You are on page 1of 32

Kohhran Beng

March, 2014
A chhnga thu awmte

Chanchin |ha
@

Khawvel hian sakhaw tam tak a nei a, mahse Chanchin @ Zirtirna leh \awngkam |ha pakhat chiah a nei. firfiak deuhte - George Owen

@ Zirna a\anga bul \an - K. Lalnundanga 3

- Rev.F. Sangvel 10

@ Chanchin |ha hian khaw- @ SSBA Silver Jubilee tlang nun leh kan eizawnna Rev.Dr.K.Lalrinthanga 16 a siam \ha ngei tur a ni. A chhan chu Isua rawng- @ Ka vei ve >m >m \hin bawlna pawhin leiah van nun - David Lalrengpuia 19 a rawn thlen a ni. -Joshua Russel Chandran @ Isua chu nangmahah

nuntir rawh. @ - Upa H.Thangkhuma 24 Kohhranin Chanchin |ha hril a ngaihpawimawhna @ Declaration 32 apiangah rawngbawlna kawng dangah pawh Thla Tina Tel thn hmasawnna a awm \hin. - Eugene Stock
@ Pathian hian Bible-ah chauh lo pawh thingah te, pangparah te, chhun leh zanah te Chanchin |ha hi a ziak a ni. - Martin Luther
March, 2014 hian Kohhran
Beng copy 11,000 chhut a ni

Editorial - 2 Tunhnai Khawvel - 6

SUNNATE - 26
Upa C. Chalhmingthanga Upa K. Thlamuana Upa Zaihnuna Chhangte Upa Thangzuala

Kohhran Beng

Editorial:

Assembly Centenary
Kum 100 kal ta, 1914 October thla khan Mizoram Baptist Kohhran chuan tuna Assembly kan tih tak hi Presbytery hming chawiin Theiriat khuaah kan lo nei \an a. Kumin hi Assembly kan neih \an tirh a\angin kum 100 zet a lo ni taa, chuvangin Assembly Centenary kan vuah ngawt mai a ni. He kum 100 chhung hian Assembly erawh chu vawi 117 lai kan lo nei tawh a, kumin hi a vawi 118-na a ni. Assembly hi kan Kohhran rorelna sang ber, rawngbawkna lian leh policy ropui tak tak kan lo rel thlukna hmun a ni a, tu mahin ngaihnep chi a ni lo. Kuminah hian sawrkar hlawh siam dan zul zuia siam Pay Commission report pawh pawm beisei a ni. A lian tham leh hle mai. Kan Kohhranin kum 1994ah Gospel Centenary kan lawm tawh a, 2006-ah Harhna Centenary kan lawm leh a, tunah Assembly Centenary kan hmachhawn leh mek. Hei hi chu tih mup mup chi pawh a ni lo va, mellung pawimawh tak chu a ni ve phawt mai. Kan hotuten a dawltu Kohhran nen engtin emaw tak chuan an tih beisei ngawt mai teh ang. Assembly kum 100-naah hian thupui atan kan Motto, Chanchin |ha mi tin tan tih ngei mai chu thupuiah thlan a ni te hi a inhmeh hle a. Assembly zawh veleha lawm kan tum Mission rawngbawlna kum 75-na (Mission Platinum Jubilee) nen pawh a inhmeh kual vel vek mai. Assembly leh Platinum Jubilee hmang hian Mizoram Baptist Kohhran member te Mission rilru min put thar tirin eng emaw tal hmasawnna lian leh hriat reng tlak a chhuah ngei a beiseiawm hle. Pathian rawn chungin thil ropui tak i beisei ang u hmiang. Mizoram Baptist Kohhran dinchhan chu he khawvela Pathian ram a zau nan te, a ngheh nan leh a lanfiah deuh deuh theih nan a ni tih i hre reng fo vang u.

March 2014

ZIRNA A|ANGIN

Bul i \an leh teh ang u


- K.Lalnundanga
Ram chu a chhiat loh nan, an zing ata dai theu tur leh ram chhan a, ka hmaa \ang tur mi ka zawng a, ka hmu si lo va(Ezk 22:30)

Helai Bible thu hmang hian thu han ziah ve tulin ka hria a, a chhiar tute hnena ka ngen tel nghal duh chu Ezekiela 22:1-31 thleng hi lo chhiar in kan Zoram dinhmun nen hian lo khaikhin ve teh u. Thuziak \ha pui pui leh ngaihnawm tak tak, ram pawn chanchin, kohhranin kan thawhna te ka lo chhiar thin a. Kei thingtlang pa mawl ve takin helai thu han ziah ve chu tiin ka insit hle mai a. Amaherawhchu ka rilruah ziah \ula ka hriat tlat avangin phelh pheng phungin ka rawn ziak a ni. |awngkam mawi lo deuh a awm pawhin Lalpa hmingin in mi ngaihdam ka rawn dil hmasa che u a ni. Awle, Zorama kohhranin dai kan theu dan hi Assemblyin D^n \ha tak tak a duang a. Kan vawn tawh sa pawh a lo danglam leh thin a. Kan d^n te hi han bih chian chuan a \ha hle mai. Mahse hmanlai d^n tl>mt> ai khan dai kan theu hi a ping lo z^wk em ni chu aw, tih chang ka nei. Thu takah kan nung lo z^wk em ni chu aw tiin a ngaihtuah theih awm e. Dai kan theu hmang hian kan inthunun (phuar) ngam ta lo. A lang sar zual mipat hmeichhiatnaa chesual chauh hi kan thunun ngam chu a ni ta. Heti hian ka ngaihtuah a. Kohhran tinte kan in dem lo a ni ang chu. Member hloh kan hlau tlat alawm. Lalpa tana dai kan theu dan turah hian kohhran hrang hrang hian kan dai theu hmang hian i inenkawl ngam ang u. Tichuan kan Pathian tan hian dai kan theu ping mai dawn lawm ni. Ram dang ringlo miten min nuihzat hi a reh ngeiin ka ring a ni. Zirna lamah bul i \an \ha leh teh ang u. Chhiartu duh tak, i

Kohhran Beng va kawhhmuh \ha em! Vawiin thleng hian chu chu ka la \angkaipui khawp mai. Tunlai, kan ti ve ngial teh ang, zirtirtu \ha tak tak an awm laia, kan ram thuneituten zirtirtu an lak dan hi ka rilruah a ch^m reng a. Chhung leh khat hnai an nih vang ringawta an la leh ringawt thin hian ngaihtuahna a tithui a. An fate zirtirtu tura an duh hauh loh tur vote nei an chhungkuaah an tam a, min vote mahna tiin zirtirtu atan an han la a. A latute lah chuan an fapate phaiah leh English Medium school \haah an dah daih si a. Aw, dawhkan kil tura dahtu Pathian kha an theihnghilh ta a ni. Heti hi chuan Lalpa thinurna hi kan tawngbaw palh ang tih hi ka hlau thin. Mi rethei leh chhumchhiate tan, thiamna tak tak an neih ve theih nan, ti hian ka ngaihtuah a. Pastor bial tinah hian kohhran school hi dinin centre pakhat tal dah \heuh ila, chu mi zirtir tur chu kan ramah mi piangthar \ha tak tak, BA/MA kan nei a ni lawm ni. Missionary a ngaiin kan kohhran hotute hian han dah se,

fate, i tute school kal rawn haw kha i lo ch$k ngai em? Tlai khat chu ka tute school kal rawn haw hi ka lo en reng a, rilru ngaihtuahna a vak thui duh khawp mai. Heti hi chuan kan Zoramah hian mi rethei leh chhumchhiate tan chuan thiamna tak tak kawng a awm dawn lo a nih hi maw le ka ti rilru a. Ka rilrua thu lo l<t hmasa ber chu 1959-63 hun laia zirtirtu pakhatin school naupang 60-70 hneh taka min zirtir laia zirtirtute kha an va fakawm tak em, ka ti a ni. Chuta ka sawi duh chu hei hi a ni, zirtirtute kha an invawng felin an fai vah mai a, morning devotion an han hmang dawn a, Bible te chhiar in thu zawm tur an han sawi a, Lu fai taka s<k a, sahriak thih tur a ni a, bari \hen tur a ni. Tin, in thawmhnaw a fai tur a ni a, in tin a sei tur a ni lo tih te, khawlaia thil in chharin a neitu in hriat chuan pek nghal tur, in hriat loh chuan zirtirtute hnenah dah tur, chawlhniah inkhawm tur tih te, meizial zuk loh tur, insual loh tur, titein an han sawi dap a. Chu mi hnuah min han endik leh vek te kha, an va rinawmin nun kawng dik min

March 2014 kan ram hi siam \hain Pathian ram dai hi kan theu \ha leh dawn lawm ni, tiin ka rilruah a awm tlat a ni.

ramah, thlalerah ka hruai ang che u a, inhmachhawnin in chung thu ka r>l ang, (Lehlin thar) a ti a ni. Kan Zoram ringtu intite ramah hian kan Pathian minung Ram hla tak takah missionary kan tir a, sum tam tak hmachhawn a, rorel hi a va hla kan s>ng a, a lawmawm e. ^wm tak >m! Chuvang chuan tuna kan Mahse i kiangah thimah mi an thi, thlanah thlamuanna nei lovin, Zoram siam \hat nan hian kan meichher la in chhi >ng zau rawh kohhran hian ngaihtuahna thar i tih hla kan sak thin hi. Kan pu teh ang u. Nehemian, Hawh Zoram tan hian education \ha i u, i dinthar leh ang u, a tih dinthar leh ang u. Kan Lalpa lo angin kim lo takin ka han ziak kal hun tur kan hre si lo va, kan ve a ni. Chhiartu zawng tuchhuan lo la awm tur tan hian zawngte Lalpan vengin awmpui kan Zoram siamna bul Lalpa t^n zel che u rawh se. dai kan theu thar leh hi a \ulin ka (A ziaktu : K. Lalnundanga hi hre tlat a ni. Ezekiela 20:35 thu Diltlang South Kohhrana a kan hmuhah chuan hnam dang Rawngbawltu a ni)

Kohhran Beng hi
Thu leh hla-a Kohhranho min phuarkhawmtu a ni

Kohhran Bengah hian


Thuziak turin sawm bik tu mah kan nei lo

Kohhran Beng hian


Baptist Kohhran chhungkaw tin thleng se kan ti Kohhran Beng la thar turin kum laklawh a awm lo.

