Lidhja e Ligjit Per Kasat Fiskale 603841

LIGJI Nr.9232 dat 30.10.
2006
PR SISTEMIN E TAKSAVE VENDORE d!"
LIGJI Nr.9920 dat 19.0#.200$

PR PRO%ED&RAT TATIMORE N REP&'LIKN E S()IPRIS
...dhe aktet nnligjore n zbatim t tyre.
Tiran, m 01.03.2011 Pr*+,"d!-"
Adresa: Blv. !shmort e "ombit#, Tiran, $h%i&ri, Tel: '3(( ) 22**2+ ,a-: '3(( ) 22.)30 bashkiatirane/tirana.gov.al
LIGJ .r. 9632/ dat 30.10.2006 0r S12t"*1. " ta32a4" 4".d5r" LIGJ .r.9920/ dat 19.#.200$ 0r Pr56"d7rat tat1*5r" . R"07+,13. " S!810r12 0"1 2r.3.1, dat 1).11.2003 &r "arakteristikat teknike e 45nksionale t &ajisjeve 4iskale, sistemit t integr5ar t kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike, t deklarimeve 4inan6iare, sistemit t kom5nikimit, &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionin &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen, me a5torizim, t sho%rive t a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskale#7e ndrysh5ar8 0"1 nr.10*(, dat 2+.12.2010 &r "riteret dhe &ro6ed5rat e kryerjes s rimb5rsimit nga taksa e biznesit t vogl t &agess &r &ajisjet 4iskale dhe taksimetrat 9!:;<=1 nr.2), dat 2.+.200. &r >ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris 9!:;<=1 nr.3+, dat +.12.200. &r Administrimin dhe dok5mentimin e &ro6ed5rave t &ajisjeve 4iskale 9!:;<=1 nr.1*, dat 3.(.2010 &r Administrimin dhe dok5mentimin e &ro6ed5rave t &ajisjeve 4iskale 9?!:;? nr.), dat 12.1.2011 &r "riteret dhe &ro6ed5rat e kryerjes s rimb5rsimit t njsive t %everisjes vendore t &agess &r &ajisjet 4iskale dhe taksimetrat
LIGJ Nr. 9632/ dat 30.10.2006 PR SISTEMIN E TAKSAVE VENDORE I azhurnuar me:
Ligjin nr.9745, dat 28.05.2007 Ligjin nr.9764, dat 09.07.2007 Ligjin nr.9931, dat 09.06.2008 Ligjin nr.10 073, dat 9.2.2009 Ligjin nr. 10 117, dat 23.4.2009 Ligjin nr. 10 146, dat 28.9.2009 Ligjin nr. 10 354, dat 18.11.2010
2 mbshtetje t neneve 3., .3 &ika 1, 113 &ika 1 shkronja @#, 1(( dhe 1(3 &ika 3 t "5shtet5ts, me &ro&ozimin e "shillit t 1inistrave, K&VENDI I REP&'LIKS S S()IPRIS VENDOSI9 KRE& I DISPO:ITA T PRGJIT(S(ME N".1 1 O+-"3t1 1 ,1;-1t Abjekt i ktij ligji jan taksat e bashkive dhe t kom5nave. N".1 2 ),,1*1 1 ,1;-1t "y ligj &r6akton rreg5llat &r mnyrn e 5shtrimit t t drejtave dhe t detyrave nga organet e %everisjes vendore, &r vendosjen e taksave vendore, mbledhjen dhe administrimin e tyre. N".1 3 Pr37<1=1*" 2 zbatim t ktij ligji: 1. Termat e &rdor5r do t ken t njjtin k5&tim me termat e &r6akt5ar n nenin 2 t ligjit nr..*(2, dat 31.3.2000 >r organizimin dhe 45nksionimin e %everisjes vendore#. 2. Tok b5j%sore# sht toka e &r6akt5ar si e till n regjistrin e zyrave t regjistrimit t &as5ris. 3. <yr e taksave# sht njsia organizative %, me vendim t kshillit t bashkis ose kom5ns, ngarkohet &r administrimin e taksave vendore. >. Argane tatimore t &5shtetit %endror# jan !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve dhe degt e tatimBtaksave n rrethe. #. 2ivel treg5es i takss# sht niveli i takss mbi biznesin e vogl, i &arashik5ar n aneksin (, % i bashklidhet ktij ligji. 6. Arka regjistr5ese# jan kasat regjistr5ese elektronike, t detyr5eshme &r lshimin e k5&onave tatimor nga biznesi, n &r&5thje me vendimin e "shillit t 1inistrave dhe me 5dhzimin e 1inistrit t ,inan6ave.
N".1 > :+at1*1 1 212t"*1t tat1*5r . R"07+,13. " S!810r12 1. Bashkit, kom5nat dhe organet tatimore t &5shtetit %endror i 5shtrojn t drejtat dhe &rgjegjsit e tyre 4iskale &r taksat vendore, n &r&5thje me ligjin nr..(*0, dat 22.12.1+++ >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#, t ndrysh5ar, e @do akt tjetr detyr5es &r sistemin tatimor n ?e&5blikn e $h%i&ris, &r a% sa kto t 45ndit n5k bien n k5ndrshtim me kt ligj dhe me ligjin nr..*(2, dat 31.3.2000 >r organizimin dhe 45nksionimin e %everisjes vendore#. 2. <yra e taksave t bashkis a&o kom5ns vendos e zbaton sanksione &r shkelje t &ro6ed5rave e t detyrimeve 4iskale vendore, t &r6akt5ara n ligjin nr..(*0, dat 22.12.1+++ >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#, t ndrysh5ar. 3. >oli6ia bashkiake ose e kom5ns mbshtet ins&ektort e taksave t bashkis ose kom5ns n ve&rimtarin e tyre, k5r gjykohet e nevojshme dhe n &r&5thje me rreg5llat e &r6akt5ara nga kshilli i bashkis ose i kom5ns, si&as nenit ( t ktij ligji. >. Arganet tatimore t &5shtetit %endror, &r administrimin n trsi t sistemit tatimor, ndrmarrin edhe ve&rime vlersimi dhe kontrolli &r @shtje % lidhen ose ndikojn n administrimin e tatimeve ose t taksave kombtare. <yrat e taksave t bashkive dhe t kom5nave njo4tojn dhe mbshtesin organet tatimore t &5shtetit %endror, k5r 5 krkohet &rej ktyre t 45ndit. #. Arganet tatimore t &5shtetit %endror, me krkes t bashkis ose kom5ns, mbshtesin ve&rimtarin e tyre &r administrimin e taksave vendore. >alt m5nd t bashk&5nojn mbi bazn e mirk5&timit ose baz5ar n nj marrveshje ti& t mirat5ar me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 6. <gjidhja e mosmarrveshjeve ndrmjet bashkive, kom5nave, ndrmjet bashkive dhe kom5nave, ktyre t 45ndit dhe organeve tatimore t &5shtetit %endror, &r @shtje % kan t bjn me kom&eten6n ose j5ridiksionin mbi taksn vendore, bhet me mirk5&tim. 2 t k5ndrt, &alt i drejtohen gjykats. ?. >ran @do bashkie dhe kom5ne krijohet regjistri i taksave vendore dhe taksa&ag5esve vendor. ,orma dhe kodi4ikimi i ktij regjistri &r6aktohen me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave, n &r&5thje me kt ligj dhe me ligjin nr..(*0, dat 22.12.1+++ >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#, t ndrysh5ar. $. 1inistri i ,inan6ave dhe 1inistri i Brendshm n-jerrin 5dhzime, n zbatim t ktij neni, &r sig5rimin e 5ni4ormitetit minimal e t domosdoshm t standardeve &ro6ed5rale e t ra&ortimit t sistemit t taksave vendore. N".1 # Rr";7,,a t 0r+a2!3ta 0r ta32at 4".d5r" 1e &rjashtim t rasteve k5r n kt ligj &r6aktohet sh&rehimisht ndryshe, kshilli i bashkis ose i kom5ns: a8 bn edhe kategorizime m t hollsishme, n &r&5thje me k5shtet dhe interesat vendor, brenda kategorive minimale t bazs s takss, t &r6akt5ar n kt ligjC b8 vendos &r nivelin e takss, brenda k54ijve t &r6akt5ar n kt ligj, &r @do kategori e nnkategori t bazs s takssC 68 &r6akton n5mrin e ksteve t &agimit t takss dhe a4atet e kryerjes s tyre, si dhe k5shtet lehts5ese n rastet e &agess s &lot dhe &r&ara a4ateve t detyrimeve 4iskaleC @8 &r6akton: i8 detyrat dhe &rgjegjsit e zyrs s taksaveC ii8 mnyrn e mbledhjes s takss, &r4shir zgjedhjen e agjentit 4iskal dhe detyrimet e
ndrsjellaC iii8 rastet e ndrhyrjes s &oli6is bashkiake e t kom5ns, n mbshtetje t administrimit t taksave vendoreC iv8 rreg5llat e ra&ortimit, t dok5mentimit e kontrollit t taksave vendoreC v8 kriteret dhe &ro6ed5rat e marrdhnieve me taksa&ag5esit, &r4shir t drejtn e tyre t ankimimitC vi8 mnyrat e zbatimit t sanksioneve &r k5ndrvajtje administrative. N".1 6 Pr-a2!t1*1 .;a ta32at >rjashtohen nga taksat vendore t gjitha s5bjektet e &arashik5ara sh&rehimisht n kt ligj a&o n ligje t tjera t ve@anta. >r &rjashtimet nga taksat vendore, t 6ilat a&likohen &as hyrjes n 45%i t ktij ligji, &5shteti vendor do t kom&ensohet &r e4ektet 4inan6iare nga B5-heti i $htetit. N".1 ? A.31*1 Ankimi i taksa&ag5esit n nivel vendor k5ndr vendimit a&o ve&rimit t zyrs s taksave bhet te kryetari i bashkis ose i kom5ns, si&as kritereve dhe rreg5llave t vendos5ra nga kshilli bashkiak ose kom5nal, n &r&5thje me nenin ) t ktij ligji. Taksa&ag5esi ka t drejt t ankohet n gjykat k5ndr vendimit t kryetarit t bashkis ose kom5ns. N".1 $ T dr"-tat " tat1*0a;7"21t Tatim&ag5esi krkon t drejtat n &r&5thje me &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris dhe me kt ligj. KRE& II TAKSAT VENDORE N".1 9 L,5-"t " ta32a4" 4".d5r" 2 taksat vendore &r4shihen: 1. Taksa vendore mbi biznesin e vogl. 2. Taksa mbi &as5rin e &al5ajtshme, n t 6iln &r4shihen taksa mbi ndrtesat dhe taksa mbi tokn b5j%sore. 3. Taksa e 4jetjes n hotel. >. Taksa e ndikimit n in4rastr5kt5r nga ndrtimet e reja. #. Taksa mbi kalimin e s drejts s &ronsis &r &as5rit e &al5ajtshme. 6. Taksa e regjistrimit t &rvitshm t mjeteve. ?. Taksa &r znien e ha&sirave &5blike. $. Taksa e tabels. 9. Taksa t &rkohshme.
KRE& III TAKSA VENDORE M'I 'I:NESIN E VOGL N".1 10 S7+-"3t"t " tat1*1t *+1 +1=."21. " 45;, 1. Biznes sht @do ve&rimtari ekonomike nga @do s5bjekt, % ka &r %llim realizimin e 4itimit. 2. 0endndodhje e biznesit# sht @do dy%an, njsi e ve@ant ose vende t tjera t &alvizshme, k5 kryhet biznes. "5r n5k ekziston nj vend 4iks biznesi, vendndodhja e biznesit, % 5shtrohet nga nj &erson 4izik, sht banesa &rivate e taksa&ag5esit. 3. Ddo s5bjekt, i 6ili kryen nj biznes, me an t t 6ilit realizohet, gjat vitit 4iskal, nj e ardh5r br5to vjetore 7%ark5llim8 m e vogl ose e barabart me . 000 000 7tet milion8 lek, i nnshtrohet detyrimit t &agess s takss vendore mbi biznesin e vogl. >. E ardh5ra nga taksa vendore mbi biznesin e vogl i takon asaj njsie t %everisjes vendore, n territorin e j5ridiksionit t s 6ils gjendet vendndodhja e biznesit. #. Taksa vendore mbi biznesin e vogl llogaritet si detyrim vjetor i taksa&ag5esit. >eri5dha e detyrimit vjetor 4illon m 1 janar dhe &r45ndon m 31 dhjetor t vitit n vazhdim. 2se ve&rimtaria e biznesit krijohet ose &5shon brenda ksaj &eri5dhe, detyrimi i taksa&ag5esit llogaritet &ro&or6ionalisht vetm &r &eri5dhn e 5shtrimit t ksaj ve&rimtarie. N".1 11 Kat";5r1t " +a=2 d!" .14","t " ta322 4".d5r" *+1 +1=."21. " 45;, 1. "ategorit minimale t bazs s takss vendore mbi biznesin e vogl dhe nivelet treg5ese t takss, &r @do kategori, je&en n aneksin (, % i bashklidhet ktij ligji dhe sht &jes &rbrse e tij. 2. !etyrimi i takss &r tF5 &ag5ar nga @do biznes, n @do vendndodhje biznesi, &r6aktohet n &r&5thje me kategorin e biznesit, % kryhet n kohn e regjistrimit dhe riregjistrimit t tij. "ategorit e biznesit &ara%iten n aneksin (, % i bashklidhet ktij ligji. 3. "5r nj s5bjekt kryen m sh5m se nj lloj biznesi, n t njjtin vend, % &rkon me kategori t ndryshme t bazs s takss, niveli treg5es i takss, n varsi t kategoris, &r6aktohet si&as llojit t ve&rimtaris, % ka %ark5llim m t madh vjetor. >r &r6aktimin e detyrimit 4iskal, llojet e tjera t biznesit, % kryhen n kt vend, vlersohen t t njjtit ti& dhe %ark5llimi llogaritet si sh5m e %ark5llimeve t t gjitha ktyre bizneseve. >. 2iveli treg5es i takss, &r @do kategori biznesi, n varsi t %ark5llimit vjetor, t ndar si&as intervaleve &rej 1 milion leksh, d5ke 4ill5ar nga vlera minimale &rej 2 milion leksh, je&en n aneksin (, % i bashklidhet ktij ligji. >r bizneset me %ark5llim deri n 2 milion lek, detyrimi 4iskal treg5es sht i 4iks5ar &r @do kategori biznesi dhe n5k varet nga %ark5llimi. >r bizneset me %ark5llim m t madh se 2 milion lek deri n . milion lek n vit, detyrimi 4iskal treg5es sht i barabart me sh5mn e detyrimit &r bizneset me %ark5llim deri n 2 milion lek, sht5ar me vlern % del nga sh5mzimi i madhsis &rej 1,( &r %ind me vlern n lek t mesit t @do intervali &rej 1 milion leksh, si&as t 6ilit ndahet intervali i %ark5llimit 2B. milion lek, &rjasht5ar rastet e amb5lantve dhe t trans&ortit, t 6ilat kan nj mnyr tjetr taksimi, % tregohet n t njjtin aneks, % i bashklidhet ktij ligji. #. "shilli bashkiak ose kom5nal vendos &r nivelin e takss, % do t zbatoj &r @do kategori minimale t bazs s takss, t &arashik5ar n aneksin ( t ktij ligji, n k54ijt &l5s 10Gmin5s 30 &r %ind t nivelit treg5es t takss &r kategorin &rkatse dhe &r @do interval t %ark5llimit, n &r&5thje me 5dhzimet &rkatse. 6. "5r kshilli bashkiak ose kom5nal, &r nj kategori minimale t bazs s takss, miraton
nnkategori, ai &r6akton detyrimisht edhe nivelin e takss &r se6iln nnkategori. 2iveli i takss &r @do nnkategori sht brenda k54ijve t &r6akt5ar n &ikn ( t ktij neni. ?. Bizneseve, objekt i ktij ligji, t 6ilat, n baz t ligjit nr. ++20, dat 1+.(.200. >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#, t ndrysh5ar, dhe n baz t vendimit nr. 3.1, dat 1).11.2003 t "shillit t 1inistrave, t ndrysh5ar, kan detyrimin &r instalimin e &ajisjeve 4iskale dhe kan br &agesn e blerjes s &ajisjes s &ar 4iskale deri n datn 2..2.2011 nga $ho%rit e a5toriz5ara si&as kontrats &rkatse#, 5 rimb5rsohet kjo &ages deri n sh5mn )) 000 7dyzet e katr mij8 lek. T0$:Bja e &ajisjes 4iskale sht e kredit5eshme ndaj T0$:Bs s llogarit5r &r bizneset e vogla t regjistr5ara n T0$:, si dhe &r t gjitha bizneset e vogla % regjistrohen n T0$: deri n * m5aj &as hyrjes n 45%i t ktij ligji. ?imb5rsimi kryhet n @astin e &agess s kstitGksteve &asardhsG&asardhse t takss s biznesit t vogl. "shilli i 1inistrave &r6akton kriteret dhe &ro6ed5rat e kryerjes s rimb5rsimit. 3.1. Bizneseve % o&erojn n 45shn e trans&ortit, &r6akt5ar n shtoj6n ( t ktij ligji, dhe % kan detyrimin &r tF5 &ajis5r me taksimetr, 5 rimb5rsohet &agesa e br &r blerjen e taksimetrit, si&as kontrats &rkatse, deri n sh5mn 30 000 7tridhjet mij8 lek. ?imb5rsimi kryhet n @astin e &agess s kstitGksteve &asardhsG&asardhse t takss s biznesit t vogl. "shilli i 1inistrave &r6akton kriteret dhe &ro6ed5rat e kryerjes s rimb5rsimit. 3.2. Bashkit dhe kom5nat kom&ensohen nga B5-heti i $htetit &r e4ektet e rimb5rsimit &rej tyre t &ajisjeve 4iskale. $. "shilli bashkiak ose kom5nal vendos &r lehtsimin a&o &rjashtimin nga detyrimi &r &agimin e taksave &r taksa&ag5esin, ve&rimtaria e t 6ilit, si biznes i vogl, sht dmt5ar nga ve&rimi i 4or6ave madhore. 2 kt rast, lehtsimi ose &rjashtimi sht i &rkohshm dhe kohzgjatja &r6aktohet, rast &as rasti, nga kshilli i bashkis ose kom5ns, me &ro&ozimin e kryetarit t njsis s %everisjes vendore. N".1 12 R";-12tr1*1 d!" .dr@2!1*"t 1. Taksa&ag5esit, s5bjekte t ktij ligji, regjistrohen, &r %llime 4iskale, &ran Hendrs "ombtare t ?egjistrimit, n &r&5thje me ligjin e &osa@m. 2. 2dryshimet n vendin e 5shtrimit t ve&rimtaris dhe t t dhnave t tjera tregtare kryhen si&as dis&ozitave t ligjit &r Hendrn "ombtare t ?egjistrimit. 3. 2dryshimet e 45shs s ve&rimtaris s tatim&ag5esve, s5bjekte t ktij ligji, deklarohen &ran bashkisGkom5ns, brenda territorit t s 6ils 5shtrojn ve&rimtarin. 1inistri i ,inan6ave, n bashk&5nim me ministrin % mb5lon @shtjet e &5shtetit vendor, &r6akton me 5dhzim &ro6ed5rat &r deklarimin e ktyre ndryshimeve. N".1 13 D"t@r1*1 0r 1.<5r*1* 1. (e h!u"izuar# 2. Taksa&ag5esi ka detyrimin t a4ishoj d5kshm n vendndodhjen e biznesit 6erti4ikatn e regjistrimit. 2se n5k ka nj vendndodhje 4ikse &r ve&rimtarin ekonomike, taksa&ag5esi detyrohet ta &ara%es 6erti4ikatn sa her % i krkohet nga n&5nsi &rgjegjs i bashkis ose kom5ns, si dhe nga organet tatimore t &5shtetit %endror.
N".1 1> Pa;"2a 1. Taksa &ag5het n katr kste t barabarta. "sti i &ar &ag5het brenda dats 20 &rill. "sti i dyt jo m von se data 20 korrik, ksti i tret jo m von se data 20 tetor dhe ksti i 45ndit jo m von se data 20 janar e vitit t ardhshm 4iskal. 2. 2se tatim&ag5esi n @astin e regjistrimit ka dhn in4orma6ion t &asakt dhe k5r sh5ma &r tF5 &ag5ar sht m e madhe sesa sh5ma e &ag5ar, zyra e taksave d5het ta njo4toj tatim&ag5esin, i 6ili &ag5an detyrimin tatimor shtes brenda 30 ditve nga marrja e njo4timit. "5r tatim&ag5esi, brenda 30 ditve nga marrja e njo4timit nga zyra e taksave, n5k &ag5an detyrimin tatimor shtes, zbatohen sanksionet &rkatse. 3. "5r nj biznes mbyllet gjat vitit dhe vlera e detyrimit tatimor, % d5het t &ag5aj tatim&ag5esi, sht m e vogl se tatimi i &ag5ar, di4eren6a i kthehet tatim&ag5esit brenda 30 ditve nga marrja e njo4timit &r mbylljen e biznesit. "thimi i di4eren6s dhe a4ati zbatohen edhe n @do rast, k5r vlersohet nga organi &rkats se detyrimi i tatim&ag5esit sht m i vogl se ai i &ag5ar e4ektivisht. >. Taksa e mbledh5r, n mbshtetje t ktij ligji, trans4erohet n b5-hetin e bashkis ose kom5ns, k5 ka vendndodhjen biznesi i taks5eshm. N".1 1# M+a-t-a " r";-12tr1*"4" 1. Tatim&ag5esi detyrohet t mbaj librin e shitjeve 7%ark5llimit8 dhe librin e blerjeve, k5 regjistrohen @do dit shitjet dhe blerjet ditore. ,ormati i ktyre librave &r6aktohet me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 2. Tatim&ag5esit, shits me &aki6 t mallrave ose t shrbimeve, t &ajis5r me &ajisje 4iskale, lshojn k5&on tatimor &r @do shitje. Tatim&ag5esit e tjer, %, n baz t ligjit nr. ++20, dat 1+.(.200. >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#, t ndrysh5ar, dhe n baz t vendimit nr. 3.1, dat 1).11.2003 t "shillit t 1inistrave, t ndrysh5ar, n5k jan s5bjekt i detyrimit &r instalimin e &ajisjeve 4iskale, &r @do shitje t kryer, lshojn d4tes tatimore. 1nyra e lshimit t ktyre dok5menteve &r6aktohet me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 3. Iibri i shitjeve 7%ark5llimit8 dhe 4at5ra e thjesht tatimore &rodhohen dhe sh&rndahen nga organet tatimore, n &r&5thje me 5dhzimin e 1inistrit t ,inan6ave. N".1 16 V"r1<131*1 Taksa&ag5esi sht i detyr5ar t &ara%es @do dok5ment, t &r6akt5ar n kt kre, &r detyrimin &r &agimin e taksave, k5r kto i krkohen nga ins&ektori i zyrs s taksave, n j5ridiksionin e s 6ils 5shtrohet biznesi, si dhe nga ins&ektori i organeve tatimore t &5shtetit %endror, si dhe tFi lejoj ata t hyjn n mjediset, k5 5shtrohet biznesi, &r %llime veri4ikimi t t dhnave t regjistrimit dhe &r kontrollin e 6erti4ikats s regjistrimit. N".1 1? K7.dr4a-t-"t ad*1.12trat14" d!" 2a.3215."t $hkeljet e dis&ozitave &r taksn vendore mbi biznesin e vogl, % &rbjn k5ndrvajtje administrative dhe dnimet &rkatse &r6aktohen n ligjin nr. ++20, dat 1+.(.200. >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#, ndrsa mosa4ishimi ose mos&ara%itja e 6erti4ikats s regjistrimit dnohet me gjob ( 000 lek.
N".1 1$ A.31*1 1. Taksa&ag5esi ka t drejt t ankohet me shkrim &r sh5mn dhe mnyrn sesi jan vlers5ar detyrimet e tij t taksave, t krkoj rimb5rsime, si dhe t a&eloj k5ndr @do ve&rimi ose mosve&rimi t zyrs s taksave. 2. Ddo ankim &ara%itet te kryetari i bashkis ose kom5ns brenda 30 ditve nga marrja dijeni &r aktin administrativ, i 6ili sh%yrton ankimin dhe merr vendim brenda 30 ditve nga @asti i de&ozitimit. Ankimi ndaj ktij vendimi n gjykat bhet brenda 30 ditve nga @asti i marrjes dijeni &r vendimin e msi&rm. 3. "5r sh%yrtohet nj ankim, s5bjekti ankim5es ka t njjtat t drejta me zyrn e taksave. >. A&elimi n5k m5nd t trhi%et n rastet k5r sillen 4akte shtes, % vrtetojn se sh5ma e detyrimit &r taksn e vlers5ar n5k sht e sakt. N".1 19 K7a,1<131*1 21 +1=."2 1 45;, 1. Bashkit dhe kom5nat, sa her % vlersojn se nj biznes n5k &rmb5sh k5shtet &r tF5 k5ali4ik5ar si biznes i vogl, kryejn @regjistrimin e tij dhe njo4tojn organin tatimor t &5shtetit %endror &rkats. H nga ky @ast tatim&ag5esi dhe ve&rimtaria e tij vendosen nn j5ridiksionin e organit tatimor t &5shtetit %endror. 2. Arganet tatimore t &5shtetit %endror m5nd t kryejn vet ose n bashk&5nim me bashkin dhe kom5nn veri4ikimin e &rmb5shjes s k5shteve t k5ali4ikimit t nj biznesi si biznes i vogl. "5r ato vrejn raste t mos&rmb5shjes s ktyre k5shteve, kryejn regjistrimin e ktij biznesi dhe e kalojn at nn j5ridiksionin e tyre. Argani tatimor i &5shtetit %endror njo4ton menjher bashkin ose kom5nn &rkatse, e 6ila kryen @regjistrimin e tatim&ag5esit me t marr kt njo4tim. 3. "5r organet tatimore t &5shtetit %endror vlersojn se nj ve&rimtari biznesi, e regjistr5ar si s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar, &lotson k5shtet &r tF5 k5ali4ik5ar si ve&rimtari e biznesit t vogl, kryejn @regjistrimin e saj dhe njo4tojn &r kt %llim bashkin ose kom5nn &rkatse &r regjistrimin si ve&rimtari e biznesit t vogl. H nga ky @ast, taksa&ag5esi dhe ve&rimtaria e tij vihen nn j5ridiksionin e bashkis ose kom5ns. >r %llimet e ktij vlersimi, &rve@ krkess dhe t dhnave t &ara%it5ra nga vet taksa&ag5esi, organet tatimore t &5shtetit %endror &ranojn dhe sh%yrtojn edhe in4orma6ionet e dhna ose krkesat e kryera nga bashkia a&o kom5na. >. 2daj vlersimeve t organit tatimor t &5shtetit %endror a&o t bashkis ose kom5ns, t kryera si&as &ikave t msi&rme t ktij neni, tatim&ag5esi m5nd t ankohet, si&as rastit, n sistemin e administrats tatimore %endrore ose vendore, n &r&5thje me ligjin >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris# dhe m &as n gjykat. KRE& IV TAKSA M'I PAS&RIN E PAL&AJTS(ME N".1 20 Pr6a3t1*1 d!" ,,5-"t 1. Takss mbi &as5rin e &al5ajtshme i nnshtrohen t gjith &ersonat 4izik ose j5ridik, vendas ose t h5aj, &ronar t &as5rive t msi&rme n territorin e ?e&5bliks s $h%i&ris, &avarsisht nga niveli i sh4rytzimit t ktyre &as5rive. Bjn &rjashtim rastet k5r n ligj
&arashikohet ndryshe. !etyrimin &r taksn mbi &as5rin e &al5ajtshme e ka, si&as rastit, &ronari ose bashk&ronari, si&as &jess % zotron. 2. 2 taksat mbi &as5rin e &al5ajtshme &r4shihen: a8 taksa mbi ndrtesatC b8 taksa mbi tokn b5j%sore. N".1 21 Rr";7,,a t 0r+a2!3ta t ta322 0r 0a27r1. " 0a,7a-t2!*" ,. Taksat llogariten si detyrim vjetor i taksa&ag5esit. 2se &as5ria e taks5eshme krijohet, tjetrsohet ose zhd5ket brenda ksaj &eri5dhe, detyrimi i taksa&ag5esit llogaritet &ro&or6ionalisht vetm &r &eri5dhn e s drejts s &ronsis. 2. "ategorit minimale t bazs s takss dhe nivelet treg5ese t takss &r @do kategori minimale t bazs &r taksn mbi ndrtesn dhe &r taksn mbi tokn b5j%sore je&en, &rkatsisht, n anekset 1 e 2 % i bashklidhen dhe jan &jes &rbrse e ktij ligji. 3. "shilli bashkiak ose kom5nal vendos &r nivelin e takss, % do t zbatohet &r @do kategori minimale t bazs s takss, t &arashik5ar n anekset 1 e 2, n k54ijt &l5sBmin5s 30 &r %ind t nivelit treg5es t takss &r kategorin &rkatse. 2drsa &r tatim&ag5esit e biznesit t vogl k54ijt jan &l5s 10Gmin5s 30 &r %ind. >. "5r &r nj kategori minimale t bazs s takss, kshilli bashkiak ose kom5nal miraton nnkategori, ai, detyrimisht, &r6akton edhe nivelin e takss &r se6iln nnkategori. 2iveli i takss &r @do nnkategori sht brenda k54ijve t &r6akt5ar n &ikn 3 t ktij neni. #. "shilli bashkiak ose kom5nal vendos &r lehtsimin ose &rjashtimin nga detyrimi &r &agimin e taksave &r: a8 &ersonat, t 6ilt kan t ardh5ra nn minim5min jetik, si&as kritereve t &r6akt5ara n nivel kombtarC b8 taksa&ag5esin, &as5ria e t 6ilit sht dmt5ar nga ve&rimi i 4or6ave madhore. 2 kt rast, lehtsimi ose &rjashtimi sht i &rkohshm dhe kohzgjatja &r6aktohet nga kshilli bashkiak ose kom5nal, n ra&ort me dmin e shkakt5ar, deri n vlern 3( &r %ind. N".1 22 Ta32a *+1 .drt"2at 1. Baza e takss mbi ndrtesat sht si&r4a%ja e ndrtimit n metr katror e ndrtess ose e &jess s saj, mbi dhe nn nivelin e toks dhe &r @do kat. $i&r4a%ja n &ronsi t taksa&ag5esit &r6aktohet si&as dok5menteve % e vrtetojn kt &ronsi. "ategorit minimale t ndrtesave, &r e4ekt t bazs s taks5eshme, je&en n aneksin 1, % i bashklidhet ktij ligji. >r @do kategori minimale t ndrtesave, kshilli bashkiak ose kom5nal m5nd t miratoj nnkategorizime t ndrtesave, % ndodhen brenda territorit % mb5lon. Takss mbi ndrtesat i nnshtrohen edhe taksa&ag5esit, t 6ilt kan, n &rdorim a&o n &ronsi, ndrtesa brenda territoreve t mirat5ara si 4shatra t5ristike. $i&r4a%ja e ndrtess, n &rdorim a&o n &ronsi, &r6aktohet n baz t dok5menteve, % vrtetojn &rdorimin ose &ronsin e saj. 2. 2iveli i takss 6aktohet n lek &r metr katror. !etyrimi &r taksn llogaritet si sh5mzim i nivelit t takss me bazn e taks5eshme. 3. T ardh5rat e realiz5ara nga taksa mbi ndrtesat i takojn 100 &r %ind bashkis ose kom5ns, k5 realizohet kjo taks. >. >rjashtohen nga taksa mbi ndrtesn: a8 &ronat e shtetit dhe t njsive t %everisjes vendore, % &rdoren &r %llime jo4itim&r5rseC
10
b8 ndrtesat e banimit, % sh4rytzohen nga %iramarrs me %ira t &aliberaliz5araC 68 ndrtesat % &rdoren nga kom5nitetet 4etare. N".1 23 Ta32a *+1 t53. +7-825r" 1. Baza e takss mbi tokn b5j%sore sht si&r4a%ja e toks b5j%sore, n hektar, n &ronsi t taksa&ag5esit. $i&r4a%ja e toks n &ronsi &r6aktohet si&as dok5menteve % e vrtetojn at. "ategorit minimale t tokave b5j%sore je&en n aneksin 2, % i bashklidhet ktij ligji. >r @do kategori minimale t toks b5j%sore, kshilli bashkiak ose kom5nal m5nd t miratoj nnkategorizime. 2. 2iveli i takss 6aktohet n lek &r hektar. !etyrimi i takss llogaritet si sh5mzim i nivelit t takss me bazn e tat5eshme. 2ivelet treg5ese t takss, &r @do kategori minimale t bazs s takss, je&en n aneksin 2 t ktij ligji. 3. >rjashtohen nga taksa tokat b5j%sore, % mbillen me k5lt5ra dr54r5tore dhe vreshtari &r &es vitet e &ara nga @asti i mbjelljes. >. Taksa e mbledh5r n mbshtetje t ktij ligji &ag5het n b5-hetin e bashkis ose kom5ns, n territorin e s 6ils ndodhet &rona e taks5esshme. N".1 2> Vrt"t1*1 1 0r5.212 0r "<"3t t d"t@r1*1t 0r 0a;1*1. " ta32a4" >r e4ekt t detyrimit &r &agimin e taksave t taksa&ag5esit, zyrat e taksave t bashkis dhe t kom5ns njohin dok5mentet e vrtetimit t &ronsis, si&as regjistrit t zyrave t regjistrimit t &as5rive t &al5ajtshme. >r kt, brenda 3 m5ajve nga hyrja n 45%i e ktij ligji, zyrat e regjistrimit t &as5rive t &al5ajtshme 5 ja&in t dhna, &a sh&rblim, bashkive dhe kom5nave &r &as5rit e &al5ajtshme t regjistr5ara &ran tyre. <yrat e regjistrimit t &as5rive t &al5ajtshme njo4tojn rreg5llisht, @do 3 m5aj, bashkit dhe kom5nat &r regjistrimet e reja t kryera dhe &r ndryshimet e gjendjes s &ronave. 2se &rona n5k sht e regjistr5ar n regjistrin e &as5ris s &al5ajtshme, &r e4ekt t detyrimit &r &agimin e takss nga taksa&ag5esit, zyrat e taksave t bashkis dhe t kom5ns, &r vrtetim &ronsie njohin vrtetimin e &ronsis, vendimet e komisionit t kthimit dhe kom&ensimit t &rons, vendimet e &rivatizimit ose dok5mentet e tjera, t lsh5ara nga organet &rkatse shtetrore, n &r&5thje me legjisla6ionin &rkats. 2 rastin e m5ngess s dok5menta6ionit t vrtetimit t &ronsis, kshilli i bashkis ose kom5ns vendos madhsin e si&r4a%es s tat5eshme, baz5ar n vendimin e komisionit t veri4ikimit t &as5ris s &al5ajtshme. Arganet e &5shtetit vendor ngren komisionin e veri4ikimit t &as5rive t &al5ajtshme, n rast m5ngese t dok5menta6ionit ligjor. !etyrat dhe 45nksionet e ktij komisioni &r6aktohen me vendim t kshillit t bashkis ose kom5ns. <yrat e regjistrimit t &as5ris s &al5ajtshme n5k bjn regjistrimin a&o @regjistrimin e &as5ris s &al5ajtshme, ndrtes a&o tok b5j%sore, nse dok5menta6ioni i vrtetimit t &ronsis n5k sho%rohet edhe me vrtetimin e bashkis a&o kom5ns, i 6ili kon4irmon &agesn e taksave res&ektive % nga data e hyrjes n 45%i t ktij ligji. N".1 2# Pr5.at 8 2!tr1!". . t"rr1t5r1. " * 2!7* 2" .- .-21" t 8"4"r12-"2 4".d5r" 2 rast se nj &ron shtrihet n territorin e m sh5m se nj bashkie ose kom5ne, &avarsisht nga vendbanimi i &ronarit, se6ila njsi vendore e trajton &jesn e &rons, % ndodhet brenda territorit t vet, si &ron m vete dhe zbaton mbi t dis&ozitat e ktij ligji.
11
KRE& V TAKSA T TJERA VENDORE N".1 26 Ta32a " <-"t-"2 . !5t", 1. >r %llim t ktij ligji, me JhotelJ k5&tohet @do ve&rimtari, % je& strehim k5ndrejt &agess dhe &r4shin emrtimet hotel, motel, stabiliment t5ristik, &ension, sht&i &ritjeje, t5rizm 4amiljar dhe @do objekt tjetr % &rdoret &r kt %llim. 2. Baza e takss s 4jetjes n hotel sht @mimi i 4jetjes, si&as rastit, &r dhom ose &r &erson, &r nj nat. 3. 2iveli i takss sht deri n ( &r %ind t @mimit t 4jetjes. >. "shilli bashkiak ose kom5nal m5nd t miratoj kategori dhe nnkategori &r klasi4ikimin e hoteleve, si dhe t vendos &r nivelin &rkats t takss, brenda k54ijve t &r6akt5ar n &ikn 3 t ktij neni. #. !etyrimi &r taksn llogaritet si sh5mzim i nivelit t takss s vendos5r nga bashkia ose kom5na me @mimin e 4jetjes dhe n5mrin e netve t %ndrimit t hotel. 6. !etyrimi &r taksn i takon klientit % strehohet n hotel, detyrim i 6ili mbahet nga hoteli &r llogari t bashkis ose t kom5ns, n territorin e s 6ils ndodhet hoteli. 2 4at5rn e hotelit shnohet @mimi i 4jetjes dhe mbi t vlera e takss. ?. !erdhja e t ardh5rave &r kt taks nga hoteli n 4avor t bashkis a&o kom5ns, n j5ridikionin e s 6ils ndodhet vendndodhja e tij, bhet brenda dats ( t m5ajit &asardhs. N".1 2? Ta32a " .d131*1t . 1.<ra2tr73t7r .;a .drt1*"t " r"-a 1. Baza e takss sht vlera n lek e investimit t ri % krkohet t kryhet. "lasi4ikimi si investim i ri dhe vlerat &rkatse &r6aktohen n &r&5thje me legjisla6ionin n 45%i &r dhnien e lejes s ndrtimit. 2. 2iveli i takss sh&rehet si &r%indje e vlers s investimit dhe sht 1 deri n 3 &r %ind t ksaj vlere, ndrsa &r Bashkin e Tirans sht 2 deri n ) &r %ind e saj. >rjashtimisht &r &rojektet e in4rastr5kt5rs, &r ndrtimin e rr5gve kombtare, t &orteve, aero&orteve, t5neleve, digave, ndrtimit t in4rastr5kt5rs n energji, &r4shir makinerit dhe &ajisjet &r kto &rojekte, taksa e ndikimit n in4rastr5kt5r t ndrtimeve t reja sht 0,1 &r %ind e vlers s investimit, &or jo m &ak se kostoja e rehabilitimit t in4rastr5kt5rs s dmt5ar. 2A1. >r ndrtesat, t 6ilat jan n &ro6es legalizimi, taksa e ndikimit n in4rastr5kt5r e ndrtimeve t reja sht 0,( &r %ind e vlers s investimit. 3. "shilli bashkiak ose kom5nal m5nd t miratoj kategori dhe nnkategori &r klasi4ikimin e investimeve, t 6ilat m5nd t &rdoren &r vendosjen e nivelit t takss. >. !etyrimi &r taksn i takon investitorit. E ardh5ra nga taksa, &r @do rast, mblidhet nga organi % lshon lejen e ndrtimit dhe arktohet, &r @do rast, &r llogari t bashkis ose t kom5ns % mb5lon territorin k5 do t bhet investimi. #. 2se objekti, &r t 6ilin do t bhet investimi, shtrihet n territorin e m sh5m se nj njsie vendore ose k5r objekti ndikon n in4rastr5kt5rn e nj njsie tjetr vendore, t ardh5rat nga taksa ndahen &ro&or6ionalisht ndrmjet tyre, n &r&5thje me ra&ortet &rkatse t shtrirjes s objektit dhe t ndikimit t investimit n in4rastr5kt5rn e se6ils njsi.
12
N".1 2$ Ta32a *+1 3a,1*1. " 2 dr"-t2 2 0r5.212 0r 0a27r1t " 0a,7a-t2!*" 1. Taksa mbi kalimin e s drejts s &ronsis &r &as5rit e &al5ajtshme vendoset &r ndrtesat dhe t gjitha &as5rit e &al5ajtshme n @astin e kalimit t s drejts s &ronsis mbi to. Taksa &ag5het nga &ersoni, % kalon t drejtn e &ronsis mbi &as5rin e &al5ajtshme, &ara kryerjes s regjistrimit, n &r&5thje me aktet ligjore n 45%i. 2. Baza e takss mbi kalimin e s drejts s &ronsis &r ndrtesat sht si&r4a%ja e ndrtimit, &ronsia e s 6ils trans4erohet. "ategorit e ndrtesave, &r e4ekt t bazs s taks5eshme, je&en n aneksin 3, % i bashklidhet ktij ligji. 2iveli i takss 6aktohet n lek &r metr katror t bazs s takss. !etyrimi tatimor llogaritet si sh5mzim i nivelit t takss me bazn e tij. 3. Baza e takss &r kalimin e s drejts s &ronsis &r &as5rit e tjera t &al5ajtshme sht vlera e shitjes s tyre. 2iveli i takss 6aktohet n &r%indje dhe niveli treg5es i takss sht 2 &r %ind. !etyrimi tatimor llogaritet si sh5mzim i nivelit t takss me bazn e tij. >. 0jelja e ksaj takse bhet nga zyrat e regjistrimit t &as5rive t &al5ajtshme, t 6ilat, n rolin e agjentit t taksave, &r4itojn 3 &r %ind t sh5ms s arkt5ar dhe di4eren6n e derdhin &r llogari t b5-hetit &rkats t bashkis ose t kom5ns, n territorin e s 6ils ndodhet &as5ria, jo m von se data 30 e m5ajit &asardhs. N".1 29 Pr-a2!t1*" .;a 0a;1*1 1 ta322 *+1 3a,1*1. " 2 dr"-t2 2 0r5.212 0r 0a27r1t " 0a,7a-t2!*" 1. >rjashtohen nga &agimi i takss mbi kalimin e s drejts s &ronsis &r &as5rit e &al5ajtshme: a8 Enti "ombtar i Banesave, 1inistria e ,inan6ave dhe organet e %everisjes %endrore e vendoreC b8 &ersonat, t 6ilt jan s5bjekt i tatimit mbi t ardh5rat vetjake, n mbshtetje t ligjit nr..)3., dat 2..12.1++. J>r tatimin mbi t ardh5ratJC 68 s5bjektet, % dh5rojn &as5ri t &al5ajtshme, k5r &r4it5es t drejt&rdrejt jan: i8 instit56ionet dhe entet shtetrore e &5blike, %endrore e vendoreC ii8 bashksit 4etare ose organizatat jo4itim&r5rse, k5r dh5rimi lidhet me at &jes t ve&rimtaris s tyre &a %llim 4itimi. 2 kto raste dh5r5esi, &asi ka marr vrtetimin nga kshilli bashkiak ose kom5nal &r &rjashtimin nga taksa, bn regjistrimin e &as5ris s &al5ajtshme t dh5r5ar. 2 @astin e regjistrimit, dh5r5esi &ag5an &jesn % i takon agjentit t taksave. 2. 2 rastet k5r &ranohet nga vet &alt ose k5r vrtetohet ligjrisht sim5lim i dh5rimit &r llogari t nj shitjeje, &r shmangie nga taksa, zbatohen taksa sa dy4ishi i vlers, &avarsisht nga &rgjegjsit e tjera, si&as ligjeve n 45%i. N".1 30 Ta32a " r";-12tr1*1t t 0r41t2!* t *-"t"4" t tra.205rt1t rr7;5r 1. Baza e takss sht lloji i mjetit t trans&ortit rr5gor. 2. 2iveli i takss sh&rehet n nj k5ot t 6akt5ar, si&as llojit t mjetit. "ategorit dhe nivelet, si&as mjeteve, &r6aktohen n aneksin ), % i bashklidhet ktij ligji dhe sht &jes &rbrse e tij. 3. !etyrimi &r taksn i takon &ronarit t mjetit.
13
>. E ardh5ra nga taksa, &r @do rast, mblidhet nga str5kt5rat e !rejtoris s >rgjithshme t $hrbimeve t Trans&ortit ?r5gor, drejtorit rajonale, &ara kryerjes s kontrollit teknik vjetor t mjetit. Taksa derdhet &r llogari t bashkis ose kom5ns, k5 &ronari i mjetit ka vendbanimin ose selin, brenda dats 10 t m5ajit &asardhs. #. !rejtoria e >rgjithshme e $hrbimeve t Trans&ortit ?r5gor dhe !rejtoria e Hark5llimit ?r5gor, n rolin e agjentit t taksave, &r4itojn &rkatsisht ( &r %ind dhe 1 &r %ind t sh5ms s arkt5ar. 6. >oli6ia e Hark5llimit ?r5gor kontrollon &agimin e ksaj takse nga zotr5esit e mjeteve dhe, k5r vren se n5k sht &ag5ar, zbaton gjob t barabart me masn e takss. 2se taksa a&o gjoba n5k &ag5het brenda 10 ditve, ajo bllokon mjetin deri n &agesn e tyre. ?. >r mjetet % regjistrohen &r her t &ar, taksa &ag5het e &lot, &avarsisht nga data e regjistrimit dhe sht e vle4shme &r 3*( dit. N".1 31 Pr-a2!t1*1 .;a 0a;1*1 1 ta322 2 r";-12tr1*1t t 0r41t2!* t *-"t"4" t tra.205rt1t rr7;5r >rjashtohen nga &agimi i takss s regjistrimit t &rvitshm mjetet n &ronsi t Tr5&it !i&lomatik dhe t organizatave ndrkombtare t akredit5ara n ?e&5blikn e $h%i&ris, % gzojn stat5sin di&lomatik, n baz t &arimit t re6i&ro6itetit. N".1 32 Ta32a t t-"ra 1. "shilli bashkiak ose kom5nal vendos: a8 nivelin e takss &r znien e ha&sirave &5blike &r %llime biznesiC dhe b8 (e h!u"izuar# 2. 2 rastin e takss &r znien e ha&sirs &5blike &r %llime biznesi: a8 taksat llogariten si detyrim m5jor i taksa&ag5esitC b8 baza e takss sh&rehet n metr katror si&r4a%e &5blike t znC 68 niveli treg5es i takss je&et n aneksin * t ktij ligjiC @8 kshilli i bashkis ose kom5ns, n k54ijt &l5s 10Gmin5s 30 &r %ind &r %ind t nivelit treg5es t takss, m5nd t 6aktoj nivele t ndryshme t takss, si&as nivelit t zhvillimit t ve&rimtaris s biznesit n zona t ndryshme t %endrs s ban5ar. N".1 32A1 Ta32a " ta+",2 "ategorit e bazs s takss s tabels dhe niveli i tyre je&en n ankesin nr.3, % i bashklidhet ktij ligji. N".1 33 Ta32at " 0r35!2!*" 4".d5r" "shilli bashkiak ose kom5nal, k5r e gjykon t domosdoshme, vendos taksa me karakter t &rkohshm, n interes t &rgjithshm t kom5nitetit, n territorin brenda j5ridiksionit t tij. 1asa e taksave me karakter t &rkohshm, s bashk5 me taksat dhe tari4at e a&lik5eshme, n5k d5het t kalojn k54irin &l5s 10 &r %ind t nivelit treg5es t takss s biznesit t vogl, si&as tabels s taksimit t s5bjekteve t ktij biznesi.
1)
KRE& VI K&NDRVAJTJET ADMINISTRATIVE D(E SANKSIONET N".1 3> K7.dr4a-t-"t ad*1.12trat14" d!" 2a.3215."t $hkeljet e dis&ozitave &r taksat e tjera vendore, % &rbjn k5ndrvajtje administrative dhe dnimet &rkatse &r6aktohen n ligjin nr.++20, dat 1+.(.200. >r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris#. KRE& VII TARIBAT VENDORE D(E ADMINISTRIMI I TCRE N".1 3# Tar1<at 4".d5r" d!" ad*1.12tr1r.1 1 t@r" 1. Ddo &ages tjetr n b5-hetin e bashkis, t kom5ns ose %ark5t klasi4ikohet si tari4 k5r: a8 &rkon me &r6aktimet e &iks 3 t nenit 1* t ligjit nr..*(2, dat 31.3.2000 J>r organizimin dhe 45nksionimin e %everisjes vendoreJC b8 n5k sht taks bashkiake ose kom5nale, si dhe gjob e lidh5r me to, n &r&5thje me kt ligj. 2. Tari4at vendosen dhe administrohen n &r&5thje me ligjin nr..*(2, dat 31.3.2000 J>r organizimin dhe 45nksionimin e %everisjes vendoreJ. 1e &rjashtim t rasteve t &r6akt5ara ndryshe n kt ligj ose n ligje t tjera, % rreg5llojn 45nksionet dhe tari4at e lidh5ra me to, kshilli bashkiak dhe ai kom5nal vendosin &r llojet e tari4ave, nivelin, rreg5llat baz &r administrimin dhe mbledhjen e tyre, si dhe &r6aktojn nse tari4at do t mblidhen nga vet str5kt5rat bashkiake ose kom5nale a&o nga nj agjent, &or n asnj rast sh5ma e tari4ave vendore, t a&lik5eshme &r tatim&ag5esit e biznesit t vogl, n5k d5het t kaloj 10 &r %ind t nivelit treg5es t takss, si&as tabels s taksimit t s5bjekteve t biznesit t vogl. 2 rastin e agjentit, kshilli vendos rreg5llat baz k54iz5ese n ra&ort me agjentin, ndrsa kryetari i bashkis ose i kom5ns bn &rzgjedhjen e agjentit, si dhe lidh kontrat me t. KRE& VIII DISPO:ITAT KALIMTARE D(E T B&NDIT N".1 36 B1,,1*1 1 72!tr1*1t t 35*0"t".6a4" 1. 9shtrimi i kom&eten6ave t ktij ligji nga bashkit, kom5nat dhe %ar%et 4illon n datn 1 janar 2003. 2. Arganet tatimore t &5shtetit %endror, nga njra an dhe bashkit e kom5nat, nga ana tjetr, bashk&5nojn &r t br kalimin e kom&eten6ave &r administrimin e takss vendore mbi biznesin e vogl dhe t t gjith dok5menta6ionit &rkats, si dhe &r mnyrn e &ro6edimit, brenda vitit kalendarik 200*. Ddo bashki e kom5n kom&ensohet 4inan6iarisht, n &r&jestim me koston e 5l5r t sh&enzimeve administrative t administrats tatimore %endrore, &r shkak t kalimit t kom&eten6ave t administrimit n &5shtetin vendor. "y kom&ensim &rdoret nga bashkit e kom5nat &r t &rball5ar koston administrative shtes &r administrimin e ksaj takse.
1(
N".1 3? ND-"rr-a " a3t"4" ..,1;-5r" 1inistri i ,inan6ave n-jerr aktet e nevojshme &r zbatimin e ktij ligji, n &r&5thje me &rgjegjsit e dhna, si&as neneve . e + t ligjit nr..(*0, dat 22.12.1+++ J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris. N".1 3$ S!<781=1*" Iigji nr.3.0(, dat 1*.3.1++) J>r tatimin mbi &as5rinJC &aragra4i i dyt i nenit (1 t ligjit nr..)0(, dat 13.+.1++. J>r 5rbanistiknJ, t ndrysh5arC ligji nr..+.2, dat 12.12.2002 J>r sistemin e taksave vendoreJ, i ndrysh5arC nenet 32G1, 32G2, 32G3, 32G), 32G(, 32G*, 32G3 dhe 32G. t ligjit nr..)3., dat 2..12.1++. J>r tatimin mbi t ardh5ratJ, t ndrysh5arC ligji nr..+3., dat 12.12.2002 J>r taksn vendore &r biznesin e voglJ, i ndrysh5ar, si dhe t gjitha dis&ozitat e tjera ligjore dhe nnligjore, &r a% sa bien n k5ndrshtim me kt ligj, sh45%izohen. N".1 39 (@r-a . <781 "y ligj hyn n 45%i m 1 janar 2003. S!0a,,7r *" d"3r"t1. .r.#11$/ dat 20.11.2006 t Pr"21d".t1t t R"07+,132 2 S!810r12/ A,<r"d M51217
ANEKSI 1
NIVELET TREG&ESE T TAKSS M'I NDRTESAT

Bashkit <ona 1 Tiran !5rrs "ategorit minimale t ndrtesave <ona 2 0lor ,ier $arand >ograde6 "or@ Elbasan Berat I5shnj Kjirokastr $hkodr "avaj Iezh <ona 3
T gjitha bashkit e tjera
IekGm2 n vit =. 2drtesa banimi B ndrt5ar &ara 1++3Bshit B ndrt5ar gjat dhe &as 1++3Bshit ==. 2drtesa t tjera
1( 30
10 12
( *
1*
B &r tregti dhe shrbime B t tjera ===. 2drtesa n &ronsi a&o n &rdorim, n territore t mirat5ara si 4shatra t5ristike.
200 (0 200
1(0 30 200
100 20 200
S!.1* I: 2ivelet treg5ese t takss, dhn n tabel, jan t vle4shme &r ndrtesat n zonat 5rbane 7Bashkit8, si dhe &r ndrtesat n t gjith zonat 75rbane dhe r5rale8 t seksionit === t tabels 2drtesa n &ronsi a&o n &rdorim, n territore t mirat5ara si 4shatra t5ristike#. S!.1* II: 2 zonat r5rale 7kom5nat8, niveli treg5es i takss &r @do kategori minimale t ndrtess 7&rjasht5ar seksionin ===8 sht sa nj e dyta e nivelit treg5es &rkats t kategoris minimale t ndrtess n bashkit %endr rrethi, n t 6ilat ndodhet kom5na.
ANEKS 2 KATEGORIT MINIMALE D(E NIVELET TREG&ESE T TAKSS M'I TOKN '&J)SORE 1 Tiran !5rrs "avaj "r5j Iezh I5shnj ,ier 0lor $arand $hkodr Elbasan Berat "or@ !elvin "5rbin >e%in "5@ov 2 "lasi4ikimi si&as rretheve 3 ) Kjirokastr B5l%iz >rmet :as >ograde6 "5ks Iibrazhd Tro&oj !ibr >5k 1at 1irdit $kra&ar 1alsi e 1adhe 1allakastr Kramsh !evoll Ersek Te&elen V,"ra " ta322 . ,"3A!"3tarA41t "lasi4ikimi si&as kategoris s toks = == === =0 0 0= 0==BL
( *00 ) +00 ) 200 3 *00 3 000 2 )00 1 .00
) 200 3 (00 2 .00 2 300 1 +00 1 *00 1 )00
2 .00 2 100 1 )00 1 3(0 1 2(0 1 200 1 100
1 )00 1 200 1 100 1 000 +00 .00 300
S!.1*9 "lasi4ikimi si&as kategorive t toks b5j%sore bhet nga str5kt5rat e 1inistris s B5j%sis dhe 9sh%imit. ANEKS 3 NIVELET E TAKSS S KALIMIT T PRONSIS M'I NDRTESAT
13
:5.a 1 Tiran !5rrs
"ategorit e ndrtesave
'a2!31t :5.a 2 0lor ,ier $arand >ograde6 "or@ Elbasan Berat I5shnj Kjirokastr $hkodr "avaj Iezh 300 300 (00
:5.a 3
T gjitha bashkit e tjera
=. 2drtesa banimi ==. 2drtesat e tjera &r tregti dhe 2 000 shrbime ===. 2drtesa t tjera 1 (00
L"3A*2 1 000
100 300 200
S!.1* I9 2ivelet treg5ese t takss, dhn n tabel, jan t vle4shme &r bashkit. S!.1* II9 T gjitha kom5nat zbatojn nivelin e takss &r zonn 3 t bashkive. ANEKS > TAKSAT VJETORE PR REGJISTRIMIN E PRVITS(M T MJETEVE 2r. 1. 2. 3. Ti&i i mjetit Dikomotor 1otomjete A5tomjete: A5tovet5r:MN)'1 vende, benzin A5tovet5r:MN)'1 vende, na4t A5tovet5rO )'1 deri MN m .'1 vende, benzin A5tovet5rO )'1 deri MN me .'1 vende, na4t A5tomjet trans&ort i &rzier deri 3t A5tomjet trans&ort i &rzier 3t deri MN 3,(t "amion: 2ga 3,(t P 3,(t 2ga 3,(t P 1.t 1 i madh se 1.t A5tob5s: 2ga .'1 deri MN 32'1 vende O32'1 deriMN )2'1 vende 1bi )2'1 vende, artik5lare A5tomjet &r &rdorim t ve@ant: MN me 3,(t 2ga 3,(t deri MN 3,(t 2ga O3,(t deri MN 1.t Taks ?egjistrimi 7n lek8 0 *00 2 )00 2 )00 ) .00 ) .00 3 *00 3 *00 ) .00 * 000 . 000 * 000 3 200 . )00 3 *00 ) .00 * 000 1.
). (.
*. 3.
.. +. 10. 11. 12. 13.
1).
1(.
1 i madh se 1. t A5tomjet trans&orti t ve@ant: MN m 3,(t 2ga 3,(t deri MN 3,(t 2ga O3,(t deri MN 1.t 1 i madh se 1. t Trhe%s rr5gor A5tokam& ?imorkio: MN3(0kg 7karrel8 shtoj6 2ga O3(0kg deri n MN 1(00kg 2ga O1(00kg deri n MN 3000kg 1 i madh se 3000kg Kjysm rimorkio: MN 3000kg dhe O3000kg 1akina b5j%sore: MN me 3 (t 2ga 3,(t deri MN 3,(t 2ga O3,(t deri MN 1.t 1 i madh se 1. t 1akina tekonologjike: MN me 3,(t 2ga 3,(t deri MN 3,(t 2ga O3,(t deri MN 1.t 1 i madh se 1. t 1jete rr5gore t ve@anta: MN me 3,(t 2ga 3,(t deri MN 3,(t 2ga O3,(t deri MN 1.t 1 i madh se 1. t
. 000 3 *00 ) .00 * 000 . 000 * 000 ) .00 3 000 3 000 3 000 ) 000 ) 000 3 000 3 000 3 *00 3 *00 3 *00 ) .00 * 000 . 000 3 *00 ) .00 * 000 . 000
ANEKS # TA'ELA E TAKSIMIT TE S&'JEKTEVE TE 'I:NESIT TE VOGEL N MIJ LEK KATEGORIA I 2 3 > # 6 NIVELI TREG&ES I TAKSES !eri 2000 '3000 ')000 '(000 '*000 2000 B B B B B 3.000 )000 (000 *000 3000 )( *. .3 +. 113 12. )( *. .3 +. 113 12. 33 (( 30 .( 100 11( 2( ). *3 3. +3 10. 3. *0 3( +0 10( 120 . KATEGORIA II 1 2 3 > # 6 NIVELI TREG&ES I TAKSS 1 ? '3000 B .000 1)3 1)3 130 123 13( ?
2r. a8 b8 68 d8 e8 48
LhiroG Aktivitet $hitje me &aki6 $hitje me sh5mi6 >rodhim $hrbime >ro4esione t lira Amb5lant
1+
2r. a8 b8 68 d8 e8 48
LhiroG Aktivitet $hitje me &aki6 $hitje me sh5mi6 >rodhim $hrbime >ro4esione t lira Amb5lant
!eri n 2000 2( 2( 23 20 30 (
2000 B 3000 ). ). )( )3 (3
'3000 B )000 *3 *3 *0 (. *.
')000 B (000 3. 3. 3( 33 .3
'(000 B *000 +3 +3 +0 .. +.
'*000 B 3000 10. 10. 10( 103 11
'3000 B .000 123 123 120 11. 12. ? '3000 B .000 120 120 11. 11. 120
2r. a8 b8 68 d8 e8 48 2r. g8 18
LhiroG Aktivitet $hitje me &aki6 $hitje me sh5mi6 >rodhim $hrbime >ro4esione t lira Amb5lant LhiroG Aktivitet Trans&ort Trans&ort &asagjersh A5tomjet deri ( vende A5tomjet *B+ vende A5tomjet 10B2( vende A5tomjet 2*B)2 vende
KATEGORIA III 1 2 3 > # 6 NIVELI TREG&ES I TAKSS !eri 2000 '3000 ')000 '(000 '*000 n B B B B B 2000 3.000 )000 (000 *000 3000 23 )( *0 3( +0 10( 23 )( *0 3( +0 10( 20 )3 ). 33 .. 103 20 )3 (. 33 .. 103 22 )( *0 3( +0 10( ( KATEGORIT I/ II/ III NIVELI TREG&ES I TAKSS
13,( 3( )0 )(
B B B
B B B
B B B
B B B
B B B
B B B
ANEKSI 6 NIVELI TREG&ES I TAKSS S :NIES S (APSIRS P&'LIKE 'a2!31t :5.a 1 Tiran 0lor T gjitha bashkit e
:5.a 2
:5.a 3
20
!5rrs
,ier $arand >ograde6 "or@ Elbasan Berat I5shnj Kjirokastr $hkodr "avaj Iezh L"3A*2 . *7a120 +0 *0 tjera
S!.1*9 >r kom5nat, niveli treg5es i takss &r @do zon t treg5ar n tabel sht sa nj e dyta e nivelit treg5es &rkats n bashkit %endr rrethi, n t 6ilat ndodhet kom5na.
A."321 ? TAKSA E TA'ELS Kat";5r1t

