eman ta zabal zazu

Bilboko Industria ingeniaritza Teknikorako Unibertsitate Eskola

MEKANIKAN INGENIARITZA TEKNIKO INDUSTRIALA

Bulego Teknikoa
2012/ 2013

BONBA OLEHIDRAULIKOA 3.DOKUMENTUA: KALKULUAK

IKASLEAREN DATUAK : IZENA: MIKEL ABIZENAK: CARRANZA RUIZ DE LOIZAGA NAN: 16062464-T TITULAZIOA : INGENIARITZA MEKANIKOKO GRADUA

ZUZENDARIAREN DATUAK IZENA: JUAN ANTONIO ABIZENAK: SANTOS PERA SAILA:

SIN..: DATA: 2013/1/16

SIN..: DATA:

JATORRIZKOA KOPIA

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Aurkibidea
3. DOKUMENTUA: KALKULUA.....5/3 3.1 ENGRANAJEAREN KALKULUA..5/3 3.2 MOTOREAREN AUKERAKETA.......9/3 3.3 OLIO ERREGIMENA.........10/3 3.4 ERRAKORRA..10/3 3.5 ARDATZA.11/3 3.6 KOJINETEAK..12/3 3.7 ESTALKIAK.....13/3 3.8 TORLOJUAK...14/3 3.9 JUNTAK ...15/3

Bilboko IITUE

2013/1/16

3/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3. DOKUMENTUA: KALKULUAK
Proiektu honetan kanpo engranajedun bonba bat diseinatuko dugu. Horretarako, bonba honen pieza bakoitzaren dimentsioak eta kalkuluak egingo dira. Lehendabizi, gure bonbaren hasierako datuak finkatuko ditugu: -Olio emaria: Qef = 200 l/min -Olioaren presioa: p: 70 kg/cm2 -Errendimendu bolumetrikoa: bol= 0,95 -Errendimendu mekanikoa: mek= 0,95

3.1 ENGRANAJEAREN KALKULUA

Esan beharra dugu, bonba honen engranajeen kalkuluak egiteko, POMPER, V ; Mandos hidraulicos en las mquinas herramientas liburuetatik atera dugula informazioa, eta ondoren doazen formula guztiak bertatik aterata daudela. Aurre estimazio bezala, hortzen kalkuluak kontuan izan barik hasten gara kalkulatzen. Z1= Z2= Z= 14 n= 980 r.p.m K= 0,5

Mandos hidraulicos en las mquinas herramientas liburuan dauden formulak diotenez: Q= 0,002 . k . z2 . m3 . n . bol 200= 0,002 . 0,5 . 142 . m3 . 980 . 0,95 m= 0,708 cm Baliorik normalizatu hurbilena hartuko dugu modulutik: m= 0,7 cm Horain K-ren balio erreala kalkulatuko dugu: K= 200/ 0,002 . 142 . 0,73 . 980 . 0,95 K= 0,52

Hortaz, hortzen luzeera: b= k . m . z b= 0,52 . 7 . 14 b= 50,96 mm

Bilboko IITUE

2013/1/16

5/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Pioien kanpo diametroa: de= m . (z + 2) de= 7 . 16 de= 112 mm

Zentruen arteko distantzia: a= m . z a= 7 . 14 a= 98 mm

3.1 irudia

Bilboko IITUE

2013/1/16

6/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3.2 irudia Orain, hortzen zuzenketarekin hasiko gara. 3.2 irudiak dioenez, Enims metodoa jarraituz: z= 14 c= 25 25 x= 0,32 ac/m = 14, 6126 ac= 14,6126 . m = 102,28 mm k= 0,0274 k= 0,0274 Kanpo erradio zuzendua ondorengo formularekin kalkulatzen da (30 28): re= (z/2 + 1 + x k) re= (7+1+0,32-0,0274) re= 58,04 mm Hortz zuzenduaren kanpo zirkunferentziaren kalkulua hurrengo formularekin kalkulatuko dugu (30 29): rf = (z/2 1,2 + x) rf= (71,2+0,32) rf= 42,84 Dibisio zirkunferentziaren radioa: rp= ac/2

Bilboko IITUE

2013/1/16

7/3

Bonba Oleohidraulikoa rp= 51,1 mm Zirkunferentzia basearen erradioa: = a . cos 20 / 2 = 46,045 mm Zirkunferentzia basearen pasoa: p e= 2 . . / z pe= 20,6 mm

3. Dokumentua : Kalkuluak

Errekubrimendu koefizientea:

2 re2 - 2 -a c sin e pe

c= 1,2975

U=

pe e 2

U= 13, 36 mm

Gure bonbaren emaria, hurrengo formula erabiliz (3016):

Qef=2 Qef= 207 l/min Qteorikoa= Qef / bol Qteorikoa= 217,89 l/min Potentzia teorikoa (291) formulatik lortuko dugu: Nteor: p . Qteor / 450 Nteor: 33,894 CV. Orduan, gure bonba mugitzen duen motorearen benetako potentzia: Nmot= Nteor / mek Nmot: 35,67 CV.