Kohhran Beng

TUN HNAI KHAWVEL


Tuiphai Pastor bial a piang ta
Mizoram Baptist Kohhran hnuaia Pastor bial 76-na, Tuiphai Pastor bial chu General Secretary, Rev.H. Lianngaian February 1, 2014 khan a hawng. Inchhiarna hnuhnung bera a lan dan chuan he bial chhungah hian Tualchhung Kohhran pali-ah member 1111 an awm a; hetiangin Tarpho(332), Khawhri(267), Chawngtui(340) leh Aithur(172). Bialtu pastor atan Rev. V. Laltlanzuala a ni a, Tarpho-ah a awm ang. Hawnna inkhawmah hian Hqrs. a\angin Pastoral Coordinator, Rev.R. Zohmingliana leh BLP General Manager, Rev.PC. Liandula te bakah Cherhlun bial leh Hnahthial a\angin Kohhran hruaitu \hahnem tak an tel a ni. |halai Entu, Loisi leh Naupangte |hian Editor te chu February 14, 2014 khan Sap Upa leh Pu Buanga Hall-ah AGS i/c Service, Rev. Lalbiaksanga Chinzah hovin an inhmukhawm a, thuchhuah fimkhur ngai zualte leh hmasawnna tur nia an hriatte an sawiho.

Guwahati-ah Conference Hall peih ta


BCM President, Rev.F. Sangvela chuan February 20, 2014 (Mizoram State Day ni tak) khan Guwahati Baptist House chhawng chung bera Conference Hall sak thar chu Pathian hnenah hlanin Kohhrante hman theih turin a hawng. He Conference Hall hi Kohhranho Pathian biak inkhawmna atana hman nghal tur, Air conditioned changkang taka duan a ni a, mi 100 zet len theihna tur a ni.

BCM Chanchinbu Editor-te inhmukhawm

Mizoram Baptist Kohhran President-in BBC leh chanchibu Kohhran Beng leh NCCI Centenary Baptist Today bakah Departhmanpui ment/FOD Chanchinbu hrang BCM President, Rev.F. hrang- Missionary Tlangau, Sangvela chuan Boro Baptist

March 2014 Convention kum 100 tlin lawmna (BBC Centenary) January 30February 2, 2014 khan Harisinga, Assam-ah speaker niin a hmanpui a. He mi zawh chiah February 3-4, 2014 a Nationa Council of Churches in India (NCCI) Centenary lawmna programme hawnna Kolkatta-ah Rev.C. Ngurhnema nen BCM aiawhin an tel nghal.

Hlamzuih chungchang sawiho


BCM leh MKHC Lunglei chuan February 20, 2014 khan Sap Upa leh Pu Buanga Hallah Lunglei khawpui chhunga Kohhran pawl hrang hrang hruaitute leh Tlawmngaipawl te ko khawmin tunlai Mizoram titi kal mek Hlamzuih chungchangah inrawnkhawmna (Consultation) a buatsaih. Programme hi BCM General Secretary leh MKHC Chairman ni bawk Rev.H. Lianngaian a kaihruai a. Kohhran pawl hrang hrangin Hlamzuiha thi an sawngbawl dan \heuh an sawi bakah, NGO te pawhin hemi chungchanga an ngaihdan zau takin an sawi hlawm a; sawihona nei chhunzawmin kalkhawmte

chuan hetiang hian Resolution an siam: Mizotena thihna hming hrang hrang kan neih zinga pakhat Hlamzuih hi tih bo ngawt chiah kan ngai lo va. Amaherawhchu hlamzuiha thite kan sawngbawl danah leh hlamzuih chin bithliah kan neih hi ennawn \hain kan hria a. He thilah hian Kohhran lamin a tih tur chinah chuan mahni Kohhran \heuhah tuna kan sawngbawl dan aia \ha zawka sawngbawl dan kawng zawn \heuh ni se kan ti a. Kohhranin a tih theih bak YMA lamin a tih tur chin Hlamzuiha thia ngaih tur chin bithliah (ni 90) leh a sawngbawl dan dang hi lo ennawn ve turin Young Mizo Association (YMA) ah thlen ni se tih a ni.

Social Concern Awareness Lawngtlaiah


BCM Social Concern Dept. chuan February 8, 2014 khan Lawngtlai Bazar Biak inah Social Concern Department Awareness Programme an hmang. He programme-ah hian Lawngtlai khawpui chhung Pastor bial 3 a\anga Upa leh

Kohhran Beng member 412 an kal. An thu rel langsang zualte: M|KP: @ Khawvel huap Baptist |halaite \awng\ai rual ni (BYW Day of Prayer- June Pathianni vawi 2-na) zawm ve tawh. @ Intodelh tura inzirtirna neih @ Cyber Crime chungchang inzirtirna neih te @ |awng\ai khaidiat/tlaivar neih thu te a ni. @ Mission pual Rs.135,000 MBKHP: @ Ram tan/Missionary pual/ Ruihhlo ngaite/ Harhna thlen theih nan etc. Chawngheia \awng\ai @ BCO leh Nursing School sak \anpui nan fehchhuah @ Mission pual Rs.150,000

Rawngbawltu leh Fellowship Organisations hruaitute100 chuang zet an tel thei a. Headquarters a\angin AGS i/c Service, Rev. Lalbiaksanga Chinzah hovin Rev. Lianchhunga Khiangte, Rev. Sangliankhuma Chinzah leh he Department Committee member te an kal \ha hle a. A tuk Pathianniah Kohhran hrang hrangah thusawi rawngbawlna hun an hmang.

M|KP leh MBKHP-in Ro an rel


Mizoram |KP chuan February 6,2014 khan Aizawl Ramhlun South Biak inah ro an rel a. Rorel member 404 an kal. Mizoram BKHP pawhin February 13, 2014 khan Lunglei Zotlang North Biak inah ro an rel a, rorel

BCM At A Glance - 2014


Kohhran member Chhungkaw zat Tualchhung Kohhran Pastor bial ABC Mission Field Minister zat (active) Kohhran Upa Rawngbawltu : 160,344 : 32,988 : 606 : 76 : 13 : 22 : 130 : 2,737 : 4,022

March 2014

Kohhranho tibuaitu:

ZIRTIRNA LEH - Rev. F. Sangvela |AWNGKAM FIRFIAK DEUH TE


Mizoramah hian Pathian chhandamna thu kan sawi nasa khawp mai a. Pathian chhandamna han hmuh chian tak tak chuan mi dangte pawhin chang ve sela tih kan duhsak em em a. Hrilh pawh kan hrilh nasa a ni. Mi dangte chhandamna huanga hruailut tur chuan Pathian thu hmang te, kan experience hmangtein mi dangte hnenah kan puang chhuak thin a, a \ha khawp mai. Mahse Pathian thu kalphung (theology) dik leh him ngaihtuahna nei lem lo va, mahni \hahnemngaih anga thu danglam leh mak hi kan hmang tam a. Kan \hahnemngaihna chu a ni ve vek mai. Chungte chu tl>ma z^wng ka han tar lang ang a. |henkhat hi chu \awngkam uarna mai bakah Theology khawih daihte pawh a awm tih hre chungin kan lo enchik dawn nia. tawhna lam z^wk kha a ni an ti 1. Ring thei kan ni lo Pathian chhandamnaah thin. Rinna tak tak an sawifiah mihringin tih theih eng mah a neih tumna kha a ni. Eng pawh ni se rinna dik loh zia umzui th<kna \awngkam takah chuan Pathian a tel a, mihring an hman thin a ni. Mihring dinhmun n>pzia, chhiatzia, chhan- a tel a, Thlarau Thiang-hlim a tel a damna chang tura engmah tih ni tih hi hriat reng a \ha. Mihringin theih a neih lohzia sawi uarna a a rin hian ama theihnain a ring a ni ber. Chhandamna chang tura inti bik lo va, Thlarau Thianghlim mihringte lo beina te, thiltih lo zarah Isua Kristaa Chhandamna tum ve na te, mahni chhandamna lo thawh zawh tawh chu a ta a ni thawhchhuah leh hlawh chhuah a, a chanpual ngei a ni tih a lo hre lo tum ve na te hi engmah a sawt chhuak thin a ni. Rinna tak tak (Biblical lo va. Mihring lamin kan lo bei teaching of faith) ah chuan nih vena- ring pawm inhl^n tihte hi engmah a ni lo va, tum rin tum innghah tum na lam Pathianin Kristaa min lo pawm tawpsan a, Krista hna-thawh