18 Tabel &r %llime identi4ikimi: a8 Tabel &r %llime identi4ikimi, &avarsisht nga si&r4a%ja, t tr5&z5ara n si&r4a%en e ndrtess ose brenda territorit k5 zhvillon aktivitet biznesi dhe % n5k &rdoren &r t reklam5ar aktivitetin e t tretve. 2 t tilla tabela vendoset emri dheGose lloji i aktivitetit t kom&anis. b8 Tabela &r %llime identi4ikimi jasht territorit k5 zhvillohet aktiviteti n 4ormn e &rmasat e tabelave t sinjalistiks &r orientim. 28 Tabel &r %llime reklamimi, t thjeshta dhe elektronike: a8 >r Bashkin e Tirans
N14",1 1 ta322
120 lekGvit
120 lekGvit
)( 000 lekGm2Gvit deri n si&r4a%en 1. m2. >r si&r4a%e m t mdha se 1. m2
21
&ag5het .10 000 lekGvit. b8 >r bashkit %endr %ark5 22 (00 lekGm2Gvit deri n si&r4a%en 1. m2. >r si&r4a%e m t mdha se 1. m2 &ag5het )0( 000 lekGvit. 68 >r bashkit e tjera dhe kom5nat 13 (00 lekGm2Gvit deri n si&r4a%en 1. m2. >r si&r4a%e m t mdha se 1. m2 &ag5het 2)3 000 lekGvit. 38 Tabel n 45nksion t eks&ozimeve t ndryshme t ha&5ra, &anaire, s&ektakle, stenda reklam5ese, banderola etj. 1000 lekGm2Gdit
LIGJ Nr.9920/ dat 19.#.200$ PR PRO%ED&RAT TATIMORE N REP&'LIKN E S()IPRIS I azhurnuar me: Ligjin nr.10 137, dat 11.5.2009 Ligjin nr. 10 148, dat 28.9.2009 Ligjin nr.10 209, dat 23.12.2009 Ligjin nr.10 261, dat 1.4.2010
22
2 mbshtetje t neneve 3., .3 &ika 1 dhe 1(( t "5shtet5ts, me &ro&ozimin e "shillit t 1inistrave, K&VENDI I REP&'LIKS S S()IPRIS VENDOSI9 KRE& I DISPO:ITA T PRGJIT(S(ME N".1 1 O+-"3t1 1 ,1;-1t 1. "y ligj rreg5llon &ro6ed5rat &r administrimin e detyrimeve tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris, si dhe &arimet e organizimit e t 45nksionimit t administrats tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris. 2. !is&ozitat e ktij ligji zbatohen &r t gjitha llojet e tatimeve dhe t detyrimeve tatimore, me &rjashtim t rasteve k5r me ligje t ve@anta sht &arashik5ar ndryshe. N".1 2 B72!a " 4"0r1*1t "y ligj zbatohet &r: a8 tatim&ag5esit, administratn tatimore, agjentt tatimor, agjentt e mbajtjes s tatimit n b5rim, si dhe &r &ersona t tjer, t &r6akt5ar nga legjisla6ioni tatimorC b8 &ersonat e ngark5ar &r t &ag5ar, mbajt5r, deklar5ar dhe trans4er5ar n B5-hetin e $htetit kontrib5tet, &r sig5rimet sho%rore dhe shndetsoreC 68 &ersonat % &ag5ajn kontrib5tet &r sig5rimet sho%rore dhe shndetsore, &r sa 5 &rket &agess dhe mbledhjes s kontrib5teveC @8 sistemin e tatimeve dhe t taksave vendore, &r a% sa n5k rreg5llohen me ligjin nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ. N".1 3 L";-12,a615.1 tat1*5r Iegjisla6ioni tatimor &rbhet nga: a8 marrveshjet ndrkombtare, t rati4ik5ara nga "5vendiC b8 ligjet tatimoreC 68 aktet nnligjore, t mirat5ara n mbshtetje t ligjeve tatimore. N".1 > L,5-"t " tat1*"4" d!" t ta32a4" 1. Tatimet dhe taksat jan kombtare ose vendore. 2. 2 tatimet dhe taksat kombtare &r4shihen: a8 tatimi mbi vlern e sht5arC b8 tatimi mbi t ardh5ratC 68 ak6izaC @8 tatimi &r lojrat e 4atit, kazinot dhe hi&odrometC
23
d8 taksat kombtareC dh8 tatime t tjera, t 6ilat jan &r6akt5ar t tilla me ligj t ve@ant. 3. Tatimet dhe taksat vendore &r6aktohen n ligjin &r sistemin e taksave vendore. >. "ontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore &r6aktohen n ligjin &r sig5rimet sho%rore dhe shndetsore. N".1 # Pr37<1=1*" 1. 2 kt ligj termat e m&oshtm kan kto k5&time: a8 JAdministrat tatimoreJ &r4shin !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve, drejtorit rajonale t ngark5ara &r administrimin e tatimeve, taksave dhe kontrib5teve n nivel kombtar dhe njsit tatimore t %everisjes vendore, t ngark5ara &r administrimin e tatimeve, taksave dhe kontrib5teve n nivel vendorC b8 JAgjent tatimorJ sht &ersoni % mbledh dhe trans4eron n B5-hetin e $htetit tatimet dhe taksatC 68 JAgjent i mbajtjes s tatimit n b5rimJ sht &ersoni, t 6ilit, si&as legjisla6ionit tatimor, i krkohet t llogaris, t mbaj tatimin n b5rim &r nj tatim&ag5es, t ra&ortoj dhe tQi trans4eroj kto tatime n B5-hetin e $htetitC @8 J"ontrib5tJ sht detyrimi monetar i detyr5eshm &r tQ5 &ag5ar si sh&rblim &r nj shrbim s&e6i4ik a&o 5shtrim t t drejtave, &r sig5rimin sho%ror dhe shndetsor t t &5ns5arveC d8 JIibra dhe regjistrimeJ jan regjistrimet tregtare, dok5menta6ioni kontabl, llogarit vjetore dhe ra&ortet 4inan6iare, si dhe t gjitha dok5mentet e tjera, % kan t bjn me s5bjektin tatim&ag5es, korres&onden6n e biznesit, 4at5rat dhe dok5mentet &rkatse, % d5hen krij5ar dhe mbajt5r &r &r6aktimin e sh5mave t tatimeve, % d5hen &ag5ar nga tatim&ag5esiC dh8 J>eri5dh tatimoreJ sht &eri5dha e njjt me vitin kalendarik, me &rjashtim t rasteve k5r ky ligj ose ligje t tjera tatimore &arashikojn ndrysheC e8 J>r4a%s5es i tatim&ag5esitJ sht &ersoni i a5toriz5ar ligjrisht &r t &r4a%s5ar tatim&ag5esin n @shtje tatimoreC 8 JTatimJ sht &agesa e detyr5eshme dhe e &akthyeshme n B5-hetin e $htetit a&o n b5-hetin e organeve t %everisjes vendore, e vendos5r me ligj dhe % n5k bhet n shkmbim t mallrave dhe shrbimeve t 6akt5araC 48 JTaksJ sht &agesa e detyr5eshme dhe e &akthyeshme n B5-hetin e $htetit a&o n b5-hetin e organeve t %everisjes vendore, e vendos5r me ligj dhe % &ag5het nga @do &erson, % 5shtron nj t drejt &5blike a&o &r4iton nj shrbim &5blik n territorin e ?e&5bliks s $h%i&ris. !is&ozitat e ktij ligji &r tatimet dhe detyrimet tatimore zbatohen njlloj edhe &r taksatC g8 JTatim&ag5esJ sht &ersoni a&o individi, i 6ili detyrohet nga ligji t &ag5aj tatime, taksa ose kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore, si dhe agjenti i mbajtjes s tatimit n b5rimC gj8 J0end kryesor i biznesitJ sht vendi i administrimit e4ektiv t biznesitC h8 J>erson i lidh5rJ me tatim&ag5esin, si&as rastit, jan: i8 &ersonat, me t 6ilt shtGjan lidh5r njGsh5m marrveshje biznesiC ii8 kontroll5esi a&o i kontroll5ari &rej tijC iii8 individt, % kan lidhje gjak5 deri n shkalln e dyt n rastin e individit tregtarC iv8 individt, % 5shtrojn detyra drejt5ese n organizimin e m sh5m se nj tregtariC v8 individt, % kan marrdhnie &5nsimi edhe me tatim&ag5es t tjer.
2)
N".1 6 D"t@r1*1 tat1*5r 1. !etyrimi tatimor lind k5r &ersoni realizon t ardh5ra, k5r bhet &ronar i nj &as5rie a&o kryen &agesa, t 6ilat jan objekt i tatimit, si&as legjisla6ionit tatimor. 2. !etyrimi tatimor lind edhe k5r &ersoni realizon t ardh5ra, kryen &agesa, n 4orm t jashtligjshme, a&o bhet zotr5es i nj sendi, n 4orma t jashtligjshme. "5r &ersoni bhet zotr5es i nj sendi n 4orma t jashtligjshme, ky detyrim &rllogaritet &r t gjith &eri5dhn n t 6iln &ersoni ka gz5ar 4rytet e ksaj &as5rie. 3. !etyrimi tatimor &r4shin tatimin, kamatvonesat, si dhe gjobat, &r rastet e &arashik5ara nga ky ligj. >. !etyrimi tatimor &r individ t vdek5r ose sho%ri t lik5id5ara &r6aktohet si m &osht: a8 n rastin e nj &ersoni t vdek5r, detyrimi tatimor &5shon n datn e vdekjes dhe trashgimtart ligjor jan &rgjegjs &r llogaritjen dhe &agesn e tatimeve t ktij &ersoniC b8 n rastin e nj &ersoni j5ridik t lik5id5ar, detyrimi tatimor &5shon n datn e lik5idimit dhe lik5idatori ose &r4a%s5esi, i 6akt5ar ligjrisht, sht &rgjegjs &r llogaritjen dhe &agesn e tatimit t ktij &ersoni. #. !etyrimet tatimore llogariten dhe &ag5hen n monedh kombtare, &rve@ rasteve k5r me ligj &arashikohet ndryshe. N".1 ? T dr"-tat d!" d"t@r1*"t " a;-".t1t t *+a-t-"2 2 tat1*1t 1. 1e &rjashtim t rastit k5r ligji e &r6akton ndryshe, agjenti i mbajtjes s tatimit ka t njjtat t drejta dhe detyrime me nj tatim&ag5es. 2. Agjenti i mbajtjes s tatimit ka edhe kto detyra &lots5ese: a8 t llogaris saktsisht dhe t mbaj n b5rim tatimin &r nj tatim&ag5esC b8 t &ag5aj tatimin n b5rim n B5-hetin e $htetit, n datn e &r6akt5ar n ligjC 68 t mbaj regjistrime &r t ardh5rat e &ag5ara dhe &r tatimet e mbajt5ra n b5rim t t gjith tatim&ag5esve dhe t &agesave, t trans4er5ara n B5-hetin e $htetitC @8 tQi ja& administrats tatimore in4orma6ion t sakt &r deklaratat e tatim&ag5esve n datn e d5h5r, t &r6akt5ar n ligjC d8 t kryej t gjitha detyrat e tjera, t &arashik5ara nga dis&ozitat ligjore ne 45%i. N".1 $ Tat1*0a;7"21 r"=1d".t d!" -5r"=1d".t 1. Tatim&ag5es rezident sht: a8 individi, i 6ili: i8 ka nj vendbanim n ?e&5blikn e $h%i&ris, n k5&tim t nenit 12 t "odit RivilC ii8 ka nnshtetsi sh%i&tare dhe sht 45nksionar di&lomatik ose kryen nj 45nksion t ngjashm, n emr t ?e&5bliks s $h%i&ris, jasht territorit t sajC iii8 n mnyr t vazhd5eshme ose me ndr&rerje, %ndron n ?e&5blikn e $h%i&ris m te&r se 1.3 dit n nj &eri5dh &rej 3*( ditshC b8 &ersoni j5ridik, i 6ili: i8 sht regjistr5ar si &erson j5ridik sh%i&tarC ii8 e ka vendin e administrimit e4ektiv t ve&rimtaris n ?e&5blikn e $h%i&risC 68 &ersoni 4izik, i 6ili sht regjistr5ar n organin kom&etent me kt 6ilsi, n baz t legjisla6ionit sh%i&tar.
2(
2. Tatim&ag5esi, % n5k &lotson t &aktn njrn nga &arashikimet e &iks 1 t ktij neni, sht tatim&ag5es jorezident. N".1 9 %a3t1*1 1 0r<a827"21 tat1*5r t 0"r25.a4" -5r"=1d".t 1. Tatim&ag5esi jorezident emron nj &r4a%s5es tatimor rezident dhe regjistrohet &ran Hendrs "ombtare t ?egjistrimit, k5r kjo i krkohet nga legjisla6ioni n 45%i. 2. Tatim&ag5esi jorezident m5nd t mos emroj &r4a%s5es tatimor, n njrn nga rastet k5r: a8 t gjitha t ardh5rat, me b5rim n $h%i&ri, jan objekt i tatimit &r45ndimtar, t mbajt5r n b5rimC b8 tatim&ag5esi e dorzon vet deklaratn tatimore. N".1 10 &d!=1*"t t"3.13" 1. 1inistri i ,inan6ave n-jerr 5dhzim t &rgjithshm n zbatim t ktij ligji. 2. !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve, me krkes t tatim&ag5esit, dhe, k5r sht e nevojshme, n-jerr vendim &r %ndrimin zyrtar t administrats tatimore, n zbatim t legjisla6ionit tatimor, &r rrethana s&e6i4ike t tatim&ag5esit. 0endimi sht detyr5es &r administratn dhe tatim&ag5esin, % ka br krkesn dhe &5blikohet brenda ( ditve kalendarike, d5ke r5ajt5r t drejtn e kon4iden6ialitetit t t dhnave t biznesit t tatim&ag5esit. 0endimi bhet detyr5es &r tatim&ag5esin n datn % merr njo4tim &r t, n njrn nga 4ormat e &arashik5ara n "odin e >ro6ed5rave Administrative dhe zbatohet njlloj edhe &r raste t tjera, t ngjashme. N".1 11 N";561*1 1 *arr4"2!-"4" .dr35*+tar" 1. 1inistria e ,inan6ave sht, si&as rastit, a5toritet nnshkr5es a&o &al n nego6iatat, % zhvillohen &r t gjitha marrveshjet ndrkombtare, me e4ekte tatimore. 2. A5toriteti nnshkr5es dhe mirat5es i ktyre marrveshjeve ve&ron n &r&5thje me ligjin J>r lidhjen e marrveshjeve dhe traktateve ndrkombtareJ. KRE& II PARIMET/ ORGANI:IMI D(E PERSONELI I ADMINISTRATS TATIMORE N".1 12 Par1*"t " ad*1.12tr1*1t tat1*5r 2 administrimin e sistemit tatimor t ?e&5bliks s $h%i&ris administrata tatimore 5dhhi%et nga &arimet e m&oshtme: a8 zbatimi i njjt dhe e4ektiv i legjisla6ionit nga ana e administrats tatimoreC b8 vetvler simi dhe vetdeklarimi i detyrimit tatimor nga ana e tatim&ag5esitC 68 n-itja e res&ektimit v5llnetar t legjisla6ionit tatimor, n&rmjet in4ormimit, ed5kimit dhe &5blikimit t akteve nnligjoreC @8 hartimi i strategjive dhe marrja e masave &rkatse &r &aksimin e rrezi%eve % rez5ltojn nga mosres&ektimi i legjisla6ionit tatimorC d8 bashk&5nimi me organet tatimore vendase dhe ndrkombtare, n 45nksion t globalizimit t ekonomive botroreC
2*
dh8 ndjekja e ndryshimeve n mjediset e biznesit dhe atij legjislativ, si dhe &rshtatja e sistemeve t organizimit t b5rimeve, t teknologjis s in4orma6ionit dhe &ro6eseve t &5ns, &r arritjen e e4i@en6s dhe t e4ektivitetit t d5h5rC e8 n-itja e ve&rimtarive elektronike, sidomos t deklarimit dhe &agess elektronike t detyrimit tatimorC 8 rekr5timi, trajnimi dhe ngritja n detyr e &5nonjsve tatimor, t ndershm, t sjellshm dhe t drejt dhe %, &r @do rast, zbatojn ligjin, aktet nnligjore dhe vendimet, n baz t 4akteve objektive. N".1 13 Or;a.1=1*1 1 ad*1.12trat2 tat1*5r" 1. Administrata tatimore &rbhet nga: a8 administrata tatimore %endrore, k5 &r4shihen !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, drejtorit rajonale dhe njsit e tjera t sajC b8 administrata tatimore vendore, k5 &r4shihen zyrat tatimore, nn a5toritetin e %everisjes vendore. 2. Administrata tatimore %endrore sht instit56ion %endror, n varsi t 1inistrit t ,inan6ave. N".1 1> Dr"-t5r1a " Pr;-1t!2!*" " Tat1*"4"/ dr"-t5r1t ra-5.a," d!" .-21t " t-"ra 1. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve sht a5toriteti tatimor %endror i vetm n ?e&5blikn e $h%i&ris, % zbaton dhe administron tatimet kombtare, &agesat &5blike dhe mbledhjen e kontrib5teve, si@ &arashikohet n nenin ) t ktij ligji. 2. !rejtoria rajonale varet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. 3. !rejtoria rajonale drejtohet nga drejtori i drejtoris rajonale. N".1 1# :@rat tat1*5r" t 8"4"r12-"2 4".d5r" <yrat tatimore t %everisjes vendore 45nksionojn dhe zbatojn ligjin nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ dhe administrojn taksat, detyrimet tatimore dhe &agesat &5blike vendore. N".1 16 Str73t7ra " ad*1.12trat2 tat1*5r" 8".dr5r" 1. $tr5kt5ra organizative dhe n5mri i &rgjithshm i &ersonelit t administrats tatimore %endrore miratohen nga "ryeministri, me &ro&ozimin e 1inistrit t ,inan6ave, &as bashkrendimit me !A>Bin. 2. Arganigrama e administrats tatimore %endrore miratohet nga 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e drejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. 3. Administrata tatimore %endrore sht e organiz5ar n drejtori, si&as 45nksioneve t m&oshtme: a8 shrbimi dhe ed5kimi i tatim&ag5esveC b8 kontrolli tatimorC 68 a&elimiC @8 mbledhja e detyrimeve tatimore dhe zbatimi i masave shtrng5eseC
23
d8 hetimi tatimorC dh8 45nksionet mbshtetse, &r4shir 4inan6n dhe statistikat, teknologjin e in4orma6ionit dhe kontrollin e brendshm, shrbimet ligjore, administratn e b5rimet njerzore dhe hartimin e rreg5llave teknike. e8 investigimi i brendshm antikorr5&sion. 8 Avokati i Tatim&ag5esve. >. !rejtoria e a&elimit sht nj njsi e &avar5r brenda administrats tatimore %endrore. #. ,5nksionet dhe detyrat e !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, drejtorive rajonale, t se6ils drejtori, si dhe t njsive t tjera t administrats tatimore %endrore &r6aktohen me rreg5llore t brendshme, e 6ila &ro&ozohet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve dhe miratohet nga 1inistri i ,inan6ave. 6. 1inistri i ,inan6ave m5nd t vendos %, n &r&5thje me legjisla6ionin n 45%i, t nnkontraktohen s5bjekte &rivate, t s&e6ializ5ara, &r realizimin e 45nksioneve t &arashik5ara n &ikn 3 shkronja Jdh t ktij neni. N".1 1? E*r1*1 1 Dr"-t5r1t d!" 1 :4".d2dr"-t5r1t t Pr;-1t!2!* t Tat1*"4" 1. Argan drejt5es i administrats tatimore %endrore sht !rejtori i >rgjithshm. 2. !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve emrohet nga "ryeministri, me &ro&ozimin e 1inistrit t ,inan6ave. 3. <vendsdrejtort e &rgjithshm t Tatimeve emrohen nga 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. N".1 1$ Dr"-t5r1a " a0",1*1t tat1*5r !rejtoria e a&elimit tatimor sht n &rbrje t administrats tatimore %endrore dhe sht e &avar5r n vendimmarrje. !rejtori i drejtoris s a&elimit tatimor emrohet nga 1inistri i ,inan6ave. N".1 19 E*r1*1 1 0"r25.",1t 1. >r n&5nsit e administrats tatimore %endrore zbatohet legjisla6ioni i n&5nsit 6ivil &r instit56ionet e &avar5ra, &rve@ se k5r n kt ligj &arashikohet ndryshe. 2. >r &ro6ed5rat e rekr5timit t tyre zbatohet legjisla6ioni i n&5nsit 6ivil &r instit56ionet e &avar5ra. 3. 1arrdhniet j5ridike t &5ns &r &5nonjsit e administrats tatimore, % n5k kan stat5sin e n&5nsit 6ivil, rreg5llohen si&as dis&ozitave t "odit t >5ns. N".1 20 P7.21*1 d!" 3at";5r1t " 07.21*1t 1. !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve merr masat &r res&ektimin e dis&ozitave ligjore, &r rekr5timin, lvizjen &aralele dhe ngritjen n detyr t n&5nsve dhe &5nonjsve t tjer n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve dhe n drejtorit rajonale. 2. 2 organik, &ersoneli ndahet si&as detyrave, n &5nonjs t nivelit t lart, t mesm e t 5lt drejt5es dhe n &5nonjs ekzek5t5es, t kategoriz5ar n aktet nnligjore, n zbatim t ktij ligji.
2.
3. 2ivelet e &agave &r @do kategori, si dhe &ro6ed5rat e a4atet e kalimit nga nj nivel m i 5lt n nj nivel m t lart karriere, miratohen nga "shilli i 1inistrave, me &ro&ozimin e 1inistrit t ,inan6ave, &as bashkrendimit me !A>Bin. N".1 21 S!0r+,1*"t " 0"r25.",1t 1. >ersonelit t administrats tatimore %endrore 5 je&en sh&rblime stim5l5ese, &r: a8 e4ektivitetin e shrbimit t kryer n organet tatimoreC b8 kryerjen e nj shrbimi me rrezikshmri t ve@ant. 2. $h&rblimet stim5l5ese je&en nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. 3. 1inistri i ,inan6ave miraton 5dhzimin &r rreg5llat, % ndjek !rejtori i >rgjithshm = Tatimeve n dhnien e sh&rblimeve. N".1 22 Pr56"d7ra d1210,1.5r" 1. !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve sh%yrton rastet e shkeljeve, t evident5ara nga n&5nsit dhe &5nonjsit e tjer t administrats tatimore %endrore dhe miraton masat disi&linore, n 6ilsin e e&rorit direkt. 2. >ro6ed5rat disi&linore 4illojn: a8 &as krkess, me shkrim, t e&rorit, n&5nsit a&o &5nonjsit t administrats tatimoreC b8 &as krkess me shkrim, t br nga tatim&ag5esiC 68 me nismn e !rejtorit t >rgjithshm. 3. 1asat disi&linore, % zbatohen &r n&5nsit 6ivil t administrats tatimore, jan n &r&5thje me legjisla6ionin &r shrbimin 6ivil. KRE& III DISPO:ITA ADMINISTRATIVE T PRGJIT(S(ME N".1 23 M.@rat " 35*7.131*1t *" tat1*0a;7"21. 1. Administrata tatimore m5nd t krkoj &rdorimin nga tatim&ag5esit t 4orm5larve t ve@ant, &r dorzimin e dok5menta6ionit, in4orma6ionit a&o krkesave. "5r n5k krkohet 4orm5lar, @do kom5nikim, i krk5ar si&as legjisla6ionit tatimor, drgohet n mnyr elektronike ose dorzohet me shkrim, me &rjashtim t rasteve k5r &arashikohet ndryshe. 2. 0lersimet, njo4timet, vendimet dhe kom5nikimet zyrtare, drejt5ar tatim&ag5esit, i drgohen n adresn e shn5ar n dosjen e tatim&ag5esit, d5ke &rdor5r shrbimin &ostar rekomande. 3. A4ati i marrjes dijeni &r aktet dhe korres&onden6n tjetr, % i drgohet tatim&ag5esit, sht shtat dit kalendarike &as dats s drgimit. !ata e drgimit sht data e &ranimit t dok5mentit nga shrbimi &ostar. >. Tatim&ag5esi sht i detyr5ar t deklaroj adresn e sakt, n mnyr % t sig5roj marrjen n koh t njo4timeve. #. 1inistri i ,inan6ave, n zbatim t ktij neni, me &ro&ozimin e !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve, miraton llojet e dok5menta6ionit, t dhnat, % d5het t &r4shihen n in4orma6ion, si dhe &ro6ed5rat e drgimit &ran administrats tatimore. N".1 2>
2+
D!.1a " 1.<5r*a615.1t tat1*5r .;a ad*1.12trata tat1*5r" 1. =n4orma6ioni tatimor &r tatim&ag5esin, i administr5ar nga administrata tatimore, 5 o4rohet &a &ages a5toriteteve t &r6akt5ara n kt nen, &as de&ozitimit t krkess me shkrim dhe k5r veri4ikohen rrethanat e m&oshtme: a8 gjy%tarit, nse sht n gjykim ose n hetim t nj @shtjeje 6ivile, t lidh5r me nj tatim&ag5es, &r &jesn % 5 takon marrdhnieve t tij me administratn tatimoreC b8 gjy%tarit a&o &rok5rorit, nse sht n gjykim ose n hetim t nj @shtjeje &enale, t lidh5r me nj tatim&ag5es, &r &jesn % 5 takon marrdhnieve t tij me administratn tatimoreC 68 "ontrollit t Iart t $htetit, vetm &r rastet, k5r krkesa e br sht n 45nksion t kontrollit t kryer nga ky instit56ion ndaj administrats tatimore, n 45nksion t hartimit t rekomandimeve t vetaC @8 a5toritetit t ngjashm t h5aj, me t 6ilin "5vendi ka rati4ik5ar marrveshje ndrkombtare dhe in4orma6ioni krkohet n k5adr t ekzek5timit t marrveshjesC d8 a5toritetit homolog t h5aj ose a5toriteteve vendase, me t 6ilat !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve ka nnshkr5ar marrveshje bashk&5nimi dy ose sh5m&alshe, me objekt shkmbimin e in4orma6ionitC dh8 instit56ioneve t &avar5ra, t krij5ara me ligjC e8 @do a5toriteti tjetr, si&as &arashikimit t br me ligj t ve@ant. N".1 2# K5.<1d".61a,1t"t1 1. 2&5nsit dhe &5nonjsit e administrats tatimore, %endrore, dhe vendore, r5ajn kon4iden6ialitetin e t dhnave tatimore dhe 4inan6iare t tatim&ag5esit, % i kan sig5r5ar gjat kryerjes s detyrs. "jo &ik n5k zbatohet &r detyrimet tatimore, &r t 6ilat kan 4ill5ar &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6. 2. !etyrimi &r r5ajtjen e kon4iden6ialitetit vazhdon edhe &asi n&5nsi a&o &5nonjsi n5k sht m i &5ns5ar &ran administrats tatimore. 3. =n4orma6ioni i lidh5r me tatim&ag5esin &rdoret brenda administrats tatimore, vetm n masn e krk5ar &r administrimin e tatimeve. >. "5shti i r5ajtjes s kon4iden6ialitetit &r45ndon n rastet k5r tatim&ag5esi he% dor, me shkrim, nga e drejta e tij &r r5ajtjen e kon4iden6ialitetit dhe &r a % sa sht e lej5ar n deklarimin e br nga tatim&ag5esi. #. $hkmbimi i in4orma6ionit, i br n ekzek5tim t marrveshjeve t lidh5ra nga administrata tatimore, bhet me k5shtin e r5ajtjes s kon4iden6ialitetit &r instit56ionet dhe individt, % marrin dijeni &r t dhnat tatimore. N".1 26 S!*a.;1a " 35.<,13t1t t 1.t"r"21t 1. 2&5nsit dhe &5nonjsit e administrats tatimore zbatojn, n mnyr t drejt e t &aanshme, ligjet tatimore dhe n5k administrojn, ndikojn a&o orientojn tatim&ag5esin n ve&rimtarin e tij, si dhe deklarojn &ara&rakisht rastet, k5r kan lidhje t drejt&rdrejt ose t trthort me tatim&ag5esin. 2. 2&5nsit e administrats tatimore n5k m5nd t kontrollojn a&o vlersojn tatimet e veta a&o t &ersonave t lidh5r me ta, me &rjashtim t rasteve t vetvlersimit. 3. 2&5nsit e administrats tatimore n5k m5nd t &5nsohen, me koh t &jesshme a&o t &lot, n ve&rimtari t tjera me &ages, me &rjashtim t ve&rimtaris s msimdhnies.
30
N".1 2? P7+,131*1 1 1.<5r*a615.1t tat1*5r 1. Administrata tatimore m5nd ta &5blikoj in4orma6ionin e mbledh5r gjat ve&rimtaris s saj, me %llim &rdorimin e t dhnave tatimore n hartimin e statistikave. 2. >5blikimi bhet n mnyr dhe 4orm, % n5k lejon identi4ikimin e tatim&ag5esit s&e6i4ik. N".1 2$ I.<5r*1*1 1 07+,137t 1. Administrata tatimore ka &r detyr %, d5ke &rdor5r t gjitha mjetet e kom5nikimit, &r4shir median e shkr5ar dhe at elektronike, t in4ormoj &5blik5n &r &rmbajtjen, rolin dhe rndsin e legjisla6ionit tatimor. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve &5blikon materiale s%ar5ese, komentar dhe materiale t tjera sh&jeg5ese, n lidhje me legjisla6ionin tatimor. 2. >r %llime t in4ormimit t &5blik5t, &r ligjet e reja tatimore, ndryshimet e bra &r legjisla6ionin tatimor dhe &r aktet nnligjore, t dala n zbatim t tij, bhet &5blikimi i akteve n&rmjet medias s shkr5ar dhe asaj elektronike, si dhe &rmes 4a%es zyrtare t internetit t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, jo m von se 1( dit nga data e hyrjes n 45%i t tyre. N".1 29 D52-a " d"t@r1*"4" tat1*5r" 1. Administrata tatimore krijon dhe &rditson dosjen e detyrimeve tatimore, k5 regjistrohen t gjitha detyrimet e tatim&ag5esit, si&as kategoris s detyrimit, interesat, gjobat dhe &agesat, % i takojn tatim&ag5esit. 2. ,orma, mnyra dhe a4ati i r5ajtjes s t dhnave t dosjes &r6aktohen me rreg5llore, t mirat5ar nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. 3. Administrata tatimore v n dis&ozi6ion dhe garanton, n rr5g elektronike, aksesin e tatim&ag5esit n dosjen e tij. 2 rastet k5r tatim&ag5esi n5k m5nd t &rdor rr5gn elektronike t marrjes s t dhnave, administrata tatimore v n dis&ozi6ion ko&je t dok5menteve t dosjes, si&as krkess me shkrim t tatim&ag5esit. KRE& IV T DREJTAT E TATIMPAG&ESIT N".1 30 E dr"-ta 0r 1.<5r*1* d!" a212t".6 1. Ddo tatim&ag5es ka t drejt %, me %llim k5&timin dhe zbatimin e legjisla6ionit tatimor, t marr in4orma6ion dhe t asistohet &a sh&rblim nga administrata tatimore. Brenda str5kt5rs s administrats tatimore krijohen str5kt5rat &rgjegjse &r shrbimin e tatim&ag5esve. 2. Ddo tatim&ag5es ka t drejtn e trajtimit t &aanshm, &ro4esional dhe etik nga administrata tatimore, &r @shtje, % kan t bjn me detyrimet tatimore. N".1 31 E dr"-ta 0r 35.<1d".61a,1t"t1. " t d!.a4" 1. Ddo tatim&ag5es ka t drejtn e kon4iden6ialitetit &r t dhnat e veta tatimore e 4inan6iare, t administr5ara nga administrata tatimore.
31
2. E dhn tatimore dhe 4inan6iare sht @do in4orma6ion, i 6ili merret nga administrata tatimore, gjat 5shtrimit t 45nksioneve, tek tatim&ag5esi ose &alt e treta. N".1 32 E dr"-ta 0r .-5<t1* Ddo tatim&ag5es ka t drejt t marr njo4tim &r @do akt administrativ, ve&rim ose mosve&rim, t br &r mbledhjen e detyrimeve tatimore, i 6ili &rek &as5rin e tij, me &rjashtim t rasteve k5r administrata tatimore vlerson se ekziston rrezik5 real %, &as marrjes s njo4timit, tatim&ag5esi ta trans4eronte &ronsin &ara &r45ndimit t vlersimit tatimor. N".1 33 E dr"-ta 0r 35.tr5,," t ar2@"2!*" Tatim&ag5esi ka t drejt tQi sig5rohen kontrolle t arsyeshme, t 6ilat t kryhen n koh t arsyeshme, n vendin e d5h5r dhe brenda a4ateve, si&as dis&ozitave t ktij ligji. N".1 3> E dr"-ta 0r 1.<5r*1* 1. 2 rastin e nj mosmarrveshjeje &r vlersimin tatimor, t br nga administrata tatimore tatim&ag5esi ka t drejt t marr &rgjigje me shkrim, n lidhje me arsyet dhe mnyrn e vlersimit dhe t vendimit t marr. 2. 2 baz t krkess me shkrim t tatim&ag5esit, administrata tatimore lshon vrtetim &r t ardh5rat e tat5eshme, &r detyrimet tatimore t mbet5ra, si dhe &r &agesat e kryera nga tatim&ag5esi. N".1 3# E dr"-ta 0r 0r<a821* 1. Tatim&ag5esi ka t drejt t emroj nj &r4a%s5es, me &rok5r, i 6ili &r4a%son at n ra&ort me administratn tatimore. 2. Tatim&ag5esi mbetet &ersonalisht &rgjegjs &r &rmb5shjen e detyrimeve tatimore edhe n rastin e emrimit t &r4a%s5esit me &rok5r. N".1 36 E dr"-ta 0r t 3r37ar "41d".6a *" 2!3r1* a05 . rr7; ","3tr5.13" Tatim&ag5esi ka t drejt t krkoj nga administrata tatimore, n rr5g elektronike a&o me shkrim, ko&je t njs5ara me origjinalin, &r @do dok5ment, % ndodhet n dosjen e ha&5r &r t, a&o t krkoj ko&je t &rint5ara dhe t 6erti4ik5ara t t dhnave elektronike, t lidh5ra me t. N".1 3? E dr"-ta 0r tE7 d;-7ar Tatim&ag5esi, &r&ara marrjes s nj vendimi administrativ &r t dhe &as5rin e tij, ka t drejtn t dgjohet nga administrata tatimore.
32
N".1 3$ E dr"-ta 0r tE7 a.37ar Tatim&ag5esi gzon t drejtn e ankimimit dhe t sig5rimit &r nj sh%yrtim t &avar5r administrativ t @shtjeve t lidh5ra me t. N".1 3$A1 K2!1,,1 Tat1*5r 21 5r;a. 32!1,,1*5r 1. >ran 1inistrit t ,inan6ave krijohet "shilli Tatimor, si organ kshillimor. 2. "shilli Tatimor sht 4or5m teknik kshillimi dhe bashk&5nimi &r dhe ndrmjet 1inistris s ,inan6ave, !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe tatim&ag5esve. 3. "shilli Tatimor ka &r %llim disk5timin e &roblematikave dhe &ro&ozimin e masave, % do t bnin t m5nd5r zbatimin e legjisla6ionit tatimor me nj kosto m t 5lt administrative &r administratn tatimore dhe me nj kosto m t 5lt 4inan6iare &r tatim&ag5esit. >. "shilli Tatimor ka kto 45nksione: a8 sh%yrtimin e &ro6ed5rave t deklarimit e t &agimit t tatimeve, me synim &rmirsimin dhe lehtsimin e tyreC b8 sh%yrtimin e vshtirsive, % hasin tatim&ag5esit n &lotsimin e t drejtave % &arashikohen nga legjisla6ioni tatimorC 68 &ro&ozimin e masave &r t garant5ar res&ektimin e t drejtave t tatim&ag5esveC @8 &ro&ozimin e ndryshimeve t &ro6ed5rave, &r t m5nds5ar &lotsimin v5llnetar t detyrimeve tatimore me nj kosto m t 5lt administrative &r administratn tatimore dhe me nj kosto m t 5lt 4inan6iare &r tatim&ag5esitC d8 hartimin e materialeve t shkr5ara t &ro&ozimeve &r masat % m5nd t merren &r &rmirsimin e &ro6ed5rave t deklarimit e t &agimit v5llnetar t tatimeveC dh8 hartimin e materialeve t shkr5ara t &ro&ozimeve &r &lane konkrete bashk&5nimi, ndrmjet sho%atave &ro4esionale tatimore, sho%atave t biznesit dhe !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, lidh5r me in4ormimin dhe ed5kimin e tatim&ag5esveC e8 organizimin e seminareve e t trajnimeve t &rbashkta &r &5nonjsit e administrats tatimore dhe t organizatave &ro4esionale tatimore t tatim&ag5esve. #. "shilli Tatimor m5nd tQi &ro&ozoj 1inistrit t ,inan6ave ndryshime n dis&ozitat ligjore e nnligjore tatimore, % lidhen me objektin e vet t ve&rimtaris. 6. B5rimet e 4inan6imit t "shillit Tatimor jan: a8 B5-heti i $htetitC b8 kontrib5ti i antarve % &r4a%sojn tatim&ag5esitC 68 b5rime t tjera t ligjshme 4inan6iare, t dhna n 4orm dona6ioni nga instit56ione a&o nga organizata kombtare a&o ndrkombtare, &r 4inan6imin e ve&rimtarive % lidhen me objektin e vet. ?. >rbrja dhe mnyra e 45nksionimit t "shillit Tatimor, si dhe kontrib5tet 4inan6iare t antarve % &r4a%sojn tatim&ag5esit n t &r6aktohen me vendim t "shillit t 1inistrave. KRE& V DETCRIMI I TATIMPAG&ESIT PR REGJISTRIM N".1 39 R";-12tr1 1 1.d141d4"
33
1. $i n5mr identi4ikimi &r %llime tatimore, &r tatim&ag5esin % sht individ, shrben n5mri &ersonal i identi4ikimit, i marr n &r&5thje me legjisla6ionin e 45shs. 2. Administrata tatimore %endrore mban regjistr t ve@ant t individve. N".1 >0 R";-12tr1*1 1 0"r25.a4"/ 8 72!tr5-. 4"0r1*tar1 tr";tar" d!" -5tr";tar" 1. >ersonat 4izik dhe j5ridik 5shtrojn ve&rimtari ekonomikoBtregtare vetm &as regjistrimit t tyre, n &r&5thje me ligjin nr. +323, dat 3.(.2003 J>r Hendrn "ombtare t ?egjistrimitJ. 2. >ersonat e regjistr5ar si&as ktij ligji &ajisen me n5mr identi4ikimi 5nik, t gjener5ar elektronikisht, i 6ili shrben si n5mr i identi4ikimit tatimor t tyre, &r tatimet kombtare dhe vendore. 3. A4ati &r dorzimin e a&likimit, 4ormati i a&likimit dhe mnyrat e dorzimit t a&likimit &r6aktohen n ligjin J>r Hendrn "ombtare t ?egjistrimitJ. !ok5mentet e krk5ara, si &jes e a&likimit &r %llime tatimore, &r6aktohen n aktet nnligjore, n zbatim t ktij ligji. >. ?egjistrimi, n &r&5thje me ligjin J>r Hendrn "ombtare t ?egjistrimitJ shrben njkohsisht si regjistrim n skemat e sig5rimit, sho%ror dhe shndetsor n ins&ektoratet e &5ns dhe organet doganore. J>r &ersonat, Jt vet&5ns5ar n ve&rimtari tregtare a&o shrbimi amb5lantJ dhe Jkrye4amiljari, % &5nson &ersona si &5ntor sht&ieJ, regjistrimi &r &agimin e kontrib5teve t sig5rimeve sho%rore ose @regjistrimi i tyre kryhet nga organet tatimore, si&as nj &ro6ed5re t ve@ant, t &r6akt5ar me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. #. 1osregjistrimi n5k e @liron nj &erson nga &agesa e detyrimit tatimor ose &rmb5shja e detyrimeve t tjera tatimore. N".1 >1 Id".t1<131*1 1 0"r25.a4"/ 8 72!tr5-. 4"0r1*tar1 tr";tar" 0a 7 r";-12tr7ar 1. "5r administrata tatimore identi4ikon &ersona, t 6ilt 5shtrojn ve&rimtari ekonomikoB tregtare &a 5 regjistr5ar n Hendrn "ombtare t ?egjistrimit, i regjistron menjher ata n nj regjistr t &rkohshm. 2. "ta &ersona detyrohen %, brenda 1( ditve nga data e identi4ikimit t tyre nga administrata tatimore, t regjistrohen n Hendrn "ombtare t ?egjistrimit. 2se &ersoni n5k regjistrohet brenda ktij a4ati, atij i mbyllet ve&rimtaria dhe n5k m5nd t regjistroj ve&rimtari tjetr, &r nj &eri5dh &rej gjasht m5ajsh. 3. !erisa t &r45ndoj regjistrimi i tyre n Hendrn "ombtare t ?egjistrimit, administrata tatimore &rllogarit dhe mbledh detyrimin tatimor, si dhe gjobat administrative, n &r&5thje me kt ligj. >. Administrata tatimore llogarit, vlerson dhe mbledh detyrimet tatimore, n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor, gjat &eri5dhs deri n &r45ndimin e &ro6esit t regjistrimit nga &ersoni. N".1 >2 R";-12tr1*1 1 5r;a.1=ata4" -5<1t1*0r7r2" 1. Arganizatat jo4itim&r5rse regjistrohen n administratn tatimore, &asi kan kryer m &ar regjistrimin, n &r&5thje me legjisla6ionin e 45shs. 2. Administrata tatimore mban nj regjistr elektronik t ve@ant &r organizatat jo4itim&r5rse. 3. 2 regjistrin e organizatave jo4itim&r5rse regjistrohen kto t dhna:
3)
a8 emriC b8 kohzgjatja, nse kjo sht e &r6akt5arC 68 objekti i ve&rimtarisC @8 vendi i 5shtrimit t ve&rimtarisC d8 t dhnat vetjake t drejt5esit dhe t &r4a%s5esit ligjor t organizatsC dh8 dok5menti, % vrteton kom&eten6at e &r4a%simit dhe a4atet e emrimeve t tyreC e8 s&e6imen t &r4a%s5esve t organizats, n ra&ort me t trettC 8 n5mri i t &5ns5arve. >. ?egjistrimi n administratn tatimore t organizatave jo4itim&r5rse bhet &as de&ozitimit n administratn tatimore t 4orm5larit t krkess, s bashk5 me dok5menta6ionin, % i bashklidhet 4orm5larit. ,orm5lari i krkess dhe dok5menta6ioni i krk5ar, si &jes e krkess, &5blik5ar n 4a%en zyrtare t !rejtoris s >rgjithshm t Tatimeve m5nd t merret &a &ages, n @do s&ortel t njsive t shrbimit ndaj tatim&ag5esit. #. Administrata tatimore, brenda ( ditve nga data e marrjes s 4orm5larit t &lot dhe t sakt t a&likimit, &r&5non krkesn &r regjistrim tatimor dhe e &ajis krk5esin me n5mr identi4ikimi. 6. 1osres&ektimi i detyrimit &r regjistrim n5k e @liron organizatn jo4itim&r5rse nga &agesa e detyrimeve tatimore. N".1 >3 Prd1t21*1 1 t d!.a4" t r";-12tr1*1t 1. Tatim&ag5esi, &erson 4izik dhe j5ridik, regjistron @do ndryshim t t dhnave n Hendrn "ombtare t ?egjistrimit, si@ &r6aktohet n ligjin nr.+323, dat 3.(.2003 J>r Hendrn "ombtare t ?egjistrimitJ. 2. Tatim&ag5esi, stat5si i t 6ilit ndryshon nga nj kategori n tjetrn, si&as &arashikimeve n ligjet e ve@anta tatimore, d5het t njo4toj administratn tatimore &rkatse, brenda 1( ditve kalendarike nga data e regjistrimit t ndryshimit. "5r nj ndryshim i till i stat5sit diktohet nga nj kontroll, i kryer nga administrata tatimore, %endrore ose vendore, administrata % kryen kontrollin njo4ton administratn tjetr, brenda 10 ditve kalendarike &as ktij ndryshimi. 3. Arganizatat jo4itim&r5rse d5het t njo4tojn administratn tatimore &r ndryshimet % vijojn, brenda 1( ditve nga data e regjistrimit t ndryshimeve: a8 ndryshimi i emritC b8 ndryshimi i adress s ve&rimtaris ose kontaktitC 68 ndryshimi i stat5sit ligjorC @8 krijimiGmbyllja e degve, sektorve ose njsive t rejaC d8 ndryshimi i llojit t ve&rimtaris ekonomikeC dh8 ndryshimi i n5mrit t &5nonjsveC e8 @do ndryshim tjetr, i &arashik5ar n aktet nnligjore, t dala n zbatim t ktij ligji. N".1 >> Ka,1*1 . r";-12tr1. 0a214 1. Administrata tatimore, k5r zotron &rova se tatim&ag5esi, &r nj &eri5dh tatimore &r 12 m5aj t nj&asnjshm: a8 n5k 5shtron m ve&rimtari tregtareC b8 n5k dorzon deklaratn tatimoreC 68 deklaron &ez5llim ve&rimtarie tregtare, trans4eron regjistrimin e nj tatim&ag5esi nga regjistri aktiv n regjistrin &asiv, % mbahet nga administrata tatimore.
3(
2. 2 rastin e shkronjs J6J t &iks 1 t ktij neni, &r trans4erimin krkohet miratimi me shkrim i tatim&ag5esit. 2 kt rast, &r t gjith &eri5dhn e %ndrimit n regjistrin &asiv n5k llogariten gjoba &r mosdeklarim tatimor. 3. Administrata tatimore, brenda 10 ditve kalendarike nga data e trans4erimit t regjistrimit n regjistrin &asiv, njo4ton tatim&ag5esin me shkrim. >. Trans4erimi i regjistrimit tatimor nga regjistri aktiv n regjistrin &asiv n5k eliminon detyrimin tatimor ekzist5es dhe n5k e ndalon administratn tatimore &r vlersimin ose mbledhjen e detyrimit tatimor, &as trans4erimit n regjistrin &asiv. #. Administrata tatimore, a5tomatikisht, trans4eron regjistrimin nga regjistri &asiv n regjistrin aktiv, k5r tatim&ag5esi ri4illon ve&rimtarin, dorzon t gjitha deklaratat tatimore dhe kryen t gjitha &agesat e krk5ara. N".1 ># Fr";-12tr1*1 tat1*5r 1. >ersonat e regjistr5ar n organin tatimor m5nd t @regjistrohen n rastet % vijojn: a8 &ersonat 4izik dhe j5ridik, si&as dis&ozitave t ligjit J>r Hendrn "ombtare t ?egjistrimitJC b8 organizatat jo4itim&r5rse, n baz t vendimit t gjykats. 2. $5bjektet e regjistr5ara &ran Hendrs "ombtare t ?egjistrimit ose gjykats @regjistrohen &asi t ken &ag5ar t gjitha detyrimet tatimore t &a&ag5ara dhe &asi t ken &ara%it5r bilan6in e mbylljes, s5bjektet, si&as legjisla6ionit n 45%i. 3. Hendra "ombtare e ?egjistrimit ose gjykata njo4ton organin tatimor kom&etent &r regjistrimin e ha&jes s &ro6ed5rave t lik5idimit a&o &r krkesn &r @regjistrim t &ersonit 4izik. Argani tatimor kom&etent, brenda 30 ditve nga data e ktij njo4timi, sht i detyr5ar t veri4ikoj sit5atn tatimore dhe, k5r sht e nevojshme, t 5shtroj kontroll n mjedisin, k5 5shtron ve&rimtarin s5bjekti. >. Hendra "ombtare e ?egjistrimit ose gjykata n5k m5nd t kryej @regjistrimin, n %o4t se, brenda 30 ditve, administrata tatimore e k5ndrshton, me shkrim @regjistrimin. "5ndrshtimi i @regjistrimit t tatim&ag5esit nga administrata tatimore tregon sh5mn e detyrimeve tatimore t &a&ag5ara t tatim&ag5esit. #. 2se &as 30 ditve nga data e njo4timit, organi tatimor kom&etent n5k ka &ara%it5r ndonj k5ndrshtim me shkrim, a&o k5ndrshtimi n5k &rmban sh5mn e detyrimeve tatimore, t gjobave dhe interesave t &a&ag5ara, Hendra "ombtare e ?egjistrimit ose gjykata kryejn menjher @regjistrimin e s5bjektit. 6. >asi s5bjekti ka shlyer t gjitha detyrimet tatimore, gjobat dhe interesat e &a&ag5ara deri n datn e ha&jes s &ro6ed5rave t lik5idimit a&o t krkess &r @regjistrim, organi tatimor kom&etent detyrohet t trhe% menjher k5ndrshtimin &r @regjistrim dhe Hendra "ombtare e ?egjistrimit kryen menjher @regjistrimin e s5bjektit. ?. 2se, brenda 30 ditve, tatim&ag5esi shlyen detyrimin tatimor, administrata tatimore e trhe% k5ndrshtimin menjher dhe Hendra "ombtare e ?egjistrimit e @regjistron tatim&ag5esin brenda ( ditve kalendarike nga data e marrjes s njo4timit t trhe%jes s k5ndrshtimit nga administrata tatimore, ose &asi tatim&ag5esi &ara%et nj dok5ment, % vrteton &agesn e t gjitha detyrimeve tatimore. $. 2se &avarsisht shlyerjes, organi tatimor kom&etent n5k ka trhe%5r k5ndrshtimin, ather s5bjekti m5nd tQi &ara%es Hendrs "ombtare t ?egjistrimit dok5mentin, % vrteton shlyerjen e sh5ms totale t detyrimeve tatimore, t gjobave dhe interesave t &r6akt5ara n k5ndrshtimin &r @regjistrim. 2 kt rast Hendra "ombtare e ?egjistrimit kryen menjher @regjistrimin e s 5bjektit dhe njo4ton organin tatimor kom&etent.
3*
9. Dregjistrimi tatimor n5k eliminon detyrimet ekzist5ese tatimore dhe n5k &arandalon administratn tatimore t vlersoj ose t mbledh detyrimet tatimore, &as revokimit t regjistrimit. KRE& VI M'AJTJA E T D(NAVE SEKSIONI I DETCRIMI PR DOK&MENTIMIN D(E M'AJTJEN E LLOGARIVE PR )LLIME TATIMORE N".1 >6 D537*".t1*1 d!" *+a-t-a " t d!.a4" tat1*5r" 0r tat1*0a;7"21t/ 27+-"3t 1 TVS(G2 52" 1 tat1*G<1t1*1t 1. Tatim&ag5esit, % jan s5bjekt i T0$:Bs ose i tatimB4itimit, &r &rllogaritjen e detyrimit tatimor, mbajn regjistrat, dok5menta6ionin kontabl, librat dhe in4orma6ionin 4inan6iar, si dhe lshojn 4at5r tatimore, d4tes tatimore ose k5&on tatimor, n &r&5thje me ligjet e 45shs, si dhe aktet nnligjore, t n-jerra n zbatim t tyre. 2. Tatim&ag5esi, s5bjekt i T0$:Bs, regjistron menjher t gjitha ve&rimet 4inan6iare dhe &rgatit e mban libra e regjistra kontabl, k5 regjistrohen: a8 shitjet e &rditshme t mallrave ose kryerja e &5nimeve a&o e shrbimeve t tat5eshme, &r4shir sh5mn e se6ilit ve&rim dhe sh5mn e tatimit t ngark5arC b8 ve&rimet e &r45nd5ara, &or akoma t &a4at5r5araC 68 ve&rimet e &atat5eshmeC @8 &agesat &r mallra dhe shrbime, &r4shi sh5mn e se6ils blerje a&o &ages, sh5mn e tatimit t &ag5ar dhe emrin e adresn e 45rniz5esit. N".1 >? D537*".t1*1 d!" *+a-t-a " t d!.a4" tat1*5r" 0r tat1*0a;7"21t " 3,a21<137ar H+1=."2 1 45;,J Tatim&ag5esit, % jan s5bjekt i ligjit J>r taksn vendore t biznesit t voglJ, &r &rllogaritjen e detyrimit tatimor, mbajn regjistra, libra dhe dok5mente t tjera, si dhe lshojn nj 4at5r t thjesht tatimore a&o k5&ona tatimor, n &r&5thje me dis&ozitat e ligjit nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, si dhe dis&ozitat e ligjit J>r tatimin mbi t ardh5ratJ. N".1 >$ M+a-t-a d!" r7a-t-a " d537*".t"4" t t d!.a4" tat1*5r" 1. ?egjistrat, librat dhe in4orma6ioni 4inan6iar jan dok5mente, % &rmbajn in4orma6ionin e regjistr5ar, n mnyr kronologjike dhe sistematike, t ve&rimeve tregtare t tatim&ag5esit, t 6ilat mbahen &r &r6aktimin e sh5ms s detyrimeve tatimore t ktij tatim&ag5esi. 2. T dhnat dhe in4orma6ioni 4inan6iar e kontabl r5hen nga tatim&ag5esi, &r t &aktn ( vjet, d5ke 4ill5ar nga 45ndi i vitit tatimor, t 6ilit i &rkasin dok5mentet. 3. Tatim&ag5esi, &r @do shitje, lshon 4at5r tatimore ose k5&on tatimor. N".1 >9 Bat7ra tat1*5r"
33
1. Ddo shitblerje mallrash a&o t drejtash, si dhe @do kryerje &5nimi a&o shrbimi, % sht &jes e ve&rimtaris tregtare, sht objekt 4at5rimi. 2. ,at5rat &r shitjen e sendeve a&o kryerjen e &5nimeve e t shrbimeve jan 4at5ra tatimore, t 6ilat &r4shihen n &rllogaritjet e detyrimit tatimor. 3. ,at5ra tatimore &rmban n5mrin rendor dhe n5mrin &ersonal t identi4ikimit, n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esit, datn dhe vendin e lshimit, emrin dhe adresn e &alve, datn e realizimit t shitjes ose t &5nimit a&o shrbimit, emrtimin e sakt t tyre, @mimin e &lot t shitjes dhe, nse sht rasti, rritjet ose zbritjet e tjera, t zbat5ara, si dhe sh5mat e shi4r5ara, 6ilado %o4t mnyra e lik5idimit t 4at5rs. N".1 #0 Bat7ra tat1*5r" *" TVS( 1. Tatim&ag5esi, % i nnshtrohet tatimit mbi vlern e sht5ar 7T0$:8, sa her % o4ron mallra a&o shrbime &r nj &erson tjetr, d5het t lshoj 4at5re tatimore me T0$:, n &r&5thje me ligjin nr. 3+2., dat 23.).1++( J>r tatimin mbi vlern e sht5arJ, t ndrysh5ar. 2. 1inistri i ,inan6ave, me 5dhzim, m5nd t &arashikoj transaksione, &r t 6ilat n5k ekziston detyrimi i lshimit t nj 4at5re tatimore, d5ke &r6akt5ar kriteret &r dok5mentimin e ktyre transaksioneve. 3. >rve@ &rshkrimeve dhe t dhnave, t &arashik5ara n &ikn 3 t nenit )+ t ktij ligji, 4at5ra tatimore me T0$: &rmban : a8 vlern, mbi t 6ilin &rllogaritet T0$: BjaC b8 vlern me T0$:, t zbat5ar si&as kategorive t sendeve, &5nimeve e shrbimeveC 68 sh5mn e T0$:Bs. >. 1inistri i ,inan6ave, me 5dhzim, m5nd t &r6aktoj krkesa t tjera, % d5het t &rmbaj nj 4at5r tatimore, &r rastet % rrjedhin nga ve@orit e ve&rimtarive t zhvill5ara, t sendeve t tregt5eshme, t &5nimeve a&o t shrbimeve. N".1 #1 L2!1*1 1 <at7r2 tat1*5r" 1. $hitsi lshon 4at5r tatimore dhe blersi d5het ta krkoj at n kohn e realizimit t shitjes a&o t kryerjes s &5nimit ose shrbimit. ,at5ra tatimore &rgatitet nga shitsi n jo m &ak se dy ko&je, nga t 6ilat njrn e merr dhe e r5an blersi, k5rse tjetrn e mban dhe e r5an shitsi. ,at5rat &rgatiten me n5mr rendor &rogresiv. 2. Tatim&ag5esi, % mban n r5ajtje, &rdor a&o trans&orton mallra t &asho%r5ara me dok5mente tatimore, dnohet, n &r&5thje me nenin 121 t ktij ligji. 3. 1inistri i ,inan6ave, &r e4ekt t llogaritjes s vlers s gjobs, n &r&5thje me shkronjn JbJ t &iks 1 t nenit 121 t ktij ligji, &r6akton, me 5dhzim, mnyrn e &rllogaritjes s vlers s tre g5t, &r mallrat, % jan n %ark5llim, t &asho%r5ara me 4at5r tatimore. N".1 #1A1 V"0r1*tar1 "320"rt1=" d!"A52" 0r5<"215.a," 0e&rimtarit e &r6akt5ara n nenet (2, (( &ika 2 dhe (* t ktij ligji, &r4shihen n kategorin L==.2 t ligjit &r li6en6a. "to ve&rimtari li6en6ohen si&as dis&ozitave n vijim t ktij ligji. N".1 #2
3.
Pr5d!1*1 d!" 2!0r.dar-a " d537*".t"4" tat1*5r" 1. !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve miraton 4ormatin e 4at5rs tatimore, e 6ila shty&et dhe sh&rndahet nga a5toritetet tatimore a&o nga s5bjekte &rivate t a5toriz5ara. 2. "riteret, % d5het t &lotsojn &ersonat, % li6en6ohen &r shty&jen dhe sh&rndarjen e dok5menta6ionit tatimor, k5shtet e shty&jes, in4orma6ionin % d5het t &rmbajn, standardet e sig5ris, si dhe rreg5llat e sh&rndarjes e t vnies n dis&ozi6ion t tatim&ag5esve t 4at5rave tatimore, miratohen me vendim t "shillit t 1inistrave. 3. 2 rastet k5r shrbimi i shty&jes dhe sh&rndarjes s dok5menteve tatimore bhet nga s5bjekte tregtare &rivate, li6en6a &r shty&jen dhe sh&rndarjen e dok5menteve tatimore lshohet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. N".1 #3 Bat7rat tat1*5r"/ t 0r;at1t7ra .;a +,"r21 1. 2 rastin e shitjeve nga individt, % n5k kan 6ilsin e tregtarit, 4at5ra &rgatitet nga blersi, 5shtr5es i ve&rimtaris tregtare, me k5sht % dok5menti t &rmbaj &rshkrimet dhe t dhnat e &arashik5ara n kt ligj dhe vrtetohet nga 45rniz5esi. Blersi, &r @do rast t till, shnon n 4at5r edhe n5mrin e tij t identi4ikimit. 2. 1inistri i ,inan6ave, me 5dhzim, m5nd t &arashikoj 4orma t &osa@me dok5mentesh, % zvendsojn 4at5rn tatimore. N".1 #> K705.1 tat1*5r 1. "5&oni tatimor sht dok5menti i lsh5ar me an t &ajisjeve 4iskale a&o t &ajisjeve t tjera elektronike me a&arat shty&shkrimi. 2. $5bjektet, % detyrohen t lshojn k5&ona tatimor, m5nd t lshojn njherazi edhe 4at5r, nse shitja a&o shrbimi i kryer sht &r nj &rdorim tregtar dhe, &r kt shkak, blersi sht i detyr5ar ta krkoj 4at5rn. 3. T gjith tatim&ag5esit e shitjeve me &aki6, % shesin mallra a&o o4rojn shrbime n mjedise a&o njsi t &rhershme, t ha&5ra &r &5blik5n, d5het t instalojn &ajisje 4iskale dhe t lshojn k5&ona tatimor &r @do transaksion. >. "5&oni tatimor, i &asho%r5ar me 4at5r, n5k njihet si dok5ment j5sti4ik5es i sh&enzimeve &r blersin, 5shtr5es t nj ve&rimtarie tregtare. SEKSIONI II PAJISJET BISKALE N".1 ## D"t@r1*1 0r 0rd5r1*1. " 0a-12-"4" <123a," 1. Tatim&ag5esit, % kryejn %ark5llimin e mallrave dhe t shrbimeve, &r t 6ilat &agesat n5k kryhen n&rmjet banks, jan t detyr5ar t 45sin dhe t &rdorin sistemin 4iskal, n&rmjet &rdorimit t &ajisjeve 4iskale, &r regjistrimin e &agesave me &ara n dor dhe &r lshimin, n mnyr t detyr5eshme, t k5&onit tatimor. 2. "shilli i 1inistrave miraton karakteristikat teknike e 45nksionale t &ajisjeve 4iskale, t sistemit t integr5ar t kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike t deklarimeve 4inan6iare, t sistemit t kom5nikimit, &ro6ed5rn dhe dok5menta6ionin &r miratimin e tyre,
3+
kriteret &r &ajisjen me li6en6 t sho%rive, % o4rojn &ajisjet 4iskale, si dhe k5shtet e he%jes s li6en6s &r kto sho%ri. 3. 1inistri i ,inan6ave, me 5dhzim, miraton &ro6ed5rn dhe dok5menta6ionin &r miratimin &r &rdorim t &ajisjeve 4iskale, elementet e k5&onit tatimor, mnyrn e kontrollit dhe kontrollin e &ajisjes 4iskale, distan6n e r5ajtjes s k5&onit tatimor dhe rreg5llat &r mirmbajtjen e tyre teknike e t shrbimit. N".1 #6 K5.tr5,,1 1 212t"*1t a7t5*at13 t *+,"d!-"2 2 t d!.a4" t 0a-12-"4" <123a," 1. 1inistri i ,inan6ave m5nd t vendos % mbledhja e t dhnave t &ajisjeve 4iskale t bhet n&rmjet nj sistemi a5tomatik. 2. $hrbimi i sistemit t kontrollit a5tomatik m5nd t kryhet nga s5bjektet e &ajis5ra me li6en6 nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve, n baz t kritereve t &arashik5ara me vendim t "shillit t 1inistrave. SEKSIONI III M'AJTJA E KONTA'ILITETIT PR )LLIME TATIMORE N".1 #? D537*".t1*1 d!" *+a-t-a " ,,5;ar14" 0r 8,,1*" tat1*5r" 1. Tatim&ag5esi mban kontabilitetin, n &r&5thje me dis&ozitat e ligjit nr.+22., dat 2+.).200) J>r kontabilitetin dhe &as%yrat 4inan6iareJ dhe me aktet e n-jerra n zbatim t tij. 2. >r regjistrimin e ve&rimeve ekonomike, % lidhen me tatimet dhe taksat, &rdoren edhe librat, regjistrat a&o dok5menta6ioni i &r6akt5ar n ligjet tatimore s&e6i4ike dhe n dis&ozitat &rkatse nnligjore. 3. Tatim&ag5esit jan t detyr5ar t &rdorin dok5menta6ionin baz, &r4shir 4at5rn tatimore, n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor dhe dis&ozitat nnligjore &rkatse. >. Tatim&ag5esit, s5bjekte t ligjit nr. +*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, &r &rllogaritjen e detyrimit tatimor, mbajn regjistra, libra dhe dok5mente t tjera, si dhe lshojn 4at5ra t thjeshta tatimore, d4tesa tatimore dhe k5&ona tatimor, n &r&5thje me ligjin e 45shs dhe me aktet nnligjore, t n-jerra n zbatim t tij. Kjithasht5, kta tatim&ag5es mbajn dok5menta6ion tatimor, si&as krkesave t ktij ligji, t ligjeve s&e6i4ike tatimore dhe t dis&ozitave nnligjore, t dala n zbati m t tyre. #. T dhnat dhe regjistrat e nevojshm &r tatimet m5nd t mbahen n 4orm elektronike, k5r legjisla6ioni tatimor a&o dis&ozitat &rkatse nnligjore n5k e &engojn nj gj t till, me k5sht % t garantojn, n @do koh, nj &as%yrim t &lot t ve&rimeve ekonomike dhe t t dhnave &r tatimet. SEKSIONI IV DETCRIME T TJERA T TATIMPAG&ESIT D(E T T TRETVE N".1 #$ D537*".t1*1 1 *a,,ra4" Tatim&ag5esit % mbajn, tregtojn, &rdorin ose trans&ortojn mallra, d5het t ken dok5mentet e nevojshme tatimore, % &rovojn &ronsin ose kontrollin mbi kto mallra dhe, me krkesn e zyrtarve t administrats tatimore, i vn kto dok5mente n dis&ozi6ion t tyre.
)0
N".1 #9 Pa;"2at *" 0ara . d5r 1. Tatim&ag5esit, &ersona 4izik a&o j5ridik, tregtar, n5k m5nd t kryejn ndrmjet tyre transaksione shitjeje ose blerjeje me &ara n dor, k5r vlera e transaksionit sht m e madhe se 300 000 lek. 2. >rve@ detyrimeve t tjera, t &arashik5ara n kt ligj, tatim&ag5esi, n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor, d5het t reklamoj n vende t d5kshme, @mimet e mallrave dhe t shrbimeve % o4ron. 2 rastet k5r 5shtron njkohsisht tregti me sh5mi6 dhe me &aki6, sht i detyr5ar % tQi organizoj kto ve&rimtari n vende t ve@anta, t ndara nga njriB tjetri. N".1 60 D"t@r1*1 1 tat1*0a;7"21t 0r t d!. 1.<5r*a615. d!" 0r t ,"-7ar !@r-". . *-"d12"t " 4"0r1*tar12 "35.5*13" 1. Tatim&ag5esi v n dis&ozi6ion t administrats tatimore librat, regjistrimet, in4orma6ionin, dok5mentet e nevojshme &r t kryer llogaritjen e sakt t detyrimeve t tyre tatimore. 2. Tatim&ag5esi lejon hyrjen e n&5nsve t administrats tatimore n mjediset, k5 5shtron ve&rimtarin ekonomike, gjat orarit zyrtar t &5ns. 3. 1e krkesn e administrats tatimore, tatim&ag5esi je& sh&jegime shtes, me goj ose me shkrim. "y detyrim &r4shin, &or n5k k54izohet n: a8 &lotsimin, nnshkrimin dhe kthimin e &yetsorve ose t krkesave t tjera me shkrim &r in4orma6ione a&o dok5mente nga administrata tatimore, brenda 20 ditve nga data e &ostimit t krkess ose e drgimit elektronik t tatim&ag5esitC b8 takimin me &5nonjs t administrats tatimore gjat orarit t &5ns, &r tQi5 &rgjigj5r &yetjeve dhe &r t dhn in4orma6ion, si&as nenit +) t ktij ligji. >. "rkesa e administrats tatimore &r sh&jegime shtes bhet vetm &r in4orma6ione, t lidh5ra me transaksionet tregtare t tatim&ag5esit, &ro6eset ose &ro6ed5rat teknike dhe me o&era6ionet 4inan6iare ndrmjet tatim&ag5esit dhe &alve t treta. N".1 61 D"t@r1*1 1 t tr"t4" 0r t d!. 1.<5r*a615. 1. 1e krkesn e administrats tatimore, &alt e treta ja&in in4orma6ion, me shkrim ose me goj, vn n dis&ozi6ion librat dhe regjistrimet, si dhe in4orma6ion tjetr &r detyrimin tatimor t nj tatim&ag5esi, me t 6ilin ata kan hyr n transaksione tregtare ose 4inan6iare. "y detyrim &r4shin, &or n5k k54izohet n: a8 &lotsimin, nnshkrimin dhe kthimin e &yetsorve me shkrim, ose t krkesave t tjera, me shkrim, &r in4orma6ion ose dok5mente, nga administrata tatimore, brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r krkesa, drg5ar me &ost ose n mnyr elektronike, sht marr ose vlersohet t jet marr &rej &als s tretC b8 takimin me &5nonjsit e administrats tatimore gjat orarit zyrtar t &5ns n mjediset e ve&rimtaris ekonomike t &als s tret ose n zyrat e administrats tatimore, &r tQi5 &rgjigj5r &yetjeve dhe &r t dhn in4orma6ion, n baz t 4letthirrjes me shkrim, si&as nenit +) t ktij ligji. 2. "5r tatim&ag5esi ose nj &al e tret n5k &rmb5sh detyrimet e &arashik5ara si&as ktij kre5, administrata tatimore m5nd t 5shtroj a5toritetin e vet, n &r&5thje me dis&ozitat e ktij ligji.
)1
N".1 62 P"r25.at/ t 61,4" 7 adr"25!"t 3r3"2a 0r t d!. 1.<5r*a615. 1. "rkesa me shkrim bhet &r t dhnat e nevojshme, &r t &rllogarit5r detyrimin tatimor dhe 5 drejtohet: a8 &ersonave j5ridik, &r: i8 dividendt, % 5 &ag5hen aksionarve ose ortakveC ii8 &ersonat, me t 6ilt jan d5ke kryer ose kan kryer transaksione 4inan6iare a&o tregtareC iii8 &agesat e bra &r nnkontraktort a&o n &ozi6ionin e nnkontraktoritC iv8 debitort dhe kreditortC b8 bankave dhe instit56ioneve 4inan6iare, &r: i8 &agesat e interesitC ii8 de&ozitat dhe detyrimet n 45nd t vititC iii8 ve&rime t tjera bankareC iv8 regjistrin elektronik t llogaris bankare, n emr t tatim&ag5esve, &r4shir emrin tregtar dhe n5mrin &ersonal t identi4ikimitC 68 sho%rive komisionere ose 4ondeve t investimeve kolektive, &r transaksionet e tit5jveC @8 agjentve t &as5ris s &al5ajtshme, &r ve&rimet ndaj klientveC d8 blersve ose shitsve t &as5ris s &al5ajtshme, &r &rshkrimin dhe @mimin e &as5ris s &al5ajtshmeC dh8 noterve, &r ve&rime noteriale, &r shitblerje t &as5rive, t l5ajtshme a&o t &al5ajtshme, a&o kontrata si&rmarrjejeC e8 &ersonave j5ridik, rezident dhe jorezident, &r &agesat e bra &erso nave jorezidentC 8 instit56ioneve shtetrore dhe n&5nsve t administrats shtetroreC 48 kontraktorve t tjer t tatim&ag5esitC g8 donatorve, organizatave ndrkombtare, organizatave jo4itim&r5rse, vendase dhe t h5aja, &r &agesn br tatim&ag5esve &r 45rnizimin e mallrave dhe t shrbimeve. N".1 63 Pr-a2!t1*1 .;a d"t@r1*1 0r t d!. 1.<5r*a615. 1. 2 rast t hetimit tatimor nga organet e administrats tatimore, kan t drejt t re45zojn dhnien e in4orma6ionit, si&as ktij neni, &ersonat e m&oshtm: a8 antart e 4amiljes s tatim&ag5esitC b8 avokatt, notert, kshilltart tatimor, doktort, &ersoneli mjeksor, &r in4orma6ionin, % kan njoh5r gjat ve&rimtaris normale &ro4esionale. 2. >ersonat e &rmend5r n &ikn 1 t ktij neni, me &rjashtim t tatim&ag5esit, n5k jan t detyr5ar t ja&in in4orma6ion tek organet e administrats tatimore k5r ky in4orma6ion m5nd tQi eks&ozoj ata, si dhe antart e shkalls s &ar t 4amiljes s tyre &r ndjekje &enale. 2 kt rast, administrata tatimore d5het ta njoh tatim&ag5esin me t drejtn e ktyre &ersonave &r t re45z5ar dhnien e in4orma6ionit, in4orma6ion, i 6ili d5het t regjistrohet dhe nnshkr5het nga &ersoni i interes5ar. KRE& VII DEKLARATA TATIMORE N".1 6> D"3,arata tat1*5r"
)2
1. Tatim&ag5esi dorzon deklarat t &lot dhe t sakt tatimore brenda a4ateve t &r6akt5ara n legjisla6ionin tatimor &rkats. 2. "5r ligji tatimor krkon dorzimin e deklarats tatimore, tatim&ag5esi bn vetdeklarim t sh5ms s detyrimit tatimor a&o t kontrib5tit, &a &rit5r vlersimin, njo4timin ose krkesn nga administrata tatimore dhe e &ag5an kt tatim n a4atin dhe vendin e &r6akt5ar n ligjin tatimor &rkats, &avarsisht nga shtyrja e a4atit &r dorzimin e deklarats tatimore. 3. !eklaratat dhe 4orm5lart e tjer, % d5hen dorz5ar nga tatim&ag5esi, vihen n dis&ozi6ion t &5blik5t, &a &ages, n&rmjet: a8 &5blikimit n 4a%en zyrtare t internetit t administrats tatimoreC b8 s&orteleve t njsive t shrbimit &r tatim&ag5esinC 68 drgimit me &ost, d5ke &rdor5r shrbimin &ostar rekomande, &r ata tatim&ag5es, % &ara%esin krkes me shkrim &r o4rimin e ktij shrbimi. >. ,ormatet e deklaratave dhe dok5menta6ioni, % i bashklidhet deklarats tatimore, miratohen me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. N".1 6# D5r=1*1 1 d"3,arat2 tat1*5r" 1. Tatim&ag5esi dorzon deklaratn tatimore n&rmjet: a8 &osts, si&as dis&ozitave t ktij ligjiC b8 mnyrs elektronikeC 68 banks a&o nj instit56ioni tjetr 4inan6iar. 2. 1inistri i ,inan6ave, me 5dhzim, miraton &ro6ed5rn e dorzimit t deklarats tatimore. 3. 2 rastet k5r a4ati i 45ndit &r dorzimin e deklarats bie n dit &5shimi, ather si dit e 45ndit e a4atit llogaritet dita e &ar e &5ns, &as dits s &5shimit. >. Tatim&ag5esi dhe, nse ka, &r4a%s5esi i tij nnshkr5ajn deklaratn tatimore, shnojn n5mrat e tyre t identi4ikimit tatimor dhe kon4irmojn, n &rgjegjsin e tyre, se deklarata sht e &lot dhe e sakt. #. !eklarata tatimore vlersohet e dorz5ar, nse &lotsohen krkesat e ktij ligji, t legjisla6ionit tatimor dhe t akteve nnligjore, t dala n zbatim t tyre. 6. "shilli i 1inistrave &r6akton a4atet kohore &r dorzimin e deklaratave tatimore e t dok5menteve t tjera tatimore, vetm n&rmjet 4orms elektronike. N".1 66 :;-at-a " a<at1t 0r d5r=1*1. " d"3,arat2 tat1*5r" 1. 2 rastet k5r tatim&ag5esi ndodhet &r&ara &am5ndsis &r dorzimin n koh t deklarats tatimore, ai &ag5an detyrimin tatimor dhe njo4ton administratn tatimore &r zgjatjen e a4atit t dorzimit t ksaj deklarate. 2 rastet e &am5ndsis &r dorzimin n koh t deklarats tatimore, a4ati i dorzimit zgjatet a5tomatikisht me 30 dit dhe &r kt &eri5dh n5k zbatohet masa e gjobs. 2. <gjatja e a4atit &r dorzimin e deklarats tatimore n5k ndikon n a4atin e &agess s detyrimit tatimor dhe n &rllogaritjen e kamatvoness &r detyrimin tatimor, i 6ili do t rez5ltoj si i &a&ag5ar n @astin e dorzimit t deklarats tatimore. N".1 6? D"3,arata tat1*5r" " .dr@2!7ar 1. Tatim&ag5esi m5nd t dorzoj deklarat t re tatimore, me ndryshime, n rastet k5r deklarata tatimore 4illestare sht e &asakt dhe me mangsi.
)3
2. !eklarata e ndrysh5ar m5nd dorzohet brenda dymbdhjet m5ajve nga a4ati i dorzimit t deklarats 4illestare. 3. !orzimi i nj deklarate tatimore t ndrysh5ar &r4shin: a8 &agesn e @do detyrimi tatimor shtesC b8 kamatvonesn &r &eri5dhn ndrmjet a4atit t dorzimit t deklarats 4illestare dhe dats s dorzimit t deklarats tatimore t ndrysh5arC 68 krkesn e tatim&ag5esit &r kreditimin e tatimit t &ag5ar m te&r &l5s interesat e llogarit5ra &r kt &eri5dh, d5ke e llogarit5r kt sh5m &r llogari t detyrimeve tatimore t tjera, ekzist5ese a&o t ardhshmeC @8 krkesn &r rimb5rsimin e tatimit t &ag5ar m te&r, &l5s interesat. >. >r llogaritjen e interesit t &rmend5r n &ikn 3 t ktij neni, zbatohen dis&ozitat e ktij ligji &r kamatvonesat. KRE& VIII VLERSIMI TATIMOR N".1 6$ V,"r21*1 tat1*5r 1. 0lersimi tatimor: a8 sht llog aritja e detyrimit tatimor t tatim&ag5esit nga administrata tatimoreC b8 n rastet k5r sh5ma e detyrimit tatimor t vetdeklar5ar n5k &ag5het, sht njo4timi, % krkon &agesn e detyrimit tatimor n datn e &r6akt5ar n ligjin &rkats. 2. 2se tatim&ag5esit i krkohet t dorzoj deklarat tatimore dhe t &ag5aj detyrimin tatimor, deklarata merret si vetvlersim tatimor. >agesa e tatimit bhet n mnyrn dhe a4atin e &arashik5ar n ligjin tatimor &rkats. 3. 2se detyrimi tatimor mbahet n b5rim nga nj agjent i mbajtjes s tatimit n b5rim dhe tatim&ag5esi n5k sht s5bjekt i krkess s dorzimit t deklarats tatimore &r tatimin e mbajt5r n b5rim, mbajtja e tatimit n b5rim sht vlersim tatimor. >. 2se administrata tatimore vren se detyrimi tatimor, i dhn n deklaratn tatimore, sht i &asakt ose tatim&ag5esi n5k ka dorz5ar deklarat tatimore a&o n5k ka &ag5ar detyrimin tatimor, administrata tatimore bn vlersimin tatimor. #. Administrata tatimore vlerson detyrimin tatimor t tatim&ag5esit, n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit &rkats. 0lersimi bazohet n: a8 in4orma6ionin, % &rmban deklarata tatimore e tatim&ag5esitC b8 rez5ltatet e nj kontrolli, n &r&5thje me kre5n L t ktij ligjiC 68 mnyrat alternative t vlersimit, t &arashik5ara n nenin 32 t ktij ligji. 6. 0lersimi i br nga administrata tatimore hyn n 45%i 10 dit kalendarike &as dats, k5r njo4timi i vlersimit tatimor dhe i krkess &r t &ag5ar vlersohet t jet marr, si@ &arashikohet n nenin *+ t ktij ligji. ?. "5r nj vlersim bhet n &r&5thje me shkronjat JbJ ose J6J t &iks ( t ktij neni, barra e &rovs, % sh5ma e ktij vlersimi sht e &asakt, bie mbi tatim&ag5esin. $. $h5ma e detyrimit tatimor, e detyr5eshme &r tQ5 &ag5ar, si&as deklarats tatimore, me vler deri n 100 7nj%ind8 lek, vlersohet si detyrim me vler zero dhe &r sh5ma t tilla n5k bhet vlersim tatimor nga administrata tatimore. N".1 69 N-5<t1*1 1 4,"r21*1t tat1*5r d!" 3r3"2a 0r 0a;"2. " d"t@r1*1t tat1*5r
))
1. Administrata tatimore, brenda 10 ditve kalendarike nga data e llogaritjes s vlersimit &rej saj, d5het tQi drgoj tatim&ag5esit, me &ost rekomande, njo4timin e vlersimit dhe krkesn &r &agesn e detyrimit tatimor. 2. 2jo4timi i vlersimit tatimor dhe krkesa &r &agesn e tatimit d5het t &rmbaj in4orma6ionin, si m &osht: a8 emrin dhe mbiemrin e tatim&ag5esit, &erson 4izik, ose emrin e &ersonit j5ridikC b8 n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esitC 68 datn e njo4timitC @8 @shtjen, &r t 6iln bhet njo4timi dhe &eri5dhn ose &eri5dhat tatimore, % 5 re4erohet njo4timiC d8 sh5mn e tatimit t vlers5ar, kamatvonesn dhe gjobatC dh8 krkesn &r &agesn e tatimit dhe a4atin e &agessC e8 vendin dhe mnyrn e &agess s tatimitC 8 sh&jegimin e arsyes s vlersimitC 48 sh&jegimin e s drejts s tatim&ag5esit &r t ankim5ar vlersimin. 3. 2jo4timi i vlersimit tatimor dhe krkesa &r &agesn e tij regjistrohen n dosjen e tatim&ag5esit, brenda ( ditve kalendarike nga data e lshimit. >. 2se n5k bie dakord me vlersimin e detyrimit tatimor, t kryer nga administrata tatimore, tatim&ag5esi, brenda 30 ditve kalendarike nga data e marrjes s njo4timit t vlersimit, ose t vlers5ar si t jet marr dhe t krkess, m5nd t ankimoj, n &r&5thje me &ro6ed5rat e &arashik5ara n kre5n L=== t ktij ligji. N".1 ?0 E dr"-ta 0r t .D-"rr .-5<t1*1. " 4,"r21*1t tat1*5r 1. !rejtoria rajonale tatimore n-jerr njo4timin e vlersimit tatimor &r tatim&ag5esit e regjistr5ar n administratn tatimore %endrore. 2. >r detyrimet tatimore, t lidh5ra me kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore, njo4timin e vlersimit tatimor, n t gjitha rastet, n-irret nga drejtori i drejtoris rajonale. 3. <yra tatimore e %everisjes vendore ka t drejt t n-jerr njo4timin e vlersimit tatimor &r tatim&ag5esit, % klasi4ikohen si biznes i vogl. N".1 ?1 E dr"-ta 0r t 0rd5r7r *.@ra a,t"r.at14" 4,"r21*1 1. Administrata tatimore ka t drejt t &rdor mnyra alternative vlersimi t detyrimit tatimor t tatim&ag5esit dhe t n-jerr nj vlersim, n rastet k5r: a8 tatim&ag5esi n5k dorzon deklaratn tatimore, n &r&5thje me a4atin dhe mnyrn e krk5ar n legjisla6ionin tatimor &rkatsC b8 deklarata tatimore &rmban t dhna t &asakta ose t 4alsi4ik5araC 68 tatim&ag5esi n5k mban ose r5an llogari a&o regjistrime t sakta t transaksioneveC @8 tatim&ag5esi n5k bashk&5non me kontrollin tatimor t a5toriz5arC d8 tatim&ag5esi n5k v n dis&ozi6ion in4orma6ionin e krk5ar dhe dok5mente t tjera, t nevojshme, &r llogaritjen e detyrimit t tij tatimorC dh8 tatim&ag5esi hyn n transaksione me &ersona t lidh5r jo n baz t &arimit t vlers s treg5t, ose hyn n transaksione &a e4ekte ekonomike thelbsoreC e8 tatim&ag5esi hyn n transaksione shitblerjeje me &ara n dor, % tejkalojn sh5mn 300 000 lekC 8 tatim&ag5esi n5k &rdor rreg5llisht &ajisjen 4iskale.
)(
N".1 ?2 'a=a " *.@ra4" a,t" r.at14" t 4,"r21*1t 1. 1nyrat alternative t vlersimit n5k k54izohen, &or bazohen n: a8 t dhna t drejt&rdrejta, % gjenden n deklaratat tatimore ose n dok5mentet a&o n nj in4orma6ion tjetr, dhn nga tatim&ag5esiC b8 t dhna t drejt&rdrejta, dok5mente ose in4orma6ion, dhn nga &al t tretaC 68 krahasime me nj ve&rimtari ekonomike t ngjashme, t kryer nga tatim&ag5es t tjerC @8 t dhna t trthorta, baz5ar n @mimet e treg5t t mallrave dhe shrbimeve t ngjashme, si dhe t &agave krahas5eseC d8 @mimet e re4eren6s s shitjeve me &aki6, k5r tatim&ag5esit e T0$:Bs n5k lshojn ose n5k mbajn 4at5ra tatimore. 2. "5r vlersohet detyrimi tatimor, % lind nga transaksione ndrmjet &ersonave t lidh5r, mnyra alternative e &rdor5r &as%yron t ardh5rat e tat5eshme, % do t kishin rez5lt5ar nga transaksione t krahas5eshme, ndrmjet &ersonave t &alidh5r. 3. ?reg5llat &r zbatimin e ktij neni &r6aktohen n 5dhzimin e 1inistrit t ,inan6ave, t n-jerr n zbatim t ktij ligji. N".1 ?3 A<at1 1 0ara2!3r1*1t t 2 dr"-t2 0r t +r 4,"r21* tat1*5r 1. E drejta e administrats tatimore &r t br nj vlersim tatimor &arashkr5het brenda ( vjetve nga data e 45ndit e dorzimit t deklarats tatimore, t &r6akt5ar n legjisla6ionin tatimor &rkats. 2. A4ati i &arashkrimit, i &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neni, m5nd t ndr&ritet k5r: a8 si rez5ltat i a&elimit t vlersimit t m&arshm bhet nj vlersim i ri. 2 kt rast a4ati i &arashkrimit sht m i mvonshm se: i8 a4ati i &arashkrimit, t &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neniC ii8 30 dit kalendarike nga data e vendimit &r45ndimtar t gjykats s a&elitC b8 si rez5ltat i nj kontrolli ose hetimi tatimor t tatim&ag5esit nga administrata tatimore, bhet nj vlersim i ri. 2 kt rast, a4ati i &arashkrimit sht m i mvonshm se: i8 a4ati i &arashkrimit t &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neniC ii8 30 dit kalendarike nga data e n-jerrjes s vendimit &r45ndimtar, me shkrim, t kontrollit ose hetimit tatimorC 68 ndaj tatim&ag5esit ka 4ill5ar nj @shtje &enale &r detyrimet e tij tatimore. 2 kt rast, a4ati i &arashkrimit sht m i mvonshm se: i8 a4ati i &arashkrimit t &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neniC ii8 30 dit kalendarike nga data e marrjes nga gjykata e vendimit t 4orms s &rer, &r @shtjen &enale. 3. 2 rastet k5r ndaj tatim&ag5esit ha&et nj @shtje &enale &r detyrimet tatimore t tij, &as kalimit t a4atit t &arashik5ar n &ikn 1 t ktij neni, e drejta &r vlersim tatimor vlersohet se n5k sht &arashkr5ar. KRE& II PAGESA D(E RIM'&RSIMI I TATIMIT N".1 ?> A<at"t d!" *.@rat " 0a;"22 2 d"t@r1*1t tat1*5r
)*
1. Tatim&ag5esi shlyen detyrimet tatimore brenda a4ateve t &arashik5ara n ligjin tatimor &rkats. 2. "5r administrata tatimore n-jerr vlersimin e nj detyrimi tatimor, n &r&5thje me kre5n 0=== t ktij ligji, detyrimi tatimor i vlers5ar &ag5het brenda 30 ditve kalendarike, nga data n t 6iln tatim&ag5esi ka marr ose vlersohet t ket marr njo4timin e vlersimit dhe krkesn &r &ages. 3. Tatim&ag5esi m5nd tQi &ag5aj detyrimet tatimore n mnyr elektronike, n&rmjet bankave ose instit56ioneve t tjera, % kan lidh5r marrveshje me administratn tatimore, &r t &ran5ar kto &agesa. ). "5r a4ati i 45ndit &r &agesn e detyrimit tatimor bie n dit &5shimi, data e &agess s tatimit sht dita e &ar e &5ns, &as dits s &5shimit. #. T gjitha &agesat tatimore kryhen n lek. N".1 ?# D"t@r1*"t tat1*5r" t 0a;7ara * t"0r 1. "5r sh5ma e detyrimit tatimor t &ag5ar sht m e madhe se sh5ma e tatimit t vlers5ar n njo4timin &r vlersimin tatimor, administrata tatimore e kalon sh5mn e &ag5ar m te&r &r llogari t detyrimeve t tjera tatimore, t &a&ag5ara nga tatim&ag5esi. >as ksaj, me miratimin, me shkrim, t tatim&ag5esit, sh5ma e mbet5r, nse ka: a8 rimb5rsohet a5tomatikisht, brenda 30 ditve kalendarike nga data e derdhjes s sh5ms s &ag5ar m te&rC b8 kalohet &r llogari t detyrimeve tatimore t ardhshme t tatim&ag5esit. 2. 0e&rimet &r sh5mat e &ag5ara m te&r &r detyrimet tatimore regjistrohen n dosjen e tatim&ag5esit. N".1 ?#A1 R1*+7r21*1 1 TVS(G2 d!" 35*0".21*1 1 d"t@r1*"4" tat1*5r" 2se &ersonat e tat5eshm, t regjistr5ar &r T0$:, rez5ltojn me te&ri6 kreditore dhe &ara%esin, &ran drejtoris rajonale tatimore, krkesn &r rimb5rsimin e T0$:Bs s &ag5ar te&r, administrata tatimore, brenda 30 ditve kalendarike, veri4ikon saktsin e &retendimit, njo4ton tatim&ag5esin dhe realizon rimb5rsimin, k5r &lotsohen k5shtet. 2 rast t k5ndrt, &ersonit t tat5eshm i lind e drejta e mos&agess s detyrimeve t tjera tatimore, n masn e T0$:Bs s &retend5ar &r rimb5rsim. 1nyra dhe &ro6ed5rat e hollsishme teknike &r zbatimin e ktij neni &r6aktohen n 5dhzimin e 1inistrit t ,inan6ave. N".1 ?6 Ka*at45."2a 1. "5r detyrimi tatimor n5k &ag5het n a4at, tatim&ag5esi sht i detyr5ar %, &r &eri5dhn nga a4ati i &agess deri n datn e &agess s tatimit, t &ag5aj kamatvones &r kt sh5m, n masn e &r6akt5ar n &ikn 3 t ktij neni. 2. 2se nj rimb5rsim, i 6ili d5hej kryer nga administrata tatimore, si&as nenit 3( t ktij ligji, n5k kryhet brenda 30 ditve kalendarike, administrata tatimore &ag5an kamatvones &r sh5mn e &ag5ar m te&r, si m &osht: a8 k5r nj sh5m e &ag5ar m te&r kreditohet k5ndrejt nj detyrimi tatimor tjetr, kamatvonesa &ag5het d5ke 4ill5ar nga data e &agess m te&r deri n a4atin e &agess s tatimit, k5ndrejt t 6ilit bhet kreditimiC
)3
b8 k5r nj sh5m e &ag5ar m te&r rimb5rsohet, kamatvonesa &ag5het &r &eri5dhn nga 30 dit &as b rjes s &agess m te&r deri n kryerjen e rimb5rsimit. 3. 1asa e kamatvoness, si&as ktij neni, sht 120 &r %ind e shkalls s interesit ndrbankar t Banks s $h%i&ris, % &r6aktohet @do trem5jor, n baz t shkalls mesatare t trem5jorit &araardhs. >. "amatvonesa &ag5het n @do rrethan dhe n5k m5nd t hi%et nga administrata tatimore, as t ankimohet, me &rjashtim t rasteve k5r ka gabime n llogaritje ose k5r detyrimi tatimor, &r t 6ilin zbatohet, ndryshon. N".1 ?? Marr4"2!-a " 0a;"22 *" 32t" 1. "5r nj rrethan 4inan6iare &engon tatim&ag5esin &r t &ag5ar &lotsisht dhe n a4at detyrimet tatimore, ai m5nd t lejohet t lidh marrveshje &agese me kste. 2. Tatim&ag5esi &ara%et nj krkes me shkrim, &r t hyr n nj marrveshje &agese me kste. "rkesa d5het tQi drejtohet drejtorit t drejtoris rajonale a&o drejt5esit t njsive t ngjashme me t dhe d5het t &arashtroj arsyet, % e &engojn tatim&ag5esin &r t &ag5ar detyrimet tatimore. 3. 1arrveshja e &agess me kste bhet me shkrim dhe nnshkr5het nga drejtori i drejtoris rajonale a&o drejt5esi i njsis s ngjashme me t dhe tatim&ag5esi. >. 1arrveshja e &agess me kste n5k m5nd t zgjas m te&r se 45ndi i vitit kalendarik &asardhs. #. Administrata tatimore m5nd ta re45zoj krkesn &r nj marrveshje &agese me kste ose t krkoj garan6i bankare, &ara se t hyj n nj marrveshje t till. 6. Tatim&ag5esi d5het t &ag5aj kamatvones &r t gjitha detyrimet tatimore, &agesa e t 6ilave shtyhet, si&as marrveshjes s &agess me kste. N".1 ?$ :;-1d!-a " *arr4"2!-"2 2 0a;"22 *" 32t" 1. 1arrveshja e &agess me kste zgjidhet nga administrata tatimore k5r: a8 tatim&ag5esi n5k i bn &agesat n &r&5thje me marrveshjenC b8 tatim&ag5esi n5k &ag5an detyrimet e tjera tatimore, % lindin gjat &eri5dhs s mb5l5ar nga marrveshja. 2. 2se marrveshja e &agess me kste zgjidhet, t gjitha detyrimet tatimore t &a&ag5ara, % mb5lohen nga kjo marrveshje, &ag5hen brenda 30 ditve kalendarike nga data e marrjes s vendimit t zgjidhjes s marrveshjes. N".1 ?9 Rad!a " 0a;"22 2 d"t@r1*"4" tat1*5r" d!" t 35.tr1+7t"4" 1. >agesat e detyrimeve tatimore bhen si&as ksaj radhe: a8 kostot administrativeC b8 gjobat e vlers5araC 68 kamatvonesatC @8 tatimi i vlers5ar. 2. "ostot administrative llogariten n &r&5thje me rreg5llat e mirat5ara n 5dhzimin e 1inistrit t ,inan6ave. 3. ?adha e &agess &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore sht si m &osht:
).
a8 kontrib5tet e &5nmarrsitC b8 kontrib5tet e &5ndhnsit. KRE& I KONTROLLI TATIMOR N".1 $0 K5.tr5,,1 tat1*5r 1. Administrata tatimore kontrollon deklaratat tatimore, llogarit, librat dhe regjistrimet tatimore t tatim&ag5esit, &r4shir t gjith dok5menta6ionin, % ka t bj me t ardh5rat, sh&enzimet, aktivet dhe &asivet dhe marrdhniet 4inan6iare me &al t treta. 2. "ontrolli i tatim&ag5esit bazohet n deklaratat e dhna nga tatim&ag5esi, si dhe n librat, regjistrimet e in4orma6ionin e dhn nga &alt e treta ose n &r&5thje me mnyrat alternative t vlersimit, &arashik5ar n nenin 32 t ktij ligji. 3. Administrata tatimore kontrollon saktsin e t gjitha dok5menteve, % kan t bjn me stat5sin ligjor, reziden6n, ve&rimtarin ekonomike, &agesat dhe detyrimet tatimore, si dhe @do dok5ment tjetr me rndsi &r &r6aktimin e detyrimit tatimor. >. <gjedhja e tatim&ag5esve, % kontrollohen, bhet n baz t analizs s vlersimit t risk5t, t kryer nga administrata tatimore, &r t identi4ik5ar tatim&ag5esin, i 6ili ka m sh5m rrezik &r ta shkel5r legjisla6ionin tatimor. #. "ontrollet, % kryhen nga administrata tatimore %endrore, 5rdhrohen nga drejtori i drejtoris rajonale t tatimeve a&o drejt5esit e njsive t ngjashme me t. "ontrollet, % kryhen nga administrata tatimore vendore, 5rdhrohen nga tit5llari i zyrs tatimore t %everisjes vendore. 6. >ro6ed5rat &r kryerjen e kontrolleve tatimore dhe llojet e kontrolleve tatimore miratohen nga 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. N".1 $1 N-5<t1*1 1 35.tr5,,1t tat1*5r 1. Administrata tatimore i drgon tatim&ag5esit njo4timin, i 6ili &r6akton tatim&ag5esin si s5bjekt t kontrollit tatimor. 2. 2jo4timi i kontrollit tatimor &rmban: a8 identi4ikimin e organit, % kryen kontrollin tatimorC b8 emrin dhe mbiemrin e tatim&ag5esit, &erson 4izik, ose emrin e &ersonit j5ridik, s5bjekt kontrolliC 68 n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esitC @8 datn e lshimitC d8 bazn ligjore &r kontrollin: dh8 llojet e tatimit, objekt t kontrollitC e8 &eri5dhn ose &eri5dhat tatimore, &r t 6ilat kryhet kontrolli tatimorC 8 nj &rshkrim t t drejtave dhe t detyrave t tatim&ag5esit gjat kontrollit tatimor, &r4shir t drejtn e ankimit t vlersimit, % bhet n baz t kontrollit tatimorC 48 datn dhe orn k5r 4illon kontrolli tatimorC g8 vendin e kontrollit tatimorC gj8 nnshkrimin e ti t5llarit t zyrsC h8 nj krkes &r vnien n dis&ozi6ion t administrats tatimore t in4orma6ionit s&e6i4ik &r kontrollin tatimor.
)+
N".1 $2 Pr-a2!t1*1 1 1.20"3t5r1t .;a 35.tr5,,1 tat1*5r 1. 2&5nsit e administrats tatimore, t lidh5r me tatim&ag5esin, s5bjekt kontrolli, n5k m5nd t marrin &jes n kontrollin e ktij tatim&ag5esi. 2. 1e n&5ns t administrats tatimore, t lidh5r me tatim&ag5esin, s5bjekt kontrolli, k5&tojm &ersonin: a8 me lidhje gjak5 deri n shkalln e tretC b8 &r4a%s5es t tatim&ag5esitC 68 t lidh5r me marrveshje biznesi me tatim&ag5esin. N".1 $3 Ra05rt1 1 35.tr5,,1t tat1*5r 1. =ns&ektori i gr5&it t kontrollit tatimor sht &rgjegjs &r &rgatitjen e ra&ortit t kontrollit, brenda shtat ditve kalendarike &as dats s &r45ndimit t kontrollit tatimor. 2. ?a&orti i kontrollit je& rez5ltatet e kontrollit, sh5mn e vlersimit t &ro&oz5ar dhe re4eren6at ligjore, % j5sti4ikojn &ro&ozimin e br, dhe nnshkr5het nga ins&ektoriGins&ektort e kontrollit tatimor. 3. 2j ko&je e ra&ortit t kontrollit i je&et drejtorit t drejtoris rajonale t tatimeve dhe nj ko&je i drgohet me &ost tatim&ag5esit. >. Tatim&ag5esi ka t drejt tQi k5ndrshtoj rez5ltatet e kontrollit tatimor brenda ( ditve kalendarike &as dats, k5r vlersohet se ra&orti sht marr nga tatim&ag5esi. #. "5ndrshtimi i tatim&ag5esit &ara%itet me shkrim, k5 je&en arsyet e marrjes s ktij k5ndrshtimi. 6. Kr5&i i kontrollit e sh%yrton k5ndrshtimin, brenda ( ditve &5ne nga data e marrjes s k5ndrshtimit, ose % vlersohet t jet marr dhe arsyetimi i dhn nga gr5&i i kontrollit &r k5ndrshtimin &r4shihet n ra&ortin &r45ndimtar t kontrollit. N".1 $> Ra05rt1 0r<7.d1*tar 1 35.tr5,,1t tat1*5r 1. ?a&orti &r45ndimtar i kontrollit tatimor &lotsohet dhe nnshkr5het nga t gjith &jestart e gr5&it t kontrollit dhe miratohet nga 5rdhr5esi i kontrollit, brenda 1) ditve kalendarike nga data e marrjes s k5ndrshtimit t tatim&ag5esit, ose % vlersohet t jet marr nga gr5&i i kontrollit tatimor. 2. ?a&orti &r45ndimtar i kontrollit tatimor &rshkr5an vendin e kontrollit, &eri5dhn, &r t 6iln sht kryer kontrolli, nj &rshkrim t dok5menteve t sh%yrt5ara, &ersonat e intervist5ar, arsyetimin e tatim&ag5esit, t marr &arasysh dhe rez5ltatin e arg5ment5ar t kontrollit. 3. 2j ko&je e ra&ortit &r45ndimtar t kontrollit tatimor dhe sh5ma e vlersimit, nse ka, i drgohet tatim&ag5esit me &ost dhe nj ko&je dorzohet n drejtorin rajonale tatimore a&o n njsin e ngjashme me t. >. 2se ra&orti &r45ndimtar i kontrollit tatimor &ro&ozon nj vlersim t ri, ky vlersim hyn n 45%i 30 dit kalendarike nga data % ra&orti i kontrollit sht marr ose vlersohet t jet marr nga tatim&ag5esi #. Tatim&ag5esi, % k5ndrshton vlersimin e &ro&oz5ar, m5nd ta ankimoj kt vlersim, n &r&5thje me dis&ozitat e kre5t L=== t ktij ligji. N".1 $#
(0
R135.tr5,,1 tat1*5r 1. ?ez5ltatet e kontrollit tatimor jan detyr5ese &r administratn tatimore. >r t njjtin detyrim tatimor n5k m5nd t kryhen kontrolle t mtejshme, me &rjashtim t rasteve k5r: a8 tatim&ag5esi n5k ka bashk&5n5ar gjat kontrollit tatimor ose n5k ka ve&r5ar, n &r&5thje me krkesn me shkrim, &r tQi dhn in4orma6ion administrats tatimore, gjat kryerjes s kontrollit tatimorC b8 administrata tatimore ka &rova, konkrete dhe t bes5eshme, % tatim&ag5esi sht &r4shir n evazion tatimorC 68 ins&ektori, gjat kontrollit tatimor, n5k ka ve&r5ar n &r&5thje me &ro6ed5rat dhe, &r kt shkak, ndaj tij kan 4ill5ar &ro6ed5ra disi&linore a&o jan marr masa disi&linore. 2 &rbrjen e gr5&it t rikontrollit tatimor n5k m5nd t bjn &jes ins&ektor, % kan marr &jes n kontrollin tatimor t m&arshm. 2. ?ikontrolli tatimor miratohet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve, si&as krkess me shkrim &r 4illimin e nj rikontrolli tatimor, t br nga drejtori i drejtoris rajonale a&o drejt5esi i njsis s ngjashme me t, si dhe nga drejtori i drejtoris s kontrollit a&o a5ditit brenda !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve. N".1 $6 'a2!307.1*1 *" 20"61a,12t t -a2!t* 1. 2 rastet k5r &5nonjsve t administrats tatimore 5 m5ngon eks&ertiza e d5h5r, &r t kontroll5ar dhe vlers5ar me korrektsi detyrimin tatimor t nj tatim&ag5esi, administrata tatimore m5nd t krkoj asisten6 teknike nga s&e6ialist t jashtm t 45shave t ve@anta. 2. $&e6ialistit t jashtm, t kontrakt5ar nga administrata tatimore, m5nd tQi je&et vetm in4orma6ioni teknik &rkats. $&e6ialisti i jashtm sht s5bjekt i t njjtave rreg5lla t r5ajtjes s kon4iden6ialitetit si t gjith n&5nsit e administrats tatimore. N".1 $? A212t".6a " !7a1. Administrata tatimore m5nd t krkoj asisten6n e nj a5toriteti tatimor t h5aj, &r zgjidhjen e @shtjeve t ve@anta tatimore. 2. Asisten6a e h5aj krkohet n baz t marrveshjeve tatimore, dy&alshe ose sh5m&alshe. 2 m5nges t marrveshjeve t t illa, asisten6a krkohet n baz t &arimit t re6i&ro6itetit, me k5sht %: a8 in4orma6ioni i dhn t jet objekt i t njjtave rreg5lla t r5ajtjes s kon4iden6ialitetit, si&as ktij ligjiC b8 in4orma6ioni i marr t &rdoret n &r&5thje me kt ligj, vetm n zbatim t legjisla6ionit tatimor. KRE& II M'LED(JA ME BOR% E DETCRIMIT TATIMOR T PAPAG&AR N".1 $$ A7t5r1t"t1 d!" 35*0"t".6at 0r *+,"d!-". " d"t@r1*1t tat1*5r t 0a0a;7ar 1. Administrata tatimore ka a5toritetin dhe kom&eten6at e dhna si&as ktij kre5 &r t mbledh5r detyrimet tatimore t &a&ag5ara, &r t 6ilat n5k sht 5shtr5ar e drejta e ankimit a&o kan kal5ar t gjitha 4azat e sh%yrtimit administrativ dhe gjy%sor.
(1
2. Administrata tatimore i 5shtron kto kom&eten6a, d5ke zbat5ar mnyrat e vlersimit t risk5t, &r t &r6akt5ar dhe zbat5ar, n @do rast, masn m t &rshtatshme t mbledhjes me 4or6, n mnyr % t maksimalizoj mbledhjen e detyrimeve tatimore t &a&ag5ara. 3. "riteri i vlersimit t risk5t bazohet n dok5menta6ionin 4inan6iar, t dhn nga tatim&ag5esi ose &alt e treta, d5ke marr &arasysh sh5mn e detyrimit tatimor t &a&ag5ar t tatim&ag5esit dhe a4tsin e tij &r ta &ag5ar tatimin. N".1 $9 N-5<t1*1 d!" 3r3"2a 0r t 0a;7ar 1. $a her % administrata tatimore konstaton se nj tatim&ag5es n5k ka &ag5ar &lotsisht dhe n datn e 6akt5ar detyrimet tatimore, administrata tatimore i drgon, me &ost rekomande, nj njo4tim me shkrim, k5 krkon &agesn e &lot t detyrimit tatimor. >r njo4timin dhe krkesn &r t &ag5ar zbatohen a4atet dhe &ro6ed5rat e &arashik5ara n nenin *+ t ktij ligji. 2. 2se tatim&ag5esi n5k &rdor t drejtn e ankimit dhe n5k &ag5an detyrimin tatimor, administrata tatimore d5het ta mbledh tatimin, d5ke &rdor5r njrn ose disa &rej mnyrave, t &arashik5ara n kt kre. 3. !etyrimi &r drgimin e njo4timit dhe t krkess &r t &ag5ar n5k zbatohet, nse administrata tatimore zotron &rova konkrete dhe t bes5eshme, se tatimi sht n rrezik dhe tatim&ag5esi, &r t shmang5r mbledhjen me 4or6 t detyrimit tatimor, m5nd t 4sheh ose t trans4eroj aktivet. >. 2 rastin e &arashik5ar n &ikn 3 t ktij neni, administrata tatimore, n &r&5thje me dis&ozitat e "odit >enal dhe t "odit t >ro6ed5rs >enale, m5nd t krkoj &ran organeve kom&etente: a8 ndalimin e lvizjes jasht territorit t ?e&5bliks s $h%i&ris t administratorit, t &ersonit j5ridik, ortak5t dhe aksionarit t &ersonit j5ridik a&o individit tregtar, i 6ili ka detyrime t &a&ag5araC b8 ndalimin e trans4erimit jasht shtetit t sh5mave t de&ozit5ara n llogarit bankare, n emr t individit tregtar a&o t sho%ris tregtare, % ka detyrime t &a&ag5ara. N".1 90 &rd!r1 1 +,,531*1t t ,,5;ar14" +a.3ar" t tat1*0a;7"21t 1. 2se tatim&ag5esi n5k &ag5an detyrimin tatimor n datn e 6akt5ar, n &r&5thje me nenin .+ t ktij ligji, &r njo4timin dhe krkesn &r &ages, administrata tatimore, n&rmjet nj 5rdhri me shkrim, t lsh5ar nga drejtori i drejtoris rajonale a&o drejt5esi i njsis s ngjashme me t, a&o tit5llari i zyrs tatimore t %everisjes vendore, i krkon @do banke, k5 tatim&ag5esi ka llogari n emr t vet, t mbaj nj sh5m, e 6ila d5het t jet m e vogla ndrmjet: a8 sh5ms % krkohet t mbahetC b8 sh5ms, % rez5lton n at @ast n llogarin bankare t tatim&ag5esit. 2. 1e &rjashtim t rasteve k5r n ligj sht &arashik5ar ndryshe, nse n bank, k5 tatim&ag5esi ka llogarin bankare, ka edhe 5rdhra &agese t tjera, 5rdhri i lsh5ar nga administrata tatimore ekzek5tohet i &ari. N".1 91 Ma2a " 21;7r1*1t t d"t@r1*1t tat1*5r 1. 2se tatim&ag5esi n5k &ag5an n datn e 6akt5ar detyrimin tatimor, n &r&5thje me nenin .+ t ktij ligji, detyrimi tatimor i &a&ag5ar sig5rohet n 4avor t administrats tatimore mbi t
(2
gjith &as5rin e tatim&ag5esit, n masn e nevojshme, &r t &rmb5sh5r detyrimin tatimor t tij. 2. 1asa e sig5rimit t detyrimit tatimor t &a&ag5ar m5nd t jet, si&as rastit, barr sig5r5ese dheGose barr hi&otekore. 0endimi &r t vendos5r nj barr sig5r5ese dheGose barr hi&otekore mbi &as5rin e tatim&ag5esit bhet me shkrim nga drejtori i drejtoris rajonale tatimore a&o drejt5esi i njsis s ngjashme me t ose tit5llari i zyrs tatimore t %everisjes vendore. 3. >ara vendosjes s nj barre sig5r5ese dheGose barre hi&otekore mbi &as5rin e tatim&ag5esit, ky i 45ndit d5het t njo4tohet me shkrim. 2jo4timi d5het t &rmbaj t gjith in4orma6ionin lidh5r me to. >. 2jo4timi &r barrn sig5r5ese dheGose barrn hi&otekore d5het t &rmbaj t dhnat e nevojshme, &r t identi4ik5ar tatim&ag5esin, detyrimin tatimor t &a&ag5ar, &as5rin, objekt t barrs sig5r5ese dheGose barrn hi&otekore dhe kom&eten6n e administrats tatimore &r t dorz5ar krkes &r vendosjen e mass s sig5rimit. #. ,ormati i njo4timit &r barrn sig5r5ese dheGose barrn hi&otekore dhe regjistrat &5blik &r regjistrimin e tyre &arashikohen n vendimin e "shillit t 1in istrave. 6. 2se &lotsohen t gjitha krkesat n 45%i &r njo4timin dhe dorzimin e krkess &r vendosjen e mass s sig5rimit t detyrimit tatimor t &a&ag5ar, n 4avor t administrats tatimore, barra sig5r5ese dheGose barra hi&otekore sht e vle4shme k5ndrejt t gjitha t drejtave t tjera mbi &as5rin, objekt t sig5rimit t detyrimit tatimor t &a&ag5ar dhe ka &r&arsi. N".1 92 A.31*1*1 1 *a22 2 21;7r1*1t t d"t@r1*1t tat1*5r 1. Tatim&ag5esi ka t drejt t ankimoj vendimin &r masn e sig5rimit t detyrimit tatimor t &a&ag5ar te drejtori i drejtoris rajonale tatimore a&o drejt5esi i njsis t ngjashme me t dhe t krkoj @lirimin nga sig5rimi, vetm k5r sht ekzek5t5ar n mnyr t &arreg5llt. Ankimi bhet brenda 30 ditve kalendarike nga @asti i marrjes dijeni &r kt &arreg5llsi. 2. "5r krkesa e tatim&ag5esit miratohet nga drejtori i drejtoris rajonale tatimore a&o drejt5esi i njsis s ngjashme me t, n baz t nj vendimi t marr me shkrim, drejtori i drejtoris rajonale ose tit5llari i njsis s ngjashme me t ndrmerr menjher t gjitha masat e nevojshme, si&as legjisla6ionit n 45%i, &r zhbllokimin e mass s sig5rimit mbi &as5rin e tatim&ag5esit. 0endimi 45tet n dosjen e tatim&ag5esit. 2 %o4t se drejtori i drejtoris rajonale tatimore a&o tit5llari i njsis s ngjashme me t n5k miraton krkesn e tatim&ag5esit, tatim&ag5esi m5nd ta ankimoj kt vendim n &r&5thje me kre5n L=== t ktij ligji. N".1 93 S"37"2tr1*1 1 0a27r12 1. 2se tatim&ag5esi n5k &ag5an detyrimin tatimor n datn e 6akt5ar, n &r&5thje me nenin .+ t ktij ligji, &r njo4timin dhe krkesn &r &ages, administrata tatimore m5nd ta mbledh detyrimin tatimor t &a&ag5ar n&rmjet sek5estrimit t &as5ris s sig5r5ar n 4avor t administrats tatimore, n &ronsi t tatim&ag5esit. 2. Ekzek5timi i mass s sig5rimit n&rmjet sek5estrimit dhe shitjes s &as5ris, si&as ktij kre5, sht objekt i dis&ozitave t ligjit J>r k5ndrvajtjet administrativeJ dhe realizohet nga administrata tatimore.
(3
3. 9rdhri &r sek5estrimin e &as5ris bhet me shkrim nga drejtori i drejtoris rajonale tatimore ose tit5llari i zyrs tatimore t %everisjes vendore. 9rdhri d5het t identi4ikoj tatim&ag5esin, &as5ria e t 6ilit sht objekt i sek5estrimit, vendndodhjen e &as5ris dhe vlersimin e tatimit, &r t 6ilin vihet sek5estroja. 9rdhri i drgohet tatim&ag5esit me &ost rekomande. >. Administrata tatimore m5nd ta sek5estroj &as5rin si&as detyrimit vetm &as vendosjes s mass s sig5ris mbi &as5rin, n &r&5thje me nenin +1 t ktij ligji dhe vetm 30 dit kalendarike &as dats, k5r 5rdhri i sek5estrimit sht marr ose vlersohet t jet marr nga tatim&ag5esi, n 4ormn e &arashik5ar n nenin +) t ktij ligji. #. 2se administrata tatimore vren se mbledhja e tatimit sht n rrezik, m5nd t drgoj njo4tim dhe krkes &r &agesn e menjhershme t ktij tatimi dhe nse detyrimi tatimor n5k &ag5het &lotsisht, administrata tatimore ka kom&eten6 t bj sek5estrimin, &avarsisht nga a4atet e &arashik5ara n kt nen. N".1 9> &rd!r1 1 2"37"2tr1*1t 1. 9rdhri i sek5estrimit &rmban: a8 sh5mn e detyrimeve tatimore t &a&ag5araC b8 a4atin &r &agesn e detyrimeve tatimoreC 68 &as5rin % sek5estrohetC @8 mnyrn e ekzek5timit t sek5estrimitC d8 in4orma6ionin rreth s drejts s tatim&ag5esit &r ankim administrativ. 2. 2se objekt i sek5estrimit sht &aga e tatim&ag5esit, 5rdhri &r4shin edhe emrin dhe adresn e &5ndhnsit t tatim&ag5esit. N".1 9# Pa27r1a/ 5+-"3t 1 2"37"2tr1*1t E gjith &as5ria e tatim&ag5esit sht objekt i sek5estrimit n masn e detyrimit tatimor t &a&ag5ar, &rve@ sendeve t &r6akt5ara n nenin (2+ t "odit t >ro6ed5rave Rivile. N".1 96 S!1t-a " 0a27r12 2 2"37"2tr7ar 1. >as5ria e sek5estr5ar shitet n ankand &5blik, i 6ili kryhet n &r&5thje me &ro6ed5rat dhe k5shtet e &arashik5ara n ligjin &r ankandin &5blik. 2. T ardh5rat nga shitjet &rdoren 4illimisht &r t &ag5ar sh&enzimet e shitjes, m &as &r t &ag5ar koston administrative, gjobat, interesin dhe tatimin, n &r&5thje me nenin 3+ t ktij ligji. 3. $h5ma e mbet5r i kthehet tatim&ag5esit brenda &es ditve &5ne nga data e &r45ndimit t ankandit. N".1 9? Tra.2<"r1*1 1 d"t@r1*1t tat1*5r 0a,2 2 tr"t 1. 2 rastet k5r sh5ma e t ardh5rave nga shitja e &as5ris s sek5estr5ar n5k mb5lon t gjith sh5mn e detyrimit tatimor t &a&ag5ar t tatim&ag5esit, administrata tatimore m5nd t n-jerr nj njo4tim &r &alt e treta, me t 6ilin 5rdhron shlyerjen e drejt&rdrejt t &agess, brenda 1) ditve kalendarike, nga data e marrjes s njo4timit ose % vlersohet t jet marr,
()
n nj sh5m t barabart me vlern e &as5ris s trans4er5ar nga tatim&ag5esi te &ala e tret, k5r ky trans4erim sht kryer &as n-jerrjes s njo4timit t administrats tatimore &r sek5estrimin e &as5ris. 2. >rgjegjsia e &als s tret k54izohet n vlern e treg5t t &as5ris s trans4er5ar n ga tatim&ag5esi. 3. 2 rastet k5r detyrimi tatimor i tatim&ag5esit, &erson j5ridik, mbetet i &ashlyer edhe &as shitjes s &as5ris s sek5estr5ar, &ersoni %, gjat tre vjetve &r&ara n-jerrjes s njo4timit t sek5estrimit, ka marr nga ky tatim&ag5es t drejtat mbi &as5rin, n&rmjet nj transaksioni t kryer me vler d5kshm m t vogl se vlera e treg5t, sht n radh t dyt &rgjegjs &r detyrimin e &ashlyer. "jo &rgjegjsi shkon deri n vlern e t drejtave t trans4er5ara, d5ke zbrit5r sh5mn e &ag5ar nga &ersoni &r kt &as5ri. N".1 9$ E dr"-ta 0r t 3r37ar d"t@r1*"t .;a 0a,a " tr"ta 1. Administrata tatimore m5nd tQi krkoj &als s tret t kryej &agesn e drejt&rdrejt t @do sh5m, % i detyrohet tatim&ag5esit, brenda 30 ditve kalendarike nga data e drgimit t njo4timit ksaj &ale t tret. 2. 2jo4timi dhe krkesa &r t &ag5ar bhen n &r&5thje me &ro6ed5rat dhe a4atet e &r6akt5ara n nenin *+ t ktij ligji. 3. 2 %o4t se &ala e tret n5k &ag5an sh5mn brenda a4atit t 6akt5ar, ndaj saj administrata tatimore m5nd t 4illoj &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6, t &arashik5ara n kt kre. N".1 99 Pr;-";-21a " 5rta37t/ a3215.ar1t d!" ad*1.12trat5r1t 1. 2se edhe &as shitjes s &as5ris s sek5estr5ar detyrimet tatimore t &ersonit j5ridik n5k shlyhen &lotsisht, ather detyrimi tatimor i mbet5r trans4erohet &r llogari t ortak5t, aksionarit dhe administratorit &rgjegjs &r shlyerjen e detyrimit tatimor, n &r&5thje me nenin 1* t ligjit J>r si&rmarrsit dhe sho%rit tregtareJ. 2. Administratori, ortakt a&o aksionart jan solidarisht &rgjegjs &r detyrimin tatimor t &a&ag5ar t &ersonit j5ridik. 3. ?reg5llat e &arashik5ara n &ikat 1 e 2 t ktij neni vlejn edhe &r rastet k5r n &r45ndim t &ro6esit t lik5idimit a&o 4alimentimit t tatim&ag5esit, sho%ri tregtare, ka mbet5r ende i &ashlyer detyrimi tatimor. >. 1inistri i ,inan6ave miraton rreg5llat dhe &ro6ed5rat &r zbatimin e ktij neni. N".1 100 Para2!3r1*1 1 2 dr"-t2 0r <1,,1*1. " 0r56"d7ra4" 0r =+at1*1. " *a2a4" 2!tr.;7"2" 1. E drejta &r 4illimin e &ro6ed5rave &r zbatimin e masave shtrng5ese, si&as ktij kre5, &arashkr5het brenda ( viteve nga data k5r detyrimi tatimor i &a&ag5ar d5hej t kryhej. 2. A4ati i &arashkrimit, i &arashik5ar n &ikn 1 t ktij neni, ndr&ritet gjat &eri5dhs: a8 s ankimimit t detyrimit tatimorC b8 k5r detyrimi tatimor sht objekt i nj kontrolli ose hetimi zyrtar nga administrata tatimoreC 68 k5r detyrimi tatimor sht objekt i nj @shtjeje &enale. N".1 101 D"t@r1*1 0r tE7 0ara81t7r
((
1. Administrata tatimore ka t drejt t thrras @do &erson % ka dijeni &r dok5menta6ionin a&o &ro6ed5rat tatimore, k5r ajo e gjykon se &rania e tij sht e nevojshme &r zbatimin e d5h5r t legjisla6ionit tatimor. 2. Administrata tatimore ka t drejt t thrras @do &erson &r t dshm5ar, &r t dhn eks&ertiz ose &r t &ara%it5r librat e regjistrimet, n rastet k5r in4orma6ioni i krk5ar n5k m5nd t drgohet lehtsisht dhe &a sh&enzime t mdha me &ost ose n mnyr elektronike. 3. "rkesa e administrats tatimore &r tQ5 &ara%it5r bhet me shkrim dhe nnshkr5het nga drejtori i drejtoris rajonale tatimore ose tit5llari i zyrs tatimore t %everisjes vendore dhe . &rmban: a8 identi4ikimin e zyrs tatimore, %endrore ose vendore, % n-jerr krkesn &r &ara%itjeC b8 emrin dhe identi4ikimin tatimor t &ersonit t thirr5rC 68 vendin, datn dhe orn e &ara%itjesC @8 objektin e krkess dhe 6ilsin e &ersonit t thirr5r 7tatim&ag5es, &al e tret ose eks&ert8C d8 nj list t librave, regjistrimeve dhe dok5menteve t tjera, % &ersoni d5het t dorzoj. >. "rkesa &r &ara%itje drgohet me &ost rekomande, t &aktn 1( dit kalendarike &ara dats s 6akt5ar &r &ara%itje. #. >ersoni thirret gjat orarit t zyrtar t &5ns, &rve@ rasteve k5r masa t jashtzakonshme dhe 5rgjente krkojn % &ro6ed5ra t kryhet jasht orarit zyrtar t &5ns. 6. >r mos&ara%itje, n &r&5thje me krkesn e administrats tatimore, &ersoni i thirr5r ndshkohet me gjob. ?. >ro6ed5ra e thirrjes shtyhet vetm &r shka%e t arsyeshme, % &ara%iten n nj krkes me shkrim t tatim&ag5esit. N".1 102 Ndr0r"r-a " 0r56"d7ra4" t *+,"d!-"2 *" <5r6 t d"t@r1*1t tat1*5r Administrata tatimore ndr&ret menjher zbatimin e masave shtrng5ese t sig5rimit t detyrimit tatimor, t &arashik5ar n kt ligj: a8 k5r tatim&ag5esi shlyen &lotsisht t gjitha detyrimet tatimoreC b8 &as mbarimit t a4atit t &arashkrimit, si&as nenit 100 t ktij ligjiC 68 &as deklarimit si t &ambledhshm t detyrimit tatimorC @8 k5r detyrimi tatimor 4alet me ligj t ve@ant. N".1 103 Pr56"d7rat 0r d"3,ar1*1. " d"t@r1*1t tat1*5r 21 t 0a*+,"d!2!* 1. !eklarimi i nj &jese a&o i t gjith detyrimit tatimor t interesit dhe gjobs, si t &ambledhshm, bhet &asi t jen zbat5ar dhe evident5ar t gjitha &ro6ed5rat e mbledhjes, si&as ktij ligji, &r4shir: a8 shitjen e investi meve lik5ide dhe t aktiveve t tjera jothelbsore &r vazhdimin e ve&rimtaris ekonomikeC b8 nego6imin e nj &lani t &agess me ksteC 68 kryerjen e vlersimit se 4alimentimi ose lik5idimi n5k do t @onin n nj rez5ltat m t mir. 2. 0endimi &r deklarimin t &ambledhshm t t gjith ose t nj &jese t detyrimit tatimor ka &arasysh edhe m5ndsit reale t mbledhjes dhe se ndrmarrja e ve&rimeve t mtejshme &r mbledhjen e &lot t detyrimit tatimor &rbn mnyrn m e4i@ente &r maksimalizimin e mbledhjes totale t tatimeve, si&as ligjit. 3. >r klasi4ikimin si t &ambledhshm t nj &jese ose t t gjith detyrimit tatimor, tatim&ag5esi d5het tQi bj krkes me shkrim !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. "rkess i bashklidhet dok5menta6ion i &lot &r t gjitha aktivet dhe &asivet e tij, &r4shir edhe:
(*
a8 t ardh5rat dhe sh&enzimet, t dhna me hollsiC b8 &arashikimet e 4l5ksit t &arasC 68 vlersimet e aktiveveC @8 deklaratat e 4itimeve e t h5mbjeve dhe bilan6etC d8 listat e debitorve e t kreditorve dhe nj vlersim t m5ndsis &r mbledhjen e bor-heve. >. !eklarimi i detyrimit tatimor si i &ambledhshm i t gjith ose i nj &jese t tij n5k m5nd t bhet k5r ka &rova t evazionit tatimor ose t mashtrimit. #. !eklarimi i &ambledhshm i detyrimit tatimor a&o i nj &jese t tij bhet me vendim t !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. 6. !eklarimi i &ambledhshm i detyrimit tatimor a&o i nj &jese t tij, &r sh5ma t barabarta a&o m t mdha se ( 000 000, lek bhet me 5rdhr t 1inistrit t ,inan6ave, si&as dok5menta6ionit dhe rekomandimit, dhn nga administrata tatimore. ?. Administrata tatimore &5blikon @do vit vlern totale t detyrimeve tatimore t deklar5ara si t &ambledhshme, n5mrin e krkesave n total dhe n5mrin e krkesave t &ran5ara. N".1 10> B1,,1*1 1 0r56"d7ra4" t <a,1*".t1*1t 1. Administrata tatimore krkon n gjykat 4illimin e &ro6ed5rs s 4alimentimit &r tatim&ag5esit, sho%ri tregtare: a8 2 vjet &as kalimit n stat5sin &asiv nga Hendra "ombtare e ?egjistrimitC b8 detyrimi tatimor i t 6ilve sht deklar5ar i &ambledhshmC 68 % deklarojn rez5ltat me h5mbje t ka&italeve t veta &r t &aktn 3 vite rreshtC @8 n5k kan kryer ve&rimtari tregtare &r nj &eri5dh &rej t &aktn 2 vitesh nga data e hyrjes n 45%i t ktij ligjiC d8 kan detyrime t &ashlyera ndaj administrats tatimore &rej t &aktn 2 vitesh nga data e hyrjes n 45%i e ktij ligji. 2. Tatim&ag5esit, sho%ri tregtare, &r t 6ilat administrata tatimore ka krk5ar 4illimin e &ro6ed5rave t 4alimentimit, &5blikohen n 4a%en zyrtare t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve. 3. 1os4illimi i &ro6ed5rs s 4alimentimit t tatim&ag5esve, sho%ri tregtare, brenda gjasht m5ajve nga veri4ikimi i njrit &rej k5shteve t &arashik5ara n &ikn 1 t ktij neni, nga n&5nsit e administrats tatimore, % veri4ikojn a&o kan &r detyr t veri4ikojn 4aktin j5ridik, &rbn shkelje disi&linore. KRE& III (ETIMI TATIMOR N".1 10# Str73t7ra d!" <7.3215."t " .-214" t !"t1*1t tat1*5r 1. $tr5kt5rat e hetimit tatimor jan njsi t s&e6ializ5ara hetimi dhe zbatimi n administratn tatimore %endrore. 2. $tr5kt5rat e hetimit tatimor kan si 45nksion &arsor: a8 mbledhjen e in4orma6ionit tatimorC b8 hetimin tatimorC 68 ndjekjen dhe zbatimin e masave shtrng5ese.
(3
