You are on page 1of 182

CORPUS THOMISTICUM Sancti Thomae de Aquino Tabula libri Ethicorum a voce Accio ad vocem Iuuenis Caput !

o" Accio #$%&&%' Tabula Ethic() cap( vo" e"pos( *uod accio) id est operacio uirtutis) non est alterius +racia) set propter bonum proprium( !I I ,( #$%&&-' Tabula Ethic() cap( vo" e"pos( . *uod omnem accionem sequitur +audium uel tristicia( II II e( !o" . Accrocoli #$%&&/' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( *uod accrocoli sunt in superhabundancia ire et ad omne nocumentum iracundi( I! !III d( !o" 0 A+ruos #$%&/.' Tabula Ethic() cap( vo" 0 e"pos(

*uod a+ruos omnino inutilis est ad ludicras loquuciones1 nichil enim con,erens in omnibus tristatur( I! 2I ,( !o" % Aleator #$%&/3' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( *uod aleator et mortuorum spoliator et latro sunt de numero illiberalium( I! II ,( !o" 3 Accusacio #$%&/&' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( *uod ,iunt accusaciones et querele in amicicia que est secundum utile) uel sola) uel ma"ime racionabiliter( !III 2III a( #$%/44' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( . *uod ,iunt ma"ime cum non secundum eandem commutabunt et dissoluentur( Ibidem) d( #$%/4.' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( 0 *uod accusaciones ,iunt di,,erenter in amiciciis que sunt secundum supere"cellenciam( !III 2I! a( #$%/4%' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( %

*uod accusaciones in amicicia delectabili accidunt ma"ime quando amicicia non ,undatur super idem in utroque( I2 I a( #$%/4-' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( 3 *uod accusacio non est in amicicia morum) quia secundum se ipsam e"istens est( I2 I b( #$%/4&' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( *uod accusat aliquis si amicus suus amet propter utile qui simulat se amare propter honestum morem( I2 III a( !o" Accipiens #$%/ ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( *uod accipiens a quo non opportuit accipere cum non esset amicus) peccauit statim( !III 2III e( #$%/ 0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( . *uod accipiens debet reddere bene,icium si potens est1 si autem inpotens) tunc ille qui dedit non di+ni,icat quod accipiat ab eo( !III 2III e( #$%/ 3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0 *uod accipiens debet ordinare et mensurare recompensacionem quando aliquid conceditur sine pacto) et hoc iustius e"istimant le+es( I2 I ,(

!o" $ Accomodans #$%/ &' Tabula Ethic() cap( vo" $ e"pos( *uod accomodanti non semper est accomodandum sicut si accomodauit michi qui sum ep5ei6es et credidit lucrari) et e+o credam eum malum) non est equaliter di+num ut e+o accomodem ei( I2 II c( #$%/.4' Tabula Ethic() cap( vo" $ e"pos( . *uod accomodantes non querunt salutem eorum quibus accomodant nisi propter lucrum1 set bene,acientes dili+unt etsi nichil debeat eis contin+ere( I2 !III b( !o" & A+ere #$%/.0' Tabula Ethic() cap( vo" & e"pos( *uod ad hoc quod homo non a+at praua) oportet eum bene nutriri et assue,ieri et adinuencionibus studiosis uiuere1 et ,iet hoc si ui"erit secundum ordinem intellectus habentem uim coactiuam( 2 2! a( !o" / A,,irmacio #$%/.-' Tabula Ethic() cap( vo" / e"pos(

*uod a,,irmacio et ne+acio sunt in intellectu sicut ,u+a et persecucio in appetitu( !I I d( !o" 4 A+athon #$%/./' Tabula Ethic() cap( vo" 4 e"pos( *uod A+athon di"it7 solo hoc priuatur 8eus in+enita ,acere que utique sunt ,acta( !I I +( #$%/0 ' Tabula Ethic() cap( vo" 4 e"pos( . Item di"it quod ars dile"it ,ortunam et ,ortuna artem( !I II +( !o" Amari #$%/0%' Tabula Ethic() cap( vo" e"pos( *uod amari sunt qui diu retinent iram et non quiescunt) donec retribuant1 punicio enim in eis quietat impetum ire( I! !III d( !o" . Alchimeona #$%/0$' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( *uod ,uit coactus matrem occidere(

III I +( !o" 0 Ape5ro6alia #$%/%4' Tabula Ethic() cap( vo" 0 e"pos( *uod est superhabundancia circa ma+ni,icenciam( II !I c( !o" % Amicicia #$%/%0' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( *uod amicicia est uirtus quedam uel cum uirtute( !III I a( #$%/%3' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( . *uod ma"ime necessaria est ad uitam eo quod nullus eli+eret uiuere sine amicis( Ibidem( #$%/%$' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( 0 *uod ea ma"ime opus habent qui habundant diuiciis) et possident principatus( Ibidem) b( #$%/%/' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( % *uod est necessaria quantum ad uitam secundum statum in,ortunii) quia in inopia et aliis in,ortuniis re,u+it homo ad amicos( !III I b(

#$%/3 ' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( 3 *uod necessaria est iuuenibus et senibus) quia iuuenes per amicos reli+antur ad non peccandum) et senibus ualet ad ,amulatum( !III I c( #$%/30' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( *uod con,ert ad a+ere et intelli+ere( !III I d( #$%/33' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( $ *uod uidetur naturaliter inesse) non solum in hominibus) set in uolatilibus et in plurimis animalium( !III I d( #$%/3$' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( & *uod uidetur naturaliter in hominibus esse) eo quod ,amiliarem et amicum omnis homo homini se ostendit) dum unus alium siue notum siue i+notum reuocat ab errore( !III I e( #$%/3/' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( / *uod sit necessaria ad uitam ostenditur e" hoc quod ciuitates et le+is positores ma"ime student nutrire concordiam( !III I ,( #$%/- ' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( 4 *uod est bonum secundum racionem honesti) quia secundum poli,iliam laudantur homines( !III I +( #$%/-0' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( *uod quidam eosdem e"istimabant esse bonos uiros et amicos(

Ibidem( #$%/-3' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( . *uod est quedam similitudo) et quod amici in quantum amici sunt similes( !III II a( #$%/-$' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( 0 *uod secundum quosdam consistit in contrarietate) quia omnes ,i+uli corri"antur ad inuicem( Ibidem( #$%/-/' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( % *uod causa amicicie est contrarietas secundum quosdam) quia contraria separata amant se ut terra sicca pluuiam humidam( !III II b( #$%/$ ' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( 3 *uod amicicia est e" hoc) sicut di"it Empedocles) e" hoc quod simile amat et appetit sibi simile( Ibidem( #$%/$0' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( *uod non dicitur amicicia in inanimatorum amacione) quia inanimata non possunt readamare( !III II e( !o" 3 Amicicia utilis et delectabilis #$%/$-' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos(

*uod amicicia utilis et delectabilis sunt per accidens) quia non propter se ipsos amant) set propter utilitatem et delectacionem( !III III b( #$%/$&' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( . *uod amicicia utilis est in senibus et iuuenibus1 senes enim non delectabile set utile persequntur) set iuuenes propter consuetudinem( !III III b( #$%/&4' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( 0 *uod tales amicicie ,acile sunt solubiles) quia dissoluto illo propter quod erant amici) et amicicia dissoluitur( !III III b( #$%/&.' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( % *uod amicicia iuuenum uidetur esse propter delectacionem) quia secundum delectacionem uiuunt et ma"ime delectabile persequuntur( !III III c( #$%/&%' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( 3 *uod in iuuenibus amicicia delectabilis ,acile soluitur) quia transcendente etate) et delectabilia ,iunt altera( !III III c( #$%/&-' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( *uod secundum amiciciam utilis et delectabilis contin+it multos amicos habere) quia multi possunt ,ieri utiles et delectabiles( !III !I b( #$%/&&' Tabula Ethic() cap( vo" 3 e"pos( $ *uod amicicia delectabilis est ma+is amicicia quam illa que est utilis) quia in ea est maior equalitas) et tale est iuuenum amicicia(

!III !I b( !o" 8e amicicia in ne+ociatiua #$%// ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( *uod amicicia est propter utile ne+ociatorum( Ibidem( #$%//0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( . *uod amicicia honesti permanet quandiu sunt boni secundum uirtutem que erat causa amicicie( !III III e( #$%//3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0 *uod est mansiua1 racionabiliter enim tolerat omnia quecumque oportet amicis e"istere( !III III ,( #$%//$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( % *uod est optima et ma"ime amicicia( Ibidem( #$%///' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3 *uod est rara) quia non nisi in uirtuosis qui pauci sunt) et tempore indi+et et consuetudine( Ibidem( #$344 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( *uod amicicia delectabilis habet similitudinem cum amicicia honesti) quia boni sunt delectabiles sibi ipsis1 et eciam amicicia utilis) tales enim sunt boni ad inuicem(

!III I! a( #$3440' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $ *uod in aliis amiciciis a uera amicicia ma"ime sunt amicicie permanentes) quando equale ,it ipsis ad inuicem( !III I! a( #$3443' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( & *uod multi in amicicia delectabilis permanent propter similitudinem morum e" consuetudine) similis consuetudinis e"istentes( !III I! b( #$344$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( / *uod secundum amiciciam utilis et delectabilis contin+it amicos esse) et prauos inter se ad inuicem) et ep5ei6es prauis) et neutrum quemcumque qualicumque( !III I! c( #$344/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 4 *uod sola amicicia bonorum que uera est intransmutabilis est) quia tales qui sunt ueri amici non credunt de ,acili cuicumque detrahenti malum de illo qui multo tempore probatus est ab illo( !III I! c( #$34 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( *uod cum plures sint species amicicie) illa tamen est principalis que est bonorum secundum quod boni) quia illa ,undatur super bonum simpliciter) scilicet honestum) alie uero super bonum aliquod secundum quid( !III I! ,( #$34 0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .

*uod amicicie utilis et delectabilis non omnino copulant ad inuicem amicos) quia non coniun+untur secundum se) set secundum accidens( !III I! +( #$34 3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0 *uod amicicia non dissoluitur simpliciter propter distanciam locorum) set operacio impeditur1 set si talis distancia lon+am ,aciat absenciam) ,acit obliuionem amicicie) quia sicut dicitur in prouerbio7 multas amicicias non appellacio dissoluit( !III ! b( #$34 $' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( % *uod amicicia dicitur equalitas et ma"ime ei que bonorum hec e"istunt( !III ! ,( #$34 /' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3 *uod secundum per,ectam amiciciam multis esse amicum non contin+it) quemadmodum nec amare multas simul1 assimulatur enim superhabundancie) que ad unum nata est ,ieri( !III !I a( #$34. ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( *uod omnes amicicie dicte consistunt in equalitate) quia eadem ,iunt ab ambobus et uolunt ad inuicem) uel alterum pro altero commutant) sicut delectacionem pro utilitate1 set tales minus sunt amici et minus permanent( !III !I ,( #$34.0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $ *uod alie amicicie uidentur esse amicicie propter similitudinem quam habent cum uera amicicia que est secundum uirtutem in qua est utile et delectabile1 simul et uidentur non esse amicicie

propter dissimilitudinem) quia hee uelociter transeunt) hec autem est permanens) et propter alia in quibus di,,erunt( !III !I +( #$34.3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( & *uod amicicie que sunt per superhabundanciam et altere a predictis amiciciis) puta que est patris ad ,ilium et senioris ad iuniorem et imperantis ad imperatum di,,erunt ad se inuicem et hoc probat per duo media( !III !II a( #$34.$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( / *uod amicicia ,iliorum ad patrem est mansiua quando ,ilii parentibus reddunt que oportet et e conuerso parentes ,iliis( !III !II a( #$34./' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .4 *uod in amiciciis secundum superhabundanciam debet esse amacio analo+a) ut si superior est melior plus ametur quam amet) quia tunc secundum di+nitatem erit aliqua equalitas( !III !II b( #$340 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( . *uod amicicia non remanet nec unus di+ni,icat alium si multa ,iat distancia secundum quantitatem uirtutis) uel malicie) uel superhabundancie sicut patet in diis et re+ibus) qui omnibus bonis supere"cellunt) et in sapientibus ad insipientes) qui nullo di+ni sunt1 tamen non est in hiis certum di,,inire usquequo distancia dissoluitur amicicia et usquequo non( !III !II e( #$3400' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .. *uod amicicia ma+is est in amare quam in amari1 cuius si+num est quod matres que sunt uehementis amoris ad ,ilios non curant

si non amantur a ,iliis paruulis propter i+noranciam1 ipse tamen curant eos amare et ,aciunt eos nutriri( !III !III c( #$3403' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .0 *uod amicicia est quedam equalitas et similitudo( !III !III d( #$340$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .% *uod amicicia utilis et delectabilis plus permanent quam amicicia mali) quia quousque sibi tribuant delectaciones et utilitates( !III !III ,( #$340/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .3 *uod amicicia e" contrarietate ma"ime uidetur utilis) sicut pauper diuiti) et indisciplinatus scienti) quia quilibet querens utile amat in quo e"istit illud quo ipse priuatur( !III !III ,( #$34% ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .*uod amicicia et iusticia uidentur esse in eisdem et circa idem) id est circa communicaciones( !III I2 a( #$34%0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .$ *uod amicicia in tantum est in quantum communicant1 sic appellantur commilitones et connaui+atores( Ibidem( #$34%3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( .& *uod amiciciarum hee quidem sunt ma+is hee autem minus( !III I2 b(

#$34%$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( ./ *uod amicicia et iusticia di,,erunt circa diuersas communicaciones) quia non eadem communicacio parentibus ad ,ilios et ,ratribus et connutritis( Ibidem( #$34%/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 04 *uod amicicia et iusticia au+mentacionem accipiunt e" eisdem) quia secundum maiorem communicacionem est maior iusticia et amicicia1 puta pecuniis priuare etairum durius quam ciuem) et percutere patrem quam quemcumque alium( Ibidem( #$343 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0 *uod amicicia est in unaquaque urbanitate in quantum conseruatur illud quod iustum est) ut in re+no re" subditis bene,icium impendit( !III 2I a( #$3430' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0. *uod re+alis et paterna amicicia est in supere"cessu) et ideo in hiis iustum non est idem) set secundum di+nitatem unicuique reddendum( !III 2I b( #$3433' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 00 *uod amicicia uiri ad u"orem) si est sicut in aristocracia aut in ciuilibus) ut unicuique detur secundum uirtutem suam( Ibidem( #$343$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0% *uod amicicia ,ratrum et coetaneorum et omnium qui sunt unius discipline et unius moris sunt similes amicicie) que secundum timocraciam in qua ciues uolunt esse equales et iusti et unusquisque in parte sua principari(

!III 2I c( #$343/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 03 *uod in quibus nichil est commune imperanti et imperato) neque amicicia neque iusticia est) set uelut arti,ici ad or+ana( Ibidem) e( #$34- ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0*uod amicicia non est ad inanimata neque iustum) neque ad seruum secundum quod seruus( Ibidem) ,( #$34-0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0$ *uod est amicicia ad eum secundum quod homo et non secundum quod seruus( Ibidem( #$34-3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0& *uod amicicia sicut iustum potest esse ad omnem potentem communicare le+e et composicione( Ibidem) +( #$34-$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 0/ *uod omnis amicicia est in communicacione( !III 2II a( #$34-/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %4 *uod amicicia co+nata uidetur multipharia esse et pendere omnis e" paterna( !III 2II a( #$34$ ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %

*uod ad amiciciam multum ,acit coniunccio et equalitas secundum etatem1 et hec assimulatur ,raterne( Ibidem) c( #$34$0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %. *uod amicicia connutritorum ,raterne assimulatur( Ibidem( #$34$3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %0 *uod amicicia nepotum et co+natorum apro"imatur amicis1 et sunt ma+is et minus propinqui secundum quod ma+is distant a preduce) id est a primo stipite( Ibidem) c( #$34$$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %% *uod amicicia ,iliis est ad parentes sicut ad supere"cellens bonum et est similis amicicie hominum ad deos( Ibidem) c( #$34$/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %3 *uod amicicia parentum ad ,ilios habet in se delectabile et utile ma+is quam illa que est e"traneorum) quia communior uita illis est( Ibidem) d( #$34& ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %*uod inter uirum et u"orem uidetur amicicia secundum naturam e"istere( Ibidem) e( #$34&0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %$ *uod in amicicia uiri et u"oris uidetur esse utile et delectabile et) si sint ep5ei6es) erit propter uirtutem1 sic enim in se ipsis +audebunt(

Ibidem) +( #$34&3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %& *uod in omnibus amiciciis non est idem modus conuiuendi sicut nec idem iustum( Ibidem) +( #$34&$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( %/ *uod trinis e"istentibus amiciciis et unaquaque earum diuisa per equale et supere"cellens) cum contin+at unum amicorum esse equalem et iterum unum meliorem esse) oportet quod) ubi sint amicicie equales) quod equalia omnia reddantur ab amicis ad inuicem et secundum rem1 set in amiciciis inequalibus oportet quod reddantur secundum analo+um( !III 2III a( #$34&/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 34 *uod in sola amicicia que est secundum utile ,iunt accusaciones et querele( Ibidem) a( #$34/ ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3 *uod in amicicia que est secundum uirtutem non sunt accusaciones) quia) si sic amici e"istunt) bene operari prompti sunt1 hoc enim est opus uirtutis et amicicie( Ibidem) b( #$34/0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3. *uod in amicicia que est propter delectacionem non est diuturna accusacio) quia simul ambobus ,it quod appetunt) si in commorari +audent) et ridiculosus uidetur accusans non delectantem cum possit non commorari( Ibidem) c(

#$34/3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 30 *uod amicicia que est propter utile accusatiua) quia in tali amicicia) cum unus utatur altero ad utilitatem supplentem indi+enciam suam) unus accusat alium quod minus accipit quam di+num sit et quam indi+eat) alius uero quod non potest su,,icere ad tanta quantis pacientes indi+ent( Ibidem) c( #$34/$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3% *uod amicicia utilis quedam est moralis et quedam le+alis) et quod le+alis quedam est uenalis de manu in manum) quedam autem e"pectat secundum tempus et hec liberalior est1 habet enim amicatiuam dilacionem( Ibidem) d( #$34//' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 33 *uod amicicia moralis non est in dictis) set ut amico donat uel cuicumque alii) reputans quod accipiat ab eodem tantundem uel plus) non quasi liberaliter dans set quasi accomodans( Ibidem) e( #$3 4 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3*uod in amicicia morali que est sine pacto est accusacio quando unus amicus non similiter reddit sicut alter sperabat et tunc accusat et dissoluit amiciciam( Ibidem) e( #$3 40' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3$ *uod in amicicia e"istente propter utile) pacientis utilitas est mensura( Ibidem) +( #$3 43' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3&

*uod in amiciciis secundum uirtutem accusaciones quidem non sunt) tamen mensurantur recompensaciones per eleccionem operantis que est principale in uirtutibus( Ibidem) +( #$3 4$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( 3/ *uod in amiciciis que sunt secundum supere"cellenciam di,,erunt accusaciones( !III 2I! a( #$3 4/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -4 *uod amicicia dissoluitur quando uterque amicorum di+ni,icat se plus debere accipere( Ibidem) a( #$3 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( *uod amicicia requirit quod possibile est reddi) quando su,,iciens secundum di+nitatem reddi non potest( Ibidem) e( #$3 0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -. *uod in omnibus amiciciis que sunt dissimilium personarum analo+um) id est quod reddatur unicuique secundum suam proporcionem) adequat amicos1 sicut in politica datur cuilibet arti,ici secundum sui operis di+nitatem( I2 I a( #$3 3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -0 *uod in amatiua amicicia quandoque amator accusat quoniam superamans non readamatur) quamuis nichil habeat amabile( Ibidem) a( #$3 $' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -%

*uod amicicia que ,undatur super mores secundum se ipsam manens est et ideo non habet accusaciones( Ibidem) b( #$3 /' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -3 8e amicicia in qua aliquis uidetur amare propter morem et amat propter delectabile( I2 III a( #$3 . ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -*uod cum multe sint) scilicet di,,erencie amicicie) aliqui e"istimantur secundum unam et sunt amici secundum aliam( Ibidem) b( #$3 .0' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -$ *uod amicicia statim dissoluenda est ad insanabiles1 ad illos uero qui diri+i possunt debet ,ieri au"ilium ad morem ma+is quam ad substanciam) quanto uirtus melior et essencialior amicicie( Ibidem) d( #$3 .3' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -& Utrum saluari debeat usus amicicie) si unus permaneat in uirtute) alter uero ep5ei6es ma+is ,iat et multum di,,erat in uirtute1 et dicit quod non contin+it( Ibidem) e( #$3 .$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( -/ *uod amicicia non potest manere inter eos quorum unus manet in uirtute) alter uero e"cellencior ,it in uirtute1 et e"empli,icat de amiciciis que ,iunt in puericia) quando unus crescit in uirtute et alter remanet in puerilibus) quod non possunt esse amici cum non +audeant et tristentur eisdem( Ibidem) ,(

#$3 ./' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $4 *uod in amicicia utilis non est ,aciendum plures amicos) quia multis subuenire et reministrare laboriosum est et non su,,icit ad uitam suam) dum uult pluribus subuenire( I2 2II a( #$3 0 ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $ *uod eciam in amicicia delectabilis non sunt ,aciendi plures amici) quia ad delectacionem su,,iciunt pauci) et si multiplicentur) impeditur ,amiliaris delectacio( Ibidem) b( #$3 00' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $. *uod amicicia honesti potest esse ad tot ad quot potest homo conuiuere) set cuilibet mani,estum est quod non possibile est multis conuiuere et distribuere se ipsum1 et con,irmat per tres raciones( Ibidem) d( #$3 03' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $0 *uod secundum amiciciam eta5ricam que est similium in moribus non contin+it habere multos amicos( Ibidem) ,( #$3 0$' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $% *uod in amicicia politica contin+it habere multos amicos) quia potest homo delectabiliter conuiuere omnibus ciuibus et non tantum placide) set uere( Ibidem) +( #$3 0/' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $3 *uod uera amicicia que est propter uirtutem et se ipsos non est ad multos1 quia paucos tales potest quis inuenire( Ibidem) +(

#$3 % ' Tabula Ethic() cap( vo" - e"pos( $*uod amicicia prauorum sit mala) quia inducit in malum) dum instabiles in uirtute communicant prauis et assimulantur eis et sic eciam ,iunt praui1 que autem bonorum ,it ma+is bona) dum crescit in utroque bonitas e" bonis colloquiis et operacionibus et diri+unt se ad inuicem( I2 2I! ,( !o" $ Amicabilia #$3 %%' Tabula Ethic() cap( vo" $ e"pos( *uod qui amicabilia opera cito ad inuicem ,aciunt habent uoluntatem amicicie que uelo" est) set nondum amiciciam si non et amabiles sint et hoc sciant( !III III +( #$3 %-' Tabula Ethic() cap( vo" $ e"pos( . *uod amicabilia ad amicos oriuntur et determinantur ab hiis que habet homo ad se ipsum( I2 I! a( !o" & Amabile #$3 %/' Tabula Ethic() cap( vo" & e"pos( *uod non omne amabile) set bonum( I2 III c( #$3 3 ' Tabula Ethic() cap( vo" & e"pos( .

