yGJqDodkU a&mufrvmao;rD ai;arQmfMunfh&if;
uRefawmfu
udkodef;aztm;]]1936ckESpfwkef;uawmh udkndKjr[m oydwfarSmuf acgif;aqmifwpfa,mufaemf? ckawmh
olrygyguvm;}}
]]at; 'Daumifu ausmif;om;awG EdkifiHa&;rvkyf&qdkwJu a<u;aMumfoHatmfNyD;
ab;rSmxdkifaew,f}}
]]olu bdvyfoGm;NyD; owif;pmynmoifzkdU oabFmapmifhaew,f r[kwfvm;}}
]]tif; [kwfw,f}}
]]cifAsm;vnf; bdvyfowif;pmynmawmfoif avQmufao;w,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,f 'DudpawGrSm igu udk,fhoabmeJUrpDrHygbl;uGm/ ppDpOfwkef;u
udk,fawmifrodbl;?
udkEkoabmygyJ? igtdEd,oGm;wmvnf; udkEkuoGm;zdkU aumif;w,fqdkvdkUoGm;wmyJ/
wpfcg
ckwpfacguftdEd,jyef uvmawmh trfat bDt,fvfbJGUawG rvdkcsifygeJUwJU? tdEd,rSm
2ESpfae&
awmfa&mayghwJU? bdvyfoGm;&atmif ola'gufwmbarmfudk ajymqdkNyD;NyDwJU?
EdkifiHjcm;a&mufwJU A[kokw
vdkuf&if;yJwJU? 'geJU igvnf;oabmwlNyD; owif;pmynmawmfoif avQmufwmyJ/
aemufusawmh ukvm;
Arm t"du&kPf;udpawG? ckta&;awmfykHawGay:vmawmh udkEkuyJ rif;bdvyfoGm;zdkU
[m
*&kpdkufraeeJUawmhwJU? vkyfp&m&SdwmawG vkyf&r,fwJU? 'gvnf;rSefwmyJ? 'DtcsdefrSm
nGefUaygif;tpdk;&udk
rqefUusif&if igwdkU[m wkdif;jynfopmazmufwmeJU twlwlyJ}}
]]cifAsm; 'Davmufawmif udkBuD;Ekpum;udk em;axmifvsufeJU [dknwkef;uawmh
bmhaMumifh olUudk
bkrIwfaewmvJ}}
]]tJ'guawmh EdkifiHa&; t,ltquGJvJGrIudk;uG}}
xdktwGif; rpwm 0Jvfpf uRefawmfwdkU pm;yJGodkUa&mufvmavonf/
uRefawmfu rsufESmopf&if;]]aumif;om;yJ}}
rsufESmudkqyfjymwdkuf? a&ESifh0oGm;atmif opfNyD;aomtcg udk<u,fu]]rif; 0ifeDvnf; vufxyfawmhrvdkUwJUarmif}}
]][kwfvm; b,foleJUwJUvJ}}
]]tjrwfawmfaMu; 0efaxmufqkdvm; bmqdkvm;? aumif;aumif;awmif rodygbl;/
'gayrJU ckcsufcsif;awmh
[kwfr,frxifygbl;? oBuFeftNyD;avmufrS xifyg&JU}}
]][kwfvm;? aumif;om;yJ}}
uRefawmfum;wu,fyif 0ifeDazac: cifoef;0if;ESifhywfouf twG,f
twmuif;aeayNyD/ uRefawmfESifh
0ifeDrSm b0csif; vkH;0jcm;em;aeMuavNyD/ ta&;awmfykHrwdkifrDwkef;uom
owif;rsKd;Mum;&ygu
ESajrmjcif;rjzpfawmif rcrcsdrcHom jzpfrdayvdrhfrnf/ ckawmh enf;enf;uav;rQ
rwkefvIyfaompdwf
udkxm;Edkifonf/ opfyifjrifhxdyfzsm;ay:0,f qGwfzsef;aeMuaom 0ifcgeD;aerif; \
a&mifjcnfeDrsm;udk
wpfcsufarmhMunfhvdkufNyD;aemuf a&wzGrf;zGrf;avmif; csKd;aeawmhonf/
a&rdk;csKd; t0wfvJNyD;aemuf udk<u,fESifhtwl tif;pdefvrf;rBuD;ay:odkU
xGufcJUMuavonf/
]]qHyifnSyfqdkif t&if0ifcsifw,fAsm}}
udk<u,fu uRefawmfhacgif;udk apmifharmh MunhfNyD;]]aumif;om;yJ? qHyifrnSyfwm b,favmufrsm;MumNyDvJ &SnfvSygyaumvm;}}
]]b,favmufMumNyDvJ rrSwfrdygbl;Asm? rtm;wmeJU rnSyfrdbl;}}
]]at; rif;wdkUausmif;om;awG 'DavmufvkyfMuvdkUvnf;
acG;rom;nGefUaygif;tpdk;&jyKwfuswmyJuG? tif;
aemufwpfaumif rwufEdkif atmif EIwfoD;&dkufcsKd;&OD;r,faemf}}
uRefawmfum; bmrQrajym/ ]urm&Gwf wkdUArmqHoXme}[k qdkif;bkwfwyf xm;aom
qdkifwGif;odkU0ifoGm;avonf/ qdkifrSm ukvm;Armt"du&kPf;NyD;rS
ay:xGufvmaomqHyifnSyfqdkifjzpfavonf/ qdkifrS rSefpDa&TcsabmifBuD;rsm;
wyfxm;aom
udk,fvkH;ay:rSefBuD;ESpfcsyfrSm wkdUArmpD;yGm;jrifhwifa&;udk tm;ay;aomtm;jzifh
wyfwGif;ausmif;q&mawmfu
pGefUBuJxm;aom rSefBuD;rsm; jzpfavonf/ qdkif&SifudkbusL;onf rD;pmwGif
rD;pJGcgpjzpfaom
vufqJG"mwfrD;udk avxdk;vsuf&Sd\/
udkbusL;onf ,cifu ukvm;ydkif qHoqdkifwpfqdkifrSm ulnDa&mif;cs& aom vcpm;
ta&mif;orm;jzpfcJU\/ ,ck olUqdkifrSm qHyifnSyfckH ESpfckH&Sd&m wpfckHwGif
udk,fwdkifnSyf? tjcm;wpfckHRsm
vliSm;xm;avonf/ nydkif;wGif vliSm;r&Sdawmhacs/ "mwfrD;avxdk;aeaom
udkbusL;onf
uRefawmfwdkUtm; armhrMunfhtm;/ rD;rSmvnf; awmfawmfESifh avrvdkufEdkifao;/
uRefawmfonf
qHyifnSyfcHkwpfckHrSm 0ifxdkifNyD; Nidrfaevdkuf\/ udk<u,fu cPrQ udkbusL;tay:rS
rkd;MunfhaeNyD]]uJz,fprf; ocifbusL;? udk,fvkyfprf;r,f}}
ocifbusL;onf acR;jzifh0if;aeaom rsufESmudk armhMunfhNyD;]]aMomf ocif<u,fwdkUvm;? uJ-vkyfprf;ygOD;Asm? "mwfrD;u acs;cPcP
ydwfwwfw,f}}
udkbusL;onf z,fay;NyD; xvdkufonf/ olonft&yf&SnfNyD; ydefyg;yg; jzpfonf/
qHyifudkatmifausmfudkAdkvfaunSyfxm;&m olU&kyfolU&nfESifh rsm;pGm
tqifrajyjzpfaeayonf/
udkbusL;onf twefMum acR;okwfaeNyD;aemuf uRefawmfhbufvSnfhvdkufonf/
]]aMomf ocifwifxGef;ygvm;? tdrfjyefrtdyfwmMumNyDqkd? b,fwkef;u jyefvmovJ}}
]]ckeifuyJ}}
udk<u,fum; "mwfrD;udk tyfESifhqGNyD; avudk zGifhvdkufydwfvdkufvkyfae&m rSefBuD;rsm;rSm
vQyfppfypfaeovdk
jzpfaeMuonf/ udkbusL;u uRefawmfhtem; uyfvmNyD;]]bk&ifcHu OD;bazeJU OD;ykudk ac:NyD; tpdk;&zGJUzkdU ajymw,fqkd r[kwfvm;}}
uRefawmfu rcsdNyKH;NyHK;NyD; olUtm;pdkufom Munfhaeonf/
]]OD;ykuawmh tpdk;&tzJGUzJGUyghr,f? eef;&if;0efBuD;vkyfyghr,fvdkU uwday;vdkufNyDqdk
r[kwfvm;}}
]]Mum;wJUtwkdif;yJ}}
"mwfrD;um; udk<u,f\ vufcsufjzifh vkH;0vif;xdefoGm;avNyD/
]]ocifwifxGef;wkdUausmif;om;awGu trwfawG &mxl;r,lEdkifatmif vkyfr,fqdk
r[kwfvm;}}
]]uJ- uRefawmfhqHyif nSyfay;prf;ygOD;}}
udkbusL;onf tHqGJudkzGifh qHyifnSyfud&d,mwefqmyvmrsm;udk xkwfaeonf/
udk<u,fu "mwfrD;udk
csdwfrSm qGJxm;vdkufonf/ NyD;awmh udk<u,fu udkbusL;bufodkU-
t&dk;aMuaMu?
wkdUajy wkdUajr?
acwfaqG;udk ajymif;jyef?
wufacwfudk pDrH?
wkd;wufatmif pdwfoef?
nDapaemf?
ppf&Jarmf?
csDwufMupdkU aysmfaysmf/
b,fnmb,fnm/
Armajy igwkdUajy?
Armajr igwkdUajr?
cifcifrifrif trsKd;apmifhMu?
b,fnm b,fnm?
(onfcsdefcg) Armajy
ZmwdaoG; ta&mifwifap?
Armqdk *dkPf;uPpdwf aysmufzkdU awmfNyDav/ /
uRefawmfwkdUonf csDwufoGm;aom vuf&kH;wyfom;rsm;udk ai;Munhfusef&pfpOf
udk<u,fu
uRefawmfhvufarmif;udk udkifvdkufNyD;]]Mum;vm;? vlwdkif;udk csDwufMupdkUvdkU ac:aewkef; rif;wdkUu aemufqkwfr,frsm;
rBuHeJUaemf}}[k
owday;avonf/ /
37
xdk;csifaomqif aemufwpfvSrf;qkwf
t'DtawmtwGif; okH;av;&uf uRefawmfwkdU ausmif;om;rsm;twGuf &ifwzdkzdkESifh
aeMuaom
&ufrsm;jzpfonf/ wpfckckudk rqkH;jzwfbJr&/ bmyJjzpfjzpf ZGwfESpf a&SUudkom
csDwufrnfavm/
xdk;csifaomqif aemufwpfvSrf;qkwfqkdaom pum;uJUodkU tcsdefaumif;?
tcGifhaumif;udk
apmifh&if;aemufodkU wpfvSrf;qkwfrnfavm/
pdwf"mwftm;jzifhqdkvQif ta&;awmfykHBuD; a&SUqufcsDwufa&;wGifom
tcsdefcGifnSmomaeonf/
odkUaomf tajctaetjzpftysufrsm;u aemufrqkwfvQif rjzpf/
pdwf"mwfESifh tajctaetwdkuftcHjzpfaeMuavonf/ tpmtiwfcH wkdufyGJuwnf;u
vTifhaeavonf/
]]apmif;awmfod*Fg at;at;nSif;nSif;/ jrnfoHomvS rSef&mwGif;? xHaygif;aw
wsmoGif;? omjcif; omjcif;?
vGefom,mpG wD;bJGUvufoHrSm? yef;yGm;yef;yGm;? a0qmqm? a&Tvuf&dk;i,f wkd;udE&m?
vufoH vufoH
vufoH &Sdefjyif;? omwnfhombdjcif;i,fESifh? okH;,H oef;acgifwGif;ayrdkU? wHrTmwH&Snf
nSif;ygvdkU
apmif;rif;yOodefavwnfhrS apmif;rif; yOodef}}
rcifopfonf oDcsif;qkH;aomfvnf; twD;r&yf? tjcm;BudK;oHrsm;udk qufaeavonf/
rsufESmudkapmif;ay:wGif ikHUxm;NyD; wpfudk,fvkH;rSm tm&kH[lorQudk apmif;BudK;ESifh
vufacsmif;uav;rsm;qDodkU vTwfxm;[ef &Sdayonf/
uRefawmfwdkUwpfawG a,muf,ufcwfaecsdefwGif rcifopfum; Nidrf;at;oufom
&SdvSay\/
trsm;wumu a<u;aMumfoHawG atmfaeMucdkuf rcifopfu Nidrfhanmif;aom
apmif;oHESifh
csKdat;nifomaom BudK;oDcsif;oHwkdU wGif epfjrKyfvsuf&Sd\/ uRefawmfonf
&kwfw&ufawmh
rcifopftm;tHUMord\/ okdUaomfawG;Munfhawmh tHUMop&mr[kwfyg/
uRefawmfonfvnf; urm&GwfoGm;
yef;rsm;tMum;wGif vdyfjymuav;rsm;ESifhtwl 0JysHaecJUonf/ waygif;v\
naecif;tvSwGif
epfjrKyfaecJUonf/ vxufjcrf;ay:pD; aumif;uifjym vJUvJUwGifvGifhaecJUao;onf/
rtHUMo&kHruao;?
rcifopfESifh uRefawmfonf OmOfwlonf? 0goemwlonf[kyif atmufarhrdao;\/
]]wufoGm;av? wufoGm;? [JU-opfopf {nhfonfvmaew,f}}
[laom rdef;rBuD;\ us,favmifaomtoHonf avSum;ajc&if;rS tay:odkU
wufvmav&m uRefawmfhrSm
'dwfceJyifjzpfoGm;awmh\/ onfawmhrS rcifopfvnf; uRefawmfhbufodkU
Munhfvdkufavonf/
tHUMooGm;aom rsufESmrSm cPtwGif;csKdoGm;onf/ odkUaomfNyKH;om EIwfqufNyD;
vufuawmh
BudK;NyD;atmif qufwD;aeay\/
uRefawmfonf ukvm;xdkifwpfvkH;wGif 0ifxdkifvkdufonf/ wD;NyD;onfhwdkif atmif
olUrsufESmav;udkwpdrfhpdrfh Munfhaevdkufonf/ rsufESmay:wGif xif;ceJ 0if;yvmaom
tNyKH;onf
uRefawmfhpum;rsm;udk ydwfypfvdkufygavonf/
*VKef *VKef OD;apm OD;apm
vdrfwm vdrfwm olyJ olyJ/
tkyfcsKyfa&; tkyfcsKyfa&;
wdkufzsufMu wkdufzsufMu/
OD;apmvdrfwm olUtBuH
igwdkUrcH bmxifvdkUvJ/
&mxl;i,fwJU armif*VKef
tBuHukefvkdU *VKefqm;csuf/
oHNydKifatmfMuNyD;aemuf trsKd;orD;wpfa,mufu ]]*VKef&SufzG,f}}[k [pfvkdufonf/
tjcm;wpfa,mufu
]]v'&SufzG,f}}[k atmfaomtcg tjcm;wpfa,mufu ]]ESHjynfpkwf&SufzG,f}}[k
[pfjyefavonf/
rcifopfonf jywif;aygufqDodkU oGm;Munfh&if;]]a[m-ararwkdU jyefvmMuNyD}}
uRefawmfum; xdkifNrJomxdkifaeonf/ tcsKdUtrsKd;orD;rsm; bwfpfum;ay:rS
qif;MuoHudk Mum;&onf/
atmufxyfwGif uRefawmfawGUcJU &aom rdef;rBuD;ESifh bwfpfum;ay:rS
rdef;rBuD;wpfa,muf tjyeftvSef
atmfus,f[pfus,f pum;ajymMuoHudkvnf; Mum;vdkuf&ayonf/
rdef;rBuD;]]b,fhES,fvJa[h? *VKeftdrfa&mufcJUMu&JUvm;}}
]]a&mufvnf;a&mufcJUyg? a<u;aMumfoHawGvnf; atmfcJUygw,f&Sif}}
]]'gjzifh jyD;a&mayghat}}
]]rNyD;bl;trda&U? *VKeftdrfu aumifawGaumifrawGu vSefjyvdkufMu w,f/ wkdUu
*VKefom
t&Sufr&Sdbl;xifw,f? ckawmh oif;wkdUwpfrsKd;vkH; wpfaqGvkH;t&Sufudkr&Sdwmudk;
trd&JU}}
xkdUaemuf bwfpfum;xGufoGm;avonf/ rMumrDyif a':nGefUonf
tay:okdUwufvmavonf/
uRefawmfu rwfwwf&yfNyD; qD;BudKaeonf/
]]aMomf armifwifxGe;f? a&mufaewmMumNyDvm;}}
]]odyfrMumao;ygbl; a':a':}}
]]xdkifyguG,f xdkifyg? opfopfa& ararhudk a&wpfcGufay;prf;uG,f}}
]]vm;&Id;ESifhcsKHuif;av,mOfysH tNrJoGm;awmhrnf}}
rcifopfuav;[m i,fayr,fh vdrmw,f/ rsKd;cspfpdwf&Sdw,f/
]]*syef BuKH;0g;oHudkzwfyg}}
rcifopfuav;[m uAsm*DwrSm t&G,feJUrvdkufatmif awmfw,f/
]]*syefwdkif;owif;pmudkzwfyg? ta&SUtm&StaMumif;em;vnfyg}}
owif;pmudk&ifbwfay: csxm;vdkufonf/
rcifopf? w&kwf? *syef? rcifopf? z&efudk? csdefbmvdef? rcifopf? rsufpdxJrSm
axG;vkH;&pfywfay:aeonf/
tdyfaysmfoGm;vdkufonfrSm reuf5em&DcGJavmuf udkxGef;&SdefvmEId;rSEdk;awmh onf/
]]udkvSa&TwdkU jyefvmMuNyDvm;}}
udkxGef;&Sdef\rsufESmrSm tqDawG 0if;aeonf/ rsufwGif;vnf;
tenf;i,fa[mufaeykH&onf/
]]MumvSNyD jyefa&mufwm}}
]]bmawG&cJUMuovJ? tajctaeb,fvdkaeovJ}}
udkxGef;&Sdefonf olUxufxJu pm&GufawGudk uRefawmfhtm;ay;&if;]]tJ'gawGyJ/ udk,fwkdUraeUnu 2em&DrSmrS tpnf;ta0;vkyf&w,f/ udkvSa&T?
udkodef;atmif? udkat;ausmf?
udkpdk;armif? udkausmfjrifh? udkaomif;cif? udkbpH? NrdKUrudkoef;wifeJU
udk,fwkdUwufMuw,f/
wdkUzdwfMum;csuft& tjyifuwufwJU vlawGuawmh ocifEk? ocifatmifqef;?
ocifodef;az?
udkausmfNidrf;eJU udkcspfwdkUjzpfw,f/ udkvSa&TwkdUvlpku eef;&if;0efOD;ykeJU
aphpyfaqG;aEG;csuf
oabmwlnDcsufrsm;udk wifjyMuw,f/ wpfnvkH; aqG;aEG;NyD; vufcHMuzkdU
qkH;jzwfw,f/ ckyJ
tpnf;ta0;NyD;w,f}}
]]oydwfvSefzkdU qkH;jzwfNyD;NyDvm;}}
]]tif;? qkH;jzwfNyD;NyD/ tJ'gawGudk udk,fhvl vufESdyfpuf vkyfay;OD;rSyJ/ csufcsif;
owif;pmwdkufawGudk
ydkU&r,f? [kwfvm;}}
pm&Gufrsm;udk,l [dkvSefonfvSef tay:,HvQHMunfh&if; uRefawmfu]][kwfNyDav vkyfwmaygh}}
]]udk,fawmh tdyfvdkufOD;r,f}}
udkxGef;&Sdefonf uRefawmfhacgif;tkH;udkyg olUtdyf&mokdU ,loGm;NyD; acgif;tkH;
2vkH;Mum;rSm acgif;udkxm;
wapmif;acGum tdyfaeavonf/
oydwfvSefvdkufNyD/
uRefawmfonf owif;udk tNidrfraeEdkifatmif apmifhaecJUaomfvnf; Mum;&awmh
rtHUMo?
arQmfvifhaeNyDjzpfonf/ 0rf;vnf;rom 0rf;vnf;renf;/
awmif;qkdcsufawGaum tNidrfraeEdkifatmif apmifhaecJUaomfvn;f Mum;&awmh rtHUMo?
arQmfvifhaeNyDjzpfonf/ 0rf;vnf;rom? 0rf;vnf;renf;/
awmif;qdkcsufawGaum b,fhavmuf&vdkU b,fhavmufr&ovJ/ OD;yktpdk;&eJU
uRefawmfwdkUacgif;aqmifawG
bmawGrsm; oabmwlnDcJUMuovJ/
uRefawmfonf tcef;xJrS pBuFodkUxGufcJUNyD; pBuFwHwdkif;ay:wGif vufydkuf tjyifodkU
ai;Munfhaeonf/
jrif;NydKifuGif;a[mif;BuD;xJwGif jrLawGqdkif;aeonf/ aerif;um; rxGufao;/
ta&SUaumif;uifrSm
ESif;qDa&mif pdkUaeonf/ a&Twd*kHapwDawmfBuD;um; jrLrsm;Mum;wGif *Grf;EkvTmMum;u
a&TawmifBuD;vdkwnfaeavonf/ iSufrsm;onf O'[dkysHoef;&if; eHeufoDcsif;rsm;
usL;&ifhaeMu\/
OMowGefoHonf &ifwGif;rSm pdrfhoGm;atmif om,mat;jronf/
ausmif;ydwfcsdefygwum;/
odkUaomf ausmif;awGudk oydwfvSefvkdufayNyD/
twefMumeHeufcif;tvSudk eHeufcif;avnif;ESifhwuG &SL&IdufNyD;aemuf oufjyif;cs
&ifav;rIudk
ayghapNyD; wdkufyf&dkuf&rnfh pm&Gufrsm;udk zwfvdkufonf/
NrdKUrdNrdKUzrsm;ESifh tpdk;&rif;wdkUonf ausmif;om;rsm;udpESifhywfouf
atmufygtcsufrsm;udk
oabmwlnDMuNyDjzpfaMumif;/
jrefrmEdkifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm; or*toif;u 4if;wdkU vufatmuf&Sd
ausmif;om;tm;vkH;udk
atmufygtcsuftvufrsm;udkvdkufem ap&rnf/
(u) w&m;Oya'ESifh qefUusifaomtrIrsm;udk jyKvkyfjcif;rSjzpfap? tm;ay;jcif;rSjzpfap?
a&SmifMuOfMu&rnf/
(c) ,ck vuf&Sdwuodkvfausmif;ESifh pmoifausmif;oydwfarSmufjcif;rsm;
udk&yfpJ&rnf/
tpdk;&uatmufygtwdkfif;aqmif&GufrnfjzpfaMumif;/
1/ tpdk;&udk tMunfndKysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif;?
tMurf;jyKvkyfatmifvIHUaqmfay;jcif;yg0ifaom trIrsm;rSwpfyg;,ckvuf&Sd
qlyloydwfarSmufrIESifh
ywfouf zrf;qD;jcif;? odkUr[kwf ppfaMumpD&if tjypf'Pfay;jcif;cH&aom
wynfhausmif;om;rsm;tm;
vTwfrnf/
tpdk;&tm; tMunfndKysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif; tMurf;jyKvkyfap&ef
vIHUaqmfay;jcif;rsm; ryg0ifonfh trIrsm;ESifh pyfvsOf; w&m;&kH;awmfwGif
tppfaq;cHae&olwdkUtwGufrSm
tpdk;&rif;wdkUu pD&ifpke,f &mZ0wfw&m;olBuD;tm; qdkif&mtrIvdkuf
a&SUaeESifhwdkifyif
trIudk&kyfodrf;cGifhjyK&ef oifhroifhudk pOf;pm;&eftwGuf ajymMum;vdrfhrnf/ tcsuf
w&m;Oya't&
w&m;&kH;awmfu qkH;jzwfonfhtwdkif;wnfrnf/
2/ ,aeUrwdkifrD vuf&Sd pmoifausmif;ESifh wuodkvfausmif;oydwf
arSmufjcif;rsm;ESifhywfouf
usL;vGefMuaomtrIrsm;twGuf usL;vGefonfh trIonf tMurf;jzpfap?
&mZ0wfrIjzpfap? rusL;vGefvQif
wynfhausmif;om;rsm;tm; ausmif;pnf;urf;t& ta&;,lvdrfhrnf r[kwfacs/
4/ ausmif;pm;ar;yGJESifhywfouf ,ckvuf&Sd oydwfudk vSefNyD;aemuf
tenf;qkH;okHvcGmaemufxyf
pmar;yJGrsm;usify;vdrfhrnf/ 4if;pmar;yGJtwGuf 0ifcrsm;rSm pmar;yGJ0ifonfh
ausmif;om;ajzqkdrnfh
bmom&yftwGuf tcsKd;usay;&vdrfhrnf/ wuodkvfausmif;pmar;yGJtwGufvnf;
xkdenf;twl ta&;,l&ef
tpdk;&u qdkif&modkU axmufcHtBuHay;vdrfhrnf/
5/ 1938-ckESpf? 'DZifbmv 20&ufaeUwGif twGif;0efrsm;&kH;teD;
ykvdyfrsm;ESifhausmif;om;rsm;jzpfyGm;onfhudptwGuf pkHprf;a&;aumfrwDBuD;
wpfckcefUxm;vdrfhrnf/
4if;tzGJU tpdk;&t&m&Sd r[kwfaom yk*dKvfrsm; ydkrkdyg0ifvdrfhrnf/
(ykH) armifyk? eef;&if;0efBuD;
26-2-39
(ykH) OD;oGif? NrdKUrdNrdKUztzJGU OuX
26-2-39
(ykH) vSa&T? jrefrmEdkifiHvkH;qif&m
ausmif;om;rsm;or*toif;
26-2-39
]txufygvufrSwfxdk;aom pmwrf;udk xyfrH t"dym,frsm; ay:vGifatmif
&Sif;vif;jyaomtcg
atmufygtpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk axmufxm; em;vnfMu&rnfjzpfaMumif;}[k
qkdum 23&uf?
25&ufaeUu tpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk azmfjyxm;avonf/
xkdrSwfwrf;rsm;wGif ausmif;om;rsm;onf rauseyfaom tcsufrsm;udk awmif;qdk\/
&oifhaomtcsdefwGif
r& tMurf;rzufbJ tEkoufoufjzifh oydwfarSmufcJUaomf? odkUr[kwf
oydwfwm;cJUaomf rw&m;[k
rqdkEdkifaMumif;/ ]tpdk;&tm; tMunfndKysufrI}qkdaom pum;ygaomfvnf;
tMunfndKysufrIESifh
tMurf;zufrIwkdUjzifh zrf;qD;jcif;? ppfaq;jcif;? tjypfay;jcif;cH&aom trIwpfckrQ
r&SdaMumif;/
bk&ifcH\wpfcsufvTwf &efukefNrdKUvwfwavmvkHNcKHa&;Oya'ESifh
tjcm;jynfolUvGwfvyfrIudk csKyfcs,faom?