3. >5nonjsit e njsive t hetimit tatimor gzojn atrib5tet e >oli6is Kjy%sore, n &r&5thje me "odin e >ro6ed5rs >enale dhe ligjin &r organizimin dhe 45nksionimin e >oli6is Kjy%sore. >. >5nonjsit e str5kt5rave t hetimit tatimor, % 5shtrojn 45nksionet e ndjekjes dhe t ekzek5timit t masave shtrng5ese, &ajisen me arm, n &r&5thje me legjisla6ionin n 45%i. #. !etyrat dhe 45nksionet e drejtoris s hetimit tatimor, n zbatim t ktij neni, &r6aktohen me vendim t "shillit t 1inistrave. N".1 10#A1 Str73t7ra d!" <7.3215."t " Dr"-t5r12 2 I.4"2t1;1*1t t 'r".d2!* JA.t135rr70215.K d!" t .-214" t !"t1*1t tat1*5r 1. !rejtoria e =nvestigimit te Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe njsit e hetimit tatimor jan str5kt5ra t s&e6ializ5ara zb5limi, hetimi dhe zbatimi n administratn tatimore %endrore. 2. !rejtoria e =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe njsit e hetimit tatimor kan si mision &arsor: a8 &arandalimin, zb5limin dhe hetimin e ve&rimeve t administrats tatimore, t 6ilat m5nd t &rbjn ve&ra &enaleC b8 mbledhjen e in4orma6ionit nga b5rime t ndryshme &r ve&rimtarit e &5nonjsve t administrats tatimore %endrore, t 6ilat m5nd t &rbjn ve&r &enaleC 68 bashkrendimin e &5ns me &rok5rorin, si hallk ndrmjetse, &r vazhdimin e &lot t hetimitC @8 shrbimin, si &ik kontakti, ndrmjet administrats tatimore dhe instit56ioneve t tjera, % kan si 45nksion l54tn ndaj korr5&sionit. 3. >5nonjsit e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 gzojn atrib5tet e >oli6is Kjy%sore, n &r&5thje me "odin e >ro6ed5rs >enale dhe ligjin &r organizimin dhe 45nksionimin e >oli6is Kjy%sore. >. >5nonjsit e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe ata t njsive t hetimit tatimor, % 5shtrojn 45nksionet e &arandalimit, t zb5limit, ndjekjes dhe hetimit t &lot t ve&rave korr5&tive &ajisen me arm, n &r&5thje me legjisla6ionin e 45shs. 1iratimi i lejes je&et nga 1inistria e Brendshme, vetm &as a5torizimit t lsh5ar nga 1inistri i ,inan6ave. #. !etyrat dhe 45nksionet e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe t njsive t hetimit tatimor miratohen me vendim t "shillit t 1inistrave. N".1 10#A2 Str73t7ra d!" <7.3215."t " A453at1t t Tat1*0a;7"24" 1. Avokati i Tatim&ag5esve mbron interesat e tatim&ag5esve n marrdhniet me organet tatimore. Ai a5torizohet t investigoj t gjitha krkesat e tatim&ag5esve, % &rmbajn &robleme t administrimit t tatimeve, si vonesa administrative t &aarsyeshme, gabime t zyrtarve tatimor, % n5k jan zgjidh5r n mnyrn e d5h5r &as &ara%itjes nga tatim&ag5esi, mosres&ektimi i &ro6ed5rave tatimore a&o shkelje t &ro6ed5rave tatimore nga zyrtart tatimor. 2. Avokati i Tatim&ag5esve ka kto 45nksione: a8 evidentimin, klasi4ikimin dhe trajtimin e drejt t @do ankese t marr nga tatim&ag5esitC b8 bashk&5nimin me drejtorin e shrbimit t tatim&ag5esve, &r t &romov5ar rolin e Avokatit t Tatim&ag5esit n mbrojtjen e t drejtave t tatim&ag5esitC 68 bashk&5nimin me drejtorin e kontrollit t brendshm, me drejtorin e &ersonelit dhe me drejtorit e tjera t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, &r t garant5ar % tatim&ag5esit t
(.
trajtohen a&o do t trajtohen n &r&5thje me dis&ozitat ligjore dhe se t drejtat e tyre mbrohen dhe res&ektohen n mnyrn e d5h5r nga &5nonjsit e administrats tatimore, n &r&5thje me "odin e EtiksC @8 ndjekjen dhe trajtimin me korrektsi t @do rasti individ5al dhe mbylljen e arkivimin e tyre vetm &asi ankesat t jen trajt5ar e zgjidh5r n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor, dis&ozitat e "odit t Etiks dhe 5dhzimet e n-jerra n zbatim t dis&ozitave t ktij kre5C d8 bashk&5nimin me drejtorin e shrbimit t tatim&ag5esve, drejtorin e trajnimit dhe drejtorin e &ersonelit, me %llim % nga &r45ndimet e n-jerra nga rastet e ve@anta n t gjitha drejtorit rajonale tatimore, t garantohet mos&rsritja e gabimeveC dh8 brjen e &ro&ozimeve zvendsdrejtorve t &rgjithshm dhe koordinatorve rajonal t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve &r masa administrative ndaj &5nonjsve t administrats tatimore, t 6ilt kan shkel5r dis&ozitat e "odit t EtiksC e8 re4erimin e rasteve t ve@anta drejtoris s investigimit t brendshm ose drejtoris s investigimit kriminal, nse in4orma6ioni a&o dok5menta6ioni i n-jerr tregojn se rasti n 4jal krkon nisjen e &ro6esit t investigimit administrativ ose kriminalC 8 brjen e &ro&ozimeve !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve &r &rmirsime n &ro6eset e &5ns dhe n &ro6ed5rat tatimore, si dhe lidh5r me dis&ozitat e "odit t Etiks, me synim &rmirsimin e shrbimeve ndaj tatim&ag5esve, red5ktimin e barrs administrative dhe lehtsimin e &ro6ed5rave &r tatim&ag5esit n &rmb5shjen e detyrimeve tatimore. 3. !rejtoria e Avokatit t Tatim&ag5esve ka si 45nksion &arsor sig5rimin e nj in4orma6ioni e4i@ent dhe &rezantimin n hallkat administrative &rkatse t &roblemeve e t sh%etsimeve t tatim&ag5esve, n &rmb5shjen e detyrimeve tatimore dhe t &ro6ed5rave &rkatse administrative, si dhe garantimin e &lotsimit t t drejtave t tatim&ag5esve nga administrata tatimore. >. Avokati i Tatim&ag5esve n5k sht i a5toriz5ar t investigoj a&o t ndrhyj n rastet, &r t 6ilat tatim&ag5esi sht investig5ar nga drejtoria e investigimit tatimor a&o nga drejtoria e investigimit t brendshm. Avokati i Tatim&ag5esve n5k a5torizohet t investigoj a&o t ndrhyj n &ro6esin e &r6aktimit t detyrimit tatimor a&o &r raste, t 6ilat jan n &ro6es a&elimi. 1egjithat, Avokati i Tatim&ag5esve sht i a5toriz5ar t investigoj dhe t ndrhyj, nse &ro6esi i vlersimit t detyrimeve tatimore a&o &ro6esi i a&elimit n5k kryhet n &r&5thje me &ro6ed5rat e vendos5ra n ligj a&o n dis&ozitat &rkatse nnligjore. "y a5torizim k54izohet me t drejtn e sig5rimit t res&ektimit t &ro6ed5rave dhe jo n vendimet lidh5r me sh5mat e vlers5ara t detyrimeve tatimore a&o n vendimin e marr &r a&elimin. #. Avokati i Tatim&ag5esve emrohet nga 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. 6. A5toriteti, 45nksionet e bashk&5nimi i Avokatit t Tatim&ag5esve brenda !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe me &alt e treta &r6aktohen me vendim t "shillit t 1inistrave. ?. >ro6ed5rat e hollsishme &r 45nksionet, &rgjegjsit dhe &ro6ed5rat % do t zbatohen nga Avokati i Tatim&ag5esve, si dhe &ro6ed5rat % do t ndi%en nga tatim&ag5esit, &r t &r4it5ar nga shrbimet e o4r5ara nga !rejtoria e Avokatit t Tatim&ag5esve, &r6aktohen me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. $. 1an5ali i Avokatit t Tatim&ag5esve, i 6ili d5het t &rmbaj &ro6ed5ra t hollsishme dhe &ro6eset e &5ns &r mbledhjen e in4orma6ionit, evidentimin dhe &r&5nimin e ankesave t tatim&ag5esve, zgjedhjen dhe trajtimin e ankesave e t sh%etsimeve t tatim&ag5esve, &rgjithsimin e rasteve, mbylljen e rasteve, si dhe treg5esit e matjes s &er4orman6s s &5ns dhe &ro6ed5rat e ra&ortimit, miratohet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. KRE& IIII ANKIMIMI ADMINISTRATIV TATIMOR
(+
N".1 106 O+-"3t1 1 a.31*1t ad*1.12trat14 tat1*5r 1. Tatim&ag5esi m5nd t ankimoj k5ndr @do njo4tim vlersimi, @do vendimi % ndikon n detyrimin e tij tatimor, @do krkese &r rimb5rsim ose lehtsim tatimor, ose @do akti ekzek5tiv t &osa@m tatimor, n lidhje me tatim&ag5esin. 2. Ankimi bhet me shkrim dhe n 4ormn e &arashik5ar n zbatim t ktij ligji, me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 3. Tatim&ag5esi e dorzon ankimin n drejtorin e a&elimit tatimor brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r vlersimi ose vendimi i administrats tatimore sht marr ose vlersohet t jet marr nga tatim&ag5esi. >. !rejtoria e a&elimit i drgon nj ko&je t ankimit administrats tatimore, % ka n-jerr vlersimin tatimor ose vendimin, objekt t ankimit tatimor. N".1 10? Pa;"2a " d"t@r1*1t tat1*5r/ 5+-"3t a.31*1 1. Tatim&ag5esi, i 6ili krkon t ankimoj, si&as &iks 1 t nenit 10* t ktij ligji, d5het %, bashk me ankesn, t &ag5aj sh5mn e &lot t detyrimit tatimor, t &r6akt5ar n njo4timin e vlersimit t administrats tatimore. 2. $h5ma e &ag5eshme, si&a s &iks 1 t ktij neni, &rjashton gjith gjobat e &r4shira n vlersimin tatimor t ankim5ar. 3. Ankimi merret n sh%yrtim vetm k5r tatim&ag5esi ka &ag5ar detyrimin tatimor, % sht s5bjekt i ankimit. >. Akti administrativ, i lsh5ar nga administrata tatimore dhe &r t 6ilin n5k sht ankim5ar n rr5g administrative, n5k m5nd t ankimohet n rr5g gjy%sore. N".1 10$ K5*0"t".6a 0r 2!8@rt1*1. " a.31*1t tat1*5r 1. !rejtoria e a&elimit tatimor sh%yrton ankimin tatimor dhe merr vendim n baz t &rovave dhe t arg5menteve t &ara%it5ra nga tatim&ag5esi dhe administrata tatimore. 2. !rejtoria e a&elimit tatimor ka t drejt t krkoj dok5menta6ion shtes nga tatim&ag5esi ose administrata tatimore. 3. !rejtoria e a&elimit, &as sh%yrtimit t ankimit, vendos: a8 lnien n 45%i t aktit, objekt ankimi dhe rrzimin e ankimitC b8 sh45%iziminGrevokimin e aktit, objekt ankimiC 68 ndryshimin e aktit, objekt ankimi, d5ke e &ran5ar &jesrisht ankimin. >. Tatim&ag5esi ka t drejt ta &ara%es &ersonalisht @shtjen &ara drejtoris s a&elimit tatimor ose t 6aktoj nj &erson &r ta &r4a%s5ar &ara ksaj drejtorie. #. Barra e &rovs, &r t vrtet5ar se nj vlersim tatimor ose vendim sht i &asakt, bie mbi tatim&ag5esin. 6. 0endimi i drejtoris s a&elimit tatimor d5het t &r4shij nj sh&jegim, me shkrim, &r mbshtetjen ligjore t vendimit t marr &rej saj, d5ke &r4shir arsyetimin, n &r&5thje me dis&ozitat e nenit 10. t "odit t >ro6ed5rave Administrative. N".1 109 V".d1*1 1 dr"-t5r12
*0
1. 0endimi i drejtoris s a&elimit tatimor 45tet n dosjen e tatim&ag5esit dhe nga nj ko&je i drgohet, me &ost rekomande, tatim&ag5esit dhe organit t administrats tatimore, % ka br vlersimin tatimor ose ka marr vendimin, % sht objekt i ankimit. 2. Tatim&ag5esi m5nd ta k5ndrshtoj vendimin e drejtoris s a&elimit tatimor n gjykat, brenda 30 ditve kalendarike nga data e marrjes dijeni &r kt vendim. 2se drejtoria e a&elimit tatimor n5k sh&rehet brenda tre m5ajve nga data e marrjes s ankimit, tatim&ag5esi m5nd t ankohet drejt&rdrejt n gjykat. 3. Administrata tatimore, e 6ila ka n-jerr vendimin administrativ, objekt ankimi, m5nd ta a&eloj vendimin e drejtoris s a&elimit tatimor n gjykat, brenda 30 ditve kalendarike nga data e marrjes dijeni &r kt vendim. >. >r rivendosjen n a4at, zbatohen &ro6ed5rat e &arashik5ara n "odin e >ro6ed5rave Administrative. N".1 110 R1*+7r21*1 1 d"t@r1*1t tat1*5r/ 0a;"2a " 3a*at45."22 d!" " ;-5+2 1. 2se vendimi i drejtoris s a&elimit tatimor sht n 4avor t tatim&ag5esit dhe administrata tatimore e &ranon vendimin, detyrimi tatimor, i &ag5ar m te&r nga tatim&ag5esi dhe kamatvonesa &r tatimet e &ag5ara m te&r, t llogarit5ra nga data e &agess s detyrimit tatimor deri n datn e rimb5rsimit, i rimb5rsohen tatim&ag5esit brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r sht marr ose vlersohet t jet marr vendimi i drejtoris s a&elimit tatimor. 2. 2se drejtoria e a&elimit tatimor l n 45%i vendimin e administrats tatimore, kamatvonesa, e llogarit5r nga data e n-jerrjes s vlersimit tatimor 4illestar dhe @do gjob &ag5hen nga tatim&ag5esi, brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r vendimi i ksaj drejtorie sht marr ose vlersohet t jet marr. 3. 2jsit e administrats tatimore, t &r4shira n sh%yrtimin administrativ t aktit, m5nd t ankohen n gjykat k5ndr vendimit t drejtoris s a&elimit tatimor, si&as a4ateve t &arashik5ara n nenin 10+ t ktij ligji. KRE& IIV SANKSIONET N".1 111 D.1*"t ad*1.12trat14" 1. Ddo ve&rim ose mosve&rim i tatim&ag5esit, agjentit tatimor a&o &r4a%s5esit t tatim&ag5esit, % bie n k5ndrshtim me ligjin dhe &r t 6ilin ky ligj &arashikon dnim administrativ, &rbn shkelje tatimore administrative. 2. $hkeljet e ligjit, % &arashikohen &r lvizjen e mallrave, n&rmjet k54irit doganor t ?e&5bliks s $h%i&ris, dnohen n &r&5thje me legjisla6ionin doganor n 45%i. 3. $hkeljet e ligjit, % &arashikohen &r mallrat e ak6izs, zbatohen n &r&5thje me ligjin n 45%i &r ak6izat. >. Kjobat e vendos5ra &r shkelje tatimore administrative m5nd t hi%en n rrethana t jashtzakonshme, k5r moszbatimi i legjisla6ionit tatimor sht shkakt5ar nga 4atke%si natyrore a&o rrethana t tjera, t jashtzakonshme, si vdekja ose nj sm5ndje e rnd e tatim&ag5esit, ose k5r tatim&ag5esi ve&ron n &r&5thje me 5dhzimet me shkrim t administrats tatimore. #. Kjobat e vendos5ra &r shkelje administrative, % lidhen me nj detyrim tatimor, n5k m5nd t kalojn 100 &r %ind t detyrimit tatimor.
*1
N".1 112 M7.;"2a " "3="37t1*1t t d"t@r1*1t 0r r";-12tr1* >rve@ sanksioneve administrative, t &arashik5ara n ligje t tjera, mosres&ektimi i detyrimit &r regjistrim a&o detyrimit &r &rditsimin e t dhnave dnohet me gjob me 2( 000 lek &r @do shkelje. N".1 113 M52d"3,ar1*1 . a<at Tatim&ag5esi, i 6ili n5k lshon deklaratn tatimore n a4at dnohet me gjob me 10 000 lek &r @do deklarat tatimore t &adorz5ar. N".1 11> M520a;1*1 . a<at 1 d"t@r1*1t tat1*5r a05 1 35.tr1+7t1t 1. Ta tim&ag5esi, i 6ili n5k arrin %, brenda a4atit t &arashik5ar n kt ligj &r &ages, t &ag5aj sh5mn e detyrimit tatimor e t kontrib5tit, detyrohet t &ag5aj nj gjob, t barabart me ( &r %ind t sh5ms s detyrimit t &a&ag5ar &r se6ilin m5aj a&o &jes t m5ajit, gjat t 6ilit &agesa n5k sht kryer. 2 asnj rast, sh5ma n5k m5nd t jet m e madhe se 2( &r %ind e detyrimit t &a&ag5ar. 2. >r %llime t ktij neni, sh5ma e &a&ag5ar e detyrimit tatimor ose krkess s &asakt t rimb5rsimit sht di4eren6a ndrmjet detyrimit tatimor, % d5het &ag5ar, ose sh5ms s sakt t rimb5rsimit dhe sh5ms s tatimit t &ag5ar a&o rimb5rsimit t marr n datn e 6akt5ar. 3. "jo gjob zbatohet edhe n rastet k5r tatim&ag5esi ndryshon deklaratn 4illestare, si&as krkesave t nenit *3 t ktij ligji. N".1 11# P,5t21*1 1 0a2a3t 1 d"3,arat2 tat1*5r" d!" 3r3"2a " 0a2a3t 0r r1*+7r21* 1. !orzimi i nj deklarate tatimore t &asakt a&o i nj krkese t &asakt &r rimb5rsim dnohet me nj gjob t barabart me ( &r %ind t sh5ms s detyrimit t &a&ag5ar a&o rimb5rsimit t krk5ar m te&r, &r se6ilin m5aj a&o &jes m5aji, derisa sh5ma e detyrimit t &ag5het &lotsisht. 2 asnj rast sh5ma n5k m5nd t jet m e madhe se 2( &r %ind e detyrimit t &a&ag5ar. 2. >r %llime t ktij neni, sh5ma e &a&ag5ar e detyrimit tatimor ose e krkess s &asakt t rimb5rsimit sht di4eren6a ndrmjet detyrimit tatimor, % d5het &ag5ar, ose sh5ms s sakt t rimb5rsimit dhe sh5ms s tatimit t &ag5ar a&o rimb5rsimit t marr n datn e 6akt5ar. N".1 116 E4a=15.1 <123a, ,shehja e detyrimeve tatimore, n&rmjet dorzimit t dok5menteve 4alse, deklaratave t &avrteta a&o in4orma6ioneve joreale, vlersimi i t 6ilave @on n &rllogaritjen e &asakt t sh5ms s tatimit, takss a&o kontrib5tit, &rbn evazion 4iskal dhe dnohet me gjob t barabart me 100 &r %ind t di4eren6s s sh5ms s &rllogarit5r nga ajo % d5het t ishte n 4akt. N".1 11?
*2
D.1*"t 0r a;-".tt " *+a-t-"2 2 tat1*1t . +7r1* Agjenti i mbajtjes s tatimit n b5rim a&o agjenti i taksave, % n5k arrin t mbaj, t llogaris, t ra&ortoj dhe t trans4eroj n B5-hetin e $htetit tatimin n b5rim a&o tatimet dhe taksat e mbledh5ra, a&o i shmanget mbledhjes s tyre, detyrohet t &ag5aj gjob t barabart me (0 &r %ind t sh5ms s &lot t tatimit t &ambledh5r a&o t shmang5r. N".1 11$ M52*+a-t-a " 2a3t " ,1+ra4"/ r";-12tra4" d!" d537*".ta615.1t Tatim&ag5esi, % n5k arrin t mbaj regjistrat dhe dok5menta6ionin tatimor, t krk5ar si&as ktij ligji, detyrohet t &ag5aj nj gjob me 10 000 lek, &r @do shkelje, n rastet k5r sht klasi4ik5ar si biznes i vogl, dhe me (0 000 lek &r @do shkelje, n rastet k5r sht klasi4ik5ar si lloj tjetr biznesi. N".1 119 M52d"3,ar1*1 1 t 07.27ar4" 2se nga veri4ikimi dhe kontrolli n vendndodhjen e biznesit rez5lton se tatim&ag5esi n5k ka deklar5ar n organin tatimor @do t &5ns5ar rishtazi, t &aktn 2) or &r&ara 4illimit t &5ns, &rve@ detyrimit &r &agimin e sh5ms s kontrib5teve t &a&ag5ara, detyrohet t &ag5aj edhe nj gjob &rej (0 000 7&esdhjet mij8 leksh, k5r sht s5bjekt i biznesit t vogl dhe 100 000 7nj%ind mij8 leksh, &r biznesin e madh me T0$:, &r @do rast mosdeklarimi. N".1 120 Pa;"2at 52" ar3t1*"t *" 0ara . d5r *+1 300 000 ,"3 Tatim&ag5esit, % jan &ersona 4izik a&o j5ridik, tregtar, % kryejn transanksione shitjeje a&o blerjeje me &ara n dor, &r sh5ma, % tejkalojn 300 000 lek, dnohen me gjob, n masn 10 &r %ind t vlers s se6ilit transaksion. N".1 121 Ma,,rat " 0a2!58r7ara *" d537*".t" tat1*5r" 1. Tatim&ag5esi, % mban n r5ajtje, &rdor ose trans&orton mallra t &asho%r5ara me dok5mente tatimore, n &r&5thje me dis&ozitat e ktij ligji, dnohet me kon4iskim t t gjith sasis s mallit, % mbahej n r5ajtje, &rdorej a&o trans&ortohej, i &asho%r5ar me dok5mente tatimore. 2. 1e krkes t tatim&ag5esit, masa e kon4iskimit zvendsohet me &agesn e menjhershme t nj gjobe, t barabart me vlern e treg5t &r t njjtin mall. N".1 122 K7.dr4a-t-"t ad*1.12trat14" . 0rd5r1*1. " 0a-12-"4" <123a,"/ 0r ,2!1*1. " 3705.a4" <123a, " t +1,"ta4" 1. Tatim&ag5esi, &erson j5ridik ose 4izik, tregtar, dnohet n rast se: a8 n5k instalon &ajisjen 4iskale & r regjistrimin e &agesave me &ara n dor: i8 hern e &ar t konstatimit t mosinstalimit t &ajisjes 4iskale, &r t 6iln sht &r6akt5ar nj a4at vendosjeje deri n 10 dit &5ne, me gjob n masn 100 000 7nj%ind mij8 lekC
*3
ii8 hern e dyt t konstatimit t mosinstalimit t &ajisjes 4iskale, &as mosres&ektimit t a4atit t &ar 10Bditor dhe k5r &r kt &ajisje sht &r6akt5ar nj a4at vendosjeje tjetr deri n 10 dit, &as vendosjes s gjobs s &ar, si&as nndarjes JiJ t shkronjs JaJ t ksaj &ike, me gjob n masn (00 000 7&es%ind mij8 lekC iii8 &as ksaj &eri5dhe, si&as nndarjes JiiJ t shkronjs JaJ t ksaj &ike, me &ez5llim t ve&rimtaris deri n * m5ajC iv8 n rastet e mosvendosjes s &ajisjes 4iskale, me mbyllje t &lot t ve&rimtarisC b8 n5k lshon k5&on tatimor &r %ark5llimin e realiz5ar t mallrave a&o t shrbimeve, &r @do rast: i8 &r hern e &ar, me gjob n masn 100 000 7nj%ind mij8 lekC ii8 &r hern e dyt, me gjob n masn (00 000 7&es%ind mij8 lekC iii8 &r hern e tret, me mbyllje t ve&rimtaris &r * m5ajC 68 lshon nj bilet, % n5k &rmban elementet e &r6akt5ara n kt ligj &r k5&onin tatimor, me gjob n masn 30 000 7tridhjet mij8 lekC @8 lshon k5&on tatimor, k5 ka shn5ar nj vler t ndryshme nga vlera e @mimit t a4ish5ar, me gjob n masn 30 000 7tridhjet mij8 lekC d8 n5k a4ishon n nj vend t d5kshm nj &oster, % tregon detyrimin e blersit t mallrave a&o t &r4it5esit t shrbimit, &r t krk5ar k5&on tatimor, me gjob n masn 20 000 7njzet mij8 lekC dh8 n5k mban kontrollin e gj5rms s k5&onit tatimor n mjedisin e o4rimit t mallrave a&o t shrbimeve, me gjob n masn 30 000 7tridhjet mij8 lekC e8 n5k bn 4at5r &r %ark5llimin e realiz5ar t mallrave a&o t shrbimeve t o4r5ara, me dnim, si&as &r6aktimeve t nenit 12) t ktij ligjiC 8 n5k mban libr llogarie &r %ark5llimin e kryer t mallrave, me dnim, si&as &r6aktimeve t nenit 11. t ktij ligjiC 48 n5k merr me %ira a&o n5k regjistron &ajisje 4iskale rezerv, n rastet k5r ky ligj e &arashikon si detyrim, me gjob n masn (0 000 7&esdhjet mij8 lekC g8 n5k mban dhe mirmban n k5shte &5ne &ajisjet 4iskale, me gjob n masn .0 000 7tetdhjet mij8 lek: gj8 n5k njo4ton menjher &r de4ektin e ndodh5r n &ajisjen 4iskale dhe n5k &lotson n rreg5ll librezn 4iskale t de4ekteve, me gjob n masn (0 000 7&esdhjet mij8 lek. 2. "onstatimi, sh%yrtimi dhe dnimi i shkeljeve t &arashik5ara n kt nen bhen nga organet tatimore t j5ridiksionit, k5 tatim&ag5esi 5shtron ve&rimtarin ose kryen shkeljet. 3. 1oslshimi i biletave t shrbimit me vler t &arashty&5r, t &rdor5ra n sektor t ndryshm, si trans&ort, t5rizm, art, k5lt5r etj., dnohet me gjob n masn 10 000 7dhjet mij8 lek &r @do bilet. N".1 123 D.1*"t 0r 2!58r1t " a7t5r1=7ara d!" t 0aa7t5r1=7ara 1. $ho%rit e a5toriz5ara, % tregtojn &ajisje 4iskale, dnohen me gjob (0 000B100 000 lek, nse: a8 n5k sig5rojn miratimin e !rejtoris s "alibrimit dhe >eshmatjes, &r&ara hedhjes n treg t nj ti&i t 6akt5ar t kasave regjistr5eseC b8 n5k sig5rojn mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale, k5r jan t a5toriz5ara &r nj shrbim t tillC 68 n5k i o4rojn tatim&ag5esit &ajisje 4iskale rezerv, n&rmjet s 6ils ai do t regjistroj -hiron, n rastet e ndr&rerjes s &rkohshme t &rdorimit t &ajisjes s tij 4iskaleC @8 n5k zvendsojn ti&in e ndal5ar t &ajisjes 4iskale me ti&in e &rshtatshm dhe t mirat5ar.
*)
2. $ho%rit e li6ens5ara t mirmbajtjes s &ajisjeve 4iskale dnohen me gjob me 30 000B*0 000 lek, nse : a8 n5k ha&in skedar dhe n5k mbajn librin e mirmbajtjesC b8 n5k shkr5ajn t dhnat e nevojshme n librin e mirmbajtjesC 68 n5k nnshkr5ajn nj &rotokoll &r marrjen &rsi&r t mirmbajtjes s &ajisjes 4iskaleC @8 n5k mirmbajn &ajisjen 4iskale dhe memorien 4iskale, brenda k5shteve t &r6akt5ara n li6en6C d8 n5k kryejn v5losje t re t &ajisjes 4iskale, n &rani t &r4a%s5esve t administrats tatimoreC dh8 n5k vn n dijeni administratn tatimore, n rastet k5r tatim&ag5esi ka ndrmarr ve&rime, &r ndryshimin e t dhnave t regjistrimit t -hirosC e8 n5k vn n dijeni tatim&ag5esin, me t 6ilin kan kontrat mirmbajtjeje rreth he%jes s li6en6sC 8 n5k marrin n dorzim t dhnat nga memoria 4iskale, n &rani t tatim&ag5esit dhe t &r4a%s5esve t administrats tatimoreC 48 n5k r5ajn memorien 4iskale n mnyrn e &arashik5ar nga dis&ozitat &rkatse. 3. $5bjektet tatim&ag5ese, t 6ilat tregtojn a&o mirmbajn &ajisje 4iskale te s5bjektet e tjera tatim&ag5ese, &a %en t li6en65ara nga 1inistri i ,inan6ave, dnohen me gjob n masn 1 000 000 7nj milion8 lek, ndrsa sho%rit % blejn dhe &rdorin &ajisje t tilla 4iskale dnohen me gjob n masn 100 000 7nj%ind mij8 lek dhe sek5estrim t &ajisjes 4iskale. N".1 12> K7.dr4a-t-"t . ,2!1*1. " <at7ra4" tat1*5r" 1oslshimi i 4at5rs tatimore a&o i 4at5rs tatimore me T0$: dnohet me gjob t barabart me 100 &r %ind t detyrimit tatimor, t &adeklar5ar ose t &a&ag5ar, si rez5ltat i moslshimit t 4at5rs, &rve@ detyrimeve tatimore dhe interesave, % llogariten dhe &ag5hen n &r&5thje me dis&ozitat e ktij ligji dhe t ligjeve s&e6i4ike tatimore. N".1 12# M52*arr-a " 3705.1t tat1*5r 1. Blersi ose &r4it5esi i shrbimit, i 6ili gjat kontrollit n distan6at e &arashik5ara n 5dhzimin e 1inistrit t ,inan6ave, nga vendi i shitjes a&o o4rimit t shrbimit, n5k ka k5&on tatimor, dnohet me gjob me 1 000 lek. 2. "onstatimi, sh%yrtimi dhe dnimi i shkeljes s &arashik5ar n kt nen bhen nga organet e administrats tatimore t j5ridiksionit, k5 kryhen shkeljet. N".1 126 M52d!.1a " 1.<5r*a615.1t ?e45zimi &r dhnien e in4orma6ionit t krk5ar nga administrata tatimore, n &r&5thje me dis&ozitat e ktij ligji, dnohet me gjob me 10 000B(0 000 lek &r @do shkelje. N".1 12? P".;1*1 1 35.tr5,,1t 52" 1 !"t1*1t tat1*5r 1. Tatim&ag5esi, i 6ili, n mnyr t drejt&rdrejt a&o t trthort, &engon 5shtrimin e t drejtave t administrats tatimore &r kontrollin a&o hetimin tatimor, dnohet me nj gjob nga 100 000 lek, &r biznesin e vogl dhe 1 000 000 lek &r bizneset e tjera.
*(
2. T drejtn &r miratimin e mass s gjobs, t &arashik5ar n &ikn 1 t ktij neni, e ka drejtori i drejtoris rajonale a&o tit5llari i njsis s ngjashme me t. >r tatim&ag5esit e klasi4ik5ar si biznes i vogl, kjo e drejt i takon tit5llarit t zyrs s tatimBtaksave t %everisjes vendore. 3. 2 rast se organet tatimore kan t dhna t bes5eshme se tatim&ag5esi 4sheh in4orma6ione &r gjendjen e tij ekonomikeB4inan6iare, organet tatimore kan t drejt tQia sek5estrojn dok5menta6ionin, &ajisjet kom&j5terike dhe 4iskale dhe mjete t tjera t mbajtjes s dok5menta6ionit t tatim&ag5esit n mjediset e 5shtrimit t ve&rimtaris s tij. N".1 12$ L2!1*1 1 <at7r2 2 0a2a3t 1. Tatim&ag5esi, % lshon 4at5r tatimore t &asakt e % rez5lton me 5lje t detyrimit a&o rritje t sh5ms &r tQ5 rimb5rs5ar, dnohet me gjob t barabart me (0 &r %ind t sh5ms s e4ektit n 5lje t detyrimit tatimor, &rve@ detyrimeve tatimore dhe interesave t llogarit5ra n &r&5thje me dis&ozitat e ktij ligji dhe t ligjeve s&e6i4ike tatimore. 2. Tatim&ag5esi, % lshon nj 4at5r tatimore me &asaktsi &or % &rovohet se n5k ka e4ekt n llogaritjen dhe &agimin e detyrimit tatimor, dnohet me gjob 10 000 lek. 3. Tatim&ag5esi, i 6ili n5k sht s5bjekt i detyrimit &r lshimin e 4at5rs me T0$: dhe lshon 4at5ra t tilla, dnohet me gjob t barabart me (0 &r %ind t T0$:Bs s dhn n 4at5rn tatimore t &aa5toriz5ar, si dhe me marrjen e 100 &r %ind t T0$:Bs s 4at5r5ar &adrejtsisht. N".1 129 D.1*"t 0r tat1*0a;7"21t/ 8 -a. + a.3a a05 1.2t1t7615." <1.a.61ar" 1. $hkeljet e m&oshtme, t kryera nga bankat dhe instit56ionet e tjera 4inan6iare, % kryejn o&era6ione bankare, k5r n5k &rbjn ve&r &enale, &rbjn k5ndrvajtje administrative dhe dnohen me gjob si m &osht: a8 (0 000 lek &r @do shkelje, &r ha&jen e llogarive, &r &agesa ose 4orma t tjera transaksionesh bankareG4inan6iare &r &ersonat 4izik dhe j5ridik, &a dok5mentin zyrtar, % kon4irmon n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esitC b8 )0 000 lek &r @do shkelje &r mosres&ektimin e a4atit t njo4timit t administrats tatimore &r ha&jen nga tatim&ag5esi t llogarive, t &agesave ose 4orma t tjera transaksionesh bankareG4inan6iareC 68 12( &r %ind t interesit ndrbankar t Banks s $h%i&ris, t llogarit5r &r @do dit, deri n trans4erimin e &agess n b5-het, &r mostrans4erimin e &agesave nga tatim&ag5esi n b5-het, brenda nj dite &5ne nga dorzimi i 5rdhrit t trans4erimit nga tatim&ag5esiC @8 k5r banka n5k mban sh5mn e krk5ar, ajo &ag5an gjob t barabart me 0,2 &r %ind n dit t detyrimit t &ambajt5r. N".1 130 M52a<12!1*1 1 L*1*"4" t 2!1t-"2 1osa4ishimi i @mimeve t shitjes s mallrave a&o shrbimeve dnohet me gjob me 3( 000 lek, &r tatim&ag5esit e klasi4ik5ar si biznes i vogl dhe *( 000 lek &r tatim&ag5esit e tjer. N".1 131 V"0rat 0".a,"
**
1. >ersoni, i 6ili, &r @do tatim t vendos5r nga nj ligj tatimor, kryen ndonjrn nga ve&rat % vijojn, dnohet n &r&5thje me "odin >enal k5r: a8 me dashje &r&i%et t kryej evazion tatimorC b8 me dashje n5k mbledh tatimin ose n5k e &ag5an at n b5-hetC 68 me dashje 4sheh ose shkatrron libra dhe regjistrime, dok5mente, deklarata a&o in4orma6ion tjetr t rndsishm &r detyrimin tatimorC @8 me dashje dorzon dok5mente, deklarata tatimore ose in4orma6ion t 4alsi4ik5arC d8 me dashje n5k i bindet nj krkese me shkrim &r tQ5 &ara%it5r n organet tatimoreC dh8 me dashje ndrhyn n vlersimin ose mbledhjen e tatimitC e8 kr6non ose kryen shkelje ndaj nj zyrtari tatimorC 8 n bashk&5nim me nj zyrtar tatimor, &ag5an ose &ranon rysh4eteC 48 i o4ron rysh4et nj zyrtari tatimorC g8 me dashje je& in4orma6ion tatimor n mnyr t &aa5toriz5ar me ligj ose rreg5llore. 2. Administrata tatimore bn kallzim &enal n &rok5rori &r @do shkelje t &arashik5ar n &ikn 1 t ktij neni. N".1 132 Nd-"3-a " d@<12!t 1. 0endosja e dnimit administrativ, si&as ktij ligji ose nj ligji tjetr tatimor, n5k e ndalon administratn tatimore &r t &ara%it5r kallzim &enal n &rok5rori, &r ve&ra &enale tatimore. 2. >r45ndimi i nj @shtjeje &enale k5ndr tatim&ag5esit n5k ndalon vendosjen, &r t njjtin tatim&ag5es, t nj dnimi administrativ, si&as ktij ligji ose nj ligji tjetr tatimor. KRE& IV DISPO:ITA TRAN:ITORE D(E T B&NDIT N".1 133 E<"3t1 . d"t@r1*"t tat1*5r" d!" 4,"r21*"t "3=12t7"2" 1e hyrjen n 45%i t ktij ligji, zbatohen dis&ozitat e &arashik5ara n kt ligj &r t gjitha &ro6ed5rat e mbet5ra &r mbledhjen e detyrimeve tatimore. N".1 13> K5*1215.1 1 A0",1*"4" Tat1*5r" 1. Brenda *0 ditve nga hyrja n 45%i e ktij ligji, &r45ndojn t gjitha 45nksionet e "omisionit t A&elimeve Tatimore. 2. 1( dit &as hyrjes n 45%i t ktij ligji, "omisioni i A&elimeve Tatimore n5k do t &ranoj m de&ozitimin &r sh%yrtim t krkesave t reja. 3. "omisioni i A&elimeve Tatimore sh%yrton t gjitha &raktikat e de&ozit5ara n sekretarin e komisionit, brenda a4atit t &arashik5ar n &ikn 1 t ktij neni. N".1 13# ND-"rr-a " a3t"4" ..,1;-5r" 1. 2garkohet "shilli i 1inistrave %, brenda * m5ajve nga hyrja n 45%i e ktij ligji, t n-jerr aktet nnligjore n zbatim t neneve 20 &ika 3, (2 &ika 2, (( &ika 2, (* &ika 2 dhe +1 &ika ( t ktij ligji.
*3
2. 2garkohet 1inistri i ,inan6ave %, brenda * m5ajve nga hyrja n 45%i e ktij ligji, t n-jerr aktet nnligjore n zbatim t neneve 10 &ika 1, 1* &ika (, 21 &ika 3, (0 &ikat 2 dhe ), (1 &ika 3, (2 &ika 1, (3 &ika 2, (( &ika 3, (* &ika 1, *) &ika ), 32 &ika 3, 3+ &ika 2 dhe .0 &ika * t ktij ligji. 3. 2garkohet !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve % t n-jerr aktet nnligjore n zbatim t nenit 2+ &ika 2 dhe t miratoj man5alet teknike, man5alin e vlersimit, t investigimit, t shrbimit t tatim&ag5esit dhe t masave shtrng5ese, si dhe man5ale t tjera. >. Aktet nnligjore dhe man5alet botohen edhe n b5letinin tatimor dhe jan detyr5ese &r administratn tatimore dhe tatim&ag5esit. #. B5letini tatimor sht &5blikimi zyrtar i !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve. N".1 136 S!<781=1*" 1. 1e hyrjen n 45%i t ktij ligji, ligji nr..(*0, dat 22.12.1+++ J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, t ndrysh5ar, sh45%izohet. 2. 1e hyrjen n 45%i t ktij ligji, ligji nr.33(., dat 12.10.1++3 J>r dok5mentimin dhe mbajtjen e llogarive &r tatimetJ, sh45%izohet. N".1 13? (@r-a . <781 "y ligj hyn n 45%i 1( dit &as botimit n ,letoren <yrtare. S!0a,,7r *" d"3r"t1. .r. #?>9/ dat 9.6.200$ t Pr"21d".t1t t R"07+,132 2 S!810r12/ 'a*1r T501
*.
VENDIM Nr.?$1/ dat 1>.11.200? PR KARAKTERISTIKAT TEKNIKE E B&NKSIONALE T PAJISJEVE BISKALE/ SISTEMIT T INTEGR&AR T KOMPJ&TERI:&AR PR TRANSBERIMET PERIODIKE/ A&TOMATIKE/ T DEKLARIMEVE BINAN%IARE/ SISTEMIT T KOM&NIKIMIT/ PR PRO%ED&RN E DOK&MENTA%IONIN PR MIRATIMIN E TCRE D(E PR KRITERET PR PAJISJEN/ ME A&TORI:IM/ T S(O)RIVE T A&TORI:&ARA PR OBRIMIN E PAJISJEVE BISKALE I azhurnuar me: $%& nr. 1476, dat 12.11.2008 $%& nr. 1286, dat 23.12.2009 $%& nr. 96, dat 17.02.2010 $%& nr. 722, dat 01.09.2010 2 mbshtetje t &iks 3 t nenit 102 t "5shtet5ts dhe t nenit 3 t ligjit nr..).(, dat 12.(.1+++ J"odi i >ro6ed5rave Administrative t ?e&5bliks s $h%i&risJ, me &ro&ozimin e 1inistrit t ,inan6ave, "shilli i 1inistrave VENDOSI9 I. !is&ozita t &rgjithshme 1. !etyrimi &r instalimin e &ajisjeve 4iskale Tatim&ag5esit, % kryejn %ark5llimin e mallrave dhe t shrbimeve, &r t 6ilat &agesat n5k kryhen n&rmjet banks, ose n sektort e ve@ant t &r6akt5ar n kt endim a&o n 5dhzimet e 1inistris s ,inan6ave, jan t detyr5ar t &rdorin &ajisje a&o sisteme 4iskale, &r regjistrimin e %ark5llimit, d5ke lsh5ar k5&onin tatimor. 2. >ajisja 4iskale dhe sistemi 4is6al 2.1 >ajisja 4iskale sht nj regjistr5es elektronik 4iskal ose nj &rinter 4iskal 7i 6ili sht analog i regjistr5esit elektronik 4iskal8 % &rdoren si &ajisje m vete a&o e &r4shir n &ikn e shitjes. >ajisja 4iskale &rbhet nga: a8 memorie o&erative ?A1C b8 memoria 4iskaleC 68 %ark5 i shirititm kontrollit elektronik 7H$:"E8C @8 &rogram i logjiks s &ajisjes 4iskale 7,irmSare8C d8 transmet5esi i t dhnave, &jes &rbrse ose e bashkngjit5rC dh8 &rint5esi i k5&onit. >ajisjet 4iskale bjn regjistrimin e t dhnave &r vlern e mallrave t shit5ra dhe t shrbimeve t kryera &r klientt, n shiritin e kontrollit elektronik dhe n memorien 4iskale, d5ke sig5r5ar n kt mnyr gjenerimin e ra&orteve t ve@antaC 2.2 $istemi 4iskal &r sektor t ve@ant ka krkesa t ve@anta, t 6ilat miratohen n &r&5thje me legjisla6ionin. 3. $istemi i integr5ar kom&j5terik n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve $istemi i integr5ar kom&j5terik n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve 7!>T8 &r trans4erimin &eriodik, a5tomatik, t deklarimeve 4inan6iare dhe &r&5nimin e mtejshm t
*+
ktyre t dhnave nga eks&ertt tatimor, sht nj sistem, % &rmbledh t gjitha trans4erimet &eriodike t ra&orteve tatimore ditore t &ajisjeve 4iskale. >. $istemi i kom5nikimit &r transmetimin e t dhnave $istemi i kom5nikimit ndrmjet tatim&ag5esit dhe !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, realizohet n&rmjet nj rrjeti t sig5rt transmetimi t dhnash t nnshkr5ara n mnyr elektronike. Tatim&ag5esit d5het t realizojn kalimin e ra&orteve tatimore t &ajisjes 4iskale n mnyr &eriodike n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve, n&rmjet sistemit t sig5rt t transmetimit t t dhnave K>?$. Transmetimi i t dhnave t -hiros n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve bhet &as mbylljes s ra&ortit tatimor ditor n mnyr a5tomatike. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve &rshtat in4rastr5kt5rn n baz t marrveshjes % bjn sho%rit e a5toriz5ara me o&eratorin e tele4onis 6el5lare &r sig5rimin e shrbimit si&as ksaj skeme. #. "arakteristikat e &ajisjes 4iskale >ajisja 4iskale, n&rmjet s 6ils memorizohet %ark5llimi i mallrave dhe shrbimeve, d5het t ket kto karakteristika: B >rogramin e logjiks 7,irmSare8, i 6ili sht i mbrojt5r nga ndryshimi dhe 4shirja, d5ke &rdor5r 45nksionet standarde &r regjistrimin e shi4rave t mallrave e shrbimeve, &rintimin, sh4a%jen n ekran dhe administrimin e t dhnave, t hyra n nj memorie 4iskale. B Ietrn shirit 7m &osht e re4er5ar si k5&on tatimor8 % gjenerohet nga &ajisja 4iskale, e 6ila d5het t ket t &rint5ar logon 4iskale, t &rbr &rej stems s ?e&5bliks s $h%i&ris, simboleve J?$:J 7?e&5blika e $h%i&risJ e J1,J 71inistria e ,inan6ave8 dhe n5mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskale, t 6ilat nnk5&tojn mbajtjen e regjistrimeve t -hiros, n&rmjet &ajisjes 4iskale t a5toriz5ar, si&as n5mrit t identi4ikimit n ?e&5blikn e $h%i&ris. B $ig5ron le-imin e -hiros s regjistr5ar, si&as dits, m5ajit dhe vitit. B $ig5ron le-imin e t dhnave t regjistr5ara n memorien 4iskale dhe H$:"E. B $ig5ron r5ajtjen e t dhnave t regjistr5ara n memorien 4iskale dhe regjistrimin e tyre n H$:"E. B $ig5ron regjistrimin e -hiros mbi nj k5&on tatimor, % i je&et klientit. B $ig5ron regjistrimin e vlers reale t mallrave dheGose shrbimeve, n&rmjet rr5mb5llakimit deri n dy shi4ra &as &resjes dhjetore. B $ig5ron k5shte &r kryerjen e &rovs, &r arsye t kontrollit t saktsis s &ajisjes dhe memories 4iskale, si dhe t 45nksionit n lidhje me t. B 15ndson ri4illimin e ve&rimeve, nga @ asti i ndr&rerjes, &as eliminimit t de4ekteve, me &rjashtim t rasteve k5r ka &robleme t &rishjes s memories 4iskale. B "a memorie o&era6ionale 7?A18, k5 je&en emrtimet e mallrave a&o shrbimeve % jan 45t5r, @mimi, mnyra e &agess, &ara%itja e hollsishme e shkallve tatimore, t shn5ar me shkronjat JAB=J, &r%indja e takss s zbat5ar si dhe m5ndsin &r &rintimin e a5tomatiz5ar t emrtimit t mallrave me @mimet dhe shkallt tatimore &rkatse, t 45t5ra m &ar n memorien o&era6ionaleC B $ig5ron mbylljen me nj &ik t d5kshme, me v5ln 4iskale, d5ke mos lej5ar ha&jen. B $ig5ron mbrojtje 4izike t in4orma6ionit t r5ajt5r n memorien 4iskale. B $ig5ron bllokimin e &ajisjes 4iskale, d5ke sh4a%5r mesazhin JKabimJ n %o4t se nj nga &jest e tij 45nksionale sht jasht &rdorimit, m5ngon a&o n5k &rmb5sh k5shtet &r krkesat, teknike dhe 45nksionale. B $ig5ron 45tjen e t dhnave n memorien 4iskale. T dhnat n5k m5nd t jen m t vjetra se data e regjistrimit t t dhnave &ara&rake n memorien 4iskale, ndrsa t dhnat m t reja n5k m5nd t jen m t vjetra se data &r t 6iln sht &rgatit5r ra&orti tatimor ditor.
30
B 2dalon 4shirjen e t dhnave t -hiros, &r t 6iln sht br e m5nd5r dalja e k5&onit tatimor. B 2dalon 45tjen e t dhnave t mtejshme, n %o4t se t dhnat e 45t5ra n5k jan regjistr5ar njkohsisht mbi shiritin e k5&onit tatimor dhe H$:"E. B 2dalon 4shirjen e t dhnave nga memoria o&erative 7?A18. ,shirja e t dhnave t memories o&erative lejohet vetm d5ke he%5r v5ln 4iskale nga teknik5 i a5toriz5ar si&as &ro6ed5rave t mirat5ara me 5dhzim nga 1inistri i ,inan6ave dhe vetm &asi t jet kryer ra&orti tatimor ditor. Ddo 4shirje e memories o&erative d5het t sho%rohet me regjistrimin e ve&rimit &rmes rritjes s n5mrit t ndrhyrjeve teknike, e 6ila do t &as%yrohet n ra&ortin tatimor ditor &asardhs. Teknik5 i a5toriz5ar rivendos v5ln 4iskale &as ndryshimeve t bra dhe regjistron n librin e mirmbajtjes &ro6ed5rn e kryer. B 2dalon ndryshimin e dats, ors s regjistrimit t -hiros dhe t t gjitha t dhnave t tjera, t regjistr5ara n memorien 4iskale. ,5nksioni i ndryshimit t ors reale lejohet vetm brenda k54irit t vetm 'G B nj or, &as kryerjes s ra&ortit tatimor ditor. B 2dalon 4shirjen e -hiros ditore, &r&ara kryerjes s ra&ortit tatimor ditor. B 2dalon &rintimin e k5&onit tatimor dhe t ra&orteve tatimore n regjimin e trajnimit. B 2dalon 4shirjen e n5mratorit, n5mrin e k5&onve tatimor, n5mrin e ndryshimeve t shkallve tatimore, n5mrin e 4shirjes s memories o&erative 7?A18, n5mrin e ndryshimeve t adress. B >r @do ri&rintim t k5&onit tatimor, ra&ortet n regjimin e le-imit t &rogramimit dhe ra&ortet e le-imit t H$:"EBs jan jotatimore. Ddo ra&ort n kto regjime d5het t ken t &rint5ar 4jalt J=2,A TATAT=1A?EJ. B>rditsimi i &rogramit logjik t &ajisjes 4iskale 7,irmSare8 bhet vetm &asi !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve t ket lej5ar n mnyr shkresore nj &ro6ed5r t till, si dhe d5ke he%5r v5ln 4iskale d5ke ha&5r &ajisjen 4iskale. "jo &ro6ed5r sho%rohet me regjistrimin e ve&rimit &rmes rritjes s n5mrit t ndrhyrjeve teknike, e 6ila do t &as%yrohet n ra&ortin tatimor ditor &asardhs. Teknik5 i a5toriz5ar rivendos v5ln 4iskale &as ndryshimeve t bra dhe regjistron n librin e mirmbajtjes &ro6ed5rn e kryer. B "a nj sensor, i 6ili a5tomatikisht ndalon regjistrimin e mtejshm t -hiros n m5nges t letrs s k5&onit tatimor. B 2dalon a5tomatikisht regjistrimin e mtejshm t -hiros n m5nges t letrs ose H$:"EB s. B 15nd tQi o4roj klientit t mallrave dhe shrbimeve monitorimin viz5al t t dhnave t regjistr5ara nga o&eratori. B $i o&sion shtes, m5nd t lidhet me nj &rogram a&likativ t instal5ar n nj kom&j5ter, i 6ili d5het tQi transmetoj t dhnat n &ajisjet 4iskale, n koh reale &r @do artik5ll. ?egjistrimi i artik5llit &asardhs, n &rogramin a&likativ t kom&j5terit, do t bhet &as kon4irmimit t marr nga &ajisja 4iskale &r regjistrimin e artik5llit &araardhs. $kema e lidhjes n kt rast do t miratohet nga komisioni i 6akt5ar &r veri4ikimin e &ajisjeve dhe sistemeve 4iskale i &arashik5ar n nenin 13.1 t kre5t = J!is&ozita t &rgjithshmeJ. B $ig5ron % &ajisja 4iskale ose transmet5esi i t dhnave 7modemi8 K>?$, i 6ili sht i identi4ik5eshm dhe 45nksional vetm &r at &ajisje 4iskale, sht i &ajis5r me nj mod5l elektronik kodi4ik5es 76ry&toB6hi&8 % gjeneron dhe mena-hon dy @elsa 71 &rivat dhe 1 &5blik8 ?$A asimetrik &r t nnshkr5ar n mnyr elektronike t dhnat e trans4er5ara n server. B ;sht e &ajis5r me nj dok5ment, % kt5 e m &osht do t re4erohet si &asa&orta teknike e &ajisjes, n t 6ilin jan t identi4ik5ar me n5mr serial 5nik t gjitha &jest &rbrse t &ajisjes 4iskale.
31
B ;sht e &ajis5r me nj dok5ment % lshohet nga nj laborator ndrkombtar i akredit5r 7i njoh5r nga sistemi yn i akreditimit8, i 6ili vrteton &as kryerjes s testit, t gjitha karakteristikat e &r6akt5ara m si&r dhe n &rgjithsi n kt vendim. #.1 1emoria 4iskale 1emoria 4iskale r5an in4orma6ionin edhe n m5nges t 45rnizimit me energji elektrike 7e ti&it nonvolatile8. =n4orma6ioni n5k m5nd t ndryshohet a&o t 4shihet, &or vetm t shkr5het dhe t le-ohet. 1emoria 4iskale d5het t mbyllet si nj mod5l, &jes &rbrse e shasis s &ajisjes 4iskale, d5ke e br &jes t &andashme t saj. 1emoria 4iskale d5het t memorizoj t dhnat e regjistr5ara &r nj &eri5dhe minimale kohore (Bvje@are. "a&a6iteti i memories 4iskale d5het t sig5roj minimalisht r5ajtjen e 1.00 ra&orteve ditore 4iskale. B 1emoria 4iskale d5het t sig5roj jo m sh5m se 20 ndryshime t shkallve tatimore, 20 ndryshime t adress dhe jo m sh5m se 200 ndrhyrje &r zhbllokime t &rogramit logjik 7,irmSare8. 1emoria 4iskale &aralajmron rreth n5mrit t ra&orteve 4iskale t mbet5ra 7jo m &ak se (08 dhe tregon n5mrin e m5ndshm t ktyre ra&orteve t mbet5ra &as @do ra&orti 4iskal t regjistr5ar. "5r memoria 4iskale sht e mb5sh5r 7&lot8, &ajisja 4iskale n5k d5het t lejoj regjistrimin e mtejshm t -hiros. <vendsimi i memories 4iskale do t bhet nga sho%ria e a5toriz5ar, vetm &as a5torizimit me shkrim t administrats tatimore dhe d5ke ndjek5r &ro6ed5rat e @regjistrimit dhe t regjistrimit t &ajisjeve dhe sistemeve 4iskale. #.2 Hark5 i shiritit t kontrollit elektronik 7H$:"E8 >ajisja 4iskale ka si %llim t regjistroj dhe t r5aj shitjet d5ke &rdor5r nj mekanizm &r regjistrimin e %ark5llimit i 6ili d5het t jet i mbrojt5r. T dhnat d5het t regjistrohen n mnyr t njkohshme n nj njsi memorieje si %ark5 i shiritit t kontrollit elektronik i 6ili vrtetson dhe n5k lejon ndryshimet e in4orma6ionit. #.2.1 H$:"EBja sht nj memorie e zvends5eshme e ti&it J,lashJ, e 6ila kontrollohet nga &rogrami logjik i &ajisjes 4iskale 7,irmSare8 dhe d5het t sig5roj nivele t mja4t5eshme t garan6is 4iskale. #.2.2 Hark5 i shiritit t kontrollit elektronik sht i realiz5ar si&as ktyre karakteristikave baz: a8 !5het t garantoj &a&rekshmrin dhe t mos t lejoj ndryshimin e in4orma6ionit t regjistr5arC b8 2 m5nges ose n rast de4ekti t H$:"EBs, &ajisja 4iskale d5het t bllokohetC 68 H$:"EBs d5het tQi kalohet nj in4orma6ion i nevojshm elektronik, i 6ili lejon t krijoj nj lidhje logjike midis t dhnave t memoriz5ara dhe memories 4iskale dhe t shrbej si nj mnyr veri4ikimi e ksaj memorieje 4iskale, k5 totalet e vlerave t regjistr5ara jan t njjta. #.2.3 H$:"EBja d5het t kontrollohet drejt&rdrejt nga &rogrami logjik 4iskal i &ajisjes 4iskale. #.2.> >rogrami logjik 4iskal i &ajisjes 4iskale 7,irmSare8 kontrollon H$:"EBn dhe d5het t realizoj kto 45nksione: a8 =ni6ializimin e H$:"EBs n mnyr % t garantoj lidhjen logjike t &rshkr5ar n &ikn #.2.2, &aragra4i J6JC b8 Ie-imin e H$:"EBs dhe &rintimin e &rmbajtjeve t &lota t tyre, t &aktn: &r dat, midis dy datave, &r n5mr k5&oni, midis dy k5&onve. 15ndsia e &rintimit d5het t jet e lej5ar edhe &r H$:"EBn e &rdor5r m &ar &r at &ajisje 4iskale. 68 >rintimi i &rmbajtjes s H$:"EBs d5het t kryhet si&as mnyrs s &rintimit t nj k5&oni administrimi jotatimor. @8 !5het t lajmroj k5r ha&sira e memories s H$:"EBs sht d5ke 5 mb5sh5r. d8 Bllokimin e 45nksionimit t &ajisjes 4iskale n rast t mb5shjes s H$:"EBs. 2 kt rast
32
d5het t jet i lej5eshm vetm nj ve&rim, kryerja e ra&ortit tatimor ditor n mnyr % t m5ndsohet zvendsimi dhe ini6ializimi i nj H$:"EBje t re. dh8 2 rast t sit5atave anormale, si m5ngesa e H$:"EBs, he%ja ose zvendsimi me nj H$:"E t nj &ajisjeje tjetr, ose k5r H$:"EBja sht e reG&a&rdor5r, a&o k5r t dhnat e regjistr5ara n5k &r&5then menjher, d5het t kryhet sinjalizimi i o&eratorit i sho%r5ar me bllokimin e 45nksionimit t &ajisjes 4iskale. e8 >rintimin e lists s H$:"EBs t ini6ializ5ara &r at &ajisje 4iskale. H$:"EBt e mb5sh5ra d5het t r5hen &r ( vjet. 8 >ara se t regjistrohet ra&orti tatimor ditor n memorien 4iskale, d5het t krahasoj totalin e regjistr5ar n memorien o&erative me sh5mn totale t regjistr5ar n H$:"E &r at &eri5dh. 2se totalet &r&5then, liron memorien o&erative dhe regjistron kto vlera n memorjen 4iskale ose bllokon &ajisjen 4iskale k5r kto totale n5k jan t barabarta. 2dalohet he%ja dhe zvendsimi i H$:"EBs me nj t re nese kjo e 45ndit sht e &amb5sh5r. Ddo H$:"E d5het t jet e &ajis5r me nj n5mr 5nik % &as%yrohet %artazi s bashk5 me k5&onin e &rint5ar nga regjistrimi themeltar, n &asa&ortn teknike t &ajisjes 4iskale dhe % e lidh me kt t 45ndit. #.3 1emoria o&erative 1emoria o&erative si&as &iks ( t &aragra4it 10 t ktij vendimi, o4ron t dhnat &r vlerat e mallrave t shit5ra dheGose t shrbimeve t &ag5ara, t klasi4ik5ara n ato, &r t 6ilat sht &ag5ar T0$:Bja &rkatse dhe n ato t &rjasht5ara &rej saj. #.> >rogrami logjik >rogrami logjik i &ajisjes 4iskale 7,irmSare8 sht i r5ajt5r n nj %ark elektronik 7E>?A18 dhe lejon ndrve&rimin me t gjitha &jest &rbrse t ktyre &ajisjeve. Ie-on dhe shkr5an n memorien 4iskale, %ark5n e shirit t kontrollit elektronik, &rdor 45nksionet standarde &r regjistrimin e shi4rave t mallrave dhe shrbimeve, &rintimin, sh4a%jen n ekran dhe administrimin e t dhnave t regjistr5ara n nj memorie 4iskale. 6. $istemi 4iskal &r tatim&ag5esit n sektor t ve@ant 6.1 $istemi 4iskal &r sho%rit e hidrokarb5reve me &aki6 $istemi 4iskal % do t &rdoret &r sho%rit e hidrokarb5reveGshitsve me &aki6 &r regjistrimin e %ark5llimit t shitjes, trans4erimit me &aki6 t derivateve t na4ts, d5ke regjistr5ar llojin, sasin dhe vlern, sht nj sistem 4izik 7:ardSare8, i &rbr nga dy elemente: 1. >ajisja 4iskale si&as &iks 2 t ktij vendimi 2. "ontroll5esi i dis&enserit elektronik 7"!E8 $istemi 4iskal % do t zbatohet sht dis&enserB"!EB&ajisje 4iskale. "!EBja sht &ajisja % kontrollon e komandon %ark5n elektronik t dis&enserit dhe &r&5non dhe trans4eron t dhnat e shitjes n &ajisjen 4iskale. T gjitha dis&enserat do t &5nojn vetm n regjimin a5tomatik. "onstr5kti i "!EBs sht i ndrt5ar si&as t njjtave standarde si &ajisja 4iskale, me nj &ik ha&jeje, n t 6iln do t vendoset v5la 4iskale, d5ke &r4shir edhe &ikat e lidhjes s "!EBs. "!EBja ka nj &rogram logjik 7,irmSare8 4iskal me kto karakteristika: a8 2 rast de4ekti t &ajisjes 4iskale a&o lidhjes me t, "!EBja d5het t memorizoj t dhnat e shitjes &r 32 or. b8 2 rast de4ekti t lidhjes me %ark5n elektronik t dis&anserit, "!EBja d5het t memorizoj t dhnat e shitjes &r gjith &eri5dhn % dis&anseri sht i shk&5t5r nga "!EBja. 68 2 rast de4ekti t "!EBs, sistemi 4iskal d5het t sig5roj mos45nksionimin e dis&enserit deri n @astin e rreg5llimit t ktij de4ekti. 25k lejohet &rdorimi i @4ardolloj &rogrami kom&j5terik n transmetimin e t dhnave nga dis&anseri n &ajisjen 4iskale. 2 &ortn e kom5nikimit t dis&enserit lidhet vetm "!EBja.
33
,5rnizimi me karb5rant kryhet vetm &as a5torizimit nga &ajisja 4iskale dhe "!EBja si&as &arimit J>a k5&on, sQka karb5rantJ. "!EBja lidhet n mnyr aktive vetm me &ajisjen 4iskale dhe bllokon dis&anserin n rast shk&5tjeje me &ajisjen. "!EBja m5nd t ket &orta lidhse &asive 7jokomand5ese8 &r kom&j5ter. T dhnat nga dis&anseri m5nd t kalojn n sistemin kom&j5terik t tatim&ag5esve vetm &asi t jen regjistr5ar n memorien 4iskale. $kema e lidhjes n kt rast do t miratohet nga komisioni i 6akt5ar &r veri4ikimin e sistemit 4iskal i &arashik5ar n nenin 13.1 t kre5t = J!is&ozita t &rgjithshmeJ. $istemi 4iskal d5het t administroj shitjet normale, shitjet me tollona, trans4erimet, testet &r kalibrimet e &istoletave. $istemi 4iskal i administron kto mnyra si&as &rod5ktit, sasis dhe vlerave. "to in4orma6ione do t &as%yrohen t ndara si&as ve&rimit n ra&ortin tatimor ditor dhe do t regjistrohen n memorien 4iskale dhe H$:"E. $a koh % garantohet sig5ria e lidhjes dhe kom5nikimit t in4orma6ionit nga dis&anseri n &ajisjen 4iskale &a ndrhyrjen e &rogrameve t tjera, komisioni i ngrit5r nga 1inistri i ,inan6ave, si&as &iks 13G1 t ktij vendimi, m5nd t a5torizoj &rdorimin e nj skeme tjetr lidhjeje nga ajo e &r6akt5ar m si&r. 6.2 $istemi 4iskal &r sho%rit e hidrokarb5reve me sh5mi6 $istemi 4iskal % do t &rdoret &r sho%rit e hidrokarb5reveGshitsve me sh5mi6 &r regjistrimin e %ark5llimit t shitjes me sh5mi6 t derivateve t na4ts, d5ke regjistr5ar llojin, sasin dhe vlern, sht nj sistem 4izik 7:ardSare8 i &rbr nga dy elemente: a8 >ajisja 4iskale si&as &iks 2 t ktij vendimiC b8 2jsia matse elektronike e litraveC 2jsia matse e litrave v5loset si&as t njjta k5shteve dhe standarde t &ajisjes 4iskale. >rogrami logjik 7,irmSare8 i &ajisjes 4iskale % lidhet me njsin matse t litrave elektronik &rgatitet si&as 5dhzimit t 1inistrit t ,inan6ave. ?. >ajisjet shtes ?.1 2j &ajisje 4iskale m5nd t ket &ajisje shtes, si: le-5es barkodBesh7skaner8, terminal &r &agesa me karta kreditiGdebiti, &eshore dhe t tjera % m5nd t &r6aktohen me 5dhzimet &rkatse. ?.2 >ajisja 4iskale me nj terminal t integr5ar &r &agesn me kart kreditiGdebiti d5het t jet n &r&5thje me standardet e krk5ara si&as 5dhzimeve &rkatse. $. >ro6ed5rat & &ajisjen 4iskale $.1 ?egjistrimi i t dhnave themeltare n memorien 4iskale $.1.1 >r&ara se t 4illoj hedhja e t dhnave t %ark5llimit, n&rmjet &ajisjes 4iskale n memorien 4iskale, &ara&rakisht ato d5het t regjistrohen nga sho%rit e a5toriz5ara. "jo &ro6ed5r kryhet me &ajisje t ha&5r dhe vetm n kt rast mod5li elektronik 6ry&toB6hi& krijon 2 @elsat ?$A asimetrik, @elsin &rivat e memorizon n 6hi&Bin e tij, me an t t 6ilit do t gjeneroj 4irmn elektronike n ra&ortet tatimore ditore dhe at &5blik me an t 6ilit serveri %endror do t dekri&toj in4orma6ionin &r t vrtets5ar 4irmn elektronike. "t @els dhe bashk me t dhnat % do t hidhen n kt &ro6ed5r, &ajisja 4iskale e drgon &rmes rrjetit t kom5nikimit K>?$ n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. T dhnat % do t regjistrohen dhe do t drgohen jan si m &osht vijon: a8 n5mri i identi4ikimit t tatim&ag5esitC b8 emri, adresa k5 sht instal5ar &ajisja 4iskaleC 68 n5mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale 7ky n5mr sht i &rbr nga dy shkronja &r identi4ikimin e sho%ris s a5toriz5ar, 2 shi4ra &r identi4ikimin e a5torizimit &r tQ5 hedh5r n treg t &ajisjes 4iskale dhe * n5mra t tjer8C @8 data, ora dhe min5ta e 4illimit t mbajtjes s regjistrimit t -hirosC d8 n5mri i identi4ikimit t transmet5esit t t dhnave 7=1E=8C
3)
dh8 n5mri i identi4ikimit t karts $=1 7=1$=8C e8 @elsi ?$A &5blikC 8 kodi i teknik5t t a5toriz5ar % &o kryen &ro6ed5rn e regjistrimit t &ajisjes 4iskale. >as drgimit t t dhnave, &ajisja 4iskale &rinton nj k5&on me t dhnat si m si&r. Teknik5 i a5toriz5ar &lotson librin e mirmbajtjes s &ajisjes 4iskale dhe bashkngjit k5&onin e &rint5ar n librin e mirmbajtjes. $.1.2 25k lejohet ndryshimi i t dhnave t &iks ..1.1. 2se memoria 4iskale &son de4ekt, &ajisja 4iskale d5het t regjistroj JKabimJ dhe t bllokohet. $.2 Trans4erimi i &ajisjes 4iskale brenda t njjtit s5bje6t Trans4erimi do t bhet &as miratimit me shkrim nga administrata tatimore dhe kjo &ro6ed5r kryhet nga teknik5 i a5toriz5ar. 2dryshimi i adress sht i m5nd5r t bhet vetm &asi t jet kryer ra&orti tatimor ditor me &ajisje 4iskale t ha&5ra. "to ndryshime do t &as%yrohen n rritjen e n5mrit t ndryshimeve t adress, si dhe n ra&ortin tatimor ditor &asardhs. T dhnat e ndrysh5ara % do t drgohen n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &rmes rrjetit t kom5nikimit K>?$ jan si m &osht vijon: a8 n5mri identi4ikimit t tatim&ag5esitC b8 emri dhe adresa e reC 68 n5mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC @8 n5mri i identi4ikimit t transmet5esit t t dhnave 7=1E=8C d8 n5mri i identi4ikimit t karts $=1 7=1$=8C dh8 kodi i teknik5t t a5toriz5ar % &o kryen &ro6ed5rnC e8 n5mratori i ndryshimit t adress. >as drgimit t ktyre t dhnave, &ajisja 4iskale &rinton nj k5&on me kto t dhna. Teknik5 i a5toriz5ar &lotson librin e mirmbajtjes s &ajisjes 4iskale dhe ia bashkngjit k5&onin e &rint5ar ktij libri. $.3 >r45ndimi i ve&rimtaris s biznesit dhe @regjistrimi i &ajisjes 4iskale $.3.1 2 rastin e &r45ndimit t ve&rimtaris s biznesit, tatim&ag5esi sht i detyr5ar t njo4toj administratn tatimore dhe shrbimin e mirmbajtjes s sho%ris s a5toriz5ar, brenda tri ditve nga dita e &r45ndimit t ksaj ve&rimtarie. Teknik5 i a5toriz5ar kryen &ro6ed5rn e @regjistrimit me &ajisje t ha&5r. T gjitha t dhnat e memories 4iskale % drgohen n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &rmes rrjetit K>?$ jan si m &osht vijon: a8 n5mri i identi4ikimit t tatim&ag5esitC b8 emri, adresa k5 sht instal5ar &ajisja 4iskaleC 68 n5mri i identi4ikimit t &ajisjesC @8 data, ora dhe min5ta e mbarimit t regjistrimit t -hirosC d8 n5mri i identi4ikimit t transmet5esit t t dhnave 7=1E=8C dh8 n5mri i identi4ikimit t karts $=1 7=1$=8C e8 totalet e memories 4iskaleC 8 totalet e shkallve tatimoreC 48 n5mratori i ra&orteve tatimore ditoreC g8 n5mratori i k5&onve tatimoreC gj8 n5mratori i ndrhyrjeve teknikeC h8 n5mratori i ndryshimeve t shkalls tatimoreC i8 n5mratori i ndryshimeve t adressC j8 kodi i teknik5t t a5toriz5ar % &o kryen &ro6ed5rn e @regjistrimit t &ajisjes 4iskaleC k8 4irma elektronike.
3(
>as drgimit t t dhnave, &ajisja 4iskale &rinton nj k5&on me kto dhna. Teknik5 i a5toriz5ar &lotson librin e mirmbajtjes s &ajisjes 4iskale dhe ia bashkngjit k5&onin e &rint5ar ktij libri. $.3.2 $ho%ria e a5toriz5ar &r shrbimin e mirmbajtjes, kryen &ro6ed5rn e @regjistrimit &asi administrata tatimore ta ket mirat5ar, dhe r5an memorien 4iskale, si&as &iks ..3.1 t ktij vendimi. $.3.3 $ho%ria e a5toriz5ar &r shrbimin e mirmbajtjes, r5an memorien 4iskale, si&as &ikave ..3.1 dhe ..3.2 t ktij vendimi, deri k5r dega e tatimeve miraton, me shkrim, shkatrrimin e saj, n &rani t nj komisioni t &rbr nga &5nonjsit e sho%ris s a5toriz5ar t mirmbajtjes dhe &5nonjsve t degs s tatimeve. !is&ozitat e &aragra4ve t ksaj &ike do t zbatohen edhe &r ndryshimin e memories 4iskale a&o t &ajisjes 4iskale n rast de4ekti. $.> "ontrolli &eriodi6 Tatim&ag5esit jan t detyr5ar t kryejn kontrollin teknik t &ajisjeve dhe sistemeve 4iskale n jo m &ak se @do * m5aj, n &rani t sta4it teknik t sho%rive t a5toriz5ara. $ho%rit e a5toriz5ara jan t detyr5ara t &lotsojn dok5menta6ionin teknik baz5ar n kontrollin teknik t kryer dhe ta dorzojn at n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. 9. >ro6ed5rat e ra&ortimit dhe t &rintimit +.1 ?a&ortimi &eriodik dhe a4ati >ajisja 4iskale drgon n mnyr a5tomatike &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve t dhnat 4iskale ditore mbas mbylljes s ra&ortit tatimor ditor. 2 rastet k5r transmetimi n5k realizohet, &ajisja 4iskale i ridrgon ra&ortet tatimore ditore t &atransmet5ara n mbylljen e ra&ortit tatimor ditor t ardhshm. >r transmetim t dhnash &as ktij a4ati a&likohen &enalitetet e &r6akt5ara n nenin 113 t ligjit nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ. 9.1.1 T dhnat e re4er5ara n ra&ortin e %ark5llimit t mallrave e shrbimeve r5hen n memorien 4iskale. ?a&orti &eriodik &rmban t dhnat e m&oshtme: a8 n5mrin e ra&orteveC b8 emrin dhe adresn e tatim&ag5esitC 68 n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esit 72=>TBi8C @8 n5mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC d8 logon 4iskaleC dh8 ditn, m5ajin, vitin, orn dhe min5tn e &rgatitjes s ra&ortitC e8 vlern e %ark5llimit total t mallrave dhe t shrbimeveC 8 vlern e %ark5llimit, si&as shkalls tatimore dheGose t &rjashtimeve tatimoreC 48 sh5mn e tatimeve si&as shkallve tatimoreC g8 n5mrin e k5&onve tatimor, t emet5ar t shiritit t &ajisjes 4iskaleC gj8 n5mrin e ra&ortit t &ar dhe t 45ndit n ditn e 6akt5ar. 2 rastet e sistemeve 4iskale si&as &iks 2.2, t dhnat e ra&ortit &eriodik &r6aktohen me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 9.2 T dhnat e k5&onit tatimor 9.2.1 "5&oni tatimor, % i je&et nj blersi a&o nj klienti, &rmban kto t dhna: a8 emrin, adresn e tatim&ag5esit dhe adresn e vendndodhjes s biznesitC b8 2=>TBinC 68 n5mrin e identi4ikimit t regjistr5esit elektronikC @8 logon 4iskaleC d8 n5mrin rendor t k5&onit, datn dhe kohnC dh8 emrin, sasin, @mimin dhe vlern e %ark5llimit t regjistr5ar t mallrave dheGose t shrbimeveC
3*
e8 sh5mn e T0$:Bs, si&as shkalls tatimoreC 8 vlern e mallrave a&o shrbimeve t shit5ra, t &rjasht5ara nga T0$:BjaC 48 mnyrn e &agess 76ash, @ek, kart krediti etj.8. 2 rastet e sistemeve 4iskale si&as &iks 2.2, t dhnat e k5&onit tatimor &r6aktohen me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 9.2.2 "5&oni tatimor m5nd t reklamoj edhe t dhna t tjera t 6ilat d5het t r5hen edhe n H$:"E. 9.2.3 >rjashtohen nga detyrimi i lshimit t k5&onit tatimor: a8 tatim&ag5esit, % &ag5ajn tatime mbi t ardh5rat nga kryerja e ve&rimtarive &r sh5ma t vogla t t ardh5rave neto, me &rjashtim t sho4erve t taksiveC b8 &ersonat, % n5k jan tregtar dhe e realizojn %ark5llimin e &rod5kteve b5j%sore dhe t &a&r&5n5ara mbi tezga, n tregjet e organiz5ara, si dhe jasht merkatoveC 68 individt, % lshojn me %ira mjedise biznesiC @8 ve&rimtarit, t 6ilat 5shtrohen n zona t larta malore, me &o&5llim m &ak se 300 individ dhe % jan t ndryshme nga vendet t5ristike. 9.3 T dhnat e &rint5ara 9.3.1 T dhnat e &rint5ara mbi k5&onin tatimor d5het t jen identike me t dhnat n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik 7H$:"E8. 9.3.2 >rintimi i t dhnave mbi k5&onin tatimor dhe shkrimi i tyre n shiritin e kontrollit elektronik d5het t jet n t njjtn koh. 9.3.3 Tregimi i t dhnave mbi shiritin e kontrollit elektronik dhe n memorien 4iskale n5k d5het t bhet n&rmjet &rdorimit t shk5rtimeve t kodi4ik5ara. 9.> >rintimi i t dhnave >rintimi i t dhnave d5het t kryhet n shiritin 7letrn8 e &ajisjes elektronike 4iskale e 6ila r5an t dhnat s &ak5 &r ( vjet dhe % ka karakteristikat e &r6akt5ara n 5dhzimet e 1inistrit e ,inan6ave. 10. Kabimet Kabimet 7error8 e ndodh5ra gjat mbajtjes s regjistrimeve t %ark5llimit 7gjat shty&jes, kmbimit t mallrave etj.8, m5nd t eliminohen &ara n-jerrjes s k5&onit tatimor. Eliminimi i de4ektit JKabimJ d5het t regjistrohet mbi k5&onin tatimor, n&rmjet an5limit t shn5ar me JBJ. 11. Iibri i ra&orteve dhe mirmbajtjes 11.1 Tatim&ag5esit mbajn dhe r5ajn librin e ra&orteve ditore, i 6ili kontrollohet nga administrata tatimore. ?a&ortet ditore 45ten n librin e ra&orteve ditore, i 6ili mbahet n ndrtesn, k5 sht edhe &ajisja 4iskale. 11.2 ,ormati dhe &rmbajtja e librit t ra&ortit ditor &r6aktohet me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 11.3 Ddo &ajisje 4iskale d5het t jet e &ajis5r nga sho%ria e a5toriz5ar me nj libr t &osa@m me n5mr 4a%esh t deklar5ar dhe t n5mr5ar n mnyr &rogresive, n t 6iln t &ara%itet in4orma6ionet si m &osht vijon: a8 Emri, adresa, 2=>TBi i sho%ris s a5toriz5arC b8 T dhnat e 6erti4ikimit dhe t a5torizimit &r shitje t modelit t &ajisjes 4iskaleC 68 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC @8 25mri i 4a%eve t librit. 2 libr do t regjistrohet data, ora dhe vendi i instalimit dhe 4iskalizimit t &ajisjes 4iskale, si dhe t regjistrohen t gjitha t dhnat e teknik5t t a5toriz5ar nga sho%ria e a5toriz5ar, &r4shir v5ln e identi4ikimit t tij. 2 libr do t shnohen t gjitha ndrhyrjet e mirmbajtjes teknike dhe t kontrollit teknik &eriodik. 12. 1os45nksionimi i &rkohshm i &ajisjes 4iskale
33
2 rastet e &arreg5llsive a&o t mirmbajtjes s &ajisjes 4iskale, mbajtja e regjistrimeve t %ark5llimit realizohet n mnyrn dhe 4ormn e &r6akt5ar me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave. 1os45nksionimi i &rkohshm i &ajisjes 4iskale d5het t &as%yrohet dhe t &rovohet n librin e mirmbajtjes, k5 teknik5 i sho%ris s a5toriz5ar regjistron kohn, k5r &ajisja sht ri&ar5ar. 13. Rerti4ikimi i &ajisjeve 4iskale 13.1 $ho%rit e a5toriz5ara &r 45rnizimin me &ajisje a&o sisteme 4iskale jan t detyr5ara t 6erti4ikojn llojet % do t hedhin n treg, n laborator ndrkombtarGsh%i&tar t 6erti4ik5ar, njoh5r nga sistemi akredit5es sh%i&tar. >ajisjet dhe sistemet 4iskale, &r4shir dhe skemn e lidhjes, &ara se t vihen n zbatim, miratohen nga komisioni i ngrit5r me 5rdhr t 1inistrit t ,inan6ave. "omisioni kryen veri4ikimin, kontrollin e dok5menta6ionit t 6erti4ikimit t tyre, t mnyrs s lidhjes dhe, n &rgjithsi, &r&5thshmrin e sistemit me krkesat e ktij vendimi. >as sh%yrtimit t dok5menta6ionit &rkats t &ara%it5r nga sho%rit, komisioni merr vendim &r a5torizimin ose jo t sho%rive &r tQi lej5ar &r tregtimin e ktyre &ajisjeve. "y komision &rbhet nga &r4a%s5es t 1inistris s ,inan6ave, !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, A"$:=, !rejtoris s >rgjithshme t 1etrologjis dhe, si&as rastit, nga &r4a%s5es t ministrive t linjs, a&o t instit56ioneve t tjera, &r t 6ilat gjykohet se kan lidhje me ve&rimtarin % do t kryhet. 13.2 $ho%rit e a5toriz5ara &r 45rnizimin dhe mirmbajtjen e sistemeve dhe &ajisjeve 4iskale d5het t sig5rojn sta4in teknik &r mirmbajtjen e tyre. Kjat mirmbajtjes, teknikt e sho%rive t a5toriz5ara mbajn &ro6esverbal, n dy ko&je, k5 &as%yrohen t dhnat rreth tatim&ag5esit, i 6ili ka &as5r ankesa &r &arreg5llsi t &ajisjeve 4iskale. >ro6esverbalet i bashkngjiten librit t mirmbajtjes. 1irmbajtja e &ajisjes 4iskale, &r4shir edhe mirmbajtjen e memories 4iskale, n5k d5het t zgjas m sh5m se dy dit nga data e &ara%itjes s ankess &r &arreg5llsi. 13.3 2se v5la e &ajisjes 4iskale d5het t hi%et gjat &ro6esit t mirmbajtjes, v5la e re &as mirmbajtjes vendoset n &ranin e &r4a%s5esve t degs s tatimeve. 1). 2drhyrjet e &aa5toriz5ara n &ajisjen 4iskale :e%ja e &aa5toriz5ar e v5lave dheGose ndrhyrja n @do lloj 4orme tjetr n nj a&o disa kom&onent t &ajisjes 4iskale dheGose t &jesve % jan &jes e lidhjes dhe 45nksionimit t sistemit 4iskal n &rgjithsi, konsiderohet si ndryshimi a&o ndrhyrje n a&aratet dhe arkat matse regjistr5ese e t lshimit t k5&onve, dhe &ersonat % kan br a&o lej5ar t bjn kto ndryshime, &rve@ &rgjegjsis &enale, detyrohen tQi sh&rblejn administrats tatimore dmin e shkakt5ar nga kto ndrhyrje. 2se sta4i teknik i sho%rive t a5toriz5ara &r 45rnizimin dhe mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale, gjat kontrollit teknik vren se tatim&ag5esi ka kryer ve&rime &r ndryshimin e t dhnave t %ark5llimit t regjistr5ar, sho%ria e a5toriz5ar sht e detyr5ar t in4ormoj menjher organin tatimor. 1#. >ro6ed5ra e instalimit t &ajisjes 4iskale 1#.1 Tatim&ag5esi a&likon &r &ajisje a&o sistem 4iskal &ran sho%rive t a5toriz5ara. $ho%rit e a5toriz5ara jan t detyr5ara t &ajisin tatim&ag5esin me sistem a&o &ajisje 4iskale brenda 1( ditve nga nnshkrimi i kontrats. $ho%rit e a5toriz5ara kryejn regjistrimin e t dhnave themeltare si&as &iks ..1.2 t ktij vendimi. 05losja e &ajisjes 4iskale bhet nga &r4a%s5esi i sho%ris s a5toriz5ar, n &rani t &r4a%s5esve t degs s tatimeve. 05la e &ajisjes 4iskale sht 5nike dhe shnohet me nj godits 7&5n6on8 % ka t sigl5ar shenjat e v5ls s identi4ikimit t teknik5t t a5toriz5ar.
3.
1#.2 !egt e tatimeve mbajn regjistrime rreth &ajisjes 4iskale, n&rmjet t 6ilave regjistrohet %ark5llimi i tatim&ag5esve. ,ormati, &rmbajtja dhe mnyra e mbajtjes s regjistrimeve, si&as &aragra4it t msi&rm, &r6aktohen n kt vendim. 1bajtja e regjistrimeve t -hiros, n&rmjet &ajisjes 4iskale, n5k d5het t kryhet &r&ara v5losjes s &ajisjes 4iskale. II. >ro6ed5ra e a&likimit dhe e a5torizimit t sho%rive t a5toriz5ara 1. Ddo &erson j5ridik a&o bashkim &ersonash j5ridik, vendas ose i h5aj, i organiz5ar si sho%ri aksionare, % krkon t &ajiset me a5torizimin J$ho%ri e a5toriz5arJ &r 45rnizimin dhe mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale, d5het t &ara%es &ran 1inistris s ,inan6ave dok5mentet e m&oshtme: a8 "rkesn me shkrim &r konk5rrim &r marrjen e a5torizimit si Jsho%ri e a5toriz5arJC b8 !eklaratn e &lotsimit t t gjitha krkesave ligjore t karakteristikave dhe 45nksionaliteteve &r &ajisjet t 6ilat do t tregtohen nga kjo sho%riC 68 Aktin e themelimit t sho%ris dhe stat5tin e sho%risC @8 0endimin &r regjistrimin si &erson j5ridikC d8 Ekstrat t regjistrit tregtar t lsh5ar nga Hendra "ombtare e ?egjistrimitC dh8 !ok5mentet &r ka&a6itetet organizative dhe administrative, si m &osht vijon: i8 !eklarat &r 45%in mesatare &5ntore dhe &r n5mrin e sta4it drejt5es deri n 3 7tri8 vitet e 45nditC ii8 !eklarat &r mjetet e &ajisjet teknike, % ka n dis&ozi6ion a&o % m5nd tQi vihen n dis&ozi6ion o&eratorit ekonomik. e8 Iistn e ve&rimtarive n baz t t 6ilave 5shtron ve&rimtarin. A&lik5esi ose, nse sht bashkim o&eratorsh, t &aktn antari kryes5es, d5het t ket &rvoj n 45shn e teknologjis, t &aktn n 3 7tri8 vitet e 45ndit t ve&rimtaris s tij, &r t 6iln &ara%et listn e si&r&rmend5r. 8 >as%yrat 4inan6iare t a5dit5ara, t 6erti4ik5ara nga eks&ert 78 kontabl, &r 3 7tri8 vitet e &lota 4inan6iare t 45ndit, aty k5 sht e m5nd5r, &r4shir bilan6et e konsolid5ara, &as%yrat e t ardh5rave, &as%yrat e %ark5llimit t &aras dhe shnimet sho%r5ese &r aksionart e tij ose nse a&lik5esi sht nj bashkim sho%rish, &r t gjith aksionart e antarve t tij. 48 Hark5llimin vjetor &r 3 7tri8 vitet e 45ndit n total i 6ili n5k d5het t jet m i vogl se 10 milion e5ro ose ek5ivalenteC g8 B5rimet e 4inan6imit t &rojektitC gj8 0etdeklarimin nga aksionart e tij dhe antart e organeve drejt5ese, % vrteton se n5k sht n ndjekje &enale, si dhe: nj dok5ment % vrteton se a&likanti n5k sht n &ro6es 4alimentimi, lsh5ar nga Hendra "ombtare e ?egjistrimit, jo m &ar se 3 7tre8 m5aj nga data e &ara%itjes s krkessC ii8 nj dok5ment % vrteton se a&likanti i ka &lots5ar detyrimet 4iskale, lsh5ar nga administrata tatimore, jo m &ar se 3 7tre8 m5aj nga data e &ara%itjes s krkessC iii8 nj dok5ment % vrteton se a&likanti i ka &ag5ar t gjitha detyrimet e sig5rimeve sho%rore, lsh5ar nga administrata tatimore, jo m &ar se 3 7tre8 m5aj nga data e &ara%itjes s krkess. >ersonat j5ridik t h5aj, % a&likojn &r t marr a5torizimin si J$ho%ri e a5toriz5arJ, d5het t &ara%esin dok5mentet ek5ivalente me ato t &r6akt5ara n &ikn 1 t ktij vendimi, n varsi t legjisla6ionit t vendit k5 &ersoni i h5aj sht regjistr5ar. A&likanti d5het tQi bashklidh dosjes s a&likimit mandatarktimin e &agess s tari4s s shrbimit, n sh5mn 200 000 7dy%ind mij8 lek, n llogarin e 1inistris s ,inan6ave. !ok5mentet dorzohen n &rotokollin e 1inistris s ,inan6ave. A&likantit i kthehen ato &r &lotsim, n %o4t se m5ngon %o4t edhe nj nga dok5mentet e si&r&rmend5ra. T gjitha dok5mentet d5het t jen n gj5hn sh%i&e, n origjinal ose t njehs5ara me origjinalin.
3+
2.a8 1inistria e ,inan6ave bn sh&alljen e konk5rrimit &r &ajisjen me a5torizimin J$ho%ri e a5toriz5arJ &r 45rnizimin dhe mirmbajtjen e sistemeve dhe &ajisjeve 4iskale. $h&allja bhet n 2 gazetat vendase, me tirazh m t madh, dhe n nj gazet ndrkombtare. A&likanti i nnshtrohet &ro6ed5rs s m&oshtme t konk5rrimit, si&as a4ateve kohore t &r6akt5ara nga 1inistria e ,inan6ave. "riteret &r &rzgjedhjen e a&likantve &r J$ho%ri t a5toriz5arJ &r6aktohen me 5rdhr t 1inistrit t ,inan6ave. b8 >ran 1inistris s ,inan6ave ngrihet "omisioni i >rhershm i $h%yrtimit t A&likimeve &r $ho%ri t A5toriz5ar. "omisioni miratohet nga 1inistri i ,inan6ave dhe &rbhet nga & r4a%s5es t 1inistris s ,inan6ave, !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, Agjen6is "ombtare t $ho%ris s =n4orma6ionit 7A"$:=8, !rejtoris s >rgjithshme t 1etrologjis, dhe si&as rastit, nga &r4a%s5es t ministris s linjs a&o t instit56ioneve t tjera, t 6ilt gjykohen se kan lidhje me ve&rimtarin % do t kryhet nga sho%ria. >r @do dosje t trajt5ar, antart e komisionit sh&rblehen me sh5mn 10 000 7dhjet mij8 lek. A&likantit i kthehen dok5mentet &r &lotsin, n %o4t se m5ngon %o4t edhe nj nga dok5mentet e &r6akt5ara n &ikn 2 t ktij vendimi. A&likanti, brenda 3 7shtat8 ditve, d5het t &ara%es n &rotokollin e 1inistris s ,inan6ave dok5mentet &lots5ese. 2se dok5mentet e krk5ara jan t &lota dhe n 4ormn e &arashik5ar nga ky vendim, "omisioni vendos &ranimin e a&likimit dhe brenda nj &eri5dhe kohore 3 7shtat8Bditore kryen sh%yrtimin e dosjes. >as sh%yrtimit t dosjes s a&likantit, "omisioni 6akton datn e demonstrimit t &ajisjeve 4iskale dhe njo4ton tre dit &ara a&likantinGt. "omisioni vlerson @do dosje dhe demonstrimin e a&likantitGve, n &r&5thje me kriteret e vlersimit, &eshn relative, % i je&et @do kriteri t &arashik5ar n 5rdhrin e 1inistrit t ,inan6ave dhe &rzgjedh e sh&all 4it5esinGt. "omisioni i &ro&ozon 1inistrit t ,inan6ave dhnien e a5torizimit si J$ho%ri e a5toriz5arJ a&likantitGve 4it5es. 3. ,orma dhe &rmbajtja e a5torizimit t sho%ris s a5toriz5ar miratohen nga 1inistri i ,inan6ave. 2 a5torizim &r6aktohen: a8 n5mri i regjistrimitC b8 emri i sho%risC 68 zonat detyr5ese me t drejtn e 5shtrimit t ve&rimtaris n t gjith territorin e ?e&5bliks s $h%i&risC @8 ve&rimtarit kryesore % do t zhvillohen nga sho%ria e a5toriz5arC d8 data e lshimitC dh8 kohzgjatja e a5torizimit &r nj &eri5dh 3Bvje@are, me t drejt rinovimi &r nj &eri5dh &esvje@are. A5torizimi nnshkr5het nga 1inistri i ,inan6ave dhe sho%rohet me kontratn e lidh5r ndrmjet 1inistris s ,inan6ave dhe sho%ris s a5toriz5ar, k5 s&e6i4ikohen t drejtat dhe detyrimet % do t ken &alt res&ektive. A5torizimi hartohet n 3 7tri8 ko&je dhe regjistrohet n regjistrin e a5torizimeve % mbahet n 1inistrin e ,inan6ave. $ho%rit e a5toriz5ara &r 45rnizimin dhe mirmbajtjen e sistemeve dhe &ajisjeve 4iskale d5het t &lotsojn t &aktn kto k5shte: i8 t de&ozitojn nj garan6i bankare, n vlern &rej (00 000 7&es%ind mij8U, n llogari t 1inistris s ,inan6aveC ii8 t sig5rojn &jes kmbimi, shrbim dhe asisten6 teknikeC iii8 t ken t &aktn 3 7tri8 %endra shrbimi n ?e&5blikn e $h%i&risC iv8 T sig5rojn t &aktn nj shrbim mirmbajtjeje gjat vitit t &ar &r &ajisje t shit5ra &a kosto ekstra. v8 T sig5rojn ri&arim a&o zvendsim t &ajisjeve 4iskale brenda 3* 7tridhjet e gjasht8 orve nga @asti k5r &rdor5esi i &ajisjes ka krk5ar ndrhyrjenC
.0
vi8 T ken t &5ns5ar, t &aktn, nj teknik &r jo m sh5m se 1000 7nj mij8 &ajisje 4iskale. 2 rast se J$ho%ria e a5toriz5arJ n5k &lotson njrn nga kto k5shte, i &ez5llohet a5torizimi &r nj &eri5dh &es m5jore. 1onitorimi i zbatimit t k5shteve t kontrats s lidh5r ndrmjet 1inistris s ,inan6ave dhe sho%rive t a5toriz5ara kryhet nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve. >. ,orma dhe &rmbajtja e a5torizimit t sho%ris s a5toriz5ar miratohet nga 1inistri i ,inan6ave. >.1 A5torizimi &rmban: a8 n5mrin e regjistrimitC b8 emrin e sho%risC 68 k54ijt e zonsC @8 ve&rimtarit kryesore, % do t zhvillohen nga sho%ria e a5toriz5ar, si im&orti i &ajisjeve 4iskale, o4rimi i shrbimit t mirmbajtjes s &ajisjeve 4iskale a&o t dy ve&rimtarit. d8 datn e lshimitC dh8 kohzgjatjen e a5torizimit. >.2 $ho%rit e a5toriz5ara &r shitjen a&o dhnien me %ira t &ajisjeve 4iskale d5het t &lotsojn t &aktn, kto k5shte: a8 t de&ozitojn nj garan6i bankare, n nj vler &rej (00 000 UC b8 t sig5rojn &jes kmbimi, shrbimi dhe asisten6 teknikeC 68 t ken t &aktn tri %endra shrbimi n ?e&5blikn e $h%i&risC @8 t sig5rojn t &aktn nj shrbim mirmbajtjeje gjat vitit si mirmbajtje &arandal5eseC d8 t sig5rojn ri&arim a&o zvendsim t &ajisjeve 4iskale, brenda 3* orve, nga @asti k5r &rdor5esi i &ajisjes ka krk5ar ndrhyrjenC dh8 t ken t &5ns5ar, t &aktn, nj teknik mbi jo m sh5m se 1000 &ajisje 4iskale, n zonn e shrbimit. 2 rast t mosres&ektimit t t &aktn njrs &rej ktyre k5shteve a5torizimi &ez5llohet &r nj &eri5dh &es m5jore. >.3 A5torizimi nnshkr5het nga 1inistri i ,inan6ave dhe sho%rohet me kontratn e lidh5r ndrmjet 1inistris s ,inan6ave dhe sho%ris s a5toriz5ar, k5 &r6aktohen k5shtet, % do t ken &alt res&ektive. A5torizimi hartohet n tri ko&je dhe regjistrohet n regjistrin e a5torizimeve, % mbahet n 1inistrin e ,inan6ave. #. "ontrata lidhet ndrmjet 1inistris s ,inan6ave dhe sho%ris s a5toriz5ar. 2 kontrat d5het t &r6aktohen: a8 natyra dhe objektet e ve&rimtaris, % do t kryhen nga sho%ria e a5toriz5arC b8 kohzgjatja e kontratsC 68 t drejtat dhe detyrimet e &alveC @8 detyrimet e sho%ris s a5toriz5ar &r zbatimin e &lanit t biznesitC d8 e drejta e 1inistris s ,inan6ave dhe e instit56ioneve n varsi t saj, &r monitorimin e res&ektimit t k5shteve t &arashik5ara n kt vendimC dh8 k54izimi &r trans4erimin e kontrats nj s5bjekti tjetrC e8 &rgjegjsit e &alve n rast t shkeljes s kontratsC 8 &ro6ed5rat n rast se lind nevoja &r ndryshime n kontratC 48 &ro6ed5rat &r zgjidhjen e mosmarrveshjeve, % m5nd t lindin ndrmjet &alveC g8 t drejtat dhe detyrimet e &alve &r in4orma6ion kon4iden6ialC gj8 zgjidhja e kontrats &ara a4atit, n rast se sho%ria e a5toriz5ar n5k sht n gjendje t &rmb5sh detyrimet, n rastin e shkeljeve serioze a&o n raste t tjera, % &engojn a&o n5k bjn t m5nd5r vazhdimin e kontrats me sho%rin, si dhe me &l%imin e dyanshm. 6. 1inistri i ,inan6ave, me krkes t sho%ris, ndryshon k5shtet e a5torizimit, si dhe k5shtet % ai i gjykon t nevojshme, k5r kto n5k bien ndesh me kriteret e konk5rrimit &r marrjen e ktij a5torizimi.
.1
?. $ho%ria e a5toriz5ar ka t gjitha t drejtat e &arashik5ara n ligj dhe n aktet e tjera nnligjore, % rrjedhin &rej tij. T drejtat dhe detyrimet e tij ndaj &rdor5esve n5k jan objekt i ktij vendimi. $. >rve@ detyrimeve t &arashik5ara n ligj, detyrimeve t &r6akt5ara n a5torizimin e dhn, si dhe n kontrat, sho%ria e a5toriz5ar d5het t &lotsoj edhe detyrimet e m&oshtme: $.1 !etyrimet e sho%ris s a5toriz5ar, % 45rnizon &ajisje 4iskale: a8 t sig5roj miratimin e !rejtoris s "alibrimit dhe >eshmatjes, &r&ara hedhjes n treg t nj ti&i t 6akt5ar t &ajisjes 4iskaleC b8 t sig5roj mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale, k5r jan t a5toriz5ara &r nj shrbim t tillC 68 t &ajis tatim&ag5esin me &ajisjen 4iskale, n&rmjet s 6ils ai do t regjistroj %ark5llimin, n rastet e ndalimit 7ndr&rerje8 t &rkohshm t &rdorimit t &ajisjes 4iskale, &r arsye de4ekti. @8 t ndryshoj llojin 7ti&in8 e ndal5ar t &ajisjes 4iskale me llojin 7ti&in8 e &rshtatshm dhe t mirat5ar. $.2 !etyrimet e sho%ris s a5toriz5ar t mirmbajtjes s &ajisjeve 4iskale: a8 t ha& skedarin dhe t emetoj librin e mirmbajtjesC b8 t shkr5aj t dhnat e nevojshme n librin e mirmbajtjesC 68 t nnshkr5aj nj &rotokoll &r marrjen &rsi&r t mirmbajtjes s &ajisjes 4iskaleC @8 t mirmbaj &ajisjet 4iskale dhe memorien 4iskale, brenda k5shteve t &r6akt5araC d8 t kryej nj v5losje t re t &ajisjes 4iskale n &rani t &r4a%s5esve t degs s tatimeveC dh8 t in4ormoj degn e tatimeve, n rastet k5r tatim&ag5esi ka ndrmarr ve&rime &r ndryshimin e t dhnave t regjistrimit t %ark5llimitC e8 t in4ormoj tatim&ag5esin, me t 6ilin ka kontrat mirmbajtjeje rreth trhe%jes s a5torizimitC 8 t marr n dorzim t dhnat nga memoria 4iskale n &rani t tatim&ag5esit dhe &r4a%s5esve t degs s tatimeveC 48 t r5aj memorien 4iskale n mnyrn e d5h5r. $.3 !etyrimet e sho%ris s a5toriz5ar n marrdhniet me organet shtetrore: a8 $ho%ria e a5toriz5ar ka t gjitha detyrimet, % rrjedhin nga ligji &r &ro6ed5rat tatimore. Ajo d5het t lejoj a5toritetet e 1inistris s ,inan6ave t kryejn kontrollet e nevojshme, d5het t jet e gatshme t &ara%es, sa her % krkohen nga a5toritetet, t gjitha dok5mentet % ajo dis&onon dhe t ja& ndihmn e nevojshme &r ekzaminimin, 4izik dhe dok5mentor, t &ajisjeve 4iskale, n &ronsi t tatim&ag5esit. b8 $ho%ria e a5toriz5ar d5het tQi ja& &r4a%s5esit t 1inistris s ,inan6ave t dhnat dhe dok5menta6ionin e nevojshm &r ve&rimtarin, % kryhet &r &ajisjet 4iskale, t krk5ar nga kjo ministri. 9. "ontrolli i &5ns i sho%rive t a5toriz5ara t mirmbajtjes, si dhe kontrolli i k5shteve, teknike dhe 45nksionale, t &ajisjeve 4iskale, &r t 6ilin m &ar sht dhn a5torizimi, m5nd t &rmirsohet n baz t krkesave shtes t administrats tatimore, ose t &rdor5esve t &ajisjeve 4iskale. "y kontroll drejtohet nga 1inistria e ,inan6ave, e 6ila krijon nj gr5& &5ne, t &rbr nga &r4a%s5es t ksaj ministrie, 1inistris s Ekonomis, Tregtis dhe Energjetiks, administrats tatimore dhe !rejtoris s >rgjithshme t 1jeteve 1atse dhe "alibrimit. "ontrolli i &ajisjes 4iskale kryhet &a &rish5r v5ln e &ajisjes 4iskale. 10. 2se n kontrollin shtes sht &r6akt5ar se nj ti& i 6akt5ar i &ajisjes 4iskale n5k &lotson 45nksionin e krk5ar dhe karakteristikat teknike, 1inistria e ,inan6ave ndalon &rdorimin e ktij ti&i t &ajisjes 4iskale dhe n nj vendim t dyt dhe 5rdhron sho%rin e a5toriz5ar, &r t elimin5ar &arreg5llsit, brenda nj a4ati 3Bm5jor, n t k5ndrt 1inistria e ,inan6ave ndalon &rgjithmon &rdorimin e ktij ti&i, t &ajisjes 4iskale.
.2
2 rastin e &aragra4it t &ar t ksaj &ike, sho%ria e a5toriz5ar sht e detyr5ar t &ajis tatim&ag5esin me &ajisje 4iskale, n&rmjet s 6ils do t regjistrohet %ark5llimi. 2 rastin k5r n5k mnjanohen &arreg5llsit e vrejt5ra brenda a4atit t 6akt5ar, sho%ria e a5toriz5ar detyrohet ta ndryshoj kt ti& t &ajisjes 4iskale, brenda tre m5ajve. 11. 2se konkl5dohet se shrbimi i mirmbajtjes i o4r5ar nga sho%ria e a5toriz5ar, n5k 45nksionon n &r&5thje me krkesat e ktij vendimi, 1inistria e ,inan6ave he% a5torizimin &r mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale. Administrata tatimore, 45rniz5esit e a5toriz5ar t &ajisjeve 4iskale dhe sho%ria e a5toriz5ar &r mirmbajtje, njo4tohen &r he%jen e a5torizimit. Tatim&ag5esi, i 6ili ka kontrat mirmbajtjeje t &ajisjes 4iskale me nj sho%ri t a5toriz5ar &r mirmbajtje, t 6ils i sht he%5r a5torizimi, sht i detyr5ar t lidh kontrat me &ersona t tjer, t a5toriz5ar &r mirmbajtje. 12. 1inistria e ,inan6ave ka detyr t kontrolloj dhe t mbik%yr, n mnyr t vazhd5eshme, 45nksionimin e &ajisjeve 4iskale. !etyrat e &r4a%s5esit t 1inistris jan, si m &osht vijon: a8 t mbik%yr dhe t kontrolloj ve&rimtarin e sho%rive t a5toriz5ara, n &r&5thje me k5shtet e &r6akt5ara n li6en6 dhe n kontratn, % lidhet ndrmjet 1inistris s ,inan6ave dhe sho%ris s a5toriz5arC b8 &r @do shkelje t vn re t &ro6edoj &r vendosjen e gjobave deri n &ro&ozimin &r he%jen e a5torizimit. 1asat administrative &r6aktohen n kontratn e lidh5r ndrmjet 1inistris s ,inan6ave dhe sho%ris s a5toriz5ar. 13. $ho%rit e a5toriz5ara, t 6ilat 5shtrojn ve&rimtari n 45shn e regjistr5esve 4iskal, n baz t a5torizimit % kan marr nga 1inistri i ,inan6ave, do t mbajn t tilla a5torizime deri n &r45ndimin e a4atit t vle4shmris s tyre. III. !is&ozita transitore dhe t 45ndit 1. ?egjistrimet elektronike n&rmjet &ajisjeve 4iskale ekzist5ese m5nd t vazhdojn t &rdoren &r regjistrimin e %ark5llimit, vetm me k5shtin % karakteristikat e tyre teknike dhe 45nksionale, t jen n &r&5thje t &lot me krkesat e ktij vendimi. "to &ajisje d5het t krijojn nj &ro6ed5r ini6ializimi &ajisje 4iskaleBmod emB$=1 dhe in4orma6ioni % do t drgohet do t jet i njjt me at t &r6akt5ar n &ikn ..1.1 t ktij vendimi me &rjashtim t @elsit asimetrik &5blik. "to &ajisje m5nd t krijojn 4irmn elektronike &rmes nj @elsi simetrik &rivat % &ajisja 4iskale e krijon n 4azn e ini6ializimit &ajisje 4iskaleBmodemB$=1. "y @els transmetohet bashk me in4orma6ionin si&as &iks ..1.1 n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &rmes rrjetit t kom5nikimit K>?$. Algoritmi % do t &rdoret &r kt %llim do tQ5 kom5nikohet sho%rive nga !rejtoria e >rgjithshme t Tatimeve. >rdor5esit e &ajisjeve 4iskale ekzist5ese d5het t sig5rojn kontrat shrbimi mirmbajtjeje me nj sho%ri t a5toriz5ar nga 1inistria e ,inan6ave. >ajisjet dhe sistemet 4iskale, &r4shir dhe skemn e lidhjes &ara se t vihen n zbatim miratohen nga komisioni i ngrit5r me 5rdhr t 1inistrit t ,inan6ave.J 68 2 &ikn 2 , &aragra4i &as shkronjs J@J ri4orm5lohet si m &osht vijon: J 25k jan t detyr5ar t &rdorin &ajisje 4iskale, si&as krkesave t ktij vendimi, amb5lantt dhe shrbimi i trans&ortit, t &r6akt5ar n shtoj6n nr.( t ligjit nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ. 2. >ersonat, j5ridik dhe 4izik, % do t mbajn t dhnat e -hiros, n&rmjet &ajisjes 4iskale, jan t detyr5ar t mbajn regjistrimet, n &r&5thje me krkesat e ktij vendimi, si&as kalendarit t m&oshtm: a8 Brenda &eri5dhs nntor 200. B maj 200+, &ersonat e regjistr5ar &r T0$:Bn dhe tatimin mbi 4itimin, t 6ilt administrohen nga drejtoria rajonale tatimore e tatim&ag5esve t mdhenj dhe drejtoria rajonale e Tirans.
.3
b8 Brenda &eri5dhs janarBdhjetor 200+, &ersonat e regjistr5ar &r T0$:Bn dhe tatim&ag5es t tatimit mbi 4itimin, t 6ilt administrohen nga drejtorit e tjera rajonale tatimore. 68 Brenda &eri5dhs %ershor 2010, &ersonat e regjistr5ar n biznesin e vogl, t 6ilt 5shtrojn ve&rimtari n bashkit e Tirans, !5rrsit, 0lors, Kjirokastrs, ,ierit, I5shnjs, Beratit, $arands, "or@s, >ograde6it, Elbasanit, $hkodrs e Iezhs. >o brenda ktij a4ati jan t detyr5ar t mbajn regjistrime, n&rmjet &ajisjes 4iskale, edhe tatim&ag5esit e biznesit t vogl n kom5nat $hngjin, Kolem, ?ashb5ll, Arik5m, :imar dhe "samil. @8 Brenda &eri5dhs dhjetor 2010, t gjith tatim&ag5esit e tjer, t biznesit t vogl. 25k jan t detyr5ar t &rdorin &ajisje 4iskale, si&as krkesave t ktij vendimi, &ro4esionet e lira, amb5lantt dhe shrbimi i trans&ortit, t &r6akt5ara n aneksin nr.( t ligjit nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ. d8 menjher &as hyrjes n 45%i t ktij vendimi, tatim&ag5esit me T0$: dhe % jan s5bjekt i biznesit t vogl. ?reg5llat dhe &ro6ed5rat e instalimit dhe t &rdorimit t &ajisjeve 4iskale jan njlloj t zbat5eshme si &r tatim&ag5esit e regjistr5ar &r T0$:Bn dhe tatimin mbi 4itimin, asht5 edhe &r tatim&ag5esit e biznesit t vogl. 3. Brenda nj &eri5dhe kohore 1Bm5jore sho%rit e a5toriz5ara jan t detyr5ara t veri4ikojn &ro6esin e 6erti4ikimit t &ajisjeve, t sistemeve 4iskale dhe t mnyrs s lidhjes t zbat5ara t 6ilat n5k jan t &ajis5ra me a5torizimin e lsh5ar nga komisioni i krij5ar nga 1inistri i ,inan6ave si&as &iks 13G1 t ktij vendimi. >. 2 rastet k5r &ajisjet, sistemet 4iskale dhe lidhjet &rkatse n5k &rmb5shin krkesat e sh&reh5ra n&rmjet ktij vendimi t "shillit t 1inistrave, "omisioni 6akton nj a4at kohor &rej ) m5ajsh brenda t 6ilit sho%rit e a5toriz5ara d5het bjn zvendsimin e &ajisjeve 4iskale, sistemeve 4iskale a&o lidhjeve &rkatse, me sh&enzimet e tyre. 2 rast se ato re45zojn % me sh&enzimet e tyre t zvendsojn brenda a4atit t &r6akt5ar m si&r, &ajisjet 4iskale % n5k i &lotsojn karakteristikat e ktij vendimi, &r4shi dhe skemn e lidhjes, 1inistria e ,inan6ave rimb5rson tatim&ag5esin d5ke trhe%5r garan6in % ka ln sho%ria &rkatse e a5toriz5ar. >rgjegjsia e 1inistris s ,inan6ave &r rimb5rsim, shtrihet deri n vlern % sho%ria &rkatse ka ln si garan6i &r zbatimin e kontrats nga ana e saj. Brenda 1 m5aji nga hyrja n 45%i e ktij vendimi, 1inistria e ,inan6ave dhe sho%rit e a5toriz5ara, rishikojn kontratat &rkatse me %llim &as%yrimin e k5shteve t ktij vendimi. ?e45zimi &r t arrit5r nj marrveshje mes &alve, &rbn shkak &r he%jen e a5torizimit t sho%ris s a5toriz5ar. #. 0endimi nr.2)3, dat 2.).2001 i "shillit t 1inistrave J>r detyrimin e lshimit t k5&onve tatimor me an t arkave regjistr5eseJ, t ndrysh5ar, sh45%izohet. "y vendim hyn n 45%i &as botimit n ,letoren <yrtare. "?VE1=2=$T?= Sa,1 '"r12!a
.)
VENDIM NR.106#/ DAT 29.12.2010 PR KRITERET D(E PRO%ED&RAT E KRCERJES S RIM'&RSIMIT NGA TAKSA E 'I:NESIT T VOGL T PAGESS PR PAJISJET BISKALE D(E TAKSIMETRAT I azhurnuar me: VKM Nr.190/ dat 9.3.2011 2 mbshtetje t nenit 100 t "5shtet5ts dhe t nenit 11 t ligjit nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, t ndrysh5ar, me &ro&ozimin e 1inistrit t ,inan6ave, "shilli i 1inistrave VENDOSI9 1. Bizneseve, objekt i ligjit nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, t ndrysh5ar, % kan br &agesn e blerjes s &ajisjes s &ar 4iskale deri n datn 2..2.2011, nga J$ho%rit e a5toriz5araJ, si&as kontrats &rkatse, 5 rimb5rsohet kjo &ages deri n sh5mn )) 000 7dyzet e katr mij8 lek, &a T0$:. 2. Tatim&ag5esi d5het t dorzoj &ran zyrs s taksave t bashkis a&o t kom5ns, k5 sht i regjistr5ar, brenda dats 31 mars 2011, 4orm5larin e rimb5rsimit t &agess &r &ajisjen
.(
4iskale si&as 4ormatit bashklidh5r ktij vendimi, s bashk5 me dok5menta6ionin, si m &osht vijon: a8 "o&jen e mandat&agess s br &r blerjen e &ajisjes s &ar 4iskale ose k5&onin tatimor, t sho%r5ara me ko&jen e 4at5rs s blerjesC b8 "o&jen e kontrats me nj nga $ho%rit e a5toriz5ara# nga 1inistri i ,inan6ave, &r o4rimin dhe mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale n rastin e &ajisjeve 4iskale. 68 "o&jen e njo4timBvlersimit tatimor &r vitin 5shtrimor 2010, t lsh5ar nga zyra e taksave t bashkis ose t kom5ns. @8 !eklaratn e vendosjes n &5n t &ajisjes 4iskale. 2.1. 2 rastet k5r tatim&ag5esi ka bler &ajisjen 4iskale nga $ho%ria e a5toriz5ar#, Bashkimi i A&eratorve >"> W ?ilindja, sh.&.k., &r blerjet deri n datn 2*.3.2010, dat n t 6iln ksaj kom&anie i sht he%5r a5torizimi nga 1inistria e ,inan6ave, tatim&ag5esi d5het t dorzoj &ran zyrs s taksave t bashkis a&o t kom5ns, k5 sht i regjistr5ar, dok5menta6ionin e &ara%it5r n shkronjat a#, b# dhe 6#, t &iks 2, &rmend5r m lart, t ktij vendimi. 2.2. Tatim&ag5esi, % 5shtron ve&rimtari n o4rimin e shrbimit t taksis, d5het t dorzoj &ran zyrs s taksave t bashkis a&o t kom5ns, k5 sht i regjistr5ar, brenda dats 31 mars 2011, 4orm5larin e rimb5rsimit t &agess &r taksimetrin, si&as 4ormatit bashklidh5r ktij vendimi, s bashk5 me dok5menta6ionin e m&oshtm: a8 "o&jen e 4at5rs s blerjes s taksimetrit. b8 "o&jen e kontrats me sho%rin shitse t taksimetrave 7nse dis&onohet8. 68 "o&jen e njo4tim B vlersimit tatimor &r vitin 5shtrimor, t lsh5ar nga zyra e taksave t bashkis ose t kom5ns. @8 ,at5rn e &l5mblosjes % vendoset nga !rejtoria e >rgjithshme e 1etrologjis. 3. <yrat e taksave t bashkive ose t kom5ns, k5 sht i regjistr5ar tatim&ag5esi, bjn &rllogaritjen e detyrimit t ksteve t takss s biznesit t vogl, si&as nenit 11 t ligjit nr.+*32, dat 30.10.200*. 2 rast se &lotsohen k5shtet e &r6akt5ara n &ikn 2 t ktij vendimi, rimb5rsimi 4illon me kstin e trem5jorit t katrt t vitit 2010, i 6ili &ag5het deri n datn 20 janar 2011, dhe n rast se: a8 di4eren6a ndrmjet kstit &r tQ5 &ag5ar dhe sh5ms s rimb5rs5eshme sht &ozitive, tatim&ag5esi &ag5an kt di4eren6C b8 di4eren6a ndrmjet kstit &r tQ5 &ag5ar dhe sh5ms s rimb5rs5eshme sht negative, mbartet &r tQ5 rimb5rs5ar nga kstet &asardhse. >. Brenda 30 7tridhjet8 ditve nga a4ati i &agess s kstit &asardhs t takss s biznesit t vogl, drejtorit rajonale t taksave, n varsi t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, rakordojn me zyrat e taksave t bashkive dhe t kom5nave &r sh5mat e &agesave t &ajisjeve 4iskale t biznesit t vogl &r tQ5 rimb5rs5ar n&rmjet takss s biznesit t vogl. #. Bizneseve, s5bjekt i biznesit t vogl, % jan t &r4shira n skemn e T0$:Bs a&o % do t &r4shihen n skemn e T0$:Bs brenda * 7gjasht8 m5ajve nga hyrja n 45%i e ligjit nr.10 3(), dat 1..11.2010 J>r disa shtesa e ndryshime n ligjin nr.+*32, dat 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, t ndrysh5ar, T0$:Bja e &ag5ar &r blerjen e &ajisjes 4iskale 5 kreditohet si&as &ro6ed5rave t &r6akt5ara n ligjin &r T0$:Bn. Bizneseve t tjera, % n5k jan t &r4shira n skemn e T0$:Bs dhe % n5k regjistrohen n skemn e T0$:Bs brenda * 7gjasht8 m5ajve, T0$:Bja e &ag5ar &r blerjen e &ajisjes 4iskale do tQ5 rimb5rsohet n&rmjet red5ktimit t ksteve t takss s biznesit t vogl. 6. Bizneseve, s5bjekt i biznesit t vogl, % o&erojn n 45shn e trans&ortit si&as &r6aktimeve t bra n aneksin ( t ligjit &r taksat vendore dhe % kan detyrimin &r tQ5 &ajis5r me taksimetr, 5 rimb5rsohet &agesa e br &r blerjen e taksimetrit, si&as 4at5rs &rkatse, deri n sh5mn 30 000 7tridhjet mij8 lek, &a T0$:.
.*
>ro6ed5ra e ktij rimb5rsimi sht e njjt, si n rastin e rimb5rsimit &r &ajisjet 4iskale, t &r6akt5ar n kt vendim. ?. 2garkohen 1inistria e ,inan6ave, !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, 1inistria e Brendshme dhe njsit e %everisjes vendore &r zbatimin e ktij vendimi. "y vendim hyn n 45%i menjher dhe botohet n ,letoren <yrtare. "?VE1=2=$T?= Sa,1 '"r12!a
&D(:IM Nr.2>/ dat 2.9.200$ PR PRO%ED&RAT TATIMORE N REP&'LIKN E S()IPRIS I azhurnuar me: 'dhzimin nr. 37, dat 1.9.2009 'dhzimin nr.6, dat 19.2.2010 'dhzimin nr. 13, dat 14.4.2010 'dhzimin nr.27, dat 18.8.2010 'dhzimin nr.32, dat 21.9.2010 'dhzimin nr.34, dat 6.10.2010 2e mbshtetje te nenit 102, &ika ) te "5shtet5ts se ?e&5bliks se $h%i&ris dhe ne zbatim te nenit 10, &ika 1 te ligjit 2r. ++20, date 1+.0(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&risQQ, 1inistri i ,inan6ave, &D(:ON9 )LLIMI I &D(:IMIT "y 5dhzim ka &r %ellim %, ne zbatim te Iigjit 2r. ++20, date 1+.0(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&risJ, te vendose rreg5lla dhe &ro6ed5ra &r administrimin e detyrimeve tatimore, si dhe &arimet e organizimit dhe 45nksionimit t administrats tatimore n ?e&5blikn e $h%i&ris. 9dhzimi synon 5ni4ikimin dhe vendosjen e standardeve bashkkohore &r t garant5ar konk5rren6 t ndershme, trajtim t barabart e t &aanshm, dhe trans&aren6e n zbatimin korrekt dhe ne mnyr 5ni4orme te &ro6ed5rave dhe te rreg5llave te vendos5ra, d5ke r5ajt5r njkohsisht ek5ilibrin e d5h5r ndrmjet te drejtave dhe detyrimeve te tatim&ag5esve dhe te administrats tatimore. ?reg5llat dhe &ro6ed5rat e administrimit tatimor t vendos5ra n kt 9dhzim synojn %artsimin e k5&timit t dis&ozitave t ligjit &r t garant5ar nj zbatim korrekt dhe 5ni4orm t
.3
tyre, &r t sig5r5ar administrimin e tatimeve dhe taksave me nj kosto sa m t 5lt &r administratn tatimore dhe &r tatim&ag5esin, n&rmjet n-itjes se veteBvlersimit e &lotsimit v5llnetar te detyrimeve nga tatim&ag5esit, n&rmjet ed5kimit t tatim&ag5esve dhe n&rmjet kontrolleve te &aanshme t baz5ara n analizn e risk5t. KRE& I DISPO:ITA TE PERGJIT(S(ME 1. Abjekti i ligjit dhe 5dhzimit &r &ro6ed5rat tatimore 1.1 Iigji nr.++20 dat 1+.(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, n vijim i re4er5ar JIigji i >ro6ed5raveJ ose shk5rt JIigjiJ, dhe dis&ozitat e ktij 9dhzimi J>r >ro6ed5rat TatimoreJ, n vijim i %5ajt5r shk5rt J9dhzimiJ, rreg5llojn &ro6ed5rat &r administrimin e detyrimeve tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&ris, si dhe &arimet e organizimit e te 45nksionimit te administrats tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&ris. Administrimi i te gjitha llojeve te tatimeve, taksave kombtare a&o vendore dhe kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e shndetsore ne ?e&5blikn e $h%i&ris bazohet ne Iigjin e >ro6ed5rave, ne kete 5dhzim, ne aktet e tjera ligjore dhe nnligjore lidh5r me tatimet. 1.2 !is&ozitat e ligjit dhe 5dhzimit zbatohen &r te gjitha llojet e tatimeve dhe te detyrimeve tatimore, &r4shir tatimet dhe taksat kombtare dhe vendore si dhe kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore, me &rjashtim te rasteve k5r me ligje te ve@anta sht &arashik5ar ndryshe. 2. ,5sha e ve&rimit 2.1 Iigji J>r >ro6ed5rat TatimoreJ dhe ky 5dhzim zbatohen &r: a8 tatim&ag5esit e regjistr5ar ose t detyr5ar &r t5 regjistr5ar n administratn tatimore, agjentet tatimore, agjentet e mbajtjes se tatimit ne b5rim, si dhe &r &ersona te tjer, te &r6akt5ar nga legjisla6ioni tatimorC b8 &ersonat e ngark5ar &r te llogarit5r, &ag5ar, mbajt5r, deklar5ar dhe trans4er5ar ne B5-hetin e $htetit kontrib5tet &r sig5rimet sho%rore dhe shndetsoreC 68 &ersonat e &aregjistr5ar n organet tatimore t detyr5ar t deklarojn dhe &ag5ajn kontrib5tet &r sig5rimet sho%rore dhe shndetsore a&o tatim mbi t ardh5rat, &r detyrimet e tyre lidh5r me dhnien e in4orma6ionit, llogaritjen, deklarimin dhe &agesn e kontrib5teve dhe tatimitC @8 tatim&ag5esit dhe sistemin e tatimeve dhe te taksave vendore, &r &ro6ed5rat, t drejtat dhe &rgjegjsit tatimore t 6ilat n5k rreg5llohen me ligjin nr.+*32, date 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, me ndryshimet % i jan br ose m5nd tQi bhen atij ligji n t ardhmen. 3. Iegjisla6ioni tatimor Iegjisla6ioni tatimor &rbhet nga: a8 marrveshjet ndrkombtare, % ?e&5blika e $h%i&ris, "shilli i 1inistrave, Arganet e %everisjes vendore, a&o instit56ione t tjera %endrore a&o vendore nnshkr5ajn me shtete t tjera, a&o instit56ione %endrore a&o vendore t atyre shteteve, me k5sht % kto marrveshje t jen t rati4ik5ara nga "5vendi i $h%i&risC b8 ligjet tatimore s&e6i4ike % rreg5llojn administrimin e tatimeve dhe taksave %endrore dhe vendore, &r4shir legjisla6ionin lidh5r me mbledhjen e kontrib5teve t sig5rimeve sho%rore dhe shndetsoreC 68 aktet nnligjore, &r4shir vendimet e "shillit t 1inistrave, 9dhzimet dhe 5rdhrat e 1inistrit t ,inan6ave, rreg5lloret dhe 5dhzimet teknike t !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve, te mirat5ara ne mbshtetje te ligjeve tatimore. >. Ilojet e tatimeve dhe te taksave
..
Emrtimet dhe &rk54izimet lidh5r me tatimet dhe taksat kombtare dhe vendore je&en n dis&ozitat e legjisla6ionit tatimor, si@ re4erohen n &ikn 3 m lart. #. >rk54izime #.1 Administrimi i te gjith llojeve te tatimeve, taksave kombtare a&o vendore dhe kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e shndetsore ne ?e&5blikn e $h%i&ris bazohet ne Iigjin 2r. ++20, date 1+.0(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&risJ, ne kete 5dhzim, ne aktet e tjera nnligjore ne zbatim te ktij Iigji, ne ligjet e ve@anta tatimore dhe ne aktet nnligjore ne zbatim te ktyre ligjeve. Administrata tatimore, ne marrdhniet e saj me tatim&ag5esit dhe me &ersona te tjer te trete, gjate gjith &ro6esit te administrimit te tatimeve dhe te taksave mban &arasysh &rdorimin e termave 5nike, si@ &r6aktohet ne nenin ( te Iigjit, si dhe &rk54izimet s&e6i4ike t bra n marrveshjet ndrkombtare tatimore, ligjet s&e6i4ike tatimore dhe ligjin &r taksat vendore. #.1.1 2e zbatim te germs JgJ te nenit ( te Iigjit, termi Jtatim&ag5esJ, &r4shin &ersonin e tat5eshm a&o individin, i 6ili detyrohet nga ligji te &ag5aje tatime, taksa ose kontrib5te te sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore, si dhe agjentin e mbajtjes se tatimit ne b5rim. #.1.2 2e zbatim te germs JgjJ te ktij neni, me Jvend kryesor te biznesitJ do te k5&tohet vendi k5 tatim&ag5esi sht i regjistr5ar, ka selin %endrore dhe k5 bhet administrimi e4ektiv i biznesit. 2se vendi i regjistrimit n5k &r&5thet me vendin k5 e4ektivisht administrohet biznesi, vend kryesor i biznesit do t konsiderohet ky i 45ndit. 0endi i administrimit e4ektiv te biznesit sht vendi k5 ne te vrtet mena-hohet biznesi, k5 mblidhen organet drejt5ese dhe k5 merren vendimet e biznesit. 6. !etyrimi tatimor 6.1 !etyrimi tatimor lind k5r &ersoni realizon te ardh5ra, kryen &agesa a&o behet &ronar i nj &as5rie, te 6ilat jan objekt i tatimit, si&as legjisla6ionit tatimor. 6.2 !etyrimi tatimor lind edhe k5r &ersoni realizon te ardh5ra, kryen &agesa, ne 4orme te jashtligjshme, a&o behet zotr5es i nj sendi, ne 4orma te jashtligjshme. !etyrimi tatimor lind nga momenti i realizimit t t ardh5rave, kryerjes s &agess a&o zotrimit t sendit, &avarsisht nga koha e konstatimit nga organet tatimore. "5r &ersoni behet zotr5es i nj sendi ne 4orma te jashtligjshme, ky detyrim &rllogaritet &r te gjith &eri5dhn ne te 6iln &ersoni ka gz5ar 4rytet e ksaj &as5rie. 6.3 !etyrimi tatimor &r4shin tatimin, kamatvonesat dhe gjobat, n &r&5thje me dis&ozitat e ktij ligji dhe t ligjeve s&e6i4ike tatimore dhe legjisla6ionit &r taksat vendore. 6.> !etyrimi tatimor &r individ te vdek5r ose sho%ri te lik5id5ara &r6aktohet si me &osht: a8 ne rastin e nj individi a&o &ersoni 4izik tregtar te vdek5r, detyrimi tatimor &5shon ne datn e vdekjes dhe trashgimtart ligjore jan &rgjegjs &r llogaritjen dhe &agesn e tatimeve te ktij &ersoniC b8 ne rastin e nj &ersoni j5ridik te lik5id5ar, detyrimi tatimor &5shon ne datn e lik5idimit dhe lik5idatori ose &r4a%s5esi, i 6akt5ar ligjrisht, sht &rgjegjs &r llogaritjen dhe &agesn e tatimit te ktij &ersoni. 6.# !etyrimet tatimore llogariten dhe &ag5hen ne lek, &rve@ rasteve k5r me ligj &arashikohet ndryshe. ?. Te drejtat dhe detyrimet e agjentit te mbajtjes se tatimit ?.1 Agjenti i mbajtjes se tatimit ka te njjtat te drejta dhe detyrime me nj tatim&ag5es, me &rjashtim te rastit k5r ky ligj a&o ligjet tatimore s&e6i4ike dhe legjisla6ioni i taksave vendore e &r6aktojn ndryshe. ?.2 "rahas detyrimeve t tjera si tatim&ag5es, agjenti i mbajtjes se tatimit ka edhe detyrat % vijojn lidh5r me llogaritjen, mbajtjen dhe trans4erimin n organet tatimore t tatimit t mbajt5r n b5rim:
.+
