Monografioa Azterketak

2010eko abendua
Probak zertan diren eta gomendioak

Akatsik ohikoenak
Ariketa-ereduak: Irakurmena eta Idazmena
MONOGRAFIKOAK
AZTER
KETAK
1
.
,

2
.

e
t
a

3
.

H
E
a
k
E
N
T
Z
U
M
E
N
A
M
I
N
T
Z
A
M
E
N
A
a
u
d
i
o
a
k

e
t
a

a
r
i
k
e
t
a
-
e
r
e
d
u
a
k
CD
Europako Erreferentzi Marko Bateratura egokitzeak Osakidetzako hizkuntza-
-eskakizunen azterketa-proben ereduak aldatzea ekarri du. Hau dela eta, azter-
keten gaia jorratu nahi izan dugu Osatuz egitasmoaren barruan argitaratutako
1. monografiko honetan. Horretarako, Osakidetzako euskara-ikasleentzat inte-
resgarria izango delakoan, Osakidetzako hizkuntza-eskakizunen baliokide diren
azterketei buruzko informazioa eta materiala bildu dugu ondoko orriotan.
Batetik, hizkuntza-eskakizunak edo mailak egiaztatzeko proben nondik nora-
koak azaltzen ahalegindu gara; baita horiek gainditzeko aholku batzuk eman
ere, proba idatziari nahiz ahozkoari begira. Bestetik, azterketetatik jasotako
akatsak ekarri ditugu hona, horietaz jabetzeaz gain ariketa gisa praktikatzeko.
Azkenik, probetan erabiltzen diren zenbait ariketa ekarri ditugu hona, azter-
keta bat egiterakoan azterketariek zer aurkituko duten aldez aurretik jakin
dezaten eta, bidenabar, eredu gisa jarritako ariketa horiekin praktikatu ahal iza-
teko. Bi trebetasunekin lotutako ariketak jarri ditugu paperean: irakurmenare-
kin eta idazmenarekin lotutakoak, hain zuzen ere.
Halaber, CD batez osatuta dator aldizkaria. Aldizkarian jaso ezin ditugunak
bildu ditugu bertan. Alde batetik, entzumeneko trebetasunarekin lotutako ari-
ketak, audioak barne; eta bestetik, mintzamenarekin zerikusia duten ariketa-
-ereduak.
Material guztia, aldizkarikoa nahiz CDkoa, hizkuntza-eskakizunka eta trebeta-
sunka dago sailkaturik. Erakundeen arteko baliokidetza-taula aldizkari honen
atzeko orrialdean dago ikusgai.
Materialok HABE, HAEE-IVAP eta Osakidetzatik jaso ditugu, eta hala aitortze-
az gain eskerrak ere eman nahi dizkiegu erakundeoi. Azterketen inguruan
material gehiago eskuratu nahi duenak erakunde horien ondoko helbideetan
aurkituko ditu:
Osakidetza: http://ce.osakidetza.net/eus/ce.html
HABE: http://www.habe.euskadi.net
IVAP: http://www.ivap.euskadi.net
Probetxugarri izatea espero dugu.
AURKIBIDEA
Probak zertan diren eta gomendioak
Akatsik ohikoenak
Ariketa-ereduak: Irakurmena eta Idazmena
Erantzun-orria
4
...
11
...
37
...
47
...
SARRERA
Egilea:
HABE eta Osakidetza
Diseinua eta maketazioa:
Truke / Zirrimarra
Ilustrazioak:
Wentxi Josetxo
Inprimategia:
Gertu
Legezko gordailua:
SS-850/06
ISSN: 1886-6964
Euskal Autonomia Erkidegoko
Administrazio Orokorra
HABE
www.habe.euskadi.net
Tel.: 943022600
Faxa: 943022601
e-maila: argitalpenak@habe.org
3
...
Monografikoak: AZTERKETAK
PROBAK ZERTAN DIREN
eta GOMENDIOAK
Osakidetza eta IVAPeko azterketa-eredu berriak
HABEko proba idatzien eta ahozkoen ezaugarriak
Idazlana ondo egiteko aholkuak
Zenbait gomendio ahozko probak hobeto egiteko
4
...
6
...
8
...
10
...
PROBAK ZERTAN DIREN ETA GOMENDIOAK
4
...
Osakidetza eta IVAPeko
azterketa-eredu berriak
Europako Markora egokitzeak gure inguruko zenbait era-
kundek egiten dituzten probak bateratzea eta hauen arte-
ko baliokidetza finkatu du (ikus azken orrialdeko balioki-
detzen koadroa).
Halaber, aipatu beharra dago, Osakidetzak Europako
Markoak ekarri dituen aldaketak txertatzeko, IVAPek
emandako pausuak jarraitu dituela; izan ere, 67/2003
Dekretuak dio Osakidetzako hizkuntza-eskakizunak egiaz-
tatzeko probak Herri Ardularitzaren Erakundeak xedatuta-
koaren arabera egin behar direla. Beraz, bi erakunde
hauek egiten dituzten egiaztapen-probak oinarri teoriko
eta praktiko berberen arabera burutzen dira. Hurrengo
orriko koadroan jasotzen da Osakidetza eta IVAPeko azter-
keten deskribapena.
2011ko Osakidetzako hizkuntza-eskakizunak (HE) egiazta-
tzeko deialdia berritasunen deialdia dela esan genezake.
Batetik, 2004an lehen deialdia egin zenetik jasotako
eskarmentuak eta deialdiek izan duten bilakaerak hainbat
aldaketa ekarri ditu oinarrietan. Aldaketa hauek, hizkun-
tza-eskakizunen maila mantenduz, Osakidetzako langile-
entzat egiaztapenak lortzeko bidea erraztu nahi izan dute.
Azterketari kopuruak behera egiteak, esate baterako, ata-
riko proba kentzea eta izena emateko baldintzak malgutu
ditu. Dena den, gogoan izan, azterketarien gutxieneko
maila bermatze aldera, 2.HE egin ahal izateko derrigo-
rrezkoa izango dela 1.HE baliokidetuta izatea, eta 3.HE
egin ahal izateko 2.HE (aurreko deialdietan ere horrela
zen). 2011ko deialdiaren oinarriek ekarri duten beste
aldaketa idatzia egiteko salbuespena da. Aurreko azter-
ketaldian proba idatzia gainditu duenak ahozkoa egiteko
bi aukera izango ditu, betiere, hurrenez hurrengo azterke-
taldietan gordeko da idatziaren nota.
Bestetik, sarreran aipatu bezala, gure azterketa-ereduak
Hizkuntzen Europako Markora egokitzeak azterketen pro-
betan hainbat berrikuntza ekarri ditu. Beheko taulan datoz
azterketa-eredu berrien egiturak eta behin-behineko irau-
penak. Informazio gehiago Osakidetzako webgunean.
1.HE
(B1)
2.HE
(B2)
3.HE
(C1)
PROBA IDATZIA
IRAKURMEN PROBA + IDAZLANAK (110 min)
AHOZKO PROBA
AHOZKOAREN ULERMENA (3 entzungai) + MINTZAMENA BIKOTEKA
5
...
1HE (B1)
50 minutu
Gutxienez 3 testu / 3 ariketa.
Testuen luzera guztira: 1.000 hitz
gehienez.
Gutxienez 25 item, 3 ariketatan
banatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzeko
galderak, egoerak identifikatu/loturak
egin, taulak osatu, hutsuneak bete (cloze
testa, esaldiak txertatu), paragrafoak
ordenatu, egia/gezurra
60 minutu
2 ariketa, gai eta diskurtso-tipologia
desberdinetakoak.
1. ariketa: gutxienez 50 hitz.
Argibideak/informazioa eman edo
helarazteko mezu elektroniko labur,
ohar, iragarki, bilera-dei...
Interesak, erreakzioak, gertaerak, iritzia,
informazioa eman/eskatu/ egiaztatzeko
eskutitz formal/informal, artikulu labur
eta erraz, kontakizun labur,
deskribapen
30-35 minutu
Gutxienez 3 entzungai / 3 ariketa.
3 entzungaien iraupena 10 min.
Entzungaiak 2 aldiz entzungo dira.
Gehienez 25 item, 3 ariketatan banatuta.
galderak, egoerak identifikatu/loturak egin,
taulak osatu, erantzun laburreko galderak,
hutsuneak bete, egia/gezurra, etab.
15-20 minutu
2 azterketari arituko dira. Aldez aurretik
ezer prestatu beharrik ez.
0. Aurkezpena: (ez da ebaluatuko).
Azterketariek labur-labur bere burua
aurkeztu.
1. ariketa: (bakarrizketa) 3 min
Bere iritzia eman argazki/grafiko 10
hitzeko testu laburrean ikusitakoaren
aurrean.
2. ariketa: (bat-bateko elkarrizketa)
6 min
Argazki bidez, gai bati buruzko hainbat
egoera/aukera desberdin.
Adostasun/akordio batera iritsi behar
diren egoera bat aurkeztuko zaie.
Helburua: negoziatu, informazioa trukatu.
2HE (B2)
50 minutu
Testuen luzera guztira: 1.500 hitz
gehienez.
Gutxienez 25 item, 3 ariketatan
banatuta.
galderak, loturak egin (ideia/izenburu/
paragrafoak lotu), hutsuneak bete,
testua ordenatu, egia/gezurra, etab.
75 minutu
2 ariketa, gai eta diskurtso-tipologia
desberdinetakoak.
Zerbaiten berri eman, eskaera egin,
argibideak/informazioa eman edo
helarazteko mezu elektroniko labur,
ohar, postal, iragarki, bilera-dei...
Interesak, erreakzioak, gertaerak, iritzia,
informazioa eman/ eskatu/ egiaztatzeko
eskutitz formal/informal, artikulu labur
eta erraz, kontakizun labur,
deskribapen
35-40 minutu
3 entzungaien iraupena 10-12 min.
galderak, egoerak identifikatu, taulak
osatu, erantzun laburreko galderak,
30 min (10 min gaia prestatzeko dira)
2 azterketari arituko dira.
aurkeztu.
1. ariketa: (bakarrizketa) 3 min
Gai bati buruzko iritzia azaldu. Aldez
aurretik prestatuko dute, bakoitzak bere
aldetik.
2. ariketa: (bat-bateko elkarrizketa)
6 min
Argazki bidez, gai bati buruzko hainbat
egoera/aukera desberdin. Akordio
batera iritsi behar diren egoera bat
aurkeztuko zaie. Helburua: argumentatu,
negoziatu, iritziak trukatu.
3HE (C1)
50-60 minutu
Testuen luzera guztira: 1.500-1.700 hitz
gehienez.
Gutxienez 25 item, 3 ariketatan banatuta.
galderak, loturak egin (ideia/izenburu/
paragrafoak lotu), hutsuneak bete, testua
ordenatu, egia/gezurra, etab.
90 minutu
2 ariketa. Erregistro formaleko idatziak.
Helburu profesional, akademiko edo
sozialekoak. Gai espezifikoak izan gabe,
baina bai konplexuak.
Kexatzeko, eskaria egiteko,
argibideak/informazioa emateko,
iradokizunak egiteko eskutitz formala.
Azalpenak eman, iritzia eman eta
argudiatu, konbentzitu, iruzkinak egin,
lekuak/pertsonak/gauzak zehaztasunez
deskribatzekoiritzi- artikulu/txosten/
iruzkina.
40-45 minutu
3 entzungaien iraupena 12-15 min.
galderak, egoerak identifikatu, taulak
osatu, erantzun laburreko galderak,
35-40 min (15 min gaia prestatzeko)
2 azterketari arituko dira.
aurkeztu.
1. ariketa: (Bakarkakoa. Azalpena,
iritzia). 4 min
Aldez aurretik prestatuko gai baten
azalpena egin.
2. ariketa: (elkarreraginean)
10 min
Gai bera 2 azterketarientzat. Ikuspuntu
kontrajarriak, bakoitzak berea
defendatzeko. Hasteko, bakoitzak bere
ikuspuntua azalduko du, labur. Ondoren,
elkarrizketan edo eztabaidan arituko
dira.
IDATZIA
IDATZIAREN
ULERMENA
AHOZKOAREN
ULERMENA
AHOZKOA
1.
3.
2.
6
...
HABEko proben ezaugarriak.
Proba idatzia
maila
Irakurmena:
Emandako testuak irakurri ondoren, azterketariak zenbait egi-
teko burutu beharko ditu.
Alde batetik, azterketariak frogatuko du ulertzen duela
testuen esanahi orokorra, ideia nagusiak nahiz bigarren mai-
lakoak edo xehetasunak, edota espresuki testuan adierazten
ez diren ideiak, hala nola, komunikazio-xedea, idazlearen
jarrera, ikuspuntua edo iritzia, besteak beste.
Ariketak honelakoak izan daitezke: aukera anitzeko gal-
derak, erantzun laburrekoak, egia/gezurra erakoak, testu
zatiei dagozkien ideiak aukeratu, lotura egokiak egin, testua
ordenatu, laburtu, ideiak edota paragrafoak lotu.
Bestalde, zenbait testu azterketariaren sintaxiaren eta
lexikoaren erabilera neurtzeko izango dira. Horretarako, hain-
bat ariketa-modu jarriko da: azpimarratutako hitzen sinoni-
moak jarri emandako testuan, aukera anitzekoen bidez lexi-
koa aukeratu, hitz eratorri eta elkartuak erabiliz testuak berri-
datzi, aukera anitzen bidez egitura sintaktikoak osatu, propo-
satutako esaldien esaldi baliokideak edota egitura koheren-
teak sortu testua osatzeko.
Guztira 20 puntu izango dira eta gainditzeko 10 puntu
lortu beharko dira. Proba honen iraupena ordubetekoa izan-
go da.
Idazmena:
Azterketariak gutxienez 300 hitzeko testu bat edo 180 hitze-
ko bi testu idatzi beharko ditu. Hainbat idatzi-mota gauza
ditzake: iritzi-artikulua, gutuna, txostena, proposamena,
laburpena, eskaera, informazio-orria... Eskatuko zaion egite-
koaren egoera, gaia, testu-generoa, erabilera-esparrua, enun-
tziatzailearen eta hartzailearen rola eta xede komunikatiboa
zehaztuko zaizkio.
Idazlanaren ebaluaziorako kontuan hartuko da eskatuta-
koari zuzen eta egoki erantzun zaion, planteatutako egoera
komunikatibora egokitu zaion, beharrezko informazioa auke-
ratu duen, era logikoan ordenatu eta lotu duen, eta hizkuntz
baliabide aberatsak, askotarikoak, zehatzak eta zuzenak era-
bili dituen.
Zati honek, gehienez, 30 puntu izango ditu eta gainditze-
ko 15 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena ordu
eta erdikoa izango da.
Azterketa idatziak 2 ordu eta 30 minutu iraungo du.
Bi ariketen kalifikazioak gehienez 30 puntu izango ditu
eta gainditzeko 15 puntu beharko ditu.
maila
Irakurmena:
Emandako testua edo testuak irakurri ondoren, azterketariak
zenbait galderari erantzun beharko die. Testuaren ulermen
orokorra, xehea edota informazioa testutik ateratzea eskatu-
ko zaio azterketariari.
Erantzun okerrengatik ez da punturik kenduko. Zati honek
20 puntu izango ditu denera eta gainditzeko 10 puntu lortu
