Professional Documents
Culture Documents
Θα μας δίνεται μία από τις εξισώσεις κίνησης και εμείς θα βρίσκουμε
διάφορα χαρακτηριστικά της κίνησης και θα κατασκευάζουμε γραφικές
παραστάσεις.Δίνεται η εξίσωση της μεταβολής με το χρόνο ενός μεγέθους της
ταλάντωσης (πχ. της απομάκρυνσης).Συγκρίνουμε την εξίσωση που μας δίνουν
με τη γενική μορφή της αντίστοιχης εξίσωσης που ξέρουμε από τη θεωρία.
Έστω ότι γνωρίζουμε την εξίσωση της απομάκρυνσης με το χρόνο:
⎛ π⎞
x = 5⋅ημ ⎜ 314⋅ t + ⎟ (SI)
⎝ 2⎠
Θα την συγκρίνουμε με την γενική μορφή:
x = A ⋅ημ (ω ⋅ t + φ0 ) (SI)
Αποτέλεσμα της σύγκρισης είναι:
Α=5 m
ω=314 rad/sec=100π rad/sec
φ0=π/2 rad
Τώρα μπορούμε άνετα να προσδιορίσουμε και άλλα χαρακτηριστικά της
κίνησης όπως:
m
umax = ω ⋅ A = 500 ⋅ π
sec
m
α max = ω 2 ⋅ A = 5 ⋅10 4 ⋅ π 2
sec 2
και να γράψουμε τις αντίστοιχες εξισώσεις τους:
⎛ π⎞
u = 500 ⋅ π ⋅ συν ⎜ 314 ⋅ t + ⎟
⎝ 2⎠
⎛ π⎞ (SI)
α = −5 ⋅10 ⋅ π ⋅ημ ⎜ 314 ⋅ t + ⎟
4 2
⎝ 2⎠
3. Σε μία τυχαία θέση , αφού τοποθετήσουμε τις δυνάμεις στον άξονα της
κίνησης , υπολογίζουμε τη συνιστάμενη δύναμη μέχρι να καταλήξουμε στη
μορφή:
G G
ΣF = − D ⋅ x
m
4. Αντικαθιστούμε τη σταθερά D στη σχέση: T = 2 ⋅ π ⋅ και υπολογίζουμε
D
τη περίοδο της ταλάντωσης.
Ένα βασικό εργαλείο για τη λύση των ασκήσεων είναι και η αρχή
διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην απλή αρμονική ταλάντωση. Συνήθως
εφαρμόζεται όταν η άσκηση μας δίνει ζευγάρια (x,u) ή (q,i) ενώ απουσιάζει ο
χρόνος.
Προσοχή!!! Στην ακραία θέση τα ζευγάρια είναι (x=A,u=0) (q=Qmax,I=0) ενώ στη
θέση ισορροπίας (x=0,u=umax) (q=0,i=Imax).
Τότε ανάμεσα στα ζευγάρια γράφουμε:
1 1
Ε ο λ ( x1 , u 1 ) = Ε ο λ ( x 2 , u 2 ) = ⋅D ⋅ A2 = ⋅ m ⋅ u m2 a x
2 2
ή στις ηλεκτρικές ταλαντώσεις
1 1 Q m2 a x
Ε ολ ( q 1 , i1
) = Ε ολ ) (q 2 , i2
⋅ L ⋅ I=2
m ax = ⋅
2 2 C
Διαλέγουμε την ισότητα που περιέχει τον άγνωστό μας και λύνουμε.
G G
m1 ⋅ u1 + m2 ⋅ 0 = ( m1 + m2 ) ⋅ uk
m1 ⋅ u1 = ( m1 + m2 ) ⋅ uk
m1 ⋅ u1
uk =
( m1 + m2 )
Κατά τη κρούση πρέπει να
ελέγχουμε εάν αλλάζει η θέση ισορροπίας
και το πλάτος της ταλάντωσης . Η θέση
ισορροπίας αλλάζει εάν μετά τη κρούση
έχουμε αλλαγή του βάρους του σώματος
που κρέμεται σε κατακόρυφο ελατήριο. Το
πλάτος της ταλάντωσης αλλάζει εάν το
ταλαντούμενο σύστημα μετά τη κρούση
μεταβάλλει την ενέργειά του. Στο διπλανό
σχήμα έχουμε μεταβολή του πλάτους της
ταλάντωσης όχι όμως και αλλαγή της θέσης ισορροπίας γιατί το ελατήριο είναι
οριζόντιο. Σύμφωνα με την Α.Δ.Μ.Ε μετά τη κρούση θα έχουμε:
1 1 1
⋅ ( m1 + m2 ) ⋅ u K2 + ⋅ D ⋅ x 2 = ⋅ D ⋅ A'2 ⇒ A' = ...
