You are on page 1of 32

Kohhran Beng June, 2014

June, 2014 hian Kohhran Beng


copy 11,200 chhut a ni
A chhnga thu awmte
Thla Tina Tel thn
@ |awng\ai- Khawvel
tidanglamtu
- Rev.PC.Muanthanga 3
@ Inneihna
- Rev.C. Lalbiakzama 9
@ Pu Zomawia a awm ta lo
- Rev.Dr.CL.Hminga 13
@ TBCU Assembly Report
- Upa H.Lalrinawma 16
@ Information Technology
Nu leh pate mawh-
phurhna
- C.Lalhmachhuana 21
Editorial - 2
Tunhnai Khawvel - 7
SUNNATE - 28
Upa RC.Darhmingthanga
Upa TC.Thatmanga
Upa H.Lalringa
Khawngaihna
@
Khawngaihna a phu lote
hnena pek hi Pathian
lawm zawng tak a ni.
- AW.Tozer
@
Danin a chhuichhuak a,
khawngaihna chauhvin
a hneh. - Augustine
@
Khawngaihna hi Bible
thu pawimawh ber a ni.
- IT . Jones
@
Mihring chuan a rilru
a\angin khawngaihna a
la bo thei a; Pathian
chuan a khawngaihna a
hnukkir ngai lo.
- William Cowper
Kohhran Beng
2
Editorial:
Project Tihhlawhtlinna?
Kohhran leh a hnuaia Fellowship hrang hrangten kum tinin
kum khat chhunga kan hmalak dan tur tlangpui duan chhinna
kan nei \hin a. Kan duan sa bak rawngbawlna tur a awm
chang pawh a awm \hin a, Committee-in a \ul ang zela relin
tihhlawhtlin kan tum hlawm \hin a, hei aia kal dan \ha hi a
awm chuang lo niin a lang.
Hetiang chi hi Kohhran Committee ai mahin Fellowship lamin an
uar a, a sap \awngin project kan ti mai \hin hlawm. Chu chu hun
bi tuk chhunga pawl hminga kan rawngbawlna tur hmachhawp
sawi nan kan hmang \hin. Kan project chu kan rawngbawlna tur a
ni a, tihhlawhtlin tumin kan bei hram hram \hin.
Kan project chu bial pawn feh chhuah a ni emaw, tualchhunga
intihhlimna chi a ni emaw, eng Centre ber emaw tlawh pawh a ni
thei e. A enga pawh chu lo ni se, kan tum chu rawngbawlna a ni.
Hetia kan project bawhzuia kan ch>tch^nna reng reng hi Pathian
rawngbawlna a ni. Pathian rawngbawlnaah hian a langsar lo
tur zawk tihlansarh tlat te, a number one tur zawk number two-
a dah tlat te hi thil awl tak, fimkhur ngai lai tak a ni.
Project tihhlawhtlin nan ringawta tute Kohhran emaw va
tihbuai chiam te hi a fuh em, a thangmawi em, a dik em, tih hi
kan ngaihtuah ngai em le? Tuten emaw min rawn tlawh a,
kumin an project tihhlawhtlin nan ringawta min rawn tlawh
anih chuan a ropui lem lo hle ang. Mahse chu mite tho chuan
kumin chhunga Pathian rawngbawlna tura an tih theih tawk
an hlanna hmanrua kan nih chuan kan tan pawh, an tan pawh
a lawmawm ang a; malsawmna thlentu a ni thei. Kan hrethiam
ang chu maw? Project tihhlawhtlin nan ringawta intlawh lovin
rawngbawla kan feh chhuak hi keimahni lamah project
tihhlawhtlinna pakhat ve mai a ni zawk e.
June 2014 3
TAWNGTAI:
Khawvel tidanglamtu
- Rev. PC Muanthanga
Hmelma hneha Pathian tana ram lak theihna thuruk chu Lalpa
lama b^n phar leh khandaih (Pathian Thu) thiltihtheihna rinchhan a
nihzia Mosia leh Joshua khan a takin an hmu a (Exodus 17:8-13).
Sam-ah khan \awng\aina thu vawi 77 a lang a, Lal Isua kha vawi
94 zet a \awng\ai thu Thuthlung Thar hian a lo tarlang ve bawk a ni.
Tirhkohte Thiltihah hian Kohhran an pun thu vawi 36 sawina a awm
a, chuta 58% ah chuan Kohhrante an tawngtai thu nen a sawi kawp
thin a ni. Hei hi hriain Paula khan \awng\ai nasa turin Kohhrante a
fuih tam hle (Kol 4:2 etc). Vawiin thlengin, John Wesley, William
Carey, Adoniram Judson, Hudson Taylor, Martin Luther, John
Calvin, John Knox, Andrew Murray leh mi dang tam tak te, an
hming kan lam tawp thei lo. An ropuina chhan chu Lalpa hmaa
\awng\aia inpe tak tak mite an nih vang a ni. Heng \awng\ai mite
nun hi i zir thar leh ang u. Nang leh kei hi kan va tling lo em! Kan
ram leh hnam damna tur chu sima Lalpa hmaa tlawm taka Amah
kan auhna-ah hian a awm tlat (2Chro 7:14). Tunah \awng\ainain
khawvel a sawi danglam theihzia i lo thlir leh zuai ang.
Kum zabi 19-na huna
Pathian hnathawh ropui
Dutch Reformed Church chuan
mi ngawichawi deuh mai
Jeremiah Lanphier chu New
York khawpui thim ti>ng turin
missionary atan a ruat a. Chutih
lai chuan an Kohhran memberte
chu an kiam zel mai ni lovin,
khawvel sualna chuan a chim ral
tawlh tawlh mai a. Pathian thu
zir lo, Kohhran hruaitu satliah
(Layman) mai a ni a; mahse
tawngtai turin September 23,
1867 khan mite a sawm ta a. Mi
5 chiah an kalkhawm a ni. Kar
hnih hnu chuan ni tin \awng\ai an
rawt leh ta zel a, thla ruk
chhungin mi 10,000 lai \awng\ai
inkhawmah an tel ta. Thil mak
tak chu America ram hmun
hrang hranga mite an \awng\ai
Kohhran Beng
4
tak mur mur avang chuan, kum
hnih chhungin Kohhran member
maktaduai khat laiin (10,
00,000) an pun phah ta a ni.
He harhna lo thleng hian
England, Scotland, Wales leh
Ireland a deng ve ta thuai a,
Belfast-ah chuan \awng\ai
inkhawm an huaihawt ve \an ta
a. September thla chuan Ireland
pumah mi 21,20,000 zet
tawngtai inkhawma tel an awm
hman a ni. He \awng\aina hian
mi 100,000 zet piantharna a
thlen tih report a ni bawk.
Kohhran hrang hrangin an pun
phah hle a, mi 150,000 zetin an
pung tih a ni.
America rama harhna kal
zel khan Chicago khua a lo thlen
chuan, Plymouth Congregational
Church-a Pastor min ber hnenah
hian pheikhawk siama zuartu mi
pakhat hian Sunday school-a
zirtirtu nih a rawn dil ve tawp mai
a. Pastor chuan, Zirtirtu 16 ka
nei tawh a, mi dang ka mamawh
lo. Koh theih list-ah ka lo dah
phawt ang che, tiin a chhang a.
Chu pa chuan, Thil eng emaw
tal ka ti thei em? a ti leh hram a.
Aw le, sawng kawthlera
naupang ho saw khawm la,
khawiah emaw zirtir la, thla khat
hnuah i rawn hruai thei chauh
ang, tiin Pastor chuan a hrilh a.
Tichuan, naupangte chu a ko
khawm a, Michigan dil kamah
Bible thawnthu leh changvawn
a zirtir a, thla khat hnu chuan
naupang \hahnem tak mai chu a
rawn kawi lut ta mai a, an hotuah
a \ang ta zel a. Rei lo teah chu
pa chu khawvel hriata hming
thang, kum 40 lai chuai miah lova
rawngbawl Evangelist ropui, D
L Moody an tih kha a lo ni ta!
America leh England ram dung
leh vangah crusade ropui tak tak
neiin Isua ke bulah mi tam tak
hruaitu a lo ni ta. Hei mai hi a la
ni lova, a rawngbawlna atang
hian, evangelist dang leh Pathian
mi hman mi tam tak an lo chhuak
bawk a, Sankey-a, zaithiam nen
inkawpin hla lamah hmasawnna
nasa tak a rawn thlen bawk a
ni. A rawngbawlnaa \awng\aia
ni tin chelh tlattu a neih \hat
avanga hlawhtling niin an sawi.
Kum zabi 20-na ve thung
Kum za a lo liam leh hnu
chuan, Kohhrante chu kaihharh
leh ngaiin an lo chau leh ta a.
Moody Bible Institute US,
Keswick Convention England,
June 2014 5
Melbourne, Wanson Korea leh
India ram chhim lamahte harhna
dilin mite an \awng\ai \an leh ta
a. Chutianga \awng\aina boruak
leng vel chuan, Welsh ram a
rawn d>ng ve ta a.
|awng\ai nasa tak avangin,
Welsh ram Revival chu a lo thleng
ta (October 1904) Seth Joshua,
Presbyterian Evangelist chuan
Newcastle Emlyn College a rawn
tlawh a, a thusawi chuan zirlaite
a bikin Evan Roberts (26) chu a
hneh hle a, an piah khua
Blaenanerch-a crusade hmang
turin class \hulhin an va kal hial a
ni. Lord, bend the church
(Lalpa, i Kohhran hi kai kun
rawh) a tih khan Evan chu a
khawih na ta hle mai a. An
principal hnenah chuan haw a dil
ta a. An khaw Biak in \awng\ai
inkhawmaa thu a sawi atangin,
boruak danglam a lo thleng a, a
hnu kar khat a ral chuan tuilian
sah ang main a ri ta hum hum mai.