a8 te llogaris dhe, te mbaje ne b5rim tatimin, &r4shir kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore, &r &5nonjsit a&o &ersona t tret, n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit tatimorC b8 te &ag5aje tatimin dhe kontrib5tet e mbajt5ra n b5rim ne llogarit &rkatse t organeve tatimore, ne &r&5thje me &ro6ed5rat dhe a4atet e &r6akt5ara n legjisla6ionin tatimorC 68 te mbaje regjistrime &r tatimet e mbajt5ra ne b5rim, &r &ersonat t 6ilve i sht mbajt5r tatimi dhe &r &agesat e tatimit n llogarit e organeve tatimore n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit tatimorC @8 tQi ja& administrats tatimore in4orma6ione lidh5r me llogaritjen, mbajtjen dhe &agesn e tatimit ne b5rim, &r4shir in4orma6ione t tjera % lidhen me tatim&ag5esit t 6ilve i sht mbajt5r tatimi n b5rim, n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit tatimorC d8 te in4ormoj tatim&ag5esit t 6ilve i sht mbajt5r tatimi n b5rim, lidh5r me llogaritjen, mbajtjen dhe &agesn e tatimit, n &r&5thje me de&ozitat e legjisla6ionit tatimor. $. >ersoni i tat5eshm rezident dhe joBrezident $.1.1 2e nenin . te Iigjit je&en kriteret e &r6aktimit te reziden6s tatimore &r individt, &r &ersonat j5ridike dhe &r &ersonat 4izike tregtare. ?eziden6a tatimore sht vendi k5 tatim&ag5esi ka &rgjegjsi tatimore t &lota lidh5r me deklarimin e t ardh5rave, &agesave dhe &as5rive objekt tatimi n baz t legjisla6ionit tatimor n 45%i. >ra tatim&ag5esi rezident tatimor sh%i&tar gzon t gjitha t drejtat dhe mban t gjitha &rgjegjsit % rrjedhin nga dis&ozitat e legjisla6ionit tatimor sh%i&tar, &r4shir detyrimin &r regjistrimin, mbajtjen e dok5menta6ionit, llogaritje n, deklarimin dhe &agimin e tatimeve, dhnien e in4orma6ionit &r @do &as5ri a&o t ardh5r % realizon nga b5rime n $h%i&ri ose jasht saj, n &r&5thje me krkesat e legjisla6ionit tatimor n 45%i. $.1.2 =ndividt konsiderohen rezidente sh%i&tare &r %llime tatimore, k5r: a8 "ane vendbanimin ne ?e&5blikn e $h%i&ris, ne k5&tim te nenit 12 te "odit Rivil, &ra, kane nj banese te &rhershme, kane 4amiljen, kane interesa jetsore dhe ekonomike ne $h%i&ri 7vendi i interesave jetike8, &avarsisht se m5nd te &5nojn ne &eri5dha te ndryshme jasht vendit a&o m5nd te ken nnshtetsi te h5aj. b8 "ane nnshtetsi sh%i&tare dhe 5shtrojn 45nksione ne emr te ?e&5bliks se $h%i&ris si 45nksionare di&lomatike a&o &5nonjs te 6akt5ar nga shteti ne ambasada, kons5llata a&o organizma te tjera te ngjashme ndrkombtare jasht vendit. 68 Hndrojn ne $h%i&ri ne mnyr te vazhd5eshme ose me ndr&rerje, ne total me te&r se 1.3 dite, gjate nj viti tatimor, &avarsisht nga nnshtetsia a&o vendi k5 kane interesat e tyre jetike. 2e llogaritjen e kohegjatsis se %ndrimit ne $h%i&ri &r4shihen ditt e &ranis 4izike, &ra, jo vetm ditt e &5ns &or edhe ditt e mbrritjes, ditt e largimit dhe ditt e &5shimit. "onsiderohen rezidente tatimore sh%i&tare te gjith individt %e &lotsojn te &aktn njrin nga kriteret e msi&rm. $.1.3 >ersonat j5ridike konsiderohen se jan rezidente sh%i&tare &r %llime tatimore k5r : a8 Tan regjistr5ar si &ersona j5ridike sh%i&tare dhe kane selin %endrore ne ?e&5blikn e $h%i&risC b8 "ane vendin e mena-himit e4ektiv te biznesit ne ?e&5blikn e $h%i&ris. "onsiderohen rezidente tatimore sh%i&tare te gjith &ersonat j5ridike %e &lotsojn te &aktn njrin nga kriteret e msi&rm. $.1.> >ersonat 4izike tregtar konsiderohen se jan rezidente sh%i&tare &r %llime tatimore, k5r jan regjistr5ar si t till ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit dhe kane vendin kryesor t 5shtrimit te biznesit ne $h%i&ri. $.1.# Te gjith tatim&ag5esit %e n5k &lotsojn te &aktn nj nga kriteret e &rmend5ra ne &ikat ..1.1 B ..1.) me si&r, konsiderohen tatim&ag5es joBrezidente. 9. Raktimi i nj &r4a%s5esi tatimor nga &ersonat jo rezident
+0
9.1 2e zbatim te nenit + te Iigjit, tatim&ag5esi joBrezident emron nj &r4a%s5es tatimor rezident, k5r kjo i krkohet nga legjisla6ioni ne 45%i. >r4a%s5esi tatimor rezident m5nd te jete nj individ, nj &erson 4izik tregtar ose nj &erson j5ridik. >ersoni i emr5ar si &r4a%s5es tatimor ka te drejte te ve&roje ne emr te kryesorit te tij 7&ersonit jo rezident8 &r te gjitha %llimet %e lidhen me tatimet. Ai sht njkohsisht &rgjegjs &r te &rmb5sh5r te gjitha detyrimet e tatim&ag5esit joBrezident %e ai &r4a%son. >r4a%s5esi tatimor d5het te krkoj te regjistrohet &ran Hendrs "ombtare te ?egjistrimit, ne baze te &rok5rs se lsh5ar nga tatim&ag5esi joBrezident %e do te &r4a%soje, si@ &r6aktohet ne Iigjin 2r. 3.(0, date 2+.03.1++) J>r "odin Rivil te ?e&5bliks se $h%i&risJ. "5r i njjti &erson sht emr5ar me &rok5re te ve@ante &r te %ene &r4a%s5es tatimor i disa tatim&ag5esve joB rezidente njkohsisht, ai detyrohet te regjistrohet ne mnyr te ve@ante &r se6ilin &rej tyre. ?egjistrimi si &r4a%s5es tatimor i nj tatim&ag5esi joBrezident, sht i ndare nga regjistrimi %e m5nd te kete bere ky &r4a%s5es &r aktivitetin e tij. Hllimi i 6aktimit t &r4a%s5esit tatimor sht % t sig5rohet llogaritja, deklarimi dhe &agesa e tatimit n emr t kryesorit 7&ersoni 4izik ose j5ridik jo rezident8, i 6ili n baz t legjisla6ionit tatimor sh%i&tar n5k sht i detyr5ar t regjistrohet n $h%i&ri, &or &r shkak t biznesit, &as5rive a&o transaksioneve % kryen n $h%i&ri, i lindin detyrime tatimore t 6ilat &rmb5shen n&rmjet &r4a%s5esit tatimor. 9.2 2e %o4te se te gjith te ardh5rat me b5rim ne $h%i&ri jan objekt i mbajtjes &r45ndimtare te tatimit ne b5rim, tatim&ag5esi joBrezident m5nd te mos emroje &r4a%s5es tatimor. 2e rastin e individit joBrezident, ai m5nd te mos emroje gjithasht5 &r4a%s5es tatimor, edhe ne %o4te se arrin %e te dorzoje vete deklaratat tatimore, te 6ilat, si&as ligjeve te ve@anta tatimore, sht i detyr5ar tQi &ara%es ne administratn tatimore. 10. 9dhzimet teknike 10.1 2 baz t nenit 10, &aragra4i 1 i ligjit, 1inistri i ,inan6ave n-jerr kt 9dhzim t >rgjithshm i 6ili &r4shin @do dis&ozit s&e6i4ike t &r6akt5ar nga dis&ozita t tjera t ktij ligji, me &rjashtim t rasteve k5r ato rreg5llohen me dis&ozita t &osa@me. 10.2.1 2e zbatim te nenit 10 te Iigjit, !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve, ka te drejtn %e, k5r e sheh te nevojshme ose me krkesn e &ersonave te tat5eshm ose te str5kt5rave te administrats tatimore, te n-jerre vendime %e sh&rehin %ndrimin zyrtar te administrats tatimore, ne zbatim te legjisla6ionit tatimor, &r rrethana s&e6i4ike te tatim&ag5esit. 0endimi ka e4ekt detyr5es &r administratn tatimore, dhe &ersonin e tat5eshm %e ka bere krkesn dhe &5blik ohet n 4a%en e internetit t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve brenda ( ditve kalendarike nga dalja e tij. 0endimi behet detyr5es &r tatim&ag5esin ne datn k5r ai merr njo4tim &r te. 0endimet e !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve n-irren ne baze te J"odit te >ro6ed5rave AdministrativeJ, >jesa 0= J0e&rimtaria AdministrativeJ dhe "re5 = JAktet AdministrativeJ. >5blikimi i 5dhzimeve teknike bhet n 4orm t till % t mos je&en t dhna identi4ik5ese t tatim&ag5esve t ve@ant. 10.2.2 9dhzimet teknike t lsh5ara nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve d5het t konsiderohen &r tQ5 &r4shir n t ardhmen n 9dhzimin e >rgjithshm n zbatim t ktij Iigji, n 5dhzimet s&e6i4ike n zbatim t Iigjeve t ve@anta tatimore a&o ne man5alet &ro6ed5rale tatimore. 11. 2ego6imi, nnshkrimi dhe zbatimi i marrveshjeve ndrkombtare 11.1 2ego6imi i marrveshjeve ndrkombtare tatimore dhe nnshkrimi i tyre behet nga 1inistria e ,inan6ave n bashk&5nim me !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve, ne &r&5thje me dis&ozitat e Iigjit J>r lidhjen e marrveshjeve dhe traktateve ndrkombtareJ. 11.2 <batimi i dis&ozitave tatimore t marrveshjeve a&o konventave dy&alshe dhe sh5m&alshe, behet nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve 7shk5rt J!>TJ8 dhe jo nga degt rajonale te tatimeve. "rkesat e tatim&ag5esve &r zbatimin e marrveshjeve ndrkombtare drejtohen n !>T. 2e rastet k5r tatim&ag5esit &ara%iten ne drejtorit rajonale
+1
te tatimeve dhe krkojn &rjashtime, lehtsira 4iskale, vrtetime reziden6e a&o dok5menta6ione dhe 5dhzime %e lidhen me zbatimin e marrveshjeve ndrkombtare te &r45nd5ara nga vendi yn, ato XkrkesatY d5het tQi kalohen &r sh%yrtim !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve. "y rreg5ll do te zbatohet edhe &r marrveshjet dy&alshe &r eliminimin e tatimeve te dy4ishta dhe &r &arandalimin e evazionit 4iskal, te &r45nd5ara nga vendi yn, si dhe &r dis&ozitat tatimore %e m5nd te &rmbajn marrveshje te tjera, te tilla si marrveshjet &r trans&ortin ndrkombtar, marrveshjet e ndihmave, marrveshjet e kredive, marrveshjet kon6ensionare, marrveshjet &r sig5rimet sho%rore e shndetsore,etj. 11.3 !rejtorit rajonale te tatimeve ve&rojn drejt&rdrejt si&as dis&ozitave te marrveshjeve ndrkombtare vetm k5r dis&ozitat ligjore e nnligjore tatimore e &arashikojn nj gj t till ose n rastet k5r marrin &rgjigje a&o 5dhzime zyrtare me shkrim nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve. KRE& II PARIMET/ ORGANI:IMI D(E PERSONELI I ADMINISTRATES TATIMORE 12. >arimet e administrimit tatimor 2e administrimin e sistemit tatimor te ?e&5bliks se $h%i&ris administrata tatimore %endrore dhe vendore 5dhhi%et nga &arimet e m&oshtme: a8 zbatimi i njjt dhe e4ektiv i legjisla6ionit nga ana e administrats tatimore, % do t thot % legjisla6ioni tatimor, dis&ozitat nnligjore, &r4shir 5dhzimet teknike dhe man5alet tatimore, zbatohen n mnyr 5ni4orme dhe t logjikshme &r @do tatim&ag5es n rrethana t njjta dhe t ngjashmeC b8 n-itja e vetvlersimit dhe vetedeklarimit t detyrimeve tatimore nga ana e tatim&ag5esit, % nnk5&ton t drejtn e tatim&ag5esit &r llogarit5r dhe &rmb5sh5r n &r&5thje me dis&ozitat ligjore e nnligjore n 45%i detyrimet e tyre tatimore C 68 n-itja e res&ektimit v5llnetar te legjisla6ionit tatimor, n&rmjet in4ormimit, ed5kimit dhe &5blikimit te akteve nnligjore, % nnk5&ton detyrimin e administrats tatimore &r t in4orm5ar tatim&ag5esit, agjentt tatimor dhe &r4a%s5esit tatimor me t gjitha mjetet dhe mnyrat % dis&onon, &r4shir &5blikimet elektronike, n medien e shkr5ar dhe a5dio vizive, &5blikimin n 4letoren zyrtare, botimin e 4letB&alosjeve etj. @8 hartimi dhe zbatimi i strategjive dhe &laneve o&era6ional &r t garant5ar zbatimin e legjisla6ionit tatimor dhe l54timin e shmangieve tatimore dhe t evazionit tatimorC d8 bashk&5nimi me organet tatimore vendase dhe ndrkombtare &r shkmbimin e in4orma6ionit ne 45nksion te zbatimit t legjisla6ionit tatimor dhe &arandalimit dhe l54timit t shmangieve tatimore dhe evazionit tatimorC dh8 ndjekja e ndryshimeve ne mjediset e biznesit dhe atij legjislativ, si dhe &rshtatja e sistemeve te organizimit te b5rimeve, te teknologjis se in4orma6ionit dhe &ro6eseve te &5ns, &r arritjen e e4i@en6es dhe te e4ektivitetit te d5h5rC e8 n-itja e shrbimeve elektronike tatimore, sidomos te deklarimit dhe &agess elektronike te detyrimit tatimorC 48 rekr5timi, trajnimi dhe ngritja ne detyre e &5nonjsve tatimore, te ndershm, te sjellshm dhe te drejte dhe %e, &r @do rast, zbatojn ligjin, aktet nnligjore dhe vendimet, ne baze te 4akteve objektive. 13. Arganizimi i administrats tatimore 13.1 Administrata tatimore &rbhet nga: a8 administrata tatimore %endrore, k5 &r4shihen !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, drejtorit rajonale te saj dhe !rejtoria e A&elimit TatimorC b8 administrata tatimore vendore, k5 &r4shihen zyrat tatimore, nen a5toritetin e %everisjes vendore.
+2
13.2 Administrata tatimore %endrore sht instit56ion %endror, ne varsi te 1inistrit te ,inan6ave. 1>. Administrimi tatimor 1>.1 2e zbatim te &iks 1 te nenit 1) te Iigjit, !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, bashke me drejtorit rajonale te saj, sht a5toriteti i vetm tatimor %endror ne ?e&5blikn e $h%i&ris. $i e tille, ajo sht i vetmi a5toritet %e &ranon deklaratat tatimore &r tatimet dhe taksat kombtare, &r4shir deklaratat &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore she shndetsore, vlerson detyrimet tatimore, kontrollon saktsin e deklarimit dhe, mbi kete baze, &r6akton detyrimet tatimore shtese te nj tatim&ag5esi dhe rimb5rsimin a&o kthimin e tatimeve t &ag5ara te&r, nse ka te tilla. Asnj organ tjetr, &r4shir kt5 "ontrollin e Iarte te $htetit dhe str5kt5rat e tjera te a5ditimit te jashtm, n5k ka te drejte te kontrolloje, te &r6aktoj a&o ndryshoj sh5mn e detyrimeve tatimore te tatim&ag5esve te ve@ante. 1>.2 >rgjegjsit dhe 45nksionet kryesore te !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve jan: 1. Te &rgatis dhe te miratoje &lanin strategjik te objektivave dhe synimeve kryesore te administrats tatimore &r nj &eri5dhe a4atBshk5rtr, a4atBmesme dhe a4atBgjate dhe te monitoroje zbatimin rigoroz te tij nga te gjitha drejtorit e !>TBse dhe nga te gjitha drejtorit rajonale te tatimeve. 2. Te evidentoje, ne baze te eks&erien6s se zbatimit &raktik te k5adrit ligjor dhe nnligjor tatimor ne 45%i, nevojat &r ndryshime dhe te &ara%es &ro&ozimet &rkatse ne 1inistrin e ,inan6ave lidh5r me ndryshimet ne ligjet tatimore dhe ne aktet nenBligjore ne zbatim te tyre. 3. Te &rgatis dhe miratoje &ro6ed5ra standarde &5ne o&erative. 2e kete drejtim, !>T sig5rohet se kto &ro6ed5ra &romovojn trans&aren6n e d5h5r ne marrdhniet e administrats tatimore me tatim&ag5esit, krijojn sisteme te kontrollit te brendshm %e minimizojn rrezik5n e korr5&sionit, sig5rojn trajtim te &aanshm &r te gjith tatim&ag5esit, red5ktojn s5bjektivitetin e &5nonjsve tatimore dhe krijojn raste te dok5ment5ara, d5ke bere te m5nd5r kontrollin e tyre dhe mbajtjen e &rgjegjsis &r te gjitha ve&rimet e kryera. >. Te o4roje asisten6e &r te sig5r5ar zbatimin korrekt te ligjeve tatimore, akteve nenBligjore dhe man5aleve ne drejtorit rajonale te tatimeve. #. Te &r6aktoj, n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit t shrbimit 6ivil, masa 5ni4orme &r matjen e &er4orman6es se &5nonjsve te administrats tatimore dhe te krijoje ra&orte standarde &r te kontroll5ar vlersimin e &er4orman6es ne nivel kombtar, si dhe &r @do drejtori rajonale te tatimeve. 6. Te sig5roje sh&rndarje te drejte te b5rimeve ne @do drejtori rajonale te tatimeve. ?. Te bashk&5noj me te gjitha drejtorit rajonale te tatimeve &r te &rgatit5r &lane vjetore &5ne, baz5ar ne n5mrin e &ersonelit %e sht &r6akt5ar &r @do drejtori dhe ne objektivat 45nksionale te &er4orman6es &r @do drejtori rajonale te tatimeve. "to objektiva &r6aktohen baz5ar n &rmirsimin e &rod5ktivitetit. Ato d5het te jene nj kombinim i sasis se &5ns se kryer 7&ra, i te ardh5rave te gjener5ara8 dhe i 6ilsis se &ro6eseve te kryera te &5ns. $. Te hartoje dhe zbatoje nj &rogram vjetor te vizitave ne @do drejtori rajonale te tatimeve &r te o4r5ar asisten6e dhe &r te kryer vlersime, lidh5r me e4ikasitetin dhe 6ilsin e &5ns se bere. "to vlersime, &rve@ arritjeve dhe synimeve n5merike, &r4shijn edhe e4ektivitetin e &5ns se drejt5esve, lidh5r me k5ali4ikimin e &5nonjsve dhe me kryerjen e detyrave si&as &ro6ed5rave te &r6akt5ara. ?a&ortet e vlersimit te &5ns &r6aktojn edhe ve&rimet %e d5hen ndrmarr &r te korrigj5ar mangsit d5ke &r6akt5ar gjithasht5 dhe a4atet e &rshtatshme &r realizim. 9. Te &rgatis ra&orte te vlersimit te &5ns &r se6iln drejtori rajonale te tatimeve. 2j ko&je e ktij ra&orti i je&et drejtorit te drejtoris rajonale te vlers5ar. 10. Te miratoje &lanin vjetor te &5ns dhe &lanin e te ardh5rave tatimore &r @do drejtori rajonale te tatimeve.
+3
11. Te &r6aktoj &lanin e b5-hetit te @do drejtorie rajonale te tatimeve dhe te kontrolloje zbatimin e tij. 12. Te &rgatis marrveshje te &rbashkta &r te koordin5ar &5nn me sho%atat e biznesit dhe me a5toritete te tjera shtetrore, te tilla si !oganat, Thesari, =ns&ektorati i Iarte te >5ns, njsit e %everisjes vendore, etj., ne mnyr %e te krijoje m5ndsit e d5h5ra &r bashk&5nim dhe shkmbim te in4orma6ionit ne interes te administrimit tatimor. 13. koordinoje marrdhniet ndrkombtare &r bashk&5nim dhe shkmbim in4orma6ioni me administratat tatimore te shteteve te tjera. 1>. zbatoje nj &olitike rekr5timi te &5nonjsve &r administratn tatimore %endrore ne &ajtim me legjisla6ionin &r shrbimin 6ivil dhe ne &r&5thje me str5kt5rat e mirat5ara. 1#. &rgatis, te miratoje dhe te kontrolloje zbatimin e "odit te Etikes &r &5nonjsit e administrats tatimore, ne &r&5thje me rreg5llat e etikes se administrats &5blike. 1*. njsit e !rejtori s se >rgjithshme te Tatimeve ne asnj rast, n5k lejohet te kontrollojn direkt tatim&ag5esit. 1>.3 >rgjegjsit dhe 45nksionet kryesore te !rejtorive ?ajonale te Tatimeve jan: 1. sig5rohen %e te gjith ve&rimet %e ato ndrmarrin ne aktivitetin e tyre jan ne &r&5thje dhe @ojn ne zbatimin rigoroz te &lanit strategjik te administrats tatimore. 2. gjenerojn sh5mn e te ardh5rave tatimore n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor n 45%i, me koston me te 5let te m5ndshme, n&rmjet n-itjes se veteBvlersimit e &lotsimit v5llnetar te detyrimeve nga tatim&ag5esit dhe n&rmjet kontrolleve te &aanshme &r te gjith tatim&ag5esit, &r te zb5l5ar dhe korrigj5ar rastet e moszbatimit te ligjeve tatimore. 3. bashk&5noj me !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve &r te &5ns5ar &ersonel 6ilsor, me integritet moral, me trajnim dhe k5ali4ikim te &rshtatshm tatimor, me njoh5rit e nevojshme mbi &ro6ed5rat 45nksionale dhe a4tsit e d5h5ra &ersonale &r te n-it5r sjellje &ozitive nga tatim&ag5esit. ). &rgatisin, ne bashk&5nim me drejtorit &rkatse ne !>T, &lanin o&era6ional n &r&5thje me objektivat e vendos5ra ne &lanin strategjik t !>T. (. &r6aktojn objektiva vjetore me shkrim &r @do 45nksion dhe &5nonjs. *. bashk&5nojn me str5kt5rat &rkatse n !>T &r trajnimin e &5nonjsve. 3. hartojn dhe zbatojn &rograme &r te gjith drejt5esit, ne mnyr %e kta te 45ndit te &rgatisin ra&orte me shkrim &r vlersimin e &5ns se kryer gjate vitit nga &5nonjsit nen varsin e tyre. .. ndjekin te gjitha &ro6ed5rat standarde te &5ns, te &r6akt5ara nga drejtorit ne !rejtorin e >rgjithshme te TatimeveC +. ja&in s5gjerime dhe te bjn &ro&ozime ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve lidh5r me mnyrn se si m5nd te &rmirsohen &ro6ed5rat standarde te &5ns. 1>.> >rgjegjsit dhe 45nksionet e administrats tatimore >rgjegjsit dhe 45nksionet e drejtorive dhe sektorve ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve dhe n drejtorit rajonale tatimore &r6aktohen ne rreg5lloren e brendshme te !>T. 1#. <yrat tatimore te %everisjes vendore <yrat tatimore te %everisjes vendore 45nksionojn dhe zbatojn ligjin nr. +*32, date 30.10.200* J>r sistemin e taksave vendoreJ, i ndrysh5arJ dhe administrojn taksat, detyrimet tatimore dhe &agesat &5blike vendore, n baz t atij ligji dhe ndryshimeve t mtejshme % m5nd tQi bhen. 16. $tr5kt5ra e administrats tatimore %endrore 16.1. $tr5kt5ra organizative dhe n5mri i &rgjithshm i &ersonelit te administrats tatimore %endrore miratohen nga "ryeministri, me &ro&ozimin e 1inistrit te ,inan6ave, &as bashkrendimit me !rejtorin a Administrats >5blike, &ran 1inistris s Brendshme 7!A>8.
+)
16.2. Arganigrama e detaj5ar e !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe e drejtorive rajonale tatimore miratohet nga 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve. 16.3. Administrata tatimore %endrore sht e organiz5ar ne drejtori, si&as 45nksioneve baz te m&oshtme: a8 shrbimi dhe ed5kimi i tatim&ag5esve, &r4shir marrdhniet me &5blik5nC b8 kontrolli tatimor, &r4shir veri4ikimet n terren, zgjedhjen &r kontroll n&rmjet analizs s risk5t dhe o&era6ionet e kontrollitC 68 ankimimi administrativ tatimor, n&rmjet !rejtoris s A&elimit Tatimor &ran !rejtoris s >rgjithshme t TatimeveC @8 mbledhja e detyrimeve tatimore, &r4shir evidentimin dhe mena-himin e bor-hit tatimor dhe zbatimin e masave shtrng5eseC d8 hetimi tatimor, &r4shir shrbimet e inteligjen6s, investigimit dhe zbatimit 7taskB4or6e8C dh8 45nksionet mbshtetse, &r4shir &r&5nimin e deklaratave tatimore, vlersimin dhe rimb5rsimin, kontabilitetin e t ardh5rave, 4inan6n, &lani4ikimin dhe statistikat, teknologjin e in4orma6ionit dhe kontrollin e brendshm, shrbimet ligjore, administratn e b5rimet njerzore dhe hartimin e rreg5llave teknike dhe marrveshjet ndrkombtare. e8 investigimi i brendshm antikorr5&sion. 16.> !rejtoria e a&elimit sht nj njsi e &avar5r brenda administrats tatimore %endrore. !rejtoria e A&elimit Tatimor ka &avarsi t &lot n gjykimin e ankimimeve dhe marrjen e vendimeve &r to. 16.#. ,5nksionet dhe detyrat e !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve, t drejtorive t saj, drejtorive rajonale &r6aktohen me rreg5llore te brendshme, e 6ila &ro&ozohet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve dhe miratohet nga 1inistri i ,inan6ave. 16.6 1inistri i ,inan6ave m5nd te vendose %e, ne &r&5thje me legjisla6ionin ne 45%i, te nnkontraktohen s5bjekte &rivate, te s&e6ializ5ara, &r realizimin e 45nksioneve te &arashik5ara ne nenin 1* t ligjit. 1?. Emrimi i !rejtorit dhe i <vendsdrejtorit te >rgjithshm te Tatimeve 1?.1 Argani m i lart drejt5es i administrats tatimore %endrore sht !rejtori i >rgjithshm. 1?.2 !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve emrohet nga "ryeministri, me &ro&ozimin e 1inistrit te ,inan6ave. 1?.3 <vendsdrejtoret e &rgjithshm te Tatimeve emrohen nga 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve. 1$. !rejtoria e a&elimit tatimor 1$.1 !rejtoria e a&elimit tatimor sht ne &rbrje te administrats tatimore %endrore. !rejtoria e A&elimit Tatimor administron ankimimet tatimore baz5ar n legjisla6ionin tatimor n 45%i n&rmjet nj gjykimi dhe vendimBmarrje t &avar5r. 1$.2 !rejtori i !rejtoris se A&elimit Tatimor emrohet nga 1inistri i ,inan6ave. 19. Emrimi i &ersonelit 19.1 >r emrimin dhe ngritjen n &rgjegjsi t n&5nsve t administrats tatimore %endrore zbatohet legjisla6ioni i n&5nsit 6ivil &r instit56ionet e &avar5ra, &rve@ rasteve k5r ne kete ligj &arashikohet ndryshe. 19.2 >r &ro6ed5rat e rekr5timit t &5nonjsve t rinj t administrats tatimore %endrore zbatohet legjisla6ioni i n&5nsit 6ivil &r instit56ionet e &avar5ra. 19.3 >5nonjsit e administrats tatimore, %e n5k kane stat5sin e n&5nsit 6ivil, administrohen baz5ar n dis&ozitat te "odit te >5ns. 20. >5nsimi dhe kategorit e &5nsimit 20.1 ?ekr5timi, lvizjet &aralele, ngritja n &rgjegjsi, motivimi a&o marrja e masave disi&linore &r &5nonjsit e administrats tatimore %endrore bhen nga !rejtori i >rgjithshm
+(
i Tatimeve me &ro&ozim t str5kt5rave &rkatse dhe n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit t shrbimit 6ivil ose "odit t >5ns si&as rastit. 20.2 2e organike, &ersoneli ndahet si&as detyrave, ne &5nonjs te nivelit te larte, te mesm e te 5let drejt5es dhe ne &5nonjs ekzek5t5es. "jo ndarje realizohet n&rmjet miratimit t str5kt5rave organizative dhe organigrams s detaj5ar, d5ke &as5r &arasysh edhe &ikat 1), 1* dhe 1+ t ktij 9dhzimi. 20.3 2ivelet e &agave &r @do kategori, si dhe &ro6ed5rat e a4atet e kalimit nga nj nivel me i 5let ne nj nivel me te larte karriere, miratohen nga "shilli i 1inistrave, me &ro&ozimin e 1inistrit te ,inan6ave, &as bashkrendimit me !A>Bin. 21. $h&rblimet e &ersonelit 21.1 >5nonjsit e administrats tatimore %endrore motivohen n&rmjet sh&rblimeve d5ke 5 baz5ar n e4ektivitetin dhe e4ikasitetin e &5ns s tyre dhe n vshtirsit e ve@anta n 45nksione t 6akt5ara. 2 &r6aktimin e mass s sh&rblimit merren &arasysh treg5esit individ5al t &er4orman6es 7arritjes s objektivave8, baz5ar n gjykimin e e&rorve direkt dhe n ra&ortet e kontrollit t brendshm e t jashtm. 21.2 $h&rblimet stim5l5ese je&en nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve, me &ro&ozim t e&rorit direkt t &5nonjsit t mirat5ar nga zvends drejtori i &rgjithshm ose drejtori i drejtoris rajonale si&as rastit. 21.3 1inistri i ,inan6ave miraton nj 5dhzim t &osa@m rreg5llat dhe kriteret % ndjek !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve ne dhnien e sh&rblimeve. 22. >ro6ed5ra disi&linore 22.1 !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve sh%yrton rastet e shkeljeve, te evident5ara nga e&rort direkt, n&5nsit dhe &5nonjsit e tjer te administrats tatimore %endrore dhe miraton masat disi&linore ndaj &5nonjsve t administrats tatimore %endrore. >r 5shtrimin e ktij 45nksioni, !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve miraton nj "omitet !isi&linor t &rbr nga &es antar, &rkatsisht nga: <vendsdrejtori i >rgjithshm i $hrbimeve 1bshtetse me atrib5tet e kryetarit, dhe nga katr &5nonjs t kategoris A 7!rejtor !rejtorie8. "y "omitet mblidhet si&as nevojave 7&ro&ozimeve t mbledh5ra8 dhe i &ro&ozon !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve masat disi&linore &r &5nonjsit % kan br shkelje, d5ke dhn 4akte dhe arg5mente &r shkeljen dhe masn disi&linore t &ro&oz5ar. 22.2 "omiteti i !isi&lins Tatimore merr n sh%yrtim rastet % i &ara%iten n&rmjet: a8 krkess me shkrim te e&rorit, n&5nsit a&o &5nonjsit te administrats tatimoreC b8 krkess me shkrim, te bere nga tatim&ag5esi, ose &r4a%s5esi i tijC 68 me nismn e !rejtorit te >rgjithshm t Tatimeve. 22.3 1asat disi&linore, %e zbatohen &r n&5nsit 6ivile te administrats tatimore, d5het t jen ne &r&5thje edhe me legjisla6ionin &r shrbimin 6ivil. >o ksht5, masat disi&linore % merren ndaj &5nonjsve % n5k gzojn stat5sin e n&5nsit 6ivil, d5het t jen n &r&5thje me dis&ozitat e "odit t >5ns. KRE& III DISPO:ITA TE PERGJIT(S(ME ADMINISTRATIVE 23. "om5nikimi me &ersonat e tat5eshm 23.1 2e zbatim te &iks 1 te nenit 23 te Iigjit, &r te kom5nik5ar me administratn tatimore lidh5r me &rmb5shjen e detyrimeve tatimore, tatim&ag5esit do te &rdorin 4orm5lart e &r6akt5ar ne 5dhzimet e 1inistrit te ,inan6ave ne zbatim te ligjeve te ve@anta tatimore. 2e kto 5dhzime &r6aktohen gjithasht5 edhe te dhnat %e do te &rmbajn kta 4orm5lar, a4atet e &lotsimit dhe mnyrat e &ara%itjes se tyre ne administratn tatimore. 23.2 0lersimet, njo4timet dhe vendimet tatimore si dhe kom5nikimi zyrtar %e administrata tatimore do te kete me &ersonat e tat5eshm, behet me shkrim dhe drgohet ne adresn e
+*
deklar5ar te &rdits5ar nga vete &ersoni i tat5eshm, d5ke &rdor5r &r kete shrbimin &ostar rekomande. 2j kom5nikim zyrtar me shkrim, i nis5r nga administrata tatimore ne adresn e tatim&ag5esit, &or i &amberrit5r, ose i mbrrit5r me vonese tek ky i 45ndit &r @4ardo arsye, sht nen &rgjegjsin e vete tatim&ag5esit. !ata e marrjes dijeni nga tatim&ag5esi, &r @do akt dhe korres&onden6e tjetr te nis5r nga administrata tatimore, konsiderohet dita e shtate &as dats se drgimit te aktit a&o korres&onden6s. !ata e drgimit sht data e &ranimit te aktit a&o korres&onden6s ne shrbimin &ostar. "sht5, ne %o4te se nj akt a&o nj korres&onden6e tjetr @4ardo, sht &ran5ar ne shrbimin &ostar me date 1 te m5ajit, ai konsiderohet se sht marre, dhe i sht bere i dit5r tatim&ag5esit me date . te m5ajit. 23.3 Akti a&o @do korres&onden6e tjetr zyrtare e administrats tatimore, m5nd te merret edhe dorazi nga tatim&ag5esi, nse ky i 45ndit e dshiron nj gj te tille. 2e kete rast, data e marrjes se aktit konsiderohet data k5r akti i dorzohet tatim&ag5esit dhe kon4irmohet nga ky i 45ndit. 2ga ana tjetr, ne raste te ve@anta, administrata tatimore m5nd te drgoj dorazi tek tatim&ag5esi @do akt a&o korres&onden6e tjetr zyrtare. Edhe ne kete rast, data e marrjes se aktit konsiderohet data k5r akti i dorzohet tatim&ag5esit dhe kon4irmohet nga ky i 45ndit. 2e rastin e dorzimit te akteve a&o @do korres&onden6e tjetr dorazi, k5r tatim&ag5esi re45zon marrjen ne dorzim te tyre, date e marrjes se aktit, konsiderohet data k5r tatim&ag5esi ka re45z5ar marrjen ne dorzim te aktit. 23.> Tatim&ag5esi sht i detyr5ar te deklaroj t dhna t &lota identi4ik5ese, &r4shir adresn, n5mrin e tele4onit dhe 4aksit dhe adresn elektronike 7nse ka8, ne mnyr %e te sig5roje marrjen ne kohe te njo4timeve. 23.# 1inistri i ,inan6ave, me &ro&ozimin e !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve, miraton llojet, 4ormn dhe &rmbajtjen e dok5menta6ionit tatimor. 2>. !hnia e in4orma6ionit tatimor 2>.1 2e zbatim te nenit 2) te Iigjit, administrata tatimore sht e detyr5ar tQi &rgjigjet &a &agese @do krkese me shkrim te a5toriteteve zyrtare sh%i&tare ose te h5aja t &rmend5ra n at nen. 2e zbatim te shkronjs 6 te ktij nenit te Iigjit, administrata tatimore, ne baze te krkess me shkrim, sht e detyr5ar tQi ja& in4orma6ione edhe "ontrollit te Iarte te $htetit vetm &r rastet k5r krkesa e bere sht ne 45nksion te kontrollit te kryer nga kto instit56ion ndaj administrats tatimore dhe te &rgatitjes se rekomandimeve %e ato do te bjn &r te. =n4orma6ioni %e i ktyre instit56ioneve n5k &r4shin dok5menta6ionin e deklar5ar a&o &ara%it5r nga tatim&ag5esi, dok5menta6ion i 6ili ndodhet ne dosjen e tij dhe %e, si&as nenit 2( te Iigjit, sht kon4iden6ial. "to instit56ione n5k kan t drejt t vendosin, ndryshojn a&o he%in detyrime tatimore ndaj tatim&ag5esve. 2e zbatim te &iks 1 te nenit 1) te Iigjit, administrata tatimore sht a5toriteti i vetm tatimor ne ?e&5blikn e $h%i&ris. 2#. "on4iden6ialiteti 2#.1 2e zbatim te nenit 2( te Iigjit, te dhnat tatimore dhe 4inan6iare te @do tatim&ag5esi, %e dis&onohen nga administrata tatimore, jan kon4iden6iale. Ddo &5nonjs i administrats tatimore %e ka akses ne kto te dhna, %e sht njoh5r me kto te dhna gjate dhe &r shkak te kryerjes se detyrave te tij 45nksionale a&o &r @4ardo arsye tjetr, sht i detyr5ar te r5aje kon4iden6ialitetin e tyre &rk5ndrejt @do &ersoni te trete. Te dhna kon4iden6iale konsiderohen te gjith te dhnat me natyre tatimore dhe 4inan6iare %e kane te bjn me deklarimet e tatim&ag5esit, me vlersimet tatimore %e jan bere &r te, me kontrollet tatimore te 5shtr5ara, me in4orma6ionet e ardh5ra a&o te marra nga b5rime te ndryshme, etj. 25k konsiderohen te dhna kon4iden6iale vetm te dhnat identi4ik5ese te tatim&ag5esit dhe te dhnat %e kane te bjn me detyrimet e tij tatimore te &a&ag5ara, &r te 6ilat kane 4ill5ar &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6e. 2#.2 !etyrimi &r te r5ajt5r kon4iden6ialitetin vazhdon edhe &asi &5nonjsi i administrats tatimore sht larg5ar &r @4ardo arsye nga kjo administrate.
+3
2#.3 =n4orma6ioni i lidh5r me tatim&ag5es t ve@ant &rdoret brenda administrats tatimore, vetm ne masn e krk5ar &r administrimin e tatimeve, dhe vetm nga &5nonjsit % kan lidhje direkte me vlersimin a&o kontrollin e detyrimeve tatimore t atyre tatim&ag5esve. $hkeljet e ksaj dis&ozite i &ara%iten &r sh%yrtim "omitetit t !isi&lins nga e&rori direkt i &5nonjsit % ka kryer shkeljen. 2#.> "5shti i r5ajtjes se kon4iden6ialitetit &r45ndon ne rastet k5r tatim&ag5esi he% dore, me shkrim, nga e drejta e tij &r r5ajtjen e kon4iden6ialitetit dhe &r a% sa sht e lej5ar ne deklarimin e bere nga tatim&ag5esi. 2#.# $hkmbimi i in4orma6ionit, i bere ne ekzek5tim te marrveshjeve ndrkombtare a&o brenda vendit te lidh5ra nga administrata tatimore, behet me k5shtin e r5ajtjes se kon4iden6ialitetit &r instit56ionet dhe individt, %e marrin dijeni &r te dhnat tatimore, n &r&5thje me dis&ozitat &rkatse t atyre marrveshje dhe dis&ozitave t ktij 5dhzimi dhe 5dhzimeve s&e6i4ike tatimore. 26. $hmangia e kon4liktit te interesit 26.1 2&5n sit dhe &5nonjsit e administrats tatimore zbatojn, ne mnyr te drejte e te &aanshme, ligjet tatimore dhe n5k administrojn, ndikojn a&o orientojn tatim&ag5esin ne ve&rimtarin e tij. =ns&ektort tatimor, d5het t deklarojn tek e&rori direkt dhe t mos &r4shihen n vlersime tatimore, kontrolle a&o investigime tatimore, etj., ndaj tatim&ag5esve me t 6ilt kan lidhje direkte ose indirekte n k5&tim t ktij 5dhzimi. $hkeljet e ksaj dis&ozite i &ara%iten &r sh%yrtim "omitetit t !isi&lins nga e&rori direkt i &5nonjsit % ka kryer shkeljen. 26.2 2&5nsit e administrats tatimore n5k m5nd te kontrollojn a&o vlersojn tatimet e veta a&o te &ersonave te lidh5r me ta, me &rjashtim te rasteve te vetvlersimit t detyrimeve t veta k5r nj gj e till i krkohet nga legjisla6ioni n 45%i. !eklarimi i rasteve t tilla si dhe dnimet n raste shkeljesh bhen n &r&5thje me dis&ozitat e &iks 26.1. n lart. 26.3 2&5nsit e administrats tatimore n5k m5nd te &5nsohen, me kohe te &jesshme a&o te &lote, ne ve&rimtari te tjera me &agese, me &rjashtim te ve&rimtaris se msimdhnies, a&o &5nsimit t &jesshm a&o &jesmarrjes n gr5&e &5ne n instit56ione shken6ore e arsimore &5blike e jo &5blike, me %llim t vetm kryerjen e st5dimeve shken6ore a&o msimdhnies, d5ke &as5r &arasysh edhe dis&ozitat e &ikave 2*.1 dhe 2*.2 m lart. 2?. >5blikimi i in4orma6ionit tatimor 2?.1 Administrata tatimore m5nd ta &5blikoje in4orma6ione t &rmbledh5ra t t ardh5rave tatimore, kontrolleve tatimore, etj., gjate ve&rimtaris se saj, me %ellim in4ormimin e tatim&ag5esve dhe &5blik5t, dhe &rdorimin e te dhnave tatimore ne hartimin e statistikave. 2?.2 >5blikimi behet ne mnyr dhe 4orme t till, %e n5k lejon identi4ikimin e tatim&ag5esit t ve@ant dhe sig5ron r5ajtjen e kon4iden6ialitetit t t dhnave t tatim&ag5esve t ve@ant. >rjashtim nga ky rreg5ll bjn rastet e mbledhjes me 4or6 t detyrimeve tatimore dhe rastet e &ersonave % 5shtrojn aktivitete t &aligjshme ose % n5k jan regjistr5ar n organet tatimore. 2$. =n4ormimi i &5blik5t &r ndryshimet n legjisla6ionin tatimor dhe n &ro6ed5rat tatimore 2$.1 Administrata tatimore ka &r detyre %e, d5ke &rdor5r te gjitha mjetet e kom5nikimit, &r4shir medien e shkr5ar dhe at elektronike, te in4ormoje &5blik5n &r &rmbajtjen, rolin dhe rndsin e legjisla6ionit tatimor. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve &5blikon materiale s%ar5ese, komentare dhe materiale te tjera sh&jeg5ese ne lidhje me legjisla6ionin tatimor dhe ndryshimet % m5nd t bhen n dis&ozitat ligjore e nnligjore tatimore. 2$.2 >r %llime te in4ormimit te &5blik5t, &r ligjet e reja tatimore, ndryshimet e bra n legjisla6ionin tatimor dhe n aktet nnligjore te dala ne zbatim te tij, behet &5blikimi n&rmjet medies se shkr5ar dhe asaj elektronike, si dhe &rmes 4a%es zyrtare te internetit te !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve, jo me vone se 1( dite nga data e &5blikimit t tyre n 4letoren zyrtare.
+.
29. !osja e detyrimeve tatimore 29.1 !rejtorit rajonale te tatimeve ha&in dosje &r @do &erson te tat5eshm te regjistr5ar ne j5ridiksionin e tyre. !osja e &ersonit te tat5eshm sht kon4iden6iale. Ddo e dhn a&o in4orma6ion %e lidhet me &ersonin e tat5eshm 45tet ne dosjen e tij. !osja e &ersonit te tat5eshm d5het te azh5rnohet ne mnyr te vazhd5eshme. 29.2 Administrata tatimore sht e detyr5ar te vere ne dis&ozi6ion te &ersonave te tat5eshm, te dhnat e dosjes se detyrimeve tatimore te tij. "to te dhna, k5r sht e m5nd5r &r &ersonin e tat5eshm, bhen te akses5eshme &r te, ne rr5ge elektronike. 2e te k5ndrt, kto te dhna i vihen ne dis&ozi6ion &ersonit te tat5eshm n&rmjet ko&jeve ne letr te dok5menteve te dosjes, si&as krkess me shkrim te tij. 29.3 !osja e tatim&ag5esit r5het &rgjithmon. Ato r5hen si&as renditjes al4abetike. 9dhzime me te hollsishme ne lidhje me 4ormn, mnyrn dhe a4atin e r5ajtjes se te dhnave te dosjes &r6aktohen me rreg5llore te mirat5ar nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. KRE& IV TE DREJTAT E TATIMPAG&ESIT 30. E drejta &r in4ormim dhe asisten6e 30.1 Tatim&ag5esit kane te drejte te marrin ne kohe te gjith in4orma6ionin e d5h5r, i 6ili m5ndson njohjen, k5&timin dhe zbatimin ne mnyr korrekte nga ana e tyre te legjisla6ionit tatimor dhe te detyrimeve te tyre tatimore. Ata kane te drejte gjithasht5 te asistohen &a &agese, &r te njoh5r te drejtat dhe &r te &lots5ar detyrimet, &r sit5atat konkrete te tyre. "jo asisten6e i sig5rohet atyre ne mnyr te detyr5eshme nga administrata tatimore n&rmjet drejtorive te shrbimeve &r tatim&ag5esit, te krij5ara ne @do drejtori rajonale te tatimeve, si dhe n&rmjet in4ormimit &5blik te detyr5eshm, si&as nenit 2. te Iigjit. =n4ormimi &5blik &r4shin detyrimin e administrats tatimore &r te vene ne dis&ozi6ion te tatim&ag5esve, ne rr5ge elektronike, n&rmjet medies se shkr5ar, 4leteB&alosjeve, &5blikimeve te ndryshme dhe n mnyra t tjera in4ormimi, legjisla6ionin ta timor, 5dhzimet e dala ne zbatim te tij, komentaret, 5rdhresat dhe man5alet tatimore. 30.2 Administrata tatimore ka detyrimin t trajtoj te gjith tatim&ag5esit ne mnyr te drejte, te &aanshme dhe me &ro4esionalizm. 31. E drejta &r kon4iden6ialitetin e te dhnave 31.1 2e baze te nenit 31 te Iigjit administrata tatimore d5het te sig5roje dhe mbroje kon4iden6ialitetin e te dhnave tatimore &ersonale dhe 4inan6iare %e i jan bes5ar asaj a&o %e ajo ka m5nd5r te sig5roje ne rr5ge te ndryshme. Te dhnat e tatim&ag5esve do te &rdoren nga administrata tatimore vetm &r %llime te lej5ara nga ligji. 0etm &5nonjsit e administrats tatimore %e d5het te kons5ltojn te dhnat e tatim&ag5esit &r %llime te kryerjes se 45nksioneve te tyre ligjore, do te ken akses ne kto te dhna. >r te kontroll5ar zbatimin ne mnyr korrekte te ksaj te drejte te tatim&ag5esve, drejtorit rajonale te tatimeve d5het te mbik%yrin ne vazhdimsi &ro6eset e brendshme te &5ns se tyre. 31.2 2e zbatim te &iks 2 te nenit 31 te Iigjit, konsiderohen kon4iden6iale, te dhnat me natyre tatimore dhe 4inan6iare %e sig5rohen n&rmjet deklaratave te tatim&ag5esve, kontrolleve tatimore te 5shtr5ara, vlersimeve tatimore te bra &r kto tatim&ag5es dhe in4orma6ioneve te ardh5ra ose te marra nga &ersona te trete a&o nga b5rime te tjera te ndryshme. 32. E drejta &r njo4tim 32. Tatim&ag5esit kane te drejte te njo4tohen ne kohe &r @do akt administrativ te administrats tatimore te n-jerre ne emr te tyre dhe %e &rek &as5rin a&o detyrimet tatimore te tyre. Ata kane te drejte gjithasht5 %e te njihen me arsyet dhe bazn ligjore te n-jerrjes se aktit administrativ. 2ga ana tjetr, administrata tatimore, baz5ar ne nenin *+ te Iigjit, ka
++
detyrimin te drgoj ne kohe @do vendim administrativ te n-jerre &rej saj &r tatim&ag5esin, si dhe te ja& bazn ligjore dhe @do sh&jegim tjetr te d5h5r, d5ke e in4orm5ar njkohsisht tatim&ag5esin edhe &r te drejtat dhe detyrimet %e lidhen me kete vendim. "y detyrim n5k res&ektohet nga administrata tatimore vetm k5r ajo zotron &rova konkrete dhe te bes5eshme se tatimi sht ne rrezik. 33. E drejta &r kontrolle te arsyeshme 33. 2e rastin e nj kontrolli tatimor te administrats tatimore, tatim&ag5esi ka te drejtn te njo4tohet &ara&rakisht &r kohen k5r do te 4illoje kontrolli, vendin k5 ai do te kryhet, llojet e tatimeve %e do te kontrollohen, &eri5dhat tatimore %e do te &r4shij kontrolli, etj. Tatim&ag5esi ka te drejte gjithasht5 te &rese te trajtohet ne mnyr te sjellshme dhe te res&ekt5eshme gjate te gjith kohs, &r4shir kt5 &eri5dhn k5r i krkohet in4orma6ion, k5r intervistohet a&o k5r kontrollohet. =ntegriteti moral, &ro4esionalizmi, res&ekti dhe koo&erimi jan vlerat kryesore te administrats tatimore %e d5het te shoh tatim&ag5esi gjate nj kontrolli tatimor. "to 6ilsi d5het te mani4estohen nga administrata tatimore &r te re4lekt5ar &rk5shtimin e saj &r tZi dhn tatim&ag5esve shrbimin me te mire te m5ndshm. 3>. E drejta &r in4ormim 3>.1 Tatim&ag5esit kane te drejte te &resin nga administrata tatimore zbatimin korrekt te ligjit, ne mnyr %e @donjri &rej tyre te marre te drejtat %e i takojn dhe te &ag5aje sh5mn e d5h5r te detyrimit tatimor. Ata kane te drejte te &retendojn te shikojn tek administrata tatimore nj administrate te bes5eshme &r at %e bn. Tatim&ag5esit kane te drejte te &ara%esin te gjitha &retendimet e tyre ne lidhje me nj vlersim tatimor te administrats tatimore. Tatim&ag5esit, te 6ilt n5k jan dakord me nj vlersim tatimor te administrats tatimore, kane te drejte te marrin &rgjigje me shkrim &r &retendimet e tyre, k5 je&en te gjitha arsyet e vlersimit tatimor, mnyra e vlersimit dhe te drejtat e detyrimet lidh5r me kete vlersim. 3>.2 1e krkesn me shkrim te tatim&ag5esit, administrata tatimore sht e detyr5ar %e brenda nj a4ati &rej jo m sh5m se ( dit &5ne nga data e &rotokollimit t krkess n organin tatimor, te lshoj vrtetime %e kon4irmojn sit5atn tatimore te tatim&ag5esit lidh5r me &agimin e detyrimeve tatimore, te ardh5rat e tat5eshme, detyrimet tatimore te &a&ag5ara, etj. 3#. E drejta &r &r4a%sim 3#.1 Tatim&ag5esi ka te drejte te emroje me &rok5re, &r4a%s5esin e tij. >r4a%s5esi i tatim&ag5esit sht nj &erson %e nj tatim&ag5es e zgjedh &r ta &r4a%s5ar ne lidhje me @shtjet tatimore. >r4a%s5esi i tatim&ag5esit merr &rsi&r te drejta dhe detyrime t tatim&ag5esit dhe administrata tatimore sht e detyr5ar te bashk&5noj dhe o&eroj me &r4a%s5esin e tatim&ag5esit t 6akt5ar &rej tij. 3#.2 Emrimi i nj &r4a%s5esi te tatim&ag5esit n5k e shkarkon kete te 45ndit nga &rgjegjsia tatimore. Ai mbetet ligjrisht &rgjegjs &r &rmb5shjen e detyrimeve tatimore te tij. ,akti %e &r4a%s5esi i tatim&ag5esit m5nd te beje nj gabim ne deklarimin dhe &agesn e detyrimeve tatimore, n5k e shkarkon kete te 45ndit nga &rgjegjsia &r gabimin. 36. E drejta &r te krk5ar eviden6a me shkrim a&o ne rr5ge elektronik e Baz5ar ne nenin 3* te Iigjit, tatim&ag5esi ka te drejte ne @do moment, tQi krkoj administrats tatimore, ko&je elektronike a&o me shkrim, te njehs5ar me origjinalin, te @do dok5menti %e ndodhet ne dosjen e tij individ5ale. >rve@ ksaj, ai ka te drejte te krkoj ko&je te &rint5ara te te dhnave elektronike %e lidhen me sit5atn e tij. "o&jet e &rint5ara te te dhnave elektronike, nse i nevojiten tatim&ag5esit, d5het te 6erti4ikohen nga ana e administrats tatimore. Administrata tatimore, baz5ar ne nenin 2+ te Iigjit, ka detyrimin krijimin dhe &rditsimin e dosjes se detyrimeve tatimore te tatim&ag5esit, e 6ila d5het te jete e akses5eshme ne rr5ge elektronike &r tatim&ag5esin. 2e &am5ndsi te aksesit elektronik ne dosjen e tij, tatim&ag5esi ka te drejte tQi krkoj me shkrim administrats tatimore %e tQi vere ne dis&ozi6ion ko&je te dok5menteve te dosjes.
100
3?. E drejta &r tQ5 dgj5ar >r&ara marrjes se nj vendimi ekzek5tiv nga ana e administrats tatimore, tatim&ag5esi ka te drejte te &rese nga kjo e 45ndit %e te dgjohet me vmendje &r te dhn s%arimet e nevojshme, &r te &arashtr5ar &retendimet %e ka, &r te sh&jeg5ar rrethanat konkrete, etj. Ai ka te drejte gjithasht5 te sig5rohet se sh&jegimet dhe &retendimet e tij do te sh%yrtohen me vmendje e ndershmri nga administrata tatimore ne 45nksion te marrjes se vendimeve te drejta dhe ne kon4ormitet me ligjet tatimore. 3$. E drejta &r tQ5 ankim5ar 3$.1 2e @do rast k5r tatim&ag5esi n5k sht dakord me nj akt administrativ dhe beson se administrata tatimore n5k e ka zbat5ar ne mnyr korrekte ligjin, ai ka te drejtn e ankimimit n !rejtorin e A&elimit Tatimor &ran !>T, d5ke krk5ar rish%yrtimin e &avar5r administrativ te @shtjeve %e lidhen me kete akt. 2se tatim&ag5esi n5k do te jete i kna%5r edhe nga vendimi i !rejtoris se A&elimit, ai ka te drejte te vazhdoje ankimimin e tij ne gjykate. 3$.2 Tatim&ag5esi ka t drejt gjithasht5 t ankohet n rr5g administrative ne !rejtorin ?ajonale a&o n !>T &r @do ve&rim a&o mosve&rim t zyrtarve tatimore, % m5nd t shkelin t drejtat e tatim&ag5esit. KRE& V DETCRIMI I PERSONAVE TE TAT&ES(EM PER REGJISTRIM 39. ?egjistrimi i individve 39.1 $i&as ligjeve te ve@anta tatimore ne 45%i, &rgjegjs &r te &ag5ar detyrimet tatimore ne administratn tatimore, ne mnyr direkte 7jo d5ke i5 mbajt5r tatimin ne b5rim8, ne k5shte e rrethana te 6akt5ara jan edhe individt. "t5 sht 4jala &r tatimin mbi te ardh5rat &ersonale %e &ag5het &r disa lloje te ardh5rash, &r te 6ilat n5k mbahet tatim ne b5rim. =ndividt %e sig5rojn kto te ardh5ra kane detyrimin &r te bere vetedeklarimin e tyre. 2e kete rast, kta individ, ne mnyr %e te m5nd te identi4ikohen &r &agesat e kryera, deklarojn ne administratn tatimore n5mrin e tyre &ersonal te identi4ikimit, i 6ili sht n5mri 5nik i lsh5ar nga a5toritetet e sig5rimeve sho%rore &r individt. 39.2 $i&as &iks 2 te nenit 3+ t ligjit, &r evidentimin e individve tatim&ag5es te 6ilt &ag5ajn tatim mbi te ardh5rat &ersonale %e vetedeklarohen, administrata tatimore ha& nj regjistr te ve@ante, k5 regjistron te gjith te dhnat identi4ik5ese te individve. "y regjistr do t &r&ilohet dhe &rodhohet nga !>T, n 4ormn e nj database, si&as modelit t mirat5ar nga drejtori i !>T. >0. ?egjistrimi i &ersonave, % 5shtrojn ve&rimtari tregtare dhe jotregtare >0.1 Ddo &erson %e do te kryeje nj ve&rimtari ekonomike tregtare, sht i detyr5ar te beje regjistrimin 4illestar te tij ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit, si&as &ro6ed5rave te &r6akt5ara ne Iigjin 2r. +323, date, 3.(.2003 J>r Hendrn "ombtare te ?egjistrimitJ 7H"?8. ?egjistrimi 4illestar dhe @do regjistrim tjetr behet me a&likim &ran @do s&orteli shrbimi te H"?Bse, ne te gjith territorin e ?e&5bliks se $h%i&ris, &avarsisht vendit te 5shtrimit te ve&rimtaris, vendbanimit a&o selis se a&likantit. ?egjistrimi kryhet n&rmjet dorzimit te a&likimit &rkats, te 6ilit i bashkngjiten dok5mentet sho%r5ese, %e &rovojn te dhnat %e regjistrohen. >0.2 ?egjistrimi, ne &r&5thje me ligjin J>r Hendrn "ombtare te ?egjistrimitJ shrben njkohsisht si regjistrim ne tatime, n skemat e sig5rimit, sho%ror dhe shndetsor ne ins&ektoratet e &5ns dhe organet doganoreC >0.3 2e momentin e regjistrimit e te &ajisjes me 6erti4ikatn e regjistrimit 4illestar, &ersonat e tat5eshm deklarojn ne 4orm5larin &r regjistrim, krahas te tjerave, edhe te dhnat e detyr5eshme si&as legjisla6ionit tatimor dhe te kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e
101
shndetsore. ?egjistrimi i &ersonave te tat5eshm ne regjistrin tregtar sht njkohsisht regjistrim ne administratn tatimore &r e4ekt te detyrimeve tatimore dhe te kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore. Te dhnat e regjistrit tregtar, i trans4erohen &eriodikisht administrats tatimore, si&as rreg5llave te &r6akt5ara ne ligjin >r Hendrn "ombtare te ?egjistrimit dhe aktet nnligjore ne zbatim te tij. 1bas regjistrimit n H"? dhe n viji m t aktivitetit tatim&ag5esi sht i detyr5ar in4ormoj dhe rakordoj me administratn tatimore llojet e tatimeve e taksave % d5het t deklaroj, &ag5aj, t mbaj n b5rim dhe t trans4eroj n llogarit &rkatse. >0.> Ddo &erson i tat5eshm, ne momentin e regjistrimit ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit, &ajiset me Rerti4ikatn e ?egjistrimit e 6ila &rmban edhe n5mrin e identi4ikimit te &ersonit te tat5eshm 72=>T8. 25mri i =denti4ikimit te >ersonit te Tat5eshm sht 5nik. >ersoni i tat5eshm % 5shtron ve&rimtari n adresa 7vendndodhje8 t ndryshme biznesi, &ajiset me 6erti4ikate regjistrimi &r @do adrese, e 6ila ka t njjtin 2=>T 5nik . Rerti4ikata e regjistrimit &rmban emrin e &ersonit te tat5eshm, emrin tregtar te tij 7nse ka8, 25mrin e =denti4ikimit te >ersonit te Tat5eshm 72=>T8 dhe datn k5r regjistrimi hyn ne 45%i. Te gjitha deklaratat e bra &r organet tatimore, te gjitha 4at5rat e lsh5ara nga &ersoni i regjistr5ar dhe te gjitha dok5mentet e &rdor5ra &rej tij ne ve&rimtarin e tij ekonomike e tregtare, d5het te &rmbajn n5mrin e identi4ikimit te &ersonit te tat5eshm. Rerti4ikatat e ?egjistrimit te >ersonit te Tat5eshm, d5het te eks&ozohen ne te gjitha adresat k5 &ersoni i tat5eshm 5shtron ve&rimtarin e tij ekonomike e tregtare. "to 6erti4ikata merren ne momentin e 4illimit te ve&rimtaris ekonomike tregtare dhe jan te vle4shme &rgjithmon, deri ne momentin e @regjistrimit te &ersonit te tat5eshm. >as regjistrimit te tyre, &ersonat e tat5eshm, si rreg5ll, do te jene nen j5ridiksionin e drejtoris rajonale te tatimeve k5 kane selin e tyre %endrore. >0.# >ro6ed5rat e regjistrimit t &ersonave % 5shtrojn ve&rimtari tregtare &r6aktohen n ligjin J>r Hendrn "ombtare te ?egjistrimitJ. !ok5mentet e krk5ara, si &jese e a&likimit &r %llime tatimore, &r6aktohen ne aktet nnligjore, ne zbatim te ktij ligji. ?egjistrimi bhet n Hendrn "ombtare t ?egjistrimit ose n !egt e saj n rrethe. >r &ersonat, Jt vet&5ns5ar n ve&rimtari tregtare a&o shrbimi amb5lantJ dhe Jkrye4amiljari, % &5nson &ersona si &5ntor sht&ieJ, regjistrimi &r &agimin e kontrib5teve t sig5rimeve sho%rore ose @regjistrimi i tyre kryhet nga organet tatimore, si&as &ro6ed5rs s &r6akt5ar me 5dhzim t 1inistrit t ,inan6ave nr.2*, dat 1*.).200+ J>r mbledhjen e kontrib5teve t detyr5eshme t sig5rimeve sho%rore dhe shndetsoreJ, t ndrysh5arJ >0.6 1osregjistrimi n5k e @liron nj &erson nga &agesa e detyrimit tatimor ose &rmb5shja e detyrimeve te tjera tatimore. >1. =denti4ikimi i &ersonave, %e 5shtrojn ve&rimtari tregtare &a 5 regjistr5ar >1.1.1. 2j &erson, i 6ili n5k &ajiset me Rerti4ikatn e 9shtrimit te 0e&rimtaris dhe ka 5shtr5ar ne 4akt ve&rimtari, n5k sht i &rjasht5ar nga &rgjegjsia tatimore. >rgjegjsia tatimore 4illon %e nga momenti k5r &ersoni ka 4ill5ar ve&rimtarin e tij. "jo &rgjegjsi &r4shin si &ersonat e tat5eshm %e 5shtrojn ve&rimtari ekonomike e tregtare asht5 dhe @do organizate joB4itim&r5rse, 4onda6ion, ent &5blik kombtar a&o vendor, njsi zbatimi &rojektesh te ve@anta, organizate &olitike dhe organe te tjera te ngjashme %e kryejn ve&rimtari 4etare, h5manitare, bamirse, &5blike, ed5kative, shken6ore ose arsimore. >1.1.2 Administrata tatimore %endrore dhe vendore ka detyrimin ligjor &r te identi4ik5ar &ersonat, te 6ilt 5shtrojn ve&rimtari ekonomike e tregtare &a 5 regjistr5ar ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit. Administrata tatimore %endrore ka gjithasht5 detyrimin ligjor &r te identi4ik5ar te gjith &ersonat e tjer si organizatat joB4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to, te 6ilat 5shtrojn ve&rimtarin e tyre &a %ene te regjistr5ar ne
102
administratn tatimore. 2e kete rast, &ersonat e identi4ik5ar si te &aregjistr5ar, brenda 1( ditve nga data e identi4ikimit si te &aregjistr5ar, jan te detyr5ar te regjistrohen. >1.1.3 Te gjith &ersonat e evident5ar si te &aregjistr5ar, evidentohen ne nj regjistr te ve@ante te administrats tatimore, k5 shnohet n5mri i &ro6es verbalit te identi4ikimit 7konstatimit8, data e identi4ikimit, te dhnat identi4ik5ese te &ersonit, adresa e &lote e tij, n5mri i tele4onit dhe @do e dhn tjetr e dis&on5eshme. >1.1.> Administrata tatimore ka te drejte te regjistroje nj organizate joB4itim&r5rse, 4onda6ion, ent &5blik kombtare a&o vendor, njsi zbatimi &rojektesh te ve@anta, organizate &olitike dhe organe te tjera te ngjashme %e kryejn ve&rimtari 4etare, h5manitare, bamirse, &5blike, ed5kative, shken6ore ose arsimore, e 6ila n5k ka &r %ellim 4itimin, sht identi4ik5ar si e &aregjistr5ar dhe, e 6ila, edhe &se e detyr5ar, n5k krkon te regjistrohet. ?egjistrimi behet ne drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit. ?egjistrimi nga administrata tatimore behet d5ke &lots5ar, ne emr te &ersonit te tat5eshm, 4orm5larin &r regjistrim. 2e momentin e regjistrimit, &r kta &ersona, nga ana e degs rajonale te tatimeve te j5ridiksionit lshohet 6erti4ikata e regjistrimit, e 6ila &rmban edhe n5mrin 5nik te identi4ikimit te organizats joB 4itim&r5rse. >as regjistrimit, drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit njo4ton organizatn joB4itim&r5rse, si&as rreg5llave te njo4timit te &r6akt5ara ne kete 5dhzim. 2jo4timi, &rve@ te tjerave, &r4shin vlersimin e detyrimit tatimor te organizats jo4itim&r5rse &r te gjith &eri5dhn, nga momenti i 4illimit te ve&rimtaris deri ne datn e regjistrimit te detyr5ar. >1.1.# ?egjistrimi i detyr5ar nga administrata tatimore &r4shin edhe &ersonat e tat5eshm %e 5shtrojn ve&rimtari ekonomike e tregtare. ?egjistrimi, &r kete kategori &ersonash behet ne drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit. ?egjistrimi i tyre nga administrata tatimore behet ne nj regjistr te ve@ante dhe te &rkohshm. >as regjistrimit ne kete regjistr, drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit njo4ton &ersonin e tat5eshm, si&as rreg5llave te njo4timit te &r6akt5ara ne kete 5dhzim. 2jo4timi, &rve@ te tjerave, &r4shin vlersimin e detyrimit tatimor te &ersonit te tat5eshm, &r te gjith &eri5dhn, nga momenti i 4illimit te ve&rimtaris deri ne datn e regjistrimit te detyr5ar. 2daj ktyre &ersonave te tat5eshm zbatohen te gjitha &ro6ed5rat e &r6akt5ar ne Iigj dhe ne kete 5dhzim, si &r te gjith &ersonat e tjer te tat5eshm te regjistr5ar ne mnyr te rreg5llt. >1.2 Baz5ar ne nenin )1 te Iigjit, nse &ersonat e identi4ik5ar si te &aregjistr5ar n5k regjistrohen brenda 1( ditve kalendarike, si&as rastit, ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit a&o ne administratn tatimore, drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit merr masn e mbylljes se ve&rimtaris. >1.3 !erisa te &r45ndoj regjistrimi i tyre ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit, administrata tatimore &rllogarit dhe mbledh detyrimin tatimor, si dhe gjobat administrative, ne &r&5thje me kete ligj. >1.> Administrata tatimore llogarit, vlerson dhe mbledh detyrimet tatimore, d5ke a&lik5ar edhe masat shtrng5ese ne &r&5thje me legjisla6ionin tatimor, gjate &eri5dhs deri ne &r45ndimin e &ro6esit te regjistrimit nga &ersoni. 1osregjistrimi n5k &engon administratn tatimore n mbledhjen e detyrimeve tatimore % lindin nga legjisla6ioni tatimor n 45%i. >2. ?egjistrimi i organizatave joB4itim&r5rse >2.1.1 Arganizatat joB4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve te ve@anta, entet &5blike kombtare a&o vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme %e kryejn ve&rimtari 4etare, h5manitare, bamirse, &5blike, shken6ore, arsimore, etj., te 6ilat n5k kane &r %ellim 4itimin, jan te detyr5ara te regjistrohen ne administratn tatimore dhe te &ajisen me 6erti4ikate tatimore &ran ksaj administrate. >r tQ5 &ajis5r me 6erti4ikate tatimore, &ersonat e msi&rm d5het te &ara%esin ne organet tatimore vendimin e gjykats %e miraton regjistrimin e tyre, aktin e themelimit, stat5tin dhe te gjith te dhnat e tjera te &r6akt5ara ne &iken 3 te nenit )2 te Iigjit. "rahas ktyre dok5menteve, ato d5het te &lotsojn dhe te &ara%esin edhe 4orm5larin J"rkese &r ?egjistrimJ. 2e momentin e &lotsimit te 4orm5larit
103
J"rkese &r regjistrimJ, organizatat joB4itim&r5rse deklarojn, krahas te tjerave edhe stat5sin lidh5r me &rgjegjsin e tyre tatimore &r @do lloj tatimi dhe &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore. >2.1.2 ?egjistrimi i organizatave joB4itim&r5rse, behet ne drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit, brenda ( ditve nga &lotsimi dhe &ara%itja e 4orm5larit J"rkese &r regjistrimJ. Administrata tatimore mban nj regjistr te ve@ante elektronik &r evidentimin e organizatave joB 4itim&r5rse. 2e momentin e regjistrimit, administrata tatimore lshon &r organizatat joB 4itim&r5rse, Rerti4ikatn e ?egjistrimit, e 6ila &rmban emrin, 4ormn, n5mrin 5nik te identi4ikimit, datn e regjistrimit 4illestar dhe adresn e vendit kryesor te 5shtrimit te ve&rimtaris. "ta &ersona marrin nj n5mr te vetm identi4ikimi, sado %e te jete n5mri i degve %e ato kane. 2e rastet k5r organizatat joB4itim&r5rse 5shtrojn ve&rimtari ne me sh5me se nj adrese, administrata tatimore lshon nj 6erti4ikate regjistrimi &r @do adrese te 5shtrimit te ve&rimtaris. >2.1.3 Te gjitha deklaratat e bra &r administratn tatimore dhe te gjitha dok5mentet e &rdor5ra &rej organizatave joB4itim&r5rse ne ve&rimtarin e tyre, d5het te &rmbajn n5mrin 5nik te identi4ikimit te &ersonit. Rerti4ikata e regjistrimit ne administratn tatimore lshohet ne nj ko&je origjinale &r @do adrese te ve@ante te 5shtrimit te ve&rimtaris. 2e rast h5mbje a&o dmtimi te 6erti4ikats se regjistrimit te &ersonit, ajo zvendsohet me nj d5blikate te lsh5ar nga administrata tatimore. Rerti4ikatat e ?egjistrimit d5het te eks&ozohen ne te gjitha adresat k5 kto organizata 5shtrojn ve&rimtarin e tyre. "to 6erti4ikata merren ne momentin e 4illimit te ve&rimtaris dhe jan te vle4shme &rgjithmon, deri ne @regjistrimin e &ersonit. >2.2 Administrata tatimore mban nj regjistr elektronik te ve@ante &r organizatat jo4itim&r5rse, &r4shir 4onda6ionet dhe instit56ionet b5-hetore, si@ listohen n &ikn >2.1.1 m lart. >2.3 2e regjistrin e &rmend5r n &ikn )2.2 m lart regjistrohen kto te dhna: a8 emriC b8 kohzgjatja, nse kjo sht e &r6akt5arC 68 objekti i ve&rimtarisC @8 vendi i 5shtrimit te ve&rimtarisC d8 te dhn at vetjake te drejt5esit dhe te &r4a%s5esit ligjor te organizatsC dh8 dok5menti, %e vrteton kom&eten6at e &r4a%simit dhe a4atet e emrimeve te tyreC e8 t dhna t tjera te organizats ne ra&ort me te tretet % ndihmojn n kontrollin dhe mbledhjen e tatimeveC 48 n5mri i te &5ns5arve. >2.>. ?egjistrimi ne administratn tatimore te organizatave jo4itim&r5rse behet &as de&ozitimit ne administratn tatimore te 4orm5larit te krkess &r regjistrim, se bashk5 me dok5menta6ionin, %e i bashklidhet 4orm5larit. ,orm5lari i krkess &r regjistrim dhe dok5menta6ioni i krk5ar, si &jese e krkess, &5blikohen ne 4a%en zyrtare te !rejtoris se >rgjithshm te Tatimeve dhe m5nd t shkarkohen nga &ersonat e interes5ar ose m5nd te merren &a &agese ne @do s&ortel te njsive te shrbimit ndaj tatim&ag5esit. >2.# Administrata tatimore, brenda ( ditve nga data e marrjes se 4orm5larit te &lote dhe te sakte te a&likimit, &r&5non krkesn &r regjistrim tatimor, regjistron a&lik5esin dhe e &ajis at me 6erti4ikatn e regjistrimit me n5mr identi4ikimi. >3. 2dryshimet ne regjistrim >3.1 $i&as nenit )3 te ligjit, &ersonat e tat5eshm %e 5shtrojn ve&rimtari ekonomike e tregtare, jan te detyr5ar te deklarojn ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit, @do ndryshim te mvonshm %e lidhet me emrin, adresn e selis dhe te degve, 4ormn j5ridike, krijimin e mbylljen e degve, ndryshimin e llojit te ve&rimtaris, etj., si@ &r6aktohet n dis&ozitat ligjore &r H"?.
10)
>3.2.1 2e rastet k5r &rgjegjsia tatimore &as regjistrimit 4illestar ndryshon, &ersoni i tat5eshm sht i detyr5ar t njo4toj drejtorin tatimore rajonale t j5ridiksionit &r ndryshimet e ndodh5ra. !rejtoria rajonale tatimore i re4lekton kto ndryshime n sistemin e administrimit tatimor d5ke br sistemimet e d5h5ra edhe n dosjen e &ersonit t tat5eshm. ?ast i ndryshimit t &rgjegjsis tatimore m5nd te jete, &r shemb5ll, tejkalimi i vol5mit te %ark5llimit &rej . milion leke ne vit kalendarik 7tejkalim i &rag5t te regjistrimit &r tatimin mbi vlern e sht5ar8. 2e kete rast, &rgjegjsia tatimore e &ersonit te tat5eshm ndryshon, d.m.th. nga &erson i tat5eshm i takss vendore mbi biznesin e vogl d5het t kaloj n tatim&ag5es i regjistr5ar ne T0$:. ?ast tjetr i ndryshimit t &rgjegjsis tatimore m5nd te jete ndryshimi i &rgjegjsis &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore, &.sh nga &erson i veteB &5ns5ar i vetm, ai m5nd te kaloje ne &erson i veteB &5ns5ar me &5nmarrs, etj. Edhe ne kete rast, tatim&ag5esi sht i detyr5ar t njo4toj administratn tatimore &r @do ndryshim, e 6ila re4lekton kto ndryshime n sistemin e administrimit tatimor. >3.2.2 >ersoni i tat5eshm %e &lotson k5shtet e msi&rme, &r te bere ndryshimin e d5h5r, d5het te &lotsoj brenda 1( ditve nga momenti %e &rgjegjsia e tij tatimore ka ndrysh5ar, 4orm5larin e ndryshimeve ne regjistrim dhe ta &ara%es at ne drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit. 1bi bazn e ktij 4orm5lari te nnshkr5ar nga &ersoni i tat5eshm, drejtoria rajonale e tatimeve, bn ndryshimin e krk5ar, ne sistemin in4ormativ te tatimeve. 2dryshimi i bere ne kete mnyr nga administrata tatimore, brenda 10 ditve kalendarike i behet i njoh5r edhe Hendrs "ombtare te ?egjistrimit dhe, si&as rastit, edhe zyrs s taksave t njsis &rkatse t &5shtetit vendor. >3.2.3 2 rastet k5r nj &erson i tat5eshm n5k ka njo4t5ar administratn tatimore &r ndryshimin e ndodh5r, megjithse ka detyrim ligjor &r ta br nj gj t till, dhe nj gj e till konstatohet dhe veri4ikohet n&rmjet nj kontrolli nga administrata tatimore, kjo e 45ndit bn menjher ndryshimin e d5h5r dhe njo4ton &ersonin e tat5eshm dhe si&as rastit Hendrn "ombtare t ?egjistrimit dhe <yrn e Taksave t njsis &rkatse t &5shtetit vendor. "sht5 &r shemb5ll, ne baze te nj kontrolli tatimor te kryer ne vend tek &ersoni i tat5eshm a&o ne baze te te dhnave te im&orteve te marra nga dogana rez5lton se nj tatim&ag5es i takss vendore mbi biznesin e vogl, ka &lots5ar k5shtet &r te %ene &erson i regjistr5ar &r tatimin mbi vlern e sht5ar. >or, vete &ersoni i tat5eshm, megjithse i detyr5ar si&as ligjit &r tatimin mbi vlern e sht5ar, n5k ka br regjistrimin si tatim&ag5es T0$hBje. 2e kete rast, administrata tatimore gzon te drejtn, &r te &lots5ar ne emr te &ersonit te tat5eshm, 4orm5larin &rkats te ndryshimeve ne regjistrim, ta hedhe at ne sistemin in4ormativ te tatimeve dhe te njo4toje njkohsisht &r kete si vete &ersonin e tat5eshm asht5 edhe Hendrn "ombtare te ?egjistrimi dhe zyrn e taksave te njsis &rkatse te &5shtetit vendor. >3.3 Arganizatat joB4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve te ve@anta, entet &5blike kombtare a&o vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to, jan te detyr5ar te njo4tojn administratn tatimore 7drejtorin rajonale &rkatse te tatimeve8, &r @do ndryshim te mvonshm %e lidhet me: a8 ndryshimi i emritC b8 ndryshimi i adress se ve&rimtaris ose kontaktitC 68 ndryshimi i stat5sit ligjorC d8 krijimiGmbyllja e degve, sektorve ose njsive te rejaC e8 ndryshimi i llojit te ve&rimtaris ekonomikeC 48 ndryshimi i n5mrit te &5nonjsveC g8 @do ndryshim tjetr, i &arashik5ar ne aktet nnligjore, te dala ne zbatim te legjisla6ionit tatimor. >>. "alimi ne regjistrin &asiv
10(
>>.1.1 Administrata tatimore ka te drejte te kaloje regjistrimin e nj &ersoni te tat5eshm nga regjistri aktiv ne regjistrin &asiv te &ersonave te tat5eshm. "y kalim behet k5r drejtoria rajonale e tatimeve ka sig5r5ar &rova te mja4t5eshme se &ersoni i tat5eshm, &r @4ardo arsye, vitin e 45ndit 4iskal n5k ka 5shtr5ar ve&rimtari, &ra n5k ka dorz5ar deklaratat tatimore dheGose ka dorz5ar deklarata &a ve&rimtari, dheGose n rastet k5r tatim&ag5esi deklaron dhe miraton zyrtarisht &ez5llimin e ve&rimtaris tregtare si&as s&e6i4ikimeve t bra n ligj. 2 t gjitha rastet e si&r&rmend5ra k5r tatim&ag5esi n5k ka dorz5ar deklarata tatimore dheGose ka dorz5ar deklarata tatimore &a aktivitet gjat 12 m5ajve t vitit t 45ndit 4iskal, drejtoria rajonale tatimore d5het: a8 Te veri4ikoj ne ambientin e biznesit a&o adresn e tatim&ag5esit m5ngesn e ve&rimtaris ekonomike gjat 12 m5ajve t vitit t 45ndit 4iskal. "y veri4ikim evidentohet n&rmjet nj &ro6esBverbali. b8 T veri4ikoj t dhnat e marra nga !rejtoria e >rgjithshme e !oganave dhe te drg5ara ne drejtorin rajonale te tatimeve nse &ersoni i tat5eshm ka kryer im&orte gjate 12 m5ajve te vitit te 45ndit 4iskal. 68 (e h!u"izuar# 0etm &asi te jene ndrmarr te gjith ve&rimet e msi&rme, sektori i shrbimit t tatim&ag5esve dhe regjistrimit ne drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit, i kalon kta &ersona te tat5eshm ne regjistrin &asiv, dhe nga ky moment &r kta tatim&ag5es n5k gjenerohen m deklarata tatimore, d5ke i @lir5ar ato nga t gjitha &rgjegjsit tatimore &r kohn e %ndrimit n regjistrin &asiv. >>.1.2 >ro6ed5ra konkrete e kalimit te nj &ersoni te tat5eshm, nga regjistri aktiv ne regjistrin &asiv te &ersonave te tat5eshm, dok5menta6ioni %e &rgatitet, detyrat dhe &rgjegjsit e drejtorive dhe sektorve %e marrin &jese ne kete &ro6es, &rshkr5hen ne man5alin &rkats tatimor. >>.1.3 >asi nj &erson i tat5eshm kalon ne regjistrin &asiv, drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit n5k e konsideron me at si mosdeklar5es. >r &asoje, %e nga ky moment dhe gjate gjith &eri5dhs %e &ersoni i tat5eshm mbetet ne regjistrin &asiv, &r kete &erson n5k vendosen me gjoba &r mosdeklarim &r te gjith llojet e detyrimeve tatimore dhe te kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e shndetsore. 1osvendosja e gjobave n5k &r4shin &eri5dhn e 45ndit &rej 12 m5ajsh &ara kalimit ne regjistrin &asiv. >r te gjith kete &eri5dhe dhe &r @do &eri5dhe tjetr &ara ksaj, detyrimet e m5ndshme tatimore te &a&ag5ara, &r4shir kt5 edhe @do gjobe a&o kamateBvonese mbeten ne 45%i dhe &r mbledhjen e tyre vazhdohet te ndrmerren te gjitha masat e mbledhjes me 4or6e te &r6akt5ara ne ligj dhe ne kete 5dhzim. >o ksht5, &r kete &eri5dhe dhe &r @do &eri5dhe tjetr &ara ksaj, drejtoria rajonale e tatimeve m5nd te beje ne @do kohe vlersime tatimore ndaj &ersonit te tat5eshm te kal5ar ne regjistrin &asiv. >>.1.> >asi &ersoni i tat5eshm kalon ne regjistrin &asiv, ai do te jete nen mbik%yrjen e administrats tatimore. 1bik%yrja ne kete rast nnk5&ton veri4ikimin e te dhnave te dogans, te te dhnave te m5ndshme nga kontrollet e 5shtr5ara ne s5bjekte te tjera, te te dhnave te veri4ikimeve te m5ndshme ne vend, etj. 2e rast se nga kto te dhna rez5lton se tatim&ag5esi ka kryer aktivitet, ai kalohet ne regjistrin aktiv te &ersonave te tat5eshm dhe ndaj tij merren te gjitha masat e d5h5ra ligjore. >r kete njo4tohet menjher &ersoni i tat5eshm dhe njo4timi sho%rohet edhe me 2jo4timB 0lersimin Tatimor &rkats. >>.1.# "alimi ne regjistrin &asiv te Hendrs "ombtare te ?egjistrimit, si&as &ro6ed5rave te &r6akt5ara ne Iigjin J>r Hendrn "ombtare te ?egjistrimitJ, n5k sht k5sht &r kalimin e ktij &ersoni ne regjistrin &asiv te administrats tatimore &r e4ekte tatimore. Edhe &r &ersonat e tat5eshm te kal5ar ne regjistrin &asiv t Hendrs "ombtare te ?egjistrimit, si&as &ro6ed5rave te saj, nga drejtorit rajonale te tatimeve zbatohen te njjtat rreg5lla te &r6akt5ara me si&r ne kete 9dhzim.
10*
>>.1.6 Te njjtat rreg5lla &r kalimin nga regjistri aktiv ne regjistrin &asiv, ve&rojn edhe &r organizatat joB4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to. >>.2 2 rastet k5r &ez5llimi i ve&rimtaris deklarohet nga tatim&ag5esi, drejtoria rajonale e j5ridiksionit bn kalimin n &asiv n &r&5thje me dis &ozitat e &iks )).1 m lart. >>.3 !rejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit njo4ton me shkrim &ersonin e tat5eshm &r kalimin ne regjistrin &asiv brenda 10 ditve nga data e kalimit te tij ne kete regjistr, d5ke i k5jt5ar gjithasht5 tatim&ag5esit detyrimin &r njo4timin e menjhershm t administrats tatimore dhe krkesn &r kalimin n regjistrin aktiv, nse tatim&ag5esi do t rinis aktivitetin. >>.> Trans4erimi i regjistrimit tatimor nga regjistri aktiv ne regjistrin &asiv n5k eliminon detyrimin tatimor ekzist5es dhe n5k e ndalon administratn tatimore &r vlersimin ose mbledhjen e detyrimit tatimor, &as trans4erimit ne regjistrin &asiv. >>.# >ersonat e tat5eshm te kal5ar ne regjistrin &asiv, ne @do kohe kane te drejte dhe detyrim te krkojn te kalojn ne regjistrin aktiv, nse do te vazhdojn aktivitetin. "rkesa &ara%itet ne drejtorin rajonale te tatimeve k5 &ersoni sht regjistr5ar, dhe ajo sho%rohet me sh&jegimet e nevojshme &r ri4illimin e aktivitetit dhe me te gjith &agesat e detyrimeve te m5ndshme tatimore te &a&ag5ara, &r4shir kt5 dhe @do gjobe a&o kamatBvonese. "alimi n regjistrin aktiv m5nd t bhet edhe nga administrata tatimore k5r kjo e 45ndit ka evident5ar ri4illimin e aktivitetit. "alimi ne regjistrin aktiv bhet brenda 10 ditve nga data k5r krkesa sht marre nga drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit, ose k5r kjo e 45ndit ka evident5ar ri4illimin e aktivitetit. >#. Dregjistrimi tatimor >#.1. Dregjistrimi i &ersonave te tat5eshm %e kryejn ve&rimtari ekonomike e tregtare >#.1.1. >ersonat e tat5eshm %e kryejn ve&rimtari ekonomike e tregtare @Qregjistrohen si&as dis&ozitave te Iigjit J>r Hendrn "ombtare te ?egjistrimitJ. >ersoni i tat5eshm %e dshiron te @Qregjistrohet, &r @4ardo arsye %o4te, &ara&rakisht, sht i detyr5ar %e te &ag5aje te gjith detyrimet tatimore te &a&ag5ara dhe te &ara%es bilan6in e mbylljes se ve&rimtaris ne drejtorin rajonale te tatimeve k5 sht regjistr5ar. "rkesa &r @Qregjistrim &ara%itet ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit, si&as &ro6ed5rave te &r6akt5ara ne Iigjin J>r Hendrn "ombtare te ?egjistrimitJ. "jo e 45ndit njo4ton drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit &rkats &r regjistrimin e ha&jes se &ro6ed5rs se lik5idimit &r &ersonat j5ridike %e kane krk5ar te @Qregjistrohen dhe &r ha&jen e &ro6ed5rs se @regjistrimit te &ersonave 4izike. >#.1.2 !rejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit &rkats, brenda 30 ditve nga marrja e njo4timit &r 4illimin e &ro6ed5rave te @regjistrimit &r nj &erson te tat5eshm, kryen te gjitha veri4ikimet e d5h5ra lidh5r me sit5atn tatimore te ktij &ersoni. 0eri4ikimi &r4shin te gjitha llojet e detyrimeve tatimore te &ersonit te tat5eshm, &r4shir edhe kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore dhe gjobat e kamateBvonesat event5ale te lidh5ra me kto detyrime. !rejtoria rajonale e tatimeve, &rve@ veri4ikimit te sit5ats tatimore te &ersonit te tat5eshm, k5r e gjykon te nevojshme, m5nd te 5shtroje edhe nj kontroll tatimor ne mjediset k5 &ersoni 5shtron ve&rimtarin e tij ekonomike e tregtare. >#.1.3 2se nga kto veri4ikime a&o nga kontrolli ne vend rez5lton se &ersoni i tat5eshm ka detyrime te &a&ag5ara, gjoba dhe kamateBvonesa, a&o deklarata tatimore te &a&ara%it5ra, drejtoria rajonale e tatimeve d5het te &ara%es k5ndrshtimin me shkrim te saj &r @regjistrimin e &ersonit. 2e k5ndrshtimin e @regjistrimit te &ersonit te tat5eshm nga drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit &ara%itet sh5ma e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara, a&o deklaratat tatimore te &a&ara%it5ra. 2se, ne k5ndrshtimin me shkrim te &ara%it5r nga drejtoria rajonale e tatimeve, n5k sht &ara%it5r sh5ma e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara te &ersonit te tat5eshm, Hendra "ombtare e ?egjistrimit m5nd te beje @regjistrimin e ktij &ersoni.
103
>#.1.> !rejtoria rajonale e tatimeve sht detyr5ar te trhe% ne @do kohe k5ndrshtimin e saj, sa&o &ersoni i tat5eshm te kete &ag5ar detyrimet tatimore te &a&ag5ara, gjobat dhe kamatvonesat. >as trhe%jes se k5ndrshtimit nga drejtoria rajonale e tatimeve, Hendra "ombtare e ?egjistrimit, brenda &ese ditve kalendarike nga data e trhe%jes se k5ndrshtimit, bn @regjistrimin e &ersonit te tat5eshm. Te njjtn gj bn Hendra "ombtare e ?egjistrimit edhe k5r drejtoria rajonale e tatimeve n5k trhe% k5ndrshtimin, megjithse &ersoni i tat5eshm ka &ag5ar te gjitha detyrimet tatimore te &a&ag5ara, gjobat dhe kamateBvonesat dhe &r kete &ersoni &ara%et ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit dok5mentin i 6ili vrteton &agesn e detyrimeve te &a&ag5ara. >#.1.# !rejtoria rajonale e tatimeve n5k ndrmerr asnj ve&rim konkret nse &as veri4ikimit te sit5ats se &ersonit te tat5eshm rez5lton se ai n5k ka detyrime tatimore te &a&ag5ara. "jo do te thot se drejtoria rajonale e tatimeve sht dakord me vazhdimin e &ro6ed5rave te @regjistrimit nga ana e Hendrs "ombtare te ?egjistrimit. Te njjtin e4ekt me kete ka edhe rasti k5r, &r arsye t e ndryshme, drejtoria rajonale e tatimeve n5k arrin te &ara%es k5ndrshtimin e saj &r @Qregjistrim brenda 30 ditve nga data e njo4timit &r 4illimin e &ro6ed5rs &r @Qregjistrim, te marre nga Hendra "ombtare e ?egjistrimit, edhe &se &ersoni m5nd te kete detyrime tatimore, gjoba dhe kamateB vonesa te &a&ag5ara. 2e kete rast, &rgjegjsia sht e drejtoris rajonale te tatimeve, drejtori i te 6ils n-jerr &rgjegjsin &ersonale te &5nonjsve te tatimeve dhe &ro&ozon masat ligjore disi&linore a&o &enale ndaj tyre. >r @do @Qregjistrim te &ersonave te tat5eshm, Hendra "ombtare e ?egjistrimit njo4ton drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit &rkats. >#.2 Dregjistrimi i organizatave joB4itim&r5rse >#.2.1. Arganizatat jo4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to, %e kryejn ve&rimtari te ndryshme, @Qregjistrohen si&as dis&ozitave te Iigjit. Arganizata joB4itim&r5rse %e dshiron te @Qregjistrohet, &r @4ardo arsye %o4te, &ara&rakisht sht e detyr5ar %e te &ag5aje te gjith detyrimet tatimore te &a&ag5ara dhe te &ara%es bilan6in e mbylljes se ve&rimtaris ekonomike ne drejtorin rajonale te tatimeve k5 sht regjistr5ar. "rkesa &r @Qregjistrim &ara%itet ne gjykatn &rkatse, si&as &ro6ed5rave ligjore &rkatse. Kjykata nga ana e saj, njo4ton drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit &rkats, &r regjistrimin e ha&jes se &ro6ed5rs se @regjistrimit. >#.2.2. !rejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit &rkats, brenda 30 ditve nga marrja e njo4timit &r 4illimin e &ro6ed5rave te @regjistrimit, kryen te gjith veri4ikimet e d5h5ra lidh5r me sit5atn tatimore te organizats joB4itim&r5rse %e krkon te @Qregjistrohet. 0eri4ikimi &r4shin te gjitha detyrimet tatimore te organizats joB4itim&r5rse, detyrimet &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore, gjobat dhe kamateBvonesat event5ale te lidh5ra me kto detyrime. !rejtoria rajonale e tatimeve, &rve@ veri4ikimit te sit5ats tatimore te &ersonit te tat5eshm, k5r e gjykon te nevojshme, m5nd te 5shtroje edhe nj kontroll tatimor ne mjediset k5 organizata joB 4itim&r5rse 5shtron ve&rimtarin e saj ekonomike e tregtare. >#.2.3 2se, nga kto veri4ikime a&o nga kontrolli ne vend, rez5lton se organizata joB 4itim&r5rse ka detyrime te &a&ag5ara, gjoba dhe kamateBvonesa, a&o deklarata tatimore te &a&ara%it5ra 7deklaratat e tatimit mbi te ardh5rat &ersonale nga &agat dhe deklaratat e kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore8, drejtoria rajonale e tatimeve d5het te &ara%es ne gjykate k5ndrshtimin me shkrim te saj &r @regjistrimin e ksaj organizate joB 4itim&r5rse. 2e k5ndrshtimin e @regjistrimit te organizats joB4itim&r5rse, te &ara%it5r ne gjykate nga drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit, tregohet sh5ma e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara, a&o deklaratat tatimore te &a&ara%it5ra. 2se, ne k5ndrshtimin me shkrim te &ara%it5r nga drejtoria rajonale e tatimeve, n5k sht &rezant5ar sh5ma e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara te organizats joB4itim&r5rse, gjykata e j5ridiksionit m5nd te kryeje @regjistrimin e saj.
10.
>#.2.> !rejtoria rajonale e tatimeve sht detyr5ar te trhe% ne @do kohe k5ndrshtimin e saj, sa&o organizata joB4itim&r5rse te kete &ag5ar detyrimet tatimore te &a&ag5ara, gjobat dhe kamatvonesat. >as trhe%jes se k5ndrshtimit nga dega rajonale e tatimeve, gjykata, brenda &ese ditve kalendarike nga data e trhe%jes se k5ndrshtimit, bn @regjistrimin e organizats joB 4itim&r5rse. Te njjtn gj bn gjykata edhe k5r drejtoria rajonale e tatimeve n5k trhe% k5ndrshtimin, megjithse organizata joB4itim&r5rse ka &ag5ar te gjitha detyrimet tatimore te &a&ag5ara, gjobat dhe kamateBvonesat dhe, &r kete, ajo ka &ara%it5r ne gjykate dok5mentin, i 6ili vrteton &agesn e detyrimeve te &a&ag5ara. >#.2.# 2se, &as veri4ikimit te sit5ats se organizats joB4itim&r5rse, rez5lton se ajo n5k ka detyrime tatimore te &a&ag5ara, drejtoria rajonale e tatimeve n5k ndrmerr asnj ve&rim konkret. "jo do te thot se drejtoria rajonale e tatimeve sht dakord me vazhdimin e &ro6ed5rave te @regjistrimit nga ana e gjykats. Te njjtin e4ekt me kete ka edhe rasti k5r, &r arsye te ndryshme, drejtoria rajonale e tatimeve n5k arrin te &ara%es ne gjykatn &rkatse k5ndrshtimin e saj &r @Qregjistrim brenda 30 ditve nga data e njo4timit &r 4illimin e &ro6ed5rs &r @Qregjistrim te marre nga kjo gjykate, edhe &se organizata joB4itim&r5rse m5nd te kete detyrime tatimore, gjoba dhe kamateBvonesa te &a&ag5ara. 2e kete rast, &rgjegjsia sht e drejtoris rajonale te tatimeve, drejtori i te 6ils n-jerr &rgjegjsin &ersonale te &5nonjsve te tatimeve dhe &ro&ozon masat ligjore disi&linore a&o &enale ndaj tyre. >r @do @Qregjistrim te organizatave joB4itim&r5rse, gjykata &rkatse njo4ton drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit &rkats. >#.3 E4ektet tatimore te @regjistrimit >#.3.1 >as @regjistrimit, &ersoni i tat5eshm a&o organizata joB4itim&r5rse %e @Qregjistrohet dorzon Rerti4ikatn e ?egjistrimit, &rkatsisht ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit dhe ne drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit. >#.3.2 >r &eri5dhn &ara @regjistrimit, detyrimet e m5ndshme tatimore te &a&ag5ara, &r4shir kt5 edhe @do gjobe a&o kamateBvonese mbeten ne 45%i dhe, &r mbledhjen e tyre, vazhdohet te ndrmerren te gjitha masat e mbledhjes me 4or6e te &r6akt5ara ne ligj dhe ne kete 5dhzim. >o ksht5, n rastet k5r dis&onohen in4orma6ione % &r kete &eri5dhe tatim&ag5esi ka kryer aktivitet, drejtoria rajonale, &asi kryen veri4ikimet a&o kontrollet e nevojshme bn vlersimet &rkatse tatimore dhe ndrmerr masat &rkatse n zbatim t legjisla6ionit n 45%i. >#.> Dregjistrimi i tatim&ag5esve t regjistr5ar nga administrata tatimore >#.>.1 Tatim&ag5esit, t regjistr5ar nga administrata tatimore &ara hyrjes n 45%i t ligjit nr. ++20 dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ dhe ligjit J>r Hendrn "ombtare t ?egjistrimitJ, t 6ilt n5k dis&onojn vendim gjykate &r 5shtrimin e s drejts &r ve&rimtari ekonomike a&o n5k jan t regjistr5ar n regjistrin tregtar, t regjistr5ar nga administrata tatimore &r %llime administrimi dhe &r vjeljen e detyrimeve tatimore, si@ jan &ersonat e tat5eshm t regjistr5ar si 4iliale, investitort 7individ8, &ersona t tjer t tat5eshm dhe s5bjektet e @regjistr5ar nga regjistri tregtar me vendim gjykate dhe t &aB@regjistr5ar ende nga regjistri tatimor, do t @regjistrohen nga administrata tatimore. >#.>.2 >ersonat e regjistr5ar nga administrata tatimore, regjistrimi i t 6ilve n5k sht &arashik5ar n ligjin J>r H"?BnJ, do t @regjistrohen nga kjo administrat, k5r &ersoni e krkon kt ose k5r n5k sht m i detyr5ar &r t %en i regjistr5ar, &asi t jet &rmb5sh5r %llimi &r t 6ilin jan regjistr5ar. >#.>.3 >r deklaratat tatimore, k5r ligjrisht krkohet dorzimi i deklarats tatimore &r at tatim&ag5es dhe &r at lloj tatimi, &ersoni i tat5eshm sht &rgjegjs deri n 45rnizimin e 45ndit t kryer ose deklaratn e 45ndit t dorz5ar, moment i 6ili do t jet dhe momenti i @regjistrimit nga drejtoria rajonale tatimore.
10+
>r tatim&ag5esit e @regjistr5ar me vendim gjykate, organi tatimor @regjistron kto s5bjekte me e4ekt nga data % s5bjekti ka &as5r t drejt t @regjistrohej, data e vendimit t gjykats ose data e dorzimit t deklarats s 45ndit t dorz5ar. >#.>.> !o t @regjistrohen ata tatim&ag5es, &r t 6ilt deri n momentin % do t kryhet @regjistrimi nga organi tatimor n5k rez5lton a&o n5k sht konstat5ar ndonj shkelje e klasi4ik5ar si e till si&as ktij ligji. >#.>.# !rejtoria rajonale tatimore bn veri4ikimet &rkatse t @regjistrimit. E4ektet tatimore &r &eri5dhn &r&ara @regjistrimit edhe &r kta tatim&ag5es do t jen si&as &iks )(.3.2. >r detyrimet tatimore t konstat5ara &as @regjistrimit, % 5 &rkasin &eri5dhave tatimore &ara dhe &as momentit t @regjistrimit, kta s5bjekte jan &rgjegjs. KRE& VI M'AJTJA E TE D(ENAVE >6. !ok5mentimi dhe mbajtja e llogarive &r %llime tatimore >6.1 >ersoni i tat5eshm sht i detyr5ar t mbaj regjistrime dhe t &rdor dok5menta6ionin tatimor n &r&5thje me dis&ozitat e legjisla6ionit tatimor. >6.1.1 2j &erson i tat5eshm %e 5shtron ve&rimtari ekonomike e tregtare dhe sht s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, k5r kryen nj 45rnizim mallrash a&o shrbimesh, ne momentin e 45rnizimit, sht i detyr5ar te lshoj 4at5re tatimore te T0$:Bse ne lidhje me at 45rnizim &r @do &erson te tat5eshm %e merr 45rnizimin. >ersoni i tat5eshm %e merr 45rnizimin m5nd te jete nj &erson tjetr i tat5eshm s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, nj &erson i tat5eshm s5bjekt i takss vendore mbi biznesin vogl si dhe nj organizate jo4itim&r5rse, 4onda6ion, njsi zbatimi &rojektesh, ent &5blik kombtar a&o vendor, organizate &olitike a&o @do organ tjetr i ngjashm me to. ,orma dhe &rmbajtja e 4at5rs tatimore te T0$:Bse sht si@ &r6aktohet ne Iigjin J>r T0$:J dhe ne 9dhzimin e 1inistrit te ,inan6ave ne zbatim te ktij Iigji. >6.1.2 >ersoni i tat5eshm shits me &aki6e, s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, sht i detyr5ar gjithasht5, &rve@ k5&onit tatimor, te lshoj nj 4at5re tatimore me T0$:, k5r vlera e @do 45rnizimi te kryer &r blersin, &avarsisht nga stat5si i ktij te 45ndit, sht me e madhe se 20 mije leke, &r4shir T0$:. >r @do 45rnizim te tille t bre &r individt kons5matore jotregtar, n 4at5rn e lsh5ar nga shitsi &ara%itet detyrimisht emri, mbiemri dhe adresa e blersit. >6.1.3 >ersoni i tat5eshm shits me &aki6e, s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, sht i detyr5ar gjithasht5 %, &rve@ k5&onit tatimor, te lshoj nj 4at5re tatimore me T0$:, &avarsisht nga vlera e 45rnizimit, ne rastet k5r marrsi i 45rnizimit sht &erson i tat5eshm dhe krkon 4at5re tatimore &r nevoja biznesi. >6.1.> >ersoni i tat5eshm, s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, sht i detyr5ar te lshoj 4at5re tatimore te T0$:Bse edhe &r @do 45rnizim mallrash e shrbimesh te kryer &r organizatat jo4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to, %e kryejn ve&rimtari te ndryshme. >6.1.# "5&oni tatimor lshohet nga te gjith &ersonat e tat5eshm shits me &aki6e, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar te 6ilt si&as 0endimit te kshillit te 1inistrave 2r. 3.1, date 1).11.2003, jan te detyr5ar te &ajisen me arke regjistr5ese. ,orma dhe &rmbajtja e k5&onit tatimor sht &r6akt5ar ne 0endimin e "shillit te 1inistrave 2r. 3.1, date 1).11.2003. >6.1.6 !4tesa tatimore lshohet nga te gjith &ersonat e tat5eshm shits me &aki6e, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin, te 6ilt n5k jan te &ajis5r me arke regjistr5ese ose %e, si&as 0endimit te "shillit te 1inistrave 2r. 3.1, date 1).11.2003, ne raste te ve@anta m5nd te mos lshojn k5&on tatimor. ?olin e d4tess tatimore m5nd ta l5ajn
110
edhe dok5mente te tjera te mirat5ara ne akte te tjera ligjore a&o nnligjore ne 45%i, si &r shemb5ll biletat e trans&ortit 5rban, inter5rban a&o ndrkombtar te 5dhtarve, k5&ont e lsh5ar nga makinat elektronike te 4atit, biletat e lojrave te 4atit te mirat5ara nga 1inistria e Ekonomis, Tregtis dhe Energjetikes, etj. >6.1.? "5&oni tatimor dhe d4tesa tatimore n5k m5nd te shrbejn si dok5mente j5sti4ik5ese te sh&enzimeve te zbriteshme te biznesit &r blersin, &rve@ rastit k5r k5&oni tatimor sho%rohet edhe me 4at5re tatimore te T0$:Bse. >6.1.$ 2e rastet e 45rnizimeve te marra nga individ te ndryshm %e n5k kane 6ilsin e tregtarit, &ersoni i tat5eshm m5nd te lshoj, &r veten e tij nj 4at5re tatimore n &r&5thje me dis&ozitat e &iks (3 te ktij 9dhzimi. "jo 4at5re d5het te vrtetohet nga individi 45rniz5es n&rmjet nnshkrimit dhe te dhnave te tjera identi4ik5ese te tij si emr mbiemr, n5mr i &asa&orts, etj. >ersoni i tat5eshm s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, si marres i 45 rnizimit sht i detyr5ar %e te shnoj ne 4at5rn e &rgatit5r &r veten e tij edhe n5mrin e tij te identi4ikimit. ,at5ra e lsh5ar si me si&r nga vete blersi, &erson i tat5eshm si s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, sht dok5ment %e j5sti4ikon sh&enzimet e zdritshme te biznesit &r e4ekt te llogaritjes se tatimit mbi 4itimin. >6.1.9 >ersoni i tat5eshm, &r @do lvizje te brendshme te mallrave nga magazina ne magazine, nga magazina ne dy%an a&o anasjelltas, nga %endra ne 4ilial, nga vendi i &rodhimit ne magazine, nga vendi i &rodhimit ne dy%an, etj, sht i detyr5ar te lshoj 4at5rn e sho%rimit te mallit. ,at5ra e sho%rimit te mallit lshohet edhe ne rastin e shitjeve dere me dere. 2e kete rast, ne momentin e lvizjes se mallit nga magazina e shitsit a&o nga vendi i tij i &rodhimit ne mjetet e tij te trans&ortit, n&rmjet te 6ilve do te realizohen shitjet dere me dere, &ersoni i tat5eshm, s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin, lshon nj 4at5re sho%rimi malli. "5rse ne momentin e realizimit te @do shitje te mallrave dere me dere, &ersoni i tat5eshm lshon &r blersin 4at5re tatimore te T0$:. >6.1.10 >r mallrat e im&ort5ara nga jasht vendit, %e trans&ortohen nga dogana k5 zhdoganohet malli ne drejtim te magazins se &ersonit te tat5eshm im&ort5es, si dok5ment &r lvizjen e mallit do te shrbej deklarata doganore e im&ortit e lsh5ar nga administrata doganore, sho%r5ar edhe me 4at5rn e lsh5ar nga 45rnitori i h5aj i mallit. 2e raste 45rnizimesh te mdha, k5 &r lvizjen e mallit nga dogana ne magazinn a&o magazinat e &ersonit te tat5eshm im&ort5es, krkohen disa mjete dhe ngarkesa trans&orti, si dok5ment &r lvizjen e mallit do te shrbej nj dok5ment sho%rimi i mallit si 4at5ra e sho%rimit k5r m5nd t lshohet nga im&ort5esi &r @do mjet trans&orti dhe &r @do ngarkes ose nj dok5ment i lsh5ar nga agjen6ia s&edi6ionere ose agjen6ia doganore &r @do mjet trans&orti dhe &r @do ngarkese, se bashk5 me nj 4oto ko&je te deklarats doganore te im&ortit dhe te 4at5rs se lsh5ar nga 45rnitori i h5aj i mallit. >6.1.11 Kjate 5shtrimit te ve&rimtaris &r te 6iln jan krij5ar, organizatat jo4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to, m5nd te kryejn 45rnizim mallrash a&o shrbimesh si dhe te marrin &agesa &r arsye te tjera te ndryshme. 2 kto raste ato lshojn 4at5re te thjeshte tatimore, me &rjashtim t rasteve k5r n baz t legjisla6ionit tatimor n 45%i jan t detyr5ar t lshojn 4at5r me T0$h. )*.2 Tatim&ag5esi, s5bjekt i T0$:Bs, regjistron t gjitha transaksionet dhe ve&rimet 4inan6iare dhe &rgatit e mban libra e regjistra kontabl, k5, &a 5 k54iz5ar vetm n to, regjistrohen: a8 shitjet e &rditshme t mallrave ose kryerja e &5nimeve a&o e shrbimeve t tat5eshme, &r4shir sh5mn e se6ilit ve&rim dhe sh5mn e tatimit t ngark5arC b8 &5nimet a&o shrbimet e &r45nd5ara, &or akoma t &a4at5r5araC 68 transaksionet e &atat5eshmeC
111
@8 &agesat &r mallra dhe shrbime, &r4shi sh5mn e se6ils blerje a&o &ages, sh5mn e tatimit t &ag5ar dhe emrin e adresn e 45rniz5esitC d8 arktimet dhe &agesat. >?. !ok5mentimi dhe mbajtja e t dhnave nga tatim&ag5esit e biznesit t vogl >?.1.1 >ersoni i tat5eshm, s5bjekt i takss vendore mbi biznesin e vogl dhe i tatimit mbi te ardh5rat, k5r kryen nj 45rnizim mallrash a&o shrbimesh, ne momentin e 45rnizimit, sht i detyr5ar te lshoj 4at5re te thjeshte tatimore ne lidhje me at 45rnizim &r @do &erson te tat5eshm %e merr 45rnizimin. ,orma dhe &rmbajtja e 4at5rs se thjeshte tatimore sht &r6akt5ar ne Iigjin J>r Taksen 0endore mbi Biznesin e 0oglJ dhe ne 5dhzimin ne zbatim te ktij ligji. >r blersin, &erson i tat5eshm, s5bjekt i @4ardolloj tatimi, kjo 4at5re shrben si dok5ment j5sti4ik5es &r sh&enzimet e zdritshme te biznesit. >?.1.2 >ersoni i tat5eshm, s5bjekt i takss vendore mbi biznesin e vogl dhe i tatimit mbi te ardh5rat, sht i detyr5ar te lshoj 4at5re te thjeshte tatimore edhe &r @do 45rnizim mallrash e shrbimesh te kryer &r organizatat jo4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to, %e kryejn ve&rimtari te ndryshme. >?.1.3 >ersoni i tat5eshm shits me &aki6e, s5bjekt i takss vendore mbi biznesin e vogl dhe i tatimit mbi te ardh5rat, &r @do shitje ne njsit e shitjes me &aki6e, te kryer &r individ kons5matore 4inale, sht i detyr5ar te lshoj k5&on tatimor me arke regjistr5ese dhe ne m5ngese te saj d4tes tatimore. >?.1.> "5&oni tatimor lshohet nga te gjith &ersonat e tat5eshm s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat te 6ilt si&as 0endimit te "shillit te 1inistrave 2r. 3.1, date 1).11.2003, jan te detyr5ar te &ajisen me arke regjistr5ese. ,orma dhe &rmbajtja e k5 &onit tatimor sht &r6akt5ar ne 0endimin e "shillit te 1inistrave 2r. 3.1, date 1).11.2003. >?.1.# !4tesa tatimore lshohet nga te gjith &ersonat e tat5eshm shits me &aki6e, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat te 6ilt n5k jan te &ajis5r me arke regjistr5ese ose %e, si&as 0endimit te "shillit te 1inistrave 2r.3.1, date 1).11.2003 n5k jan te detyr5ar te &ajisen me arke regjistr5ese ose arka regjistr5ese e te 6ilve &r @4ardo arsye n5k sht ne gjendje &5ne. ?olin e d4tess tatimore m5nd ta l5ajn edhe dok5mente te tjera te mirat5ara ne akte te tjera ligjore a&o nnligjore, si &r shemb5ll biletat e trans&ortit te 5dhtarve. >?.1.6 "5&oni tatimor i lsh5ar me arke regjistr5ese dhe d4tesa tatimore n5k m5nd te shrbejn si dok5mente j5sti4ik5ese te sh&enzimeve te zdritshme te biznesit &r blersin, &rve@ rastit k5r k5&oni tatimor sho%rohet edhe me 4at5re te thjeshte tatimore. >?.1.? >ersoni i tat5eshm, s5bjekt i takss vendore mbi biznesin e vogl dhe i tatimit mbi te ardh5rat, &r @do lvizje te brendshme te mallrave nga magazina ne magazine, nga magazina ne dy%an, a&o anasjelltas, nga vendi i &rodhimit ne magazine a&o nga vendi i &rodhimit ne dy%an, sht i detyr5ar te lshoj 4at5rn e sho%rimit te mallit. >r lvizjen e mallrave te im&ort5ara nga jasht vendit do te ve&rohet si@ sht &r6akt5ar ne &ikn )*.1.10 me si&r, te ktij 9dhzimi. >$. A4ati i r5ajtjes se dok5menta6ionit >$.1 Tatim&ag5esi sht i detyr5ar t mbaj regjistrat, librat dhe skedar elektronik ose man5al % &rmbajn in4orma6ionin 4inan6iar t regjistr5ar n mnyr kronologjike dhe sistematike t ve&rimeve tregtare e bisnesore t tatim&ag5esit, n &r&5thje me legjisla6ionin &r kontabilitetin dhe legjisla6ionin tatimor. >$.2 $i&as &iks 2 te nenit ). te Iigjit, te dhnat dhe in4orma6ioni 4inan6iar e kontabl r5hen nga &ersonat e tat5eshm, &r te &aktn ( vjet, d5ke 4ill5ar nga 45ndi i vitit 5shtrimor, te 6ilit i &rkasin dok5mentet. !ok5menta6ioni baze si 4at5rat tatimore te T0$:Bse dhe 4at5rat e thjeshta tatimore, regjistrat dhe te gjitha regjistrimet e bra ne kto regjistra, librat kontabl
112
dhe te gjitha regjistrimet e bra ne kto libra, te 6ilat mbahen si@ &r6aktohet ne Iigjin J>r kontabilitetin dhe &as%yrat 4inan6iareJ, ra&ortet 4inan6iare, librat e shitjes dhe librat e blerjes, te 6ilat mbahen si@ &r6aktohet ne Iigjin J>r T0$: dhe ne 9dhzimin ne zbatim te tij, r5hen &r te &aktn ( vjet, d5ke 4ill5ar nga 45ndi i vitit 5shtrimor ne te 6ilin ato jan lsh5ar. "jo do te thot %e, nj 4at5re tatimore e lsh5ar ne m5ajin janar te vitit 2003, d5het te r5het deri me 31 dhjetor 200.. >9. ,at5ra tatimore >9.1 ,at5r tatimore konsiderohet 4at5ra me T0$:, e 6ila lshohet nga &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin dhe 4at5ra e thjeshte tatimore e 6ila lshohet nga &ersona te tat5eshm, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat si dhe nga organizatat jo4itim&r5rse, 4onda6ionet, instit56ionet b5-hetore, etj. ,at5ra tatimore &rgatitet ne jo me &ak se dy ko&je. "5r 45rniz5esi i mallrave a&o shrbimeve e gjykon te nevojshme ose k5r dis&ozitat e legjisla6ionit tatimor e krkojn nj gj t till, 4at5ra lshohet ne me sh5me se dy ko&je. "o&jen origjinale te 4at5rs tatimore te shitjes e merr dhe e r5an k5rdoher blersi, &asi vetm ko&ja origjinale i je& te drejte atij &r te kredit5ar T0$: 7k5r sht rasti8 dhe &r te j5sti4ik5ar sh&enzimet e zdritshme te biznesit &r e4ekt te tatimit mbi 4itimin a&o te tatimit mbi te ardh5rat &ersonale. 2e rastin e h5mbjes se ko&jes origjinale te 4at5rs se blerjes, &r e4ekt te njohjes se sh&enzimeve te zdritshme te biznesit m5nd te shrbej edhe ko&ja e noteriz5ar e 4at5rs, me k5shtin %e ajo, nga veri4ikimi te rez5ltoj e deklar5ar nga shitsi. >9.2 ,at5rat tatimore &r shitjen e sendeve a&o kryerjen e &5nimeve e t shrbimeve jan dok5mentet baz k5 bazohen regjistrimet e mtejshme &rllogaritjet e detyrimit tatimor. >9.3 ,at5ra tatimore &rmban n5mrin rendor, n5mrin serial, n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esit, datn dhe vendin e lshimit, emrin dhe adresn e &alve, datn e trans&ortit dhe emrin e trans&ort5esit, emrtimin e mallit a&o shrbimit, @mimin &r njsi 7k5r sht rasti8 dhe vle4tn e &lot t shitjes dhe, nse sht rasti, rritjet ose zbritjet e tjera t zbat5ara, si dhe sh5mat e totale 6ilado %o4t mnyra e lik5idimit t 4at5rs. #0. ,at5ra tatimore me T0$: #0.1 ,orma dhe &rmbajtja e 4at5rs tatimore me T0$h &r6aktohen n ligjin nr. 3+2., dat 23.).1++( J>r tatimin mbi vlern e sht5arJ, t ndrysh5ar, dhe 5dhzimin &rkats n zbatim t atij Iigji. #0.2 >ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin, jan te detyr5ar %e &r @do 45rnizim mallrash a&o shrbimesh te lshojn 4at5re me T0$h. 2e rastet k5r nj &erson i tat5eshm 45rnizon nj sasi t konsider5eshme artik5jsh n t nj jtn koh e &r t njjtin klient dhe sht i &am5nd5r regjistrimi i ktyre artik5jve n nj 4at5r t vetme, ai m5nd ti bashkngjis ksaj 4at5re listn e artik5jve t 45rniz5ara, e 6ila &rmban t dhnat e 45rniz5esit dhe blersit, emrtimet, njsin, sasin dhe vle4tn e @do artik5lli, datn e transaksionit dhe nnshkrimin e &alve. ,at5ra tatimore e lsh5ar n kt rast &rmban vle4tn totale t transaksionit t kryer. #0.3 ,at5r tatimore n5k lshohet &r @do shitje me &aki6 k5r &rdoret &ajisja 4iskale, me &rjashtim t rasteve k5r &r6aktohet ndryshe. #0.> Ivizja e mallrave gjat trans&ortit sho%rohet me 4at5rn origjinale t shitjes s mallit ose me 4at5r sho%r5ese n rastet e lvizjes s brendshme t mallrave, ose n rastin e lvizjes s mallrave a&o &ajisjeve % jan &jes e kryerjes s nj shrbimi. #0.# 2 rastet k5r trans&orti kryhet me mjete t shitsit ose t blersit, ky 4akt shnohet n &jesn e 4at5rs k5 krkohen t dhnat e trans&ort5esit, si dhe je&en t dhnat identi4ik5ese t mjetit t trans&ortit, destina6ionit dhe t sho4erit. "to t dhna d5het t s&e6i4ikohen edhe si&as @do destina6ioni t kryer nga mjeti, nse e njjta sasi malli e 4at5r5ar dhe e trans&ort5ar me mjetet e blersit a&o t shitsit, m5nd t kryhet &rej tyre me m sh5m se nj mjet.
113
#0.6 2ormalisht data e lshimit t 4at5rs &r&5thet me datn e nisjes s trans&ortit. 2 rastet k5r kto data n5k &r&5then, &ra k5r trans&ortimi i mallit bhet &as dats s lshimit t 4at5rs s mallit, ky 4akt n5k &rbn arsye % malli t bllokohet a&o kon4iskohet dhe trans&ortimi i mallit n5k &engohet. "5r gjykohet e arsyeshme m5nd t bhen veri4ikime tek shitsi dheGose blersi, ose t in4ormohen drejtorit rajonale t j5ridiksionit, t 6ilat e &rdorin in4orma6ionin &r veri4ikime a&o kontrolle t mvonshme. #0.? 2 rastet k5r trans&orti i mallrave kryhet nga &al t treta 7sho%ri trans&orti8, lvizja e mallit sho%rohet me 4at5rn e shitjes s mallit, e 6ila ka t dhna edhe &r trans&ort5esin dhe datn e trans&ortit. Trans&ort5esi gjat trans&ortimit dis&onon ko&jen e &ar t 4at5rs me T0$h, e 6ila i dorzohet blersit. "o&ja e dyt e 4at5rs origjinale mbahet nga trans&ort5esi. #0.$ ,at5ra e shrbimit t trans&ortit 7% lshohet nga trans&ort5esi8 jo domosdoshmrish d5het t mbaj datn e trans&ortimit t mallit dhe jo domosdoshmrish d5het t sho%roj lvizjen e mallit gjat trans&ortit. ,at5ra e shrbimit t trans&ortit d5het t ket t dhna re4er5ese t 4at5rave t shitjes s mallrave &r t 6ilat sht kryer dhe 4at5rohet shrbimi i trans&ortit. #0.9 2 rastet k5r arktimi i &agess bhet &ara lvrimit t mallit ose kryerjes s shrbimit, shitsi lshon 4at5r &r arktimin e &agess &aradhnie 7&r e4ekt t &agimit t T0$hBs8, e 6ila sQtornohet 7an5lohet, zbritet8 &asi lshohet 4at5ra e shitjes s mallit. #1. Ishimi i 4at5rs tatimore #1.1 $hitsi lshon 4at5r tatimore dhe blersi d5het ta krkoj at n kohn e realizimit t shitjes a&o t kryerjes s &5nimit ose shrbimit. ,at5ra tatimore &rgatitet nga shitsi n jo m &ak se dy ko&je, nga t 6ilat njrn e merr dhe e r5an blersi, k5rse tjetrn e mban dhe e r5an shitsi. #1.2 1allrat e shit5ra, trans&ort5ara a&o blera &a dok5ment tatimore 74at5r tatimore ose 4at5r sho%rimi8 kon4iskohen n &r&5thje me dis&ozitat e nenit 121 t ligjit. #1.3 0lera e treg5t &r mallrat e kon4isk5ara n zbatim t &iks 1 t nenit 121 t ligjit, &r6aktohet nga !rejtoria ?ajonale Tatimore baz5ar n: a8 t dhnat reale t @mimeve t shitjes &r ato &rod5kte t a&lik5ara nga shitsi dhe blersiC b8 t dhnat reale t @mimeve t shitjes &r ato &rod5kte t &ag5ar nga blers t tjerC 68 t dhnat reale t @mimeve t shitjes t t njjtit &rod5kt t &rdor5r nga o&erator t tjerC @8 @mimet e re4eren6s s dogansC d8 t dhna t sig5r5ara nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve n&rmjet str5kt5rave t saj lidh5r me @mimetC e8 rreg5lloren e 1inistrit t ,inan6ave nr.1 dat 11.2.2002 J>r trans4erimin e @mimeveJ. "riteret e msi&rme zbatohen njri &as tjetrit. >ra kalohet n kriterin vij5es k5r n5k dis&onohen t dhna &r zbatimin e kriterit &araardhs. #2. >rodhimi dhe sh&rndarja e dok5menteve tatimore #2.1 >rodhimi dhe sh&rndarja e 4at5rs tatimore me T0$h, 4at5rs s thjesht tatimore, d4tess tatimore dhe 4at5rs sho%r5ese bhet ose a5torizohet nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve. "to dok5mente d5het detyrimisht t jen n 4ormn dhe &rmbajtjen e mirat5ar nga 1inistri i ,inan6ave me &ro&ozim t !rejtorit t >rgjithshm t Tatimeve. #2.2 "riteret % d5het t &lotsojn &ersonat, % li6en6ohen &r shty&jen dhe sh&rndarjen e dok5menta6ionit tatimor, k5shtet e shty&jes, in4orma6ionin % d5het t &rmbajn, standardet e sig5ris, si dhe rreg5llat e sh&rndarjes e t vnies n dis&ozi6ion t tatim&ag5esve t 4at5rave tatimore, &r6aktohen ne 0endimin &rkats te "shillit t 1inistrave. #2.3 2 rastet k5r shrbimi i shty&jes dhe sh&rndarjes s dok5menteve tatimore bhet nga s5bjekte tregtare &rivate, a5torizimi &r shty&jen dhe sh&rndarj en e dok5menteve tatimore lshohet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve. #2.> !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve, ka t drejt t lejoj mos&rdorimin e dok5menteve tatimore t &rmend5ra n &ikn (2.1 m lart. >r kete, &ersoni i tat5eshm, s5bjekt i tatimit
