www.paragraf.

rs
Preuzeto iz elektronske pravne baze Paragraf Lex

KRIVINI ZAKONIK
("Sl. glasnik RS", br. 85/2005, 88/2005 - ispr., 107/2005 - ispr., 72/2009,
111/2009 i 121/2012)

OPTI DEO
Glava prva
OSNOVNE ODREDBE
Nema krivinog dela niti kazne bez zakona
lan 1
Nikome ne moe biti izreena kazna ili druga krivina sankcija za delo koje pre nego to je
uinjeno zakonom nije bilo odreeno kao krivino delo, niti mu se moe izrei kazna ili druga
krivina sankcija koja zakonom nije bila propisana pre nego to je krivino delo uinjeno.
Nema kazne bez krivice
lan 2
Kazna i mere upozorenja mogu se izrei samo uiniocu koji je kriv za uinjeno krivino delo.
Osnov i granice krivinopravne prinude
lan 3
Zatita oveka i drugih osnovnih drutvenih vrednosti predstavlja osnov i granice za odreivanje
krivinih dela, propisivanje krivinih sankcija i njihovu primenu, u meri u kojoj je to nuno za
suzbijanje tih dela.
Krivine sankcije i njihova opta svrha
lan 4
(1) Krivine sankcije su: kazne, mere upozorenja, mere bezbednosti i vaspitne mere.
(2) Opta svrha propisivanja i izricanja krivinih sankcija je suzbijanje dela kojima se povreuju
ili ugroavaju vrednosti zatiene krivinim zakonodavstvom.
(3) Krivine sankcije se ne mogu izrei licu koje u vreme kada je delo uinjeno nije navrilo
etrnaest godina. Vaspitne mere i druge krivine sankcije mogu se izrei maloletniku pod
uslovima propisanim posebnim zakonom.
Glava druga
VAENJE KRIVINOG ZAKONODAVSTVA REPUBLIKE
SRBIJE
Vremensko vaenje krivinog zakonodavstva
lan 5
(1) Na uinioca krivinog dela primenjuje se zakon koji je vaio u vreme izvrenja krivinog dela.
(2) Ako je posle izvrenja krivinog dela izmenjen zakon, jednom ili vie puta, primenie se
zakon koji je najblai za uinioca.
(3) Na uinioca krivinog dela koje je predvieno zakonom sa odreenim vremenskim trajanjem
primenjuje se taj zakon, bez obzira na to kad mu se sudi, ako tim zakonom nije drukije
odreeno.
Vaenje krivinog zakonodavstva na teritoriji Srbije
lan 6
(1) Krivino zakonodavstvo Republike Srbije vai za svakog ko na njenoj teritoriji uini krivino
delo.
(2) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za svakog ko uini krivino delo na domaem brodu,
bez obzira gde se brod nalazi u vreme izvrenja dela.
(3) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za svakog ko uini krivino delo u domaem civilnom
vazduhoplovu dok je u letu ili u domaem vojnom vazduhoplovu, bez obzira gde se
vazduhoplov nalazio u vreme izvrenja krivinog dela.
(4) Ako je u sluajevima iz st. 1. do 3. ovog lana u stranoj dravi pokrenut ili dovren krivini
postupak, krivino gonjenje u Srbiji preduzee se samo po odobrenju republikog javnog
tuioca.
(5) Krivino gonjenje stranca u sluajevima iz st. 1. do 3. ovog lana moe se, pod uslovom
uzajamnosti, ustupiti stranoj dravi.
Vaenje krivinog zakonodavstva Srbije za uinioce odreenih krivinih dela
izvrenih u inostranstvu
lan 7
Krivino zakonodavstvo Srbije vai za svakog ko u inostranstvu uini krivino delo iz l. 305. do
316, l. 318. do 321. i l. 391. do 393a ovog zakonika ili iz lana 223. ovog zakonika, ako se
falsifikovanje odnosi na domai novac.
Vaenje krivinog zakonodavstva Srbije za dravljanina Srbije koji uini krivino
delo u inostranstvu
lan 8
(1) Krivino zakonodavstvo Srbije vai za dravljanina Srbije i kad u inostranstvu uini koje
drugo krivino delo, osim krivinih dela navedenih u lanu 7. ovog zakonika, ako se zatekne na
teritoriji Srbije ili bude izruen Srbiji.
(2) Pod uslovima iz stava 1. ovog lana krivino zakonodavstvo Srbije vai i za uinioca koji je
postao dravljanin Srbije poto je uinio krivino delo.
Vaenje krivinog zakonodavstva Srbije za stranca koji uini krivino delo u
inostranstvu
lan 9
(1) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za stranca koji van teritorije Srbije uini prema njoj ili
njenom dravljaninu krivino delo i kad nisu u pitanju krivina dela navedena u lanu 7. ovog
zakonika, ako se zatekne na teritoriji Srbije ili bude izruen Srbiji.
(2) Krivino zakonodavstvo Srbije vai i za stranca koji prema stranoj dravi ili prema strancu
uini u inostranstvu krivino delo za koje se po zakonu zemlje u kojoj je uinjeno moe izrei
kazna zatvora od pet godina ili tea kazna, ako se zatekne na teritoriji Srbije, a ne bude izruen
stranoj dravi. Ako ovim zakonikom nije drukije odreeno, sud u takvom sluaju ne moe izrei
teu kaznu od one koja je propisana zakonom zemlje u kojoj je krivino delo uinjeno.
Posebni uslovi za krivino gonjenje za krivino delo uinjeno u inostranstvu
lan 10
(1) U sluaju iz l. 8. i 9. ovog zakonika krivino gonjenje se nee preduzeti, ako je:
1) uinilac potpuno izdrao kaznu na koju je u inostranstvu osuen;
2) uinilac u inostranstvu pravnosnanom presudom osloboen ili mu je kazna
zastarela ili oprotena;
3) prema neuraunljivom uiniocu u inostranstvu izvrena odgovarajua mera
bezbednosti;
4) za krivino delo po stranom zakonu za krivino gonjenje potreban zahtev
oteenog, a takav zahtev nije podnet.
(2) U sluaju iz lana 8. i lana 9. stav 1. ovog zakonika krivino gonjenje se moe preduzeti
samo ako se za krivino delo kanjava i po zakonu zemlje u kojoj je ono uinjeno, osim kada
postoji odobrenje republikog javnog tuioca ili kada je to predvieno potvrenim
meunarodnim ugovorom.
(3) U sluaju iz lana 9. stav 2. ovog zakonika, ako je u pitanju delo koje je u vreme kad je
izvreno smatrano krivinim delom prema optim pravnim naelima priznatim u meunarodnom
pravu, gonjenje se moe preduzeti u Srbiji po odobrenju republikog javnog tuioca, bez obzira
na zakon zemlje u kojoj je krivino delo uinjeno.
Uraunavanje pritvora i kazne izdrane u inostranstvu
lan 11
Pritvor, svako drugo lienje slobode u vezi sa krivinim delom, lienje slobode u toku postupka
izruenja, kao i kazna koju je uinilac izdrao po presudi inostranog ili meunarodnog krivinog
suda uraunae se u kaznu koju izrekne domai sud za isto krivino delo, a ako kazne nisu iste
vrste, uraunavanje e se izvriti po oceni suda.
Odgovornost pravnih lica za krivina dela
lan 12
Odgovornost pravnih lica za krivina dela, kao i sankcije pravnih lica za krivina dela ureuju se
posebnim zakonom.
Vaenje opteg dela ovog zakonika
lan 13
Odredbe opteg dela ovog zakonika vae za sva krivina dela odreena ovim zakonikom ili
drugim zakonom.
Glava trea
KRIVINO DELO
1. Opte odredbe o krivinom delu
Krivino delo
lan 14
(1) Krivino delo je ono delo koje je zakonom predvieno kao krivino delo, koje je protivpravno
i koje je skrivljeno.
(2) Nema krivinog dela ukoliko je iskljuena protivpravnost ili krivica, iako postoje sva obeleja
krivinog dela odreena zakonom.
Izvrenje krivinog dela neinjenjem
lan 15
(1) Krivino delo je uinjeno neinjenjem kad zakon proputanje da se preduzme odreeno
injenje predvia kao krivino delo.
(2) Neinjenjem moe biti uinjeno i krivino delo koje je zakonom odreeno kao injenje, ako je
uinilac proputanjem dunog injenja ostvario obeleja tog krivinog dela.
Vreme izvrenja krivinog dela
lan 16
(1) Krivino delo je izvreno u vreme kad je izvrilac radio ili bio duan da radi, bez obzira kad je
posledica dela nastupila.
(2) Sauesnik je krivino delo uinio u vreme kad je radio ili bio duan da radi.
Mesto izvrenja krivinog dela
lan 17
(1) Krivino delo je izvreno kako u mestu gde je izvrilac radio ili bio duan da radi, tako i u
mestu gde je u celini ili delimino nastupila posledica dela.
(2) Pokuaj krivinog dela smatra se izvrenim kako u mestu gde je uinilac radio, tako i u
mestu gde je posledica po njegovom umiljaju trebalo da nastupi ili je mogla da nastupi.
(3) Sauesnik je krivino delo uinio i u mestu u kojem je preduzeo radnju sauesnitva.
Delo malog znaaja
lan 18
(1) Nije krivino delo ono delo koje, iako sadri obeleja krivinog dela, predstavlja delo malog
znaaja.
(2) Delo je malog znaaja ako je stepen krivice uinioca nizak, ako su tetne posledice odsutne
ili neznatne i ako opta svrha krivinih sankcija ne zahteva izricanje krivine sankcije.
(3) Odredbe st. 1. i 2. ovog lana mogu se primeniti na krivina dela za koja je propisana kazna
zatvora do pet godina ili novana kazna.
Nuna odbrana
lan 19
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u nunoj odbrani.
(2) Nuna je ona odbrana koja je neophodno potrebna da uinilac od svog dobra ili dobra
drugoga odbije istovremen protivpravan napad.
(3) Uiniocu koji je prekoraio granice nune odbrane moe se kazna ublaiti. Ako je uinilac
prekoraio granice nune odbrane usled jake razdraenosti ili prepasti izazvane napadom moe
se i osloboditi od kazne.
Krajnja nuda
lan 20
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u krajnjoj nudi.
(2) Krajnja nuda postoji kad je delo uinjeno radi toga da uinilac otkloni od svog dobra ili
dobra drugoga istovremenu neskrivljenu opasnost koja se na drugi nain nije mogla otkloniti, a
pri tom uinjeno zlo nije vee od zla koje je pretilo.
(3) Uiniocu koji je sam izazvao opasnost, ali iz nehata ili je prekoraio granice krajnje nude,
moe se kazna ublaiti. Ako je uinilac prekoraio granice krajnje nude pod naroito
olakavajuim okolnostima moe se i osloboditi od kazne.
(4) Nema krajnje nude ako je uinilac bio duan da se izlae opasnosti koja je pretila.
Sila i pretnja
lan 21
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno pod dejstvom neodoljive sile.
(2) Ako je krivino delo uinjeno pod dejstvom sile koja nije neodoljiva ili pretnje, uiniocu se
kazna moe ublaiti.
(3) U sluaju iz stava 1. ovog lana kao izvrilac krivinog dela smatrae se lice koje je
primenilo neodoljivu silu.
Krivica
lan 22
(1) Krivica postoji ako je uinilac u vreme kada je uinio krivino delo bio uraunljiv i postupao
sa umiljajem, a bio je svestan ili je bio duan i mogao biti svestan da je njegovo delo
zabranjeno.
(2) Krivino delo je uinjeno sa krivicom i ako je uinilac postupao iz nehata, ukoliko zakon to
izriito predvia.
Neuraunljivost
lan 23
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u stanju neuraunljivosti.
(2) Neuraunljiv je onaj uinilac koji nije mogao da shvati znaaj svog dela ili nije mogao da
upravlja svojim postupcima usled duevne bolesti, privremene duevne poremeenosti,
zaostalog duevnog razvoja ili druge tee duevne poremeenosti.
(3) Uiniocu krivinog dela ija je sposobnost da shvati znaaj svog dela ili sposobnost da
upravlja svojim postupcima bila bitno smanjena usled nekog stanja iz stava 2. ovog lana (bitno
smanjena uraunljivost) moe se ublaiti kazna.
Skrivljena neuraunljivost
lan 24
(1) Krivica uinioca krivinog dela koji se upotrebom alkohola, droga ili na drugi nain doveo u
stanje u kojem nije mogao da shvati znaaj svog dela ili da upravlja svojim postupcima utvruje
se prema vremenu neposredno pre dovoenja u takvo stanje.
(2) Uiniocu koji je pod okolnostima iz stava 1. ovog lana uinio krivino delo u stanju bitno
smanjene uraunljivosti ne moe se po tom osnovu ublaiti kazna.
Umiljaj
lan 25
Krivino delo je uinjeno sa umiljajem kad je uinilac bio svestan svog dela i hteo njegovo
izvrenje ili kad je uinilac bio svestan da moe uiniti delo pa je na to pristao.
Nehat
lan 26
Krivino delo je uinjeno iz nehata kad je uinilac bio svestan da svojom radnjom moe uiniti
delo, ali je olako drao da do toga nee doi ili da e to moi spreiti ili kad nije bio svestan da
svojom radnjom moe uiniti delo iako je prema okolnostima pod kojima je ono uinjeno i prema
svojim linim svojstvima bio duan i mogao biti svestan te mogunosti.
Odgovornost za teu posledicu
lan 27
Kad je iz krivinog dela proizala tea posledica zbog koje zakon za to delo propisuje teu
kaznu, ta se kazna moe izrei ako je uinilac u odnosu na tu posledicu postupao iz nehata, a i
sa umiljajem ako time nisu ostvarena obeleja nekog drugog krivinog dela.
Stvarna zabluda
lan 28
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u neotklonjivoj stvarnoj zabludi.
(2) Stvarna zabluda je neotklonjiva ako uinilac nije bio duan i nije mogao da izbegne zabludu
u pogledu neke stvarne okolnosti koja predstavlja obeleje krivinog dela ili u pogledu neke
stvarne okolnosti koja bi, da je zaista postojala, inila delo dozvoljenim.
(3) Ako je uinilac bio u stvarnoj zabludi usled nehata, postojae krivino delo uinjeno iz
nehata kad zakon takvo krivino delo predvia.
Pravna zabluda
lan 29
(1) Nije krivino delo ono delo koje je uinjeno u neotklonjivoj pravnoj zabludi.
(2) Pravna zabluda je neotklonjiva ako uinilac nije bio duan i nije mogao da zna da je njegovo
delo zabranjeno.
(3) Uiniocu koji nije znao da je delo zabranjeno, ali je to bio duan i mogao da zna, kazna se
moe ublaiti.
2. Pokuaj krivinog dela
Pokuaj
lan 30
(1) Ko sa umiljajem zapone izvrenje krivinog dela, ali ga ne dovri, kaznie se za pokuaj
krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora od pet godina ili tea kazna, a za
pokuaj drugog krivinog dela samo kad zakon izriito propisuje kanjavanje i za pokuaj.
(2) Uinilac e se za pokuaj kazniti kaznom propisanom za krivino delo, ili ublaenom
kaznom.
Nepodoban pokuaj
lan 31
Uinilac koji pokua da izvri krivino delo nepodobnim sredstvom ili prema nepodobnom
predmetu moe se osloboditi od kazne.
Dobrovoljni odustanak
lan 32
(1) Izvrilac koji je pokuao izvrenje krivinog dela ali je dobrovoljno odustao od daljeg
preduzimanja radnje izvrenja ili je spreio nastupanje posledice, moe se osloboditi od kazne.
(2) Odredba stava 1. ovog lana nee se primeniti ukoliko uinilac krivino delo nije dovrio
zbog okolnosti koje onemoguavaju ili znatno oteavaju izvrenje krivinog dela, ili zbog toga
to je smatrao da takve okolnosti postoje.
(3) Osloboditi se od kazne moe i saizvrilac, podstreka ili pomaga koji je dobrovoljno spreio
izvrenje krivinog dela.
(4) Ako je u sluaju iz st. 1. i 3. uinilac dovrio neko drugo samostalno krivino delo koje nije
obuhvaeno krivinim delom od ijeg izvrenja je odustao, uinilac se ne moe osloboditi od
kazne za to drugo delo po istom osnovu.
3. Sauesnitvo u krivinom delu
Saizvrilatvo
lan 33
Ako vie lica uestvovanjem u radnji izvrenja sa umiljajem ili iz nehata zajedniki izvre
krivino delo, ili ostvarujui zajedniku odluku drugom radnjom sa umiljajem bitno doprinesu
izvrenju krivinog dela, svako od njih kaznie se kaznom propisanom za to delo.
Podstrekavanje
lan 34
(1) Ko drugog sa umiljajem podstrekne da izvri krivino delo, kaznie se kaznom propisanom
za to krivino delo.
(2) Ko drugog sa umiljajem podstrekava na izvrenje krivinog dela iji pokuaj je po zakonu
kanjiv, a delo ne bude ni pokuano, kaznie se kao za pokuaj krivinog dela.
Pomaganje
lan 35
(1) Ko drugom sa umiljajem pomogne u izvrenju krivinog dela, kaznie se kaznom
propisanom za to krivino delo, ili ublaenom kaznom.
(2) Kao pomaganje u izvrenju krivinog dela smatra se naroito: davanje saveta ili uputstava
kako da se izvri krivino delo, stavljanje uiniocu na raspolaganje sredstava za izvrenje
krivinog dela, stvaranje uslova ili otklanjanje prepreka za izvrenje krivinog dela, kao i
unapred obeano prikrivanje krivinog dela, uinioca, sredstava kojima je krivino delo izvreno,
tragova krivinog dela ili predmeta pribavljenih krivinim delom.
Granice odgovornosti i kanjivosti sauesnika
lan 36
(1) Saizvrilac je odgovoran za izvreno krivino delo u granicama svog umiljaja ili nehata, a
podstreka i pomaga u granicama svog umiljaja.
(2) Osnovi koji iskljuuju krivicu izvrioca (l. 23, 28. i 29. ovog zakonika) ne iskljuuju krivino
delo saizvrioca, podstrekaa, ili pomagaa kod kojeg krivica postoji.
(3) Lini odnosi, svojstva i okolnosti usled kojih zakon dozvoljava osloboenje od kazne, ili koje
utiu na odmeravanje kazne, mogu se uzeti u obzir samo onom izvriocu, saizvriocu,
podstrekau ili pomagau kod kojeg takvi odnosi, svojstva i okolnosti postoje.
(4) Lini odnosi, svojstva i okolnosti koji predstavljaju bitno obeleje krivinog dela ne moraju
postojati kod podstrekaa ili pomagaa. Podstrekau ili pomagau koji nema takvo lino
svojstvo, kazna se moe ublaiti.
4. Kanjavanje podstrekaa i pomagaa za pokuaj
Pokuaj i lake krivino delo
lan 37
(1) Ako je krivino delo ostalo u pokuaju podstreka i pomaga e se kazniti za pokuaj.
(2) Ako je izvrilac izvrio lake krivino delo od onog na koje se podstrekavanje ili pomaganje
odnosi, a koje bi bilo njime obuhvaeno, podstreka i pomaga e se kazniti za krivino delo
koje je uinjeno.
(3) Odredba stava 2. ovog lana nee se primeniti ako bi se podstreka stroe kaznio primenom
lana 34. stav 2. ovog zakonika.
5. Posebne odredbe o krivinim delima uinjenim putem tampe ili drugih
sredstava javnog informisanja
Odgovornost urednika
lan 38
(1) Izvriocem krivinog dela izvrenog objavljivanjem informacije u novinama, na radiju,
televiziji ili drugom javnom glasilu smatra se autor informacije.
(2) Izuzetno od odredbe stava 1. ovog lana izvriocem krivinog dela uinjenog putem novina,
radija, televizije ili drugog javnog glasila smatrae se odgovorni urednik, odnosno lice koje ga je
zamenjivalo u vreme objavljivanja informacije:
1) ako je do zavretka glavnog pretresa pred prvostepenim sudom autor ostao
nepoznat;
2) ako je informacija objavljena bez saglasnosti autora;
3) ako su u vreme objavljivanja informacije postojale stvarne ili pravne smetnje za
gonjenje autora, koje i dalje traju.
(3) Iskljuena je krivica odgovornog urednika, odnosno lica koje ga zamenjuje ukoliko je bio u
neotklonjivoj zabludi u pogledu neke od okolnosti navedenih u stavu 2. ta. 1. do 3. ovog lana.
Odgovornost izdavaa, tampara i proizvoaa
lan 39
(1) Kad postoje uslovi iz lana 38. ovog zakonika izvriocem se smatraju:
1) izdava - za krivino delo izvreno putem nepovremene tampane publikacije, a
ako nema izdavaa ili postoje stvarne ili pravne smetnje za njegovo gonjenje -
tampar koji je za to znao;
2) proizvoa - za krivino delo izvreno putem kompakt diska, gramofonske ploe,
magnetofonske trake i drugih auditivnih sredstava, filma za javno i privatno
prikazivanje, dijapozitiva, video-sredstava ili slinih sredstava namenjenih irem
krugu lica.
(2) Ako je izdava, tampar ili proizvoa pravno lice ili dravni organ, izvrilac je lice koje
odgovara za izdavanje, tampanje ili proizvodnju.
Primenjivanje odredaba l. 38. i 39.
lan 40
Odredbe l. 38. i 39. ovog zakonika primenjuju se samo ako se ta lica po optim odredbama
ovog zakonika ne mogu smatrati uiniocem krivinog dela.
Zatita izvora informacija
lan 41
Lica iz l. 38. i 39. ovog zakonika nee se smatrati izvriocem krivinog dela zbog toga to sudu
ili drugom nadlenom organu nisu otkrila identitet autora informacije ili izvor informacije, osim u
sluaju da je uinjeno krivino delo za koje je kao najmanja mera kazne propisan zatvor u
trajanju od pet ili vie godina, ili je to neophodno da bi se izvrenje takvog krivinog dela
spreilo.
Glava etvrta
KAZNE
1. Svrha kanjavanja, vrste kazni i uslovi za njihovo izricanje
Svrha kanjavanja
lan 42
U okviru opte svrhe krivinih sankcija (lan 4. stav 2), svrha kanjavanja je:
1) spreavanje uinioca da ini krivina dela i uticanje na njega da ubudue ne ini krivina
dela;
2) uticanje na druge da ne ine krivina dela;
3) izraavanje drutvene osude za krivino delo, jaanje morala i uvrivanje obaveze
potovanja zakona.
Vrste kazni
lan 43
Uiniocu krivinog dela mogu se izrei sledee kazne:
1) kazna zatvora;
2) novana kazna;
3) rad u javnom interesu;
4) oduzimanje vozake dozvole.
Glavne i sporedne kazne
lan 44
(1) Kazna zatvora moe se izrei samo kao glavna kazna.
(2) Novana kazna, rad u javnom interesu i oduzimanje vozake dozvole mogu se izrei i kao
glavna i kao sporedna kazna.
(3) Ako je za jedno krivino delo propisano vie kazni, samo se jedna moe izrei kao glavna
kazna.
Kazna zatvora
lan 45
(1) Kazna zatvora ne moe biti kraa od trideset dana niti dua od dvadeset godina.
(2) Kazna zatvora iz stava 1. ovog lana izrie se na pune godine i mesece, a do est meseci i
na dane.
(3) Za najtea krivina dela i najtee oblike tekih krivinih dela moe se uz kaznu iz stava 1.
ovog lana izuzetno propisati i kazna zatvora od trideset do etrdeset godina. Kazna zatvora od
trideset do etrdeset godina izrie se na pune godine.
(4) Zatvor od trideset do etrdeset godina ne moe se izrei licu koje u vreme izvrenja
krivinog dela nije navrilo dvadeset jednu godinu ivota.
(5) Ako uiniocu krivinog dela izrekne kaznu zatvora do jedne godine, sud moe istovremeno
odrediti da e se ona izvriti tako to e je osueni izdravati u prostorijama u kojima stanuje
ukoliko se s obzirom na linost uinioca, njegov raniji ivot, njegovo dranje posle uinjenog
dela, stepen krivice i druge okolnosti pod kojima je delo uinio moe oekivati da e se i na taj
nain ostvariti svrha kanjavanja.
(6) Osueni kojem je odreeno izvrenje kazne zatvora na nain predvien u stavu 5. ovog
lana ne sme naputati prostorije u kojima stanuje, osim u sluajevima propisanim zakonom koji
ureuje izvrenje krivinih sankcija. Ukoliko osueni jednom u trajanju preko est asova ili dva
puta u trajanju do est asova samovoljno napusti prostorije u kojima stanuje, sud e odrediti da
ostatak kazne zatvora izdri u zavodu za izvrenje kazne zatvora.
(7) Osuenom za krivino delo protiv braka i porodice koji ivi sa oteenim u istom porodinom
domainstvu ne moe se odrediti izvrenje kazne zatvora na nain propisan u stavu 5. ovog
lana.
Uslovni otpust
lan 46
(1) Osuenog koji je izdrao dve treine kazne zatvora sud e uslovno otpustiti sa izdravanja
kazne, ako se u toku izdravanja kazne tako popravio da se moe sa osnovom oekivati da e
se na slobodi dobro vladati, a naroito da do isteka vremena za koje je izreena kazna ne uini
novo krivino delo. Pri oceni da li e se osueni uslovno otpustiti uzee se u obzir njegovo
vladanje za vreme izdravanja kazne, izvravanje radnih obaveza, s obzirom na njegovu radnu
sposobnost, kao i druge okolnosti koje pokazuju da je u odnosu na njega postignuta svrha
kanjavanja. Ne moe se uslovno otpustiti osueni koji je tokom izdravanja kazne dva puta
disciplinski kanjavan i kome su oduzete dodeljene pogodnosti.
(2) Ukoliko ispunjava uslove iz stava 1. ovog lana, sud moe uslovno otpustiti osuenog:
- koji izdrava kaznu zatvora od 30 do 40 godina;
- koji je osuen za krivina dela protiv ovenosti i drugih dobara zatienih meunarodnim
pravom (l. 370. do 393a), krivina dela protiv polne slobode (l. 178. do 185b), krivino delo
nasilje u porodici (lan 194. st. 2. do 4), krivino delo neovlaena proizvodnja i stavljanje u
promet opojnih droga (lan 246. stav 4), krivina dela protiv ustavnog ureenja i bezbednosti
Republike Srbije (l. 305. do 321), krivino delo primanje mita (lan 367) i krivino delo davanje
mita (lan 368);
- koji je osuen od strane nadlenih sudova, odnosno njihovih posebnih odeljenja, u postupcima
voenim u skladu sa nadlenou odreenom Zakonom o organizaciji i nadlenosti dravnih
organa u suzbijanju organizovanog kriminala, korupcije i drugih tekih krivinih dela;
- koji je vie od tri puta pravnosnano osuen na bezuslovnu kaznu zatvora, a nije izvreno
brisanje ili ne postoje uslovi za brisanje neke od osuda.
(3) Sud moe u odluci o uslovnom otpustu odrediti da je osueni duan da ispuni obaveze
predviene krivinopravnim odredbama.
(4) U sluaju iz st. 1. i 2. ovog lana, ako uslovni otpust ne bude opozvan, smatra se da je
osueni izdrao kaznu.
Opozivanje uslovnog otpusta
lan 47
(1) Sud e opozvati uslovni otpust ako osueni, dok je na uslovnom otpustu, uini jedno ili vie
krivinih dela za koja je izreena kazna zatvora preko jedne godine.
(2) Sud moe opozvati uslovni otpust, ako uslovno otputeni uini jedno ili vie krivinih dela za
koja je izreena kazna zatvora do jedne godine, odnosno ne ispuni neku od obaveza koje mu je
sud odredio u skladu sa lanom 46. stav 3. ovog zakonika. Pri oceni da li e opozvati uslovni
otpust sud e naroito uzeti u obzir srodnost uinjenih krivinih dela, pobude iz kojih su uinjena
i druge okolnosti koje ukazuju na opravdanost opozivanja uslovnog otpusta.
(3) Odredbe st. 1. i 2. ovog lana primenjivae se i kad se uslovno otputenom sudi za krivino
delo koje je uinio pre nego to je uslovno otputen.
(4) Kad sud opozove uslovni otpust izrei e kaznu primenom odredaba l. 60. i 62. stav 2. ovog
zakonika, uzimajui ranije izreenu kaznu kao ve utvrenu. Deo kazne koji je osueni izdrao
po ranijoj osudi uraunava se u novu kaznu, a vreme provedeno na uslovnom otpustu ne
uraunava se.
(5) Ako uslovno otputeni bude osuen na kaznu zatvora do jedne godine, a sud ne opozove
uslovni otpust, produava se uslovni otpust za vreme koje je osueni proveo na izdravanju te
kazne zatvora.
(6) U sluaju iz st. 1. do 3. ovog lana uslovni otpust se moe opozvati najkasnije u roku od dve
godine od dana kad je uslovni otpust istekao.
Opte odredbe o novanoj kazni
lan 48
(1) Novana kazna se moe odmeriti i izrei ili u dnevnim iznosima (lan 49) ili u odreenom
iznosu (lan 50).
(2) Za krivina dela uinjena iz koristoljublja novana kazna kao sporedna kazna moe se izrei
i kad nije propisana zakonom ili kad je zakonom propisano da e se uinilac kazniti kaznom
zatvora ili novanom kaznom, a sud kao glavnu kaznu izrekne kaznu zatvora.
Novana kazna u dnevnim iznosima
lan 49
(1) Novana kazna u dnevnim iznosima odmerava se tako to se prvo utvruje broj dnevnih
iznosa, a zatim visina jednog dnevnog iznosa. Do iznosa novane kazne sud e doi
mnoenjem utvrenog broja dnevnih iznosa sa utvrenom vrednou jednog dnevnog iznosa.
(2) Broj dnevnih iznosa ne moe biti manji od deset, niti vei od tristaezdeset. Broj dnevnih
iznosa za uinjeno krivino delo odmerava se na osnovu optih pravila za odmeravanje kazne
(lan 54).
(3) Visina jednog dnevnog iznosa novane kazne utvruje se tako to se razlika izmeu prihoda
i nunih rashoda uinioca krivinog dela u protekloj kalendarskoj godini podeli sa brojem dana u
godini. Jedan dnevni iznos ne moe biti manji od petsto dinara, niti vei od pedeset hiljada
dinara.
(4) U cilju utvrivanja visine dnevnog iznosa novane kazne sud moe da zahteva podatke od
banaka ili drugih finansijskih ustanova, dravnih organa i pravnih lica koji su duni da dostave
traene podatke i ne mogu se pozivati na zatitu poslovne ili druge tajne.
(5) Ukoliko se ne mogu pribaviti verodostojni podaci o prihodima i rashodima uinioca krivinog
dela, ili ukoliko on ne ostvaruje nikakav prihod ali je vlasnik imovine ili nosilac imovinskih prava,
sud e na osnovu raspoloivih podataka po slobodnoj proceni utvrditi visinu jednog dnevnog
iznosa novane kazne.
(6) Broj dnevnih iznosa novane kazne se utvruje u okviru sledeih raspona:
1) do ezdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora
do tri meseca;
2) od trideset do stodvadeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do est meseci;
3) od ezdeset do stoosamdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe
izrei zatvor do jedne godine;
4) od stodvadeset do dvestaetrdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se
moe izrei kazna zatvora do dve godine;
5) najmanje stoosamdeset dnevnih iznosa za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do tri godine;
6) u okviru propisanog broja dnevnih iznosa za krivina dela za koja je kao jedina
kazna propisana novana kazna.
Novana kazna u odreenom iznosu
lan 50
(1) Ako nije mogue utvrditi visinu dnevnog iznosa novane kazne ni na osnovu slobodne
procene suda (lan 49. stav 5), ili bi pribavljanje takvih podataka znatno produilo trajanje
krivinog postupka, sud e izrei novanu kaznu u odreenom iznosu u okviru propisane
najmanje i najvee mere novane kazne.
(2) Novana kazna ne moe biti manja od deset hiljada dinara. Novana kazna ne moe biti
vea od milion dinara, a za krivina dela uinjena iz koristoljublja vea od deset miliona dinara.
(3) Novana kazna kao glavna kazna izrie se u sledeim iznosima:
1) do sto hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora do tri
meseca;
2) od dvadeset hiljada do dvesta hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do est meseci;
3) od trideset hiljada do trista hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do jedne godine;
4) od pedeset hiljada do petsto hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei
kazna zatvora do dve godine;
5) najmanje sto hiljada dinara za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora
do tri godine;
6) u okviru propisanog iznosa za krivina dela za koja je kao jedina kazna propisana
novana kazna.
Izvrenje novane kazne
lan 51
(1) U presudi se odreuje rok plaanja novane kazne koji ne moe biti krai od petnaest dana
niti dui od tri meseca. U opravdanim sluajevima sud moe dozvoliti da osueni plati novanu
kaznu u ratama, s tim da rok isplate ne moe biti dui od jedne godine.
(2) Ako osueni ne plati novanu kaznu u odreenom roku, sud e novanu kaznu zameniti
kaznom zatvora, tako to e za svakih zapoetih hiljadu dinara novane kazne odrediti jedan
dan kazne zatvora, s tim da kazna zatvora ne moe biti dua od est meseci, a ako je izreena
novana kazna u iznosu veem od sedamsto hiljada dinara, kazna zatvora ne moe biti dua od
jedne godine.
(3) Ako osueni plati samo deo novane kazne, sud e ostatak kazne srazmerno zameniti
kaznom zatvora, a ako osueni isplati ostatak novane kazne, izvrenje kazne zatvora e
obustaviti.
(4) Neplaena novana kazna moe se, umesto kaznom zatvora, zameniti kaznom rada u
javnom interesu tako to e za svakih zapoetih hiljadu dinara novane kazne odrediti osam
asova rada u javnom interesu, s tim da rad u javnom interesu ne moe biti dui od
tristaezdeset asova.
(5) Posle smrti osuenog novana kazna nee se izvriti.
Rad u javnom interesu
lan 52
(1) Rad u javnom interesu moe se izrei za krivina dela za koja je propisan zatvor do tri
godine ili novana kazna.
(2) Rad u javnom interesu je svaki onaj drutveno koristan rad kojim se ne vrea ljudsko
dostojanstvo i koji se ne vri u cilju sticanja dobiti.
(3) Rad u javnom interesu ne moe biti krai od ezdeset asova niti dui od tristaezdeset
asova. Rad u javnom interesu traje ezdeset asova u toku jednog meseca i odreuje se da
bude obavljen za vreme koje ne moe biti krae od mesec dana, niti due od est meseci.
(4) Prilikom izricanja ove kazne sud e imajui u vidu svrhu kanjavanja, uzeti u obzir vrstu
uinjenog krivinog dela, linost uinioca, kao i njegovu spremnost da obavlja rad u javnom
interesu. Rad u javnom interesu se ne moe izrei bez pristanka uinioca.
(5) Ako osueni ne obavi deo ili sve asove izreene kazne rada u javnom interesu, sud e ovu
kaznu zameniti kaznom zatvora tako to e za svakih zapoetih osam asova rada u javnom
interesu odrediti jedan dan zatvora.
(6) Ukoliko uinilac ispunjava sve svoje obaveze vezane za rad u javnom interesu, sud mu
moe duinu izreenog rada u javnom interesu umanjiti za jednu etvrtinu.
Oduzimanje vozake dozvole
lan 53
(1) Uiniocu krivinog dela u vezi sa ijim izvrenjem ili pripremanjem je korieno motorno
vozilo moe se izrei kazna oduzimanja vozake dozvole.
(2) Sud odreuje trajanje kazne iz stava 1. ovog lana koje ne moe biti krae od jedne niti due
od tri godine, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme provedeno u
zatvoru ne uraunava u vreme trajanja ove kazne.
(3) Kazna iz stava 1. ovog lana moe se izrei kao sporedna kazna uz kaznu zatvora ili uz
novanu kaznu, a moe se izrei i kao glavna kazna za krivina dela za koja je propisana kazna
zatvora do dve godine ili novana kazna. Kazna oduzimanja vozake dozvole ne moe se izrei
zajedno sa merom bezbednosti zabrane upravljanja motornim vozilom.
(4) Ako osueni upravlja motornim vozilom za vreme dok traje kazna oduzimanja vozake
dozvole, sud e kaznu oduzimanja vozake dozvole zameniti kaznom zatvora tako to e se za
jednu godinu oduzimanja vozake dozvole odrediti jedan mesec zatvora.
2. Odmeravanje kazne
Opta pravila o odmeravanju kazne
lan 54
(1) Sud e uiniocu krivinog dela odmeriti kaznu u granicama koje su zakonom propisane za to
delo, imajui u vidu svrhu kanjavanja i uzimajui u obzir sve okolnosti koje utiu da kazna bude
manja ili vea (olakavajue i oteavajue okolnosti), a naroito: stepen krivice, pobude iz kojih
je delo uinjeno, jainu ugroavanja ili povrede zatienog dobra, okolnosti pod kojima je delo
uinjeno, raniji ivot uinioca, njegove line prilike, njegovo dranje posle uinjenog krivinog
dela a naroito njegov odnos prema rtvi krivinog dela, kao i druge okolnosti koje se odnose na
linost uinioca.
(2) Pri odmeravanju novane kazne u odreenom iznosu (lan 50) sud e posebno uzeti u obzir
i imovno stanje uinioca.
(3) Okolnost koja je obeleje krivinog dela ne moe se uzeti u obzir i kao oteavajua, odnosno
olakavajua okolnost, izuzev ako prelazi meru koja je potrebna za postojanje krivinog dela ili
odreenog oblika krivinog dela ili ako postoje dve ili vie ovakvih okolnosti, a samo jedna je
dovoljna za postojanje teeg, odnosno lakeg oblika krivinog dela.