Welsh ram chauh ni lovin,
England pawh a kang kai ta thuai
a. Kohhran tinin an pun phah
bakah, khawtlang nun pawhin a
danglam phah nasa hle a ni.
Korea ramah harhna
chhawng a lo puak chhuak zui
a, chu chuan Philippines leh
Australia ramte pawh a kangkai
ta zel a. India Hmar chhaka
Khasi ram Mairang harhna kan
tih kha direct taka Welsh ram
harhna siperah ngaih theih a ni.
Kan Kohhran hruaitute pawh
chhim turin an zuk kal a nih kha.
1947-60 bawr hian Pentecostal
Movement nasa tak USA leh
Latin America ram hrut chhuak
a lo thleng leh ta bawk a ni.
Kohhran an pun belh nasa tak
zet. Peter Wagnera lehkhabu
Look- the Penticostals are
coming tihah khan chipchiar
taka report kan hmu thei ang.
Indonesia ram te, Papua New
Guinea lamah te pawh harhna
ropui tak, thilmak leh
chhianchhiahna tam tak nen a
thleng a, Communist leh
Mosolman tam tak Isua hnenah
an inpe hlawm a nih kha.
Charismatic Movement lo thleng
chuan khawvel a rawn tuam a ni
ber. He mi hma lawk hian,
Evangelical Movement khawvel
tuam chhuak hruaitu-Billy
Graham, Bill Bright, Bob
Pierce etc te an lo chhuak a,
Evangelism, Social Concern leh
Mission hawi pawl eng emaw
Kohhran Beng
6
zat an lo piang ta bawk a ni. Asia
leh Africa ramah Kohhran leh
Mission pawl thar an pung nasa,
Korea ram Kohhrante a bik
takin an chhinchhiah tlak a ni.
Khawvela Presbyterian Koh-
hran lian ber, Methodist
Kohhran lian ber leh khawvela
Kohhran lian ber Full Gospel
Church te chu an lar zual. Hengte
hi tawngtaina nasa tak rah
chhuah vek an lo ni zel mai. A
va ropui em!
Hma lam thlirna:
Kum zabi 21-na kan lo
chuangkai leh ta a, Globalization,
Partnership leh Networking
boruakin khawvel a rawn luah
ta hrim hrim a, thawhhona lo
chuan, Denomination leh Pawl
mal mai hian huhang kan nei lo
tih hi thupui a lo ni ta. Thiamna
leh khawl tha zawk hmang
tangkai thiamten an thawk sawt
ta zel bawk a. Praise and
Worship boruak tharin
Inkhawm dan phung a rawn
tidanglam ta zel nen. AD 2000
and Beyond Movement lo
chhuak (Luis Bush) chuan Hre
lote hriattir thupuia neihin,
Chanchin |ha hril darh thuai
thuai a \ulzia an rawn aupui a,
India ramah ngei pawh Network
tam tak a lo pian chhuah phah a
ni. Mosolman maktaduai 700
chuang, Hindu leh Buddhist
Maktaduai 600 chuang ve ve te
target-a \awng\aina leh rawng-
bawlna kawng sialtu pawimawh
tak a lo ni ta bawk.
Mosolman hote zingah
mumang leh Isua inlarna tam
tak a lo thlengin, la hre lo sang
tam takin Isua an lo hmelhriat
phah ta a ni. Chanchin Tha
hrilh kim mai ni lovin, Kohhran
phun chak hi Mission tum ber
a ni tiin Kohhran phun chak
zawk nan House Church
method te a lo lar chho va,
China rama underground
movement tih dan chu miten
entawn (model) atan an rawn
hmang \an ve ta. Thuthlung
Thar Kohhran lo pundarh dan
pawh kha hetiang hi a lo nihzia
te an rawn zir thar ta mek! Hei
hi Lalpa tih a ni. Kan mit
hmuhin a mak a ni!
(A ziaktu: Rev.PC. Muan-
thanga hi North East Harvest
Network-a an hotupa,
chhungkuaa Shillonga awm a ni)
June 2014 7
TUN HNAI KHAWVEL
BCM in Nuai 143-in
budget kh<m
Finance Department chuan kum
2013-2014 chhunga Pastor bial
hrang hrang thilpek leh sum
hmuhna dangte an zial fel taa, a
ngaihnawmin a ropui hle. Kum
tira kan budget sang hlea kan
hriat chu Nuai 143 zetin zetin kan
khum leh ta a. Pastor bial tinin
target kan khumna nuai 138 a
nih laiin Mission support leh
FOD a\anga hmuhte nen vek
chuan a pumpuia khumna chu
nuai 143 (14,305,598) zet a
tling. Thilpek chungchanga a
ngaihnawm zual deuhte ilo thlir
teh ang:
@ Pastor bial 74 a\angin bial 67
in an target an khum laiin bial 7
in target an tlin lo.
@ Target khum zingah Chanmari
bialin an kh<mna a tam bera
Rs.25,41,910 a tling a, a dawtah
Bawngkawn bial niin Rs.
12,43,526 in an kh<m. An ni
bakah hian nuai chuang zeta
target khum bial 27 an awm.
@ Target tlin lo tlem berin Rs.
986 in an tlin lo va; a khum tlem
berin Rs. 650 in an khum.
@ Mission Support a\anga sum
hmuh zat chu Rs. 14,417,453
zet a tling a.
@ Buhfai\ham a\anga sum hmuh
zat chu Rs. 40,739,775 zet a ni
bawk.
BCM Zirna in hrang
hrang HSLC Result a \ha
Mizoram Baptist Kohhran
hnuaia Mizoram chhung leh ram
pawna High School (HSLC)
result May thlaa chhuakah kan
School-te an che \ha tlang hle
a, a lawmawm khawp mai.
Tunah hian BCM in HSLC
result nei thei School 9 kan nei
a, 8 te chu Mission school kan
tihte an ni. Heng school 9 a\ang
hian Candidates 214 awmin 181
an pass a; Pass percentage hi
84.57% a ni. Compartment-a
exam-na chance nei leh fail zat
kan tarlang lo tih in lo hre dawn
nia. He mi chungchangah hian
Mission Department chuan
Kohhrante hnenah thuchah an
siam a; chu chu phek 32-naah
tarlan a ni. Candidate tam dan
indawtin hetiang hian phek dawt
chiahah result chu tarlan a ni e:
Kohhran Beng
8
School hming Candidates D I II III Pass Pass%
BHSS Serkawn 88 4 23 36 13 76 86.3%
BMS Birpara (Bengal) 32 - 12 20 - 32 100
Hermon Comp.Nghalimlui 26 - - 1 19 20 76.92
BBS Chawngte 22 - 1 1 7 09 40.9
MEC Ziro(AP West) 14 5 9 - - 14 100
Nazareth, Va\huampui 14 - 2 9 3 14 100
Huto Eng.School(AP West) 10 2 3 5 - 10 100
Damparengpui 05 - - 2 1 03 40
Putluangasih 03 - 1 2 - 03 100
Total (School 9) 214 11 52 76 43 181 84.57
Canada leh USA a\angin
Khual \ha
BCM in Zo-Clinic hmanga
Malaria do hna thingtlang lama
kan thawhnaa min puitu ber
Stuart Spani chuan April 14-
30, 2014 chhung khan Mizoram
a rawn tlawh a. Thing chi khat,
Malaria damdawi atana \ha tak
chu Darzo-a R&D ramah chin
pun hna \an a ni. Tin, Global
Volunteer Network, Canada
team member 9 te chuan May
3-25, 2014 khan Mizoram an
rawn tlawh leh a, an cham
chhungin khaw hrang hrang
tlawhin hun an hmang. An ni
bakah hian AICS lamin USA
atangin Princeton Theological
Seminary a mi Rev.Dr.Chester
Polk a rawn kal bawk.
BCM in World No
Tobacco Day hmang
Mizoram Baptist Kohhran
chuan zuk leh hmuam do
kawnga hmalakna remchangah
hmangin May 31, 2014 -
khawvel pum huapa meizial zuk
\hat lohzia inzirtirna ni World
No Tobacco Day chu
Mizoram State Tobacco
Control Society nen \angdunin
Lunglei Chanmari Biak inah a
hmang. He hun hi BCM Public
Guidance Organiser, Rev.
Lianchhunga Khiangte-in a
kaihruai a mi thiamte thuziak leh
thusawi ngaithlain sawihona hun
neih a ni. Lunglei khawpui
chhung Kohhran hrang hrang
a\anga puipate nen hlung takin
hman a ni.
June 2014 9
INNEIHNA (MARRIAGE)
- Rev.C.Lalbiakzama
Mihring dam chhung hunah hian thil pawimawh zual tak tak
pathum a awm tia sawi thin a ni a. Chungte chu Pianni, Inneihni,
Thihni-te hi an ni. Heng zinga chiang taka kan hriat leh hman ve
theih chu Inneihna hi a ni. BCM Constitution chuan inneihna chung
chang hi chipchiar tha takin Kohhan mite hman turin a buatsaiha.
BCM-in inneih dan chi hnih a neihte chu -1.Kohhran Dan Puitlinga
Innneihna leh 2. Kohhran Dantea Inneihnna te hi an ni. He mi bakah
hian India Kristian inneih dana inneih leh Civil Court-a inneihna hi
BCM chuan a pawm a ni( BCM Rules Part 111 bung 24: 122:7).