*uod amabile et eli+ibile est quod est simpliciter bonum) secundum quid uero amabile quod unicuique bonum est et delectabile1 bonus autem propter ambo hec( !III ! e( !o" / Amacio #$3 3%' Tabula Ethic() cap( vo" / e"pos( *uod amacio assimulatur passioni) amicicia uero habitui) cum sit cum readamacione et secundum eleccionem) eleccio autem ab habitu) eo quod unus alteri uult bonum sui +racia1 set amacio que contin+it esse ad inanimata est sine readamacione et sine eleccione( !III ! e( !o" .4 Amicicia #$3 3$' Tabula Ethic() cap( vo" .4 e"pos( *uod amicicia est medietas in operibus omnibus que pertinent ad uitam1 habundans autem nullius +racia dicitur placidus) set utilis +racia blanditor1 qui autem de,icit) in omnibus indelectabilis) est liti+iosus et discolus( II !I ,( !o" . Amicus #$3 -4' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos(

*uod que ,iunt per amicos per nos aliqualiter ,iunt1 principium enim mouens ad operandum est in nobis( III !II d( #$3 -.' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( . *uod amicus uult bonum amico propter se1 set ridiculum est uino uelle bonum) set) si uult saluari ipsum) per accidens uult sibi bonum) ut postmodum bibat( !III II ,( #$3 -%' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 0 *uod amici uolunt commanere per diem et conuiuere( !III III d( #$3 --' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( % *uod qui propter utile sunt amici minus sunt amici quam qui propter delectabile) et minus permanent1 talis enim amicicia simul cum con,erente dissoluitur( !III I! b( #$3 -&' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 3 *uod propter utile dicunt homines amicos sicut ciuitates +racia con,erentis in compu+nacionibus( !III I! e( #$3 $4' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( *uod propter delectacionem dicunt eciam amici sicut pueri qui se ad inuicem dili+unt( Ibidem( #$3 $.' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( $ *uod praui possunt esse amici propter utile et delectabile) in hiis similes e"istentes1 set secundum se non sunt amici simpliciter(

!III ! a( #$3 $%' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( & *uod sicut in aliis uirtutibus quidam sunt boni secundum actum) quidam secundum habitum) sic et in amicicia quidam sunt amici secundum actum conuiuentes delectabiliter sibi ipsis) et quidam secundum habitum sicut dormientes et qui sunt separati secundum loca qui habent habitum quo post amicabiliter operantur( !III ! a( #$3 $-' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( / *uod amicorum nichil sic est ut conuiuere1 commorari enim per diem simul et beati appetunt) solitarios esse autem non conuenit hiis( !III ! d( #$3 $&' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 4 *uod beati et alii querunt amicos delectabiles quos oportet bonos esse et sibi ipsis) et sic ipsis e"istent quecumque oportet amicis e"istere( !III !I d( #$3 &4' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( *ueritur utrum amici amicis uelint ma"ima bona) puta deos esse) cum per ma"ima bona soluatur amicicia( !III !II ,( #$3 &.' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( . *uod amicus supere"cellens est adulator si e"tra medium trahatur( !III !III a( #$3 &%' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 0

*uod amicus ma+is laudatur e" amare) et e" hoc patet imper,eccio amicicie eorum qui uolunt ma+is amari quam amare( Ibidem) d( #$3 &-' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( % *uod amici illi sunt ma"ime mansiui et amicicia talium) in quibus ,it scilicet amare et amari secundum di+nitatem utriusque) quia si sint inequales in di+nitatibus) per hoc e,,iciuntur equales secundum proporcionem) quando quilibet accipit quod sibi debetur1 et ma"ime sunt mansiui qui sunt similes in uirtute( Ibidem( #$3 &&' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 3 *uod amicus uirtuosus non ministrat amico praua) set ma+is prohibet eum1 et sic) cum sint mansiui in uirtute) erunt mansiui in amicicia( Ibidem) e( #$3 /4' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( *uod amicorum sunt omnia communia( !III I2 a uel b( #$3 /.' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( $ *uod quando uterque amicorum di+ni,icat se plus debere accipere ab altero quam e conuerso) ,it diuersa accusacio et dissoluitur amicicia( !III 2I! a( #$3 /%' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( & *uod melior et supere"cellens amicus e"istimat conuenire ipsi plus habere) quia meliori et utiliori plus debet tribui) quia si non redditur cuilibet secundum di+nitatem operum) erit seruitus eius qui plus impendit et non amicicia( !III 2I! a(

#$3 /-' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( / *uod amicus supere"cellens debet plus accipere quemadmodum in pecuniarum communicacione plura accipiunt con,erentes plura( Ibidem( #$3 /&' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .4 *uod amicus indi+ens et deterior e conuerso e"istimat se plus debere accipere) quia amici boni est quod su,,iciat amico et in suis necessariis1 aliter enim inutile esset amicicia sua) si in,erior nichil reciperet ab amico suo superiori( !III) ibidem) b( #$3.44' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( . *uod amici boni est quod su,,iciat amico in suis necessitatibus( Ibidem( #$3.4.' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .. *uod uterque amicus uidetur di+ni,icare et opportere utrique plus tribuere) set non de eodem1 set supere"cellenti quidem plus honoris) indi+enti autem lucri( Ibidem) c( #$3.4%' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .0 *uod amico qui est utilis secundum dacionem pecunie est honor reddendus( Ibidem) uel e( #$3.4-' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .% Utrum amico uel studioso sit ma+is ministrandum( I2 II a( #$3.4&' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .3

Utrum amico opporteat dare liberaliter ma+is quam bene,actori reddere +raciam pro bene,iciis) si non suppetat ,acultas ad utrumque( Ibidem( #$3. 4' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .*uod ad amicos et ,ratres debemus con,idenciam et communicacionem omnium nostrorum( Ibidem) +( #$3. .' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .$ *uod amicus est similis amico( I2 III c( #$3. %' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( .& *uod amicus dissoluens amiciciam ad amicum qui non est talis qualem eum dile"it nichil inconueniens ,acit( Ibidem) d( #$3. -' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( ./ Utrum ad amicum post dissolucionem amicicie alienius sit habendum ad ipsum quam si nunquam ,uisset amicus) uel oportet habere memoriam prioris amicicie( Ibidem) +( #$3. &' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 04 *uod amicus uult et operatur bona ad amicum uel apparencia propter ipsum amicum1 et uult amicum esse et uiuere propter ipsum amicum1 et conuiuit et eadem eli+it amico et condelectatur et contristatur amico( I2 I! a( #$3..4' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 0 *uod amicus est alius ipse(

Ibidem) +( #$3...' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 0. *uod bonus amicus uiro bono et studioso natura eli+ibilis est( I2 2I a( #$3..%' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 00 *uod amicus bonus) sicut se habet ad se ipsum sic se habet ad amicum) cum amicus sit alter ipse1 et ideo secundum quod eli+it suum esse) ita et amicum in quantum communicat sibi in sermonibus honestis et in intelli+enciis( Ibidem) ,( #$3..-' Tabula Ethic() cap( vo" . e"pos( 0% Utrum aliquis debeat ,acere sibi plures amicos9 Et soluit raciones1 e"emplum de pere+rinis) quia sicut tediosum est nullum e"traneum et pere+rinum recipere et non est tutum omnem recipere) ita tediosum nullum habere amicum et periculosum quemlibet admittere( Ibidem( !o" .. Amare #$3../' Tabula Ethic() cap( vo" .. e"pos( Utrum aliquis amet bonum simpliciter uel bonum sibi) cum quandoque dissonancia sit inter hec1 et soluit quod bonum simpliciter est amabile et unicuique est amabile proprium bonum( !III II e( #$3.0 ' Tabula Ethic() cap( vo" .. e"pos( . *uod quidam querunt amari ma+is quam amare) propter amorem honoris1 et ideo amatores adulacionis sunt multi(

!III !III a( #$3.00' Tabula Ethic() cap( vo" .. e"pos( 0 *uod amari et honorari propinqua esse uidentur) et quia honorari propter amari multi appetunt) querunt multi amari propter honorari( Ibidem( #$3.03' Tabula Ethic() cap( vo" .. e"pos( % *uod amari est melius quam honorari) quia propter se est eli+endum) honorari propter alterum aut propter spem lucri) sicut quidam indi+ni honore +audent ab hiis qui sunt in potestatibus honorari( Ibidem) b( #$3.0$' Tabula Ethic() cap( vo" .. e"pos( 3 *uod non oportet quod aliquis amet malum hominem neque assimulari prauo( I2 III c( !o" .0 Amantes #$3.%4' Tabula Ethic() cap( vo" .0 e"pos( *uod amantes ,istulas non possunt sermonibus attendere qui sibi dicuntur1 et ideo quando multum +audemus in amicicia non possumus discernere alia( 2 !II ,( !o" .% Amator

#$3.%0' Tabula Ethic() cap( vo" .% e"pos( *uod amatores ridiculosi uidentur qui reputant se tantum amari quantum amant) si in eis ,orte non est quod amari debeat1 set si est equaliter ,orte di+ni,icandum( !III !III +( #$3.%3' Tabula Ethic() cap( vo" .% e"pos( . *uod amatores sui ipsius increpantur( I2 I2 a( #$3.%$' Tabula Ethic() cap( vo" .% e"pos( 0 *uod amatores sui sunt illi secundum opinionem uul+i qui plus sibi ipsis tribuunt de pecuniis et temporalibus honoribus et delectacionibus) quia talia credunt esse optima) et dant totum concupiscenciis et irracionali parti anime1 et ideo tales di+ne e"probrantur( Ibidem) c( !o" .3 Amare #$3.34' Tabula Ethic() cap( vo" .3 e"pos( Utrum amare debeat aliquis ma"ime se ipsum uel amicum( I2 I2 a( !o" .Amor #$3.30' Tabula Ethic() cap( vo" .- e"pos( *uod amor non est cuiuscumque) set obiecti desiderati quod est amabile1 quod quidem diuiditur per bonum) delectabile et utile)

quorum duo) scilicet bonum et delectabile) dili+untur ut ,ines) utile autem ut id quod con,ert ad utrumque( !III II d( !o" .$ Anima #$3.3-' Tabula Ethic() cap( vo" .$ e"pos( *uod de partibus anime determinatum est quantum pertinet ad quesita) quia certi,icare in plus operosius est propositis) et su,,icienter dictum est in e"terioribus sermonibus) id est in libro de anima( I 2I c( #$3.3&' Tabula Ethic() cap( vo" .$ e"pos( . *uod parcium anime hoc quidem irracionale) hoc autem racionem habens1 et nichil di,,ert ad presens utrum predicta duo sint distincta ad inuicem sicut partes uel totum( Ibidem( #$3.-4' Tabula Ethic() cap( vo" .$ e"pos( 0 *uod in anima est aliquid innatum quod aduersatur et obuiat racioni( Ibidem) e( #$3.-.' Tabula Ethic() cap( vo" .$ e"pos( % *uod in anima licet non uideamus est distortum motum sicut in corporibus( Ibidem( #$3.-%' Tabula Ethic() cap( vo" .$ e"pos( 3 *uod in anima sunt tria) passiones) potencie et habitus) et horum aliquod erit uirtus1 et e"empli,icat de quolibet illorum(

II I! a( !o" .& Animal #$3.-$' Tabula Ethic() cap( vo" .& e"pos( *uod omnia animalia discernunt cibos et hiis quidem +audent) hiis autem non( III 2! ,( #$3.-/' Tabula Ethic() cap( vo" .& e"pos( . *uod animalium quoddam est contumeliosum) quoddam stolidum) quoddam uora"( !II !II b( #$3.$ ' Tabula Ethic() cap( vo" .& e"pos( 0 *uod animal semper laborat in uidendo et audiendo( !II 2! e( #$3.$0' Tabula Ethic() cap( vo" .& e"pos( % *uod omnia animalia carent ,elicitate) quia priuata operacione speculatiua( 2 2II ,( #$3.$3' Tabula Ethic() cap( vo" .& e"pos( 3 *uod nullum aliorum animalium ,eli" est) quia nequaquam communicant speculacione( Ibidem( !o" ./ Amacio

#$3.$&' Tabula Ethic() cap( vo" ./ e"pos( *uod cum amacio sit similis accioni) ma+is inest illi qui habundat in a+endo( I2 !III ,( !o" 04 Appetitus #$3.& ' Tabula Ethic() cap( vo" 04 e"pos( *uod appetitus delectabilis est insaciabilis et e" omni parte insipienti) et concupiscencie opera propria au+et secundum quod similia sunt( III 2!I ,( #$3.&0' Tabula Ethic() cap( *uod appetitus est medii( !III !III +( !o" 0 Autecastos #$3.&-' Tabula Ethic() cap( vo" 0 e"pos( *uod autecastos est qui est uera" in uita et sermone) e"istencia con,itens esse circa se ipsum) et non maiora neque minora( I! 2 b( !o" 0. Ars vo" 04 e"pos( .

#$3.&/' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( *uod omnes artes simul habentur cum prudencia secundum quas dicitur quis simpliciter bonus( !I 2 ,( #$3./ ' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( . *uod artes ordinantur sub una quadam uirtute quemadmodum sub equestri naui,actiua( I I b( #$3./0' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( 0 *uod artes superiores architectorice dicuntur( Ibidem( #$3./3' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( % *uod ars et uirtus circa di,,icilius( II II +( #$3./$' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( 3 *uod ea que ,iunt ab artibus bene habent in eis) id est modum per quem ,iunt bene( II III b( #$3.//' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( *uod ars respicit medium) quia quando aliquod opus artis bene ,actum est) nichil est au,erendum nec addendum( II ! c( #$304 ' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( $ *uod artes destruerentur si dans non dedit quantum et quale) et paciens non recepit tantum et tale quantum ualet suum opus( ! ! +(

#$3040' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( & *uod non est cura arti de hiis que sunt per accidens( ! 2I! ,( #$3043' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( / *uod ars est habitus cum racione ,actiuus( !I II d( #$304$' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( 4 *uod ars est circa ,accionem et arti,iciatum et circa speculari qualiter ,iat aliquid de numero contin+encium quorum ,inis est in ,aciente et non in ,acto( Ibidem) e( #$304/' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( *uod ars est circa ,actibilia) prudencia uero circa a+ibilia( !I II +( #$30 ' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( . *uod architectorica est le+is positiua( !I ! ,( #$30 0' Tabula Ethic() cap( vo" 0. e"pos( 0 *uod ars pi+mentaria et pulmentaria uidentur delectacionis esse( !II 2I! d( !o" 00 Asinus #$30 -' Tabula Ethic() cap( vo" 00 e"pos(

*uod asinus ,enum utique ma+is eli+it quam aurum1 delectabile enim nutrimentum auro asinis) Eraclitus dicit( 2 !III d( !o" 0% Arti,e" #$30 /' Tabula Ethic() cap( vo" 0% e"pos( *uod arti,e" qui uult per,ectus ,ieri debet incipere ab uniuersalium co+nicione) et sic deuenire ad co+noscendum hoc uel illud) quia dictum est quod circa hoc sciencie( 2 2! ,( !o" 03 Ar+ei #$30..' Tabula Ethic() cap( vo" 03 e"pos( *uod Ar+ei cum putarent pu+nare contra solos Siconios inciderunt in :atonios qui erant pu+nacissimi) et ideo statim ,u+erunt1 sic i+norantes nescientes condiciones pu+nandi statim ,u+iunt( III 2II +( !o" 0A+on #$30.3' Tabula Ethic() cap( vo" 0- e"pos( *uod in a+onibus non ,ortissimi pu+nacissimi sunt) set ma"ime potentes et corpora optima habentes( III 2II c(

!o" 0$ Adulter #$30.&' Tabula Ethic() cap( vo" 0$ e"pos( *uod adulteri propter concupiscenciam audacia multa operantur1 non utique i+itur sunt ,ortes( III 2II e( !o" 0& Athleta #$300 ' Tabula Ethic() cap( vo" 0& e"pos( *uod quemadmodum athlete pu+nant cum 5diotis( III 2II c( !o" 0/ Ate+nia #$300%' Tabula Ethic() cap( vo" 0/ e"pos( *uod ate+nia est ars cum racione ,alsa ,actiua( !I II +( !o" %4 Ana"a+oras #$300$' Tabula Ethic() cap( vo" %4 e"pos( *uod Ana"a+oras et alii qui occupantur circa ammirabilia et di,,icilia dicuntur sapientes et non prudentes(

!I ! d( !o" % Auarus #$30%4' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( *uod auarus est iniustus et ideo est circa bona non omnia) set quecumque ,ortunia et in,ortunia( ! II a( #$30%.' Tabula Ethic() cap( vo" % e"pos( . *uod auarus continetur sub inequali sicut sub quodam communi( ! II b( !o" %. Auda" #$30%3' Tabula Ethic() cap( vo" %. e"pos( *uod auda" est qui audendo circa terribilia superhabundat) quia ad omnia uadit( III 2I e( #$30%$' Tabula Ethic() cap( vo" %. e"pos( . *uod audaces sunt preuolantes ante pericula et quando sunt in ipsis discedunt1 set ,ortis e conuerso( III 2I ,( Caput . !o" ;anausius

#$3034' Tabula Ethic() cap( . vo" e"pos( *uod banausius est ille qui consumit sua per ma+nos sumptus non secundum quod oportet) sicut quod histriones nupciarum pascit et comediis tribuit in transitu purpuram ,erens( I! III ,( !o" . ;landitor #$3030' Tabula Ethic() cap( . vo" . e"pos( *uod blanditor est qui delectare querit causa alicuius utilitatis in pecuniis( I! I2 +( !o" 0 ;eatus #$303-' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( *uod beati dicendi sunt qui sunt de numero uiuencium) quibus e"istunt condiciones ,elicitatis( I I2 e( #$303&' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( . *uod beatos dicimus homines( Ibidem( #$30-4' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( 0 *uod beati utilibus nichil indi+ent) set delectabilibus( !III !I c(

#$30-.' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( % *uod nullus beatus est nolens( III I2 b( !o" % ;omolochus #$30-3' Tabula Ethic() cap( . vo" % e"pos( *uod bomolochi dicuntur qui +audent risu et ludo immoderate( I! 2I b( #$30-$' Tabula Ethic() cap( . vo" % e"pos( . *uod bomolochi appellantur et +raciosi( I! 2I c( #$30-/' Tabula Ethic() cap( . vo" % e"pos( 0 *uod bomolochus est minor derisore) quia non recedit nec a se ipso nec ab aliis( I! 2I ,( !o" 3 ;onum #$30$.' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( *uod bonum est quod omnia appetunt( I I a( !o" ;estie

#$30$3' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( *uod bestie non communicant actu) licet sensum habeant( !I I d( #$30$$' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( . *uod bestie quedam dicuntur esse prudentes que circa uitam uidentur habere potenciam prouisiuam( !I ! c( #$30$/' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( 0 *uod bestie non sunt continentes neque incontinentes) quia non habent uniuersalem opinionem( !II III ,( #$30& ' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( % *uod bestie non sunt neque temperate neque intemperate nisi methaphorice) quia non habent neque racionem neque eleccionem( !II !II b( !o" $ ;estialitas #$30&%' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( *uod bestialis turpitudo uel delectacio e"tra terminos est malicie( !II ! e( #$30&-' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( . *uod bestialitati opponitur uirtus quedam diuina et eroica( !II I a(

#$30&&' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( 0 *uod bestialitas ma"ime inuenitur in barbaris( !II I c( #$30/4' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( % *uod bestialitas est minor malicia incontinencia humana) set terribilior( !II !II c( #$30/.' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( 3 *uod bestiales delectaciones sunt homines pre+nantes rescindere et pueros deuorare( !II ! d( !o" & ;arbari #$30/3' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( *uod barbarorum quedam +enera sunt e" natura irracionales solum sensu uiuentes( !II ! ,( !o" / ;ellare #$30/&' Tabula Ethic() cap( . vo" / e"pos( *uod bellare nullus eli+it per se uel eius quod est bellare +racia uel preparare bellum1 alioquin de,icientibus hostibus ciues et amicos oppu+narent ne pu+ne de,icerent) set talis esset uiolenter occisor(

2 2 e( !o" 4 ;ene,acere #$3%4 ' Tabula Ethic() cap( . vo" 4 e"pos( *uod bene,acere est operosius) bene pati autem illaboriosum uidetur esse1 et ideo bene,acientes plus dili+unt bene,iciatos) cum ea que laboriose ,iunt ma+is dili+antur( I2 !III +( !o" ;ene,actor #$3%4%' Tabula Ethic() cap( . vo" e"pos( *uod bene,actores bene,iciatos uidentur ma+is amare quam bene,iciati bene,acientes1 et cum hoc uideatur preter racionem) queratur racio huius( I2 !III a( #$3%4-' Tabula Ethic() cap( . vo" e"pos( . *uod bene,actor plus dili+it bene,iciatum) quia bene,iciatus est opus bene,acientis et sicut omnis homo plus dili+it proprium opus quam dili+atur) sicut poetis accidit qui dili+unt plus sua poemata( I2 !III c( #$3%4&' Tabula Ethic() cap( . vo" e"pos( 0 *uod bene,actor plus dili+it bene,iciatum quam e conuerso1 et ponit se" con,irmancia suam solucionem( Ibidem) d( !o" .

