Sadraj Sadraj Uvod Pojam drutva s ogranienom odgovornou Sadraj drutvenoga ugovora, odnosno izjave o osnivanju drutva Temeljni

kapital i temeljni ulozi Temeljni ulozi Udeli u drutvu sa ogranienom odgovornou !rgani drutva sa ogranienom odgovornou Prijava za upis u sudski registar osnivanja drutva sa ogranienom odgovornou $inimalna visina osnovnog kapitala !dgovornost lanova drutva i lanova uprave drutva !rgani drutva Uprava 'menovanje lanova uprave (astupanje Prestanak drutva sa ogranienom odgovornou !tvaranje steajnoga postupka Prijava za upis u sudski registar +ikvidatori Smanjenje temeljnog kapitala drutva -1" # # % & & & ) ) 1* 1* 1* 1 2 3

s ogranienom odgovornou (akljuak +iteratura Uvod

1* 12 13

,rutvo s ogranienom odgovornou jeste privredno drutvo koje osniva jedno ili vie pravni- i.ili /iziki- li0a, u svojstvu lanova drutva, radi o1avljanja odre2ene delatnosti pod zajednikim poslovnim imenom3 ,rutvo s ogranienom odgovornu odgovara za svoje o1aveze 0elokupnom imovinom3 4lan drutva s ogranienom odgovornou ne odgovara za o1aveze drutva, osim do iznosa neunetog uloga u imovinu drutva3 ,rutvo s ogranienom odgovornosu moe imati najvie "* lanova3 5ko se 1roj lanova drutva s ogranienom odgovornou povea iznad 1roja od "* lanova, ali ne vise od 1** lanova, i ako se taj 1roj odri u periodu duem od godinu dana, to drutvo menja pravnu /ormu u /ormu zatvorenog ak0ionarskog drutva3 4lanovi drutva s ogranienom odgovornou svoje me2uso1ne odnose u drutvu, kao i odnose sa drutvom, ure2uju slo1odno ako zakonom nije drukije ure2eno3 6ovani deo osnovnog kapitala drutva sa ogranienom odgovornou na dan uplate iznosi najmanje "**,** 7petstotina8 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu, od ega se najmanje polovina 2"*,** 7dvestapedeset8 evra uplauje na privremeni raun do registra0ije drutva, a ostatak se uplauje na raun drutva u roku od dve godine od dana registra0ije3 ,rutvo s ogranienom odgovornou 7engl3 private limited lia1ilit9 0ompan9 : 'n03, njem3 ;esells0-a/t mit 1es0-r<nkter =a/tung> ;m1=8 je drutvo koje ima svojstvo pravne oso1e i u kojem svaki lan 7/izika ili pravna oso1a8 sudjeluje svojim osnovnim ulogom u temeljnoj glavni0i, s tim da prema treim oso1ama odgovara drutvo do visine osnovnog uloga, a lanovi ne odgovaraju za o1veze drutva3 !vaj tip drutva svrstavamo u mjeoviti jer se nalazi na razme2i izme2u drutva oso1a 7personalni tip8 i drutva kapitala 7kapitalni tip83 !no sjedinjuje u se1i neka svojstva i jednog i drugog drutvenog tipa3 ;lavno o1iljeje kapitalnog tipa drutva je ograniena odgovornost lanova drutva3 !va karakteristika je i u osnovi drutva s ogranienom odgovornou3 ?od personalnog tipa drutva vaan je oso1ni element, vra oso1na povezanost lanova jer pojedin0u nije svejedno tko s njim sudjeluje u drutvu i kako je povezan3 ' ovaj moment postoji kod drutva s ogranienom odgovornou3 Stoga je ovo drutvo i pogodno za manji 1roj lanova i manji kapital 7u odnosu na dioniko drutvo8 jer samo tamo gdje je manji 1roj lani0a, koji se redovito i me2uso1no znaju, mogu imati vanost oso1ni momenti3 6o unato elementima personalnog karaktera, drutvo s ogranienom odgovornou je najsrodnije dinamikom drutvu, tj3 kapitalnom tipu drutva3 !vaj tip trgovakog drutva uveden je najprije u zakonodavstvo, a kasnije se proirio i na druge zemlje3 ,rutvo sa ogranienom odgovornou je drutvo kapitala koje se najee 1ira prilikom organizovanja mali- i srednji- preduzea3 !no predstavlja prelazni o1lik izme2u ortakluka i ak0ionarskog drutva3 Prednost ovog o1lika organizovanja je znatno manji nivo /ormalnosti pro0edura i unutranje organiza0ije u /unk0ionisanju drutva u odnosu na ak0ionarsko drutvo3 -2-

