Krivini zakonik

KRIVINI ZAKONIK

("Sl. glasnik RS", br. 85/2005, 88/2005 - ispr., 107/2005 - ispr., 72/2009, 111/2009,
121/2012 i 104/2013)

OPTI DEO

Glava prva
OSNOVNE ODREDBE
Nema krivinog dela niti kazne bez zakona
lan 1
Nikome ne moe biti izreena kazna ili druga krivina sankcija za delo koje pre nego to
je uinjeno zakonom nije bilo odreeno kao krivino delo, niti mu se moe izrei kazna
ili druga krivina sankcija koja zakonom nije bila propisana pre nego to je krivino delo
uinjeno.
Nema kazne bez krivice
lan 2
Kazna i mere upozorenja mogu se izrei samo uiniocu koji je kriv za uinjeno krivino
delo.
Osnov i granice krivinopravne prinude
lan 3
Zatita oveka i drugih osnovnih drutvenih vrednosti predstavlja osnov i granice za
odreivanje krivinih dela, propisivanje krivinih sankcija i njihovu primenu, u meri u
kojoj je to nuno za suzbijanje tih dela.

Krivine sankcije i njihova opta svrha

lan 4
(1) Krivine sankcije su: kazne, mere upozorenja, mere bezbednosti i vaspitne mere.
(2) Opta svrha propisivanja i izricanja krivinih sankcija je suzbijanje dela kojima se
povreuju ili ugroavaju vrednosti zatiene krivinim zakonodavstvom.
(3) Krivine sankcije se ne mogu izrei licu koje u vreme kada je delo uinjeno nije
navrilo etrnaest godina. Vaspitne mere i druge krivine sankcije mogu se izrei
maloletniku pod uslovima propisanim posebnim zakonom.
Glava druga
VAENJE KRIVINOG ZAKONODAVSTVA REPUBLIKE SRBIJE
Vremensko vaenje krivinog zakonodavstva
lan 5
(1) Na uinioca krivinog dela primenjuje se zakon koji je vaio u vreme izvrenja
krivinog dela.
(2) Ako je posle izvrenja krivinog dela izmenjen zakon, jednom ili vie puta, primenie
se zakon koji je najblai za uinioca.
(3) Na uinioca krivinog dela koje je predvieno zakonom sa odreenim vremenskim
trajanjem primenjuje se taj zakon, bez obzira na to kad mu se sudi, ako tim zakonom nije
drukije odreeno.
Vaenje krivinog zakonodavstva na teritoriji Srbije
lan 6
(1) Krivino zakonodavstvo Republike Srbije vai za svakog ko na njenoj teritoriji uini
krivino delo.
(2) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za svakog ko uini krivino delo na domaem
brodu, bez obzira gde se brod nalazi u vreme izvrenja dela.
(3) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za svakog ko uini krivino delo u domaem
civilnom vazduhoplovu dok je u letu ili u domaem vojnom vazduhoplovu, bez obzira
gde se vazduhoplov nalazio u vreme izvrenja krivinog dela.

(4) Ako je u sluajevima iz st. 1. do 3. ovog lana u stranoj dravi pokrenut ili dovren
krivini postupak, krivino gonjenje u Srbiji preduzee se samo po odobrenju
republikog javnog tuioca.
(5) Krivino gonjenje stranca u sluajevima iz st. 1. do 3. ovog lana moe se, pod
uslovom uzajamnosti, ustupiti stranoj dravi.
Vaenje krivinog zakonodavstva Srbije za uinioce odreenih krivinih dela izvrenih u
inostranstvu
lan 7
Krivino zakonodavstvo Srbije vai za svakog ko u inostranstvu uini krivino delo iz l.
305. do 316, l. 318. do 321. i l. 391. do 393a ovog zakonika ili iz lana 223. ovog
zakonika, ako se falsifikovanje odnosi na domai novac.
Vaenje krivinog zakonodavstva Srbije za dravljanina Srbije koji uini krivino delo u
inostranstvu
lan 8
(1) Krivino zakonodavstvo Srbije vai za dravljanina Srbije i kad u inostranstvu uini
koje drugo krivino delo, osim krivinih dela navedenih u lanu 7. ovog zakonika, ako se
zatekne na teritoriji Srbije ili bude izruen Srbiji.
(2) Pod uslovima iz stava 1. ovog lana krivino zakonodavstvo Srbije vai i za uinioca
koji je postao dravljanin Srbije poto je uinio krivino delo.
Vaenje krivinog zakonodavstva Srbije za stranca koji uini krivino delo u inostranstvu
lan 9
(1) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za stranca koji van teritorije Srbije uini prema
njoj ili njenom dravljaninu krivino delo i kad nisu u pitanju krivina dela navedena u
lanu 7. ovog zakonika, ako se zatekne na teritoriji Srbije ili bude izruen Srbiji.
(2) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za stranca koji prema stranoj dravi ili prema
strancu uini u inostranstvu krivino delo za koje se po zakonu zemlje u kojoj je uinjeno
moe izrei kazna zatvora od pet godina ili tea kazna, ako se zatekne na teritoriji Srbije,
a ne bude izruen stranoj dravi. Ako ovim zakonikom nije drukije odreeno, sud u
takvom sluaju ne moe izrei teu kaznu od one koja je propisana zakonom zemlje u
kojoj je krivino delo uinjeno.
Posebni uslovi za krivino gonjenje za krivino delo uinjeno u inostranstvu
lan 10

(1) U sluaju iz l. 8. i 9. ovog zakonika krivino gonjenje se nee preduzeti, ako je:
1) uinilac potpuno izdrao kaznu na koju je u inostranstvu osuen;
2) uinilac u inostranstvu pravnosnanom presudom osloboen ili mu je kazna zastarela
ili oprotena;
3) prema neuraunljivom uiniocu u inostranstvu izvrena odgovarajua mera
bezbednosti;
4) za krivino delo po stranom zakonu za krivino gonjenje potreban zahtev oteenog, a
takav zahtev nije podnet.
(2) U sluaju iz lana 8. i lana 9. stav 1. ovog zakonika krivino gonjenje se moe
preduzeti samo ako se za krivino delo kanjava i po zakonu zemlje u kojoj je ono
uinjeno, osim kada postoji odobrenje republikog javnog tuioca ili kada je to
predvieno potvrenim meunarodnim ugovorom.
(3) U sluaju iz lana 9. stav 2. ovog zakonika, ako je u pitanju delo koje je u vreme kad
je izvreno smatrano krivinim delom prema optim pravnim naelima priznatim u
meunarodnom pravu, gonjenje se moe preduzeti u Srbiji po odobrenju republikog
javnog tuioca, bez obzira na zakon zemlje u kojoj je krivino delo uinjeno.
Uraunavanje pritvora i kazne izdrane u inostranstvu
lan 11
Pritvor, svako drugo lienje slobode u vezi sa krivinim delom, lienje slobode u toku
postupka izruenja, kao i kazna koju je uinilac izdrao po presudi inostranog ili
meunarodnog krivinog suda uraunae se u kaznu koju izrekne domai sud za isto
krivino delo, a ako kazne nisu iste vrste, uraunavanje e se izvriti po oceni suda.
Odgovornost pravnih lica za krivina dela
lan 12
Odgovornost pravnih lica za krivina dela, kao i sankcije pravnih lica za krivina dela
ureuju se posebnim zakonom.
Vaenje opteg dela ovog zakonika
lan 13
Odredbe opteg dela ovog zakonika vae za sva krivina dela odreena ovim zakonikom
ili drugim zakonom.

Glava trea
KRIVINO DELO
1. Opte odredbe o krivinom delu
Krivino delo
lan 14
(1) Krivino delo je ono delo koje je zakonom predvieno kao krivino delo, koje je
protivpravno i koje je skrivljeno.
(2) Nema krivinog dela ukoliko je iskljuena protivpravnost ili krivica, iako postoje sva
obeleja krivinog dela odreena zakonom.
Izvrenje krivinog dela neinjenjem
lan 15
(1) Krivino delo je uinjeno neinjenjem kad zakon proputanje da se preduzme
odreeno injenje predvia kao krivino delo.
(2) Neinjenjem moe biti uinjeno i krivino delo koje je zakonom odreeno kao
injenje, ako je uinilac proputanjem dunog injenja ostvario obeleja tog krivinog
dela.
Vreme izvrenja krivinog dela
lan 16
(1) Krivino delo je izvreno u vreme kad je izvrilac radio ili bio duan da radi, bez
obzira kad je posledica dela nastupila.
(2) Sauesnik je krivino delo uinio u vreme kad je radio ili bio duan da radi.
Mesto izvrenja krivinog dela
lan 17
(1) Krivino delo je izvreno kako u mestu gde je izvrilac radio ili bio duan da radi,
tako i u mestu gde je u celini ili delimino nastupila posledica dela.

(2) Pokuaj krivinog dela smatra se izvrenim kako u mestu gde je uinilac radio, tako i
u mestu gde je posledica po njegovom umiljaju trebalo da nastupi ili je mogla da
nastupi.
(3) Sauesnik je krivino delo uinio i u mestu u kojem je preduzeo radnju sauesnitva.
Delo malog znaaja
lan 18
(1) Nije krivino delo ono delo koje, iako sadri obeleja krivinog dela, predstavlja delo
malog znaaja.
(2) Delo je malog znaaja ako je stepen krivice uinioca nizak, ako su tetne posledice
odsutne ili neznatne i ako opta svrha krivinih sankcija ne zahteva izricanje krivine
sankcije.
(3) Odredbe st. 1. i 2. ovog lana mogu se primeniti na krivina dela za koja je propisana
kazna zatvora do pet godina ili novana kazna.
Nuna odbrana
lan 19
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u nunoj odbrani.
(2) Nuna je ona odbrana koja je neophodno potrebna da uinilac od svog dobra ili dobra
drugoga odbije istovremen protivpravan napad.
(3) Uiniocu koji je prekoraio granice nune odbrane moe se kazna ublaiti. Ako je
uinilac prekoraio granice nune odbrane usled jake razdraenosti ili prepasti izazvane
napadom moe se i osloboditi od kazne.
Krajnja nuda
lan 20
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u krajnjoj nudi.
(2) Krajnja nuda postoji kad je delo uinjeno radi toga da uinilac otkloni od svog dobra
ili dobra drugoga istovremenu neskrivljenu opasnost koja se na drugi nain nije mogla
otkloniti, a pri tom uinjeno zlo nije vee od zla koje je pretilo.
(3) Uiniocu koji je sam izazvao opasnost, ali iz nehata ili je prekoraio granice krajnje
nude, moe se kazna ublaiti. Ako je uinilac prekoraio granice krajnje nude pod
naroito olakavajuim okolnostima moe se i osloboditi od kazne.

(4) Nema krajnje nude ako je uinilac bio duan da se izlae opasnosti koja je pretila.
Sila i pretnja
lan 21
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno pod dejstvom neodoljive sile.
(2) Ako je krivino delo uinjeno pod dejstvom sile koja nije neodoljiva ili pretnje,
uiniocu se kazna moe ublaiti.
(3) U sluaju iz stava 1. ovog lana kao izvrilac krivinog dela smatrae se lice koje je
primenilo neodoljivu silu.
Krivica
lan 22
(1) Krivica postoji ako je uinilac u vreme kada je uinio krivino delo bio uraunljiv i
postupao sa umiljajem, a bio je svestan ili je bio duan i mogao biti svestan da je
njegovo delo zabranjeno.
(2) Krivino delo je uinjeno sa krivicom i ako je uinilac postupao iz nehata, ukoliko
zakon to izriito predvia.
Neuraunljivost
lan 23
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u stanju neuraunljivosti.
(2) Neuraunljiv je onaj uinilac koji nije mogao da shvati znaaj svog dela ili nije
mogao da upravlja svojim postupcima usled duevne bolesti, privremene duevne
poremeenosti, zaostalog duevnog razvoja ili druge tee duevne poremeenosti.
(3) Uiniocu krivinog dela ija je sposobnost da shvati znaaj svog dela ili sposobnost
da upravlja svojim postupcima bila bitno smanjena usled nekog stanja iz stava 2. ovog
lana (bitno smanjena uraunljivost) moe se ublaiti kazna.
Skrivljena neuraunljivost
lan 24
(1) Krivica uinioca krivinog dela koji se upotrebom alkohola, droga ili na drugi nain
doveo u stanje u kojem nije mogao da shvati znaaj svog dela ili da upravlja svojim
postupcima utvruje se prema vremenu neposredno pre dovoenja u takvo stanje.

(2) Uiniocu koji je pod okolnostima iz stava 1. ovog lana uinio krivino delo u stanju
bitno smanjene uraunljivosti ne moe se po tom osnovu ublaiti kazna.
Umiljaj
lan 25
Krivino delo je uinjeno sa umiljajem kad je uinilac bio svestan svog dela i hteo
njegovo izvrenje ili kad je uinilac bio svestan da moe uiniti delo pa je na to pristao.
Nehat
lan 26
Krivino delo je uinjeno iz nehata kad je uinilac bio svestan da svojom radnjom moe
uiniti delo, ali je olako drao da do toga nee doi ili da e to moi spreiti ili kad nije
bio svestan da svojom radnjom moe uiniti delo iako je prema okolnostima pod kojima
je ono uinjeno i prema svojim linim svojstvima bio duan i mogao biti svestan te
mogunosti.
Odgovornost za teu posledicu
lan 27
Kad je iz krivinog dela proizala tea posledica zbog koje zakon za to delo propisuje
teu kaznu, ta se kazna moe izrei ako je uinilac u odnosu na tu posledicu postupao iz
nehata, a i sa umiljajem ako time nisu ostvarena obeleja nekog drugog krivinog dela.
Stvarna zabluda
lan 28
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u neotklonjivoj stvarnoj zabludi.
(2) Stvarna zabluda je neotklonjiva ako uinilac nije bio duan i nije mogao da izbegne
zabludu u pogledu neke stvarne okolnosti koja predstavlja obeleje krivinog dela ili u
pogledu neke stvarne okolnosti koja bi, da je zaista postojala, inila delo dozvoljenim.
(3) Ako je uinilac bio u stvarnoj zabludi usled nehata, postojae krivino delo uinjeno
iz nehata kad zakon takvo krivino delo predvia.
Pravna zabluda
lan 29
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u neotklonjivoj pravnoj zabludi.

(2) Pravna zabluda je neotklonjiva ako uinilac nije bio duan i nije mogao da zna da je
njegovo delo zabranjeno.
(3) Uiniocu koji nije znao da je delo zabranjeno, ali je to bio duan i mogao da zna,
kazna se moe ublaiti.
2. Pokuaj krivinog dela
Pokuaj
lan 30
(1) Ko sa umiljajem zapone izvrenje krivinog dela, ali ga ne dovri, kaznie se za
pokuaj krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora od pet godina ili
tea kazna, a za pokuaj drugog krivinog dela samo kad zakon izriito propisuje
kanjavanje i za pokuaj.
(2) Uinilac e se za pokuaj kazniti kaznom propisanom za krivino delo, ili ublaenom
kaznom.
Nepodoban pokuaj
lan 31
Uinilac koji pokua da izvri krivino delo nepodobnim sredstvom ili prema
nepodobnom predmetu moe se osloboditi od kazne.
Dobrovoljni odustanak
lan 32
(1) Izvrilac koji je pokuao izvrenje krivinog dela ali je dobrovoljno odustao od daljeg
preduzimanja radnje izvrenja ili je spreio nastupanje posledice, moe se osloboditi od
kazne.
(2) Odredba stava 1. ovog lana nee se primeniti ukoliko uinilac krivino delo nije
dovrio zbog okolnosti koje onemoguavaju ili znatno oteavaju izvrenje krivinog dela,
ili zbog toga to je smatrao da takve okolnosti postoje.
(3) Osloboditi se od kazne moe i saizvrilac, podstreka ili pomaga koji je dobrovoljno
spreio izvrenje krivinog dela.
(4) Ako je u sluaju iz st. 1. i 3. uinilac dovrio neko drugo samostalno krivino delo
koje nije obuhvaeno krivinim delom od ijeg izvrenja je odustao, uinilac se ne moe
osloboditi od kazne za to drugo delo po istom osnovu.

3. Sauesnitvo u krivinom delu

Saizvrilatvo
lan 33
Ako vie lica uestvovanjem u radnji izvrenja sa umiljajem ili iz nehata zajedniki
izvre krivino delo, ili ostvarujui zajedniku odluku drugom radnjom sa umiljajem
bitno doprinesu izvrenju krivinog dela, svako od njih kaznie se kaznom propisanom za
to delo.
Podstrekavanje
lan 34
(1) Ko drugog sa umiljajem podstrekne da izvri krivino delo, kaznie se kaznom
propisanom za to krivino delo.
(2) Ko drugog sa umiljajem podstrekava na izvrenje krivinog dela iji pokuaj je po
zakonu kanjiv, a delo ne bude ni pokuano, kaznie se kao za pokuaj krivinog dela.
Pomaganje
lan 35
(1) Ko drugom sa umiljajem pomogne u izvrenju krivinog dela, kaznie se kaznom
propisanom za to krivino delo, ili ublaenom kaznom.
(2) Kao pomaganje u izvrenju krivinog dela smatra se naroito: davanje saveta ili
uputstava kako da se izvri krivino delo, stavljanje uiniocu na raspolaganje sredstava za
izvrenje krivinog dela, stvaranje uslova ili otklanjanje prepreka za izvrenje krivinog
dela, kao i unapred obeano prikrivanje krivinog dela, uinioca, sredstava kojima je
krivino delo izvreno, tragova krivinog dela ili predmeta pribavljenih krivinim delom.
Granice odgovornosti i kanjivosti sauesnika
lan 36
(1) Saizvrilac je odgovoran za izvreno krivino delo u granicama svog umiljaja ili
nehata, a podstreka i pomaga u granicama svog umiljaja.
(2) Osnovi koji iskljuuju krivicu izvrioca (l. 23, 28. i 29. ovog zakonika) ne iskljuuju
krivino delo saizvrioca, podstrekaa, ili pomagaa kod kojeg krivica postoji.
(3) Lini odnosi, svojstva i okolnosti usled kojih zakon dozvoljava osloboenje od kazne,
ili koje utiu na odmeravanje kazne, mogu se uzeti u obzir samo onom izvriocu,

saizvriocu, podstrekau ili pomagau kod kojeg takvi odnosi, svojstva i okolnosti
postoje.
(4) Lini odnosi, svojstva i okolnosti koji predstavljaju bitno obeleje krivinog dela ne
moraju postojati kod podstrekaa ili pomagaa. Podstrekau ili pomagau koji nema
takvo lino svojstvo, kazna se moe ublaiti.
4. Kanjavanje podstrekaa i pomagaa za pokuaj
Pokuaj i lake krivino delo
lan 37
(1) Ako je krivino delo ostalo u pokuaju podstreka i pomaga e se kazniti za pokuaj.
(2) Ako je izvrilac izvrio lake krivino delo od onog na koje se podstrekavanje ili
pomaganje odnosi, a koje bi bilo njime obuhvaeno, podstreka i pomaga e se kazniti
za krivino delo koje je uinjeno.
(3) Odredba stava 2. ovog lana nee se primeniti ako bi se podstreka stroe kaznio
primenom lana 34. stav 2. ovog zakonika.
5. Posebne odredbe o krivinim delima uinjenim putem tampe ili drugih sredstava
javnog informisanja
Odgovornost urednika
lan 38
(1) Izvriocem krivinog dela izvrenog objavljivanjem informacije u novinama, na
radiju, televiziji ili drugom javnom glasilu smatra se autor informacije.
(2) Izuzetno od odredbe stava 1. ovog lana izvriocem krivinog dela uinjenog putem
novina, radija, televizije ili drugog javnog glasila smatrae se odgovorni urednik,
odnosno lice koje ga je zamenjivalo u vreme objavljivanja informacije:
1) ako je do zavretka glavnog pretresa pred prvostepenim sudom autor ostao nepoznat;
2) ako je informacija objavljena bez saglasnosti autora;
3) ako su u vreme objavljivanja informacije postojale stvarne ili pravne smetnje za
gonjenje autora, koje i dalje traju.
(3) Iskljuena je krivica odgovornog urednika, odnosno lica koje ga zamenjuje ukoliko je
bio u neotklonjivoj zabludi u pogledu neke od okolnosti navedenih u stavu 2. ta. 1. do 3.
ovog lana.

Odgovornost izdavaa, tampara i proizvoaa

lan 39
(1) Kad postoje uslovi iz lana 38. ovog zakonika izvriocem se smatraju:
1) izdava - za krivino delo izvreno putem nepovremene tampane publikacije, a ako
nema izdavaa ili postoje stvarne ili pravne smetnje za njegovo gonjenje - tampar koji je
za to znao;
2) proizvoa - za krivino delo izvreno putem kompakt diska, gramofonske ploe,
magnetofonske trake i drugih auditivnih sredstava, filma za javno i privatno prikazivanje,
dijapozitiva, video-sredstava ili slinih sredstava namenjenih irem krugu lica.
(2) Ako je izdava, tampar ili proizvoa pravno lice ili dravni organ, izvrilac je lice
koje odgovara za izdavanje, tampanje ili proizvodnju.
Primenjivanje odredaba l. 38. i 39.
lan 40
Odredbe l. 38. i 39. ovog zakonika primenjuju se samo ako se ta lica po optim
odredbama ovog zakonika ne mogu smatrati uiniocem krivinog dela.
Zatita izvora informacija
lan 41
Lica iz l. 38. i 39. ovog zakonika nee se smatrati izvriocem krivinog dela zbog toga
to sudu ili drugom nadlenom organu nisu otkrila identitet autora informacije ili izvor
informacije, osim u sluaju da je uinjeno krivino delo za koje je kao najmanja mera
kazne propisan zatvor u trajanju od pet ili vie godina, ili je to neophodno da bi se
izvrenje takvog krivinog dela spreilo.

Glava etvrta
KAZNE
1. Svrha kanjavanja, vrste kazni i uslovi za njihovo izricanje
Svrha kanjavanja
lan 42

U okviru opte svrhe krivinih sankcija (lan 4. stav 2), svrha kanjavanja je:
1) spreavanje uinioca da ini krivina dela i uticanje na njega da ubudue ne ini
krivina dela;
2) uticanje na druge da ne ine krivina dela;
3) izraavanje drutvene osude za krivino delo, jaanje morala i uvrivanje obaveze
potovanja zakona.
Vrste kazni
lan 43
Uiniocu krivinog dela mogu se izrei sledee kazne:
1) kazna zatvora;
2) novana kazna;
3) rad u javnom interesu;
4) oduzimanje vozake dozvole.
Glavne i sporedne kazne
lan 44
(1) Kazna zatvora moe se izrei samo kao glavna kazna.
(2) Novana kazna, rad u javnom interesu i oduzimanje vozake dozvole mogu se izrei i
kao glavna i kao sporedna kazna.
(3) Ako je za jedno krivino delo propisano vie kazni, samo se jedna moe izrei kao
glavna kazna.
Kazna zatvora
lan 45
(1) Kazna zatvora ne moe biti kraa od trideset dana niti dua od dvadeset godina.
(2) Kazna zatvora iz stava 1. ovog lana izrie se na pune godine i mesece, a do est
meseci i na dane.

(3) Za najtea krivina dela i najtee oblike tekih krivinih dela moe se uz kaznu iz
stava 1. ovog lana izuzetno propisati i kazna zatvora od trideset do etrdeset godina.
Kazna zatvora od trideset do etrdeset godina izrie se na pune godine.
(4) Zatvor od trideset do etrdeset godina ne moe se izrei licu koje u vreme izvrenja
krivinog dela nije navrilo dvadeset jednu godinu ivota.
(5) Ako uiniocu krivinog dela izrekne kaznu zatvora do jedne godine, sud moe
istovremeno odrediti da e se ona izvriti tako to e je osueni izdravati u prostorijama
u kojima stanuje ukoliko se s obzirom na linost uinioca, njegov raniji ivot, njegovo
dranje posle uinjenog dela, stepen krivice i druge okolnosti pod kojima je delo uinio
moe oekivati da e se i na taj nain ostvariti svrha kanjavanja.
(6) Osueni kojem je odreeno izvrenje kazne zatvora na nain predvien u stavu 5.
ovog lana ne sme naputati prostorije u kojima stanuje, osim u sluajevima propisanim
zakonom koji ureuje izvrenje krivinih sankcija. Ukoliko osueni jednom u trajanju
preko est asova ili dva puta u trajanju do est asova samovoljno napusti prostorije u
kojima stanuje, sud e odrediti da ostatak kazne zatvora izdri u zavodu za izvrenje
kazne zatvora.
(7) Osuenom za krivino delo protiv braka i porodice koji ivi sa oteenim u istom
porodinom domainstvu ne moe se odrediti izvrenje kazne zatvora na nain propisan u
stavu 5. ovog lana.
Uslovni otpust
lan 46
(1) Osuenog koji je izdrao dve treine kazne zatvora sud e uslovno otpustiti sa
izdravanja kazne, ako se u toku izdravanja kazne tako popravio da se moe sa osnovom
oekivati da e se na slobodi dobro vladati, a naroito da do isteka vremena za koje je
izreena kazna ne uini novo krivino delo. Pri oceni da li e se osueni uslovno otpustiti
uzee se u obzir njegovo vladanje za vreme izdravanja kazne, izvravanje radnih
obaveza, s obzirom na njegovu radnu sposobnost, kao i druge okolnosti koje pokazuju da
je u odnosu na njega postignuta svrha kanjavanja. Ne moe se uslovno otpustiti osueni
koji je tokom izdravanja kazne dva puta disciplinski kanjavan i kome su oduzete
dodeljene pogodnosti.
(2) Ukoliko ispunjava uslove iz stava 1. ovog lana, sud moe uslovno otpustiti
osuenog:
- koji izdrava kaznu zatvora od 30 do 40 godina;
- koji je osuen za krivina dela protiv ovenosti i drugih dobara zatienih
meunarodnim pravom (l. 370. do 393a), krivina dela protiv polne slobode (l. 178. do
185b), krivino delo nasilje u porodici (lan 194. st. 2. do 4), krivino delo neovlaena

proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga (lan 246. stav 4), krivina dela protiv
ustavnog ureenja i bezbednosti Republike Srbije (l. 305. do 321), krivino delo
primanje mita (lan 367) i krivino delo davanje mita (lan 368);
- koji je osuen od strane nadlenih sudova, odnosno njihovih posebnih odeljenja, u
postupcima voenim u skladu sa nadlenou odreenom Zakonom o organizaciji i
nadlenosti dravnih organa u suzbijanju organizovanog kriminala, korupcije i drugih
tekih krivinih dela;
- koji je vie od tri puta pravnosnano osuen na bezuslovnu kaznu zatvora, a nije
izvreno brisanje ili ne postoje uslovi za brisanje neke od osuda.
(3) Sud moe u odluci o uslovnom otpustu odrediti da je osueni duan da ispuni obaveze
predviene krivinopravnim odredbama.
(4) U sluaju iz st. 1. i 2. ovog lana, ako uslovni otpust ne bude opozvan, smatra se da je
osueni izdrao kaznu.
Opozivanje uslovnog otpusta
lan 47
(1) Sud e opozvati uslovni otpust ako osueni, dok je na uslovnom otpustu, uini jedno
ili vie krivinih dela za koja je izreena kazna zatvora preko jedne godine.
(2) Sud moe opozvati uslovni otpust, ako uslovno otputeni uini jedno ili vie krivinih
dela za koja je izreena kazna zatvora do jedne godine, odnosno ne ispuni neku od
obaveza koje mu je sud odredio u skladu sa lanom 46. stav 3. ovog zakonika. Pri oceni
da li e opozvati uslovni otpust sud e naroito uzeti u obzir srodnost uinjenih krivinih
dela, pobude iz kojih su uinjena i druge okolnosti koje ukazuju na opravdanost
opozivanja uslovnog otpusta.
(3) Odredbe st. 1. i 2. ovog lana primenjivae se i kad se uslovno otputenom sudi za
krivino delo koje je uinio pre nego to je uslovno otputen.
(4) Kad sud opozove uslovni otpust izrei e kaznu primenom odredaba l. 60. i 62. stav
2. ovog zakonika, uzimajui ranije izreenu kaznu kao ve utvrenu. Deo kazne koji je
osueni izdrao po ranijoj osudi uraunava se u novu kaznu, a vreme provedeno na
uslovnom otpustu ne uraunava se.
(5) Ako uslovno otputeni bude osuen na kaznu zatvora do jedne godine, a sud ne
opozove uslovni otpust, produava se uslovni otpust za vreme koje je osueni proveo na
izdravanju te kazne zatvora.
(6) U sluaju iz st. 1. do 3. ovog lana uslovni otpust se moe opozvati najkasnije u roku
od dve godine od dana kad je uslovni otpust istekao.

Opte odredbe o novanoj kazni

lan 48
(1) Novana kazna se moe odmeriti i izrei ili u dnevnim iznosima (lan 49) ili u
odreenom iznosu (lan 50).
(2) Za krivina dela uinjena iz koristoljublja novana kazna kao sporedna kazna moe se
izrei i kad nije propisana zakonom ili kad je zakonom propisano da e se uinilac kazniti
kaznom zatvora ili novanom kaznom, a sud kao glavnu kaznu izrekne kaznu zatvora.
Novana kazna u dnevnim iznosima
lan 49
(1) Novana kazna u dnevnim iznosima odmerava se tako to se prvo utvruje broj
dnevnih iznosa, a zatim visina jednog dnevnog iznosa. Do iznosa novane kazne sud e
doi mnoenjem utvrenog broja dnevnih iznosa sa utvrenom vrednou jednog
dnevnog iznosa.
(2) Broj dnevnih iznosa ne moe biti manji od deset, niti vei od tristaezdeset. Broj
dnevnih iznosa za uinjeno krivino delo odmerava se na osnovu optih pravila za
odmeravanje kazne (lan 54).
(3) Visina jednog dnevnog iznosa novane kazne utvruje se tako to se razlika izmeu
prihoda i nunih rashoda uinioca krivinog dela u protekloj kalendarskoj godini podeli
sa brojem dana u godini. Jedan dnevni iznos ne moe biti manji od petsto dinara, niti vei
od pedeset hiljada dinara.
(4) U cilju utvrivanja visine dnevnog iznosa novane kazne sud moe da zahteva
podatke od banaka ili drugih finansijskih ustanova, dravnih organa i pravnih lica koji su
duni da dostave traene podatke i ne mogu se pozivati na zatitu poslovne ili druge
tajne.
(5) Ukoliko se ne mogu pribaviti verodostojni podaci o prihodima i rashodima uinioca
krivinog dela, ili ukoliko on ne ostvaruje nikakav prihod ali je vlasnik imovine ili
nosilac imovinskih prava, sud e na osnovu raspoloivih podataka po slobodnoj proceni
utvrditi visinu jednog dnevnog iznosa novane kazne.
(6) Broj dnevnih iznosa novane kazne se utvruje u okviru sledeih raspona:
1) do ezdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora do tri
meseca;
2) od trideset do stodvadeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei kazna
zatvora do est meseci;

3) od ezdeset do stoosamdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei

zatvor do jedne godine;
4) od stodvadeset do dvestaetrdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe
izrei kazna zatvora do dve godine;
5) najmanje stoosamdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei kazna
zatvora do tri godine;
6) u okviru propisanog broja dnevnih iznosa za krivina dela za koja je kao jedina kazna
propisana novana kazna.
Novana kazna u odreenom iznosu
lan 50
(1) Ako nije mogue utvrditi visinu dnevnog iznosa novane kazne ni na osnovu
slobodne procene suda (lan 49. stav 5), ili bi pribavljanje takvih podataka znatno
produilo trajanje krivinog postupka, sud e izrei novanu kaznu u odreenom iznosu u
okviru propisane najmanje i najvee mere novane kazne.
(2) Novana kazna ne moe biti manja od deset hiljada dinara. Novana kazna ne moe
biti vea od milion dinara, a za krivina dela uinjena iz koristoljublja vea od deset
miliona dinara.
(3) Novana kazna kao glavna kazna izrie se u sledeim iznosima:
1) do sto hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora do tri
meseca;
2) od dvadeset hiljada do dvesta hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do est meseci;
3) od trideset hiljada do trista hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei kazna
zatvora do jedne godine;
4) od pedeset hiljada do petsto hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do dve godine;
5) najmanje sto hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora do tri
godine;
6) u okviru propisanog iznosa za krivina dela za koja je kao jedina kazna propisana
novana kazna.
Izvrenje novane kazne

lan 51
(1) U presudi se odreuje rok plaanja novane kazne koji ne moe biti krai od petnaest
dana niti dui od tri meseca. U opravdanim sluajevima sud moe dozvoliti da osueni
plati novanu kaznu u ratama, s tim da rok isplate ne moe biti dui od jedne godine.
(2) Ako osueni ne plati novanu kaznu u odreenom roku, sud e novanu kaznu
zameniti kaznom zatvora, tako to e za svakih zapoetih hiljadu dinara novane kazne
odrediti jedan dan kazne zatvora, s tim da kazna zatvora ne moe biti dua od est
meseci, a ako je izreena novana kazna u iznosu veem od sedamsto hiljada dinara,
kazna zatvora ne moe biti dua od jedne godine.
(3) Ako osueni plati samo deo novane kazne, sud e ostatak kazne srazmerno zameniti
kaznom zatvora, a ako osueni isplati ostatak novane kazne, izvrenje kazne zatvora e
obustaviti.
(4) Neplaena novana kazna moe se, umesto kaznom zatvora, zameniti kaznom rada u
javnom interesu tako to e za svakih zapoetih hiljadu dinara novane kazne odrediti
osam asova rada u javnom interesu, s tim da rad u javnom interesu ne moe biti dui od
tristaezdeset asova.
(5) Posle smrti osuenog novana kazna nee se izvriti.
Rad u javnom interesu
lan 52
(1) Rad u javnom interesu moe se izrei za krivina dela za koja je propisan zatvor do tri
godine ili novana kazna.
(2) Rad u javnom interesu je svaki onaj drutveno koristan rad kojim se ne vrea ljudsko
dostojanstvo i koji se ne vri u cilju sticanja dobiti.
(3) Rad u javnom interesu ne moe biti krai od ezdeset asova niti dui od
tristaezdeset asova. Rad u javnom interesu traje ezdeset asova u toku jednog meseca i
odreuje se da bude obavljen za vreme koje ne moe biti krae od mesec dana, niti due
od est meseci.
(4) Prilikom izricanja ove kazne sud e imajui u vidu svrhu kanjavanja, uzeti u obzir
vrstu uinjenog krivinog dela, linost uinioca, kao i njegovu spremnost da obavlja rad u
javnom interesu. Rad u javnom interesu se ne moe izrei bez pristanka uinioca.
(5) Ako osueni ne obavi deo ili sve asove izreene kazne rada u javnom interesu, sud
e ovu kaznu zameniti kaznom zatvora tako to e za svakih zapoetih osam asova rada
u javnom interesu odrediti jedan dan zatvora.

(6) Ukoliko uinilac ispunjava sve svoje obaveze vezane za rad u javnom interesu, sud
mu moe duinu izreenog rada u javnom interesu umanjiti za jednu etvrtinu.
Oduzimanje vozake dozvole
lan 53
(1) Uiniocu krivinog dela u vezi sa ijim izvrenjem ili pripremanjem je korieno
motorno vozilo moe se izrei kazna oduzimanja vozake dozvole.
(2) Sud odreuje trajanje kazne iz stava 1. ovog lana koje ne moe biti krae od jedne
niti due od tri godine, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme
provedeno u zatvoru ne uraunava u vreme trajanja ove kazne.
(3) Kazna iz stava 1. ovog lana moe se izrei kao sporedna kazna uz kaznu zatvora ili
uz novanu kaznu, a moe se izrei i kao glavna kazna za krivina dela za koja je
propisana kazna zatvora do dve godine ili novana kazna. Kazna oduzimanja vozake
dozvole ne moe se izrei zajedno sa merom bezbednosti zabrane upravljanja motornim
vozilom.
(4) Ako osueni upravlja motornim vozilom za vreme dok traje kazna oduzimanja
vozake dozvole, sud e kaznu oduzimanja vozake dozvole zameniti kaznom zatvora
tako to e se za jednu godinu oduzimanja vozake dozvole odrediti jedan mesec zatvora.
2. Odmeravanje kazne
Opta pravila o odmeravanju kazne
lan 54
(1) Sud e uiniocu krivinog dela odmeriti kaznu u granicama koje su zakonom
propisane za to delo, imajui u vidu svrhu kanjavanja i uzimajui u obzir sve okolnosti
koje utiu da kazna bude manja ili vea (olakavajue i oteavajue okolnosti), a
naroito: stepen krivice, pobude iz kojih je delo uinjeno, jainu ugroavanja ili povrede
zatienog dobra, okolnosti pod kojima je delo uinjeno, raniji ivot uinioca, njegove
line prilike, njegovo dranje posle uinjenog krivinog dela a naroito njegov odnos
prema rtvi krivinog dela, kao i druge okolnosti koje se odnose na linost uinioca.
(2) Pri odmeravanju novane kazne u odreenom iznosu (lan 50) sud e posebno uzeti u
obzir i imovno stanje uinioca.
(3) Okolnost koja je obeleje krivinog dela ne moe se uzeti u obzir i kao oteavajua,
odnosno olakavajua okolnost, izuzev ako prelazi meru koja je potrebna za postojanje
krivinog dela ili odreenog oblika krivinog dela ili ako postoje dve ili vie ovakvih
okolnosti, a samo jedna je dovoljna za postojanje teeg, odnosno lakeg oblika krivinog
dela.