;ene,icium #$3% ' Tabula Ethic() cap( . vo" . e"pos( *uod si bene,icium aliquis ab amico accipit qui sperat bene,iciari) debet ei resoluere sponte secundum di+nitatem eorum que accipit( !III 2III e( #$3% 0' Tabula Ethic() cap( . vo" . e"pos( . *uod accipientes bene,icia parui,icant) dantes uero e"tollunt bene,icia que dederunt( !III 2III ,( #$3% 3' Tabula Ethic() cap( . vo" . e"pos( 0 *uod bene,icia suscepta ma+is sunt retribuenda quam dare aliquid amicis) sicut mutuum cui debet reddendum ma+is quam amico dandum( I2 II b( !o" 0 ;eniuolencia #$3% &' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( *uod beniuolencia uidetur esse amicicia et non est1 est enim ad i+notos et latens) amicicia autem non( I2 !I a( #$3%.4' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( . *uod beniuolencia non est amacio) quia amacio cum consuetudine) beniuolencia autem e" repentino) quemadmodum circa a+onistas accidit(

I2 !I b( #$3%..' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( 0 *uod beniuolencia est principium amicicie( Ibidem) d( #$3%.%' Tabula Ethic() cap( . vo" 0 e"pos( % *uod beniuolencia si ,iat diuturna ,it amicicia) set non illa que est propter utile et delectabile( I2 !I e( !o" % ;eniuoli #$3%.$' Tabula Ethic() cap( . vo" % e"pos( *uod beniuoli super,icialiter dili+unt) quia nichil uolunt cooperari( I2 !I c( #$3%./' Tabula Ethic() cap( . vo" % e"pos( . *uod beniuoli dicuntur qui uolunt bona aliis) si non idem ab illis ,iat) et si contin+at quod illud idem accidat isti de isto quod amet ipsum) erit ibi beniuolencia cum contrapassione( !III II +( !o" 3 ;onum #$3%0.' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( *uod bonum est quod omnia appetunt( I I a(

#$3%0%' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( . *uod idem bonum unius hominis et ciuitatis) set maius et per,eccius et diuinius +entis et ciuitatis( I I e( #$3%0-' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( 0 *uod de bono humano su,,icienter determinabitur) si secundum subiectam materiam mani,estetur( I I e( #$3%0&' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( % *uod bona de quibus ciuilis intendit non sunt posita a natura) set le+e( Ibidem( #$3%%4' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( 3 *uod Platonici posuerunt bonum quod secundum se ipsum est bonum et est causa omnibus essendi bonum ,ormaliter et non e,,ectiue) quia sic bene di"issent( I II c( #$3%%.' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( *uod bonum secundum se per prius dicitur et uniuersaliter bonum quam quod est quedam propa+o uel accidens( I III d( #$3%%%' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( $ *uod bonum equaliter dicitur enti( Ibidem( #$3%%-' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( & *uod bonorum omnium non est una 5dea) quia sic esset sciencia una(

Ibidem) e( #$3%%&' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( / *uod non est ma+is bonum quod diuturnius et unius diei( Ibidem) post modicum( #$3%34' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( 4 *uod duple" est bonum7 secundum se) et quoddam conseruatiuum et prohibitiuum( Ibidem( #$3%3.' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( *uod omnia per se bona non conueniunt in una racione per se boni) sicut patet in honore et in aliis que ponit( Ibidem) ,( #$3%3%' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( . *uod uniuersale bonum inutile est) quia neque te"tor neque aliquis arti,e" iuuatur ad suam artem) si consideret hoc separatum bonum) nec melius operabitur( I III +( #$3%3-' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( 0 *uod bonum quod hic queritur est operatum et possessum ab homine per operaciones suas1 set bonum separatum non est huiusmodi( Ibidem( #$3%3&' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( % *ueritur quid sit bonum) quod est ,elicitas secundum opinionem Aristotilis( I I! a(

#$3%-4' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( 3 *uod operatum bonum quod est ,elicitas est unum et) si plura dicerentur) unum ordinatur ad aliud ita quod unum tantum esset operatum et optimum( I I! b( #$3%-.' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( *uod bonum per se su,,iciens est secundum quod aliquis est su,,iciens non solum si solitariam uitam a+eret) set parentibus) ,iliis et u"ori et amicis et ciuibus( I I! ,( #$3%-%' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( $ *uod maius bonum ma+is est eli+endum( I I! +( #$3%--' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( & *uod humanum bonum ,it secundum uirtutem per,ectissimam et optimam( I ! d( #$3%-&' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( / *uod bona tripliciter dicuntur1 quedam enim sunt e"terius sicut bona ,ortune) quedam interius sicut uirtutes et sciencie) quedam circa corpora sicut sanitas et decor( I !I a( #$3%$4' Tabula Ethic() cap( . vo" 3 e"pos( .4 *uod bona que sunt circa animam sunt principalissime bona( Ibidem( !o" ;onus

#$3%$0' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( *uod nullus est bonus qui non +audet bonis operibus1 et de iusto similiter est dicendum( I !I ,( #$3%$3' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( . *uod quedam bona requiruntur ad ,elicitatem necessario sicut uirtutes) et quedam ad ipsam operantur or+anice( I !II e( #$3%$$' Tabula Ethic() cap( . vo" - e"pos( 0 *uod ma+na bona beaciorem ,aciunt) quia condecorare nata sunt et eorum usus bonus et studiosus( I I2 a( !o" $ ;ona ,ortune #$3%&4' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( *uod bona ,ortune sunt illa que sunt bona simpliciter) set non semper alicui sunt bona( ! II a( #$3%&.' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( . *uod bona ,ortune homines ma"imo desiderio persequuntur et orant( ! II) ibidem( #$3%&%' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( 0 *uod non debet homo petere que sunt bona simpliciter) set que sunt bona ipsis habentibus(

!) ibidem( #$3%&-' Tabula Ethic() cap( . vo" $ e"pos( % *uod non est idem esse ciuem et bonum uirum( ! III +( !o" & ;onus #$3%&/' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( *uod boni et simpliciter boni sunt ad inuicem et utiles et delectabiles) quia bonorum acciones sunt similes( !III III e( #$3%/ ' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( . *uod tria sunt que uidentur ,acere homines bonos) scilicet natura) consuetudo et doctrina( 2 2I! c( #$3%/0' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( 0 *uod ad hoc quod aliquis e,,iciatur bonus per doctrinam oportet quod pree"istat mos) id est consuetudo) consona uirtuti( 2 2I! e( #$3%/3' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( % *uod bona temporalia habent uiciosas superhabundancias et ideo est quod aliquis persequendo superhabundantes delectaciones est prauus( !II 2! b( #$3%/$' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( 3 *uod apparens bonum desiderant omnes secundum Picta+oricos(

III 2 b( #$3%//' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( *uod bonum oportet philantum esse) quia et ipse iuuabitur bona a+ens et alios iuuabit( I2 I2 e( #$334 ' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( $ *uod nullus eli+eret secundum se ipsum omnia habere bona) solitarius uiuens( I2 2 c( #$3340' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( & *uod illud quod est bonum secundum naturam et delectabile secundum se ipsum) est eciam huiusmodi in comparacione ad studiosum( I2 2I a( #$3343' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( / *uod omne bonum alteri bono additum eli+ibilius quam solitarium( 2 II c( #$334$' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( 4 *uod dicentes quod non omnia appetunt bonum non dicunt uerum) quia illud quod omnibus uidetur dicimus esse uerum1 set hoc est communiter dictum quod omnia appetunt bonum( Ibidem) e( #$334/' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( *uod bonum esse sine prudencia et prudencia sine morali uirtute est impossibile( !I 2 ,(

#$33 ' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( . *uod bonum tripliciter diuiditur( !II 2I! a( #$33 0' Tabula Ethic() cap( . vo" & e"pos( 0 *uod bonum in moribus est duple") hoc quidem operacio) hoc autem habitus( !II 2I! b( Caput 0 !o" Ca5mus #$33 -' Tabula Ethic() cap( 0 vo" e"pos( *uod ca5mus di+ni,icat se ma+nis indi+nus e"istens( I! I! b( #$33 &' Tabula Ethic() cap( 0 vo" e"pos( . *uod ca5mus superhabundat quidem ad se ipsum) non tamen ad ma+nanimum( I!) ibidem) e( #$33.4' Tabula Ethic() cap( 0 vo" e"pos( 0 *uod ca5mi sunt insipientes et se ipsos i+norantes) quia di+ni,icant se bonis plus quam di+ni sint( I! !I ,( !o" . Canes

#$33.0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" . e"pos( *uod canes odore non +audent leporum) set cibacione que sibi presentatur per odorem( III 2I! ,( !o" 0 Carnes #$33.-' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 0 e"pos( *uod carnes bene di+estibiles et leues sicut uolatilium sunt sane( !I ! e( !o" % Calipso #$33./' Tabula Ethic() cap( 0 vo" % e"pos( *uod Calipso monebat hoc7 e"tra ,umum custodi nauem et undam( II !II e( !o" 3 Cause #$330.' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( *uod cause uidentur esse quatuor) scilicet natura) necessitas) ,ortuna et intellectus( III !I c( !o" -

Citharedus #$3303' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( *uod sicut cithari<ando e,,icitur quis citharedus) sic iusta ,aciendo iustus et sic de aliis( II I d( !o" $ Cecus #$330&' Tabula Ethic() cap( 0 vo" $ e"pos( *uod ceco naturaliter uel e" in,irmitate uel pla+a nullus improperabit) set ma+is miserebitur1 set eum qui e" uini potacione uel alia utique incontinencia) omnis utique increpabit( III 2 a( !o" & Castrimar+i #$33% ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" & e"pos( *uod castrimar+i uocantur qui preter indi+enciam replent uentrem et supra debitam sibi quantitatem assumunt et tales sunt multum bestiales( III 2! d( !o" / Clauis #$33%%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos(

*uod clauis dicitur equiuoce que sub collo animalis et qua hostia clauduntur( ! I +( !o" 4 Cibi delectacio #$33%$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 4 e"pos( *uod cibi delectacio est communis et naturalis a natura communi) quia omnis homo quandoque appetit cibum quando ,amescit) et quandoque humidum quando sitit) et quandoque utrumque( III 2! c( !o" Causa #$3334' Tabula Ethic() cap( 0 vo" e"pos( *uod si nullus sibi est causa eius quod est male,acere) sic nec eius quod est bene,acere( III 2 c( !o" . Concausa #$3330' Tabula Ethic() cap( 0 vo" . e"pos( *uod sumus concause habituum uirtutum( III 2 ,( !o" 0

8e circumstanciis #$333-' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 0 e"pos( *uod de circumstanciis non malum determinare( III III d( !o" % 8e comparacione #$333/' Tabula Ethic() cap( 0 vo" % e"pos( 8e comparacione medii ad e"trema et e"tremorum ad inuicem( II !II a( !o" 3 8e concupiscencia #$33-.' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( *uod concupiscencia et ira non sunt causa inuoluntarii( III I! b( #$33-%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( . *uod concupiscencia est delectabilis et tristis) eleccio uero non( III ! c( #$33--' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( 0 *uod in concupiscenciis naturalibus pauci peccant( III 2! c( #$33-&' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( % *uod quedam concupiscencie sunt communes et quedam proprie(

III 2! c( #$33$4' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( 3 *uod concupiscencias in,irmas et non prauas non sequi non est uenerabile( !II II e( #$33$.' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( *uod concupiscencia uidetur habere racionem patris et amicorum( I 2I ,( #$33$%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( $ *uod concupiscencie bonorum sunt laudabiles) turpium autem uituperabiles( 2 !III c( #$33$-' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( & *uod concupiscencie uenereorum insanias ,aciunt( !II III d( #$33$&' Tabula Ethic() cap( 0 vo" 3 e"pos( / *uod concupiscencia) statim cum nunciatur per sensum uel racionem delectabile) tendit in ,ruicionem( !II !I b( !o" Consilium #$33& ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos(

*uod nullus consiliatur de eternis) puta de mundo utrum eternus et de costa et d5ametro) neque de hiis que in motu que semper eodem modo sunt( III !I b( #$33&0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( . *uod consilium est de operabilibus que sunt in nobis( III !I c( #$33&3' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( 0 *uod nullus :acedemoniorum consiliatur qualiter Scite optime conuersentur( III !I c( #$33&$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( % *uod consilium non est circa certas disciplinas) puta qualiter est scribendum Scribis( III !I d( #$33&/' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( 3 *uod consilium est de hiis que ,iunt per nos non eodem modo) sicut de operacione medicine) et ne+ociatiua et +ubernatiua( Ibidem( #$33/ ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( *uod consilium est ma+is circa +ubernatiuam quam +i+nasticam( III !I ,( #$33/0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( $ *uod consilium est ma+is circa artes mechanicas quam circa disciplinas1 ma+is enim circa ipsas dubitamus( III !I) ibidem(

#$33/3' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( & *uod consilium est de hiis que sepius incerta sunt) et nescitur qualiter eueniant1 et quanto minus certum tanto de eo ma+is est consilium( III !I +( #$33/$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( / *uod consilium non est de paruis) set de ma+nis in quibus discredentes nobis ipsis uelut non su,,icientibus dinoscere( III !II a( #$33//' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( 4 *uod consilium non est de ,ine) set de hiis que sunt ad ,inem1 sicut medicus non de sanitate set qualiter sanet consiliatur1 et de aliis e"empli,icat( Ibidem( #$3-4 ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( *uod consilium est de hiis que sunt ad ,inem qualiter et quomodo) et utrum per plura uel per unum et per quod ,acillime et optime ad ,inem deueniatur( III !II b( #$3-40' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( . *uod qui consiliatur uidetur resoluere posteriora in priora) quemadmodum d5a+rama( III !II c( #$3-43' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( 0 *uod omne consilium est questio) set non conuertitur( Ibidem( #$3-4$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( %

*uod si ultimum in consiliis sit impossibile ad operandum) discedimus ab illo) si uero possibile) incipimus operari( Ibidem) d( #$3-4/' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( 3 *uod in consiliis queruntur quandoque instrumenta) sicut aliquis querit nauem) quandoque necessitas eorum1 similiter autem in reliquis quandoque quidem per quod et qualiter et propter quid( Ibidem( #$3- ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( *uod consilium est de operabilibus ab homine1 homo enim principium operacionum( Ibidem) e( #$3- 0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( $ *uod consilium non est de sin+ularibus que mani,estantur in sensu) puta si est hoc panis) quo indi+emus) quia si de omnibus esset consilium procederet quasi in in,initum( Ibidem) e( #$3- 3' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( & *uod consiliabile et eli+ibile idem) quando consiliabile est determinatum( III !II e( #$3- $' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( / *uod consilium est de ,uturo et de contin+entibus( !I I ,( #$3- /' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( .4 *uod nullus consiliatur de non contin+entibus aliter se habere( !I I d et III b(

#$3-. ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" - e"pos( . *uod consiliari oportet multo tempore) set operari consiliata uelociter( !I !II b( !o" $ Consiliator #$3-.%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" $ e"pos( *uod consiliator bonus est qui est coniectatiuus optimi homini operabilium secundum raciocinacionem( !I ! e( !o" & Certitudo #$3-.$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" & e"pos( *uod certitudo non similiter est querenda in omnibus modis scienciarum( I I e( !o" / Ciuilis #$3-04' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos( *uod ciuilis est ordinare unumquemque quales de numero disciplinarum debeat addiscere( I I d(

#$3-0.' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos( . *uod ciuilis habet sub se preciosissimas arcium) utputa militarem) 5conomicam et rethoricam( Ibidem( #$3-0%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos( 0 *uod ciues sustinent pericula propter eas que e" le+ibus increpaciones( III 2II a( #$3-0-' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos( % *uod ciuilis utitur omnibus aliis imponens eis quid oportet operari et a quibus abstinere( Ibidem( #$3-0&' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos( 3 *uod ciuilis intendit ciues bonos ,acere et le+um obauditores( I 2I a( #$3-%4' Tabula Ethic() cap( 0 vo" / e"pos( *uod ciuiliter conuersari dicuntur qui circa particularia operantur( !I ! +( !o" .4 Conueniencia #$3-%0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .4 e"pos( 8e conueniencia speculatiui et practici intellectus) quia uterque est e"tremorum) et non racio( !I !III e(

!o" . Continuum #$3-%-' Tabula Ethic() cap( 0 vo" . e"pos( *uod in omni continuo diuisibili est accipere) hoc quidem plus) hoc autem minus) hoc uero equale( II ! a( !o" .. Continens #$3-%/' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( *uod continens operatur est permansiuus in racione) incontinens e+ressiuus( !II II a( #$3-3 ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( . *uod continens sciens concupiscencias esse prauas non a+at eas propter racionem) set incontinens uincitur passione( Ibidem( #$3-30' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( 0 *uod continens non sit permansiuus in racione et incontinens e+ressiuus( !II II e( #$3-33' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( % *uod continens dicitur qui uincit passiones a quibus multi uincuntur( !II !III b(

#$3-3$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( 3 *uod continens est medius duorum quorum quidam plus +audent quam oportet) quidam uero minus( !II 2II a( #$3-3/' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( *uod continens et temperatus potentes sunt e" habitu non relinquere ordinem racionis propter passiones corporales( !II 2II b( #$3-- ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .. e"pos( $ *uod continens habet plurimas concupiscencias) set non ducitur1 temperatus autem non habet nec delectatur( !II 2II c( !o" .0 Continencia #$3--%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .0 e"pos( *uod continencia non est uirtus set quedam mi"ta( I! 2II +( #$3---' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .0 e"pos( . *uod continencia et perseuerancia uidentur studiosorum et laudabilium esse( !II II a( #$3--&' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .0 e"pos( 0 *uod continencia et incontinencia et temperancia et intemperancia simpliciter dicta tantum sunt circa passiones humanas( !II !II b(

#$3-$4' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .0 e"pos( % *uod continencia est eli+ibilior perseuerancia) sicut uincere quam solum se tenere( !II !III e( #$3-$.' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .0 e"pos( 3 *uod continencia) cum sit medium) est de numero studiosorum( !II 2II b( #$3-$%' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .0 e"pos( *uod continencia et incontinencia sunt circa e"cellens multorum habitum( !II 2II ,( !o" .% Comestio carbonum #$3-$$' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .% e"pos( *uod comestio carbonum et terre et masculorum concubitus omnia accidunt propter perniciosam naturam et consuetudinem) et horum non est continencia proprie cum non sint per se delectabilia nature humane( !II ! d( !o" .3 Corri+ia C5pri+ene #$3-&4' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .3 e"pos( *uod corri+ia uaria C5pri+ene( !II !I d(

!o" .Consuetudo #$3-&0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .- e"pos( *uod consuetudo est di,,icilis) quoniam nature assimulatur( Unde7 diuturna meditacio immanet et cum uenit ad per,ectum est natura hominibus( !II 2II +( !o" .$ Concupiscibile #$3-&-' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .$ e"pos( *uod concupiscibile et appetibile participant aliqualiter racione( I 2I ,( !o" .& Contemplacio #$3-&/' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .& e"pos( *uod contemplacio sapiencie sola propter se ipsum dili+itur) quia nichil ab ipso ,it nisi speculari1 set in operabilibus querimus aliud quod acquirimus per opus( 2 2 d( #$3-/ ' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .& e"pos( . *uod contemplatiuus est ,elicissimus( 2 2I c(

#$3-/0' Tabula Ethic() cap( 0 vo" .& e"pos( 0 *uod contemplatiuus secundum intellectum operans est 8eo amantissimus( 2 2III ,( Caput % !o" 8ebitum #$3-/-' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( *uod debitum est reddendum uniuersaliter et non amico tribuendum( I2 II c( !o" . 8ecipere #$3-//' Tabula Ethic() cap( % vo" . e"pos( *uod qui decipitur credens se amari propter honestum) debet se ipsum incusare) si non uidit in amante aliquid honeste operacionis( I2 III b( !o" 0 8eceptor #$3$4.' Tabula Ethic() cap( % vo" 0 e"pos( *uod deceptor simulacione decipiens est ma+is in amore accusandus quam ,alsarius nummismatum( I2 III b(

!o" % 8electabile #$3$43' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( *uod delectabile est unicuique ad quod dicitur amicus talium( I !I d( #$3$4$' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( . *uod delectabile iustum amanti iusta) et ideo que secundum uirtutem amanti uirtutem( Ibidem( #$3$4/' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( 0 *uod multis delectabilia aduersantur ad inuicem) quia diuersi diuersa desiderant que non naturalia sunt( Ibidem( #$3$ ' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( % *uod delectabilia sunt amantibus bonum ea que sunt naturalia( Ibidem( #$3$ 0' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( 3 *uod delectabile commune uidetur omnibus animalibus et bonum et con,erens delectabile( II II ,( #$3$ 3' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( *uod delectabilia sunt diuersis diuersa) et delectabiliora) secundum quod contin+it esse conueniencia nature( III 2! d(