,rutva sa ogranienom odgovornou osnivaju pravna i /izika li0a ulaganjem svoji- novani- ili nenovani- sredstava radi o1avljanja zajednike delatnosti i radi ostvarivanja pro/ita3 Ulozi lanova predstavljaju poetni kapital3 Upravljaka prava u drutvu srazmerna su visini uloga lanova3 4lanovi drutva odgovaraju za o1aveze drutva samo do visine svoji- uloga, a ne i sopstvenom privatnom imovinom3 Udelima lanova moe da se trguje, ali o1ino postoje ogranienja kao to je prednost ostali- lanova pred drugim kup0ima i slino3 Udelima se ne trguje na 1erzi3 ,rutva sa ogranienom odgovornou u nazivu preduzea imaju su/iks d3o3o3 Pojam drutva s ogranienom odgovornou ,rutvo s ogranienom odgovornou 7d3o3o38 je trgovako drutvo u koje jedna ili vie pravni- ili /iziki- oso1a ulau temeljne uloge s kojima sudjeluju u unaprijed dogovorenom temeljnom kapitalu3 Temeljni ulozi ne moraju 1iti jednaki3 6ijedan osniva ne moe kod osnivanja drutva preuzeti vie temeljni- uloga3 Poslovni udjeli se ne mogu izraziti u vrijednosnim papirima3 4lanovi ne odgovaraju za o1veze drutva3 5ko se temeljni ulog u drutvo s ogranienom odgovornou ne unese onaj tko je na to o1vezan niti to drutvo s ogranienom odgovornou moe nadoknaditi prodajom poslovnoga udjela, drugi su lanovi drutva duni u drutvo s ogranienom odgovornou uplatiti iznos koji nedostaje srazmjerno svojim poslovnim udjelima u drutvu3 osnivanje poduzea osnivanje !tvaranje drutva s ogranienom odgovornou za-tijeva registra0iju kod Trgovakog suda, ,ravnog zavoda za statistiku, Porezne uprave, =rvatskog zavoda za mirovinsko osiguranje i =rvatskog zavoda za zdravstveno osiguranje i eventualno kod @arinske uprave, ako trgovako drutvo s ogranienom odgovornou eli uvoziti ili izvoziti ro1u3 (a pomo prilikom registra0ije moete se o1ratiti odvjetniku, javnom 1iljeniku 7ukoliko ste jedini osniva8 ili nekom drugom pravnom zastupniku3 Prije registra0ije potre1no je provjeriti na trgovakom sudu je li eljeni naziv trgovakog drutva ve upisan u trgovaki registar3 (a koritenje rijei =rvatska ili 1ilo koje izvedeni0e te rijei u nazivu drutva osnivai moraju do1iti pose1nu suglasnost $inistarstva pravosu2a, uprave i lokalne samouprave3 ,rutvo mogu osnovati jedna ili vie oso1a3 ,rutvo se osniva na temelju ugovora kojega sklapaju osnivai 7drutveni ugovor83 Svi osnivai moraju potpisati drutveni ugovor koji se sklapa u o1liku javno1iljenike isprave3 5ko drutvo s ogranienom odgovornou osniva jedan osniva, drutveni ugovor zamjenjuje izjava osnivaa o osnivanju drutva s ogranienom odgovornou dana kod javnog 1iljenika3 Punomoni0i osnivaa moraju imati punomo ovjerenu kod javnog 1iljenika3 Punomo nije potre1na ako je zastupnik osnivaa po zakonu ovlaten da za njega sklopi drutveni ugovor i dade izjavu koja se trai za osnivanje drutva3 Suk0esivno osnivanje drutva nije doputeno3 Sadraj drutvenoga ugovora, odnosno izjave o osnivanju drutva ,rutveni ugovor, odnosno izjava o osnivanju drutva mora sadravatiA 13 ime, prezime, odnosno preduzee, pre1ivalite, odnosno sjedite osnivaa, a ako je osniva /izika oso1a i njen jedinstveni matini 1roj gra2ana, 23 preduzee i sjedite drutva, -3-