Posebna okolnost za odmeravanje kazne za krivino delo uinjeno iz mrnje

lan 54a
Ako je krivino delo uinjeno iz mrnje zbog pripadnosti rasi i veroispovesti, nacionalne
ili etnike pripadnosti, pola, seksualne orijentacije ili rodnog identiteta drugog lica, tu
okolnost sud e ceniti kao oteavajuu okolnost, osim ako ona nije propisana kao
obeleje krivinog dela.
Povrat
lan 55
Kad sud odmerava kaznu uiniocu za krivino delo koje je uinio posle izdrane,
oprotene ili zastarele kazne ili osloboenja od kazne, po proteku roka za opozivanje
uslovne osude ili posle izreene sudske opomene, moe tu okolnost uzeti kao
oteavajuu, cenei pri tom posebno teinu ranije uinjenog krivinog dela, da li je ranije
delo iste vrste kao i novo delo, da li su oba dela uinjena iz istih pobuda, okolnosti pod
kojima su dela uinjena i koliko je vremena proteklo od ranije osude, odnosno od
izreene, oprotene ili zastarele kazne, osloboenja od kazne, od proteka roka za
opozivanje ranije uslovne osude ili od izreene sudske opomene.
Ublaavanje kazne
lan 56
Sud moe uiniocu krivinog dela izrei kaznu ispod granice propisane zakonom ili blau
vrstu kazne, kad:
1) zakon predvia da se kazna moe ublaiti;
2) zakon predvia da se uinilac moe osloboditi od kazne, a sud ga ne oslobodi od
kazne;
3) utvrdi da postoje naroito olakavajue okolnosti i oceni da se i sa ublaenom kaznom
moe postii svrha kanjavanja.
Granice ublaavanja kazne
lan 57
(1) Kad postoje uslovi za ublaavanje kazne iz lana 56. ovog zakonika, sud e ublaiti
kaznu u ovim granicama:
1) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor u trajanju od deset ili
vie godina, kazna se moe ublaiti do sedam godina zatvora;

2) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor u trajanju od pet
godina, kazna se moe ublaiti do tri godine zatvora;
3) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor u trajanju od tri
godine, kazna se moe ublaiti do jedne godine zatvora;
4) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor od dve godine, kazna
se moe ublaiti do est meseci zatvora;
5) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor od jedne godine,
kazna se moe ublaiti do tri meseca zatvora;
6) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor ispod jedne godine,
kazna se moe ublaiti do trideset dana zatvora;
7) ako je za krivino delo propisana kazna zatvora bez naznaenja najmanje mere, umesto
zatvora moe se izrei novana kazna ili rad u javnom interesu;
8) ako je za krivino delo propisana novana kazna sa naznaenjem najmanje mere,
kazna se moe ublaiti do deset dnevnih iznosa, odnosno deset hiljada dinara.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog lana, ne moe se ublaiti kazna za krivina dela iz l. 134.
st 2. i 3, 178, 179, 180, 214. st. 2. i 3, 246. st. 1. i 3, 350. st. 3. i 4. i 388. ovog zakonika.
(3) Izuzetno od stava 1. ovog lana ne moe se ublaiti kazna uiniocu krivinog dela
koji je ranije osuivan za istovrsno krivino delo.
(4) Kad je sud ovlaen da uinioca krivinog dela oslobodi od kazne moe mu kaznu
ublaiti, bez ogranienja propisanih u st. 1. do 3. ovog lana.
Osloboenje od kazne
lan 58
(1) Sud moe osloboditi od kazne uinioca krivinog dela samo kad to zakon izriito
predvia.
(2) Sud moe osloboditi od kazne i uinioca krivinog dela uinjenog iz nehata kad
posledice dela tako teko pogaaju uinioca da izricanje kazne u takvom sluaju
oigledno ne bi odgovaralo svrsi kanjavanja.
(3) Sud moe osloboditi od kazne i uinioca krivinog dela za koje je propisana kazna
zatvora do pet godina, ako posle izvrenog krivinog dela, a pre nego to je saznao da je
otkriven, otkloni posledice dela ili nadoknadi tetu prouzrokovanu krivinim delom.
Poravnanje uinioca i oteenog

lan 59
(1) Sud moe osloboditi od kazne uinioca krivinog dela za koje je propisana kazna
zatvora do tri godine ili novana kazna ako je na osnovu postignutog sporazuma sa
oteenim ispunio sve obaveze iz tog sporazuma.
Sticaj krivinih dela
lan 60
(1) Ako je uinilac jednom radnjom ili sa vie radnji uinio vie krivinih dela za koja mu
se istovremeno sudi, sud e prethodno utvrditi kazne za svako od tih dela, pa e za sva ta
dela izrei jedinstvenu kaznu.
(2) Jedinstvenu kaznu sud e izrei po sledeim pravilima:
1) ako je za neko od krivinih dela u sticaju utvrdio kaznu zatvora od trideset do etrdeset
godina izrei e samo tu kaznu;
2) ako je za krivina dela u sticaju utvrdio kazne zatvora, povisie najteu utvrenu
kaznu, s tim da jedinstvena kazna ne sme dostii zbir utvrenih kazni, niti prei dvadeset
godina zatvora;
3) ako su za sva krivina dela u sticaju propisane kazne zatvora do tri godine, jedinstvena
kazna ne moe biti vea od deset godina zatvora;
4) ako je za krivina dela u sticaju utvrdio samo novane kazne, izrei e jednu novanu
kaznu u visini zbira utvrenih kazni, s tim da ona ne sme prei osamnaest miliona dinara,
a ako je utvrdio samo novane kazne u odreenim iznosima (lan 50), ona ne sme prei
milion dinara odnosno deset miliona dinara kad su jedno ili vie krivinih dela izvreni iz
koristoljublja;
5) ako je za krivina dela u sticaju utvrdio samo kazne rada u javnom interesu, izrei e
jednu kaznu rada u javnom interesu u visini zbira utvrenih asova rada, s tim da ona ne
sme prei tristaezdeset asova, a vreme u kome se rad mora obaviti ne sme biti due od
est meseci;
6) ako je za neka krivina dela u sticaju utvrdio kazne zatvora, a za druga dela novane
kazne, izrei e jednu kaznu zatvora i jednu novanu kaznu po odredbama ta. 2. do 4.
ovog stava.
(3) Novanu kaznu kao sporednu kaznu sud e izrei ako je utvrena makar i za jedno
krivino delo u sticaju, a ako je utvrdio vie novanih kazni, izrei e jednu novanu
kaznu u skladu sa odredbom stava 2. taka 4. ovog lana. Ako sud utvrdi novanu kaznu
kao glavnu kaznu, a utvrdi i novanu kaznu kao sporednu kaznu, izrei e jednu novanu
kaznu primenjujui pravila iz stava 2. taka 4. ovog lana.

(4) Ako je sud za krivina dela u sticaju utvrdio kazne zatvora i maloletnikog zatvora,
izrei e kaznu zatvora kao jedinstvenu kaznu primenom pravila predvienih u stavu 2.
taka 2. ovog lana.
Produeno krivino delo
lan 61
(1) Produeno krivino delo ini vie istih ili istovrsnih krivinih dela uinjenih u
vremenskoj povezanosti od strane istog uinioca koja predstavljaju celinu zbog
postojanja najmanje dve od sledeih okolnosti: istovetnosti oteenog, istovrsnosti
predmeta dela, korienja iste situacije ili istog trajnog odnosa, jedinstva mesta ili
prostora izvrenja dela ili jedinstvenog umiljaja uinioca.
(2) Krivina dela upravljena protiv linosti mogu initi produeno krivino delo samo
ako su uinjena prema istom licu.
(3) Ne mogu initi produeno krivino delo ona dela koja po svojoj prirodi ne doputaju
spajanje u jedno delo.
(4) Ako produeno krivino delo obuhvata lake i tee oblike istog dela, smatrae se da je
produenim krivinim delom uinjen najtei oblik od uinjenih dela.
(5) Ako produeno krivino delo obuhvata krivina dela ije je bitno obeleje odreeni
novani iznos, smatrae se da je produenim krivinim delom ostvaren zbir iznosa
ostvarenih pojedinanim delima ukoliko je to obuhvaeno jedinstvenim umiljajem
uinioca.
(6) Krivino delo koje nije obuhvaeno produenim krivinim delom u pravnosnanoj
sudskoj presudi, predstavlja posebno krivino delo, odnosno ulazi u sastav posebnog
produenog krivinog dela.
Odmeravanje kazne osuenom licu
lan 62
(1) Ako se osuenom licu sudi za krivino delo uinjeno pre nego to je zapoelo
izdravanje kazne po ranijoj osudi ili za krivino delo uinjeno za vreme izdravanja
kazne zatvora ili maloletnikog zatvora, sud e izrei jedinstvenu kaznu za sva krivina
dela primenom odredaba lana 60. ovog zakonika, uzimajui ranije izreenu kaznu kao
ve utvrenu. Kazna ili deo kazne koju je osueni izdrao uraunae se u izreenu kaznu
zatvora.
(2) Za krivino delo uinjeno u toku izdravanja kazne zatvora ili maloletnikog zatvora
sud e uiniocu izrei kaznu, nezavisno od ranije izreene kazne, ako se primenom

odredaba lana 60. ovog zakonika, s obzirom na teinu krivinog dela i neizdrani deo
ranije izreene kazne, ne bi mogla ostvariti svrha kanjavanja.
(3) Osueni koji za vreme izdravanja kazne zatvora ili maloletnikog zatvora uini
krivino delo za koje zakon propisuje novanu kaznu ili kaznu zatvora do jedne godine,
kaznie se disciplinski.
Uraunavanje pritvora i ranije kazne
lan 63
(1) Vreme provedeno u pritvoru, na izdravanju mere zabrane naputanja stana, kao i
svako drugo lienje slobode u vezi sa krivinim delom uraunavaju se u izreenu kaznu
zatvora, novanu kaznu i kaznu rada u javnom interesu.
(2) Ako je krivini postupak voen za vie krivinih dela u sticaju, a pritvor nije odreen
za svako od njih, vreme provedeno u pritvoru uraunava se u izreenu kaznu zatvora,
novanu kaznu i kaznu rada u javnom interesu za krivino delo za koje je okrivljeni
osuen.
(3) Zatvor ili novana kazna koju je osueni izdrao, odnosno platio za prekraj ili
privredni prestup, kao i kazna ili disciplinska mera lienja slobode koju je izdrao zbog
povrede vojne discipline uraunava se u kaznu izreenu za krivino delo ija obeleja
obuhvataju i obeleja prekraja, privrednog prestupa, odnosno povrede vojne discipline.
(4) Pri svakom uraunavanju izjednaava se dan pritvora, dan lienja slobode, dan
zatvora, dan izdravanja mere zabrane naputanja stana, osam asova rada u javnom
interesu i hiljadu dinara novane kazne.

Glava peta
MERE UPOZORENJA
1. Uslovna osuda i sudska opomena
Svrha uslovne osude i sudske opomene
lan 64
(1) Mere upozorenja su: uslovna osuda i sudska opomena.
(2) U okviru opte svrhe krivinih sankcija (lan 4. stav 2), svrha uslovne osude i sudske
opomene je da se prema uiniocu lakeg krivinog dela ne primeni kazna kad se moe

oekivati da e upozorenje uz pretnju kazne (uslovna osuda) ili samo upozorenje (sudska
opomena) dovoljno uticati na uinioca da vie ne vri krivina dela.
Uslovna osuda
lan 65
(1) Uslovnom osudom sud uiniocu krivinog dela utvruje kaznu i istovremeno
odreuje da se ona nee izvriti, ako osueni za vreme koje odredi sud, a koje ne moe
biti krae od jedne niti due od pet godina (vreme proveravanja) ne uini novo krivino
delo.
(2) Sud moe u uslovnoj osudi odrediti da e se kazna izvriti i ako osueni u odreenom
roku ne vrati imovinsku korist pribavljenu izvrenjem krivinog dela, ne naknadi tetu
koju je prouzrokovao krivinim delom ili ne ispuni druge obaveze predviene u
krivinopravnim odredbama. Rok za ispunjenje tih obaveza utvruje sud u okviru
odreenog vremena proveravanja.
(3) Mere bezbednosti, izreene uz uslovnu osudu, izvravaju se.
Uslovi za izricanje uslovne osude
lan 66
(1) Uslovna osuda se moe izrei kad je uiniocu utvrena kazna zatvora u trajanju
manjem od dve godine.
(2) Za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora u trajanju od deset godina ili
tea kazna ne moe se izrei uslovna osuda.
(3) Uslovna osuda se ne moe izrei ako nije proteklo vie od pet godina od
pravnosnanosti osude kojom je uiniocu izreena kazna zatvora za umiljajno krivino
delo.
(4) Pri odluivanju da li e izrei uslovnu osudu sud e, vodei rauna o svrsi uslovne
osude, posebno uzeti u obzir linost uinioca, njegov raniji ivot, njegovo ponaanje
posle izvrenog krivinog dela, stepen krivice i druge okolnosti pod kojima je delo
uinjeno.
(5) Ako je uiniocu utvrena i kazna zatvora i novana kazna, uslovna osuda moe se
izrei samo za kaznu zatvora.
Opozivanje uslovne osude zbog novog krivinog dela
lan 67

(1) Sud e opozvati uslovnu osudu, ako osueni u vreme proveravanja uini jedno ili vie
krivinih dela za koja je izreena kazna zatvora od dve godine ili u duem trajanju.
(2) Ako osueni u vreme proveravanja uini jedno ili vie krivinih dela za koja je
izreena kazna zatvora manja od dve godine ili novana kazna, sud e, poto oceni sve
okolnosti koje se odnose na uinjena krivina dela i uinioca, a posebno srodnost
uinjenih krivinih dela, njihov znaaj i pobude iz kojih su uinjena, odluiti da li e
opozvati uslovnu osudu. Pri tome sud je vezan zabranom izricanja uslovne osude, ako
uiniocu za krivina dela utvrena u uslovnoj osudi i za nova krivina dela treba izrei
kaznu zatvora od dve godine ili u duem trajanju (lan 66. stav 1).
(3) Ako opozove uslovnu osudu, sud e, primenom odredaba lana 60. ovog zakonika,
izrei jedinstvenu kaznu zatvora i za ranije uinjeno i za novo krivino delo, uzimajui
kaznu iz opozvane uslovne osude kao utvrenu.
(4) Ako ne opozove uslovnu osudu, sud moe za novo uinjeno krivino delo izrei
uslovnu osudu ili kaznu. Osuenom, kome za novo krivino delo bude izreen zatvor,
vreme provedeno na izdravanju ove kazne ne rauna se u vreme proveravanja utvreno
uslovnom osudom za ranije delo.
(5) Ako sud nae da i za novo krivino delo treba izrei uslovnu osudu, primenom
odredaba lana 60. ovog zakonika, utvrdie jedinstvenu kaznu i za ranije uinjeno i za
novo krivino delo i odredie novo vreme proveravanja koje ne moe biti krae od jedne
ni due od pet godina, raunajui od dana pravnosnanosti nove presude. Ukoliko
osueni u toku novog vremena proveravanja ponovo uini krivino delo, sud e opozvati
uslovnu osudu i izrei kaznu zatvora, primenom odredbe stava 3. ovog lana.
Opozivanje uslovne osude zbog ranije uinjenog krivinog dela
lan 68
(1) Sud e opozvati uslovnu osudu, ako posle njenog izricanja utvrdi da je osueni izvrio
krivino delo pre nego to je uslovno osuen i ako oceni da ne bi bilo osnova za izricanje
uslovne osude da se znalo za to delo. U tom sluaju primenie odredbu lana 67. stav 3.
ovog zakonika.
(2) Ako sud ne opozove uslovnu osudu, primenie odredbu lana 67. stav 4. ovog
zakonika.
Opozivanje uslovne osude zbog neispunjenja odreenih obaveza
lan 69
Ako je uslovnom osudom osuenom odreeno ispunjenje neke obaveze iz lana 65. stav
2. ovog zakonika, a on ne ispuni tu obavezu u roku odreenom u presudi, sud moe, u
okviru vremena proveravanja, produiti rok za ispunjenje obaveze ili moe opozvati

uslovnu osudu i izrei kaznu koja je utvrena u uslovnoj osudi. Ako utvrdi da osueni, iz
opravdanih razloga, ne moe da ispuni postavljenu obavezu, sud e ga osloboditi od
ispunjenja te obaveze ili je zameniti drugom odgovarajuom obavezom predvienom
zakonom.
Rokovi za opozivanje uslovne osude
lan 70
(1) Uslovna osuda moe se opozvati u toku vremena proveravanja. Ako osueni u tom
vremenu uini krivino delo koje povlai opozivanje uslovne osude, a to je presudom
utvreno tek posle isteka vremena proveravanja, uslovna osuda moe se opozvati
najkasnije u roku od jedne godine od dana kad je proteklo vreme proveravanja.
(2) Ako osueni u odreenom roku ne ispuni neku obavezu iz lana 65. stav 2. ovog
zakonika, sud moe, najdocnije u roku od jedne godine od dana kad je proteklo vreme
proveravanja, odrediti da se izvri utvrena kazna u uslovnoj osudi.
(3) Ako se posle izricanja uslovne osude utvrdi da je osueni izvrio krivino delo pre
nego to je uslovno osuen, zbog ega ne bi bilo osnova za izricanje uslovne osude,
uslovna osuda moe se opozvati najkasnije u roku od jedne godine od dana kad je
proteklo vreme proveravanja.
Uslovna osuda sa zatitnim nadzorom
lan 71
(1) Sud moe odrediti da se uinilac kome je izreena uslovna osuda stavi pod zatitni
nadzor za odreeno vreme u toku vremena proveravanja.
(2) Zatitni nadzor obuhvata zakonom predviene mere pomoi, staranja, nadzora i
zatite.
(3) Ako u toku trajanja zatitnog nadzora sud utvrdi da je ispunjena svrha ove mere, moe
zatitni nadzor ukinuti pre isteka odreenog vremena.
(4) Ako osueni kome je izreen zatitni nadzor ne ispunjava obaveze koje mu je sud
odredio, sud ga moe opomenuti ili moe ranije obaveze zameniti drugim ili produiti
trajanje zatitnog nadzora u okviru vremena proveravanja ili opozvati uslovnu osudu.
Uslovi za odreivanje zatitnog nadzora
lan 72
(1) Kad izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti da se uinilac stavi pod zatitni nadzor,
ako se, s obzirom na njegovu linost, raniji ivot, dranje posle izvrenog krivinog dela,

a naroito njegov odnos prema rtvi krivinog dela i okolnosti izvrenja dela, moe
oekivati da e se zatitnim nadzorom potpunije ostvariti svrha uslovne osude.
(2) Zatitni nadzor odreuje sud u presudi kojom izrie uslovnu osudu i odreuje mere
zatitnog nadzora, njihovo trajanje i nain njihovog ispunjavanja.
Sadrina zatitnog nadzora
lan 73
Zatitni nadzor moe obuhvatiti jednu ili vie od sledeih obaveza:
1) javljanje organu nadlenom za izvrenje zatitnog nadzora u rokovima koje taj organ
odredi;
2) osposobljavanje uinioca za odreeno zanimanje;
3) prihvatanje zaposlenja koje odgovara sposobnostima uinioca;
4) ispunjavanje obaveza izdravanja porodice, uvanja i vaspitanja dece i drugih
porodinih obaveza;
5) uzdravanje od poseivanja odreenih mesta, lokala ili priredbi, ako to moe biti
prilika ili podsticaj za ponovno vrenje krivinih dela;
6) blagovremeno obavetavanje o promeni mesta boravka, adrese ili radnog mesta;
7) uzdravanje od upotrebe droge ili alkoholnih pia;
8) leenje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi;
9) poseivanje odreenih profesionalnih i drugih savetovalita ili ustanova i postupanje
po njihovim uputstvima;
10) otklanjanje ili ublaavanje tete priinjene krivinim delom, a naroito izmirenje sa
rtvom uinjenog krivinog dela.
Izbor mera zatitnog nadzora
lan 74
Pri izboru obaveza iz lana 73. ovog zakonika i odreivanja njihovog trajanja, sud e
naroito uzeti u obzir godine ivota uinioca, njegovo zdravstveno stanje, sklonosti i
navike, pobude iz kojih je izvrio krivino delo, dranje posle izvrenog krivinog dela,
raniji ivot, line i porodine prilike, uslove za ispunjenje naloenih obaveza, kao i druge

okolnosti koje se odnose na linost uinioca, a od znaaja su za izbor mera zatitnog

nadzora i njihovo trajanje.
Trajanje zatitnog nadzora
lan 75
(1) Vreme trajanja mera zatitnog nadzora odreuje se u okviru roka proveravanja
utvrenog u uslovnoj osudi.
(2) Zatitni nadzor prestaje opozivanjem uslovne osude.
(3) U toku trajanja zatitnog nadzora sud moe, s obzirom na ostvarene rezultate,
pojedine obaveze ukinuti ili zameniti drugim.
(4) Ako u toku trajanja zatitnog nadzora sud utvrdi da je ispunjena svrha ove mere, moe
zatitni nadzor ukinuti pre isteka odreenog vremena.
Posledice neispunjavanja obaveze zatitnog nadzora
lan 76
Ako osueni kome je izreen zatitni nadzor ne ispunjava obaveze koje mu je sud
odredio, sud ga moe opomenuti ili moe ranije obaveze zameniti drugim ili produiti
trajanje zatitnog nadzora u okviru vremena proveravanja ili opozvati uslovnu osudu.
Sudska opomena
lan 77
(1) Sudska opomena moe se izrei za krivina dela za koja je propisan zatvor do jedne
godine ili novana kazna, a uinjena su pod takvim olakavajuim okolnostima koje ih
ine naroito lakim.
(2) Za odreena krivina dela i pod uslovima predvienim zakonom sudska opomena
moe se izrei i kad je propisan zatvor do tri godine.
(3) Sudsku opomenu sud moe izrei za vie krivinih dela uinjenih u sticaju, ako za
svako od tih dela postoje uslovi iz st. 1. i 2. ovog lana.
(4) Pri odluivanju da li e izrei sudsku opomenu sud e, vodei rauna o svrsi sudske
opomene, posebno uzeti u obzir linost uinioca, njegov raniji ivot, njegovo ponaanje
posle izvrenja krivinog dela, a naroito njegov odnos prema rtvi krivinog dela, stepen
krivice i druge okolnosti pod kojima je delo uinjeno.

(5) Sudska opomena ne moe se izrei vojnim licima za krivina dela protiv Vojske
Srbije.

Glava esta
MERE BEZBEDNOSTI
Svrha mera bezbednosti
lan 78
U okviru opte svrhe krivinih sankcija (lan 4. stav 2), svrha mera bezbednosti je da se
otklone stanja ili uslovi koji mogu biti od uticaja da uinilac ubudue ne vri krivina
dela.
Vrste mera bezbednosti
lan 79
(1) Uiniocu krivinog dela mogu se izrei ove mere bezbednosti:
1) obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u zdravstvenoj ustanovi;
2) obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi;
3) obavezno leenje narkomana;
4) obavezno leenje alkoholiara;
5) zabrana vrenja poziva, delatnosti i dunosti;
6) zabrana upravljanja motornim vozilom;
7) oduzimanje predmeta;
8) proterivanje stranca iz zemlje;
9) javno objavljivanje presude;
10) zabrana pribliavanja i komunikacije sa oteenim;
11) zabrana prisustvovanja odreenim sportskim priredbama.

(2) Pod uslovima predvienim ovim zakonikom odreene mere bezbednosti mogu se
izrei i neuraunljivom licu koje je uinilo protivpravno delo u zakonu predvieno kao
krivino delo (lan 80. stav 2).
Izricanje mera bezbednosti
lan 80
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela izrei jednu ili vie mera bezbednosti kad postoje
uslovi za njihovo izricanje predvieni ovim zakonikom.
(2) Obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u zdravstvenoj ustanovi i obavezno
psihijatrijsko leenje na slobodi neuraunljivom uiniocu izriu se samostalno. Uz ove
mere mogu se izrei zabrana vrenja poziva, delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja
motornim vozilom i oduzimanje predmeta.
(3) Mere iz stava 2. ovog lana mogu se izrei uiniocu krivinog dela ija je
uraunljivost bitno smanjena, ako mu je izreena kazna ili uslovna osuda.
(4) Obavezno leenje narkomana, obavezno leenje alkoholiara, zabrana vrenja poziva,
delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom, oduzimanje predmeta i
javno objavljivanje presude mogu se izrei ako je uiniocu izreena kazna, uslovna
osuda, sudska opomena ili je uinilac osloboen od kazne.
(5) Proterivanje stranca iz zemlje i zabrana prisustvovanja odreenim sportskim
priredbama moe se izrei ako je uiniocu izreena kazna ili uslovna osuda.
(6) Mera zabrane pribliavanja i komunikacije sa oteenim moe se izrei ako je
uiniocu izreena novana kazna, rad u javnom interesu, oduzimanje vozake dozvole,
uslovna osuda i sudska opomena.
(7) Za krivina dela u sticaju mera bezbednosti e se izrei ako je utvrena za jedno od
krivinih dela u sticaju.
Obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u zdravstvenoj ustanovi
lan 81
(1) Uiniocu koji je krivino delo uinio u stanju bitno smanjene uraunljivosti sud e
izrei obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi,
ako, s obzirom na uinjeno krivino delo i stanje duevne poremeenosti, utvrdi da
postoji ozbiljna opasnost da uinilac uini tee krivino delo i da je radi otklanjanja ove
opasnosti potrebno njegovo leenje u takvoj ustanovi.

(2) Ako su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog lana, sud e izrei obavezno leenje i
uvanje u zdravstvenoj ustanovi uiniocu koji je u stanju neuraunljivosti uinio
protivpravno delo predvieno u zakonu kao krivino delo.
(3) Meru iz st. 1. i 2. ovog lana sud e obustaviti kad utvrdi da je prestala potreba za
leenjem i uvanjem uinioca u zdravstvenoj ustanovi.
(4) Mera iz stava 1. ovog lana izreena uz kaznu zatvora moe trajati i due od izreene
kazne.
(5) Uiniocu koji je krivino delo izvrio u stanju bitno smanjene uraunljivosti i koji je
osuen na kaznu zatvora, vreme provedeno u zdravstvenoj ustanovi uraunava se u
vreme trajanja izreene kazne. Ako je vreme provedeno u zdravstvenoj ustanovi krae od
trajanja izreene kazne, sud e, po prestanku mere bezbednosti, odrediti da se osueni
uputi na izdravanje ostatka kazne ili da se pusti na uslovni otpust. Pri odluivanju o
putanju na uslovni otpust sud e, pored uslova iz lana 46. ovog zakonika, naroito uzeti
u obzir uspeh leenja osuenog, njegovo zdravstveno stanje, vreme provedeno u
zdravstvenoj ustanovi i ostatak kazne koju osueni nije izdrao.
Obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi
lan 82
(1) Uiniocu koji je u stanju neuraunljivosti uinio protivpravno delo odreeno u zakonu
kao krivino delo, sud e izrei obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi, ako utvrdi da
postoji ozbiljna opasnost da uinilac uini protivpravno delo koje je u zakonu predvieno
kao krivino delo i da je radi otklanjanja ove opasnosti dovoljno njegovo leenje na
slobodi.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana moe se izrei i neuraunljivom uiniocu prema kojem je
odreeno obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi
kad sud, na osnovu rezultata leenja, utvrdi da vie nije potrebno njegovo uvanje i
leenje u takvoj ustanovi, nego samo njegovo leenje na slobodi.
(3) Pod uslovima iz stava 1. ovog lana sud moe izrei obavezno psihijatrijsko leenje
na slobodi i uiniocu ija je uraunljivost bitno smanjena, ako mu je izreena uslovna
osuda ili je na osnovu lana 81. stav 5. ovog zakonika puten na uslovni otpust.
(4) Obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi moe se povremeno sprovoditi i u
odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi, ako je to potrebno radi uspenijeg leenja, s tim da
povremeno leenje u ustanovi ne moe neprekidno trajati due od petnaest dana, niti
ukupno due od dva meseca.
(5) Obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi traje dok postoji potreba leenja, ali ne
due od tri godine.

(6) Ako se u sluaju iz st. 1. do 3. ovog lana uinilac ne podvrgne leenju na slobodi ili
ga samovoljno napusti ili i pored leenja nastupi opasnost da ponovo uini protivpravno
delo predvieno u zakonu kao krivino delo, tako da je potrebno njegovo leenje i
uvanje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi, sud moe izrei obavezno psihijatrijsko
leenje i uvanje u takvoj ustanovi.
Obavezno leenje narkomana
lan 83
(1) Uiniocu koji je uinio krivino delo usled zavisnosti od upotrebe opojnih droga i kod
kojeg postoji ozbiljna opasnost da e usled ove zavisnosti i dalje da vri krivina dela,
sud e izrei obavezno leenje.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana izvrava se u zavodu za izvrenje kazne ili u
odgovarajuoj zdravstvenoj ili drugoj specijalizovanoj ustanovi i traje dok postoji potreba
za leenjem, ali ne due od tri godine.
(3) Kad je mera iz stava 1. ovog lana izreena uz kaznu zatvora, ona moe trajati due
od vremena izreene kazne, ali njeno ukupno trajanje ne moe biti due od tri godine.
(4) Vreme provedeno u ustanovi za leenje uraunava se u kaznu zatvora.
(5) Kad je mera iz stava 1. ovog lana izreena uz novanu kaznu, uslovnu osudu, sudsku
opomenu ili osloboenje od kazne izvrava se na slobodi i ne moe trajati due od tri
godine.
(6) Ako se uinilac, bez opravdanih razloga, ne podvrgne leenju na slobodi ili leenje
samovoljno napusti, sud e odrediti da se mera prinudno izvri u odgovarajuoj
zdravstvenoj ili drugoj specijalizovanoj ustanovi.
Obavezno leenje alkoholiara
lan 84
(1) Uiniocu koji je uinio krivino delo usled zavisnosti od upotrebe alkohola i kod
kojeg postoji ozbiljna opasnost da e usled ove zavisnosti i dalje da vri krivina dela,
sud e izrei obavezno leenje.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana izvrava se u zavodu za izvrenje kazne zatvora ili u
odgovarajuoj zdravstvenoj ili drugoj specijalizovanoj ustanovi i traje dok postoji potreba
za leenjem, ali ne due od izreene kazne zatvora.
(3) Vreme provedeno u ustanovi za leenje uraunava se u kaznu zatvora.

(4) Kad je mera iz stava 1. ovog lana izreena uz novanu kaznu, uslovnu osudu, sudsku
opomenu ili osloboenje od kazne izvrava se na slobodi i ne moe trajati due od dve
godine.
(5) Ako se uinilac, bez opravdanih razloga, ne podvrgne leenju na slobodi ili leenje
samovoljno napusti, sud e odrediti da se mera prinudno izvri u odgovarajuoj
zdravstvenoj ili drugoj specijalizovanoj ustanovi.
Zabrana vrenja poziva, delatnosti i dunosti
lan 85
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela zabraniti vrenje odreenog poziva, odreene
delatnosti ili svih ili nekih dunosti vezanih za raspolaganje, korienje, upravljanje ili
rukovanje tuom imovinom ili za uvanje te imovine, ako se opravdano moe smatrati da
bi njegovo dalje vrenje takve delatnosti bilo opasno.
(2) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana, koje ne moe biti krae od jedne
niti due od deset godina, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme
provedeno u zatvoru, odnosno u zdravstvenoj ustanovi u kojoj je izvrena mera
bezbednosti ne uraunava u vreme trajanja ove mere.
(3) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti da e se ta osuda opozvati, ako
uinilac prekri zabranu vrenja poziva, delatnosti ili dunosti.
Zabrana upravljanja motornim vozilom
lan 86
(1) Uiniocu krivinog dela kojim se ugroava javni saobraaj sud moe izrei zabranu
upravljanja motornim vozilom.
(2) Pri izricanju mere iz stava 1. ovog lana sud odreuje na koje se vrste i kategorije
vozila zabrana odnosi.
(3) Meru iz stava 1. ovog lana sud moe izrei, ako nae da teina uinjenog dela,
okolnosti pod kojima je delo uinjeno ili ranije krenje saobraajnih propisa od strane
uinioca pokazuju da je opasno da on upravlja motornim vozilom odreene vrste ili
kategorije.
(4) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana, koje ne moe biti krae od tri
meseca niti due od pet godina, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se
vreme provedeno u zatvoru, odnosno u ustanovi u kojoj se izvrava mera bezbednosti ili
vaspitna mera ne uraunava u vreme trajanja ove mere.

(5) Ako je mera iz stava 1. ovog lana izreena licu koje ima stranu dozvolu za
upravljanje motornim vozilom, zabrana se odnosi na upravljanje motornim vozilom na
teritoriji Srbije.
(6) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti da e se ta osuda opozvati, ako
uinilac prekri zabranu upravljanja motornim vozilom.
(7) Zakonom se moe odrediti obavezna zabrana upravljanja motornim vozilom.
Oduzimanje predmeta
lan 87
(1) Mera bezbednosti oduzimanja predmeta moe se odrediti u pogledu predmeta koji je
bio namenjen ili upotrebljen za izvrenje krivinog dela ili je nastao izvrenjem krivinog
dela, kad postoji opasnost da e se odreeni predmet ponovo upotrebiti za izvrenje
krivinog dela, ili kad je radi zatite opte bezbednosti ili iz moralnih razloga oduzimanje
predmeta neophodno.
(2) Primena ove mere bezbednosti ne utie na pravo treih lica na naknadu tete zbog
oduzimanja predmeta prema izvriocu krivinog dela.
(3) Zakonom se moe odrediti obavezno oduzimanje predmeta, a moe se odrediti i
njihovo obavezno unitavanje. Zakonom se mogu odrediti i uslovi za oduzimanje
odreenih predmeta u pojedinim sluajevima.
Proterivanje stranca iz zemlje
lan 88
(1) Sud moe stranca koji je uinio krivino delo proterati sa teritorije Srbije za vreme od
jedne do deset godina.
(2) Pri oceni da li e izrei meru iz stava 1. ovog lana sud e uzeti u obzir prirodu i
teinu uinjenog krivinog dela, pobude zbog kojih je krivino delo uinjeno, nain
izvrenja krivinog dela i druge okolnosti koje ukazuju na nepoeljnost daljeg boravka
stranca u Srbiji.
(3) Vreme trajanja proterivanja rauna se od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se
vreme provedeno u zatvoru ne uraunava u vreme trajanja ove mere.
(4) Mera iz stava 1. ovog lana ne moe se izrei uiniocu koji uiva zatitu u skladu sa
ratifikovanim meunarodnim ugovorima.
Javno objavljivanje presude

lan 89
(1) Pri osudi za krivino delo uinjeno putem sredstava javnog informisanja, ili za
krivino delo koje je prouzrokovalo opasnost za ivot ili zdravlje ljudi a objavljivanje
presude bi doprinelo da se otkloni ili umanji ta opasnost, sud moe odluiti da se o troku
osuenog istim putem ili na drugi odgovarajui nain objavi sudska presuda u celini ili u
izvodu.
(2) Zakonom se moe odrediti obavezno objavljivanje presude. U tom sluaju sud e
odluiti putem kojeg sredstva javnog informisanja e se presuda objaviti i da li e se
objaviti u celini ili u izvodu.
(3) Javno objavljivanje presude moe se izvriti najkasnije u roku od trideset dana od
dana pravnosnanosti presude.
Zabrana pribliavanja i komunikacije sa oteenim
lan 89a
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela zabraniti pribliavanje oteenom na odreenoj
udaljenosti, zabraniti pristup u prostor oko mesta stanovanja ili mesta rada oteenog i
zabraniti dalje uznemiravanje oteenog, odnosno dalju komunikaciju sa oteenim, ako
se opravdano moe smatrati da bi dalje vrenje takvih radnji uinioca krivinog dela bilo
opasno po oteenog.
(2) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana koje ne moe biti krae od est
meseci niti due od tri godine, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se
vreme provedeno u zatvoru, odnosno u zdravstvenoj ustanovi u kojoj je izvrena mera
bezbednosti ne uraunava u vreme trajanja ove mere.
(3) Mera iz stava 1. ovog lana moe se ukinuti pre isteka vremena za koje je odreena,
ako prestanu razlozi zbog kojih je odreena.
Zabrana prisustvovanja odreenim sportskim priredbama
lan 89b
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela izrei meru zabrane prisustvovanja odreenim
sportskim priredbama, kada je to radi zatite opte bezbednosti neophodno.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana izvrava se na taj nain to je uinilac krivinog dela
duan da se neposredno pre poetka vremena odravanja odreenih sportskih priredbi
lino javi slubenom licu u podrunoj policijskoj upravi, odnosno policijskoj stanici, na
podruju na kojem se uinilac zatekao i da boravi u njihovim prostorijama za vreme
odravanja sportske priredbe.