beharko dira. Proba honen iraupena 35 minutu ingurukoa
izango da.
Idazmena:
Azterketariari egoera bat emango zaio testuinguru jakin bate-
an, eta gutxienez 140 hitzeko testu bat ala 100 inguruko bi
testu idatzi beharko ditu. Testuak inprimakiak, oharrak, gutun
informalak, kontakizun laburrak... izan daitezke. Idatzien eba-
luaziorako irizpide hauek hartuko dira kontuan: a) balorazio
orokorra, b) baliabide linguistikoak eta hizkuntzaren aberas-
tasuna eta egokitasuna, eta c) zuzentasuna.
ko 15 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena 60
minutu ingurukoa izango da.
Bi proba horiek batera ordubete eta hogeita hamabost
minutuko iraupena izango dute gehienez.
maila
Irakurmena:
Emandako testua edo testuak irakurri ondoren, azterketariak
zenbait galderari erantzun beharko die. Testuaren ulermen
orokorra, xehea, informazioa testutik ateratzea, idazlearen
jarrera eta gaia bereiztea edota bestelako osagai linguistiko-
ak ulertzea eskatuko zaio azterketariari. Erantzun okerrenga-
tik ez da punturik kenduko.
Zati honek 20 puntu izango ditu denera eta gainditzeko
10 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena 45 minu-
tu ingurukoa izango da.
Idazmena:
Azterketariari egoera bat emango zaio eta gutxienez 200
hitzeko testu bat edo 150 inguruko bi testu idatzi beharko
ditu. Testuak oharrak, gutun informalak eta formalak, konta-
kizunak, deskribapenak, azalpenak, kronikak... izan daitezke.
Idatzien ebaluaziorako irizpide hauek hartuko dira kontuan:
a) balorazio orokorra, b) hizkuntza baliabideak, hizkuntzaren
aberastasuna eta egokitasuna, eta c) zuzentasuna.
ko 15 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena 60
Bi proba horiek batera, gehienez, ordubete eta berrogeita
bost minutuko iraupena izango dute.
1.
3.
2.
7
...
Ahozko proba
maila
Entzumena:
Azterketariak kultura orokorreko gaien inguruan grabatuta
entzungo dituen testuen ulermena frogatu beharko du, egin-
go zaizkion zenbait galderari erantzunez. Entzungaia testu
bakarra izan liteke edo zenbait testu labur.
Grabazioak behin edo bitan entzungo dira entzungai
motaren arabera eta azterketariak denbora jakin bat izango
du grabazioa entzun aurretik galderak irakurtzeko.
Testuko ideia nagusia, informazio garrantzitsua edota
xehetasunak ulertu beharko ditu, Era berean, informazioa eta
iritzia bereizi edo ondorioak ere atera beharko ditu.
Hainbat egiteko mota erabil daiteke: aukera anitzekoak,
egia/gezurra erakoak, erantzun laburrekoak, esaldiak osa-
tzekoak, taulak osatzekoak edo loturak egitekoak.
Atal honek 20 puntu izango ditu denera, eta gainditzeko,
gutxienez, 10 lortu beharko dira. Proba honen iraupena 25
Mintzamena:
Azterketariak elkarrizketa bat izango du aztertzaileekin edo
beste azterketari batekin. Atal honek bi ariketa izango ditu:
Azterketariak aurrez prestatutako egiteko bat gauzatzea.
Aztertzaileek gai bat eskainiko diote azterketariari presta
dezan. Horretarako, testu-aipamenak, elementu grafikoak edo
irudiak eman dakizkioke azterketariari egitekoa prestatzeko.
Azterketariak 20 minutu izango ditu azaldu beharreko
gaia prestatzeko, eta 5 minutuz hitz egitea eskatuko zaio
aztertzaileen aurrean. Epaimahaiaren aurrean gaia garatzeko
gidoiaz balia daiteke, baina ez da onartuko aldez aurretik
prestatutako testurik irakurtzea. Tarteka, aztertzaileek gaia-
ren inguruan egin ditzaketen galderei ere erantzun beharko
die azterketariak.
Argazki edo beste elementu grafikoez baliatuz, bat-bate-
ko elkarrizketa aztertzaileekin edo beste azterketari batekin.
Bat-bateko elkarrizketak 5 minutu inguru iraungo ditu.
Bi ariketen kalifikazioak gehienez 30 puntu izango ditu
eta gainditzeko 15 puntu beharko ditu.
Mintzamenaren ebaluaziorako kontuan hartuko da egite-
koari zuzen eta egoki erantzun zaion, azalpenean diskurtso
argia, landua eta jarioduna garatu duen, elkarreraginean gal-
derei erantzunez norbere ikuspuntua eta iruzkinak egoki adie-
razten dituen eta, oro har, nolako zuzentasunez aritu den,
nolako baliabide morfosintaktiko edo lexikoak erabili dituen,
jariotasuna eta ahoskera.
maila
Entzumena:
Egitekoa: Azterketariak eguneroko bizitzako edo ohiko gaien
inguruko hainbat testu grabatuta entzungo ditu. Testu horien
ulermena frogatu beharko du, egingo zaizkion zenbait galde-
rari erantzunez. Testua luzea izan liteke (5/6 minutu inguru-
koa, bi zatitan) edo zenbait testu labur (minutu ingurukoak),
minutu-kopurua osatu arte. Testuko ideia nagusia jasotzen
jakin beharko du, informazio garrantzitsua bereizten edota
xehetasun batzuk nabarmentzen. Zati honek 20 puntu izango
ditu denera, eta gainditzeko, gutxienez, 10 lortu beharko dira.
Atal honen iraupena 25 minutukoa izango da, gehienez.
Mintzamena:
Egitekoa: Azterketariak elkarrizketa bat izango du aztertzaile-
ekin edo beste azterketari batekin. Probak hiru aldi izango
ditu: a) aztertzaileen galderak, sarrera gisa, b) aurrez presta-
tutako gai baten azalpena eta c) gai batekin lotutako elka-
rrizketa, argazkiak oinarri hartuta.
Atala neurtzeko irizpideak hauek izango dira: a) hizkuntza-
ren egokitasuna eta jariotasuna, b) diskurtsoaren antolaketa
eta elkarreragina, eta c) hizkuntzaren aberastasuna eta zuzen-
tasuna. Gehienez 30 puntu izango ditu atal honek eta gaindi-
tzeko 15 puntu beharko dira. Azterketariak 10 minutu izango
ditu gaia prestatzeko eta 10 minutu inguru proba egiteko.
maila
Entzumena:
Egitekoa: Azterketariak eguneroko bizitzako edo ohiko gaien
inguruko hainbat testu grabatuta entzungo ditu. Testu horien
ulermena frogatu beharko du, egingo zaizkion zenbait galde-
rari erantzunez. Testua luzea izan liteke (5/6 minutu inguru-
koa, bi zatitan) edo zenbait testu labur (minutu ingurukoak),
minutu-kopurua osatu arte. Testuko ideia nagusia jasotzen
jakin beharko du, informazio garrantzitsua bereizten edota
xehetasun batzuk nabarmentzen. Jakin ere jakin beharko du
hizlariaren jarrera eta informazioa bereizten eta testuari
dagozkion ondorioak ateratzen. Zati honek 20 puntu izango
ditu denera, eta gainditzeko, gutxienez, 10 lortu beharko dira.
Atal honen iraupena 25 minutukoa izango da, gehienez.
Mintzamena:
Egitekoa: Azterketariak elkarrizketa bat izango du aztertzaile-
ekin edo beste azterketari batekin. Probak hiru aldi izango
ditu: a) aztertzaileen galderak, sarrera gisa, b) azterketariak
aurrez prestatutako gai baten azalpena eta c) gai batekin
lotutako elkarrizketa, argazkiak oinarri hartuta.
Atala neurtzeko irizpideak hauek izango dira: a) hizkun-
tzaren egokitasuna eta jariotasuna, b) hizkuntz baliabideak,
diskurtsoaren antolaketa eta elkarreragina, eta c) hizkuntza-
ren aberastasuna eta zuzentasuna. Gehienez 30 puntu izan-
go ditu atal honek, eta gainditzeko 15 puntu beharko dira.
Azterketariak 10 minutu izango ditu gaia prestatzeko eta 10
minutu inguru proba egiteko.
8
...
1.HE eta 2.HE egiaztatzeko azterketak:
idazlana ondo egiteko aholkuak
Nolakoa izan daiteke azterketa?
1.HE: inprimakia, gonbidapena, iragarkia, ohar laburra,
2.HE: eskutitz formala (erreklamazioa, kexa, eskaera)
Bost atal aztertzen dira
Zuzentasuna: arau gramatikalak zuzen erabiltzen diren azter-
tzen da. Akatsik egonez gero, nolakoak diren (oinarrizko-
ak, goragoko mailakoak, sistematikoak ) begiratzen da.
Egokitasuna: eman den egoeran, erabili behar den hizkuntza-
erregistro egokia erabiltzen den (formala, informala)
begiratzen da.
Aberastasuna: atal honetan lexikoa eta esamoldeak azter-
tzen dira, edo mailatik gorako baliabide linguistikoak era-
biltzen diren baloratzen da.
Kohesioa: esaldiak lotuta dauden ala solte dauden aztertzen
da.
Koherentzia: ea testua ulergarria den, ideiak argi adierazita
dauden, testua ondo antolatuta dagoen, kontraesanik
gabe dagoen hartzen da kontuan.
Sei aholku
Lehenengo eta behin, esan behar da ahol-
kuak ematea ez dela erraza; izan ere,
batzuentzat balio duena beste batzuentzat
ez baita batere baliagarri izaten. Hala ere,
ondoko lerroen helburua zera da: 1.HE eta
2.HE egiaztatzeko probetako idazlanak
aztertzean kontuan izaten diren alderdiak
azaltzea, eta idazlanok ondo egiteko ahol-
kuak ematea.
Adi-adi irakurri idazlanean ematen den
egoera. Gaizki ulertuz gero, gaia alda dezakezu
eta zure idazlan horrek zalantza sor dezake,
etxetik prestatuta ekarri duzula pentsa daiteke,
nahiz eta zuzena izan.
Egokitu hizkuntza-egoerara (erregistro
formala edo informala). Normalean 1.HEko
azterketako egoerak erregistro informalagoa
eskatzen du eta 2.HEkoak formalxeagoa.
Puntu hau oso garrantzitsua da, azterketa
baten aurrean gaudenean hain ondo egin nahi
izaten dugu, hain zuzen, hain formal Beldur
izaten gara informalegiak izango ote garen, hiz-
kuntza pobrea izango ote den; eta beldur
horren ondorioz, hizkuntza artifiziala, bortxatua
erabiltzen dugu sarritan. Inolako beldurrik
gabe, egoeran jarri behar dugu geure
burua (erdaraz egingo genukeen bezala) eta
egoerak eskatzen duen hizkuntza-erregistroa
erabiltzen ahalegindu.
1.HE azterketa baten adibidea:
Lanean zaude. Bakarrik zaude zure lankidea bilera batean dagoe-
lako.Telefonoa hartu duzu eta zure lankidearentzat zen, semearen
eskolatik deitu dute esateko semea gaixorik dagoela. Zuk irten egin
behar duzu eta lankideari ohar bat utzi behar diozu.
Bi idazlan ditugu jarraian. Biak dira gramatika aldetik zuze-
nak. Batzuei aberatsa iruditzen zaiena beste batzuei artifiziala
iruditzen zaie. Gustu kontuak alde batera utzita, azter ditzagun
egokitasunaren aldetik. Ezkerrekoa ez da egokia; begiratu, batez
ere, azpimarratu ditugunei. Eskuinekoa, sinpleagoa da hizkuntza
aldetik, baina egoera horretatik hurbilago dago, naturalagoa da
egoera horretan.
Ez da egokia
Jon, agur terdi:
Mezu honen bidez, zera
jakinarazi nahi dizut: zu
kanpoan izan zaren
bitartean, zure telefonoari
erantzutea erabaki dudanez
gero, zure deiaren berri
emango dizut: zure semearen
eskolatik deitu dute eta esan
didatenaren arabera, gaixorik
omen dago. Sukarra ez ezik,
botagura ere baduenez,
pentsatu dute onena dela
medikuarenera eramatea;
beraz, zu lehenbailehen
joateko gomendioa helarazi
didate.
Nire mezua jasoko
duzulakoan, agurtzen zaitut.
Egokia
Kaixo, Jon:
Mezu hau idazten dizut
esateko kanpoan izan zaren
bitartean zure telefonoa hartu
dudala. Eskolatik deitu dizute,
zure semea gaixorik omen
dago, sukarra eta botagura
dituela esan didate eta onena
dela medikuarenera eramatea.
Beraz, lehenbailehen joateko
esan didate.
Espero dut ezer ez izatea. Bihar
arte.
2
Garbie Apraiz
Basurtoko Ospitaleko euskara-teknikaria
9
...
Paragrafoak egin eta gero, lotu paragra-
foak lokailuak erabiliz. Lokailu-zerrenda bat
izatea komeni da: hala ere, horrez gain, horren
ondorioz, joan gaitezen harira, esan beharrik ez
dago, oker ez banago, beraz, lehen esan bezala,
alde batetikbestetik
5
Pentsatu hasierako agurra, hasierako

sarrera-paragrafoa eta amaiera (formala,
informala). Gehienetan esaldi eginak erabiltzen
dira, horiek buruz ikasi besterik ez dago.
Egoera
2.HE
Zuen etxe azpian
diskoteka bat dago
eta asteburuetan ezin
duzue lorik egin
zarata dela-eta. Idatzi
alkateari zure
auzokoen izenean
kexatzeko.
1.HE
Lanera zoaz. Presaka
zabiltza. Utziozu
etxea garbitzen duen
pertsonari ohar bat
zer egin behar duen
esanez.
Agurra
Alkate jauna:
Agur terdi:
Kaixo/Egun on
Xxx:
Hasiera
Eskutitz honen
bidez, gure
auzoan dugun
arazo baten berri
eman nahi dizut
eta gure kexa
adierazi.
Gaur lan hauek
egin behar dituzu:
Amaiera
Besterik gabe,
gure kexa
kontuan izango
duzulakoan, aldez
aurretik eskerrak
emanez agurtzen
zaitut
Mila esker.
Zerbait behar
baduzu, deitu.
3
Batzuetan inprimakiaren formatua ematen

da. Kasu horietan ez da hasierako agu-
rrik behar. Adibidez:
ERREKLAMAZIO-ORRIA
Bezeroaren datuak: .
Izen-abizenak: .
Helbidea: ..
Telefonoa:
ERREKLAMAZIOAREN ARRAZOIAK
ETA HELBURUAK
.n, .ko ren ..n