33 predmet poslovanja drutva, 3 ukupni iznos temeljnoga kapitala, te iznos svakog pojedinanog uloga osnivaa, a sastoji li se ulog od stvari ili prava, mora i- se detaljno opisali i naznaiti nji-ovu vrijednost, "3 odred1u o tome osniva li se drutvo s ogranienom odgovornou na odre2eno ili na neodre2eno vrijeme, #3 prava i o1veze koje lanovi imaju prema drutvu pored uplate svoji- uloga, te prava i o1veze koje drutvo ima prema osnivaima3 6itave su odred1e drutvenog ugovora, odnosno izjave o osnivanju drutva koje su protivne odred1ama (akona o trgovakim drutvima3 Temeljni kapital i temeljni ulozi Temeljni kapital drutva mora 1iti izraen u valuti drave u kojoj se osnima drutvo3 6ajnii iznos temeljnoga kapitala odre2uje se zakonom Temeljni ulozi Temeljni ulog ne moe 1iti manji od iznosa odre2enog (akonom i mora 1iti izraen 0ijelim 1rojem koji je viekratnik 1roja sto3 Broj temeljni- uloga mora odgovarati iznosu temeljnoga kapitala drutva3 Prije upisa drutva u sudski registar svaki osniva mora uplatiti najmanje etvrtinu temeljnoga uloga kojega uplauje u nov0u3Temeljni ulog moe se unijeti ulaganjem stvari i prava3 Ulog unoenjem u drutvo s ogranienom odgovornou stvari i prava mora se u 0jelini unijeti prije upisa drutva u sudski registar3 5ko je vrijednost uloga u stvarima i u pravima u vrijeme podnoenja prijave za upis drutva u sudski registar manja od vrijednosti temeljnoga uloga koji se time ulae, razlika do visine tako izraenoga temeljnoga uloga mora se uplatiti u nov0u3 Temeljne uloge mora se uplatiti tako da drutvo s ogranienom odgovornou moe s njima slo1odno raspolagati3 6ovani ulozi uplauju se na raun drutva kod /inan0ijske institu0ije3 Ta institu0ija izdaje potvrdu o tome da e drutvo s ogranienom odgovornou moi slo1odno raspolagati s uplaenim iznosom nakon to 1ude upisano u sudski registar3 Udeli u drutvu sa ogranienom odgovornou Svaki osniva drutva sa ogranienom odgovornou ima samo jedan ulog, koji ne mora 1iti iste vrednosti sa ulozima drugi- osnivaa> tj3 uozi se ulau u skladu sa osnivakim aktom3 Srazmerno svom ulogu , lanovi drutva imaju odre2ena imovinska i upravljaka prava u drutvu3 Pravo koje osniva, odnosno lan stie na osnovu svog uloga u drutvu jeste udeo3 4lan drutva sa ogranienom odgovornou moe imati samo jedan ulog u osnovnom kapitalu i jedan udeo u drutvu3 ,odatni ulog lana, ne poveava 1roj, ve samo o1im postojeeg uloga i udela3 U sluaju da lan udela stekne jedan ili vie udela, ti udeli se spajaju sa postojeim udelom i zajedno ine jedan udeo3 Udeo moe pripadati jednom li0u ili veem 1roju li0a3 U sluaju da su imao0i udela dva ili vie li0a, smatraju se suvlasni0ima3 Suvlasni0i se smatraju jednim lanom drutva, a u knjigu udela se upisuje puno ime i adrea svakog suvlasnika udela3 Udeli u drutvu sa ogranienom odgovornou nisu -artije od vrednosti, udeo je samo pravni izraz prava lana drutva, kao ulagaa u drutvo3 Udeli -4-

drutva sa ogranienom odgovornou ne mogu se sti0ati, niti se njima moe raspolagati upuivanjem javne ponude3 Svaki lan drutva do1ija od drutva sa ogranienom odgovornou potvrdu, koja je dokaz lanstva i njegovog udela, osim ako osnivakim aktom nije drukije odre2eno3 Po (akonu o privrednim drutvima, sopstvenim udelom drutva sa ogranienom odgovornou smatra se udeo koji drutvo stekne od svojilanova3 !vi udeli se ne mogu upisivati preko treeg li0a koje i- stie za raun drutva3 Organi drutva sa ogranienom odgovornou ,rutvo sa ogranienom odgovornou, kao i ak0ionarsko drutvo, spada u drutva kapitala3 $e2utim, za razliku od ak0ionarskog drutva, koje je tipino drutvo kapitala sa svim nji-ovim osnovnim karakteristikama, drutvo sa ogranienom odgovornou ima oso1ine drutava kapitala i drutava li0a3 'pak, kod ovog drutva 1itnije su oso1ine koje su karakteristine za drutva kapitala 7mada e kapital u ovom drutvu 1iti relativno mali, kao i 1roj njegovi- lanova83 ?ako drutvo sa ogranienom odgovornou ima oso1ine i drutava li0a i drutava kapitala, ono e 1iti jedan od najee korieni- o1lika organizovanja privredni- su1jekata u naoj privredi3 ?od drutava sa ogranienom odgovornou, za razliku od ak0ionarskog drutva, u veoma velikoj meri dolazi do izraaja autonomija ure2ivanja njegovi- organa3 S o1zirom na to, u drutvu sa ogranienom odgovornou mogu postojati svi organi predvi2eni zakonom kao o1avezni ili /akultativni 7skuptina, upravni od1or, nadzorni od1or, direktor i izvrni od1or direktora8, ili samo neki od ovi- organa uz uvaavanje i zakonskiodre2enja o ovom pitanju, ili samo neki organi koji su o1avezni po zakonu3 Skuptina drutva sa ogranienom odgovornou, nezavisno od 1roja njegovilanova, 1roja zaposleni- i drugi- spe0i/inosti, o1razuje se samo ako je to predvi2eno ugovorom o osnivanju drutva3 Ukoliko postojanje skuptine nije predvi2eno, o pitanjima iz njenog delokruga odluuju svi lanovi drutva, u skladu sa zakonom, ugovorom o osnivanju i statutom drutva3 Upravni i nadzorni od1or su o1avezni organi samo u drutvu sa organienom odgovornou koje ima vie od 1** zaposleni- 7 s tim to se u tom sluaju nadzorni od1or moe o1razovati i samo na nivou matinog preduzea, ako je drutvo u statusu povezanog preduzea83 U drutvu sa ogranienom odgovornou koje ima manje od 1** zaposleni- upravni i nadzorni od1or se mogu, ali ne moraju, o1razovati3 U drutvu sa ogranienom odgovornou u kome se ne o1razuje upravni, odnosno nadzorni od1or, o pitanjima iz delokruga ti- organa odluuju organi odre2eni ugovorom o osnivanju, odnosno statutom drutva3 ,irektor je, po samom zakonu, o1avezan organ drutva sa ogranienom odgovornou3 Prema tome, ovaj organ 7kao organ poslovo2enja8 mora uvek postojati u svakom drutvu sa ogranienom odgovornou3 ' konano, izvrni od1or direktora je, kao i u svakom drugom o1liku preduzea, neo1avezan organ u drutvu sa ogranienom odgovornou3 'zvrni od1or direktora o1razovae se u ovom drutvu samo kada je to predvi2eno njegovim statutom3 U jednolanom drutvu sa ogranienom odgovornou jedini vlasnik udela 7odnosno njegov odgovarajui organ ako je vlasnik drutva pravno li0e8 moe da o1avlja i poslove skuptine drutva, ali i ne mora, u zavisnosti od toga kako je to pitanje ure2eno odlukom o osnivanju3 U ovakvom drutvu vlasnik je istovremeno, -5-