Posebna okolnost za odmeravanje kazne za krivino delo uinjeno iz mrnje
lan 54a
Ako je krivino delo uinjeno iz mrnje zbog pripadnosti rasi i veroispovesti, nacionalne ili
etnike pripadnosti, pola, seksualne orijentacije ili rodnog identiteta drugog lica, tu okolnost sud
e ceniti kao oteavajuu okolnost, osim ako ona nije propisana kao obeleje krivinog dela.
Povrat
lan 55
Kad sud odmerava kaznu uiniocu za krivino delo koje je uinio posle izdrane, oprotene ili
zastarele kazne ili osloboenja od kazne, po proteku roka za opozivanje uslovne osude ili posle
izreene sudske opomene, moe tu okolnost uzeti kao oteavajuu, cenei pri tom posebno
teinu ranije uinjenog krivinog dela, da li je ranije delo iste vrste kao i novo delo, da li su oba
dela uinjena iz istih pobuda, okolnosti pod kojima su dela uinjena i koliko je vremena proteklo
od ranije osude, odnosno od izreene, oprotene ili zastarele kazne, osloboenja od kazne, od
proteka roka za opozivanje ranije uslovne osude ili od izreene sudske opomene.
Ublaavanje kazne
lan 56
Sud moe uiniocu krivinog dela izrei kaznu ispod granice propisane zakonom ili blau vrstu
kazne, kad:
1) zakon predvia da se kazna moe ublaiti;
2) zakon predvia da se uinilac moe osloboditi od kazne, a sud ga ne oslobodi od kazne;
3) utvrdi da postoje naroito olakavajue okolnosti i oceni da se i sa ublaenom kaznom moe
postii svrha kanjavanja.
Granice ublaavanja kazne
lan 57
(1) Kad postoje uslovi za ublaavanje kazne iz lana 56. ovog zakonika, sud e ublaiti kaznu u
ovim granicama:
1) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor u trajanju od
deset ili vie godina, kazna se moe ublaiti do sedam godina zatvora;
2) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor u trajanju od pet
godina, kazna se moe ublaiti do tri godine zatvora;
3) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor u trajanju od tri
godine, kazna se moe ublaiti do jedne godine zatvora;
4) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor od dve godine,
kazna se moe ublaiti do est meseci zatvora;
5) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor od jedne godine,
kazna se moe ublaiti do tri meseca zatvora;
6) ako je za krivino delo kao najmanja mera kazne propisan zatvor ispod jedne
godine, kazna se moe ublaiti do trideset dana zatvora;
7) ako je za krivino delo propisana kazna zatvora bez naznaenja najmanje mere,
umesto zatvora moe se izrei novana kazna ili rad u javnom interesu;
8) ako je za krivino delo propisana novana kazna sa naznaenjem najmanje mere,
kazna se moe ublaiti do deset dnevnih iznosa, odnosno deset hiljada dinara.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog lana, ne moe se ublaiti kazna za krivina dela iz l. 134. st 2. i
3, 178, 179, 180, 214. st. 2. i 3, 246. st. 1. i 3, 350. st. 3. i 4. i 388. ovog zakonika.
(3) Izuzetno od stava 1. ovog lana ne moe se ublaiti kazna uiniocu krivinog dela koji je
ranije osuivan za istovrsno krivino delo.
(4) Kad je sud ovlaen da uinioca krivinog dela oslobodi od kazne moe mu kaznu ublaiti,
bez ogranienja propisanih u st. 1. do 3. ovog lana.
Osloboenje od kazne
lan 58
(1) Sud moe osloboditi od kazne uinioca krivinog dela samo kad to zakon izriito predvia.
(2) Sud moe osloboditi od kazne i uinioca krivinog dela uinjenog iz nehata kad posledice
dela tako teko pogaaju uinioca da izricanje kazne u takvom sluaju oigledno ne bi
odgovaralo svrsi kanjavanja.
(3) Sud moe osloboditi od kazne i uinioca krivinog dela za koje je propisana kazna zatvora
do pet godina, ako posle izvrenog krivinog dela, a pre nego to je saznao da je otkriven,
otkloni posledice dela ili nadoknadi tetu prouzrokovanu krivinim delom.
Poravnanje uinioca i oteenog
lan 59
(1) Sud moe osloboditi od kazne uinioca krivinog dela za koje je propisana kazna zatvora do
tri godine ili novana kazna ako je na osnovu postignutog sporazuma sa oteenim ispunio sve
obaveze iz tog sporazuma.
Sticaj krivinih dela
lan 60
(1) Ako je uinilac jednom radnjom ili sa vie radnji uinio vie krivinih dela za koja mu se
istovremeno sudi, sud e prethodno utvrditi kazne za svako od tih dela, pa e za sva ta dela
izrei jedinstvenu kaznu.
(2) Jedinstvenu kaznu sud e izrei po sledeim pravilima:
1) ako je za neko od krivinih dela u sticaju utvrdio kaznu zatvora od trideset do
etrdeset godina izrei e samo tu kaznu;
2) ako je za krivina dela u sticaju utvrdio kazne zatvora, povisie najteu utvrenu
kaznu, s tim da jedinstvena kazna ne sme dostii zbir utvrenih kazni, niti prei
dvadeset godina zatvora;
3) ako su za sva krivina dela u sticaju propisane kazne zatvora do tri godine,
jedinstvena kazna ne moe biti vea od deset godina zatvora;
4) ako je za krivina dela u sticaju utvrdio samo novane kazne, izrei e jednu
novanu kaznu u visini zbira utvrenih kazni, s tim da ona ne sme prei osamnaest
miliona dinara, a ako je utvrdio samo novane kazne u odreenim iznosima (lan
50), ona ne sme prei milion dinara odnosno deset miliona dinara kad su jedno ili
vie krivinih dela izvreni iz koristoljublja;
5) ako je za krivina dela u sticaju utvrdio samo kazne rada u javnom interesu, izrei
e jednu kaznu rada u javnom interesu u visini zbira utvrenih asova rada, s tim da
ona ne sme prei tristaezdeset asova, a vreme u kome se rad mora obaviti ne
sme biti due od est meseci;
6) ako je za neka krivina dela u sticaju utvrdio kazne zatvora, a za druga dela
novane kazne, izrei e jednu kaznu zatvora i jednu novanu kaznu po odredbama
ta. 2. do 4. ovog stava.
(3) Novanu kaznu kao sporednu kaznu sud e izrei ako je utvrena makar i za jedno krivino
delo u sticaju, a ako je utvrdio vie novanih kazni, izrei e jednu novanu kaznu u skladu sa
odredbom stava 2. taka 4. ovog lana. Ako sud utvrdi novanu kaznu kao glavnu kaznu, a
utvrdi i novanu kaznu kao sporednu kaznu, izrei e jednu novanu kaznu primenjujui pravila
iz stava 2. taka 4. ovog lana.
(4) Ako je sud za krivina dela u sticaju utvrdio kazne zatvora i maloletnikog zatvora, izrei e
kaznu zatvora kao jedinstvenu kaznu primenom pravila predvienih u stavu 2. taka 2. ovog
lana.
Produeno krivino delo
lan 61
(1) Produeno krivino delo ini vie istih ili istovrsnih krivinih dela uinjenih u vremenskoj
povezanosti od strane istog uinioca koja predstavljaju celinu zbog postojanja najmanje dve od
sledeih okolnosti: istovetnosti oteenog, istovrsnosti predmeta dela, korienja iste situacije ili
istog trajnog odnosa, jedinstva mesta ili prostora izvrenja dela ili jedinstvenog umiljaja
uinioca.
(2) Krivina dela upravljena protiv linosti mogu initi produeno krivino delo samo ako su
uinjena prema istom licu.
(3) Ne mogu initi produeno krivino delo ona dela koja po svojoj prirodi ne doputaju spajanje
u jedno delo.
(4) Ako produeno krivino delo obuhvata lake i tee oblike istog dela, smatrae se da je
produenim krivinim delom uinjen najtei oblik od uinjenih dela.
(5) Ako produeno krivino delo obuhvata krivina dela ije je bitno obeleje odreeni novani
iznos, smatrae se da je produenim krivinim delom ostvaren zbir iznosa ostvarenih
pojedinanim delima ukoliko je to obuhvaeno jedinstvenim umiljajem uinioca.
(6) Krivino delo koje nije obuhvaeno produenim krivinim delom u pravnosnanoj sudskoj
presudi, predstavlja posebno krivino delo, odnosno ulazi u sastav posebnog produenog
krivinog dela.
Odmeravanje kazne osuenom licu
lan 62
(1) Ako se osuenom licu sudi za krivino delo uinjeno pre nego to je zapoelo izdravanje
kazne po ranijoj osudi ili za krivino delo uinjeno za vreme izdravanja kazne zatvora ili
maloletnikog zatvora, sud e izrei jedinstvenu kaznu za sva krivina dela primenom odredaba
lana 60. ovog zakonika, uzimajui ranije izreenu kaznu kao ve utvrenu. Kazna ili deo kazne
koju je osueni izdrao uraunae se u izreenu kaznu zatvora.
(2) Za krivino delo uinjeno u toku izdravanja kazne zatvora ili maloletnikog zatvora sud e
uiniocu izrei kaznu, nezavisno od ranije izreene kazne, ako se primenom odredaba lana 60.
ovog zakonika, s obzirom na teinu krivinog dela i neizdrani deo ranije izreene kazne, ne bi
mogla ostvariti svrha kanjavanja.
(3) Osueni koji za vreme izdravanja kazne zatvora ili maloletnikog zatvora uini krivino delo
za koje zakon propisuje novanu kaznu ili kaznu zatvora do jedne godine, kaznie se
disciplinski.
Uraunavanje pritvora i ranije kazne
lan 63
(1) Vreme provedeno u pritvoru, na izdravanju mere zabrane naputanja stana, kao i svako
drugo lienje slobode u vezi sa krivinim delom uraunavaju se u izreenu kaznu zatvora,
novanu kaznu i kaznu rada u javnom interesu.
(2) Ako je krivini postupak voen za vie krivinih dela u sticaju, a pritvor nije odreen za svako
od njih, vreme provedeno u pritvoru uraunava se u izreenu kaznu zatvora, novanu kaznu i
kaznu rada u javnom interesu za krivino delo za koje je okrivljeni osuen.
(3) Zatvor ili novana kazna koju je osueni izdrao, odnosno platio za prekraj ili privredni
prestup, kao i kazna ili disciplinska mera lienja slobode koju je izdrao zbog povrede vojne
discipline uraunava se u kaznu izreenu za krivino delo ija obeleja obuhvataju i obeleja
prekraja, privrednog prestupa, odnosno povrede vojne discipline.
(4) Pri svakom uraunavanju izjednaava se dan pritvora, dan lienja slobode, dan zatvora, dan
izdravanja mere zabrane naputanja stana, osam asova rada u javnom interesu i hiljadu
dinara novane kazne.
Glava peta
MERE UPOZORENJA
1. Uslovna osuda i sudska opomena
Svrha uslovne osude i sudske opomene
lan 64
(1) Mere upozorenja su: uslovna osuda i sudska opomena.
(2) U okviru opte svrhe krivinih sankcija (lan 4. stav 2), svrha uslovne osude i sudske
opomene je da se prema uiniocu lakeg krivinog dela ne primeni kazna kad se moe
oekivati da e upozorenje uz pretnju kazne (uslovna osuda) ili samo upozorenje (sudska
opomena) dovoljno uticati na uinioca da vie ne vri krivina dela.
Uslovna osuda
lan 65
(1) Uslovnom osudom sud uiniocu krivinog dela utvruje kaznu i istovremeno odreuje da se
ona nee izvriti, ako osueni za vreme koje odredi sud, a koje ne moe biti krae od jedne niti
due od pet godina (vreme proveravanja) ne uini novo krivino delo.
(2) Sud moe u uslovnoj osudi odrediti da e se kazna izvriti i ako osueni u odreenom roku
ne vrati imovinsku korist pribavljenu izvrenjem krivinog dela, ne naknadi tetu koju je
prouzrokovao krivinim delom ili ne ispuni druge obaveze predviene u krivinopravnim
odredbama. Rok za ispunjenje tih obaveza utvruje sud u okviru odreenog vremena
proveravanja.
(3) Mere bezbednosti, izreene uz uslovnu osudu, izvravaju se.
Uslovi za izricanje uslovne osude
lan 66
(1) Uslovna osuda se moe izrei kad je uiniocu utvrena kazna zatvora u trajanju manjem od
dve godine.
(2) Za krivina dela za koja se moe izrei kazna zatvora u trajanju od deset godina ili tea
kazna ne moe se izrei uslovna osuda.
(3) Uslovna osuda se ne moe izrei ako nije proteklo vie od pet godina od pravnosnanosti
osude kojom je uiniocu izreena kazna zatvora za umiljajno krivino delo.
(4) Pri odluivanju da li e izrei uslovnu osudu sud e, vodei rauna o svrsi uslovne osude,
posebno uzeti u obzir linost uinioca, njegov raniji ivot, njegovo ponaanje posle izvrenog
krivinog dela, stepen krivice i druge okolnosti pod kojima je delo uinjeno.
(5) Ako je uiniocu utvrena i kazna zatvora i novana kazna, uslovna osuda moe se izrei
samo za kaznu zatvora.
Opozivanje uslovne osude zbog novog krivinog dela
lan 67
(1) Sud e opozvati uslovnu osudu, ako osueni u vreme proveravanja uini jedno ili vie
krivinih dela za koja je izreena kazna zatvora od dve godine ili u duem trajanju.
(2) Ako osueni u vreme proveravanja uini jedno ili vie krivinih dela za koja je izreena
kazna zatvora manja od dve godine ili novana kazna, sud e, poto oceni sve okolnosti koje se
odnose na uinjena krivina dela i uinioca, a posebno srodnost uinjenih krivinih dela, njihov
znaaj i pobude iz kojih su uinjena, odluiti da li e opozvati uslovnu osudu. Pri tome sud je
vezan zabranom izricanja uslovne osude, ako uiniocu za krivina dela utvrena u uslovnoj
osudi i za nova krivina dela treba izrei kaznu zatvora od dve godine ili u duem trajanju (lan
66. stav 1).
(3) Ako opozove uslovnu osudu, sud e, primenom odredaba lana 60. ovog zakonika, izrei
jedinstvenu kaznu zatvora i za ranije uinjeno i za novo krivino delo, uzimajui kaznu iz
opozvane uslovne osude kao utvrenu.
(4) Ako ne opozove uslovnu osudu, sud moe za novo uinjeno krivino delo izrei uslovnu
osudu ili kaznu. Osuenom, kome za novo krivino delo bude izreen zatvor, vreme provedeno
na izdravanju ove kazne ne rauna se u vreme proveravanja utvreno uslovnom osudom za
ranije delo.
(5) Ako sud nae da i za novo krivino delo treba izrei uslovnu osudu, primenom odredaba
lana 60. ovog zakonika, utvrdie jedinstvenu kaznu i za ranije uinjeno i za novo krivino delo i
odredie novo vreme proveravanja koje ne moe biti krae od jedne ni due od pet godina,
raunajui od dana pravnosnanosti nove presude. Ukoliko osueni u toku novog vremena
proveravanja ponovo uini krivino delo, sud e opozvati uslovnu osudu i izrei kaznu zatvora,
primenom odredbe stava 3. ovog lana.
Opozivanje uslovne osude zbog ranije uinjenog krivinog dela
lan 68
(1) Sud e opozvati uslovnu osudu, ako posle njenog izricanja utvrdi da je osueni izvrio
krivino delo pre nego to je uslovno osuen i ako oceni da ne bi bilo osnova za izricanje
uslovne osude da se znalo za to delo. U tom sluaju primenie odredbu lana 67. stav 3. ovog
zakonika.
(2) Ako sud ne opozove uslovnu osudu, primenie odredbu lana 67. stav 4. ovog zakonika.
Opozivanje uslovne osude zbog neispunjenja odreenih obaveza
lan 69
Ako je uslovnom osudom osuenom odreeno ispunjenje neke obaveze iz lana 65. stav 2.
ovog zakonika, a on ne ispuni tu obavezu u roku odreenom u presudi, sud moe, u okviru
vremena proveravanja, produiti rok za ispunjenje obaveze ili moe opozvati uslovnu osudu i
izrei kaznu koja je utvrena u uslovnoj osudi. Ako utvrdi da osueni, iz opravdanih razloga, ne
moe da ispuni postavljenu obavezu, sud e ga osloboditi od ispunjenja te obaveze ili je
zameniti drugom odgovarajuom obavezom predvienom zakonom.
Rokovi za opozivanje uslovne osude
lan 70
(1) Uslovna osuda moe se opozvati u toku vremena proveravanja. Ako osueni u tom vremenu
uini krivino delo koje povlai opozivanje uslovne osude, a to je presudom utvreno tek posle
isteka vremena proveravanja, uslovna osuda moe se opozvati najkasnije u roku od jedne
godine od dana kad je proteklo vreme proveravanja.
(2) Ako osueni u odreenom roku ne ispuni neku obavezu iz lana 65. stav 2. ovog zakonika,
sud moe, najdocnije u roku od jedne godine od dana kad je proteklo vreme proveravanja,
odrediti da se izvri utvrena kazna u uslovnoj osudi.
(3) Ako se posle izricanja uslovne osude utvrdi da je osueni izvrio krivino delo pre nego to
je uslovno osuen, zbog ega ne bi bilo osnova za izricanje uslovne osude, uslovna osuda
moe se opozvati najkasnije u roku od jedne godine od dana kad je proteklo vreme
proveravanja.
Uslovna osuda sa zatitnim nadzorom
lan 71
(1) Sud moe odrediti da se uinilac kome je izreena uslovna osuda stavi pod zatitni nadzor
za odreeno vreme u toku vremena proveravanja.
(2) Zatitni nadzor obuhvata zakonom predviene mere pomoi, staranja, nadzora i zatite.
(3) Ako u toku trajanja zatitnog nadzora sud utvrdi da je ispunjena svrha ove mere, moe
zatitni nadzor ukinuti pre isteka odreenog vremena.
(4) Ako osueni kome je izreen zatitni nadzor ne ispunjava obaveze koje mu je sud odredio,
sud ga moe opomenuti ili moe ranije obaveze zameniti drugim ili produiti trajanje zatitnog
nadzora u okviru vremena proveravanja ili opozvati uslovnu osudu.
Uslovi za odreivanje zatitnog nadzora
lan 72
(1) Kad izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti da se uinilac stavi pod zatitni nadzor, ako
se, s obzirom na njegovu linost, raniji ivot, dranje posle izvrenog krivinog dela, a naroito
njegov odnos prema rtvi krivinog dela i okolnosti izvrenja dela, moe oekivati da e se
zatitnim nadzorom potpunije ostvariti svrha uslovne osude.
(2) Zatitni nadzor odreuje sud u presudi kojom izrie uslovnu osudu i odreuje mere zatitnog
nadzora, njihovo trajanje i nain njihovog ispunjavanja.
Sadrina zatitnog nadzora
lan 73
Zatitni nadzor moe obuhvatiti jednu ili vie od sledeih obaveza:
1) javljanje organu nadlenom za izvrenje zatitnog nadzora u rokovima koje taj organ odredi;
2) osposobljavanje uinioca za odreeno zanimanje;
3) prihvatanje zaposlenja koje odgovara sposobnostima uinioca;
4) ispunjavanje obaveza izdravanja porodice, uvanja i vaspitanja dece i drugih porodinih
obaveza;
5) uzdravanje od poseivanja odreenih mesta, lokala ili priredbi, ako to moe biti prilika ili
podsticaj za ponovno vrenje krivinih dela;
6) blagovremeno obavetavanje o promeni mesta boravka, adrese ili radnog mesta;
7) uzdravanje od upotrebe droge ili alkoholnih pia;
8) leenje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi;
9) poseivanje odreenih profesionalnih i drugih savetovalita ili ustanova i postupanje po
njihovim uputstvima;
10) otklanjanje ili ublaavanje tete priinjene krivinim delom, a naroito izmirenje sa rtvom
uinjenog krivinog dela.
Izbor mera zatitnog nadzora
lan 74
Pri izboru obaveza iz lana 73. ovog zakonika i odreivanja njihovog trajanja, sud e naroito
uzeti u obzir godine ivota uinioca, njegovo zdravstveno stanje, sklonosti i navike, pobude iz
kojih je izvrio krivino delo, dranje posle izvrenog krivinog dela, raniji ivot, line i porodine
prilike, uslove za ispunjenje naloenih obaveza, kao i druge okolnosti koje se odnose na linost
uinioca, a od znaaja su za izbor mera zatitnog nadzora i njihovo trajanje.
Trajanje zatitnog nadzora
lan 75
(1) Vreme trajanja mera zatitnog nadzora odreuje se u okviru roka proveravanja utvrenog u
uslovnoj osudi.
(2) Zatitni nadzor prestaje opozivanjem uslovne osude.
(3) U toku trajanja zatitnog nadzora sud moe, s obzirom na ostvarene rezultate, pojedine
obaveze ukinuti ili zameniti drugim.
(4) Ako u toku trajanja zatitnog nadzora sud utvrdi da je ispunjena svrha ove mere, moe
zatitni nadzor ukinuti pre isteka odreenog vremena.
Posledice neispunjavanja obaveze zatitnog nadzora
lan 76
Ako osueni kome je izreen zatitni nadzor ne ispunjava obaveze koje mu je sud odredio, sud
ga moe opomenuti ili moe ranije obaveze zameniti drugim ili produiti trajanje zatitnog
nadzora u okviru vremena proveravanja ili opozvati uslovnu osudu.
Sudska opomena
lan 77
(1) Sudska opomena moe se izrei za krivina dela za koja je propisan zatvor do jedne godine
ili novana kazna, a uinjena su pod takvim olakavajuim okolnostima koje ih ine naroito
lakim.
(2) Za odreena krivina dela i pod uslovima predvienim zakonom sudska opomena moe se
izrei i kad je propisan zatvor do tri godine.
(3) Sudsku opomenu sud moe izrei za vie krivinih dela uinjenih u sticaju, ako za svako od
tih dela postoje uslovi iz st. 1. i 2. ovog lana.
(4) Pri odluivanju da li e izrei sudsku opomenu sud e, vodei rauna o svrsi sudske
opomene, posebno uzeti u obzir linost uinioca, njegov raniji ivot, njegovo ponaanje posle
izvrenja krivinog dela, a naroito njegov odnos prema rtvi krivinog dela, stepen krivice i
druge okolnosti pod kojima je delo uinjeno.
(5) Sudska opomena ne moe se izrei vojnim licima za krivina dela protiv Vojske Srbije.
Glava esta
MERE BEZBEDNOSTI
Svrha mera bezbednosti
lan 78
U okviru opte svrhe krivinih sankcija (lan 4. stav 2), svrha mera bezbednosti je da se otklone
stanja ili uslovi koji mogu biti od uticaja da uinilac ubudue ne vri krivina dela.
Vrste mera bezbednosti
lan 79
(1) Uiniocu krivinog dela mogu se izrei ove mere bezbednosti:
1) obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u zdravstvenoj ustanovi;
2) obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi;
3) obavezno leenje narkomana;
4) obavezno leenje alkoholiara;
5) zabrana vrenja poziva, delatnosti i dunosti;
6) zabrana upravljanja motornim vozilom;
7) oduzimanje predmeta;
8) proterivanje stranca iz zemlje;
9) javno objavljivanje presude;
10) zabrana pribliavanja i komunikacije sa oteenim;
11) zabrana prisustvovanja odreenim sportskim priredbama.
(2) Pod uslovima predvienim ovim zakonikom odreene mere bezbednosti mogu se izrei i
neuraunljivom licu koje je uinilo protivpravno delo u zakonu predvieno kao krivino delo (lan
80. stav 2).
Izricanje mera bezbednosti
lan 80
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela izrei jednu ili vie mera bezbednosti kad postoje uslovi za
njihovo izricanje predvieni ovim zakonikom.
(2) Obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u zdravstvenoj ustanovi i obavezno psihijatrijsko
leenje na slobodi neuraunljivom uiniocu izriu se samostalno. Uz ove mere mogu se izrei
zabrana vrenja poziva, delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom i
oduzimanje predmeta.
(3) Mere iz stava 2. ovog lana mogu se izrei uiniocu krivinog dela ija je uraunljivost bitno
smanjena, ako mu je izreena kazna ili uslovna osuda.
(4) Obavezno leenje narkomana, obavezno leenje alkoholiara, zabrana vrenja poziva,
delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom, oduzimanje predmeta i javno
objavljivanje presude mogu se izrei ako je uiniocu izreena kazna, uslovna osuda, sudska
opomena ili je uinilac osloboen od kazne.
(5) Proterivanje stranca iz zemlje i zabrana prisustvovanja odreenim sportskim priredbama
moe se izrei ako je uiniocu izreena kazna ili uslovna osuda.
(6) Mera zabrane pribliavanja i komunikacije sa oteenim moe se izrei ako je uiniocu
izreena novana kazna, rad u javnom interesu, oduzimanje vozake dozvole, uslovna osuda i
sudska opomena.
(7) Za krivina dela u sticaju mera bezbednosti e se izrei ako je utvrena za jedno od krivinih
dela u sticaju.
Obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u zdravstvenoj ustanovi
lan 81
(1) Uiniocu koji je krivino delo uinio u stanju bitno smanjene uraunljivosti sud e izrei
obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi, ako, s obzirom
na uinjeno krivino delo i stanje duevne poremeenosti, utvrdi da postoji ozbiljna opasnost da
uinilac uini tee krivino delo i da je radi otklanjanja ove opasnosti potrebno njegovo leenje u
takvoj ustanovi.
(2) Ako su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog lana, sud e izrei obavezno leenje i uvanje u
zdravstvenoj ustanovi uiniocu koji je u stanju neuraunljivosti uinio protivpravno delo
predvieno u zakonu kao krivino delo.
(3) Meru iz st. 1. i 2. ovog lana sud e obustaviti kad utvrdi da je prestala potreba za leenjem i
uvanjem uinioca u zdravstvenoj ustanovi.
(4) Mera iz stava 1. ovog lana izreena uz kaznu zatvora moe trajati i due od izreene
kazne.
(5) Uiniocu koji je krivino delo izvrio u stanju bitno smanjene uraunljivosti i koji je osuen na
kaznu zatvora, vreme provedeno u zdravstvenoj ustanovi uraunava se u vreme trajanja
izreene kazne. Ako je vreme provedeno u zdravstvenoj ustanovi krae od trajanja izreene
kazne, sud e, po prestanku mere bezbednosti, odrediti da se osueni uputi na izdravanje
ostatka kazne ili da se pusti na uslovni otpust. Pri odluivanju o putanju na uslovni otpust sud
e, pored uslova iz lana 46. ovog zakonika, naroito uzeti u obzir uspeh leenja osuenog,
njegovo zdravstveno stanje, vreme provedeno u zdravstvenoj ustanovi i ostatak kazne koju
osueni nije izdrao.
Obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi
lan 82
(1) Uiniocu koji je u stanju neuraunljivosti uinio protivpravno delo odreeno u zakonu kao
krivino delo, sud e izrei obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi, ako utvrdi da postoji
ozbiljna opasnost da uinilac uini protivpravno delo koje je u zakonu predvieno kao krivino
delo i da je radi otklanjanja ove opasnosti dovoljno njegovo leenje na slobodi.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana moe se izrei i neuraunljivom uiniocu prema kojem je
odreeno obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi kad
sud, na osnovu rezultata leenja, utvrdi da vie nije potrebno njegovo uvanje i leenje u takvoj
ustanovi, nego samo njegovo leenje na slobodi.
(3) Pod uslovima iz stava 1. ovog lana sud moe izrei obavezno psihijatrijsko leenje na
slobodi i uiniocu ija je uraunljivost bitno smanjena, ako mu je izreena uslovna osuda ili je na
osnovu lana 81. stav 5. ovog zakonika puten na uslovni otpust.
(4) Obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi moe se povremeno sprovoditi i u odgovarajuoj
zdravstvenoj ustanovi, ako je to potrebno radi uspenijeg leenja, s tim da povremeno leenje u
ustanovi ne moe neprekidno trajati due od petnaest dana, niti ukupno due od dva meseca.
(5) Obavezno psihijatrijsko leenje na slobodi traje dok postoji potreba leenja, ali ne due od tri
godine.
(6) Ako se u sluaju iz st. 1. do 3. ovog lana uinilac ne podvrgne leenju na slobodi ili ga
samovoljno napusti ili i pored leenja nastupi opasnost da ponovo uini protivpravno delo
predvieno u zakonu kao krivino delo, tako da je potrebno njegovo leenje i uvanje u
odgovarajuoj zdravstvenoj ustanovi, sud moe izrei obavezno psihijatrijsko leenje i uvanje u
takvoj ustanovi.
Obavezno leenje narkomana
lan 83
(1) Uiniocu koji je uinio krivino delo usled zavisnosti od upotrebe opojnih droga i kod kojeg
postoji ozbiljna opasnost da e usled ove zavisnosti i dalje da vri krivina dela, sud e izrei
obavezno leenje.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana izvrava se u zavodu za izvrenje kazne ili u odgovarajuoj
zdravstvenoj ili drugoj specijalizovanoj ustanovi i traje dok postoji potreba za leenjem, ali ne
due od tri godine.
(3) Kad je mera iz stava 1. ovog lana izreena uz kaznu zatvora, ona moe trajati due od
vremena izreene kazne, ali njeno ukupno trajanje ne moe biti due od tri godine.
(4) Vreme provedeno u ustanovi za leenje uraunava se u kaznu zatvora.
(5) Kad je mera iz stava 1. ovog lana izreena uz novanu kaznu, uslovnu osudu, sudsku
opomenu ili osloboenje od kazne izvrava se na slobodi i ne moe trajati due od tri godine.
(6) Ako se uinilac, bez opravdanih razloga, ne podvrgne leenju na slobodi ili leenje
samovoljno napusti, sud e odrediti da se mera prinudno izvri u odgovarajuoj zdravstvenoj ili
drugoj specijalizovanoj ustanovi.
Obavezno leenje alkoholiara
lan 84
(1) Uiniocu koji je uinio krivino delo usled zavisnosti od upotrebe alkohola i kod kojeg postoji
ozbiljna opasnost da e usled ove zavisnosti i dalje da vri krivina dela, sud e izrei obavezno
leenje.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana izvrava se u zavodu za izvrenje kazne zatvora ili u
odgovarajuoj zdravstvenoj ili drugoj specijalizovanoj ustanovi i traje dok postoji potreba za
leenjem, ali ne due od izreene kazne zatvora.
(3) Vreme provedeno u ustanovi za leenje uraunava se u kaznu zatvora.
(4) Kad je mera iz stava 1. ovog lana izreena uz novanu kaznu, uslovnu osudu, sudsku
opomenu ili osloboenje od kazne izvrava se na slobodi i ne moe trajati due od dve godine.
(5) Ako se uinilac, bez opravdanih razloga, ne podvrgne leenju na slobodi ili leenje
samovoljno napusti, sud e odrediti da se mera prinudno izvri u odgovarajuoj zdravstvenoj ili
drugoj specijalizovanoj ustanovi.
Zabrana vrenja poziva, delatnosti i dunosti
lan 85
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela zabraniti vrenje odreenog poziva, odreene delatnosti ili
svih ili nekih dunosti vezanih za raspolaganje, korienje, upravljanje ili rukovanje tuom
imovinom ili za uvanje te imovine, ako se opravdano moe smatrati da bi njegovo dalje vrenje
takve delatnosti bilo opasno.
(2) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana, koje ne moe biti krae od jedne niti due
od deset godina, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme provedeno u
zatvoru, odnosno u zdravstvenoj ustanovi u kojoj je izvrena mera bezbednosti ne uraunava u
vreme trajanja ove mere.
(3) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti da e se ta osuda opozvati, ako uinilac
prekri zabranu vrenja poziva, delatnosti ili dunosti.
Zabrana upravljanja motornim vozilom
lan 86
(1) Uiniocu krivinog dela kojim se ugroava javni saobraaj sud moe izrei zabranu
upravljanja motornim vozilom.
(2) Pri izricanju mere iz stava 1. ovog lana sud odreuje na koje se vrste i kategorije vozila
zabrana odnosi.
(3) Meru iz stava 1. ovog lana sud moe izrei, ako nae da teina uinjenog dela, okolnosti
pod kojima je delo uinjeno ili ranije krenje saobraajnih propisa od strane uinioca pokazuju
da je opasno da on upravlja motornim vozilom odreene vrste ili kategorije.
(4) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana, koje ne moe biti krae od tri meseca niti
due od pet godina, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme provedeno
u zatvoru, odnosno u ustanovi u kojoj se izvrava mera bezbednosti ili vaspitna mera ne
uraunava u vreme trajanja ove mere.
(5) Ako je mera iz stava 1. ovog lana izreena licu koje ima stranu dozvolu za upravljanje
motornim vozilom, zabrana se odnosi na upravljanje motornim vozilom na teritoriji Srbije.
(6) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti da e se ta osuda opozvati, ako uinilac
prekri zabranu upravljanja motornim vozilom.
(7) Zakonom se moe odrediti obavezna zabrana upravljanja motornim vozilom.
Oduzimanje predmeta
lan 87
(1) Mera bezbednosti oduzimanja predmeta moe se odrediti u pogledu predmeta koji je bio
namenjen ili upotrebljen za izvrenje krivinog dela ili je nastao izvrenjem krivinog dela, kad
postoji opasnost da e se odreeni predmet ponovo upotrebiti za izvrenje krivinog dela, ili kad
je radi zatite opte bezbednosti ili iz moralnih razloga oduzimanje predmeta neophodno.
(2) Primena ove mere bezbednosti ne utie na pravo treih lica na naknadu tete zbog
oduzimanja predmeta prema izvriocu krivinog dela.
(3) Zakonom se moe odrediti obavezno oduzimanje predmeta, a moe se odrediti i njihovo
obavezno unitavanje. Zakonom se mogu odrediti i uslovi za oduzimanje odreenih predmeta u
pojedinim sluajevima.
Proterivanje stranca iz zemlje
lan 88
(1) Sud moe stranca koji je uinio krivino delo proterati sa teritorije Srbije za vreme od jedne
do deset godina.
(2) Pri oceni da li e izrei meru iz stava 1. ovog lana sud e uzeti u obzir prirodu i teinu
uinjenog krivinog dela, pobude zbog kojih je krivino delo uinjeno, nain izvrenja krivinog
dela i druge okolnosti koje ukazuju na nepoeljnost daljeg boravka stranca u Srbiji.
(3) Vreme trajanja proterivanja rauna se od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme
provedeno u zatvoru ne uraunava u vreme trajanja ove mere.
(4) Mera iz stava 1. ovog lana ne moe se izrei uiniocu koji uiva zatitu u skladu sa
ratifikovanim meunarodnim ugovorima.
Javno objavljivanje presude
lan 89
(1) Pri osudi za krivino delo uinjeno putem sredstava javnog informisanja, ili za krivino delo
koje je prouzrokovalo opasnost za ivot ili zdravlje ljudi a objavljivanje presude bi doprinelo da
se otkloni ili umanji ta opasnost, sud moe odluiti da se o troku osuenog istim putem ili na
drugi odgovarajui nain objavi sudska presuda u celini ili u izvodu.
(2) Zakonom se moe odrediti obavezno objavljivanje presude. U tom sluaju sud e odluiti
putem kojeg sredstva javnog informisanja e se presuda objaviti i da li e se objaviti u celini ili u
izvodu.
(3) Javno objavljivanje presude moe se izvriti najkasnije u roku od trideset dana od dana
pravnosnanosti presude.
Zabrana pribliavanja i komunikacije sa oteenim
lan 89a
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela zabraniti pribliavanje oteenom na odreenoj
udaljenosti, zabraniti pristup u prostor oko mesta stanovanja ili mesta rada oteenog i zabraniti
dalje uznemiravanje oteenog, odnosno dalju komunikaciju sa oteenim, ako se opravdano
moe smatrati da bi dalje vrenje takvih radnji uinioca krivinog dela bilo opasno po oteenog.
(2) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana koje ne moe biti krae od est meseci niti
due od tri godine, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme provedeno u
zatvoru, odnosno u zdravstvenoj ustanovi u kojoj je izvrena mera bezbednosti ne uraunava u
vreme trajanja ove mere.
(3) Mera iz stava 1. ovog lana moe se ukinuti pre isteka vremena za koje je odreena, ako
prestanu razlozi zbog kojih je odreena.
Zabrana prisustvovanja odreenim sportskim priredbama
lan 89b
(1) Sud moe uiniocu krivinog dela izrei meru zabrane prisustvovanja odreenim sportskim
priredbama, kada je to radi zatite opte bezbednosti neophodno.
(2) Mera iz stava 1. ovog lana izvrava se na taj nain to je uinilac krivinog dela duan da
se neposredno pre poetka vremena odravanja odreenih sportskih priredbi lino javi
slubenom licu u podrunoj policijskoj upravi, odnosno policijskoj stanici, na podruju na kojem
se uinilac zatekao i da boravi u njihovim prostorijama za vreme odravanja sportske priredbe.
(3) Sud odreuje trajanje mere iz stava 1. ovog lana, koje ne moe biti krae od jedne niti due
od pet godina, raunajui od dana pravnosnanosti odluke, s tim da se vreme provedeno u
zatvoru ne uraunava u vreme trajanja ove mere.