(3) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana, koje ne moe biti krae od jedne
niti due od pet godina, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme
provedeno u zatvoru ne uraunava u vreme trajanja ove mere.
(4) Ako sud izrekne uslovnu osudu, sud e odrediti da e se ta osuda opozvati, ako
uinilac prekri zabranu prisustvovanja odreenim sportskim priredbama, odnosno ako ne
izvri dunost iz stava 2. ovog lana.
(5) Ako posle izdrane kazne zatvora, uinilac prekri zabranu prisustvovanja odreenim
sportskim priredbama, odnosno ako ne izvri dunost iz stava 2. ovog lana, sud koji je
izrekao meru iz stava 1. ovog lana, moe ga kazniti zatvorom od trideset dana do tri
meseca.
(6) Zakonom se moe odrediti obavezna zabrana prisustvovanja odreenim sportskim
priredbama.
Prestanak mere bezbednosti na osnovu sudske odluke
lan 90
(1) Sud moe odluiti da prestanu mere bezbednosti zabrane vrenja poziva, delatnosti ili
dunosti i zabrane upravljanja motornim vozilom, ako su protekle tri godine od dana
njihovog primenjivanja.
(2) Pri oceni da li e odrediti prestanak mere bezbednosti iz stava 1. ovog lana sud e
uzeti u obzir ponaanje osuenog posle osude, da li je naknadio tetu prouzrokovanu
krivinim delom, da li je vratio imovinsku korist steenu izvrenjem krivinog dela i
druge okolnosti koje ukazuju na opravdanost prestanka tih mera.

Glava sedma
ODUZIMANJE IMOVINSKE KORISTI
Osnov oduzimanja imovinske koristi
lan 91
(1) Niko ne moe zadrati imovinsku korist pribavljenu krivinim delom.
(2) Korist iz stava 1. ovog lana oduzee se, pod uslovima predvienim ovim zakonikom
i sudskom odlukom kojom je utvreno izvrenje krivinog dela.
Uslovi i nain oduzimanja imovinske koristi

lan 92
(1) Od uinioca e se oduzeti novac, predmeti od vrednosti i svaka druga imovinska
korist koji su pribavljeni krivinim delom, a ako oduzimanje nije mogue uinilac e se
obavezati da preda u zamenu drugu imovinsku korist koja odgovara vrednosti imovine
pribavljene izvrenjem krivinog dela ili proistekle iz krivinog dela ili plati novani
iznos koji odgovara pribavljenoj imovinskoj koristi.
(2) Imovinska korist pribavljena krivinim delom oduzee se i od pravnog ili fizikog
lica na koja je prenesena bez naknade ili uz naknadu koja oigledno ne odgovara stvarnoj
vrednosti.
(3) Ako je krivinim delom pribavljena imovinska korist za drugog ta korist e se
oduzeti.
Zatita oteenog
lan 93
(1) Ako je u krivinom postupku usvojen imovinskopravni zahtev oteenog, sud e
izrei oduzimanje imovinske koristi samo ukoliko ona prelazi dosueni imovinskopravni
zahtev oteenog u tom iznosu.
(2) Oteeni koji je u krivinom postupku u pogledu svog imovinskopravnog zahteva
upuen na parnicu moe traiti da se namiri iz oduzete imovinske koristi, ako pokrene
parnicu u roku od est meseci od dana pravnosnanosti odluke kojom je upuen na
parnicu.
(3) Oteeni koji u krivinom postupku nije podneo imovinskopravni zahtev moe
zahtevati namirenje iz oduzete imovinske koristi, ako je radi utvrivanja svog zahteva
pokrenuo parnicu u roku od tri meseca od dana saznanja za presudu kojom je izreeno
oduzimanje imovinske koristi, a najdalje u roku od tri godine od dana pravnosnanosti
odluke o oduzimanju imovinske koristi.
(4) U sluajevima iz st. 2. i 3. ovog lana oteeni mora u roku od tri meseca od dana
pravnosnanosti odluke kojom je usvojen njegov imovinskopravni zahtev zatraiti
namirenje iz oduzete imovinske koristi.

Glava osma
PRAVNE POSLEDICE OSUDE
Nastupanje pravnih posledica osude

lan 94
(1) Osude za odreena krivina dela ili na odreene kazne mogu imati za pravnu
posledicu prestanak, odnosno gubitak odreenih prava ili zabranu sticanja odreenih
prava.
(2) Pravne posledice osude ne mogu nastupiti kad je za krivino delo uiniocu izreena
novana kazna, uslovna osuda, ako ne bude opozvana, sudska opomena ili kad je uinilac
osloboen od kazne.
(3) Pravne posledice osude mogu se predvideti samo zakonom i nastupaju po sili zakona
kojim su predviene.
Vrste pravnih posledica osude
lan 95
(1) Pravne posledice osude koje se odnose na prestanak ili gubitak odreenih prava su:
1) prestanak vrenja javnih funkcija;
2) prestanak radnog odnosa ili prestanak vrenja odreenog poziva ili zanimanja;
3) gubitak odreenih dozvola ili odobrenja koja se daju odlukom dravnog organa ili
organa lokalne samouprave.
(2) Pravne posledice osude koje se sastoje u zabrani sticanja odreenih prava su:
1) zabrana sticanja odreenih javnih funkcija;
2) zabrana sticanja odreenog zvanja, poziva ili zanimanja ili unapreenja u slubi;
3) zabrana sticanja ina vojnog stareine;
4) zabrana dobijanja odreenih dozvola ili odobrenja koja se daju odlukom dravnih
organa ili organa lokalne samouprave.
Poetak i trajanje pravnih posledica osude
lan 96
(1) Pravne posledice osude nastupaju danom pravnosnanosti presude.
(2) U sluaju da posle pravnosnanosti presude, na osnovu koje su nastupile pravne
posledice osude, ta presuda bude izmenjena po vanrednom pravnom leku, nastupanje ili
dalje trajanje pravnih posledica osude usklauje se sa novom odlukom.

(3) Pravne posledice osude koje se sastoje u zabrani sticanja odreenih prava mogu se
propisati u trajanju najdue do deset godina.
(4) Vreme provedeno na izdravanju kazne ne uraunava se u vreme trajanja pravne
posledice osude.
(5) Rehabilitacijom prestaju pravne posledice osude predviene u lanu 95. stav 2. ovog
zakonika.

Glava deveta
REHABILITACIJA, PRESTANAK PRAVNIH POSLEDICA OSUDE I DAVANJE
PODATAKA IZ KAZNENE EVIDENCIJE
Opti pojam rehabilitacije
lan 97
(1) Rehabilitacijom se brie osuda i prestaju sve njene pravne posledice, a osueni se
smatra neosuivanim.
(2) Rehabilitacija nastaje ili na osnovu samog zakona (zakonska rehabilitacija) ili po
molbi osuenog lica na osnovu sudske odluke (sudska rehabilitacija).
(3) Rehabilitacijom se ne dira u prava treih lica koja se zasnivaju na osudi.
Zakonska rehabilitacija
lan 98
(1) Zakonska rehabilitacija se daje samo licima koja pre osude na koju se odnosi
rehabilitacija nisu bila osuivana ili koja su se po zakonu smatrala neosuivanim.
(2) Zakonska rehabilitacija nastaje, ako:
1) lice koje je oglaeno krivim, a osloboeno od kazne ili kojem je izreena sudska
opomena, u roku od godinu dana od pravnosnanosti presude, odnosno reenja ne uini
novo krivino delo;
2) lice kojem je izreena uslovna osuda, u vreme proveravanja i u roku od godinu dana
po isteku roka proveravanja, ne uini novo krivino delo;

3) lice koje je osueno na novanu kaznu, kaznu rada u javnom interesu, oduzimanja
vozake dozvole ili kaznu zatvora do est meseci, u roku od tri godine od dana kad je ta
kazna izvrena, zastarela ili oprotena, ne uini novo krivino delo;
4) lice koje je osueno na kaznu zatvora preko est meseci do jedne godine, u roku od pet
godina od dana kad je ta kazna izvrena, zastarela ili oprotena, ne uini novo krivino
delo.
5) lice koje je osueno na kaznu zatvora preko jedne do tri godine, u roku od deset godina
od dana kad je ta kazna izvrena, zastarela ili oprotena, ne uini novo krivino delo.
(3) Zakonska rehabilitacija ne nastaje ako sporedna kazna jo nije izvrena ili ako jo
traju mere bezbednosti.
Sudska rehabilitacija
lan 99
(1) Sudska rehabilitacija moe se dati licu koje je osueno na kaznu zatvora preko tri do
pet godina, ako u roku od deset godina od dana kad je ta kazna izdrana, zastarela ili
oprotena ne uini novo krivino delo.
(2) U sluaju iz stava 1. ovog lana sud e dati rehabilitaciju ako nae da je osueno lice
svojim vladanjem zasluilo rehabilitaciju i ako je, prema svojim mogunostima,
naknadilo tetu prouzrokovanu krivinim delom, pri emu je sud duan da uzme u obzir i
sve druge okolnosti od znaaja za davanje rehabilitacije, a posebno prirodu i znaaj dela.
(3) Sudska rehabilitacija ne moe se dati ako sporedna kazna jo nije izvrena ili ako jo
traju mere bezbednosti.
Sudska rehabilitacija lica koje je vie puta osuivano
lan 100
Licu koje je vie puta osuivano sud moe dati rehabilitaciju samo ako su ispunjeni
uslovi iz l. 98. i 99. ovog zakonika u pogledu svakog krivinog dela za koje je osueno.
Pri oceni da li e u ovakvom sluaju dati rehabilitaciju sud e uzeti u obzir okolnosti iz
lana 99. stav 2. ovog zakonika.
Prestanak pravnih posledica osude
lan 101
(1) Kad proteknu tri godine od dana izdrane, zastarele ili oprotene kazne, sud moe
odluiti da prestane pravna posledica osude koja se odnosi na zabranu sticanja odreenog
prava, ukoliko ve nije prestala usled rehabilitacije.

(2) Pri odluivanju o prestanku pravne posledice osude sud e uzeti u obzir ponaanje
osuenog posle osude, da li je naknadio tetu prouzrokovanu krivinim delom i vratio
imovinsku korist steenu izvrenjem krivinog dela, kao i druge okolnosti koje ukazuju
na opravdanost prestanka pravne posledice osude.
Sadraj i davanje podataka iz kaznene evidencije
lan 102
(1) Kaznena evidencija sadri line podatke o uiniocu krivinog dela, o krivinom delu
za koje je osuen, podatke o kazni, uslovnoj osudi, sudskoj opomeni, osloboenju od
kazne i oprotenoj kazni, kao i podatke o pravnim posledicama osude. U kaznenu
evidenciju se unose i kasnije izmene podataka sadranih u kaznenoj evidenciji, podaci o
izdravanju kazne, kao i ponitenje evidencije o pogrenoj osudi.
(2) Podaci iz kaznene evidencije mogu se dati samo sudu, javnom tuiocu i policiji u vezi
sa krivinim postupkom koji se vodi protiv lica koje je ranije bilo osueno, organu za
izvrenje krivinih sankcija i organu koji uestvuje u postupku davanja amnestije,
pomilovanja, rehabilitacije ili odluivanja o prestanku pravnih posledica osude, kao i
organima starateljstva, kad je to potrebno za vrenje poslova iz njihove nadlenosti.
Podaci iz kaznene evidencije mogu se dati i drugim dravnim organima koji su nadleni
za otkrivanje i spreavanje izvrenja krivinih dela, kada je to posebnim zakonom
propisano.
(3) Podaci iz kaznene evidencije mogu se, na obrazloen zahtev, dati i dravnom organu,
preduzeu, drugoj organizaciji ili preduzetniku, ako jo traju pravne posledice osude ili
mere bezbednosti i ako za to postoji opravdani interes zasnovan na zakonu.
(4) Niko nema prava da trai od graanina da podnosi dokaz o svojoj osuivanosti ili
neosuivanosti.
(5) Graanima se, na njihov zahtev, mogu davati podaci o njihovoj osuivanosti ili
neosuivanosti.
(6) Podaci o brisanoj osudi ne mogu se nikom dati.

Glava deseta
ZASTARELOST
Zastarelost krivinog gonjenja
lan 103

Ako u ovom zakoniku nije drukije odreeno, krivino gonjenje ne moe se preduzeti
kad protekne:
1) dvadeset pet godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei
zatvor od trideset do etrdeset godina;
2) dvadeset godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna
zatvora preko petnaest godina;
3) petnaest godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna
zatvora preko deset godina;
4) deset godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna
zatvora preko pet godina;
5) pet godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora
preko tri godine;
6) tri godine od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora
preko jedne godine;
7) dve godine od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora
do jedne godine ili novana kazna.
Tok i prekid zastarelosti krivinog gonjenja
lan 104
(1) Zastarelost krivinog gonjenja poinje od dana kad je krivino delo izvreno. Ukoliko
posledica krivinog dela nastupi kasnije, zastarelost krivinog gonjenja poinje od dana
kada je posledica nastupila.
(2) Zastarelost ne tee za vreme za koje se po zakonu gonjenje ne moe otpoeti ili
nastaviti.
(3) Zastarelost se prekida svakom procesnom radnjom koja se preduzima radi otkrivanja
krivinog dela ili radi otkrivanja i gonjenja uinioca zbog uinjenog krivinog dela.
(4) Zastarelost se prekida i kad uinilac u vreme dok tee rok zastarelosti uini isto tako
teko ili tee krivinog delo.
(5) Svakim prekidom zastarelost poinje ponovo da tee.
(6) Zastarelost krivinog gonjenja nastaje u svakom sluaju kad protekne dvostruko
vreme koje se po zakonu trai za zastarelost krivinog gonjenja.

Zastarelost izvrenja kazne

lan 105
Ako u ovom zakoniku nije drukije odreeno, izreena kazna ne moe se izvriti kad
protekne:
1) dvadeset pet godina od osude na zatvor od trideset do etrdeset godina;
2) dvadeset godina od osude na kaznu zatvora preko petnaest godina;
3) petnaest godina od osude na kaznu zatvora preko deset godina;
4) deset godina od osude na kaznu zatvora preko pet godina;
5) pet godina od osude na kaznu zatvora preko tri godine;
6) tri godine od osude na kaznu zatvora preko jedne godine;
7) dve godine od osude na kaznu zatvora do jedne godine, na novanu kaznu, na kaznu
rada u javnom interesu, ili na kaznu oduzimanja vozake dozvole.
Zastarelost izvrenja sporedne kazne i mere bezbednosti
lan 106
(1) Zastarelost izvrenja novane kazne i oduzimanja vozake dozvole ako su izreene
kao sporedne kazne nastaje kad protekne dve godine od dana pravnosnanosti presude
kojom su te kazne izreene.
(2) Zastarelost izvrenja mere bezbednosti obaveznog psihijatrijskog leenja i uvanja u
zdravstvenoj ustanovi, obaveznog psihijatrijskog leenja na slobodi, obaveznog leenja
narkomana, obaveznog leenja alkoholiara i oduzimanja predmeta nastaje kad protekne
pet godina od dana pravnosnanosti odluke kojom su te mere izreene.
(3) Zastarelost izvrenja mera bezbednosti zabrane vrenja poziva, delatnosti i dunosti,
zabrane upravljanja motornim vozilom i proterivanja stranca iz zemlje nastaje kad
protekne vreme za koje su te mere izreene.
Tok i prekid zastarelosti izvrenja kazne i mera bezbednosti
lan 107
(1) Zastarelost izvrenja kazne poinje od dana kad je presuda kojom je kazna izreena
postala pravnosnana, a ako je uslovna osuda opozvana - od dana kad je odluka o
opozivanju postala pravnosnana.

(2) Ako je aktom amnestije ili pomilovanja ili odlukom suda po vanrednom pravnom
leku izreena kazna smanjena, vreme potrebno za nastupanje zastarelosti odreuje se
prema novoj kazni, ali se tok zastarelosti rauna od ranije pravnosnane presude.
(3) Zastarelost ne tee za vreme za koje se po zakonu izvrenje kazne ne moe preduzeti.
(4) Zastarelost se prekida svakom radnjom nadlenog organa koja se preduzima radi
izvrenja kazne.
(5) Svakim prekidom zastarevanje poinje ponovo da tee.
(6) Zastarelost izvrenja kazne nastaje u svakom sluaju kad protekne dvostruko vreme
koje se po zakonu trai za zastarelost izvrenja kazne.
(7) U sluaju nastupanja zastarelosti iz stava 6. ovog lana zapoeto izvrenje kazne
obustavlja se.
(8) Odredbe st. 2. do 5. ovog lana shodno se primenjuju i na zastarelost izvrenja mere
bezbednosti.
Nezastarelost krivinog gonjenja i izvrenja kazne
lan 108
Krivino gonjenje i izvrenje kazne ne zastarevaju za krivina dela predviena u l. 370.
do 375. ovog zakonika, kao ni za krivina dela za koja po ratifikovanim meunarodnim
ugovorima zastarelost ne moe da nastupi.

Glava jedanaesta
AMNESTIJA I POMILOVANJE
Amnestija
lan 109
(1) Licima koja su obuhvaena aktom amnestije daje se osloboenje od krivinog
gonjenja ili potpuno ili delimino osloboenje od izvrenja kazne, zamenjuje se izreena
kazna blaom kaznom, daje se rehabilitacija ili se ukidaju pojedine ili sve pravne
posledice osude.
(2) Amnestijom se mogu ukinuti sledee mere bezbednosti: zabrana vrenja poziva,
delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom i proterivanje stranaca iz
zemlje.

Pomilovanje
lan 110
(1) Pomilovanjem se poimenino odreenom licu daje osloboenje od krivinog gonjenja
ili potpuno ili delimino osloboenje od izvrenja kazne, zamenjuje se izreena kazna
blaom kaznom ili uslovnom osudom, daje se rehabilitacija, odreuje krae trajanje
odreene pravne posledice osude ili se ukidaju pojedine ili sve pravne posledice osude.
(2) Pomilovanjem se moe ukinuti ili odrediti krae trajanje mere bezbednosti zabrana
vrenja poziva, delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom i
proterivanje stranca iz zemlje.
Dejstvo amnestije i pomilovanja na prava treih lica
lan 111
Davanjem amnestije ili pomilovanja ne dira se u prava treih lica koja se zasnivaju na
osudi.

Glava dvanaesta
ZNAENJE IZRAZA
Znaenje izraza u ovom zakoniku
lan 112
(1) Pod teritorijom Srbije podrazumevaju se suvozemna teritorija, vodene povrine unutar
njenih granica, kao i vazduni prostor nad njima.
(2) Pod krivinim zakonodavstvom Srbije podrazumevaju se ovaj zakonik kao i sve
krivinopravne odredbe sadrane u drugim zakonima Srbije.
(3) Slubenim licem smatra se:
1) lice koje u dravnom organu vri slubene dunosti;
2) izabrano, imenovano ili postavljeno lice u dravnom organu, organu lokalne
samouprave ili lice koje stalno ili povremeno vri slubene dunosti ili slubene funkcije
u tim organima;

3) javni belenik, izvritelj i arbitar, kao i lice u ustanovi, preduzeu ili drugom subjektu,
kojem je povereno vrenje javnih ovlaenja, koje odluuje o pravima, obavezama ili
interesima fizikih ili pravnih lica ili o javnom interesu;
4) slubenim licem smatra se i lice kojem je faktiki povereno vrenje pojedinih
slubenih dunosti ili poslova;
5) vojno lice.
(4) Stranim slubenim licem smatra se lice koje je lan, funkcioner ili slubenik
zakonodavnog ili izvrnog organa strane drave, lice koje je sudija, porotnik, lan,
funkcioner ili slubenik suda strane drave ili meunarodnog suda, lice koje je lan,
funkcioner ili slubenik meunarodne organizacije i njenih organa, kao i lice koje je
arbitar u stranoj ili meunarodnoj arbitrai.
(5) Odgovornim licem u pravnom licu smatra se lice koje na osnovu zakona, propisa ili
ovlaenja vri odreene poslove upravljanja, nadzora ili druge poslove iz delatnosti
pravnog lica, kao i lice kome je faktiki povereno obavljanje tih poslova. Odgovornim
licem smatra se i slubeno lice kad su u pitanju krivina dela kod kojih je kao izvrilac
oznaeno odgovorno lice, a u ovom zakoniku nisu predviena u glavi o krivinim delima
protiv slubene dunosti, odnosno kao krivina dela slubenog lica.
(6) Vojnim licem smatra se profesionalni vojnik (profesionalni oficir, profesionalni
podoficir, oficir po ugovoru, podoficir po ugovoru i vojnik po ugovoru), vojnik na
odsluenju vojnog roka, student vojne akademije, uenik vojne kole, lice iz rezervnog
sastava dok se kao vojni obveznik nalazi na vojnoj dunosti i civilno lice koje vri
odreenu vojnu dunost.
(7) Kad je kao izvrilac odreenih krivinih dela oznaeno slubeno lice, odgovorno lice
ili vojno lice, lica navedena u st. 3, 5. i 6. ovog lana mogu biti izvrioci tih dela, ako iz
obeleja pojedinog dela ili iz pojedinog propisa ne proizilazi da izvrilac moe biti samo
neko od tih lica.
(8) Detetom se smatra lice koje nije navrilo etrnaest godina.
(9) Maloletnikom se smatra lice koje je navrilo etrnaest godina, a nije navrilo
osamnaest godina.
(10) Maloletnim licem smatra se lice koje nije navrilo osamnaest godina.
(11) Uiniocem se smatraju izvrilac, saizvrilac, podstreka i pomaga.
(12) Silom se smatra i primena hipnoze ili omamljujuih sredstava, s ciljem da se neko
protiv svoje volje dovede u nesvesno stanje ili onesposobi za otpor.

(13) Izborima se smatraju izbori za narodne poslanike, predsednika Republike, organe

autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave i drugi izbori koji se raspisuju i vre
na osnovu Ustava i zakona.
(14) Referendumom se smatra izjanjavanje graana na kojem se odluuje o pitanjima za
koja je to utvreno Ustavom ili zakonom.
(15) Opojnim drogama smatraju se supstance i preparati koji su zakonom i drugim
propisom zasnovanim na zakonu proglaeni za opojne droge i ostale psihoaktivne
kontrolisane supstance.
(16) Pokretnom stvari se smatra i svaka proizvedena ili sakupljena energija za davanje
svetlosti, toplote ili kretanja, telefonski impuls, kao i raunarski podatak i raunarski
program.
(17) Raunarski podatak je svako predstavljanje injenica, informacija ili koncepta u
obliku koji je podesan za njihovu obradu u raunarskom sistemu, ukljuujui i
odgovarajui program na osnovu koga raunarski sistem obavlja svoju funkciju.
(18) Raunarskom mreom smatra se skup meusobno povezanih raunara, odnosno
raunarskih sistema koji komuniciraju razmenjujui podatke.
(19) Raunarskim programom smatra se ureeni skup naredbi koji slue za upravljanje
radom raunara, kao i za reavanje odreenog zadatka pomou raunara.
(20) Raunarski virus je raunarski program ili neki drugi skup naredbi unet u raunar ili
raunarsku mreu koji je napravljen da sam sebe umnoava i deluje na druge programe ili
podatke u raunaru ili raunarskoj mrei dodavanjem tog programa ili skupa naredbi
jednom ili vie raunarskih programa ili podataka.
(21) Subjektom privrednog poslovanja smatra se preduzee, drugo pravno lice koje
obavlja privrednu delatnost i preduzetnik. Pravno lice koje pored svoje osnovne
delatnosti obavlja i privrednu delatnost smatra se subjektom privrednog poslovanja samo
kada vri tu delatnost.
(22) Grupa je najmanje tri lica povezanih radi trajnog ili povremenog vrenja krivinih
dela koja ne mora da ima definisane uloge svojih lanova, kontinuitet lanstva ili
razvijenu strukturu.
(23) Novac je metalni i papirni novac ili novac izraen od nekog drugog materijala koji je
na osnovu zakona u opticaju u Srbiji ili u stranoj dravi.
(24) Znacima za vrednost smatraju se i strani znaci za vrednost.
(25) Motornim vozilom smatra se svako saobraajno sredstvo na motorni pogon u
suvozemnom, vodenom i vazdunom saobraaju.

(26) Ispravom se smatra svaki predmet koji je podoban ili odreen da slui kao dokaz
kakve injenice koja ima znaaj za pravne odnose, kao i raunarski podatak.
(27) Spis, pismo, poiljka i dokument mogu biti i u elektronskom obliku.
(28) lanom porodice smatraju se: suprunici, njihova deca, preci suprunika u pravoj
liniji krvnog srodstva, vanbrani partneri i njihova deca, usvojilac i usvojenik, hranilac i
hranjenik. lanovima porodice smatraju se i braa i sestre, njihovi suprunici i deca, bivi
suprunici i njihova deca i roditelji bivih suprunika, ako ive u zajednikom
domainstvu, kao i lica koja imaju zajedniko dete ili je dete na putu da bude roeno,
iako nikada nisu ivela u istom porodinom domainstvu.
(29) Izraz "nee se kazniti" znai da u tom sluaju nema krivinog dela.
(30) Kad je radnja krivinog dela odreena trajnim glagolom smatra se da je delo
uinjeno, ako je radnja izvrena jednom ili vie puta.
(31) Skraenica "Srbija" oznaava Republiku Srbiju.
(32) Poslom od javnog znaaja smatra se obavljanje profesije ili dunosti koja ima
poveani rizik za bezbednost lica koje ga obavlja, a odnosi se na zanimanja koja su od
znaaja za javno informisanje, zdravlje ljudi, obrazovanje, javni prevoz, pravnu i strunu
pomo pred sudskim i drugim dravnim organima.
(33) Raunar je svaki elektronski ureaj koji na osnovu programa automatski obrauje i
razmenjuje podatke.
(34) Raunarski sistem je svaki ureaj ili grupa meusobno povezanih ili zavisnih ureaja
od kojih jedan ili vie njih, na osnovu programa, vri automatsku obradu podataka.
(35) Organizovana kriminalna grupa je grupa od tri ili vie lica, koja postoji odreeno
vreme i deluje sporazumno u cilju vrenja jednog ili vie krivinih dela za koja je
propisana kazna zatvora od etiri godine ili tea kazna, radi neposrednog ili posrednog
sticanja finansijske ili druge koristi.
(36) Imovinska korist je dobro svake vrste, materijalno ili nematerijalno, pokretno ili
nepokretno, procenjivo ili neprocenjivo i isprava u bilo kom obliku kojim se dokazuje
pravo ili interes u odnosu na takvo dobro. Imovinom se smatra i prihod ili druga korist
ostvarena, neposredno ili posredno, iz krivinog dela, kao i dobro u koje je ona
pretvorena ili sa kojim je pomeana.

POSEBNI DEO

Glava trinaesta
KRIVINA DELA PROTIV IVOTA I TELA
Ubistvo
lan 113
Ko drugog lii ivota, kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
Teko ubistvo
lan 114
Zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od od trideset do etrdeset godina kaznie
se:
1) ko drugog lii ivota na svirep ili podmukao nain;
2) ko drugog lii ivota pri bezobzirnom nasilnikom ponaanju;
3) ko drugog lii ivota i pri tom sa umiljajem dovede u opasnost ivot jo nekog lica;
4) ko drugog lii ivota pri izvrenju krivinog dela razbojnitva ili razbojnike krae;
5) ko drugog lii ivota iz koristoljublja, radi izvrenja ili prikrivanja drugog krivinog
dela, iz bezobzirne osvete ili iz drugih niskih pobuda;
6) ko lii ivota slubeno ili vojno lice pri vrenju slubene dunosti;
7) ko lii ivota sudiju, javnog tuioca, zamenika javnog tuioca ili policijskog
slubenika u vezi sa vrenjem slubene dunosti;
8) ko lii ivota lice koje obavlja poslove od javnog znaaja u vezi sa poslovima koje to
lice obavlja;
9) ko lii ivota dete ili bremenitu enu;
10) ko lii ivota lana svoje porodice kojeg je prethodno zlostavljao;
11) ko sa umiljajem lii ivota vie lica, a ne radi se o ubistvu na mah, ubistvu deteta pri
poroaju ili lienju ivota iz samilosti.
Ubistvo na mah
lan 115

Ko drugog lii ivota na mah doveden bez svoje krivice u jaku razdraenost napadom,
zlostavljanjem ili tekim vreanjem od strane ubijenog,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Ubistvo deteta pri poroaju
lan 116
Majka koja lii ivota svoje dete za vreme poroaja ili neposredno posle poroaja, dok
kod nje traje poremeaj izazvan poroajem,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Lienje ivota iz samilosti
lan 117
Ko lii ivota punoletno lice iz samilosti zbog tekog zdravstvenog stanja u kojem se to
lice nalazi, a na njegov ozbiljan i izriit zahtev,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nehatno lienje ivota
lan 118
Ko drugog lii ivota iz nehata,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Navoenje na samoubistvo i pomaganje u samoubistvu
lan 119
(1) Ko navede drugog na samoubistvo ili mu pomogne u izvrenju samoubistva, pa ovo
bude izvreno ili pokuano,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko drugom pomogne u izvrenju samoubistva pod uslovima iz lana 117. ovog
zakonika, pa ovo bude izvreno ili pokuano,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini prema maloletniku ili prema licu koje se nalazi u
stanju bitno smanjene uraunljivosti,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema detetu ili prema neuraunljivom
licu,
uinilac e se kazniti po lanu 114. ovog zakonika.

(5) Ko surovo ili neoveno postupa sa licem koje se prema njemu nalazi u odnosu kakve
podreenosti ili zavisnosti, pa ono usled takvog postupanja izvri ili pokua samoubistvo
koje se moe pripisati nehatu uinioca,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljen prekid trudnoe
lan 120
(1) Ko protivno propisima o vrenju prekida trudnoe bremenitoj eni sa njenim
pristankom izvri pobaaj, zapone da vri pobaaj ili joj pomogne da izvri pobaaj,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ko se bavi vrenjem dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko bremenitoj eni bez njenog pristanka, a ako je mlaa od esnaest godina bez
njenog pristanka i bez pisane saglasnosti njenog roditelja, usvojioca ili staraoca, izvri ili
zapone da vri pobaaj,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. do 3. ovog lana nastupila smrt, teko naruavanje zdravlja
ili druga teka telesna povreda ene nad kojom je vren prekid trudnoe,
uinilac e se kazniti za delo iz st. 1. i 2. ovog lana zatvorom od jedne do sedam godina,
a za delo iz stava 3. ovog lana zatvorom od dve do dvanaest godina.
Teka telesna povreda
lan 121
(1) Ko drugog teko telesno povredi ili mu zdravlje teko narui,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko drugog teko telesno povredi ili mu zdravlje narui tako teko da je usled toga
doveden u opasnost ivot povreenog ili je uniten ili trajno i u znatnoj meri oteen ili
oslabljen neki vaan deo njegovog tela ili vaan organ ili je prouzrokovana trajna
nesposobnost za rad povreenog ili trajno i teko naruenje njegovog zdravlja ili
unakaenost,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt povreenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini iz nehata,
kaznie se zatvorom do tri godine.

(5) Ko delo iz st. 1. do 3. ovog lana uini na mah, doveden bez svoje krivice u jaku
razdraenost napadom, zlostavljanjem ili tekim vreanjem od strane povreenog,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom do tri godine, za delo iz stava 2. zatvorom od tri
meseca do etiri godine, a za delo iz stava 3. zatvorom od est meseci do pet godina.
(6) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu ili bremenitoj eni
ili licu koje obavlja poslove od javnog znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina, za delo iz stava 2. ovog lana
zatvorom od dve do dvanaest godina, a za delo iz stava 3. ovog lana zatvorom od pet do
petnaest godina.
Laka telesna povreda
lan 122
(1) Ko drugog lako telesno povredi ili mu zdravlje lako narui,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je takva povreda nanesena orujem, opasnim oruem ili drugim sredstvom
podobnim da telo teko povredi ili zdravlje teko narui,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(3) Sud moe uiniocu dela iz stava 2. ovog lana izrei sudsku opomenu, ako je uinilac
bio izazvan nepristojnim ili grubim ponaanjem oteenog.
(4) Gonjenje za delo iz stava 1. ovog lana preduzima se po privatnoj tubi.
Uestvovanje u tui
lan 123
Ko uestvuje u tui u kojoj je neko lien ivota ili je drugom nanesena teka telesna
povreda,
kaznie se za samo uestvovanje novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Ugroavanje opasnim oruem pri tui i svai
lan 124
(1) Ko se pri tui ili svai mai oruja, opasnog orua ili drugog sredstva podobnog da
telo teko povredi ili zdravlje teko narui,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko se pri tui ili svai mai vatrenog oruja,
kaznie se zatvorom do dve godine i novanom kaznom.

Izlaganje opasnosti
lan 125
(1) Ko drugo lice ostavi bez pomoi u stanju ili prilikama opasnim za ivot ili zdravlje
koje je sam pouzrokovao,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupilo teko naruenje zdravlja ili druga
teka telesna povreda ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu ili bremenitoj
eni,
uinilac e se za delo iz stava 1. kazniti zatvorom od est meseci do pet godina, za delo iz
stava 2. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3. zatvorom od dve do
dvanaest godina.
Naputanje nemonog lica
lan 126
(1) Ko nemono lice koje mu je povereno ili o kojem je inae duan da se stara ostavi bez
pomoi u stanju ili prilikama opasnim za ivot ili zdravlje,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupilo teko naruenje zdravlja ili druga
teka telesna povreda ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Nepruanje pomoi
lan 127
(1) Ko ne prui pomo licu koje se nalazi u neposrednoj opasnosti za ivot iako je to
mogao uiniti bez opasnosti za sebe ili drugog,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.

(2) Ako je usled nepruanja pomoi nastupilo teko naruenje zdravlja ili druga teka
telesna povreda lica koje se nalazilo u neposrednoj opasnosti za ivot,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Ako je usled nepruanja pomoi nastupila smrt lica koje se nalazilo u neposrednoj
opasnosti za ivot,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.

Glava etrnaesta
KRIVINA DELA PROTIV SLOBODA I PRAVA OVEKA I GRAANINA
Povreda ravnopravnosti
lan 128
(1) Ko zbog nacionalne ili etnike pripadnosti, rasi ili veroispovesti ili zbog odsustva te
pripadnosti ili zbog razlika u pogledu politikog ili drugog ubeenja, pola, jezika,
obrazovanja, drutvenog poloaja, socijalnog porekla, imovnog stanja ili nekog drugog
linog svojstva, drugome uskrati ili ogranii prava oveka i graanina utvrena Ustavom,
zakonima ili drugim propisima ili optim aktima ili potvrenim meunarodnim
ugovorima ili mu na osnovu ove razlike daje povlastice ili pogodnosti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Povreda prava upotrebe jezika i pisma
lan 129
Ko suprotno propisima o upotrebi jezika i pisma naroda ili pripadnika manjinskih
nacionalnih i etnikih zajednica koji ive u Srbiji uskrati ili ogranii graaninu da pri
ostvarivanju svojih prava ili pri obraanju organima ili organizacijama upotrebi jezik ili
pismo kojim se slui,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Povreda slobode izraavanja nacionalne ili etnike pripadnosti
lan 130
(1) Ko spreava drugog da izraava svoju nacionalnu ili etniku pripadnost ili kulturu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.

