Koliina gibanja

Trei Newtonov zakon:

F1 F2

m1 a1 m2 a2
v1 v2 m1 m2 t t
m1 v1 m2 v2

Prije meudjelovanja

v1

v2

Meudjelovanje

F1
v

F2

Nakon meudjelovanja

v1

v2

 v2 v1 , v2 v2 v1 v1 v1 m2 v2 v2 m1 v1

m2 v2 m1 v1 m2 v2 m1 v1
Koliina gibanja:

p mv [kg m s-1]

Zakon ouvanja koliine gibanja za dva tijela:

m2 v2 m1 v1 m2 v2 m1 v1

Primjer 1: Djeak mase 20 kg vozi se u kolicima mase 10 kg brzinom 3 m s-1. Za koliki e se iznos promijeniti brzina kolica ako djeak skoi s kolica brzinom 1 m s-1 u smjeru gibanja kolica? Rjeenje: m1 = 20 kg m2 = 10 kg v = 3 m s-1 v1 = 1 m s-1

m1v + m2v = m1v1 + m2v2

v2 = ?

(m1 + m2) v - m1v1 = m2v2

(m1 m2 )v m1v1 (20 kg 10 kg ) 3 m s -1 20 kg 1 m s -1 v2 m2 10 kg

v2 = 7 m s-1 , v2 = v2 v1 = 7 m s-1 3 m s-1,

v2 = 4 m s-1

Primjer 2: amac mase 200 kg miruje na morskoj povrini. Od pramca prema krmi krene ovjek mase 80 kg brzinom 70 cm s-1 u odnosu na amac. a) Kolikom se brzinom giba amac po morskoj povrini? b) Koliki e put prijei amac kada ovjek stigne do krme, ako je duljina amca 4 m?

Rjeenje:
m1 = 200 kg m2 = 80 kg v = 3 m s-1 l=4m v2 = 70 cm s-1 = 0,70 m s-1 b) s =? s = v1 t l = v2 t

a) v1 =? p = p 0 = - m1v1 + m2(v2 v1) 0 = - m1v1 + m2v2 m2v1 0 = - m1v1 + m2v2 m2v1 m1v1 + m2v1 = m2v2

v1 (m1 + m2) = m2v2 m2 v 2 v1 m1 m2

80 kg 0,70 m s -1 200 kg 80 kg

v1 = 0,20 m s-1

s v1t l v2 t

s v1 l v2

0,20 m s -1 v1 4m s l -1 0,70 m s v2 s = 1,14 m

Zadatak 1: U mirni vagon udari drugi vagon mase 15 tona brzinom 3 m s-1. Nakon sudara vagoni se gibaju zajedno brzinom 2 m s-1. Kolika je masa vagona koji je prije sudara mirovao? Rjeenje: m2 = 15 t v2 = 3 m s-1 v = 2 m s-1 m1 = ?

m2v2 = m1v + m2v m2v2 m2v1= m1v

m2 (v2 v1)= m1v
m2 (v2 v) 15 t (3 m s -1 - 2 m s -1) m1 v 2 m s -1

m1 = 7,5 t