(4) Ako sud izrekne uslovnu osudu, sud e odrediti da e se ta osuda opozvati, ako uinilac
prekri zabranu prisustvovanja odreenim sportskim priredbama, odnosno ako ne izvri dunost
iz stava 2. ovog lana.
(5) Ako posle izdrane kazne zatvora, uinilac prekri zabranu prisustvovanja odreenim
sportskim priredbama, odnosno ako ne izvri dunost iz stava 2. ovog lana, sud koji je izrekao
meru iz stava 1. ovog lana, moe ga kazniti zatvorom od trideset dana do tri meseca.
(6) Zakonom se moe odrediti obavezna zabrana prisustvovanja odreenim sportskim
priredbama.
Prestanak mere bezbednosti na osnovu sudske odluke
lan 90
(1) Sud moe odluiti da prestanu mere bezbednosti zabrane vrenja poziva, delatnosti ili
dunosti i zabrane upravljanja motornim vozilom, ako su protekle tri godine od dana njihovog
primenjivanja.
(2) Pri oceni da li e odrediti prestanak mere bezbednosti iz stava 1. ovog lana sud e uzeti u
obzir ponaanje osuenog posle osude, da li je naknadio tetu prouzrokovanu krivinim delom,
da li je vratio imovinsku korist steenu izvrenjem krivinog dela i druge okolnosti koje ukazuju
na opravdanost prestanka tih mera.
Glava sedma
ODUZIMANJE IMOVINSKE KORISTI
Osnov oduzimanja imovinske koristi
lan 91
(1) Niko ne moe zadrati imovinsku korist pribavljenu krivinim delom.
(2) Korist iz stava 1. ovog lana oduzee se, pod uslovima predvienim ovim zakonikom i
sudskom odlukom kojom je utvreno izvrenje krivinog dela.
Uslovi i nain oduzimanja imovinske koristi
lan 92
(1) Od uinioca e se oduzeti novac, predmeti od vrednosti i svaka druga imovinska korist koji
su pribavljeni krivinim delom, a ako oduzimanje nije mogue uinilac e se obavezati da preda
u zamenu drugu imovinsku korist koja odgovara vrednosti imovine pribavljene izvrenjem
krivinog dela ili proistekle iz krivinog dela ili plati novani iznos koji odgovara pribavljenoj
imovinskoj koristi.
(2) Imovinska korist pribavljena krivinim delom oduzee se i od pravnog ili fizikog lica na koja
je prenesena bez naknade ili uz naknadu koja oigledno ne odgovara stvarnoj vrednosti.
(3) Ako je krivinim delom pribavljena imovinska korist za drugog ta korist e se oduzeti.
Zatita oteenog
lan 93
(1) Ako je u krivinom postupku usvojen imovinskopravni zahtev oteenog, sud e izrei
oduzimanje imovinske koristi samo ukoliko ona prelazi dosueni imovinskopravni zahtev
oteenog u tom iznosu.
(2) Oteeni koji je u krivinom postupku u pogledu svog imovinskopravnog zahteva upuen na
parnicu moe traiti da se namiri iz oduzete imovinske koristi, ako pokrene parnicu u roku od
est meseci od dana pravnosnanosti odluke kojom je upuen na parnicu.
(3) Oteeni koji u krivinom postupku nije podneo imovinskopravni zahtev moe zahtevati
namirenje iz oduzete imovinske koristi, ako je radi utvrivanja svog zahteva pokrenuo parnicu u
roku od tri meseca od dana saznanja za presudu kojom je izreeno oduzimanje imovinske
koristi, a najdalje u roku od tri godine od dana pravnosnanosti odluke o oduzimanju imovinske
koristi.
(4) U sluajevima iz st. 2. i 3. ovog lana oteeni mora u roku od tri meseca od dana
pravnosnanosti odluke kojom je usvojen njegov imovinskopravni zahtev zatraiti namirenje iz
oduzete imovinske koristi.
Glava osma
PRAVNE POSLEDICE OSUDE
Nastupanje pravnih posledica osude
lan 94
(1) Osude za odreena krivina dela ili na odreene kazne mogu imati za pravnu posledicu
prestanak, odnosno gubitak odreenih prava ili zabranu sticanja odreenih prava.
(2) Pravne posledice osude ne mogu nastupiti kad je za krivino delo uiniocu izreena novana
kazna, uslovna osuda, ako ne bude opozvana, sudska opomena ili kad je uinilac osloboen od
kazne.
(3) Pravne posledice osude mogu se predvideti samo zakonom i nastupaju po sili zakona kojim
su predviene.
Vrste pravnih posledica osude
lan 95
(1) Pravne posledice osude koje se odnose na prestanak ili gubitak odreenih prava su:
1) prestanak vrenja javnih funkcija;
2) prestanak radnog odnosa ili prestanak vrenja odreenog poziva ili zanimanja;
3) gubitak odreenih dozvola ili odobrenja koja se daju odlukom dravnog organa ili
organa lokalne samouprave.
(2) Pravne posledice osude koje se sastoje u zabrani sticanja odreenih prava su:
1) zabrana sticanja odreenih javnih funkcija;
2) zabrana sticanja odreenog zvanja, poziva ili zanimanja ili unapreenja u slubi;
3) zabrana sticanja ina vojnog stareine;
4) zabrana dobijanja odreenih dozvola ili odobrenja koja se daju odlukom dravnih
organa ili organa lokalne samouprave.
Poetak i trajanje pravnih posledica osude
lan 96
(1) Pravne posledice osude nastupaju danom pravnosnanosti presude.
(2) U sluaju da posle pravnosnanosti presude, na osnovu koje su nastupile pravne posledice
osude, ta presuda bude izmenjena po vanrednom pravnom leku, nastupanje ili dalje trajanje
pravnih posledica osude usklauje se sa novom odlukom.
(3) Pravne posledice osude koje se sastoje u zabrani sticanja odreenih prava mogu se
propisati u trajanju najdue do deset godina.
(4) Vreme provedeno na izdravanju kazne ne uraunava se u vreme trajanja pravne posledice
osude.
(5) Rehabilitacijom prestaju pravne posledice osude predviene u lanu 95. stav 2. ovog
zakonika.
Glava deveta
REHABILITACIJA, PRESTANAK PRAVNIH POSLEDICA
OSUDE I DAVANJE PODATAKA IZ KAZNENE
EVIDENCIJE
Opti pojam rehabilitacije
lan 97
(1) Rehabilitacijom se brie osuda i prestaju sve njene pravne posledice, a osueni se smatra
neosuivanim.
(2) Rehabilitacija nastaje ili na osnovu samog zakona (zakonska rehabilitacija) ili po molbi
osuenog lica na osnovu sudske odluke (sudska rehabilitacija).
(3) Rehabilitacijom se ne dira u prava treih lica koja se zasnivaju na osudi.
Zakonska rehabilitacija
lan 98
(1) Zakonska rehabilitacija se daje samo licima koja pre osude na koju se odnosi rehabilitacija
nisu bila osuivana ili koja su se po zakonu smatrala neosuivanim.
(2) Zakonska rehabilitacija nastaje, ako:
1) lice koje je oglaeno krivim, a osloboeno od kazne ili kojem je izreena sudska
opomena, u roku od godinu dana od pravnosnanosti presude, odnosno reenja ne
uini novo krivino delo;
2) lice kojem je izreena uslovna osuda, u vreme proveravanja i u roku od godinu
dana po isteku roka proveravanja, ne uini novo krivino delo;
3) lice koje je osueno na novanu kaznu, kaznu rada u javnom interesu, oduzimanja
vozake dozvole ili kaznu zatvora do est meseci, u roku od tri godine od dana kad
je ta kazna izvrena, zastarela ili oprotena, ne uini novo krivino delo;
4) lice koje je osueno na kaznu zatvora preko est meseci do jedne godine, u roku
od pet godina od dana kad je ta kazna izvrena, zastarela ili oprotena, ne uini
novo krivino delo.
5) lice koje je osueno na kaznu zatvora preko jedne do tri godine, u roku od deset
godina od dana kad je ta kazna izvrena, zastarela ili oprotena, ne uini novo
krivino delo.
(3) Zakonska rehabilitacija ne nastaje ako sporedna kazna jo nije izvrena ili ako jo traju mere
bezbednosti.
Sudska rehabilitacija
lan 99
(1) Sudska rehabilitacija moe se dati licu koje je osueno na kaznu zatvora preko tri do pet
godina, ako u roku od deset godina od dana kad je ta kazna izdrana, zastarela ili oprotena ne
uini novo krivino delo.
(2) U sluaju iz stava 1. ovog lana sud e dati rehabilitaciju ako nae da je osueno lice svojim
vladanjem zasluilo rehabilitaciju i ako je, prema svojim mogunostima, naknadilo tetu
prouzrokovanu krivinim delom, pri emu je sud duan da uzme u obzir i sve druge okolnosti od
znaaja za davanje rehabilitacije, a posebno prirodu i znaaj dela.
(3) Sudska rehabilitacija ne moe se dati ako sporedna kazna jo nije izvrena ili ako jo traju
mere bezbednosti.
Sudska rehabilitacija lica koje je vie puta osuivano
lan 100
Licu koje je vie puta osuivano sud moe dati rehabilitaciju samo ako su ispunjeni uslovi iz l.
98. i 99. ovog zakonika u pogledu svakog krivinog dela za koje je osueno. Pri oceni da li e u
ovakvom sluaju dati rehabilitaciju sud e uzeti u obzir okolnosti iz lana 99. stav 2. ovog
zakonika.
Prestanak pravnih posledica osude
lan 101
(1) Kad proteknu tri godine od dana izdrane, zastarele ili oprotene kazne, sud moe odluiti
da prestane pravna posledica osude koja se odnosi na zabranu sticanja odreenog prava,
ukoliko ve nije prestala usled rehabilitacije.
(2) Pri odluivanju o prestanku pravne posledice osude sud e uzeti u obzir ponaanje
osuenog posle osude, da li je naknadio tetu prouzrokovanu krivinim delom i vratio imovinsku
korist steenu izvrenjem krivinog dela, kao i druge okolnosti koje ukazuju na opravdanost
prestanka pravne posledice osude.
Sadraj i davanje podataka iz kaznene evidencije
lan 102
(1) Kaznena evidencija sadri line podatke o uiniocu krivinog dela, o krivinom delu za koje
je osuen, podatke o kazni, uslovnoj osudi, sudskoj opomeni, osloboenju od kazne i
oprotenoj kazni, kao i podatke o pravnim posledicama osude. U kaznenu evidenciju se unose i
kasnije izmene podataka sadranih u kaznenoj evidenciji, podaci o izdravanju kazne, kao i
ponitenje evidencije o pogrenoj osudi.
(2) Podaci iz kaznene evidencije mogu se dati samo sudu, javnom tuiocu i policiji u vezi sa
krivinim postupkom koji se vodi protiv lica koje je ranije bilo osueno, organu za izvrenje
krivinih sankcija i organu koji uestvuje u postupku davanja amnestije, pomilovanja,
rehabilitacije ili odluivanja o prestanku pravnih posledica osude, kao i organima starateljstva,
kad je to potrebno za vrenje poslova iz njihove nadlenosti. Podaci iz kaznene evidencije mogu
se dati i drugim dravnim organima koji su nadleni za otkrivanje i spreavanje izvrenja
krivinih dela, kada je to posebnim zakonom propisano.
(3) Podaci iz kaznene evidencije mogu se, na obrazloen zahtev, dati i dravnom organu,
preduzeu, drugoj organizaciji ili preduzetniku, ako jo traju pravne posledice osude ili mere
bezbednosti i ako za to postoji opravdani interes zasnovan na zakonu.
(4) Niko nema prava da trai od graanina da podnosi dokaz o svojoj osuivanosti ili
neosuivanosti.
(5) Graanima se, na njihov zahtev, mogu davati podaci o njihovoj osuivanosti ili
neosuivanosti.
(6) Podaci o brisanoj osudi ne mogu se nikom dati.
Glava deseta
ZASTARELOST
Zastarelost krivinog gonjenja
lan 103
Ako u ovom zakoniku nije drukije odreeno, krivino gonjenje ne moe se preduzeti kad
protekne:
1) dvadeset pet godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od
trideset do etrdeset godina;
2) dvadeset godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora
preko petnaest godina;
3) petnaest godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora
preko deset godina;
4) deset godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora
preko pet godina;
5) pet godina od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora preko
tri godine;
6) tri godine od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora preko
jedne godine;
7) dve godine od izvrenja krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei kazna zatvora do
jedne godine ili novana kazna.
Tok i prekid zastarelosti krivinog gonjenja
lan 104
(1) Zastarelost krivinog gonjenja poinje od dana kad je krivino delo izvreno. Ukoliko
posledica krivinog dela nastupi kasnije, zastarelost krivinog gonjenja poinje od dana kada je
posledica nastupila.
(2) Zastarelost ne tee za vreme za koje se po zakonu gonjenje ne moe otpoeti ili nastaviti.
(3) Zastarelost se prekida svakom procesnom radnjom koja se preduzima radi otkrivanja
krivinog dela ili radi otkrivanja i gonjenja uinioca zbog uinjenog krivinog dela.
(4) Zastarelost se prekida i kad uinilac u vreme dok tee rok zastarelosti uini isto tako teko ili
tee krivinog delo.
(5) Svakim prekidom zastarelost poinje ponovo da tee.
(6) Zastarelost krivinog gonjenja nastaje u svakom sluaju kad protekne dvostruko vreme koje
se po zakonu trai za zastarelost krivinog gonjenja.
Zastarelost izvrenja kazne
lan 105
Ako u ovom zakoniku nije drukije odreeno, izreena kazna ne moe se izvriti kad protekne:
1) dvadeset pet godina od osude na zatvor od trideset do etrdeset godina;
2) dvadeset godina od osude na kaznu zatvora preko petnaest godina;
3) petnaest godina od osude na kaznu zatvora preko deset godina;
4) deset godina od osude na kaznu zatvora preko pet godina;
5) pet godina od osude na kaznu zatvora preko tri godine;
6) tri godine od osude na kaznu zatvora preko jedne godine;
7) dve godine od osude na kaznu zatvora do jedne godine, na novanu kaznu, na kaznu rada u
javnom interesu, ili na kaznu oduzimanja vozake dozvole.
Zastarelost izvrenja sporedne kazne i mere bezbednosti
lan 106
(1) Zastarelost izvrenja novane kazne i oduzimanja vozake dozvole ako su izreene kao
sporedne kazne nastaje kad protekne dve godine od dana pravnosnanosti presude kojom su
te kazne izreene.
(2) Zastarelost izvrenja mere bezbednosti obaveznog psihijatrijskog leenja i uvanja u
zdravstvenoj ustanovi, obaveznog psihijatrijskog leenja na slobodi, obaveznog leenja
narkomana, obaveznog leenja alkoholiara i oduzimanja predmeta nastaje kad protekne pet
godina od dana pravnosnanosti odluke kojom su te mere izreene.
(3) Zastarelost izvrenja mera bezbednosti zabrane vrenja poziva, delatnosti i dunosti,
zabrane upravljanja motornim vozilom i proterivanja stranca iz zemlje nastaje kad protekne
vreme za koje su te mere izreene.
Tok i prekid zastarelosti izvrenja kazne i mera bezbednosti
lan 107
(1) Zastarelost izvrenja kazne poinje od dana kad je presuda kojom je kazna izreena postala
pravnosnana, a ako je uslovna osuda opozvana - od dana kad je odluka o opozivanju postala
pravnosnana.
(2) Ako je aktom amnestije ili pomilovanja ili odlukom suda po vanrednom pravnom leku
izreena kazna smanjena, vreme potrebno za nastupanje zastarelosti odreuje se prema novoj
kazni, ali se tok zastarelosti rauna od ranije pravnosnane presude.
(3) Zastarelost ne tee za vreme za koje se po zakonu izvrenje kazne ne moe preduzeti.
(4) Zastarelost se prekida svakom radnjom nadlenog organa koja se preduzima radi izvrenja
kazne.
(5) Svakim prekidom zastarevanje poinje ponovo da tee.
(6) Zastarelost izvrenja kazne nastaje u svakom sluaju kad protekne dvostruko vreme koje se
po zakonu trai za zastarelost izvrenja kazne.
(7) U sluaju nastupanja zastarelosti iz stava 6. ovog lana zapoeto izvrenje kazne obustavlja
se.
(8) Odredbe st. 2. do 5. ovog lana shodno se primenjuju i na zastarelost izvrenja mere
bezbednosti.
Nezastarelost krivinog gonjenja i izvrenja kazne
lan 108
Krivino gonjenje i izvrenje kazne ne zastarevaju za krivina dela predviena u l. 370. do 375.
ovog zakonika, kao ni za krivina dela za koja po ratifikovanim meunarodnim ugovorima
zastarelost ne moe da nastupi.
Glava jedanaesta
AMNESTIJA I POMILOVANJE
Amnestija
lan 109
(1) Licima koja su obuhvaena aktom amnestije daje se osloboenje od krivinog gonjenja ili
potpuno ili delimino osloboenje od izvrenja kazne, zamenjuje se izreena kazna blaom
kaznom, daje se rehabilitacija ili se ukidaju pojedine ili sve pravne posledice osude.
(2) Amnestijom se mogu ukinuti sledee mere bezbednosti: zabrana vrenja poziva, delatnosti i
dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom i proterivanje stranaca iz zemlje.
Pomilovanje
lan 110
(1) Pomilovanjem se poimenino odreenom licu daje osloboenje od krivinog gonjenja ili
potpuno ili delimino osloboenje od izvrenja kazne, zamenjuje se izreena kazna blaom
kaznom ili uslovnom osudom, daje se rehabilitacija, odreuje krae trajanje odreene pravne
posledice osude ili se ukidaju pojedine ili sve pravne posledice osude.
(2) Pomilovanjem se moe ukinuti ili odrediti krae trajanje mere bezbednosti zabrana vrenja
poziva, delatnosti i dunosti, zabrana upravljanja motornim vozilom i proterivanje stranca iz
zemlje.
Dejstvo amnestije i pomilovanja na prava treih lica
lan 111
Davanjem amnestije ili pomilovanja ne dira se u prava treih lica koja se zasnivaju na osudi.
Glava dvanaesta
ZNAENJE IZRAZA
Znaenje izraza u ovom zakoniku
lan 112
(1) Pod teritorijom Srbije podrazumevaju se suvozemna teritorija, vodene povrine unutar njenih
granica, kao i vazduni prostor nad njima.
(2) Pod krivinim zakonodavstvom Srbije podrazumevaju se ovaj zakonik kao i sve
krivinopravne odredbe sadrane u drugim zakonima Srbije.
(3) Slubenim licem smatra se:
1) lice koje u dravnom organu vri slubene dunosti;
2) izabrano, imenovano ili postavljeno lice u dravnom organu, organu lokalne
samouprave ili lice koje stalno ili povremeno vri slubene dunosti ili slubene
funkcije u tim organima;
3) javni belenik, izvritelj i arbitar, kao i lice u ustanovi, preduzeu ili drugom
subjektu, kojem je povereno vrenje javnih ovlaenja, koje odluuje o pravima,
obavezama ili interesima fizikih ili pravnih lica ili o javnom interesu;
4) slubenim licem smatra se i lice kojem je faktiki povereno vrenje pojedinih
slubenih dunosti ili poslova;
5) vojno lice.
(4) Stranim slubenim licem smatra se lice koje je lan, funkcioner ili slubenik zakonodavnog ili
izvrnog organa strane drave, lice koje je sudija, porotnik, lan, funkcioner ili slubenik suda
strane drave ili meunarodnog suda, lice koje je lan, funkcioner ili slubenik meunarodne
organizacije i njenih organa, kao i lice koje je arbitar u stranoj ili meunarodnoj arbitrai.
(5) Odgovornim licem u pravnom licu smatra se lice koje na osnovu zakona, propisa ili
ovlaenja vri odreene poslove upravljanja, nadzora ili druge poslove iz delatnosti pravnog
lica, kao i lice kome je faktiki povereno obavljanje tih poslova. Odgovornim licem smatra se i
slubeno lice kad su u pitanju krivina dela kod kojih je kao izvrilac oznaeno odgovorno lice, a
u ovom zakoniku nisu predviena u glavi o krivinim delima protiv slubene dunosti, odnosno
kao krivina dela slubenog lica.
(6) Vojnim licem smatra se profesionalni vojnik (profesionalni oficir, profesionalni podoficir, oficir
po ugovoru, podoficir po ugovoru i vojnik po ugovoru), vojnik na odsluenju vojnog roka, student
vojne akademije, uenik vojne kole, lice iz rezervnog sastava dok se kao vojni obveznik nalazi
na vojnoj dunosti i civilno lice koje vri odreenu vojnu dunost.
(7) Kad je kao izvrilac odreenih krivinih dela oznaeno slubeno lice, odgovorno lice ili vojno
lice, lica navedena u st. 3, 5. i 6. ovog lana mogu biti izvrioci tih dela, ako iz obeleja
pojedinog dela ili iz pojedinog propisa ne proizilazi da izvrilac moe biti samo neko od tih lica.
(8) Detetom se smatra lice koje nije navrilo etrnaest godina.
(9) Maloletnikom se smatra lice koje je navrilo etrnaest godina, a nije navrilo osamnaest
godina.
(10) Maloletnim licem smatra se lice koje nije navrilo osamnaest godina.
(11) Uiniocem se smatraju izvrilac, saizvrilac, podstreka i pomaga.
(12) Silom se smatra i primena hipnoze ili omamljujuih sredstava, s ciljem da se neko protiv
svoje volje dovede u nesvesno stanje ili onesposobi za otpor.
(13) Izborima se smatraju izbori za narodne poslanike, predsednika Republike, organe
autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave i drugi izbori koji se raspisuju i vre na
osnovu Ustava i zakona.
(14) Referendumom se smatra izjanjavanje graana na kojem se odluuje o pitanjima za koja
je to utvreno Ustavom ili zakonom.
(15) Opojnim drogama smatraju se supstance i preparati koji su zakonom i drugim propisom
zasnovanim na zakonu proglaeni za opojne droge i ostale psihoaktivne kontrolisane
supstance.
(16) Pokretnom stvari se smatra i svaka proizvedena ili sakupljena energija za davanje svetlosti,
toplote ili kretanja, telefonski impuls, kao i raunarski podatak i raunarski program.
(17) Raunarski podatak je svako predstavljanje injenica, informacija ili koncepta u obliku koji
je podesan za njihovu obradu u raunarskom sistemu, ukljuujui i odgovarajui program na
osnovu koga raunarski sistem obavlja svoju funkciju.
(18) Raunarskom mreom smatra se skup meusobno povezanih raunara, odnosno
raunarskih sistema koji komuniciraju razmenjujui podatke.
(19) Raunarskim programom smatra se ureeni skup naredbi koji slue za upravljanje radom
raunara, kao i za reavanje odreenog zadatka pomou raunara.
(20) Raunarski virus je raunarski program ili neki drugi skup naredbi unet u raunar ili
raunarsku mreu koji je napravljen da sam sebe umnoava i deluje na druge programe ili
podatke u raunaru ili raunarskoj mrei dodavanjem tog programa ili skupa naredbi jednom ili
vie raunarskih programa ili podataka.
(21) Subjektom privrednog poslovanja smatra se preduzee, drugo pravno lice koje obavlja
privrednu delatnost i preduzetnik. Pravno lice koje pored svoje osnovne delatnosti obavlja i
privrednu delatnost smatra se subjektom privrednog poslovanja samo kada vri tu delatnost.
(22) Grupa je najmanje tri lica povezanih radi trajnog ili povremenog vrenja krivinih dela koja
ne mora da ima definisane uloge svojih lanova, kontinuitet lanstva ili razvijenu strukturu.
(23) Novac je metalni i papirni novac ili novac izraen od nekog drugog materijala koji je na
osnovu zakona u opticaju u Srbiji ili u stranoj dravi.
(24) Znacima za vrednost smatraju se i strani znaci za vrednost.
(25) Motornim vozilom smatra se svako saobraajno sredstvo na motorni pogon u
suvozemnom, vodenom i vazdunom saobraaju.
(26) Ispravom se smatra svaki predmet koji je podoban ili odreen da slui kao dokaz kakve
injenice koja ima znaaj za pravne odnose, kao i raunarski podatak.
(27) Spis, pismo, poiljka i dokument mogu biti i u elektronskom obliku.
(28) lanom porodice smatraju se: suprunici, njihova deca, preci suprunika u pravoj liniji
krvnog srodstva, vanbrani partneri i njihova deca, usvojilac i usvojenik, hranilac i hranjenik.
lanovima porodice smatraju se i braa i sestre, njihovi suprunici i deca, bivi suprunici i
njihova deca i roditelji bivih suprunika, ako ive u zajednikom domainstvu, kao i lica koja
imaju zajedniko dete ili je dete na putu da bude roeno, iako nikada nisu ivela u istom
porodinom domainstvu.
(29) Izraz "nee se kazniti" znai da u tom sluaju nema krivinog dela.
(30) Kad je radnja krivinog dela odreena trajnim glagolom smatra se da je delo uinjeno, ako
je radnja izvrena jednom ili vie puta.
(31) Skraenica "Srbija" oznaava Republiku Srbiju.
(32) Poslom od javnog znaaja smatra se obavljanje profesije ili dunosti koja ima poveani rizik
za bezbednost lica koje ga obavlja, a odnosi se na zanimanja koja su od znaaja za javno
informisanje, zdravlje ljudi, obrazovanje, javni prevoz, pravnu i strunu pomo pred sudskim i
drugim dravnim organima.
(33) Raunar je svaki elektronski ureaj koji na osnovu programa automatski obrauje i
razmenjuje podatke.
(34) Raunarski sistem je svaki ureaj ili grupa meusobno povezanih ili zavisnih ureaja od
kojih jedan ili vie njih, na osnovu programa, vri automatsku obradu podataka.
(35) Organizovana kriminalna grupa je grupa od tri ili vie lica, koja postoji odreeno vreme i
deluje sporazumno u cilju vrenja jednog ili vie krivinih dela za koja je propisana kazna
zatvora od etiri godine ili tea kazna, radi neposrednog ili posrednog sticanja finansijske ili
druge koristi.
(36) Imovinska korist je dobro svake vrste, materijalno ili nematerijalno, pokretno ili nepokretno,
procenjivo ili neprocenjivo i isprava u bilo kom obliku kojim se dokazuje pravo ili interes u
odnosu na takvo dobro. Imovinom se smatra i prihod ili druga korist ostvarena, neposredno ili
posredno, iz krivinog dela, kao i dobro u koje je ona pretvorena ili sa kojim je pomeana.
POSEBNI DEO
Glava trinaesta
KRIVINA DELA PROTIV IVOTA I TELA
Ubistvo
lan 113
Ko drugog lii ivota, kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
Teko ubistvo
lan 114
Zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od od trideset do etrdeset godina kaznie se:
1) ko drugog lii ivota na svirep ili podmukao nain;
2) ko drugog lii ivota pri bezobzirnom nasilnikom ponaanju;
3) ko drugog lii ivota i pri tom sa umiljajem dovede u opasnost ivot jo nekog lica;
4) ko drugog lii ivota pri izvrenju krivinog dela razbojnitva ili razbojnike krae;
5) ko drugog lii ivota iz koristoljublja, radi izvrenja ili prikrivanja drugog krivinog dela, iz
bezobzirne osvete ili iz drugih niskih pobuda;
6) ko lii ivota slubeno ili vojno lice pri vrenju slubene dunosti;
7) ko lii ivota sudiju, javnog tuioca, zamenika javnog tuioca ili policijskog slubenika u vezi
sa vrenjem slubene dunosti;
8) ko lii ivota lice koje obavlja poslove od javnog znaaja u vezi sa poslovima koje to lice
obavlja;
9) ko lii ivota dete ili bremenitu enu;
10) ko lii ivota lana svoje porodice kojeg je prethodno zlostavljao;
11) ko sa umiljajem lii ivota vie lica, a ne radi se o ubistvu na mah, ubistvu deteta pri
poroaju ili lienju ivota iz samilosti.
Ubistvo na mah
lan 115
Ko drugog lii ivota na mah doveden bez svoje krivice u jaku razdraenost napadom,
zlostavljanjem ili tekim vreanjem od strane ubijenog,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Ubistvo deteta pri poroaju
lan 116
Majka koja lii ivota svoje dete za vreme poroaja ili neposredno posle poroaja, dok kod nje
traje poremeaj izazvan poroajem,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Lienje ivota iz samilosti
lan 117
Ko lii ivota punoletno lice iz samilosti zbog tekog zdravstvenog stanja u kojem se to lice
nalazi, a na njegov ozbiljan i izriit zahtev,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nehatno lienje ivota
lan 118
Ko drugog lii ivota iz nehata,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Navoenje na samoubistvo i pomaganje u samoubistvu
lan 119
(1) Ko navede drugog na samoubistvo ili mu pomogne u izvrenju samoubistva, pa ovo bude
izvreno ili pokuano,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko drugom pomogne u izvrenju samoubistva pod uslovima iz lana 117. ovog zakonika, pa
ovo bude izvreno ili pokuano,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini prema maloletniku ili prema licu koje se nalazi u stanju
bitno smanjene uraunljivosti,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema detetu ili prema neuraunljivom licu,
uinilac e se kazniti po lanu 114. ovog zakonika.
(5) Ko surovo ili neoveno postupa sa licem koje se prema njemu nalazi u odnosu kakve
podreenosti ili zavisnosti, pa ono usled takvog postupanja izvri ili pokua samoubistvo koje se
moe pripisati nehatu uinioca,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljen prekid trudnoe
lan 120
(1) Ko protivno propisima o vrenju prekida trudnoe bremenitoj eni sa njenim pristankom
izvri pobaaj, zapone da vri pobaaj ili joj pomogne da izvri pobaaj,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ko se bavi vrenjem dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko bremenitoj eni bez njenog pristanka, a ako je mlaa od esnaest godina bez njenog
pristanka i bez pisane saglasnosti njenog roditelja, usvojioca ili staraoca, izvri ili zapone da
vri pobaaj,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. do 3. ovog lana nastupila smrt, teko naruavanje zdravlja ili
druga teka telesna povreda ene nad kojom je vren prekid trudnoe,
uinilac e se kazniti za delo iz st. 1. i 2. ovog lana zatvorom od jedne do sedam godina, a za
delo iz stava 3. ovog lana zatvorom od dve do dvanaest godina.
Teka telesna povreda
lan 121
(1) Ko drugog teko telesno povredi ili mu zdravlje teko narui,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko drugog teko telesno povredi ili mu zdravlje narui tako teko da je usled toga doveden u
opasnost ivot povreenog ili je uniten ili trajno i u znatnoj meri oteen ili oslabljen neki vaan
deo njegovog tela ili vaan organ ili je prouzrokovana trajna nesposobnost za rad povreenog ili
trajno i teko naruenje njegovog zdravlja ili unakaenost,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt povreenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini iz nehata,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(5) Ko delo iz st. 1. do 3. ovog lana uini na mah, doveden bez svoje krivice u jaku
razdraenost napadom, zlostavljanjem ili tekim vreanjem od strane povreenog,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom do tri godine, za delo iz stava 2. zatvorom od tri meseca
do etiri godine, a za delo iz stava 3. zatvorom od est meseci do pet godina.
(6) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu ili bremenitoj eni ili licu
koje obavlja poslove od javnog znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina, za delo iz stava 2. ovog lana
zatvorom od dve do dvanaest godina, a za delo iz stava 3. ovog lana zatvorom od pet do
petnaest godina.
Laka telesna povreda
lan 122
(1) Ko drugog lako telesno povredi ili mu zdravlje lako narui,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je takva povreda nanesena orujem, opasnim oruem ili drugim sredstvom podobnim
da telo teko povredi ili zdravlje teko narui,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(3) Sud moe uiniocu dela iz stava 2. ovog lana izrei sudsku opomenu, ako je uinilac bio
izazvan nepristojnim ili grubim ponaanjem oteenog.
(4) Gonjenje za delo iz stava 1. ovog lana preduzima se po privatnoj tubi.
Uestvovanje u tui
lan 123
Ko uestvuje u tui u kojoj je neko lien ivota ili je drugom nanesena teka telesna povreda,
kaznie se za samo uestvovanje novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Ugroavanje opasnim oruem pri tui i svai
lan 124
(1) Ko se pri tui ili svai mai oruja, opasnog orua ili drugog sredstva podobnog da telo teko
povredi ili zdravlje teko narui,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko se pri tui ili svai mai vatrenog oruja,
kaznie se zatvorom do dve godine i novanom kaznom.
Izlaganje opasnosti
lan 125
(1) Ko drugo lice ostavi bez pomoi u stanju ili prilikama opasnim za ivot ili zdravlje koje je sam
pouzrokovao,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupilo teko naruenje zdravlja ili druga teka
telesna povreda ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu ili bremenitoj eni,
uinilac e se za delo iz stava 1. kazniti zatvorom od est meseci do pet godina, za delo iz stava
2. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3. zatvorom od dve do dvanaest
godina.
Naputanje nemonog lica
lan 126
(1) Ko nemono lice koje mu je povereno ili o kojem je inae duan da se stara ostavi bez
pomoi u stanju ili prilikama opasnim za ivot ili zdravlje,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupilo teko naruenje zdravlja ili druga teka
telesna povreda ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt ostavljenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Nepruanje pomoi
lan 127
(1) Ko ne prui pomo licu koje se nalazi u neposrednoj opasnosti za ivot iako je to mogao
uiniti bez opasnosti za sebe ili drugog,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako je usled nepruanja pomoi nastupilo teko naruenje zdravlja ili druga teka telesna
povreda lica koje se nalazilo u neposrednoj opasnosti za ivot,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Ako je usled nepruanja pomoi nastupila smrt lica koje se nalazilo u neposrednoj opasnosti
za ivot,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
Glava etrnaesta
KRIVINA DELA PROTIV SLOBODA I PRAVA OVEKA I
GRAANINA
Povreda ravnopravnosti
lan 128
(1) Ko zbog nacionalne ili etnike pripadnosti, rasi ili veroispovesti ili zbog odsustva te
pripadnosti ili zbog razlika u pogledu politikog ili drugog ubeenja, pola, jezika, obrazovanja,
drutvenog poloaja, socijalnog porekla, imovnog stanja ili nekog drugog linog svojstva,
drugome uskrati ili ogranii prava oveka i graanina utvrena Ustavom, zakonima ili drugim
propisima ili optim aktima ili potvrenim meunarodnim ugovorima ili mu na osnovu ove razlike
daje povlastice ili pogodnosti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Povreda prava upotrebe jezika i pisma
lan 129
Ko suprotno propisima o upotrebi jezika i pisma naroda ili pripadnika manjinskih nacionalnih i
etnikih zajednica koji ive u Srbiji uskrati ili ogranii graaninu da pri ostvarivanju svojih prava
ili pri obraanju organima ili organizacijama upotrebi jezik ili pismo kojim se slui,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Povreda slobode izraavanja nacionalne ili etnike pripadnosti
lan 130
(1) Ko spreava drugog da izraava svoju nacionalnu ili etniku pripadnost ili kulturu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko prinuava drugog da se izjanjava o svojoj
nacionalnoj ili etnikoj pripadnosti.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Povreda slobode ispovedanja vere i vrenja verskih obreda
lan 131
(1) Ko spreava ili ograniava slobodu verovanja ili ispovedanja vere,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko spreava ili ometa vrenje verskih obreda.
(3) Ko prinuava drugog da se izjanjava o svom verskom uverenju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Slubeno lice koje uini delo iz st. 1. do 3. ovog lana,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Protivpravno lienje slobode
lan 132
(1) Ko drugog protivpravno zatvori, dri zatvorenog ili mu na drugi nain protivpravno oduzme ili
ogranii slobodu kretanja,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice zloupotrebom svog poloaja ili
ovlaenja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je protivpravno lienje slobode trajalo due od trideset dana ili je vreno na svirep nain
ili je licu koje je protivpravno lieno slobode usled toga teko narueno zdravlje ili su nastupile
druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 3. ovog lana nastupila smrt lica koje je protivpravno lieno
slobode,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(5) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Povreda slobode kretanja i nastanjivanja
lan 133
(1) Ko protivpravno uskrati ili ogranii graaninu Srbije slobodu kretanja ili nastanjivanja na
teritoriji Srbije,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Otmica
lan 134
(1) Ko silom, pretnjom, obmanom ili na drugi nain odvede ili zadri neko lice u nameri da od
njega ili drugog lica iznudi novac ili kakvu drugu imovinsku korist ili da njega ili koga drugog
prinudi da neto uini, ne uini ili trpi,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ko radi ostvarenja cilja otmice preti ubistvom ili tekom telesnom povredom otetom licu,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(3) Ako je oteto lice zadrano due od deset dana ili je prema njemu postupano na svirep nain
ili mu je teko narueno zdravlje ili su nastupile druge teke posledice ili ko delo iz stava 1. ovog
lana uini prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. do 3. ovog lana nastupila smrt otetog lica ili je delo izvreno od
strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do osamnaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od najmanje pet godina.
Prinuda
lan 135
(1) Ko drugog silom ili pretnjom prinudi da neto uini ili ne uini ili trpi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini na svirep nain ili pretnjom ubistvom ili tekom telesnom
povredom ili otmicom,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili druge teke
posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt prinuenog lica ili je delo izvreno od
strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Iznuivanje iskaza
lan 136
(1) Slubeno lice koje u vrenju slube upotrebi silu ili pretnju ili drugo nedoputeno sredstvo ili
nedoputen nain u nameri da iznudi iskaz ili neku drugu izjavu od okrivljenog, svedoka,
vetaka ili drugog lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je iznuivanje iskaza ili izjave praeno tekim nasiljem ili ako su usled iznuenog iskaza
nastupile naroito teke posledice za okrivljenog u krivinom postupku,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Zlostavljanje i muenje
lan 137
(1) Ko zlostavlja drugog ili prema njemu postupa na nain kojim se vrea ljudsko dostojanstvo,
kaznie se zatvorom do jedne godine.