po samom zakonu, i njegov direktor3 5li, ovakvo drutvo moe imati i pose1nog direktora, ako je tako predvi2eno odlukom o osnivanju3 U jednolanom drutvu sa ogranienom odgovornou koje ima vie od 1** zaposleni- moraju postojati upravni i nadzorni od1or, tako da se u tom sluaju vrenje poslova iz delokruga ovi- organa ne moe poveriti vlasniku drutva, niti vriti na neki drugi nain3 $e2utim, ako se radi o jednolanom drutvu sa ogranienom odgovornou koje ima manje od 1** zaposleni-, u kome ne postoje upravni, odnosno nadzorni od1or, poslove iz delokruga upravnog od1ora moe o1avljati vlasnik, dok se o1avljanje poslova iz delokruga nadzornog od1ora ure2uje na drugi odgovarajui nain3 Statutom jednolanog drutva sa ogranienom odgovornou moe se predvideti o1razovanje i izvrnog od1ora direktora3 Prema tome, u jednolanom drutvu sa ogranienom odgovornou moe se predvideti i o1razovanje pojedini- ili svi- organa i kada nji-ovo postojanje nije o1avezno po samom zakonu 7ili nije o1avezno u odre2enim situa0ijama8, pre svega direktora, ali i upravnog i nadzornog od1ora, pa ak i skuptine, ije lanove imenuje vlasnik3 Postojanje ovi- organa utvr2uje se odlukom o osnivanju drutva, dok se o1razovanje izvrnog od1ora direktora, kako je napred i napomenuto, ustanovljava statutom drutva3 ?ao to se iz svega ovoga vidi, struktura organa svakog drutva sa ogranienom odgovornou moe 1iti u potpunosti prilago2ena svim spe0i/inostima 71roj lanova, delatnost, unutranja organiza0ija, struktura i visina kapitala, teritorijalna dislo0iranost, eventualno lanstvo u povezanim preduzeima3 Prijava za upis u sudski registar osnivanja drutva sa ogranienom odgovornou ,rutvo sa ograni0enom odgovorno0u je drutvo koje, radi o1avljanja delatnosti, osnivaju pravna ili /izi0ka li0a koja ne odgovaraju za o1aveze drutva, a snose rizik za poslovanje drutva do visine svog uloga3 Ulozi 0lanovadrutva 0ine osnovni kapital drutva3 ,rutvo sa ograni0enom odgovorno0u moe imati najvie 3* 0lanova3 6ov0ani osniva0ki deo osnovnog kapitala drutva sa ograni0enom odgovorno0u ne moe 1iti manji od "3*** US, dolara, s tim to se polovina nov0anog osniva0kog dela ulae pri osnivanju, a ostatak u roku do 2 godine3 Uz prijavu za upis u sudski registar osnivanja drutva sa ograni0enom odgovorno0u, prilau seA 13 odluka o osnivanju drutva, sa overenim potpisima ugovara0a> 23 statut drutva> 33 izvetaj 1anke o deponovanim nov0anim ulozima na privremeni ra0un> 3 izvetaj osniva0a o ulozima u stvarima i pravima, sa pro0enom vrednosti tiuloga koju je izvrio ovla0eni pro0enjiva0, odnosno osniva0 i dokazima o stavljanju stvari i prava na raspolaganje drutvu u skladu sa ugovorom o osnivanju drutva> "3 odluka o imenovanju zastupnika drutva, ako zastupnik nije odreden osniva0kim aktom> #3 overen potpis li0a ovla0enog za zastupanje3 !rta0i odgovaraju za poslovanje preduzea samo svojim ulozima, ali nisu lino odgovorni za o1aveze preduzea3 !graniena odgovornost izlae vlasnike znatno manjem riziku : mogu da izgu1e samo ono to su uloili u preduzee3 -6-