11)
mbi vlern e sht5ar a&o i tatimit mbi 4itimin d5het te &ara%es krkesn me shkrim tek drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit, ne te 6iln arg5menton se sistemi i tij i regjistrimeve sht i kom&j5teriz5ar, i a4t t &rodhoj bes5eshmrish dok5mente tatimore me n5mr serial &r @do transaksion t tat5eshm dhe se ka nj n5mr t konsider5eshm klientsh. 2e kete rast &ersoni i tat5eshm &ara%et edhe modelin e 4at5rs %e &ro&ozon te &rdor. !rejtoria rajonale e tatimeve, &as veri4ikimit te 4aktit nse 4at5ra kom&j5terike %e do te lshoj &ersoni i tat5eshm &rmban te gjith te dhnat e nevojshme, krkesn me shkrim te &ersonit, se bashk5 me nj o&inion te shk5rtr te saj, e drgon ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve. "jo e 45ndit brenda 30 ditsh nga data e marrjes se krkess nga drejtoria rajonale e tatimeve, je& ose jo miratimin &r &rdorimin e ksaj 4at5re, d5ke njo4t5ar me shkrim &ersonin e tat5eshm dhe njkohsisht drejtorin rajonale te tatimeve. 2e rastin e miratimit, !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, n&rmjet drejtoris rajonale te tatimeve n t 6iln &ersoni sht regjistr5ar, i njo4ton atij zyrtarisht dia&azonin e n5mrave seriale &r 4at5rat % ai do t &rdor ne aktivitetin e tij ekonomik e tregtar. #2.# 2 raste t ve@anta, d5ke &rdor5r t njjtat kritere t dhna n &ikn (2.) m lart, !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve a5torizon &rdorimin e 4at5rave kom&j5terike &r 4at5rat e sho%rimit dhe &r 4at5rat thjeshta tatimore, si&as rastit, &r tatim&ag5esit e T0$hBs, &r tatim&ag5esit e biznesit t vogl, organizatat joB4itim&r5rse, 4onda6ionet, njsit e zbatimit te &rojekteve, entet &5blike kombtare e vendore, organizatat &olitike dhe organet e tjera te ngjashme me to. #3. ,at5rat tatimore t &rgatit5ra nga blersi #3.1 2 rastin e shitjeve nga individt, % n5k kan 6ilsin e tregtarit, 4at5ra &rgatitet nga blersi, 5shtr5es i ve&rimtaris tregtare, me k5sht % dok5menti t &rmbaj &rshkrimet dhe t dhnat e &arashik5ara n kt ligj dhe vrtetohet nga 45rniz5esi. ,at5ra e &rdor5r n kt rast sht 4at5ra tatimore me n5mr serial %e blersi s5bjekt tregtar &rdor n aktivitetin e tij. >ersoni i tat5eshm si marres i 45rnizimit sht i detyr5ar %e te shnoj ne 4at5rn e &rgatit5r &r veten e tij t dhnat identi4ik5ese t shitsit. ,at5ra e lsh5ar si me si&r nga vete blersi, &erson i tat5eshm sht nj dok5ment %e j5sti4ikon sh&enzimet e zdritshme te biznesit &r e4ekt te llogaritjes se tatimit mbi 4itimin. >.sh. nj tatim&ag5es gr5mb5ll5es &rod5ktesh b5j%sore blen &rod5kte b5j%sore a&o blegtorale nga 4ermer t vegjl t &a regjistr5ar n tatime. 2 kt rast blersi &r&ilon nj 4at5r k5 4ig5ron si blers dhe k5 vendos t dhnat identi4ik5ese t shitsit individ dhe sasin dhe vle4tn e mallit t bler &rej tij. >r kt %llim m5nd t shrbej, si&as rastit, 4at5ra tatimore me T0$h ose 4at5ra e thjesht tatimore, t 6ilat tatim&ag5esi i &rdor normalisht n biznesin e tij n &r&5thje me dis&ozitat e ktij 5dhzimi. 2 kto 4at5ra shnohet gjithasht5 n nj vend t d5kshm J,at5r e lsh5ar nga blersiJ. >o ksht5, nj sho%ri tregtare &ag5an nj individ vendas ose t h5aj 7% n5k sht i regjistr5ar n organet tatimore sh%i&tare8 &r nj shrbim rastsor kons5len6e, &rkthimi, etj., 2 kt rast sho%ria &r4it5ese e shrbimit &r&ilon nj 4at5r, e 6ila &r4shir shnimin J,at5r e lsh5ar nga blersiJ, t dhnat identi4ik5ese t individit shits t shrbimit, vle4tn e shrbimit dhe tatimin % mbahet n b5rim t llogarit5r &r &agesn e ktij shrbimi. #3.2 1inistri i ,inan6ave, me 5dhzim, m5nd t &arashikoj 4orma t &osa@me dok5mentesh, % zvendsojn 4at5rn tatimore. #>. "5&oni tatimor i lsh5ar n&rmjet &ajisjeve 4iskale #>.1 "5&oni tatimor sht dok5ment i lsh5ar me ane te &ajisjeve 4iskale a&o te &ajisjeve te tjera elektronike me a&arat shty&shkrimi. ,orma dhe &rmbajtja e k5&onit tatimor sht si@ &r6aktohet ne 0endimin e "shillit te 1inistrave 2r.3.1, date 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike e 45nksionale te &ajisjeve 4iskale, sistemit te integr5ar te kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike te deklarimeve 4inan6iare, sistemit te kom5nikimit &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionin &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r
11(
&ajisjen me a5torizim te sho%rive te a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ dhe akteve te tjera nnligjore ne zbatim te tij. #>.2 $5bjektet e detyr5ara t lshojn k5&on tatimor d5het t lshojn edhe 4at5r tatimore me T0$h n rastet e &arashik5ara n &ikat )*.1.2 dhe )*.1.3 t ktij 9dhzimi. #>.3 >ersonat e tat5eshm % shesin mallra &r kons5m 4inal a&o o4rojn shrbime, n njsi t &rhershme t ha&5ra &r &5blik5n d5het t instalojn &ajisje 4iskale dhe t lshojn k5&on tatimor. "5&oni tatimor lshohet ne dy ko&je, nj nga te 6ilat sht ko&je letr %e i je&et klientit kons5mator te mallrave a&o shrbimeve te blera dhe tjetra i mbetet vete &ersonit te tat5eshm ne shiritin e kontrollit te arks regjistr5ese. "5&oni tatimor sht dok5menti n&rmjet te 6ilit realizohet trans&aren6a e d5h5r ne marrdhniet e @do biznesi me klientt e tij. >r &ersonat e tat5eshm, t 6ilt kryejn 45rnizime t shrbimeve t natyrs barBka4e, restorant, mensa, k5 kons5mohen &ije dhe 5sh%ime, lshimi i k5&onit tatimor d5het t bhet n t njjtin moment me 45rnizimin e &orosis s klientit. #>.> "5&ont e kass ose d4tesat tatimore n5k njihen si dok5ment j5sti4ik5es i sh&enzimeve &r blersin 5shtr5es ve&rimtarie tregtare, &rve@ rastit k5r jan t sho%r5ara me 4at5r tatimore. #>.# >ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin %e shesin mallra a&o shrbime me &aki6e &or n5k jan te detyr5ar te &ajisen me arke regjistr5ese ose &ajisje te tjera 4iskale si dhe &ersonat e tat5eshm s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat %e shesin mallra e shrbime me &aki6e &or %e gjithasht5 n5k jan te detyr5ar te ken arke regjistr5ese ose &ajisje te tjera 4iskale, jan te detyr5ar te lshojn &r @do shitje %e kryejn d4tesa tatimore. !4tesa tatimore sht e detyr5ar te lshohet edhe ne @do rast tjetr %e arkat regjistr5ese a&o &ajisjet e tjera 4iskale, &r @4ardo arsye %o4te, n5k jan ne gjendje &5ne. !4tesa tatimore lshohet ne dy ko&je, nj nga te 6ilat i je&et klientit kons5mator te mallrave a&o shrbimeve te blera dhe tjetra mbetet ne bllok5n e vete &ersonit te tat5eshm. ##. !etyrimi &r &rdorimin e >ajisjeve 4iskale >ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin dhe &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe tatimit mbi te ardh5rat, jan t detyr5ar t &ajisen, t &rdorin dhe mirmbajn &ajisjet 4iskale n &r&5thje me dis&ozitat e 0endimit te "shillit te 1inistrave 2r. 3.1, date 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike e 45nksionale te &ajisjeve 4iskale, sistemit te integr5ar te kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike te deklarimeve 4inan6iare, sistemit te kom5nikimit &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionin &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen me a5torizim te sho%rive te a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ dhe akteve te tjera nnligjore ne zbatim te tij. #6. 1bledhja e t dhnave t &ajisjeve 4iskale 1inistri i ,inan6ave m5nd t vendos me 5dhzim t &osa@m &r krijimin dhe 45nksionimin e nj sistemi a5tomatik t mbledhjes s t dhnave t regjistr5ara nga &ajisjet 4iskale. #?. 1bajtja e regjistrimeve kontabile &r %llime tatimore #?.1 >ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin, jan te detyr5ar te mbajn llogari, regjistrime dhe regjistra &r te gjitha ngjarjet dhe ve&rimet %e &r4shijn 45rnizimet e kryera nga ana e tyre, 45rnizimet e marra &rej tyre nga &ersona te tjer, &r te gjitha im&ortet nga jasht vendit dhe eks&ortet &r jasht vendit, n &r&5thje me dis&ozitat e Iigjit J>r kontabilitetin dhe &as%yrat 4inan6iareJ, dhe me aktet e tjera te n-jerra n zbatim t tij. #?.2 >r regjistrimin e ve&rimeve ekonomike e tregtare, % lidhen me detyrimet tatimore, &rdoren edhe librat, regjistrat a&o dok5menta6ioni, i &r6akt5ar n ligjin &r tatimin mbi vlern e sht5ar, ne ligjin &r tatimin mbi t ardh5rat, ne ligjin &r ak6izat, ne ligje te tjera te
11*
ve@anta tatimore dhe ne aktet nnligjore ne zbatim te tyre. ?egjistrimi i o&era6ioneve ekonomike e tregtare te &ersonit te tat5eshm ne libra dhe regjistra behet ne mnyr kronologjike dhe sistematike. "to regjistrime do te shrbejn si baze &r vetvlersimin dhe vetedeklarimin e detyrimeve tatimore te &ersonave te tat5eshm a&o, k5r sht rasti, &r &r6aktimin e detyrimit tatimor te tyre. #?.3 ?egjistrat dhe librat, nga ana e &ersonave te tat5eshm, m5nd te mbahen edhe n 4orm elektronike. ?egjistrat dhe librat e mbajt5r ne 4ormat elektronik d5het t garantojn, n @do koh, nj &as%yrim t &lot t ve&rimeve ekonomike dhe t t dhnave &r tatimet. 2e kete rast, &ersoni i tat5eshm sht i detyr5ar te lejoje hyrjen e administrats tatimore ne @do kom&j5ter k5 jan mbajt5r librat dhe regjistrat. #?.> $i regjistr &r evidentimin e shitjeve me &aki6e te kryera nga &ersonat e tat5eshm shrbejn edhe regjistrimet e bra ne memorien e &ajiste 4iskale a&o &ajisjeve elektronike. Hark5llimi ditor i memoriz5ar ne kto &ajisje, hidhet &r @do dite, me nj shi4r te vetme ne librin e shitjeve. 2e te njjtn mnyr ve&rohet edhe &r shitjet me &aki6e te dok5ment5ara me d4tesa tatimore. Totali i %ark5llimit te realiz5ar si&as gjith d4tesave tatimore te lsh5ara gjate nj dite, hidhet me nj shi4r te vetme ne librin e shitjeve. #?.# >ersonat e tat5eshm, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat &ersonale, &r &rllogaritjen e detyrimit tatimor, mbajn regjistra, libra dhe dok5mente t tjera, si dhe lshojn 4at5ra t thjeshta tatimore, d4tesa tatimo re dhe k5&on tatimor, n &r&5thje me me ligjin J>r Taksen 0endore mbi Biznesin e 0oglJ dhe te 9dhzimit te &rbashkt te 1inistrit te ,inan6ave dhe 1inistrit te Brendshm ne zbatim te tij. "ta &ersona detyrohet t mbajn librin e shitjeve 7%ark5llimit8 dhe librin e blerjeve, k5 regjistrohen ne mnyr kronologjike @do dit shitjet dhe blerjet ditore. "to regjistrime do te shrbejn si baze &r vetvlersimin dhe vetedeklarimin e detyrimeve tatimore te &ersonave te tat5eshm a&o, k5r sht rasti, &r &r6aktimin e detyrimit tatimor. #$. !ok5mentimi i mallrave #$.1 Te gjith &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar a&o te tatimit mbi 4itimin dhe &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat &ersonale, mallrat gjendje ne @do vend biznesi, mallrat ne trans&ort a&o mallrat ne &rdorim &r @4ardo arsye %o4te, jan te detyr5ar tQi j5sti4ikojn me dok5mentin e nevojshm tatimor. !ok5menti i nevojshm tatimor %e &rovon &ronsin a&o kontrollin mbi mallrat gjendje dhe ne &rdorim jan 4at5rat tatimore te T0$:Bse, 4at5rat e thjeshta tatimore dhe dok5menta6ioni i &rodhimit. "5rse si dok5ment i nevojshm tatimor %e &rovon &ronsin a&o kontrollin mbi mallrat gjate trans&ortit sht 4at5ra tatimore e T0$:Bse, 4at5ra e thjeshte tatimore ose 4at5ra e sho%rimit te mallit, ne rastet k5r mallrat %e trans&ortohen n5k jan destin5ar &r shitje &or &r lvizje te brendshme, si@ &r6aktohet ne &ikn )*.1.+ dhe )*.1.10 me si&r te ktij 5dhzimi. #$.2 "5r gjate kontrolleve %e 5shtrohen nga str5kt5rat e a5toriz5ara te administrats tatimore, konstatohet se m5ngon dok5menta6ioni i krk5ar ligjor, mbahet &ro6esBverbali &rkats dhe mallrat kon4iskohen n &r&5thje me dis&ozitat e nenit 121 t Iigjit. 1allrat e kon4isk5ara administrohen ne &r&5thje me legjisla6ionin ne 45%i. 2e rastin e kon4iskimeve ne &rgjithsi dhe sidomos ne rastin e kon4iskimit te mallrave %e &rishen si, 5sh%ime, 4r5taB&erime, &rod5kte b5j%sore dhe blegtorale etj., a&o %e kane &rag te a4rt skaden6e, m5nd te zbatohet riblerja ne vlere e tyre nga &ersoni i tat5eshm. >r kete %ellim, gr5&i i kontrollit i &ara%et !rejtorit te !rejtoris ?ajonale te Tatimeve te j5ridiksionit k5 sht kryer shkelja &ro6esBverbalin &rkats brenda 12 orsh nga &lotsimi i tij. !rejtori i drejtoris rajonale, brenda 2) orsh, n-jerr vendimin e vlersimit ne leke te mallit te kon4isk5ar. 0lersimi kryhet nga nj komision i &rhershm i !rejtoris ?ajonale te Tatimeve, i &rbre nga jo me &ak se ) &5nonjs. >r vlersimin e vle4ts se mallrave zbatohen dis&ozitat e &iks (1.3 t ktij 9dhzimi.
113
#$.3 0endimi &r vlersimin e mallit te kon4isk5ar i je&et tatim&ag5esit &rkats i 6ili d5het te &ag5aje detyrimin brenda dits s &are t &5ns &as marrjes s tij. >agesa behet ne llogarin e !rejtoris ?ajonale te Tatimeve te j5ridiksionit. 1alli i kon4isk5ar lirohet vetm &asi te jete dorz5ar mandati i &agess se vlers se tij. 2e dok5menta6ionin e kon4iskimit, do te de&ozitohet nj ko&je e dok5mentit te &agess se vlers se mallit te kon4isk5ar. #$.> 2 %o4t s tatim&ag5esi &rkats n5k bn &agesn si&as &ro6ed5rave dhe a4atit t &r6akt5ar n &ikat (..2 dhe (..3 t ktij 5dhzimi, ather mallrat e kon4isk5ar, n mnyr t menjhershme, do tQi kalojn &r administrim !rejtoris s >rgjithshme t ?ezervave t $htetit, e 6ila do t ndjek &ro6ed5rat e mtejshme. #9. >agesat me &ara ne dore #9.1.1 2e zbatim te &iks 1 te nenit (+ te Iigjit, &ersonat e tat5eshm n5k m5nd te kryejn midis tyre transaksione shitjeje dhe blerjeje me leke ne dore, k5r vlera e @do transaksioni sht me e madhe se 300 mije leke. "ryerja me leke ne dore dhe jo n&rmjet kalimit nga llogaria lik5id5ese e blersit ne llogarin lik5id5ese te shitsit e transaksioneve te shitblerjes %e e kalojn vlern 300 mije leke, &rbn shkelje si &r shitsin asht5 dhe &r blersin dhe dnohet, si&as nenit 120 te Iigjit me nj gjobe sa 10 &r %ind e vlers se @do transaksioni te kryer me leke ne dore. "onsiderohet shkelje e &iks 1 te nenit (+ te Iigjit dhe zbatohen sanksionet e &arashik5ara ne nenin 120 te tij edhe rasti k5r, me %llimin &r te shmang5r lik5idimin e detyrimeve n&rmjet kanaleve bankare, &ersonat e tat5eshm, shits dhe blers, 4raksionojne ose ndajn ne disa 4at5ra nj 45rnizim a&o transaksion te kryer, i 6ili ne k5shte normale te &ersonave jo te lidh5r do te realizohej si nj transaksion i vetm. #9.1.2 >r te veri4ik5ar nse ndarja ne sh5me 4at5ra e nj transaksioni sht bere me %ellim shmangien e &agesave n&rmjet llogarive bankare dhe &r te &r6akt5ar rastet e 4raksionizmit a&o ndarjes se nj 4at5re e 6ila normalisht d5het te konsiderohet si nj e vetme, administrata tatimore analizon me k5jdes 4ormn e transaksionit te kryer dhe m5ndsin %e ai te jete 4raksion5ar me %ellim shmangien e &agesave n&rmjet llogarive lik5id5ese bankare, d5ke marr ne konsiderate 4aktor te tille si: a8 2atyrn dhe 45nksionet e &jesve &rbrse te 45rnizimit, te 6ilat jan 4raksion5ar ne disa 4at5ra, b8 "a&a6itetin e mjetit me te 6ilin jan trans&ort5ar 45rnizimet e 4raksion5ara 7&.sh. me nj mjet 2( tonesh shitsi ka bere disa 45rnizime, se6ila me &eshe 2B3 ton, d5ke lsh5ar jo nj &or disa 4at5ra me vlere nen 1 milion leke8. #9.2 A4ishimi i @mime ve #9.2.1 2e zbatim te &iks 2 te nenit (+ te Iigjit, &ersonat e tat5eshm, %e kryejn 45rnizime mallrash a&o shrbimesh, jan te detyr5ar te a4ishojn @mimet e shitjes se mallit a&o te shrbimit %e 45rnizojn, &avarsisht nga natyra e 45rnizimit dhe nga stat5si i blersit. "jo dis&ozite sht e detyr5eshme &r te gjith &ersonat e tat5eshm, si &r ata %e bjn 45rnizime mallrash a&o shrbimesh me &aki6e asht5 dhe &r ata %e bjn 45rnizime mallrash a&o shrbimesh me sh5mi6e, &avarsisht nga 4akti nse jan &ersona te tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar e te tatimit mbi 4itimin a&o, &ersona te tat5eshm s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimit mbi te ardh5rat &ersonale. >ersonat e tat5eshm %e shesin mallra a&o shrbime me &aki6e jan te detyr5ar te a4ishojn ne mnyr te d5kshme me etikete, @mimin e @do malli a&o shrbimi %e ata o4rojn. "5rse &ersonat e tat5eshm %e 45rnizojn mallra a&o shrbime me sh5mi6e, jan te detyr5ar te a4ishojn d5kshm ne vendin e 45rnizimit, listn e @mimeve te mallrave a&o shrbimeve %e o4rojn &r 45rnizim. "jo liste i vihet ne dis&ozi6ion administrats tatimore sa her % kjo e 45ndit e krkon nj gj t till me rastin e nj veri4ikimi a&o kontrolli tatimor ne vend. #9.2.2 Te gjith &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te @4ardo lloj tatimi, %e kryejn njkohsisht ve&rimtari tregtare te shitjes me sh5mi6e &r &ersona te tjer te tat5eshm dhe te shitjes me &aki6e &r individ kons5matore 4inale, jan te detyr5ar %e tQi organizojn kto ve&rimtari ne
11.
vende te ve@anta, te ndara nga njeriBtjetri. "jo do te thot %e nj &erson i tat5eshm, ne nj njsi te &rhershme te shitjes me &aki6e 7dy%an8 n5k m5nd te kryeje n&rmjet ksaj njsie edhe shitje me sh5mi6e. >o asht5, nj &erson i tat5eshm %e shet me sh5mi6e 7&r &ersona te tjer te tat5eshm8 direkt nga magazina e tij a&o nga @do vend tjetr biznesi i tij, n5k m5nd te kryeje nga kjo magazine a&o vend tjetre biznesi edhe shitje me &aki6e &r individ kons5matore 4inale. "onsiderohen shitje me &aki6 t gjitha ato 45rnizime % bhen: a8 &r kons5m &r45ndimtarC b8 n ato sasi % n5k tejkalojn nevojat &rivate normale t kons5matoritC dhe 68 % n5k jan te destin5ara &r t5 rishit5r. 60. !etyrimi i tatim&ag5esit &r tQi dhn in4orma6ion administrats tatimore dhe &r t lej5ar hyrjen n mjediset e ve&rimtaris ekonomike 60.1.1 Tatim&ag5esi v n dis&ozi6ion t administrats tatimore librat, regjistrimet, in4orma6ionin dhe dok5mentet e nevojshme &r t kryer llogaritjen e sakt t detyrimeve t tyre tatimore. 60.1.2 >ersoni i tat5eshm, s5bjekt i @4ardo lloj detyrimi tatimor, %e n5k &rmb5sh detyrimet e &r6akt5ara ne kete &ike te 5dhzimit, &enalizohet si&as nenit 12* te ligjit, &r re45zim te dhnies se in4orma6ionit te krk5ar nga administrata tatimore. 60.2.1 Administrata tatimore, ka t drejt t hyj n @do mjedis a&o vend k5 &ersoni i tat5eshm 5shtron ve&rimtarin e tij ekonomike e tregtare. :yrja ne @do mjedis te &ersonit te tat5eshm sht e lej5ar vetm gjate orarit zyrtar te &5ns. >r te &as5r te drejtn e hyrjes ne @do mjedis a&o vend k5 &ersoni i tat5eshm 5shtron ve&rimtarin e tij ekonomike e tregtare, &ersoni i a5toriz5ar i administrats tatimore, d5het te &ara%es a5torizimin me shkrim &r te hyre 75rdhrin ditor te &5ns8 ose lajmrimin &r kontroll, t nnshkr5ar nga drejtori i drejtoris rajonale. 60.2.2 >ersoni i a5toriz5ar i administrats tatimore % hyn n mjediset a&o vendet k5 &ersoni i tat5eshm 5shtron ve&rimtarin e tij ekonomike e tregtare m5nd te ins&ektoje dhe kontrolloje o&erimet e kom&j5terve, arkave regjistr5ese e &ajisjeve t tjera elektronike n mjediset e &ersonit, si dhe m5nd t marr ko&jet e @do llogarie, regjistrimi a&o in4orma6ion tjetr n kto &ajisje. 60.2.3 >ersonat e tat5eshm, s5bjekte te @4ardo lloj tatimi a&o takse, gjate nj kontrolli tatimor te administrats tatimore, jan te detyr5ar %e te vene ne dis&ozi6ion te ksaj te 45ndit @do dok5ment, @do libr, @do regjistr, @do regjistrim dhe @do te dhn tjetr te krk5ar &rej saj, te nevojshm &r te kryer llogaritjen e sakte te detyrimeve tatimore te &ersonit. 60.3.1 Kjate 5shtrimit te nj kontrolli tatimor, administrata tatimore ka te drejte te krkoj nga &ersoni i tat5eshm edhe sh&jegime e in4orma6ione shtese. $h&jegimet a&o in4orma6ionet shtese m5nd te krkohen nga administrata tatimore ne 4orma te ndryshme, si n&rmjet drgimit te &yetsorve me shkrim tek tatim&ag5esi, n&rmjet krkesave me shkrim &r te dhn dok5mente, libra e regjistra, &r te &lots5ar te dhna te ndryshme &r aktivitetin ekonomik, transaksionet tregtare, o&era6ionet 4inan6iare te kryera nga &ersoni i tat5eshm me &ersona te tjer te trete, etj. 2e kto raste, &ersoni i tat5eshm, sht i detyr5ar te ja& sh&jegimet ose in4orma6ionet e krk5ara shtese, me goje ose me shkrim, brenda 20 ditve nga data e &ostimit te krkess me shkrim te administrats tatimore ose nga data e nisjes se ksaj krkese ne & osten elektronike te &ersonit. 60.3.2 Kjate 5shtrimit te nj kontrolli tatimor, administrata tatimore ka te drejte gjithasht5 te krkoj te takohet, brenda orarit zyrtar te &5ns, me &r4a%s5es te &ersonit te tat5eshm, nga te 6ilt krkon sh&jegime e in4orma6ione shtese. >r4a%s5esit e &ersonit te tat5eshm jan te detyr5ar tQi &rgjigjen &yetjeve te &5nonjsit te administrats tatimore si dhe te ja&in @do te dhn shtese %e ata krkojn. 61. !etyrimi i &ersonave te trete &r te dhn in4orma6ion
11+
61.1.1 Kjate 5shtrimit te 45nksioneve te saj si dhe gjate nj kontrolli te 5shtr5ar tek nj &erson i tat5eshm, administrata tatimore m5nd t kete nevoje %e te dis&onoje in4orma6ione te tjera shtese nga b5rime te treta &r &ersonin. 2e kete rast, administrata tatimore, ka te drejtn tQi drejtohet me shkrim @do &ersoni te trete %e ka marrdhnie biznesi dhe ka hyre ne transaksione tregtare ose 4inan6iare me &ersonin e tat5eshm, &r te krk5ar in4orma6ione, dok5mente, libra e regjistrime %e kane lidhje me &ersonin. =n4orma6ionet shtese m5nd te krkohen nga administrata tatimore ne 4orma te ndryshme, si n&rmjet drgimit te &yetsorve me shkrim tek &ersoni i trete, n&rmjet krkesave me shkrim &r te dhn dok5mente, libra e regjistrime a&o &r te &lots5ar te dhna te ndryshme %e kane te bjn me marrdhniet e &ersonit te trete me &ersonin e tat5eshm. 2e kto raste, &ersoni i trete, sht i detyr5ar te ja& dok5mentet, librat, regjistrimet, sh&jegimet ose in4orma6ionet e krk5ara shtese, me goje ose me shkrim, brenda 30 ditve nga data e &ostimit te krkess me shkrim te administrats tatimore ose nga data e nisjes se ksaj krkese ne &osten elektronike te &ersonit te trete. 61.1.2 2e k5adrin e nj kontrolli tatimor tek nj &ersoni i tat5eshm a&o ne k5adrin e kryerjes se @do 45nksioni tjetr te saj, administrata tatimore ka te drejte gjithasht5 te krkoj me shkrim &r t5 tak5ar, brenda orarit zyrtar te &5ns, ne mjediset e ve&rimtaris ekonomike te &ersonit te trete ose ne mjediset e administrats tatimore, me &r4a%s5esit e nj &ersoni te trete, &r te krk5ar sh&jegime e in4orma6ione shtese. >r4a%s5esit e &ersonit te tat5eshm jan te detyr5ar tQi &rgjigjen &yetjeve te &5nonjsit te administrats tatimore si dhe te ja&in @do te dhn shtese %e ata krkojn. 61.2 Ddo &erson i trete %e ka lidhje me &ersonin e tat5eshm a&o dis&onon in4orma6ione dhe te dhna &r te dhe n5k &rmb5sh detyrimet e &r6akt5ara ne kete &ike te 5dhzimit, &enalizohet si&as nenit 12* te ligjit, &r re45zim te dhnies se in4orma6ionit te krk5ar nga administrata tatimore. 62. >ersonat, te 6ilve 5 adresohet krkesa &r te dhn in4orma6ion 62.1. >ersonat e trete, %e jan te detyr5ar te ja&in in4orma6ione, dok5mente, libra, regjistrime a&o sh&jegime &r &ersonat e tat5eshm, me goje ose me shkrim, brenda 30 ditve nga data e &ostimit te krkess me shkrim te administrats tatimore ose nga data e nisjes se ksaj krkese ne &osten elektronike te &ersonit te trete, jan &ersonat e list5ar n &ikat *2.2 B *2.12 n vijim. 62.2 Te gjith &ersonat e tat5eshm, &r dividentet %e 5 &ag5hen aksionareve ose &r &jest e 4itimit %e 5 sh&rndahen ortakeve, &r transaksionet tregtare dhe 4inan6iare te kryera me &ersona te tjer te tat5eshm, &r &agesat e bra &r nnkontraktoret e tyre, &r &agesat e marra si nenkontrokatore te nj &ersoni tjetr, &r debitort dhe &r kreditoret. 62.3 Bankat dhe instit56ionet 4inan6iare jan t detyr5ara ti &ara%esin administrats tatimore, n &rgjigje t krkess me shkrim, t gjitha t dhnat % dis&onojn lidh5r me &ersonat e tat5eshm. 62.> $ho%rit komisionere ose sho%rit e 4ondeve t investimeve kolektive, &r transaksionet e tit5jve. 62.# Agjentt e &as5rive t &al5ajtshme, &r ve&rimet ndaj klientve. 62.6 Blersit ose shitsit e &as5ris s &al5ajtshme, &r &rshkrimin, vendndodhjen, karakteristikat dhe @mimin e &as5ris s &al5ajtshme. 62.? 2oteret, &r ve&rime noteriale, &r shitblerje t &as5rive, t l5ajtshme a&o t &al5ajtshme, a&o kontrata si&rmarrjeje. 62.$ >ersonat j5ridik, rezident dhe jorezident, &r &agesat e bra &ersonave jorezident. 62.9 =nstit56ionet shtetrore dhe n&5nsit e administrats shtetrore. "t5 &r4shihen instit56ione te tilla si !rejtoria e >rgjithshme e !oganave dhe degt rajonale te saj, !rejtoria e Thesarit dhe degt rajonale te saj, zyrat e regjistrimit te &as5rive te &al5ajtshme, njsit &5shtetit vendor 7bashkite dhe kom5nat8, etj. "to instit56ione shtetrore ve&rojn si me &osht:
120
a8 !rejtoria e >rgjithshme e !oganave, sht e detyr5ar %e ti drgoj @do m5aj zyrtarisht 7&a krkese8 !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve, si&as &r6aktimeve te bra ne nj 1arrveshje te &rbashkt, te lidh5r midis dy !rejtorive te >rgjithshme, te dhna analitike &r te gjith &ersonat e tat5eshm %e kane kryer im&orte dhe eks&orte gjate m5ajit. "y in4orma6ion d5het te &rmbaj domosdoshmerisht te dhnat identi4ik5ese te &ersonit te tat5eshm, si emrin t regtar te tij, n5mrin e identi4ikimit te te tij, vlern doganore dhe detyrimet doganore e tatimore te &ag5ara ne !ogane. Te dhnat e drg5ara jan te ndara &r se6ilin tatim&ag5es dhe &r @do rreth. Administrata doganore sht e detyr5ar t shnoj n 4letn e zhdoganimit t im&orteve dhe n 4letn e doganimit te eks&orteve n5mrin e identi4ikimit te &ersonit te tat5eshm si&as Rerti4ikats s ?egjistrimit, vitin dhe vendin k5 sht regjistr5ar tatim&ag5esi. Ato jan te detyr5ara te mos lejojn ve&rime doganore &r &ersonat e tat5eshm %e n5k &ara%esin 6erti4ikatn e regjistrimit si &ersona te tat5eshm dhe vrtetimin zyrtar te lsh5ar nga drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit. !egt rajonale te doganave, jan te detyr5ara gjithasht5 te ja&in @do in4orma6ion %e lidhet me im&ortet dhe eks&ortet e nj &ersoni te tat5eshm, si&as krkess me shkrim te drejtoris rajonale te tatimeve. b8 !rejtoria e Thesarit dhe degt rajonale te saj, jan te detyr5ara %e tQi drgojn @do m5aj zyrtarisht 7&a krkese8 drejtorive res&ektive rajonale te tatimeve, si&as &r6aktimeve te bra ne nj 1arrveshje te &rbashkt, te lidh5r midis dy !rejtorive, in4orma6ione analitike &r te gjith &ersonat e tat5eshm %e kane marre 4inan6ime nga b5-heti i shtetit, &r te kryer &5nime a&o shrbime te ndryshme a&o &r te 45rniz5ar mallra &r instit56ione shtetrore. "to in4orma6ione d5het te &rmbajn te dhna identi4ik5ese &r &ersonin e tat5eshm &r4it5es, si emrin tregtar te tij, n5mrin e identi4ikimit, adresn, sh5mn e 4inan65ar, etj. 68 <yrat e ?egjistrimit t >as5rive jan te detyr5ara te drgojn ne drejtorive rajonale te tatimeve, si&as krkess me shkrim te ktyre te 45ndit, aktet e regjistrimit te &as5ris &r &ersonin e tat5eshm, te 6ilat &rmbajn llojin e &as5ris %e tjetrsohet, emrin e shitsit, tatimin e &ag5ar dhe vle4tn &rkatse te &as5ris se shit5r a&o te tjetrs5ar. "to akte &r4shijn si rastet e kalimit te &ronsis n&rmjet shitjes, asht5 edhe rastet e dh5rimit e te trashgimis se &as5ris. @8 2jsit e &5shtetit vendor jan te detyr5ara te drgojn ne drejtorit res&ektive rajonale te tatimeve, si&as krkess me shkrim te ktyre te 45ndit, in4orma6ione analitike &r te gjith &ersonat e tat5eshm %e kane marre 4inan6ime nga b5-heti i tyre, &r te kryer &5nime a&o shrbime te ndryshme a&o &r te 45rniz5ar mallra &r instit56ione vendore. "to in4orma6ione d5het te &rmbajn te dhna identi4ik5ese &r &ersonin e tat5eshm &r4it5es, si emrin tregtar te tij, n5mrin e identi4ikimit, adresn, sh5mn e 4inan65ar, etj. 2jsit &5shtetit vendor jan te detyr5ara gjithasht5 te ja&in in4orma6ione, si&as krkess me shkrim te drejtoris &rkatse rajonale te tatimeve, &r te gjith &ersonat e tat5eshm te regjistr5ar ne j5ridiksionin e tyre. 62.10 "ontraktoret e tjer te tatim&ag5esit &r transaksione ekonomike dhe 4inan6iare % ata kan me tatim&ag5esin. 62.11 !onatoret, organizatat ndrkombtare, organizatat jo4itim&r5rse, 4onda6ionet, instit56ionet b5-hetore, etj., &r &agesat e bra tatim&ag5esve &r 45rnizimin e mallrave dhe t shrbimeve te kryera. 62.12 Te gjith &ersonat e trete te msi&rm, jan te detyr5ar %e, k5r sistemi i tyre i mbajtjes se regjistrimeve sht i in4ormatiz5ar, te ja&in in4orma6ionet e krk5ara nga administrata tatimore ne mnyr elektronike. 63. >rjashtimi nga detyrimi &r t dhn in4orma6ion 63.1 2 rast t hetimit tatimor nga organet e administrats tatimore, kan t drejt t re45zojn dhnien e in4orma6ionit, &ersonat e m&oshtm: a8 antart e 4amiljes s tatim&ag5esitC
121
b8 avokatt, notert, kshilltart tatimor, doktort dhe &ersoneli mjeksor &r in4orma6ionin % kan njoh5r gjat ve&rimtaris normale &ro4esionale. 63.2 >ersonat e &rmend5r n &ikn 1 m lart, me &rjashtim t tatim&ag5esit, n5k jan t detyr5ar t ja&in in4orma6ion tek organet e administrats tatimore k5r ky in4orma6ion m5nd tQi eks&ozoj ata, si dhe antart e shkalls s &ar t 4amiljes s tyre &r ndjekje &enale. 2 kt rast, administrata tatimore d5het ta njoh tatim&ag5esin me t drejtn e ktyre &ersonave &r t re45z5ar dhnien e in4orma6ionit, in4orma6ion, 6ili d5het t regjistrohet dhe nnshkr5het nga &ersoni i interes5ar. KRE& VII DEKLARATA TATIMORE 6>. 1nyra e deklarimit, a4atet dhe vendi i &ara%itjes se deklaratave tatimore 6>.1. >r detyrimet tatimore %e si&as ligjeve te ve@anta tatimore, vetevleresohen dhe vetedeklarohen, dhe &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore %e gjithasht5 si&as ligjit &rkats vetedeklarohen, &ersonat e tat5eshm, deklarojn dhe &ag5ajn detyrimet tatimore n &r&5thje me ato dis&ozita. 6>.2.1 >eri5dhat tatimore, si&as llojit te detyrimeve tatimore e kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e shndetsore dhe si&as kategorive te &ersonave te tat5eshm, jan &r6akt5ar ne se6ilin ligj te ve@ante tatimor. "sht5, &r &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te tatimit mbi vlern e sht5ar dhe te tatimit mbi 4itimin, &eri5dhat tatimore jan m5jore &r: T0$:, tatimin mbi te ardh5rat &ersonale nga &5nsimi, &r ak6izn, &r lojrat e 4atit dhe &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore dhe vjetore &r tatimin mbi 4itimin. "5rse &r &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe te tatimin mbi te ardh5rat &ersonale, &eri5dhat tatimore jan trem5jore &r te gjitha llojet e detyrimeve tatimore dhe kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe vjetore &r tatimin mbi te ardh5rat nga biznesi. 6>.2.2 >ersonat e tat5eshm e ndr&resin deklarimin vetm &asi ato kane marre kon4irmimin nga Hendra "ombtare e ?egjistrimit &r @regjistrimin e tyre nga regjistri tregtar ose kon4irmimin nga administrata tatimore se kane kal5ar ne regjistrin &asiv te &ersonave te tat5eshm. 2dr&rerja e detyrimit &r deklarim, hyn ne 45%i, si&as rastit, m5ajin, trem5jorin a&o vitin e &are &as dats se @regjistrimit ose &as kalimit ne regjistrin &asiv. "sht5, nj &erson i tat5eshm, s5bjekt i tatimit mbi vlern e sht5ar dhe i tatimit mbi 4itimin, %e merr kon4irmimin nga Hendra "ombtare e ?egjistrimit se, @regjistrimi i tij ka hyre ne 45%i me date 20 tetor 200., do te ndr&res &ara%itjen e deklaratave te tij m5jore &r T0$:Bne, tatimin mbi te ardh5rat &ersonale, kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore, &r &eri5dhat tatimore nntor 200. e ne vijim, k5rse &r tatimin mbi 4itimin d5ke 4ill5ar nga &eri5dha tatimore 200+ e ne vijim 7&as &ara%itjes se deklarats se tatimit mbi 4itimin &r vitin 200.8. 6>.3 ,orm5lart e deklarimit te @do lloj tatimi dhe t kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e shndetsore si dhe 4orm5lart e tjer sho%r5es te deklarats %e d5het te &ara%esin &ersonat e tat5eshm &r @do &eri5dhe tatimore, i vihen ne dis&ozi6ion ktyre te 45ndit, &a &agese nga administrata tatimore. Administrata tatimore e realizon nj gj te tille si me &osht: a8 d5ke i o4r5ar m5ndsin &ersonave te tat5eshm te deklarojn dheGose &ag5ajn n mnyr elektronike detyrimet tatimore, n&rmjet 4a%es zyrtare t internetit t !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve SSS.tatime.gov.al, b8 d5ke i o4r5ar m5ndsin &ersonave t tat5eshm t shkarkojn dhe &rintojn deklaratat e tyre tatimore nga 4a%ja zyrtare e internetit e !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve SSS.tatime.gov.al, 68 d5ke i vene deklaratat tatimore ne dis&ozi6ion te &ersonave te tat5eshm n&rmjet s&orteleve te zyrave te shrbimit &r &ersonat e tat5eshm,
122
@8 d5ke i drg5ar ne adresn e &ersonit n&rmjet shrbimit &ostar rekomande. 2e kete rast, &ersoni i tat5eshm d5het te beje krkese me shkrim ne drejtorin rajonale te tatimeve, &ara%itja e te 6ils do te thot se &ersoni ka marre &rsi&r &rgjegjsin e mbrritjes ne kohe dhe ne adresn e d5h5r te deklaratave tatimore te nis5ra me shrbim &ostar rekomande. 6>.> ,orma dhe &rmbajtja e @do deklarate tatimore, &r @do lloj tatimi dhe &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore, dhe ndryshimi i tyre miratohet nga 1inistri i ,inan6ave, ne zbatim te legjisla6ionit tatimor dhe legjisla6ionit &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore. $e bashk5 me deklaratn tatimore, &ersonat e tat5eshm jan te detyr5ar te &ara%esin ne administratn tatimore edhe @do dok5ment tjetr te krk5ar ne 5dhzimet e 1inistrit te ,inan6ave, ne zbatim te ligjeve te ve@anta tatimore. >rve@ ksaj, k5r shihet e nevojshme &r &rmirsimin dhe lehtsimin e administrimit tatimor, &ika ) e nenit *) t ligjit i je& 1inistrit te ,inan6ave a5toritetin, &r te &r6akt5ar a&o ndrysh5ar 4ormn dhe &rmbajtjen e deklaratave tatimore dhe dok5mente te tjera tatimore. 6#. !orzimi i deklarats tatimore 6#.1.1 ,orm5lari i deklarimit &lotsohet n dy ko&je, njra nga te 6ilat sht &r administratn tatimore dhe tjetra &r vete &ersonin e tat5eshm. >ersonat e tat5eshm m5nd ta &ara%esin deklaratn tatimore ne administratn tatimore : a8 2&rmjet shrbimit &ostar, me te 6ilin !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve ka nnshkr5ar marrveshje dy&alshe bashk&5nimi. 2e kete rast deklarata merret ose konsiderohet se sht marre nga administrata tatimore ditn e shtate &as dats se drgimit. "sht5, ne %o4te se deklarata sht &ran5ar ne shrbimin &ostar me date 1 te m5ajit, ajo konsiderohet se sht marre nga administrata tatimore me date . te m5ajitC b8 2&rmjet dorzimit ne @do banke a&o instit56ion tjetr 4inan6iar me te 6ilt !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve ka nnshkr5ar marrveshje dy&alshe bashk&5nimi. 2e kete rast deklarata konsiderohet e &ara%it5r datn k5r ajo ka mbrrit5r ne banke dhe kjo e 45ndit ka vendos5r v5ln datore ne te dy ko&jet e deklarats. Banka &asi i kthen njrn nga ko&jet e v5los5ra te deklarats &ersonit te tat5eshm, n 45nd t @do dite &5ne mbledh ko&jet e dyta te deklaratave dhe ia dorzon ato administrats tatimore &r &r&5nim, si@ &arashikohet ne marrveshjet e &rbashkta te lidh5ra midis !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe bankave &rkatseC 68 2&rmjet deklarimit elektronik n sistemin e deklarimit el ektronik t tatimeve n&rmjet internetit &rmes 4a%es se internetit te !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve SSS.tatime.gov.al. @8 2e rastin e deklarimit elektronik, deklaratat tatimore konsiderohen te &ara%it5ra, n datn e drgimit t deklarats s &lots5ar nga ana e tatim&ag5esit. Bara e &rovs t drgimit t deklarats bie tatim&ag5esin. 6#.1.2 >ersoni i tat5eshm &ara%et deklaratat tatimore te @do tatimi dhe te kontrib5teve te sig5rimeve sho%rore e shndetsore edhe n %o4t se ai, &r &eri5dhn tatimore n5k ka &r t &ag5ar detyrim tatimor a&o kontrib5te, &asi detyrimi i tij m5nd te jete zero ose &asi ai m5nd te mos kete kryer aktivitet gjate asaj &eri5dhe tatimore. >lotsimi i sakt i deklarats, &ara%itja dhe &agesa brenda a4ateve kohore t &r6akt5ara sht detyrim ligjor &r t gjith &ersonat e tat5eshm. 1oszbatimi i ktij detyrimi ngarkon me &rgjegjsi ligjore &ersonin e tat5eshm dhe dnohet n baz t ligjit dhe te ktij 5dhzimi. 6#.2 !eklaratat tatimore &lotsohen dhe drgohen n &r&5thje me dis&ozitat e ktij 5dhzimi dhe t 5dhzimeve t tjera n zbatim t legjisla6ionit tatimor. 6#.3 2 rastet k5r a4ati i 45ndit &r dorzimin e deklarats bie n dit &5shimi, ather si dit e 45ndit e a4atit llogaritet dita e &ar e &5ns, &as dits s &5shimit. "sht5 &r shemb5ll, ne %o4te se data 1) e nj m5aji bie ditn e sht5ne te ktij m5aji, si dite e 45ndit e a4atit te &ara%itjes se deklarimit &r T0$:Bne &r &ersonin e tat5eshm, do te konsiderohet data 1* e m5ajit 7&ra dita e hn si dite e &are &as dits se sht5ne dhe te diele si dite &5shimi8.
123
6#.> Tatim&ag5esi ose &r4a%s5esi i tij nnshkr5ajn deklaratn tatimore, shnojn n5mrat e tyre t identi4ikimit tatimor dhe kon4irmojn, n &rgjegjsin e tyre, se deklarata sht e &lot dhe e sakt. !eklaratat e drg5ara dhe &ag5ara n mnyr elektronike &ranohen &a nnshkrimin 4ormal t tatim&ag5esit. 6#.# !eklarata tatimore vlersohet e dorz5ar, nse &lotsohen krkesat e ktij ligji, t legjisla6ionit tatimor dhe t akteve nnligjore, t dala n zbatim t tyre. 6#.6 "shilli i 1inistrave &r6akton a4atet kohore &r dorzimin e deklaratave tatimore e t dok5menteve t tjera tatimore, vetm n&rmjet 4orms elektronike. 66. <gjatja e a4atit te deklarimit 66.1 "5r &ersoni i tat5eshm sht &r&ara &am5ndsis &r te &ara%it5r ne kohe deklaratn e tij tatimore, ai &ag5an detyrimin tatimor dhe njo4ton drejtorin rajonale te tatimeve te j5ridiksionit &r zgjatjen e a4atit te &ara%itjes se ksaj deklarate. 2jo4timi &r drejtorin rajonale te tatimeve d5het te &rmbaj arsyet e &am5ndsis se &ara%itjes se deklarats dhe ai d5het te jete marre nga drejtoria rajonale e tatimeve, brenda dits se 45ndit te a4atit te deklarimit. 2jo4timi behet &r @do deklarate me vete. >as drgimit te njo4timit &r &am5ndsin e &ara%itjes se deklarats tatimore ne a4at, a4ati i &ara%itjes se ksaj deklarate ne degn rajonale te tatimeve shtyhet &r 30 dite, &a %ene nevoja e marrjes se &l%imit a&o kon4irmimit te degs rajonale te tatimeve. Ilogaritja e 30 ditve 4illon nga data e 45ndit e a4atit ligjor te deklarimit, &avarsisht se ajo m5nd te rastise dite zyrtare &5shimi. Brenda a4atit te sht5ar &rej 30 ditsh, &r &ersonin e tat5eshm n5k zbatohet masa e gjobs &r mosdeklarim ne a4at. 66.2 <gjatja e a4atit &r dorzimin e deklarats tatimore n5k ndikon n a4atin e &agess s detyrimit tatimor dhe n &rllogaritjen e gjobs dhe te kamatvoness &r &agesn e von5ar t detyrimit tatimor, i 6ili do t rez5ltoj si i &a&ag5ar n @astin e dorzimit t deklarats tatimore. 6?. 2dryshimi i deklarats tatimore 6?.1 >as &ara%itjes se nj deklarate tatimore, &ersoni i tat5eshm m5nd te konstatoje vete se e ka &lots5ar ne mnyr te &asakte at ose se ka bere nj ose disa gabime gjate &lotsimit te nj deklarate tatimore. Kabimet m5nd te jene te llojeve te ndryshme. >r shemb5ll, m5nd te jene harr5ar disa 4at5ra shitje ose blerje te &a hedh5ra ne librin e shitjeve e te blerjeve e &r rrjedhoje edhe ne deklaratn m5jore te T0$:Bse. 15nd te jene harr5ar &a hedh5r ne librin e blerjeve nj a&o disa deklarata doganore. Kjate &lotsimit te nj deklarate m5nd te jene bere gabime ne llogaritje, si &r shemb5ll baza e tat5eshme te mos &r&5thet me T0$: e llogarit5r, etj. 2e te gjith kto raste, baz5ar ne nenin *3 te Iigjit, &ersoni i tat5eshm m5nd te &lotsoj nj deklarate te re tatimore, e 6ila do te ndryshoje dhe zvendsoje deklaratn e &are. 6?.2 !eklarata e re tatimore e ndrysh5ar m5nd te dorzohet brenda 12 m5ajve nga a4ati i &ara%itjes se deklarats tatimore 4illestare. 6?.3.1 2&rmjet &ara%itjes se nj deklarate te re tatimore te ndrysh5ar, &ersonit t tat5eshm, si&as rastit, i llogariten detyrimet tatimore shtese dhe kamatvonesat %e lidhen me kete detyrim tatimor shtese, &r te gjith &eri5dhn nga a4ati i 45ndit i &ara%itjes se deklarats 4illestare dhe kryerjes se &agess deri ne datn e &ara%itjes se deklarats se re te ndrysh5ar dhe &agess shtese. >agesa e detyrimit tatimor shtese dhe e kamatvonesave %e lidhen me kete detyrim shtese behet si@ &r6aktohet ne nenin 3) te ligjit dhe ne &iken 10 te ktij 5d hzimi. 6?.3.2 2&rmjet &ara%itjes se nj deklarate te re tatimore te ndrysh5ar, &ersoni i tat5eshm, si&as rastit, m5nd te krkoj gjithasht5 kreditimin e detyrimit tatimor te &ag5ar me te&r si dhe te interesave %e ai d5het te &r4itoj lidh5r me kete &agese te te&rt, &r te gjith &eri5dhn nga a4ati i 45ndit i &ara%itjes se deklarats 4illestare dhe &agess deri ne datn e &ara%itjes se deklarats se re te ndrysh5ar. $h5ma e &ag5ar me te&r se bashk5 me interesat %e lidhen me te, m5nd te krkohet te kaloje &r llogari te detyrimeve te tjera tatimore te &a&ag5ara ne momentin e &ara%itjes se deklarats se re te ndrysh5ar ose &r llogari te
12)
detyrimeve tatimore te ardhshme te &ersonit te tat5eshm. >avarsisht nga sa me lart, &ersoni i tat5eshm, n&rmjet &ara%itjes se nj deklarate te re tatimore te ndrysh5ar, ka te drejtn dhe m5ndsin te krkoj rimb5rsimin e sh5ms se tatimit te &ag5ar me te&r dhe te interesave %e lidhen me kete sh5me. 6?.> >r llogaritjen e interesit t &rmend5r n &ikn 3 t nenit *3 t ligjit, zbatohen dis&ozitat e ktij 9dhzimi &r kamatvonesat. KRE& VIII VLERESIMI TATIMOR 6$. 0lersimi tatimor 6$.1. !etyrimet tatimore te &ersonave te tat5eshm vlersohen si@ &r6aktohet n ligjet e ve@anta tatimore dhe n &r&5thje me dis&ozitat e ktij 5dhzimi dhe 5dhzimeve s&e6i4ike tatimore. 6$.2 0etvlersimet e bra nga tatim&ag5esi. 6$.2.1 2se tatim&ag5esit i krkohet nga legjisla6ioni tatimor t dorzoj deklarat tatimore dhe t &ag5aj detyrimin tatimor, deklarata konsiderohet vetvlersim tatimor i br nga tatim&ag5esi. Ilogaritja, deklarimi dhe &agesa e tatimit bhet n mnyrn dhe a4atin e &arashik5ar n ligjin tatimor &rkats. T tilla jan deklarimet e tatimit mbi vlern e sht5ar, te tatimit mbi 4itimin, kontrib5tet &r sig5rimet sho%rore dhe shndetsore, tatimi mbi t ardh5rat nga &5nsimi, tatimi mbi t ardh5rat &ersonale t biznesit t vogl, etj. 6$.2.2 0etvlersim dhe vetedeklarim behet edhe &r te ardh5rat individ5ale &r t 6ilat n5k sht mbajt5r tatimi n b5rim, &r4shir t ardh5rat e realiz5ara jasht territorit te ?e&5bliks se $h%i&ris nga nj &erson i tat5eshm rezident sh%i&tar. 2 kto raste llogaritja dhe deklarimi i detyrimeve tatimore behet nga tatim&ag5esi n &r&5thje me dis&ozitat e ligjit &r tatimin mbi t ardh5rat. 6$.2.3 >ara&agimi i detyrimit tatimor i 6ili &rdoret ne rastin e &ara&agimit te tatimit mbi 4itimin gjate vitit 5shtrimor dhe te takss vendore mbi biznesin e vogl sht gjithasht5 vetB vlersim tatimor. Ilogaritja e ksteve te &ara&agimit te tatimit mbi 4itimin dhe &agesa e tyre bazohet ne mnyrn dhe a4atet e &arashik5ara ne ligjin J>r tatimin mbi te ardh5ratJ. 0etvlersimi &r45ndimtar i detyrimit tatimor, behet ne momentin e &ara%itjes se deklarats vjetore te te ardh5rave te tat5eshme 7te 4itimit dhe h5mbjes8. Ilogaritja dhe &agesa e detyrimit trem5jor te takss vendore mbi biznesin e vogl bazohet ne mnyrn e &arashik5ar ne Iigjin J>r taksen vendore mbi biznesin e voglJ, 0lersimi &r45ndimtar i detyrimit tatimor, behet ne momentin e &ara%itjes se deklarats vjetore te te ardh5rave te tat5eshme 7te 4itimit dhe h5mbjes8 si@ &r6aktohet ne Iigjin J>r tatimin mbi te ardh5ratJ. 6$.3 0lersimet e bra nga Administrata Tatimore 6$.3.1 Administrata tatimore ka a5toritetin dhe detyrimin &r te mbik%yr5r te gjith &ro6esin e vlersimit te detyrimeve tatimore te &ersonave te tat5eshm. Ajo m5nd te beje nj vlersim te detyrimit tatimor te &ersonit te tat5eshm, ne rastet e m&oshtme :a8 "5r gjate nj kontrolli tatimor te kryer ne vend tek &ersoni i tat5eshm, &rovon se detyrimi tatimor i deklar5ar nga ky i 45ndit sht i &asakt. 2 kt rast, administrata tatimore sht e detyr5ar te &ro6edoje n&rmjet kontrollit tatimor, si&as rreg5llave te &r6akt5ara ne ka&it5llin J"ontrolli TatimorJ te ligjit dhe ne kete 5dhzim. b8 "5r administrata tatimore vren se detyrimi tatimor, i dhn n deklaratn tatimore, sht i &asakt. 2 kt rast vlersimi tatimor bazohet n in4orma6ionin, % &rmban deklarata tatimore e tatim&ag5esit ose n rez5ltatet e nj kontrolli, n &r&5thje me kre5n L t ligjit ose n mnyrat alternative t vlersimit, t &arashik5ara n nenin 32 t ligjit. 68 "5r &ersoni i tat5eshm n5k ka res&ekt5ar detyrimin ligjor &r t &ara%it5r deklaratn tatimore. 2 kt rast, vlersimi i detyrimit tatimor te tatim&ag5esit nga administrata tatimore
12(
m5nd te behet direkt nga zyra, n&rmjet &rdorimit te metodave alternative te vlersimit tatimor te &r6akt5ara ne nenin 32 te ligjit dhe ne kete 5dhzim. d8 "5r &ersoni i tat5eshm n5k lejon hyrjen &r 5shtrimin e kontrollit tatimor te a5toriz5ar. Edhe ne kete rast, vlersimi tatimor i detyrimit tatimor te tatim&ag5esit nga administrata tatimore m5nd te behet direkt nga zyra, n&rmjet &rdorimit te metodave alternative te vlersimit tatimor te &r6akt5ara ne nenin 32 te ligjit dhe ne kete 5dhzim. 6$.3.2 0lersimi i br nga administrata tatimore hyn n 45%i 10 dit kalendarike &as dats k5r ky vlersim sht marr ose konsiderohet t jet marr nga tatim&ag5esve. 6$.3.3 Barra e &rovs &r t &rov5ar &asaktsin e vlersimeve tatimore t administrats tatimore bie mbi tatim&ag5esin. 6$.3.> 0lersimi tatimor i administrats tatimore, i br nga zyra n &r&5thje me &aragra4t 68 dhe d8 t &iks *..3.1 m lart, bie &osht dhe an5lohet sa&o &ersoni i tat5eshm rreg5llon sit5atn e tij, d5ke &ara%it5r deklaratn a&o deklaratat e m5ng5ara a&o d5ke lej5ar dhe krij5ar k5shtet e nevojshme &r 5shtrimin e kontrollit tatimor, mbi bazn e t 6ilit bhet vlersimi i ri tatimor. 6$.> 0lersimi tatimor i br nga agjenti i mbajtjes s tatimit n b5rim 2se detyrimi tatimor mbahet n b5rim nga nj agjent i mbajtjes s tatimit n b5rim dhe tatim&ag5esi n5k sht s5bjekt i krkess s dorzimit t deklarats tatimore &r tatimin e mbajt5r n b5rim, mbajtja e tatimit n b5rim sht vlersim tatimor. "jo mnyr &rdoret kryesisht &r tatimin mbi t ardh5rat &ersonale nga &agat dhe sh&rblimet e tjera, &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore, &r interesat bankare a&o ato t &r4it5ara nga letrat me vler, dividendt, h5at dhe %irat, kalimin e &ronsis, e drejta e a5torit dhe &ronsia intelekt5ale etj., si&as &r6aktimit n Iigjin 2r. .)3., dat 2..12.1++. QQ>r tatimin mbi t ardh5ratQQ. 6$.# $h5ma e detyrimit tatimor, e detyr5eshme &r tQ5 &ag5ar, si&as deklarats tatimore, me vler deri n 10 0 7nj%ind8 lek, vlersohet si detyrim me vler zero dhe &r sh5ma t tilla n5k bhet vlersim tatimor nga administrata tatimore. 69. 2jo4timi i vlersimit tatimor 69.1 2jo4timi i vlersimit tatimor i bere nga administrata tatimore &r &ersonin e tat5eshm, d5het tQi drgohet &ersonit, me &oste rekomande, brenda 10 ditve nga data e lshimit te tij. !ate e lshimit te njo4timit te vlersimit tatimor, konsiderohet data e &lotsimit te tij e 6ila shnohet ne r5brikn &rkatse te 4orm5larit te njo4timit te vlersimit. 2jo4timi i vlersimit tatimor i drg5ar me &oste rekomande ne adresn e &ersonit te tat5eshm, merret ose konsiderohet se sht marre nga ky i 45ndit, 3 dite &as dats se dorzimit ne shrbimin &ostar. 2jo4timi i vlersimit tatimor, hyn ne 45%i, 10 dite kalendarike &asi ai te jete marre ose te konsiderohet se sht marre nga &ersoni i tat5eshm. 1e hyrjen ne 45%i te njo4timit te vlersimit tatimor, lind detyrimi &r te &ag5ar detyrimin tatimor te &r6akt5ar ne njo4timin e vlersimit. >ersoni i tat5eshm, i 6ili n5k sht dakord me vlersimin e detyrimit tatimor te bere nga administrata tatimore, ka te drejte ta ankimoje at, brenda 30 ditve nga data e hyrjes n 45%i t njo4tim vlersimit tatimor. "sht5 &r shemb5ll, ne %o4te se, njo4timi i vlersimit tatimor sht lsh5ar ne datn 1 te nj m5aji dhe sht dorz5ar ne shrbimin &ostar rekomande me date 11, ai sht marre ose konsiderohet se sht marre nga &ersoni i tat5eshm me date 1. te m5ajit. !etyrimi &r te &ag5ar sh5mn e &r6akt5ar ne njo4timin e vlersimit 4illon ditn e hyrjes ne 45%i te njo4timit te vlersimit, &ra me date 2. te m5ajit. 69.2 2jo4timi i vlersimit tatimor dhe krkesa &r &agesn e tatimit d5het t &rmbaj in4orma6ionin, si m &osht: a8 emrin dhe mbiemrin e tatim&ag5esit &erson 4izik, ose emrin e &ersonit j5ridikC b8 n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esitC 68 datn e njo4timitC
12*
@8 @shtjen, &r t 6iln bhet njo4timi dhe &eri5dhn ose &eri5dhat tatimore, % 5 re4erohet njo4timiC d8 sh5mn e tatimit t vlers5ar, kamatvonesn dhe gjobatC dh8 krkesn &r &agesn e tatimit dhe a4atin e &agessC e8 vendin dhe mnyrn e &agess s tatimitC 8 sh&jegimin e arsyes s vlersimitC 48 sh&jegimin e s drejts s tatim&ag5esit &r t ankim5ar vlersimin. 69.3 2jo4timi i vlersimit tatimor regjistrohet dhe nj ko&jo de&ozitohet ne dosjen e &ersonit te tat5eshm brenda &ese ditsh kalendarike nga data e lshimit te tij. 69.> >ersoni i tat5eshm, %e n5k sht dakord me njo4timin e vlersimit tatimor, ka te drejte ta ankimoje at brenda 30 ditve kalendarike nga data e hyrjes n 45%i t tij. !omethn, n.%.s do i re4eroheshim shemb5llit te &aragra4it *+.1, brenda dats 2. te m5ajit &asardhs. ?0. E drejta &r te n-jerre njo4timin e vlersimit tatimor ?0.1 2jo4timi i vlersimit tatimor, lshohet nga drejtoria rajonale e tatimeve nen j5ridiksionin e te 6ils sht &ersoni i tat5eshm dhe nnshkr5het nga drejtori i ksaj drejtorie. ?0.2 !rejtorit rajonale te tatimeve m5nd te bjn vlersime tatimore &r @do lloj detyrimi tatimor dhe &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore, s5bjekte te te 6ilave jan &ersonat e tat5eshm, nen j5ridiksionin e tyre. ?0.3 <yrat e tatimeve te &5shteteve vendore, lshojn njo4time vlersimi tatimor &r &ersonat e tat5eshm, s5bjekte te takss vendore mbi biznesin e vogl dhe &r te gjith &ersonat e tjer te tat5eshm, s5bjekte te taksave vendore. ?1. E drejta &r t &rdor5r mnyrat alternative te vlersimit tatimor nga administrata tatimore ?1.1 Administrata tatimore ka t drejt te kontrolloje saktsin e &r6aktimit te detyrimeve tatimore, &avarsisht nga mnyra e vlersimit tatimor te &rdor5r. 2&rmjet kontrolleve tatimore, m5nd te kryhet veri4ikimi i saktsis se deklarimeve tatimore &r tatimin mbi 4itimin, &r T0$:Bne dhe &r te gjitha llojet e tjera te detyrimeve tatimore, &r4shir tatimin mbi t ardh5rat nga &5nsimi dhe kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore. 2e k5shte e rrethana te 6akt5ara nga ligji dhe ne kete 5dhzim, administrata tatimore ka te drejte te &rdor mnyrat alternative te vlersimit te detyrimeve tatimore te &ersonave te tat5eshm. E drejta &r &rdorimin e mnyrave alternative ne vlersimin e detyrimeve tatimore &rdoret ne rastet e m&oshtme : a8 "5r &ersoni i tat5eshm, &r nj &eri5dhe te 6akt5ar tatimore n5k ka deklar5ar detyrimet tatimore te tij, si@ &r6aktohet ne ligjet s&e6i4ike tatimore. "sht5, &r shemb5ll, nse nj &erson i tat5eshm n5k &ara%et deklaratn m5jore te T0$:Bse, drejtoria rajonale e tatimeve te j5ridiksionit, &asi ka zbat5ar te gjitha &ro6ed5rat &ara&rake te &r6akt5ara ne ligjin J>r T0$:J dhe ne 5dhzimin ne zbatim te tij, ka te drejte te beje llogaritjen e detyrimit tatimor n&rmjet vlersimit tatimor nga zyra, si&as &ro6ed5rave te &r6akt5ara ne man5alin &rkats te &5ns. 2e te njjtn mnyr ve&rohet edhe ne rastet k5r &ersoni i tat5eshm n5k &ara%et deklaratat e tjera tatimore, si deklaratn e te ardh5rave te tat5eshme 7bilan6in e ve&rimtaris ekonomiko 4inan6iare8 te nj viti te 6akt5ar, deklaratn e ak6izs, deklaratat e tatimit mbi te ardh5rat &ersonale &r ato kategori te ardh5rash &r te 6ilat deklarimi si&as ligjit &rkats sht i detyr5eshm. 2e kete rast, vlersimi tatimor, d5ke &rdor5r rreg5llat e &r6akt5ara ne nenin 32 te Iigjit, m5nd te behet direkt nga zyra, &a %ene e nevojshme kryerja e nj kontrolli ne vend &ran &ersonit te tat5eshm. 2jo4timi i vlersimit tatimor nga zyra i drgohet &ersonit te tat5eshm me nnshkrimin e drejtorit te degs rajonale te tatimeve. 2jo4timi i vlersimit tatimor i bere nga zyra shrben edhe si thirrje &r &ersonin e tat5eshm &r te &ara%it5r deklaratat e tij tatimore te &a&ara%it5ra. 0lersimi tatimor i administrats tatimore, i bere nga zyra bie &osht dhe an5lohet sa&o &ersoni i tat5eshm te rreg5lloje sit5atn e tij, d5ke &ara%it5r deklaratn a&o deklaratat e m5ng5ara. An5limi sho%rohet k5rdoher me zbatimin e &enaliteteve &rkatse &r deklarim dhe &agese te von5ar dhe detyrimin &r &agimin e tyre.
123
b8 "5r gjate nj kontrolli tatimor te kryer nga drejtoria rajonale e tatimeve, rez5lton se &ersoni i tat5eshm ka &ara%it5r nj a&o disa deklarata tatimore me te dhna te &asakta ose te 4alsi4ik5ara. 0lersimi tatimor, d5ke &rdor5r metodat alternative behet gjithmon ne k5adrin e nj kontrolli tatimor ne vend tek &ersoni i tat5eshm. 2e asnj rast, ky vlersim n5k m5nd te behet direkt nga zyra. 68 "5r gjate nj kontrolli tatimor te kryer nga dega rajonale e tatimeve, n5k gjenden regjistrimet dhe dok5menta6ioni i d5h5r &r &r6aktimin e detyrimit tatimor, ose k5r kto regjistrime dhe dok5mente kane mangsi te tilla %e n5k lejojn &ara%itjen e sit5ats reale te &ersonit te tat5eshm dhe llogaritjen e detyrimeve te tyre tatimore. 1e nj sit5ate te tille kemi te bjm, &r shemb5ll, ne rastet k5r gjate kontrollit &ersoni i tat5eshm n5k &ara%et dok5mentet e transaksioneve te kryera, n5k ka mbajt5r regjistrime te rreg5llta te 6ilat bjn te m5nd5r &r6aktimin e detyrimit tatimor, si@ &r6aktohet ne ligjet e ve@anta tatimore dhe ne 5dhzimet ne zbatim te tyre. "emi te bjm gjithasht5 me nj sit5ate te tille edhe ne rastet k5r gjate nj kontrolli tatimor &rovohet se &ersoni i tat5eshm n5k ka &ara%it5r nj &jese te dok5menta6ionit ose te regjistrimeve si dhe k5r dok5menta6ioni dhe regjistrimet e &ara%it5ra jan d5kshm me te meta, te &avrteta dhe te &abes5eshme. >ra, vlersimi tatimor, d5ke &rdor5r metodat alternative behet gjithmon ne k5adrin e nj kontrolli tatimor ne vend tek &ersoni i tat5eshm. 2e asnj rast, ky vlersim n5k m5nd te behet direkt nga zyra. @8 "5r &ersoni i tat5eshm n5k lejon hyrjen &r kontroll, vlersimi tatimor behet direkt nga zyra, d5ke &rdor5r rreg5llat e &r6akt5ara ne nenin 32 te ligjit, &a %ene e nevojshme &rezen6a e mtejshme ne vend tek &ersoni i tat5eshm. 2jo4timi i vlersimit tatimor i &rgatit5r nga zyra, i drgohet &ersonit te tat5eshm me nnshkrimin e drejtorit te drejtoris rajonale te tatimeve. 0lersimi tatimor i administrats tatimore, i bere nga zyra, bie &osht dhe an5lohet sa&o &ersoni i tat5eshm te rreg5lloje sit5atn e tij, d5ke lej5ar dhe krij5ar k5shtet e nevojshme &r 5shtrimin e kontrollit tatimor. An5limi sho%rohet k5rdoher me zbatimin e &enaliteteve &rkatse 7&r4shir dnimin &r moslejim kontrolli8 dhe detyrimin &r &agimin e tyre. d8 "5r n5k bashk&5non me kontrollin tatimor te administrats tatimore dhe n5k ve ne dis&ozi6ion te kontrollit, in4orma6ionin e krk 5ar dhe dok5mentet e tjera te nevojshme &r llogaritjen e detyrimit te tij tatimor. Edhe n kt rast vlersimi tatimor behet me metoda alternative d5ke &rdor5r rreg5llat e &r6akt5ara ne nenin 32 te ligjit. dh8 "5r gjate nj kontrolli tatimor te kryer nga drejtoria rajonale e tatimeve, konstatohet se &ersoni i tat5eshm, hyn ne transaksione me &ersona te lidh5r jo ne baze te &arimit te vlers se treg5t, ose hyn ne transaksione &a e4ekte ekonomike thelbsore. 2e te gjith kto raste, administrata tatimore ka te drejtn e rivlersimit te transaksionit, d5ke marre &arasysh vlern reale te treg5t &r transaksionin, njlloj si@ do te ndodhte ne %o4te se ky transaksion do te ishte kryer midis dy &ersonave %e n5k jan te lidh5r. "emi te bjm me &ersona te lidh5r ne rastet e &r6akt5ara ne &iken JhJ te nenit ( te Iigjit. 0lersimi tatimor, d5ke &rdor5r metodat alternative te &r6akt5ara ne &iken JdhJ, te nenit 31 te ligjit, behet gjithmon ne k5adrin e nj kontrolli tatimor ne vend tek &ersoni i tat5eshm, d5ke &as5r &arasysh edhe dis&ozitat e &iks (1.3 t ktij 9dhzimi. 2e asnj rast, ky vlersim n5k m5nd te behet direkt nga zyra. e8 "5r gjate nj kontrolli tatimor te kryer nga drejtoria rajonale e tatimeve, konstatohet se &ersoni i tat5eshm, hyn ne transaksione shitblerje me &ara ne dore dhe k5r vlera e transaksionit e kalon vlern &rej 300 mije leke. Edhe ne kto raste, administrata tatimore ka te drejte te rivlersoj vetm transaksionet ne 4jale dhe jo te gjith ve&rimtarin e &ersonit te tat5eshm. 0lersimi tatimor, d5ke &rdor5r metodat alternative, behet gjithmon ne k5adrin e nj kontrolli tatimor ne vend tek &ersoni i tat5eshm, d5ke &as5r &arasysh edhe dis&ozitat e &iks (1.3 t ktij 9dhzimi. 2e asnj rast, ky vlersim n5k m5nd te behet direkt nga zyra. 8 "5r gjate nj kontrolli tatimor te kryer nga drejtoria rajonale e tatimeve, konstatohet se &ersoni i tat5eshm, n5k ka &rdor5r rreg5llisht &ajisjet 4iskale. 2e kto raste, administrata
12.
tatimore m5nd te rivlersoj te gjith vol5min e shitjeve me &aki6e te &ersonit te tat5eshm te 6ilat d5het te ishin evident5ar me lshimin e k5&onve tatimore me &ajisje 4iskale. 0lersimi tatimor, d5ke &rdor5r metodat alternative te &r6akt5ara ne &iken JJ, te nenit 31 te ligjit, behet gjithmon ne k5adrin e nj kontrolli tatimor ne vend tek &ersoni i tat5eshm. 2e asnj rast, ky vlersim n5k m5nd te behet direkt nga zyra. ?1.2 A&likimi i metodave alternative t vlersimit tatimor si&as germave b8, 68 dhe dh8 t nenit 31 t Iigjit bhet &asi sht marr nj vendim me shkrim nga drejtori i drejtoris rajonale. ?2. Baza e mnyrave alternative t vlersimit tatimor ?2.1 2 &rdorimin e metodave alternative t vlersimit tatimor administrata tatimore bazohet n dok5menta6ionin dhe in4orma6ionin % dis&onon, d5ke &as5r &arasysh edhe 4aktet dhe rrethanat konkrete t biznesit, me synim rikarakterizimin e transaksioneve dhe llogaritjen sa m t sakt t detyrimeve tatimore n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor n 45%i. T dhnat kryesore k5 bazohet gjykimi i administrats tatimore, &or &a 5 k54iz5ar vetm n to, jan: a8 t dhna direkte nga deklaratat tatimore t tatim&ag5esit a&o transaksione t tjera t ngjashme t tatim&ag5esitC b8 t dhna direkte, dok5menta6ione e in4orma6ione t marr nga &alt e tretaC 68 t dhna, dok5menta6ione e in4orma6ione t marr nga transaksione t ngjashme t kryera nga tatim&ag5es t tjerC @8 t dhna t tjera indirekte, si kons5mi energjis, karb5rantit, lndve t &ara, normativave t ndryshme, etj., d8 @mimet e re4eren6s s dogans, a&o in4orma6ione mbi @mimet me &aki6 % dis&onohen nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve. 2 &rdorimin e metodave alternative mbahen &arasysh edhe dis&ozitat e &iks (1.3 t ktij 9dhzimi. ?2.2 >r zbatimin e metodave alternative t vlersimit, !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, , m5nd t lidh marrveshje me sho%atat e s&e6ializ5ara t biznesit, k5r nj gj e till sht e nevojshme dhe e m5nd5r &r t &r6akt5ar vlern orient5ese t tat5eshme mbi bazn e t 6ils bhet vlersimi i detyrimeve tatimore me mnyra alternative. "to marrveshje botohen n B5letinin Tatimor te administrats tatimore. ?2.3 "5r vlersohet detyrimi tatimor, % lind nga transaksione ndrmjet &ersonave t lidh5r, mnyra alternative e baz5ar n vlerat e treg5t &r ato transaksione do t merret &r baz &r llogaritjen e t ardh5rave t tat5eshme. 2 zbatimin e ksaj dis&ozite mbahen &arasysh edhe dis&ozitat e &iks (1.3 t ktij 5dhzimi. ?3. A4ati i &arashkrimit t s drejts &r t br vlersim tatimor ?3.1 E drejta e administrats tatimore &r t br nj vlersim tatimor &arashkr5het brenda ( vjetve nga data e 45ndit e dorzimit t deklarats tatimore, t &r6akt5ar n legjisla6ionin tatimor &rkats. ?3.2 A4ati i &arashkrimit, i &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neni, m5nd t ndr&ritet k5r: a8 si rez5ltat i a&elimit t vlersimit t m&arshm bhet nj vlersim i ri. 2 kt rast a4ati i &ara shkrimit sht data m e vonshme ndrmjet: i8 a4atit t &arashkrimit, t &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neniC ii8 30 dit kalendarike nga data e vendimit &r45ndimtar t gjykats s a&elitC b8 si rez5ltat i nj kontrolli ose hetimi tatimor t tatim&ag5esit nga administrata tatimore, bhet nj vlersim i ri. 2 kt rast, a4ati i &arashkrimit sht data m e vonshme ndrmjet: i8 a4atit t &arashkrimit t &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neniC ii8 30 dit kalendarike nga data e n-jerrjes s vendimit &r45ndimtar, me shkrim, t kontrollit ose hetimit tatimorC 68 ndaj tatim&ag5esit ka 4ill5ar nj @shtje &enale &r detyrimet e tij tatimore. 2 kt rast, a4ati i &arashkrimit sht data m e vonshme ndrmjet:
12+
i8 a4atit t &arashkrimit t &r6akt5ar n &ikn 1 t ktij neniC ii8 30 dit kalendarike nga data e marrjes nga gjykata e vendimit t 4orms s &rer, &r @shtjen &enale. ?3.3 2 rastet k5r ndaj tatim&ag5esit ha&et nj @shtje &enale &r detyrimet tatimore t tij, &as kalimit t a4atit t &arashik5ar n &ikn 1 t nenit 33, e drejta &r vlersim tatimor vlersohet se n5k sht &arashkr5ar. KRE& II PAGESA D(E RIM'&RSIMI I TATIMIT ?>. A4atet dhe mnyrat e &agess se detyrimit tatimor ?>.1 >ersonat e tat5eshm jan te detyr5ar te &ag5ajn detyrimet e tyre tatimore brenda a4ateve t &arashik5ara n ligjet e ve@anta tatimore ne 45%i. ?>.2 2e rastin e nj njo4tim vlersimi tatimor te lsh5ar nga administrata tatimore, detyrimi tatimor i vlers5ar sht i detyr5eshm te &ag5het brenda 30 ditve kalendarike nga data e hyrjes n 45%i t njo4tim vlersimit tatimor. ?>.3 !etyrimet tatimore &ag5hen ne bankat dhe ne instit56ionet e tjera %e kane lidh5r marrveshje me !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve, &r te &ran5ar kto &agesa. 2e kto marrveshje &r6aktohet lloji i detyrimit %e do te arktohet &r llogari te administrats tatimore, vendi i arktimit te ktyre detyrimeve, k5shtet %e d5het te &lotsohen dhe mnyra e dhnies se in4orma6ioneve &r &agesat e arkt5ara nga bankat. "5r sht e m5nd5r &r &ersonin e tat5eshm, &agimi i detyrimeve tatimore nga ana e tij m5nd te behet edhe n mnyr elektronike, n&rmjet bankave ose instit56ioneve t tjera, si&as k5shteve te &r6akt5ara ne marrveshjet %e kto te 45ndit kane lidh5r me !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve &r &ranimin e &agesave elektronike. ?>.> "5r a4ati i 45ndit &r &agesn e detyrimit tatimor bie n dit &5shimi, data e &agess s tatimit sht dita e &ar e &5ns, &as dits s &5shimit. "sht5 &r shemb5ll, ne %o4te se data 1) e nj m5aji bie ditn e sht5ne te ktij m5aji, si dite e 45ndit e a4atit te &agess se T0$:Bne &r &ersonin e tat5eshm, do te konsiderohet data 1* e m5ajit 7&ra dita e hn si dite e &are e &5ns &as dits se sht5ne dhe te diele, si dite &5shimi8. ?>.# T gjitha &agesat tatimore kryhen n lek. ?#. !etyrimet tatimore, t &ag5ara m te&r ?#.1.1 "5r sh5ma e detyrimit tatimor t &ag5ar sht m e madhe se sh5ma e tatimit t vlers5ar n njo4timin e vlersimit tatimor a&o ne deklaratn tatimore, administrata tatimore e kalon sh5mn e &ag5ar m te&r &r llogari t detyrimeve t tjera tatimore, t &a&ag5ara nga &ersoni i tat5eshm. 2j gj e tille, behet ne mnyr a5tomatike nga vete administrata tatimore, brenda &eri5dhs se &are vij5ese tatimore %e vjen &as &eri5dhs ne te 6iln &ersoni i tat5eshm rez5lton me kredi tatimore. >r tatimin mbi 4itimin nj gj e tille, behet brenda m5ajit te &are %e &ason m5ajin ne te 6ilin &ersoni i tat5eshm rez5lton me kredi tatimore. "y rreg5ll zbatohet ne mnyr a5tomatike nga administrata tatimore edhe ne rastin k5r &ersoni i tat5eshm rez5lton me te&ri6e kreditore te T0$:Bse e 6ila ka &lots5ar k5shtet ligjore &r t5 rimb5rs5ar. Te&ri6a kreditore e T0$:Bse e nj &ersoni te tat5eshm, e 6ila ka &lots5ar k5shtet ligjore &r t5 rimb5rs5ar, kalon ne mnyr a5tomatike, brenda &eri5dhs se &are vij5ese tatimore %e vjen &as &eri5dhs ne te 6iln &ersoni i tat5eshm ka &lots5ar k5shtet ligjore, &r llogari te detyrimeve te tjera tatimore te &a&ag5ara te &ersonit te tat5eshm. >r kete kalim, njo4tohet menjher edhe &ersoni i tat5eshm si&as rreg5llave te njo4timit te &r6akt5ara ne ligj dhe ne kete 5dhzim. ?#.1.2 "5r sh5ma e te&ri6s se kredis tatimore sht me e madhe se sh5ma e detyrimeve te tjera tatimore te &a&ag5ara te &ersonit te tat5eshm, di4eren6a e mbet5r, si&as krkess me shkrim te &ersonit te tat5eshm, m5nd te :
130
a8 ?imb5rsohet a5tomatikisht &r &ersonin e tat5eshm, brenda 30 ditve kalendarike nga data e derdhjes s sh5ms s &ag5ar m te&r a&o nga data e &lotsimit te k5shteve ligjore &r rimb5rsimC b8 "alohet &r llogari t detyrimeve tatimore t ardhshme t tatim&ag5esit. ?#.2 0e&rimet &r sh5mat e &ag5ara m te&r &r detyrimet tatimore regjistrohen n dosjen e tatim&ag5esit. ?#A1 J1nyrat dhe &ro6ed5rat teknike &r rimb5rsimin e T0$:Bs s mirat5ar dhe &r kom&ensimin e detyrimeve tatimore me T0$:Bn e rimb5rs5eshmeJ ?#A1.1 >ersoni i tat5eshm i regjistr5ar &r T0$:Bn, i 6ili krkon rimb5rsim t te&ri6s s kreditimit tatimor, k5r jan &rmb5sh5r k5shtet e &r6akt5ara n nenin (0 t ligjit nr.3+2., dat 23.).1++( J>r tatimin mbi vlern e sht5arJ t ndrysh5ar, ka t drejt t &ara%es &ran drejtoris rajonale tatimore krkesn &r rimb5rsimin e T0$:Bs. "rkesa &r rimb5rsim do t thot: B >lotsimi i r5briks J"rkes rimb5rsimi i te&ri6s s T0$hBs s zbritshme nga m5aji i kal5arJ n 4orm5larin e deklarimit dhe &agess s T0$:BsC B >lotsim i 4orm5larit J"rkes &r rimb5rsimJ si&as modelit bashkngjit5r 5dhzimit nr. 13, dat 13.(.200. J>r T0$:BnJC B "rkes me shkrim, n t 6iln tatim&ag5esi krkon rimb5rsimin e T0$:Bs dhe &r6akton destinimin e ksaj sh5me, e 6ila ose krkohet &r tQ5 rimb5rs5ar n llogarin e tatim&ag5esit, ose krkohet &r tQ5 kal5ar nga drejtoria rajonale tatimore &r lik5idimin e detyrimeve t tjera t tatim&ag5esit. >r shemb5ll nse nj tatim&ag5es rez5lton me te&ri6 kreditore &r T0$:Bn e mbart5r nga &eri5dha g5sht n &eri5dhn shtator 200+ 7deklar5ar me 4orm5larin e deklarimit dhe &agess shtator 200+8 dhe kjo te&ri6 sht mbi )00 000 lek dhe sht rrjedhoj e mbartjes s T0$:B s &r tre &eri5dha radhazi 74orm5lari i deklarimit dhe &agess i m5ajve %ershorB korrikB g5sht8 tatim&ag5esi d5het t &lotsoj r5brikn JT0$: i zbritshm i mbart5r nga m5aji i kal5arJ dhe njkohsisht r5brikn Jkrkes &r rimb5rsim t T0$:BsJ. "rahas ksaj, tatim&ag5esi d5het t &lotsoj edhe nj krkes me shkrim, t 6iln e &rotokollon n drejtorin rajonale tatimore &rkatse, k5 evidenton edhe destinimin e sh5ms &r tQ5 rimb5rs5ar. ?#A1.2 1e administrimin e ksaj krkese, drejtoria rajonale tatimore, brenda nj &eri5dhe 30B ditore nga data e regjistrimit t saj n &rotokollin e organit tatimor, d5het t veri4ikoj &retendimin e tatim&ag5esit. 2se &as veri4ikimit t &retendimit, &lotsohen k5shtet &r rimb5rsim t T0$:Bs, drejtoria rajonale tatimore d5het t kryej &rmb5shjen e krkess s tatim&ag5esit ose d5ke rimb5rs5ar sh5mn n llogarin e tatim&ag5esit, ose d5ke e kal5ar sh5mn &r llogari t detyrimeve tatimore t ardhshme t tij. 2 @do rast, administrata tatimore njo4ton me shkrim tatim&ag5esin. ?#A1.3 2 rastin k5r tatim&ag5esi e krkon, radha e kom&ensimit t detyrimeve 7si&as llojit t tyre8 d5het t &r6aktohet nga &ersoni i tat5eshm, si dhe &r&arsia e kom&ensimit do t bhet si&as &lotsimit 7radhitjes8 s r5brikave &r llojin e tatimit n 4orm5larin J"rkes &r rimb5rsimJ, i 6ili &lotsohet n momentin k5r tatim&ag5esi krkon rimb5rsimin e sh5ms s T0$:Bs. ?#A1.> 2 rastin k5r &ersoni i tat5eshm n5k ka detyrime t tjera tatimore dhe drejtoria rajonale n5k ka rimb5rs5ar n llogarin e tij sh5mn e mirat5ar &r tQ5 rimb5rs5ar, &asi jan &lots5ar k5shtet, tatim&ag5esit i lind e drejta e mos&agess s detyrimeve tatimore t &eri5dhave t ardhshme, deri n masn e sh5ms s T0$:Bs % krkohet &r tQ5 rimb5rs5ar. 2 kt rast, drejtoria rajonale tatimore sh5mn e &arimb5rs5ar e kalon &r lik5idim t ktyre detyrimeve. !ata e deklarimit t deklarats tatimore 4illestare n t 6ilin ka lind5r detyrimi &r tQ5 &ag5ar 7dhe i &a&ag5ar8 do t konsiderohet si dat &r kalimin e sh5ms s rimb5rs5eshme &r llogari t ktij detyrimi.
131
?#A1.# 2 rastin k5r administrata tatimore ka veri4ik5ar, vlers5ar dhe njo4t5ar me shkrim tatim&ag5esin, se n5k &lotsohen k5shtet ligjore &r rimb5rsimin e T0$:Bs, d5ke dhn edhe s%arimet &rkatse, tatim&ag5esi n5k m5nd t &retendoj tQi rimb5rsohet T0$:Bja e krk5ar &r rimb5rsim e as t kaloj T0$:Bn e &retend5ar &r tQ5 rimb5rs5ar &r llogari t detyrimeve t tjera. 2 kt rast tatim&ag5esi m5nd t ndjek t gjitha &ro6ed5rat ligjore t a&elimit. "om&ensimi i detyrimit &r tQ5 &ag5ar 7detyrim si&as vetdeklarimit me deklaratn tatimore 4illestare8 me sh5mn e T0$:Bs s rimb5rs5eshme do t bhet me datn e deklarimit t deklarats tatimore 4illestare vetm n rastin k5r detyrimi i &a&ag5ar me kt deklarat i &rket nj &eri5dhe tatimore &as &eri5dhs n t 6iln sht mirat5ar rimb5rsimi dhe vetm &r detyrim t &a&ag5ar si&as deklarats tatimore 4illestare. ?#A1.6 !eklarimi si&as a4ateve ligjore t &r6akt5ara si&as ktij ligji a&o ligjeve s&e6i4ike sht i detyr5eshm &r tQ5 zbat5ar n @do rast, &rndryshe mosdeklarimi n koh do t bhet shkak &r llogaritjen e kamatvonesave dhe gjobave si&as ktij ligji edhe &r &agesn e detyr5eshme nse tatim&ag5esi do t ket si&as deklarimit. ?6. "amatvonesa ?6.1.1 2e rastet k5r nj &erson i tat5eshm n5k &ag5an sh5mn e &lote te detyrimit tatimor brenda a4ateve te &r6akt5ara ne ligjet e ve@anta tatimore, ai de tyrohet te &ag5aje kamatvonesa mbi sh5mn e detyrimit tatimor te &a&ag5ar d5ke 4ill5ar nga data ne te 6iln &agesa ka %ene e detyr5eshme &r t5 &ag5ar, deri ne datn ne te 6iln &agesa kryhet. ?6.1.2 >r detyrimet tatimore te konstat5ara si te &a&ag5ara &as hyrjes ne 45%i te ligjit te ri, &or %e i &rkasin &eri5dhave tatimore &ara hyrjes ne 45%i te tij, zbatohen interesat e &r6akt5ara ne Iigjin nr.++20, date 1+.0(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&risJ, &r te gjith &eri5dhn &ara dhe &as hyrjes ne 45%i te ligjit te ri. "sht5 &r shemb5ll, ne %o4te se nga nj kontroll i 5shtr5ar ne janar te vitit 200+, rez5lton se &ersoni i tat5eshm ka nj detyrim tatimor te &a&ag5ar &rej (00 mije leke %e i &rket &eri5dhs tatimore janar 2003, kjo sh5me do te ngarkohet me interesat e ligjit te ri, si &r &eri5dhn nga janari 2003 deri ne datn e hyrjes ne 45%i te ligjit te ri asht5 dhe &r te gjith &eri5dhn &as hyrjes ne 45%i te tij deri ne momentin e &agess se sh5ms se detyrimit &rej (00 mije leke. =nteresat e &r6akt5ara ne ligjin nr.++20, date 1+.0(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore ne ?e&5blikn e $h%i&risJ, zbatohen edhe &r detyrimet tatimore te konstat5ara si te &a&ag5ara &ara hyrjes ne 45%i te tij &or %e jan te &a&ag5ara trsisht a&o &jesrisht, &as hyrjes ne 45%i te ligjit. >ra, &r detyrimet tatimore %e rez5ltojn te &a&ag5ara ende ditn e hyrjes ne 45%i te ligjit, &r &eri5dhn &as hyrjes ne 45%i te ligjit te ri deri ne datn e &agess zbatohen interesat e reja, k5rse &r &eri5dhn nga data e konstatimit te detyrimit deri ne datn e hyrjes ne 45%i te ligjit, zbatohen interesat e vjetra. >r shemb5ll, te s5&ozojm se nga nj kontroll tatimor i kryer ne janar 2003, ka rez5lt5ar se &ersoni i tat5eshm ka nj detyrim tatimor te &a&ag5ar &rej 1 milion leke, dhe ky detyrim sht i &a&ag5ar trsisht edhe &as hyrjes ne 45%i te ligjit te ri. 2e kto k5shte, sh5ma e detyrimit tatimor &rej 1 milion leke te &a&ag5ar ende, &r &eri5dhn nga janari 2003 deri ne datn e hyrjes ne 45%i te ligjit te ri do te ngarkohet me interesat e ligjit te vjetr, k5rse &r &eri5dhn nga data e hyrjes ne 45%i te tij deri ne datn e kryerjes se &agess se detyrimit, do te ngarkohet me interesat e ligjit te ri. ?6.2 2se nj rimb5rsim a&o kthimi i nj tatimi t &ag5ar te&r, i 6ili d5hej kryer nga administrata tatimore, si&as nenit 3( t Iigjit a&o ligjeve te tjera tatimore, n5k kryhet brenda 30 ditve kalendarike, administrata tatimore &ag5an kamatvones &r sh5mn e &ag5ar m te&r nga &ersoni i tat5eshm. ?6.3 "amatvonesa &r mos&agimin e detyrimeve tatimore brenda a4ateve te &r6akt5ara, sht 120 &r %ind e shkalles se interesit nderbankar te Banks se $h%i&ris e 6ila sh&allet nga kjo e 45ndit &r @do trem5jor, ne baze te shkalles mesatare te nj trem5jori me &are. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve, &ara &r45ndimit te @do trem5jori d5het te marre
132
in4orma6ion nga Banka e $h%i&ris lidh5r me nivelin mesatar trem5jor te interesit me te 45ndit te dhn nga ana e saj. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve merr masa &r drgimin e ktij in4orma6ioni ne t gjitha drejtorit rajonale si dhe &r re4lektimin e tij ne sistemin e integr5ar tatimor kom&j5terik. ?6.> 2e @do rast kamatvonesat konsiderohen &jese e &andare e detyrimit tatimor te tatim&ag5esit. "amatvonesat mblidhen d5ke res&ekt5ar te gjitha &ro6ed5rat e mbledhjes se tatimeve te &a&ag5ara dhe derdhen ne llogarin &rkatse te te ardh5rave tatimore. ??. 1arrveshja e &agess me kste ??.1 2e zbatim te nenit 33 te Iigjit, &r shka%e %e kane te bjn me gjendjen e ke%e te &rkohshme 4inan6iare te &ersonit te tat5eshm, ky i 45ndit m5nd te krkoj te &ag5aje me kste nj detyrim tatimor te &a&ag5ar. ??.2 "rkesa nga ana e &ersonit te tat5eshm behet me shkrim dhe i drejtohet drejtorit te drejtoris rajonale te tatimeve. 2e krkese &ara%iten te gjith rrethanat ne te 6ilat ndodhet &ersoni i tat5eshm dhe arsyet &se ai krkon te lidhe nj marrveshje &r te &ag5ar me kste detyrimet e tij tatimore. "rkesa d5het t bhet brenda 1( ditve nga data k5r njo4timi i vlersimit konsiderohet t jet marr. ??.3.1 !rejtori i drejtoris rajonale te tatimeve, k5r e sheh te arg5ment5ar krkesn e &ersonit te tat5eshm, brenda nj a4ati &rej 10 dit &5ne nga marrja e krkess, m5nd te &ranoje &agesn me kste te detyrimit tatimor d5ke hart5ar ne kete rast nj marrveshje me shkrim e 6ila nnshkr5het nga drejtori i drejtoris rajonale te tatimeve dhe nga &ersoni i tat5eshm. ??.3.2 >ranimi i &agess me kste te nj detyrimi tatimor te &a&ag5ar, nga administrata tatimore, do te thot se gjate &eri5dhs &r te 6iln sht rene dakord &r &agimin me kste, ndaj tatim&ag5esit n5k m5nd te merren masat e mbledhjes me 4or6e te detyrimeve tatimore te &r6akt5ara ne Iigj. "to masa d5het te merren vetm &asi ka &r45nd5ar a4ati &r te 6ilin sht &ran5ar &agesa me kste ose &as dats se zgjidhjes se marrveshjes se &agess me kste. ??.> >agesa me kste n5k m5nd te &ranoh et &r nj &eri5dhe me te gjate se 45ndi i vitit te ardhshm kalendarik &as momentit te hartimit te marrveshjes. 2nshkrimi i nj marrveshje &r &agesn me kste te nj detyrimi tatimor, n5k ndr&ret llogaritjen e kamatvonesave &r mos &agim ne a4at te detyrimit tatimor. ??.# !rejtori i drejtoris rajonale te tatimeve, k5r krkesa e &ersonit te tat5eshm sht e &aarg5ment5ar dhe e &aj5sti4ik5ar nga rrethanat, m5nd te re45zoj krkesn &r marrveshje &agese me kste ose t krkoj garan6i bankare &ara se t hyj n nj marrveshje t till. Karan6ia d5het te je&et nga njra &rej bankave, klient i te 6ils sht &ersoni i tat5eshm %e krkon &agesn me kste. 2e kete rast, banka %e lshon garan6in, behet garant &r detyrimin e &ersonit te tat5eshm. >asi &ersoni i tat5eshm &ara%et dok5mentin e ksaj garan6ie, drejtori i drejtoris rajonale te tatimeve m5nd te &ranoje te nnshkr5aj marrveshjen e &agess me kste te detyrimeve tatimore te &a&ag5ara. ?$. <gjidhja e 1arrveshjes s &agess me kste 1arrveshja e &agess me kste m5nd te zgjidhet nga administrata tatimore, ne momentin me te &are %e &ersoni i tat5eshm n5k e res&ekton at lidh5r me rreg5llshmrin e &agesave si dhe k5r ai n5k &ag5an detyrimet e tjera tatimore, % lindin gjat &eri5dhs s mb5l5ar nga marrveshja. 2e kete rast, &ersoni i tat5eshm sht i detyr5ar te &ag5aje t gjitha detyrimet tatimore t &a&ag5ara, % mb5lohen nga kjo marrveshje, brenda 30 ditve kalendarike nga data e marrjes s vendimit t zgjidhjes s marrveshjes. 2se kto detyrime n5k &ag5hen, administrata tatimore mbledh detyrimet n &r&5thje me dis&ozitat e "re5t L= t Iigjit. ?9. ?adha e &agess se detyrimeve tatimore dhe te kontrib5teve ?9.1 "5r &ersoni i tat5eshm n5k m5nd te &ag5aje menjher te gjith sh5mn e detyrimit te tij tatimor, i 6ili &rbhet, &rve@ sh5ms se tatimit te &a&ag5ar edhe nga kamatvonesa dhe dnime administrative, &agesat e kryera llogariten me radhn % vijon: a8 kostot administrativeC
133
b8 gjobat dhe kamatvonesat %e lidhen me kontrib5tet e &a&ag5araC 68 kontrib5tet e &5nmarrsit, dhe d8 kontrib5tet e &5ndhnsit. ?9.2 E njjta radhe &agesash zbatohet edhe ne rastin k5r &ersoni i tat5eshm n5k m5nd te &ag5aje menjher te gjith sh5mn e detyrimeve te tij &r kontrib5tet e sig5rimeve sho%rore e shndetsore. KRE& I KONTROLLI TATIMOR $0. "ontrolli tatimor $0.1.1 Abjektivi i kontrollit tatimor sht sig5rimi i &lotsimit t detyrimeve tatimore nga ana e tatim&ag5esve n &r&5thje me legjisla6ionin tatimor n 45%i, n&rmjet zb5limit dhe &arandalimit t shmangieve tatimore dhe evazionit 4iskal. $0.1.2 >r&ara se te &ro6edohet konkretisht n&rmjet nj kontroll tatimor tek &ersoni i tat5eshm, drejtoria rajonale e tatimeve sht e detyr5ar ti drgoj &ara&rakisht atij njo4timin &r kontroll. >rmbajtja e njo4timit &r kontroll sht si@ &r6aktohet ne nenin .1 te ligjit. $0.2 "ontrolli tatimor i ve&rimtaris ekonomike e tregtare te &ersonit te tat5eshm bazohet ne deklaratat tatimore te tij, ne dok5mentet, ne librat dhe regjistrimet e mbajt5ra nga ai, si dhe ne te dhnat e sig5r5ara nga &alt e treta %e kane hyre ne marrdhnie me &ersonin e kontroll5ar a&o nga @do b5rim tjetr te m5ndshm in4orma6ioni. "ontrolli konsiston ne veri4ikimin ne vend te kontabilitetit dhe te dok5menta6ionit te mbajt5r nga tatim&ag5esi 7i @4ardo 4orme j5ridike %o4te ai8, &r t5 sig5r5ar mbi saktsin e deklaratave te &ara%it5ra. 2se kontabiliteti i tatim&ag5esit sht i kom&j5teriz5ar, kontrollori m5nd te thrras &ersona te s&e6ializ5ar ne kontrollin in4ormativ. 2e kete rast, &ersoni i tat5eshm in4ormohet me shkrim &r emrat dhe 6ilsit e ktyre te 45ndit. "5r gjate 5shtrimit te kontrollit tatimor tek &ersoni i tat5eshm, konstatohen rrethanat e &r6akt5ara ne nenin 31 te ligjit, drejtoria rajonale e tatimeve m5nd te &ro6edoje me mnyrat alternative te vlersimit tatimor. $0.3 "ontrollet tatimore jan: a8 "ontroll tatimor i &lote ne vend. "to kontrolle jan gjith&r4shirse dhe ndrmerren &r te kontroll5ar te gjitha as&ektet e biznesit te &ersonit te tat5eshm &r te gjitha &eri5dhat kohore %e nga kontrolli i &lote i 45ndit dhe te gjith llojet e tatimeve. "to kontrolle kryhen baz5ar n analizn e risk5t. b8 0izitat 4iskale. "to jan kontrolle te shk5rtra te kryera gjate nj &eri5dhe te shk5rtr kohore &r te veri4ik5ar saktsin e deklaratave dhe &agesave, si rreg5ll vetm &r nj &eri5dhe te 6akt5ar tatimore dhe vetm &r nj lloj tatimi. 2 rastet k5r nga kto vizita 4iskale konstatohen &robleme serioze dhe dyshime t baz5ara &r 4shehje tatimi, kontrollori &ro&ozon kryerjen e nj kontrolli te &lote ne vend. 68 0eri4ikimet ne vend. "to veri4ikime te shk5rtra synojn zb5limin ne kohe te shkeljeve %e kane lidhje me regjistrimin e &ersonave te tat5eshm 7identi4ikimin e &ersonave te &aregjistr5ar8, me &rdorimin e &ajisjeve 4iskale, me &rdorimin e &5llave 4iskale ne mallrat e ak6izs, me dok5mentimin e mallrave ne r5ajtje , &rdorim dhe trans&ort, me dok5mentimin e shitjeve dhe lshimin 4at5rave tatimore, etj. "to veri4ikime kryhen &a njo4timin &ara&rak te &ersonave te tat5eshm, &or vetm n&rmjet &rezantimit ne momentin e veri4ikimit, te dok5mentit &ersonal te veri4ik5esit dhe 5rdhrin e dits, te lsh5ar nga drejt5esi i drejtoris se kontrollit &r veri4ikime ne vend. >ro6ed5rat teknike t detaj5ara &r kryerjen e nj kontrolli tatimor &r6aktohen ne man5alin e kontrollit tatimor. $0.>.1 >lani i &rgjithshm i kontrollit &r nj vit kalendarik behet nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve brenda m5ajit dhjetor te vitit &araardhs. "riter baze &r &rgatitjen
13)
e &lanit te kontrolleve, sht vlersimi i analizs se risk5t te kryer ne mnyr a5tomatike a&o man5ale nga @do drejtori rajonale e tatimeve, &r te identi4ik5ar &ersonat e tat5eshm %e &ara%esin risk5n me te larte &r evazion dhe shmangie tatimore. >lani i kontrollit hartohet d5ke syn5ar &r4shirjen &r kontroll te &ersonave te tat5eshm me risk5n me te larte. >lani i kontrollit t drejtoris rajonale &rgatitet nga &rgjegjsi i drejtoris se kontrollit tatimor dhe miratohet e nnshkr5het nga drejtori i drejtoris rajonale te tatimeve. $0.>.2 2e &rzgjedhjen e &ersonave te tat5eshm &r kontroll merret &arasysh 4akti se sa risk &ara%esin kto &ersona &r te ardh5rat tatimore, d5ke r5ajt5r njkohsisht edhe nj ek5ilibr te arsyeshm ndrmjet &rzgjedhjes &r kontroll dhe b5rimeve ne dis&ozi6ion te administrats tatimore. $0.# "ontrollet, % kryhen nga administrata tatimore %endrore, 5rdhrohen nga drejtori i drejtoris rajonale t tatimeve, d5ke 5 baz5ar n &lanet e kontrollit dhe rez5ltatet e analizs s risk5t. $1. 2jo4timi i kontrollit tatimor $1.1 Administrata tatimore i drgon tatim&ag5esit njo4timin &r kontroll, d5ke &r6akt5ar edhe &eri5dhn a&o &eri5dhat tatimore objekt kontrolli, llojet e tatimit % do t kontrollohen dhe kohn e &arashik5ar t zgjatjes s kontrollit. Kjat 5shtrimit t kontrollit administrata tatimore dhe tatim&ag5esi d5het t bashk&5nojn &r realizimin e4ikas t kontrollit. $1.2 2jo4timi i kontrollit tatimor &rmban: a8 identi4ikimin e organit, % kryen kontrollin tatimorC b8 emrin dhe mbiemrin e tatim&ag5esit, &erson 4izik, ose emrin e &ersonit j5ridik, s5bjekt kontrolliC 68 n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esitC @8 datn e lshimitC d8 bazn ligjore &r kontrollin: dh8 llojet e tatimit, objekt kontrolliC e8 &eri5dhn ose &eri5dhat tatimore, &r t 6ilat kryhet kontrolli tatimorC 8 nj &rshkrim t shk5rtr me re4eren6at ligjore t drejtave dhe t detyrave t tatim&ag5esit gjat kontrollit tatimor, &r4shir t drejtn e ankimit t vlersimit, % bhet n baz t kontrollit tatimorC 48 datn dhe orn k5r 4illon kontrolli tatimorC g8 vendin e kontrollit tatimorC gj8 nnshkrimin nga &ersoni % a5torizon kontrollinC h8 nj krkes &r vnien n dis&ozi6ion t administrats tatimore t in4orma6ionit s&e6i4ik &r kontrollin tatimor. $2. >rjashtimi i ins&ektorit nga kontrolli tatimor $2.1 2&5nsit e administrats tatimore, t lidh5r me tatim&ag5esin, s5bjekt kontrolli, n5k m5nd t marrin &jes n kontrollin e ktij tatim&ag5esi. $2.2 1e n&5ns t administrats tatimore, t lidh5r me tatim&ag5esin, s5bjekt kontrolli, k5&tojm &ersonin: a8 me lidhje gjak5 deri n shkalln e tretC b8 &r4a%s5es t tatim&ag5esitC 68 t lidh5r me marrveshje biznesi me tatim&ag5esin. $3. ?a&orti i kontrollit tatimor $3.1 >as @do kontrolli tatimor, jo me sh5me se shtate dite nga &r45ndimi i tij, ins&ektori i kontrollit tatimor, sht i detyr5ar te &rgatis ra&ortin e kontrollit. $3.2 ?a&orti i kontrollit tatimor, &rshkr5an ve&rimtarin ekonomike e tregtare te &ersonit te tat5eshm, deklaratat, dok5mentet, librat, regjistrat dhe regjistrimet e kontroll5ara, te dhnat e sh4rytz5ara gjate kontrollit dhe b5rimet e tyre, mnyrat e 5shtrimit te kontrollit, etj. ?a&orti i
13(
kontrollit je& gjetjet e tij, &roblemet e dala, rez5ltatet e kontrollit, shkeljet e kryera nga &ersoni i tat5eshm me arg5mentimin &rkats, sh5mn e vlersimit tatimor te &ro&oz5ar dhe re4eren6at ligjore k5 e mbshtet at. ?a&orti i kontrollit &rbn bazn &r vlersimin tatimor &as kontrollit, &r kontrolle te mvonshme si dhe &r vlersimin e &5ns se vete kontrollorit nga ana e drejt5esve te drejtoris rajonale te tatimeve. $3.3 =ns&ektori i kontrollit i je& 5rdhr5esit te kontrollit nj ko&je e ra&ortit t kontrollit, k5rse nj ko&je tjetr ia drgon &ersonit te tat5eshm, me shrbimin &ostar rekomande. $3.> >ersoni i tat5eshm i kontroll5ar ka te drejte te k5ndrshtoj rez5ltatet e kontrollit tatimor brenda ( ditve kalendarike nga data k5r ai ka marre ra&ortin e kontrollit a&o k5r vlersohet se ai ka marre kete ra&ort. $3.# "5ndrshtimi &ara%itet me shkrim dhe ai i drgohet drejtoris rajonale te tatimeve me shrbimin &ostar rekomande ose dorzohet dorazi n drejtorin rajonale &rk5ndrejt marrjes s nj kon4irmimi me shkrim. $3.6 =ns&ektoriGins&ekto ret e kontrollit tatimor, n bashk&5nim me e&rorin direkt, brenda ( ditve &5ne nga data e marrjes se k5ndrshtimit te &ersonit te tat5eshm, sh%yrtojn k5ndrshtimin e &ara%it5r dhe ja&in gjykimin e tyre &r te, gjykim te 6ilin e &r4shijn ne &rojektin e ra&ortit &r45ndimtar te kontrollit tatimor. >r shemb5ll, ne %o4te se ra&orti i kontrollit tatimor sht marre nga ana e &ersonit te tat5eshm n&rmjet shrbimit &ostar rekomande ne datn ( te nj m5aji, &ersoni i tat5eshm deri me date 10 te m5ajit d5het te drgoj k5ndrshtimin e tij, n&rmjet shrbimit &ostar rekomande, ne adresn e drejtoris rajonale te tatimeve. !5ke s5&oz5ar %e drejtoria rajonale e tatimeve e ka marre k5ndrshtimin ne datn 1( te m5ajit, ins&ektoriGins&ektoret e kontrollit do te ken ( dite &5ne kohe &r te sh%yrt5ar k5ndrshtimin e &ersonit te tat5eshm, &r te dhn gjykimin e tyre &r k5ndrshtimin dhe se 45ndi &r ta &r4shir kete gjykim ne &rojektin e ra&ortit &r45ndimtar te kontrollit. $>. ?a&orti &r45ndimtar i kontrollit tatimor $>.1 ?a&orti &r45ndimtar i kontrollit tatimor d5het te &rgatitet dhe te nnshkr5het nga ins&ektoriGins&ektoret e kontrollit tatimor dhe nga 5rdhr5esi i kontrollit tatimor, brenda 1) ditve kalendarike nga data k5r sht marre a&o vlersohet se sht marre k5ndrshtimi i &ersonit te tat5eshm nga ana e drejtoris rajonale te tatimeve. $>.2 ?a&orti &r45ndimtar i kontrollit d5het te &rshkr5aj detajet e ve&rimeve te kryera gjate kontrollit, deklaratat, dok5mentet, librat, regjistrat dhe regjistrimet e kontroll5ara, te dhnat e sh4rytz5ara gjate kontrollit dhe b5rimet e tyre, mnyrat e 5shtrimit te kontrollit, gjetjet me kryesore te tij, &roblemet e dala, rez5ltatet e kontrollit, shkeljet e kryera nga &ersoni i tat5eshm me arg5mentimin &rkats, sh5mn e vlersimit tatimor te &ro&oz5ar dhe re4eren6at &rkatse ligjore. $>.3 Brenda 1) ditve kalendarike nga data k5r sht marre a&o vlersohet se sht marre k5ndrshtimi i &ersonit te tat5eshm, drejtoria rajonale e tatimeve drgon me shrbimin &ostar rekomande ne adresn e &ersonit, ra&ortin &r45ndimtar te kontrollit dhe njo4timin e vlersimit &rkats, nse ka nj te tille. 2j ko&je e ra&ortit &r45ndimtar mbahet nga drejtoria rajonale tatimore. $>.> 2se ra&orti &r45ndimtar i kontrollit tatimor &ro&ozon nj vlersim t ri, tatim&ag5esi ka a4at t &ag5aj ose a&eloj njo4timBvlersimin % lidhet me kt ra&ort kontrolli jo m von se 30 dit kalendarike nga data e hyrjes n 45%i t njo4timBvlersimit. $#. ?ikontrolli tatimor $#.1.1 ?ez5ltatet e kontrollit tatimor jan detyr5ese &r administratn tatimore, gj %e do te thot se, njo4timi i vlersimit tatimor, mbetet ne 45%i ne @do rast, &r4shir kt5 dhe rastin k5r ai ka gabime %e jan ne dis4avor te administrats tatimore. 2e kete rast &r &ersonin e tat5eshm n5k m5nd te kete asnj &asoje tjetr, &rve@ detyrimit &r te &ag5ar detyrimet tatimore, gjobat dhe kamateBvonesat e &r6akt5ara ne kete njo4tim vlersimi tatimor.
13*
$#.1.2 Administrata tatimore n5k ka te drejte %e, &as &r45ndimit te nj kontrolli tatimor, te rikontrolloje &rsri &ersonin e tat5eshm &r te njjtin detyrim tatimor te te njjts &eri5dhe tatimore. >rjashtim nga ky rreg5ll, behet vetm ne rastet k5r : a8 >ersoni i tat5eshm n5k ka bashk&5n5ar me kontrollin tatimor ose n5k ka vene ne dis&ozi6ion te tij in4orma6ionin dhe dok5menta6ionin e d5h5r &r &r6aktimin e detyrimeve tatimore. 2e kete rast, administrata tatimore m5nd te beje vlersim tatimor nga zyra, n&rmjet mnyrave alternative te vlersimit, baz5ar n in4orma6ionet % dis&onon ose m5nd t sig5roj nga &alt e treta, d5ke &as5r &arasysh edhe dis&ozitat e &iks (1.3 dhe 32 t ktij 5dhzimi. >or, ne %o4te se &ersoni i tat5eshm, angazhohet me ve&rime konkrete &r bashk&5nim me administratn tatimore dhe &r vnien ne dis&ozi6ion te saj te te gjith dok5menta6ionit te d5h5r, m5nd te &ro6edohet me tej n&rmjet 5shtrimit te nj rikontrolli tatimor. b8 Administrata tatimore ka &rova konkrete dhe te bes5eshme, %e &ersoni i tat5eshm sht &r4shir ne evazion tatimor. "to &rova m5nd te sig5rohen nga b5rime te ndryshme in4orma6ioni, nga kontrolle ne &ersona te tjer te tat5eshm, etj. 68 ins&ektori, gjat kontrollit tatimor, n5k ka ve&r5ar n &r&5thje me &ro6ed5rat ligjore dhe, &r kt shkak, ndaj tij kan 4ill5ar &ro6ed5ra disi&linore a&o jan marr masa disi&linore. $i k5sht &r te &ro6ed5ar n&rmjet nj rikontrolli tatimor ne kete rast sht sig5rimi i &rovave se ins&ektori tatimor ka kryer gabime serioze ne vlersim dhe &r kete arsye ve&rimet e tij jan te dn5eshme me masa disi&linore. 2e kete rast, n &rbrjen e gr5&it t rikontrollit tatimor n5k m5nd t bjn &jes ins&ektor, % kan marr &jes n kontrollin tatimor t m&arshm. $#.2 >r te kryer nj rikontroll tatimor, drejtoria rajonale e tatimeve d5het te marre miratimin e !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve. Te drejtn &r te krk5ar nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve mirat imin e nj rikontrolli e ka drejtori i drejtoris rajonale te tatimeve si dhe drejtori i !rejtoris se "ontrollit Tatimor a&o i A5ditit t Brendshm ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve. "rkesa &r rikontroll behet me shkrim dhe ajo d5het te &rmbaj 4akte dhe arg5mente konkrete. $6. Bashk&5nimi me s&e6ialiste te jashtm $6.1 "5r gjate nj kontrolli tatimor, ins&ektoritGins&ektoreve te kontrollit i m5ngon eks&ertiza e d5h5r &r t kontroll5ar dhe vlers5ar me korrektsi detyrimin tatimor t nj &ersoni te tat5eshm, drejtoria rajonale e tatimeve m5nd te krkoj asisten6 teknike nga s&e6ialist t jashtm t 45shave t ve@anta. >r shemb5ll, k5r ins&ektori i kontrollit konstaton se kontabiliteti i &ersonit te tat5eshm sht i kom&j5teriz5ar, ai m5nd te krkoj nga drejtori i drejtoris rajonale te tatimeve %e te angazhoje &ersona te s&e6ializ5ar ne kontrollin in4ormativ. E njjta gj m5nd te behet edhe ne rastet k5r kontrollohen ve&rimtari s&e6i4ike te tilla si ndrtimi, telekom5nika6ionet, bankat, etj. 2e kete rast, &ersoni i tat5eshm in4ormohet me shkrim &r emrat dhe 6ilsit e &ersonave te jashtm s&e6ialiste te 45shs. $6.2 $&e6ialistit t jashtm, t kontrakt5ar nga administrata tatimore, m5nd tQi je&et vetm in4orma6ioni teknik &rkats. $&e6ialisti i jashtm sht s5bjekt i t njjtave rreg5lla t r5ajtjes s kon4iden6ialitetit, si t gjith n&5nsit e administrats tatimore. $&e6ialisti i jashtm &ag5het nga administrata tatimore kon4orm rreg5llave n 45%i &r blerjen e shrbimeve nga &al t treta. $?. Asisten6a e h5aj $?.1 Administrata tatimore m5nd t krkoj asisten6n e nj a5toriteti tatimor t h5aj, &r zgjidhjen e @shtjeve t ve@anta tatimore, n &r&5thje edhe me dis&ozitat &rkatse t marrveshjeve ndrkombtare tatimore. $?.2 Asisten6a e h5aj krkohet n baz t marrveshjeve tatimore ndrkombtare. 2 @do rast: a8 in4orma6ioni i dhn t jet objekt i r5ajtjes s kon4iden6ialitetit n &r&5thje me dis&ozitat &rkatse t marrveshjes tatimore ose i t njjtave rreg5lla t r5ajtjes s kon4iden6ialitetit, si&as ktij 9dhzimiC
133
b8 in4orma6ioni i marr t &rdoret vetm n &r&5thje me dis&ozitat e marrveshjes tatimore dhe dis&ozitave t legjisla6ionit tatimor. KRE& II M'LED(JA ME BOR% E DETCRIMIT TATIMOR $$. A5toriteti dhe kom&eten6at &r mbledhjen e detyrimit tatimor $$.1.1 $i&as nenit .. te ligjit, &aragra4i 1, administrata tatimore ka a5toritetin &r te mbledh5r me 4or6e detyrimet tatimore te &a&ag5ara, k5r konstaton se tatim&ag5esi n5k ka &ag5ar ne a4at detyrimet e tij tatimore. >ara se te 4illoje &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6 te detyrimeve tatimore, administrata tatimore ka &r detyre te veri4ikoj nse &ersoni ndaj te 6ilit ajo do te ve&roje si&as &arashikimeve te "re5t L= te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, ka a&el5ar detyrimin tatimor n hallkn &rkatse t a&elimit tatimor, kon4orm krkesave t ktij ligji. 2e rastet k5r detyrimi tatimor n5k sht a&el5ar ose sht h5mb5r e drejta e a&elimit ose ekziston nj vendim a&elimi i 4orms s &rer, administrata tatimore sht e detyr5ar te drgoje ne adrese te tatim &ag5esit njo4timin &r &agimin e detyrimeve tatimore, dhe te njo4toje at &r 4illimin e &ro6ed5rave te mbledhjes me 4or6e te detyrimeve tatimore. $$.1.2 $i date e mos &ara%itjes se ankimit nga ana e tatim &ag5esit do te konsiderohet dita e &are e &5ns se administrats tatimore %e bie mbas dats se 45ndit te a4atit te ankimit. "sht5 &.sh, nse nj tatim&ag5esi a4ati i ankimit i mbaron me date 30.0*.200., si date e 6ila do te konsiderohet %e ankimi n5k sht &ara%it5r do te jete data 01.03.200.. 2se kjo dite bie dite &5shimi zyrtar a&o dite &5shimi javor, si date e mos &ara%itjes s ankimit do te konsiderohet dita e &are e &5ns %e vjen &as dats 01.03.200.. $$.1.3 2e rastin k5r tatim&ag5esi &r te k5ndrsht5ar detyrimet tatimore, ka &ara%it5r n !rejtorin e A&elimit Tatimor nj ankim, &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6 4illojn, me mbarimin e &ro6ed5rave te ankimit. >ro6ed5rat e ankimit konsiderohen se kane &r45nd5ar ditn e &are te mbarimit te a4atit ligjor %e ka tatim&ag5esi &r tQi5 drejt5ar gjykats. 2e rast se tatim &ag5esi n5k i sht drejt5ar gjykats kom&etente &r te vazhd5ar &ro6ed5rn e ankimit, dita e nesrme e &5ns &as mbarimit te ktij a4ati do te konsiderohet si data %e administrata tatimore ka te drejte te 4illoje &ro6ed5rn e mbledhjes me 4or6 te detyrimeve. "sht5, nse mbas a4atit 30 ditor te se drejts se ankimit, tatim&ag5esi n5k ka de&ozit5ar, a&o ka &ara%it5r krkese &adin ne gjykate, organi tatimor 4illon &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6e te detyrimit tatimor ditn e nesrme mbas dats %e e drejta e &ersonit &r tQ5 drejt5ar gjykats sht &arashkr5ar. $$.1.> 2e rast se tatim&ag5esi i sht drejt5ar gjykats kom&etente, si date e 4illimit te &ro6ed5rave te mbledhjes me 4or6 te tatimit konsiderohet dita e &are e &5ns %e vjen mbas dats k5r vendimi i gjykats ka marre 4ormn e &rer. $$.1.# >avarsisht nga sa me si &r, tatim&ag5esi ne @do rast k5r ka 4ill5ar nj &ro6ed5re ankimi k5ndrejt aktit administrativ te administrats tatimore, d5het te njo4toje drejtorin rajonale t j5ridiksionit, se ka &ara%it5r nj ankim n !rejtorin e A&elimit Tatimor ose ne gjykate. $$.2 2e @do rast administrata tatimore ne 5shtrimin e kom&eten6ave te saj, &r mbledhjen me 4or6 te tatimeve, si dhe ne zbatimin e ktyre &ro6ed5rave se &ari d5het te marre ne konsiderate analizimin dhe vlersimin e risk5t, @ka do te thot te marre ne analize nse tatim&ag5esi do te &ag5aje detyrimin e tij, a&o ai ka tenden6e tQi shmanget ktij detyrimi. >ra analiza e risk5t nnk5&ton marrjen e mass shtrng5ese m e4ektive, me koston m t 5lt si &r administratn edhe &r tatim&ag5esin, dhe % sig5ron mbledhjen e detyrimeve. $$.3 Administrata tatimore ne vlersimin e risk5t, &r te bere te m5nd5r arktimin e detyrimit, d5het te marre ne konsiderate edhe sit5atn 4inan6iare e &as5rore te tatim&ag5esit. 2e radhe te &are, administrata tatimore vlerson dhe analizon m5ndsin reale t arktimit te tatimit &rej
13.