Idazlanaren mamia ondo antolatu. Hau
da, dudarik gabe, zatirik zailena. Funtsezkoa da
irudimena, bururatzen zaizkizun ideia guztiak
apuntatu, ordenatu eta gero ideia bakoitza para-
grafo bihurtu. Sormen-lan honetan, luzitu egin
nahi izaten dugu azterketa bat delako, baina
ondo dakizkizun egiturak erabiltzen badituzu,
askoz hobeto; ez arriskatu gehiegi.
Egoera
2.HE
Zuen etxe azpian
diskoteka bat dago
eta asteburuetan
ezin duzue lorik egin
zarata dela-eta. Idatzi
alkateari zure
auzokoen izenean
kexatzeko.
1.HE
Lanera zoaz. Presaka
zabiltza. Utziozu
etxea garbitzen duen
pertsonari ohar bat
zer egin behar duen
esanez.
Ideiak
diskotekak 5 urte daramatza
baimenik gabe zabaldu zuten
beti daude borrokak
intsonorizazio txarra dauka
atarian jendeak txiza egiten du
ordutegia errespetatu behar dute
dezibelioak neurtu behar dituzte

xurgagailua pasatu
hautsak kendu
alfonbrak astindu
kristalak garbitu
balkoian esekita dagoen arropa plantxatu
arropa zuria ikuzgailuan sartu