(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko prinuava drugog da se izjanjava o

svojoj nacionalnoj ili etnikoj pripadnosti.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Povreda slobode ispovedanja vere i vrenja verskih obreda
lan 131
(1) Ko spreava ili ograniava slobodu verovanja ili ispovedanja vere,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko spreava ili ometa vrenje verskih
obreda.
(3) Ko prinuava drugog da se izjanjava o svom verskom uverenju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Slubeno lice koje uini delo iz st. 1. do 3. ovog lana,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Protivpravno lienje slobode
lan 132
(1) Ko drugog protivpravno zatvori, dri zatvorenog ili mu na drugi nain protivpravno
oduzme ili ogranii slobodu kretanja,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice zloupotrebom svog poloaja ili
ovlaenja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je protivpravno lienje slobode trajalo due od trideset dana ili je vreno na
svirep nain ili je licu koje je protivpravno lieno slobode usled toga teko narueno
zdravlje ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 3. ovog lana nastupila smrt lica koje je protivpravno
lieno slobode,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(5) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Povreda slobode kretanja i nastanjivanja

lan 133
(1) Ko protivpravno uskrati ili ogranii graaninu Srbije slobodu kretanja ili
nastanjivanja na teritoriji Srbije,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Otmica
lan 134
(1) Ko silom, pretnjom, obmanom ili na drugi nain odvede ili zadri neko lice u nameri
da od njega ili drugog lica iznudi novac ili kakvu drugu imovinsku korist ili da njega ili
koga drugog prinudi da neto uini, ne uini ili trpi,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ko radi ostvarenja cilja otmice preti ubistvom ili tekom telesnom povredom otetom
licu,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(3) Ako je oteto lice zadrano due od deset dana ili je prema njemu postupano na svirep
nain ili mu je teko narueno zdravlje ili su nastupile druge teke posledice ili ko delo iz
stava 1. ovog lana uini prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. do 3. ovog lana nastupila smrt otetog lica ili je delo
izvreno od strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do osamnaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne
grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od najmanje pet godina.
Prinuda
lan 135
(1) Ko drugog silom ili pretnjom prinudi da neto uini ili ne uini ili trpi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini na svirep nain ili pretnjom ubistvom ili tekom
telesnom povredom ili otmicom,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili druge
teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt prinuenog lica ili je delo
izvreno od strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Iznuivanje iskaza
lan 136
(1) Slubeno lice koje u vrenju slube upotrebi silu ili pretnju ili drugo nedoputeno
sredstvo ili nedoputen nain u nameri da iznudi iskaz ili neku drugu izjavu od
okrivljenog, svedoka, vetaka ili drugog lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je iznuivanje iskaza ili izjave praeno tekim nasiljem ili ako su usled
iznuenog iskaza nastupile naroito teke posledice za okrivljenog u krivinom postupku,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Zlostavljanje i muenje
lan 137
(1) Ko zlostavlja drugog ili prema njemu postupa na nain kojim se vrea ljudsko
dostojanstvo,
kaznie se zatvorom do jedne godine.
(2) Ko primenom sile, pretnje, ili na drugi nedozvoljeni nain drugome nanese veliki bol
ili teke patnje s ciljem da od njega ili od treeg lica dobije priznanje, iskaz ili drugo
obavetenje ili da se on ili neko tree lice zastrai ili nezakonito kazni, ili to uini iz druge
pobude zasnovane na bilo kakvom obliku diskriminacije,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od tri meseca do tri godine, a za delo iz stava 2.
zatvorom od jedne do osam godina.
Ugroavanje sigurnosti
lan 138

(1) Ko ugrozi sigurnost nekog lica pretnjom da e napasti na ivot ili telo tog lica ili
njemu bliskog lica,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini prema vie lica ili ako je delo izazvalo
uznemirenost graana ili druge teke posledice,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini prema predsedniku Republike, narodnom
poslaniku, predsedniku Vlade, lanovima Vlade, sudiji Ustavnog suda, sudiji, javnom
tuiocu i zameniku javnog tuioca, advokatu, policijskom slubeniku i licu koje obavlja
poslove od javnog znaaja u oblasti informisanja u vezi sa poslovima koje obavlja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Naruavanje nepovredivosti stana
lan 139
(1) Ko neovlaeno prodre u tu stan ili tue zatvorene prostore ili se na zahtev
ovlaenog lica iz tog stana ili prostora ne udalji,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinilo slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Za pokuaj dela iz st. 1. i 2. ovog lana kaznie se.
Protivzakonito pretresanje
lan 140
Slubeno lice koje u vrenju slube protivzakonito vri pretresanje stana, prostorija ili
lica,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno otkrivanje tajne
lan 141
(1) Advokat, lekar ili drugo lice koje neovlaeno otkrije tajnu koju je saznalo u vrenju
svog poziva,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Nee se kazniti za delo iz stava 1. ovog lana ko otkrije tajnu u optem interesu ili
interesu drugog lica, koji je preteniji od interesa uvanja tajne.

Povreda tajnosti pisma i drugih poiljki

lan 142
(1) Ko neovlaeno otvori tue pismo, telegram ili kakvo drugo zatvoreno pismeno ili
poiljku ili na drugi nain povredi njihovu tajnost ili ko neovlaeno zadri, prikrije,
uniti ili drugom preda tue pismo, telegram ili drugu poiljku ili ko povredi tajnost
elektronske pote ili drugog sredstva za telekomunikaciju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko saopti drugom sadrinu koju je saznao
povredom tajnosti tueg pisma, telegrama ili kakvog drugog zatvorenog pismena ili
poiljke ili se tom sadrinom poslui.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od est meseci do tri godine.
Neovlaeno prislukivanje i snimanje
lan 143
(1) Ko posebnim ureajima neovlaeno prislukuje ili snima razgovor, izjavu ili kakvo
saoptenje koji mu nisu namenjeni,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko omogui nepozvanom licu da se
upozna sa razgovorom, izjavom ili saoptenjem koji su neovlaeno prislukivani,
odnosno tonski snimani.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinilo slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Neovlaeno fotografisanje
lan 144
(1) Ko neovlaeno naini fotografski, filmski, video ili drugi snimak nekog lica i time
osetno zadre u njegov lini ivot ili ko takav snimak preda ili pokazuje treem licu ili mu
na drugi nain omogui da se sa njim upozna,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno objavljivanje i prikazivanje tueg spisa, portreta i snimka

lan 145
(1) Ko objavi ili prikae spis, portret, fotografiju, film ili fonogram linog karaktera bez
pristanka lica koje je spis sastavilo ili na koga se spis odnosi, odnosno bez pristanka lica
koje je prikazano na portretu, fotografiji ili filmu ili iji je glas snimljen na fonogramu ili
bez pristanka drugog lica iji se pristanak po zakonu trai i time osetno zadre u lini ivot
tog lica,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno prikupljanje linih podataka
lan 146
(1) Ko podatke o linosti koji se prikupljaju, obrauju i koriste na osnovu zakona
neovlaeno pribavi, saopti drugom ili upotrebi u svrhu za koju nisu namenjeni,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko protivno zakonu prikuplja podatke o
linosti graana ili tako prikupljene podatke koristi.
(3) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Povreda prava na podnoenje pravnog sredstva
lan 147
(1) Ko sprei drugog da koristi pravo na podnoenje molbe, prijave, tube, albe,
prigovora, drugog pravnog sredstva, kao i drugog podneska,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Povreda slobode govora i javnog istupanja
lan 148
(1) Ko drugom na protivpravan nain uskrati ili ogranii slobodu govora ili javnog
istupanja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.

(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Spreavanje tampanja i rasturanja tampanih stvari i emitovanje programa
lan 149
(1) Ko neovlaeno sprei ili ometa tampanje, snimanje, prodaju ili rasturanje knjiga,
asopisa, novina, audio i video kaseta ili drugih slinih tampanih ili snimljenih stvari,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko neovlaeno sprei ili ometa
emitovanje radio i televizijskog programa.
(3) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Spreavanje objavljivanja odgovora i ispravke
lan 150
Ko suprotno pravnosnanoj odluci suda odbije ili sprei objavljivanje odgovora ili
ispravke objavljenog netanog podatka ili obavetenja kojim se povreuje neije pravo ili
interes,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Spreavanje javnog skupa
lan 151
(1) Ko silom, pretnjom, obmanom ili na drugi nain sprei ili ometa javni skup koji je
organizovan u skladu sa zakonom, ukoliko nisu ostvarena obeleja nekog drugog teeg
krivinog dela,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Spreavanje politikog, sindikalnog i drugog udruivanja i delovanja
lan 152
(1) Ko svesnim krenjem zakona ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa
politiko, sindikalno ili drugo udruivanje ili delovanje graana ili delovanje njihovih
politikih, sindikalnih ili drugih udruenja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.

(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Gonjenje za krivina dela protiv sloboda i prava oveka i graanina
lan 153
(1) Gonjenje za delo iz l. 139. stav 1, 142. st. 1. i 2, 143. st. 1. i 2, 144. stav 1, 145. stav
1, 146. st. 1. i 2. i 147. stav 1. ovog zakonika preduzima se po privatnoj tubi.
(2) Gonjenje za delo iz l. 141, 149. st. 1. i 2, 150, 151. stav 1. i 152. stav 1. ovog
zakonika preduzima se po predlogu.

Glava petnaesta
KRIVINA DELA PROTIV IZBORNIH PRAVA
Povreda prava kandidovanja
lan 154
Ko krenjem zakona ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa kandidovanje na
izborima,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Povreda prava glasanja
lan 155
(1) Ko drugog u nameri da mu onemogui vrenje prava glasanja, protivzakonito ne upie
u spisak glasaa, izbrie iz tog spiska ili ga na drugi protivpravan nain sprei ili omete
da glasa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko silom ili pretnjom prinudi drugog da na izborima, glasanju o opozivu ili na
referendumu vri ili ne vri pravo glasanja ili da glasa za ili protiv odreenog kandidata
odnosno predloga,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Davanje i primanje mita u vezi sa glasanjem
lan 156

(1) Ko drugome nudi, daje, obea nagradu, poklon ili kakvu drugu korist da na izborima
ili referendumu glasa ili ne glasa ili da glasa u korist ili protiv odreenog lica odnosno
predloga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko zahteva ili primi poklon ili kakvu
drugu korist da na izborima ili referendumu glasa ili ne glasa ili da glasa u korist ili protiv
odreenog lica odnosno predloga.
(3) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini lan birakog odbora ili drugo lice u vrenju
dunosti u vezi sa glasanjem,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(4) Poklon ili druga korist oduzee se.
Zloupotreba prava glasanja
lan 157
(1) Ko na izborima ili na referendumu glasa umesto drugog lica pod njegovim imenom ili
na istom glasanju glasa vie od jedanput ili koristi vie od jednog glasakog listia,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) lan birakog odbora koji omogui drugome da izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Sastavljanje netanih birakih spiskova
lan 158
Ko u nameri uticanja na rezultate izbora ili na referendumu, saini netaan biraki spisak,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Spreavanje odravanja glasanja
lan 159
(1) Ko silom, pretnjom ili na drugi protivpravan nain sprei odravanje glasanja na
birakom mestu,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko ometa glasanje izazivanjem nereda na birakom mestu usled ega glasanje bude
prekinuto,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Povreda tajnosti glasanja

lan 160
(1) Ko na izborima ili referendumu povredi tajnost glasanja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini lan birakog odbora ili drugo lice u vrenju
dunosti u vezi sa glasanjem,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Falsifikovanje rezultata glasanja
lan 161
lan organa za sprovoenje izbora ili referenduma ili drugo lice koje vri dunosti u vezi
sa glasanjem, koji dodavanjem ili oduzimanjem glasakih listia ili glasova pri
prebrojavanju ili na drugi nain izmeni broj glasakih listia ili glasova ili objavi neistinit
rezultat glasanja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Unitavanje dokumenata o glasanju
lan 162
(1) Ko uniti, oteti, oduzme ili prikrije glasaki listi ili neki drugi dokument o glasanju
na izborima ili na referendumu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini lan birakog odbora ili drugo lice u vrenju
dunosti u vezi sa glasanjem,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.

Glava esnaesta
KRIVINA DELA PROTIV PRAVA PO OSNOVU RADA
Povreda prava po osnovu rada i prava iz socijalnog osiguranja
lan 163
Ko se svesno ne pridrava zakona ili drugih propisa, kolektivnih ugovora i drugih optih
akata o pravima po osnovu rada i o posebnoj zatiti na radu omladine, ena i invalida ili o
pravima iz socijalnog osiguranja i time drugom uskrati ili ogranii pravo koje mu
pripada,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.

Povreda prava pri zapoljavanju i za vreme nezaposlenosti

lan 164
(1) Ko svesnim krenjem propisa ili na drugi protivpravan nain uskrati ili ogranii pravo
graana na slobodno zapoljavanje na teritoriji Srbije pod jednakim uslovima,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko se svesno ne pridrava zakona ili
drugih propisa ili optih akata o pravima graana za vreme nezaposlenosti i time
nezaposlenom licu uskrati ili ogranii pravo koje mu pripada.
Povreda prava na upravljanje
lan 165
(1) Ko silom, pretnjom, svesnim krenjem propisa ili na drugi protivpravan nain sprei
ili ometa odluivanje organa upravljanja ili lana organa upravljanja da uestvuje u radu i
odluivanju u tom organu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinilo slubeno ili odgovorno lice zloupotrebom
poloaja ili ovlaenja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Povreda prava na trajk
lan 166
(1) Ko silom, pretnjom ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa zaposlene da, u
skladu sa zakonom, organizuju trajk, uestvuju u njemu ili na drugi nain ostvaruju
pravo na trajk,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se poslodavac ili odgovorno lice koji otpusti
jednog ili vie zaposlenih sa posla zbog njihovog uea u trajku koji je organizovan u
skladu sa zakonom ili prema njima primeni druge mere kojima se povreuju njihova
prava iz rada.
Zloupotreba prava na trajk
lan 167
Ko organizuje ili vodi trajk suprotno zakonu ili drugim propisima i time dovede u
opasnost ivot ili zdravlje ljudi ili imovinu veeg obima ili ako su usled toga nastupile

druge teke posledice, ukoliko time nisu ostvarena obeleja nekog drugog krivinog dela,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Zloupotreba prava iz socijalnog osiguranja
lan 168
Ko simuliranjem ili prouzrokovanjem bolesti ili nesposobnosti za rad ili na drugi
protivpravan nain postigne da mu se prizna neko pravo iz socijalnog osiguranja koje mu
po zakonu ili drugim propisima ili optim aktima ne pripada,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Nepreduzimanje mera zatite na radu
lan 169
(1) Lice odgovorno za preduzimanje mera zatite na radu koje se svesno ne pridrava
zakona ili drugih propisa ili optih akata o merama zatite na radu usled ega moe
nastupiti opasnost za ivot ili zdravlje zaposlenih,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti obavezu uiniocu da u odreenom
roku postupi po propisima o merama zatite na radu.

Glava sedamnaesta
KRIVINA DELA PROTIV ASTI I UGLEDA
Uvreda
lan 170
(1) Ko uvredi drugog,
kaznie se novanom kaznom od dvadeset do sto dnevnih iznosa ili novanom kaznom
od etrdeset hiljada do dvesta hiljada dinara.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno putem tampe, radija, televizije ili slinih
sredstava ili na javnom skupu,
uinilac e se kazniti novanom kaznom od osamdeset do dvestaetrdeset dnevnih iznosa
ili novanom kaznom od stopedeset hiljada do etristopedeset hiljada dinara.
(3) Ako je uvreeni uvredu uzvratio, sud moe obe ili jednu stranu kazniti ili osloboditi
od kazne.

(4) Nee se kazniti za delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinilac, ako je izlaganje dato u
okviru ozbiljne kritike u naunom, knjievnom ili umetnikom delu, u vrenju slubene
dunosti, novinarskog poziva, politike delatnosti, u odbrani nekog prava ili zatiti
opravdanih interesa, ako se iz naina izraavanja ili iz drugih okolnosti vidi da to nije
uinio u nameri omalovaavanja.
lan 171
(Brisano)
Iznoenje linih i porodinih prilika
lan 172
(1) Ko iznosi ili pronosi togod iz linog ili porodinog ivota nekog lica to moe
koditi njegovoj asti ili ugledu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno putem tampe, radija, televizije ili slinih
sredstava ili na javnom skupu,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je ono to se iznosi ili pronosi dovelo ili moglo dovesti do tekih posledica za
oteenog,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Za iznoenje ili pronoenje linih ili porodinih prilika koje je uinjeno u vrenju
slubene dunosti, novinarskog poziva, odbrani nekog prava ili pri zatiti opravdanih
interesa, uinilac se nee kazniti, ako dokae istinitost svog tvrenja ili ako dokae da je
imao osnovanog razloga da poveruje u istinitost onog to je iznosio ili pronosio.
(5) Istinitost ili neistinitost onog to se iznosi ili pronosi iz linog ili porodinog ivota
nekog lica ne moe se dokazivati, osim u sluajevima iz stava 4. ovog lana.
Povreda ugleda Srbije
lan 173
Ko javno izloi poruzi Srbiju, njenu zastavu, grb ili himnu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
Povreda ugleda zbog rasne, verske, nacionalne ili druge pripadnosti
lan 174

Ko javno izloi poruzi lice ili grupu zbog pripadnosti odreenoj rasi, boji koe, veri,
nacionalnosti, etnikog porekla ili nekog drugog linog svojstva,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do godinu dana.
Povreda ugleda strane drave ili meunarodne organizacije
lan 175
(1) Ko javno izloi poruzi stranu dravu, njenu zastavu, grb ili himnu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko javno izloi poruzi Organizaciju
ujedinjenih nacija, Meunarodni crveni krst ili drugu meunarodnu organizaciju ija je
Srbija lan.
Nekanjavanje za krivina dela iz l. 173. do 175.
lan 176
Nee se kazniti za delo iz l. 173. do 175. ovog zakonika uinilac ako je izlaganje dato u
okviru ozbiljne kritike u naunom, knjievnom ili umetnikom delu, u izvravanju
slubene dunosti, novinarskog poziva, politike delatnosti, u odbrani nekog prava ili
zatite opravdanih interesa, ako se iz naina izraavanja ili iz drugih okolnosti vidi da to
nije uinio u nameri omalovaavanja ili ako dokae istinitost svog tvrenja ili da je imao
osnovanog razloga da poveruje u istinitost onoga to je iznosio ili pronosio.
Gonjenje za krivina dela protiv asti i ugleda
lan 177
(1) Gonjenje za delo iz l. 170. do 172. ovog zakonika preduzima se po privatnoj tubi.
(2) Ako su dela iz l. 170. do 172. ovog zakonika uinjena prema umrlom licu, gonjenje
se preduzima po privatnoj tubi branog druga ili lica koje je sa umrlim ivelo u trajnoj
vanbranoj zajednici, srodnika u pravoj liniji, usvojioca, usvojenika, brata ili sestre
umrlog lica.
(3) Gonjenje za krivino delo iz lana 175. ovog zakonika preduzima se po odobrenju
republikog javnog tuioca.

Glava osamnaesta
KRIVINA DELA PROTIV POLNE SLOBODE

Silovanje
lan 178
(1) Ko prinudi drugog na obljubu ili sa njom izjednaen in upotrebom sile ili pretnjom
da e neposredno napasti na ivot ili telo tog ili njemu bliskog lica,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno pretnjom da e se za to ili njemu blisko
lice otkriti neto to bi kodilo njegovoj asti ili ugledu ili pretnjom drugim tekim zlom,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda lica prema
kojem je delo izvreno ili ako je delo izvreno od strane vie lica ili na naroito svirep ili
naroito poniavajui nain ili prema maloletniku ili je delo imalo za posledicu trudnou,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt lica prema kojem je delo
izvreno ili je delo uinjeno prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Obljuba nad nemonim licem
lan 179
(1) Ko nad drugim izvri obljubu ili sa njom izjednaen in iskoristivi duevno
oboljenje, zaostali duevni razvoj, drugu duevnu poremeenost, nemo ili kakvo drugo
stanje tog lica usled kojeg ono nije sposobno za otpor,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda nemonog
lica ili ako je delo izvreno od strane vie lica ili na naroito svirep ili naroito
poniavajui nain ili je uinjeno prema maloletniku ili je delo imalo za posledicu
trudnou,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt lica prema kojem je delo
izvreno ili ako je delo uinjeno prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Obljuba sa detetom
lan 180
(1) Ko izvri obljubu ili sa njom izjednaen in sa detetom,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.

(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda deteta prema
kojem je delo izvreno ili je delo izvreno od strane vie lica ili je delo imalo za posledicu
trudnou,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt deteta,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(4) Nee se kazniti za delo iz stava 1. ovog lana uinilac, ako izmeu njega i deteta ne
postoji znaajnija razlika u njihovoj duevnoj i telesnoj zrelosti.
Obljuba zloupotrebom poloaja
lan 181
(1) Ko zloupotrebom svog poloaja navede na obljubu ili sa njom izjednaen in lice koje
se prema njemu nalazi u odnosu kakve podreenosti ili zavisnosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Nastavnik, vaspita, staralac, usvojilac, roditelj, ouh, maeha ili drugo lice koje
zloupotrebom svog poloaja ili ovlaenja izvri obljubu ili sa njom izjednaen in sa
maloletnikom koji mu je poveren radi uenja, vaspitavanja, staranja ili nege,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana imalo za posledicu trudnou,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. zatvorom od est meseci do pet godina, za delo iz
stava 2. zatvorom od dve do dvanaest godina, a za delo iz stava 3. zatvorom od tri do
petnaest godina.
(5) Ako je usled dela iz stava 3. ovog lana nastupila smrt deteta,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Nedozvoljene polne radnje
lan 182
(1) Ko pod uslovima iz l. 178. st. 1. i 2, 179. stav 1. i 181. st. 1. i 2. ovog zakonika izvri
neku drugu polnu radnju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko pod uslovima iz lana 180. stav 1. i lana 181. stav 3. ovog zakonika izvri neku
drugu polnu radnju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda lica prema
kojem je delo izvreno ili ako je delo izvreno od strane vie lica ili na naroito svirep ili
naroito poniavajui nain,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt lica prema kojem je delo
izvreno,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
Podvoenje i omoguavanje vrenja polnog odnosa
lan 183
(1) Ko podvede maloletno lice radi vrenja obljube, sa njom izjednaenog ina ili druge
polne radnje,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(2) Ko omoguava vrenje obljube, sa njom izjednaenog ina ili druge polne radnje sa
maloletnim licem,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
Posredovanje u vrenju prostitucije
lan 184
(1) Ko navodi ili podstie drugog na prostituciju ili uestvuje u predaji nekog lica
drugome radi vrenja prostitucije ili ko putem sredstava javnog informisanja i drugih
slinih sredstava propagira ili reklamira prostituciju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
Prikazivanje, pribavljanje i posedovanje pornografskog materijala i iskoriavanje
maloletnog lica za pornografiju
lan 185
(1) Ko maloletniku proda, prikae ili javnim izlaganjem ili na drugi nain uini
dostupnim tekstove, slike, audio-vizuelne ili druge predmete pornografske sadrine ili mu
prikae pornografsku predstavu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko iskoristi maloletnika za proizvodnju slika, audio-vizuelnih ili drugih predmeta
pornografske sadrine ili za pornografsku predstavu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvreno prema detetu,

uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. zatvorom od est meseci do tri godine, a za delo
iz stava 2. zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ko pribavlja za sebe ili drugog, poseduje, prodaje, prikazuje, javno izlae ili
elektronski ili na drugi nain ini dostupnim slike, audio-vizuelne ili druge predmete
pornografske sadrine nastale iskoriavanjem maloletnog lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Predmeti iz st. 1. do 4. ovog lana oduzee se.
Navoenje maloletnog lica na prisustvovanje polnim radnjama
lan 185a
(1) Ko navede maloletnika da prisustvuje silovanju, obljubi ili sa njom izjednaenim
inom ili drugoj polnoj radnji,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno upotrebom sile ili pretnje, ili prema
detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Iskoriavanje raunarske mree ili komunikacije drugim tehnikim sredstvima za
izvrenje krivinih dela protiv polne slobode prema maloletnom licu
lan 185b
(1) Ko u nameri izvrenja krivinog dela iz l. 178. stav 4, 179. stav 3, 180. st. 1. i 2, 181.
st. 2. i 3, 182. stav 1, 183. stav 2, 184. stav 3, 185. stav 2. i 185a ovog zakonika, koristei
raunarsku mreu ili komunikaciju drugim tehnikim sredstvima dogovori sa
maloletnikom sastanak i pojavi se na dogovorenom mestu radi sastanka,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana izvri prema detetu,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Gonjenje za krivina dela protiv polne slobode
lan 186
Gonjenje za krivina dela iz l. 178. i 179. ovog zakonika uinjena prema branom drugu
i za krivino delo iz lana 182. stav 1. preduzima se po predlogu.

Glava devetnaesta
KRIVINA DELA PROTIV BRAKA I PORODICE
Dvobranost
lan 187
(1) Ko zakljui novi brak iako se ve nalazi u braku,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko zakljui brak sa licem za koje zna da se
nalazi u braku.
l. 188 i 189
(Brisano)
Vanbrana zajednica sa maloletnikom
lan 190
(1) Punoletno lice koje ivi u vanbranoj zajednici sa maloletnikom,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i roditelj, usvojilac ili staralac koji
maloletniku omogui da ivi u vanbranoj zajednici sa punoletnim licem ili ga na to
navede.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno iz koristoljublja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako se brak zakljui, gonjenje se nee preduzeti, a ako je preduzeto, obustavie se.
Oduzimanje maloletnog lica
lan 191
(1) Ko maloletno lice protivpravno zadri ili oduzme od roditelja, usvojioca, staraoca ili
drugog lica, odnosno ustanove, kojima je ono povereno ili onemoguava izvrenje odluke
kojom je maloletno lice povereno odreenom licu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko onemoguava izvrenje odluke nadlenog organa kojom je odreen nain
odravanja linih odnosa maloletnog lica sa roditeljem ili drugim srodnikom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.

(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili drugih niskih pobuda
ili je usled dela tee ugroeno zdravlje, vaspitanje ili kolovanje maloletnog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Uinioca dela iz st. 1. i 3. ovog lana koji dobrovoljno preda maloletno lice licu ili
ustanovi kojoj je ono povereno ili omogui izvrenje odluke o poveravanju maloletnog
lica, sud moe osloboditi od kazne.
(5) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz st. 1. do 3. ovog lana, sud moe odrediti
obavezu uiniocu da u odreenom roku preda maloletno lice licu ili ustanovi kojoj je
maloletno lice povereno ili omogui izvrenje odluke kojom je maloletno lice povereno
odreenom licu ili ustanovi, odnosno odluke kojom je odreen nain odravanja linih
odnosa maloletnog lica sa roditeljem ili drugim srodnikom.
Promena porodinog stanja
lan 192
(1) Ko podmetanjem, zamenom ili na drugi nain promeni porodino stanje deteta,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko zamenom ili na drugi nain iz nehata promeni porodino stanje deteta,
kaznie se zatvorom do tri meseca.
Zaputanje i zlostavljanje maloletnog lica
lan 193
(1) Roditelj, usvojilac, staralac ili drugo lice koje grubim zanemarivanjem svoje dunosti
zbrinjavanja i vaspitavanja zapusti maloletno lice o kojem je duno da se stara,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Roditelj, usvojilac, staralac ili drugo lice koje zlostavlja maloletno lice ili ga
prinuava na preteran rad ili rad koji ne odgovara uzrastu maloletnog lica ili na
prosjaenje ili ga iz koristoljublja navodi na vrenje drugih radnji koje su tetne za njegov
razvoj,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Nasilje u porodici
lan 194
(1) Ko primenom nasilja, pretnjom da e napasti na ivot ili telo, drskim ili bezobzirnim
ponaanjem ugroava spokojstvo, telesni integritet ili duevno stanje lana svoje
porodice,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.

(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana korieno oruje, opasno orue ili
drugo sredstvo podobno da telo teko povredi ili zdravlje teko narui,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili teko
naruavanje zdravlja ili su uinjena prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1, 2. i 3. ovog lana nastupila smrt lana porodice,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(5) Ko prekri mere zatite od nasilja u porodici koje mu je sud odredio na osnovu
zakona,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Nedavanje izdravanja
lan 195
(1) Ko ne daje izdravanje za lice koje je po zakonu duan da izdrava, a ta dunost je
utvrena izvrnom sudskom odlukom ili izvrnim poravnanjem pred sudom ili drugim
nadlenim organom, u iznosu i na nain kako je to odlukom odnosno poravnanjem
utvreno,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Nee se kazniti uinilac dela iz stava 1. ovog lana, ako iz opravdanih razloga nije
davao izdravanje.
(3) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za izdravano lice,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti obavezu uiniocu da izmiri dospele
obaveze i da uredno daje izdravanje.
Krenje porodinih obaveza
lan 196
(1) Ko krenjem zakonom utvrenih porodinih obaveza ostavi u tekom poloaju lana
porodice koji nije u stanju da se sam o sebi stara,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupilo teko naruavanje zdravlja lana
porodice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.

(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt lana porodice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe odrediti
obavezu uiniocu da izvrava svoje zakonom utvrene porodine obaveze.
Rodoskrvnjenje
lan 197
Punoletno lice koje izvri obljubu ili sa njom izjednaen polni in sa maloletnim
srodnikom po krvi u pravoj liniji ili sa maloletnim bratom, odnosno sestrom,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

Glava dvadeseta
KRIVINA DELA PROTIV INTELEKTUALNE SVOJINE
Povreda moralnih prava autora i interpretatora
lan 198
(1) Ko pod svojim imenom ili imenom drugog u celini ili delimino objavi, stavi u
promet primerke tueg autorskog dela ili interpretacije, ili na drugi nain javno saopti
tue autorsko delo ili interpretaciju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko bez dozvole autora izmeni ili preradi tue autorsko delo ili izmeni tuu snimljenu
interpretaciju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ko stavlja u promet primerke tueg autorskog dela ili interpretacije na nain kojim se
vrea ast ili ugled autora ili izvoaa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(4) Predmeti iz st. 1. do 3. ovog lana oduzee se.
(5) Gonjenje za delo iz stava 2. ovog lana preduzima se po predlogu, a za delo iz stava
3. ovog lana po privatnoj tubi.
Neovlaeno iskoriavanje autorskog dela ili predmeta srodnog prava
lan 199

(1) Ko neovlaeno objavi, snimi, umnoi, ili na drugi nain javno saopti u celini ili
delimino autorsko delo, interpretaciju, fonogram, videogram, emisiju, raunarski
program ili bazu podataka,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko stavi u promet ili u nameri stavljanja u
promet dri neovlaeno umnoene ili neovlaeno stavljene u promet primerke
autorskog dela, interpretacije, fonograma, videograma, emisije, raunarskog programa ili
baze podataka.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno u nameri pribavljanja imovinske koristi
za sebe ili drugog,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ko proizvede, uveze, stavi u promet, proda, da u zakup, reklamira u cilju prodaje ili
davanja u zakup ili dri u komercijalne svrhe ureaje ili sredstva ija je osnovna ili
pretena namena uklanjanje, zaobilaenje ili osujeivanje tehnolokih mera namenjenih
spreavanju povreda autorskih i srodnih prava, ili ko takve ureaje ili sredstva koristi u
cilju povrede autorskog ili srodnog prava,
kaznie se novanom kaznom ili kaznom zatvora do tri godine.
(5) Predmeti iz st. 1. do 4. ovog lana oduzee se i unititi.
Neovlaeno uklanjanje ili menjanje elektronske informacije o autorskom i srodnim
pravima
lan 200
(1) Ko neovlaeno ukloni ili izmeni elektronsku informaciju o autorskom ili srodnom
pravu, ili stavi u promet, uveze, izveze, emituje ili na drugi nain javno saopti autorsko
delo ili predmet srodnopravne zatite sa kojeg je elektronska informacija o pravima
neovlaeno uklonjena ili izmenjena,
kaznie se novanom kaznom i zatvorom do tri godine.
(2) Predmeti iz stava 1. oduzee se i unititi.
Povreda pronalazakog prava
lan 201
(1) Ko neovlaeno proizvodi, uvozi, izvozi, nudi radi stavljanja u promet, stavlja u
promet, skladiti ili koristi u privrednom prometu proizvod ili postupak zatien
patentom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.

(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili prouzrokovana
teta u iznosu koji prelazi milion dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko neovlaeno objavi ili na drugi nain uini dostupnim sutinu tueg prijavljenog
pronalaska pre nego to je ovaj pronalazak objavljen na nain utvren zakonom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(4) Ko neovlaeno podnese prijavu patenta ili u prijavi ne navede ili lano navede
pronalazaa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Predmeti iz st. 1. i 2. oduzee se i unititi.
Neovlaeno korienje tueg dizajna
lan 202
(1) Ko na svom proizvodu u prometu neovlaeno upotrebi, u celosti ili delimino, tui
prijavljeni, odnosno zatieni dizajn proizvoda,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko neovlaeno objavi ili na drugi nain uini dostupnim javnosti predmet prijave
tueg dizajna pre nego to je objavljen na nain utvren zakonom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Proizvodi iz stava 1. ovog lana oduzee se.

Glava dvadeset prva

KRIVINA DELA PROTIV IMOVINE
Kraa
lan 203
(1) Ko tuu pokretnu stvar oduzme drugom u nameri da njenim prisvajanjem sebi ili
drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Teka kraa

lan 204
(1) Uinilac dela krae (lan 203) kaznie se zatvorom od jedne do osam godina, ako je
kraa izvrena:
1) obijanjem ili provaljivanjem zatvorenih zgrada, stanova, soba, kasa, ormana ili drugih
zatvorenih prostora ili savlaivanjem mehanikih, elektronskih ili drugih veih prepreka;
2) od strane grupe;
3) na naroito opasan ili naroito drzak nain;
4) od strane lica koje je pri sebi imalo kakvo oruje ili opasno orue radi napada ili
odbrane;
5) za vreme poara, poplave, zemljotresa ili drugog udesa;
6) iskoriavanjem bespomonosti ili drugog tekog stanja nekog lica.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i uinilac dela krae ako vrednost
ukradenih stvari prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara.
(3) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i uinilac dela krae, bez obzira na vrednost
ukradene stvari, ako ukradena stvar predstavlja kulturno dobro, odnosno dobro koje uiva
prethodnu zatitu ili prirodno dobro ili ukradena stvar predstavlja javni ureaj za vodu,
kanalizaciju, toplotu, gas, elektrinu ili drugu energiju ili ureaje sistema javnog
saobraaja i veza, odnosno delove tih ureaja.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe
ili ako vrednost ukradenih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Razbojnika kraa
lan 205
(1) Ko je na delu krae (lan 203) zateen, pa u nameri da ukradenu stvar zadri, upotrebi
silu protiv nekog lica ili pretnju da e neposredno napasti na ivot ili telo,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ako vrednost ukradenih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno od strane grupe ili je nekom licu sa
umiljajem nanesena teka telesna povreda,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.

(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno od strane organizovane kriminalne
grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
Razbojnitvo
lan 206
(1) Ko upotrebom sile protiv nekog lica ili pretnjom da e neposredno napasti na ivot ili
telo oduzme tuu pokretnu stvar u nameri da njenim prisvajanjem sebi ili drugom pribavi
protivpravnu imovinsku korist,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno od strane grupe, ili je nekom licu sa
umiljajem nanesena teka telesna povreda ili ako vrednost oduzetih stvari prelazi iznos
od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(4) Ako vrednost oduzetih stvari iz stava 1. ovog lana ne prelazi iznos od pet hiljada
dinara, a uinilac je iao za tim da pribavi malu imovinsku korist,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(5) Za pokuaj dela iz stava 4. ovog lana kaznie se.
Utaja
lan 207
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist, prisvoji tuu
pokretnu stvar koja mu je poverena,
kaznie se zatvorom do dve godine i novanom kaznom.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini staralac,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(3) Ako vrednost utajenih stvari prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(4) Ako vrednost utajenih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara ili utajena
stvar predstavlja kulturno dobro, odnosno dobro koje uiva prethodnu zatitu
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.

(5) Ko tuu pokretnu stvar koju je naao ili do koje je sluajno doao protivpravno
prisvoji u nameri da sebi ili drugom pribavi imovinsku korist,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(6) Za dela iz st. 1. i 5. ovog lana, ako su utajene stvari u svojini graana, gonjenje se
preduzima po predlogu.
Prevara
lan 208
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist dovede koga
lanim prikazivanjem ili prikrivanjem injenica u zabludu ili ga odrava u zabludi i time
ga navede da ovaj na tetu svoje ili tue imovine neto uini ili ne uini,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini samo u nameri da drugog oteti,
kaznie se zatvorom do est meseci i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u
iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u
iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
Prevara u osiguranju
lan 208a
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist dovede koga
lanim prikazivanjem ili prikrivanjem injenica, davanjem lanih miljenja i izvetaja,
davanjem lane procene, podnoenjem neistinite dokumentacije ili ga na drugi nain
dovede u zabludu ili ga odrava u zabludi, a u vezi sa osiguranjem i time ga navede da
ovaj na tetu svoje ili tue imovine neto uini ili ne uini,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini samo u nameri da drugog oteti,
kaznie se zatvorom do est meseci i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u
iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.

(4) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u
iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
Dogovaranje ishoda takmienja
lan 208b
(1) Ko dogovori ishod sportskog ili drugog takmienja u nameri da sebi ili drugom
pribavi imovinsku korist,
kaznie se zatvorom od est meseci do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etiristo pedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
(4) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Neosnovano dobijanje i korienje kredita i druge pogodnosti
lan 209
(1) Ko lanim prikazivanjem injenica ili njihovim prikrivanjem dobije za sebe ili drugog
kredit, subvenciju ili drugu pogodnost iako za to ne ispunjava propisane uslove,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko dobijeni kredit, subvenciju ili drugu pogodnost iskoristi za drugu namenu od one
za koju mu je kredit, subvencija ili druga pogodnost odobrena,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Za delo iz st. 1. i 2. ovog lana, kaznie se propisanom kaznom i odgovorno lice u
preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja ako su kredit, subvencija ili druga
pogodnost pribavljeni za preduzee ili drugi subjekt privrednog poslovanja ili ako su
korieni za druge namene od strane tih subjekata.
Sitna kraa, utaja i prevara
lan 210
(1) Ko uini sitnu krau, utaju ili prevaru,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.