tatim&ag5esit. 2 t njjtn koh ajo vlerson m5ndsin a&o tenden6n e tatim &ag5esit &r tQj5 shmang5r detyrimit tatimor. Administrata tatimore, &r te bere te m5nd5r arktimin e detyrimit tatimor te &a&ag5ar, d5het te ve&roje me sh&ejt dhe me &are tek tatim&ag5esit, &as5ria e te 6ilve sig5ron &rmb5shjen e detyrimit tatimor te &a&ag5ar, t 6ilt kan risk t lart &r kryerjen e transaksioneve t &aligjshme &r tjetrsimin e &as5ris se tyre, d5ke minimiz5ar m5ndsin e a&likimit t masave shtrng5ese. $9. 2jo4timi dhe krkesa &r t &ag5ar $9.1 !5ke &as5r &arasysh &rmb5shjen e dis&ozitave t &iks .. m lart, k5r administrata tatimore, arrin ne &r45ndimin se nj detyrim tatimor n5k sht &ag5ar &lotsisht, ajo menjher njo4ton tatim&ag5esin &r detyrimin e &a&ag5ar, n&rmjet &ostes rekomande. 2jo4timi nga ana e administrats tatimore m5nd te behet edhe me 4orma te tjera te drgimit te njo4timit, &rve@ &ostes, d5ke &r4shire edhe dorzimin dorazi te njo4timit k5ndrejt kon4irmimit te marrjes se tij &rej tatim&ag5esit. 2jo4timi &rmban sh5mn e detyrimit te &a&ag5ar, llojin e tatimit a&o te sanksionit %e &ason ne rast te mos &agimit, 4illimin e a&likimit t masave shtrng5ese. 2jo4timi i krkess &r &agimin e detyrimit tatimor, n-irret nga &ersoni &rgjegjs, a&o @do &erson tjetr i 6ili e ka te drejtn e n-jerrjes se njo4timit, si e drejte e deleg5ar, a&o si nj e drejte e rrjedh5r &r shkak te 45nksioneve %e ai kryen. 2e rastin k5r detyrimet tatimore %e do te &ag5hen jan te &5shtetit vendor, njo4timi n-irret nga "ryetari i <yrs Tatimore te %everisjes vendore. 2jo4timi i tatim&ag5esit &r te &ag5ar detyrimet tatimore, n-irret brenda 10 ditve nga ana e administrats tatimore, dhe ky a4at 4illon te llogaritet nga data k5r tatim&ag5esi ka &as5r detyrimin &r ta &ag5ar at. Administrata tatimore d5het ta n-jerre njo4timin e krkess &r &agim brenda tre ditve &5ne nga dita e &ar e &5ns &as &r45ndimit t a4atit ligjor &r &agimin e detyrimeve. 2jo4timi vendoset ne dosjen e tatim&ag5esit brenda ( ditve nga data e drgimit te tij me &oste rekomande a&o nga data k5r njo4timi i sht dorz5ar dorazi tatim &ag5esit k5ndrejt kon4irmimit te ktij te 45ndit &r marrjen e tij. 1e kalimin e 10 ditve nga data e nisjes me &ost t ktij njo4timi ose brenda 3 ditve nga data e dorzimit tatim&ag5esit t njo4timit, 4illon zbatimi i &ro6ed5rs &r mbledhjen me 4or6e te detyrimeve tatimore. $9.2 Administrata tatimore &rdor mnyrn me e4ikase dhe me te sig5rte &r mbledhjen e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara nga ana e tatim&ag5esit. 2e asnj rast administrata tatimore n5k mbivlerson nj mnyre k5ndrejt nj tjetre, si dhe n5k &rjashton ekzek5timin mbi disa gr5&e &as5rish te tatim&ag5esit k5ndrejt te tjerave. Ajo, ne k5&tim te nenit +1 te Iigjit &r &ro6ed5rat tatimore, n-jerr njo4timin si&as te 6ilit &r &as5rit e tatim&ag5esit do te 4illojn &ro6ed5rat &r vnien ne ekzek5tim te tyre, me %ellim &rmb5shjen e detyrimit tatimor te &a&ag5ar nga tatim&ag5esi. $9.3 "5r administrata tatimore, nga &rovat e mbledh5ra &rej saj, ose %e gjenden &ran saj, krijon bindjen se &agimi i detyrimeve tatimore sht ne rrezik &r t5 &ag5ar, ajo n5k &ret drgimin e njo4timit si&as &aragra4it 1 te nenit .+ te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, &or 4illon menjher &ro6ed5rn e mbledhjes me 4or6 te detyrimeve d5ke &rdor5r nj ose te gjitha mnyrat e &arashik5ara nga "re5 L= i ligjit. $9.> "5r t dhnat dhe &rovat e mbledh5ra nga administrata tatimore tregojn se ndodhemi &r&ara rasteve t &arashik5ara n &aragra4in 3 te nenit .+ te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, organi tatimor m5nd t bj kallzim &r ndjekje &enale si&as nenit 131, &aragra4i J2J t ktij ligji, dhe i krkon organit t &rok5roris t krkoje n gjykat marrjen e mass s sig5rimit &ersonal si&as nenit 233 t "odit t >ro6ed5rs >enale. Kjithasht5 administrata tatimore, vet ose n&rmjet organi t t &rok5roris, ka t drejt tQi krkoje edhe bankave me seli n ?e&5blikn e $h%i&ris, t mos lejojn tatim&ag5esin t krkoje trans4erimin e sh5mave jasht territorit te ?e&5bliks s $h%i&ris. "y ndalim trans4erimi n5k krkohet vetm &r tatim&ag5esin, &or edhe &r te gjith &ronaret dheGose administratoret e tij.
13+
90. 9rdhri i bllokimit t llogarive bankare t tatim&ag5esit 90.1 2e k5&tim t &aragra4it 1 t nenit +0 si a4at i mos&agimit n mnyre v5llnetare i detyrimeve tatimore do te merret dita e &are e &5ns mbas dats se vendos5r ne njo4timin e bere nga ana e administrats tatimore si&as &aragra4it 1 te nenit .+ te ligjit. 2 rast se ne ket date nga ana e tatim&ag5esit n5k sht &ag5ar detyrimi tatimor, !rejtori i !rejtoris ?ajonale ose tit5llari i %everisjes vendore detyrohet t n-jerr 9rdhr Bllokimin e llogarive bankare dhe te llogarive de&ozite t tatim&ag5esit. "y 9rdhr Bllokimi i drgohet bankave tek te 6ilat administrata tatimore ka dijeni se tatim&ag5esi, ose administratori a&o &ronaret e sho%ris tregtare, kane llogarite e tyre, si dhe te gjitha bankave te tjera me seli ne ?e&5blikn e $h%i&ris. 2e 5rdhr &rshkr5het identiteti i &ersonit llogarite e te 6ilit &reken nga dalja e ktij 5rdhri, shkak5 i n-jerrjes se tij, data k5r tatim&ag5esi d5hej ta kishte &ag5ar vete detyrimin tatimor si dhe sh5ma te 6iln d5het %e bankat te bllokojn 7ne @do rast, sh5ma %e krkohet te bllokohet nga bankat sht sh5ma me e vogl ndrmjet sh5ms %e administrata tatimore krkon te marre me sh5mn %e rez5lton ne llogarin bankare te tatim&ag5esit ne momentin e n-jerrjes se 9rdhr Bllokimit8, a4atin se k5r bankat do t bjn kalimin ksaj sh5me ne 4avor te administrats, si dhe n5mrin e llogaris se administrats tatimore ne 4avor te se 6ils do te behet kalimi i sh5ms. 1bi bazn e 9rdhrit te Bllokimit banka menjher, brenda t njjts dit &5ne ve&ron mbi llogarin a&o de&ozitn e tatim&ag5esit d5ke ekzek5t5ar 9rdhrin e Bllokimit t organit tatimor dhe d5ke kal5ar nga llogaria a&o de&ozita e tij n llogarin e organit tatimor &rkats nj sh5m te barabarte me detyrimin e &a&ag5ar tatimor t tatim&ag5esit ose t gjith gjendjen e llogaris bankare, k5r ajo sht m e vogl se detyrimi tatimor i &a&ag5ar. Ekzek5timi i 9rdhr Bllokimit bhet jo m von se ( dit &5ne nga data e &r45ndimit t a4atit &rej 10 ditsh &5ne t lshimit t 9rdhr Bllokimit. 2 rastin k5r gjendja e llogaris bankare sht m e vogl nga detyrimi tatimor i &a&ag5ar, banka kalon n llogarin e organit tatimor t gjith sh5mn gjendje n llogarin e tatim&ag5esit dhe llogaria e tatim&ag5esit mbetet e bllok5ar deri sa t bhet i m5nd5r kalimi i t gjith sh5ms s krk5ar n llogarin e organit tatimor. 2 %o4t se tatim&ag5esi ka m sh5m se nj llogari n t njjtn bank, banka, mbi bazn e 5rdhrit t organit tatimor, bllokon llogarinGllogarit % kan sh5mn e mja4t5eshme t detyrimit t &a&ag5ar. 1e marrjen e 9rdhrit t msi&rm nga administrata tatimore, banka, brenda t njjts dit &5ne n t 6iln ka marr 9rdhrin e Bllokimit, bllokon llogarin a&o de&ozitn e debitorit, n masn e detyrimit t &a&ag5ar dhe lajmron menjher debitorin &r bllokimin. Banka bn kalimin e sh5ms ne 4avor te administrats tatimore brenda 3 ditve &5ne bankare nga data e marrjes s 9rdhr Bllokimit &rej administrats tatimore. 90.2 1e &rjashtim t rasteve k5r n ligj sht &arashik5ar ndryshe, nse n bank, k5 tatim&ag5esi ka llogarin bankare, ka edhe 5rdhra &agese t tjera, 5rdhri i lsh5ar nga administrata tatimore ekzek5tohet i &ari. 91. 1asa e sig5rimit t detyrimit tatimor 91.1 $i&as nenit +1 te Iigjit, k5r administrata tatimore konstaton se detyrimet tatimore n5k jan &ag5ar &rej tatim&ag5esit ne a4atin e 6akt5ar, ajo krkon sig5rimin e &agimit te ktij detyrimi n&rmjet vendosjes se masave te sig5ris &r te gjith &as5rin e tatim&ag5esit. 2e ket rast, me &lotsimin e krkesave t &iks .+ m lart, nse detyrimi n5k sht &ag5ar, administrata tatimore sht n-jerr njo4timin me ane te te 6ilit tatim&ag5esi dhe @do &erson tjetr marrin dijeni, se ndaj &as5rive te tatim&ag5esit administrata tatimore ka n-jerre 9rdhrin &r Bllokimin e tyre, dhe se kane 4ill5ar &ro6ed5rat &r ekzek5timin e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara. 2jo4timi si&as &arashikimit me si&r behet &r 4aktin, %e &ersonat e trete te marrin dijeni &r 4illimin e ktyre &ro6ed5rave, dhe %e organet a&o instit56ionet te 6ilt kane regjistrime te &as5rive te l5ajtshme a&o te &al5ajtshme te tatim&ag5esit debitor te regjistrojn detyrimin tatimor te &a&ag5ar si barre mbi kto &as5ri, dhe te mos lejojn kryerjen e transaksioneve &r trans4erimin e &as5rive te tatim&ag5esit debitor, deri ne momentin %e
1)0
detyrimi tatimor i &a&ag5ar sht arkt5ar. "y 5rdhr &r 4illimin e &ro6ed5rave &r ekzek5timin me 4or6e te mbledhjes se detyrimit tatimor te tatim&ag5esit n&rmjet ekzek5timit mbi &as5rit e tij, &5blikohet ne 4a%en zyrtare te internetit te administrats tatimore. $i &as5ri e tatim &ag5esit konsiderohen te gjitha &as5rit e l5ajtshme dhe te &al5ajtshme te tij, %e jan ne &ronsi te tij, a&o %e ndodhen ne &rdorim, a&o me te drejta te tjera tek &ersona te trete. 2e k5&tim te &as5rive mbi te 6ilat m5nd te vendosen masat e sig5ris &r4shihen edhe &as5rit e &ersonave te &r6akt5ar ne nenin ++ te ligjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, te 6ilat shrbejn &r &agimin e detyrimeve tatimore &r &jesn %e atyre i5 takon te &ag5ajn ne &r&jestim me detyrimin tatimor. 91.2.1 1e %ellim sig5rimin e &agimit te detyrimeve tatimore nga tatim&ag5esit, administrata tatimore ne &r&5thje me nenin +1 te ligjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, vendos &r marrjen e masave te sig5rimit &r ekzek5timin e detyrimit. Hllimi i vendosjes se masave te sig5rimit te detyrimit tatimor sht mos h5mbja e &as5ris, a&o mos tjetrsimi i saj tek te trett, &a 5 &ag5ar me &are detyrimet tatimore. 1asat e sig5rimit te &as5ris vendosen n&rmjet barreve sig5r5ese &r &as5rit e l5ajtshme dhe hi&oteks &r &as5rit e &al5ajtshme te tatim&ag5esit, a&o te &ersonave te 6ilve j5 drejtohet akti i 6ili bn vendosjen e tyre. 1asat e sig5rimit te &as5ris, merren gjithmon me ane te nj vendimi me shkrim te !rejtorit te !rejtoris ?ajonale k5 tatim &ag5esi sht i regjistr5ar &r &agimin tatimeve te tij. Te drejtn &r n-jerrjen e 0endimit &r marrjen e masave &r sig5rimin e &as5ris me %ellim &agimin e tatimeve e ka edhe tit5llari i <yrs tatimore te %everisjes vendore, &r rastin e mos&agimit te detyrimeve tatimore vendore. >avarsisht se vendimi &r daljen e masave te sig5rimit te &as5ris se tatim&ag5esit behet nga !rejtori i !rejtoris ?ajonale, a&o tit5llari i <yrs Tatimore 0endore, ato kane e4ekt &r te gjith territorin e ?e&5bliks se $h%i&ris, dhe @do &erson j5ridik, &5blik a &rivat, si dhe &ersona 4izike %e kan te regjistr5ar &as5ri te tatim&ag5esit, jan te detyr5ar te ekzek5tojn vendimin e n-jerre &r marrjen e masave te sig5ris mbi &as5rin e tatim&ag5esit debitor. 91.2.2 $i masa %e m5nd te merren nga ana e administrats tatimore n&rmjet vendosjes se masave te sig5rimit te &as5ris, jan 5rdhri dhe njo4timi &r vendosjen e barrs sig5r5ese a&o barrs hi&otekare ndaj &as5rive t tatim&ag5esit. 91.2.3 :i&oteka si mjet i sig5rimit te &agimit te detyrimeve tatimore, vendoset gjithnj ne baze te vendimit te n-jerre nga !rejtori i !rejtoris ?ajonale Tatimore, a&o nga tit5llari i <yrs Tatimore te %everisjes vendore. Akti me ane t t 6ilit krkohet te vendoset hi&oteka, i drgohet <yrs 0endore te ?egjistrimit te >as5rive te >al5ajtshme, k5 ndodhet &as5ria e &al5ajtshme e tatim&ag5esit, a&o k5 ndodhet selia e tij, si dhe "ryeregjistr5esit te <yrs Hendrore te ?egjistrimit te >as5rive te >al5ajtshme. 2e vendimin e vendosjes se hi&oteks, nse !ega ?ajonale Tatimore a&o <yra 0endore e tatimeve n5k dis&onon te dhna mbi &as5rin e &al5ajtshme te debitorit, se bashk5 me vendimin e saj, i krkohet <yrs Hendrore dhe asaj 0endore te ?egjistrimit te >as5rive te >al5ajtshme, %e brenda nj a4ati kohor &rej ( ditve &5ne te bjn identi4ikimin e ktyre &as5rive, dhe te bjn vendosjen ne hi&oteke te tyre ne 4avor te administrats tatimore, deri ne momentin %e detyrimi tatimor i &a&ag5ar &rej tatim&ag5esit te jete shlyer. :i&oteka vendoset jo vetm mbi sendet e &al5ajtshme ne &ronsi te tatim&ag5esit, a&o te &ersonave te tjer te &arashik5ar ne nenin ++ te Iigjit J>r >ro6ed5rat TatimoreJ, &or edhe mbi 5z54r5ktet e ktyre sendeve, si dhe te drejtave te tjera mbi to, te drejta kto %e jan te lidh5ra me te ardh5rat e &ronarit te sendit te &al5ajtshm. Administrata tatimore me vendimin e saj &r vendosje hi&oteke, krkon vendosje hi&oteke edhe &r sendet e ardhshme te &al5ajtshme te tatim&ag5esit a&o &ersonave te tjer te &arashik5ar ne nenin ++ te ligjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ. "jo krkese behet &avarsisht nse administrata tatimore dis&onon a&o jo te dhna ne lidhje me 4aktin se tatim&ag5esi gjate &eri5dhs se mbledhjes me 4or6 te detyrimeve tatimore, m5nd te marre ne &ronsi te vet nj &as5ri te &al5ajtshme a&o jo. Kjithnj gjate gjith &eri5dhs se mbledhjes me 4or6e te detyrimeve tatimore, &r @do &as5ri te
1)1
re e 6ila vjen ne 4avor te tatim&ag5esit debitor, ajo &as5ri do te rndohet me hi&oteke ne 4avor te administrats tatimore, %e ka 4ill5ar &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6e te detyrimit tatimor. 2e rastet k5r kto sende te &al5ajtshme jan ne bashk&ronsi edhe me &ersona te tjer ndaj te 6ilve n5k m5nd te shtrihet &ro6ed5ra e mbledhjes me 4or6 te detyrimeve tatimore, administrata e 6ila ka n-jerre vendimin &r vendosjen e hi&oteks, d5het te beje ve@imin e ktyre &jesve, dhe te vendose hi&otekn vetm &r &jesn %e i takon si &ronsi tatim&ag5esit a&o &ersonave te tjer te &arashik5ar ne nenin ++ te ligjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ. 91.2.> 1e hi&otekimin e sendeve te &al5ajtshme, te 5z54r5kteve, dhe te drejtave mbi kto sende, ne rast se tatim&ag5esi ka nj sig5rim mbi to, ather edhe te gjitha te ardh5rat %e m5nd te rrjedhin nga sig5rimi i sendit, gjate &eri5dhs se mbledhjes me 4or6 te detyrimeve tatimore, kalojn ne 4avor te organit tatimor. 2e rastin k5r sendet e sig5r5ara jan ne bashk&ronsi me &ersona te tjer ndaj te 6ilve n5k shtrihet &ro6ed5ra e mbledhjes me 4or6 te tatimit, sho%ria e sig5rimit ne ato raste k5r ndodh ngjarja &r te 6iln sendi sht i sig5r5ar, do te kaloje ne 4avor te organit tatimor te ardh5rat ne &r&jestim me &r%indjen e bashk&ronsis se tatim&ag5esit a&o &ersonave te tjer te &arashik5ar ne nenin ++ te ligjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, ndaj te 6ilit ka dale vendimi. 91.2.# Barra sig5r5ese merret si mase sig5rimi &r te gjitha &as5rit e l5ajtshme te debitorit. >r vendosjen e barreve sig5r5ese administrata tatimore do te ve&roje ne &r&5thje me ligjin 2r..(33 date 1..10.1+++ J>r barrt sig5r5eseJ, ?reg5lloren e Barrve $ig5r5ese te mirat5ar nga 1inistri i Ekonomis, Energjetikes dhe Tregtis 2r. )+3, date 0*.03.200*, si dhe ne &r&5thje me 9dhzimet e n-jerra nga "ryeregjistr5esi i Barreve $ig5r5ese. >r te bere identi4ikimin e &as5rive te l5ajtshme ndaj te 6ilave m5nd te vendoset nj barre sig5r5ese, administrata tatimore, e 6ila sht kom&etente &r n-jerrjen e vendimit &r vendosjen e barrs sig5r5ese, d5het tQi drgoje njo4tim te gjith zyrave ne ?e&5blikn e $h%i&ris, te 6ilat jan te ngark5ara nga ligji &r te bere regjistrimin e &as5rive te l5ajtshme. <yrat a&o instit56ionet te 6ilat regjistrojn &as5ri te l5ajtshme ne ?e&5blikn e $h%i&ris, ne @do rast bjn regjistrimin e barrs ne emr te administrats tatimore nga dita e &ar e &5ns &as dits s &5blikimit te aktit &r 4illimin e ktyre &ro6ed5rave, si&as nenit +1 te Iigjit &r &ro6ed5rat tatimore ne 4a%en zyrtare te !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve. Barra sig5r5ese m5nd te vendoset mbi &as5rit e m&oshtme: a8 A5tomjetet, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete si&as &rk54izimit t nenit () t "odit ?r5gor t ?e&5bliks s $h%i&ris 2r..33., dat 22.3.1++. b8 Riklomotoret k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete si&as &rk54izimit t nenit (2 t "odit ?r5gor t ?e&5bliks s $h%i&ris nr..33., dat 22.3.1++.. 68 1akinat b5j%sore, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete, si&as &rk54izimit t nenit (3 t "odit ?r5gor t ?e&5bliks s $h%i&ris nr..33., dat 22.3.1++.. @8 1akinat teknologjike, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete, si&as &rk54izimit t nenit (. t "odit ?r5gor t ?e&5bliks s $h%i&ris nr..33., dat 22.3.1++.. d8 1allrat me n5mr serie, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mallrat % renditen si vijon: a5tomjete, 6iklomotor, makina b5j%sore, makina teknologjike, mjete 4l5t5rimi, mjete l5ndrimi, motomjete, motor mjeti 4l5t5rimi, rimorkio, trolejb5s. dh8 1jete 4l5t5rimi, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete t ndrt5ara &r trans&ortimin e &ersonave dheGose mallrave n&rmjet ajrit. e8 1jet l5ndrimi, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete te ndrt5ara &r t trans&ort5ar &ersona ose sende, n&rmjet 5jit dhe % vihen n lvizje kryesisht nga @do lloj tjetr 4or6e, &rve@ 4or6s s m5sk5jve dhe % i kalon gjasht metra gjatsi. 1otomjet, k5 si te tilla do te konsiderohen ato mjete, si&as &rk54izimit t nenit (3 t "odit ?r5gor t ?e&5bliks s $h%i&ris nr..33., dat 22.3.1++.. 48 1etalet dhe g5rt e @m5ar.
1)2
g8 Tit5j &ronsie mbi letrat me vlere &5blike, si bonot e thesarit, dhe &rivate si aksione, kambiale, @e%e etj te &arashik5ara si&as ligjit nr. +.3+, dat 21.02.200. J>r Tit5jtJ. >r vendosjen e barrs sig5r5ese, ne rastet k5r administrata tatimore ka dijeni &r sende te l5ajtshme ne &ronsi te tatim&ag5esit a&o te &ersonave te tjer ndaj te 6ilve ajo ka n-jerre 5rdhrin, vendosja e barrs sig5r5ese behet si&as ,orm5larit J2jo4timi R B ?egjistrimi i >retendimeve $htetroreJ te <yrs se ?egjistrimit te Barreve $ig5r5eseJ, si&as modelit te &r6akt5ar ne ?reg5lloren e Barrve $ig5r5ese te mirat5ar nga 1inistri i Ekonomis, Energjetikes dhe Tregtis 2r. )+3, date 0*.03.200*, 91.2.? 2e %o4te se, sendet mbi te 6ilat sht vendos5r barra sig5r5ese, jan te sig5r5ara, sh&rblimi %e tatim&ag5esi, a&o &ersonat ndaj te 6ilve sht vendos5r barra sig5r5ese, do te merrnin ne rastin e ndodhjes se ngjarjes se sig5rimit, kalon ne 4avor te administrats tatimore, nse ngjarja &r te 6iln ata jan sig5r5ar ndodh gjate &eri5dhs se zhvillimit te &ro6ed5rave te mbledhjes me 4or6e te tatimeve. 91.2.$ Administrata tatimore i krkon in4orma6ion zyrave te regjistrimit te &as5rive, te mjeteve motorike, mjeteve l5ndr5ese, te regjistrimit te aksioneve, te regjistrimit te tit5jve shtetrore, metaleve dhe g5rve te @m5ar, nse ne emr te tatim&ag5esit a&o &ersonave te tjer ndaj te 6ilve ajo ka n-jerre vendimin &r marrjen e masave te sig5ris, 4ig5rojn te regjistr5ara ne &ronsi te tyre sende, te 6ilat ato jan te detyr5ara tQi regjistrojn. =nstit56ionet e msi&rme jan te detyr5ara brenda ( ditve &5ne nga data e marrjes se njo4tim it, te in4ormojn administratn tatimore nse tatim&ag5esi a&o &ersonat ndaj te 6ilve ka dale vendimi kane &as5ri ne emr te tyre a&o jo. 91.2.9 "5r mbas lajmrimit %e i ka bere tatim&ag5esit a&o &ersonave te tjer ndaj te 6ilve rendon detyrimi &r te &ag5ar tatimin, administrata tatimore ka arrit5r ne &r45ndimin se d5het te mbledh me 4or6e tatimet, ajo &rgatit njo4timin &rkats &r marrjen e masave te sig5ris mbi &as5rit e l5ajtshme a&o te &al5ajtshme te tatim&ag5esit, d5ke vendos5r ndaj tyre barre sig5r5ese a&o hi&oteke. "y njo4tim &r&ilohet si&as &iks +1.) t ktij 9dhzimi dhe i drgohet zyrave te 6ilat kane te regjistr5ara &as5ri te l5ajtshme a&o te &al5ajtshme t tatim&ag5esit, d5ke i njo4t5ar ato &r 4illimin e mbledhjes me 4or6e te detyrimeve tatimore. 91.3. >ara vendosjes s nj barre sig5r5ese dheGose barre hi&otekare mbi &as5rin e tatim&ag5esit, ky i 45ndit d5het t njo4tohet me shkrim. 2jo4timi d5het t &rmbaj t gjith in4orma6ionin lidh5r me to. 91.> 2jo4timi &r marrjen e masave t sig5ris si&as &iks +1.2.+ m lart, do t &rmbaj: a8 T dhnat identi4ik5ese t tatim&ag5esitC b8 $elin e regjistr5ar ne regjistrin tregtarC 68 0ende te tjera te 5shtrimit te ve&rimtaris &rej tatim&ag5esit nse ai kaC @8 2=>TBinC d8 $h5mn e detyrimit tatimor te &a&ag5arC dh8 ,aktin % t gjitha &as5rit e l5ajtshme dhe te &al5ajtshme te tatim&ag5esit konsiderohen t rnd5ara me barr sig5r5ese a&o hi&otekare, &avarsisht nse barrat e msi&rme jan t regjistr5ara ose joC e8 "rkesn &r te identi4ik5ar nse ne emr te tatim&ag5esit, a&o &ersonave te &arashik5ar ne nenin ++ te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, ka a&o jo te regjistr5ara &as5ri te l5ajtshme dhe te &al5ajtshmeC 8 "rkesn &r te vendos5r barre sig5r5ese &r &as5rit e l5ajtshme dhe hi&oteke &r &as5rit e &al5ajtshmeC 91.# ,orma e njo4timit %e administrata tatimore i5 drejton zyrave te 6ilat regjistrojn &as5ri te l5ajtshme dhe te &al5ajtshme ne ?e&5blikn e $h%i&ris, hartohet ne &r&5thje me 4ormn e dhne n 0endimin &rkats te "shillit te 1inistrave.
1)3
91.6 2e rastet k5r vendimi &r vendosjen e masave te sig5ris i drejtohet nj &ersoni 4izik i 6ili vdes gjate &eri5dhs se n-jerrjes se vendimit, vendimi ngelet ne 45%i &r &as5rin edhe nse kjo &as5ri kalon tek trashgimtaret e tij. 92. Ankimimi i mass s sig5rimit t detyrimit tatimor 92.1.1 Tatim&ag5esi ndaj &as5ris te te 6ilit ka dale nj vendim &r vendosjen e masave te sig5ris, %o4te ne 4ormn e barrs sig5r5ese a&o te hi&oteks, ka te drejte te &ara%es ankese tek !rejtori i !rejtoris ?ajonale, vetm ne ato raste k5r zbatimi i masave te sig5ris n5k sht ekzek5t5ar ne mnyre te rreg5llt. 1e &rjashtim te rastit k5r detyrimi tatimor i &ambledh5r konsiderohet ne rrezik ne k5&tim te nenit +2, &aragra4i i &are i Iigjit. "onsiderohet se ekzek5timi i 0endimit &r marrjen e masave te sig5ris n5k sht kryer ne rreg5ll ne rastet e m&oshtme: a8 k5r tatim&ag5esi n5k ka &as5r njo4tim me shkrim &r sig5rimin e detyrimit tatimor, brenda a4ateve kohore te &arashik5ara nga IigjiC b8 k5r gjate &eri5dhs se daljes se vendimit dhe ekzek5timit te tij detyrimi tatimor sht &ag5arC 68 nse &as5ria e vendos5r si barre sig5r5ese a&o hi&oteke, sht ne gr5&in e sendeve mbi te 6ilat n5k m5nd te shtrihet ekzek5timi si&as nenit (2+ te "odit te >ro6ed5rs RivileC d8 k5r akti me ane te te 6ilit krkohet te ve&rohet &r ekzek5timin &r mbledhjen me 4or6e te tatimeve ka dale jo ne emr te tatim&ag5esit &or k5ndrejt nj &ersoni tjetr. 92.1.2 Tatim&ag5esi, ne rast se ka konstat5ar &arreg5llshmeri ne ekzek5timin e vendimit, e 5shtron te drejtn e ankimit brenda 30 ditve nga data e konstatimit te tyre. 2e @do rast ne ankesn e tij tatim&ag5esi sht i detyr5ar tQi &rovoje administrats tatimore momentin se k5r ai ka marre dijeni &r nj &arreg5llsi, gj e 6ila d5het te &rovohet vetm me ane te &rovave shkresore. 2e @do rast, &avarsisht nga &ara%itja e &rovave &rej tatim&ag5esit, k5r rrethanat e @shtjes tregojn se ai kishte m5ndsi &r te marre dijeni &r njo4timin &r ekzek5timin e vendimit me &are, ankesa e tatim&ag5esit n5k merret ne konsiderate nga ana e administrats tatimore. "rkesa, nse n5k sht &ara%it5r brenda a4atit kohor &rej 30 ditsh, konsiderohet e &avle4shme dhe n5k sh%yrtohet. 92.2 "5r nj &arreg5llsi e &retend5ar nga tatim&ag5esi rez5lton se sht e vrtete, ather tit5llari i administrats tatimore %e ka n-jerre vendimin &r marrjen e masave te sig5ris, i &r6akt5ar si&as &aragra4it 2 te nenit +2 te Iigjit, ka te drejte %e ne baze te nj vendimi me shkrim, te motivoje revokimin e vendimit dhe te @liroje nga barra sendet mbi te 6ilat sht vendos5r barra sig5r5ese a&o hi&oteka. 2e @do rast vendimi i revokimit dhe i &ranimit te krkess ankimore te tatim&ag5esit d5het te jete i arsyet5ar dhe te je&et brenda a4ateve kohore te &arashik5ara ne rastin e kthimit te &rgjigjes &r nj ankim tatimor. 2e @do rast vendimi %e ka marre ne sh%yrtim krkesn &r k5ndrshtim te vendimit te marrjes se masave te sig5ris &r shkak te &arreg5llshmerive ne ekzek5tim r5het ne dosjen e tatim&ag5esit. 92.3 Tatim&ag5esi ka te drejte te a&eloje vendimin e !rejtorit te !rejtoris ?ajonale, te <yrs se Tatimeve te njsis se %everisjes vendore, brenda a4ateve dhe ne 4ormn dhe mnyrn e krk5ar nga "re5 L=== i Iigjit dhe si&as &ro6ed5rave te &r6akt5ara ne ket 5dhzim &r ankimet tatimore. 93. $ek5estrimi i &as5ris 93.1 $i&as nenit .+ te ligjit, ne lajmrimin &r &agimin e detyrimeve tatimore, administrata tatimore sht e detyr5ar te njo4toje tatim&ag5esin &r a4atin kohor %e ai ka ne dis&ozi6ion &r te &ag5ar v5llnetarisht detyrimin e tij tatimor. "5r administrata tatimore konstaton se nga ana e tatim&ag5esit n5k sht &ag5ar detyrimi brenda ktij a4ati kohor, ajo, ne &r&5thje me nenin +0 dhe +1 te ligjit, bllokon llogarite bankare te tatim&ag5esit, n-jerr njo4timin &r 4illimin e &ro6ed5rave te mbledhjes me 4or6e te detyrimit tatimor, si dhe merr masat &r sig5rimin e &as5ris se tij d5ke vendos5r mbi sendet ne &ronsi te tatim &ag5esit, barre sig5r5ese a&o hi&oteke. 1e n-jerrjen e 9rdhr Bllokimit si&as nenit +0 dhe 0endimit &r marrjen e masave
1))
te sig5ris ne &r&5thje me nenin +1 te ligjit, administrata tatimore sig5ron ne 4avor e saj &agimin e detyrimit n&rmjet trhe%jes se &arave nga llogaria bankare e tatim&ag5esit, ose n&rmjet vendosjes se sek5estros &r &as5rit mbi te 6ilat sht vendos5r barra sig5r5ese dhe hi&oteka. $i&as nenit +0 te Iigjit &r &ro6ed5rat tatimore bankat te 6ilave j5 sht drg5ar 9rdhr Bllokimi i llogarive dhe de&ozitave te k5rsimit te tatim&ag5esit kalojn, si&as &arashikimeve te &iks +0.1 te ktij 9dhzimi, sh5mat ne 4avor te administrats tatimore, dhe nse kto sh5ma n5k &lotsojn detyrimin tatimor te &a&ag5ar te tatim &ag5esit, administrata tatimore sek5estron ne 4avor te saj te gjitha sendet e l5ajtshme dhe te &al5ajtshme ne &ronsi te tatim&ag5esit, ndaj te 6ilave ajo ka vendos5r me &are barrn sig5r5ese a&o hi&otekn. 93.2 Administrata tatimore sht organi &rgjegjs &r kryerjen e te gjitha ve&rime &ro6ed5rale &r te ekzek5t5ar sek5estron mbi sendet, mbi te 6ilat jan vendos5r si barre sig5r5ese dhe hi&oteke. >r ket %ellim administrata tatimore e 6ila ka kom&eten6n e kryerjes se sek5estros, njo4ton zyrn k5 ajo ka regjistr5ar barrn sig5r5ese, dhe <yrn Hendrore dhe 0endore te ?egjistrimit te >as5rive te >al5ajtshme ne rastin k5r sendet jan ne hi&oteke. 93.3. 9rdhri &r $ek5estrim n-irret nga !rejtori i !rejtoris ?ajonale, ose tit5llari i <yrs Tatimore te %everisjes vendore. $ek5estrimi mbi te gjitha &as5rit e l5ajtshme dhe te &al5ajtshme dhe te drejtave mbi kto &as5ri te tatim&ag5esit debitor ekzek5tohet d5ke 4ill5ar mbas 33 ditve nga data e n-jerrjes se njo4timit te detyrimit tatimor te &a&ag5ar, me ane te te 6ilit tatim&ag5esi sht njo4t5ar &r 4illimin e &ro6ed5rave &r mbledhjen me 4or6e te detyrimeve tatimore. >ro6ed5rat &r vendosjen ne sek5estro mbi &as5rit e tatim&ag5esit debitor n5k &ez5llohen dhe n5k &5shojn, deri sa nga ana e tatim&ag5esit te jete shlyer &lotsisht detyrimi tatimor. 2e rastin e mallrave t 6ilat &r nga natyra e tyre m5nd t &rishen deri ne momentin e shitjes, organi tatimor bn shitjen e tyre te menjhershme, me @mimin e treg5t dhe arkton menjher vlern e tyre &r e4ekt te shlyerjes s detyrimeve tatimore t &a&ag5ara. 93.>.1 Administrata tatimore, e 5shtron te drejtn e saj &r n-jerrjen e 9rdhrit &r $ek5estrim, vetm nse ajo me &are k5ndrejt tatim&ag5esit ka n-jerre 0endimin &r masat e sig5rimit te &as5ris se tatim&ag5esit, si&as &arashikimeve te nenit +1 te Iigjit. 2e @do rast do te konsiderohet si akt &r marrjen e masave te sig5ris k5ndrejt &as5ris se tatim&ag5esit debitor, akti %e organi tatimor ka n-jerre ne k5&tim te nenit +1 te Iigjit, me ane te se 6ilit njo4ton se ndaj tatim &ag5esit debitor kane 4ill5ar &ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6e te detyrimeve tatimore, dhe se te gjitha &as5rit te l5ajtshme a&o te &al5ajtshme te debitorit jan te rend5ara ose rendohen me barre sig5r5ese a&o hi&oteke. Ddo ve&rim i kryer &r tjetrsim te &as5rive te l5ajtshme a&o te &al5ajtshme te t tretve nga data e n-jerrjes se njo4tim vlersimit tatimor &rej tatim &ag5esit do te konsiderohet &rej administrats tatimore si i &avle4shm, dhe detyrimi &r arktimin e ktij detyrimi tatimor do te shtrihet edhe tek &ersonat ne emr dhe &r llogari te te 6ilve ka kal5ar kjo &as5ri. 93.>.2 $ek5estrimi i &as5rive te tatim&ag5esit mbi te 6ilat me ane te 0endimit te marrjes se masave te sig5ris sht vendos5r barre sig5r5ese a&o hi&oteke, behet nga administrata tatimore ditn e &are &asardhse te &5ns %e llogaritet mbas 33 ditve nga data k5r administrata tatimore i ka drg5ar tatim&ag5esit, njo4timin &r &agimin e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara &rej tij, dhe %e e ka njo4t5ar se ndaj tij do te 4illojn &ro6ed5rat &r mbledhjen me 4or6e te detyrimit tatimor. 2jo4timi &r &agimin e detyrim eve tatimore dhe &r 4illimin e &ro6ed5rave &r mbledhjen me 4or6e te detyrimeve tatimore, do te konsiderohet i marre nga tatim &ag5esi ditn e 33 te nisjes se tyre me &oste a&o me dorzimin dorazi k5ndrejt kon4irmimit &r marrjen e tij nga ana e tatim&ag5esit. 1e kalimin e ktij a4ati, ditn e &are te &5ns mbas dits se 33, administrata tatimore i konsideron te gjitha &as5rit e tatim&ag5esit te sig5r5ara me barre sig5r5ese a&o hi&oteke, &r e4ekt te arktimit te detyrimit tatimor te &a&ag5ar.
1)(
93.# Administrata tatimore k5r ka njo4time a&o &rova me ane te 6ilave &rovon se &agimi i detyrimit tatimor, me gjith marrjen e masave te sig5ris,sht n rrezik, n5k res&ekton a4atet &r sek5estrimin e &as5ris n&rmjet n-jerrjes se 9rdhrit &r $ek5estrim, si&as nenit +3 te Iigjit, &or bn sek5estrimin e menjhershm te &as5rive te tatim&ag5esit n 4avor t administrats tatimore. Administrata tatimore ve&ron si&as &aragra4it ( te nenit +3 te Iigjit, n ato raste k5r ajo ka te dhna se tatim&ag5esi, &r&i%et te tjetrsoj &as5rit e tija, a&o te 5l vlern e tyre, si dhe k5r ai krkon te largohet nga vendi. 2e @do rast k5r administrata tatimore gjykon se si&as analizs s risk5t t kryer &rej saj, me gjith marrjen e masave te sig5ris, detyrimi tatimor sht ne rrezik &r t5 arkt5ar, ajo 7administrata8 ve&ron si&as &aragra4it ( te nenit +) te Iigjit. 9>. 9rdhri i sek5estrimit 9>.1.1 9rdhri i $ek5estrimit, sht akti i vetm me ane t t 6ilit administrata tatimore ka te drejte 4illoje &ro6ed5rat e shitjes &r &as5rit k5ndrejt t 6ilave m &are ishte vendos5r masat e sig5ris. 9rdhri i $ek5estrimit behet me shkrim nga !rejtori i !rejtoris ?ajonale Tatimore a&o Tit5llari i <yrs Tatimore te 2jsis 0endore. 9>.1.2 9rdhri i $ek5estrimit &rmban detyrimisht te dhnat e &arashik5ara ne nenin +) te Iigjit. 2e 9rdhrin e $ek5estrimit &rve@se sa &arashikohet ne nenin +) te Iigjit, d5het t &r4shihet edhe in4orma6ioni i m&oshtm: a8 Emri i tatim&ag5esitC b8 2=>TBiC 68 $elia e regjistr5ar, dhe ne rastin &ersonave te &arashik5ar ne nenin ++ te ligjit, nse ata jan &ersona 4izike edhe adresa e vendbanimit te tyreC @8 25mri dhe data e njo4timit te vlersimit tatimor. 9#. >as5ria, objekt i sek5estrimit 9#.1 Administrata tatimore &r e4ekt t arktimit t detyrimeve tatimore t &a&ag5ara, si&as "re5t L= te ligjit, ka t drejt t sek5estroj &as5rin e tatim&ag5esit debitor dhe ta shes at si&as &arashikimeve t ktij "re5. >or ajo 7administrata tatimore8 si&as nenit +( te Iigjit n5k m5nd te sek5estroje dhe te kaloje ne 4avor t saj &r te shit5r me vone me %ellim arktimin e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara &as5rit si@ jan &r6akt5ar ne nenin (2+ te "odit te >ro6ed5rs Rivile. $i&as ktij neni administrata tatimore n5k m5nd te sek5estroje &as5rit e m&oshtme: a8 sendet e &rdorimit &ersonal t debitorit dhe t 4amiljes s tij si: veshjet, shtresat, mb5lesat, mobiliet &r a% sa ato jan t nevojshme &r jetesn e tyreC b8 5sh%imet dhe lndt djegse % i nevojiten debitorit dhe 4amiljes s tij &r tre m5ajC 68 dekoratat dhe sende k5jtimi, letra, shkresa t 4amiljes dhe librat &ro4esionalC @8 librat, veglat m5zikore, mjetet e artit % nevojiten &r ve&rimtarin shken6ore dhe artistike t debitorit dhe t 4amiljes s tijC d8 deri 3 dynym tok, 2 ka4sh &r &5nimin e toks, 1 lo&, * dele ose * dhi, 4ara &r mbjelljet e ardhshme, si dhe 5sh%imi i ktyre ka4shve &r 3 m5aj &r &ersonat % jetojn me &5n b5j%sore ose blegtoraleC dh8 ndihma % 5 je&et nnave me sh5m 4mij ose t vetme, &ensionet e &le%ris, t invaliditetit ose 4amiljare ose b5rsa e st5dimit &rve@ k5r detyrimi sht &r 5sh%im. 2 kt rast n5k m5nd t sek5estrohet m sh5m se 1G2 e sh5ms s &ensionit ose t b5rssC e8 4r5tat natyrore nj m5aj &ara se ato t &i%en. 96. $hitja e &as5ris s sek5estr5ar 96.1 1e %ellim arktimin e detyrimit tatimor, te gjitha sendet e &al5ajtshme ose te l5ajtshme te sek5estr5ara nga administrata tatimore, &rej tatim&ag5esit, i nnshtrohen &ro6esit te shitjes se tyre, nse nga ana e tatim&ag5esit n5k sht shlyer detyrimi tatimor. 2e ket rast administrata tatimore ve&ron ne &r&5thje me te gjitha rreg5llat e &arashik5ara ne Iigjin J>r
1)*
ankandin >5blikJ. 2e zbatim te &ro6ed5rave te shitjes, administrata tatimore e 6ila ka n-jerre 5rdhrin e sek5estrimit sht edhe A5toriteti $hits, i 6ili sht &rgjegjs &r realizimin e ankandit &5blik. Kjate &ro6esit te shitjes ajo mban &ro6esverbal dhe dok5menta6ion te &lote &r &ro6ed5rat e kryera nga 4illimi i ankandit deri ne &r45ndimin e tij. 2e te gjitha &ro6ed5rat e saj d5ke ve&r5ar si A5toriteti $hits, ajo sht &rgjegjse ne &r&5thje me Iigjin J>r ankandin &5blikJ. 96.2.1 1e &r45ndimin e &ro6esit te shitjes se sendeve te sek5estr5ara, te ardh5rat e arkt5ara nga &ro6esi do te &rdoren nga ana e administrats tatimore si&as radhs se &arashik5ar nga neni 3+ i Iigjit dhe % jan si m &osht: a8 kostot administrative, te 6ilat &rbehen nga te gji tha kostot administrative te &a&ag5ara me &are &r marrjen e masave te sig5ris, sek5estrimit te tyre, vlersimit, trans&ortit, te &5blikimit, si dhe ato te zhvillimit te ankandit &5blik. "ostot e tjera administrative &r ket &ro6es jan si&as &arashikimeve te ktij 9dhzimi ne zbatim te nenit 3+ te Iigjit J>r >ro6ed5rat TatimoreJC b8 gjobat e vlers5ara dhe te &a&ag5ara nga tatim&ag5esiC 68 kamatvonesat &r &agimin e detyrimeve tatimoreC dhe @8 tatimi. 96.2.2 2e ato raste k5r nga shitja realizohen me sh5me t ardh5ra se sa ka %ene detyrimi tatimor i &a&ag5ar &rej tatim&ag5esit, kto sh5ma administrata tatimore sht e detyr5ar tQia ktheje tatim&ag5esit brenda ( ditve &5ne nga data e &r45ndimit te arktimit te &arave te realiz5ara nga shitja ne 4avor te administrats tatimore. 2e ket rast administrata tatimore njo4ton me shkrim tatim&ag5esin, si dhe i krkon atij te ja& n5mrin e llogaris bankare n mnyre % t behet kalimi i ktyre sh5mave ne 4avor te tatim&ag5esit. 2e rast se tatim&ag5esi n5k ka llogari bankare, ather kto sh5ma de&ozitohen n nj banke me seli ne ?e&5blikn e $h%i&ris, ne vendin k5 tatim&ag5esi ka selin a&o vendbanimin e tij, ne emr dhe &r llogari te ktij te 45ndit. 96.3 $h5ma e mbet5r i kthehet tatim&ag5esit brenda &es ditve &5ne nga data e &r45ndimit t ankandit. 9?. Trans4erimi i detyrimit tatimor &als s tret 9?.1.1 Administrata tatimore, gjithnj niset nga %llimi kryesor, ai i mbledhjes s detyrimeve tatimore t &a&ag5ara. >r arritjen e ktij %llimi ajo kryen te gjitha ve&rimet e &arashik5ara nga nenet .+B+* te ktij ligji, dhe ne rast se, edhe me &r45ndimin e ktyre ve&rimeve % &r45ndojn me shitjen e sendeve te sek5estr5ara &rej saj, n5k arrihet te arktohet detyrimi tatimor i &a&ag5ar, a&o n5k sht e m5nd5r % t ndrmerren masat e &arashik5ara n kto nene, ajo ka te drejte te krkoje &rmb5shjen e ktij detyrimi edhe nga &ersonat e trete, n&rmjet trans4erimit te detyrimit te tatim&ag5esit tek kta &ersona. $i&as nenit +3, &aragra4i 1 i Iigjit, &ersona te trete te 6ilve administrata tatimore 5 trans4eron detyrimin, konsiderohen ata &ersona, te 6ilt gjate &eri5dhs se mbledhjes me 4or6e te detyrimeve k5ndrejt nj tatim&ag5esi, kane &r4it5ar &rej tij &as5ri te ndryshme. 2e k5&tim te zbatimit te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, &as5rit e &r4it5ara m5nd te jene si sende te l5ajtshme asht5 edhe te &al5ajtshme. >aragra4i &are i nenit +3 te Iigjit J>r >ro6ed5rat TatimoreJ, krkon domsdoshmerisht &rmb5shjen e dy kritereve &r trans4erimin e detyrimit. $e &ari detyrimi tatimor i tatim&ag5esit te mos jete arkt5ar &lotsisht edhe &as shitjes se &as5rive te tatim&ag5esit, &as5ri ndaj te 6ilave me &are ishin marre masat e sig5rimit te detyrimit, dhe se dyti % &ersoni i trete tQi ket 4it5ar kto &as5ri &rej tatim&ag5esit debitor, gjate &eri5dhs se 4illimit dhe zbatimit te &ro6ed5rave te mbledhjes me 4or6e te detyrimit tatimor te &a&ag5ar. 0etm ne kto raste administrata tatimore trans4eron detyrimin e &a&ag5ar tek &ersoni i trete. 9?.1.2 2se administrata tatimore ndodhet &r&ara rastit te dhne ne &aragra4in +3.1.1 m lart, ajo sht e detyr5ar tQi njo4toje &ersonit te trete, detyrimin tatimor te trans4er5ar. 2e ket njo4tim administrata tatimore njo4ton &ersonin e trete, se tek ai sht trans4er5ar detyrimi
1)3
tatimor i nj tatim&ag5esi, nga i 6ili ky &erson ka &r4it5ar &as5ri gjate &eri5dhs se sek5estrimit te &as5rive te tatim&ag5esit debitor. 2jo4timi i ktij detyrimi behet gjithmon me shkrim, dhe &rmban: a8 Emrin tregtar a&o emrin ne rastin e &ersonit 4izik, a&o individ, dhe ne rastin e 45ndit gjeneralitetet e ktij te 45ndit, te &ersonit te trete %e i trans4erohet detyrimiC b8 2=>TBin, nse kaC 68 $elin e regjistr5ar a&o adresn e vendbanimit te tijC @8 $h5mn e detyrimit %e atij i trans4erohet si detyrim tatimorC d8 0lersimin e sh5ms % i takon te &ag5aje, dhe se k5 sht mbshtet5r &r llogaritjen e sajC dh8 >as5rin e &r4it5ar &rej tij nga tatim&ag5esi debitor gjate &eri5dhs se &ro6ed5rave te sek5estrimit te &as5ris se tatim&ag5esit debitorC e8 A4atin e &agimit te ksaj sh5me ne 4avor t administrats tatimoreC 48 Bankn dhe n5mrin e llogaris se k5 do te kryeje &agesnC g8 Emrin tregtar, a&o emrin e regjistr5ar te tatim&ag5esit, detyrimi i te 6ilit n5k sht arkt5ar edhe &as shitjes se &as5rive te tijC gj8 2=>TBin e tatim&ag5esit debitorC h8 $elin e regjistr5ar a&o adresn e tatim&ag5esit debitor. 9?.1.3 Administrata tatimore konsideron si a4at maksimal te &agimit te sh5ms se detyrimit tatimor %e i trans4erohet &ersonit te trete ditn e 1), dite e 6ila llogaritet d5ke 4ill5ar nga data e marrjes dijeni te njo4timit te &arashik5ar ne &aragra4in e msi&rm. $i vlersim se njo4timi ka mbrrit5r, ne ato raste k5r administrata n5k ka kon4irmim &r marrjen e tij, do te merret a4ati maksimal &ostar %e llogaritet nga data e nisjes se njo4timit me &oste deri ne mbrritjen ne adresn e &ersonit te trete. 2jo4timi &r &erso nin e trete m5nd te behet edhe me 4orma te tjera te drgimit te tij si dhe me dhnien dorazi te tij k5ndrejt kon4irmimit &r marrjen e tij &r &ersonin %e i adresohet njo4timi. >ersoni i trete te 6ilit i drejtohet njo4timi d5het te &ag5aje detyrimin brenda a4atit 1) ditor nga data e marrjes dijeni &r njo4timin. 2e rast se dita e 1) bie dite &5shimi, ky a4at shtyhet deri ne ditn e &are te &5ns %e vjen mbas ktij a4ati. 9?.2 !etyrimi tatimor %e do te &rllogaritet &r &ersonin e trete ndaj te 6ilit sht trans4er5ar detyrimi, do te behet mbi bazn e vlers se treg5t te &as5ris e 6ila i sht trans4er5ar &ersonit te trete. 2e asnj rast organi tatimor, n5k m5nd te llogaris detyrimin &r &ersonin e trete me sh5me sesa sht vlera reale e treg5t &r &as5rin e &r4it5ar &rej tij. >r te llogarit5r vlern e treg5t administrata tatimore mbshtetet ne te dhna %e m5nd te marre &rej =2$TATBit, n te dhna %e ajo dis&onon &rej tatim&ag5esve te tjer &r te njjtin transaksion t kryer ne k5shte dhe vend te njjte me at %e ka kryer tatim&ag5esi dhe &ersoni i trete, n @mime %e m5nd te ken zyra te ndryshme %e merren me regjistrimin e &as5rive dhe n @mimet ne rastet e kryerjes se transaksioneve &r kalimin e &ronsis se tyre, n @mimet %e m5nd te ket n-jerre vete administrata tatimore nga h5l5mtimi i treg5t. 9?.3 2e @do rast k5r detyrimi tatimor i trans4erohet nj te treti, administrata tatimore kryen te gjitha ve&rimet e &arashik5ara nga neni .. e vij5es i ligjit dhe ne ket 5dhzim, &asi &ersoni i trete %e i sht trans4er5ar detyrimi tatimor, konsiderohet si tatim &ag5es debitor dhe njo4tohet &r trans4erimin e ktij detyrimi. 2e @do rast njo4timi &rve@ sa sht &arashik5ar ne nenin .+ te Iigjit, dhe ne ket 9dhzim, d5het te &rmbaje te arsyet5ar edhe shkak5n e trans4erimit te ktij detyrimi tatimor tek &ersoni i trete. >ersonit te 6ilit i trans4erohet detyrimi, i je&en te gjitha te drejtat %e ai ka &r ta k5ndrsht5ar ket trans4erim, dhe &r tQi &rov5ar administrats tatimore, se detyrimi tatimor n5k m5nd tQi trans4erohet ktij &ersoni. 2se &ersoni %e i trans4erohet detyrimi, edhe &as njo4timit te bere nga administrata tatimore, n5k e k5ndrshton at brenda a4ateve kohore te &arashik5ara ne ligj &r tatim&ag5esin, administrata tatimore sht e detyr5ar te 4illoje te gjitha masat shtrng5ese %e i je& ligji &r mbledhjen me 4or6e te tatimit &rej tij. 9$. E drejta &r t krk5ar detyrimet nga &ala e tret
1).
9$.1 Administrata tatimore, ne ato raste k5r ka dijeni %e &ale te treta kane &r te &ag5ar sh5ma te 6akt5ara ne 4avor te tatim&ag5esit debitor, m5nd te krkoje nga kta &ersona %e detyrimet e tyre monetare k5ndrejt tatim&ag5esit, ti derdhin ne 4avor te administrats tatimore. >alt e treta &r t kryer kto &agesa ne 4avor te administrats tatimore, d5het te jene njo4t5ar &rej ksaj te 45ndit me shkrim, dhe detyrimi i tyre 4illon brenda 30 ditve nga data e marrjes se njo4timit, &or jo me vone se sa 33 dite &rej dats se nisjes se njo4timit nga organit tatimor. 9$.2 2e @do rast administrata tatimore sht e detyr5ar te njo4toje &aln e trete si&as a4ateve te &r6akt5ara ne nenin *+ te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, @ka do te thot %e ajo brenda 10 ditve nga data e marrjes dijeni &r &agesat %e kane &r te kryer &alt e treta k5ndrejt tatim&ag5esit d5het te &rgatis njo4timin &r &aln e trete. $i rreg5ll administrata tatimore d5het te n-jerre njo4timin %e ditn e &are te marrjes dijeni te detyrimeve %e &alt e treta i kane tatim&ag5esit, detyrimi tatimor i te 6ilit n5k sht &ag5ar. 9$.3.1 2se me kalimin e 33 ditve nga data k5r sht n-jerre njo4timi &r &agimin e detyrimeve nga &ala e trete, &rej ksaj te 45ndit n5k jan kryer &agesat, administrata tatimore m5nd te 4illoje te gjitha &ro6ed5rat e &arashik5ara nga nenet .. e vij5es te ligjit 9$.3.2 "5r tatim&ag5esi n5k e ka &ag5ar detyrimin e tij brenda a4atit 30 ditor te njo4t5ar si&as &aragra4it te &are te nenit +., dhe k5r njo4timi i sht drg5ar brenda te gjitha a4ateve te &arashik5ara ne nenin +., &aragra4i 2 te Iigjit, administrata tatimore 4illon mbledhjen me 4or6e te ktij detyrimi ndaj &ersonit te trete. >ro6ed5ra e mbledhjes me 4or6e te detyrimit tatimor ndaj nj &ersoni te trete sht e njjte me &ro6ed5rn &r mbledhjen e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara nga tatim&ag5esit debitor. 99. >rgjegjsia e ortak5t, aksionarit dhe administratorit 99.1 2e rastin e &ersonave j5ridike, k5r &as shitjes se &as5rive te &ersonit tatim&ag5es debitor, administrata tatimore n5k ka arrit5r ta mbledh detyrimin tatimor te &a&ag5ar k5ndrejt saj, ajo e trans4eron detyrimin tatimor te &ersonit j5ridik tek ortaket, aksionaret dhe tek administratoret e &ersonit j5ridik. $i te tille do te konsiderohen vetm ata &ersona %e 4ig5rojn me 6ilsit e msi&rme ne regjistrin tregtar a&o ne regjistrat e tjer k5 &ersoni j5ridik sht i regjistr5ar, mbas dats se daljes se njo4timit te detyrimit tatimor &r tatim &ag5esin. Trans4erimi i detyrimeve &ersonave te &arashik5ar me si&r lejohet vetm ne rastet e &arashik5ara ne nenin 1* te Iigjit J>r si&rmarrjet dhe sho%rit tregtareJ. >r ket %ellim, se &ari administrata tatimore d5het te ket analiz5ar nse &ersoni j5ridik, &rgjegjsia e te 6ilit &r mos&agimin e detyrimit tatimor 5 trans4erohet &ersonave, ndodhet vrtete ne k5shtet e nenit 1* te ligjit J>r si&rmarrjet dhe sho%rit tregtareJ. 99.2 2e @do rast, k5r detyrimi tatimor i &a&ag5ar 5 kalon &ersonave si&as &arashikimeve te nenit ++, &aragra4i 1 i Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, administrata do tQi konsideroje ata si debitor solidare. "jo do te thot %e te gjith jan &rgjegjs &r &rmb5shjen e detyrimit tatimor te &a&ag5ar, &or ne @do rast kjo &rgjegjsi individ5ale do te jete e njjte me &jesn %e ortak5 a&o aksionari zotron ne ka&italin themeltar te sho%ris. 2e ato raste k5r debitor sht edhe administratori i sho%ris, administrata tatimore d5het te kontrolloje nse administratori i sho%ris, sht ortak a&o aksionar ne ka&italin themeltar te sho%ris. 2e ato raste k5r administratori sht ortak a&o aksionar ne ka&italin themeltar te sho%ris, &rgjegjsia e tij sht njjte me at te ortakeve a&o aksionareve te tjer te sho%ris. 2e rastin k5r administratori n5k ka 6ilsin e ortak5t administrata tatimore d5het ta trajtoje at si debitor solidar, bashke me ortaket a&o administratoret e tjer te sho%ris. 2e @do rast administrata tatimore n5k bn ndarjen e detyrimit tek &ersonat me 6ilsin e ortak5t, aksionarit a&o administratorit, &or vetm njo4ton kta &r trans4erimin detyrimit, dhe jan kta te 45ndit te detyr5ar bashkrisht &r &rmb5shjen e tij. Administrata tatimore n5k i ndan kta &ersona nga njeri tjetri &or krkon &rej tyre &rmb5shjen e detyrimit. 2e @do rast administrata tatimore d5het te mbaje ne konsiderate "odin Rivil, nenet )23 e vij5es te tij, &r &rmb5shjen e detyrimit nga &ersonat e msi&rm te 6ilt konsiderohen si solidare ne &rmb5shjen e tij.
1)+
99.3 2e rast se &ersoni j5ridik tatim&ag5es i 6ili ka detyrime tatimore te &a&ag5ara, n5k arrin tQi &ag5aje kto detyrime edhe &as &r45ndimit te &ro6esit te lik5idimit a&o 4alimentimit, detyrimi tatimor i &a&ag5ar, i5 trans4erohet si solidare &ersonave %e kane &as5r 6ilsin e ortak5t, aksionarit a&o te administratoritGadministratoreve ne momentin e kryerjes se &ro6esit te lik5idimit a&o 4alimentimit te &ersonit tatimor debitor &r detyrimet tatimore. 2e ket rast administrata tatimore e trans4eron detyrimin e saj te tretve, d5ke res&ekt5ar te njjtn mnyre dhe rreg5lla si k5r trans4eron detyrimin tek kta, si&as &aragra4it 1 dhe 2 te nenit ++. 99.>.1 2e @do rast k5r administrata tatimore trans4eron detyrimin tatimor te &a&ag5ar &rej &ersonit j5ridik, ajo e njo4ton aktin e trans4erimit te ktij detyrimi, &ersonave te &arashik5ar ne &aragra4in 1 te nenit ++ te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, d5ke i njo4t5ar ata. ?reg5llat e &arashik5ara ne ka&it5llin L=== J1bledhja me 4or6e e tatimeveJ d5het te res&ektohen nga administrata tatimore &r kryerjen njo4timeve te saj. 2e @do rast, edhe k5ndrejt &ersonave %e kane 6ilsin ortak5t, aksionarit a&o te administratoreve te &ersonit j5ridik detyrimi tatimor i te 6ilit n5k sht &ag5ar, jan te vle4shme &r te arkt5ar detyrimin, te gjitha ve&rimet e &arashik5ara nga nenet .. e vij5es te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, @ka nnk5&ton %e administrata tatimore ne momentin e trans4erimit te ktij detyrimi, i konsideron ata si tatim&ag5es, detyrimi i te 6ilve n5k sht arkt5ar dhe ndaj tyre do te 4illoje me 4or6e mbledhjen e detyrimeve tatimore. 2e @do rast k5ndrejt ktyre &ersonave detyrimi do te jete i &rbashkt dhe ne @do rast ata jan solidare, @ka nnk5&ton se &r arktimin e detyrimeve do te trajtohen njsoj si debitort solidare si&as no6ioneve te dhna ne "odin Rivil nenet )23B)3( te tij. 99.>.2 2e @do rast k5r administrata tatimore 4illon mbledhjen e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara nga &ersonat %e kane 6ilsin ortak5t, aksionarit a&o administratorit te &ersonit j5ridik tatim&ag5es, detyrimi i te 6ilit sht i &ambledh5r dhe i5 sht trans4er5ar ktyre te 45ndit, ajo i merr masat shtrng5ese vetm nse sht &r&ara k5shteve te &arashik5ara nga neni .. i Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ. 2j gj e tille do te thot %e detyrimi tatimor i trans4er5ar ktyre &ersonave ka marre 4orme te &rere dhe sht ne 45%i. 100. >arashkrimi i s drejts &r 4illimin e &ro6ed5rave &r zbatimin e masave shtrng5ese 100.1 >ro6ed5rat &r mbledhjen me 4or6e te tatimeve, %e jan &ro6ed5rat &r zbatimin e masave shtrng5ese te &arashik5ara nga ligji, jan ne te drejtn e organit tatimor &r t5 4ill5ar brenda ( viteve nga data k5r detyrimi tatimor d5hej te &ag5hej. !etyrimi &r te &ag5ar tatimin sht dita k5r vlersimi tatimor sht hedh5r zyrtarisht ne regjistrat a&o sistemet elektronike te administrats tatimore. 2j gj e tille do te thot, %e e drejta e administrats tatimore &r te 4ill5ar zbatimin e masave shtrng5ese &arashkr5het me kalimin e ( viteve nga data e msi&rme. 100.2 A4ati &arashkr5es &r te drejtn e administrats tatimore &r zbatimin e masave shtrng5ese, ndr&ritet vetm nse gjate &eri5dhs ( vje@are kane ndodh5r njra nga ngjarjet e m&oshtme: a8 >eri5dha kohore k5r detyrimi tatimor sht k5ndrsht5ar nga ana e tatim&ag5esit. $i &eri5dhe gjate se 6ils ndr&ritet a4ati &arashkr5es &r n-jerrjen dhe zbatimin e masave shtrng5ese do te konsiderohet koha nga data k5r tatim&ag5esi ka &ara%it5r nj ankim ne organin administrativ dhe deri ne &r45ndimin e sh%yrtimit te ankimit te tij ne rr5ge gjy%sore. >eri5dha e ankimit mbaron ditn %e akti i organit tatimor me ane te te 6ilit sht vendos5r tatimi ka marre 4orme te &rere. 2e ket rast a4ati i llogaritjes se &arashkrimit te se drejts se administrats tatimore &r zbatimin e masave shtrng5ese 4illon ditn e nesrme nga data e marrjes se aktit tatimor 4orme te &rere. b8 "5r detyrimi tatimor sht objekt i nj kontrolli ose hetimi zyrtar nga ana administrats tatimore. 2e ket rast si date ne te 6iln ndr&ritet a4ati do te merret data ne te 6iln administrata tatimore, ka marre nj vendim %e &r detyrimin tatimor te zhvilloje kontrollin a&o te ket nis5r nj hetim tatimor. !ata ne te 6iln do te ri4illoje llogaritja e a4atit &arashkr5es
1(0
do te merret dita e nesrme e dats ne te 6iln kontrolli tatimor a&o hetimi zyrtar i administrats tatimore ka &r45nd5ar, dhe data e vendos5r ne aktin zyrtar, me ane te 6ilin mbyllet kontrolli a&o hetimi zyrtar i administrats tatimore. 68 "5r detyrimi tatimor sht objekt i nj @shtjeje &enale. $i date &r 4illimin e ndr&rerjes se a4atit &arashkr5es te &arashik5ar ne nenin 100 &aragra4i 1 do te merret data k5r organi i ndjekjes se ve&rs &enale ka regjistr5ar 4illimin e &ro6edimit &enal, dhe ky a4at do te 4illoje te llogaritet nga dita e nesrme e dats k5r @shtja &enale sht mbyll5r me nj vendim te vle4shm dhe te 4orms se &rere te organit te ndjekjes &enale a&o te gjykats %e ka sh%yrt5ar @shtjen &enale. 101. !etyrimi &r tQ5 &ara%it5r 101.1 1e %ellim &r te zbat5ar ne mnyre te rreg5llt dhe te &lote legjisla6ionin tatimor, si dhe &r te marre te dhna te nevojshme &r @shtje te 6ilat i krkohen administrats tatimore &r zbatimin e ligjit, ajo ka t drejt te thrras dhe te dgjoje @do &erson i 6ili ka dijeni &r @shtjen e 6ila sht ne objektin e &5ns se organit tatimor brenda k54ijve te dhne nga ligji. 101.2 Thirrja e &ersonave &ran administrats tatimore behet ne ato raste k5r &ersoni i 6ili thirret ka ne zotrim dok5mente a&o regjistrime te ndryshme te te dhnave, te 6ilat kane interes &r organin tatimor, &r &r6aktimin sa me te drejte te detyrimit tatimor, ose k5r bhet ne 45nksion te masave shtrng5ese &r mbledhjen e detyrimeve tatimore, me %ellim marrjen e in4orma6ioneve &r &as5ri a&o transaksione te kryera nga tatim&ag5esi. 101.3 ,lete thirrja m5ndson administratn tatimore te 5shtroj 45nksionet e saj ne ato raste k5r ajo n5k arrin te sig5roje bashk&5nimin v5llnetar te tatim&ag5esve. "jo metode &rdoret &r te detyr5ar &ara%itjen e &ersonave, me a&o &a dok5mente, si dhe deklarimin e tyre mbi @shtje %e lidhen me hetime te kryera nga administrata tatimore. =n4orma6ioni i krk5ar ne nj 4lete thirrje m5nd te jete i natyrs dok5mentare ose dshm5ese. =n4orma6ioni %e krkohet te merret d5het tQi &rshtatet %llimit te hetimit te @shtjes dhe sht e arsyeshme te s5&ozohet se ky in4orma6ion sht ne zotrim te &ersonit te 6ilit i drejtohet 4lete thirrja. ,let thirrja n-irret % t sig5rohet in4orma6ioni % n5k sht dhn ne mnyre te v5llnetshme nga tatim&ag5esi ose nga nj &ale te trete. Kjithasht5 4let thirrja m5nd t n-irret k5r &ala e trete krkon n-jerrt e saj &r t j5sti4ik5ar dhnien e in4orma6ionit. 2e rast se 4letthirrja synon te sig5roje marrjen e te dhnave ose dok5menteve te &osa@me, ather 4letthirrja d5het te &rmbaj nj &rshkrim te %arte te te dhnave a&o dok5menteve %e krkohen. >r shemb5ll, ne rast se %llimi i 4lete thirrjes sht marrja e in4orma6ionit %e i nevojitet administrats tatimore &r vlersimin e detyrimit te T0$:Bse &r &eri5dhn tatimore mars 200., ather ne 4lete thirrje d5het te shkr5het Jte gjith regjistrat dhe te dhnat ne zotrimin t5aj ose brenda kontrollit dhe aksesit t5aj ne lidhje me detyrimin e T0$:Bse te tatim&ag5esit &r &eri5dhn tatimore 1ars 200.J. 2 rast se 4letBthirrja synon te sig5roje marrjen nga administrata tatimore te te dhnave ose dok5menteve te ndryshme nga &ersona t tret, ather 4letthirrja d5het te &rmbaj nj &rshkrim te %arte te transaksioneve % &ersoni i tret m5nd t ket kryer me tatim&ag5esin debitor, &r4shir te dhna a&o dok5mente t tjera %e krkohen. >ersoni %e thirret d5het te &ara%itet &ersonalisht. AiGajo n5k m5nd te drgoje nj &r4a%s5es &or m5nd te sho%rohet nga nj i tille. Administrata tatimore dhe &ersoni i thirr5r &r tQ5 &ara%it5r m5nd te bien dakord &r ndryshimin e dats dhe ors se &ara%i tjes. Asnj ndryshim n5k m5nd te behet ne mnyr te njanshme nga i thirr5ri ne lidhje me datn dhe orn e takimit. "jo do te &rbnte shkas &r &enalizimin e &ersonit te thirr5r ne &r&5thje me ligjin. 2e &ara%itjen e tij, dshmitari m5nd te &yetet ne lidhje me regjistrat dhe te dhnat e tjera te tatim&ag5esit te 6ilat ekzistojn ne 4orme shkresore. 2se thirrja &rmban krkesn &r
1(1
dok5mente s&e6i4ike, &ersoni i thirr5r d5het tQi &ara%es ato dok5mente sig5risht k5r ato jan nn zotrimin a&o aksesin e tijGsaj. 2 rastet k5r n5k sht e %art &r administratn tatimore se 6ilat dok5mente s&e6i4ike m5nd t zotroj tatim&ag5esi a&o nj &al e tret, 4lete thirrja m5nd t n-irret vetm &r t5 &ara%it5r dhe &r t dshm5ar. 2j 4lete thirrje e dyte m5nd te n-irret d5ke &rshkr5ar me hollsi te mja4t5eshme t dhnat a&o dok5mentet % nevojiten. 101.> ,let thirrja drgohet me &ost rekomande, t &aktn 1( dit kalendarike &ara dats s 6akt5ar &r &ara%itje ose drgim in4orma6ioni. 2se nj tatim&ag5es ose &al e tret merr nj 4let thirrje nga administrata tatimore dorazi, nj ko&jo e 4let thirrjes d5het tQi drgohet edhe me &ost rekomande. 101.# "5r administrata tatimore krkon te thrras nj &erson &r t5 &ara%it5r, ajo e bn kt d5ke &as5r &arasysh kohen %e &ersoni ka me te &rshtatshme &r t5 &ara%it5r, normalisht gjat orve zyrtare t &5ns, me &rjashtim t rasteve k5r &r nevoja 5rgjente thirrja bhet jasht orarit zyrtar dhe &r kt bihet dakord me &ersonin e thirr5r. 2j 4let thirrje &r &ara%itje 5rgjente m5nd t bhet k5r administrata tatimore ka bindjen se tatim&ag5esi ose &ala e tret m5nd t h5mbasin, mani&5lojn a&o zhd5kin dok5mentet % dis&onojn. 101.6 "5r &ersoni i thirr5r n5k &ara%itet ne vendin dhe orn e krk5ar nga ana e administrats tatimore, dhe n5k ka &ara%it5r shka%e te arsyeshme &r &am5ndsin objektive te &ara%itjes se tij, administrata tatimore ka detyrimin e a&likimit te sanksioneve ndshk5ese n &r&5thje me nenet 12* dhe 123 t Iigjit. 101.? 2e ato raste k5r tatim&ag5esi ose &ala e tret jan ne &am5ndsi objektive &r t5 &ara%it5r, ato njo4tojn administratn tatimore e 6ila shtyn takimin &r nj date tjetr, dhe &r ket %ellim d5het te njo4toje &rsri &ersonin si&as 4orms dhe &ro6ed5rs te &arashik5ar ne nenin 10( te ligjit. $i shka%e objektive te 6ilat e detyrojn &ersonin t mos &ara%itet, m5nd te merren ne konsiderate, sm5ndja e &ersonit a&o e 4amiljareve te tij ne ato raste k5r kta te 45ndit kane nevoje &r k5jdesin e &ersonit %e sht thirr5r, k5r n5k ndodhet &rkohsisht brenda territorit te ?e&5bliks se $h%i&ris, ose ne ato raste k5r ditn dhe orn e takimit ai sht thirr5r nga ndonj gjykate e @do shkalle &r &jesmarrje me 6ilsi te ndryshme &ro6ed5rale ne gjykim, dhe raste te tjera te ngjashme me to. 2e @do rast administrata tatimore d5het te kete te &rov5ara &rej &ersonit arsyen e mos&ara%itjes &ara organit tatimor. 2e rastin e mos &ara%itjes se shka%eve &r &am5ndsi objektive &r t5 &ara%it5r, administrata tatimore ndrmerr sanksionet &rkatse si&as neneve 12* dhe 123 t ligjit. . 102. 2dr&rerja e &ro6ed5rave t mbledhjes me 4or6 t detyrimit tatimor 102.1 Administrata tatimore i ndr&ret masat shtrng5ese &r sig5rimin e &agimit te detyrimit tatimor ne rast se: a8 Tatim&ag5esi e ka &ag5ar te gjith detyrimin e tij tatimor. b8 2 &r&5thje me nenin 100 t ligjit sht &arashkr5ar e drejta e administrats tatimore &r 4illimin e &ro6ed5rave t zbatimit t masave shtrng5ese, d5ke &as5r &arasysh edhe rastet e ndr&rerjes s a4atit t &arashkrimit si&as &iks 2 t nenit 100 t ligjit. >ro6ed5rat e mbledhjes me 4or6 t detyrimit tatimor % kan 4ill5ar &r&ara skadimit t a4atit t &arashkrimit e sQ&ostojn kt a4at deri n &r45ndim t &ro6ed5rs. >.sh. nse n zbatim t &ro6ed5rave t mbledhjes me 4or6 sht kon4isk5ar nj sasi malli a&o nj a5tomjet, nj dit &ara a4atit t &arashkrimit, ky a4at do t shtyhet deri n datn e &r45ndimit t &ro6ed5rs, &ra t shitjes s mallit a&o a5tomjetit. 68 "5r nga ana e a5toriteteve te &arashik5ara ne nenin 103 te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ sht vendos5r dhe sh&all5r detyrimi tatimor i &ambledhshem. 2e ket rast ndr&rerja e &ro6ed5rave 4illon nga dita e n-jerrjes se aktit &r deklarimin e tatimeve si te &ambledheshme, dhe kjo evidentohet dhe regjistrohet ne dosjen e tatim &ag5esit. @8 2e te gjitha ato raste k5r tatimet jan 4al5r me ligj nga ana e "5vendit te ?e&5bliks se $h%i&ris. 2e ket rast &ro6ed5rat ndr&riten ditn e hyrjes ne 45%i te ligjit me ane te 6ilit
1(2
sht vendos5r 4alja e detyrimeve tatimore, dhe kjo gj regjistrohet ne dosjen e tatim &ag5esit. 2e ato raste k5r detyrimi tatimor &rbehet nga detyrime %e 4alen dhe detyrime %e n5k 4alen administrata tatimore bn zbritjen e detyrimeve te 4al5ra dhe i regjistron ato ne dosjen e tatim&ag5esit, dhe &r &jesn e mbet5r te detyrimit ajo mban ne 45%i masat shtrng5ese &r sig5rimin e &agimit te detyrimit. 103. >ro6ed5rat &r deklarimin e detyrimit tatimor si t &ambledhshm 103.1 !eklarimi si i &ambledhshem i detyrimeve tatimore, sht &ro6esi i 6ili kryhet vetm ne raste ekstreme, dhe vetm ne ato raste k5r administrata tatimore ka zbat5ar te gjitha masat e mbledhjes me 4or6 t detyrimeve tatimore te &arashik5ara nga nenet ..B 101 te Iigjit, dhe n5k sht arrit5r te mblidhet dhe te arktohet detyrimi tatimor. !etyrimi tatimor m5nd te deklarohet i &ambledhshem vetm ne rastet e m&oshtme: a8 "5r megjithse sht bere shitja e investimeve lik5ide dhe aktiveve te tjera, n5k sht bere i m5nd5r arktimi i detyrimit. $i&as ktij &arashikimi administrata tatimore ne @do rast d5het te ket te evident5ara dhe te &rov5ara %e ajo ka kryer te gjitha ve&rimet e krk5ara nga ligji &r vendosjen e masave te sig5ris mbi te gjitha &as5rit e s5bjektit. Tatim&ag5esi d5het gjithasht5 t &rovoj se n5k dis&onon &as5ri t tjera t @do 4orme dhe k5do % t ndodhen t 6ilat m5nd t &rdoren &r shlyerjen e detyrimeve, b8 Tatim&ag5esi dhe administrata tatimore &rovojn me eviden6 t sakt se tatim&ag5esi n5k dis&onon asnj lloj &as5rie a&o t ardh5re % do m5nd t &rdorej &r shlyerjen %o4te edhe me kste te detyrimit tatimor te &a&ag5ar, dhe se edhe ve&rimtaria e ardhshme e tatim&ag5esit, n5k m5nd te gjeneroje, a&o te sjelle te ardh5ra, te 6ilat te jene te vle4shme &r &rmb5shjen e detyrimit tatimor. 68 "5r administrata tatimore nga analiza e sit5ats 4inan6iare dhe &as5rore te s5bjektit tatim&ag5es arrin ne &r45ndimin se edhe nse ndaj tatim&ag5esit do te 4illonte nj &ro6ed5re lik5idimi a&o 4alimentimi, sh5ma e detyrimit tatimor n5k m5nd te mblidhej edhe sik5r ky &ro6es te &r45ndonte dhe se &as5ria ne &ronsi te tatim&ag5esit, debitorit %e gjendet &ran tij a&o ne &rdorim tek &ersonat e trete, n5k sht ne gjendje te &rmb5she edhe &agimin e kostove administrative te ktij &ro6esi. H detyrimi tatimor t konsiderohet i &ambledhshm d5het % t &lotsohen t gjitha k5shtet e dhna n &aragra4t a8, b8 dhe 68 m lart. 103.2 2e @do rast tatimi do te deklarohet si i &ambledhshem me ane te nj vendimi te n-jerre nga tit5llari %e e ka ket te drejte si&as nenit 103, &aragra4i ( dhe * te Iigjit. 0endimi &r deklarimin e tatimit te &ambledhshem d5het te jete i arsyet5ar, dhe mbshtet5r ne &rova. 0endimi d5het te arsyetoje se me gjith masat e marra &r sig5rimin e aseteve te tatim&ag5esit dhe ekzek5timin e tyre, n5k ka asnj m5ndsi reale &r te bere te m5nd5r &agimin e detyrimit. Administrata tatimore d5het te arg5mentoje se edhe sik5r nga ana e saj te merren ve&rime te tjera, ne asnj rast n5k sht e m5nd5r te arktohet detyrimi tatimor. 2e &jesn arsyet5ese administrata tatimore d5het te ja& nj vlersim te gjendjes reale &as5rore te tatim&ag5esit, marrdhnieve te tij me tretet, &r a% sa i &rket detyrimeve %e te tretet m5nd ti ken tatim&ag5esit, a&o &as5rive te 6ilat jan ne &rdorim a&o ne zotrim nga &ersona te trete, si dhe m5ndsive te ardhshme &r mbledhjen e detyrimit tatimor. 2e arsyetimin e vendimmarrjes &r deklarimin e tatimit si te &ambledhshem, d5het te &arashtrohet edhe arg5mentimi i mos e4i6enses &r vazhdimin e &ro6ed5rave te tjera &r mbledhjen e detyrimit tatimor. $i arsyetim &r nj mos e4i6ense ne mbledhjen e tatimit d5het te behet nj &rshkrim i &rllogaritjes se sh&enzimeve %e administrata tatimore sht e detyr5ar te kryeje, ne krahasim me sh5mn %e ajo do te &r4itoje si &jese e detyrimit tatimor te &a&ag5ar, nga kryerja e ve&rimeve te saj, ne ato raste k5r sh5ma e kostove administrative dhe sh&enzimeve te tjera %e administrata tatimore sht e detyr5ar te kryeje &r mbledhjen e detyrimit, sht me e vogl se sa sh5ma %e do te &r4itohet nga arktimi i detyrimit tatimor te &a&ag5ar. >or ne @do rast administrata tatimore sht e detyr5ar te arsyetoje se ajo ndodhet ne rastin e &arashik5ar ne
1(3
&iken 103.1 te ktij 5dhzimi, dhe &asi me &are, ajo ka kryer dhe evident5ar ve&rimet e saj &r mbledhjen e detyrimit tatimor. Kjithasht5 vendimi &r deklarimin e detyrimit tatimor si te &ambledhshem, d5het te jete i sho%r5ar edhe me &rovat konkrete ne te 6ilat administrata tatimore mbshtet arsyetimin e saj. 103.3 >ro6ed5ra &r deklarimin e tatimit si te &ambledhshem, 4illon gjithnj me krkese me shkrim te tatim&ag5esit. 2e asnj rast kjo &ro6ed5re n5k 4illon me ini6iative te administrats tatimore. "rkesa ne 4orme shkresore i drejtohet vetm !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve. "rkesa, si e drejte e tatim&ag5esit &r te krk5ar deklarimin si te &ambledhshem te tatimit, lejohet te behet vetm &asi nga ana e administrats tatimore kane 4ill5ar dhe jan ekzek5t5ar masat &r sig5rimin e detyrimit tatimor te &a&ag5ar. "rkesa &r deklarimin si te &ambledhshem te tatimit d5het te &rmbaje: a8 Emrin tregtar te &ersonit 4izik a&o j5ridik %e e &ara%et at, ose ne rastin e &ersonit 4izik k5r n5k ka emr tregtar, gjeneralitetet e krk5esitC b8 2=>TBinC 68 Adresn e sakte te tatim &ag5esit, si dhe te selis se regjis tr5ar te tijC @8 Aktin me ane te 6ilit i sht njo4t5ar detyrimi tatimor i &a&ag5ar, dhe %e ai i detyrohet &r ta &ag5ar. d8 2j &rshkrim te masave te marra nga ana e administrats tatimore ne k5&tim te kre5t L=== te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, dhe nse ato jan ekzek5t5ar a&o jo, d5ke i dhn edhe sh&jegime mbi aktet administrative te n-jerra &r ket %ellim nga administrata tatimore. "rkesa e msi&rme d5het te ket te bashkangjit5r te gjith dok5menta6ionin e &lote te aktiveve dhe &asiveve te tatim&ag5esit, dok5menta6ion ky %e d5het te jete ne mnyre te &rmbledh5r dhe analitik, d5ke %ene minimalisht te &r4shira te dhnat e m&oshtme: a8 2j &rshkrim te hollsishm te te gjith te ardh5rave dhe sh&enzimeve te tij, d5ke &rshkr5ar me hollsi @do te ardh5r te &as%yr5ar dhe @do sh&enzim te &as%yr5arC b8 >arashikimin e 4l5ksit te &arave %e do te thot mnyrn e lvizjes se mjeteve 4inan6iare te 6ilat kane dale, jan te detyr5ara te dalin ne te ardhmen &r kryerjen e &agesave te ndryshme, dhe ato %e kane hyre dhe &ritet te hyjn ne llogarite e tatim&ag5esitC 68 Te gjitha deklaratat e 4itim h5mbjeve dhe &as%yrat &rkatse te tyre, si dhe bilan6in e tij &r nj &eri5dhe kohore d5ke 4ill5ar nga data e n-jerrjes se aktit administrativ %e i ka vendos5r detyrimin tatimor a&o te aktit administrativ %e e ka konsider5ar tatim&ag5esin si &erson %e ka detyrime tatimore te &a&ag5araC @8 Iistn e &lote te debitorve te tij d5ke treg5ar sh5mat %e ata i detyrohen, shkak5n e lindjes se detyrimit si dhe adresat e sakta te tyre, dhe &eri5dhn e mat5rimit te detyrimit, a&o h5mbjes se te drejts &r te krk5ar &rmb5shjen e tyre, d5ke treg5ar ha&at e hedh5ra &rej tij &r mbledhjen e detyrimeve dhe d5ke dhne m5ndsit %e jan reale &r mbledhjen e detyrimeveC d8 Iistn e &lote te kreditoreve te tij, sh5mat %e ai i5 detyrohet, shkak5n e lindjes se detyrimit, dhe 6ilat &rej tyre jan te k5ndrsht5eshme dhe n5k %ndrojn, a4atin e mat5rimit te detyrimit dhe a4atin e &arashkrimit te detyrimitC dh8 Iistn e aktiveve % dis&onon tatim&ag5esi. 103.> "5r administrata tatimore ka te dhna dhe zotron &rova se tatim&ag5esi i 6ili ka &ara%it5r krkes &r deklarimin si te &ambledhshem te detyrimit te tij tatimor, &r&i%et t5 shmanget &agimit te detyrimeve te tij tatimore te &a&ag5ara d5ke bere evazion 4iskal, ose ka elemente te &lote %e e bjn administratn tatimore te dyshoje se ndodhet &r&ara rastit te mashtrimit te sit5ats 4inan6iare me %ellim mos&agimin e detyrimeve tatimore, ajo re45zon krkesn dhe krkon &rej tatim&ag5esit &agimin e detyrimeve si dhe merr te gjitha masat &r sig5rimin e &agimit te detyrimeve tatimore, d5ke ia kal5ar rastin drejtoris s investigimit. 103.# !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve ka kom&eten6e &r te deklar5ar tatimin si te &ambledhshem, &r sh5mat nen (.000.000 7&ese milion8 leke. 2e @do rast tatimi deklarohet i
1()
&ambledhshem me 0endim te shkr5ar te !rejtorit te >rgjithshm te Tatimeve, , n &r&5thje dhe me dis&ozitat e &ikave 103.1 B 103.) t ktij 9dhzimi. 103.6 >r sh5mat mbi (.000.000 leke e drejta &r te deklar5ar detyrimin tatimor si te &ambledhshem sht kom&eten6e e 1inistrit te ,inan6ave dhe behet me 5rdhr te tij. 2e @do rast dalja e 9rdhrit &r deklarimin tatimor si te &ambledhshem &r sh5mat mbi (.000.000 leke behet k5r administrata tatimore, i ka drg5ar in4orma6ionin e krk5ar si&as &arashikimeve te &ikave 103.1. deri ne &ikat 103.). te ktij 5dhzimi dhe te &arashikimeve te nenit 103 te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ. 103.? 2e 4a%en zyrtare te !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve si dhe mnyra te tjera te gjyk5ara si te domosdoshme nga ana e administrats tatimore, ne 4illim te @do viti do te behet &5blikimi i vlers totale te tatimeve te deklar5ara si&as nenit 103 te Iigjit si te &ambledheshme. >5blikimi d5het te &r4shije edhe n5mrin e &rgjithshm te krkesave te &ara%it5ra nga tatim&ag5esit &r te krk5ar deklarimin si te &ambledheshme te detyrimeve te tyre tatimore, dhe sa krkesa jan &ran5ar nga ato %e i jan &ara%it5r administrats tatimore. 10>. ,illimi i &ro6ed5rave t 4alimentimit 10>.1 2e rastet k5r tatim&ag5esit %e jan te krij5ar ne nj nga 4ormat e sho%rive tregtare te &arashik5ara nga ligji gjenden ne nj nga sit5atat e m&oshtme: a8 "ane kal5ar mbi 2 vjet te regjistr5ar me stat5s &asivi ne Hendrn "ombtare te ?egjistrimit, date e 6ila 4illon te llogaritet nga e nesrmja e dats se regjistrimit te ktij stat5si, b8 $i&as &arashikimeve te nenit 103 te Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ tatimi i tij sht deklar5ar si i &ambledhshemC 68 !eklarojn rez5ltate me h5mbje t ka&italeve t veta &r t &aktn tre vite rresht.C @8 25k kane kryer ve&rimtari tregtare &r nj &eri5dhe kohore &r te &aktn 2 vite te nj&asnjshme d5ke 4ill5ar nga dita e nesrme e hyrjes ne 45%i t Iigjit J>r &ro6ed5rat tatimoreJ, me te 6iln do te k5&tohet mos kryerja e 45rnizimeve te mallrave a&o shrbimeve te 6ilat ai i ka si objekt i ve&rimtaris se tij tregtare, si dhe n5k kane realiz5ar transaksione me te tretet ne &r&5thje me objektin e ve&rimtaris se tyreC d8 "ane detyrime tatimore te &a&ag5ara &r te &aktn nj &eri5dhe kohore 2 vje@are nga data e hyrjes ne 45%i te ktij ligji, d5ke 4ill5ar te llogaritet ky a4at nga e nesrmja e hyrjes ne 45%i te ligjit. Administrata tatimore ne j5ridiksionin e te 6ils sht regjistr5ar tatim&ag5esi, ose administrata tatimore ne j5ridiksionin e te 6ils 5shtrohet ve&rimtaria ekonomike e tatim &ag5esit dhe ne 4avor te se 6ils &ag5hen detyrimet tatimore &rej tatim&ag5esit, ka detyrimin te krkoj ne gjykatn kom&etente, 4illimin e &ro6ed5rave te 4alimentimit. 10>.2 >r te gjith ata tatim&ag5es ndaj te 6ilve administrata tatimore ka krk5ar 4illimin e nj &ro6ed5re 4alimentimi, d5het te jene te &5blik5ara &rej saj ne 4a%en zyrtare te !rejtoris se >rgjithshme te Tatimeve in4orma6ionet &rkatse. >r ket %ellim zyra tatimore, !rejtoria ?ajonale, e 6ila ka krk5ar ne gjykate 4illimin e nj &ro6ed5re 4alimentimi, sht e detyr5ar %e te drgoje ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve, nj in4orma6ion &r s5bjektin tatim &ag5es ndaj te 6ilit ajo ka krk5ar 4illimin e nj &ro6ed5re 4alimentimi. =n4orma6ioni d5het te &rmbaje, emrin e sho%ris tregtare, si dhe emrtimin e saj te shk5rt5ar, 2=>TBin, adresn e selis se regjistr5ar, emrin e administratorit a&o te administratoreve te sho%ris, si dhe datn dhe n5mrin e regjistrimit te krkess ne gjykate, dhe gjykatn k5 sht de&ozit5ar krkesa &r 4illimin e &ro6ed5rs se 4alimentimit. 2e rastet e hedhjes se te dhnave gabim, administrata tatimore sht detyr5ar te korrigjoje menjher listn e &5blikimeve si&as ksaj &ike, si dhe te vere shnimin ne 4a%en e saj &r arsyen e he%jes se &5blikimit. 10>.3 2 @do rast &5nonjsi i administrats tatimore, i 6ili ka detyrimin &r t krk5ar n gjykat 4illimin e nj &ro6ed5re 4alimentimi k5ndrejt nj tatim&ag5esi, sht i detyr5ar % &as veri4ikimeve t bra, nse ndodhet n nj nga rastet e krk5ara nga neni 10), &aragra4i 1 i Iigjit t >ro6ed5rave Tatimore, t &ara%es n gjykat krkesn &r 4illimin e &ro6ed5rave te
1((
4alimentimit. 1os &ara%itja e krkess &r nj &eri5dhe * m5jore nga data k5r ajo d5hej br &rbn shkelje disi&linore dhe ligjore &r &5nonjsin % e kishte kt detyrim. KRE& III (ETIMI TATIMOR 10#. $tr5kt5ra dhe 45nksionet e njsive t hetimit tatimor 10#A1 $tr5kt5ra dhe 45nksionet e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe t njsive t hetimit tatimor 10#A1.1. !rejtoria e =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe njsit e hetimit tatimor jan str5kt5ra t s&e6ializ5ara zb5limi, hetimi dhe zbatimi n administratn tatimore %endrore. 10#A1.2 !rejtoria e =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe njsit e hetimit tatimor kan si mision &arsor: a8 &arandalimin, zb5limin dhe hetimin e ve&rimeve t administrats tatimore, t 6ilat m5nd t &rbjn ve&ra &enaleC b8 mbledhjen e in4orma6ionit nga b5rime t ndryshme &r ve&rimtarit e &5nonjsve t administrats tatimore %endrore, t 6ilat m5nd t &rbjn ve&r &enaleC 68 bashkrendimin e &5ns me &rok5rorin, si hallk ndrmjetse, &r vazhdimin e &lot t hetimitC @8 shrbimin, si &ik kontakti, ndrmjet administrats tatimore dhe instit56ioneve t tjera, % kan si 45nksion l54tn ndaj korr5&sionit. 10#A1.3 >5nonjsit e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 gzojn atrib5tet e >oli6is Kjy%sore, n &r&5thje me "odin e >ro6ed5rs >enale dhe ligjin &r organizimin dhe 45nksionimin e >oli6is Kjy%sore. 10#A1.> >5nonjsit e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe ata t njsive t hetimit tatimor, % 5shtrojn 45nksionet e &arandalimit, t zb5limit, ndjekjes dhe hetimit t &lot t ve&rave korr5&tive &ajisen me arm, n &r&5thje me legjisla6ionin e 45shs. 1iratimi i lejes je&et nga 1inistria e Brendshme, vetm &as a5torizimit t lsh5ar nga 1inistri i ,inan6ave. 10#A1.# !etyrat dhe 45nksionet e !rejtoris s =nvestigimit t Brendshm 7Antikorr5&sion8 dhe t njsive t hetimit tatimor miratohen me vendim t "shillit t 1inistrave. 10#.1 $tr5kt5rat e hetimit tatimor ne &rbrje te administrats tatimore %endrore jan njsi te s&e6ializ5ara hetimi dhe zbatimi. 10#.2.1 $tr5kt5rat e hetimit tatimor jan te organiz5ara ne nivel %endror si !rejtori e :etimit Tatimor ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve dhe ne nivel rajonal si njsi t hetimit tatimor ne drejtorit rajonale te tatimeve. 10#.2.2 !rejtoria e :etimit Tatimor ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve, se bashk5 me njsit e hetimit tatimor ne drejtorit rajonale te tatimeve, kane &r objektiv kryesor te marrin masa &r te &arandal5ar, l54t5ar dhe zb5l5ar shkeljet &enale %e lidhen me tatimet si dhe &r tQi @5ar ato &ara drejtsis. Ato 5shtrojn 45nksionet e tyre mbik%yrse dhe zbatojn masat shtrng5ese ne &r&5thje me dis&ozitat ligjore ne 45%i. !rejtoria e :etimit Tatimor ne !rejtorin e >rgjithshme te Tatimeve drejtohet, mbik%yret dhe varet nga !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve n&rmjet 2ndrejtorit te >rgjithshm A&era6ional. Ajo je& llogari dhe &rgjigjet &ara !rejtorit te >rgjithshm dhe 2ndrejtorit te >rgjithshm, i 6ili 5shtron kom&eten6at e tij kontroll5ese e mbik%yrse mbi aktivitetin dhe ve&rimet e drejtoris se hetimit tatimor dhe &5nonjsve te saj. 10#.2.3 $tr5kt5rat e hetimit tatimor ne nivel %endror dhe rajonal, &rbhen nga : a8 $ektori i mbledhjes se in4orma6ionit tatimor b8 $ektori i hetimit te krimeve tatimore 68 $ektori i ndjekjes dhe zbatimit te masave shtrng5ese
1(*
10#.3 >5nonjsit e njsive t hetimit tatimor gzojn atrib5tet e >oli6is Kjy%sore, n &r&5thje me "odin e >ro6ed5rs >enale dhe ligjin &r organizimin dhe 45nksionimin e >oli6is Kjy%sore. 10#.> >5nonjsit e str5kt5rave t hetimit tatimor, % 5shtrojn 45nksionet e ndjekjes dhe t ekzek5timit t masave shtrng5ese, &ajisen me arm, n &r&5thje me legjisla6ionin n 45%i. 10#.# !etyrat dhe 45nksionet e drejtoris s hetimit tatimor, n zbatim t ktij neni, &r6aktohen me vendim t "shillit t 1inistrave. KRE& I III ANKIMIMI ADMINISTRATIV TATIMOR 106. Abjekti i ankimit administrativ tatimor 106.1. Abjekti ankimimit 106.1.1 $i&as nenit 10* t Iigjit te >ro6ed5rave Tatimore, tatim&ag5esi m5nd t ankimoj k5ndr: a8 @do akti administrativ te administrats tatimore, b8 i 6ili ka t bj me tatim&ag5esin, dhe 68 ndikon ne detyrimin e tij tatimor. "to tre krkesa d5het t &lotsohen detyrimisht te gjitha. 106.1.2 >r %llime t ktij neni, akt administrativ konsiderohen t gjitha aktet 7jo vetm ato me shkrim8 te n-jerra nga organet e administrats tatimore % shkaktojn e4ekte ligjore &r @do tatim&ag5es individ 5alisht. $hemb5j t vendimeve administrative % m5nd t ankimohen lidh5r me tatim&ag5esin dhe detyrimin e tij tatimor &r4shijn: a8 @do njo4tim vlersimi 7&r shemb5ll nj vlersim tatimor i n-jerr &as nj kontrolli tatimor 7neni .)7(8 e Iigjit8C b8 @do akt tjetr administrativ % ndikon detyrimin tatimor t tatim&ag5esit &r4shir krkesn &r kom&ensim 7k5r, &r nj tatim ose disa lloje tatimesh, tatim&ag5esi ka nj detyrim &or gjithasht5 gzon edhe t drejtn e kreditimit ose rimb5rsimit, 68 @do akt % ndikon krkesn e tij &r rimb5rsim, @8 @do akt % ndikon krkesn e tij &r lehtsim tatimor, d8 gabimet n llogaritjen e &r%indjes s kamatvoness 7neni 3* 7)8 e Iigjit8, dh8 vendosjen ose gabimet n llogaritjen e sh5mave dhe llojeve t gjobave, 106.1.3 Aktet administrative % n5k kan t bjn me tatim&ag5esin ose %e n5k ndikojn detyrimin e tij tatimor, n5k m5nd t bhen objekt ankimi. Te tilla raste, &or &a 5 k54iz5ar vetm n to, jan: a8 Aktet administrative &r 4illimin e kontrollit t nj deklarate tatimore, b8 Aktet administrative t re45zimit t krkess &r kontroll t br nga tatim&ag5esi. 68 Aktet administrative %e lidhen me mbledhjen e detyrimeve. 106.1.> Aktet e !rejtoris s A&elimit Tatimor % rez5ltojn nga &ro6ed5ra e ankimit n5k m5nd t jen objekt ankimi administrativ. "to vendime m5nd t ankimohen vetm n gjykat. 106.1.# Ankimi m5nd t bhet vetm nga tatim&ag5esi 7tatim&ag5es sht &ersoni ose individi % me ligj detyrohet t &ag5aj tatime, taksa ose kontrib5te t sig5rimeve sho%rore dhe shndetsore8, nga &r4a%s5esi i tatim&ag5esit, si edhe agjenti tatimor. 106.1.6 Ankimi m5nd t bhet edhe k5ndr nj mosve&rimi, d.m.th. nj mosve&rimi nga ana e administrats tatimore % ndikon ne detyrimin tatimor t tatim&ag5esit 7&.sh. nj akt % n5k sht mirat5ar brenda &eri5dhs s &r6akt5ar n ligj &avarsisht nse tatim&ag5esi ka br krkes n lidhje me t. 106.1.? 2 %o4t se administrata tatimore ka n-jerr disa vendime administrative lidh5r me t njjtin tatim&ag5es, &r se6ilin &rej tyre m5nd t bhet ankim m vete. Tatim&ag5esi m5nd t
1(3
a&eloj dy vendime a&o akte n t njjtin a&elim k5r ato &lotsojn krkesat &r a&elim n baz t ktij 9dhzimi. Kjat &ro6ed5rs s ankimit, !rejtoria e A&elimit Tatimor ka t drejt t gr5&oj s bashk5 disa ankime me k5sht % kjo gj t @oj n 5ljen e kostos dhe rritjen e e4ektivitetit t &ro6ed5rs s ankimit. 106.1.$ 1asat administrative t &arashik5ara n "re5n L= 7dhe n ka&it5j t tjer t ktij ligji8 % kan t bjn me masat e mbledhjes me 4or6 n5k jan objekt a&elimi administrativ &ran !rejtoris s A&elimit Tatimor. T tilla raste, &or &a 5 k54iz5ar vetm n to, jan: a8 9rdhrBbllokimi i llogarive bankare dhe krkesa &r shlyerjen e detyrimeve tatimore te &a&ag5ara 7neni +08 b8 njo4timi &r nj &al t tret si&as nenit +3 t Iigjit7Trans4erimi i !etyrimit Tatimor >als s Tret8, ose 68 njo4timi &r nj &al t tret si&as nenit +. t Iigjit 7E !rejta &r t "rk5ar !etyrimet nga >ala e Tret8, etj. 2 raste t tilla akti a&o vendimi n5k m5nd t bhet objekt ankimi administrativ se&se kto vendime kan t bjn me mnyrn me te mire t mbledhjes se detyrimeve tatimore si@ &arashikohet n "re5n L= 7nenet nga .. deri n 10)8. 106.1.9 Akti administrativ i marr si&as nenit 121 t Iigjit, % lejon kon4iskimin e mallrave n rrethana t 6akt5ara 71allrat e &asho%r5ar me !ok5mente Tatimore8, sht nj akt administrativ i krahas5eshm me nj mas t mbledhjes me 4or6, ksht5 % n5k m5nd t ankimohet. 106.1.10 Akti administrativ &r vendosjen e mass se sig5ris si@ &arashikohet ne nenin +2 ankimohet ne !rejtorin e A&elimit Tatimor. Ankimi bhet vetm n ato raste k5r vendimi i ekzek5timit t masave t sig5ris n5k sht ekzek5t5ar n mnyr t rreg5llt. 2eni +2 &arashikon 4illimisht ankimin tek !rejtori i !rejtoris ?ajonale dhe me &as, nse tatim&ag5esi n5k &ranon vendimin e tij, lejon ankim n !rejtorin e A&elimit Tatimor si&as "re5t L=== t Iigjit. "rkesa drejt5ar !rejtorit t !rejtoris ?ajonale Tatimore m5nd t mos merret &arasysh dhe t bhet ankim drejt&rsdrejti n !rejtorin e A&elimit Tatimor vetm n %o4t se !rejtori i !rejtoris ?ajonale Tatimore n5k n-jerr aktin brenda 1( ditve kalendarike nga dita e marrjes s krkess. 106.1.11 Tatim&ag5esi ka t drejt t bj vrejtje &r mnyrn e &5ns s administrats tatimore dhe t &5nonjsve t saj. "to vrejtje dgjohen nga !rejtori i !rejtoris ?ajonale Tatimore dhe nga zyrtart e !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve. 2 kto raste n5k m5nd t bhet ankim administrativ. 106.2 !orzimi i ankimit administrativ tatimor 106.2.1 Ankimi bhet n !rejtorin e A&elimit Tatimor dhe m5nd te dorzohet dorazi ose drgohet me &ost rekomande. !at e marrjes se ankimimit nga !rejtoria e A&elimit Tatimor konsiderohet data e &rotokollimit ne !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &r ankimet e dorz5ara dorazi. >r rastet e ankimimeve te drg5ara me &o ste rekomande, date e dorzimit te ankimit nga ana e tatim&ag5esit konsiderohet data e dorzimit n &ost. 106.2.2 2 %o4t se ankimi dorzohet &ran nj organi jokom&etent 7&r shemb5ll n zyrn tatimore rajonale ose n 1inistrin e ,inan6ave8, ai konsiderohet i &ran5eshm vetm n %o4t se merret nga !rejtoria e A&elimit Tatimor brenda a4atit t 6akt5ar. 2se !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k e merr ankimimin brenda a4atit 30 ditor, a4ati m5nd t zgjatet n &r&5thje me nenin 10+ 7&ika )8 t Iigjit &r >ro6ed5rat Tatimore. ?ivendosja n a4at t 6ils i re4erohet neni 10+ i Iigjit &r >ro6ed5rat Tatimore &r6aktohet n nenet *) dhe *( t "odit t >ro6ed5rave Administrative. 106.2.3 Ankimi bhet me shkrim dhe nnshkr5het nga ankim5esi. Kabime jo materiale, ortogra4ike, a&o m5ngesa %e n5k &rekin vle4shmrin a&o thelbin, t 6ilat n5k 6enojn m5ndsin e trajtimit e4ikas t a&elimit, n5k &rbjn arsye &r mosBmarrjen n sh%yrtim t
1(.
a&elimit. "5shti i &ara%itjes s ankimimit me shkrim &lotsohet nse ankimi drgohet me 4aks, &or n5k &lotsohet nse ankimimi drgohet me &ost elektronike. 106.2.> Ankimi me shkrim dhe dok5menta6ioni % i bashkngjitet d5het t &r4shij in4orma6ionin e m&oshtm: a8 emrin dhe adresn e tatim&ag5esit, b8 n5mrin e regjistrimit t tatim&ag5esit 72=>T8, 68 aktin administrativ, t n-jerr ose t &an-jerr nga organi tatimor, % sht objekt ankimi d5ke &r4shir &eri5dhn tatimore &rkatse dhe sh5mn e detyrimit tatimor, @8 vrtetimin e &agess se detyrimit tatimor %e ankimohet, d8 arsyet &r ankimin e tij, dh8 in4orma6ion n mbshtetje t ankimit 7Aktin e kontrollit, &ro6esBverbalet, etj.8 e8 @do dok5ment tjetr % ankim5esi e gjykon t rndsishm, 8 nnshkrimin e tij. 106.2.# 2 %o4t se n5k &lotsohet ndonj &rej krkesave t &rmend5ra n &aragra4in me lart, !rejtoria e A&elimit Tatimor i krkon tatim&ag5esit ta ridrgoj ankimin e tij t &lots5ar si d5het me in4orma6ionin e krk5ar brenda 1( ditve kalendarike. "jo !is&ozite i je& ankim5esit m5ndsin &r tQi korrigj5ar dhe kom&let5ar t gjitha m5ngesat 4ormale 7me &rjashtim t &agess8. >eri5dha &rej +0 ditsh &r sh%yrtimin nga a5toritetet 4illon vetm n %o4t se &lotsohen si d5het t gjitha krkesat 7d.m.th. &eri5dha do t zgjatet deri n m &ak se nj m5aj k5r ankimi n5k sht &lots5ar si d5het8. 106.2.6 2se tatim&ag5esi n5k &rmb5sh krkesat dhe &ro6ed5rat si&as &iks 10*.2.( m lart, !rejtoria e A&elimit Tatimor ka t drejt t re45zoj ankimin. 106.3 A4ati i ankimit tatimor 106.3.1 Ankimi d5het t bhet brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r akti administrativ sht marr ose konsiderohet t jet marrC a4ati shtyhet n ditn &asardhse t &5ns n %o4t se dita e 45ndit e a4atit bie n dit &5shimi a&o 4este zyrtare. Administrata tatimore gjykon % tatim&ag5esi e merr njo4timin % i drgohet tatim&ag5esit brenda shtat ditve kalendarike &as dits s drgimit. !ata e drgimit konsiderohet data e &ranimit t dok5mentit nga shrbimi &ostar 7neni 23 &aragra4i 738 i Iigjit8. 106.3.2 2 %o4t se, n k5ndrshtim me ligjin, n aktin administrativ m5ngon njo4timi % in4ormon tatim&ag5esin &r t drejtn e tij &r t ankim5ar aktin administrativ, &r4shir a4atin dhe hallkn e a&elimit, tatim&ag5esi m5nd t ankimoj brenda tre m5ajve nga data k5r akti administrativ sht marr, ose konsiderohet t jet marr. 106.3.3 2 rast mosve&rimi t administrats tatimore 7re45zimi &r t n-jerr nj akt8, &ro6ed5ra e ankimit 4illon tre m5aj &as dits s dorzimit t krkess 4illestare &r n-jerrjen e aktit administrativ. 106.3.> 2 %o4t se ankimi &ran !rejtoris s A&elimit Tatimor n5k bhet brenda a4atit t 6akt5ar, ai konsiderohet i &a&ran5eshm dhe re45zohet, &rve@ k5r a4ati zgjatet n &r&5thje me nenin 10+ 7&aragra4i )8 t Iigjit &r >ro6ed5rat Tatimore. ?ivendosja n a4at s 6ils i re4erohet neni 10+ i Iigjit &r6aktohet n nenet *) dhe *( t "odit t >ro6ed5rave Administrative. 106.> !orzimi i dok5menta6ionit t animimit 106.>.1 Tatim&ag5esi dorzon dy ko&je t ankimit &ran !rejtoris s A&elimit Tatimor. 106.>.2. !rejtoria e A&elimit Tatimor i drgon nj ko&je t ankimit me &ost a&o n 4orm elektronike organit t administrats tatimore % ka n-jerr ose n5k ka n-jerr aktin administrativ n 4jal. 10?. >agesa e tatimit objekt ankimi administrativ tatimor 10?.1. "5r nj detyrim tatimor sht objekt ankimi, ankimi &ranohet vetm n %o4t se ankim5esi, n &r&5thje me nenin 103 718 t Iigjit: a8 &ag5an sh5mn e &lot t detyrimit tatimor objekt ankimi t &r6akt5ar n aktin administrativ %e ankimohet, dhe
1(+
b8 vrteton &agesn d5ke &ara%it5r nj ko&je t dok5mentit t &agess s tatimit. $i vrtetimi i &agess asht5 edhe &agesa jan krkesa t detyr5eshme. 10?.2.1 $h5ma e detyrimit &r tQ5 &ag5ar &r4shin vetm sh5mn e tatimit dhe interesin, nse ka, n aktin administrativ %e ankimohet, % sht i &ag5eshm n momentin e ankimimit, d5ke &rjasht5ar gjobat e &r4shira n aktin administrativ objekt ankimimi. 10?.2.2 Tatim&ag5e si &ajiset nga !rejtoria ?ajonale tatimore me 5rdhr &agese k5 &as%yrohen saktsisht tatimi i &ag5eshm dhe interesat. "5r tatim&ag5esi sht n &ro6ed5re a&elimi n5k lejohet &r45ndimi i nj marrveshje &r &agesn me kste t detyrimit % a&elohet. 10?.3.1 2 %o4t se tatim&ag5esi n5k &ag5an sh5mn e 6akt5ar &ara skadimit t a4atit t ankimit, ankimi konsiderohet i &a&ran5eshm dhe re45zohet. >ra nse tatim&ag5esi ka &ara%it5r ankimin, dhe &as ktij momenti, &or &ara skadimit te a4atit te a&elimit, ka &ag5ar tatimin dhe interesat &rkatse, !rejtoria e A&elimit Tatimor 7!AT8 d5het ta sh%yrtoje ankimin. 2 kt rast, a4ati i sh%yrtimit te ankimimit nga !AT 4illon nga data e &agess s detyrimit. !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k sht e detyr5ar %, &ara re45zimit t a&elimit, ta in4ormoj tatim&ag5esin % ankimi i tij sht i &a&ran5eshm. 10?.3.2 2 %o4t se tatim&ag5esi bn ankim k5ndr nj detyrimi tatimor dhe n t njjtn koh ka &ara%it5r nj krkes &r kom&ensim detyrimi 7n&rmjet s 6ils ka arg5ment5ar kom&ensimin e detyrimit tatimor % ankimohet me tatime t &ag5ara te&r a&o te&ri6 kreditore nga &eri5dha t m&arshme8, n zbatim t neneve 3( dhe 103 t ligjit, !rejtoria ?ajonale Tatimore sht e detyr5ar % brenda nj &eri5dhe jo m sh5m se 1( dit kalendarike, tQi kon4irmoj me shkrim tatim&ag5esit &r kom&ensimin e detyrimit objekt a&elimi ose &r moskryerjen e kom&ensimit. 10?.> Tatim&ag5esi n5k m5nd te a&eloj n gjykat nj akt administrativ % sht objekt ankimimi n !rejtorin e A&elimit Tatimor, &a &as5r nj 0endim t ksaj drejtorie lidh5r me kt akt administrativ. 10$. 0e&rimet e ndrmarra nga drejtoria e a&elimit tatimor lidh5r me ankimin 10$.1 !rejtoria e A&elimit Tatimor sh%yrton dhe merr vendime t &avar5ra &r ankimet e &ara%it5ra nga tatim&ag5esit. Ajo i bazon vendimet e saj n &rovat dhe arg5mentet e &ara%it5ra nga tatim&ag5esi dhe administrata tatimore. 10$.2.1 !rejtoria e A&elimit Tatimor m5nd t krkoj in4orma6ion shtes, &.sh. dok5mente t tjera nga tatim&ag5esi, nga administrata tatimore dhe nga &al t treta, si dhe m5nd t krkoj ose t bj veri4ikime % ndihmojn ne sh%yrtimin dhe zgjidhjen e drejt t @shtjes. 10$.2.2 !rejtoria e A&elimit Tatimor m5nd t marr masa t tjera &r %artsimin e 4akteve, &.sh. ata m5nd t takohen me ankim5esin &r %artsimin e 4akteve. 10$.3.1 Kjat sh%yrtimit t ankimit !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k ka t njjtat t drejta me ato t organit % ka br vlersimin 4illestar t detyrimit tatimor. !rejtoria e k54izon sh%yrtimin vetm n @shtjet e ngrit5ra gjat ankimit. 2 %o4t se gjat &ro6ed5rs zb5lohen 4akte t reja % &rovojn se detyrimi tatimor i &r6akt5ar n5k sht i mja4t5eshm, !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k m5nd ta rris vet detyrimin tatimor. "jo drejtori i drgon shkres organit administrativ % ka n-jerr vendimin objekt ankimi me t 6iln v organin n dijeni &r rrethanat e reja. 10$.3.2 !rejtoria e A&elimit Tatimor ka t drejt t gjykoje gjoba % n5k lidhen me detyrime tatimore n t njjtat rrethana % gjykon &r detyrimin tatimor te lidh5r me te ose shkeljen tatimore te lidh5r me te. "y gjykim bazohet n analizimin e &lot t arsyeve % kan shkakt5ar dhe rrethanave n t 6ilat sht kryer shkelja, d5ke evident5ar 4aktet dhe arg5mentet mbi bazn e t 6ilave bhet gjykimi dhe merret vendimi. !rejtoria e A&elimit Tatimor ka t drejt t an5loj gjoba, &lotsisht a&o &jesrisht, &avarsisht nga vle4shmria e detyrimit tatimor, ne rastet e &arashik5ara n &r&5thje me nenin 111 t Iigjit.
1*0
!rejtoria e A&elimit Tatimor he% detyrimet a&o gjobat % lidhen me gabime n llogaritje a&o gabime t administrats tatimore a&o t sistemit kom&j5terik tatimor, dhe nj gj e till &rovohet nga !rejtoria e A&elimit Tatimor, nga tatim&ag5esi ose nga !rejtoria ?ajonale e T5ridiksionit. 10$.3.3 0endimi i !rejtoris s A&elimit Tatimor d5het t nnshkr5het dhe v5loset nga !rejtori i !rejtoris s A&elimit Tatimor ose &ersoni i a5toriz5ar &rej tij. 0endimi d5het t &r4shij nj sh&jegim me shkrim t bazs s tij, d5ke &r4shir mnyrn e arsyetimit si &arashikohet n nenin 10. t Iigjit t >ro6ed5rave Administrative. >r t gjith &jesmarrsit n &ro6ed5rn e ankimit d5het t jet e %art &se !rejtoria e A&elimit Tatimor ka marr nj vendim t 6akt5ar. Arsyetimi d5het te jete:. a8 = %art dhe t &r4shij sh&jegimin e bazs ligjore dhe 4aktike t aktit. "5r arsyetimi sht br n in4orma6ionet a&o &ro&ozimet e m&arshme, m5nd t mja4toj si arsyetim &ranimi i tyre nga ana e organit &rgjegjs &r marrjen e vendimit &r45ndimtar. 2 kto raste in4orma6ionet dhe &ro&ozimet jan &jes &rbrse e vendimit &r45ndimtar. b8 >rdorimi &r arsyetim i t dhnave t &a%arta, kontradiktore ose t &asakta sht i barasvlershm me m5ngesn e arsyetimit. 2 rastet e @shtjeve analoge m5nd t &rdoren arsyetimet e bra n @shtjet e m&arshme. 10$.3.2 >as sh%yrtimit t @shtjes, !rejtoria e A&elimit Tatimor vendos ta: a8 re45zoj ankimin &r s hkak se e konsideron ankimin t &a&ran5eshmC b8 rrzoj ankiminC 68 an5loj aktin administrativ objekt ankimi d5ke &ran5ar ankimin ose @8 &ranoj ankimin 7&jesrisht ose &lotsisht8 dhe ta ndryshoj aktin administrativ objekt ankimi. 10$.3.> !rejtoria e A&elimit Tatimor e rrzon nj ankim n %o4t se gjykon % ankimi sht i &abaz5ar &asi &ro6ed5ra sht ndjek5r si&as rreg5llit dhe akti administrativ ka %en i drejt dhe ligjrisht korrekt, ndrsa ankimi sht i &abaz5ar. !rejtoria e A&elimit Tatimor e rrzon nj ankim edhe n %o4t se zb5lon % ka &as5r mosve&rime 7ose gabime t administrats tatimore8, &or % ato kan %en a% t &arndsishme sa % n5k m5nd ta ken ndik5ar vendimin e administrats tatimore. 2 %o4t se !rejtoria e A&elimit Tatimor zb5lon % akti administrativ sht baz5ar n ligj &or &r arsye t tjera nga ato t sh&reh5ra n akt, ajo d5het t sh&jegoj kto arsye n vendim dhe t rrzoj ankimin. 10$.3.# Ankim5esi m5nd t he% dor nga ankimi &ara n-jerrjes s vendimit t ankimit. 2 %o4t se tatim&ag5esi he% dor nga ankimi, &ro6ed5ra e ankimit ndr&ritet me nj vendim &r mbylljen e &ro6ed5rs s ankimit. :e%ja dor nga nj ankim n5k i he% t drejtn tatim&ag5esit &r t ankim5ar &rsri me k5sht % ankimi t bhet brenda a4atit t 6akt5ar. 10$.3.6 2 %o4t se !rejtoria e A&elimit Tatimor konstaton % 4aktet n &ro6ed5r jan &r6akt5ar me m5ngesa dhe gabime, % &ro6ed5ra n5k ka mbajt5r &arasysh rreg5llat &ro6ed5rale % m5nd t ken ndik5ar aktin administrativ, ose % &rmbajtja e aktit administrativ t k5ndrsht5ar sht e &a%art ose bie ndesh me sh&jegimet e tij, !rejtoria &lotson &ro6ed5rn dhe eliminon m5ngesat vet ose m5nd tQia krkoj kt gj administrats tatimore. Administrata tatimore d5het ta &ranoj dhe zbatoj kt vendim n %o4t se ajo n5k mendon t bj ankim k5ndr vendimit n gjykat. 10$.3.? 2 %o4t se !rejtoria e A&elimit Tatimor konstaton %, d5ke marr &arasysh 4aktet e vrtet5ara gjat &ro6ed5rs, vendimi i administrats tatimore d5het ndrysh5ar, !rejtoria e an5lon aktin administrativ dhe vendos vet &r @shtjen ose i krkon administrats tatimore ta zgjidh at. Administrata tatimore d5het ta &ranoj dhe zbatoj kt vendim n %o4t se ajo n5k mendon t bj ankim k5ndr vendimit n gjykat. 10$.3.$ 2 %o4t se, gjat &ro6ed5rs, !rejtoria e A&elimit Tatimor konstaton % organi i administrats tatimore i ka vlers5ar &rovat gabimisht, ka n-jerr konkl5zion t gab5ar nga
1*1
4aktet e &arashtr5ar, % ligji n baz t t 6ilit sht marr vendimi sht zbat5ar gabimisht, ose 2 %o4t se ajo sht e mendimit % d5hej marr nj vendim i ndryshm nga ai i marr, !rejtoria e an5lon aktin e administrats tatimore dhe vendos vet &r @shtjen ose i krkon administrats tatimore ta zgjidh at. Administrata tatimore d5het ta &ranoj dhe zbatoj kt vendim 2 %o4t se ajo n5k mendon t bj ankim k5ndr vendimit n gjykat. 10$.3.9 2 %o4t se gjat &ro6ed5rs zb5lohen 4akte t reja % &rovojn se detyrimi tatimor i &r6akt5ar n5k sht i mja4t5eshm, !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k m5nd ta rris vet detyrimin tatimor. >rk5ndrazi, ajo i drgon shkres organit administrativ % ka n-jerr vendimin objekt ankimi me t 6iln e v organin n dijeni &r rrethanat e reja. 10$.>. Ankim5esi ka t drejt nse e krkon, t &ara%itet vet ose me &r4a%s5es n !rejtorin e A&elimit Tatimor &r t dhn arg5mente dhe s%arime % ndihmojn n trajtimin dhe zgjidhjen e drejt t akimimit. 10$.#. 2 &ro6ed5rn e ankimit, barra e &rovs &r t &rov5ar % akti 7ose mosve&rimi8 administrativ sht i gab5ar bie mbi ankim5esin. 10$.6 !rejtoria e A&elimit Tatimor d5het t arsyetoj, arg5mentoj dhe t krijoj eviden6 t &lot, n &r&5thje edhe me nenin 10. t "odit t >ro6ed5rave Administrative, &r arritjen e nj vendimi t drejt dhe t mbshtet5r n dis&ozitat ligjore dhe nnligjore &rkatse. 109. 0endimi i drejtoris se a&elimit tatimor 109.1. 0endimi &rmban nj dis&ozit % v n dijeni tatim&ag5esin dhe administratn tatimore &r t drejtn e tij &r ankimin e vendimit n gjykat dhe i drgohet tatim&ag5esit dhe organit t administrats tatimore % ka br vlersimin ose ka n-jerr vendimin objekt ankimi. 109.2 Tatim&ag5esi m5nd t bj ankim gjy%sor &or jo ankim administrativ k5ndr nj akti administrativ t ndrysh5ar t !rejtoris s A&elimit Tatimor si&as &aragra4it 10..3.3 d8 dhe vendimeve t tjera. 0endimet e !rejtoris s A&elimit Tatimor m5nd t ankimohen vetm n gjykat. 109.3 !rejtoria e A&elimit Tatimor vendos &r ankimin brenda tre m5ajve nga dita e marrjes s ankimit t &lots5ar si d5het. 2 %o4t se dita e 45ndit e ktij a4ati bie n dit &5shimi a&o 4este zyrtare, a4ati shtyhet n ditn &asardhse t &5ns. 2 %o4t se ankimi n5k &rmb5sh 4ormalitetet e &r6akt5ara n nenin *, a4ati tre m5jor 4illon nj dit &as &lotsimit t krkesave 4ormale nga ankim5esi &or jo m von se 30 dit kalendarike &as marrjes s ankimit. >ra n asnj rast koha e sh%yrtimit t anki mimit nga !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k m5nd t kaloj katr m5aj kalendarike nga data e marrjes s ankimimit. 109.> 2 %o4t se !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k n-jerr vendim brenda tre m5ajsh nga marrja e ankimit t &lots5ar si d5het, tatim&ag5esi m5nd t 4illoj nj ankim gjy%sor edhe n m5nges t vendimit t !rejtoris s A&elimit Tatimor. 109.# 2 %o4t se vendimi i ankimit varet &lotsisht ose &jesrisht nga nj @shtje e m&arshme % sht s5bjekt i &ro6ed5rave gjy%sore ose sht nn j5ridiksionin e nj organi tjetr &5blik, !rejtoria e A&elimit Tatimor m5nd t n-jerr nj vendim t &rkohshm &r &ez5llimin e &ro6ed5rs deri n zgjidhjen e @shtjes s m&arshme. 109.6 Kjithasht5, n rastin e &ez5llimit t nj &ro6ed5re si&as &aragra4it 10+.2.), vendimi &r45ndimtar i !rejtoris s A&elimit Tatimor d5het t n-irret brenda gjasht m5ajsh nga data e marrjes s ankimit t &lots5ar si d5het. >rndryshe ankim5esi m5nd t ankimoj drejt&rsdrejti n gjykat. 109.? Ddo &al ka t drejt t bj ankimim n rr5g gjy%sore k5ndr vendimit t !rejtoris s A&elimit Tatimor brenda 30 ditve kalendarike nga data e marrjes dijeni t ktij vendimi. 1egjithat, 2 %o4t se tatim&ag5esi n5k sht njo4t5ar korrektsisht ose n5k sht njo4t5ar 4are &r t drejtn e tij &r t ankim5ar vendimin e !rejtoris s A&elimit Tatimor, ankimi n gjykat d5het t bhet brenda tre m5ajsh nga data k5r vendimi sht marr, ose konsiderohet t jet marr.