4
Errepasatu idazlana. Kontuz, batez ere, oina-

rrizko akatsekin (deklinabidea, zehar-galdera,
konpletiboa, erlatiboa, aditzak, aspektua).
Orrialde interesgarria duzue HABEren webgu-
nean (www.ikasbil.net - HABE Aldizkariko erans-
kinak Azterketetako akatsik ohikoenak).
10
...
Zenbait ohar eta gomendio
ahozko proba hobeto egiteko
8. Bat-bateko elkarrizketan, beste azterketari batekin
batera egin beharreko atalean, saia zaitez parte har-
tzen: proposamenak egin, erantzun lagunak esanda-
koari, eman zure iritzia eta azalpenak... Kontuan izan
elkarrizketa bat dela, azterketari bion artean (hiruren
artean egitea ere gerta liteke) sortu behar duzuela
komunikazioa; alegia, ez dira bi bakarrizketa, bata
bestearen segidan.
9. Litekeena da euskara ez izatea zure ama-hizkuntza.
Hortaz, erdaraz esaten dituzun gauza batzuk edo esa-
ten dituzun moduan nekez esan ahal izango dituzu
euskaraz. Saiatu, hortaz, dauzkazun baliabideen ara-
bera jokatzen eta horietara egokitzen.
10. Ideia bat adierazteko modu bat baino gehiago dago.
Bide batetik abiatuta irteerarik aurkitzen ez baduzu,
atzera jo eta berresan beste modu batera.
11. Ez ahalegindu ikasitako egitura eta esamolde guztiak
nola edo hala erabiltzen; sarritan, horiek mezua ilun-
du besterik ez baitute egiten.
12. Eta bukatzeko, pentsatu ondo egingo duzula proba;
nerbioak nerbio, jarrera baikorrarekin ekin eginkizun
horri. Aztertzaileek ere, ez ahaztu, proba gainditu
dezazun nahi dute.
Oharrak
Probak 3 parte izan ohi ditu: aurkezpena, bakarkako
saioa eta biren arteko saioa.
Zure saioa ebaluatzean, honako hauek hartuko dituz-
te kontuan aztertzaileek:
Komunikagaitasuna. Ideiak garbi adierazi dituzun,
azalpenak eta iritziak emateko gai zaren, erregis-
tro egokia erabili duzun.
Jariotasuna. Hizketa eten askorik gabea eta naturala
duzun, eta daukazun ziurtasuna.
Aberastasuna. Lexiko eta hizkuntza-baliabideak nola
darabilzkizun.
Zuzentasuna. Funtsezko arau morfosintaktikoak ondo
erabiltzen dituzun jakin nahi dute aztertzaileek.
Akats batzuk egin arren, lasai, ulergarritasuna
oztopatzen ez badute.
Gomendioak
1. Emandako argazki eta galderei ondo erreparatu, gaia-
ri buruz hitz egiterakoan, asko lagunduko baitizute.
2. Zerbait galdetzen dizutenean, ez mugatu erantzun
laburrak ematera; saiatu esaldi luzeagoak egiten eta
elkarrekin lotzen.
3. Ez jo sarri kontakizunera (2. mailatik gora, batik bat).
Kontakizunaz gain, gaiari buruz dituzun ideiak azaldu
behar dituzu. Bestela esanda, adibideak eta espe-
rientziak kontatzeaz gain, azalpenak emateko, aldeko
eta kontrako arrazoiak emateko gai zarela erakutsi
behar duzu.
4. Zure saioa baloratuko dutenek ez dituzte zure ideiak
edo jakinduria baloratuko; hitz egiteko daukazun gai-
tasuna baizik.
5. Ez saiatu gramatika-erakustaldi bat egiten, horrela ez
baituzu puntu gehiago lortuko. Saiatu komunikatzen,
ideiak argi adierazten; gramatika-edukiak berez ate-
rako dira, komunikazio-egoerak eskatzen dituenak.
6. Kontuz formula eta esamoldeekin! Askotan saiatzen
gara horrelakoak kosta ahala kosta sartzen, eta
behar ez diren lekuan eta unean erabiltzen ditugu.
7. Ez kezkatu hitz egiten ari zaren bitartean, aztertzaile
bat oharrak hartzen ikusten baduzu; hori ez da gaiz-
ki egiten ari zaren seinale. Aztertzaileek ez dituzte
akatsak bakarrik apuntatzen, baita alderdi onak eta
bestelakoak ere.
11
...
AKATSIK OHIKOENAK
1. mailako azterketa idatzietako akatsik ohikoenak
2. mailako azterketa idatzietako akatsik ohikoenak
1. mailako azterketa idatzietako akatsak zuzentzen
2. mailako azterketa idatzietako akatsak zuzentzen
Ahozko probetako akatsak zuzentzen
12
...
18
...
24
...
30
...
36
...
12
...
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
MAILAKO IDATZIZKO
AZTERKETA-DEIALDIETAN
BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Azterketetan atzeman diren akatsik arruntenak, ohikoenak, jaso
dira atal honetan. Har itzazu kontuan zure idatzizko eta ahozko
lana hobetzeko. Abiapuntu gisa, 2005eko HABEren azterketa-
deialdiko hainbat lagin hartu dira.
Kasua oker erabiltzea:
euskaraz erabiltzen dut
buruz informazioa
uda ikastaroak informazioa
logelak apartez
maila honetan bidez
adibidez moduan
abuztuaren zehar
lankide eskutik
irrikan itxaroten ari naiz
erantzuna zain
zure berririk zain
abuztuaren arte.
Euskal Herrian etorri
aireportuan zure bila joango naiz
udan izugarria elkarrekin pasatuko gara
Euskal Herritik bazaude deitu
zuk zeuk gastuak
ez pentsa Durango Mexikotik
Donostiako etortzen bazina
eskaera erantzutea
launaka taldeak izango zarete
gurekiko harremanak
euskara erabiltzen dut
buruzko informazioa
uda ikastaroei buruzko informazioa
logelez gain
maila honen bidez
adibide moduan
abuztuan zehar
lankidearen/en eskutik
irrikaz itxaroten ari naiz
erantzunaren zain
zure berrien zain
abuztura arte/abuztua arte
Euskal Herrira etorri
aireportura zure bila joango naiz
uda izugarria pasatuko dugu elkarrekin
Euskal Herrian bazaude deitu
zeure gastuak
ez pentsa Mexikoko Durango
Donostiatik etorriko bazina
eskaerari erantzutea
lauko taldeak izango zarete
gure arteko harremanak
Laginetan azaltzen diren akatsik errepikatuenak jaso dira,
beraz, atal honetan. Akatsen zerrendak erakusten digu
lehen mailako ikasleek non dituzten zailtasunak, bai aka-
tsei aurre egiteko neurriak hartzeko edo arreta berezia
jartzeko, eta baita ere, ikasprozesuan aurrera egin ahala,
akats horiek zuzentzen diren ala irauteko joera duten
ikusteko.
Hona hemen ikasleek bete behar zuten eginkizuna:
Gutun batean informazioa eskatzen da udan Euskal Herrian
euskara ikasteko aukerei buruz. Azterketariek hainbat datu
dituzte erantzunak idazteko (ikastaroen datak, prezioa, bar-
netegiaren ezaugarri orokorrak, matrikula epea eta sarrera-
ko azterketa). Datu horiek ematen dizkiote Argentinatik
gutuna idatzi duen mutilari. Gainera, azterketariek beren
esperientzia kontatzen dute, haiek ere euskara ikasten ari
direlako. Oro har, Euskal Herriko aipamenak azaltzen dira,
baina bereziki euskara ikasten izan dituzten esperientziak
edo asmoak.
1.
Deklinabidea
13
...
1. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Kasua jartzea ahaztu:
parranda joatea
egitea zure denbora librea
udala euskaltegia
Lesaka Nafarroa dago
leku bertan daude
Atzizkia eranstean akatsak:
7. urratsan
lehen perfilako
maileko
internetan
hegazkinarako
uztailearen 9an
lanekin
2 etatik 27etara
liburuaz beteta
bakoitzataz
Ergatiboa:
Nik ere joango naiz
nik zuk bezala.hasi nintzela
beno, Rikardok, orain nire helbidea daukazu
pentsio osoa prezio ona daukalako
parrandara joatea
egitea zure denbora librean
udal euskaltegia
Lesaka Nafarroan dago
Leku horretan bertan daude
7. urratsean
lehen perfileko
mailako
interneten
hegazkinerako
uztailaren 9an
lanarekin
2tik 27ra
liburuz beteta
bakoitzaz
Ni ere joango naiz
Ni zu bezala hasi nintzela
beno, Rikardo, orain nire helbidea daukazu
pentsio osoak prezio ona daukalako
Deklinabidea
Mugatzailea:
barnetegi zer den
nire ordenagailu piztu dut
zure kasu desberdina da
ez dela euskaldun
euskaltegi ala barnetegi
hernia diskal daukat
kurtso hasten da
oso polit dago
atzerritar zarela
kasua egin
informazioa guztia
irakurtzeko gauzak interesgarriak daudela
ekintzak hauek denak
hainbat interes
barnetegia zer den
nire ordenagailua piztu dut
zure kasua desberdina da
ez dela euskalduna
euskaltegia ala barnetegia
hernia diskala daukat
kurtsoa hasten da
oso polita dago
atzerritarra zarela
kasu egin
informazio guztia
irakurtzeko gauza interesgarriak daudela
ekintza hauek denak
hainbeste interes
Determinazioa
Mugatzailea
Zenbatzaile
zehaztugabeak
14
...
Adizlaguna deklinatu:
errazaz lekuak betetzen dira
oso ondo izango direla
lekuak erraz betetzen dira
oso onak izango direla
Adiz lagunak
-ko / -t(z)en nahasian edo jarri gabe:
plan bat azaldu diot
abuztuan hasi da
bidali didazunean
euskaraz hitz egin dut
etorri zarenean
erabaki baduzu
hona etorriko zarenean
kontatzen dizut
barnetegi batean zegoen
Ari: bidaltzen ari dizudan
Behar izan: utzi behar nuen
egin behar dut
plan bat azalduko dizut
abuztuan hasiko da
bidaltzen didazunean
euskaraz hitz egiten dut
etortzen zarenean
erabakitzen baduzu
hona etortzen zarenean
kontatuko dizut
barnetegi batean izan zen
bidaltzen ari naizen
utzi behar izan nuen
egin behar izaten dut
Aditza
Aspektua
Paradigma nahasketa
Nor/ nor-nork:
epea bukatuko duela
ondo pasatuko zara
saiatuko dut
Nor/ nor-nori:
oso eroso sentituko zaizu
Nor-nori-nork/nor-nori:
pena ematen zait
Nor-nork/nor nori nork:
zuri ikustea
nik animatzen dizut hori egitea
nik gomendatzen zaitut
Pertsona nahasketa:
zuk bidali behar duzue
oraindik ez ditu ikasketak amaitu
mailaketa proba bat egingo didate
jaietara joan naiteke
Ahalera eta subjuntiboa:
sar nadin?
joango ninteke
izango gintuzke
ezagutuko nahi nuke
irakurri ahal dut
epea bukatuko dela
ondo pasatuko duzu
saiatuko naiz
oso eroso sentituko zara
pena ematen dit
zu ikustea
nik animatzen zaitut hori egitera
nik gomendatzen dizut
zuk bidali behar duzu
oraindik ez ditut ikasketak amaitu
mailaketa-proba bat egingo dizute
jaietara joan gaitezke
sar naiteke?
joango nintzateke
izango ginateke
ezagutu nahiko nuke
irakurri dut
Aditz paradigmak
15
...
Forma asmatuak:
errazatasuna
27ra arte irauntzen da
sailatuko naiz
Lokuzio nahasiak:
esfortzu handiagoa ematen dut
Formen nahasketa:
oporrak oso ondo izango direla
maila handitzeko
ez diot eman bere garrantzitsua
oso izugarria da
lotzen dizudan fitxeroan
erdi bidean
-a itsatsia:
hogei pertson
lau logel
Kalkoak:
egoteko gogoekin nago
erraztasuna
27ra arte irauten du
saiatuko naiz
esfortzu handiagoa egiten dut
oporrak oso onak izango direla
maila gainditzeko
ez diot nahikoa garrantzirik eman
oso harrigarria da
eranskin bidali dizudan fitxategian
bide erdian
hogei pertsona
lau logela
egoteko gogoz nago
Lexikoa
Zehar estiloa:
esango dizut. nolakoa naiz
nahi baduzu
zein egunetan etorriko zarela
ze ondo pasatuko dugula
ez dakit ezagutzen baduzu
gustatzen bazaizkizun
ez dakit zer gehiago esaten dizudan (esan)
Konpletiboa:
espero dut informazioak laguntzen dizu
uste dut badakizu zer den
erabaki dut inportantea da
seguru nago elkar ikusiko dugu
Erlatibozkoa:
Hementxe daukazu eskatu didazu
informazioa
ikusi nahi duelarekin
ezin nuen pentsatu egongo zela jendea euskara
ikasten zuela
nahiz eta gainditzea espero dut
Bezala: nik zuk bezalakoa
zuk esan duzun bezalakoa
Elkar: elkar jokatuko dugu
ikastaroa elkar egingo dugu
Kalkoak: ez kezkatu, zerbait aurkituko duzula
esango dizut nolakoa naizen
nahi duzun
zein egunetan etorriko zaren
ze ondo pasatuko dugun
ez dakit ezagutzen duzun
gustatzen bazaizkizu
ez dakit zer gehiago esan
espero dut informazioak lagunduko dizula
uste dut badakizula zer den
erabaki dut inportantea dela
seguru nago elkar ikusiko dugula
Hementxe daukazu eskatu didazun
informazioa
ikusi nahi duenarekin
ez nuen uste jendea euskara ikasten
egongo zenik
nahiz eta gainditzea espero dudan
nik zuk bezala
zuk esan duzun bezala
elkarrekin jokatuko dugu
ikastaroa elkarrekin egingo dugu
ez kezkatu, zerbait aurkituko duzu eta
Sintaxia
16
...
Herri bat polita da
hau dela gora behera behar duzun informazioa
uste dut barnetegia leku bat euskaraz ikasteko da
aukera hor lo egitea daukagu
zentro bat da euskara ikasteko
Oso herri polita da
hau da, gutxi gora behera, behar duzun
informazioa
barnetegia euskara ikasteko leku bat da
bertan lo egiteko aukera daukagu
euskara ikasteko zentro bat da
Hitzen ordena
Aditza
Plurala denean singularra:
aukerak aipatu dizut
azalduko dizut lekuak
kirolak ere egin ahal duzu
aholkuak kontuan hartuko duzulakoan
Singularra denean plurala:
benetako giroa aurki ditzakezu
klaserik ez dauden egunetan
gustatuko litzaizkidake ikastea
jende asko ezagutuko dituzu
lekua dauzka
asko falta zaizkit, -teko eta
..-teko aukera izango dituzu
Pertsona:
nik ez nuen ikastaroa egin, baina lagun batzuk
egin zuen
Denboraren komunztadura:
ez zegoen .kenduko didanik
Izena
Singularra pluralean:
Jende: jendeekin hitz egin dut
aukera aipatu dizut
lekuak azalduko dizkizut
kirola ere egin ahal duzu
aholkua kontuan hartuko duzulakoan
benetako giroa aurki dezakezu
klaserik ez dagoen egunetan
gustatuko litzaidake ikastea
jende asko ezagutuko duzu
lekua dauka
asko falta zait, -teko eta
..-teko aukera izango duzu
nik ez nuen ikastaroa egin, baina lagun
batzuek egin zuten
ez zegoen kenduko zidanik
jendearekin hitz egin dut
Komunztadura
17
...
z/s: zari, gareztia, arasorik izaten dutenez, esa-
gutu, aldiskaria, zegurazki, guztatzen, gareztia,
bizita, errasagoa, esagutu
ts/tx: kurtxoa
h/: hordu, honena, horaindik
Bestelakoak: practikatu, lehen bailen, burgo-
sen, euskera, pasaden, Abuztuaren,
ehunda hogeita lau logel
sari, garestia, arazorik izaten dutenez,
ezagutu, aldizkaria, segur aski, gustatzen,
garestia, bisita, errazagoa, ezagutu
kurtsoa
ordu, onena, oraindik
praktikatu, lehenbailehen, Burgosen,
euskara, pasa den, abuztuaren,
ehun eta hogeita lau logela
Ortografia
Agurrak:
Zure berririk zain
erantzuna zain nago
Zati ulergaitzak:
ez dut biharko utzi Barnetegiri buruz
kontatuko dizut
ezin nuen pentsatu egongo zela jendea
euskara ikasten zuela gero eta denbora
gehiago han egon, orduan eta lasterrago
aterako da EGA
ez kezkatu horiek oso ondo hitz egiten
euskaraz
joan ahalko baduzu
Eginkizuna ongi ez ulertzea:
Adibidez, irakurritako gutunari erantzun
beharrean, goitik behera errepikatzea
kontaketa moduan.
Zure berrien zain
Erantzunaren zain nago
ez dut biharko utzi nahi barnetegiari
buruz kontatu nahi dizudana
ez nuen uste euskara ikasten ari zen
hainbeste jende egongo zenik
zenbat eta denbora gehiago eman