Oya'rsm;udkjyef &kyfodrf;&ef tpdk;&tzGJUu bk&ifcHtm; wkdufwGef;rnfjzpfaMumif;/
4if;tjyif
wpfjynfvkH;wGif yk'fr(107)? (108)? (144) ykvdyfOya'ESifh
bk&ifcHwpfcsufvTwfOya'rsm;t& w&m;pGJcH&
tjypf'Pfay;cH&aom ausmif;om;r[kwfolrsm;tm; ausmif;om;rsm;enf;wl vTwfypf&ef
tpdk;&tzGJUu
bk&ifcHtm; wkdufwGef;rnfjzpf aMumif;? &efukefrEav;wkdU ykvdyfESifh ppfykvdyfwdkUu
wkwfESifh&dkufjcif;?
aoewfESifhypfjcif;paom udprsm;udk pkHprf;&efzJGUaom pkHprf;a&; aumfrwDrsm;wGif
ausmif;om;rsm;
auseyfaom [dkufuGwfw&m;olBuD;wpf a,mufudk xnfh&ef eef;&if;0efOD;yku
oabmwlaMumif;/
ausmif;om;rsm; ta&;ay:onfhaeUrSp trsKd;rsKd;aom tultnDay;ayaom
ausmif;q&m q&mrrsm;ESifh
ausmif;rsm;ay:wGif vkH;0tjypfr,lygaMumif; ponfrsm;ygavonf/
4if;jyif yk'fr144xkwfxm;aom NrdKUaygif; 16NrdKU&SdcJU&m aphpyfcsufjyK aom tcsdefwGif
3NrdKUrSmom
xkwfxm;onfjzpfNyD; usef3NrdKUwGif vlrsKd;a&;t"du&kPf;&Sdaeojzifh
r&kyfodrf;&jcif;jzpfaMumif;
OD;ykuajz&Sif; xm;avonf/
uRefawmfwdkU\ ausmif;om;rsm;onf a&eHajroydwfrsm;udk ulnD&efoGm;Mu
aomudkb[def;ESifh
udkAaqGwdkUtm; tpdk;&wdkUu zdESdyfcsKyfcs,f rIrsm;udk zDqefyGJ? tiftm;jyyGJrsm;
vkyfcJUonf/ oydwfarSmufcJU
Muonf/ jynfolwkdU\ vGwfvyfcGifhrsm; 'Drkdua&pD tcGifhta&;rsm;twGuf
wdkufyJG0ifcJUMu onf/
,ckxkdudprsm;wGiftpdk;&u tawmftwef tavQmfhay;&ef oabmwlnDcJUNyD
r[kwfygavm/ xkdUaMumifh
uRefawmfwkdU ausmif;om;acgif;aqmifrsm; oydwfvSef&ef qkH;jzwfjcif;onf
wu,fawmh
t&IH;ay;jcif;r[kwfyg/ xdkUaMumifhtrIaqmiftzGJU\ qkH;jzwfcsufudk uRefawmfhtaeESifh
auseyfpGm
vufcHayonf/
okdUaomf uRefawmfwkdUonf ]]tvkyform;? v,form;ESifh ausmif;om;wdkU aoG;pnf;NyD;
ta&;awmfykHBuD;
atmifjrifatmifvkyfMu}}
]]91Xme tkyfcsKyfa&; NzdKzsufMu}}
]]ArmhvGwfvyfa&; t&,lMu}}
paom aqmifyk'frsm;udk trsm;qkH; azmfxkwfxm;Muonf/
jynfolvlxkrsm;uvnf; uRefawmfwkdU\ ta&;awmfykHonf xkdaqmifyk'frsm;udk
csufcsif;
taumiftxnfazmfawmhrnf[k xifMuonf/ xdkUaMumifhtvkyform;
v,form;wkdUta&; rat;bJESifh ausmif;om;u cJGNyD; bmvdkU aphpyfat;Nidr;f&rnfvJ/
91Xme tkyfcsKyfa&;rysufbJ bmvdkU oydwfvSef&rSmvJ[laom ar;cGef;rsm;onf
ysHUESHUvmay\/
oHo,rsm;onf &IyfaxG;pGmay:avmay\/ vGwfvyfa&;&rS oydwfvSef&rnf[k
wkdufwGef;olwkdUu
wdkufwGef;vmMuay\/
&J&Jawmuf udkoef;wifonf tvkyftrIaqmiftzJGUwkef;u oydwfvSef&ef oabmwlNyD;rS
tjyifwGif
uefUuGufum twdkuftcH vkyfvm\/ or*tvkyftrIaqmif qkH;jzwfcsufudk
axmufcHaomtm;jzifh
wpfem&DrQ oydwfvSefNyD; quf oydwfarSmufMu&ef olUvlpktm; vrf;pOfcsay;\/
uJ xoGm;MupdkU}}
rjrrSDonf ajymajymqdkqdk a&SUuoGm;&m uRefawmfu aemufuvdkufonf/
uRefawmfh[efrSm
cyfukyfukyfjzpf\/ rjrrSDu um;wHcg;udk zGifhay;NyD; uRefawmfhtm; t&ifwufaponf/
um;ay:wGif rjrrSDu
cHUcHUxdkifNyD; uRefawmfu r&Jw&Jxdkifvdkufonf/
]]zdk;atmifuefawmfBuD;udkarmif;a[h}}
um;orm;onfyif um;wGifuRefawmfESifhtazwkdUtm; wif &efukefNrdKUudk
vSnfhywfjycJUayonf/
odkUaomf xdkpOfu olUemrnfudk rodcJUacs/ ar;vnf; rar;rdacs/
ql;avbk&m;vrf; &kyf&Sif&kHrsm; a&SUodkUa&mufaomtcg rjrifhOD;udk
ajy;owd&avonf/
rjrifhOD;om&efukefrSm&SdvQif olESifhom &kyf&SifMunfhaeay vdrfhrnf/ tckvdk rjrrSDESifh
uefawmfBuD;odkU
avnif;cHxGufrnfr[kwf[k xifonf/ rjrifhOD;udk vGrf;qGwfovdkvdk? wrf;wovkvdk
jzpfvmay\/
]]armifav;&JU pum;rajym bmrajymeJU b,folUtaMumif;rsm; awG;aeovJ}}
uRefawmfu&Sufudk;&Sufuef; NyKH;vdkufNyD;awmh ]]b,folUtaMumif;rS rawG;ygbl;?
,ckjyaewJU&kyf&SifawGtaMumif; awG;aevdkUyg/ Mad About Music
qdkwJU&kyf&Sifum;[m odyfaumif;owJU/ *sL'D*gvifqdkwJU
Zmwfvkdufaumifrav;udk uRefawmfuodyfBudKufwm rrMunfhNyD;NyDvm;}}
]]rru t*Fvdyfpm odyfrwwfawmh t*Fvdyf&kyf&Sif odyfrMunfhygbl;uG,f/
armifwifxGef;awmh
MunfhNyD;NyDvm;}}
]]rtm;wmeJu rMunfh&ao;bl;? odyfMunfhcsifwmyJ}}
]]rr jyr,fav MunfhrSmvm;? ckvdk t*Fvdyfpm aumif;aumif;wwfwJUvleJU
Munfh&awmh rrrSmvnf;
em;vnfyg;vnfeJU t&omcHEdkifwmaygh}}
]][kwfuJU}}[k ajymNyD; uRefawmfuNidrfaevdkufonf?
um;onf wd&pmef&kHaxmifh ]cspfolUvrf;Mum;}(Lover's Lane)xdyfodkU
a&mufvmaomtcg rjrrSDu]]zdk;atmifa&? bkwfuvyfudkbufudk armif;uG,f/ tJ'DbufuaeNyD; rrwdkUESpfa,muf
ormefeJu
tv,fuRef;udkul;Mur,f? rif;u tv,fuRef;xdyf0rSm oGm;NyD;apmifhaeayawmh}}
um;onfabmfw,feDu,f*g'ifbufodkU csKd;vkdufNyD;aemuf wpfcP rjrrSDu-
]]at;? jyefMur,f}}
rrpdwfxJrSm rcsifhr&Jyif jzpfaeovm;/ odkUr[kwf ausauseyfeyfjzpf ovm;/
uRefawmfu
tuJrcwfwwfay/ rronf xdkifckHrS oGufvufpGm xNyD; uRefawmfha&SUuyif
avQmufESifh\/
uRefawmfuaemufuvdkufae&m udkuf50avmuf a&mufMuvQif rronf uRefawmfhtm;
ab;csif;,SOfrdonfhwdkifatmif apmifhNyD;avQmuf\/
]]armifwifxGef;rSm &nf;pm;&Sdovm;}}
]]&nfpm;&,fvkdUawmhr&Sdygbl;rr&,f}}
]]tkd-rifhpum;u qef;vSacsvm;uG? &nf;pm;&,fvkdU r&Sd&if bmtaeeJU &SdwmvJ}}
]]'Dvdkrr&JU? 0ifeDazqdkwJU cifodef;0if;qdkwJU rdef;uav;wpfa,mufeJu &if;ESd;cJUw,f/
olwkdUuvnf;
uRefawmfhudkvdkvm;ygw,f? uRefawmfuvnf; BudKufrdygw,f? okdUayr,fh twdtvif;
zGifhrajym&ao;bl;/
aemufawmh wpfa,mufeJUwpfa,muf0goemcsif; &nf&G,fcsufcsif; rwlwmeJU
cyfcGmcGmaevdkufw,f/
ckawmh 0ifeD[m a,musm;f,lawmhr,fvdkUawmif Mum;w,f}}
]]'gjzifhrif;usef&pfayghuG}}
]]usef&pfvdkUvnf; rqdkEdkifygbl;? uRefawmfurS irf;irf;pGJrvdkufwmyJ/ aemufNyD;awmh
wpfa,muf&Sdao;w,f? 'guawmh uRefawmfeJU ausmif;aezuf rjrifhOD;yJ/ olu
jrefrmpm*kPfxl;wef;u
uRefawmfuvnf;olUudkcspfw,f? oluvnf; uRefawmfhudkcspfw,fvkdU
wyftyfajymEdkifw,f/ odkUayr,fh
wpfa,muf wpfa,mufzGifhrajym&ao;bl;? oli,fcsif;vnf;ru &nf;pm;vnf;
rusqdkwmvdkaygh rr&,f}}
]][if rif;[mu ra&r&mBuD;uGm? 'DvdkyJ zGifhrajymbJae&if vJGoGm;OD;r,faemf/
bmjzpfvdkU zGifhrajymovJ?
wu,fcspf&if zGifhajymvdkufaygh}}
]]'Dvdkrr&JU? podcgpu uRefawmfu rdwfaqGtaeeJU olUqDpmwpfapmif a&;w,f?
enf;enf;ta&;rSm;oGm;wJU pum;uav;aMumifh olUudk&doJUoJU ydk;wkd;wkd;
vkyf&yghrvm;qdkNyD; uRefawmfhudk
&efawGUw,f/ 'Dawmh uRefawmfuvnf; rcHcsifwmeJU ]wufwufpif&dk;ygvsufu,fESifh?
uvufwufwuf
xifol&,f? wpfrsKd;o'grysufapESifh? tydk;0goembufudkwJU uGif;orkdUy,f?
jiif;vdkUuG,fEdkifyg&JU
]]cifAsmhoabmaygh}}
]]OuXoabmodyg&ap}}
udkb[def;]]wkdUArmtpnf;t&kH;}}
xkdtcg MobmoHBuD; qlnHpGmay:vmavonf/ ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;u
udkb[def;udk omru
wkdUArmtpnf;t&kH;BuD;udkyif Mobmay;jcif;jzpfayonf/
OuXudkb[def;u ,ckESpftwGif; ArmEdkifiHvkH;qdkif&m ausmif;om;uGefz&ifhwpfck
usif;yOD;rnfjzpfaMumif;
aMunmavonf/
4if;aemufudkvSa&Tu]]or*tvkyftrIaqmiftzGJUrS oydwfvSefcJUonfudk ausmif;om;vTwf awmfrS
twnfjyKaMumif;}}
[laom tqdkudkwifoGif;&m udkodef;atmifu axmufcHavonf/ xdktqdkudk
NrdKUrudkoef;wifutenf;i,f&Sif;NyD; uefUuGufavonf/ udkoef;wiftm;
tmvHudkaomif;vSu
axmufcHonf/
puLwGif vufrSwfa&;xdk; rJay;jcif;pepfjzifh rJcGJNyD; udkb[def;u oufao
av;OD;a&SUwGif
a&wGuf&moydwfvSef&ef trIaqmif\ tqdkrSm 87rJ&NyD; uefUuGufonfhbufrS
23rJ&avonf/ xkdtcg
wpfcJeufMobmoH BuD;ay:vmjyef\/
udkb[def;u ausmif;om;vTwfawmf\ trsm;qEudk tm;vkH;u vdkufemum
ausmif;om;nDnGwfa&;udk
qufvufcdkifNrJatmif vkyf&rnfjzpfaMumif; nDnGwfa&;rdefUcGef;jzifh tqkH;owfavonf/
aemufqkH;
wkdUArmoDcsif;jzifh ed*kH;csKyfvkdufMuavonf/
]]ausmif;om;rsm; pnf;vkH;nDnGwfa&;}}
onfum; ausmif;om;vTwfawmf\ aemufqkH;owday;vdkufaom aqmifyk'faywnf;/
odkUaomf udkoef;wifwkdU vlpkum; aoG;cJGa&;pum;ESifhtvkyfrsm;udk r&yfpJMuay/
olwkdUtm; tjcm;owif;pmrsm;uvnf; tm;ay;aeMuao;onf/
ausmif;omvTwfawmfwGif olwkdUvlpkonf vGwfvyfpGm ajymqdkcGifhr&[k qdkMuavonf/
ausmif;om;vTwfawmfwGif or*trIaqmif\ oydwfvSeftqkd atmifjrifatmif
udkb[def;u vdrmyg;eyfpGm
b&PDrdk;ewf? BudK;jywfykH&Sifh?
orD;awmfcif&kH? aq;uvGefpGrf;}}
udkat;aiGu cyfaMumifaMumiftoH rawmfrwnfhqdk[efjzifh oDqkdaeav onf/
olonftusvkHcsnfcRwfNyD;
ydwfabmif;bDwkduav;ESifhjzpf\/ uRefawmfu tuscRwfNyD; ykqdk;cg;awmif;usKduf&if;]]a[hvlb,fu oDcsif;udkqdkaewmvJAs? taygufvnf; rwnfhbJESifh}}
]]&wmqdk&wmyJav? orD;awmfcif&kH aq;aMumfjimwJUAs/ owif;pmawGxJrSm
r'DumwGef;&kyfawGeJU cPcP
awGUaevdkU 'DoDcsif; tvGwf&awmifaeNyD}}
pGyfus,fvufjywf npfwD;npfywfESifh ykqdk;wdkwkd0wfum zifcsxdkifp&mae&m&Smaeonfh
udkxGef;&Sdefu]]qdkcsif;qdk&ifuGm jrpf{&mBudK;uav; bmuav; qdka&maygh}}
uRefawmfwdkUonf tif;vsm;uefbJGUESif;obifcef;rESifh bkwfuvyfMum;&Sd
uRef;qG,fuav;wpfckwGif
a&csKd;&efvma&mufcJUMujcif;jzpfonf/ tu,fpifppf aysmfyGJpm;xGufonf[kvnf;
qdkEdkifonf/
EGm;EdkUykvif;rsm;ESifh udwfrkefUrsKd;pkHudk ,lcJUMuonf/
udkxGef;&Sdef]]uJav a&rcsKd;cif pm;MuOD;pdkU&JU}}
uRefawmf]]a&csKd;NyD;rS pm;&ifraumif;bl;vm;}}
udkat;aiG]]taumif;qkH;uawmh a&wpfcsDul;NyD; EdkUykvif;wpf0ufaomuf? rkefUwpf0ufpm;/
NyD;awmha&xyful;?
a&ul;&mu wufawmhrS usefwmpm;}}
udkxGef;&Sdef]]'Ddvdkvkyf? a&rcsKd;cif okH;ykHwpfykHpm;? a&csKd;&if; tv,faumifrSm wpfykHpm;?
aemufa&csKd;NyD;awmh
usefwmpm;? 'gtaumif;qkH;yJ}}
udkxGef;&Sdef\tBuHay;csufudkvufcHNyd; uRefawmfwkdUESpfa,mufonf olUtm;
0J,mNcHvsuf xkdifMuavonf/
wpfa,mufEdkUyvif;wpfvkH;pD aumufudkifMuavonf/
uRefawmfwkdUonfEkdUykvif;udkarmh aomufaeMupOf a&SUwGif ,ufcsfac:
t*Fvdyf&GufavSuav;
]]q&m tdrfay:wufygOD;}}
uRefawmfum; rqGwfcifu nGwfcsifygonf/
uRefawmfonf udkpHyxHoGm; aiGokH;usyfxkwfay;NyD; jyefcsifvQif jyef&ef ajymonf/
wpfaeUvkH;iSm;vQif
8usyfESifh "mwfqDzdk;om ay;&av&m 3usyfonf &ufa&maom ay;jcif;jzpfonf/
udkpHyu]][m 'DeJU'Dbma0;wmvdkufvdkU? r,lygbl;/ 'DuaeNyD; ausmif;jyefrvm;
vkdufydkUr,fav/
b,fawmhavmufjyefcJU&rvJ}}[kqdkavonf/
]][maeygap? uRefawmf 'Dtwdkif; jyefyghr,f}}
udkpHy xGufoGm;aomtcg rcifopfaemufodkU vdkuftdrfay:odkU wufcJUavonf/
a':a&Topfu
aemufqkH;rS vkdufvmonf/
]]wufMu? wuf wuf? igeHuxdkifawG vkyfxm;w,f? auR;&OD;r,f}}
avSum;rSwufNyD; xdyfwdkuf{nfhcef;odkU a&mufvQif rcifopfu]]xdkifygOD;q&m}}[k ukvm;xdkifwpfckudk &dkaopGmnTefjyNyD; aemufaz;cef;qDodkU
0ifoGm;onf/ uRefawmfonf
vrf;buf ausmay;vsuf xdkifum AEKv*sme,fudk qGJzwfvkdufonf/ acgif;BuD;ydkif;
pmrsufESmudk
vSefvkdufonfqdkvQifyif uGif;uGif;uGufuGuf txl;vkyfNyD; azmfjyvkdufaom
awmif;yefpmodkUrsufpda&mufoGm;ayonf/
awmif;yefjcif;
AEKv*sme,f 23-2-38 aeUxkwfwGif 'D;'kwfOD;bcsKdtm; w&kwfrsm;u
aiGwpfodef;ay;onf[k
acgif;pOfwyf a&;om;yg&Sdaom owif;rSm tvQif;rrSefaom owif;jzpf
OD;bcsKdtm; *kPfoa&udk
rsm;pGmxdcdkufaeonfh twGuf uREkfwdkUu rsm;pGm 0rf;enf;ygaMumif;/ xdkowif;udk
&kyfodrf;vdkufygaMumif;/
(ykH) bkd;rif;
AEKv
'D;'kwfOD;bcsKdonf *syefppf0g'DwkdUu w&kwjfynftm; usL;ausmfwdkufckduf onfudk
uefUuGuf&IwfcscJU\/
ckcHwkdufckdufaeaom w&kwfjynfbufrS 'D;'kwf*sme,fwGif tm;ay;a&;om;&kHru
t&yf&yfwGif w&m;a[mpif
opfopfukefatmifraomuf&if ighvmajymvSnfh}}
ponfjzifh ajym&if;qdk&if;avSum;xpfrsm;wGif qif;aeavonf/ uRefawmfonf
a':a&Topftm;
rsufpdwqkH; vkdufMunfhaerdonf/
]]rcifopfta':[m b,fwkef;u tdrfay:a&mufaewmwkH;? ckeifu udk,fwdkUudkom
tay:wufMucdkif;NyD;
olu atmufrSmae&pfcJUw,f r[kwfvm;}}
]][kwfw,fq&m?aemufrS aemufaz;avSum;u wufvmwm}}
]]aMomf tdrfaemufaz;rSm avSum;&Sdao;wmudk;}}
]]'gxuf opfopf&JUta':[m ckxd opfopfudk&dkufwkef;vm;}}
uRefawmfhtar; uRefawmfoabmusNyD; cpfceJyif&,fvdkufrdonf/ rcifopfu
tm;yg;w&NyKH;vdkufNyD;]]&dkufawmhr&dkufygbl;? cPcPawmh qlw,f? Nyd;awmhckxd opfopfudk
uav;xifaewm q&m&JU/ uJ
uJaomufvkdufygOD;}}
uRefawmfonfzefcGufaumufudkifNyD; aomufawmhrnfvkyfNyD;rS zefcGufudkyif
rudkifao;aomrcifopftm;]]opfopfvnf;aomufav}}
]]aomufygq&m&JU? q&mpaomufyg}}
uRefawmfonf wpfZGef;aomufNyD;]]uJav opfopfvnf;aomuf? EdkUr[kwf&if udk,fyJ a':a&TopfqD oGm;wdkifvdkufr,f
odvm; [J [J}}
onfawmhrS opfopfvnf;&,fNyD;zefcGufudk aumufudkifavawmhonf/
uRefawmfuwpfcGufvkH;aomufNyD;aomtcg opfopfrSm wpf0ufrQ ukefao;onf/
opfopfu
zefcGufudkcsxm;NyD;]]q&m pmar;yGJajzOD;rvm;}}[k rarQmfvifhaomar;cGe;fudk xkwfvkdufonf/ uRefawmfhrSm
ar;cGef;udkarQmfvifhrxm;onfomru ajz&eftqifoifhvnf; r&Sdao;acs/
pmar;yGJajzrnf
rajzrnfudkvnf;aumif;? ausmif;qufwufrnf rwufrnfudkvnf;aumif;
,wdusqkH;jzwfxm;jcif;
r&Sdao;acs/
]]rajymwwfao;bl; opfopf&,f}}
trSefrSm ajz&efpm&if;ay;NyD;jzpf\/ wu,f0ifajz&ef rajz&efom rqkH;jzwf&ao;jcif;
jzpfonf/
uRefawmf]]b,fESpfa,mufzrf;oGm;ovJ a':a':}}
a':a':wkdUoydwfwm;pcef;rSmawmh 30avmuf zrf;oGm;w,f? wpfNrdKUvkH; qkd&ifawmh
ESpf&mxufrenf;bl;
Mum;wmyJ/ &efukefaxmifBuD;vnf; rqHUawmhbl;? a,musmf;tusOf;orm;awG
t&l;axmifydkU?
rdef;rtusOf;orm;awG udk om,m0wD axmifydkUaew,f}}
]]zdESdyfcsKyfcs,frIawGu r&yfwJUtjyif wkd;vmw,fawmif xifw,f? tpdk;&
tzJGUajymif;ayr,fh 'guawmh
rajymif;bl;a':a':}}
]]tpdk;&tzJGUajymif;w,fqdkwmu bk&ifcHu rsufvSnfhjywmudk;uG,fh? uJ uJ opfopfeJU
pum;ajym&pfOD;}}
a':a':onf tdrfcef;xJodkU 0ifoGm;onf/ uRefawmfESifh opfopfonf pum;quf&ef
pum;p&Smr&Muacs/
twefMumaomf a':a':onf tdrfcef;xJ rSxGufNyD; aemufaz;cef;odkU 0ifoGm;avonf/
a':a':u aemufaz;rSvSrf;NyD;]]opfopfa& cPa[h}}
rcifopfonf xdkif&mrSx&if;awmif;yefonf/
cPae&pfOD; q&m}}
rcifopfonf xdkif&mrSx&if;awmif;yefonf/
]]cPae&pfOD;q&m}}
]]udk,fvnf;oGm;awmhr,f}}[k ajymNyD; uRefawmfu rwfwwf&yfvdkuf onf/
]]tdk...}}[k tmar#dwfoHjyKNyD; rcifopfu uRefawmfhtm; tHUMopGm ai;Munfhaeonf/
]]a':a':hudkom EIwfqufvdkufygawmh}}
uRefawmfonf avSum;rSqif;pOf rcifopfonf avSum;xdyfrS pD;MunfhNyD;
usef&pfonf/
aemufaz;rS]]rcifopfa& cPvmOD;uG,f}}
uRefawmfonf avSum;atmufqkH;xpfa&mufNyD; zdeyfpd;&if;
tay:armhMunfhvdkufaomtcgrcifopftm;
rjrif&awmhNyD/ uRefawmfh&ifxJu [mwmwmESifh uRefawmfhtrlt&m rSm
aMumifawmifawmifjzpfoGm;NyD;
cPrQ awGum &yfaerdonf/
]]jyefawmhrvm;? b,foluG,fh rif;emrnf}}
xdktoHMum;rS a':a&Topftm; xdwfvefUwMum; owd&awmhonf/
]]'Dawmh b,fvdkvkyfrSmvJ}}
]]rD;udk'Dwkdif;xm;? uRefawmfwkdUuawmh rD;a&mifjyifbufuswJU [dkaxmifhrSm
pum;ajymMuwmaygh}}
ocifwifBuD;u ynm&Sd[efjzihfacgif;udkndwfumndwfumaeonf/ uRefawmfnTefjyaom
axmifhwGifokH;a,mufom; xdkifMuavonf/ twefMum
wpfa,mufESifhwpfa,mufMunfhNyD;
NidrfaeMuNyD;aemuf udkat;aiGu tkwfeH&Hrsm;rSmyif em;&Gufrsm;&Sdaeoavm[laom
pdk;&drfjcif;rsKd;jzifh
[dk[dkonf onf Munfh]]uJ OD;BuD;wifqdkprf;ygOD;}}
OD;BuD;wif(ac:) ocifwifBuD;onf tjyifpBuFwHwdkif;udkausmfNyD; pkHaxmuf &Sdr&Sd
MunfhEdkif&ef
[efjyifaomtm;jzifh cg;qefUNyD; ar;udka&SUodkU xkd;vkdufonf/
twefMumrS]]'Dudpuawmh aumif;aumif;BuD;vQKdU0SufrSjzpfr,faemf? ESpfa,mufpvkH;As}}
udkat;aiG]]pdwfcsyg? usKyfudka&m &JabmfwifxGef;udka&m pdwfcsyg}}
]]'DvkdAs? usKyftaMumif;uawmh ocifwifxGef;vnf;odoavmuf odNyD;om;yg/
cktacguf
,dk;',m;roGm;cifuwnf;u 'DrSm*syefeJU tquftoG,f&SdcJUw,f/ usKyfuwifjywJU
tcsufawG[m
ta&;BuD;vGef;tm;BuD;awmh 'DrSm&SdwJU *syeftqufu oleJUrNyD;Edkifbl;? ,dk;',m;udk
wdwfwqdwfoGm;ygqdkvkdU ukef;aMumif;eJUyJ oGm;&w,f/ rJaqmufuaeNyD;
,kd;',m;xJ0if&w,f/
,dk;',m;e,fxJa&mufw,fqdk&ifyJ *syeftqufuqufay;vdkufwJUvlu BuKdaeNyD;
csufcsif;
befaumufydkUay;wmyJ/ befaumufusawmh tawmfBuD;wJU *syeft&m&SdwpfOD;eJU
awGUqkH;aqG;aEG;&w,f/
usKyfawmif;wmuawmh 'Du ausmif;om;awG? ocifawGudk NAdwdoQudkykefuefzkdU
vufeufeJUaiGawmif;wmyJ/
ay;yghr,fvkdU uwdtcdkiftrm&cJUw,f}}
ywf0ef;usifwpfckvkH; wdwfqdwfaeonf/ vrf;ay:u um;toGm;tvmyif
tqufa0;aeonf/ udkat;aiG
oufjyif;csonfudkyif Mum;Edkif\/ ta&;awmfykH atmifEdkifa&;onf vufeuf&a&;awGif
rSDaeonf[k
]]aq;*kHvrf;rSm}}
uRefawmfonf befaumufNrdKUtaMumif;aumif;pGmroday/ aq;*kHvrf;qdkwm &Sdr&Sdvnf;
roday/ odkUaomf
odav[efjzifh]]aMomfaq;*kHvrf; Mum;zl;w,f? 0dZ,apwDqdkwm &Sdw,f? 0ifzl;cJUao;vm;}}
ocifwifBuD;onf twefMumawGoGm;onf/ okdUaomf owdwjcm; a&mufoGm;
&kwfw&ufrajzrd[efaqmifvsuf]]tif; tif;wpfacgufa&mufao;w,f}}
uRefawmfonfbefaumufNrdKU aq;*kHvrf;&Sdr&Sd rodaomfvnf; xdkvrf;
0dZ,apwDr&Sdonfudkum;
taotcsmod\/ 0dZ,apwDonf uRefawmfhpdwful;xJrSmom&Sdonf/
]]pmxJrSm zwf&wmuawmh 0dZ,apwD[m ,kd;',m;rSm&SdwJU tjcm;apwDykHrsm;eJUrwl?