Innei turte hi Kohhranin a
duh duh kan inneihtir mai bik
lova, Sawrkar in kum tlinga a
pawmte chauh neih tir turin kan
Dan pawh hian min khuap ve tlat
a ni. Rules Part111 bung
20:118,4-na-ah hetiang hian
kan hmu Sawkarin kum tlinga
a chhiar chinte chu inneih tir
theih a ni ang. Heta kum tling
a tih hi mipa kum 21 leh
hmeichhia kum 18 tling chin
a ni. Amaherawh chu, mipa
kum 21 leh hmeichhia kum 18
tling lote pawh ram danin
inneih an phalsakte chu
phalsak theih an ni ang, tiin
kan in hung ve tlat a ni.
Inneihna dangte hi BCM
hian eng angin nge a ngaih i lo
en teh ang.
1. Kohhran inneih dan puitling
emaw Dan te emaw a, innei
thei rengin Kohhran dan an
pawisak lovanga a eng zawk
mah hmang lova, an inneih
chuan Kohhran hriatpui theih
a ni lo. Nupa an nihna pawh
Kohhranin a pawm lo vang.
2. Kawl^wka lut tur inneihna
chu Kohhranin a hriatpui thei
lova, Kohhran Upa leh
Rawngbawltute palai pawh a
phal lo a ni. ( Rules Part 111
bung 20:118, 1-3)
3. Innei ve ringawtte hi phuar-
phelh an nih hunahte leh
Kohhran member puitling la ni
lo, an nih hmaa inneite
Kohhranah member puitling an
lo nih hunah an duh chuan Nupa
Kohhran Beng
10
a pawmna Certifate Kohhranah
an la thei ang. (Rules Part 111
bung 23 121: 1, 4).
Same sex marriage hi:
Tunlaia khawvel buaipui
tak mai Mipa leh mipa,
hmeichhia leh hmeichhia inneihna
(Same sex marriage) hi BCM
hian engnge a ngaih dan ni ang?
BCM hian ngaihdan fel tak a nei
sa daih tawha, kan BCM Rules
Part 111 Bung 24 :9 ah hian
hetiang hian dah a ni; Mipa leh
mipa emaw Hmeichia leh
hmeichhia emaw nupa anga
inkawp hi Pathian thu kalh a ni
a. Kan kohhran mite chuan tih
loh tur a ni.Chutiang mi an lo
awm chuan kohhranin a zilh tur
a ni a, thunun thlengin an
chungchang thu ngaihtuah theih
a ni ang, tiin a dah a ni. Khawvel
a kohhran tam tak he thilah hian
an rilru a nem duai daui lai hian,
keini BCM chuan ngaihdan
mumal tak neiin inkaihruaina bu ah
hian a dah hial a ni tih hi kohhran
miten kan hriat a tul hle mai.
Kohhranin inneih
sawngbawl a duh dante:
Mite lawmni leh hlim huna
mi inhuamna lo hupbeh sak leh
a nep zawnga in kalpui tumna
lam ni lovin, BCM chuan kohhran
mite inneihna hi mitinin an tlin
theihna tur leh hrutrual thei turin
hautak lutuk lo zawnga buatsaih a
duh avangin Rules Part111 Bung
24:122 ah hian kohhran mite
hman turin Dan-ah a dah a ni.
Incheina hi:
Inneih nia incheina hi a
pawimawh hle a, kan dam-
chhunga hun pawimawh a nih
avangin zahawm leh mawi taka
inchei chu kan tih tur a ni.
Kohhran hi chuan mawlte
zahawm tak si hmang thiam turin
min duh hle a ni. Incheina a hau
tak hian inneih sum hman a ti
sanga, kohhran dan anga inneih
an hrehphah thin a ni. Chuvangin
a nei deuhte pawhin insum
thiama, kohhran duh dan an
zawm tlan hian a nei lo zawkte
chhawk zangkhaina a ni tih hi
ngaihtuah thiam a tha khawp mai.
Tin, Inneih incheina hautak hi
hautak lu tuk hi a rem ti lova, Mo
incheina pawh hi mipain tum sak
hi Kohhran chuan a phal lova (
Rules Part 111 bung 24na), a
chhan chu he mi denchhen hian
mi thenkhatin mipate hnenah
incheina hau tak pui pui phutin
phurrit an siam theih avangin a ni.
June 2014 11
Thuam thil chhawm hi
Hindu Culture-a chhung-
kaw tam tak lungngaihna thlentu
chu inneih thuam chhawm
(dowry system) hi a ni. Thuam-
chhawm hian an pasalte
chhungkaw lawmna leh lawm
lohna a thlen thin avangin
hmeichhe tan chuan an pasalte
chhungkua a tlaktlum nan a ngai
a ni. An pasala chhungte beisei
ang an chhawm loh chuan
sawisak leh tihlum hial hmeichhia
ten an tawk thin. He chin
dan(culture) hlauawm tak hi
Kristiante zingah pawh kan
inneih thuam chhawm duh dan
atangte hian zawi zawin kan
hriat loh hian min hnuk lut thei a
ni. BCM chuan thuam thil
chhawm hautak hi a rem ti lo a
ni (Rules P-111 bung 24-na)
Kristiante inneih hi chu thuam
chhawm tam avanga inneia
chhungkhata insiamna a ni lova,
kan tlin lohna leh fellohna te
pawh dah thaa hmangaihna tak
tak parchhuahna a ni zawk a ni.
Ruai hi:
BCM Rules Part 111 bung
24-ah bawk khan Ruai hautak
buatsaihte chin loh tur a ni tiin a
dah a. Tunlai hian inneih ni a ruai
siam mai ni loin man hlan niah
pawh hmeichhe lam hian ruai pui
thamtak kan ti ta deuh zel mai te
hi kan ngaihtuah ngun a tha hle
ta mai.
Ruai siam hi a hautak
ngaihtuahin mo lawmte a huapzo
tawh em tih erawh chu kan
ngaihtuah chian a tul ta hle mai.
Veng hla office kal leh ngai
avanga chaw ei tura intlar chhung
rei tak atana hun hmang hman
lote thingpui in tur awm mai silo
min ngaipawimawha hun leh sum
rawn sengte Mo lawmna thil ei
miah lova haw leh ta hi an tam a
ni tih hi inneite hian kan hriat a
tul ta hle.Awlsamtea kan chan
tlan theih tur tuihnai si ka
ngaihtuah thiam hi a fin thlak hle
zawk ang.
Man ei hi:
Man ei hi chu kohhran dan
lama en chi a ni lova, Mizo
Hnam Dan (customery law)
lam a ni thung a ni. Mizoin man
ei tur kan sem thina, chung man
eitu tur kan Mizo danin a sawi
angia kan in eitir hian hmeichhe
man 420-ah hian Rs 220 a la
bang thei a ni. Man ei tur kan
tih tam hi laina hnai siam nan kan
ti a nih hmela,emaw
Kohhran Beng
12
phungthlukna atan emaw a ni
ang., mahse sum a heka,
miretheiin kan ti ve lo thei lova,
inneih phurrit siamtu zinga miah
a chang thei a ni. Man ei tam ai
chuan a ei tur tak tlem deuhin
an ei hian a zahawm zawk ta.
Tlangkawmna:
Mi hlimni leh lawmni a lo
fekfawn sak viau i ti mai theia,
kohhran chuan mitin rethei leh
hausate khairual thei ang ber hi a
thlir thin a ni. A nei deuhte pawh
an insum hlek khan miharsa
zawkte tan kawng an siam saka,
min chang rengtu intluktlanna thai
bo thei Class System hi kohhran
chuan a veng reng a ni tih hriain
kohhran duh dan hi zawm hram
hram ila kan khawtlang leh
chhungkua kan him ang.
(A ziaktu: Rev.C. Lalbiak-
zama hi he chanchi nbu
Executive Editor a ni.)
Bialtu Pastor-te
NGENNA LEH HRIATTIRNA
Mizoram Baptist Kohhran chuan tun hma a\angin September
thla hi Thuzirna hun atan leh thlarau nun intuaitharna hunah kan
hmang \hin a. Bialtu pastor-te pawhin mahni bial \heuhte
\hutchilhin favang thuzir an kaihruai \hin a, mahni bial chuahsan
lo tura beisei an ni. Kumin September thlaah pawh September
thla chawhma lam chu Kohhranhoten thlarau lam nun intuaitharna
atan hmanga chawhnu lam chu thuzir nan hman tur a ni a.
September thla chhung hi chuan bialtu pastor-te rokhawlhna lian
tak a awm anih loh chuan mahni bial chhungah hmang a, bial
chhuahsan lo tur leh hmun dangah rawngbawlna programme siam
lo turin kan inngenin kan inhriattir a ni.
Sd/-
REV.R.ZOHMINGLIANA
Coordinator, Pastoral Ministry
June 2014 13
Pu Zomawia
(David John Minton)
Kan Zo-sap missionary, Rev.FJ Raper-a fapa Pu Zomawia
(1937-2014) chu kum 77 mi niin May 12 (Thawhtanni) khan vui
liam a ni ta. Pu Zomawia hi Zosap missionary tu leh fate zingah
Mizoram tana thawhhlawk ber tih ngam khawpa sulhnu
chhuanawm tak tak nei a ni. Hun rei tak natna khirh takin a tlakbuak
hnuin thin cancer avangin London-ah April 4 khan a thi a, ni 37
hnu, May 12 khan London Road Baptist Biak inah vui a ni ta. Pu
Zomawia sunna hi BCM Hqrs.Office-ah pawh General Secretary
hovin May 12, 2014 khan neih a ni a. Kan Zo-sap missionary ni
chiah lo mah se kan tan a hlu em a, he khawvel a lo chhuahsan
takah chuan a chanchin tlangpui chauh tal chhuah hi kan tih
makmawhah kan ngai a ni.