10

Kohhran Beng nan a ring tawk zo va, Krista thihna kha ka thih nan a puang a, Kristaah min lo tihlum tawh a, hremhmun transfer-na a ni. Pathianin a fapa kha keimah atan a ring a, a fapa thihnaah khan i lo tel reng tawh zawk a ni. Amaha tel tumna a tawp a, amahah chuan kan lo tel tawh reng zawk a, ka chawl ta zawk a ni an ti.

zawh sa lo neih mai, lo l^k mai, lo innghah mai a ni a, mahni chanpuala seng mai sawi uarna \awngkam a ni ber mai. Mihring lo tumna leh beihna sawi t>t a, Pathian Pathianna leh thuneihna dah chungnun duhna leh tumna, uarna \awngkam a ni thei bawk. Ka ring thei lo tia uar deuhva an sawi thin chu mi \henkhat chuan keini chu kan inring bei va va a ni tiin uar takin an han chh^ng l>t ve bawk a. Hei pawh hi a uchuak tho mai. Kan ring thei emaw, ring thei lo emaw, ring tur chuan min ti a ni. Bible chuan, Tu pawh a ring apiangin amah avanga chatuana nunna an neihna turin. Ring lo chu tun apangin thiam lohvin an awm (Joh.3:15, 18) Lalpa Isua ring la, tichuan chhandamin i awm ang (Tirh.16:31). Tu pawh ka thu hria a, mi tirtu ring chuan chatuana nunna a nei tawh(Joh.5:24). Tu pawhin chhandamna chu a ta ngei a ni tih a hriat hian Lal Isua chu a lo ring der tawh a ni a ni zawk.

Rinna pawh hi keimahni lama tih ve tur awm lo leh Pathian thiltih vek anih zawk zia sawi lan an tumna a ni. Mihring lam dah tet a, dah nil vek a, mihring pawimawhna zawng zawng tih bo vek a, Pathian lam chan dah pawimawhna, dah chungchuanna, dahsanna, dah ropuina a ni. Mahse Bible kan en chuan Pathianin Kristaa chhandamna a lo buatsaih fel vek tawh lo nei a, lo lawm a, lo ring turin min hrilh a ni. Tu pawh amah lawm apiangte chu(Joh.1:12); Tu pawh a ring chuan.(Joh 3: 16; 2. Kan rinna lam a ni lo va, 5:24)), ka hnenah lo kal ula (Mat11:28) Nunna nei turin ka Pathianin a fapa a rinna hnenah in lo kal duh si a ni zawk Pathianin a fapa kha ka lo(Joh.5:40); Fapa neitu chhandam nan a ring a, ka dam chuan nunna chu a nei (I

March 2014 Joh.5:12); Nunna chu thlang rawh u(Deut.30:19); Tu pawhin kawng a hawn chuan (thup 3:20) tiin Pathian chhandamna chang turin mihring hian mawhphurhna a nei a ni. Ring thei kan ni lo tih \awngkam hmangtute hian an tih chhan a inang vek lem lo mai thei. Ring thei tih te, ring thei lo han tihte hi inhnial theih tak a ni a. Thlarau Thianghlim \anpuina leh tih>nna in kan ring thin a ni. Ring thin hote pawh hian Thlarau Thianghlim \anpuina tel lovin kan ring thin a ni an ti bik lo. Bible chuan Pathian hnathawh chu hei hi a ni, ami tirh hi ring ula(Joh.6:29) Tu pawh a ring chuan chatuana nunna an nei tawh (Joh.6:47)a ti mai a ni. Rinna hi sawifiah zawh vek theih pawh a ni lo va, mi chi hrang hrangin an lo hriatthiam dan hetiang hian an sawi: Rinna hi hriatna a ni lo va, mita hmuh pawh a ni hek lo, ngaihtuahna pawh a ni lo va, Pathian, a thua pawmna hi a ni. (Taking God in His Word-Evans) Rinna chu Pathian a\anga thutak lo chhuak nen chauh a inzawm a ni

11

(George Muller). Rinna chu thil awm ngeiah a innghat tur a ni (Hopkin). Rinna chu Pathian nghenchhnna a ni (Mekonkez). Rinna awmze dik tak hriat hi thil ropui tak a ni, mawl taka Pathian nghenchhan hi a ni (J.B.Stanley). Rinna chuan thil tiam lo thlen hma pawhin thutiamah chuan lawm thu a sawi thei a ni. Pathian thutiam awmsa tawh renga innghahna hi (Mathew Henry). Rinna chuan Pathianin A ni e a tih chu a lo Amen thin a ni (Adam Clerke) Mizo Bible lehlinah chuan, Rinna hi thil beiseite awm ngeia hriatna, thil hmuh lohte hriatfiahna a ni a ti (Heb.11:1) Pathian ringtu leh Pathian rinna lo hmang chhuak \hin hote chanchin chu Hebrai bung 11 pumpuiah khan kan hmu. 3. Rinna pawh hi Pathian min pek a ni: Hetianga ti \hin ho hian Krista kan rinna siamtu tih te, Rinna avanga khawngaihnaa chhandam in ni; nangmahni thawh chhuah a ni lo va, Pathian thipek a ni(Hebarai 12:2; Epehesi 2:8) tih thu te hi \anchhanah an hmang thin. Pathianin min pek rinna loh chu

12

Kohhran Beng Ruat l^wk thuthlungah a lut thei. A duh apiang Pathianin a chhandam ang a, a duh apiang a chhandam lo mai ang. Ram-thimah pawh a duh apiang a ti>ng ang a, a duh apiang a ti >ng lo mai ang. Chuvangin theology hi ngun taka zir a, Bible pumpui tum dan te hre chunga, bung leh chang mal pakhata thu awm dante hi Bible pumpuia Pathian thil tum dan nen hian inmil thei zawnga Pathian thu hi hrilhfiah a, sawichhuah \hin hi a himin a \ha berin, a daih rei ber thin a ni. Rinna dik takah chuan rin tur Pathian a tel a, ringtu mihring a tel a, tinungtu Thlarau Thianghlim a tel bawk tih hi hriat reng tur a ni. 4. Thinlung hi chhe lailet der a ni a, a ril poh leh a chhe ril ting a ni mai. Nanga thinlung chhe rila rinna kha Pathianin a pawm lo Mihring dinhmun chhiatzia leh nepzia sawina tho kha a ni a. Thinlung chhiatzia Bible in thinlung hi thil zawng zawng aiin bum hmang ber, chhe lailet der a ni(Jeremia 17:9) a sawi hi uar takin an kalpui a ni. Bible chuan, Miten thinlungin an ring a, felna an hmu thin a, kain an \an a,

Mihring lam panga chhuak reng reng eng mah a tlaktlai lo va, Mihringa chhuak rinna hi eng mah a ni lo tiin, mihring lam ralna an sawi uar a. Pathian lam chan sawi uarin mihring lam chan eng mah lova dah an tumna a ni. Keimahni lam sawi bova, Pathian lam dah chungchuanna a ni ber mai. Mihring duhthlanna tel lova Pathian thilpek a ni tih mai theih chu a ni lova. Pathian khawngaihna leh tanpuina tel lo chuan rin mai theih a ni bawk lo.Thlarau Thianghlim tanpuina zarah mihringin kan ring thei a, kan ring tur a ni bawk. Rinna avanga khawngaihnaa chhandam tih hi Pathianin chhandamna pumpui a buatsaih (plan) dan sawina a ni a. Pathian thil ruahmannaah hian mihring a tel lo va, a berawn hek lo. Chhandamna a ruahmannaah hian Pathian pawimawhna leh mihring pawimawhna a plan tel ve ve a. Mihring pawimawhna tel hauh lo ni ta sela rinna a p>kin an ring ang a, a p>k lohvin an ring dawn lo a ni. Mihringte hi duh duhin kan lo awm ang a, a duh apiang a rintir ang a, a duh apiang a rin loh tir mai dawn em ni?