jrefrmjynfu
apwDykHrsm;eJUom wlw,fajymw,f? [kwfuJUvm;}}
]]tif; [kwfw,f}}
xdkokdUvQif [kwfwma&m? r[kwfwma&m ar;jref;Munhfvkdufaomtcg
ocifwifBuD;onf ,dk;',m;okdU
ra&mufcJUbJ a&mufcJU[efaqmif aeonfudk uRefawmfod&avonf/
ocifwifBuD;onf cPMumvQif
pdwfwkdvmonf/ odkUaomf csKyfwnf;xm;NyD; cyfwnfwnfjzifh a&SmifxGuf&ef
BudK;pm;avawmhonf/
]]'DrSmocifwifxGef;? vQKdU0Sufa&;vkyfief; vkyf&w,fqkdwm taMumif;rSefudk zkH;EdkiforQ
zkH;&w,f
r[kwfvm;? NyD;awmh vQKdU0Sufa&;vkyfief;rSm vkyfoltcsif;csif; wpfa,mufudp
wpfa,muf
rpyfpkcsif&bl;r[kwfvm;? odoifhodxdkufwmudkodzkdUyJ r[kwfvm;/ uJ
ocifwifxGef;u udk,fhudk
odxm;wJU emrnfeJU tck&Jabmfat;aiGu udk,fhudk odwJUemrnfrwlwmbJ
Munfhayawmh uJ udkoGm;r,f}}
udkat;aiGonf pdwfraumif;jzpfoGm;[efwlonf/ uRefawmfhtm;
rausrcsrf;Munfhvsuf]]zkd;wifxGef;uvnf; rar;tyfwmudk ar;raeygeJU/ aeygOd; OD;BuD;wif&JU roGm;ygeJUOD;}}
ocifwifBuD;u rcsdNyKH;NyKH; vufywfem&Dudk Munfh&if;]]ocifwifxGef; ar;wmudkaAGr,lygbl;? oluar;aeusyg/ okdUayr,hf oGm;rSjzpfr,f/
csdef;xm;wJU
MunfvifjymvJUapavonf/
tif;vsm;aqmifonf touf0ifvsuf&Sdonf/ O'[dk0ifxGufoGm;vmaeaom
ausmif;olrsm;?
ausmif;aqmifrsufESmpm jrufcif;rSm acgufwkHUacgufjyef vrf;avQmufaeaom
ausmif;olrsm;? wif;epf(pf)
&dkufaeaom ausmif;olrsm;? a&csKd;NyD; xbD&if&Sm;jzifh pBuFrSm avQmufoGm;aom
ausmif;olrsm;tm;vkH;yif
vIyf&Sm;aeayonf/ olwdkU\vIyf&Sm;rIMum;wGif rvIyfr&Sm; &yfwefUaeolrsm;rSm
uRefawmfESifhwuG
uRefawmfhvdkyifcifrif&if;ESD; tyfaom ausmif;olwkdUudkawGU&ef wHcg;0rSm apmifhaeaom
ausmif;om;wkdUyif
jzpfavonf/ uRefawmfwdkU &yfapmifhaepOf tcsKdUaom ausmif;olwkdUonf
teD;rSjzwfoef;oGm;cdkuf
uRefawmfwdkUtm; MunfhMunfhoGm;Mu&m avSmifajymifoa&mfjcif;\
t&dyftaiGUolwkdU\tMunfhrSm
awGUEdkifonf/ aemufydk;vmMuwmvm;&Sif[k yg;pyfu rar;aomfvnf; uvdqGaom
xdktMunfhrsm;jzifh
ar;aeMuonf/
rjrifhOD;um; qif;rvmao;/
armfawmfum;wpfpD;xdk;qdkufonf/ ausmif;olwpfOD; txkyftydk; 0efpnfpvG,fESifh
ausmif;jyefvmjcif;jzpfonf/
rjrifhOD;onf avSum;ay:rSyif uRefawmfhtm; NyKH;EIwfqufvdkuf\/ aumhaeaom
rsufawmifatmufrS
0dkif;pufMunfvifaom xdkrsufvkH;rsm;ESifh ndKpdrfhonfh yg;jyif0,f xif;ceJay:vmaom
xdkyg;csKdifhrsm;onf
uRefawmfhtm; ta[mif;rStopf jzpfapygonf/ okH;vwmrQ uif;uGmNyD; cyfat;at;
jzpfoGm;aomcHpm;rIudk ylaEG;aomcHpm;rItjzpfodkU jyefydkUvdkufygonf/
uRefawmfwkdUonfpum;rajymEdkifMu/ wpfa,mufrsufESm wpfa,muf00 MunfhNyD;
NyKH;om aeMuonf/
aemufrjrifhOD;u {nfhcef;odkUoGm;onf/ uRefawmfum; pufarmif;aom t&kyfvdk
a&GUoGm;umrjrifhOD;aemufrS
vdkufoGm; onf/ {nfhcef;wGif pm;yJGvGwf ukvm;xdkifvGwf rawGUEdkifojzifh
pBuFrSmqufavQmufMuonf/
[dkbufaxmifhukvm;xdkifrsm;? pm;yJGrsm;um; vGwfaeonf/ em;NiD;p&maumif;aom
olrsm;wum
]]'gawmhtrSefyJ armifwifxGef;}}
]]'gaMumifhvnf; OD;av;wkdUudk,fwkdif axmufcHtm;ay;cJUMuwmaygh}}
olwkdUESpfa,muf 0ifaxmuf ajymvdkufjcif;aMumifh uRefawmfhpum;pOf ysufoGm;onf/
twefMumwdwfqdwfaeayonf/ taemufbufrSrD;&xm;ckwf armif;oHudk
w0kef;0kef;Mum;vm&ay\/
OD;av;jrifhu qif;xm;aom ajcudk&kyfNyD; wifysOfacGxdkifvsuf]]'gayrJU ta&;awmfykHu tNrJjzpfaerSm r[kwfbJ? ckqdk&if
rif;wkdUausmif;om;ta&;awmfykHu NyD;aeNyDyJ}}
]]wpfoufvkH;tNrJjzpfaerSmuawmh [kwfygw,f/ ausmif;om;ta&;awmfykH
uGufuGufuav;
Munfh&ifvnf; NyD;NyDvdkU ajymr,fqdk ajymEdkifygw,f/ 'gayrJU Armta&;awmfykHu
rNyD;ao;ygbl;/
Munfhav? avmavmq,fudkyJ uRefawmfwkdU &efukefrSm at;ovdkvdk&Sdaeayr,fh
e,fawG
Munfhvdkufprf;ygOD;/ tvkyform;ta&; at;ovdkvdk&Sdaeayr,fh
wjcm;vlwef;pm;ta&;udk
Munhfvdkufprf;ygOD;/ awmifolv,form;awG[m Nrdwf? weoFm&DuaeNyD;awmh Aef;armf?
jrpfBuD;em;txd
vIyf&Sm;qlylaeMuw,f/ &kH;pdkuf&m? *gwfwnf&m? axmif&Sd&m NrdKUawGudk aus;&Gmu
awmifolv,form;awG
&mvdkuf axmifvdkfufcsDwufNyD; &kH;*gwfawGudk 0dkif;NyD; ta&;qdkaeMuw,f/
'gawGudkarhaysmufxm;vdkU
r&bl;/ uRefawmf[m pmar;yJG ajzaewkef;uarhxm;vdkU&oavmuf &ygw,f/
pmar;yJGatmifpm&if;MunhfNyD;
tvkyftudkif awG;awm&if;arhxm;vkdU &oavmuf &w,f/ odkUayr,fh cPyJ
OD;av;jrifh&JU/ NyD;awmh
'Dxufta&;BuD;wJU tcsuf&Sdao;w,f? awmifolv,form; ta&;awmfykH[mvnf;
tNrJwrf;ay:aer,fh
ta&;awmfykHawmfh r[kwfbl;/ NyD;wJUtcgNyD;? NidrfwJUtcgNidrfoGm;rSmyJ/ odkUayr,fh
ArmhvGwfvyfa&;ta&;awmfykHBuD;u NyD;zdkUa0;ao;w,f/ toGiftrsKd;rsKd;eJU
qufqufay:aeOD;rSmyJ/
tJ'DvGwfvyfa&; ta&;awmfykHBuD; atmifjrifNyD;qkH;wJU wkdif pnf;&kH;acgif;aqmifaewJU
wdkUArmtpnf;t&kH;BuD;&JU EdkifiHa&;xJ0ifzkdUqdkwm uawmh ta&;awmfykHta&;BuKHvmwkef;
0ifwmrsKd;
bmxl;ovJ? e,fcsJUorm;awGcsnf;yJ}}
ocifatmifqef;u 0ifaxmufvkdufonf/
]][kwfw,f? twlwleJU tElElawGygyJ? b,folrS bdef;wpfyJzkd; ydkr&SLxdkufygbl;}}
ocifpdk;u av;eufpGm awG;awm ajym[efjzifh]]xl;oavmufawmh xl;ao;w,f}}
xkdpum;aMumifh cPNidrfoGm;Muonf/ rkd;um; tawmfyg;oGm;NyD/ armif*dkrm&Dvrf;ay:rS
twif;w&Murf;armif;oGm;aom "mwf&xm;oHudkMum;& onf/ "mwf&xm;awG
odrf;ukefNyD/
udkvSa&Tum;,ckxd jyefrvmao;/ odkUaomf uRefawmfum; 0rf;yifomao;\/
olwkdUajymorQ
em;axmif&onfrSm BuKHBudKufcJaom tcGifhta&;yif r[kwfygavm/
ocifvSaz- ]]jyifopf0efBuD;csKyfu Nidrf;csrf;a&;twGuf arQmfvifhcsuf&Sdyg w,fvdkU
ajymw,f?
jyifopfumuG,fa&; tajctae[mvnf; pdwfcsp&mygyJwJU}}
udkodef;az- ]]olwkdUwpfawGuawmh yg;pyfu ajymcsifwmawG ajymaewm? emZDawGudk
yg;pyfuawmh
&Iyfcsaew,f r[kwfvm;? tjynfjynfqdkif&m pmcsKyfawG azmufzsufwm rw&m;ygbl;?
vufeufawG
tjyif;txefwyfqifaewm? vrf;rusygbl;? csufudkpvdkAufuD;,m;odr;fwm
usL;ausmfapmfum;aewmygponfjzifh ajymawmhajymwmyJ? &k&Sm;eJUyl;aygif; umuG,fa&;
tvkyfusawmh
jzpfatmif rvkyfbl;/ 'gudk Munfhvdkufawmh olwkdU[m pum;omajymNyD;
vufrygbl;qdkwm jrif&w,f/
csdefbmvdefvnf; umuG,fa&;vufeuftiftm;awG ESpfqwdk;NyDvdkU aMunmw,f?
ppfav,mOfysH
atmf'gawG tyfaeNyDvkdU aMunmw,f? &k&Sm;eJUtwlwuG yl;aygif; umuG,fzkdU awmh
uzsuf,zsuf
vkyfaew,f/ wu,fhaomhcsufu emZDzufqpfpwJU usL;ausmfa&;orm;awGudk t*Fvdyf?
jyifopf? &k&Sm;?
tar&duefpwJU EdkifiHrsm;u yl;aygif;umuG,fa&;vkyfjcif;jzpfw,f? 'grvkyfrcsif;
emZDusL;ausmfrI
r&yfpJEdkifbl;? usL;ausmfrI r&yfpJ&if ppfjzpfzdkU aocsmwmyJ}}
ocifatmifqef;onf cg;axmufxm;&mrS vuf&kH;qefUwef;vsuf]]ppf ppf ppfBuD;uawmh vmaeNyD? usKyfwkdUu jyifqifrIr&SdbJeJU ppfBuD;udk
&ifqdkif&awmhr,f}}
&JabmfwifxGef;awmh 'DrSmtdyfyapayghuGm}}
]]udp&Sdao;vkdU jyef&OD;r,f udk,fhvl&? uJ udkvS uRefawmfjyefr,f}}
]]rif;udpaum [efus&JUvm;}}
]][efygw,f}}
uRefawmfonf olwdkUESpfa,muftm; wD;wkd;pum;ajymae&pfapNyD; apmifudk
w&dkwao,l udkodef;azokdU
oGm;ay;vdkufavonf/
]]uRefawmfjyefvdkufoGm;awmhr,f}}
]]udkvSa&Tu udp&Sdao;w,fqdkawmh jyefMu&kHyJaygh}}
uRefawmf olUtem;odkU a&mufoGm;onfqkdvQifyif udkvSa&Tu]]a[h zdk;odef;az jyefawmhr,faemf? uJ tm;vkH; *GwfEdkuf? jcifudkufcHMu&ygapaomf
[m; [m;}}
ocifatmifqef;ESifh ocifpdk;wkdUtm; tdyf&may:rSmvJSNyD; za,mif;wdkif wpfwdkifpDjzifh
pmMunfhae&pfMuavonf/
uRefawmfwkdU avSum;ay:a&muf ocifvSaz\ toHudkMum;&onf/
]]AsKdU ocifpkd;a[m'Dacgif;tkH; tkH;tdyfAsKdU? pmtkyfxufawmh aumif;ygw,f}}/ /
46
owif;pmwkdufrS tvkyf
bkef;awmftvGefw&mBuD;awmfrlaom a*smhbk&ifrif;jrwf\ t&dyftm0go
wGifckdvIHae&aom
jrefrmEdkifiHwGiftcuftcJqkH;tvkyfonf tb,ft&menf;[k ar;vQif tvkyf&Sm&onfh
tvkyfjzpfonf[k
ajz&ayvdrfhrnf/ tvkyf&Sm&onfh tvkyf/
bDatatmifNyD;onfhwdkifatmif ynmawGoifxm;&ojzifh tvkyf&Sm&m
rvG,fulbl;vm;[k ar;p&m&Sdonf/
uRefawmhfvufawGUuawmh bDatatmifxm;ojzifh tvkyf&Sm&ydkcufonf/ ynmrwwf?
us&mBuKH&m
vkyfrnfqkdvQif tvkyf&vG,fOD;rnf/ ulvDxrf;rnfvm;? vrf;ay:[pfatmf
aps;a&mif;rnfvm;
awmif,mpdkufysKd;rnfvm;? uyd,vkyfrnfvm;? aps;qG,fol vkyfrnfvm;}/
bDatatmifNyD;rS wpfv70dESifh pma&;BuD; 0ifvkyfolwdkUudk uRefawmfawGU&\/ ,cifu
xdkvlrsm;tm;
EkHwJUvlawGudk;[k atmufarhrd\/ raumif;aom oem;jcif;jzpfrd\/
,ckudk,fwkdiftvkyf&SmMunfhawmhrS
udk,fcsif;pmrdonf/ &mxl;pmar;yJG ratmifbJ bDatatmif&kHjzifh bmoGm;vkyfrnfenf;/
&,fp&mvkdvdkESifh 0if[efUwwfonf/
onfvdk[efUawmh pum;wefUoGm;onfrSef\/ pmudkyJ qufoifMuonf rSef\/
odkUaomf pdwfxJurl
ESpfa,mufwnf; b,folrS rMum;apbJ pum;ajymcsifaeavonf/
wpfcgaomf a':a':nGefUudk,fpm; a&Ta&Tuapmifhaeonf/ t*Fvdyfoifcef;pmrSaeNyD;
&,fp&mjzpfvmojzifh
uRefawmfwkdUESpfa,muf pvkH; wcpfcpf&,frdMuavonf/ a&Ta&Tonf uRefawmfwkdUtm;
rsufapmif;BuD;xkd;NyD;]][J [JU bmrsm; [m;wkdufaeMuwmvJ}}
uRefawmfu wcpfcpf&,f&if;yif]]a&Ta&Tuvnf; uRefawmfwkdU[m;rwkdufygbl;? enf;enf;&,fwmyg}}
]]rif;wkdUpmrSm bm&,fp&mygvdkUwkH;}}
rcifopfu NyKH;pdpdESifhyif]]t*FvdyfpmvkH; toHxGufu &,fp&maumif;vdkU a&Ta&T&JU/ q&mudkqdkjy? opfopfu
vdkufqdk?
yDvnf;ryDbl;/ bmwJUq&m? a&Ta&TUudk tqdkcdkif;Munfhprf;yg? a&Ta&TqdkMunfhprf;?
b,favmuf&,fp&maumif;ovJvdkU}}
uRefawmfwkdUESpfa,mufpvkH; &,fMujyefonf/ a':a&Topfum; rsufapmif;wpfcsuf
vufceJxdk;NyD;]]igvnf; r&,fcsifbl;? nnf;wdkUvnf; r&,fMueJU}}
uRefawmfwkdU t&,f&yfMuonfum; rSefygonf/ oifcef;pmudk qufMuonfum;
rSefygonf/ okdUaomf
pdwfxJrSmum; b,folrSrMum;apbJ ESpfa,mufwnf; usdwf&,fovdkaeayawmhonf/
[dkt&ifwkef;uyif rcifopfonf uRefawmfhtm; q&m[k ac:cJUonf/ tvG,fwul
b,fvdkac:&rnf
rodojzifh ac:[efwlavonf/ ,ckrl uRefawmfonf rcifopf\q&m wu,fyif
jzpfayNyD/
wynfhruav; rcifopf/
wpfaeUo a':a':nGefUu aq;ykvif;rsm;udk aumfuyf&if; uRefawmfwkdUtm;
apmifhMuyfaeonf/
oifcef;pm tv,favmufwGif rcifopfonf olUtarbuf wpfcsufavmuf
vufceJMunfhvdkufNyD;aemuf
uRefawmfa&SUodkU pm&Gufacgufuav; ao;ao;wpfckudk csay;vkdufavonf/
uRefawmfuvnf;ZwfceJ
MunfEl;tm;& O'gef;usL;rdavonf/
rcifopfonf uRefawmf\ &nf;pm;OD;jzpfonf[k qdk&rnfjzpfonf/
vlysKdjzpfuwnf;u tysKduav;awGESifh awGUcJvSNyD/ wpfzufowfBudKuf
onfvnf;&Sd\/ ESpfzufusdwf
BudKufonfvnf;&Sd\/ odkUaomf orD;&nf;pm; rrnfEdkifyg/ vlysKdBuD;zm;zm;
aumvdyfausmif;om;b0a&mufjyefawmh 0ifeDazESifh awGU&onf/ ]bmuvdkwdkwdk
bdkuvmwmwm}ESifh
pv,f0if zifrrnf;cifu uJGcJU&onf/ rjrifhOD;um; oli,fcsif;vnf;ru?
orD;&nf;pm;vnf; rus/
rjrifhOD;ESifh yGifhyGifhvif;vif; ododomom cspfBudK;aESmif&ef bmrQrcJ,Of;yg/ tNrJwrf;
tcGifhomonf/
tpOfwHcg;yGifhaeonf/ bmaMumifh uRefawmfomaom tcGifhudk r,lcJUoenf;/
yGifhaomwHcg;jzifh
r0ifcJUoenf;/ uRefawmftBudrfBudrf okH;oyfMunfhrdonf/ bmaMumifh
rcifopfESifhawGUrS
yGifhyGifhvif;vif;ododomom cspfBudK;aESmifvdkufrdoenf;/ uRefawmftBudrfBudrf
qifjcifMunfhrdonf/
rjrifhOD;xuf rcifopftm; tcspfydkvm;/ onf[m rjzpfEdkif/ ESpfa,mufpvkH;udk
uRefawmfwef;wlcspfonf[kxifonf/ ydkjcif;ydkvQif rjrifhOD;tay:rSmom ydkxkdufonf/
rjrifhOD;ESifh
wpfa,muftaMumif; wpfa,muf xGif;azmuf odMuonfrSm MumNyDr[kwfygvm;/
rcifopf\
oabmvuPm taMumif;t&mawGudk odonfrSm rMumao;/ ynmt&mrSmqdkvQif
rcifopfxuf
rjrifhOD;u tqrsm;pGm omayonf/ rcifopfrSm yifudkOmPfESifh ynmvkHUv
xl;uJaomfvnf;
ynmrjynhfpkHao; r[kwfygvm;/ ypnf;OpmrSmvnf; rjrifhOD;u omayonf/
okdUjzpfvQif rcifopfu
i,fvkdU? vwfqwfvdkU? i,f&G,fjcif;\ xufjrufrI&SdvdkU ydkcspfoGm;rdavovm;/
odkU&mwGif rcifopfu
yGifhopfp rufarmp&m taumif;qkH;yef;jzpfvQifrjrifhOD;u yGifhaumif;wkef; ta0qmqkH;
yef;? um;um;
pGifhpGifh usufoa&wifhaom yef;? r[kwfygvm;/
rjrifhOD;\ tcspfu cyfat;at; cyftkyftkyfjzpfrcifopf\ tcspfu
cyfaEG;aEG;cyfyGifhyGifh jzpfrsm;ayvm;/
EdkifiHa&;vkyfief;rsm; vkyfaeMuavonf/
1939 ck? pufwifbmv 1&ufaeU/
[pfwvmonf ydkvefjynftm; ppfaMunmNyD; 0ifa&mufwkdufckdufjcif;tm;jzifh
'kwd,urmppfBuD;udk
pvdkufonf/
1939 ck? pufwifbmv 3&ufaeU/
jyifopfESifh t*FvefwkdUu *smreDtm; ppfaMunmvkdufavonf/
tjzpftysufwkdUonf wpfckNyD;wpfck avrkefwkdif;BuD;usovdk aqmifh aqmifh
wdkufcwfvmayonf/
ydkvefjynfonf cPtwGif; emZDavrkefwdkif;BuD;a&SUwGif Akef;Akef;vJus
NydKvJawmhrnfuJUodkU &Sdav\/
qdkAD,ufwyfrawmfBuD;onf 1917 ck? awmfvSefa&; NyD;cgpu ydkveftpdk;&tm;
ay;xm;&aom
rdrdydkife,frsm;udk 0ifa&mufodrf;,lavonf/
emZD*smreDESifh qdkAD,uf,leD,HwkdU wpfjynfESifhwpfjynf rusL;ausmfa&;pmcsKyf
csKyfvdkufaomtcg
uRefawmfwdkUt,f'Dwmu]]
tif; MuufOta&mif wdrfawmifozG,f rif;a&;<u,fvdkU tqdk&SdwJUtwdkif;yJ w,fNyD;
todcufwmyJ? wkdU
qdkAD,uf,leD,H[m t*Fvdyf? jyifopfwkdUeJ Ur[mrdwfjzpfvdrfhr,fxifwm? ckawmh
emZDawGeJU
r[mrdwfjzpfoGm;NyD}}[k uRefawmfhtm;ajymavonf/
uRefawmfonf e*g;eD*sme,frSmygaom udkodef;az\ aqmif;yg;udk zwfxm;NyD;
jzpfojzifh]]r[mrdwfzGJUwmrS r[kwfbJq&m&JU? tcsif;csif; rusL;ausmfa&;qdkwm avmuf[myJ?
igh[migaer,f?
rif;[mrif;aevdkU qdkwmavmufyJ q&m&JU}}
]]rif;xifoavmuf r&Sif;bl;a[h? txl;ojzifh &k&Sm;[m todcufw,fuG}}
*smreDu ydkvef0ifodrf;NyD; t*FvdyfeJU jyifopfwkdUu ppfaMunmvkdufaomtcg
uRefawmfht,f'Dwmu
uRefawmfhtm; wm0efopfwpfck ay;jyefavonf/ ppfBuD;jzpfyGm;vmaomaMumifh
Armhacgif;aqmifrsm;ESifh
jynfoljynfom;trsm;wkdUu b,fodkUxifjrif,lqMuonf? bmawGajymqdkaeMuonf?
b,fvdk
]][kwfuJU? 0ifyghr,f}}
rjrrSDu uRefawmfESifha&mx&if;]]at; oGm;csif&ifvnf; oGm;a&mhav? 'DwpfcgarhoGm;w,f? bmrS rauR;vdkuf&bl;}}
]]tkdudpr&Sdygbl;}}
rjrrSDonf uRefawmfhaemufu vkdufvmonf/
]]aMomf armifwifxGef;a& oDwif;uRwfavmufrSm rr &Srf;jynfoGm;vnfrvkdU?
rif;vnf;
vkdufvnfygvm;uGm? rr oli,fcsif;odef;odef; vnf;ygr,fav}}
]]jynfvrf;u odef;odef;vm;}}
]][kwfw,f/ awmifBuD;? uavm? tif;av;? avQmufvnfr,f vdkufcJUrvm;}}
uRefawmfra&mufzl;aom t&yfrsm;jzpfNyD; tvGefa&mufcsifaom NrdKUvS
&IjrifuGif;tvSrsm;jzpfonf/
]]p&dwfvnf; ylp&mrvdkbl;? wnf;ckdkzkdUvnf; ylp&mrvdkbl;? vdkufr,fr[kwfvm;}}
vdkufr,f[kyif uwday;csifonf/ odkUaomf pOf;pm;p&mawG &Sdao;onf/
]]uRefawmfpOf;pm;ygOD;r,f rr&,f? atmufwdkbmqdkawmh wpfvavmuf
tcsdef&Sdao;wmyJ}}
]]at; pOf;pm;av/ rif; pOf;pm;p&m ESpfck&Sdw,faemf rSwfxm;? ukefonfvkyfzkdU&,f
&Srf;jynftvnfvkdufzkdU&,f? uJ uJ oGm;awmh}}
rjrrSDonf olUpm;yJGodkUjyefoGm;avonf/ uRefawmfvnf; olwkdUukrPDrS
xGufcGmvmcJU\/
owif;pmwkdufodkU a&mufaomtcg a&;p&m&SdonfwdkUudk a&;ay;?
bmomjyefp&m&Sdonfrsm;udk
bmomjyefay;NyD;aemuf aexdkif&m tdrfodkU jyefvmcJUavonf/
tcsdefrSm 12em&DausmfavNyD/ &dkufwmaMu;eef;owif;rsm;rSm vmaewkef;yif
jzpfaomfvnf;
azmifusyfaeNyDjzpf ae&mr&EdkifawmhNyD/ ]puf&yfowif;} twGufyif
bmomjyefay;cJUNyD; jzpfav\/
owif;pmwkdufay:rSqif;cJUNyD;aemuf aumif;uifodkUarmhMunfhvkdufonf/
rkd;om;wdrfwdkufrsm;
uif;pifvsuf&Sd\/ Mu,fwm&mrsm;yif vufaeMuonf/ vqkwfvjcrf;onf
ta&SUbufrS xGufvmNyD;
vdarmfa&mifjzifh cyfrIefrIef jc,faeonfudk wkdufMum;rsm;rsjrif&\/ avum;
Nidrfcsufom;aumif;vSonf/
c&D;toGm;tvmrsm; &yfpJukefMuNyD/ "mwf&xm;? bwfpfum;? xa&mfvD? jrif;&xm;
ponfrsm;vnf;
qifrsufvkH;wnf;/
ocifoef;xGe;fonf aq;jyif;vdyfcJNyD; pmawG ukef;a&;ae\/
uRefawmfonf ocifoef;xGe;fxHodkU wkduf&dkufroGm;/ udkb[def;xHodkU yxroGm;&of/
udkb[def;rSm
xdkpOfu wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyf tvkyftrIaqmif tvkyform; pnf;&kH;a&;rSL;
ocifausmfpdefESifhwJGzuf tvkyform;pnf;&kH;a&;rsm;udk udkifvsuf&Sdonf/ udkb[def;u
olUpm;yJGem;
uyfoGm;NyD; olUab;rSm&yfvsuf cyfwkd;wdk; ajymjyaeonf/ uRefawmfu
awGUcsifaMumif;ESifh
uRefawmfhtaMumif; jzpfygvdrfhrnf/
ocifoef;xGef;onf ola&;aeaom pm&Gufudk ikHUMunhfae&if; udkb[def;ajymorQ
em;axmifaeonf/
cyfvSrf;vSrf;&yfaeaom uRefawmfhtm; wpfcsufom 'ufceJ vSr;fMunfhvkduf\/
NyD;aemuf udkb[de;ftm;]]ukvm;xdkif ay;vkdufygav}}
udkb[def;u ocifoef;xGef;pm;yGJa&SUrSm ukvm;xdkifcsay;NyD; uRefawmfhtm;
xdkifapavonf/ uRefawmfhtm;
NyKH;Munhfvsuf acsmharmhaom avoHjzifh]]cPxdkifapmifhOD; &JabmfwifxGef;? ocifoef;xGef;u &JabmfvkdcsifwmawG tm;vkH;
ajymjyvdrfhr,f?
udk,fawmh wnif(oefvsif) bufoGm;&OD;r,f? udkoef;xGef; uRefawmfoGm;r,f}}
pmqufa&;aeaom ocifoef;xGef;u]]oGm;av}}
udkb[def; xGufoGm;\/ ocifoef;xGef;onf pmudkom twGifqufa&;ae\/
uRefawmfonf
ocifoef;xGef;\ yg;pyfNyJovm;? tavmawmfyJvm;[k pdwfxJrS
wkdif;wmMunfhaeonf/
olonfaq;jyif;vdyfudk oGm;Mum;rSm udkufcJxm;NyD; EIwfcrf;rsm;udk &IHUvkdufqefUvdkuf
vkyfonfhtcg
vkyfonf/ aq;jyif;vdyfudk xkwf,lNyD; yg;pyfudkwif;wif;aphvsuf twGif;rS
tHBudwfonfhtcg Budwfonf/
e*dkyg;pyfum; rusOf;rus,fyifjzpf\/ yg;pyfduk wif;wif;aphxm;ojzifhom
&Snfvsm;onf[k xif&onf/
olonf a&;vdkorQa&;NyD;aemuf xoGm;NyD; wkdufyf&dkufaeaom ocifwifOD;tm;
ay;cJUonf/
b,fvkdoabm&ovJ}}
]][m 'D0wK[m qif;&Jom; ypnf;rJUeJUbkH0g'udk oa&mfwkdufckdufxm;wJU 0wKyJ}}
uRefawmfu xdk0wKuav;udk owd&NyD; &,fvkdufonf/ NyD;awmhrS]]olu [mopma&;q&mqkdawmh b,f[mudkjzpfjzpf oa&mfawmfawmf
jyufacsmfacsmfvkyfwmyJAsm?
zwfvkdUawmh aumif;om;yJ udkb[def;&JU}}
]]oa&mfcsif&if "e&Sifudkom oa&mfzkdUaumif;w,f/ 'DvlawGu
bkH0g'qefUusifa&;orm;awGygAsm?
jra'gif;ndKa&;wJU ]bkH0g'}qkdwJU 0wKawmifrS bkH0g'udk wdkufcdkufwJU 0wKjzpfw,f?
wkdUArmtpnf;t&kH;eJU
ocifawGudk xdyg;a&;om;wJU 0wKjzpfw,f? r[maqGvnf; bkH0g'eJU ocifawGudk
xdcdkufNyD; a&;aewmyJ/
r[maqGemrnfeJU a&;wJUtcgrSmom rubl;? aeol&defemrnfeJU
a&;wJUaqmif;yg;awGxJrSmvnf;
bkH0g'qefUusifa&;awGygw,f/ udk,fwkdUvlpku 'Dvdkxdyg;wdkufckdufrIawGudk ckcH&r,f?
qif;&Jom;
ypnf;rJUawGbufua&;&r,f? pmayudkokH;NyD; bkH0g'udk jzefU&r,f?
wkd;wufwJUpmayxGef;um;atmif
vkyfMu&r,f}}
udkb[def;u pdwfygvufyg ajymaeqJ t*Fvdyfpm*kPfxl;ausmif;om; udkbodef;
a&mufvmavonf/
udkbodef;um; udk,faeao;ao;oG,foG,f jzpfonf/ ay:vGifaomezl;jyif? xlxyfaom
rsufckH;ESifh
BuD;rm;aoma&SUoGm; rsm;ay:atmif NyKH;wwfaom yg;pyf&Sd&kHru rsufrSefudkvnf;
wyfxm;&av&m
wufbkef;BuD;udkodef;az\ rsufESmESifh tawmfwlonfudkowdjyKrdayonf/
jcm;em;onfum; udkbodef;u
twm[k tac:cH&onfhtwdkif; uav;ESifh ydkwljcif;om jzpf\/ olu
tcef;0wGif&yfaepOf
tcef;&Sif'*kefwm&monf zdwfac:jcif;rjyKbJ aMumifMunfhaeav&m udkb[def;uyif
zdwfac:vkdufonf/
]]twmvm;a[h? vmav xdkifygOD;uG}}
udkbodef;onf 0ifvmNyD; '*kefwm&m\ ab;rSm xkdifvdkufavonf/ onfawmhrS
rxdwxdNyKH;NyD;
]]b,fuvmwmvJ}}
ompnfa&Tanmif&xm;odkU qufay;vdkufonf/
nae 2em&DavmufwGif ompnfblwmrS xGufcJUMu\/
aeonf cspfcspfawmufylvsuf&Sdonf/ ,mcif;rsm;u rsufpdwpfqkH;&Sd\/ yJ? ajymif;?
