You are on page 1of 4

Si

Macario Sakay

ay Pilipinong Heneral noong panahon ng digmaang Pilipino-Amerikano. Siya ang tumutol sa
pamamalakad ng Estados Unidos sa Pilipinas kahit na ipinahayag na ng Estados Unidos na tapos na
ang digmaan noong 1902.Si Heneral Macario Sakay ay isang orihinal na miyembro ng Katipunan.
Nakipaglaban siya sa mga Kastila kasama ni Andres Bonifacio sa Rebolusyong Filipino noong
1896.Ipinagpatuloy niya ang pakikipaglaban upang makamit ang kalayaan ng Pilipinas sa mga
Amerikano. Nang malapit na matapos ang digmaang Pilipino-Amerikano, nadakip siyang Hukbong
Pamayapa ng Pilipinas at ikinulong.

Nang sumuko ang pinakahuling Heneral na Pilipinong lumaban sa digmaan na si Heneral Miguel Malvar
noong Abril 1902, opisyal na ibinalita ng noo'y Pangulo ng Estados Unidos na si Theodore Roosevelt na
tapos na ang digmaan sa pagitan ng Pilipinas at Amerika noong Hulyo 4, 1902. Si Heneral Macario
Sakay at iba pang mga ikinulong ay binigyan ng amnestiya at pinalaya.Subalit noong Nobyembre 12,
1902 nagpasa ng batas ang Komisyong Pilipinas(Philippine Commission) ng Kautusan Laban sa
Pagiging Tulisan (Bandolerism Act ) kung saan lahat ng lumalaban o tinatawag na insurhensiya at mga
nahulingnakikipagdigma ay kailangan litisin sa hukuman bilang mga bandido, ladrones at
magnanakaw. Hindi ito sinang-ayunan ni Heneral Macario Sakay at siya ay nagdeklarang sariling
manipesto at idineklara ang kanyang sarili bilang Pangulo ng Katagalugan(the Tagalog Republic)
bilang pagsasalungat sa pananakop ng Estados Unidos sa Pilipinas.
Ang pamahalaan
[1]
ay isang organisasyon na may kapangyarihan na gumawa at magpatupad ng batas
sa isang nasasakupang teritoryo. Ito rin ay may kapangyarihan na magbigay ng mga pangangailangan ng
mga mamamayan ng nasasakupang teritoryo. Maraming kahulugan kung ano ang binubuo ng isang
pamahalaan.
Nag-ugat ang terminong "pamahalaan" mula sa salitang pamae na may
kahulugang pananagutan o responsibilidad, at kasingkahulugan ng pamamatnubay o pamamatnugot.
[1]

Nabigyan ng kahulugan ang pamahalaan bilang ang makapangyarihang braso na gumagawa ng pasya
sa estado. Nabigyan ng kahulugan ang huli (ni Max Weber, isang ekonomistang pampolitika at sa
bandang huli pilosopiyang pampolitika) bilang isang organisasyon na hinahawak ang monopolyo sa
lehitimong paggamit ng dahas sa loob ng kanyang nasasakupan. Kung titignan sa maka-etikang termino,
bukas sa usapin ang kahulugan ng "lehitimo", at nangangahulugan na kinukunsidera na isang estado
para sa mga tagataguyod ang organisasyon ngunit di sa mga nagpapababa ng dangal nito. Binibigyan ng
kahulugan ng ilan ang "lehitimo" bilang pagsangkot sa aktibo at walang kibong suporta ng nakakarami sa
populasyon, i.e., ang kawalan ng digmaang sibil. (Hindi isang estado ang isang entidad na binabahagi
ang kapangyarihan ng militar/pulis kasama ang malayang milisya at mandarambong. Maaaring "di
nagtagumpay na estado.") Pinapalakas ng maka-demokratikong pagkontrol sa pamahalaan - at sa
ganitong paraan ang estado - ang pagiging lehitimo nito.
Maaari din na ang kahulugan ng pamahalaan bilang isang pampulitika na pamamaraan ng paglikha at
pagpapatupad ng batas; kadalasan sa pamamagitan ng burukrasyang herarkiya. Sa ganitong kahulugan,
hindi inaayunan bilang isang pamahalaan ang isang purong despotikong organisasyon na kinokontrol ang
isang nasasakupan na walang sinasaad na batas.