#$3$ $' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( $ *uod ille cui nichil est delectabile neque di,,ert alterum ab altero) lon+e est ab hominum esse( Ibidem) ,( #$3$ /' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( & *uod delectabilia ,requencius in uita accidunt quam terribilia1 assueti enim in uita talia et assuetudines sine periculo( III 2!I c( #$3$. ' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( / *uod delectabile non corrumpit omnem e"istimacionem) set eam que est circa operabile( !I III e( #$3$.0' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( 4 *uod delectabilium quedam sunt eli+ibilia natura) quedam uero contraria horum) quedam autem intermedia( !II ! a( #$3$.3' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( *uod delectabilia quedam secundum naturam omnibus) quedam secundum +enera animalium et secundum +enera hominum) quedam propter passionem uel consuetudinem uel perniciosam naturam( !II ! c( !o" 3 8electacio #$3$.&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( *uod delectacio e" puero omnibus connutritur(

II II ,( #$3$04' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( . *uod delectacio et tristicia sunt re+ule operacionum( Ibidem( #$3$0.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0 *uod delectacioni resistere di,,icilius est quam ire) ut dicit Eraclitus( Ibidem) +( #$3$0%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( % *uod a delectacionibus et delectabilibus ma"ime cauere debemus) et debemus nos habere ad ea sicut senes plebis ad Helenam et sic abicientes minus peccabimus( II !II ,( #$3$0-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3 *uod non est delectacio in actibus uirtutum nisi secundum quod attin+unt ,inem( III 2III ,( #$3$0&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( *uod delectaciones diuiduntur in animales et corporales( III 2I! a( #$3$%4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $ *uod delectaciones in quibus mediat temperancia sunt seruiles et bestiales( III 2I! +( #$3$%.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( & *uod delectaciones secundum tactum ,aciunt hominem brutalem) quia non secundum quod homines sumus e"istunt(

III 2! b( #$3$%%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( / *uod delectaciones liberalissime separate sunt a materia temperancie) sicut que sunt in +i+nasiis( Ibidem( #$3$%-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 4 *uod circa delectaciones est superhabundancia que dicitur intemperancia) et est uituperabilis( Ibidem) e( #$3$%&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 8e delectacione que est in colloquiis( I! I2) per totum( #$3$34' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( . *uod delectaciones quedam sunt necessarie sicut cibi ad conseruacionem indiuidui et uenereorum speciei) quedam sunt eli+ibilia) sicut uictoria) potestas) honor et diuicie( !II I! b( #$3$3.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0 *uod circa delectaciones ire) lucri) diuiciarum et honoris non dicimur proprie incontinentes( Ibidem) c( #$3$3%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( % *uod delectacionum eli+ibilium dicitur incontinens quis non simpliciter) set sicut malus medicus et malus 5pocrita( !II ! b( #$3$3-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3

*uod delectabilia secundum accidens sunt delectabilia medicancia( !II 2! ,( #$3$3&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( *uod non est admirabile quod que sunt delectabilia uni sunt tristia alteri) quia multe corrupciones et nocumenta hominum ,iunt) unde ea in quibus delectantur non sunt simpliciter delectabilia) set sic dispositis( 2 !III ,( #$3$-4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $ *uod delectabilia et preciosa sunt que uidentur uirtuoso) cuius operacio est secundum uirtutem( 2 I2 e( #$3$-.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( & *uod in delectacionibus bestialibus et e+ritudinibus est aliquid continencie simile uel incontinencie) quia potest superare uel superari) sicut si Phalaris teneat puerum ad deuorandum et postea deiciat ipsum( !II ! ,( #$3$-%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( / *uod delectacionum corporalium quedam sunt humane et quedam bestiales et quedam e+ritudines( !II !II a( #$3$--' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .4 *uod delectacionum quedam sunt necessarie usque ad aliquid) id est debitam quantitatem) superhabundancie et de,ectus) non1 et simile est in concupiscenciis et tristiciis et ,u+is( !II !III b(

#$3$-&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( . *uod delectaciones non sunt bone secundum aliorum opinionem probat per se" raciones( !II 2III) per totum( #$3$$4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .. *uod in delectacione uenereorum nullus potest aliquid intelli+ere( Ibidem) e( #$3$$.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .0 *uod delectacio est +eneracio sensibilis in natura secundum Platonem( Ibidem) d( #$3$$%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .% *uod delectaciones que sunt sine tristicia non habent superhabundanciam1 et hee sunt delectabilium secundum naturam et non secundum accidens( !II 2! ,( #$3$$-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .3 *uod nulla delectacio est optimum secundum aliam opinionem( !II 2III ,( #$3$$&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .*uod delectacio per,ecta non est in concupiscenciis et tristiciis) set per,ecta operacione +audet natura non indi+ente( !II 2I! b( #$3$&4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .$ *uod non eedem sunt delectaciones nature indi+entis et nature iam per,ecte et constitute) quia per,ecta simpliciter +audet

delectabilibus) que repletur autem contrariis) sicut amaris et accutis( Ibidem( #$3$&.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( .& *uod delectaciones non accidunt semper in hiis que ,iunt) set in hiis que iam utuntur habitu prius +enerato( !II 2I! c( #$3$&%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( ./ *uod delectacio non est +eneracio sensibilis) set operacio habitus iam connaturalis ,acti) non impedita) secundum philosophum( Ibidem( #$3$&-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 04 *uod delectaciones sint male) quia nociue et e+ritudinales) simile est ac si diceretur quia sanatiua sunt praua quia nocent ad pecuniam( !II) ibidem( #$3$&&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0 *uod delectacio non impedit prudenciam in quantum propria) set in quantum aliena) set ma+is ,acit speculari et discere( !II) ibidem) d( #$3$/4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0. *uod nichil prohibet aliquam delectacionem optimum esse et eli+ibilissimum) quamuis quedam sint praue( Ibidem) e( #$3$/.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 00 *uod delectacionem omnia appetunt) et bestie et homines1 et sic est optimum(

Ibidem) ,( #$3$/%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0% *uod delectaciones corporales hereditarie sibi retinuerunt hoc nomen propter hoc quod homines plures inclinantur in ipsas et sunt communes omnibus et co+nite( Ibidem) +( #$3$/-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 03 *uod delectacio aliqua sit optimum) mani,estum est1 aliter enim non contin+eret ,elicem uiuere delectabiliter( Ibidem( #$3$/&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0*uod delectaciones quedam sunt eli+ibiles ualde) set non corporales circa quas est intemperatus( !II 2! a( #$3&44' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0$ *uod delectaciones corporales eli+ibiles multum uidentur propter hoc quod sunt uehementes medicine e"pellentes superhabundancias tristicie et uidetur quod ,aciant esse sine contrario) quod est tristicia) et ideo superhabundanter requiruntur( !II 2! c( #$3&4.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0& *uod delectaciones corporales non sunt bone propter duas causas7 uel propter necessitatem comple"ionum uel habitum traductum a parentibus) sicut in bestiis et bestialibus hominibus) et propter consuetudinem) sicut in prauis hominibus( !II) ibidem( #$3&4%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 0/ *uod delectaciones corporales sunt studiose secundum accidens(

!II) ibidem) d( #$3&4-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %4 *uod delectaciones corporales sunt uehementer quesite propter quinque causas( !II) ibidem) per totum( #$3&4&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( % *uod delectaciones corporales quidam multum appetunt) ut e"tin+uant sitim desiderii) et sibi ipsis sitim preparant( Ibidem) d( #$3& 4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %. *uod delectacio si sit superhabundans e"pellit omnem tristiciam1 et ideo multum sunt desiderate) et propter hoc intemperati et praui ,iunt( Ibidem) e( #$3& .' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %0 *uod delectacio ma+is est in quiete quam in motu( Ibidem) +( #$3& %' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %% *uod circa delectacionem multa est dubitacio philosophancium) quorum quidam dicunt eam bonum) quidam uero malum1 et hii diuiduntur) quia quidam persuasi per aliquas raciones) quidam uero e"istimant quod e"pedit dicere omnes delectaciones malas) non quod ita sit) set ut homines retrahantur a delectacionibus et ducantur ad medium( 2 I a( #$3& -' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %3 *uod delectacio est per se bonum) sicut Eudo"us e"istimabat) eo quod omnia uidentur desiderare ipsam et racionalia et

irracionalia) et unumquodque appetit quod sibi est bonum) et sic quod omnia appetunt est omnibus per se bonum( 2 II a( #$3& &' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %*uod delectacio est per se eli+ibilis) quia opponitur tristicie) que secundum se ,u+itur ab omnibus) et eam esse con,essum est ab omnibus quod non propter alterum neque alterius +racia eli+imus1 et huius si+num est quod nullus interro+atur quare cuius +racia delectatur) quasi ipsa sit ,inis propter quem alia eli+untur( Ibidem) b( #$3&.4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %$ *uod delectacio unicuique bonorum apposita ,acit eli+ibilius esse) puta ei quod est iuste a+ere et temperatum esse( Ibidem) c( #$3&..' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %& *uod quia delectacio e,,icitur eli+ibilior cum prudencia) non est delectacio per se bonum) quia per nullius ammi"tionem e,,icitur per se bonum eli+ibilius1 et est racio Platonis contra Eudo"um( Ibidem( #$3&.%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( %/ *uod delectacio et tristicia opponuntur sicut bonum et malum) quia si ambe essent mala) essent similiter ,u+ienda) et si neutrum esset malum) neutrum esset ,u+iendum1 nunc autem uidentur hanc quidem ,u+ientes ut malum) scilicet tristiciam) hanc uero eli+entes ut bonum( Ibidem) +( #$3&.-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 34

*uod delectacio non sit bonum secundum opinionem Platonis et Picta+ore1 probatur tribus racionibus quas omnes reprobat philosophus( 2 III a( #$3&.&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3 *uod delectacionem dicunt Platonici mocionem et +eneracionem esse) et ideo non bonum quia omne tale inper,ectum( Ibidem) c( #$3&04' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3. *uod delectacio non est motus nec +eneracio nec replecio sicut dicebat Plato( Ibidem) d( #$3&0.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 30 *uod in delectacionem potest homo transponi uelociter uel tarde) set operari secundum delectacionem uelociter uel tarde non contin+it( Ibidem( #$3&0%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3% *uod delectacio non est replecio) set ,acta utique replecione delectabitur utique aliquis) et e" eo quod abscinditur ab eo conueniens tristabitur( Ibidem) e( #$3&0-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 33 *uod delectacio sit replecio uidebatur oriri e" hiis que circa cibum tristiciis et delectacionibus( Ibidem) ,( #$3&0&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3-

*uod delectaciones mathematice et earum que secundum sensus et per ol,actum et audiciones et uisiones non habent contrariam tristiciam( Ibidem) +( #$3&%4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3$ 8e ponentibus omnes delectaciones esse prauas) et hoc quia a,,erebant in medium quasdam probrosissimas delectaciones quas opportebat dici malas( 2 I! a( #$3&%.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3& *uod delectaciones non naturales non sunt delectabilia simpliciter) licet male dispositis delectabilia sint) sicut laborantibus sana uel dulcia que sunt amara) neque alba que uidentur pacientibus obtalmiam( Ibidem( #$3&%%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( 3/ *uod delectaciones si non sint innaturales sunt quidem eli+ibiles simpliciter et bonis) set quibusdam non) quia sunt periculose) sicut ditari proditori) et sanum esse non eli+ibile comedenti quodcumque) quia sic in+ur+itabit se et morietur( Ibidem) b( #$3&%-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -4 *uod delectaciones que a bonis hominibus sunt et bonis rebus di,,erunt sicut ab hiis que a turpibus) cum mali non delectentur in bonis) quia non est delectari ea que iusti non entem iustum neque ea que musici non entem musicum( Ibidem) c( #$3&%&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( *uod delectacio non est per se bonum mani,estare uidetur amicus alter e"istens ab adulatore1 adulator enim uituperatur(

Ibidem) d) per totum( #$3&34' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -. 8e delectacione quid est uel quale quid secundum Aristotilem( 2 ! a( #$3&3.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -0 *uod delectacio est sicut quoddam totum simul e"istens) sicut uisio que non indi+et aliquo posterius quod per,iciat speciem ipsius) et sic secundum nullum tempus accipiet quis utique delectacionem( Ibidem) a( #$3&3%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -% *uod dicentes delectacionem esse motum uel +eneracionem non bene dicunt) quia +eneracio et motus dicuntur tantum particularium et non totorum) quia neque uisionis est +eneracio neque puncti neque unitatis) neque horum nichil motus neque delectacionis( 2 ! +( #$3&3-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -3 *uod delectacio est secundum omnem sensum et intellectum et speculacionem( 2 !I b( #$3&3&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -*uod delectacio per,icit operacionem) sicut pulcritudo iuuentutem) set non secundum eundem modum( Ibidem) c = d( #$3&-4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -$

*uod delectacio erit in operacione sensus et intellectus usquequo sensibile uel intelli+ibile sit quale oportet et discernens uel speculans( Ibidem) e( #$3&-.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -& *ualiter nullus delectatur continue9 Et respondet) quia omnia humana non possunt continue operari et sic nec delectari quod sequitur operacionem( Ibidem) ,( #$3&-%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( -/ *uod plus homo in nouis delectatur quandoque) in quantum mens per desideria intensius inclinatur ad illa et ,eruencius operatur) quemadmodum secundum uisum aspicientes( Ibidem) +( #$3&--' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $4 *uod delectacionem appetere e"timabit quis utique omnes1 per,icit enim delectacio uiuere) quod omnes appetunt( 2 !II a( #$3&-&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $ *uod delectacio per,icit operaciones et uiuere) quod omnes appetunt( Ibidem( #$3&$4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $. *uod delectacio non separatur ab operacione1 sine operacione enim non ,it delectacio( Ibidem) b( #$3&$.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $0

*uod delectacio au+et operacionem1 ma+is enim sin+ula iudicant et cercius e"quirunt cum delectacione operantes) puta +eometria ,iunt +audentes( Ibidem) e( #$3&$%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $% *uod quando delectamur in uno) non attendimus alia) sicut amantes ,istulas non attendunt sermonibus qui dicuntur eis1 delectabilior enim alterum repellit1 et si remisse in aliquo delectemur) bene possumus alia ,acere) sicut qui uident in theatris male a+oni<antes possunt simul comedere le+umina( Ibidem) +( #$3&$-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $3 *uod delectacio propria con,irmat operaciones et diuturniores et meliores ,acit) aliene autem impediunt) et sic mani,estum quod multum distant( 2 !III a( #$3&$&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $*uod aliene delectaciones ,aciunt ,ere quod proprie tristicie) quia utrumque corrumpit propriam operacionem) tamen non similiter( Ibidem) b( #$3&&4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $$ *uod delectaciones similiter habent ut operaciones) que di,,erunt ep5ei6ia et pluralitate( Ibidem) b( #$3&&.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $& *uod delectaciones sunt ma"ime proprie operacionibus quam concupiscencie( Unde ,uit dubitatum utrum delectacio et operacio essent idem( Ibidem) c(

#$3&&%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( $/ *uod delectacio non est mens neque sensus) id est operacio mentis et sensus1 set propter non separari uidetur idem quibusdam( Ibidem) c( #$3&&-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( &4 *uod delectaciones sunt altere et di,,erunt quemadmodum et operaciones( Ibidem) c( #$3&&&' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( & *uod delectaciones mentis et sensus di,,erunt ab inuicem in puritate sicut et operaciones1 et similiter sensitiue di,,erunt ab inuicem) et similiter que sunt mentis di,,erunt ad inuicem) quia spirituales sunt puriores quam naturales( Ibidem) d( #$3&/4' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( &. *uod unicuique aliorum animalium est delectacio propria quemadmodum et opus et diuersorum sunt diuerse et unius una) sicut delectacio equi et canis et asini( Ibidem) d uel e( #$3&/.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( &0 *uod illa dicuntur delectabilia et delectaciones simpliciter que uidentur uirtuoso et quibus ipse +audet) quia uirtuosus mensura est omnium humanorum( Ibidem) ,( #$3&/%' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( &% *ueritur de delectacionibus uirtuosorum que de numero ipsarum sit simpliciter delectacio hominis1 et respondet quod ille sunt humane que per,ecti et beati uiri(

Ibidem) +( #$3&/-' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( &3 *uod delectaciones que sunt in ludis ad quas potentes con,u+iunt non oportet dicere optimas) propter hoc quod ipsi eas appetunt) sicut nec illa que e"istimant pueri preciosa esse optima( 2 I2 e( !o" 8ebilis #$3&//' Tabula Ethic() cap( % vo" - e"pos( *uod debilis assimulatur ebriis a pauco uino( !II 2 c( #$3/4 ' Tabula Ethic() cap( % vo" - e"pos( . *uod debiles quamuis sint multum preconsiliati non immanent in bono racionis et ideo sunt peiores( !II 2 b( #$3/40' Tabula Ethic() cap( % vo" - e"pos( 0 *uod debilis incontinens assimulatur ciuitati que uolebat le+es) et nulla cura erat sibi de le+ibus( !II 2II ,( !o" $ 8esiderium #$3/4-' Tabula Ethic() cap( % vo" $ e"pos( *uod desiderium esset inane et uacuum si processus esset in in,initum(

I I c( #$3/4&' Tabula Ethic() cap( % vo" $ e"pos( . *uod omne desiderium alicuius ,inis sequitur ,antasiam desiderantis) cuius non sumus domini( III 2 b( #$3/ 4' Tabula Ethic() cap( % vo" $ e"pos( 0 *uod desiderium ,inis non est spontaneum) set innasci oportet( Ibidem) c( !o" & 8einotica #$3/ 0' Tabula Ethic() cap( % vo" & e"pos( *uod deinotica est industria cuius est operari contendencia ad intencionem suppositam( !I I2 ,( !o" / 8e5nus #$3/ -' Tabula Ethic() cap( % vo" / e"pos( *uod de5nus potest bene esse incontinens) set non speculans actu minorem proposicionem) set sicut dormiens et ebrius est sciens) et non est malus simpliciter) set semimalus( !II 2II e( !o" 4 8iuinus

#$3/ /' Tabula Ethic() cap( % vo" 4 e"pos( *uod diuinus et bestialis raro in hominibus( !II I c( !o" 8eus #$3/..' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( *uod deos beati,icamus et ,elicitamus et uiros diuinissimos( I 2 d( #$3/.%' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( . *uod 8eus una simplici +audet delectacione( !II 2! +( #$3/.-' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( 0 *uod deos omnes suspicati sumus beatos et ,elices( 2 2II a( #$3/.&' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( % *uod diis attribuere uirtutes morales ridiculum est( Ibidem( #$3/04' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( 3 *uod diis sunt parua et indi+na omnia que circa laudes et acciones uirtutum moralium sunt( 2 2II d( #$3/0.' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( -

*uod diis quorum tota uita est contemplacio tota uita est beata) hominibus uero in quantum similitudo talis operacionis e"istit) aliorum autem animalium nullum ,eli"( Ibidem) ,( #$3/0%' Tabula Ethic() cap( % vo" e"pos( $ *uod dii habent curam de rebus humanis et ideo ma"ime dili+unt illum qui est ei simillimus et talis est contemplatiuus qui eciam bene et recte operatur secundum uirtutem moralem( 2 2III ,( !o" . 8i,,erencia #$3/0$' Tabula Ethic() cap( % vo" . e"pos( 8e di,,erencia inter usum et operacionem et habitum et possessionem( I !I c( #$3/0/' Tabula Ethic() cap( % vo" . e"pos( . 8e di,,erencia inter actum et ,actum( !I II c( #$3/% ' Tabula Ethic() cap( % vo" . e"pos( 0 8e di,,erencia inter consilium et questionem( !I !I +( #$3/%0' Tabula Ethic() cap( % vo" . e"pos( % *uod di,,erencia est speculatiui et practici) quia speculatiuus est primorum principiorum e" quibus ,iunt demonstraciones( !I !III e(

!o" 0 8isciplinatus #$3/%-' Tabula Ethic() cap( % vo" 0 e"pos( *uod disciplinati est in tantum certitudinem inquirere secundum unumquodque +enus in quantum natura recipit( I I ,( !o" % 8iuicie #$3/%/' Tabula Ethic() cap( % vo" % e"pos( *uod diuicie non sunt bonum quod queritur1 utiles enim sunt et alterius +racia( I III c( !o" 3 8ili+ens #$3/3.' Tabula Ethic() cap( % vo" 3 e"pos( *uod aliquis non sit dili+ens contin+it e" consuetudine in quantum remisse uiuit( III I2 d( !o" 8imidium uite #$3/33' Tabula Ethic() cap( % vo" - e"pos( *uod secundum dimidium uite nichil di,,erunt ,elices a miseris(

I 2I d( !o" $ 8iscoli #$3/3&' Tabula Ethic() cap( % vo" $ e"pos( *uod discoli et liti+iosi uocantur qui contrariantur omnibus que dicuntur uel ,iunt ab aliis( I! I2 b( #$3/-4' Tabula Ethic() cap( % vo" $ e"pos( . *uod discolus et liti+iosus qui omnes conturbat( I! I2 +( !o" & 8i+nitas #$3/-0' Tabula Ethic() cap( % vo" & e"pos( *uod di+nitatem non omnes eandem dicunt esse) set quidam libertatem) quidam diuicias) quidam +eneris nobilitatem( ! I! d( !o" / 8icha #$3/--' Tabula Ethic() cap( % vo" / e"pos( *uod quando d5cha diuiditur totum) tunc dicunt se habere quod suum est( ! ! d(