ESrf;? i&kwf? 0gcif;rsm;?
BudK;Mum;BudK;Mum;wGifum; csKHykwfawmpyfrsm;/ 4if;wdkUonf wpfrdk;wGif;vkH;
a&aomufxm;Muojzifh
pdrf;pdkvef;qef;&SdaeMuaomf vnf; aeyludk oufomatmifrvkyfEdkifMuay/
ta&SUbufodkU ckwfarmif;&if; &IjrifuGif;onf wjznf;jznf; ajymif;vmonf/
,mcif;awG usJvmNyD; csKHykwfawmpyfawG rsm;vmonf/ 0g;&kHawG? a&pD;aeaom
acsmif;ajrmif;awGawGUvmonf/ aeylusJusJwGif jymrIdif;rIdif; jrif&aom awmifrsm;onf
pdrf;&ifh&ifhjzpfvmMuavonf/
rjrrSDESifh odef;odef;wkdUonf a&csKd;Mu\/ oeyfcg;vdrf;Mu\/
rjrrSDa&csKd;cef;u xGufvmaomtcg oeyfcg;a&usJusJ vdrf;NyD;om; jzpfonf/
aemufwJGqHxkH;rSm
uydku&dkEdkifvSonf/ 0wfxm;aom vkHcsnfrSm tyGifhttm?
t&GuftE,foefoefykH&dkufxm;aom
ygwdwfvkHcsnfjzpfavonf/ olUudk,fvkH;udk,faygufESifh tqifajyvSay\/
oeyfcg;a&usJ?
aemufwGJqHxkH;ESifh vnf; yeH&vSay\/
]]armifwifxGef; a&rcsKd;awmhbl;vm;}}
]][ifhtif; rcsKd;awmhbl;? rEav;&xm;rSm reufu wpfcgcsKd;cJU awmfa&maygh}}
]]rsufESmawmhjzifh oGm;opfacsygOD;uG,f? rsufESmrSm tqDawGeJU}}
]][kwfuJU? cPaeawmh opfwmaygh}}
rcsKdum; odef;ode;f\t0wfa[mif;rsm;udk acgufaeonf/ ode;fodef;rSmrl Z0eykHjyifudk
qufzwfaeavonf/ ol0wfxm;aom ygwdwfvkHcsnfrSm rjrrSDESifh qifwljzpf\/
,if;rmyifblwmvGefaomtcg awmifajcodkU a&mufvmonf/
yifapmufopfyifBuD;rsm;ESifh
0g;ydk;&kHBuD;rsm;udkawGU&onf/ xif;ykHrsm;? opfvkH;BuD;rsm;? oufi,fcsyf tykHrsm;?
EGm;vSnf;rsm;? uRJrsm;?
qifESpfaumif okH;aumif/
,if;rmyifrSm tdrfajcpnfum;\/ aecif;xdkifcif; om,m\/
yif;acsmif;BuD;udk ul;jzwfrdonfESifhwpfNydKifeuf ododomomBuD; &moDOwk
ajymif;vmonf/
aeyloufomvmonf/ avat;wkdufcwfwkd;0ifae onf/ rD;&xm;rSmvnf; ompnfrS
xGufcgpuvdk
rjrefawmhacs/
wjznf;jznf; awmifrsm;ay:odkU wufvmMuonf/ vrf;u tauGUtaumuf
rsm;vmonf/
wpfawmifwufNyD;vQif a&SUu wpfawmifay: vmonf/
awmifrsm;rSm ta0;uMunfhvQifom ndKUrIdif;rIdif;Esifh wpfa&mifwnf;jzpf onf/
reD;ra0;usawmh pdrf;ndKndK?
teD;uyfMunfh&aomtcg a&mifrsKd;pkHvSonf/ ausmufwkH;? ausmufcJ? ausmufaqmif?
ausmufom;jywfrsm;
rSmyif a&mifrsKd;pkHvSonf/ ausmufoifykef;a&mifudk ausmfjzwfckwfarmif;NyD; aemuf
cJa&mifodkUa&mufonf/
oHacs;a&mifae&pfcJUNyD; xkH;ajcmufa&mifu BudKaeonf/ ajruvnf; ta&miftrsKd;rsKd;
ajreD? ajr0g? ajreuf?
ajrjzL? ajrjym/ ajreDvTrf;aom ae&mwGif opfyif yifpnfodkUygwuf
eDaeonfudkawGU&onf/
a&pD;prf;acsmif;uav;rsm;u wokefokef woGifoGifESifh MunfvifvSonf/
atmufajcu
ausmufp&pfcJuav;rsm;udk jrifae&onf/ ig;apmifhzrf;aeaom AsKdif;rsm;rSm
orm"daumif;vSonf/
&xm;oHudk Mum;rS Mum;ygavp atmufarh&onf/
tcsKdUacsmif;0Srf;rsm;xJ&Sd ausmufaqmifrsm;onf abmfa&mifawmufNyD;
wpfrsKd;vSaeMu\/
awmawmifa&ajrwGif uRefawmfpdwf0ifpm;aeovdkyif rjrrSDESifh odef;odef;wdkUvnf;
pdwf0ifpm;aeMu\/
olwkdUvnf; pum;rajymEdkifMu/ pmrzwfEdkifMu/ wHcg;ayguf0rSmxkdifNyD;
ab;ywf0ef;usifudkom
MunfhvdkufygvmMuavonf/ rem;rae tvkyfvkyf vdkufygvmaom rcsKdyifvQif
tvkyfrsm;csxm;NyD;
ab;ywf0ef;usifudk Munfhaeavonf/
rD;&xm;um;tom;usvnf; rajy;Edkif? uqkefvnf; raygufEdkif/ a[m[Jvkdufatmif
tpGrf;ukeftm;xkwf
ckwfarmif;ae&avonf/ tauGUtaumuf tE&,frsm;vSojzifh OMooHuvnf;
wnHwnf;nHaeonf/
OMooHESifh w*sKef;*sKef; ckwfarmif;oHwkdUonf awmawmiftvkH;udk
vTrf;rdk;xkd;azmufvsuf&Sd\/
yJUwifcwfvsuf&Sd\/
odef;odef;u&,fvkdfufonf/
]]udkwifxGef; odef;odef;u ajymifwmyg vmjyefvmcJU? &xm;xGufawmhr,f}}
&xm;ay:odkU jyefwufcJUonf/ odkUaomf&Sufp&maumif;aom trSm;udk rjyifEdkifozifh
rcsifhr&Jjzpfaeavonf/ wHcg;udkydwfNyD; tayguf0rSmyif &yfaeonf/ &xm;u
rxGufao;/ OMoom
ay;ae\/
rjrrSD]]odef;odef;um; bmrQjyefrajym/ taigufcH&aom uav;BuD;vdk vufrxdyfudk udkufNyD;
rsufpdayuvwf
ayuvwfESifh aeavonf/
uRefawmfonf yef;onftm; vSrf;NyD; atmfac:vdkufonf/ yef;onfonf
opfcGyef;udkif;udk
qGJ,lNyD;ajy;vmonf/ &xm;uxGufpjyKavNyD/
tajy;tvTm;yif 0,f,lNyD; opfcGyef;udkif;udk odef;odef;tm; ay;tyf&if;]]uRefawmfrSm;oGm;vdkUyg rodef;odef;&,f? uRefawmfhtay:rSm pdwfr&SdygeJU?
rodef;odef;udkvnf; &Srf;jynfu
yef;awGeJU BudKaeygw,f}}
odef;odef;\rsufESmonf NyKH;pdpdjzpfaeonf/ odkUaomf vufrxdyfudkudkufvsuf rsufpdudk
ayuvwfayuvwf vkyfum yef;udkif;udk r,l&JbJ rjrrSDtm; ],l&rnfvm;}[k
ar;onfh tMunfhrsKd;jzifh
Munfhvdkufonf/
rjrrSDu NyKH;vkdufonf/
]]udkif;-ay;oluay;aew,f? ,lvdkufav}}
rjrrSD\ trdefU&awmhrS 0rf;omtm;& vSrf;,lavawmhonf/
awmifrsm;rSmjrifhonfxufjrifhvmNyD; avuvnf; at;vmavonf/ &xm;onf
a&SUwkd;aemufqkwfvkyfNyD;
ckwfarmif;&aom ae&mrsm;odkU a&mufvmonf/ &ufuef;pifrSm
vGef;xdk;aeonfESifhvnf;wlonf/
[dkbufxdk;vdkuf? onfbufjyefxkd;vdkuf wufwufvmMuonf/ rjrrSDESifh
odef;odef;wkdUonf
qG,fwmrsm;0wfMu\/
&xm;onfrMumcP OrifvdkPfacgif;BuD;rsm;udkjzwf&onf/ arSmifxkxJ wdk;0ifonf/
ckwfarmif;oHonf
ab;odkU rjyefUbJ uRefawmfwkdUem;xJ w0kef;0kef;ESifh vkH;0ifvmav&m xkdtoHrSwpfyg;
bmoHrQrMum;&/
]]yJGpm;BuD;uvnf; ac:jyefygNyD}}
]]bk&m;tr bmrStm;remMuygeJUAsm? udk,fhtdrfudkf,hf&mvdk oabmxm;NyD; wnf;Muyg?
bmtvdk&Sd&Sd
apmokjrwfudk ajymyg}}
rjrrSDum; &Srf;avjzifh]][kwfuJU&Sifh}}
&Srf;avaMumifh rjrrSDtm; uRefawmfESifhodef;odef;wkdUu NyKH;MunhfvkdufMuonf/
OD;eExkd&Sr;favudk
owdjyKvkduf[efrwl/
]]uJ uRefawmfawmh yJG&kHudk cPvdkufoGm;OD;r,f? naeus&if tdrfu ausmif;trBuD;eJU
twlvmcJUyghr,f}}
]][kwfuJU&Sifh? aMomf&efukefudk wpfcgygvmwJU orD;uav;aum usef;usef;rmrmyJvm;}}
]]&Sdygw,fAsm? naeus&if ac:cJUyghr,f/ olvnf;ausmif;ydwfvkdU jyefvmwm
rMumao;ygbl;}}
]]tckaeqkd awmfawmfBuD;a&mayghaemf}}
]]BuD;NyDayghAsm? tm;BuD;xGm;wmyJ/ uJ oGm;OD;r,faemf bk&m;rjr}}
OD;eEonf ajymajymqdkqdk xGufoGm;avonf/ uRefawmfum; ]bk&m;rjr} [kqkdaom
tac:ta0:udk
em;rvnfEdkifatmif&SdNyD; pOf;pm;ae&pfavonf/ rjrrSDvnf; onftwdkif;yif
pOf;pm;ae[ef&Sd\/
aemufrSod&onfrSm olwdkUa'oxkH;pHt& bk&m;tr rjrrSD ac:rnfhtpm; twdkcsKH;
bk&m;rjr[k
ac:Mujcif;jzpfaMumif;od&avonf/ ausmif;'g,um OD;eDqdkvQif ausmif;eD[k
ac:wwfavonf/
rcsKdum; odef;odef;ESifh rjrrSDwkdU\ ypnf;rsm;udk ae&mcsxm;vsuf&Sd\/
tdyf&mrsm;udkvnf;jyif\/ NyD;aemuf
odef;odef;wkdU a&csKd;NyD; vdrf;&ef oeyfcg;aoG;aeavonf/
aeUv,f 2em&DavmufomomwGif bk&m;yifhyJG&Sd\/ anmifa&TapmfbGm;BuD;udk
udk,fwkdiftif;xJrSbk&m;udk
yifhaqmifvmrnfjzpf oGm;Munfh&ef uRefawmfwpfa,mufwnf; jzpfaeavonf/
rjrrSDu vlawGrsm;aom
ae&mroGm;vdk[k qkdNyD;ae&pfcJUonf/ odef;odef;u aeylonf[kqkdum
ae&pfcJUavonf/
aps;a&qdyfrSaeNyD; aps;udkywfum NrdKUv,f&yfbk&m;yGJusif;y&m ae&modkU
yifhrnfjzpfonf/
]]at;vmNyDaemf}}
]]tdkufADwkdUtzdkUawmh aeaumif;&kH at;jrjruav;yJ tefwD&JU}}
]]rcHEdkifatmifawmh r[kwfygbl;uG,f}}[k ajymNyD; rjrrSDonf qG,fwmudk
yckH;ESpfzufay:rSm
vTm;wif&kHwifxm;vkdufonf/ odef;oef;vnf; rjrrSDvdk vkdufvkyf\/
rjrrSD]]vrf;"mwfrD;awG bmawG r&Sdbl;aemf}}
apmokeEm]]r&Sdbl; tefwD&JU? awmfbk&m;&JU a[mfxJrSm awmh&Sdw,f}}
uRefawmfwkdUonf tdrfbufodkU jyefavQmufcJUMuavonf/
tdrfay:wGif vufqGJ"mwfrD;BuD; xGef;xm;ojzifh 0if;xdefvsuf&Sdonf/
apmokjrwfESifh OD;eEwkdUonf xrif;yJGjyifvsuf apmifhaeMu\/ ausmif;trBuD;um;
NrdKUv,ftdrfodkUjyefoGm;avNyD/ xrif;pm; NrdefvSonf/ wpfbmom xl;jcm;aom
t&omygaywnf;/
xrif;pm;NyD; 7em&DcGJaomtcg OD;eEu bk&m;yGJodkUac:avonf/ tavmif;upm;
A[kokwudk rvdkcsifyg[k
ajymNyD;jzpfaomaMumifh OD;eEonf uRefawmfhtm; twif;rac:awmhyg/
odef;odef;udkum;txl;rac:&NyD/
odef;odef;um; 36aumif uHprf;&ef? teDaxmif tefpmponfrsm;udk upm;&ef
oabmwlNyD;jzpf
rcsKdESifhtwl vdkuf&ef tqifoifhjzpfae\/ OD;eEonf rjrrSDtm; tBudrfBudrfac:\/
rjrrSDu
aemufqkH;wGif]]onf;cHyg ausmif;'um&,f? &efukefrSm vlpnfum;vGef;tm;BuD;vdkU NiD;aiGUNyD;
&Srf;jynfrSm
at;at;tem;,lcsifvkdU tvnfvmwmyg/ ausmif;'umBuD;ac:wm rjiif;csifbJ
jiif;&wmyg&Sif}}
OD;eE]]aumif;ygNyDAsm? rac:awmhygbl;/ odkUayr,fh &efukefu olaX;uawmh
olaX;uawmfudk
tESHUvkdufrjyvkdufbl;vdkU txifr&SdygapeJU [J [J}}
rjrrSDu vkdufavsmpGm &,farmNyD;]]uRefrolem;vnfatmif &Sif;jyyghr,f&Sif}}
uRefawmfonf pum;ajym&m qkd&mrsm; rjrrSD\a,musmf;olaX;OD;xGef; \ emrnfESifh
]]c&D;oGm;awmh tazmfyg&JUvm;}}
uRefawmfonf oifhavsmfrnfxifaom tajzudk&SmaepOf wD;0dkif;onf
tjcm;oD;csif;wpfyk'fodkU
ul;ajymif;oGm;avonf/ ,dk;',m;jzpf&m qdkif;0dkif;ESfih wD;&vQif ydkNrdKifrnf[kxifonf/
__aomif;aomif;nH? Muifazmf pifa&mfarmifESHwGJvkdU 0JumysH? armifESHawmifyH
&dkufaqmfoGif;? aomifwif;acguf&Sm? [oFmysHa&mufvm? ul;umvl;vm?
&TifjrL;aysmfMu&Sm?
aomifay:atmifawmfxl;ygvdkU usL;&ifhrmu"m? jrpfrif;tP0g? jyefumajrmufawmif
ausmufaqmif [dkbufurf;/
a':a':u c&D;oGm;azmfoGm;zufrsm;taMumif; ar;onfudk&kwfw&uf rNzD;Edkifojzifh
ai;aevkduf&m
oDcsif;wGif pdwf0ifpm;oGm;ojzifh ai;aeovdk xif&ayvdrfhrnf/ odkUr[kwf
vQKdU0Suftyfaom
EdkifiHa&;udprsm;wGif qdwfqdwf aevkdufjcif;jzpfonf[k a':a':u
,lqaumif;,lqayvdrhfrnf/
__a&T,ifabmif ajrmifywfvrf;? avwifaqmif awmifjzefUvSef;/ csnfcifpGyfu,f
0Hbkd
abG aomifc&D;rSm? a&azmifpD;vdkUcdk? aendKndK vGrf;&efydkrdk? qdkidkjyifus,f?
a':a':onfaemufaz;aqmifqDodkU xoGm;avonf/ uRefawmfonf a':a':haemufrS
cPrQvdkufMunfhNyD;
rsufESmudkikHUxm;vdkufonf/ uRefawmfhpdwful;um; csnfcifpGyf? 0HbdkwkdUESifh
tP0gabGaomifc&D;rSm
a&azmifpD;vdkUckdaeonf/ wpfzufurf;rSm rjrrSD&Sdonf/ tjcm;wpfzufurf;rSm
rcifopf&Sdonf/
uRefawmfha&SUrSmum; qkdidkjyifus,f? yifv,foDacgif &DarSmifa0vdkU qdkif;aeonf/
__ref;XmeD omuD a&Tjynfwdkif;? rIdif;vdkU a0jzm? a&Teef; atmifjcm? arQmfum jrifrdrSm
...
]]armifwifxGef; xrif;rpm;&ao;bl;r[kwfvm;}}
onfawmhrS tem;odkUjyefa&mufvmaom a':a':htm; armhMunfhvdkufrdonf/
]][kwfw,f rpm;&ao;bl;}}
]]x vmpm;&atmif}}
uRefawmfum;[efvkyfaep&m r&Sdyg/ uRefawmfhtarqdkvQifvnf; uRefawmf ta0;u
jyefa&mufvmonfqkdvQif onfvkdyif r&Sd&Sdwm &SmBuHNyD; auR;ayvdrhfrnf/
a':a':onf uRefawmfhtm; rD;zdkaqmif xrif;pm;yGJrSm pdwf&Sdvuf&Sd pm;&ef xm;cJUNyD;
tdrfa&SUodkUxGufoGm;jyefavonf/ uRefawmfESifh rvSrf;rurf;wGiftapcHrdef;rBuD;wpfOD;
udkat;aiG]]nOfheufNyDAsm}}
uRefawmf]]nOfheufvnf; bmjzpfvJAsm? oef;acgifqkd&if ydkawmifaumif;OD;r,f/
ckESpfpOfMu,fajymif
tNrD;axmifwmudkaumif;uifrSm jrifEdkifr,f? oef;acgif,H avjynfaoG;awmh
at;wmuav;vnf;
cHpm;&r,f/ *dk;vfprpf[m vef'efNrdKUawmfBuD;rSm nOhfeufoef;acgifavQmufvnfNyD;
pma&;cJUwm
vlBudKufrsm;oGm;w,fr[kwfvm;}}
udkxGef;&Sdef]]vmAsm udkat;aiG? b,folrS vrf;ravQmufwJUtcsdef avQmuf&wm
t&omwpfrsKd;aygh/ udkwifxGef;vnf;
*dkvf;prpfudk tm;usNyD; pma&;csif&if a&;Edkifwmaygh/ owif;pmq&mvkyf&kHeJU
rpm;avmuf&if pma&;NyD;
jznfhEdkifw,f}}
uRefawmfwkdUonf tif;vsm;uefaygif&dk;qDodkU vmcJUMuonf/ aumif;uifrSm
Munfvifojzifh Mu,fwm&m
pkHvifvSayonf/ Mu,fa&mifawGu awmfawmfvufonf/ a&rsufESmjyifrS jyef[yfaom
tvif;uawmfawmftm;&Sd onf/
udkat;aiG]]udkwifxGef; pma&;csif&ifawmh ajcmufrdkifcGJa&mufatmifoGm;As? armfawmfum;eJU
vmMuwJUtwGJawGudk
awGUaumif;awGU&OD;r,f}}
uRefawmf]]aeygapAsm? vlrsm;rodapcsifvkdU olwkdUbmom 'Dta&mufvmNyD; wGJMuwm?
uRefawmfwkdUu
vlodewfMum;jzpfatmif pmra&;MuygpdkUeJU? 'gxuf uRefawmfowif;pmwdkufu
tvkyfxGufawmhr,f}}
udkat;aiG]]bmaMumifhvJAs}}
]]'Dtvkyfvkyf&wm awmifrus ajrmufrusygAsm? udk,fhrdbvkyfauR;&atmifvnf;
0ifaiGr&bl;?
pmqifoif&atmifvnf; tcsdefydkr&bl;? EdkifiHa&;udkvnf; uRwfuRwfvGwfvGwf
rvkyfEdkifbl;/ NyD;awmh
]]ykHESdyfpufwpfvkH; b,favmufay;&ovJ}}
uRefawmfxdwfceJjzpfoGm;jyefonf/ pmar;yJGusrnfh ar;cGef;awGyJ[k xifrd\/
]]rajymwwfao;bl;}}
rjrrSDonf xdktajzaMumifh tawmfyif tm;rvkdtm;r& jzpfoGm;[efwlonf/
uRefawmfhtm;
oem;p&mow0guav;yguvm;[k pdwfxJuajymae[efwlonf/ uRefawmfonf
owif;pmwdkufrSm
tvkyfvkyfNyD; ykHESdyfwdkufESifh &if;ESD;\/ ykHESdyfwdkuf 'kwd,zdkrifwpfOD;tdrfrSm aecJUzl;\/
odkUygvsuf
ykHESdyfpuftaMumif;bmrQrod/ bmwpfckrQ rar;rprf;cJUzl;acs/
]]rru oabmwlr,f? aiG&if;pdkufawmhr,fqdk&if uRefawmf'gawG
tukefavhvmwGufcsufNyD;rrudk
ajymjyrSmaygh}}
rjrrSDonf bmrQrajymao;bJ zmvl'gudk wGifwGifaomufavonf/ uRefawmfvnf;
a&SUpum;rqufwwfojzifh zmvl'gudkyif aomufaeav\/
]]armifav;&JU rrem;rvnfwJUtvkyfudk rvkyfcsifbl;}}
uRefawmfhrSm arQmfvifhcsufawmifBuD; NydKvJawmhrnfudk jrif&OD;awmhrSmvm;[k
pdk;&drfrdonf/
]]rrvkyfrSmrS r[kwfbJ? uRefawmfvkyfrSmyJ}}
]]bmxl;rSmvJuG,f? rr&JUt&if;tESD;eJU rrarmifav;u vkyfw,fqdkawmh rrudk,fwdkif
vkyfovdkyJaygh/
onfjyiftvkyfudk pdwful;apcsifw,fuG,f}}
uRefawmfum; tawmfpdwfysufoGm;\/ rdIifawGcsum pm;yJGudkyif ikHUMunhfaeavonf/
wdkufyf&dkufoHrsm; pJoGm;avNyD/ pma&;rrsm;ESifh pma&;BuD; OD;buGef;wdkU
jyefoGm;Muavonf/
tcdkif;taprsm;onf vSnf;usif;aeMuonf/ zkefokwfolu okwfonf/ AD&dkydwfolu
ydwfvsuf&Sdonf/
uRefawmfonf rjrrSDudkarmhMunfhvdkufaomtcg rjrrSDonf uRefawmfhtm; MuifempGmESifh
pdkufMunfhaeonfudk awGU&avonf/
]]rrem;vnfwJU ukefonftvkyfudkyJ vkyfygvm; armifav;&,f? vkyfp&mawG
trsm;BuD;&Sdygw,f}}
]][mAsm rvkyfcsifbl;? ukefonfvkyfw,fqdkwm udk,fusKd;wpfckwnf; Munfh&wJU
tvkyf?
bezl;odkufwl;&wJU tvkyf? tjrwf&&if NyD;a&m? bmrqdk vkyf&wJUtvkyf/
uRefawmfrvkyfcsifbl;}}
jyefa&mufoGm;Muavonf/
rjrrSDonf uRefawmfhtm; olUudk,fudk ykHtyfxm;onfrSm rSef\/ odkUaomf
olUt&if;tESD;udku;
ykHrtyfvdkaMumif; odaeojzifh uRefawmfu xdknwGif tvkyfudpudk
vkH;0xyfrajymawmhacs/
odkUaomfrjrrSDu]]rrudk tvJGrxifeJUaemf}}
]]bmudkvJ rr&JU}}
]]tvkyfudpav? armifav;udk rru rulnDcsifbl;vdkU tvJGrxifeJU? armifav;
pOf;pm;NyD;vkyfzdkU ajymwm/
yHkESdyfpufvkyfief;qdkwmu armifav;udk,fwdkifvnf; bmrS odwmr[kwfbl;}}
]]oif,l&rSmaygh? bmxl;ao;vJ ukefonfvkyfvnf; oif,lrSmyJ}}
]]ukefonftvkyfudkawmh rru oifay;Edkifw,f? rif;ykHESdyfwkduf tvkyfudk b,folu
oifay;rSmvJ}}
]]rruom t&if;pdkufay;r,fqdk&if oifay;r,fhvlawG r&Sm;ygbl;/ vkyfief;rpcifvnf;
rr
ar;orQajymEdkifatmif oifr,f? tvkyfvkyfawmhvnf; vkyf&if; oifoGm;r,f}}
]]aumif;ygNyD&Sif aemufwpfacgufvmawmh rrar;orQ rajzEdkif&if ykHEdSyfpufvkyfief;rSm
t&if;pdkufNyD;
vkyfxdkufrvkyfxdkuf pOf;pm;Mur,f}}
rjrrSDonf &kyf&SifMunfh&efqkdNyD; tdrfrSxGufvmcJUonf/ &kyf&Sif&kHxJrSm
0ifMunhf[efaqmifNyD;
vpfxGufvmcJUonfjzpf&m &kyf&SifNyD;csdefrSm &kyf&Sifjyef y&dowfESifh
a&mjyef&rnfjzpfavonf/
]]rrvnf; armifwifxGef;eJU ckvdkjzpfNyD;uwnf;u tdrfrSm a&S;u rkom;rajymzl;wJU
rkom;awG
a0aeatmifajymae&w,f? y&d,m,frm,m OmPfawGvnf; odyfokH;ae&w,f odvm;}}
]]uRefawmfvnf; 'DvdkyJ? rkom;awGajymae&w,f/ t&ifuqdk&if rkom;ajym&rSm
w,f0efav;wmyJ}}
]]b,folawGudkrsm; rkom;ajymae&ygvdrhf armif}}
uRefawmfhpdwfxJrSm rcifopftm; rkom;ajymcJU&ykHudk qdkvdkjcif;jzpfonf/ odkUaomf
rjrrSDtm;
rcifopftaMumif; ajymrjyvdk/
]]oli,fcsif;rdwfaqGawGudkyg rr&,f/ &Srf;jynfoGm;vnfwm[m EdkifiHa&;udp
ta&;BuD;vdkU
c&d;xGufoGm;wmygvkdU nmxm;&w,f}}
]]at;av trSeftodray;Edkifao;wJUtcgrSm vdrf&rSmyJ/ tcsif;csif;awmh rSefwm
zGifhajymaMu;aemf}}
]]uRefawmfuawmh rrudk b,fawmhrS rvdrfbl;}}
]]rruvnf; armifav;udk b,fawmhrS rvdrfygbl;uG,f pdwfcsyg}}
odkUjzifh uRefawmfonf wpfvdrfESpfvdrf ayGum&Iyfonfh tjzpftysufxJrS &kef;rxGufEdkif
jzpfcJUavonf/
uRefawmfht&IyftaxG;xuf tqrsm;pGm ydk&IyfaxG;vmaom udprSm
ArmvlBuD;acgif;aqmifwkdU\
EdkifiHa&;t&IyftaxG; EdkifiHa&;oyGwftl jzpfavonf/
OD;ykESifh OD;bazwkdUonf atmf,k0udpwGif pum;rsm;MuNyD; OD;baz
EkwfxGufvdkuf&onf/ OD;apmonf OD;yk?