Ang isang republika ay isang estado na nakabatay ang organisasyong politika sa mga prinsipyo na
ang mga mamamayan o taga-halal ang bumubuo ng pinakamataas na ugat ng pagiging lehitimo at
soberanya.
Bakit
tinutulan
ng mga
Pilipino
ang
Kasundua
n sa
Paris?





ito ang nagsalin ng pamamahala sa Pilipinas mula sa Espanya sa Estados
Unidos




lalong naging mahigpit ang pagpapatupad ng sapilitang paggawa




nabaon sa pagkakautang ang mga Pilipino sa mga Amerikano




naging magkatulong ang Espanya at Estados Unidos sa pamamahala sa
Pilipinas

2
Sino ang nagpanukala ng Benevolent Assimilation Proclamation?





Douglas MacArthur




William McKinley




Francis Burton Harrison




Wesley Merritt

3
Magkano ang halagang ibinayad ng Estados Unidos sa Espanya bilang kabayaran
sa mga ginawang pagbabago ng huli sa Pilipinas?





$30,000,000




$20,000,000




$10,000,000




$2,000,000

4
Kinilala ba ng mga Amerikano ang pagkakatatag ng Unang Republika ng Pilipinas?





Oo




Hindi




hindi nakasaad sa aklat




hindi tiyak

5
Saan pinasinayaan ni Aguinaldo ang Unang Republika ng Pilipinas?





Kawit, Cavite




San Fernando, Pampanga




Malolos, Bulacan




Capas, Tarlac

6
Kailan nilagdaan ang Kasunduan sa Paris?





Disyembre 10, 1898




Disyembre 18, 1898




Nobyembre 10, 1898




Disyembre 11, 1898

7
Bago pa man nagsimula ang digmaang Pilipino-Amerikano, anong pangyayari ang
nakapagbigay-diin sa hinala ng mga Pilipino tungkol sa tunay na hangarin ng mga
Amerikano?





pagpayag ng mga Espaol na magkaroon ng katungkulan sa pamahalaan
ang mga Amerikano




pagpapataw ng karagdagang buwis sa mga Pilipino sa pagdating ng mga
Amerikano




paglago ng kalakalan sa pagitan ng Estados Unidos at Espanya




patuloy na pagdami at pag-okupa ng mga sundalong Amerikano sa mga
estratehikong lugar sa paligid ng Maynila

8
Kailan sumuko ang mga Espaol sa mga Amerikano?





Agosto 18, 1898




Agosto 3, 1898




Abril 13, 1898




Agosto 13, 1898

9
Ang mga sumusunod ay nakasaad sa Kasunduan sa Paris maliban sa isa. Ano ito?





Ipagkakaloob ng Espanya sa Estados Unidos ang Pilipinas, Puerto Rico at
Guam.




Titigil ang pamamahala ng Espanya sa Cuba.




Pagpapasyahan ng Kongreso ng Estados Unidos ang mga karapatang sibil
at pampulitika ng mga teritoryong napagwagian.




Hihinto ang kalakalan sa pagitan ng Espanya at Estados Unidos.

10
Ano ang nakasaad sa Benevolent Assimilation Proclamation?





pagtigil ng pamamahala ng Espanya sa Cuba




tuluyang paglusob ng mga Amerikano sa Espanya




pagbibigay ng kalayaan ng Estados Unidos sa Pilipinas




pagkakaroon ng soberanya ng Estados Unidos sa Pilipinas

Sa malawak na kahulugan, ang isang republika ay isang bansa na nakabatay ang samahang pulitikal sa
mga tuntunin na ang mga mamamayan o taga-halal ang bumubuo ng pinakamataas na ugat ng pagiging
marapat at nagsasarili. May mga ilang kahulugan, kabilang ang 1911 Encyclopdia Britannica, na
binibigyan diin ang kahalagahan ng pamamayani ng batas bilang bahagi ng pagturing sa isang
Republika. Kahit pa, sa pagsasanay ng karamihan ng mga bansa na walang isang monarkiyang
minamana, tinatawag nila ang kanilang sarili bilang isang Republika, at sa mas malawak na kaisipan ng
ideya ng isang Repulika, maaaring mabilang ang anumang anyo ng pamahalaan na hindi
isang Monarkiya.
Ang ganap na kapangyarihan ay hawak ng iisang tao lamang at kontrolado niya ang tatlong sangay ng
pamahalaan. Sa sistemang ito, ang pinuno lamang ang may kapangyarihang gumawa at magpatupad
ng batas. May katulong siyang nagmamasid kung sinunsunod o hindi ng mga tao ang batas at may
parusang nakalaan sa sinumang lalabag dito. Ang mga militar at pulisya ang mga katulong ng
diktador sa pagpapatupad ng batas.
Source: Page 120 of Lahing Pilipino Diwang Makabayan 6.

You might also like