2 2 2
ΣF = 0 ⇒ k ⋅ Δl = (m1 + m2 ) ⋅ g
όπου: Δl+x2=Δl0+x1
Η παλιά θέση ισορροπίας (πριν τη κρούση)
είναι τώρα τυχαία θέση (μετά τη κρούση).
Σύμφωνα με την Α.Δ.Ε θα έχουμε:
1 1 1
⋅ ( m1 + m2 ) ⋅ u K2 + ⋅ D ⋅ x22 = ⋅ D ⋅ A2 ⇒ A = ...
2 2 2
Προσοχή!!! Η περίοδος της ταλάντωσης
m
T = 2 ⋅π ⋅
D
αλλάζει μόνο στην πλαστική κρούση αφού η μάζα αυξάνεται και γίνεται :
m1 + m2
T = 2 ⋅π ⋅
D
x=
( m1 + m 2 ) ⋅ g
D
Αν x<A θα έχουμε χάσιμο επαφής.Βρίσκουμε την επιτάχυνση του
συσσωματώματος στη θέση x από την εξίσωση α = −ω2 ⋅ x .
[Γ]. Εφαρμόζουμε την αρχή διατήρησης της ενέργειας της ταλάντωσης για να
υπολογίσουμε τη ταχύτητα του συσσωματώματος στη θέση x.Αμέσως μετά το
χάσιμο της επαφής τα δύο σώματα θα έχουν τη ταχύτητα και την επιτάχυνση που
βρήκαμε.
11. Σύνθεση ταλαντώσεων.
12. Διακρότημα.
ω1 − ω2 2π ⋅ ( f1 − f 2 )
ωσυν = =
2 2
ω
f συν = συν = 1 2
(f − f )
2π 2
1 2
Tσυν = =
f συν ( f1 − f 2 )
Περίοδος και συχνότητα του διακροτήματος. Είναι η περίοδος και η συχνότητα
της εμφάνισης των μεγίστων του πλάτους.
ω
f διακρ = διακρ = f1 − f 2
2π
1 1
Tδιακρ = =
f διακρ f1 − f 2
Αριθμός ταλαντώσεων της συνιστάμενης κίνησης σε χρόνο μεταξύ δύο
διαδοχικών μηδενισμών ή μεγίστων του πλάτους βρίσκεται από το λόγο
Tδιακρ
N=
Τημ
4. Οι απώλειες ανάμεσα στις χρονικές στιγμές t1 και t2 : ΔE = Eολ (t2 ) − Eολ (t1 )
ΔE
5. Το ποσοστό των απωλειών: × 100%
Eολ (αρχ )
Μηχανικές ταλαντώσεις:
dW Fτριβ ⋅ dx dx
PFτριβης = = = Fτριβ ⋅ = Fτριβ ⋅ u = −b ⋅ u ⋅ u = −b ⋅ u 2
dt dt dt
Ηλεκτρικές ταλαντώσεις:
PR = −i 2 ⋅ R
Προσοχή!!! Ειδικά στην περίπτωση των ηλεκτρικών ταλαντώσεων μπορεί να μας
ζητήσουν τους ρυθμούς με τους οποίους αποταμιεύεται η ενέργεια στον πυκνωτή
και το πηνίο. Τότε :
q (t )
PC = V C ⋅ i = ⋅ i (t )
C
PL = V L ⋅ i
15. Εξαναγκασμένες ταλαντώσεις.
ΣF = mα
Fδ + Fαντ + Fεπαν = mα
Fδ − bu − Dx = mα
Νόμος μηχανικής Fδ = mα + bu + Dx
Fδ = − mωδ2 Αημωδ t + bωδ Ασυνωδ t + DΑημωδ t
Fδ = A ( D − mωδ2 ) ημωδ t + bωδ Ασυνωδ t
x = Aημωδ t
Εξισώσεις κίνησης u = ωδ Ασυνωδ t
α = −ωδ2 Aημωδ t
Για μικρές αποσβέσεις το πλάτος
μεγιστοποιείται όταν :
Συντονισμός
1 D
fδ = fo = ⋅
2π m
Ρυθμός προσφοράς ενέργειας αντίθετος
του ρυθμού απωλειών.
Διεγέρτης dWδ dWαπωλειών
=− = b⋅u
dt dt