OD;bazwkdU tcsif;rsm;rIwGif 0iftjrwfxkwfojzifh wefckd;ydkwufvmavonf/
OD;apmonf
0g;&if;wkwfrsm;udk ydkokH;vmcJU\/ *VKefwyfrsm;jzifh wkdUArmtpnf;t&kH; vIyf&Sm;rIrsm;udk
ESdrfESif;vsuf &Sd\/
OD;bazESifhwuG ol\ig;yGifhqdkifygwDonf twdkuftcHygwD jzpfvmavonf/
a'gufwmbarmf\
qif;&Jom;0HomEkuvnf; twdkuftcHjzpfaeonf/ odkUaomf Oya'jyKvTwfawmf
a'gufwmbarmftm;
OD;baz\ ig;yGifhqdkifu twdkuftcH acgif;aqmiftjzpfjzifh todtrSwf rjyKEdkifaMumif;
aMunmavonf/
qmay:xGef;u tpdk;&onf rw&m;wm b,fawmhrQ rvkyfaMumif; qif;&Jom;udk
twdkuftcH
EdkifiHa&;orm;awG xufydkoem;aMumif;? vc 2500d-om &aomfvnf; 5000dwefatmif vkyfaeaMumif;?
Oya'jyKvTwfawmfwGif rdefUMum;avonf/ OD;bvIdifu 0efBuD;rvkyfcsifygbl;[k
ajymaomtcg
qmay:xGe;fu trwfvc 250d-udkyif ,laeolwkdUonf 2500d-pm; 0efBuD;&mxl;
rvdkcsifbl;qdkaom
pum;udk r,kHEdkifaMumif; wkHUjyefacsyavonf/
1939ck ukef 1940 jynfhESpfwGif;odkU a&mufvmaomtcg rD;ukef,rf;ukef
rwdkufMuao;aom
ppfBuD;udkMum;0ifzsefajz&ef BudK;pm;olawG ydkrsm;vmavonf/ a[mfvefjynf\
bk&ifrBuD;ESifh
]]rawGUvkd&bl;}}
]]udk,f&Smay;r,f? tJ'D aqmif;yg;udkzwf&if 'DtcsufawGrSm &Sif;&Sif;BuD;
oabmaygufrSmyJ}}
uRefawmfwkdUonf r&rf;ukef;odkU a&mufvmcJUMuNyD/ acR;rsm;vnf; pdkUvmNyD/
]][dkbuf ywfavQmufcsifao;ovm;}}
rjrifhOD;u &yfvkdufNyD;]]jyefvSnfhMupdkUvm;? aeylvm&ifvnf; aumif;awmhrSm r[kwfbl;}}
]][kwfw,f? umzDaomufMuOD;pdkUav}}
uRefawmfwdkUonf umumqdkif0ifNyD; umzDaomufMuonf/
bwfpfum;rsm; vIyf&Sm;rI rsm;vmNyD/
umzDaomufNyD; qkdifrSxGufvmMuaomtcg &SpfrdkifbufwGif ukvm;ppfom;rsm;onf
jynfvrf;rBuD;udk
ul;jzwfoGm;onfudk awGUvkduf&avonf/ a*:&mqm*sif wpfa,mufvnf; ygonf/
olwkdUonf
ppfa&;avhusifhaeMujcif;jzpf\/ rjrifhOD;rSm tenf;i,fxdwfvefUoGm;[ef &Sdavonf/
uRefawmfwkdUonf twefMumbmrQrajymbJ acgif;idkufpkdufcsNyD; vrf;avQmufMuonf/
um;vrf;ab;rS
vloGm;vrf;rSm avQmufMu&\/
]]udkwifxGef; ppfBuD;u 'Dbufudkrsm; ul;vmOD;rSmvm;[if}}
]]ul;vmrSmyJxifw,f}}
]]'kuygyJaemf}}
]]'kuawmh 'kuaygh? 'gayrJU ppfjzpfvm&ifawmh t*Fvdyftcuf ArmhtcsufqdkwJU
pum;twdkif;
ArmhvGwfvyfa&;twGuf csufaumif;,l&rSmyJ}}
]]vGwfvyfa&;&r,fqdkwmuawmh aumif;yg&JU? EdkUayrJU ppfBuD;jzpfvmvkdU vlawG
aoMu ausMurSm?
tdk;tdrfawG ysufpD;rSmawG;NyD; tm;BuD; &ifav;wmyJ&Sif}}
]]ck taemufEdkifiHawGrSm ppfBuD;[m cyfqdkif;qdkif; cyftkyftkyf jzpfae&mu aeNyD;
jyif;jyif;xefxefBuD;
jzpfvmNyD/ *smreDeJU t*Fvdyfajyat;zkdU atmifoG,fMuwmawGvnf; rjzpfawmhbl;/
[m[ufpfbdvyfudk
av,mOfysHeJU xdk;qif;wmvnf; *smreDeJU t*Fvdyfajyat;NyD; &k&Sm;udk aygif;wkdufMuzkdU?
aphpyfzkdUqkdyJ/
EdkUaywJU rjzpfEdkifawmhbl;? jyifopfvnf; *smreDvufatmuf vkH;vkH;a&mufawmhr,f/
awGUaevdkU}}
uRefawmfhpdwf axmif;ceJ xvmonf/ uRefawmfajymcsifaom udpudk rm,mESifh
vSD;vTJvdkufjcif;jzpfonf[k
xifvdkufonf/ xdkUaMumifh toHrmrmjzifh]]tkd r[kwfwmawG avQmufajymraeygeJU? uRefawmf bmajymr,fqkdwm rr
odNyD;om;yJ}}
]]tkd rod&ygbJvm; armif}}
]]bmvdkU rod&rSmvJ? uRefawmf cPcP ajymaewmyJ/ tvkyfudpav; tvkyfudp}}
uRefawmfhtoH wkefaeonfudkowdxm;rdonf/ rjrrSDonf uRefawmfhyckH;ESpfzufudk
vufESifhqGJ,lNyD;
olrbufodkU vSnfhvdkufum uRefawmfhrsufESmudk pdkufMunfhaeavonf/
rIef0g;0g;tvif;a&mifwGif olr\
rsufvkH;tpkHudk aumif;pGmrjrif&aomfvnf; 4if;wdkU\ qJGiifjcif;t&Sdeft0gudkum;
uRefawmfcHpm;ae&avonf/ uRefawmfonf a&SUbmqufajym&rnfudk
rpOf;pm;wwfatmif &Sdaeavonf/
bmrQrajymawmhbJ xGufoGm;csifpdwfvnf; ay:aygufvmavonf/
rjrrSDu tufuJGaomtoHjzifh]]tvkyfudp? wpfcgvmvnf; tvkyfudp? &Sif;&Sif;yJ ajymvdkufygawmhvm;
armifav;&,f?
'Dtvkyfudptxrajrmuf&if rrudk rcspfawmhbl;vkdU ajymvdkufav? tJ'DvdkyJ
ajymvkdufyguG,f}}
idkoHygvmonf/ tu,fom tvif;a&mifaumif;pGm&SdvQif rjrrSD\ rsufvkH;rsm;rSm
pGwfpdkaeonfudk
awGUjrif&ayvdrhfrnf/
]]ajymvkdufav? &Sif;&Sif;ajymyguG,f/ tJ'Dvdk ajym&ifvnf; armifav;udk rru
txifao;roGm;ygbl;/
ighypnf;rufvkdU ighcspf[efaqmifwmudk;vdkU rrbufawmh tcspfysufoGm;rSm
r[kwfygbl;/ ajymyguG,f
tJ'Dvdkajymprf;yg}}
uRefawmfhrSm tyJUqm;xdoGm;ovdk jzpfoGm;avonf/ bmrQrajymbJ NidrfNyD;
raeEdkifawmhacs/
aygufusKd;oGm;aom uRefawmfh*kPfudk wpfenf;enf;ESifh qnf&ayvdrhfrnf/
]]r[kwfwJUpum; uRefawmfu bmjyKvdkU ajym&rSmvJ rr&JU? uRefawmf 'Dtvkyf
bmjzpfvkdU
vkyfcsifw,fqdkwmvnf; rrodom;eJU? 'DrSmrr}}
r[kwfbl;}}
uRefawmfonf tcsufudk apmapmu oabmrayguf? ,ck OD;av;jrifhESifh
pum;ajym&if;rS
aumif;aumif;oabmaygufonf/ rjrrSDu aiGt&if; xkwfray;jcif;twGuf
taMumif;trsKd;rsKd;jycJUonf/
olUvifBuD;odoGm; rSm pdk;onf[laom taMumif;udkyif jyonf/ rjrrSDonf onfhxuf
t&if;rsm;pGm
pdkufxkwf&aom vkyfief;rsm;udkyif olUbmomol vGwfvyfpGmvkyfaeonfjzpf&m
olomvkyfcsifvQif
ykHESdyfwkdufvkyfief;avmufudk tdrfu emwm&Snf*DvmeBuD;tm; vkH;0todray;bJ
vkyfrnfjzpfavonf/
tjrwftwGufraocsmom t&if;rxkwfjcif;jzpfonf[k uRefawmf wxpfcs
,kHMunfvsuf&SdavNyD/
OD;av;jrifhonf tay:tustdwfxJrS arG;nSyfudkxkwfNyD; yg;odkif;arG;Ekwf&ef
[efjyif&if;]]tcgBuD;uvnf; raumif;bl;uG/ ppfujzpfaeawmh ykHESdyfpuftopfawmif
vG,fvG,feJU0,f&r,fr[kwfbl;? ta[mif;awGvnf; aps;wufaew,f/
puLaps;awGvnf; wufvmw,f/
owif;pmpuLawGrsm; ppfrjzpfcifu wpfxkyfwpfusyf q,fyJay;&w,f? ck okH;usyf
q,fhESpfyJ
ay;ae&w,f}}
uRefawmfwkdUtcef;&Sd wpfckwnf;aom pma&;pm;yJGuav;a&SUrS wpfckwnf;aom
ukvm;xdkifay:wGif
xdkifcsNDyD;awmh nnf;nLvkdufonf/
]]a&SUtzdkU tajctae onfhxufqkd;zkdUom &Sdw,f/ taemufbufrSm jyifopfawmif
usawmhr,f/
jyifopfus&if ppf[m ckxuf ydkjyif;xefvmr,f/ tJ'Dawmh taemufEkdifiHawGu
ta&SUEdkifiHawGqD
ukefypnf;tvmenf;onfxuf enf;rSmyJ}}
OD;av;jrifhonf uRefawmf\ ppfowif;a0zefcsufrsm;udkyg yg;odkif;arG; Ekwf&if;
rSdef;em;axmifaeonf/
twefMumaomtcg qwfceJ jzwfajymvkduf onf/
]]rif;tazhqDu pmvm&JUvm;}}
]]pmrvmwm tawmfMumoGm;NyDAs? olUcrsmvnf; arQmfvifhcsufawG ysufukefawmh
a&mufjcif;aMumifh emrnfaumif;aeavonf/
wpfaeUaomf ocifpdk;\oifwef;onf q,fhwpfem&DxdMumoGm;avonf/
olonfpdwfygvufygtm;wdkufcGefwkduf a[majymaeav&m tcsdefvGefoGm;onfudkyif
owdxm;vdkufrd[efr&Sdacs/ olUudk,frSmvnf; acR;wvkH;vkH;ESifh jzpfvmav\/
uRefawmfwkdUu
11em&Dxkd;NyDjzpfaMumif; owday;Mu&avonf/
oifwef;NyD;aomtcg tjcm;olrsm; jyefoGm;Muaomfvnf; uRefawmfum;
ocifpdk;teD;rSmyif
usef&pfcJUavonf/ ocifpdk;onf oifwef;ay;aom pmtkyfudk qufzwfae&mrS
rsufESmarmhvkdufNyD;]]b,fhES,fvJ&JabmfwifxGef;? vlUavmuwpfckvkH; wpfaeUrSm uGefjrLepf
avmuBuD;jzpf&r,fqdkwm
&Sif;&Sif;BuD; jrifNyDvm;? &mZ0if&kyfydkif;0g't& rvTJra&SmifomwJU vrf;aMumif;yJqdkwm
oabmayguf&JUvm;}}
]][kwfuJU? oabmaygufygw,f? t&ifu uRefawmfwdkU bkH0g'udk BudKufw,fqkdwm
tay:,HyJ/
qdk&S,fvpfavmu? uGefjrLepfavmua&muf&if yk*vduypnf; r&Sdbl;?
bkHypnf;om&Sdr,f/ 'DawmhwpfOD;pD
wpfOD;pDrSm 0doravmb&SdzkdU rvdkawmhbl;/ avmbuif;w,fqkd&if a'govnf;
uif;EdkifwmyJ/
qdk&S,fvpfavmu? uGefjrLepfavmurSm tvkyfvufrJU r&Sdbl;?
vlwdkif;tvkyfudk,fpD&Sdr,f/ olcdk;ol0Suf
r&SdEdkifawmhbl;? jynfhwefqm r&SdEdkifawmhbl;? 'DdktaMumif;awGaMumifh bkH0g'udk
ESpfoufcJUwmyJ/ ckawmh
bkH0g'rSm 'DxufeufeJwJU taMumif;awGudk awGUae&NyD? rmhufpf0g'[m
oyHynmwpf&yfyJ}}
]]odyHynmvdkU rac:ygeJU &Jabmf? Science udk0dZmynmvdkUac:&if ydkoifhavsmfr,f}}
]]ocifpdk;u bmtaxmuftxm;eJU 'Dvdkac:csifovJ rodbl;/ uRefawmfuawmh
taxmuftxm;ckdifvkHw,f/ v,fwDy@dw OD;armifBuD;? t*r[my@dw q&mvif;ESifh
ygarmu
OD;azarmifwifwkdUyg0ifwJUtzGJUu Arts udk0dZm? udk Science odyHvdkU
bmomjyefay;xm;wmyJ/ NyD;awmh cktcgrSm vltrsm;
uvnf; odyHynmvdkU ac:aeMuwmyJ}}
]]&JabmfwifxGef;&JU? usKyfuvnf; ygVdusrf;*ef tudk;tum; jyEdkifygw,f/ 0dZmqdkwm
ajy;owd&vdkufavonf/
]]cifAsm;wa,mvkH;vkH; pGefUvdkufNyDvm;}}
]]t&if;&Sifaygufp vlUay:aMumhawGom wwfEdkifwJUtvkyfyg}}
,Ofaus;rIESifh ywfoufaom tcsufrsm;wGif ocifpdk;\ rdefUqdkcsufrsm;onf
uRefawmfhpdwfESifh rawGUvSyg/
odkUaomf ckcHajymqdkjcif;r&Sd/ ocifpdk;onf uRefawmfwkdU\ rmhufpf0g'q&mBuD;
r[kwfygavm/
rmhufpf0g'udk pGJvrf;ESpfoufaeNyDjzpfaom uRefawmfhtzkdU rmhufpf0g'q&mBuD;ESifh
vQm&Snfp&m
taMumif;r&Sd[k oabmxm;vkdufayawmhonf/
xkdaeUu uRefawmfESifhawGUNyD;aemuf rMumyg? ocifpdk;onf tmPmzDqefrIjzifh
axmifusoGm;ygavonf/
uRefawmfhrSm rcifopfwkdUtdrfodkUroGm;vQif jzpfrnfr[kwf/ a':a&Topfuyif
wrifrSmaeavonf/
rcifopf/ tjypfuif;pifaom rcifopf/ uRefawmf\ tcspfudk &dk;om;pGm
vufcHcJUonf/ uRefawmfhopmudk
t<uif;rJU,kHcJUonf/ rjrrSDESifhaomfvnf;aumif;?
tjcm;rdef;rwpfOD;OD;ESifhaomfvnf;aumif; uRefawmfonf
&Iyf&Iyf,Suf,Sufjzpfvdrhfrnf[k rcifopfrSm wpfcGef;wpfprQ oHo,jzpf[efr&Sd/
ol&dk;ovdk
uRefawmfu&dk;vdrfhrnf[k xif&Smonf/ ol opmckdifovdk uRefawmfckdifvdrfhrnf
xif&Smonf/ rjrrSDESihf
&IyfaxG;pGm jzpfaeaomudpwGif uRHuRH epfNyD; vGefvGefoGm;avav? uRefawmfum;
rcifopfESifhrxkdufwefawmhbl; [l xifjrifvmavavjzpfayonf/ rcifopfxHodkU
vludk,fwkdif roGm;?
pmjzifhvnf;ra&;/ odkUaomf tcspfudk&kyfodrf;MuygpdkU[kvnf; rajym&ufao;/
wpfenf;tm;jzifh qdkaom
rcifopftm; arQmfvifhcsufay;xm;wkef;jzpfavonf/
rcifopfrSm arQmfae&SmOD;rnf/ ylyefae&SmOD;rnf/ rxdkufrwefaomoludk
xdkufwefonf[k xif&SmaeOD;rnf/
rcifopftm; uRefawmfu oufouf'kuay;aeonfESifh rwlygvm;/ rw&m;
vkyfaeonfESifh rwlygvm;/
]]tcspfudk&yfpJMupdkU}} [k rcifopfxH pma&;taMumif;Mum;um jywfpJvQif
taumif;qkH;jzpfayvdrfhrnf/
]]b,favmufMumNyDvJ}}
]]q,f&ufavmufawmh&SdNyD}}
]]q&mazaum pdwfajyNyDvm;}}
]]ajyavmufa&mayghuG,f? olvnf; wpfa,mufa,mufac:ay;zkdU apmifhaewmygyJ}}
uRefawmfum;,ckt&G,fxd vifr,m;&efjzpfMuonfrsm;udk BuKHawGUzl;\/ odkUaomf
b,fvdkjyefaygif;xkwfMuonfudkum; rBuKHzl;ao;acs/ xdkUaMumifh pdwf0ifpm;pGm]]q&mazu tJ'Dvdkapmifhaewm a&Ta&Tub,fvkdvkyfodovJ}}
]]tif; rnGefUudk owd&w,fvkdUawmh rajymbl;aygh? orD;udk owd&w,fvdkUawmh
ajymw,f?
'gupum;ac:wmayghuG,f}}
]]bmaMumifh &efjzpfMuwmvJa&Ta&T}}
]]ajymvnf; rajymcsifygbl;uG,f}}
a':a&Topfonf rajymcsifygbl;[k pum;pNyD; a':a':ESifh q&mazwkdU &efjzpf&onfh
tjzpfoepfpkHudk
tm;vkH;ukef ajymjyaeavonf/
]]armifa&Tazuvn;f armifa&TazyJ/ odkUayr,fhrnGefU[mckxd tcsKd;rajymif;bl;?
vifhtay:rSm
onf;nnf;cHpdwfr&Sdbl;/ nm;cgpuvnf; 'DvdkyJ? ck orD;tysKdjzpfwJU tcsdefawmhvnf;
'DtcsKd;yJ}}
a':a&Topfonf ab;rScsxm;aom aq;ykvif;rsm;udk wHqdyfuyf&ef
aumufudkifjyefavonf/
twefMumNidrfaeao;ojzifh a&SUqufajym&efrSm 0efav;aeavovm;[k
uRefawmfxifrdao;onf/
]]rSwfrSwf&&yJ/ opfopfudk,f0efeJU wkef;u yxrqkH;wpfBudrf vifr,m;&efjzpfNyD;
rnGefUtdrfu
xGufoGm;w,f/ igeJUywfoufNyD; olwkdUvifr,m; &efjzpfMuwmyJ/
bmtaMumif;&,fawmh
wdwdususrrSwfrd awmhygbl;/ odkUayr,hfiguy Jarmifa&TazudkqkH;r&w,f/
tpfreJUr,m;?
r,m;udkydkta&;ay;&r,f/ tpfrtay: omzkdUrajymeJU? wef;wlawmif rxm;&bl;vdkU
iguajym&w,f/
'Daemuf igeJUywfoufNyD; wpfcgrS &efrjzpfwmhbl;/ opfopfarG;NyD;awmhvnf;
rnGefUutdrfrSm igr&Sd&if
rjzpfbl;qkdwmem;vnfvmw,f/ 'Dawmh orD;a,mufr wnfhMuwmaygh/ tppt&m&m
qdk;wdkifyif
aumif;wdkifyifygyJ}}
a':a&Topfonf uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfcsufxdk;vdkufNyD;]]rif;wkdUtaMumif;vnf; wdkifyifMuwmyJ}}
uRefawmfonf &ifxJrSm xdwfceJjzpfoGm;NyD; udk,fcEmonfyif ,dkUceJ jzpfoGm;\/
rcifopfESifh
uRefawmfwkdUtaMumif; bGif;bGif;BuD;rsm; ajymaevQif cuf&acs&JU/
]]opfopfpum;wwfcgpu aemufwpfBudrf vifr,m; &efjzpfMujyefw,f uGJU/
armifa&TazwkdUausmif;u
q&mrwpfa,mufu oDcsif;qkdw,f? armifa&Tazu ywvm;wD;w,f/ olwkdUuvnf;
cyfwJGwGJ?