bertan, orduan eta azkarrago atera
daiteke EGA
ez kezkatu, horiek oso ondo hitz egiten
badute euskaraz
joan ahal bazara
Bestelakoak
18
...
MAILAKO IDATZIZKO
AZTERKETA-DEIALDIETAN
BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Azterketetan atzeman diren akatsik arruntenak, ohikoenak, jaso
dira dokumentu honetan. Har itzazu kontuan zure idatzizko eta
ahozko lana hobetzeko. Abiapuntu gisa, 2005eko HABEren azter-
keta-deialdiko hainbat lagin hartu dira.
Gutunetan azaltzen diren akatsik errepikatuenak bildu
dira atal honetan. Maila honetan hizkuntza hedatuagoa
eta aberatsagoa erabiltzen dute ikasleek eta bai eginkizu-
na eta bai testuaren luzera mailari dagokiona da. Akatsen
zerrendak erakusten digu bigarren mailako ikasleek non
dituzten zailtasunak, bai akatsei aurre egiteko neurriak
hartzeko edo akats horietan arreta berezia jartzeko, eta
baita ere, ikasprozesuan zeintzuk diren atzetik datozen
akatsak ikusteko eta, beraz, zein diren fosilizatzeko arris-
kua duten akatsak, eta gerora ere, goiko mailetan, arazo
izango direnak ikusteko.
Iruzurgile batzuek kutxetatik eta bankuetatik dirua ate-
ratzeko txartelak kopiatu dituzte eta azterketariari dirua
lapurtu diote. Gutuna idatzi behar dio bankuko
zuzendariari, gertatu zaiona azaldu eta konponbi-
dea eskatzeko.
Hona hemen ikasleek bete behar zuten eginkizuna:
Zuzendariari gutun formala idatzi diote. Azalpenak eman
dizkiote bankuko zuzendariari eta iraganean gertatutako
zerbaiten narrazioa egin dute. Salaketa egitea, kexa adieraz-
tea, kontuak eskatzea edo akordioetara iristea izango dira
gutunetan errepikatuko diren beste hainbat hizkuntza-fun-
tzio.Testuaren luzera: 250 hitz.
2.
Ergatiboa:
Norbaitek sar daiteke, horrek lotsakeria iruditu
zitzaidan, nik pentsatzen ari naizen, nik ez
nintzela iruzur horren egilea izan, nik betetzen
saiatzen naiz, askok gara, nik ez nago prest
ordaintzera, honek.ari zela,.ohartu
zen, enpresa onartu beharko ditu, txartel
hori muga dauka jarrita, arduraduna ez
zeukan nirekin hitz egiterik
Partitiboa:
gauza garrantzitsuena, hori ez da nahikorik
ezin nuen lo eginik
-ren eta posposizioak
zure deia zain nago
tiket guztiak bila joan nintzen
Halako gertaeran babestuta gaude
kontrakoa:
hiriaren zehar, hemendik urrunean eginak
Zertaz? -gatik/-gandik
Gauza batean konturatu naiz
Nire lantegiaz bidalita
zuregatik espero dut atentzioa eta onarpena
Gehiago dira nork forma
aukeratzen duten ikasleak
nor-en ordez, kontrakoak baino.
Hala ere, bietakoak daude.
-rik behar ez denean jarri edo
alderantziz
Izenari jarri ordez aditzari jarri ez
dago zer eginik egituraren parekoa
Zeren zain? zeren bila?-ren gabe
Zeren kontra?
Non zehar? Nondik zehar? -ren
jarrita
-z oker. Zertaz? Nork edo
nondik?, -gatik/-gandik nahasketa
Norbait sar daiteke, hori lotsagabekeria
iruditu zitzaidan, ni pentsatzen ari naizen, ni
ez nintzela iruzur horren egile izan, ni
betetzen saiatzen naiz, asko gara, ni ez
nago prest ordaintzeko, hau ari zela,
ohartu zen, enpresak onartu beharko
ditu, txartel horrek muga dauka jarrita,
arduradunak ez zeukan nirekin hitz egiterik
gauzarik garrantzitsuena, hori ez da nahikoa
ezin nuen lorik egin
zure deiaren zain nago
tiket guztien bila joan nintzen
Halako gertaeren aurka babestuta gaude
hirian zehar, hemendik urrun eginak
Gauza batez/batekin konturatu naiz
Nire lantegitik bidalita
zuregandik espero dut atentzioa eta
onarpena
D
e
k
l
i
n
a
b
i
d
e
a
19
...
Kasua ahaztu edo nahasi:
egunkaria berri bat irakurri nuen
bere lekuan itzul dadin, etxean ailegatu
Zure bulegoko jasotako eskutitza
Nire kontu korrontean dirurik gabe dago
Atzizkia hartzean:
apirilan, bankuarako,
hauen arten, bulegoakin,
Mugatzailea
-a falta,
kontu berri irekitzeko, izugarrizko gastu
aurkitu nituen, ordainagiri irakurtzerakoan
-a/-ak :
isuna bat, erosketak horiek
Mugagabea:
zenbat dirua, hamaika salaketak, zer pausoak
eman, segurtasun neurriak gehiago, 1000
kreditu txartelak kopiatu dituzte, zenbait
gauzak, hainbeste gauzak
Adizlaguna
ordaindutak zeunden
Aspektua:
hasieran etxe berriztatzen genuenez
Ez badute ezer konpondu, konponbide bat
eskatu dizuet, berri hartan ipini zuen ez dut
ongi lo egin
konturatzen naiz zer egin duzue
Aditzaren komunztadura:
Denbora: zerbait arraroa gertatzen zaidan,
errudunak zinatela
azken bolada honetan jaso zituzten
Pertsona: horrela geratu zen, ezetz borobila
eman zion, izugarrizko salaketa jarriko
zeniguke, zuek lapurtu ziguten, zuk ni
ezagutzen duzu, egunkarian irakurri duzunez,
zuek demostratu behar duzula
Plurala/singularra:
Numeroa: hil hau dira, txartelak kopiatu
egin dutela
Paradigma nahasteak:
Nor-nork/nor-nori-nork: diru barik utziko
didate, tratatu didazuelako, erantzungo
nauzula, jakinaren gainean jarri ziguten
nora/non
nongo/nondik
zer/non Ez dago, non; gabe dago zer
-ean/-an; -rako/-arako
ahozkotik: -ean/en, arekin/akin
Kasu gutxi badira ere, oraindik,
deklinabidean bezala, badira era
honetako akatsak
Mugagabea erabili beharrean,
mugatzaile plurala
Adizlagunari numeroa erantsi
osagarria plurala denean (kalko
morfologiko orokorra)
ari/-tzen nahasketa (aspektu
puntuala/ez amaitua)
aspektu bukatua erabiltzea ez
amaituaren ordez
alderantziz
Oraina eta iragana nahasi.
Beti z fonema dute hasieran
azken boladan (iraganean)
Subjektuarekin ez datoz bat
(iraganean gehienak)
nor/nori/nork eta nor-nork
nahasi, ia beti, nori forma dutenen
alde. Goiko mailetan eta zenbait
euskalkitan era bai.
egunkari berri bat irakurri nuen
bere lekura itzul dadin, etxera ailegatu
Zure bulegotik jasotako eskutitza
Nire kontu korrontea dirurik gabe dago
apirilean, bankurako
hauen artean bulegoarekin
kontu berria irekitzeko, izugarrizko gastuak
aurkitu nituen, ordainagiria irakurtzerakoan
isun bat, erosketa horiek
zenbat diru, hamaika salaketa, zer pauso
eman, segurtasun-neurri gehiago, 1000
kreditu-txartel kopiatu dituzte, zenbait
gauza, hainbeste gauza
ordainduta zeuden
etxea berritzen ari ginenez
Ez badute ezer konpontzen, konponbide bat
eskatzen dizuet, berri hartan ipintzen zuen,
ez dut ongi lo egiten
konturatu naiz zer egingo duzuen
zerbait arraroa gertatzen zitzaidan,
errudunak zaretela
azken bolada honetan jaso dituzte
horrela geratu nintzen, ezezko biribila eman
zidan, izugarrizko salaketa jarriko genizuke,
zuek lapurtu zeniguten, zuk ni ezagutzen
nauzu, egunkarian irakurri dudanez, zuek
demostratu behar duzuela
hil hauek dira, txartelak kopiatu egin
dituztela
diru barik utziko naute, tratatu nauzuelako,
erantzungo didazula, jakinaren gainean jarri
gintuzten
D
e
k
l
i
n
a
b
i
d
e
a
M
u
g
a
t
z
a
i
l
e
a
A
d
i
t
z
a
A
d
i
z
l
a
g
u
n
a
20
...
Alderantziz: ez nuen inportantziarik eman
Nor-nori/nor-nork: gehien arduratzen
zaidan gauza
Nor/Nor-nork: han pasatu nuena,
egunkarian agertu zuela artikulu bat, saiatuko
du
ohartarazi naiz
Ari: errudunei bilatzen ari zabiltzatela
Subjuntiboa eta ahalera: kezkatu ez
nadila, eman niezaien, gauzak argitu
diezazkidate, argitzea nahiko zenidake,
erantzuna positiboa izan daitezen, salaketa
publiko bat egin dezan, ez nuen nahi ika-
mika etorri ditzala, elkartu dezakegu
zerbait galde niezaion deitu nion,
gonbenigarria izango zen .hitzordua eman
dezazula
Axola edo inporta zait/
*arduratzen zait
-arazi sortzen ditu erabilera forma
okerrak (ik. lexikoa)
forma sintetikoei ari erantsi
denbora, pertsona edo pluralgilea
oker edo paradigma okerra
Testuinguruan erabilera desegokia
ez nion inportantziarik eman
gehien arduratzen nauena
han pasatu zena, egunkarian agertu zela
artikulu bat, saiatuko da
ohartu naiz
errudunen bila zabiltzatela
kezkatu ez nendila, eman ziezadaten,
gauzak argitu ziezazkidaten, argitzea
nahiko nuke, erantzuna positiboa izan
dadin, salaketa publikoa egin dezadan, ez
nuen nahi ika-mika izan zedin, elkar
gaitezke
zerbait galdetzeko deitu nion, komenigarria
izango litzateke hitzordua ematea
A
d
i
t
z
a
Hitzak asmatu edo hitzak nahastu:
zenbakia, oso premiazkoa da egoera, arazo
premia da eta lehenengo astean, arruntena
izango litzateke, gauza teknikak daudelako,
adituen eskupean, kontua larria, gosaldia,
aurduradun, ea ea denak, iruzur batek kopiatu
egin dituelako, ahorro guztiak, Agurrak!
Esanahiari begira oker sortutako
aditzak:
argiarazi, argitarazi digu,
interesa erakar zuena, ordain behar dut;
gordetu
Elkarketak: altzariko denda
Egitura okerrak:
dirurik eza daukat, gaixotasun apur batez
amaitu baitut
Lokuzioak: premia naizela, soluzioa hartuko
dut, ez nuen inportantzia ematen, eraman
dudan ezustekoa
Kalkoak: erraza lortzen dena, erraza
gastatzen da, momentu arte, ez zien
krediturik eman
Hurbiltasun semantikoak edo
formalak (askotan fonetikoak) edo
kalkoek sortzen dituzte nahasteak
arazi behar ez denean erabili; -tu
analogiaz erroari erantsi edo
zuzenketa egin eta kendu
-ko/-ren hurbil ikusten dira; elipsia
ez dute egiten
Batzuetan kalkoak, besteetan
euskarazko forma okerrak
kopurua, oso larria da egoera, arazo larria
da eta lehengo astean, errazena izango
litzateke, gauza teknikoak daudelako,
adituen eskuetan, egoera larria, gosaria,
arduradun, ia-ia denak, iruzurgile batek
kopiatu egin dituelako, aurrezki guztiak,
Agur!
argitu/azaldu, argitu digu,
interesa sortu/piztu zuena, ordaindu egin
behar dut, gorde
altzari-denda
badirudi, dirurik ez daukat, gaixorik amaitu
baitut
premian nagoela, soluzioa bilatuko dut, ez
nion garrantzirik ematen, hartu dudan
ezustekoa
erraz lortzen dena, erraz gastatzen da,
momentuz, ezin zien sinistu
L
e
x
i
k
o
a
21
...
Helburuzkoak: ezerezean uztearen
esperantzarekin, eskaera ondo hartu dagokionez
Ere: edukiko dute ere, salatu nuen ere
Nominalizazioak: gustatuko litzaidake
zerbait esaten badidazue
Denborazkoak: Hitz egin bukatu bezain
laster, hau gertatzen ez zaizu arte
Moduzkoak: nola bueltatzeko arazo bat
izan baitnuen
Erlatibozkoak:
-la
Gastu batzuk nireak ez zirela
Hiru gastu ez direla nireak
-z: Zertaz?/ Zer?
Konturatu nintzenaz azalduko dizut
Gertatu zaidanez azaltzeko
Adierazi nahian
Ezezkoetan ordena:
nik inoiz erosi nituen gauzak
-ela edo -elako/ -n: izango dugula
itxaropenarekin
Ezezkoak: Lehen inoiz gertatu izana
Konparatiboak: Normalean baino aldiz gehio
Konpletiboak:
-n
irakurri nuen kopiatu zituzten, nire txartela
kopiatu zituzten eta gero erabiltzen zuten,
konturatu nintzen niri ere kopiatu zidaten,
konturatu nintzen. azaldu zen, ohartu
nintzen... nintzen, konturatu ginen ez
genituen, uste dugu konponbide bat beharko
zenuketen, ikus dezakezu nengoen, baina
han ez didaten ezer esaten, dirua eman
beharko zeniguten uste dut, esan zidan ez
zekien ezer
/-(e)la
kontuan hartu behar da . da, esango dizut
. gastuak dira, esan behar dizut joan
naiz, zenbait froga behar izango ditu uste dut
Zehar galdera:
-ela/-n
ez dakit ziur dela ala ez
ba/-n
jakin nahi nuke .pentsatua badaukazue ala ez
Ohi: Kutxazainetan oso erabiltzen ohia da eta
-ren/-ko nahasi; nominalizazioa,
-tea/teko; gaztelaniazko gerundio
okerrak, eskatuz/eskatzeko
Ahozko erregistroan entzuten
diren egiturak
Konpletiboak
Iraganeko formetan n
Orainaldian -
Zehar galdera
ezerezean ez uzteko esperantzarekin,
eskaera ondo hartuko duzulakoan
ere edukiko dute, ere salatu nuen
zerbait esatea gustatuko litzaidake
Hitz egiten bukatu bezain laster, hau
gertatzen ez zaizun arte
nola bueltatzeko
arazo bat izan nuen
Nireak ez ziren gastu batzuk
Nireak ez diren hiru gastu
Konturatu nintzena azalduko dizut
Gertatu zaidana azaltzeko
Hau adierazten zuena
nik ez nituen sekula gauzak erosi
izango dugun itxaropenez
Lehen sekula gertatu ez dena
Normalean baino gehiagotan
irakurri nuen kopiatu zituztela, nire
txartela kopiatu zutela eta gero erabiltzen
zutela, konturatu nintzen niri ere kopiatu
zidatela, konturatu nintzen azaldu zela,
ohartu nintzen nintzela, konturatu
ginen ez genituela, uste dugu konponbide
bat beharko zenuketela, ikus dezakezu
nengoela, baina han ez zidatela ezer esaten,
dirua eman beharko zeniguketela uste dut,
esan zidan ez zekiela ezer
kontuan hartu behar da . dela, esango
dizut . gastuak direla, esan behar dizut
joan naizela, zenbait froga behar izango
dituela uste dut
ez dakit ziur den ala ez
jakin nahi nuke .pentsatua daukazuen ala ez
Kutxazainetan erabili ohi da eta
S
i
n
t
a
x
i
a
22
...
Hitzen ordena: gaia zurekin konpondu
nahiago dut, ez nion arretarik berriari jarri,
dena hau esanda, orduan nire bikotea eta
biok onena izango zela gutun bat idaztea
zuzendariari pentsatu genuen, goizean
irratian eta egunkarian agertu zuela artikulo
bat horri buruz hitz egiten esan zidan, eta
erabili dut asko kreditu txartela eguneroko
ordainketak egiteko, nire arazoa azaltzeko
eta konponbide bat aurkitzeko bion artean
idazten dizut, horrenbestez ahalik eta
azkarren nire arazoa konpontzea espero dut,
eta daramat ia bizitza osoa nire dirua zure
bankuan gordetzen, orain zuk zeozer egingo
duzula arazo hau konpontzeko espero dut,
eta guk ziurtasun handiarekin zure esku utzi
behar genuke gure diru
Kalkoak eta euskarazko
erabilera okerrak
nahiago dut gaia zurekin konpondu, ez
nion berriari arretarik jarri, hau guztia
esanda, orduan, nire bikoteak eta biok
pentsatu genuen onena izango zela
zuzendariari idaztea, goizean esan zidan
irratian eta egunkarian horri buruzko
artikulu bat agertu zela, eta asko erabili
dut kreditu-txartela eguneroko ordainketak
egiteko, nire arazoa azaltzeko eta bion
artean konponbide bat aurkitzeko idazten
dizut, horrenbestez, nire arazoa ahalik eta
azkarren konpontzea espero dut, eta ia
bizitza osoa daramat nire dirua zure
bankuan gordetzen, orain espero dut zuk
arazo hau konpontzeko zer edo zer
egitea, eta guk ziurtasun handiz utzi
beharko genuke gure dirua zure esku
H
i
t
z
e
n