Minimalna visina osnovnog kapitala ,rutva sa ogranienom odgovornou su vrlo rairena u razvijenim zemljama 7naroito u 6emakoj8, a pogodna je ne samo za mala, ve i srednja preduzea Sopstveni kaital ,3!3!3 Sopstveni kapital d3o3o3 ine 3 pozi0ijeA 718 Udeli drutva sa ogranienom odgovornou 7osnovni kapital8 728 Cezerve 7iz do1itka8 738 6eraspore2eni do1itak 6e javljaju se pojedinani rauni kapitala ortaka3 ,CUDTE5 S5 !;C56'4F6!$ !,;!E!C6!DGU PCF,6!ST' 13 !graniena odgovornost vlasnika 6F,!ST5@' 13 $inimalna visina uloga za osnivanje

23 $ogunost prikupljanja znaajniji2 3 Celativno visoki trokovi osnivanja iznosa kapitala Odgovornost lanova drutva i lanova uprave drutva 5ko su u osnivanju drutva dani pogreni poda0i lanovi drutva i lanovi uprave drutva duni su drutvu uplatiti iznose koji nisu uplaeni, nadoknaditi plaanja koja su uinjena u osnivanju drutva i nisu pri-vaena kao trokovi osnivanja drutva, a odgovaraju i za drugu tetu koja 1i time 1ila priinjena3 5ko je drutvo s ogranienom odgovornou s nakanom ili s gru1om nepanjom oteeno ulozima ili trokovima osnivanja drutva, svi lanovi odgovaraju za tetu kao solidarni duni0i3 !d odgovornosti za navedeno naprijed oslo1a2a se onaj lan drutva i lan uprave drutva koji nije znao za injeni0e na kojima se temelji odgovornost niti 1i za nji- morao znati da je upotrije1io pozornost urednog i savjesnog gospodarstvenika3 Uz lanove drutva na isti nain odgovaraju i oso1e za iji su raun lanovi drutva preuzeli temeljne uloge3 Te se oso1e ne mogu pozivati na, to da im nisu 1ile poznate okolnosti za koje je znao lan drutva koji je djelovao u nji-ovo ime ili za koje 1i primjenom pozornosti urednog i savjesnog gospodarstvenika morao znati3 ,rutvo se ne moe odrei za-tjeva iz pret-odni- stavaka ovoga lanka niti moe o njima sklopiti nagod1u, ako je ispunjenje spomenuti- o1veza potre1no da 1i drutvo s ogranienom odgovornou podmirilo svoje vjerovnike3 To ne vrijedi u sluaju ako je onaj tko odgovara drutvu insolventan ili je sa svojim vjerovni0ima sklopio prisilnu nagod1u da 1i iz1jegao otvaranje steaja3 (a-tjevi drutva prema naprijed navedenom zastaruju za pet godina3 (astara poinje tei od dana upisa drutva u sudski registar, a ako je radnja koja dovodi do odgovornosti za tetu uinjena nakon toga upisa, od dana kada je uinjena3 -7-