(2) Ko primenom sile, pretnje, ili na drugi nedozvoljeni nain drugome nanese veliki bol ili teke
patnje s ciljem da od njega ili od treeg lica dobije priznanje, iskaz ili drugo obavetenje ili da se
on ili neko tree lice zastrai ili nezakonito kazni, ili to uini iz druge pobude zasnovane na bilo
kakvom obliku diskriminacije,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od tri meseca do tri godine, a za delo iz stava 2.
zatvorom od jedne do osam godina.
Ugroavanje sigurnosti
lan 138
(1) Ko ugrozi sigurnost nekog lica pretnjom da e napasti na ivot ili telo tog lica ili njemu
bliskog lica,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini prema vie lica ili ako je delo izazvalo uznemirenost
graana ili druge teke posledice,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini prema predsedniku Republike, narodnom poslaniku,
predsedniku Vlade, lanovima Vlade, sudiji Ustavnog suda, sudiji, javnom tuiocu i zameniku
javnog tuioca, advokatu, policijskom slubeniku i licu koje obavlja poslove od javnog znaaja u
oblasti informisanja u vezi sa poslovima koje obavlja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Naruavanje nepovredivosti stana
lan 139
(1) Ko neovlaeno prodre u tu stan ili tue zatvorene prostore ili se na zahtev ovlaenog lica
iz tog stana ili prostora ne udalji,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinilo slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Za pokuaj dela iz st. 1. i 2. ovog lana kaznie se.
Protivzakonito pretresanje
lan 140
Slubeno lice koje u vrenju slube protivzakonito vri pretresanje stana, prostorija ili lica,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno otkrivanje tajne
lan 141
(1) Advokat, lekar ili drugo lice koje neovlaeno otkrije tajnu koju je saznalo u vrenju svog
poziva,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Nee se kazniti za delo iz stava 1. ovog lana ko otkrije tajnu u optem interesu ili interesu
drugog lica, koji je preteniji od interesa uvanja tajne.
Povreda tajnosti pisma i drugih poiljki
lan 142
(1) Ko neovlaeno otvori tue pismo, telegram ili kakvo drugo zatvoreno pismeno ili poiljku ili
na drugi nain povredi njihovu tajnost ili ko neovlaeno zadri, prikrije, uniti ili drugom preda
tue pismo, telegram ili drugu poiljku ili ko povredi tajnost elektronske pote ili drugog sredstva
za telekomunikaciju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko saopti drugom sadrinu koju je saznao
povredom tajnosti tueg pisma, telegrama ili kakvog drugog zatvorenog pismena ili poiljke ili se
tom sadrinom poslui.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od est meseci do tri godine.
Neovlaeno prislukivanje i snimanje
lan 143
(1) Ko posebnim ureajima neovlaeno prislukuje ili snima razgovor, izjavu ili kakvo
saoptenje koji mu nisu namenjeni,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko omogui nepozvanom licu da se upozna sa
razgovorom, izjavom ili saoptenjem koji su neovlaeno prislukivani, odnosno tonski snimani.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinilo slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Neovlaeno fotografisanje
lan 144
(1) Ko neovlaeno naini fotografski, filmski, video ili drugi snimak nekog lica i time osetno
zadre u njegov lini ivot ili ko takav snimak preda ili pokazuje treem licu ili mu na drugi nain
omogui da se sa njim upozna,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno objavljivanje i prikazivanje tueg spisa, portreta i snimka
lan 145
(1) Ko objavi ili prikae spis, portret, fotografiju, film ili fonogram linog karaktera bez pristanka
lica koje je spis sastavilo ili na koga se spis odnosi, odnosno bez pristanka lica koje je prikazano
na portretu, fotografiji ili filmu ili iji je glas snimljen na fonogramu ili bez pristanka drugog lica iji
se pristanak po zakonu trai i time osetno zadre u lini ivot tog lica,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno prikupljanje linih podataka
lan 146
(1) Ko podatke o linosti koji se prikupljaju, obrauju i koriste na osnovu zakona neovlaeno
pribavi, saopti drugom ili upotrebi u svrhu za koju nisu namenjeni,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko protivno zakonu prikuplja podatke o linosti
graana ili tako prikupljene podatke koristi.
(3) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Povreda prava na podnoenje pravnog sredstva
lan 147
(1) Ko sprei drugog da koristi pravo na podnoenje molbe, prijave, tube, albe, prigovora,
drugog pravnog sredstva, kao i drugog podneska,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Povreda slobode govora i javnog istupanja
lan 148
(1) Ko drugom na protivpravan nain uskrati ili ogranii slobodu govora ili javnog istupanja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Spreavanje tampanja i rasturanja tampanih stvari i emitovanje programa
lan 149
(1) Ko neovlaeno sprei ili ometa tampanje, snimanje, prodaju ili rasturanje knjiga, asopisa,
novina, audio i video kaseta ili drugih slinih tampanih ili snimljenih stvari,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko neovlaeno sprei ili ometa emitovanje radio
i televizijskog programa.
(3) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Spreavanje objavljivanja odgovora i ispravke
lan 150
Ko suprotno pravnosnanoj odluci suda odbije ili sprei objavljivanje odgovora ili ispravke
objavljenog netanog podatka ili obavetenja kojim se povreuje neije pravo ili interes,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Spreavanje javnog skupa
lan 151
(1) Ko silom, pretnjom, obmanom ili na drugi nain sprei ili ometa javni skup koji je organizovan
u skladu sa zakonom, ukoliko nisu ostvarena obeleja nekog drugog teeg krivinog dela,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Spreavanje politikog, sindikalnog i drugog udruivanja i delovanja
lan 152
(1) Ko svesnim krenjem zakona ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa politiko,
sindikalno ili drugo udruivanje ili delovanje graana ili delovanje njihovih politikih, sindikalnih ili
drugih udruenja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Gonjenje za krivina dela protiv sloboda i prava oveka i graanina
lan 153
(1) Gonjenje za delo iz l. 139. stav 1, 142. st. 1. i 2, 143. st. 1. i 2, 144. stav 1, 145. stav 1, 146.
st. 1. i 2. i 147. stav 1. ovog zakonika preduzima se po privatnoj tubi.
(2) Gonjenje za delo iz l. 141, 149. st. 1. i 2, 150, 151. stav 1. i 152. stav 1. ovog zakonika
preduzima se po predlogu.
Glava petnaesta
KRIVINA DELA PROTIV IZBORNIH PRAVA
Povreda prava kandidovanja
lan 154
Ko krenjem zakona ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa kandidovanje na izborima,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Povreda prava glasanja
lan 155
(1) Ko drugog u nameri da mu onemogui vrenje prava glasanja, protivzakonito ne upie u
spisak glasaa, izbrie iz tog spiska ili ga na drugi protivpravan nain sprei ili omete da glasa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko silom ili pretnjom prinudi drugog da na izborima, glasanju o opozivu ili na referendumu
vri ili ne vri pravo glasanja ili da glasa za ili protiv odreenog kandidata odnosno predloga,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Davanje i primanje mita u vezi sa glasanjem
lan 156
(1) Ko drugome nudi, daje, obea nagradu, poklon ili kakvu drugu korist da na izborima ili
referendumu glasa ili ne glasa ili da glasa u korist ili protiv odreenog lica odnosno predloga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko zahteva ili primi poklon ili kakvu drugu korist
da na izborima ili referendumu glasa ili ne glasa ili da glasa u korist ili protiv odreenog lica
odnosno predloga.
(3) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini lan birakog odbora ili drugo lice u vrenju dunosti u
vezi sa glasanjem,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(4) Poklon ili druga korist oduzee se.
Zloupotreba prava glasanja
lan 157
(1) Ko na izborima ili na referendumu glasa umesto drugog lica pod njegovim imenom ili na
istom glasanju glasa vie od jedanput ili koristi vie od jednog glasakog listia,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) lan birakog odbora koji omogui drugome da izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Sastavljanje netanih birakih spiskova
lan 158
Ko u nameri uticanja na rezultate izbora ili na referendumu, saini netaan biraki spisak,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Spreavanje odravanja glasanja
lan 159
(1) Ko silom, pretnjom ili na drugi protivpravan nain sprei odravanje glasanja na birakom
mestu,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko ometa glasanje izazivanjem nereda na birakom mestu usled ega glasanje bude
prekinuto,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Povreda tajnosti glasanja
lan 160
(1) Ko na izborima ili referendumu povredi tajnost glasanja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini lan birakog odbora ili drugo lice u vrenju dunosti u
vezi sa glasanjem,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Falsifikovanje rezultata glasanja
lan 161
lan organa za sprovoenje izbora ili referenduma ili drugo lice koje vri dunosti u vezi sa
glasanjem, koji dodavanjem ili oduzimanjem glasakih listia ili glasova pri prebrojavanju ili na
drugi nain izmeni broj glasakih listia ili glasova ili objavi neistinit rezultat glasanja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Unitavanje dokumenata o glasanju
lan 162
(1) Ko uniti, oteti, oduzme ili prikrije glasaki listi ili neki drugi dokument o glasanju na
izborima ili na referendumu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini lan birakog odbora ili drugo lice u vrenju dunosti u
vezi sa glasanjem,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Glava esnaesta
KRIVINA DELA PROTIV PRAVA PO OSNOVU RADA
Povreda prava po osnovu rada i prava iz socijalnog osiguranja
lan 163
Ko se svesno ne pridrava zakona ili drugih propisa, kolektivnih ugovora i drugih optih akata o
pravima po osnovu rada i o posebnoj zatiti na radu omladine, ena i invalida ili o pravima iz
socijalnog osiguranja i time drugom uskrati ili ogranii pravo koje mu pripada,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Povreda prava pri zapoljavanju i za vreme nezaposlenosti
lan 164
(1) Ko svesnim krenjem propisa ili na drugi protivpravan nain uskrati ili ogranii pravo graana
na slobodno zapoljavanje na teritoriji Srbije pod jednakim uslovima,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko se svesno ne pridrava zakona ili drugih
propisa ili optih akata o pravima graana za vreme nezaposlenosti i time nezaposlenom licu
uskrati ili ogranii pravo koje mu pripada.
Povreda prava na upravljanje
lan 165
(1) Ko silom, pretnjom, svesnim krenjem propisa ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa
odluivanje organa upravljanja ili lana organa upravljanja da uestvuje u radu i odluivanju u
tom organu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinilo slubeno ili odgovorno lice zloupotrebom poloaja
ili ovlaenja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Povreda prava na trajk
lan 166
(1) Ko silom, pretnjom ili na drugi protivpravan nain sprei ili ometa zaposlene da, u skladu sa
zakonom, organizuju trajk, uestvuju u njemu ili na drugi nain ostvaruju pravo na trajk,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se poslodavac ili odgovorno lice koji otpusti jednog ili
vie zaposlenih sa posla zbog njihovog uea u trajku koji je organizovan u skladu sa
zakonom ili prema njima primeni druge mere kojima se povreuju njihova prava iz rada.
Zloupotreba prava na trajk
lan 167
Ko organizuje ili vodi trajk suprotno zakonu ili drugim propisima i time dovede u opasnost ivot
ili zdravlje ljudi ili imovinu veeg obima ili ako su usled toga nastupile druge teke posledice,
ukoliko time nisu ostvarena obeleja nekog drugog krivinog dela,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Zloupotreba prava iz socijalnog osiguranja
lan 168
Ko simuliranjem ili prouzrokovanjem bolesti ili nesposobnosti za rad ili na drugi protivpravan
nain postigne da mu se prizna neko pravo iz socijalnog osiguranja koje mu po zakonu ili
drugim propisima ili optim aktima ne pripada,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Nepreduzimanje mera zatite na radu
lan 169
(1) Lice odgovorno za preduzimanje mera zatite na radu koje se svesno ne pridrava zakona ili
drugih propisa ili optih akata o merama zatite na radu usled ega moe nastupiti opasnost za
ivot ili zdravlje zaposlenih,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti obavezu uiniocu da u odreenom roku
postupi po propisima o merama zatite na radu.
Glava sedamnaesta
KRIVINA DELA PROTIV ASTI I UGLEDA
Uvreda
lan 170
(1) Ko uvredi drugog,
kaznie se novanom kaznom od dvadeset do sto dnevnih iznosa ili novanom kaznom od
etrdeset hiljada do dvesta hiljada dinara.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno putem tampe, radija, televizije ili slinih
sredstava ili na javnom skupu,
uinilac e se kazniti novanom kaznom od osamdeset do dvestaetrdeset dnevnih iznosa ili
novanom kaznom od stopedeset hiljada do etristopedeset hiljada dinara.
(3) Ako je uvreeni uvredu uzvratio, sud moe obe ili jednu stranu kazniti ili osloboditi od kazne.
(4) Nee se kazniti za delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinilac, ako je izlaganje dato u okviru
ozbiljne kritike u naunom, knjievnom ili umetnikom delu, u vrenju slubene dunosti,
novinarskog poziva, politike delatnosti, u odbrani nekog prava ili zatiti opravdanih interesa,
ako se iz naina izraavanja ili iz drugih okolnosti vidi da to nije uinio u nameri
omalovaavanja.
lan 171
(Brisano)
Iznoenje linih i porodinih prilika
lan 172
(1) Ko iznosi ili pronosi togod iz linog ili porodinog ivota nekog lica to moe koditi njegovoj
asti ili ugledu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno putem tampe, radija, televizije ili slinih
sredstava ili na javnom skupu,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je ono to se iznosi ili pronosi dovelo ili moglo dovesti do tekih posledica za oteenog,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Za iznoenje ili pronoenje linih ili porodinih prilika koje je uinjeno u vrenju slubene
dunosti, novinarskog poziva, odbrani nekog prava ili pri zatiti opravdanih interesa, uinilac se
nee kazniti, ako dokae istinitost svog tvrenja ili ako dokae da je imao osnovanog razloga da
poveruje u istinitost onog to je iznosio ili pronosio.
(5) Istinitost ili neistinitost onog to se iznosi ili pronosi iz linog ili porodinog ivota nekog lica
ne moe se dokazivati, osim u sluajevima iz stava 4. ovog lana.
Povreda ugleda Srbije
lan 173
Ko javno izloi poruzi Srbiju, njenu zastavu, grb ili himnu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
Povreda ugleda zbog rasne, verske, nacionalne ili druge pripadnosti
lan 174
Ko javno izloi poruzi lice ili grupu zbog pripadnosti odreenoj rasi, boji koe, veri, nacionalnosti,
etnikog porekla ili nekog drugog linog svojstva,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do godinu dana.
Povreda ugleda strane drave ili meunarodne organizacije
lan 175
(1) Ko javno izloi poruzi stranu dravu, njenu zastavu, grb ili himnu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko javno izloi poruzi Organizaciju ujedinjenih
nacija, Meunarodni crveni krst ili drugu meunarodnu organizaciju ija je Srbija lan.
Nekanjavanje za krivina dela iz l. 173. do 175.
lan 176
Nee se kazniti za delo iz l. 173. do 175. ovog zakonika uinilac ako je izlaganje dato u okviru
ozbiljne kritike u naunom, knjievnom ili umetnikom delu, u izvravanju slubene dunosti,
novinarskog poziva, politike delatnosti, u odbrani nekog prava ili zatite opravdanih interesa,
ako se iz naina izraavanja ili iz drugih okolnosti vidi da to nije uinio u nameri omalovaavanja
ili ako dokae istinitost svog tvrenja ili da je imao osnovanog razloga da poveruje u istinitost
onoga to je iznosio ili pronosio.
Gonjenje za krivina dela protiv asti i ugleda
lan 177
(1) Gonjenje za delo iz l. 170. do 172. ovog zakonika preduzima se po privatnoj tubi.
(2) Ako su dela iz l. 170. do 172. ovog zakonika uinjena prema umrlom licu, gonjenje se
preduzima po privatnoj tubi branog druga ili lica koje je sa umrlim ivelo u trajnoj vanbranoj
zajednici, srodnika u pravoj liniji, usvojioca, usvojenika, brata ili sestre umrlog lica.
(3) Gonjenje za krivino delo iz lana 175. ovog zakonika preduzima se po odobrenju
republikog javnog tuioca.
Glava osamnaesta
KRIVINA DELA PROTIV POLNE SLOBODE
Silovanje
lan 178
(1) Ko prinudi drugog na obljubu ili sa njom izjednaen in upotrebom sile ili pretnjom da e
neposredno napasti na ivot ili telo tog ili njemu bliskog lica,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno pretnjom da e se za to ili njemu blisko lice otkriti
neto to bi kodilo njegovoj asti ili ugledu ili pretnjom drugim tekim zlom,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda lica prema kojem je
delo izvreno ili ako je delo izvreno od strane vie lica ili na naroito svirep ili naroito
poniavajui nain ili prema maloletniku ili je delo imalo za posledicu trudnou,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt lica prema kojem je delo izvreno ili
je delo uinjeno prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Obljuba nad nemonim licem
lan 179
(1) Ko nad drugim izvri obljubu ili sa njom izjednaen in iskoristivi duevno oboljenje, zaostali
duevni razvoj, drugu duevnu poremeenost, nemo ili kakvo drugo stanje tog lica usled kojeg
ono nije sposobno za otpor,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda nemonog lica ili
ako je delo izvreno od strane vie lica ili na naroito svirep ili naroito poniavajui nain ili je
uinjeno prema maloletniku ili je delo imalo za posledicu trudnou,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt lica prema kojem je delo izvreno ili
ako je delo uinjeno prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Obljuba sa detetom
lan 180
(1) Ko izvri obljubu ili sa njom izjednaen in sa detetom,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda deteta prema kojem
je delo izvreno ili je delo izvreno od strane vie lica ili je delo imalo za posledicu trudnou,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt deteta,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(4) Nee se kazniti za delo iz stava 1. ovog lana uinilac, ako izmeu njega i deteta ne postoji
znaajnija razlika u njihovoj duevnoj i telesnoj zrelosti.
Obljuba zloupotrebom poloaja
lan 181
(1) Ko zloupotrebom svog poloaja navede na obljubu ili sa njom izjednaen in lice koje se
prema njemu nalazi u odnosu kakve podreenosti ili zavisnosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Nastavnik, vaspita, staralac, usvojilac, roditelj, ouh, maeha ili drugo lice koje
zloupotrebom svog poloaja ili ovlaenja izvri obljubu ili sa njom izjednaen in sa
maloletnikom koji mu je poveren radi uenja, vaspitavanja, staranja ili nege,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana imalo za posledicu trudnou,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. zatvorom od est meseci do pet godina, za delo iz stava
2. zatvorom od dve do dvanaest godina, a za delo iz stava 3. zatvorom od tri do petnaest
godina.
(5) Ako je usled dela iz stava 3. ovog lana nastupila smrt deteta,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Nedozvoljene polne radnje
lan 182
(1) Ko pod uslovima iz l. 178. st. 1. i 2, 179. stav 1. i 181. st. 1. i 2. ovog zakonika izvri neku
drugu polnu radnju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko pod uslovima iz lana 180. stav 1. i lana 181. stav 3. ovog zakonika izvri neku drugu
polnu radnju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda lica prema kojem je
delo izvreno ili ako je delo izvreno od strane vie lica ili na naroito svirep ili naroito
poniavajui nain,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt lica prema kojem je delo izvreno,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
Podvoenje i omoguavanje vrenja polnog odnosa
lan 183
(1) Ko podvede maloletno lice radi vrenja obljube, sa njom izjednaenog ina ili druge polne
radnje,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(2) Ko omoguava vrenje obljube, sa njom izjednaenog ina ili druge polne radnje sa
maloletnim licem,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
Posredovanje u vrenju prostitucije
lan 184
(1) Ko navodi ili podstie drugog na prostituciju ili uestvuje u predaji nekog lica drugome radi
vrenja prostitucije ili ko putem sredstava javnog informisanja i drugih slinih sredstava
propagira ili reklamira prostituciju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
Prikazivanje, pribavljanje i posedovanje pornografskog materijala i iskoriavanje
maloletnog lica za pornografiju
lan 185
(1) Ko maloletniku proda, prikae ili javnim izlaganjem ili na drugi nain uini dostupnim
tekstove, slike, audio-vizuelne ili druge predmete pornografske sadrine ili mu prikae
pornografsku predstavu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko iskoristi maloletnika za proizvodnju slika, audio-vizuelnih ili drugih predmeta pornografske
sadrine ili za pornografsku predstavu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvreno prema detetu,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. zatvorom od est meseci do tri godine, a za delo iz
stava 2. zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ko pribavlja za sebe ili drugog, poseduje, prodaje, prikazuje, javno izlae ili elektronski ili na
drugi nain ini dostupnim slike, audio-vizuelne ili druge predmete pornografske sadrine
nastale iskoriavanjem maloletnog lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Predmeti iz st. 1. do 4. ovog lana oduzee se.
Navoenje maloletnog lica na prisustvovanje polnim radnjama
lan 185a
(1) Ko navede maloletnika da prisustvuje silovanju, obljubi ili sa njom izjednaenim inom ili
drugoj polnoj radnji,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno upotrebom sile ili pretnje, ili prema detetu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Iskoriavanje raunarske mree ili komunikacije drugim tehnikim sredstvima za
izvrenje krivinih dela protiv polne slobode prema maloletnom licu
lan 185b
(1) Ko u nameri izvrenja krivinog dela iz l. 178. stav 4, 179. stav 3, 180. st. 1. i 2, 181. st. 2. i
3, 182. stav 1, 183. stav 2, 184. stav 3, 185. stav 2. i 185a ovog zakonika, koristei raunarsku
mreu ili komunikaciju drugim tehnikim sredstvima dogovori sa maloletnikom sastanak i pojavi
se na dogovorenom mestu radi sastanka,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana izvri prema detetu,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Gonjenje za krivina dela protiv polne slobode
lan 186
Gonjenje za krivina dela iz l. 178. i 179. ovog zakonika uinjena prema branom drugu i za
krivino delo iz lana 182. stav 1. preduzima se po predlogu.
Glava devetnaesta
KRIVINA DELA PROTIV BRAKA I PORODICE
Dvobranost
lan 187
(1) Ko zakljui novi brak iako se ve nalazi u braku,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko zakljui brak sa licem za koje zna da se
nalazi u braku.
l. 188 i 189
(Brisano)
Vanbrana zajednica sa maloletnikom
lan 190
(1) Punoletno lice koje ivi u vanbranoj zajednici sa maloletnikom,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i roditelj, usvojilac ili staralac koji maloletniku
omogui da ivi u vanbranoj zajednici sa punoletnim licem ili ga na to navede.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno iz koristoljublja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako se brak zakljui, gonjenje se nee preduzeti, a ako je preduzeto, obustavie se.
Oduzimanje maloletnog lica
lan 191
(1) Ko maloletno lice protivpravno zadri ili oduzme od roditelja, usvojioca, staraoca ili drugog
lica, odnosno ustanove, kojima je ono povereno ili onemoguava izvrenje odluke kojom je
maloletno lice povereno odreenom licu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko onemoguava izvrenje odluke nadlenog organa kojom je odreen nain odravanja
linih odnosa maloletnog lica sa roditeljem ili drugim srodnikom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili drugih niskih pobuda ili je usled
dela tee ugroeno zdravlje, vaspitanje ili kolovanje maloletnog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Uinioca dela iz st. 1. i 3. ovog lana koji dobrovoljno preda maloletno lice licu ili ustanovi
kojoj je ono povereno ili omogui izvrenje odluke o poveravanju maloletnog lica, sud moe
osloboditi od kazne.
(5) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz st. 1. do 3. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preda maloletno lice licu ili ustanovi kojoj je maloletno lice
povereno ili omogui izvrenje odluke kojom je maloletno lice povereno odreenom licu ili
ustanovi, odnosno odluke kojom je odreen nain odravanja linih odnosa maloletnog lica sa
roditeljem ili drugim srodnikom.
Promena porodinog stanja
lan 192
(1) Ko podmetanjem, zamenom ili na drugi nain promeni porodino stanje deteta,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko zamenom ili na drugi nain iz nehata promeni porodino stanje deteta,
kaznie se zatvorom do tri meseca.
Zaputanje i zlostavljanje maloletnog lica
lan 193
(1) Roditelj, usvojilac, staralac ili drugo lice koje grubim zanemarivanjem svoje dunosti
zbrinjavanja i vaspitavanja zapusti maloletno lice o kojem je duno da se stara,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Roditelj, usvojilac, staralac ili drugo lice koje zlostavlja maloletno lice ili ga prinuava na
preteran rad ili rad koji ne odgovara uzrastu maloletnog lica ili na prosjaenje ili ga iz
koristoljublja navodi na vrenje drugih radnji koje su tetne za njegov razvoj,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Nasilje u porodici
lan 194
(1) Ko primenom nasilja, pretnjom da e napasti na ivot ili telo, drskim ili bezobzirnim
ponaanjem ugroava spokojstvo, telesni integritet ili duevno stanje lana svoje porodice,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana korieno oruje, opasno orue ili drugo
sredstvo podobno da telo teko povredi ili zdravlje teko narui,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili teko
naruavanje zdravlja ili su uinjena prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1, 2. i 3. ovog lana nastupila smrt lana porodice,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(5) Ko prekri mere zatite od nasilja u porodici koje mu je sud odredio na osnovu zakona,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Nedavanje izdravanja
lan 195
(1) Ko ne daje izdravanje za lice koje je po zakonu duan da izdrava, a ta dunost je utvrena
izvrnom sudskom odlukom ili izvrnim poravnanjem pred sudom ili drugim nadlenim organom,
u iznosu i na nain kako je to odlukom odnosno poravnanjem utvreno,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Nee se kazniti uinilac dela iz stava 1. ovog lana, ako iz opravdanih razloga nije davao
izdravanje.
(3) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za izdravano lice,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu, sud moe odrediti obavezu uiniocu da izmiri dospele obaveze i
da uredno daje izdravanje.
Krenje porodinih obaveza
lan 196
(1) Ko krenjem zakonom utvrenih porodinih obaveza ostavi u tekom poloaju lana
porodice koji nije u stanju da se sam o sebi stara,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupilo teko naruavanje zdravlja lana porodice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt lana porodice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da izvrava svoje zakonom utvrene porodine obaveze.
Rodoskrvnjenje
lan 197
Punoletno lice koje izvri obljubu ili sa njom izjednaen polni in sa maloletnim srodnikom po
krvi u pravoj liniji ili sa maloletnim bratom, odnosno sestrom,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Glava dvadeseta
KRIVINA DELA PROTIV INTELEKTUALNE SVOJINE
Povreda moralnih prava autora i interpretatora
lan 198
(1) Ko pod svojim imenom ili imenom drugog u celini ili delimino objavi, stavi u promet primerke
tueg autorskog dela ili interpretacije, ili na drugi nain javno saopti tue autorsko delo ili
interpretaciju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko bez dozvole autora izmeni ili preradi tue autorsko delo ili izmeni tuu snimljenu
interpretaciju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ko stavlja u promet primerke tueg autorskog dela ili interpretacije na nain kojim se vrea
ast ili ugled autora ili izvoaa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(4) Predmeti iz st. 1. do 3. ovog lana oduzee se.
(5) Gonjenje za delo iz stava 2. ovog lana preduzima se po predlogu, a za delo iz stava 3.
ovog lana po privatnoj tubi.
Neovlaeno iskoriavanje autorskog dela ili predmeta srodnog prava
lan 199
(1) Ko neovlaeno objavi, snimi, umnoi, ili na drugi nain javno saopti u celini ili delimino
autorsko delo, interpretaciju, fonogram, videogram, emisiju, raunarski program ili bazu
podataka,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko stavi u promet ili u nameri stavljanja u promet
dri neovlaeno umnoene ili neovlaeno stavljene u promet primerke autorskog dela,
interpretacije, fonograma, videograma, emisije, raunarskog programa ili baze podataka.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno u nameri pribavljanja imovinske koristi za sebe ili
drugog,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ko proizvede, uveze, stavi u promet, proda, da u zakup, reklamira u cilju prodaje ili davanja
u zakup ili dri u komercijalne svrhe ureaje ili sredstva ija je osnovna ili pretena namena
uklanjanje, zaobilaenje ili osujeivanje tehnolokih mera namenjenih spreavanju povreda
autorskih i srodnih prava, ili ko takve ureaje ili sredstva koristi u cilju povrede autorskog ili
srodnog prava,
kaznie se novanom kaznom ili kaznom zatvora do tri godine.
(5) Predmeti iz st. 1. do 4. ovog lana oduzee se i unititi.
Neovlaeno uklanjanje ili menjanje elektronske informacije o autorskom i
srodnim pravima
lan 200
(1) Ko neovlaeno ukloni ili izmeni elektronsku informaciju o autorskom ili srodnom pravu, ili
stavi u promet, uveze, izveze, emituje ili na drugi nain javno saopti autorsko delo ili predmet
srodnopravne zatite sa kojeg je elektronska informacija o pravima neovlaeno uklonjena ili
izmenjena,
kaznie se novanom kaznom i zatvorom do tri godine.
(2) Predmeti iz stava 1. oduzee se i unititi.
Povreda pronalazakog prava
lan 201
(1) Ko neovlaeno proizvodi, uvozi, izvozi, nudi radi stavljanja u promet, stavlja u promet,
skladiti ili koristi u privrednom prometu proizvod ili postupak zatien patentom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili prouzrokovana teta u
iznosu koji prelazi milion dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko neovlaeno objavi ili na drugi nain uini dostupnim sutinu tueg prijavljenog
pronalaska pre nego to je ovaj pronalazak objavljen na nain utvren zakonom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(4) Ko neovlaeno podnese prijavu patenta ili u prijavi ne navede ili lano navede pronalazaa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Predmeti iz st. 1. i 2. oduzee se i unititi.
Neovlaeno korienje tueg dizajna
lan 202
(1) Ko na svom proizvodu u prometu neovlaeno upotrebi, u celosti ili delimino, tui prijavljeni,
odnosno zatieni dizajn proizvoda,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko neovlaeno objavi ili na drugi nain uini dostupnim javnosti predmet prijave tueg
dizajna pre nego to je objavljen na nain utvren zakonom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Proizvodi iz stava 1. ovog lana oduzee se.
Glava dvadeset prva
KRIVINA DELA PROTIV IMOVINE
Kraa
lan 203
(1) Ko tuu pokretnu stvar oduzme drugom u nameri da njenim prisvajanjem sebi ili drugom
pribavi protivpravnu imovinsku korist,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Teka kraa
lan 204
(1) Uinilac dela krae (lan 203) kaznie se zatvorom od jedne do osam godina, ako je kraa
izvrena:
1) obijanjem ili provaljivanjem zatvorenih zgrada, stanova, soba, kasa, ormana ili
drugih zatvorenih prostora ili savlaivanjem mehanikih, elektronskih ili drugih veih
prepreka;
2) od strane grupe;
3) na naroito opasan ili naroito drzak nain;
4) od strane lica koje je pri sebi imalo kakvo oruje ili opasno orue radi napada ili
odbrane;
5) za vreme poara, poplave, zemljotresa ili drugog udesa;
6) iskoriavanjem bespomonosti ili drugog tekog stanja nekog lica.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i uinilac dela krae ako vrednost ukradenih stvari
prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara ili ukradena stvar predstavlja kulturno dobro,
odnosno dobro koje uiva prethodnu zatitu ili prirodno dobro.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe ili ako
vrednost ukradenih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Razbojnika kraa
lan 205
(1) Ko je na delu krae (lan 203) zateen, pa u nameri da ukradenu stvar zadri, upotrebi silu
protiv nekog lica ili pretnju da e neposredno napasti na ivot ili telo,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ako vrednost ukradenih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno od strane grupe ili je nekom licu sa umiljajem
nanesena teka telesna povreda,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
Razbojnitvo
lan 206
(1) Ko upotrebom sile protiv nekog lica ili pretnjom da e neposredno napasti na ivot ili telo
oduzme tuu pokretnu stvar u nameri da njenim prisvajanjem sebi ili drugom pribavi
protivpravnu imovinsku korist,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno od strane grupe, ili je nekom licu sa umiljajem
nanesena teka telesna povreda ili ako vrednost oduzetih stvari prelazi iznos od milion i petsto
hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(4) Ako vrednost oduzetih stvari iz stava 1. ovog lana ne prelazi iznos od pet hiljada dinara, a
uinilac je iao za tim da pribavi malu imovinsku korist,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(5) Za pokuaj dela iz stava 4. ovog lana kaznie se.
Utaja
lan 207
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist, prisvoji tuu pokretnu
stvar koja mu je poverena,
kaznie se zatvorom do dve godine i novanom kaznom.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini staralac,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(3) Ako vrednost utajenih stvari prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(4) Ako vrednost utajenih stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara ili utajena stvar
predstavlja kulturno dobro, odnosno dobro koje uiva prethodnu zatitu
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(5) Ko tuu pokretnu stvar koju je naao ili do koje je sluajno doao protivpravno prisvoji u
nameri da sebi ili drugom pribavi imovinsku korist,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(6) Za dela iz st. 1. i 5. ovog lana, ako su utajene stvari u svojini graana, gonjenje se
preduzima po predlogu.
Prevara
lan 208
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist dovede koga lanim
prikazivanjem ili prikrivanjem injenica u zabludu ili ga odrava u zabludi i time ga navede da
ovaj na tetu svoje ili tue imovine neto uini ili ne uini,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini samo u nameri da drugog oteti,
kaznie se zatvorom do est meseci i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u iznosu
koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u iznosu
koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
Prevara u osiguranju
lan 208a
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist dovede koga lanim
prikazivanjem ili prikrivanjem injenica, davanjem lanih miljenja i izvetaja, davanjem lane
procene, podnoenjem neistinite dokumentacije ili ga na drugi nain dovede u zabludu ili ga
odrava u zabludi, a u vezi sa osiguranjem i time ga navede da ovaj na tetu svoje ili tue
imovine neto uini ili ne uini,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini samo u nameri da drugog oteti,
kaznie se zatvorom do est meseci i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u iznosu
koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u iznosu
koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
Dogovaranje ishoda takmienja
lan 208b
(1) Ko dogovori ishod sportskog ili drugog takmienja u nameri da sebi ili drugom pribavi
imovinsku korist,
kaznie se zatvorom od est meseci do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi etiristo
pedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
(4) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Neosnovano dobijanje i korienje kredita i druge pogodnosti
lan 209
(1) Ko lanim prikazivanjem injenica ili njihovim prikrivanjem dobije za sebe ili drugog kredit,
subvenciju ili drugu pogodnost iako za to ne ispunjava propisane uslove,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko dobijeni kredit, subvenciju ili drugu pogodnost iskoristi za drugu namenu od one za koju
mu je kredit, subvencija ili druga pogodnost odobrena,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Za delo iz st. 1. i 2. ovog lana, kaznie se propisanom kaznom i odgovorno lice u
preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja ako su kredit, subvencija ili druga
pogodnost pribavljeni za preduzee ili drugi subjekt privrednog poslovanja ili ako su korieni za
druge namene od strane tih subjekata.
Sitna kraa, utaja i prevara
lan 210
(1) Ko uini sitnu krau, utaju ili prevaru,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Kraa, utaja i prevara smatraju se sitnom, ako vrednost ukradene ili utajene stvari, odnosno
teta prouzrokovana prevarom ne prelazi iznos od pet hiljada dinara, a uinilac je iao za tim da
pribavi malu imovinsku korist, odnosno da prouzrokuje malu tetu.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana, ako je izvreno na tetu privatne imovine, gonjenje se
preduzima po privatnoj tubi.
Oduzimanje tue stvari
lan 211
(1) Ko bez namere pribavljanja imovinske koristi protivpravno oduzme tuu pokretnu stvar,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako vrednost oduzete stvari prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara ili stvar predstavlja
kulturno dobro,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(3) Za delo iz st. 1. i 2. ovog lana, ako je oduzeta stvar u privatnoj imovini, gonjenje se
preduzima po privatnoj tubi.
Unitenje i oteenje tue stvari
lan 212
(1) Ko uniti, oteti ili uini neupotrebljivom tuu stvar,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi milion i petsto
hiljada dinara ili je delo uinjeno prema kulturnom dobru, zatienoj okolini nepokretnog
kulturnog dobra, odnosno prema dobru koje uiva prethodnu zatitu
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Za delo iz st. 1. do 3. ovog lana, ako je oteena stvar u privatnoj imovini, gonjenje se
preduzima po privatnoj tubi.
Neovlaeno korienje tueg vozila
lan 213
(1) Ko bez pristanka ovlaenog lica koristi tue motorno vozilo,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno provaljivanjem ili obijanjem motornog vozila, ili
upotrebom sile ili pretnje,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Iznuda
lan 214
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist, silom ili pretnjom
prinudi drugog da neto uini ili ne uini na tetu svoje ili tue imovine,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(4) Ko se bavi vrenjem dela iz st. 1. do 3. ovog lana ili je delo izvreno od strane grupe,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od najmanje pet godina.