1*2
109.$ 15nd t bhet ankim n rr5g gjy%sore n m5nges t nj vendimi t !rejtoris s A&elimit Tatimor vetm 2 %o4t se: a8 0endimi administrativ n5k m5nd t jet objekt ankimi si&as nenit 10* t Iigjit, ose b8 !rejtoria e A&elimit Tatimor n5k n-jerr vendim brenda tre m5ajsh &as marrjes s ankimit t &lots5ar si d5het, ose n rast &ez5llimi, n5k n-jerr vendim brenda gjasht m5ajsh &as marrjes s ankimit t &lots5ar si d5het. 2 %o4t se ankimi administrativ n5k &lotson krkesat 4ormale si&as &iks 10*.2.) me lart , &eri5dha tre m5jore 4illon nj dit &asi ankim5esi t ket &lots5ar si d5het kto krkesa 4ormale, &or jo m von se 30 dit kalendarike &as marrjes s ankimit. 109.9 Ankimi n rr5g gjy%sore nga ankim5esi &ranohet vetm 2 %o4t se ankim5esi ka %en &jesrisht ose &lotsisht i &as5ksesshm n ankimin e tij administrativ si&as vendimit t !rejtoris s A&elimit Tatimor. >r nj akt administrativ objekt ankimi n5k m5nd t ka&r6ehet 4aza e ankimit administrativ dhe t bhet ankim drejt&rsdrejti n gjykat 7neni 103 7)8 i Iigjit 8. 109.10 Ankimi n rr5g gjy%sore nga administrata tatimore &ranohet vetm 2 %o4t se administrata tatimore ka %en &jesrisht ose &lotsisht e &as5ksesshme n &ro6ed5rn e ankimit administrativ si&as vendimit t !rejtoris s A&elimit Tatimor. 110. ?imb5rsimi i detyrimit tatimor, &agesa e kamatvoness dhe gjobs 110.1. 2se vendimi i drejtoris s a&elimit tatimor sht n 4avor t tatim&ag5esit dhe administrata tatimore e &ranon vendimin, detyrimi tatimor, i &ag5ar m te&r nga tatim&ag5esi dhe kamatvonesa &r tatimet e &ag5ara m te&r, t llogarit5ra nga data e &agess s detyrimit tatimor deri n datn e rimb5rsimit, i rimb5rsohen tatim&ag5esit brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r sht marr ose vlersohet t jet marr vendimi i drejtoris s a&elimit tatimor. 110.2. 2se drejtoria e a&elimit tatimor l n 45%i vendimin e administrats tatimore, kamatvonesa, e llogarit5r nga data e n-jerrjes s vlersimit tatimor 4illestar, dhe @do gjob &ag5hen nga tatim&ag5esi, brenda 30 ditve kalendarike nga data k5r vendimi ksaj drejtorie sht marr ose vlersohet t jet marr. 110.3. 2jsit e administrats tatimore, t &r4shira n sh%yrtimin administrativ t aktit, m5nd t ankohen n gjykat k5ndr vendimit t drejtoris s a&elimit tatimor, si&as a4ateve t &arashik5ara n nenin 103, t ktij ligji. KRE& IIV SANKSIONET 111. !nimet administrative 111.1 Ddo ve&rim ose mosve&rim i tatim&ag5esit, agjentit tatimor a&o &r4a%s5esit t tatim&ag5esit, % bie n k5ndrshtim me ligjin, dhe %e n5k sht ve&r &enale, &rbn shkelje tatimore administrative dhe dnohet administrativisht. >r shkeljet % konstatohen, &as hyrjes n 45%i t Iigjit nr.++20 dat 1+.(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, do t zbatohen nivelet e dnimeve administrative % &arashikon ky ligj, &avarsisht nga koha k5r ka ndodh5r shkelja. 111.1.1 2e rastet k5r shkeljet e konstat5ara jan &asoje e njra tjetrs, te rrjedh5ra nga nj shkelje baze, &r nj lloj tatimi, vendoset nj dnim i vetm %e sht dnimi me gjobn m t lart i njrs nga shkeljet e msi&rme. >.sh., nse nj tatim&ag5es n5k ka lsh5ar 4at5r tatimore ai do t dnohet si&as nenit 11* t Iigjit. 2 t njjtn koh ky tatim&ag5es ka shkelje % lidhen ose jan &asoj e moslshimit t ksaj 4at5re, si mosregjistrimi i 4at5rs n librin e shitjeve, mosdeklarimi dhe mosB&agesa e T0$hBs % i takon ksaj 4at5re, etj. 2 kt rast do t a&likohe t dnimi si&as nenit 11* t Iigjit, i 6ili &rmban dnimin m t lart krahas5ar me rastet k5r shkeljet e tjera do kishin ndodh5r t ve@5ara. Ase, &.sh, nse nj
1*3
tatim&ag5es n5k instalon &ajisjen 4iskale atehere ai n5k lshon as k5&on tatimor. 1osleshimi i k5&onit sht &asoje e mosinstalimit te &ajisjes 4iskale, ksht5 %e ne kete rast m5nd te vendoset nj gjobe e vetme. 111.1.2 2e rastet k5r gjoba n5k sht 4ikse &or me dia&azon 7me k54i minimal dhe maksimal8, madhsia e gjobs brenda dia&azonit te &r6akt5ar nga ligji vendoset d5ke &rdor5r gjykimin m t mir baz5ar n: a8 ?ndsin e shkeljes b8 Arsyet e shkeljes 68 :istoria e rreg5llshmris n &lotsimin e detyrimeve tatimore nga tatim&ag5esit d8 ?rethanat konkrete t tatim&ag5esit ne kohen e shkeljesC e8 1adhsia e biznesit dhe vendndodhja 48 A sht e &rsrit5r shkelja dhe a ka %ene i in4orm5ar tatim&ag5esi g8 >asojat lidh5r me tatimin e &a&ag5ar 111.2 $hkeljet e ligjit, % &arashikohen &r lvizjen e mallrave, n&rmjet k54irit doganor t ?e&5bliks s $h%i&ris, dnohen n &r&5thje me legjisla6ionin doganor n 45%i. 2e kete rast organet doganore jan &rgjegjse &r konstatimin e shkeljes dhe a&likimin e dnimeve administrative. 111.3 $hkeljet e ligjit, % &arashikohen &r mallrat e ak6izs, zbatohen n &r&5thje me ligjin n 45%i &r ak6izat. Ddo shkelje tatimore, e karakteriz5ar si e tille nga ligji &r ak6izat, dnohet si&as &r6aktimeve te bra ne kete ligj. 2ga ana tjetr, @do shkelje tjetr, %e n5k &rmendet ne ligjin &r ak6izat &or karakterizohet si shkelje ne baze te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, dnohet si&as &r6aktimeve te bra ne kete te 45ndit. 111.>.1 Kjobat e vendos5ra &r shkeljet tatimore administrative te &arashik5ara ne "re5n L=0 te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, m5nd t hi%en trsisht ose &jesrisht n rrethanat e &aragra4it ) t nenit 111 t Iigjit dhe ne &iken 10..3.2 t ktij 9dhzimi, me &rjashtim t gjobave t &arashik5ara n nenet 11* dhe 121 t Iigjit. 111.>.2 >r rastet e vdekjes ose sm5ndjes, m5nd te hi%et &enaliteti &r s5bjektet e m&oshtme ne rastet e m&oshtme: a8 =ndividt B nse ka ndodh5r nj vdekje ose sm5ndje serioze e tatim&ag5esit ose rrethane tjetr e &ashmangshme m5ngese e tatim&ag5esit &r shkak te vdekjes ose sm5ndjes serioze te &jestareve te a4rt te 4amiljes te tatim&ag5esit si bashkshorti, motra, vllai, &rindi, gjyshGe, 4mij %e ka &eng5ar deklarimin e tatimit ose &agesn e tij. b8 >r tatim&ag5esit %e 5shtrojn ve&rimtari ekonomike B nse ka ndodh5r nj vdekje ose sm5ndje serioze ose rrethane tjetr e &ashmangshme m5ngese e tatim&ag5esit ose e &jestareve te a4rt te 4amiljes si bashkshorti, motra, vllai, &rindi, gjyshGe, 4mij, %e ka &eng5ar deklarimin e tatimit ose &agesn e tij k5r ky tatim&ag5es ka a5toritet te vetm &rk5ndrejt &lotsimit, deklarimit dhe &agesave te deklaratave tatimore. 1e 4jale te tjera j5sti4ikohet he%ja e sanksionit ne rastet k5r in6identi i ka ndodh5r &ersonit &rgjegjs &r deklarimin dhe &agesn. 2se dik5sh tjetr &rve@ tatim&ag5esit sht &rgjegjs &r te &rmb5sh5r detyrimet tatimore d5het te konsiderohen arsyet &se tatim&ag5esi n5k i &rmb5shi detyrimet k5r te sh%yrtohet rasti. =n4orma6ioni %e d5het te shikohet ne kete rast do te jete: B Iidhjet e tatim&ag5esit ose &ersonave te tjer &rgjegjs te &r4shir B !ata e vdekjes B !ata, kohzgjatja dhe serioziteti i sm5ndjes B !ata dhe arsyet e m5ngess 111.>.2 Kjobat m5nd te hi%en edhe ne rastin k5r tatim&ag5esi ka marre nj 5dhzim me shkrim nga organet tatimore lidh5r me @shtjet e tatimeve dhe ka ve&r5ar n &r&5thje me te. 2e sh%yrtimin e ktyre rasteve administrata tatimore merr ne konsiderate, 4aktort e m&oshtm:
1*)
B ,aktin nse kshilla %e kishte marre tatim&ag5esi ishte ne &rgjigje te krkess s&e6i4ike %e ai kishte bere dhe ishe e lidh5r me 4aktet %e &ara%iste krkesaC B ,aktin nse tatim&ag5esi kishte ve&r5ar a&o jo ne baze te kshills ne 4jaleC Ddo 4aktor tjetr %e ndihmon administratn tatimore ne marrjen e nj vendimi te baz5ar. 111.# Kjobat e vendos5ra &r shkelje administrative, % lidhen me nj detyrim tatimor, n5k m5nd t kalojn 100 &r %ind t detyrimit tatimor. 112. 15ngesa e ekzek5timit te detyrimit &r regjistrim 112.1.1 "5r organet tatimore konstatojn si&as nenit )1 71 8te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore se tatim&ag5esi 5shtron ve&rimtari ekonomikeBtregtare &a %ene i regjistr5ar me &are ne &r&5thje me ligjin nr +323, date 3.(.2003 &r Hendrn "ombtare te ?egjistrimit 7H"?8, e dnon at me gjobe 2( 000 leke &rve@ gjobs se &arashik5ar &r kete %ellim ne ligjin &r H"?. 112.1.2 "5r organet tatimore konstatojn se Arganizatat To4itim&r5rse n5k regjistrohen ne organet tatimore si&as nenit )2718, i dnon ato me gjobe 2( 000. 112.1.3 "5r organet tatimore konstatojn se tatim&ag5esit n5k res&ektojn krkesat e nenit )3728 lidh5r me &rditsimin e te dhnave i dnon ata me gjobe 2( 000 leke. 112.1.> "5r organet tatimore konstatojn se organizatat jo4itim&r5rse n5k res&ektojn krkesat e nenit )3738 lidh5r me &rditsimin e te dhnave i dnon ato me 2( 000 leke gjobe. 113. 1osdeklarimi ne a 4at 113.1 >ersoni i tat5eshm, i 6ili n5k dorzon ne a4atet e &r6akt5ara ne ligjet e ve@anta tatimore deklaratn tatimore, dnohet me 10 mije leke gjobe &r @do deklarate tatimore te &adorez5ar ne a4at. "jo gjob vendoset vetm nj her &r @do deklarat tatimore, &avarsisht nga zgjatja e voness, dhe ajo n5k ndikon n gjobn &r &ages t von5ar e 6ila llogaritet n baz t &iks 11) m &osht. 113.2 Kjoba &r mosdeklarim n a4at, n5k vendoset ne rastin k5r &ersoni i tat5eshm ka njo4t5ar drejtorin rajonale te tatimeve &r &am5ndsin e deklarimit dhe zgjatjen a5tomatike te a4atit te deklarimit, si&as k5shteve te nenit **718. "5r &ersoni i tat5eshm, i 6ili ka njo4t5ar &r &am5ndsin e deklarimit ne a4at, n5k ka arrit5r %e te dorzoje deklaratn e tij tatimore edhe &asi kane kal5ar 30 dite te tjera nga a4ati i 45ndit te deklarimit te &r6akt5ar ne ligjin e ve@ante tatimor, ai dnohet me 10 mije leke gjobe &r mosdeklarim ne a4at. 11>. 1os&agimi ne a4at i detyrimit tatimor a&o i kontrib5tit te sig5rimeve sho%rore e shndetsore 11>.1.1 >ersoni i tat5eshm, i 6ili n5k &ag5an brenda a4atit t &arashik5ar n ligjet e ve@anta tatimore, sh5mn e detyrimit tatimor a t kontrib5tit te sig5rimeve sho%rore, detyrohet t &ag5aj nj gjob &rej ([ t sh5ms s detyrimit t &a&ag5ar &r @do m5aj a&o &jes t m5ajit gjat gjith kohs voness deri e momentin e &agimit t tatimit. 2 asnj rast kjo gjob n total n5k d5het t jet m e madhe se 2([ e detyrimit t &a&ag5ar. $hemb5ll: (I h!u"izuar# 11>.1.2 2se tatim&ag5esi bn nj marrveshje &r &agimin me kste te detyrimit si&as nenit 33738 te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore gjoba &r mos&agimin ne a4at te detyrimit tatimor n5k vendoset deri ne a4atin %e &r6akton neni 337)8 . >as ktij a4ati nse tatim&ag5esi vazhdon te mos&ag5aje vendoset gjoba si&as &aragra4it te &are te nenit 11) te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. $hemb5ll : tatim&ag5esi lidh nj marrveshje &r &agimin me kste te T0$: se detyr5ar &r tZ5 &ag5ar me 1) Hershor 200., si&as se 6ils ky detyrim d5het t &ag5het me kste deri m 31 !hjetor 200+. 2se ne kete rast T0$: e detyr5eshme &r tZ5 &ag5ar n5k &ag5het trsisht brenda 31 !hjetor 200+, &r m5ajin janar zbatohet dnimi &rej ([ i sh5ms se tatimit t mbet5r &a &ag5ar, d5ke res&ekt5ar k54ijt e &r6akt5ar n &ikn 11>.1.1. m lart. 11>.2 >r %llime t ktij neni, sh5ma e &a&ag5ar e detyrimit tatimor ose krkess s &asakt t rimb5rsimit sht di4eren6a ndrmjet detyrimit tatimor, % d5het &ag5ar, ose sh5ms s
1*(
sakt t rimb5rsimit dhe sh5ms s tatimit t &ag5ar a&o rimb5rsimit t marr n datn e 6akt5ar. 11>.3 "jo gjob zbatohet edhe n rastet k5r tatim&ag5esi ndryshon deklaratn 4illestare, si&as krkesave t nenit *3 t ligjit. 11#. >lotsimi i &asakte i deklarats tatimore dhe krkesa e &asakte &r rimb5rsim 11#.1 2se tatim&ag5esi dorzon nj deklarate tatimore te &asakte ose nj krkese &r rimb5rsim te &asakte dnohet me nj gjob t barabart me ([ t sh5ms s detyrimit t &a&ag5ar &r @do m5aj a&o &jes t m5ajit gjat gjith kohs voness deri e momentin e &agimit t tatimit. 2 asnj rast kjo gjob n total n5k d5het t jet m e madhe se 2([ e detyrimit t &a&ag5ar. 11#.2 >r %llime t ktij neni, sh5ma e &a&ag5ar e detyrimit tatimor sht di4eren6a ndrmjet detyrimit tatimor % d5het &ag5ar, dhe sh5ms s tatimit t &ag5ar. >o ksht5, sh5ma e &asakt e rimb5rsimit t marr te&r do t konsiderohet di4eren6a ndrmjet sh5ms s rimb5rsimit t marr dhe sh5ms s rimb5rsimit % d5hej t merrej baz5ar n dok5menta6ionin, 4aktet dhe rrethanat konkrete t biznesit. 11#.1.2 2j deklarate tatimore ose krkese &r rimb5rsim %5het e &asakte k5r n5k sht e &lots5ar me t dhnat reale 4inan6iare t s5bjektit. !eklarata tatimore ose krkesa &r rimb5rsim do t %5hen t sakta k5r detyrimi &rkats tatim&ag5esit ose i organit tatimor n rastin e rimb5rsimit sht llogarit5r n mnyr absol5tisht korrekte dhe &r te 6iln n5k sht bere asnj gabim aritmetik ose logjik. 2se &asaktsia sht bere me dashje, gj % m5nd t arsyetohet dhe &rovohet baz5ar n dok5menta6ionin, 4aktet dhe rrethanat konkrete, konsiderohet evazion. 11#.1.3 2e rastet k5r, si&as nenit *3 te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore, tatim&ag5esi dorzon nj deklarate te re me ndryshime ne vend te nj deklarate te &asakte, neni 11( i ligjit n5k zbatohet. >.sh. 2 m5ajin !hjetor 200. tatim&ag5esi konstaton se ka harr5ar t regjistroj n Iibrin e $hitjeve t T0$: dhe t deklaroj n ,!>Bne e m5ajit $htator 200 ., nj 4at5r me vler t tat5eshme 10.000 lek dhe T0$h t llogarit5r 2.000 lek. 2 kt rast tatim&ag5esi do t dorzoj nj deklarat t re &r &eri5dhn tatimore $htator 200., k5 t ket re4lekt5ar gabimin e si&rB &rmend5r. 2 t njjtin moment tatim&ag5esi &ag5an di4eren6n e &a&ag5ar, &ra 2.000 lek T0$h, si dhe interesin &r kt sh5m. 116. Evazioni 4iskal 116.1 ,shehja e detyrimeve tatimore, n&rmjet dorzimit t dok5menteve 4alse, deklaratave t &avrteta a&o in4orma6ioneve joreale, vlersimi i t 6ilave @on n &rllogaritjen e &asakt t sh5ms s tatimit, takss a&o kontrib5tit, &rbn evazion 4iskal dhe dnohet me gjob t barabart me 100 &r %ind t di4eren6s s sh5ms s &rllogarit5r nga ajo % d5het t ishte n 4akt. 2 k5&tim t ktij neni termi Jevazion 4iskalJ &r4shin 4shehjen me dashje te detyrimeve tatimore, mos deklarimin e shitjeve dhe t ardh5rave t realiz5ara, 4alsi4ikimin e dok5menta6ionit kontabl dhe tatimor, marrjen e dok5menteve te 4alsi4ik5ara &r t rrit5r 4iktivisht sh&enzimet e biznesit. "lasi4ikimi i nj shkelje si evazion 4iskal d5het te jete i arg5ment5ar dhe i mbshtet5r ne &rova konkrete. 11?. !nimet &r agjentt e mbajtjes s tatimit n b5rim Agjenti i mbajtjes s tatimit n b5rim a&o agjenti i taksave, % n5k arrin t mbaj, t llogaris, t ra&ortoj dhe t trans4eroj n B5-hetin e $htetit tatimin n b5rim a&o tatimet dhe taksat e mbledh5ra, a&o i shmanget mbledhjes s tyre, detyrohet t &ag5aj gjob t barabart me (0 &r %ind t sh5ms s &lot t tatimit t &ambledh5r a&o t shmang5r. 11$. 1osmbajtja e sakt e librave, regjistrave dhe dok5menta6ionit Tatim&ag5esi, % n5k arrin t mbaj regjistrat dhe dok5menta6ionin tatimor, t krk5ar si&as ktij ligji, detyrohet t &ag5aj nj gjob me 10 000 lek, &r @do shkelje, n rastet k5r sht klasi4ik5ar si biznes i vogl, dhe me (0 000 lek &r @do shkelje, n rastet k5r sht klasi4ik5ar si lloj tjetr biznesi.
1**
"jo gjobe a&likohet &r mosmbajtjen e librave, regjistrave a&o dok5menta6ionit tatimor. Kabime jo materiale, %e n5k 6enojn ne thelb &rmbajtjen e dok5menta6ionit dhe n5k kane e4ekt ne llogaritjen e sakte te detyrimeve tatimore, n5k dnohen me gjobn e msi&rme. >or, &enaliteti do te a&likohet k5r gabime te tilla jo materiale jan te sh5mta, te &rsrit5ra dhe tatim&ag5esi n5k merr masa &r ndre%jen e tyre. 119. 1osdeklarimi i t &5ns5arve 119.1 Arganet tatimore d5het t kontrollojn &5ndhnsin &r t veri4ik5ar nse deklaratat dhe &agesat e kontrib5teve t detyr5eshme jan t &lota dhe t sakta. T gjith tatim&ag5esit d5het t deklarojn n organin tatimor &rkats t &5ns5arit 7&r4shir dhe &5nonjsit e &a&ag5ar t 4amiljes s &ersonit 4izik me t 6ilt ai &5non e bashkjeton ligjrisht8, % 4illojn &5n &r her t &ar te s5bjekti a&o t &5ns5ar rishtazi &ran tij. "y deklarim d5het t bhet t &aktn 2) or &r&ara 4illimit t &5ns s t &5ns5arve. 2 mbshtetje t nenit 11+ t ligjit nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, &5nonjsit e administrats tatimore, t a5toriz5ar me shkrim, kryejn veri4ikime e kontrolle n vendndodhjen e biznesit lidh5r me deklarimin e n5mrit t &5nonjsve. 2se nga veri4ikimi dhe kontrolli n vendndodhjen e biznesit rez5lton se tatim&ag5esi n5k ka deklar5ar n organin tatimor @do t &5ns5ar, % 4illon &5n &r her t &ar te s5bjekti a&o t &5ns5ar rishtazi &ran tij, t &aktn 2) or &r&ara 4illimit t &5ns 7&r4shir dhe &5nonjsit e &a&ag5ar t 4amiljes s t vet&5ns5arit me t 6ilt ai &5non e bashkjeton8, &rve@ detyrimit &r &agimin e sh5ms s kontrib5teve t &a&ag5ara, s5bjekti &rkats detyrohet t &ag5aj edhe nj gjob &rej (0 000 7&esdhjet mij8 leksh, k5r sht s5bjekt i biznesit t vogl dhe 100 000 7nj%ind mij8 leksh, &r biznesin e madh me T0$:, &r @do rast mosdeklarimi. >r rastet e konstat5ara nga zyra lidh5r me shkeljen e a4atit t deklarimit t &5nonjsve, % 4illojn &5n &r her t &ar te s5bjekti a&o t &5ns5ar rishtazi, tatim&ag5esi &5ndhns, &rve@ detyrimit &r &agimin e sh5ms s kontrib5teve t &a&ag5ara, detyrohet t &ag5aj gjob, si&as nenit 113 t ligjit nr.++20 dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, &r @do deklarat t dorz5ar jasht a4atit 2)Borsh. T larg5arit nga &5na tatim&ag5esi d5het tQi deklaroj zyrtarisht n organin tatimor brenda 10 ditve nga data e largimit, n t k5ndrt detyrimet &r kontrib5tet i vlersohen deri &r datn e deklarimit n organet tatimore.. 120. >agesat ose arktimet me &ara n dor mbi 300 000 lek Tatim&ag5esit, % jan &ersona 4izik a&o j5ridik, tregtar, % kryejn transaksione shitjeje a&o blerjeje me &ara n dor, &r sh5ma, % tejkalojn 300 000 lek, dnohen me gjob, n masn 10 &r %ind t vlers s se6ilit transaksion. !nimi n5k a&likohet ndaj individve joBtregtar, &or a&likohet ndaj shitsit &erson j5ridik ose 4izik tregtar i 6ili &ranon &agesa me &ara n dor nga individt n sh5ma mbi 300.000 lek. 2 t tilla raste individi jotregtar d5het t &ag5aj blerjen n llogarin bankare t shitsit &erson j5ridik ose 4izik tregtar. "y dnim do t a&likohet si &r blersin edhe &r shitsin, nse t dy jan &ersona j5ridik dheGose 4izik tregtar, dhe blersi ka &ag5ar direkt shitsin me &ara n dor. 2 rast se blersi ka &ag5ar me &ara n dor n llogarin bankare t shitsit, dnimi a&likohet vetm ndaj blersit. 121. 1allrat e &asho%r5ara me dok5mente tatimore 122.1 Tatim&ag5esi, &erson j5ridik ose 4izik, tregtar, dnohet n rast se: aK n5k instalon &ajisjen 4iskale &r regjistrimin e &age save me &ara n dor: i8 hern e &ar t konstatimit t mosinstalimit t &ajisjes 4iskale, &r t 6iln sht &r6akt5ar nj a4at vendosjeje deri n 10 dit &5ne, me gjob n masn 100 000 7nj%ind mij8 lekC
1*3
ii8 hern e dyt t konstatimit t mosinstalimit t &ajisjes 4iskale, &as mosres&ektimit t a4atit t &ar 10Bditor dhe k5r &r kt &ajisje sht &r6akt5ar nj a4at vendosjeje tjetr deri n 10 dit, &as vendosjes s gjobs s &ar, si&as nnndarjes JiJ t shkronjs JaJ t ksaj &ike, me gjob n masn (00 000 7&es%ind mij8 lekC iii8 &as ksaj &eri5dhe, si&as nnndarjes JiiJ t shkronjs JaJ t ksaj &ike, me &ez5llim t ve&rimtaris deri n * m5ajC iv8 n rastet e mosvendosjes s &ajisjes 4iskale, me mbyllje t &lot t ve&rimtarisC +K n5k lshon k5&on tatimor &r %ark5llimin e realiz5ar t mallrave a&o t shrbimeve, &r @do rast: i8 &r hern e &ar, me gjob n masn 100 000 7nj%ind mij8 lekC ii8 &r hern e dyt, me gjob n masn (00 000 7&es%ind mij8 lekC iii8 &r hern e tret, me mbyllje t ve&rimtaris &r * m5ajC 6K lshon nj bilet, % n5k &rmban elementet e &r6akt5ara n kt ligj &r k5&onin tatimor, me gjob n masn 30 000 7tridhjet mij8 lekC LK lshon k5&on tatimor, k5 ka shn5ar nj vler t ndryshme nga vlera e @mimit t a4ish5ar, me gjob n masn 30 000 7tridhjet mij8 lekC dK n5k a4ishon n nj vend t d5kshm nj &oster, % tregon detyrimin e blersit t mallrave a&o t &r4it5esit t shrbimit, &r t krk5ar k5&on tatimor, me gjob n masn 20 000 7njzet mij8 lekC d!K n5k mban kontrollin e gj5rms s k5&onit tatimor n mjedisin e o4rimit t mallrave a&o t shrbimeve, me gjob n masn 30 000 7tridhjet mij8 lekC "K n5k bn 4at5r &r %ark5llimin e realiz5ar t mallrave a&o t shrbimeve t o4r5ara, me dnim, si&as &r6aktimeve t nenit 12) t ktij ligjiC K n5k mban libr llogarie &r %ark5llimin e kryer t mallrave, me dnim, si&as &r6aktimeve t nenit 11. t ktij ligjiC <K n5k merr me %ira a&o n5k regjistron &ajisje 4iskale rezerv, n rastet k5r ky ligj e &arashikon si detyrim, me gjob n masn (0 000 7&esdhjet mij8 lekC ;K n5k mban dhe mirmban n k5shte &5ne &ajisjet 4iskale, me gjob n masn .0 000 7tetdhjet mij8 lek: ;-K n5k njo4ton menjher &r de4ektin e ndodh5r n &ajisjen 4iskale dhe n5k &lotson n rreg5ll librezn 4iskale t de4ekteve, me gjob n masn (0 000 7&esdhjet mij8 lek. 2. "onstatimi, sh%yrtimi dhe dnimi i shkeljeve t &arashik5ara n kt nen bhen nga organet tatimore t j5ridiksionit, k5 tatim&ag5esi 5shtron ve&rimtarin ose kryen shkeljet. 3. 1oslshimi i biletave t shrbimit me vler t &arashty&5r, t &rdor5ra n sektor t ndryshm, si trans&ort, t5rizm, art, k5lt5r etj., dnohet me gjob n masn 10 000 7dhjet mij8 lek &r @do bilet. 2 k5&tim t &iks 3 t ktij neni, tatim&ag5esit % lshojn bileta me vler t &arashty&5r, me n5mr serial, t emet5ara, kontroll5ara dhe sh&rndara nga ente &5blike, n5k jan t detyr5ar t instalojn e &rdorin &ajisje 4iskale. 122. "5ndrvajtjet administrative n &rdorimin e &ajisjeve 4iskale, &r lshimin e k5&onve 4iskal dhe t biletave 0endimi i "shillit t 1inistrave nr. 3.1 dat 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike e 45nksionale te &ajisjeve 4iskale, sistemit te integr5ar te kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike te deklarimeve 4inan6iare, sistemit te kom5niki mit &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionin &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen me a5torizim te sho%rive te a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ rreg5llon administrimin e &ajisjeve 4iskale dhe k5&onve tatimor. "5ndravajtjet administrative lidh5r me &rdorimin e &ajisjeve 4iskale dnohen baz5ar n dis&ozitat % vijon: 122.1 Tatim&ag5esi, &erson j5ridik ose &erson 4izik tregtar, dnohet me gjob nga 20 000 deri n 100 000 lek nse, &r shkeljet e list5ara n &aragra4in 1 t nenit 122 t Iigjit.
1*.
>r &r6aktimin e nivelit t gjobs s msi&rme, !rejtoria ?ajonale e Tatimeve bazohet n kriteret e dhna n &ikn 111.1.2 t ktij 9dhzimi. 122.2 >r k5ndrvajtjet e &arashik5ara n &aragra4in 1 t nenit 122 t Iigjit , drejtori &rgjegjs i tatim&ag5esit dnohet individ5alisht me gjob nga 10 000 deri n 30 000 lek. 122.3 >r k5ndrvajtjet e &arashik5ara n &aragra4in 1 t nenit 122 t Iigjit, t kryera m sh5m se nj her, m5nd t vendoset &ez5llimi i ve&rimtaris deri n tre m5aj. Kjykimi &r kt dnim gjithasht5 d5het t gjykohet me k5jdes baz5ar n kriteret e &iks 111.1.2 t ktij 9dhzimi. 122.> >r k5ndrvajtjet e &arashik5ara n &aragra4in 1 t nenit 122 t Iigjit, t kryera m sh5m se tre her, m5nd t vendoset mbyllja e ve&rimtaris. 122.# "onstatimi, sh%yrtimi dhe dnimi i shkeljeve t &arashik5ara n kt nen bhen nga organet tatimore t j5ridiksionit, k5 tatim&ag5esi 5shtron ve&rimtarin ose kryen shkeljet. 2 rastet k5r str5kt5rat %endrore t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dis&onojn in4orma6ione ose ndrmarrin veri4ikime ne terren, veri4ikime dhe kontrolle t tilla d5het t 5shtrohen n bashk&5nim me str5kt5rat &rkatse t organeve tatimore t j5ridiksionit. 123. !nimet &r sho%rit e a5toriz5ara dhe t &aa5toriz5ara 123.1 $ho%rit e a5toriz5ara, % tregtojn &ajisje 4iskale, dnohen me gjob (0 000B100 000 lek, &r shkeljet % listohen n &aragra4in i t nenit 123 t Iigjit. 123.2 $ho%rit e a5toriz5ara t mirmbajtjes s &ajisjeve 4iskale, dnohen me gjob 30 000B *0 000 lek, &r shkeljet % listohen n &aragra4in 2 t nenit 123 t Iigjit. >r &r6aktimin e nivelit t ktyre dnimeve, !rejtoria ?ajonale Tatimore bazohet n kriteret e dhna n &ikn 111.1.2 t ktij 9dhzimi dhe n ve@orit, k5shtet dhe rrethanat konkrete t shkeljes. 123.3 $5bjektet tatim&ag5ese, t 6ilat tregtojn a&o mirmbajn &ajisje 4iskale te s5bjektet e tjera tatim&ag5ese, &a %en t li6en65ara nga 1inistri i ,inan6ave, dnohen me gjob n masn 1 000 000 7nj milion8 lek, ndrsa sho%rit % blejn dhe &rdorin &ajisje t tilla 4iskale dnohen me gjob n masn 100 000 7nj%ind mij8 lek dhe sek5estrim t &ajisjes 4iskale. 12>. "5ndrvajtjet &r mos lshimin e 4at5rs tatimore 12>.1 "5r nj tatim&ag5es i regjistr5ar ne T0$: konstatohet se n5k lshon 4at5re tatimore, ose lshon 4at5re tatimore &a T0$:, ai detyrohet te &ag5aje &rve@ sh5ms se T0$: %e lidhet me at 45rnizim dhe interesave, dhe nj dnim te barabarte me sh5mn e T0$: se &allogarit5r. >rve@ ktij &enaliteti, do t a&likohet edhe nj gjob n masn 10[ t vle4ts s 4at5rs &a T0$h 7ose 100[ e tatimit mbi t ardh5rat % lidhet me at 4at5r8. 12>.1 "5r nj tatim&ag5es i biznesit t vogl konstatohet se n5k lshon 4at5re t thjesht tatimore, ai detyrohet te lshoj menjher 4at5rn dhe t &ag5aje nj gjob n masn 10[ t sh5ms s 4at5rs 7ose 100[ e nivelit t tatimit mbi t ardh5rat % lidhet me at 4at5r8. 12#. 1osmarrja e k5&onit tatimor 12#.1 Blersi ose &r4it5esi i shrbimit, i 6ili gjat kontrollit rez5lton se n5k dis&onon k5&on tatimor &r mallrat ose shrbimet e blera, n nj distan6 jo m sh5m se 30 metra nga vendi i daljes s njsis s shitjes s mallit ose shrbimit, dnohet me nj gjob &rej 1 000 lek. 12#.2 "onstatimi, sh%yrtimi dhe dnimi i shkeljes s &arashik5ar n kt nen bhet nga organet e administrats tatimore t j5ridiksionit, k5 kryhen shkeljet. 126. 1osdhnia e in4orma6ionit 126.1.1 "5r &ersonat e &r6akt5ar ne nenet *0, *1, *2 dhe 101 t ktij ligji, re45zojn te ja&in in4orma6ionin e krk5ar nga organet tatimore, dnohen ne &r&5thje me nenin 12* te ktij ligji. >r &r6aktimin e nivelit t ktyre dnimeve, !rejtoria ?ajonale Tatimore bazohet n kriteret e dhna n &ikn 111.1.2 t ktij 9dhzimi dhe n ve@orit, k5shtet dhe rrethanat konkrete t shkeljes. 12?. >engimi i kontrollit ose i hetimit tatimor
1*+
12?.1 Tatim&ag5esi, i 6ili, n mnyr t drejt&rdrejt a&o t trthort, &engon 5shtrimin e t drejtave t administrats tatimore &r kontrollin a&o hetimin tatimor, dnohet me nj gjob &rej 100 000 lek, &r biznesin e vogl dhe 1 000 000 lek &r bizneset e tjera. 12?.2 T drejtn &r miratimin e mass s gjobs, t &arashik5ar n &ikn 1 t ktij neni, e ka drejtori i drejtoris rajonale a&o tit5llari i njsis s ngjashme me t. >r tatim&ag5esit e klasi4ik5ar si biznes i vogl, kjo e drejt i takon tit5llarit t zyrs s tatimBtaksave t %everisjes vendore. 12?.3 2 rast se organet tatimore kan t dhna t bes5eshme se tatim&ag5esi 4sheh in4orma6ione &r gjendjen e tij ekonomikeB4inan6iare, organet tatimore kan t drejt tQia sek5estrojn, n mjediset e 5shtrimit t ve&rimtaris s tij, dok5menta6ionin tatimor, &ajisjet kom&j5terike dhe 4iskale, dhe mjete t tjera t mbajtjes s dok5menta6ionit t tatim&ag5esit, % &rmbajn a&o m5nd t &rmbajn in4orma6ion tatimor, dhe % ka t bj me t ardh5rat, sh&enzimet, aktivet dhe &asivet dhe marrdhniet 4inan6iare me &al t treta. 2 t tilla raste, me 5rdhr t drejtorit t drejtoris rajonale, &5nonjsi tatimor bn sek5estrimin e dok5menta6ionit dhe &ajisjeve t 6it5ara n &aragra4in m si&r. !ok5menta6ioni dhe ose &ajisjet e sek5estr5ara me 4lethyrje de&ozitohen n laboratorin e drejtoris rajonale, k5 i nnshtrohen veri4ikimit t &rmbajtjes. =n4orma6ioni i dok5menteve dhe ose &ajisjeve t sek5estr5ara si&as &aragra4it t &ar t ksaj &ike, trajtohet si&as &iks 2( t 5dhzimit nr.2), dat 2.+.200., t ndrysh5ar. Administrata tatimore, &as eks&ertizs % i bn dok5menta6ionit dhe ose &ajisjeve, mjeteve t sek5estr5ara si&as &aragra4it t &ar t ksaj &ike, sht e detyr5ar t &ro6edoj si&as rreg5llave t &r6akt5ara n ka&it5llin J"ontrolli tatimorJ t ligjit dhe 5dhzimit nr.2), dat 2.+.200. t ndrysh5ar. 12$. Ishimi i 4at5rs tatimore te &asakte 12$.1 Tatim&ag5esi %e lshon nj 4at5re tatimore te &asakte me &asoje 5ljen e detyrimit tatimor a&o rritje te sh5ms &r t5 kredit5ar dnohet ne &r&5thje me nenin 12. 718 te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. ,at5ra %5het e &asakte k5r n5k sht e &lots5ar me t dhnat reale 4inan6iare t s5bjektit dhe ndikon n detyrimin tatimor % lidhet me at 4at5r. ,at5re e sakte sht ajo k5 detyrimi tatimor i llogarit5r sht absol5tisht korrekt dhe &r te 6iln n5k sht bere asnj gabim aritmetik ose logjik. 12$.2 2e se nj tatim&ag5es lshon nj 4at5re tatimore te &asakte ne lidhje me in4orma6ionin %e krkohet te &rmbaj ne baze te dis&ozitave te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore ose te ligjeve te tjera tatimore ne 45%i, &or %e sht e sakte &r sa i &rket detyrimit tatimor, dnohet si&as &aragra4it 2 te nenit 12. te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. 12$.3.1 2se nj tatim&ag5es n5k sht i regjistr5ar ne T0$: lshon 4at5re me T0$: dnohet si&as &aragra4it 3 te nenit 12. te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. 12$.3.2 2se nj tatim&ag5es i regjistr5ar ne T0$: lshon 4at5re me T0$: &a %ene i detyr5ar nga ligji te beje ksht5 dnohet si&as &aragra4it 3 te nenit 12. te ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. 2se ky tatim&ag5es lshon gabimisht 4at5re tatimore me T0$: &a %ene i detyr5ar &or ka &ag5ar ne organet tatimore T0$: lidh5r me kto 4at5ra , atehere n5k &enalizohet. 129. !nimet &r tatim&ag5esit, % jan banka a&o instit56ione 4inan6iare $hkeljet e bra nga bankat a&o instit56ionet 4inan6iare lidh5r me zbatimin e detyrimeve % atyre i rrjedhin nga dis&ozitat e legjisla6ionit tatimor lidh5r me dhnien e in4orma6ionit, bllokimin e llogarive t tatim&ag5esit a&o mbajtjen dhe trans4erimin e detyrimeve tatimore t tatim&ag5esve, dnohen si&as nenit 12+ t ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. 130. 1osa4ishimi i @mimeve t shitjes 130.1 1osa4ishimi i @mimeve t shitjes s mallrave a&o shrbimeve dnohet me gjob me 3( 000 lek, &r tatim&ag5esit e klasi4ik5ar si biznes i vogl dhe *( 000 lek &r tatim&ag5esit e
130
tjer. 2 a&likimin e ktij dnimi mbahen &arasysh edhe 4aktet dhe rrethanat konkrete t shitjes s mallrave dhe shrbimeve. 131. 0e&rat &enale 131.1. "onsiderohen ve&r &enale dhe dnohen n &r&5thje me dis&ozitat e "odit >enal ve&rat e &rk54iz5ara n nenin 131 t ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. 131.2 Administrata tatimore bn kallzim &enal n &rok5rori &r @do shkelje t &arashik5ar n &ikn 1 t nenit 131 t ligjit. 132. 2djekja e dy4isht 132.1 0endosja e dnimit administrativ, si&as ktij ligji ose nj ligji tjetr tatimor, n5k e ndalon administratn tatimore &r t &ara%it5r kallzim &enal n &rok5rori, &r ve&ra &enale tatimore. 132.2 >r45ndimi i nj @shtjeje &enale k5ndr tatim&ag5esit n5k ndalon vendosjen, &r t njjtin tatim&ag5es, t nj dnimi administrativ, si&as ktij ligji ose nj ligji tjetr tatimor. KRE& IV DISPO:ITA TRAN:ITORE D(E T B&NDIT 133. E4ekti n detyrimet tatimore dhe vlersimet ekzist5ese >as hyrjes n 45%i t Iigjit nr.++20 dat 1+.(.200. J>r >ro6ed5rat Tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ: 1. Ddo vlersim tatimor i kryer &as hyrjes n 45%i t ligjit d5het detyrimisht t jet i baz5ar n dis&ozitat e ligjit, &avarsisht nga &eri5dha tatimore me t 6iln lidhet njo4tim vlersimi. 2. >r shkeljet % konstatohen, &as hyrjes n 45%i t Iigjit, do t zbatohen nivelet e dnimeve administrative % &arashikon ky ligj, &avarsisht nga koha k5r ka ndodh5r shkelja. >.sh. gjobat &r mosdeklarim n a4at &r t gjitha llojet e detyrimeve tatimore % i njo4tohen tatim&ag5esit &as dats s hyrjes n 45%i t ligjit t ri, d5het t llogariten baz5ar n nenin 113 t Iigjit, &ra me 10.000 lek &r @do deklarat tatimore t &adorz5ar, &avarsisht nga &eri5dhat e mosdeklarimit. >o ksht5, gjobat &r &ages t von5ar % i njo4tohen tatim&ag5esit &as dats s hyrjes n 45%i t ligjit do t llogariten n baz t nenit 11) t Iigjit. >ra gjoba &r &ages t von5ar do t jet ([ e sh5ms s detyrimit t &a&ag5ar &r @do m5aj a&o &jes t m5ajit gjat kohs % &agesa n5k sht kryer, &or jo m &ak se 10 mij lek dhe jo m sh5m se 2([ e detyrimit t &a&ag5ar. 3. Ddo a&elim i &ara%it5r n !rejtorin e A&elimit Tatimor &as hyrjes n 45%i t ktij ligji do t sh%yrtohet baz5ar n &ro6ed5rat e ligjit t ri. >. >r t gjitha shkeljet % ndodhin n &eri5dhat &as hyrjes me 45%i t ligjit nr. ++20, dat 1+.0(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, i ndrysh5ar, &avarsisht nga momenti i konstatimit, do t a&likohen dnimet administrative n 45%i n momentin e kryerjes s shkeljes. 13>. "omisioni i A&elimeve Tatimore 13>.1. "omisioni i A&elimit Tatimor &ran 1inistris s ,inan6ave &5shon s ekzist5ari *0 dit kalendarike &as hyrjes n 45%i t Iigjit te >ro6ed5rave Tatimore. 13).2 2 %o4t se, &r @4ardo arsyeje, "omisioni i A&elimit Tatimor n5k n-jerr vendim brenda ksaj &eri5dhe &rej *0 ditsh, ankimi gjykohet i re45z5ar dhe tatim&ag5esi m5nd t bj ankim drejt&rsdrejti n gjykat brenda 30 ditsh nga data n t 6ilin "omisioni i A&elimit Tatimor &5shon s ekzist5ari. 13>.3. "omisioni i A&elimit Tatimor sh%yrton t gjitha &raktikat e de&ozit5ara n $ekretarin e "omisionit brenda *0 ditve kalendarike &as hyrjes n 45%i t Iigjit te >ro6ed5rave Tatimore. 13>.> A&elimet k5ndr vendimeve t n-jerra nga !rejtoria e A&elimit Tatimor m5nd t bhen n "omisionin e A&elimit Tatimor vetm:
131
a8 brenda 1( ditsh &as hyrjes n 45%i t Iigjit t ri t >ro6ed5rave Tatimore 72 %o4t se dita e 45ndit e &eri5dhs 1( ditore sht dit &5shimi, a4ati shtyhet n ditn &asardhse t &5ns8 dhe b8 brenda &eri5dhs 30 ditore re4er5ar n Iigjin e m&arshm t >ro6ed5rave Tatimore n lidhje me ankimet e bra n "omisionin e A&elimit Tatimor &ran 1inistris s ,inan6ave. 13>.# 2 %o4t se a4atet e msi&rme n5k res&ektohen, ankimi n "omisionin e A&elimit Tatimor gjykohet i &a&ran5eshm dhe re45zohet &a 5 sh%yrt5ar. 13#. 2-jerrja e akteve nnligjore 13#.1 2garkohet !rejtori i >rgjithshm i Tatimeve % t n-jerr aktet nnligjore n zbatim t nenit 2+ &ika 2 t ligjit dhe t miratoj man5alet teknike, man5alin e vlersimit, t investigimit, t shrbimit t tatim&ag5esit dhe t masave shtrng5ese, si dhe man5ale a&o rreg5llore t tjera n zbatim t Iigjit dhe t ktij 9dhzimi. 13#.2 Aktet nnligjore dhe man5alet botohen edhe n b5letinin tatimor dhe jan detyr5ese &r administratn tatimore dhe tatim&ag5esit. 13#.3 B5letini tatimor sht &5blikimi zyrtar i !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve. 136. $h45%izime $h45%izohen t gjitha aktet nnligjore % rrjedhin &rej ligjit .(*0 dat 22.12.1+++ J>r >ro6ed5rat Tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ dhe Iigjit 33(. dat 12.10.1++3 J>r !ok5mentimin dhe mbajtjen e llogarive &r tatimetJ, t sh45%iz5ar n baz t nenit 13* t ligjit &r &ro6ed5rat tatimore. 13?. :yrja n 45%i "y 5dhzim hyn n 45%i mbas botimit n ,letoren <yrtare. MINISTRI I BINAN%AVE R1d4a. '5d"
&D(:IM Nr.39/ dat 9.12.200$ PR ADMINISTRIMIN D(E DOK&MENTIMIN E PRO%ED&RAVE T PAJISJEVE BISKALE I azhurnuar me: 'dhezimin nr. 38, dat 1.9.2009 2 zbatim t nenit 102, &ika ) e "5shtet5ts, t neneve (( dhe (* t ligjit nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ, dhe t &aragra4ve 13, 1.,
132
dhe 23 t vendimit t "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike e 45nksionale t &ajisjeve 4iskale, sistemit t integr5ar t kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike t deklarimeve 4inan6iare, sistemit t kom5nikimit, &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionin &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen, me a5torizim, t sho%rive t a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ, i ndrysh5ar, 1inistri i ,inan6ave, &D(:ON9 1.PAJISJET BISKALE ) DO T IMPLEMENTO(EN N REP&'LIKN E S()IPRIS =m&lementimi i sistemit 4iskal t &ajisjeve 4iskale &r4shin kto kom&onent: 1.1 >ajisjet 4iskale, k5 &r4shihen: a8 ?egjistr5es t dhnash 4iskale elektronike me memorie 4iskale, t 6ilat jan &ajisje &r regjistrimin e t dhnave &r vlern e mallrave t shit5ra dhe shrbimeve t kryera &r klientt, regjistrimin e tyre n memorien 4iskale, d5ke sig5r5ar n kt mnyr gjenerimin e ra&orteve t ve@antaC b8 &rintera 4iskal jan &ajisje me memorie 4iskale % m5nd t &5nojn me @do &rogram a&lik5es, d5ke &rdor5r vetm nj ndr4a%e 7driver8 ekzist5esC 68 sistem elektronik me memorie 4iskale &r regjistrimin e %ark5llimit t shitjes me &aki6 t derivateve t na4ts n&rmjet &ajisjeve kalk5l5ese dhe kons5min e karb5ranteve t lngshme 7sta6ionet e na4ts, t gazit etj8. 1.2 ?rjetin e kom5nikimit ndrmjet tatim&ag5esit dhe !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, i 6ili &r4shin: a8 ?rjeti 0alor Rel5lar i8 ?rjeti K>?$ ii8 ?rjeti K$1 b8 ?rjeti Ethernet 68 Ddo lloj tjetr rrjeti kom5nikimi >rotokolli i transmetimit t t dhnave n rrjetin e kom5nikimit ndrmjet tatim&ag5esit dhe !rejtoris s >rgjithshme t tatimeve d5het t bazohet mbi &rotokollin TR>G=>. Transmetimi i t dhnave m5jore t -hiros n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve sht detyrim ligjor i tatim&ag5esit dhe d5het t realizohet brenda dats 10 t m5ajit &asardhs. >rdorimi i rrjetit K>?$ &r t lidh5r &ajisjen 4iskale t tatim&ag5esit me !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve sht i detyr5eshm. >r rastet k5r tatim&ag5esi ose sho%ria e a5toriz5ar krkon &rdorimin e ndonj rrjeti tjetr, ai d5het t &ara%es me shkrim krkesn &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe t marr miratimin &ara&rak t saj. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve hyn n marrveshje kontrakt5ale bashk&5nimi me o&eratort e tele4onis 6el5lare &r sig5rimin e shrbimit K>?$. 1.3 $istemin e integr5ar kom&j5terik: a8 >r r5ajtjen e deklarimeve &eriodike t &ajisjeve 4iskaleC b8 >r&5nimin e deklarimeve &eriodike t &ajisjeve 4iskale nga eks&ertt tatimoreC 68 1ena-himin e in4orma6ionit nga sho%rit e a5toriz5ara. 2. REGJISTR&ESI ELEKTRONIK BISKAL/ PRK&BI:IMI TEORIK/ BORMA/ B&NKSIONI ?egjistr5esi elektronik 4iskal sht nj &ajisje me memorie 4iskale dhe %ark shiriti kontrolli n t 6ilat regjistrohen t dhnat &r vlern e mallrave t shit5ra dhe shrbimeve t kryera &r klientt, d5ke sig5r5ar n kt mnyr gjenerimin e ra&orteve t ve@anta. Tatim&ag5esit, t 6ilt shesin mallra, &rodhime, a&o kryejn 45rnizime t shrbimeve n lokale a&o njsi t ha&5ra &r &5blik5n, jan t detyr5ar t &rdorin &ajisje 4iskale &r regjistr5ar dhe 6erti4ik5ar
133
shitjen dhe t lshojn, n mnyr t detyr5eshme, k5&onin tatimor. ?egjistr5esi elektronik ka si %llim t 6erti4ikoj dhe regjistroj shitjet d5ke &rdor5r nj mekanizm &r regjistrimin e %ark5llimit i 6ili d5het t jet i mbrojt5r. T dhnat d5het t regjistrohen n mnyr t njkohshme n nj njsi memorie % %5het memoria 4iskale e 6ila d5het t jet e izol5ar dhe e bllok5ar me rrshir n brendsi t regjistr5esit elektronik dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik. "to t dhna regjistr5esi elektronik d5het tQi drgoj &eriodikisht &rmes nj &rotokolli t brendshm t &rogram5ar n &rogramin logjik hardSare t tij dhe nj in4rastr5kt5r rrjeti t realiz5ar n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve ?egjistr5esi elektronik, &rmes t 6ilit memorizohet %ark5llimi i mallrave dhe shrbimeve, ka kto karakteristika: "a nj &rogram logjik hardSare n gj5hn sh%i&e, i 6ili ndrtohet ekskl5zivisht si&as krkesave t ktij 5dhzimi, t realiz5ar si nj mod5l 4iskal i &avar5r, i mbrojt5r nga ndryshimi dhe 4shirja, d5ke &rdor5r 45nksionet standarde &r regjistrimin e shi4rave t mallrave e shrbimeve, &rintimin, &ara%itjen dhe administrimin e t dhnave, t hyra n nj memorie 4iskale, sig5ron %artsin, vrtetsin dhe mos mohimin e k5&onve t lsh5ar &r 6erti4ikimin e shitjes &r4shir edhe at t kthimit mbra&sht t mallit, dhe mnyrat e &agesave relative 7>ara n dor 7Rash8, &ez5ll, kart krediti, @ek bankar etj.8. gjithasht5 lshon k5&on &rmbledhs &r kto ve&rime, ra&ortet tatimore ditore t lidh5r re6i&rokisht me transmetimin e ra&orteve tatimore &eriodike. >rogrami logjik d5het t jet i ndrt5ar n mnyr % regjistr5esi elektronik t ve&roj n &es regjime: regjistrim 7?8, le-im 7L8, mbyllje 7<8, &rogramim 7>8, si dhe regjimi i trajnimit 7T8, &rmes t 6ilave kryhen. ?egjimi i regjistrimit: a8 sig5ron regjistrimin e %ark5llimit dhe e 6erti4ikon at mbi nj letr shirit % i je&et klientit 7kt5 m &osht e re4er5ar si k5&on tatimor8. "y regjistrim kryhet n mnyr &rogresive &r t gjith k5&ont e lsh5ar % 6erti4ikojn shitjet. 2 45nd t @do k5&oni tatimor &rintohet n5mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale dhe logo 4iskale e detyr5eshmeC b8 sig5ron regjistrimin e vlers reale t mallrave dheGose shrbimeve, n&rmjet rr5mb5llakimit deri n dy n5mra dhjetorC 68 i regjistron n memorien e &5ns, bashkon dhe &rmbledh t dhnat relative me k5&ont e m&arshm, n memorien 4iskale. "to t dhna d5hen t jen t regjistr5ara edhe mbi %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik dhe 45tja e ktyre t dhnave ka kontroll logjik. T dhnat n5k m5nd t jen m t vjetra se data e &rezantimit t regjistr5esit elektronik, dhe t dhnat m t reja t 45t5ra n5k m5nd t jen m t vjetra se data, &r t 6iln sht &rgatit5r ra&orti &eriodikC @8 sig5ron r5ajtjen e t dhnave t regjistr5ara n memorien 4iskale dhe regjistrimin e tyre n shiritin e kontrollit elektronik. ?egjimi i le-imit 7L8 $ig5ron le-imin dhe &rintimin e t dhnave t regjistr5ara n memorien 4iskale n&rmjet tastiers: a8 sig5ron le-imin statistikor t %ark5llimit ditor t regjistr5ar dhe e &ara%et at n 4orma t ndryshme ra&orti &rmbledhs a&o t detaj5arC b8 sig5ron le-imin statistikor t %ark5llimit n &r&5thje me njsit e standardeve kohore dit, m5aj dhe vitC 68 t gjitha ra&ortet e &rint5ara n kt &ozi6ion kan e4ekte statistikore jotatimore. 2 kokn e @do ra&orti n kt &ozi6ion d5het t shnohet emri i ti&it t ra&ortit dhe sigla e regjimit t le-imit 7L8, dhe t &rint5ar n 4illim dhe n 45nd t k5&onit sigla n bold J?A>A?T TATAT=1A?J. "to k5&on regjistrohen n n5mratorin &rogresiv t k5&onve jotatimore dhe detyrimisht d5het t regjistrohen n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik. ?egjimi i mbylljes 7<8: a8 kryhet mbyllja 4iskale e %ark5llimit ditor dhe &rintimi i ra&ortit tatimor ditor t lidh5r re6i&rokisht me transmetimin e ra&orteve tatimore &eriodikeC
13)
b8 sig5ron le-imin e memories 4iskale &rmes ra&orteve tatimore &eriodike n &r&5thje me njsit e standardeve kohore dit, m5aj dhe vit mbi 4l5ksin e shitjeve dhe analizat statistikore &r aktivitetin tregtarC 68 sig5ron k5shte &r kryerjen e &rovs &rmes v5ls s kontrollit % &rintohet n @do ra&ort tatimor ditor &r arsye t kontrollit t saktsis s regjistr5esit elektronik t memories 4iskale dhe %ark5t t shiritit t kontrollit elektronik, si dhe t 45nksionit n lidhje me t. ?a&ortet tatimoreBditore a&o &eriodike karakterizohen nga tit5lli i ra&ortit i sho%r5ar nga sigla 7<8 dhe n 45nd t k5&onit &rintohet logo 4iskale dhe sigla n bold J?A>A?T TAT=1A?J. ?egjimi i &rogramimit 7>8 2 kt regjim n &ajisjen 4iskale m5nd t: a8 ?egjistrohen t dhnat e tatim&ag5esit, t 6ilat d5hen t sh4a%en n k5&onin tatimor 7emri, adresa e vendndodhjes s biznesit, n5mri i 2i&tBit t tatim&ag5esit. >r kt 45nksion &rogrami logjik d5het t regjistroj n memorien 4iskale t &aktn &es rreshta me emrtimin e tatim&ag5esit 71 emri i tatim&ag5esit, 3 adresa, 1 2i&ti8. 2dalon ndryshimin e emrtimit t tatim&ag5esit deri n kryerjen e ra&ortitBtatimor ditor dhe ndryshimet e bra i regjistron n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik me nj n5mrator t ve@ant &r emrtimetC b8 T &rogramoj shkallt tatimore. "y 45nksion sht i m5nd5r n momentin e instalimit ose vetm &asi t jet kryer mbyllja e ra&ortit tatimorBditor dhe kryen &ara%itjen e hollsishme t shkallve tatimore, t shn5ar me germat AB=, shkalla e takss. 1e A nnk5&tohet shkalla tatimore e &rjasht5ar, ndrsa me germat BB= 4ormat e ndryshme t shkalls tatimore t &arashik5ar me ligj. 2dryshimi i nj shkalle tatimore m5nd t kryhet vetm &asi kryhet ra&orti tatimorBditor dhe ndryshimet e bra regjistrohen n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik me nj n5mrator t ve@ant &r ndryshimet e shkalls tatimore. 68 T administroj B Artik5jt: B kodi i artik5llitC B emrtimet e mallrave a&o shrbimeveC B @mimi 1, @mimi 2, @mimi 3C B re&arti &rkats si&as shkalls tatimoreC Kr5&imin e shitjes me re&arte: B 5ljetC B mnyrat e &agessC B val5tat e h5ajaC B administron gra4ikt 7 logon e tatim&ag5esit &r ta vendos5r n k5&onin tatimor8C B administron &ortat seriale t &ajisjes 4iskale &r &rogramimin e tyre &r tQ5 lidh5r me &ajisje shtes, t tilla: si barBkod, skaner, &eshore, terminal &r &agesn n&rmjet kartave t kreditit etjC @8 T &rogramoj &arametrat e k om5nikimit me rrjetin e kom5nikimit t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve &r transmetimin e ra&orteve tatimore &eriodike. Transmetimi i t dhnave d5het t bhet minimalisht nj her n m5ajC d8 >rogramimi i dats dhe ors. >rogrami logjik ndalon ndryshimin dhe kthimin e dats, nse jan kryer regjistrime n memorien 4iskale. Iejon &rogramimin e ors legale brenda k54irit t vetm 'GB nj or, vetm &asi kryhet mbyllja e ra&ortit tatimorBditorC dh8 T kryej kontrollin dhe le-imin e memories 4iskale dhe %ark5t t shiritit t kontrollit elektronik. ?egjimi i trajnimit >rogrami logjik lejon &ro6esin e trajnimit me t gjitha 45nksionet e regjistr5esit elektronik 4iskal. "y ve&rim sht i m5nd5r vetm &asi sht kryer ra&orti tatimor dhe vetm nse makina sht e 4iskaliz5ar. 2 kt 4az gjith ha&sirat n k5&ont e lsh5ar d5het t
13(
mb5shen nga simboli J\J dhe n kokn e k5&onit sigln J=2,A TATAT=1A?EJ. 2 shemb5jt gra4ik t k5&onve do t &ara%iten edhe k5&ont e lsh5ar n kt regjim. 2.1 B5r*a d!" 0ara81t-a " r";-12tr7"21t ","3tr5.13 <123a, "arkasa e &ajisjes 4iskale d5het t jet e izol5ar dhe vetm me nj &ozi6ion &r ta ha&5r at. 2 kt &ik vendoset v5la 4iskale mbi t 6ilin shnohet me nj godits 7&5n6on8 % ka t sigl5ar shenjat e v5ls s identi4ikimit t teknik5t t a5toriz5ar, lista e t 6ilve sht e de&ozit5ar nga sho%rit e a5toriz5ar me n5mrat &rkats t identi4ikimit n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. >ajisja ka t eks&oz5ar n &amjen e d5kshme t klientit, etiketn e identi4ikimit si&as kritereve t &ara%it5ra m &osht $hemb5ll etikete identi4ikimi t regjistr5esit elektronik 4iskal dhe etiketn e kontrollit &eriodik &ozitiv me ngjyr jeshile t &ara%it5r si m &osht: RE ?A:$ $ho%ria e a5toriz5ar 1odeli 25mri i identi4ikimit Tensioni 230 0 25mri i a5torizimit 25mri i 6erti4ikimit t !>1 !ata e 6erti4ikimit t !>1 B ,orma: katrore B !imensioni i brinjve: O )0 mm B 2gjyra: 45sha jeshile me germa t mdha t zeza. B >osht shkrimit ?EKT=$T?9E$= EIE"T?A2=" ,=$"AI shkr5het n5mri i identi4ikimit t regjistr5esit. B 2 &ozi6ionin e shn5ar si shkr5het viti i skaden6s. B 2 ekli&s vendoset v5la 4iskale % identi4ikon sho%rin dhe teknik5n % sht ngark5ar &r kryerjen e kontrollit &eriodik. B 1ateriali: Adesiv % n5k lejon t hi%et dhe shkatrrohet me &rovn &r ta he%5r. 2 rastet k5r regjistr5esi elektronik n5k e ka kal5ar kontrollin &eriodik 7a&o sht re45z5ar8 n &amjen e d5kshme t &5blik5t, teknik5 i a5toriz5ar d5het ta ket t vendos5r etiketn e kontrollit &eriodik negativ t &ara%it5r si m &osht: B ,orma: katrore B !imensioni i brinjve: O )0 mm B 2gjyra: 45sha e k5%e me germa t mdha t zeza, e vijz5ar nga nj diagonale B Kermat: bold, lartsia ( mm B >osht shkrimit ?EKT=$T?9E$= EIE"T?A2=" ,=$"AI shkr5het n5mri i identi4ikimit t regjistr5esit &osht shkrimit 29" ,92"$=A2A2 dhe n logoti&in e &ara&rint5ar nga laboratori vendoset v5la 4iskale % identi4ikon sho%rin dhe teknik5n % sht ngark5ar &r kryerjen e kontrollit &eriodik. B 1ateriali: Adesiv % n5k lejon t hi%et dhe shkatrrohet me &rovn &r ta he%5r. >ajisja 4iskale sht e sho%r5ar gjithmon me librin e mirmbajtjes n t 6iln regjistrohen t gjitha ve&rimet e kryera me regjistr5esin elektronik 4iskal. 2 4a%en e 45ndit t librit 4iskal d5het t jet e &rint5ar dhe 4irmos5r nga administratort e sho%rive t a5toriz5ara deklarata e &r&5thjes teknike dhe 45nksionale t regjistr5esve elektronik 4iskal % kto sho%ri do t shesin me karakteristikat teknike dhe 45nksionale t modelit t 6erti4ik5ar nga !rejtoria e 1etrologjis dhe "alibrimit. 2.2 M"*5r1a <123a," "a&a6iteti i memories 4iskale sig5ron r5ajtjen e regjistrimeve &r: B 1.00 ra&orte tatimoreBditoreC B 20 ndryshimeve t shkallve tatimoreC B 200 ndrhyrjeve &r zhbllokime t so4tSareveC kto regjistrohen n n5mratort &rkats dhe jan t &ara%it5r n @do ra&ort tatimorBditor si:
13*
B n5mratori i ra&orteve tatimoreBditoreC B n5mratori i ndryshimit t shkalls tatimoreC B n5mratori i ndrhyrjeve teknikeC gjithasht5 n memorien 4iskale regjistrohen n n5mrator t ve@ant dhe &ara%iten n ra&ortin tatimorBditor edhe: B n5mratori i k5&onve tatimor t dits, i 6ili me mbylljen ditore bhet zeroC B n5mratori &r totalet e k5&onve tatimor t lsh5ar &r t gjith &eri5dhnC B n5mratori i k5&onve jotatimor 2.3 >ajisja 4iskale regjistron dhe 6erti4ikon shitjet dhe kt e regjistron n t njjtn koh si n memorien 4iskale, &or edhe n %ark5n e shiritit t kontrollit, i 6ili vrtetson dhe n5k lejon ndryshimet e in4orma6ionit n memorien 4iskale. T dhnat e &rint5ara mbi k5&onin tatimor d5het t jen identike me t dhnat mbi shiritin e kontrollit. $hiriti i kontrollit sht i zbat5ar n 4orm k5jtese elektronike ose letr dhe emrtohet si Hark5 i $hiritit t "ontrollit ose shk5rt H$:". Har%et e shiritit t kontrollit d5het t ken nj etiket si&r, mbi t 6iln shkr5het n5mri &rogresiv i tyre. >rogrami logjik i regjistr5esit d5het t sig5roj bllokimin e regjistr5esit nse hi%et %ark5 i shiritit t kontrollit, t zvendsohet me %ark5n e ndonj &ajisjeje tjetr a&o k5r sht i virgjr, t mos lejoj regjistrimin e %ark5llimit &a e ini6ializ5ar at. "y %ark d5het t njihet vetm nga regjistr5esi elektronik 4iskal mbi t 6ilin sht kryer ini6ializimi 4illestar i tij dhe, &asi mb5shet &lot, r5het dhe &r s &ak5 ( 7&es8 vjet. >rdorimi i %ark5t t mb5sh5r kryhet vetm &r e4ekt kontrolli dhe statistikore. Tregimi i t dhnave mbi shiritin e kontrollit dhe n memorien 4iskale n5k d5het t bhet n&rmjet &rdorimit t shk5rtimeve t kodi4ik5ara. $hemb5ll i etikets mbi H$:"Bn: H$:" nr.BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB 1odeli i kassBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB 25mri i identi4ikimitBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB !ata e 4illimitBBBBBBBBBB!ata e mbarimitBBB 25mri &rogresiv i H$:"Bs, t ini6ializ5ara 1odeli i regjistr5esit elektronik 4iskal 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale k5 sht vendos5r !ata e 4illimit dhe data e mbarimit t H$:"Bs 2.> K7-t"2a <123a," ?egjistr5esi elektronik sig5ron k5jdes t %art 7&aralajmrim8 rreth n5mrit t ra&orteve t mbet5ra, % m5nd t 45ten n memorien 4iskale, si dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit, % n5k m5nd t jet m &ak se (0 dhe tregon n5mrin e m5ndshm t ra&orteve t mbet5ra 4iskale, &as @do ra&orti 4iskal t regjistr5ara. "5r k5jtesa 4iskale sht zn 7&lot8, regjistr5esi elektronik n5k d5het t lejoj t drejtn e regjistrimit t mtejshm t -hiros. <brazja e k5jtess do t bhet nga sho%ria e a5toriz5ar si&as krkess s s5bjektit &rdor5es t &ajisjes 4iskale. 2.# K705.1 tat1*5r 2.#.1 L5;5 <123a,"/ <5r*a Iogo 4iskale sht shenja identi4ik5ese % vendoset n @do k5&on tatimor % 6erti4ikon dhe regjistron shitjet n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit. Iogo 4iskale vendoset n t gjitha ra&ortet tatimoreBditore. Iogo 4iskale sht e &rbr nga dy rreshta 1. 2 rreshtin e &ar shkr5het ?$: 7?e&5blika e $h%i&ris8C 2. 2 rreshtin e dyt 1, 71inistria e ,inan6ave8. 2 lartsin e dy rreshtave t logos &r&ara ?$: dhe 1, d5het t jet stema e ?e&5bliks n variantin bardh e zi: ,orma gra4ike e logos 4iskale:
133
$: 1, 1. ,jalt ?$: dhe 1, d5het t jen: 2. ,onti B arial 3. ,ormati B bold >. 1adhsia e shkrimit e njjt me madhsin e shkrimit t elementeve t tjera t k5&onit tatimorC #. Iartsia e sigls s ?e&5bliks e barabart me lartsin e dy rreshtave t 4jalve ?$: dhe 1,C 6. Iogo 4iskale vendoset n 45nd t k5&onit i &ozi6ion5ar n %endr. 2.(.2 T dhnat e k5&onit tatimor dhe &rezantimi gra4ik i tij "5&oni tatimor % i je&et nj blersi a&o nj klienti, &rmban t dhnat e m&oshtme: "oka e k5&onit: a8 Emrin, adresn e tatim&ag5esitC b8 2=>TBin. T dhnat e koks s k5&onit m5nd t &ara%iten edhe &rmes logos gra4ike t tatim&ag5esit. !etajet e k5&onit tatimor: 68 Emrin, sasin, @mimin dhe vlern e %ark5llimit t regjistr5ar t mallrave dheGose t shrbimeveC @8 Totale e vlers s mallrave a&o shrbimeve t shit5raC d8 1nyrn e &agess 76ash, @ek, kart krediti etj.8C dh8 $h5mn e T0$:Bs, si&as shkalls tatimore. "mba e k5&onit tatimor: e8 25mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC 8 25mri i regjistr5esit 7 identi4ikon n5mrin n rrjet &r nj s5&ermarket8, emrin ose kodin e o&eratoritC 48 !atn dhe orn e lshimit t k5&onitC g8 Iogon 4iskale. "5&oni tatimor m5nd t reklamoj edhe t dhna t tjera dhe d5het t jet i &rint5ar n dy ko&je nj &rej t 6ilave n 4ormat letre i je&et klientit, ndrsa tjetra %ndron n shiritin e kontrollit n 4ormatin elektronik. T dhnat e &rint5ara mbi k5&onin tatimor d5het t jen identike me t dhnat mbi %ark5n e shiritit t kontrollit. Kjersia e k5&onit tatimor a&o t ra&orteve tatimore &eriodike sht n varsi t 4ormatit t letrs % &rdor se6ili regjistr5es elektronik 4iskal i 6erti4ik5ar &r tQ5 instal5ar n territorin e ?e&5bliks s $h%i&ris, &or &ara%itja gra4ike e k5&onit dhe ra&ortit tatimorBditor d5het t jet e njjt. B >rezantimi i k5&onit tatimor n rast se regjistr5esi elektronik 4iskal sht i lidh5r me nj kom&j5ter k5r &5non &rmes nj a&lika6ioni so4tSareBik ose n rastin k5r &rdor5esi kryen shitje me regjistr5esin elektronik 4iskal d5ke &rdor5r kodet e artik5jve &rmes 45nksionit >I9 7>ri6e Iook 9&8. 25mri i identi4ikimit dhe logo 4iskale jan shenjat dall5ese % k5&oni m si&r sht k5&on tatimor. "5&timi i tyre sht: "5&oni n5mr 20 sht k5&on tatimor, &asi sht lsh5ar nga regjistr5esi elektronik 4iskal me n5mr identi4ikimi nga !>T JLLLLLLLLLLJ dhe i instal5ar n ?e&5blikn e $h%i&ris me a5torizim t 1inistris s ,inan6ave. Ddo k5&on % n5k &rmban kto shenja dall5ese n5k sht i natyrs tatimore. B >rezantimi i k5&onit tatimor n rast se regjistr5esi elektronik 4iskal n5k sht i lidh5r me nj kom&j5ter ose n rastin k5r &rdor5esi n5k kryen shitje me regjistr5esin elektronik 4iskal d5ke &rdor5r kodet e artik5jve dhe 45nksionin >I9 &or d5ke kryer shitjet &rmes gr5&imit t
13.
artik5jve n re&arte dhe d5ke e &rdor5r re&artin &rkats. 2j &ro6ed5r lehts5ese &r biznesin e vogl. 2.#.3 K50-a " 3705.1t tat1*5r/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 d!" 3705.1 -5tat1*5r Ddo k5&on tatimor % lshohet sho%rohet me regjistrim t menjhershm n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik, sht e m5nd5r gjithasht5 t &rintohet dhe ko&ja e tij, e 6ila i ka t gjitha t dhnat e k5&onit tatimor t sa&o lsh5ar, &or kjo ko&je sht e 4orms "9>A2 TA TAT=1A? &r t mos krij5ar dy4ishimin e t dhnave t regjistr5ara n memorien 4iskale. 0lerat e &rezant5ara n ko&jen e k5&onit tatimor n5k regjistrohet n sh5mn totale t %ark5ll5ar dhe t regjistr5ar n memorien 4iskale, &or regjistrohet n %ark5n e shiritit t kontrollit &r kontrolle t m5ndshme mbi n5mratorin e k5&onve jotatimor. T gjitha ve&rimet % kryhen n regjimin e le-imit dhe &rogramimit &asi &rintohen, k5&ont % lshohen jan t natyrs J"9>A2 TA TAT=1A?J dhe regjistrohen n n5mratorin e k5&onve jotatimor. $henja dall5ese e ktyre k5&onve sht se n kokn dhe n kmbn e k5&onit shnohet sigla J=2,A TATAT=1A?EJ dhe n kto k5&on n5k shnohet logo 4iskale dhe n5mri i identi4ikimit t &ajisjes, t 6ilat jan shenja dall5ese t "9>A2=T TAT=1A?. 2.#.> Pr6a3t1*1 1 0r56"d7r2 2 3t!1*1t t *a,,1t/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 1 3705.1t "lienti rikthen mallin e bler d5ke &ara%it5r dhe dorz5ar k5&onin tatimor origjinal t blerjes dhe n kmbim merr nj mall tjetr me vler t barabart ose m t madhe se malli i rikthyer. "5&oni % del d5het t &rintohet n dy ko&je k5 nj ko&je i je&et klientit dhe ko&ja tjetr i 4orms TATAT=1A?E lidhet s bashk5 me k5&onin tatimor t mallit t kthyer dhe me k5&onin e ra&ortit tatimorBditor n 45nd t dits, dhe r5het me ra&ortet e tjera tatimore t &eri5dhs &rkatse. K&PONI TATIMOR ORIGJINAL I MALLIT ) KT(E(ET M'RAPS(T K&PONI TATIMOR ME MALLIN E RI T S(KM'CER ME VLER T 'ARA'ART ME MALLIN E KT(CER M'RAPS(T 2.#.# B7.3215." .d1!*2" ?egjistr5esi elektronik 4iskal lejon t kryej 45nksione t tilla si: B ,shirja e nj rreshti 7artik5ll t regjistr5ar8 B An5limi i nj artik5lliC B An5limi i k5&onitC B 9lje ose rritje n [ t artik5llit t regjistr5arC B 9lje ose rritje n vler t artik5llit t regjistr5arC "to 45nksione jan t m5nd5r vetm n 4azn e regjistrimit t shitjes dhe &a kryer mbylljen e k5&onit tatimor. 2 %o4t se tatim&ag5esi e mbyll regjistrimin dhe lshon k5&onin tatimor &a kryer nj nga kto 45nksione, @do ve&rim i mtejshm lidh5r me nj nga kto 45nksione sht i &am5nd5r. ?egjistr5esi elektronik 4iskal n5k lejon asnj 4orm ndryshimi t in4orma6ionit t regjistr5ar n memorien 4iskale. "5&ont tatimor gabim d5het t kryhet ndryshimi n mnyr man5ale n kontabilitetin e tatim&ag5esit dhe t &as%yrohet n librin e ra&orteve. =. >ro6ed5ra e 4shirjes s nj artik5lli, &rezantimi gra4ik i k5&onit II. Pr56"d7ra " a.7,1*1t t art137,,1t/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 1 3705.1t E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit ose logo gra4ike e tij III. Pr56"d7ra " a.7,1*1t t 3705.1t/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 1 3705.1t
13+
IV. B7.3215.1 1 7,-"2 52" rr1t-"2 2 4,"r2 . M/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 1 3705.1t V. B7.3215.1 1 7,-"2 52" rr1t-"2 2 4,"r2 . 4,"r/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 1 3705.1t 2.#.6 K705.1 tat1*5r .;a <at7ra tat1*5r"/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 Tatim&ag5esi % ka lsh5ar 4at5rn tatimore sht i detyr5ar t lshoj dhe k5&onin tatimor re4er5ar ksaj 4at5re, e 6ila d5het t sho%rohet me 4at5rn tatimore. "jo sht e m5nd5r &rmes 45nksionit t J"5&onit Tatimor nga 4at5ra tatimoreJ n regjistr5esin elektronik 4iskal. 0lera e 4at5rs tatimore regjistrohet n kontabilitet, &or regjistrohet dhe n memorien 4iskale t regjistr5esit elektronik 4iskal n momentin % lshohet k5&oni tatimor. >r t mos &as5r dy4ishim t vlerave, regjistrimi i 4at5rs tatimore sht i s&e6i4ik5ar n detajet e -hirosBditore n ra&ortin tatimor ditore, n mnyr % tatim&ag5esi t ket t evident5ar -hiron ditore &rmes k5&onve tatimor 7&a 4at5r tatimore8 dhe -hiron ditore t k5&onve tatimor re4er5ar 4at5rave tatimore. Tatim&ag5esi regjistron ne kontabilitet vetm &jesn e mbet5r t -hiros, at t k5&onve tatimor 7&a 4at5r tatimore8 2.#.? Pr"=a.t1*1 ;ra<13 1 ra05rt"4" . r";-1*1. " ,"D1*1t JIK ?egjimi i le-imit 7L8 shrben &r t ndihm5ar tatim&ag5esin mbi mbarvajtjen e aktivitetit, kontroll mbi -hiron ditore, statistika t ndryshme etj. T gjitha kto ra&orte % lshohen n kt regjim jan t natyrs JTATAT=1A?EJ. !allimi midis ra&orteve joBtatimore dhe tatimore sht: B "oka e ra&ortit n t 6iln shnohet ti&i i ra&ortit dhe regjimitC B $igla J?A>A?T TATAT=1A?J n 4illim dhe n 45nd t k5&onitC B 15ngesa n k5&on i JIAKA$ ,=$"AIEJ dhe J291?=T T; =!E2T=,="=1=TJ t &ajisjes 4iskaleC B 25k &rintohet &rmbledhja totale e memories 4iskale. ?a&ortet e le-imit mbi -hiron jan t &ara%it5ra me vlera &r nj -hiro t br me interval nga 4illimi i dits deri n momentin e &rintimit t ra&ortit. $h&jegime: 1. "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tijC 2. !etajet mbi shitjet ditoreC 3. Totale e -hiros ditoreC ). !etaje mbi totalen e -hiros ditoreC (. Kjendja e arksC *. "mba e ra&ortit. 1. "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tij 2 kt &jes s&e6i4ikohet ti&i i ra&ortit % shrben dhe &r identi4ikimin e tij % m5nd t jet JTATAT=1A?J ose JTAT=1A?J. =denti4ikimi bhet &rmes sigls s regjimit 7L8 dhe emrtimit J?A>A?T TATAT=1A?J. 2. !etajet mbi shitjet ditore 2 kt &jes &rezantohen si &rmbledhje e gjith &5na e kryer gjat dits deri n @astin e &rintimit t ktij ra&orti. =n4orma6ioni m5nd t bhet i &rmbledh5r n nj rresht ose m5nd t jet dhe n dy rreshta: >.sh.: 2 1 rresht "I=E2T; T; 12 B Tregon sa klient jan shrbyer gjat dits deri $:;?BVE? n momentin e &rintimit t ra&ortit TAT. B?9TA 1).220,0 B Tregon sa sht vlera br5to e shit5r 0 &allogarit5r 5ljet a&o rritjet 2 2 rreshta
1.0
9ITE B ?reshti i &ar tregon @4ar sht kryer ) 22,00 B ?reshti i dyt tregon sa her sht kryer dhe vlera totale 3. T5ta," " D!1r52 d1t5r" 2 kt &jes &rezantohet e gjith -hiro e kryer deri n momentin e &rintimit t ra&ortit, e 6ila sht e ndar n vlern &a T0$h dhe sa sht totale e T0$h. "jo totale &rmbledh sa sht shit5r me k5&on tatimore dhe me k5&on nga 4at5ra tatimore. >. T5ta," *+1 d"ta-"t " D!1r52 d1t5r" 2 kt &jes sht e detaj5ar totale e -hiros ditore si&as 4ormave t shitjes: sa sht shit5r me k5&on tatimor t detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total dhe sa sht shit5r me k5&on tatimor re4er5ar 4at5rave tatimore t detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total. #. G-".d-a " ar32 =denti4ikon sa sht gjendja e arks n monedh dhe sa her sht &ag5ar me &ara n dor. 6. K*+a " ra05rt1t 2 kt &jes &rezantohet se ky ra&ort nga 6ili regjistr5es elektronik 4iskal sht &rint5ar 7&r &ajisjet 4iskale n rrjet8 dhe nga 6ili o&erator sht krk5ar ra&orti, n @4ar date dhe ore. T gjitha ra&ortet jotatimore &rmblidhen n n5mratorin e k5&onve joBtatimor. 2 45nd t k5&onit &rintohet sigla J ?A>A?T TATAT=1A?J &r ta kon4irm5ar ti&in e ra&ortit. 2.#.$ Pr"=a.t1*1 ;ra<13 1 ra05rt1t tat1*5r d1t5r G r";-1*1 1 *+@,,-"2 J:K ?a&orti tatimor ditor shrben &r t kryer mbylljen ditore t aktivitetit. 0lerat totale t ra&ortit &rmblidhen n totalen e memories 4iskale. "to vlera tatim&ag5esi i regjistron n librin e ra&orteve dhe n kontabilitetin e tij. ?a&orti tatimor ditor &rmbledh t gjith &5nn e kryer gjat dits nga tatim&ag5esi dhe vlerat % &rmblidhen n kt ra&ort jan &jes e ra&ortit &eriodik % regjistr5esi elektronik 4iskal drgon n !>T. ?a&orti tatimor ditor &rgatitet n regjimin 7<8 t regjistr5esit elektronik 4iskal. "y ra&ort sht i &rbr nga: 1. "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tijC 2. !etajet mbi shitjet ditoreC 3. Totale e -hiros ditoreC ). !etaje mbi totalen e -hiros ditoreC (. Kjendja e arksC *. >rmbledhja e &rgjithshme e totaleve n memorien 4iskaleC 3. "mba e ra&ortit. $henjat dall5ese t ra&ortit tatimor ditor jan: B "oka e ra&ortit n t 6iln shnohet ti&i i ra&ortit dhe sigla e regjimitC B $igla J?A>A?T TAT=1A?J n 45nd t k5&onitC B >rintimi i JIAKA$ ,=$"AIEJ dhe J291?=T T; =!E2T=,="=1=TJ t &ajisjes 4iskale n ra&ortC B >rintimi i &rmbledhjes totale t memories 4iskale. >as &rintimit t ra&ortit tatimor ditor n5mratori i "9>A2A0E TAT=1A?; dhe i "9>A2A0E TATAT=1A?; % jan lsh5ar gjat dits zerohen. $h&jegime: 1. "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tij 2 kt &jes s&e6i4ikohet ti&i i ra&ortit % shrben dhe &r identi4ikimin e tij. =denti4ikimi bhet &rmes sigls s regjimit 7<8 dhe emrtimit J?A>A?T TAT=1A?J. 2. !etajet mbi shitjet ditore 2 kt &jes &rezantohen si &rmbledhje e gjith &5na e kryer gjat dits. =n4orma6ioni m5nd t bhet i &rmbledh5r n nj rresht ose m5nd t jet dhe n dy rreshta:
1.1
>.sh.: 2 1 rresht "I=E2T; T; $:;?BVE? 12 B Tregon sa klient jan shrbyer gjat dits deri n momentin e &rintimit t ra&ortit TAT. B?9TA 1).220,00 B Tregon sa sht vlera br5to e shit5r &allogarit5r 5ljet a&o rritjet 2 2 rreshta 9ITE B ?reshti i &ar tregon @4ar sht kryer ) 22,00 B ?reshti i dyt tregon sa her sht kryer dhe vlera totale 3. T5ta," " D!1r52 d1t5r" 2 kt &jes &rezantohet e gjith -hiro jaditore e kryer e 6ila sht e ndar n vlern &a T0$: dhe sa sht totale e T0$:. "jo totale &rmbledh sa sht shit5r me k5&on tatimor dhe me k5&on nga 4at5ra tatimore. "to vlera shkr5hen n librin e ra&orteve. >. T5ta," *+1 d"ta-"t " D!1r52 d1t5r" 2 kt &jes sht e detaj5ar totale e -hiros ditore si&as 4ormave t shitjes: sa sht shit5r me k5&on tatimor t detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total dhe sa sht shit5r me k5&on tatimor re4er5ar 4at5rave tatimore t detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total. #. G-".d-a " ar32 =denti4ikon sa sht gjendja e arks n monedh dhe sa her sht &ag5ar me &ara n dor. 6. Pr*+,"d!-a " 0r;-1t!2!*" " t5ta,"4" . *"*5r1". <123a," 2 kt &jes &ara%itet vlerat totale t regjistr5ar n memorien 4iskale % nga dita e 4iskalizimit t &ajisjes 4iskale deri n ditn % &o sh%yrtohet. ?. K*+a " ra05rt1t 2 kt &jes &rintohet 291?= = =!E2T=,="=1=T t &ajisjes 4iskale, n5mri i regjistr5esit nga 6ili regjistr5es elektronik 4iskal sht &rint5ar ra&orti 7&r &ajisjet 4iskale n rrjet8 dhe nga 6ili o&erator, n @4ar date dhe ore. T gjith ra&ortet tatimore regjistrohen n n5mratorin e k5&onve tatimor t memories 4iskale. 2 45nd t k5&onit &rintohet IAKA ,=$"IAE dhe sigla J?A>A?T TAT=1A?J &r ta kon4irm5ar ti&in e ra&ortit. 2.#.9 >rezantimi i k5&onit dhe ra&orteve % kryhen n 45nksionin e trajnimit 2 kt 4az t gjitha ha&sirat n k5&ont e lsh5ar d5het t mb5shen nga simboli J\J dhe n kokn, %endrn dhe kmbn e k5&onit vendoset sigla J=2,A TATAT=1A?EJ. $hemb5ll i k5&onit: E njjta &ro6ed5r sht e vle4shme dhe &r ra&ortet % lshohen n kt regjim. T gjitha 45shat boshe mb5shen me shenjn J\J dhe n mnyr t &rsrit5r mbi ra&ort shnohet sigla J=2,A TATAT=1A?EJ. 2.6 $ho%rit e a5toriz5ara &r 45rnizimin e regjistr5esve elektronik, jan t detyr5ara t 6erti4ikojn llojet e regjistr5esve % do t hedhin n treg, n !rejtorin e >rgjithshme t 1etrologjis, e 6ila veri4ikon nse ti&i i regjistr5esit elektronik &lotson t gjitha kriteret e &r6akt5ara n kt kontrat. !rejtoria e >rgjithshme e 1etrologjis, &r @do model t regjistr5esve elektronik 4iskal t 6erti4ik5ar, i drgon nj ra&ort teknik !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve, k5 &rve@ t dhnave teknike t modelit, d5het t &rmbaj edhe t dhna identi4ik5ese t modelit 7kodin e sho%ris dhe kodin e modelit8. $ho%rit e a5toriz5ara d5het t bjn ri6erti4ikimin e &ajisjeve 4iskale n t gjitha rastet k5r ndryshon 5dhzimi i 1inistrit t ,inan6ave dhe ndryshimet kan t bjn me karakteristikat teknike dhe 45nksionale t regjistr5esve elektronik 4iskal. $5bjektet tatim&ag5ese, t 6ilat kan &as5r n &rdorim &ajisje 4iskale me karakteristika t ndryshme nga ato t krk5ara nga ky 5dhzim, m5nd tQi &rdorin kto &ajisje &r %llime 4iskale vetm nse &ajisjet jan t 6erti4ik5ara nga organi i ngark5ar &r 6erti4ikimin e tyre. $5bjekti &rdor5es = &ajisjes 4iskale, i drejtohet njrs &rej sho%rive t a5toriz5ara &r shitjen
1.2
dhe mirmbajtjen e &ajisjeve 4iskale, &r modi4ikimin dhe &rshtatjen e &ajisjes ekzist5ese, si&as krkesave t legjisla6ionit &rkats. 0etm &asi &ajisja sht e 6erti4ik5ar, ajo m5nd t &rdoret nga s5bjekti tatim&ag5es. 2se 6erti4ikimi dhe mirmbajtja e ktyre &ajisjeve n5k m5nd t realizohet nga sho%rit e a5toriz5ara, s5bjektet detyrohen t instalojn dhe t &rdorin &ajisje 4iskale t 6erti4ik5ara si&as ktij 5dhzimi. 2.? Pr56"d7ra " 0a-12-"2 *" r";-12tr7"2 ","3tr5.13 <123a, " tat1*0a;7"21t 1. Tatim&ag5esi: a8 Tatim&ag5esi zgjedh modelin e regjistr5esit elektronik si&as nevojave t tijC b8 >lotson 4orm5larin e krkess &r &ajisjen me regjistr5es 4iskal elektronik &ran sho%ris s a5toriz5ar e 6ila tregton regjistr5esin 4iskal elektronik % ai dshiron, n 3 tri ko&je, nga t 6ilat nj e mban vetC 68 Iidh kontratn me sho%rin e a5toriz5ar dhe bn &agesn e &ajisjes 4iskaleC d8 !orzon &ran sho%ris s a5toriz5ar listn e t dhnave % d5het t &rogramohen n kas 7lista e mallraveGshrbimeve, @mimet etj...8C e8 Asiston n 4iskalizimin e regjistr5esit elektronikC 48 Trajnohet nga sho%ria e a5toriz5ar &r &rdorimin e regjistr5esit elektronikC g8 >ajiset me man5alin e &rdorimit t &ajisjes 4iskale n gj5hn sh%i&e, k5 &rve@ te tjerave, n man5al &ara%iten &ikat e shrbimit, si edhe n5mrat e kontaktit. 2. $ho%ria e a5toriz5ar: a8 $ho%ria e a5toriz5ar nj ko&je t 4orm5larit t krkess s bashk5 me 4otoko&jen e 4at5rs8C b8 Bn &rgatitjen 7lidhjen me &ajisje t tjera ndihmse: le-5es t kartave bankare, &ajisjet e transmetimit onBline etj...8 dhe &rogramimin e regjistr5esit elektronik si&as nevojave t tatim&ag5esit 68 Bn kontrollin teknik dhe v5losjen e regjistr5esit elektronikC d8 Bn 4iskalizimin e regjistr5esit elektronikC e8 !rgon teknik5n &rkats &r instalimin e regjistr5esit elektronik n mjediset e tatim&ag5esitC 48 Bn trajnim e tatim&ag5esit &r &rdorimin e regjistr5esit elektronikC 3. Arganet tatimore: a8 Asiston n kontrollin teknik dhe v5losjen e regjistr5esve elektronikC b8 Asiston n 4iskalizimin e regjistr5esit elektronik. 2.. ,orma e skedarit t transmetimit >r t transmet5ar ra&ortet tatimore &eriodike &rogrami logjik d5het t &arashikoj krijimin e nj skedari me 4ormat A$R== k5 45shat jan t. "y ra&ort &eriodik % &ajisjet 4iskale drgon n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &rbhet nga: B "oka e ra&ortitC B T dhnat e ra&ortit &eriodikC B ?reshti i kontrollit 725mri i kontrollit XRhe6ks5mY8C "oka e ra&ortit ka kto t dhna: B 25mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC B !itn, m5ajin, vitin, orn dhe min5tn e &rgatitjes s ra&ortitC B !itn e 4illimit nga nis ky ra&ortC B !itn e mbarimit t ra&ortitC B 25mrin e ra&orteve tatimore ditoreC B 0lern e %ark5llimit total t mallrave dhe t shrbimeve &r &eri5dhn e ra&ortitC B $h5mn totale t T0$: &r &eri5dhnC B 25mrin e k5&onve tatimore, t lsh5ar nga &ajisja 4iskale ndrmjet dy datave. T dhnat e ra&ortit &eriodik
1.3
T dhnat e ra&ortit &eriodik jan a% rreshta sa jan ra&ortet tatimore ditore t &eri5dhs dhe se6ili rresht &ara%et t njjta t dhna t ra&ortit tatimor ditor. ?reshtat e t dhnave t ra&ortit renditen si&as ditve t m5ajit &r t 6iln &rgatitet ra&orti &eriodik: B !itn, m5ajin, vitin, orn dhe min5tn e &rgatitjes s ra&ortit tatimor ditorC B 25mrin e k5&onve tatimor t lsh5ar nga &ajisja 4iskale &r at ditC B 0lern e %ark5llimit si&as shkallve tatimore, dheGose t &rjashtimeve tatimoreC B $h5mn totale t T0$: si&as shkallve tatimore. ?reshti i kontrollit 725mri i kontrollit XRhe6ks5mY8 Rhe6ks5mi &rgatitet me nj algoritm 1!( 7standard ?,R 13218."y kodi4iki m n Jin&5tJ &arashikon nj JstringJ me gjatsi t dikt5ar mbi t gjith vlerat e ra&orteve tatimore ditore t &eri5dhs dhe n Jo5t&5tJ nj string 71!( Rhe6ks5m8 me 12. bit 7me vlera 32 he-ade6imale8 n mnyr t &avar5r nga JstringJ e Jin&5tJ % &rdoret. 1!( Rhe6ks5m drgohet bashk me t dhnat me skedarin e transmet5ar dhe rillogaritet n 4azn e regjistrimit n serverin %endror. $hemb5ll i skedarit t transmet5ar: L<12)23)32 0203200.0.)( 010*200. 300*200. 32 32000 .000 )0 0*0*200.20(( 2 0 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 20 030*200.213( 1 0 0 0 0 0 0 (0 0 0 0 0 0 0 0 10 0.0*200.1+2( 3 )( 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0+0*200.1*0( 2 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 10 0 ,A!ABRE3!0R+.+A.!,0A021.)3+1+,(( ?egjistr5esi elektronik 4iskal &asi t kryej transmetimin d5het t &rintoj nj k5&on n t 6ilin ka &rmbledh5r t gjitha vlerat % ka transmet5ar n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. "y k5&on shrben &r tatim&ag5esin, i 6ili e r5an at n librin e ra&orteve &r t vrtet5ar drgimin e t dhnave dhe vlerat e drg5ara d5het t jen t njjta me ato t regjistr5ara n serverin %endror. S(EM'&LL I K&PONIT T TRANSMETIMIT T RAPORTIT PERIODIK 2.$.1 E*rt1*1 1 23"dar1t t tra.2*"t1*1t Emrtim i skedarit sht i 4orms: 25mri i identi4ikimit t regjistr5esit elektronik 4iskal, &eri5dha &r t 6iln &o transmeton]viti dhe m &as ti&i i skedarit ^.t-t &ra: LL00111111]0.]200..t-t 2.9 N7*r1 1 1d".t1<131*1t t r";-12tr7"21t ","3tr5.13 <123a, >r t mos &as5r kon4likte t n5mrave t identi4ikimit t regjistr5esve elektronik 4iskal, n5mri i identi4ikimit t regjistr5esit sht i &rbr nga dy &jes t 6ilat s bashk5 garantojn sig5ri &r regjistr5esin elektronik. >jesa e &ar. =denti4ikimi i sho%rive t a5toriz5ara &rmes dy germave % i ka vendos5r !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve EMRI I S(O)RIS S A&TORI:&AR KODI IDENTIBIK&ES A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE =.0.A. Elektronik sh.&.k =0 B2T Elektroni6s sh.&.k. B2 R"0 29$:=BR,0 2A"= R" ?ilindja sh.&.k. dhe >.".> sh.&.k ?I 1odelet e &ajisjeve 4iskale. $e6ila nga sho%rit e a5toriz5ara sht e detyr5ar t 6erti4ikoj regjistr5esit elektronik 4iskal % do t hedhin n treg &ran !>1. $e6ila nga kto &ajisje % sht 6erti4ik5ar do t identi4ikohet nga 2 shi4ra % 4illojn nga 00B++ &r se6iln sho%ri.
1.)
$:AH;?=A "A!= $:AH;?=$; "A!= 1A!EI=T A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE 2ga 00 B 2 ++ =.0.A. Elektronik sh.&.k =0 2ga 00 B 2 ++ B2T Elektroni6s sh.&.k. B2 2ga 00 B 2 ++ R"0 29$:=BR,0 2A"= R" 2ga 00 B 2 ++ ?ilindja $h.&.k. dhe >.".> sh.&.k ?I 2ga 00 B 2 ++ >jesa e dyt. 25mri serial i regjistr5esit sht nj n5mr % e lshon 4abrika &rodh5ese. $e6ila nga sho%rit &r @do model % 6erti4ikon ka m5ndsi t &rodhoj nga seriali 000000 deri n ++++++ &ajisje. T dyja kto &jes &rbjn n5mrin e identi4ikimit i 6ili i regjistrohet &ajisjes 4iskale vetm nj her n momentin 4illestar dhe sht i &andrysh5eshm. $hemb5ll: $:AH;?=A "A!= "A!= 1A!. $E?=AI= A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ =.0.A. Elektronik sh.&.k =0 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ Toshiba B2T Elektronik sh.&.k. B2 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ R"0 29$:=BR,0 2A"= R" 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ ?ilindja $h.&.k. ?I 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ $ho%ria J!rejtoria e >rgjithshmeJ me kod identi4ikimi J!>J ka 6erti4ik5ar &ajisjen 4iskale model J,9T9?AJ n !>1, e 6ila identi4ikohet me kodin e modelit J12J 25mrat e identi4ikimit t ktij modeli jan: ,illojn nga: !>12000000 1barojn n: !>12++++++ 2.9.1 V7,a 1d".t1<137"2" " t"3.134" t a7t5r1=7ar $ho%rit e a5toriz5ara jan t detyr5ara t dorzojn &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve listn e teknikve t a5toriz5ar. Ddo teknik i a5toriz5ar identi4ikohet &rmes kodit t identi4ikimit t sho%ris s a5toriz5ar dhe kodit me shi4ra si&as renditjes n listn e sho%rive t a5toriz5ara. $:AH;?=A "A!= $:AH;?=$; "A!= TE"2="9T A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE 2ga 01 B 2 +++ =.0.A. Elektronik sh.&.k =0 2ga 01 B 2 +++ Toshiba B2T Elektronik sh.&.k. B2 2ga 01 B 2 +++ R"0 29$:=BR,0 2A"= R" 2ga 01 B 2 +++ ?ilindja $h.&.k. ?I 2ga 01 B 2 +++ $ho%rit e a5toriz5ara d5het t &ajisin teknikt e tyre me goditsin 7&5n6onin8 me kodet identi4ik5ese t se6ilit &rej tyre n mnyr % mbi v5ln 4iskale t &ajisjes 4iskale t shnohet kodi identi4ik5es i teknik5t % ka kryer 4iskalizimin a&o kontrollin &eriodik. = njjti kod vendoset dhe n etiketat e kontrollit &eriodik dhe n dok5menta6ionin &rkats t &ajisjes 4iskale. $hemb5ll: Teknik5 i a5toriz5ar me ini6iale <.<. i sho%ris s a5toriz5ar J!rejtoria e >rgjithshmeJ me kod identi4ikimi J!>J, sht i rendit5r n listn e teknikve me n5mrin 01. "odi identi4ik5es ose v5la identi4ik5ese e ktij teknik5 sht: !>01 >ajisja 4iskale model J,9T9?AJ me n5mr identi4ikimi !>12000123 sht 4iskaliz5ar dhe kryer kontrolli teknik &eriodik nga teknik5 i a5toriz5ar !>01, i 6ili sht i detyr5ar t ket ln shenjn !>01 n v5ln 4i skale dhe t ket vendos5r n &amjen ballore dhe t d5kshme &r &5blik5n etiketn &ozitive t kontrollit &eriodik d5ke s&e6i4ik5ar skaden6at e tij n shk5rt t vitit 200+. 3. SISTEMI ELEKTRONIK ME MEMORIE BISKALE PR REGJISTRIMIN E )ARK&LLIMIT T S(ITJES ME PAKI% T DERIVATEVE T NABTS JSTA%IONET E NABTS/ GA:ITK
1.(
>om&at e karb5rantit dhe t K>I jan t detyr5ara t instalojn regjistr5esin elektronik 4iskal. $istemi elektronik me memorie 4iskale &r regjistrimin e %ark5llimit t karb5rantit bazohet n ndr4a%en e logjiks s regjistr5esit elektronik 4iskal me nj njsi elektronike kontrolli mbi &om&n e karb5rantit. $hkmbimi i t dhnave bhet n baz t nj &rotokolli t &rogram5ar si&as s&e6i4ikash t &om&s s karb5rantit. ,5rnizimi me karb5rant d5het t jet e lidh5r saktsisht me regjistrimin e shitjeve dhe d5het t &5noj nn rreg5llin e detyr5eshm J>A "9>A2 TAT=1A? B $Q"A "A?B9?A2T.J T gjitha shitjet d5het t regjistrohen n memorien 4iskale dhe @do &ik karb5ranti &r se6iln &om& d5het t &ajiset me regjistr5esin elektronik 4iskal t &om&s. >om&a sht e &ajis5r me nj Jnjsi ndr4a%e &om&e 7>=?8J &r trans4erimin e t dhnave t shitjes. "jo njsi 7>=?8 &r&5non t dhnat e shitjes s &om&s s karb5rantit dhe i drgon kto t dhna n regjistr5esin elektronik 4iskal t &om&s. "jo njsi 7>=?8 d5het t memorizoj t dhnat e shitjes &r ). or n rast t ndonj de4ekti. ?egjistr5esit elektronik 4iskal t &om&s d5het t sig5rojn 45nksionin &r: Tem&erat5r t ambientit B 30_R G '(( _R Iagshtia ( [ B +( [ d5het t jen t &ajis5r me 6erti4ikat RE dhe &rogrami logjik i regjistr5esit elektronik 4iskal t &om&s d5het t &lotsoj t gjitha kriteret si&as ktij 5dhzimi mbi regjistr5esit elektronik 4iskal. Ai d5het t transmetoj ra&ortet tatimore &eriodike n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. 3.1 Iidhja e &om&ave t karb5rantit me regjistr5esit elektronik 4iskal. a8 >ikat e sh&rndarjes s karb5rantit dhe gazit t lngshm d5het t jen t 4iskaliz5ara me regjistr5es elektronik 4iskal. $istemi i regjistr5esve elektronik 4iskal d5het t garantoj 45nksionimin e @do gr5&i &om&ash si&as &arimit J>a k5&on tatimorBsQka karb5rant. b8 (e h!u"izuar# 68 >ikat e sh&rndarjes s karb5rantit dhe gazit t lngshm d5het t jen t 4iskaliz5ara me regjistr5es elektronik 4iskal. $istemi i regjistr5esve elektronik 4iskal d5het t garantoj 45nksionimin e @do gr5&i &om&ash si&as &arimit J>a k5&on tatimorBsQka karb5rant. d8 "5&oni tatimor i lsh5ar nga regjistr5esi elektronik 4iskal i &om&s &r tQ5 &ran5ar si sh&enzim d5het t sho%rohet me nj 4at5r tatimore n t 6iln d5het t shnohet n5mri i k5&onit tatimor t lsh5ar &r t 6iln i re4erohet. e8 2 rast de4ekti t regjistr5esit elektronik 4iskal, sistemi i 4iskalizimit d5het: t sig5roj % &om&a t vazhdoj t ve&roj man5alisht derisa dmtimi t rreg5llohet, &or t dhnat e shitjes gjat ve&rimit man5al t &om&s d5het t r5hen n njsin e ndr4a%es s &om&s J>=?J e vendos5r n &jesn elektronike t &om&s. "to t dhna t regjistrohen a5tomatikisht n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit t regjistr5esit elektronik 4iskal menjher &as ri&arimit t de4ektit, t 6ilat do t &ara%iten n ra&ortin tatimor ditor J<J t dits k5r sht ri&ar5ar regjistr5esi elektronik 4iskal. ?i&arimi i regjistr5esit elektronik 4iskal d5het t kryhet brenda 3* orve. 2 rast de4ekti t regjistr5esit elektronik 4iskal, tatim&ag5esi sht i detyr5ar t lshoj d4tesa tatimore &r shitjet e kryera n regjimin man5al t &om&s. 3.2 $&e6i4ikime teknike dhe 45nksionale t regjistr5esit elektronik 4iskal t &om&s a8 $istemi sht i &rbr nga dy &ajisje , nj nga t 6ilat sht regjistr5esi elektronik 4iskal me memorien 4iskale dhe %ark5n e shiritit t kontrollit dhe njsia e ndr4a%es s &om&s J>=?J, e 6ila lidhet me &jesn elektronike t &om&s dhe regjistr5esin elektronik 4iskal. 2jsia e ndr4a%es s &om&s J>=?J regjistron shitjet n rast de4ekti t regjistr5esit elektronik 4iskal. b8 ?egjistr5esi elektronik 4iskal d5het t komandoj &om&n n t 6iln sht lidh5r. >om&a d5het t &5noj vetm n regjimin a5tomatik. 68 2 rast ndr&rerje t lidhjes midis &om&s s karb5rantit dhe regjistr5esit elektronik 4iskal, &om&a n5k d5het t jet e a4t t ve&roj n regjimin man5al. "y regjim aktivizohet nga
1.*
teknik5 i a5toriz5ar vetm n rast de4ekti t &ajisjes 4iskale. Teknik5 i a5toriz5ar d5het t regjistroj ve&rimin n librin e mirmbajtjes. d8 2 rast mbarimi t letrs ose koka e &rinterit sht e ha&5rC &om&a n5k d5het t jet e a4t t ve&roj. e8 2 rast de4ekti, njsia e ndr4a%es s &om&s r5an totalin e shitjeve &r ). or. 1bas ). orve, n %o4t se de4ekti vazhdon, &om&a bllokohet dhe n5k lejohet t 45nksionoj. >asi regjistr5esi elektronik 4iskal ri&arohet dhe lidhet me sistemin, njsia e ndr4a%es s &om&s i drgon t dhnat e shitjes regjistr5esit elektronik 4iskal n mnyr a5tomatike. ?egjistr5esi elektronik 4iskal n-jerr nj ra&ort k5 &r4shin t dhnat e shitjes &r &eri5dhn e de4ektit. 48 1emories 4iskale d5het t ket t njjtat &arametra teknike t &rshkr5ar n 0"1 nr.3.1 t dats 1).11.2003. g8 2 memorien 4iskale regjistrohen t dhnat e detajeve t ra&orteve tatimore ditore J<J. =n4orma6ioni % d5het t regjistrohet n memorien 4iskale sht: B !ata 7si&as 4orms data, m5aji dhe viti8C B Totale e vlers s %ark5ll5ar si&as shkalls tatimoreC B Totale e vlers s T0$:C B Ti&i i karb5rantit dhe sasia e shit5r. ?a&orti tatimor ditor J<J &rmban kto vlera &r ditn % &o lshohet ky ra&ort dhe n 45nd t tij sht &rmbledhja e t gjitha ktyre vlerave % nga dita e &ar e 4iskalizimit deri n at dit. h8 >om&at dhe regjistr5esit elektronik 4iskal t &om&ave d5het t 6erti4ikohen nga !rejtoria e >rgjithshme e 1etrologjis dhe "alibrimit. i8 T gjitha sta6ionet d5het t &ajisen me &om&a % t &5nojn n mnyr a5tomatike, t 6ilat lejojn lidhjen me regjistr5esin elektronik 4iskal. 2 %o4t se sht i &ajis5r me &om&a mekanike, kto &om&a d5het t zvendsohen me &om&a % kan m5ndsi lidhjeje. j8 >om&at d5het t ken t aktiviz5ar vetm 45nksionin n regjim a5tomatik. ?egjimi man5al i ve&rimit d5het @aktiviz5ar dhe m5nd t aktivizohet vetm nga teknik5 i a5toriz5ar. >rdor5esi n5k d5het t lejohet &r vendosjen e &om&s n mnyr man5ale. k8 T gjitha &om&at d5het t garantojn &rdorimin e &rotokolleve t kom5nikimit, t 6ilat bazohen mbi standardin global &r lidhjen: =,$,. 3.3 >ro6ed5ra e &ajisjes me regjistr5es elektronik 4iskal e tatim&ag5esit 1. Tatim&ag5esi: a8 Tatim&ag5esi zgjedh modelin e regjistr5esit elektronik si&as nevojave t tij. b8 >lotson 4orm5larin e krkess &r &ajisjen me regjistr5es 4iskal elektronik &ran sho%ris s a5toriz5ar, e 6ila tregton regjistr5esin 4iskal elektronik % ai dshiron, n 3 tri ko&je, nga t 6ilat nj e mban vet. 68 Iidh kontratn me sho%rin e a5toriz5ar dhe bn &agesn e &ajisjes 4iskale. d8 !orzon &ran sho%ris s a5toriz5ar listn e t dhnave % d5het t &rogramohen n kas 7lista e mallraveGshrbimeve, @mimet etj...8 e8 Asiston n 4iskalizimin e regjistr5esit elektronik. 48 Trajnohet nga sho%ria e a5toriz5ar &r &rdorimin e regjistr5esit elektronik. g8 >ajiset me man5alin e &rdorimit t &ajisjes 4iskale n gj5hn sh%i&e, k5 &rve@ t tjerave, n man5al &ara%iten &ikat e shrbimit, si edhe n5mrat e kontaktit. 2. $ho%ria e a5toriz5ar: a8 $ho%ria e a5toriz5ar nj ko&je t 4orm5larit t krkess s bashk5 me 4otoko&jen e 4at5rs e drgon n organet tatimore &rkatse. b8 Bn instalimin 7lidhjen me &om&n dhe &ajisje t tjera ndihmse: le-5es t kartave bankare, &ajisjet e transmetimit onBline etj...8 dhe &rogramimin e regjistr5esit elektronik si&as nevojave t tatim&ag5esit. 68 Bn kontrollin teknik dhe v5losjen e regjistr5esit elektronik. d8 Bn 4iskalizimin e regjistr5esit elektronik.
1.3
e8 !rgon teknik5n &rkats &r instalimin e regjistr5esit elektronik n mjediset e tatim&ag5esit. 48 Bn trajnim e tatim&ag5esit &r &rdorimin e regjistr5esit elektronik. 3. Arganet tatimore: a8 Asiston n kontrollin teknik dhe v5losjen e regjistr5esve elektronik. b8 Asiston n 4iskalizimin e regjistr5esit elektronik. 3.> Pr56"d7ra " 2!1t-"2 :a&i 1 >ozi6ioni n &ritje, zgjidhet ana e &om&s k5 krkohet 45rnizimi :a&i 2 >rzgjedhja e ve&rimit: B $hitje d5ke vendos5r t dhnat e blersit 7Targa e a5tomjetit ose emri mbiemri8 B 0e&rime t brendshme 7test ose trans4erim8 =denti4ikimi i a5tomjetit N ?egjistr5esi elektronik 4iskal krkon nga njsia e ndr4a%es nse a5tomjeti sht n I=$T;2 E <E<; ose jo Iista e zez N 2se a5tomjeti sht n listn e zezC 2jsia e ndr4a%es i drgon komandn regjistr5esit elektronik 4iskal J2!AIA:ET ,9?2=<=1= 1E "A?B9?A2TJ. 2 kt rast, shkr5het mesazhi n ekranin e regjistr5esit elektronik 4iskal JA9TA1TET= sht n I=$T;2 E <E<;J "alohet te ha&i 3 Iista e bardh N =4 2se a5tomjeti sht n listn e bardhC 2jsia e ndr4a%es i drgon komandn regjistr5esit elektronik 4iskal J,9?2=<AT; 1E "A?B9?A2TJ. 2 kt rast, shkr5het mesazhi n ekranin e regjistr5esit elektronik 4iskal JA9TA1TET= sht n I=$T;2 E BA?!:;J :a&i 3 ?egjistr5esi elektronik 4iskal drgon komandn njsis s ndr4a%es J,9?2=<AT; 1E "A?B9?A2TJ 2jsia e ndr4a%es drgon komandn J:a&e valvoln &r &istoletnJ :a&i ) >ro6edohet me 45rnizimin e a5tomjetit :a&i ( <gjidhet mnyra e &agessC >ara n dor, kart krediti, &ez5ll, @ek bankar, tollon etj. :a&i * ?egjistr5esi elektronik &rinton k5&onin tatimor :a&i 3 >ozi6ioni n &ritje 3.# $hemb5j t k5&onit tatimor Rerti4ikimi i vlers s %ark5ll5ar m5nd t jet si&as ( mnyrave si m &osht: a8 $hitje &rmes targs N 1nyra e &ara6akt5ar N $hitje &r a5tomjetin &rmes n5mrit t targs. b8 =denti4ikim i a5tomjetit Nt dhna mbi targn vijn nga sistemi N shitje &r a5tomjetin &rmes identi4ikimit t n5mrit t targs. 68 $hitje me 45@i, bidon N $hitje me 45@i, bidon etj... sht e m5nd5r d5ke vendos5r JEmrin dhe adresn e blersitJ. d8 Teste n sta6ion N 2se karb5ranti merret nga &om&a me J%llim testiJ n sta6ion. e8 Trans4erim n sta6ion N 2se karb5ranti merret nga &om&a &r J%llim trans4erimiJ n sta6ion. 3.#.1 $hitje &rmes targs B Targa vendoset &rmes tastiers. ;sht e m5nd5r t regjistrohen t dhna deri n ) rreshta &r emrin, mbiemrin dhe adresn e blersit. 3.$ ?a&ortet e memories 4iskale 2 rast kontrolli t ins&ektorve tatimore, ra&ortet &eriodike tatimore t lsh5ara nga le-imi i memories 4iskale d5het t jen t ti&eve: a8 2ga ra&orti tatimor ditor i &ar < B n ra&ortin tatimor ditor < t 45ndit. b8 >r dy ra&orte tatimore ditore <. 68 2drmjet dy ra&orteve tatimore ditore < d8 2drmjet nj intervali t datave.
1..
e8 2drmjet dy datave. ?a&orti &eriodik i &rint5ar &rmban t gjitha t dhnat si&as ti&it t &rzgjedhje dhe kto t dhna jan t detaj5ara si&as 4orms s ra&ortit tatimor ditor t &rezant5ar n shemb5llin e msi&rm. 3.9 Transmetimi &eriodik dhe skedari i transmetimit ?a&orti &eriodik % d5het t drgohet nga &ika e karb5rantit n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve do t kryhet si&as &ro6ed5rs s &rshkr5ar m lart n kt 5dhzim. Arkitekt5ra e skedarit % do t transmetohet d5het t jet e njjt me arkitekt5rn e &ara%it5r n kt 5dhzim. >. ADMINISTRIMI I PRO%ESIT D(E DOK&MENTA%IONIT T PAJISJEVE BISKALE NGA DREJTORIT RAJONALE TATIMORE >.1 Administrata tatimore sht organi &rgjegjs &r mena-himin dhe kontrollin e &ro6esit t instalimit dhe &rdorimit t &ajisjeve 4iskale, &r %llimet e matjes s vol5mit t shitjes s mallrave e shrbimeve t realiz5ara nga tatim&ag5esit. >.2. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve dhe !rejtorit ?ajonale Tatimore, jan koordinator dhe kontroll5ese t e65ris s &ro6esit t im&lementimit t &ajisjeve me memorie 4iskale dhe administrojn &ro6esin e im&lementimit n &r&5thje me vendimit t "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike t &ajisjeve 4iskale, sistemit t integr5ar t kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike t deklarimeve 4inan6iare, sistemit t kom5nikimit, &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionit &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen, me a5torizim, t sho%rive t a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ. >.3. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve dhe drejtorit rajonale nn vartsin e saj, krijojn str5kt5rat e nevojshme &r administrimin dhe kontrollin e im&lementimit t &ro6esit &r instalimin e &ajisjeve 4iskale. 2 !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve, krijohet sektori i &ajisjeve 4iskale, brenda !rejtoris s Teknologjis dhe =n4orma6ionit, e 6ila mena-hon &ro6esin e krijimit dhe 45nksionimit t sistemit t integr5ar &r trans4erimin &eriodik, a5tomatik t deklarimeve 4inan6iare. 2 drejtorit rajonale tatimore ngrihen njsit e administrimit t dosjeve t &ajisjeve 4iskale &r @do tatim&ag5es &rdor5es. >.>. $tr5kt5rat e ngrit5ra &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe drejtorive rajonale &r administrimin e &ro6esit, mbajn t sistem5ar gjith dok5menta6ionin % i &rket &ro6esit t im&lementimit t &ajisjeve 4iskale n dosjet &rkatse t @do tatim&ag5esi. Ato bjn k5jdes &r mbshtetjen e tatim&ag5esve me t gjith dok5menta6ionin e krk5ar n koh dhe o4rojn ndaj tatim&ag5esve mbshtetjen e nevojshme teknike, ligjore dhe &ro6ed5rale &r realizimin me s5kses t &ro6esit. >.#. Arganet tatimore organizojn n mnyr t &rogram5ar &5nn &r im&lementimin e &ajisjeve 4iskale n vartsi t &rioriteteve t Heveris baz5ar n vendimin e "shillit t 1inistrave dhe realizojn nj &ro6es trans&arent, t drejt e t barabart kontrolli dhe veri4ikimi, &r t gjith tatim&ag5esit, n instalimin, &rdorimin dhe kontrollin e &ajisjeve 4iskale. B !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve i krijon @do njsie t %everisjes vendore, bashkie a&o kom5ne, m5ndsin e aksesit n t dhnat e deklarimeve 4inan6iare t kasave regjistr5ese &r bizneset t 6ilat jan n administrim nga organet e %everisjes vendore 7biznes i vogl8 si&as j5ridiksionit res&ektiv, &as &ara%itjes s krkess me shkrim nga ana e tyre. >.6. =ns&ektort tati mor t sektorit t zbatimit, t ngark5ar me detyrn &r administrimin dhe kontrollin e &rdorimit t &ajisjeve 4iskale, n &5nn e tyre mbshtesin &lotsimin e krkesave ligjore, akteve nnligjore dhe krkesave t rreg5lloreve &r kt %llim. Ata krijojn k5shtet normale % tatim&ag5esit t kryejn &a &engesa e ndr&rerje aktivitetin e biznesit. >.?. =ns&ektort tatimor trajnohen n mnyr t vazhd5eshme &r njohjen sa m mir t krkesave t vendimit t "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003, akteve t tjera nnligjore, si dhe t krkesave t ktij 5dhzimi.
1.+
>.$. =ns&ektort tatimor n &5nn e vazhd5eshme &r im&lementimin e sistemit t &ajisjeve 4iskale dhe 45nksionimit normal t tyre, krijojn nj baz t dhnash % shrben &r njohjen e sit5ats n terren, d5ke 4ok5s5ar vmendjen n mnjanimin e rrezik5t t shmangies ndaj realizimit t detyrs. >.9. =ns&ektort tatimor bjn &r&jekje &r njohjen e mir t gjith dok5menta6ionit t mirat5ar, dok5menta6ion i 6ili i bashkngjitet ktij 5dhzimi, dhe krkojn zbatimin rigoroz t &ro6ed5rave &r regjistrimin 4illestar t &ajisjeve 4iskale, kontrollin e &lotsimit t dok5menta6ionit, arkivimin e tij n dosjen e tatim&ag5esit etj. =ns&ektort tatimor t ngark5ar me kt detyr kontrollojn &ro6esin e &rdorimit korrekt t &ajisjeve 4iskale dhe mbajn %ndrim ligjor k5 vrejn shkelje ndaj moslshimit t k5&onit tatimore n&rmjet &ajisjeve 4iskale. >.10. =ns&ektort tatimor ndihmojn n ka&r6imin e vshtirsive % i5 krijohen tatim&ag5esve n rastet k5r &ajisjet 4iskale n5k 45nksionojn dhe mbshtesin tatim&ag5esit n&rmjet ndrhyrjes s tyre jo vetm &r eliminimin sa m &ar t de4ekteve t &ajisjeve 4iskale, &or edhe &r mbshtetjen me dok5menta6ionin e &r6akt5ar n kto raste. Ata kontrollojn me sh&ejtsi e saktsi &lotsimin nga tatim&ag5esit t 4orm5larve &rkats dhe krkojn vazhdimin &a ndr&rerje t &ro6esit t lshimit t 4at5rave nga tatim&ag5esit d5ke kryer n vend kontrolle, &or d5ke bashk&5n5ar edhe me s5bjektet 45rniz5ese t &ajisjeve 4iskale &r mnjanimin sa m &ar t de4ekteve. >.11. Arganet tatimore bjn &r&jekje t vazhd5eshme &r trajnimin e tatim&ag5esve &r njohjen sa m mir t &ajisjeve 4iskale, t legjisla6ionit detyr5es &r &rdorimin e tyre, &or edhe &r masat % zbatohen n rastet e ndr&rerjes s 45nksionit t &ajisjeve 4iskale &r shka%e t ndryshme. Ato &5nojn n 4rymn e bashk&5nimit me tatim&ag5esit &r t shmang5r ke%k5&timet dhe &r k5&timin e zbatimin korrekt t krkesave ligjore. >.12. Arganet tatimore mbajn n mnyr t vazhd5eshme kontakte me sho%rit e li6en65ara nga 1inistri i ,inan6ave &r 45rnizimin e tatim&ag5esve me &ajisje 4iskale dhe ndrhyjn k5rdoher k5r vrejn neglizhen6a nga ana e ktyre t 45ndit, neglizhen6a t 6ilat dmtojn &ro6esin dhe devijojn nga detyrimet kontrakt5ale % kan kto sho%ri, detyrime t 6ilat jan &jes e li6en6imit. >.13. Argani tatimor kontrollon 45rnizimin e tatim&ag5esve me &ajisje 4iskale % ai t jet si&as karakteristikave teknike t &r6akt5ara n vendimin e "shillit t 1inistrave, d5ke bashk&5n5ar &r kt %llim me !rejtorin e "alibrimit dhe >eshmatjes, n&rmjet kontrolleve t &rbashkta t organiz5ara. >.1>. ,iskalizimi i &ajisjeve 4iskale kryhet n ambientet e sho%rive t li6en65ara 7me &rjashtim t &ikave t karb5ranteve, &r t 6ilat 4iskalizimi kryhet n ambientet e &iks s karb5rantit8 &as nnshkrimit t kontrats nga tatim&ag5esit me kto sho%ri, &asi t jet &lots5ar sakt 4orm5lari &r 45rnizimin me &ajisje, kontrolli i saktsis s t dhnave t &lots5ara t 4orm5larit dhe vetm &as ktij kontrolli kryhet 4iskalizimi i &ajisjes 4iskale n&rmjet nnshkrimit t 4orm5larit nga ins&ektori tatimor, sho%ria e li6en65ar dhe tatim&ag5esi d5ke administr5ar edhe ko&je t kontrats s lidh5r ndrmjet tyre. $ho%rit e a5toriz5ara &rve@ ko&jeve n letr t dok5menta6ionit &rkats d5het tQi drgojn t dhnat e 4orm5larve t &rdor5r edhe n 4ormat elektronik. T dhnat elektronike drgohen n !rejtorin e >rgjithshme t Tatime. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve sht &rgjegjse &r mirmbajtjen e 4orm5larve % do t &rdoren n &ro6esin e im&lementimit t &ajisjeve 4iskale n ?e&5blikn e $h%i&ris dhe sht e detyr5ar % t gjith 4orm5lart 7s bashk5 me s%arimet &r &lotsimin e tyre8 tQi &5blikoj n 4ormat elektronik n 4a%en e saj t internetit. >.16. =ns&ektori tatimor i ngark5ar me kontrollin e &ajisjeve 4iskale dhe lshimin e k5&onve tatimor krkon % n ambientet k5 45nksionon &ajisja 4iskale t evidentohet e shkr5ar %art &r klientt detyrimi i tyre &r trhe%jen e k5&onit tatimor dhe ndshkimi i tyre si&as ligjit &r mostrhe%je t k5&onit.
1+0
>.1?. =ns&ektort tatimore kryejn rreg5llisht kontrolle &r lshimin e k5&onve tatimor dhe mbajn &ro6esverbale k5r konstatojn shkelje d5ke vendos5r n vend gjobn si&as &r6aktimeve ligjore, &r tatim&ag5esit dhe &r klientt shkels t ligjit. >.1$. Argan i tatimor sensibilizon o&inionin &5blik n lidhje me domosdoshmrin e marrjes s k5&onit tatimor dhe masat ndshkimore edhe &r ta, n rastet e mosmarrjes s 4at5rs. Arganet tatimore emetojn dhe sh&rndajn 4alas brosh5ra e 4let&alosje &r kt %llim, si dhe organizojn biseda me gr5&e t kom5nitetit t biznesit, n televizion e masmedia. Ata &ro&agandojn raste t shkeljeve dhe masat ndshkimore t marra ndaj tatim&ag5esve t ndryshm, sik5rse evidentojn edhe rastet &ozitive t zbatimit t ksaj re4orme. #. PRDORIMI I DBTESAVE TATIMORE N RASTET E MOSB&NKSIONIMIT T PRKO(S(M T PAJISJEVE BISKALE 2 rastet e mos45nksionimit t &rkohshm t &ajisjeve 4iskale, t &arashik5ara n vendimin e "shillit t 1inistrave, tatim&ag5es+3)1 it jan t detyr5ar t &rdorin d4tesn tatimore &r @do shitje me &aki6 % realizojn. Bllok5 me d4tesa tatimore do t 45rnizohet nga drejtorit rajonale tatimore dhe do t jet me n5mr serial. >as ri&arimit t &ajisjes 4iskale, tatim&ag5esi 4illon menjher &rdorimin e saj. 6. "y 5dhzim hyn n 45%i menjher me botimin n ,letoren <yrtare. 1=2=$T?= = ,=2A2RA0E R1d4a. '5d"
1+1