Bilboko IITUE

2013/1/16

8/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3.2 MOTOREAREN AUKERAKETA

Motorearen kasuan, bonbarekin ez bezala, ez dugu diseinatuko. Motore elektrikoa, gure beharrizanak asetzen dituen motore bat aukeratuko dugu. Horretarako katalogoetara jo beharko dugu. Katalogoetara jo aurretik, kalkulu batzuk egin beharko ditugu. Lehenik eta behin, gure motoreak behar izango duen parea kalkulatuko dugu:

M= 716 . P / n M= 716 . 35, 67 / 980 M= 26,06 kg.m

Pare hau izango da gure ardatzek jasan behar izango duena. Fluidoak ere pare bat sortuko du ardatzean, baina motorearena kritikoagoa izango denez, lortutako emaitza izango da lanerako erabiliko duguna. Orain gure motorea aukeratzeko behar ditugun datu guztiak badauzkagu. Gure bonbarako, Rossi motoreetaz baliatuko gara. Motore hauek motore asinkrono trifasikoak izango dira, errendimendu altuagokoak direlako monofasikoekin konparatuz. Guk aukeratutako motorea H.B motorea izango da, eta hauek dira beraren ezaugarri teknikoak: 400 V 50 Hz 6 polo - 1000 min-1 IP 55 IC 411 F motako aislamentua B motako gain-tenperatura

3.4 irudia

Bilboko IITUE

2013/1/16

9/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3.3 OLIO ERREGIMENA:

Engranajedun bonba batetarako erabiltzen den olioa, funtzio kritiko asko jasan behar ditu. Bestalde, potentzia eta afektibitate maximoa lortu behar dugu, olioak sortutako marruskadura gutxituz. Hau ekiditzeko, olioaren ezaugarri garrantzitsuenak hauek dira: Dentsitate erlatiboa. Granel-en modulua: konprimituko den gradua. Energiaren transmisiorako faktoreak. Biskositatea: Sistemaren operazioarengan, energiaren kontsumoan, zilindroaren berotzean eta desgastean eragina duen propietatea da. Bi azalera mugikorren artean pelikula jariakor bat agertzeko bezain altua izan beharko da, baina ez hain altuak frikziozko indar altuak agertzeko modukoak.

Olioak fluxua laminarra izatea lortu behar dugu, bestela fluxu turbulentoa gauzatzen bada, kabitazioa izango dugu eta gure bonban matxurak sortuko ditu. Fluxuaren erregimena hainbat baloreren menpean egongo da ( rugositatea, dentsitatea, biskositatea) Guk erabiliko dugun olioa Shell Omala Oils izango da, DIN 51525 normapean dagoelarik.

3.4 ERRAKORRA
Errakorrak zirkuitu oleohidraulikoko osagaiak zilindroarekin lotzen dituzten elementuak dira. Gure bonbak bi errakor izango ditu; olioa presiorik gabe sartzen dena, eta olioa presiopean ateratzen dena. Ondorengo taulan, fluxu laminarra izateko prezioaren araberako olio abiadura gomendagarria agertzen zaigu:

3.5 irudia

Bilboko IITUE

2013/1/16

10/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Honekin, gure bonbaren olio abiadura aukeratu dezakegu. P= 70 kg/cm2 = 4 m/s 3,5 m/s 4,5 m/s

Errakorrak kalkulatzeko, bonbaren barne diametroa minimoa kalkulatu beharko dugu. Horretarako ondorengo formula erabiliko dugu

d= dint= 3,5 cm Diametroa kalkulatu ostean, gure errakorra aukeratzera joko dugu. Horretarako Legris Connectic gure esku usten digun katalogoetan begiratuko dugu. Errakor hauek BSP roskadunak izango dira, DIN 3852.