(2) Kraa, utaja i prevara smatraju se sitnom, ako vrednost ukradene ili utajene stvari,
odnosno teta prouzrokovana prevarom ne prelazi iznos od pet hiljada dinara, a uinilac
je iao za tim da pribavi malu imovinsku korist, odnosno da prouzrokuje malu tetu.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana, ako je izvreno na tetu privatne imovine, gonjenje se
preduzima po privatnoj tubi.
Oduzimanje tue stvari
lan 211
(1) Ko bez namere pribavljanja imovinske koristi protivpravno oduzme tuu pokretnu
stvar,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako vrednost oduzete stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara ili stvar
predstavlja kulturno dobro,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(3) Za delo iz st. 1. i 2. ovog lana, ako je oduzeta stvar u privatnoj imovini, gonjenje se
preduzima po privatnoj tubi.
Unitenje i oteenje tue stvari
lan 212
(1) Ko uniti, oteti ili uini neupotrebljivom tuu stvar,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara ili je delo uinjeno prema kulturnom dobru, zatienoj okolini
nepokretnog kulturnog dobra, odnosno prema dobru koje uiva prethodnu zatitu
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Za delo iz st. 1. do 3. ovog lana, ako je oteena stvar u privatnoj imovini, gonjenje
se preduzima po privatnoj tubi.
Neovlaeno korienje tueg vozila
lan 213

(1) Ko bez pristanka ovlaenog lica koristi tue motorno vozilo,

kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno provaljivanjem ili obijanjem motornog
vozila, ili upotrebom sile ili pretnje,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Iznuda
lan 214
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist, silom ili
pretnjom prinudi drugog da neto uini ili ne uini na tetu svoje ili tue imovine,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(4) Ko se bavi vrenjem dela iz st. 1. do 3. ovog lana ili je delo izvreno od strane grupe,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne
grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od najmanje pet godina.
Ucena
lan 215
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist zapreti drugom
da e protiv njega ili njemu bliskog lica otkriti neto to bi njihovoj asti ili ugledu
kodilo i time ga prinudi da neto uini ili ne uini na tetu svoje ili tue imovine,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ko se bavi vrenjem dela iz st. 1. do 3. ovog lana ili je delo izvreno od strane grupe,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne
grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Zloupotreba poverenja
lan 216
(1) Ko zastupajui imovinske interese nekog lica ili starajui se o njegovoj imovini
zloupotrebi data mu ovlaenja u nameri da time sebi ili drugom pribavi imovinsku korist
ili da oteti lice ije imovinske interese zastupa ili o ijoj se imovini stara,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili prouzrokovana
teta u iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do est godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili prouzrokovana
teta u iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako delo iz st. 1. do 3. ovog lana uini staralac ili advokat,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od est meseci do pet godina, za delo iz stava 2.
zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3. zatvorom od dve do deset
godina.
Zelenatvo
lan 217
(1) Ko za davanje novca ili drugih potronih stvari na zajam nekom licu primi ili ugovori
za sebe ili drugog nesrazmernu imovinsku korist, iskoriavajui teko imovinsko stanje,
teke prilike, nudu, lakomislenost ili nedovoljnu sposobnost za rasuivanje oteenog,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za oteenog ili je
uinilac pribavio imovinsku korist u iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.

(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
milion i petsto hiljada dinara ili je izvreno od strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Za delo iz stava 1. ovog lana gonjenje se preduzima po predlogu.
Protivpravno zauzimanje zemljita
lan 218
(1) Ko protivpravno zauzme tue zemljite,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je zauzeto zemljite deo zatitne ume, nacionalnog parka ili drugog zemljita sa
posebnom namenom,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana gonjenje se preduzima po predlogu.
Protivpravno useljenje
lan 219
(1) Ko se neovlaeno useli u tuu zgradu, stan, poslovne ili druge prostorije,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz stava 1. ovog lana, sud e naloiti obavezu
uiniocu da u odreenom roku napusti i isprazni prostorije u koje se neovlaeno uselio.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana gonjenje se preduzima po predlogu.
Graenje bez graevinske dozvole
lan 219a
(1) Lice koje je izvoa radova ili odgovorno lice u pravnom licu koje je izvoa radova
na objektu koji se gradi, odnosno koje izvodi radove na rekonstrukciji postojeeg objekta,
bez graevinske dozvole,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Lice koje je investitor ili odgovorno lice u pravnom licu koje je investitor objekta koji
se gradi bez graevinske dozvole,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.

(3) Kada je izdato reenje o obustavi radova, a lice iz st. 1. i 2. ovog lana nastavi
zapoetu gradnju,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Lice koje je kao odgovorni projektant, odnosno vrilac tehnike kontrole, suprotno
propisima potpisalo konaan izvetaj o izvrenoj kontroli, kojim se konstatuje da na
glavni projekat nema primedbi ili suprotno propisima stavilo peat na glavni projekat da
se projekat prihvata, ili suprotno propisima dalo izjavu kojom potvruje da je glavni
projekat uraen u skladu sa lokacijskom dozvolom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Prikljuenje objekta koji je izgraen bez graevinske dozvole
lan 219b
Lice koje prikljui objekat ili odgovorno lice u pravnom licu koje dozvoli prikljuenje
objekta, koji se gradi ili je izgraen bez graevinske dozvole, na elektroenergetsku,
termoenergetsku ili telekomunikacionu mreu, vodovod i kanalizaciju,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Oteenje tuih prava
lan 220
(1) Ko u nameri da osujeti ostvarenje prava na stvari otui, uniti, oteti ili oduzme svoju
stvar na kojoj drugi ima zalono pravo ili pravo uivanja i time ga oteti,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko u nameri da osujeti izmirenje poverioca
u toku prinudnog izvrenja otui, uniti, oteti ili sakrije delove svoje imovine i time
oteti poverioca.
(3) Za dela iz st. 1. i 2 ovog lana, ako su oteeni graani, gonjenje se preduzima po
privatnoj tubi.
Prikrivanje
lan 221
(1) Ko stvar za koju zna da je pribavljena krivinim delom ili ono to je za nju dobijeno
prodajom ili zamenom prikriva, protura, kupuje, prima u zalogu ili na drugi nain
pribavlja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine, s tim da kazna ne moe biti vea
od kazne propisane za delo kojim je stvar pribavljena.

(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini, a mogao je i bio duan da zna da je stvar
pribavljena krivinim delom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist, zahteva
naknadu za povraaj stvari za koje zna ili je mogao ili bio duan da zna da su pribavljene
krivinim delom, ukoliko time nisu ostvarena obeleja nekog drugog teeg krivinog
dela,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(4) Ako se uinilac bavi vrenjem krivinog dela iz st. 1. i 3. ovog lana ili je delo iz
stava 1. ovog lana izvreno od strane grupe ili prikrivena stvar predstavlja kulturno
dobro od izuzetnog ili velikog znaaja, odnosno dobro koje uiva prethodnu zatitu ili
prikrivena stvar predstavlja javni ureaj za vodu, kanalizaciju, toplotu, gas, elektrinu ili
drugu energiju ili ureaje sistema javnog saobraaja i veza, odnosno delove tih ureaja ili
vrednost prikrivanih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Neovlaeno iznoenje kulturnog dobra u inostranstvo
lan 221a
(1) Ko iznese ili izveze u inostranstvo kulturno dobro ili dobro koje uiva prethodnu
zatitu, bez prethodnog odobrenja nadlenog organa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno u odnosu na kulturno dobro od izuzetnog
ili velikog znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Gonjenje u sluaju kada je uinilac u bliskom odnosu sa oteenim
lan 222
Za krivina dela iz l. 203, 204, 208, 213, 216. st. 1. do 3. i 221. ovog zakonika, ako su
uinjena prema branom drugu, licu sa kojim uinilac ivi u trajnoj vanbranoj zajednici,
srodniku po krvi u pravoj liniji, bratu ili sestri, usvojiocu ili usvojeniku ili drugim licima
sa kojima uinilac ivi u zajednikom domainstvu, gonjenje se preduzima po privatnoj
tubi.

Glava dvadeset druga

KRIVINA DELA PROTIV PRIVREDE

Falsifikovanje novca
lan 223
(1) Ko napravi laan novac u nameri da ga stavi u opticaj kao pravi ili ko u istoj nameri
preinai pravi novac,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(2) Ko pribavlja laan novac u nameri da ga stavi u opticaj kao pravi ili ko laan novac
stavlja u opticaj,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana napravljen, preinaen, stavljen u promet ili
pribavljen laan novac u iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara, odnosno
odgovarajui iznos u stranom novcu,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina i novanom kaznom.
(4) Ko laan novac koji je primio kao pravi, pa saznavi da je laan, stavi u opticaj ili ko
zna da je nainjen laan novac ili da je laan novac stavljen u opticaj, pa to ne prijavi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(5) Laan novac oduzee se.
Falsifikovanje hartija od vrednosti
lan 224
(1) Ko napravi lane hartije od vrednosti ili preinai prave hartije od vrednosti u nameri
da ih upotrebi kao prave ili da ih drugom da na upotrebu ili ko takve lane hartije
upotrebi kao prave ili ih u toj nameri pribavi,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(2) Ako ukupan iznos na koji glase falsifikovane hartije od vrednosti iz stava 1. ovog
lana prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(3) Ko lane hartije od vrednosti koje je primio kao prave, pa saznavi da su lane, stavi u
promet,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(4) Lane hartije od vrednosti oduzee se.
Falsifikovanje i zloupotreba platnih kartica
lan 225

(1) Ko napravi lanu platnu karticu ili ko preinai pravu platnu karticu u nameri da je
upotrebi kao pravu ili ko takvu lanu karticu upotrebi kao pravu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je uinilac dela iz stava 1. ovog lana upotrebom kartice pribavio protivpravnu
imovinsku korist,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je uinilac dela iz stava 1. ovog lana pribavio protivpravnu imovinsku korist u
iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(4) Kaznom iz st. 2. i 3. ovog lana kaznie se i uinilac koji to delo uini neovlaenom
upotrebom tue kartice ili poverljivih podataka koji jedinstveno ureuju tu karticu u
platnom prometu.
(5) Ko nabavi lanu platnu karticu u nameri da je upotrebi kao pravu ili ko pribavlja
podatke u nameri da ih iskoristi za pravljenje lane platne kartice,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(6) Lane platne kartice oduzee se.
Falsifikovanje znakova za vrednost
lan 226
(1) Ko napravi lane ili preinai prave znakove za vrednost u nameri da ih upotrebi kao
prave ili da ih drugom da na upotrebu ili ko takve lane znakove upotrebi kao prave ili ih
u toj nameri pribavi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako ukupna vrednost znakova iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od milion i petsto
hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko odstranjivanjem iga kojim se znaci za vrednost ponitavaju ili kojim drugim
nainom ide za tim da radi ponovne upotrebe ovim znacima da izgled kao da nisu
upotrebljeni ili ko upotrebljene znakove ponovo upotrebi ili proda kao da vae,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Lani znakovi za vrednost oduzee se.
Pravljenje, nabavljanje i davanje drugom sredstava za falsifikovanje
lan 227

(1) Ko pravi, nabavlja, prodaje ili daje drugom na upotrebu sredstva za pravljenje lanog
novca ili lanih hartija od vrednosti,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko pravi, nabavlja, prodaje ili daje drugom na upotrebu sredstva za pravljenje lanih
platnih kartica ili lanih znakova za vrednost,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Sredstva iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
Izdavanje eka i korienje platnih kartica bez pokria
lan 228
(1) Ko koristi debitnu platnu karticu za koju nema pokrie ili koristi kreditnu platnu
karticu za koju ne obezbeuje pokrie u ugovorenom roku, pa time sebi ili drugome
pribavi protivpravnu imovinsku korist u iznosu koji prelazi deset hiljada dinara,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko izda ili stavi u promet ek, menicu,
akceptni nalog, kakvu garanciju ili kakvo drugo sredstvo plaanja ili obezbeenja
plaanja, iako zna da za to nema pokria i time sebi ili drugom pribavi protivpravnu
imovinsku korist u iznosu koji prelazi deset hiljada dinara.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji
prelazi sto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
Poreska utaja
lan 229
(1) Ko u nameri da potpuno ili delimino izbegne plaanje poreza, doprinosa ili drugih
propisanih dabina, daje lane podatke o zakonito steenim prihodima, o predmetima ili
drugim injenicama koje su od uticaja na utvrivanje ovakvih obaveza ili ko u istoj
nameri, u sluaju obavezne prijave, ne prijavi zakonito steeni prihod, odnosno predmete
ili druge injenice koje su od uticaja na utvrivanje ovakvih obaveza ili ko u istoj nameri
na drugi nain prikriva podatke koji se odnose na utvrivanje navedenih obaveza, a iznos
obaveze ije se plaanje izbegava prelazi stopedeset hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako iznos obaveze iz stava 1. ovog lana ije se plaanje izbegava prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.

(3) Ako iznos obaveze iz stava 1. ovog lana ije se plaanje izbegava prelazi sedam
miliona i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
Neuplaivanje poreza po odbitku
lan 229a
(1) Odgovorno lice u pravnom licu - poreskom platcu, kao i preduzetnik - poreski platac
koji, u nameri da izbegne plaanje poreza po odbitku, doprinosa za obavezno socijalno
osiguranje po odbitku ili drugih propisanih dabina, ne uplati iznos koji je obraunat na
ime poreza po odbitku, odnosno doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po odbitku,
na propisani uplatni raun javnih prihoda ili ne uplati druge propisane dabine,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako iznos obraunatog, a neuplaenog poreza, odnosno doprinosa iz stava 1. ovog
lana prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako iznos obraunatog, a neuplaenog poreza, odnosno doprinosa iz stava 1. ovog
lana prelazi sedam miliona i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
Krijumarenje
lan 230
(1) Ko se bavi prenoenjem robe preko carinske linije izbegavajui mere carinskog
nadzora ili ko izbegavajui mere carinskog nadzora prenese robu preko carinske linije
naoruan, u grupi ili uz upotrebu sile ili pretnje,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko se bavi prodajom, rasturanjem ili prikrivanjem neocarinjene robe ili organizuje
mreu preprodavaca ili posrednika za rasturanje takve robe,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Roba koja je predmet dela iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
(4) Prevozno ili drugo sredstvo ija su tajna ili skrovita mesta iskoriena za prenos robe
koja je predmet dela iz stava 1. ovog lana ili koje je namenjeno za izvrenje tih krivinih
dela oduzee se ako je vlasnik ili korisnik vozila to znao ili je mogao i bio duan da zna i
ako vrednost robe koja je predmet krivinog dela prelazi jednu treinu vrednosti tog
sredstva u vreme izvrenja krivinog dela.
Pranje novca

lan 231
(1) Ko izvri konverziju ili prenos imovine, sa znanjem da ta imovina potie od krivinog
dela, u nameri da se prikrije ili lano prikae nezakonito poreklo imovine, ili prikrije ili
lano prikae injenice o imovini sa znanjem da ta imovina potie od krivinog dela, ili
stekne, dri ili koristi imovinu sa znanjem, u trenutku prijema, da ta imovina potie od
krivinog dela,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako iznos novca ili imovine iz stava 1. ovog lana prelazi milion i petsto hiljada
dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
(3) Ko uini delo iz st. 1. i 2. ovog lana sa imovinom koju je sam pribavio izvrenjem
krivinog dela,
kaznie se kaznom propisanom u st. 1. i 2. ovog lana i novanom kaznom.
(4) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvri u grupi,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(5) Ko uini delo iz st. 1. i 2. ovog lana, a mogao je i bio duan da zna da novac ili
imovina predstavljaju prihod ostvaren krivinim delom,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(6) Odgovorno lice u pravnom licu koje uini delo iz st. 1, 2. i 5. ovog lana, kaznie se
kaznom propisanom za to delo, ako je znalo, odnosno moglo i bilo duno da zna da novac
ili imovina predstavljaju prihod ostvaren krivinim delom.
(7) Novac i imovina iz st. 1. do 6. ovog lana oduzee se.
Zloupotreba monopolistikog poloaja
lan 232
Odgovorno lice u preduzeu ili u drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima
svojstvo pravnog lica ili preduzetnik, koji zloupotrebom monopolistikog ili
dominantnog poloaja na tritu ili zakljuivanjem monopolistikog sporazuma izazove
poremeaj na tritu ili taj subjekt dovede u povlaen poloaj u odnosu na druge, tako da
ostvari imovinsku korist za taj subjekt ili za drugi subjekt ili nanese tetu drugim
subjektima privrednog poslovanja, potroaima ili korisnicima usluga,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
Neovlaena upotreba tueg poslovnog imena i druge posebne oznake robe ili usluga
lan 233

(1) Ko se u nameri da obmane kupce ili korisnike usluga poslui tuim poslovnim
imenom, tuom geografskom oznakom porekla, tuim igom ili tuom drugom
posebnom oznakom robe ili usluga ili unese pojedina obeleja ovih oznaka u svoje
poslovno ime, svoju geografsku oznaku porekla, svoj ig ili u svoju drugu posebnu
oznaku robe ili usluga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko u svrhu prodaje u veoj koliini ili vrednosti nabavlja, proizvodi, prerauje, stavlja
u promet, daje u zakup ili skladiti robu iz stava 1. ovog lana ili se bavi pruanjem
usluga neovlaeno koristei tue oznake,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je uinilac iz stava 2. ovog lana organizovao mreu preprodavaca ili posrednika
ili je pribavio imovinsku korist koja prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Predmeti iz st. 1. do 3. ovog lana oduzee se.
Zloupotreba poloaja odgovornog lica
lan 234
(1) Odgovorno lice koje iskoriavanjem svog poloaja ili ovlaenja, prekoraenjem
granica svog ovlaenja ili nevrenjem svoje dunosti pribavi sebi ili drugom fizikom ili
pravnom licu protivpravnu imovinsku korist ili drugom nanese imovinsku tetu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu
preko etiristo pedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako vrednost pribavljene imovinske koristi prelazi iznos od milion i petsto hiljada
dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Zloupotreba u vezi sa javnom nabavkom
lan 234a
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima
svojstvo pravnog lica ili preduzetnik, koji u vezi sa javnom nabavkom podnese ponudu
zasnovanu na lanim podacima, ili se na nedozvoljen nain dogovara sa ostalim
ponuaima, ili preduzme druge protivpravne radnje u nameri da time utie na donoenje
odluka naruioca javne nabavke,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se odgovorno ili slubeno lice u naruiocu
javne nabavke koje iskoriavanjem svog poloaja ili ovlaenja, prekoraenjem granice
svog ovlaenja, ili nevrenjem svoje dunosti kri zakon ili druge propise o javnim
nabavkama i time prouzrokuje tetu javnim sredstvima.
(3) Ukoliko je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno u vezi sa javnom nabavkom ija
vrednost prelazi iznos od sto pedeset miliona dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Uinilac iz stava 1. ovog lana koji dobrovoljno otkrije da se ponuda zasniva na
lanim podacima ili na nedozvoljenom dogovoru sa ostalim ponuaima, ili da je
preduzeo druge protivpravne radnje u nameri da utie na donoenje odluka naruioca pre
nego to on donese odluku o izboru ponude, moe se osloboditi od kazne.
Prouzrokovanje steaja
lan 235
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili u drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima
svojstvo pravnog lica, koje neracionalnim troenjem sredstava ili njihovim otuenjem u
bescenje, prekomernim zaduivanjem, preuzimanjem nesrazmernih obaveza,
lakomislenim zakljuivanjem ugovora sa licima nesposobnim za plaanje, proputanjem
blagovremenog ostvarivanja potraivanja, unitenjem ili prikrivanjem imovine ili drugim
radnjama koje nisu u skladu sa savesnim poslovanjem prouzrokuje steaj i time drugog
oteti,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
Prouzrokovanje lanog steaja
lan 236
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili u drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima
svojstvo pravnog lica ili preduzetnik, koji u nameri da taj subjekt izbegne plaanje
obaveza prouzrokuje steaj tog subjekta prividnim ili stvarnim umanjenjem njegove
imovine, na nain to:
1) celu ili deo imovine subjekta privrednog poslovanja prikrije, prividno proda, proda
ispod trine vrednosti ili besplatno ustupi;
2) zakljui fiktivne ugovore o dugu ili prizna nepostojea potraivanja;
3) poslovne knjige koje je subjekt privrednog poslovanja obavezan da vodi po zakonu
prikrije, uniti ili tako preinai da se iz njih ne mogu sagledati poslovni rezultati ili stanje

sredstava ili obaveza ili ovo stanje sainjavanjem lanih isprava ili na drugi nain prikae
takvim da se na osnovu njega moe otvoriti steaj,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za poverioca,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Oteenje poverioca
lan 237
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima
svojstvo pravnog lica ili preduzetnik, koji znajui da je taj subjekt postao nesposoban za
plaanje, isplatom duga ili na drugi nain namerno stavi poverioca u povoljniji poloaj i
time znatno oteti drugog poverioca,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Odgovorno lice iz stava 1. ovog lana ili preduzetnik, koji znajui da je taj subjekt
postao nesposoban za plaanje, a u nameri da izigra ili oteti poverioca prizna neistinito
potraivanje, sastavi lani ugovor ili nekom drugom prevarnom radnjom oteti poverioca,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana poveriocu prouzrokovana teta velikih razmera
ili ako je prema oteenom zbog toga dolo do pokretanja postupka prinudnog poravnanja
ili steaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Zloupotreba ovlaenja u privredi
lan 238
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima
svojstvo pravnog lica ili preduzetnik, koje u nameri pribavljanja protivpravne imovinske
koristi za pravno lice u kojem je zaposleno, za drugo pravno lice ili drugi subjekt
privrednog poslovanja koji ima svojstvo pravnog lica ili za preduzetnika:
1) stvara ili dri nedozvoljene novane, robne ili druge vrednosne fondove u zemlji ili
inostranstvu ili protivpravno onemoguava ostvarivanja vlasnikih prava akcionara
2) sastavljanjem isprave neistinite sadrine, lanim bilansima, procenama ili
inventarisanjem odnosno lanim prikazivanjem ili prikrivanjem injenica, neistinito
prikazuje stanje ili kretanje sredstava ili rezultate poslovanja, pa na taj nain dovede u
zabludu organe upravljanja u preduzeu ili drugom pravnom licu prilikom donoenja
odluka o poslovima upravljanja ili preduzee ili drugo pravno lice stavi u povoljniji
poloaj prilikom dobijanja sredstava ili drugih pogodnosti koje im se ne bi priznale
prema postojeim propisima;

3) sredstva kojima raspolae koristi protivno njihovoj nameni;

4) na drugi nain grubo povredi ovlaenja u pogledu upravljanja, raspolaganja i
korienja imovinom;
5) protivno volji akcionara ne potpisuje prospekt za trgovanje akcijama na berzi, a
davanjem lanih podataka dovodi u zabludu kupce akcija o stanju kapitala pravnog lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist koja prelazi
iznos od pet miliona dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu preko
petnaest miliona dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Naruavanje poslovnog ugleda i kreditne sposobnosti
lan 239
(1) Ko u nameri naruavanja poslovnog ugleda ili kreditne sposobnosti drugog, iznosi o
njemu neistinite podatke ili neistinito prikazuje njegovo poslovanje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Gonjenje za dela iz st. 1. i 2. ovog lana preduzima se po privatnoj tubi.
Odavanje poslovne tajne
lan 240
(1) Ko neovlaeno drugom saopti, preda ili na drugi nain uini dostupnim podatke koji
predstavljaju poslovnu tajnu ili ko pribavlja takve podatke u nameri da ih preda
nepozvanom licu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili u pogledu naroito
poverljivih podataka,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
(3) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini iz nehata,
kaznie se zatvorom do tri godine.

(4) Poslovnom tajnom smatraju se podaci i dokumenti koji su zakonom, drugim propisom
ili odlukom nadlenog organa donesenom na osnovu zakona proglaeni poslovnom
tajnom ije bi odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za
preduzee ili drugi subjekt privrednog poslovanja.
Onemoguavanje vrenja kontrole
lan 241
Ko onemogui organu vrenja kontrole da izvri uvid u poslovne knjige ili drugu
dokumentaciju ili onemogui pregled predmeta, prostorija ili drugih objekata,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Nedozvoljena proizvodnja
lan 242
(1) Ko neovlaeno proizvodi ili prerauje robu za iju je proizvodnju ili preraivanje
potrebno odobrenje nadlenog organa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko proizvodi ili prerauje robu ija je proizvodnja ili preraivanje zabranjeno,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Roba i sredstva za proizvodnju ili preraivanje oduzee se.
Nedozvoljena trgovina
lan 243
(1) Ko nemajui ovlaenje za trgovinu, nabavi robu ili druge predmete u veoj vrednosti
u svrhu prodaje, ili ko se neovlaeno i u veem obimu bavi trgovinom ili posredovanjem
u trgovini ili se bavi zastupanjem organizacija u unutranjem ili spoljnotrgovinskom
prometu robe i usluga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko se bavi prodajom robe iju je proizvodnju neovlaeno organizovao,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko neovlaeno prodaje, kupuje ili vri
razmenu robe ili predmeta iji je promet zabranjen ili ogranien.
(4) Ako je uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana organizovao mreu preprodavaca ili
posrednika ili je postigao imovinsku korist koja prelazi iznos od etristopedeset hiljada
dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(5) Roba i predmeti nedozvoljene trgovine oduzee se.

Obmanjivanje kupaca
lan 244
Ko u nameri obmanjivanja kupaca stavlja u promet proizvode sa oznakom u koju su uneti
podaci koji ne odgovaraju sadrini, vrsti, poreklu ili kvalitetu proizvoda ili stavlja u
promet proizvode koji po svojoj koliini ili kvalitetu ne odgovaraju onome to se redovno
pretpostavlja kod takvih proizvoda ili stavlja u promet proizvode bez oznake o sadrini,
vrsti poreklu ili kvalitetu proizvoda kad je ovakva oznaka propisana ili se pri stavljanju u
promet proizvoda slui oigledno lanom reklamom,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
Falsifikovanje znakova, odnosno dravnih igova za obeleavanje robe, merila i
predmeta od dragocenih metala
lan 245
(1) Ko u nameri da ih upotrebi kao prave, napravi lane peate, igove, marke ili druge
znakove za obeleavanje domae ili strane robe kojima se igou drvo, stoka ili kakva
druga roba ili ko u istoj nameri takve prave znakove preinai ili ko takve lane ili
preinaene znakove upotrebi kao prave,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko u nameri da ih upotrebi kao prave napravi lana uverenja o odobrenju tipa merila i
uverenja o overavanju merila, odnosno igove i druge znakove usaglaenosti kojima se
igou merila i predmeti od dragocenih metala u smislu propisa kojima se ureuju
metrologija i kontrola predmeta od dragocenih metala ili ko u istoj nameri original
uverenja, odnosno prave dravne igove i druge znakove usaglaenosti preinai ili ko
takva lana ili preinaena uverenja, odnosno dravne igove i druge znakove
usaglaenosti upotrebi kao prave,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Lana uverenja, dravni igovi i znakovi, merila i predmeti od dragocenih metala
oduzee se.

Glava dvadeset trea

KRIVINA DELA PROTIV ZDRAVLJA LJUDI
Neovlaena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga
lan 246

(1) Ko neovlaeno proizvodi, prerauje, prodaje ili nudi na prodaju ili ko radi prodaje
kupuje, dri ili prenosi ili ko posreduje u prodaji ili kupovini ili na drugi nain
neovlaeno stavlja u promet supstance ili preparate koji su proglaeni za opojne droge,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Ko neovlaeno uzgaja mak ili psihoaktivnu konoplju ili druge biljke iz kojih se
dobija opojna droga ili koje same sadre opojnu drogu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane grupe, ili je uinilac ovog dela
organizovao mreu preprodavaca ili posrednika,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od najmanje deset godina.
(5) Uinilac dela iz st. 1. do 4. ovog lana koji otkrije od koga nabavlja opojnu drogu
moe se osloboditi od kazne.
(6) Ko neovlaeno pravi, nabavlja, poseduje ili daje na upotrebu opremu, materijal ili
supstance za koje zna da su namenjene za proizvodnju opojnih droga,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(7) Opojne droge i sredstva za njihovu proizvodnju i preradu oduzee se.
Neovlaeno dranje opojnih droga
lan 246a
(1) Ko neovlaeno dri u manjoj koliini za sopstvenu upotrebu supstance ili preparate
koji su proglaeni za opojne droge,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine, a moe se osloboditi od kazne.
(2) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji otkrije od koga nabavlja opojnu drogu moe
se osloboditi od kazne.
(3) Opojne droge oduzee se.
Omoguavanje uivanja opojnih droga
lan 247
(1) Ko navodi drugog na uivanje opojne droge ili mu daje opojnu drogu da je uiva on
ili drugo lice ili stavi na raspolaganje prostorije radi uivanja opojne droge ili na drugi
nain omoguuje drugom da uiva opojnu drogu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu ili prema vie lica
ili je izazvalo naroito teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je usled izvrenja dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt nekog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Opojne droge oduzee se.
Nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije
lan 248
Ko za vreme epidemije kakve opasne zarazne bolesti ne postupa po propisima, odlukama
ili naredbama kojima se odreuju mere za njeno suzbijanje ili spreavanje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Prenoenje zarazne bolesti
lan 249
Ko ne postupa po propisima, odlukama ili naredbama za suzbijanje ili spreavanje
zaraznih bolesti, pa usled toga doe do prenoenja zarazne bolesti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Prenoenje infekcije HIV virusom
lan 250
(1) Ko svesno drugog dovede u opasnost od infekcije HIV virusom,
kaznie se zatvorom do dve godine.
(2) Ko se svesno ne pridrava propisa i mera koji se odnose na spreavanje irenja HIV
infekcije i time iz nehata dovede do prenoenja infekcije HIV virusom na drugo lice,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ko znajui da je zaraen HIV virusom svesno prenese na drugog tu infekciju,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ako je usled dela iz stav 3. ovog lana nastupila smrt zaraenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 3. i 4. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 3. zatvorom do tri godine, a za delo iz stava 4.
zatvorom od est meseci do pet godina.

Nesavesno pruanje lekarske pomoi

lan 251
(1) Lekar koji pri pruanju lekarske pomoi primeni oigledno nepodobno sredstvo ili
oigledno nepodoban nain leenja ili ne primeni odgovarajue higijenske mere ili uopte
oigledno nesavesno postupa i time prouzrokuje pogoranje zdravstvenog stanja nekog
lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i drugi zdravstveni radnik koji pri pruanju
medicinske pomoi ili nege ili pri vrenju druge zdravstvene delatnosti oigledno
nesavesno postupa i time prouzrokuje pogoranje zdravstvenog stanja nekog lica.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Protivpravno vrenje medicinskih eksperimenata i ispitivanje leka
lan 252
(1) Ko protivno propisima na ljudima vri medicinske ili druge sline eksperimente,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko vri kloniranje ljudi ili vri
eksperimente u tom cilju.
(3) Ko protivno propisima vri kliniko ispitivanje leka,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Neukazivanje lekarske pomoi
lan 253
(1) Lekar koji protivno svojoj dunosti odbije da ukae lekarsku pomo licu kojem je
takva pomo potrebna, a koje se nalazi u neposrednoj opasnosti za ivot ili opasnosti
nastupanja teke telesne povrede ili tekog naruavanja zdravlja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako usled dela iz stava 1. ovog lana lice kojem nije ukazana lekarska pomo bude
teko telesno povreeno ili mu zdravlje bude teko narueno, uinilac e se kazniti
zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt lica kome nije ukazana
lekarska pomo,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

Nadrilekarstvo i nadriapotekarstvo
lan 254
(1) Ko se bez odgovarajue strune spreme bavi leenjem ili pruanjem drugih
medicinskih usluga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko se bez odgovarajue strune spreme
bavi spravljanjem ili izdavanjem lekova.
Nesavesno postupanje pri spravljanju i izdavanju lekova
lan 255
(1) Lice ovlaeno za izdavanje lekova za upotrebu u medicini koje izda drugi lek umesto
propisanog ili zahtevanog leka, ako zamena nije dozvoljena ili koje ne napravi lek u
propisanoj razmeri ili koliini ili koje oigledno nesavesno postupa pri izdavanju lekova i
time prouzrokuje pogoranje zdravstvenog stanja nekog lica,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Proizvodnja i stavljanje u promet kodljivih proizvoda
lan 256
(1) Ko proizvodi radi prodaje, prodaje ili stavlja u promet kodljive ivotne namirnice,
jelo ili pie, lek ili medicinsko sredstvo ili druge kodljive proizvode,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko ivotne namirnice, jelo ili pie, lek ili medicinsko sredstvo stavlja u promet bez
izvrenog pregleda od strane ovlaenog lica kad je taj pregled propisima predvien, ili ih
stavlja u promet poto im je istekao rok upotrebe,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Proizvodi iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
Nesavesno vrenje pregleda ivotnih namirnica
lan 257

(1) Ovlaeno lice koje nesavesno izvri pregled stoke za klanje, mesa namenjenog za
ishranu i drugih ivotnih namirnica ili protivno propisima ne izvri pregled i time
omogui da se stavi u promet meso ili druga ivotna namirnica kodljiva za zdravlje
ljudi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Zagaivanje vode za pie i ivotnih namirnica
lan 258
(1) Ko kakvom kodljivom materijom zagadi vodu koja ljudima slui za pie ili ivotne
namirnice,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Teka dela protiv zdravlja ljudi
lan 259
(1) Ako usled dela iz l. 249, 251. st. 1. i 2, 252, 254, 255. stav 1, 256 st. 1. i 2, 257. stav
1. i 258. stav 1. ovog zakonika, neko lice bude teko telesno povreeno ili mu zdravlje
bude teko narueno,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je usled dela iz l. 249, 251. st. 1. i 2, 252, 254, 255. stav 1, 256. st. 1. i 2, 257.
stav 1. i 258. stav 1. ovog zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako usled dela iz l. 251. stav 3, 255. stav 2, 256. stav 3, 257. stav 2. i 258. stav 2.
ovog zakonika neko lice bude teko telesno povreeno ili mu zdravlje bude teko
narueno,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako je usled dela iz l. 251. stav 3, 255. stav 2, 256. stav 3, 257. stav 2. i 258. stav 2.
ovog zakonika nastupila smrt,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

Glava dvadeset etvrta

KRIVINA DELA PROTIV IVOTNE SREDINE

Zagaenje ivotne sredine
lan 260
(1) Ko krei propise o zatiti, ouvanju i unapreenju ivotne sredine zagadi vazduh,
vodu ili zemljite u veoj meri ili na irem prostoru,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog
ili biljnog sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za
njegovo otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je usled dela iz stava 2. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog
ili biljnog sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za
njegovo otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(5) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 4. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.
Nepreduzimanje mera zatite ivotne sredine
lan 261
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje ne preduzme propisane mere zatite ivotne sredine,
ili ne postupi po odluci nadlenog organa o preduzimanju mera zatite ivotne sredine,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana dolo do zagaenja ivotne sredine,
uinilac e se kazniti za krivino delo iz lana 260. ovog zakonika.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe naloiti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.