Rev. F.J. Raper, Pu Reia
tia kan hriatte nupa fa hming koh
chu July 14,1937 khan Roberts
Hospital Shillong ah a piang a. A
nu leh pa chuan a hming ah David
John Raper an sa a. A pa
thawhpui kohhran hruaituten a
Mizo hmingah Zomawia an sa
bawk a. A nu leh a pa pawh
Zomawia nu, Zomawia pa, ti a
hriat lar an ni ta a. Sikul lut rual a
nih thlengin Serkawnah a awm a.
Amah awmtu Mizo nula Zomari
a ni bawk a, a \awng thiam
hmasak pawh zo \awng a ni.
Sikul lut rual a lo nih chuan
London-a Missionary fate zirna
sikul ah a zir ta a. Matric a pass
hnu in London-a Kings
College-ah a zir zawm a B.A
tha takin a pass a, B.A. degree
a hmuh bakah a zirna College
chuan chawimawina(title)
A.K.C. (Associate of Kings
College) an hlan bawk a.
Serkawnah a nu leh a pan
thingpui ruaia an lawmnaah ka
tel ve a, 1958 kum niin ka hria.
Pathian rawngbawl tura
inbuatsaih a duh ta a, Oxford-a
Baptist College, Regents Park
College-ah B.A. Hons,
Theology tha takin a pass leh ta
a. College a chhuahsan hma
Kohhran Beng
14
Kohhran Beng hi \ha i tih chuan mi dangte hriattir
ve la; \ha i tih loh chuan keimahni min hrilh ta che.
hian zinah min sawm a, ni thum
chamin ka zu tlawh a, Oxford
University te min fanpui a. An
College Principal kan va hmuh
chuan, Kan College ah i lo
awm dawn emaw kan ti a, kan
lawm nen, a rem leh ta si lo va,
mahse Manchester Baptist
College-ah i awm thei dawn a,
M.A. direct-in i zir thei dawn a,
a \ha e, a lo ti a.
Theology a zir zawh chuan
Pastor hna a thawk ve ta a. Kum
1962 khan London-a Baptist
Biak in lian, Bloomsbury Baptist
Church-ah nupui a nei a. A nu in
Mizoram kohhran aiawha tel
turin min duh a, ka han tel ve nghe
nghe a ni. Kum eng emaw zat
Pastor hna a thawh hnuin
Canada-a Mc Master University-
ah a zir leh a, Doctor of Theology
degree a hlawh chhuak a. Chumi
hnu chuan Grammar School-ah
a zirtir ta a, Senior Master a nih
hnuin a pension ta a ni.
A pension hnu chuan
England khawchhak lam
tuifinriat kam khaw nuam tak,
Lowestoft-ah chhungkuain an
awm nghet ta a. Prison chaplain
hna a thawk a, a lawina London
Road Baptist Church-ah Pastor
puituah a \ang a. Pastor an neih
loh lai chuan Pastor hna a thawk
mai thin. A nupui Chrissie chu
nu zakzum tak a ni a, ram dang
atanga England-a lehkha zira lo
kal Sap \awng zirduhte a zirtir
thin, fapa 2 leh fanu 2 an nei a,
an puitling vek tawh.
Mizoram Gospel Cente-
nary khan a pa thawhpui leh
thian, Pu J. Buanan a kal man
chanve a tumsak a. A naupan
laia a awmna Serkawn a rawn
hmu leh ta a, Serkawn leh an in
pawh a hriat dan nen a la
danglam lutuk lovin a hria. A
hawn hnuin a nu leh a pa
rawngbawlna chhunzawmin
Mizorama rawngbawl chakna a
nei ta a. Kal man mahni a intumin
AICS-ah visiting Proffesor anga
thawkin lawman engmah phut
lovin vawi tam tak, (vawi 10 vel)
a rawn zirtir \hin a. A lo zin
hnuhnun ber chuan a fapa
naupang zawk Joseph a rawn
hruai nghe nghe. AICS a zirtir
hna a thawh bakah AICS
atanga B.D. zirchhuak K.
Rohmingliani (Arovi) sapramah
a hruai thla a, a pa zirna College
Spurgeons College-ah M.Th. a
zirtir a, an kohhranin an chawm
June 2014 15
a, a zir zawh hnuin AICS-ah a
rawn thawk tawh bawk.
BWA Centenary Congress
Birmingham-a 2005 kuma neih
khan BCM palai te leh Baptist
choir palai kalte lo buaipuitu leh
kaihruaituah a \ang a, a fakawm
hle. Mizorama a lo kal theih loh
hnu pawhin R& D rawngbawl-
naah sum a rawn thawh avangin
puan \hui zirna an kalpui
chhunzawm thei a. Zirlaite tan
puan\hui khawl sem tur a rawn
thawh \hin a. Hei bakah Malaria
dona kawngah pawh a thawh-
hlawk hle a, thingtlang pilril tak
takah te kalin Mizo khualpang
zin anga zinin Mizo chhungkuaah
a ngampa hle a. BCM in BES
(tuna BHSS Junior Section) kan
din tirh lain English Class te lain
English zir dan (voice record)
nen a buatsaih sak a ni. A nau
Zobiaka te nupa pawh Zoram
tlawh turin a ti thin a, vawi khat
chu an lo zin ve nghe nghe a ni.
Kumin 2014 kum tir khan
2013 Krismas Card leh lehkha
thawn, an chhungkaw chanchin
min hrilhna daka thawn ka hmu
a. An chhungkua an dam tlangin
a sawi a, vawi khat tal a lo zin
leh kan beisei laiin a dam loh thu
kan hre ta tlat mai a. Rei lo teah
a thih thu kan hre leh ta mai a,
mi a barakhaih hle. April ni 4
khan chatuan ram min pansan ta
a ni. A thih thu hi ka hre lawk lo
va. A vui hun pawh an ti tlai a,
May ni 12 Thawhtanniah an vui
liam ta tih kan hria a. Serkawn
Kohhran chuan May ni 19
Pathianni zing inkhawmah amah
sunna hun an hmang ve a ni.
Enga ti nge a hming Raper
ni thin kha Minton tih a nih tak?
tia zawhna chhan tur awm a. Kei
pawhin ka zawt a, min hrilh dan
chuan Raper tih hian awmze
mawi lo a nei a, chuvangin an
unau inrawnin a nu lama an pute
hming Minton hian an thlak ta a
ni. An thlak hun chiah min hrilh
lo naa tlai khaw hnu deuhah a
ni. Zosap fate zingah Zomawia
hi mahni nu leh pate rawng-
bawlna ngai pawimawh a, theih
ang anga chhunzawm tu
awmchhun a ni a, keini Mizo tan
a hlu hle a ni. Khawvelah chuan
a hmel kan hmu leh dawn tawh
lo va, amah avanga Pathian
hnena lawm thu sawiin a kalsan
a chhungte leh a nau Zobiaka te
chhung i \awng\aisak \hin ang u.
- Rev.Dr.Cl.Hminga
Kohhran Beng
16
(Mat. 25:1-13)
Aw Kraws kei mi chawisangtu
(TBCU Assembly Report)
- Upa H.Lalrinawma
Beisei ngaihna pawh ka hriat loh khawpa chanvo
pawimawhnia ka hriat TBCU a BCM aiawha palai tura ruat ka ni
hi ka lawm hle mai. Keimah ka in en a, ka lan dan phenah hian
engmah a awm lova, chuvangin Krista avanga ka chan a ni tih ka
chiang a. Phu lo ka inti em em a, Aw Kraws kei mi chawisangtu
tih hi ka rilruah a rinawn awn awn mai a ni.
Assembly kan han zova,
mahni hmunah kan han hawng
a, March 14, 2014 tlaiah
chuan TBCU Assembly a
BCM aiawh a palai tur ka nih
thu leh ka kalpui turte hming
leh an phone no. te nena
hriattirna General Secretary
hnen atangin ka dawng ta
nawlh mai a, ka kal ve ngei
dawn tih ka chiang nawn leh
ta a ni. A kal hun tur nghakin
theih ang angin ka inbuatsaih
ve a. BCM Office ah thil tihfel
tulte ka tihfel hnuah 23.4.2014
Nilaini zingah tawngtainate
kan neih hnuin Bolero thar tha
tak mai, Air condition-in
Driver Chl-a hovin Rev.
PC. Liandula leh Upa
H.Zadingliana (BCM Office
Superintendent Rtd) nen
Serkawn atanga chhuakin
Mamit a riak turin hmar
tlangdung kan hrut phei ta a ni.
Mamit kan thlen hian Bialtu
Pastor Rev. James Zorammawia
leh a nupui Pi Mawitei ten
duhsak takin min lo
dawngsawng a, DC Rest House
a Dingdi room nuam takah min
hruai chho va, a hahdam thlak
kan tiin kan lawm em em a ni.
Inkhawm hmana kan thlen
avangin Mamit Biak inah kan
inkhawm a, Rev PC.Liandulan
thuchah a sawi a. A tuk. April
24 zing dar 6-ah Bialtu Pastor
in tawngtaia min thlah hnuin
Zawlnuamah tuk\huan kan ei a.
Bialtu Pastor Rev. K.Vanlalzika
leh a thiannu Pi Madini ten hlim
takin min lo dawngsawng a.
Tuk\huan eikhamah BES
June 2014 17
(Mat. 25:1-13)
Zawlnuam kan tlawh a,
thawktuten hlim takin min lo
lawm a, tihcuan tluang taka kal
zelin 3:40Pm-ah TBCU
compound-a Field Director
Quarters chu kan lut ta a ni. Rev
Vanlalmuankima F/D te
chhungkuain duhsak takin min lo
mikhual a, a tuk zing dar
7:00Am ah Sadar North Baptist
Association leh BCM
thawhdunna Hezamara khuaa
Tipra Academy School Pu
C.Lalremsanga (Buangtea) leh
Nl. Lalchhanmuani te thawhna
tlawh turin kan kal a. Tiprah
Academy Raising Day vawi 22
na a lo ni hlauh mai a, kan tel ve
nghal a. BCM aiawhin Rev
PC.Liandulan Greetings, fuihna
leh thuchah tawi a sawi a,
programme hman zawh hian
Principal Pu C.Lalremsanga
quarters ah tuk\huan tuihnai tak
hlim takin kan kil hova, Agartala
ah kan let leh ta a ni.