!o" .4 8emocracia #$3/-/' Tabula Ethic() cap( % vo" .4 e"pos( *uod democracia uidetur in hiis habitacionibus in quibus non est dominium et in quibus qui principatur debilis( !III 2 +( #$3/$ ' Tabula Ethic() cap( % vo" .4 e"pos( . *uod in democraciis est multum de amicicia in quantum in communia in,erunt( !III 2I +( !o" . 8omus #$3/$%' Tabula Ethic() cap( % vo" . e"pos( *uod domus ma+is et prius est necessaria quam ciuitas( !III 2II ,( !o" .. 8ominatiua #$3/$$' Tabula Ethic() cap( % vo" .. e"pos( *uod dominatiua actus sunt tria) sensus) intellectus et appetitus( !I I d( !o" .0

8emonstraciones #$3/&4' Tabula Ethic() cap( % vo" .0 e"pos( *uod demonstraciones in operabilibus sunt e" racione ,inis( !I !III ,( !o" .% 8iuinare #$3/&0' Tabula Ethic() cap( % vo" .% e"pos( *uod diuinare uidentur omnes quod uirtus moralis sit habitus quidam secundum prudenciam( !I 2 d( #$3/&3' Tabula Ethic() cap( % vo" .% e"pos( . *uod diis et hominibus non idem con+ruum neque in templo et sepulcro( I! III e( #$3/&$' Tabula Ethic() cap( % vo" .% e"pos( 0 *uod quoddam diuinum in omnibus est e" parte appetitus quod inclinat ad desiderandum idem in e"emplari( !II 2I! +( Caput 3 !o" Ebrius #$3//4' Tabula Ethic() cap( 3 vo" e"pos( *uod ebrius si inter,iciat meretur duplices maledicciones(

III I2 c( #$3//.' Tabula Ethic() cap( 3 vo" e"pos( . *uod ebrii propter ebrietatem ,iunt tamen bene sperantes et tamen non sunt ,ortes( III 2II ,( !o" . Eleccio #$3//3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( *uod eleccio proprium uidetur esse uirtuti( III ! a( #$3//$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( . *uod eleccio utique uoluntarium esse uidetur( Ibidem( #$3///' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 0 *uod eleccio non est in pueris nec in brutis( Ibidem) b( #$-44 ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( % *uod eleccio non est ira neque concupiscencia neque uoluntas) neque opinio quedam( Ibidem( #$-440' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 3 *uod eleccio non est in irracionabilibus( Ibidem( #$-443' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( -

*uod eleccioni contrariatur concupiscencia( Ibidem) c( #$-44$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( $ *uod eleccio neque tristis neque delectabilis est( Ibidem( #$-44/' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( & *uod eleccio non est ira) quia que propter iram nequaquam secundum eleccionem esse uidentur( Ibidem( #$-4 ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( / *uod eleccio non est uoluntas quamuis propinqua esse uideatur( Ibidem( #$-4 0' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 4 *uod eleccio non est impossibilium et si quis dicat eli+i uidebitur utique insipiens( Ibidem( #$-4 3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( *uod eleccio est eorum que sunt ad ,inem1 eli+imus enim per que sani erimus et uolumus sanitatem( Ibidem) d( #$-4 $' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( . *uod eleccio uniuersaliter uidetur esse circa ea que in nobis sunt( Ibidem) e( #$-4 /' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 0 *uod eleccio non est opinio(

Ibidem( #$-4. ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( % *uod eleccio diuiditur bono et malo( Ibidem( #$-4.0' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 3 *uod secundum eleccionem eli+imus accipere uel ,u+ere uel aliquid talium1 set non opinamur) set quid con,ert possumus opinari( Ibidem) ,( #$-4.3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( *uod eleccio est de hiis que ma"ime scimus bona esse) opinio uero de hiis que non multum scimus( Ibidem) +( #$-4.$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( $ *uod eleccio est uoluntarium preconsiliatum) quia eleccio est cum racione et intellectu( III !I a( #$-4./' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( & *uod eleccio est consiliabile desiderium eorum que in nobis( III !II +( !o" 0 Eli+endo #$-40.' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 0 e"pos( *uod eli+endo bona uel mala quales quidam sumus( III ! ,(

!o" % Eli+ere #$-403' Tabula Ethic() cap( 3 vo" % e"pos( *uod eli+ere optima et opinari non uidentur idem esse) quia contin+it aliquem optima opinari qui non optima eli+it( III ! +( !o" 3 Eli+ibile #$-40&' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 3 e"pos( *uod e" consilio preiudicatum est) eli+ibile est) quia unusquisque quiescit querens qualiter debeat operari quando potest reducere ad se ipsum( III !II ,( #$-4%4' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 3 e"pos( . *uod eli+ibile est consiliabile desideratumque eorum que in nobis sunt( Ibidem) ,( !o" E+ritudo #$-4%0' Tabula Ethic() cap( 3 vo" - e"pos( *uod e+ritudo et paupertas non sunt timenda a sapiente( III 2I b(

!o" $ E5ron #$-4%-' Tabula Ethic() cap( 3 vo" $ e"pos( *uod e5ron est qui ne+at de se ma+na que sunt aut minora ,acit ea( I! 2 b( #$-4%&' Tabula Ethic() cap( 3 vo" $ e"pos( . *uod e5rones sunt qui minus quam sint de se ipsis dicentes +raciosi uidentur secundum mores et ne+ant de se ipsis +loriosa) sicut Socrates ,ecit( I!) ibidem) ,( !o" & Equale #$-43 ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" & e"pos( *uod equale secundum esse est medium inter habundanciam que plus et de,ectum qui est minus( II ! a( #$-430' Tabula Ethic() cap( 3 vo" & e"pos( . *uod equale uel est secundum rem uel quo ad nos) quod neque habundat neque de,icit) set hoc non est idem neque unum omnibus1 et e"empli,icat( Ibidem( #$-433' Tabula Ethic() cap( 3 vo" & e"pos( 0 *uod equale est ad minus in duobus) quia relatiuum est( ! I! c(

#$-43$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" & e"pos( % *uod equale in hac iusticia commutatiua sumitur sicut cum linea secta ,uerit in partes inequales au,ertur a maiori et additur minori et ,it sic equalitas( ! ! d( #$-43/' Tabula Ethic() cap( 3 vo" & e"pos( 3 *uod equale non similiter in iusticia et amicicia uidetur esse( !III !II b( !o" / Equalitas( #$-4-.' Tabula Ethic() cap( 3 vo" / e"pos( *uod equalitas secundum proporcionalitatem sit secundum coniu+acionem d5ametri( ! !I c( !o" 4 Equalis( #$-4-3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 4 e"pos( $ *uod equalis est operatiuus eius quod est secundum proporcionalitatem inter se et alium et inter alium et alium( ! !II b( !o" Equi uirtus( #$-4-&' Tabula Ethic() cap( 3 vo" e"pos( & *uod equi uirtus que ,acit equum bonum et bene currere et bene ,erre ascendentem et e"pectare bellatores(

II I! , uel +( !o" . Ep5ei6ia #$-4$ ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( *uod ep5ei6ia uidetur neque idem simpliciter quod iusticia neque ut alterum +enere( ! 2III a( #$-4$0' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( . *uod ep5ei6es laudamus ut uirum talem) id est strenuum) et ad talia trans,erimus laudem eius) id est ad opera uirtutum) laudantes ipsum ma+is bonum quam sit iustus( Ibidem( #$-4$3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 0 *uod si ep5ei6es est ad aliquid aliud quam iustum) inconueniens dicitur ipsum esse laudabilem) si sequamur racionem iusticie( Ibidem) b( #$-4$$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( % *uod ep5ei6es est melius iusto et quod est in +enere iusti et quod est iustum1 omnia hec raciones habent( Ibidem( #$-4$/' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( 3 *uod ep5ei6e et iusto studiosis e"istentibus) melius ep5ei6es1 est enim direccio iusti le+alis( Ibidem) c( #$-4& ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( -

*uod ep5ei6es natura est quod sit direccio le+is ubi le" de,icit propter particulare( Ibidem) e( #$-4&0' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( $ *uod ep5ei6es) cum habeat rectitudinem quantum ad intencionem le+is) est iustum et est melius le+ali iusto) quia diri+it ipsum( Ibidem( #$-4&3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( & *uod ep5ei6es est electiuus et operatiuus talium) in quibus scilicet diri+itur le+ale iustum) et est minoratiuus penarum le+is quamuis habens le+em adiuuantem) tamen plus sequitur ep5ei6iam( Ibidem) +( #$-4&$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" . e"pos( / *uod ep5ei6es uidetur esse in potencia ,amulans( !III 2I! ,( !o" 0 Esse #$-4/4' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 0 e"pos( *uod esse est bonum studioso( I2 I! d( #$-4/.' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 0 e"pos( . *uod esse omnibus est eli+ibile et amabile1 et cum esse sit quod est in actu) quia in tantum sumus in quantum uiuimus et operamur) inde est quod quilibet dili+it illud quod est in actu(

I2 !III d( !o" % E"perti #$-4/3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" % e"pos( *uod e"perti iudicant circa sin+ula recte et per que et qualiter per,iciuntur intelli+unt) set ine"perti non( 2 2!I d( !o" 3 Eutrapelia #$-4/&' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 3 e"pos( *uod eutrapelia est medietas circa delectabile in ludis) superhabundansque dicitur bomolochus) set de,iciens a+ro5cos( II !I ,( #$- 44' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 3 e"pos( . *uod eutrapeli proprium est quod sit ep5de"um) id est semper aptum ad conuersandum( I! 2I c( #$- 4.' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 3 e"pos( 0 *uod eutrapelus siue ep5de"ius nunquam conuiciatur) set sicut +raciosus et liberalis sic se habebit quasi le" e"istens sibi ipsi( Ibidem) ,( #$- 4%' Tabula Ethic() cap( 3 vo" 3 e"pos( % Epide"ius( *uod epide"ii est talia dicere et audire qualia modesto et liberali con+ruunt(

I! 2I c( !o" E"trema #$- 4$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" - e"pos( *uod e"trema sunt contraria medio et sunt contraria ab inuicem( II !II a( #$- 4/' Tabula Ethic() cap( 3 vo" - e"pos( . *uod e"tremi proiciunt medium alter ad alterum( Ibidem) b( #$' Tabula Ethic() cap( 3 vo" - e"pos( 0 *uod e"trema ma+is contrariantur ad inuicem quam ad medium) quia lon+ius distant ad inuicem quam a medio( Ibidem( #$- 0' Tabula Ethic() cap( 3 vo" - e"pos( % *uod inter e"trema est plurima dissimilitudo et ideo sunt ma+is contraria ad inuicem( Ibidem) c( #$- 3' Tabula Ethic() cap( 3 vo" - e"pos( 3 Euripedis( *uod Euripedis sunt derisoria co+encia Alchimeona matrem occidere( III I +( !o" $ E"terius e"istencia

#$- &' Tabula Ethic() cap( 3 vo" $ e"pos( *uod e"terius e"istencia omnia co+unt( III II ,( !o" & Eudo"us #$- . ' Tabula Ethic() cap( 3 vo" & e"pos( 8e Eudo"o) I 2 e( Caput !o" >ama #$- .0' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( *uod ,ama communis multorum populorum non potest esse ,alsa omnino( !II 2I! ,( !o" . >aciens #$- .-' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( *uod ,aciens principatur et precipit circa sin+ulare( !I I2 c( !o" 0 >actum

#$- ./' Tabula Ethic() cap( - vo" 0 e"pos( *uod neque ,actum neque ,accio ,inis simpliciter) set ad aliquid et alicuius1 set accio ,inis( !I I ,( !o" % >antasmata #$- 0.' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( *uod ,antasmata studiosorum sunt meliora quam aliorum) quia semper sompniant se uirtuose a+ere e" motibus ui+ilie relictis( I 2I d( #$- 0%' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( . *uod ,antasie non sumus domini( III 2 b( !o" 3 >ebricitans #$- 0$' Tabula Ethic() cap( - vo" 3 e"pos( *uod ,ebricitanti uniuersaliter con,ert abstinencia et quies) alicui autem ,orte non( 2 2! e( !o" >elicitas #$- %4' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos(

*uod ,elicitas que est ma"imum bonum inter humana bona est donum deorum( I !II b( #$- %.' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( . *uod ,elicitas est optimum diuinissimum) in quantum ,inis uirtutis que est optimum et diuinum quid et beatum( Ibidem) c( #$- %%' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( 0 *uod ,elicitas potest inesse omnibus non orbatis ad uirtutem per disciplinam et studium( Ibidem) c( #$- %-' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( % *uod ,elicitatem ponere in bonis ,ortune ualde perniciosum utique erit) cum sit ma"imum et optimum( Ibidem) d uel e( #$- %&' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( 3 *uod ,elicitas est ,inis politice) quia in hoc multum studet ut ,aciat ciues bonos et operatores bonorum( Ibidem( #$- 34' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( *uod ,elicitatem posuerunt diuersi diuersimode) puta quidam uoluptatem et diuicias aut honorem( I II b( #$- 3.' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( $ *uod quidam posuerunt ,elicitatem honorem esse( I III b(

#$- 3%' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( & *uod ,elicitas est optimum et ultimum bonum propter quod omnia alia operata sunt( I I! a( #$- 3-' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( / *uod ,elicitas est per,ectum bonum( Ibidem) c( #$- 3&' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( 4 *uod ,elicitas indi+et uita et uirtute per,ecta( I !II +( #$- -4' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( Utrum ,elicitas sit secundum terminum uite uel ,eli" possit quis esse in uita( I !III b( #$- -.' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( . *uod inconueniens est dicere hominem ,elicem esse cum moritur( Ibidem( #$- -%' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( 0 *uod ,elicitas non dicitur esse secundum terminum uite quasi mori sit de essencia ,elicitatis) quia nec Salomon hoc uoluit) set quia tunc ,irmiter beati,icabit quis hominem ut iam e"tra mala e"istentem et in,ortunia( Ibidem( #$- --' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( % *uod ,elicitas patris non transmutatur e" transmutacione ,iliorum) quia transmutacio uiuorum non inducit transmutacionem in mortuis(

Ibidem) c) per totum( !o" $ >eli" #$- -/' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,eli" non dicitur uiuens propter transmutaciones( Ibidem) d( #$- $ ' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( . *uod si sequimur ,ortunas ,elicem et miserum dicemus multociens sicut cameleonta( Ibidem) e( #$- $0' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 0 *uod in consideracione ,elicitatis non sunt ponenda ,ortune bona) quia in eis non est bene uel male) set or+anice tantum ,elicitati deseruiunt( Ibidem) e( #$- $3' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( % *uod ,eli" est immobilis per uitam suam totam et operatur et speculatur que secundum uirtutem et ,ert optime ,ortunas et ubique prudenter se habebit( Ibidem) +( #$- $$' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 3 *uod ,eli" est uir bonus et per,ectus et tetra+onus sine uituperio( Ibidem( #$- $/' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,eli" non inclinatur neque mutatur e" paruis bonis uel malis(

I I2 a( #$- & ' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( $ *uod ,eli" e" ma+nis malis tribulatur) quia tristicia in,ertur) set in hiis re,ul+et bonum suum) quia in hiis uirilis e"istit et ma+nanimus( Ibidem( #$- &0' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( & *uod ,eli" ,it beacior e" ma+nis bonis( Ibidem( #$- &3' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( / *uod ,eli" non operatur mala et odibilia transmutatis ,ortuniis) set decenter omnes ,ortunas ,ert( Ibidem) b( #$- &$' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 4 *uod ,eli" nunquam ,iet miser transmutatis ,ortuniis( Ibidem( #$- &/' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,eli" non mutatur a contin+entibus in,ortuniis ,acile) set a ma+nis et a multis et a talibus non ,iet rursus ,eli" in paruo tempore( Ibidem) c( #$- / ' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( . *uod ,eli" qui cecidit e" ma+nis bonis quibus habundans ,uit non ,it rursus ,eli") nisi in multo tempore ,actus habundans ma+norum bonorum( Ibidem) d(

#$- /0' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 0 *uod ,eli" dicitur qui operatur secundum per,ectam uirtutem) et est e"terioribus bonis su,,icienter ditatus( Ibidem( #$- /3' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( % *uod ,eli" indi+et e"terioribus bonis et ,ortitudine et pulcritudine et ,ortuna( !II 2I! e( #$- /$' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 3 *uod ,eli" non est qui specie turpissimus uel i+nobilis uel solitarius) uel sine prole( I !I +( #$- //' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,eli" minus e"istit cui sunt pessimi ,ilii uel amici) uel mortui sunt) boni e"istentes( I !I a( #$-.4 ' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( $ *uod ,emine propter in,irmitatem se"us sunt molles) et in hoc distant a masculis( !II !III +( #$-.40' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( & *uod ,elicitatem non ,acit una dies neque paucum tempus) sicut nec 5rundo uer ,acit( I ! d( #$-.43' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( / *uod uita ,elicium secundum se ipsam delectabilis est( I !I d(

#$-.4$' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( .4 *uod ,eli" non dicitur qui multa mala patitur et in,ortunia( I III c1 !III a( #$-.4/' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( . *uod ,eli" +audet in accionibus que sunt secundum uirtutem et hiis que a malicia tristatur) sicut musicus bonis melodiis delectatur et prauis tristatur( I2 2 +( !o" & >elicitas #$-. .' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( *uod ,elicitatem eli+imus propter se ipsam et nunquam propter aliud( I I! d( #$-. %' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( . *uod ,elicitas est bonum per se su,,iciens( I I! ,( #$-. -' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( 0 *uod ,elicitas est ma"ime eli+ibilis non connumerata aliis et est eli+ibilior connumerata minimo bonorum( I I! +( #$-. &' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( % *uod ,elicitas est per,ectum bonum et per se su,,iciens et operatorum omnium e"istens ,inis( Ibidem) +(

#$-..4' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( 3 *uod ,elicitas est opus hominis secundum racionem et per,ectum habitum et operacionem in per,ecta uita( I !) per totum( #$-...' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( *uod ,elicitas est secundum operacionem in uita per,ecta( I ! d( #$-..%' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( $ *uod ,elicitas acquiritur per operacionem multi temporis( Ibidem) e( #$-..-' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( & *uod omnia dicta antiquorum de ,elicitate uidentur e"istere conueniencia dicto suo( I !I b( #$-..&' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( / *uod quidam dicebant ,elicitatem esse uirtutem) quidam prudenciam) quidam uero sapienciam) addentes cum hoc uoluptatem que est bonum corporis) aliqui uero addebant bona e"teriora( Ibidem( #$-.04' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( 4 *uod opinio Aristotilis de ,elicitate in pluribus concordat dicentibus ,elicitatem esse uirtutem( Ibidem) c( #$-.0.' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( *uod ,elicitas non indi+et uoluptate e"tra se quasi aliquo adiuncto) set habet uoluptatem in se ipsa(

Ibidem) ,( #$-.0%' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( . *uod ,elicitas est quid optimum et pulcherrimum et delectabilissimum( Ibidem( #$-.0-' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( 0 *uod ,elicitas est operacio optima secundum unam uirtutem uel plures( Ibidem) +( #$-.0&' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( % *uod ,elicitas indi+et e"terioribus bonis or+anice deseruientibus( Ibidem( #$-.%4' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( 3 Utrum ,elicitas sit laudabilium uel honorabilium( I 2 a( #$-.%.' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( *uod nullus ,elicitatem laudat) set beati,icat ut diuinum aliquid( Ibidem) d( #$-.%%' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( $ *uod ,elicitas non est laudabilis) set melius laude( Ibidem) e( #$-.%-' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( & *uod ,elicitas est honorabilium et per,ectorum( Ibidem) +(

#$-.%&' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( / *uod ,elicitas est principium cuius +racia reliqua omnia omnes operantur( Ibidem( !o" / >inis #$-.3 ' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( *uod ,inis est principium et causa bonorum et honorabile quid( Ibidem( #$-.30' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( . *uod quidam ,ines sunt operaciones sicut cithari<are) quidam uero sunt operata( I I a( #$-.33' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( 0 *uod multi sunt ,ines multis operacionibus entibus et artibus et doctrinis1 et e"empli,icat( Ibidem( #$-.3$' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( % *uod ,inis medicinalis est sanitas) naui,actiue naui+acio) militaris uictoria( Ibidem( #$-.3/' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( 3 *uod ,ines arcium superiorum sunt desiderabiliores hiis que sunt sub ipsis( Ibidem) b(

#$-.- ' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( *uod ,inis aliquis operabilium est quem uolumus propter se ipsum et alia propter illum) cum non sit abire in in,initum1 mani,estum quoniam hic erit bonus et optimus( Ibidem) c( #$-.-0' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( $ *uod ultimi ,inis co+nicio ma+num habet incrementum ad uitam summam et ad co+nicionem( Ibidem( #$-.-3' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( & *uod ,inis ciuilis est humanum bonum( Ibidem) e( #$-.-$' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( / *uod ,inis huius sciencie non est co+nicio set operacio( Ibidem) +( #$-.-/' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( 4 *uod ,inis operacionis est secundum tempus( III I e( #$-.$ ' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( *uod ,inis non est consiliabilis) set que ad ,inem( III !II e( #$-.$0' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( . *uod ,inis unicuique talis est qualis est ipse secundum disposicionem talis habitus( III 2 c( #$-.$3' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( 0