o
r
d
e
n
a
Komunztadura:
Numeroa:
Plurala singularraren ordez: gertakizun
honen berri eman beharko lizkieke, beldur
handia ematen dizkit (didate ondorioek),
konponbideak aurkitzeko lagundu
dizkidazuelako, galdera guztiei erantzuna
aurkitu nituen
Singularra pluralaren ordez: halako gauzak
gerta daiteke, ni daukadan ordain agiriak ez
dira, zerrendak eman zidanarekin
Pertsona: garrantzi handirik ez nuen eman,
10 urte daramala (nik), nire eskaera
erantzungo diozuelakoan
Denbora: egon nadila esan zidaten (irag),
galdetu nion zer gertatuko den
(ik.aditza)
gertakizun honen berri eman beharko
liekete, beldur handia ematen didate
(ondorioek), konponbideak aurkitzeko
lagundu didazuelako, galdera guztiei
erantzuna aurkitu nien
halako gauzak gerta daitezke, nik
dauzkadan ordainagiriak ez dira, zerrendak
eman zizkidanarekin
garrantzi handirik ez nion eman, 10 urte
daramatzadala (nik), nire eskaera
erantzungo duzuelakoan
egon nendila esan zidaten (irag), galdetu
nion zer gertatuko zen
K
o
m
u
n
z
t
a
d
u
r
a
23
...
Loturak:
badakizunez (como ya sabeis)
ahalik eta lehen, orain duela
ikaragarria dirudit, baina bestetik
Kalkoak, forma indartuak,
analogia okerrak (ahalik eta
lehen: lehenik eta behin eta
ahalik eta azkarren nahasita)
edo adbertsatiboaren lekuan
distributiboa erabiltzea (alde
batetik... eta bestalde)
dakizuenez,
ahalik eta azkarren, orain dela,
ikaragarria iruditu zitzaidan, baina
bestalde
A
n
t
o
l
a
t
z
a
i
l
e
a
k
z/s: babezteko, ziurtazun, gaztu bat,
keskagarri, aurkesten, murristuta, serbitzu,
gaztu horiek, irizten denean
posik, zerbait keskagarri oso, askarren, sortzi
eta erdietan, asken
ts/tx/tz: deskantxatzen, erakutzi
bait: baitda, egiteko behar baitdut, baitdu
h: ahilegatu, nahiz (naiz), onekin
zerikuzia, tratuak ahutziko ditut
arira, ogei, horria, eun, , arremana ona
Bestelakoak: sinerazi, konbeni zelako
idatziko diazun soluzio bat bilatuta, pasaden
astean, da, senarraren gana, diru ezan
arrazoia, denai, hila bete, bidalduta eta gero
Ahoz esaten diren bezala idatzita
babesteko, ziurtasun, gastu bat, kezkagarri,
aurkezten,murriztuta, zerbitzu, gastu horiek,
iristen denean
pozik, zerbait kezkagarria oso, azkarren,
zortzi eta erdietan, azken
deskantsatzen, erakutsi
baita, egiteko behar baitut, baitu
ailegatu, naiz, honekin, zerikusia, tratuak
hautsiko ditut harira, hogei, orria, ehun,
harreman ona
sinestarazi, komeni zelako, idatziko didazun
soluzio bat bilatuta, pasa den astean, eta
senarrarengana, dirua ez zen arrazoia, denari
hilabete, bidali eta gero
O
r
t
o
g
r
a
f
i
a
Amaiera desegokia:
gehiagorik ez esaterako asmoz (bukaera);
kalkoa: agurtzen naiz
egitura okerra: erantzuna laster eta egokia izango dela itxaropen
Zati ulergaitzak: Niri gertatutakoa ez ezik, Euskal herri osoan ere azaltzea
da, asmo osoa ordaintzeko langileei
Inkoherentziak lexikoan: pixka bat kezkatua nagoelako (kezka handia
badu ere)
Galdegaia: bikoiztu egin duenak
esan beharreko besterik ez dudanez gero
agurtzen zaitut
erantzuna azkarra eta egokia izango
delako itxaropenez
bikoiztu duenak
B
e
s
t
e
l
a
k
o
a
k
24
...
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO
AKATSAK ZUZENTZEN
Galdera hauen abiapuntu gisa, HABEren 1. mailako azterketa-
deialdietako hainbat lagin hartu dira. Lagin horietan azaldu
diren akatsik errepikatuenak kontuan hartuz, galdera-sorta
luzea prestatu dugu, nork bere kasa egin eta zuzentzeko auke-
ra izan dezan.
1.- Lagunekin nagoenean nik ............................ beti.
a.- euskaraz erabiltzen dut
b.- euskara erabiltzen dut
c.- euskaran hitz egiten dut
2.- Mezu bat idatzi dut ikastetxeari
............................ eskatuz.
a.- buruz informazioa
b.- buruzko informazioa
c.- buruzkoa informazio
3.- Esango al didazu, mesedez, non lor
dezakedan ............................?
a.- udako ikastaroak informazioa
b.- udako ikastaroak buruzko informazioa
c.- udako ikastaroei buruzko informazioa
4.- ............................, jatetxea ere interesatzen zait,
joan ala ez erabakitzeko.
a.- Logelez gain
b.- Logelak apartez
c.- Logelen apartez
5.- ............................ azaldu nahi dizut zein haserre
nagoen.
a.- Mezu honetan bidez
b.- Mezu hau bidez
c.- Mezu honen bidez
6.- Atzoko jaialdian gauza asko gertatu ziren, eta
............................ bat kontatuko dizut segidan.
a.- adibidez moduan
b.- adibide moduan
c.- adibidez bezala
7.- Datorren udan, ............................, trekking egitera
joango gara Nepalera.
a.- abuztuan
b.- abuztuaren zehar
c.- abuztuko zehar
8.- Nire ............................ jakin dut berria,
ez zuregandik.
a.- lankidearen eskutik
b.- lankidearen eskuarengandik
c.- lankide eskutik
9.- Oporrak izan daitezen .............................
a.- irrikan nago
b.- irrikaz nago
c.- kirrinkaz nago
10.- Zure ............................, agurtzen zaitut.
a.- erantzuna zain
b.- erantzunaren zain
c.- erantzuna zainduz
Aukera ezazu esaldi bakoitzerako erantzun zuzena eta beheko koadroetan idatzi.
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.- 9.- 10.-
25
...
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
11.- ............................ egon nintzen denbora luzez, baina ez zenidan kasurik egin.
a.- Zure berririk zain
b.- Zure berrien zain
c.- Zure berrian zain
12.- Mikel ez da ............................ etorriko Jordaniatik.
a.- abuztuaren arte
b.- abuztura arte
c.- abuzturaino
13.- Ondo jan nahi baduzu, ............................!
a.- Euskal Herrira etorri
b.- Euskal Herrian etorri
c.- Euskal Herriko etorri
14.- Lasai egon, neu joango naiz ............................ zure bila.
a.- aireportuan
b.- aireportutik
c.- aireportura
15.- Ziur nago, ............................ izugarria pasatuko ............................ elkarrekin.
a.- udan/gara
b.- uda/dugu
c.- udan/dugu
16.- Euskal ............................ bizi bazara, aukera gehiago dituzu euskara ikasteko kanpoan baino.
a.- Herrian
b.- Herritik
c.- Herrira
17.- ............................ zeuk ordaindu beharko dituzu eta neureak, nik neuk.
a.- Zuk zeuk gastuak
b.- Zu zeure gastuak
c.- Zeure gastuak
18.- ............................ ............................ bazina, lehenago iritsiko zinateke.
a.- Donostiako/etortzen
b.- Donostiatik/etortzen
c.- Donostiatik/etorriko
19.- Zure nagusiari egin diozun ............................ erantzutea zaila izango da, benetan.
a.- eskaera
b.- eskaerari
c.- eskaerara
20.- Taldeak antolatuko ditugu eta zuek ............................ taldea osatuko duzue.
a.- lauko
b.- launaka
c.- laukin
11.- 12.- 13.- 14.- 15.- 16.- 17.- 18.- 19.- 20.-
26
...
21.- Niri ere asko gustatzen zait ............................ joatea.
a.- parranda
b.- parrandara
c.- parrandako
22.- Asko gustatzen zait irakurtzea nire denbora ............................
a.- librea
b.- librean
c.- libre
23.- Lesaka ............................ dago.
a.- Nafarroa
b.- Nafarroan
c.- Nafarroako
24.- -Non daude liburuak?
-Leku ............................ daude.
a.- bertan
b.- berean
c.- bertara
25.- Zazpigarren ............................ ari naiz ikasten.
a.- urratsan
b.- urratsean
c.- urratsen
26.- Lehen ............................ azterketa gainditu nahi dut.
a.- maileko
b.- mailako
c.- mailetako
27.- Nola jakin dudan? ............................begiratuta!
a.- Interneten
b.- Internetan
c.- Internetean
28.- Oporrak hartuko ditut abenduaren .............................
a.- 2etatik 27etara
b.- 2tik 27ra
c.- 2atik 27era
29.- Zu joaten bazara, ............................ ere joango .............................
a.- ni/naiz
b.- nik/nau
c.- ni/nauzu
30.- Gogoratzen dut ............................ ............................ bezala hasi nintzela duela hainbat urte
euskaltegi horretan ikasten.
a.- ni/zu
b.- nik/zuk
c.- ni/zuk
21.- 22.- 23.- 24.- 25.- 26.- 27.- 28.- 29.- 30.-
27
...
31.- Lana hobeto egiteko prestatu dudan plana ............................ dizut segidan.
a.- azalduko
b.- azaldu
c.- azaltzen
32.- Hurrengo ikastaro trinkoa datorren abuztuan ............................ da.
a.- hasten
b.- hasiko
c.- hasi
33.- Zure curriculuma ............................ didazunean esango dizut lana emango dizudan ala ez.
a.- bidaliko
b.- bidaltzen
c.- bidali
34.- Miren hilabete osoz ............................ barnetegian iaz, euskara lantzen.
a.- izan zen
b.- zegoen
c.- zen
35.- Nik, oro har, jende guztiarekin hitz ............................ dut euskaraz, nahiz eta batzuetan
gaztelaniaz ere aritzen naizen.
a.- egin
b.- egiten
c.- egingo
36.- Nire etxera ............................ zarenean argituko dugu arazo hori, ez telefonoz.
a.- etorriko
b.- etortzen
c.- etorri
37.- Datorren igandean gurekin etortzea ............................ baduzu, primeran. Baina etortzeko
asmorik ez baduzu, mesedez, lehenbailehen esan.
a.- erabakitzen
b.- erabakiko
c.- erabaki
38.- Nahi baduzu, bihar ............................ dizut igandean egin genuen parranda.
a.- kontatzen
b.- kontatu
c.- kontatuko
39.- Esaten ari ............................ guztia egia da; galdetu, bestela, Joni, berak baieztatuko dizu
horrela dela.
a.- dizudan
b.- zatzaizkidan
c.- naizen
40.- Seme-alabak zigortu egin dituzula? Nik ere askotan egin ............................ gauza bera
gureekin, baina gutxitan lortzen dut kasu egitea.
a.- behar dut
b.- behar izaten dut
c.- behar izango dut
31.- 32.- 33.- 34.- 35.- 36.- 37.- 38.- 39.- 40.-
28
...
41.- Denbora pixka bat ematen badidazu, esango dizut nolakoa .............................
a.- naiz
b.- naizela
c.- naizen
42.- Errepikatuko al duzu, mesedez? Ez dut ondo ulertu noiz etorriko .............................
a.- zarela
b.- zaren
c.- zara
43.- Espero dut eman dizudan ............................ lagunduko .............................
a.- informazioa/dizu
b.- informazioak/dizun
c.- informazioak/dizula
44.- Nire bizitzaren une honetan erabaki dut garrantzitsua ............................ lagunekin egotea.
a.- den
b.- dela
c.- da
45.- Hementxe daukazu eskatu ............................ testua.
a.- didazu
b.- didazun
c.- dizudan
46.- Nahiz eta azterketa gainditzea espero ............................, urduri nago.
a.- dudan
b.- dut
c.- dudala
47.- Ez kezkatu, zerbait aurkituko ............................!
a.- duzula
b.- duzu
c.- duzun
48.- Datorren larunbatean ............................ jokatuko dugu futbolean.
a.- elkar
b.- elkarrekin
c.- elkarri
49.- Beno, lagun, ez dakit zer gehiago ............................ eta beraz, agurtu egingo zaitut.
a.- esaten dizudan
b.- esan
c.- esaten didazun
50.- Uste dut barnetegi bat ............................
a.- leku bat euskaraz ikasteko da
b.- euskara ikasteko leku bat den
c.- euskara ikasteko leku bat dela
41.- 42.- 43.- 44.- 45.- 46.- 47.- 48.- 49.- 50.-
29
...
51.- Kolore honetan dituzun jertse aukerak aipatuko .............................
a.- dizkizut
b.- dizut
c.- aurreko biak dira posible
52.- Nahi baduzu, beheko solairuan kirola ere egin ahal izango .............................
a.- dituzu
b.- duzu
53.- Nire ............................ kontuan hartuko duzulakoan, agurtzen .............................
a.- aholkuak/dizut
b.- aholkua/zaitut
c.- aholkuak/zaitut
54.- Ez, azkenean nik ez nuen ............................ egin, baina lagun ............................ egin zuten.
a.- ikastaroa/batzuek
b.- ikastaroak/batzuk
c.- ikastaroa/batzuk
55.- Oraindik asko falta ............................ zuk adina .............................
a.- zaizkit/jakiteko
b.- zait/jakiteko
c.- zait/jakitzeko
56.- Euskaltegian klaserik ez ............................ egunetan, aspertu egiten naiz.
a.- dauden
b.- gauden
c.- dagoen
57.- Asko gustatuko ............................ hizkuntzak .............................
a.- litzaidake/ikasi
b.- litzaizkidake/ikastea
c.- litzaidake/ikastea
58.- Talde hartan ez zegoen galdera horri behar bezala erantzungo .............................
a.- dionik
b.- zionik
c.- zion
59.- Jaialdira nirekin joaten bazara, jende asko ezagutuko .............................
a.- dituzu
b.- duzu
60.- Bizkaiko lekurik politenak azalduko ............................ nahi baduzu.
a.- dizut
b.- dizkizut
51.- 52.- 53.- 54.- 55.- 56.- 57.- 58.- 59.- 60.-
30
...
2. MAILAKO AZTERKETA
IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
Galdera hauen abiapuntu gisa, HABEren 2. mailako azterketa-
deialdietako hainbat lagin hartu dira. Lagin horietan azaldu
diren akatsik errepikatuenak kontuan hartuz, galdera-sorta
luzea prestatu dugu, nork bere kasa egin eta zuzentzeko auke-
ra izan dezan.
1.- Egingo ahal du ............................ lan hori!
a.- norbaitek
b.- norbait
c.- norbaiti
2.- Zure lagunak esandako ............................
lotsagabekeria hutsa iruditu zitzaidan.
a.- hori
b.- horrek
c.- horiek
3.- Oso garestia denez, ............................ ez nago
prest hori guztia ordaintzeko.
a.- nik
b.- ni
c.- nik neuk
4.- Trumoi-hotsa zela eta, ezin izan nuen lo
............................
a.- eginik
b.- egiterik
c.- egin
5.- Hizketan ari ginela, gauza ............................
konturatu nintzen
a.- batean
b.- batez
c.- batera
6.- Badakizu, zure ............................ zain nago.