Ucena
lan 215
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist zapreti drugom da e
protiv njega ili njemu bliskog lica otkriti neto to bi njihovoj asti ili ugledu kodilo i time ga
prinudi da neto uini ili ne uini na tetu svoje ili tue imovine,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ko se bavi vrenjem dela iz st. 1. do 3. ovog lana ili je delo izvreno od strane grupe,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Zloupotreba poverenja
lan 216
(1) Ko zastupajui imovinske interese nekog lica ili starajui se o njegovoj imovini zloupotrebi
data mu ovlaenja u nameri da time sebi ili drugom pribavi imovinsku korist ili da oteti lice ije
imovinske interese zastupa ili o ijoj se imovini stara,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili prouzrokovana teta u
iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do est godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili prouzrokovana teta u
iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako delo iz st. 1. do 3. ovog lana uini staralac ili advokat,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od est meseci do pet godina, za delo iz stava 2.
zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3. zatvorom od dve do deset godina.
Zelenatvo
lan 217
(1) Ko za davanje novca ili drugih potronih stvari na zajam nekom licu primi ili ugovori za sebe
ili drugog nesrazmernu imovinsku korist, iskoriavajui teko imovinsko stanje, teke prilike,
nudu, lakomislenost ili nedovoljnu sposobnost za rasuivanje oteenog,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za oteenog ili je
uinilac pribavio imovinsku korist u iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara ili je izvreno od strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Za delo iz stava 1. ovog lana gonjenje se preduzima po predlogu.
Protivpravno zauzimanje zemljita
lan 218
(1) Ko protivpravno zauzme tue zemljite,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je zauzeto zemljite deo zatitne ume, nacionalnog parka ili drugog zemljita sa
posebnom namenom,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana gonjenje se preduzima po predlogu.
Protivpravno useljenje
lan 219
(1) Ko se neovlaeno useli u tuu zgradu, stan, poslovne ili druge prostorije,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz stava 1. ovog lana, sud e naloiti obavezu uiniocu
da u odreenom roku napusti i isprazni prostorije u koje se neovlaeno uselio.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana gonjenje se preduzima po predlogu.
Graenje bez graevinske dozvole
lan 219a
(1) Lice koje je izvoa radova ili odgovorno lice u pravnom licu koje je izvoa radova na
objektu koji se gradi, odnosno koje izvodi radove na rekonstrukciji postojeeg objekta, bez
graevinske dozvole,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Lice koje je investitor ili odgovorno lice u pravnom licu koje je investitor objekta koji se gradi
bez graevinske dozvole,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Kada je izdato reenje o obustavi radova, a lice iz st. 1. i 2. ovog lana nastavi zapoetu
gradnju,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Lice koje je kao odgovorni projektant, odnosno vrilac tehnike kontrole, suprotno propisima
potpisalo konaan izvetaj o izvrenoj kontroli, kojim se konstatuje da na glavni projekat nema
primedbi ili suprotno propisima stavilo peat na glavni projekat da se projekat prihvata, ili
suprotno propisima dalo izjavu kojom potvruje da je glavni projekat uraen u skladu sa
lokacijskom dozvolom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Prikljuenje objekta koji je izgraen bez graevinske dozvole
lan 219b
Lice koje prikljui objekat ili odgovorno lice u pravnom licu koje dozvoli prikljuenje objekta, koji
se gradi ili je izgraen bez graevinske dozvole, na elektroenergetsku, termoenergetsku ili
telekomunikacionu mreu, vodovod i kanalizaciju,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Oteenje tuih prava
lan 220
(1) Ko u nameri da osujeti ostvarenje prava na stvari otui, uniti, oteti ili oduzme svoju stvar
na kojoj drugi ima zalono pravo ili pravo uivanja i time ga oteti,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko u nameri da osujeti izmirenje poverioca u toku
prinudnog izvrenja otui, uniti, oteti ili sakrije delove svoje imovine i time oteti poverioca.
(3) Za dela iz st. 1. i 2 ovog lana, ako su oteeni graani, gonjenje se preduzima po privatnoj
tubi.
Prikrivanje
lan 221
(1) Ko stvar za koju zna da je pribavljena krivinim delom ili ono to je za nju dobijeno prodajom
ili zamenom prikriva, protura, kupuje, prima u zalogu ili na drugi nain pribavlja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine, s tim da kazna ne moe biti vea od
kazne propisane za delo kojim je stvar pribavljena.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini, a mogao je i bio duan da zna da je stvar pribavljena
krivinim delom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist, zahteva naknadu za
povraaj stvari za koje zna ili je mogao ili bio duan da zna da su pribavljene krivinim delom,
ukoliko time nisu ostvarena obeleja nekog drugog teeg krivinog dela,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(4) Ako se uinilac bavi vrenjem krivinog dela iz st. 1. i 3. ovog lana ili je delo iz stava 1.
ovog lana izvreno od strane grupe ili prikrivena stvar predstavlja kulturno dobro od izuzetnog
ili velikog znaaja, odnosno dobro koje uiva prethodnu zatitu ili vrednost prikrivanih stvari
prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Neovlaeno iznoenje kulturnog dobra u inostranstvo
lan 221a
(1) Ko iznese ili izveze u inostranstvo kulturno dobro ili dobro koje uiva prethodnu zatitu, bez
prethodnog odobrenja nadlenog organa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno u odnosu na kulturno dobro od izuzetnog ili
velikog znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Gonjenje u sluaju kada je uinilac u bliskom odnosu sa oteenim
lan 222
Za krivina dela iz l. 203, 204, 208, 213, 216. st. 1. do 3. i 221. ovog zakonika, ako su uinjena
prema branom drugu, licu sa kojim uinilac ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodniku po krvi
u pravoj liniji, bratu ili sestri, usvojiocu ili usvojeniku ili drugim licima sa kojima uinilac ivi u
zajednikom domainstvu, gonjenje se preduzima po privatnoj tubi.
Glava dvadeset druga
KRIVINA DELA PROTIV PRIVREDE
Falsifikovanje novca
lan 223
(1) Ko napravi laan novac u nameri da ga stavi u opticaj kao pravi ili ko u istoj nameri preinai
pravi novac,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(2) Ko pribavlja laan novac u nameri da ga stavi u opticaj kao pravi ili ko laan novac stavlja u
opticaj,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana napravljen, preinaen, stavljen u promet ili pribavljen
laan novac u iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara, odnosno odgovarajui iznos u
stranom novcu,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina i novanom kaznom.
(4) Ko laan novac koji je primio kao pravi, pa saznavi da je laan, stavi u opticaj ili ko zna da
je nainjen laan novac ili da je laan novac stavljen u opticaj, pa to ne prijavi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(5) Laan novac oduzee se.
Falsifikovanje hartija od vrednosti
lan 224
(1) Ko napravi lane hartije od vrednosti ili preinai prave hartije od vrednosti u nameri da ih
upotrebi kao prave ili da ih drugom da na upotrebu ili ko takve lane hartije upotrebi kao prave ili
ih u toj nameri pribavi,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(2) Ako ukupan iznos na koji glase falsifikovane hartije od vrednosti iz stava 1. ovog lana
prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(3) Ko lane hartije od vrednosti koje je primio kao prave, pa saznavi da su lane, stavi u
promet,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(4) Lane hartije od vrednosti oduzee se.
Falsifikovanje i zloupotreba platnih kartica
lan 225
(1) Ko napravi lanu platnu karticu ili ko preinai pravu platnu karticu u nameri da je upotrebi
kao pravu ili ko takvu lanu karticu upotrebi kao pravu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je uinilac dela iz stava 1. ovog lana upotrebom kartice pribavio protivpravnu imovinsku
korist,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je uinilac dela iz stava 1. ovog lana pribavio protivpravnu imovinsku korist u iznosu
koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(4) Kaznom iz st. 2. i 3. ovog lana kaznie se i uinilac koji to delo uini neovlaenom
upotrebom tue kartice ili poverljivih podataka koji jedinstveno ureuju tu karticu u platnom
prometu.
(5) Ko nabavi lanu platnu karticu u nameri da je upotrebi kao pravu ili ko pribavlja podatke u
nameri da ih iskoristi za pravljenje lane platne kartice,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(6) Lane platne kartice oduzee se.
Falsifikovanje znakova za vrednost
lan 226
(1) Ko napravi lane ili preinai prave znakove za vrednost u nameri da ih upotrebi kao prave ili
da ih drugom da na upotrebu ili ko takve lane znakove upotrebi kao prave ili ih u toj nameri
pribavi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako ukupna vrednost znakova iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od milion i petsto hiljada
dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko odstranjivanjem iga kojim se znaci za vrednost ponitavaju ili kojim drugim nainom ide
za tim da radi ponovne upotrebe ovim znacima da izgled kao da nisu upotrebljeni ili ko
upotrebljene znakove ponovo upotrebi ili proda kao da vae,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Lani znakovi za vrednost oduzee se.
Pravljenje, nabavljanje i davanje drugom sredstava za falsifikovanje
lan 227
(1) Ko pravi, nabavlja, prodaje ili daje drugom na upotrebu sredstva za pravljenje lanog novca
ili lanih hartija od vrednosti,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko pravi, nabavlja, prodaje ili daje drugom na upotrebu sredstva za pravljenje lanih platnih
kartica ili lanih znakova za vrednost,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Sredstva iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
Izdavanje eka i korienje platnih kartica bez pokria
lan 228
(1) Ko koristi debitnu platnu karticu za koju nema pokrie ili koristi kreditnu platnu karticu za koju
ne obezbeuje pokrie u ugovorenom roku, pa time sebi ili drugome pribavi protivpravnu
imovinsku korist u iznosu koji prelazi deset hiljada dinara,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko izda ili stavi u promet ek, menicu, akceptni
nalog, kakvu garanciju ili kakvo drugo sredstvo plaanja ili obezbeenja plaanja, iako zna da
za to nema pokria i time sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist u iznosu koji
prelazi deset hiljada dinara.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi sto
hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
Poreska utaja
lan 229
(1) Ko u nameri da potpuno ili delimino izbegne plaanje poreza, doprinosa ili drugih
propisanih dabina, daje lane podatke o zakonito steenim prihodima, o predmetima ili drugim
injenicama koje su od uticaja na utvrivanje ovakvih obaveza ili ko u istoj nameri, u sluaju
obavezne prijave, ne prijavi zakonito steeni prihod, odnosno predmete ili druge injenice koje
su od uticaja na utvrivanje ovakvih obaveza ili ko u istoj nameri na drugi nain prikriva podatke
koji se odnose na utvrivanje navedenih obaveza, a iznos obaveze ije se plaanje izbegava
prelazi stopedeset hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako iznos obaveze iz stava 1. ovog lana ije se plaanje izbegava prelazi milion i petsto
hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako iznos obaveze iz stava 1. ovog lana ije se plaanje izbegava prelazi sedam miliona i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
Neuplaivanje poreza po odbitku
lan 229a
(1) Odgovorno lice u pravnom licu - poreskom platcu, kao i preduzetnik - poreski platac koji, u
nameri da izbegne plaanje poreza po odbitku, doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po
odbitku ili drugih propisanih dabina, ne uplati iznos koji je obraunat na ime poreza po odbitku,
odnosno doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po odbitku, na propisani uplatni raun
javnih prihoda ili ne uplati druge propisane dabine,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako iznos obraunatog, a neuplaenog poreza, odnosno doprinosa iz stava 1. ovog lana
prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako iznos obraunatog, a neuplaenog poreza, odnosno doprinosa iz stava 1. ovog lana
prelazi sedam miliona i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
Krijumarenje
lan 230
(1) Ko se bavi prenoenjem robe preko carinske linije izbegavajui mere carinskog nadzora ili
ko izbegavajui mere carinskog nadzora prenese robu preko carinske linije naoruan, u grupi ili
uz upotrebu sile ili pretnje,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko se bavi prodajom, rasturanjem ili prikrivanjem neocarinjene robe ili organizuje mreu
preprodavaca ili posrednika za rasturanje takve robe,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Roba koja je predmet dela iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
(4) Prevozno ili drugo sredstvo ija su tajna ili skrovita mesta iskoriena za prenos robe koja je
predmet dela iz stava 1. ovog lana ili koje je namenjeno za izvrenje tih krivinih dela oduzee
se ako je vlasnik ili korisnik vozila to znao ili je mogao i bio duan da zna i ako vrednost robe
koja je predmet krivinog dela prelazi jednu treinu vrednosti tog sredstva u vreme izvrenja
krivinog dela.
Pranje novca
lan 231
(1) Ko izvri konverziju ili prenos imovine, sa znanjem da ta imovina potie od krivinog dela, u
nameri da se prikrije ili lano prikae nezakonito poreklo imovine, ili prikrije ili lano prikae
injenice o imovini sa znanjem da ta imovina potie od krivinog dela, ili stekne, dri ili koristi
imovinu sa znanjem, u trenutku prijema, da ta imovina potie od krivinog dela,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako iznos novca ili imovine iz stava 1. ovog lana prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina i novanom kaznom.
(3) Ko uini delo iz st. 1. i 2. ovog lana sa imovinom koju je sam pribavio izvrenjem krivinog
dela,
kaznie se kaznom propisanom u st. 1. i 2. ovog lana i novanom kaznom.
(4) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvri u grupi,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
(5) Ko uini delo iz st. 1. i 2. ovog lana, a mogao je i bio duan da zna da novac ili imovina
predstavljaju prihod ostvaren krivinim delom,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(6) Odgovorno lice u pravnom licu koje uini delo iz st. 1, 2. i 5. ovog lana, kaznie se kaznom
propisanom za to delo, ako je znalo, odnosno moglo i bilo duno da zna da novac ili imovina
predstavljaju prihod ostvaren krivinim delom.
(7) Novac i imovina iz st. 1. do 6. ovog lana oduzee se.
Zloupotreba monopolistikog poloaja
lan 232
Odgovorno lice u preduzeu ili u drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima svojstvo
pravnog lica ili preduzetnik, koji zloupotrebom monopolistikog ili dominantnog poloaja na
tritu ili zakljuivanjem monopolistikog sporazuma izazove poremeaj na tritu ili taj subjekt
dovede u povlaen poloaj u odnosu na druge, tako da ostvari imovinsku korist za taj subjekt ili
za drugi subjekt ili nanese tetu drugim subjektima privrednog poslovanja, potroaima ili
korisnicima usluga,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
Neovlaena upotreba tueg poslovnog imena i druge posebne oznake robe ili
usluga
lan 233
(1) Ko se u nameri da obmane kupce ili korisnike usluga poslui tuim poslovnim imenom,
tuom geografskom oznakom porekla, tuim igom ili tuom drugom posebnom oznakom robe
ili usluga ili unese pojedina obeleja ovih oznaka u svoje poslovno ime, svoju geografsku
oznaku porekla, svoj ig ili u svoju drugu posebnu oznaku robe ili usluga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko u svrhu prodaje u veoj koliini ili vrednosti nabavlja, proizvodi, prerauje, stavlja u
promet, daje u zakup ili skladiti robu iz stava 1. ovog lana ili se bavi pruanjem usluga
neovlaeno koristei tue oznake,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je uinilac iz stava 2. ovog lana organizovao mreu preprodavaca ili posrednika ili je
pribavio imovinsku korist koja prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Predmeti iz st. 1. do 3. ovog lana oduzee se.
Zloupotreba poloaja odgovornog lica
lan 234
(1) Odgovorno lice koje iskoriavanjem svog poloaja ili ovlaenja, prekoraenjem granica
svog ovlaenja ili nevrenjem svoje dunosti pribavi sebi ili drugom fizikom ili pravnom licu
protivpravnu imovinsku korist ili drugom nanese imovinsku tetu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu preko
etiristo pedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako vrednost pribavljene imovinske koristi prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Zloupotreba u vezi sa javnom nabavkom
lan 234a
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima svojstvo
pravnog lica ili preduzetnik, koji u vezi sa javnom nabavkom podnese ponudu zasnovanu na
lanim podacima, ili se na nedozvoljen nain dogovara sa ostalim ponuaima, ili preduzme
druge protivpravne radnje u nameri da time utie na donoenje odluka naruioca javne
nabavke,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se odgovorno ili slubeno lice u naruiocu javne
nabavke koje iskoriavanjem svog poloaja ili ovlaenja, prekoraenjem granice svog
ovlaenja, ili nevrenjem svoje dunosti kri zakon ili druge propise o javnim nabavkama i time
prouzrokuje tetu javnim sredstvima.
(3) Ukoliko je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno u vezi sa javnom nabavkom ija vrednost
prelazi iznos od sto pedeset miliona dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Uinilac iz stava 1. ovog lana koji dobrovoljno otkrije da se ponuda zasniva na lanim
podacima ili na nedozvoljenom dogovoru sa ostalim ponuaima, ili da je preduzeo druge
protivpravne radnje u nameri da utie na donoenje odluka naruioca pre nego to on donese
odluku o izboru ponude, moe se osloboditi od kazne.
Prouzrokovanje steaja
lan 235
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili u drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima svojstvo
pravnog lica, koje neracionalnim troenjem sredstava ili njihovim otuenjem u bescenje,
prekomernim zaduivanjem, preuzimanjem nesrazmernih obaveza, lakomislenim
zakljuivanjem ugovora sa licima nesposobnim za plaanje, proputanjem blagovremenog
ostvarivanja potraivanja, unitenjem ili prikrivanjem imovine ili drugim radnjama koje nisu u
skladu sa savesnim poslovanjem prouzrokuje steaj i time drugog oteti,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
Prouzrokovanje lanog steaja
lan 236
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili u drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima svojstvo
pravnog lica ili preduzetnik, koji u nameri da taj subjekt izbegne plaanje obaveza prouzrokuje
steaj tog subjekta prividnim ili stvarnim umanjenjem njegove imovine, na nain to:
1) celu ili deo imovine subjekta privrednog poslovanja prikrije, prividno proda, proda
ispod trine vrednosti ili besplatno ustupi;
2) zakljui fiktivne ugovore o dugu ili prizna nepostojea potraivanja;
3) poslovne knjige koje je subjekt privrednog poslovanja obavezan da vodi po zakonu
prikrije, uniti ili tako preinai da se iz njih ne mogu sagledati poslovni rezultati ili
stanje sredstava ili obaveza ili ovo stanje sainjavanjem lanih isprava ili na drugi
nain prikae takvim da se na osnovu njega moe otvoriti steaj,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za poverioca,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Oteenje poverioca
lan 237
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima svojstvo
pravnog lica ili preduzetnik, koji znajui da je taj subjekt postao nesposoban za plaanje,
isplatom duga ili na drugi nain namerno stavi poverioca u povoljniji poloaj i time znatno oteti
drugog poverioca,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Odgovorno lice iz stava 1. ovog lana ili preduzetnik, koji znajui da je taj subjekt postao
nesposoban za plaanje, a u nameri da izigra ili oteti poverioca prizna neistinito potraivanje,
sastavi lani ugovor ili nekom drugom prevarnom radnjom oteti poverioca,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana poveriocu prouzrokovana teta velikih razmera ili ako je
prema oteenom zbog toga dolo do pokretanja postupka prinudnog poravnanja ili steaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Zloupotreba ovlaenja u privredi
lan 238
(1) Odgovorno lice u preduzeu ili drugom subjektu privrednog poslovanja koje ima svojstvo
pravnog lica ili preduzetnik, koje u nameri pribavljanja protivpravne imovinske koristi za pravno
lice u kojem je zaposleno, za drugo pravno lice ili drugi subjekt privrednog poslovanja koji ima
svojstvo pravnog lica ili za preduzetnika:
1) stvara ili dri nedozvoljene novane, robne ili druge vrednosne fondove u zemlji ili
inostranstvu ili protivpravno onemoguava ostvarivanja vlasnikih prava akcionara
2) sastavljanjem isprave neistinite sadrine, lanim bilansima, procenama ili
inventarisanjem odnosno lanim prikazivanjem ili prikrivanjem injenica, neistinito
prikazuje stanje ili kretanje sredstava ili rezultate poslovanja, pa na taj nain dovede
u zabludu organe upravljanja u preduzeu ili drugom pravnom licu prilikom
donoenja odluka o poslovima upravljanja ili preduzee ili drugo pravno lice stavi u
povoljniji poloaj prilikom dobijanja sredstava ili drugih pogodnosti koje im se ne bi
priznale prema postojeim propisima;
3) sredstva kojima raspolae koristi protivno njihovoj nameni;
4) na drugi nain grubo povredi ovlaenja u pogledu upravljanja, raspolaganja i
korienja imovinom;
5) protivno volji akcionara ne potpisuje prospekt za trgovanje akcijama na berzi, a
davanjem lanih podataka dovodi u zabludu kupce akcija o stanju kapitala pravnog
lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist koja prelazi iznos od pet
miliona dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu preko petnaest
miliona dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Naruavanje poslovnog ugleda i kreditne sposobnosti
lan 239
(1) Ko u nameri naruavanja poslovnog ugleda ili kreditne sposobnosti drugog, iznosi o njemu
neistinite podatke ili neistinito prikazuje njegovo poslovanje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Gonjenje za dela iz st. 1. i 2. ovog lana preduzima se po privatnoj tubi.
Odavanje poslovne tajne
lan 240
(1) Ko neovlaeno drugom saopti, preda ili na drugi nain uini dostupnim podatke koji
predstavljaju poslovnu tajnu ili ko pribavlja takve podatke u nameri da ih preda nepozvanom
licu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili u pogledu naroito poverljivih
podataka,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
(3) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini iz nehata,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(4) Poslovnom tajnom smatraju se podaci i dokumenti koji su zakonom, drugim propisom ili
odlukom nadlenog organa donesenom na osnovu zakona proglaeni poslovnom tajnom ije bi
odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za preduzee ili drugi
subjekt privrednog poslovanja.
Onemoguavanje vrenja kontrole
lan 241
Ko onemogui organu vrenja kontrole da izvri uvid u poslovne knjige ili drugu dokumentaciju
ili onemogui pregled predmeta, prostorija ili drugih objekata,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Nedozvoljena proizvodnja
lan 242
(1) Ko neovlaeno proizvodi ili prerauje robu za iju je proizvodnju ili preraivanje potrebno
odobrenje nadlenog organa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko proizvodi ili prerauje robu ija je proizvodnja ili preraivanje zabranjeno,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Roba i sredstva za proizvodnju ili preraivanje oduzee se.
Nedozvoljena trgovina
lan 243
(1) Ko nemajui ovlaenje za trgovinu, nabavi robu ili druge predmete u veoj vrednosti u
svrhu prodaje, ili ko se neovlaeno i u veem obimu bavi trgovinom ili posredovanjem u
trgovini ili se bavi zastupanjem organizacija u unutranjem ili spoljnotrgovinskom prometu robe i
usluga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko se bavi prodajom robe iju je proizvodnju neovlaeno organizovao,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko neovlaeno prodaje, kupuje ili vri razmenu
robe ili predmeta iji je promet zabranjen ili ogranien.
(4) Ako je uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana organizovao mreu preprodavaca ili posrednika
ili je postigao imovinsku korist koja prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Roba i predmeti nedozvoljene trgovine oduzee se.
Obmanjivanje kupaca
lan 244
Ko u nameri obmanjivanja kupaca stavlja u promet proizvode sa oznakom u koju su uneti
podaci koji ne odgovaraju sadrini, vrsti, poreklu ili kvalitetu proizvoda ili stavlja u promet
proizvode koji po svojoj koliini ili kvalitetu ne odgovaraju onome to se redovno pretpostavlja
kod takvih proizvoda ili stavlja u promet proizvode bez oznake o sadrini, vrsti poreklu ili
kvalitetu proizvoda kad je ovakva oznaka propisana ili se pri stavljanju u promet proizvoda slui
oigledno lanom reklamom,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
Falsifikovanje znakova, odnosno dravnih igova za obeleavanje robe, merila i
predmeta od dragocenih metala
lan 245
(1) Ko u nameri da ih upotrebi kao prave, napravi lane peate, igove, marke ili druge znakove
za obeleavanje domae ili strane robe kojima se igou drvo, stoka ili kakva druga roba ili ko u
istoj nameri takve prave znakove preinai ili ko takve lane ili preinaene znakove upotrebi kao
prave,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko u nameri da ih upotrebi kao prave napravi lana uverenja o odobrenju tipa merila i
uverenja o overavanju merila, odnosno igove i druge znakove usaglaenosti kojima se igou
merila i predmeti od dragocenih metala u smislu propisa kojima se ureuju metrologija i kontrola
predmeta od dragocenih metala ili ko u istoj nameri original uverenja, odnosno prave dravne
igove i druge znakove usaglaenosti preinai ili ko takva lana ili preinaena uverenja,
odnosno dravne igove i druge znakove usaglaenosti upotrebi kao prave,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Lana uverenja, dravni igovi i znakovi, merila i predmeti od dragocenih metala oduzee
se.
Glava dvadeset trea
KRIVINA DELA PROTIV ZDRAVLJA LJUDI
Neovlaena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga
lan 246
(1) Ko neovlaeno proizvodi, prerauje, prodaje ili nudi na prodaju ili ko radi prodaje kupuje,
dri ili prenosi ili ko posreduje u prodaji ili kupovini ili na drugi nain neovlaeno stavlja u
promet supstance ili preparate koji su proglaeni za opojne droge,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Ko neovlaeno uzgaja mak ili psihoaktivnu konoplju ili druge biljke iz kojih se dobija opojna
droga ili koje same sadre opojnu drogu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane grupe, ili je uinilac ovog dela
organizovao mreu preprodavaca ili posrednika,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od najmanje deset godina.
(5) Uinilac dela iz st. 1. do 4. ovog lana koji otkrije od koga nabavlja opojnu drogu moe se
osloboditi od kazne.
(6) Ko neovlaeno pravi, nabavlja, poseduje ili daje na upotrebu opremu, materijal ili supstance
za koje zna da su namenjene za proizvodnju opojnih droga,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(7) Opojne droge i sredstva za njihovu proizvodnju i preradu oduzee se.
Neovlaeno dranje opojnih droga
lan 246a
(1) Ko neovlaeno dri u manjoj koliini za sopstvenu upotrebu supstance ili preparate koji su
proglaeni za opojne droge,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine, a moe se osloboditi od kazne.
(2) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji otkrije od koga nabavlja opojnu drogu moe se
osloboditi od kazne.
(3) Opojne droge oduzee se.
Omoguavanje uivanja opojnih droga
lan 247
(1) Ko navodi drugog na uivanje opojne droge ili mu daje opojnu drogu da je uiva on ili drugo
lice ili stavi na raspolaganje prostorije radi uivanja opojne droge ili na drugi nain omoguuje
drugom da uiva opojnu drogu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu ili prema vie lica ili je
izazvalo naroito teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako je usled izvrenja dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt nekog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Opojne droge oduzee se.
Nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije
lan 248
Ko za vreme epidemije kakve opasne zarazne bolesti ne postupa po propisima, odlukama ili
naredbama kojima se odreuju mere za njeno suzbijanje ili spreavanje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Prenoenje zarazne bolesti
lan 249
Ko ne postupa po propisima, odlukama ili naredbama za suzbijanje ili spreavanje zaraznih
bolesti, pa usled toga doe do prenoenja zarazne bolesti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Prenoenje infekcije HIV virusom
lan 250
(1) Ko svesno drugog dovede u opasnost od infekcije HIV virusom,
kaznie se zatvorom do dve godine.
(2) Ko se svesno ne pridrava propisa i mera koji se odnose na spreavanje irenja HIV
infekcije i time iz nehata dovede do prenoenja infekcije HIV virusom na drugo lice,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ko znajui da je zaraen HIV virusom svesno prenese na drugog tu infekciju,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ako je usled dela iz stav 3. ovog lana nastupila smrt zaraenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
(5) Ako je delo iz st. 3. i 4. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 3. zatvorom do tri godine, a za delo iz stava 4. zatvorom
od est meseci do pet godina.
Nesavesno pruanje lekarske pomoi
lan 251
(1) Lekar koji pri pruanju lekarske pomoi primeni oigledno nepodobno sredstvo ili oigledno
nepodoban nain leenja ili ne primeni odgovarajue higijenske mere ili uopte oigledno
nesavesno postupa i time prouzrokuje pogoranje zdravstvenog stanja nekog lica,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i drugi zdravstveni radnik koji pri pruanju
medicinske pomoi ili nege ili pri vrenju druge zdravstvene delatnosti oigledno nesavesno
postupa i time prouzrokuje pogoranje zdravstvenog stanja nekog lica.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Protivpravno vrenje medicinskih eksperimenata i ispitivanje leka
lan 252
(1) Ko protivno propisima na ljudima vri medicinske ili druge sline eksperimente,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko vri kloniranje ljudi ili vri eksperimente u tom
cilju.
(3) Ko protivno propisima vri kliniko ispitivanje leka,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Neukazivanje lekarske pomoi
lan 253
(1) Lekar koji protivno svojoj dunosti odbije da ukae lekarsku pomo licu kojem je takva
pomo potrebna, a koje se nalazi u neposrednoj opasnosti za ivot ili opasnosti nastupanja
teke telesne povrede ili tekog naruavanja zdravlja,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako usled dela iz stava 1. ovog lana lice kojem nije ukazana lekarska pomo bude teko
telesno povreeno ili mu zdravlje bude teko narueno, uinilac e se kazniti zatvorom od est
meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt lica kome nije ukazana lekarska
pomo,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Nadrilekarstvo i nadriapotekarstvo
lan 254
(1) Ko se bez odgovarajue strune spreme bavi leenjem ili pruanjem drugih medicinskih
usluga,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko se bez odgovarajue strune spreme bavi
spravljanjem ili izdavanjem lekova.
Nesavesno postupanje pri spravljanju i izdavanju lekova
lan 255
(1) Lice ovlaeno za izdavanje lekova za upotrebu u medicini koje izda drugi lek umesto
propisanog ili zahtevanog leka, ako zamena nije dozvoljena ili koje ne napravi lek u propisanoj
razmeri ili koliini ili koje oigledno nesavesno postupa pri izdavanju lekova i time prouzrokuje
pogoranje zdravstvenog stanja nekog lica,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Proizvodnja i stavljanje u promet kodljivih proizvoda
lan 256
(1) Ko proizvodi radi prodaje, prodaje ili stavlja u promet kodljive ivotne namirnice, jelo ili pie,
lek ili medicinsko sredstvo ili druge kodljive proizvode,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko ivotne namirnice, jelo ili pie, lek ili medicinsko sredstvo stavlja u promet bez izvrenog
pregleda od strane ovlaenog lica kad je taj pregled propisima predvien, ili ih stavlja u promet
poto im je istekao rok upotrebe,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Proizvodi iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
Nesavesno vrenje pregleda ivotnih namirnica
lan 257
(1) Ovlaeno lice koje nesavesno izvri pregled stoke za klanje, mesa namenjenog za ishranu i
drugih ivotnih namirnica ili protivno propisima ne izvri pregled i time omogui da se stavi u
promet meso ili druga ivotna namirnica kodljiva za zdravlje ljudi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Zagaivanje vode za pie i ivotnih namirnica
lan 258
(1) Ko kakvom kodljivom materijom zagadi vodu koja ljudima slui za pie ili ivotne namirnice,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Teka dela protiv zdravlja ljudi
lan 259
(1) Ako usled dela iz l. 249, 251. st. 1. i 2, 252, 254, 255. stav 1, 256 st. 1. i 2, 257. stav 1. i
258. stav 1. ovog zakonika, neko lice bude teko telesno povreeno ili mu zdravlje bude teko
narueno,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je usled dela iz l. 249, 251. st. 1. i 2, 252, 254, 255. stav 1, 256. st. 1. i 2, 257. stav 1. i
258. stav 1. ovog zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako usled dela iz l. 251. stav 3, 255. stav 2, 256. stav 3, 257. stav 2. i 258. stav 2. ovog
zakonika neko lice bude teko telesno povreeno ili mu zdravlje bude teko narueno,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako je usled dela iz l. 251. stav 3, 255. stav 2, 256. stav 3, 257. stav 2. i 258. stav 2. ovog
zakonika nastupila smrt,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Glava dvadeset etvrta
KRIVINA DELA PROTIV IVOTNE SREDINE
Zagaenje ivotne sredine
lan 260
(1) Ko krei propise o zatiti, ouvanju i unapreenju ivotne sredine zagadi vazduh, vodu ili
zemljite u veoj meri ili na irem prostoru,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog ili biljnog
sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo otklanjanje
potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je usled dela iz stava 2. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog ili biljnog
sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo otklanjanje
potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(5) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 4. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.
Nepreduzimanje mera zatite ivotne sredine
lan 261
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje ne preduzme propisane mere zatite ivotne sredine, ili ne
postupi po odluci nadlenog organa o preduzimanju mera zatite ivotne sredine,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana dolo do zagaenja ivotne sredine,
uinilac e se kazniti za krivino delo iz lana 260. ovog zakonika.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe naloiti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.
Protivpravna izgradnja i stavljanje u pogon objekata i postrojenja koja zagauju
ivotnu sredinu
lan 262
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje protivno propisima o zatiti, ouvanju i unapreenju ivotne
sredine dozvoli izgradnju, stavljanje u pogon ili upotrebu objekata ili postrojenja ili primenu
tehnologije kojima se u veoj meri ili na irem prostoru zagauje ivotna sredina,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do unitenja ivotinjskog ili biljnog sveta
velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo otklanjanje potrebni
due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.
Oteenje objekata i ureaja za zatitu ivotne sredine
lan 263
(1) Ko oteti, uniti, ukloni ili na drugi nain uini neupotrebljivim objekte ili ureaje za zatitu
ivotne sredine,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do zagaenja vazduha, vode ili zemljita u
veoj meri ili na irem prostoru,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako je usled dela iz stava 2. ovog lana dolo do zagaenja vazduha, vode ili zemljita u
veoj meri ili na irem prostoru,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(5) Ako je usled dela iz st. 1. i 3. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog ili
biljnog sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo
otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(6) Ako je usled dela iz st. 2. i 4. ovog lana dolo do unitenja ili oteenja ivotinjskog ili
biljnog sveta velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo
otklanjanje potrebni due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(7) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. do 6. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite, ouvanja i
unapreenja ivotne sredine.
Oteenje ivotne sredine
lan 264
(1) Ko krei propise, iskoriavanjem prirodnih bogatstava, izgradnjom objekata, izvoenjem
kakvih radova ili na drugi nain izazove oteenje ivotne sredine u veoj meri ili na irem
prostoru,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. i 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene mere u cilju otklanjanja tetnih posledica po
ivotnu sredinu.
Unitenje, oteenje, iznoenje u inostranstvo i unoenje u Srbiju zatienog
prirodnog dobra
lan 265
(1) Ko uniti ili oteti posebno zatieno prirodno dobro,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(3) Ko protivno propisima izveze ili iznese u inostranstvo strogo zatienu, odnosno zatienu
vrstu biljaka ili ivotinja ili uveze ili unese u Srbiju stranu vrstu biljaka ili ivotinja zatienu
meunarodnim ugovorima i dokumentima,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(4) Za pokuaj dela iz stava 3. ovog lana e se kazniti.
(5) Strogo zatiena ili zatiena vrsta biljaka ili ivotinja iz stava 3. ovog lana oduzee se.
Unoenje opasnih materija u Srbiju i nedozvoljeno preraivanje, odlaganje i
skladitenje opasnih materija
lan 266
(1) Ko protivno propisima unese u Srbiju radioaktivne ili druge opasne materije ili opasne
otpatke, ili ko prevozi, prerauje, odlae, sakuplja ili skladiti takve materije ili otpatke,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko zloupotrebom svog slubenog poloaja ili ovlaenja dozvoli ili omogui da se u Srbiju
unesu materije ili otpatci iz stava 1. ovog lana, ili omogui da se takve materije ili otpatci
prevoze, prerauju, odlau, sakupljaju ili skladite,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana dolo do unitenja ivotinjskog ili biljnog sveta
velikih razmera ili do zagaenja ivotne sredine u toj meri da su za njegovo otklanjanje potrebni
due vreme ili veliki trokovi,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina i novanom kaznom.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za dela iz st. 1. do 3. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku preduzme odreene propisane mere zatite od jonizujuih
zraenja ili druge propisane mere zatite.
(5) Ko organizuje vrenje dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri do deset godina i novanom kaznom.
Nedozvoljena izgradnja nuklearnih postrojenja
lan 267
Ko protivno propisima odobri ili pristupi izgradnji nuklearne elektrane, postrojenja za proizvodnju
nuklearnog goriva ili postrojenja za preradu isluenog nuklearnog otpada,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Povreda prava na informisanje o stanju ivotne sredine
lan 268
Ko protivno propisima uskrati podatke ili da neistinite podatke o stanju ivotne sredine i
pojavama koji su neophodni za procenu opasnosti po ivotnu sredinu i preduzimanje mera
zatite ivota i zdravlja ljudi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Ubijanje i zlostavljanje ivotinja
lan 269
(1) Ko krei propise ubije, povredi, mui ili na drugi nain zlostavlja ivotinju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do ubijanja, muenja ili povreivanja veeg
broja ivotinja, ili je delo uinjeno u odnosu na ivotinju koja pripada posebno zatienim
ivotinjskim vrstama,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Ko iz koristoljublja organizuje, finansira ili je domain borbe izmeu ivotinja iste ili razliite
vrste ili ko organizuje ili uestvuje u klaenju na ovakvim borbama,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
Prenoenje zaraznih bolesti kod ivotinja i biljaka
lan 270
(1) Ko za vreme epidemije neke bolesti ivotinja koja moe ugroziti stoarstvo ne postupa po
propisima, odlukama ili naredbama kojima se odreuju mere za suzbijanje ili spreavanje
bolesti,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko za vreme postojanja opasnosti od bolesti i
tetoina koje mogu ugroziti biljni svet ne postupa po propisima, odlukama ili naredbama kojima
se odreuju mere za suzbijanje ili spreavanje bolesti odnosno tetoina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupilo uginue ivotinja, unitenje biljaka ili
druga znatna teta,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Nesavesno pruanje veterinarske pomoi
lan 271
(1) Veterinar ili ovlaeni veterinarski radnik koji pri pruanju veterinarske pomoi prepie ili
primeni oigledno nepodobno sredstvo ili oigledno nepodoban nain leenja ili uopte
nesavesno postupa pri leenju ivotinja i time prouzrokuje uginue ivotinja ili drugu znatnu
tetu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Proizvodnja tetnih sredstava za leenje ivotinja
lan 272
(1) Ko proizvodi radi prodaje ili stavlja u promet sredstva za leenje ili za spreavanje zaraze
kod ivotinja koja su opasna za njihov ivot ili zdravlje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovano uginue ivotinja ili druga znatna teta,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Zagaivanje hrane i vode za ishranu, odnosno napajanje ivotinja
lan 273
(1) Ko kakvom kodljivom materijom zagadi hranu ili vodu koje slue za ishranu ili napajanje
ivotinja i time dovede u opasnost njihov ivot ili zdravlje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko kakvom kodljivom materijom zagadi vodu u
ribnjaku, jezeru, reci ili kanalu ili poribljavanjem iz zaraenih voda prouzrokuje opasnost za
opstanak riba ili drugih vodenih ivotinja.