*uod ,inis et ea que sunt ad ,inem in bono et malo sunt a natura aut uoluntarie1 et ponit trimembrem diuisionem per quam concludit quod uirtutes et malicie sunt similiter uoluntarie( Ibidem) d( #$-.$$' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( % *uod ,inis in operabilibus non est scire ipsa set operari) quia per hoc e,,icimur boni uel si quid est aliud per quod possumus boni ,ieri sicut pena uel le"( 2 2I! a( #$-.$/' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( 3 *uod ,inis huius operis non est ut sciamus) set ut boni ,iamus( II II a( #$-.& ' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( *uod ,inis operacionum ,ortis est conueniens secundum habitum ipsius ut conseruet ,ortitudinem que est bonum ipsius quod intenditur( III 2I e( #$-.&0' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( $ *uod ,inis talis unicuique uidetur qualis unusquisque est( !I I2 +( #$-.&3' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( & *uod eupra"ia sibi ipsi est ,inis( !I III c( #$-.&$' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( / *uod ,accionis est semper alius ,inis) accionis uero non( Ibidem(

#$-.&/' Tabula Ethic() cap( - vo" / e"pos( .4 *uod ,ines in operabilibus sunt principia sicut supposiciones in mathematicis( !II 2 e( !o" 4 >ilius #$-./.' Tabula Ethic() cap( - vo" 4 e"pos( *uod ,ilius tractus quiescere iussit apud hostia( !II !I d( #$-./%' Tabula Ethic() cap( - vo" 4 e"pos( . *uod propter ,ilios uidetur esse principalis coniunccio uiri et u"oris1 propter quod cicius steriles dissoluuntur( !III 2II +( #$-./-' Tabula Ethic() cap( - vo" 4 e"pos( 0 *uod ,ilii sunt commune bonum ambobus) scilicet uiro et u"ori( Ibidem( #$-./&' Tabula Ethic() cap( - vo" 4 e"pos( % *uod ,ilius non potest abne+are patrem) set pater ,ilium( !III 2I! ,( #$-044' Tabula Ethic() cap( - vo" 4 e"pos( 3 *uod ,ilius nichil ,acit patri di+num eorum que sub,uerunt1 quare semper debet( Ibidem( #$-04.' Tabula Ethic() cap( - vo" 4 e"pos( *uod ,iliorum procreacio est communis omnibus animalibus(

!III 2II ,( !o" >ortis #$-043' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( *uod ,ortis non dicitur quis propter hoc quod ,la+ellacionem corporis non timet( III 2I c( #$-04$' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( . *uod ,ortis principaliter dicitur qui circa bonam mortem inpauidus et circa repentina e"istencia( Ibidem( #$-04/' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( 0 *uod ,ortis intimidus est in mari) non autem ut marinarii qui spem habent propter e"perienciam( Ibidem( #$-0 ' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( % *uod ,ortis est instupe,actibilis et timet talia et sustinet) scilicet quod racio dictat) boni +racia( Ibidem( #$-0 0' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( 3 *uod ,ortis dicitur qui timet et sustinet secundum omnes circumstancias bene) et similiter audet circa omnes bene( Ibidem( #$-0 3' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( -

*uod ,ortis secundum di+nitatem ut racio dictat patitur et operatur( Ibidem( #$-0 $' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( $ *uod ,ortis in audendo bone spei) timidus uero desperat( Ibidem) ,( #$-0 /' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( & *uod ,ortes in bello sunt acuti) ante uero quieti et remissi( Ibidem( #$-0. ' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( / *uod ,ortem oportet esse non propter necessitatem) set propter bonum( III 2II b( #$-0.0' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( 4 *uod ,ortis respectu audacis est timidus et respectu timidi est auda"( II !II b( #$-0.3' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( *uod non sunt ,ortes qui ,erentur ad pericula e" dolore passionis et ,urore et non e" preuisione periculorum) quia sic asini essent ,ortes esurientes1 percussi enim non desistunt a pascua( III 2II e( #$-0.$' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( . *uod ,ortis operatur propter bonum( Ibidem( #$-0./' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( 0

*uod qui sunt bone spei ad uictoriam sunt similes ,ortibus) quoniam ambo audent ad pericula) set non sunt uere ,ortes( Ibidem( #$-00 ' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( % *uod ,ortis proprium est sustinere terribilia proporcionata homini et non apparencia( Ibidem) ,( #$-000' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( 3 *uod ,orcioris uidetur esse in repentinis et inpauidum et inturbatum esse quam in premani,estis( Ibidem( #$-003' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( *uod ,orti mors et uulnera sunt tristia) set sustinet ea propter bonum ,ortitudinis( III 2III d( #$-00$' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( $ *uod ,orti est mors tristabilis eciam ma+is quam alii) quia ma"imis bonis priuatur1 non tamen perdit racionem ,ortis set ma+is acquirit( Ibidem) e( #$-00/' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( & *uod ,ortis in bello eli+it bonum ,ortitudinis loco illorum que perdit per mortem( Ibidem) ,( #$-0% ' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( / *uod ,ortem esse contra inbecillem et ad ardua que sunt honorabilia non ire honerosum est(

I! !I c( #$-0%0' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( .4 *uod ,ortes per sin+ulas nares emittebant austeram uirtutem1 ebulliuit san+uis) in quo si+num erat ,uroris( III 2II d( #$-0%3' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( . *uod ,ortes uere operantur propter bonum uirtutis) set ,ere) id est bestie) ,uriose)= ad modum ipsarum ,urentes homines)= operantur propter tristiciam illatam) quia si in silua uel palude essent non inuenirent( Ibidem( #$-0%$' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( .. *uod ,ortes militariter quando uident periculum supere"istens supra suam estimacionem aut quantum ad multitudinem hostium aut quantum ad preparacionem armorum ,u+iunt1 set ciuiliter ,ortes permanent et permittunt se inter,ici sicut contin+it in Ermeon( III 2II c( #$-0%/' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( .0 *uod ,ortis nec statim ,u+it sicut miles nec permittit se inter,ici quando conseruat se saluti ciuium( Ibidem( #$-03 ' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( .% *uod ,ortis ,uroris speciem habet1 impetuosus enim ,uror ad pericula( Ibidem) d( #$-030' Tabula Ethic() cap( - vo" e"pos( .3 *uod ,ortes in bello honorantur in ciuitatibus et apud monarchias(

III 2I c( !o" . >ortitudo #$-03-' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( *uod ,ortitudo non est circa omnia que ab omnibus timenda sicut in,amiam) neque circa ea que non sunt timenda sicut inopiam) neque circa timenda que parum mouent( III 2I b( #$-03&' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( . *uod ,ortitudo est circa ma"ime terribilia( Ibidem) c( #$-0-4' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( 0 *uod ,ortitudo est circa optimas mortes que sunt in bello et non in mari et in e+ritudinibus( Ibidem( #$-0-.' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( % *uod ,ortitudo est bonum ,ortis quod intenditur per operaciones ipsius( Ibidem( #$-0-%' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( 3 *uod ,ortitudo est medietas circa ausibilia et terribilia in quibus desiderat et sustinet ne aliquid turpe contin+eret( Ibidem) +( #$-0--' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( *uod ,ortitudo dicitur secundum quinque modos alios a uera ,ortitudine1 et primus inter illos est politica ,ortitudo(

III 2II a( #$-0-&' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( $ *uod ,ortitudo sicut estimauit Socrates est quedam e"perimentalis sciencia( Ibidem) b( #$-0$4' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( & *uod ,ortitudo ma+is est circa terribilia quam circa ausibilia( III 2III a( #$-0$.' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( / *uod ,ortitudo laudabilior est inter alias uirtutes) quia est in sustinendo terribilia) quod di,,icilius est quam a delectacionibus abstinere( Ibidem( #$-0$%' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( 4 *uod in ,ortitudine uidetur esse delectacio racione ,inis in quantum sustinent talia +racia boni( Ibidem( #$-0$-' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( *uod ,ortitudo ,it e" multum cibum sumere et multos labores sustinere1 usus enim ,acit ,ortem( II II d( #$-0$&' Tabula Ethic() cap( - vo" . e"pos( . *uod ,ortitudo est medietas circa timores et audacias( II !I a( !o" 0

>rater #$-0& ' Tabula Ethic() cap( - vo" 0 e"pos( *uod ,ratrum re+imen qui sunt equales assimulatur t5mocracie( !III 2 ,( #$-0&0' Tabula Ethic() cap( - vo" 0 e"pos( . *uod si ,ratres multum etatibus di,,erunt non est inter eos amicicia ,raterna) set quasi patris ad ,ilium( Ibidem( #$-0&3' Tabula Ethic() cap( - vo" 0 e"pos( 0 *uod ,ratres dili+unt se in quantum e" eisdem nascuntur) et ideo dicuntur idem san+uine et radice( !III 2II c( !o" % >ortuna #$-0&&' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( *uod ,ortune pronepotum nichil con,erunt ad ,elicitatem( I I2 e( #$-0/4' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( . *uod ,ortunis habentibus multas di,,erencias) si diceretur de omnibus hoc esset lon+issimum et in,initum( Ibidem( #$-0/.' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( 0 *uod ,ortunarum quedam habent pondus quia impediunt) quedam au"ilium ad uitam quia seruiunt or+anice) quedam autem leuiores1 similiter et que circa amicos(

Ibidem) ,( #$-0/%' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( % *uod ,ortune et in,ortunia amicorum uidentur aliquid con,erre hiis qui de,ecerunt) set non aliquid tale quod ,elicem uel miserum ,aciant( Ibidem) +( #$-0/-' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( 3 *uod ,ortunam omnes uituperant quoniam bona ,ortune dantur indi+nis et ma"ime di+ni non ditantur( I! I e( #$-0/&' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( Utrum in ,ortunis uel in,ortuniis opus sit ma+is amicis( I2 2III a( #$-%44' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( $ *uod ,ortunati et in,ortunati indi+ent amicis1 illi quibus conuiuant et quibus bene ,aciant) et isti indi+ent au"ilio( Ibidem( #$-%4.' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( & *uod ad bonas ,ortunas sunt ma+is uocandi amici prompte propter hoc quod bonus homo eciam est bene,actiuus et tunc potest ma"ime bene,acere1 set ad malas pi+re) id est tarde) et non nisi ma+na necessitate co+ente et tunc ma"ime quando cum parua tribulacione possent eum iuuare in ma+na( Ibidem) ,( #$-%4%' Tabula Ethic() cap( - vo" % e"pos( / *uod in bonis ,ortunis debet amicus cooperari prompte) quia ad hoc est necessitas amicorum) set ad hoc quod bene,icietur ab eo

debet ire quiete et remisse) quia reuerendum et cauendum ne e"istimetur indelectabilis) quod quandoque accidit( Ibidem) +( !o" 3 >uror #$-%4$' Tabula Ethic() cap( - vo" 3 e"pos( *uod ,uror propter similitudinem ad ueram ,ortitudinem dicitur ,ortitudo) quia ,ortes ,eruntur audacter ad pericula) similiter et ,urentes1 sicut ,ere et crudeles bestie ,eruntur contra se uulnerantes( III 2II c( #$-%4/' Tabula Ethic() cap( - vo" 3 e"pos( . *uod ,uror est impetuosissimus ad pericula( Ibidem( !o" 8e ,i+ura proporcionalitatis #$-% .' Tabula Ethic() cap( - vo" - e"pos( *uod in ,i+ura proporcionalitatis oportet reducere opera et arti,ices ad hoc quod adequacio ,iat secundum proporcionalitatem( ! !I e( !o" $ >elicitas

#$-% 3' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,elicitas non est in habitu set in operacione) quia habitus possunt e"istere dormienti et in,ortunato( 2 I2 a( #$-% $' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( . *uod ,elicitas est in operacione per se eli+ibili( Ibidem) b( #$-% /' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 0 *uod ,elicitas non est in operacionibus ludi( Ibidem) c( #$-%. ' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( % *uod ,elicitatem nullus bestiali tribuit nisi aliquis attribuat ei uitam contemplatiuam) et hoc esset ,alsum( Ibidem) +( #$-%.0' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 3 *uod ,elicitas est operacio secundum uirtutem optimam et est optimi) scilicet intellectus) siue aliud quid quod utique secundum naturam uidetur principari et dominari et intelli+enciam habere in bonis et diuinis( 2 2 a( #$-%.3' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,elicitas est operacio continuissima) et talis est operacio partis speculatiue( Ibidem) b( #$-%.$' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( $ *uod ,elicitati e"istimamus oportere delectacionem ammi"tam esse) et ideo erit secundum operacionem sapiencie que delectabilissima est(

Ibidem) b( #$-%./' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( & *uod ,elicitas uidetur in uacacione esse secundum quod uacacio e"cludit actum ulteriorem( Ibidem) e( #$-%0 ' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( / *uod in ,elicitate nichil debet esse inper,ectum( Ibidem) +( #$-%00' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 4 *uod ,elicitas ciuilis que uiuit secundum morales uirtutes est secundaria ,elicitas( 2 2I c( #$-%03' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( *uod ,elicitas contemplatiua parum indi+et e"teriori lar+icione) id est e"terioribus bonis) et minus quam moralis( Ibidem) e( #$-%0$' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( . *uod ,elicitas contemplatiua et moralis equaliter indi+ent necessariis ad uitam) licet circa ista ma+is laboret ciuilis) set parua est di,,erencia ad utrumque) scilicet circa talia necessaria) set ad operaciones multum di,,ert) quia liberalis indi+et pecuniis ad a+endum liberalia) intellectualis autem non( Ibidem) ,( #$-%0/' Tabula Ethic() cap( - vo" $ e"pos( 0 *uod ,elicitas per,ecta est speculatiua quedam operacio( 2 2II a = +(

!o" & >eli" #$-%%.' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( *uod ,eli" uita uidetur esse secundum uirtutem et non in ludo( 2 I2 ,( #$-%%%' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( . *uod ,eli" cum sit homo indi+et e"teriori prosperitate) quia non su,,iciens est per se ad speculari) set oportet corpus esse sanum et cibum et reliqua que ,amulantur e"istere( 2 2III a( #$-%%-' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( 0 *uod ,eli" licet indi+eat e"terioribus bonis non tamen e"istimandum multis et ma+nis indi+ere ,uturum ,elicem) quia in superhabundancia e"teriorum bonorum non su,,icit homo ad iudicium contemplacionis et ad accionem uirtutis moralis per se ipsum) set oportet habere multos au"iliantes( Ibidem( #$-%%&' Tabula Ethic() cap( - vo" & e"pos( % *uod ,elici su,,icit tanta e"istere de e"terioribus bonis quanta su,,iciunt ad bene uiuendum( Ibidem) b( Caput $ !o" ?audere #$-%3 ' Tabula Ethic() cap( $ vo" e"pos( *uod +audere et tristari in quibus oportet recta disciplina est(

II II e( !o" . ?ramaticus #$-%3%' Tabula Ethic() cap( $ vo" . e"pos( *uod non +ramaticum contin+it ,acere aliquid +ramatice a casu et alio supposito( II III a( !o" 0 ?ustus #$-%3$' Tabula Ethic() cap( $ vo" 0 e"pos( *uod +ustus est iudicium saporum) quod ,aciunt qui uina probant et pulmenta condiunt( III 2! a( !o" % ?uttur #$-%-4' Tabula Ethic() cap( $ vo" % e"pos( *uod quidam orauit ut +uttur ipsius lon+ius esset +ruis) ut tactu cibi diucius delectaretur( Ibidem) b( !o" 3 ?racia

#$-%-0' Tabula Ethic() cap( $ vo" 3 e"pos( *uod proprium est +racie ut pro +racia retribuatur +racia1 re,amulari enim oportet ei qui +raciam ,ecit( ! !I c( !o" ?nome #$-%--' Tabula Ethic() cap( $ vo" - e"pos( *uod +nomen et s5nesim et intellectum habet homo e" natura) quia determinatam etatem consecuntur( !I !III e( #$-%-&' Tabula Ethic() cap( $ vo" - e"pos( . *uod omnes +audent aliqualiter in pulmentis) uino et uenereis) set non ut oportet( !II 2! b( Caput & !o" Habitus #$-%$ ' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( *uod habitus uirtutum +enerati similes operaciones producunt( II II d( #$-%$0' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( . *uod habitus sunt secundum quos ad passiones habemus bene uel male1 et e"empli,icat( II I! b(

#$-%$3' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( 0 *uod secundum unumquemque habitum propria et bona et delectabilia( III !III ,( #$-%$$' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( % *uod habitus medii respectu de,ectus sunt habundancie et respectu habundancie sunt de,ectus1 et ponit e"emplum in passionibus circa quas est ,ortitudo( II !II b( #$-%$/' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( 3 *uod habitus medius in omnibus laudabilis( Ibidem) +( #$-%& ' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( *uod habitus contrarius multociens co+noscitur e" contrario habitu) co+noscitur et ,requenter a subiectis1 et e"empli,icat( ! I d( #$-%&0' Tabula Ethic() cap( & vo" e"pos( $ *uod habitus isti omnes e"tremorum sunt et sin+ularium( !I !III d( !o" . Homerus #$-%&-' Tabula Ethic() cap( & vo" . e"pos( *uod Homerus scribendo historiam Troianam ,acit quosdam tales) puta 8iomedem et Hectora( III 2II a(

#$-%&&' Tabula Ethic() cap( & vo" . e"pos( . *uod Homerus Iouem patrem appellauit) qui ,uit re" Cretensis patrie) quia re+num debet esse sicut paternus principatus( !III 2 c( #$-%/4' Tabula Ethic() cap( & vo" . e"pos( 0 *uod Homerus uocauit A+amenona pastorem populorum( !III 2I a( #$-%/.' Tabula Ethic() cap( & vo" . e"pos( % *uod Homerus di"it corri+iam Cipri+ene propter insidias esse uariam) et si+ni,icatur per hoc uinculum concupiscencie quo animus hominis trahitur1 et hec est decepcio que ,urata est intellectum sapientis( !II !I d( !o" 0 Homo #$-%/3' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( *uod homo naturaliter ciuilis est( I I! ,( #$-%/$' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( . *uod hominis est aliquod proprium opus sicut omnium arcium quarum unaqueque habet proprium opus) sicut et parcium hominis ut oculi) pedis et manus( I ! a( #$-%//' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( 0 *uod est principium operacionum de quibus est consilium(

III !I e( #$-34 ' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( % *uod non est dicendum hominem esse principium suarum operacionum) neque +enitorem quemadmodum natorum( III I2 b( #$-340' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( 3 *uod homo est principium quod operatur per appetitum et intellectum( !I I ,( #$-343' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( *uod homo non est optimum eorum que in mundo( !I ! b( #$-34$' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( $ *uod e" hominibus ,iunt diuini propter uirtutis e"cellenciam( !II I a( #$-34/' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( & *uod homines dicuntur siluestres qui habitant circa pontum qui crudis et hominum carnibus uescuntur et ,ilios dant sibi mutuo in conuiuium( !II ! c( #$-3 ' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( / *uod que secundum hominem est malicia simpliciter dicitur malicia) bestialis et e+ritudinalis) non( Ibidem) +( #$-3 0' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( 4 *uod homo multo plura mala ,acit quam bestia(

!II !II +( #$-3 3' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( *uod homines di+ni honore appetunt honorari ab ep5ei6ebus et scientibus) quia eorum iudicio possunt habere de sua uita certitudinem et propriam ,irmare opinionem quod sint boni( !III !III b( #$-3 $' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( . *uod homo est naturaliter ma+is coniu+ale quam politicum( !III 2II e( #$-3 /' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( 0 *uod homines non solum +racia procreacionis ,iliorum cohabitant) set +racia eorum que con,erunt ad uitam( Ibidem) ,( #$-3. ' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( % *uod homo ,actus alius cum de,icit a uirtute non eli+et omnia habere que sunt secundum intellectum( I2 I! e( #$-3.0' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( 3 *uod unusquisque homo uidetur intellectus esse uel ma"ime( Ibidem( #$-3.3' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( *uod homo est naturaliter politicus et conuiuere aptus natus( I2 2 c( #$-3.$' Tabula Ethic() cap( & vo" 0 e"pos( $ *uod homo non debet sapere humana set e"tendere se ad immortalia quantum potest(

2 2I b( !o" % Honor #$-304' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( *uod honor dicitur esse in honorante ma+is quam in honorato( I III b( #$-30.' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( . *uod honor inper,eccior est ,elicitate( Ibidem( #$-30%' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( 0 *uod honor est premium uirtutis( I! I! +( #$-30-' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( % *uod propter honorem potentatus et diuicie sunt desiderabilia( I! ! d( #$-30&' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( 3 *uod honor est retribucio uirtutis et bene,icii( !III 2I! c( #$-3%4' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( *uod honores non possunt reddi omnibus secundum di+nitatem) sicut in hiis qui ad parentes honoribus et deos nullus utique secundum di+nitatem utique retribuet( Ibidem) e( #$-3%.' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( $

*uod honorari querunt homines a prudentibus et apud eos a quibus co+noscuntur et in uirtute( I III b( #$-3%%' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( & *uod in honoris appetitu est medietas et superhabundancia sicut in accepcione pecuniarum( I! !II b( #$-3%-' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( / *uod non eundem honorem debemus patri et matri( I2 II ,( #$-3%&' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( 4 *uod senibus debemus honorem in assur+endo( Ibidem( #$-334' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( *uod non honoratur qui nullum bonum communitati tribuit) set ei qui commune bene,iciat datur ei commune) id est honor( !III 2I! d( #$-33.' Tabula Ethic() cap( & vo" % e"pos( . *uod honorandus est solus bonus et uirtuosus( I! ! ,( !o" 3 Hector #$-333' Tabula Ethic() cap( & vo" 3 e"pos( *uod Hector ualde erat bonus puer nec uidebatur uiri mortalis set 8ei(