Protivpravna izgradnja i stavljanje u pogon objekata i postrojenja koja zagauju ivotnu

sredinu
lan 262
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje protivno propisima o zatiti, ouvanju i unapreenju
ivotne sredine dozvoli izgradnju, stavljanje u pogon ili upotrebu objekata ili postrojenja
ili primenu tehnologije kojima se u veoj meri ili na irem prostoru zagauje ivotna
sredina,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do unitenja ivotinjskog ili biljnog
sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo
otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.
Oteenje objekata i ureaja za zatitu ivotne sredine
lan 263
(1) Ko oteti, uniti, ukloni ili na drugi nain uini neupotrebljivim objekte ili ureaje za
zatitu ivotne sredine,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do zagaenja vazduha, vode ili
zemljita u veoj meri ili na irem prostoru,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako je usled dela iz stava 2. ovog lana dolo do zagaenja vazduha, vode ili
zemljita u veoj meri ili na irem prostoru,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(5) Ako je usled dela iz st. 1. i 3. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog
ili biljnog sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za
njegovo otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(6) Ako je usled dela iz st. 2. i 4. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog
ili biljnog sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za

njegovo otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,

uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(7) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. do 6. ovog lana, sud moe odrediti
obavezu uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite,
ouvanja i unapreenja ivotne sredine.
Oteenje ivotne sredine
lan 264
(1) Ko krei propise, iskoriavanjem prirodnih bogatstava, izgradnjom objekata,
izvoenjem kakvih radova ili na drugi nain izazove oteenje ivotne sredine u veoj
meri ili na irem prostoru,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene mere u cilju otklanjanja tetnih
posledica po ivotnu sredinu.
Unitenje, oteenje, iznoenje u inostranstvo i unoenje u Srbiju zatienog prirodnog
dobra
lan 265
(1) Ko uniti ili oteti posebno zatieno prirodno dobro,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(3) Ko protivno propisima izveze ili iznese u inostranstvo strogo zatienu, odnosno
zatienu vrstu biljaka ili ivotinja ili uveze ili unese u Srbiju stranu vrstu biljaka ili
ivotinja zatienu meunarodnim ugovorima i dokumentima,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(4) Za pokuaj dela iz stava 3. ovog lana e se kazniti.
(5) Strogo zatiena ili zatiena vrsta biljaka ili ivotinja iz stava 3. ovog lana oduzee
se.
Unoenje opasnih materija u Srbiju i nedozvoljeno preraivanje, odlaganje i skladitenje
opasnih materija

lan 266
(1) Ko protivno propisima unese u Srbiju radioaktivne ili druge opasne materije ili
opasne otpatke, ili ko prevozi, prerauje, odlae, sakuplja ili skladiti takve materije ili
otpatke,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko zloupotrebom svog slubenog poloaja ili ovlaenja dozvoli ili omogui da se u
Srbiju unesu materije ili otpatci iz stava 1. ovog lana, ili omogui da se takve materije ili
otpatci prevoze, prerauju, odlau, sakupljaju ili skladite,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana dolo do unitenja ivotinjskog ili biljnog
sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo
otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. do 3. ovog lana, sud moe odrediti
obavezu uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite od
jonizujuih zraenja ili druge propisane mere zatite.
(5) Ko organizuje vrenje dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri do deset godina i novanom kaznom.
Nedozvoljena izgradnja nuklearnih postrojenja
lan 267
Ko protivno propisima odobri ili pristupi izgradnji nuklearne elektrane, postrojenja za
proizvodnju nuklearnog goriva ili postrojenja za preradu isluenog nuklearnog otpada,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Povreda prava na informisanje o stanju ivotne sredine
lan 268
Ko protivno propisima uskrati podatke ili da neistinite podatke o stanju ivotne sredine i
pojavama koji su neophodni za procenu opasnosti po ivotnu sredinu i preduzimanje
mera zatite ivota i zdravlja ljudi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Ubijanje i zlostavljanje ivotinja
lan 269

(1) Ko krei propise ubije, povredi, mui ili na drugi nain zlostavlja ivotinju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do ubijanja, muenja ili povreivanja
veeg broja ivotinja, ili je delo uinjeno u odnosu na ivotinju koja pripada posebno
zatienim ivotinjskim vrstama,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Ko iz koristoljublja organizuje, finansira ili je domain borbe izmeu ivotinja iste ili
razliite vrste ili ko organizuje ili uestvuje u klaenju na ovakvim borbama,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Prenoenje zaraznih bolesti kod ivotinja i biljaka
lan 270
(1) Ko za vreme epidemije neke bolesti ivotinja koja moe ugroziti stoarstvo ne
postupa po propisima, odlukama ili naredbama kojima se odreuju mere za suzbijanje ili
spreavanje bolesti,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko za vreme postojanja opasnosti od
bolesti i tetoina koje mogu ugroziti biljni svet ne postupa po propisima, odlukama ili
naredbama kojima se odreuju mere za suzbijanje ili spreavanje bolesti odnosno
tetoina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupilo uginue ivotinja, unitenje biljaka
ili druga znatna teta,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Nesavesno pruanje veterinarske pomoi
lan 271
(1) Veterinar ili ovlaeni veterinarski radnik koji pri pruanju veterinarske pomoi
prepie ili primeni oigledno nepodobno sredstvo ili oigledno nepodoban nain leenja
ili uopte nesavesno postupa pri leenju ivotinja i time prouzrokuje uginue ivotinja ili
drugu znatnu tetu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.

Proizvodnja tetnih sredstava za leenje ivotinja

lan 272
(1) Ko proizvodi radi prodaje ili stavlja u promet sredstva za leenje ili za spreavanje
zaraze kod ivotinja koja su opasna za njihov ivot ili zdravlje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovano uginue ivotinja ili druga znatna
teta,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Zagaivanje hrane i vode za ishranu, odnosno napajanje ivotinja
lan 273
(1) Ko kakvom kodljivom materijom zagadi hranu ili vodu koje slue za ishranu ili
napajanje ivotinja i time dovede u opasnost njihov ivot ili zdravlje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko kakvom kodljivom materijom zagadi
vodu u ribnjaku, jezeru, reci ili kanalu ili poribljavanjem iz zaraenih voda prouzrokuje
opasnost za opstanak riba ili drugih vodenih ivotinja.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana prouzrokovano uginue ivotinja ili druga
znatna teta,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Pustoenje uma
lan 274
(1) Ko protivno propisima ili naredbama nadlenih organa vri seu ili krenje ume, ili
ko oteuje stabla ili na drugi nain pustoi ume ili obori jedno ili vie stabala u parku,
drvoredu ili na drugom mestu gde sea nije dozvoljena,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana izvri u zatienoj umi, nacionalnom parku ili u
drugoj umi sa posebnom namenom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.

umska kraa
lan 275
(1) Ko radi krae obori u umi, parku ili drvoredu jedno ili vie stabala, a koliina
oborenog drveta je vea od jednog kubnog metra,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno u nameri da se oboreno drvo proda, ili ako
je koliina oborenog drveta vea od pet kubnih metara ili ako je delo izvreno u
zatienoj umi, nacionalnom parku ili drugoj umi sa posebnom namenom,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Za pokuaj dela iz st. 1. i 2. ovog lana kaznie se.
Nezakonit lov
lan 276
(1) Ko lovi divlja za vreme lovostaja ili na podruju gde je lov zabranjen,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko neovlaeno lovi na tuem lovitu i ubije ili rani divlja ili je uhvati ivu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno u odnosu na krupnu divlja,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(4) Ko lovi divlja iji je lov zabranjen ili ko lovi bez posebne dozvole odreenu vrstu
divljai za iji je lov potrebna takva dozvola ili ko lovi na nain ili sredstvima kojima se
divlja masovno unitava,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(5) Ulovljena divlja i sredstva za lov oduzee se.
Nezakonit ribolov
lan 277
(1) Ko lovi ribu ili druge vodene ivotinje za vreme lovostaja ili u vodama u kojima je
lov zabranjen,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko lovi ribu ili druge vodene ivotinje eksplozivom, elektrinom strujom, otrovom,
sredstvima za omamljivanje ili na nain tetan za razmnoavanje tih ivotinja ili kojim se

te ivotinje masovno unitavaju,

kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko lovi ribu ili druge vodene ivotinje
vee bioloke vrednosti ili u veoj koliini ili pri lovu uniti veu koliinu riba ili drugih
vodenih ivotinja.
(4) Ulov i sredstva za ribolov oduzee se.

Glava dvadeset peta

KRIVINA DELA PROTIV OPTE SIGURNOSTI LJUDI I IMOVINE
Izazivanje opte opasnosti
lan 278
(1) Ko poarom, poplavom, eksplozijom, otrovom ili otrovnim gasom, radioaktivnim ili
drugim jonizujuim zraenjem, elektrinom energijom, motornom silom ili kakvom
drugom opteopasnom radnjom ili opteopasnim sredstvom izazove opasnost za ivot ili
telo ljudi ili za imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se slubeno ili odgovorno lice koje ne postavi
propisane ureaje za zatitu od poara, poplave, eksplozije, otrova ili otrovnog gasa,
radio-aktivnih ili drugih jonizujuih zraenja, elektrine energije ili drugih opasnih
sredstava ili ove ureaje ne odrava u ispravnom stanju ili ih u sluaju potrebe ne stavi u
dejstvo ili uopte ne postupa po propisima ili tehnikim pravilima o merama zatite i time
izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima.
(3) Ako su dela iz st. 1. i 2. ovog lana uinjena na mestu gde je okupljen vei broj ljudi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno upotrebom vatrenog oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(5) Ako je delo iz st. 1, 3. i 4. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
Unitenje i oteenje javnih ureaja
lan 279

(1) Ko uniti, oteti, izmeni, uini neupotrebljivim ili ukloni javni ureaj za vodu,
kanalizaciju, toplotu, gas, elektrinu ili drugu energiju ili ureaje sistema javnog
saobraaja i veza, odnosno delove tih ureaja,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovan poremeaj u ivotu graana ili u
funkcionisanju privrede, odnosno javnog saobraaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Izazivanje opasnosti neobezbeenjem mera zatite na radu
lan 280
(1) Ko u rudnicima, fabrikama, radionicama, na gradilitima ili na drugom mestu rada
oteti ili ukloni zatitne ureaje i time izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za
imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i odgovorno lice u rudniku, fabrici,
radionici, na gradilitu ili na drugom mestu rada koje ne postavi zatitne ureaje ili ih ne
odrava u ispravnom stanju ili ih u sluaju potrebe ne stavi u dejstvo ili uopte ne postupa
po propisima ili tehnikim pravilima o merama zatite na radu i time izazove opasnost za
ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz stava 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku obezbedi postavljanje, odravanje ili korienje zatitnih
ureaja.
Nepropisno i nepravilno izvoenje graevinskih radova
lan 281
(1) Lice odgovorno za projektovanje, rukovoenje ili izvoenje gradnje ili graevinskih
radova, koje pri izvoenju tih radova ne postupi po propisima ili optepriznatim
tehnikim pravilima i time izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg
obima,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Oteenje brana, nasipa i vodoprivrednih objekata

lan 282
(1) Ko oteti, uniti ili uini neupotrebljivim branu, nasip ili drugi vodoprivredni objekat
ili ureaj za zatitu od prirodnih nepogoda,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema objektu ili ureaju veeg znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Unitenje, oteenje i uklanjanje znakova kojima se upozorava na opasnost
lan 283
Ko uniti, oteti ili ukloni znak kojim se upozorava na kakvu opasnost,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Zloupotreba telekomunikacionih znakova
lan 284
(1) Ko zloupotrebi ili bez potrebe otpravi meunarodno ugovoreni znak za pozivanje u
pomo ili znak da preti opasnost ili ko telekomunikacionim znakom obmane da postoji
sigurnost ili ko zloupotrebi meunarodno ugovoreni komunikacioni znak,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila opasnost za ivot ljudi ili za
imovinu veeg obima,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Neotklanjanje opasnosti
lan 285
(1) Ko ne prijavi nadlenom organu, odnosno drugom nadlenom subjektu da postoji
poar, poplava, eksplozija, saobraajna nezgoda ili neka druga opasnost za ivot ili telo
ljudi ili za imovinu veeg obima ili ne preduzme mere da se ta opasnost otkloni, iako je to
mogao da uini bez opasnosti za sebe ili drugog,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko sprei drugog u preduzimanju mera za otklanjanje poara, poplave, eksplozije,
saobraajne nezgode ili druge opasnosti za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

Nedozvoljeno postupanje sa eksplozivnim i zapaljivim materijalom

lan 286
(1) Ko protivno propisima skladiti, dri, prevozi ili preda na prevoz javnim saobraajnim
sredstvom eksplozivni ili lako zapaljivi materijal ili takav materijal sam prenosi koristei
se javnim saobraajnim sredstvom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko nedozvoljeno u prostoriju ili drugi
objekat gde se okuplja vei broj ljudi unese eksplozivni ili lako zapaljivi materijal ili ko
takav materijal donese na mesto gde je okupljen vei broj ljudi ili gde takvo okupljanje
predstoji.
(3) Ko u jamu sa metanom ili drugim zapaljivim gasom ili opasnom ugljenom prainom
ili u objekat na naftnom ili gasnom polju unese ili pokua da unese lako zapaljivu
materiju ili druge stvari ije je unoenje u takvu jamu, odnosno objekat zabranjeno,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Kaznom iz stava 3. ovog lana kaznie se i ko se pri ulasku u magacin, skladite ili
spremite eksplozivnih sredstava ne pridrava propisanih mera zatite.
(5) Ako je delo iz st. 3. i 4. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Neovlaeno pribavljanje i ugroavanje bezbednosti nuklearnim materijama
lan 287
(1) Ko silom ili pretnjom, izvrenjem krivinog dela ili na drugi protivpravan nain
pribavi, poseduje, koristi, prevozi, daje drugom nuklearne materije ili omoguava drugom
da do njih doe,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko preti da e upotrebiti nuklearnu materiju u nameri da se neko prinudi da neto
uini ili ne uini i time ugrozi bezbednost ljudi, kaznie se zatvorom od jedne do deset
godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili imovinska
teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
Teka dela protiv opte sigurnosti

lan 288
(1) Ako je usled dela iz l. 278. st. 1. do 3, 279. stav 1, 280. st. 1. i 2, 281. stav 1. i 284.
ovog zakonika, nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih
razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je usled dela iz l. 278. st. 1. do 4, 279. st. 1. i 2, 280. st. 1. i 2, 281. stav 1. i 284.
ovog zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz l. 278. stav 5, 280. stav 3. i 281. stav 2. ovog zakonika nastupila
teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako je usled dela iz l. 278. stav 5, 280. stav 3. i 281. stav 2. ovog zakonika nastupila
smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

Glava dvadeset esta

KRIVINA DELA PROTIV BEZBEDNOSTI JAVNOG SAOBRAAJA
Ugroavanje javnog saobraaja
lan 289
(1) Uesnik u saobraaju na putevima koji se ne pridrava saobraajnih propisa i time
tako ugrozi javni saobraaj da dovede u opasnost ivot ili telo ljudi ili imovinu veeg
obima, pa usled toga kod drugog nastupi laka telesna povreda ili prouzrokuje imovinsku
tetu koja prelazi iznos od dvesta hiljada dinara,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko se ne pridrava saobraajnih propisa i time ugrozi elezniki, brodski, tramvajski,
trolejbuski, autobuski saobraaj ili saobraaj iarom tako da dovede u opasnost ivot ili
telo ljudi ili imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Ugroavanje saobraaja opasnom radnjom i opasnim sredstvom
lan 290

(1) Ko unitenjem, uklanjanjem ili teim oteenjem saobraajnih ureaja, sredstava,

znakova ili ureaja za signalizaciju ili zatitnih i odbojnih ograda koji slue bezbednosti
javnog saobraaja na putevima, davanjem pogrenih znakova ili signala, postavljanjem
prepreka na saobraajnicama, zaustavljanjem prevoznog sredstva u eleznikom
saobraaju protivno propisima ili drugi slian nain tako ugrozi javni saobraaj da time
dovede u opasnost ivot ili telo ljudi ili imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Ugroavanje bezbednosti vazdunog saobraaja
lan 291
(1) Ko nepropisnim ili nepravilnim upravljanjem letom vazduhoplova, proputanjem
dunosti ili nadzora u vezi sa bezbednou vazdunog saobraaja, davanjem netanih
obavetenja od znaaja za bezbedan let vazduhoplova ili na drugi nain dovede u
opasnost bezbednost vazdunog saobraaja,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata ili nehatnim unitenjem ili
oteenjem ureaja za navigaciju ili nehatnim nanoenjem druge tete na vazduhoplovu,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Ugroavanje bezbednosti vazdunog saobraaja nasiljem
lan 292
(1) Ko nasiljem prema licu u vazduhoplovu, postavljanjem ili unoenjem u vazduhoplov
eksplozivne ili druge opasne naprave ili supstance ili unitenjem ili oteenjem ureaja za
navigaciju ili prouzrokovanjem druge tete vazduhoplovu dovede u opasnost bezbednost
vazdunog saobraaja,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda nekog lica ili
prouzrokovana teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Otmica vazduhoplova, broda i drugog prevoznog sredstva
lan 293

(1) Ko silom ili pretnjom da e upotrebiti silu preuzme kontrolu nad vazduhoplovom koji
se nalazi u letu ili nad brodom u toku plovidbe ili nad drugim javnim prevoznim
sredstvom u toku vonje,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda nekog lica ili
prouzrokovana teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Piratstvo
lan 294
(1) lan posade ili putnik broda koji na otvorenom moru ili na mestu koje ne potpada pod
vlast nijedne drave uini nasilje ili razbojnitvo prema licima na drugom brodu, zadri,
oduzme, oteti ili uniti drugi brod ili dobra koja se nalaze na njemu ili prouzrokuje tetu
velikih razmera,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Nesavesno vrenje nadzora nad javnim saobraajem
lan 295
(1) Slubeno ili odgovorno lice kojem je poveren nadzor nad stanjem i odravanjem
saobraajnica i objekata na njima, prevoznim sredstvima ili javnim saobraajem ili nad
ispunjavanjem propisanih uslova rada vozaa, ili kojem je povereno rukovoenje
vonjom, koje nesavesnim vrenjem svoje dunosti izazove opasnost za ivot ili telo ljudi
ili za imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i odgovorno lice koje izda nalog za vonju
ili dopusti vonju, iako zna da voza zbog umora, uticaja alkohola ili drugih razloga nije
u stanju da bezbedno upravlja vozilom ili da vozilo nije ispravno i time izazove opasnost
za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
Nepruanje pomoi licu povreenom u saobraajnoj nezgodi

lan 296
(1) Voza motornog vozila ili drugog prevoznog sredstva koji ostavi bez pomoi lice koje
je tim prevoznim sredstvom povreeno ili iju je povredu tim sredstvom prouzrokovao,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled nepruanja pomoi nastupila teka telesna povreda povreenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled nepruanja pomoi nastupila smrt povreenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Teka dela protiv bezbednosti javnog saobraaja
lan 297
(1) Ako je usled dela iz l. 289. st. 1. i 2, 290. st. 1. i 2, 291. stav 1. i 295. st. 1. i 2. ovog
zakonika nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je usled dela iz l. 289. st. 1. i 2, 290. st. 1. i 2, 291. stav 1. i 295. st. 1. i 2. ovog
zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz l. 289. stav 3, 290. stav 3, 291. stav 2. i 295. stav 3. ovog
zakonika nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom do etiri godine.
(4) Ako je usled dela iz l. 289. stav 3, 290. stav 2, 291. stav 2. i 295. stav 3. ovog
zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(5) U sluajevima iz st. 1. do 4. ovog lana izricanje mere bezbednosti zabrane
upravljanja motornim vozilom obavezno je.

Glava dvadeset sedma

KRIVINA DELA PROTIV BEZBEDNOSTI RAUNARSKIH PODATAKA
Oteenje raunarskih podataka i programa
lan 298

(1) Ko neovlaeno izbrie, izmeni, oteti, prikrije ili na drugi nain uini
neupotrebljivim raunarski podatak ili program,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(4) Ureaji i sredstva kojima je uinjeno krivino delo iz st. 1. i 2. ovog lana, ako su u
svojini uinioca, oduzee se.
Raunarska sabotaa
lan 299
Ko unese, uniti, izbrie, izmeni, oteti, prikrije ili na drugi nain uini neupotrebljivim
raunarski podatak ili program ili uniti ili oteti raunar ili drugi ureaj za elektronsku
obradu i prenos podataka sa namerom da onemogui ili znatno omete postupak
elektronske obrade i prenosa podataka koji su od znaaja za dravne organe, javne
slube, ustanove, preduzea ili druge subjekte,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Pravljenje i unoenje raunarskih virusa
lan 300
(1) Ko napravi raunarski virus u nameri njegovog unoenja u tu raunar ili raunarsku
mreu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko unese raunarski virus u tu raunar ili raunarsku mreu i time prouzrokuje tetu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ureaj i sredstva kojima je uinjeno krivino delo iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
Raunarska prevara
lan 301
(1) Ko unese netaan podatak, propusti unoenje tanog podatka ili na drugi nain
prikrije ili lano prikae podatak i time utie na rezultat elektronske obrade i prenosa
podataka u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist i time

drugom prouzrokuje imovinsku tetu,

kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist koja prelazi iznos od
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist koja prelazi iznos od
milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini samo u nameri da drugog oteti,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Neovlaeni pristup zatienom raunaru, raunarskoj mrei i elektronskoj obradi
podataka
lan 302
(1) Ko se, krei mere zatite, neovlaeno ukljui u raunar ili raunarsku mreu, ili
neovlaeno pristupi elektronskoj obradi podataka,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko snimi ili upotrebi podatak dobijen na nain predvien u stavu 1. ovog lana,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do zastoja ili ozbiljnog poremeaja
funkcionisanja elektronske obrade i prenosa podataka ili mree ili su nastupile druge
teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
Spreavanje i organiavanje pristupa javnoj raunarskoj mrei
lan 303
(1) Ko neovlaeno spreava ili ometa pristup javnoj raunarskoj mrei,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno korienje raunara ili raunarske mree
lan 304

(1) Ko neovlaeno koristi raunarske usluge ili raunarsku mreu u nameri da sebi ili
drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
(2) Gonjenje za delo iz stava 1. ovog lana preduzima se po privatnoj tubi.
Pravljenje, nabavljanje i davanje drugom sredstava za izvrenje krivinih dela protiv
bezbednosti raunarskih podataka
lan 304a
(1) Ko poseduje, pravi, nabavlja, prodaje ili daje drugom na upotrebu raunare,
raunarske sisteme, raunarske podatke i programe radi izvrenja krivinog dela iz l.
298. do 303. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od est meseci do tri godine.
(2) Predmeti iz stava 1. ovog lana oduzee se.

Glava dvadeset osma

KRIVINA DELA PROTIV USTAVNOG UREENJA I BEZBEDNOSTI
REPUBLIKE SRBIJE
Ugroavanje nezavisnosti
lan 305
Ko na protivustavan nain pokua da dovede Srbiju u poloaj potinjenosti ili zavisnosti
prema nekoj drugoj dravi,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
Priznavanje kapitulacije ili okupacije
lan 306
Graanin Srbije koji potpie ili prizna kapitulaciju ili prihvati ili prizna okupaciju Srbije
ili pojedinog njenog dela,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina.
Ugroavanje teritorijalne celine
lan 307

(1) Ko silom ili na drugi protivustavan nain pokua da otcepi neki deo teritorije Srbije ili
da deo te teritorije pripoji drugoj dravi,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
Napad na ustavno ureenje
lan 308
Ko silom ili pretnjom upotrebe sile pokua da promeni ustavno ureenje Srbije ili da
svrgne najvie dravne organe,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
Pozivanje na nasilnu promenu ustavnog ureenja
lan 309
(1) Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije poziva ili podstie
da se silom promeni njeno ustavno ureenje, svrgnu najvii dravni organi ili
predstavnici tih organa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini uz pomo iz inostranstva,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko u nameri rasturanja izrauje ili umnoava materijal koji je po svom sadraju takav
da poziva ili podstie na vrenje dela iz stava 1. ovog lana ili ko upuuje ili prebacuje na
teritoriju Srbije takav materijal ili dri veu koliinu tog materijala u nameri da ga on ili
neko drugi rastura,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Ubistvo predstavnika najviih dravnih organa
lan 310
Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije lii ivota predsednika
Republike, narodnog poslanika, predsednika Vlade, lana Vlade, predsednika Ustavnog
suda, predsednika najvieg suda u Republici Srbiji ili Republikog javnog tuioca,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Oruana pobuna
lan 311
(1) Ko uestvuje u oruanoj pobuni koja je upravljena na ugroavanje ustavnog ureenja,
bezbednosti ili teritorijalne celine Srbije,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.

(2) Organizator pobune,

kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
lan 312
(Brisano)
Diverzija
lan 313
Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije ruenjem, paljenjem ili
na drugi nain uniti ili oteti industrijski, poljoprivredni ili drugi privredni objekat,
saobraajno sredstvo, ureaj ili postrojenje, ureaj sistema veze, ureaj javne upotrebe za
vodu, toplotu, gas ili energiju, branu, skladite, zgradu ili kakav drugi objekat koji ima
vei znaaj za bezbednost ili snabdevanje graana ili za privredu ili za funkcionisanje
javnih slubi,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
Sabotaa
lan 314
Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije na prikriven,
podmukao ili drugi slian nain u vrenju svoje slubene dunosti ili radne obaveze
prouzrokuje tetu koja prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara za dravni organ ili
organizaciju u kojoj radi ili za drugi dravni organ ili drugu organizaciju,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
pijunaa
lan 315
(1) Ko tajne vojne, ekonomske ili slubene podatke ili dokumente saopti, preda ili uini
dostupnim stranoj dravi, stranoj organizaciji ili licu koje im slui,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ko za stranu dravu ili organizaciju stvara obavetajnu slubu u Srbiji ili njom
rukovodi,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ko stupi u stranu obavetajnu slubu, prikuplja za nju podatke ili na drugi nain
pomae njen rad,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.

(4) Ko pribavlja tajne podatke ili dokumente u nameri da ih saopti ili preda stranoj
dravi, stranoj organizaciji ili licu koje im slui,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice za bezbednost,
ekonomsku ili vojnu mo zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(6) Tajnim se smatraju oni vojni, ekonomski ili slubeni podaci ili dokumenti koji su
zakonom, drugim propisom ili odlukom nadlenog organa donesenim na osnovu zakona
proglaeni tajnim, a ije bi odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne
posledice za bezbednost, odbranu ili za politike, vojne ili ekonomske interese zemlje.
Odavanje dravne tajne
lan 316
(1) Ko neovlaeno nepozvanom licu saopti, preda ili uini dostupnim podatke ili
dokumente koji su mu povereni ili do kojih je na drugi nain doao, a koji predstavljaju
dravnu tajnu,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ko drugom licu saopti podatke ili dokumente za koje zna da su dravna tajna, a do
kojih je protivpravno doao,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno za vreme ratnog stanja, ili vanrednog
stanja ili je dovelo do ugroavanja bezbednosti, ekonomske ili vojne moi Srbije,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Dravnom tajnom smatraju se podaci ili dokumenti koji su zakonom, drugim
propisom ili odlukom nadlenog organa donesenim na osnovu zakona proglaeni
dravnom tajnom i ije bi odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne
posledice za bezbednost, odbranu ili za politike, vojne ili ekonomske interese Srbije.
(6) Dravnom tajnom, u smislu stava 5. ovog lana, ne smatraju se podaci ili dokumenti
koji su upravljeni na teke povrede osnovnih prava oveka, ili na ugroavanje ustavnog
ureenja i bezbednosti Srbije, kao i podaci ili dokumenti koji za cilj imaju prikrivanje
uinjenog krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od pet godina ili tea
kazna.
Izazivanje nacionalne, rasne i verske mrnje i netrpeljivosti

lan 317
(1) Ko izaziva ili raspiruje nacionalnu, rasnu ili versku mrnju, ili netrpeljivost meu
narodima ili etnikim zajednicama koje ive u Srbiji,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prinudom, zlostavljanjem, ugroavanjem
sigurnosti, izlaganjem poruzi nacionalnih, etnikih ili verskih simbola, oteenjem tuih
stvari, skrnavljenjem spomenika, spomen-obeleja ili grobova,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana vri zloupotrebom poloaja ili ovlaenja ili ako je
usled tih dela dolo do nereda, nasilja ili drugih tekih posledica za zajedniki ivot
naroda, nacionalnih manjina ili etnikih grupa koje ive u Srbiji,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 2.
zatvorom od dve do deset godina.
Povreda teritorijalnog suvereniteta
lan 318
Ko krei pravila meunarodnog prava prodre na teritoriju Srbije,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Udruivanje radi protivustavne delatnosti
lan 319
(1) Ko stvara grupu ili organizovanu kriminalnu grupu radi vrenja krivinih dela iz l.
305. do 310, lana 313. i lana 314. ovog zakonika,
kaznie se kaznom propisanom za delo za ije vrenje je grupa ili organizovana
kriminalna grupa organizovana.
(2) Ko postane pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji otkrivanjem grupe ili organizovane
kriminalne grupe ili na drugi nain sprei izvrenje krivinih dela predvienih u stavu 1.
ovog lana,
kaznie se zatvorom do tri godine, a moe se i osloboditi od kazne.
(4) Pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe iz stava 1. ovog lana koji je
otkrije pre nego to je u njenom sastavu ili za nju uinio neko krivino delo predvieno u
stavu 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom do jedne godine, a moe se i osloboditi od kazne.

Pripremanje dela protiv ustavnog ureenja i bezbednosti Srbije

lan 320
(1) Ko priprema izvrenje krivinog dela iz l. 305. do 314. i lana 315. st. 1. i 2. ovog
zakonika,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Pripremanje iz stava 1. ovog lana sastoji se u nabavljanju ili osposobljavanju
sredstava za izvrenje krivinog dela, u otklanjanju prepreka za izvrenje krivinog dela,
u dogovaranju, planiranju ili organizovanju sa drugim izvrenje krivinog dela ili u
drugim radnjama kojima se stvaraju uslovi za neposredno izvrenje krivinog dela.
(3) Ko upuuje ili prebacuje na teritoriju Srbije lica ili oruje, eksploziv, otrove, opremu,
municiju ili drugi materijal radi izvrenja jednog ili vie krivinih dela iz ove glave,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Teka dela protiv ustavnog ureenja i bezbednosti Srbije
lan 321
(1) Za krivino delo iz l. 307. do 309. i l. 313. do 315. ovog zakonika koje je imalo za
posledicu smrt jednog ili vie lica ili je izazvalo opasnost za ivot ljudi ili je praeno
tekim nasiljima ili velikim razaranjima ili je dovelo do ugroavanja bezbednosti
ekonomske ili vojne snage zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota
jedno ili vie lica,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko uini krivino delo iz lana 307, l.
309. do 311, l. 314. do 319. i lana 320. stav 2. ovog zakonika za vreme ratnog stanja,
oruanog sukoba ili vanrednog stanja.

Glava dvadeset deveta

KRIVINA DELA PROTIV DRAVNIH ORGANA
Spreavanje slubenog lica u vrenju slubene radnje
lan 322

(1) Ko silom ili pretnjom da e neposredno upotrebiti silu sprei slubeno lice u vrenju
slubene radnje koju preduzima u okviru svojih ovlaenja ili ga na isti nain prinudi na
vrenje slubene radnje,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako prilikom izvrenja dela iz stava 1. ovog lana uinilac uvredi ili zlostavi slubeno
lice ili mu nanese laku telesnu povredu ili preti upotrebom oruja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini prema slubenom licu u vrenju poslova javne
ili dravne bezbednosti ili dunosti uvanja javnog reda i mira, spreavanja ili otkrivanja
krivinog dela, hvatanja uinioca krivinog dela ili uvanja lica lienog slobode,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako prilikom izvrenja dela iz st. 1. i 3. ovog lana uinilac slubenom licu nanese
teku telesnu povredu,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3.
zatvorom od dve do deset godina.
(5) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
(6) Ako je uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana bio izazvan nezakonitim ili grubim
postupanjem slubenog lica, moe se osloboditi od kazne.
Napad na slubeno lice u vrenju slubene dunosti
lan 323
(1) Ko napadne ili preti da e napasti slubeno lice u vrenju slubene dunosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana slubenom licu nanesena laka telesna
povreda ili je preeno upotrebom oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno prema slubenom licu u vrenju poslova
javne ili dravne bezbednosti,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako prilikom izvrenja dela iz st. 1. i 3. ovog lana uinilac slubenom licu nanese
teku telesnu povredu,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3.
zatvorom od dve do deset godina.
(5) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.

(6) Uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana koji je bio izazvan nezakonitim ili grubim
postupanjem slubenog lica moe se osloboditi od kazne.
Uestvovanje u grupi koja sprei slubeno lice u vrenju slubene radnje
lan 324
(1) Ko uestvuje u grupi koja zajednikim delovanjem sprei slubeno lice u vrenju
slubene radnje ili ga na isti nain prinudi na vrenje slubene radnje,
kaznie se za samo uestvovanje zatvorom do dve godine.
(2) Za pokuaj e se kazniti.
(3) Kolovoa grupe koja izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Pozivanje na otpor
lan 325
(Brisan)
Neuestvovanje u otklanjanju opte opasnosti
lan 326
Ko protivno nareenju nadlenog organa, odnosno drugog nadlenog subjekta, bez
opravdanog razloga, odbije da uestvuje u otklanjanju opasnosti nastale usled poara,
poplave, zemljotresa ili drugog udesa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
Skidanje i povreda slubenog peata i znaka
lan 327
(1) Ko skine ili povredi slubeni peat ili znak koji je ovlaeno slubeno lice stavilo radi
osiguranja predmeta ili prostora ili ko, bez skidanja ili povrede peata ili znaka, ue u
takvu prostoriju ili otvori predmet na koji je bio stavljen slubeni peat ili znak,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Za pokuaj e se kazniti.
Oduzimanje i unitenje slubenog peata i slubenog spisa
lan 328

(1) Ko protivpravno oduzme, sakrije, uniti, oteti ili na drugi nain uini neupotrebljivim
slubeni peat, knjigu, spis ili ispravu koja pripadaju dravnom organu, preduzeu,
ustanovi ili drugom subjektu koji vri javna ovlaenja ili se kod njih nalazi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Za pokuaj e se kazniti.
Lano predstavljanje
lan 329
(1) Ko se u nameri da sebi ili drugom pribavi kakvu korist ili da drugom nanese kakvu
tetu, lano predstavlja kao slubeno ili vojno lice ili neovlaeno nosi kakve znake
slubenog ili vojnog lica,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko izvri kakvu radnju za koju je
ovlaeno da izvri samo odreeno slubeno ili vojno lice.
Samovlae
lan 330
(1) Ko samovlasno pribavlja neko svoje pravo ili pravo za koje smatra da mu pripada,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini za drugog,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. uinjeno na tetu graana, gonjenje se preduzima po privatnoj
tubi.

Glava trideseta
KRIVINA DELA PROTIV PRAVOSUA
Neprijavljivanje pripremanja krivinog dela
lan 331
(1) Ko zna da se priprema izvrenje krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei pet
godina zatvora ili tea kazna, pa u vremenu kad je jo bilo mogue spreiti njegovo
izvrenje to ne prijavi, a delo bude pokuano ili izvreno,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.

(2) Ako nije prijavljeno pripremanje krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei
zatvor od trideset do etrdeset godina,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana nee se kazniti lice kojem je uinilac brani drug, lice
sa kojim uinilac ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodnik po krvi u pravoj liniji, brat
ili sestra, usvojilac ili usvojenik, kao i brani drug nekog od navedenih lica, odnosno lice
koje sa nekim od njih ivi u trajnoj vanbranoj zajednici.
Neprijavljivanje krivinog dela i uinioca
lan 332
(1) Ko zna da je neko lice uinilo krivino delo za koje se po zakonu moe izrei zatvor
od trideset do etrdeset godina ili zna samo da je takvo delo uinjeno pa to ne prijavi pre
nego to su delo, odnosno uinilac otkriveni,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Slubeno ili odgovorno lice koje svesno propusti da prijavi krivino delo za koje je
saznalo u vrenju svoje dunosti, ako se za to delo po zakonu moe izrei pet godina
zatvora ili tea kazna,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Slubeno ili odgovorno lice koje svesno propusti da prijavi krivino delo svog
podreenog koje je on uinio pri vrenju svoje slubene, vojne ili radne obaveze, ako se
za to delo po zakonu moe izrei zatvor od trideset do etrdeset godina,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Za neprijavljivanje krivinog dela ili uinioca iz st. 1. i 2. ovog lana nee se kazniti
lice kojem je uinilac suprunik ili sa kojim ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodnik
po krvi u pravoj liniji, brat ili sestra, usvojilac ili usvojenik, kao i suprunik nekog od
navedenih lica, odnosno lice koje sa nekim od njih ivi u trajnoj vanbranoj zajednici,
kao i branilac, lekar ili verski ispovednik uinioca.
Pomo uiniocu posle izvrenog krivinog dela
lan 333
(1) Ko krije uinioca krivinog dela ili mu prikrivanjem sredstava kojima je delo
uinjeno, tragova ili na drugi nain pomae da ne bude otkriven ili ko krije osueno lice
ili preduzima druge radnje kojima se ide za tim da se ne izvri izreena kazna, mera
bezbednosti ili da se ne primene vaspitne mere upuivanja u vaspitnu ustanovu ili
vaspitno-popravni dom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.

(2) Ko prui pomo uiniocu krivinog dela za koje je propisana kazna zatvora preko pet
godina,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko prui pomo uiniocu krivinog dela za koje je propisan zatvor od trideset do
etrdeset godina,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Kazna za delo iz stava 1. ovog lana ne moe biti tea ni po vrsti ni po visini od kazne
propisane za krivino delo koje je izvrilo lice kojem je pruena pomo.
(5) Za delo iz st. 1. do 3. ovog lana nee se kazniti lice kojem je uinilac suprunik, lice
sa kojim uinilac ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodnik po krvi u pravoj liniji, brat
ili sestra, usvojilac ili usvojenik, kao i suprunik nekog od navedenih lica, odnosno lice
koje sa nekim od njih ivi u trajnoj vanbranoj zajednici.
Lano prijavljivanje
lan 334
(1) Ko prijavi odreeno lice da je uinilo krivino delo za koje se goni po slubenoj
dunosti, a zna da to lice nije uinilac tog dela,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ko podmetanjem tragova krivinog dela ili na drugi nain izazove pokretanje
krivinog postupka zbog krivinog dela za koje se goni po slubenoj dunosti protiv lica
za koje zna da nije uinilac tog dela,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko sam sebe prijavi da je uinio krivino delo za koje se goni po slubenoj dunosti,
iako zna da ga nije uinio,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Kaznom iz stava 3. ovog lana kaznie se i ko prijavi da je uinjeno krivino delo za
koje se goni po slubenoj dunosti, iako zna da to delo nije uinjeno.
Davanje lanog iskaza
lan 335
(1) Svedok, vetak, prevodilac ili tuma, koji da laan iskaz pred sudom, u disciplinskom,
prekrajnom ili upravnom postupku ili u drugom zakonom propisanom postupku,
kaznie se zatvorom do tri godine.