(3) Ako je delom iz st. 1. i 2. ovog lana prouzrokovano uginue ivotinja ili druga znatna teta,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Pustoenje uma
lan 274
(1) Ko protivno propisima ili naredbama nadlenih organa vri seu ili krenje ume, ili ko
oteuje stabla ili na drugi nain pustoi ume ili obori jedno ili vie stabala u parku, drvoredu ili
na drugom mestu gde sea nije dozvoljena,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana izvri u zatienoj umi, nacionalnom parku ili u drugoj umi
sa posebnom namenom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
umska kraa
lan 275
(1) Ko radi krae obori u umi, parku ili drvoredu jedno ili vie stabala, a koliina oborenog
drveta je vea od jednog kubnog metra,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno u nameri da se oboreno drvo proda, ili ako je
koliina oborenog drveta vea od pet kubnih metara ili ako je delo izvreno u zatienoj umi,
nacionalnom parku ili drugoj umi sa posebnom namenom,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(3) Za pokuaj dela iz st. 1. i 2. ovog lana kaznie se.
Nezakonit lov
lan 276
(1) Ko lovi divlja za vreme lovostaja ili na podruju gde je lov zabranjen,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko neovlaeno lovi na tuem lovitu i ubije ili rani divlja ili je uhvati ivu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno u odnosu na krupnu divlja,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(4) Ko lovi divlja iji je lov zabranjen ili ko lovi bez posebne dozvole odreenu vrstu divljai za
iji je lov potrebna takva dozvola ili ko lovi na nain ili sredstvima kojima se divlja masovno
unitava,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(5) Ulovljena divlja i sredstva za lov oduzee se.
Nezakonit ribolov
lan 277
(1) Ko lovi ribu ili druge vodene ivotinje za vreme lovostaja ili u vodama u kojima je lov
zabranjen,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko lovi ribu ili druge vodene ivotinje eksplozivom, elektrinom strujom, otrovom, sredstvima
za omamljivanje ili na nain tetan za razmnoavanje tih ivotinja ili kojim se te ivotinje
masovno unitavaju,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko lovi ribu ili druge vodene ivotinje vee
bioloke vrednosti ili u veoj koliini ili pri lovu uniti veu koliinu riba ili drugih vodenih
ivotinja.
(4) Ulov i sredstva za ribolov oduzee se.
Glava dvadeset peta
KRIVINA DELA PROTIV OPTE SIGURNOSTI LJUDI I
IMOVINE
Izazivanje opte opasnosti
lan 278
(1) Ko poarom, poplavom, eksplozijom, otrovom ili otrovnim gasom, radioaktivnim ili drugim
jonizujuim zraenjem, elektrinom energijom, motornom silom ili kakvom drugom
opteopasnom radnjom ili opteopasnim sredstvom izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za
imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se slubeno ili odgovorno lice koje ne postavi
propisane ureaje za zatitu od poara, poplave, eksplozije, otrova ili otrovnog gasa, radio-
aktivnih ili drugih jonizujuih zraenja, elektrine energije ili drugih opasnih sredstava ili ove
ureaje ne odrava u ispravnom stanju ili ih u sluaju potrebe ne stavi u dejstvo ili uopte ne
postupa po propisima ili tehnikim pravilima o merama zatite i time izazove opasnost za ivot ili
telo ljudi ili za imovinu veeg obima.
(3) Ako su dela iz st. 1. i 2. ovog lana uinjena na mestu gde je okupljen vei broj ljudi,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno upotrebom vatrenog oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(5) Ako je delo iz st. 1, 3. i 4. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
Unitenje i oteenje javnih ureaja
lan 279
(1) Ko uniti, oteti, izmeni, uini neupotrebljivim ili ukloni javni ureaj za vodu, toplotu, gas,
elektrinu ili drugu energiju ili ureaje sistema veza i na taj nain prouzrokuje poremeaj u
ivotu graana ili u funkcionisanju privrede,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Izazivanje opasnosti neobezbeenjem mera zatite na radu
lan 280
(1) Ko u rudnicima, fabrikama, radionicama, na gradilitima ili na drugom mestu rada oteti ili
ukloni zatitne ureaje i time izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i odgovorno lice u rudniku, fabrici, radionici, na
gradilitu ili na drugom mestu rada koje ne postavi zatitne ureaje ili ih ne odrava u ispravnom
stanju ili ih u sluaju potrebe ne stavi u dejstvo ili uopte ne postupa po propisima ili tehnikim
pravilima o merama zatite na radu i time izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za imovinu
veeg obima.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako izrekne uslovnu osudu za delo iz stava 2. ovog lana, sud moe odrediti obavezu
uiniocu da u odreenom roku obezbedi postavljanje, odravanje ili korienje zatitnih ureaja.
Nepropisno i nepravilno izvoenje graevinskih radova
lan 281
(1) Lice odgovorno za projektovanje, rukovoenje ili izvoenje gradnje ili graevinskih radova,
koje pri izvoenju tih radova ne postupi po propisima ili optepriznatim tehnikim pravilima i time
izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Oteenje brana, nasipa i vodoprivrednih objekata
lan 282
(1) Ko oteti, uniti ili uini neupotrebljivim branu, nasip ili drugi vodoprivredni objekat ili ureaj
za zatitu od prirodnih nepogoda,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema objektu ili ureaju veeg znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Unitenje, oteenje i uklanjanje znakova kojima se upozorava na opasnost
lan 283
Ko uniti, oteti ili ukloni znak kojim se upozorava na kakvu opasnost,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Zloupotreba telekomunikacionih znakova
lan 284
(1) Ko zloupotrebi ili bez potrebe otpravi meunarodno ugovoreni znak za pozivanje u pomo ili
znak da preti opasnost ili ko telekomunikacionim znakom obmane da postoji sigurnost ili ko
zloupotrebi meunarodno ugovoreni komunikacioni znak,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila opasnost za ivot ljudi ili za imovinu veeg
obima,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Neotklanjanje opasnosti
lan 285
(1) Ko ne prijavi nadlenom organu, odnosno drugom nadlenom subjektu da postoji poar,
poplava, eksplozija, saobraajna nezgoda ili neka druga opasnost za ivot ili telo ljudi ili za
imovinu veeg obima ili ne preduzme mere da se ta opasnost otkloni, iako je to mogao da uini
bez opasnosti za sebe ili drugog,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Ko sprei drugog u preduzimanju mera za otklanjanje poara, poplave, eksplozije,
saobraajne nezgode ili druge opasnosti za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljeno postupanje sa eksplozivnim i zapaljivim materijalom
lan 286
(1) Ko protivno propisima skladiti, dri, prevozi ili preda na prevoz javnim saobraajnim
sredstvom eksplozivni ili lako zapaljivi materijal ili takav materijal sam prenosi koristei se
javnim saobraajnim sredstvom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko nedozvoljeno u prostoriju ili drugi objekat gde
se okuplja vei broj ljudi unese eksplozivni ili lako zapaljivi materijal ili ko takav materijal donese
na mesto gde je okupljen vei broj ljudi ili gde takvo okupljanje predstoji.
(3) Ko u jamu sa metanom ili drugim zapaljivim gasom ili opasnom ugljenom prainom ili u
objekat na naftnom ili gasnom polju unese ili pokua da unese lako zapaljivu materiju ili druge
stvari ije je unoenje u takvu jamu, odnosno objekat zabranjeno,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Kaznom iz stava 3. ovog lana kaznie se i ko se pri ulasku u magacin, skladite ili
spremite eksplozivnih sredstava ne pridrava propisanih mera zatite.
(5) Ako je delo iz st. 3. i 4. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Neovlaeno pribavljanje i ugroavanje bezbednosti nuklearnim materijama
lan 287
(1) Ko silom ili pretnjom, izvrenjem krivinog dela ili na drugi protivpravan nain pribavi,
poseduje, koristi, prevozi, daje drugom nuklearne materije ili omoguava drugom da do njih
doe,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko preti da e upotrebiti nuklearnu materiju u nameri da se neko prinudi da neto uini ili ne
uini i time ugrozi bezbednost ljudi, kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili imovinska teta
velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
Teka dela protiv opte sigurnosti
lan 288
(1) Ako je usled dela iz l. 278. st. 1. do 3, 279. stav 1, 280. st. 1. i 2, 281. stav 1. i 284. ovog
zakonika, nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je usled dela iz l. 278. st. 1. do 4, 279. st. 1. i 2, 280. st. 1. i 2, 281. stav 1. i 284. ovog
zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz l. 278. stav 5, 279. stav 2, 280. stav 3. i 281. stav 2. ovog zakonika
nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako je usled dela iz l. 278. stav 5, 279. stav 2, 280. stav 3. i 281. stav 2. ovog zakonika
nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Glava dvadeset esta
KRIVINA DELA PROTIV BEZBEDNOSTI JAVNOG
SAOBRAAJA
Ugroavanje javnog saobraaja
lan 289
(1) Uesnik u saobraaju na putevima koji se ne pridrava saobraajnih propisa i time tako
ugrozi javni saobraaj da dovede u opasnost ivot ili telo ljudi ili imovinu veeg obima, pa usled
toga kod drugog nastupi laka telesna povreda ili prouzrokuje imovinsku tetu koja prelazi iznos
od dvesta hiljada dinara,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko se ne pridrava saobraajnih propisa i time ugrozi elezniki, brodski, tramvajski,
trolejbuski, autobuski saobraaj ili saobraaj iarom tako da dovede u opasnost ivot ili telo
ljudi ili imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Ugroavanje saobraaja opasnom radnjom i opasnim sredstvom
lan 290
(1) Ko unitenjem, uklanjanjem ili teim oteenjem saobraajnih ureaja, sredstava, znakova ili
ureaja za signalizaciju ili zatitnih i odbojnih ograda koji slue bezbednosti javnog saobraaja
na putevima, davanjem pogrenih znakova ili signala, postavljanjem prepreka na
saobraajnicama ili drugi slian nain tako ugrozi javni saobraaj da time dovede u opasnost
ivot ili telo ljudi ili imovinu veeg obima,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Ugroavanje bezbednosti vazdunog saobraaja
lan 291
(1) Ko nepropisnim ili nepravilnim upravljanjem letom vazduhoplova, proputanjem dunosti ili
nadzora u vezi sa bezbednou vazdunog saobraaja, davanjem netanih obavetenja od
znaaja za bezbedan let vazduhoplova ili na drugi nain dovede u opasnost bezbednost
vazdunog saobraaja,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata ili nehatnim unitenjem ili oteenjem
ureaja za navigaciju ili nehatnim nanoenjem druge tete na vazduhoplovu,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Ugroavanje bezbednosti vazdunog saobraaja nasiljem
lan 292
(1) Ko nasiljem prema licu u vazduhoplovu, postavljanjem ili unoenjem u vazduhoplov
eksplozivne ili druge opasne naprave ili supstance ili unitenjem ili oteenjem ureaja za
navigaciju ili prouzrokovanjem druge tete vazduhoplovu dovede u opasnost bezbednost
vazdunog saobraaja,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda nekog lica ili
prouzrokovana teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Otmica vazduhoplova, broda i drugog prevoznog sredstva
lan 293
(1) Ko silom ili pretnjom da e upotrebiti silu preuzme kontrolu nad vazduhoplovom koji se
nalazi u letu ili nad brodom u toku plovidbe ili nad drugim javnim prevoznim sredstvom u toku
vonje,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda nekog lica ili
prouzrokovana teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Piratstvo
lan 294
(1) lan posade ili putnik broda koji na otvorenom moru ili na mestu koje ne potpada pod vlast
nijedne drave uini nasilje ili razbojnitvo prema licima na drugom brodu, zadri, oduzme,
oteti ili uniti drugi brod ili dobra koja se nalaze na njemu ili prouzrokuje tetu velikih razmera,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Nesavesno vrenje nadzora nad javnim saobraajem
lan 295
(1) Slubeno ili odgovorno lice kojem je poveren nadzor nad stanjem i odravanjem
saobraajnica i objekata na njima, prevoznim sredstvima ili javnim saobraajem ili nad
ispunjavanjem propisanih uslova rada vozaa, ili kojem je povereno rukovoenje vonjom, koje
nesavesnim vrenjem svoje dunosti izazove opasnost za ivot ili telo ljudi ili za imovinu veeg
obima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i odgovorno lice koje izda nalog za vonju ili
dopusti vonju, iako zna da voza zbog umora, uticaja alkohola ili drugih razloga nije u stanju da
bezbedno upravlja vozilom ili da vozilo nije ispravno i time izazove opasnost za ivot ili telo ljudi
ili za imovinu veeg obima.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
Nepruanje pomoi licu povreenom u saobraajnoj nezgodi
lan 296
(1) Voza motornog vozila ili drugog prevoznog sredstva koji ostavi bez pomoi lice koje je tim
prevoznim sredstvom povreeno ili iju je povredu tim sredstvom prouzrokovao,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled nepruanja pomoi nastupila teka telesna povreda povreenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled nepruanja pomoi nastupila smrt povreenog lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Teka dela protiv bezbednosti javnog saobraaja
lan 297
(1) Ako je usled dela iz l. 289. st. 1. i 2, 290. st. 1. i 2, 291. stav 1. i 295. st. 1. i 2. ovog
zakonika nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je usled dela iz l. 289. st. 1. i 2, 290. st. 1. i 2, 291. stav 1. i 295. st. 1. i 2. ovog
zakonika nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(3) Ako je usled dela iz l. 289. stav 3, 290. stav 3, 291. stav 2. i 295. stav 3. ovog zakonika
nastupila teka telesna povreda nekog lica ili imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom do etiri godine.
(4) Ako je usled dela iz l. 289. stav 3, 290. stav 2, 291. stav 2. i 295. stav 3. ovog zakonika
nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(5) U sluajevima iz st. 1. do 4. ovog lana izricanje mere bezbednosti zabrane upravljanja
motornim vozilom obavezno je.
Glava dvadeset sedma
KRIVINA DELA PROTIV BEZBEDNOSTI RAUNARSKIH
PODATAKA
Oteenje raunarskih podataka i programa
lan 298
(1) Ko neovlaeno izbrie, izmeni, oteti, prikrije ili na drugi nain uini neupotrebljivim
raunarski podatak ili program,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana prouzrokovana teta u iznosu koji prelazi milion i petsto
hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(4) Ureaji i sredstva kojima je uinjeno krivino delo iz st. 1. i 2. ovog lana, ako su u svojini
uinioca, oduzee se.
Raunarska sabotaa
lan 299
Ko unese, uniti, izbrie, izmeni, oteti, prikrije ili na drugi nain uini neupotrebljivim raunarski
podatak ili program ili uniti ili oteti raunar ili drugi ureaj za elektronsku obradu i prenos
podataka sa namerom da onemogui ili znatno omete postupak elektronske obrade i prenosa
podataka koji su od znaaja za dravne organe, javne slube, ustanove, preduzea ili druge
subjekte,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Pravljenje i unoenje raunarskih virusa
lan 300
(1) Ko napravi raunarski virus u nameri njegovog unoenja u tu raunar ili raunarsku mreu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko unese raunarski virus u tu raunar ili raunarsku mreu i time prouzrokuje tetu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ureaj i sredstva kojima je uinjeno krivino delo iz st. 1. i 2. ovog lana oduzee se.
Raunarska prevara
lan 301
(1) Ko unese netaan podatak, propusti unoenje tanog podatka ili na drugi nain prikrije ili
lano prikae podatak i time utie na rezultat elektronske obrade i prenosa podataka u nameri
da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist i time drugom prouzrokuje imovinsku
tetu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist koja prelazi iznos od
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist koja prelazi iznos od milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini samo u nameri da drugog oteti,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
Neovlaeni pristup zatienom raunaru, raunarskoj mrei i elektronskoj obradi
podataka
lan 302
(1) Ko se, krei mere zatite, neovlaeno ukljui u raunar ili raunarsku mreu, ili
neovlaeno pristupi elektronskoj obradi podataka,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do est meseci.
(2) Ko snimi ili upotrebi podatak dobijen na nain predvien u stavu 1. ovog lana,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do zastoja ili ozbiljnog poremeaja
funkcionisanja elektronske obrade i prenosa podataka ili mree ili su nastupile druge teke
posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
Spreavanje i organiavanje pristupa javnoj raunarskoj mrei
lan 303
(1) Ko neovlaeno spreava ili ometa pristup javnoj raunarskoj mrei,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako delo iz stava 1. ovog lana uini slubeno lice u vrenju slube,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Neovlaeno korienje raunara ili raunarske mree
lan 304
(1) Ko neovlaeno koristi raunarske usluge ili raunarsku mreu u nameri da sebi ili drugom
pribavi protivpravnu imovinsku korist,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
(2) Gonjenje za delo iz stava 1. ovog lana preduzima se po privatnoj tubi.
Pravljenje, nabavljanje i davanje drugom sredstava za izvrenje krivinih dela
protiv bezbednosti raunarskih podataka
lan 304a
(1) Ko poseduje, pravi, nabavlja, prodaje ili daje drugom na upotrebu raunare, raunarske
sisteme, raunarske podatke i programe radi izvrenja krivinog dela iz l. 298. do 303. ovog
zakonika,
kaznie se zatvorom od est meseci do tri godine.
(2) Predmeti iz stava 1. ovog lana oduzee se.
Glava dvadeset osma
KRIVINA DELA PROTIV USTAVNOG UREENJA I
BEZBEDNOSTI REPUBLIKE SRBIJE
Ugroavanje nezavisnosti
lan 305
Ko na protivustavan nain pokua da dovede Srbiju u poloaj potinjenosti ili zavisnosti prema
nekoj drugoj dravi,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
Priznavanje kapitulacije ili okupacije
lan 306
Graanin Srbije koji potpie ili prizna kapitulaciju ili prihvati ili prizna okupaciju Srbije ili
pojedinog njenog dela,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina.
Ugroavanje teritorijalne celine
lan 307
(1) Ko silom ili na drugi protivustavan nain pokua da otcepi neki deo teritorije Srbije ili da deo
te teritorije pripoji drugoj dravi,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
Napad na ustavno ureenje
lan 308
Ko silom ili pretnjom upotrebe sile pokua da promeni ustavno ureenje Srbije ili da svrgne
najvie dravne organe,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
Pozivanje na nasilnu promenu ustavnog ureenja
lan 309
(1) Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije poziva ili podstie da se
silom promeni njeno ustavno ureenje, svrgnu najvii dravni organi ili predstavnici tih organa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini uz pomo iz inostranstva,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko u nameri rasturanja izrauje ili umnoava materijal koji je po svom sadraju takav da
poziva ili podstie na vrenje dela iz stava 1. ovog lana ili ko upuuje ili prebacuje na teritoriju
Srbije takav materijal ili dri veu koliinu tog materijala u nameri da ga on ili neko drugi rastura,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Ubistvo predstavnika najviih dravnih organa
lan 310
Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije lii ivota predsednika
Republike, narodnog poslanika, predsednika Vlade, lana Vlade, predsednika Ustavnog suda,
predsednika najvieg suda u Republici Srbiji ili Republikog javnog tuioca,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Oruana pobuna
lan 311
(1) Ko uestvuje u oruanoj pobuni koja je upravljena na ugroavanje ustavnog ureenja,
bezbednosti ili teritorijalne celine Srbije,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Organizator pobune,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
lan 312
(Brisano)
Diverzija
lan 313
Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije ruenjem, paljenjem ili na
drugi nain uniti ili oteti industrijski, poljoprivredni ili drugi privredni objekat, saobraajno
sredstvo, ureaj ili postrojenje, ureaj sistema veze, ureaj javne upotrebe za vodu, toplotu, gas
ili energiju, branu, skladite, zgradu ili kakav drugi objekat koji ima vei znaaj za bezbednost ili
snabdevanje graana ili za privredu ili za funkcionisanje javnih slubi,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
Sabotaa
lan 314
Ko u nameri ugroavanja ustavnog ureenja ili bezbednosti Srbije na prikriven, podmukao ili
drugi slian nain u vrenju svoje slubene dunosti ili radne obaveze prouzrokuje tetu koja
prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara za dravni organ ili organizaciju u kojoj radi ili za
drugi dravni organ ili drugu organizaciju,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
pijunaa
lan 315
(1) Ko tajne vojne, ekonomske ili slubene podatke ili dokumente saopti, preda ili uini
dostupnim stranoj dravi, stranoj organizaciji ili licu koje im slui,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ko za stranu dravu ili organizaciju stvara obavetajnu slubu u Srbiji ili njom rukovodi,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ko stupi u stranu obavetajnu slubu, prikuplja za nju podatke ili na drugi nain pomae njen
rad,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ko pribavlja tajne podatke ili dokumente u nameri da ih saopti ili preda stranoj dravi,
stranoj organizaciji ili licu koje im slui,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice za bezbednost,
ekonomsku ili vojnu mo zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(6) Tajnim se smatraju oni vojni, ekonomski ili slubeni podaci ili dokumenti koji su zakonom,
drugim propisom ili odlukom nadlenog organa donesenim na osnovu zakona proglaeni tajnim,
a ije bi odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za bezbednost,
odbranu ili za politike, vojne ili ekonomske interese zemlje.
Odavanje dravne tajne
lan 316
(1) Ko neovlaeno nepozvanom licu saopti, preda ili uini dostupnim podatke ili dokumente
koji su mu povereni ili do kojih je na drugi nain doao, a koji predstavljaju dravnu tajnu,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ko drugom licu saopti podatke ili dokumente za koje zna da su dravna tajna, a do kojih je
protivpravno doao,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno za vreme ratnog stanja, ili vanrednog stanja ili je
dovelo do ugroavanja bezbednosti, ekonomske ili vojne moi Srbije,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Dravnom tajnom smatraju se podaci ili dokumenti koji su zakonom, drugim propisom ili
odlukom nadlenog organa donesenim na osnovu zakona proglaeni dravnom tajnom i ije bi
odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za bezbednost, odbranu ili
za politike, vojne ili ekonomske interese Srbije.
(6) Dravnom tajnom, u smislu stava 5. ovog lana, ne smatraju se podaci ili dokumenti koji su
upravljeni na teke povrede osnovnih prava oveka, ili na ugroavanje ustavnog ureenja i
bezbednosti Srbije, kao i podaci ili dokumenti koji za cilj imaju prikrivanje uinjenog krivinog
dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od pet godina ili tea kazna.
Izazivanje nacionalne, rasne i verske mrnje i netrpeljivosti
lan 317
(1) Ko izaziva ili raspiruje nacionalnu, rasnu ili versku mrnju, ili netrpeljivost meu narodima ili
etnikim zajednicama koje ive u Srbiji,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prinudom, zlostavljanjem, ugroavanjem
sigurnosti, izlaganjem poruzi nacionalnih, etnikih ili verskih simbola, oteenjem tuih stvari,
skrnavljenjem spomenika, spomen-obeleja ili grobova,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana vri zloupotrebom poloaja ili ovlaenja ili ako je usled tih
dela dolo do nereda, nasilja ili drugih tekih posledica za zajedniki ivot naroda, nacionalnih
manjina ili etnikih grupa koje ive u Srbiji,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 2.
zatvorom od dve do deset godina.
Povreda teritorijalnog suvereniteta
lan 318
Ko krei pravila meunarodnog prava prodre na teritoriju Srbije,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Udruivanje radi protivustavne delatnosti
lan 319
(1) Ko stvara grupu ili organizovanu kriminalnu grupu radi vrenja krivinih dela iz l. 305. do
310, lana 313. i lana 314. ovog zakonika,
kaznie se kaznom propisanom za delo za ije vrenje je grupa ili organizovana kriminalna
grupa organizovana.
(2) Ko postane pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji otkrivanjem grupe ili organizovane kriminalne grupe
ili na drugi nain sprei izvrenje krivinih dela predvienih u stavu 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom do tri godine, a moe se i osloboditi od kazne.
(4) Pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe iz stava 1. ovog lana koji je otkrije pre
nego to je u njenom sastavu ili za nju uinio neko krivino delo predvieno u stavu 1. ovog
lana,
kaznie se zatvorom do jedne godine, a moe se i osloboditi od kazne.
Pripremanje dela protiv ustavnog ureenja i bezbednosti Srbije
lan 320
(1) Ko priprema izvrenje krivinog dela iz l. 305. do 314. i lana 315. st. 1. i 2. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Pripremanje iz stava 1. ovog lana sastoji se u nabavljanju ili osposobljavanju sredstava za
izvrenje krivinog dela, u otklanjanju prepreka za izvrenje krivinog dela, u dogovaranju,
planiranju ili organizovanju sa drugim izvrenje krivinog dela ili u drugim radnjama kojima se
stvaraju uslovi za neposredno izvrenje krivinog dela.
(3) Ko upuuje ili prebacuje na teritoriju Srbije lica ili oruje, eksploziv, otrove, opremu, municiju
ili drugi materijal radi izvrenja jednog ili vie krivinih dela iz ove glave,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Teka dela protiv ustavnog ureenja i bezbednosti Srbije
lan 321
(1) Za krivino delo iz l. 307. do 309. i l. 313. do 315. ovog zakonika koje je imalo za
posledicu smrt jednog ili vie lica ili je izazvalo opasnost za ivot ljudi ili je praeno tekim
nasiljima ili velikim razaranjima ili je dovelo do ugroavanja bezbednosti ekonomske ili vojne
snage zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota jedno ili vie
lica,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko uini krivino delo iz lana 307, l. 309. do
311, l. 314. do 319. i lana 320. stav 2. ovog zakonika za vreme ratnog stanja, oruanog
sukoba ili vanrednog stanja.
Glava dvadeset deveta
KRIVINA DELA PROTIV DRAVNIH ORGANA
Spreavanje slubenog lica u vrenju slubene radnje
lan 322
(1) Ko silom ili pretnjom da e neposredno upotrebiti silu sprei slubeno lice u vrenju slubene
radnje koju preduzima u okviru svojih ovlaenja ili ga na isti nain prinudi na vrenje slubene
radnje,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako prilikom izvrenja dela iz stava 1. ovog lana uinilac uvredi ili zlostavi slubeno lice ili
mu nanese laku telesnu povredu ili preti upotrebom oruja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini prema slubenom licu u vrenju poslova javne ili
dravne bezbednosti ili dunosti uvanja javnog reda i mira, spreavanja ili otkrivanja krivinog
dela, hvatanja uinioca krivinog dela ili uvanja lica lienog slobode,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako prilikom izvrenja dela iz st. 1. i 3. ovog lana uinilac slubenom licu nanese teku
telesnu povredu,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3.
zatvorom od dve do deset godina.
(5) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
(6) Ako je uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana bio izazvan nezakonitim ili grubim postupanjem
slubenog lica, moe se osloboditi od kazne.
Napad na slubeno lice u vrenju slubene dunosti
lan 323
(1) Ko napadne ili preti da e napasti slubeno lice u vrenju slubene dunosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana slubenom licu nanesena laka telesna
povreda ili je preeno upotrebom oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno prema slubenom licu u vrenju poslova javne ili
dravne bezbednosti,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako prilikom izvrenja dela iz st. 1. i 3. ovog lana uinilac slubenom licu nanese teku
telesnu povredu,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom od jedne do osam godina, a za delo iz stava 3.
zatvorom od dve do deset godina.
(5) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
(6) Uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana koji je bio izazvan nezakonitim ili grubim postupanjem
slubenog lica moe se osloboditi od kazne.
Uestvovanje u grupi koja sprei slubeno lice u vrenju slubene radnje
lan 324
(1) Ko uestvuje u grupi koja zajednikim delovanjem sprei slubeno lice u vrenju slubene
radnje ili ga na isti nain prinudi na vrenje slubene radnje,
kaznie se za samo uestvovanje zatvorom do dve godine.
(2) Za pokuaj e se kazniti.
(3) Kolovoa grupe koja izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Pozivanje na otpor
lan 325
(Brisan)
Neuestvovanje u otklanjanju opte opasnosti
lan 326
Ko protivno nareenju nadlenog organa, odnosno drugog nadlenog subjekta, bez opravdanog
razloga, odbije da uestvuje u otklanjanju opasnosti nastale usled poara, poplave, zemljotresa
ili drugog udesa,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri meseca.
Skidanje i povreda slubenog peata i znaka
lan 327
(1) Ko skine ili povredi slubeni peat ili znak koji je ovlaeno slubeno lice stavilo radi
osiguranja predmeta ili prostora ili ko, bez skidanja ili povrede peata ili znaka, ue u takvu
prostoriju ili otvori predmet na koji je bio stavljen slubeni peat ili znak,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Za pokuaj e se kazniti.
Oduzimanje i unitenje slubenog peata i slubenog spisa
lan 328
(1) Ko protivpravno oduzme, sakrije, uniti, oteti ili na drugi nain uini neupotrebljivim slubeni
peat, knjigu, spis ili ispravu koja pripadaju dravnom organu, preduzeu, ustanovi ili drugom
subjektu koji vri javna ovlaenja ili se kod njih nalazi,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Za pokuaj e se kazniti.
Lano predstavljanje
lan 329
(1) Ko se u nameri da sebi ili drugom pribavi kakvu korist ili da drugom nanese kakvu tetu,
lano predstavlja kao slubeno ili vojno lice ili neovlaeno nosi kakve znake slubenog ili
vojnog lica,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko izvri kakvu radnju za koju je ovlaeno da
izvri samo odreeno slubeno ili vojno lice.
Samovlae
lan 330
(1) Ko samovlasno pribavlja neko svoje pravo ili pravo za koje smatra da mu pripada,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini za drugog,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. uinjeno na tetu graana, gonjenje se preduzima po privatnoj tubi.
Glava trideseta
KRIVINA DELA PROTIV PRAVOSUA
Neprijavljivanje pripremanja krivinog dela
lan 331
(1) Ko zna da se priprema izvrenje krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei pet godina
zatvora ili tea kazna, pa u vremenu kad je jo bilo mogue spreiti njegovo izvrenje to ne
prijavi, a delo bude pokuano ili izvreno,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako nije prijavljeno pripremanje krivinog dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od
trideset do etrdeset godina,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Za delo iz stava 1. ovog lana nee se kazniti lice kojem je uinilac brani drug, lice sa kojim
uinilac ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodnik po krvi u pravoj liniji, brat ili sestra, usvojilac
ili usvojenik, kao i brani drug nekog od navedenih lica, odnosno lice koje sa nekim od njih ivi u
trajnoj vanbranoj zajednici.
Neprijavljivanje krivinog dela i uinioca
lan 332
(1) Ko zna da je neko lice uinilo krivino delo za koje se po zakonu moe izrei zatvor od
trideset do etrdeset godina ili zna samo da je takvo delo uinjeno pa to ne prijavi pre nego to
su delo, odnosno uinilac otkriveni,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Slubeno ili odgovorno lice koje svesno propusti da prijavi krivino delo za koje je saznalo u
vrenju svoje dunosti, ako se za to delo po zakonu moe izrei pet godina zatvora ili tea
kazna,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Slubeno ili odgovorno lice koje svesno propusti da prijavi krivino delo svog podreenog
koje je on uinio pri vrenju svoje slubene, vojne ili radne obaveze, ako se za to delo po
zakonu moe izrei zatvor od trideset do etrdeset godina,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Za neprijavljivanje krivinog dela ili uinioca iz st. 1. i 2. ovog lana nee se kazniti lice
kojem je uinilac suprunik ili sa kojim ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodnik po krvi u pravoj
liniji, brat ili sestra, usvojilac ili usvojenik, kao i suprunik nekog od navedenih lica, odnosno lice
koje sa nekim od njih ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, kao i branilac, lekar ili verski ispovednik
uinioca.
Pomo uiniocu posle izvrenog krivinog dela
lan 333
(1) Ko krije uinioca krivinog dela ili mu prikrivanjem sredstava kojima je delo uinjeno, tragova
ili na drugi nain pomae da ne bude otkriven ili ko krije osueno lice ili preduzima druge radnje
kojima se ide za tim da se ne izvri izreena kazna, mera bezbednosti ili da se ne primene
vaspitne mere upuivanja u vaspitnu ustanovu ili vaspitno-popravni dom,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ko prui pomo uiniocu krivinog dela za koje je propisana kazna zatvora preko pet godina,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko prui pomo uiniocu krivinog dela za koje je propisan zatvor od trideset do etrdeset
godina,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Kazna za delo iz stava 1. ovog lana ne moe biti tea ni po vrsti ni po visini od kazne
propisane za krivino delo koje je izvrilo lice kojem je pruena pomo.
(5) Za delo iz st. 1. do 3. ovog lana nee se kazniti lice kojem je uinilac suprunik, lice sa
kojim uinilac ivi u trajnoj vanbranoj zajednici, srodnik po krvi u pravoj liniji, brat ili sestra,
usvojilac ili usvojenik, kao i suprunik nekog od navedenih lica, odnosno lice koje sa nekim od
njih ivi u trajnoj vanbranoj zajednici.
Lano prijavljivanje
lan 334
(1) Ko prijavi odreeno lice da je uinilo krivino delo za koje se goni po slubenoj dunosti, a
zna da to lice nije uinilac tog dela,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ko podmetanjem tragova krivinog dela ili na drugi nain izazove pokretanje krivinog
postupka zbog krivinog dela za koje se goni po slubenoj dunosti protiv lica za koje zna da
nije uinilac tog dela,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko sam sebe prijavi da je uinio krivino delo za koje se goni po slubenoj dunosti, iako zna
da ga nije uinio,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(4) Kaznom iz stava 3. ovog lana kaznie se i ko prijavi da je uinjeno krivino delo za koje se
goni po slubenoj dunosti, iako zna da to delo nije uinjeno.
Davanje lanog iskaza
lan 335
(1) Svedok, vetak, prevodilac ili tuma, koji da laan iskaz pred sudom, u disciplinskom,
prekrajnom ili upravnom postupku ili u drugom zakonom propisanom postupku,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i stranka koja prilikom izvoenja dokaza
sasluanjem stranaka u sudskom ili upravnom postupku da laan iskaz, a na ovom iskazu bude
zasnovana odluka donesena u tom postupku.
(3) Ako je laan iskaz dat u krivinom postupku ili je dat pod zakletvom,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(4) Ako su usled dela iz stava 3. ovog lana nastupile naroito teke posledice za okrivljenog,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Uinilac koji dobrovoljno opozove laan iskaz pre nego to se donese konana odluka, moe
se osloboditi od kazne.
Spreavanje i ometanje dokazivanja
lan 336
(1) Ko svedoku ili vetaku ili drugom uesniku u postupku pred sudom ili drugim dravnim
organom uini ili obea poklon ili drugu korist, ili primeni silu ili pretnju u nameri da to lice
davanjem lanog iskaza ili nedavanjem iskaza utie na ishod postupka,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ko u nameri da sprei ili otea dokazivanje sakrije, uniti, oteti ili delimino ili potpuno uini
neupotrebljivom ispravu, odnosno druge predmete koji slue za dokazivanje,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(3) Kaznom iz stava 2. ovog lana kaznie se i ko ukloni, uniti, pokvari, pomeri ili premesti
kakav granini kamen, zemljomerski znak ili uopte kakav znak o svojini na nepokretnosti ili o
pravu na upotrebu vode ili ko u istoj nameri ovakav znak lano postavi.
(4) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno u krivinom postupku,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
lan 336a
(Brisano)
Ometanje pravde
lan 336b
(1) Ko druge poziva na otpor ili na neizvrenje sudskih odluka ili na drugi nain ometa voenje
sudskog postupka,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ko uvredom, silom, pretnjom ili na drugi nain ometa ili sprei sudiju, javnog tuioca,
zamenika javnog tuioca ili advokata u vrenju sudijske ili tuilake funkcije, ili advokatske
slube,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako prilikom izvrenja dela iz stava 2. ovog lana uinilac nanese laku telesnu povredu
sudiji, javnom tuiocu ili zameniku javnog tuioca ili advokatu ili preti upotrebom oruja,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako prilikom izvrenja dela iz stava 2. ovog lana uinilac nanese teku telesnu povredu
sudiji, javnom tuiocu ili zameniku javnog tuioca ili advokatu,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Povreda tajnosti postupka
lan 337
(1) Ko neovlaeno otkrije ono to je saznao u sudskom, prekrajnom, upravnom ili drugom
zakonom propisanom postupku, a to se po zakonu ne moe objaviti ili je odlukom suda ili
drugog nadlenog organa proglaeno kao tajna,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko bez odluke suda objavi tok krivinog postupka u kojem je iskljuena javnost ili odluku
koja je u krivinom postupku prema maloletniku donesena ili ko objavi ime maloletnika prema
kojem je postupak voen ili podatke iz kojih se moe saznati o kom se maloletniku radi,
kaznie se zatvorom do dve godine.