Organi drutva Uprava Uprava drutva sastoji se od jednoga ili vie direktora3 Uprava vodi poslove drutva na vlastitu odgovornost3 6ain rada uprave propisuje se drutvenim ugovorom3 5ko neka pitanja glede naina rada uprave nisu ure2ena drutvenim ugovorom ili ovim (akonom, moe i- urediti uprava pose1nim aktom koji u tu svr-u donosi3 5ko uprava ima vie lanova, a drutvenim ugovorom nije drugaije odre2eno, lanovi zajedno poduzimaju radnje potre1ne za vo2enje poslova drutva, osim ako postoji opasnost od toga da se radnje pravodo1no ne poduzmu3 5ko je po drutvenom ugovoru svaki lan uprave ovlaten da sam poduzima radnje vo2enja poslova drutva, on ne smije poduzeti nakanjenu radnju usprotivi li se tome neki od lanova uprave, osim ako spomenutim ugovorom nije drugaije odre2eno3 Imenovanje lanova uprave 4lan uprave moe 1iti potpuno poslovno sposo1na /izika oso1a3 4lanovi drutva svojom odlukom imenuju upravu drutva3 5ko se za lana uprave imenuje nekoga od nji-, to se moe uiniti i u drutvenom ugovoru pa i za vrijeme dok je lan uprave lan u drutvu3 5ko se drutvenim ugovorom odredi da se svi lanovi drutva imenuju lanovima uprave, to se odnosi samo na one lanove drutva koji su to 1ili u vrijeme kada se odred1a o tome unosila u ugovor3 U drutvenom ugovoru moe se predvidjeti da e upravu imenovati i neko javnopravno tijelo3 5ko 1roj lanova uprave padne ispod 1roja koji je drutvenim ugovorom odre2en kao najmanji 1roj lanova uprave da 1i ona mogla voditi poslove drutva i zastupati ga, a nisu odre2eni nji-ovi zamjeni0i, lanovi drutva moraju svojom odlukom 1ez odga2anja imenovati lanove koji nedostaju3 ,o o1avljenog imenovanja preostali lanovi uprave o1avljaju samo neodlone poslove3 ,rutvenim se ugovorom moe odrediti da za vrijeme dok lanovi drutva ne imenuju nove lanove, nadzorni od1or moe imenovati lanove koji nedostaju3 5ko otpadnu svi lanovi uprave ili oni nisu u mogunosti o1avljati svoje dunosti, nadzorni od1or je duan lanove uprave imenovati 1ez odga2anja3 5ko drutvo nema nadzorni od1or ili ako on ne postupi onako kako je to propisano u pret-odnome stavku ovoga lanka, sud e na prijedlog zainteresirane oso1e ili po slu1enoj dunosti postaviti privremenog upravitelja3 6jegova je dunost da se 1rine oko imenovanja nove uprave, a do tada je ovlaten o1avljati samo neodlone poslove3 4lanovi drutva mogu svojom odlukom u svako do1a opozvati lanove uprave3 To nema utje0aja na pravo lanova uprave iz ugovora koje su oni sklopili s drutvom3 4lana uprave koji je i lan drutva moe se, ako za to postoji vaan razlog, opozvati i odlukom suda3 5ko se lanovi uprave imenuju drutvenim ugovorom, tim se ugovorom moe odrediti da i- se moe opozvati samo ako za -8-

to postoji vaan razlog3 U tome sluaju opoziv je valjan sve dok se o njegovoj eventualnoj nevaljanosti ne odlui pravomonom odlukom suda, napose da li je za opoziv postojao vaan razlog3 !dred1e koje smo naveli vezano uz opoziv ne primjenjuju se na lanove uprave koje imenuje javnopravno tijelo3 4lanovi uprave, nji-ova ovlatenja za zastupanje i sve promjene 1ez odga2anja se upisuju u sudski registar3 Prijavi za upis prilau se dokazi o imenovanju i o izmjenama u o1liku javno ovjereni- isprava3 4lanovi uprave moraju dati izjavu da ne postoje okolnosti koje stoje na putu nji-ovome imenovanju3 astupanje ,rutvo zastupa uprava3 5ko, u drutvenom ugovoru nije drugaije odre2eno, lanovi uprave skupno zastupaju drutvo3 Potpisuju se tako da uz navo2enje tvrtke drutva stavljaju svoj potpis3 5ko uprava ima vie lanova, drutvenim ugovorom moe se odrediti da drutvo zastupa jedan lan uprave zajedno s prokuristom3 6ije doputena odred1a u drutvenom ugovoru kojom se odre2uje da pojedini ili svi lanovi uprave zastupaju drutvo samo zajedno s jednim ili vie prokurista3 Ealjano su uinjena oitovanja volje prema drutvu, ako se uine i samo prema jednoj od oso1a koje su skupno ovlatene za zastupanje3 6ain na koji vie oso1a zastupa drutvo mora se javno o1javiti istovremeno s upisom te ovlasti u trgovakom registru3 5ko drutvo nema lanove uprave koji su potre1ni za to da 1i ga se zastupalo, oso1u ovlatenu za zastupanje moe u -itnim sluajevima na prijedlog zainteresirane oso1e odrediti sud za vrijeme dok drutvo ne imenuje odgovarajuega lana uprave, odnosno dok sud ne postavi privremenog upravitelja3 5ko drutvo ima samo jednoga lana koji je ujedno i jedini lan uprave, on ne moe, ne dozvoli mu se drugaije, sklapati u ime drutva pravne poslove sa samim so1om ili kao zastupnik nekoga drugoga, osim ako se posao sklapa iskljuivo radi ispunjenja neke o1veze3 Prestanak drutva sa ogranienom odgovornou Cazlozi za prestanak drutva jesuA 13 istek vremena odre2enog u drutvenom ugovoru, 23 odluka lanova, 33 pripajanje drutva drugome drutvu i spajanje s drugim drutvom, 3 pravomona odluka suda kojom se od1ija otvaranje steajnog postupka z1og nemogunosti da se iz steajne mase pokriju trokovi steajnog postupka, "3 pravosudna odluka suda kojom se utvr2uje da je upis drutva u sudski registar 1io nezakonit, #3 provo2enje steajnog postupka, %3 odluka registarskog suda donesena napose po odred1ama (akona o trgovakim drutvima 7odluka glavne skuptine koja se mora donijeti s glasovima koji predstavljaju najmanje tri etvrtine temeljnoga kapitala zastupljenoga na glavnoj skuptini drutva pri donoenju odluke, ako se statutom za to ne trai vea veina ili ispunjenje dodatni- pretpostavki, pravomona odluka nadlenog suda kao iskljuivo nadlenog kojom se utvr2uje da je upis drutva u sudski registar 1io nezakonit, i nepotivanje o1veza oko uplate temeljnog kapitala8, i &3 ukidanje drutva3 -9-