March 2014 chhandamna an hmu bawk thin a ni, a ti (Rom 10:10). Kan rin \ulna chhan chu Isua hian chiang takin a sawi a. ..nangmahniin nunna nei hek lo che u (Joh 6:53) a ti a. Nunna nei lo ho tan Isua rina nun leh theihna hi Pathianin kawng a hawng leh ta a ni. tu pawh a ring chuan chatuana nunna a nei a ti a ni. tu pawh mi ring chu Pathian lehkha sawi angin tui nung luite a pumah a lo luang chhuak ang (Joh.7:38) tu pawh mi ring chu thi mah sela a nung reng ang (Joh.11:25) Lal Isuan a ti. Thinlung hi chhe lailet der pawh ni se, Pathian lama a hawikir leh chuan Pathian chuan lungawi takin a lo pawm thin a ni. 5. Lungtum ang chauh kan ni: Mihringin thinlung sualzia leh chhiatzia leh eng mah lo mai a nihzia sawi chhuah nan Lungtum ang chauh kan ni tihte pawh an sawi nasa: Hei pawh hi Pathian thu In chungah tui fim ka theh ang a, in lo thianghlim ang a, in bawlhhlawhna zawng zawngka tlengfai ang che u. Thinlung thar ka pe ang che u a, in chhungah thlarau thar

13

ka dah ang; in tisa ata thinlung, lung anga sak chu ka la bo ang a, thinlung tisa anga nem chu ka pe zawk ang che u (Ezekiela 36:25,26) sawi uar na \awngkam kha a ni. Heng Bible changte hi an behchhan bawk Mi chit> te hi engmah lo mai an ni, mi chi liante pawh hi dawt mai an ni: Buknaah chuan an k^ng daih ang a; engmah lo mai mai ai pawhin an z^ng z^wk a ni.(Sam 62:9). Ngai teh, thla meuh pawh khian >nna a nei nem, Arsite pawh a mit hmuhah chuan an thianghlim lo. Mihring lek phei chu e, thil lung mai a ni; mihring fapa chu changpat mai a ni ( Job.25:5-6). Mihring suala khat a ni a, chhandamtu mamawh a nih zia sawi nan an hmang thin. 5. Duhthlang thei kan ni lo: Hei hi Calvina zirtirna uchuak (extreme) tak kalpuitute \awngkam a ni thin. Calvina chuan, Sual hian kan duhthlanna pawh a bawiah a tantir tlat a, chuta \anga Thlarau Thianghlimin min chhuahtir zet loh chuan kan ringin kan thlang mai thei lo a ni an ti. Kan inthlang nung thei em ni te an ti bawk.

14

Kohhran Beng chuan, Unaute u, vawiin thlengin Pathian mit hmuha \ha lama ka hriat apiang tiin ka awm thin e a ti (Tirh.23:1) Extreme Calvinistic Theology zulzuia zirtirna kal hi a lo pawi thei khawp mai tih a tarlang chiang ta khawpin ka hria. 6. Chhia leh \ha hriatna hi sual a ni: Bible chang Mi thianghlimte tan chuan engkim a thianghlim thin; nimahsela mi bawlhhlwh leh ring lote tan chuan engmah thianghlim r>ng a awm thin lo. An rilru leh an chhia leh \ha hriatna r>ng pawh a bawlhhlawh tawh a. Pathian hria an inti a, tenawm te, thu awih lo te, thil \ha tinreng tih kawnga Pathian duh loh z^wng tite an ni (Tita 1:15,16) tih hi an \anchhan lian khawp mai. Hei pawh hi chhandamna huang chhunga mi dangte hruai luh an tumna ve tho a ni. (Lalthangliana Hnamte, Interview). Kan chhia leh \ha hriatna pawh a sual zo vek tawh a, Pathianin \ha a tih kha \ha a ti thei tawh lo va, Pathianin \ha lo a tih kha \ha kan ti tlat tawh a. A \ha tih pawh a dik tawh loh chuan a \ha lai chu paihthlak vek

Bible chuan, Hriatna chu an huat a, Lalpa duhna chu an thlan loh avangin (Thuf.1:29) a ti a. Ka koh lai che u khan mi in chh^n duh loh va, thu ka sawi lai khan benga in hriat duh loh va ka thil lawm loh zawng chu in thlan avangin khandaihin in chan tawka khua chu ka r>lsak ang che u (Isaia 65:12). In hmaah nunna leh thihna, malsawmna leh ^nchhia ka dahNunna chu thlang rawh u, in nun theih nan(Deut.30:19) a ti. Lal Isuan, Pathian lehkha in chhiar ngun thin, a chh<ngah chatuana nunna awmin in rin avangin: Chung lehkha chu ka chanchin hriattirtu chu a ni si a. Nimahsela nunna nei turin ka hnenah in lo kal duh si lo a ti. Duh thlanna ngei hmanga Isua hnena kal a ngai a ni. Nunna nei tura duhthlannaah te, ringtu ni tina kan nun chhoh z>lnaah pawh hian duhthlanna hian Lal Isua a thlan z>l a ngai a ni. Thlarau Thianghlim zarah chuan a \ha lam thlan theihna kan nei a ni. Duhthlanna hi a tenau lo va, keimahniah a lal ber zawk a ni. Paula phei

(Mat. 25:1-13) March 2014 a, innghahna tur reng reng nei tawh lo va, aiawhtu Krista lam chauh chu a chanvo atan a lo hman tawhna turin he thu hi kan hmang thin a ni an ti. Chhia leh \ha hriatna hi Sual emaw mihring hlui sawina chu a ni lo. Hnawksak riau va hriatna te pawh a awm thin. Bible kan enin Rinna leh chhia leh \ha hriatna thiang tak chu pawm tlatin mi \henkhatten chung chu (chhia leh tha hriatna thiang chu) paih thlain rinna kawngah chuan lawng keh angin an keh chhe ta (I Tim.1:19) a ti a. Bible chuan, An chhia leh \ha hriatna chu a chak loh nak alaia in hliam hlauh chuan Krista chungah thil tisual in ni (I Kor.8:12) a ti bawk . Chhia leh \ha hriatna hi Paula chuan a duat riauvin a lang. Thlarau Thianghlim kaihhruaina hnuaiah chuan chhia leh \ha hriatna thiang tak kan hmang thin a ni.
15

7. Natna hi sual a ni: Natna hi sual a ni han tih ngawt hian eng nge an tum tak ni ang? Natna hi sual vang a ni tih te, natna hi Setana vang a ni, natna hi bawhchhiatna avanga lo awm a ni tihna a ni mai ang em? Thil \ha lo lam r>ng r>ng chu sual (sin) niin kan ngai deuh vek mai a. Natnate hi chu evil a ni ngei mai. Mahse sin erawh chu a ni lo. Evil leh Sin tih \awngkam hi sual tiin kan hmang naran zel mai a. Eng pawh ni se thil \ha lo leh sualte pawh min bei se, chumi hmun atang chuan Pathian ngaihna tak tak lo chhuakin Pathian lam an hawiin, Pathiann an lo belh phah fo thin a. Thil \ha lo pawh thil \haah a chang thin a ni.
(A ziaktu: Rev.F. Sangvela hi BCM President a ni a. Hei hi Evangelist ho Seminar-a a chhiar a ni a; a kaihtawiin kan han chhuah a ni e)

Kohhran mi dik tak i nih chuan Kohhran hruaitu (Pastor, Upa & Rawngbawltu) ten Kohhran programme-a an thusawi bak, khawhar in leh hmun danga Pathian thusawi thei nazawng thusawi lakah fimkhur la; pawm dan tawk thiam ang che.

16

Kohhran Beng

Saisawm Sazai Baptist Association SILVER JUBILEE


- Rev.Dr. K. Lalrinthanga A hmasain chhiartute in vaiin chibai ka buk a che u. January 10-12, 2014 chhung khan Saisawm Sazai Baptist Association chuan hlim takin kum 25 an tlinna Silver Jubilee, Gongrai khuaa St. James School tlangah an lawm a. An zinga missionary lo ni tawh zawng zawng la damte he Jubilee lawmnaah hian tel turin an sawm a. Kei pawh a hminga an zinga missionary ka lo nih ve tawh avang leh Mizoram Baptist Kohhranah AGS i/c Mission ka nih ve lai anih vangin Chief Guest atan min rawn sawm a. Pathian leh kohhranhote vanga ka chan hi ropui ka ti khawp mai. Phur taka zuk kalin hlim taka kan zu hman pui dan report kan ziak ve dawn a ni. Saisawm Sazai Baptist Association Awmzia: Tripura Baptist Christian Union (TBCU) hnuaiah hian Association 18 an awm a. Heng Association-te hi hnam hrang leh \awng hrang hmang vek an ni a. Amaherawhchu, an Association hmingah hian an hnam hming (tribe) tih lan phal a ni lo va. Saisawm Sazai Baptist Association-in a funkhawmte chu Halam-Kuki kan tih \hinte kha an ni ber. Saisawm tih leh Sazai tih hi tlang hming a ni a, tun hma an pi leh pute hun a\anga Halam leh Kuki-ho, tun thlenga a tam ber chu an la awmna hmun a ni. Hei hi an Association hming atan an pu ta a ni. TBCU hnuaia Association hrang hrang 6-ah BCM hian hma kan la mek a ni. Mizoram atanga kalte: Halam-Kuki zinga BCM missionary kal hmasa berte Upa Vanlalsiama leh Upa Thumsaraia-te an kal thei a, an lo la hlut thiam bawk a, boruak an ti nuam hle. Anni hi 1971-ah an lo zu thleng thla tawh a ni. Upa F. Ng<nk^ra leh Pu Ro\hiauvate Halam-Kukite tana an \hatlai hun lo hmang zo tawhte an tel bawk a. Rev. C. Rothuama, Field Director lo ni tawh hovin