!II I b( Caput / !o" Idronomones #$-33&' Tabula Ethic() cap( / vo" e"pos( *uod 5dronomones +audent uincentes in sentenciis suis et tristantur si sentencie ipsorum iudicantur in,irme( !II 2I ,( !o" . Induccio #$-3- ' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( *uod induccio est principii et uniuersalis( !I II c( !o" 0 Idea #$-3-%' Tabula Ethic() cap( / vo" 0 e"pos( *uod non est 5dea una omnium bonorum( I III e( #$-3--' Tabula Ethic() cap( / vo" 0 e"pos( . *uod quorum est 5dea una debent conuenire in racione secundum illam ,ormam) sicut ni" et cerusa in una racione albedinis(

Ibidem) ,( #$-3-&' Tabula Ethic() cap( / vo" 0 e"pos( 0 *uod certi,icare de 5dea ma+is proprium est alterius sciencie uel philosophi( Ibidem( !o" % Iactator #$-3$ ' Tabula Ethic() cap( / vo" % e"pos( *uid sit iactator( II !I e( !o" 3 I+norancia #$-3$%' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( *uod omne quod ,it per i+noranciam est non uoluntarium) set non necessario inuoluntarium( III III a( #$-3$-' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( . *uod qui operatur per i+noranciam quodcumque nichil tristatur in operacione( Ibidem( #$-3$&' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( 0 *uod alterum uidetur per i+noranciam operari et i+norantem ,acere) sicut ebrius et iratus qui nescit quid ,acit) tamen i+norancia non est causa set ebrietas(

Ibidem) b( #$-3&4' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( % *uod i+norancia eius quod con,ert non ,acit inuoluntarium) quia non est i+norancia set malicia) quia sic omnis malus i+norans( Ibidem) c( #$-3&.' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( 3 *uod i+norancia que in sin+ularibus est causat inuoluntarium1 in hiis misericordia et uenia( Ibidem( #$-3&%' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( *uod propter i+noranciam uniuersalis uituperantur homines( Ibidem( #$-3&-' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( $ *uod nullus i+norat omnes circumstancias nisi sit insanus) quia operantem nullus i+norat cum sit operans( Ibidem) d( #$-3&&' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( & *uod i+norat quid operatur qui ,ilium suum inter,icit e"istimans suum oppu+natorem esse) quemadmodum Meropem) qui ,ilium loco hostis inter,ecit( Ibidem) ,( #$-3/4' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( / 8e i+norancia circa instrumentum et cuius +racia1 et ponit e"emplum( Ibidem( #$-3/.' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( 4

*uod qui i+norat principalia nolens operari uidetur et secundum talem i+noranciam inuoluntarium dicitur) set oportet adesse penitudinem et tristiciam( Ibidem) +( #$-3/%' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( *uod i+norantes puniuntur si cause i+norancie sint in ipso( III I2 c( #$-3/-' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( . *uod i+norantes uniuersalia le+is que oportet scire et que non sunt di,,icilia puniuntur( Ibidem( #$-3/&' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( 0 *uod i+norantes propter ne+li+enciam puniuntur) quia in nobis est dili+entes esse( Ibidem( #$--44' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( % *uod qui i+norat quod e" similibus operacionibus ,iunt similes habitus est ,ere insensibilis( Ibidem) e( #$--4.' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( 3 *uod si quis non i+norans operatur aliquid e" quo erit iniustus) uolens utique iniustus erit( @on tamen si uelit iniustus e"istens requiescet et erit iustus( Ibidem) ,( #$--4%' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( *uod i+norantes uidentur ,ortes esse et sunt non lon+e ab hiis qui bone spei1 set i+norantes sunt deteriores) quia illi habent aliquam di+nitatem quia co+noscentes a++rediuntur) illi autem nullam(

III 2II +( #$--4-' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( $ *uod aliqui i+norant quid loquantur quando ea que dicunt sunt ine,,abilia eis) sicut mistica A5scili( III III e( !o" Illiberalitas #$--4/' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( *uod illiberalitas semper copulatur illis qui student ad pecunias plus quam oportet( I! I b( #$-- ' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( . *uod illiberalitas de,icit in dando) in accipiendo autem superhabundat( I! II b( #$-- 0' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( 0 *uod illiberalitas est insanabilis) quia senectus et omnis inpotencia illiberales ,acit( Ibidem) e( #$-- 3' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( % *uod illiberalitas ma+is connaturale omnibus prodi+alitate( Ibidem( #$-- $' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( 3

*uod illiberalitas peccat in de,ectu dacionis et superhabundancia recepcionis1 set non oportet quod omnis illiberalis peccet secundum hos duos modos) quia quandoque diuiditur( Ibidem( #$-- /' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( *uod illiberales qui uocantur parcitenaces omnes de,iciunt in dacione et eciam in accepcione) quia nec appetunt aliena nec uolunt recipere si eis o,,erantur1 et 6iminibiles dicuntur( Ibidem( #$--. ' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( $ *uod quidam sunt illiberales qui nec uolunt dare sua nec accipere aliena propter quandam moderanciam et reuerenciam turpium) quia si darent sua) oporteret eos turpiter lucrari aliena( Ibidem( #$--.0' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( & *uod quidam illiberales nolunt accipere ne oporteat eos dare( Ibidem) ,( #$--.3' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( / *uod quidam illiberales habundant in accipiendo unumquodque) sicut operantes illiberales operaciones et de meretricio pasti et usurarii( Ibidem( #$--.$' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( 4 *uod illiberales propter paruum lucrum sustinent opprobria( Ibidem( #$--./' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( *uod de numero illiberalium sunt aleator et mortuorum spoliator et latro) quia illicite ne+ociantur et opprobria sustinent(

Ibidem( #$--0 ' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( . *uod illiberales sunt omnes turpes lucraciones) uidelicet lucrari ab amicis quibus oportet dare et uolentes lucrari unde non oportet( Ibidem) +( #$--00' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( 0 *uod illiberalitas con+rue liberalitati contrarium dicitur et maius malum est prodi+alitate) quia in eo peccant plures( Ibidem( !o" $ Incontinens #$--0-' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( *uod motus incontinencium est ad contrarium racioni( I 2I e( #$--0&' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( . *uod incontinens nichil operatur secundum eleccionem( III ! c( #$--%4' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( 0 *uod incontinens ,it quis in potacionibus de+ens( III I2 d( #$--%.' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( % *uod incontinens et prauus quod proponit uidere adipiscitur e" raciocinacione(

!I !II e( #$--%%' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( 3 *uod incontinentes dicuntur aliqui respectu ire) honoris et lucri( !II II b( #$--%-' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( *uod incontinens persuasus et operans delectabilia melior est eo qui non propter racionem set propter incontinenciam) secundum aliorum opinionem( Ibidem) +( #$--%&' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( $ *uod incontinens est reus prouerbio7 si aqua su,,ocat) oportet adhuc bibere( Ibidem( #$--34' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( & *uod incontinens et intemperatus in modo di,,erunt) quia intemperatus sequitur delectabile e" eleccione quasi ,inem) incontinens uero non e"istimat sic ,aciendum set uincitur impetu passionum( !II III b( #$--3.' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( / *uod incontinentes quemadmodum simulantes pronunciant et non habent intellectum( Ibidem) d( #$--3%' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( 4 *uod incontinentis i+norancia soluitur post motum passionis sicut uinolenti et dormientis) et hoc pertinet ma+is ad naturalem quam ad eticum( Ibidem) +(

#$--3-' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( *uod incontinens habet habitum sciencie li+atum sicut uinolentus pro,ert uerba Empedoclis( Ibidem( #$--3&' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( . *uid sit incontinens simpliciter( !II I! a( #$---4' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( 0 *uod incontinentes et continentes et perseuerantes et molles mani,estum est esse circa delectaciones et tristicias( Ibidem( #$---.' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( % *uod incontinens dicitur simpliciter qui circa corporales uoluptates) circa quas temperatus et intemperatus) non eli+endo eas set preter eleccionem et intellectum( Ibidem) d( #$---%' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( 3 *uod incontinens et intemperatus circa idem set non similiter1 hii quidem eli+unt) hii autem non eli+unt( Ibidem) +( #$----' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( *uod incontinens dicitur qui uincitur a delectabilibus uel delectacionibus quas multi uincunt( !II !III a( #$---&' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( $ *uod incontinens est melior intemperato et non est prauus simpliciter1 saluatur enim in eo uera opinio de ,ine(

!II 2 +( #$--$4' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( & *uod incontinens et intemperatus sunt similes in hoc quod utrique persecuntur delectaciones corporales1 set dissimiles sunt) quia hic e"istimans opportere) hic autem non e"istimans( !II 2II c( #$--$.' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( / *uod incontinens operatur illud quod non e"istimat sibi operandum esse) propter passionem que impellit eum( ! 2I +( #$--$%' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( .4 *uod incontinens non est prudens) quia omnis prudens studiosus et practicus1 quia incontinens non est huiusmodi( Ibidem( !o" & Incontinencia #$--$$' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( *uod incontinencia non est circa omnes passiones( !II III b( #$--$/' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( . *uod incontinencia et intemperancia circa idem( Ibidem( #$--& ' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 0

*uod incontinencia uituperatur non ut peccatum solum) set ut malicia quedam uniuersalis uel particularis) horum autem nullus) id est ire) lucri et honoris( !II I! d( #$--&0' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( % *uod incontinencia uel continencia non simpliciter set secundum similitudines est circa bestiales delectaciones( !II ! +( #$--&3' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 3 *uod incontinencia et continencia simpliciter dicitur que secundum humanam intemperanciam) circa alia uero secundum methaphoram( Ibidem( #$--&$' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( *uod incontinencia concupiscencie est turpior quam ire) sicut probatur per quatuor raciones( !II !I a per totum( #$--&/' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( $ *uod incontinencia et intemperancia sunt similia propter acciones et propter eandem materiam( !II 2 d( #$--/ ' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( & *uod incontinencia est habitus prauus) continencia uero studiosus( Ibidem) +( #$--/0' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( / *uod incontinencia quam paciuntur melancolici est sanabilior quam debilium qui non inmanent consiliis(

!II 2II ,( !o" / Intemperatus #$--/-' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( *uod intemperatos non dicimus +audentes in odoribus rosarum et t5miamatum( III 2I! e( #$--/&' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( . *uod intemperatus est qui superhabundat in delectacionibus tactus( II !I b( #$-$44' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( 0 *uod intemperatus omni uoluptate potitur nec ab una recedit( II II c( #$-$4.' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( % *uod intemperatus tristatur ma+is quam oportet in quantum non adipiscitur delectabile et ipsa delectacio ,acit ei tristiciam in quantum non saciat( III 2! e( #$-$4%' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( 3 *uod intemperatus concupiscit omnia delectabilia uel que ma"ime sunt delectacionis et ducitur a concupiscencia pocius quam eum re+imen racionis contineat et pro hiis que sunt bona racionis eli+it delectabilia secundum sensum( Ibidem(

#$-$4-' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( *uod intemperatus tristatur et non adipiscens et concupiscens( Ibidem( #$-$4&' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( $ *uod si intemperatus debeat sanari) oportet quos paucas et mensuratas habeat co+itaciones et nichil racioni contrarias( III 2!I +( #$-$ 4' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( & *uod intemperatus ma+is uituperandus est quam incontinens) quia persequitur non concupiscens superhabundancias et ,u+it moderatas tristicias( !II I! + et !III d( #$-$ .' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( / *uod intemperatus est qui persequitur delectaciones super,luas propter eleccionem et non penitet in actu insanabilis( !II !III c( #$-$ %' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( 4 *uod intemperatus est peior incontinente) quia non penitiuus et ideo insanabilis) incontinens autem sanabilis( Ibidem( !o" 4 Intemperancia #$-$ $' Tabula Ethic() cap( / vo" 4 e"pos( *uod intemperancia ma+is est uoluntarium quam timor) quia intemperancia delectabilis) timor autem tristabilis( III 2!I a uel b(

#$-$ /' Tabula Ethic() cap( / vo" 4 e"pos( . *uod intemperancia ma+is est e"probrabilis( Ibidem) b( #$-$. ' Tabula Ethic() cap( / vo" 4 e"pos( 0 *uod intemperancia trans,ertur ad peccata puerilia) timor uero ad uirilia( Ibidem) e( !o" Intellectus #$-$.%' Tabula Ethic() cap( / vo" e"pos( *uod intellectus est principiorum quorum non est ars neque sciencia neque prudencia) quia sciencia est demonstrabilium) ars uero contin+encium et prudencia( !I I! +( #$-$.-' Tabula Ethic() cap( / vo" e"pos( . *uod intellectus est e"tremorum terminorum et primorum( !I !III e( #$-$.&' Tabula Ethic() cap( / vo" e"pos( 0 *uod omnis intellectus appetit et eli+it bonum sibi( I2 I2 e( #$-$04' Tabula Ethic() cap( / vo" e"pos( % *uod intellectus est diuinum quid cuius operacio secundum propriam uirtutem est per,ectissima ,elicitas( 2 2 a(

#$-$0.' Tabula Ethic() cap( / vo" e"pos( 3 *uod intellectus licet sit paruus mole) preciositate et uirtute multum ma+is omnibus supere"cellit( 2 2I b( !o" . Intellectiui +racia #$-$03' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( *uod intellectiui +racia unusquisque esse uidetur( I2 I! c( !o" 0 Intelli+ere #$-$0&' Tabula Ethic() cap( / vo" 0 e"pos( *uod intelli+ere et sentire sunt principaliter bona( I2 2I b( !o" % Adiote #$-$% ' Tabula Ethic() cap( / vo" % e"pos( *uod 5diote inueniuntur eciam ma+is a+entes bona quam principes( 2 2III b( !o" 3 Intellectuales uirtutes

#$-$%%' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( *uod intellectuales uirtutes dicimus sapienciam) intellectum et prudenciam( I 2I +( #$-$%-' Tabula Ethic() cap( / vo" 3 e"pos( . *uod intellectualis uirtus habet plurimum e" doctrina +eneracionem et au+mentum( II I a( !o" Iactator #$-$%/' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( *uod iactator est simulatiuus +loriosorum et non e"istencium et maiorum quam e"istunt( I! 2 b( #$-$3 ' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( . *uod iactatorum quidam ,in+unt maiora quam sint nullius +racia) alii causa honoris et +lorie et non est multum uituperabilis talis) alii causa ar+enti et hii de,ormiores( Ibidem) e( #$-$30' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( 0 *uod iactator non est in potencia) set e" eleccione et habitu et hic +loriam appetens uel lucrum1 et qui iactant se +racia +lorie ,in+unt ea in quibus laus et ,elicitas) qui uero causa lucri ,in+unt se medicum uel diuinatorem uel sapientem( Ibidem) ,(

#$-$33' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( % *uod iactator ma+is opponitur ueridico quam e5ron) quia deterior( Ibidem) +( #$-$3$' Tabula Ethic() cap( / vo" - e"pos( 3 *uod iactancie medietas est ,ere circa eadem) id est circa dicta et ,acta in conuiuendo( I! 2 a( !o" $ Iude" #$-$-4' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( *uod iude" bonus est unusquisque eorum que co+noscit( I I ,( #$-$-.' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( . *uod iude" uult esse sicut uelut iustum animatum( ! ! d( #$-$-%' Tabula Ethic() cap( / vo" $ e"pos( 0 *uod iudices uocantur mesidici) id est medium dicentes1 iude" enim adequat( ! ! d( !o" & Iusticia #$-$-$' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( *uod iusticia est habitus a quo operatiui iustorum sunt(

! I a( #$-$-/' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( . *uod iusticia le+alis est uirtus per,ecta) set non simpliciter set ad alterum ordinans) et est preclarissima uirtutum et neque Hesperus neque :uci,er ita admirabilis( ! II e( #$-$$ ' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 0 *uod in iusticia que est in commutacionibus tribus modis contin+it esse nocumentum) uidelicet quando est iniusta operacio e" i+norancia) et quando non e" preconsiliacione) et quando sciens et preconsilians e" malicia iniusta a+it( ! 2 d( #$-$$0' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( % *uod iusticia est omnis uirtus simul et per,ecta ma"ime uirtus) quia ,acit bene habere et ad ipsum et ad alterum( Ibidem( #$-$$3' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 3 *uod sola iusticia de numero uirtutum uidetur esse circa alienum bonum1 operatur enim con,erencia uel principi uel communi( Ibidem) ,( #$-$$$' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( *uod iusticia le+alis non est pars uirtutis) set tota uirtus) et contrarium ipsius non pars malicie) set tota malicia( Ibidem( #$-$$/' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( $ *uod iusticia est secundum quod per,icit ad alterum in operibus omnium uirtutum) uirtus autem secundum quod est simpliciter habitus(

Ibidem) +( #$-$& ' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( & *uod iusticia que est secundum partem est uniuoca ei que est tota uirtus in quantum utraque habet potenciam operandi ad alterum( ! III d( #$-$&0' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( / *uod iusticia specialis est circa ea que ,aciunt delectacionem in lucro et tristiciam in dampno1 le+alis autem circa omnia in quibus est operacio studiosa( Ibidem( #$-$&3' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 4 *uod iusticia specialis diuiditur in distribucionem et commutacionem( ! I! a( #$-$&$' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( *uod iusticia distributiua consistit in distribucionibus et honorum et pecuniarum) commutatiua uero consistit in communicacionibus) ut quando aliquis pro re sua accipit rem alterius( Ibidem( #$-$&/' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( . *uod iusticie commutatiue quedam est uoluntaria sicut uendicio et similia) quedam inuoluntaria sicut ,urtum et alia que ponit( Ibidem) b( #$-$/ ' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 0

*uod in iusticia commutatiua attenditur ad nocumenti di,,erenciam solum( @ichil enim di,,ert si studiosum prauus priuauit uel e conuerso( ! ! b( #$-$/0' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( % *uod iusticia secundum partem dicta est tantum inter illos inter quos ordinat le"( ! !II ,( #$-$/3' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( 3 *uod iusticia est habitus secundum quem iustus dicitur operatiuus secundum eleccionem et distributiuus et ipsi ad alium( ! !II a( #$-$/$' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( *uod quedam iusticia directiua in commutacionibus uoluntariis et inuoluntariis et est alia a distributiua( ! ! a( #$-$//' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( $ *uod iusticia dicitur d5ca5on et iustus dicastes quasi directiuus ad dican1 et e"empli,icat( Ibidem) e( #$-&4 ' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( & *uod iusticia dicitur alienum bonum( ! !II +( #$-&40' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( / *uod non est iusticia domini ad seruum neque patris ad ,ilium usque utique sit pelicon( ! !III a(

#$-&43' Tabula Ethic() cap( / vo" & e"pos( .4 *uod nulla particula iusticie est utilis insanabilibus et malis) set omnia nocent( ! 2II +( !o" / Iustus #$-&4&' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( *uod iustus et temperatus dicuntur non qui iusta operatur) set qui sic operatur ut iustus et temperatus( II III d( #$-& 4' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( . *uod non est iustus qui non +audet iustis operacionibus( I !I ,( #$-& .' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( 0 *uod iustus est le+alis et equalis( ! II a( #$-& %' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( % *uod iustus quando operatur iustum sciens uolens et eli+ens est iustus1 set si tantum uolens et non eli+ens) operatur iustum et non est iustus) quia non ,acit e" iusticie habitu( ! 2 +( #$-& -' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( 3 *uod iustus uult se uiuere et saluari et ma"ime quantum ad intellectum quo sapit( I2 I! d(

#$-& &' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( *uod iustus uult sibi conuiuere) quia delectabiliter ipsum ,acit et in memoria preteritorum bene,actorum et de ,uturis habet spem bene,aciendi et in presentibus delectatur quia mens eius plena theoreumatibus( I2 I! ,( #$-&.4' Tabula Ethic() cap( / vo" / e"pos( $ *uod iusta et temperata dicuntur que sunt qualia iustus et temperatus operatur( II III d( !o" .4 Iustum #$-&.0' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( *uod iustum est quod dicitur equale) quod sine racione uidetur omnibus( ! I! c( #$-&.3' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( . *uod iustum necessarium est esse in quatuor ad minus7 duo que distribuuntur et duo quibus distribuuntur( Ibidem( #$-&.$' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( 0 *uod iustum con,itentur omnes in distribucionibus oportere esse secundum di+nitatem quandam( Ibidem) d( #$-&./' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( % *uod iustum distributiue iusticie est proporcionale(

Ibidem( #$-&0 ' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( 3 *uod iustum est in minimis quatuor1 eadem enim proporcio1 diuisa enim sunt similiter et quibus et que( Ibidem) e( #$-&00' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( *uod iustum distributiuum eorum que sunt communia uel communitati uel societati accipitur secundum proporcionem +eometricam( ! ! a( #$-&03' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( $ *uod iustum in commutacionibus non est equale secundum +eometricam set secundum arismeticam( Ibidem) b( #$-&0$' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( & *uod iustum directiuum est medium equale dampni et lucri1 propter hoc quando dubitant liti+antes recurrunt ad iudicem( Ibidem) c( #$-&0/' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( / *uod iustum non est idem quod contrapassum sicut dicebant Picta+orici) quia non con+ruit neque iusto distributiuo neque directiuo in commutacione) quia non semper dandum tuum opus pro meo( ! !I a( #$-&% ' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( 4 *uod iustum continet contrapassum in communicacionibus commutatiuis secundum proporcionalitatem et non secundum equalitatem(

Ibidem) b( #$-&%0' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( *uod iustum dominatiuum et paternum non est idem iustum distributiuo et commutatiuo) set simile( ! !III a( #$-&%3' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( . *uod iustum politicum et iniustum non est nisi inter illos quos ordinat le" et hii sunt in quibus est equalitas principari et subici( Ibidem( #$-&%$' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( 0 *uod quedam dicuntur iusta a iusticia le+ali que sunt secundum omnem uirtutem a le+e ordinata( ! 2I! a( #$-&%/' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( % *uod iustum et iniustum non est unius ad se ipsum) set inter plures necessario( Ibidem) c( #$-&3 ' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( 3 *uod iusta et iniusta co+noscere non sapiens e"istimant esse) quia de quibus le+es dicunt non di,,icile intelli+ere1 set non sunt iusta hec nisi materialiter et secundum accidens( ! 2II e( #$-&30' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( *uod iusta sunt ,ormaliter quando applicantur ad particulares casus secundum speciales modos) et hoc est plus quam scire sana( Ibidem(