Beraz, ahalik eta azkarren deitu!
a.- deiaren
b.- deia
c.- dei
7.- Diru guztia galdu zuen ............................ bidean.
a.- banketxearako
b.- banketxerako
c.- banketxera
8.- Esan digutenez, ............................ handiagoak
hartuko dituzte gure auzoan inor sar ez dadin.
a.- segurtasun-neurri
b.- segurtasun-neurriak
c.- segurtasuna neurriak
9.- Tabernariarengana jo nuenean, garagardoak
............................ zeudela esan zidan.
a.- ordaindutak
b.- ordaindutakoak
c.- ordainduta
10.- Hainbeste ............................ esan zizkidan,
ez ditudala gogoratzen!
a.- gauza
b.- gauzak
c.- gauz
Aukera ezazu esaldi bakoitzerako erantzun zuzena eta beheko koadroetan idatzi.
1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.- 9.- 10.-
31
...
11.- Nire arazoa dela eta, arren, lehenbailehen konponbide bat bilatzea ............................ dizuet.
a.- eskatzen
b.- eskatu
c.- eskatuko
12.- Azken bolada honetan jaso ............................ kexak direla eta, oso kezkatuta nago.
a.- ditugun
b.- genituen
c.- dugun
13.- Hamaika aldiz eskatu nion arren, berak ezezko biribila eman .............................
a.- zion
b.- zidan
c.- nion
14.- Zure lagun horiek liburuak galdu ............................ jakin dut.
a.- dutela
b.- dituztela
c.- zaizkiela
15.- Oso gaizki hartu ............................ zuen artean eta horrexegatik erabaki dut alde egitea.
a.- didazue
b.- zaituztet
c.- nauzue
16.- Zure arreba ere jakinaren gainean jarri ............................, ez baitzekien ezer gai horri
buruz.
a.- genuen
b.- genion
c.- zitzaigun
17.- Ikaragarri arduratzen ............................ zure jarrerak, gero eta zakarrago baitzaude nirekin.
a.- naiz
b.- nau
c.- dit
18.- Haurren heziketa da gehien inporta ............................ kontua.
a.- zaiten
b.- zaidan
c.- nauen
19.- Jendearen erantzuna behar bezalakoa izan ............................ lan egingo dugu denok.
a.- dadin
b.- dezan
c.- daitezen
20.- Gertatutakoaren errudunen bila ............................ entzun genuen.
a.- zenbiltzatela
b.- zabiltzatela
c.- zeniezadatela
11.- 12.- 13.- 14.- 15.- 16.- 17.- 18.- 19.- 20.-
32
...
21.- Ekitaldira etorri zen jende ............................ oso txikia izan zen.
a.- zenbakia
b.- kopurua
c.- kantitatea
22.- Krisi-egoera benetan ............................ da, jende asko baitago langabezian.
a.- premiazkoa
b.- larria
c.- gutxienekoa
23.- ............................ amaitu dut ikasturtea, oso luzea izan baita.
a.- Gaixo
b.- Gaixotasunez
c.- Gaixotasunik
24.- Hasieran, ez nion ............................ ............................ kontu horri, baina orain
ikaragarri kezkatzen nau.
a.- garrantzirik/eman
b.- inportantzia/ematen
c.- inportantziarik/ikusten
25.- ............................ izugarria ............................ dut, aspaldiko laguna topatu baitut.
a.- Ezusteko/eraman
b.- Ezusteko/izan
c.- Ezusteko/ekarri
26.- Dirua ............................ irabazi eta ............................ galtzen da.
a.- nekez/erraz
b.- nekeza/erraza
c.- zaila/erraza
27.- Adituen ............................ jarri zuten gaia, konponbide egokia bila zezaten.
a.- eskupean
b.- esku
c.- eskupekoan
28.- ............................ joan nahi dugu sukalderako mahai berri bat erostera.
a.- Altzari-dendara
b.- Altzariko dendara
c.- Altzarietako dendara
29.- ............................ astean joan nintzen medikutara, buruko minez nengoen-eta.
a.- Lehenengo
b.- Lehengo
c.- Lehenagoko
30.- Arazoa konpontzeko irtenbiderik ............................ , haurraren gurasoekin hitz egitea
izango litzateke.
a.- arruntena
b.- eskasena
c.- errazena
21.- 22.- 23.- 24.- 25.- 26.- 27.- 28.- 29.- 30.-
33
...
31.- Nire eskaria ondo hartuko ............................ esperantzarekin, agurtzen zaitut.
a.- duzularen
b.- duzulako
c.- duzula
32.- Zuri ere horrelako zerbait gertatzen ez ............................ arte, ez duzu jakingo zein
gogorra den.
a.- zaizun
b.- zaizu
c.- dizuten
33.- Azkenean, ............................ ordaindu behar izan nituen.
a.- nireak ez ziren gastu batzuk
b.- gastu batzuk nireak ez zirela
c.- gastu batzuek nireak ez zirenak
34.- Azkenaldi honetan, normalean baino ............................ iritsi zara berandu lanera.
a.- aldiz gehiago
b.- gehiagotan
c.- gehiago alditan
35.- Euskara-azterketan Josuk kopiatu egin ............................ konturatu nintzen.
a.- ninduela
b.- zidan
c.- zidala
36.- Gure nagusi berria Mikel izango ............................ ez dakigu oraindik.
a.- dela
b.- den
c.- dena
37.- Jakin nahiko nuke afaltzera etortzea ............................ ala ez.
a.- erabakita badaukazue
b.- erabakita daukazuen
c.- daukazuen erabakita
38.- Gertatu ............................ azaltzeko ordu erdia beharko dut gutxienez.
a.- zitzaidana
b.- zaidanez
c.- zitzaidanez
39.- Berandu zen eta nola bueltatzeko modurik ez ............................ , lagun bati deitu nion,
bila etortzeko.
a.- baineukan
b.- nuen
c.- nuenez
40.- Nire erabakiaren gainean zerbait ............................ gustatuko litzaidake.
a.- esaten badidazue
b.- esatea
c.- esaterik
31.- 32.- 33.- 34.- 35.- 36.- 37.- 38.- 39.- 40.-
34
...
41.- Zein da zuzena?
a.- Familia babezteko garaian adore handia erakutzi zuen
b.- Familia babesteko garaian adore haundia erakutsi zuen
c.- Familia babesteko garaian adore handia erakutsi zuen
a.- Pasaden astean
b.- Pasa den astean
c.- Bi aukerak dira zuzenak
43.- ............................ konturatu zen ez zela Josunerentzat, Imanolentzat baizik.
a.- Bidalduta gero
b.- Biali ta gero
c.- Bidali eta gero
44.- Nire ustez, ............................ bikote hori banatzeko ............................ izan.
a.- diru ezan/arrazoi nagusia
b.- dirua ez zen/arrazoia nagusia
c.- dirua ez zen/arrazoi nagusia
45.- Horrela jarraitzen badugu, gure arteko ............................ .
a.- tratuak ahutziko ditut
b.- tratuak hautsiko ditut
c.- tratuak autsiko ditut
a.- Eun da ogeita amar
b.- Ehun eta hogeitamar
c.- Ehun eta hogeita hamar
47.- Zein da gutun bati bukaera emateko egokia?
a.- gehiagorik ez esaterako asmoz
b.- besterik esan behar ez dudanez gero
c.- gehiagorik ez esatearren
48.- Eskutitz formal baten bukaeran, agurtzeko:
a.- agur gozo bat
b.- agurtzen naiz
c.- agurtzen zaitut
a.- Zure anaia irizten denean, ahalik eta askarren aterako gara
b.- Zure anaia iristen denean, ahalik eta azkarren aterako gara
c.- Zure anaia iristen denean, harik eta azkarren aterako gara
50.- ............................, datorren astean ezkondu egingo naiz.
a.- Badakizunez
b.- Dakizunez
c.- Badakizunez gero
41.- 42.- 43.- 44.- 45.- 46.- 47.- 48.- 49.- 50.-
35
...
51.- Arduradunek beren bezeroei gertakari honen berri eman beharko ............................ .
a.- lizkieke
b.- liekete
c.- lizkiekete
52.- Beldur handia ematen ............................ ondorioek.
a.- didate
b.- dizkit
c.- dizkidate
53.- Zure galdera guztiei erantzuna aurkitu ............................ .
a.- nien
b.- nituen
c.- nizkizun
54.- Badakizu, lagunen artean honelako gauzak sarri gerta ............................ .
a.- daiteke
b.- daitezke
c.- dezakete
55.- Gertatu zenari nik ez ............................ garrantzi handirik eman, baina Josebak bai.
a.- nion
b.- nuen
c.- nizkien
56.- Lasai egon ............................ esan zidaten.
a.- nadila
b.- nendila
c.- nekizkien
57.- ............................ jakin nahi izan nuen, baina ez zidan ezer kontatu.
a.- Zer gertatuko den
b.- Zer gertatuko zen
c.- Zer gertatu zen
58.- Konponbidea aurkitzen lagunduko al ............................ niri?
a.- dizkidazue
b.- didazue
c.- dizuet
59.- Datuak eman ............................ hitz egin nuen, zuzen zitzan.
a.- zidanarekin
b.- zizkidanarekin
c.- nizkionarekin
60.- Nik ............................ ordainagiriak ez dira nahikoak gastua zuritzeko.
a.- daukadan
b.- dauzkadan
c.- dudan
51.- 52.- 53.- 54.- 55.- 56.- 57.- 58.- 59.- 60.-
36
...
AHOZKO AZTERKETATIK JASOTAKO
AKATSAK ZUZENTZEN
Segidan dituzu ahozko azterketatik jasotako zenbait esaldi. Zuzenduko al zenituzke?
Aditzaren aspektua:
1. Hemen esertzen naiz?
2. Datorren hilean ematen dituzte emaitzak.
Aditz laguntzailea:
3. Arazo horrek asko kezkatzen zait.
4. Primeran pasatu nintzen oporretan.
5. Nola funtzionatzen da tresna horrek?
6. Horretarako kaxa horrek balio zait.
Aditzaren komunztadura
7. Egun batzuk han pasatuko dut.
8. Ezkerreko eta eskuineko irudiak aztertu dut.
Nominalizazioa
9. Irakasleak esan dit aurkeztea.
10. Saiatuko naiz ondo egitera.
11. Gero kexatzea ez du ezertarako balio.
Posposizioak
12. Senar-emazteak biok artean banatzen dituzte etxeko lanak.
13. Emakume asko etxez kanpo egiten dute lan.
14. Horren buruz ez dakit zer esan.
Beste:
15. Gure lagun horrek badauka etxea, baina bestea erosi du.
16. Beste motako janaria gustatzen zaigu guri.
Ere
17. Ere bai, esan behar dut.
18. Oporretara seme-alabak datoz ere.
Ezer/Inoiz
19. Zer nahi duzu? Ezer.
20. Asteburuetan inoiz gaude etxean.
21. Ez dakit zer gertatzen den, baina gaur ez dabil inor ez kalean.
Erlatiboa
22. Asko dakitenak ez omen zaie gustatzen asko hitz egitea.
23. Nire lankidea, Bilbon bizi dela, autobusez etortzen da egunero.
Azalpenezkoak
24. Orain etxera noa, berandu dela.
25. Isilduko al zarete! Ez dugula ezer entzuten!
Ondoen/gehien
26. Denak dira politak, baina gorria gustatzen zait denetan gehiago.
27. Zuk ezagutzen duzu hobetoen gizon hori.
Lexikoa:
28. Batzuen ustez, porroak erretzeak ez dio minik egiten osasunari.
29. Gure gizarteak aldaketa handiak jasan ditu azken urteotan.
30. Senarra eta biok ondo eramaten gara.
37
...
ARIKETA-EREDUAK
IRAKURMENA, 1.HE: aukera anitzeko galderak
IRAKURMENA, 2.HE: laburpen egokiena eta aurkitu hitzak testuan
IRAKURMENA, 3.HE: hutsuneak betetzeko esaldi-sorta
IDAZMENA, 1.HE: bidali e-maila lankideari
IDAZMENA, 2.HE: iritzi-artikulua aldizkari elektronikoan
IDAZMENA, 3.HE: eskutitza zuzendariari
38
...
40
...
42
...
44
...
45
...
46
...
38
...
IRAKURMENA 1.HE
Egitekoa
Testuan esaten dena kontuan izan, eta aukeratu erantzun zuzena.
Idatzi letrak beheko laukietan, adibidean egiten den bezala.
Facebook Mark Zuckerberg-ek sorturiko webgune sozia-
la da. Harvard unibertsitateko ikasleentzat sortua izan
zen hasiera batean, baina orain mundu guztiari irekia
dagoen sarea da. Erabiltzaile bakoitza bertako sare
ezberdinetan ibili daiteke eta, beste aukera batzuen arte-
an, bere ikasketen arabera, bere bizitokiaren arabera edo
bere lanaren arabera aukeratuko du zein saretan hartu
nahi duen parte.
Oso ezaguna bilakatu da, hainbat enpresak negozio
eredu berria ikusi zutelako Facebooken, baina, iragarkie-
tatik lortzen zituzten irabaziak oso onak izan ez zirenez,
negozio modelo horrek ez zuen arrakasta handirik izan.
2008an goi mailako tituludun jende gehien zeukan web-
gune soziala bilakatu zen, besteak beste, 120 milioi lizen-
tziatuk baino gehiagok eman baitzuen izena. Hainbeste
jendek izena ematearen arrazoia zera izan zen:
Facebooken bertsioak hizkuntza askotan itzulita egoteak
hainbat erabiltzaile erakarri zituen.
Facebooken izena AEBetako unibertsitateetan lehen urte-
ko ikasleei eman ohi dieten liburutik dator. Liburu horre-
tan ikasleen argazkiak agertzen dira, eta elkar errazago
ezagutzeko asmoz ematen zaie liburu hori.
The Guardian egunkari ingelesaren arabera, 2008an
CIAk 27,5 milioi dolarreko diru-sarrera egin zuen
Facebooken. Sare honen datu basean sartzeak aukera
asko ematen dizkio CIAri, pertsonen mezuak, dituzten
lagun sareak eta antolatzen diren ekintzak ikus ditzake-
telako. Legearen kontrakoa da jarrera hau eta polemika
handia sortu du toki batzuetan, adibidez Kolonbian.
Wikipedia
............................................................
HABEren 1. mailako azterketa
39
...
IRAKURMENA 1.HE
Adibidea:
0. Nork sortu zuen Facebook?
a. Mark Zuckerberg-ek.
b. Testuak ez du zehazten.
c. Webgune sozial batek.
1. Nork hartzen du parte eta nola Facebook izeneko web gunean?
a. Unibertsitateko ikasleentzat da, eta ikasleentzako taldea aukeratu behar dute.
b. Norberaren interesen arabera, baina betiere ikaslea edo irakaslea izanda.
c. Erabilera askea du, eta erabiltzaile bakoitzak aukeratzen du zein taldetan sartu.
2. Zer espero zen Facebookek ekarriko zuela?
a. Publizitate-enpresek zerbitzu ona emateko aukera ikusi zuten.
b. Publizitatearekin negozioa egitea, nahiz eta azkenean ez lortu.
c. Sare soziala izatea, eta enpresek zerbitzua doan eskaintzea.
3. Zergatik hazi zen hainbeste Facebook gunea 2008an?
a. Hizkuntza askotan erabili ahal izateak jendea animatu zuelako.
b. Lizentziatuei baimena eman zitzaielako sarean parte hartzeko.
c. 120 milioi gazte baino gehiago lizentziatu zirelako unibertsitateetan.
4. Nondik dator Facebook izena?
a. Unibertsitateko ikasleei matrikula egitean eskatzen dizkieten argazkietatik.
b. Unibertsitateko ikasleek ikasketak hastean eskuratzen duten argazki-liburutik.
c. Unibertsitateko ikasleek ikasketen amaieran jasotzen duten argazki-liburutik.
5. Ondorengo zein jarrera da ilegala?
a. Facebooken dirua inbertitzea.
b. Facebooken aldeko jarrera izatea.