(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i stranka koja prilikom izvoenja dokaza
sasluanjem stranaka u sudskom ili upravnom postupku da laan iskaz, a na ovom iskazu
bude zasnovana odluka donesena u tom postupku.
(3) Ako je laan iskaz dat u krivinom postupku ili je dat pod zakletvom,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(4) Ako su usled dela iz stava 3. ovog lana nastupile naroito teke posledice za
okrivljenog,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Uinilac koji dobrovoljno opozove laan iskaz pre nego to se donese konana
odluka, moe se osloboditi od kazne.
Spreavanje i ometanje dokazivanja
lan 336
(1) Ko svedoku ili vetaku ili drugom uesniku u postupku pred sudom ili drugim
dravnim organom uini ili obea poklon ili drugu korist, ili primeni silu ili pretnju u
nameri da to lice davanjem lanog iskaza ili nedavanjem iskaza utie na ishod postupka,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko u nameri da sprei ili otea dokazivanje sakrije, uniti, oteti ili delimino ili
potpuno uini neupotrebljivom ispravu, odnosno druge predmete koji slue za
dokazivanje,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko ukloni, uniti, pokvari, pomeri ili
premesti kakav granini kamen, zemljomerski znak ili uopte kakav znak o svojini na
nepokretnosti ili o pravu na upotrebu vode ili ko u istoj nameri ovakav znak lano
postavi.
(4) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno u krivinom postupku,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
lan 336a
(Brisano)
Ometanje pravde
lan 336b

(1) Ko druge poziva na otpor ili na neizvrenje sudskih odluka ili na drugi nain ometa
voenje sudskog postupka,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ko uvredom, silom, pretnjom ili na drugi nain ometa ili sprei sudiju, javnog
tuioca, zamenika javnog tuioca ili advokata u vrenju sudijske ili tuilake funkcije, ili
advokatske slube,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako prilikom izvrenja dela iz stava 2. ovog lana uinilac nanese laku telesnu
povredu sudiji, javnom tuiocu ili zameniku javnog tuioca ili advokatu ili preti
upotrebom oruja,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako prilikom izvrenja dela iz stava 2. ovog lana uinilac nanese teku telesnu
povredu sudiji, javnom tuiocu ili zameniku javnog tuioca ili advokatu,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Povreda tajnosti postupka
lan 337
(1) Ko neovlaeno otkrije ono to je saznao u sudskom, prekrajnom, upravnom ili
drugom zakonom propisanom postupku, a to se po zakonu ne moe objaviti ili je
odlukom suda ili drugog nadlenog organa proglaeno kao tajna,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko bez odluke suda objavi tok krivinog postupka u kojem je iskljuena javnost ili
odluku koja je u krivinom postupku prema maloletniku donesena ili ko objavi ime
maloletnika prema kojem je postupak voen ili podatke iz kojih se moe saznati o kom se
maloletniku radi,
kaznie se zatvorom do dve godine.
(3) Ko neovlaeno otkrije podatke o identitetu ili line podatke lica zatienog u
krivinom postupku ili podatke u vezi sa programom zatite,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako su usled dela iz stava 3. ovog lana nastupile teke posledice po zatieno lice ili
je krivini postupak bio onemoguen ili u znatnoj meri otean,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Pobuna lica lienih slobode
lan 338

(1) Lica koja su na osnovu zakona liena slobode, koja se skupe u nameri da se nasilno
oslobode ili da zajedniki napadnu lica ijem su nadzoru poverena ili da ih silom ili
pretnjom da e neposredno upotrebiti silu prinude da uine ili propuste neto to je
protivno njihovoj dunosti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji upotrebi silu ili pretnju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Bekstvo i omoguavanje bekstva lica lienog slobode
lan 339
(1) Lice lieno slobode na osnovu zakona koje upotrebom sile protiv nekog lica ili
pretnjom da e neposredno napasti na ivot ili telo pobegne,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se ko silom, pretnjom, obmanom ili na drugi
nain omogui bekstvo licu koje je na osnovu zakona lieno slobode.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini grupa ili je omogueno bekstvo grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Neizvrenje sudske odluke
lan 340
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje odbije da izvri pravnosnanu sudsku odluku ili je ne
izvri u zakonskom ili odlukom odreenom roku,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako lice iz stava 1. ovog lana izvri pravnosnanu sudsku odluku, moe se
osloboditi od kazne.
Protivzakonito omoguavanje vrenja odreenih poziva, funkcija, dunosti, poslova i
delatnosti
lan 341
Ko omogui nekom licu vrenje odreenih poziva, funkcija, dunosti, poslova ili
delatnosti iako je znao da je vrenje istih tom licu zabranjeno pravnosnanom odlukom
kojom mu je izreena odgovarajua mera bezbednosti ili zatitna mera ili je takva
zabrana nastupila kao pravna posledica osude,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Nadripisarstvo

lan 342
Ko se neovlaeno i uz naknadu bavi pruanjem pravne pomoi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.

Glava trideset prava

KRIVINA DELA PROTIV JAVNOG REDA I MIRA
Izazivanje panike i nereda
lan 343
(1) Ko iznoenjem ili pronoenjem lanih vesti ili tvrenja izazove paniku, ili tee
naruavanje javnog reda ili mira ili osujeti ili znaajnije omete sprovoenje odluka i mera
dravnih organa ili organizacija koje vre javna ovlaenja,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno putem sredstava javnog informisanja ili
slinih sredstava ili na javnom skupu,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Nasilniko ponaanje
lan 344
(1) Ko grubim vreanjem ili zlostavljanjem drugog, vrenjem nasilja prema drugom,
izazivanjem tue ili drskim ili bezobzirnim ponaanjem znaajnije ugroava spokojstvo
graana ili tee remeti javni red i mir,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno u grupi ili je pri izvrenju dela nekom licu
nanesena laka telesna povreda ili je dolo do tekog poniavanja graana,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Nasilniko ponaanje na sportskoj priredbi ili javnom skupu
lan 344a
(1) Ko fiziki napadne ili se fiziki obraunava sa uesnicima sportske priredbe ili javnog
skupa, vri nasilje ili oteuje imovinu vee vrednosti prilikom dolaska ili odlaska sa
sportske priredbe ili javnog skupa, unese u sportski objekat ili baca na sportski teren,
meu gledaoce ili uesnike javnog skupa predmete, pirotehnika sredstva ili druge
eksplozivne, zapaljive ili kodljive supstance koje mogu da izazovu telesne povrede ili

ugroze zdravlje uesnika sportske priredbe ili javnog skupa, neovlaeno ue na sportski
teren ili deo gledalita namenjen protivnikim navijaima i izazove nasilje, oteuje
sportski objekat, njegovu opremu, ureaje i instalacije, svojim ponaanjem ili parolama
na sportskoj priredbi ili javnom skupu izaziva nacionalnu, rasnu, versku ili drugu mrnju
ili netrpeljivost zasnovanu na nekom diskriminatornom osnovu usled ega doe do
nasilja ili fizikog obrauna sa uesnicima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Kolovoa grupe koja izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(4) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana dolo do nereda u kome je nekom licu
naneta teka telesna povreda ili je oteena imovina vee vrednosti,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(5) Slubeno ili odgovorno lice koje pri organizovanju sportske priredbe ili javnog skupa
ne preduzme mere obezbeenja kako bi se onemoguio ili spreio nered, pa usled toga
budu ugroeni ivot ili telo veeg broja ljudi ili imovina vee vrednosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(6) Uiniocu dela iz st. 1. do 4. ovog lana koje je izvreno na sportskoj priredbi
obavezno se izrie mera bezbednosti zabrane prisustvovanja odreenim sportskim
priredbama.
Dogovor za izvrenje krivinog dela
lan 345
Ko se sa drugim dogovori da izvri odreeno krivino delo za koje se moe izrei pet
godina zatvora ili tea kazna,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Udruivanje radi vrenja krivinih dela
lan 346
(1) Ko organizuje grupu koja ima za cilj vrenje krivinih dela za koje se moe izrei
kazna zatvora od tri godine ili tea kazna, ako zakonom za takvo organizovanje nije
predviena tea kazna,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(2) Ko organizuje organizovanu kriminalnu grupu, ako zakonom za takvo organizovanje

nije predviena tea kazna,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Pripadnik grupe iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(4) Pripadnik organizovane kriminalne grupe iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Ako se delo iz st. 1. i 2. ovog lana odnosi na grupu ili organizovanu kriminalnu
grupu, koja ima za cilj vrenje krivinih dela za koje se moe izrei kazna zatvora od
dvadeset godina ili zatvor od trideset do etrdeset godina, organizator grupe ili
organizovane kriminalne grupe e se kazniti zatvorom najmanje deset godina ili
zatvorom od trideset do etrdeset godina, a pripadnik grupe ili organizovane kriminalne
grupe zatvorom od est meseci do pet godina.
(6) Organizator grupe ili organizovane kriminalne grupe iz st. 1, 2. i 5. ovog lana koji
otkrivanjem grupe ili organizovane kriminalne grupe ili na drugi nain sprei izvrenje
krivinih dela radi ijeg vrenja je grupa ili organizovana kriminalna grupa organizovana,
kaznie se zatvorom do tri godine, a moe se i osloboditi od kazne.
(7) Pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe iz st. 3. do 5. ovog lana koji
otkrije grupu ili organizovanu kriminalnu grupu pre nego to je u njenom sastavu ili za
nju uinio neko krivino delo, predvienim st. 3. do 5. ovog lana radi ijeg vrenja je
grupa ili organizovana kriminalna grupa organizovana,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine, a moe se i osloboditi od
kazne.
Izraivanje i nabavljanje oruja i sredstava namenjenih za izvrenje krivinog dela
lan 347
(1) Ko oruje, eksplozivne materije, sredstva potrebna za njihovo pravljenje ili otrov za
koje zna da su namenjeni za izvrenje krivinog dela izrauje, nabavlja ili drugom
omoguava da do njih doe,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljena proizvodnja, dranje, noenje i promet oruja i eksplozivnih materija
lan 348
(1) Ko neovlaeno izrauje, prodaje, nabavlja, vri razmenu ili dri vatreno oruje,
njegove delove, municiju ili eksplozivne materije,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.

(2) Ako je predmet dela iz stava 1. ovog lana vatreno oruje, municija, eksplozivne
materije, ili sredstvo na bazi te materije, rasprskavajue ili gasno oruje ija izrada,
prodaja, nabavka, razmena ili dranje nije dozvoljeno graanima,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako je predmet dela iz st. 1. i 2. ovog lana vea koliina oruja, municije ili
sredstava ili je u pitanju oruje ili druga sredstva velike razorne moi ili se delo vri
protivno pravilima meunarodnog prava,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ko neovlaeno nosi predmete dela iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(5) Ko neovlaeno nosi predmete dela iz stava 1. ovog lana za ije nabavljanje i dranje
ima odobrenje nadlenog organa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(6) Vatreno oruje, njegovi delovi, municija i eksplozivne materije oduzee se.
Uestvovanje u grupi koja izvri krivino delo
lan 349
(1) Ko uestvuje u grupi ljudi koja zajednikim delovanjem lii ivota neko lice ili mu
nanese teku telesnu povredu, oteti imovinu u veem obimu ili uini drugo krivino delo
za koje se moe izrei pet godina zatvora ili tea kazna ili koja pokua da izvri neko od
tih dela,
kaznie se za samo uestvovanje zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kolovoa grupe koja izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Nedozvoljen prelaz dravne granice i krijumarenje ljudi
lan 350
(1) Ko bez propisane dozvole pree ili pokua da pree granicu Srbije, naoruan ili
upotrebom nasilja,
kaznie se zatvorom do jedne godine.
(2) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi kakvu korist, omoguava drugom
nedozvoljeni prelaz granice Srbije ili nedozvoljeni boravak ili tranzit kroz Srbiju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno od strane grupe, zloupotrebom slubenog
poloaja, ili na nain kojim se ugroava ivot ili zdravlje lica iji se nedozvoljeni prelaz

granice Srbije, boravak ili tranzit omoguava ili je krijumaren vei broj lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(5) Sredstva namenjena ili upotrebljena za izvrenje dela iz st. 1. do 3. ovog lana
oduzee se.
Omoguavanje zloupotrebe ostvarivanja prava azila u stranoj dravi
lan 350a
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi kakvu korist, vri ili organizuje transport,
prebacivanje, prihvat, smetaj, skrivanje ili na drugi nain omoguava da dravljanin
Srbije lanim prikazivanjem ugroenosti njegovih ljudskih prava i sloboda, u stranoj
dravi zatrai azil,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno od strane grupe ili zloupotrebom
ovlaenja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Za delo iz stava 2. ovog lana organizator e se kazniti zatvorom od jedne do osam
godina.
(4) Predmeti, prevozna i druga sredstva namenjena ili upotrebljena za izvrenje dela iz st.
1. do 3. ovog lana, oduzee se.
Zloupotreba znaka za pomo i znaka za opasnost
lan 351
Ko zloupotrebi znak za pomo ili znak za opasnost ili neosnovano pozove u pomo i time
izazove preduzimanje nepotrebnih mera dravnih organa, protivpoarne ili druge
nadlene organizacije ili izazove poremeaj u saobraaju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Neovlaeno organizovanje igara na sreu
lan 352
(1) Ko bez odobrenja nadlenog organa prireuje igre na sreu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.

(2) Organizator igre na sreu ili uesnik u igri iz stava 1. ovog lana koji se poslui
obmanom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Sredstva namenjena ili upotrebljena za izvrenje dela iz st. 1. i 2. ovog lana, kao i
novac i drugi predmeti koji slue u igri na sreu, oduzee se.
Neovlaeno bavljenje odreenom delatnou
lan 353
Ko se neovlaeno i za nagradu bavi odreenom delatnou za ije obavljanje je po
zakonu ili drugim propisima donetim na osnovu zakona potrebna dozvola nadlenog
organa, odnosno nadlenog subjekta,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Neovlaeno izvoenje arheolokih radova
lan 353a
(1) Ko neovlaeno vri arheoloka iskopavanja i istraivanja,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno na arheolokom nalazitu ili drugom
nepokretnom kulturnom dobru, odnosno dobru koje uiva prethodnu zatitu ili ako je tom
prilikom devastirano arheoloko nalazite ili nepokretno kulturno dobro, odnosno dobro
koje uiva prethodnu zatitu ili ako je prilikom izvoenja ovih radova koriena oprema
ili ureaj za otkrivanje i pronalaenje arheolokih predmeta,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Predmeti naeni prilikom izvrenja dela iz st. 1. i 2. ovog lana, oduzee se.
Povreda groba
lan 354
(1) Ko neovlaeno prekopa, razrui, oteti ili grubo povredi grob ili drugo mesto u
kojem se umrli sahranjuje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko neovlaeno uniti, oteti ili ukloni ili
grubo povredi spomenik ili drugo spomen-obeleje umrlom licu.
(3) Ako su delom iz st. 1. i 2. ovog lana ostvarena obeleja nekog teeg krivinog dela,
uinilac e se kazniti za to delo.

Glava trideset druga

KRIVINA DELA PROTIV PRAVNOG SAOBRAAJA
Falsifikovanje isprave
lan 355
(1) Ko napravi lanu ili preinai pravu ispravu u nameri da se takva isprava upotrebi kao
prava ili ko lanu ili preinaenu ispravu upotrebi kao pravu ili je nabavi radi upotrebe,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno u pogledu javne isprave, testamenta,
menice, eka, javne ili slubene knjige ili druge knjige koja se mora voditi na osnovu
zakona,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Posebni sluajevi falsifikovanja isprave
lan 356
Smatrae se da ini delo falsifikovanja isprave i kaznie se po lanu 355. ovog zakonika:
1) ko hartiju, blanket ili drugi predmet na kojem je neko lice stavilo svoj potpis
neovlaeno popuni izjavom koja ima vrednost za pravne odnose;
2) ko drugog obmane o sadraju isprave i ovaj stavi svoj potpis na tu ispravu, smatrajui
da se potpisuje pod drugu ispravu ili pod drugi sadraj;
3) ko ispravu izda u ime drugog lica bez njegovog ovlaenja ili u ime lica koje ne
postoji;
4) ko kao izdavalac isprave uz svoj potpis stavi da ima poloaj ili in ili zvanje iako nema
takav poloaj, in ili zvanje, a ovo ima bitni uticaj na dokaznu snagu isprave;
5) ko ispravu naini na taj nain to neovlaeno upotrebi pravi peat ili znak.
Falsifikovanje slubene isprave
lan 357

(1) Slubeno lice koje u slubenu ispravu, knjigu ili spis unese neistinite podatke ili ne
unese vaan podatak ili svojim potpisom, odnosno slubenim peatom overi slubenu
ispravu, knjigu ili spis sa neistinitom sadrinom ili koje svojim potpisom, odnosno
slubenim peatom omogui pravljenje slubene isprave, knjige ili spisa sa neistinitom
sadrinom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i slubeno lice koje neistinitu slubenu
ispravu, knjigu ili spis upotrebi u slubi kao da su istiniti ili koje slubenu ispravu, knjigu
ili spis uniti, prikrije, u veoj meri oteti ili na drugi nain uini neupotrebljivom.
(3) Odgovorno lice u preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu koje uini delo iz st. 1. i 2.
ovog lana kaznie se kaznom propisanom za to delo.
Navoenje na overavanje neistinitog sadraja
lan 358
(1) Ko dovoenjem u zabludu navede nadleni organ da u javnoj ispravi, zapisniku ili
knjizi overi togod neistinito to moe da slui kao dokaz u pravnom saobraaju,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko ovakvu ispravu, zapisnik ili knjigu
upotrebi iako zna da su neistiniti.

Glava trideset trea

KRIVINA DELA PROTIV SLUBENE DUNOSTI
Zloupotreba slubenog poloaja
lan 359
(1) Slubeno lice koje iskoriavanjem svog slubenog poloaja ili ovlaenja,
prekoraenjem granice svog slubenog ovlaenja ili nevrenjem svoje slubene dunosti
pribavi sebi ili drugom fizikom ili pravnom licu kakvu korist, drugom nanese kakvu
tetu ili tee povredi prava drugog,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu
preko etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

(3) Ako vrednost pribavljene imovinske koristi prelazi iznos od milion i petsto hiljada
dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Krenje zakona od strane sudije, javnog tuioca i njegovog zamenika
lan 360
(1) Sudija ili sudija porotnik, javni tuilac ili njegov zamenik koji u sudskom postupku u
nameri da drugom pribavi kakvu korist ili da mu nanese kakvu tetu, donese nezakonit
akt ili na drugi nain prekri zakon,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je
naneta teta u iznosu preko etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako vrednost pribavljene imovinske koristi ili nanete tete prelazi iznos od milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Nesavestan rad u slubi
lan 361
(1) Slubeno lice koje krenjem zakona ili drugih propisa ili optih akata, proputanjem
dunosti nadzora ili na drugi nain oigledno nesavesno postupa u vrenju slube, iako je
bilo svesno ili je bilo duno i moralo biti svesno da usled toga moe nastupiti tea
povreda prava drugog ili imovinska teta, pa takva povreda, odnosno teta u iznosu koji
prelazi etristopedeset hiljada dinara i nastupi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do teke povrede prava drugog ili je
nastupila imovinska teta u iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Odgovorno lice u ustanovi ili drugom subjektu, osim onih koje se bave privrednom
delatnou, koje uini delo iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
Protivzakonita naplata i isplata
lan 362
Slubeno lice koje od nekog naplati neto to ovaj nije duan da plati ili naplati vie nego
to je duan da plati ili koje pri isplati ili predaji kakvih stvari ne isplati, manje isplati,

odnosno ne preda ili manje preda,

kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Nenamensko korienje budetskih sredstava
lan 362a
Odgovorno lice korisnika budetskih sredstava ili odgovorno lice u organizaciji
obaveznog socijalnog osiguranja, koje stvori obaveze ili na teret rauna budeta odobri
plaanje rashoda i izdataka preko iznosa od milion dinara u odnosu na iznos utvren
budetom, finansijskim planom ili aktom Vlade kojim se utvruje iznos sredstava
pozajmice,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Prevara u slubi
lan 363
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje u vrenju slube u nameri da sebi ili drugom pribavi
protivpravnu imovinsku korist podnoenjem lanih obrauna ili na drugi nain dovede u
zabludu ovlaeno lice da izvri nezakonitu isplatu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
Pronevera
lan 364
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist prisvoji novac,
hartije od vrednosti ili druge pokretne stvari koje su mu poverene u slubi ili na radu u
dravnom organu, preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu ili radnji,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Posluga
lan 365
Ko se neovlaeno poslui novcem, hartijom od vrednosti ili drugim stvarima koje su mu
poverene u slubi ili na radu u dravnom organu, preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu
ili radnji ili ove stvari drugom neovlaeno da na poslugu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Trgovina uticajem
lan 366
(1) Ko zahteva ili primi nagradu ili kakvu drugu korist za sebe ili drugog, neposredno ili
preko treeg lica, da korienjem svog slubenog ili drutvenog poloaja ili stvarnog ili
pretpostavljenog uticaja, posreduje da se izvri ili ne izvri neka slubena radnja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko drugom neposredno ili preko treeg lica obea, ponudi ili da nagradu ili kakvu
drugu korist da korienjem svog slubenog ili drutvenog poloaja ili stvarnog ili
pretpostavljenog uticaja posreduje da se izvri ili ne izvri neka slubena radnja,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Ko koristei svoj slubeni ili drutveni poloaj ili stvarni ili pretpostavljeni uticaj
posreduje da se izvri slubena radnja koja se ne bi smela izvriti ili da se ne izvri
slubena radnja koja bi se morala izvriti,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ko drugom neposredno ili preko treeg lica obea, ponudi ili da nagradu ili kakvu
drugu korist da koristei svoj slubeni ili drutveni poloaj ili stvarni ili pretpostavljen
uticaj posreduje da se izvri slubena radnja koja se ne bi smela izvriti ili da se ne izvri
slubena radnja koja bi se morala izvriti,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Ako je za posredovanje iz stava 3. ovog lana zahtevana ili primljena nagrada ili
kakva druga korist,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(6) Strano slubeno lice koje uini delo iz st. 1. do 4. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(7) Nagrada i imovinska korist oduzee se.

Primanje mita
lan 367
(1) Slubeno lice koje neposredno ili posredno zahteva ili primi poklon ili drugu korist ili
koje primi obeanje poklona ili druge koristi za sebe ili drugog da u okviru svog
slubenog ovlaenja ili u vezi sa svojim slubenim ovlaenjem izvri slubenu radnju
koju ne bi smelo izvriti ili da ne izvri slubenu radnju koju bi moralo izvriti,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Slubeno lice koje neposredno ili posredno zahteva ili primi poklon ili drugu korist ili
koje primi obeanje poklona ili druge koristi za sebe ili drugog da u okviru svog
slubenog ovlaenja ili u vezi sa svojim slubenim ovlaenjem izvri slubenu radnju
koju bi moralo izvriti ili da ne izvri slubenu radnju koju ne bi smelo izvriti,
kaznie se zatvorom od dve do osam godina.
(3) Slubeno lice koje izvri delo iz st. 1. ili 2. ovog lana u vezi sa otkrivanjem krivinog
dela, pokretanjem ili voenjem krivinog postupka, izricanjem ili izvrenjem krivine
sankcije,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Slubeno lice koje posle izvrenja, odnosno neizvrenja slubene radnje, navedene u
st. 1. do 3. ovog lana, a u vezi s njom, zahteva ili primi poklon ili drugu korist,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Strano slubeno lice koje uini delo iz st. 1. do 4. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(6) Odgovorno lice u preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu koje uini delo iz st. 1, 2. i
4. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(7) Primljeni poklon i imovinska korist oduzee se.
Davanje mita
lan 368
(1) Ko slubenom ili drugom licu uini, ponudi ili obea poklon ili drugu korist da
slubeno lice u okviru svog slubenog ovlaenja ili u vezi sa svojim slubenim
ovlaenjem izvri slubenu radnju koju ne bi smelo izvriti ili da ne izvri slubenu
radnju koju bi moralo izvriti ili ko posreduje pri ovakvom podmiivanju slubenog lica,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko slubenom ili drugom licu uini, ponudi ili obea poklon ili drugu korist da
slubeno lice u okviru svog slubenog ovlaenja ili u vezi sa svojim slubenim

ovlaenjem izvri slubenu radnju koju bi moralo izvriti ili da ne izvri slubenu radnju
koju ne bi smelo izvriti ili ko posreduje pri ovakvom podmiivanju slubenog lica,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Odredbe st. 1. i 2. ovog lana primenjuje se i kada je mito dato, ponueno ili obeano
stranom slubenom licu.
(4) Uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana koji je prijavio delo pre nego to je saznao da
je ono otkriveno moe se osloboditi od kazne.
(5) Odredbe st. 1, 2. i 4. ovog lana primenjuju se i kad je mito dato, ponueno ili
obeano odgovornom licu u preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu.
Odavanje slubene tajne
lan 369
(1) Slubeno lice koje neovlaeno drugom saopti, preda ili na drugi nain uini
dostupnim podatke koji predstavljaju slubenu tajnu ili koje pribavlja takve podatke u
nameri da ih preda nepozvanom licu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili u pogledu naroito
poverljivih podataka ili radi objavljivanja ili korienja podataka u inostranstvu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Slubenom tajnom smatraju se podaci ili dokumenti koji su zakonom, drugim
propisom ili odlukom nadlenog organa donesenim na osnovu zakona proglaeni
slubenom tajnom i ije bi odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne
posledice za slubu.
(5) Slubenom tajnom, u smislu stava 4. ovog lana, ne smatraju se podaci ili dokumenti
koji su upravljeni na teke povrede osnovnih prava oveka, ili na ugroavanje ustavnog
ureenja i bezbednosti Srbije, kao i podaci ili dokumenti koji za cilj imaju prikrivanje
uinjenog krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od pet godina ili tea
kazna.
(6) Odredbe st. 1. do 4. ovog lana primenie se i prema licu koje je odalo slubenu tajnu
poto mu je prestalo svojstvo slubenog lica.

Glava trideset etvrta

KRIVINA DELA PROTIV OVENOSTI I DRUGIH DOBARA ZATIENIH

MEUNARODNIM PRAVOM
Genocid
lan 370
Ko u nameri da potpuno ili delimino uniti neku nacionalnu, etniku, rasnu ili versku
grupu kao takvu naredi da se vre ubistva ili teke povrede tela ili teko naruavanje
fizikog ili duevnog zdravlja lanova grupe ili da se grupa stavi u takve ivotne uslove
koji dovode do potpunog ili deliminog istrebljenja grupe ili da se primene mere kojima
se spreava raanje izmeu pripadnika grupe ili da se vri prinudno preseljavanje dece u
drugu grupu ili ko u istoj nameri izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Zloin protiv ovenosti
lan 371
Ko krei pravila meunarodnog prava, u okviru ireg ili sistematskog napada uperenog
protiv civilnog stanovnitva, naredi: vrenje ubistava; stavljanje stanovnitva ili jednog
njegovog dela u takve ivotne uslove koji vode njihovom potpunom ili deliminom
istrebljenju; porobljavanje; prinudno preseljavanje; muenje; silovanje; prinuavanje na
prostituciju; prisiljavanje na trudnou ili sterilisanje radi promene etnikog sastava
stanovnitva; proganjanje ili proterivanje na politikoj, verskoj, rasnoj, nacionalnoj,
etnikoj, kulturnoj, polnoj ili kakvoj drugoj osnovi; zatvaranje ili otmicu lica bez davanja
informacija o tome kako bi im se uskratila pravna zatita; ugnjetavanje rasne grupe ili
uspostavljanje dominacije jedne takve grupe nad drugom; ili druge sline nehumane
postupke kojima se namerno prouzrokuju teke patnje ili ozbiljno ugroava zdravlje ili ko
izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Ratni zloin protiv civilnog stanovnitva
lan 372
(1) Ko krei pravila meunarodnog prava za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije
naredi: da se izvri napad na civilno stanovnitvo, naselje, pojedina civilna lica, lica
onesposobljena za borbu ili na pripadnike ili objekte humanitarnih organizacija ili
mirovnih misija; napad bez izbora cilja kojima se pogaa civilno stanovnitvo ili civilni
objekti koji su pod posebnom zatitom meunarodnog prava; napad na vojne ciljeve za
koji se znalo da e prouzrokovati stradanje civilnog stanovnitva ili nanoenje tete
civilnim objektima koje je u oiglednoj nesrazmeri sa oekivanim vojnim uinkom; da se
prema civilnom stanovnitvu vre telesne povrede, muenja, neovena postupanja,
bioloki, medicinski ili drugi nauni eksperimenti, prisilna sterilizacija, uzimanje tkiva ili
organa radi transplantacije ili da se vre druge radnje kojima se naruava zdravlje ili

nanose velike patnje ili naredi raseljavanje ili preseljavanje ili prisilno odnarodnjavanje
ili prevoenje u drugu veru; prisiljavanje na trudnou, prostituciju ili silovanja;
primenjivanje mera zastraivanja i terora, uzimanje talaca, kolektivno kanjavanje,
protivpravna liavanja slobode i zatvaranja; liavanje prava na pravilno i nepristrasno
suenje; proglaenje prava i radnji dravljana neprijateljske strane zabranjenim,
suspendovanim ili nedoputenim u sudskom postupku; prisiljavanje na slubu u oruanim
snagama neprijateljske sile ili u njenoj obavetajnoj slubi ili administraciji; prisiljavanje
na slubu u oruanim snagama lica mlaeg od osamnaest godina; prisiljavanje na
prinudni rad; izgladnjavanje stanovnitva; protivpravno oduzimanje, prisvajanje ili
unitavanje imovine u velikim razmerama koje nije opravdano vojnim potrebama;
uzimanje protivpravne i nesrazmerno velike kontribucije i rekvizicije; smanjenje
vrednosti domaeg novca ili protivpravno izdavanje novca ili ko izvri neko od
navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko, krei pravila meunarodnog prava za
vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije, naredi: da se izvri napad na objekte posebno
zatiene meunarodnim pravom i objekte i postrojenja sa opasnom snagom kao to su
brane, nasipi i nuklearne elektrane; da se gaaju civilni objekti koji su pod posebnom
zatitom meunarodnog prava, nebranjena mesta i demilitarizovane zone; dugotrajno i
velikih razmera oteenje ivotne sredine koje moe da teti zdravlju ili opstanku
stanovnitva ili ko izvri neko od navedenih dela.
(3) Ko za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije naredi da se prema civilnom
stanovnitvu vre ubistva ili ko takvo delo izvri,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(4) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije,
kao okupator, naredi ili izvri preseljenje delova svog civilnog stanovnitva na okupiranu
teritoriju,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(5) Ko preti izvrenjem jednog ili vie dela iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Ratni zloin protiv ranjenika i bolesnika
lan 373
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba, naredi da
se prema ranjenicima, bolesnicima, brodolomnicima ili sanitetskom ili verskom osoblju
vre telesne povrede, muenja, neovena postupanja, bioloki, medicinski ili drugi
nauni eksperimenti, uzimanje tkiva ili organa radi transplantacije ili druge radnje kojima
se naruava zdravlje ili nanose velike patnje ili naredi protivzakonito unitavanje ili
prisvajanje u velikim razmerama materijala, sredstava sanitetskog transporta i zaliha
sanitetskih ustanova ili jedinica koje nije opravdano vojnim potrebama ili ko izvri neko

od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(2) Ko za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije naredi da se prema ranjenicima i
bolesnicima vre ubistva ili ko takvo delo izvri,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Ratni zloin protiv ratnih zarobljenika
lan 374
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava, naredi da se prema ratnim zarobljenicima
vre telesne povrede, muenja, neovena postupanja, bioloki, medicinski ili drugi
nauni eksperimenti, uzimanje tkiva ili organa radi transplantacije ili da se vre druge
radnje kojima se naruava zdravlje ili nanose velike patnje ili naredi prisiljavanje na
vrenje slube u oruanim snagama neprijatelja ili liavanje prava na pravilno i
nepristrasno suenje ili ko izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(2) Ko naredi da se prema ratnim zarobljenicima vre ubistva ili ko takvo delo izvri,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Organizovanje i podsticanje na izvrenje genocida i ratnih zloina
lan 375
(1) Ko se sa drugim dogovori da izvri neko od krivinih dela iz l. 370. do 374. ovog
zakonika,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ko organizuje grupu radi vrenja krivinih dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ko organizuje organizovanu kriminalnu grupu radi vrenja krivinih dela iz stava 1.
ovog lana,
kaznie se zatvorom od najmanje pet godina.
(4) Ko postane pripadnik grupe iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Ko postane pripadnik organizovane kriminalne grupe iz stava 3. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(6) Uiniocu dela iz st. 1, 4. i 5. ovog lana koji otkrije dogovor, grupu ili organizovanu
kriminalnu grupu pre nego to je u njenom sastavu ili za nju uinio krivino delo,
odnosno uiniocu dela iz st. 2. i 3. ovog lana koji sprei izvrenje krivinih dela iz stava

1. ovog lana,
kazna se moe ublaiti.
(7) Ko poziva ili podstie na izvrenje krivinih dela iz l. 370. do 374. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
Upotreba nedozvoljenih sredstava borbe
lan 376
(1) Ko za vreme rata ili oruanog sukoba naredi da se upotrebe borbena sredstva ili nain
borbe koji su zabranjeni pravilima meunarodnog prava ili ih sam upotrebi,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana poginulo vie lica, uinilac e se kazniti
zatvorom najmanje pet godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(3) Ko poziva na upotrebu ili priprema upotrebu oruja iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljena proizvodnja, promet i dranje oruja ija je upotreba zabranjena
lan 377
(1) Ko protivno zakonu, drugim propisima ili pravilima meunarodnog prava proizvodi,
kupuje, prodaje, uvozi, izvozi ili na drugi nain nabavlja ili daje drugom, dri ili prevozi
oruje ija je proizvodnja ili upotreba zabranjena ili sredstava za njegovu proizvodnju,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Slubeno ili odgovorno lice koje naredi ili omogui da pravno lice vri delatnosti
predviene u stavu 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Protivpravno ubijanje i ranjavanje neprijatelja
lan 378
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba, ubije ili
rani neprijatelja koji je odloio oruje ili se bezuslovno predao ili nema sredstava za
odbranu,
kaznie se zatvorom od jedne do petnaest godina.
(2) Ako je ubistvo iz stava 1. ovog lana izvreno na podmukao nain ili iz niskih
pobuda,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.