rnGefUuvnf; cyfonf;onf;rdkU rouFmjzpfvGef;w,f/ 'geJU&efjzpfMuwmygyJ/
tdrfuxGufoGm;awmh
vufaxmufq&muav;wpfa,mufu vdkufac:&w,fuJGU}}
]]eD;wusufusuf a0;woufoufqkdwmxJu xifyg&JU a&Ta&T}}
]]at; [kwfw,f/ &efwusufusufjzpfMuwmuvJGvkdU olwkdUvifr,m;
rSmbmrSajymp&mr&Sdbl;/ at;
a,musmf;qkdwmuawmh udk,fhtdrfavSum;rSm okH;xpfqif;NyD;w,fqkd&ifyJ igvlysKdvdkU
xifoGm;wwfMuwmawmh &Sdoaygh/ tjyifrSm ydk;csifyef;csifwwfMuoaygh}}
a&Ta&Tonf uRefawmfhtm; rsufapmif;wpfcsuf xkd;vdkufjyefavonf/
]]rif;awmh tJ'Da,musm;frsKd; rjzpfcsifeJUaemf raumif;bl;/ armifa&Taz[m
a[mha[mh&rf;&rf;bmrS&Sdwm
r[kwfbl;/ wpfcgwpfcg tdrfavSum;okH;xpfqif;rd&if vlysKdjzpfoGm;NyD
xifwwfwmuav;wpfckyJ/ bmrS
BuD;wJUtjypf r[kwfygbl;/ onfhjyifa,musm;fawG onfhxufqkd;ao;w,f/ 'gaMumifh
igu
rnGefUudkajymjyygw,f? onf;nnf;cHygvdkU/ pdwfoabmxm; BuD;ygvdkU/
rnGefUuighudkarmifhbufu
a&SUaevkdufw,fvkdU ajymao;w,f? ckaemufqkH;jzpfMuwmuawmh..}}
uRefawmfonf aemufqkH;xd tjzpfoepfrsm;udk rMum;csifawmhNyD/ wusufusuf
&efjzpfNyD;MuNyD/
a':a':nGefUESifh q&mazwkdUcyfjrefjref jyefaygif;xkyfEdkifMu&ef a':a':nGefUtm;
ac:ay;NyD;
opfopfuav;vufxJodkU uRefawmfa&;cJUaom pmudkxnfhay;&efom pdwfapmaeavNyD/
]]a':a':eJUopfopfudk uRefawmfoGm;ac:r,f a&Ta&T/ olwkdUaeaewJU oDv&Sif
Z&yfb,fem;rSmqkdwmom
aoaocsmcsm nTefvdkufygawmh}}
a':a&Topfu aoaocsmcsm nTefvkdufonfhtwdkif;csufcsif;yif Z&yfodkU
vdkufoGm;avonf/
opfopfwkdUwnf;ckdaeaom Z&yfrSm ESpfxyfwkdufZ&yfjzpfonf/ odyfrBuD;aomfvnf;
tawmfyif
oyfoyf&yf&yfjzpfonf/ tjcm;Z&yfrsm;ESifh rwlaom tcsufwpfcsufrSm
avESifhtvif;a&mif
rsm;rsm;0ifatmif pDrHxm;jcif; jzpfavonf/
tcsdefrSmaeUcif;jzpf aeyljyif;aeavonf/ odkUaomf tv,fyp,H&Sd xkdZ&yfrSm
at;&dyfomjzpfae\/
rcifopfum; atmufxyfrSm yufvufukvm;xdkifwGif xdkif pmzwfaeavonf/
pmtkyftjynfhygaomausmif;oGm;vG,ftdwfudk ukvm;xdkifrSmcsdwfqGJxm;avonf/
ckwifwpfckay:wGif oDv&Sifwpfyg;onf usdef;pufvsuf&Sdav\/
rD;zdkbufwGif touf 50ausmf 60wGif;rSm &Sdrnfjzpfaom a,m*DrBuD;
wpfa,mufonf
aqmifhaMumifhxdkifvsuf aq;vdyfzGmae\/
rcifopfonf pmrSmepfjrKyfaeojzifh uRefawmfhtm; rjrif/
]]opfopf}}
opfopfonf &kwfw&uftHUtm;oifhaeonf/
]]a':a':aum&Sd&JUvm;}}
opfopfonf rwfwwf&yfvdkufonf/
]]&Sdw,fq&m&JU? xdkifav}}
opfopfu olUukvm;xdkifudkay;onf/ okdUaomf uRefawmfonf oifjzL;ay:rSmom
xdkifvkdufonf/
]]opfopfjzifh tHUMoaewmyJ? q&mb,fuaeNyD; b,fvdka&muf vmwmvJ}}
ckawmh opfopfrsufESmwGif tHUMojcif;xuf 0rf;ajrmufjcif;onfay: vGifaeonf/
]]a&Ta&TwkdU aeaumif;Muvm; q&m}}
uRefawmfu a&mifpkHcJwHbl;udk xkwfay;&if;]]aeaumif;Muygw,f}}
opfopfu a&mifpkHcJwHudkvSrf;,laomtcg uRefawmfhtoHudk wdk;vkdufNyD;]]tJ'DxJrSm pmygw,f}}
opfopfutNyKH;jzifh todtrSwfjyKvdkufavonf/ NyD;awmh]]opfrSm a&mifpkHcJwHvkdaewmESifhtawmfyJ? ajrykHawGqGJr,fvkdU}}
opfopfonf a&mifpkHcJwHbl;udk vG,ftdwfxJokdU xnfhavonf/
]]a':a':aum}}
tenf;i,frsufeSmndK;oGm;NyD;]]bmjzpfowJUvJ}}
]]uRefawmfvnf;rodbl; cifAs/ ajymvnf;rajymbl;}}
xdktawmtwGif; opfopfu eHUomykiSufaysmoD;rsm;,lvmNyD; wnfcif;onf/
aemufrMumrD
aumfzDa&mufvmjyefavonf/
a':a':u rD;zkdbufodkU vSrf;NyD;]]razmha& vufzufokyfvnf; ,lcJUygOD;}}
xdktawmtwGif; oDv&SifBuD;Edk;vmavonf/ oDv&Sifa':0PrSm 00NzdK;NzdK;
t&yftarmif;aumif;aumif;jzpfonf/ tom;vnf; jzLonf/ MunfndK
ESpfdvdkzG,fyifjzpf\/ a':0PrSm
a':a':nGefUuJUodkU oGm;enf;enf;acg\/ uRefawmfwkdUteD;rSm vm&yfNyD;]]'gu b,folvJ rnGefU}}
]]armifwifxGfe;qdkwmav}}
]]aMomf}}[k tmar#dwfjyKNyD; ajE&pGm acgif;ndwfNyD;aeavonf
uRefawmfu oDv&Siftm; armhMunfhvsuf]]q&mOD;a&TazeJU a':a&TopfwkdUu a':a':nGefUeJU opfopfwkdUudk jyefac:zkdU
vTwfvkdufygw,fcifAsm}}
a':0Ponf acgaeaomoGm;rsm;jyLxGufvmatmif NyKH;vsuf]]at; at; aumif;w,f vkdufrSmaygh}}
om;trdonf tdrfjyefvkduf&ef pDpOfaeMupOf uRefawmfhrSm wpfem&DrQ apmifh&ao;onf/
xdktcsdeftwGif;wGif
rcifopfonf t*Fvdyfpm oifcef;pmtkyfudkxkwfNyD; olrodaom pmrsm;udk
uRefawmfhtm;ar;aeao;onf/
uRefawmfonf rcifopfwkdUom;trdtm; tdrfodkUjyefydkUNyD;aemuf olwkdUESfih cGmcgeD;wGif
rcifopftm;]]ajrykHawGNyD;atmif qGJxm;aemf? udk,freufjzef vm,lr,f}}[k rSmxm;cJUavonf/
a&mifpkHcJwHbl;xJrSm xnfhay;vkdufaom pmudkjyef&ef ajymjcif;jzpfaMumif; rcifopf
odavonf/
orD;&nf;pm;jzwfpm/
rcifopfu b,fodkUwkHUjyefvdrhfrnfenf;/
ola&;pyfay;cJUzl;aom uAsmuav;rSm a&SUajy;erdwfyJ[k ,lqum
0rf;enf;aMuuJG&Smrnfavm/
uRefawmfhtm; ]romvnf;w? omvnf;w? urmhwefqm aiGaomfwm}[k
Edkif;ac:cJUonf/
zcifBuD;uG,fvGef&SmygNyD/
taz\ rmawmufawmuf <uyfqwfqwf ykHoPmefonf rsufpdxJrSm ay:vm\/
q&mOD;wuf&Sdefonf aMu;eef;pmtdwfudk azmufzwfuwnf;u uRefawmfh tm;
tuJcwf
Munfhae[ef&Sdonf/ xdkUaMumifh pdk;&drfBuD;aomtoHjzifh]]b,fvdkaMu;eef;rsKd;vJ armifwifxGef;}}
uRefawmfum; q&mOD;wuf&Sdeftm; armhMunhfvkdufonf/ tusKd;taMumif; ajymjy&ef
BuH\/ odkUaomf
pum;ajymr&/ b,fvdkajym&rnf rodovdk jzpfaeonf/
OD;wuf&Sdefonf ydkpdk;&drfvm[efwlonf/
]]ajymprf;ygOD; armifwifxGef;&JU? b,fvkdowif;rsKd;vJ}}
uRefawmfu aMu;eef;pm&Gufudk owdvpf[if;pGmESifh OD;wuf&SdefodkU vSrf;ay;aeonf/
]]tkduGm q&mu aMu;eef;pmudk zwfwwfwmrS r[kwfbJ}}
uRefawmfu ajcmufuyfuJGtufaom toHjzifh]]uRefawmfhtaz qkH;oGm;owJU}}
]][if t[kwfyJvm;? tedp a&mufoGm;owJUvm;}}
OD;wuf&Sdefonf trSefyif t*Fvdyfpm rwwfyg/ odkUaomftHUMojcif;jzihf
owdvpf[if;oGm;NyD;
aMu;eef;pm&Gufudk ,lMunfhao;onf/ uRefawmfum; rsuf&nfusvmonf/
OD;wuf&Sdef]]jzpfrSjzpf&av tedp? 'ku tew? tif;-bk&m;&Sifudk,fawmfjrwfudk awmif
pdk;rdk;aewJU w&m;awGyJ/
bk&m;udk,fawmfjrwfawmif rvGefqefomwJU r&Paorif;yJ/ BuD;w,f? i,fw,f?
,kwfw,f? jrwfw,f?
vSw,f? t&kyfqkd;w,f? rdef;r? a,musmf;? ttdk? tysKd rsufeSmrvkdufwJU
r&Paorif;yJ}}
ponfjzifh oHa0*pum; >rufMum;aeavonf/ uRefawmfonf "mwf&xm;oHvnf;
rMum;csif?
um;[Gef;oHudkvnf; rMum;csif? oHa0*oHudkvnf; rMum;csif/ acgif;tkH;wpfvkH;udk
acgif;ay:wifNyD;
vufjzihf zdxm;um rMum;&atmif vkyfvkdufonf/
tjrefvkdufcJU[ ktaruac:onf/ reufjzefrSyJ vkdufEdkifawmhrnf/ p&dwf&Sm&OD;rnf/
b,fup&dwf,lrnfvJ/ rjrrSDxH a&mufoGm;jyefavonf/ bk&m;awmif trSDr&SdbJ
yGifhEdkifwmr[kwfbl;/
]]aumif;ygw,f? bmrSrjzpfygbl;}}
xrif;aum aumif;aumif;pm;&JUvm;}}
]]pm;awmhpm;ygw,f? enf;enf;aygh}}
]]tdyfaumtdyf&JUvm;}}
]]tdyfawmhtdyfygw,f enf;enf;yg;yg;aygh}}
]]rsm;rsm;pm; rsm;rsm;tdyfrS aumif;rSmaygh tar&JU? tarhMunfh&wm ydefw,fAs}}
]]rif;awmh 0om;yJaemf}}
taronf tjcm;[if;tdk;wpfvkH;udk aEG;jyefonf/ uRefawmfum; EGm;EdkUaomufaeonf/
]]rifhrSm &xm;ay: ae&maumif;aumif;&&JUvm;}}
uRefawmfu rD;&xm; pD;eif;vkdufygcJUykHudk ajymjyonf/ vrf;rSmbmawG 0,fpm;cJUykH?
rD;&xm;ay:twlvkdufyg&if; rdwfaqGjzpfcJUolrsm;taMumif; ponfwkdUudkyg xnfh
ajymjyavonf/ odkUjzifh
uRefawmfwkdUom;trdonf wwGwfwGwfjzifh awmufwkdrnf&awG ajymaeMuavonf/
tazhtaMumif;udk
um;a&SmifuGif;oGm;&ef oabmwlpmcsKyfcsKyfxm;ovdkjzpfae\/ tarhpdwfxJrSmawmh
tazhtaMumif;
ajymcsifwmawG&Sdrnf/ uRefawmfhpdwfwGif;rSmvnf; &Sdonf/ odkUaomf
wpfa,mufwpfa,muf pdwfrcsrf;rom
rjzpfatmifnSmwmaomtm;jzifh tazhtaMumif;udk a&SmifMujcif;jzpfavonf/
taronf udk,fwdkifcsufxm;aomxrif;[if;rsm;jzihf uRefawmfhtm; auR;onf/
EGm;EdkUaomufNyD;cgprdkU
cPqdkif;ygOD;qkdonfudkyif r&acs/ odkUaomf EGm;EdkU rnfodkUyif aomufxm;xm;?
tarhvuf&mum; rlvu
uRefawmfoduRrf;zl;? pJGrufzl;onfhtwkdif;yif rysufr,Gif; jzpfjcif;aMumifh Nrdef&SufpGm
pm;Edkifavonf/
arSmif&Dawmh r@yfxJrSm atmufvif;"mwfrD;BuD; xGef;vkdfufonf/ &ufvnfqGrf;
auR;NyD;awmhrS
r@yfudkjzKwfvdrfhrnf/ "mwfrD;ukdvnf; bkef;BuD;ausmif; jyefydkUvdrhfrnf/ "mwfrD;rSm
bkef;awmfBud;tm;uRefawmfwdkU taz vSLxm;aom "mwfrD;yifjzpfonf/
"mwfrD;xGef;vdkufonfqdkvQif
{nhfonfawGwpfa,mufNyD;wpfa,muf wajzmufajzmuf a&mufvmMuavonf/
uRefawmfhrSm 'dkifcHpum;
ajym&onf/ tarhrSm vufzufESifh aq;vdyf'dkifcHjyifay;ae&avonf/ jrnGefUrSm
a&aEG;tdk; 'dkifcH
atmufygtwdkif;a&;om;xm;avonf/
]]&k&Sm;jynfonfvnf; tmPmydkif tkyfpdk;jcif;jzpf&um; wpfygwD wnf;\
tkyfpdk;jcif;yif
jzpfay\/ odkU&mwGif 4if;ygwDrSm qif;&Jom; tvkyform;ygwDjzpf
wdkif;jynftwGif;
qlBuKHedrfjrifhrxm;bJ? "e&Sif[l rxm;bJ tkyfpdk;enf;jzpf&um; tDwvD? *smreD?
wl&uDjynf tmPmydkifenf;rsm;ESifh rsm;pGm uGmjcm; tNrJqefUusifaom
tkyfpdk;enf;jzpf\/}}
t*FvdyfwkdUonf &k&Sm;rSmvnf; wpfygwD tmPm&Sifpepfom&Sdojzifh *smref? *syef
zufqpfwkdUESifh
twlwlyifjzpfaMumif; 0g'jzefUavh&Sdavonf/ OD;bcsKd\ a&;om;csufrSm t*FvdyfwkdU\
0g'jzefUcsufudk
acsyvdkufovdk&Sday onf/ emZD *smreDu qdkAD,ufe,fajrwGif;
csOf;eif;wdkufcdkufonfrSp ppfBuD;\
jzpfpOfudk MunfhrnfqdkvQifvnf; qdkAD,ufpepfESifh zufqpftmPm&Sif pepfwkdUonf
vkH;0rwlbJ
qefUusifbufjzpfaMumif; xif&Sm;vmcJU\/
1938ck? Edk0ifbmv 23&ufaeUwGif 'D;'kwf*sme,facgif;BuD;ydkif;rSmvnf;
atmufygtwdkif;
a&;om;xm;onfudk awGU&avonf/
]]4if;wdkUu (t*Fvdyftpdk;&ESifh tjcm;"e&Sif tpdk;&rsm;u) &k&Sm;bkH0g'rSm
tjcm;wdkif;jynfrsm;udk
wkdufcdkufvk,l&ef BuHonfh wkdif;jynfjzpf xdkwkdif;jynfrsm;wGifrw&m;tvkyfrsm;udk
tpOfxm0&vkyf
aeav[ef a&;om;ajymqdkavonf/ trSefrSm &k&Sm;jynfonf rnfonfhwdkif;jynfudkrQ
tEdkifrusifh/ csufudk
pvdkaA;uD;,m;jynfudk *smreDu ppfwkdufvQif ckcHumuG,frnf[k uwday;\/
odkU&mwGif ppfrjzpfom
rwdkufbJae&\/ &k&Sm;ESifh tvm;wl uwday;aom jyifopfESifh t*FvefwkdUrSm
uwdzsufum
csufudkpvdkaA;uD;,m;jynfudk opmazmufcJUavonf/ tjcm;"e&Sif wkdif;jynfrsm;rSm
wdkif;jynfwpfjynfNyD;wpfjynf aemufxyf&&ef BudK;pm;vkH;yef; aeonfomru
vuf&Sdwkdif;jynfrsm;udkvnf; rvGwfatmif BudK;pm;tm; xkwfaeavonf/ &k&Sm;rSmrl
rnfonfhwdkif;jynfudkrQ vufatmufcHjynftjzpfjzifh oGwfoGif;jcif;rjyK...}}
ocifpdk;a&;aom ]ArmhawmfvSefa&;}pmtkyfwGif atmufygtwdkif; zwf&jyef\/
&JabmfwifxGef;uaum b,fvkdxifovJ}}
]]uRefawmf aemufqkH;od&wJU owif;uawmh tar&duefjynfaxmifpk tpdk;&u
olwkdUul;oef;a&mif;0,fa&;
a&aMumif;vrf;rsm;udk umuG,fzkdUta&; tifrwefBuD;w,fqdkNyD; a&wyfawG
csJUaew,f/ tdkufpvefwkdU?
*&D;efvefwdkUudk odrf;ydkufvkdufw,f/ b&DbD,HuRef;pkudkvnf; t*FvdyfqDu
iSm;,lvkdufw,f/
ypdzdwfork'&m[mvnf; tar&duef&JU toufaoG;aMumozG,f ta&;BuD;owJU/
aemufNyD;awmh
Oa&mywkdufrSm &SdaeMuwJU *syefawG[m *syefjynfudk jyefukefMuNyDwJU}}
udkaexGef;onf cg;aumhvufqefUNyD; tanmif;ajz&if;]]tif; 'Dvdkqdk&ifawmh ta&SUbuf ppful;vmawmhrSmyJ/ t*Fvdyfe,fcsJU
jcaoFhBuD;wGif;xJusawmhr,f
jyefrwufEdkifatmif udk,fwkdUutpGrf;ukefBudK;pm; &awmhr,f}}
uRefawmfum; bmrQrajymbJ ausmufp&pfcJuav;rsm;udk edrfh&modkU vSdrfhcs&if;
pOf;pm;aeavonf/
ppfBuD;om jrefjref ta&SUbufodkU ul;vmapcsif awmhonf/ uRefawmfwkdUonf ppf\
Oyg'ftE&,frsm;udk
awG;awmpdk;&drfjcif; r&Sdawmhacs/ pdk;&drfaevnf; rNyD;/ ppfBuD;udk rvkdcsifOD;awmh?
wm;qD; &awmhrnf
r[kwf/ ta&SUbufodkU jrefjreful;NyD; ]t*Fvdyftcuf Armhtcsuf} [laom
a<u;aMumfoHESihftnD
t*Fvdyftpdk;&tm; jrefjrefxcs&efom pdwfapmaeMuavonf/ rSefovm;?
rSm;ovm;[lvnf;
jyefvnfqifjcifjcif; rjyKawmhacs/
udkaexGef;onfuRefawmfhuJUodkUyif ausmufp&pfcJuav;rsm;udk edrfh&modkU vSdrfhcs&if;]]tif; *syefay;wJU vufeufeJU udk,fwkdUu t*Fvdyfudkxcs? *syefu ArmjynfxJ
r0ifcif udk,fwkdUu
OD;atmifcsESifh&r,f/ NyD;awmh vGwfvyfaom Armjynftjzpf aMunm&r,f/ *syefeJU
pmcsKyfr,f/
t*Fvdyfvnf; wkdUjynfxJu xGufajy;? *syefuvnf; wkdUjynfxJr0ifEdkif?
b,favmufaumif;wJU
aoe*FAsL[mvJ pOf;pm;Munfhprf;/ wu,fqdkawmh 'Dcsufaumif;[m tESpfwpf&mrSm
wpfcgay:zkdUawmif
cJ,Of;wJU csufrsKd;yJ}}
tqufjywfaejcif; jzpfavonf/
ocifwifarmifBuD;ESifh yg&fa'pD&kyf&Sif MunfhaomaeUrSm paeaeUjzpfavonf/
we*FaEGaeU reufapmapm wuodkvfausmif;bufodkU oGm;avonf/
Edk0ifbmvxJodkU a&mufcJUNyDjzpfaomfvnf; ausmif;ydwf&uf rukefao;/
tcgwdkif;wGif ausmif;ydwf&uftwGif;jzpfaomfvnf; wuodkvfausmif;om;rsm;
or*taqmufttkHwGif
ausmif;om;acgif;aqmif tcsKdU&Sdwwf\/ ,ckrl OD;uHodef;ESifh rmvDwkdUom &SdMu\/
or*pma&;udkyifvQif
rawGU&/
]]tm;vkH; e,fxGufpnf;&kH;a&; vkyfMur,fvdkU qdkomyJ q&m&JU}}[k OD;uHodef;u
ajymjyavonf/
]]udkat;aiGu 'Drvmbl;vm;}}
]]rvmwm rSef;-wpfvavmufMumoGm;NyD q&m}}
uRefawmfonf or*rS xGufcJUNyD; rjrifhOD;qDodkU vmcJUonf/
yef;refO,sOfjzifh vSyom,maom wpfxyfwkdufuav;jzpfonf/ ywf0ef;usifuvnf;
qdwfNidrfvSonf/
jrefrmpmygarmu OD;azarmifwif ausmif;tkyfBuD;jzpfojzifh olUXmeu q&mrudk
ajrSmufpm;aomtm;jzifh
rjrifhOD;tm; tdrfudk ay;xm;jcif;jzpf[ef wlonf/
rawGU&wmMumNyDjzpfaom rjrifhOD;tm; awGU&awmhrnfjzpfojzifh 0rf;omaomfvnf;
tjyif;txefzsm;emvsuf tdyf&mrSm vJaewm awGU&rnf pdk;&drfrdojzifh
&ifzdkaeavonf/
jywif;aygufrsm;udk zGifhxm;aomfvnf; wHcg;BuD;rsm;udk ydwfxm;avonf/ txJrSm
vlolr&Sdovdk
wdwfae\/
wHcg;udkomomyif acgufvkdufonf/
aoQmifxkH;qH&pf0dkif;ESifh aumifruav;wpfa,mufvm wHcg;zGifhay;onf/
]]rjrifhOD; &Sdvm;a[h}}
]]&Sdygw,f&Sif? b,folvmw,fvkdU ajym&rSmvJ}}
]]udkwifxGef;vmw,fvkdU ajymjyuG,f}}
rjrifhOD;u tcef;xJrSaeNyD;]]udkwifxGef;vm;? txJ0ifcJUav}}
aumifruav;onf wHcg;udkjyefydwfae&pfonf/ uRefawmfum; rjrifhOD; tcef;xJodkU
&ifw'dwf'dwfESifh
]]&Sif}}
aumifruav;onf ]]&Sif}}[laom xl;oHaemuf w'dkif;'dkif; ajy;vkdufvmavonf/
NyD;awmh
uRefawmfwkdUa&SUrSm ausmif;oluav;vdk vufydkuf&yfaeavonf/
]]xrif;csKdifhoGm;,lacs/ ESpfa,mufpm xnfhay;ygvdkUajym? Mum;vm;}}
]][kwfuJU&Sif}}
aumifruav;onf aemufaz;aqmifodkU 0ifoGm;NyD; aysmufuG,foGm;\/
]]ck jrifhb,fvdkpm;aomufaeovJ}}
]]qdkifuvceJU ,lpm;aewmyJ}}
]]aumif;yghrvm; jrifh&,f}}
]]odyfaumif;w,fawmh r[kwfbl;? tdrfrSm csufjyKwfpm;aejyefvnf; tdrfaxmifBuD;wpfck
wm0efxrf;&wmvdkyJ 'kursm;rSmyJ odvm;}}
]]jrifhu tdrfaxmifwm0ef w,faMumufwmudk;aemf [J [J}}
rjrifhOD;uvnf; vdkufNyKH;onf/ NyD;awmh rsufESmxm;wnfwnfjzifh]]aMomf wu,fwrf; xrf;&r,fqkd&ifawmh b,faMumufrSmvJ? cufaewmu}}
rjrifhOD;\ jzLzwfjzLa&mfjzpfaeaom rsufESmrSm eDjref;vmonf[k xifonf/ olr\
0dkif;pufaom
rsufvkH;rsm;um ;rl;a0ai;armaeMuonf/
uRefawmfonf rjrifOD;\ yckH;ESpfzufudk udkifNyD; vIyfumvIyfum ar;vdkufcsifonf/
]]bmcufaewmvJ jrifh&JU}}
rjrifhOD;onf wpfudk,fwnf; pum;ajymaeonfh avrsKd;jzifh]]tif; cufaewmu udkf,fcspfwJUolu bmrSzGifhrajym prajym}}
]]udk,fcspfwJUvlqdkwm b,folvJ [if}}
]]tdkcufvkdufwm? rdef;reJUa,musmf; a,musmf;uom pajym&w,f odvm;}}
uRefawmf\ tonf;ESvkH;rsm;onf qDrSmxnfhaom*Grf; tdusoGm;ovdk
nGwfaysmif;aysmhacGoGm;avonf/
xdkcP rjrifEdkifaom aESmifBudK;trsKd;rsKd;onf uRefawmfhtm; rjrifhOD;ESifh
&pfywfwkyfaESmifvkdufonf
[kxif&onf/ aESmifBudK;rsm;rSm rjrifEdkifaomfvnf; cHpm;xdawGUEdkifonf/ cspfwma&m?
oem;wma&m?
av;pm;wma&m pkHae\/
uRefawmfonf ukvm;xdkifrSqif;NyD; rjrifhOD;\ yufvufukvm;xdkifab;
Murf;jyifay:rSm
'l;axmufcsvkdufonf/ yufvufukvm;xdkif\ nmbufvufwifwGif
uRefawmfhvufrsm;udk
xifjrifatmif&Smonf/
]]ocifwifarmifBuD;&JU? cifAsm;ajymavh&SdwJU ppfaMumifh ukefaps;EIef;awG wufw,f?
vlawGusyfwnf;w,fqdk/ ckawmh y'krmydwfawG odyfa&mif;aumif; aew,f/
y'krmaps;u rwufvkdUvm;?
vlawGu rusyfwnf;vdkUvm;}}
]]ocifwifxGef;&JU? jyemwpfckudk MunfhwJUtcgrSm olUcsnf; rMunfh&bl;/
tjcm;tjzpftysufawG?
udpawG? tajctaeawGeJU qufpyfMunfh&r,f/ vlawGqdkwm bolawGvJvdkU
cJGjcm;Munfh&r,f/
y'krmydwfyg;udk 0wfwJUvlawG? wpfenf;ajym&&if txufvTmxJu okdUr[kwf
tvwfwef;xJu
vlenf;pkomjzpfwJU vlawGyJ/ tJ'Dvlenf;pkuawmh acsmifw,f? trsm;pkvlawGuawmh
usyfw,f/
y'krmaps;uvnf; wufwmyJ/ okdkUayr,fh qm;aps;? oMum;aps;? rD;jcpfaps;
wufoavmufawmh
rwufbl;/ qm;? oMum;? rD;jcpfpwJU vltrsm;okH;ypnf;awG aps;wufwJUtwGuf
vltrsm;usyfwmtrSefyJ/
y'krmydwfudk okH;olrSmawmh y'krmaps;u onfhxufonf wufOD;? raxmif;wmbl;/
udpr&Sdbl;/
olwkdU0ifaiGu tNrJwdk;aewmyJ/ ckwavm AkH;ckdusif;awG wl;w,fr[kwfvm;? tJ'gawG
uefx&dkuf,lwJU
vlawG 0ifaiGwdk;wufvmwmaygh/ ckwavm ArmwcsKdUudk odrf;oGif;wJUtaeeJU
bk&ifcHu &mxl;BuD;awG
ay;aew,f r[kwfvm;? olwkdU0ifaiGwkd;aewmaygh/ tpdk;&ydkif;? rif;wdkifyiftrwfydkif;?
tkyfcsKyfa&;ydkif;rSm
vmbfpm;rIawG rsm;vmw,fr[kwfvm;? olwkdUrSm y'krmydwf0,ftm;
ydkaumif;vmwmaygh/
t*FvdyfppfAdkvfawG ydka&mufvmawmhtxufwef;zmawG ydk0ifaiGaumif;vmwmaygh/
olwkdUvnf; cspfpEdk;?
cspftrQpwJU y'krmawG vIdifvIdifBuD; 0,fEdkifawmhwmaygh/ ppfqdkwmvlwpfpktwGuf
aumif;w,f?
vltrsm;twGuf raumif;bl;}}
uRefawmfonf wkdUArmtpnf;t&kH;XmecsKyfodkU rMumcPoGm;jcif;rSm vdk
pdwf0ifpm;p&maumif;aom
pum;rsKd; ocifwifarmifBuD;ESifh ajymNyD; ]&aohpdwfajz} vkyf&kHrQomruyg/
]]qkdprf;ygOD;}}
]]udkxGef;0if; qkH;oGm;NyD;}}
]]a[mAsm b,fwkH;uvJ}}
rjrrSDonf rm,mavm? wu,favm rod/ 0rf;enf;vIdufzdkaom toHjzifh]]wpfvawmif ausmfoGm;NyD}}
uRefawmfhrSmrl 0rf;enf;&rnfvm;? 0r;fom&rnfvm; a0cJGqkH;jzwfjcif; rjyKEdkifao;rD
0rf;enf;[efyif
aqmif&avonf/
]]b,fvkd qkH;oGm;wmvJ rr}}
rjrrSDonf wufvmaom pdwfaomuvIdif;rsm;udk ESmacgif;rS nSpfxkwfNyD;
a&arT;xkHoif;aeonfh
vufudkfify0gjzifh okwf&if;]]olUa&m*ga[mif;eJUyJ qkH;oGm;&SmwmygyJuG,f/ emwm&SnfBuD; jyefemvefxlw,fvdkU
r&Sdawmhygbl;}}
uRefawmfonf rjrrSD\vufudkify0grS ysHUvGifhvmaom a&arT;eHUwGif xkH,pfaerd\/
xkdcP wpfcgwkef;u
uRefawmfESifh vGwfvyfpGm aygif;oif;qufqHEdkif&ef OD;xGef;0if; aoygapawmh[k rjrrSD
qkawmif;cJUonfudk
zswfceJ owd&avonf/
]]olUcrsmvnf; 0#fuRwfw,fvkdUqdk&rSmygyJ rr&m/ tdyf&mrSm tNrJvSJae&wJU
'kuqif;&J[mb,favmufBuD;r,fqdkwm}}
]]at;aygh? 'DvdkawG;NyD; pdwfylwm ajz&wmyJ/ olUcrsmrSm 0#fuRwf&SmwmygyJ/ rrjzifh
odyftm;i,foGm;wmyJuG,f/ rkqdk;rb0qkdwm rrvdk tvkyftudkifeJU
wifhawmifhwifhw,f &SdOD;awmh?