Bible Chang thlan :Gal 4:5 March 2014


17

Zaipawl: keini nupa kan zuk tel bawk a. Tv. Nghakliana Fanai zai turin a Mizorama kan inkhawmpui ang tho a ni e. Mal zai leh zaipawl kal bawk. Jubilee lungphun hawnna: \ha tak tak zai ngaihthlak tur a Inkhawmpui thlenkim ni awm reng. Gongrai Kohhran chawhma-ah Kamlachhora Zaipawlin Beramno talh tawh Biak in kawtah Silver Jubilee tih leh Haleluia Chorus an rem lungphun hawnna hun phei chu ka zaipawl ngaihthlak khunkhan takin kan hmang tawh zawng zawngah hian mawi phawt a, chuta \angin chawei ka tih ber a la ni hial awm e. khamah Gongrai kan pan. Inkhawmpui thupui leh sawitute: He Jubilee inkhawmpuiah hian thupui \ha tak Krista khawngaihna leh hriatnaa \han lenna (II Petera 3:18) tih thlan a ni. An Association Secretary leh TBCU General Secretary bakah Rev. C. Rothuama, Rev. Dr. K. Lalrinthanga leh Dr. Chawngthanpari ten thuchah ngaihnawm leh \ha tak tak an sawi hlawm. Pandal: Pandal mawi leh felfai \ha deuh mai mi 2000 aia tam len theihna an lo sa a. Inkhawm kan tamin inkhawm boruak a nuam thei hle. Sunday tuk phei chuan a bang \henkhatte an \hiat a, mi 3000 vel lai kan inkhawm a ni. BCM Mission hrin chhuahte an ni: Tripura tlangmi zinga a rethei ber, mawl ber leh dawmk^n ngai ber Halam-Kuki zingah Lalpan a Chanchin |ha hril turin min tir a. Kristian la awm mumal lohna, kohhran pawh pahnih khat chauh lo chu sawi tur a la awm mumal lohna hmunah khan Kohhran 56 leh Fellowship 9, a vaiin 65 lai a lo awm ta a. Preaching station pawh 5 an nei mek a, kohhran member zawng zawng hi 10,176 an tling tawh a ni. BCM kohhran ten mahni, \awng\ai leh thilpeka kan rawngbawlna hian rah a va chhuah nasa tak em! Kan Pathian chu fakin awm rawh se. Halam -Kuki zingah hian BCM missionary tak chu pali emaw chauh an bung tawh a, an indaih

18

Kohhran Beng

hnam \awng pawh an thiam hlawm hle mai. Field Director thar pawh a che \ha dawn viau e. Kan thawhna-te hnam ten min lo lawm thiamin kawng St. James School: hrang hrangin min lo duhsak St. James School pawh a lo em em bawka kan lawm tak changtlung ve tawh viau a, zet a ni. kohhranin kan tih theih bakah Tripura-ah chuan DebTripura Sawrkar hmangin Pathianin malsawmna tam tak a burma hnam hi a lian ber an ni a. lo luan luhtir a, a lawmawm tak Nuai nga chuang hlek an awm zet a ni. Kan missionary-te an a, nuai khat pawh Kristian an la fakawmin BCM ai an awh zo awm lo va, missionary tam zawk intirh belh theih a chak awm hle. hle a, a va lawmawm em! South Tripura lamah Tripura Missionary Retreat: (Notia) hnam an inhawng hle tih Saisawm Sazai Silver Jubilee min lo hrilh a, missionary inkhawmpui kan zawh veleh hian chhungkaw hnih chiah thawktu ni 13 leh 14 (Thawhtan leh kan nei a, intirh belh dan awm Thawhleh) chu Missionary se a chakawm khawp mai. Retreat nan kan hmang leh nghal A tawp berah chuan a. Tripuraah hian missionary 35 kan la nei a. Pahnih chu AICS- kohhranho min lo \awng\ai sak ah an training, pakhat dam lohna reng \hinte hnenah lawm thu ka avangin a lo kal thei lo va, 32 an sawi a. Kawng hrang hranga kan lo kal thei a, a lawmawm hle. thawhona hi Lalpan nasa takin Rev. C. Rothuama leh Rev. C. mal a sawm thin a, he khawvela Vanlalmuankima, Field Director A ram ti zau zel tua BCM min te nen kan hova. Hun kan hmang la hman duh avangin Lalpa chu rei lo nain kan hlim khawp mai. fakin awm rawh se. loh zia leh missionary pek belh an \ul zia-te kan zuk hmuh pui a, Lalpan a la ngaihtuah sak beisei phawt mai ila. Kan missionary-te an (A ziaktu: Rev.Dr.K.Lalrinchhuanawmin mit an tlung thanga hi BCM puipate zinga khawp mai. Mahni thawhna-te mi, AGS i/c Mission a ni)

March 2014

19

Ka vei ve >m >m thin


- David Lalrengpuia Khaw nghe, kum eng emaw zat kal ta a\anga ka lo vei ve thin, a la ni ve dah lawm maw tia ka lo beisei ruk thin chu kan puah chhuahpui dawn teh ang. Ngaih dan leh hmuh dan sawite chu sual a ni >m lo vang chu. Tin, heti zawnga lo thlir ve rengte pawh kan awmin ka ring a, Mission rawngbawlna atana ngaihtuahna \ha, hmantlak neitute cho nan ni teh se. BCM hi a din chhung chuan Mission lama kan rawngbawlna hi a t^wp dawn lo va, chuvang tak chuan kan kalphung, ralfel dan (strategy) thlen chin tur atana kan target (goal setting) leh mipui, kohhran hote zingah Mission rawngbawlna ka sawifiah leh zirtir dan chen hian sawiho, seminar leh discussion neih (mission consultation) fo a va \ul >m. A thawk laite nen ngei hian consultation cum training neih hi a va \ul >m. Hmun khata thawk tlang, school or rawngbawlna kawng dangah emaw field khat a thawk hote pawh kan Pathian thu pawm dan a inang lo va. Ring tharte zirtirna kan pek dan tur, chawm leh enkawlna kawng hrang hrangah ngaih dan a inang lo thei hle mai. Chu chauh a ni hlei nem, BCM hian a missionary tirhte hi eng ti anga thawk tur nge, eng ang dinhmun chiah hi nge Ramthim/ringlotute thlenpui kan tum tiin fiah fai fel takin kan missionary tirh te kan hriat tir em? Nge, missionary te kan tirhchhuah hian chutiang lam tel miah lo chuan kan tir liam ve ngawt? Heng point \henkhat chauh te hmang hian kan mission rawngbawl dan tun kum 20 chhung vel hi in chinglet kual dawn teh ang. Tu mawng mah hlim kan tum lo va, kan la tih ngai loh, a field atanga han thlir a \ul si a ni. Tuneitu lamin kan la dah pawimawh si loh te, ch$n thar hman tan atana \ha te a awm takah, tin, tuna kan kal pui mek ti reng chung si a BCM mission PUAN IN ZAUHNA atan pawh a \ha mial mah na.

20

Kohhran Beng hmasak ni thei se la, (rawngbawl kan ni vek a, nghet/nghet lo kan buaipui ber ni lo mah se mihring kan nih miau avangin) 2. Posting & Transfer: Missionary leh transfer-na hmuna kal duh lo (transfer theih loh missionary) hi thil inhmeh lo tak a ni. Lalpa tan a \ulna hmun apiangah ti zel thei ila, kohhran rorelnain min h<nna apiangah inpeih vek lo mah ila, kal mai thin ila a va \ha d^wn >m. Hemi zawnah hi chuan thawktute i in ennawn fo teh ang. Kan inp>kna hi i ti thar nawn fo teh ang u.

1. Missionary kan lak dan: Sawi tur a tam hle mai. Advertisement kan pek dan, interview, written test lam sawi ka tum lo. Missionary thar kan lakin post thar hmalakna thar a nih loh chuan, a thawk lai, a chinchang lo hre tawhte zingah, a nghet lo an awm a nih chuan dah ngheh ni se, a thar kha temporary or contract basis-ah dah ta phawt ila, mi dang leh thawhpuite atangin inzir chho ve ta sela a \ha ang em? Entirnan: Liana chu B.A. a ni a, engmah school lamah emaw ramthimah experience a la nei lo. Hna nghet a thawk turin khawi Ramthim schoolah emaw ber Head post chelh turin kan han la nghal \huai mai thin te hi, a fel lohna chin a awm ve deuh lo maw? |henkhat kum 5/6 dawn, a nghet lova an lo bun tawhnaah khan (a qualified lo a nih chuan thuhran) mi thar diai, field experience nei miah lo, hna nghet atan leh a hotua kan direct appoint thin hi ngaih tuah \hat deuh a \ha fo em?

3. Method of ministry: BCM hian institution, direct evangelism, music, medical leh khawi hmun \henkhatah te chuan skill training lam thlengin hma kan la, Pathian pawhin mal a sawm nasa teh meuh mai. Kan thawh aia nasa malsawmna pawh kan dawng hial, a va lawmawm em. (a) Institution: Thawktute leh sum leh a behbawm kan s>n tam na ber a ni awm e. School hmanga rawngbawlna a \ha hle, A theih phei chuan a nghet indirect evangelism hmanrua atan lova kan rawih hote hi an vawiin thlenga kan hman lar leh a qualified na chin zelah dah ngheh \hatna kan hmuh chhoh z>l a ni.