Tlai dar 3:00Pm velah kan
Assembly neihna hmun tur
Agartala atanga Km 75 vela hla
Takar Jala Baptist Church,
Central Baptist Association
chu kan pan a, dar 5:00 ah kan
thleng a. Takar Jala Biak in
awmna hi tlang sang vak lo
chungah a ni a. Chu mi ep chiah
ah chuan tlang chung zawlah
tho St. Peter School a awm a,
a inkar ruamah hian he khaw
luh leh chhuahna kawngpui hian
a tan tlang a ni. St Peter School-
ah hian reception counter siam
a ni a, registration fee Rs 100
pe in kan in register a. Chu mi
zawhah badge leh programme
leh in tur te kan dawng nghal a,
BCM deligates kan ni tih an
hriat chuan chibai kan dawng
nasa hle. He Assembly hmang
tur hian BCM Missionary eng
emaw zat an lo tel thei a, kan
han inhmu chu inchibaiin
chanchinte kan inzawt a, a
nuamin kan hlimtlang hle a ni.
St. Peter School kawtzawl hi a
zau nuam hle a, palaiten a
huhovin breakfast, lunch leh
dinner te kan kilho thin a,
association hrang hrang atanga
palai lo kalte nen titiho paha
chawhlui han kilho mup mup
mai chu nuam dangdai tak a ni.
Programme engkim a hun takah
rualtlang takin a tih theih a, an
in awmna a karki dan atanga
han ngaihtuah chuan thil tih chi
tak a ni.
Kohhran Beng
18
Kan inkhawmpuina hmun
hi a hmaa kan tarlan tawh
angin Takar Jala Baptist
Church, a ni a, a hun hi April
25-27,2014 niin thupui chu
Growing in Jesus Christ (IIPet
3:18) a ni. Tun tum hi TBCU
Annual Assembly vawi 76-na
a ni. An inkhawm-puiah hian
keini programme hman dan
anga zaipawl ruahman sa a
awm miah lova, special no
(solo, zaipawl) ti thei turte
chuan inkhawm hruaitu hnenah
ziakin mahni an inhriattir tawp
zel a ni. A buaithlak viau na in
an dinhmunin a phaktawk a ni
a, an zaithiam viau zel lehnghal
a, inkhawm an tihlimawm
khawp mai. Nula leh tlangval
lam aiin nu leh pa in mahni in
request an uar niin a lang.
Rorelnaah kan tel ve a,
rorel hi TBCU president thar
Rev. Zokhuma Rokhum in a
kaihruai a, rorel kaihhruai a
thiam hle mai. Chawhma
chhungin rel tur zawng zawng
rel zawh vek a ni a, chawhnu
lamah inthlanna neih tur a ni a,
tel ve lovin he hunawl hi BCM
missionary te awmna hmun
thenkhat tlawh nan kan hmang
a ni. Inrinni zan dar 7 ah hian
worship service a awm a,
BCM delegates te thuchah leh
reports sawina hun atan ruat a
ni a, BCM aiawhin greeting leh
report ka sawi a, Rev.
PC.Liandulan Growing in
Christ as an individual tih
thupui hmangin thuchah
ngaihnawm tak a sawi a. Kan
BCM missionary Pu B.Jona-
thanan Kokborok in a letling.
27.4.2014 Pathianni dar 10:00
ah ordination leh induction
service hun hman a ni a. TBCU
President in he hun hi
kaihruaiin PP induction te,
evangelist leh Pastor
ordination te a kaihruai a, a
inbuatsaihna a thain a felfai hle
a ni. Ordination an neih a an
thiltih tha deuh nia kan hriat
chu ordain turte an koh chhuah
rualin an nupui te koh chhuah
tel vek an ni a, ordain a an
\hing\hit laiin an hnungah an lo
dintir thin a, a inhmehin mipuite
tan an kawppuite hrait chianna
\ha tak a nih bakah an pasalte
nemnghehna an hriatpuina leh
an tel ve a ni tih hriattirna tha
tak niin a lang. BCM hian tih
ve atan tha kan ti ang em le?
June 2014 19
Ordination service-ah hian
ordain turten rei tak tak
testimony an sawitir ang hi a
awm ve lo va, hun a duh rei lo
bik hle a ni. Tun \umah hian kan
missionary Pu VL. Chhuan-
awma Sailo pawh ordain a ni
a, ordain evangelist niin rawng
a bawl ve dawn t a a, a
tangkaipui lehzual ngei kan
rinpui a ni.
Pathianni zing leh zanah
hian Tripura rama rawng lo
bawl hmasa leh TBCU dina
hun rei tak lo kaihruaitu New
Zealand Baptist Pastor, Rev.
Dr. Roger an tihin darkar khat
aia rei teh meuh mai thuchah
an sawi mai chu khua a lum
si, thupui \hen engmah rawn
sawi tel bawk si lovin hun a
hmang a, a rei duh ve khawp
mai . Tun t um TBCU
assembly ah hian palai inziak
l ut 300 vel kan ni a,
associ at i on hrang hrang
aiawhte an kal kim vek awm
e. Keini BCM palaite chu kan
field Director in Gongrai a
kan mission compound a
thleng turin min lo ruahman
sak a, kan hahdam hle a ni.
Gongrai at ang hi an kan
inkhawmpuina hmun Tagar
Jala hi km 7 vel a ni.
Kan hotute ruahmanna
siam angin tun tumah hian
assembly hmang pahin heng
kan thawhna hmun Tiprah
Academy te, St. James H/S,
Gongrai te, Nl. C.Lalnghingi
thawhna khua Bijoynondi te
kan tlawh thei a, chubakah
Udaipur khaw tawn tirha
fellowship ding thar Ka
Rangchak Baptist Fellowship
tlawhna hun \ha tak mai kan
nei thei a, helai hmun hi Nl.
Siampuii of Gorgee bial chhung
a mi a. Member 30 vel an ni a,
anmahni thawhkhawmin Biak
in an sa mek a, phur takin hma
an la a, hun reiloteah hian sak
zawh a hawn an tum nghe nghe
a ni. Mission station kan han
tlawh takah chuan an mamawh
leh harsatnate an lawmna leh
lungngaihnate, an thawhrimna
leh inpekna te, tawngtaipui an
ngaihnate kan mitin kan hmu a,
kan bengin kan hriatpui bawk
a, mi a cho thar hle a ni.
Chubakah tun a\ang hian
thingtlang lam chauh ni lova
khawpui liana thawktute in dah
a hmun leh ram ngaihven thuai
Kohhran Beng
20
thuai hi a hun tawh em tih te
kan ngaihtuah a, kan hruaitute
thu a ni ang chu.
TBCU assembly-a kal tura
ka inbuatsaih mek lai hian ka fanu
Lalbiakhluni zai a ngai dawn tih
kan hria a, a hun tur erawh chu
kan hre mai thei lova, assembly
kal tura Lunglei ka thlen tlak ni
chawhnu lamah April 30,2014 a
zai tur a nih thu ka hre ta a. Ka
rilru a buai deuh hlek a,
amaherawhchu Pathian hnenah
ka tawngtai a, kohhran rorelna
kaltlanga he mawh-phurhna ka
kova awm hi Pathian min pek a
ni tih ring chungin kal turin ka rilru
ka siam nghet leh zual a. Pathian
rawn chung zel leh kalpuite
\hahnem-ngaihpuinain engkim
kan ti a. Remruattu fel tak chuan
rem a ruat fel ngei e, April 28 zan
8-ah tluang takin Aizawl kan lut
a. A tuk April 29, 2014-ah ka
fanu Civil hospital Aizawlah kan
admit a, April 30 khan a chhul
leh chi kawnga b^wk awmte
Doctor ten hlawhtling takin an zai
a. Mizoram hmun hrang hranga
min tawngtai saktu leh kan
chanchin ngaihvena thlamuanna
thu min hrilhtu te hnenah lawmthu
ka sawi a ni. Ka thiante chu April
29, 2014 Thawhlehniah dam
takin Lunglei an thleng a, kei
pawh Lalpa hruainain May 2,
2014 khan dam takin kan khua
Hnahthial ka thleng ve ta a ni.
(A ziaktu: Upa H. Lalrinawma
hi Hnahthial Model Kohhrana
mi, Tualchhung leh biala hotu
chan chang \hin a ni)
Kohhran Beng hi
Thu leh hla-a Kohhranho min phuarkhawmtu a ni
Kohhran Bengah hian
Thuziak turin sawm bik tu mah kan nei lo
Kohhran Beng hian
Baptist Kohhran chhungkaw tin thleng se kan ti
Kohhran Beng
la thar turin kum laklawh a awm lo.
June 2014 21
Information Technology:
NU LEH PATE MAWHPHURHNA
- C.Lalhmachhuana
Kan ram/khawtlang/chhungkua ah television, internet,
computer games leh mobile phone te hian nasa takin hmun a luahin
a chhe zawng leh a \ha zawng pawhin nghawng a nei chho mek a.