(3) Ko neovlaeno otkrije podatke o identitetu ili line podatke lica zatienog u krivinom
postupku ili podatke u vezi sa programom zatite,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(4) Ako su usled dela iz stava 3. ovog lana nastupile teke posledice po zatieno lice ili je
krivini postupak bio onemoguen ili u znatnoj meri otean,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Pobuna lica lienih slobode
lan 338
(1) Lica koja su na osnovu zakona liena slobode, koja se skupe u nameri da se nasilno
oslobode ili da zajedniki napadnu lica ijem su nadzoru poverena ili da ih silom ili pretnjom da
e neposredno upotrebiti silu prinude da uine ili propuste neto to je protivno njihovoj
dunosti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji upotrebi silu ili pretnju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Bekstvo i omoguavanje bekstva lica lienog slobode
lan 339
(1) Lice lieno slobode na osnovu zakona koje upotrebom sile protiv nekog lica ili pretnjom da
e neposredno napasti na ivot ili telo pobegne,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se ko silom, pretnjom, obmanom ili na drugi nain
omogui bekstvo licu koje je na osnovu zakona lieno slobode.
(3) Ako delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini grupa ili je omogueno bekstvo grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Neizvrenje sudske odluke
lan 340
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje odbije da izvri pravnosnanu sudsku odluku ili je ne izvri u
zakonskom ili odlukom odreenom roku,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako lice iz stava 1. ovog lana izvri pravnosnanu sudsku odluku, moe se osloboditi od
kazne.
Protivzakonito omoguavanje vrenja odreenih poziva, funkcija, dunosti,
poslova i delatnosti
lan 341
Ko omogui nekom licu vrenje odreenih poziva, funkcija, dunosti, poslova ili delatnosti iako
je znao da je vrenje istih tom licu zabranjeno pravnosnanom odlukom kojom mu je izreena
odgovarajua mera bezbednosti ili zatitna mera ili je takva zabrana nastupila kao pravna
posledica osude,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Nadripisarstvo
lan 342
Ko se neovlaeno i uz naknadu bavi pruanjem pravne pomoi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Glava trideset prava
KRIVINA DELA PROTIV JAVNOG REDA I MIRA
Izazivanje panike i nereda
lan 343
(1) Ko iznoenjem ili pronoenjem lanih vesti ili tvrenja izazove paniku, ili tee naruavanje
javnog reda ili mira ili osujeti ili znaajnije omete sprovoenje odluka i mera dravnih organa ili
organizacija koje vre javna ovlaenja,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno putem sredstava javnog informisanja ili slinih
sredstava ili na javnom skupu,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Nasilniko ponaanje
lan 344
(1) Ko grubim vreanjem ili zlostavljanjem drugog, vrenjem nasilja prema drugom, izazivanjem
tue ili drskim ili bezobzirnim ponaanjem znaajnije ugroava spokojstvo graana ili tee
remeti javni red i mir,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno u grupi ili je pri izvrenju dela nekom licu
nanesena laka telesna povreda ili je dolo do tekog poniavanja graana,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Nasilniko ponaanje na sportskoj priredbi ili javnom skupu
lan 344a
(1) Ko fiziki napadne ili se fiziki obraunava sa uesnicima sportske priredbe ili javnog skupa,
vri nasilje ili oteuje imovinu vee vrednosti prilikom dolaska ili odlaska sa sportske priredbe ili
javnog skupa, unese u sportski objekat ili baca na sportski teren, meu gledaoce ili uesnike
javnog skupa predmete, pirotehnika sredstva ili druge eksplozivne, zapaljive ili kodljive
supstance koje mogu da izazovu telesne povrede ili ugroze zdravlje uesnika sportske priredbe
ili javnog skupa, neovlaeno ue na sportski teren ili deo gledalita namenjen protivnikim
navijaima i izazove nasilje, oteuje sportski objekat, njegovu opremu, ureaje i instalacije,
svojim ponaanjem ili parolama na sportskoj priredbi ili javnom skupu izaziva nacionalnu, rasnu,
versku ili drugu mrnju ili netrpeljivost zasnovanu na nekom diskriminatornom osnovu usled
ega doe do nasilja ili fizikog obrauna sa uesnicima,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Kolovoa grupe koja izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(4) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana dolo do nereda u kome je nekom licu naneta
teka telesna povreda ili je oteena imovina vee vrednosti,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(5) Slubeno ili odgovorno lice koje pri organizovanju sportske priredbe ili javnog skupa ne
preduzme mere obezbeenja kako bi se onemoguio ili spreio nered, pa usled toga budu
ugroeni ivot ili telo veeg broja ljudi ili imovina vee vrednosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(6) Uiniocu dela iz st. 1. do 4. ovog lana koje je izvreno na sportskoj priredbi obavezno se
izrie mera bezbednosti zabrane prisustvovanja odreenim sportskim priredbama.
Dogovor za izvrenje krivinog dela
lan 345
Ko se sa drugim dogovori da izvri odreeno krivino delo za koje se moe izrei pet godina
zatvora ili tea kazna,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Udruivanje radi vrenja krivinih dela
lan 346
(1) Ko organizuje grupu koja ima za cilj vrenje krivinih dela za koje se moe izrei kazna
zatvora od tri godine ili tea kazna, ako zakonom za takvo organizovanje nije predviena tea
kazna,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko organizuje organizovanu kriminalnu grupu, ako zakonom za takvo organizovanje nije
predviena tea kazna,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Pripadnik grupe iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(4) Pripadnik organizovane kriminalne grupe iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Ako se delo iz st. 1. i 2. ovog lana odnosi na grupu ili organizovanu kriminalnu grupu, koja
ima za cilj vrenje krivinih dela za koje se moe izrei kazna zatvora od dvadeset godina ili
zatvor od trideset do etrdeset godina, organizator grupe ili organizovane kriminalne grupe e
se kazniti zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina, a
pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe zatvorom od est meseci do pet godina.
(6) Organizator grupe ili organizovane kriminalne grupe iz st. 1, 2. i 5. ovog lana koji
otkrivanjem grupe ili organizovane kriminalne grupe ili na drugi nain sprei izvrenje krivinih
dela radi ijeg vrenja je grupa ili organizovana kriminalna grupa organizovana,
kaznie se zatvorom do tri godine, a moe se i osloboditi od kazne.
(7) Pripadnik grupe ili organizovane kriminalne grupe iz st. 3. do 5. ovog lana koji otkrije grupu
ili organizovanu kriminalnu grupu pre nego to je u njenom sastavu ili za nju uinio neko krivino
delo, predvienim st. 3. do 5. ovog lana radi ijeg vrenja je grupa ili organizovana kriminalna
grupa organizovana,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine, a moe se i osloboditi od kazne.
Izraivanje i nabavljanje oruja i sredstava namenjenih za izvrenje krivinog dela
lan 347
(1) Ko oruje, eksplozivne materije, sredstva potrebna za njihovo pravljenje ili otrov za koje zna
da su namenjeni za izvrenje krivinog dela izrauje, nabavlja ili drugom omoguava da do njih
doe,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljena proizvodnja, dranje, noenje i promet oruja i eksplozivnih
materija
lan 348
(1) Ko neovlaeno izrauje, prodaje, nabavlja, vri razmenu ili dri vatreno oruje, njegove
delove, municiju ili eksplozivne materije,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je predmet dela iz stava 1. ovog lana vatreno oruje, municija, eksplozivne materije, ili
sredstvo na bazi te materije, rasprskavajue ili gasno oruje ija izrada, prodaja, nabavka,
razmena ili dranje nije dozvoljeno graanima,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Ako je predmet dela iz st. 1. i 2. ovog lana vea koliina oruja, municije ili sredstava ili je u
pitanju oruje ili druga sredstva velike razorne moi ili se delo vri protivno pravilima
meunarodnog prava,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(4) Ko neovlaeno nosi predmete dela iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(5) Ko neovlaeno nosi predmete dela iz stava 1. ovog lana za ije nabavljanje i dranje ima
odobrenje nadlenog organa,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(6) Vatreno oruje, njegovi delovi, municija i eksplozivne materije oduzee se.
Uestvovanje u grupi koja izvri krivino delo
lan 349
(1) Ko uestvuje u grupi ljudi koja zajednikim delovanjem lii ivota neko lice ili mu nanese
teku telesnu povredu, oteti imovinu u veem obimu ili uini drugo krivino delo za koje se
moe izrei pet godina zatvora ili tea kazna ili koja pokua da izvri neko od tih dela,
kaznie se za samo uestvovanje zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kolovoa grupe koja izvri delo iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Nedozvoljen prelaz dravne granice i krijumarenje ljudi
lan 350
(1) Ko bez propisane dozvole pree ili pokua da pree granicu Srbije, naoruan ili upotrebom
nasilja,
kaznie se zatvorom do jedne godine.
(2) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi kakvu korist, omoguava drugom nedozvoljeni prelaz
granice Srbije ili nedozvoljeni boravak ili tranzit kroz Srbiju,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno od strane grupe, zloupotrebom slubenog
poloaja, ili na nain kojim se ugroava ivot ili zdravlje lica iji se nedozvoljeni prelaz granice
Srbije, boravak ili tranzit omoguava ili je krijumaren vei broj lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je delo iz stava 2. ovog lana uinjeno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do dvanaest godina.
(5) Sredstva namenjena ili upotrebljena za izvrenje dela iz st. 1. do 3. ovog lana oduzee se.
Omoguavanje zloupotrebe ostvarivanja prava azila u stranoj dravi
lan 350a
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi kakvu korist, vri ili organizuje transport, prebacivanje,
prihvat, smetaj, skrivanje ili na drugi nain omoguava da dravljanin Srbije lanim
prikazivanjem ugroenosti njegovih ljudskih prava i sloboda, u stranoj dravi zatrai azil,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno od strane grupe ili zloupotrebom ovlaenja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Za delo iz stava 2. ovog lana organizator e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Predmeti, prevozna i druga sredstva namenjena ili upotrebljena za izvrenje dela iz st. 1. do
3. ovog lana, oduzee se.
Zloupotreba znaka za pomo i znaka za opasnost
lan 351
Ko zloupotrebi znak za pomo ili znak za opasnost ili neosnovano pozove u pomo i time
izazove preduzimanje nepotrebnih mera dravnih organa, protivpoarne ili druge nadlene
organizacije ili izazove poremeaj u saobraaju,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Neovlaeno organizovanje igara na sreu
lan 352
(1) Ko bez odobrenja nadlenog organa prireuje igre na sreu,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(2) Organizator igre na sreu ili uesnik u igri iz stava 1. ovog lana koji se poslui obmanom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Sredstva namenjena ili upotrebljena za izvrenje dela iz st. 1. i 2. ovog lana, kao i novac i
drugi predmeti koji slue u igri na sreu, oduzee se.
Neovlaeno bavljenje odreenom delatnou
lan 353
Ko se neovlaeno i za nagradu bavi odreenom delatnou za ije obavljanje je po zakonu ili
drugim propisima donetim na osnovu zakona potrebna dozvola nadlenog organa, odnosno
nadlenog subjekta,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
Neovlaeno izvoenje arheolokih radova
lan 353a
(1) Ko neovlaeno vri arheoloka iskopavanja i istraivanja,
kaznie se zatvorom do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno na arheolokom nalazitu ili drugom
nepokretnom kulturnom dobru, odnosno dobru koje uiva prethodnu zatitu ili ako je tom
prilikom devastirano arheoloko nalazite ili nepokretno kulturno dobro, odnosno dobro koje
uiva prethodnu zatitu ili ako je prilikom izvoenja ovih radova koriena oprema ili ureaj za
otkrivanje i pronalaenje arheolokih predmeta,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(3) Predmeti naeni prilikom izvrenja dela iz st. 1. i 2. ovog lana, oduzee se.
Povreda groba
lan 354
(1) Ko neovlaeno prekopa, razrui, oteti ili grubo povredi grob ili drugo mesto u kojem se
umrli sahranjuje,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko neovlaeno uniti, oteti ili ukloni ili grubo
povredi spomenik ili drugo spomen-obeleje umrlom licu.
(3) Ako su delom iz st. 1. i 2. ovog lana ostvarena obeleja nekog teeg krivinog dela, uinilac
e se kazniti za to delo.
Glava trideset druga
KRIVINA DELA PROTIV PRAVNOG SAOBRAAJA
Falsifikovanje isprave
lan 355
(1) Ko napravi lanu ili preinai pravu ispravu u nameri da se takva isprava upotrebi kao prava ili
ko lanu ili preinaenu ispravu upotrebi kao pravu ili je nabavi radi upotrebe,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno u pogledu javne isprave, testamenta, menice,
eka, javne ili slubene knjige ili druge knjige koja se mora voditi na osnovu zakona,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Posebni sluajevi falsifikovanja isprave
lan 356
Smatrae se da ini delo falsifikovanja isprave i kaznie se po lanu 355. ovog zakonika:
1) ko hartiju, blanket ili drugi predmet na kojem je neko lice stavilo svoj potpis neovlaeno
popuni izjavom koja ima vrednost za pravne odnose;
2) ko drugog obmane o sadraju isprave i ovaj stavi svoj potpis na tu ispravu, smatrajui da se
potpisuje pod drugu ispravu ili pod drugi sadraj;
3) ko ispravu izda u ime drugog lica bez njegovog ovlaenja ili u ime lica koje ne postoji;
4) ko kao izdavalac isprave uz svoj potpis stavi da ima poloaj ili in ili zvanje iako nema takav
poloaj, in ili zvanje, a ovo ima bitni uticaj na dokaznu snagu isprave;
5) ko ispravu naini na taj nain to neovlaeno upotrebi pravi peat ili znak.
Falsifikovanje slubene isprave
lan 357
(1) Slubeno lice koje u slubenu ispravu, knjigu ili spis unese neistinite podatke ili ne unese
vaan podatak ili svojim potpisom, odnosno slubenim peatom overi slubenu ispravu, knjigu ili
spis sa neistinitom sadrinom ili koje svojim potpisom, odnosno slubenim peatom omogui
pravljenje slubene isprave, knjige ili spisa sa neistinitom sadrinom,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i slubeno lice koje neistinitu slubenu ispravu,
knjigu ili spis upotrebi u slubi kao da su istiniti ili koje slubenu ispravu, knjigu ili spis uniti,
prikrije, u veoj meri oteti ili na drugi nain uini neupotrebljivom.
(3) Odgovorno lice u preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu koje uini delo iz st. 1. i 2. ovog
lana kaznie se kaznom propisanom za to delo.
Navoenje na overavanje neistinitog sadraja
lan 358
(1) Ko dovoenjem u zabludu navede nadleni organ da u javnoj ispravi, zapisniku ili knjizi overi
togod neistinito to moe da slui kao dokaz u pravnom saobraaju,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko ovakvu ispravu, zapisnik ili knjigu upotrebi
iako zna da su neistiniti.
Glava trideset trea
KRIVINA DELA PROTIV SLUBENE DUNOSTI
Zloupotreba slubenog poloaja
lan 359
(1) Slubeno lice koje iskoriavanjem svog slubenog poloaja ili ovlaenja, prekoraenjem
granice svog slubenog ovlaenja ili nevrenjem svoje slubene dunosti pribavi sebi ili
drugom fizikom ili pravnom licu kakvu korist, drugom nanese kakvu tetu ili tee povredi prava
drugog,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu preko
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako vrednost pribavljene imovinske koristi prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Krenje zakona od strane sudije, javnog tuioca i njegovog zamenika
lan 360
(1) Sudija ili sudija porotnik, javni tuilac ili njegov zamenik koji u sudskom postupku u nameri
da drugom pribavi kakvu korist ili da mu nanese kakvu tetu, donese nezakonit akt ili na drugi
nain prekri zakon,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist ili je naneta teta u
iznosu preko etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako vrednost pribavljene imovinske koristi ili nanete tete prelazi iznos od milion i petsto
hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Nesavestan rad u slubi
lan 361
(1) Slubeno lice koje krenjem zakona ili drugih propisa ili optih akata, proputanjem dunosti
nadzora ili na drugi nain oigledno nesavesno postupa u vrenju slube, iako je bilo svesno ili
je bilo duno i moralo biti svesno da usled toga moe nastupiti tea povreda prava drugog ili
imovinska teta, pa takva povreda, odnosno teta u iznosu koji prelazi etristopedeset hiljada
dinara i nastupi,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do teke povrede prava drugog ili je nastupila
imovinska teta u iznosu koji prelazi milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Odgovorno lice u ustanovi ili drugom subjektu, osim onih koje se bave privrednom
delatnou, koje uini delo iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
Protivzakonita naplata i isplata
lan 362
Slubeno lice koje od nekog naplati neto to ovaj nije duan da plati ili naplati vie nego to je
duan da plati ili koje pri isplati ili predaji kakvih stvari ne isplati, manje isplati, odnosno ne preda
ili manje preda,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do tri godine.
Nenamensko korienje budetskih sredstava
lan 362a
Odgovorno lice korisnika budetskih sredstava ili odgovorno lice u organizaciji obaveznog
socijalnog osiguranja, koje stvori obaveze ili na teret rauna budeta odobri plaanje rashoda i
izdataka preko iznosa od milion dinara u odnosu na iznos utvren budetom, finansijskim
planom ili aktom Vlade kojim se utvruje iznos sredstava pozajmice,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Prevara u slubi
lan 363
(1) Slubeno ili odgovorno lice koje u vrenju slube u nameri da sebi ili drugom pribavi
protivpravnu imovinsku korist podnoenjem lanih obrauna ili na drugi nain dovede u zabludu
ovlaeno lice da izvri nezakonitu isplatu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina i novanom kaznom.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina i novanom kaznom.
Pronevera
lan 364
(1) Ko u nameri da sebi ili drugom pribavi protivpravnu imovinsku korist prisvoji novac, hartije od
vrednosti ili druge pokretne stvari koje su mu poverene u slubi ili na radu u dravnom organu,
preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu ili radnji,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi
etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delom iz stava 1. ovog lana pribavljena imovinska korist u iznosu koji prelazi milion i
petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Posluga
lan 365
Ko se neovlaeno poslui novcem, hartijom od vrednosti ili drugim stvarima koje su mu
poverene u slubi ili na radu u dravnom organu, preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu ili
radnji ili ove stvari drugom neovlaeno da na poslugu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Trgovina uticajem
lan 366
(1) Ko zahteva ili primi nagradu ili kakvu drugu korist za sebe ili drugog, neposredno ili preko
treeg lica, da korienjem svog slubenog ili drutvenog poloaja ili stvarnog ili
pretpostavljenog uticaja, posreduje da se izvri ili ne izvri neka slubena radnja,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko drugom neposredno ili preko treeg lica obea, ponudi ili da nagradu ili kakvu drugu
korist da korienjem svog slubenog ili drutvenog poloaja ili stvarnog ili pretpostavljenog
uticaja posreduje da se izvri ili ne izvri neka slubena radnja,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Ko koristei svoj slubeni ili drutveni poloaj ili stvarni ili pretpostavljeni uticaj posreduje da
se izvri slubena radnja koja se ne bi smela izvriti ili da se ne izvri slubena radnja koja bi se
morala izvriti,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ko drugom neposredno ili preko treeg lica obea, ponudi ili da nagradu ili kakvu drugu
korist da koristei svoj slubeni ili drutveni poloaj ili stvarni ili pretpostavljen uticaj posreduje
da se izvri slubena radnja koja se ne bi smela izvriti ili da se ne izvri slubena radnja koja bi
se morala izvriti,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(5) Ako je za posredovanje iz stava 3. ovog lana zahtevana ili primljena nagrada ili kakva
druga korist,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(6) Strano slubeno lice koje uini delo iz st. 1. do 4. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(7) Nagrada i imovinska korist oduzee se.
Primanje mita
lan 367
(1) Slubeno lice koje neposredno ili posredno zahteva ili primi poklon ili drugu korist ili koje
primi obeanje poklona ili druge koristi za sebe ili drugog da u okviru svog slubenog ovlaenja
ili u vezi sa svojim slubenim ovlaenjem izvri slubenu radnju koju ne bi smelo izvriti ili da
ne izvri slubenu radnju koju bi moralo izvriti,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Slubeno lice koje neposredno ili posredno zahteva ili primi poklon ili drugu korist ili koje
primi obeanje poklona ili druge koristi za sebe ili drugog da u okviru svog slubenog ovlaenja
ili u vezi sa svojim slubenim ovlaenjem izvri slubenu radnju koju bi moralo izvriti ili da ne
izvri slubenu radnju koju ne bi smelo izvriti,
kaznie se zatvorom od dve do osam godina.
(3) Slubeno lice koje izvri delo iz st. 1. ili 2. ovog lana u vezi sa otkrivanjem krivinog dela,
pokretanjem ili voenjem krivinog postupka, izricanjem ili izvrenjem krivine sankcije,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(4) Slubeno lice koje posle izvrenja, odnosno neizvrenja slubene radnje, navedene u st. 1.
do 3. ovog lana, a u vezi s njom, zahteva ili primi poklon ili drugu korist,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Strano slubeno lice koje uini delo iz st. 1. do 4. ovog lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(6) Odgovorno lice u preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu koje uini delo iz st. 1, 2. i 4. ovog
lana,
kaznie se kaznom propisanom za to delo.
(7) Primljeni poklon i imovinska korist oduzee se.
Davanje mita
lan 368
(1) Ko slubenom ili drugom licu uini, ponudi ili obea poklon ili drugu korist da slubeno lice u
okviru svog slubenog ovlaenja ili u vezi sa svojim slubenim ovlaenjem izvri slubenu
radnju koju ne bi smelo izvriti ili da ne izvri slubenu radnju koju bi moralo izvriti ili ko
posreduje pri ovakvom podmiivanju slubenog lica,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ko slubenom ili drugom licu uini, ponudi ili obea poklon ili drugu korist da slubeno lice u
okviru svog slubenog ovlaenja ili u vezi sa svojim slubenim ovlaenjem izvri slubenu
radnju koju bi moralo izvriti ili da ne izvri slubenu radnju koju ne bi smelo izvriti ili ko
posreduje pri ovakvom podmiivanju slubenog lica,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(3) Odredbe st. 1. i 2. ovog lana primenjuje se i kada je mito dato, ponueno ili obeano
stranom slubenom licu.
(4) Uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana koji je prijavio delo pre nego to je saznao da je ono
otkriveno moe se osloboditi od kazne.
(5) Odredbe st. 1, 2. i 4. ovog lana primenjuju se i kad je mito dato, ponueno ili obeano
odgovornom licu u preduzeu, ustanovi ili drugom subjektu.
Odavanje slubene tajne
lan 369
(1) Slubeno lice koje neovlaeno drugom saopti, preda ili na drugi nain uini dostupnim
podatke koji predstavljaju slubenu tajnu ili koje pribavlja takve podatke u nameri da ih preda
nepozvanom licu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili u pogledu naroito poverljivih
podataka ili radi objavljivanja ili korienja podataka u inostranstvu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Slubenom tajnom smatraju se podaci ili dokumenti koji su zakonom, drugim propisom ili
odlukom nadlenog organa donesenim na osnovu zakona proglaeni slubenom tajnom i ije bi
odavanje prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za slubu.
(5) Slubenom tajnom, u smislu stava 4. ovog lana, ne smatraju se podaci ili dokumenti koji su
upravljeni na teke povrede osnovnih prava oveka, ili na ugroavanje ustavnog ureenja i
bezbednosti Srbije, kao i podaci ili dokumenti koji za cilj imaju prikrivanje uinjenog krivinog
dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od pet godina ili tea kazna.
(6) Odredbe st. 1. do 4. ovog lana primenie se i prema licu koje je odalo slubenu tajnu poto
mu je prestalo svojstvo slubenog lica.
Glava trideset etvrta
KRIVINA DELA PROTIV OVENOSTI I DRUGIH
DOBARA ZATIENIH MEUNARODNIM PRAVOM
Genocid
lan 370
Ko u nameri da potpuno ili delimino uniti neku nacionalnu, etniku, rasnu ili versku grupu kao
takvu naredi da se vre ubistva ili teke povrede tela ili teko naruavanje fizikog ili duevnog
zdravlja lanova grupe ili da se grupa stavi u takve ivotne uslove koji dovode do potpunog ili
deliminog istrebljenja grupe ili da se primene mere kojima se spreava raanje izmeu
pripadnika grupe ili da se vri prinudno preseljavanje dece u drugu grupu ili ko u istoj nameri
izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Zloin protiv ovenosti
lan 371
Ko krei pravila meunarodnog prava, u okviru ireg ili sistematskog napada uperenog protiv
civilnog stanovnitva, naredi: vrenje ubistava; stavljanje stanovnitva ili jednog njegovog dela u
takve ivotne uslove koji vode njihovom potpunom ili deliminom istrebljenju; porobljavanje;
prinudno preseljavanje; muenje; silovanje; prinuavanje na prostituciju; prisiljavanje na
trudnou ili sterilisanje radi promene etnikog sastava stanovnitva; proganjanje ili proterivanje
na politikoj, verskoj, rasnoj, nacionalnoj, etnikoj, kulturnoj, polnoj ili kakvoj drugoj osnovi;
zatvaranje ili otmicu lica bez davanja informacija o tome kako bi im se uskratila pravna zatita;
ugnjetavanje rasne grupe ili uspostavljanje dominacije jedne takve grupe nad drugom; ili druge
sline nehumane postupke kojima se namerno prouzrokuju teke patnje ili ozbiljno ugroava
zdravlje ili ko izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Ratni zloin protiv civilnog stanovnitva
lan 372
(1) Ko krei pravila meunarodnog prava za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije naredi:
da se izvri napad na civilno stanovnitvo, naselje, pojedina civilna lica, lica onesposobljena za
borbu ili na pripadnike ili objekte humanitarnih organizacija ili mirovnih misija; napad bez izbora
cilja kojima se pogaa civilno stanovnitvo ili civilni objekti koji su pod posebnom zatitom
meunarodnog prava; napad na vojne ciljeve za koji se znalo da e prouzrokovati stradanje
civilnog stanovnitva ili nanoenje tete civilnim objektima koje je u oiglednoj nesrazmeri sa
oekivanim vojnim uinkom; da se prema civilnom stanovnitvu vre telesne povrede, muenja,
neovena postupanja, bioloki, medicinski ili drugi nauni eksperimenti, prisilna sterilizacija,
uzimanje tkiva ili organa radi transplantacije ili da se vre druge radnje kojima se naruava
zdravlje ili nanose velike patnje ili naredi raseljavanje ili preseljavanje ili prisilno
odnarodnjavanje ili prevoenje u drugu veru; prisiljavanje na trudnou, prostituciju ili silovanja;
primenjivanje mera zastraivanja i terora, uzimanje talaca, kolektivno kanjavanje, protivpravna
liavanja slobode i zatvaranja; liavanje prava na pravilno i nepristrasno suenje; proglaenje
prava i radnji dravljana neprijateljske strane zabranjenim, suspendovanim ili nedoputenim u
sudskom postupku; prisiljavanje na slubu u oruanim snagama neprijateljske sile ili u njenoj
obavetajnoj slubi ili administraciji; prisiljavanje na slubu u oruanim snagama lica mlaeg od
osamnaest godina; prisiljavanje na prinudni rad; izgladnjavanje stanovnitva; protivpravno
oduzimanje, prisvajanje ili unitavanje imovine u velikim razmerama koje nije opravdano vojnim
potrebama; uzimanje protivpravne i nesrazmerno velike kontribucije i rekvizicije; smanjenje
vrednosti domaeg novca ili protivpravno izdavanje novca ili ko izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme
rata, oruanog sukoba ili okupacije, naredi: da se izvri napad na objekte posebno zatiene
meunarodnim pravom i objekte i postrojenja sa opasnom snagom kao to su brane, nasipi i
nuklearne elektrane; da se gaaju civilni objekti koji su pod posebnom zatitom meunarodnog
prava, nebranjena mesta i demilitarizovane zone; dugotrajno i velikih razmera oteenje ivotne
sredine koje moe da teti zdravlju ili opstanku stanovnitva ili ko izvri neko od navedenih dela.
(3) Ko za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije naredi da se prema civilnom stanovnitvu
vre ubistva ili ko takvo delo izvri,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(4) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije, kao
okupator, naredi ili izvri preseljenje delova svog civilnog stanovnitva na okupiranu teritoriju,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(5) Ko preti izvrenjem jednog ili vie dela iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Ratni zloin protiv ranjenika i bolesnika
lan 373
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba, naredi da se
prema ranjenicima, bolesnicima, brodolomnicima ili sanitetskom ili verskom osoblju vre telesne
povrede, muenja, neovena postupanja, bioloki, medicinski ili drugi nauni eksperimenti,
uzimanje tkiva ili organa radi transplantacije ili druge radnje kojima se naruava zdravlje ili
nanose velike patnje ili naredi protivzakonito unitavanje ili prisvajanje u velikim razmerama
materijala, sredstava sanitetskog transporta i zaliha sanitetskih ustanova ili jedinica koje nije
opravdano vojnim potrebama ili ko izvri neko od navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(2) Ko za vreme rata, oruanog sukoba ili okupacije naredi da se prema ranjenicima i
bolesnicima vre ubistva ili ko takvo delo izvri,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Ratni zloin protiv ratnih zarobljenika
lan 374
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava, naredi da se prema ratnim zarobljenicima vre
telesne povrede, muenja, neovena postupanja, bioloki, medicinski ili drugi nauni
eksperimenti, uzimanje tkiva ili organa radi transplantacije ili da se vre druge radnje kojima se
naruava zdravlje ili nanose velike patnje ili naredi prisiljavanje na vrenje slube u oruanim
snagama neprijatelja ili liavanje prava na pravilno i nepristrasno suenje ili ko izvri neko od
navedenih dela,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(2) Ko naredi da se prema ratnim zarobljenicima vre ubistva ili ko takvo delo izvri,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Organizovanje i podsticanje na izvrenje genocida i ratnih zloina
lan 375
(1) Ko se sa drugim dogovori da izvri neko od krivinih dela iz l. 370. do 374. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ko organizuje grupu radi vrenja krivinih dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ko organizuje organizovanu kriminalnu grupu radi vrenja krivinih dela iz stava 1. ovog
lana,
kaznie se zatvorom od najmanje pet godina.
(4) Ko postane pripadnik grupe iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Ko postane pripadnik organizovane kriminalne grupe iz stava 3. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(6) Uiniocu dela iz st. 1, 4. i 5. ovog lana koji otkrije dogovor, grupu ili organizovanu
kriminalnu grupu pre nego to je u njenom sastavu ili za nju uinio krivino delo, odnosno
uiniocu dela iz st. 2. i 3. ovog lana koji sprei izvrenje krivinih dela iz stava 1. ovog lana,
kazna se moe ublaiti.
(7) Ko poziva ili podstie na izvrenje krivinih dela iz l. 370. do 374. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
Upotreba nedozvoljenih sredstava borbe
lan 376
(1) Ko za vreme rata ili oruanog sukoba naredi da se upotrebe borbena sredstva ili nain borbe
koji su zabranjeni pravilima meunarodnog prava ili ih sam upotrebi,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana poginulo vie lica, uinilac e se kazniti zatvorom
najmanje pet godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(3) Ko poziva na upotrebu ili priprema upotrebu oruja iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Nedozvoljena proizvodnja, promet i dranje oruja ija je upotreba zabranjena
lan 377
(1) Ko protivno zakonu, drugim propisima ili pravilima meunarodnog prava proizvodi, kupuje,
prodaje, uvozi, izvozi ili na drugi nain nabavlja ili daje drugom, dri ili prevozi oruje ija je
proizvodnja ili upotreba zabranjena ili sredstava za njegovu proizvodnju,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Slubeno ili odgovorno lice koje naredi ili omogui da pravno lice vri delatnosti predviene u
stavu 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Protivpravno ubijanje i ranjavanje neprijatelja
lan 378
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba, ubije ili rani
neprijatelja koji je odloio oruje ili se bezuslovno predao ili nema sredstava za odbranu,
kaznie se zatvorom od jedne do petnaest godina.
(2) Ako je ubistvo iz stava 1. ovog lana izvreno na podmukao nain ili iz niskih pobuda,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(3) Ako je ubistvo iz stava 1. ovog lana izvreno na svirep nain ili iz koristoljublja ili ako je
ubijeno vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset
godina.
(4) Kaznom iz stava 3. ovog lana kaznie se i ko krei pravila meunarodnog prava za vreme
rata ili oruanog sukoba naredi da u borbi ne sme biti preivelih pripadnika neprijatelja ili vodi
borbu protiv neprijatelja na toj osnovi.
Protivpravno oduzimanje stvari od ubijenih
lan 379
(1) Ko naredi da se protivpravno oduzimaju stvari od ubijenih ili ranjenih na bojitu ili ko vri
takvo oduzimanje,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno na svirep nain ili ako vrednost oduzetih stvari
prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako vrednost stvari iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od milion dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Povreda parlamentara
lan 380
Ko krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba vrea, zlostavlja ili
zadri parlamentara ili njegovu pratnju ili im sprei povratak ili na drugi nain povredi njihovu
neprikosnovenost ili naredi da se takva dela vre,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Surovo postupanje s ranjenicima, bolesnicima i ratnim zarobljenicima
lan 381
Ko, krei pravila meunarodnog prava, surovo postupa s ranjenicima, bolesnicima ili ratnim
zarobljenicima ili onemoguava ili spreava da koriste prava koja im po tim pravilima pripadaju
ili naredi da se takva dela vre,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Neopravdano odlaganje repatrijacije ratnih zarobljenika
lan 382
Ko, krei pravila meunarodnog prava, posle zavrenog rata ili oruanog sukoba, neopravdano
odlae repatrijaciju ratnih zarobljenika ili civilnih lica ili naredi takvo odlaganje,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Unitavanje kulturnih dobara
lan 383
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava za vreme rata ili oruanog sukoba, unitava kulturne
ili istorijske spomenike ili druga kulturna dobra ili verske objekte ili ustanove ili objekte koji su
namenjeni nauci, umetnosti, vaspitanju ili humanitarnim ciljevima ili naredi da se takva dela
vre,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ako je radnjom iz stava 1. ovog lana uniten objekat koji je kao kulturno dobro pod
posebnom zatitom meunarodnog prava,
uinilac e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina.
Nespreavanje vrenja krivinih dela protiv ovenosti i drugih dobara zatienih
meunarodnim pravom
lan 384
(1) Vojni zapovednik ili lice koje faktiki vri ovu funkciju, koje znajui da snage kojima
komanduje ili koje kontrolie pripremaju ili su zapoele vrenje krivinog dela iz l. 370. do 374,
lana 376, l. 378. do 381. i lana 383. ovog zakonika ne preduzme mere koje je mogao i bio
duan da preduzme za spreavanje izvrenja dela, pa usled toga doe do izvrenja tog dela,
kaznie se kaznom propisanom za to krivino delo.
(2) Drugi pretpostavljeni koji, znajui da lica koja su mu potinjena, pripremaju ili su zapoela
vrenje krivinih dela iz l. 370. do 374, lana 376, l. 378. do 381. i lana 383. ovog zakonika,
u vrenju poslova u kojima im je on pretpostavljeni, ne preduzme mere koje je mogao i bio
duan da preduzme za spreavanje izvrenja dela, pa usled toga doe do izvrenja tog dela,
kaznie se kaznom propisanom za to krivino delo.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Krenje sankcija uvedenih od strane meunarodnih organizacija
lan 384a
(1) Ko suprotno odlukama meunarodnih organizacija kojih je Srbija lan i koje su obavezujue
za Srbiju, njene dravljane i pravna lica registrovana na njenoj teritoriji, a kojima su uvedene
odreene zabrane u pogledu privrednog poslovanja sa pojedinim dravama ili teritorijama,
uvozi, izvozi, prevozi ili posreduje u prevozu dobara, prua tehniku podrku, vri transfer
tehnologije i znanja ili na drugi nain postupa suprotno uspostavljenim zabranama,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine i novanom kaznom.
(2) Ukoliko je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana nastala materijalna teta za Srbiju ili su
nastale tetne posledice po ugled i interese Srbije,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina i novanom kaznom.
Zloupotreba meunarodnih znakova
lan 385
(1) Ko zloupotrebi ili neovlaeno nosi zastavu ili znak Organizacije ujedinjenih nacija ili zastavu
ili znak Crvenog krsta ili znake koji njima odgovaraju ili druge meunarodno priznate znake
kojima se obeleavaju odreeni objekti radi zatite od vojnih operacija ili naredi da se takva dela
vre,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ko delo iz stava 1. ovog lana uini u zoni ratnih operacija,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Agresivan rat
lan 386
(1) Ko poziva ili podstie na agresivan rat,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Ko naredi voenje agresivnog rata,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Rasna i druga diskriminacija
lan 387
(1) Ko na osnovu razlike u rasi, boji koe, verskoj pripadnosti, nacionalnosti, etnikom poreklu ili
nekom drugom linom svojstvu kri osnovna ljudska prava i slobode zajamena
opteprihvaenim pravilima meunarodnog prava i ratifikovanim meunarodnim ugovorima od
strane Srbije,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se ko vri proganjanje organizacija ili pojedinaca
zbog njihovog zalaganja za ravnopravnost ljudi.