March 2014 Hei hi tun aia awmze nei zawk, effective zawka tih dan a awm em? A bikin school hmanga kan rawngbawlna bik hi conferenceah te hian evaluation neih \hin a \ha ang em? In zar pharh duai nge \ha, compre-hensive type-a a theih chin chin changtlung zawka enkawl? School atanga kan hmalakna hlawhtlinzia hmutu zinga pakhat ni vein ka inhria a, amah erawh chu siam rem ngai erawh a tam, evaluation neih a \ul hlein ka hria. (b) Music ministry: Hma kan la thar viau, duhthusam chuan musical instruments inpaipawntir thei phei ila, a va \ha lehzual dawn em. Tihsual erawh kan nei em? Music Teacher kan tirhte hi missionary ti lova music teacher ang lawng lawnga kan introduce hi a pawi viau. Tin, music lamah \henkhat chuan engmah degree/diploma pawh an nei lo hian rawngbawlna hnam te zingah an tlak nat loh phah deuh em? Tin, (anmahni thiam loh lam ni mah se) zaipawl din thuai te a chakawm viau laiin leh a ki chikima zaitir theih te hian kan rawngbawlna a tarlan viau laiin,

21

kohhran puma Pathian fak ho theih, thl<k khat pawh ni rawh se, zaipawlte kan neih tawh reng laiin kohhran angin kan zai ho thei meuh lo hi a veiawm riau lo maw? (c) Carpentry: Ramthima kan thawhnaah hian thing mistiri kan va mamawh em. BCM hian missionary mistiri hi engtikah nge kan tirh chhuah ang tih hi ka ngaihtuah fo thin. B.A/B.D a ngai lo vang. Mistiri thiam takin carpentry workshop han hawng ila, kan thil siam hralh chhuah theih a ni bawk ang a, a ram mi, ringthar te training p>k nan te a va \ha dawn >m. Tin, weaving, puantah khawl hmanga hmalak te hi a va chakawm ve. Puan\hui khawl nen changtlung zawka hmalak te hi a va chakawm ve. BCM ang a nih loh hi chuan mi inpe awm mah se titi a tam thin. Thil dang dang mi tih ngai >m >m loh mission rawngbawlna atana \ha viau te hi a lo awm reng lo maw. Heng thil dapchhuak tur hian tu nge mawh phur ang. Seminar neih a chakawm hle mai. (d) Area Supervisor: Ka hriat sual palh pawh a ni mai thei. Area supervisor ruat a ni ang a, field

22

Kohhran Beng 5. Missionary Movement: Missionary rawngbawlna hna mission movement thar, chawmtu kohhran mipuite ah, eng tin nge kan alh chhuah leh ang.Eng emaw movement pui tham deuh kan siam hi a \ul em? 6. Prayer Network: Mission field leh kohhranhoteah tuna BCM \awng\ai kaihhruaina bu chhung tinin kan nei ang deuh hian mission department hian quarterly-in tichhuak thei ta se la, chanchin lawrkhawm in field hrang hrang atangin chanchin thar la khawmin kohhranteah puandarh ni se a \ha viau mai thei. Kan ramthim veina tlahniam hret hret nia lang te hi kan hre \heuh a, (zep lovah chuan) kan chhiat rup hmain mission movement eng emaw tal kan buaisaih hi a \ul niin a lang. 7. Work camp: Sawi \ul si, sawi ngam har ang reng tak thil, kan tih mek bawk si a ni. Sawi tho teh ang, \hat tl^n z^wkna beisei chungin. Workcamp ah eng hna nge kan thawh ang? Tu te nge thawk ang? Kha hna kha anmahniin an ti ve thei lo nge thei ve tho? Eng zat nge kal ang a, s>nso eng zat nge ni ang.

director te kan titlem telh telh ang a, Regional Director in a ho khawm ang tih ang deuh khan ka lo hria a. Area Supervisor kan nei a, field Director tih tl>m a awm chuang lo va, Regional Director pawhin a buai tawk thawh tur a hmu tho mai. Eng pawh ni se hengte pawh hi kan ruahmanna angin kan kal pui a nih chuan a lawmawm e. 4. Missionary conference: Missionary conference kan nei zeuh zeuh tawh a, missionary te r^wn chunga programme siam a la awm ngai lo emaw ni. Kan la nei chho leh ch>k ang a, hengte hi programme ah telh thei ta sela (a) BCM pumpui anga mission r^l r>l d^n inkhawhhmuhna leh sawihona. (b) Hindu, Muslim leh regional indigenous, religion te zinga rawngbawl ho dan tur zirhona. (c) Goal setting mumal leh chu mi tihhlawhtlinna tur atana r^l r>l d^n (strategy) duan dan zirho leh inkawhhmuhna. (d) Field hrang hrang evaluation neih (e) Kan hmalam kum 10/20 atana mission ruahman l^wkna thar leh a dang tam tak.

March 2014 Kan kal ngei hian nge sawt ang a, pawisa thawn mai? Eng nge kan kal chhan? Keimahni lam nge, kan tlawh tur te lam lian zawk? Ngun taka ngaihtuah chunga thil tih chi a va ni >m.

23

8. Missionary te training: Training mamawh lo nia inhria apiangin kan mamawh zawk emaw tih tur a ni. AICS a training tawhte atangin titi a tam hle. MTI kan neih \hin missin pual bik neih ve te pawh thil tih theih ni se a \ha hle ang. Tin, kan rawng-bawlna chelh mek leh traininga kan intirh dan leh trained zawh hnua kan in post dan pawh ruahmanna fel fai Tih loh atana \ha: 1) Kan hmuh tum aia kan neih a hun ve ta riau mai. 9. Pastor leh upate mission missionary leh kan rawngbawlna hnam te an lo changkan riau field fang: Kan tih m>k leh kan la khan negative rilru put mai loh a practice zel tur pawh niin a lang. \ha. Hengte hi kan \awng\aina BCM puipaten mission rilru leh rawngbawlna rah a ni tih hriat th<k z^wka kan put theih nan a hlauh zawk tur. \ha hle mai. Mahse kan ti \alh 2) Keini aiin an changkang zawk teh ang, hun dang chu ka hre lo daih, tawngtai leh thilpek tui awm va, AP East field-a an rawn kal lo rawih khawpa rilru tih hnual \um kha, ka review lawk teh ang. mai loh tur. A sawiselna lam chu ka ins<m (A ziaktu: Pu David Lalrengpuia hi BCM Missionary ang a, rawtna kan siam teh ang.
senior, RCM-a thawk hrep

kuang deuha kohhran hote nen inhmelhriatna leh rawngbawl hona hun siam ni se. (2) Chu kohhran atang chuan a bul vel hmuh leh tlawh phak ho kha tlawh kual vel ni se. (3) Motor kal theihna chin chauh emaw, thawktute awmna ringawt en chuan kan mission field dinhmun tak tak leh kan missionary te chetvel dan leh an rawngbawlna tak tak hmuh pui theih a ni ngai lo vang. (4) Tlawh tam/zau aiin kan tlawh chhun kha ziktluak deuhin hre ta zawk ila.

(1) Khawi field pawh nise, area tawh, tuna AP East field, pakhat based deuha chiang- Basar-a thawk mek a ni)

24

Kohhran Beng

Isua tana nun tum hi tawp la, nangmahah Amah chu nuntir rawh
- Upa H.Thangkhuma Isua tana nun tum hi tawp rawh han tih te chu Krista tana nun tum turin kan infuih sauh sauh tur a ni dawn lawm ni? Ka kristian nun a lo hlawhchham hian Isua tana nung tura inhlan thar leh tur ani dawn lawm ni? Camping kan neih tum khat chu pa phanchang tak pakhat hian urhsun tak leh titakzet hmel pu hian, Pu Khum, tun tum chu da leh tawh lo tura inhlan a ni ka duh tiin ka hria, mahse a daih rei vak chuang lo. Kan mamawh zawk tak chu kan tum ruhna te, Isua tana nun kan tum vakna lam aiin kan thih tam lam kha a lo ni zawk daih si. Pathian thuah chuan hetiangin kan hmu a, Keini mi nungdama la awm te hi Isua avnaga thi tura man turin kan awm fova, Isua nunna pawh kan taksa thi theiah hian alan theih nan, (II Kor 4:11) tiin. Isua nunna kan mimal nuna a lan chhuah theih lohna chu thi tura man tiring kan awm phah t hin lo a ni. tana tih an tum thin vang ani tih kan hmu thei a, example pakhat chauh i han la chhuak teh angAbrahama chu kum 75 a upa a nih a, a nupui Sari pawh kum 65 a nih hnuah Pathianin thutiam a rawn pe ta a, vana arsi a thlir tir a, tuifinriat kama tiau vaivut a kawhhmuh bawk a, a thlahte chu chtiang zat chu an la nih tur thua hrilh a ni. Harsatna an neih lang sa chu kum tam an lo inneih tawh a, fa pakhat mah an la hring lova, fa neih beiseina an neih loh chin pawh kum tam ni tawh mahse a hrilh tu chu Pathian a ni kain mai a, an ring thar leh ta a, nghakhlel leh hlim takin an thlir a.