Heng technology te hi kan khuahkhirh emaw, a hman dan kan
thiam loh chuan nasa takin kan chhiatpui thei a. Chu tih rualin kan
hman thiam erawh chuan kan \angkai puiin hmasawnna kawng
tam taka min thlentu a ni thei bawk. Chu mi a nih avang chuan nu
leh pa te hian heng technology te hi engti ang chiahin nge kan faten
an buaipui a, an nunah engti ang chiahin nge dinhmun a luah tih te,
an ni tin nun a chhe zawng emaw, a \ha zawng emaw a nasa taka
kaihruai theitu a ni tih hi kan hriat pui a ngai a ni.
He thuziak tawiteah hian
heng information technology
tena mihring nun a kaihhruai theih
dan leh thil \angkai tak a nih laia
hmansual palh a pawi theih dan
leh a nghawng te, a \ha zawng
leh \angkai taka hman a nih theih
dan te kan sawi ang a. Ram
changkang zawk te pawhin an
lo buaipui nasat tawh dan atanga
a \hatna leh \hat lohna te pawh
kan sawi bawk ang. Chu mi >ng
atang chuan eng tin nge heng
information technology kan ni tin
nuna bet chho mek hi a \ha
zawnga kan hman theih ang a, a
bik takin kan fate hi eng tin nge
heng thil hman sualnaah hian kan
v>n ang a, an fihlim theih ang tih
kan ngaihtuah ho dawn a ni.
Television-in kan chhungkua
leh khawtlangah dinhmun
pawimawh a chang:
Kum 1990 a rawn her
chhuak a, Italy World Cup khan
kan ramah TV nasa takin a
tipung a, 1990 chho ah v>k
Mizoramah Star TV te lo
chhuakin kum hnih thum chhung
lekin nasa takin TV a lo pung
chho ta a. Tunah phei chuan in
tin deuh thawah TV kan hung ta
a nih hi.
Kohhran Beng
22
1994, Gospel Centenary a
rawn inherchhuah lai vel leh kan
rama TV kan buaipui chhoh viau
lai, nuhovin Santa Barbara leh
The Bold & The Beautiful
thlarau nasa taka an chan lai leh
\halaiten MTV an ^tchilh chhoh
lai vel te a han innang chho va.
Gospel Centenary min hmanpui
tura kan chahchhuah kan Zosap
ten an haw dawna kan
theihnghilh hlau taka min chah
lawm lawm chu, Television
hman dan chin tawk thiam tura
min hrilh kha a ni. Nasa taka an
rama naupang, \halaite leh nu leh
pate thleng pawha TV-in a \ha
lam ai maha a \ha lo lam zawnga
a nghawng dan te an hriat chian
em avangin, Television hmang
thiam tur khan min chah lawm
lawm a nih kha. TV chung
changah hian mi thiam tam takin
chhui chianna (research) an lo
nei tawh thin a. An thil hmuh
chhuah hi hlawm hnihin a kal a.
Pakhatnaah chuan TV leh film-
a kan thil hmuh te hian a chhe
lam zawng, heng tharum
thawhna (violence) leh mipat
hmeichhiat hmanna (sex) ah te
hian nasa takin min hruai nasa
tih a ni a. A pahnihnaah chuan
kan thil hmuh leh en te hian chuti
ngawtin a thlirtuteah a chhe lam
z^wng emaw, a \ha lam z^wng
emawin nghawng a nei kher lo
va, kan rilru sukthlek leh kan thlir
dan rilru a zirin a chhe z^wng
emaw, a \ha z^wng emaw in
min kaihruai mai a ni tih a ni
bawk. Mi thiam ten an thil
chhuichianna atang hian he ngaih
dan pahnih hi lo piangin tun
thlengin he mi chungchangah
hian nasa taka inhnialna (debate)
a awm reng a ni.
Zep rual lovin kan ramah
ngei pawh TV leh Film-a kan thil
hmuh \hin ten nasa taka a chhe
lam hawi zawnga min hruai dan
chu kan hre \heuh awm e.
Mahse chuti chung chuan in tin
deuhthawah TV kan nei a, kan
film ngainat zawng leh duh
zawng te lah chu tharum thawhna
(violence) leh mipat hmei-
chhiatna (sex) rawngkai a ni tlat
bawk si a. Eng tin nge kan tih
zel ang?
TV-in min thunun hma-in
keimahnin TV kan thunun
(Control) a ngai.
TV hi thil tangkai tak, hmun
dang/ram dang chanchin kan hriat
theihna pawimawh tak mai a ni
June 2014 23
a. Chumi piah lamah chuan
mihring ten kan mamawh em em
intihhlimna (entertainment) hnar
pawimawh tak mai a ni bawk a.
Amaherawh chu chhungkaw tam
takah hi chuan TV hi a Vawk lal
l>n a ni. TV avangin nu leh pa leh
naupangte inkarah inhauna a
chhuak chamchi a. TV avangin
chhungkaw tam takin chhung
inkhawm kan neih theih loh phah
fo va, en duh zawng inan loh
avangin unau karah inhauna a
chhuak bawk a, chhungkaw tam
takah TV hian buaina zakhua a
thlen ch^wk a ni.
He mi kawngah hian nu leh
pa ten kan mawhphurhna nasa
takin kan hlen lo a ni. TV hi a
\ha lo e, tiin han thehthang ngawt
dawn ila, thil atthlak tak a nihna
lai a awm thei ang. A chhan chu
tunlai khawvelah mite hriat ang
kan hriat ve loh emaw, kan
hmuh ve loh emaw khan mi an
lohna chi khat a ni tlat.
Chuvangin TV hman dan hi uluk
zawk leh ngunthluk zawka kan
ngaihtuah a ngai. A bik takin
chhungkaw pa ber hian he mi
kawngah hian mawhphurhna
lian tak kan nei a ni. Kan sum
leh pai deh chhuaha kan lei, kan
duh thu renga kan
inchhungkhura kan lak luh kan
inthununtir hi a fel lo a ni.
Keimahni zawkin kan thunun tur
a ni. TV avanga chhungkuaah
innghirnghona a chhuah fo va,
kan fate an inhau fo emaw,
chhung inkhawm thlenga nei hlei
thei lova min siam a nih vaih
chuan, nu leh pate khan in
mawhphurhna in hlen lo tih hria
ang che u.
TV-a film chhuak thin, kan
faten hmuhnawm ti taka an en
te hi nu leh pa te hian kan zirchian
fo a ngai. Nu leh pa tam tak
chuan kan faten cartoon an en
te hi kan ngaih a tha viau a ni
thei. TV-a naupang te en tura
cartoon tam tak chhuak te hi
sakhaw thil nena inkaihhnawih a
ni tih te hi kan hriat a ngai.
Naupang te hi an thil hmuh leh
hriat te hi an rilruah a ch^m reng
thin tih hriain sakhaw chanchin
inzirtirna leh theh darh nan nasa
takin an hmang a. Entirnan, heng
heng Ramayana leh Mahabha-
ratta te hi Hindu thawnthu an
sakhuana inzirtirna naupanga tuh
an tumna a ni a. Heng lo pawh
thil dang alo chhuak zel ang. Kan
fatena an film en thin cartoon te
Kohhran Beng
24
thleng hian nu leh pa te hian kan
zirchian a, an en tur leh en loh
tur kan thliarsak thin a ngai a ni.
Computer Games leh
Internet
Nu leh pa tam tak chu kan
faten an awh chu thuhran,
keimahni zawk hian rual kan
awhpuia, an \hiante neih ang an
nei ve lo vang tih kan hlau thin.
Fate kan hmangaihna luangliam
a nih reng lai hian ngun deuh
zawka kan fate tana kan thil
leisak te hi kan ngaihtuah chian
a ngai a ni. Hmanni lawkah kan
ramin Computer kan hmelhriat
a, hun rei lote chhungin
chhungkaw tam takin kan nei a.
A khawih tam ber leh a hmang
tam bertu te chu kan fate an ni.
Eng atan nge an hman kan tih
chuan, a tam berah chuan games
khelh nan an hmang a ni.
Naupangin games an khelh hian
an hriatna tam zawk (mit, beng,
rilru leh ngaihtuahna) sawr bingin
hun an hmang a. He mi in a
nghawng chu naupangtea mit
chhiatna, thil ngaihtuah ngut
ngutna atanga ngaihtuahna
mumal lohna, hriatna thazam
(nerve) \hat lohna te a ni a. Hemi
bakah hian naupangin an hunawl
zawng zawng games khelh nana
hman an duh avangin nu leh pate
nena inkawmna hun an pek tl>m
phah a, chu chuan nu leh pate
leh fate inkara inlaichinna a
khawih pawi bawk a ni.
Chu mai a la ni lo, a bikin
mipa naupang tena an games
ngainat z^wng phei chu a
tlangpuiin tharum thawhna
(counterforce, mortal combat,
delta force etc) ang chi a ni
tlangpui a. Hemi chungchanga
ram changkang zawka mi thiam
ten zirchianna leh chhui chianna
an neiha an hmuh chhuah chu
naupang computer games
tharum thawhna lam hawi khel
thin hote hi a tlangpuiin tharum
thawhnaah a hruai lut thin tih a
ni. Computer te kan nei a, kan
fa ten games khelh nana an hman
si chuan, an games khelh tur te
pawh kan ngaihtuah saka, an
zirlai pui thei lam hawi te pawh
kan thlansaka, hunbi te pawh fel
taka kan siam a ngai a ni.
Nu leh pate hian kan tih dan
phung pangngaiah chuan kan
fate an lo lei k^n deuh hnu hian
kan mutsan mai thin a, hei hi thil
tih loh tawp tur a ni. Zan rei tak
thleng games khelh nan leh thil
June 2014 25
Bible Chang thlan :Gal 4:5
dang tih nan hun an hmang a. Thil
sual tihna hun remchang kan
siamsak a ni. Thil \ha lo en nan
nu leh pa te mut hun hi naupangte
tan chuan hun \ha ber a ni tih kan
hriat a ngai.