(3) Ako je ubistvo iz stava 1. ovog lana izvreno na svirep nain ili iz koristoljublja ili
ako je ubijeno vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do
etrdeset godina.
(4) Kaznom iz stava 3. ovog lana kaznie se i ko krei pravila meunarodnog prava za
vreme rata ili oruanog sukoba naredi da u borbi ne sme biti preivelih pripadnika
neprijatelja ili vodi borbu protiv neprijatelja na toj osnovi.
Protivpravno oduzimanje stvari od ubijenih
lan 379
(1) Ko naredi da se protivpravno oduzimaju stvari od ubijenih ili ranjenih na bojitu ili ko
vri takvo oduzimanje,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno na svirep nain ili ako vrednost oduzetih
stvari prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako vrednost stvari iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od milion dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Povreda parlamentara
lan 380
Ko krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba vrea,
zlostavlja ili zadri parlamentara ili njegovu pratnju ili im sprei povratak ili na drugi
nain povredi njihovu neprikosnovenost ili naredi da se takva dela vre,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Surovo postupanje s ranjenicima, bolesnicima i ratnim zarobljenicima
lan 381
Ko, krei pravila meunarodnog prava, surovo postupa s ranjenicima, bolesnicima ili
ratnim zarobljenicima ili onemoguava ili spreava da koriste prava koja im po tim
pravilima pripadaju ili naredi da se takva dela vre,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Neopravdano odlaganje repatrijacije ratnih zarobljenika
lan 382

Ko, krei pravila meunarodnog prava, posle zavrenog rata ili oruanog sukoba,
neopravdano odlae repatrijaciju ratnih zarobljenika ili civilnih lica ili naredi takvo
odlaganje,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Unitavanje kulturnih dobara
lan 383
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba, unitava
kulturne ili istorijske spomenike ili druga kulturna dobra ili verske objekte ili ustanove ili
objekte koji su namenjeni nauci, umetnosti, vaspitanju ili humanitarnim ciljevima ili
naredi da se takva dela vre,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ako je radnjom iz stava 1. ovog lana uniten objekat koji je kao kulturno dobro pod
posebnom zatitom meunarodnog prava,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Nespreavanje vrenja krivinih dela protiv ovenosti i drugih dobara zatienih
meunarodnim pravom
lan 384
(1) Vojni zapovednik ili lice koje faktiki vri ovu funkciju, koje znajui da snage kojima
komanduje ili koje kontrolie pripremaju ili su zapoele vrenje krivinog dela iz l. 370.
do 374, lana 376, l. 378. do 381. i lana 383. ovog zakonika ne preduzme mere koje je
mogao i bio duan da preduzme za spreavanje izvrenja dela, pa usled toga doe do
izvrenja tog dela,
kaznie se kaznom propisanom za to krivino delo.
(2) Drugi pretpostavljeni koji, znajui da lica koja su mu potinjena, pripremaju ili su
zapoela vrenje krivinih dela iz l. 370. do 374, lana 376, l. 378. do 381. i lana 383.
ovog zakonika, u vrenju poslova u kojima im je on pretpostavljeni, ne preduzme mere
koje je mogao i bio duan da preduzme za spreavanje izvrenja dela, pa usled toga doe
do izvrenja tog dela,
kaznie se kaznom propisanom za to krivino delo.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Krenje sankcija uvedenih od strane meunarodnih organizacija
lan 384a

(1) Ko suprotno odlukama meunarodnih organizacija kojih je Srbija lan i koje su

obavezujue za Srbiju, njene dravljane i pravna lica registrovana na njenoj teritoriji, a
kojima su uvedene odreene zabrane u pogledu privrednog poslovanja sa pojedinim
dravama ili teritorijama, uvozi, izvozi, prevozi ili posreduje u prevozu dobara, prua
tehniku podrku, vri transfer tehnologije i znanja ili na drugi nain postupa suprotno
uspostavljenim zabranama,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ukoliko je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana nastala materijalna teta za Srbiju ili
su nastale tetne posledice po ugled i interese Srbije,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
Zloupotreba meunarodnih znakova
lan 385
(1) Ko zloupotrebi ili neovlaeno nosi zastavu ili znak Organizacije ujedinjenih nacija ili
zastavu ili znak Crvenog krsta ili znake koji njima odgovaraju ili druge meunarodno
priznate znake kojima se obeleavaju odreeni objekti radi zatite od vojnih operacija ili
naredi da se takva dela vre,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini u zoni ratnih operacija,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Agresivan rat
lan 386
(1) Ko poziva ili podstie na agresivan rat,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Ko naredi voenje agresivnog rata,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Rasna i druga diskriminacija
lan 387
(1) Ko na osnovu razlike u rasi, boji koe, verskoj pripadnosti, nacionalnosti, etnikom
poreklu ili nekom drugom linom svojstvu kri osnovna ljudska prava i slobode
zajamena opteprihvaenim pravilima meunarodnog prava i ratifikovanim
meunarodnim ugovorima od strane Srbije,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se ko vri proganjanje organizacija ili
pojedinaca zbog njihovog zalaganja za ravnopravnost ljudi.
(3) Ko iri ideje o superiornosti jedne rase nad drugom ili propagira rasnu mrnju ili
podstie na rasnu diskriminaciju,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(4) Ko iri ili na drugi nain uini javno dostupnim tekstove, slike ili svako drugo
predstavljanje ideja ili teorija koje zagovaraju ili podstrekavaju mrnju, diskriminaciju ili
nasilje, protiv bilo kojeg lica ili grupe lica, zasnovanih na rasi, boji koe, verskoj
pripadnosti, nacionalnosti, etnikom poreklu ili nekom drugom linom svojstvu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Ko javno preti da e, protiv lica ili grupe lice zbog pripadnosti odreenoj rasi, boji
koe, veri, nacionalnosti, etnikom poreklu ili zbog nekog drugog linog svojstva, izvriti
krivino delo za koje je zapreena kazna zatvora vea od etiri godine zatvora,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Trgovina ljudima
lan 388
(1) Ko silom ili pretnjom, dovoenjem u zabludu ili odravanjem u zabludi,
zloupotrebom ovlaenja, poverenja, odnosa zavisnosti, tekih prilika drugog,
zadravanjem linih isprava ili davanjem ili primanjem novca ili druge koristi, vrbuje,
prevozi, prebacuje, predaje, prodaje, kupuje, posreduje u prodaji, sakriva ili dri drugo
lice, a u cilju eksploatacije njegovog rada, prinudnog rada, vrenja krivinih dela,
prostitucije ili druge vrste seksualne eksploatacije, prosjaenja, upotrebe u pornografske
svrhe, uspostavljanja ropskog ili njemu slinog odnosa, radi oduzimanja organa ili dela
tela ili radi korienja u oruanim sukobima,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Za delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu uinilac e se kazniti
kaznom propisanom za to delo i kad nije upotrebio silu, pretnju ili neki drugi od
navedenih naina izvrenja.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda nekog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina, a ako je nastupila teka telesna
povreda maloletnog lica usled dela iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(5) Ako je usled dela iz st. 1. i 3. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.

(6) Ko se bavi vrenjem krivinog dela iz st. 1. do 3. ovog lana ili je delo izvreno od
strane grupe,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(7) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne
grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(8) Ko zna ili je mogao znati da je lice rtva trgovine ljudima, pa iskoristi njen poloaj ili
drugome omogui iskoriavanje njenog poloaja radi eksploatacije predviene stavom 1.
ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(9) Ako je delo iz stava 8. ovog lana uinjeno prema licu za koje je uinilac znao ili je
mogao znati da je maloletno,
uinilac e se kazniti kaznom zatvora od jedne do osam godina.
(10) Pristanak lica na eksploataciju ili na uspostavljanje ropskog ili njemu slinog odnosa
iz stava 1. ovog lana ne utie na postojanje krivinog dela iz st. 1, 2. i 6. ovog lana.
Trgovina maloletnim licima radi usvojenja
lan 389
(1) Ko oduzme lice koje nije navrilo esnaest godina radi njegovog usvojenja protivno
vaeim propisima ili ko usvoji takvo lice ili posreduje u takvom usvojenju ili ko u tom
cilju kupi, proda ili preda drugo lice koje nije navrilo esnaest godina ili ga prevozi,
obezbeuje mu smetaj ili ga prikriva,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Ko se bavi vrenjem delatnosti iz stava 1. ovog lana ili je delo izvreno od strane
grupe,
kaznie se zatvorom najmanje tri godine.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
Zasnivanje ropskog odnosa i prevoz lica u ropskom odnosu
lan 390
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava, stavi drugog u ropski ili njemu slian odnos
ili ga dri u takvom odnosu, kupi, proda, preda drugom licu ili posreduje u kupovini,
prodaji ili predaji ovakvog lica ili podstie drugog da proda svoju slobodu ili slobodu lica
koje izdrava ili o kojem se stara,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.

(2) Ko prevozi lica koja se nalaze u ropskom ili njemu slinom odnosu iz jedne zemlje u
drugu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini prema maloletnom licu,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
lan 390a
(Brisano)
Terorizam
lan 391
(1) Ko u nameri da ozbiljno zastrai stanovnitvo, ili da prinudi Srbiju, stranu dravu ili
meunarodnu organizaciju da neto uini ili ne uini, ili da ozbiljno ugrozi ili povredi
osnovne ustavne, politike, ekonomske ili drutvene strukture Srbije, strane drave ili
meunarodne organizacije:
1) napadne na ivot, telo ili slobodu drugog lica;
2) izvri otmicu ili uzimanje talaca;
3) uniti dravni ili javni objekat, saobraajni sistem, infrastrukturu ukljuujui i
informacione sisteme, nepokretnu platformu u epikontinentalnom pojasu, opte dobro ili
privatnu imovinu na nain koji moe da ugrozi ivote ljudi ili da prouzrokuje znatnu tetu
za privredu;
4) izvri otmicu vazduhoplova, broda ili drugih sredstava javnog prevoza ili prevoza
robe;
5) proizvodi, poseduje, nabavlja, prevozi, snabdeva ili upotrebljava nuklearno, bioloko,
hemijsko ili drugo oruje, eksploziv, nuklearni ili radioaktivni materijal ili ureaj,
ukljuujui i istraivanje i razvoj nuklearnog, biolokog ili hemijskog oruja;
6) ispusti opasne materije ili prouzrokuje poar, eksploziju ili poplavu ili preduzima
druge opteopasne radnje koje mogu da ugroze ivot ljudi;
7) ometa ili obustavi snabdevanje vodom, elektrinom energijom ili drugim osnovnim
prirodnim resursom koje moe da ugrozi ivot ljudi,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(2) Ko preti izvrenjem krivinog dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.

(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica ili su
prouzrokovana velika razaranja,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(4) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota
jedno ili vie lica,
kaznie se zatvorom najmanje dvanaest godina ili zatvorom od trideset do etrdeset
godina.
Javno podsticanje na izvrenje teroristikih dela
lan 391a
Ko javno iznosi ili pronosi ideje kojima se neposredno ili posredno podstie na vrenje
krivinog dela iz lana 391. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
Vrbovanje i obuavanje za vrenje teroristikih dela
lan 391b
(1) Ko u nameri izvrenja krivinog dela iz lana 391. ovog zakonika, vrbuje drugo lice
da izvri ili uestvuje u izvrenju tog dela ili da se pridrui teroristikom udruenju radi
uestvovanja u izvrenju tog krivinog dela,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko u nameri izvrenja krivinog dela iz
lana 391. ovog zakonika, daje uputstva o izradi i korienju eksplozivnih naprava,
vatrenog ili drugog oruja ili tetnih ili opasnih materija ili obuava drugog za izvrenje
ili uestvovanje u izvrenju tog krivinog dela.
Upotreba smrtonosne naprave
lan 391v
(1) Ko u nameri da drugog lii ivota, nanese teku telesnu povredu ili uniti ili znatno
oteti dravni ili javni objekat, sistem javnog saobraaja ili drugi objekat koji ima vei
znaaj za bezbednost ili snabdevanje graana ili za privredu ili za funkcionisanje javnih
slubi napravi, prenese, dri, da drugom, postavi ili aktivira smrtonosnu napravu
(eksploziv, hemijska sredstva, bioloka sredstva ili otrove ili radioaktivna sredstva) na
javnom mestu ili u objektu ili pored tog objekta,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je prilikom izvrenja dela iz stava 1. ovog lana, uinilac sa umiljajem naneo
nekom licu teku telesnu povredu ili je unitio ili znatno otetio javni objekat,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.

(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota
jedno ili vie lica,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Unitenje i oteenje nuklearnog objekta
lan 391g
(1) Ko u nameri da drugog lii ivota, nanese teku telesnu povredu, ugrozi ivotnu
sredinu ili nanese znatnu imovinsku tetu, uniti ili oteti nuklearni objekat na nain
kojim se oslobaa ili postoji mogunost da se oslobodi radioaktivni materijal,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je prilikom izvrenja dela iz stava 1. ovog lana, uinilac sa umiljajem naneo
nekom licu teku telesnu povredu ili je unitio ili znatno otetio nuklearni objekat,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota
jedno ili vie lica,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Ugroavanje lica pod meunarodnom zatitom
lan 392
(1) Ko prema licu pod meunarodnom zatitom izvri otmicu ili neko drugo nasilje, ili
napadne na njegove slubene prostorije, privatan stan ili prevozno sredstvo,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac neko lice sa umiljajem liio
ivota,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(4) Ko ugrozi sigurnost lica iz stava 1. ovog lana ozbiljnom pretnjom da e napasti
njega, njegove slubene prostorije, privatan stan ili prevozno sredstvo,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Finansiranje terorizma
lan 393
(1) Ko neposredno ili posredno daje ili prikuplja sredstva sa ciljem da se ona koriste ili
znajui da e se koristiti, u potpunosti ili delimino, u svrhu izvrenja krivinih dela iz l.

391. do 392. ovog zakonika ili za finansiranje lica, grupe ili organizovane kriminalne
grupe koji imaju za cilj vrenje tih dela,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Sredstva iz stava 1. ovog lana oduzee se.
Teroristiko udruivanje
lan 393a
(1) Ako se dva ili vie lica udrue na due vreme radi vrenja krivinih dela iz lana 391.
do 393. ovog zakonika,
kaznie se kaznom propisanom za delo za ije vrenje je udruenje organizovano.
(2) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji otkrivanjem udruenja ili na drugi nain
sprei izvrenje krivinih dela iz stava 1. ovog lana, ili koji doprinese njegovom
otkrivanju,
kaznie se zatvorom do tri godine, a moe se i osloboditi od kazne.

Glava trideset peta

KRIVINA DELA PROTIV VOJSKE SRBIJE
Izbegavanje vojne obaveze
lan 394
(1) Ko se, bez opravdanog razloga, ne odazove pozivu za izvrenje regrutne obaveze,
obaveze sluenja vojnog roka ili obaveze lica u rezervnom sastavu ili izbegava prijem
poziva za izvrenje te obaveze,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko se krije da bi izbegao obavezu iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ko napusti zemlju ili ostane u inostranstvu da bi izbegao izvrenje vojne obaveze iz
stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ko poziva ili podstie vie lica na izvrenje dela iz st. 1. do 3. ovog lana,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom do tri godine, a za delo iz st. 2. i 3. zatvorom od
dve do dvanaest godina.

(5) Uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana koji se dobrovoljno prijavi nadlenom
dravnom organu moe se osloboditi od kazne.
Izbegavanje popisa i pregleda
lan 395
Ko se protivno zakonom utvrenoj obavezi, bez opravdanog razloga, ne odazove pozivu
nadlenog organa za popis ili pregled ili se protivi popisu ili pregledu ljudstva ili
materijalnih sredstava potrebnih za odbranu zemlje ili ko pri ovakvom popisu ili pregledu
da netane podatke,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Neizvravanje materijalne obaveze
lan 396
(1) Ko protivno zakonom utvrenoj obavezi, bez opravdanog razloga, ne dopremi na
odreeno mesto, u odreeno vreme i u stanju koje omoguava njihovu namensku
upotrebu materijalna sredstva ili ne privede stoku,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba
ili vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Izbegavanje vojne slube onesposobljenjem i obmanom
lan 397
(1) Ko u nameri da izbegne vojnu slubu ili da bude rasporeen na laku dunost sebe
ozledi ili na drugi nain privremeno onesposobi za vojnu slubu ili dozvoli drugom da ga
privremeno onesposobi, kao i onaj ko drugog sa njegovim odobrenjem ili bez odobrenja u
istoj nameri privremeno onesposobi,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana nastupila trajna nesposobnost za vojnu
slubu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko u nameri iz stava 1. ovog lana simulira bolest ili za sebe ili drugog upotrebi lanu
ispravu ili postupi na drugi prevaran nain,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Protivpravno osloboenje od vojne slube

lan 398
Ko zloupotrebom svog poloaja ili ovlaenja uini da se oslobodi od dunosti ili da se
rasporedi na laku dunost vojno lice ili lice koje podlee vojnoj obavezi,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Samovoljno odsustvovanje i bekstvo iz Vojske Srbije
lan 399
(1) Vojno lice koje samovoljno odsustvuje iz svoje jedinice ili slube najmanje pet dana
ili krae vreme ukoliko odsustvuje vie puta u toku jedne godine ili samovoljno napusti
svoju jedinicu ili slubu za vreme izvrenja vanog zadatka ili poveanog stepena
borbene gotovosti jedinice,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Vojno lice koje se krije da bi izbeglo slubu u vojsci ili koje samovoljno odsustvuje iz
svoje jedinice ili slube due od trideset dana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Vojno lice koje napusti zemlju ili ostane u inostranstvu da bi izbeglo slubu u vojsci,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Vojno lice koje priprema bekstvo u inostranstvo da bi izbeglo slubu u vojsci,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Ko poziva ili podstie vie lica na izvrenje dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(6) Ko poziva i podstie vie lica na izvrenje dela iz st. 2. i 3. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(7) Uinilac dela iz st. 2. i 3. ovog lana koji se dobrovoljno javi nadlenom dravnom
organu radi vrenja vojne slube moe se osloboditi od kazne.
Neizvrenje i odbijanje izvrenja nareenja
lan 400
(1) Vojno lice koje ne izvri ili odbije da izvri nareenje pretpostavljenog u vezi sa
slubom, pa usled toga nastupe tee tetne posledice za slubu ili je sluba bila tee
ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.

(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za vojnu slubu ili
se nareenje odnosi na prijem ili upotrebu oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine,
a za delo iz stava 2. zatvorom od tri meseca do tri godine.
Protivljenje pretpostavljenom
lan 401
(1) Vojno lice koje se zajedno sa drugim vojnim licima usprotivi nareenju
pretpostavljenog u vezi sa slubom i nee da ga izvri ili odbije da vri svoju dunost,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno organizovano,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvreno upotrebom oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Vojno lice koje pri izvrenju dela iz st. 1. do 3. ovog lana lii ivota drugog iz
nehata,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(5) Organizator i kolovoa dela iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(6) Ko vri pripreme za delo iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(7) Vojni stareina koji, u okviru svoje nadlenosti, u sluaju dela iz st. 1. do 4. ovog
lana ne preduzme propisane, nareene ili oigledno potrebne mere da se uspostavi red,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
Protivljenje vojnom licu koje vri posebnu vojnu slubu
lan 402
Ko se protivi vojnom licu koje vri straarsku, patrolnu, deurnu, uvarsku ili drugu
slinu slubu ili ne poslua njegov poziv ili ne izvri ili odbije da izvri njegovo
nareenje, pa usled toga nastupe tee tetne posledice za slubu ili je sluba bila tee
ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.

Prinuda prema vojnom licu u vrenju slubene dunosti

lan 403
(1) Ko silom ili pretnjom da e neposredno upotrebiti silu sprei vojno lice u vrenju
slubene dunosti ili ga na isti nain prinudi da postupi protivno slubenoj dunosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako su usled izvrenja dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za slubu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Napad na vojno lice u vrenju vojne slube
lan 404
(1) Ko napadne ili preti da e napasti vojno lice koje vri slubu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac naneo vojnom licu laku
telesnu povredu ili preti upotrebom oruja,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac naneo vojnom licu teku
telesnu povredu ili je izazvao teke posledice za slubu iz nehata,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac liio ivota vojno lice iz
nehata,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Osloboenje od kazne za dela iz l. 400. do 404.
lan 405
Ako je uinilac dela iz l. 400, 401. stav 1, 402, 403. stav 1. i 404. st. 1. i 2. ovog
zakonika bio izazvan nezakonitim i grubim postupanjem vojnog lica moe se osloboditi
od kazne.
Zlostavljanje potinjenog i mlaeg
lan 406

(1) Vojni stareina koji u slubi ili u vezi sa slubom zlostavlja potinjenog ili mlaeg ili
sa njima postupa na nain kojim se vrea ljudsko dostojanstvo,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do teke telesne povrede ili tekog
naruavanja zdravlja potinjenog ili mlaeg ili ako je delo izvreno prema vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
Povreda posebne vojne slube
lan 407
(1) Vojno lice koje postupi protivno propisima o straarskoj, patrolnoj, deurnoj,
uvarskoj ili drugoj slinoj slubi, pa usled toga nastupe tee tetne posledice za slubu
ili je sluba bila tee ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno kod skladita oruja, municije ili
eksplozivnog materijala ili kod drugog objekta vanog znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda, ili
imovinska teta velikih razmera ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(5) Ako su dela iz st. 1. do 4. ovog lana uinjena iz nehata, uinilac e se kazniti, za delo
iz stava 1. novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine, za delo iz stava 2. novanom
kaznom ili zatvorom do dve godine, za delo iz stava 3. zatvorom od tri meseca do tri
godine, a za delo iz stava 4. zatvorom od jedne do osam godina.
Povreda obezbeenja dravne granice
lan 408
(1) Slubeno lice koje vrei slubu na granici postupi protivno propisima o uvanju
dravne granice, pa usled toga nastupe tee tetne posledice ili je sluba bila tee
ugroena,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno za vreme vrenja dunosti u naroitim
okolnostima ili je usled dela nastupila teka telesna povreda ili imovinska teta velikih
razmera ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.

(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 2. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine, a ako je nastupila posledica iz
stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Neistinito slubeno izvetavanje
lan 409
(1) Vojno lice koje pretpostavljenom stareini, usmeno ili pisano, u slubenom izvetaju
iznese neistinite podatke od znaaja za slubu ili preuti neku vanu injenicu ili prosledi
takav izvetaj iako zna da su podaci u njemu neistiniti, pa usled toga nastupe tee tetne
posledice za slubu ili je sluba bila tee ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno podnoenjem izvetaja od naroite
vanosti ili su nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine,
a za delo iz stava 2. zatvorom od tri meseca do tri godine.
Nepreduzimanje mera za obezbeenje vojne jedinice
lan 410
(1) Vojni stareina koji u okviru svoje nadlenosti propusti da preduzme propisane,
nareene ili druge oigledno potrebne mere za obezbeenje jedinice, uvanje ivota i
zdravlja ljudi koji su mu povereni, za osiguranje i odravanje u ispravnom stanju
objekata, predmeta i sredstava koji slue borbenoj gotovosti, za uredno snabdevanje
hranom ili vojnom opremom ili za uvanje i negu stoke, ili da se na vreme i uredno izvre
osiguravajui radovi ili obezbeenje objekata koji su mu povereni, pa time dovede u
opasnost ivot ljudi ili teko ugrozi zdravlje ljudi ili imovinu velike vrednosti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili imovinska
teta velikih razmera ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.

(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 2. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine, a ako je nastupila posledica iz stava 3. ovog
lana,
uinilac e se kazniti zatvorom do pet godina.
Nesavesna izrada i preuzimanje naoruanja i druge vojne opreme
lan 411
(1) Vojno ili drugo lice kojem je u preduzeu ili drugom pravnom licu koje radi za
potrebe odbrane, povereno rukovoenje proizvodnim ili drugim tehnolokim procesom ili
nadzor nad njima, koje nesavesno vri slubu ili obavezu koja mu je poverena, pa usled
toga oruje, municija ili druga vojna oprema ne bude izraena na vreme ili ne odgovaraju
odreenom kvalitetu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i vojno ili drugo lice koje nesavesno vrei
slubu primi predmete naoruanja ili drugu vojnu opremu koji ne odgovaraju uslovima ili
ugovoru.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako su dela iz st. 1. i 2. ovog lana uinjena iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
Nepropisno staranje o poverenom oruju
lan 412
(1) Ko nepropisno dri, uva ili rukuje poverenim orujem, municijom ili eksplozivom
koji pripadaju vojnoj jedinici ili vojnoj ustanovi, pa time prouzrokuje njihovo oteenje u
veoj meri, unitenje ili nestanak,
kaznie se zatvorom do jedne godine.
(2) Rukovalac skladita oruja, municije, eksploziva i drugih borbenih sredstava koji ne
preduzme mere za njihovo obezbeenje ili odravanje, pa usled toga nastupi oteenje u

veoj meri, unitenje ili nestanak tih borbenih sredstava,

kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 2. ovog lana nastupila imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
Protivpravno raspolaganje poverenim orujem
lan 413
Ko prisvoji, otui, zaloi, preda drugom na korienje, oteti ili uniti oruje, municiju ili
eksploziv koji su mu dati na upotrebu i slue potrebama odbrane,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Kraa oruja i dela borbenog sredstva
lan 414
(1) Ko ukrade oruje, municiju, eksploziv, borbeno sredstvo ili deo borbenog sredstva
koji slue potrebama odbrane,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako vrednost stvari iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od etristopedeset hiljada
dinara ili ako je kraa uinjena obijanjem ili provaljivanjem zatvorenih zgrada, soba,
kasa, ormana ili drugih zatvorenih prostorija ili je uinjena od strane grupe ili na naroito
opasan ili drzak nain ili od strane lica koje je pri sebi imalo kakvo oruje ili opasno
orue radi napada ili odbrane ili za vreme poara, poplave, zemljotresa ili drugog udesa,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako vrednost stvari iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od milion i petsto hiljada
dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Odavanje vojne tajne
lan 415
(1) Ko neovlaeno drugom saopti, preda ili na drugi nain uini dostupnim podatke koji
predstavljaju vojnu tajnu ili pribavlja takve podatke u nameri da ih preda nepozvanom

licu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili u pogledu naroito
poverljivih podatka ili radi objavljivanja ili korienja podataka u inostranstvu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Vojnom tajnom smatraju se podaci koji su zakonom, drugim propisom ili odlukom
nadlenog organa donesenim na osnovu zakona proglaeni vojnom tajnom i ije bi
odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za Vojsku Srbije ili
odbranu ili bezbednost zemlje.
(5) Vojnom tajnom, u smislu stava 4. ovog lana, ne smatraju se podaci ili dokumenti
koji su upravljeni na teke povrede osnovnih prava oveka, ili na ugroavanje ustavnog
ureenja i bezbednosti Srbije, kao i podaci ili dokumenti koji za cilj imaju prikrivanje
uinjenog krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od pet godina ili tea
kazna.
Neovlaen pristup vojnom objektu
lan 416
Ko neovlaeno ue u vojni objekat ili pravi skice ili crtee vojnih objekata ili borbenih
sredstava ili ih fotografie ili na drugi nain snima, iako zna da je to zabranjeno,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Kanjavanje za krivina dela koja su izvrena za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba i
vanrednog stanja
lan 417
(1) Za krivino delo iz l. 394. stav 1, 399. st. 1. i 4, 400. st. 1. i 3, 401. st. 1, 6. i 7, 402,
403, 404. st. 1. i 2, 406, 407. st. 1, 2. i 5, 408. st. 1, 4. i 5, 409, 410. st. 1. i 4, 411. st. 1, 2,
4. i 5, 412. st. 1, 2, 4. i 5, 413, 414. stav 1, 415. st. 1. i 3. i 416. ovog zakonika, ako je
izvreno za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(2) Za krivino delo iz l. 394. st. 2. do 4, 397, 398, 399. st. 2, 3, 5. i 6, 400. stav 2, 401.
st. 2. do 5, 404. st. 3. i 4, 407. stav 3, 408. stav 2, 410. st. 2. i 5, 411. stav 3, 412. stav 3,
414. st. 2. i 3. i 415. stav 2. ovog zakonika, ako je izvreno za vreme ratnog stanja,
oruanog sukoba ili vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.

(3) Za krivino delo iz l. 407. stav 4, 408. stav 3. i 410. stav 3. ovog zakonika, ako je
izvreno za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Neispunjavanje dunosti pri sprovoenju mobilizacije
lan 418
(1) Vojno ili slubeno lice koje pri sprovoenju mobilizacije za vreme ratnog stanja,
oruanog sukoba ili vanrednog stanja, protivno svojoj dunosti, ne obezbedi prihvat,
raspored i smetaj mobilisanog ljudstva, prevoznih i drugih sredstava i stoke ili ne
obezbedi snabdevanje mobilisanih ljudi i stoke ili u vezi sa mobilizacijom ne izvri kakvu
drugu dunost, usled ega su nastupile ili su mogle da nastupe tetne posledice,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako je usled dela iz stava 3. ovog lana nastupila posledica iz stava 2. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Podrivanje vojne i odbrambene moi
lan 419
(1) Ko uniti, uini neupotrebljivim ili omogui da preu u ruke neprijatelja odbrambena
postrojenja, odbrambeni objekti, poloaj, naoruanje i druga vojna i odbrambena
sredstva, brod ili vazduhoplov ili preda jedinicu neprijatelju bez borbe ili pre nego to su
iscprljena sva sredstva za odbranu ili na drugi nain omete ili dovede u opasnost vojne ili
odbrambene mere,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ko uini delo iz stava 1. ovog lana u nameri da pomogne neprijatelju,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ko priprema izvrenje dela iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do est godina.
(4) Ako su dela iz stava 1. ovog lana uinjena iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana imalo za posledicu smrt jednog ili vie lica ili je
izazvalo opasnost za ivot ljudi ili je praeno tekim nasiljima ili velikim razaranjima ili

je dovelo do ugroavanja bezbednosti, ekonomske ili vojne snage zemlje,

uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Spreavanje borbe protiv neprijatelja
lan 420
(1) Ko za vreme rata ili oruanog sukoba spreava graane Srbije ili graane njenih
saveznika da vode borbu protiv neprijatelja,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(2) Ko za vreme rata ili oruanog sukoba propagandom ili na drugi nain odvraa
graane Srbije ili graane njenih saveznika da vode borbu protiv neprijatelja,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Prelazak i predaja neprijatelju
lan 421
(1) Vojno lice koje za vreme rata ili oruanog sukoba pree u redove neprijateljske
vojske,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina.
(2) Vojno lice koje se za vreme rata ili oruanog sukoba preda neprijatelju pre nego to je
iscrpelo sve mogunosti odbrane,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Sluba u neprijateljskoj vojsci
lan 422
(1) Graanin Srbije koji za vreme rata ili oruanog sukoba slui neprijateljskoj vojsci ili
drugim neprijateljskim oruanim formacijama ili uestvuje u ratu ili oruanom sukobu
kao borac protiv Srbije i njenih saveznika,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ko vrbuje graane Srbije za slubu u neprijateljskoj vojsci ili drugim neprijateljskim
oruanim formacijama ili za uestvovanje u ratu ili oruanom sukobu protiv Srbije ili
njenih saveznika,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
Pomaganje neprijatelju
lan 423

(1) Graanin Srbije koji za vreme rata ili oruanog sukoba pomae neprijatelju u
sprovoenju rekvizicije, oduzimanju hrane ili drugih dobara ili u sprovoenju kakvih
prinudnih mera prema stanovnitvu,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i graanin Srbije koji za vreme rata
politiki ili privredno sarauje sa neprijateljem.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana imalo za posledicu smrt jednog ili vie lica ili je
izazvalo opasnost za ivot ljudi ili je praeno tekim nasiljima ili velikim razaranjima ili
je dovelo do ugroavanja bezbednosti ekonomske ili vojne snage zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Neispunjenje i naputanje dunosti za vreme borbe
lan 424
(1) Vojno lice koje za vreme borbe ili neposredno pred borbu ne izvri svoju dunost pa
usled toga nastupe tetne posledice za vojnu jedinicu ili za borbenu situaciju,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i vojno lice koje za vreme borbe ili
neposredno pred borbu samovoljno ili na prevaran nain napusti svoju dunost.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Naputanje poloaja protivno nareenju
lan 425
(1) Vojni stareina koji protivno nareenju napusti poloaj sa jedinicom koja mu je
poverena, pre nego to je iscrpio sve mogunosti odbrane,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Naputanje oteenog broda i vazduhoplova pre vremena
lan 426
(1) Komandant ratnog broda koji za vreme rata ili oruanog sukoba napusti oteeni brod
pre nego to je izvrio svoju dunost po propisima o brodskoj slubi,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.

(2) lan posade ratnog broda koji za vreme rata ili oruanog sukoba napusti oteeni brod
pre nego to je komandant broda izdao nareenje za naputanje ili lan posade vojnog
vazduhoplova koji za vreme rata ili oruanog sukoba napusti oteeni vojni vazduhoplov
pre nego to je izvrio svoju dunost po propisima o letenju i korienju vazduhoplova,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se za delo iz stava 1. kazniti zatvorom najmanje deset godina, a za delo iz
stava 2. zatvorom od dve do deset godina.
Slabljenje borbenog morala
lan 427
(1) Ko neposredno pred borbu ili u toku borbe izazivanjem nezadovoljstva meu vojnim
licima, irenjem uznemiravajuih vesti, beanjem, bacanjem oruja ili municije,
izazivanjem ili irenjem straha ili na drugi nain slabi borbeni moral u jedinici ili nanosi
tetu borbenoj situaciji,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Vojni stareina koji ne preduzme potrebne mere prema potinjenom ili mlaem koji
za vreme borbe ili neposredno pred borbu iri strah meu vojnicima ili na drugi nain
slabi borbeni moral jedinice ili nanosi tetu borbenoj situaciji,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Neizvetavanje vojnih organa
lan 428
(1) Ko za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili vanrednog stanja ne izvesti
pretpostavljenog, starijeg ili vojnu komandu o dogaaju koji oigledno zahteva
neodlono preduzimanje vojnih mera,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Uslovi za izricanje disciplinske kazne, odnosno mere
lan 429

Za krivino delo protiv Vojske Srbije za koje je propisana kazna zatvora do tri godine,
umesto krivine sankcije moe se vojnom licu izrei disciplinska kazna, odnosno mera
utvrena zakonom, ako je delo dobilo naroito lak vid i ako to zahtevaju interesi slube.
Krivino delo izvreno po nareenju pretpostavljenog
lan 430
Nee se kazniti potinjeni ako uini krivino delo po nareenju pretpostavljenog koje se
tie slubene dunosti, osim ako se nareenje odnosilo na izvrenje krivinog dela za
koje se moe izrei pet godina zatvora ili tea kazna, a potinjeni je znao da izvrenje
nareenja predstavlja krivino delo.

Glava trideset esta

PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE
lan 431
(1) Danom stupanja na snagu ovog zakonika prestaju da vae Osnovni krivini zakon
("Slubeni list SFRJ", br. 44/76, 46/77, 34/84, 37/84, 74/87, 57/89, 3/90, 38/90, 45/90 i
54/90, "Slubeni list SRJ", br. 35/92, 16/93, 31/93, 37/93, 24/94 i 61/01, "Slubeni
glasnik RS", broj 39/03) i Krivini zakon Republike Srbije ("Slubeni glasnik SRS", br.
26/77, 28/77, 43/77, 20/79, 24/84, 39/86, 51/87, 6/89 i 42/89, "Slubeni glasnik RS", br.
21/90, 16/90, 26/91, 75/91, 9/92, 49/92, 51/92, 23/93, 67/93, 47/94, 17/95, 44/98, 10/02,
11/02, 80/02, 39/03 i 67/03);
(2) Danom stupanja na snagu ovog zakonika prestaju da vae krivinopravne odredbe
sadrane u:
- l. 105. i 107. Zakona o izboru narodnih poslanika (" Slubeni glasnik RS" , br. 35/00,
57/03 i 18/04);
- lanu 45. Zakona o zatiti od jonizujuih zraenja ("Slubeni list SRJ", broj 46/96);
- lanu 3. Zakona o zabrani izgradnje nuklearnih elektrana u SRJ ("Slubeni list SRJ",
broj 12/95);
- lanu 92. Zakona o rudarstvu ("Slubeni glasnik RS", broj 44/95);
- lanu 12. Antimonopolskog zakona ("Slubeni list SRJ", broj 29/96);
- l. 172. i 174. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji ("Slubeni glasnik
RS", br. 80/02, 84/02, 23/03, 70/03, 55/04 i 61/05);

- lanu 27. Zakona o spreavanju pranja novca ("Slubeni list SRJ", broj 53/01);
- lanu 87. Zakona o Narodnoj banci Srbije ("Slubeni glasnik RS", br. 72/03 i 55/04);
- lanu 330. Carinskog zakona ("Slubeni glasnik RS", br. 73/03 i 61/05);
- l. 179, 181. i 182. Zakona o steajnom postupku ("Slubeni glasnik RS", broj 84/04);
- lanu 141. Zakona o lekovima i medicinskim sredstvima ("Slubeni glasnik RS", broj
84/04);
- lanu 24. Zakona o javnom redu i miru ("Slubeni glasnik RS", br. 5/92, 53/93, 67/93 i
48/94);
- lanu 33. Zakona o oruju i municiji ("Slubeni glasnik RS", br. 9/92, 53/93, 67/93,
48/94, 44/98 i 39/03);
- lanu 97. Zakona o igrama na sreu ("Slubeni glasnik RS", broj 84/04);
- lanu 1052. Zakona o pomorskoj i unutranjoj plovidbi ("Slubeni list SRJ", br. 12/98,
44/99, 74/99 i 73/00);
- lanu 46a Zakona o trgovini ("Slubeni list SRJ", br. 32/93, 41/93, 50/93, 41/94, 29/96 i
37/02);
- lanu 244. Zakona o tritu hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata
("Slubeni list SRJ", broj 65/02 i "Slubeni glasnik RS", br. 57/03, 55/04 i 45/05);
- lanu 31. Zakona o proizvodnji i prometu naoruanja i vojne opreme ("Slubeni list
SRJ", broj 41/96);
- lanu 221. Zakona o osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 55/04, 70/04 i 61/05).
lan 432
Ovaj zakonik stupa na snagu 1. januara 2006. godine.

Samostalni lanovi Zakona o izmenama i dopunama

Krivinog zakonika
("Sl. glasnik RS", br. 72/2009)
lan 189[s1]

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da vae:

- l. 149. i 150. Zakona o planiranju i izgradnji ("Slubeni glasnik RS", br. 47/03 i
34/06);
- lan 173. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji ("Slubeni glasnik
RS", br. 80/02, 84/02 - ispravka, 23/03 - ispravka, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05 - dr. zakon,
62/06 - dr. zakon, 63/06 - ispravka dr. zakona, 61/07 i 20/09);
- lan 20. Zakona o spreavanju nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama
("Slubeni glasnik RS", br. 67/03, 101/05 - dr. zakon i 90/07).
lan 190[s1]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku
Republike Srbije".

Samostalni lan Zakona o izmenama i dopunama

Krivinog zakonika
("Sl. glasnik RS", br. 121/2012)
lan 45[s2]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku
Republike Srbije", izuzev l. 21. i 35. koji stupaju na snagu 15. aprila 2013. godine.

Samostalni lan Zakona o izmenama i dopunama

Krivinog zakonika
("Sl. glasnik RS", br. 104/2013)
lan 6
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku
Republike Srbije".