#$-&33' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( $ *uod iusta sunt in hiis in quibus insunt bona simpliciter) scilicet aurum et ar+entum) que ueniunt in usum hominum1 in hiis autem habent superhabundanciam et de,ectum homines) quibusdam non est superhabundancia ipsorum) scilicet diis( Ibidem) +( #$-&3$' Tabula Ethic() cap( / vo" .4 e"pos( & *uod ma+is est iustum alicuius ad u"orem suam quam ad natos uel ad possessiones suas et seruos) et hoc est 5conomicum iustum et est alterum a politico( ! !III +( !o" . Iustum naturale et le+ale #$-&-4' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( *uod iusti politici hoc quidem naturale hoc autem le+ale1 et est naturale quod ad omnes et ubique eandem habet potenciam et non e" hoc quod sic uideatur uel non uideatur1 le+ale autem est quod di,,erenciam non habet nisi e" posicione le+is sicut e"empli,icat( ! I2 a( #$-&-.' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( . *uod iusta le+alia sunt que secundum composicionem le+is sunt statuta et secundum con,erens) sunt similia mensuris que non sunt ubique equales1 similiter iusta que non sunt naturalia set humana sunt diuersa apud diuersos) set aliqua est optima( Ibidem) ,( #$-&-%' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( 0

*uod unumquodque iustorum) scilicet naturalium et le+alium) se habet ad sin+ula opera huius uel illius ut uniuersale) quia opera sunt multa et re+ulantur uno uniuersali( Ibidem( #$-&--' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( % *uod non dicendum iusta operari neque d5caiopra+e si quis pi+nus reddat nolens et propter timorem) set per accidens1 et similiter de iniusto( ! 2 c( #$-&-&' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( 3 *uod secundum hoc iustum quod est secundum methaphoram et similitudinem dictum non conuenit ut iustum sit alicuius ad se ipsum( ! 2I! +( #$-&$4' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( *uod iustum quoddam uidetur esse omni homini ad omnem potentem communicare le+e et composicione) et amicicia similiter quantum homo( !III 2I +( #$-&$.' Tabula Ethic() cap( / vo" . e"pos( $ *uod iustum est duple"7 hoc quidem non scriptum) hoc autem secundum le+em( !III 2III d( !o" .. Iniusticia #$-&$3' Tabula Ethic() cap( / vo" .. e"pos(

*uod quedam iniusticia est specialis preter iniusticiam +eneralem) et hanc mani,estat in pluribus uiciis( ! III a( #$-&$$' Tabula Ethic() cap( / vo" .. e"pos( . *uod iniusticia inequalis et auari qui est in plus accipiendo se habet sicut pars ad totum( Ibidem) e( #$-&$/' Tabula Ethic() cap( / vo" .. e"pos( 0 *uod iniusticia plura mala ,acit ,ormaliter) set iniustus e,,ectiue( !II !II +( #$-&& ' Tabula Ethic() cap( / vo" .. e"pos( % *uod iniusticia que contraria iusticie est operatiua iniusti) et hoc est superhabundancia et de,ectus uel utilis uel nociui quod est preter proporcionale( ! !II b( #$-&&0' Tabula Ethic() cap( / vo" .. e"pos( 3 *uod iniusticia non est in omnibus in quibus est iniustum ,acere) quia quandocumque aliquis tribuit sibi plus de bonis et minus de malis) ,acit iniustum) non tamen semper est iniusticia( Ibidem) ,( #$-&&3' Tabula Ethic() cap( / vo" .. e"pos( *uod iniusticia potest esse ad se ipsum quia contin+it in potenciis anime quod aliquis paciatur contra sui ipsius appetitum) et in hiis est iustum sicut inter imperatum et imperantem( ! 2I! +( !o" .0 Iniustus

#$-&&&' Tabula Ethic() cap( / vo" .0 e"pos( *uod iniustus uidetur esse ille+alis et auarus et inequalis( ! II a( #$-&/4' Tabula Ethic() cap( / vo" .0 e"pos( . *uod iniustus non semper plus eli+it) set et minus in simpliciter malis( ! II b( #$-&/.' Tabula Ethic() cap( / vo" .0 e"pos( 0 *ueritur e" quibus operibus e,,icitur aliquis iniustus( ! !II d( #$-&/%' Tabula Ethic() cap( / vo" .0 e"pos( % *uod iniustus non est nisi per principium eleccionis ut si quis commiscetur mulieri alteri sciens non propter hoc principium set propter passionem innatam) iniustum ,acit set non est iniustus( Ibidem( #$-&/-' Tabula Ethic() cap( / vo" .0 e"pos( 3 *uod non sunt iniusti qui propter iram uel alias passiones non naturales operantur) set nocentes et peccantes iniustum ,aciunt et iniusti,icaciones) non tamen mali et iniusti dicuntur) quia non propter iniusticiam set propter passionem ,aciunt( ! 2 e( #$-&/&' Tabula Ethic() cap( / vo" .0 e"pos( *uod tunc est quis iniustus et malus quando e" eleccione operatur et e" intencione nocendi( Ibidem( !o" .%

Iniustum #$-/4 ' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( *uod iniustum est preter proporcionale dupliciter) scilicet in plus et in minus) et hoc eciam accidit in operibus distributiue iusticie1 qui enim iniustum ,acit plus habet) qui uero patitur minus boni( ! I! ,( #$-/40' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( . *uod non potest aliquis sibi ipsi ,acere iniustum) quia uolens pacietur iniustum1 et probat in particularibus iniustis) quia nullus mechatur cum u"ore sua) set cum alia) neque su,,odit sui ipsius murum1 de racione enim eius est quod preter uoluntatem paciatur( ! 2I! d( #$-/43' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( 0 *uod nullus ,acit sibi iniustum uolens( ! 2I! b( #$-/4$' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( % *uod iniustum ,acit ciuitati qui inter,icit se ipsum) propter quod ciuitas dampni,icat) et quedam inhonoracio adest in,licta a ciuitate sicut quod le" precipit quod tales non tumulentur( ! 2I! b( #$-/4/' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( 3 *uod non ,acit iniustum sibi ipsi qui ,acit iniustum solum) set non est totaliter prauus secundum uniuersalem maliciam que comprehenditur in ille+ali iniusticia( Ibidem( #$-/ ' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( -

*uod omne iniustum ,acere est uoluntarium et per eleccionem( Ibidem) c( #$-/ 0' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( $ *uod non uidetur iniustum ,acere quia passus est et idem contra,aceret( Ibidem( #$-/ 3' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( & *uod ad iniustum ,acere plus accedit distributor qui uoluntarie distribuit) quia in ipso est principium accionis1 recipiens non semper iniustum ,acit nisi sit in uoluntate eius quod plus habeat per aliquam machinacionem( ! 2II b( #$-/ $' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( / *uod iniustum multipliciter quis ,acere dicitur) aut sicut primum mouens aut sicut instrumentum coniunctum sicut manus aut separatum sicut seruus et securis) que non ,ormaliter set materialiter iniusta ,aciunt( Ibidem) c( #$-/ /' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( 4 *uod non ,acit iniustum ,ormaliter si i+norans utrumque ius) scilicet le+ale et naturale) iudicat preter iusticiam utriusque1 si autem co+noscens iudicauit iniuste +racia alicuius quem dili+it uel timore pene) auare ,acit eciam per se et iniuste( Ibidem( #$-/. ' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( *uod qui iniuste iudicat propter amiciciam habet plus non de eo de quo est liti+ium) quia non a+rum de quo iudicauit) set ar+entum recepit( Ibidem) d(

#$-/.0' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( . *uod iniustum ,acere homines e"istimant ,acile esse et in se ipsis1 hoc autem non est) quia commisceri u"ori uicini et percutere pro"imum ,acile et in ipsis) set hoc non est ,acere iniustum ,ormaliter1 set ,acere ut iniusti ,aciunt non est ,acile neque in potestate ipsorum nisi prius accipiat habitum( Ibidem( #$-/.3' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( 0 *uod iniustum ,acere ,ormaliter et per se est sic ,acere ut iniustus ,acit et e" habitu) sicut dare ,armacum) id est medicinam la"atiuam) non est medicari) set ,acere sicut medicus ,acit( ! 2II +( #$-/.$' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( % *uod iniustum pati sicut di"it Euripedes et inconuenienter est uoluntarium( ! 2I a( #$-/./' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( 3 Utrum iniustum ,acere contin+at ipsum sibi ipsi( Ibidem) e( #$-/0 ' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( *uod iniustum pati est quod sit preter uoluntatem ipsius qui patitur( Ibidem) ,( #$-/00' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( $ *uod nullus patitur iniustum uolens) neque incontinens) set preter uoluntatem( Ibidem(

#$-/03' Tabula Ethic() cap( / vo" .% e"pos( & *uod non patitur iniusta qui dat que sua sunt1 et probat per dictum Homeri qui dicit quod ?laucus quidam nomine dedit aurea pro ereis 85omedi et quidam alius centum boues pro nouem( In ipso enim dare iniustum) scilicet materialiter) set pati non est in potestate pacientis) set ma+is oportet ,acientem esse iniustum( Ibidem) +( !o" .3 Iniustum #$-/0&' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( *uod iniustum ,acere et iniustum pati ambo quidem sunt praua) quia utrumque recedit a medio in quo est bonum iusticie) unum per plus et alterum per minus( ! 2I! d( #$-/%4' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( . *uod iniustum ,acere est deterius quam iniustum pati) quia semper est cum malicia et uituperabile) uel per,ecta uel pro"ime1 set iniustum pati sine malicia et iniusticia( Ibidem) e( #$-/%.' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( 0 *uod iniustum pati per se est minus malum quam iniustum ,acere1 set secundum accidens nichil prohibet maius malum) sicut contin+it lesionem pedis esse per accidens peius quam pleuresim) si propter ipsam contin+at cadere et capi ab aduersariis et mori) tamen medicus dicit simpliciter quod peior est pleuresis( Ibidem) ,( #$-/%%' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( %

Utrum iniustum ,aciat distribuens plus alteri quam sibi sciens et uolens preter di+nitatem( ! 2II a( #$-/%-' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( 3 *uod non ,acit sibi iniustum qui sibi ipsi minus dat) set patitur nocumentum solum( Ibidem) b( #$-/%&' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( *uod iniustum et iniusti,icacio di,,erunt) quia iniustum dicitur natura uel ordine) iniusti,icacio autem quando e"ercetur in opere( ! I2 +( #$-/34' Tabula Ethic() cap( / vo" .3 e"pos( $ *uod iniustum et iustum ,acit quis quando ipsa uolens operatur) quando autem nolens operatur neque iniustum ,acit neque iustum operatur nisi per accidens( ! 2 a( !o" .Iusti,icacio #$-/30' Tabula Ethic() cap( / vo" .- e"pos( *uod iusti,icacio in communi uocatur d5caiopra+ema) id est operacio iusticie( ! I2 +( #$-/33' Tabula Ethic() cap( / vo" .- e"pos( . *uod iusti,icacio et d5caiopra+ema determinantur uoluntario et inuoluntario( ! 2 a(

#$-/3$' Tabula Ethic() cap( / vo" .- e"pos( 0 *uod iniusti,icacio nequaquam est si non est uoluntarium( Ibidem( !o" .$ Ira #$-/-4' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( *uod qui e" ira consequitur racionem aliqualiter) concupiscencia autem non1 i+itur est turpior( !II !I b( #$-/-.' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( . *uod ira est naturalius super,luis concupiscenciis( Ibidem) c( #$-/-%' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( 0 *uod ire et concupiscencie uenereorum transmutant et insanias ,aciunt( !II III d( #$-/--' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( % *uod qui e" ira aliquid a+it non dicitur a+ere e" prouidencia) et ideo ma+is uidetur incipere malum ille qui prouocat quam ille qui e" ira operatur( ! 2 e( #$-/-&' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( 3 *uod ire superhabundancia est secundum omnes circumstancias) quia irascitur in quibus non oportet et similiter in aliis1 non tamen omnia eidem e"istunt(

I! !III c( #$-/$4' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( *uod iracundia est superhabundancia circa iras( I! !III a( #$-/$.' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( $ *uod iratus ,acit tristatus) iniurians autem cum delectacione1 et intelli+it de iniuria mechie( !II !I +( #$-/$%' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( & *uod qui in ira parum habundat) i+noscibile est) qui uero ma+is uituperabilis) qui uero multum habundat uel de,icit ualde uituperabilis( Ibidem) +( #$-/$-' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( / *uod ira est passio quedam) ,aciencia autem multa et di,,erencia( I! !III a( #$-/$&' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( 4 *uod ira et concupiscencia sunt racionales passiones( III I! +( #$-/&4' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( *uod qui irascitur in quibus et quibus et ut et quando et quanto tempore oportet) laudatur( I! !III a( #$-/&.' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( . *uod non irasci in quibus oportet insipientis uidetur esse et secundum omnes circumstancias) quia non uidetur sentire neque tristari(

Ibidem) b( #$-/&%' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( 0 *uod qui in irascendo parum trans+reditur a medio siue in habundando siue in de,iciendo non uituperatur immo laudatur1 parum de,icientes et mansuetos dicimus( Ibidem) ,( #$-/&-' Tabula Ethic() cap( / vo" .$ e"pos( % *uod irascentes laudamus ut uiriles et potentes principari( Ibidem( !o" .& Inirascibilitas #$-/&/' Tabula Ethic() cap( / vo" .& e"pos( *uod inirascibilitas est de,ectus( I! !III b( !o" ./ Iracundi #$-//.' Tabula Ethic() cap( / vo" ./ e"pos( *uod iracundi qui uelociter irascuntur et in quibus et quibus non oportet et ma+is quam oportet hoc habent optimum quod quiescunt uelociter1 non enim retinent iram) set reddunt( I! !III c( #$-//%' Tabula Ethic() cap( / vo" ./ e"pos( . *uod iracundus non est insidiator(

!II !I e( !o" 04 Irascendum #$-//$' Tabula Ethic() cap( / vo" 04 e"pos( *uod non ,acile determinare quibus et quantum sit irascendum et usquequo recte ,acit uel peccat( Ibidem) ,( !o" 0 Iratus #$$444' Tabula Ethic() cap( / vo" 0 e"pos( *uod iratus ante uindictam dolet) puniens autem delectatur( III 2II e( #$$44.' Tabula Ethic() cap( / vo" 0 e"pos( . *uod irati pu+nantes propter iram non sunt ,ortes) quia non propter bonum neque ut racio dicit) set propter passionem( Ibidem( !o" 0. Irracionale #$$443' Tabula Ethic() cap( / vo" 0. e"pos( *uod irracionale participat aliqualiter racionem( I 2I e( !o" 00

Irundo #$$44&' Tabula Ethic() cap( / vo" 00 e"pos( *uod una irundo non ,acit uer nec una dies1 sic nec una uirtus ,acit ,elicem nec paucum tempus( I ! d( !o" 0% Inuoluntarium #$$4 ' Tabula Ethic() cap( / vo" 0% e"pos( 8e inuoluntario mi"to e" uiolento et uoluntario) e"emplum in t5ranno et nauta qui res suas proicit in mare tempore tempestatis1 mi"te enim uidentur tales operaciones et ma+is uoluntariis assimulantur( III I c( #$$4 0' Tabula Ethic() cap( / vo" 0% e"pos( . *uod illa que sunt secundum se ipsa inuoluntaria et tamen principium eorum est in operante) sunt uoluntarie nunc) sicut qui habet res suas in naue tempore tempestatis( III II b( !o" 03 Inuoluntarium per i+noranciam #$$4 -' Tabula Ethic() cap( / vo" 03 e"pos( 8e inuoluntario per i+noranciam( III III a(

!o" 0Inuoluntarium #$$4 /' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( *uod in inuoluntariis est misericordia et uenia( III III d( #$$4. ' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( . *uod inuoluntarium dicitur per i+noranciam et uiolenciam( III I a( #$$4.0' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( 0 *uod inuoluntarium est cum tristicia et penitudine( III III a( #$$4.3' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( % *uod inconueniens est dicere inuoluntaria que debet appetere et irasci in quibusdam( III I! c( #$$4.$' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( 3 *uod omne inuoluntarium est triste) quod autem secundum concupiscenciam est delectabile( Ibidem( #$$4./' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( *uod inconueniens est ponere inuoluntaria esse que ab ira et concupiscencia( Ibidem( #$$40 ' Tabula Ethic() cap( / vo" 0- e"pos( $

*uod inuoluntariorum hec quidem sunt uenialia) que non solum i+norantes set propter i+noranciam1 que autem non propter i+noranciam set i+norantes propter passionem) non uenialia( ! 2 +( !o" 0$ Inops #$$40%' Tabula Ethic() cap( / vo" 0$ e"pos( *uod inops non potest esse ma+ni,icus( I! III d( !o" 0& In,irmitas #$$40$' Tabula Ethic() cap( / vo" 0& e"pos( *uod in,irmitates corporis sunt uoluntarie quando causa est uoluntaria) sicut qui oculos amisit increpamus( III 2 a( !o" 0/ Inuerecundus #$$4%4' Tabula Ethic() cap( / vo" 0/ e"pos( *uod inuerecundus dicitur ,ortis secundum methaphoram1 habet enim aliquid simile ,orti) quia uterque inpauidus( III 2I b( !o" %4

Insensibilis #$$4%0' Tabula Ethic() cap( / vo" %4 e"pos( *uod insensibiles dicuntur qui de,iciunt multum in delectacionibus tactus( II !I b( !o" % In,irmus #$$4%-' Tabula Ethic() cap( / vo" % e"pos( *uod sicut in,irmus qui consilium medici audit et nichil ,acit non habebit bene in corpore) sic philosophantes de uirtute et nichil operantes nunquam se bene habebunt in anima( II III +( !o" %. Ischironomones #$$4%/' Tabula Ethic() cap( / vo" %. e"pos( *uod ischironomones sunt 5dio+mones et indisciplinati et a+restes( !II 2I ,( !o" %0 Anobe #$$43.' Tabula Ethic() cap( / vo" %0 e"pos( *uod Anobe propter nimium amorem rebellauit diis(

!II ! b( !o" %% Iudicium #$$433' Tabula Ethic() cap( / vo" %% e"pos( *uod iudicium sin+ularium est per sensus et uirtutes particulares( I! !III +( !o" %3 Iuuenes #$$43&' Tabula Ethic() cap( / vo" %3 e"pos( *uod iuuenes sunt amatiui) quia propter delectacionem et passionem quam persequntur multum amatiue uiuunt( !III III c( #$$4-4' Tabula Ethic() cap( / vo" %3 e"pos( . *uod iuuenes cito amant et cito quiescunt ab amare et cadunt eadem die multociens ab amacione( Ibidem( #$$4-.' Tabula Ethic() cap( / vo" %3 e"pos( 0 *uod iuuenes propter delectacionem uolunt commanere et conuiuere per totam diem) quia ,it ipsis amicicia sic cum sibi e"istunt delectabiles( Ibidem) d( #$$4-%' Tabula Ethic() cap( / vo" %3 e"pos( % *uod iuuenes ,iunt amici cito) set non omnino per,ecti amici quia non commanent in amicicia1 commorari autem et con+audere ad

inuicem ma"ime uidentur esse amicabilia1 propter quod beniuoli sunt( !III ! +( !o" %In,ortunatos #$$4-$' Tabula Ethic() cap( / vo" %- e"pos( *uod ad in,ortunatos debet amicus ire prompte non uocatus ut eis bene ,aciat) et ma"ime hiis qui sunt in necessitate et non di+ni,icantibus) id est qui non e"i+unt1 ambobus enim melius et delectabilius dum uni subuenitur in necessitate et alius ,acit opus uirtutis( I2 2III ,( !o" %$ Iuuenis #$$4$4' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( *uod iuuenes +eometrici ,iunt et non prudentes( !I !I b( #$$4$.' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( . *uod e" iuuenibus) ut Plato ait) debet assue,ieri quando +audere et tristari et in quibus oportet( II II e( #$$4$%' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( 0 *uod iuuenes propter au+mentum habent ,lu"um humorum in corpore sicut eciam uinolenti) et ideo sunt ,eruentes multum in concupiscencias delectacionum(

!II 2! e( #$$4$-' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( % *uod iuuenis non est proprius auditor politice1 ine"pertus enim est eorum qui secundum uitam sunt actuum( I I ,( #$$4$&' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( 3 *uod iuuenis secundum etatem aut secundum morem iuuenilis) nichil di,,ert( Ibidem) +( #$$4&4' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( *uod iuuenis per consuetudinem sit recte ducibilis ad uirtutem non est ,acile) nisi nutritus sit coactiuis le+ibus( 2 2I! e( #$$4&.' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( $ *uod iuuenibus in quibus ui+ent passiones non sunt per se delectabilia opera uirtutum( 2 2I! e( #$$4&%' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( & *uod iuuenes et pueri ad hoc quod sint boni oportet le+ibus ordinatam esse nutricionem eorum( Ibidem( #$$4&-' Tabula Ethic() cap( / vo" %$ e"pos( / *uod non su,,icit quod aliquis in iuuentute nutriatur recte) set oportet quod perueniens ad etatem uirilem assue,iat in operibus uirtutis et circa hoc indi+emus le+ibus per totam uitam( Ibidem) ,(

You might also like