(3) Ko iri ideje o superiornosti jedne rase nad drugom ili propagira rasnu mrnju ili podstie na
rasnu diskriminaciju,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(4) Ko iri ili na drugi nain uini javno dostupnim tekstove, slike ili svako drugo predstavljanje
ideja ili teorija koje zagovaraju ili podstrekavaju mrnju, diskriminaciju ili nasilje, protiv bilo kojeg
lica ili grupe lica, zasnovanih na rasi, boji koe, verskoj pripadnosti, nacionalnosti, etnikom
poreklu ili nekom drugom linom svojstvu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Ko javno preti da e, protiv lica ili grupe lice zbog pripadnosti odreenoj rasi, boji koe, veri,
nacionalnosti, etnikom poreklu ili zbog nekog drugog linog svojstva, izvriti krivino delo za
koje je zapreena kazna zatvora vea od etiri godine zatvora,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Trgovina ljudima
lan 388
(1) Ko silom ili pretnjom, dovoenjem u zabludu ili odravanjem u zabludi, zloupotrebom
ovlaenja, poverenja, odnosa zavisnosti, tekih prilika drugog, zadravanjem linih isprava ili
davanjem ili primanjem novca ili druge koristi, vrbuje, prevozi, prebacuje, predaje, prodaje,
kupuje, posreduje u prodaji, sakriva ili dri drugo lice, a u cilju eksploatacije njegovog rada,
prinudnog rada, vrenja krivinih dela, prostitucije ili druge vrste seksualne eksploatacije,
prosjaenja, upotrebe u pornografske svrhe, uspostavljanja ropskog ili njemu slinog odnosa,
radi oduzimanja organa ili dela tela ili radi korienja u oruanim sukobima,
kaznie se zatvorom od tri do dvanaest godina.
(2) Za delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu uinilac e se kazniti kaznom
propisanom za to delo i kad nije upotrebio silu, pretnju ili neki drugi od navedenih naina
izvrenja.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno prema maloletnom licu,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda nekog lica, uinilac
e se kazniti zatvorom od pet do petnaest godina, a ako je nastupila teka telesna povreda
maloletnog lica usled dela iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(5) Ako je usled dela iz st. 1. i 3. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(6) Ko se bavi vrenjem krivinog dela iz st. 1. do 3. ovog lana ili je delo izvreno od strane
grupe,
kaznie se zatvorom najmanje pet godina.
(7) Ako je delo iz st. 1. do 3. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(8) Ko zna ili je mogao znati da je lice rtva trgovine ljudima, pa iskoristi njen poloaj ili drugome
omogui iskoriavanje njenog poloaja radi eksploatacije predviene stavom 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(9) Ako je delo iz stava 8. ovog lana uinjeno prema licu za koje je uinilac znao ili je mogao
znati da je maloletno,
uinilac e se kazniti kaznom zatvora od jedne do osam godina.
(10) Pristanak lica na eksploataciju ili na uspostavljanje ropskog ili njemu slinog odnosa iz
stava 1. ovog lana ne utie na postojanje krivinog dela iz st. 1, 2. i 6. ovog lana.
Trgovina maloletnim licima radi usvojenja
lan 389
(1) Ko oduzme lice koje nije navrilo esnaest godina radi njegovog usvojenja protivno vaeim
propisima ili ko usvoji takvo lice ili posreduje u takvom usvojenju ili ko u tom cilju kupi, proda ili
preda drugo lice koje nije navrilo esnaest godina ili ga prevozi, obezbeuje mu smetaj ili ga
prikriva,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Ko se bavi vrenjem delatnosti iz stava 1. ovog lana ili je delo izvreno od strane grupe,
kaznie se zatvorom najmanje tri godine.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno od strane organizovane kriminalne grupe,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
Zasnivanje ropskog odnosa i prevoz lica u ropskom odnosu
lan 390
(1) Ko, krei pravila meunarodnog prava, stavi drugog u ropski ili njemu slian odnos ili ga
dri u takvom odnosu, kupi, proda, preda drugom licu ili posreduje u kupovini, prodaji ili predaji
ovakvog lica ili podstie drugog da proda svoju slobodu ili slobodu lica koje izdrava ili o kojem
se stara,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ko prevozi lica koja se nalaze u ropskom ili njemu slinom odnosu iz jedne zemlje u drugu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ko delo iz st. 1. i 2. ovog lana uini prema maloletnom licu,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
lan 390a
(Brisano)
Terorizam
lan 391
(1) Ko u nameri da ozbiljno zastrai stanovnitvo, ili da prinudi Srbiju, stranu dravu ili
meunarodnu organizaciju da neto uini ili ne uini, ili da ozbiljno ugrozi ili povredi osnovne
ustavne, politike, ekonomske ili drutvene strukture Srbije, strane drave ili meunarodne
organizacije:
1) napadne na ivot, telo ili slobodu drugog lica;
2) izvri otmicu ili uzimanje talaca;
3) uniti dravni ili javni objekat, saobraajni sistem, infrastrukturu ukljuujui i
informacione sisteme, nepokretnu platformu u epikontinentalnom pojasu, opte
dobro ili privatnu imovinu na nain koji moe da ugrozi ivote ljudi ili da prouzrokuje
znatnu tetu za privredu;
4) izvri otmicu vazduhoplova, broda ili drugih sredstava javnog prevoza ili prevoza
robe;
5) proizvodi, poseduje, nabavlja, prevozi, snabdeva ili upotrebljava nuklearno,
bioloko, hemijsko ili drugo oruje, eksploziv, nuklearni ili radioaktivni materijal ili
ureaj, ukljuujui i istraivanje i razvoj nuklearnog, biolokog ili hemijskog oruja;
6) ispusti opasne materije ili prouzrokuje poar, eksploziju ili poplavu ili preduzima
druge opteopasne radnje koje mogu da ugroze ivot ljudi;
7) ometa ili obustavi snabdevanje vodom, elektrinom energijom ili drugim osnovnim
prirodnim resursom koje moe da ugrozi ivot ljudi,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(2) Ko preti izvrenjem krivinog dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica ili su
prouzrokovana velika razaranja,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(4) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota jedno ili vie
lica,
kaznie se zatvorom najmanje dvanaest godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Javno podsticanje na izvrenje teroristikih dela
lan 391a
Ko javno iznosi ili pronosi ideje kojima se neposredno ili posredno podstie na vrenje krivinog
dela iz lana 391. ovog zakonika,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
Vrbovanje i obuavanje za vrenje teroristikih dela
lan 391b
(1) Ko u nameri izvrenja krivinog dela iz lana 391. ovog zakonika, vrbuje drugo lice da izvri
ili uestvuje u izvrenju tog dela ili da se pridrui teroristikom udruenju radi uestvovanja u
izvrenju tog krivinog dela,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i ko u nameri izvrenja krivinog dela iz lana
391. ovog zakonika, daje uputstva o izradi i korienju eksplozivnih naprava, vatrenog ili drugog
oruja ili tetnih ili opasnih materija ili obuava drugog za izvrenje ili uestvovanje u izvrenju
tog krivinog dela.
Upotreba smrtonosne naprave
lan 391v
(1) Ko u nameri da drugog lii ivota, nanese teku telesnu povredu ili uniti ili znatno oteti
dravni ili javni objekat, sistem javnog saobraaja ili drugi objekat koji ima vei znaaj za
bezbednost ili snabdevanje graana ili za privredu ili za funkcionisanje javnih slubi napravi,
prenese, dri, da drugom, postavi ili aktivira smrtonosnu napravu (eksploziv, hemijska sredstva,
bioloka sredstva ili otrove ili radioaktivna sredstva) na javnom mestu ili u objektu ili pored tog
objekta,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(2) Ako je prilikom izvrenja dela iz stava 1. ovog lana, uinilac sa umiljajem naneo nekom
licu teku telesnu povredu ili je unitio ili znatno otetio javni objekat,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota jedno ili vie
lica,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Unitenje i oteenje nuklearnog objekta
lan 391g
(1) Ko u nameri da drugog lii ivota, nanese teku telesnu povredu, ugrozi ivotnu sredinu ili
nanese znatnu imovinsku tetu, uniti ili oteti nuklearni objekat na nain kojim se oslobaa ili
postoji mogunost da se oslobodi radioaktivni materijal,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Ako je prilikom izvrenja dela iz stava 1. ovog lana, uinilac sa umiljajem naneo nekom
licu teku telesnu povredu ili je unitio ili znatno otetio nuklearni objekat,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac sa umiljajem liio ivota jedno ili vie
lica,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
Ugroavanje lica pod meunarodnom zatitom
lan 392
(1) Ko prema licu pod meunarodnom zatitom izvri otmicu ili neko drugo nasilje, ili napadne
na njegove slubene prostorije, privatan stan ili prevozno sredstvo,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje pet godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac neko lice sa umiljajem liio ivota,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina ili zatvorom od trideset do etrdeset godina.
(4) Ko ugrozi sigurnost lica iz stava 1. ovog lana ozbiljnom pretnjom da e napasti njega,
njegove slubene prostorije, privatan stan ili prevozno sredstvo,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Finansiranje terorizma
lan 393
(1) Ko neposredno ili posredno daje ili prikuplja sredstva sa ciljem da se ona koriste ili znajui
da e se koristiti, u potpunosti ili delimino, u svrhu izvrenja krivinih dela iz l. 391. do 392.
ovog zakonika ili za finansiranje lica, grupe ili organizovane kriminalne grupe koji imaju za cilj
vrenje tih dela,
kaznie se zatvorom od jedne do deset godina.
(2) Sredstva iz stava 1. ovog lana oduzee se.
Teroristiko udruivanje
lan 393a
(1) Ako se dva ili vie lica udrue na due vreme radi vrenja krivinih dela iz lana 391. do 393.
ovog zakonika,
kaznie se kaznom propisanom za delo za ije vrenje je udruenje organizovano.
(2) Uinilac dela iz stava 1. ovog lana koji otkrivanjem udruenja ili na drugi nain sprei
izvrenje krivinih dela iz stava 1. ovog lana, ili koji doprinese njegovom otkrivanju,
kaznie se zatvorom do tri godine, a moe se i osloboditi od kazne.
Glava trideset peta
KRIVINA DELA PROTIV VOJSKE SRBIJE
Izbegavanje vojne obaveze
lan 394
(1) Ko se, bez opravdanog razloga, ne odazove pozivu za izvrenje regrutne obaveze, obaveze
sluenja vojnog roka ili obaveze lica u rezervnom sastavu ili izbegava prijem poziva za izvrenje
te obaveze,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ko se krije da bi izbegao obavezu iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Ko napusti zemlju ili ostane u inostranstvu da bi izbegao izvrenje vojne obaveze iz stava 1.
ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ko poziva ili podstie vie lica na izvrenje dela iz st. 1. do 3. ovog lana,
kaznie se za delo iz stava 1. zatvorom do tri godine, a za delo iz st. 2. i 3. zatvorom od dve do
dvanaest godina.
(5) Uinilac dela iz st. 1. do 3. ovog lana koji se dobrovoljno prijavi nadlenom dravnom
organu moe se osloboditi od kazne.
Izbegavanje popisa i pregleda
lan 395
Ko se protivno zakonom utvrenoj obavezi, bez opravdanog razloga, ne odazove pozivu
nadlenog organa za popis ili pregled ili se protivi popisu ili pregledu ljudstva ili materijalnih
sredstava potrebnih za odbranu zemlje ili ko pri ovakvom popisu ili pregledu da netane
podatke,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Neizvravanje materijalne obaveze
lan 396
(1) Ko protivno zakonom utvrenoj obavezi, bez opravdanog razloga, ne dopremi na odreeno
mesto, u odreeno vreme i u stanju koje omoguava njihovu namensku upotrebu materijalna
sredstva ili ne privede stoku,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili
vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Izbegavanje vojne slube onesposobljenjem i obmanom
lan 397
(1) Ko u nameri da izbegne vojnu slubu ili da bude rasporeen na laku dunost sebe ozledi ili
na drugi nain privremeno onesposobi za vojnu slubu ili dozvoli drugom da ga privremeno
onesposobi, kao i onaj ko drugog sa njegovim odobrenjem ili bez odobrenja u istoj nameri
privremeno onesposobi,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(2) Ako je izvrenjem dela iz stava 1. ovog lana nastupila trajna nesposobnost za vojnu slubu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ko u nameri iz stava 1. ovog lana simulira bolest ili za sebe ili drugog upotrebi lanu
ispravu ili postupi na drugi prevaran nain,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Protivpravno osloboenje od vojne slube
lan 398
Ko zloupotrebom svog poloaja ili ovlaenja uini da se oslobodi od dunosti ili da se rasporedi
na laku dunost vojno lice ili lice koje podlee vojnoj obavezi,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
Samovoljno odsustvovanje i bekstvo iz Vojske Srbije
lan 399
(1) Vojno lice koje samovoljno odsustvuje iz svoje jedinice ili slube najmanje pet dana ili krae
vreme ukoliko odsustvuje vie puta u toku jedne godine ili samovoljno napusti svoju jedinicu ili
slubu za vreme izvrenja vanog zadatka ili poveanog stepena borbene gotovosti jedinice,
kaznie se novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(2) Vojno lice koje se krije da bi izbeglo slubu u vojsci ili koje samovoljno odsustvuje iz svoje
jedinice ili slube due od trideset dana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(3) Vojno lice koje napusti zemlju ili ostane u inostranstvu da bi izbeglo slubu u vojsci,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Vojno lice koje priprema bekstvo u inostranstvo da bi izbeglo slubu u vojsci,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(5) Ko poziva ili podstie vie lica na izvrenje dela iz stava 1. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(6) Ko poziva i podstie vie lica na izvrenje dela iz st. 2. i 3. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(7) Uinilac dela iz st. 2. i 3. ovog lana koji se dobrovoljno javi nadlenom dravnom organu
radi vrenja vojne slube moe se osloboditi od kazne.
Neizvrenje i odbijanje izvrenja nareenja
lan 400
(1) Vojno lice koje ne izvri ili odbije da izvri nareenje pretpostavljenog u vezi sa slubom, pa
usled toga nastupe tee tetne posledice za slubu ili je sluba bila tee ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za vojnu slubu ili se
nareenje odnosi na prijem ili upotrebu oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine, a za
delo iz stava 2. zatvorom od tri meseca do tri godine.
Protivljenje pretpostavljenom
lan 401
(1) Vojno lice koje se zajedno sa drugim vojnim licima usprotivi nareenju pretpostavljenog u
vezi sa slubom i nee da ga izvri ili odbije da vri svoju dunost,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno organizovano,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana izvreno upotrebom oruja,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Vojno lice koje pri izvrenju dela iz st. 1. do 3. ovog lana lii ivota drugog iz nehata,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(5) Organizator i kolovoa dela iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(6) Ko vri pripreme za delo iz stava 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(7) Vojni stareina koji, u okviru svoje nadlenosti, u sluaju dela iz st. 1. do 4. ovog lana ne
preduzme propisane, nareene ili oigledno potrebne mere da se uspostavi red,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
Protivljenje vojnom licu koje vri posebnu vojnu slubu
lan 402
Ko se protivi vojnom licu koje vri straarsku, patrolnu, deurnu, uvarsku ili drugu slinu slubu
ili ne poslua njegov poziv ili ne izvri ili odbije da izvri njegovo nareenje, pa usled toga
nastupe tee tetne posledice za slubu ili je sluba bila tee ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
Prinuda prema vojnom licu u vrenju slubene dunosti
lan 403
(1) Ko silom ili pretnjom da e neposredno upotrebiti silu sprei vojno lice u vrenju slubene
dunosti ili ga na isti nain prinudi da postupi protivno slubenoj dunosti,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako su usled izvrenja dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice za slubu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Za pokuaj dela iz stava 1. ovog lana kaznie se.
Napad na vojno lice u vrenju vojne slube
lan 404
(1) Ko napadne ili preti da e napasti vojno lice koje vri slubu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac naneo vojnom licu laku telesnu
povredu ili preti upotrebom oruja,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac naneo vojnom licu teku telesnu
povredu ili je izazvao teke posledice za slubu iz nehata,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je pri izvrenju dela iz stava 1. ovog lana uinilac liio ivota vojno lice iz nehata,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Osloboenje od kazne za dela iz l. 400. do 404.
lan 405
Ako je uinilac dela iz l. 400, 401. stav 1, 402, 403. stav 1. i 404. st. 1. i 2. ovog zakonika bio
izazvan nezakonitim i grubim postupanjem vojnog lica moe se osloboditi od kazne.
Zlostavljanje potinjenog i mlaeg
lan 406
(1) Vojni stareina koji u slubi ili u vezi sa slubom zlostavlja potinjenog ili mlaeg ili sa njima
postupa na nain kojim se vrea ljudsko dostojanstvo,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana dolo do teke telesne povrede ili tekog
naruavanja zdravlja potinjenog ili mlaeg ili ako je delo izvreno prema vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do pet godina.
Povreda posebne vojne slube
lan 407
(1) Vojno lice koje postupi protivno propisima o straarskoj, patrolnoj, deurnoj, uvarskoj ili
drugoj slinoj slubi, pa usled toga nastupe tee tetne posledice za slubu ili je sluba bila tee
ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno kod skladita oruja, municije ili eksplozivnog
materijala ili kod drugog objekta vanog znaaja,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila teka telesna povreda, ili imovinska teta
velikih razmera ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako je usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(5) Ako su dela iz st. 1. do 4. ovog lana uinjena iz nehata, uinilac e se kazniti, za delo iz
stava 1. novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine, za delo iz stava 2. novanom kaznom
ili zatvorom do dve godine, za delo iz stava 3. zatvorom od tri meseca do tri godine, a za delo iz
stava 4. zatvorom od jedne do osam godina.
Povreda obezbeenja dravne granice
lan 408
(1) Slubeno lice koje vrei slubu na granici postupi protivno propisima o uvanju dravne
granice, pa usled toga nastupe tee tetne posledice ili je sluba bila tee ugroena,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno za vreme vrenja dunosti u naroitim
okolnostima ili je usled dela nastupila teka telesna povreda ili imovinska teta velikih razmera
ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 2. ovog lana, uinilac
e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine, a ako je nastupila posledica iz stava 3. ovog
lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
Neistinito slubeno izvetavanje
lan 409
(1) Vojno lice koje pretpostavljenom stareini, usmeno ili pisano, u slubenom izvetaju iznese
neistinite podatke od znaaja za slubu ili preuti neku vanu injenicu ili prosledi takav izvetaj
iako zna da su podaci u njemu neistiniti, pa usled toga nastupe tee tetne posledice za slubu
ili je sluba bila tee ugroena,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana izvreno podnoenjem izvetaja od naroite vanosti ili su
nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti za delo iz stava 1. novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine, a za
delo iz stava 2. zatvorom od tri meseca do tri godine.
Nepreduzimanje mera za obezbeenje vojne jedinice
lan 410
(1) Vojni stareina koji u okviru svoje nadlenosti propusti da preduzme propisane, nareene ili
druge oigledno potrebne mere za obezbeenje jedinice, uvanje ivota i zdravlja ljudi koji su
mu povereni, za osiguranje i odravanje u ispravnom stanju objekata, predmeta i sredstava koji
slue borbenoj gotovosti, za uredno snabdevanje hranom ili vojnom opremom ili za uvanje i
negu stoke, ili da se na vreme i uredno izvre osiguravajui radovi ili obezbeenje objekata koji
su mu povereni, pa time dovede u opasnost ivot ljudi ili teko ugrozi zdravlje ljudi ili imovinu
velike vrednosti,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila teka telesna povreda ili imovinska teta
velikih razmera ili su nastupile druge teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 1. ovog lana nastupila smrt jednog ili vie lica,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 2. ovog lana, uinilac
e se kazniti zatvorom do tri godine, a ako je nastupila posledica iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom do pet godina.
Nesavesna izrada i preuzimanje naoruanja i druge vojne opreme
lan 411
(1) Vojno ili drugo lice kojem je u preduzeu ili drugom pravnom licu koje radi za potrebe
odbrane, povereno rukovoenje proizvodnim ili drugim tehnolokim procesom ili nadzor nad
njima, koje nesavesno vri slubu ili obavezu koja mu je poverena, pa usled toga oruje,
municija ili druga vojna oprema ne bude izraena na vreme ili ne odgovaraju odreenom
kvalitetu,
kaznie se zatvorom od tri meseca do tri godine.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i vojno ili drugo lice koje nesavesno vrei slubu
primi predmete naoruanja ili drugu vojnu opremu koji ne odgovaraju uslovima ili ugovoru.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(4) Ako su dela iz st. 1. i 2. ovog lana uinjena iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do tri godine.
Nepropisno staranje o poverenom oruju
lan 412
(1) Ko nepropisno dri, uva ili rukuje poverenim orujem, municijom ili eksplozivom koji
pripadaju vojnoj jedinici ili vojnoj ustanovi, pa time prouzrokuje njihovo oteenje u veoj meri,
unitenje ili nestanak,
kaznie se zatvorom do jedne godine.
(2) Rukovalac skladita oruja, municije, eksploziva i drugih borbenih sredstava koji ne
preduzme mere za njihovo obezbeenje ili odravanje, pa usled toga nastupi oteenje u veoj
meri, unitenje ili nestanak tih borbenih sredstava,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
(3) Ako je usled dela iz stava 2. ovog lana nastupila imovinska teta velikih razmera,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do deset godina.
(4) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti novanom kaznom ili zatvorom do dve godine.
(5) Ako je usled dela iz stava 4. ovog lana nastupila posledica iz stava 3. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri meseca do pet godina.
Protivpravno raspolaganje poverenim orujem
lan 413
Ko prisvoji, otui, zaloi, preda drugom na korienje, oteti ili uniti oruje, municiju ili eksploziv
koji su mu dati na upotrebu i slue potrebama odbrane,
kaznie se zatvorom od tri meseca do pet godina.
Kraa oruja i dela borbenog sredstva
lan 414
(1) Ko ukrade oruje, municiju, eksploziv, borbeno sredstvo ili deo borbenog sredstva koji slue
potrebama odbrane,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako vrednost stvari iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od etristopedeset hiljada dinara ili
ako je kraa uinjena obijanjem ili provaljivanjem zatvorenih zgrada, soba, kasa, ormana ili
drugih zatvorenih prostorija ili je uinjena od strane grupe ili na naroito opasan ili drzak nain ili
od strane lica koje je pri sebi imalo kakvo oruje ili opasno orue radi napada ili odbrane ili za
vreme poara, poplave, zemljotresa ili drugog udesa,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(3) Ako vrednost stvari iz stava 1. ovog lana prelazi iznos od milion i petsto hiljada dinara,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do dvanaest godina.
Odavanje vojne tajne
lan 415
(1) Ko neovlaeno drugom saopti, preda ili na drugi nain uini dostupnim podatke koji
predstavljaju vojnu tajnu ili pribavlja takve podatke u nameri da ih preda nepozvanom licu,
kaznie se zatvorom od est meseci do pet godina.
(2) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz koristoljublja ili u pogledu naroito poverljivih
podatka ili radi objavljivanja ili korienja podataka u inostranstvu,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Vojnom tajnom smatraju se podaci koji su zakonom, drugim propisom ili odlukom nadlenog
organa donesenim na osnovu zakona proglaeni vojnom tajnom i ije bi odavanje
prouzrokovalo ili bi moglo da prouzrokuje tetne posledice za Vojsku Srbije ili odbranu ili
bezbednost zemlje.
(5) Vojnom tajnom, u smislu stava 4. ovog lana, ne smatraju se podaci ili dokumenti koji su
upravljeni na teke povrede osnovnih prava oveka, ili na ugroavanje ustavnog ureenja i
bezbednosti Srbije, kao i podaci ili dokumenti koji za cilj imaju prikrivanje uinjenog krivinog
dela za koje se po zakonu moe izrei zatvor od pet godina ili tea kazna.
Neovlaen pristup vojnom objektu
lan 416
Ko neovlaeno ue u vojni objekat ili pravi skice ili crtee vojnih objekata ili borbenih sredstava
ili ih fotografie ili na drugi nain snima, iako zna da je to zabranjeno,
kaznie se zatvorom do tri godine.
Kanjavanje za krivina dela koja su izvrena za vreme ratnog stanja, oruanog
sukoba i vanrednog stanja
lan 417
(1) Za krivino delo iz l. 394. stav 1, 399. st. 1. i 4, 400. st. 1. i 3, 401. st. 1, 6. i 7, 402, 403,
404. st. 1. i 2, 406, 407. st. 1, 2. i 5, 408. st. 1, 4. i 5, 409, 410. st. 1. i 4, 411. st. 1, 2, 4. i 5, 412.
st. 1, 2, 4. i 5, 413, 414. stav 1, 415. st. 1. i 3. i 416. ovog zakonika, ako je izvreno za vreme
ratnog stanja, oruanog sukoba ili vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
(2) Za krivino delo iz l. 394. st. 2. do 4, 397, 398, 399. st. 2, 3, 5. i 6, 400. stav 2, 401. st. 2. do
5, 404. st. 3. i 4, 407. stav 3, 408. stav 2, 410. st. 2. i 5, 411. stav 3, 412. stav 3, 414. st. 2. i 3. i
415. stav 2. ovog zakonika, ako je izvreno za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili
vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom od tri do petnaest godina.
(3) Za krivino delo iz l. 407. stav 4, 408. stav 3. i 410. stav 3. ovog zakonika, ako je izvreno
za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili vanrednog stanja,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Neispunjavanje dunosti pri sprovoenju mobilizacije
lan 418
(1) Vojno ili slubeno lice koje pri sprovoenju mobilizacije za vreme ratnog stanja, oruanog
sukoba ili vanrednog stanja, protivno svojoj dunosti, ne obezbedi prihvat, raspored i smetaj
mobilisanog ljudstva, prevoznih i drugih sredstava i stoke ili ne obezbedi snabdevanje
mobilisanih ljudi i stoke ili u vezi sa mobilizacijom ne izvri kakvu drugu dunost, usled ega su
nastupile ili su mogle da nastupe tetne posledice,
kaznie se zatvorom od jedne do pet godina.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
(3) Ako je delo iz stava 1. ovog lana uinjeno iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom do tri godine.
(4) Ako je usled dela iz stava 3. ovog lana nastupila posledica iz stava 2. ovog lana,
uinilac e se kazniti zatvorom od est meseci do pet godina.
Podrivanje vojne i odbrambene moi
lan 419
(1) Ko uniti, uini neupotrebljivim ili omogui da preu u ruke neprijatelja odbrambena
postrojenja, odbrambeni objekti, poloaj, naoruanje i druga vojna i odbrambena sredstva, brod
ili vazduhoplov ili preda jedinicu neprijatelju bez borbe ili pre nego to su iscprljena sva sredstva
za odbranu ili na drugi nain omete ili dovede u opasnost vojne ili odbrambene mere,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ko uini delo iz stava 1. ovog lana u nameri da pomogne neprijatelju,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(3) Ko priprema izvrenje dela iz st. 1. i 2. ovog lana,
kaznie se zatvorom od jedne do est godina.
(4) Ako su dela iz stava 1. ovog lana uinjena iz nehata,
uinilac e se kazniti zatvorom od jedne do osam godina.
(5) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana imalo za posledicu smrt jednog ili vie lica ili je izazvalo
opasnost za ivot ljudi ili je praeno tekim nasiljima ili velikim razaranjima ili je dovelo do
ugroavanja bezbednosti, ekonomske ili vojne snage zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Spreavanje borbe protiv neprijatelja
lan 420
(1) Ko za vreme rata ili oruanog sukoba spreava graane Srbije ili graane njenih saveznika
da vode borbu protiv neprijatelja,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
(2) Ko za vreme rata ili oruanog sukoba propagandom ili na drugi nain odvraa graane
Srbije ili graane njenih saveznika da vode borbu protiv neprijatelja,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
Prelazak i predaja neprijatelju
lan 421
(1) Vojno lice koje za vreme rata ili oruanog sukoba pree u redove neprijateljske vojske,
kaznie se zatvorom najmanje deset godina.
(2) Vojno lice koje se za vreme rata ili oruanog sukoba preda neprijatelju pre nego to je
iscrpelo sve mogunosti odbrane,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
Sluba u neprijateljskoj vojsci
lan 422
(1) Graanin Srbije koji za vreme rata ili oruanog sukoba slui neprijateljskoj vojsci ili drugim
neprijateljskim oruanim formacijama ili uestvuje u ratu ili oruanom sukobu kao borac protiv
Srbije i njenih saveznika,
kaznie se zatvorom od tri do petnaest godina.
(2) Ko vrbuje graane Srbije za slubu u neprijateljskoj vojsci ili drugim neprijateljskim oruanim
formacijama ili za uestvovanje u ratu ili oruanom sukobu protiv Srbije ili njenih saveznika,
kaznie se zatvorom od pet do petnaest godina.
Pomaganje neprijatelju
lan 423
(1) Graanin Srbije koji za vreme rata ili oruanog sukoba pomae neprijatelju u sprovoenju
rekvizicije, oduzimanju hrane ili drugih dobara ili u sprovoenju kakvih prinudnih mera prema
stanovnitvu,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i graanin Srbije koji za vreme rata politiki ili
privredno sarauje sa neprijateljem.
(3) Ako je delo iz st. 1. i 2. ovog lana imalo za posledicu smrt jednog ili vie lica ili je izazvalo
opasnost za ivot ljudi ili je praeno tekim nasiljima ili velikim razaranjima ili je dovelo do
ugroavanja bezbednosti ekonomske ili vojne snage zemlje,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Neispunjenje i naputanje dunosti za vreme borbe
lan 424
(1) Vojno lice koje za vreme borbe ili neposredno pred borbu ne izvri svoju dunost pa usled
toga nastupe tetne posledice za vojnu jedinicu ili za borbenu situaciju,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) Kaznom iz stava 1. ovog lana kaznie se i vojno lice koje za vreme borbe ili neposredno
pred borbu samovoljno ili na prevaran nain napusti svoju dunost.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Naputanje poloaja protivno nareenju
lan 425
(1) Vojni stareina koji protivno nareenju napusti poloaj sa jedinicom koja mu je poverena, pre
nego to je iscrpio sve mogunosti odbrane,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Naputanje oteenog broda i vazduhoplova pre vremena
lan 426
(1) Komandant ratnog broda koji za vreme rata ili oruanog sukoba napusti oteeni brod pre
nego to je izvrio svoju dunost po propisima o brodskoj slubi,
kaznie se zatvorom od dve do deset godina.
(2) lan posade ratnog broda koji za vreme rata ili oruanog sukoba napusti oteeni brod pre
nego to je komandant broda izdao nareenje za naputanje ili lan posade vojnog
vazduhoplova koji za vreme rata ili oruanog sukoba napusti oteeni vojni vazduhoplov pre
nego to je izvrio svoju dunost po propisima o letenju i korienju vazduhoplova,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se za delo iz stava 1. kazniti zatvorom najmanje deset godina, a za delo iz stava 2.
zatvorom od dve do deset godina.
Slabljenje borbenog morala
lan 427
(1) Ko neposredno pred borbu ili u toku borbe izazivanjem nezadovoljstva meu vojnim licima,
irenjem uznemiravajuih vesti, beanjem, bacanjem oruja ili municije, izazivanjem ili irenjem
straha ili na drugi nain slabi borbeni moral u jedinici ili nanosi tetu borbenoj situaciji,
kaznie se zatvorom od dve do dvanaest godina.
(2) Vojni stareina koji ne preduzme potrebne mere prema potinjenom ili mlaem koji za vreme
borbe ili neposredno pred borbu iri strah meu vojnicima ili na drugi nain slabi borbeni moral
jedinice ili nanosi tetu borbenoj situaciji,
kaznie se zatvorom od jedne do osam godina.
(3) Ako su usled dela iz st. 1. i 2. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom najmanje deset godina.
Neizvetavanje vojnih organa
lan 428
(1) Ko za vreme ratnog stanja, oruanog sukoba ili vanrednog stanja ne izvesti
pretpostavljenog, starijeg ili vojnu komandu o dogaaju koji oigledno zahteva neodlono
preduzimanje vojnih mera,
kaznie se zatvorom do tri godine.
(2) Ako su usled dela iz stava 1. ovog lana nastupile teke posledice,
uinilac e se kazniti zatvorom od dve do deset godina.
Uslovi za izricanje disciplinske kazne, odnosno mere
lan 429
Za krivino delo protiv Vojske Srbije za koje je propisana kazna zatvora do tri godine, umesto
krivine sankcije moe se vojnom licu izrei disciplinska kazna, odnosno mera utvrena
zakonom, ako je delo dobilo naroito lak vid i ako to zahtevaju interesi slube.
Krivino delo izvreno po nareenju pretpostavljenog
lan 430
Nee se kazniti potinjeni ako uini krivino delo po nareenju pretpostavljenog koje se tie
slubene dunosti, osim ako se nareenje odnosilo na izvrenje krivinog dela za koje se moe
izrei pet godina zatvora ili tea kazna, a potinjeni je znao da izvrenje nareenja predstavlja
krivino delo.
Glava trideset esta
PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE
lan 431
(1) Danom stupanja na snagu ovog zakonika prestaju da vae Osnovni krivini zakon ("Slubeni
list SFRJ", br. 44/76, 46/77, 34/84, 37/84, 74/87, 57/89, 3/90, 38/90, 45/90 i 54/90, "Slubeni list
SRJ", br. 35/92, 16/93, 31/93, 37/93, 24/94 i 61/01, "Slubeni glasnik RS", broj 39/03) i Krivini
zakon Republike Srbije ("Slubeni glasnik SRS", br. 26/77, 28/77, 43/77, 20/79, 24/84, 39/86,
51/87, 6/89 i 42/89, "Slubeni glasnik RS", br. 21/90, 16/90, 26/91, 75/91, 9/92, 49/92, 51/92,
23/93, 67/93, 47/94, 17/95, 44/98, 10/02, 11/02, 80/02, 39/03 i 67/03);
(2) Danom stupanja na snagu ovog zakonika prestaju da vae krivinopravne odredbe sadrane
u:
- l. 105. i 107. Zakona o izboru narodnih poslanika (" Slubeni glasnik RS" , br. 35/00, 57/03 i
18/04);
- lanu 45. Zakona o zatiti od jonizujuih zraenja ("Slubeni list SRJ", broj 46/96);
- lanu 3. Zakona o zabrani izgradnje nuklearnih elektrana u SRJ ("Slubeni list SRJ", broj
12/95);
- lanu 92. Zakona o rudarstvu ("Slubeni glasnik RS", broj 44/95);
- lanu 12. Antimonopolskog zakona ("Slubeni list SRJ", broj 29/96);
- l. 172. i 174. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji ("Slubeni glasnik RS",
br. 80/02, 84/02, 23/03, 70/03, 55/04 i 61/05);
- lanu 27. Zakona o spreavanju pranja novca ("Slubeni list SRJ", broj 53/01);
- lanu 87. Zakona o Narodnoj banci Srbije ("Slubeni glasnik RS", br. 72/03 i 55/04);
- lanu 330. Carinskog zakona ("Slubeni glasnik RS", br. 73/03 i 61/05);
- l. 179, 181. i 182. Zakona o steajnom postupku ("Slubeni glasnik RS", broj 84/04);
- lanu 141. Zakona o lekovima i medicinskim sredstvima ("Slubeni glasnik RS", broj 84/04);
- lanu 24. Zakona o javnom redu i miru ("Slubeni glasnik RS", br. 5/92, 53/93, 67/93 i 48/94);
- lanu 33. Zakona o oruju i municiji ("Slubeni glasnik RS", br. 9/92, 53/93, 67/93, 48/94,
44/98 i 39/03);
- lanu 97. Zakona o igrama na sreu ("Slubeni glasnik RS", broj 84/04);
- lanu 1052. Zakona o pomorskoj i unutranjoj plovidbi ("Slubeni list SRJ", br. 12/98, 44/99,
74/99 i 73/00);
- lanu 46a Zakona o trgovini ("Slubeni list SRJ", br. 32/93, 41/93, 50/93, 41/94, 29/96 i 37/02);
- lanu 244. Zakona o tritu hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata ("Slubeni list
SRJ", broj 65/02 i "Slubeni glasnik RS", br. 57/03, 55/04 i 45/05);
- lanu 31. Zakona o proizvodnji i prometu naoruanja i vojne opreme ("Slubeni list SRJ", broj
41/96);
- lanu 221. Zakona o osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 55/04, 70/04 i 61/05).
lan 432
Ovaj zakonik stupa na snagu 1. januara 2006. godine.
Samostalni lanovi Zakona o izmenama i dopunama
Krivinog zakonika
("Sl. glasnik RS", br. 72/2009)
lan 189[s1]
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da vae:
- l. 149. i 150. Zakona o planiranju i izgradnji ("Slubeni glasnik RS", br. 47/03 i 34/06);
- lan 173. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji ("Slubeni glasnik RS", br.
80/02, 84/02 - ispravka, 23/03 - ispravka, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05 - dr. zakon, 62/06 - dr.
zakon, 63/06 - ispravka dr. zakona, 61/07 i 20/09);
- lan 20. Zakona o spreavanju nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama
("Slubeni glasnik RS", br. 67/03, 101/05 - dr. zakon i 90/07).
lan 190[s1]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku
Republike Srbije".
Samostalni lan Zakona o izmenama i dopunama
Krivinog zakonika
("Sl. glasnik RS", br. 121/2012)
lan 45[s2]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku
Republike Srbije", izuzev l. 21. i 35. koji stupaju na snagu 15. aprila 2013. godine.