Internet hi nasa takin kan
buaipui \an tawh a. Hei pawh
hian tun atanga rei lo teah kan in
chhung hi a la chiah dawn a ni.
Internet hi thil \angkai tak, zirlaite
tan phei chuan an zirlai thil
engkim hmuh theihna a ni. A
tawi zawngin engkim awmna tiin
sawi ila a dik mai awm e, a \ha
leh \ha lo thlengin a awm a ni.
Keini takngial pawh hi internet
tel lo chuan kan ni tin khawsak
a khaihlak dawn dawn ta mai a
nih hi. Thil \angkai leh \ha tak a
nih lai hian, naupang tam takin
thil \ha lo an zirna, milem leh film
bawlhhlawh an ch^wkna hnar a
ni a. Hei hi tun a\anga kan lo
hriat l^wka, kan inv>n loh chuan
thil \ha tak hi chhiatna min thlentu
a ni thei tih i hria ang u.
Mobile Phone
Chanchinbu leh thuziak
thenkhatah Mobile Phone-in
kan hriselna, a bikin naupang
\hanglaiteah, a khawih pawi
theih dan te kan hmu fo tawh ngei
ang. Hei hian mi thiam zawk te,
mihring hriselna lam zirtute rilru
a tibuai hle a ni. Kum 2005-a
the Journal of the American
Academy of Pediatrics in a
tarlan dan chuan naupang
\hanglaiteah hian Mobile
Phone-a thil hip theihna chak tak
(electromagnetic field) hnathawh
avang hian thluak hnathawh a
tibuai a, chumi kal zel chuan
thluak cancer a siam theih mai
bakah, \hanglai an ni a, an ruh a
la chet nasat avangin, an ruh
hriatna thazam a khawihpawi
awlsam bik a ni.
World Health
Organisation (WHO) pawhin
kum 2009 October thla khan
cell phone thahrui (radiation)
hian thluak cancer (brain tumor)
a siam ngei a ni tih finfiahna a
tichhuak a ni. Russia rama
Scientist te pawhin an ram
mipuite chu kum 18 an tlin hma
chu cell phone hi emergency
atan chauha hmang thin turin thu
chhuah an siam a ni. British,
Canada, Australia leh French
ram te pawhin an ram mipuite
hnenah naupang \hanglai tana
Cell phone hman avanga, an
Kohhran Beng
26
hriatna thazam a khawihpawi
theih dan te hriattirin, a tl>m thei
ang ber hmang turin a ngen
bawk. He tih lai mek hian kan
ramah cell phone nasa takin a
pung chho va, naupang te te
thlengin kan hum ta far mai.
Mizoramah chuan he thil hi
mi rethei leh mi hausate
intluktlanna ber a tih theih hial
awm e. A lo chhuahna a la rei lo,
a lo chhuah hlimah chuan mi
hausa te chauh hman tur emaw
kan ti a. Mahse vawiinah chuan
ni tin inhlawhfa chawp te pawhin
kan hum ta fur a nih hi.
Chhungkaw \henkhat naupang
chhia awm lohnaah te phei chuan
chhungkaw kima nei te pawh kan
awm ^wm e. Thil \ha tak a ni a,
chanchin thu chhia/\ha kan
inhlanchhawn zung zung theihna
thil \angkai tak a ni. Mahse hei
pawh hi kan hman dan a dik leh
tlat lo. Kan fate tam tak hian \hian
an mamawh tawh lo, mobile
phone an neih chuan \hian an ngai
vak lo tlat. An mobile phone kha
an \hian \ha ber niin, an handset
te video en theihna a nih phei
chuan, an duh z^wng z^wng an
en thei a, thil dang an ngai lo a ni.
A theih hr^m chuan kan fate hi
he thil hi kan tihsak a nih pawhin,
video en/dah theih lohna ang chi
kan leisak hi a fuh khawp ang.
Thil sual zirna hmanrua kan tihsak
a ni tih kan hriat a ngai. Hei baka
nu leh pa ten kan hriat reng tur
chu kan fate mobile phone kan
neihtir hian, nulat tlangvalna kan
pe tel tih hriat a \ha. Chu bakah
a chunga kan tarlan tak ang khian
naupang \hanglaite hriselna a
khawihpawi dan te pawh kan
hriat tel reng a \ha bawk. Kan
fate kum zat hre rengin mobile
phone nei rual an ni tawh em tih
kan ngaihtuah chian fo a ngai a
ni. An lo nei a nih pawhin, an
hman dan te nu leh pa te hian
ngaihven fo ila, chin t^wk neia
hman dante pawh zirtir ila.
Hetiang kan tih hian, kan fate
an rilru leh taksa hriselna kan
v>nna a ni a, chu chu nu leh pa
ten kan mawhphurhna kan
hlenna pawh a ni.
Tlangkawmna
Khing kan han sawi tunlai
khawvel thiamnain hmanrua
min pek te khi a hman dan tur
dik taka kan hman chuan thil
tangkai leh kan ni tin thil tihna
min puitu leh changkanna leh
hmasawnna min thlentu thil
June 2014 27
\angkai tak an ni hlawm a.
Amaherawhchu a ni l o
zawnga kan hman emaw, a
hman dan kan thiam lo a nih
erawh chuan chhiatna min
thlentu thil hlauhawm tak a ni
thei a ni.
Heng thil te hi kan duh
emaw, duh lo emaw, a \ha
emaw, \ha lo emaw, khawvel
\hang z>l leh changkannain a
kentel a nih avangin kan hman
leh kan inchhungkhura kan lak
luh a ngai tho tho a. A \ha
z^wng leh \angkai z^wnga kan
hman thiam a ngai a ni. Chumi
kawngah chuan nu leh pa ten
mawhphurhna lian tak kan nei
a, kan thil neih tena min thunun
tur leh kan fate a thunun tur hi
kan veng thei a ni. Heng
mihring thilsiam chawp ten a
siamtu mihring a thunun nasa
lutukte hi a dik lo hrim hrim.
Mihring hi Pathian kut chhuak
information technology ropui
ber kan ni a. Chumai bakah,
thilsiam dang zawng zawngte
enkawla, thununa, ropui bika
l>ng tura siam kan ni. Khawvel
thil r>ng r>ng hian \hatna leh
\hat lohna a nei vek a, a
\hatna leh \hat lohna chu kan
hman danah a innghat a ni tih
hre reng chungin thil siam
dang te hi in thunun tir lova,
keimahni zawkin kan thununa,
kan \angkaipui leh hma-
sawnna kawnga min pui
zawnga kan hman thiam hi
siamtu min siam chhan pawh
a ni tih i hria ang u.
(A ziaktu: Pu C. Lalhma-
chhuana hi AICS-a Lecturer,
Communication lama Master
degree nei a ni)
Thu Laknate:
1. The effects of computer games on young children a review
of the research - Jessica Harris
2. Turn Off Your Tv - L. Wolfe
3. Digital Material: Tracing New Media in Everyday Life and
Technology - Edited by Marianne van den Boomen, Sybille
Lammes, Ann - Sophie Lehmann, Joost Raessens, and Mirko
Tobias Schfer
Kohhran Beng
28
Upa RC.DARHMINGLIANA
(1942-2013)
Thenzawl
Upa RC.Darhmingliana hi
Chalkhama leh Challiantluangi te
fa 4 zinga 3-na niin February
17,1942 ah Zote S ah a piang
a. 1945 atangin Chhipphir ME
School ah kalin 1956 ah pawl
ruk a passed a 1956 ah
Lungsaiah pemin 1967 ah Zote
S ah bawk an let leh a, 1962
khan Aisangi nen inneiin fa mipa
5 leh hmeichhia 3 neiin tu 22 a
nei. Kum 1968-ah rambuai
avangin Thenzawlah grouping ah
an lut a, 1971 khan sorkar hna
thawk \anin 2002 khan a
pension a, a thih ni thlengin
Thenzawlah a awm hlen ta a ni.
Lungsaia a awm lai hian
TKP President, Secretary leh SS
zirtirtu a lo ni tawh a, 1968 a
rambuai avanga Thenzawl an
luhin kohhran te lo indin chhovin
1968-87 thleng khan SS zirtirtu
a ni a. 1981-84 thleng TKP
Thenzawl Unit President a ni a,
1976-77 ah kohhranin hun pek
theihin a dah a, 1987-ah
SUNNATE
Rawngbawltuah lak a ni a, hemi
hnu hian kohhran secretary te
pawh a ni. 1990 ah Upaah thlan
a ni a, Rev Raltawngan a
ordained. Kum 1998-a
Thenzawl Pastor bial hawn a nih
a\angin a \hat lai hun chhung
zawng bial executive committee
member a ni a, 1999 ah Bial
Chairman elect atan thlan ani a,
Bial SS Secretary hna pawh
term khat a chelh bawk.
Kum 2007 atang khan
thisen s^ng a neih avangin buaipui
\an a ni a, hun reife mahni in lama
inenkawlin \hat lam a pan theih
loh avangin 2009 ah Aizawlah
Dcotor panin stroke a ni tih
hmuhchhuah a ni a. Thenzawlah
hawpui leh a niin mahni in lamah
hmangaih takin theihtawpin an
enkawl a. Biak in pawh thleng
thei lovin hun rei tak a awm a,
Bialtu Pastor, Rev. Lianruaian a
chenna inah kohhran hote nen
Lalpa zanriah sacrament a
buatsaih sak a, amah pawh a hlim
hle a ni. Chutih laiin amaha natna
awm BP sang vangin October 29,
2013 zing 7:30 vel khan biak theih
June 2014 29
lovin a awm leh thut a, rang taka
Damdawi in panpuiin Doctor ten
theihtawp an chhuah chungin a
tuk zing dar 9:07 ah khan natna
leh hrehawm reng reng awm tawh
lohna hmunah tling lo taka rawng
a lo bawlsak thin Lalpa hnenah
min lo kalsan ta a ni.