c. Facebooken bidez informazioa lortzea.
Aukera ezazu erantzun egokia eta jar ezazu dagokion letra ondoko laukietan:
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.-
40
...
IRAKURMENA 2.HE
Pedro Ramosek Administrazioa Euskaraz aldizkarian idatzitako artikulu bat
irakurriko duzu.
Slow food mugimendua
Dudarik gabe, osasuna da Slow food mugimenduaren onurarik han-
diena jasoko duena. Izan ere, elikagai eta abereen hazkuntza iraun-
korra bultzatzen du, hau da, modu tradizionala. Ondorioz, elikagai
hobeak izango ditugu eta horrek, noski, osasun hobea eta gaixota-
sunei aurre egitea dakar. Mugimendu honek mundu zabaleko jana-
rien uniformetasuna galarazi eta lekuan lekukoari eman nahi dio bul-
tzada, janari azkarraren kontra.
Elikagaiak nekazaritza iraunkorraren emaitzak dira, abere hazkuntza
tradizionaletik datoz, arrantza ez-traumatiko batetik eta, bistan da,
haien usain, gustu eta osaketa ere hobeak izango direla. Elikagai natu-
ralek, bestalde, proteina gehiago dituzte, ur gutxiago, koipe saturatu
gutxiago, eta balio handiagoa bitamina eta mineraletan. Beraz, uste
dugu gaixotasun kardiobaskular gutxiago izango direla, minbizi mota
jakin batzuetako kasu gutxiago. Gainera, gainkarga eta obesitatea
hobeto kontrolatzen laguntzen dute.
Egia da gaur egun oraindik, Slow food mugimendua ez dela osasun-
plangintzetara iritsi, jende gutxik duelako horren berri. Mugimendua
indartuz gero, jateko ohitura osasungarriak hedatuko direlakoan
nago; besterik ez bada ere, janari azkarraren, elikagaien globalizazio-
aren eta gustuen zapore uniformetasunaren kontra dagoelako.
Horiek, azken finean, multinazional bakan batzuen esku daude.
Nire iritziz, filosofia modu hau zabaltzea komeni da. Esaerak honela-
xe dio: Hobe da oinez eta segurua, eta ez azkar eta zulora. Azkar
jarduteak ez digu elikagaiak dastatzen uzten, eta horixe da janariak
duen plazerik handiena! Presaka aritzeak azkarrago jatera behartzen
gaitu, nekezago asetzen gara eta behar baino kaloria gehiago hartzen
ditugu. Ez dago kolorerik! Bizitza honetan, gauza guztiak presarik
gabe, baina etenik gabe.
Pedro Ramos
UPV-EHUko Farmazia Fakultateko irakaslea
Moldatua
............................................................
41
...
IRAKURMENA 2.HE
1. egitekoa
Hiru laburpen hauetatik (A, B, C) zein da testuaren edukia ongien jasotzen duena. Idatzi letra
beheko laukian.
A Slow food mugimenduak gero eta abantaila gehiago eskaintzen ditu osasun-plangintza
orokorretan. Nekazaritza tradizionalaren onurak enpresa multinazionaletara hedatu dira,
ohitura onak kontuan izan direlako.
Idazlearen iritziz, lasai jatea, atseginagoa izateaz gain, edozeinek bere kabuz eta erraz egin
dezake eta biderik seguruena da.
B Slow food mugimenduak janari naturalak hobeak direla jakinda ere, ezinezkoa ikusten du
osasun-plangintza orokorretara iristea. Izan ere, zailtasunik handiena nekazaritza
tradizionalaren muga delako, ez baita iristen enpresa multinazionalen neurrietara.
Idazlearen iritziz, patxadaz jateak, gehiago janarazi bai, baina jateko era osasungarriagoa
bultzatzen du.
C Slow food mugimenduak elikagai hobeak lortu nahi ditu, nekazaritza tradizionala bultzatuz.
Joera hori osasun-plangintza orokorretara iritsi ez bada ere, hedatzeko aukera ikusten
dio, enpresa multinazionalen zapore-uniformetasunaren kontra egon arren.
Idazlearen iritziz, komeni da gauzak patxadaz egitea. Jan ere hobeto jaten da horrela.
Testuaren edukia ongien laburtzen duen zatia
da.
2. egitekoa
Testuan hitza aurkitu.
Ondoren 3 azalpen irakurriko dituzu. Azalpenari dagokion hitza testuan aurkitu behar duzu.
Idatzi hitza laukian, adibidean egiten den bezala.
Adibidea:
0. (1. paragrafoan) elikagaia
Bizitzeko behar den gaia.
1. (3. paragrafoan)
Usadioa, zerbait askotan errepikatzean sortzen dena.
2. (4. paragrafoan)
Zentzumen baten bidez zerbaitez gozatu.
3. (4. paragrafoan)
Gosea edo egarria berdindu arte jan edo edan.
42
...
IRAKURMENA 3.HE
Ariketa-mota: HUTSUNEAK BETETZEKO ESALDI-SORTA
Nola egin:
Ondorengo testuak 10 hutsune ditu.
Bilatu erantzun-orrian hutsune bakoitzetik kendutako esaldia eta
dagokion letra ipini erantzun-koadroan.
Erantzun-orrian 11 esaldi daude. Bat ez da testuko esaldia, eta dagokion
letra ez da kokatu behar erantzun-koadroan (alferrik dago).
Kontuan izan esaldi horien hasierako letra maiuskulak letra minuskulaz
ordezkatu direla.
Ariketa egiten hasi aurretik, bai artikulu osoa, bai kendutako esaldiak,
arretaz irakurtzeko gomendatzen dizugu.
Ariketa hau gainditzeko, 6 egin behar dituzu ondo.
SHOCK DOKTRINA
Ezagutzen ez duenari biziki gomendatzen diot Naomi Klein-en The
shock doctrine liburua, luze samarra izan arren ia 700 orrialde gaz-
telaniaz (_1_). Baina zertaz da liburua? Hasteko, shockaren bi inge-
niari aurkezten dizkigu: bata, Ewen Cameron psikiatra, elektroshoc-
ken, drogen eta abarren erabilerak ikertu zituena, CIAk finantzatuta.
Helburua? Gizakiaren gogoa eta nortasuna suntsitzea, (_2_), gero
hutsetik hasita berreraikitzeko. Tratamendurako teknika eztabaida-
tua psikiatrian, baina eraginkortasun handiz erabilia tortura-zentroe-
tan presoarengandik nahi dena lortzeko.
Eta beste Shock doktorea? Ba, Milton Friedman. Liburuan azaltzen
zaigu azken 30-40 urteotan muturreko liberalismo ekonomikoa (_3_)
The Chicago Boys shock traumatikoen bidez! Normalean jendeak
inola ere onartuko ez lituzkeen neurriak, shock-egoerak herrien
gogoa eta nortasuna zeharo ahulduta uzten dituzten horiek baliatuz
ezartzen dira. Zer neurri? Merkatu hutsaren lege gordina, ekonomia-
ren erabateko arau-gabetzea, gizarte-babes guztien ezabatzea, (_4_),
sindikatuak indargabetzea... Eta hori era guztietako giza eskubideen
urraketa eta itzelezko sufrimenduaren gainetik.
......................................................................
Osakidetzaren 3. mailako azterketa
43
...
IRAKURMENA 3.HE
Shock egoera horiek izan litezke diktadura bortitzak (Txilen Pinochetena), edo gerrak
(Thatcherrek Malvinetako gerra erabili zuen nazio-sentimenduaz baliatu eta sindikatuak ahultze-
ko...), edo trantsizio-egoera zailak. Tristea gertatzen da irakurtzea ANCk Hego Afrikan edo
Solidarnsc-ek Polonian, agintera iristean, nola ahaztu behar izan zituzten beren gizarte-progra-
mak, (_5_). Eta N. Kleinek kontatzen du Txinak gogoratu Tiananmengo sarraskia edo Errusiak
nola lortu duten kapitalismoa ezartzea, izu-ikararen laguntzaz. Eta kontatzen du Asian eta beste
hainbat lekutan nola ustiatu dituzten hondamendiak ere, batzuetan naturak eraginak urakanak
New Orleansen, tsunamiak Indonesian... itzelezko negozioak egiteko;
(_6_). Aztertzen du, halaber, Dorre Bikien shocka nola erabili duten multinazionalek etekin lotsa-
gabeak ateratzeko nonahi, (_7_). Eta ildo berean, aztertzen ditu Iraken, okupazioaren ostean, eza-
rritako neurri ekonomiko lizunak, Paul Bremen-en eskutik.
Kasualitatez, Israelen azken erasoekin Gaza odoletan gorri zegoela irakurri nuen estatu juduari
eskainitako atala. Batere ez bihotz-altxagarria! Ekonomiaren ikuspegitik Israelek bakerako interes
guztia nola galdu duen adierazten du, (_8_).
Liburuak zer pentsatu asko eman eta aldika ilea lazten dizu, (_9_): Shocka bukatzen ari da: herri-
berreraikuntzaren gorakada, eta Hego Amerikako zenbait herrialdek harturiko bide berriak sar-
tzen ditu hor, baita Chicagoko Eskolaren tresna izan diren Nazioarteko Diru Funtsaren, Munduko
Bankuaren eta Munduko Merkataritza Erakundearen gainbehera ere.
Eta liburu jakingarri hau aipatu nahi izan dut egungo krisia ulertzen laguntzen duelako, eta egun-
go krisiak baduelako shock psikologikotik dezente; beraz, komeni da azti ibiltzea, giro berezi hone-
taz baliatuz, (_10_), berdin da french, spanish edo basque bertsioan izan.
Iaki Mendiguren
Argia, 2009-03-15. Egokitua
ERANTZUN-ORRIA
A. horregatik deitzen du desastrearen kapitalismoa
B. herri-zerbitzuak pribatizatu eta multinazionalen negozio-iturri bihurtzea
C. argigarria eta irakurterraza baita
D. osasunaren mesedetarako zena inongo zalantzarik gabe
E. berriro ere Chicago Boys-en errezeta ozpinak irentsi beharrik izan ez dezagun
F. ekonomia aurrera ateratzeko ezinbestekoa zuten atzerriko laguntza eskuratzeko xantaiapean
G. nola zabaldu duten munduan haren ikasle sutsuek
H. eta nola segurtasuna eta gerra bihurtu diren Israelgo ekonomiaren zutabe nagusi
I. baina azken atalak bidea zabaltzen dio itxaropenari
J. pertsonaren oroimena ezabatu eta garbi uztea
K. terrorismoaren mamua eta segurtasunaren obsesioa bultzatuz
ERANTZUN-KOADROA
1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.- 9.- 10.-
44
...
Gaia kontuan hartu eta behean agertzen den inprimakia bete behar duzu.
Gutxienez 100 hitz idatzi behar dituzu.
GAIA: Lankide baten mezua jaso duzu. Hiru hilabetez ikastaro batean egon da eta laneko
berriak jakin nahi ditu.
Eman idatziz erantzuna.
Oharrak:
Oso kontuan hartu behar duzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa-mota
(inprimakia betetzeko eskatzen bazaizu eskaera, mezu elektronikoa, etab.).
Zuzentzeko orduan hauxe hartuko da kontuan:
- Eskatutako guztiari erantzun diozun
- Ideiak garbi adierazi dituzun
- Euskara nola erabili duzun: egoki, zuzen eta aberats
............................................................
IVAPen 1. mailako azterketa
IDAZMENA - 1.HE
Bidali Gorde Baztertu
Norentzat
Gaia
Idatzi mezua
Kaixo, Maite:
Zer moduz? Nik ikastaroa ostiral honetan amaituko dut.Datorren astean lanean izango naiz
berriro.
Zer moduz hortik? Ez naiz zerbitzuko inorekin egon ikastaroa hasi nuenetik. Kontaidazu den-
dena: zer gertatu den azken hiru hilabetean, zer aldaketa egon den, zer lan-karga daukagun
Astelehena arte.
Bidali Gorde Baztertu
Norentzat
Gaia
Erantzun mezuari
45
...
Oharrak:
Garbi idatzi eta saiatu letra argia egiten. Idazteko boligrafoa erabili.
Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula (200 hitz).
Zure idazlana zuzentzean, arlo hauek hartuko dira kontuan:
- eskatutakoari erantzun diozun
- testu egokia osatu duzun
- euskara egokia, zuzena eta aberatsa erabili duzun
IDAZMENA 2.HE
Euskaltegian aldizkari elektronikoa duzue. Bertan astero gaiak proposatzen dira,
ikasleek iritzia eman dezaten. Aste honetako gaia hauxe da:
UNIBERTSITATERA JOAN ALA LANBIDE BAT IKASI.
ZER GOMENDATUKO ZENUKE?
Eman zure iritzia. Gutxienez, 200 hitz idatzi behar dituzu.
Iritzia emateko, zure esperientzian edo ingurukoenean oinarrituta, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
Aukera bakoitzaren alde onak eta txarrak
Gaurko ikuspegia eta iraganekoa
Gazteen nahiak eta gurasoenak
Lan merkatua, enpresen eskaera, krisia
Unibertsitateko prestakuntza
Zure gomendioa baten edo bestearen alde
EZTABAIDAGUNEA
Idatzi hemen zure iritzia
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................
46
...
Gaia kontuan hartu eta eskutitza egin behar duzu.
Gutxienez 180 hitz idatzi behar dituzu.
IDAZMENA - 3.HE
GAIA: Beste lanpostu bat eskaini dizu zuzendariak. Ez onartzea erabaki duzu.
Alderatu oraingo lanpostua eta eskaini dizutena: lan-baldintzak, lan-giroa, prestakuntza,
erantzukizuna
Idatzi eskutitza zuzendariari. Arrazoitu zure erabakia.
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
Oharrak:
Oso kontuan hartu behar duzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa-mota.
Zuzentzeko orduan hauxe hartuko da kontuan:
- Eskatutako guztiari erantzun diozun
- Ideiak garbi adierazi dituzun
- Euskara nola erabili duzun: egokitasuna, zuzentasuna eta aberastasuna
............................................................
IVAPen 3. mailako azterketa
47
...
16. beste mota bateko
17. baita ere,
18. ere badatoz
19. ezer ez
20. ez gaude inoiz
21. ez dabil inor
22. dakitenei
23. bizi dena
24. berandu da eta/baita
25. ez dut eta/ez baitugu
26. gehien(a)
27. ondoen(a)
28. kalte
29. izan ditu
30. konpontzen gara
1. eseriko
2. emango
3. nau
4. nuen
5. du
6. dit
7. ditut
8. ditut
9. aurkezteko
10. egiten
11. kexatzeak
12. bion artean
13. etxetik kanpo
14. horri buruz
15. beste bat
0-a 1-c 2-b 3-a 4-b 5-c
AKATSAK ZUZENTZEN (30-35)
AKATSAK ZUZENTZEN (24-29)
IRAKURMENA 1.HE (38-39)
AHOZKO AZTERKETATIK JASOTAKO
AKATSAK ZUZENTZEN (36)
1. egitekoa: C
2. egitekoa: 1-ohitura; 2-dastatu(tzen); 3-ase(tzen)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C J G B F A K H I E
ERANTZUN-ORRIA
Giza Baliabideetako zuzendariaren 8/2010 Jarraibideak.

Informazio gehiago: www.osakidetza.net>Giza baliabideak>Euskara>Baliokidetza
Osakidetzako langilea bazara eta beste erakunde bateko
euskara egiaztagiria baduzu, eska ezazu Osakidetzako
hizkuntza-eskakizunarekin baliokidetzea.
Epea zabalik urte osoan.
OSAKIDETZAKO
HIZKUNTZA-ESKAKIZUNEN
BALIOKIDEAK
297/2010 Dekretua, euskara-egiaztagirien baliokidetzei buruzkoa.

Monografioa Azterketak

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Monografioa Azterketak

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2010eko abendua

Probak zertan diren eta gomendioak

Pentsatu hasierako agurra, hasierako

Batzuetan inprimakiaren formatua ematen

.n, .ko ren ..n

Errepasatu idazlana. Kontuz, batez ere, oina-

Giza Baliabideetako zuzendariaren 8/2010 Jarraibideak.

You might also like