vltxifao;awmh cH&wmyJ}}
rjrrSDu rkqdk;rb0 idkcsif;&Snfcsaeonfudk uRefawmf pdwfr0ifpm;Edkifawmh yg/
OD;xGef;0if;uG,fvGefjcif;udk
taMumif;jyK rjrrSDESifh uRefawmfwkdU\ a&SUa&;uHMurm b,fodkUb,fykH
zefvmOD;rnfudkom
cefUrSef;awG;xif pdwful;cef; 0ifaeavawmhonf/
]]armifav; wHcg;ydwfvdkufuG,f}}
qdkawmhrS tawG;&yfNyD; uRefawmfonf um;wHcg;udk qJGydwfvdkufavonf/ bmvkyfzkdU
um;wHcg;ydwf&onfudkyif uRefawmfrod/ odkUaomf um;wHcg;ydwfvkdufonfqdkvQifyif
um;onf NidrfhceJ
armif;xGufoGm; onfudkom odavawmhonf/ /
67
&kef;xGufr&aom ydkufuGef
taMumif;uHu xl;qef;pGm zefwD;ay;aeoavm/
uRefawmfhudk,fwdkifu r&Sif;r&Sif; vkyfcJUojzifh &IyfaxG;aeaom
tusKd;tmedoifawGjzpfvmoavm/
uRefawmfhtcspfZmwfvrf;awGum; Mumav &IyfaxG;vmavonf/ zcifBuD; romcstNyD;
rdcifu ]]ighom;
rif;tdrfaxmifjyKzdkUaumif;NyD}}[k qkdum ZeD;avmif; ta&G;cdkif;awmh uRefawmfonf
rjrrSDtaMumif;xnfhoGif;wifjyjcif; rjyKcJUacs/ rjrifhOD;ESifh rcifopfESpfOD;Mum;rSmvnf;
awGa0aecJUavonf/ tarudk,fwdkif ]]orD;av;u cspfp&maumif;w,f?
orD;BuD;uvnf;
cspf&maumif;wmyJ}}[k a0cJGr&aom oabmudkjycJUavonf/
a[m &efukefudkjyefa&mufawmhra&
SmifrvTJomaom taMumif;rsm;aMumifh rjrifhOD;ESifhtwdtvif; cspfcsif; pum;qdkNyD;
b0c&D;wGif
at;twlyltrQ vufwGJavQmuf&ef 0efcHuwdjyKcJU&avonf/
uRefawmfhtcspfjzifh rjrifhOD;\a&m*g oufomaprnf[k ESvkH;ydkufcJUonf/ olrESifh
uRefawmf
ZeD;armifESH&moufyefjzpfa&;udk arQmfrSef;apjcif;tm;jzifh rjrifhOD;onf touftwGuf
vufravQmhbJ
tm;wufpGmBudK;yrf;vmvdrfhrnf[k uRefawmf ,kHMunfaeonf/
a[m-wpfzef? wkdif;jynfvGwfvyfa&;twGuf ajratmufta&;awmfykH vkyfief;rsm;udk
jywfom;pGm
aqmif&Gufawmhrnf[k pdwfxufoefaewkef;? tcspfudprSmvnf; rjrifhOD;tm;
wpfOD;wnf;tcspfjzifh
tm&kHpl;pdkufrnf[k jyXmef;xm;wkef;]]rjrrSDtm; rarQmfvifhbJ awGU&jyefNyD/ xdkrarQmfvifhjcif;xuf ydkBuD;aom
rarQmfvifhjcif;rSm rjrrSD\cifyGef;
OD;xGef;0if; uG,fvGefoGm;jcif; jzpfayonf/
umrydkifr&Sd yuwd vGwfvyfoefU&Sif;aom rjrrSDESifh uRefawmf b,fvdkaeae
bmtjypfrS r&SdawmhNyD/
udk,fusifhw&m; ysufjym;aeonf[k odum udk,fhvdyfjym udk,fvefUaep&mvnf; rvdk?
olrsm;uJU&JUrSmudkvnf; aMumufp&mr&Sd/ w&m;0if vifr,m;tjzpfjzifh vlodewfMum;
aevdkuvnf; bmrQ
twm;tqd;r&Sdawmh[k uRefawmfxifrdayonf/
'Dvkdb,faerSmvJ}}
]]uRefawmfu b,fvdkaevdkUvJ}}
]]at;pufpufeJUyguG,f/ rr[m rodem;rvnfwJU tysKdjzef;uav; r[kwfygbl;?
av;q,fem;uyfaewJU
rkqkd;ryg}}
]]tkdav;q,feJU tykHBuD;vkdygao;w,f/ uyfaeNyDvdkU rajymygeJU}}
]]rr em;vnfygw,fuG,f? rtm;vdkU rtm;vdkUqdkNyD; rvmwm? pifppfrSmawmh
rvmcsifvkdU rvmwmyg/
a,musmf;uav;wpfa,muf[m rdef;rwpfa,mufudkwu,fcspf&if b,favmuf
tvkyfrsm;rsm;bmawGu
wm;qD;xm;xm; a&mufatmifvmwmyJ/ armifav;[m vlysKdvl&G,f vli,fyguG,f?
vmcsif&ifbmrS
iJUuGufaerSm r[kwfygbl;}}
tawGUtBuKHrsm;NyD; &ihfusufaom rjrrDSajymaom pum;awGrSefygonf/
uRefawmfacsyp&m
bmwpfckrQr&Sdyg/
]]uJ rrudkajymprf;yg? trSefudkajymprf;yguHG,f? rrudkbmjzpfvkdU
tqufjzwfjzwfxm;wmvJvdkU}}
uRefawmfum; aemufxyfqifajcray;vdkawmhNyD/ trSefawGudkom &Sif;jycsifonf/
&ifwGif;uuRefawmfhcHpm;csufrsm;udk zGifh[jycsifayNyD/ odkUaomf a&SUtzdkU qkH;jzwfcsuf
wpfpkHwpf&m
tckdiftrm&Sdxm;rS ajymvdkUaumif;ayrnf/ rjrrSDESifh
w&m;0iftMuifvifr,m;tjzpfjzifhae&ef uRefawmfu
,wdjywf qkH;jzwfxm;zdkUvkdonf/ xdkcPtxd xdkqkH;jzwfcsufodkU
uRefawmfra&mufacs/ uRefawmfhtm;
b0\ arQmfvifhcsuftjzpfjzifh qkyfwG,f aorif;ESifhwdkufyJGqif ae&Smaom rjrifhOD;udk
opmrazmufvdk/
xdkcPuRefawmfhtonf;ESvkH;rSm ESpfjcrf;uGJaeayonf/ wpfjcrf;rSm rjrrSDxH?
tjcm;wpfjcrf;rSmum;
rjrifhOD;xH a&mufae\/ pdwfqif;&JvS\/ idkyifidkcsifygonf/
rjrrSDonf uRefawmf\ idkrJUrJUrsufESmudk tuJcwfrd[ef&Sdonf/ uRefawmfh
twGif;pdwfudk &dyfrd[ef&Sdonf/
uRefawmfhudkrsm;pGm oem;oGm;[efwlonf/ rjrrSD\ rsufESmrSmvnf; nSKd;onfxuf
nSKd;vmonf/
]]uJav ajym&rSmcufvnf; rajymygeJUawmhuG,f}}
a':vSar]]xdkifOD;avuG,f}}
]]ck rxdkifao;bl;? tjyefrS xdkifr,f/ OD;av;jrifhwkdU&SdMu&JUvm;}}
]]&SdrSmaygh? tdyf&murS xygOD;rvm; rqdkEdkifbl;}}
taMumfonf a':vkH;wifum; ,cifuuJUodkUyif taMumfzkdESifh 0rf;udk r0w0ausmif;NyD;
cg;udkrvSwvSqifae&avonf/ pGyfus,fpufrSm tvkyfvkyfaeNyDjzpfaom
orD;jrMunfum;
,cifuuJUodkUyif ykHrysuf yef;rysuf? tysKd&nfvnf; ysuf[efrwl/
orD;i,fjr&Donfom
udk,f0efBuD;waumhaumhESifh jzpfaeavonf/ uRefawmfESifhudk,f<u,fwkdUu
rjzpfapcsifwmrS
jr&Dujzpfonf/ jr&Dum; ukvm;r,m;/
OD;av;jrihfwkdUtdrfodkUa&mufMuavonf/ udk,fMum&Snfav;jrifh aecJUzl;aom
tdrfuav;ESifh
cGJae&jcif;onf,ckrS topfozG,f jzpfvmavonf/ 0rf;enf;p&mvkdvkd?
vGrf;p&mvdkvkdxifrdonf/
acgif;&if;u jywif;aygufwpfaygufudk zGifhxm;jcif;ESifh tdrfa&SUwHcg;wpfcsyf
zGifhxm;jcif;wkdUrSm
uRefawmfaewkef;u reufapmapmxNyD; vkyfxm;avh&Sdonfhtwdkif;yif jzpfonf/
OD;av;jrifhtm; tdyf&mrSmawGU&OD;rnfxifcJUaomfvnf; wu,fawGU&awmh
a&wGif;rSmjzpfavonf/ olon
apmapmpD;pD;a&csKd;vsuf &Sd\/ aqmif;wGif;rSm wGif;a&udkeHeufapmapmcsKd;vdkuf&vQif
aEG;oGm;onf[k
OD;av;jrifhu ajymwwfonfudk owd&oGm;\/
uRefawmf]]Od;av;jrifh tdyf&mu Edk;aerSudk;}}
]]tdyfrS rtdyf&ao;bJuG}}
aMomf n tvkyfqif;ae&ovm;}}
]]at;[kwfw,f rif;ckb,fu vmwmwkH;}}
]]'Dudk wrifvmwmyJ}}
]]tdrfay: oGm;xdkifOD;uGm? wHcg;awG zGifhvdkufaygh}}
]]udk<u,f 'DrSm tdyfovm;}}
]]at; tdyfw,f/ igtvkyfu jyefa&mufrS olxGufoGm;wm [dkbufem;rSm
qGrf;auR;&Sdxifyg&JUuGm}}
69
vuPma&;okH;yg; qifjcifjcif;
'DZifbmv 23 &ufaeUodkU a&mufcJUavNyD/
xdkaeUeHeufrSm aumif;uifonf Munfvifae\/ aea&mifjcnfonf
xGef;vif;awmufyvS\/
uRefawmfonf xdkaeU nae&xm;jzifh c&D;xGuf&ef jyifqifvsuf &Sdavonf/ ]Zpf}
BudK;jzifh zGifhydwf&aom
vufqGJom;a&tdwfwGif 0efusOf;aom tokH;taqmifrsm;ESifh txnftvdyfrsm;udk
xnfhvsuf&Sdavonf/
,refaeUu uRefawmfonf vQKdU0Sufa&; ajratmufXmecsKyfpcef;odkU oGm;a&mufcJU&\/
ajratmufpcef;rSm
a&T*kHwdkifvrf; ajcmufxyfBuD;ausmif;wdkufrSm r&Sdawmhacs/ a&Twd*kHapwD\
ajrmufbufukef;jrifhESifh
uyfvsuf&Sdaom NcHwpfckxJodkU a&TUxm;avonf/ csdef;xm;aomtcsdefwGif
aoG;aq;uefteD;
udkat;aiGonf uRefawmfhtm; BudKqdkNyD; xkdNcHxJodkU ac:oGm;avonf/ NcHab;wGif
w&kwfbkef;BuD;ausmif;vnf; &Sdonf/ tdrfi,fuav;rsm;vnf; 0dkif;&Haeonf/ NcHwGif;&Sd
ESpfxyftdrfrSm
tawmfBuD;aomfvnf; opfyifrsm;0g;&kHrsm;Mum;wGif jrKyfaeonf/
vQKdU0Sufa&;pcef;twGuf
tawmfaumif;aom ae&maywnf;/
udkat;aiGonf uRefawmfhtm; q&mcspfxHrSm tyfcJUNyD; tjcm;vlwpfa,mufESifh
xGufoGm;avonf/
q&mcspfu uRefawmfhtm; av,mOfysHrS csay;rnfh vufeufrsm;udk vufcH&ef
uRefawmf a&G;cs,fxm;aom
ae&modkUoGm;&awmhrnf[k nTefMum;vdkufavonf/ NyD;awmh t&yf&Snf&Snf
cyfawmifhawmifh
tom;rnf;rnf;jzpfaom vlwpfa,mufESihfvnf; rdwfqufay;avonf/ xdkolum;
ysOf;rem;rS
ocifjrqdkol jzpf\/ ocifjronf rdk;ukwfodkUoGm; rkd;ukwfrSm&Sdaom
ocifomcifwdkUESifh
twlocifomcifwkdU a&G;cs,fxm;aomae&mwGif av,mOfysHrS csay;rnfh
vufeufrsm;udk vufcH&ef
wm0ef,l&avonf/
]][m rD;awGavmifaeNyDxifw,f}}
a':a':]]b,fbufqDrSmvJ}}
]]AdkvfwaxmifbufqDu xifwmyJ a':a':}}
a':a':]]bk&m; bk&m; cufukefygNyD}}
ppfbufrS um;wpfpD; armif;oGm;avonf/ NyD;awmh ykvdyfarmfawmfqdkif u,fESifh
ykvdyfum;rsm;/
twefMumawmh rD;owfum;rsm;/
OMoH &yfoGm;avNyD/
]]uJ ab;tE&,f uif;oGm;NyD a':a':? AkH;BuJav,mOfysHawG jyefoGm;MuygNyD?
wufMuygawmh}}
a':a':ESifhrcifopfwkdUonf cyf&GHU&GHUjzihfyif wufvmMuonf/ rcifopfonf
vufudkify0gESifh rsufESmudk
acR;okwfae\/ a':a':um; tusvufjzifh acR;okwf\/ olwkdUonf ajrmif;eHab;wGif
twefMum&yfNyD;
[dk[dkonfonf tuJcwf MunhfaeMuav\/
q,frdepfavmufMumaomtcg vlrsm;vIyf&Sm;oGm;vmaeonfudk awGU&avonf/
tcsKdUum; txkyftydk;udk
&Guf? tcsKdUrSm xrf;oGm;Muonf/ vefcsm;ukvm;tcsKdUonf olwkdUtxkyfESifh
tdk;cGufrsm;udk
wifoGm;aeMuonf/
a':a':nGefU]]uJ a':a':wdkU tdrjfyefOD;r,f}}
]]uRefawmfvdkufydkUr,fav}}
uRefawmfonf tdrfay:wufNyD; vufqJGtdwfudk xm;cJUonf/ wHcg;udk
aomhcwfydwfxm;cJUNyD;
a':a':wkdUtm;vdkufydkUavonf/ tdrfa&SUxGufarQmfaeaom a':a&TopfudkawGU&avonf/
raovdkU
awGUMuonf/ 0rf;omtm;& EIwfqufMu\/ ar;Mu\/ a':a&Topfonf rcifopftm;
zufxm;onf/
olwkdUonf rcifopf\taz OD;a&Tazudk pdk;&drfBuD;pGmESifh apmifharQmfaeMujyef\/
uRefawmfu
apwemawGydkvmum]]uRefawmfoGm;&Smay;r,fa':a':}}
Munfhvdkufvkyfae\/
at;cifonf vufydkufvsufom;yif ausmif;oluav;ajzovdk ajzae\/
]]reufu q&m&JU? q&mr[m yufvufukvm;xdkifrSmxdkifNyD; EGm;EdkUaomufr,fvdkU
vkyfaew,f/ uRefru
EGm;EdkUyef;uef,lvmw,f/ jAKef;qdkav,mOfysHoHawG Mum;&wmyJ? NyD;awmh
rkd;BudK;ypfovdkyJ?
aemufcPMumawmh Akef;'dkif;eJU qlaewmyJ/ vrf;ay:rSm vlawGuvnf;
AkH;BuJaeNyDa[hvdkU
atmfNyD;ajy;MuwmyJ/ q&mrvnf; jAKef;qdk ukvm;xdkifu xNyD; ajy;wmyJ/
uRefrvnf; q&mraemuf
vkdufajy;wmyJ/ 'gayrJU ta0;BuD; rajy;Edkifbl;? q&mrav acsmif;awGqdk;vmNyD;
vrf;xdyfu
ikyifBuD;atmufrSm xdkifae&wmyJ/ aoG;awGvnf; tefw,f q&m&JU? aemufNyD;
OD;av;BuD;vnf;
vdkufvmw,f}}
at;cifu ajymaepOf uRefawmfonf rjrifhOD;tm; MuifempGm MunfhNyD;]]jzpfrSjzpf&av jrifh&,f}}
at;cif]]tdrfjyefa&mufawmhvnf; aoG;awGtefao;w,fq&m&JU}}
]]'DaeUwpfaeUvkH; bmaq;rS rwdkuf&ao;bl;? bmrSvnf; rauR;&ao;bl;? [kwfvm;
at;cif}}
]][kwfuJU&Sif}}
]]uJ oGm;? a&aEG;usKdvdkufprf;}}
]][kwfuJU&Sif}}
at;cifxGufoGm;aomtcg uRefawmfonf aq;ykvif;rsm;udk avQmufMunfhonf/
tm;wkd;aq;ykvif;udk,lcJUNyD;]]aq;aomufvkdufOD;aemf jrifh}}
rjrifhOD;onf jznf;nif;pGm acgif;ndwfvdkufonf/ uRefawmfonf olrtm;xlray;NyD;
aq;wpfcGufwdkufonf/ NyD;awmh ausmaemufrSm acgif;tkH;rsm; ckay;NyD;
rSDxdkifapavonf/
]]jrifh&JU AkH;qdkwm t&rf;raMumuf&bl;/ vrf;ay:avQmufajy;wmxuf a&csKd;cef;xJ
0ifykef;wmu
aumif;ao;w,f odvm;/ NyD;awmh wuodkvf e,fajrwkdUvdk ae&mawGudk AkH;BuJwm
r[kwfygbl;/
tm;wufvm[ef&Sdayonf/
]]jrifheJUudk,f oabFmBuD;pD;NyD; oGm;Mur,f/ cktcsdef[m
vIdif;avNidrfoufwJUtcsdefjzpfw,f/
oabFmBuD;ay:r,ftvGefoefU&Sif;wJU yifv,favnif;udk cHoGm;&r,f?
jrpdrf;a&mifxaewJU
yifv,fa&jyifudk Munfhae&wmudku jrifh&JUpdwfudk at;jrapvdrhfr,f/ NyD;awmh
ppfrD;cdk;awGeJU
touf&SLusyfvmwJU &efukef? AkH;oHawG xpfcsKef;aewJU &efukefeJU a0;a0;oGm;wmudku
jrifha&m*gaysmufzdkU
eD;eD;oGm;wmyJ/ r'&yfpfa&muf w,fqdk&if tawmfoufomoGm;r,f? ajcmufvavmuf
aq;ukvdkuf&if
vkH;vkH;BuD; aysmufoGm;rSmyJ odvm;/ NyD;awmh ESpfa,mufom;tdEd,rSm
pdwfat;vufat; okH;av;v
avQmufvnfMur,f/ ausmif;wkef;u ESpfa,mufom; wpf&ufwav
avQmufvnf&wmawmif
b,favmuf aysmfp&maumif;ovJ? pOf;pm;Munfhygvm;/ aysmfaysmfyg;yg; vnfNyD;awmhrS
jrefrmjynfjyefvmMur,f/ tJ'Dtcgusawmh ppfBuD;vnf; NyD;aea&mhr,f?
Nidrf;csrf;aea&mhr,f/
tJ'Dtcgusawmhav jrifh&,f udk,f&,f[mav usef;rmjcif;? aysmf&Tifjcif;?
Nidrf;csrf;jcif;?
tukefjynfhpkHMurSmyJ}}
uRefawmfu ajymaumif;aumif;ESifh ajymaepOf rjrifhOD;onf rSdef; em;axmifae&mu
tdyfaysmfoGm;avonf/ uRefawmfhpum;rsm;onf uav;acsmh aw;*DwESifhyif
wlao;awmh\/
rjrifhOD;onf acgif;tkH;rsm;udk rSDxm;&if; tdyfaysmfoGm;jcif;jzpf\/ uRefawmfonf
olrtm;ayGUvsuf
ausmatmufu acgif;tkH;awG cGmNyD; acgif;atmufodkU ajymif;ay;um ,k,pGm
odyfay;&avonf/
rjrifhOD;Edk;oGm;rSm tifrwefpdk;onf/ tdyfaysmfaeawmhrS olUcrsm a0'emudk arhEdkifonf
r[kwfygavm/
wnfNidrfaeaom olr\rsufESmay:0,f tNyKH;a&mifuav; orf;usef&pfcJUonfum;
rSef\/
uRefawmf\ESpfodrfhpum; rsm;aMumifh rjrifhOD; pdwfoufom&m&oGm;onfum; rSef\/
odkUaomf
pOf;pm;aeavonf/
twefMumawmholu]]vmAsm uRefawmfeJUvdkufcJU}}
ajymajymqdkqdkESifh jAKef;ceJxavonf/ uRefawmfuvnf; xvdkuf\/
]]cifAsm;vG,ftdwfvnf;,lcJU}}
tNrJwrf; yckH;rSmvG,fcJUNyD; ,cktdrfa&mufrS yufvufukvm;xdkiftpGef; wGif
csdwfxm;aom
uRefawmfhvG,ftdwfudk jzKwf,lcJUavonf/
olu bmrQrajymbJ a&SUu avQmufoGm;&m uRefawmfuvnf; bmrQrajymbJ
aemufrSvkdufoGm;avonf/
uefawmfBuD;teD; bkef;BuD;ausmif;wpfausmif;odkU a&mufMuav\/
xdktcsdefwGif ae0ifNyD;NyDjzpf arSmif&DvmavNyD/
ausmif;0if;rSm refusnf;? o&uf? ydEJpaom tyifBuD;rsm;jzifhtkyfae \/ AsKdif;tkyf?
usD;tkyfrsm;onf
4if;tyifBuD;rsm;ay:wGif tdyfwef;wuf&ef ysHoef;vmMuonf/ cdkrsm;um;
ausmif;acgifrkd;ay:wGif
tdyfwef;wuf&ef em;aeMuavonf/
ausmif;atmufxyfrSm edrfhNyD;arSmifaeonf/
OD;xGef;pdefonf ausmif;ay:odkU rwufao;bJ atmufrSyif]]q&mawmf ausmif;ay:a&mufNyDvm; bk&m;}}[k ar;avQmufav&m ausmif;atmuf
arSmifxJrS
MoZm&SdvSaom toHwpfoHay:vmavonf/
]]b,folvJa[h atmuf0ifcJUav}}
atmufxyfarSmifxJokdU azmufxGif; MunhfvdkufMuaomtcg ckwifBuD;aywGif
bkef;awmfBuD;wpfyg;?
bkef;awmfBuD;tm; eif;ay;aeaom udk&ifwpfyg;ESifh OD;yOif;ESpfyg;udk
0dk;wdk;0g;wm;jrifMu&avonf/
uRefawmfwkdUonf acgif;vGwfaomfvnf; acgif;ikHU atmufxyfxJodkU
0ifoGm;Muavonf/
cg;yef;ESifhwkdufrdrSmpdk;avm? bkef;BuD;ausmif; bkef;BuD;a&SUrSmrdkU jzpfavmrod?
acgif;ikHUrdMu\/
]]b,folawGvJa[h}}[k ar;jyefavonf/
]]wynfhawmfygbk&m;}}
]]aMom xGef;pdefvm;}}
]]wifyghbk&m;}}
4if;aemufausmif;ay:odkU wufMuav\/
rD;a&mifxJwGifq&mawmftm; tuJcwfcGifh&ay\/ toufawmf 60rQ &SdNyDjzpfaomfvnf;
tvGefaocsm[ef&Sdonfh cdkifcHUaom udk,fxnfESifh Munfvifaom rsufESm&Sdavonf/
rsufckH;arG;rSm
xlvSNyD;jzLa&miforf;ae avonf/ uGrf;tawmfpm;[efwlaomfvnf;
oGm;rsm;udkjzLatmif wdkufxm; \/
uRefawmfxrif;pm;aepOf q&mawmfonf pBuFavQmuf&if; oGm;rsm;udk
wHylwdkufaeavonf/
twefMumaomtcg ig;q,fausmfvlBuD;ESpfa,muf a&mufvm\/ wpfa,mufrSm
uyd,on*dKvfq&mjzpfNyD; tjcm;wpfa,mufrSm yOif;'um awmifolBuD;
jzpfavonf/
aemufwpfcPMumawmh toufav;q,fausmf rif;om;[ef aoQmifwJGxkH;ESifh
vlwpfa,muf
aygufvmjyefavonf/ olum;aq;q&mjzpf\/
OD;xGef;pdefonf uRefawmfwkdUESifh awGUoifhaomolrsm;[l vTwfvkdufoavm[k
yxraomf xifjrifrdum
uRefawmfhpdwfxJrSm raus rcsrf; jzpfaerdavonf/ okdUaomf olwkdUrSm
nnwGifpum;pjrnf
ajymqdkESD;aESm&ef q&mawmfxH vmaeusjzpfaMumif; &dyfpm;rdavonf/
q&mawmhxHrS uRefawmfonf ocifacgif;aqmifwpfOD;jzpfaMumif;? &efukefAkH;BupOfu
udk,fawGUjrifcJU&aMumif;rsm;udk olwkdUod&aomtcg olwkdUonf uRefawmfhab;wGif
0dkif;aeMuavawmh\/
ppfrsufESmtajctae? EdkifiHa&; tajctaeESifh &efukefwGif AkH;BuJykHrsm;udk
ajymjy&jyefavonf/ pum;0dkif;odkU
OD;yOif;wpfyg;a&m udk&ifyg 0ifvmMuavonf/ q&mawmfum; teD;rS
yufvufukvm;xdkifwGifxdkif&if;
uRefawmfwkdU pum;0dkif;wGif yg0ifaeavonf/
vufqJGrD;tdrfu rD;rSm wvufvuf/
wdkifuyfem&DBuD;rS csdefoD;u wcsufcsuf/
uRefawmfwkdUpum;0dkif;u wkd;wpfcg us,fwpfvSnfhESifh oGufvSay\/
uRefawmfuajymp&m&SdwmawG tawmfajymNyD; tawmfarmoGm;aomtcg
uRefawmfajymjyonfh
tcsKdUtcsufrsm;udk tajcjyK olwkdUtcsif;csif; aqG;aEG;ajymqdkaeMujyefavonf/
urmhta&;wGif
olwkdUem;vnfykHESifh em;vnforQ azmfjyykHwkdUrSm pdwf0ifpm;zG,f jzpfayonf/
vGrf;aerdavonf/
ompnfblwmodkU jyefvmcJU&m rD;&xm;rxGufao;onfudk awGU&ojzifh 0rf;omrd\/
aeUcif;wpfcsufwD;wGif &efukefodkU rD;&xm;xGufrnfqdkojzifh
tm;wuf&Tifvef;Ncif;jzpf&avonf/
okdUaomf wpfcsufwD;aomtcg rD;&xm;ay:a&mufaeaom c&D;onfawGudk
tmPmydkifwkdUu
tqif;cdkif;jyefavonf/ awmifil ppfajrjyifodkU csDwufoGm;&rnfh
w&kwfppfom;rsm;udko,faqmif&efxdk&xm;udk odrf;vdkufonf[k qdkavonf/
xdk&xm;onf rEav;odkU
jyef ckwfarmif;oGm;avonf/
tcsKdUc&D;onfrsm;rSm rEav;odkUyif vdkufoGm;Muavonf/ uRefawmfum;
onfpnfblwmrSm
ra,mifrvnfESifh usef&pfjyefav\/
uHtm;avsmfpGm uRefawmfonf ompnfblwmrS pma&;wpfa,mufEsifh tuRrf;w0if
cifrifoGm;Muavonf/
olu rEav;odkU jyefoGm;aom &xm;onf w&kwfppfwyfrsm;tm;wifaqmifNyD;
ompnfblwmodkUjyefa&mufygu *gwfAdkvfudk oluajymNyD;
uRefawmfhtm;wifvTwfvkdufrnf[k
uwday;avonf/
xdk&xm;onf oef;acgifausmfrS ompnfblwmodkU qkdufa&mufvmavonf/
uRefawmfonf *gwfwJGwGif
rD;&xm;ulvDacgif;vdkvdk? rD;&xm; pma&;vdkvdk [efaqmifNyD; vkdufcJU&avonf/
ausmcif; tdyfp&mr&Sd?
xdkifvsuf tdyfvdkuf&ay\/
ysOf;rem;odkU a&mufaomtcg &xm;qufrxGufjyefojzifh tcufawGU&jyef\/
ysOf;rem;rS
&efukefxdrD;&xm;vrf;udk ppfbufu odrf;vdkfufNyDvdkvkd Mum;&jyef\/
*gwfAdkvfu uRefawmfhtm; ausmufyef;awmifbufodkU vkduf xdkrSwpfqifh rauG;?