Kum 10 a liam leh a, Abrahama chu kum 85 a ni a, Bible a thil lungchhiatthlak Sari kum 75 a ni bawk a, far eng kan hmuh thenkhat chu Pathian an la nei lo. An beidawng a, an tihtir mail ova anmahnin Pathian buai a, engnge an tih ang? Enge

March 2014 tih theih an neih. Hemi thu a an nupaa an sawi dunna Gen. 16 ah kan hmu a, Abrahama chuan Sari chhiahhlawh Hagari kaltlangin fa nei mai rawh se, chu chu an culture chhunga tihdan awmsa ve reng a ni a, an nupuite chhiahhlawh hmanga pasalte fa hrinsak sawi tur an awm nual a ni. Pathian phalna ni lo mahse an ram tih ve dan ani mai. Hagari chuan fa a hrinsak ta, Ismaela chu.

25

ni a, Isak erawh chu Pathian thiltih a ni. Enganga ruhsun leh tihtakzet a tih pawh nise, a aiawha kan tih hi Pathianin a pawm lo. A thiltih kaltlangna hmanrua a mi hman a duh a, a hman atana inpe mail ova, mahni, ngaihdana kan tih ve zawng zawng hi Pathianin a pawm lo a ni. Thutiam min pek reng reng, keimahni tih tih a ti lovin amahin keimahni hmangna tihhlawhtlin a duh a ni. Ama An thiltih danah chuan lawmzawng atana tih tum tur leh vertherna engmah a awm lo. bei tura nangmahnia thawktu Pathianin an hnena thu a rawn chu Pathian a ni si a (Phil 2:13) sawi hma khan fa neih beiseina Thi lo chu ruai siam nan a chu an hloh fel der tawh. Kum hman theih loh. Keimahni 10 chhung Pathian thutiam an nghak a, tihhlawhtling turin an kaltlanga Pathian hnathawh a pem ta ani mai. An rilruah hurna lan tam theih lohna chhan chu emaw Pathian dan bawhchhiaa kan thi tlem em atin a ni. Sum inngaihna emaw a awm lo. leh paia kan duhamna te, in Mahse an thahnemngaihna leh hmun, huan lo rama kan Pathian thutiam tihhawhlting tura duhawmna te kan thihsan lohva tan an lakna chu Pathian a pawm nuam kan tih leh tul kan tih lo, chumi atanga kum 14 hnuah zawngte kan thihsan loh chuan Pathianin thutiam a pek atanga eng ang pawhin inhmang nasa kum 25 naah chuan Isaka chu mah ila, Lalpan a pawm lo, kan Sari lak atang chuan a lo piang thihna zelah chauh khan amah a ta a, Pathianin engtinnge a tih? nung dawn a ni. Gen. 22:2 kan en chuan Isaka (A ziaktu : Upa H. Thangchu i fapa neihchhuan a ti a ni. khuma hi S. Vanlaiphai Ariel Ismaela chu Abrahama thiltih a Kohhrana mi a ni)

26

Kohhran Beng

SUNNATE
UPA CHALHMINGTHANGA (1933-2013) Chaltlang, Aizawl Upa Chalhmingthanga hi Bunghmun khua Pu Lianthangpuia Chhangte leh Pi Vengthawmliani Khiangte te fa 10 zinga 8-na niin September 15, 1933 khan Bunghmunah a pianga, a tet laiin Rengdil lamah an pem a, Rengdil hi a seilenna khua a ni. Kum 1959, January 8 ah Rev. Vanzama kutah Lalthantluangi nen an innei a, fanu 1 leh fapa 1 an nei. A upa zawk C. Lalhmingmawii chu BCM Hqrs. Office, Serkawna mi hi a ni. A nupui Pi Lalthantluangi chuan 2.2.2010 khan a boral san. Kum 1979-ah eizawnna avangin Lungleiah an p>m a, kum 1980 ah Bazar Veng Kohhran, Lungleiah Rawngbawltu atan thlan a ni a, kum 1998 ah Upa atan nemngheh a ni. Kum 2003-ah Chaltlang Kohhranah an chhungkuain an lo lawi a, Chaltlang Kohhran chuan Upa atan a pawm ve leh a ni. Lehkha ziak hi a peih em em a, ama phak tawkah lehkhabu hial a puitlin a. A lehkhabu siam hmasa ber Ka nun khawihtu tih a ni a, miten an chhiar duh hle a, chhutnawn hial a ni. Hei bakah an inneih Golden Jubillee (1959-2009) hriat rengna pual leh Lalpa min hruaina kawngte tih pawh a buatsaih bawk. Sermon tawi leh sei deuhte a ziak nual a, 500700 vel a ni ang. Pathianin dak chhuaka lote en tur in a khawih nawn leh ta a, May 12,1997 khan Prayer Group for Mission chu a rawngbawlpuite nen an din a. Missionary te tan a tam thei ang ber an tawngtai a, lehkha an inthawn tawn a. Missionary lehkha tam tak a dawng nghe nghe a ni. Khawhar chhungte ah te, Nupa kar buaiah te, Ruihhlo avanga buaite damdawi ina damlote leh Jail tang te chen hian amah kal tlang hian malsawmna an dawng ve fo a ni. Kum 2001 khan SS zirtirtute kum 50 thawk tawh chawimawina Certificate leh tangkapui hlan a ni.

March 2014 A awmna tualchhung Kohhranah hian chanvo pawimawh tak tak a chelh reng a, Mission rawngbawlna hi a vei hle a, Assembly huap Ram chhung Mission Committee Member leh Bial Mission Committee Chairman te lo ni tawhin, BSI leh TLM lamah pawh khaipa ber a ni \hin. Kum 2009 ah a rilrua a vei em em Saidawium Missionary tirh chhuah chu Tualchhung Mission hmalaknain Bairabi bul Tlawng luiah neih a ni. Asthma natnain a tlak buaka, kum 2012 atang phei kha chuan Aizawla New Life Hospitalah a hun tam zawk a hmang a ni. Kum 2013 February thla tawp lama New Life Hospital a lut leh chu \hat lam pan lovin April 16,2013 (3:15 pm) khan Lalpa hnenah min kalsan ta a. A tuk ni 17-ah Chaltlang Biak Inah bialtu Pastor, Rev J.C.Vanlalluaian ropui takin a vuiliam a ni. Upa Thanchungnunga Secretary, Chaltlang Kohhran, Aizawl

27

UPA K. THLAMUANA (1936-2013)

Darzo
Upa K.Thlamuana hi 1936 khan Darzo khuaah a piang a, a pa chu Upa Hangmawia a ni a, a nu chu Lianhawii a ni. An unau hi mipa 7 leh hmeichhia 4 an ni. 1959 khan F.Rongengi nen kohhran Dan puitlingin Darzo Biak inah an innei a, fapa 2 leh fanu 5 an nei. Hun rei tak zopa hna a thawh hnuin 1973 atang khan Primary zirtirtu hna a thawk a. A hna avanga hmun hrang hranga a awm hnuin ama khua Darzo ah a thawk hlen ta a, Headmaster niin 2010 khan a pension ta a ni. Amah hi khawtlangah \hahnemngai taka inhmang mi a ni a. YMA President hnate chelhin mi harsate \anpui kawngah theihtawp chhuah duh mi a ni a. Chhiatni \hatniah zai hruaitu ber a ni thin. Upa tak anih thlengin mitthi lumennaah pawh a tlaivar hram hram thin a ni. A nu leh pa a\ang tawha kohhran ban pawimawh tak leh kohhran a chhiat ber lai pawha enkawl tlattu an ni a. Naupangt> a nih atangin kohhranah a

28

Kohhran Beng si lo va, chuvangin kan rinna siamtu leh tifamkimtu lam chauh en ila, kan tan malsawmna lo ni dawn a ni. Min tihnawktu paih ila, Isua lam chauh enin eng pawh huamin i kal zel ang u tih hi a ni. Kum 2005 May thla atangin thisen sang natnain a tlakbuak \an a, mahse Pathian \anpuinain Pulpit rawngbawlna hmang thei tein a dam veleh mai \hin a. Hlim taka rawng kan bawlho laiin July 17, 2013 atangin luhai leh th^wk lama harsatna neiin July 20, 2013 chawhma dar 11:30 khan chatuan ram min lo pansan ta a ni. A tukah amah thlahna hunserh in lama hman hnuah Biak in lamah Rev. Lalsangzuala Sailo-in ropui takin a vui a, Upa leh Rawngbawltu zawng zawngin a kuang chungah thlahna pangpar dahin Darzo kohhran zaipawl ten mawi takin hla an rem bawk a. Tichuan kan tum van nuamah khian intawk leh turin ui tak chungin kohhran hoten kan thlahliam ta a ni. Upa F.Laltlanzuala Secretary, Darzo Kohhran

inhmang chho va, Solfa a thiamin a aw a \ha em em bawk a, 1959 atangin zaipawl conductor a ni chho va, chhim bial zaipawl intihsiaknaah pakhatna a ni hial nghe nghe a ni. Upa tak anih hnu, a hun tawp dawn thlengin he rawngbawl hna hi a thawk a ni. Kum 1951-ah Rev. Aihrangan baptisma a chantir a. 1966 khan piantharna, Pathian fa nihna tak tak neiin 1978 ah Rawngbawltua thlan a ni a, 1983 ah Upa atan thlan niin hemi kum vek December thla ABC inkhawmpui Cheural a neihah Rev. Chalbuangan a ordained a ni. Kohhranah chanvo pawimawh tak tak Chairman, Secretary, Treasurer, SS Supdt. leh department hrang hrangah Senior adviser hnate a chelh \hin. Kohhranhote a fuihna ber chu Hebrai 12:1-2, Ringtu hi tum nei leh tih tur ruatsak sa kan ni a, tu mah inthlahdah thei kan ni lo. Hma lam pana kal zel tur kan ni a, kan rinna siamtu leh tifamkimtu Lal Isua chauh en tlat i tum ang u. Kan Lal Isua lam en lova kan kiang vela mi mai mai kan en chuan min tichaktu an ni