A tuk Oct.31, 2013
Ninganiah ama chenna inah
thlahna hunserh hman a ni a. He
mi hnu hian Biak inah ama puala
inkhawm hnuhnung ber hman a
ni a, Rev Lianruaian vuina
thuchah a sawi a, kohhran
zaipawlten amah thlahna hla an
rem a, ui tak chungin a lei taksak
chu kan thlahliam ta a ni.
Upa P.Lalzuia
Secretary
Thenzawl Kohhran
UPA TC.THATMANGA
(1920-2013)
Bethlehem, Thenzawl
Upa TC.Thatmanga hi
1920 ah Fungkah a piang a. A
pa Hrangkunga, a nu Suipawngi
a ni. 1938-ah Pastor Thang-
muran baptisma a chantir a,
1943 ah Kohhran dan puitlingin
Lalzidingi Sailo nen Pastor
Thanchhingan a inneihtir a, fanu
4 leh fapa 2 an nei
A hun hmasa hi Mualthuam
S-ah a hmang a, 1944 ah
Rawngbawltu a lak a ni a, 1946
ah Pastor Thangchhinga
Tawipui Bialtuin Kohhran
upaah a nemnghet. 1953-68
kohhran secretary ni chungin
SS ah a khaipa ber a ni bawk.
Kum1966-a rambuai
avanga khaw sawikhawm a nih
khan Zobawkah an p>m a.
Kohhran mi tak a nih avangin
1971-80 chhung buhfai\ham
secretary hna a thawk. SS kum
25 chawimawina pawh 1978
khan hlan a lo ni tawh. 1981-
ah Electric veng Lunglei-ah an
insawn leh a, kohhranah mawh-
phurhna hrang hrang a chelh.
A fapate nupa sawrkar hna
thawka Thenzawla an awm
avangin 1983 khan Then-
zawlah an rawn phei leh a,
Thenzawlah lawiin inneihtirtu
Upa, Assembly Executive
Committee leh Bial aiawh
ZBM Committee member-ah
te thlan a ni.
Thenzawl NEC Farm a
an awm laiin Farm Christian
fellowship (kohhran bik awm
Kohhran Beng
30
lo) dintute zingah a khaipa ber
a ni bawk.
A nuna Thl arau
Thianghlim hnuhma langsar em
em chu tui taka thusawi thin leh
hla sa mi a nihna hi a ni. Mi
hrisel \ha tak, kum upa tak a
nih thlenga inkhawm thlahthlam
duh lo mi a ni. Kum upat
avanga tar chak lohnain a
tlakbuak chhoh ve tak hnuah
chuan thisen sang natnate
pawh a nei zui ve ta zel a.
Mahse buaipui ngai tak erawh
chuan a awm meuh lo. Hun eng
emaw lai a\ang khan a chak lo
zual deuh a, Nov.26, 2013
atang khan mahni insaseng hlei
thei lovin a awm a. A chak lo
zual zel a, na ngawih ngawih
leh hrehawm em em sawi tur
nei lovin ka awm a ni, ka va
lawm em tih hi hlim taka
sawiin hmel hlim leh hahdam
takin December 1, 2013 zan
dar 11:15 khan ropuina ramah
Lalpan a hruai ta a ni.
Upa Lalrinliana Sailo
Secretary
Bethlehem Kohhran, Thenzawl
UPA H. LALRINGA
(1935-2013)
Khawhri
Upa H. Lalringa hi Pu
Hrangnawna (L) leh Pi Laihnuni
(L) te fa 4 zinga a naupang ber
a ni. 9.10.1935 ah Khawhri
khuaah a piang a, 1961 ah Pi
Zakapi (L) nen an innei a, fapa
4 leh fanu 3 an nei. A nupui Pi
Zakapi hian 1997-ah a boral
san. 1947-ah baptisma changin
1957 ah Rawngbawltuah thlan
a ni a, 1977-ah Kohhran Upa
atan nemngheh a ni. Hun rei tak
Pathian leh Kohhran tana
rawngbawlna kawng hrang
hrang a zawh hnuin taksa lam
chak loh leh hriselna lam \hat
tawk loh avangin kohhran
committee-ah chawlh a dil a,
kohhran committee chuan ama
tana tha zawk leh \ul zawk ni a
hriain March 17, 2013 khan
chawlh a phalsak ta a ni.
Upa H.Lalringa hi Pathian
leh kohhran hote tana \hahnem
ngai taka thawk thin a ni a, heng
rawngbawlna peng hrang
hrangah te hian nihna pawimawh
tak ta alo chelh tawh a ni. Unit
TKP President, Thingsai Pastor
bial Chairman, Tualchhung
June 2014 31
kohhran secretary, inneih tirtu,
BKHP, TKP, BMP leh KNP
Senior adviser, SS Secretary,
superintendent, zirtirutu hnate a
chelh tawh a ni. 2005 khan
Assembly chuan SS a kum 50
rawngbawlna lo chelh tawh
chawimawina Gold medal a hlan
nghe nghe a ni.
1957 kuma thlarau
thianghlim harhna thlen \umin
nasa taka harh tharna changin
khaw chhung leh \henawm
khuaahte rawngbawlin a vak vel
fova, khaw chhunga damlo ten
\awng\ai tura an koh hlawh em
em a ni thin. Pathian thusawi
nuam ti em em thin a ni a, mi
dangte Krista hnena hruai tur leh
rinna kawnga harsatna tawkte a
kawm peih em em a ni.
2013 kum tir lamah pum
lama insawisel tanin June 12
khan Aizawl Civil Hospital
panpui a ni a, Doctor thiam ten
cancer natna a ni tih lo hmu
chhuakin zai lovin July 19 ah an
lo let a, in lamah a theih ang anga
inenkawlin November 28, 2013
zinglam dar 4 ah Pathian hnena
chawl turin a chhungte leh a
rawngbawlpuite min kalsan ta.
Amah thlahna hnuhnung hi an in
lamah hun rei lote hmangin Biak
Inah inkhawmpui a ni a, kohhran
zaipawl ten amah thlah nan
Pathian fakna hla remin Rev.
N.Vanlalzuia Bialtu Pastorin
ropui tak leh urhsun takin thlahna
Pathian thu chah sawiin thlan
mual lamah ngai leh ui em em
chungin thlah liam an i ta a ni.
Kan upa hi englai pawha
thih inpeih em em, thih
thlamuanna nei, Pathian mi hriat
ani hna hi a va ropui em. Hei mai
a ni lo, 2013 kumtir lam khan
Salvation camping ama hovin
neih kan rel a, Gospel Herald
team Upa Lalhuliana Chhangte
te sawmin Nov. 27, 2013-a \an
turin kan rel a, camp neih hun
kan han thleng a, amah lah chu
camp neih hma kar 3 vel atangin
khum bet leh tlaivar pui ngaiin a
awm ta tlat mai a, \hulh chi a ni
tawh si lo. Nov. ni 27 zanah riah
luh \an a ni a, campers 16 kan
nei a, Pathian leh kan Upa hian
an duh khawp lo a ni. Ni 28
zinglam dar 4 ah a boral ta. |hulh
loh theih a ni ta si lo. An in lamah
kohhran hoten hun kan han
hmang leh pahwt a, 2.12.2013
zanah camp luh nawn leh a ni a,
campers 42 lai kan nei a, heng
Kohhran Beng
32
kan campers te hian thlarau
thianghlim malsawmna ropui tak
an chang ta vek mai. Ami
thianghlim te thihna chu Lalpa
ngaihin hlu tak an i tih kha a lo
thleng ta. Upa H.Lalringa hi a
damlai chauh ni lovin a lei taksa
engmah hre tawh lo thlengin
Lalpan hmanruaah a hmang zel
hi ropui kan ti. Lalpa chu fakin
awm rawh se.
Upa P.Lalengmawia
Secretary,
Khawhri Kohhran
BCM Mission Schools HSLC Result
chungchanga Mission Department Thuchhuah
BCM hian kan Mission Field-ah te hian School Education hi
Chanchin |ha hrilna hmanrua leh Kohhran kan dinna hmanrua
atan kan hmang nasa hle mai a. Mission rawngbawlna lama
hma lo la hmasatu hnam fing zawkte tih dan kan entawn a nihna
laite pawh a awm bawk a, \hat pawh a lo \ha ngiang reng a ni.
Kan field hrang hrangah hian ringlotu (Non-Christian) ten min
lo pawm theihna leh ring thar kohhranten min thlamuanpuina
ber pakhat chu kan mission school te hi an ni. Sawrkar leh min
dodal \hintute laka kan him fona hmanraw \ha tak a ni bawk.
Kan zirtirtute hi thiamna lamah chuan chhuanawm ber berte an
ni vek lo. A tam zawkte hi chuan harsa ti tak chungin an zirtir
\hin. Mahse Pathianin an inpekna leh thawhrimnate mal a sawm
\hin a, vawiin thleng hian result \ha tak tak kan la nei thei zel hi
A hnenah lawmthu i sawi \hin ang u. Mission School te hi
naupangte Lalpa hnena hruaina hmunpui leh nakin lawka
kohhran hruaitu turte training-na hmun, khawtlang hruaitu turte
buatsaihna hmun a ni kan ti \hin a; Pathianin kan duhnate min
la tihlawhtlinsak zel a, kan lawm hle a ni.
Sd/-
REV.DR.K.LALRINTHANGA
AGS i/c Mission
Baptist Church of Mizoram

You might also like