&D(:IM Nr.16/ dat 3.#.2010 PR ADMINISTRIMIN D(E DOK&MENTIMIN E PRO%ED&RAVE T PAJISJEVE BISKALE 2 zbatim t nenit 102 &ika ) t "5shtet5ts, t neneve (( dhe (* t ligjit nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ dhe t vendimit t "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike e 45nksionale t &ajisjeve 4iskale, sistemit t integr5ar t kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike t deklarimeve 4inan6iare, sistemit t kom5nikimit, &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionin &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen, me a5torizim, t sho%rive t a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ, t ndrysh5ar, 1inistri i ,inan6ave &D(:ON9 1. PAJISJET BISKALE/ SISTEMET BISKALE/ BORMA D(E B&NKSIONI >ajisja 4iskale dhe sistemi 4iskal 7t &rdor5r n sektor s&e6i4ik8 jan &ajisje n t 6ilat regjistrohen t dhnat &r vlern e mallrave t shit5ra dhe shrbimeve t kryera &r klientt, d5ke sig5r5ar n kt mnyr gjenerimin e ra&orteve t ve@anta. >ajisja 4iskale ka si %llim t regjistroj dhe t transmetoje t dhnat n sistemin e integr5ar kom&j5terik. T dhnat d5het t regjistrohen n mnyr t njkohshme n nj njsi memorie o&erative dhe %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik, si dhe t &rintohen n k5&on tatimor. Totalet e t dhnave t r5ajt5ra n memorien o&erative t nj dite t r5hen n memorien 4iskale &as mbylljes s ra&ortit tatimor ditor dhe drgohen n sistemin e integr5ar kom&j5terik n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &rmes rrjetit K>?$ me nj &rotokoll kom5nikimi t ve@ant dhe n 4orm t kod5ar 7en6ri&t5ar8. Enkri&timi do t bhet nga nj mod5l 7kry&oB 6hi&8 i ti&it J$e65re 1i6ro6ontrolerJ, i 6ili n5k d5het t jet &jes &rbrse e memories 4iskale a&o H$:"E a&o karts $=1. 1byllja e ra&ortit tatimor ditor sho%rohet me nj k5&on t &rint5ar dhe r5het si nj dok5ment tatimor nga tatim&ag5esit. T sh&jegohet sistemi 4iskal ose t hi%et sistemi 4iskal nga 4jalia e &ar. 1.1 Pr5;ra*1 1 ,5;-132 J<1*Nar"K >ajisja 4iskale ka nj &rogram logjik 7,irmSare8 n gj5hn sh%i&e, i 6ili ndrtohet ekskl5zivisht si&as krkesave t ktij 5dhzimi, i mbrojt5r nga ndryshimi dhe 4shirja &a ha&5r &ajisjen 4iskale, d5ke &rdor5r 45nksionet standarde &r regjistrimin e shi4rave t mallrave e shrbimeve, &rintimin, &ara%itjen dhe administrimin e t dhnave, t hyra n memorie 4iskale, &r4shir dhe mnyrat e &agesave relative 7&ara n dor 76ash8, kart krediti, @ek bankar etj.8. Ishon k5&on &rmbledhs &r kto ve&rime, ra&ortet tatimore ditore t lidh5ra re6i&rokisht me transmetimin e ra&orteve tatimore &eriodike. >rogrami logjik d5het t jet i ndrt5ar n mnyr % &ajisja 4iskale t ve&roj n &es regjime: regjistrim 7?8, le-im 7L8, mbyllje 7<8, &rogramim 7>8, si dhe regjimi i trajnimit 7T8. 1.1.1 REGJIMI I REGJISTRIMIT JRK9 a8 sig5ron regjistrimin e %ark5llimit dhe e &rinton at mbi nj letr shirit % i je&et klientit 7kt5 m &osht e re4er5ar si k5&on tatimor8. "y regjistrim kryhet n mnyr &rogresive &r t
1+2
gjith k5&ont e lsh5ar % vrtetojn shitjet. 2 45nd t @do k5&oni tatimor &rintohet n5mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale dhe logo 4iskale e detyr5eshmeC b8 sig5ron regjistrimin e vlers reale t mallrave, dheGose shrbimeve, n&rmjet rr5mb5llakimit deri n dy n5mra dhjetorC 68 sig5ron regjistrimin n memorien o&erative dhe H$:"E, bashkon dhe &rmbledh t dhnat relative me k5&ont e m&arshm, n memorien o&erative. T dhnat n5k m5nd t jen m t vjetra se data e &rezantimit t &ajisjes 4iskale , dhe t dhnat m t reja t 45t5ra n5k m5nd t jen m t vjetra se data, &r t 6iln sht &rgatit5r ra&orti &eriodikC d8 sig5ron r5ajtjen e t dhnave t regjistr5ara n memorien o&erative dhe regjistrimin e tyre n shiritin e kontrollit elektronik. 1.1.2 REGJIMI I LEIIMIT JIK $ig5ron le-imin dhe &rintimin e t dhnave t regjistr5ara n memorien 4iskale. a8 sig5ron le-imin statistikor t %ark5llimit ditore t regjistr5ar dhe e &ara%it at n 4orma t ndryshme ra&orti &rmbledhs a&o t detaj5arC b8 sig5ron le-imin statistikor t %ark5llimit, n &r&5thje me njsit e standardeve kohore dit, m5aj dhe vitC 68 t gjitha ra&ortet e &rint5ara n kt &ozi6ion kan e4ekte statistikore jotatimore. 2 kokn e @do ra&orti n kt &ozi6ion d5het t shnohet emri i ti&it t ra&ortit dhe sigla e regjimit t le-imit 7L8, dhe t &rint5ar n 4illim dhe n 45nd t k5&onit sigla n bold J?A>A?T TATAT=1A?J. "ta k5&on regjistrohen n n5mratorin &rogresiv t k5&onve jotatimor dhe detyrimisht d5het t regjistrohen n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik. 1.1.3 REGJIMI I M'CLLJES J:K 2 kt regjim m5nd t: a8 "ryhet mbyllja e %ark5llimit ditor, krahason te dhnat e r5ajt5ra ne memorien o&erative me te dhnat e r5ajt5ra ne H$:"E. >as kon4irmimit &r saktsi r5an totalet ditore ne memorien 4iskale. !rgon te dhnat ne !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve n sistemin e integr5ar k om&j5terik dhe &rinton ra&ortin tatimor ditor d5ke &as%yr5ar n 45nd t k5&onit rez5ltatin e transmetimit. b8 "ryhet transmetimi i ra&orteve tatimore &eriodike. 68 "ryhet transmetimi i t dhnave d5het t bhet menjher &as mbylljes s ra&ortit tatimor ditor n mnyr a5tomatike. 2 rast se transmetimi n5k realizohet, ra&orti tatimor ditor t r5het si i &atransmet5ar &r tQ5 transmet5ar gjat mbylljes s ra&ortit tatimor ditor &asardhs. "oha maksimale e r5ajtjes s ra&orteve ditore t &atransmet5ara sht 10 ra&orte, &as se 6ils &ajisja 4iskale bllokohet se regjistr5ari. d8 $ig5rohet le-imi i memories 4iskale n &r&5thje me njsit e standardeve kohore dit, m5aj dhe vit mbi 4l5ksin e shitjeve dhe analizat statistikore &r aktivitetin tregtar. e8 $ig5rohen k5shte &r kryerjen e &rovs &rmes logos 4iskale % &rintohet n @do ra&ort tatimor ditor &r arsye t kontrollit t saktsis s &ajisjes 4iskale, t memories 4iskale dhe %ark5t t shiritit t kontrollit elektronik, si dhe t 45nksionit n lidhje me t. ?a&ortet tatimoreB ditore a&o karakterizohen nga tit5lli i ra&ortit i sho%r5ar nga sigla 7<8 dhe n 45nd t k5&onit &rintohet logo 4iskale dhe sigla n bold J?A>A?T TAT=1A?J. 48 $ig5rohet transmetim te dhnash man5ale nse kto t 45ndit n5k jan transmet5ar &r 10 ra&orte me radh nga e 6ila &ajisja 4iskale sht e bllok5ar, si dhe transmetimin man5al t t dhnave n &eri5dha. 1.1.> REGJIMI I PROGRAMIMIT JPK 2 kt regjim n &ajisjen 4iskale m5nd t: a8 ?egjistrohen t dhnat e tatim&ag5esit, t 6ilat d5hen t sh4a%en n k5&onin tatimor. >r kt 45nksion &rogrami logjik d5het t regjistroj n memorien 4iskale n5mrin e identi4ikimit t tatim&ag5esit, emri, adresa k5 sht instal5ar &ajisja 4iskale, n5mri i identi4ikimit t &ajisjes, n5mri i identi4ikimit t transmet5esit t t dhnave 7=1E=8, n5mri i identi4ikimit t
1+3
karts $=1 7=1$=8, @elsi ?$A &5blik a&o @elsi simetrik &asi t ket kryer &ro6ed5rn e ini6ializimit. 2dalon regjistrimin n reshta t rinj t adress a&o =1E= a&o =1$= a&o @elsave n rastet k5r ka ndryshime, &a kryer 4illimisht ra&ortin tatimor ditor dhe drgimin e t dhnave n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. b8 T &rogramoj shkallt tatimore. "y 45nksion sht i m5nd5r n momentin e instalimit ose vetm &asi t jet kryer mbyllja e ra&ortit tatimor ditor dhe kryen &ara%itjen e hollsishme t shkallve tatimore, t shn5ara me germat AB=, shkalla e takss. 1e A nnk5&tohet shkalla tatimore e &rjasht5ar, me B shkalla tatimore 20[, ndrsa me germat RB= 4ormat e ndryshme t shkalls tatimore t &arashik5ar me ligj. >r tatim&ag5esit % n5k kan detyrim &agese t T0$: shkalla tatimore &r T0$: ne k5&on do te &rdoret ajo me 0 7germa R8, &or jo e &rjasht5ara. 2dryshimi i nj shkalle tatimore m5nd t kryhet vetm &asi kryhet ra&orti tatimor ditor dhe ndryshimet e bra regjistrohen n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik me nj n5mrator t ve@ant &r ndryshimet e shkalls tatimore. 68 T administroj: B Artik5jt: B kodi i artik5llitC B emrtimet e mallrave a&o shrbimeveC B @mimi 1, @mimi 2, @mimi 3C B 9ljetC B 1nyrat e &agessC B administron gra4ikt 7 logon e tatim&ag5esit &r ta vendos5r n k5&onin tatimor8C B administron &ortat seriale t &ajisjes 4iskale &r &rogramimin e tyre &r tQ5 lidh5r me &ajisje shtes, t tilla, si: barBkod, skaner, &eshore, terminal &r &agesn n&rmjet kartave t kreditit etj. d8 T &rogramoj &arametrat e kom5nikimit me rrjetin e kom5nikimit t !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve &r transmetimin e ra&orteve tatimore &eriodike. e8 >rogramimi i dats dhe ors. >rogrami logjik ndalon ndryshimin e dats, nse jan kryer regjistrime n memorien 4iskale. Iejon &rogramimin e ors legale brenda k54irit t vetm 'G B nj or, vetm &asi kryhet mbyllja e ra&ortit tatimor ditor. 48 T kryej kontrollin dhe le-imin e memories 4iskale dhe %ark5t t shiritit t kontrollit elektronik. 1.1.# REGJIMI I TRAJNIMIT JTK >rogrami logjik 74irmSare8 lejon &ro6esin e trajnimit me t gjitha 45nksionet e &ajisjes 4iskale. "y ve&rim sht i m5nd5r vetm &asi sht kryer ra&orti tatimor ditor dhe vetm nse &ajisja sht e 4iskaliz5ar. 2 kt 4az gjith ha&sirat n k5&ont e lsh5ar d5het t mb5shen nga simboli J\J dhe n kokn e k5&onit sigln J=2,A TATAT=1A?EJ. 1.2 B5r*a d!" 0ara81t-a " 0a-12-"2 <123a," "arkasa e &ajisjes 4iskale d5het t jet vetm me nj &ozi6ion &r ta ha&5r at. 2 kt &ik vendoset v5la 4iskale mbi t 6ilin shnohet me nj godits 7&5n6on8 % ka t sigl5ar shenjat e v5ls s identi4ikimit t teknik5t t a5toriz5ar, lista e t 6ilve sht e de&ozit5ar nga sho%rit e a5toriz5ara me n5mrat &rkats t identi4ikimit n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve. >ajisja ka t eks&oz5ar n &amjen e d5kshme t klientit, etiketn e identi4ikimit si&as 4orms s &ara%it5r m &osht. $hemb5ll etikete identi4ikimi t &ajisjes 4iskale ,iskal RE ?A:$ $ho%ria e a5toriz5ar 1odeli 25mri i identi4ikimit Tensioni 230 0 25mri i a5torizimit 1,
1+)
25mri i a5torizimit "1, !ata e a5torizimit "1, dhe etiketn e kontrollit &eriodik &ozitiv me ngjyr jeshile t &ara%it5r si m &osht: B ,orma: katrore B !imensioni i brinjve: O )0 mm B 2gjyra: 45sha jeshile me germa t mdha t zeza. B >osht shkrimit >AT=$TA ,=$"AIE shkr5het n5mri i identi4ikimit t &ajisjes. B 2 &ozi6ionin e shn5ar si ]]]]] shkr5het viti i kontrollit &eriodik &asardhs. B 2 ekli&s vendoset v5la 4iskale % identi4ikon sho%rin dhe teknik5n % sht ngark5ar &r kryerjen e kontrollit &eriodik. B 1ateriali: Adesiv % n5k lejon t hi%et dhe shkatrrohet me &rovn &r ta he%5r. 2 rastet k5r &ajisja 4iskale n5k e ka kal5ar kontrollin &eriodik 7a&o sht re45z5ar8 n &amjen e d5kshme t &5blik5t, teknik5 i a5toriz5ar d5het vendos etiketn e kontrollit &eriodik negativ t &ara%it5r si m &osht: B ,orma : katrore B !imensioni i brinjve: O )0 mm B 2gjyra: 45sha e k5%e me germa t mdha t zeza, e vijz5ar nga nj diagonale B Kermat : bold, lartsia ( mm B >osht shkrimit >AT=$TA ,=$"AIE shkr5het n5mri i identi4ikimit i &ajisjes. >osht shkrimit 29" ,92"$=A2A2 dhe n logoti&in e &ara&rint5ar nga laboratori vendoset v5la 4iskale % identi4ikon sho%rin dhe teknik5n % sht ngark5ar &r kryerjen e kontrollit &eriodik. B 1ateriali: Adesiv % n5k lejon t hi%et dhe shkatrrohet me &rovn &r ta he%5r. >ajisja 4iskale sht e sho%r5ar gjithmon me &asa&ortn teknike 7m5nd t jet n 4a%en e &ar t librit t mirmbajtjes8 dhe librin e mirmbajtjes. 2 &asa&ortn teknike &ara%iten t gjitha t dhnat e elementeve &rbrse t &ajisjes 4iskale. 2 librin e mirmbajtjes regjistrohen t gjitha ve&rimet e kryera me &ajisjen 4iskale. 2 4a%en e 45ndit t librit 4iskal d5het t jet e &rint5ar dhe 4irmos5r nga administratort e sho%rive t a5toriz5ara !eklarata e &r&5thjes teknike dhe 45nksionale t &ajisjeve 4iskale % kto sho%ri do t shesin me karakteristikat teknike dhe 45nksionale t modelit t a5toriz5ar nga "omisioni i 1inistris s ,inan6ave. 1.3 T d!.at " r7a-t7ra . )S(KE >ajisja 4iskale regjistron dhe 6erti4ikon shitjet dhe kt e regjistron n t njjtn koh si n memorien o&erative edhe n shiritin e kontrollit i zbat5ar n 4orm k5jtese elektronike dhe emrtohet si %ark5 i shiritit t kontrollit elektronik ose shk5rt H$:"E, i 6ili vrtetson dhe n5k lejon ndryshimet e in4orma6ionit n memorien 4iskale. T dhnat e &rint5ara mbi k5&onin tatimor d5het t jen identike me t dhnat mbi H$:"E. Har%et e shiritit t kontrollit d5het t ken nj etiket si&r mbi t 6iln shkr5het n5mri &rogresiv i tyre. >rogrami logjik i &ajisjes 4iskale d5het t sig5roj bllokimin e &5ns nse hi%et %ark5 i shiritit t kontrollit elektronik, zvendsohet me %ark5n e ndonj &ajisje tjetr a&o k5r sht i virgjr t mos lejoj regjistrimin e %ark5llimit &a e ini6ializ5ar at. "y %ark d5het t njihet vetm nga &ajisja 4iskale mbi t 6ilin sht kryer ini6ializimi 4illestar i tij dhe &asi mb5shet &lot, r5het dhe &r s &ak5 ( 7&es8 vjet nga tatim&ag5esi. 2 rast se nj H$:"E zvendsohet &ara se t jet mb5sh5r 7n raste de4ekti a&o jo8, ajo n5k m5nd t &rdoret m n t njjtn &ajisje &r regjistrime shitjesh. >rdorimi i %ark5t t mb5sh5r kryhet vetm &r e4ekte kontrolli dhe statistikore. Tregimi i t dhnave mbi shiritin e kontrollit dhe n memorien 4iskale n5k d5het t bhet n&rmjet &rdorimit t shk5rtimeve t kodi4ik5ara. $hemb5ll i etikets mbi H$:"E: 25mri &rogresiv i H$:"E t ini6ializ5ara 1odeli i &ajisjes 4iskale ,iskal 25mri identi4ikimit t &ajisjes 4iskale k5 sht vendos5r
1+(
!ata e 4illimit dhe data e mbarimit t H$:"E H$:"E 2r. ]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]] 1odeli i "ass ]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]] 25mri i =denti4ikimit]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]] !ata 4illimit ]]]]]]]!ata mbarimit]]]]]]]]]] 2 rastet k5r H$:"E sht me &rmasa m t vogla se etiketa e saj H$:"E d5het t vendoset n nj k5ti 7kase8 mbi t 6iln vendoset etiketa, dhe mbi H$:"E vendoset nj etiket adezive me n5mrin &rogresiv t ktij %ark5. $hemb5ll i etikets mbi H$:"E: 25mri &rogresiv i H$:"E t ini6ializ5ar 2r. 1.> M"*5r1a <123a," d!" t d!.at " r7a-t7ra . t 1emoria 4iskale n5k lejon ndryshime t regjistrimeve, &or vetm shkr5ajtjen e regjistrimeve t reja. 2 rastin k5r s5bjektet ndryshojn adresn, n5mri i identi4ikimit t transmet5esit t t dhnave 7=1E=8, n5mri i identi4ikimit t karts sim 7=1$=8 kto t dhna 45ten si regjistrime t reja 7rresht i ri8. >rogrami i logjiks d5het t jet n gjendje t a4ishoj dhe t marr n konsiderat t dhnat m t reja t 45t5ra &r kto elemente. 25mri maksimal i regjistrimeve t reja &r @do element t &rmend5r me si&r sht 20. >r @do ndryshim t ktyre elementeve d5het t kryhet &ro6ed5ra e ini6ializimit e 6ila 4illon &as a&rovimit nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve. $ho%ria e a5toriz5ar drgon nj krkes me shkrim !rejtor is s >rgjithshme t Tatimeve n raste ndryshime t ktyre elementeve 7adres, =1E=, =1$=8 d5ke krk5ar edhe kodin e kontrollit. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve drgon n &rgjigje kodin e kontrollit d5ke a5toriz5ar kto ndryshime n sistemin e integr5ar. $ho%ria e a5toriz5ar d5het t &ara%es n &ajisje kodin e kontrollit gjat ini6ializimit dhe d5het ta regjistroj at n librin e mirmbajtjes. 2. K705.1 tat1*5r 2.1 L5;5 <123a,"/ <5r*a Iogo 4iskale sht shenja identi4ik5ese % vendoset n @do k5&on tatimor % 6erti4ikon dhe regjistron shitjet n memorien 4iskale dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit. Iogo 4iskale vendoset n t gjitha ra&ortet tatimore ditore. Iogo 4iskale sht e &rbr nga dy rreshta: 1. 2 rreshtin e &ar shkr5het ?$: 7?e&5blika e $h%i&ris8C 2. 2 rreshtin e dyt shkr5het 1, 71inistria e ,inan6ave8. 2 lartsin e dy rreshtave t logos &r&ara ?$: dhe 1, d5het t jet stema e re&5bliks n variantin bardh e zi: ,orma gra4ike e logos 4iskale: 1. ,jalt ?$: dhe 1, d5het t jen: 2. ,onti B ArialC 3. ,ormati B BoldC ). 1adhsia e shkrimit e njjt me madhsin e shkrimit t elementeve t tjera tC (. "5&onit tatimorC *. Iartsia e sigls s ?e&5bliks e barabart me lartsin e dy rreshtave t 4jalve ?$: 3. dhe 1, .. Iogo 4iskale vendoset n 45nd t k5&onit i &ozi6ion5ar n %endr. 2.2 T dhnat e k5&onit tatimor dhe &rezantimi gra4ik i tij "5&oni tatimor % i je&et nj blersi a&o nj klienti, &rmban t dhnat e m&oshtme: 2.2.1 "oka e k5&onit: a8 Emrin, adresn e tatim&ag5esitC b8 2=>TBinC 2.2.2 !etajet e k5&onit tatimor:
1+*
68 Emrin, sasin, @mimin dhe vlern e %ark5llimit t regjistr5ar t mallrave dheGose t shrbimeveC d8 Totale e vlers s mallrave a&o shrbimeve t shit5raC e8 1nyrn e &agess 76ash, @ek, kart krediti etj.8C 48 $h5mn e T0$:Bs, si&as shkalls tatimoreC 2.2.3 "mba e k5&onit tatimor: g8 25mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC h8 25mri i &ajisjes 7 identi4ikon n5mrin n rrjet &r nj s5&ermarket8, emrin ose kodin e o&eratoritC i8 !atn dhe orn e lshimit t k5&onitC j8 Iogon 4iskaleC k8 25mrin e k5&onit. "5&oni tatimor m5nd t reklamoj edhe t dhna t tjera. T dhnat tatimore t &rint5ara mbi k5&onin tatimor d5het t jen identike me t dhnat mbi %ark5n e shiritit t kontrollit. 25k sht e detyr5ar t regjistrohen n H$:"E logo a&o reklama t &rint5ara mbi k5&onin tatimor. >rezantimi i k5&onit tatimor n rast se &ajisja 4iskale sht e lidh5r me nj kom&j5ter k5r &5non &rmes nj a&lika6ioni 7so4tSare8 ose n rastin k5r &rdor5esi kryen shitje me &ajisjen 4iskale d5ke &rdor5r kodet e artik5jve &rmes 45nksionit >I9 7>ri6e Iook 9&8. E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij "oka e k5&onit IE" =denti4ikon val5tn kombtare 1 - *0,00 9T; 2ATV?AI *0,00 B 1-*0,00 >rshkrimi i artik5jve, sasia, @mimi &r njsi dhe totale "A,E E"$>?E$ &r artik5ll i sho%r5ar nga germa % identi4ikon shkalln *0,00 R tatimore. 2E2TATAIE 120,00 Totale &ar6iale n &ritje &r mnyrat e &agesave ose val5ta. TATAIE IE"E 120,00 Totale n lek >A?A 2; !A?; 200,00 1nyrat e &agess dhe llogaritja e mbetjes 1BETTE IE"E .0,00 0IE?A >A T0$: B (0,00 0lerat &a T0$: si&as shkallve tatimore 20[ 10,00 0lerat &r shkall tatimore T0$: B 20[ (),00 0IE?A >A T0$: R (,)( 10[ 10),(( 0lera totale e shit5r &a T0$: T0$: R 10[ 1(,)( 0lera totale e T0$: s shit5r TAT. 0I. >A T0$: TATAIE T0$: 2?. LLLLLLLLLL 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale 4iskal !ATA: 20G0(G200. 13:11 25mri i &ajisjes 4iskale 7identi4ikimin e tij n rrjet &.sh "9>A2= TAT=1A? 2r. 20 s5&ermarket8 dhe o&eratori % ka shrbyer, data dhe ora, n5mri i k5&onit tatimor Iogo 4iskale
1+3
25mri i identi4ikimit dhe logo 4iskale jan shenjat dall5ese % k5&oni m si&r sht "9>A2 TAT=1A?. "5&timi i tyre sht: "5&oni n5mr 20 7n5mr rendor &as mbylljes tatimore ditore8 sht k5&on tatimor, &asi sht lsh5ar nga &ajisja 4iskale me n5mr identi4ikimi JLLLLLLLLLLJ dhe i instal5ar n ?e&5blikn e $h%i&ris me a5torizim t 1inistris s ,inan6ave. Ddo k5&on % n5k &rmban kto shenja dall5ese n5k sht i natyrs tatimore. 2.3 "o&ja e k5&onit tatimor, &rezantimi gra4ik dhe k5&oni jotatimor Ddo k5&on tatimor % lshohet sho%rohet me regjistrim t menjhershm n %ark5n e shiritit t kontrollit elektronik, sht e m5nd5r gjithasht5 t &rintohet dhe ko&ja e tij, e 6ila i ka t gjitha t dhnat e k5&onit tatimor t sa&olsh5ar, &or kjo ko&je sht e 4orms "9>A2 TATAT=1A?. >rezantimi gra4ik i ko&jes s k5&onit tatimor: E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij "oka e k5&onit =2,A TATAT=1A?E "A>TA E "9>A2=T TAT=1A? 2?. 20 IE"E 1 - *0,00 RAT *0,00 B 1-*0,00 "A,E *0,00 R Tregon n5mrin e k5&onit tatimor &r t 6ilin lshohet ko&ja 2E2TATAIE 120,00 TATAIE IE"E 120,00 >A?A 2; !A?; 200,00 1BETTE IE"E .0,00 0IE?A >A T0$: B 20[ (0,00 T0$: B 20[ 0IE?A > A T0$: R 10[ 10,00 T0$: R 10[ (),00 TAT. 0I. >A T0$: (,)( TATAIE T0$: 10),(( 1(,)( 2?. LLLLLLLLLL !ATA: 20G0(G200. 13:11 "9>A2 TA TAT=1A? 2r. 2 =2,A TATAT=1A?E "o&ja e k5&onit tatimor regjistrohet n n5mratorin e k5&onve jotatimor 0lerat e &rezant5ara n ko&jen e k5&onit tatimor n5k regjistrohet n sh5mn totale t %ark5ll5ar dhe t regjistr5ar n memorien 4iskale, &or regjistrohet n %ark5n e shiritit t kontrollit &r kontrolle t m5ndshme mbi n5mratorin e k5&onve jotatimor. T gjitha ve&rimet % kryhen n regjimin e le-imit dhe &rogramimit, &asi &rintohen k5&ont % lshohen jan t natyrs "9>A2 TATAT=1A? dhe regjistrohen n n5mratorin e k5&onve jo tatimor. $henja dall5ese e ktyre k5&onve sht se n kokn dhe n kmbn e k5&onit shnohet sigla J=2,A TATAT=1A?EJ dhe n kta k5&on n5k shnohet logo 4iskale dhe n5mri i identi4ikimit t &ajisjes t 6ila jan shenja dall5ese t "9>A2=T TAT=1A?. 2.> ,5nksione ndihmse t &ajisjes 4iskale n &r&5nimin e k5&onit tatimor B >ajisja 4iskale lejon t kryej 45nksione t tilla, si: B ,shirja e nj rreshti 7artik5ll t regjistr5ar8C
1+.
B An5limi i nj artik5lliC B An5limi i k5&onitC B 9lje ose rritje n [ t artik5llit t regjistr5arC B 9lje ose rritje n vler t artik5llit t regjistr5ar. "to 45nksione jan t m5nd5r vetm n 4azn e regjistrimit t shitjes dhe &a kryer mbylljen e k5&onit tatimor. 2 %o4t se tatim&ag5esi e mbyll regjistrimin dhe lshon k5&onin tatimor &a kryer nj nga kto 45nksione, @do ve&rim i mtejshm, lidh5r me nj nga kto 45nksione sht i &am5nd5r. >ajisja 4iskale 4iskal n5k lejon asnj 4orm ndryshimi t in4orma6ionit t regjistr5ar n memorien o&erative dhe H$:"E. "5&ont tatimor gabim d5het t r5hen nga tatim&ag5esit, t 6ilt e &as%yrojn ndryshimin n mnyr man5ale n kontabilitetin e tyre dhe t &as%yrohet n librin e ra&orteve. a8 >ro6ed5ra e 4shirjes s nj artik5lli, &rezantimi gra4ik j k5&onit E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij IE"E 1 - 200,00 BI9<E 200,00 B 1 - 300,00 ";1=$:E 300,00 B ^^,$:=T ??TE$:T^^ 1 - 200,00 BI9<E B200,00 B 2E2TATAIE 300,00 TATAIE IE"E 300,00 >A?A 2; !A?; 1BETTE IE"E 0IE?A >A T0$: 2(0,00 20[ T0$: B 20[ (0,00 2?. LLLLLLLLL !ATA: 21G0(G200. 13:11 "9>A2= TAT=1A? 2r. 23 b8 >ro6ed5ra e an5limit t artik5llit, &rezantimi gra4ik i k5&onit E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij IE"E 1 - 200,00 BI9<; 200,00 B ^^A29I=1^^ BI9<E B200,00 B 1 - 300,00 ";1=$:; 300,00 B 2;2TATAIE 300,00 TATAIE IE"; 300,00 >A?A 2; !A?;
1++
1BETTE IE"; 0IE?A >A T0$: 2(0,00 20[ T0$: B 20[ (0,00 2?. identi4ikimit: LLLLLLLLLL !ATA: 21G0(G200. 13:11 "9>A2= TAT=1A? 2) 68 >ro6ed5ra e an5limit t k5&onit, &rezantimi gra4ik i k5&onit E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij IE"E 1 - 200,00 BI9<E 200,00 B 1 - 300,00 ";1=$:A 300,00 B ^^,$:=?TE TATAIE "9>A2=T^^ B(00,00 B 2;TATAIE 0,00 TATAIE IE"; 0,00 >A?A 2; !A?; 1BETTE IE"; 2?. LLLLLLLLLL !ATA: 21G0(G200. 13:11 "9>A2= TAT=1A? 2r.2( d8 ,5nksioni i 5ljes ose rritjes s vlers n [, &rezantimi gra4ik i k5&onit E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij IE"E 1 - 200,00 BI9<; 100,00 B [ 9ITE >;? 10[ B10,00 1 - 300,00 ";1=$:A 200,00 B [ ??=TTE >;? 10[ 20,00 2E2TATAIE 310,00 TATAIE IE"; 310,00 >A?A 2; !A?; 0IE?A >A T0$: B 2(.,33 20[ T0$: B 20[ (1,*3 2?. LLLLLLLLLL !ATA: 21G0(G200. 13:)1 "9>A2= TAT=1A? 2r. 2*
200
e8 ,5nksioni i 5ljes ose rritjes s vlers n vler, &rezantimi gra4ik i k5&onit E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij IE" 1 - 200,00 BI9<; 100,00 B 9ITE >;? A?T. B10,00 1 - 300,00 ";1=$:A 200,00 B ??=TTE . >;? A?T 20,00 2;2TATAIE 310,00 TATAIE IE" 310,00 >A?A 2; !A?; 0IE?A >A T0$: B 2(.,33 20[ T0$: B 20[ (1,*3 2?. LLLLLLLLLL !ATA: 21G0(G200. 13:)2 "9>A2= TAT=1A? 2r. 23 2.# K705.1 tat1*5r .;a <at7ra tat1*5r"/ 0r"=a.t1*1 ;ra<13 Tatim&ag5esi % ka detyrimin &r &rdorimin e &ajisjes 4iskale n shitjen e mallrave dhe shrbimeve dhe % si&as krkesave t ligjit ka lsh5ar 4at5r tatimore sht i detyr5ar t lshoj edhe k5&onin tatimor re4er5ar ksaj 4at5re n t 6ilin ka t evident5ar edhe n5mrin e 4at5rs % ky k5&on sho%ron, n rastet k5r &agesa bhet me lek n dor. "jo sht e m5nd5r &rmes 45nksionit t J"5&on tatimor &r 4at5r tatimoreJ n &ajisjen 4iskale. >r t mos &as5r dy4ishim t vlerave, regjistrimi i 4at5rs tatimore sht i s&e6i4ik5ar n detajet e ra&ortit tatimor ditor nga &ajisja 4iskale, n mnyr % tatim&ag5esi t ket t evident5ar -hiron ditore &rmes k5&onve tatimor 7&a 4at5r tatimore8 dhe -hiron ditore t k5&onve tatimor re4er5ar 4at5rave tatimore. 2 librin e shitjeve m5jore i 6ili tregon sh5mn e shitjeve gjithsej t realiz5ar nga tatim&ag5esi do t deklarohet n ,!>Bn m5jore, sh5mn e 4at5rave t regjistr5 ara n rend kronologjik dhe sh5mat e k5&onve &a 4at5r tatimore. E1?= = TAT=1>AK9E$=T "oka e k5&onit A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij ,AT9?A TAT=1A?E 2?. 1(0 IE" Tregon n5mrin e 4at5rs tatimor % i re4erohet k5&oni tatimor !AIIA> 12.000,00 Emrtimet e artik5jve t shit5r me 4at5r 2;2TATAIE TATAIE IE" >A?A 2; !A?; 12.000,00 12.000,00 0lera totale me T0$: e 4at5rs tatimore gr5&ohet &rmes nj re&arti n &ajisjen 4iskale 0IE?A >A T0$: B 20[ 10.000,00 0lera &a T0$: 0lera e T0$: T0$: B 20[ 2.000,00 2?. : LLLLLLLLLL !ATA: 21G0(G200. 13:)( "9>A2= TAT=1A? 2r. 2+ 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale 4iskal 25mri i &ajisjes 4iskale 7identi4ikimin e tij n rrjet &.sh. s5&ermarket8 dhe o&eratori % ka shrbyer, !ata dhe ora, 25mri i k5&onit tatimor % i re4erohet 4at5rs tatimore
201
Iogo 4iskale 3. Pr"=a.t1*1 ;ra<13 1 ra05rt"4" . r";-1*1. " ,"D1*1t JIK ?egjimi i le-imit 7L8 shrben &r t ndihm5ar tatim&ag5esin mbi mbarvajtjen e aktivitetit, kontroll mbi -hiron ditore, statistika t ndryshme etj. T gjitha kto ra&orte % lshohen n kt regjim jan t natyrs JTATAT=1A?EJ. !allimi midis ra&orteve jotatimore dhe tatimore sht: a8 "oka e ra&ortit n t 6iln shnohet ti&i i ra&ortit dhe regjimitC b8 $igla J?A>A?T TATAT=1A?J n 4illim dhe n 45nd t k5&onitC 6815ngesa n k5&on i JIAKA$ ,=$"AIEJ dhe J291?=T T; =!E2T=,="=1=TJ t &ajisjes 4iskale. d8 25k &rintohet &rmbledhja totale e memories 4iskale. ?a&ortet e le-imit mbi -hiron jan t &ara%it5r me vlera &r nj -hiro t br me interval nga 4illimi i dits deri n momentin e &rintimit t ra&ortit. $h&jegime: 1. "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tijC 2. !etajet mbi shitjet ditoreC 3. Totale e -hiros ditoreC ). !etaje mbi totalen e -hiros ditoreC (. Kjendja e arksC *. "mba e ra&ortit. a8 "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tij 2 kt &jes s&e6i4ikohet ti&i i ra&ortit % shrben dhe &r identi4ikimin e tij % m5nd t jet JTATAT=1A?J ose JTAT=1A?J. =denti4ikimi bhet &rmes sigls s regjimit 7L8 dhe emrtimit J?A>A?T TATAT=1A?J. b8 !etajet mbi shitjet ditore 2 kt &jes &rezantohen si &rmbledhje e gjith &5na e kryer gjat dits deri n @astin e &rintimit t ktij ra&orti. =n4orma6ioni m5nd t bhet i &rmbledh5r n nj rresht ose m5nd t jet dhe n dy rreshta: >.sh. 2 1 rresht "I=E2T; T; $:;?BVE? 12 B Tregon sa klient jan shrbyer gjat dits deri n momentin e &rintimit t ra&ortit TATAI= B?9TA 1).22 B Tregon sa sht vlera br5to e shit5r &allogarit5r 0,00 5ljet a&o rritjet 2 2 rreshta 9ITE B ?reshti i &ar tregon @4ar sht kryer ) 22,00 B ?reshti i dyt tregon sa her sht kryer dhe vlera totale 68 Totale e -hiros ditore 2 kt &jes &rezantohet e gjith -hiroja e kryer deri n momentin e &rintimit t ra&ortit e 6ila sht e ndar n vlern &a T0$: dhe sa sht totale e T0$:. "jo totale &rmbledh sa sht shit5r me k5&on tatimore dhe me k5&on nga 4at5ra tatimore. d8 Totale mbi detajet e -hiros ditore 2 kt &jes sht e detaj5ar totale e -hiros ditore si&as 4ormave t shitjes: sa sht shit5r me k5&on tatimor e detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total dhe sa sht shit5r me k5&on tatimor re4er5ar 4at5rave tatimore t detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total.
202
e8 Kjendja e arks =denti4ikon sa sht gjendja e arks n monedh dhe sa her sht &ag5ar me &ara n dor. 48 "mba e ra&ortit 2 kt &jes &rezantohet se ky ra&ort nga 6ila &ajisje 4iskale 4iskal sht &rint5ar 7&r &ajisjet 4iskale n rrjet8 dhe nga 6ili o&erator sht krk5ar ra&orti, n @4ar date dhe ore. T gjith ra&ortet jotatimore &rmblidhen n n5mratorin e k5&onve jotatimor. 2 45nd t k5&onit &rintohet sigla J ?A>A?T TATAT=1A?J &r ta kon4irm5ar ti&in e ra&ortit. >. Pr"=a.t1*1 ;ra<13 1 ra05rt1t tat1*5r d1t5r G r";-1*1 1 *+@,,-"2 J:K ?a&orti tatimor ditor shrben &r t kryer mbylljen ditore t aktivitetit. 0lerat totale t ra&ortit &rmblidhen n totalen e memories 4iskale. "to vlera tatim&ag5esi i regjistron n librin e ra&orteve dhe n kontabilitetin e tij. ?a&orti tatimor ditor &rmbledh gjith &5nn e kryer gjat dits nga tatim&ag5esi dhe vlerat % &rmblidhen n kt ra&ort jan &jes e ra&ortit &eriodik % &ajisja 4iskale drgon n !>T. ?a&orti tatimor ditor &rgatitet n regjimin 7<8 t &ajisjes 4iskale 4iskal. "y ra&ort sht i &rbr nga: a8 "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tijC b8 !etajet mbi shitjet ditoreC 68 Totale e -hiros ditoreC d8 !etaje mbi totalen e -hiros ditoreC e8 Kjendja e arksC 48 >rmbledhja e &rgjithshme e totaleve n memorien 4iskaleC g8 "mba e ra&ortit. $henjat dall5ese t ra&ortit tatimor ditor jan: a8 "oka e ra&ortit n t 6iln shnohet ti&i i ra&ortit dhe sigla e regjimitC b8 $igla J?A>A?T TAT=1A?J n 45nd t k5&onitC 68 >rintimi i JIAKA$ ,=$"AIEJ dhe J291?=T T; =!E2T=,="=1=TJ t &ajisjes 4iskale n ra&ort. d8 >rintimi i &rmbledhjes totale t memories 4iskale. >as &rintimit t ra&ortit tat imor ditore n5mratori i "9>A2;0E TAT=1A?; dhe i "9>A2;0E TATAT=1A?; % jan lsh5ar gjat dits zerohen. $h&jegime: a8 "oka e ra&ortit dhe emrtimi i tij 2 kt &jes s&e6i4ikohet ti&i i ra&ortit % shrben dhe &r identi4ikimin e tij. =denti4ikimi bhet &rmes sigls s regjimit 7<8 dhe emrtimit J?A>A?T TAT=1A?J. b8 !etajet mbi shitjet ditore 2 kt &jes &rezantohen si &rmbledhje e gjith &5na e kryer gjat dits. =n4orma6ioni m5nd t bhet i &rmbledh5r n nj rresht ose m5nd t jet dhe n dy rreshta. >.sh. 2 1 rresht "I=E2T; T; $:;?BVE? TATAI= B?9TA 12 1).22 0,00 B Tregon sa klient jan shrbyer gjat dits deri n momentin e &rintimit t ra&ortit B Tregon sa sht vlera br5to e shit5r &allogarit5r 5ljet a&o rritjet 2 2 rreshta 9ITE ) 22,00 B ?reshti i &ar tregon @4ar sht kryer B ?reshti i dyt tregon sa her sht kryer dhe vlera totale 68 Totale e -hiros ditore 2 kt &jes &rezantohet e gjith -hiroja ditore e kryer, e 6ila sht e ndar n vlern &a T0$: dhe sa sht totale e T0$:. "jo totale &rmbledh sa sht shit5r me k5&on tatimor dhe me k5&on nga 4at5ra tatimore. "to vlera shkr5hen n librin e ra&orteve. d8 Totale mbi detajet e -hiros ditore
203
2 kt &jes sht e detaj5ar totale e -hiros ditore si&as 4ormave t shitjes: sa sht shit5r me k5&on tatimor e detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total dhe sa sht shit5r me k5&on tatimor re4er5ar 4at5rave tatimore t detaj5ar si&as shkallve tatimore dhe e &rmbledh5r n total. e8 Kjendja e arks =denti4ikon sa sht gjendja e arks n monedh dhe sa her sht &ag5ar me &ara n dor. 48 >rmbledhja e &rgjithshme e totaleve n memorien 4iskale 2 kt &jes &ara%itet vlerat totale t regjistr5ar n memorien 4iskale % nga dita e 4iskalizimit t &ajisjes 4iskale deri n ditn % &o sh%yrtohet. g8 "mba e ra&ortit 2 kt &jes &rintohet rez5ltati i transmetimit, 291?= = =!E2T=,="=1=T t &ajisjes 4iskale, n5mri i regjistr5esit nga 6ila &ajisje 4iskale sht &rint5ar ra&orti 7&r &ajisjet 4iskale n rrjet8 dhe nga 6ili o&erator, n @4ar date dhe ore. T gjith ra&ortet tatimor regjistrohen n n5mratorin e k5&onve tatimor t memories 4iskale. 2 45nd t k5&onit &rintohet IAKA ,=$"AIE sigla J ?A>A?T TAT=1A?J &r ta kon4irm5ar ti&in e ra&ortit. #. Pr"=a.t1*1 1 3705.1t d!" ra05rt"4" 8 3r@!". . <7.3215.1. " tra-.1*1t 2 kt 4az gjith ha&sirat n k5&ont e lsh5ar d5het t mb5shen nga simboli J\J dhe n kokn, %endrn dhe kmbn e k5&onit vendoset sigla J=2,A TATAT=1A?EJ. $hemb5ll i k5&onit: E1?= = TAT=1>AK9E$=T A!?E$A 291?= = 2=>TBit logo gra4ike e tij IE" =2,A TATAT=1A?E 1\-\*0,00 "A,E *0,00\B TATAIE\ IE" *0,00 >A?A\2;\ !A?; 0IE?A\>A\T0$:\B\ 20 (0,00 T0$:\B\20[ 10,00 =2,A\TA\TAT=1A?E 2r identi4i.001 A>E?ATA?=\1 !ATA: 20B0(B200. 13:11 "9>A2 TAT=1A? 2r.2 =2,A TA TAT=1A?E E njjta &ro6ed5r sht e vle4shme dhe &r ra&ortet % lshohen n kt regjim. T gjitha 45shat boshe mb5shen me shenjn J\J dhe n mnyr t &rsrit5r mbi ra&ort shnohet sigla J=2,A TATAT=1A?EJ. 6. %"rt1<131*1 1 0a-12-"4" <123a," $ho%rit e a5toriz5ara &r 45rnizimin e &ajisjeve 4iskale, jan t detyr5ara t miratojn ti&in &ajisjeve % do t hedhin n treg, n !rejtorin e >rgjithshme t 1etrologjis, e 6ila veri4ikon nse ti&i i &ajisjes 4iskale sht si&as karakteristikave t &r6akt5ara me ligj. !rejtoria e >rgjithshme e 1etrologjis drgon &ran "omisionit t 1inistris s ,inan6ave vendimin e miratimit dhe nj ra&ort teknik &r @do model t &ajisjeve 4iskale t mirat5ar, k5 &rve@ t dhnave teknike t modelit d5het t &rmbaj edhe t dhna identi4ik5ese t modelit 7kodin e sho%ris dhe kodin e modelit8. $ho%rit e a5toriz5ara jan t detyr5ara t &ara%iten &ran komisionit t ngrit5r n 1inistrin e ,inan6ave &r t veri4ik5ar &r&5thshmrin e &ajisjes % do t hedhin n treg me krkesat ligjore t krk5ara nga kto &ajisje. "omisioni veri4ikon &ro6ed5rn e miratimit t ti&it, dok5menta6ionin e &ara%it5r nga sho%ria dhe veri4ikon &r&5thshmrin e &ajisjes dhe &ajis ose jo, sho%rin e a5toriz5ar me nj a5torizim &r lejimin e shitjes s ksaj &ajisje n treg5n sh%i&tar. >r @do ndryshim n &ajisjen 4iskale
20)
7ndryshim &jes &rbrse a&o 4irmSare8 sho%rit e a5toriz5ara d5het t kryej kt &ro6ed5r nga e &ara. "omisioni m5nd t krkoj nga sho%rit demonstrim t t gjitha 45nksionaliteteve t &ajisjes 4iskale &r t 6iln kan a&lik5ar &r a5torizim. >ajisja 4iskale, ti&i i s 6ils do t a&rovohet &r shitje do t %ndroj &ran komisionit i 6ili e drgon at n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve &r &rezantim viziv, trajnim t administrats tatimore dhe r5ajtje t saj &r veri4ikime dhe balla4a%ime me &ajisjet e shit5ra n treg. ? Pr56"d7ra " 0a-12-"2 *" 0a-12-" <123a," 0r tat1*0a;7"21t 1. Tatim&ag5esi: a8 <gjedh modelin e &ajisjes 4iskale si&as nevojave t tijC b8 >lotson 4orm5larin e krkess &r &ajisjen me &ajisje 4iska le &ran sho%ris s a5toriz5ar, n 3 tre ko&je, nga t 6ilat nj e mban vetC 68 !orzon nj ko&je t dok5menteve identi4ik5ese t s5bjektit 7ko&je e 2=>TBit t noteriz5ar8C d8 Iidh kontratn me sho%rin e a5toriz5ar &rmbajtja e s 6ils mbshtetet n legjisla6ionin n 45%i mbi detyrimet e &alve dhe bn &agesn e &ajisjes 4iskaleC e8 !orzon &ran sho%ris s a5toriz5ar listn e t dhnave % d5het t &rogramohen n kas 7lista e mallraveGshrbimeve 7artik5jve8, @mimet etj...8C 48 Asiston n 4iskalizimin e &ajisjes dhe veri4ikon t dhnat e ini6ializ5araC g8 Trajnohet nga sho%ria e a5toriz5ar &r &rdorimin e &ajisjes 4iskale dhe 4irmos deklaratn e trajnimitC h8 >ajiset me man5alin e &rdorimit t &ajisjes 4iskale n gj5hn sh%i&e, k5 &rve@ t tjerave, n man5al &ara%iten &ikat e shrbimit si edhe n5mrat e kontaktitC i8 $ig5rohet % &ajiset me t gjitha elementet % sho%rojn &ajisjen 4iskale 7modem, karta $=18C j8 0eri4ikon 45nksionalitet baz t &ajisjes 7shitje, mbyllje ditore, transmetim t t dhnave8. 2. $ho%ria e a5toriz5ar: a8 $ho%ria e a5toriz5ar regjistron t dhnat identi4ik5ese t tatim&ag5esit n &rogramin e o4r5ar nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve d5ke i ha&5r nj kartel elektronike &r nj &ajisje 4iskaleC b8 >ajis me nj kontrat shrbimi tatim&ag5esin t 6ilin e bn &jes t kontratsC 68 2j ko&je t 4orm5larit t krkess s bashk5 me 4otoko&jen e 4at5rs e drgon n drejtorin tatimore rajonale t tatim&ag5esitC d8 Bn &rgatitjen 7lidhjen me &ajisje t tjera ndihmse: le-5es t kartave bankare, &ajisjet e transmetimit on line etj...8 dhe &rogramimin e &ajisjes 4iskale si&as nevojave t tatim&ag5esitC e8 Bn kontrollin teknik dhe v5losjen e &ajisjes 4iskaleC 48 Bn 4iskalizimin e &ajisjes 4iskaleC g8 !rgon teknik5n &rkats &r instalimin e &ajisjes 4iskale n mjediset e tatim&ag5esitC h8 Bn trajnim e tatim&ag5esit &r &rdorimin e &ajisjes 4iskale dhe r5an deklaratn e trajnimit t nnshkr5ar nga tatim&ag5esi dhe &r4a%s5esit t sho%ris n dy ko&je 7se6ili nga nj ko&je8. $. N7*r1 1 1d".t1<131*1t t 0a-12-"2 <123a," >r t mos &as5r kon4likte t n5mrave t identi4ikimit t &ajisjeve 4iskale, n5mri i identi4ikimit t &ajisjes sht i &rbr nga dy &jes t 6ilat s bashk5 garantojn sig5ri &r &ajisjen 4iskale. >jesa e &ar =denti4ikimi i sho%rive t a5toriz5ara &rmes dy germave % i ka vendos5r !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve Emri i sho%ris s a5toriz5ar "odi identi4ik5es
20(
A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE =.0.A. Elektronik sh.&.k =0 B.2.T. Elektroni6s sh.&.k. B2 R"0 29$:=BR,0 2A"= R" ?ilindja sh.&.k. dhe >"> sh.&.k ?I 1odelet e &ajisjeve 4iskale. $e6ila nga &ajisjet % jan t a5toriz5ara &r shitje n treg5n sh%i&tar do t identi4ikohet nga 2 shi4ra % 4illojn nga 00B++ &r se6iln sho%ri. $ho%ria "odi i sho%ris "odi i modelit A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE 2ga 00 B 2 ++ =.0.A. Elektronik $h.&.k =0 2ga 00 B 2 ++ B2T Elektroni6s $h.&.k. B2 2ga 00 B 2 ++ R"0 29$:=BR,0 2A"= R" 2ga 00 B 2 ++ ?ilindja $.&.k. dhe >.".> sh.&.k ?I 2ga 00 B 2 ++ >jesa e dyt 25mri serial i &ajisjes sht nj n5mr % e lshon 4abrika &rodh5ese. $e6ila nga sho%rit &r @do model % merr a5torizim &r shitje ka m5ndsin t &rodhoj nga seriali 000000 deri n ++++++ &ajisje. T dyja kto &jes &rbjn n5mrin e identi4ikimit i 6ili i regjistrohet &ajisjes 4iskale vetm nj her n momentin 4illestar dhe sht i &andrysh5eshm. $hemb5ll $ho%ria "odi "odi mod. $eriali A.E. !istrib5tion $h.&.k. AE 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ =.0.A. Elektronik $h.&.k =0 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ Toshiba B2T Elektronik $h.&.k. B2 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ R"0 29$:=BR,0 2A"= R" 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ ?ilindja $.&.k. ?I 00B++ 2ga 000000 B 2 ++++++ $ho%ria J!rejtoria e >rgjithshmeJ me kod identi4ikimi J!>J ka marr a5torizimin &r &ajisjen 4iskale model J,9T9?AJ e 6ila identi4ikohet me kodin e modelit J12J. 25mrat e identi4ikimit t ktij modeli jan: ,illojn nga: !>12000000 1barojn n: !>12++++++ 05la identi4ik5ese e teknikve t a5toriz5ar $ho%rit e a5toriz5ara jan t detyr5ara t dorzojn &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve listn e teknikve t a5toriz5ar. Ddo teknik i a5toriz5ar identi4ikohet &rmes kodit t identi4ikimit t sho%ris s a5toriz5ar dhe kodit me shi4ra si&as renditjes n listn e sho%rive t a5toriz5ara. $ho%ria "odi i sho%ris "odi i teknik5t A.E. !istrib5tion sh.&.k. AE 2ga 01 B 2 +++ =.0.A. Elektronik sh.&.k =0 2ga 01 B 2 +++ Toshiba B2T Elektronik sh.&.k. B2 2ga 01 B 2 +++ R"0 29$:=BR,0 2A"= R" 2ga 01 B 2 +++ ?ilindja sh.&.k. ?I 2ga 01 B 2 +++ $ho%rit e a5toriz5ara d5het t &ajisin teknikt e tyre me goditsin 7&5n6onin8 me kodet identi4ik5ese t se6ilit &rej tyre, n mnyr % mbi v5ln 4iskale t &ajisjes 4iskale t shnohet kodi identi4ik5es i teknik5t % ka kryer 4iskalizimin a&o kontrollin &eriodik. = njjti kod vendoset dhe n etiketat e kontrollit &e riodik dhe n dok5menta6ionin &rkats t &ajisjes 4iskale. Teknikt e a5toriz5ar nga sho%rit &r kryerjen e &ro6ed5rave t 4iskalizimit dhe kontrollit &eriodik m5nd tQi nnshtrohen testimeve nga !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve &r t
20*
vlers5ar a4tsit e tyre. $ho%rit e a5toriz5ara d5het t dorzojn goditsin e teknikeve t larg5ar nga &5na &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve. $hemb5ll. Teknik5 i a5toriz5ar me ini6iale <.<. i sho%ris s a5toriz5ar J!rejtoria e >rgjithshmeJ me kod identi4ikimi J!>J, sht i rendit5r n listn e teknikve me n5mrin 01. "odi identi4ik5es ose v5la identi4ik5ese e ktij teknik5 sht: !>01 >ajisja 4iskale model J,9T9?AJ me n5mr identi4ikimi !>12000123 sht 4iskaliz5ar dhe kryer kontrolli teknik &eriodik nga teknik5 i a5toriz5ar !>01 i 6ili sht i detyr5ar t ket ln shenjn !>01 n v5ln 4iskale dhe t ket vendos5r n &amjen ballore dhe t d5kshme &r &5blik5n etiketn &ozitive t kontrollit &eriodik d5ke s&e6i4ik5ar sQkaden6at e tij n shk5rt t vitit 200+. 9. S12t"*1 <123a, 0r r";-12tr1*1. " 8ar37,,1*1t t 2!1t-"2 *" 0a316 t d"r14at14" t .a<t2 J2ta615."t " .a<t2/ ;a=1tK 1e dis&enser nnk5&tojm nj &om& a&o nj kolon 45rnizimi me karb5rant n t 6ilin jan instal5ar disa &istoleta 45rnizimi &r lloje t ndryshme karb5rantesh dhe % komandohen me nj %ark 7kok8 elektronik. 2 nj &ik shitjeje 7sta6ione 45rnizimi8 m5nd t jen instal5ar 17nj8 a&o disa dis&ensera. 2 se6ilin &rej dis&enserave t karb5rantit, &r4shir dhe ata t K>I, sht e detyr5ar t instalohet sistemi 4iskal, "!E dhe &ajisje 4iskale. $hkmbimi i t dhnave bhet n baz t nj &rotokolli t &rogram5ar si&as s&e6i4ikave t dis&enserit t karb5rantit. ,5rnizimi me karb5rant d5het t jet i lidh5r saktsisht me regjistrimin e shitjeve dhe d5het t &5noj nn rreg5llin e detyr5eshm J>A "9>A2 TAT=1A?, $Q"A "A?B9?A2TJ. T gjitha shitjet d5het t regjistrohen n &ajisjen 4iskale d5ke sig5r5ar % in4orma6ioni i shitjeve t r5het n memorien 4iskale t &ajisjes e instal5ar &ran @do dis&enseri t &iks s karb5rantit. "!E e lidh5r n %ark5n elektronik t dis&enserit sig5ron trans4erimin e in4orma6ionit n &ajisjen 4iskale &r shitjet e realiz5ara dhe komandon &ro6eset e &5ns s dis&enserit. $istemi 4iskal d5het t sig5roj 45nksionin &r: Tem&erat5r t ambientit B 30_R G '(( _RC Iagshtia ( [ B +( [ d5het t jet i &ajis5r me 6erti4ikatat RE dhe ATEL, dhe &rogrami logjik i &ajisjes 4iskale d5het t &lotsoj t gjitha kriteret mbi &ajisjet 4iskale. 9.1 L1d!-a " d120".2"ra4" t 3ar+7ra.t1t *" 0a-12-". <123a," a8 T dhnat mbi shitjen e karb5rantit d5hen t r5hen a5tomatikisht n &ajisjen 4iskale, si dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit. 0lerat e %ark5ll5ara 6erti4ikohen n mnyr a5tomatike me lshimin e k5&onit tatimor nga &ajisja 4iskale. b8 "5&oni tatimor d5het t &rmbaj: B t dhnat identi4ik5ese t shitsitC B llojin e karb5rantitC B sasin e shit5rC B vlern e karb5rantit t shit5r 7si&as @mimit t tabels8C B vlern e shit5r si&as shkalls tatimoreC B vlern e shkalls tatimoreC B n5mrin i dis&enseritC B n5mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC B datn, ora e shitjesC B n5mratorin e k5&onve tatimorC B logon 4iskale.
203
Emrtimi i llojeve t karb5rantit t jet si&as miratimit nga instit56ionet e ngark5ara &r kt %llim 7=ns&ektorati Hendror Teknik8. $tr5kt5ra e n5mrit t identi4ikimit t &ajisjes 4iskale &r dis&enserat dhe logo 4iskale jan t njjta me at t &rshkr5ara m lart n kt 5dhzim. 68 >5na e dis&enserit k5 sht instal5ar e &ajisja 4iskale bhet nn kontrollin "!E, t lidh5r si&as skems dis&enserB"!EB&ajisje 4iskalet: B !is&enseri d5het t &5noj vetm n regjimin a5tomatik, nn kontrollin e sistemit 4iskal, m sakt "!E. "!E kom5nikon me di&enserin si&as &rotokollit t 6akt5ar, mban t memoriz5ar n5mratorin &rogresiv t dis&enserit d5ke e 4resk5ar at &as @do shitjeje. "!E v5loset n t njjtat k5shte si &ajisja 4iskale nga teknik5 i a5toriz5ar. B !is&enseri do t vazhdoj t ve&roj edhe k5r &ajisja 4iskale &son de4ekt t karakterit elektrik a&o ndr&rerje kom5nikimi me "!E, &r 32 or, derisa dmtimi t rreg5llohet. T dhnat e shitjeve t dis&enserit gjat ktij de4ekti r5hen n J"!EJ, i vendos5r n &jesn elektronike t dis&enserit. "to t dhna regjistrohen a5tomatikisht n memorien dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit t &ajisjes 4iskale menjher &as ri&arimit t de4ektit, vendosjes s kom5nikimit "!E me &ajisjen 4iskale, t dhna te 6ilat do t &ara%iten n ra&ortin tatimor ditor J<J t dits k5r sht ri&ar5ar &ajisja 4iskale. 2 rast de4ekti t sistemit, tatim&ag5esi sht i detyr5ar t lshoj d4tesa tatimore &r shitjet e kryera nn kt regjim t 6ilat do t sQtornohen. B ?i&arimi i &ajisjes 4iskale d5het t kryhet brenda 32 orve nga sho%ria e a5toriz5ar me t 6iln tatim&ag5esi ka kontrat mirmbajtjeje &as ksaj kohe, k5r de4ekti n5k sht elimin5ar, dis&enseri d5het t bllo kohet, t mos lvroj m lng. B 2 rast se shk&5tet lidhja midis "!E dhe %ark5t elektronik t dis&enserit, si dhe k5r de4ekti i &ajisjes 4iskale n5k sht elimin5ar, dis&enseri bllokohet. !is&enseri m5nd t lejohet t &5noj n &ro6es man5al vetm n rast se a&rovohet nga administrata tatimore. 1enjher &as rilidhjes s dis&enserit me "!E dhe vnies n &5n t &ajisjes 4iskale, "!E kalk5lon di4eren6at n vler absol5te t n5mratorit &as rilidhjes me n5mrat e regjistr5ar n memorien e saj &ara de4ektit dhe e drgon kt in4orma6ion n &ajisjen 4iskale, d5ke e &rint5ar a5tomatikisht k5&onin tatimor me @mimin e tabels dhe d5ke e shn5ar kt k5&on si shitje n regjimin me de4ekt. Teknik5 i sho%ris s a5toriz5ar d5het t &ara%es n librin e mirmbajtjes t gjitha t dhnat e de4ektit 7data ora k5r 4illoi dhe mbaroi de4ekti &rshkrimi i de4ektit8. B 2 rast mbarimi t letrs ose koka e &rinterit t &ajisjes 4iskale sht e ha&5r, dis&enseri n5k d5het t jet i a4t t ve&roj. d8 1emoria 4iskale d5het t ket t njjtat &arametra teknik t &rshkr5ar n vendimin e "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003, t ndrysh5ar me vendimin e "shillit t 1inistrave nr.1)3*, dat 12.11.200., vendimin e "shillit t 1inistrave nr.12.*, date 23.12.200+ dhe me vendimin e "shillit t 1inistrave nr.+*, dat 13.2.2010. e8 2 memorien 4iskale regjistrohen t dhnat e detajeve t ra&orteve tatimor ditor J<J. =n4orma6ioni % d5het t regjistrohet n memorien 4iskale sht: B !ata 7si&as 4orms data, m5aji dhe viti8C B Totali i vlers s %ark5ll5ar si&as shkalls tatimoreC B Totali i vlers s T0$:BsC B Iloji i karb5rantit dhe sasia e shit5rC B "rah5 i dis&enserit. d8 T gjitha &ikat e shitjes me &aki6 t karb5ranteve d5het t &ajisen me dis&ensera % t &5nojn n mnyr a5tomatike, nn kontrollin e sistemit 4iskal. !is&enseri mekanik d5het t zvendsohet me dis&enserin % ka m5ndsi lidhjeje me &ajisjen 4iskale &rk54iz5ar n vendimin e "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003, ndrysh5ar me vendimin e
20.
"shillit t 1inistrave nr.1)3*, dat 12.11.200., vendimin e "shillit t 1inistrave nr.12.*, dat 23.12.200+ dhe me vendimin e "shillit t 1inistrave nr.+*, dat 13.2.2010. 10. S!"*+7- t 3705.1t tat1*5r Rerti4ikimi i vlers s %ark5ll5ar m5nd t jet si&as ) mnyrave si m &osht: a8 $hitje normaleC b8 $hitje me tollonC 68 Teste n dis&enser N 2se karb5ranti merret nga dis&enseri me J%llim testi, kontrolli ligjorJC d8 Trans4erim n sta6ion N 2se karb5ranti merret nga dis&enseri &r J%llim trans4erimiJ n sta6ion. a8 $hitje normale Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri i 2=>TBit 7 logo gra4ike e tij8 T dhnat e tatim&ag5esit 10 IT - 12(,00 BE2<=2 TATAI >A?A 2; !A?; 1.2(0,00 1.2(0,00 1.2(0,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar 0IE?A 1E T0$: 20[ T0$: 20[ 1.0)1,*3 20.,33 0lera &r shkall tatimore !=$>E2$E?= 2?: 2 2?. LLLLLLLLLL 1+B0(B200. Ara : 1(:)( "9>A2= TAT=1A? : 20 25mri i dis&enser 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale !ata, ora 25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale b8 $hitje me tollon Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri i 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 T dhnat e tatim&ag5esit 10 IT - 12(,00 BE2<=2 1.2(0,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar TATAI TAIIA2 2(0,00 1.2(0,00 0lera &r shkall tatimore 0IE?A 1E T0$: 20[ T0$: 20[ 1.0)1,*3 20.,33 25mri i dis&enser !=$>E2$E?= 2?: 2 2?. LLLLLLLLLL 1+B0(B200. "9>A2= TAT=1A? : 20 Ara : 1(:)( 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale !ata, ora
20+
25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale 68 "5&on tatimor &r JTE$TJ Emri i tatim&ag5esit Adresa T dhnat e tatim&ag5esit 25mri i 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 TE$T TE$T 10 IT L 12(,00 BE2<=2 1.2(0,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar TATAI 1. 2(0,00 TE$T 1.2(0,00 0lera &r shkall tatimore 0IE?A 1E T0$: 20[ 1.0)1,*3 T0$: 20[ 20.,33 !=$>E2$E?= 2?: 2 2?. LLLLLLLLLL 1+B0(B200. Ara : 1(:)( 25mri i dis&enser 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale !ata, ora "9>A2= TAT=1A? : 20 25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale d8 "5&on tatimor &r JT?A2$,E?=1J Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri i 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 T dhnat e Tatim&ag5esit T?A2$,E?=1 T?A2$,E?=1 10 IT L 12(,00 BE2<=2 1.2(0,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar TATAI T?A2$,E?=1 1.2(0,00 1.2(0,00 0lera &r shkall tatimore 0IE?A 1E T0$: 20[ 1.0)1,*3 T0$: 20[ 20.,33 25mri i dis&enser !=$>E2$E?= 2?: 2 2?. LLLLLLLLLL 1+B0(B200. "9>A2= TAT=1A? : Ara : 1(:)( 20 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale !ata, ora 25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale 10.1 ?a&orti tatimor ditor J<J n raste &a de4ekte Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri i 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 ?A>A?T= TAT=1A? !=TA? < T dhnat e tatim&ag5esit ?a&orti tatimor ditor &r shitjet e kryera n gjendje normale 7&a de4ekte8 e 6ili &rmban @do ve&rim t kryer &r: TE$T 'T?A2$,E?TA ' $:=TTE 2A?1AIE
210
1+B0(B200. "9>A2= TAT=1A? : 21 Ara 1(:)( $:=TTE 2A?1AIE <0020 "A?B9?A2T T=>= 1 10 shitje "A?B9?A2T T=>= 2 13 shitje "A?B9?A2T T=>= 3 ( shitje "A?B9?A2T T=>= ) 1( shitje 100 IT ^1(0,00 100 IT ^1*0,00 100 IT ^130,00 100 IT ^13(,00 !etaje mbi shitjet &r se6ilin ti& t karb5rantit >A?A 2; !A?; 2( ^(00,00 !etaje mbi mnyrat e &agess "A?T; "?E!=T= ^1000,00 1) 291?= = ,9?2=<=1E0E: 20 "9>A2A TAT=1A?: 21 "9>A2A TA TAT=1A?: *3 $:"AIIA TAT=1A?E $:"AIIA E T0$: R: [10 TATAIE >A T0$: ^ 3(0,00 T0$: [10 ^20,00 TATAIE>;?$:"AII; ^ 330,00 $:"AIIA E T0$: B: [20 !etaje mbi shitjet &r shkall tatimore TATAIE >A T0$: ^ )(0,00 T0$: [10 ^2(,00 TATAIE >;? $:"AII; ^ )3(,00 TATAIE TATAI >A T0$: ^.00,00 Totale shit5r &a &eri5dh de4ekti T0$: ^123,() TATAIE >;? $:"AII; ^+23,() ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^^^^^ ^ ^ ^ ^ TE$T "A?B9?A2T T=>= 1 2 IT 1 test ^10,00 !etaje mbi testet n sta6ion "A?B9?A2T T=>= 2 ) IT 3 test ^1*,00 "A?B9?A2T T=>= 3 *IT 2 test ^130,00
211
"A?B9?A2T T=>= ) . IT ) test ^30,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: ( TATAIE TE$T ^1000,00 T0$: TE$T ^2(0,00 ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^^^^ ^ ^ ^ ^ T?A2$,E?=1 "A?B9?A2T T=>= 1 2 IT 1 trans4erim ^10,00 "A?B9?A2T T=>= 2 ) IT !etaje mbi trans4erimet 3 trans4erim ^1*,00 "A?B9?A2T T=>= 3 *IT 2 trans4erim ^130,00 "A?B9?A2T T=>= ) . IT ) trans4erim ^30,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: ( TATAIE T?A2$,E?=1 ^1000,00 T0$: T?A2$,E?=1 ^2(0,00 ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^^^^^ ^ ^ ^ ^ B BTATAIE $:=TTE 2A?1AIE TATAIE ^.00,00 T0$: ^123,() TATAIE TE$T ^100,00 T0$: TE$T ^13,() TATAI T?A2$,E?=1 ^100,00 Totalet T0$: T?A2$,E?=1 ^13,() B B B TATAIE E >;?KT=T:$:1E 72A?1AIE '!E,E"T8 TAT'!E,E"T ^..0,00 T0$:'!E,E"T ^30,00 TAT'!E,E"T ^..0,00 TAL'!E,E"T ^33,00 T?A2$1ET=1= TA 2?. LLLLLLLLLL 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale Iogo 4iskale 10.2 ?a&orti tatimor ditor J<J n rast de4ekti Emri i tatim&ag5esit T dhnat e tatim&ag5esit ?a&orti tatimor ditor &r shitjet e kryera n gjendje normale 7&a de4ekte8 e 6ili &rmban @do ve&rim t kryer &r: TE$T'T?A2$,E?TA' '$:=TTE 2A?1AIE Adresa 25mri i 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 ?A>A?T= TAT=1A? !=TA? <
212
1+B0(B200. Ara 1(:)( <0020 100 IT ^1(0,00 100 IT ^1*0,00 100 IT ^130,00 100 IT ^13(,00 !etaje mbi shitjet &r se6ilin ti& t karb5rantit "9>A2= TAT=1A? : 21 $:=TTE 2A?1AIE "A?B9?A2T T=>= 1 10 shitje "A?B9?A2T T=>= 2 13 shitje "A?B9?A2T T=>= 3 ( shitje "A?B9?A2T T=>= ) 1( shitje >A?A 2; !A?; ^(00,00 1) 20 21 *3 BBBBBBBBBBBBBBBBBBB !etaje mbi mnyrat e &agess 2( "A?T; "?E!=T= ^1000,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: "9>A2A TAT=1A?: "9>A2A TA TAT=1A?: BBBBBBBB$:"AIIA TAT=1A?EBBBBBBB $:"AIIA E T0$: R: [10 TATAIE >A T0$: ^ T0$: [10 TATAIE >;? $:"AII; $:"AIIA E T0$: B: [20 TATAIE >A T0$: T0$: [10
213
3(0,00 ^20,00 ^330,00 ^ )(0,00 ^2(,00 !etaje mbi shitjet &r shkall tatimore TATAIE >;? $:"AII; ^ )3(,00 TATAIE ^.00,00 ^123,() Totale shit5r &a &eri5dh de4ekti TATAI >A T0$: T0$: TATAIE >;? $:"AII; ^+23,() ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^^^^^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ TE$T "A?B9?A2T T=>= 1 1 test "A?B9?A2T T=>= 2 3 test "A?B9?A2T T=>= 3 2 test "A?B9?A2T T=>= ) ) test 2 IT ^10,00 ) IT !etaje mbi testet n sta6ion ^1*,00 *IT ^130,00 . IT ^30,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: ( TATAIE TE$T T0$: TE$T ^1000,00 ^2(0,00 T?A2$,E?=1 "A?B9?A2T T=>= 1 1 test "A?B9?A2T T=>= 2 3 test "A?B9?A2T T=>= 3 2 test "A?B9?A2T T=>= ) ) test 2 IT ^10,00 ) IT ^1*,00 !etaje mbi trans4erimet *IT ^130,00
21)
. IT ^30,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: ( TATAIE T?A2$,E?=1 T0$: T?A2$,E?=1 ^1000,00 ^2(0,00 ``````````````````````` $:=TTE 1E !E,E"T !E,E"T= ,=IIA=: 1+B0.B0. 10:)( !E,E"T= 1BA?A=: 1+B0.B0. 12:30 !etaje mbi de4ektet dhe koha k5r &ajisja 4iskale ka !E,E"T= ,=IIA=: 1+B0.B0. 13:)( &as5r de4ekt !E,E"T= 1BA?A=: 1+B0.B0. 1(:30 !E,E"T= ,=IIA=: 1+B0.B0. 1*:)( !E,E"T= 1BA?A=: 1+B0.B0. 13:30 "A?B9?A2T T=>= 1 2 $hitje "A?B9?A2T T=>= 2 2 $hitje "A?B9?A2T T=>= 3 3 $hitje "A?B9?A2T T=>= ) 3 $hitje 10 IT ^1(.000,00 10 IT ^1*.000,00 10 IT ^13.000,00 !etaje mbi shitjet &a k5&on 10 IT ^13.(00,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: ( $:"AIIA T0$: R: [10 T0$: R: [10 TATAIE >;? $:"AII;: ^3(.000,00 ^2.000,00 ^33.000,00 $:"AIIA T0$: B: [20 T0$: B: [20 TATAIE >;? $:"AII; ^)(.000,00 Totalet mbi shitjet n de4ekt &r shkall tatimore ^(.000,00 ^(0.000,00 TATAIE !E,E"T ^.0.000,00 T0$: !E,E"T ^3.000,00 TATAIE ^.3.000,00 Totalet ^^^^^^^^^^^^^^^^^^ !E,E"T B $:=TTE "A?B9?A2T T=>= 1 10 IT
21(
2 $hitje ^1(.000,00 "A?B9?A2T T=>= 2 10 IT 2 $hitje ^1*.000,00 "A?B9?A2T T=>= 3 10 IT 3 $hitje ^13.000,00 !etajet e shitjes me de4ekt t &ajisjes 4iskale mbi "A?B9?A2T T=>= ) 10 IT identi4ikimin e a5tomjetit 3 $hitje ^13.(00,00 291?= = ,9?2=<=1E0E: ( TATAIE !E,E"T ^30.000,00 T0$: !E,E"T ^3.()(,)( TATAIE ^33.()(,)( ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` Totalet TATAIE E >;?KT=T:$:1E 72A?1AI ' !E,E"TE8 "A?B9?A2T T=>= 1 10 IT 2 $hitje ^1(.000,00 "A?B9?A2T T=>= 2 10 IT 2 $hitje ^1*.000,00 "A?B9?A2T T=>= 3 10 IT 3 $hitje ^13.000,00 "A?B9?A2T T=>= ) 10 IT 3 $hitje 291?= = ,9?2=<=1E0E: $:"AIIA T0$: R: [10 T0$: R: [10 TATAIE >;? $:"AII;: $:"AIIA T0$: B: [20 T0$: B: [20 TATAIE >;? $:"AII; TATAIE 2A?1AI'!E,E"T T0$: 2A?1AI'!E,E"T TATAIE $:=TTE E >;?KT=T:$:1E 72A?1AI ' !E,E"T8 "A?B9?A2T T=>= 1 2 $hitje "A?B9?A2T T=>= 2 2 $hitje "A?B9?A2T T=>= 3 3 $hitje "A?B9?A2T T=>= ) 3 $hitje 291?= = ,9?2=<=1E0E: ^13.(00,00 ( ^3(.000,00 !etaje mbi totalet e &rgjithshme ^2.000,00 ^33.000,00 ^)(.000,00 ^(.000,00 ^(0.000,00 ^.0.000,00 ^3.000,00 ^.3.000,00
21*
10 IT ^1(.000,00 10 IT ^1*.000,00 10 IT ^13.000,00 10 IT ^13.(00,00 ( TATAIE 2A?1AI'!E,E"T ^.0.000,00 T0$: 2A?1AI'!E,E"T ^3.000,00 TATAIE ^.3.000,00 `````````````````` B BBBTATAIE $:=TTE 2A?1AIE TATAIE ^.0.000,00 T0$: ^3.000,00 TATAIE TE$T ^1.000,00 T0$: TE$T ^2(0,00 TATAI T?A2$,E?=1 ^1.000,00 T0$: T?A2$,E?=1 ^2(0,00 B B B TATAIE $:=TTE 1E !E,E"T B B B B TATAIE !E,E"T ^.0.000,00 T0$: !E,E"T ^3.000,00 B B B TATAIE E >;?KT=T:$:1E 72A?1AIE '!E,E"T8 TAT'!E,E"T ^.3.000,00 T0$:'!E,E"T ^3.000,00 TAT'!E,E"T ^.3.000,00 TAL'!E,E"T ^3.000,00 T?A2$1ET=1= >A 2?. LLLLLLLLLL 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale Iogo 4iskale 11. Ra05rt"t " *"*5r1"2 <123a," ?a&ortet &eriodike tatimore t lsh5ara nga le-imi i memories 4iskale d5het t jen t ti&ave: a8 2ga ra&orti tatimor ditor i &ar < B n ra&ortin tatimor ditor < t 45ndit. b8 >r dy ra&orte tatimore ditore <. 68 2drmjet dy ra&orteve tatimore ditore <. d8 2drmjet nj intervali t datave. e8 2drmjet dy datave. ?a&ortet &eriodike jan objekt transmetimi man5alisht nse kto t 45ndit krkohen nga administrata tatimore. ?a&orti &eriodik i &rint5ar &rmban t gjitha t dhnat si&as ti&it t &rzgjedhjes dhe kto t dhna jan t detaj5ara si&as 4orms s ra&ortit tatimor ditor t &rezant5ar n shemb5llin e msi&rm. 12. S!58r1t " tr";t1*1t t !1dr53ar+7r"4" *" 2!7*16 2 nj &ik shitje karb5ranti me sh5mi6e a&o n magazina doganore sht e detyr5ar t instalohet sistemi 4iskal n @do kalimats.
213
"alimatsi i nnshtrohet &ro6ed5rave t veri4ikimit ligjor &eriodik nga !>1. !ok5mentet e matjeve t kontrollit &eriodik dhe t vendosjes s &ikave t sig5ris &r t shmang5r ke%mani&5limin n kalimats, t jen n &iken e shitjes me sh5mi6 a&o n magazinn doganoreGtatimore. "o&je t tyre tQi je&et &ersonit t a5toriz5ar nga !>T. Ilogaritja e vllimit t &rod5ktit t mat5r t bhet n nj tem&erat5r standarde &rej 1(_R si&as ligjit nr..+3*, dat 12.12.2002, neni 33 &ika 1. T gjitha shitjetGlvrimet e karb5rantit d5het t regjistrohen n &ajisjen 4iskale d5ke sig5r5ar % in4orma6ioni i shitjeve t r5het n memorien 4iskale. "!E sht e lidh5r tek %ark5 elektronik i kalimatsit dhe sig5ron trans4erimin e in4orma6ionit, &r sasin e shit5rGlvr5ar t mat5r nga kalimatsi, n &ajisjen 4iskale dhe komandon &ro6eset e &5ns s kalimatsit. $istemi 4iskal d5het t sig5roj 45nksionin &r: Tem&erat5r t ambientit B 30_R G '(( _R Iagshtia ( [ B +( [ d5het t jet i &ajis5r me 6erti4ikatat RE, ATEL, dhe &rogrami logjik i &ajisjes 4iskale d5het t &lotsoj t gjitha kriteret mbi &ajisjet 4iskale. 12.1 L1d!-a " 3a,1*at24" *" 0a-12-". <123a," a8 T dhnat mbi shitjen e karb5rantit d5hen t r5hen a5tomatikisht n &ajisjen 4iskale si dhe n %ark5n e shiritit t kontrollit. 0lerat e %ark5ll5ara 6erti4ikohen n mnyr a5tomatike me lshimin e k5&onit tatimor nga &ajisja 4iskale i 6ili sho%ron 4at5rn tatimore &rkatse. b8 "5&oni tatimor d5het t &rmbaj: B t dhnat identi4ik5ese t shitsitC B llojin i karb5rantitC B sasin e shit5rC B vlern e karb5rantit t shit5rC B vlern e shit5r si&as shkalls tatimoreC B vlern e shkalls tatimoreC B n5mrin e kalimatsitC B n5mrin e identi4ikimit t &ajisjes 4iskaleC B datn, orn e shitjesC B n5mratorin e k5&onve tatimorC B logon 4iskale. $tr5kt5ra e n5mrit t identi4ikimit t &ajisjes 4iskale dhe logo 4iskale jan t njjt me at t &rshkr5ar m lart n kt 5dhzim. 68 2 rast de4ekti elektrik t &ajisjes 4iskale a&o shk&5tje e lidhjes s saj me "!E, "!E r5an totalin e shitjeve &r 32 or. T dhnat e shitjesGlvrimit t kalimatsit gjat ksaj &eri5dhe kohe d5het t r5hen n "!E, i lidh5r me &jesn elektronike t kalimatsit. d8 >asi &ajisja 4iskale ri&arohet dhe lidhet me "!E, kjo e 45ndit i drgon t dhnat e shitjes &ajisjes 4iskale n mnyr a5tomatike. T dhnat e shitjes &r &eri5dhn e de4ektit, s bashk5 me shitjet normale do t &ara%iten n ra&ortin tatimor J<J t dits k5r sht ri&ar5ar &ajisja 4iskale, a&o rivendos5r lidhja. Kjat de4ektit t &ajisjes, &ra dhe moslshimit t k5&onve tatimor, tatim&ag5esi sht i detyr5ar t lshoj d4tesa tatimore &r shitjet e kryera. 1bas 32 orve n %o4t se de4ekti vazhdon, kalimatsi bllokohet dhe n5k lejohet t 45nksionoj. "!EBja mban t memoriz5ar n5mratorin &rogresiv t kalimatsit d5ke regjistr5ar at &as @do shitje. 2 rast se shk&5tet lidhja midis "!EBse dhe &ajisjes 4iskale, "!EBja menjher &as rilidhjes kalk5lon di4eren6n t n5mrit total t kalimatsit n momentin e rivendosjes s lidhjes me n5mrin total t kalimatsit &ara shk&5tjes s lidhjes "!EB&ajisje 4iskale. ?ez5ltatin e kalk5l5ar e drgon n &ajisjen 4iskale e 6ila e &ara%et n k5&onin tatimor ditor n sektorin Jshitje me de4ektJ. "!E v5loset n t njjtat k5shte si &ajisja 4iskale nga teknik5 i a5toriz5ar.
21.
e8 2 rast mbarimi t letrs ose koka e &rinterit sht e ha&5rC kalimatsi n5k d5het t jet i a4t t ve&roj. 48 2 memorien 4iskale regjistrohen t dhnat e detajeve t ra&orteve tatimore ditore J<J. =n4orma6ioni % d5het t regjistrohet n memorien 4iskale sht: B !ata 7si&as 4orms data, m5aji dhe viti8C B Totale e vlers s %ark5ll5ar si&as shkalls tatimoreC B Totale e vlers s T0$:BsC B Iloji i karb5rantit dhe sasia e shit5rC B 25mri i kalimatsit. 13. S!"*+7- t 3705.1t tat1*5r Rerti4ikimi i vlers s %ark5ll5ar m5nd t jet si&as 3 mnyrave si m &osht: a8 $hitje normale. b8 Teste N nse karb5ranti merret me J%llim testi, kalibrimiJ. 68 Trans4erim N nse karb5ranti merret &r J%llim trans4erimiJ. a8 $hitje normale Emri i tatim&ag5esit T dhnat e tatim&ag5esit Adresa 25mri 2=>TBit 7 logo gra4ike e tij8 Ie-imi &rogresiv i kalimatsit \ 10000 IT - 120,00 Benzin 1.200.000,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar TATAI 1.200.000,00 0IE?A 1E T0$: 20[ 1.000.000,00 0lera &r shkall tatimore T0$: 20[ 200.000,00 kalimatsi nr: 2 25mri i kalimatsit 2r. LLLLLLLLLL 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale 1+B0(B200. Ara : 1(:)( !ata, ora "5&oni tatimor : 20 25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale b8 "5&on tatimor &r JtestJ Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri 2=>TBit 7 logo gra4ike e tij8 T dhnat e tatim&ag5esit test 10000 IT - 120,00 benzin 120.000,00 TATAI 120,000,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar test 120.000,00 0IE?A 1E T0$: 20[ 100.000,00 0lera &r shkall tatimore T0$: 20[ 20.000,00 kalimats nr: 2 25mri i kalimatsit 2?. LLLLLLLLLL 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale 1+B0(B200. Ara 1(:)( !ata, ora "5&oni tatimor : 20 25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale 68 "5&on tatimor &r JTrans4erimJ
21+
Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 T dhnat e tatim&ag5esit T?A2$,E?=1 T?A2$,E?=1 10000 IT L 120,00 BE2<=2 1.200.000,00 Ti&i dhe vlera e %ark5ll5ar TATAI T?A2$,E?=1 1.200.000,00 1.200.000,00 0lera &r shkall tatimore 0IE?A 1E T0$: 20[ T0$: 20[ 1.000.000,00 200.000,00 25mri i kalimatsit "alimats nr: 2 2r. LLLLLLLLLL 1+B0(B200. "5&oni tatimor : 20 Ara : 1(:)( 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale !ata, ora 25mratori i k5&onve tatimor Iogo 4iskale 13.1 Ra05rt1 tat1*5r d1t5r H:H . ra2t" 0a d"<"3t" Emri i tatim&ag5esit Adresa 25mri 2=>TBit 7logo gra4ike e tij8 ?a&orti tatimor ditor < T dhnat e tatim&ag5esit ?a&orti tatimor ditor &r shitjet e kryera n gjendje normale 7&a de4ekte8 1+.(.200. "5&oni tatimor : 21 Ara : 1(:)( $hitje normale <0020 "arb5ranti ti&i 1 10 shitje 1000000 IT ^120,00 !etaje mbi shitjet &r se6ilin ti& t karb5rantit 25mri i 45rnizimeve: "5&on tatimor: "5&on jotatimor: 20 21 shkalla tatimore $hkalla e T0$: B: [20 Totale &a T0$: ^ 100.000.000,00 T0$: [20 ^20.000.000,00 Totale &r shkall ^ 120.000.000,00 !etaje mbi shitjet &r shkall tatimore Totale shitje normale Totale Total &a T0$: ^100.000.000,00 T0$: ^20.000.000,00 Totalet Totale &r shkall ^120.000.000,00 Transmetimi TA 2r. LLLLLLLLLL Treg5esi i transmetimit 25mri i identi4ikimit t &ajisjes 4iskale Iogo 4iskale 13.2 Ra05rt1 tat1*5r d1t5r H:H . ra2t d"<"3t1 "y ra&ort do t &ara%itet sik5rse &ika 10.2 e ktij 5dhzimi d5ke vendos5r n t vetm 1 ti& karb5ranti. 13.3 ?a&ortet e memories 4iskale
220
?a&ortet &eriodike tatimore t lsh5ara nga le-imi i memories 4iskale d5het t jen t ti&ave: a8 2ga ra&orti tatimor ditor i &ar < n ra&ortin tatimor ditor < t 45ndit. b8 >r dy ra&orte tatimore ditore <. 68 2drmjet dy ra&orteve tatimore ditore <. d8 2drmjet nj intervali t datave. e8 2drmjet dy datave. ?a&ortet &eriodike jan objekt transmetimi man5alisht nse kto t 45ndit krkohen nga administrata tatimore. ?a&orti &eriodik i &rint5ar &rmban t gjitha t dhnat si&as ti&it t &rzgjedhjes dhe kto t dhna jan t detaj5ara si&as 4orms s ra&ortit tatimor ditor t &rezant5ar n shemb5llin e msi&rm. 1>. Pr1.t1*1 1 t d!.a4" >rintimi i t dhnave d5het t kryhet n shiritin 7letrn8 e &ajisjes elektronike 4iskale, e 6ila r5an t dhnat s &ak5 &r ( vjet dhe % ka kto karakteristika: Ietra &rint5ese e t dhnave d5het t ket: B normn e bardhsis .( [ 7t mat5r nga EIE>A2=BmB92=B3*23G.*8C B shkalln e b5tsis 30 mlGs 7BE2!$TE2B92=B3*2*G=G==G.*8C B letr baz >hO3. 1#. Pr56"d7rat 1#.1 >ro6ed5ra e he%jes s memories 4iskale &r arsye t mbylljes s aktivitetit t sho%ris a&o &ersonit 4izik dhe zvendsimi i saj me nj memorie t re d5ke sh4rytz5ar &ajisjen ekzist5ese 7si hardSare me nj memorie t re8 n emr t nj sho%rie t re. 2 rastet k5r nj s5bjekt tatim&ag5es mbyll aktivitetin e tij n H"? dhe krkon tQia shes &ajisjen 4iskale nj s5bjekti tjetr, a&o ha& nj s5bjekt t ri n&rmjet &ro6ed5rave t regjistrimit n H"? d5ke vazhd5ar t &rdor &ajisjet e blera &rej tij m &ar &r vazhdimin e aktivitetit t ri, ndi%et kjo &ro6ed5r: $5bjekti njo4ton organin tatimor me shkres zyrtare se ka mbyll5r aktivitetin e tij tregtar dhe ka br @regjistrimin e tij edhe n H"? dhe ia &ara%et at s bashk5 me krkesn, sho%r5ar me vendimin e mbylljes s aktivitetit n H"?, organit tatimor 7drejtoris tatimore rajonale8 me krkesn &r ta &rdor5r at 7&ajisjen 4iskale8 &rsri n nj sho%ri t re. "jo krkes sho%rohet me t dhnat e 4orm5larit si&as modelit bashkngjit5r. >as ksaj, ai, n kom5nikim me sho%rin e a5toriz5ar, bn zvendsimin e memories s &ajisjes 4iskale t &rdor5r dhe 4illon t deklaroj &r llogari t sho%ris s re me regjistrimet e memories s re t zvends5ar t ksaj &ajisjeje 4iskale me nj identi4ikim t ri t saj, shitjet 7-hiroja8 e s 6ils 4illon me zero. 2 rastet e mbylljes s nj aktiviteti tregtar t tatim&ag5esit dhe shitjes s &jess s mbet5r si hardSare 7&a memorien 4iskale dhe &a H$:"E8, dorzon memorien 4iskale te sho%ria e a5toriz5ar, e 6ila e administron at si m lart s bashk5 me t gjith dok5menta6ionin tjetr t mbylljes s aktivitetit dhe &as ktij ve&rimi s5bjekti m5nd ta shes &jesn e mbet5r. 0etm sho%ria e a5toriz5ar m5nd ta kom&letoj kt &ajisje 7&jesn e mbet5r8 me elementet e reja 7H$:"E, memorie 4iskale8 dhe t kryej &ro6ed5rat e 4iskalizimit. $ho%ria e a5toriz5ar mban n nj regjistr t ve@ant t gjitha kto &ajisje % ndryshojn n5mrin e identi4ikimit. 1#.2 >ro6ed5ra e re4lektimit t nj 7a&o disa gabimeve 8 t shty&5ra mbi &ajisjen 4iskale &a ndrgjegje nga ana e tatim&ag5esit 2 rastet k5r si rez5ltat i nj gabimi t &av5llnetshm, nga ana e tatim&ag5esit, sht regjistr5ar nj ve&rim shitjeje i &arealiz5ar 7gabim8 dhe regjistrimi ka kal5ar n memorien 4iskale t &ajisjes &a arkt5ar &ara nga ky ve&rim, &ro6ed5ra % do t ndi%et nga ana e tatim&ag5esit do t jet si m &osht:
221
Tatim&ag5esi do t bj &rezent kt gabim n organin tatimor 7drejtorin tatimore rajonale k5 sht i regjistr5ar8 me nj &ro6esverbal 7si&as modelit bashkngjit5r8. >as ksaj ai do t vazhdoj t ra&ortoj shitjet, ra&ortime t 6ilat do t vazhdojn t regjistroj n vazhdimsi edhe kt gabim. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve do t bj re4lektimin e ktij gabimi n t dhnat e regjistr5ara n serverin e ra&ortimeve t shitjeve n !>T d5ke e storn5ar at 7n&rmjet &as%yrimit n nj kolon t ve@ant8. >as zbritjes s gabimit 7stornimit8, s5bjekti do t vazhdoj ra&ortimin e shitjeve, t 6ilat do t mbartin n vazhdimsi gabimin, &or nga stornimi i br nga !>T shi4ra e ra&ort5ar do t korrigjohet &r t treg5ar -hiron reale. 1osnjo4timi i gabimit n regjistrim sht &rgjegjsi e tatim&ag5esit dhe konsiderohet shitje nga ana e tij. 1#.3 >ro6ed5rat e kthimit t nj malli me de4ekt a&o me k5shte 6ilsore t &a&ran5eshme &r klientin >ro6ed5ra e kthimit t mallrave t shit5ra n&rmjet &ajisjeve 4iskale &r arsye garan6ie a&o k5shtesh t &a&ran5eshme 6ilsore do t jet si m &osht: "5r klient t ndryshm bjn kthimin e mallrave t shit5ra n&rmjet &ajisjeve 4iskale 7me arktim nga arktarja t &agesave 6ash8, kta t 45ndit do t bjn hyrje te sho%ria mallin e kthyer 7n ambientin k5 sht shit5r ai8, k5ndrejt mbajtjes s nj &ro6esverbali 7modeli bashkngjit5r8 dhe do t trhe%in &arat e blerjes nga sho%ria me mandat&ages. $5bjekti tatim&ag5es do t bj hyrje n magazin mallin e kthyer. "lienti blers &as ktij &ro6esi m5nd t blej nj mall tjetr t ri, a&o m5nd t mos blej nj t till. 0le4ta e regjistr5ar nga &ajisja 4iskale, e mallrave t kthyera nga klientt si m lart, d5het t sQtornohet n librin e shitjeve t sho%ris dhe sho%ria d5het ta re4lektoj at sQtorno n librin e shitjeve m5jore dhe me nj njo4tim &ran drejtoris tatimore rajonale d5het t ra&ortoj vlern e mallrave t kthyera si&as modelit t njo4timit bashkngjit5r. >ro6ed5ra e stornimit te vlers s mallrave t kthyera, t 6ilat domosdoshmrish % t kthehen d5het t ken bashkngjit5r edhe k5&onin e shitjes, i 6ili i bashkngjitet &ro6esverbalit, re4lektohet edhe n librin e shitjes 7si sQtornim shitje8. 1#.> >ro6ed5ra e shitje s dhe e lvizjes s karb5ranteve nga magazinat doganore dhe tatimore 1#.>.1 >ro6ed5ra e tregtimit t karb5ranteve 7nga sho%rit sh.a.8 te s5bjektet e tregtimit me &aki6 7sh.&.k.8 a8 Tregtimi i karb5ranteve nga magazina doganore n &ikat e tregtimit me &aki6 do t kryhet n @do rast n&rmjet lshimit t 4at5rs tatimore, e 6ila sho%ron sasin e karb5rantit t shit5r. $asia e karb5rantit % del nga magazina evidentohet n&rmjet kalimatsave, t 6ilt kontrollohen &eriodikisht nga !>1. 2 momentin e daljes nga magazina doganore, sasia e karb5rantit t shit5r, &rve@ 4at5rs tatimore, sho%rohet detyrimisht edhe me k5&onin tatimor, i 6ili lshohet nga &ajisja 4iskale. "5&oni i bashkngjitet 4at5rs tatimore &r @do dalje t karb5rantit 7shitje t tij8 dhe e sho%ron 4at5rn tatimore gjat t gjith lvizjes 7trans&ortit8 nga &ika e daljes nga magazina doganoreG&ika e shitjes me sh5mi6, deri n vendin e shkarkimit t karb5rantit n de&ozitat e s5bjektit blers. Ai mbahet i till i bashkngjit5r me 4at5rn tatimore nga blersi. "5&oni tatimor, i 6ili do tQi bashkngjitet 4at5rs tatimore t shitjes, d5het t &rmbaj detyrimisht t regjistr5ar t gjitha t dhnat e krk5ara nga ky 5dhzim &or domosdoshmrisht t ket re4eren6n e 4at5rs s lsh5ar. $5bjektet e shitjes s karb5rantit nga magazina doganore 7&ika t shitjes me sh5mi68, jan t detyr5ara t ra&ortojn @do dit, me mbylljen e ra&ortit tatimor ditor n &ajisjen 4iskale, n !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve, n &r&5thje me kt 5dhzim. !oganieri kontrollon n daljen e magazins nse k5&oni tatimor i sht bashkngjit5r 4at5rs tatimore dhe n5k lejon daljen e karb5rantit nga magazina doganore &a 5 lsh5ar 7&rer8 k5&oni tatimor nga &ajisja 4iskale e instal5ar te kalimatsi.
222
$5bjektet trans&ort5ese t karb5rantit, &as daljes nga magazina doganore, %o4shin kto thjesht s5bjekte trans&ort5ese, n &ronsi t s5bjektit blers a&o shits, a&o vettrans&ort5ese, detyrohen t mbajn t bashkngjit5r me 4at5rn tatimore edhe k5&onin tatimor % i &rket blerjes s karb5rantit % &o trans&ortohet. 1os&ara%itja e ktij t 45ndit s bashk5 me 4at5rn n nj kontroll t m5ndshm, i &enalizon ato sik5rse moslshimi i 4at5rs, baz5ar n nenin 21 t ligjit nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ. Ddo lvizje e karb5rantit &a lshimin e k5&onit tatimor krahas 4at5rs tatimore, ngarkon me &rgjegjsi ligjore dhe &enalitete tatimore s5bjektin shits me sh5mi6, si&as k5adrit ligjor n 45%i. "y ve&rim ngarkon me &rgjegjsi administrative, si&as k5adrit ligjor n 45%i, &5nonjsin e dogans n vendin e daljes s karb5rantit nga magazina doganore, nse ai n5k kontrollon lshimin e k5&onit tatimor. >ro6ed5rat e &ajisjes me dok5menta6ionin e &r6akt5ar m lart, &r rastet e daljeve nga magazinat doganore, detyrohen t zbatohen edhe nga sho%ria JA?1AJ sh.a. &r daljet e karb5ranteve nga magazina tatimore. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve dhe !rejtoria e >rgjithshme e !oganave, n&rmjet str5kt5rave t tyre, kryejn kontrolle t vazhd5eshme e t &rbashkta &r zbatimin me korrektsi t ktij 5dhzimi. >r zbatimin me korrektsi t ktij 5dhzimi, ato vn n dijeni s5bjektet % dis&onojn magazina doganore &r karb5rantin, dhe s5bjektin JA?1AJ, si dhe 5dhzojn &5nonjsit % ngarkohen me kontrollin e zbatimit t detyrave % dalin nga ky 5dhzim. b8 >rej magazins tatimore t sho%ris 7sh.a.8 &r n s5bjektet e tregtimit me &aki6 7sh.&.k.8 realizohet n&rmjet 4at5rs tatimore t sho%r5ar me k5&on tatimor t lsh5ar nga &ajisja 4iskale e instal5ar tek kalimatsi i magazins s sho%ris, i 6ili ka evident5ar edhe n5mrin e 4at5rs tatimore sik5rse 5 sh&jeg5a m lart. $5bjektet trans&ort5ese t karb5rantit, &as daljes nga magazina tatimore, %o4shin kto thjesht s5bjekte trans&ort5ese, n &ronsi t s5bjektit blers a&o shits, a&o vettrans&ort5ese, detyrohen t mbajn t bashkngjit5r me 4at5rn tatimore edhe k5&onin tatimor % i &rket karb5rantit t shit5r % &o trans&ortohet. 1os&ara%itja e ktij t 45ndit, s bashk5 me 4at5rn n nj kontroll t m5ndshm, i &enalizon ato sik5rse moslshimi i 4at5rs, baz5ar n nenin 21 t ligjit nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ. 2 kt rast zbatohen t njjtat &enalitete sik5rse n rastin e msi&rm t tregtimit t karb5ranteve nga magazinat doganore tek &ikat e tregtimit me &aki6 &r vet sho%rin dhe trans&ort5esin. 1#.>.2 >ro6ed5ra e lvizjes s karb5ranteve nga magazina doganore e sho%rive t tregtimit me sh5mi6 7sh.a.8 tek magazinat tatimore &ron e tyre do t administrohet si m &osht: "arb5ranti del nga magazina doganore me 4at5re sho%rimi si&as standardit t mirat5ar nga !>T, s 6ils i bashkngjitet detyrimisht k5&oni tatimor i &ajisjes 4iskale &r sasin e n-jerr nga kalimatsi, &or domosdoshmrisht t ket re4eren6n e 4at5rs s sho%rimit t lsh5ar. 1e hyrjen e karb5rantit n magazinn e sho%ris, 4at5ra e sho%rimit, s bashk5 me k5&onin tatimor i bashkngjitet 4lethyrjes s magazins s sho%ris. "jo lvizje n5k konsiderohet shitje nga ana e sho%ris s tregtimit me sh5mi6 7sh.a.8 &asi ajo sht nj lvizje e brendshme e saj dhe &r kt arsye vlera e k5&onit tatimor % sho%roi 4at5rn e sho%rimit n5k do t ra&ortohet si shitje n ra&ortin ditor t shitjeve t sho%ris 7&ra nga shitjet gjithsej ky k5&on do t zbritet8. Edhe n kt rast, zbatohen t njjtat &enalitete sik5rse n rastin e msi&rm t tregtimit t karb5ranteve nga magazinat doganore tek &ikat e tregtimit me &aki6 n rastet e shkeljeve t &ro6ed5rs s &ajisjes me dok5menta6ionin e krk5ar, &r vet sho%rin, trans&ort5esin dhe &5nonjsin e dogans.
223
1#.# >ro6ed5ra e im&ortimit t karb5ranteve nga sho%rit 7sh.a.8 n&rmjet trans&ortit me mjete toksore 7a5tobote8, zhdoganimi i t 6ilave bhet n&rmjet &ikave t kalimit k54itar toksor 2se im&ortimi i karb5ranteve dhe i gazit kryhet nga ana e sho%rive sh.a. n&rmjet a5toboteve t 6ilat kryejn zhdoganimin n &ikn e kalimit k54itar toksor, kto a5tomjete, &r t shit5r direkt tek &ikat e shitjeve me &aki6 sh.&.k. 7k5r n5k bhet shkarkimi n magazinn tatimore8 d5het detyrimisht t ken t instal5ar kalimatsin me &ajisjen 4iskale &r t tregt5ar direkt tek kto sho%ri 7sh.&.k.8 si n rastin e magazinave doganore, d5ke lsh5ar bashkngjit5r k5&onit tatimor edhe 4at5rn tatimore. 2se a5tomjeti 7a5toboti8 i karb5rantit n5k ka t instal5ar kalimats dhe &ajisjen 4iskale, ai detyrimisht d5het t bj shkarkimin n magazinn e tij tatimore. 1#.6 >ro6ed5ra e trajtimit t lvizjes s karb5ranteve nga nj rezerv5ar i sho%ris tek nj tjetr 7&a ndryshim t &ronsis8 2 rastet k5r &r nevoja lvizjeje t &rod5kteve t karb5ranteve t ndryshme &ron e nj s5bjekti tatim&ag5es nga nj rezerv5ar n nj tjetr brenda sho%ris, a&o &r nevoja &rovash, me%ense &ajisjet 4iskale jan &rojekt5ar t mos lejojn n-jerrjen e mallit 7karb5rantit 8 &a k5&on tatimor, kjo dalje e tij nga rezerv5art do t konsiderohet shitje 7&rderisa do t sho%rohet me k5&on tatimor8, &or do t ndi%et kjo &ro6ed5re &5ne: $ bashk5 me n-jerrjen e sasis s karb5rantit i 6ili sho%rohet me n-jerrjen e k5&onit tatimor, sho%ria &osed5ese e karb5rantit do t &res nj 4at5r tatimore 7me T0$:8, do ta bashkngjis at me k5&onin tatimor &rkats dhe do ta regjistroj si shitje n librin e shitjeve t sho%ris, d5ke evident5ar n 4at5r destina6ionin e vendndodhjes s de&ozits k5 ajo &o e adreson kt sasi karb5ranti. >as zbrazjes s ksaj sasie karb5ranti n de&ozitn tjetr 7&ron e sho%ris8, do t bhet regjistrimi n blerje me 4at5rn e blerjes 7me T0$:8 me t njjtin @mim dhe sasi. "y ve&rim do t rez5ltoj &a e4ekte &r sho%rin. >roblemi i re4lektimit t ktij ve&rimi n shitjet e karb5rantit nga ana e sho%ris n&rmjet &ajisjes 4iskale t &om&s n n-jerrjen e karb5rantit krkon t sQtornohet nga s5bjekti i 6ili tashm e ka regjistr5ar nj ve&rim t till si shitje. "jo bhet d5ke vn n dijeni organin tatimor me njo4tim 7modeli bashkngjit5r8 &r sasin e n-jerr &r kt %llim nga ana e sho%ris. $a&o ve&rimi i msi&rm sht kryer, s5bjekti regjistron n librin e shitjeve sasin e n-jerr &rej tij edhe n librin e blerjeve, &o kt sasi t br hyrje n librin e blerjeve. 2ga ky ve&rim e4ekti &r sho%rin mbetet zero 7jan re4lekt5ar n shitje dhe n blerje t njjtat karb5rante n sasi e n vler8. >as ksaj, s5bjekti sQtornon 7zbret8 vetm vlern % ka regjistr5ar &ajisja 4iskale n kohn e n-jerrjes s ksaj sasie karb5ranti, e 6ila n 4akt n5k sht shit5r. "t stornim ai n5k e re4lekton n librin e shitjeve &or vet n deklarimet e shitjeve n&rmjet &ajisjeve 4iskale d5ke njo4t5ar organin tatimor &r t kryer rreg5llimet e shitjeve n&rmjet &ajisjeve 4iskale n serverin e !>TBs e 6ila e re4lekton kt ve&rim. 1#.? >ro6ed5ra e shitjes s karb5rantit me tollona nga sho%rit e li6en65ara t karb5ranteve $hitja me tollona e karb5rantit, nga distrib5tort e shitjes me &aki6 7nga sho%rit e li6en65ara n kt lloj aktiviteti biznesi8, do t ndjek kt &ro6ed5r: Tollonat e sh&rndara instit56ioneve t ndryshme a&o sho%rive tregtare, t 6ilat kan lidh5r nj kontrat me sho%rin e shitjes s karb5ranteve do t je&en s bashk5 me lshimin e 4at5rs tatimore % ato &r4a%sojn. Tollonat e sh&rndara nga sho%rit e karb5ranteve do t mblidhen nga se6ila &ik shitje e karb5ranteve nga &5nonjsi i &iks dhe do tQi bashkngjiten k5&onit t n-jerr n momentin e 45rnizimit i 6ili evidenton: Jshitje me tollonaJ. Dmimet e llojeve t &rod5kteve t karb5ranteve n momentin e 45rnizimit 7n-jerrjes nga rezerv5ari dhe lshimit t k5&onit tatimor t &om&s8 n5k do t ndryshojn nga ato t shitjeve ditore.
22)
0lera e 4at5rs &r dhnien e tollonave t lsh5ara nga sho%ria e tregtimit t karb5ranteve do arktohet vetm n&rmjet kalimit nga sistemi bankar. "jo sh5m do t ra&ortohet n ,!> Bn e m5ajit t lshimit t 4at5rs. 0lera ditore e k5&onve t sho%r5ar me tollonat &rkats, do t sQtornohet nga shitjet ditore gjithsej n&rmjet &om&s tek libri ra&orteve ditore, kjo &asi ato jan &jes e ra&ort5ar m &ar n&rmjet 4at5rs tatimore t lsh5ar n momentin e 45rnizimit me tollona. 1#.$ >ro6ed5ra e shitjeve me a5tomate 7vending ma6hine8 Indt e &ara, t 6ilat dalin nga magazina e sho%ris t5aj &r 45rnizimin e makinetave 7vending ma6hine8 d5het t lvizin me 4at5r sho%r5ese tatimore t sh&rndar nga drejtoria rajonale tatimore k5 sht regjistr5ar sho%ria j5aj me @mimet e magazins nga e 6ilat ato do t dalin dhe me &r6aktimin e %art t destina6ionit &r t 6ilin &o lvizin &r 45rnizim. 2 rastet e sasive t kthyera 7&r arsye t ndryshme 8 bhet hyrje e lndve t &ara n magazinn e sho%ris &o me @mimin e daljes s tyre nga magazina d5ke evident5ar sasin e kthyer e 6ila bhet &rsri hyrje n magazin. 2 momentin e 45rnizimit t makinets 7vending ma6hine8 &r sasin e 45rniz5ar t mallit t s&e6i4ik5ar e t adres5ar &r se6iln makinet 7&r t 6iln arktohen &ara 6ash &ritet nj k5&on tatimor n&rmjet kass regjistr5ese t lvizshme e 6ila mbahet n makinn trans&ort5ese me @mimet e reklam5ara n makinet &r @do artik5ll % makineta je& 45rnizim t &rod5ktit 745rnizon8, &r t 6iln arktohet k5ndravle4ta n &ara 6ash. "sht5 ve&rohet &r @do rast 45rnizimi n @do makinet. 2 kt mnyr, &ajisja 4iskale ka evident5ar t gjitha arktimet e kryera % i &rkasin nj 45rnizimi t nevojshm nga kons5mi i llojeve t artik5jve &r t 6ilat jan arkt5ar &ara 6ash nga &rdor5esit 7klientt blers8. 2 lidhje me 2=>TBet e makinetave krkohet % se6ila kontrat e lidh5r me nj instit56ion t 6akt5ar 7n&rmjet kontrats n t 6iln jan evident5ar n5mri, lloji, n5mri serial i makinets dhe vendosja e saj8 ha&et nj 2=>T sekondar. 2j 2=>T i till sekondar ha&et &r @do kontrat me instit56ionin k5 sht rn dakord t vendosen makinetat. 1#.9 >ro6ed5rat e ra&ortimit t shitjeve ditore n&rmjet &ajisjeve 4iskale t sho%ris a&o t &ersonit 4izik 2 &r45ndim t orarit t &5ns @do tatim&ag5es, &asi ka mbyll5r shitjet ditore, d5het tQi ra&ortoj ato onBline n serverin e !>TBs, &or ky ra&ortim n5k d5het t kaloj orarin m t 45ndit t &ran5eshm ora 2).00, &as t 6ilit 4illon nj dat e re. ,illimi i ra&ortimit t shitjeve ditore &as disa dit ndr&rerjesh &r arsye t ndryshme kryhet ditn e &ar t 4illimit t &rdorimit t &ajisjes 4iskale. 16. 1oslejimi i &rdorimit t &rinterave jo4iskale n &ikn e shitjes Tatim&ag5esit t 6ilt detyrohen si&as legjisla6ionit 4iskal t &rdorin &ajisjet 4iskale i5 ndalohet t mbajn dhe &rdorin n &ikn e shitjes &rintera t tjer jo4iskal &r %llime lshimi k5&onsh. >r raste k5r nga ana e ins&ektorit tatimor do t konstatohen se tatim&ag5esi mban edhe &rinter jo 4iskal n &ikn e shitjes, n&rmjet t 6ilit m5nd t n-jerr k5&on &r shitje, a&o evidentohet se n-jerr krahas k5&onit tatimor edhe k5&on jotatimor, ndaj atij tatim&ag5esi zbatohen &enalitetet e &r6akt5ara n ligjin nr.++20, dat 1+.(.200. J>r &ro6ed5rat tatimore n ?e&5blikn e $h%i&risJ neni 122, &ika 1, germa J6J. 1?. Pa-12-"t 2!t"2 2j &ajisje 4iskale m5nd t ket &ajisje shtes, t tilla si: barBkod, skaner, &eshore, terminal &r &agesn, n&rmjet kartave t kreditit, dhe nj &rinter. Iidhja e &ajisjeve shtes m5nd t realizohet ekskl5zivisht n&rmjet nj ndr4a%eje 7ndrlidhje8 kontrolli t &ajisjes 4iskale. Terminal t integr5ar a&o t jashtm &r &agesn me kart krediti d5het t: a8 jet n &r&5thje me standardin =$A 7.(.3, +(*), etj.8 b8 standardet E1; 3.1.1 68 s&e6i4ikimin 0=$A =RRR &r terminalet 70=$A =RR Terminal $&e6i4i6ation 0.1.2.3.8
22(
d8 krkesat minimale t JE9?A>AVJ 7E9?A>AV minimal terminal re%5irements 2.1.8 1$. Administrimi i &ro6esit dhe dok5menta6ionit t &ajisjeve 4iskale nga drejtorit rajonale tatimore 1$.1 Administrata tatimore sht organi &rgjegjs &r mena-himin dhe kontrollin e &ro6esit t instalimit dhe &rdorimit t &ajisjeve 4iskale, &r %llimet e matjes s vol5mit t shitjes s mallrave e shrbimeve t realiz5ara nga tatim&ag5esit. 1$.2 !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve dhe drejtorit rajonale tatimore jan koordinatore dhe kontroll5ese t e65ris s &ro6esit t im&lementimit t &ajisjeve me memorie 4iskale dhe administrojn &ro6esin e im&lementimit n &r&5thje me vendimin e "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003 J>r karakteristikat teknike t &ajisjeve 4iskale, sistemit t integr5ar t kom&j5teriz5ar &r trans4erimet &eriodike, a5tomatike t deklarimeve 4inan6iare, sistemit t kom5nikimit, &r &ro6ed5rn e dok5menta6ionit &r miratimin e tyre dhe &r kriteret &r &ajisjen, me a5torizim, t sho%rive t a5toriz5ara &r o4rimin e &ajisjeve 4iskaleJ, t ndrysh5ar. 1$.3 !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve dhe drejtorit rajonale nn vartsin e saj, krijojn str5kt5rat e nevojshme &r adm inistrimin dhe kontrollin e im&lementimit t &ro6esit &r instalimin e &ajisjeve 4iskale. 2 !rejtorin e >rgjithshme t Tatimeve krijohet sektori i &ajisjeve 4iskale brenda !rejtoris s Teknologjis dhe =n4orma6ionit, e 6ila mena-hon &ro6esin e krijimit dhe 45nksionimit t sistemit t integr5ar &r trans4erimin &eriodik, a5tomatik t deklarimeve 4inan6iare. 2 drejtorit rajonale tatimore ngrihen njsit e administrimit t dosjeve t &ajisjeve 4iskale &r @do tatim&ag5es &rdor5es. 1$.> $tr5kt5rat e ngrit5ra &ran !rejtoris s >rgjithshme t Tatimeve dhe drejtorive rajonale &r administrimin e &ro6esit, mbajn t sistem5ar gjith dok5menta6ionin % i &rket &ro6esit t im&lementimit t &ajisjeve 4iskale n dosjet &rkatse t @do tatim&ag5esi. Ato bjn k5jdes &r mbshtetjen e tatim&ag5esve me t gjith dok5menta6ionin e krk5ar n koh dhe o4rojn ndaj tatim&ag5esve mbshtetjen e nevojshme ligjore dhe &ro6ed5rale &r realizimin me s5kses t &ro6esit. 1$.# Arganet tatimore organizojn n mnyr t &rogram5ar &5nn &r im&lementimin e &ajisjeve 4iskale n vartsi t &rioriteteve t Heveris baz5ar n vendimet e "shillit t 1inistrave dhe realizojn nj &ro6es trans&arent, t drejt e t barabart kontrolli dhe veri4ikimi, &r t gjith tatim&ag5esit, n instalimin, &rdorimin dhe kontrollin e &ajisjeve 4iskale. JB !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve i krijon @do njsie t %everisjes vendore, bashkie a&o kom5ne, m5ndsin e aksesit n t dhnat e deklarimeve 4inan6iare t &ajisjes 4iskale &r bizneset t 6ilat jan n administrim nga organet e %everisjes vendore 7biznes i vogl8 si&as j5ridiksionit res&ektiv, &as &ara%itjes s krkess me shkrim nga ana e tyreJ. 1$.6 =ns&ektort tatimor, t ngark5ar me detyrn &r administrimin dhe kontrollin e &rdorimit t &ajisjeve 4iskale, n &5nn e tyre mbshtesin &lotsimin e krkesave ligjore, akteve nnligjore dhe krkesave t rreg5lloreve &r kt %llim. Ata krijojn k5shtet normale % tatim&ag5esit t kryejn &a &engesa &r ndr&rerje aktivitetin e biznesit. 1$.? =ns&ektort tatimor trajnohen n mnyr t vazhd5eshme &r njohjen sa m mir t krkesave t vendimit t "shillit t 1inistrave nr.3.1, dat 1).11.2003, t ndrysh5ar, akteve t tjera nnligjore si dhe t krkesave t ktij 5dhzimi. 1$.$ =ns&ektort tatimor n &5nn e vazhd5eshme &r im&lementimin e sistemit t &ajisjeve 4iskale dhe 45nksionimit normal t tyre, krijojn nj baz t dhnash % shrben &r njohjen e sit5ats n terren, d5ke 4ok5s5ar vmendjen n mnjanimin e rrezik5t t shmangies ndaj realizimit t detyrs. 1$.9 =ns&ektort tatimor bjn &r&jekje &r njohjen e mir t t gjith dok5menta6ionit t mirat5ar, dok5menta6ion i 6ili i bashkngjitet ktij 5dhzimi, dhe krkojn zbatimin rigoroz t
22*
&ro6ed5rave &r regjistrimin 4illestar t &ajisjeve 4iskale, kontrollin e &lotsimit t dok5menta6ionit, arkivimin e tij n dosjen e tatim&ag5esit etj. =ns&ektort tatimor t ngark5ar me kt detyr kontrollojn &ro6esin e &rdorimit korrekt t &ajisjeve 4iskale dhe mbajn %ndrim ligjor k5 vrejn shkelje ndaj moslshimit t k5&onit tatimor n&rmjet &ajisjeve 4iskale. 1$.10 =ns&ektort tatimor ndihmojn n ka&r6imin e vshtirsive % i5 krijohen tatim&ag5esve n rastet k5r &ajisjet 4iskale n5k 45nksionojn dhe mbshtesin tatim&ag5esit n&rmjet ndrhyrjes se tyre jo vetm &r eliminimin sa m &ar t de4ekteve t &ajisjeve 4iskale, &or edhe &r mbshtetjen me dok5menta6ionin e &r6akt5ar n kto raste. Ata kontrollojn me sh&ejtsi e saktsi &lotsimin nga tatim&ag5esit t 4orm5larve &rkats dhe krkojn vazhdimin &a ndr&rerje t &ro6esit t lshimit t 4at5rave nga tatim&ag5esit d5ke kryer n vend kontrolle, &or d5ke bashk&5n5ar edhe me s5bjektet 45rniz5ese t &ajisjeve 4iskale &r mnjanimin sa me &ar t de4ekteve. 1$.11 Arganet tatimore marrin masa t vazhd5eshme &r trajnimin e tatim&ag5esve &r njohjen sa m mir t &ajisjeve 4iskale, t legjisla6ionit detyr5es &r &rdorimin e tyre, &or edhe &r masat % zbatohen n rastet e ndr&rerjes s 45nksionit t &ajisjeve 4iskale &r shka%e t ndryshme. Ato &5nojn n 4rymn e bashk&5nimit me tatim&ag5esit &r t shmang5r ke%k5&timet dhe &r k5&timin e zbatimin korrekt t krkesave ligjore. 1$.12 Arganet tatimore mbajn n mnyr t vazhd5eshme kontakte me sho%rit e li6en65ara nga 1inistri i ,inan6ave &r 45rnizimin e tatim&ag5esve me &ajisje 4iskale dhe ndrhyjn k5rdoher k5r vrejn neglizhen6a nga ana e ktyre t 45ndit, neglizhen6a t 6ilat dmtojn &ro6esin dhe devijojn nga detyrimet kontrakt5ale % kan kto sho%ri, detyrime t 6ilat jan &jes e li6en6imit. 1$.13 Argani tatimor kontrollon 45rnizimin e tatim&ag5esve me &ajisje 4iskale % ai t jet si&as karakteristikave teknike t &r6akt5ara n 0"1, n raste t ve@anta krkon bashk&5nim me !rejtorin e >rgjithshme t 1etrologjis &r kt %llim. 1$.1> ,iskalizimi i &ajisjeve 4iskale kryhet n ambientet e sho%rive t li6en65ara 7me &rjashtim t &ikave t karb5ranteve, &r t 6ilat 4iskalizimi kryhet n ambientet e &iks s karb5rantit8 &as nnshkrimit t kontrats nga tatim&ag5esit me kto sho%ri, &asi t jet &lots5ar sakt 4orm5lari &r 45rnizimin me &ajisje, kontrolli i saktsis s t dhnave t &lots5ara t 4orm5larit dhe vetm &as ktij kontrolli kryhet 4iskalizimi i &ajisjes 4iskale n&rmjet nnshkrimit t 4orm5larit nga ins&ektori tatimor, sho%ria e li6en65ar dhe tatim&ag5esi d5ke administr5ar edhe ko&je t kontrats s lidh5r ndrmjet tyre. $ho%rit e a5toriz5ara, &rve@ ko&jeve n letr t dok5menta6ionit &rkats, d5het tQi drgojn t dhnat e 4orm5larve t &rdor5r edhe n 4ormat elektronik. T dhnat elektronike drgohen n !rejtorin e >rgjithshme t Tatime. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve sht &rgjegjse &r mirmbajtjen e 4orm5larve % do t &rdoren n &ro6esin e im&lementimit t &ajisjeve 4iskale n ?e&5blikn e $h%i&ris dhe sht e detyr5ar % t gjith 4orm5lart 7s bashk5 me s%arimet &r &lotsimin e tyre8 tQi &5blikoj n 4ormat elektronik n 4a%en e saj t internetit. 1$.1# =ns&ektori tatimor i ngark5ar me kontrollin e &ajisjeve 4iskale dhe lshimin e k5&onve tatimor krkon % n ambientet k5 45nksionon &ajisja 4iskale t evidentohet e shkr5ar %art &r klientt detyrimi i tyre &r trhe%jen e k5&onit tatimor dhe ndshkimi i tyre si&as ligjit &r mostrhe%je t k5&onit. 1$.16 =ns&ektort tatimor kryejn rreg5llisht kontrolle &r lshimin e k5&onve tatimor dhe mbajn &ro6esverbale k5r konstatojn shkelje d5ke vendos5r n vend gjobn si&as &r6aktimeve ligjore, &r tatim&ag5esit dhe &r klientt shkels t ligjit. 1$.1? Argani tatimor sensibilizon o&inionin &5blik n lidhje me domosdoshmrin e marrjes s k5&onit tatimor dhe masat ndshkimore edhe &r ta, n rastet e mosmarrjes s 4at5rs. Arganet tatimore emetojn dhe sh&rndajn 4alas brosh5ra e 4let&alosje &r kt %llim, si dhe organizojn biseda me gr5&e t kom5nitetit t biznesit, n televizion e masmedia. Ata
223
&ro&agandojn raste t shkeljeve dhe masat ndshkimore t marra ndaj tatim&ag5esve t ndryshm, sik5rse evidentojn edhe rastet &ozitive t zbatimit t ksaj re4orme. 19. >rdorimi i d4tesave tatimore n rastet e mos45nksionimit t &rkohshm t &ajisjeve 4iskale 2 rastet e mos45nksionimit t &rkohshm t &ajisjeve 4iskale, t &arashik5ara n vendimin e "shillit t 1inistrave, tatim&ag5esit jan t detyr5ar t &rdorin d4tesn tatimore &r @do shitje me &aki6 % realizojn. Bllok5 me d4tesa tatimore do t 45rnizohet nga drejtorit rajonale tatimore dhe do t jet me n5mr seria 7modeli bashkngjit5r 5dhzimit8. 1bas ri&arimit t &ajisjes 4iskale, tatim&ag5esi 4illon menjher &rdorimin e saj. !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve &r6akton &ro6ed5rat dhe dok5menta6ionin % do t mbajn sektor t ve@ant t biznesit &r &rdorimin e &ajisjeve 4iskale d5ke marr &arasysh s&e6i4ikat % &r4a%sojn kta sektor. >r kt, !rejtoria e >rgjithshme e Tatimeve &5blikon &ro6ed5rat &r kto raste n 4a%en e saj t internetit. Bashkngjit5r ktij 5dhzimi modelet e d4tess tatimore, &ro6esverbali i kthimit t mallrave, modeli i ra&ortit ditor. 1e hyrjen n 45%i t ktij 5dhzimi, 5dhzimi nr.3+, dat +.12.200., 5dhzimi nr.3., dat 1.+.200+ dhe 5dhzimi nr.)3, dat 30.10.200+, sh45%izohen. "y 5dhzim hyn n 45%i menjher. 1=2=$T?= = ,=2A2RA0E R1d4a. '5d"
&RD(R Nr.>/ dat 12.1.2011 PR KRITERET D(E PRO%ED&RAT E KRCERJES S RIM'&RSIMIT T NJSIVE T )EVERISJES VENDORE T PAGESS PR PAJISJET BISKALE D(E TAKSIMETRAT 2 mbshtetje t nenit 100 t "5shtet5ts, t nenit 1( t ligjit nr.10 3((, dat 2.12.2010 >r b5-hetin e vitit 2011#, 1inistri i ,inan6ave &RD(RON9 1. 2jsit e %everisjes vendore, % si&as ligjit nr.+*32, dat 30.10.200* >r sistemin e taksave vendore#, t ndrysh5ar dhe vendimit nr.10*(, dat 2+.12.2010 >r kriteret dhe &ro6ed5rat e kryerjes s rimb5rsimit nga taksa e biznesit t vogl, t &agess &r &ajisjet 4iskale dhe taksimetrat# t "shillit t 1inistrave, kan br rimb5rsimin e s5bjekteve t biznesit t vogl, brenda dats 30 &rill 2011, &ara%esin &ran 1inistris s ,inan6ave 7si&as 4ormatit bashklidh5r ktij 5rdhri8, krkesn &r vlern % krkohet &r tF5 rimb5rs5ar deri n at &eri5dh. 2. "rkesa e njsive t %everisjes vendore d5het t &rmbaj:
22.
a8 "rkesn me shkrim t 4irmos5r nga n&5nsi i a5toriz5ar, i njsis, me vlern e 4ondit % krkohet &r tF5 rimb5rs5ar deri n at &eri5dh. b8 Iistn e s5bjekteve t biznesit t vogl % kan &r4it5ar rimb5rsim &r &ajisjen 4iskale dhe taksimetrin 7vlern e saj, &r4shir edhe T0$:Bn, &or jo m sh5m se vlera e &r6akt5ar n vendimin e "shillit t 1inistrave nr.10*(, dat 2+.12.20108 &r ato s5bjekte % n5k jan t &r4shir n skemn e T0$:Bs dhe % n5k regjistrohen n kt skem brenda * m5ajve nga hyrja n 45%i e ligjit nr.10 3(), dat 1..11.2010, t rakord5ar me degn rajonale t tatim taksave. 3. ?akordimi i njsive t %everisjes vendore me degt rajonale t tatim taksave t bhet n &r&5thje me krkesat e &iks ) t vendimit t "shillit t 1inistrave nr.10*(, dat 2+.12.2010 >r kriteret dhe &ro6ed5rat e kryerjes s rimb5rsimit nga taksa e biznesit t vogl t &agess &r &ajisjet 4iskale dhe taksimetrat.#. >. "rkesat &r rimb5rsim drgohen n !rejtorin e >rgjithshme t B5-hetit, &ran 1inistris s ,inan6ave, e 6ila i administron kto krkesa deri n &r45ndimin e &ro6ed5rs &r rimb5rsimin e njsive vendore, % kan br krkes. !ok5mentet origjinale do t arkivohen n &rotokollin e 1inistris s ,inan6ave. #. 1e marrjen n dorzim t ktij dok5menta6ioni, 1inistria e ,inan6ave &ro&ozon &rojektvendimin &ran "shillit t 1inistrave, &r rimb5rsimin e vlers s takss s biznesit t vogl &r njsit e %everisjes vendore, si&as vlerave &rkatse, nga zri kontigjen6, &arashik5ar n b5-hetin e vitit 2011. "y 4ond, te njsit e %everisjes vendore do t kom&ensoj &jesn e takss s biznesit t vogl, e 6ila ka rimb5rs5ar &ajisjen 4iskale a&o taksimetrin. 6. >as miratimit nga "shilli i 1inistrave t vendimit &r kom&ensim t njsive t %everisjes vendore, 1inistria e ,inan6ave 7!rejtoria e >rgjithshme e B5-hetit dhe !rejtoria e >rgjithshme e Thesarit8, bjn alokimin e 4ondeve &r rimb5rsim si&as njsive t %everisjes vendore, te degt &rkatse t thesarit. ?. Trans4erimi i 4ondeve do t kryhet te degt e thesarit: 1inistria 10, ka&it5lli 01, &rogrami 01120, artik5lli *.30000 7$h&enzime t jashtzakonshme8, me kodet &rkatse t degs s thesarit. $hkresa do t sho%rohet me listn e njsive dhe 4ondeve &r4it5ese. $. 1e marrjen e njo4timit, njsit e %everisjes vendore &r&ilojn nj 4at5r &r arktim &r vlern e takss s biznesit t vogl, t 6iln d5het ta &ara%esin n degn e thesarit. 1e marrjen e shkress nga 1inistria e ,inan6ave dhe 4at5rs &r arktim nga njsia e %everisjes vendore, dega e thesarit do t bj -hirim t brendshm, &r @do njsi, si&as vlers n listn bashklidh5r shkress s 1inistris s ,inan6ave, n artik5llinGllogarin 3002100 7taksa e biznesit t vogl8, t @do njsie t %everisjes vendore. "y 5rdhr hyn n 45%i menjher me botimin n ,letoren <yrtare. 1=2=$T?= = ,=2A2RA0E R1d4a. '5d" 131 BashkiaGkom5na]]]]]]]]]]]]] !ataaaa2011 Nr. r".d5r E*rt1*1 1 27+-"3t1t V,"ra " 0,5t " 0a-12-"2 <123a,"
22+
V,"ra " r1*+7r27ar V,"ra " 0,5t " ta321*"tr1t V,"ra " r1*+7r27ar S!7*a 8 3r35!"t 0r tO7 35*0".27ar J,"3K 1 2 3 ) ( * 3 . + T5ta,1 !rejtoriG&rgjegjsi i tatim taksave "ryetari i 2TH0Bs !ega rajonale e tatim taksave Iogoja e njsis e %everisjes vendore 2raaa&rot !ataaaaa2011 >r: !rejtorin e >rgjithshme t B5-hetit 1inistria e ,inan6ave, Tiran Inda: "rkes &r rimb5rsim t vlers s takss s biznesit t vogl 2 baz t ligjit nr.10 3((, dat 2.12.2010 >r b5-hetin e vitit 2011# dhe 5rdhrit nr.a, dat aaa2011 t 1inistrit t ,inan6ave, bashkiaGkom5na aaaaaaa krkon rimb5rsimin e vlers &rej aaaaaleksh, t takss s biznesit t vogl, me an t s 6ils ajo ka kom&ens5ar bizneset &r &ajisjet 4iskale dhe taksimetrat, deri n datn aaaa2011. Bashklidh5r, lista e detaj5ar e s5bjekteve dhe vlera e krk5ar, si dhe lista e rakord5ar me degn rajonale t tatim taksave. "ryetari i 2TH0 aaaa
230
231

Lidhja e Ligjit Per Kasat Fiskale 603841

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lidhja e Ligjit Per Kasat Fiskale 603841

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LIGJI Nr.9232 dat 30.10.

LIGJI Nr.9920 dat 19.0#.200$

Tiran, m 01.03.2011 Pr*+,"d!-"

NIVELET TREG&ESE T TAKSS M'I NDRTESAT

T gjitha bashkit e tjera

( 00 ) +00 ) 200 3 00 3 000 2 )00 1 .00

) 200 3 (00 2 .00 2 300 1 +00 1 *00 1 )00

2 .00 2 100 1 )00 1 3(0 1 2(0 1 200 1 100

1 )00 1 200 1 100 1 000 +00 .00 300

:5.a 1 Tiran !5rrs

T gjitha bashkit e tjera

100 300 200

.. +. 10. 11. 12. 13.

'*000 B 3000 10. 10. 10( 103 11

A."321 ? TAKSA E TA'ELS Kat";5r1t

)( 000 lekGm2Gvit deri n si&r4a%en 1. m2. >r si&r4a%e m t mdha se 1. m2

You might also like