,rutvenim ugovorom mogu se predvidjeti i drugi razlozi za prestanak drutva3 5ko drutvenim ugovorom nije drugaije odre2eno, u sluaju pod tokom 23, odluka se donosi u o1liku javno1iljenike isprave s veinom od najmanje tri etvrtine od dani- glasova3 ,rutvo moe prestati na temelju presude suda ako postane nemogue da se ostvaruje svr-a drutva ili ako u prilikama drutva postoje drugi vani razlozi za njegov prestanak3 Tu1a za prestanak drutva podie se protiv drutva iskljuivo kod nadlenog suda3 $ogu je podii samo lanovi drutva iji temeljni ulozi ine najmanje deseti dio temeljnoga kapitala drutva3 Otvaranje steajnoga postupka Steajni postupak nad drutvom pokree se i provodi po propisima kojima se ure2uje steaj nad pravnim oso1ama3 Prijava za upis u sudski registar Prestanak drutva z1og proteka vremena ili odluke lanova drutva mora se 1ez odga2anja prijaviti sudu radi upisa u sudski registar3 Presuda suda o prestanku drutva te odluka suda o otvaranju steajnog postupka dostavljaju se registarskome sudu po slu1enoj dunosti3 U tom sluaju se i upis provodi po slu1enoj dunosti3 6e postupi li uprava po za-tjevu koji joj je upuen od strane registarskoga suda da podnese prijavu za upis nastanka razloga za prestanak drutva u sudski registar, taj e joj sud uputiti ponovni poziv da to uini uz upozorenje da e po proteku ostavljenoga roka sud po slu1enoj dunosti upisati u sudski registar da je nastao razlog za prestanak drutva i da e sud imenovati likvidatore3 Prije upisa i imenovanja likvidatora sud e sasluati lanove uprave a po slo1odnoj pro0jeni i nekoga od lanova drutva koji ne vode poslove drutva3 !ikvidatori +ikvida0iju provode lanovi uprave ako se drutvenim ugovorom ili odlukom lanova drutva likvidatorima ne imenuju jedna ili vie oso1a3 Sud moe i izvan toga na prijedlog nadzornog od1ora ili lanova drutva iji temeljni ulozi ine najmanje deseti dio temeljnoga kapitala ili manji dio odre2en drutvenim ugovorom iz vanoga razloga pored ti- likvidatora ili umjesto nji- imenovati druge3 +ikvidatore koje je imenovao, sud moe pod pretpostavkama iz pret-odnoga stavka ovoga lanka i opozvati3 +ikvidatore koje nije imenovao sud mogu u svako do1a opozvati i lanovi drutva svojom odlukom3 +ikvidatori koje imenuje sud imaju pravo da im se primjereno nadoknade trokovi koje imaju kao likvidatori i isplati nagrada za nji-ov rad3 5ko se sudski imenovani likvidatori i drutvo ne suglase o naknadi trokova i o nagradi, o tome odluuje sud3 6a likvidatore primjenjuju se propisi i odred1e drutvenoga ugovora koje se odnose na lanove uprave drutva3 6a likvida0iju drutva na odgovarajui se nain primjenjuju odred1e o likvida0iji dionikog drutva3 Smanjenje temeljnog kapitala drutva s ogranienom odgovornou Smanjenje temeljnog kapitala drutva s ogranienom odgovornou moe 1iti nominalno ili e/ektivno, a u o1a sluaja provodi se u istovjetnom postupku3 - 10 -

U sluaju e/ektivnog smanjenja lanovima se vraaju dijelovi nji-ovi- temeljniuloga ili itavi ulozi 7u kojem sluaju prestaje i lanstvo u drutvo8, a u sluaju nominalnog smanjenja smanjuju se nominalne svote temeljni- uloga i temeljnog kapitala, ali 1ez ikakve e/ektivne isplate3 Cazumije se kako ni u kom sluaju smanjenjem temeljni kapital ne moe 1iti smanjen ispod zakonskog minimuma potre1nog za osnivanje drutva s ogranienom odgovornou3 Postupak smanjenja temeljnog kapitala sloen je i detaljno ure2en prisilnim odred1ama z1og garantne /unk0ije temeljnog kapitala i konzekventne mogue opasnosti za vjerovnike drutva u sluaju njegova smanjenja3 Postupak smanjenja temeljnog kapitala zapoinje donoenjem odluke o izmjeni drutvenog ugovora u kojoj se moraju navesti opseg, svr-a i nain smanjenja temeljnog kapitala3 Cegistarskom sudu prvo se prijavljuje nakana smanjenja radi upisa te nakane u sudski registar, a poslije o1avljenog upisa ista nakana se mora o1javiti u 6arodnim novinama, a o1avijest o njoj dostaviti svim poznatim vjerovni0ima drutva3 !va o1java mora sadravati izjavu drutva o spremnosti podmirenja dugova, odnosno davanja osiguranja za to podmirenje3 Ejerovni0ima koji prijave svoje tra1ine i zatrae namirenje u roku od tri mjese0a, drutvo je duno namiriti ili 1arem osigurati tra1ine3 Tek nakon isteka tog roka moe se registarskom sudu podnijeti prijava za upis smanjenja temeljnog kapitala kojoj se prilau dokazi o tome da su sve pret-odno opisane radnje o1avljene3 Tek nakon to je smanjenje temeljnog kapitala upisano u sudski registar, doputeno je poduzeti radnje kojima se to smanjenje provodi u stvarnosti 7isplata uloga ili smanjenje nji-ovi- nominalni- svota83