3.6 irudia

Di= 35 mm De= 38 mm

3.5 ARDATZA:
Ardatza kalkulatzeko Asme kodigoa jarraituko dugu. Kodigo honen bitartez, ardatzaren diametro minimoa kalkulatuko dugu. Gure bonbaren ardatzak, tortsio bidez potentzia transmitituko du, orregatik, tentsio tangentzialak izango dira indar nagusiak. Ardatzak duen engranajeak, momentu flexioak sortuko ditu ardatzean, flexio momentu hauek oso txikiak izango dira, bi kojineteen artean apoiatuta dagoelako, eta tortsio puru bezala kontsideratu dezakegu. Gaina gure bonbaren kasuan, flexio momentua txikia izan arren, kontuan izango dugu gure ardatzaren diametroa lortzeko.

Bilboko IITUE

2013/1/16

11/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

d3= d = Dimetro[m] = Esfuerzo permisible[Pa] M= Momento flector [N.m] T = Momento de torsin[N.m]

Ct = Coeficiente combinado de choque y fatiga, aplicado almomento flector.

Cm = Coeficiente combinado de choque y fatiga, aplicado almomento de torsin.

3.7 irudia

Kalkulu guztiak egin ostean, diametroaren balioa ateratzen dugu: d= 1,96 cm d= 20 mm

3.6 KOJINETEAK:
Kojineteak ardatza eusten duen pieza bat da. Pieza honen funtzioa, ardatza biratzen doan heinean desgastatzea da, material merke batekin eginda dagoelako, eta honela material garestiak gastatu beharrean, pieza merke hauek gastatzen dira. Pieza hauek gastatzean beste batzuengatik aldatu egiten dira. Gure bonbak erabiliko dituen kojineteak, GLYCODUR katalogotik aukeratu ditugu, gure bonbarentzat egokiak diren batzuk aukeratuz. Gure ardatzaren diametroa 20 mm denez, 20 mm duen barne diametrodun kojinete batzuk bilatu beharko ditugu.

Bilboko IITUE

2013/1/16

12/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3.8 irudia

3.7 ESTALKIAK:

Estalkia, bonbaren parte garrantzitsu bat da. Estalkiak, bonbaren presioa mantentzen laguntze du, eta bonba manipulatzerako orduan lana errazten du, tapak kentzean, pieza guztiak atera daitezkeelako. Badago formula bat bonbak estalkiari egiten dion indarra kalkulatzeko. Lehendabizi, tapak preziopean izango dituen azalera kalkulatu beharko dugu. Horretarako, guk badakigu

ondorengo formularekin engranajeetan zenbat olio bolumen zirkulatuko den. Bol= 2[/4 . b . ( D2 d2 )] Bolflu= 490973,38 mm3 Ondoren, badakigu bolumena, azalera eta luzera biderkatuz lortzen dela. Orduan, azalera bolumenari luzera kenduz aterako da. A= Bol / b Aflu= 9634,48 mm2

Eta azkenik, badakigu ere indarra, prezioa eta azalera biderkatuz lortzen dela. F= P . A F= 66159,97 N

Bilboko IITUE

2013/1/16

13/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3.8 TORLOJUAK
Gure bonban, bi tapak eta basea elkartzeko loturak, torlojuen bidez egingo ditugu. guztira zortzi torloju jarriko ditugu, lau tapa bakoitzean. Gure torlojuek jasan beharko dituzten indarrak, tapak sortutakoaren berdina izango da. Orduan, tapa bakoitzeko lau torloju daukagunez, ondorego formularen bitartez aterako ditugu torloju bakoitzak jasan beharko duen indarra. F/4= 16540 N flu= F/A flu= 4500 kg/cm2 A= d2/4 d= 6,906 mm

Lortu dugun diametroa indar hori jasateko diametro minimoa da, baina orain katalogoetan torlojuak aukeratu beharko ditugu. Aukeratutako torlojua DIN 931 norma jarraitzen du, eta ondorengo ezaugarriak ditu.

3.9 irudia

3.10 irudia

Bilboko IITUE

2013/1/16

14/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

3.9 JUNTAK
Gure bonbak erabiliko dituen juntak epidor katalogoetatik hartuko ditugu, hain zuzen ere, ezpain junten katalogoetatik. Junta hauek kokatzeko basean zulo berezi bat egin beharko dugu.

3.11 irudia

Bilboko IITUE

2013/1/16

15/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Bilboko IITUE

2013/1/16

16/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Bilboko IITUE

2013/1/16

18/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Bilboko IITUE

2013/1/16

19/3

Bonba Oleohidraulikoa

3. Dokumentua : Kalkuluak

Bilboko IITUE

2013/1/16

20/3