March 2014

29

bawltu ni ve ngei awma an hriat UPA ZAIHNUNA CHHANGTE avangin amahin dil lovin TKP ten an dil sak a, 1960 khan Rawng(1935-2013) bawltuah lak a ni. January Tarpho 15,1961-ah Kohhran Upa atan Upa Zaihnuna Chhangte hi thlan a ni a, hemi zan vekah hian Pu Terena leh Pi Enthangi te fa Pastor Thangmuran Tarpho niin 1935-ah Tarpho khuaah a Biak in-ah a ordained nghal. piang a, unau mipa 2 leh TKP hruaitu, SS Supdtt. leh hmeichhia 2 an ni. Mizo historyzirtirtu, Thingsai bial Chairman, a zaithiam leh hla phuah thiam Tualchhung kohhran Chairman, lar tak, Saikuti thlah kal zela mi inneihtirtu leh FOD Senior a ni. Chuvangin a hming Adviser hnate a chelh tawh a. Zaihnuna tih pawh hi a pi Saikuti March 5, 2011 khan kohhran zai thiam hming chawia sak a ni. upa kum 50 a nihna leh an nupa 1955 ah Pi Zathluaii nen inneih Golden Jubilee lawmna inneiin fa mipa 4 leh hmeichhia 6 ruai nen a faten an buatsaih sak an nei a. An fate zinga hmeichhe nghe nghe a. SS kum 50 thawk 1 leh mipa 1 an boral tawh a, tawh chawi-mawina Medal tunah hian 8 an la dam. Mi pawh a dawng a ni. nunn>m leh zaidam, mi huatthu Taksa thila mi tlawmngai sawi lo, \henrual kawm thiam tak, leh taima a nihna chu thlarau lam a fate rual lek pawh rualpui nunah pawh seng lutin kohhran kawma k^wm thiam, mi ngainat thiltihna hrang hrangah a dam a, hlawh >m >m leh mite zah a ni. tithei chang chang anih phawt Rawngbawltua a luh hun lai chuan a \hulh ngai lo. Kohhran hian tun anga inthlan hi a la awm committee, hnatlang, inpawllo va. Pathian kohna hriaa hona leh Pathian biak inkhawmrawngbawlna hna thawh ve ah a kal hmasa ber a ni reng thei duhte tan Rawngbawltu nih dil a, dawhthei tak leh phun ngai theih tih hun lai a ni a. Chutih lai miah lovin thiante a nghak thin a chuan TKP-ah in hmangin ni. Kohhranah hlimna/harhna a hruaitu zingah a tel a, TKP-a a lo thlen pawha lam hmahruaitu rawngbawlpuite chuan Rawng-

30

Kohhran Beng UPA THANGZUALA (1942-2013) Republic Vengthlang Upa Thangzuala hi Kawlni hnam a ni a, Kawlvela leh Dawnthangi te inkarah April ni 12, 1942 khan Kawlhawk khuaah a piang a, unau mipa 6 leh farnu 10 a nei. Kum 1968ah Zahrangi nen inneiin fa, mipa 4 leh fanu 1 an nei. Thingtlang lo neiha ei zawng mi a ni a, pa taima leh mahni tawka intodelh tak mi a ni. Eizawnna thila an fate Aizawl lama an awm ngheh avangin an ni nupa pawh kum 2004 khan Aizawl lamah an lut phei a. A tu leh fate nen hahdam takin an khawsa ho ta a ni. Amaherawhchu a nupuiin Pathian ropuina \awmpui ve tawh turin January 15, 2012 khan Van kohna a lo chhang ta thung a ni. Tet t> a\anga Pathian \ih mi a nih avangin tleirawl han petek eih pawh nei lovin kum 26 mi a nih laiin Rawngbawltu a ni a. Kum 1994 khan Kawlhawkah Upa atan thlan a ni. November 6, 1994-ah Bethel Baptist Biak In, Bunghmun West-ah Rev. R. Zohminglianan a Upa atan

ni tlat leh kohhrante \hutchilh tlat thin, kohhranho tena paa kan neih tlat, kohhran Pa tia kan hriat tlat a ni. Thusawi thiam tak leh nung taka thusawi thin anih bakah titi a thiam em em a, thlarau lam leh Pathian thua harsatna nei ten an pan thin, an thlamuanpui em em thin leh damlo ten \awng\ai tura an koh hlawh em em a ni. A dam anih chuan zing \awng\ai inkhawm pelh ngai lo, dar vaw thintu a ni. A hriselna hi a \ha vak lo va, hun rei tawh tak atang khan pum lam \hat lohna avangin a buai fo va, damdawi inah vawi tam tak a kal nghe nghe a. A boral ni, August 12, 2013 ah hian Biak in hnatlang thawhnaah thawk vein chawhnuah a ir nat avangin a hawng a, tlai lam dar 6 ah chatuan ram min pansan ta a ni. August 13-ah ama chenna inah thlahna neih anih hnuah Biak inah inkhawmpui a ni a. Tarpho kohhran zaipawl ten fakna hlaa thlahin Rev. N.Vanlalzuian ropui taka vuiin thlanmual lam panpui a ni ta a ni. Upa Biakthansanga Secretary, Tarpho Kohhran, Thingsai

March 2014 nemnghet. Aizawla an rawn pem hnuah pawh a lawina Republic Vengthlang Baptist Kohhran chuan Upa atan a pawmzui nghal bawk. Thilpek ngai pawimawhin sawma pakhat pe zat zat \hin mi a ni. Rawng a bawl chhung hian rawngbawlna p>ng pawimawh tak tak, hengte hi a lo chelh tawh: Kohhran Chairman leh Treasurer, SS.Supdt. leh zirtirtu, Village Pastor, Building Comtt. Chairman leh |KP OB te lo ni tawh, Sunday school zirtirtuah kum 36 chhung a \ang. Chhung-kuaa rawngbawl mi an ni a, a fa mipa la dam 3 te phei chu Kohhran Committee member an ni vek nghe nghe a, tuna a lawina Kohhranah pawh hian a fate 2 chu Rawngbawltu niin a pakhat zawk phei chu Secretary a ni mek a ni. Mi inngaitlawm leh thuhnuairawlh mi a ni. Thlarau lama a \hannain mi dangte \hanna a dip ngai lo. |hangthar leh mi dangte thlarau lama an \han theihna atan hun leh hmun a kian thiam >m >m. A rilru a hrisel a, tu rilru mah a tina ngai lo a. A nun hi a parmawi em em a, mahse mi dangte tina

31

turin amahah hling a awm lo. Kum 2013 July thla tawp lam khan tha na avangin Doctor a r^wn a, Zunthlum a ni tih hriat a ni. August ni 20, zing dar 5 vel khan nikhaw hre lovin a awm ta thut a. August ni 23, zing dar 7:15 khan a rawng a bawl \hin Pathian kohna chhangin chatuan ram a lo pan ta a ni. August 23, 2013 chawhnu dar 1-ah vuina hun a chenna in, Venghluiah neih a ni a. Chumi hnuah Biak inah vuina hun ropui leh urhs<n takin Bialtu Pastor, Rev. L. Vanlalsangan a hmang a. Kohhran zaipawlin a thlahna atan hnukulh \euhin Thihna Jordan lui kama kan din reng lai chuan, Van Jerusalem thar ka thlir a tih hla an rem a. Mahse, an sa chhuak thei ta lo a ni. Upa Thangzuala ruang hi a duh ang ngeiin kum kal ta maia boral santu a nupui thlanah Thawhlehna ropuia tho turin kan thlah liam ta a ni. Rbt. Dr. JV. Nunchunga Asst. Secretary
Republic Vengthlang Kohhran

32

Kohhran Beng

D E C LARAT I O N
Statement about the ownership and other particulars about the KO HHRAN BENG monthly Magazine; 1. Title of the newspaper : Kohhran Beng 2. Language in which it is published: Mizo 3. Periodicityof its publication : Monthly 4. Place of Publication : Serkawn, Lunglei Mizoram 5. Printers name : K. Lalnuntluanga Nationality : Indian 6. Publishers Name : KMS.Dawngliana Nationality : Indian 7. Editors Name : KMS.Dawngliana Nationality : Indian 8. Owners name where printing : Kohhran Beng is conducted and premises on : Association which the Press is install. 9. Name and Address of Individuals : NIL who won the Newspaper and partners or shareholders holding more than one percent of the total income. I, Mr. KMS.Dawngliana hereby declare that the particulars given above are true to the best of my knowledge and belief. Dated Lunglei The 1st.March, 2014 K.M.S.Dawngliana Signature of Publisher

You might also like