jynfpaomNrdKUrsm;bufodkU bwfpfum;jzifhoGm;&eftBuHay;avonf/ xdkokdUoGm;rS
ab;uif;&efuif;jzpfvdrhfrnf[k qdkavonf/
xdkUaMumifh ysOf;rem;rS &xm;pD;NyD; ausmufyef;awmif;odkU vkduf&avonf/
wpfvrf;vkH; awGUorQvltaygif;onf wvIyfvIyfw&G&GjzpfaeMuavonf/
aumv[mv
owif;rsm;uvnf; yGae\/
&efukefrSmyif tpdk;&r&Sdawmh[l ajymoluajym\/
pkHprf;csifaMumif; ajymaomtcgolu]]'
DtcsdefBuD; oGm;vdkUawmh rawmfbl;As? uif;awGbmawG csxm;w,f/ rawmfwq
ypfvkdufcwfvdkufrSjzifh
udk,fusKd;BuD;enf;&csnfhAsm}}
uRefawmfu rtkHratmhvkyfaeaomtcg ]]reufrS oGm;wmayghAsm}}[k oluxyfNyD;
tBuHay;jyefavonf/
uRefawmfhudk,ftrlt&mESifh rsufESm[efyefwkdUrSm pdwfysufjcif;udk
o&kyfaqmifae[ef&Sd\/
]]'DaeUn 'DrSmtdyfayghAsm? reufrS xoGm;wmaygh}}
wpfnwm wnf;ckdp&mae&mtwGuf pdwftdkufaecJU&m jyemwpfck &Sif;oGm;avonf/
odkUaomf [efawmh
vkyf&ao;\/
]]aeygapAsm? 'ku&SmvdkU}}
]]bmrS 'kur&Sdygbl;/ xrif;qdkifqdkwm 'DvdkyJ? {nfhonfawGvnf; tvG,fwul
0ifwnf;MuwmygyJ}}
]]at;avAsm? aus;Zl;ygyJ/ 'DrSm rtdyfvnf; tjcm;tdrfwpftdrfoGm;NyD;
'kuay;ae&OD;rSmygyJ/ reufrSyJ 'Du
xoGm;wmu tqifajyygw,f}}
xdkaeUn xrif;qdkifrSm ntdyfvdkuf&avonf/ uRefawmhftzdkU BuKHovdk oGm;?
awGUovdkpm;?
jzpfovdktdyfcJU&onfrSm rqef;awmhyg/ trSeftm;jzifh ppfBuD;umv
c&D;oGm;&olwdkif;tzdkUvnf;
rqef;awmhyg/
aemufwpfaeU eHeuf 7 em&DavmufwGif xrif;qdkif&Sif vrf;nTefvdkufonfh twdkif;
OD;jr\
tdrfbufodkUavQmufvmcJUMuavonf/
urf;emvrf;ay:rSm tenf;i,favQmuf&\/
umuD,leDazmif;udk tcsKd;usus 0wfqifvsuf zdeyfajymifatmifwkdufNyD;
umuDOD;xkyfaqmif;xm;aom
ppfAdkvfwpfOD;onf avSorm;rsm;udk aigufirf;aeavonf/ olUvufxJrSm
wkwfwdkwpfacsmif;udkifvsuf/
olUaemufrSm pkyfjywfNyD; rJGnpfnpfjzpfaeaom umuD,leDazmif; yGa&mif;BuD;awG
0wfxm;aom
&Dkifz,fvG,fxm;onfh ppfom;okH;OD;u &yfvsuf/
ppfAdkvfonfavSrsm;udk qifhaeonf/ rjynfhao;ojzifh rausreyfjzpfae\/
vSnf;ydkU&olawG/
olwkdUomru aps;onfawGvnf; epfemMu\/
b0if;]]rodvdkUomayghAsm? od&if b,fcH&rSmvJ}}
azMunf]]ydkufqHwpfjym;rS ray;bJ aoewfjyNyD; cdkif;wmeJUpmawmh awmfao;wmayghuGm}}
olwkdUonf xdkokdUajymNyD;aemuf awG;awmai;armaeMuavonf/
uRefawmfwkdUonf om&a0godkU a&mufaomtcg vSnf;iSm;Mu\/ okdUaom tcsKdUu
rvdkuf&J/ tcsKdUurl
aeUcif;aeylaernfqdkNyD; jiif;aeMu\/ aemufqkH;wGif naeapmif;rS xGufrnfqdkvQif
vdkufydkU&rnfh
vSnf;wpfpD;udk awGUMuavonf/ vrf;rSm wpf&Gm&GmwGif ntdyfMu&rnf jzpfavonf/
om&a0grSm eHeufpm xrif;0,fpm;Muavonf/ qdkif&Sifonf *syefaiGpuLxuf
t*FvdyfaiGpuLudkom
vdkcsif[efwlojzifh uRefawmfu t*FvdyfaiGpuLudk xkwfay;vdkuf&m tvGefyif
0rf;omoGm;avonf/
om&a0grS pHa&G;-zdk;acgifjzwf vSnf;jzifh oGm;&aomvrf;rSm pdrfhBuD;udk
jzwf&avonf/ rkd;wGif;rSm
a&0yfNyD; aEGrSmpdrfhaeaom us,fjyefUvSonfh ajr&dkif;uGufBuD;jzpfavonf/
tjcm;jrufrsm;tjyif
qifidkjrufESifh udkif;awmrsm; zkH;vTrf;aeayonf/ opfyifBuD;rsm;&Sm;ojzifh t&dyfyif
r&Sdoavmufjzpfaeonf/
vSnf;udkwtdtdarmif;vmMu\/ vrf;rSmcsKdifh0Srf;ESifh ausmufwkH; ausmufcJr&Sdojzifh
raqmifhvSacs/
vSnf;orm;onf topfa&mufvmaom *syefESifhywfouf tMum;tjrifrsm;onfhtjyif
tmoGufvQmoGufxJuvnf; jzpfojzifh olUxHrS *syefppfom;awGtaMumif;
tawmfyifMum;od&avonf/
b0if;u azMunftm;]]igwkdUuom *syefvkdUac:Muwm? olwkdUudkeDyGefvdkUac:&owJUuG/ wkdUudkvnf; olwkdUu
bd&krmvdkUac:w,fwJU}}[k udpwpfckESifh ywfoufNyD; ajymvdkufaomtcg
vSnf;orm;u]]atmifrm *syefvdkUac:&if yg;awmif&dkufowJUAs/ eDyGefac:&ifawmh
enf;enf;tzufvkyfNyD;
ac:ac:ajymajymvkyfowJU? 'gayrJU rwfpwmac:&if olwkdUtBudKufqkH;yJwJUAsm;}}
azMunf-
]]rwfpwmwJU [kwfvm;}}
b0if;]]'g *syefpum;vm; rwfpwm}}
vSnf;orm;uvnf; jyefrajzEdkifbJ wpfpkHwpf&m awG;awmaepOf uRefawmfu]]rwfpwmqdkwm t*Fvdyfpum;yJ? t"dym,fuawmh q&m? okdUr[kwf ocifvdkU&w,f/
tif; olwkdUuvnf;
ajy;oGm;wJU t*FvdyfawGvdkyJ ociftac:cHcsifwm xifyg&JU}}v
vSnf;orm;\ rsufESmonf em;vnfrIjzifh 0if;vufoGm;onf/
]]tm; [kwfNyD? 'ghaMumifh olwkdU'Dvdkac:wm odyfBudKufwmudk;/ olwkdUudk,fudk
usKyfwkdU&JU t&SifociftjzpfeJU
c,apcsifwmudk;As? vufpowfawmh Munfhprf;}}
olonf okdUuvdkajymNyD; vuf0Jbufu EGm;udk wHzsmESifh cyfemem&dkufvdkufavonf/
vSnf;rSmjrefoGm;ojzifh uRefawmfwkdU udk,frsm;onf aemufodkU,drf;oGm;Mu\/
twefMumaomtcg vSnf;orm;onf &Gmwpf&GmodkU *syefawGa&mufaomtcg
ypnf;rsm;&SmNyD;
,lykHudkajymjyaejyefavonf/ *syefwkdUonf Muuf? 0uf? O paom
pm;p&mawGudk,l&kHru
a&TaiGvuf0wfvufpm;udkyg ,lMuavonf/ tcsKdUrSm rdef;r0wf ydk;xbDudkyg ,lonf/
]]&Smwmuvnf; odyfaphpyfaocsmwJU taumifawGAs/ tdrfxJrSm &Sm&kHwifrubl;?
aumuf&dk;ykHxJudkawmif
cuf&if;eJUxdk;&Smao;w,f/ pdwfxJrSmvnf; 0ifNyD;xdk;qG&SmwmyJ}}
b0if;]]vufeufrsm; zGufxm;ovm;vdkU &Smwmavvm;Asm}}
]]b,f[kwfvdrfhrSmvJ? vufeuf&Smwmomqdk&if wjcm;ypnf;awGU&if xm;cJU&r,f
r[kwfvm;?
ckawmhrxm;cJUbl;? uav;em;qGJawmif rcsefbl;,lw,f}}
xkdUaemuf *syefppfom;rsm; rdkufom; rodom; qdk;&Gm;ykHudk ajymMujyefavonf/
vSnf;orm;u]]Munfhprf;ygOD;? tkef;oD;pm;csifwmeJU tkef;yifudk vSJowJU}}
uRefawmfwkdUonf rsufESmudkrJU&GJUNyD; rvdkwrm &,fvkdufMuav\/
nae ae0if&Dwa&mtcsdfefusvmaomfvnf; uRefawmfwkdUvSnf;onf c&D;qkH;cef;odkU
ra&mufMuao;acs/
tcgumvaumif;ygrl nOfheufoef;acgifjzpfOD;awmh vSnf;armif;EdkifMu\/ tcgumv
raumif;ojzifh
rarSmifcif yxrqkH;a&mufaom &GmwGif0if ntdyf&ef qkH;jzwfvdkufMuavonf/
]]'umwkdUu ukefonfawGvm;}}
uRefawmf]]r[kwfygbl; bk&m;? EdkifiHa&;udpeJU &efukefoGm;&rSmyg bk&m;}}
]][kwfvm; wnf;ygAsm? 'DrSmyJwnf;yg? wjcm;oGm;raeygeJUawmh/ &efukefrSm
tkyfcsKyfa&;tzGJUawG zGJUaeNyDvdkU
owif;Mum;&w,f? ocifxGef;tkyfu ArmEdkifiH tkyfcsKyfa&;tzGJUacgif;aqmifvkdU
aMunmvkduf
w,fqdkyguvm;}}
uRefawmfonf ta&;BuD;orQ tppt&m&m odNyD;jzpfaeaom [efrsKd;udk aqmifvsuf]][kwfaumif;[kwfygvdrfhr,fbk&m;? [oFmwrSmvnf; tkyfcsKyfa&;tzGJU zJGUxm;NyD;NyD
bk&m;? okdUayr,fh
'gawGu ,m,DoabmawGyJ? a&SUtzdkU b,fvdkpcef;oGm;MurSmvJqdkwm &efukefrSm
aqG;aEG;Mu&OD;rSmyJbk&m;}}
onfvkdajymvkdufaomtcg OD;yOif;onf uRefawmfhtm; av;pm;aom rsufvkH;rsm;jzifh
MunfhNyD;oabmusaom tNyKH;udk jyaeavonf/
]]ocifxGef;tkyfu ArmEdkifiH tkyfcsKyfa&;acgif;aqmiftjzpfjzifh aMunmr,fqdkwmuawmh
'DdvdkeJU
wlygw,fbk&m;/ olvnf; *syefudk vdkufoGm;ao;w,f? ocifatmifqef;eJU twlwlyJ}}
OD;yOif;]]aMomf [kwfvm;? tm*vlyguvm;/ OD;yOif;wkdUawmh ocifxGef;tkyfBuD;udk
jrifzl;yg&JUAsm/
yef;qJGocifnDvmcHvkyfwkef;u usKyfwdkU okH;q,frSm 0ifNyD; w&m;a[moGm;ao;w,f/
vlu vlacsmBuD;}}
vSnf;orm;u 0wfcs&if;]]uJ wynfhawmfuawmh aecsKd&if jyefxGuf&r,fbk&m;? aps;vnf; 0,foGm;&OD;r,f}}
OD;yOif;]]at; at; oGm;p&m&Sd&if oGm;a&mhav/ 'D'umawGtwGuf pdwfcsoGm;yg?
OD;yOif;udk,fwdkif
armfawmfum;&SmNyD; xnfhay;vdkufyghr,f? "mwfqD&&ifawmh oGm;MurSmygyJ}}
azMunf]]'DbufrSm "mwfqD&Smovm; bk&mh;? wynfhawmfwkdU [oFmwrSmawmh aygao;w,f/
t*FvdyfawGu
zsufqD;roGm;Edkifbl;}}
OD;yOif;-
]][m ta':yguvm;}}
]]rif; ausmif;om;acgif; armif[dkoif; tif;-r[kwfvm;}}
uRefawmfhemrnfudk rrSwfrdaomfvnf; olronf vludk aumif;pGm rSwfrdaeonf/
]]armifwifxGef;ygcifAsm;}}
]]at; at; rSwfrdNyD? ckeifu rif;wkdUqif;oGm;uwnf;u vSrf;jrifvdkufawmh
wlygw,fvkdUxifvdkU
apmifhMunfhaewmuJGU}}
olrum; &efukefNrdKUwGif emrnfausmf q&m0efrBuD; a'gufwmwifwifvS\ tpfr
wifwifi,fjzpfavonf/
]]ta':wkdU b,fwkH;u 'Dudka&mufaeMuwmvJ}}
]]&efukefAkH;BuJNyD;uwnf;u ajy;vmMuwmyJ}}
]]tukefvkH;vm;cifAsm? a'gufwma&mvm;}}
olwkdUrSm nDtpfrig;OD;ESifh tartdkBuD; jzpfavonf/
]]a'gufwm 'Da&mufwmawmh rMumao;bl;uJGU? *syefawG &efukef0ifNyD;rS
a&mufvmw,f uJ0ifygOD;}}
b0if;ESifh azMunfwdkUonf uRefawmhfudkxm;cJUNyD; ausmif;ay:odkU wuf&ef
vkyfaeMupOf
a':wifwifi,fac: xkdrdef;rBuD;u]]ac:yg? rif;rdwfaqGawGudkac:yg}}
b0if;]]tay:rSmvkyfp&muav;awG &Sdao;vdkUygcifAsm}}
olwkdUonf ausmif;ay:odkU wufoGm;Muavonf/ a':wifwifi,fu uRefawmfhtm;
txJodkUac:oGm;avonf/
tkwfwdkufausmif;atmufxyfrSm tay:xyfxufyif aumif;ao;onf [kxif&\/
ysOf;uwdk;
vQmxdk;Murf;jyifrSm wzdwfzdwfawmufaeonf/ axmifhESpfaxmifhwGif csdyfaq;t0ga&mif
wzdfwfzdwfawmufaeaom opfom;vdkufumrsm;jzifh tcef;zJGUxm;aom tcef;
2cef;&Sdonf/
jywif;aygufrsm;wGif a&mifpkH zefykwD;aphukH;rsm;jzifh vkyfxm;aom vdkufumrsm;
qGJxm;onf/ okdUaomf
yufvufukvm;xdkif wpfvkH;rSwpfyg; bmtdrfaxmify&dabm*rQr&Sdacs/ qdkzmawG?
ukvm;xdkifawG?
pm;yJGawGESifh cHUnm;vSaom olwkdU&efukefwdkufESifhum; uGmjcm;vSay\/
0ifoGm;&if; a':wifwifi,fu txJodkU vSrf;ajymvdkuf\/
]][kwfw,f rrBuD;a&? ausmif;om;acgif;aqmifoli,fuav;yJ}}
tawmfpdwfat;oGm;&avonf/
ocifwifBuD;ofn urm&GwfbufrSmawmh tawmfvufpGrf;jyaeav onf/
*syeftaESmifht,Sufr&SdbJESifh
]olcdk;aps;}zGifhEdkifatmif pDpOfay;onf/ ]olcdk;aps;}[k ac:aom aps;rSm pyful;ryful;
txdwfwvefUumvwkef;u qdkifawGrS azmuf,lxm;aom aygif'gbl;rSpNyD; zdeyfxd
ypnf;rsm;ESifh
Oa&mywdkufom;rsm; tdrfawGrS azmuf,lvmaom ZGef;? cuf&if;rS pE&m;xd
ypnf;rsm;udk
a&mif;cs&mae&mjzpfavonf/ b,fvlolcdk;? b,fvlu ckd;&myg ypnf;vufcHol?
b,folu wpfqifh0,fol
rodEdkifawmhacs/ xdkpOftcgu cdk;jcif;udk usifh0wfodumysufonf[k b,folurQ
rxifMuawmhacs/
okdUaomf ocifwifBuD;onf xdkaps;odkU a&mufvmNyD; ppfaq;avonf/
yef;uefa&mif;aeaom
olwpfa,mufudk ckd;&mygypnf;vufcHol[kqdkNyD; Budrf'Pfudk,fwdkifay;avonf/
ocifwifBuD;tm;
xdkolu vmbfrxdk;aom aMumifhckvdk &dkufjcif;jzpfaMumif; aemufrS Mum;&avonf/
wpfaeU a&ausmfa&mufoGm;&m rcifopfwkdUtdrfodkU oGm;Munfhavonf/
rcifopfwkdUtdrfrSm AkH;vnf;rxd?
rD;vnf;ravmif/ odkUaomf tdrfwGif b,folrQ r&SdMu/ wHcg;aomhcwfxm;onf/
tdrfeD;em;csif;rsm;uvnf;
bmrQrodMu/ rcifopfwkdU wpftdrfvkH; b,fodkU ajy;a&SmifaeMuygvdrfh/
ckaeom rcifopfwkdU rdom;wpfpktaMumif; Mum;&ygu awmfwm Mum;&
jcif;rnfayrnf/
ckaeomrcifopfwkdUrdom;pktm; jrif&ygu awmfwm jrif&jcif;rnfayrnf/ odkUaomf
,ckvdktcsdefum;
rawmfwm Mum;&? rawmfwm jrif&NyD; awmfwm rMum;&? awmfwm rjrif&aom
tcsdefaywnf;/ /
73
avjyif;rkefwdkif;BuD;wGif wG,fp&m ckdp&m
omrefr[kwfaom tcgumvBuD;wGif tcsdefonf b,fvdkukefoGm; rSef;rodEdkifacs/
uRefawmfonf urm&GwfrSmom cyfvQKdvQKd qufaeoGm;\/ bDtdkifat XmecsKyfwGif
AdkfvfawZac:
ocifatmifqef;wkdU txufjrefrmjynfodkU wufoGm;NyD;onhfaemuf AdkvfpMumonf
tBuD;tuJjzpf\/
]]uJ uRefawmfjyefOD;r,f}}
]]at; udk,fwkdUwpfawG pkMuOD;rSmaygh}}
]][kwfuJU? ppfa&mufawmh ypf&atmif jrm;awG pkxm;Mu&vdrfhr,f}}
ocifwifarmifu NyKH;vkdufavonf/ olUtNyKH;u olUwGif awGUaeus olUrlydkiftNyKH;
jzpfavonf/
]]at; aumif;w,f? aumif;w,f? ppfra&mufcifom jrm;rukefyapeJU? jrm;udk
pkawmhpkxm;&r,f}}
uRefawmf urm&GwftdrfodkU jyefa&mufaomtcg b,folUudkawGU&onf xifoenf;/
udkat;aiG/
avjyif;rkefwkdif;BuD;Mum;wGif wG,fp&m? ckdp&mwpfOD; awGUjyefavNyD/
rSm;twl? rSeftwl? qkd;twl? aumif;twljzpfcJUaom uRefawmfh&Jabmf BuD; udkat;aiG/
*syefESifh ppfpjzpfuwnf;u olESifhuRefawmf vlcsif;uGJoGm;cJUavonf/ odkUaomf
uRefawmfwkdU\
tonf;ESvkH;wkdUum; oD;jcm; auGuGif;raecJUMuyg/
olonf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf Adkvfuav;,leDazmif;udk 0wfxm;\/
jrif;pD;om;a&zdeyfBuD;ESifh
"m;&SnfBuD;rsm;um; ryg/ &dk;&dk;cHUcHUESifh Munfhaumif; aeavonf/
]]b,fwkH;u bDtdkifatxJ 0ifovJ}}
]]rMumao;bl;/ a*:&mukef;Adkvfoifwef;ausmif;wufw,f? ausmif;uvnf; qif;a&m
urm&Gwfwpf0dkufrSm
wpfpkwpfpk zGJU&r,fvdkU wm0efusw,f/ wm0efuswJUtwdkif; zGJUNyD;NyD? zGJUvnf;NyD;a&m
bDtdkfifat
zsuf&r,fvkdU owif;Mum;aew,f}}
]]tdk [kwfvm;? *syefawGuvnf; tuif;yg;om;yJaemf? b,f[mjzifh
jynfolUtzGJUvufeufqdkwm
odwmyJaemf}}
]]yg;wmaygh zdk;wifxGef;&m? olwkdUvnf; tHcGatmif pm;zl;aewJU aumifawGyJ/
udkf,fav *syefawG
a&mufvmNyD; rMumbl;? olwkdUtaMumif; aumif;aumif;odwm/ odvdkUvnf;
jyefcs&atmifvdkU wyfxJ0ifwm?
Adkvfoifwef;wufwmyJ/ udk,fhudk tkyfcsKyfa&;bufrSm wm0efay;ao;w,f? &mxl;aygh
udk,fhvl&m?
udk,fr,lbl;? ppfxJyJ 0ifypfvkdufw,f/ ckawmh bDtdkifat zsufypfr,fqkdawmh
tzsufrcHbJeJU udk,fhwyfpkeJU
awmtajccH wpfckck,lNyD; cHcsaer,fawmif pdwful;rdw,f}}
tdrfwGif;odkU0ifvkduf\/
]]tr,fav; rru [kwfrS[kwfyghrvm;vdkU}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm;awGU&wm 0rf;omtm;&&SdvSonf/ odkUaomf rjrrSD
tm;wufoa&m &Sdoavmuf
uRefawmfur&Sd/ rjrrSDonf acsmwkef;vSwkef;yifjzpf\/ okdUaomf ,cifuvdk
rEkysKdawmh[k xifonf/
,cifu okH;q,fausmf[k xif&aom &kyfonf ,cktcgav;wGif;&kyf jzpfaeavonf/
]]yxr toHMum;vkdufuwnf;u armifav;&JUtoHvdkUawmh txifom;? rlqmBuD;
wHcg;ydwfxm;vkdufav}}
rlqmBuD;u wHcg;ydwfvkdufavonf/
rjrrSDu uRefawmfwkdUtm; {nfhcef;xJodkUac:onf/
]]uRefawmfu rr&Sdr,f r[kwfbl;xifwm}}
uRefawmfu ydkajymvdkufjcif;jzpf\/ &Sdaumif;&Sdvdrhfrnf[kum; uRefawmfxifcJUavonf/
]]&Sdr,fxif&if 0ifcJUrSm r[kwfbl;ayghav}}
]]'Dvdkvnf; r[kwfygbl; rr&,f}}
uRefawmfwkdU0ifcJU&onfhtjzpfudk csufcsif;zGifhajymrS aumif;awmhrnf[k
atmufarhrdonf/ odkUaomf rjrrSDu
olajymvdk&m ajymaejyefojzifh em;axmifom ae&ao;\/
]]rrwdkUvnf; b,frSa0;a0;vHvH ajy;raeawmhygbl;? a0;a0;ajy;wdkif;vnf; vGwfcsifrS
vGwfwm/
ppf'kuqdkwm rD;xufqdk;w,f? rD;urS a0;a0;ajy;&if vGwfao;w,f/ ppf;'kuuawmh
rvGwfbl;/
wpfrsKd;r[kwf wpfrsKd;awGUwmyJ/ 'Dawmhudk,fhtdrfudk,fh&meJU vnf;eD;? udk,fhtvkyf
udk,fhtudkifeJUvnf;
eD;wJUae&mrSmyJ wwfEdkiforQ ab;Oy'fuif;&ifNyD;wmyJqdkNyD; aeaeawmyJ/
odef;odef;a,musmf;uvnf;
tdEd,ygoGm;w,f? aoovm;&Sifovm;bmrS rod&ao;bl;/ 'Dawmh rrrSm
odef;odef;udkvnf;
apmifha&SmufzkdU 0w&m;&Sdaejyefw,f}}
rjrrSDajymjyaeykHrSm vlBuD;qefvS\/ tqiftjcif tawG;tac: tjynfhyg\/
vlBuD;yDoaom
oabmxm;udkvnf; azmfjyae\/
rjrrSDum; a,musm;fvnf;qkH;NyD;NyD/ b0udk udk,fhbmomudk,f OD;pD;cJU&NyD/
ppfBuD;udkvnf; &ifqdkifcJU&NyD/
b,frS vlBuD;rqefbJ aeygtHUenf;/
ausmif;q&ma[mif;qkdygawmhuG,f}}
rjrrSDonf uRefawmfhtm; olUtcef;odkUnTefvkduf\/ uRefawmfwkdUonf olr\
a&Smifwcif
tpDtpOfudkrsm;pGm oabmusoGm;onf/ olr\ u&kPm apwemt&SdefawGaMumifh
uRefawmf\
ESvkH;om;rsm;rSm tawmfnGefEl;oGm;av onf/
]]aus;Zl;wifygw,f rr&,f}}
rjrrSDonf EIwfcrf;udk tenf;i,frJU&GJUvdkufonfESifhwl\/
]]vmjyefNyD aus;Zl;wifygw,fqdkwJUpum;? wu,fuawmh armifav;udkrru
aus;Zl;qyfaewmyg?
onfhjyif aus;Zl;awG ab;z,fxm; vkdufOD;awmh? wpfcgwkef;u
ukvm;Armt"du&kPf;twGif;rSm rrudk
u,fwJU aus;Zl;[m qyfrukefavmufatmif BuD;ygw,f}}
uRefawmfum; ,cifuvdk pum;roGufawmhacs/ ,cifuqkdvQif rdef;rysKd rdef;r&G,f
rdef;rvwfwkdUESifh
awGUvQif yef;yGifhvIdifvIdif BudKifBudKifrsm; ESifh awGU&aom vdyfjymyrm
oGufvufcsufcsmvSavonf/
,ckawmh rjrrSDtm; tmoGufoGufESifhuEGJUuvs tcsdwftESdfyfawGudk rajymcsifawmhacs/
,if;okdUajymrdvQif
nKwm wmwmrSm ed*kH;csKyfNyD; udk,fhudk,fudk,f xdef;tkyfr&rSm pdk;&drfaeavNyD/
wHcg;0rSm pm&Gufuyf&efoGm;aom rlqmBuD; jyefa&mufvmaomtcg rjrrSDu]]rlqmBuD; 'Doli,fudk aemufaz;ac:oGm;vdkufyg? ol rD;zdkacsmifrSm tvkyfvkyfvdrfhr,f}}
udkwifazonf rlqmBuD;aemufrS vdkufoGm;avonf/
rjrrSDu qufjyef\/ olr\rsufESm? olr\ trlt&mESifholr\ av,lavodrf;wkdUwGif
uvufwufwuftoGif vkH;0r&Sdonfudkum; azmfjy&ayrnf/
]]NyD;awmhvnf; armifav;wkdUwpfawG vkyfaeMuwJUEdkifiHa&;awG bmawGudk rrbmrS
em;rvnfygbl;?
odkUayr,fh armifav;wkdUwpfawG&JU &dk;om;ykH? apwemoefUykH? udk,fusKd;pGefUykH?
&J&J0HU0HUpGefUpm;ykHawGudkawmh
rr jrifawGUae&wmyJ/ tJ'D twGufrru &dkaow,f? rru armifav;wkdUvdk vlawG
ab;roD
&efrcatmifwwfEdkiforQ ulnD&r,f? 'g[m rr&JU apwemt&if;ygyJuG,f}}
xdkcPrSmyif armfawmfum;wpfpD; tdrf0if;xJodkU 0ifvmoH Mum;&onf/
oyf&yfcHUnm;aom
(NyD;ygNyD/)
[if;