- 11 -

akljuak "ta je to drutvo sa ogranienom odgovornou# Fvo (akonske de/ini0ijeA ,rutvo s ogranienom odgovornou je drutvo koje, radi o1avljanja delatnosti, osnivaju pravna ili /izika li0a koja ne odgovaraju za o1aveze drutva, a snose rizik za poslovanje drutva do visine svog uloga3 "ta se krije iza ove suvoparne zakonske de$ini%ije# 13 da drutvo sa ogranienom odgovornou mogu osnovati samo /izika i pravna li0aH Iiziko li0e je gra2anin koji ispunjava odre2ene usloveA da je punoljetan 7punoljetstvo se stie sa 1& navreni- godina ivota8 i da ima poslovnu sposo1nost 7poslovna sposo1nost se de/inie kao sposo1nost svojim izjavama volje proizvoditi pravna dejstva 7nastanak, prenos, promjenu ili prestanak su1jektivni- gra2anski- prava 7npr3 zakljuiti ugovor, sainiti testament, odrei se nekog prava i sl38883 Biti pravno li0e, za organiza0iju znai : imati prava i o1aveze u gra2anskopravnim odnosima3 Pravno li0e oznaava tek jedno pravno svojstvo organiza0ije : njen pravni status 7da je u o1lasti prava su1jekt prava i o1aveza83 !vakvo pravno li0e moe imati i vanpravna svojstva 7ekonomski, politiki, kulturni i dr383 ,a 1i organiza0ija 1ila pravno li0e potre1no je da jeA a83 pravno urediva 7drutvo u ka/ani ne moe 1iti pravno uredivo8, 18 pravno dopustiva 7zloinako udruenje ne moe do1iti nikakva prava8 i 08 da joj pravo prizna sposo1nost da ima prava i o1aveze 7npr3 preduzea, zadu1ine, /ondovi, udruenja i sl383 ,akle svi oni drugi su1jekti koji ne ispunjavaju gore naveden uslove nisu pravna li0a, te se takvi su1jekti ne mogu pojavljivati u ulozi osnivaa preduzea 7npr3 samostalne radnje, kuni savjeti i sl383 23 da se osniva radi o1avljanja djelatnostiH !vo znai da pravni su1jekt koji se osniva moe o1avljati samo one djelatnosti koje se registruju kod registarskog suda J uz uslov da i- gradski.optinski organ odo1ri3 Sud ne provjerava uslove koje je potre1no ispuniti da 1i se o1avljala djelatnost J ve gradski.optinski organ uprave3 5ko pravni su1jekt 1ude o1avljao djelatnosti koje mu nisu odo1rene J tada se izlae opasnosti od prekrajnog 7itajA novanog8 kanjavanja od strane suda 7ne registarskog ve prekrajnog83 33 kakva je razlika izme2u termina Kli0a koja ne odgovaraju za o1aveze drutva& i termina Ka snose rizik za poslovanje drutva do visine svog ulogaKL Cazlika izme2u ova dva termina se svodi na to da li0e koje osniva drutvo sa ogranienom odgovornou ne odgovara sopstvenom imovinom za o1aveze drutva 7sopstvena imovina je ona koja je odvojena od drutvaA npr3 kua, iznos na tednoj knjii0i, automo1il, maina i sl38 ve odgovara samo imovinom koju - 12 -

unosi kao svoj ulog u preduzee koje se osniva 7to je imovina koja moe 1iti izraena u nov0u, -artijama od vrijednosti, nekretninama, sredstvima za proizvodnju, ali ne i radu83 !iteratura ?ostadinovi S3, Cai $3, +ju1ojevi ;3, Poslovno pravo, Iutura, 6ovi Sad, 2** 3 ?ostadinovi S3, $e2unarodno privredno pravo, Fkonomski /akultet, Su1oti0a, 2**"3 ?ostadinovi ,3, !snove privrednog prava, Iakultet za trgovinu i 1ankarstvo MNaniije i ,ani0a ?ariO, Beograd, 2**#3 +ju1ojevi ;3, Pravo privredni- drutava, I5BUS, 6ovi Sad, 2**"3

- 13 -